ege kuru meyve ve mamullerđ đhracatçıları bđrlđğđ 2014/15 sezonu

Transkript

ege kuru meyve ve mamullerđ đhracatçıları bđrlđğđ 2014/15 sezonu
EGE KURU MEYVE VE MAMULLERĐ
ĐHRACATÇILARI BĐRLĐĞĐ
2014/15 SEZONU ÇALIŞMA RAPORU
NĐSAN 2015
ĐÇĐNDEK ĐLER
I.
ÖNSÖZ ....................................................................................................................... 3
EGE KURU MEYVE VE MAMULLERĐ ĐHRACATÇILARI BĐRLĐĞĐ............................ 4
YÖNETĐM KURULU ........................................................................................................... 4
II.
KURU MEYVE ĐHRACATI ...................................................................................... 5
III.
BĐRLĐĞĐMĐZCE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR .................................................... 8
A. BĐRLĐĞĐMĐZ ÜYE DURUMU................................................................................................... 8
B. KURU MEYVE ÇALIŞTAYI .................................................................................................... 8
C. BULGARĐSTAN GÜMRÜKLERĐNDE YAŞANAN SORUNLAR........................................ 10
D. RUSYA FEDERASYONU'NA BĐTKĐSEL GIDA ÜRÜNLERĐ ĐHRACATINDA LISTE
UYGULAMASI................................................................................................................................ 11
E. BĐRLEŞMĐŞ MILLETLER/AVRUPA EKONOMĐK KOMĐSYONU TOPLANTILARI ....... 11
F. DĐĐB KAPSAMINDA ĐHRACAT ............................................................................................ 12
G. OKULLARDA KURU MEYVE DAĞITIMI, KURU MEYVE KAMU SPOTU ................... 13
H. SEKTÖR KURULU VE TANITIM GRUBU TOPLANTILARI ............................................ 13
Đ. GIDA AR-GE PROJE PAZARI ............................................................................................... 13
IV.
ULUSLARARASI ĐŞBĐRLĐKLERĐ ......................................................................... 16
A. FRUCOM.................................................................................................................................. 16
B. AVRUPA KURU MEYVELER GÜNÜ................................................................................... 16
C. INC-ULUSLARARASI KABUKLU VE KURU MEYVELER KONSEYĐ............................ 17
V.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ............................................................................... 18
A. ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM REKOLTE TAHMĐN ÇALIŞMALARI ............................... 18
B. ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ĐHRACATI ........................................................................... 19
C. Ç. K. ÜZÜMDE PESTĐSĐT KALINTISI SORUNUNA ĐLĐŞKĐN ÇALIŞMALARIMIZ........ 22
D. VERIM, KALITE VE GIDA GÜVENLIĞINI ARTIRMA PROJESI TOPLANTILARI ....... 24
E. BAĞLARDA SALKIM GÜVESĐ ĐLE MÜCADELEDE KULLANILAN BĐYOTEKNĐK
MÜCADELE YÖNTEMLERĐNĐN YAYGINLAŞTIRILMASI ÇALIŞMALARI.......................... 25
F. ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM STANDART ÇALIŞMALARI ............................................. 26
G. ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ÜRETĐCĐ ÜLKELER KONFERANSI ................................. 28
VI.
KURU ĐNCĐR ........................................................................................................... 30
A. KURU ĐNCĐR REKOLTE TAHMĐN ÇALIŞMALARI ........................................................... 30
B. KURU ĐNCĐR ĐHRACATI ....................................................................................................... 31
C. AFLATOKSĐNLĐ KURU ĐNCĐRLERĐN ĐMHASI PROJESĐ .................................................. 34
D. KURU ĐNCĐR ÜRETĐCĐLERĐNE YÖNELĐK ÇALIŞMALAR ............................................... 35
E. MEYVE VE SEBZE KALĐTE KONTROLLERĐ ÇALIŞMA GRUBU TOPLANTISI........... 36
F. KURU ĐNCĐRLERDE YAŞANAN AFLATOKSĐN SORUNU............................................... 37
G. KURU ĐNCĐR KALĐTESĐNĐN ARTTIRILMASI ĐÇĐN YAPILAN ÇALIŞMALAR.............. 38
H. KURU ĐNCĐR DANIŞMA NĐTELĐĞĐNDE GENEL KURUL TOPLANTILARI ................... 40
VII. KURU KAYISI......................................................................................................... 41
A. KURU KAYISI REKOLTE ÇALIŞMALARI ......................................................................... 41
B. KURU KAYISI ĐHRACATIMIZ ............................................................................................. 42
C. KURU KAYISI ÜRETĐCĐLERĐNE YÖNELĐK ÇALIŞMALAR ............................................ 45
D. KURU KAYISI’DA KÜKÜRT DĐOKSĐT SORUNU.............................................................. 46
E. ĐNÖNÜ ÜNĐVERSĐTESĐ ĐLE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMA VE PROJELER............................ 47
VIII. ORGANĐK ÜRÜNLER ............................................................................................ 48
A. DÜNYADA VE TÜRKIYE'DE ORGANĐK TARIM .............................................................. 48
B. ORGANĐK ÜRÜN ĐHRACATI ................................................................................................ 50
C. EGE ĐHRACATÇI BĐRLĐKLERĐNCE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR ................................. 51
D. BIOFACH FUARI .................................................................................................................... 53
IX.
2015 YILI ĐŞ PROGRAMI ...................................................................................... 54
2
I.
ÖNSÖZ
Ülkemizin en önemli tarımsal ihraç sektörlerinden biri olan kuru meyve sektörümüz 2014 yılında
1,4 milyar dolarlık ihracat geliri ile başta Ege Bölgemiz olmak üzere ülkemiz ekonomisine
büyük katkıda bulunmuştur.
