sınav tüzğü17.10.14 - Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı

MOTORLU ARAÇLAR VE YOL TRAFİK YASASI
(21/1974 Sayılı Yasa)
Madde 5(1) Altında Yapılan Tüzük
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu, 21/1974 sayılı Motorlu Araçlar ve Yol Trafik Yasası’nın
5(1) maddesinin kendisine verdiği yetkiye kullanarak aşağıdaki Tüzüğü yapar:
Kısa İsim
1. Bu Tüzük, “Ehliyet, Sınav ve Sürüş Ehliyet Müfettişleri ile ilgili Usul ve Kurallar Tüzüğü” olarak
isimlendirilir.
Tefsir
2.
Amaç ve
Kapsam
3.
BİRİNCİ KISIM
Genel Kurallar
Bu Tüzükte metin başka türlü gerektirmedikçe;
“Denetleme Kurulu”, İlgili Makama bağlı, sürüş ehliyeti teorik ve uygulamalı eğitimi, sınav ve ehliyet
verme sistemini denetleyen birimi anlatır.
“Denetmen”, İlgili Makama bağlı Denetleme Kurulunda görevli sürüş ehliyeti teorik ve uygulamalı
eğitimi, sınav ve ehliyet verme sistemini denetleyen kişiyi anlatır.
“İlgili Makam”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde trafikle ilgili resmi kurumların yönetilmesinden
sorumlu Bakanlığı anlatır.
“Kaçınılmaz Sebepler”, (1) Sınava giremeyecek kadar ağır kaza, ağır hastalık, birinci derecede
akrabasının ölümü veya tutukluluğü;
(2) Sınava girmelerine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi doğal afetleri;
(3) Kişinin iradesi dışında ortaya çıkan zorunlu gaygubiyetleri anlatır.
“Kimlik Kartı”, KKTC vatandaşları için KKTC kimlik kartı, yabancı ülke vatandaşları için ise ilgili
ülkenin pasaportunu anlatır.
“KKTC”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini anlatır.
“Müfredat Tamamlama Belgesi”, Uygulanacak olan müfredatın bu Tüzüğe uygun olarak
tamamladığını gösteren belgeyi anlatır.
“Manuel Şanzımanlı Araç”, Debriyajı ve vitesleri sürücü tarafından kontrol edilen araçları anlatır.
“Normal İkametgah”, Bir kişinin her bir takvim yılında en az 185 gün süreyle, kişisel veya mesleki
bağlar sebebiyle, yaşadığı yeri anlatır; bir üniversite veya okula devam etmesi kişinin normal
ikametgâhını değiştirmez.
“Otomatik Şanzımanlı Araç”, Manuel şanzımanlı araçların kriterlerini taşımayan araçları anlatır.
“Sürüş Ehliyet Müfettişi”, Kamu Hizmetleri Komisyonu tarafından atanan ve Sürüş Ehliyeti
sınavlarını teorik ve uygulamalı olarak yapan kimseyi anlatır,
“Teorik Sınav”, Bu Tüzükte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak sürücü adaylarına bilgisayar
destekli yapılan sınavı anlatır.
“Uygulamalı Sınav”, Bu Tüzükte belirlenen usul ve esaslara uygun olarak, Sürüş Ehliyet Müfettişleri
tarafından sürücü adaylarına motorlu araçlar üzerinde uygulamalı olarak yapılan sınavı anlatır.
“Üçüncü Ülke”, Avrupa Ekonomik Alanı üyesi ülkeler dışındaki ülkeleri anlatır.
Bu Tüzük Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde sürüş ehliyeti sınav sistemi kurallarının düzenlenmesi,
organize edilmesi, uygulama yöntemlerinin belirlenmesi ve müfettişler ile ilgili usul ve kuralların
belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır.
İKİNCİ KISIM
İlgili Makama Başvurma ve Sürüş Ehliyeti Sınav Yöntemleri
Genel
Kurallar
4.
Sürüş Ehliyeti alabilmek için İlgili Makama başvurma ve sınav esasları aşağıdaki şekildedir:
(1) KKTC’de Sürüş Ehliyet Sınavları, çoktan seçmeli sınav yöntemi ile bilgisayar destekli teorik sınav
ve uygulamalı sınav olmak üzere iki aşamalı olarak yapılır. Ancak, engelli adaylar Devlet Sağlık
Kurulu raporunda belirtilen engeline uygun bir teorik sınava tabii tutulurlar.
(2) Sürüş Ehliyet sınavlarını İlgili Makama bağlı Sürüş Ehliyet Müfettişliği yapar.
(3) C, C1, D ve D1 sınıfı sürüş ehliyetleri sınavına girecek olan sürücü adaylarının, en az iki yıllık B
sınıfı sürüş ehliyetine sahip olması gerekir.
(4) Sürüş ehliyeti sınavına girecek sürücü adayları, 28’inci maddede aranan nitelikleri taşıyan bir araç
ile sınava girmeye mecburdur. Ancak engelli sürücü adayları, Devlet Sağlık Kurulunun belirlediği
(5)
(6)
(7)
(8)
sınırlandırma kodlarına göre üretilmiş ve İlgili Makamın onayladığı engellerine uygun bir araçla
sınava girer.
Uygulamalı sürüş ehliyeti sınavında başarısız olan sürücü adayları sınav tarihinden itibaren otuz
gün geçmeden ayni sınıfta yeni bir sınava giremezler.
Sürücü adayları teorik ve pratik sınavlar ile ilgili sonuçların kendilerine bildirilmesinden itibaren
yedi iş günü içerisinde Denetleme Birimine her türlü itirazda bulunma hakkına sahiptirler.
İlgili Makama, sunulacak evrakların orijinal olması gerekir.
Sürücü adayları, Sürüş Eğitim Müfredatını tamamlamadan teorik sınava giremezler.
Sürüş
Eğitim izni
Alacak
Olanlarda
Aranan
Şartlar
5.
Sürüş Eğitim İzni almak için müracaat eden kişilerde aşağıdaki şartlar aranır:
(1) KKTC vatandaşı olması ve normal ikametgahının KKTC’de bulunması.
(2) Yabancı ülke vatandaşlarının geçerli bir muhaceret izninine sahip olması ve son bir yıl
içerisinde en az yüz seksen beş gün KKTC’de ikamet etmesi.
(3) On sekiz yaşını tamamlamış olması.
(4) Müracaat tarihinden sonra alınmış, Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğüne
uygun Devlet sağlık kurulu raporu olması.
(5) Müracaat tarihinden önce işlemiş olduğu trafik suçlarından dolayı ehliyet alma engelinin
olmaması.
(4) Milli Eğitim Bakanlığının uyguladığı, temel eğitimini tamamlamış olması,
Sürüş
Eğitim
İzni
Almak İçin
Müracaat
Edecek
Olanlardan
İstenen
Belgeler
6.
Sürüş Eğitim İzni almak için müracaat eden kişilerden aşağıdaki belgeler istenir:
(1) Sürücü adayı tarafından doldurulup imzalanan bir adet (Motorlu Araçlar ve Yol Trafik
Tüzüğü’nün ekinde bulunan forma XI ve XII) müracaat formu.
(2) Kimlik kartı ve normal ikametgâhının KKTC’de olduğunu gösteren belge.
(3) Yabancı ülke vatandaşları için geçerli muhaceret izninin bulunduğu orjinal pasaport ve son bir
yıl içerisinde, ülkeye giriş çıkışlarını gösteren belge,
(4) Son iki ay içerisinde çekilmiş iki adet vesikalık resim,
(5) Müracaat tarihinden sonra alınmış Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetleri Sağlık Tüzüğüne
uygun Devlet Sağlık Kurulu Raporu .
(6) İlgili Makam tarafından belirlenmiş Sürüş Eğitim İzni harcı ödeme makbuzu.
(7) Başka bir sınıf için müracaat edecek olanlar başvuru formlarına, Motorlu Araçlar ve Yol Trafik
Tüzüğünün 32’nci ve 35’inci maddelerinde düzenlenen kurallara uygun olarak alınmış kendi
sürüş ehliyetini eklemelidir.
(8)Başvuru sahibinden başka bir sürüş ehliyetine sahip olmadığına dair imzalı beyan.
