Full Text

Ortodontik Braket Teknolojisindeki Son Yenilik: SelfLigating Braketler
The Latest
Advance
in Bracket
Technology:
Self-Ligating
Brackets
ÖZET
SUMMARY
Son 10 yıllık d ö n e m içinde preadjusted apareyler temel alınarak çok sayıda
metal, plastik v e seramik braketler piyasaya sürülmüştür. Braket teknolojisindeki
en büyük gelişim ise kendi ligasyon sistemini içeren self-ligating braketlerin ortodontide kullanıma sunulmasıdır. Self-ligating braketlerin geliştirilmesinde ilk
a m a ç daha hızlı ligasyonun sağlanarak
hasta başında geçirilen sürenin azaltılmasıydı. A n c a k elastomerik ligatürlerin rutin
kullanıma girmesiyle bu avantajının ç o k
fazla ö n e m i kalmamıştır. Son yıllarda geliştirilen yeni self-ligating braket dizaynları ise düşük sürtünme; güvenli v e tam
ark teli oturtulmasını sağlamak gibi avantajlar da sağlamıştır. B u derleme makalede self-ligating braketlerin tarihsel gelişimleri, tedavi etkinlikleri v e klinik avantajları
incelenecektir. (Türk
Ortodonti
Dergisi 2007; 20:71-81)
During the last 10 years, a wide range
of metal, plastic, ana ceramic
brackets,
based on the straight-wire system, have
become available.
The latest advance in
bracket improvement
is the
development
of self-ligating brackets in
orthodontics.
The principal
aim behind the development of self-ligating brackets vvas faster
ligation vvhich leads to a reduction of
chair time spent. With the introduction of
elastomeric
ligatures, this incentive greatly diminished. Recent designs of self-ligating brackets provide not only less friction but also full archvvire
engagement.
This revievv aims to scope the history of
self-ligating brackets, their treatment efficiency and clinical advantages. (Turkish J
Orthod 2007; 20:71-81)
Key
gation
VVords: Self-ligating
brackets,
Dr. Aylin GÖKÇELİK
Dr. Ömür POLAT
Li-
Anahtar Kelimeler: Self-ligating braketler, Ligasyon
*Başkent Üniv. Dişhek. Fak
Ortodonti A . D . / Başkent
Univ. Faculty of Dentistry,
Dept. O f Orthodontics,
Ankara, Turkey
İletişim Adresi
Correspondence:
Dr. Ö m ü r Polat
Başkent Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi
Ortodonti A D
11. Sokak N o : 26
Bahçelievler Ankara
Turkey
Tel: +90 312 215 1336
Email: [email protected]
Turkish Journal
of Orthodontics 2007;20:43-50
71
Cökçelik, Polat
GİRİŞ
INTRODUCTION
Ortodontik tedavi sırasında hasta, hekimi-
During the course of orthodontic
ne sıklıkla tedavisinin ne zaman
treat-
biteceğini
ment, the patient frequently asks vvhen his or
sorar. Yıllar boyunca ortodontik teknoloji v e
her treatment vvill finish. Ö v e r the years, ort-
mekanikler bu soruya tedavi süresini kısalta-
hodontic technology has e v o l v e d to provide
cak teknolojik değişimlerle olumlu bir c e v a p
a pleasing ansvver to this question.
Besides
v e r m e y e çalışmıştır. Tedavi süresini, biyolojik
biologic and anatomic obstacles that effect
veya anatomik engellerin yanı sıra; kullanılan
the rate of tooth movement, physical factors
braket, ark teli veya ligatür teli gibi fiziksel et-
like properties of the bracket, vvire and the
kenler d e yönlendirir. Self-ligating braketler,
type of the ligature might affect the duration
yaratığı sürtünmesiz ortam yardımıyla daha
of treatment.
iyi bir kaydırma mekaniği oluşturarak tedavi
A self-ligating bracket restrains the archvvi-
süresinin kısaltılması felsefesiyle geliştirilmiş-
re vvithin the slot by means of a slide or a clip
tir.
that covers the slot (1). A self-ligating bracket
Self-ligating braket ark telini, slotu örten
c a n be passive or active. A self-ligating brac-
kapak yoluyla tutar (1). İki farklı kapak tipi
ket vvith a passive slide does not apply a liga-
vardır: Pasif kapaklı self iigating braketler, ark
tion force to the archvvire (2). T h e slide co-
teline ligasyon kuvveti uygulamazlar (2). Pi-
vers only the slot, thus restraining the archvvi-
yasada bulunan bu a m a ç l a üretilmiş braket-
re. Activa ('A' C o m p a n y , San Diego, Calif.),
ler, Activa ('A' C o m p a n y , San Diego, Calit'.),
D a m o n (Ormco/A C o m p a n y , San Diego, Ca-
D a m o n (Ormco/A C o m p a n y , San Diego, Ca-
lif.) and Tvvinlock
lit'.), Tvvinlock (Ormco/A C o m p a n y , O r a n g e ,
Orange, Calif.) brackets are examples to this
Calif.)'dur. Kapak sadece slotu kaplar v e bu
type. For a self-ligating bracket vvith a active
şekilde ark telini tutar. Aktif kapaklı, yani yay-
(spring) clip, tvvo options exist: vvhen the clip
(Ormco / A
Company,
lı kapak (Spring Clip) içeren self-ligating bra-
is active, it is in contact vvith the archvvire
ketler için iki seçenek vardır: kapak aktif ol-
and applies a ligation force to t'ully seat the
duğunda, ark teli ile temastadır v e ark telini
vvire in the slot; vvhen the clip is passive, it
neither contacts the archvvire nor applies a
force to the archvvire (2). VVhether the clip is
Ş e k i l 1 / F i g ü r e 1. D a m o n 2
active or passive depends on the size of the
archvvire relative to the size of the slot and on
the position of the archvvire vvithin the bracket (1, 3). T h e type of self-ligating brackets
that are on the market today and have an active slide are In-Ovation ( G A C International,
Central
Islip, N Y ) , Speed (Strike Industries
Ltd, Ontario, Canada), Time (Adenta G m b H ,
G i l c h i n g / M u n i c h , G e r m a n y ) and Smart C l i p
( 3 M Unitek, M o n r o v i a , Calif.).