Sektörümüz, işletmelerimizin sahip olduğu yüksek üretim teknolojisi, kaliteli ürünleri, yüz yılı
aşkın deneyimi, çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı üretim ve ticaretindeki dünya
liderliği ile ülkemiz tarım ürünleri ihracatında önemli bir yere sahiptir.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu olarak Birliğimiz üyelerinin
bize vermiş olduğu temsil yetkisi ile geçtiğimiz yılda da sektörümüzün yaşadığı sorunlara çözüm
bulabilmek, 2023 ihracat hedifimize ulaşabilmek için var gücümüzle çalışmaya devam ettik.
Önümüzdeki dönemde de sektörümüzün gelişmesi ve karşılaştığı sorunları aşabilmesi için yakın
işbirliği halinde olduğumuz tüm paydaşlar ile çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Yönetim Kurulumuzun çalışmalarına ve kuru meyve sektörümüze verdiğiniz destekler için siz
değerli üyelerimize ve Kuru Meyve Şubesi çalışanları başta olmak üzere tüm personelimize
teşekkür ediyoruz.
Saygılarımızla,
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri
Đhracatçıları Birliği
Yönetim Kurulu
3
EGE KURU MEYVE VE MAMULLERĐ ĐHRACATÇ ILARI BĐRLĐĞĐ
YÖNETĐM KURULU
Birol CELEP
Osman ÖZ
Gürcan ŞEN
Başkan
Başkan Yardımcısı
Başkan Yardımcısı
Ahmet B. GÖKSAN
Ahmet Fevzi ARUMAN
Eliya ALHARAL
Üye
Üye
Üye
Nejat ALMIŞ
Rafael ÇĐKUREL
Tahsin ELMAS
Üye
Üye
Üye
Yurtcan BĐRYOL
Yusuf GABAY
Cumhur ĐŞBIRAKMAZ
Üye
Üye
Genel Sekreter
4
II.
KURU MEYVE ĐHRACATI
Dünya kuru ve kabuklu meyveler sektörü kuru incir, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru erik, kuru
elma, fındık, kuru ananas, tropikal kuru meyveler, badem, ceviz, antep fıstığı, yer fıstığı, çam
fıstığı, kaju, makademya cevizi, pekan cevizi, vb. gibi ürünleri kapsamakta, tüketicilerin doğal
ürünlere ve sağlıklı beslenmeye olan ilgisinin artışına ve kuru meyvelerin insan sağlığı
üzerindeki faydalarına yönelik bilimsel çalışmaların olumlu sonuçlarına paralel olarak
sektörümüz giderek büyümektedir. Pazardaki talebe rağmen başta hava koşulları olmak üzere
üretimi etkileyen faktörlere bağlı olarak kuru meyve ihracatımız sezonlara göre farklılıklar
göstermektedir.
Türkiye Geneli Kuru Meyve ve Mamulleri ihracatımız 2014 yılında bir önceki yıla göre miktar
bazında %8 oranında azalarak 435.314 ton, değer bazında %1,5 oranında artarak 1,5 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılının 1 Ocak-31 Mart döneminde ise sektörümüzün ihracatı bir
önceki yılın aynı dönemine göre miktar bazında 9 oranında azalarak 91.090 ton, değerde % 12
oranında azalarak 291 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aşağıdaki tabloda sektörümüzün
uğraşım alanına giren başlıca ürün gruplarının Türkiye geneli itibariyle ihracat performansları
yer almaktadır.
Tablo 1: Ürün Grupları Đtibariyle Türkiye Geneli Kuru Meyve Đhracatı
2013
2014
01/01/2014 - 31/03/2014
01/01/2015 -31/03/2015
MĐKTAR
TUTAR
ORT
MĐKTAR
TUTAR
ORT
MĐKTAR
TUTAR
ORT
MĐKTAR
TUTAR
ORT
(TON)
(1000$)
FIYAT
(TON)
(1000$)
FIYAT
(TON)
(1000$)
FIYAT
(TON)
(1000$)
FIYAT
Ç. KURU ÜZÜM
213.799
489.187
2,288
226.511
478.431
2,112
32.916
90.228
2,741
54.707
96.804
1,770
KURU KAYISI
117.779
314.884
2,674
78.969
347.508
4,401
30.295
79.243
2,616
11.130
62.899
5,651
KURU ĐNCĐR
69.072
218.430
3,162
63.940
253.004
3,957
15.695
50.784
3,236
11.168
46.799
4,190
DĐĞ. MEY.KUR.
16.824
65.300
3,881
21.434
88.684
4,138
7.218
20.144
2,791
4.562
18.259
4,003
LEBLEBĐ
10.828
23.105
2,134
11.299
20.811
1,842
3.009
5.804
1,929
2.930
5.265
1,797
DĐĞ. KAV..MEYV.
11.269
41.952
3,723
11.745
46.120
3,927
3.053
11.817
3,871
2.342
8.254
3,524
CEVĐZLER
4.305
50.037
11,623
4.370
62.621
14,33
2.150
29.048
13,508
1.025
14.832
14,472
BADEMLER
9.460
94.999
10,042
6.487
73.506
11,331
2.144
23.477
10,951
1.146
15.218
13,277
ELMA KURUSU
3.388
7.421
2,19
2.542
5.297
2,084
849
1.876
2,210
776
1.343
1,730
ANTEP FISTIĞI
6.799
79.450
11,686
2.220
42.365
19,083
721
11.648
16,150
505
8.799
17,439
9.576
23.759
2,481
4.430
16.390
3,7
1.670
5.038
3,017
443
2.162
4,883
ÇAMFISTIĞI
559
28.085
50,242
420
22.372
53,267
48
2.839
59,527
245
10.189
41,512
ERĐK KURUSU
828
1.618
1,954
946
2.490
2,632
849
1.876
2,210
776
1.343
1,730
474.486
1.438.226
3,031
435.314
1.459.600
3,353
100.128
332.774
3,323
91.081
291.034
3,195
KAYISI VE
ZERDALĐ ÇEK.
TOPLAM
5
Grafik 1: Kuru Meyvelerin 2014 Yılı Kuru Meyve Đhracatındaki (Gelir) Payları
2014 yılında kuru meyve sektörümüzün başlıca pazarları incelendiğinde, en fazla ihracat geliri
elde edilen ilk 3 ülkenin sırasıyla Almanya, Birleşik Krallık ve Fransa olduğu görülmektedir.
