Uluslararası Kalkınma Birliği`nin (IDA) Temel Kuralları

Uluslararası Kalkınma Birliği’nin (IDA) Temel Kuralları
Dünya Bankası’nın En Yoksul Ülkeler İçin Sağladığı Fon
Uluslararası Kalkınma Birliği’nin (IDA) Temel Kuralları
Dünya Bankası’nın En Yoksul Ülkeler İçin Sağladığı Fon
IDA ile Yoksulluğa Son
Dünya Bankası’nın en yoksul ülkeler için sağladığı fon olan Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA) 50 yılı
aşkın bir zamandan bu yana en güç ve karmaşık zorlukların üstesinden gelmeyi başarmıştır.
Kalkınma finansının en büyük kaynaklarından birisi olan IDA; yarısı Afrika’da bulunan dünyanın
en yoksul ülkelerine sağlık, eğitim, altyapı, tarımsal, ekonomik ve kurumsal kalkınma desteği
vermektedir. Bu ülkelerde 2.5 milyar insan yaşamakta olup, bunların 1.8 milyarı günde 2$ veya daha
az bir parayla hayatını idame ettirmektedir.
Ağır borç yükü altındaki ülkelere sağlanan borç indirimleri ve taksit ertelemelerinden Haiti ve
Afganistan’daki imar çalışmalarına, son dönemdeki küresel açlık ve ekonomik krizlere kadar, dünya;
IDA’ya büyük sorunların ele alınması gereken bir yer gibi görünüyor. Dünyanın en yoksul ülkelerine
odaklanmak suretiyle, karmaşık küresel sıkıntılara müdahale etme yetkisi, sektöre yaygın bilgi ve
kaynaklara sahip başka bir uluslararası kuruluş yoktur.
IDA yenilikçidir. Evleri aydınlatmak ve işletmelere enerji sağlamak için güneşten yararlanarak,
ülkelerin geleneksel enerji kaynaklarını geliştirme ve uzun vadeli olarak iklim-akıllı bir esneklik
oluştururken değişen ortam etkilerinin üstesinden gelme konusunda ülkelere yardımcı oluyoruz.
Kadınların ve diğer savunmasız yurttaşların topluma eşit bir birey olarak entegre olmasına yönelik
yeni zeminler bulmaya çalışıyoruz. Biz uzun süredir o noktada, ülkelerin çatışma ve sair felaketlerden
sonra istikrarlı bir çizgi yakalamasına ve büyümesine yardımcı oluyoruz.
Milyonlarca insan IDA’nın yardımları neticesinde istihdam olanaklarının artmasıyla yoksulluktan
kurtulmuş olup; temiz su, okul, yol, gıda, elektrik ve daha birçok imkâna kavuşmuştur. IDA’nın geride
bıraktığımız on yıllık süreçte sağladığı fonlarla yaklaşık yarım milyar çocuk aşılanmış, 123 milyon kişi
daha iyi su kaynaklarına kavuşmuş ve 65 milyon kişi sağlık hizmetlerinden yararlanmıştır. IDA olarak,
gıda krizi sırasında 8.5 milyon çiftliğe tohum ve gübre temin edilmesine, 1.7 milyon kişiye kısa süreli
iş ve gıda yardım programları çerçevesinde destek verilmesine ve 923 bin okul çocuğuna yemek
sağlanmasına yardımcı olduk.
IDA, gelişmiş ve gelişmekte olan bağışçı ülkelerin ve Dünya Bankası Grubu’nun diğer iki kuruluşu
olan Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu’nun (IFC)
katkılarıyla üç yılda bir yenilenmektedir.
IDA çalışıyor. 2.1 milyar insanın yaşadığı, bir başka deyişle dünya nüfusunun %34’ünü barındıran 28
ülke IDA’nın yardımlarıyla “mezun” oldu. Bu ülkelerin ekonomik olarak kalkınmaları artık IDA
desteğine bağlı olmamaları anlamına gelmekte olup, birçoğu IDA’nın bağışçı ülkeleri arasına
girmiştir. IDA’nın öncelikli amacı, ülkelerin kendi kendilerine yardımlarda bulunmasına olanak
sağlayan kuruluş ve kabiliyetleri oluşturmasına yardımcı olmak ve ülkeleri kendi kalkınmalarını
finanse etme yoluna çıkarmaktır.
www.worldbank.org/ida/abcs linkine tıklayarak IDA’nın ulaştığı aşağıda vurgulanan sonuçlar
hakkında daha fazla bilgi edinebilir ve cinsiyet, Afrika, kurumsal güçlenme, çatışma ve kırılganlık
konusunda IDA’nın temel kurallarını görebilirsiniz.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 1
Afganistan’da 2012 yılında 2.7 milyon
kız öğrenci okula kayıt yaptırdı. Bu
rakam 2002’de 191 bin idi.
Bosna-Hersek genelindeki 20 belediye
yaşayan insanların tamamına 2011
yılında 24 saat su verilmeye başlandı.
Önemli Başarı Örnekleri
A
Afghanistan
•2002 yılında 191 bin olan kız öğrenci sayısı 2012’de 2.7 milyona ulaştı; 39 bini kadın olmak üzere yaklaşık 140 bin öğretmen
yetiştirildi.
•2003-2010 yılları arasında kırsal bölgelerde yaşayan 22 milyon insana sağlanan su, elektrik ve yol gibi altyapı hizmetleri
geliştirildi.
•2012 yılında 18 milyon insan telefona kavuştu. 2002’de çalışır durumdaki telefon hatlarının sayısı yalnızca 57 bin idi.
Angola
•2004-2009 yılları arasında 18 bölgede yeni inşa veya ıslah edilmiş altyapı olanağıyla 2.3 milyon insana temel sosyal ve
ekonomik hizmetler verilmeye başlandı.
•2003-2008 arası dönemde 105 bin asker terhis edilerek sivil hayata tekrar kazandırıldı. Toplumun öncülük ettiği kuruluşlar ve
resmi olmayan kurumlar eliyle 260’dan fazla alt-proje gerçekleştirildi.
