T7_FH_Markalar

Transkript

T7_FH_Markalar
FİKRİ HAKLAR
ESD873
7. MARKALAR
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. Bölümü
2012‐2013 Bahar
© Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır.
MARKA
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
2
ÖĞRENME HEDEFLERİ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Marka kavramını açıklar.
Tescil kavramını açıklar.
Tescilli marka ile tescilsiz markayı ayırt eder.
Tescil yenileme sürecini açıklar.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
3
Marka Nedir?
ƒ Marka, bir teşebbüs tarafından sunulan
mal ya da hizmetlerin diğer
teşebbüslerinkinden ayırt
edilebilmesini sağlayan işaretlerdir.
ƒ Malları veya hizmetleri ayırmak için
kullanılan ayırt edici kelimeler, harfler,
rakamlar, çizimler, resimler, şekiller,
renkler, logolar, etiketler veya bunların
kombinasyonları marka olarak tescil
edilebilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
4
Marka
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ARÇELİK
ADİDAS
SONY
ALTINYILDIZ
VAKKO
REEBOK
SEK
GM
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
BMW
3M
SA
PHILIPS
LACOSTE
KOMİLİ
ETİ
BOSCH
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
5
Marka Kavramına Örnekler
ZAMANLA
AYIRT
EDİCİLİK
KAZANMA
ÇARŞI
LUX
PENYELUX
STEELCASE
KODLAR
MARKA
+
TANIMLAYI
CI
EFES
520ia
PILSEN
KOÇ
E200
HOLDİNG
SABANCI S304
HOLDİNG
ALAN ADLARI
KİŞİ
ADLARI
ISO.ORG.TR
CHRISTIAN
DIOR
EDISON
AMAZON.COM
GOOGLE.COM
PIERRE
CARDIN
APB.COM.TR
EYÜP
SABRİ
TUNCER
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
6
Marka
OTOMOBİL
MARKALARI
İKİNCİL
MARKALAR
ALFA ROMEO
CITROEN
SAXO
OPEL
CORSA
CLASSIC
AUDI
CITROEN
XSARA
OPEL
VECTRA
COUPE
BMW
FIAT
BRAVA
RENAULT HATCHBACK
CLIO
CADILLAC
FIAT
BRAVO
RENAULT MINIVAN
LAGUNA
CHRYSLER
FIAT
MAREA
RENAULT ROADSTER
MEGANE
TANIMLAYICI
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
7
ƒ Bu tablodaki tanımlayıcı işaretler
(CLASSIC, COUPE gibi ifadeler) tüm
otomobillerde kullanılabilir.
ƒ Bir marka ile birlikte veya bağımsız
kullanılan ikincil markaların (FIAT
BRAVA, RENAULT MEGANE gibi ifadeler),
başkaları tarafından kullanılması söz
konusu değildir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
8
Eşya Adı Sanılan Markalar
CHICLETS
GILETTE
NYLON
VASELIN
TERGAL
FRIGIDAIRE
FASARIT
TIPP‐EX
TERMOS
ORKID
DUŞAKABİN
SELPAK
PİMAPEN UHU
İZOCAM
KOMBİ
NESCAFE CHOKELLA
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
JEEP
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
9
SLOGANLAR
ƒ Sloganlar ayırt edici nitelikte
olmak koşulu ile marka olarak
tescil edilebilir.
ALFA ROMEO
BMW
MITSUBISHI MOTORS
NOKIA
PIRELLI
VOLVO
TED LAPIDUS
BRIDGESTONE
BEN MÜCEVHER TAKMAM KULLANIRIM
THE ULTIMATE DRIVING MACHINE
TAKE A DIFFERENT ROAD
CONNECTING PEOPLE
KONTROLSÜZ GÜÇ, GÜÇ DEĞİLDİR
FOR LIFE
MAN AT HIS BEST
YOLUNU BİLİR
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
10
ŞEKİL İÇEREN MARKA ÖRNEKLERİ
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
11
ƒ “Xsara Picasso” kişi adı olduğu için, bu
markanın kullanımı için bu kişiden izin
alınması gerekir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
12
ƒ Ayırt edici bir işaret olan marka ile
tanımlayıcı olan bir işaret birlikte tescil
edilebilir.