Aşağıdaki tabloda 2014 yılında en fazla kuru meyve ihracatı yapılan ilk on ülke yer almaktadır.
Tablo 2: Ürün Grupları Đtibariyle En Fazla Kuru Meyve Đhracatı yapılan Ülkeler
01.01.2013 - 31.12.2013
01.01.2014 - 31.12.2014
TUTA
ÜLKE ADI
ALMANYA
B.KRALLIK
FRANSA
ABD
HOLLANDA
ĐTALYA
AVUSTRALYA
IRAK
ĐSPANYA
RUSYA
IILK 10 ULKE
TOPLAM
DĐĞER ÜLKELER
TUTA
01.01.2014 - 31.03.2014
MIKTAR
DEĞER
%
%
01.01.2015 - 31.03.2015
TUTA
TUTA
MIKTAR
DEĞER
%
%
MĐKTA
R
MĐKTA
R
DEĞĐŞĐ
DEĞĐŞĐ
MĐKTA
R
MĐKTA
R
DEĞĐŞĐ
DEĞĐŞĐ
R (TON)
(1000$)
R (TON)
(1000$)
M
M
R (TON)
(1000$)
R (TON)
(1000$)
M
M
11.897
42.405
14.033
37.217
18
-12
16.987
37.523
16.415
36.501
-3
-3
7.179
23.080
6.666
23.542
-7
2
8.212
26.687
3.331
15.951
-59
-40
4.600
14.058
7.854
16.125
71
15
2.521
10.572
2.840
14.764
13
40
3.288
9.103
5.093
13.858
55
52
2.808
11.557
2.692
15.446
-4
34
2.039
7.306
2.639
7.921
29
8
5.676
12.625
1.577
5.878
-72
-53
65.207
194.916
63.140
187.203
-3
-4
34.922
137.858
27.843
103.633
-20
-25
100.128
332.774
90.983
290.836
-9
-13
68.455
218.691
61.704
216.403
-10
-1
75.704
176.978
73.817
172.558
-2
-2
32.000
98.316
31.044
109.547
-3
11
26.172
78.147
22.664
98.911
-13
27
30.683
78.060
31.077
83.494
1
7
25.429
89.936
24.181
83.097
-5
-8
18.047
43.988
17.923
49.202
-1
12
13.221
49.404
9.621
48.385
-27
-2
10.687
33.810
12.467
38.809
17
15
23.085
52.003
13.363
38.719
-42
-26
323.483
919.333
297.861
939.125
-8
2
151.003
518.893
137.402
520.286
-9
0
474.486
1.438.226
435.263
1.459.411
-8
1
GENEL TOPLAM
6
2013 yılında kuru meyve ve mamulleri ihracatı yapılan ülke sayısı serbest bölgeler hariç 128
iken 2014 yılında 135'e yükselmiştir. Ülke grupları itibariyle 2014 yılı kuru meyve ihracatımız
incelendiğinde AB ülkelerinin miktarda %66, değerde ise %58 pay sahibi olduğu görülmektedir.
AB ülkelerini sırasıyla miktarda %9, değerde %11 payla Amerika ülkeleri, miktarda %8, değerde
%9 pay ile Asya-Okyanusya Ülkeleri, miktarda %5, değerde %4 payla Eski Doğu Bloğu
ülkeleri, miktarda %5 değerde %8,5 pay ile Orta Doğu ülkeleri izlemiştir.
Aşağıdaki tabloda Genel Sekreterlikler bazında yapılan kuru meyve ihracat rakamları yer
almaktadır.
Tablo 3: Genel Sekreterlikler Bazında Yapılan Kuru Meyve Đhracatı
01/01/2013 - 31/12/2013
01/01/2014 - 31/12/2014
MIKTAR
TUTAR
MIKTAR
(TON)
(1000 $)
326.524
GAĐB
01/01/2014 - 31/03/2014
01/01/2015 - 31/03/2015
TUTAR MIKTAR
TUTAR
MIKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
858.013
321.498
904.472
59.169
174.342
70.475
179.122
69.004
239.975
42.624
205.360
15.510
51.876
8.039
44.128
ĐĐB
25.932
184.166
21.384
172.114
6.508
56.223
3.773
32.948
AKĐB
35.548
103.570
30.662
111.032
13.223
28.191
4.575
23.056
KĐB
6.736
18.116
5.499
19.665
2.031
6.520
1.093
3.933
DAĐB
1.763
5.364
2.021
14.462
901
8.194
155
443
DENĐB
3.802
9.101
6.031
10.947
1.094
2.212
1.959
3.525
OAĐB
2.239
10.265
2.932
10.438
1.006
2.824
611
2.377
DKĐB
1.358
5.106
887
4.268
194
914
105
423
BAĐB
754
2.059
914
2.566
244
650
176
749
69
386
158
1.628
31
139
10
36
UĐB
545
1.304
364
1.085
97
326
6
55
ĐTKĐB
211
801
212
814
121
362
6
41
100.128
332.774
90.983
290.836
EĐB
ĐMMĐB
TOPLAM
474.486
1.438.226 435.184
1.458.851
7
III.
A.
BĐRLĐĞĐMĐZCE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR
BĐRLĐĞĐMĐZ ÜYE DURUMU
31 Aralık 2014 itibariyle üye sayımız 406 olmuştur.
B.