(9) Milli Eğitim Bakanlığının uyguladığı, temel eğitimini tamamladığını gösteren belge.
7.
İlk kez sürüş ehliyeti almak için başvuran sürücü adaylarında aşağıdaki şartlar aranır:
(1) KKTC kimlik kartı ve normal ikametgâhının KKTC’de olması,
(2) Yabancı ülke vatandaşlarının geçerli bir muhaceret izninine sahip olması ve son bir yıl
içerisinde en az yüz seksen beş gün KKTC’de ikamet etmesi,
(3) On sekiz yaşını tamamlamış olması,
(4)Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetlerine ilişkin Sağlık Tüzüğüne uygun Devlet
Sağlık Kurulu Raporu olması.
(5) İlgili sınıfta geçerli Sürüş Eğitim İznine sahip olması.
(6) A1, A2, A, B, C1, C, D1, D, 96 kodlu B, BE, CE, DE, C1E ve D1E sınıfları için Müfredat
Tamamlama Belgesine sahip olması;
(A) A1 sınfında Müfredat Tamamlama Belgesi veya sürüş ehliyeti olanlar A2 sınıfında sınava
girecekler ise yeniden müfredatı tamamlama şartı aranmaz.
(B) A2 sınfında Müfredat Tamamlama Belgesi veya sürüş ehliyeti olanlar A sınıfında sınava
girecekler ise yeniden müfredatı tamamlama şartı aranmaz.
(7) Sürüş ehliyeti sınavı harcını yatırmış olması.
(8)Müracaat tarihinden önce işlemiş olduğu trafik suçlarından dolayı ehliyet alma engelinin
olmaması.
(9) Uygulamalı sınava girecek olan sürücü adaylarının, Teorik Sınavda başarılı olmaları gerekir.
A.E
99/1974
EK III
İlk Kez
Sürüş
Ehliyeti
Alacak
Olanlarda
Aranan
Şartlar
(10)Sürüş ehliyeti almak isteyen sürücü adaylarının ilgili Teorik ve Uygulamalı sınavlarda başarılı
olması gerekir.
Sürüş
Ehliyeti
Alacak
Olanlardan
İstenen
Belgeler
8.
A.E
99/1974
EK III
Sürüş ehliyeti almak için başvuran sürücü adaylarından aşağıdaki belgeler istenir:
(1) Sürücü adayı tarafından doldurulup imzalanan bir adet (Motorlu Araçlar
Tüzüğü’nün ekinde bulunan forma XIV) müracaat formu,
(2) İlgili sınıfta geçerli Sürüş eğitim izni.
(3) Son iki ay içerisinde çekilmiş iki adet vesikalık resim,
(4) İlgili makam tarafından belirlenmiş sınav harcı ödeme makbuzu.
(5) Müfredat Tamamlama Belgesi.
(6) Başvuru sahibinin bir başka sürüş ehliyeti olmadığına dair yazılı beyan.
ve Yol Trafik
ÜÇÜNCÜ KISIM
Sürüş Eğitim İzni
Müracaat
A.E
99/1974
EK III
Sürüş
Eğitim
İzni
9.
Sürüş eğitim izni almak isteyen sürücü adayları, ilgili makama kendileri tarafından doldurulup
imzalanan müracaat formu (Motorlu Araçlar ve Yol Trafik Tüzüğü’nün ekinde bulunan forma XI ve
forma XII) ve bu Tüzüğün 6’ncı maddesinde istenen belgeler ile birlikte şahsen veya söför okulu
vasıtasıyla müracaat ederler.
10. (1) Sürüş eğitim izni almak için müracaat eden kişilere bu Tüzüğün 5’inci ve 6’ncı maddesindeki
şartları yerine getirmeleri halinde Sürüş Eğitim İzni verilir.
(2) Başka bir ülkeden alınmış sürüş ehliyeti olmadığına dair beyan vermeyen veya bir başka ülkeden
alınmış sürüş ehliyetinin olduğu tespit edilen kişilerin dilekçeleri iptal edilir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Teorik ve Uygulamalı Sürüş Ehliyet Sınavı Prosedürü
Müracaat
ve Sınav
11. Teorik ve/veya Uygulamalı sürüş ehliyeti sınavına girmek isteyen sürücü adayları, İlgili Makama
kendileri tarafından doldurulup imzalanan teorik ve/veya uygulamalı sınav müracaat formu (Motorlu
Araçlar ve Yol Trafik Tüzüğü’nün ekinde bulunan forma XIV) ve bu Tüzüğün 8’inci maddesinde
belirtilen belgeler ile birlikte şahsen veya şoför okulu vasıtasıyla müracaat ederler.
Randevu
12. İlgili Makama yapılan sınav müracaatlarına sürücü adayının talebine bağlı olarak eğitim aldığı şoför
okuluna ve/veya kişinin beyan ettiği adrese, otuz gün içinde posta yoluyla (iadeli taahhütlü) cevap
verilir.
Bilgisayar
Destekli
Teorik
Sınav
13. (1) Bilgisayar destekli Teorik sınav, İlgili Makam tarafından hazırlanıp, bilgisayara aktarılan soru
bankasından yararlanılarak çoktan seçmeli sınav yöntemi ile ehliyet müfettişleri kontrolünde aşağıdaki
konulara göre yapılır;
(A) Teorik sınav soruları C1, C, CE, D ve D1 sınıfları için aşağıdaki konuları içerir:
(a) Trafik kuralları, trafik levhaları
40 Soru=%40
(b) Trafik emniyeti ve trafikte davranışlar 30 Soru=%30
(c) Motor ve Araç bilgileri
9 Soru=%9
(ç) Çevre bilgileri
7 Soru=%7
(d) Kişisel şartlar ve hayattaki amaçlar
7 Soru=%7
(e) Sağlık ve ilk yardım bilgileri
7 Soru= %7
Sınav 100 soru üzerinden yapılır ve 80 doğru cevap verenler başarılı olur.
Sınavın süresi 120 dk.dır.
(B) Teorik sınav soruları A, A1, A2, AM, B ve G sınıfları için aşağıdaki konuları içerir:
(a) Trafik kuralları, trafik levhaları
22 Soru=%44
(b) Trafik emniyeti ve trafikte davranışlar 15 Soru=%30
(c) Motor ve araç bilgileri
4 Soru=%8
(ç) Çevre bilgileri
3 Soru=%6
(d) Kişisel şartlar ve hayattaki amaçlar
(e) Sağlık ve ilk yardım bilgileri
3 Soru=%6
3 Soru= %6
Sınav 50 soru üzerinden yapılır ve 40 doğru cevap verenler başarılı olur.
Sınavın süresi 60 dakika’dır.
(2) Sınava girecek olan sürücü adayları, KKTC vatandaşı ise kimlik kartı, yabancı ise geçerli
muhaceret izninin kayıtlı olduğu pasaportları ile Sağlık Kurulu Raporunda belirtilen ekipman ve
alyansları dışında hiçbir eşya ve/veya herhangi bir kuruma ait resmi kıyafet veya techizatları ile sınav
salonuna giremezler.
Değerlendirme
14. (1) Teorik sınavın değerlendirilmesi bilgisayar ortamında yapılır ve cevaplar sınav yapıldıktan sonra
sınava giren sürücü adaylarına yazılı olarak hemen verilir.
(2)Teorik sınavın geçerlilik süresi altı aydır. Teorik sınavda başarılı olan sürücü adayları, en fazla altı
ay içerisinde uygulamalı sürüş ehliyeti sınavına girmek zorundadır.
(3) Teorik sınavda başarısız olan sürücü adayları ayni gün yeniden teorik sınava giremezler.
(4) Teorik sınavda başarısız olan sürücü adayları, Teorik sınavı geçene kadar Uygulamalı Sınava
giremezler.
Uygulama- 15. Uygulamalı Sınavda uygulanacak asgari yöntemler aşağıdaki gibidir:
lı
(1) İlgili Makam, ehliyet müfettişlerinin hangi gün hangi sınav merkezinde görev yapacağını haftalık
Sınavda
olarak kura ile belirler.
Uygulana(2) Sınava girecek sürücü adaylarının Uygulamalı Sınavının hangi müfettiş tarafından yapılacağı sınav
cak
günü kura ile belirlenir.
