T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL İstanbul Vergi Dairesi

Transkript

İSTANBUL
2012
Sayı
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
: B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[5-TAMİjM/I-2012/VUK2-6484]-âA
°2
M o s 2012
Konu : Vergi mahremiyeti
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI TAMİMLERİ
SERİ : /r^SIRA NO tl^Jsjr
.UYGULAMA GRUP MÜDÜRLÜĞÜNE
.Vergi Dairesi Müdürlüğü)
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak
Başkanhğımızca yayınlanan 25/06/2004 tarih 6317 sayılı 2004/24 No'lu, 16/02/2007 tarih
1339 sayıh 2007/5 No'lu, 27/12/2007 tarih 11240 sayılı 2007/32 NoTu, 15/01/2010 tarih 392
sayüı 2009/41 NoTu, 19/09/2011 tarih 10491 sayılı 2011/195 No'lu Tamimlerin
güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin
konusunu oluşturmaktadır.
Bilindiği üzere, 213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesinin son fıkrasında,
"... Ayrıca, kamu görevliîerince yapılan adlî ve idarî soruşturmaiar ile ilgili olarak
taiep edüen bilgi ve belgeler ile bankalara, yapacakîarı vergi tahsiline yönelik bilgiler
verilebüir. Bu bilgüerin verilmesine ilişkin usul ve esasîar Maliye Bakanlığınca belirîenir.
Sahte veya muhteviyatı itibariyle yanütıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları vergi
inceleme raporuyla tespit oîunanların, kanunla kurulmuş mesleki kuruiuşlarına ve 3568 sayıîı
Kanunla kurulan birlik ve meslek odalarına bildirilmesi vergi mahremıyetini ihial sayılmaz.
Bu takdirde kendilerine bilgi verilen kişi ve kurumîar da bu maddede yazılı yasaklara uymak
zorundadırlar. Maliye Bakanlığı bilgiierin açıklanmasıyla iîgili usuîleri belirlemeye yetküidir.
..." hükmü yer almaktadır.
Söz konusu madde hükmüne göre sahte veya muhteviyatı itibarıyla yamlücı belge
düzenleyen ve kullananlann maddede ismi geçen birlik ve kuruluşlara bildirilmesi ile kamu
görevlilerince yapılan adli ve idari soruşturmalarla ilgili olarak talep edilecek bilgi ve belgeler
verilebilir.
1/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / İSTANBUL Ayrıntıh bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telcfon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
E-posta : İ[email protected]
I- İCRA
BELGELER
MÜDÜRLÜKLERİ
TARAFINDAN
İSTENİLEN
BİLGİ
VE
2004/1 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi'nde, "... Adaîet Bakanhğı ile
yapılan yazışmaîar sonucunda aîınan 23/02/2004 tarihîi ve 04539 sayıîı yazıda; icra
müdürîükierinin kamu hizmeti yaptîkları beiirtiidiğinden, kamu hizmeti gören bu tür gerçek ve
tüzei kişilerin istedikîeri bilgiierin aşağıdaki çerçevede veriimesi mtimkün buiunmaktadır.
Bu tür gerçek ve tüzei kişilere veriîecek bilgiier; ayrı veya özei bir çalışma, araşürma,
inceleme ya da analiz gerektirmeden mükeilefin tarh dosyasından temin ediîebilmeii ve Vergi
Usuî Kanunu'nun 5'inci maddesindeki mahremiyet hükümlerini ihlâî edecek niteîikte
oîmamalıdır. Buna göre hakkında biigi istenilen mükeîlefin vergi levhasmda buîunan
biigiierle ikameigah adresi ve haîen mükeiief oiup olmadığı gibi hususlarm bildirümesı
mahremiyetin ihîaîi anîamına geîmeyeceğinden, bu bilgilerin icra müdürlükîerine
verilmesinde bir sakınca buîunmamaktadır. Öte yandan vergi mahremiyeti kapsamına giren
biîgüerin verilmeyeceği de tabiidir. ..." şeklinde açıklama yapılmıştır.
Buna göre, hakkında bilgi istenen mükellefîn vergi levhasında bulunan bilgilerle
ikametgah adresi ve halen mükellef oiup olmadığı hususlarının bildirilmesi vergi
mahremiyetinin ihlâli anlamına gelmeyeceğinden, bu bilgilerin İcra Müdürlüklerine
verilmesinde bir sakınca bulunmamaktadır.
Bu tür gerçek veya tüzel kişilere verilecek bilgiler, ayn veya özel bir çahşma,
araştırma, inceleme ya da analiz gerektirmeden mükellefın tarh dosyasmdan temin
edilebilmeli ve Vergi Usul Kanunu'nun mahremiyet hükümlerini ihlâl edecek nitelikte
olmamahdır.
II- YABANCI ÜLKE MAKAMLARI TARAFINDAN TÜRK VATANDAŞLARI
İLE İLGİLİ OLARAK İSTENİLEN BİLGİ VE BELGELER
Anayasamızın 20'nci maddesinin birinci fıkrasında özel ve aile hayatımn gizliliği
esasına yer verilmiş, 129'uncu maddesinde de memurlar ve diğer kamu görevlilerinin
Anayasa ve Kanunlara sadık kalarak görevlerini ifa etmek zorunda oldukları belirtilmiştir.
Bu doğrultuda, Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesinde, vergi muameleleri ve vergi
incelemeleri ile uğraşan memurlar tarafından mükelleflerin şahıslarına, muamele ve hesap
durumlarına, işlerine, işletmelerine, servetlerine veya mesleklerine müteallik olmak üzere
öğrenilen sırların ve gizli kalması lazım gelen diğer hususların ifşa edilmesinin vergi
mahremiyetinin ihlali anlamına geleceği hüküm altına ahnmıştır.
Herhangi bir yabancı ülke makamı tarafından istenilen bilgi ve belgelerin verilmesi
sırasında, mükelleflerin vergi güvenliğini sağlamak bakımından, Vergi Usul Kanunu'nun
5'inci maddesinde düzenlenmiş olan vergi mahremiyetine ilişkin hükümlere uyulmasının
gerekeceği tabiidir.
'^T
_
2/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / ÎSTANBUL Ayrıntılı bilgi İçin irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(21.2) 402 46 12
E-posta : [email protected]
Bu nedenle, ülkemizdeki yabancı ülke temsilciliklerinin ya da yabancı ülke
makamlarının doğrudan vergi dairelerimizden Türk vatandaşları hakkmda istedikleri bilgi
taleplerinin karşılanmayarak, Başkanhğımız aracılığıyla Dışişleri Bakanlığına intikal
ettirilmesi gerekmektedir.
III- KALKINMA
BELGELER
AJANSLARI
TARAFINDAN
İSTENÎLEN
BİLGİ
VE
08/02/2006 tarihli ve 26074 sayılı Resmi Gazete'de yayîmlanan 5449 sayıh Kalkmma
Ajanslarınm Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun ile kurulan ve Devlet
Planlama Teşkilatımn Koordinasyonu altında faaliyet gösteren kalkınma ajanslarının; işlev ve
faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülerek, ajansların, kurum ve kuruluşların iş ve
işlemlerini kolaylaştırması ve destek sağlaması, ajansların söz konusu kurum ve kuruluşlarla
yakın bir işbirliği içerisinde çahşmasına, bu çerçevede ihtiyaç duyduğu bilgi ve belgeleri ilgili
kurum ve kuruluşlardan zamanında ve tam olarak sağlamasına bağhdır.
5449 sayılı Kanun, ajanslann işlevlerini etkili ve verimli olarak yerine getirebilmesi
için merkezi düzeyde ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına
özei bir önem vermiş ve "Bilgi Toplama" başlıklı 6'ncı maddesinde, "Ajans, görevleh
kapsamında gerekli gördüğü bilgileri kurum ve kuruluşlardan istemeye yetkiiidir.
Kendilerinden bilgi istenilenler bu bilgileri zamamnda vermekle yükümlüdür." hükmü yer
almıştır.
Bu nedenle, kamu hizmeti gören kalkınma ajanslarına hakkında bilgi istenen
mükelleflerin vergi levhasında bulunan bilgilerle ikametgah adresleri ve halen mükellef olup
olmadıkları hususlarımn bildirilmesİ vergi mahremiyetinin ihlali sayılmayacaktır.
IVTÜRKİYE
İSTATİSTİK
KÜRUMU
ÇALIŞMALARI SIRASINDA VERİLECEK BİLGİLER
PERSONELİNE
ANKET
Resmi İstatistik Programı kapsamında Türkiye îstatistik Kurumu (TÜİK) tamtım kartı
sahibi personele Vergi Usul Kanunu'nun 5' inci maddesi hükümleri de göz önünde
bulundurularak, Resmi İstatistik Programı kapsamında uygulanan anket çalışmaları sırasmda,
işyerleri ile ilgili olarak faal, gayri faal, terk gibi durumları ile o işyerine ait mali müşavir,
muhasebeci bilgileri veya yıllık kurumlar/yılhk gelir vergisi beyannamesini veren kişi
hakkında bilgi edinilmesi durumunda çaiışmanın daha sağhkh yürüyebileceğinden bahisle,
TÜİK kimlik kartına sahip personele söz konusu çahşmalar kapsamında, mükelleflerin
işyerleri ile ilgili olarak faal, gayri faal, terk gibi durumlar ile o işyerlerine ait mali müşavir,
muhasebeci bilgilerinin veya yıllık gelir/yıllık kurumlar vergisi beyannamesini veren kişi
hakkındaki bilgilerin verilmesi, vergi mahremiyetinin ihlâli anlamına gelmeyeceğinden söz
konusu bilgilerin verilebileceği tabiidir.
3/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / ISTANBUL Aynntılı bügi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
V- KAMU HİZMETİ VEREN
TARAFINDAN İSTENİLEN BİLGİLER
DİĞER
KURUM
VE
KURULUŞLAR
Kamu hizmeti veren tüm gerçek ve tüzel kişiler (TMSF, SPK, SMMMO, TOBB,
Ticaret Odası, Esnaf ve Sanatkâriar Odası, Üniversiteler, vb.) tarafından talep edilen bilgilere
ilişkin olarak; hakkında bilgi istenen mükelleflerin vergi levhasmda bulunan bilgileri,
ikametgah adresi ve halen mükellef olup olmadığı hususlarının bildirilmesi vergi
mahremiyetinin ihlâli anlamına gelmeyeceğinden, Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesi
hükümleri de göz önünde bulundurutarak söz konusu biîgüerin verilebileceği, ancak gayri safi
iş hasılatı, yıllık alış ve satış tutan bilgilerinin verilmesi, vergi mahremiyetinin ihlâli
sayılacağından verilmesi mümkün bulunmamakla birlikte, hakkında bilgi talep edilen
mükelleflerin muvafakatinin almması durumunda söz konusu bilgilerin verilebileceği tabiidir.
VI- DİĞER HUSUSLAR
- Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından talep edilen ve hakkında bilgi istenen
mükelleflerin vergi levhasında bulunan bilgileri, ikametgah adresi ve halen mükellef olup
olmadığı hususlannın bildirilmesi vergi mahremiyetinin ihlâli anlamına gelmeyeceğinden söz
konusu bilgilerin verilebileceği, toplu bilgi taleplerinin ise; bahsedilen bilgiler ile sımrlı
olmak üzere karşılanması mümkün bulunmakla birlikte, bu bilgilerin vergi daireleri aracı
kıhnmaksızın ilgili kurum tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı Uygulama ve Veri Yönetimi
Daire Başkanhğından istenilmesi gerekmektedir.
- Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşların inceleme elemanları tarafından (Gümrük ve
Ticaret Müfettişi, Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişi, Adalet Müfettişi vb.) talep edilen bilgi
ve belgelerin (mükellefin iletişim ve ortakhk bilgileri, faaliyetine ilişkin bilgiler, mali tablolar,
Ba/Bs bildirim formu, inceleme raporu vb.) talep yazısmda idari soruşturma gerekçesi ile
istenildiği hususuna yer verilmiş olması kaydıyla Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesinde
yazılı yasaklara uyulması zorunluluğundan bahsedilmek suretiyle verilebileceği tabiidir.
- Mükelleflerin kendilerine ait bilgiler ve vergi inceleme raporlarım vergi
dairelerinden istemeleri ve bu bilgilerin kendüerine verilmesi durumunda vergi
mahremiyetinden söz edilemeyeceği tabiidir. Ancak mükelleflerin tarh dosyasını ve/veya
takip dosyasını incelemesi, tetkik etmesi ile kendileri hakkında tanzim edilen vergi suçu ve
vergi tekniği raporlarımn kendilerine verilmesi mümkün bulunmamaktadır.
- Mükelleflerin avukatları tarafından talep edilen bilgi ve belgelerin, kendi müvekkili
ile yaptığı vekalet sözleşmesinde, müvekkilleri adına vergi dairesinden bilgİ ve belge alması
yönünde kendilerine yetki verilmiş olması ve bu vekalet sözleşmesinin vergi dairesine
sunulması koşuluyla vekil tayin edilen avukatların bu bilgi ve belgeleri alabilmeleri mümkün
olmakla birlikte, mükelleflerin avukatları tarafından tarh dosyası ve/veya takip dosyasmın
incelenmesi, tetkik edilmesi ise mümkün bulunmamaktadır.
- Hakem/Hakem heyetlerince talep edilen bilgi ve belgelerin verilmesi Vergi Usul
Kanunu'nun 5'inci maddesinin ihlali sayılacağından bu bilgi ve belgelerin verilmesi mümkün
/ ~
4/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat;2 Cagaloglu / İSTANBUL Ayrıııtılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
olmamakla birlikte, hakem heyetlerince ihtiyaç duyulan bilgi ve belgelerin mahkemeden talep
edilmesi ve mahkemenin de uygun bularak idareye gerekli talimatı vermesi durumunda,
mahkemece istenilen bilgi ve belgelerin gizlilik kaydı ile mühürlü bir zarf içinde ve Vergi
Usul Kanunu'nun 5'inci maddesindeki vergi sırlarmın ifşa edilmesi halinde sorumluluğun
mahkemeye ait olacağı hususu da belirtilmek ve bir dizi pusulasma bağlanmak suretiyle
istenilen bilgi ve belgelerin fotokopilerinin verileceği tabiidir.
- Mahkemeler tarafından istenilen bilgi ve belgelerin gizlilik kaydı ile mühürlü bir zarf
içinde ve Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesindeki vergi sırlarımn ifşa edilmesi halinde
sorumluluğun ilgili mahkemeye ait olacağı hususu da belirtilmek ve bir dizi pusulasına
bağlanmak suretiyle istenilen bügi ve belgelerin fotokopilerinin, mahkemeler tarafından
asıllarının isteniimesi halinde ise asıllarının verilmesi mümkün bulunmaktadır.
- İhbarda bulunan kişi tarafından talep edilen ihbar ikramiyesi raporunun ihbarda
bulunana verilmesi vergi mahremiyetinin ihlali sayılacağından mümkün bulunmamakla
birlikte, adına hesaplanan ihbar ikramiyesi tutarı ile ödeme şekli hususlarında kendisine yazıh
olarak bilgi verilmesi mümkün bulunmaktadır.
- Belediyelerce, ilan ve reklâm vergisi ve çevre temizlik vergisi işlemlerinde
mükellefler tarafmdan beyan edilen hususların teyidinin, mükelleflerden belge istenmeden
ilgili kurum ve kuruluşlardan yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda belediyelerce,
mükelleflere ait kimlik bilgileri, İçişleri Bakanlığı Kimlik Payiaşım Sistemi üzerinden,
işyerlerinde çahşan işçi sayısına ilişkin bilgilerin ise Sosyal Güvenlik Kurumundan elektronik
ortamda sağlanması mümkün olabilecektir. Gerekli görülmesİ halinde mükelleflerin vergi
levhası bilgileri Gelir İdaresi Başkanhğının internet sayfası üzerinden e-vergi levhası
sorgulamasıyla, ticaret sicil bilgileri ise Ticaret Sicil Gazetesi sorgulamasıyla teyit
edilebilecektir.
Ayrıca, belediyeler mükelleflerin işe başlama, adres değiştirme ve işyeri
kapatmalarına ilişkin bilgileri vergi dairelerinden talep etmeleri durumunda, vergi dairelerince
söz konusu bilgiler yazılı veya elektronik ortamda verilebilecektir.
- Yabancı bir ülkede ticari faaliyette bulunmak üzere müracaatta bulunan mükellefler
hakkında yabancı ülke temsilciliklerinin ya da yabancı ülke makanılarmın, mükelleflerin
borcunun bulunup bulunmadığına ilişkin bilgi ve belge talepleri vergi mahremiyet
kapsamında değerlendirüdiğinden yabancı ülke temsilcilikleri ya da yabancı ülke makamları
tarafından istenilen bilgilerin verilmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak mükellefler
tarafından bağh bulundukları vergi dairelerinden yabancı ülke temsilcilikleri ya da yabancı
ülke makamlarına verilmek üzere borcu olup olmadığına dair yazı almaları mümkün
bulunmaktadır. Ayrıca, mükelleflerin borcu olup olmadığına dair bilgilerin yabancı ülke
temsilcilikleri ya da yabancı üîke makamlarına verilmesine yönelik muvafakatlarım
bildirmeleri halinde, bu bilgilerin yabancı ülke temsilcilikleri ya da yabancı ülke makamlarına
verilmesi sırasında, mükelleflerin vergi güvenliğinin sağlanması bakımından, Vergi Usul
Kanunu'nun 5'inci maddesinde düzenlenmiş olan vergi mahremiyetine ilişkin hükümlere
uyulmasının gerekeceği tabiidir.
-^"
5/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No; 5 Kat:2 Cağaloğlu / ISTANBUL Ayrıntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Bu nedenle, ülkemizdeki yabancı ülke temsilciliklerinin ya da yabancı ülke
makamlannm doğrudan vergi dairelerimizden mükellefler hakkmda istedikleri bilgi
taleplerinin karşılanmayarak, Başkanhğımız aracıhğıyla Dışişleri Bakanhğına intikal
ettirilmesi gerekmektedir.
Başkanhğımız birimlerine intikal eden ve yukanda yer alan kurum, kuruluş ve gerçek
kişiler tarafından yapılan bilgi ve belge taleplerinin, bu tamimde yapılan açıklamalar
doğrultusunda karşılanması gerekmekte olup bu Tamim'de yer alan bilgi ve belgeler dışındaki
taleplerin ise karşılanmasımn Vergi Usul Kanunu'nun 5'inci maddesinin ihlâli sayılacağı
tabiidir.
Bilgi edinilmesini, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin alınarak aksakhklara
mahal verilmemesi ve gereğinin tamimde yapılan açıklamalar doğrultusunda yerine
getirilmesi hususunda azamİ özen gösterilmesini rica ederim.
tana.
GrujTMüdür V.
6/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No; 5 Kat:2 Cağaloğtu / ISTANBUL Ayrıntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Aiaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Paks : 0(212) 402 46 12
T.C.
ISTANBUL
2012
Sayı
: B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[8-TAMİM/Il-2012/VUK2-6381]-^Z-\
0 2 «W« 2012
Konu : Vergi kimlik numarası
SERİ : İTS SIRA NO
(
flSL^
UYGULAMA GRUP MÜDÜRLÜĞÜNE
Vergi Dairesi Müdürlüğü)
Vergi Kimlik Numarası Kullanımının Yaygınlaştırılması Hakkındaki 4358 sayıh
Kanun ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 8'inci maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak
Başkanhğımız tarafından yapılan 2003/9, 2004/1, 2004/36, 2005/39, 2006/22, 2008/2, 2010/4,
2010/6, 2010/31 No'lu tamimierin güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara
yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu oluşturmaktadır.
Vergi Kimlik Numarası Kullammımn Yaygınlaştınlması Hakkındaki 4358 sayıh
Kanun'un 2'nci maddesinde; "Kamu idare ve müesseseîeri ile diğer gerçek ve tüzeî kişiler,
Maîiye Bakanîığınca beîirîenecek işîemierin yapüması sırasında, bu işlemiere muhatap veya
tarafoian gerçek ve tüzei kişiierin vergi kimlik numarasını tespit etmek ve bu işiemlere ilişkin
beige, hesap ve kayıtiarında vergi kimlik numaraiarına da yer vermek zorundadıriar.
Beiirlenecek işiemiere muhatap veya taraf oîan kişiier, vergi kimiik numaraiarı oimadıgı
takdirde, işiemierin tamamlanmasından önce vergi kimiik numarası almak zorundadıriar.
Bu Kanun'da geçen 'vergi kimiik numarası' tabiri, 213 sayıh Vergi Usui
Kanunu 'nun 8 'inci maddesi uyarınca gerçek ve tüzel kişilere veriien vergi numarasını ifade
eder" hükmü yer almaktadır.
Vergi kimlik numarasının verilmesi ise 213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 8'inci
maddesinin son fıkrasmda yer alan; "Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde buiunan her gerçek kişi
iîe tüzei kişilere bir vergi numarası veriiir. Bu hükmün uyguianmasına iiişkin usul ve esasları
tespit etmeye ve vergi numarasının kamu kurum ve kuruiuşları iie gerçek ve tüzei kişilerce
yapıiacak işiemierie Ugiii kayıtiarda ve düzenienecek beİgeierde kulianûması mecburiyetini
getirmeye Maliye Bakanlığı yetkiiidir." hükmü ile gerçekleştirilmiştir.
Diğer taraftan, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 47'nci maddesinde; "(1)
Kişiler adına düzenienecek oian her türîü form, beyanname, kimlik kartı, vergi kimiik kartı,
sürücü beigesi, pasaport gibi bütün tanıtıcı beigeîerde Ttirkiye Cumhuriyeti kimlik
numarasına yer veriiir.
ff
1/9
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Ayrıntılı bilgi için irtibat
: Emrah Fıral KUTSAL
(2) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası kurumlar iîe diğer gerçek ve tüzeî kişüerin
her türlü işîem ve kayıtlannda esas alınır..." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen hükümler çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde
bulunan gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarının vergi kimlik numarası
olarak kullamlmasına ilişkin açıklamalara 3 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası Genel
Tebliği'nde yer verilmiştir.
I- GERÇEK KİŞİLER
A) Türkiye Cumhuriyeti Tabiiyetindeki Gerçek Kişiler
3 Seri NoTu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği'nin yayımı tarihine kadar vergi
kimlik numarası almış olan Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan gerçek kişilerin vergi
kimlik numaraları ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarımn eşleştirilmesi sonucunda,
vergi dairesi kayıtlarında Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan gerçek kişilerin vergi
kimlik numaralan on bîr haneli rakamdan oluşan Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasına
dönüştürülmüş olup, 01/07/2006 tarihinden itibaren vergi dairelerince fiilen Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numarası kullanümaya başlamlmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan gerçek kişüer için vergi kimlik numarası
olarak Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasımn kullanılmaya başlanıldığı tarihten itibaren
belgelerde vergi kimlik numarası satırına on bir haneii Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası
yazılacaktır.
Yapılan dönüştürme işlemi sonucunda, Vergi Usul Kanunu'nun 8'inci maddesinin
son fıkrasına istinaden çıkarılan 240, 247 ve 262 Sıra Numarah Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğleri ile 4358 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayamlarak çıkanlan 1 ve 2 Seri NoTu
Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliğlerinde belirtilen işlemlere taraf olan ve işlemleri
gerçekleştirecek kişi ve kuruluşlara vergi kimlik numaralarını ibraz etmek zorunda bulunan
Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek kişiler vergi kimlik numarası olarak, Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numaralarını ibraz edeceklerdir.
Vergi mükelİefiyetini gerektirecek bir faaliyeti olmadığı halde, 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu'nun 8'inci maddesinin son fıkrası ile 4358 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye
dayamlarak çıkarılan tebliğlere istinaden ilgili gerçek ve tüzel kişilere vergi kİmlik numarası
ibraz etmek zorunda olan Türkiye Cumhuriyeti tabiyetinde bulunan gerçek kişiler, vergi
kimlik numarası olarak Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını ibraz edeceklerinden,
Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek kişilere bu bent kapsamındaki işlemler için
01/01 /2007 tarihinden itibaren vergi dairelerince potansiyel vergi kimlik numarası
verilmeyecektir.
B) Yabancı Uyruklu Gerçek Kişiler
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun Türkiye'de Oturan Yabancıların Nüfiıs
Kayıtlarmın Tutulması Hakkındaki Yönetmeliğinin "Yabancılara Kimlik Numarası
Verilmesi" başlıkh 5'inci maddesinde; yabancılar kütüğünde kayıtlı bulunan kişilerin kaydına
ulaşmak, nüfus kayıtları arasında bağ kurmak, kamu kuruluşlarında yabancılarla ilgili olarak
tutulan kayıtları ilİşkilendirmek ve kimlik numaralarının zorunlu tutulduğu diğer işlemlerde
karşılaşabilecekleri sıkıntıları gidermek amacıyla yabancılar kimlik numarası verileceği,
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Ş ^
2/9
Aynntılı bilgi için irtibat
: Emrah Fırat KUTSAL
yabancılar kimlik numarasının, kurumlar ile diğer gerçek ve tüzel kişilerin her türlü işlem ve
kayıtlannda esas alınacağı belirtilmiştir.
4358 sayılı Kanun'un 4'üncü maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye
dayanılarak, yabancı kimlik numarası bulunan yabancıların yabancı kimlik numaralarmın
vergi kimlik numarası olarak kullamlmasına ilişkin açıklamalara 4 Seri No'lu Vergi Kimlik
Numarası Genel Tebliği'nde yer verilmiştir.
01/07/2010 tarihinden itibaren yabancı kimlik numarası bulunan yabancı uyruklu
gerçek kişiler için 4 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği'nde açıklanan
işlemlerde vergi kimlik numarası olarak yalnızca yabancı kimlik numarası kullanılacaktır.
2010/3 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesinin 3.1. bölümündeki
açıklamalara göre; Vergi mükellefıyetini gerektirecek bir faaliyeti olmadığı halde, Yabancı
Kimlik Numarası Bulunmayan Yabancı Gerçek Kişiler 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
8'inci maddesinin son fıkrası ile 4358 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan
tebliğlere istinaden ilgili gerçek ve tüzei kişilere vergi kimlik numarası ibraz etmek zorunda
olan ve yabancı kimlik numarası bulunmayan yabancı uyruklu gerçek kişilerin, adreslerinin
de bulunduğu bir dilekçe ve pasaportlarının noter onaylı örneği ya da vergi dairesi
yetkililerine onaylatmak üzere aslı ve fotokopisi ile birlikte herhangi bir vergi dairesine
müracaat etmeleri halinde vergi dairelerince kendilerine potansiyel vergi kimlik numarası
verilmesi işlemlerine eskiden olduğu gibi devam edilecektir.
2006/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi'nde Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişilerin vergi kimlik numarası alabilmeleri için nüfus
cüzdanlarının/pasaportlarınm noter onayh bir örneğini ya da vergi dairesi yetkililerince
onaylanmak üzere nüfus cüzdanlarımn/pasaportlannın aslı ve fotokopisi ile birlikte müracaat
etmeleri halinde, vergi dairelerince kendilerine potansiyel vergi kimlik numarası verileceği
belirtilmiştir.
C) Yabancı Misyon Personeli Kimlik Kartı Sahipleri lle İlgili Işlemler
Gelir İdaresi Başkanlığmdan alınan 09/02/2012 tarih ve 14749 sayılı yazıda;
"Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdür Yardımcıhğı tarafından Başkanhğımıza
gönderilen 03.01.2012 tarih ve 201118420559 sayılı yazıda, diplomatik ve konsüler misyon
mensuplarına İçişleri Bakanlığı Nüfus Vatandaşhk îsleri Genel Müdürlüğü tarafından
'Yabancılara Mahsus Kimlik Numarası' tahsis ediimeye başlanıîdığı, 11 haneîi bu numaranın
yabancı misyon mensupîarına düzenîenen kimlik kartları üzerindeki 'Kimîik No' hanesine
kaydediidiği, yabancı misyon mensuplarının ülkemizde herhangi bir kurumda gerçekîeştirmek
istedikleri mali ve hukuki işîemîeri için bu kimiik numarasını kuiiandıkları, ancak işiem
sırasında yapılan kimhk paylaşım sistemi (KPS) sorgulamasında adres kayıtiarının
bulunmaması halinde bazı sorunların ortaya çıktığından bahisle, Dışişleri Bakanhğınca
düzenlenen 'Yabancı Kimlik Personeli Kimiik Kartı'nın ibrazı halinde, aynı zamanda T.C.
vaiandaşı olmayan yabancı misyon personetinin, adres kayıilarına bakılmaksızın her türlü
işiemlerinin sonuçlandırıiabiimesini teminen gerekli idari ve teknik düzenİemenin yapüması
ve iigiii personelin biİgiiendiriimesinin yararh olacağı behrtiimektedir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 8'inci maddesinde, 'Türkiye'de herhangi
bir amaçla en az altı ay süreli yabancıiara mahsus ikamet tezkeresi aian yabancılar, Genel
Müdüriükçe yabancıiar kütüğüne kayıt ediiir. Bu kütüğe kayıt ediien yabapcüar, her türlü
"__
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğiu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
3/9
; Emrah Fırat KUTSAL
nüfus oîaylarını nüfus müdürlüklerine beyan etmekle yükümlüdürler. Dıplomatik misyon
mensupları bu hükmün dışındadır.' hükmüyer almaktadır.
Buna göre, Dışişleri Bakanhğınca düzenlenen 'Yabancı Mısyon Personeli Kimîik
Kartı'nın ibrazı haiinde, T.C. vatandaşı olmayan yabancı misyon personelinin adres
kayıtiarına bakılmaksızın işiemlerinin sonuçlandırılması gerekmektedir. Ayrıca, 'Yabancı
Misyon Personeîi Kimlik Kartı 'nın fotokopisi işlemi yapan memur tarafından isim ve unvan
beiirtiierekonayîanacak ve muhafaza ediieceği" belirtilmiştir.
II- TÜZEL KİŞİLER
A) Tam Mükellef Tüzel Kişiler
Vergi mükellefı olmayan tüzel kişilere; unvanı, adresi, kuruluş yeri ve yılı ile
merkezinin bulunduğu yeri belirten, tüzel kişiliğin kaşesi ve temsile yetkili kişinin imzasını
taşıyan dilekçe ekinde 2003/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi'nde belirtilen
belgelerle birlikte tüzel kişiliğin merkezinin bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine
müracaat etmeleri halinde, E-VDO sicil işlemlerinden Tüzel Kişi, Potansiyel Mükellefıyet
Tesisi ekranından, Şirket Türü "Diğer" bilgi girişi yapüarak potansiyel vergi kimlik numarası
veriimesi işlemleri 2003/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası îç Genelgesi'ne göre
yapılacaktır.
Limited şirketin anonim şirkete dönüşmesi halinde; yeni vergi kimlik numarası
verilmesi ve yeni verilen numara ile eski numaranın irtibatlandırılması gerekmektedir
Serbest bölgelerde faaliyet gösteren tüzel kişilere; unvanı, adresi, kuruluş yeri ve
yıh ile merkezinin bulunduğu yeri belirten tüzel kişiliğin kaşesi ve temsile yetkili kişinin
imzasını taşıyan dilekçe ekinde Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile Serbest Bölgeler Genel
Müdürlüğünden alınan faaliyet ruhsatınm serbest bölge müdürlüklerince yada noterce tasdikli
bir örneği ile birlikte, serbest bölgenin bulunduğu yerdeki tarha yetkili vergi dairesine
müracaat etmeleri halinde vergi kimlik numarası verilecektir.
B) Yabancı Tüzel Kişiler
2006/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesine göre; vergi
mükellefıyetini gerektirecek bir faalİyeti olmadığı halde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
8'inci maddesinin son fıkrası ile 4358 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan
tebliğlere istinaden ilgili gerçek ve tüzel kişilere vergi kimlik numarası ibraz etmek zorunda
olan, yurt dışmda yerleşik yabancı tüzel kişilerin potansiyel vergi kimlik numarası alması için
kendi ülkelerinde geçerli kuruluş belgesinin Türkiye'nin o ülkede bulunan temsilciliğince
onaylı Türkçe bir örneğini veya yabancı dilde onaylı kuruluş belgesinin tercüme bürolarınca
tercüme edilmiş Türkçe bir örneğini ilgili vergi dairesine ibraz etmeleri halinde kendilerine
potansiyel vergi kimlik numarası verilecektir,
Maliye Bakanhğı Gelirler Genel Müdürlüğünden (Gelir İdaresi Başkanhğı) alınan
07/11/2003 tarih ve B.0.70.GEL.0.70/7033-213/48344 sayılı genel yazıda açıklandıgı üzere;
bankalar ve özel fınans kurumlarının işlem yapmak üzere müracaat eden ancak vergi kimlik
numarası ibraz edemeyen yabancı müşterileri için toplu olarak vergi kimlik numarası
alabilmelerini sağlamak amacıyla "Yabancılar İçin Vergi Kimlik Numarası Talep Formu"nu
doldurmak suretiyle toplu olarak vergi kimlik numarası
"""
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloğlu / İSTANBUL
Tclcfon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 1.2
Ayrıntılı bilgi İçin irtibat
4/Q
Bankalar ve özel fınans kurumları, vergi kimlik numarasını ibraz edemeyen yabancî
müşterilerine vergi kimlik numarası alabilmek için, gerçek kişiler için, banka veya özel fınans
kurumlarınca tasdikli pasaport fotokopisini, tüzel kişİler için ise kendi ülkelerinde geçerli olan
kuruluş belgesinin Türkiye'nin o ülkede bulunan temsilciliğince onaylı Türkçe bir örneğini
adres bilgilerini de "Yabancılar için Vergi Kimlik Numarası Talep Formu"na ekleyerek,
haftalık periyotlar halinde merkez veya şubenin bulunduğu yer vergi dairesinden talep
edeceklerdir.
Vergi daireleri tarafından banka ve özel finans kurumlannca gönderilen bu belgelere
göre bankaların yabancı müşterilerden vergi kimlik numarası bulunanlar tespit edilecek, vergi
kimlik numarası bulunmayanlara, gönderilen bilgiler yeterli ise vergi kimlik numarası
verilecektir.
Serbest bölgelerde sadece faaliyet ruhsatı ile faaliyette bulunan ve herhangi bir
şirket veya şube tescili olmayan yabancı fîrmalar, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi yerine kendi
ülkelerinde geçerli olan kuruluş belgesinin Türkiye'nin o ülkede bulunan temsilciliğince
onaylı Türkçe bir örneğini ibraz edeceklerdir.
III- SAHTE NÜFUS CÜZDANI İLE MÜKELLEFİYET TESİSİ
Konu ile ilgili olarak 2011/1 Seri NoTu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi'nde
gerekli açıklamalar yapılmıştır.
A) Gerçek Kişilerden Alınan Dilekçeler
Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin, nüfus cüzdanında yer alan
kimlik bilgilerinin kullanılması suretiyle adlanna sahte nüfus cüzdanı düzenlendiğini
belirterek vergi dairelerince sahte nüfus cüzdam ile adlarına sİcil işlemlerinin yapılmasının
engellenmesini talep ettikleri dilekçeleri ile;
- Vergi mükellefıyetini terk edenler ile vergi mükellefiyeti bulunmayanlarm
(potansiyel vergi kimlik numarası bulunanlar dahil) herhangi bir vergi dairesine,
- Vergi mükellefıyeti bulunanlann bağlı bulundukları vergi dairesine
müracaat etmeleri ve dilekçeler ekinde, adlanna sahte nüfus cüzdanı düzenlendiğine
dair mahkeme karannı, adli veya idari makamlarca düzenlenmiş belgelerin aslını ya da yetkiii
makamlarca tasdik edilmiş örneklerini ibraz etmeleri halinde vergi daireleri tarafmdan
Yönetim Bilgi Sistemi ekranında Mükellef Hizmetleri / Sicil Sorgulama / Sahte Kimlik
İşlemleri / T.C. Kimlik Numarasına Tedbir Koyma Ekranı kullamlarak sisteme bilgi gİrişi
yapılacaktır.
Adlanna sahte nüfus cüzdanı düzenlendiğine dair mahkeme karannı, adli veya idari
makamlarca düzenlenmiş belgelerin aslını veya yetkili makamlarca tasdik edilmiş örneklerini
dilekçeleri ekinde vergi dairesine ibraz etmeyen Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek
kişilere, sisteme sahte nüfus cüzdanı bilgi girişinin yapılabilmesi için söz konusu belgeleri
ibraz etmesi gerektiği alma haberli bir yazı ile bildirilecektir.
İşlemi biten dilekçe ve eklerin örnekleri; vergi mükellefıyeti bulunan mükelleflerin
bağh olduğu vergi dairelerindeki tarh dosyasında vergi mükellefıyetini terk edenler ile vergi
5/9
Ankara Cad. Valiük Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / İSTANBUL
Telefbn : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
mükellefıyeti bulunmayanların müracaat ettiği vergi dairelerinde açılacak klasörlerde
muhafaza edilecektir.
B) Resmi Makamlardan Alınan Yazılar
Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin, nüfus cüzdanında yer alan
kimlik bilgilerinin kullanılması suretiyle adlanna sahte nüfus cüzdanı düzenlendiğine dair adli
veya idari makamlardan ahnan belgeler üzerine, sisteme bilgi girişi yapılacaktır.
İşlemi biten yazı ve eklerin örnekleri, 2011/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç
Genelgesinin l'inci bölümünde belirtilen usullere uygun olarak muhafaza edilecektir.
C) Sicil îşlemlerinde Dikkat Edilecek Hususlar
Mükellefıyet tesisi yaptırmak isteyen;
- Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin mükellefıyet tesisi için ibraz
ettikleri nüfus cüzdamnda yer alan kimlik bilgilerine ve ibraz edilen nüfus cüzdanında yer
alan T.C. Kimlik Numarasına,
- Mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortaklarının, yönetim kurulu
başkan, üye ve genel müdürîerinin (limited şirketlerde müdürlerinin) ibraz ettikleri T.C.
Kimlik Numarasına ait bilgi girişinin yapıldığı sırada sisteme girilen T.C. Kimlik Numarası
ile ilgili sahte nüfus cüzdanı düzenlendiğine dair bilgi girişinin yapıhp yapılmadığı sistem
tarafından otomatik olarak kontrol edilecektir.
1. Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin mükellefîyet tesisi için ibraz
ettikleri nüfus cüzdanında yer alan kimlik bilgileri ile T.C. Kimlik Numarasımn veya mevcut
ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortaklarının, yönetim kurulu başkan, üye ve genel
müdürlerinin (limited şirketlerde müdürlerinin) ibraz ettikleri T.C. Kimlik Numarasının bilgi
girişi sonucunda sahte nüfus cüzdanı bilgisi bulunduğuna dair sistem tarafından uyarı
verilmemesi halinde; mükellefıyet tesisi yapılması, dosya numarası verilmesi ve/veya T.C.
Kimlik Numarası bilgi girişi yapılması için gerekli işlemlere devam edilecektir.
2. Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin mükellefıyet tesisi için ibraz
ettikleri nüfus cüzdanında yer alan T.C. Kimlik Numarasına ait sahte nüfus cüzdanı bilgisi
bulunduğuna dair sistem tarafından uyarı verilmesi halinde; Türkiye Cumhuriyeti
tabiiyetindeki gerçek kişilerin mükellefıyet tesisi için ibraz ettikleri nüfus cüzdamnda yer alan
kimlik bilgileri "Nüfus Cüzdanı Doğrulama Ekranı"ndan kontrol edilecektir.
2.1, Kontrol sonucunda; Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin
mükellefıyet tesisi için ibraz ettikleri nüfus cüzdanında yer alan seri sıra numarası ve kimlik
bilgileri ile "Nüfus Cüzdanı Doğrulama Ekranf'nda yer alan seri, sıra numarası ve kimlik
bilgilerinin aynı olması halinde mükellefıyet tesisi yapılması ve/veya dosya numarası
verilmesi için gerekli işlemlere devam edilecektir.
2.2. Kontrol sonucunda; Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki gerçek kişilerin ibraz
ettikleri nüfus cüzdanında yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgileri ile "Nüfus Cüzdanı
Doğrulama Ekranf'nda yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgilerinin farklı olması
halinde; ibraz edilen nüfus cüzdanındaki kişi adına mükellefıyet tesisi işlemi yapılmayacak
olup ibraz edilen nüfus cüzdanı iade edilmeyip durumu anlatan bir yazı ekinde ilgili nüfus
^ _
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
6/9
müdürlüğüne gönderilecektir, Ayrıca ibraz edilen belgelerin ve nüfus cüzdamnın fotokopisi
durumu anlatan bir yazı ile emniyet müdürlüklerine de bildirilecektİr.
3. Mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortaklarının, yönetim kurulu
başkan, üye ve genel müdürlerinin (limited şirketlerde müdürlerinin) T.C. Kimlik Numarasına
ait sahte nüfus cüzdam bilgisi bulunduğuna dair sistem tarafından uyarı verilmesi haiinde;
ibraz edilen T.C. Kimlik Numarasına ait gerekli kontrolün yapılabilmesi için mükelleften
nüfus ctizdamn aslını ibraz etmesi alma haberli bir yazı ile istenecektir.
3.1. Nüfus cüzdanımn ibraz edilmesi üzerine yapılan kontrol sonucunda, ibraz
edilen nüfus cüzdanında yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgileri ile "Nüfus Cüzdanı
Doğrulama Ekram"nda yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgilerinin aynı olması halinde
T.C. Kimlik numarası bilgi girişi yapılması için gerekli işlemlere devam edilecektir.
3.2. Nüfus cüzdanının ibraz edilmesi üzerine yapılan kontrol sonucunda, ibraz
edilen nüfus cüzdamnda yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgileri ile "Nüfus Cüzdam
Doğrulama Ekranı"nda yer alan seri, sıra numarası ve kimlik bilgilerinin farklı olması halinde
ibraz edilen nüfus cüzdanındaki kişi adına bilgi girişi yapılmayacak olup, ibraz edilen nüfus
cüzdanı iade edilmeyip durumu anlatan bir yazı ekinde ilgili nüfus müdürlüğüne
gönderilecektir. Ayrıca ibraz edilen belgelerin ve nüfus cüzdanımn fotokopisi durumu anlatan
bir yazı ile emniyet müdürlüklerine de bildirilecektir.
3.3. Nüfus cüzdamnın ibraz edilmemesi halinde; nüfus cüzdamnı ibraz etmeyen
mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketinin ortağı, yönetim kurulu başkanı, üyesi ve genel
müdürü (limited şirkette müdürü) ile ilgili bağlı oldukları nüfus müdürlüğünden, şirket
hakkında da şirketin kayıtlı olduğu Ticaret Sicil Memurluğundan gerekli araştırma yapılacak
ve araştırma sonuca göre işlem tesis edilecektir.
IV- KAYIP/ÇALINTINÜFUS CÜZDANI İLE MÜKELLEFİYET TESİSİ
Kaybolan veya çalınan nüfus cüzdanları ile gerçek kişiler adına mükellefıyet tesis
edilmesinin engellenmesine ilişkin olarak 2010/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç
Genelgesi'nde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Vergi dairesine müracaat ederek;
- Mükellefiyet tesisi yaptırmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek
kişilerin,
- Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını vergi kimlik numarası olarak bildiren,
mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile
genel müdürlerinin ibraz ettikleri nüfus cüzdanının, mükellefîyet tesisi yapılmadan ve/veya
dosya numarası verilmeden önce, MERNİS/Kimlik Paylaşım Sisteminden kayıp veya çalıntı
olup olmadığı sorgulanacaktır.
Yapılan sorgulama sonucunda;
- İbraz edilen nüfus cüzdanının kayıp/çalıntı olmadığımn tespit edilmesi halinde
mükellefıyet tesisi yapılması ve/veya dosya numarası verilmesi için gerekli işlemler
yapılacaktır.
<<-~~~
f_
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloglu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
7/9
- îbraz edilen nüfus cüzdanınm kayıp/çalıntı olduğunun tespit edilmesi halinde
nüfus cüzdanındaki kişi adına mükellefıyet tesisi yapılmayacak ve/veya dosya numarası
verilmeyecektir, İbraz edilen nüfus cüzdanı iade edilmeyip durumu anlatan bir yazı ekinde
ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilecektir.
Aynca ibraz edilen belgelerin ve nüfus cüzdanımn fotokopisi durumu anlatan bir
yazı ile emniyet müdürlüklerine de bildirilecektir,
V- DİĞER HUSUSLAR
1. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'mın Geçici 67'nci maddesi kapsamında yatınm
yapacak olan yabancılara (gerçek kişi/tüzel kişi) vergi kimlik numarası verilmesi işlemleri
Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından yürütülecek olup bunlann dışındaki
vergi kimlik numarası alma talebinde bulunan diğer yabancı gerçek ve tüzel kişilere vergi
kimlik numarası verümesi işlemlerini her vergi dairesinin kendisinin yerine getirmesi
gerekmektedir.
2. Ticaret Sicil Memurluğu tarafından kuruluşu ilgili Vergi Dairelerine bildirilen
şirketlere verilen vergi kimlik numaraları ve unvanlannm Istanbul Ticaret Odasına
bildirilmesi gerekmektedir.
3. Adi ortaklık kurmaksızın birden fazla kişinin kendi arsalanna şahsi ihtiyaçlan
için bina inşa etmek için oluşturdukları ortakhklar adına Sosyal Güvenlik Kurumuna ibraz
edilmek üzere potansiyel vergi kimlik numarası verilmesi;
- Talep ettikleri dilekçeleri ve ekinde ortakların nüfus cüzdanlarınm/yabancıların
pasaportlanmn noter onaylı örneği ya da vergi dairesi yetkililerine onaylatılmak üzere aslı ve
fotokopisi ile birlikte bulundukları yerdeki tarha yetkili vergi dairesine müracaat etmeleri
halinde söz konusu ortaklık adına potansiyel vergi kimlik numarası verilecektir.
4. Yeni kurulacak anonim ve limited şirketlerden özel mevzuatlan veya ana
sözleşmelerine konulan hüküm gereğince peşin ödenmesi gereken sermaye payı bulunanlara
vergi kimlik numarası verilebilmesi için;
- Dilekçe ile birlikte, şirket ana sözleşmesinin aslı ya da noter onaylı örneğinin, özel
mevzuatları gereğince peşin ödenmesi gereken sermaye payı bulunan şirketlerin ise buna
ilişkin özel mevzuatlarının ash ya da noter onaylı örneğinin, tüzel kişiliğin merkezinin
bulunduğu yerde tarha yetkili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.