Azerbaycan
•2005-2012 arası dönemde 431 köy ve mahallede yaşayan 1.2 milyon insanın faydalanacağı yaklaşık 1,300 kilometre
uzunluğunda yeni yol inşa edildi veya mevcut yolların ıslahı yapıldı.
•Emekli maaşları artık zamanında ve eksiksiz olarak ödeniyor. 2003’te bu oran %50 idi. 2011 itibariyle ailelerin yüzden
9’undan fazlasına hedeflenen sosyal yardımlar yapıldı ve yine 2011 itibariyle sosyal sigorta sistemine 1.9 milyon insan
katkıda bulunarak 2003 yılına göre %40 oranında bir artış sağlandı.
B
Bangladeş
•2012’de verilen resmi ihalelerin %60’ı Merkezi İhale Teknik Birimi’ne ait web sitesinde yayınlandı. 2007’de bu oran yalnızca
%15 idi.
•1991’de ortaokula giden kız öğrenci sayısı sadece 1.1 milyon iken, altı kat artışla günümüzde 6 milyondan fazla kız ortaokula
gidiyor.
Benin
•2005-2012 arasında halkın ihtiyaçlarına göre hazırlanan projelerden 750 bin kişi yararlandı; 160 bin ek öğrenci okula kayıt
yaptırdı ve 25 bin insan temiz suya kavuştu.
•2006’da çocukların %20’si cibinlik altında uyurken, bu rakam 2010’da %64’e ulaştı. Aynı dönemde cibinliğin altında uyuyan
hamile kadınların oranı %20’den 60’a çıktı.
Bolivya
•Santa Cruz’da yaşayan 35 bin kişiye 2006-2012 döneminde ilk kez modern bir hıfzıssıhha hizmeti verilmeye başlandı.
•La Paz şehrine bağlı 122 yörelerde bulunan 8 bin kişi gelişmiş altyapı ve temel hizmetlerden yararlanmaya başladı; 24 yörede
daha bu yönde çalışmalar devam ediyor.
•1995-2005 yılları arasında 2.8 milyon hektarlık alanda tapu kadastro çalışması yapıldı.
1991’de ortaokula giden kız öğrenci
sayısı sadece 1.1 milyon iken, altı kat
artışla günümüzde 6 milyondan fazla
kız ortaokula gidiyor.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 2
2005-2012 arasında halkın
ihtiyaçlarına göre hazırlanan
projelerden 750 bin kişi yararlandı.
2002’de çalışır durumdaki telefon
hatlarının sayısı yalnızca 57 bin iken,
2012 yılında 18 milyon insan telefona
kavuştu.
Bosna-Hersek
Burkina Faso’daki çocukların tamamına
2002 yılından bu yana ücretsiz aşı
yapılıyor.
•2004’te 20 belediyede yaşayan halkın yalnızca %75’ine su verilirken, 2011’de tamamı bu hizmetten 24 saat yararlanmaya
başladı.
Burkina Faso
•1999 yılında çocuk ölüm oranı yarı yarıya iken, 2009’da bu oran binde 104’e düştü.
•İlköğretimde öğrenim görme oranı 2005 yılında %20 iken 2012’de %35’e yükseldi.
•Çocukların tamamına 2002 yılından bu yana ücretsiz aşı yapılıyor ve kadınların hepsi doğum öncesi bakım hizmetlerini
ücretsiz olarak alıyor.
Burundi
•2011’de sağlık kurumlarında doğum yapma oranı 2010’dakine göre %25 artış gösterdi; aynı dönemde doğum öncesi
konsültasyonlar %20 arttı.
•2010 yılında öğrencilerin %48’i ilkokul mezunu olurken, dört yıl önce bu oran %38 idi.
Butan
•Erişim yolu ihtiyacı had safhadaki kırsal kesimde yaşayan 12 bin insan için 2007-2012 arasında yeni yan yollar yapıldı.
•Kentlerde yaşayan 55 bin kişiye 20 yıllık çalışmalar sonucunda su, yol ve sair kamu hizmetleri dâhil olmak üzere gelişmiş
altyapı hizmetleri sağlandı.
•2006’da çocukların %76’sı okuldan mezun olurken, 2009 yılında bu rakam %90’a ulaştı.
C
Çad
•2003-2012 yılları arasında okullara 2.6 milyon kitap dağıtıldı, 4 bin derslik yapıldı ve teçhiz edildi, 20 bin kişiye okuma-yazma
öğretildi ve 11,700 öğretmen yetiştirildi.
Cibuti
•2004 yılında 48,713 öğrenci ilkokula kayıt yaptırırken, 2007’de bu rakam 56,667’ye ulaşmıştır.
•Beş yaşından küçük çocuklar arasındaki ölüm oranı 2002-2012 arasında yarı yarıya düşerek, bin çocuktan 68’i öldü. Önceki
dönemde her bin çocuktan 124’ü ölüyordu.
D
Demokratik
Kongo
Cumhuriyeti
•2011 yılına kadar 140 bin asker terhis edildi ve 118 bin silah toplandı.
Doğu Karayip
Devletleri
Örgütü
•St. Vincent ve Grenadinler’de öğrencilerin %51’i Karayip Sınav Konseyi’nde en az beş dersten geçmiş olup, bu oran 2004
•Eylül 2011 itibariyle 30 binden fazla çocuk salıverilerek aileleriyle tekrar bir araya gelmeleri sağlandı.
yılında %37 idi.
•Otomatik gümrük bilgi sisteminin uygulanmaya başlanması Grenada’daki ticari yük denetimlerinin azaltılmasına yardımcı
olarak, 2009-2012 yılları arasında bu denetimler %60’dan %18’e düştü.
Doğu Timor
•2009’da çocukların %73’ü ilkokulu bitirmiş iken, 2012 yılında ilkokulu bitiren çocuk oranı %83’tür.
•2012 yılında ilkokulda %100’e yakın bir cinsiyet eşitliğine ulaşıldı.
•2008’den beri hayata geçirilen toplum programları sayesinde 300 bin insan temel altyapı gelişmelerinden faydalandı.