KURU MEYVE ÇALIŞTAYI
Kuru Meyve sektörümüzün son dönemde yaşadığı sorunların aşılabilmesi ve ilgili
kurum/kuruluşlarla olan işbirliğinin daha da geliştirilmesi amacıyla 26-27 Mart 2015 tarihlerinde
Çeşme'de bir Çalıştay düzenlenmiştir. Çalıştaya Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi
Genel Müdürlüğü, Ekonomi Bakanlığı Đhracat Genel Müdürlüğü temsilcileri, Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Đzmir, Manisa, Aydın Tarım Đl
Müdürlükleri temsilcileri, Ürün Borsalarının temsilcileri, Đncir Araştırma Đstasyonu, Manisa
Bağcılık Araştırma Đstasyonu, Bornova Zirai Mücadele Araştırma Đstasyonu temsilcileri,
üyelerimiz ile Yönetim Kurulumuz katılmışlardır. Çalıştay çerçevesinde ilk gün düzenlenen
toplantıya 100'ün üzerinde kişi katılmış, akşam tüm misafirlerimizin davetli olduğu bir gala
yemeği düzenlenmiştir. Gala yemeği sonrasında Otelde misafir edilen katılımcılar ikinci gün
düzenlenen toplantıya iştirak etmişlerdir.
Toplantıda ilk konuşmayı yapan Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği Yönetim
Kurulu Başkanı Birol Celep; kuru meyvenin birçok sorunu bulunduğunu, bunların çözümü için
sektör ve paydaşları ile sürekli işbirliği içinde olunduğunu, birçok konunun bu yolla
çözüldüğünü, ancak gündemi oluşturan konuların bugün yapılacak çalıştayda ele alınarak çözüm
bulunmasını amaçladıklarını ifade etmiştir.
Çalıştayda, ele alınan ve gündemin ilk maddesi olan "Kuru Đncirde Kimyasal Madde
Kullanımının ve Tağşişin Önlenmesi" konusuyla ilgili olarak, öncelikle konu uzmanları
tarafından bilgiler verilmiştir. Verilen bilgilerden; kuru incirde ağartma (beyazlatma) amacıyla
kullanılan kimyasal maddenin insan sağlığına zararlı olduğu, kimyasal maddenin belirleme
amacıyla oluşturulan yöntemin şaşırtılması üzerine ikinci bir yöntemin geliştirildiği ve gerekli
testlerden geçerek bu yeni yöntemin devreye alındığı, ancak bu yönteme de itirazlar olduğu
belirtildi.
Konuşmalarda, kamu temsilcileri; ürünün, bu ülke ürünü olması sebebiyle yapılan yanlışların
ülkeyi de bağlayacağı, zaten bu sorunun yurt dışında da sıkıntı yaratmaya başladığı, incirin
8
beyazlatılmasının, ürünün bilinen özelliğinin farklılaşmasına yol açtığı, oysa önemli olanın; ürün
hangi özellikleri taşıyorsa o haliyle satılması olduğu, ürün farklılaştırmasının zararının herkese
yansıdığı, bu nedenle bunu yapanların mevzuatın öngördüğü yaptırımlarla karşı karşıya
kalacaklarını ifade etmişlerdir.
Kuru Đncirde Kimyasal Madde Kullanımının ve Tağşişin Önlenmesi:
Sektör temsilcileri ve diğer katılımcılar; kimyasal madde kullanımına karşı olduklarını, ilerleyen
süreçte bundan Türk incirinin zarar göreceğini, bu kadar değerli ürünün imajına zarar vermemek
gerektiğini belirtmişlerdir. Bazı sektör temsilcileri de; bazı firmaların, yeni yönteme göre yapılan
analiz sonuçlarına göre sorun yaşadıklarını iddia etmişlerdir. Bu kapsamda incirin homojen
olmaması, kimyasal madde uygulanmış ürünle uygulama yapılmamış ürünlerin karışık olarak
işletmelere gelmesinin mümkün olması, eskiden uygulanmış, ancak daha sonra rengi koyulaşmış
incirlerin partilere karışabilmesinin mümkün olması nedenleri dikkate alınarak, ürününde
kimyasal madde saptananların ürünlerinin ikinci defa yeni numune alınarak analize tabi
tutulmasının, ayrıca bu güne kadar yapılan analizler incelenerek ve tespit edilen değerler dikkate
alınarak kullanılan tespit limitin bilimsel sınırlar içinde yumuşatılmasını talep etmişlerdir.
Geri Gelen Eşyalarda Yaşanan Sorunlar:
Diğer gündem maddesi olan "Geri Gelen Eşyalarda Yaşanan Sorunlar" konusunda Sektör
temsilcileri; yurt dışına gönderilen, kalite ve diğer nedenlerle geri gelen eşyaya, ithal eşya
muamelesi yapıldığını, oysa bu ürünlerin yurt dışına çıkarken alıcı ve ülke isteğine göre
hazırlandığını, işlem görmek ve yeniden yurt dışına gönderilmek istendiğinde işleyen prosedürün
zaman alıcı olduğunu, bu nedenle zaman ve maddi kayıpların oluştuğunu belirttiler.
Sektör temsilcileri; çözüm önerisi olarak da, riskli olarak değerlendirilen tarımsal ürünlerden
"ayniyat tespiti" yapılmasını, bunun için çıkış sırasında numune alınmasını, bu ürünlerin çeşitli
nedenlerle
geri
gelmesi
halinde
ise,
dönen
ürünle
daha
önce
alınan
numunenin
karşılaştırılmasını, aynı ürün olduğunun anlaşılması halinde başka bir muameleye tabi
tutulmaksızın girişine izin verilmesini önerdiler.
Kamu
temsilcileri;
işlemlerin,
Türk
Gıda
Kodeksi
ve
mikrobiyoloji
kriterlerinden
kaynaklandığını, kendilerinin bu çerçevede insan sağlığına zararlı ürünlerin belirlenmesi amacını
taşıdığını, ancak maya ve küfün AB'de limiti olmadığını ve bakılmadığını, kendilerinin de bunu
zorunlu olmaktan çıkarabilmek için çalışacaklarını ifade ettiler.
9
Son gündem maddesi "Diğer konular"da ise; sektörün bir diğer önemli konusu olan "Đlaç
kalıntıları ve mücadelesi" değerlendirildi. Sektör; kalıntının üretim sürecindeki yanlış
uygulamalardan kaynaklandığını, bunun ihracatçı ile doğrudan bir ilgisinin bulunmadığını, ancak
bütün sıkıntıyı ihracatçının çektiğini, üretici eğitimi konusunda Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığının yaptırım uygulamasında yarar olduğunu ifade ettiler.