(3) Uygulamalı Sınava girecek sürücü adaylarının sürüş egitim izninde belirtilen sınıfa ve işbu Tüzükte
Asgari
Yöntemler
aranan sınav aracı niteliklerine uygun bir araç ile sınava girilir.
(4) Engelli sürücü adayları, İlgili Makamın izni ve Sağlık Kurulunun belirlediği sınırlandırma
kodlarına göre üretilmiş, engellerine uygun bir araçla sınava girer.
(5) B, C, C1, D, ve D1, sınıflarında yapılan Uygulamalı Sınavları, trafiğe açık bir yolda araç
kullanırken gözlemlenir ve bu Tüzük kurallarınca değerlendirilir.
(6) A1, A2, A, B96, BE, CE, C1E, DE ve D1E sınıflarındaki araçlar için Uygulamalı Sınav iki aşamalı
yapılır. Birinci aşama sınav pistinde, ikinci aşama da şehir içinde veya çevre yollarında araç
kullanırken gözlemlenir ve işbu Tüzük gereğince değerlendirilir.
(7) F, F1 ve G sınıflarında yapılacak sınavlar, sürücü adayları araç ile çalışma yaparken izlenir ve
sınav aracının tüm fonksiyonları kullandırılarak değerlendirilir. Bu sınıflardan sınava girecek olan
sürücü adayları başka herhangi bir sınıfta sürüş ehliyetine sahipler ise teorik sınavdan muaf tutulurlar.
Araç
16. Araç sınıflarına ilişkin yapılacak Teorik Sınavın içeriği aşağıda belirtilen konuları kapsayacaktır:
Sınıflarına
İlişkin
(1) Trafik kuralları ve trafik levhaları:Yol işaretleri, çizgileri ve sinyalleri, yol hakkı ve limitleri.
Teorik
Sınavın
(2) Trafik emniyeti ve trafikte davranışlar,sürücü davranışları:
Kapsamı
(A) Atikliğin ve diğer yol kullanıcılarına gösterilen tutumun önemi,
(B) Sürücünün tutumunda alkol, ilaç, tıbbi ürünler, zihin durumu, ve yorgunluğun yanı sıra algı,
yargı ve karar alma, özellikle tepki süresi.
(C)Yol:
(a) Araçlar arasında güvenli mesafenin korunması, çeşitli hava yol koşulları altında yol tutuşu ve
fren mesafesine yönelik ilkeler.
(b) Özellikle hava durumu, gece ve gündüzün sürelerine göre değişkenlik gösteren çeşitli hava
koşulları ve risk faktörleri.
(c) Çeşitli yol türlerinin özellikleri ve ilgili yasal gereklilikler.
(ç)Tünellerde güvenli geçiş sağlamak.
(Ç) Diğer yol kullanıcıları:
(a)Diğer yol kullanıcılarının deneyim eksikliği ile ilgili özel risk faktörleri, çocuklar, yayalar, bisiklet
sürücüleri ve hareketliliği kısıtlı insanlar gibi en savunmasız kullanıcı kategorileri.
(b)Çeşitli türde araçların sürüşü, hareketi ve sürücü görüşü açısından farklı alanlar ile ilgili riskler.
(D) Genel kurallar, Yönetmelikler, araç kullanımı için gerekli olan resmi belgelere ilişkin kurallar:
(a) Bir sürücünün bir kaza durumunda nasıl davranması gerektiğine ilişkin genel kurallar (uyarı
araçlarını kurma ve alarm verme) ve gerektiğinde trafik kazası geçiren kişilere yardımcı olmak
için alabileceği önlemler.
(b) Araç, taşıdığı insanlar ve taşıdığı yükle ilişkili güvenlik faktörleri.
(3) Motor ve Araç bilgileri:
(A)Aracı çalıştırmadan önce alınması gereken önlemler:
(a) Yol güvenliği ile ilgili mekanik bakımlar. Sürücü adayları, özellikle direksiyon, süspansiyon ve
fren sistemlerindeki, lastikler, ışıklar ve yön göstergeleri, reflektörler, dikiz aynaları, ön cam ve
silecekler, egsoz sistemi, emniyet kemerleri ve sesli uyarı cihazları ile ilgili konulardaki arızaları
tespit edebilmelidirler.
(b) Araç güvenlik ekipmanları ve özellikle emniyet kemeri, koruyucu başlık ve çocuk güvenlik
ekipmanlarının kullanımı.
(c) Çevreye ilişkin araç kullanım kuralları.(sesli uyarı cihazlarının uygun kullanımı,ortalama yakıt
tüketimi,kirlilik yaratan emisyonların sınırlandırılması,vb..)
(B)AM, A1, A2 ve A sınıflarına ilişkin özel hükümler:
Aşağıda belirtilen konularda genel bilgi kontrol zorunluluğu vardır.
(a) Koruyucu ekipman kullanımı.
(b) Motosiklet sürücülerinin diğer yol kullanıcıları tarafından görünürlülüğü.
(c) Yukarıda belirtilenlere ilave olarak drenaj kapakları gibi kaygan yerler, çizgi ve oklar gibi çeşitli
yol şartlarına ilişkin risk faktörleri.
(d) Yukarıda belirtilenlere ilave olarak, yol güvenliği ile ilgili acil durma anahtarı, yakıt düzeyi,
zincir, fren bağlantılarının mekanik bakımları.
(C) C,CE,C1,C1E,D,DE,D1,D1E sınıflarına ilişkin özel hükümler:
Aşağıdaki konularda genel bilgi kontrol zorunluluğu
(a) Taşıma tipi ile ilgili kurallar. (Eşya – yolcular)
(b) Ulusal ve Uluslararası yolcu ve eşya taşımacılığı için gereken araç ve taşıma belgeleri.
(c) Bir kaza durumunda nasıl davranılması gerektiği ile ilgili; yolcuların tahliyesive temel ilk
yardım bilgisi de dahil olmak üzere bir kaza yada benzer olay sonrasında alınacak önlemler.
(d) Tekerleklerin çıkarılmasıve değiştirilmesi esnasında alınacak önlemler.
(e) Araç ağırlık ve boyut kuralları; hız limit kuralları.
(f) Araçların özelliklerinden kaynaklanan görüş alanı ve engeli;
(g) Elektronik Nevigasyon sistemlerinin kullanımı da dahil olmak üzere, güzergah planlama,yol
haritası okuma.
(h) Sadece C, CE, C1, C1E sınıflarına yönelik olarak araç yükleme ile ilgili güvenlik faktörleri:
Yük kontrolü(istifleme ve sabitleme ) farklı türde yüklerde yaşanan zorluklar (sıvı,askılı yükler
vb) malların yüklenmesi ve boşaltılması, ve yükleme ekipmanı kullanımı.
(i) D, DE, D1, D1E sınıfları ile ilgili yolcu taşıma açısından sürücü sorumluluğu; konfor ve yolcu
güvenliği, çocuk taşımacılığı, sürüş öncesi gerekli kontroller.
(D) C, CE, D ve DE kategorilerine ilişkin, aşağıdaki ek hükümler konusunda genel bilgi kontrol
zorunluluğu:
Uygulamalı
Sürüş
Ehliyet
(a) İçten yanmalı motorlar, akışkanlar, (motor yağı, soğutucu akışkan, yıkama sıvısı) yakıt sistemi,
elektrik sistemi, ateşleme sistemi, şanzıman sistemi (debriyaj, şanzıman vb) hususlarının yapı ve
işleyiş ilkeleri;
(b) Motorlarda yağlama ve antifriz korumasının önemi.
(c) Lastiklerin yapısı, sökülüp takılması, doğru kullanımı ve bakımına ilişkin ilkeler.
(ç) Fren sistem türleri, sistemin ana parçaları, bağlantısı, kullanımı ve günlük bakımı ve azami devri
ve kilitlenmeyen fren sistemi kullanımına ilişkin ilkeler.
(d) Sadece CE, DE sınıfları için kavrama sisteminin türü, kullanımı, ana parçaları, bağlantısı ve
günlük bakımına ilişkin ilkeler,
(e) Arıza nedenlerini bulma yöntemleri.
(f) Koruyucu araç bakımı,ve aracın çalışmasına yönelik gerekli onarımlar .