2012 sonu itibariyle Kongo
Cumhuriyeti’ndeki çocukların %85’i
ilkokuldan mezun olmuştur.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 3
HIV virüsünün anneden çocuğa
bulaşma riskini önlemek amacıyla
Fildişi Sahili’nde HIV virüsü taşıyan
hamile kadınların %44’üne
antiretroviral tedavi uygulandı.
2007 yılında bu oran %0 idi.
2008-2012 yılları arasında Fildişi
Sahili’ndeki ekonomik entegrasyonu
güçlendirme çalışmalarına risk altındaki
18 bin eski asker, silahlı kişi ve genç
katıldı.
1997’de Etiyopya yollarının %22’si iyi
durumda görülürken, 2010 yılında bu
oran %60 idi.
E
Eritrea
•1996’da Port Massawa’dan gemi başına günde 850 ton yükleme/boşaltma yapılmış iken, 2009’da bu rakam 1,325 tona
ulaşmıştır. Sıkışıklık azaltılmış olup, liman şu anda uluslararası çevre yönetim standartlarına uygundur.
Ermenistan
•En yoksul ailelerin %76’sına 2010 yılında nakit para yardımı yapılmış olup, bu oran 2008’de %67 idi.
•Erivan’daki 1.3 milyon insana günde yaklaşık 7 saat su verilirken, bu süre yaklaşık 18.5 saate çıkarıldı. Kent nüfusunun
%70’inden fazlası bugün 24 saat hizmet alıyor.
Etiyopya
•2005’te beş yaşından küçük çocuklar arasında ölüm oranı binde 123 iken, 2011 yılında bu rakam 88’e düştü.
•1997’de Etiyopya yollarının %22’si iyi durumda görülürken, 2010 yılında bu oran %60 idi.
F
Fildişi Sahili
•2008-2012 yılları arasında Fildişi Sahili’ndeki ekonomik entegrasyonu güçlendirme çalışmalarına risk altındaki 18 bin eski
asker, silahlı kişi ve genç katıldı.
•HIV virüsünün anneden çocuğa bulaşma riskini önlemek amacıyla Fildişi Sahili’nde HIV virüsü taşıyan hamile kadınların
%44’üne antiretroviral tedavi uygulandı. 2007 yılında bu oran %0 idi.
G
Gambiya
•2007-2012 döneminde kırsal kesimlerde yer alan 600 köy ve belediyede tarım, yol, su ve sağlık projeleri dâhil olmak üzere
halkın ihtiyaçlarına göre hazırlanmış 1,420 proje gerçekleştirildi; bu projelerden yararlananların %99’u elde edilen
sonuçlardan memnun kalmıştır.
•2000 yılında çocukların %65’i okula kayıt yaptırmışken, bu oran 2009’da %92’ye çıktı.
•2010’da yalnızca 6 resmi kurumun altyapıları destekleyen mali yönetim bilgi sistemi mevcutken, günümüzde bu rakam 46’ya
yükseldi. Yıl bazında ilk kez 12 bütçe raporu yayınlanmaktadır.
Gana
•Yatırımlar ve ticari teşviklerin bütünleştirilmesi yoluyla 1999-2009 arası dönemde 300 binden fazla iş imkânı oluşturuldu.
•2003 yılında beş yaşından küçük çocuklar arasında ölüm oranı binde 111 iken, ana-çocuk sağlığı hizmetlerinde yapılan
iyileştirmeler neticesinde bu rakam 2008 yılında 80’a gerilemiştir. Bu çerçevede, 2003’te %69 olan aşılamalar 2008’de %79
olarak gerçekleşmiştir.
•Nüfusun %80’i Temmuz 2011’e kadar telefon imkânına kavuştu. Bu oran 2010’da %60 olup, 2003’te ise %3’ün altındaydı.
Gine
•2011 yılında 12-23 yaş aylık çocukların %39’unun tam aşıları yapılmış iken, 2012’de bu oran %75’e yükseldi.
•2011’de bir sağlık kuruluşundan doğum öncesi bakım hizmeti alan hamile kadın oranı %83 iken, 2012 yılında %95’e çıktı.
•Hastane ve sağlık merkezlerinin tamamı yılda en az iki defa denetlenmektedir. Denetleme oranı 2011’de %60 idi.
2007-2012 yılları arasında Gambiya’nın
kırsal kesimlerinde yer alan 600 köy
ve belediyede halkın taleplerine göre
hazırlanmış 1,420 proje uygulaması
gerçekleştirildi.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 4
Gürcistan’da 2011 yılında 440 bin
yoksul ve korunmaya muhtaç insan
kendilerine yönelik sosyal yardım
paketlerinden faydalanmış olup,
bu yardımlar yaşanan iki krizin
etkilerinin hafifletilmesine yardımcı
olmuştur.
Gana’da beş yaşından küçük çocuklar
arasında ölüm oranı 2003 yılında binde
111 iken, 2008’de 80’e düştü.
Kenya’da son derece yoksul bir yaşam
süren 245 binden fazla öksüz ve yetim
ile korunmaya muhtaç çocuk 2011
yılından bu yana bir güvenlik ağı
programı ile desteklenmektedir.
Gine-Bissau
•2011 yılı içinde uzunluğu 200 kilometreden fazla karayolu ıslah edildi.
Gürcistan
•2008’den beri 30 bin konut borulu su dağıtım sistemine bağlanmış olup, 90 bin insana kaliteli su götürülmektedir. Ülke bu
sayede 2015 yılına kadar su ve sağlık konularında Binyıl Kalkınma Hedeflerine ulaşma yolunda önemli bir adım atmıştır.
•Gürcistan’da 2011 yılında 440 bin yoksul ve korunmaya muhtaç insan kendilerine yönelik sosyal yardım paketlerinden
faydalanmış olup, bu yardımlar yaşanan iki krizin etkilerinin hafifletilmesine yardımcı olmuştur. 2008 yılında bu rakam 370
bin olarak gerçekleşmişti.
H
Haiti
•Kırsal kesimlerde yaşayan 37 bin kişi 2011’den bu yana yeni yapılan altı su tedarik sisteminden faydalanmaktadır.
