Ozel Matrah Seklinde KDV Ye Tabi Olan Kuyumcu

ÖZEL MATRAH ŞEKLİNDE
KDV’YE TABİ OLAN
KUYUMCU EMTİASININ
ÖZEL TÜKETİM VERGİSİNİN
HESAPLANMASI
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
13
ÖZEL MATRAH ŞEKLİNDE KDV’YE TABİ OLAN
KUYUMCU EMTİASININ ÖZEL TÜKETİM
VERGİSİNİN HESAPLANMASI
Konumuzu ilgilendiren Kuyumculuk Sektörü emtialarını genel olarak
üç gruba ayırmak mümkündür. Bunlar ;
1- Altın ve altından mamul mallar (24-22-18-14-8 A Bilezik kolye vb)
2- Gümüş ve gümüşten mamul
ve ev eşyaları)
mallar (800-900 ayar muhtelif takılar
3- Kıymetli Taşlar , Yarı Kıymetli taşlar ve bunlardan mamul mücevherler. Bunlar genelde altın üzerine monte edilip satışa arz edilen mallardır. (18 Ayar Pırlanta taşlı yüzük vb.)
 Kıymetli Taşlar KDV Kanununda şu şekilde sıralanmıştır: Elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci, kübik virconia (zirkon)
 ÖTV Kanunu IV Sayılı listedeki kıymetli taşlar ise GTİP numaralarıyla
şu şekilde yer almaktadır. (Liste kısaltılarak verilmiştir.)
71.01
Tabii İnci ve
Kültür incileri
71.02
Elmaslar
71.03
71.16
96.1
Kıymetli Taşlar Tabii veya kültür in- Mercan, sedef vb.
veya Yarı kıy- cilerinden, Kıymetli Maddelerden eşya
metli taşlar
yada Yarı Kıymetli
Taşlardan EŞYA
 Konunun ilgili olduğu Kanun maddeleri ve tebliğler
Altın İstisnası
KDVK 17/4-g
9 Nolu KDV Genel Tebliğ
Gümüş İstisnası KDVK 17/4-g
69 Nolu KDV Genel Tebliğ
Pırlanta İstisnası KDVK 17/4-g
93 Nolu KDV Genel Tebliğ
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
16.12.1984 (3099 S.K.) Özel Matrah : 23/e 31.12.1984
22.07.1998 (4369 S.K.) Özel Matrah : 23/e 14.08.1998
01.08.2004 (5228 S.K.) Özel Matrah :23/e 19.01.2005
 KDV-Genel Tebliği No :9 “………….. Bilindiği gibi Katma Değer
Vergisi Kanununun 17. maddesinin 4’üncü fıkrasının (g) bendi gereğince külçe altın teslimleri dahilde ve ithalde Katma Değer Vergisinden istisna edilmiştir. Ancak, altından mamul veya altın ihtiva
eden ziynet eşyaları ile sikke altınların teslim ve ithali Katma Değer
Vergisine tabi bulunmaktadır. Söz konusu mamullerin teslim ve ithalinde matrah ise 3065 sayılı Kanunun 23. maddesine eklenen
(e) fıkrası hükmü gereğince külçe altın bedeli düşüldükten sonra
kalan miktardır………”
 KDV- Genel Tebliği :69 “ külçe gümüş teslimleri 1.08.1998 tarihinden itibaren istisna kapsamına alınmıştır. Söz konusu istisna külçe
gümüş ithalatında da uygulanacaktır. Gümüşten mamul veya gü14
müş ihtiva eden eşyalar ile sikke gümüş teslimlerinde özel matrak
şekli uygulanması uygun görülmüştür.
Buna göre, gümüşten mamul veya gümüş ihtiva eden eşyalar ile
sikke gümüş teslimlerinde ve ithalatında Katma Değer Vergisi matrahı, teslim bedelinden külçe gümüş bedeli düşüldükten sonra kalan miktar olarak belirlenmiştir…………..”