(g) sadece C, CE sınıfları için mal alma,taşıma ve teslim kabul şatlar konusunda sürücünün
sorumlulukları,
(4) Çevre bilgileri
(5) Kişisel Şartlar ve Hayattaki amaçlar
(6) Sağlık ve ilk yardım Bilgileri
17. (1)Manuel şanzımanlı bir araç üzerinde eğitim alan sürücü adaylarının uygulamalı sürüş ehliyeti sınavı
yine manuel şanzımanlı bir araç ile yapılır.
Sınavı
(2)Eğer bir sürücü adayı otomatik şanzımanlı bir araç üzerinde uygulamalı sınava tabii tutulursa, bu
bilgi kişinin ehliyeti üzerine kaydedilecektir. Bu kodlarla hazırlanmış ehliyetler sadece otomatik
şanzımanlı araçları kullanmak için geçerli olacaktır.
AM, A1,
18. (1)Sınavı geçebilmek için sürücü adayı, aşağıdaki gereklilikleri karşılamak suretiyle güvenli bir
A2
biçimde araç kullanmadan önce yapılacak hazırlık ve araç kullanma konusunda yeterli olduklarını
A, B,
göstermelidirler.
BE, C1,
(A) Koruyucu ekipman ayarlama.
C1E, C,
(B) Lastikler, frenler, direksiyon, acil duruş anahtarı, zincir, yakıt düzeyleri, ışıklar, reflektörler, yön
CE, D, D1,
göstergeleri ve sesli uyarı cihaz durumlarıyla ilgili kontrol yapmak.
D1E ve
(C) Motosikleti standı üzerinde çalıştırmak ve kapatmak ve motor desteği olmadan aracı yanı sıra
DE
yürüyerek ilerletebilmek.
Sınıfları ile
(Ç) Motosikleti standına park edebilmek.
ilgili
(D) Düşük hızda yapılacak slalom dahil iki manevra; bu uygulama frenle birlikte debriyaj idaresi,
yapılacak
denge, motosiklet üzerinde duruş ve görüş yönetimi ve ayak dayama panelinde ayakların durumuyla
Uygulamal
ilgili yeterliliğinin değerlendirilmesine olanak sağlayacaktır.
ı Sürüş
(E) Daha yüksek hızda yapılacak en az iki manevra, manevranın biri ikinci yada üçüncü viteste ve en
az 30 km. hızla diğeri en az 50 km. hızda engelden kaçınma olmak suretiyle yapılacaktır. Bu
Ehliyeti
Sınavı
uygulama, motosiklet üzerindeki duruş, görüş yönetimi, denge, direksiyon teknikleri ve vites
değiştirme teknikleri ile ilgili yeterliliğin değerlendirilmesine olanak tanıyacaktır.
(F) Fren yapma; en az 50 km. hızda emniyet freni de dahil olmak üzere en az iki fren alıştırması
yapılacak. Bu uygulama, ön ve arka fren, kullanımı, görüş yönetimi ve motosiklet üzerinde duruş
yeterliliğinin değerlendirilmesine olanak sağlayacaktır.
(2) Sınavı geçebilmek için sürücü adayları, gerekli tüm önlemlerin alındığı tam bir güvenlik içinde
aşağıdaki eylemleri normal trafik şartlarında yerine getirmelidirler:
(A) Araç kullanma; park etme, trafikte bir duruştan sonra hareket etme, bir araba yoluna giriş,
(B) Düz yolda araç kullanma; sınırlı alanlarda dahil olmak üzere ilerleyen araçları geçme
(C) Kavşaklar; dört yol ağızlarına ve kavşaklara yaklaşma ve geçme
(D) Yön değiştirme; sol ve sağa dönüşler, şerit değiştirme
(E) Anayollara yaklaşma/çıkma ve hızlanma şeridine girme, yavaşlama şeridinden çıkma.
(F) Trafiği sağlamak ve/veya araç geçmek; uygun olan yerlerde trafiği sağlamak, park halindeki
araçlar gibi engellerin yanından geçmek ve trafikteki diğer araçlar tarafından geçilmek,
(G) Yola has özellikler; dolambaçlı yollar, otobüs durakları, yaya geçitleri, uzun yokuşlara
tırmanmak/inmek ve tüneller.
(H) Araçtan inerken gerekli tedbirleri alma.
AM, B, 96
kodlu B,
BE
sınıfları ile
ilgili
yapılacak
Uygulamal
ı Sürüş
Ehliyeti
Sınavı
19. (1) Sınavı geçebilmek için sürücü adayları, aşağıdaki gereklilikleri yerine getirerek güvenli bir şekilde
araç sürebileceklerini göstermelidirler.
(A) Doğru bir oturma konumu elde etmek için koltuğu ayarlamak
(B) Dikiz aynalarını, kemerleri ve varsa koltuk başlıklarını ayarlamak
(C) Kapıların kapalı olduğunu kontrol etmek
(Ç)Lastikleri, direksiyonu, frenleri, direksiyon yağı, motor yağı, soğutucu, cam yıkama suyu, ışıkları
reflektörleri sinyal lambaları ve sesli ikaz cihazını kontrol etmek
(D) Sadece 96 kodlu B, BE sınıflarına yönelik araç yüküyle ilgili güvenlik faktörlerini kontrol etmek:
gövde, plakalar, kargo kapıları, kabin kilidi, yükleme sistemi, yük emniyet ağı,
(E) Sadece 96 kodlu B, BE sınıflarındaki araçlara yönelik kavrama mekanizmasını, freni ve elektrik
bağlantılarının kontrolü,
(2) Aşağıdaki manevraların bir kısmı veya hepsi test edilmelidir.(dört noktada en az iki manevra, geri
viteste olan dahil.)
(A) Düz bir çizgide geri gitme ya da doğru trafik şeridini koruyarak bir köşenin etrafında sağa ve sola
geri gitme, (sağ ve sol geri).
(B) İleri ve geri vitesi kullanarak aracı ters yönü görmek için döndürmek.(üçlü dönüş)
(C) Aracı park etmek veya bir park alanından çıkmak (paralel, meyilli veya sağ açıda ileri veya geri,
düz yokuş yukarı veya yokuş aşağı doğru)
(Ç) Hatasız fren yapma, acil duruş yapmak.
(3) BE sınıfına yönelik olarak aşağıdaki manevralar test edilmelidir.
(A) Bir römorku motorlu aracıyla birleştirme ve ayırma veya ayırma ve yeniden birleştirme, yapılacak
bu manevra; römork boyunca, park edilen aracı çekmeyi içermelidir.(yani tek çizgide değil)
(B) Çizgisi sağa olması gereken bir kavis boyunca geri gitmek
(C) Yükleme/boşaltma işlemi için güvenli park etmek.
(4)96 Kodlu B sınıfına yönelik olarak aşağıdaki manevralar test edilmelidir;
(A)Hızlanma, yavaşlama, geri gitme fren yapma, durma uzaklığı, şerit değiştirme,
(B)Fren yapma, ani frenden kaçınma manevrası, römorkun kontrol altında tutulabilmesi,
(C) Römorku motorlu araca bağlama, motorlu araçtan çıkarma ve park etme.
(5) Sınavı geçebilmek için sürücü adayları, gerekli tüm tedbirleri alarak ve tamamen güven içinde
normal trafik koşullarında aşağıdaki tüm eylemleri gerçekleştirmelidirler.
(A)Arabayla uzaklaşmak: parktan sonra, trafikte durduktan sonra, özel araba yollarından çıkarken
(B)Sınırlı alanlar dahil, düz yollarda sürüş, gelen araçları geçmek,
(C) Dönemeçlerde araç kullanmak
(Ç) Kavşaklar: Dört yol ağızlarına ve kavşaklara yaklaşmak ve geçmek
(D) Yön değiştirme: Sol ve sağa dönüşler, şerit değiştirme.
(E) Anayollara yaklaşma/çıkma ve hızlanma şeridine girme yavaşlama şeridinden çıkma,
(F) Araç geçmek, park halindeki araçlar gibi engellerin yanından geçmek ve trafikteki diğer araçlar
tarafından geçilmek,
(G) Yola has özellikler; dolambaçlı yollar, otobüs durakları, yaya geçitleri, uzun yokuşlara
tırmanmak/inmek ve tüneller.
