silaj makinaları ve yapısal özellikleri

Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
858
SİLAJ MAKİNALARI VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ
The Forage Harvesters and Their Structural Properties
M. GÜNER1
ÖZET
Bu çalışmada silaj makinaları sınıflandırılmış ve her silaj makinasının temel bazı özellikleri
verilmiştir. Silaj makinaları kesici organlarına göre çarpmalı, diskli ve tamburlu olmak üzere üçe
ayrılmaktadır. Çarpmalı tip silaj makinalarının kullanımı basit, ucuz, araziye uyumu iyi ve daha
dayanıklıdır. Ancak kıyma boyu düzensiz olup materyali kirletmektedirler. Diskli ve tamburlu silaj
makinaları materyali daha kısa boyda kıymakta ve kıyma boyları eşit olmaktadır. Daha az güç
harcamaktadırlar.
ABSTRACT
In this study, the main types of forage harvesters are grouped and given their some specific
properties. Forage harvesters may be divided into three principal groups according to cuting units as
flail, flywheel and cylinder-type. The flail type is simplest, cheapest, reliable and operated
satisfactorily in all crops a wide range of field conditions. But, the irregular length and high degree of
contamination of soil are obtained. The flywheel and cylinder types of forage harvesters cut the
material into relatively short and uniform lengths. In addition, they use less power.
1. GİRİŞ
Silaj, yeşil yem bitkileri ve diğer yem maddelerinin birlikte fermentasyonu ile
elde edilen besleyici bir hayvan yemidir. Silaj yapımının esası; yeşil ve sulu yemlerin
belirli sıcaklık derecelerinde tutularak, gerektiğinde öğütülmüş mısır, arpa, yulaf,
melas, mısır koçanı, pancar ve turunçgil posaları, kalsiyum format, sodyum nitrit gibi
katkı maddeleri eklenip sıkıştırılarak havasız ortamda meydana gelen süt asiti
fermantasyonu yardımıyla bozulmadan saklama işlemidir. Silaj yapımında en çok
mısır, yonca, buğdaygil ve baklagil otları, doğal çayır ve mera bitkileri ile tahıllar
kullanılmaktadır (1).
Silaj makinası, silaj yapılmak üzere namlu haline getirilmiş veya biçilmemiş
yeşil yem bitkilerini biçen, parçalayan, kıyan ve üfleyerek bir araca dolduran kendi
yürür veya traktörle kullanılan makinadır (2). Silaj makinaları aşağıdaki gibi
sınıflandırılabilir.
-Taşınma durumlarına göre:
a)
Kendi yürür silaj makinaları
b)
Traktörle çalıştırılan silaj makinaları
b1)Asma tip
b2)Çekilir tip
-Kıyma boyutuna göre:
a)
1
Uzun boyutlu kıyma düzenli silaj makinaları
Doç.Dr. A.Ü. Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü- Ankara
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
b)
Tekirdağ
859
Kısa boyutlu kıyma düzenli silaj makinaları
b1)Değişken boyutlu
b2)Eşit boyutlu
-Kesici organlarına göre
c)
Çarpmalı tip silaj makinaları
d)
Diskli tip silaj makinaları
e)
Tamburlu tip silaj makinaları
-Özel Silaj makinaları:
f)
Mısır silaj makinaları
g)
Ot silaj makinaları
2. SİLAJ MAKİNALARI VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ
2.1. Taşınma Durumlarına Göre Silaj Makinaları
Kendi yürür silaj makinalarında güç kaynağı ile silaj düzeni aynı makina
üzerindedir. Yani silaj makinasında motor, aktarma organları, dümenleme sistemi
blok halinde olup bağımsız olarak hareket edebilmektedir. İş verimleri yüksek, pratik
ve kullanışlıdırlar. Ne var ki, pahalı olup çok büyük işletmeler için uygundurlar.
