İNTRA MÜSKÜLER ENJEKSİYON ( IM)

Transkript

30.12.2014
İntramüsküler Enjeksiyon
10.Sınıf
Meslek Esasları ve Tekniği
14.Hafta ( 15-19 / 12 / 2014 )
İNTRAMÜSKÜLER ( Kas İçi – IM )
ENJEKSİYON TEKNİĞİ
Slayt No : 24
4
İNTRA
MÜSKÜLER
ENJEKSİYON
( IM)
2
İntra Müsküler Enjeksiyon :
İlacın kas içine verilmesidir.
..Kas dokusundaki emilim, subkutan dokuya oranla
daha hızlıdır.
..İrritan olan, yoğun ilaçlar, bu yolla verilebilir.
..Sistemik etki 20 – 30 dakika içinde başlar.
..Normal yapıda yetişkinlerde : 4-5 ml. İlaç,
..İki yaşın altında : 1ml ilaç,
..Çocuk-yaşlı-kaşektiklerde : 2ml.ilaç verilmeli.
3
IM. Enjeksiyon Uygulanan Başlıca Kas Grupları :
1.) Dorsogluteal Bölge :
IM. Enjeksiyonda, en çok kullanılan alandır.
- gluteus maksimus
ve
- gluteus medius kası, en uygun alandır.
..3 yaşın altındaki çocuklarda gluteal kaslar
KULLANILMAZ (gluteal kaslar yürüdükçe geliştiği için),
5
Dorsogluteal bölgede, enjeksiyon yerini dikkatli
belirlemek gerekir. Zira alt ekstremitelere uzanan
siyatik sinir ile gluteal arterler bu bölgeden geçer. Aksi
takdirde sinir zedelenmesi sonucu paraliziler,
(geçici veya kalıcı felç) damar zedelenmesi sonucu
hematom (kan toplanması) gelişebilir.
Hasta, yüzüstü yatar pozisyonda olmalıdır.
Başparmaklar birbirine bakacak şekilde
ayakları içe çevrilmelidir.
6
1
30.12.2014
Dorsogluteal bölgede enjeksiyon alanı iki şekilde
belirlenebilir:
C Gluteal bölge; crista iliaca, koksiks ve gluteal
kıvrımlarla sınırlı olan bölgedir.
Gluteal bölge, hayali çizgilerle dört eşit parçaya
bölünür. Üstte ve dışta kalan
1/4’lük parçanın üst dış kısmı, enjeksiyon alanıdır.
7
10
2.) Ventrogluteal Bölge :
Ventrogluteal bölge; deri altı tabakasının ince olması,
büyük damar ve sinirlerin olmaması, hasta yada
yaralıya verilecek pozisyon seçeneklerinin çok olması
nedeniyle YETİŞKİNLERDE tercih edilir.
Enjeksiyon, gluteus medius ve gluteus minimus
kaslarına yapılır.
IHastaya ;
a) Sırtüstü
b) Yüz üstü
c) Yan pozisyon verilebilir.
8
C Spina iliaca anterior superior ile koksiks arasına
hayali düz bir çizgi çizilir. Bu çizgi, üç eşit parçaya
bölünür. Dışta kalan 1/3’lük parçanın orta noktası
enjeksiyon alanıdır.
9
11
Hasta Yüz üstü ise :
.başparmaklar birbirine bakar,
.ayaklar içe çevrili.
Hasta Yan Yatıyor ise :
.üstteki bacak kalçadan ve dizden bükülür,
.alttaki bacak öne alınır.
Hasta Sırt üstü ise :
.dizler karına doğru bükülür.
12
2
30.12.2014
13
Ventrogluteal Bölgede Enjeksiyon Alanını Belirlemek :
..Yetişkinlerde el ayası sırtı, çocuklardaysa el ayası
büyük trokantere yerleştirilir.
.. Başparmak hastanın kasığına; diğer dört parmak
hastanın başına dönük olmalıdır.
.. İşaret parmağı, anterior superior krista ilyaka ya
yerleştirilir. Orta parmak da posterior krista iliakaya
doğru açılabildiği kadar V şeklinde açılarak orta ve
işaret parmak arasında bir üçgen oluşturulur.
.. Oluşturulan bu bölge sinir, damar ve kemik
dokusundan uzak olan enjeksiyon bölgesidir.
14
16
Femoral bölgede enjeksiyon alanı iki şekilde
belirlenebilir:
C Laterofemoral (ön dış yan uyluk) bölgede, ;
enjeksiyon alanını belirlemek için büyük trochanter ile
diz
arasındaki femur, üç eşit parçaya bölünür. Ortada
kalan parçanın 1 / 3 lük dış yan kısmı enjeksiyon
alanıdır.
17
3.) Femoral Bölge :
..Özellikle 3 yaşın altındaki çocuk ve bebeklerde
kullanılır.
Enjeksiyon ;
. Vastus lateralis
ve
.rektus femoris kaslarına yapılır.
..Vastus lateralis kası : üst bacağın ön dış yanında uzun
bir şerit halinde yer alan, kalın bir kastır.