Kamu tarafı ise, çiftçi eğitimlerinin ne yazık ki çok etkili olmadığının bilindiğini, ihracatçının da,
ürününde ilaç kalıntısı bulunan üreticinin ürününü ret etmesinin de bir çözüm olabileceğini,
biyolojik mücadeleye daha fazla destek verilmesini düşündüklerini, ancak sektörün de farklı
çözümler
geliştirmesinde,
örneğin
"sözleşmeli
üreticilik”
konusuna
da
çalışmasının
yararınaolacağını ifade etti.
Sonuç ve Değerlendirme: Đki gün süren toplantı, sektörü ve işbirliği içerisinde olunan kurum ve
kuruluşları bir araya getirmesi, sorunların gözden geçirilmesi açısından oldukça önemli olup,
bundan sonraki sürecin daha olumlu bir şekilde yürütülmesinin önünü açmıştır.
Bu çerçevede Çalıştay sonuçları Ekonomi Bakanlığı ve Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı'na
iletilmiştir.
C.
BULGARĐSTAN GÜMRÜKLERĐNDE YAŞANAN SORUNLAR
Bilindiği üzere Avrupa Birliği ülkeleri, kuru meyve ihracatımız açısından en önemli alıcı
pazarımız olup, son dönemde AB’ye kuru meyve ihraç eden firmalarımız, Bulgaristan
gümrüklerinde büyük sıkıntılar yaşadıklarını dile getirmektedirler. Konu ile ilgili olarak Filibe
Ticaret Ataşeliğimizden alınan bilgi notu Bulgaristan gümrüklerinde sorun yaşamamalarını
teminen üyelerimize iletilmiştir. Bilgi notunda ifade edilen hususlara karşın, üye firmalarımızın
Bulgaristan gümrüklerinde yaşadıkları sıkıntılarının devam ettiği öğrenilmiş ve Ekonomi
Bakanlığımız ve Filibe Ticaret Ataşeliğimiz nezdinde girişimlerde bulunulmuştur.
Ayrıca ihracatçılarımızın Bulgaristan gümrüklerinde aflatoksin kontrolleri ile ilgili yaşadağı
sıkıntılar FRUCOM'a da iletilmiş ve konu ile iglili olarak yardımıcı olunması talep edilmiştir.
Konu ile ilgili olarak FRUCOM'dan alınan son bilgilendirme mesajında Avrupa Komisyonu'nun
884/2014 sayılı Tüzüğünün 9 (4) maddesinin uygulanması ile ilgili olarak bir kılavuz hazırladığı
öğrenilmiştir. (http://ec.europa.eu/food/food/chemicalsafety/contaminants/docs/guidance_art-94.pdf)
10
D.
RUSYA FEDERASYONU'NA BĐTKĐSEL GIDA ÜRÜNLERĐ ĐHRACATINDA
LISTE UYGULAMASI
Rusya Federasyonu'na Bitkisel Gıda Ürünleri Đhracatında Liste uygulaması Gıda Tarım
Hayvancılık Bakanlığı ve Rus tarafı arasında imzalanan 2 Temmuz 2008 tarihli Memorandum
çerçevesinde devam etmektedir. Bu çerçevede Rusya’ya kuru meyve ihracatı yapmak isteyen
firmaların Birliğimize başvurmaları gerekmektedir. Birliğimize ulaşan evraklar Ekonomi
Bakanlığı’na gönderilmekte, Ekonomi Bakanlığı ise bu evrakları Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı’na göndermektedir. Đhracatçı firma listeleri her yıl Mart-Haziran-Eylül-Aralık
aylarında güncellenmekte, bir önceki dönemde 50.000 ABD Doları’nın altında ihracatı olan
firmalar listeden çıkarılmaktadır.
E.
BĐRLEŞMĐŞ MILLETLER/AVRUPA EKONOMĐK KOMĐSYONU
TOPLANTILARI
Đhracatında dünya lideri olduğumuz kuru kayısı, kuru incir, çekirdeksiz kuru üzüm ürünlerinin
Birleşmiş
Milletler/Avrupa
Ekonomik
Komisyonu
(BM/AEK)
standartlarının
oluşturulması/revize edilmesi amacıyla çeşitli Teknik Toplantılar düzenlenmekte olup, bu
toplantılara
ülkemiz
adına
Ekonomi
Bakanlığı
temsilcileri
katılmaktadır.
Ekonomi
Bakanlığımızın kuru meyveler ile ilgili Standart tasarılarına ilişkin üyelerimiz görüşlerini talep
eden yazıları çerçevesinde geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da üyelerimizin görüşleri
Bakanlığımıza iletilmiştir.
Ayrıca, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Tarımsal Kalite
Standartları 62. Kuru ve Kurutulmuş Ürünler Uzmanlar Grubu Toplantısı 16-19 Haziran 2014
tarihlerinde Cenevre'de düzenlenmiştir. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu
(BM/AEK) Tarımsal Kalite Standartları 61. Kuru ve Kurutulmuş Ürünler Uzmanlar Grubu
toplantısında görüşülecek olan çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir standartlarına
ilişkin, Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetim Genel Müdürlüğü temsilcisi, Batı
Anadolu Bölge Müdürlüğü, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri ve sektör
temsilcilerinin katılımları ile bir toplantı gerçekleştirilmiş, toplantıda belirlenen ve Ege Kuru
Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliğimiz Yönetim Kurulu tarafından onaylanan görüş ve
önerilerimiz Bakanlığımıza iletilmiştir.
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) Tarımsal Kalite Standartları 62.
Kuru ve Kurutulmuş Ürünler Uzmanlar Grubu Toplantısı ise 29 Haziran-3 Temmuz 2015
11
tarihleri arasında Đzmir'de düzenlenecektir. Bu toplantıda görüşülecek incir, kayısı ve üzüme ait
standart değişiklikleri ile ilgili olarak 17 Nisan 2015 tarihinde Ekonomi bakanlığı Ürün
Güvenliği ve Denetimi genel Müdürlüğü temsilcileri, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim
Üyeleri, Birliğimiz ve üyelerimizin teknik uzmanlarının katılımı ile bir değerlendirme toplantısı
yapılmıştır.