Yaygın olarak kullanılan hareketini traktör kuyruk milinden alan silaj makinaları
çekilir ya da asma tip olabilmektedirler. Traktörden hareketini alırlar, traktöre
bağımlıdırlar. Çekilir tipler traktörün arkasına, arka yanına ve ön yanına
bağlanabilirler. Asma silaj makinalarının hareket etme yetenekleri daha iyidir. Ancak
iş genişlikleri çekilir tiplere göre daha azdır. Daha hafiftirler.
2.2. Kıyma Boyutuna Göre Silaj Makinaları
Silolama tekniği ve bitki çeşidine göre silajın kıyma boyutu değişmektedir.
Bu yönden silaj makinaları kıyma boyutuna göre uzun boyutlu ve kısa boyutlu olarak
ikiye ayrılır.
2.2.1. Uzun Boyutlu Kıyma Düzenli Silaj Makinaları
İnce saplı ve kısa boylu kaba yem bitkilerinin kıyılmasında fazla parçalanma
gereksinimi olmadığından toplama düzenli tarım arabalarına kıyma düzenleri
eklenerek kıyma ve yükleme aynı anda yapılmaktadır. Yükleme elemanları ile tarla
yüzeyinden alınan materyal, iletim kanalına yerleştirilen sabit, hareketli ve döner
bıçaklar yardımıyla kesilerek tarım arabasına yüklenirken uzun boyutlu kıyılmış kaba
yem, kasa tabanında sonsuz zincirli götürücü yardımıyla siloya dökülür. Uzun
boyutlu silaj makinaları temelde toplayıcı, iletici, kıyıcı ve yükleme (tarım)
arabasından oluşur. Toplayıcılar bantlı, zincirli ve tamburlu olabilmektedir. İletim
düzenleri ise salınımlı, itmeli, tamburlu (oynak parmaklı ya da sabit parmaklı),
helezonlu ve taraklı yapıdadır. (Şekil 1)
En yaygın kullanılan iletici salınımlı ileticidir. Çünkü bu ileticiler; basit,
sağlam ve ucuzdurlar. Diğer ileticilerin pahalı olmaları ve işlemlerini tam olarak
yerine getirmemeleri nedeniyle kullanımları kısıtlıdır. Yemin yüklenmesi sürecinde
kıyılması yani küçük boyutlara ayrılmasını kıyıcı bıçaklar gerçekleştirmektedir. En
çok kullanılan bıçak tipi sabit bıçak tipidir. İletim kanalında iletilen yeşil yem bıçak
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
860
tarafından kesilerek arabaya gönderilir. Diğer iki bıçak (git-gel hareketli ve döner
diskli) karmaşık yapıya sahiptir. Ancak ürünün düzgün ve akıcı bir şekilde
kesilmesini sağlarlar.
2.2.2. Kısa Boyutlu Kıyma Düzenli Silaj Makinaları
Kalın saplı ve uzun boylu yem bitkilerinin silolama ve yemleme tekniği
yönünden kıyılarak küçük boyutlara getirilmesi gerekmektedir. Kısa boyutlu kıyma
düzenli silaj makinaları yardımıyla uzun boyutlu kıyma düzenli silaj makinalarındaki
toplama, kıyma ve iletim işlemleri yapılmaktadır. Bu nedenle kısa boyutlu kıyma
düzenli silaj makinaları tarım arabasından ayrı olarak bir bütün halinde çalışmakta,
yem biçilmekte ya da toplanmakta, kıyılmakta ve üflenmektedir. Materyal basit
yapılı tek akslı veya iki akslı tarım arabasına doldurularak siloya götürülmektedir.
Bazen de silo yakınına kurulan kıyma düzeni ile biçilerek getirilen kaba yem
kıyılabilmektedir. Kısa boyutlu kıyma düzenli silaj makinaları kıyılan materyalin
boyutunun değişken veya eşit oluşuna göre iki gruba ayrılmaktadır. Bunlar değişken
boyutlu ve eşit boyutlu kesme yapan kıyma düzenli silaj makinalarıdır.
Şekil 1. Bazı iletim düzenleri (3).