•76 sivil savunma komitesinin temsil ettiği 1.3 milyon kişi, afete hazırlık ve afet durumunda müdahale kabiliyetlerini
geliştirmiştir.
Honduras
•Afet sırasında hasar görebilirlik derecesini azaltmak için 2010 itibariyle belediyeye bağlı 95 afet acil durum komitesi ile
375 yerel acil durum komitesi oluşturuldu. 58 belediyede 500 binden fazla kişi yapısal hasar hafifletme tedbirlerinden
faydalanmaktadır.
•Adli ve idari personelin eğitilmesinden mali sistemlerin modernleştirilmesi ve tesislerin yenilenmesine kadar çok çeşitli
iyileştirme hamleleri sayesinde 2005-2011 yılları arasında 1.9 milyon kişi yargı merciine başvurdu. Suçla ilgili olmayan
davaların çözüm süresi 2005 yılında 1,251 gün iken, 2011’de 612 güne düşmüştür.
Hindistan
•Bihar eyaletinde yaşayan 850 bin yoksul kadın 2007 yılından bu yana 67 bin yardımlaşma grubu ve 4,500 köy teşkilatına
kaydolmuştur. Kadınların %90’dan fazlası; önceden belirlenmiş olan kastlara, aşiretlere ve çağdışı sınıf ve soylara bağlıdır.
Gruplar 8 milyon Amerikan Dolarından fazla tasarruf yapmış olup, 32 milyon Amerikan Doları artı bakiyeye ulaşmıştır.
•15 binden fazla köyde yaşayan yaklaşık 24 milyon kişi 20 yıldan uzun süredir kırsal su şebekesi ve sıhhi tesisat sisteminden
yararlanmaktadır.
•1998-2012 döneminde tüberküloz hastası 15 milyondan fazla kişinin teşhis ve tedavileri yapılarak, yaklaşık 2.6 milyon
hastanın hayatı kurtarılmıştır.
K
Kamboçya
•Binden fazla okulda öğrenim gören öğrencilerin okur-yazarlık test puanları yükseldi. 1999-2004 döneminde okuldan ayrılma
oranı düşük ve sınıf geçme oranı ise yüksekti.
Azerbaycan’da 1.2 milyon insanın
faydalanacağı yaklaşık 1,300 kilometre
uzunluğunda yeni yol inşa edildi veya
mevcut yolların ıslahı yapıldı.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 5
Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti’nde
93 bin kadın doğum öncesi bakım ve
hastanede doğum hizmeti aldı.
Orta Afrika Cumhuriyeti’nde hamile
kadınlara ve beş yaşından küçük
çocuklara 100 bin ilaçlı cibinlik dağıtıldı.
Kamerun
2010 yılında Madagaskar’ın kırsal
kesimlerinde 236 finans kuruluşu şubesi
faaliyete girerek, düşük gelirli 391 bin
vatandaşa hizmet sunmaya başladı.
•2009-2012 yılları arasında 203 bin kişi temel sağlık, beslenme veya üreme sağlığı hizmetlerinden faydalanmıştır.
•2010 yılında kentlerde yaşayan 6.9 milyon kişiye su verilirken, 2012’de bu hizmetten yararlanan kişi sayısı 7.2 milyona
yükseldi. Aynı dönemde 50 bin kişi dört mevsim yol olanağına kavuştu.
Kenya
•Bütçe tahsisi ve fiili harcamalar arasındaki fark 2005 yılında yaklaşık %11 iken 2011’de 2.4’e düştü.
•Mikro, küçük ve orta boyutlu işletmelerde (KOBİ) 1,450 yeni iş imkânı oluşturuldu. 2004-2012 arasında KOBİ’lere %7.5’tan
daha düşük faizli olarak 17 milyon Amerikan Doları kredi verildi.
•Son derece yoksul bir yaşam süren 245 binden fazla öksüz ve yetim (tüm öksüz ve yetimlerin yaklaşık %40’ı) ile korunmaya
muhtaç çocuk 2011 yılından bu yana bir güvenlik ağı programı ile desteklenmektedir.
Kırgızistan
Cumhuriyeti
•Çocuklu yoksul aileler için garantili aylık ödenekler 2011’de %45 oranında arttı. 120 binden fazla aile 2012 yılında
ödemelerini aldı.
•Kırgızistan Cumhuriyeti, Madencilik Endüstrisi Şeffaflık Girişimi’ne (EITI) uygunluk sağlamış olup, EITI kapsamında 2011’de 46
ve 2012’de 57 firma rapor edilmiştir.
Kiribati
•Temel BİT politikası hukuk, yasal düzenleme ve kurumsal çalışma ortamını güçlendirerek, pazarın ihtiyaçlarına odaklı bir
telekomünikasyon sektörüne geçişi sağladı ve Dış Adalar için irtibat olanaklarının iyileştirilmesini kolaylaştırdı.
•Ülke, cep telefonu ve internet erişiminde %14’lük bir artış yakaladı.
Komor Adaları
•Küresel krizlerden ve bölgede 2012’de yaşanan sellerden etkilenen 24 binden fazla insan kısa süreli iş programları ve halkın
ihtiyaçlarına göre hazırlanmış altyapı projelerinden yararlandı.
•2010 yılından bu yana 95 bin işgünü çalışma olanağı sağlayan 71 kısa süreli iş imkânı sunan alt-projesi tamamlandı ve bu
projelerden yaklaşık 4 bin kişi doğrudan faydalandı (yararlananların %57’si kadındır).
Kongo
Cumhuriyeti
•Doğum öncesi bakım hizmeti alan hamile kadınların %77’si 2011 yılında gönüllü olarak HIV testinden geçti. 2003’de bu oran
Kosova
•2012 yılının ilk dokuz aylık diliminde 2008 ve 2009 rakamlarına göre %75 daha fazla şirket tescili yapıldı.
sadece %16 idi.
•2003 yılında HIV ve cinsel yollarla bulaşan diğer hastalıklar için hiçbir test merkezi mevcut değil iken, 2011’de 19 test merkezi
bulunmaktadır.