History and D e v e l o p m e n t of Self-ligating
Brackets
Self-ligating brackets have existed for a
slota tamamen oturması için ligasyon kuvve-
surprisingly long time in orthodontics. The
ti uygular; kapak pasif olduğunda ise ne ark
first, Russell Lock edgevvise attachment vvas
teli ile temastadır ne d e ark teli herhangin bir
described in 1935 (4). This bracket had a t'lat-
kuvvet iletimi sağlar (2). Kapağın aktif yada
head screvv seated snugly in a circular, thre-
pasif olması, slot genişliğine göre ark telinin
aded opening in the face of the bracket. Be-
kalınlığına v e ark telinin braket içindeki po-
cause Russel Lock attachment vvas ahead of
zisyonuna bağlıdır (1,3). Piyasada
bulunan
its time, the concept of self-ligating brackets
bu
In-ovati-
teli more or less into obscurity until the early
amaçla
on(GAC
üretilmiş
International,
braketler,
Central
Islip,
NY),
Speed (Strike Industries Ltd, Ontario, Cana-
72
1970s. İn 1972, Dr. Jim W i l d m a n developed
the
Edgelok
bracket
(Ormco/A
Türk Ortodonti
Dergisi
Company,
2007;20:71-81
J
Self-Ligating Braketler
Self-Ligating Brackets
Ş e k i l 2 / F i g ü r e 2. D a m o n 3
da), Time (Adenta G m b H , G i l c h i n g / M u n i c h ,
(Ormco)
G e r m a n y ) v e Smart Clip ( 3 M Unitek, Monrovia, Calif.l'dir.
Self-Ligating Braketlerin Tarihçesi ve Gelişimi
Ligatür içermeyen braketlerin geliştirilmesi
ortodonti tarihinde oldukça eski zamanlara
dayanır, ilk olarak 1935 de Russell Lock apareyi
geliştirilmiştir (4). Bu braket silindir şek-
linde braket gövdesine sıkı şekilde
oturan
düz kafalı bir vida içermektedir v e ark teli bu
vida yardımıyla yerinde tutulur. Russel Lock
apareyi zaten devrine göre oldukça ileri bir
görüşle
geliştirildiğinden
dolayı
ligatürsüz
sistemlerin gelişimi 1972 yılına kadar duraklamıştır. Dr. Jim VVildman, 1971 de yuvarlak
bir gövde ile rigid labial kapak içeren Edgelok braketi (Ormco/A C o m p a n y ) geliştirmiştir.
rijiditesi
Orange, Calif.), vvhich had a rigid labial sli-
nedeniyle pasif braket olarak kabul edilmek-
Edgelock, dördüncü dış duvarının
ding cap. T h e rigidity of this outer fourth vvall
tedir (5).
rendered the bracket passive in its interplay
Benzer bir braket Dr. Franz Sander tarafın-
vvith the archvvire (5).
dan 2 yıl sonra tasarlanmıştır. T h e Mobil-lock
A similar bracket, designed by Dr. Franz
adı verilen braket d e yarı yuvarlak labial dis-
Sander vvas introduced tvvo years later. This
ki döndürerek açık yada kapalı pozisyona ge-
Mobil-lock bracket required a special tool to
tirmek için özel bir alete gerek vardır. Pasif
rotate the semicirccılar labial disk into the
dış duvar braket slotunu ark telini gevşek ola-
open or closed position. Passive outer vvall
rak tutan braket slotuna dönüştürür (6).
transformed the bracket slot into a tube that
Hanson, 1975 yılında Angle'ın geliştirdiği
edgevvise apareyleriyle self-ligating apareyleri birleştirerek yaylı, ligatür içermeyen v e ark
loosely contained the archvvire (6).
About similar times, H a n s o n
combined
Angle's edgevvise appliance and self-ligating
telini slot içinde tutan bir aparey geliştirmiş-
appliances to d e v e l o p a ligatureless applian-
tir. B u braket, Speed braketi (Strike Industries
c e that incorporate a spring vvhich retains the
Ltd, Ontario, C a n a d a ) olarak adlandırılmıştır.
archvvire in the slot. This design vvas called
Speed braket küçültülmüş braket gövdesini
the Speed bracket (Strite Industries Ltd, Onta-
okluzogingival olarak saran eğimli, esnek sü-
rio, Canada). The speed bracket teatures a
per-elastik yaylı kapak içermektedir.
Braket
curved, flexible 'süper- elastic spring clip'
slotunun esnek dördüncü duvarını oluşturan
that vvraps a miniaturized bracket body aro-
yaylı kapağın labial kolu sadece ark telini tut-
und
occlusogingivally.
The
labial
arm
of
ma işlevi görmez aynı z a m a n d a ark teli ile
spring clip vvhich forms the flexible fourth
ilişki içindedir. Speed, aktif dizayna sahip bir
vvall of the bracket slot, not only constrains
brakettir (7). Speed braketlerinin avantajları
the archvvire but also interacts vvith the arch-
arasında rotasyon, tork v e eğilme kontrolü,
vvire. This sets the Speed system apart from
d e v a m l ı kuvvet uygulaması v e düşük sürtün-
ali other currently available self-ligating brac-
m e katsayısı sayılabilir (7).
kets as the only 'active' design (7). Rotation,
Ligasyon içermeyen braketlere başka bir
torque and tip control, continuous force app-
alternatif ise, 1986'da Dr. Ervvin Pletcher ta-
lication and lovv coet'ficient of triction are
rafından tasarlanan Activa braketi ('A' Com-
a m o n g the advantaged of Speed system (7).
pany, San Diego, Calif.) ile sunulmuştur. Edgelock
Another
alternative
to
the
ligatureless
braket gibi pasif dizayna sahip olan
systems is the Activa bracket (Ormco/A Com-
Activa braket ark teli ile sınırlı d ü z e y d e ilişki-
pany, San Diego, Calif.) vvhich vvas designed
dedir. Activa braket silindirik braket gövdesi
by Dr. Ervvin Pletcher in 1986. As vvith the
Turkish lournal of Orthodontics
2007;20:71-81
73
Cökçelik, Polat
Ş e k i l 3 / F i g ü r e 3. I n - O v a t i o n
Edgelock bracket, the passive configuration
of the Activa bracket limited its interplay vvith
the archvvire. T h e Activa bracket had an inflexible, curved arm that rotated occlusogingivally around the cylindrical bracket body (6).