2.2.2.1. Değişken Boyutlu (Çarpmalı) Kıyma Düzenine Sahip Silaj Makinaları
Değişken boyutlu kıyma düzenine sahip silaj makinalarında tarla yüzeyine
paralel bir mil üzerine serbest bağlanmış bıçaklar bitkiyi biçmekte ve eşit olmayan
boyutlarda kıymaktadır. Yeşil yemin tarlada biçilmesi, kıyılması ve taşıyıcıya
yüklenmesi aynı ünite tarafından yapılmaktadır. Biçme ünitesi yeşil yemi kesmeden,
çarparak biçmekte, kıyarak üfleyiciye oradan da sevk borusuna göndermektedir.
Değişken boyutlu kıyma düzenine sahip silaj makinalarının bazılarında kanatlı tip
ikinci kıyma ünitesi eklenerek, ikinci bir kıyma işlemi uygulanır ve böylece iki kez
kıyıldıktan sonra yeşil yem ikinci kıyma ünitesi tarafından taşıyıcıya yüklenir. Şekil
2'de çarpmalı tip değişken boyutlu kıyma düzenine sahip iki silaj makinasının bıçak
tipleri, dizilişleri ile genel görünüşleri verilmiştir.
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
861
Şekil 2. Çarpmalı tip değişken boyutlu kıyma düzenine sahip silaj makinaları (a:
Direkt fırlatmalı, b:Fırlatıcılı)
Şekilde görülen a tipi silaj makinasında bitki biçilmekte ve aynı ünite
tarafından sevk borusuna gönderilmektedir. Bıçakların biçimi ve dizilişi yemi kesip,
hemen fırlatacak şekildedir. Kıyma boyu b makinasından daha fazladır. Tip b’de ise
bitki biçilmekte ve taşıma helezonuyla ikinci kıyma ünitesine gelerek burada tekrar
kıyılmakta ve kanatlar yardımıyla sevk borusuna gönderilmektedir. Bu tip
makinaların bazılarında fırlatıcı düzen yalnızca fırlatma işlemi yapmakta, kesici
bıçakların karşısına karşı bıcak konularak kesme işlemi gerçekleştirilmektedir.
Kıyma boyları ikinci bir kıyma işlemi nedeniyle daha küçük olabilmektedir.
Çarpmalı ya da serbest biçme düzenli silaj makinaları basit, ucuz ve aynı zamanda
üniversal kullanım alanına sahiptir. Bu tip makinalar yalnızca otların, mısırın, yeşil
yemin biçilmesinde kullanılmaz aynı zamanda şekerpancarı ve patates yapraklarının
koparılmasında da kullanılır.
Bu tip makinalarda ilave düzeneğe ihtiyaç olmadan biçilmiş materyal tarladan
toplanarak kıyılabilmektedir. Yeşil yemin sevk borusu içerisindeki hareketi biçme ya
da kıyma düzeninin etkisiyle gerçekleşmektedir. Bıçaklar milin çevresine helezonik
biçimde yerleştirilmiş olup yatay izdüşümleri alındığında birbiri arkasına gelmezler.
Bıçakların çevre hızı 25-47 m/s arasında değişmektedir. Bıçak sayısı iş genişliğine
bağlıdır. İş genişliği 1.10 m olanlarda 16-22 adet, iş genişliği 1.30-1.50 m olanlarda
ise 26-30 adet bıçak olabilmektedir. Parçalama ya da kıyma boyutu karşı bıcağın
aktif bıçaklara yaklaştırılıp, uzaklaştırılmasıyla değiştirilir. Bu tip makinaların
sakıncaları; silajlık yemde aşırı kirlenmeye neden olmaları, parçalama işinin düzgün
olmayışı, biçilen yeşil yemin yeniden gelişmesinde olumsuzlukların görülmesi, eşit
olmayan kıyma boyları ve yüksek güç gereksinimidir (4).