•2004’te ilkokulu bitiren çocuk oranı %50 iken, 2012 sonu itibariyle bu oran %85 olarak gerçekleşmiştir.
•2010’da sosyal yardımlardan faydalanan kişilerin %10’undan daha az bir kısmı kamu işlerinde çalışma programlarına
katılmışken, 2012 yılında %45’i bu programlara iştirak etti.
•2012 yılında gerçekleştirilen bir kamu işleri programı ile 3,500 geçici iş imkânı doğru.
Moğolistan’da yaşayan 500 binden fazla
konuta, düşük maliyetli seyyar güneş
enerji sistemleri kuruldu.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 6
Nepal’da 1990-2011 yılları arasında
bebek ölüm oranı binde 110 iken
günümüzde binde 46’ya düştü.
L
Laos Demokratik •Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti’nde 1997-2006 arasında 93 bin kadın doğum öncesi bakım ve hastanede doğum hizmeti
Halk Cumhuriyeti aldı; 536 bin kadın ise ücretsiz veya devlet destekli sağlık testlerinden geçti.
•En yoksul kırsal kesimlerde ve kente uzakta yerlerde yaşayan 650 bin kişiye 2011 yılı itibariyle 2003 yılında olduğundan daha
iyi yol, temel eğitim-öğretim, temiz su ve sağlık hizmetleri götürüldü.
•1995 ile Eylül 2010 arası dönemde ülke genelinde elektrik erişimi %16’dan %71’e yükselerek 730 bin konuta çıktı.
Liberya
•Kamu sektörü reform süreci kapsamında, en fazla harcama yapan bakanlıklar dâhil olmak üzere 2009 yılında yapılan denetim
sayısı 4 iken, 2011 yılında 16’ya yükselerek 4 kat artış gösterdi. Buna ek olarak, adli makamlar dâhil 10 özel denetim daha
tamamlanmıştır.
•2007 yılında onaylanmış ve gerçekleşen bütçe arasındaki %19’luk fark 2010’da hemen hemen yarı yarıya azaldı (%10’dan
daha düşük olarak gerçekleşti).
M
Madagaskar
•2010 yılında 236 finans kuruluşu şubesi faaliyete girerek, düşük gelirli 391 bin vatandaşa makul bir masrafla kredi ve tasarruf
hizmetleri sunmaya başladı. 1999 yılında şube sayısı 59 idi.
Malavi
•Devlet okullarında eğitim gören 3 milyon öğrenci 2010 yılında çok ihtiyaç duydukları eğitim-öğretim materyallerinden
faydalandı.
•2010 yılında bir şirketin tescili için gereken süre 88 gün iken 2011’de bu süre 49 gün olarak gerçekleşti.
Moğolistan
•Yarım milyondan fazla konuta; aydınlatma, televizyon, radyo, cep telefonu şarjının doldurulması ve küçük ev aletlerine
yetecek enerjiyi sağlamak amacıyla düşük maliyetli seyyar güneş enerji sistemleri kuruldu.
Moldova
•1998-2011 döneminde yaklaşık 932 bin kişi (ülke nüfusunun dörtte biri) kendi kalkınma ihtiyaçlarını yönetmek için sunulan
sosyal yatırım fonu ile mali durumunu güçlendirdi.
•2007-2011 yılları arasında Moldova’nın kırsal kesimlerinde 39 temel sağlık merkezinde yenileme çalışması yapıldı.
•40 bin aileye 2011 yılından bu yana bütçe hesaplı sosyal yardımlar yapılmaktadır.
Moritanya
•2002’de ilköğretime brüt kayıt oranı %88.7 iken 2009’da %98’e yükseldi. 2003 yılında ilköğretimi bitiren öğrenci oranı %46.9
olurken 2009’da bu oran %69.4 olarak gerçekleşti.
•2002’de öğrenciler arasındaki cinsiyet eşitliği %43.3 iken 2002 yılında %50.3’e yükseldi
Mozambik
•2000 yılında yüksek öğrenime 9,800 öğrenci kayıt yaptırmış olup, 2011’de bu sayı 105 bine yükseldi.
•Ülke genelindeki 82 bölgede 2010 itibariyle halkın belirlediği projeler uygulanmıştır.
•Belediyelerin finansman verimliliğini artırmak amacıyla yapılan reformlar neticesinde Maputo il konseyinin geliri 2006 yılında
3.5 milyon Amerikan Doları iken 2010 yılında 9.8 milyon Amerikan Dolarına yükseldi.
•2006’da günde 253 ton katı şehir atığı toplanırken 2011’de bu rakam günlük 650 tona çıktı. Katı atık toplama hizmetinden
faydalanan kişi sayısı 5 yıllık süreçte 100 binden 1 milyona yükseldi.
Myanmar
•2013 yılında IDA yardımları sayesinde ve Dünya Bankası Grubu ile tekrar çalışmaya başlamasıyla Myanmar’ın vadesi geçmiş
borçları ödendi.
N
Nepal
•Günlük 1.25 Amerikan Dolarından daha düşük bir para ile geçinen insan sayısı 2003’ten 2011’e kadar %50 azaldı.
•1990-2011 yılları arasında bebek ölüm oranı binde 110 iken günümüzde binde 46’ya düştü.
Nikaragua
•2006-2012 arasında kırsal bölgelerde kamuya açık telefon hatlarıyla ilgili hizmet alımı %69 arttı. 500 bölgeye 600 ankesörlü
telefon ve uzak bölgelerdeki 60 bin kişiye ulaşmak için 37 cep telefonu baz istasyonu kuruldu.
•2008-2012 yılları arasında 460 bin kişiye yönelik olarak her mevsim kullanılabilecek yollar yapıldı. 40 mikro işletme
2007-2012 döneminde yıllık olarak 2,400 kilometreden fazla asfalt yolun bakımını yaptı. 340 kilometreden uzun köy yolu
elle asfaltlandı. Karayolu çalışmaları sebebiyle 65 binden fazla iş olanağı doğdu.