Diğer yandan, 14-16 Nisan 2015 tarihlerinde Cenevre'de düzenlenecek olan Birleşmiş Milletler
Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) genel oturumunda kuru ve kurutulmuş ürünlere
ilişkin gerçekleştirilecek olan sergide sunulmak üzere Ekonomi Bakanlığımızın talebiyle çeşitli
boy ve ambalajlarda çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir ve antep fıstığı, ayrıca
tanıtım materyalleri hazırlanarak gönderimi yapılmıştır. Birleşmiş Milletler salonunda açılan
sergide ürünlerimizin büyük beğeni aldığı ve ülkemizin en iyi şekilde temsil edildiği
öğrenilmiştir.
F.
DĐĐB KAPSAMINDA ĐHRACAT
Üyelerimizin Birliğimize yaptığı sözlü başvurulardan, başta kuru meyve sektöründe düzenlenen
Dahilde Đşleme Đzin Belgeleri olmak üzere; hurma, thompson tipi kuru üzüm, kuş üzümü,
portakal-limon kabuğu, kuru meyve (kuru erik, kuru armut vb.), kuru üzüm için kullanılan
muhtelif parlatma yağları, kapari, yeşil karabiber, gümüş soğan vb. hammadde ithalini öngören
DĐĐB’lerin, belge özel şartları kısmında ayniyat tespitine ilişkin şerh eklendiği öğrenilmiştir. Bu
çerçevede Ekonomi Bakanlığı'na bir yazı iletilerek söz konusu hammaddeler kullanılarak
üretilen ürünlerde ayniyat tespitine ilişkin gümrüklerde çeşitli sıkıntıların yaşanması ve bu
sıkıntılar sebebiyle ayniyat tespitinin mümkün olmaması nedeniyle, düzenlenmiş ve
düzenlenecek olan Dahilde Đşleme Đzin Belgelerinde söz konusu ayniyat şerhinin kaldırılması
talep edilmiş, bu talebimiz üzerine bazı ürünler için DĐR otomasyondaki şerh koyulmasının
kaldırıldığı öğrenilmiştir.
12
G.
OKULLARDA KURU MEYVE DAĞITIMI, KURU MEYVE KAMU SPOTU
Geçtiğimiz dönemde Birliğimizce ülkemizde düşük miktarda olan kuru meyve tüketiminin
arttırılması ve tüketim alışkanlığı kazandırılması için okullarda kuru meyve dağıtımı için ilgili
Bakanlıklar nezdinde girişimlerimiz olmuştur. Bu girişimlerimizin de katkısıyla önümüzdeki
günlerde okullarda çekirdeksiz kuru üzüm dağıtılması beklenmektedir.
Bunun yanısıra Kuru Meyveler ile ilgili bir Kamu Spotu hazırlanarak yayımlanması, diğer
yandan ilköğretimden başlayarak liselere kadar tüm ders kitaplarının ilgili kısımlarına kuru
meyvelerin yararına dikkat çeken bilgilerin konulması, matematik problemlerine incir, üzüm,
kayısı v.d. meyve adlarının serpiştirilerek okul çağındaki çocuklarımızın kuru meyveleri daha
yakından tanımasının sağlanması, ayrıca ilköğretim okullarında kuru meyveler ve iyi tarım
uygulamaları ile ilgili çeşitli kompozisyon yarışmaları yapılarak bu konuda bir farkındalık
yaratılması konusunda da çalışmalar yürütülmesi planlanmaktadır.
H.
SEKTÖR KURULU VE TANITIM GRUBU TOPLANTILARI
Sekreteryası Birliğimizce yürütülen Kuru Meyve Sektör Kurulu ve Kuru Meyve Tanıtım Grubu,
geçtiğimiz yıl içerisinde Birliğimiz, Đstanbul ve Güneydoğu Anadolu Đhracatçı Birliklerinin
temsilcilerinin katılımıyla bir araya gelmiş, sektörümüzün yaşadığı sorunların görüşülmesi ve
Tanıtım Grubumunuzun çalışmaları hakkında değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Đ.
GIDA AR-GE PROJE PAZARI
Bilindiği üzere, gıda ve tarım sektörünün gelişimine katkı sağlamak, üniversite-sanayi işbirliğini
güçlendirmek, yeni teknoloji ve üretim metotları geliştirmek ve 2023 yılı için öngörülen 55
milyar dolarlık gıda ihracatı hedefine ulaşmak amaçlarına yönelik olarak 30’u yabancı olmak
üzere toplam 176 adet projenin sergilendiği “II. Uluslararası Gıda Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliği
03-04 Haziran 2013 tarihlerinde Đzmir’de Swissotel Grand Efes’te düzenlenmiştir.
Yürütme Kurulu Başkanlığını Yönetim Kurulu Başkanımız Birol Celep'in üstlendiği “III. Gıda
Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliği de 21-22 Nisan 2015 tarihlerinde Đzmir’de Swissotel Grand Efes’te
gerçekleştirilmiştir. Türkiye genelinde 450 proje başvurusu alınan etkinlikte, 18 başlık altında
gruplanan projelerin 49 hakem tarafından değerlendirilmiş, 450 projenin 179’u Gıda Ar-Ge proje
pazarında yarışmasına uygun bulunmuş ve en yüksek puana sahip 60 projenin sergilenmesi
kararlaştırılmıştır. Etkinliğin ilk gününde Ekonomi Bakan Yardımcımız Sayın Adnan Yıldırım,
Đzmir Belediye Başkan Yardmıcısı Sayın Sırrı Aydoğan ve Yürütme Kurulu Başkanı Sayın Birol
Celep tarafından açılış konuşması yapmıştır.