(H) Araçtan inerken gerekli tedbirleri alma.
C,CE,C1,
C1E, D,
DE,D1
Ve D1E
Sınıfları
ile İlgili
Yapılacak
Uygulamal
ı Sürüş
Sınavı
20. (1) Sınavı geçebilmek için sürücü adayları, C, CE, C1, C1E, D, DE, D1, D1E aşağıdaki gereklilikleri
yerine getirerek güvenli bir şekilde araç sürebileceklerini göstermelidirler:
(A) Yol Güvenliğiyle ilgili olarak aracın hazırlanması ve teknik kontrolü.
(a) Doğru bir oturma konumu elde etmek için koltuğu ayarlamak.
(b) Dikiz aynalarını, kemerleri ve varsa koltuk başlıklarını ayarlamak.
(c) Kapıların kapalı olduğunu kontrol etmek.
(ç) Lastikleri, direksiyonu, frenleri, ışıkları reflektörleri sinyal lambaları ve sesli ikaz cihazını kontrol
etmek.
(d) Fren ve direksiyon sistemlerini kontrol etmek, tekerleklerin bijon somunlarının, çamurlukların, ön
camın, pencerelerin, sileceklerin ve sıvıların motor yağı, soğutucu, cam yıkama suyu seviyelerini
kontrol etmek. Araç kayıt belgeleri ile gösterge panelini kontrol etmek ve kullanmak.
(e) Hava basıncını, hava tanklarını ve süspansiyonu kontrol etmek
(f) Sadece CE, C1E, DE, D1E sınıfları için araç yüküyle ilgili güvenlik faktörlerini kontrol etmek:
Gövde, plakalar, kargo kapıları, varsa yükleme mekanizması, varsa kabin kilidi, yükleme yolu, yük
emniyet ağı.
(g) Sadece CE, C1E, DE, D1E sınıfları için birleştirme mekanizmasını, freni ve elektrikli bağlantıları
kontrol etmek.
(h) Sadece D, DE, D1, D1E kategorileri için özel araç güvenlik tedbirlerini alabilmek, gövdeyi, servis
kapılarını acil çıkışları, ilk yardım ekipmanını, yangın söndürücüleri ve diğer güvenlik
ekipmanlarını kontrol etmek.
(ı) Elekronik navigasyon sistemlerinin kullanılması da dahil olmak üzere bir yol haritası, rota planı
okumak.
(B) Yol güvenliği için test edilecek özel manevralar.
(a) Sadece CE, C1E, DE, D1E sınıfları için bir römorku motorlu araçla birleştirmek ve ayırmak. Bu
birleştirme ve ayırma manevra gerektirecek şekilde yapılmalıdır.
(b) Çizgisi sağa olması gereken bir kavis boyunca geri gitme.
(c) Sadece C, CE,C1, C1E sınıfları için yükleme rampası/platformu veya benzer yerde
yükleme/boşaltma için güvenli park etme.
(ç) Sadece D, DE, D1, D1E sınıfları için yolcuların otobüsten güvenle inmesini veya binmesini
sağlamak için park edebilme.
(2)Sınavı geçebilmek için sürücü adayları; gerekli tüm tedbirleri alarak ve tamamen güven içinde
normal trafik koşullarında aşağıdaki tüm eylemleri gerçekleştirmelidirler:
(A)Motorlu araçla hareket ettirmek, parktan sonra, özel veya tali yollardan anayola çıkabilmek.
Uygulamalı
Sürüş
Sınavı
notlandırıl
ması
(B) Sınırlı alanlar dahil, düz yollarda sürüş, seyir halindeki araçları geçebilmek.
(C) Virajlarda araç kullanmak
(Ç) Kavşaklar: Dört yol kavşaklarına yaklaşma ve geçme.
(D)Yön değiştirme: Sol ve sağa dönüşler, şerit değiştirme.
(E) Anayollara yaklaşma/çıkma ve hızlanma şeridine girme, yavaşlama şeridinden çıkma.
(F) Araç geçmek, park halindeki araçların veya engellerin yanından geçmek ve trafikteki diğer araçlar
tarafından geçilmek,
(G)Özel yol noktaları; dönel kavşaklar, otobüs durakları, yaya geçitleri, uzun yokuş tırmanma ve inme
tünelleri.
(H) Araçtan inerken gerekli tedbirleri alma.
21. (1)İşbu Tüzükte belirtilen, sürüş durumlarından her biri için yapılan değerlendirme, kişinin aracı
kontrol etmesi ve trafikte güvenli araç kullanabilme kapasitesiyle ilgili olarak kolaylık derecesini
yansıtmalıdır. Sürüş ehliyeti müfettişi sınav boyunca kendini güvende hissetmelidir. Sürüş hataları
veya sınav aracının, yolcularının veya diğer yol kullanıcılarının güvenliğini tehlikeye atan tehlikeli
hareketler, sürüş ehliyeti müfettişi müdahale etse de etmese de testte başarısız olmak olarak
değerlendirilir.
2)Sürüş Ehliyeti Müfettişleri, kişilerin güvenli sürüş becerisini doğru bir şekilde değerlendirecek
biçimde eğitilmelidirler. Sürüş Ehliyeti Müfettişlerinin çalışması, Trafik Hizmetleri Dairesi Denetleme
Birimi tarafından izlenir ve denetlenir. Amaç, hata değerlendirmelerinin tüzükde belirlenen
standartlara göre doğru ve tutarlı bir biçimde uygulanmasını sağlamaktır.
3)Değerlendirme esnasında Müfettiş, adayın savunmacı ve sosyal sürüş davranışı gösterip
göstermediğine özel olarak dikkat eder. Bu genel sürüş stilini yansıtmalıdır ve Sürüş Ehliyeti Müfettişi,
kişinin genel tutumunda bunu göz önünde bulundurur. Bu değerlendirme yol ve hava koşullarını,
trafiğin durumunu, diğer yol kullanıcılarının güvenliğini, ve beklentiyi hesaba katan kontrollu bir
sürüşü içerir.
Değerlendi
rme
22. Sürüş Ehliyeti Müfettişi ayrıca aşağıdakileri de değerlendirecektir:
(1)Aracın fiziki durumunu kontrol etmek ve aşağıdakileri değerlendirmek: emniyet kemerinin, dikiz
aynalarının, koltuk başlıklarının, koltuğun, farların ve diğer ekipmanların, debriyajın, vites
değişimlerinin, gaz pedalının, fren, direksiyon ve sinyal sistemlerinin doğru kullanımı, farklı
koşullarda ve farklı hızlarda aracı kontrol etme yeteneği. Sadece 96 kodlu B, BE, C, CE, C1, C1E,
DE, D1E sınıfları için yolda istikrarı, Aracın ağırlığını, ölçülerini, özelliklerini, yük ağırlığını ve
türüne göre uygun kullanımını kontrol etmek.
Sadece D, DE, D1, D1E sınıfları için yolcuların güvenliğini ve konforunu sağlayabilmek, aniden
süratlenmemek, acil durumlar dışında freni sert kullanmamak ve sürüşünün sakin olmasını kontrol
etmek.
(2) Yokuşlarda çıkarken ve iniş yaparken güvenli bir şekilde aracı kullanmak, sürüş halindeyken
akaryakıtı ve emisyon giderini azaltmak ve doğru vitesleri kullanmak
(3) Çok kapsamlı gözlemleme, dikiz aynalarının doğru kullanımı, uzak, orta, yakın mesafe görüşü.
(4) Kavşaklarda öncelik hakkı kurallarına uymak, Yön değiştirme, şerit değiştirme, özel manevra
durumlarında yol vermek .
(5)Araçların özelliklerine uygun olarak çemberlerde ve virajlarda doğru yolda ve şekilde ilerlemeli. .
(6) Önden ve yandan yeterli mesafeyi ve diğer yol kullanıcıları ile sürücü adayı arasındaki yasal takip
mesafesini korumak.
(7) Azami hız sınırını aşmamak, hızı hava ve trafik koşullarına yasal hız sınırlarına uyarlamak, görünür
ve serbest yol mesafesinde durmanın mümkün olacağı bir hızda kullanmak, hızı aynı türdeki yol
kullanıcılarının hızına göre ayarlamak.