 KDV- Genel Tebliği:93 “ 5228 Sayılı Kanunla Katma Değer Vergisi
Kanununun 17/4-g maddesinde değişiklik yapılarak kıymetli taşlardan elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet, inci,
kübik virconia teslimleri istisna kapsamına alınmıştır.
Bu hükme göre yukarıda belirtilen taşların oldukları gibi teslim ve
ithalinde Katma Değer Vergisi uygulanmayacaktır.
Bu taşları ihtiva eden veya bu taşlardan yapılmış eşyanın teslim ve
ithalinin ise …. Özel matrah şekli uygulanmak suretiyle vergilendirilmesi uygun görülmüştür.
İstisna kapsamına alınan kıymetli taşları ihtiva eden veya bu taşlardan yapılmış eşya teslimlerinde Katma Değer Vergisi Matrahı, teslim bedelinden varsa eşyanın ihtiva ettiği has altın veya gümüş değeri ile kıymetli taşın maliyet bedeli düşüldükten sonra kalan tutar
olarak tespit edilecektir. Eşyanın ihtiva ettiği has altın veya gümüş
değeri 9 ve 69 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde
açıklandığı şekilde hesaplanacaktır. Kıymeti taşın maliyet bedeli ise
kayıtlar esas alınarak satıcı tarafından tespit edilecektir………… ithalatta Katma Değer Vergisi Matrahı mamul eşyanın toplam değerinden Kıymetli Taşın ALIŞ FATURASINDA gösterilen değeri ile
eşyanın ihtiva ettiği has altın veya gümüşün gümrük mevzuatına
göre tespit edilen değeri toplamının düşülmesi suretiyle hesaplanacaktır.”
 ÖTV Genel Tebliği No :1/10 “ ÖTV Kanununun 11. maddesinde
verginin matrahının bu kanuna ekli (IV) sayılı listelerdeki malların
İTHALİNDE , ilk iktisabında veya tesliminde hesaplanacak ÖTV
hariç olmak üzere , KDV matrahı oluşturan unsurlardan teşekkül
edeceği hükme bağlanmıştır……………
ÖTV matrahına esas alınacak olan KDV matrahının tespitinde, 3065
sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 20 ila 27 maddeleri hükümleri ile bu hükümlere ilişkin Katma Değere Vergisi Genel Tebliğlerinde YAPILAN AÇIKLAMALARI
Dikkate alınacağı tabidir. KDV matrahı teslim ve ithal edilen malın
bedeli ile birlikte vergi, resim, harç,pay ve fon gibi unsurları kapsadığından yukarıda açıklandığı şekilde tespit edilen KDV matrahına
ÖTV ‘de dahil olacaktır.”
* Bilindiği gibi kuyumculuk sektörü emtiaları ÖTV kanunundan önce
Katma Değer Vergisi açısından iki türlü vergilenmekte idi Bunlar15
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
dan altın, gümüş ve mamulleri özel matrah şekline tabi olarak genel
oranda vergilenmekte iken pırlanta ve pırlantadan mamul mallar III
sayılı listede yazılı olduğu şekliyle ve yükseltilmiş oranda (%26) oranda vergiye tabi olmaktaydı.
Ayrıca pırlanta taşlı mamul altın ihtiva ediyorsa altın bedeli istisna
olarak işlem görmekteydi.
 4760 sayılı ÖTVK yayınlanınca (12.06.2002 ), KDVK-III sayılı listedeki mallar, olduğu gibi ÖTVK. IV-sayılı listeye alındı.Mallar bu listeye alınınca altın ihtiva etmeyen mücevherlerle ÖTV +%18 KDV şeklinde vergileme işlemi yapıldı. Altından mamul mücevherlerde altının istisna olup olmadığı (ÖTV açısından ) soru işareti olarak kalmış
iken bu kez pırlanta 01.08.2004 tarihinde KDV ‘ den istisna edildi ve
6 aylık bir gecikme ile pırlanta da özel matrah şekline tabi tutuldu.