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
862
2.2.2.2. Eşit Boyutlu (Diskli ve Tamburlu) Kıyma Düzenine Sahip Silaj
Makinaları
Eşit boyutlu kıyma düzenli silaj makinaları makaslama kesme yapan döner
bıçaklı kıyıcılardır. Bitkinin kıyılma boyu istenen uzunlukta eşit olarak
ayarlanabilmektedir. Kıyma boyu ayarı bıçak sayısının, bıçakların bağlı olduğu döner
organın devir sayısının ve besleme hızının değiştirilmesiyle yapılır. Bıçak sayısının
ve devir sayısının azaltılmasıyla, besleme hızının artırılmasıyla kıyma boyu büyür.
Eşit boyutlu kıyma düzenine sahip silaj makinaları diskli ve tamburlu olmak üzere
ikiye ayrılmaktadır. Diskli ve tamburlu kıyma düzenleri sırasıyla Şekil 3 ve Şekil
4’de görülmektedir.
Diskli kıyma düzenine sahip silaj makinalarında bıçaklar dönme eksenine
göre radyal ya da radyala yakın belirli bir açıyla diske bağlanmaktadır. Keskin
kenarları doğru ya da eğri olan bıçakların sayısı 1-12 adet arasında değişmektedir.
Diskin dönü sayısı 540-1800 d/d ve bıçakların çevre hızı ise 30-50 m/s arasındadır.
Disk üzerinde bulunan kanatlar kesilen materyalin fırlatma (sevk) borusu içinden
fırlatılarak iletilmesini sağlar. Diskli silaj makinaları hem yığın haline getirilmiş yeşil
yemin kıyılmasında ve hem de makinaya eklenen bir biçme düzeni tarafından
biçilmiş yeşil yemin silaj yapılmasında kullanılır. Şekil 5 de görülen diskli kıyma
düzenli silaj makinasında biçilmiş olan yeşil yem, makinanın toplama ünitesi (11)
tarafından sevk tamburu (2) ve zincirli götürücü (3) tarafından yedirici tamburlara (5)
iletilir. Buradan yedirme boğazından, radyal bıçaklı disk üzerine gelen yeşil yem
kıyılarak silaj haline getirilir. Disk üzerindeki kanatlar yardımıyla üflenerek sevk
borusundan (10) taşıyıcıya yüklenir.
Şekil 3. Diskli tip kıyma düzeni (1:Disk bıçağı, 2:Karşı bıçak, 3:Fırlatıcı kanatlar)(5).
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
863
Şekil 4.Tamburlu tip kıyma düzeni (1:Kıyma ve fırlatma tamburu, 2:Dişli sevk
tamburu, 3: Baskı yayı, 4:Ayarlanabilir karşı bıçak, 5:Sevk düzeni, 6:Bıçak,
7:Bıçak ayar düzeni, 8: Bıçak tutucu, 9: Ek bıçak delikleri, 10:Sevk kanalı,
11: Bileme düzeni) (6).