13
Sayın Adnan Yıldırım yaptığı açılış konuşmasında 18
trilyon dolarlık dünya ihracatının yaklaşık 1,5 trilyon
dolarlık kısmının tarım sektörüne ait olduğunu, her 100
dolarlık ihracatın 8 dolardan fazlasının tarım sektörü
tarafından yapıldığını vurgulayarak, Türkiye’nin 2023
yılı tarım vizyonunun tarımsal ekonomik büyüklük
açısından dünyanın ilk 5 ülkesi içerisinde yer almak ve
150 milyar dolar tarımsal hasıla ile 40 milyar dolar tarım ihracatına ulaşmak olduğunu ifade etti.
Açılış konuşmalarını takiben Ege Đhracatçı Birlikleri
Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk ile Gıda Ar-Ge
Proje Pazarı Yürütme Kurulu Başkanı Birol Celep
tarafından
Ekonomi
Bakan
Yardımcısı
Adnan
Yıldırım’a plaket takdimi yapılarak etkinlik programına
geçildi.
Etkinliğin ilk gününde Đzmir Ticaret Borsası Başkanı Sn. Işınsu KESTELLĐ'nin moderatörü
olduğu Tarımda Sürdürülebilirlik konulu bir panel düzenlenmiştir. Sayın Kestelli “Dünya uzun
yıllardır sürdürülebilirlik konusunda kafa yoruyor. Tarımın sürdürülebilirliği sorunu, bugün
insanlığın maruz kaldığı en yakıcı tehditlerden biri. Hızla büyüyen dünya nüfusu, her geçen gün
daha çok besine ihtiyaç duyuyor. Buna karşılık, ekilebilir alanların genişleme olanakları çok
kısıtlı ve ancak doğal alanlar ile yabani hayat ortamlarının yok edilmesiyle elde edilebiliyor.
1980’den 2011’e kadar dünya nüfusu yüzde 55 artarken, ekilebilir tarım arazilerindeki artış
sadece yüzde 5 olmuş. TÜĐK verilerine göre son 10 yılda Türkiye, tarım arazilerinin yüzde
10,4’ünü kaybetti. Bu veriler ışığında artık biliyoruz ki tarımsal üretimi artırmanın tek yolu birim
alandan daha çok ürün alınması, yani verimin artırılması.” sözleriyle paneli açmıştır. Panelde
FAO Türkiye Temsilcisi Sn. Melek ÇAKMAK tarafından "Sürdürülebilir Tarımda Đnovasyon ve
Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Rolü: FAO Perspektifi" konulu bir sunum gerçekleştirilmiştir.
Sonrasında Anadolu ETAP Taze Meyve Operasyonları Direktörü Sn. Tolga Mengi tarafından
"Sürdürülebilir
Tarım
Girişiminde
bir
Örnek:
Anadolu
Etap"
isimli
bir
sunum
gerçekleştirilmiştir.
Zeytinyağı üretim atığından üretilen ve doğada kendiliğinden yok olan biyobozunur gıda
ambalajından, meyve ve sebze tozları ile antioksidan aktivitesi arttırılmış çikolataya kadar birçok
14
yenilikçi ve özgün projenin sergilendiği etkinlikte 21 Nisan akşamı ilk üç dereceye giren projeler
açıklandı.
Türkiye Đhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet
Büyükekşi, Ege Đhracatçı Birlikleri Koordinatör
Başkanı Sabri Ünlütürk ile Gıda Ar-Ge Proje
Pazarı Yürütme Kurulu Başkanı Birol Celep
tarafından ödülleri verilen projeler şu şekilde
sıralandı; 15 bin TL.’lık birincilik ödülünü Ege
Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Temel Eczacılık
Bilimleri Bölümü, Analitik Kimya Anabilim Dalı’ndan Ece Ekşin, Gülşah Çongur ve Arzum
Erdem Gürsan gıdalarda glütenin elektrokimyasal tayinine yönelik kullan-at sensör teknolojisi
projesi ile kazandı. 10 bin TL.’lık ikincilik ödülünü Necmettin Erbakan Üniversitesi,
Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü’nden Mustafa Kürşat Demir’e
ısıl olmayan teknolojiler ile buğday rüşeymi stabilizasyonu projesi ile aldı. 7 bin 500 TL.’lık
üçüncülük ödülünün sahibi ise Gaziantep Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü’nden Aykut
Önder Barazi ve Bengisu Erşan’ın birlikte hazırladığı erimeyen lokum dondurması projesinin
oldu. Ayrıca üç projeye 1 bin 500 TL.’lık mansiyon ödülü verilirken, Đzmir’li iki lise öğrencisi
de yarışmanın en genç katılımcıları olarak yaratıcı fikirleri ile özel ödüllere sahip oldu.
Etkinliğin ikinci gününde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nden Prof.
Dr. Uygun Aksoy'un moderatörlüğünde Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük ve
Pınar Enstitüsü Direktörü Ümit Savcıgil’in konuşamacı olarak katıldığı “Başarı Öyküleri”
konulu bir panel de gerçekleştirilmiştir.
15
IV.
ULUSLARARASI ĐŞBĐRLĐKLERĐ
Birliğimiz, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da International Federation of Organic
Agriculture Movements (IFOAM), Avrupa Kuru Meyve, Kabuklu Yemişler, Konserveler ve
Benzeri Ürünler Ticaret Federasyonu (FRUCOM), Uluslararası Kabuklu ve Kuru Meyveler
Konseyi (INC) üyeliklerini ve bu kurumlarla kurduğu yakın işbirliğini devam ettirmiştir.
A.
FRUCOM
Birliğimiz 2004 yılından beri FRUCOM’un gözlemci üyesi olup, AB’ye yönelik kuru meyve
ihracatımızda karşılaşılan güçlüklerin aşılması için FRUCOM ile sürdürdüğümüz işbirliği bu yıl
da devam etmiştir.
Almanya’nin Hamburg kentinde 13 Kasim 2014 tarihinde düzenlenen ve FRUCOM’un gözlemci
statüsündeki üyelerine açik olan toplantisina Yönetim Kurulu Başkan Yardımıcımız Gürcan Şen,
Üyemiz Nejat Almış, Genel Sekreterliğimiz Şefi Ece Tırkaz ve Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Uygun Aksoy katılım sağlamıştır.