(8) Trafik ışıklarına göre hareket etmek,Trafik denetçilerinin talimatlarına uymak, yol işaretlerinin
gösterdiği yasaklar ve yönlendirmelere uygun hareket etmek.
(9)Gerektiğinde zamanında ve doğru biçimde sinyal vermek, yönü doğru belirtmek, diğer yol
kullanıcılarının sinyallerine dikkat etmek ve buna göre hareket etmek.
(10) Zamanında yavaşlamak, koşullara göre fren yapmak veya durmak, sezinlemek, doğru fren
sistemlerini kullanmak, frenlerden ziyade hız azaltma sistemlerini kullanmak.
Uygulamal
ı
Sürüş
Sınavının
Uzunluğu
Sınavın
yapılacağı
yer
Engelli
sürücü
adayları
için Teorik
ve
Uygulamal
ı Sürüş
Ehliyet
Sınavı
23. Sınavın uzunluğu ve gidilen mesafe, bu tüzüğün 22.maddesinde belirlenen davranışları değerlendirmek
için yeterli olmalıdır. A, A1, A2, B, BE, 96 kodlu B sınıfları için yolda geçen süre ve gidilen mesafe
25 dakikadan ve 15 Km’den az olmamalıdır. Diğer sınıflar için ise bu süre ve gidilen mesafe 45
dakikadan ve 30Km’den az olmamalıdır. Buna, kişinin araca alınması, aracın hazırlanması, yol
güvenliği için aracın teknik kontrolü, özel manevraları ve uygulamalı sürüş ehliyeti sınavının
sonucunun açıklanması dahil değildir. F, F1 ve G sınıfları için sınav süresi 25 dakikadan az
olmamalıdır.
24. Özel manevraların değerlendirileceği sınav bölümü, özel bir sınav alanında yapılır.
Uygulanması mümkün olduğunda, trafikte davranışların değerlendirileceği sınav bölümü, binaların
olduğu alanların, otobanların ve otoyolların, dışındaki yollarda, her tür şehir sokaklarında, 30 ve 50
km/s sürat yapılabilen yerleşim merkezlerinde ve çevre yollarında yapılmalıdır. Böylelikle sürücülerin
karşılaşabileceği her türlü zorluk görülmüş olur. Ayrıca sınav farklı trafik yoğunluklarında yapılabilir.
Yolda araba sürüşüyle geçirilen zaman, karşılaşılabilecek farklı tüm trafik alanlarında kişiyi
değerlendirmek için en iyi şekilde kullanılmalıdır ve bu farklı alanlar arasında geçişe dikkat
edilmelidir.
25. Sürüş ehliyeti almak isteyen engelli sürücü adayları ilgili makam tarafından KKTC Sağlık kuruluna
sevk edilirler. Sürüş Eğitim İzni ve Sürüş Ehliyetlerine ilişkin Sağlık Gereklilikleri Tüzüğüne uygun
koşullarda Sağlık Kurulundan alacakları devlet sağlık kurulu raporu ışığında hangi koşullarda ve hangi
tip araç kullanacağı belirlenen bu gibi kişilerin Sürüş eğitimleri ve Uygulamalı Sürüş ehliyeti sınavları
da böyle bir araç üzerinde yapılır. Devlet sağlık kurulu raporunda belirtilen engelleri sebebi ile Teorik
sınavı tek başına yapamayacak kişilere, ehliyet sınav müfettişliği tarafından belirlenecek müfettişin,
kişiye bilgisayar ortamındaki soruları okuması ve kişinin vereceği cevapları bilgisayara işlemesi
şeklinde teorik sınavı yaptırılır. Başarılı olanların sürüş ehliyetlerine sınırlandırma kodu kaydedilir.
Engelli kişilere de bu tüzükde düzenlenmiş olan müracaat ve sınav kuralları uygulanır. Engelli
sürücülerin aracında ön ve arka camında görülebilecek şekilde engelli aracı işareti olmalıdır
Teorik ve
26. (1) Belirlenen tarih ve saatte teorik ve uygulamalı sürüş ehliyeti sınavına gelmeyen kişilerin o günkü
uygulamalı
sınav hakları sona erer ve sınava girmek için yeniden müracaat etmeleri gerekir. Ancak 72 saat önce
ehliyet
sınava gelemeyeceğini bildirenlerin veya sınav günü kaçınılmaz sebeplerden dolayı sınava
giremeyeceğini kanıtlayanların sınavları ücretsiz ertelenir.
Sınavının
Ertelenmes
(2) Tüm sınıflarda uygulamalı sürüş ehliyeti sınavı sırasında müfettişin kanaati oluşamayacak kadar
i
kısa zaman içerisinde bir trafik kazası meydana gelirse, netice verilmez ve sınavı yarıda kesilerek
Ve iptali
ileriki bir tarihe ertelenir.
(3) Uygulamalı Sürüş Sınavına girecek bir araç, sınav kurallarına aykırı ise ve araç muayeneden
geçemeyecek kadar fonksiyonlarını yitirmiş ise sınav iptal edilir.
(4) Uygulamalı Sürüş Sınavına giren sürücü adayı herhangi bir bilgiyi bilerek ve isteyerek gizleyip
sınav hakkı elde ederse o sınav iptal olur ve durum polise bildirilir.
(5) Uygulamalı sürüş ehliyeti sınavı sırasında, araçta sınava devam edilemeyecek derecede bir arıza
meydana gelmesi durumunda, kişinin sınavı yarıda kesilerek sınav ileriki bir tarihe ertelenir.
Eğitim ve
sınav
araçlarında
Bulunması
gereken
techizatlar
27. B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D ve DE sınıfları, eğitim ve sınav araçlarında birer adet takoz,
içerisinde yara bandı, sargı bezi, makas, kanca bulunacak bir ilk yardım çantası olması zorunludur.
Buna ek olarak B, BE sınıfları için bir adet bir (1) kg’lık ve C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D ve DE
sınıfları için ise birer adet 6 kg‘lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı bulundurmaları
zorunludur.
Sınav
Araçlarınd
a aranacak
28. 1) AM sınıfı
Mopetler, motor gücü 50 cc ye kadar ve saatteki hızı en az 45 Km hız yapma kapasitesine sahip iki,
üç ve hafif dört tekerlekli tüm motosikletler.
özellikler
2) A1 sınıfı
Silindir kapasitesi 120cm³’ü, gücü 11 KW, güç/ağırlık oranı 0,1 KW/kg’ı ve hızı en az 90 km
motosikletler.
3)A2 sınıfı
En az 400cm³ silindir hacmine ve en az 25 KW motor gücüne sahip yan arabası olmayan motosikletler.
4) A sınıfı
En az 600cm³ silindir hacmine ve en az 40KW motor gücüne sahip motosikletler.
5)B sınıfı
Dört tekerlekli ve saatte en az 100 Km hız yapma kapasitesine sahip B sınıfı motorlu araçlar.
6)BE Sınıfı
B sınıfında yer alan bir sınav aracı ile teknik olarak izin verilen yüklü ağırlığı en az 1000 kg olan bir
römorktan oluşan ve saatte en az 100 km hız yapabilen bir araç kombinasyondur. Römorkun genişliği
ve yüksekliğien az römorku çeken aracın genişliği ve yüksekliği kadar olmalıdır. Ve eğer römork
genişliği çekici aracın genişliğinden daha azsa, sürücünün aynaları kullanmadan arkaya bakması
mümkün olmamalıdır. Römorkun yüklü ağırlığının en az 800 kg olması gerekmektedir.
7)96 kodlu B:
Muhtemelen " Kategori B'de yer alan bir test aracı ve en az çekici araç yüksekliği ve
genişliğinde, asgari izin verilen yüklü ağırlığı 750 kg olan kapalı kasa bir treylerden oluşan ve
treylerin gerçek ağırlığının 800 kg'dan fazla olduğu hallerde kombinasyonun azami izin verilen
ağırlığının 3500 kg'dan fazla 4250 kg'dan az olduğu ve 100 km'den fazla hız kapasitesi olan bir
taşıt kombinasyonudur." gibi bir şeydir.