Şekil 5. Diskli tip silaj makinası (1. Yönlendirme sacı, 2: Sevk tamburu, 3:Zincirli
götürücü, 4:Fırlatıcılar, 5: Yedirici tamburlar, 6:Düz tambur, 7: Karşı bıçak,
8: Baskı yayı, 9:Bıçaklar, 10:Sevk borusu, 11:Toplayıcı) (7)
Tamburlu silaj makinalarında, materyalin toplanması, besleyici, yedirme,
organları, fırlatma borusu diskli silaj makinasının benzeridir. Tek fark kıyma
düzenidir. Tamburlu kıyma düzenlerinde bıçaklar bir tamburun çevresine helisel eğri
şeklinde belirli bir açı (30...35o ) altında bağlanmıştır (Şekil 4). Tamburun çevre
uzunluğuna göre bıçak sayısı değişebilmektedir. Hareketli bıçaklar ilerleme
düzleminden dönen tambur üzerine teğettir ve dönme eksenine paralel
konumlandırılmıştır. Bu yapı, bıçakların yerinden sökülmeden bilenmesini
kolaylaştırmıştır. Tambur çapı diskli tip silaj makinasındaki disk çapından küçük,
devri ise hemen hemen iki katıdır. Bunun sonucu olarak da daha küçük kıyma boyu
elde edilebilir. Diskli kıyma düzeninde bıçakların her 10-14 ton-materyal
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
864
kıyılmasından sonra bilenmesi gerekirken, tamburlu tipte bu sorun otomatik
bilemeyle ortadan kaldırılmıştır. Modern silaj makinalarında tambur çapı oldukça
küçük olup 480-490 mm dolayındadır. Tambur çapının, dolayısıyla ağırlığının az
olması atalet momentinin küçük olmasına bu da sık tıkanmalara neden olur ve aşırı
momentleri yenmek için ek motor gücüne gereksinim gösterir. Silaj makinalarında
bu nedenle % 10-15 rezerv motor gücüne gereksinim vardır. Tamburlu kıyma
düzeninin tercih nedenlerinden birisi de bıçak uzunluğunun her noktasındaki hızın
sabit olmasıdır. Halbuki diskli kıyma düzeninde bıçakların hızı başından ucuna doğru
31m/s den 47 m/s’ye kadar değişebilmektedir (4).
Tamburlu silaj makinalarında kıyılan materyalin sevk borusuna
gönderilmesinde, çoğunlukla ayrı bir fırlatıcı kullanılmaktadır. Ancak, materyal
iletimi için bıçaklara özel biçim verilerek fırlatıcı kanat özelliği de kazandırılarak,
kıyıcı düzen aynı zamanda fırlatıcı olarak da kullanılmaktadır. Şekil 6 da direkt
fırlatmalı tamburlu tip bir silaj makinası örneği verilmiştir.
Şekil 6. Tamburlu silaj makinası (1: Toplayıcı, 2:Götürücü, 3:düz tambur, 4:Baskı
yayı, 5: Yedirici tambur, 6:Karşı bıçak, 7: Kıyıcı ve fırlatıcı tabur, 8:
Bileme düzeni, 9: Bıçak ve bıçak tutucu, 10: Sevk borusu, 11:Yönlendirme
sacı, 12:Zincirli götürücü, 13:Yönlendirme sacı) (5)
Şekil 6.’da da görüldüğü gibi biçilmiş materyal toplayıcı tarafından götürücü
helezona verilmekte,
helezonun ortasında toplanarak zincirli götürücü
yardımıyla
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
865
Şekil 7. Fırlatıcı düzene sahip tamburlu silaj makinası (1: Toplayıcı, 2: Götürücü
helezon, 3: Sıkıştırma silindirleri, 4: Bileme düzeni, 5:Sıkıştırma ve iletme
silindirleri, 6: Karşı bıçak, 7: Sevk borusu, 8:Fırlatıcı, 9:Kıyıcı tambur) (3)
sıkıştırıcı ve yedirici tamburlara gelmektedir. Bu tamburlar materyali kıyıcı düzene
sevk etmektedir. Tambur bıçakları materyali karşı bıçağın yardımıyla kıymakta ve
kıyılan materyal tamburun fırlatma etkisiyle sevk borusunda taşıyıcıya
yüklenmektedir. Bazı tamburlu silaj makinalarında kıyılan materyalin sevk
borusundan iletilmesi ayrı bir fırlatıcı yardımıyla yapılmaktadır. Bu tip silaj makinası
Şekil 7’de verilmiştir.
2.3. Özel Silaj Makinaları
Özel Silaj makinaları, çarpmalı, diskli ya da tamburlu olabilmektedir. Özel
mısır silaj makinasında mısırın hasadını sağlayan özel düzenek eklenerek mısır silajı
yapılmaktadır. Mısır hasat düzeneği çıkartılarak toplama düzeni de
eklenebilmektedir. Ot silaj makinaları; baklagil+buğdaygil, serin iklim buğdaygilleri
ve yonca gibi alçak boylu, ince gövdeli silajlık materyalin hasadında yaygın olarak
kullanılmaktadır. Mısır, sorgum gibi sıcak iklim bitkilerinin hasadında da son yıllara
kadar kullanılan ot silaj makinaları, bu çeşit silajlık bitkilerin hasadında yerini mısır
silaj makinalarına bırakmıştır.