Despite
similar
advantages
to
the
Speed
system, Edge lock bracket shovved disadvantages like higher bond failure rate, difficulty
in holding and positioning the appliance due
to the reduced dimensions of the bracket and
impossible partial slot engagement (8).
İn 1995, the Time bracket (Adenta G m b H ,
G i l c h i n g / M u n i c h , G e r m a n y ) vvas designed by
Dr. VVolfgang Heiser. About the size of a conetrafında okluzogingival olarak dönen
sert,
ventional bracket, the Time features a rigid,
eğimli bir kapağa sahiptir (6). Braketlerin ay-
curved arm that vvraps occlusogingivally aro-
rıca bir vertikal slotu vardır. Speed braketleri-
und the labial aspect of the bracket body. The
ne benzer avantajları gösterilmesine
karşın
stift'ness of the bracket arrp prevents any subs-
braket kaideleri diğer braketlere göre daha
tantial interaction vvith the archvvire, there by
küçük olduğundan dolayı daha sık kopma,
rendering Time a 'passive' bracket (9).
yapıştırma sırasında zor tutulması, telin ya ta-
TvvinLock
bracket
(Ormco/A
Com-
pany,
dezavantajlar içerir (8).
1998. İts flat rectangular slide, housed betvve-
Orange,
Calif.)
vvas
introduced
in
Time braket (Adenta G m b H , Gilching/Mu-
en the tie vvings of an edgevvise tvvin bracket
nich, G e r m a n y ) 1995 yılında VVolfgang He-
entraps the archvvire in passive configuration
iser tarafından dizayn edilmiştir. Time braket
(6).
de, braket gövdesinin labial yüzü etrafını ok-
T h e introduction of D a m o n SL (Ormco/A
luzogingival olarak saran eğimli esnek olma-
C o m p a n y , San Diego, Calif.) brackets made a
yan bir kolu vardır. Braket kolunun sertliği
majör step torvvard in the concept of selt'-liga-
ark teli ile olan etkileşimi önler v e Time bra-
ting brackets. D a m o n SL bracket had a slide,
kete pasif braket özelliği kazandırır (9).
vvhich m o v e d vertically on the labial surface
The Tvvin Lock braket (Ormco/A C o m p a n y ,
Orange,
Calif.)
1998
yılında
sunulmuştur.
D ü z v e dikdörtgen şeklinde olan kapak bra-
of a t'airly conventional tvvin braket. Despite
the improvement,
these brackets had tvvo
problems: the slides sometimes opened inad-
ketin kanatları arasında konumlanır v e ark te-
vertently and they vvere prone to breakage.
lini pasif konfigürasyonda tutar (6).
These imperfections led to the development
Self-ligating braket tasarımlarında, D a m o n
of D a m o n SL II brackets (Ormco/A C o m p a n y ,
SL (Ormco/A C o m p a n y , San Diego, Calif.)
San Diego, Calif.) in 1999.(Figure 1) The dif-
braketinin 1996 yılında üretimi bir çığır aç-
t'erence betvveen these tvvo generations is that
mıştır. D a m o n SL braketi, konvansiyonel ikiz
the t'irst had a labial c o v e r that straddled the
braketin üzerine yerleştirilmiş, vertikal olarak
tie vvings, vvhile the second incorporates a
kayan
geliştirilen
flat, rectangular slide betvveen the tie vvings.
braketlerden daha ileri bir teknoloji içermesi-
These developments have almost completely
ne karşın kapakların kontrolsüz olarak açıl-
eliminated inadvertent slide opening and sli-
ması v e zamanla kırılması gibi dezavantajları
de breakage. This nevv design has also had a
bir kapak
içerir. Ö n c e k i
nedeniyle 1999 yılında D a m o n SL II (Orm-
reduced size dimension (10). Another unique
co/A C o m p a n y , San Diego, Calif.) braketi ta-
t'eature of D a m o n SL II bracket is that it opens
nıtılmıştır. (Şekil 1) İki jenerasyon arasındaki
inferiorly in both arches in order to give an
fark birincisinde kanatlar üzerinde oturan la-
unobstructed vievv of the slot (11). Both the
bial kapak olması,
74
The
m a m e n oturması yada hiç oturmaması gibi
ikincisinin
ise
kanatlar
D a m o n SL and SL II form rectangular edgevvi-
arasına yerleşen düz dikdörtgen şeklinde ka-
se tubes by means of a solid outer vvall. Re-
pak içermesidir. H e r iki brakette de diktört-
cently, an esthetic deticiency in self-ligating
gen şeklindeki tüp katı dış duvar tarafından
bracket technology had been o v e r c o m e vvith
Türk Ortodonti
Dergisi
2007;20:71-81
Self-Ligating Braketler
Self-Ligating Brackets
Ş e k i l 4 / F i g ü r e 4. I n - O v a t i o n
oluşturulur (10). Değiştirilen kapak tasarımı,
R (GAC)
kontrolsüz kapak açılımı v e y a kırılması problemlerini ortadan kaldırmıştır (11). D a m o n SL
II braketinin boyutları da küçültülmüştür. Genişleyen braket arası mesafe daha düşük kuvvetler üretirken, ark telinin brakete sıkı bağlanması kontrollü diş hareketi sağlar. Bu braketin bir diğer özelliği de, kapakların her iki
arkta da aşağı doğru açılımıyla
klinisyenin
görüşünün engellenmemesidir. Son yıllarda
seramik v e metal karışımlı D a m o n SL III braketi geliştirilerek self-ligating braketler alanındaki estetik eksiklik d e giderilmiştir. (Şekil
2) D a m o n SL III, kolay kullanılan v e oldukça
the
development
of
Damon
SL
III
brac-
basit bir kayma mekanizmasına sahiptir. Dört
kets.(Figüre 2) The structure of this bracket
sert duvarlı slotu maksimum kontrollü düşük
contains both c e r a m i c and steel
sürtünmeli diş hareketini kolaylaştırır. Düz-
D a m o n SL III incorporates an easy and simp-
gün
le slide mechanism. The t'our rigid vvalled slo.t
konturu v e yuvarlatılmış
kenarları
ile
maksimum rahatlık sağlar.
materials.
provides low friction tooth movement vvith
In-Ovation ( G A C International, Central Is-
maximum
control.