•İlkokul öğrencilerinin hepsine 2010-11 döneminde kendi yerel dillerinde basılmış 1.2 milyon ders kitabı dağıtıldı.
•2004-2008 arasında 7,900 konuta güneş enerji sistemi kuruldu. 110 bin ton CO2 emisyonu azaltıldı ve konut bağlantıları,
fotovoltaik sistemler ve mini ızgaralar için 2003-2011 yılları arasında 1,200 mikrokredi verildi.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 7
Nijer’in kentsel alanlarında yaşayan 541
bin kişiye 2001-2010 yılları arasında
borulu su şebeke hizmeti sunuldu.
Nijer
Pakistan’da 6-8. sınıfta okuyan 385
bin kız öğrenciye 2011-12 döneminde
eğitim bursu verildi.
•2011 itibariyle HIV/AIDS prevalansı %0.8 olarak gerçekleşti. Bu değer Sahra Altı Afrika’da en düşük oranlardan biridir.
•IDA yardımlarını alan Nijer 2011 yılında Maden Endüstrisi Şeffaflık Girişimi’ne (EITI) uygunluk gösterdi ve maden
kaynaklarının kullanımıyla ilgili şeffaflık temin etmek amacıyla yeni anayasasına bazı hükümler koydu.
•Kentsel alanlarda yaşayan 541 bin kişiye 2001-2010 arasında borulu su şebeke hizmeti götürüldü. Kırsal bölgelerin hizmet
alım oranı 2001’de %52 iken 2009 yılında %78 oldu.
Nijerya
•2011 yılında Kaduna şehrindeki kızların %41’i ve erkeklerin %52’si ilkokulu bitirmiştir. Bu oran 2007’de kızlar için %17.4,
erkekler için ise %23.5 olarak gerçekleşmişti. Kano şehrindeki kızlar arasında ilkokulu bitirme oranı %55 ve erkekler arasında
ise %70.9 olup, 2007 yılında bu oran sırasıyla %49 ve %57 olmuştur. Kwara şehrinde ise kızların ilkokulu bitirme oranı %50
ve erkeklerin %57 olup, 2007’de ise sırasıyla %45 ve %50’dir.
•2007-2011 arasında 6,456 öğretmen yetiştirildi.
•5000 Fadama toplum birliği 2013 yılı itibariyle yerel kalkınma planları hazırlayıp uygulamaktadır. 2009 yılından beri 2,400
plan tamamen uygulanmış olup, birlikler 1,300 plan uygulamasına devam etmektedir ve daha binlercesi hazırlık
aşamasındadır. Bu planlar katılan tüm paydaşların bakış açılarını yansıtmakta olup, %40 oranında kadınların iştiraki söz
konusudur. Gelir bakımından gerçek anlamda iyileşmeler olmuştur.
O
Orta Afrika
Cumhuriyeti
•2000-2012 arasında 10 bini hamile kadın, 2 bini öğretmen ve yaklaşık 7 bini ise askeri personel ve aileleri olmak üzere 119
bin kişide HIV taraması yapıldı.
•Sıtmaya karşı korumak amacıyla hamile kadınlara ve beş yaşından küçük çocuklara 100 bin adet ilaçlı cibinlik dağıtıldı.
Özbekistan
•2004-2008 yılları arasında doğum öncesi bakım hizmeti alan kadınların oranı %79’dan %86’ya yükseldi.
•Kırsal kesimde yaşayan halkın %20’sinin sağlık merkezlerine gidişi 2004-2008 arasında %20 oranında artmıştır.
P
Pakistan
•2013 yılı itibariyle Benazir Geçim Destek Programı kapsamında 4.7 milyon aile nakit olarak her ay geçim destek ödemesi aldı.
•6-8. sınıfta okuyan 385 bin kız öğrenciye 2011-12 döneminde eğitim bursu verildi ve tüm öğrencilere ücretsiz ders kitabı
dağıtıldı.
Papua Yeni Gine •2002-2011 yılları arasında 1,300 kilometre uzunluğundaki ulusal karayolunun bakım ve yenileme çalışmaları yapıldı;
ülkedeki 20 ilin sekizinde 49 köprünün rehabilitasyon veya yenileme işi tamamlandı.
•Gençler için geçici istihdam oluşturmak amacıyla yürütülen bir proje kapsamında Mart 2013 itibariyle başkentteki 300 genç
işe yerleştirildi.
R
Ruanda
•2008-2012 yılları arasında 3,300 hektarlık bataklık arazisi sulama amaçlı olarak ıslah veya rehabilitasyon çalışmasına tabi
tutuldu. Ayrıca 10,000 hektarlık eğimli arazi ıslah edilerek toprak erozyonuna karşı korumaya alındı.
•Ruanda Askeri Kuvvetleri’ne bağlı 26,585 personel Eylül 2011 itibariyle terhis edildi.
•24 resmi kurum ve kuruluş internete bağlandı ve 2010 yılına kadar verimliliği geliştirilecek e-devlet uygulamaları faaliyete
geçirildi. Hedef kitlenin %81’inin e-devlet hizmetlerinden memnun olduğu görüldü.
S
Samoa
•Şebeke genişletme çalışmaları sayesinde 2002-2010 arasında 165,500 kişi cep telefonu abonesi oldu.
•2009’da meydana gelen tsunamiden zarar gören dalgakıranlar ve yollar Mart 2013’te eski haline getirildi.
•Kırsal bölgelerde bulunan sağlık merkezleri ve Tupua Tamasese Meaole Hastanesi 2000-2009 yılları arasında yenilenerek,
postoperatif (ameliyat sonrası) enfeksiyonlar azaltıldı ve cerrahi başarı oranı yükseldi.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 8
Senegal’in başkenti ve diğer şehir
merkezlerinde yaşayan 1.4 milyon
kişiye 2001-2009 arasında temiz
su verildi.
Senegal
2012 yılında Tanzanya genelinde
girişilen kamu işlerinde 20 milyon
işgünü istihdam oluşturuldu.