- Vergi dairesince, ibraz edilecek bu belgeler üzerinde yapılacak tetkik neticesinde
peşin ödenmesi gereken sermaye payı bulunduğunun tespit edilmesi halinde E-VDO sicil
İşlemlerinden Sicil işlemleri / Tüzel Kişi / Potansiyel Mükellefıyet Tesisi başhğı altında,
limited şirket için (6), anonim şirket için (7) şirket türü kodu "002500-Potansiyel Mük.(Yeni
Kurulacak Sermaye Şirketleri)" meslek kodu bilgi girişi yapılarak potansiyel vergi kimlik
numarası verilecektir. Bu durumda program otomatik olarak unvanın başına "Yeni
Kurulacak" ibaresini taşıyacaktır.
- Hukuken şirketin kuruluş işlemlerinin tamamlandığının ticaret sicil memurluğu
tarafından vergi dairesine bildiriimesi üzerine şirketin potansiyel vergi kimlik numarası aldığı
vergi dairesinden Sicil işlemleri/Tüzel Kişi/Vergi Dairesi Mükellefıyet Tesisi seçeneği ile
kurumlar vergisi ve gerekli diğer mükellefîyet tesisi sağlanacak, unvan değişikliği yapıhp
J^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloglu / ISTANBUL
Tclefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
8/9
: Enırah Fırat KUTSAL
"Yeni Kurulacak" ibaresi kaldırılacak, eksik kimlik ve mükellefıyet bilgileri tamamlanacaktır.
(Örn. Ortakhk Bilgileri v.b.)
- Bu işlemler sadece yeni kurulacak şirketin ana sözleşmesinde belirtilen adreste
tarha yetkili vergi dairesince yerine getirilecektir.
- Maddede belirtilen belgelerin aslı ve fotokopilerinin ibraz edilmesi halinde ilgili
müdür yardımcısı veya görevlendirilecek servis şefı tarafından belgeler aslı ile karşılaştırıhp
doğruluğu tespit edilerek onaylanacak ve asılları geri verilecektir.
5. 2003/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi'ne göre doğumla Türk
Vatandaşhğmı kazanmış olup sonradan Bakanlar Kurulundan vatandaşhktan çıkma izni
almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşhğım kazanan ve yurt dışında yaşayan kişiler,
bulundukları ülkedeki Türk Konsolosluğundan onayh pembe kartlarımn (mavi kart)
fotokopisini, kimlik ve adres bilgilerini içeren form ile birlikte Ankara Vergi Dairesi
Başkanhğı Başkent Vergi Dairesi Müdürlüğüne posta ile göndermeleri halinde vergi
dairesince kendilerine vergi kimlik numarası verilecek ve bu numara varsa faks yoksa posta
ile başvuranların adreslerine gönderilecektir.
6. Vekâletname ile vergi kimlik numarası verme işlemi yapılması halinde vekalet
veren kişinin kimlik bilgilerine istinaden vergi numarası verileceğinden, vergi dairesince
vekaletnamenin bir Örneği alınacaktır.
Bilgi edinilmesi, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin ahnarak aksakhklara
mahal verilmemesi ve gereğinin tamimde yapılan açıklamalar doğrultusunda yapılması
hususuna azami özen gösterilmesini rica ederim.
9/9
Ankara Cad. Vaİiük Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloğlu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
İSTANBUL
2012
T.C.
Mükellef Hizmetleri Usul Grup MÜdürlüğü
Sayı
: B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[30-TAMÎM/III-2012/VUK2- 6485]-"Wa\
Konu
: Takdire sevk işlemleri
fl
2 ^ 105 2012
SERİ : A SIRANO
(
ılSUf
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 30, 31 ve 75'inci maddelerinin uygulanmasına
ilişkin olarak Başkanlığımızca yayınlanan 01/05/2008 tarih ve 4327 sayılı 2008/15 No'lu,
20/01/2011 tarih ve 511 sayılı 2011/101 No'lu, 17/05/2011 tarih ve 5227 sayılı 2011/144
No'lu tamimlerin günceîlenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar
bu tamimin konusunu oluşturmaktadır.
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30/1'inci maddesinde
beyannamelerin zamamnda verilmemesi re'sen takdir sebebi olarak sayılmıştır.
Otomasyonlu Vergi Daireleri
beyannamelerini vermeyen mükellefler
bulunmaktadır.
İşlem Yönergesi'nin
hakkında yapılacak
52'nci maddesinde
işlemler açıklanmış
Re'sen vergi tarhı ile ulaşılmak istenen amaç yükümlülerin vergiye tabi
kazançlarının gerçeğe yakın bir şekilde tespit edilmesidir.
Vergi Usul Kanunu'nun 75'inci maddesi ile takdir komisyonlanmn vergi inceleme
yetkisinin bulunduğu, 31 'inci maddesinin 8'inci bendînde ise takdir kararlarında takdirin
müstenidatı ve takdir hakkında izahat bulunması gerektiği belirtilmek suretiyle komisyonların
herhangi bir araştırma ve inceleme yapmaksızın bir ölçü ve emsal belirtilmeden matrah takdiri
yapmamaları hükme bağlanmıştır.
Bu nedenle; kanuni süresinde
sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30/1,
Daireleri îşlem Yönergesİ'nin 52, 53,
Usul Kanunu İç Genelgesi de dikkate
işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
beyanname vermeyen mükelleflerle ilgili olarak, 213
31/8 ve 75'inci maddeleri ile Otomasyonlu Vergi
55 ve 56'ncı maddeleri ve 1988/8 Sıra No'lu Vergi
ahnarak aşağıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda
1/5
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / İSTANBUL Aynntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Tclefon : 0(212) 402 44 81 Faka : 0(212) 402 46 12
I- MATRAH TAKDİRİ İÇİN TAKDİRE SEVK İŞLEMLERİ
1. Re'sen matrah takdiri için, takdire sevk işlemlerinde zamanaşımı süresinin son
yılının beklenilmemesi ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 352/1-1 maddesi uyarınca
kesilecek usulsüzlük cezası yönünden aynı Kanun'un 114 ve 374'üncü maddeleri de dikkate
alınarak tarh zamanaşımına sebebiyet verilmemesi,
2. Beyanname vermeyen mükellefler ile ilgili olarak, Otomasyonlu Vergi Daireleri
İşlem Yönergesİnin 52'nci maddesi dikkate alınarak takdire sevk işleminin yapılması,
3. Re'sen vergi tarhiyatını gerektiren durumların tespitine ilişkin belgelerin takdire
sevk fışine eklenmesi,
4. Ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ve diğer kazanç ve
iratlara ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesi ile muhtasar beyanname verilmesini gerektiren
yükümlülüğün tespiti (yoklama, tutanak, vb.) yapılmadan takdire sevk işleminin yapılmaması,
5. Re'sen takdir edilecek dönemin tam dönem veya kıst dönem olup olmadığına
açıklık getirilmesi,
6. 193 sayıh Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesinde belirtilen vergi
tevkifatına ait takdir işlemlerinde tevkifatın niteliği ve türünün sevk fışinde belirtilmesi,
7. Katma değer vergisi ile ilgili olarak yapılacak takdir işlemlerinde önceki yıllara
ait gelir vergisi beyannameleri ile varsa o yılın değişik aylarında verilmiş bulunan katma
değer vergisi beyannamelerinin bir örneğinin gönderilmesi,
8. Nakliyecilere ait takdir işlemlerinde aracın (markası, modeli, cinsi, yük/yolcu
kapasitesi, vb.) özelliklerinin belirtilmesi,
9. Takdire sevk işlemlerinin bilgisayar kayıtlarından alınan beyanname vermeyen
mükellefler listesinden direkt olarak yapılmaması, alınan Iistelerin mükelleflerin tarh
dosyasmdaki bügilerle karşılaştırılarak vergi türü ve vergilendirme dönemi için beyanname
verilmemesini haklı gösterecek bir nedenin olup olmadığının araştırılması, mükellefm gelen
evrak kayıtlarından işi terk ve adres değişikliği gibi bilgilerinin sorgulanması,
10. Adres değişikliği nedeniyle vergi daireleri değişen mükelleflerle ilgili olarak,
nakil geldiği vergi daireleri ve nakil gittiği vergi dairelerine eksik beyannamelerin verilip
verilmediğinin bilgisayar kayıtlarından mutlaka sorgulanması,
11. Takdire sevk işleminden önce, mükellefın durumunun 2004/13 Seri No'lu
Uygulama İç Genelgesi'ne göre re'sen terk yönünden değerlendirilmesi,
12. Vergi Usul Kanunu'nun 30'uncu maddesinin hangi fıkrasına göre re'sen matrah
takdiri istenildiğinin takdire sevk fışlerinde açık ve net olarak belirtilmesi,
13. Muhtasar beyannamelerini ayhk olarak verirken, bildirimsiz üç aylık olarak
vermeye başlayan mükelleflerin ilk verdikleri beyannamelerin bildirim kabul edilerek işlem
yapılması gerekmekte olup gereksiz yere takdire sevk işleminin yapılmaması,
2/5
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / İSTANBUL Ayrıntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Paks : 0(212) 402 46 12
14. Kurumlar vergisinden muaf ve teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden
istisna olan kooperatif, dernek, vb. kurumların kurumlar vergisi ve katma değer vergisi
yönünden takdire sevk işleminin yapilmaması,
15. Tasfıyeye giren kurumların geçici vergi beyannamesi verme zorunluluğunun,
217 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "İşi Bırakan ve Tasfıyeye Giren Mükeİlefler"
başlıklı 4.10 bölümüne göre değerlendirilmesi ve değerlendirme neticesinde geçici vergi
mükellefıyetinin terkinine karar verilen kurumların tasfiyeye giriş tarihi itibarıyla geçici vergi
mükellefıyetinin terkin edilerek, geçici vergi yönünden sehven takdire sevkinin engellenmesi,
16. Damga vergisinden dolayı sürekli mükellef olmaması gerekenlere mükellefıyet
tesis edilip gereksiz yere takdire sevk işleminin yapılmaması, gerekmektedir.
II- TAKDİR KOMİSYONLARINCA MATRAH TAKDİRİ İŞLEMLERİ
1. Mükelleflerin faaliyette bulunup bulunmadıkları hususunun araştırılması,
2. Mükelleflerin ne kadar gelir elde ettikleri hususunun araştırılması;
- Mükellefın faaliyette bulunduğu sektörün ve emsali işletmelerin durumu da dikkate
alınarak mükelleflerin bağlı bulunduklan ya da ilgili olduklan mesleki teşekküllerden bilgi
alınması,
- Kanuni ölçülerden yararlanılması,
- Gerekli görülen diğer harici araştırmalar yapılarak bunlann belgelere
dayandırılması (sözlü olarak yapılan piyasa araştırmalarının dikkate ahnmaması)
gerekmektedir.
III- TAKDİR KOMİSYONU KARARLARI
1. Genel ve kahplaşmış ifadelere yer verilmemesi,
2. Matrahın hangi objektif ölçülere, emsale ve harici araştırmalara dayamlarak tespit
edildiğinin açıkça belirtümesi, gerekmektedir.
IV- TAKDİRE SEVK İŞLEMLERİNDE ZAMANAŞIMI
23/07/2010 tarih ve 6009 sayıh Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu'nda bazı değişiklikler yapılmıştır.
Buna göre, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 114'üncü maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan, "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna
başvuruîması zamanaşımım durdurur. Duran zamanaşımı mezkûr komisyon kararının vergi
dairesine tevdüni takip eden günden itibaren işlemeye devam eder." hükmü, 6009 sayılı
Kanun'un 8'inci maddesi ile "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir
komisyonuna başvurulması, zamanaşımım durdurur. Duran zamanaşımı mezkûr komisyon
kararımn vergi dairesine tevdüni takip eden günden itibaren kaldığı yerden işîemeye devam
eder. Ancak işiemeyen süre her hâi ve takdirde bir yıidan fazîa oîamaz." şeklinde
değiştirilmiştir.
^H^
3/5
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / tSTANBUL Aynntıh bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Bu değişikliğe ilave olarak 6009 sayılı Kanun'un 16'ncı maddesi ile Vergi Usul
Kanunu'na Geçici 28'inci madde eklenerek, "1/1/2005 tarihinden önceki dönemlere ilişkin
olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce matrah takdiri için takdir komisyonuna
sevk edilmiş olup, komisyonca takdir edilen matrah üzerinden 31/12/2012 tarihine kadar tarh
ve tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına ugrar. " hükmüne yer verilmiştir.
6009 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişikliklerle ilgili
olarak, 01/10/2010 tarih ve 27716 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, 400
Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Buna göre, söz konusu Tebliğ'de yapılan acıklamalar doğrultusunda tarh
zamanaşımı süresi hususu da göz önünde bulundurularak takdire sevk, matrah takdiri,
tarhiyat, tebliğ, ilanen tebliğ vb. işlemlerin zamamnda sonuçlandırılması konusunda takdir
komisyonları ve vergi daireleri tarafından gerekli tedbirlerin almması ve herhangi bir
gecikmeye mahal verilmemesi gerekmektedir.
V- SEHVEN YAPILDIĞI ANLAŞILAN TAKDİRE SEVK İŞLEMLERİ
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi
doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas oîduğu hükmüne yer
verilmiş olup 30'uncu maddesinde de re'sen takdir sebepleri sayılmıştır.
Aynı Kanun'un 74'üncü maddesinde, takdir komisyonunun görevleri arasında
yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak olduğu ve takdir
komisyonunun bu görevlerini yaparken takdir sebepleri bulunup bulunmadığım
incelemeyeceği, 75'inci maddesinde, takdir komisyonlarımn vergi inceleme yetkisinin
bulunduğu, 31'inci maddesinin 8'inci bendinde ise takdir kararlarında takdirin müstenidatı ve
takdir hakkında izahat bulunması gerektiği, belirtilmiştir.
Aynı Kanun'un 116'ncı maddesinde, "Vergi hatası, vergiye müteallik hesapiarda
veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi
veya alınmasıdır." şeklinde tanımlanrmş, vergi hatalarmın meydana çıkanlma yolları İse
119' uncu maddesinde say ılmış, müteakip 120' nci maddesinde, vergi hatalannın
düzeltilmesine ilgili vergi dairesi müdürünün karar vereceği, 121'inci maddesinde de idarece
tereddüt edilmeyen açık ve mutlak vergi hatalarınm re'sen düzeltileceği hükümlerine yer
verilmiştir.
Takdire sevk edilme nedeni ortada yokken, sehven takdire sevk işleminin yapılması
durumunda, vergi kanunlarında belirtilen usuller çerçevesinde düzeltme işleminin yapılacağı
tabiidir.
Bu genel kurallar dikkate ahndığında, takdir komisyonuna sevk edildikten sonra;
1. Takdir komisyonunca henüz bir karar verilmeden önce sehven sevk işlemi
yapıldığının tespit edilmesi durumunda, takdire sevk fışinin komisyondan geri çekilmesi,
2. Takdir komisyonu kararımn vergi dairesine intikal etmesinden sonra, mezkûr
karara istinaden henüz tarhiyat yapılmadan önce sehven sevk işlemi yapıldığının tespit
edilmesi durumunda, mezkûr kararın vergi dairesi müdürünün imzasıyla hıfz edilerek tarh
dosyasında saklanması,
f
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloglu / İSTANBUL Aynntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
E-pogta : [email protected]
3. Takdir komisyonu kararına istinaden tarhiyat yapıldıktan sonra sehven takdire
sevk işlemi yapıldığının tespit edilmesi durumunda ise yapılan tarhiyatın 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu'nun düzeltme ile ilgili hükümleri çerçevesinde düzeİtme fîşi ile re'sen
düzeltilmesi,
4. Vergi inceleme raporu düzenİenen konu ve dönemlerin sehven matrah takdiri için
takdir komisyonuna sevk edilmesi durumunda, (vergi dairesince zamanaşımı süresİ içerisinde
vergi inceleme raporuna istinaden tarhiyatın yapılması şartıyİa) yapılacak tarhiyatta vergi
inceleme raporunun dikkate alınması, komisyon kararımn ise işleme konulmadan vergi dairesi
müdürünün imzasıyla hıfz edilerek tarh dosyasında saklanması, gerekmektedir.
VI- TAKDİR KOMİSYONU KARARLARINDA HATA BULUNMASI
1. Takdir komisyonu tarafından verilen kararlarda hata bulunması ve hatanın
düzeltme zamanaşımı süresi içerisinde meydana çıkarılmış olması halinde, hatanın daha önce
verilmiş olan karar ile irtibatıandırılmak suretiyle yine takdir komisyonundan alınacak yeni
karara göre düzeltilmesi,
2. Takdir komisyonu tarafmdan verilen kararda ısrar edilmesi durumunda, vergi
dairesi tarafından takdir komisyonu kararın iptali amacıyla dava açılması, gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin almarak aksakhklara
mahal verilmemesi ve gereğinin ilgili mevzuat ve tamimde yapılan açıklamalar
doğrultusunda yerine getirilmesi hususunda azami özen gösterilmesini rica ederim.
a.
Grup Müdür V.
5/5
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloglu / İSTANBUL Aynntılı bilgi için irtibat: Şennur ARICI - Alaedin ADAM
Telelbn ; 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
T.C.
GELİRİDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanhğı
İSTANBUL
2012
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[93-TAMİM/IV-2012/VUK2- 6486]-~tMA
0 2 W* 2012
Konu: Tebliğ
SERİ : A
(
SIRA NO : U& l^
Vergi Dairesi Mtidürlüğü )
Tebliğ işlemlerinde uyulacak usul ve esasların yer aldığı 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu'nun 93-109'uncu maddelerinin uygulanmasına ilişkin olarak Başkanlığımızca
yayımlanan 2004/25, 2004/26, 2004/29, 2005/5, 2006/8, 2007/11, 2007/15, 2008/5, 2008/7,
2009/20, 2011/226 NoTu Tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara
Bilindiği üzere; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 21'inci maddesinde; "Tebiiğ,
vergilendirmeyi ilgiiendiren ve hüküm ifade eden hususiarın yetkili makamlar tarafından
mükeüefe veya ceza sorumiusunayazı iie bildirilmesidir." hükmüne yer verilmiştir.
Konuyla ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığımn 31/12/2007 tarih ve
B.07.l.GİB.0.28/2840-94-425 sayılı yazısında; "Tebliğ, hukuki bir işlemden iîgili kimsenin
haberdar olmasını sağlamak için, yetkili makamın kanuni şekilde yazı veya Üan ile yapacağı
beîgelendirme işlemidir. Tebîigat ise haberin kişiye bildiriîmesidir. Tebligata iiiskin olarak
genel düzenlemeler 7201 sayılı Tebligat Kanunu ile belirlenmiş olup vergilendirme ile temei hak
ve özgürlükler arasındaki yakın ilgi dolayısıyla, vergilendirmeyle ilgiti tebligat hükümleri 213
sayüı Vergi Usul Kanunu 'nun 93 'üncü ve müteakip maddelerinde ayrıca düzenlenmiştir. Buna
göre, Vergi Usul Kanunu'nda açıklık bulunmayan hallerde 7201 sayüı Kanun'a göre işlem
yapılması gerekmektedir'." denilmektedir.
Vergi Usul Kanunu'nun 93'üncü maddesinde ise; tahakkuk fışi haricinde, vergilendirme
ile ilgili olup hüküm ifade eden bütün belge ve yazıların ilgili gerçek ya da tüzel kişilere tebliğ
edileceği belirtilmiştir.
Ayrıca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 8'inci
maddesinde aksine bir hüküm bulunmadıkça, tebliğlerin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
yapılacağı ifade edilmiştir.
1/9
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloğlu / ISTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
: Elif BfNGUL
I- TEBLİĞ TÜRLERİ
Vergi Usul Kanunu'nun bahsi geçen 93'üncü maddesi hükmünün devamında tebüğin ne
surette yapılması gerektiği açıklanmıştır. Buna göre tebliğin muhatabımn;
- Adresi biliniyorsa posta vasıtasıyla ilmühaberli taahhütlü olarak,
- Adresi bilinmiyorsa ilan yolu ile,
- Kabul etmesi şartıyla, daire veya komisyonda tebliğ yapılacaktır.
Bahsi geçen tebliğ şekilleri esas olup bunların dışında mezkûr Kanun'un;
-107'nci maddesinde memur vasıtasıyla tebliğ,
- 107/A maddesinde elektronik ortamda tebliğ hükümleri yer almaktadır.
A) Posta Yoluyla Tebliğ
Vergi Usul Kanunu'nun 99 ve müteakip maddelerinde posta ile tebliğin nasıl yapılacağı
hüküm altına ahnmıştır.
Bununla birlikte, 1994/5 ve 2003/11 Seri No'lu Uygulama îç Genelgelerinde ise posta
yoluyla yapılacak tebligatlarda vergi dairelerince postaya verilen tebliğ evrakının herhangi bir
gecikmeye ve aksakhğa meydan verilmeden, zamanmda ve sorunsuz bir şekilde muhataplarına
tebliğinin sağlanabilmesi ve tebliğ edilmeksizin iade işlemine konu olmasmın önüne geçmek
amacıyla vergi tebliğ evrakım ihtiva eden tebliğ zarfımn tanzimi konusunda gerekli
düzenlemeler yer almaktadır. Buna göre postaya verilecek olan;
- Tebliğ zarfı üzerine muhatabın bilinen adreslerinden idareye en son bildirilen veya
idarece en son tespit edilenin yazılması,
- Tebliğ zarfı üzerinde yer alan işyeri veya ikametgâh adreslerine ait bilgilerden sadece
birinin yazılması, tebliğ zarfı üzerine çift adres yazılmaması,
- Tebliğ zarfı üzerine; tahsis edilen taahhüt numaralarının (R No:) yazılması hususlarında
gerekli hassasiyetin gösterilmesi gerekmektedir.
B) Tlan Yoluyla Tebliğ
Vergi Usul Kanunu'nun 103'üncü maddesinde yazılı şartların gerçekleşmesi sonucu
Kanun'un 104'üncü maddesi hükmüne göre ilan yoluyla yapılan tebliğ evrakına ilişkin aym
Kanun'un 106'ncı maddesinin son cümlesinde belirtilen ilan tarihinin belirlenmesinde; 345 Sıra
NoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yapılan açıklamalar doğrultusunda ilan yazısımn
vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerine asıldığı tarih esas ahnarak, izleyen onbeşinci
günün ilan tarihi olarak dikkate alınması gerekmektedir.
îlanen tebliğde asıl olan Uan yazısının vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerinde
ilan edilmesi olduğundan, ilamn askıya çıkarılmasımn yanında gazetede de ilanın yayımlanması
gerektiği durumlarda, gazetede yayımlandığı tarihin, ilanın askıya ahndığı tarihten başlayan 15
günlük sürenin sonrasına bırakılmaması, gazete ilanının "15 günlük sürenin" dolmasından önce
yapılması durumunda da, 15 günlük süreden itibaren bir ay sonraki tarihin tebliğ tarjjoi-olarak
esas alınması gerekmektedir.
Q
^
Teletbn : 0(212) 402 44 81 F a k s : 0(212) 402 46 12
2/9
: Elif BİNGÜL
Öte yandan ilan tarihi ve tebliğ tarihinin hesaplanmasmda tereddüde mahal
bırakılmaması açısından gazetede yapılacak ilan listesinin altına "... vergi dairesi müdürlüğü
mükellefine ait olup yukarıda adı soyadı ve unvanı yazılı mükellefler adına salınan vergi ve
cezalar nedeniyie tanzim olunan ihbarnameler bilinen adreslerinde bulunamamaiarı nedeniyîe
tebliğ edilemediğinden 213 sayıh VUK'un 103-106'ncı maddelerine istinaden vergi dairesince
ilan koymaya mahsus yerine asümasını izieyen onbeşinci günün ilan tarihi olduğu ilgililerin ilan
tarihinden başlayarak bir ay içinde bizzal veya bilvekale müracaatta bulunmaiarı veyahut
taahhütiü mektup veya telgrafia açık adresierini biidirmeieri haiinde kendilerine süre ile kayıtiı
resmi tebiiğ yapdacağı, ayın sonunda müracaatta bulunmayan veya açık adreslerini
biidirmeyenler hakkında iian tarihinden itibaren bir ayın sonunda tebiiğ yapümış sayıiacağı
ilan olunur." ifadesine yer verilmesi uygun olacaktır.
Bununla birlikte, tarh zaman aşımı süresi geçmiş bulunan vergi ve cezalara ilişkin
vergi/ceza ihbarnamelerinin Vergi Usul Kanunu'nda yer alan tebliğ usullerine göre tebliğ
işleminin yenilenemeyeceği dikkate alındığında tarh zaman aşımı süresi içinde usulüne uygun
tebliğ edilemeyen vergi/ceza ihbarnamelerinde yer alan vergi ve cezalarm zaman aşımına
uğramasını önlemek ve dolayısıyla hazine kaybına sebebiyet verilmemesi için Vergi Usul
Kanununda yer alan tebliğ usulleri dikkate alınarak ilanen tebliğ işlemleri yapılmadan önce
ilanen tebliğ şartlarının oluşup, oluşmadığının personel tarafından titizlikle araştırılması ve
birim amirleri tarafından özenle kontrol edilmesi gerekmektedir.
Aynca ilanlarda, tebliğin ilgili bulunduğu vergiler gösterilmek suretiyle adları (tüzel
kişilerde unvanları) yazılı muhataplara, ilan tarihinden başlayarak bir ay içinde ilanı yapan
makama bizzat veya vekili aracılığıyla müracaat etmeleri veyahut taahhütlü mektup veya
telgrafla açık adreslerini bildirmeleri ve kendilerine süre ile kayıth resmi tebliğ yapılacağı
hususlarınm ihtar olunması gerekmektedir.
Diğer taraftan; mükelleflerin iade/mahsup taleplerine ilişkin dilekçelere istinaden vergi
dairesince yazılan ve vergi ya da cezaya ilişkin olmayan cevabi yazıların ilgİlilerin bilinen
adreslerinde bulunamaması nedeniyle posta vasıtası veya memur eliyle tebliğ edilememesi
üzerine; hazırlanacak olan ilan yazısına ilişkin olarak; Maliye Bakanhğı, Gelir İdaresi
Başkanhğından alınan 06/02/2008 tarih ve GİB.0.03.28/2848-103-111/11762 sayıiı yazıda;
"...ilan yazısı, vergi dairesinin iian koymaya mahsus mahaiiine asûacak ve bir örneği de
muhatabın biiinen son adresinin bağiı bulunduğu muhtariığa gönderiiecektir, îianın asüması
keyfıyeti ve tarihi tutanakta tespit ediiecektir. Söz konusu yazıiarın konusu vergi veya cezaya
taaliuk etmediğinden, itan gazete ile yapümayacaktır.
îtan yazısının ise mükeilefın adı soyadı veya unvanını, vergi kimİik numarası iie adresini,
vergi dairesince yazıian sözü ediien cevabi yazüarın, tarih ve sayısı ile bu yazıiarın vergi
dairesindeki mevcut tarh dosyasında yer aidığı ve mükellefın ilan tarihinden başlayarak bir ay
içinde vergi dairesine bizzat veya vekili aracıiığıyla müracaat etmesi veyahut taahhütlü mektup
veya teigrafla açık adresini biidirmesi haiinde, kendisine süre iie kayıtlı resmi tebiiğ yapıiacağı,
aksi takdirde ilan tarihinden itibaren bir ayın sonunda tebliğin yapdmış sayıiacağı hususiarına
iiişkin açıklamaları içermesi uygun görüimüştürr denilmektedir.
Öte yandan mükellef adına gıyaben yapılan hacizlerde, fıaciz tutanağının ilanen tebliğ
edilmesi gerektiği takdirde; ilanen tebliğin şekli Vergi Usul Kanunu'nun 104'üncü maddesi
hükmü doğrultusunda haciz tutanağında yer alan muhammen bedelin dikkate ahnarak
belirlenmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte il/Türkiye genelinde yayımlanan ilan listelerinin Başkanhğımız
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğünden onay ahnmadan doğrudan_Basın İlan
^
Teletbn : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
ıJL: Elif BINGUL
Kurumuna gönderilmesi ve ilana ait gazetelerin
Müdürlüğünüzde muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Başkanlığımıza
gönderilmeksizin
Yukarıda bahsedildiği gibi usulüne uygun yapılan ilanlar üzerine;
- Bizzat ya da vekil vasıtasıyla başvuranlara yerinde tebliğ yapılması,
- Adres bildirenlere posta yoluyla tebliğ yapılması,
- İlan tarihinden itibaren bir ay içinde ilgilinin vergi dairesine müracaat etmemesi veya
adresini bildirmemesi durumunda; bu bir ayın sonunda tebliğ yapılmış sayılması gerektiği Vergi
Usul Kanunu'nun 106'ncı maddesi hükmü gereğidir.
C) Dairede veya Komisyonda Tebliğ
Vergi Usul Kanunu'na göre vergilendirme işlemlerinde asıl olanm tebliğin posta ile
yükümlü, sorumlu ya da ilgilinin kendisine yapılmasıdır. Ancak tebliğin ilgilinin kabul etmesi
şartıyla dairede veya komisyonda kendisine ya da yetkilendirdiği umumi vekillerine
yapılabilecektir, ilgilinin kendisinin ya da vekâletnamesinde tebellüğ yetkİsini haiz vekilinin
dairede yapılan tebliği kabul etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Diğer bir ifadeyle dairede
veya komisyonda yapılacak tebliğ ancak rızaen olabilecektir.
Bu itibarla, dairede veya komisyonda yapılacak tebliğlerde tebliğ zarfı üzerine "Dairede
veya Komisyonda Rızaen Tebliğ Almıştır." ifadesinin eklenmesi hususuna dikkat edilmelidir.
D) Memur Eliyle Tebliğ
Vergi Usul Kanunu'nun 107'nci maddesinde Maliye Bakanhğının tebliğleri posta yerine
memur vasıtasıyla da yaptırtmaya yetkili olduğu belirlenmiştir. Bu hususta Otomasyonlu Vergi
Daireleri İşlem Yönergesi'nde de gerekli açıklamalar bulunmaktadır.
Yine anılan Yönerge'de; bulundukları il veya ilçe dışındaki (Büyükşehir belediye
sınırları içindeki ilçeler hariç) vergi dairelerinin yetki alanı içinde bulunduğu tespit edilen
mükelleflere ilişkin tebliğ işlemlerine yönelik açıklamalara yer verilmiştir.
Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesi'nde ve konu ile ilgili İç Genelgelerde
Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan mükelleflerin tebliğ işlemlerinin mükellefın
bağlı bulunduğu vergi dairesince yapılacağı belirtilmiş ise de İstanbul Büyükşehir Belediye
sınırlarının çok geniş olması, nüfus yoğunluğu, trafik ve ulaşım imkânsızhkları düşünüldüğünde
vergi dairesi müdürlüklerinin kendi sorumluk alanları dışındaki yapacakları tebliğ işlemlerinin
zaman kaybına yol açacağı, ayrıca mükellef mağduriyetlerinin yaşanacağı ve memur eliyle
yapılacak tebliğlerde de hazine zararı doğacağı tabiidir.
Bu itibarla, yetki alanlan birbirine sınır olan vergi daireleri hariç olmak üzere diğer vergi
dairelerinin, sorumluluk alanlan dışındaki re'sen mükellefıyet terkinine yönelik yoklamalar
haricindeki diğer yoklamalar ile memur eliyle yaptırılacak tebliğ işlemlerinin de adresin bağlı
olduğu vergi dairesince gerçekleştirilmesi gerekmekte olup, bu yoklama ve tebliğ işlemlerinde
herhangi bir aksamaya mahal verilmeyecektir. (Başkanlığımızca tebligat hususunda yapılan
çalışmalar devam etmektedir.)
f
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 4G 12
Ayrıntılı bilgi için irîibat
4/9
: Elif BİNGÜL
E) Elektronik Ortamda Tebliğ
Vergi Usul Kanunu'na 6009 sayılı Kanun'un 7'nci maddesiyle eklenen ve 01/08/2010
tarihi itibarıyla yürürlüğe giren 107/A maddesinde; tebliğe elverişli elektronik bir adres
vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabileceği, bununla birlikte elektronik ortamda yapılan
tebliğlerde; amlan Kanun'un 93'üncü maddesinde sayılan usullerle bağlı kahnmayacağı hüküm
altına alınmıştır. (Yasal düzenleme çahşmaları devam etmekte olup; henüz uygulanmamaktadır)
II- TEBLİĞİN MUHATABLARI
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 94'üncü maddesinde tebliğ yapılacak kimseler
belirlenmiştir. Buna göre;
- Mükelleflere,
- Bunların kanuni temsilcilerine,
- Umumi vekillerine,
- Vergi cezası kesilenlere tebliğ yapılması esas olmakla birlikte muhtelif durumlarda
tebliğin muhatabımn kimler olabileceğine ilişkin olarak İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Tamimlerinde tebliğ yapılacak kimseler hakkında gerekli açıklamalar bulunmaktadır. İlgili
mevzuat hükümleri ve bahsi geçen tamim yazılarına göre;
1- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının tüzel kişi olması durumunda bunların;
a) Başkanlarına,
b) Müdürlerine,
c) Kanuni temsilcilerine,
(Tüzelkişilerin birden fazla müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine
yapılması kâfıdir.)
2- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan
teşekküller olması durumunda;
a) Bunlan idare edenlere,
b) Varsa temsilcilerine,
3- Tebliğ edilecek evrakın muhatabmm küçükler ya da kısıtlılar olması durumunda
kanuni temsilcilerine,
4- Mükellef yerine geçen veli, vasi veya kayyım gibi vergi sorumlusunun birden fazla
olduğu takdirde bunlardan yalmzca biri, ancak tebliğin mevzuu olan işe ayrı bir vasi
veya kayyım bakmakta ise ilgili veli ya da kayyıma,
5- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının kara, deniz, hava ve jandarma eratı olması
durumunda; evrakı derhal tebliğ olunacak kimseye vermediği takdirde tazminle mahkûm
olacağı hususunun evrakta yazılı olması şartıyla, kıta komutanı veya müessese amiri gibi
en yakın üst amirine,
6- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn kamu idare ve müesseseleri olması durumunda;
a) Bu idare ve müesseselerin en büyük amirlerine,
b) Bu idare ve müesseselerin en büyük amirlerinin muavinlerine,
c) Bu idare ve müesseselerin en büyük amirinin yetkili kılacağı memurlara,
p
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
5/9
: ElifBINGUL
7- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn tasfıye halinde olması durumunda; tasfıye giriş
tarihinden önceki dönemler ve tasfiye dönemine ilişkin tebligatlarda (tebliğ evrakının
vergi/ceza ihbarnamesi olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları mükellef kurum adına
yapılarak) ilgili dönemde kanuni temsilci olan tasfiye memuruna,
8- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn tasfıyesinin sonuçlanmış olması durumunda
mükellef kurumun Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre tüzel kişiliği sona
ereceğinden tebliğ zarfı üzerinde mükellef kurumun unvanı yanında kanuni temsilci
olduğu belirtilerek tebliğin muhatabının da ismi yer almak kaydıyla;
a) Tasfıyeye giriş tarihinden önceki dönemlere ilişkin tebligatlarda (tebliğ
evrakının vergi/ceza ihbarnamesi olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları
mükellef kurumu temsilen ilgili dönemdeki kanuni temsilci adma yapılarak) ilgili
dönemdeki kanuni temsilcilerine,
b) Tasfıye dönemine ilişkin tebligatlarda (tebliğ evrakmın vergi/ceza ihbarnamesi
olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları mükellef kurumu temsilen ilgili
dönemdeki kanuni temsilci olan tasfıye memuru adına yapılarak) ilgili dönemde
kanuni temsilci olan tasfiye memuruna,
9- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının iflas halinde olması durumunda; iflasa giriş
tarihinden önceki dönemler ve iflas dönemine ilişkin tebligatlarda (tebliğ evrakımn
vergi/ceza ihbarnamesi olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları mükellef kurum adına
yapılarak) ilgili dönemde kanuni temsilci olan iflas idaresine,
10- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn iflasının kapatılmış olması durumunda mükellef
kurumun Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre tüzel kişiliği sona ereceğinden tebliğ
zarfı üzerinde mükellef kurumun unvanı yanında kanuni temsilci olduğu belirtilerek
tebliğin muhatabımn da ismi yer almak kaydıyla;
a) İfİas öncesi dönemlere ilişkin tebligatlarda (tebliğ evrakının vergi/ceza
ihbarnamesi olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları mükellef kurumu temsilen
ilgili dönemdeki kanuni temsilci adına yapılarak) ilgili dönemdeki kanuni
temsilcilerine,
b) İflas dönemlerine ilişkin tebligatlarda (tebliğ evrakının vergi/ceza ihbarnamesi
olması halinde vergi ve ceza tarhiyatları mükelief kurumu temsilen ilgili
dönemdeki kanuni temsilci olan iflas idaresi adına yapılarak) kanuni temsilci olan
iflas idaresine,
11- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının mahkûm olması durumunda;
a) İlgili bir yıldan daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahkûm edilmİşse
cezaevi yönetimi vasıtasıyla doğrudan kendisine,
b) İlgili bir yıl veya daha uzun süreli hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahkûm
edilmişse usulüne uygun olarak atanan vasisine,
12- Tebliğ edilecek evrakın muhatabının dar mükellef gerçek kişi olması durumunda,
a) Bunların Türkiye'deki daimi temsilcilerine, temsilcinin birden fazla olması
halinde dar mükellef kişi tarafından tayin edilecek temsilci, tayin edilen temsilci
olmaması durumunda temsilcilerden herhangi birine,
b) Bunların Türkiye'deki daimi temsilcileri olmaması durumunda (tarhiyat
kendisine kazanç ve iradı sağlayan kişİ adına yapılarak) kazanç—ve iradı
sağlayanlara,
^p>
<r
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloğlu / ISTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
E-posta : ivdb@İvdb. gov.tr
6/9
: Elif BİNGÜL
13- Teblİğ edilecek evrakın muhatabımn umumi vekili bulunması halinde umumi
vekillere, (Ancak vekâletnamede, vekilin genel olarak mali konuİarda yetkili olduğuna
dair hüküm bulunmadığı takdirde vekile bununla ilgili tebliğ yapılamaz.)
14- Tebliğ edilecek evrakın muhatabı kurumun birleşmesi durumunda birleşme öncesi
ve sonrast dönemlerin tamamı için birleşilen kuruma,
15- Tebliğ edilecek evrakm muhatabı kurumun devredilmesi durumunda devir öncesi ve
sonrası dönemlerin tamamı için devralan kuruma,
16- Tebliğ edilecek evrakın muhatabı kurumun nev'i değiştirmesi durumunda değişiklik
öncesi ve sonrası dönemlerin tamamı için nev'i değİşikliği sonrası kuruma,
17- Adi ortakhklarda;
a) Ortakların ortaklıktan elde ettikleri gelirleri, şahsi gelir unsuru olması
nedeniyle bunlarla ilgiii tebligatlarda ayrı ayrı ilgili ortağa,
b) Ortakhk adına açılan mükellefıyetlerle (K.D.V.-stopaj vb.) ilgili
yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ile ilgili hususlarda yapılacak tebligatlarda
ortaklardan herhangi birine,
18- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn yabancı memlekette bulunması durumunda
tebligatı çıkaran merciin bağh bulunduğu Bakanlık vasıtasıyla Dışişleri Bakanlığma,
oradan da Türkiye elçilik veya konsolosluğuna gönderilerek; o memleketin yetkili
makamı vasıtasıyla (bu konuda anlaşma olması veya ülke kanunlarımn izin vermesi
halinde; o yerdeki Türk siyasi memuru veya konsolosu tebliğin yapılmasını yetkili
makamdan istemesiyle) yapılır. Ayrıca;
a) İlgili resmi görevle bulunan Türk memuru ise Dışişleri Bakanhğı vasıtasıyla,
b) İlgili askeri şahıs ise bağh bulunduğu kara, deniz ve hava kuvvetleri
komutanhklarıyla Jandarma Genel Komutanhğı vasıtasıyla,
(Kendisine tebliğ yapılacak kişi Türk vatandaşı ise tebliğ Türk siyasi memuru veya
konsolosu vasıtasıyla da yapılabilir.
Öte yandan, tebliğin muhatabı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı değilse, tebliğ edilecek
evrakın ilgilinin bulunduğu devletin dilinde onaylanmış tercümesinin de eklenmesi
gerekmektedir.)
19- Tebliğ edilecek evrakın muhatabımn ölmesi durumunda;
a) Miras mirasçılar tarafından reddedilmemişse hisseleri nispetinde mirasçıların
her birine,
b) Miras mirasçılar tarafından reddedilmişse tereke hâkimliğine veya yetkili
kılınan tereke idare memuruna,
20- Kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde, görünüşe nazaran 18
yaşından aşağı olmamak ve belirgin olarak ehliyetsiz bulunmamak kaydıyla,
a) İkametgâh adresinde bulunanlardan birine,
b) Işyerlerinde memur ya da müstahdemlerinden birine,
tebliğ yapılması gerekmektedir.
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 K.at:2 Cağaloğlu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
: Elif BİNGÜL
TIT- DİĞER HUSUSLAR
- Tebliğ işleminde şekil büyük önem taşımaktadır. Usulüne uygun yapılmayan tebliğin,
tebliğ evrakının ilgilisi hakkında hukuki bir sonuç doğurması mümkün bulunmadığmdan tebliğ
işlemlerindeki şekil bozuklukları muteber bir kamu alacağımn doğmasına engel olmaktadır.
- Ayrıca, Vergi Usul Kanunu'nun 102'nci maddesine göre; tebliğ olunan belgelerin,
esasa etkisi bulunmayan şekil hatalarından dolayı hukuki kıymetlerini kaybetmeyeceği
belirtilmiş olmakla birlikte; yalnız vergi ihbarı ile ilgili vesikalarda; mükellefın adının, verginin
nevi veya miktarının, vergi mahkemesinde dava açma süresinin hiç yazılmamış olması veya bu
vesikaların görevli bir makam tarafından tanzim edilmemiş bulunmasımn bu belgeyi hükümsüz
kılacağı hüküm altına alınmıştır.
- Muhtelif Danıştay kararlanna göre; şirketin beyannamelerini imzalayan serbest
muhasebeciyi şirketin çalışam, temsilcisi veya memuru olarak kabul etmek mümkün
olmadığından, serbest muhasebeciye yapılan tebliğ, şirket temsilcisinin ikamet ettiği apartmanın
kapıcısına yapılan tebliğ, mükellefın yıllar önce boşandığı, ayrı yaşayan eşine yapılan tebliğ
usule uygun kabul edilmemektedir.
- Tebliğ edilecek evrakın muhatabı ile aynı adreste ikamet eden kimseye ikametgâh
adresi dışında yapılan tebliğ veya sigortalı çahşan, memur ya da müstahdeme işyeri adresi
dışında yapılan tebliğ vergi mevzuatımız uyarınca geçerli bulunmamaktadır.
- Bilinen adresler Vergi Usul Kanunu'nun 101'inci maddesinde tahdidi olarak
sayılmıştır. Bununla birlikte muhtelif Danıştay kararlarına göre; mükellefİn itiraz dilekçesinde
gösterdiği adres bilinen adres olarak kabul edilmekte; ancak vergi inceleme elamanlanna
yazılan yazıda bildirilmiş olan adres, bilinen adres olarak kabul edilmemektedir.
- Mükellefın hakkında gerektiği takdirde tebligata sarî adres araştırması yapılarak
mükellefın bilinen tüm adreslerine posta ile tebliğ yoluna gidilmeden ya da daha önce terk
edildiği bilinen adreste düzenlenen adres tespit tutanağına dayamlarak ilanen tebliğ yapılmaması
gerekmektedir.
- İşyeri ve ikametgâh adreslerinde bulunamayanlarla ilgili muhtarlık nezdinde isim
benzerliğinden dolayı yanlış bilgi ahnma ve tebliğine sebebiyet verilmemesi için Vergi Usul
Kanunu ve Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesinin tebliğe ilişkin hükümleri
çerçevesinde gerekli özen ve hassasiyetin gösterilmesi gerekmekle birlikte mükelleflere yönelik
tebliğ işlemlerinde bahsi geçen olumsuzlukların yaşanmaması için ilgilinin T.C. kimlik
numarası, baba adı vb. ayırt edici bilgilerinin de bulunması gerekmektedir.
- Özellikle zaman aşımı dönemlerinde; başka vergi dairelerinden tebliğ amacıyla
gönderilen tebliğ zarflarınm, üzerinde bilgisi bulunan tebliğ evrakmı içerip içermediği
hususunun kontrol edilerek tebliğ zarflarının teslim alınmasmda gerekli hassasiyetin
gösterilmesi büyük önem taşımaktadır.
- Mükellefın adresinin hiç bilinmemesi, adresin değişmiş ve yeni adresin bildirilmemiş
olması nedeniyle gönderilen mektubun geri gelmesi veya usulüne uygun araştırmalara rağmen
bilinen adreslerine tebliğ yapılamaması, geçici ayrılmalarda hem işyerine hem de ikametgâhma
ikinci defa tebliğ evrakı gönderilmiş olmasma rağmen yine tebliğ yapılamamış olması,
mükellefın yabancı ülkede bulunması nedeniyle tebliğ yapılamamış olması hallerinde ilanen
tebliğ yoluna gidilmektedir. Buna göre posta yoluyla veya memur eliyle bilinen adreslere
#r
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
8/9
: Elif BİNGÜL
tebliğin mümkün olmadığı durumda uygulama alam bulan ilan yoluyla tebliğ usulü istisnai bir
durumdur. Vergi mevzuatımızla belirlenen esas usullerle tebliğ yapılması mümkün iken ilanen
tebliğ yapılarak kesinleşen vergi ve cezalara karşı açılacak davaların sonucunda iigiü vergi ve
cezaların terkini söz konusu olmaktadır. Bu itibarla, hazine kayıplarına sebebiyet vermemek için
ilanen tebliğ yapılmadan önce gerekli vergi mevzuatımıza göre gerekli olan şartlann oluşup
oluşmadığı hususunda azami özen gösterilmesi gerekmektedir.