Ultra-smooth
contours
lip, N Y ) braketi, 2000 yılında tanıtılmıştır v e
and rounded edges provide m a x i m u m com-
Speed braket'e benzer bir yapıya sahip ancak
fort.
ikiz bir brakettir.(Şekil 3) In-Ovation braketi,
In-Ovation ( G A C International, Central Is-
slotun labial y ü z ü n d e uzanan, ark teline aktif
lip, N Y ) bracket vvas introduced in 2000 and
kuvvet uygulayan yaylı kapağa sahiptir. An-
is very similar to the Speed bracket but is of a
cak, özellikle alt dişlerin gingivalinde kom-
tvvin
configuration.(Figüre
3)
In-Ovation
pozit artığı kalması durumunda yaylı kapağın
brackets have a sliding spring clip, vvhich
açılması engellenebilir. In-Ovation
braketin
encroaches on the slot from the labial aspect,
boyutlarının küçültülmesi ile, 2002 yılında
potentially placing an active force on the
ise In-Ovation-R ( G A C İnternational)
braketi
archvvire. Excess composite that may be left
geliştirilmiştir. (Şekil 4) Bu yeni versiyonda,
gingival to the bracket may be hard to see
braket boyutlarının daraltılmasıyla
and may hinder opening. İn 2002, smaller
interbra-
ket mesafe artırılmıştır (10).
brackets for the anterior teeth b e c a m e ava-
Ligatür içermeyen metal braketlerin ara-
ilable In-Ovation R ( G A C International, Cent-
sında en son geliştirilen braket, 2004 yılında
ral Islip, NY).(Figüre 4) This narrovver vvidth is
tanıtılan Smart Clip'tir ( 3 M Unitek, M o n r o v i a ,
very vvelcome in terms of greater inter-brac-
Calif.). (Şekil 5) Smart Clip, ark telini tutan ak-
ket span (10).
tif clip v e y a kapağa sahip değildir. Nickel-ti-
T h e latest design in self-ligating brackets is
tanium'dan yapılan, içsel şekil v e kuvvet ha-
SmartClip ( 3 M Unitek) bracket vvhich vvas
fızasına sahip olan
Smart C l i p braket, ark te-
introduced in 2004. (Figüre 5) Smart clip has
lini yerinde tutar ve eğer kuvvet belli bir sevi-
no sliding closures or active elips to retain the
y e y i aşarsa ark telini bırakır. Bu özellik de
vvire. Engineered from nickel-titanium, vvhich
uygulanan kuvvetin
has an intrinsic memory for shape and force,
diş hareketi için öneri-
len düzeyi aşmasına engel olur, bu nedenle
the SmartClip
etkili diş hareketi v e daha az hasta rahatsızlı-
nism secures the archvvire in place, yet is spe-
ğına neden olur. B u braketin klinik etkinliğini
cially calibrated to release the archvvire if for-
inceleyen bir çalışma henüz yayınlanmamış-
ces exceed a predetermined level. This helps
tır.
assure that force levels r e c o m m e n d e d for bi-
bracket self-ligating
mecha-
Self-Ligating Braketlerin Avantajları
ocompatible tooth movement are not exce-
A. Hasta konforu ve iyi oral hijyen kontro-
eded, theret'ore promoting etficient tooth mo-
lü: Tel ligatürlerin uç kısımları genellikle sık-
vement vvith less patient discomfort. N o stu-
lıkla yer değiştirirler v e hasta için rahatsızlık
dies investigating the clinical eft'iciency of
yaratırlar. Yumuşak doku travmasını önlemek
this bracket have been published yet.
Turkish lournal
of Orthodontics
2007;20:71-81
75
Cökçelik, Polat
Ş e k i l 5 / F i g ü r e 5. S m a r t C l i p
Advantages of Self-ligating Brackets
(3M)
A. Patient comfort and good oral hygiene
assistance: Elastomerics are good in this respect, but vvire ligatures require caret'ul tucking in of the ends to avoid soft tissue trauma,
and c a n occasionally be displaced betvveen
appointments and cause discomfort. Elastomerics a c c u m u l a t e plaque more than tie-vvires (12). The ends of vvire ligatures are an additional obstacle to oral hygiene. From the
patient's
perspective,
self-ligating
brackets
are generally smoother, more comfortable,
and easier to clean because of the absence of
ligatures and vvingless designs (6).
B. Faster archvvire placement and removal: R e d u c e d chair time is another significant
için dikkatli şekilde
kıvrılmaları
gereklidir.
no elastomeric or vvire ligation. M a i j e r and
Tel ligatürlerin uç kısımları oral hijyen işlem-
Smith demonstrated a four-fold reduction in
lerine engel oluşturur. Elastomerik ligatürler
ligation time vvith Speed brackets c o m p a r e d
ise tel
daha
to vvire ligation of conventional brackets. (13)
fazla plak birikimine neden olurlar (12). Self-
Shivapuja and Berger have shovvn similar re-
ligating braketler, genel olarak daha düz yü-
sults but also that the Speed advantages com-
ligatürlerle
karşılaştırıldığında
zeyli olmaları, ligatür içermemeleri v e kanatsız tasarımları nedeniyle daha kolay temizlenir (6).
pared to elastomeric ligation are less dramatic (approximately 1 minute per set of archvvires) (14).