•2012’de çocukların %94’ü ilkokula kayıt yaptırmış olup, bu oran 2005 yılında %81 idi. 2005’te okulu bitirenlerin oranı
%48.7’de kalırken 2012’de %67’ye yükselmiştir. Üniversiteye kayıt oranında %52’lik bir artış söz konusudur.
•Başkent ve diğer şehir merkezlerinde yaşayan 1.4 milyon kişiye 2001-2009 arasında gerçekleştirilen su şebekesi projesi
neticesinde temiz su hizmeti verildi. Ayrıca 144 bin kişi daha kanalizasyon şebekesinden faydalanmaya başladı.
Sierra Leone
•2009 itibariyle dört bölgedeki 50 sağlık merkezi tamamen teçhiz edildi ve nüfusun %60’ından fazlası için bir mil mesafede
temel sağlık merkezi kuruldu.
•2004-2009 döneminde şeffaflık ve hesap verme yükümlülüğü konusunda gelişmelerin devam etmesi kaydıyla tamamen işler
durumda bir yerel idare sistemi kuruldu. 30 dakika yürüme mesafesinde bir okul bulunan evlerin oranı 2005-2008 arasında
%68’den %75’e yükseldi.
•2009 yılında halka 160 bin ilaçlı cibinlik dağıtıldı.
Solomon
Adaları
•2010-2012 döneminde 287 bin işgünü istihdam oluşturuldu. %57’si kadın ve %50’si genç olmak üzere 4,500’den fazla kişiye
Sri Lanka
•Yeniden Uyanış Projesi sonucunda 1 milyonu aşkın insanın yaşam kalitesi yükseldi. 2004 yılından bu yana söz konusu proje ile
eğitim ve iş imkânı sunuldu.
iç çatışmalardan olumsuz etkilenenler normale döndü.
•2012 itibariyle 90 binden fazla aile IDA destekli köy işletme fonlarından düşük faizli kredi alarak gelir getirici yeni faaliyetlere
girişti. Terhis olan 30 bini aşkın eski asker kendi sivil hayatlarını kurmaya başladı.
T
Tacikistan
•2005-2012 yılları arasında Khatlon ve Sogd bölgelerinde 63 sağlık merkezinin rehabilitasyonu yapıldı ve gerekli ekipmanlarla
donatıldı.
•2009-2011 arasında enerji mevcudiyeti 730 milyar watt saat ve ısı enerjisi 14,755 milyar kalori arttı. Böylece kritik kış
aylarında Duşanbe halkına acil destek verilebilmektedir.
Tanzanya
•2012 yılında 1.8 milyon kişi kaliteli su kaynaklarına kavuşmuş olup, bu rakam 2005’te 350 bin idi ve dolayısıyla %400
oranında bir artış görülmektedir.
•2012’de kamu işlerinde 20 milyon işgünü istihdam oluşturularak, 2005 yılındaki 5.4 milyon işgününe göre %300 artış
meydana gelmiştir.
Togo
•Yoksul bölgelerdeki 52 bin insan 2010 sellerine karşı korundu.
Tonga
•Tonga halkına düşük ücretle geniş bant internet erişimi sağlamak için 2012 yılı itibariyle beş yetkili internet servis sağlayıcısı
mevcuttur. İnternet servis sağlayıcısı olmak için başvuru yapan dört kuruluş daha vardır.
U
Uganda
•Tüm Kuzey Ugandalıların %47’sini temsil eden 3 milyonu aşkın insana güvenli içme suyu ve daha iyi sıhhi olanaklar
sunulması dâhil olmak üzere 2003-2012 yılları arasında daha kaliteli hizmetler verildi.
•Bir gayrimenkulü tescil etmek için gereken süre 2006’da 225 gün iken 2013 yılında 30 güne düştü. Aynı dönemde bir
işletmeyi tescil etmek için gereken süre ise 135 günden 2 güne indi.
V
Vietnam
•2006 yılı itibariyle kapsamlı bir afet risk yönetim programı kapsamında güvenli limanlar, nehir daykları, tahliye yolları ve
drenaj pompalama istasyonları dâhil olmak üzere su baskını ve fırtınaların etkilerini hafifletmek için 11 önemli altyapı projesi
inşa edildi veya rehabilitasyon çalışması yapıldı.
•2002-2012 döneminde sıhhi olanaklar geliştirilerek 1.2 milyon insanın kullanımına sunuldu.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 9
Özbekistan’ın kırsal kesimlerinde
yaşayan halkın %20’sinin sağlık
merkezlerine gidişi 2004-2008 arasında
%20 oranında artmıştır.
Gıda güvenliğini artırmak ve tarımsal
biyoçeşitliliği muhafaza etmek için
2008-2010 yılları arasında Yemen
Cumhuriyeti’nde 3,050 geleneksel
tohum çeşidi toplandı.
Y
Yemen
Cumhuriyeti
•2010 yılında 13 yeni merkezi devlet bakanlığı ve 3 merkezi hükümet departmanına yönelik olarak Muhasebe ve Mali Yönetim
Yeşil Burun
Adaları
•2003 yılında 38.7 milyon $ olan dolaysız yabancı yatırımlar 2008’de 1.16 milyar Amerikan Dolarına yükseldi. Bu yatırımlar
Bilgi Sistemi ve 17 yeni proje yönetim birimine yönelik Kredi ve Hibe Yönetim Bilgi Sistemi (LGMIS) kullanılmaya başlandı.
•LGMIS sisteminin yürürlüğe girmesiyle birlikte 2012 yılında ödemelerden sorumlu bakanlıklar tarafından 8.5 günlük tedarik
süresi verilirken, 2011 yılında bu süre 40 gündü.
•Uygun olmayan tohumları değiştirmek ve tarımsal biyoçeşililiği muhafaza etmek için 2008-2010 yılları arasında 3,050
geleneksel tohum çeşidi toplanarak gen bankalarında depolandı. Yerel iklime uyum sağlayacak ve ülkenin gıda güvenliğini
iyileştirecek nitelikte 31 öncelikli tohum çeşidi geliştirildi.
sonucunda 4 binden fazla yeni iş olanağı doğdu.