8) C1 sınıfı
Teknik olarak izin verilen yüklü ağırlığı en fazla 4000 kg ve en az 5 metre uzunluğunda olup saatte en
az 80 km hız yapabilen ve yük bölmesi en az sürücü kabini genişlik ve yüksekliğinde kapalı kasa olan,
takometre ve kilitlenmeyen fren sistemine (ABS) sahip motorlu araçlardır.
9)C1E sınıfı
C1 sınıfında yer alan bir sınav aracı ile ağırlığı en az 1250 kg olan bir römorktan oluşan
kombinasyondur. Bu kombinasyon en az sekiz metre uzunluğunda, saatte 80 km hız yapabilen ve
kilitenmeyen fren sistemine (ABS) sahip olmalıdır. Kombinasyonun yük bölmesi en az çeken aracın
genişliğinde ve yüksekliğinde olmalıdır.Ancak arka görüşün sadece motorlu aracın dış görüş
aynalarının kullanımıyla mümkün olduğu kapalı kasa kombinasyonlarda ise römorkun genişliği çeken
aracın genişliğinden daha az olmak zorundadır.
10) C sınıfı
En az 12.000 kg ağırlığında, 8 (sekiz) metre uzunluğunda, 2.40m genişliğinde, saatte en az 80 km hız
yapabilen, kilitlenmeyen fren sistemli (ABS) ve en az sekiz ileri vitesi olan, yük bölmesi en az sürücü
kabini genişlik ve yüksekliğinde bir kapalı kasadan oluşan C sınıfında bir araçtır. Bu aracın en az
10,000 kg olması ve söz konusu araca bir takometre sabitlenmesi gerekir.
11) CE sınıfı
C sınıfında bir sınav aracı veya mafsallı bir araç ile en az 7.5 metre uzunluğunda bir römorkdan oluşan
araç kombinasyonlarıdır. Bu kombinasyonlar en az 14 metre uzunluğunda, 2.40 metre genişliğinde,
karma ağırlığı en az 20.000 kg olan, saate en az 80 km hız yapabilen, kilitlenmeyen fren sistemi(ABS),
en az sekiz ileri vitesi, yük bölmesi en az sürücü kabini genişlik ve yüksekliğinde olan bir kapalı
kasadan oluşur.
Sınav için toplam yüklü ağırlığı en az 15000 kg olmalı ve söz konusu araca bir takometre
sabitlenmelidir.
12) D1 sınıfı
En az 4.000 kg ağırlığında,5 (beş) metre uzunluğunda, saatte en az 80 km hız yapabilen ve
kilitlenmeyen fren sistemi (ABS) ve takometre olan D1 sınıfında bir araçtır. Söz konusu araca bir
takometre sabitlenmelidir.
13) D1E sınıfı
D1 sınıfında bir sınav aracı ile en az 1.250 kg karma ağırlığı olan bir römorktan oluşan
kombinasyondur. Bu kombinasyon saatte en az 80 km hız yapabilen, römork yük bölmesi, iki metre
yükseklik ve en az iki metre genişlikte bir kapalı kasadan oluşur.
Sınav esnasında romörkun yüklü ağırlığı en az 800 kg olmalıdır.
14) D sınıfı
En az 10 (on) metre uzunluğunda, 2.40 metre genişliğinde, saate en az 80 km hız yapabilen,
kilitlenmeyen fren sistemine (ABS) ve takometreye sahip olan bir araçtır.
15) DE sınıfı
D sınıfında bir sınav aracı ile en az 1.250kg karma ağırlığı olan bir römorktan oluşan
kombinasyondur. Bu kombinasyon en az 2.40 metre genişliğinde ve saatte en az 80 km hız yapabilen,
römork yük bölmesi 2 metre yüksekliğinde 2 metre genişliğinde bir kapalı kasadan oluşur. Sınavda
kullanılan römorkun karma ağırlığı en az 800 kg olacaktır. Söz konusu araca bir takometre
sabitlenmesi gerekir
Tarım ve İnşaat Alanında çalışan İş Araçları Kategorileri:
16)F Sınıfı
Tarım, ormancılık ve inşaat alanında kullanılan, metal veya lastik tekerlek veya palet üzerinde hareket
eden, en az iki aksı bulunan, ağırlığı 12.000 kg’ı aşan ağır tip motorlu iş araçlarını içerir.
17) F1 Sınıfı
Tarım, ormancılık ve inşaat alanında kullanılan, metal veya lastik tekerlek veya palet üzerinde hareket
eden, en az iki aksı bulunan, izin verilen ağırlığı 12.000 kg.dan az olan motorlu iş araçlarını içerir.
Sınavda kullanılacak F1 sınıfı aracın ağırlığı en az 7.500Kg olacaktır.
18) G Sınıfı
Tarım amaçları için kullanılan, lastik tekerlekli, en az iki aksı bulunan, aracın sağ tarafında en az bir
dikiz aynası olan, kabinli olduğu zaman kabin içinde bir adet ve kabin dışında sağda bir adet dikiz
aynası olan ve ağırlığı 7.500 kg’dan az olan motorlu traktörü içerir.
BEŞİNCİ KISIM
Müfettişlerin Eğitimi Ve Sınavı
Eğitim
29. Sürüş ehliyet müfettişinde aranan yetkinlikler:
Programını
(1) Bir sürüş ehliyet müfettişi adayının, sürüş ehliyeti sınavı esnasında sürücü adayının motorlu
n
araçtaki sürüş performansını değerlendirebilmesi için aşağıda belirtilen konularla ilgili bilgi,
Müfredatı
beceri ve anlayışa sahip olması gerekir.
(A) Bir sürüş ehliyet müfettişi adayının yetkinlikleri, başvurduğu sürüş ehliyeti sınıfı için
uygulanan sürüş ehliyet sınavında sürücü adayının performansını değerlendirmeye uygun
olmalıdır.
(B)Sürüş davranışları teorisi.
(C) Tehlike algısı ve kaza önleme.
(Ç) Uygulamalı sınav standartlarını destekleyici müfredat.
(D) Uygulamalı Sınavın gerekleri.
(E) İlgili mevzuatlar.
(F) Değerlendirme teorisi ve teknikleri.
(G) Defansif sürüş.
(H) Uygulamalı sınavın başarısız geçmesi halinde, adaya başarısızlık sebebi hakkında olumlu bir
tavırla sözlü ve yazılı bilgi verebilmesi.
(I) Adayın Genel Performansını doğru gözlemlemek, denetlemek ve değerlendirmek söyle ki;
(a)Tehlikeli durumların düzeltilmesi ve kapsamlı bir şekilde kavranması,
(b) Tehlikeli durumların nedenlerini ve olası sonuçlarını doğru tahlil etmek,
(c) Yetkinliğin kazanılması ve hataların fark edilmesi,
(ç) Değerlendirmede birlik ve tutarlılık.
(d) Bilgiyi çabuk asimile etmek ve önemli noktaları öne çıkarmak.
(e) İleriye bakmak, olası sorunları tanımlamak ve bunları çözmek için strateji geliştirmek.
(f) Zamanlı ve yapıcı geribildirim sağlamak.
(İ) Bir sürüş ehliyet müfettişi adayı, müracaat ettiği sınıfta bir motorlu aracı en iyi derecede
kullanabilmek zorundadır.
(J) Bir Sürüş Ehliyet müfettişi adayı hizmet kalitesi bakımından aşağıdaki yetkinliklere sahip
olması gerekir;
(a) Sürüş ehliyet sınavı esnasında sürücü adayının beklentisinin ne olabileceğini anlamak ve buna
uygun iletişim kurmak .
(b) Sürücü adayı ile net iletişim kurmak ve sorularına doğru ve uygun bir dilde cevap vermek.
(c) Uygulamalı sürüş ehliyeti sınavının sonucu ile ilgili net geribildirimde bulunmak,
(d) Sürücü adaylarına ayrım gözetmeksizin saygılı ve eşit davranmak.
(K) Direksiyon, lastikler, frenler, farlar gibi araçla ilgili teknik bilgiye sahip olmak, özellikle
motorsiklet ve ağır taşıtlarda,
(L) Aracı güvenli bir şekilde yükleme ve kullanma becerisine sahip olmak.