- Vergiyle ilgili işlemlerin, 213 sayıh Vergi Usul Kanunu hükümleri yerine 7201 sayılı
Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilmesi vb. gerekçelerle ihtilaf konusu uyuşmazlıklar
idare aleyhine neticelendiğinden, posta yoluyla tebliğ edilmek üzere gönderilen evrakın Vergi
Usul Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilip edilmediği hususuna dikkat edilmesi
gerekmektedir.
- Hatalı tebligat yapılmış olduğunun tespiti halinde zaman aşımı süresi de göz önüne
ahnarak tebliğin Vergi Usul Kanunu'nun tebliğ hükümlerine göre düzeltilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve tebliğe ilişkin bütün işlemlerin yukarıdaki
doğrultusunda yapılmasına azami dikkatin gösterilmesini rica ederim.
açıklamalar
tan a.
Grup Müdür V.
9/9
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
: Elif BINGUL
T.C.
İSTANBUL
2012
Sayı
: B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[134-TAMİM/V-2012/VUK2-6448]-^Sn
0 2 «Wos 2012
Konu : Vergi incelemesi
SERİ : £^SIRA NO : 2 $ ( f
(
Vergi incelemelerinde uyulacak usul ve esaslarm yer aldığı 213 Vergi Usul
Kanunu'nun 134-141 'inci maddelerinin uygulanmasına ilişkin olarak Başkanhğımız
tarafından yapılan 17/01/2005 tarih 2005/1, 21/03/2009 tarih 2009/4, 02/11/2011 tarih
2011/212 No'lu Tarnimlerin 31/10/2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte yer
alan açıklamalar doğrultusunda güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara
I- İNCELEMENİN TANIMI VE TÜRLERİ
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 134'üncü maddesine göre; vergi incelemesi,
ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak amacıyla
vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılan faaliyettir.
İnceleme Türleri;
- Tam inceleme; bir mükellef hakkında, bir veya birden fazla vergi türü itibarıyla bir
veya daha fazla vergilendirme dönemine ilişkin her türlü iş ve işlemlerinin bütün matrah
unsurlarım içerecek şekilde, yapılan vergi incelemesini,
- Sınırlı inceleme ise tam inceleme dışında kalan vergi incelemesini ifade eder.
II-VERGİ İNCELEMELERİNDE UYULMASI GEREKEN USULLER
Vergi încelemelerinde Uyulacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte gerekli
açıklamalar yer almaktadır. Buna göre;
A) İşe başlama ve incelemeye hazırhk;
Vergi İncelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren
en geç on gün içinde işe başlarlar. Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tacafından
J^
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
1/7
Ayrıntılı bilgi için irtibat: Emrah Fırat KUTSAL
mükellefîn kendisine veya bulunduğu sektöre yönelik olarak yapılan her türlü araştırma,
inceleme, bilgi isteme ve yazışma gibi faaliyetler işe başlandığım gösterir. Bu süre içinde işe
başlanılamaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime (Uygulama Grup
Müdürlüğü / Grup Müdürlüğü) bildirilir. İlgili Uygulama Grup Müdürlüğü / Grup Müdürlüğü,
işe başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varîığı halinde en fazla on gün ilave süre
verebilir.
B) İncelemeye başlama;
Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren
en gec otuz gün içinde incelemeye başlarlar. Bu süre içinde incelemeye başlanılamaması
halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim, incelemeye
başlanılamamasını hakh kılan bir mazeretin varhğı halinde en fazla on beş gün ilave süre
verebilir. Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek "İncelemeye
Başlama Tutanağı" (Ek-l/Ek-2) ile başlanır.
İncelemeye başlama tarihi;
- Mükellefin tutanağı imzaladığı tarih,
-Tutanakta mükellefın imzasınm bulunmaması halinde tutanağın (Ek-2) vergi dairesi
kayıtlarına intikal ettiği tarihtir. (Bu durumda düzenlenen tutanak (Ek-2) için evrak kayıt
numarası ahnarak söz konusu tutanağın bir örneği mükellefın bilinen adresine gönderilir.)
Ölüm, gaiplik, işin veya memleketin terki gibi nedenlerle, nezdinde inceleme
yapılacak olanla temas kurulamaması veya ilgili ile temas kurulmasına rağmen verilen sürede
defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, incelemeye başlama tutanağmın imzadan imtina
edilmesi gibi hallerde inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasında yer alan belgeler ve
diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgelere dayalı olarak yürütülür.
III- İNCELEME SÜRESİ
Tncelemeler mümkün olan en kısa sürede tamamlanır. İncelemeye başlanıldığı tarihten
itibaren, tam inceleme yapılması halinde en fazla bir vıl. sınırlı inceleme yapılması halinde ise
en fazla altı av içinde incelemenin bitirilmesi esastır. Belirtilen süreler içerisinde incelemenin
bitirilemeyeceğinin anlaşılması halinde, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, gerekçeli
bir yazı ile bağlı oldukları Uygulama Grup Müdürlüğünden / Grup Müdürlüğünden, inceleme
süresinin bitiminden en geç on gün önce, ek süre talep edebilirler. Ek süre talebi ilgili birim
tarafından değerlendirildikten sonra altı ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir. Bu durumda,
incelemenin bitirilememe nedeni ilgili birim tarafından nezdinde inceleme yapılana yazılı
olarak bildirilir.
İnceleme görevinin başka bir inceleme elemamna devredilmesi gerektiği (vekalet,
tayin, hastahk, vb) hallerde inceleme kalan süre içinde tamamlanır. Sınırlı incelemenin,
sonradan ortaya çıkan durumlar nedeniyle tam incelemeye dönüşmesi haîinde, inceleme süresi
sınırlı incelemeye başlanılan tarih itibanyla hesaplamr.
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
IV- VERGİ İNCELEMESİNE YETKİLİ OLMAYANLARCA DÜZENLENEN
RAPORLAR
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 134'üncü maddesinde vergi incelemesinin
mahiyeti, 135'inci maddesinde ise incelemenin kimler tarafından yapılacağı ve incelemeye
yetkili olanlar açıklanmıştır.
Ancak, vergi incelemesine yetkili olmayanlar (Adalet Müfettişleri, Gümrük
Müfettişleri ve Kontrolörleri, İş Müfettişleri, Sayıştay Denetçileri ve sair denetim elemanları)
tarafından düzenlenen raporlara istinaden vergi dairelerince tarhiyatlar yapıldığı
anlaşılmaktadır.
1991/6 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi'nde; "Muhtelif kurum ve kuruluşlar adına
görev yapan denetim elemanları ile murakıplar tarafından vergi dairelerine intikal ettirilen
raporlar, ilgili vergi dairelerince ihbar telakki edilmesi gereken belge niteliğini taşımakta olup,
bu raporlar üzerine tarhiyat yapılması yasalara aykırı bulunmaktadır.
Bu nedenle ilgili kanunlarında (213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 5411 sayılı Bankalar
Kanunu) sayılanların dışında kalan denetim elemanları tarafından düzenlenen raporlar üzerine
mükellefler adına kesinlikle tarhiyat yapılmaması, ancak vergi dairelerine intikal eden bu
raporlann ihbar telakki edilerek, ilgili mükelleflerin kanunda yazılı olan prosedüre göre
incelemeye sevk edilmesi gerekmektedir." açıklaması yer almıştır.
Yukarıda yer alan İç Genelgede belirtildiği üzere Vergi Usul Kanunu'nun 135'nci
maddesinde sayılan vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar haricinde çeşitli kurum ve
kuruluşların inceleme elemanlarının (Bankalar Kanununa göre inceleme yapmaya yetkili
olanlar hariç) yapmış oldukları incelemeler neticesi vergi dairelerine intikal eden vergi
inceleme raporları üzerinden herhangi bir vergi, resim, harç ile vergi cezaları tarh edilip
muhataplanna tebliğ edilmeyecektir.
Ancak, söz konusu raporlarm daireye intikalini müteakip bu raporlann ihbar kabul
edilerek inceleme ve takdir komisyonu kararına esas teşkil edeceğinden 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu'nun 29 ve 30'ncu maddeleri gereği re'sen veya ikmalen tarhiyat yapılabilmesi için
olay ya incelemeye sevk edilecek ya da ivedi olarak takdir komisyonuna sevk edilerek
düzenlenecek inceleme raporu veya takdir komisyonu kararına istinaden tarhiyat yapılacaktır,
V- İHRACAT GÜMRÜK İŞLEMLERİNDE KIYMET ARAŞTIRMASI
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığının, "ihracat gümrük işlemlerinde kıymet araştırmasına
ilişkin olarak; İhraç eşyasmın beyan edilen kıymetinin kabul edilmeyecek ölçüde yüksek veya
düşük olması durumunda, gümrük idaresince yapılacak ön inceleme veya araştırma
sonucunda, ihraç eşyasının kıymeti ile ilgili tereddüdü haklı kılacak gerekçelerin tespiti
halinde, ihracata ve beyanname kapatma işlemlerine engel olmadan, konunun ihracatçının
bağlı bulunduğu vergi dairesine intikal ettirilmesi gerektiği" hakkındaki 10/12/2010 tarih ve
2010/54 sayılı Genelgesi, anılan Bakanlığın 20/12/2011 tarih ve 2011/49 sayılı Genelgesi ile
yürürlükten kaldırılmıştır.
Bahse konu 2011/49 sayılı Genelge'de; "İhraç eşyasmm beyan edilen kıymetinin
kabul edilmeyecek ölçüde yüksek veya düşük olması durumunda, ilgili gümrük idaresince
yapılacak ön inceleme veya araştırma sonucunda, ihraç eşyasımn kıymeti ile ilgilLtereddüdü
J^
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
3/7
haklı kılacak gerekçelerin tespiti halinde ihracata ve beyanname kapatma işlemlerine engel
olmadan, konunun ilgili Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne iletileceği ve Kıymet
araştırması talebİ ile ilgili olarak yapılan sonradan kontrol sonucunda, ihraç eşyasının beyan
edilen gümrük kıymetinin ihracatçının mali kayıtlarına uygun olmadığı yönünde tespit
yapılması halinde, buna göre gümrük işlemlerinin sonuçlandınlacağı, ayrıca ilgili vergi
dairesine bilgi verilmesi" gerektiği belirtilmiştir.
Konuya ilişkin olarak Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergüeri Grup Müdürlüğü
tarafından yapılan 09/08/2011 tarih ve 8279 sayılı duyuruda; "Gümrük Müdürlüklerinde işlem
yapan ihracatçı fırmalar adına, tescilli Gümrük Çıkış Beyannamesi ve fatura muhteviyatı
eşyaların ihraç birim kıymetlerinin mali kayıtlara uygun olup olmadığımn Giimrük
Müsteşarhğı Teftiş Kurulu veya Gümrük Müdürlüklerince araştırılması talebi işleminin;
- Gümrük Müdürlüklerinde işlem yapan ihracatçı firmaların bağlı bulunduğu vergi
dairesi müdürlüklerince yapılması gerekmekte olup, bu konuda vergi dairesi müdürlüklerine
ulaşan evraklar hakkında ilgili vergi dairesi müdürlüklerince yapılacak işlemlerin neticesi
hakkında, yazılarına istinaden Gümrük Mtisteşarhğı Teftiş Kurulu veya Gümrük
Müdürlüklerine ilgili vergi dairesi müdürlüklerince bilgi verilmesi" gerektiği belirtilmiştir.
Buna göre; 20/12/2011 tarihinden önce başlamış olan ihracatta kıymet araştırmasına
yönelik incelemelerin Gümrük ve Ticaret Bakanhğı'mn 2010/54 sayıh Genelgesi hükümleri
uyarınca ilgili vergi dairesince, 20/12/2011 tarihinden sonraki incelemelerin ise anılan
Bakanhğın 2011 /49 sayılı Genelgesi hükümleri uyannca Gümrük ve Muhafaza
Başmüdürlüğü'nce yapılması gerekmektedir.
VI- NAKİL VE ADRES DEĞİŞİKLİKLÎĞİ YAPAN MÜKELLEFLER
HAKKINDA İNCELEMENİN HANGİ VERGİ DAİRESİNCE YAPILACAĞI
Aynı il içerisinde başka bir vergi dairesine nakil olan mükellefler ile ilimizde faaliyette
bulunmakta iken buradaki faaliyetine son verip faaliyetine başka bir ilde devam eden (nakil
giden) mükellefler hakkında, incelenecek dönem itibarıyla faaliyette bulunulan vergi
dairesince vergi incelemesinin talep edilmesi sonucunda mükellef, incelemenin 213 sayılı
Vergi Usul Kanunu'nun 139'uncu maddesi uyarınca işyerinde yapılmasım istemesi halinde
vergi incelemesinin hangi vergi dairesi tarafından sonuçlandırılacağı, yine, incelenecek
dönem itibarıyla faaliyette bulunulan vergi dairesince vergi incelemesinin talep edilmesi ile
mükellefın defter ve belgelerini ibraz etmemesi durumunda, raporun ve özel usulsüzlük
döneminin defter ve belgelerin istendiği yıla ilişkin olacağından bu döneme ilişkin işlem tesis
etmeye mükellefın (en son) iş yerinin bulunduğu yer vergi dairesinin yetkili olması nedeniyle;
- Bağlı bulundukları vergi dairesi değişen mükelleflerle ilgili olarak tarh zamanaşımı
süresi içerisinde yapılan incelemeler sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporlarında
matrah farkı bulunması halinde, inceleme yapılan döneme iüşkin tarh, tebiiğ, tahakkuk ve
tahsil işlemlerinin incelenen vergilendirme döneminde tarha yetkili vergi dairesince yapılması
gerekmektedir.
- Başka bir ilden nakil olan veya başka bir ile nakil giden mükellefler ile aym il
içerisinde adres değişikliği nedeniyle başka bir vergi dairesine nakil olan mükellefler
hakkında vergi incelemesi yapılmasım gerektiren bir durumun meydana gelmesi halinde, bu
inceleme, inceleme yapılan dönemde mükelleflerin faaliyetlerini sürdürdükleri il tarafından;
adres değişikliği nedeniyle başka bİr vergi dairesine nakil olan mükelleflerin ise nakiLolduğu
y^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaîoğlu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
4/7
Ayrıııtılı bilgi için irtibat: Emrah Fırat KUTSAL
vergi dairesi tarafından yapılacak, bu incelemeler sonucunda tarh, tebliğ, tahakkuk ve tahsil
işlemlerinin yapılmasım gerektirir bir durum ortaya çıkması halinde de bu işlemler incelenen
vergilendirme döneminde tarha yetkili vergi dairesince yapılması gerekecektir.
VII- RAPOR DEĞERLENDİRME KOMİSYONLARI
A) Üst Rapor Değerlendirme Komisyonu
31/10/2011 tarih ve 2801 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Rapor Değerlendirme
Komisyonlarının Oluşturulması ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 7'nci
maddesine istinaden vergi incelemesi yapmaya yetkili kılman diğer memurlarca düzenlenen
raporlara ilişkin olarak incelemeyi yapan ile ilgili rapor değerlendirme komisyonları
arasmdaki uyuşmazhğa konu raporların değerlendirilmesi amacıyla Başkanlık Makamının
08/05/2012 tarihli oluru ile Başkanhğımız Üst Rapor Değerlendirme Komisyonu
oluşturularak 09/05/2012 tarih ve 4563 sayılı yazımızla birimlere duyurulmuştur. Üst Rapor
Değerlendirme Komisyonu üyelerini gösteren tablo ektedir.(Ek-3)
B) Rapor Değerlendirme Komisyonları
31/10/2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Rapor Değerlendirme
Komisyonlarının Oluşturulması ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkmda Yönetmeliğin 5'inci
maddesine istinaden Başkanhk Makamının 02/11/2011 tarihli Olur'u ile Uygulama Grup
Müdürlükleri bünyesinde "Rapor Değerlendirme Komisyonları" oluşturularak 03/11/2011
tarih ve 214 Sıra No.lu Tamim yazımız ile birimlere duyurulmuştur. Rapor Değerlendirme
Komisyonları üye listesini gösteren tablo ektedir.(Ek-4)
Denetim Grup Müdürlüğüne bağlı Denetim Koordinasyon Müdürlüğü bünyesinde
yapılacak incelemelerde düzenlenecek raporlar için ise Başkanlık Makamının 13/03/2012
tarihli Olur'u ile "Rapor Değerlendirme Komisyonu" oluşturulmuştur. Söz konusu
Komisyonda görevli üyeleri gösteren tablo ektedir.(Ek-5)
Ayrıca Vergi Usul Kanunu'nun 359'uncu maddesinde yazıh suçları işlediği tespit
edilen mükellefler hakkında yine aym Kanun'un 367'nci maddesi uyarınca suç duyurusunda
bulunulmasına ilişkin olarak düzenlenecek mütalaaların Cumhuriyet Başsavcıhğına
bildirilmesi görevinin Başkanhğımız aracı kıhnmaksızın, Uygulama Grup Müdürleri ile
Denetim Grup Müdürü tarafından yerine getirileceği Başkanhk Makammm oluru ile uygun
görülmüş olup 04/04/2012 tarih ve 3161 sayılı yazımız ile birimlere duyurulmuştur.(Ek-6)
VIII- CEVAPLI RAPORLAR
Başkanlığımıza bağlı vergi dairelerinin teftişi sonucunda düzenlenen raporlarda
eleştirilen maddelere vergi dairesi müdürlüklerİ tarafmdan "verilen cevap yeterlidir" şeklinde
cevap verildiği, denetim elemanınca eleştirilen maddelerin "verilen cevaplar uygundur"
şeklinde cevaplandırıldığı anlaşılmıştır.
Denetim elemanınca eleştirilen maddelerin "verilen cevaplar uygundur" şeklinde
cevaplandırılması teftiş esasına aykırı olduğu gibi verilen cevapların yeterli veya uygun olup
olmadığı hususunu takdire Maliye Bakanhğı yetkilidir.
f
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloglu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
5/7
Ayrınlılı bilgi içİn irtibat: Emrah Fırat KUTSAL
Bu nedenle, Vergi Daireleri İşlem Yönergesi'nin 71'inci maddesinde; ilgililer
tarafından verilen cevapların doğruluk derecesi araştınldıktan sonra, her maddeye ayrı ayrı ve
raporun düzenleniş biçimine uygun olarak süresinde cevap verileceği, her maddeye verilen
cevapların altının ilgililerce imzalanacağı belirtilmiştir. Maddedeki "ilgililer" ifadesi işlemleri
denetlenen memurlar ile bunlardan sorumlu birinci ve ikinci derecedeki amirleri de ifade
ettiğinden işlemleri denetlenen memurlar, vergi dairesi müdürleri eleştirilen maddelere kendi
adlarına ve her maddeye ayrı ayrı cevap vermek ve her cevabın altını ayrı ayn imzalamak
zorundadırlar.
IX- DİĞER HUSUSLAR
A) 2012/1 Seri No'lu Vergi İnceleme ve Denetim İç Genelgesi'ne göre;
1) Tasfıye incelemelerinde, tasfîye kararımn alındığı tarihte bilançolarının aktif
toplamı 5.000.000,00-TL'ye kadar olan mükelleflerle ilgili tasfiye işlemlerinin incelemesi
vergi dairesi müdürlerince gerçekieştirilir.
2) Kaynak kullanımı destekleme fonu kesintilerinden; 200.000,00-TL'nin altında
kalan tutarların iadesi teminat mektubu ve inceleme raporu aramlmaksızın vergi dairesi
müdürlerince yapılacaktır.
3) Veraset ve İntikai Vergisi İncelemelerinde; Veraset ve İntikal Vergisi
mükelleflerinden, intikale konu olan işletmelerin bilançolarından murisin hissesine isabet
eden aktif tutarı 2.500.000,00-TL'ye kadar olanlar ile belli bir hadde bağlı kalmaksızm
işletme hesabı esasına göre defter tutanlarm, ticari varlıkları, incelemeye konu
edilmeksizin takdir komisyonları vasıtasıyla takdir edilerek gerçekleştirilir.
4) Vergi incelemelerinin yürütülmesi bakımından;
- 2010 ve önceki yıllara ilişkin incelemelere dair mükellef gruplarının
belİrlenmesinde, Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkındaki
Yönetmeliğin 24'üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hadlerin aynı Yönetmeliğin
geçici l'inci maddesinde belirtilen şekilde,
- 2011 ve cari yıl incelemelerinde ise yıllık iş hacmi 23.700.000,00-TL aktif
büyüklüğü 22.000.000,00-TL veya öz sermaye büyüklüğü 8.800.000,00-TL tutarındaki
hadlerin,
dikkate ahnması ve bu tutarlara bakılmaksızın bankalar, sigorta şirketleri, fınansal
kiralama şirketleri faktoring ve fınansman şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile
bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak veya 19/10/2005 tarihli
ve 5411 sayılı Bankacıhk Kanununda yer alan faaliyet konularından en az birini yürütmek
üzere kurulan kuruluşlar ve fınansal holding şirketlerinin, 178 sayıh Kanun Hükmünde
Kararnamenin 20'inci maddesinin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentierinde yer alan
Grup Başkanhklarında görev yapan vergi müfettişlerince bunların dışında kalan
mükelleflerin ise Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanhklannda görev yapan
Vergi Müfettişleri ile incelemeye yetkili olan diğer memurlar tarafından incelenmesi
esastır.
5) Mükellef nezdinde yürütülmekte olan vergi incelemesi sırasında, mükellefın
hesap ve işlemlerinin doğruluğunun kontrol edilmesi amacıyla başka mükellegefnezdinde
J^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloglu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 4G 12
611
yapılması Öngörülen ve vergi incelemesi yapılmasını gerektirmeyen tespit ve kayıt
kontrolü mahiyetindeki işlemlerin ilgili Vergi Müfettişi tarafından yapılması esastır.
Karşıt tespit işlemlerinin yapılmasında, bu Genelge'nin A/l bölümünde yer aian hadler
dikkate ahnmaz.
B) Diğer taraftan;
1) Başkanlığımıza bağh vergi daireleri müdürleri tarafından yapılacak incelemelerde
uygulama birliğinin sağlanması açısından ekte yer alan incelemeye başlama, defter ve belge
teslim alma ile defter ve belge iade tutanaklarının kullanılması, (Ek-1, Ek-2 Ek-7, Ek-8),
2) Düzenlenen Raporlarda ilgili birimden inceleme yapılmasına ilişkin olarak alınan
onayının (Ek süre istenilmiş ise bu onayda ayrıca belirtilecektir.) tarih, sayısına mutlaka yer
verilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesi, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin alınarak aksakhklara mahal
verilmemesİ ve gereğinin tamimde yapılan açıklamalar doğrultusunda yapılması hususuna
azami özen gösterilmesini rica ederim.
EKLER:
1- İncelemeye başlama tutanağı (arkah önlü)
2- İncelemeye başlama tutanağı - mükellef imzasımn oİmaması hali (arkalı önlü)
3- Üst Rapor Değerlendirme Komisyonu Başkan ve üyelerini gösteren tablo
4- Rapor Değerlendirme Komisyonları Başkan ve üyelerini gösteren tablo
5- Denetim Grup Müdürlüğüne bağlı Rapor Değerlendirme Komisyonu üyelerini gösteren tablo
6- Rapor Değerlendirme Komisyonları tarafından verilen mütalaaların Cumhuriyet Savcılıklarına
gönderilmesine ilişkin tablo
7- Defter ve belge teslim alma tutanağı
8- Defter ve belge iade tutanağı
7/7
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Ek:1
İNCELEME BİLGİLERİ
MÜKELLEF BİLGİLERİ
İNCELEMEYE BAŞLAMA TUTANAĞI
Adı-Soyadı/Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
TC Kimlik Numarası
Vergi Dairesi
Faaliyet Konusu
Adres Bilgileri
Telefon Numaraları
E-posta Adresleri
İnceleme Türü
İnceleme Gerekçesi
İnceleme Konusu
İnceleme Dönemi
:
:
:
:
:
:
:
:
: Tam İnceleme / Sınırlı İnceleme
:
:
:
:
İnceleme Yeri
(Üç alternatiften uygun
olan doldurulacak ve diğer
iki
alternatif
bu
açıklamayla
birlikte
silinecek)
· Vergi incelemesi mükellefin “………………...…….….”deki
işyeri adresinde yapılacaktır.
· “……………….” zaruri sebeplerle incelemenin işyerinde
yapılması imkansız olduğu için vergi incelemesi Vergi
Dairemizin “……………….” çalışma adresinde yapılacaktır.
· Vergi incelemesi mükellefin isteği üzerine Vergi Dairesinin
“………..……….” çalışma adresinde yapılacaktır.
1. Yukarıda inceleme bilgileri de belirtilen mükellef nezdinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümlerine istinaden vergi incelemesine başlanılmıştır.
2. Yukarıda bilgileri yer alan mükellefin, vergi incelemesine ilişkin hak ve yükümlülükleri arka
sayfada yer almakta olup, adı geçen mükellefe bu bilgilere www.gib.gov.tr internet
adresinden erişebileceği belirtilmiştir.
3. Mükellefe, yetkili makamlardan vergi mevzuatı ile ilgili kendilerince alınan özelge olup
olmadığı soruldu ve mükellef cevaben; “………..……….” dedi.
İş bu tutanak .... ( ) sahifede .... ( ) örnek ve .... ( ) ek olarak
düzenlendi, mükellefle birlikte okundu, içerdiği hususların doğruluğu, ifade ve beyanlara
uygunluğu anlaşıldıktan sonra birlikte imzalanarak mühürlendi. Tutanağın imzalı ve mühürlü bir
örneği mükellefe verildi. İstanbul, ... / ... / ..............
Mükellef/Vekili/Temsilcisi
Vergi Dairesi Müdürü
(Ek:1-Arka Yüzü)
VERGİ İNCELEME SÜRECİNDE MÜKELLEFİN HAKLARI
1.Vergi incelemesi için gelen görevlilerden kim olduklarını ve yetkilerini gösteren bir belge veya kimlik göstermelerini istemek;
2.Vergi inceleme elemanından, incelemenin konusunun, hangi vergi bakımından ve hangi hesap dönemlerine ilişkin olarak yapıldığının belirtilmesini
istemek;
3.Vergi incelemesi esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılır. İşyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zorunlu sebeplerin
varlığı veya mükellef veya vergi sorumlusu tarafından talep edilmesi halinde incelemenin ilgili inceleme elemanının dairesinde yapılmasını istemek.
(İncelemenin dairede yapılması talebinin inceleme elemanınca uygun görülmesi durumunda, gerekli defter ve belgelerin mükellef tarafından daireye
getirilmesi yazılı olarak istenir);
4.Zor durum nedeniyle defter ve belgelerin istenen sürede ibrazı olanaklı değilse, ek süre verilmesini istemek (Bu süre 15 günden az olamaz);
5.Mükellefin işyerinde yapılan vergi incelemesinin çalışma saatleri içinde yapılmasını istemek (Tutanak düzenlenmesi ve inceleme ile ilgili emniyet
tedbirlerinin alınması bu hükmün dışındadır. Ancak bu tedbirler ilgili yerdeki işleri sekteye uğratmayacak şekilde alınır);
6.Vergi incelemesinin her safhasında inceleme süreci hakkında inceleme elemanından bilgi almak;
7.Vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplara göre tahsil dairelerince teminat istenmesi durumunda, teminat veya kefil gösterememe ya
da şahsi kefalet teklifinin veya kefilin kabul edilmemesi nedeniyle haklarında ihtiyati haciz kararı verildiğinde, haczin yapıldığı, haczin gıyapta yapılması
halinde ise haczin tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde ihtiyati haciz sebebine itiraz edebilmek;
8.Fiili envanter sırasında yapılan ve vergi incelemesi yapan tarafından onaylanan giderlerin kendisine ödenmesini istemek;
9.Vergi incelemesine yetkili olanlarca el konulmuş olan ve onların denetim ve gözetimi altında bulunan defter, belge ve diğer vesikalar ile eşyalar
üzerinde inceleme yapmak, bunlardan örnekler almak, kayıtlar çıkarmak;
10.Nezdinde arama yapılması sırasında, Sulh Yargıcınca verilen arama kararının gösterilmesini istemek;
11.İhbara dayanan aramalarda, ihbarda belirtilen hususların mevcut olmadığının ortaya çıkması halinde ihbarda bulunanı öğrenmek;
12.Yapılan aramalar sonucunda defter ve belgelere el konulmuş olması süresi gelen vergi beyannamelerinin verilmesi görevini ortadan kaldırmadığından,
beyanname düzenlemek için gerekli bilgileri her zaman alabilmek;
13.Vergi incelemeleri ile ilgili görüşmelere, defter ve kayıtlarla ilgili olan yetkili Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali
Müşavirlerin kendisiyle birlikte katılmasını sağlamak ya da kendisini temsilen yetkili bir temsilcisini göndermek (Mükellefi temsilen gelen kişilerin yasal
olarak yetkilendirilmiş olmaları ve temsil belgesinin görüşmeler başlamadan önce inceleme elemanına verilmesi gerekir);
14.İnceleme sırasında gerekli görülen hallerde tutulan tutanaklara inceleme ile ilgili her türlü itiraz, şerh ve görüşlerinin yazılmasını istemek;
15.Vergi incelemesi sırasında alıkonulan veya aramada ele geçirilen defter, belge ve diğer eşyalara ilişkin olarak tespit edilen kanuna aykırı olay ve
hesaplar ile ilgili olarak düzenlenecek tutanağı imzalamamak. (Mükellef veya temsilcisinin bu tutanakları imzalamamaları durumunda alıkonulan ya da
aramada ele geçirilen defter, belge ve eşyalar, aramanın konusu ile ilgili vergi ve cezalar kesinleşinceye kadar mükellefe geri verilmez ve İdarece
muhafaza edilir. Mükellef veya temsilcisi bunları, suç delili olmamaları şartıyla, tutanağı imzalayarak her zaman geri alma hakkına sahiptir);
16.Arama sonucunda el konulan defter ve belgelerin muhafaza altında olması sebebiyle zamanında yapılamayan kayıtları, defterlerin geri verilmesinden
sonra 1 aydan az olmamak üzere verilecek uygun bir süre içinde yapabilmek;
17.Arama sonucunda muhafaza altına alınmış olan defter ve belgeler geri verilinceye kadar, tüm işlemleri tasdik ettirilecek yeni defterlere kaydetmek ve
defterler geri verilince bu kayıtları geri verilen defterlere aktarabilmek;
18.İncelemenin sona ermesinden sonra, kendisine inceleme yapıldığına dair bir yazı verilmesini istemek;
19.Vergi incelemesi sırasında veya sonrasında vergi mahremiyetinin ihlal edildiğinin belirlenmesi halinde şikayette bulunabilmek.
VERGİ MÜKELLEFLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Mükelleflerin Genel Mahiyetteki Yükümlülükleri
1.Vergi Usul Kanununa göre; tutmak zorunda oldukları defterleri zamanında tasdik ettirmek, bu defterler ile bunların dayanağını oluşturan belgeleri
usulüne uygun bir şekilde tutmak, tuttukları defterleri ve bunlarla ilgili belgeleri, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre
ile muhafaza etmek;
2.Vergi Usul Kanununa (V.U.K.) göre defter tutmak mecburiyetinde değillerse, aynı Kanunun 232, 234 ve 235’inci maddeleri uyarınca almak zorunda
oldukları fatura, gider pusulası ve müstahsil makbuzlarını tarih sırası ile tanzim tarihlerini takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza
etmek;
3.Muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik
teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri, muhafaza
süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek. (Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve
saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler, tahrif edenler veya gizleyenler -varlığı noter tasdik kayıtları veya sair
suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili olanlara defter ve belgelerin ibraz edilmemesi gizleme demektir- hakkında
V.U.K.nun 359’uncu maddesinde yer alan cezalar uygulanır):
4.Vergi matrahını doğru beyan etmek ve ödenmesi gereken vergileri vadesinde ödemek;
5.Vergi İdaresince vergi alacağını güvence altına almak için istenen teminat veya kefili göstermek.
Vergi İncelemesine Tabi Olan Mükelleflerin Yükümlülükleri
1.Müessesenin durumuna göre, vergi incelemesi yapana uygun bir çalışma yeri göstermek ve resmi çalışma saatleri içerisinde müessesede çalışmasına
(düzenleme işlemleri resmi çalışma saatleri sonrasına sarkan bir tutanağın tamamlanmasına) izin vermek;
2.Vergi inceleme elemanına inceleme ile ilgili her türlü izahatı vermek (Bu zorunluluk hem iş sahibini, hem de işletmede çalışanları kapsar);
3.Gerektiğinde, incelemeyi yapanın işyerinin her tarafını gezip görmesine izin vermek;
4.İncelemeye yetkili olanlar tarafından incelemenin, işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin fiili envanterinin yapılmasına teşmil edilmesinin gerek görülmesi
halinde; araç, gereç ve personeliyle bu işlemlerin yapılması için gerekli yardım ve kolaylığı göstermek;
5.Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların isteyecekleri bilgileri vermek (Mükellefler, Vergi Usul Kanunu’nun 151’inci maddesinde belirtilenler hariç
olmak üzere, özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemezler);
6.Mükellef nezdinde vergi incelemesine yetkili kişilerce yapılan bir yoklama sırasında kanuni defter ve belgeler dışında kalan ve vergi kaybının
bulunduğuna emare teşkil eden defter, belge, kayıt ve benzeri delillerin tespit edilmesi halinde, bunların yoklama yetkisine haiz elemanlarca
alıkonulmasına zorluk çıkarmamak;
7.Vergilendirme ile ilgili olay ve hesap durumlarını içeren tutanakları imzalamadığında, bunların dayanağı olan defter, belge ve kayıtların vergi inceleme
elemanınca alıkonulması konusunda zorluk çıkarmamak (Söz konusu defter ve belgeler, inceleme sonucunda ortaya çıkan vergiler ve kesilen cezalar
kesinleşinceye kadar geri verilmez. İlgililer, bu defterlerin suç delili olmaması şartıyla, her zaman bu tutanakları imzalayarak defter ve vesikaları geri
alabilirler);
8. Yoklama veya arama sonucunda defter ve belgeler vergi inceleme elemanınca alıkonulup muhafaza altına alınmış olsa dahi, süresi gelen vergi
beyannamelerinin verilmesi ödevini yerine getirmek (Mükellef beyannamesini tanzim için gerekli bilgileri defter ve vesikalardan inceleme yapanın
huzurunda çıkarabilir).
Ek:2
İNCELEME BİLGİLERİ
MÜKELLEF BİLGİLERİ
İNCELEMEYE BAŞLAMA TUTANAĞI
(Mükellefin İmzasının Bulunmaması Hali)
Adı-Soyadı/Unvanı
Vergi Kimlik Numarası
TC Kimlik Numarası
Vergi Dairesi
Faaliyet Konusu
Adres Bilgileri
Telefon Numaraları
E-posta Adresleri
İnceleme Türü
İnceleme Gerekçesi
İnceleme Konusu
İnceleme Dönemi
:
:
:
:
:
:
:
:
: Tam İnceleme / Sınırlı İnceleme
:
:
:
:
İnceleme Yeri
Bu Tutanakta Mükellef
İmzasının Bulunmama
Nedeni
“……………………...” zaruri sebeplerle incelemenin
işyerinde yapılması imkansız olduğu için vergi incelemesi
Vergi Dairemizin “……………….….” çalışma adresinde
yapılacaktır.
:
1. Yukarıda inceleme bilgileri de belirtilen mükellef nezdinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu
hükümlerine istinaden vergi incelemesine başlanılmıştır.
2. Mükellefin, vergi incelemesine ilişkin hak ve yükümlülükleri arka sayfada yer almakta olup,
bu bilgilere www.gib.gov.tr internet adresinden de erişebilir.
3. Mükellefle birlikte düzenlenecek inceleme tutanaklarında yer alacak hususlar vergi kanunları
karşısında yapılması muhtemel işler bakımından ispatlama vasıtasıdır.
……………………………… …………. adresinde .... ( ) sahifede .... ( ) örnek ve .... ( ) ek
olarak mükellefin yokluğunda düzenlenen iş bu tutanak okunup doğruluğu anlaşıldıktan sonra
imzalanarak mühürlendi. İstanbul, ... / ... / .............
Vergi Dairesi Müdürü
(Ek:2-Arka Yüzü)
VERGİ İNCELEME SÜRECİNDE MÜKELLEFİN HAKLARI
1.Vergi incelemesi için gelen görevlilerden kim olduklarını ve yetkilerini gösteren bir belge veya kimlik göstermelerini istemek;
2.Vergi inceleme elemanından, incelemenin konusunun, hangi vergi bakımından ve hangi hesap dönemlerine ilişkin olarak yapıldığının belirtilmesini
istemek;
3.Vergi incelemesi esas itibariyle incelemeye tabi olanın işyerinde yapılır. İşyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zorunlu sebeplerin
varlığı veya mükellef veya vergi sorumlusu tarafından talep edilmesi halinde incelemenin ilgili inceleme elemanının dairesinde yapılmasını istemek.
(İncelemenin dairede yapılması talebinin inceleme elemanınca uygun görülmesi durumunda, gerekli defter ve belgelerin mükellef tarafından daireye
getirilmesi yazılı olarak istenir);
4.Zor durum nedeniyle defter ve belgelerin istenen sürede ibrazı olanaklı değilse, ek süre verilmesini istemek (Bu süre 15 günden az olamaz);
5.Mükellefin işyerinde yapılan vergi incelemesinin çalışma saatleri içinde yapılmasını istemek (Tutanak düzenlenmesi ve inceleme ile ilgili emniyet
tedbirlerinin alınması bu hükmün dışındadır. Ancak bu tedbirler ilgili yerdeki işleri sekteye uğratmayacak şekilde alınır);
6.Vergi incelemesinin her safhasında inceleme süreci hakkında inceleme elemanından bilgi almak;
7.Vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan ilk hesaplara göre tahsil dairelerince teminat istenmesi durumunda, teminat veya kefil gösterememe ya
da şahsi kefalet teklifinin veya kefilin kabul edilmemesi nedeniyle haklarında ihtiyati haciz kararı verildiğinde, haczin yapıldığı, haczin gıyapta yapılması
halinde ise haczin tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde ihtiyati haciz sebebine itiraz edebilmek;
8.Fiili envanter sırasında yapılan ve vergi incelemesi yapan tarafından onaylanan giderlerin kendisine ödenmesini istemek;
9.Vergi incelemesine yetkili olanlarca el konulmuş olan ve onların denetim ve gözetimi altında bulunan defter, belge ve diğer vesikalar ile eşyalar
üzerinde inceleme yapmak, bunlardan örnekler almak, kayıtlar çıkarmak;
10.Nezdinde arama yapılması sırasında, Sulh Yargıcınca verilen arama kararının gösterilmesini istemek;
11.İhbara dayanan aramalarda, ihbarda belirtilen hususların mevcut olmadığının ortaya çıkması halinde ihbarda bulunanı öğrenmek;
12.Yapılan aramalar sonucunda defter ve belgelere el konulmuş olması süresi gelen vergi beyannamelerinin verilmesi görevini ortadan kaldırmadığından,
beyanname düzenlemek için gerekli bilgileri her zaman alabilmek;
13.Vergi incelemeleri ile ilgili görüşmelere, defter ve kayıtlarla ilgili olan yetkili Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali
Müşavirlerin kendisiyle birlikte katılmasını sağlamak ya da kendisini temsilen yetkili bir temsilcisini göndermek (Mükellefi temsilen gelen kişilerin yasal
olarak yetkilendirilmiş olmaları ve temsil belgesinin görüşmeler başlamadan önce inceleme elemanına verilmesi gerekir);
14.İnceleme sırasında gerekli görülen hallerde tutulan tutanaklara inceleme ile ilgili her türlü itiraz, şerh ve görüşlerinin yazılmasını istemek;
15.Vergi incelemesi sırasında alıkonulan veya aramada ele geçirilen defter, belge ve diğer eşyalara ilişkin olarak tespit edilen kanuna aykırı olay ve
hesaplar ile ilgili olarak düzenlenecek tutanağı imzalamamak. (Mükellef veya temsilcisinin bu tutanakları imzalamamaları durumunda alıkonulan ya da
aramada ele geçirilen defter, belge ve eşyalar, aramanın konusu ile ilgili vergi ve cezalar kesinleşinceye kadar mükellefe geri verilmez ve İdarece
muhafaza edilir. Mükellef veya temsilcisi bunları, suç delili olmamaları şartıyla, tutanağı imzalayarak her zaman geri alma hakkına sahiptir);
16.Arama sonucunda el konulan defter ve belgelerin muhafaza altında olması sebebiyle zamanında yapılamayan kayıtları, defterlerin geri verilmesinden
sonra 1 aydan az olmamak üzere verilecek uygun bir süre içinde yapabilmek;
17.Arama sonucunda muhafaza altına alınmış olan defter ve belgeler geri verilinceye kadar, tüm işlemleri tasdik ettirilecek yeni defterlere kaydetmek ve
defterler geri verilince bu kayıtları geri verilen defterlere aktarabilmek;
18.İncelemenin sona ermesinden sonra, kendisine inceleme yapıldığına dair bir yazı verilmesini istemek;
19.Vergi incelemesi sırasında veya sonrasında vergi mahremiyetinin ihlal edildiğinin belirlenmesi halinde şikayette bulunabilmek.
VERGİ MÜKELLEFLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Mükelleflerin Genel Mahiyetteki Yükümlülükleri
1.Vergi Usul Kanununa göre; tutmak zorunda oldukları defterleri zamanında tasdik ettirmek, bu defterler ile bunların dayanağını oluşturan belgeleri
usulüne uygun bir şekilde tutmak, tuttukları defterleri ve bunlarla ilgili belgeleri, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre
ile muhafaza etmek;
2.Vergi Usul Kanununa (V.U.K.) göre defter tutmak mecburiyetinde değillerse, aynı Kanunun 232, 234 ve 235’inci maddeleri uyarınca almak zorunda
oldukları fatura, gider pusulası ve müstahsil makbuzlarını tarih sırası ile tanzim tarihlerini takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza
etmek;
3.Muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik
teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri, muhafaza
süresi içerisinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmek. (Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve
saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler, tahrif edenler veya gizleyenler -varlığı noter tasdik kayıtları veya sair
suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili olanlara defter ve belgelerin ibraz edilmemesi gizleme demektir- hakkında
V.U.K.nun 359’uncu maddesinde yer alan cezalar uygulanır):
4.Vergi matrahını doğru beyan etmek ve ödenmesi gereken vergileri vadesinde ödemek;
5.Vergi İdaresince vergi alacağını güvence altına almak için istenen teminat veya kefili göstermek.
Vergi İncelemesine Tabi Olan Mükelleflerin Yükümlülükleri
1.Müessesenin durumuna göre, vergi incelemesi yapana uygun bir çalışma yeri göstermek ve resmi çalışma saatleri içerisinde müessesede çalışmasına
(düzenleme işlemleri resmi çalışma saatleri sonrasına sarkan bir tutanağın tamamlanmasına) izin vermek;
2.Vergi inceleme elemanına inceleme ile ilgili her türlü izahatı vermek (Bu zorunluluk hem iş sahibini, hem de işletmede çalışanları kapsar);
3.Gerektiğinde, incelemeyi yapanın işyerinin her tarafını gezip görmesine izin vermek;
4.İncelemeye yetkili olanlar tarafından incelemenin, işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin fiili envanterinin yapılmasına teşmil edilmesinin gerek görülmesi
halinde; araç, gereç ve personeliyle bu işlemlerin yapılması için gerekli yardım ve kolaylığı göstermek;
5.Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların isteyecekleri bilgileri vermek (Mükellefler, Vergi Usul Kanunu’nun 151’inci maddesinde belirtilenler hariç
olmak üzere, özel kanunlarda yazılı mahremiyet hükümlerini ileri sürerek, bilgi vermekten imtina edemezler);
6.Mükellef nezdinde vergi incelemesine yetkili kişilerce yapılan bir yoklama sırasında kanuni defter ve belgeler dışında kalan ve vergi kaybının
bulunduğuna emare teşkil eden defter, belge, kayıt ve benzeri delillerin tespit edilmesi halinde, bunların yoklama yetkisine haiz elemanlarca
alıkonulmasına zorluk çıkarmamak;
7.Vergilendirme ile ilgili olay ve hesap durumlarını içeren tutanakları imzalamadığında, bunların dayanağı olan defter, belge ve kayıtların vergi inceleme
elemanınca alıkonulması konusunda zorluk çıkarmamak (Söz konusu defter ve belgeler, inceleme sonucunda ortaya çıkan vergiler ve kesilen cezalar
kesinleşinceye kadar geri verilmez. İlgililer, bu defterlerin suç delili olmaması şartıyla, her zaman bu tutanakları imzalayarak defter ve vesikaları geri
alabilirler);
8. Yoklama veya arama sonucunda defter ve belgeler vergi inceleme elemanınca alıkonulup muhafaza altına alınmış olsa dahi, süresi gelen vergi
beyannamelerinin verilmesi ödevini yerine getirmek (Mükellef beyannamesini tanzim için gerekli bilgileri defter ve vesikalardan inceleme yapanın
huzurunda çıkarabilir).
S-
Başkan
MustafaDAKlıN
Asîl Üye
Usui Crup Miidürü
Asil Üye
Usul Müdürü
Yedck Üyc
Tahsiiat Grup Müdürü
Ytdek tiye
Tahsilat Müdürü
Açıkhınıa:
Vergi mcclemesî yapmaya yetkili kıltmııı diğer mcınurlar ile rapor değerlendirme komisyoniarı arasmda
uyu^nıa'zhğa konu raportaiııt, Vergi Dairesi Başkantığı Üst Rnpor Degeriendirme Komisyomında
göröşöldögö leplıınüiara, incelemeyi yapan ile iirasında uyuşmaztık buhman rapor degerîeııdirtne
kmvmyonu iiyeleri. üye olarak katılanıazlar.
h
i;
W_
RAPOK PECERIIKNDİKME KpMİSVONLARI ÜVE LİSTBSİ
HİKİMİ
|
RAŞKAN
AVCıLAR UYGUUMA ORUL'
MCDÜKLUOO RAPOS
DF.GliRLENDİRME KOMİSYONU
AVCILAR UYGULAMAGRLPMÖDÖRÜ
{Yûrtctmeîik gcrejiirıcc bıuiıtntiKİıjp ttijjlamılara
Bahçdicyler Uygatama Grıtp Müdöril llaşlcaııîık edef.