ƒ Ancak bu tescil aynı tanımlayıcı işareti
kendi markası ile birlikte kullanan
başka kişilere engel olamayacaktır.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
13
Markaların korunması
ƒ Marka koruması esas olarak tescil
yoluyla elde edilebilir.
ƒ Birçok kimse, ticaret unvanının ve
ticari işletmenin ticaret sicilinde
tescilinin, eşzamanlı olarak marka
koruması anlamına geldiğini
düşünmektedir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
14
ƒ Ticari unvan; şirketinizin tam adıdır,
örneğin “Abc Kimya Sanayi Anonim
Şirketi” gibi ve bu şirketinizi tanımlar.
ƒ Bu unvan genellikle şirketinizin yasal
yapısını tanımlayan Ltd. Şti., A.Ş., ya
da benzer kısaltmalarla biter.
ƒ Marka ise, şirketinizin ürünlerini
/hizmetlerini farklı kılan işarettir
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
15
ƒ Örneğin, “Abc Kimya Sanayi Anonim
Şirketi” piyasaya sürdüğü farklı ürünler
için farklı markalar kullanabilir.
ƒ Bu markalar
ƒ ticaret unvanıyla aynı ibareden
oluşabileceği gibi (Örn. ABC)
ƒ ticaret unvanından tamamen farklı bir
kelime de (Örn. XYZ) marka olarak
kullanılabilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
16
Marka tescilinin marka sahibine
sağladığı haklar nelerdir?
ƒ Marka tescili, sahibine, markayı tek
başına kullanma hakkı ve izinsiz
kullanılmasını önleme yetkisi verir.
ƒ Markanın tescil kapsamına giren aynı veya
benzer mal veya hizmetlerle ilgili olarak
karıştırılma ihtimali olan, tescilli markanın
itibarından dolayı haksız avantaj elde
edecek veya tescilli markanın ayırt edici
karakterine zarar verecek nitelikteki
herhangi bir işaretin izinsiz kullanımını
önleme hakkı verir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
17
Marka Tescili
ƒ Tescilli bir marka
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
başkasına devir edilebilir,
miras yolu ile intikal edebilir,
kullanma hakkı lisans konusu olabilir,
rehin verilebilir veya
teminat olarak gösterilebilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
18
ƒ Tescilli markanın koruma süresi 10
yıldır.
ƒ 10’ar yıllık sürelerle yenilemek
suretiyle markanın koruma
süresini sonsuza kadar uzatmak
mümkündür.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
19
Marka Tescilini Engelleyen Temel
Sebepler
ƒ Ayırt edici niteliğe sahip olmayan
işaretler,
ƒ Tescili talep edilen mal ya da hizmetler
için cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar,
amaç, değer, coğrafi kaynak ve
karakteristlik özellikler belirten
işaretler,
ƒ Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi
veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi
konularda halkı yanıltıcı nitelikteki
işaretler,
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
20
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Marka Tescilini Engelleyen Temel
Sebepler
Ülke bayrakları,
WIPO Uluslararası Büro’ya korunması
için iletilmiş olan devletlere ait
hükümranlık işaretleri, hanedanlık
armaları,
resmi kontrol ve garanti işaretleri ile
uluslararası kurumlara ait isim,
damga, amblem ve işaretler,
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
21
Marka Tescilini Engelleyen Temel
Sebepler
ƒ Tarihi ve kültürel değerler bakımından
halka mal olmuş nitelikteki isim,
amblem, arma, vb. Işaretler
ƒ Dini değerleri ve sembolleri içeren
işaret ve adlandırmalar,
ƒ Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı
işaret ve adlandırmalar,
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
22
ƒ Buradaki örnekler bir hizmeti
tanımladıkları için marka olarak tescil
edilemez
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
23
Markalar Üzerinde Kullanılan
İşaretler
ƒ Bir markanın yanında
®, TM, SM veya benzer sembollerin
kullanımı bir zorunluluk değildir ve ek
bir yasal koruma sağlamaz.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
24
Markalar Üzerinde Kullanılan
İşaretler
ƒ TM sembolü bir işaretin marka
olduğunu gösterirken
ƒ ® sembolü marka tescil edildiği zaman
kullanılır.