B. Hızlı ark teli değişimi v e
ligasyonu:
A study of by Harradine (15) found statisti-
Self-ligating braketler tel veya elastomerik li-
cally significant, but clinically very modest
gasyona gerek duymadıkları için hasta başın-
savings in ligation/re-ligation time vvith Da-
da harcanan zamanın azalması diğer önemli
mon SL bracket vvhen c o m p a r e d to conventi-
avantajlarıdır. M a i j e r v e Smith, Speed braket-
onal ligation methods -an average of 24 se-
ler v e tel ligasyonla bağlanan konvensiyonel
conds per archvvire
braketlerin ligasyon süresi üzerine etkilerini
ment.
karşılaştırdığında; self-ligating braketlerin ligasyon zamanını dört kat azaltdığını bulmuşlardır (13). Shivapuja v e Berger benzer sonuçlar bulmuş ayrıca, self-ligating braketlerle
elastomeric ligatür karşılaştırıldığında
ligas-
yon süresi arasındaki farkın her set ark teli değişimde yaklaşık 1 dakika daha az olduğunu
belirlenmiştir (14). Harradine, bir çalışmasında ark teli çıkarma v e yerleştirme süresini
D a m o n SL braket ile geleneksel ligasyon arasında karşılaştırıldığında,
istatistiksel
olarak
önemli fakat klinik olarak çok ö n e m l i düzeyde o l m a y a n (ortalama 24sn ) fark belirlenmiştir (15).
esneme
removal and
replace-
C. Full archvvire engagement: W i r e ligatures do not stretch to an extent that engagement o n c e a c h i e v e d at ligation is subsequently lost, so they c a n meet this requirement.
Elastomerics are vvorse, since they may frequently exert insutficient force to t'ully engage
e v e n a flexible vvire and the subsequent degradation of their elastic performance may cause a significant loss of full engagement as
the elastomeric stretches (10).
Self-ligation
systems
should
ensure
full
bracket engagement of the archvvire because
a clip/slide is either fully shut or it is not. Partial engagement is not possible. Security of li-
C. Tam ark teli oturtulması: Tel ligatürlerin
özelliği
olmadığından
ark
telinin
oturtulması işleminin her randevuda aşama
aşama yapılması gerekmektedir. Elastomerik
76
advantage, since self-ligating brackets require
Elastik ligatürler ise bu konuda daha iyidir.
gation in self-ligating brackets is dependent
on the rigidity of the clip or slide or inadvertent opening (10).
D.
Lovv
Friction
betvveen
bracket
and
ligatürler ise elastik performanslarında sürek-
archvvire: Sliding a tooth along an archvvire is
li azalma nedeniyle ark telinin tam olarak
a very c o m m o n orthodontic
Türk Ortodonti
Dergisi
procedure
to
2007;20:71-81
Self-Ligating Braketler
Self-Ligating Brackets
oturtulması için yeterli kuvvet uygulayamaz-
translate a tooth, especially during closure of
lar (10). Ark telinin tam olarak oturması self-
spaces in the dental arch. A disadvantage of
ligating braketlerin bir özelliğidir; çünkü ka-
this technique is that friction is generated bet-
pak ya tamamen kapanır ya da hiç kapan-
vveen the bracket and the arch wire, vvhich
maz. Ark telinin bir parçasının oturması söz
tends to resist the movement of the bracket
konusu değildir. Self-ligating braketlerde li-
and tooth in the desired direction (16).
gasyonun güvenliği spring yada kapağın sağlamlığına veya kapağın kendiliğinden açılmasına bağlıdır. Ark telinin tam olarak oturması, ark telinin
aktivasyonu için hastanın
tekrar kontrole çağrılması ihtiyacını ortadan
kaldırmaktadır (10).
Intluencing frictional torces during orthodontic tooth movement depends on complex
variables, such as materials, the angulations
of bracket and vvire (17), dimensions and shape of slot and vvirel (8), ligating force (19), repeated use of brackets (20), and dry and vvet
D. Braket ve ark teli arasında düşük sürtünme: Dental ark içinde boşlukları kapatırken diş hareketi sırasında dişlerin
ark teli
üzerinde kaydırılması çok yaygın olarak kullanılır. Bu tekniğin dezavantajı braket ve ark
teli arasında istenen yönde diş hareketine direnç gösteren sürtünmenin oluşmasıdır (16).
Kaydırma mekanizması süresince diş hareketini etkileyen kuvvetler, braket materyali,
situations (21,22). Because the orthodontic
force must overcome the frictional resistance
and the resistance of the biologic milieu, minimizing friction vvill result in reduced levels
of the clinically applied force needed for moving the teeth. Such a reduction might shorten the treatment period or improve anchorage control (23).
There are fevv reports in the
literatüre
braket ve ark teli arasındaki açı (17), slot ve
vvhich describe the effects of ligation on the
telin boyutları ve şekli (18), ligasyon kuvveti
resistance to movement in bracket/archvvire
(19), braketin tekrarlanan kullanımı (20), ku-
systems. Schumacher et al. stated that friction
ru ve ıslak ortam (21,22) gibi değişkenlere
vvas determined mostly by the nature of liga-
bağlıdır. Ortodontik kuvvet sürtünmesel di-
tion (24). Frank and Nikolai reported that inc-
rençle baş edebilmek zorunda olduğundan,
reases in vvire dimension, vvire material, an-
sürtünme kuvvetinin azaltılması diş hareketi
gulation, and ligation forces increased fricti-
için gerekli olan klinik kuvvetin
onal resistance (16).
düzeyini
azaltmaktadır. Bu durumda tedavi süresi kısaltmakta veya ankraj kontrolü artmaktadır
(23).
Regarding design,
self-ligating
brackets
have been modified from the conventional
brackets to increase efficiency and reprodu-
ha-
cibility and reduce the resistance to sliding.
rekete direnç üzerindeki etkisini gösteren bir-
The feature of self-ligation has created a ma-
çok çalışma vardır. Schumacher ve arkadaş-
jör structural change in the integral relations-
Braket/ark teli sisteminde ligasyonun
ları sürtünmen ark teli boyutundan çok ligas-
hip betvveen the arch vvire, the bracket's arch
yon tipinden etkilendiğini belirtmiştir (24).
vvire slot, and the ligature. Such a change at
Frank ve Nikolai ark boyutları, tel açısı ve li-
the crucial contact areas of this triad may inf-
gasyon kuvveti arttıkça sürtünmenin arttığını
luence the degree of friction that exists during
bildirmişlerdir (16).