•Uygulamaya yeni sokulan elektronik kredi sistemiyle 2009 yılına kadar toplamda 68 milyon Amerikan Doları değerinde
7 milyonun üstünde işlem gerçekleştirildi.
Z
Zambiya
•Kabwe halkı 2003-2011 yılları arasında kurşun seviyelerinde %40 oranında bir düşüş gördü. 140 bin metreküp radyoaktif
uranyum atık birikintisi, 272 bin kilogram kalıcı organik kirletici ve 56 bin metreküp kurşunla kirletilmiş toprak güvenli bir
şekilde bertaraf edildi.
•2006-2010 döneminde 4 milyon Amerikan Doları değerinde yeni konut inşa edildi ve daha önce (yer altı madencilik
faaliyetleri nedeniyle çökmelerin meydana geldiği bölgede) güvenli olmayan konutlarda yaşayan 175 aile Kitwe ve
Mufulira’da borulu su ve elektrik şebekesine sahip daha güvenli ve modern konutlara yerleştirildi.
Dünya Bankası Kalkınma Finansı ve Küresel Ortaklıklar Başkan Yardımcısı tarafından yayınlanmıştır
Bahar 2013
PHOTO CREDITS cover: Shehab Uddin/World Bank; clockwise for pages 2–9, beginning at top: page 2: Wakil Kohsar/Aina Photo, Almin Zrno/World Bank, Scott Wallace/World
Bank, Arne Hoel/World Bank; page 3: Wakil Kohsar/Aina Photo, Arne Hoel/World Bank, Dominic Chavez/World Bank, Ami Vitale/World Bank; page 4: Ami Vitale/World Bank,
Arne Hoel/World Bank, World Bank, Gia Abdaladze/World Bank; page 5: Arne Hoel/World Bank, Curt Carnemark/World Bank, Allison Kwesell/World Bank, Stanislas Fradelizi /
World Bank; page 6: Arne Hoel/World Bank, Yosef Hadar/World Bank, Dave Lawrence/World Bank, Simone D. McCourtie/World Bank; page 8: Arne Hoel/World Bank, Visual
News Associates/World Bank; page 9: Curt Carnemark/World Bank, Arne Hoel/World Bank; page 10: Matluba Mukhamedova/World Bank, Scott Wallace/World Bank.
Ülke Bazında Yakalanan Kilit Başarılar—IDA 10
Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA)
Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA), yüz milyonlarda insanın fakru zaruret döngüsünden kurtulmasına yardımcı olmak amacıyla en güç ve karmaşık
koşullarda dahi insanların önünü açarak kalkınma alanında faaliyet gösteren bir kuruluştur.
• IDA küresel zorluklarda liderlik görevini üstleniyor. IDA, iklim esnekliğine verdiği destekten başlayarak terhis edilen askerlerin tekrar
topluma kazandırılmasını sağlamak için istihdam oluşturmaya kadar, umumun iyiliği için zorlu meselelerde başka kuruluşları da harekete
geçirerek dünyayı daha güvenli bir ortam haline getirmeye yardımcı oluyor.
• IDA dönüşümlüdür. IDA, 1970’li yıllarda açlıkla karşı karşıya kalan milyonlarca Güney Asyalı için çağ atlatan tarımsal çözümlerden, borç
ertelemesi ve kurşunlu benzinin kademeli olarak kullanımdan kaldırılmasına dair konularda gerçekleştirdiği öncü çalışmalara kadar birçok alanda
ülkelerin kalkınma çerçevesini genel anlamda yeniden biçimlendiren çözümler geliştirmesine yardım ediyor.
• I DA uzun zamandır orada. IDA, kameralar gittikten sonra dahi ülkede kalarak sonuçların sürdürülebilir olmasını sağlamak amacıyla uzun
vadeli büyümenin önemini vurguluyor.
• En yoksul halkın getirisi olmadığı için göz ardı edilmesi durumunda IDA hizmet götürüyor. IDA milyonlarca yoksul insana
yaşam onuru ve kalitesi kazandırıyor; temiz su, elektrik ve tuvalet olanakları sağlıyor.
• I DA dünyayı kızlar ve kadınlar için daha iyi bir yer yapıyor. IDA; kızları okula göndermek, finansman sağlayarak küçük işletmeler
kurma hususunda kadınlara yardımcı olmak ve sonuç olarak aileler ve toplumların ekonomik unsurlarını iyileştirmeye yardım etmek suretiyle
binyıllık cinsiyet ayrımcılığını tersine döndürmeye çalışıyor.
• Dünya Bankası Grubu ile birlikte çalışan IDA, kalkınmaya bütünleşik bir yaklaşım getiriyor. IDA, değişikliklerin olabileceği ve
özel sektörün yatırımları hızlandırabileceği ortamlar oluşturmaya yardımcı oluyor.
Bir Bakışta IDA’nın Performansı (2002-12 dönemi)
3.5 milyon
öğretmenin
atanması ve/veya
eğitilmesi
496 milyon çocuğa
aşı yapılması
188 milyon hamile
kadının sağlık merkezine
gittiğinde doğum öncesi
bakım hizmeti alması
116,000 km yol
inşa edilmesi
veya rehabilitasyonunun yapılması
123 milyon
kişiye kaliteli su
kaynaklarının
götürülmesi
65 milyon insana temel
sağlık ve gıda paketi
ile nüfus hizmetlerinin
verilmesi
7 milyon kişinin
gelişmiş sıhhi
olanaklara kavuşması
Dünya Bankası Grubunun Üyeleri
Uluslararası İmar ve
Kalkınma Bankası (IBRD):
Uluslararası Kalkınma
Birliği (IDA):
Uluslararası Finans
Kurumu (IFC):
Çok Taraflı Yatırım
Garanti Kurumu (MIGA):
www.worldbank.org
www.worldbank.org/IDA
www.ifc.org
www.miga.org
Uluslararası Yatırım
Uyuşmazlıkları Çözüm
Merkezi (ICSID):
icsid.worldbank.org
www.worldbank.org/ida
www.facebook.com/ida.wbg
www.worldbank.org/ida/abcs
DÜNYA BANKASI GRUBU