ƒ Hizmet markaları için ise SM sembolü
kullanılır.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
25
Marka Tescili Zorunlu mudur?
ƒ Markaların tescili zorunlu olmamakla
birlikte,
ƒ tescil marka üzerindeki hakları
ispatlayan ve marka ihlalini engelleyen
en önemli araçtır.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
26
Marka Tescil Başvurusu
ƒ Marka tescili için usulüne uygun olarak
doldurulmuş form dilekçe ile Türk
Patent Enstitüsü'ne başvuruda
bulunmak gereklidir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
27
Marka Tescil Başvurusunda
Gerekli Belgeler
Marka tescil başvurusunun geçerli
olabilmesi için;
ƒ Bilgisayarda veya daktilo ile doldurulmuş
form dilekçe,
ƒ 5 adet marka örneği,
ƒ Marka başvuru ücretinin ödendiğine dair
belge
ƒ Ortak marka veya garanti markası
başvurularında ise ayrıca yönetmelikte
belirtilen şartlara uygun olarak
hazırlanmış teknik şartnamenin teslimi
gerekmektedir.
ƒ
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
28
Marka Hakkının Sona Ermesi
ƒ Tescilli bir marka üzerindeki tescilden
doğan haklar;
ƒ Markanın 10 yıllık koruma süresi
sonunda yenilenmemesi,
ƒ Marka sahibinin marka hakkından
vazgeçmesi,
ƒ markanın mahkemece hükümsüz
kılınması veya iptal edilmesi hallerinde
sona erer.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
29
Markanın Kullanılması
Zorunluluğu
ƒ Markaların Korunması Hakkındaki 556
Sayılı KHK, tescil edilen bir markanın
kesintisiz olarak 5 yıl süre ile
kullanılmamasını iptal gerekçesi olarak
belirtmektedir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
30
Markanın Hükümsüzlüğü
ƒ Tescil tarihinden itibaren 5 yıl süre ile
kullanılmayan veya kullanıma 5 yıllık
bir süre için kesintisiz ara verilen,
ƒ Kullanım sonucu jenerik bir isim haline
gelen,
ƒ Kullanım sonucu yanıltıcı bir nitelik
kazanan,
ƒ Tescile engel bir durumun varlığına
rağmen tescil edilmiş bulunan,
markalar mahkeme kararı ile
hükümsüz kılınabilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
31
Markaların Uluslararası Tescili
ƒ Bütün sınai mülkiyet haklarında olduğu
gibi marka tescili ve koruması da
ulusal nitelikli haklardandır.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
32
Markaların Uluslararası Tescili
ƒ Türkiye 1 Ocak 1999 tarihinden
markaların uluslararası tesciline ilişkin
Madrid Protokolü’ne taraf olduğu için
Türk vatandaşları, Türkiye'de ikamet
edenler veya Türkiye'de ticari veya
sınai bir faaliyette bulunanlar, Türk
Patent Enstitüsü aracılığıyla Madrid
Protokolü’ne taraf olan 84 ülkede ve
Avrupa Topluluğu Markası (CTM)
başvurusunda bulunabilirler.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
33
Markaların Uluslararası Tescili
ƒ Madrid Protokolü çerçevesinde yapılan
başvurular tescil talep edilen her bir
ülkede ayrı ayrı incelenerek, tescil
edilip edilmeyeceğine ilgili ülke
yasaları çerçevesinde karar verilir.
ƒ Dolayısıyla, başvurular tescil talep
edilen bazı ülkelerde tescil edilirken
bazılarında reddedilebilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
34
ƒ Marka Hakkının İhlal Edilmesi
Durumunda Geçerli Olacak Cezalar
ƒ Suçun niteliğine bağlı 1-4 yıl hapis ve
20.000 güne kadar adli para cezası
verilebilir.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
35
Kaynakça
ƒ Kaan Dericioğlu’nun ders notlarından
ve TPE yayınlarından doğrudan alıntılar
yapılmıştır.
Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU
Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E.
ESD873 – FİKRİ HAKLAR
36

Benzer belgeler