2.4. Silaj Makinalarında Güç Gereksinimi
Silaj makinalarında gereksinim duyulan güç, makinanın çalışma koşullarına,
bitki çeşidine, kıyıcı düzenin özelliklerine bağlıdır. Bir silaj makinasında toplam güç
gereksinimi 4 unsurdan meydana gelmektedir. Bunlar;
a)Traktörün kendini hareket ettirebilmesi için gereksinim duyulan güç (N t )
b)Silaj makinasının kuyruk mili gücü gereksinimi ( Nk )
c)Silaj makinasının hareketi için karşılanması gerekli güç (N s )
d)Silaj taşıyıcı tarım arabasının çekilmesi için gerekli olan güç’ten (N a)
oluşmaktadır. Buna göre bir silaj makinasında toplam (N T) güç gereksinimi aşağıdaki
gibi hesaplanmaktadır.
N T = Nt + Nk + Ns + Na
Traktörün kendini hareket ettirme gücü traktörün ağırlık, tekerlek boyutları,
toprak durumu, eğim gibi koşullara bağlıdır. Silaj makinasının çeki gücü birinci
derecede ağırlığı ve tarla koşullarına göre değişir. Tarım arabasının çeki gücü kendi
ağırlığı ve yüklenen silaj miktarına göre artar ya da azalır. Silaj makinalarının
birbirleriyle kıyaslanmalarında en önemli ölçüt kuyruk mili gücü gereksinimidir.
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
866
Kanofojski and Karwowski’ye (4) göre silaj makinalarında kuyruk mili gücü
aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır.
Nk = Nc + Nz +Nw +Np +Nd
Burada;
Nk :Kuyruk mili gücü gereksinimi, Nc :Kıyıcı düzende tüketilen güç, Nz :
Ezici ve baskı silindirlerinde tüketilen güç, Nw : Ön ezici silindirlerde tüketilen güç,
Np : Toplayıcıda ve götürücülerde tüketilen güç, Nd :Makinanın transmisyon
ünitelerinde tüketilen güçtür.
Traktörün, tarım arabasının ve silaj makinasının hareket ettirilmesi için
gereksinim duyulan güç bilinen yöntemlerden hesaplanabilir. Silaj makinasının
kuyruk mili güç gereksinimi kuyruk mili torkmetreleriyle saptanabilmektedir.
Yapılan araştırmalarda; diskli tip kıyma düzenine sahip silaj makinalarında
gereksinim duyulan kuyruk mili gücünün % 83-88’i materyalin kıyılması için,
%5.0-8.0’i toplayıcı, helezon götürücü ve ön sıkıştırma silindirlerinin çalışması için,
%5.-6.5’i üst besleme silindirlerinde ve % 2.0-3.5’i ise alt besleme silindirlerinde
tüketilmektedir. Tamburlu tip kıyıcı düzene sahip silaj makinalarında toplam kuyruk
mili gücünün % 75-85’i kıyma düzeninde, % 4-7’si toplama ve helezon yedirici
düzenlerinde, % 12-14’ü üst yedirme ve % 3-4’ü ise alt besleme düzenlerinde
tüketilmektedir. Tamburlu tip kıyma düzenlerinde materyalin kıyılması için
gereksinim duyulan güç, diskli tip kıyma düzenlerinden ortalama olarak %7 oranında
daha azdır. (4)
2.5. Silaj Makinalarında Teorik Kıyma Boyunun Hesaplanması
Diskli ve tamburlu tip kıyma düzenine sahip silaj makinalarında teorik kıyma
boyu aşağıdaki bağıntı yardımıyla hesaplanabilir (4).