İ U H Ç E U E V U Î R UYÜULAMA GRUJ'
BAHÇELIEVLER UYGULAMA GRUP M O D O R O
İYönelnıdik gcreçince katılumaelıgı loplantılnnt İkilclt
Uyguljima Grup MUiitlni Eîaskarıhk' *rîer.)
MGDÜRLOGÜRAPOR
DECERUÎNDİRME KDMİKYÜNLi
BAYRAMPAŞA U V G U L A M A GRUP
M Ü I I Ü K L O G Ü RAPÖR
m-ünuLp.NiîinMi- KOMISYONL;
HAYRAMPAŞAUYGUUMA GKUP MÛDORÛ
(Yünctmclik gercgincckaiılamadıgi ıtıplantıtara
Topknpı Lîyftıüama Grup Müdürö liaçkanhk cdcr.)
flEYOÖUİ liYOUI-AMA ÜRUI'
HfcYOOLU U Y O U L A M A CRUP M O D Ü R O
M O D O R L O Û O KAPOR
DEÖERLENDİRMI-: KOMİSVONU
(YOncımclik gercjltnce katılaroadıgı loplantılaru
Kııgulıaııc Uyguliitna Grııp Mfiduril Uaşkanhk edsr,)
HOSTAN'Cı UYL'IUı-AMA GRUP
MÛDORLOÖG RAPOR
DEÖERı.ENHIRMı- KOMLSYONU
(Yftrıctınelik gcrcfiincc katthmadıgı îöplanlitara
Kadıkiiy Uysıulama GrtBj Müdürü liflşkaııtık cıkr,)
PAÎÎH I;Y<;UUMA GRUP MODOHLÛÖC
RAPOU DEGERLENDIK.ME KOMISYONU
İKITCLLİ UYGULAMAGRUi'
MÜDÛRLÛÖÜ RAPOK
DEflIİRLENDtRMI-. KOMtSYONU
K A D I K Ö Y U Y G U S . A M A GRUP
MÛDORLÛGO RAPÜR
DFGEiaENPİKMU KOMİSYONU
KAGLTHANE UYGUI.AMA CRUP
MODURLÜÖORAPOR
D K G E R L E N D İ R M E KOMISYON'U
MECÎDİYEKÖY UYGDMMA ORUP
MÜDÜRLÜGÜ KAPOR
D E G E K U ; N D Î R M E KOMÎSVONU
İ'Ks'DİK UVGUUMA GRUP
Ml'ÎDORLOûO KAI'OK
DfiöERLENDİRME KOMİSYONU
UOSTANCl U Y G U L A M A G R U P M C D O R Ü
FATİH U Y G U U M A CÎKIJP M 0 D 0 R 0
(Yttnetnteiik gereglnee kniıiamadıgı toplanîılara
KajhlhaiK: Uyuuİitma Gıup Müdürîl llaiknnhk eıicr.)
ÜVK
AVCHAR VCRGt DAÎRESİ M O D O R O
BEYÜKDOZO VERGÎ DAİRIiSl M O D O R O
BOYÜKÇEKMECE VEKOt DAtRESİMÜDORO
CATALCA VK'RGİ ÜAÎRESÎ MÛDO'RO
ÜİUVRİ VERGt ÜAÎRESl MODÜRO
KOCASİNAN VERfll DAİRESİ M Ü D O K G
MIİRTER VgRGİ DAtRJ-Sl M O D O R O
İIAKIRKOV VEROİ DAİRESİ M O D O R O
OOSfîSLl VLRG! DAIRESI MÛDÜRÜ
YENÎBOSNA VERGİ DAİRESİ MÛDORU
»AYRAMPA5A VERGİ DAİRJSSİ M Ü D C I R O
GÖNGOR'EN VERGİ DAİRES! M O D O R C
ATISALANI VERGİ DAİRESİ MÜDÜRO
ESENUÎR VERGI DAİRRSİ M Ü D O R O
GAZİOSMANPAŞA VMKGt DAİRESİ M O D O R O
KOCÜKKÖY VERGI DAÎRESt M O D O R Ü
TUNA VEÎRGl DAtRESt MÛDÛRO
BESîOGüÜ VERGt DASRESt MODÜRU
OALATA VERGİ DAİftKSt MÜDÜRO
HOCAPAŞA VSKGt DAtRESl M Ü D O R O
MERCAN VERGİ DAJRESI -MÜDÜRÜ
NURUOSMANİVE VERGJ DAİRRSÎ M O D O R O
AXAIX)U: K.URUMÎJIS VE8GI DAlRESİ M O D Ü R O
KOZYATAöt VERGt .DAİRÜSt M'ODCRG
ERi?.NKÖY VERCİİ DAİRP.Sİ MÛDÜRÜ
KÜÇÖKYALI VERGİ DAİRESİ MÛDÛRO
tUtlTIM^'ERASAT VERGİ DAİRESI M O D O R O
MARMARA KUR.UMLAR VERGÎ DAİRESİ M O D O R O
UtASTÎRMA VWO\ DAİRBSl Mf/DOUU
BEYAOTVHRÜt DAÎKl;St MÜDĞRO
I ' A T İ H VlîRG! DAİRESİ M Ü . D Ü K O
R.M PAŞA VIİRGt' OAÎRESİ M O D O R O
7.KYTİNJHJRNU VEROİ DAJRESf J M O D O R O
HAUL\LI VERGİ DAjUESt M O Ü Ü R O
iKİTIİLÜ UVOUlAMA GRUP MüDÜRO
(Yfinelmelik gsregirice katılamadiğı ııtpiıınııtara
İKİTELLt VEKGt DAİRÎiSİ MÜDÜRO
Hahecliei'ler Uyguiama Orup Madörfl lîaıkanlık cdcr.)
KOCOKÇEKMECE VEROI DAIRESÎ MODORÜ \
KADIKÖY UYGUUMA ÜRUP M O D O R O
(Ytirıetmutik jgerefijnciî kaniarriiidıgı iuplarıtılarıt
Bostancı Uygulama Onıp MCldürü Baskanltk eilcr.)
K A D I K Ö Y VEKGt DAtRESI M O D O R O
1 >s,
CİÖ7TKPE VKRCıt OAÎRESİ MODÜRO
Ü M R A M Y E UYCÎUUMA GRUP
MGDÜRLOGÜRAPOK
DEÛKRLENDÎRME KOMÎSYONU
AsiîOye
y Ycdek Oyc
^(
\ \
AsllOye
Astl Oyc
\
Vadck Ûyc
KAÛIT.HANE VliRGI DAİHESİ M O D O K O
V~J
MASUK V£RGI DAİRESI MÖÜÛRÜ
KAOtTHANE UYGUlAMA GRUP M O D O R Ü
e[e nc<1
O'Onvımelik s 6'
kanlamadıjSı ıqılnnııln!a Faıih HİfiAR VERASAT VRRffil DAİRESt M O D O K O
Uysulaıtıs Crftiö Mfldürll Ra^kıiiilık cdcı.)
K A S I M P A Ş A ' V F . R C I İ DA.İRESİ M 0 D 0 R 0
Asil Oye
Asil Üyc
Vedck Oye
YodekUye
Yedck Oye
ZÎNCtRLtKUVÜ VİİRGİ DAİKESİ M O D O R O
ÖfiSİKTAŞ VERGİ DAİRESt MÜDÜRÛ
MltClOIYEKOY UYGULAMA GRUP MOtîORÜ
(Ytmchttcİik geregi'icc katılanıadıgı ıırplaııtılnra
Toııkiipı Uygularan flmp MUdlirü ttuskanlık cder.}
PİÎN'DİK LiYGLLAMA GRÜP MÜÖÖRG
(Yıinclmdîkgereğincciıaıılüiııııdıgı uıpluımlara
»ostantı !Jyj5tı)aına Gnqj Müdürli Haslıjmİık eıler.)
Asii Oye
-MECİDİYEKÜY VHRGİ DAİRKSİ MÛfiORÜ
Asil Oye
SARIYER VERGİ DAİ8ES1 M O D O R Ü
Ytdek Oye
ŞİŞLİ VERGl DAİRESI M Ü D O K O
Ycdck Oyc
KARTAL VERGIDAİRESI MÜDÖKU
YAKACIK VERGt DAlRESİ MÜDÜRO
ADAÎ.AR. VERGİ' DAÎRF.St MtİDÜRO
Pf-ND'İK VERGÎ D A Î R E S Î M Ü D O R O
ILîZIA VERGİ DAİR.ESÎ M C D O R Ü
îlOGAaCJ KURUML\R VERGİ'DAİRESİ M O D O R Ü
İAMİ YIİRGİ DAtRESİ M O D Û K Û
Asil Üve
Asil Oye
VedckO>e
Ycdek Üye
Ycdek Üye
Asi! Oye
Asil Oyc
YedekOye
YedskÜyc
Yedck Üyc
Yedek 0>e
YedckÜje
Ycdcic Oye
YedcicOye
YcdckOye
^sil Oye
AftilUyv
Vcdek Ove
Ycdek Üyc
Yedek O.yc
YedekOye
C A P A Vl'RGİ DAİRBSİ M Ü D O R O
'IOPKAPİ UYGULAMA GRUP
MÜDPRLOGÜIIAPCJR
DEöERLENDİKMB KOMİSYONU
Asli Üye
r \ / \
ÛSKODAR V E R G İ D A İ R E S İ M Ü D O B O
KOMİSYONCOREVİ
As;l Ove
Atil 0>*
Ycdek Oye
Yaiek Oye
Yudcb Vifs
Asil Üye
Alit ÜW
Vcdck Oye
Yedek Oye
Ysdck Ovc
Asil Üvs
Asil Uye
Yerkt Ûye
Yedck Oye
V«iek Oyc
YüJefc Üye
YedBk Üye
AsiİÜVc
Aıil Ûye
Yedck Oyc
Ye4ek Üye
YedckÜyo
Asîi Oye
Asil Oyc
YedckUve
YedckÜS-c
Yedck Üye
Aiil Oyc
A»İ1 O-re
Y«JdtOje_
YudckOyc
Ycdek Üv*
YedckO>e
DAVUTPASA.VER.OI DAÎRESI M O D Ü R O
TOPKAPIUYGULAMA GRUP M O D Ü R O
.)ISTİCARET VEKGI DAİRESİ M O D O K O
(Ymıcıiiiclik geregirıc<; koıılatııaıjr^ lopiantıiura
Mecldiytkoy I iyguianıa Grııp Mıiıltıru Itasâıılık cdet.) SULTANAHMKT VERGİ DAİRESİ M O D Ö R Ü
■Al.EL! VERGt DAÎRESİ M O D O R Ü
MF.VLANAKAJPI VgKGf DAIRÜSI M O D O R Û
^ÜUİYMANİYE VEKÜİ DAÎRESİ MÜDÛRÜ
YgDİTKPE VERGİDAİRESİ MÛDÛRÜ
ÜE.YK{KVERGİDAİRESİ MÜDÜRÜ
SAK1GAİ1 VERQJ DAtRESÎ M Ü D O R Ü
OMRANİYKUYGUI.AMAORUPMÜDORO
NAKlLVASITAUftlVURGİDAİRESlMODÜUO
(Yönemıclik gercjince kalılamadıeı toplaı»ılar,ı
t0I.TANITEYL.İ VEHGİ OAİRESİ M O D Ü R O
i'cndik Uyeulurnn Gru)ı MUdÛıfl Ba^taıılık cdcr.)
SİLE VERÜİ DAÎRJÎSİ M O D O R O
)MKANt.YE VEKGt DAİRESİ MÜDORO
AC1K.UM>:
1} Vcrfcii im-demc rapoıunu dÜMnlcycn vcrgi i ceİenıesİ yBjımayu ycikili Vılıııan diget ırt«mıırlnı, keııd ılüzmıkmîj uidtıklan raporkfuı dcğcrlundirildigi kumisyon toplıtnlıltınna Üyc oltııak
kaalamaztor.
1} Vııkalct halindc Uyjaılama Gtup Mudürü / IV üdOr wkiileri komtsymı Başkaı» / Oycsi ularak y«n:v \ ıitıar.
î ) KnrnHytınun seîtrcterya işlcmlısri Uyguttnta OrupMüd(lrlüiîü(»rafiııdaııJ«rQtûİİir.
Ek:5
RAPOR DEĞERLENDİRME KOMİSYONU
Görevi
Görev Yeri
Başkan
Denetim Grup Müdürü
Galata Vergi Dairesi Müdürü
Üye
Denetim Koordinasyon Müdürü
Üye
Yedek Üye
Beyoğlu Uygulama Grup Müdürü
Beyoğlu Vergi Dairesi Müdürü
Yedek Üye
İhbar ve Şikayetleri Değerlendirme Müdürü
Yedek Üye
TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞMA KOMİSYONU
Görevi
Görev Yeri
Başkan
Denetim Grup Müdürü
Üye
Galata Vergi Dairesi Müdürü
Üye
Denetim Koordinasyon Müdürü
Yedek Üye
Beyoğlu Uygulama Grup Müdürü
Yedek Üye
Beyoğlu Vergi Dairesi Müdürü
Yedek Üye
İhbar ve Şikayetleri Değerlendirme MüdürÜ
AÇIKLAMA:
* Atanma / vekalet halinde yerine atanan / vekalet eden görev yapar,
R A P O R D E f î K R I . K N D t R M K K O M İ S V O N L A U I T UUE1NT>AN V E R İ L K N M f T A A L A I . A R I N C T M I U R İ V E T
SAVCH.IKLARINA (ÎÖNDERİLMKSİNE İLİŞKİN TAIİLO
Mİ'TAAl.AVl IIAZIRLAYAN BİRİM
CUMHIJUİVr.TS.VVflLiOlNA BİLDİRİMİ
fJÖNDERECEKHİRİM
Deneıim CSrııp MiklUriüğil
Denetim ü r u p Müdürü
Avcılar Uygulama Grup Müdllriüöü Rupor Degerlendirme Komisyunıı
AvcıUır Uyguiuma Grup Mildürii
Bahçeiievler Uyguiama Grup Mtidürlügü Rapor Degerlendirme Kcmıisyomı
Bahçelievler UygulamaCmıp Müdtlrü
Rayrampaşa Uyıjulama Gnıp Mildürlu£ü Rapor Degerlendirme Komis>onu
tiayrampaşa Uyguiama Grup Mikiürü
!\ : yoî!İu İ Jytmiama Grup Müdürltigü Kapor Değerlendirme Komisyonu
Beyoğlu Uygııiama Grup MüdÜril
n.ıs(u'n:ı Uyeulama Grup MîkltirlügG Rapor Degcrlendirme Komisyoruı
Bostiincı Uyguiama Cirup Mildörü
['•-jiin \ \yaulama Grup Müdörlögi) Rıtpor DeğerU'ndirme Komisyonu
Farih Uygııiama Grtıp Müuürft
Ikiîdii Uygulama Grup Mfldürlügü Rajx>r DejBertı'ndîrme Komisyomı
Ikiıellİ Uygulama Grup Müdürü
Kudıkoy Uyguiama Gnıp MüdürUlgt! Rapur Degerlendirme Komisyunr
Kadıköy Uygul.-ıma Grup Müdürfl
KaŞıihane Uygulama Grup MikÜirlüğü Rnpor Değerlendirme Komisyomı
Kagıîhane Uygıılaına Grup Mttdürü
Meeİdiyektty Uygulama Gnıp MüdürUigii Uapor Degerlendinne Komisyonu
Meeİdiyeköy Uygıılama Grup MtkiüTü
İ'endik Uygultuna Grup MilduTliiğfl Rııpor Degerlendirme Komİsyonu
Pendik Uyguiama Gnıp ıVlödüriî
Topkapı Uyguiama Grup Mildürlflgü R a j w Degerlendirme Konmyonu
Topkapı \ iygıılama Grup Mfldurü
Umraniyc Uygulama Grııp Müdürlflğü Rapor Degerlendrrme Komisyonu
Omrcuıİye Uyguiama Grup Mikiürü
A C I K L A M A : Vekalef halinde vckiller devrediten \etkivi kııiiîinu
Ek:7
DEFTER VE BELGE TESLİM A L M A TUTANAĞI
Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün
vergi kimlik numarah
mükellefı
tarafından
Dairemizin aşağıda belirtilen çalışma adresinde incelemeye ibraz edilen defter ve belgeiere
ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:
a- İncelemeye ibraz edilen defterler:
Yılı
Defterin Türü
Tasdik Tarihi ve
Numarası
Tasdik Makamı
b- İncelemeye ibraz edilen belgeler:
Yıh
Belgenin Türü
Miktarı
Durumu tespit eden bu tutanak; Vergi Dairemizin "
"
çalışma adresinde
(
) sahifede .... (... ) örnek olarak düzenlendi, mükellefle birlikte
okunup doğruluğu anlaşıldıktan sonra birlikte imzalanarak mühürlendi. Tutanağın imzah ve
mühürlü bir örneği mükellefe verildi. Istanbul,
/ /
Teslim eden
Teslinı alan
Ek:8
DEFTER VE BELGE İADE TUTANAĞI
Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün
vergi kimlik numarah
mükellefı
'den ..../
/.... tarihinde tutanakla teslim ahnan ve dökümü
aşağıda belirtilen defter ve belgeler mükellefe eksiksiz olarak iade edilmiştir.
a- İade edilen defterler:
Defterin Türü
Yıh
Tasdik Tarihi ve
Numarası
Tasdik Makamı
b- İade edilen belgeler:
Yıh
Belgenin Türü
Miktarı
Durumu tespit eden bututanak; Dairemiz "
" çalışma adresinde
(.... ) sahifede
(... ) Örnek olarak düzenlendi, mükellefle birlikte okundu, defter ve
belgelerin eksiksiz olarak mükellefe teslim edildiği anlaşıldıktan sonra birlikte imzalanarak
mühürlendi. Tutanağın İmzah ve mühürlü bir örneği mükellefe verildi. İstanbul,..../..../
Tesiim eden
Teslim alan
f uıûpsan Capiul ÛJ Spot
İSTANBUL
2012
Sayı
:
Konu :
T.C.
0 2 ^lDS 2012
B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[153-TAMÎM/VI-2012/VUK2-6161]- 1*>L\
İşe Başlama, Mükellefıyet Tesisi,
Yoklama ve Mükellefıyet Terkini
İşlemleri
SERİ : r\
(
(
SIRA NO : 1 £ Z | .
Vergi Dairesi Müdürlüğü )
Denetim Koordinatörlüğü )
İşe başlama, mükellefıyet tesisi, yoklama ve mükellefıyet terkini işlemlerinde uyulacak
usul ve esaslara ilişkin olarak Başkanlığımızca yayımlanan 2004/7, 2004/14, 2005/24, 2006/8,
2007/7, 2007/9, 2007/28, 2007/33, 2008/2, 2008/10, 2008/28, 2008/37, 2009/3, 2009/6, 2009/7,
2009/9, 2009/20, 2010/4, 2010/42 ve 2010/87 No'lu Tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada
tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu oluşturmaktadır.
Ayrıca konu hakkında 1999/4 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi, 2004/13 Seri No'lu
Uygulama İç Genelgesi, 2010/6 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi, 2012/4 Seri No'lu Uygulama
İç Genelgesi, 2012/8 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi, 2010/1 Seri No'lu Vergi Kimlik
Numarası İç Genelgesi, 2011/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi, Otomasyonlu
Vergi Daireleri İşlem Yönergesi, Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usuİ Ve Esaslara
İlişkin olarak hazırlanan Vergi Daireleri/Bağh Vergi Daireleri Hizmet Standartları Tablosunda da
gerekli açıklamalara yer verilmiştir.
I-İŞEBAŞLAMA
Bilindiği üzere; vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş bulunması mükellefıyeti
engellemeyeceği gibi mükellefıyet için kanuni ehliyet de şart değildir.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun uîşe Başlamayı Bildirme" başlıklı 153'üncü
maddesinde; vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı, serbest meslek erbabı, kurumlar vergisi
mükellefleri ile kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortaklarınm işe
başlamayı bildirmek zorunda olduklan hüküm altına alınmıştır.
Yine aynı Kanun'un 168'inci maddesinde "Gerçek kişilerde işe başlama büdirimleri, işe
başlama tarihinden itibaren on gün içinde kendiîerince veya 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'na
göre ruhsat almış avukatlar veya 3568 sayılı Kanun 'a göre yetki almış meslek mensuplarınca,
şirketlerin kuruluş aşamasında işe başlama bildirimi ise işe başlama tarihinden itibaren on gün
içinde ticaret sicili memurluğunca ilgili vergi dairesine yapılır... " hükmü yer almaktadır.
I/I
Ankara Cad. Valitik Karşısı No: 5 K.at:2 Cağaloglu / ISTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Ayrıntılı bilgi için irtibat:
Elif BİNGÜL
A- Gerçek Kişiler
Gerçek kişilerde vergi mükellefıyetini gerektirecek faaliyeti nedeniyle mükellefıyet tesisi
talep eden gerçek kişi tarafından imzalanan (serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali
müşavir veya yeminli mali müşavirler aracüığıyla düzenlenen işe başlama bildirimi söz konusu
kişiler tarafından da ayrıca kaşe/mühür basılarak imzatanabilir) işe başlama bildiriminin vergi
dairesine ibrazı gerekmektedir. Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesi uyannca;
mükellefın işe başlamayı dilekçe ile bildirmesi durumunda işe başlama bildiriminin mükellefe
posta ile gönderilmesi veya yoklama memuru vasıtasıyla ya da bizzat vergi dairesine çağnlmak
suretiyle doldurulmasımn sağlanması gerekmektedir,
Mükellefıyet tesisi işlemlerinin kolaylaştırması, hızlandırılması ve kırtasiyeciliğin
azaltılması amacıyla, 2012/08 sayılı Uygulama îç Genelgesinde gerçek kişilerden îşlem
Yönergesinin 7'nci maddesinde işe başlama büdirimi ekinde ahnması gereken belgelerin
aranılmayacağı, ancak gerekli kontrollerin yapılması amacıyla nüfüs cüzdanının aslının vergi
dairesine ibraz edilmesi ve işe başlama bildiriminin doldurulmasının yeterli olacağı belirtilmiştir.
Konu ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanhğından alman 08/03/2012 tarih ve 25821 sayıh
yazıda; "... mûkellefiyet tesis edileceh gerçek kişiler ve tüzel kişiliği olmayanlar ıle ticaret sicil
memurluklarınca şirket kuruluş dilekçesi ve bildirim formu ile bildirimde bulunulması zorunlu
olmayan tüzei kişiieri temsiîe yetkiîi kişiierin nüfus cüzdanîarımn aslımn, mükelleflyet tesisi ve
gerekli kontrolîerin yapılması amacıyîa ibraz edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan işe başîama bildirimleri, bizzai mükeîlef tarafindan vergi dairesine
verilebiîeceği gibi, mükellefîn adamı tarafından da vergi dairesine getirilmesi mümkündür."
denilmiştir.
Mükellefler tarafından işe başlama bildiriminde doldurulan bilgilerle ilgili olarak, vergi
dairesince yapılacak yazışma ve yoklamalar ya da sistemden yapılacak sorgulamalar sonucunda
hata veya farkhhk tespit edilmesi halinde söz konusu bilgilerin mükellefle irtibat kurularak
düzeltilmesi sağlanmah ve gerekli işlemlerin buna göre yerine getirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, mükelleflerden istenilmeyeceği belirtilen belgelerin mükellefler tarafından
kendİ rızaları ile vergi dairelerine ibraz edilmesi halinde bu belgeferin de kabul edileceği tabiidir.
Ayrıca, ilgili mevzuatında mükelleflerden herhangi bir belgenin alınmasına ilişkin hüküm yer
alması halinde bu belgelerin mükelleflerden aranılması gerekmektedir.
Bununla birlikte, mükelleflere/kanuni temsilcilere ait T.C. kimlik numaraları sorgulanarak
2010/1 ve 2011/1 Seri NoTu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgelerine göre işlem tesis edilmesi
gerekmektedir,
Vergi mükellefıyetini gerektirecek faaliyeti nedeniyle mükellefiyet tesisi talep eden
gerçek kişinin yabancı uyruklu olması halinde ise, ikametgâh ilmühaberi ve ikamet tezkeresi ya
da çalışma izin belgesi aramlacak olup bu belgeler üzerinde bulunan veya ibraz edilen yabancı
kimlik numaralarının sicil programları aracılığıyla MERNİS/Kimlik Paylaşım Sisteminden
sorgulanmak suretiyle doğruluğunun teyit edilmesi gerekmektedir.
Ancak yurt içinde ikametgahı bulunmaması nedeniyle işe başlama evrakı arasında ikamet
tezkeresini ibraz edemeyen yabancı uyruklu gerçek kişinin Türkiye'de çalışma vizesi, oturma izni
bulunması ve T.C.Başbakanhk Hazine Müsteşarhğınca herhangi bir şekilde adına çahşma
müsaadesi verilmiş olması kaydı ile mükellefıyet tesis işleminin yapılması; öte yandan bir yazı ile
p^
Telefon : 0(212) 402 44 8! Faks : 0(212) 402 46 12
2/11
Ayrıntılı bilgi için İrtibat f Elif BİNGÜL
ibraz edilmeyen söz konusu belgelerin tamamlattırılması, belgelerin tamamlanmaması halinde ise
Emniyet Müdürlüğüne bilgi verilmesi gerekmektedir.
Aym şekilde; mükellefıyet tesis talebinde bulunan gerçek kişiden ikametgâh ilmühaberi
aranmayacak olup; ayrıca T.C. kimlik numarası ile sistemden (GİB/Sorgulamalar/Yerleşim Yeri
Adres Sorgulama menüsünden) sorgulama yapılarak tespit edilen yerleşim yeri adresinin işe
başlama/bırakma bildirimindekİ adres ile karşılaştırılarak;
-Sorgulama sonucunda tespit edilen ikametgâh adresi ile beyan edilen adresin
doğruluğunun teyit edilmesi halinde bu tespit ilgili memur tarafından ad soyad eklenerek
imzalanmahdır.
-Sorgulama sonucunda tespit edilen ikametgâh adresi ile bildirilen adresin uyumlu
olmaması halinde, bu hususun yazılı olarak ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilmesi, cevabi yazı
beklenilmeden işlemin tesis edilmesi gerekmektedir.
-Sorgulama sonucunda ilgilinin yerleşim yeri adresine rastlanılmaması halinde, eskiden
olduğu gibi ikametgâh ilmühaberinin aranılması gerekmektedir.
Öte yandan; 2012/08 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi'ne göre;
-İşe başlama talebinde bulunan gerçek kişinin basit usulde vergilendirme talebi bulunması
halinde; istenilen emlak vergisine esas olan vergi değerini gösterir belediyeden almacak onaylı
belge ve kira kontratı talep edilmeyecek olup işyerinin gerek mükellefın kendisine ait olması
gerekse kiralanması hallerinde işe başlama/bırakma bildirimine eklenen bölümde yer alan
işyerinin adres numarası, vergi değeri, kira tutarı, işyeri sahibinin vergi kimlik numarası vb.
alanların doldurulmasımn sağlanması gerekmektedir. Ayrıca iş yerleri kendilerine ait olan
mükelleflerin işe başlama/bırakma bildiriminde yer verdikleri işyeri bilgilerinin doğruluğunun,
mükellefıyet tesisini takip eden ay içinde ilgili belediyelerden teyit edilmesi gerekmektedir.
-Ticari plakah nakil vasıtalan sahiplerinden mükellefıyet tesisi esnasında bu taşıtlara
ilişkin fatura veya noter senedinin tasdikli bir örneğinin istenilmemesi, işe başlama/bırakma
bildirimine eklenen bölümde yer alan taşıtın plakası, tescil veya noter senedi tarihi vb. bilgilerin
doldurulmasmm sağlanması gerekmektedir.
-Diğer ücret kapsamına giren hizmet erbabının ise işverenden alacağı; işverenin adı
soyadı, bağlı olduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası, adresi ve imzasını ihtiva eden iş
bildirimi üzerine mükellefıyet tesis edilerek söz konusu hizmet erbabına vergi karnesi verilmesi
gerekmektedir.
B- T.T.K. Uyarınca Tescil İçin Başvuran Kurumlar Vergisi Mükellefleri
Vergi Usul Kanunu'nun 153'üncü maddesi uyarınca ticaret sicili memurluklarınm,
kurumlar vergisi mükellefi olup da Türk Ticaret Kanunu uyannca tescil için başvuran
mükellefıerin başvuru evrakınm bir suretini ilgili vergi dairesine intikal ettirmesi üzerine işe
başlamayı bildirme yükümlülükleri yerine getirilmiş sayılacak olup bildirim yükümlülüğünü
süresi içinde yerine getirmeyen ticaret sicili memurları hakkında işe başlamanın zamanında
bildirilmemesine ilişkin usulsüzlük cezası hükümleri uygulanacaktır.
Ticaret sicil memurlukları, yeni kurulan sermaye şirketlerinin (anonim şirket, limited
şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket) kurucu ortakları, yönetim ^rifûİu başkan
t ^
3/11
Telelbn : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Aynntılı bilgi için irtibaf:
Elif BİNGÜL
ve üyeleri, genel müdürleri ile limited şirket müdürlerinin vergi kimlik numarası olarak T.C.
kimlik numarasımn ilgili belgelere yazılmasını sağladıktan ve gerekli kontrolleri yaptıktan sonra
şirket kuruluş dilekçesi ve temsile yetkili kişilerce imzalanan bildirim formunu ilgili vergi
dairesine göndereceğinden, söz konusu sirketlerin kanuni temsilcilerinden vergi dairelerince
ayrıca onaylı nüfus cüzdanı sureti aranılmaması gerekmektedir. Bununta birlikte vergi daireleri
müdürlüklerine intikal eden, bahsi geçen belgeler üzerinde yazılı bulunan ortakların, yönetim
kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerinin, (limited şirketlerde müdürlerin) Türkiye
Cumhuriyeti kimlik numaralarına ilişkin bilgi girişinin yapıldığı sırada sisteme girilen T.C.
kimlik numarası ile ilgili sahte/kayıp/çalıntı nüfus cüzdanı bilgi girişinin yapılıp yapılmadığı
hususu kontrol edilecek olup 2010/1 ve 2011/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç
Genelgelerine göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca vergi dairesi müdürlüklerine intikal eden şirket kuruluş dilekçesi ve bildirim formu
ekinde;
- Noter onaylı şirket ana sözleşmesinin bir Örneği,
-Temsile yetkili olanların şirket unvanmı da içeren, noterce düzenlenmiş imza
beyannamesinin bir örneği,
- Şirketi temsile yetkili olanların ve bunlar dışında kalan ortaklardan, hisse nispeti en
yüksek beş ortağın, T.C. tabiiyetindeki kişilerin T.C. kimlik numaraları, yabancı uyruklu gerçek
kişilerin ise pasaportlarımn bir örneği,
- Şirketi temsile yetkili olanlar ile bunlar dışmda kalan ortaklardan hisse nispeti en yüksek
beş ortak arasında vabancı tüzel kişi varsa ilgili Türk Konsolosluğundan onaylı veya Lahey
Devletler Özel Hukuk Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki
Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış (apostil şerhini içeren) ve
şirketin kayıtlı bulunduğu sanayi ve/veya ticaret odasınca veya yetkili mahkemelerce tanzim
edilmiş faaliyet belgesinin aslı ile noter onaylı tercümesinin bir örneğinin aranması
gerekmektedir.
Bununla birlikte; şirketi temsile yetkili kılınanların yabancı uyruklu olmalan halinde,
bunlardan ikametgâh ilmühaberi veya ikamet tezkeresi ya da çalışma izni belgesi aramlması
gerekmekte olup, bu belgelerin temin edilememesi halinde şirket adına mükellefiyet tesis
edilmekle birlikte sonraki dönemlerde mükellefin vergi ödevlerini yerine getirip getirmediğinin
izlenmesi ve herhangi bir aksama tespit edildiğinde derhal incelemeye sevk edilmesi, ayrıca
başlangıçta temin edilemediğinden vergi dairesine tevdi edilemeyen belgelerin bu zaman zarfinda
tekemmül ettirilmesi gerekmektedir. Ancak yabancı uyruklu temsilcisi bulunan tüzei kişilerden
şirketî temsili yetkili kılınanların en az birisinin bu belgeleri ibraz etmesi durumunda yabancı
uyruklu (belgeleri ibraz eden kişinin kanuni temsüciliği devam ettiği sürece) diğer temsilcilerden
söz konusu belgelerin aranılması zorunluluğu bulunmamaktadır.
Diğer taraftan Türk Ticaret Kanunu uyarınca tescile tabi kurumlar vergisi mükellefleri,
ticaret sicil memurluğunun işe başlama bildirimine ilişkin başvuru evrakının bir suretini ilgili
vergi dairesine intikal ettirmesinden önce vergi dairesine işe başlama için bizzat başvurduğu
takdirde söz konusu mükelleflerden ticaret sicili tescil belgesi istenilecek olup, bu belge ekinde
yer almaması halinde yukarıda sayılan işe başlama evrakının tamamı istenilecektir.
4/11
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cagaloğlu / ISTANBUL
Telefon : 0(212)402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
E-posta : ivdb@İvdb.gov.tr
Elif BINGUL
C- Tüzel Kişiliği Olmayanlar İle Ticaret Sicil Memurluklarınca Bildirimde
Bulunulması Zorunlu Olmayan Tüzel Kişiler (Dernek, Vakıf, Kooperatif Vb.)
Tüzeİ kişiliği olmayanlar ile ticaret sicil memurluklarınca şirket kuruluş dilekçesi ve
bildirim formu ile bildirimde bulunulması zorunlu olmayan tüzel kişiler (dernek, vakıf, kooperatif
vb.) tarafından vergi mükellefıyeti gerektirecek faaliyetleri nedeniyle mükellefıyet tesisi talebinde
bulunulması durumunda; bunlan temsil eden yetkili kişilerce imzalanmış işe başlama bildiriminin
ibrazı gerekmektedir.
Ayrıca bahsi geçen temsile yetkiii kişilerden 2003/1 Seri No'lu Vergi Kimlik Numarası İç
Genelgesi'nde sayılan bilgi ve belgeler istenecektir.
D- tşe Başlama Bildirimine İlişkin Diğer Hususlar
Yeni kurulan vergi dairelerinin faaliyete geçirilmesi veya vergi daireleri arasında rnükellef
devri yapılması sırasmda; devralan vergi dairesince işlem tesisi için gerekli belgelerin devreden
vergi dairesinden temin edilmesi, ayrıca mükelleften istenilmemesi gerekmektedir.
İlave işyeri açılması veya adres değişikliği nedeniyle yeni mükellefîyet tesisinde tüzel
kişilerden ilgili yönetim kurulu kararının noter tasdikli bir suretinin ibrazı gerekmekte olup bu
hususla ilgili Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi aranmaması gerekmektedir.
Öte yandan mükellefıyet tesisi için yukarıda sayılan belgelerle yapılan başvurular üzerine
Vergİ Dairesince tereddüt oluşan hususlar bulunması halinde, mükellefiyet tesisine engel teşkil
etmemek kaydıyla (mükellefıyet tesis edildikten sonra) yukarıda sayıfan belgelerin yanı sıra
lüzum görülen her türlü bügi ve belgenin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 148'inci maddesine
istinaden mükelleften yazı ile istenebileceği tabiidir.
II- YOKLAMA İŞLEMLERİ
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Yoklama" başlıklı 127 ve müteakip maddelerinde
yoklamaya ilişkin hükümlere yer verilmiş bununla birlikte 168 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği ile yapılan düzenlemeyle yoklamaya yetkili olanlann görev ve yetkileri
açıklanmış bulunulmaktadır. Kanun ve Tebliğ'de yer alan hüküm ve açıklamalara ek olarak
yoklama işlemlerinde bazı özellikli durumlarda aşağıda yer alan açıklamalara göre işlem tesis
edilmesi gerekmektedir.
A-Vergi Dairelerince Şüpheli Bulunan Mükelleflerin İşe Başlama Yoklaması
Sahte veya muhteviyatı itibanyla yanıltıcı belge düzenleyerek haksız kazanç sağlayan
kişilerle ilgili olarak yayımlanan 1994/4 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi uyarınca;
Vergi dairelerince şüpheli bulunan mükelleflerin yanıltıcı belge düzenleyerek haksız
kazanç elde etmelerini önlemek amacıyla, mükellefiyet tesisinden önce yapılması gereken
yoklama işlemi, Sicil-Yoklama Servisinin yönetiminden sorumlu müdür yardımcısının denetimİ
ve gözeümi altında yapılacaktır. Yapılacak yoklama sırasında; yoklama fışinde yer alan soruların
noksansız olarak cevaplandırılması, bugüne kadar hangi illerde ne tür işlerle uğraştığı, iş yerinin
amaçlanan faaliyete uygun olup olmadığı, telefon, teleks, faks gibi iletişim araçlarının olup
olmadığı gibi diğer hususların tespit edilmesi gerekmektedir.
*f
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat:2 Cağaloglu / ISTANBUL
Telefon ; 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
E-posta : ivdb@İvdb,gov.tr
Ayrmtılı bügi için irtibat:
5/11
Elif BİNGUL
1994/4 ile 2004/13 Seri No'lu Uygulama İç Genelgeleri uyarınca yoklamalar ile
mükelleflerin periyodik aralıklarla takip edilmesi ve SMİYB düzenlemek amacıyla mükellefîyet
tesis ettirildiği hususunda tereddüt oluşan mükellefler hakkmda mükellefıyet kayıtlarının terkini
için inceleme somıcu düzenlenecek Raporda belirtilen terk tarihine istinaden terkin işlemlerinin
yapılması gerekmektedir.
B- Vergi Tekniği Raporuna Istinaden Mükellefîyeti
Mükelleflerin İşe Başlama Yoklaması
Re'sen Terkin Edilen
Vergi tekniği raporuna istinaden mükellefıyeti re'sen terkin edilen mükelleflerin işe
başlama bildirimi üzerine, mükeUefıyet tesisi talep eden gerçek ya da tüzel kişilerden 2004/13
Seri No'lu Uygulama İç Genelgeleri'nde yer alan bilgi ve belgelerin de istenilmesi (oda kaydı,
elektrik, telefon faturası, su, doğalgaz aboneliğine ait belgeler), iş yerlerinde periyodik yoklama
yapılarak, ayrıca verilen beyannamelerin kontrol edilmesi, SMİYB düzenlemek amacıyla
mükellefiyet tesis ettirildiği hususunda tereddüt oluşan mükellefler hakkında ise mükellefıyet
kayıtlarının terkini için inceleme işlemlerine başlamlarak, dtizenlenecek rapora istinaden
mükellefıyetin kaydımn terkini sağlanmalıdır.
C- İşi Terk Yoklamaları
Vergi Usul Kanunu'nun 160'mcı maddesine göre, işi bırakan ancak keyfıyetini vergi
dairesine bildirmeyen mükelleflerin mükellefıyet kayıtlarının vergi dairesince re'sen terkini için
yapılacak yoklamaların 2004/13 Seri No'Iu Uygulama İç Genelgesi'nde yer alan bilgiler
doğrultusunda yapılması gerekmektedir.
Ayrıca bahsi geçen İç Genelge uyarınca mükelleflerin periyodik arahklarla takip edilmesi
ve SMİYB düzenlemek amacıyla mükellefıyet tesis ettirildiği hususunda tereddüt oluşan
mükellefler hakkında mükeilefıyet kayıtlarınm terkini için inceleme sonucu düzenlenecek
raporda belirtilen terk tarihine istinaden terkin işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
D- Yoklama Fişleri / Tutanakların Düzenlenmesi
-Yoklama memurları ve yoklama işi ile görevlendirilenler, nezdinde yoklama yapılacak
olan ilgililere, hangi konuda da yoklama yapmaya yetkili olduklarını belirtir, fotoğraflı "ÖZEL
YOKLAMA YETKİ BELGESİ"ni veya "YOKLAMA YETKİ BELGESİ"ni yoklamaya
başlamadan evvel ibraz etmek zorundadırlar. Yukarıda sayılan ve vergi incelemesi yapmaya
yetkili olanların ise vergi inceleme yetkisine sahip olduklarını gösterir kimliklerini ibraz etmeleri
yeterlidir.
-Yetkili memurlarca, yoklama amaçları doğrultusunda yapılan çalışma sonucunda
saptananlar tutanak mahiyetinde olan "Yoklama Fişi"ne geçirilir. Vergi Usul Kanunu'nun
131'inci maddesinin ikinci fıkrasına göre; "Bu fışler yoklama yerinde iki nüsha tanzim olunarak
tarihlenir." Maddede geçen "iki nüsha" ifadesini en az iki nüsha şeklinde değerlendirmek
gerekmektedir. Mükellefın bulunmadığı zamanlarda mükellefın bulunmadığına ilişkin bir
açıklama yoklama fışleri/tutanaklara yazılarak, mükellefın yetkilisi tarafmdan da imzalanabilir.
Yoklama fışlerinin birinci nüshasımn yoklaması yapılan mükellef veya yetkili adamına
bırakılması bunlar bulunmazsa bilinen adresine 7 gün içinde posta ile alma haberli olarak
gönderilmesi, ayrıca ikinci nüshalarımn vergi dairesine tevdi edilmesi gerekir.
r
Telefotı : 0(212)402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
6/ıı
Elif BİNGÜL
-Yapılan yoklamaların, muhatabı, mükellef veya vergi sorumlusu olduğu için düzenlenen
tutanaklarda muhatabı tanıtan bilgİlerin tam ve doğru gösterilmesi gerekir. Mükellef veya vergi
sorumlusunu açıkça ortaya koymayan yoklama fışleri/tutanaklar geçerli değildir.
-Düzenlenen yoklama sonuçlarına göre mükellefe/mükellefıyete yönelik hukuki sonuçlar
doğuracak işlemler (mükellefıyet tesisi, vergi tarhı ve ceza kesimi, mükellefıyet terkini gibi) tesis
edüeceğinden, mevcut fıili durumun doğru bir biçimde kayıt altına ahnması gerekir.
-Yapılan yoklama ile gerekli tespitler yapıldıktan sonra, tespit gününün yani düzenleme
tarihinin yoklama fışlerine/tutanaklara yazılması gerekir.
-Nezdinde yoklama yapılan veya yetkili adamı imzadan imtina ederse, mükellefın veya
yetkilisinin imzadan imtina ettiklerinin ve imzadan imtina gerekçesinin, yoklama yerinde
bulunulmadığında yoklama yerinde bulunmadığına ilişkin bir açıklamanın yoklama
fışleri/tutanaklara yazılması ve yoklama fışleri/tutanakların polis, jandarma, muhtar veya ihtiyar
meclisi üyelerinden birine imzalattırılması gerekir.
III- MÜKELLEFİYET TESİSİ
Mükellefıyet tesisinde yapılacak işlemler ve uygulanacak esaslara ilişkin gerekli
açıklamalar Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesinde yapılmıştır. Bu yapılan
açıklamalara ek olarak önem arz eden ve tereddüt ediien bazı hususlara ilişkin açıklamalara
aşağıda yer verilmiştir.
1- îşe başlama bildiriminin verilmesi üzerine, gerekli yoklama işleminin yapılmış olması
ve mükellefın işe başlama bildiriminde belirttiği adreste tanınmadığımn ve bulunmadığınm
yoklama fışiyle tespit edilmesi nedeniyle, işe başlama bildiriminin yoklama fîşi ile birlikte
saklıya ahnması gerekmektedir.
2- 22 Seri NoTu SM, SMMM ve YMM Kanunu Genel Tebliği uyarınca; serbest
muhasebeci veya serbest muhasebeci mali müşavirler tarafmdan imzalanan ve ilgili meslek
mensubunun ad, soyad, vergi dairesi, vergi numarası bağlı olduğu oda, sözleşmenin tarihi ve
sayısına ilişkin bilgilerini eksiksiz olarak içeren işe başlama bildirimlerinin ibrazı durumunda,
vergi dairelerince yapılacak yoklamanın sonucu beklenilmeksizin mükellefıyet tesis edileceği, bu
hususa ilişkin yoklama işlemlerinin ise mükellefıyet tesis tarihinden itibaren en geç 30 gün
içinde yaptırılması gerekmektedir.
3- Özel esaslara tabi mükellefler listesinde yer alan gerçek kişi, şirket ortağı ve kanuni
temsilcilerinin mükellefıyet tesis talebi üzerine yapılan yoklamalarda yerinde bulunamaması
halinde bu tamimin III-Mükellefıyet Tesisi başhklı bölümünün l'inci maddesinde belirtilen
açıklamalara göre işlem tesisi yapılacaktır. Ancak mükellefın iş yerinde bulunduğu ve faaliyetine
başladığının yapılan yoklama ile tespit edilmesi halinde sahte ve muhteviyatı itibarıyla yamltıcı
belge düzenleme şüphesi bulunan mükelleflerin sahte ve yanıltıcı belge düzenleyerek haksız
kazanç eide etmelerini önlemek amacıyla 1994/4 ve 2004/13 Seri No'lu Uygulama İç
Genelgelerine göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
4- Mükellefiyeti re'sen terkin edilen mükelleflerin B Seri 4 Sıra No'lu Tahsilat Genel
Tebliği kapsamında vergi dairesine müracaat ederek vergi borçlarım taksitlendirip ödemek
istemeleri halinde söz konusu mükelleflerin bu müracaatı faaliyetlerine devam ettikleri anlamına
gelmeyecek olup, yapılacak yoklama ve araştırmalar sonucunda faaliyette bulujîduklarımn tespit
&
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat;2 Cagaloglu / İSTANBUL
Telefon : 0(212)402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
Aynntılı bilgi için irtibat:
ll\ 1
Elif BİNGUL
edilmesi üzerine 2004/13 Seri No'lu Uyguİama İç Genelgesi doğrultusunda mükellefıyetierinin
tesis edilmesi gerekmektedir.