..İlaç emilimi diğer bölgelere göre daha azdır. 0.52,5ml.ilaç verilebilir.
15
18
3
30.12.2014
C Anterofemoral (ön uyluk) bölgede, ;Rectus femoris
kası bulunur. Rectus femoris kası, uyluğun ön
yüzünde düz bir şekilde uzanan kastır. Anterofemoral
bölgeye enjeksiyon yapabilmek için
büyük trochanter ile diz arasındaki femur, üç eşit
parçaya bölünür. Ortada kalan parçanın 1/3’lük orta
kısmı, enjeksiyon alanı olarak belirlenir.
19
Çocuk ve kaşektik hastalarda deri gerdirilmez, kas
tabakası biraraya toplanarak kavranır.
İğne, 90 derece açı ile dokuya batırılır. Zayıf çocuklarda
ve aşırı zayıf hastalarda iğne, 45-60 derece açı ile
dokuya batırılmalıdır.
20
4.) Deltoid Bölge :
..Üst kolun dış yan kısmında yer alır.
..Küçük bir kastır.
..İlaç emilimi hızlıdır
..Bir defada verilebilecek ilaç miktarı : 0,5-1 ml. dir.
..Yetişkinlerde aşı uygulamalarında tercih edilir.
..Pratikte deltoid kas : omuz başından 4 parmak aşağı
olarak belirlenir.
21
22
Hasta, oturur veya yatar pozisyonda olabilir. Hasta
kolunu gevşekçe yana bırakmalı ya da dirsekten
bükerek göbek hizasında tutmalıdır. Omuz başının alt
kenarından boydan boya yatay bir çizgi çizilir.
Bu çizginin iki ucu kolun dış yan yüzünden aksilla
hizasından çizilen çizginin orta noktası ile
birleştirilerek bir üçgen meydana getirilir. Üçgenin
merkezi, enjeksiyon bölgesi olarak belirlenir.
Çocuklardaysa akromiyon ve aksilla arasında
oluşturulan dikdörtgenin ortasına ya da akromiyonun
iki parmak altına enjeksiyon yapılır.
23
İNTRAMÜSKÜLER ENJEKSİYON TEKNİĞİ :
1.) İlaç adı kontrol edilir,
2.) Hastanın doğru hasta olup olmadığı kontrol edilir,
3.) Hasta bilgilendirilip, izni alınır,
4.) İlaç uygun enjektöre çekilir,
5.) Malzemeler kolay ulaşılacak yere yerleştirilir,
6.) Eller yıkanır, eldiven giyilir,
7.) Enjeksiyon alanı belirlenir,
8.) Hastanın mahremiyetine özen gösterilir,
24
4
30.12.2014
Dorsogluteal Bölgeye Enjeksiyon Yapılacaksa ;
-)) C Spina iliaca anterior superior ile koksiks
arasına hayali düz bir çizgi çizip üç eşit parçaya dışta
kalan 1/3’lik parçanın orta noktası enjeksiyon alanı
olarak belirlenir.
C yada
C Crista iliaca, koksiks ve gluteal kıvrımlarla sınırlı olan
bölge, hayali çizgilerle dört eşit parçaya bölünür.
.Üstte ve dışta kalan 1 / 4 lük parçanın üst dış kısmı
enjeksiyon alanı olarak belirlenir.
25
C Hastaya yüzüstü ayak başparmakları birbirine
bakacak şekilde pozisyon verilir.
C Kasların gevşemesini sağlamak
C Hastanın enjeksiyon uygulanacak bölgesi tamamen
görülecek şekilde açılır.
26
Ventrogluteal bölgeye enjeksiyon yapılacaksa :
C Hastaya uygun (sırtüstü, yüzüstü ya da yan yatış )
pozisyon verilir. C Uygun bölgeyi tespit etmek
C Avuç içi, femurun büyük trochanteri
üzerine yerleştirilir. C
C Ortaparmak spina iliaca anterior superior üzerine
koyup işaret parmağı crista iliacaya doğru açılır.
Ortada oluşan üçgen alanı enjeksiyon bölgesi olarak
belirlenir.
27
Latorofemoral bölgeye enjeksiyon yapılacaksa :
C Femur, hayali olarak üç eşit parçaya bölünür.
C Ortada kalan parçanın 1/3‟lük dış yan kısmı
enjeksiyon alanı olarak belirlenir.
Anterofemoral bölgeye enjeksiyon yapılacaksa :
.Femur hayali olarak 3 eşit parçaya bölünür.
.Ortada kalan parçanın 173 lük orta kısmı enjeksiyon
alanı olarak belirlenir.
28
Deltoid kasına enjeksiyon yapılacaksa :
C Hasta ayakta, oturur ya da yatar pozisyonda olabilir.
Kolu dirsekten bükülür.
C Uygun bölgeyi tespit etmek
C Acromion çıkıntısının altına hayali çizgi çizilir.
C Tepesi koltukaltı çizgisi olan üçgenin tam ortası