Lt 
6.104 .Vb
na Z
Vb 
2 rb .nb
60
Burada; Lt: Materyalin teorik kıyma boyu (mm), Vb: Kıyılan yeşil yemin
beslenme hızı (m/s), na : Diskin ya da tamburun devir sayısı (min –1), Z: Disk ya da
tambur üzerindeki bıçak sayısı (adet), rb : Besleme tamburunun yarıçapı (m), nb :
Besleme tamburunun devir sayısı (min –1)’dir.
Teorik kıyma boyu verilen bağıntıya göre beslenme hızına, bıçakların
sayısına, diskin ya da tamburun dönme hızına bağlıdır. Pratikte elde edilen kıyma
boyu ile teorik kıyma boyu arasında farklılıklar görülebilir. Bunun esas nedeni
ürünün yoğunluğuna bağlı olarak besleme hızının değişmesidir. Kıyma boyunun
değiştirilmesi istendiğinde ya beslenme hızı veya bıçak sayısı ya da dönme hızı
değiştirilecektir. Ancak kıyılan materyalin fırlatılması için disk ya da tambur
devrinin belli bir değerden düşük olmaması gereklidir. Bıçaklar karşılıklı olarak
çıkarılmalıdır ve bunların
değiştirilmesi zor bir işlemdir. Besleme hızının
değiştirilmesi ise ilerleme hızına bağlıdır. Materyal akışının sağlanabilmesi için
besleme hızının ilerleme hızından büyük olması gerekmektedir. İlerleme hızının
artması, besleme hızının sabit kalmasıyla tıkanmalar meydana gelir. Bu nedenle
ilerleme hızının gereğinden büyük olmaması besleme hızına eşit ya da daha küçük
olması gereklidir.
Tarımsal Mekanizasyon 18. Ulusal Kongresi
Tekirdağ
867
3. SONUÇ
Silaj makinalarından çarpmalı tiplerin kullanımı basit, kolay olup diğerlerine
göre daha dayanıklıdırlar. İlave düzen gerektirmeden biçilmiş olan materyali tarladan
toplayarak kıyarlar. Olumsuzlukları; daha fazla güç tüketmeleri, materyali
kirletmeleri, kıyma boyunun eşit olmaması ve biçimi yapılan yemin yeniden
büyümesinde olumsuzlukların görülmesidir. Diskli ve tamburlu silaj makinalarında
kıyma boyu eşittir ve çarpmalı tipe göre daha küçüktür. Güç tüketimleri azdır.
Tamburlu tip silaj makinası eşit koşullarda diskli tip silaj makinasından daha az güç
harcamaktadır.
4.KAYNAKLAR
1.Açıkgöz, E.,Yem Bitkileri Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri
Bölümü Yayınları, Bursa, 255-273, (1995)
2.Anonymous., Silaj Makinaları, Muayene ve Deney Metotları, Türk Satandartları
TS 7389, Birinci baskı, Ankara, 14,(1989)
3.Wenner, H.L., Boxberger, J., Estler, M., Krömer, K.H., Schon, H.,
Verfahrenstecihniken, Angewandte Landtechnik, BLV Verlagsgesellschaft
Munches, 226-281, (1980)
4.Kanofojski, Cz., Karwowski, T., Agricultural Machines, Theory and Construction,
U.S. Dept. Of Commerce, NTIS, Springfield, V: 22161, USA, (1976)
5.Grimm, K., Schuring, M., Weidinger, A., Di Häckselline im modernen
Futterbaubetrieb. Bayerische Landesanstalt für Landtechnik der
Technischen Hochschule Munchen in weihenstephan, Verlag Eugen Ulmer
Stuttgart, 1-92, (1996)
6.Anonymous, Yeşil Yem Hasat Makinaları (Silaj makinaları ). Söke Ziraat Teknik
Lisesi Ders Notları, 20-27.(...)
7.Anonymous., Feldhäcksler, Deutsche Landwirtschafts Gesellschaft e.v. (DLG)
Zimmervweg 16.D-600. Frankfurt, (1978).