the translatory
Yapılan çalışmalarda
self-ligating braket-
lerde ark teli, braket slotu ve ligatür arasındaki ilişkideki yapısal değişiklikten dolayı, ark
teli boyunca braket ve dişin translasyon
ha-
reketi süresince oluşan sürtünmenin derecesinin etkilendiği belirtilmektedir. Bednar ve
arkadaşları (3) braket materyali ve ligasyonun
sürtünmeyi önemli ölçüde etkilediğini bulmuşlardır. Bu test koşullarında self ligating
çelik braketler elastik ve çelik ligatürle bağlanan çelik braketlere göre daha az sürtünme
göstermemiştir. Bütün ark boyutları için elastomerik ligatürle bağlanan seramik braketle-
Turkish Journal
of Orthodontics
2007;20:71-81
movement of a tooth and
bracket along an arch vvire. The other situation, in vvhich the combination of lovv friction
and secure full engagement is particularly
useful, is in the alignment of very irregular teeth and the resolution of severe rotations and
significantly facilitates alignment. Bednar et
al (3) concluded that the type of bracket material and ligation technique significantly influenced friction. Lightly steel-tied brackets
had
less friction
than
elastomeric-ligated
brackets. Under these testing conditions, selfligating steel bracket did not demonstrate less
friction than the elastic or steel-ligated stain-
Cökçelik, Polat
rin en yüksek sürtünme gösterdiği bulunmuş-
less steel brackets.
tur. Pizzoni v e arkadaşları (25) ise ark teli ma-
that understanding archvvire material, dimen-
teryali, boyutu ve açısının sürtünmede önem-
sion, and angulation is crucial in frictional
li olduğunu v e self ligating braketlerin bütün
analysis; the self ligating brackets had a mar-
açılarda konvensiyonel braketlere göre daha
kedly lovver friction than conventional brac-
Pizzoni et al (25) found
düşük sürtünmeye sahip olduğunu bulmuş-
kets at ali angulations. A recent study by Ber-
tur. Benzer şekilde Berger'in (26) yaptığı in
ger (26) has also shovvn that the resistance to
vitro çalışmada da, Speed braketlerin elasto-
movement
merik v e çelik ligasyonun kullanıldığı plastik
vvith Speed brackets is reduced by approxi-
v e metal braket sistemlerine göre diş hareketinde gerekli olan kuvvet miktarında önemli
d ü z e y d e azalmaya neden olduğu saptanmıştır.
Sims v e arkadaşlarının (27) yaptığı in vitro
çalışmada Speed, Activa v e standart straight
vvire braketler karşılaştırılmış; Activa braketlerin en az sürtünme oluşturduğu v e bulunmuştur.
Bu
sonuç
self
ligating
braketlerin
in simulated sliding
mechanics
mately 90 percent for several archvvire dimensions up to 0.016x0.022 vvhen compared to conventional Edgevvise ligation methods. T h e reduced resistance to movement
vvas attributed to the flexibility of the spring
clip yielding elastically to tipping movements
rather than increasing frictional contact.
İn an in vitro friction study, Sims et al (27)
compared the Speed, Activa and
Standard
konvansiyonel bağlanan braketlere göre ark
Straight W i r e brackets. These authors conclu-
teline daha az sürtünmesel kontak uyguladı-
ded that Activa brackets produced the least
ğını v e buna bağlı olarak diş hareketi oluştur-
friction. T h e results indicate that self-ligating
mak için daha az kuvvet gerektiğini göster-
brackets require less force to produce tooth
mektedir. Taylor v e Ison'da (28) standart stra-
movement because they apply less frictional
ight vvire, Activa
contact to the archvvire than conventionally
v e Speed braketler sürtün-
m e kuvveti y ö n ü n d e n karşılaştırıldığında Activa braketler bütün ark teli boyutlarında en
düşük sürtünme oluşturmuştur. Speed braketler ise sadece yuvarlak tellerde düşük sürtünm e göstermiştir. Shivapuja ve Berger (14) Activa, Edgelok v e Speed self ligating braket sistemlerini, seramik v e metal tvvin braketlerle
karşılaştırdıklarında; sürtünme düzeyinin, ark
teli değiştirme süresinin önemli ö l ç ü d e azaldığı v e enfeksiyon kontrolünü arttırdığı bulunmuştur . W a r d v e arkadaşları (29), Loftus
v e arkadaşları (30) v e Redlich v e arkadaşları
(24)' da benzer sonuçlar bulmuştur.
Thorstenson ve Kusy (31) pasif kapaklı v e
aktif kapak içeren braketlerin kaymaya karşı
direncini karşılaştırdığı çalışmalarında, ikinci
tied brackets. Taylor and Ison (28) c o m p a r e d
Standard
straight
vvire,
Activa
and
Speed
brackets in terms of frictional forces and the
least friction along an archvvire vvas found for
Activa bracket. Shivapuja and Berger (14) found that the Activa, Edgelok and Speed selfligating bracket systems displayed a significantly
lovver
level of frictional
resistance,
dramatically less chair-time for arch vvire removal and insertion, and promoted improved
int'ection control, vvhen c o m p a r e d vvith polyurethane elastomeric and stainless steel tie
vvire ligation for c e r a m i c
and
metal
tvvin
brackets. VVard et al (29), Loftus et al (30) and
Redlich et al (24) have also found similar results.
düzen angulasyonda pasif kapak içeren bra-
İn a study that aimed to evaluate differen-
ketlerin daha düşük sürtünme direnci göster-
ces in frictional resistance betvveen passive
diğini tespit etmişlerdir.
and active clip self-ligating brackets, Thors-
K h a m b a y v e arkadaşları (32) elastomerik
ten and Kusy (31) found that passive clip
v e tel ligasyonun sürtünme direnci üzerine
brackets demonstrated less frictional resistan-
etkilerini inceledikleri çalışmalarında, sadece
c e in second order angulation.
D a m o n II braketler v e ligasyon o l m a y a n çelik
K h a m b a y et al (32) investigated the effect
braketlerde en düşük d ü z e y d e sürtünme kuv-
of elastomeric type and stainless steel ligation
veti oluştuğu tespit edilmiştir.
on frictional resistance and c o n c l u d e d that
Yeni
tanıtılan
polikarbonat
self
ligating
the least friction vvas found that the only met-
braketler ortodontik tedavi sırasında estetiği
hod of almost eliminating friction vvas by the
sağlarken konvansiyonel self ligating braket-
use of passive self-ligating brackets.
lerin özelliklerini de taşımaktadır.