5- 2004/13 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesinde yer alan esaslara uygun olarak
mükellefıyet kaydı terkin edilen mükelleflerden;
- Faaliyetine başka bir adreste devam ettikleri öğrenilen mükelleflerin mükellefıyet kaydı,
mükellefıyetin terkin edildiği tarihten itibaren,
- Yeniden faaliyete geçtikleri belirlenen mükelleflerin mükellefıyet kaydı, yeniden
faaüyete geçtikleri tarihten itibaren,
- Tasfıyeye girdikleri öğrenilen mükelleflerin mükellefıyet kaydının ise (2009/3 Seri
No'lu Uygulama İç Genelgesi uyarınca) tasfıyeye giriş tarihinden itibaren yeniden tesis edilmesi
gerekmektedir.
6- Gelirleri; ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradî ile diğer kazanç ve
iratlardan veya bunların bir kaçmdan ibaret olanların mükellefİyet için verecekleri ilk
beyannameler üzerine tesis edilmesi gerekmektedir.
7- Fikri ve Sınaî Haklar Ceza Mahkemelerince haklarında hüküm bulunan kişilerin
faaliyetlerinin gelir vergisi ve diğer vergiler yönünden değerlendirilmesi, bu faaliyetin sadece
yasak faaliyet kapsammda yapılması halinde yapıldığı süre ile sınırlı olmak üzere, bunun
yanında vergi dairesine bildirmedikleri ticari veya mesleki faaliyetlerinin de bulunması halinde
bu faaliyetlerini sürdürdükleri müddetçe mükellefıyetinin tesis edilmesi gerekmektedir.
8- Murisin ölümünden itibaren mirasçıların aynı işe aralıksız devam etmeleri halinde,
2001/1 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi uyarınca; ölüm tarihinin muris için işi
bırakma, mirasçılan için ise işe başlama olarak kabul edilmesi, işe devam edecek olan
mirasçıların ölüm tarihini takip eden 1 ay içinde bildirimde bulunmaları durumunda bildirimin
zamanında yapıldığımn kabul edilmesi ve mirasçıların mükellefıyetierinin murisin ölüm
tarihinden itibaren tesis edilmesi gerekmektedir.
9- Hazine Müsteşarlığmdan izin alınarak yabancı uyruklu gerçek / tüzel kişiler tarafından
acılan irtibat bürolarının Türkiye'de ticaret yapmaları hukuken yasak olduğundan irtibat
bürosunun işyeri, buranın işlerini yönetmekle görevli kîşileri de daimi temsilci olarak kabul
etmek mümkün değildir, Buna göre İrtibat bürolarımn ticari faaliyette bulunmaması halinde,
mükellefıyet tesisine gerek bulunmamakla birlikte kesinti yoluyla ödenen vergiler için ayrıca
işlem tesis edilebileceği tabidir.
IV- İŞİ BIRAKMA BİLDİRİMİ VE RE'SEN TERK İŞLEMLERİ
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 161'inci maddesine göre; vergiye tabi olmayı
gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesi işi bırakmayı ifade eder, işlerin
herhangi bir sebep yüzünden geçİci bir süre için durdurulması işi bırakma sayılmaz. Amlan
Kanun'un 160'ıncı maddesinde yer alan hükme göre, işini bırakan mükellefler, keyfıyeti vergi
dairesine bildirmeye mecbur olup, 168'inci maddesine göre de bu bildirimin olayın vukuu
tarihinden itibaren bir ay içinde yapılması zorunludur.
^
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Elif BINGUL
Öte yandan mükellefıyet kaydının re'sen terkini de mümkün bulunmakta olup 2004/13
Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi'nde bu hususa ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Ayrıca mükellefler hakkında düzenlenen Vergi Tekniği Raporlarında mükellefıyet
kayıtların re'sen terkin edilmesi gerektiği belirtilmekle birlikte söz konusu Raporda terk tarihinin
belirtilmediği durumlarda Raporun düzenlenme tarihi itibarıyla mükellefıyet kaydının terkin
A- Gerçek Kişi Mükellefler
Gerçek kişi mükelleflerin mükellefıyet kayıtlarının sona ermesi; mükellefm kendi isteği
ile işini terk ederek keyfıyeti vergi dairesine bildirmesi, mükellefın ölümü, gaiplik kararı, belli bir
ticaret, sanat ve meslek icrasından sürekli mahrumiyet gibi hallerde mümkün olmaktadır.
Mükellefıyet tesisi işlemlerinin kolaylaştırması, hızlandırılması ve kırtasiyeciliğin
azaltılması amacıyla, 2012/08 sayılı Uygulama İç Genelgesinde gerçek kişilerden İşlem
Yönergesinin 7'nci maddesinde işi bırakma bildirimi ekinde almması gereken belgelerin
aranılmayacağı, ancak gerekli kontrollerin yapılması amacıyla nüfus cüzdanının aslımn vergi
dairesine ibraz edilmesi ve işi bırakma bildiriminin doldurulmasının yeterli olacağı belirtilmiştir.
Mükellefler tarafından işi bırakma bildiriminde doldurulan bilgilerle ilgili olarak, vergi
dairesince yapılacak yazışma ve yoklamalar ya da sistemden yapılacak sorgulamalar sonucunda
hata veya farklıhk tespit edilmesi halinde söz konusu bilgilerin mükeliefle irtibat kurularak
düzeltilmesi sağlanması ve gerekli işlemlerin buna göre yerine getirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, mükelleflerden istenilmeyeceği belirtilen belgelerin mükellefler tarafından
kendi rızaları ile vergi dairelerine ibraz edilmesi halinde bu belgelerin de kabul edileceği tabiidir.
Ayrıca, ilgili mevzuatmda mükelleflerden herhangi bir belgenin almmasına ilişkin hüküm yer
alması halinde bu belgelerin mükelleflerden aranılması gerekmektedir.
B- Nakliyecilîk Faaliyeti İle Uğraşan Mükellefler
Nakliyecilik faaliyeti ile uğraşan mükelleflerin vergiye tabi olmayı gerektiren
muamelelerinin tamamen durdurulması ve sona erdirilmesi için (Gelir Vergisi Kanunu 2003/3
SıraNo'lu İç Genelgesi uyarınca);
- Nakliyecilikte kullandıkları araçlarım noter satış sözleşmesi veya senetli olarak
satmaları,
- Trafık tescil şube veya bürosunda gayri ticariye çevirmeleri,
- Şayet hurdaya çıkardılarsa, hurdaya çıkarıldığını ilgili trafık şube veya bürolarından
ahnan bir belgeyle tevsik etmeleri,
- Aracın çahndığını ileri sürerek işi bırakma bildiriminde bulunanların ilgili trafîk şube
veya bürolarından aracın çahndığına ilişkin belgeyi de (çalınan araçların çahndığı tarihten
itibaren aradan 1 ay geçmiş olması şartıyla araç sahibinin talebi halinde trafık tescil defterine
çahndığına ilişkin gerekli kayıtlar düşülmektedir.) ibraz etmeleri gerekmektedir. İlgili trafık şube
veya bürosu yerine başkaca resmi kurum ve kuruluşlardan (emniyet, karakol, vb.) ahnması
halinde de bu belge işi bırakma açısından yeterli sayılacaktır.
^*"~~
9/11
Ankara Cad. Valilik Karşısı No: 5 Kat;2 Cağaloglu / İSTANBUL
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212) 402 46 12
Ayrmtılı bilgi için irtibat;
Elif BİNGÜL
- Mükelleflerin nakliyecilikte kullandıkları araçlarına çeşitli nedenlerle Gümrük, Orman
İşletme Müdürlükleri, İcra Daireleri, Mahkemeler vb. idareler tarafından el konulması halinde, bu
mükelleflerin durumlarını ilgili trafik şube veya bürosundan ya da ilgili resmi daire veya
kuruluşlardan (Emniyet, Gümrük, İcra Daireleri gibi) alacakları belgelerle tevsik etmeleri
gerekmektedir. Benzeri nedenlerle araçların yurt dışında aİıkonulduğu durumlarda da, bu
durumun ilgili ülke yetkili makamlarından veya bu iilkelerdeki dış temsilciliklerimizden alınan
belgelerle tevsik edilmesi mümkün bulunmaktadır. Söz konusu belge o ülkedeki dış
temsilciliklerimiz tarafından tasdik edilebileceği gibi yeminli tercüme bürolarmca yapılan
tercümeleri de kabul edilebilecektir.
Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı işi bırakma bildirimde bulunan nakliyecilik
faaliyeti ile uğraşan mükelieflerin, ticari faaliyetine devam etme imkânlarımn kalmadığı tarih
itibarıyla mükellefiyetleri kaldınlacaktır. İşi bırakma bildiriminde geç bulunulması bu durumu
değiştirmemekte olup, geç bildirimden dolayı usulsüzlük cezası uygulanacağı tabiidir.
C- Ticaret Şirketleri
Ticaret şirketlerinin tüzel kişiliklerinin ne zaman ve ne şekilde sona ereceği Türk Ticaret
Kanunu'nda düzenlenmiştir. Buna göre ticaret şirketlerinin tüzel kişilikleri tasfıye sürecinin sona
ermesini müteakip ticaret sicilinden kaydının silinmesi ile son bulmaktadır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 161'inci maddesinde; işi bırakmanın
vergiye tabi olmayı gerektiren muamelelerin tamamen durdurulması ve sona erdirilmesini ifade
ettiği, 162'inci maddesinde ise tasfıye ve iflas hallerinde, mükellefıyetin vergi ile ilgili
muamelelerin tamamen sona erdirilmesine kadar devam edeceği ve bu hallerde tasfıye memurları
veya iflas dairesinin, tasfıye ve iflas kararlarını ve tasfîyenin veya iflasın kapandığım vergi
dairesine ayrı ayrı bildirmelerinin zorunlu olduğu belirtilmiştir. Vergi Usul Kanunu'nda yer alan
bu düzenlemeden anlaşılacağı üzere, gerek sermaye şirketlerinin gerekse şahıs şirketlerinin
mükellefiyetlerinin sona erdirilmesi tasfıye ve iflas hallerine inhisar ettirilmiştir. Bir başka
ifadeyle mükellefın işi bırakmış sayılabilmesi için işi ile ilgili tedarik işlemlerini durdurmasımn
yanı sıra, işletmede bulunan emtia stokları ile diğer döner ve sabit değerlerinin de elden
çıkanlması veya bu varhklann işletme sahiplerince işletmeden çekilmiş olması, tüzel kişiliğe haiz
mükelleflerin ayrıca tasfiye sürecinin tamamlanarak ticaret unvanlannın sicilden silinmesi
gerekir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17'nci maddesinde; her ne sebeple olursa olsun
tasfıye haline giren kurumların vergüendirilmesinde hesap dönemi yerine tasfıye döneminin
geçerli olacağt, tasfıyenin kurumun tasfiyeye girmesine ilişkin genel kurul kararının tescil
edildiği tarihte başlayacağı ve tasfıye karannın tescil edildiği tarihte sona ereceği, başlangıç
tarihinden aynı takvim yılı sonuna kadar olan dönem ile bu dönemden sonraki her takvim yıh ve
tasfıyenin sona erdiği dönem için ilgili takvim yılı başmdan tasfıyenin bitiş tarihine kadar olan
dönemin bağımsız bir tasfıye dönemi sayılacağı, ayrıca tasfıye beyannamelerinin tasfıye
memurları tarafından tasfıye dönemlerinin sonundan itibaren Kanun'un 14'üncü maddesinde
yazıh sürelerde, tasfıyenin sona erdiği döneme ilişkin tasfıye beyannamesinin ise tasfıyenin
sonuçlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde kurumun bağlı olduğu vergi dairesine verileceği
hükme bağlanmıştır.
f10/11
Telefon : 0(212) 402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
Aynntıh bilgi için irtibat:
Elif BINGÜL
V- DİĞER HUSUSLAR
1- Mükellefler / yetkiü adamları / kanuni temsilcileri tarafından ibraz edilen belgelere
ilişkin olarak;2012/4 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi gereğince;
-Adres değişikliğine/ilave iş yeri açılışlarına ilişkin bildirimlerde ibraz etmeleri gereken
ve değişmediği yazılı olarak beyan edilen belgelerin örnekleri daha önceki veya merkez işyeri
mükellefıyetlerinin bulunduğu vergi dairelerinden yazı ile istenilecek olup ayrıca talep
edilmeyecektir.
-Vergi Dairelerine noter tasdikli olarak ibraz edilen tüm belgelerin okunakh fotokopileri,
vergi dairesi bünyesinde müdür yardımcısı, şef veya görevlendirilecek memur tarafından
uygunluğu kontrol edildikten sonra (isim ve unvan yazılarak tasdik edilecektir), istenilmesi
halinde noter tasdikli asılları iade edilecektir.
2- Mükellefiyete (işe başlama, nakil, şube açılışı, terk, vb.) ilişkin olarak Vergi Dairesine
teslim edilmesi gereken belgelerin vergi dairesine teslim edilmesi durumunda başkaca bir
tereddüt olmaması halinde ivedilikle işlem tesis edilecektir.
Vergi Dairelerince/Denetim Koordinatörlüklerince işe başlama - bırakma / şube açılışı /
nakil terk işlemlerine ait yoklama-mükellefîyet tesisi işlemlerinin yapılması esnasında;
-Kanuni bir zorunluluk bulunmadığı takdirde mükellefîerin/kanuni temsilcilerinin Vergi
Dairelerine çağrılmaması,
-Yoklama Fişi tanzimi esnasında işyerinde mükellef/yetkili adamı bulunuyorsa
yoklamaların bunlar nezdinde yapılması ile mükellefîyet tesislerinin zamamnda yapılarak,
mükelleflerin mağdur edilmemesi gerekmektedir.
3- Mükellefler ve meslek mensuplarının mağdur olmaması açısından; gelen yoklama
talebi üzerine, yoklama fışlerinin Otomasyonlu Vergi Daireleri îşlem Yönergesi'nde belirlenen
süreler göz önünde bulundurularak düzenlenmesi ve bekletilmeksizin en kısa sürede ilgili birİme
intikal ettirilmesi hususuna azami özen gösterilmesi gerekmektedir.
4- Mükellefler tarafından ibraz edilmesi gereken işe başlama / bırakma bildirimi yeniden
düzenlenmiş olup söz konusu bildirimlerin Vergi Daireleri tarafından Gelir İdaresi Başkanlığının
www.aib.gov.tr internet sitesinden temin edilerek mükelleflerin kullammına sunulması
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini ve bahsi geçen hususlara ilişkin bütün işlemlerin ilgili mevzuat ve bu
tamim doğrultusunda yapılmasına azami dikkatin gösterilmesini rica ederim.
D Müdür V.
n/n
Telefon : 0(212)402 44 81 Faks : 0(212)402 46 12
Elif BİNGÜL
T.C.
İstanbul Vergi Daircsi Başkanlığı
ISTANBUL
2012
Sayı : B.07.1.GÎB.4.34.19.02.105[148-TAMİM/VIl-2012/VUK-l/16985]^T-5OA
02*^2012
Konu : Bilgi verme, bilgi isteme.
SERİ : & SIRA NO :
(■
W^
.Vergi Dairesi Müdürlüğü)
213 sayılı Vergi Usul Kanunu çerçevesinde Vergi Dairesi Müdürlüklerinin mükellefler
ve diğer kamu kurum ve kuruluşlan ile olan bilgi ve belge paylaşımına ilişkin 12/11/2003
tarih 2003/14, 26/11/2004 tarih 2004/36, 18/05/2005 tarih 2005/20, 16/06/2005 tarih 2005/23,
27/09/2006 tarih 2006/20, 27/10/2006 tarih 2006/22, 14/08/2007 tarih 2007/20, 03/04/2009
tarih 2009/5, 09/01/2008 tarih 2008/1, 04/06/2008 tarih 2008/18, 14/06/2011 tarih 2011/157
sayılı tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar
bu tamimin konusunu oluşturmaktadır.
I- ÇİFTÇİLERİN BAĞ-KUR SİGORTALISI OLDUKLARINI GÖSTERİR
BELGEYİ İSTEMELERİ:
2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çahşanlar Sosyal Sigortalar
Kanunu'nun bazı maddelerinin değiştirilmesi ve bu Kanun'a ek ve geçici maddeler
eklenmesine ilişkin olarak, 24/07/2003 tarihinde kabul edilen ve 02/08/2003 tarih 25187 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanun'un 51'inci maddesi ile
2926 sayılı Kanun'un "Sigortahları Bildirme Yükümlülüğü" başlıkh 8'inci maddesi ve aynı
Kanun'un 52'nci maddesi ile 2926 sayıh Kanun'un "Tescilde Esas Alınacak Kayıttar" başlıkh
10'uncu maddesi değiştirilmiştir.
Bu itibarla, 2926 sayılı Kanun kapsamında sigortah olması gerekenlerin tespit edilerek
tescillerinin yapılabilmesi için Kanun'un "Tanımlar" başlıkh 3'üncü maddesinin (b) bendinde
belirtildiği gibi kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde,
kamuya mahsus mahaüerde ekim, dikim, bakım, üretim, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veya
doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünlerinin
üretimini, avlanmasmı, avcılar ve yetiştiriciler tarafından muhafazasım, taşınmasını
sağlayanlan veya bu ürünlerden sair bir şekilde faydalanmak suretiyle kendi adına ve
hesabına tarımsal faaliyette bulunan çiftçilerimizin ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde BağKur (SGK) sigortalısı olduklarını gösterir belgeyi istemeleri ile Kurumun talebi halinde de
çiftçilerimize ilişkin kayıtların Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gerekmektedir. -
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/IST.
Telefon:(0212)402 44 8 2 F a k s : ( 0 2 1 2 ) 5 l 1 01 92
e-posta: [email protected]
JL
1/6
Ayrıntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
Yeltekin KAYABAŞl Gelir Uzmanı
II- YÜKSEK SEÇÎM KURULUNDAN BİLGİ İSTEMİ :
Vergi Dairelerince Yüksek Seçim Kuruluna yazılacak bilgi isteme yazılarında, bilgi
verilmemesi halinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesine göre
Özel usulsüzlük cezası kesileceği yönündeki uyarılara yer verilmemesi gerekmektedir.
III- BİLANÇO, GELİR TABLOSU VE İŞLETME HESABI HÜLASASI
TASDİKİ:
Bilanço gelir tablosu ve işletme hesabı hülasası tasdikine ilişkin taleplerin sayı
gözetilmeksizin yerine getirilmesi gerekmektedir.
IV- KIYI BANKACILIĞINDAN ELDE EDİLEN FAİZ GELİRLERİYLE
İLGİLİ VERGİ İLİŞİĞİ OLMADIĞINA DAİR BELGE VERİLMESİ:
Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesi uyarınca bankacıhk işlemleri yapma ve
mevduat kabul etme izni kaldırılan T. İmar Bankası T.A.Ş. nezdinde bulunan tasarruf, ticari
kuruluşlar ve diğer kuruluşlar mevduatımn Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca ödenmesine
ilişkin usul ve esaslar hakkındaki 2006/10727 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'mn 3'üncü
maddesinde, hak sahiplerince 2003/6668 sayılı kararnamenin eki kararın 5'inci maddesinde
beliılilen belgelerin yanında ayrıca kıyı bankacılığından elde edilen faiz gelirleri için vergi
dairesinden vergi ilişiğinin olmadığına dair belgenin ödemeyi yapacak görevli banka şubesine
ibraz edilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Kıyı bankacılığından (off-shore bankacıhk) elde edilen faiz gelirleriyle ilgili vergi
ilişiği olmadığına dair belge verilebilmesi için hak sahiplerinin kıyı bankacıhğından elde
edilen faiz gelirlerini beyan edip vergilerini ödemeleri gerekmektedir
Konu ile ilgili olarak müracaat eden mükelleflerden ikametgah adresi, T.C. kimlik
numarası, vergi kimlik numarası, telefon numarası, varsa cep telefon numarası ve e-posta
adresinin yer aldığı bir dilekçe ile onaylı nüfus cüzdanı örneği (ya da nüfus cüzdamnın arkalı
önlü çekilmiş okunaklı bir fotokopisi ash ile birlikte ibraz edilmesi halinde vergi dairesi
yetkilileri onaylayabileceklerdir) ahnacaktır. Off-shore hesap sahibinin yabancı uyruklu
olması halinde pasaportun onaylı bir örneği alınacak ya da fotokopisi ahnarak aslı gibi olduğu
vergi dairesi yetkililerince tasdik edilecektir.
Dilekçe ve eklerinin ahnması üzerine vergi dairelerince günlük olarak bilgisayara giriş
yapılacaktır.
Bu bilgilerin değerlendirilmesi sonucunda mükellefe vergi ilişiğinin olmadığına dair
belge verilmesinde sakınca olmadığının Gelir İdaresi Başkanhğınca bildirilmesi üzerine,
otomasyonlu vergi dairelerinde bilgisayardan iki nüsha vergi ilişiği olmadığına dair belge
alınacaktır. Belgenin bir örneği tarih konularak imzalamp mühürlendikten sonra mükellefe
verilecek, diğer örneği ise dosyasında saklanacaktır. Başkanhkça ilişik kesme onayı
verilmeyen mükelleflerle ilgili olarak inceleme sonucuna göre işlem yapılacaktır.
m
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cagaloğlu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
c-posta: [email protected]
Ayrıntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gelİr Uzm. Yrd.
Yeltekin KAYABAŞI Gelir Uzmam
V- İSTANBUL YAKASI IL TELEKOM MÜDÜRLÜĞÜ MÜŞTERİLERİ
HAKKINDA BİLGİ BELGE TALEPLERİ:
îstanbul Yakası İl Telekom Müdürlüğünden hizmet alan müşterilere ait bilgi ve
beigelere ilişkin Genel Müdürlükten talep edilen bilgiler İl Telekom Müdürlüklerinden temin
edilerek ilgili kurum ya da kuruluşa aktarılmaktadır.
18/07/2007 tarihi itibarıyla İstanbul Yakası İl Telekom Müdürlüğünden hizmet alan
müşterilerine ait kimlik, telefon veya adres bilgisi talepleri, Telekom Müşteri Sistemi
kullanılarak tek merkezden verileceğinden, söz konusu bilgi taleplerinin "Ankara İl Telekom
Müdürlüğü Operatörlü Servisler Müdürlüğü Alsancak Sok. B Blok 5. Kat Ulus/ANKARA"
adresinden talep edilmesi gerekmektedir.
Bilgilendirme mektubunun gönderilmesinden sonra söz konusu taleplerin ilgili Kurum
veya Kurumca İl Telekom Müdürlüğüne gönderilmesi durumunda (mesai saatleri dışında
elden takipli veya acil talepler hariç) herhangi bir işlem yapılmayacak olup ilgili
Kurum/Kuruluşa iade edilmek durumunda kalınacağından herhangi bir olumsuzluk
yaşanmaması için yukarıda yapılan açıklamalara göre işlem yapılması gerekmektedir.
VI- İŞE BAŞLAMA VE BIRAKMAYA İLİŞKİN BİLDİRİM ZORUNLULUĞU:
Gelir İdaresi Başkanlığmın, vergi dairesi başkanlıklarına hitaben 20/04/2011 tarih ve
B.07.1.GİB.0.15.70.120.[01]-38843 sayılı yazısında aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği vergi
dairelerine getirilen ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit
usulde gelir vergisi mükellefı olanların işe başlamaları ve işi bırakmalarına ilişkin bildirim
zorunluluğu, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında
14/06/2007 tarihinde yapılan protokol gereği Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda
yerine getirilmektedir.
25/02/2011 tarih ve 1. Mükerrer 27857 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6111 sayılı
Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu ve Diğer Bazı Kanuıı ve Kamın Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun'ta 5510 sayılı Sosyat Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 8'inci
ve 9'uncu maddelerinde değişiklik yapılarak 6111 sayılı Kanun'un 52'nci maddesi ile anılan
Kanun'a Geçici 35'inci madde eklenmiştir.
A- Ticari Kazanç veya Serbest Meslek Kazancı Nedeniyle Gercek veva Basit
Usulde Gelir Vcrgisi Mtikellcfi Olanlar:
6111 sayılı Kanun'un 27'nci maddesiyle, 5510 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin
üçüncü fıkrasında; "4'uncü maddenin birinci fikrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendinde buiunanlar hariç oîmak üzere diğer alt bentleri kapsamında sigortalı sayılan kişiler
için 7'nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıcından;"
ibaresi "4'üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde
bulunaniar hariç olmak üzere diğer alt bentleri kapsamında sigortah sayılan kişilerden köy
ve mahalle muhtarları için seçildiklerine iîişkin mazbatalarmı ilgili seçim kurulundan
aldıkları tarihlen, sigortalüıkları vergi mükellefıyetlerinin başladığı tarihten başlayan
sigortalılar için vergi mükellefıyeti işieminin tesis tarihinden itibaren iki ayı geçrn&melcüzere
Jf^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
3/6
Ayrıntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Tjelir Uzm. Yrd.
Yeltekin KAYABAŞI Gelir Uzmanı
ilgili vergi dairesince vergi mükellefınin işe başlama işlemlerinin tekemmül ettirildiği tarihîen
ve diğerleri için 7'inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde beiirtilen sigortaiılık
basiangıcından;" şeklinde, "esnaf sicil memurluğu" iharesi "Esnaf ve Sanatkâr Sicil
Müdüriüğü" olarak değistirilmiştir." şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Bu düzenleme uyarınca, sigortalılıkları vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihten
başlayan sigortalılar için vergi mükellefıyeti işleminin tesis tarihinden itibaren iki ayı
geçmemek üzere ilgili vergi dairesince vergi mükellefınin işe başlama islemlerinin tekemmül
ettirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içinde mükelleflerin işe başladıklannın Sosyal
Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 6111 sayılı Kanun'un 28'inci maddesiyle; "5510 sayılı Kanun'un
9 'uncu maddesinin birinci fikrasmın (b) bendinin (5) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde
değişlirilmiş; (7), (8), (9) ve (10) numaralı alt bentlerinde yer alan "tarihten" ibarelerinden
sonra gelmek üzere "bir gün öncesinden" ibareleri, (10) numaralı alt bentten sonra aşağıdaki
ali bent ve üçüncü fıkrasının sonuna aşağıdaki cümîe eklenmiştir.
"5) Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çahşanlar için, iarımsal faaiiyetinin
sona erdiği veya 6'ncı maddenin birinci fikrasımn (Î) bendi uyarmca muafiyet kapsamma
girdiği yahui 65 yasını doidurması nedeniyie talepte bulunduğu tahhten,"
"11) 6132 sayıh Kanun'a îabijokey ve antrenörler için, lisansları yenilenmeyenlerin
lisansiı oldukları ydın sonundan,"
"Vergi daireierince vergi mükellefıyetinin sona erdiğine ilişkin yapüacak
büdirimierde bu süre vergi mükeilefiyeti terk işieminin tesis tarihinden itibaren iki ayı
geçmemek üzere vergi mükeüefmin işi bırakma işiemlerinin vergi dairelerince iekemmül
ettirildiği tarihten başlar. " şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Bu düzenleme uyarınca da, vergi mükellefıyeti terk işleminin tesis tarihinden itibaren
iki ayı geçmemek üzere vergi mükellefmin işi bırakma islemlerinin ilgili vergi dairesince
tekemmül ettirildigi tarihten itibaren en gec on gün içinde mükelleflerin işini bıraktıklarının
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Ancak, Gelir İdaresi Başkanhğı ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında
yapılan protokol gereğince ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya
basit usulde gelir vergisi mükellefı olanların işe başlamalan ve işi bırakmalarına ilişkin
bildirimler Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda yerine getirilmektedir.
Bu nedenle, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun
8'inci ve 9'uncu maddeleri kapsamındaki işe başlama ve işi bırakmalara ilişkin bildirimler
vergi dairelerince Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanhğına yazılı olarak yapılmayacaktır.
Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir
vergisi mükellefı olanların, işe başlama ve/veya işi bırakmalanna ilişkin bildirimlerin
yukarıda belirtilen sürelerde elektronik ortamda ilgili kuruma gönderebilmesi için işe başlama
ve İşi bırakma bildirimlerine ilişkin sicil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz yapılmasına
azami dikkatin gösterilmesi gerekmektedir.
îşe başlama ve/veya işi bırakma bildirimine ilişkin sicil İşlemlerinin vergi dairelerince
süresinde yapılamaması nedeniyle, Başkanlığımızca işe başlama ve/veya gj^bırakma
4/6
___^_
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
2^
Aynntılı bilgi için: Ahunur Ü N E R ^ I i r Uzm. Yrd.
bildiriminin elektronik ortamda Sosyal Güvenlik Kurumuna yukarıda belirtilen sürelerden
sonra bildirilmesi halinde, adı geçen Kurumca düzenlenecek idari para cezalarmdan, işlemleri
süresinde gerçekleştirmeyen vergi dairesi yöneticileri ve personeli bizzat sorumlu olacaktır.
B- SGK Baskanlıgı birimlerince adlarına idari para cezaları kesilen vergi
dairelerince vapılacak islemler:
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı birimlerince 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda belirtilen sürelerde ticari kazanç veya serbest meslek
kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefı olanların işe başlamaları
ve/veya işi bırakmalarına ilişkin bildirimlerin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanhğı
birimlerine bildirilmemiş olduğu gerekçesiyle bazı vergi dairesi müdürlüklerine idari para
cezası uygulanmıştır.
Sosyat Güvenlik Kurumu Başkanhğı birimlerince bazı vergi dairelerine kesilen idari
para cezalarına, vergi dairelerince itiraz edilmekle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu
Başkanhğı birimlerince yapılan bu itirazlara cevap verilmediği, idare mahkemelerine
cezaların iptali için dava açıldığı ve davaların halen devam ettiği bilgileri Gelir İdaresi
Başkanhğına intikal etmektedir.
6111 sayıh Kanun'un 52'inci maddesi ile 5510 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 35'inci
maddesinde "Bu Kanun'un 8'inci maddesinin üçüncü fıkrasında ve 9'uncu maddesinin
hirinci fıkrasımn (b) bendinde belirtilenler için aynı maddenin üçüncü fıkrasında beiirtilen
yükümlülükier ile Il'nci maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen yükümlülüklerden bu
maddenin yürürlük tarihine kadar yerine getirilmiş olanları, yasal süresinde yerine getirilmiş
sayılır ve idari para cezası uyguianmaz. Bu yükümlükler için daha önce uygulanan idari
para cezaları, kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilir, ancak tahsil edilmis
tutariar red ve iade veya mahsup edilmez." hükmüne yer verilmiştir.
Bu nedenle, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit
usulde gelir vergisi mükellefı olanların işe başlamaları ve/veya işi bırakmalarına ilişkin
bildirimlerin, 5510 sayıh Kanun'da belirtilen sürelerde yerine getirilmediği gerekçesiyle,
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı birimlerince adlarına idari para cezalan kesilen vergi
dairelerince,
EVDO sisteminde "GİB / Sorgulamalar" menüsündeki "S.G.K.ya Bildirim Tarihini
Sorgulama Ekranı"ndan öncelikle idari para cezası kesilmesine gerekçe olan mükelleflerin işe
başlama ve/veya işi bırakma tarihlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna 6111 sayıh Kanun'un
yayımlandığı 25/02/2011 tarihinden önce Gelir İdaresi Başkanhğınca elektronik ortamda
bildiriminin yapıldığı teyit edildikten sonra, 6111 sayılı Kanun'un 52'nci maddesi ile 5510
sayıh Kanun'a eklenen Geçici 35'inci madde hükmü kapsamında bildirim yükümlülüğünün
25/02/2011 tarihinden önce yerine getirilmesi nedeniyle daha önce uygulanan idari para
cezalannm kesinleşip kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edilmesi gerektiği, Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanhğı birimlerinden bir yazıyla talep edilecektir.
Aynca, dava safhasında olanlar için de ilgili mahkemeye verilecek ek bir dilekçe ile
6111 sayıh Kanun'un 52'nci maddesi ile 5510 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 35'inci madde
hükmü kapsamında bildirim yükümlülüğünün 25/02/2011 tarihinden önce yerine getirilmesi
nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı birimlerince vergi dairesine kesilen idari para
cezalarının terkin edilmesi yönünde karar verilmesi ilgili mahkemelerden talep e^îTecektir.
j ^ 1
5/6
Telcfon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Ayrıntılı bilgi için: Ahunur ÜNEBêlİrUzm. Yrd.
VII- SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINCA İSTENEN MÜKELLEFİYET
YAZILARININ TÜM VERGİ DAİRELERİNCE TEMİN EDİLMESİ GEREKTİĞİ:
Yeşilkart, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Yardımı Asker Ailelerine Sağhk
Cüzdanı verilmesi, Yaşlıhk ve Sakatlık Ayhğı bağlanması ile Muhtaçlık Belgesi
düzenlenmesi işlemlerinde başvuru sahiplerinin mükellefıyet kaydının bulunduğu yer vergi
dairesine yönlendirilmeden işlemlerin başvurulan vergi dairesince gerçekleştirilmesi, daha
detaylı bilgi istenilmesi halinde ise başvuru sahiplerinin bağlı bulundukları vergi dairelerine
yönlendirilmeleri gerekmektedir.
VIII- ÖZÜRLÜ KİŞİYE BAKAN AKRABASINA EVDE BAKIM ÜCRETİ
BAĞLANMASI İLE İLGİLİ MÜKELLEFİYET BİLGİSİ VERİLMESİ:
"Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine
İlişkin Yönetmelik" hükümlerine göre İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne müracaat eden
kişilerin durumiarının incelenerek özürlü kişiye bakan akrabasına evde bakım ücreti
bağlandığı, bu hizmetin Yönetmeliğe uygun olarak yürütülebilmesi amacıyla müracaat eden
kişilerden bir takım belge ve bilgiler istendiği, özürlü yakınlarının mağdur edilmemesi ve
müracaatçıların mal varhğı ve gelir durumları ile ilgili gerçek tespitlerin yapılabilmesi için
Mal ve Sosyal Güvenlik Durumunu Gösterir Belge (Form-l)'nin "tapu sicil, vergi dairesi,
belediye ve trafık tescil" kurumları tarafından tam olarak doldurulmasının büyük önem
taşıdığı, bu bilgilerin doldurulması işlemlerini müracaatçının kendisinin elden takip etmesiyle
ilimizdeki tüm vergi dairelerinden ekte yer alan "Form-ı" belgesinin vergi dairesi ile ilgili
olan bölümünün; kişilerin "vergi sicil kaydımn bulunup, bulunmadığı ve işyeri niteliğine
ilişkin" bilgilerin vergi dairelerince onaylanması gerekmektedir.
İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünce özürlü kişiye bakan akrabasına evde bakım ücreti
bağlanması ile ilgili olarak, vergi dairelerine Form-1 belgesini onaylatmak üzere müracaat
eden özürlü yakınlarına, formda istenilen vergi mükellefıyetinin olup olmadığı yönündeki
bilgilerin verilmesi vergi mahremiyetinin ihlali anlamına gelmeyeceğinden, Vergi Usul
Kanunu'nun 5'inci maddesi hükümleri de göz önünde bulundurularak, söz konusu bilgilerin
verilebileceği tabiidir.
mahal verilmemesini ve gereğinin bu tamimde yapılan açıklamalar doğrultusunda yapılması
hususuna azami özenin gösterilmesini rica ederim.
6/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/ÎST.
Teldbn: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
e-posia: [email protected]
Aynntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
T.C.
İ^TAKIRİ II
2012
02^2012
Sayı : B.07.1.GlBA34.19.02-220.01[Mük.257-TAMtMAÎII-2012AnjK-l/16986]-T:aaLV
Konu : E-beyan
SERİ : & SIRA NO : TS^
(
UYGULAMA GRUP MÜDÜRLUĞÜNE
Elektronik beyanname uygulamasma ilişkin 27/01/2004 tarih 2004/4, 24/03/2004 tarih
2004/18, 29/12/2004 tarih 2004/38, 21/02/2006 tarih 2006/5, 11/04/2007 tarih 2007/8,
tarih 2009/22, 14/04/2010 tarih 2010/5 No'lu tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada
I- ELEKTRONİK BEYANNAME İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER:
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin Maliye Bakanhğına
verdiği yetkiye dayanılarak getirilen vergi beyannamelerinin elektronik ortamda gönderilmesi
mecburiyetine ilişkin düzenlemeler 340, 346, 351, 357, 367, 368, 373, 376, 386, 405 ve 407
Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde 15, 26, 29, 30 ve 31 No'lu Vergi Usul
Kanunu Sirküleri 2004/11 ve 2005/1 Sıra No'lu Uygulama İç Genelgesi ve 2006/1 Sıra Vergi
Usul Kanunu İç Genelgesi'nde yapılmış olup 376 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinde de e-beyan yolu ile hiçbir hadle sınırlı olmaksızın hangi beyannamelerin verileceği
ile ilgili gerekli açıklamalar yapılmıştır.
A- Elektronik Ortamda Gönderilmesi Gereken Beyannameler:
- Kurumlar Vergisi Beyannamesi,
- Kurumlar Vergisi Mükellefleri İçin Geçici Vergi Beyannamesi,
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi,
- Gelir Vergisi Mükellefleri İçin Geçici Vergi Beyannamesi,
^ ^
^
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
^
1/11
Ayrıntılı bilgi için: Adem ERDEM Gelir Uzmanı
Reyhan AYDOĞAN Gelir Uzmanı
- Katma Değer Vergisi Beyannameleri,
- Muhtasar Beyanname,
- Özel İletişim Vergisi Beyannamesi,
- Şans Oyunları Vergisi Beyannamesi,
- Hizmet Vergisi (Banka Muameleleri Vergisi / Sigorta Muameleleri Vergisi)
- Özel Tüketim Vergisi Beyannameleri. (2/A ÖTV Beyam 22 Seri No'lu Özel
Tüketim Vergİsi Genel Tebliği ile 01/12/2011 tarihinden itibaren elektronik ortamda verilme
zorunluluğu getirilmiş olup, 15 No'lu Özel Tüketim Vergisi Sirküleri ile 01/02/2012 tarihine
kadar elden, kağıt ortamında da kabul edilmesi mümkün bulunmaktadır.)
B- E-Beyan Gönderme Şifresi Verüebüecek Kişiler
1. 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanunu uyarınca çıkarılan tebliğlere göre, aktif büyüklükleri veya net satış
hasılatlan belli bir tutarın üzerinde olması nedeniyle beyannamelerini meslek mensubuna
imzalatmak zorunluluğunda bulunmayan mükellefler,
2. Muhasebeye ilişkin işlemleri, işletmede bağımh olarak çalışan ve 3568 sayıh
Kanun'a göre ruhsat almış bulunan meslek mensupları tarafından yerine getirilen mükellefler,
3. Herhangi bir hadde ve sımrlamaya tabi olmaksızın, yeminli mali müşavirlerle tam
tasdik sözleşmesi imzalamış olan mükellefler,
4. Özel Bütçeli İdareler,
5. İl Özel İdareleri,
6. Belediyeler ve bunlara bağh iktisadi işletmeler,
7. Kamu İktisadi Teşebbüsleri,
8. Devlet ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri İştirakleri,
9. Döner Sermayelİ İşletmeler,
10. Özerk Kuruhışlar,
11. Diğer Kamu Kurumları,
12. Noterler,
13. 1136 sayılı Avukathk Kanunu'na göre ruhsat almış avukatlar,
14. 1581 sayılı Kanun'a göre kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri,
2/11
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlıı/IST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212)511 01 92
Aynntılı bilgİ için: Adem ERDEM Gelir Uzmanı
15. 3568 sayılı Kanun uyarınca yetki alrmş olan serbest muhasebeci, serbest
muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerden, mesleki faaliyetini icra etmeyen
ancak, gelir getirici faaliyeti bulunanlar,
16. 5362 sayılı Kanun'a göre kurulan meslek odaları ve birliklerî. (Sadece işletme
hesabı esasına göre defter tutan mükellefleri için.)
C- Zorunluhık Kapsamındaki Beyannamelerin Kendiliğinden ve Pişmanlık
Talepli Olarak Elektronik Ortamda Verilmesi.
Konuya ilişkİn olarak 5398 sayılı Kanun'un 23'üncü maddesinin (a) ve (b)
fıkralarıyla, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci ve mükerrer 355'inci maddelerine
birer fıkra eklenmiştir. Bu fıkra hükümlerinin uygulanmasına ilişkin gerekli açıklamalara da
351 SıraNo'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yer verilmiştir.
5398 sayılı Kanun'un 23'üncü maddesinin (a) fıkrası ile Vergi Usul Kanunu'nun
mükerrer 257'nci maddesinin sonuna eklenen fıkra uyarınca, kanunî süresi geçtikten sonra
kendiliğinden veya pişmanhk talepli olarak verilen beyannamelerin elektronik ortamda
gönderilmesi üzerine, elektronik ortamda düzenlenen tahakkuk fışi ve/veya ihbarnameler,
mükellef, vergi sorumlusu veya bunlarm elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi
verdiği gerçek veya tüzel kişilere elektronİk ortamda üetilecek ve bu ileti tahakkuk fışi
ve/veya ihbarnamenin muhatabına tebliği yerine geçecektir.
351 Sıra NoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin Resmi Gazete'de yayımlandığı
13/10/2005 tarihinden itibaren, zorunluluk kapsamına giren mükelleflerce ister kanuni süresi
içerisinde isterse kanuni süresinden sonra kendiliğinden ya da pişmanhk talepli olarak
verilecek beyannameler elektronik ortamda kabul edilebilecek ve verilme tarihleri dikkate
ahnarak gerekmesi halinde adlarına Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesi
gereğince durumlanna uygun özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
1. Beyannamelerin Kanuni Süresi Içerisinde ve Kağıt Ortammda Verilmesi:
Mükelleflerin elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu kapsammda bulunan
beyannamelerini elektronik ortamda vermeyerek ilgili vergi dairesine elden veya posta
vasıtasıyla ve kanunî süresi içerisinde kağıt ortamında vermeleri durumunda, bu
beyannamelerle ilgili tahakkuklar verilecek ve bu beyannameler kanunî süresinde verilmiş
beyanname sayümakla birlikte, bunlarm mükellefleri adına (beyannamelerini elektronik
ortamda vermemiş olmalarından dolayı mükellefe ayrı bir bildirimde bulunulmasına gerek
kalmaksızın) Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinin birinci fıkrasmın 1, 2 ve
3 numarah bentlerinde yazılı olan ve durumlarına uyan Özel usulsüzlük cezası tam olarak
kesilecektir.
3/11
Telefon: (0212)402 44 82 Faks: (0212)511 01 92
Ayrıntıh bilgi için: Adem ERDEM Gelir Uzmanı
2. Beyannamelerin Kanuni Süresi Geçtikten Sonra Verilmesi:
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinin sonuna 6009 sayılı Kanun'la
eklenen ve 01/08/2010 tarihinde yürürlüğe giren fıkra hükmü uyarmca beyannamelerini
elektronik ortamda gönderme zorunluluğu bulunan mükelleflerin, bu beyannamelerini kanunî
süresi içerisinde elektronik ortamda göndermeyip kanunî süresinin sonundan başlayarak
birinci 30 günlük süre içerisinde ve elektronik ortamda vermeleri halinde durumlarına uyan
özel usulsüzlük cezası 1/10 oranmda; bunu takip eden ikinci 30 günlük süre içerİsinde
vermeleri halinde ise bu ceza 1/5 oranında uygulanacaktır.
Beyannamelerini elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirilen mükelleflerin,
elektronik ortamda göndermek zorunda oldukları beyannamelerini kanunî süresi ve bunu
takip eden birinci ve ikinci 30 günlük süreler geçtikten sonra vermeleri veya bu
beyannameleri vermediklerinin idarece tespit edilmesi halinde ise adlarına mükerrer 355'inci
maddede yazılı özel usulsüzlük cezası tam olarak kesilecektir.
3- Sehven Kanuni Süresinden Sonra Seçüerek Verilen Beyannameler
Bazı mükellefler tarafından vergi dairelerine müracaat edilerek elektronik ortamda
pişmanhk hükümlerinden yararlanma talebiyle verdikleri beyannamelerde yanlışhkla "kanuni
süresinden sonra" seçeneği işaretlenebilmektedir. Mükellefler tarafından elektronik ortamda
verilen beyannamelerde yanhşlıkla "kanuni süresinden sonra" seçeneğinin işaretlendiğinin ve
elektronik ortamda bulunan açıklama kısrmnda açık olarak pişmanhk hükmünden yararlanma
taleplerinin belirtildiğinin yazıh olarak yapacağı müracaat ile ifade edilmesi durumunda;
yapılan araştırma neticesinde ve mükellefın durumunun 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
"Pişmanhk ve Islah" başlıkh 371'inci maddesinde belirtilen şartları taşıması ve vergi dairesi
müdürünce bu durumun uygun görülmesi halinde, tahakkuk işlem türünün ve vadenin
değiştirilmesi, gecikme faizinin pişmanhk zammına dönüştürülmesine yönelik olarak
bilgisayar programlarında gerekli değişiklik yapılarak vergi daireleri sistemlerîne
aktarılmıştır. Konu ile İlgili düzeltme işlemleri vergi dairesi müdürü şifresi ile
yapılabilecektir,
Ayrıca, pişmanhk müessesesi mükellefın tamamen kendi isteği ile kullandığı bir hak
olup, bu hakkm kullanılması sonucu kanuna aykırı hareketin yaptırımı olan cezai müeyyide
uygulanmamaktadır.
Dolayısıyla, mükelleflerin böyle bir haktan yararlanırken bir yandan da dava açma
haklarını sakh tutmalanna ilişkin olarak pişmanhkla verilen beyannameyi ihtirazi kayıtla
vermeleri mümkün bulunmamaktadır.
Pişmanhk zammının hesaplanmasına ilişkin açıklamalara 169 Sıra No'lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği'nde yer verilmiştir. Pişmanlık zamrm, yalnızca oran olarak gecikme
zammına bağlandığından, pİşmanhk zammımn günlük hesaplanmasına imkân
bulunmamaktadır.