belirlenir.
CAlkollü pamuk tamponla enjeksiyon yapılacak bölge
silinir.
29
C Enjektör alınır iğnenin kapağı çıkarılır.
C Silinen bölge, başparmak ve işaret parmakları ile
hafifçe bastırılarak gerdirilir.
C Kas dokusu çok ince olan yaşlı veya zayıf hastalarda
kas, parmaklarla kavranarak toplanır.
C Hastanın ağrı hissini azaltmak ve ilacı uygun dokuya
yapmak
C Hastaya, derin nefes alıp vermesi söylenir.
30
5
30.12.2014
C Enjektör, ortaparmak veya işaret parmağı ile
ajutajından desteklenerek kalem tutar gibi tutulur.
--İğne çıkarıldıktan sonra, deri serbest bırakılır,
--Masaj yapılmaz.
C İğne 90° lik bir açıyla ve tek bir hareketle batırılır.
C Enjektörü tutan el, iğne batırıldıktan sonra hiç
hareket ettirilmeden sabit tutulur.
Silinen bölgeyi gerdirmekte olan diğer el, geri çekilir.
31
34
9.) Enjektörün pistonu geri çekilerek, enjektöre kan
gelip gelmediği kontrol edilir.
Kan gelmesi ,damara girildiğini gösterir, enjektör
derhal geri çekilir, ve ilaç yeniden hazırlanır.
10.) Enjektöre kan gelmiyorsa, ilaç kas içine enjekte
edilir.
11.) Enjeksiyon bitince, 90 derecelik açıyla iğne çıkarılır
12.) Pamukla enjeksiyon yerine hafif basınç uygulanır.
13.) İğne enjektöre konmadan tıbbi atık kutusuna atılır.
14.) Eldiven çıkarılır,eller yıkanır,
15.) İşlem kaydedilir.
Not: Hava kilidi tekniği ile im enjeksiyon; iritan ilaçların
cilt altı dokusunu tahriş etmesini engellemek
amacıyla kullanılan bir yöntemdir. İlaç enjektöre
çekildikten sonra 0,2-0,3 ml. hava çekilir.
Enjeksiyon esnasında enjektör dik tutulur. Önce ilaç
daha sonra da hava kabarcığı kas dokusuna
verilir. Bu yöntemde enjektörde ilaç kalma olasılığı
olmadığı için doz kaybı olmaz.
32
35
Z Tekniği ile IM. Enjeksiyon (zik zak )
.Demir gibi irritan ve deriyi boyayan ilaçlar ‘’ Z ‘’
tekniği kullanılarak IM. olarak verilir.
Z Teniği ile Enjeksiyon Uygulanacaksa ;
--İlaç çekildikten sonra, iğne mutlaka değiştirilir,
--Hava kilidi tekniği uygulanır,
--İğne 90 derecelik bir açı ile kasa girmeden önce, deri
saptanan enjeksiyon yerinden 3-4 cm. uzağa itilir.
--İlaç verildikten sonra, ilacın emilimi için , iğneyi geriye
çekmeden önce 10 saniye kadar beklenir.
33
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
1.) IM. Enj. Yeri doğru belirlenmeli,
2.) Ampülün ağzı açıldıktan sonra bekletilmemeli,
3.) Enjeksiyon bölgesi temiz olmalı,
4.) Pürüzsüz bir iğne kullanılmalı,
5.) Enjeksiyondan önce,bölgeye buz konabilir,
6.) Enjeksiyondan sonra masaj yapılmamalı,
7.) Hastaya uygun pozisyon verilmeli,
8.) Hasta kendini sıkmamalı,gevşemiş olmalı
9.) İğne kasa bir harakette batırılıp, bir harekette
çıkarılmalı,
36
6
30.12.2014
10.) İşlemden sonra, enjeksiyon yerine kuru tampon
konmalı,
11.) Cerrahi asetik kurallara uyulmalı,
12.) Enjeksiyon bölgesi olarak sağlam bölgeler
seçilmeli,
13.) İğnenin damarda olmadığından emin olunmalı,
14.) İlaç kasa yavaş verilmeli,
15.) Her bölgeye yapılacak ilaç miktarı bilinmeli,
16.) İşlem sırasında iğne kırılırsa, bölge kalemle
işaretlenmeli ve hekime haber verilmeli,
37
HAZIRLAYAN
HARİKA
ATA
40
..Apse,
..Kist,
..Nekroz,
..Doku hasarı,
..Ağrı,
..kaza ile damara girme,
..sinir yaralanması gibi komplikasyonlar için önlem
alınmalı.
SİYATİK SİNİRE DİKKAT EDİN. HASTA FELÇ OLUR !!!
38
39
7

İNTRA MÜSKÜLER ENJEKSİYON ( IM)

Transkript

Benzer belgeler

Tilmivet

65BG ve 95BG motorların yakıt enjeksiyon pompası avans

Prospektüs

61ıntramuskuler(ım)e..

5.01 BETEC 200

kutanöz leishmaniasis genelgesi