Cacciafes-
Nevvly introduced polycarbonate self-liga-
Türk Ortodonti
Dergisi
2007;20:71-81
Self-Ligating Braketler
Self-Ligating Brackets
ta
ve
arkadaşları
(33)
çelik
self
ligating
ting brackets have been developed to impro-
braketlerin, konvansiyonel çelik ve polikar-
ve esthetics during orthodontic
bonat self ligating braketlere göre daha düşük
vvhile maintaining the t'eatures of conventi-
statik ve kinetik sürtünme gösterdiğini bul-
onal self-ligating appliances. Cacciat'esta and
muştur.
et al (33) found that stainless steel self-liga-
E. Şiddetli çapraşık dişlerin
sıralanması:
treatment
ting brackets generated significantly
lovver
Self ligating braketlerin düşük sürtünme ve
static and kinetic frictional forces than both
ark telinin tam oturması özellikleri, şiddetli
conventional stainless steel and polycarbona-
çapraşıklık
te self-ligating brackets, vvhich shovved no
ve
rotasyonların
hızlı
şekilde
düzeltilmesinde, boşlukların kapatılmasında
kolaylık sağlamaktadır (11).
significant differences betvveen them.
E. Alignment of severely irregular teeth:
Rotasyonlu dişlerin braketine bağlanan ark
The
other
situation,
in vvhich
the
com-
teli kuvvet çifti oluşturur. Bu kuvvet çiftinin
bination of lovv friction and secure full en-
etkisiyle
gagement
oluşan
moment
dental
arkların
seviyelenme ve dizilimi süresince rotasyon-
is particularly
alignment
of
very
uset'ul, is in the
irregular
teeth,
the
ların düzelmesinde önemli rol oynar. Braket
resolution of severe rotations and more cer-
genişliği, ligasyon şekli aksiyel rotasyonlarla
tain space closure (11).
oluşan bu momentler üzerinde etkili olmaktadır. Bednar ve Gruendeman'ın (34) yaptığı
çalışmada, braket genişliğinden çok ligasyon
tipinin moment oluşumunda etkili olduğu ve
self ligating braketlerin aksiyel rotasyonların
düzeltilmesinde sürekli ve düşük
düzeyde
moment oluşturduklarından
ligasyon
diğer
tiplerine göre avantajlı oldukları belirtilmektedir.
a moment. This moment influences tooth
movement and rotational control and is itself
influenced
by
bracket vvidth and
bracket
ligation. Self ligating spring clip bracket fastens to and interacts vvith arch vvires differently than conventionally ligated brackets.
For the range of bracket vvidths and types
F. Tedavi zamanını azaltma: Çoğu araştırmacıya
The interaction betvveen the bracket of an
axially rotated tooth and arch vvire produce's
göre self
ligating braketler
tedavi
evaluated, ligation technique vvas found to
have a greater influence on moment produc-
zamanını ve ark teli değiştirme süresini kısal-
tion than did bracket vvidth. Bednar
tır. Harradine (17), Damon SL self ligating
Gruendeman (34) found that the self-ligated
braketler ve konvansiyonel braketlerin tedavi
spring clip bracket delivered the least force
etkinliğini
karşılaştırmak
çalışmasında,
skorlarıyla
Damon
ölçülen
düzelme için,
için
düzenlediği
SL vakalarında
eşit
düzeyde
PAR
oklüzal
dört ay daha az süre ve dört
and
över the greatest range of axial rotation.
F. Reduced treatment time: Several authors
have indicated that the use of self-ligating
brackets can reduce treatment time by about
kere daha az ziyaret gerektiğini belirlemiştir.
four months and save significant chair-time in
Eberting ve arkadaşları (35) ise konvan-
changing archvvires. Harradine (17) designed
siyonel ligasyonla karşılaştırıldığında Damon
a study to compare treatment efficiency vvith
SL
conventional
vakalarının,
yedi
ay
daha
az
tedavi
zamanı v e böylece yedi randevu daha az
gerektirdiğini bulmuştur.
ligating
brackets and Damon SL self
brackets.
The
Damon
SL
cases
required an average of four fevver months and
four fevver visits to be treated to an equivalent
SONUÇ
level of occlusal regularity as measured by
Self-ligating
braketlerin
yukarıda
bah-
the PAR scores. Eberting et al (35) of found an
sedilen avantajlarının yanında pahalı olması,
average reduction
braket kapağın açılmasında ve kapatılmasın-
months and seven visits for Damon SL cases
da zorluk, kapağın kendiliğinden açılması ve
compared to conventional ligation.
in treatment time of 7
deforme olması, kapak tarafından tutulan ark
telinin kırılması, parsiyel tel oturtulmasının
mümkün
olmaması,
düşük
CONCLUSION
sürtünme
Self ligating brackets have reached a stage
nedeniyle tel yer değiştirme oranının artması,
of design and production control, vvhere the
elastik zincir takılmasında zorluk, braket düş-
advantages are significantly greater than the
me oranında artma, braket tutma ve yerleştir-
Turkish Journal of Orthodontics
2007;20:71-81
Cökçelik, Polat
mede zorluk gibi dezavantajları da vardır.
remaining
Son yıllarda geliştirilen yeni braket tipleriyle
tages include difticulty in slide opening and
imperfections.
Majör
disadvan-
bu dezavantajlar giderilmeye çalışılmaktadır.
closure, inadvertent slide opening and det'or-
Self-ligating sistemin basta ve klinisyen için
mation, breakage of archvvire, easy vvire disp-
avantajları göz ö n ü n d e tutulduğunda bu sis-
lacement d u e to reduced friction and dif-
temin ileri ki dönemlerde daha yaygın olarak
ticulty
kullanılacağı söylenebilir.
Considering the advantages of self-ligating
in bracket
holding and
placement.
systems for the patient and clinician, they
may vvell b e c o m e the conventional appliance systems of the 21 st century.
KAYNAKLAR/REFERENCES
1.
Voudouris JC. Interactive edgevvise mechanisms: form
and function comparison vvith conventional edgevvise
brackets. Am | Orthod Dentofacial Orthop
1997;111:119-40.
2. Damon DH. The rationaie, evolution and clinical
application of the self-ligating bracket. Clin Orthod Res
1998;1:52-61.
3.