 Pırlanta KDV ‘den istisna edilince , ÖTV açısından nasıl vergileneceği sorun haline geldi ve bu konuda iki yaklaşım ortaya çıktı.
Birinci Yaklaşım : “ ÖTVK’da verginin matrahı IV sayılı liste bakımından Katma Değer Vergisi Matrahını oluşturan unsurlardan (
ÖTV hariç) meydana geliyorsa ve bu listede yazılı olup ta ÖZEL
MATRAH ŞEKLİNDE KDV’ye tabi bir mal ise o takdirde o malın önce özel matrah şekline göre KDV matrahı tespit edilecek ve daha
sonra ÖTV uygulanacaktır. Hesaplanan ÖTV’de ilave edildikte sonra KDV matrahı tespit edilecek ve cari oranda KDV uygulanacaktır.
Bir başka anlatımla malın bedelinden önce , KDV ‘den istisna olan
unsurlar indirilecek ve hesaplama buna göre yapılacaktır. Konuyu
bir örnekle açıklamak gerekirse ( malın satış bedelinin 25.000 YTL
olduğunu ve bu bedelin 15.000 YTL’si pırlanta ,5.000 YTL’si altın
geriye kalan 5.000 YTL’sinin ise işçilik + kar olduğunu varsayalım )
10 gr 18 A 0,5 krat pırlanta taşlı yüzük
Has Altın İstisnası
Pırlanta İstisnası
ÖTV Matrahı (1. KDV Mtrh)
% 20 ÖTV
KDV Matrahı
% 18 KDV
TOPLAM BEDEL
: 25.000
: (5.000)
: (15.000)
5.000
1.000
6.000
1.080
27.080
Bu hesaplanmış şeklini temsil eden görüşe karşılık Platform ekibinde konu ile ilgili ikinci bir görüş belirmiştir. Konumuza ikinci yaklaşım şekli, bir örnek verilerek aşağıda açıklanmıştır.
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
İkinci yaklaşım :
ÖTV Kanunu ayrı bir kanundur. KDV Kanunu ayrı bir kanundur. Bu
sebeple KDV Kanunundaki istisnaların ÖTV Kanunu açısından bir
önemi yoktur. Zira ÖTV Kanunu madde 10 da istisnaların sınırı şöy16
lece belirtilmiştir. “ Özel tüketim vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler ancak bu kanuna hüküm eklenmek veya bu kanunda değişiklik
yapılmak suretiyle düzenlenir. Diğer Kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri ve bu vergi bakımından geçersizdir.”
Bu madde hükmünden hareket edince yukarıdaki örneğin çözümü
şöyle olacaktır.
10 gr 18 A 0,5 krat pırlanta taşlı yüzük
ÖTV Matrahı
%20 ÖTV
KDV Matrahı(İstisna öncesi)
Has Altın İstisnası
Pırlanta Taş İstisnası
KDV Matrahı
% 18 KDV
TOPLAM BEDEL
: 25.000
25.000
5.000
30.000
(5.000)
(15.000)
10.000
1.800
: 31.800
İkinci yaklaşıma şu şekilde bir itiraz yapılmıştır: Özel Tüketim vergisi
genel tebliği 1/8’de istisnaların sınırını anlatmak adına şu ifadeye
yer verilmiştir. “ örneğin bir kurumun kuruluş kanununda alımlarının her türlü vergi , resim, harç , pay ve fondan muaf olduğuna dair
hüküm bulunması bu kurumun alımlarında ÖTV uygulanmasına
engel teşkil etmeyecektir.” denilmektedir. Bu açıklamadan hareket
edince istisnaların sınırı farklı şeydir matrah hesaplanması ise daha
farklı bir şeydir. Şeklinde görüşler ortaya çıkmıştır.
Sonuç:
Birer örnekle anlatılmaya çalışılan iki görüşten birincisi, Platform ekibinde oy çokluğu ile kabul edilmiştir.
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
17
R A P O R
06/30-31-32-3334-35
15 HAZİRAN 2006
18