^ ^
r
Ankara Cad. Valiük Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Teletbn: (0212)402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
4/11
Aynntılı bilgi için: Adem ERDEM Gelir Uzmanı
II- TASFİYE HALİNDEKİ KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN
ELEKRONİK ORTAMDA BEVANNAME VERMELERİ:
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17'nci maddesinde, tasfıye haline giren kurumların
vergİlendirilmesinde hesap dönemi yerine tasfıye döneminin geçerli olacağı ve tasfıye
beyannamelerinin, tasfıye memurlan tarafından tasfıye dönemlerinin sonundan itibaren
Kanun'un 14'üncü maddesinde yazılı sürelerde, tasfıyenin sona erdiği döneme ilişkin tasfıye
beyannamesinin ise tasfıyenin sonuçlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde kurumun bağlı
olduğu vergi dairesine verileceğİ hüküm altına alınmıştır.
Tasfıye halindeki kurumlar vergisi mükellefleri de kurumlar vergisi beyannamelerini
(kıst dönemler haric') elektronik ortamda göndermek zorundadırlar. Tasfıye halindeki
kurumlar vergisi mükelleflerinin kullamcı kodu, parola ve şifre alma şartlarmı taşımamaları
bu mükelleflerin kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda gönderme
zorunluluklarını ortadan kaldırmamaktadır.
Kullanıcı kodu, parola ve şifre alma şartlarını taşımayan tasfıye halindeki kurumlar
vergisi mükellefleri kurumlar vergisi beyannamesini 340 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliği'nde belirtilen elektronik ortamda beyanname gönderme aracıhk yetkisi almış
meslek mensupları vasıtası ile göndermek zorundadırlar.
Ancak, tüzel kişiler için tasfiye, devir, birleşme ve hesap döneminin değişmesi
durumunda verilmesi gereken kıst dönem kurumlar vergisi beyannameleri henüz elektronik
ortamda ahnamamaktadır. Amlan kıst dönem kurumlar vergisi beyaruıamelerinin kağıt
ortamında vergi dairelerince kabul edilmesi gerekmekte olup elektronik ortamda
gönderilmediğinden dolayı cezai müeyyidesi bulunmamaktadır.
III- DÜZELTME BEYANLARI:
A- Düzeltme Beyannamesi Verilmesi Durumunda Yapılacak İşlemler:
368 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde daha önce verilmiş bulunan
beyanname veya beyannamelerdeki hata ve/veya eksikliklere ilişkin verilecek düzeltme
beyannamelerinin, daha önce verilen beyanname ya da beyannamelerdeki bilgileri de
kapsayacak şekilde verilmesi konusunda açıklamalar yapılmış olup aynca konu ile ilgili
olarak 2007/8 Uygulama Iç Genelgesi yayımlanmıştır.
Buna göre, düzeltme beyannamesi, daha önce verilmiş bir beyannameye ilişkin olarak,
matrah ve/veya vergiyi azaltıcı/artırıcı, sonraki döneme devredilen vergiyi azaİtıcı/artmcı,
mahsup, tecil ya da iade tutarım azaltıcı/artıncı nitelikte verilen beyannamedir.
Söz konusu Tebliğ iie getirilen düzenlemelerin yürürlük tarihi olan 05/03/2007 tarihi
itibarıyla verilecek düzeltme beyannameleri; son durumu gösteren ve dajoa--önce verilen
j?
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
5/11
Ayrıntılı bilgî için: Adem EdDEM Gelir Uzmani
Reyhan AYDOĞAN Gclir Uzmanı
beyannamedeki bilgileri kapsayan, aym vergilendirme dönemi için birden fazla düzeltme
beyannamesi verilmiş ise bir önceki beyannamedeki bilgileri de kapsayan nitelikte olmalıdır.
Süresinde veya süresinden sonra elden getirüen ya da posta ile gönderilen düzeltme
beyannameleri tahakkuk eden vergisİ olmasa dahi ilgili alanlannın mutlaka bilgi girişi
yapılacaktır. Vergi bildirim satırlarının bilgi girişlerinin yapılması üzerine tahakkuk fışi sistem
tarafından otomatik olarak düzenlenecektir.
Ancak, vergi dairesi otomasyon uygulamalarında bazı vergilere ilişkin verilen
beyannamelerin vergi bildirimine ilişkin satırlannın girişi yapılmadığından bu durumda olan
vergiler için düzeltme beyannamesi alınması durumunda, vergi dairelerince düzeltme
beyannamesine ilişkin yeni düzenlenecek tahakkuk fışinin mahsup alanına bir önceki
beyannameye ilişkin tahakkuk fişinin "ödenecek olan" alanındaki tutar ilave edilerek, düzeltme
beyannamesinin tahakkuk fışinin bilgisayar ortamında düzenlenmesi sağlanacaktır.
Dİğer taraftan, otomasyonlu vergi dairelerinde, elden verilen, posta ile veya elektronik
ortamda gönderilen düzeltme beyannameleri ile ilgili olarak "Düzeltme Beyannamesi Durum
Listesi" gün sonunda sistemden alınacaktır. Bu listede yer alan düzeltme beyannameleri ile
mükelleflere ait daha önce verilen veya gönderilen ilgili dönem beyannameleri karşılaştınlacak
ve veriliş durumuna göre gerekli işlemler yapılacaktır.
B- Vergi İnceleme Raporlanna İstinaden Beyannamelerin Düzeltilmesi:
Vergi Dairesi Otomasyon Sistemi uygulama yazıhmlarında, katma değer vergisi
beyannameleri ile ilgili vergi inceleme raporuna istinaden, rapora konu olan vergi ve döneme
ilişkin beyanname bilgilerinin düzeltilmesine imkan veren düzenleme yapılmıştır.
Konu ile ilgili olarak, "0038 Vergi İnceleme Raporuna Dayalı DüzeltÜmiş Beyanname"
işlem türü ile "9023 Vergi Inceleme Raporuna Dayalı Düzeltilmiş Beyanname" tahakkuk türü
tanımı yapılmıştır. Ayrıca Sürekli Yükümlülükler/Beyanname Kabul Masası/Tahakkuk İşlemi
fonksiyonu altında "Vergi İnceleme Raporuna Dayalı Düzeltilmiş Beyanname Kaydetme"
fonksiyonu hazırlanarak yalmzca katma değer vergisi beyannameleri için geçerli olan söz
konusu uygulama müdür ve müdür yardımcısı düzeyinde yetkilendirilerek vergi dairelerinin
kullanımına açılmıştır.
Buna göre, vergi dairesince inceleme raporuna istinaden düzeltilen beyanname,
mükellefın son beyannamesi olarak kabul edilecek olup bundan sonra verilecek düzeltme
beyannamesinin değerlendirilmesinde de bu beyanname dikkate ahnacaktır,
Diğer taraftan, vergi dairelerince inceleme raporuna istinaden düzeltüen bilgilerin daha
sonraki dönemleri etkileyip etküemediğinin araştırılması, etkilenen dönemlere ilişkin
beyanname bilgilerinin düzeltilerek durumun bir yazı ile mükellefe bildirilmesi, yapılan
düzeltme işlemi sonucunda ödenecek verginin çıkması halinde ise vergi/ceza ihbarnamesinin
düzenlenerek mükellefe tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Cİ
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
IV- ELEKTRONİK ORTAMDA DÜZELTME BEYANNAMESİ VERİLMESİ
DURUMUNDA CEZA KESÎLİP KESİLMEYECEĞİ:
05/03/2007 tarihinde yürürlüğe giren 368 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği'nin 7'nci paragrafında "213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci
maddesinin Maliye Bakanhğına verdiği yetkiye istinaden, bu Tebliğ'in yürürlük tarihinden
İtibaren elektronik ortamda gönderilen beyannamelere ilişkin olarak verilecek düzeltme
beyannamelerinin de 340 ve 346 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde yapılan
açıklamalar doğrultusunda elektronik ortamda gönderilme mecburiyeti getirilmiştir.
Elektronik ortamda gönderilme mecburiyeti getirilen düzeltme beyannamelerinin, elden
verilmesi veya posta ile gönderilmesi durumunda, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci
maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır." açıklamasına yer verilmiştir.
Buna göre, 05/03/2007 tarihinden itibaren ihtiyari olarak verilenler de dahil olmak
üzere elektronik ortamda verilmiş olan beyannamelere ilişkin düzeltme beyannamelerinin de
elektronik ortamda verilme zorunluluğu bulunmakta olup bu tarihten önce gerek kağıt gerekse
elektronik ortamda verilen düzeltme beyannamelerinin, elektronik ortamda gönderme
zorunlulukları bulunmadığı gibi teknik olarak da buna imkân bulunmamaktadır.
05/03/2007 tarihinden önceki dönemlere ait düzeltme beyannamelerine özel
usulsüzlük cezası kesilmemesi gerekmektedir.
V- BEYANNAMELERE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARINA
KARŞI SAVUNMA DİLEKÇELERİNDE YER VERİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
Beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunluluğuna uyulmamasından
dolayı, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesine istinaden kesilen Özel
usulsüzlük cezası ile ilgili açılan davaların bir kısmının " .... 213 sayılı Kanun'un mükerrer
355'inci maddesi uyarınca söz konusu beyannamenin elektronik ortamda verilmesi yönünde
bir tebligat yapümadan kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuki uyarlık görülmemiştir...."
gerekçesi ile kaybedildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle hazırlanan savunmalarda, itiraz ve
Danıştay nezdindeki temyiz dilekçelerinde aşağıda yapılan açıklamalara da yer verilmesi
gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin birinci fıkrasınm 5228 sayılı
Kanun'un 8'inci maddesiyle değişen (4) numarah bendinde "Maliye Bakanhğı... bu Kanun'un
149'uncu maddesine göre devamh bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile vergi
beyannameleri ve bildirimlerin, şifre, elektronik, imza veya diğer güvenlik araçlan konulmak
suretiyle internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında
verilmesi, beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kıhnarak
gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim ve
bilgilerin aktanmında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları
/ ^
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telefon; (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
7/11
Reyhan AYDOĞAN Gelİr Uzmanı
tespit etmeye, bu zorunluluğu beyanname, bildirim veya bilgi çeşitleri, mükellef grupları ve
faaliyet konuian itibarıyla ayrı ayn uygulatmaya... yetkilidir" hükmü yer almaktadır.
Söz konusu yetki maddesine istinadetı, 340 Stra No'lu Vergi Usui Kanunu Genel
Tebliği 30/09/2004 tarihinde yayımlanmış olup uygulamaya başlanılmıştır. Bilahare
yayımlanan 346, 357, 367,373, 376, 386, 405 ve 407 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğleri ile belirlenen beyannamelere elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirümiştir.
Söz konusu Tebliğlerie elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirilen beyannamelerin
340 ve 346 Sıra No'İu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde yer alan usul ve esaslar
doğrultusunda gönderileceği açıklanmıştır.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinde, "Bu Kanun'un 86, 148, 149,
150, 256 ve 257'nci maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257'nci madde
uyarınca getirilen zorunluluklara uymayan..., (Kamu idare ve müesseselerinde bilgi verme
görevini yerine getirmeyen yöneticiler dahil); ...özel usulsüzlük cezası kesilir. ... " hükmüne
yer verilmiştir.
346 SıraNoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde; elektronik ortamda gönderilme
zorunluluğu getirilen beyannamelerin, elden veya posta ile gönderilmeleri durumunda, Vergi
Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinde mükellefin durumuna uyan özel usulsüzlük
cezası kesileceği belirtilmiştir.
Söz konusu Genel Tebliğler ile zorunluluk kapsamına ahnan mükelleflerin, elektronik
ortamda gönderilme mecburiyeti getirilen beyannamelerini, gerek kanuni süresi İçinde
gerekse kanuni süresinden sonra kağıt ortamda vermeleri halinde, Vergi Usul Kanunu'nun
mükerrer 355'inci maddesine istinaden mükellef grupları itibarıyla, maddede üç bent halinde
belirlenen cezalardan, nıükellefın durumuna uyan özel usulsüzlük cezasının kesilmesi
gerekmektedir.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinin sonuna, 6009 sayılı KanunTa
değişen ve 01/08/2010 tarihinde yürürlüğe giren fıkra hükmü uyannca da; beyannamelerini
elektronik ortamda gönderme zorunluluğu getirilen mükelleflerin, bu beyannamelerini kanuni
süresi içerisinde elektronik ortamda göndermeyip kanuni süresinin sonundan başlayarak 30
günlük süre içerisinde ve elektronik ortamda vermeleri halinde, durumlanna uyan özel
usulsüzlük cezası 1/10 oranında; bunu takip eden ikinci 30 günlük süre içerisinde vermeleri
halinde ise, bu ceza 1/5 oranında uygulanacaktır.
Elektronik ortamda beyanname verme mecburiyeti getirilen mükelleflerden, bu
beyannamelerini kanuni süresi içerisinde elektronik ortamda göndermeyenler adına kesilmesi
gereken özel usulsüzlük cezası ile ilgili açıklamalar 351 SıraNoTu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği'nde yapılmıştır.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinde, bu Kanun'un 86,148, 149,
150, 256 ve 257'nci maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer^^'nci madde
JfcAnkara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
e-posta: ivdb@İvdb.gov.tr
8/11
Aynntılı bilgi içİn: Adem EROEM Gelir Uzmanı
Reyhan AYDOC-AN Gelir Usmanı
uyannca getirilen zorunluluklara uymayan (kamu idare ve müesseslerine bilgi verme görevini
getirmeyen yöneticiler dahil) kişilere mükellefin durumuna uyan özel usulsüzlük cezası
kesileceği, ikinci fıkrasında da bu hükmün uygulanabilmesi içİn, bilgi ve ibraz ödevinin
yerine getirilrriesiyle ilgili, olarak yapılacak tebliğlerde bilginin verilmesi için tayin olunan
sürede cevap verilmemesi, eksik veya yanıltıcı bilgi verilmesi veya defter ve belge ibrazı için
tâyin olunan süre ile defter ve belgelerin süresinde ibraz edilmemesi durumunda haklarında
Kanun'un ceza hükümlerinin uygulanması cihetine gidileceğinin ilgililere yazıh olarak
bildirİlmesi gerektiği belirtilmektedir.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin birinci fıkrasının 4'üncü
bendinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden, beyannamelere elektronik ortamda
verilme zorunluluğu getiren ve buna uymayan mükehef adına uygulanacak Özel usulsüzlük
cezasını belirten düzenleme Resmi Gazete'de yayımlanmış olduğundan, artık Tebliğde
beürtilen yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda yaptınmının ne olacağının
mükelleflere ayrıca bir yazı ile bildirilmesine gerek bulunmamakta olup Vergi Usul
Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen, yazılı bildirim koşulu
Genel Tebliğ'in Resmi Gazete'de yayımlanması suretiyle yerine getirilmiştir.
Aynca, 213 sayıh Kanun'un mükerrer 355'inci maddesi uyannca bir tebligat
yapılmadan kesilen özel usulsüzlük cezası hakkında açılan davaya ilişkin Danıştay Dördüncü
Dairesinin 22/09/2005 tarih ve 2004/257 Esas No. ve 2005/1583 Karar No'lu kararında;
"...Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen, yazılı
bildirim koşulu Genel Tebliğin Resmi Gazete'de yayımlanması suretiyle yerine getirilmiş
olduğundan, davacının kendisine yasal müeyyideleri de ihtiva eden bir yazı tebliğ edilmediği
yolundaki iddiasına itibar edilmediği, bu nedenle davacı hakkında kesİlen özel usulsüzlük
cezasmda anılan Kanun hükmüne aykınhk görülmediği gerekçesi ile davanın .... reddine karar
verilmiştir, ,.." şeklinde karar verilmiştir.
Söz konusu karar Vergi Dava Daireleri nezdinde temyiz edilmiştir. Vergi Dava
Dairelerinin 24.03.2006 tarih ve 2005/327 Esas No ve 2006/55 Karar No'lu kararı ile de
temyiz talebi reddedilmiştir.
Beyannamelerin elektronik ortamda gönderilme zorunluluğuna uyulmadığından dolayı
213 sayılı Kanun'un mükerrer 355'inci maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezası ile
ilgili Mahye Bakanhğının taraf olduğu Danıştay Dördüncü Daire 2006/3993 Esas No,
2008/347 Karar NoTu, 2005/2100 Esas No, 2007/2167 Karar NoTu ve 2006/3692 Esas No,
2007/3409 Karar NoTu kararlannda; "....Yasanın verdiği açık yetkiye dayamlarak Maliye
Bakanhğınca çıkarılan Genel Tebliğ hükümleri uyarınca ilgili dönem beyannamesini
elektronik ortamda vermesi gereken davacının bu yükümlülüğünü yerine getirmediği sabit
olduğundan, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesi uyarınca kesilen özel
usulsüzlük cezasında da hukuka aykınlık görülmemiştir..." gerekçesi ile davaların reddine
karar verilmiştir.
S ^
Tçlefon: (0212)40244 82 Faks: (0212)511 01 92
9/11
VI- DİĞER HUSUSLAR
- Beyannamelerin şekil, muhteva ve eklerini belirlemeye Maliye Bakanhğmın yetkili
olduğu vergi kanunları ile hüküm altına ahnmıştır. Bu çerçevede, vergi beyannamelerinde
"T.C. Kimlik Numarası" ve "E-posta Adresi"ne ilişkin alanlara yer verilmiştir.
Konuyla ilgili açıklamalara 331 Sıra NoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yer
verilmiştir. Mükellefler tarafmdan verilecek beyannamelerin vergi dairelerince ahnması
sırasmda T.C. Kimlik Numarası ile elektronik posta adresine ilişkin alanlann doldurulup
doldurulmadığı kontrol edilecektir. Söz konusu bilgilerin eksik olması halinde de vergi
dairelerince beyannameler kabul edilerek tahakkuk işlemine tabi tutulacak, bilahare bu
bilgilerin mükellefle iletişim kurulmak suretiyle tamamlatılması sağlanacaktır. Ancak,
belirtilen bilgilerin tamamlanmaması nedeniyle bu aşamada mükellefe ceza kesilmeyecektir.
Diğer taraftan, alınan beyannamelerde yer alan T.C. Kimlik Numarası ve varsa e-posta
adresi bilgilerine ilişkin giriş işlemleri sicil servisi tarafından ivedilikle yapılacaktır.
Ayrıca, 2010/3 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi'nde açıklandığı üzere, vekil
tarafından imzalanan beyannamenin alınması sırasında, ilgili vekâlemamenin onaylı örneği ya
da vergi dairesi yetkililerine onaylatmak üzere aslının ve fotokopisinin talep edilmesi,
vekâletname ile verilen yetkinin beyannamenin türüne ve dönemine uygunluğunun ve belirli
bir süreyle sınırlı olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, vekâletname ile verilen yetkinin mükellefın vereceği tüm beyanname
türlerini kapsadığının ve herhangi bir süreyle sımrh olmadığının tespit edilmesi halinde, daha
sonra verilecek beyannameler de bu vekâletnamenin tarih ve sayısı belirtilmek suretiyle vekil
tarafından imzalanabilecektir. Söz konusu vekaletnameler, mükellefın tarh dosyasında
muhafaza edilecektir.
Ayrıca, 2012/4 Uygulama İç Genelgesi'nde açıklandığı üzere, noter onaylı aranan
belgelerin okunakh birer fotokopisinin, aslına uygunluğu kontrol edildikten sonra mükellefe
veya yetkili adamına iade edilerek müdür yardımcısı, şef veya görevlendirilecek bir memur
tarafindan isim ve unvan yazılarak tasdik edilen örneklerine göre işlem yapılması
mümkündür.
- Gelir veya kurumlar vergisi mükellefı olmayanlar tarafından verilmesi gereken
muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin elektronik ortamda verilme zorunluluğu
bul unmamaktadır.
- Ticari faaliyetlerinden dolayı basit usulde vergilendirilen mükelleflerin
beyannamelerini elektronik ortamda gönderme zorunluluğu bulunmamakladır. Ancak
elektronik beyanname gönderme aracıhk yetkisi almış olan, basit usul mükelleflerinin bağh
olduğu meslek odaları veya 3568 sayılı Kanun uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan
j ^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 JCat:2 Cağaloğlu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
10/11
serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler aracılığı ile
beyannamelerini elektronik ortamda gönderebileceklerdir.
- Aile hekimleri tarafından verilmesi gereken muhtasar beyannamelerin elektronik
ortamda verilmesi zorunludur.
- Beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan mükellefler
yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda doğrudan kendileri gö'ndermek
istemeleri halinde, örneği 340 Sıra No'Iu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin Ek:l No'lu
ekinde yer alan "Elektronik Beyanname Gönderme Talep Formu ve Taahhütnamesi"ni
doldurarak, bağlı bulundukları vergi dairesinden 340 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği'nde belirtilen esaslar doğrultusunda kullanıcı kodu, parola ve şifre alabileceklerdir.
- 5362 sayılı Kanun'a göre kurulan meslek odaları ve birlikleri, işletme hesabı esasına
göre defter tutan üyelerine ait beyanname, bildirim ve eklerini elektronik ortamda
gönderebileceklerdir.
Bilgi edinilmesini, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin ahnarak aksakhklara
mahai verilmemesini, gereğinin ilgili mevzuat hükümleri ve bu tamimde yapılan açıklamalar
doğrultusunda yapılması hususuna azami özenin gösterilmesini rica ederim.
U/ll
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Rcyhan AYDOGAN Gclir Uzmanı
turLf'JJ*1 Crf[)HUl it 'jp-nt
ISTANBUL
2012
Sayı
T.C.
Mükellef Hizmetleri Usui Grup Müdürlüğü
fl
*I
:B.01A.GmA34A9m-220^9[Mük251-TAUlM/]X-20\2f\VK-l/m$l]^^\'
Konu : Ba-Bs Bildirim Formları.
SERİ : & SIRA NO : U> ^
(
Vergi Dairesi Müdürlüğü )
Ba-Bs bildirim formlanna ilişkin 30/03/2007 tarih 2007/6, 02/05/2007 tarih 2007/10,
15/04/2010 tarih 2010/7, 25/06/2010 tarih 2010/30 No'lu tamimlerin güncellenmesi ile
uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu
oluşturmaktadTr.
I- BA-BS BİLDİRİM FORMU VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE VERMEYEN
MÜKELLEFLER HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER
A- Ba-Bs bildirim formu vermeyen, eksik veren veya yanıltıcı bildirimde
bulunan mükellefler hakkında yapılacak işlemler :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 148, 149 ve mükerrer 257'nci maddelerinin
Maliye Bakanhğına verdiği yetkiye dayamlarak, 350 STra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği ile bilanço esasTna göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet
alımlarım Mal ve Hizmet Ahmlanna İlişkin Bildirim Formu (Form Ba) ile mal ve hizmet
satışlarını ise Mal ve Hizmet Satışlanna İlişkin Bildirim Formu (Form Bs) ile bildirmeleri
hususunda Maliye Bakanlığınca yükümlülük getirilmiştir. Söz konusu Tebliğ, 362 Sıra No'lu
Vergi Usul Kanunu Genel Teblİği'nin yayTmlanmasT ile yürürlükten kaldırılmıştır.
362 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 4'üncü bölümünde açTklandığı
üzere, elektronik veya kağıt ortamında belirlenen sürede bildirimlerini vermeyen, eksik veren
veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer
355'inci maddesi hükmü uyannca işlem yapılacak ve bu mükellefler öncelikli olarak
incelemeye sevk edilecektir.
381 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyannca bilanço esasına göre defter
tutan mükelletlere, 2008 yılı ve müteakip yıllarda Ba ve Bs bildirim formlarım ayhk dönemler
halinde düzenleyerek, takip eden ayın 5'inci gününden itibaren bir sonraki aym 5'inci günü
akşamına kadar verme zorunluluğu getirilmiştir.
^
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
c-posla: [email protected]
Rcyhan AYDOĞAN Gelir Uzmanı
396 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço esasına göre defter
tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımları ile mal ve hizmet
satışlarının Form Ba ve Form Bs ile bildirilmesi yükümlülüğünün 2010 yılı ve müteakip
yılların aylık dönemlerinde yerine getirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim
hadleri belirlenmiştir. Mükellefler söz konusu bildirim formlarını, aylık dönemler halinde
düzenlemek ve takip eden ayın birinci gününden itibaren son günü akşamı saat 24:00'e kadar
sistem üzerinden onaylamak suretiyle göndermekle yükümlüdürler.
E-VDO kayıtlarının kontrol edilerek Ba-Bs bildirimlerinin belirlenen sürede verilip
verümediğinin, vermeyen veya eksik ve yanıltıcı veren mükellefler adına ceza kesilip
kesilmediğinin, incelemeye sevk edihp edilmediğinin tespit edİlerek bildirimlerini
vermeyenler, eksik ya da yanıltıcı bildirimde bulunanlar adına Vergi Usul Kanunu'nun
mükerrer 355'inci maddesine istinaden ceza kesilmesi ve incelemeye değer görülenlerin
incelemeye sevk edilmesi gerekmektedir.
Ba-Bs bildirim formlarını kanunî süresinde elektronik ortamda vermedikleri tespit
edilen mükellefler adma Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesi uyarınca özel
usulsüzlük cezası uygulanmasında tespit tarihi yerine, özel usulsüzlük cezası kesilmesini
gerektiren fıilinin işlendiği tarihte geçerli olans diğer bir ifadeyle; beyannamelerin veya
formların kanunen verilmesi gereken tarihte yürürlükte bulunan ceza miktarlarının dikkate
ahnması gerekmektedir.
Ayrıca, Ba-Bs bildirim formlarını verme yükümlülüğünde olan mükelleflerin 396 Sıra
No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde belirtilen hadlerin altında kalması sebebiyle
bildirilecek alım-satımları bulunmasa bile her iki bildirim formunu birlikte vermek zorunda
oldukları hususu göz önüne ahndığında; bu formların tek bir form olarak değerlendirilmesi
ve söz konusu formların belirlenen sürede verilmemesi, eksik veya yanıltıcı bildirimde
bulunulması halinde ise her bir dönem için ayrı ayrı tek özel usulsüzlük cezası kesilmesi
gerekmektedir.
Ayrıca, gayri faal olan uzun süredir beyanname vermeyen veya beyanname vermekle
birlikte Ba-Bs bildirim formu vermeyen, matrahsız veya çok cüzi matrah bildiren
mükelleflerle ilgili gerekli değerlendirmenin vergi dairesince yapılarak, sonuçlandırılması
gerekmektedir.
B- Akaryakıt istasyonlarında ÖKC fişi ile yapılan satışların Ba-Bs bildirim
formlarında nasıl gösterileceği:
396 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 1.2.1 bölümünde, bildirim
mecburiyeti bulunan mükelleflerce, belirlenen hadler çerçevesinde yapılan her türlü mal
ve/veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin türüne (fatura, irsaliyeli fatura,
serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, akaryakıt pompalarına bağlı
ödeme kaydedici cihaz fışi, sigorta komisyon gider belgesi ve yolcu bileti gibi) bakılmaksızın
Ba-Bs bildirim formlarına dahil edileceği açıklanmıştır.
Anılan Tebliğ'in 1.2.2. bölümünde ise mükelleflerin 2010 yıh ve müteakip yılların
aylık, dönemlerine ilişkin mal ve/veya hizmet ahşları ile mal ve/veya hizmet satışlarına
uygulanacak had 5.000 TL olarak yeniden belirlenmiş olup bir kişi veya kurumdan katma
değer vergisi hariç 5.000 TL ve üzerindeki mal ve/veya hizmet ahşları "Mşl^ye Hizmet
jS^
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağa!oğlu/İST.
Tclcibn: (0212)402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
e-posta: İ[email protected]
2/7
Ayrıntılı bilgi için: Adem ERDKfo Gelir Uzmanı
Reyhan AYDOGAN Gelir Uzmanı
Alımlarına ilişkin Bildirim Formu (Form Ba)M ile; bir kişi veya kuruma katma değer vergisi
hariç 5.000 TL ve üzerindeki mal ve/veya hizmet satışları ise "Mal ve Hizmet Satışlarına
İlişkin bildirim Formu (Form Bs)"nun Tablo II alanında bildirilecektir.
Aynca akaryakıt istasyonlarından Ödeme kaydedici cihaz iîşi ile yapılan alımlar 396
Sıra No'lu Genel Tebliği'nde belirlenen haddi aşması halinde Ba bİldirim formu ile
bildirilecektir.
C- Adi ortaklıklarda Ba-Bs bildirim formu verme yükümlülüğü :
396 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "Yükümlülük Kapsamındaki
Mükellefler" başhklı bölümünün 1.1.4. ayrımında açıklandığı üzere, kollektif şirketler ve
bilanço esasına göre defter tutan adi ortakhkların Ba-Bs bildirim formları ortaklık veya şirket
adına bunların vergi kimlik numaraları kullanılarak verilecektir. Ortakhk veya şirket adına
verilmesi gereken bildirimlerin ortaklardan herhangi birinin vergi kimlik numarası
kullanılarak verilmesi halinde bildirim formları hiç verilmemiş kabul edilecektir.
D- Hal Komisyoncularının Ba-Bs Bildirim Formu verme yükümlülüğü :
Tüccarlar, haldeki komisyoncu tarafından malların satışı sonrasında adına düzenlenen
faturada yer alan, malın toplam bedelinden komisyon masraflan (Komisyon ücreti, komisyon
KDV'si, stopaj, hal rüsumu, SGK kesintisi vs.) çıkarıldıktan sonra kalan tutarı, malın satış
bedeli olarak (hal komisyoncusunun bilgileri yazılarak) Form Bs'de bildireceklerdir.
Haİdeki komisyoncular ise faturadaki toplam mal bedelinden, komisyon masraflan
(Komisyon ücreti, komisyon KDV'si, stopaj, hal rüsumu, SGK kesintisi vs.) çıkarıldıktan
sonra kalan tutarı, malın ahş bedeli olarak (tüccar bilgileri yazılarak) Form Ba'da
bildireceklerdir.
Ayrıca, faturada yer alan komisyon bedelini ise hizmet satımı olarak (tüccar bilgileri
yazılarak) Form Bs'de bildireceklerdir. Komisyoncular tarafından düzenlenen satış
faturalarında, her müşteri için ayn ayn olmak üzere ayhk toplam satış toplam tutarımn, 396
SıraNo'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenen KDV hariç 5.000-TL ve üzerinde
olması halinde Bs formuna dahil edilerek bildirimde bulunulması gerekmektedir.
Haldeki komisyoncudan mal satın alan ve bilanço esasına göre defter tutan
mükelleflerin, KDV hariç 5.000-TL ve üzerindeki ahmlannı "Mal ve hizmet Ahmlarına
İlişkin Bildirim Formu (Form Ba),! ile bildirimde bulunmaları gerekmektedir.
E- İşletme Hesabı Esasına GÖre Defter Tutan Mükelleflerin Ba-Bs Bildirim
Formu Verme Yükümlülüğü :
Ba-Bs bildirim formu verme yükümlülüğü sadece bilanço esasına göre defter tutan
mükellefler açısından geçerli olduğundan işletme esasına göre defler tutan mükellefler Ba-Bs
bildirim formu verme yükümlülüğü yoktur.
_____
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
_Z
Reyhan AYDOĞAN Gelir Uznıanı
F-Sigorta Şirketlerinin Ba- Bs Bildirim Formu Verme Yükümlülüğü :
396 SıraNoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 1.2.5. bölümünde; "Bankalar,
Katıhm Bankaları, Aracı Kurumlar, Portföy Yönetim Şirketîeri, Menkuî Kıymet Yatırım Fon
ve Ortaklıkiarı, Reasürans Şirketîeri, Emekiilik Şirketîeri, Sigorta Şirketîeri ve Acenteieri
yapmış oldukiarı işiemîeri beiirli periyotlaria Bakanîığımıza biîdirdikîerinden, hizmet ve satîş
işlemierinde düzeniedikieri dekont ve poiiçe biigilerini Form Bs ile biidirmeierine gerek
bulunmamaktadir.
Aynı şekiide, hu kurumİarın kendi aralarındaki işiemîer sebebiyie düzenledikleri
dekontların karşı tarafça Form Ba iie bildiriimesine de gerek buiunmamaktadır.
Bu kurumiar, diğer beigeiere dayalı olarak yaptıkiarı mai ve hizmet aiım/satımîarım
genel esasiar çerçevesinde Ba-Bs biidirim formları iîe biidirmek zorundadıriar."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Öte yandan, 243 Sıra NoTu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde; sigorta acente ve
prodüktörleri tarafından sigorta şirketlerine sağlanan hizmetler nedeniyle ödenen komisyon
bedellerinin sigorta şirketleri tarafından düzenlenecek "Sigorta Komisyon Gider Belgesi"ne
istinaden kayıtlara alınacağı ve bu belgelerin, işlem bazında veya en çok bir aylık dönemler
itibariyle tahakkuk edecek komisyonlar için tek belge şeklinde düzenlenebileceği hususunda
açıklamalar yapılmıştır.
Ayrıca, sigorta acente ve broker işlemlerine ilişkin bilgiler (sigorta komisyon gider
belgesi dahil) 2 Seri NoTu Vergi Kimlik Numarası Genel Tebliği kapsamında "Sigorta
Acenteleri ve Broker İşlemleri Formatı" ile 396 Sıra NoTu Vergi Usul Genel Tebliği'nde
belirlenen 5.000 TL'lik limite bağlı kalmaksızın sigorta şirketleri tarafından Btrans üzerinden
Maliye Bakanlığına gönderildiğinden ayrıca Form Ba-Bs bildirimlerine dahil edilmesine
gerek bulunmamaktadır.
II- TASFİYE DEVİR VE İFLAS DURUMLARINDA Ba-Bs BİLDİRİM
FORMLARININ VERİLMESİ
A- Tasfıye, Devir ve Birleşme Halindeki Şirketlerde Ba-Bs Bildirim Formu
Verme Yükümlülüğü :
Tasfıye halinde bulunan şirketlerin Ba ve Bs bildirimlerinin konuyla ilgili tebliğ ve
sirkülerde açıklanan şartları taşımaları halinde kullanıct kodu, parola ve şifre almak suretiyle
tasfıye memuru tarafından elektronik ortamda gönderilmesi, bu şartların taşınmaması halinde
ise Ba ve Bs bildirimlerinin elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi almış
meslek mensupları vasıtasıyla gönderilmesi gerekmektedir.
Tasfıyesi devam eden mükellefler bildirim formlarım, tasfiye süresince aylık
dönemler halinde vereceklerdir. Tasfıyenin başladığı aya ait bildirim formları ise tasfıye
öncesi ve sonrası ayrımı yapılmaksızın düzenlenecektir,
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Reyhan AYDOGAN Gelir Uzmanı
Diğer taraftan, tasfiye sonunda bildirimler tasfîye kararının tescil edildiği tarihi
izieyen ayın son günü akşamma kadar tasfıye memuru veya 3568 sayılı Kanuna istinaden
yetki almış meslek mensupları tarafından verilecektir.
Birleşme ve devir halinde, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun,
- 18'inci maddesi uyannca gerçekleştirilen birleşmelerde, münfesih kurumun
birleşmenin gerçekleştiği dö'neme ilişkin bildirimleri bunlar adına, birleşilen kurum veya 3568
sayılı Kanununa istinaden yetki almış meslek mensupları tarafından,
- 19'uncu maddesi uyarınca yapılan devirlerde, münfesih kurumun devrin
gerçekleştiği döneme ilişkin bildirimleri bunlar adına, devir aİan kurum veya 3568 sayılı
Kanununa istinaden yetki almış meslek mensupları tarafından,
- 19'uncu maddesi uyarınca gerçekleştirilen tam bölünmelerde, münfesih kurumun
bölünmenin gerçekleştiği döneme ilişkin bildirimleri bunlar adına, münfesih kurumun
varhklarmı devralan kurumlardan müteselsil sorumluluk kapsamında herhangi biri veya 3568
sayılı Kanununa istinaden yetki almış meslek mensuplan tarafından takip eden ayın son günü
akşamına kadar verilmesi gerekmektedir.
B- İflas Halindeki Kurumların Ba - Bs Bildirim Formlarının Verilmesi:
Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili madde hükmüne göre, iflas halinde tasfıye iflas
idaresi tarafından İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre yapılır. Şirket organlan temsil
selahiyetlerini ancak şirketin iflas idaresi tarafından temsil edilmediği hususlar için muhafaza
ederler.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 226'ncı maddesinde, iflas masasının kanuni
temsilcisinin iflas idaresi olduğu ve iflas idaresinin masanın menfaatlerini gözetmek ve
tasfiyeyi yapmakla mükellef olduğu hüküm altına ahnmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Kanuni Temsilcilerin Ödevi" başhklı 10'uncu
maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve
cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküUerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları
halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri idare
edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir. Dolayısıyla, kanuni temsilci
tasfîye halinde tasfîye memuru, iflas halinde ise iflas idaresidir.
Bu itibarla, iflas halindeki kurumların mükellefıyetle ilgili işlemlerinin iflas idaresi
tarafından yerine getirilmesi gerekmekte olduğundan iflas halindeki kurumlar tarafından
verilmesi gereken Ba-Bs bildirim formlarının da iflas idaresi tarafından verilmesi
gerekmektedir.
III- Ba-Bs BÎLDİRİM FORMLARININ DÜZELTİLMESİ
Vergi Usul Kanunu'nun 18'inci maddesmin 4'üncü bendinde hüküm altına ahndığı
üzere, resmi tatil günleri süreye dahildir. Sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takip
eden ilk iş gününün tatil saatinde biter. Ba-Bs bildirim formlarmın son verilme tarihİnin tatil
j
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/tST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
^
5/7
Ayrıntılı bilgi için: Adem ERDEM Gclir Uzmanı
gününe rastlaması halinde, cari döneme ait formlann son verilme tarihi ile bir sonraki
döneme ait formların ilk verilme tarihi aynı gün olacağından, söz konusu bildirim formları
gönderilirken mükelleflerin dönem hatası yapmamaları için onaylama işlemi sırasında sistem
tarafından verilen uyarı mesajına dikkat etmeleri gerekmektedir. Bu gibi durumlarda dönem
hatası yapılması halinde düzeltme işlemi mükellefler tarafından elektronik ortamda
yapılacaktır.
Buna göre, 01/01/2010 tarihinden itibaren Ba-Bs bildirim formlarında yapılan
dönem hatalarına ilişkin düzeltme işlemlerinin mükellefler tarafından elektronik ortamda
yapılması gerekmektedir.
Aynca, aylık olarak verilmesi gereken Ba-Bs bildirim formlarının verilme süresinin
son gününde gönderilmesi dolayısıyla veya başka bir nedenle sehven dönem hatası
yapıldığının anlaşılması halinde, (Örneğin, Ocak 2010 dönemine ilişkin Form Ba veya
Form Bs bildiriminin 01/02/2010 tarihinden 01/03/2010 akşamı saat 24:00'e kadar
verilmesi esnasında Ocak dönemi yerine Şubat dönemi bildirimi olarak elektronik ortamda
gönderilip onaylanması halinde) sadece hata yapılan döneme ilişkin (Ocak 2010) bildirim
formunun mükellef tarafından elektronik ortamda düzeltilerek gönderilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, mükelleflerin alışlarına ilişkin faturaların ellerine sonradan ulaşması
durumunda, faturanın düzenlendiğİ tarih dikkate alınarak bildirilmesi gerektiğinden fatura
tarihini içeren döneme ait Ba bildirim formu için gerekli düzeltmenin yapılması
gerekmektedir.
Elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim veya formlara ilişkin olarak
süresinden sonra düzeltme amacıyla verilen bildirim ve formların, belirlenen sürelerin
sonundan itibaren 10 gün içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek, takip
den 15 gün içinde verilmesi halinde ise kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 1/5
oranında uygulanacaktır.
Ayrıca, mezkûr formlar ile gönderilen bilgilerde yer alan bazı eksiklik veya hataların,
bu formlarla alınan bilgilere göre yürütülen analizleri olumsuz etkilemediği dikkate
alındığmda, tebliğlerde ifade edilen "eksik veya yanıltıcı bildirim" kapsamında
değerlendirilmemesi ve bunlardan dolayı mükellefler adına cezai işlem uygulanmaması
gerekmektedir.
Buna göre;
- Mükelleflerin bildirimde bulunurken, "Vergi Kimlik" ve "T.C. Kimlik" numaralarını
doğru yazmaları kaydıyla alım-satım yaptıkları mükelleflerin adı-soyadı/unvanlarında yapılan
büyük-küçük harf ile yazım ve kısaltma vb. hatalar,
- Aylık yapılan her bir bildirimde (Form Ba veya Form Bs) yer verilen her bir
mükelleften gerçekleştirilen alım veya satımlar için katma değer vergisi hariç olmak üzere
mal ve/veya hizmet ahşlan veya satışlan için belirlenen, bildirimde bulunma haddinin %
10'unun altında kalan tutar hatalan, (örneğin, A Limited Şirketi B Anonim Şirketinden
Haziran 2012 döneminde yapmış olduğu alışlan Ba formu ile 8.000 TL olarak bildirmiş, B
Anonim Şirketi ise aynı dönemde A Limited Şirketine olan satışlarım 8.400 JFfc"olarak
J ^
Ankara Cad. Valüik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telcfon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
6/7
AyrınLılı bilgi için: Adem ERDEM Gelir Uzmatıı
Reyhan AYDOGAN Gclir U/.manı
bildirmiştir. İki mükellefin büdirimleri arasındaki fark 396 SıraNoTu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği ile 2010 yılı ve müteakip yıllar için belirlenen ve Maliye Bakanlığmca yeni bir
düzenleme yapılmadığı sürece uygulanacak had olan 5.000 TL'nin % 10'unun altında
kaldığından her iki mükellef adına da herhangi bir cezai müeyyide tatbik edilmeyecektir.)
- "Belge Sayısı" bölümünde alım-satımlara ilişkin olarak bildirilen belge sayısında 5
adedi aşmayan ve "Mal ve Hizmetlerin Toplam Bedelini" değiştirmeyen belge sayısı ile ilgili
hatalar,
eksik veya yamltıcı bilgi olarak değerlendirilmeyecek ve cezai işlem yapılmayacaktır.
Alım veya satım yapılan mükelleflere ilişkin "Vergi Kimlik" veya "T.C. Kimlik"
numaraları bölümlerinde yapılan eksik veya hatab bildirimlerle, yukarıda sayılanlar dışında
yapılacak her türlü eksik veya hatalı bildirimlerden dolayı ise 213 sayılı Kanun'un Mükerrer
355'inci maddesi uyarınca ceza kesilmesi yönündeki uygulamaya devam edilecektir.
Diğer taraftan, 'Form Ba-Bs Karşılaştırma Ekranlarından' alıcı ve satıcı mükelleilerin
bildirimlerinde farkhhk olduğunun anlaşılması hâlinde, doğrudan mükellefler adına ceza
kesilmesi yoluna gidilmemesi, farkhhğın hangi mükellefın yaptığı hatadan kaynaklandığının
ortaya çıkarılması bakımından mükellefler nezdinde gerekli araştırmaların yapılması ve
neticede cezanın "eksik veya yanıltıcı bildirimde" bulunduğu tespit edilen mükellef adına
kesilmesi gerekmektedir.
hususuna azami Özenin gösterilmesini rica ederim.
7/7
Ankara Cad. Valilİk Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Cım>UHiıı CopllsJ ulSto'L
İSTANBUL
2012
T.C.
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[278-TAMÎM/X-2012AÛK-1/16988]âaA
0 2 «W» 2012
Konu : Değerleme ve atıkların inıhası
İSTANBÜL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI TAMİMLERİ
SERİ : İ ^ SIRA NO
(•
^Lj
..UYGULAMA GRUP MUDURLUGUNE
•Vergi Dairesi Müdürlüğü )
İlaç ve bazı atıkların 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 74, 267 ve 278'inci madde
hükümleri çerçevesinde imhasına ilişkin 2006/6 ve 2007/34 sayıh tamimlerin güncellenmesi,
söz konusu ilaçların ve benzeri aükların imha edilmesine ilişkin uygulamada tereddüt edilen
hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu oluşturmaktadır.
ÎLAÇ VE BENZERİ ATIKLARIN İMHASI:
Anılan Kanun'un 74'üncü maddesinin (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde, yetkili
makamlar tarafından istenilen matrah ve servet takdirlerini yapmak takdir komisyonlarının
görevleri arasında sayılmıştır.
Mezkûr Kanun'un 278'inci maddesinde, yangın, deprem ve su basması gibi afetler
yüzünden veyahut bozulmak, çürümek, kınlmak, çatlamak, paslanmak gibi hâller neticesinde
iktisadî kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad
olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü, dese ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği,
267'nci maddesinde ise gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit
edilemeyen bir malın emsal bedelinin, sırasıyla; ortalama fıyat, maliyet bedeli ve takdir esası
olmak üzere üç esasa göre tayin edileceği, ilk iki sıradaki usul ile belli edilemeyen emsal
bedelin ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edileceği
hüküm altına alınmıştır.
Emtiaların imhasmda genel kural, imhaların takdir komisyonu nezaretinde
yapılmasıdır. Ancak son kullanma tarihi geçmiş veya bozuk olan ilaç, tıbbi malzeme, gıda,
atık vb. emtianın insan sağlığına zararlı olabileceği ve acilen imha edilmesi mecburiyeti
bulunan bu ürünlerin emsal bedellerinin takdir komisyonlarmca belirli bir zamanda
takdirinin mümkün olamayacağı hususları göz önüne alınarak; söz konusu emtialaı_takdir
1/3
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloglu/IST.
Telefon: (0212)402 44 82 Faks: (0212)511 01 92
Ayrıntıh bilgi için: Sibel BÜYÜK.SOY Gclir Uzmanı
AliGÜLERGelirUzmanı
komisyonuna başvurulmaksızın ilgili bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı
bir komisyon nezdinde tutanakla tespit edilmek suretiyle imha edilebilmektedir.