(M) Hız, friksiyon, dinamik, enerji gibi araçlarla ilgili fiziki konularda bilgi sahibi olmak.
(N)Doğaya zarar vermeyecek ve yakıttan tasarruf edecek bir şekilde motorlu araç kullanmak.(Eko
Sürüş )
(2) İlgili makam, yukarıda belirtilen müfredatı esas alacak şekilde her sürüş ehliyeti sınıfı için ayrı ayrı
müfredat ve sınav programı hazırlayacaktır.
B Sınıfında 30. B sınıfında Sürüş Ehliyeti müfettişliği başvurusunda bulunanlarda aranan şartlar aşağıdaki gibidir ;
Sürüş
(A) En az 5 yıl süreyle B sınıfında bir sürüş ehliyetine sahip olmak;
Ehliyet
(B) En az 25 yaşında olmak;
Müfettişi
(C)En az dört yıllık eğitim veren bir üniversiteden veya dengi bir okuldan mezun olmak.
olmak
(Ç) İşbu Tüzüğün 33’üncü maddesinde belirtilen eğitimde başarılı olmak.
isteyenlerd
(D) Kamu Hizmetleri Komisyonu’nun düzenleyeceği ilgili sınavda başarılı olmak.
e
Aranan
Şartlar
Mevcut B
sınıfı
Müfettişlerinde
Aranan
nitelikler
31.
B Sınıfında Sürüş ehliyet müfettişliği yapan kişilerin sahip olacağı nitelikler.
(A) Periyodik bilgi tazeleme kurslarına katılmış olmak.
(B) İlgili Makamın, yaptığı kalite güvence kontrollerinde başarılı olmak.
B Sınıfında 32. B sınıfında Sürüş ehliyet müfettişi olup, B sınıfı dışındaki sınıflar için sürüş ehliyet müfettişi olmak
Sürüş
isteyenlerde aranan şartlar aşağıdaki gibidir,
Ehliyet
(A) İlgili sınıfta bir sürüş ehliyetine sahip olmak.
Müfettişi
(B) En az üç yıl B sınıfı sürüş ehliyet müfettişiliği yapmış olmak.
olup
B
(C) İşbu Tüzüğün 33’üncü maddesinde belirtilen eğitimde başarılı olmak.
sınıfı
Dışında
Müfettiş
olmak
isteyenlerd
e
aranan
şartlar
Sürüş
33. (1)Bir sürüş ehliyet müfettişi adayı 29. maddede belirtilen yetkinliklere sahip olmak için İlgili
Ehliyet
Makam’ın başvurulan sınıfa uygun şekilde belirteceği bir eğitim programını başarı ile
tamamlamak zorundadır.
Müfettişliğ
i
(2) İlgili Makam, pedagojik olarak uygun yöntemlerle bu tüzüğün 29. Maddesinde belirtilen
müfredatın belirttiği yetkinlikleri değerlendiren bir sınav uygulayacaktır.
Eğitimi ve
(3) B sınıfı dışında sürüş ehliyeti müfettişi olmak için başvuran adaylara birinci ve ikinci fıkrada
sınavı
belirtilen eğitim ve sınav, aşağıda belirtilen her bir grup için ayrı ayrı uygulanır.
(A) AM, A1, A2 ve A.
(B) BE, 96 Kodlu B, C, C1, CE ve C1E.
(C) D1E, DE, D1, D, F, F1 ve G.
Kalite
güvencesi
Periyodik
Eğitimler
34. (1)
İlgili Makam, sürüş ehliyet müfettişlerinin standartlarını korumak için, kalite güvencesi
hususunda düzenlemeler yapar.
(2) Kalite güvencesi düzenlemeleri, sürüş ehliyet müfettişlerinin sınav esnasında izlenmesini,
ileri eğitimlerini ve yeniden yetkilendirilmelerini, profesyonel gelişimlerinin sürdürülmesini
ve yönettikleri sürüş ehliyet sınavının sonuçlarının periyodik olarak incelenmesini
kapsamaktadır.
(3) İlgili Makam, 2.fıkrada sayılan kalite güvencesi düzenlemeleri yoluyla, her bir sürüş ehliyet
müfettişini her yıl gözetime tabi tutacaktır. Bununla birlikte İlgili Makam, her bir sürüş
ehliyet müfettişini 5 yılda bir uygulamalı sınava tabi tutacaktır ve bu sınav en az toplamda
yarım günlük süreyle gerçekleştirilecektir. Herhangi bir sorun tespit edildiğinde, düzeltici
tedbirler alınacaktır.
(4) Sürüş ehliyet müfettişinin ortaya koyduğu iş, yapılan değerlendirmenin doğru ve tutarlı
uygulanmasını sağlamak için İlgili Makamın yetkilendirdiği bir organ tarafından izlenir ve
denetlenir.
35. (1) İlgili Makam, sürüş ehliyet müfettişlerinin yetkilerini sürdürmek için, yetkilendirildikleri
sınıfların sayısına bakılmaksızın her sınıf için ayrı ayrı aşağıdaki şartların yerine
getirilmesini sağlar.
(A) Aşağıdakileri yerine getirmek üzere her iki yıllık süre için toplamda en az dört
gün süren düzenli periyodik eğitim;
(a) Gerekli görülen bilgi ve sınama becerilerini sürdürmek ve tazelemek,
(b)Mesleklerinin icrası için elzem hale gelmiş yeni yetkinlikleri kazanmak,
(c)Sürüş ehliyet sınavlarını adil ve ayni düzeyde yönetmesini sağlamak,
(B) 5 yıllık süre içinde toplamda en az 5 gün süren uygulamalı periyodik eğitim,
(a)Gerekli görülen pratik sürüş becerilerini geliştirmek ve sürdürmek.
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Kazanılan.
haklar
İlgili Makam, yürürlükteki kalite güvencesi sistemi dikkate alındığında kusurlu çalışmakta
olduğu bulgulanan sürüş ehliyet müfettişlerine acilen özel eğitim verilmesini sağlamak için
uygun tedbirler alır.
Periyodik eğitimin kapsamı; ilgili konuda bilgilendirme, sınıf dersleri, konvansiyonel veya
bilgisayar tabanlı öğrenim şeklinde olup, bireysel veya grup halinde alınabilir.
En az 24 aylık bir süre boyunca belli bir sınıfta sürüş ehliyeti sınavı yönetmemiş bir sürüş
ehliyet müfettişi, bu sınıfa ilişkin sürüş ehliyeti sınavı yapma izni verilmeden önce, birinci
fıkrada düzenlenen periyodik eğitime tabi tutulacaktır.
Periyodik eğitimlerin nasıl ve kim tarafından verileceğini İlgili makam belirler.
Bu madde de belirtilen periyodik eğitimleri başarılı bir şekilde tamamlayan müfettişlere ek
1’de düzenlenen belge verilir.
36. (1) İlgili Makam , bu hükümlerin yürürlüğe girmesinden hemen önce sürüş ehliyeti sınavı
yönetmek üzere yetkilendirilen müfettişlerin 31. maddedeki gereklilikleri yerine getirmeleri
halinde, 32. maddedeki başlangıç yeterlik sınavı ile yetkilendirilmemiş olmalarına bakmaksızın
sürüş ehliyeti sınavı yönetmeye devam etmesine izin verir.
(2)
Yukarıda belirtilen müfettişler, sınav
yönetmek istediği sınıflarda veya gruplarda işbu Tüzükde belirtilen perioyodik eğitim ve kalite
güvencesi düzenlemelerine tabi tutulur.
ALTINCI KISIM
Suçlar ve Cezalar
Suçlar
ve Cezalar
37.
Bu tüzüğe ve/veya herhangi bir kuralına uymayan herhangi bir gerçek ve/veya tüzel kişi, 21/74
sayılı Motorlu Araçlar ve yol Trafik Yasası’nın 5.(2)Maddesinde belirlenen suçları işlemiş olur ve
ayni maddelerde öngörülen cezalara çarptırılır.
YEDİNCİ KISIM
Son Kurallar
Yürütme
Yetkisi
38. Bu Tüzük, Ulaştırma işlerinden sorumlu Bakanlık tarafından yürütülür.
Yürürlüğe
Giriş
39. Bu Tüzük Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer.