Bel fıtığı (Yırtık) ile ilgili Bilgiler : Bel fıtığı Ameliyaları Çeşitleri :

Bel fıtığı (Yırtık) ile ilgili Bilgiler :
 Disk, Disk hernisi (fıtık) nedir?
 Bel fıtığı olmamak için nelere dikkat etmeliyim?
 Her bel ağrısı, fıtık demek midir?
 Bir fıtığın bel ağrısı dışındaki belirtileri nelerdir?
 Doktorun verdiği ameliyat kararı ne demektir? Korkuyorum!!!
Bel fıtığı Ameliyaları Çeşitleri :
Günümüzde ameliyat yönteminin tercihi; mutlaka minimal invaziv (en az hasar)
ilkesine göre seçilmektedir.
A- Lokal anestezi ile (hasta uyanık iken, sadece işlem yerini
uyuşturarak) ve tam kapalı (kesi yok) yapılanlar;
1. Perkutan intradiskal ( Laser, RF gibi) girişimler
2. Epiduroskopi
B- Genel anestezi ile (bayıltılarak) yapılanlar;
1. Mikrodiskektomi veya endoskopik (kapalı) girişimler
2. Standart (açık) cerrahi
3. Enstrumentasyon (vidaların kullanıldığı ameliyatlar)
Disk, Disk hernisi (fıtık) nedir?
İnsan omurgasının hareketliliğini ( öne-arkaya, sağa sola eğilmemizi) ve gövde yükünü
dengeli bir şekilde kalçaya ve bacaklara aktarmayı (duruşu- postürü) sağlayan omurga
kemikleri arasındaki yastıkçıklara disk denir.
Disk hernisi (fıtık, yırtık)
Diskin yapısının bozulması ile birlikte, diske aşırı ve dengesiz yük binmesi neticesinde
diskin yerinden çıkıp omurilik sinirlerine bası yapması ve hastada şiddetli ağrıların
ortaya çıkmasıdır. Her insanın tüm organları yaşlandıkça bir miktar bozulmaya uğrar.
Diskler de böyledir. 30 yaşını aşan her insanda disklerinde bozulma (dejenerasyon)
tespit edilebilir, bir miktar fıtıklaşma görülebilir. Bu nedenle her fıtığa cerrahi
müdahale gerekmez. Fıtıklar da derece derecedir;
Burada tüm mesele fıtığın derecesi, hastaya verdiği sıkıntı ile muayene bulgularının iyi analiz edilmesidir
ve her hastaya özel çözümler bulmaktır.
Bel fıtığı olmamak için nelere dikkat etmeliyim?
Bunun için birkaç şey tavsiye edilebilir;
1- Dikkat edilmesi gereken en önemli şey yükün omurlara dengeli verilmesi ve
taşınmasıdır.
Bir yükün kaldırılması için bel kasları yerine, bacak ve uyluktaki büyük kaslar
kullanılmalıdır.
Buna özellikle ağırlık kaldırmak zorunda olan meslekler ve sürekli eğilip
kalkmak zorunda olan ev hanımları dikkat etmelidir.
2- Postür (duruş) şekli; Ayakta dururken veya otururken iyi bir postüre sahip
olmak önemlidir. Bunun için;
- Dik oturmak, ağırlığı arkaya verecek şekilde (arkaya yaslanarak)
oturmak.
- Bele bir yastık koyarak oturmak
- Masa başında çalışanların sandalyelerini masaya iyice
yaklaştırmaları gibi koruyucu tedbirler alınabilir.
3- Egzersiz ve spor
Karın ve sırt kaslarını gevşetici veya kuvvetlendirici egzersizler yapılabilir.
Bunlar kliniğimizden veya FTR kliniğinden tedarik edilebilir.
Bel ağrıları olan kişinin yapmasında yararı olan sporlar; yüzme, yürüme, hafif
koşular (jogging) ve bisiklete binmek (dik durumda yapılmalı ve kıvrık gidonlu
bisikletle yapılmamalı) olarak sayılabilir.
Futbol, basketbol, voleybol, güreş, halter, golf gibi sporlar sakıncalıdır.
4- Kilo vermek; Fazla kilolar, omurlar, dolayısıyla diskler üzerine olan yükü
arttırır. Sonuçta fıtıklaşmayı kolaylaştırır. Şişman bir bel hastası için kilo
vermesinden daha iyi bir tedbir yoktur. Bunun için hastanemiz
diyetisyenlerinden yardım alınabilir.
5- İyi ve kaliteli bir uyku İnsan vucudundaki kaslar uykuda dinlenirler ve bel
ağrılarının büyük bir kısmını oluşturan kas ağrıları iyi ve kaliteli bir uykuyla
düzelir. Dinlenemeyen kas ağrı yapacaktır. Yatak çok sert olmamalıdır.
6- Topuksuz ve yumuşak tabanlı bir ayakkabı tercih edilmelidir.
Her bel ağrısı, fıtık demek midir?
Her bel ağrısı, bel fıtığı demek değildir. Bel ağrılarının yüzlerce nedeni vardır ve
bel ağrılarının sadece % 3 ‘ünde cerrahi gerektirecek kadar ciddi fıtık tespit
edilir.
Bel ağrılarının en sık nedeni; bel omurlarımızı bilinçli kullanmayışımıza
bağlı ‘belde yüklenme- incinme’(Musculoligamentous Injury) dir.
Uzun süre aynı pozisyonda durmak (ayakta veya eğilerek iş yapmak veya
oturmak) veya eğilmiş pozisyondan ani doğrulmak, omurgaya dengesiz yük
bindirmek bu incinmeye neden olabilir.
Bunun dışında bel ağrılarının bazı nedenleri şunlardır;
- 6 aydan daha uzun süren, psikolojik faktörlerin eşlik ettiği (depresyon,
anksiete) kronik ağrı sendromu
- Romatizmal (Romaotoid artrit, Ankilozan Spondilit gibi) veya omurgaların
dejenerasyonu (bozulması) ile giden hastalıklar (osteoporoz, spondilit g.b.)
- Spinal stenoz (bel omurlarında daralma) veya listezis (bel omurlarıda kayma),
instabilite (omurlarda aşırı oynaklık) - Sekonder kazanç
Bir fıtığın bel ağrısı dışındaki belirtileri nelerdir?

İstirahat ve ilaç tedavisine rağmen 6 hafta ve daha uzun süren ısrarlı bel
ağrısının olması (Bu şikayetin başka nedenleri de vardır)

Kalça arkasından ayak bileklerine kadar inen ‘oyucu’ ağrıların olması.

Bacak veya ayak bileğinde güç kaybının olması

İdrar yapamama veya tutamama (Bu şikayetin başka nedenleri de vardır)

Makat bölgesinde veya ayak parmaklarında uyuşukluğun olması

Yürümekle gelen bacak ağrıları ve uyuşmalar (stenoz-darlık bulgusu)

Durup dinlenerek yürümeye devam etme (stenoz-darlık bulgusu)
Kesin cerrahi endikasyonun olduğu durumlar şunlardır;
–
Cauda Equina Sendromu
–
Ani başlayan, şiddetli ve ilerleyici veya önemli Motor Defisit (güç kaybı)
Kısmi Cerrahi endikasyonun olduğu durumlar şunlardır;
–
Tıbbi tedavinin veya fizik tedavinin yetersiz olduğu radicular (bacağa
yayılan) ağrı
–
Şiddetli ve ısrarlı radicular (bacağa yayılan) ağrı
–
Nöral kanala veya spinal stenozda Herniasyon.
–
Büyük ekstrude fragmente disk hernisi
*Doktorun verdiği ameliyat kararı ne demektir? Korkuyorum!!!
Kuşkusuz ameliyat her hastalık için son çaredir. Başka bir yöntemle tedavi edilebilen
bir hastalığa ameliyat kararı verilmez. Doktor sadece hastaya zarar veren ileri derece
fıtıklar için ameliyat kararı verir.
Kuşkusuz insan iğne yaptırmaktan bile korkar ameliyattan korkması normaldir. Ancak
günümüzdeki Tıp teknolojisindeki ilerlemeler bu tür ameliyatları daha kolay ve daha
risksiz hale getirmiştir.
Risksiz sokakta yürümek veya arabaya binmek bile mümkün olamayacağı gibi risksiz
bir ameliyat da düşünülemez. Ancak ameliyat bir hasta için zaruri ise bu riskleri doktor
da, hasta da göz önüne almalıdır.
Çevrenin lafı dinlenecekse onlara tedavi için ne önerdikleri sorulmalı? Bir önerileri
yoksa çevreden gelen laflar la değil, bu işin uzmanı olan, senelerini bu işe vermiş
doktorun lafı dinlenmelidir.
Elbette ki her hasta farklıdır, farklı omurlara, farklı fıtıklara sahiptir.
Hastaların doktora ne zaman başvurdukları (erken ya da geç başvurmuş olmaları) bile
düzelmede çok önemlidir.
Bir hasta, siniri kopana kadar doktora gelmemiş veya önerilerini dikkate almadı ise
elbette düzelme ihtimalini kendi elleriyle tepmiş demektir, geciken ameliyatın faydası
elbette daha az olacaktır.
Perkutan intradiskal (tam kapalı- Laser, RF gibi) girişimler





Lokal anestezi ile sadece işlem yeri uyuşturulur (Genel anestezi yok)
Kesi yoktur (Bir iğne ile fıtığa girilir).
Kısa (yaklaşık 15 dakika süren) bir işlemdir.
Hastanede yatış süresi 2 saattir.
Komplikasyonların gelişme riski çok azdır.
‘Tam kapalı bel fıtığı’ ameliyatları da denebilir. Genel anestezi
uygulanmadan lokal anestezi ile ve herhangi bir kesi (insizyon)
yapılmadan ince bir iğne ile fıtığın içine bel kasları arasından girilir ve ozon,
laser veya intradiskal RF (radyofrekansi) gibi elektrokoterler ile fıtık
küçültülür. Bu yöntem yüksek teknolojik aletler ile yapılır.
-
İşlem esnasında hasta uyanıktır. Genel anestezi uygulanmadan lokal
anestezi ile yapılır.
-
Kesi (insizyon) veya dikiş gerektiren bir işlem değildir.
-
İşlem yaklaşık 15 dakika da bitmektedir.
-
Kanama, enfeksiyon, sinir yaralanması veameliyat sonrası fibrozis
dokusunun yeniden siniri sıkıştırması gibi komplikasyonlar oldukça
nadirdir.
-
Hastanın hastanede yatış süresi 2 saatdir. Hasta 2 saat sonra normal
yaşantısına dönebilir.
-
Ancak açık yada mikrodiskektominin uygulanabildiği her vakaya
uygulanmaz, daha çok diskojenik ağrıda, özellikle L4-5 seviyesi ve
foraminal protrüzyona bağlı syataljik ağrılarda önerilir.
/
İşlem öncesi yapılan diskografi görüntüleri
Dr irşadi Demirci’nin bu konuda yazdığı uluslar arası yayın
Eur Spine J. 2014 May;23(5):1044-51. doi: 10.1007/s00586-014-3194-1. Epub 2014 Jan
31.
Epiduroskopi (genel anestezi yok- kesi yok)





Lokal anestezi ile sadece işlem yeri uyuşturulur (Genel anestezi yok)
Kesi yoktur (Bir iğne ile fıtığa girilir).
Kısa (yaklaşık 15 dakika süren) bir işlemdir.
Hastanede yatış süresi 2 saattir.
Komplikasyonların gelişme riski çok azdır.
‘Tam kapalı bel fıtığı’ ameliyatlarındandır. Genel anestezi
uygulanmadan lokal anestezi ile ve herhangi bir kesi (insizyon)
yapılmadan ince bir iğne ile fıtık bölgesine kalça kemiğinde bulunan
bir delikten (sakral hyatusdan) girilir. Bu yöntem yüksek teknolojik
ucu kıvrılabilen (fleksible) fiberoptik endoskop ile bel bölgesinin
anatomisi ayrıntılı olarak görüntülenerek video-kamera sistemi ile
değerlendirilir. Sinirlere olan yapışıklıklar temizlenerek sinir
sıkışmaları düzeltilir, ardından ilaç enjeksiyonları yapılarak sinirlerde
gelişen ödem (su toplayarak şişme) tedavi edilir. Bu işlem ile fıtıklara
lazer uygulanarak, küçülmeleri de sağlanır.
-
İşlem esnasında hasta uyanıktır. Genel anestezi uygulanmadan
lokal anestezi ile yapılır.
-
Kesi (insizyon) gerektiren bir işlem değildir.
İşlem yaklaşık 15 dakika da bitmektedir.
Hastanın hastanede yatış süresi 2 saatdir. Hasta 2 saat sonra
normal yaşantısına dönebilir.
-
-
Fizik tedavi uygulamaları ve ilaç tedavilerinden fayda görmeyen
inatçı bel ve bacak ağrılarına neden olan bel fıtıklarında, Omurgada
darlığa (Spinal stenosis) bağlı sinir sıkışmalarında, Belde birden daha
fazla mesafede yaygın fıtıklaşmaları olan hastalarda, daha önce bel
bölgesinden ameliyat olmuş ancak şikayetleri geçmemiş veya
yeterince azalmamış hastalarda başarılıdır.
Mikrodiskektomi veya endoskopik girişimler

Genel anestezi ile yapılır.





Yaklaşık 1- 2 cm lik bir kesiden yapılır
Mikroskop yada endoskop ile yapılır.
Yaklaşık 1 saatlik işlemdir.
Hastanede yatış süresi 1 gündür.
Komplikasyonlar perkutan girişimden fazla, açık cerrahiden azdır.
Ameliyat yaklaşık 1.5- 2 cm lik bir kesiden ve mikroskop altında yapılır. Halk
dilinde ‘kapalı’ ameliyat da denir.
Bu ameliyatın standart cerrahiye göre fark veya üstünlükleri şunlardır;
-
Ameliyat süresi daha kısadır.
-
Bu hastanın kas ve kemik dokularına daha az zarar verir. Cerrahın sinir
dokusunu mikroskop altında görmesi ile oluşabilecek sinir
komplikasyonları çok azalır.
-
Ameliyatta kanama daha azdır.
-
Enfeksiyon riski daha azdır.
-
Ameliyat sonrası ağrı kesici ihtiyacı daha azdır.
-
Ameliyat sonrası hastanede kalış süresi kısa ve hastanın ameliyat sonrası
konforu açık cerrahiye göre daha yüksektir. Hastanın işine dönüşü daha
kısa sürede olur.
Başarı oranı: %80-95dir.
Ancak mikrodiskektominin açık cerrahiye göre üstünlüğünün
gösterilmediği yayınlar da vardır.
Endoskopik (Mikroendoskopik diskektomi) yöntemler de
mikrodiskektomi kabul edilebilir, mikrodiskektominin sağladığı avantajlara
ek avantajı yoktur.
Standart (açık) cerrahi






Genel anestezi ile yapılır.
Yaklaşık 4-5 cm lik bir kesiden yapılır
Ameliyathane lambası ışığı ile yapılır.
Yaklaşık 1-2 saatlik işlemdir.
Hastanede yatış süresi 2-5 gündür.
Komplikasyonlar perkutan girişimden ve mikrodiskektomiden
fazladır.
Başarı oranı: % 70-95 dir.
- Genel anestezi ile yaklaşık 4-5 cm lik bir kesiden yapılır.
- Ameliyathane lambası ışığı ile yapılır. Bazen ışığın ameliyat bölgesine
yeterli düşmesi yetersiz kalır. Dokular mikroskop altında görüldüğü gibi net
ayırt edilmeyebilir, bu nedenle sinir komplikasyonları daha yüksek oranda
olabileceği düşünülebir.
- Yaklaşık 1-2 saatlik işlemdir.
- Hastanede yatış süresi 2-5 gündür.
Enstrumentasyon (vidaların kullanıldığı ameliyatlar)






Genel anestezi ile yapılır.
Yaklaşık 7-8 cm lik bir kesiden yapılır
Ameliyathane lambası ışığı ile yapılır.
Yaklaşık 6-8 saatlik işlemdir.
Hastanede yatış süresi 7 gündür.
Komplikasyonları en fazla olan bel ameliyatlarıdır.
Spinal stenoz denilen dar kanal ameliyatlarında ve bel omurlarının kayma, kırığında
tercih edilen yöntemdir.
Dr irşadi Demirci’nin bu konuda yazdığı uluslar arası yayın
Acta Neurochir (Wien). 2012 Dec;154(12):2225-7. doi: 10.1007/s00701-012-1513-z. Epub
2012 Oct 7.
Op. Dr. İRŞADİ DEMİRCİ
BEYİN VE SİNİR CERRAHİSİ (NÖROŞİRÜRJİ) UZMANI
SERTİFİKALARI;
Minimal invaziv (endoskopik diskektomi, epidroskopik disk cerrahisi) cerrahi
sertifikaları
http://www.eniyihekim.com/irsadi-demirci/beyin-ve-sinir-cerrahisi/kecioren
Video Linkleri
Perkutan Girişi: https://youtu.be/OL7V8MwRN34
Lazer/RF : https://youtu.be/VLs5ULweFLo
Epiduroskopi : https://youtu.be/pVWhc7IH0HI
Mikrodiskektomi : https://youtu.be/iPDrGAF1i9I
Videlama: https://youtu.be/62P0Wz6pL74