Yukarıda izah edilen şekilde ilgili bakanlık ve yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı
komisyon nezdinde imha işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın istenildiğinde ibraz
edilmesi şartıyla muhafaza edilmesi gerekmekte olup imha işleminin söz konusu tutanağa
istinaden değeri düşen mala dönüşmesinden kaynaklanan değer düşüklüklerinin muhasebe
kayıtlarına gider olarak intikal ettirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, işletmede bulunan kullamlamaz ve atıl durumdaki amortismana tabi
iktisadi kıymetlerin net aktif değerleri ile takdir komisyonunca takdir edilen emsal bedelleri
arasındaki fark gider olarak kaydedilebilecektir.
Amortisman süresi muhasebe kayıtlarına göre bitmiş olan ancak, halen işletmede yer
alan iktisadi kıymetlerin satılmaları halinde elde edilen gelir için fatura düzenlenmesi ve
muhasebe kayıtlarına gelir olarak kaydedilmesi gerekmektedir. Amortisman süresi bitmemiş
ancak, kullanılamaz duruma gelmiş ve takdir komisyonunca emsal bedeli takdir edilmiş olan
amortismana tabi iktisadi kıymetlerin net aktif değerleri ile emsal bedelleri arasındaki fark
gider olarak kaydedilebilecek, daha sonra bu kıymetlerin satılması durumunda ise elde edilen
gelir için fatura düzenlenecek ve muhasebe kayıtlarına gelir olarak kaydedilecektir.
Öte yandan, son kullanma tarihi geçmiş veya bozuk ürünlerin imha edilmesi
işlemine iigili bakanlık yetkililerinin katılımınm sağlanamaması ve imhaya ilişkin tespitin
bu komisyon nezdinde tutanağa bağlanamaması durumunda, olayın mutlaka takdir
konıisyonuna intikalinin sağlanması gerekmekte olup imha edilen ürünlerin takdir
komisyonunca belirlenecek emsal bedel üzerinden kayıtlara ahnarak işlem yapılması
gerekecektir.
Bir mükeİlefe ait takdir işleminin mükellefin bağlı olduğu vergi dairesinin bulunduğu
il veya ilçedeki takdir komisyonunca yapılması gerekmekie birlikte özellik arz edebilecek
bazı durumlarda takdir işlemlerinin başka mahalde bulunan il takdir komisyonlarınca da
yapılmasında herhangi bir sakmca buİunmamaktadır.
Bu durumda, farkh bölgelerde bulunan ve kıymetleri düşen sarf nİteüğindeki
malzemelerin emsal bedelleri, malzemelerin bulunduğu il veya ilçelerdeki takdir
komisyonlarınca tespit edilebileceği gibi, malzemelerin bulunduğu il veya İlçelerdeki takdir
komisyonlarınca emsal bedellerini belirleyici gerekli tespitler yapılarak, ilgili vergi
dairesinin takdİr işlemierini yapmakta olan takdir komisyonuna done olarak da
gönderilebilecektir.
Yurt dışında imha edilecek malların da Vergi Usul Kanunu'nun 278'inci maddesi
uyarınca değeri düşen mal olarak kabul edilerek gider yazılabilmesi mümkündür. Ancak, söz
konusu mallann değeri düşen mal olarak kabulü için, bilirkişilerden oluşan komisyonun ilgili
ülkeye giderek imha işlemini tutanakla tespit etmesi, imhanın ilgili ülke mevzuatına-uygun
J^ 2/3
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cagaloglu/İST.
Telefotı: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
e-posta: İ[email protected]
Aynntılı bilgi için: Sibel BÜYÜKSOY Gelir Uzmanı
Ali GÜLER Gelir Uzmanı
yapıldığına dair belgelerin o ülkedeki elçilik, konsolosluk veya Türk menfaatlerini koruyan
birimlerce tasdikli ve tercümeli bir örneğinin alınması, bu tutanak ve belgelerin
istenildiğinde ibraz edilmesi şartıyla muhasebe kayıtlarına gider olarak intikal
ettirilebilecektir.
Ayrıca, tıbbi hammadde ve ilaçların imhasında Tehlikeli Atıklann Kontrolü ve Tıbbi
Atıkların
Kontrolü
Yönetmeliği
doğrultusunda
lisanslandırılmış
kuruluşlara
www.atikvonetimi.cevreorman.ffov.tr internet adresinden ulaşılabilecektir.
Bilgi edinilmesini, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin alınarak aksaklıklara
hususuna azami özenin gösterİlmesini rica ederim.
MüdürV.
3/3
Ankara Cad. Valiiik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/IST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Ayrmtılı bilgi iein: Sibel BUYUKSOY Gelir Uzmanı
AliGÜLERGelirUzmant
İSTANBUL
2012
T.C.
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02.105[344-TAMİM/XI-2012^/UK-1/16999>-"732.I
O2*ste20B
Konu : Tarhiyat
SERİ : A SIRA NO : £S*JUYGULAMA GRUP MÜDÜRLÜĞÜNE
. Vergi Dairesi Müdürlüğü)
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 341, 344, 352 ve mükerrer 355'inci maddelerinin
uygulanmasına ilişkin 27/04/2004 tarih 2004/20, 10/06/2004 tarih 2004/23, 19/11/2008 tarih
2008/35, 21/03/2009 tarih 2009/4, 31/07/2009 tarih 2009/15, 15/07/2011 tarih 2011/173 ve
15/07/2011 tarih 2011/174, sayıh tamimlerin güncellenmesi ile uygulamada tereddüt edilen
hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu oluşturmaktadTr.
I- İHBARNAMENİN DÜZENLENMESİ VE YAPILACAK İŞLEMLER:
Otomasyonlu Vergi Daireleri İşlem Yönergesi'nin 84'üncü maddesinde;
ihbarnamenİn, verginin tarhına, cezanın kesilmesine ilişkin belgenin alındığı tarihten itibaren
en geç 7 gün içinde, zamanaşımh olanlar için aym günde düzenleneceği, 213 sayılı Vergi
Usul Kanunu'nun 93'üncü ve müteakip maddelerinde tebliğin ne şekilde yapılacağı, İşlem
Yönergesi'nin 91'inci maddesinde ise tahakkuk işleminin yapılması için mükelleflerin dava
açabilecekleri veya uzlaşma isteminde bulunabileceklerİ ve postada meydana gelebilecek
gecikmeler göz önünde bulundurularak kesinleşme tarihinden itibaren 20 gün bekleneceği, bu
sürenin sonunda vergi, ceza ve hesaplanan gecikme faizinin tahakkuk fışi ile tahakkuk
ettirileceği açıklaması yer almıştır.
Bu itibarla, tahsilatın hızlandırılabilmesi bakımından mükellef dosyalanmn ve tarh
defterlerinin süratle taranarak ihbarnamesi düzenlenmemiş rapor, takdir komisyonu kararı vs.
evrakların ihbarnamelerinin tanzim edilerek, tebliğinin sağlanması, tahakkuk verilme süresi
dolan tarhiyatlarm tahakkuklannın verilmesi, tebliğ edilememiş ihbarnamelerin bilinen
adreslerine gönderilmesi, tahakkukları verildiği halde ödemede bulunmayan mükellefler
hakkında gerekli takibat işlemlerinin yapümasT gerekmektedir.
1/8
AnkaraCad. Valilik KarşısıNo:5 Kat:2 Cağaloğlu/IST.
Tclclbn: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
c-posla: [email protected]
Aynntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gclir Uzm. Yrd.
II- 8.000
TEVSİKİ:
TL'NİN ÜZERİNDE OLAN TAHSİLAT VE
ÖDEMELERİN
Yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen "Katma Değer Vergisi İadesi Tasdik
Raporları"na eklenen karşıt incelemelere ait tutanakların sayısının fazla olması durumunda en
yüksek tutarlı faturaları içeren asgari 10 adet inceleme tutanağının rapora eklenmesi
gerekmekte olup bu tutanaklarda mal ve hizmet bedelinin ödenme şekline ve Ödemeye ilişkin
bilgilerin yer alması gerekmektedir.
12/08/2003 tarihli 1 Seri No'lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri'nde; 10.000 TL'yi aşan
her türlü mal veya hizmet bedeli, avans, depozito ve pey akçesi gibi tahsilat ve ödemelerin
tevsik zorunluluğu kapsamında, olduğu, bu ödeme ve tahsilat işlemlerinde ciro veya beyaz
cirolu çeklerin kullanılabileceği açıklanmıştır.
Diğer taraftan, 10.000 TL'lik limit 332 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
uyarınca 01/05/2004 tarihinden itibaren 8.000 TL olarak dikkate alınacak olup bu tutan aşan
tahsilat ve ödemelerin banka, özel fınans kurumlan veya posta idarelerince düzenlenen
belgelerle tevsikine ilişkin açıklamalara 320, 323, 324, 332 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğleri'nde yer verilmiştir.
Ayrıca noterlerde yapılan işlemlere konu ödeme ve tahsilatların banka, benzeri finans
kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik edilme zorunluluğu
bulunmamaktadır.
Buna göre, söz konusu tutanakların tetkikinde Ödeme şeklinin anılan Tebliğ'lere uygun
olmadığının tespiti halinde her bir işlem için özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Ayrıca
mükellefler arası ticari işlemlerde birinin tahsilatı diğerinin ödemesi olacağından özel
usulsüzlük cezasının her iki mükellef için de gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı
bulundukları vergi daireleri tarafından kesilmesi gerekmektedir.
III- VERGİ SUÇU VE VERGİ İNCELEME RAPORLARINDA HAKLARINDA
KOMİSYON GELİRLERİNDEN DOLAYI TAKDİR KOMİSYONU MARİFETİYLE
MATRAH TAKDİRİ İSTENİLEN MÜKELLEFLERE KESİLECEK CEZALAR:
Haklarmda vergi suçu raporu ve vergi inceleme raporu düzenlenen ve raporda
komisyon gelirlerinden dolayı takdir komisyonu marifetiyle gelir, kurumlar ve katma değer
vergisi yönünden matrah takdiri yapılması istenilen mükelleflere ait takdir komisyonu
kararlan üzerinden tarh edilecek cezalar ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu'nun 344'üncü
maddesinde, 341'inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde
mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası
kesileceği, vergi ziyaına 359'uncu maddede yazılı fîillerle sebebiyet verilmesi halinde bu
cezanm üç kat, bu fıillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
2/8
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks; (0212) 511 01 92
Ayrıntılı bilgî içirı: Ahuııur ÜNER Gclir Uzm. Yrd.
Buna göre, sahte faturalar düzenlemek suretiyle vergi ziyaına neden olan mükellef
adına, takdir komisyonu tarafından belirlenecek matrahlar üzerinden yapılacak tarhiyatlara
göre kesilecek vergi ziyaı cezalarının üç kat olarak uygulanması gerekmektedir.
IV- VERGİ İNCELEMESİNE YETKİLİ OLMAYANLAR TARAFINDAN
DÜZENLENEN RAPORLAR:
1991/6 Seri No'lu Uygulama İç Genelgesi'nde belirtildiği üzere Vergi Usul
Kanunu'nun 135'inci maddesinde sayılan vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar haricinde
çeşitli kurum ve kuruluşların inceleme elemanlarmın (Bankalar Kanunu'na göre inceleme
yapmaya yetkili olanlar hariç) yapmış oldukları incelemeler neticesi vergi dairelerine intikal
eden vergi inceleme raporları üzerinden herhangi bir vergi, resim, harç ile vergi cezalan tarh
edilip muhataplarına tebliğ edilmeyecektir.
Ancak, söz konusu raporların daireye intikal etmesi üzerine bu raporlar ihbar kabul
edilerek Vergi Usul Kanunu'nun 29 ve 30'uncu maddeleri gereği re'sen veya ikmalen tarhiyat
yapılabilmesi için olay ya incelemeye sevk edilecek veya ivedi olarak takdir komisyonuna
sevk edilerek düzenlenecek inceleme raporu veya takdir komisyonu kararına istinaden
tarhiyat yapılacaktır.
V- PİŞMANLIK TALEBİYLE ELDEN VERİLEN BEYANNAMELER:
Vergi incelemelerinde uygulanacak usul ve esaslar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
134-141'inci maddelerinde açıklanmış olup konu ile ilgili olarak yayımlanan 31/10/2011 tarih
ve 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul Ve
Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9'uncu maddesinde;
Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek "İncelemeye
Başlama Tutanağı" ile başlanacağı, incelemeye başlama tarihinin, mükellefın tutanağı
imzaladığı tarih olduğu tutanakta mükellefın imzasınm bulunmaması halinde tutanağın vergi
dairesi kayıtlanna intikal ettiği tarihin incelemeye başlama tarihi olarak kabul edileceği
belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Vergi Usul Kanunu'nun 371'inci maddesi hükmüne göre, pişmanhk
esas itibarıyla temelinde vergi ziyaı yatan ve vergi dairesinin ıttılaı dahilinde bulunmayan bir
olaym kendiliğinden haber verilmesi ve maddede belirtilen şartlara uyulması koşuluyla vergi
ziyaı cezalarının kesilmesini önleyen bir müessesedir.
Yine aynı Kanun'un, 344'üncü maddesiyle; 341'inci maddede yazılı hallerde vergi
ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin
bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği, vergi ziyaına 359'uncu maddede yazılı fıillerle
sebebiyet verilmesi halinde bu cezanm üç kat, bu fıillere iştirak edenlere ise bir kat olarak
uygulanacağı vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk
edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen-vergi
^
Ankara Cad. Valilik Karşısi No:5 Kat:2 Cağaloglu/IST.
Tclelbn: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
3/8
Ayrıntılı bilgi için: Ahunıır ÜNER Gclir Uzm. Yrd.
beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek cezanın yüzde elli oranında uygulanacağı
Pişmanhk talebiyle verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle
ödenecek verginin bulunmaması veya matraha ilişkin bilgilerin olmaması ya da pişmanhk ve
ıslah hükümlerinin uygulanmasına engel bir durumun mevcut olması hallerinde pişmanhk
talebi kabul edilmez. Beyanname kanuni süreden sonra verilen beyanname olarak işleme tabi
tutulur ve aşağıda açıklanan cezalar kesilir.
- Beyannamenİn vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk
işlemi yapılmasından önce verilmesi halinde bu beyannameler takdire sevk edilmeyeceğinden
birinci derece iki kat usulsüzlük cezası ile vergi ziyaı cezasımn yüzde ellisi (%50)
kıyaslanarak miktar itibarıyla en ağırı kesilir.
- Beyannamenin, incelemeye başlanılmasından veya matrah takdiri için takdir
komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilmesi halinde daha önce kesilen usulsüzlük cezası
varsa, verginin 1 katı tutarında kesilmesi gereken vergi ziyaı cezası ile usulsüzlük cezası
mukayese edilir. Vergi ziyaı cezasınm fazla olması durumunda daha önce kesilen usulsüzlük
cezası düzeltme fışi ile terkin edilir. Vergi ziyaı cezası için ihbarname düzenlenir.
- Beyannamenin vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk
edilmesinden sonra verilmesi halinde, takdir komisyonunca takdir edilen veya inceleme
elemanınca tespit edilen matrah veya verginin beyan edilenden fazla olması durumunda bu
fark üzerinden vergi sahnır ve vergiye ilişkin ceza kesilir.
- Verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle ödenecek verginin
bulunmaması halinde birinci derece iki kat usulsüzlük cezası kesilmekle yetinilir.
- Verilen beyannamede matraha ilişkin bilgilerin gösterilmemesi veya re'sen takdiri
gerektiren diğer sebeplerin de mevcut olması halinde birinci derece iki kat usulsüzlük cezası
kesilir ve matrahın resen takdiri için gerekli işlemlere başlanır.
- Kanuni süresinden sonra verilen düzeltme beyannamelerine ise usulsüzlük cezası
kesilmez. Beyan dışı bırakılan matrah kısmı veya vergi farkı için vergi ziyaı cezasının yüzde
ellisi (%50) kesilir. Beyannamenin pişmanhk talebiyle verilip pişmanhk hükümlerinin ihlal
edilmesi halinde de aym işlem yapüır.
Pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre verilen beyannamelerde; pişmanhk istemi kabul
edilen beyannamelere birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir, pişmanhk istemi kabul
edilmeyen beyannameler kanuni süresinden sonra verilen beyanname kabul edilerek yukarıda
yapılan açıklamalardaki cezalar kesilir. Diğer taraftan, vergisi kanuni sürede ödenmiş olmakla
birlikte, beyannamenin kanuni süresinden sonra pişmanhkla verilmesi halinde, pişmanhk
zammı hesaplanmaz ancak birinci derece bir kat usulsüzlük cezası kesilir.
Tclelbn: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
f
Ayrıntıh bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
Ayrıca, mükelleflerin katma değer vergisi indirim listelerinin incelenmesi sonucunda
tespit edilen olumsuzlukiann muhatabma bildirilmiş olması halinde vergi ziyamı gerektiren
fıilin vergi dairesinin ıttılama girmiş olması nedeniyle, verilecek beyannamelerin Vergi Usul
Kanunu'nun 371'inci maddesinde tammlanan pişmanlık hükümlerine göre kabulü mümkün
olmamakta ve bu beyannamelerin kanuni süresinden sonra verilen beyanname olarak kabul
edilerek vergi ziyaı cezasının yüzde elli (%50) olarak kesilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, incelemeye başlanıldıktan sonra verilen beyannameler için vergi ziyaı
cezasının 1 (bir) kat kesilmesi gerektiği tabiidir.
VI- TÜZEL KİŞİLİĞİ SONA EREN KURUMLARA İLİŞKİN TARHİYAT:
03/07/2009 tarihinde yürürlüğe giren 5904 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu Ve Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un geçici 6'ncı maddesi ile 5520 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17'nci maddesine eklenen dokuzuncu fıkra hükmü uyarınca;
tasfıye edilerek ticaret sicilinden kaydı silinmek suretiyle tüzel kişiliği sona eren kurumlar
vergisi mükellefleri hakkında 5904 sayılı Kanun'un yayımı tarihinden itibaren, kesilecek vergi
cezaları dâhil kurumlar vergisi, katma değer vergisi, damga vergisi vb. her türlü vergi
tarhiyatının,
- Tasfıye öncesi dönemler için, müteselsilen sorumlu olmak üzere kanuni
temsilcilerden herhangi biri adına,
- Tasfıye dönemleri için tasfıye memuru veya birden fazla tasfıye memuru varsa
müteselsilen sorumlu olmak üzere bunlardan herhangi biri adına yapılması gerekmektedir.
Ayrıca, tasfıye sürecine girmiş olduğu bilinen şirketler hakkında tarh veya takip
işlemleri yapılmadan önce tasfıyenin sonuçlandırılmış olup olmadığmın tespit edilmesi ve
sonucuna göre işlem tesis edilmesi gerekmekte olup;
- 03/07/2009 tarihinden sonra tesis edilmiş olmasına rağmen ilgili dönem kanuni
temsilcisi veya tasfıye memuru adma değil de tasfıyesi tamamlanarak ticaret sicilinden
silinmek suretiyle tüzel kişiliği son bulmuş kurumlar hakkında tesis edilmiş olduğu anlaşılan
işlemlerin (zamanaşımı hükümleri göz önünde buiundurularak) düzeltme yoluyla
kaldırılması ve Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17'nci maddesinin 9'uncu fıkrası ve 2009/2 Seri
No'lu Uygulama İç Genelgesi'ne göre yeniden işlem yapılması,
- Tasfıyesi tamamlanarak ticaret sicilinden silinmek suretiyle tüzel kişiliği son bulmuş
kurumlar adına 03/07/2009 tarihinden önce tesis edilmiş olan işlemlerde ise bu işlemler
aleyhine açılan davalarda ilgili yargı mercilerince "hukuken var olmayan şahıslar hakkmda
tesis olunan işlemlerin hukuki bir geçerliliği olamayacağı" gerekçesiyle verilmiş ehliyet
yönünden davamn reddi, yürütmenin durdurulması veya davanın kabulü kararları üzerine;
sadece zamanaşımı hükümlerinin mümkün kıldığı hallerle suııru olmak kaydıyla ve
mahkeme kararının gereğinin yerine getirilmesi adına; belirtilen sebeple hukuka-aykırı
J^"
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
5/8
Ayrıntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
bulunan işlemin, bu defa (ilgili olduğu döneme gö're) kanuni temsilci veya tasfıye memuru
adma tesis edilmesinin sağlanması gerekmektedir.
Münfesih kurumun tasfıye dönemleri ile ilgili olarak yapılımş tarhiyatlarda ise tasfıye
memurlarının sorumluluğu, sadece tasfıye sonucu dağıtılan tutarla sınırlı olacaktır.
Diğer taraftan, Türk Ticaret Kanunu'nun 317'nci maddesine (Yeni TTK md,365) göre,
tasfıyesi tamamlanmış veya iflası kapanmış anonim şirketler hakkında tasfıye ve iflas öncesi
dönemler için müteselsilen sorumlu olmak üzere yönetim kurulu üyelerinden kanuni temsilci
sıfatı taşıyanların herhangi biri adma tarhiyat yapılacaktır.
Öte yandan, Vergi Usul Kanunu'nun 114'üncü maddesinde, vergi alacağının doğduğu
takvim yılmı takip eden yılm başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ
edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrayacağı, vergi dairesince matrah takdiri için takdir
komisyonuna başvurulmasının zamanaşımmı durduracağı, duran zamanaşımının mezkûr
komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden
işlemeye devam edeceği, ancak işlemeyen sürenin her hal ve takdirde bir yıldan fazla
olamayacağı hüküm altına almmıştır.
Bununla birlikte, 5520 sayıh Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17'nci maddesini birinci
fıkrasının (ç) bendinde; "Bir yıldan fazla süren tasfıyelerde tarh zamanaşımı, tasfıyenin sona
erdiği dönemi izleyen yıldan itibaren başlar." hükmü yer almaktadır.
Bu nedenle, hazine zararına sebebiyet verilmemesi için yukanda yapılan açıklamalara
göre zamanaşımı süreleri de göz Önünde bulundurularak, işlem tesisi hususunda azami dikkat ve
özenin gösterilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, ölüm halinde düşecek vergi cezalan mükellefın kendi fıilinden doğan ve kendi
adına kesilen cezalar olup, tüzel kişilerde ceza gerçek kişi adına değil tüzel kişilik adına
kesildiğinden ortaklardan birinin ya da kanuni temsilcinin ölmesİ tüzel kişiliği ortadan
kaldırmayacağından, şirket ortağımn ölümü halinde şirket adına kesilen vergi cezasmın
düşmesi mümkün bulunmamaktadır.
VII- İFLAS
YAPILACAĞI:
DÖNEMLERİNE
İLİŞKİN TARHİYATIN
KİMİN ADINA
213 sayılı Vcrgi Usul Kanunu'nun 162'nci maddesinde "Tasfıye ve İflas"a ilişkin
açıklamalar yapılmış olup buna göre;
İflas, tasfıye hükmünde olup, tasfıye haline girmiş şirketlerde vergisel
yükümlülüklerin tasfîye memuıiarı tarafından, iflas kararı verilmiş olan şirketlerde ise söz
konusu yükümlülüklerin iflas masası tarafmdan yerine getirileceği açıklanmıştır.
İflas halinde, mükellefın varlığı ve varsa gelirleri üzerindeki tasarruf hakbortadan
kalkmakta ve bütün varhğı ve gelirleri iflas masasına intikal etmektedir. Bu neênle îflasın
____
Tclcfon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
jÇ^
6/8
Aynntıh bilgi için: Ahunur ÜNER'Öelir Uzm. Yrd.
Yeltekin KAYABAŞI Gelir Uznıanı
açıldığı tarih itibanyla tüzel kişiliğin tek kanuni temsilcisinin iflas idaresi olması dolayısıyla,
bıı tarihten itîbaren verilmesi gereken beyannamelerin imzalamp verilmesi, defter tutma,
defter ve belgeleri muhafaza ve ibraz etme gibi yükümlülüklerin yerİne getirilmesinden iflası
idare edenler sorumlu olacaktır.
Diğer taraftan, 2009/2 Seri No'lu Kurumlar Vergisi İç Genelgesi'nde; tasfıye
dönemlerine ilişkin olarak tasfıye memurlarının, tasfıye öncesi dönemlere ilişkin olarak
kanuni temsilcilerin sorumluluklarımn bulunduğu belirtilmektedir.
5904 sayıiı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu'na eklenen geçici 6'ncı maddede ise;
"Kanun'un M'nci maddesinin dokuıuncu fıkrası hükümieri, bu geçici maddenin yûrûrlüğe
girdiği tarihien önce yapılan her türiü vergİ tarhiyatı ve kesilen cezalar hakkında
uygıdanmaz." (Yürürlük: 03/07/2009) hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10'uncu maddesinde kanuni temsilcilerin ödevlerine
ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Tcra İflas Kanunıı'nun 208 ve 223'üncü maddelerinde; iflas idaresinin oluşumu ile iflas
dairesinin görevlerine ilişkin açîklamalara yer verilmiş olup 226'ncT maddesinde, masanın
kanuni mümessilinin iflas idaresi olduğu 227'nci maddesinde, icra tetkik merciinin, iflas
idaresi üzerinde denetim ve gözetim yetkisine sahip olduğu, gerektiğinde iflas idaresini teşkil
edenlerin görevine son verebileceği, tetkik merciinin görevine son verilen veya istifa edenin
yerine, önceki adaylar arasından 223'üncü maddedeki esaslar dairesinde yenisini seçeceğine
ilişkin hükümler yer almaktadır.
Yukanda yapılan açıklamalara göre iflas eden mükelleflerin;
- İflasm devamı sırasında iflastan önceki dönemlere ilişkin tüm vergi ve ceza
tarhiyatlarınm mükellefm adına yapılrnası ve kanuni temsilci olan iflas idaresine tebliğ
edilmesi, dolayısıyla iflas idaresinin de vergiyi ve vergiye bağh cezayı iflas eden kişinin
varlığından ödemesi gerekmektedir.
- İflasm kapatılmasından sonraki bir tarihte iflas dönemleri için vergi ve buna bağlı
cezalara ilişkin tarhiyatların; ilgili dönemde şirketin kanuni temsilcisi olan iflas idaresi adına
yapılması ve iflas idaresine tebliğ edilmesi,
- İflasın kapatılmasından sonra iflas dönemlerine ait verilmeyen beyannameler için
kesilecek cezalar ile iflas dönemi içinde yerine getirilmeyen ödevler için ilgili dönemlerde
sorumlu olan iflas idaresi adına Vergi Usul Kanunu'nun ilgili maddeleri gereğince
(usulsüzlük, özel usulsüzlük cezası) ceza kesilmesi ve sorumlu iflas idaresine tebliğ edilmesi,
- İflasın kapatılmasından sonraki bir tarihte iflas öncesi dönemler için yapılacak her
türlü vergi ve buna bağlı cezalar için yapılacak tarhiyatların ve kesilecek cezaların; iflas kararı
ahnmadan önceki yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden şirket yetküileriôrumlu
J ^
Allkara Cad. VaÜlik Karşısı No;5 Kat:2 Cağaloğlu/İST.
Telcfon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
e-posta: ivdb@ivt!b.gov.tr
7/8
Ayrıntıh bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
Yeltekin KAYABAŞI Gelir Uzmam
Ofacağindan, Ügiu" d ö n e m d e k i kanuni temsilcisi adına yapjlamk a y m Jcişi^c tvbjig «tfii OTW i,
gerekmektedir.
VIII- 01/08/2009 TARİHİNDEN SONRA VERİLEN
ELEKTRONİK
BEYANNAMELER İÇİN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZASI KESİLMESİ HALİNDE
KIYAS YAPILMAYACAĞI:
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesine 5904 sayüı Kanun' la
01/08/2009 tarihinden geçerli olmak üzere eklenen fıkrayla, elektronik ortamda beyanname
ile bildirim ve form verme mecburiyetine uymayanlara anılan madde hükmüne göre ceza
kesilmesi halinde, 352'nci maddenin birinci derece usulsüzlüklerle ilgili (I) numaralı bendi ile
ikinci derece usulsüzlüklerle ilgili (7) numarah bendi uyarınca ayrıca ceza kesilmeyeceği
Diğer taraftan, anılan Kanun'un 336'ncı maddesiyle, cezayı istilzam eden tek bir fıil
ile vergi ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa bunlara ait cezalardan sadece miktar
itibarıyla en ağırının kesileceği hükme bağlanmıştır.
Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesinde yer alan ve yukarıda bahsi
geçen fıkra hükmünün uygulanması açık olup, elektronik ortamda beyanname ile bildirim ve
form verme mecburiyetine uymayanlara, söz konusu mükerrer 355'inci madde hükmüne göre
ceza kesilmesi halinde, ayrıca 352/1-1 ve 352/II-7'nci madde hükümlerine göre ceza
kesilmeyecektir.
Mükelleflerin elektronik ortamda kanuni süresinden sonra kendiliğinden verdikleri
beyannameler üzerine öncelikle Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesine göre
Özel usulsüzlük cezası kesilmektedir.
Bu durumda, elektronik ortamda kanuni süresinden sonra kendiliğinden verilen
beyannameler için Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355'inci maddesi hükmüne göre
kesilecek özel usulsüzlük cezası ile birlikte aynı Kanun'un 336'ncı madde hükmü dikkate
ahnmadan (kıyaslama yapılmadan) gerekli vergi ziyaı cezasının kesilerek mükellefe tebliğ
Bilgi edinilmesini, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin alınarak aksaklıklara
E
tan a.
'Müdür V.
_ _ _ _ _ _ _ _ _
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloglu/İST.
Tclcfon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
8/8
Aynntılı bilgi için: Ahunur ÜNER Gelir Uzm. Yrd.
T.C.
Avrupa Hpjr ûıjktm
fcıHıjprfln CjpUfl cf 5rw"l
İSTANBUL
2012
Sayı
: B.07.l.GİB.4.34.19.02-115.02[TAMİM/XII-2012/1 ]-"*-54\
02
«WK
2012
Konu : Uzlaşma
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞITAMİMLERİ
SERİ : & SIRA NO : 7 & ^
( ■
.Vergi Dairesi Müdürlüğü )
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun uzlaşma hükümlerinin yer aldığı Ek-1, 6, 7, 8, 9, ve
12'nci maddelerinin uygulanmasına ilişkin 30/07/2007 tarih 6000, 10/12/2007 tarih 10805,
2008/32, 2008/33, 2008/35, 15/05/2009 tarih 4263, 18/12/2009 tarih 10923, 2009/21,
2011/113, 2011/170,2011/ 114, 2011/182 sayıh tamimlerin birleştirilmesi ile uygulamada
I- UZLAŞMA TALEBİNE İLİŞKİN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
A- Uzlaşma Talebinin Kabulünde Dikkat Edilecek Hususlar:
Yetkili uzlaşma komisyonuna veya mükellefm bağlı olduğu vergi dairesine verilen
uzlaşma talep dilekçeleri ile ilgili olarak 31.07.2009 tarihli ve 27305 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik
kapsamındaki Vergi Dairesi Başkanhğı Kamu Hizmet Standartları Tablosu'nun tarhiyat
sonrası uzlaşma işlemlerinin yürütülmesiyle ilgili 14'üncü bölümünde başvuruda istenen
belgeler;
1- Dilekçe,
2- Vergi ve/veya Ceza İhbarnamesi,
3- Yetki Belgesi (Tüzel Kişilerde),
4- Kimlik Belgesi,
olarak belirtilmektedir.
Buna göre uzlaşma talep dilekçelerinin eksiksiz ve yetkili kişilerce imzalamp
imzalanmadığının kontrolünün yapılarak, geçerli imza sirküleri örneği ahnmadan uzlaşma
dilekçelerinin kabul edilmemesi gerekmektedir.
<
1/8
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat2 Cağalogkı/ISTANBUL
Telelbn: (0212)402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
Aynntılı bilgi İçin irtibat: Yalçın ÇEVIK Gelir Uzmanı
B- Uzlaşma Talebinde Bulunabilecck ve Uzlaşma Oturumlarına Katılabilccek
Kişiler:
Aşağıda belirtilenler uzlaşma talebinde bulunabilir ve uzlaşma oturumlarına
katılabilirler:
- Mükellef,
- Noterden almmış vekaletnameye dayanarak mükellefı temsil eden kişi, (uzlaşmaya
yetkili olanlar),
-Tüzel kişiler, küçükler ve kısıthlarda ise bunlann kanuni temsilcileri uzlaşma
talebinde bulunabilir ve/veya uzlaşma oturumlarına katılabilirler.
Mükellefler uzlaşma komisyonu toplantısında; bağlı oldukları meslek odasından bir
temsilci, 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli
Mali Müşavirlik Kanununa göre kurulan meslek odasmdan bir meslek mensubunu
görüşlerini açıklamak için, ayrıca avukatları ise hukuki yardım almak üzere
bulundurabilirler, ancak bu kişiler tutanakları imzalayamazlar.
Bunun yamnda; mükellef tarafından düzenlenen vekâletnamelerin noter onaylı
olması, söz konusu vekâletnamelerde kendisini temsile yetkili kıldığı ve uzlaşmaya vekil
tayin ettiği, avukat, SM, SMMM ve YMM veya mükelleflerin belirleyeceği herhangi birinin
uzlaşmaya katılıp onlar adına uzlaşma tutanaklarma imza atacaklarına dair ibarenin
bulunraası (Avukatlarda bu husus aranmayacak) durumunda mükellefler adma uzlaşma
tutanaklarına belirtilen kişiler de imza atabilecektir.
Bundan böyle uzlaşma toplantılannda 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun Ek-1
maddesi ile 379 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde belirtildiği üzere
mükelleflerle hizmet sözleşmesi veya tam tasdik sözleşmesi bulunmayan SM, SMMM,
YMM veya damşmanlık hizmeti vermeye yönelik hizmet vekaleti verilmeyen avukatların
toplantıya alınmaması gerekmektedir.
Söz konusu belgeler, mükellefin uzlaşma komisyonundaki dosyasında muhafaza
edilecek, birer fotokopisi de meslek mensubu ve/veya avukatın tarh dosyasına konulmak
üzere ilgili vergi dairelerine gönderilecektir.
Bu itibarla yapılacak uzlaşmalarda sorun yaşanmaması ve uzlaşmaların ivedilikle
sonuçlandırılabilmesi için uzlaşmaya davet yazısının (Ek:l) ekli örneğe uygun şekilde
düzenlenerek mükelleflere tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Aynca, şirketler adına uzlaşma talebinde bulunanlar tarafından ibraz edilen imza
sirkülerinde ismen belirtilen kişilerin müştereken vaz edecekleri imzalarla şirketi temsil
ve ilzama yetkili olduklarımn görülmesi halinde; söz konusu uzlaşma talep dilekçeleri ile
uzlaşma tutanaklannda müştereken temsil ve ilzama yetkili olanların imzalarının
bulunması, uzlaşma talep dilekçeleri ve uzlaşma tutanaklarımn vekâletname ile
imzalanması durumunda da vekâletin müşterek yetkili kişiler tarafından verilip
verilmediğinin aranılması gerekmektedir.
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İSTANBUL
Telcfon: (0212) 402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
e-posla: [email protected]
Ayrmtılı bilgi için iılibat: Yalçm ÇEVIK Gclir Uzmanı
II- UZLAŞMA KOMISYONLARININ YETKISI
352, 356, 360, 372 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile uzlaşma
komisyonlarının uzlaşma konusu yapabilecekleri vergi miktarları belirlenmiş olup, 2000/3
Sayıh Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi'nin l'inci maddesinin ikinci paragrafında yalnızca
ceza için yapılan uzlaşma başvurularında Komisyonların yetki sınırları açıklanmıştır.
Bu itibarla;
a) Bir mükellef adına düzenlenen ihbarnamenin hangi uzlaşma komisyonunun yetki
sınırları içinde kaldığımn tespitinde;
- Vergi aslı ve bu vergi aslına bağlı vergi ziyaı cezasının birlikte yer aldığı vergi ceza
ihbarnamesi için mükellefm uzlaşma talebinde bulunması halinde; vergi aslı miktarının.
- Kanuni süresinden sonra verilen beyannamelere istinaden tahakkuk eden miktarlar
üzerinden düzenlenen ihbarnameler gibi sadece vergi ziyaı cezası tarhiyatı yapılan
ihbarnameler için, mükellefın uzlaşma talebinde bulunması halinde; vergi ziyaı cezasının bağlı
oldıığu vergi aslı miktarının ,
En son 352 SıraNo'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde belirtilen 35.000 TL ve
üzeri limit sınırını aşıp aşmadığmın her bir vergi/ceza ihbarnamesi için dikkate ahnması,
( Örneğin: Kanuni süresi geçtikten sonra veriien beyannameye istinaden tahakkuk
eden 40.000,00 TL vergi için 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344'ncü maddenin 2'nci
fıkrası uyarınca % 50 oranında vergi ziyaı cezası kesileceğinden. ihbarname ile tarhiyatı
yapılacak ceza miktarı 20.000.00 TL olur. Bu durumda vergi zivaı tarhiyatı için mükellefm
uzlasma talep etmesi halinde. tahakkuk eden vergi miktarı vergi dairesi yetkisini aştığından
bu talebin Başkanlık Uziasma Komisvonunca değerlendirilmesi gerekmektedir.)
b) Bir mükellef adına muhtelif yıllar veya aynı yıl için birden fazla tarhiyat yapılması
ve yapılan tarhiyatlardan miktar itibariyle bir kısmmın vergi dairesi müdürlüğü uzlaşma
komisyonunda bir kısmmın da Başkanhğımız Uzlasma Komisvonunun veya Vergi Daireleri
Koordinasyon Uzlaşma Komisvonu ile Merkezi Uzlaşma Komisvonunun vetki sınırları içinde
kalması halinde uzlaşmada birliğin sağlanması bakımından bu tür taleplerin tümünün
1984/3 sayılı Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi uvarınca miktar itibariyle en yüksek tarhiyatın
bulunduğu ilgili uzlaşma komisvonunda incelenmesi.
c) Vergi dairesi müdürlüklerinde halen mevcut ve takiben gelecek uzlaşma taleplerinin
ivedilikle sonuçlandırılabilmesi için vergi dairelerine verilen uzlaşma talep
dilekçelerinin kayıtlara intikal ettiği tarihten itibaren beş gün içinde değerlendirilip, vergi
dairesinin uzlaşma limitlerini aşan dilekçelerin tamim ekinde mevcut bilgi talep yazısmda
(Ek:2) istenilen bilgi ve belgelerin onaylı ömekleriyle birlikle yazı ekinde yeni bir yazışmaya
mahal vermeyecek şekilde Başkanlığımıza gönderilmesi,
d) Başkanlığımıza yapılan uzlaşma taleplerine ilişkin olarak vergi dairesi
müdürlüklerine yazılan belge ve bilgi isteme yazılarımızın vergi dairesi kayıtlarına intikal
ettiği tarihten itibaren beş iş günü içinde değerlendirilerek yeni bir yazışmaya mahal
vermeyecek şekilde istenilen bilgi ve belgelerin onaylı ömekleriyle birlikle ivedilikle
Başkanlığımıza gönderilmesi gerekmektedir.
<^1
Aııkara Cad. Valiiik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/ISTANBUL
Teletbn: (0212) 402 44 84 Faks:(0212)51101 92
Ayrınlılı bilgi için İrtibat: Yalçın ÇffcVlK Gelir Uzmanı
III- DAYANAGI BULUNMAYAN TARHIYATLARA ILIŞKİN UZLAŞMA
TALEPLERİ
Başkanlığımız Uzlaşma Komisyonunca vergi daireleri tarafından tarh edilen vergi ve
kesilen cezalara karşı yapılan uzlaşma taleplerinin incelenmesinde; vergi dairesi müdürlükleri
tarafından tarh edilen vergi ve kesilen cezaların herhangi bir vergi inceleme raporuna
bağlanmaksızın ve düzeltme fışi veya takdir komisyon kararına dayandırılmaksızm tarhiyat
yapıldığı görülmüştür. (Örneğin; Mahkemece mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine,
mükellef tarafından düzenlenen sözleşmenin damga vergisinin ödenip ödenmediği,
ödenmediğinin tespit edilmesi halinde sözleşmenin incelenerek, yasal mevzuat gereği
düzenlenen sözleşmeye ait damga vergisinin tahsilinin yapılarak taraflarına bilgi
verilmesinin istenmesi üzerine, ilgili vergi dairesi müdürlüğü tarafından herhangi bir vergi
inceleme raporuna veya takdir komisyonu karanna dayandırılmaksızın direkt vergi ziyaı
cezalı tarhiyat yapılması, diğer bir vergi dairesinin yaptığı ve yazıyla bildirdiği bir tespit ile
yapılan tarhiyatlar, sadece tutanak düzenlenerek yapıian tarhiyatlar gibi...)
Bu şekildeki tarhiyatlar yargı mercilerine taşındığmda; vergi inceleme raporu, takdir
komisyonu karan veya düzeltme fışi olmaksızın yapıldığı gerekçesiyle usul yönünden
iptaline hükmedilmektedir. Böylesi durumda genellikle tarh zamanaşımı sebebiyle yeniden
işlem yapma olanağı da kalmamakta dolayısıyla hazine kaybı meydana gelmektedir.
Bu itibarla, yapılacak tarh işlemlerinde kanun, tebliğler, işlem yönergesi ve tamim
yazımız doğrultusunda hareket edilmesi, vergi inceleme raporu, düzeltme fışi veya takdir
komisyon kararına dayandınlmaksızın tarhiyat yapılmaması hususuna kesinlikle riayet
IV- TAMAMLATILMAK SURETİYLE YAPILAN TARHİYATLAR İÇİN
İNDİRİM, UZLAŞMA VE DAVA AÇMA HAKLARINDAN AYRI AYRI
YARARLANILAMAYACAĞI
Mükellefler tarafından muhtelif dönemlere ait düzeltme beyannamelerinin elektronik
ortamda gönderilmesi sonucıında, EVDO sisteminde, bu işlemin, kanuni süresinden sonra
kendiliğinden verilen beyanname şeklinde kabul edilerek ödenecek vergi üzerinden 213
sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 344'üncü maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden V2 oramnda
vergi ziyaı cezası kesildiği, ancak mükeileflere elektronik ortamda tebliğ edilen bu
ihbarnameden sonra, vergi dairelerince düzeltme beyannamelerinin verilmesine sebep olan
fıillerden dolayı daha önce tutanak düzenlendiği, incelemeye sevk edildiği veya takdir
komisyonuna sevk işlemlerinin yapıldığımn tespiti üzerine; eksik salınan vergi ziyaı
cezalarını aynı Kanun'un 344'üncü maddesinin birinci fıkrası gereği bir katına tamamlamak
suretiyle tarhiyat yapıldığı, bu tarhiyatlar için, Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı
maddesindeki indirim ile Ek-1'inci maddesindeki uzlaşma müesseslerinden ve dava açma
hakkından mükelleflerce ayrı ayrı yararlanılması konusunda ihtilaflara ve gereksiz
yazışmalara sebebiyet verilmemesi açısından aşağıdaki açıklamaların yapılması ihtiyacı hâsıl
olmuştur.
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 341, 344, 375,376, Ek-1, Ek-9 ve Uzlaşma
Yönetmeliği'nin 7'nci ve 10'uncu maddelerinde yer alan yasal düzenlemeler çerçevesinde,
aynı fıil dolayısıyla düzenlenen iki farklı ihbarnamenin birincisine indirimîfcincisine
4^
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat2 Cağaloğlu/tSTANBUL
Telefon: (0212)402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
4/8
Aynntıh bilgi için irtibat: Yalçııı#tVtK Celir Uzmanı
uzlaşma hükümlerinin uygulanması veya mükelieflerce dava açılmasına mahal verecek
uygulamaların önlenmesi açısmdan kanuni süresinden sonra düzeltme beyannamesi verilmesi
suretiyle ortaya çıkan eksik beyan fıiline istinaden;
a) Düzenlenen ilk ihbarname için, Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı maddesinden
yararlamlması halinde; tamamlama mahiyetindeki ikinci ihbarname için de aynı hükümden
yararlanılmasının sağlanması,
b) Düzenlenen ilk ihbarname için, Vergi Usul Kanunu'nun Ek-1'inci maddesinden
yararlanılması halinde; tamamlama mahiyetindeki ikinci ihbarname için de aynı hükümden
yararlanılmasının sağlanması,
c) Düzenlenen ilk ihbarname için, Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı veya Ek-1'inci
maddesinden yararlanılması ve tamamlama mahiyetindeki ikinci ihbarnamenin dava konusu
yapılması halinde, Mahkemenin durumdan haberdar edilmesi,
d) Düzenlenen ilk ihbarnamenin dava konusu yapılması ve tamamlama mahiyetindeki
ikinci ihbarname için Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı veya Ek-1'inci maddesinden
yararlanma talebinde bulunulmaması halinde; ikinci ihbarnamenin zamanaşımı süreleri
dâhilinde Mahkemenin vereceği nihai karara kadar tahakkuk verilmeden bekletilmesi,
e) Düzenlenen ilk ihbarnamenin dava konusu yapılması ve tamamlama mahiyetindeki
ikinci ihbarname için dilekçe ile Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı veya Ek-1'inci
maddesinden yararlanma talebinde bulunulması halinde, Mahkemenin durumdan haberdar
edilmesi gerekmekte olup,
mükelleflerin yukarıdaki (a) ve (b) bentlerindeki işlemleri kabul etmemesi halinde ise
ihbarnamelerin her ikisinin de düzeltme hükümlerine göre terkin edilerek yapılan yanlışlığm
düzeltilmesi ve tek bir ihbarname düzenlenip tebliğ edilerek, mükellefın nihai karanna göre
işlem tesis edilmesi icap etmektedir.
V- TAKDİR KOMİSYON KARARINA İSTİNADEN BİR KAT KESİLEN
VERGİ ZİYAI CEZASININ ÜÇ KATA TAMAMLANMASI DURUMUNDA
DÜZENLENECEK CEZA İHBARNAMEST VE UZLAŞMA TALEBİ
Mükellefın sahte fatura düzenleme fıili nedeniyle elde ettiği komisyon gelirlerinden
dolayı ilgili dönemler itibariyle takdire sevk edilen ve takdir komisyonu marifetiyle matrah
takdiri yapılması istenilen Vergi İnceleme Raporları esas alınarak belirlenen matrahlar
üzerinden vergi tarh edilerek 1 ( bir ) kat vergi ziyaı cezalı düzenlenen vergi/ceza
ihbarnameleri ile söz konusu raporlara istinaden daha sonradan vergi ziyaı cezasını 3 (üç) kata
tamamlamak için ek olarak düzenlenen ihbarnamelerin Vergi Usul Kanunu'nun Ek-1'inci
maddesi kapsamında uzlaşma konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.