Bednar JR, Cruendeman GW, Sandrik )L. A
comparative study of frictional forces betvveen
orthodontic brackets and archvvires. Am J Orthod
Dentofacial Orthop 1991 ;100:513-22.
4.
Stolzenberg J. The Russel attachment and its improved
advantages. Int J Dent Children 1935;21:837-40.
5. Wiİdman AJ, Hice TL, Lang HM, Lee IF, Strauch EC. Jr.:
Round Table: The Edgelock bracket. J Clin Orthod
1972;6:613-623.
6.
Berger J. Self-Ligation in the Year 2000. J Clin Orthod
2000;34(2):74-81.
7.
Hanson GH. The Speed System: A report on the
development of a nevv edgevvise appliance. Am J
Orthod Dentofacial Orthop 1980,78:243-265.
8.
Harradine NT. The clinical use of Activa self-ligating
brackets. Am J Orthod Dentofacial Orthop
1996;109:319-328.
9.
Heiser W. Time: A nevv orthodontic philosophy. J Clin
Orthod 1988;32:44-53.
10. Damon DH. The Damon low friction bracket: A
biologically compatible straight-vvire system. J Clin
Orthod 1998;32:670-680.
11. Harradine NVVT. Current Products and Practices. Selfligating brackets: vvhere are vve now? J Orthod
2003;30:262-273.
12. Forsberg CM, Brattström V, Malmberg E, Nord CE.
Ligature vvires and elastomeric rings^vvo methods of
ligation, and their association vvith microbial
colonization of Streptococuccus mutans and
lactobacilli. Eur J Orthod 1991 ;13:416-420.
13. Maijer R, Smith TM. Time saving vvith self- ligating
brackets. J Clin Orthod 1990;24:29-31.
14. Shivapuja PK, Berger J. A comparative study of
conventional ligation and self-ligation bracket systems.
Am J Orthod Dentofacial Orthop 1994;106:472-180.
15. Harradine NVVT: Self-ligating brackets and treatment
efficiency. Clin Orthod Res 2001,4:220-227.
16. Frank CA, Nikolai RJ. A comparative study of frictional
80
resistances betvveen orthodontic bracket and arch
vvire. Am
J
Orthod
Dentofacial
Orthop
1980;78:593-609.
17. Kusy RP, VVhitley JQ. Friction .betvveen different vvirebracket configurations and materials. Semin Orthod
1997;3:166-177.
18. Kusy RP, VVhitley JQ. Influence of archvvire and bracket
dimensions on sliding mechanics: derivations and
determinations of the critical contact angles for
binding. Eur J Orthod 1999;21:199-208.
19. Edvvards GD, Davies EH, Jones SP. The ex vivo effect
of ligation technique on the static frictional resistance
of stainless steel brackets and archvvires. B r ) Orthod
1995;21:145-153.
20. Kapur R, Sinha PK, Nanda RS. Frictional resistance in
orthodontic brackets vvith repeated use. Am J Orthod
Dentofacial Orthop 1999;116:400-404.
21. Kusy RP, VVhitley JQ, Prevvitt MJ. Comparison of the
frictional coefficients for selected arch vvire-bracket slot
combinations in the dry and wet states. Angle Orthod
1991 ,-61:293-302.
22. Dovvning A, McCabe J, Gordon PH. The effect of
artificial saliva on the frictional forces betvveen
orthodontic braets and archvvires. Br J Orthod
1995;22:41-46.
23. Redlich M, Mayer Y, Harari D, Levvinstein I. İn vitro
study of frictional forces during sliding mechanics of
"reduced friction" brackets. Am J Orthod Dentofacial
Orthop 2003;124:69-73.
24. Schumacher HA., Bourauel C., and Drescher D. The
effect of the ligature on the friction betvveen bracket
and arch. J Orofac Orthop 1990;151:106-116.
25. Pizzoni L, Ravnholt G, Melsen B. Frictional forces
related to self-ligating brackets. Eur J Orthod
1998;20:283-291.
26. Berger JL. The influence of the Speed bracket's selfligating design on force levels in tooth movement. Am
J Orthod Dentofacial Orthop 1990;97:219-28.
27. Sims APT, VVaters NE, Bimie DJ, Pethybridge RJ. A
comparision of the forces required to produce tooth
movement in vitro using tvvo self-ligating brackets and
a pre-adjusted bracket employing tvvo types of ligation.
Eur J Orthod 1993;15:377-385.
28. Taylor NG, Ison K. Frictional resistance betvveen
orthodontic brackets and archvvire in the buccal
segments. Angle Orthod 1996;66:215-222.
29. VVard GER, Jones SP, Davies EH. A Comparison of self-
Türk Ortodonti
Dergisi
2007;20:71-81
Self-Ligating Braketler
Self-Ligating Brackets
ligating and conventional orthodontic bracket systems.
British J Orthod 1997;24:309-317.
30. Loftus BR, Artun J, Nicholls ), Alonzo TA, Stoners JA.
Evaluation offrictionduring sliding tooth movement in
various bracket-arch vvire combinations. Am ) Orthod
Dentofacial Orthop 1999;116:336-45.
31. Thorstenson GA, Kusv RP. Comparison of resistance to
sliding betvveen different self-ligating brackets vvith
second-order angulation in the dry and saliva states
order angulation in the dry and saliva states. Am J
Orthod Dentofacial Orthop 2002;121:472-82.
32. Khambay B, Milleti D, McHugh S. Evaluation of
methods of archvvire ligation onfrictionalresistance.
Turkish Journal of Orthodontics 2007;20:71-81
Eur J Orthod 2004;26:327-332.
33. Cacciafesta V, Sfondrini MF, Ricciardi A, Scribante A,
Klersy C, Auricchio F. Evaluation of friction of stainless
steel and esthetic self-ligating brackets in various
bracket archvvire Combinations. Am J Orthod
Dentofacial Orthop 2003;124:395-402.
34. Bednar JR, Gmndeman GW. The influence of bracket
design on moment production during axial rotation.
Am J Orthod Dentofacial Orthop 1993;104:254-61.
35. Eberting JJ, Straja SR, Tuncay OC. Treatment time,
outcome, and patient satisfaction comparisons of
damon and conventional brackets.Clin Orthod Res
2001,4:228-234.