Ancak, vergi inceleme raporlan dikkate alınmaksızın tek kat olarak düzenlenen
vergi/ceza ihbarnameleri içiıı mükellefler tarafmdan uzlaşma talebinde bulunulması ve
uzlaşma başvurularımn anılan Kanun'un Ek-1'inci maddesi kapsamında reddedilmesi
mükellef ile idare arasında hukuki ihtilaflara yol açmaktadır.
^
^ >
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Ka!:2 Cağaloghı/İSTANBUL
Telefoıı: (0212) 402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
5/8
Ayrıntılı bilgi için irtibat: Yalçın ÇEVİK Gelir Uzmanı
Bu itibarla, mükellefler adına takdir komisyonu tarafından belirlenen matrahlar
üzerinden yapılan 1 (bir ) kat vergi ziyaı cezalı tarhiyatlara ilişkin olarak vergi ziyaı cezasını
3 (üç) kata tamamlamak için ek olarak düzenlenen vergi/ceza ihbarnamelerinin terkin
edilerek, tek vergi/ceza ihbarnamesiyle mükellef adına Vergi Usul Kanunu'nun 359'uncu
maddesine istinaden 3 (üç) kat vergi ziyaı cezalı tarhiyat yapılması gerekmektedir.
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun 359'uncu maddesinde yazılı fıillere sebebiyet
verilmesi nedeniyle 3 (üç) kat kesilecek olan vergi ziyaı cezasının uzlaşma kapsamında yer
almaması sebebiyle bilgisayar ortammda düzenlenecek vergi/ceza ihbarnamelerinde; Genel
Bilgiler ekranmm Ek Bilgiler bölümünün Uzlasma Mercii kısmındaki bilginin manııel olarak
silinmesi gerekmektedir. Uzlaşma Kapsamı dışında bulunan vergi/ceza ihbarnamelerine
uzlaşma mercii bölümünün yazılması mükellefleri yanıltmakta ve mükellefler Tarhiyat
Sonrası Uzlaşmaya başvurmakta, ancak uzlaşma kapsamı dışındaki tarhiyata ilişkin uzlaşma
talep dilekçesi dava açma süresini etkilemediğinden, mükellefler dava hakkmı
kaybetmektedirler.
VI- KIYASLAMA YOLUYLA KESİLEN USULSÜZLÜK
İLİŞKİN UZLAŞMA TALEPLERİ
CEZALARINA
213 sayıh Vergi Usul Kanunu'nun mevcut Ek l'inci maddesinin birinci fıkrasında
uzlaşmanm kapsamı mükellef tarafından, ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen vergilerle
bunlara ilişkin vergi ziyaı cezaları (359 'uncu maddede yazılı fıillerle vergi ziyaına sebebiyet
verilmesi halinde tarh edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fıillere iştirak edenlere kesilen
ceza hariç) olarak belirlenmiş olup, maddenin son ûkrasının verdiği yetkiye dayanılarak
düzenlenen 03/02/1999 tarihli ve 23600 sayılı Uzlaşma Yönetmeliği ile tarhiyat sonrası
uzlaşma ile ilgili uyulacak esaslar belirlenmiştir. Anılan Yönetmelik'in 2'nci maddesinde bu
Yönetmelik kapsamına ikmalen, re'sen veya idarece salınan ve Bakanhk Vergi Dairelerinin
tarha yetkili olduğu bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak kesilecek vergi
ziyaı cezaları (usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları ile Kanunun 359'uncu maddesi
uyarınca vergi ziyaı cezası kesilen tarhiyata ilişkin vergi ve ceza hariç) gireceği açıklamasına
yer verilmiştir.
Bu itibarla, Vergi Usul Kanunu'nun mevcut Ek-1 'inci maddesinde uzlaşmanın kapsamı
açık olarak belirlendiğinden, anılan Kanun'un 336'ncı maddesine göre kıyaslama yoluyla
kesilen usulsüzlük cezalarımn tarhiyat sonrası uzlaşma kapsamında uzlaşmaya konu
edilmesi kanunen mümkün bulunmamaktadır.
VII- GEÇİCİ VERGİLERE İLİŞKİN OLARAK UZLAŞILAN VERGİNİN ( 0 )
SIFIR OLMASI HALİNDE GECİKME FAİZİ
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun geçici vergi başlıklı mükerrer 120'nci
maddesinin dördüncü paragrafında; yapılan incelemeler sonucunda geçmiş dönemlere ait
geçici verginin % 10'u aşan tutarda eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, eksik beyan
edilen bu kısım için re'sen veya ikmalen geçici vergi tarh edileceği, mahsup süresi geçtikten
sonra, kesinleşen geçici vergilerin terkin edileceği, gecikme faizi ve cezanın ise tahsil
edileceği hüküm altına ahnmıştır.
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat2 C a g a l o ğ l u / İ S T A N B U L A y r ı n t ı l ı bilgi için irtibat: Yalçın ÇEVİK Gelir Uzmaııı
Teletön: (0212)402 44 84 Faks: (0212)511 01 92
15/11/2005 tarih ve 25994 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 352 Sıra No'lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "11-Diğer Hususlar" bölümünün üçüncü bendine göre
uzlaşma talep edilip uzlaşmaya varılan geçici vergi miktarına, normal vade tarihinden mahsup
dönemine kadar geçen süreler için 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 112'nci maddesine göre
gecikme faizi uygulanması gerekmektedir.
Mükellef adına tarh edilen vergi ve kesilen cezalar için uzlaşma talep edilmesi
üzerine yapılan uzlaşma görüşmesi neticesinde uzlaşmanın vaki olması sonucu düzenlenen
uzlaşma tutanağmın "Uzlaşma Konusu Vergi ve Ceza" başlıklı bölümünde vergilendirme
dönemlerine ait geçici vergilere yer verilmek ve "Uzlaşılan" başhklı bölümünde de
karşılarına (0) sıfır yazılmak suretiyle söz konusu geçici vergiler için (0) sıfır rakamında
uzlaşıldığından uzlaşma neticesinde tamamen kaldırılan geçici vergiler için gecikme faizi
hesaplanmayacağı tabiidir.
VIII- VERGİ DAİRESİ UZLAŞMA KOMİSYONU TOPLANTILARINDA
GÖREV VE YETKİ KULLANIMI
03/02/1999 tarih ve 23600 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Uzlaşma
Yönetmeliği'nin Komisyonların Teşkili ve Yetkileri başlıklı ikinci bölüm 6/a maddesinde;
" Vergi Dairesi Uziaşma Komisyonu: Vergi Dairesi müdürlüklerinde, vergi dairesi
müdürünün başkanlığında müdür tarafından belirienecek bir müdür yardımcısı ve bir gelir
uzmanı veya şeften; bağlı vergi dairelerinde ise malmüdürünün başkanhğmda gelir şefi ve
memurundan oluşur. Vergi Dairesi müdürlükierinde, müdür yardımcısı veya şef buiunmaması
halinde komisyonda bunların yerine görev yapanlar; malmüdürlüklerinde ise gelir şefı
bulunmaması haiinde yerıne gelir şefliği memurlarından birisi üye olur. " denilmektedir.
Buna göre, vergi dairesi müdürlerinin izinli veya raporlu olmadıkları sürece mutlaka
uzlaşma komisyonlarına iştirak etmeleri ve komisyonun vergi dairesi müdürünün başkanhğı
altında toplanması yasa ve yönetmelik gereğidir. Ancak vergi dairesi müdürlerinin resmi
görevli, izinli veya raporlu olmaları halinde yerlerine vekâleten atanan kişinin başkanhğında
uzlaşma komisyonlarının toplanacağı ve uzlaşma talep edilen dosyaları görüşerek karara
bağlayacakları tabi olup vekâleten atanan vergi dairesi müdürlerinin asıl müdürlere ait yetki
ve sorumlulukları yerine getirmeleri gerektiği kanunlar ve yönetmeliklerde belirtilmiştir.
IX- UZLAŞMANIN TEMİN EDİLEMEDÎĞÎNE İLİŞKİN TUTANAKLARIN
MÜKELLEFE TEBLİĞ EDİLMESİ
Vergi Usul Kanunu'nun Ek-7'nci maddesi, 65 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği'nin 5'inci bendi ve Vergi Daireleri İşlem Yönergesi'nin "B- Tarhiyatın İhtilafsız
Kesinleşmesi Üzerine Yapılacak Tahakkuk İşlemleri" kısmının
"Uzlaşmanm
Sağlanamaması" başlıklı 97'nci maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde, mükellefin
veya adına ceza kesilenin uzlaşma komisyonunun davetine icabet etmemesi, komisyona
geldiği halde, uzlaşma tutanağını imzalamaması veya tutanağı ihtirazi kayıt ile imzalamak
istemesi halinde, uzlaşma temin edilememiş sayılacağından buna ilişkin komisyonca bu
hususu belirtmek üzere düzenlenen üç nüsha tutanağın bir nüshasının, üç gün içinde
mükellefın tarh dosyasına muhafaza edilmek üzere vergi dairesine gönêrilmesi, bir
'0*
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat2 Cağaloğkı/ISTANBUl
Telefon: (0212) 402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
e-posta; [email protected]
7/8
Ayrıntılı bilgi için irtibat; Yalçın ÇEVlK Gelir Uzmanı
nüshasmın ise dava açma süresinin tekrar işlemeye başlaması açısından mükellefe tebliğ
Bilgi edinilmesi, söz konusu hususlarda gerekli tedbirlerin ahnarak aksakhklara
mahal verilmemesi ve gereğinin bu tamimde yer alan açıklamalar doğrultusunda yapılması
hususuna azami özen gösterilmesini rica ederim.
Ekler
:
1) Uzlaşmaya davet yazısı,
2) Vergi dairelerince yazı ekinde gönderilecek bilgi ve belgeler.
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/İSTANBUL
Tclefon: (0212)402 44 84 Faks: (0212) 511 01 92
Aynntılı bilgi için irtibat: Yalçm ÇEVlK Gelir Uzmanı
Ek:l
Sayı :B.07.1.GÎB.4.34
Konu : Uzlaşma gün ve saati
İlgi
:
tarih ve
evrak kayıt numaralı dilekçeniz.
İlgide kayıtlı dilekçeniz incelenmiş olup, adınıza yapılan tarhiyatlara ilişkin uzlaşma
görüşmesinin yapılacağı yer, tarih ve saat aşağıda belirtilmiştir. Bu toplantıya, gösterilen yer,
tarih ve saatte bizzat katılmanız veya noterlerce düzenlenen ve vergi dairesince tarh edİlen
vergi ve/veya kesilen ceza miktarları üzerinde uzlaşmaya yetkili olduklan şerhini taşıyan
resmi vekâletname ile birlikte vekilinizi bulundurmanız icap eder.
Öte yandan, 379 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde belirtildiği
üzere, uzlaşma görüşmelerinde mükellefe yardımda bulunmak üzere bir meslek mensubu veya
avukatın da bulundurulmak istenmesi halinde, bu kişilerin uzlaşma görüşmelerine
katılabilmelerinin hukuki bir belgeye (sözleşme,vekaletname vb.) dayandınlması ve bu
belgelerin de aslı veya onaylı bir örneğinin uzlaşma görüşmesi sırasında uzlaşma dosyamza
eklenmek üzere komisyona ibraz edilmesi gerekmektedir.
Belirtilen gün ve saatte komisyonumuzun davetine icabet etmediğiniz takdirde
uzlaşma temin edilememiş sayılacaktır. Bu takdirde uzlaşma dilekçenizde yer alan vergİ ve
cezalar için yeniden uzlaşma görüşmesi yapılması kanunen mümkün olmayacaktır.
Bilgi edinilmesi rica ve tebliğ olunur.
Uzlasma Görüşmelerinin Yapılacagı:
Tarih:
Saat :
Yer :
UZLASMA TOPLANTISINA GETİRÎLECEK BELGELER:
* Tüzel Kişiliğe Haiz Müesseseler Adına Toplantıya Katılacaklar İçin : İmza sirkülerinin asıl veya noter onaylı
örneği, nüfiıs cüzdanı/sürücü belgesi fotokopisi ile şirket kaşesi,
* Vekâletname İle Katılacaklar İçin: Vekâletnamenin aslı ("Uzlaşma" İbaresi bulunması şarttır) veya noter
onaylı örneği, nüfus cüzdanı/stirUcü belgesi fotokopisi,
* 379 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca mükellef veya vekili ile birlikte SM, SMMM
veya YMM uzlaşma toplantısma katılacaklar ise vekâletname yerine hizmet sözleşmesinin bir örneğini,
* YMM Şİrketlerİnce mükellefe yardımda bulunmak üzere şirket yetkilisi toplantıya katüamayacak ise
toplantıya katılacak şirket ortağı veya ücretli çalışan SMMM veya YMM' sinin toplantıya katılmasına yönelik
yetki yazısı ile Hizmet Sözleşmesinİn bir sureti.
Ek:2
VERGİ DAİRESİNİN UZLAŞMA LİMİTLERİNİ AŞAN MÜKELELEFLERİN
DİLEKÇELERİ İLE BİRLİKTE VERGİ DAÎRESİNCE YAZI EKİNDE GÖNDERİLECEK
BİLGİ VE BELGELER
Vergi Dairelerince Uzlaşma Talep Eden Mükelleflerin;
I - Tarhiyatın gerekçesi ile dayanağma ilişkin açıklayıcı bilgi ve belgelerin (Vergi inceleme
raporu-vergi tekniği raporu ve tutanak eki, takdire sevk nedeni, takdire sevk fışi, takdir
komisyonu karan, pişmanlık dilekçesi ve pişmanhk düzeltme fışi, düzeltme talep dilekçesi,
düzeltme flşi, ek beyanname, vergi ve ceza ihbarnamesi) aslı gibidir tasdiklî örneğinin,
2-Uzlaşma konusu tarhiyatm mükellefe tebliğ tarihinde ödevli şirketin kanuni temsilcilerinin
ad soyadları ile söz konusu tarihte kanuni temsilcisi olduklanna ilişkin belgelerin,
3-Tarhiyatın tebliğ tarihi belirtilerek buna ilişkin tebliğ almdısımn tasdikli bir örneğinin,
4-Uzlaşma konusu tarhiyat hakkmda V. U. K.'nun 376'ıncı maddesine göre, cezadan indirim
talep edilip edilmediğinin,
5-Tarhiyat öncesi uzlaşma talebinin bulunup bulunmadığının,
6-Uzlaşma talep edilen cezanm 344'üncü maddenin hangi fıkrasına göre kesildiğinin,
7- Mükellefiyet süresi (yıl) ve işçi sayısının,
8-Son 3 yıl içerisinde, mükellefın vergi türleri itibariyle beyanname vermediği dönem sayısmm
(01/01/2009 tarihinden önce mükellefıyeti terk ettiyse terk tarihinden geriye doğru),
9- Mükellefın ödenmemiş vergi borçları toplamı, beyan verilen son yıl brüt hasılat tutarımn,
10-MükelIef hakkında sahte veya muhteviyatı itibariyle yamltıcı belge kullandığı veya
düzenlendiğine dair tespit bulunup bulunmadığının,
II -Tarhiyatta/Vergi inceleme raporunda maddi (hesaplama vb.) hata bulunup bulunmadığının,
12-Uzlaşma konusu tarhiyatın vergi ziyaı cezasından ibaret olması halinde cezamn
hesaplanmasına esas olan vergi miktarına ilişkin bilgi ve belgelerin
Uzlaşma talep dilekçesi ile birlikte herhangi başka bİr yazışmaya mahal vermemek
üzere gönderilmesi gerekmektedir
Eu»op*in Cuuitı: oF 3yvl
İSTANBUL
2012
T.C.
02^2012
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.19.02-195.01/[3100-TAMİM/XIII-2012AÛK-1/17000]-"T^3A
Konu : 3100 sayılı Kanun
SERİ : jf^ SIRA NO : JMf
UYGULAMA GRUP MUDURLÜĞÜNE
. Vergi Dairesi Müdürlüğü)
3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları
Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin 2003/2,
2005/18, 2006/1, 2006/9, 2008/36 ve 2008/38 sayılı tamimlerin birleştirilerek güncellenmesi
ile uygulamada tereddüt edilen hususlara yönelik açıklamalar bu tamimin konusunu
oluşturmaktadır.
I- ÖKC ALMAYAN MÜKELLEFLERE KESİLECEK CEZA:
3100 sayılı Kanun'un mükerrer 8'inci maddesinin birinci fıkrasında; süresi içerisinde
ödeme kaydedici cihazları almayan, ikinci fıkrasında da; Maliye Bakanhğınca belirlenip
açıklanan usul ve esaslara uymayan mükellefler hakkında kesilecek cezalara ilişkin
hükümlere yer verilmiştir.
Anılan Kanun'la ilgili 27 Seri No'lu Genel Tebliğ'in l'inci bölümünde, mükelleflerin
kullanmak üzere aldıkları cihazları, alış faturasının düzenlendiği tarihten (fatura tarihi dahil)
itibaren on beş gün içerisinde, bağlı bulundukları vergi dairesine kaydettirerek ödeme
kaydedici cihazlara ait levhayı alacakları açıklanmıştır.
Buna göre, süresinde alınmayan ödeme kaydedici cihazlarla ilgili olarak mükelleflere
anılan Kanun'un Mükerrer 8'inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen özel usulsüzlük
cezasının kesilmesi, alınan cihazın faturanın düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde
vergi dairesine kaydettirilip levhasımn alınmış olması şartıyla ayrıca beş kat birinci derece
usulsüzlük cezasının kesilmemesi gerekmektedir.
^T
p
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cagaloglu/IST.
Telefon: (0212)402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
1/6
Aynntıh bilgi için: Sibel BUYUKSOY Gelir Uzmaııı
AIiGÜLERGelirUzmanı
II- AKARYAKIT POMPALARINA BAĞLANACAK ÖKC:
Akaryakıt istasyonlarında kullanılacak pompalara bağlanacak ödeme kaydedici
cihazlann mükellefler tarafmdan bağlı bulundukları vergi dairesine bildirilmesinde fatura
tarihi ile cihazın montaj ve kullammı arasındaki sürenin onbeş günlük kayıt süresini
aşabileceği durumu dikkate alınarak söz konusu ödeme kaydedici cihazların vergi dairesİne
kaydında mükelleflerden fiş örneği istenmemesi, kayıt işleminin, dilekçe, cihazın iktisabına
ilişkin fatura fotokopisi ve ruhsatnameye dayanılarak gerçekleştirilmesi, bu İevhaların
asılmasına uygun fıziki ortam bulunmaması sebebiyle söz konusu cihazlar için "ödeme
kaydedici cihazlara ait levha"nın düzenlenmemesi, bunun yerine cihaz ruhsatnamesinin
(cihazın marka, model, sicil no. ve onayına ilişkin bilgilerin yer aldığı) sayfasına ilgili vergi
dairesince "kaydedilmiştir" şerhi düşülüp tasdik edilmek suretiyle mükellefe verilmesi, ayrıca
bu cihazların otomasyonlu vergi dairelerinde kaydına ilişkin "ödeme kaydedici cihaz
işlemleri" başlıklı bölümünde yer alan "Levha No"sunun yazılacağı yere de (ödeme kaydedici
cihazlara ait levha düzenlenmeyeceğinden) "POMPA Ö.K.C." ibaresinin yazılması
gerekmektedir.
III- HATALI KESİLEN ÖKC FİŞİNİN KAYITLARA İNTİKALİ:
3100 sayılı Kanun'a göre kullamlan ödeme kaydedici cihazların mali hafızalarına
kaydedilen bilgilerin silinemez ve değiştirilemez özellikte olması sebebiyle hatalı düzenlenen
fîşlerle ilgili olarak cihazların hafızalarına herhangi bir müdahalede bulunulmayacaktır.
Söz konusu işlemin düzeltilmesi için hatalı fışin aslı (müşteriye verilecek olan) iptal ve
istendiğinde ibraz edilmek üzere işletmede kalan kayıt rulosundaki örneğinin üzerine
iliştirilerek muhafaza edilecek, bunun yerine gerçek bedel yazılmak suretiyle düzenlenecek fiş
müşteriye verilecek ve kanuni defterlere gerçek satış hasılatı yazılacaktır.
Hatalı fişin yanhşlıkla müşteriye verilmesi ve bulunamaması halinde, yeterli veri ile
ispatlanmak (hatalı fışin fatura düzenleme limitinin veya işletmenin günlük hasılatının
üzerinde olması vb.) kaydıyla yapılan hata mükellef tarafindan bir dilekçe ile ilgili vergİ
dairesine bildirilecek ve kayıtlara gerçek bedel yazılacaktır. Vergi daireleri gerek görmeleri
halinde anılan mükellefler hakkında hasılat tespitine yönelik olarak yoklama veya incelemeler
yaptırmak suretiyle bilginin doğruluğunu araştırabileceklerdir.
IV- ÖKC'LERİ ÇALINAN VEYA KAYBOLAN MÜKELLEFLER:
Perakende ticaretin devamı boyunca kullamlma mecburiyeti bulunan ödeme kaydedici
cihazlar, vergi matrahımn tespitine esas olan bilgilerin güvenli bir şekilde kayıt altına alındığı
önemli bir belge niteliği taşımaktadır. Ayrıca çahnan veya kaybolan cihazlar yasal olmayan
yollarla vergi iadesinden yararlanma amacına yönelik olarak kullanılabilmektedir.
Bu sebeple cihazı çalınan veya kaybolan mükellefin doğabilecek suistimallerin
Önlenmesi bakımından bu durumu öncelikle bağh olduğu vergi dairesine bildirmesi, olayı
mahkeme kararı ile kanıtlaması, mutad vasıtalarla ilan ettirmesi ve ilgili üreticp<eya ithalatçı
^ j ^
2/6
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlıı/İST.
Tclefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Ayrıntılı bilgi için: Sibel BÜYÜKSCÎY Gelir Uzmanı
kuruluşa bildirmesi gerekmektedir. Aynca bir suistimal olup olmadığının belirlenmesi
bakımından mükellef hesapları incelemeye ahnması gerekmektedir.
Diğer taraftan, kaybolan Ödeme kaydedici cihazlara ait bilgiler vergi daireleri
tarafmdan sisteme girİleceğinden, kaybolan ödeme kaydedici cihazlara ait bilgiler Gelir
İdaresi Başkanhğına gönderilmeyecek ve diğer vergi dairelerine ayrı bir dağıtım
yapılmayacaktır.
V- İHRAÇ MALI TAŞIYAN ARAÇLARA İSTİSNA KAPSAMINDAKİ
AKARYAKIT TESLİMLERİ:
thraç malı taşıyan araçlara istisna kapsamındaki akaryakıt teslimleri ile ilgili olarak
katma değer vergisi mevzuatı yönünden fatura düzenlenmesinin zorunlu olması ayrıca
mükerrer belge düzenlenmemesi için ödeme kaydedici cihaz fışlerinin iptalini gerektirmekte
olup, bu da Ödeme kaydedici cihazlarla ilgili 68 Seri No'lu Genel Tebliğ ile belgeleme
düzeninin disipline edilmesine yönelik olarak getirilen uygulamaya ters düşmektedir.
Bu nedenle, akaryakıt istasyonu işletmecilerinin yurt dışına ihraç malı taşıyan araçlara
ÖTV ve KDV İstisnası kapsamındaki akaryakıt teslimlerinde pompalara bağlı ödeme
kaydedici cihazlardan otomatik olarak çıkacak fışler ile 11 Seri No'lu ÖTV ve 100 Seri
No'lu KDV Genel Tebliğleri uyarınca düzenlenecek listelerin esas ahnması, anılan satışlara
istinaden ayrıca fatura düzenlenmemesİ gerekmektedir.
VI- YOKLAMA SONUCU
İLİŞKİN İZİN BELGESİ:
BEKLENİLMEKSİZİN
ÖKC
ALINMASINA
1999/4 Serİ No'lu Uygulama îç Genelgesi'nde yapılan açıklamalara istinaden serbest
muhasebeci veya serbest muhasebeci mali müşavirler tarafından imzalanan işe başlama
bildirimleri üzerine vergi dairelerince yapılacak yoklama sonucu beklenilmeksizin
mükellefıyet tesis işlemleri yapılabileceğinden, ödeme kaydedici cihaz ahnmasına ilişkin izin
yazısı yoklama sonucu beklenilmeksizin verilebilecektir.
VII- İNTERNET ÜZERİNDEN YAPILAN SATIŞLARDA ÖKC KULLANMA
MECBURİYETİ:
Satışlarını internet üzerinden gerçekleştiren, bürosunu sadece müşteri ile irtibat için
kullanan, bunun dışında herhangi bir emtia satışı yapmayan, satış bedelini bürosunda tahsil
etmeyen (banka aracılığıyla veya elektronik yolla alan) mükelleflerin Vergi Usul Kanunu'nda
geçen fatura veya perakende satış fışlerini düzenlemeleri şartıyla ödeme kaydedici cihazları
kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
3/
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Aynntıh bilgi için: Sibel BÜYÜKSOY Geür Uzmanı
VIII- BÜTÜN SATIŞLARINDA FATURA DÜZENLEYEN MÜKELLEFLERİN
ÖKC KULLANMA MECBURİYETİ:
Bütün satışları Vergi Usul Kanunu'nun 232'nci maddesinde 5 bent halinde sayılanlara
olan veya her bir satışının bedeli fatura düzenlenmesi için belirlenen haddi aşan mükelleflerin
ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmamaktadır.
Ancak, Vergi Usul Kanunu'mın 232'nci maddesinde 5 bent halinde sayılanlar
dışındakilere bedeli fatura düzenlenmesi için belirlenen haddi aşmayan satışlan olanların ise
ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmaktadır.
IX- ELEKTRİK ENERJİSİ OLMAYAN İŞ YERLERİNDE ÖKC KULLANMA
ZORUNLULUĞU:
173 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin C/4-b bölümünde, ödeme
kaydedici cihaz kullanma mecburiyetinde bulunan mükelleflerden işyerleri elektrik
şebekesinin tesis edilmediği yerlerde veya elektrik şebekesi tesis edilmekle birlikte geçici
elektrik kesintisinin olduğu zamanlarda mükelleflerin ödeme kaydedici cihaz kullanmalarımn
fıilen imkânsız olması hallerinde, bu faaliyetlerini, ödeme kaydedici cihaz kullanmadan Vergi
Usul Kanunu'nun 232'nci ve 233'üncü madde hükümlerine göre fatura veya perakende satış
fışi ile belgelendirebilecekleri açıklanmıştır.
Buna göre, mükelleflerin işyerlerine kendi imkanlarıyla elektrik alabilmelerinin fıilen
veya kanunen mümkün bulunmaması, bu durumun ilgili kurumlardan (Elektrik kurumu,
belediye vb.) almacak yazılarla belgelenmesi ve vergi dairesince yerinde yaptırılacak yoklama
ile tespit edilmesi şartıyla, mükelleflerin bahse konu işyerlerindeki satışlarım ödeme
kaydedici cihazı almadan Vergi Usul Kanunu'na göre düzenleyecekleri fatura veya perakende
satış fişi ile belgelendirmeleri gerekmektedir.
Mükelleflerin kendi imkânlanyla elektrik alamadıklan hallerden kasıt; işyerlerinin
bulunduğu mahallin, ilgili Elektrik Kurumu'nun elektrik hizmeti götürmediği yerlerde olması
veya çevresinde elektrik bulunmakla beraber faaliyet gösterilen yere imar mevzuatına göre
elektrik bağlanabilecek nitelikte bir yapı yapılmasının kanunen mümkün bulunmaması gibi
hallerdir. Ancak, işyerine elektrik bağlanmasma engel olan (yapının ve elektrik tesisatınm
düzeltilmesi gibi) mükellefın kendi imkânıyla giderebileceği noksanhklann, diğer bir ifade ile
kanuni imkansızlıklar dışındaki hallerin mükellefın Ödeme kaydedici cihaz kullanma
mecburiyetini kaldırmayacağı tabiidir. Bu durumdaki mükellefler, cihazlanm kanuni
süresinde alıp vergi dairesine kaydettirecekler, işyerlerine elektrik alıncaya kadar
gerçekleştirecekleri satışlannı fatura veya perakende satış fışleri ile elektrik aldıktan sonraki
satışlarını ise ödeme kaydedici cihaz satış fışleriyle belgelendireceklerdir.
CJ,
_
_
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
J ^
4/6
Ayrıntılı bilgi için: Sibel BÜYÜKSOY Gelir Uzmanı
AIİ GÜLER Gelir Uzmanı
X- MÜŞTERİLERİNE
MÜKELLEFLER:
SİLİK
VE
OKUNAKSIZ
ÖKC
FİŞİ
VEREN
Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında 3100 sayılı Kanun'la ilgili 52 Seri No'lu Genel Tebliğ'in 5'inci
bölümünde, termal yazıcılı ödeme kaydedici cihazlarda kullanılacak kağıt rulolann taşıması
gereken özellikler açıklanmıştır. Bu nedenle termal yazıcıh ödeme kaydedici cihaz fışlerinin
anılan Tebliğ'de sayılan şartları taşıması zorunlu olup bu özellikleri ihtiva etmeyen fışleri
düzenleyen mükellefler hakkmda Maliye Bakanhğınca belirlenip açıklanan usul ve esaslara
uymamaktan dolayı beş kat birinci derece usulsüzlük cezasının kesilmesi gerekmektedir.
XI- MİRASÇILARIN MURİSE AİT ÖKC'İ KULLANMASI:
Gelir Vergisi Kanunu'nun 81'inci maddesine göre ferdi bir işletme sahibinin ölümü
nedeniyle, varhklarımn kanuni mirasçılanna devrinde, varlıklarla birlikte ödeme kaydedici
cihazda devir olacaktır. 1996/1 Seri No'lu KDV Mükelleflerinin ÖKC Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanun'a İlişkin İç Genelge uyarınca devir sonucunda ödeme kaydedici
cihazın mali hafızasımn değiştirilmesi zorunlu değildir.
Ayrıca, devir işlemlerinin tamamlanmasından Önce ödeme kaydedici cihazın
hafızasında kayıtlı bulunan mali bilgilerin vergi dairesince tespit edilmesi, Ödeme kaydedici
cihaza ait önceki levhanın iptal edilmesi, yeni levhanın çıkarılması, levha ahndıktan ve kendi
adlarına fiş verecek şekilde programlattıktan sonra Ödeme kaydedici cihazı kullanmaya
başlamaları gerekmektedir,
Bunun aksine davranan mükellefler için 2000/1 Seri No'lu İç Genelge'de yapılan
açıklamalar çerçevesinde, mükellefın Ölüm tarihinden itibaren, adına fış verecek şekilde
programlanmış ödeme kaydedici cihazın varisi tarafından gerekli program değişikliği
yapılmadan ve cihaza ait levhayı işe başlama tarihinden itibaren kendi adına tasdik ettirmeden
kullanması nedeniyle Vergi Usul Kanunu'na bağlı "Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvelde" yer
alan birinci derece usulsüzlük cezalannın beş katı tutarında ceza kesilecektir.
XII- ADİ ORTAKLIKLARDA HİSSE DEVRİNDE ÖKC KULLANILMASI:
Adi ortakhklara yeni ortak ahnması veya ortaklardan bir veya bir kaçının hisselerini
diğerlerine devretmesinde, devre konu varhklar arasmda yer alan ödeme kaydedici cihazın
mali hafızasının değiştirilmesi zorunluluğu bulunmamakla birlikte dönüşüm, değişiklik ve
devir işlemlerinin tamamlanmasından Önce ödeme kaydedici cihazın hafızasında kayıtlı
bulunan mali bilgilerin 3100 sayıh Kanun'la ilgili 50 Seri No'lu Genel Tebliğ'in A/2-a
bölümünde açıklandığı şekilde vergi dairesince tespit ediknesi ve ödeme kaydedici cihazlara
ait önceki levhamn iptal edilerek yeni bir levhamn çıkanlması gerekmektedir.
Ankara Cad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloglu/İST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Ayrıntılı bilgi için: Sibel BÜYÜKSOY Gclir Uzmanı
XIII- YENİ NESİL ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARIN KULLANILMASI:
11/04/2012 tarih ve 28261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 3100 sayılı Kanun'la
ilgili 69 Seri No'lu Genel Tebliğ ile "Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar" adıyla
tanımlanan cihazların hangi özellikleri taşıması gerektiğine dair açıklamalara yer verilmiş
olup söz konusu cihazların kullanımına ilişkin olarak kademeli bir geçiş öngörülmüştür.
Üretici veya ithalatçı fırmalar tarafından 3100 sayılı Kanunla ilgüi önceki mevzuata
göre üretmek üzere geliştirilen ödeme kaydedici cihaz modelleri 31/12/2013 tarihine
kadar onaylanabilecektir. Önceki mevzuata istinaden onaylanan ödeme kaydedici
cihazlar, 31/12/2015 tarihine kadar satılabilecektir.
Buna göre;
1. Mükellefler önceki mevzuat hükümlerine tâbi ellerindeki ödeme kaydedici
cihazlarını, 31/12/2015 tarihini geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar
kullanabileceklerdir. 01/01/2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, malî hafızalan dolan
Ödeme kaydedici cihazlara, yeni malî hafıza takılmayacak ve cihaz 15/5/2004 tarihli ve 25463
sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 60 Seri No'lu Genel Tebliğin dördüncü bölümünde
yapılan açıklamalar çerçevesinde hurdaya ayrılacaktır. Cihazı hurdaya aynlan mükellefler
yeni nesil ödeme kaydedici cihazları almak suretiyle kanuni yükümlülüklerini yerine
getirebileceklerdir.
2. Faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullanan mükellefler 01/07/2013 tarihinden
itibaren bu cihazlar yerine EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz
kullanmak zorundadırlar.
3. Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler, faaliyetlerinde 01/07/2013 tarihinden
itibaren EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorundadırlar.
Müdür V.
EKt
ÖKC kullanma mecburiyeti bulunmayanlara ilişkin liste.
6/6
AnkaraCad. Valilik Karşısı No:5 Kat:2 Cağaloğlu/IST.
Telefon: (0212) 402 44 82 Faks: (0212) 511 01 92
Ayrıntılı bilgi için; Sibel BÜYÜKSOY Gelir Uzmanı
AIiGÜLERGelirUzmanı
MUKELLEFLER
- Gazete satışı
3100 sy. Kanun'a ilişkin
1 SeriNo'luTebliğ
- Oda ve yatak kiralanması şeklinde otelcilik ve pansiyonculuk faaliyetleri
1 SeriNo'luTebliğ
- Bankacıhk ve sigortacılık faaliyetleri
2 Seri NoTu Tebliğ
- PTT hizmetleri
3100 sy. Kanun'a İlişkin
2SeriNo'luTebliğ
- Kara, hava, deniz ve demiryolu ile yapılan yolcu ve yük giriş bileti 3100 sy. Kanun'a ilişkin
karşılığında verilen hizmetler
2SeriNo'luTebliğ
- Eğitim öğretim ve kreş hizmetleri
2SeriNo'luTebliğ
- Spor toto, milli piyango, at yarışları, müşterek bahis işletmeleri
2SeriNoTuTebliğ
- Elektrik, su, havagazı işletmeleri
2SeriNoTuTebliğ
- Satışlarının tamamı Vergi Usul Kanunu'nun 232'nci maddede belirtilen ve
fatura kullanılması zorunlu olan satışlar niteliğinde bulunaniarın fıilen cihaz
kullanmak suretiyle belgelendirmeleri gereken bir işlemin olmaması
4SeriNo'luTebliğ
sebebiyle ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
(Örnek: otomobil alım satımı, apartman inşa edip daire satanlar)
- Tarım alet ve makinalarmın satışı, (ayrıca yedek parça satılmaması şartıyla
12SeriNoTuTebliğ
- Posta pulu, telefon jetonu ve 3468 sayılı kanuna göre verilen ruhsat 3100 sy. Kanun'a ilişkin
12SeriNoTuTebliğ
teskeresine dayanılarak yapılan pul ve kıymetli kağıtların satışı.
- Şehiriçi toplu taşımacılıkta kullanılan abonman biletlerinin satışı
12SeriNoTuTebliğ
- Elektrik su havagazı ve kalorifer tesisatçılığı faaliyeti (aynı zamanda tesisat 3100 sy. Kanun'a ilişkin
12SeriNoTuTebliğ
malzemeleri satışını da yapanlar hariç)
- Terzilik faaliyeti (aynı anda kumaş ticaretinde bulunanlar hariç)
12SeriNoTuTebliğ
- Marangozlar (mobilyacılar hariç tutulmak şartıyla, ağacı bilfıil işleyerek eşya 3100 sy. Kanun'a ilişkin
haline getirip satanlar ile ağaçtan yapılan deniz taşıtlarımn onarım işleri ile
23 SeriNo'luTebliğ
uğraşanlar)
- Mermerciler (süs eşyaları hariç tutulmak şartıyla mermeri işleyerek satanlar)
23SeriNoTuTebliğ
- Yorgancılar ve hallaçlar (aynı zamanda yorgan alım satımı yapanlar hariç)
23 SeriNo'luTebliğ
- 195 sayılı Kanun'a göre ilan yayııdama hakkı kazanail âieteta \te btt
gazeteienn öasımım yapan matöaa işletmeciieri (Perakende olarait Kitap, 3ioosy. Kanun'a ilişicin
matbu evrak, kartvizit, düğün davetiyesi ve benzeri şeylerin basım ve satışım 38SeriNoTuTebliğ
yapanlar hariç)
- Sanat ürünlerinin satışı ile uğraşan sanat galerileri
38SeriNo'luTebliğ
- Yedek parça satışı yapmayan oto sanatkarları (motorlu kara taşıtlarınm bakım 3100 sy. Kanun'a ilişkin
ve onarımı ile ilgili uğraşanlardan)
38SeriNo'luTebliğ
- Oto boya ve kaportacılar
38SeriNo'luTebliğ
- Oto sibop yuva taşlamacıları ve motor dikişçileri
38SeriNo'luTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
- Oto döşemecileri
38SeriNo'luTebliğ
- Oto elektrik, bobinaj ve kilometre tamircileri
38SeriNo'luTebliğ
- Oto eksoz ve kaynakçıları
38SeriNo'luTebliğ
- Oto fren tamircileri ile conta ve balatacılan
38SeriNoTuTebliğ
- Oto makas tamircileri
38SeriNo'luTebliğ
- Oto rot balans tamircileri ve far ayarcüarı,
38SeriNo'luTebliğ
- Oto radyatör ve kalorifer tamİrcileri
3100 sy. Kanun'ailişkin
38SeriNo'luTebliğ
- Oto şase, damper ve karoser tamircileri
- Oto motor yenileme (rektefıye) işi ile uğraşanlar
- Oto mazot pompa ayar ve enjektör tamircileri
- Oto camcıları,
- Oto motor ve karbüratör tamircileri
38SeriNoTuTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
- Oto devirdaim tamircileri
38SeriNoTuTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
- Oto ziftlemecileri
38SeriNo'luTebliğ
- Traktör tamircüeri
38SeriNo'luTebliğ
- Oto lastik, jant düzeltme ve kriko tamircileri
- MotosMet, m o b t o \ e trmoTtör tam\Yc\\er\
- İş makinaları, zirai aletler ve hidrolik tamircileri
- Oto nikelajcıları,
- Oto kilit ve yay tamircileri,
- Oto plakacıları
- Oto mazot ve benzin depoları tamircileri,
- Oto akü tamircileri.
- Elektrik bağlantısı olmayan ekmek büfeleri
3iooay,Kaııuıı'ai^tou
Jö i3cri rvtrm icülig
38SeriNoTuTebliğ
38SeriNo ! luTebIiğ
38SeriNoTuTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
38SeriNo'luTebliğ
2001/2 İçGenelge
- Şirket veya ortaklık şeklinde teşkilatlanan tabipler (diş, kulak, burun-boğaz, 3100 sy. Kanun'a ilişkin
43SeriNo'luTebliğ
göz doktoru gibi)
- Elektrikli, elektronik ve mekanik ev aletlerinin bakım ve onarımı işi ile 3100 sy. Kanun'a ilişkin
43 SeriNoTuTebliğ
uğraşanlar (ayrıca yedek parça satışı yapılmaması şartıyla)
- Oto komisyoncuları (motorlu kara taşıtlarının alımı-satımı kiralanması ile 3100 sy. Kanun'a ilişkin
43 Seri NoTu Tebliğ
ilgili işlere tavassut edenler)
- Nakliye komisyoncuları
46SeriNoTuTeblig
- Plastik doğramacılar
- Mobilyacılar
46SeriNoTuTebliğ
Ağaç işleriyle uğraşanlardan
- Keresteciler,
- Doğramacılar
- Dülgerler
- İskeletçiler (sandalye koltuk vb)
- Döşemeciler
- Hızarcılar ve bıçkıcılar,
- Sandıkçılar ve ambalajcılar,
- Oymacı, tornacı ve ağaç oyuncakçıları
- Parkeciler
- Cilacı, lakeci, polyesterciler,
- Aksesuarcılar, (sehpa, zigon sehpa, tv sehpası, abajur vb)
|- Dekorasyoncular,
- Karasörcüler, (at arabası, römork, kamyon)
- Elek kasnağı, askı, makara, mandal ve bastoncular,
- Sepetçiler ve sapçılar
- Mobilya imalat ve satıcıları (plastik ve sair maddelerden mobilya eşyası imal
eden ve satanlar dahil)
49SeriNoTuTebliğ
- Mahrukatçılar
- Her türlü inşaat işi ile uğraşanlar, (yol su, kanalizasyon, kuyu açma, harfıyat,
duvar Örülmesi, sıva, boya, badana, elektrik, sıhhi ve kalorifer tesisatı, karo ve 3100 sy. Kanun'a ilişkin
fayans işleri, cam takılması, her türlü doğrama işleri, parke döşemesi, çevre 49SeriNoTuTebliğ
düzeni ve benzer işler)
- Radyo, televizyon, gazete, dergi ve benzeri basın ve yayın araçları ile ilan ve 3100 sy. Kanun'a ilişkin
49SeriNoTuTebliğ
reklamcılık faaliyetleri ile iştigal edenler.
- Münhasıran günlük müşteri listesinde kayıtlı müşterilerine hizmet veren otel, 3100 sy. Kanun'a ilişkin
49SeriNoTuTebliğ
motel ve pansiyon işletmecileri
- 195 sayılı kanun çerçevesinde faaliyet gösteren ilan ve reklam prodüktörleri 3100 sy. Kanun'a ilişkin
49SeriNoTuTebliğ
(ilan ve reklam ajansları)
- 7397 sayılı kanunda geçen sigorta ve reasürans şirketleri, sigorta ve reasürans
aracıhğı hizmeti yapanlar ile bu kanun kapsamına giren konularda faaliyet
49SeriNoTuTebliğ
gösteren kişi ve kuruluşlar (sigorta şirketleri ve sigorta acenteleri vb)
- 1618 sayılı kanuna göre kurulan seyahat acenteleri
49SeriNoTuTeblig
- Pazar takibi suretiyle iş yapanlar. Hazine ve dış ticaret müsteşarhğınca döviz 3100 sy. Kanun'a ilişkin
49SeriNoTuTebliğ
ahm-satımına yetkili kılınan müessese ve kurumlar
- Satışlannı Adisyon Tipi Perakende Satış Fişi ile belgelendirmek isteyen
Kahvehane ve çay ocağı işletmeleri
209SıraNoTuVUK
Genel Tebliği
- Demirciler: Tornacı, tesfıyeci, frezeci ve kaynakçılar dahil süs eşyası
yapanlar hariç olmak üzere demir ve demirden mamül maddeleri sıcak
veya soğuk olarak dövmek, doğramak, kaynak yapmak veya sair şekilde
işlemek suretiyle faaliyet gösterenler.
206SıraNoTuVUK
Genel Tebliği
- Alüminyum doğramcılar: Alüminyumu kesmek, bükmek veya sair şekilde
bilfıil işleyerek eşya haline getirip satanlar.
206SıraNoTuVUK
Genel Tebliği
- înşaat müteahhitleri: Gayrimenkul alım, satım ve inşaa işleri ile uğraşanlar
206SıraNoTuVUK
Genel Tebliği
- Emlak komisyoncuları: Gayrimenku 1lerin alım, satım ve kiralanması ile ilgili
işlere tavassut edenler
206SıraNo'luVUK
Genel Tebliği
- Yılda en fazla 4 ay faaliyet gösteren tasirhaneler,
- 5957 (eski 80) sayılı Hal Kanunu'na tabi olanlann bu Kanun kapsamındaki
satışları
1991/3 ve 4 Seri
NoTu ÖKCİç
Genelgeleri
- Reklam grafıkerleri (serigrafı dahil) tabelacılar, grafık ve tabela ressamları,
1997/2 SeriNo'luÖKC
ışıklı-ışıksız reklam panosu ve tabelacıları ile ışıklı ışıksız reklam panosu ve
îç Genelgesi
tabela montajcılarımn ödeme kaydedici cihaz kullanmayı gerektiren bir başka
işi birlikte yapmamaiarı, satışları ve hizmet ifalarım Vergi Usul Kanunu'na
göre fatura ile belgelendirmeleri şartıyla.
- Yeminli mali müşavir, avukat, mimar, mühendis, doktor gibi kişilerin serbest
meslek erbabı olmalan sebebiyle 3100 sayılı Kanun kapsamma 2001/1 SeriNo'luÖKC
İç Genelgesi
girmediklerinden ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetleri
bulunmamaktadır.

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL İstanbul Vergi Dairesi

Transkript

Benzer belgeler

(Denklik İçin Başvuru Formu) HİZMET BELGESİ

MAHSUP DİLEKÇELERİ İNTERNET ÜZERİNDEN VERİLECEK

internet uzerinden tebrik karti gonderme hizmeti faaliyetinde fatura

G-20 Uluslar arası Vergi Sempozyumu

Osman Sirkeci

ve Avrupa Komisyonu`nun da katkılarıyla 24 Ma

Otomatik İstikrarlandırıcılar