Prof. Dr. Uygun Aksoy, toplantıda kuru kayisida kükürt limitleri ile ilgili bir sunum
gerçekleştirmiştir. Kaliforniya Almond Board’dan Gabriele Ludwig’in, Findik Ihracatçilari
Birliği’ni temsilen Dursun Oğuz Gürsoy’un, INC Genel Sekreteri Goretti Guasch’in
açiklamalari, FRUCOM temsilcilerinin Rusya’nin belirli gida ürünleri için AB üyesi ülkelere
uyguladiği ithalat yasağinin FRUCOM üyelerine etkisi ile ilgili açıklamaları dinlenmiş, bilgi
edinilmiştir.
Ayrıca, FRUCOM yetkililerince AB’nde yerleşik alicilarin Türkiye’den ithal ettikleri kuru
incirlerde kmyasal madde kullanildiğina dair ulusal otoritelerine bildirimde bulunduklari ve AB
Komisyonu yetkilisi Frans Verstraete’nin konu ile ilgili olarak Türk otoritelerinden bilgi
istendiği ifade edilmiş ve konunun aydinlatilmasi talep edilmiştir. Bu çerçevede ülkemizin
gerekli çalışmaları yaptığı konusunda bilgi verilmiştir.
B.
AVRUPA KURU MEYVELER GÜNÜ
29. Avrupa Kuru Meyveler Toplantisi 14 Kasim 2014
tarihinde Hamburg’ta Grand Elysee Otel’in Konferans
Salonunda düzenlenmiştir. Toplantıya Yönetim Kurulu
Başkan Yardımıcımız Gürcan Şen, Üyemiz Nejat Almış,
Genel Sekreterliğimiz Şefi Ece Tırkaz ve Ege Üniversitesi
16
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uygun Aksoy katılım sağlamıştır. Waren-Verein Der Hamburger Börse
Kuru Meyveler ve Kabuklu Yemişler Bölümü Başkani Frank Rump’ın açılış konuşmasini ve
moderatörlüğünü yaptığı toplantıda, Frucom Başkani Martin Rome FRUCOM’un çalişmalari
hakkinda bilgi vermiş, Waren-Verein Der Hamburger Börse Ceo’su Dr. Helena Melnikov,
FRUCOM Genel Sekreteri Christine Moser, Eurofins Labaratuvarindan Jochen Riehle ve
Dfa’dan Thomas Jones, California Almond Board’dan Gabriele Ludwig ve ülkemiz adina Ece
Tırkaz bir sunum yapmış ve sunumunda kuru meyvelerin üretim ve ihracatina ilişkin bilgiler ve
kuru meyve tanitim grubu hakkinda bilgi vermiştir.
C.
INC-ULUSLARARASI KABUKLU VE KURU MEYVELER KONSEYĐ
INC 1983 yılında kuru ve kabuklu meyvelerin ticareti, üretimi, dağıtımı ve tüketimi ile ilgili tüm
kesimleri bir çatı altında toplamak üzere kurulmuş bir organizasyondur. Kabuklu ve kuru
meyvelerin sağlık üzerine etkileri, besin değerleri, istatistikler, standartlar ve yönetmelikler
konusunda uluslararası bir kaynak olan INC’nin yaklaşık 50 ülkeden üyesi bulunmaktadır.
Birliğimizin INC’ye üyeliği 2014 yılında da devam etmiştir. INC’ye ülkemizin üretiminde dünya
lideri olduğu ürünler ile ilgili üretim ve ihracat istatistikleri verilmekte, her yıl düzenlenen dünya
Kongrelerine katılım sağlanarak ülkemiz adına bir sunum yapılmaktadır.
INC’nin 33. Dünya Kabuklu ve Kuru Meyveler Kongresi 20-22 Mayıs
2014 tarihlerinde Melbourne’de düzenlenmiştir. Birliğimiz temsilcileri
Kongre oturumlarına, Sn. Osman ÖZ INC Yürütme Kurulu toplantısına
katılmış, aynı zamanda ülkemiz adına bir sunum gerçekleştirmiştir.
Kongre’ye katılan INC Bilimsel Komite üyesi Prof. Dr. Uygun Aksoy
tarafından hazırlanan rapor ve Kongre süresince yapılan sunumlar
üyelerimize iletilmiştir.
17
V.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM
A.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM REKOLTE TAHMĐN ÇALIŞMALARI
2014-15 Sezonu Ege Bölgesi Çekirdeksiz Kuru Üzüm Rekoltesi tespit çalışmaları 07.07.201423.07.2014 tarihleri gerçekleştirilmiş ve 2014/15 ürün yılı çekirdeksiz kuru üzüm rekolte
miktarının, hava koşullarının normal düzeylerde devam etmesi halinde 328.167 ton olarak
gerçekleşeceği tahmin edilmiştir.
Aşağıdaki tabloda yıllar itibariyle bağ alanları ve rekolte miktarları sunulmuştur.
Tablo 4: Sezonlar Đtibariyle Bağ Alanı / Rekolte Miktarı
SEZON
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
BAĞ ALANI (DEKAR)
761.310
783.730
794.180
812.116
820.850
850.790
861.560
854.420
850.420
849.715
849.715
849.715
849.715
967.606
983.559
REKOLTE (TON)
255.000
200.000
210.000
200.000
250.000
220.000
274.000
240.000
310.000
270.000
248.547
268.949
310.000
242.635
328.167
Grafik 2: Sezonlar Đtibariyle Bağ Alanı / Rekolte Miktarı
18
B.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ĐHRACATI
Tablo 5: Sezonlar Đtibariyle Ç.K.Üzüm Đhracatı
SEZON
2000/01
2001/02
2002/03
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
2008/09
2009/10
2010/11
2011/12
2012/13
2013/14
2014/15*
ĐHRACAT (TON)
234.653
206.466
208.281
194.564
241.091
208.252
267.180
197.133
282.065
209.700
207.403
215.460
248.333
189.946
170.370
(*)31 Mart 2015 itibariyle
Grafik 3: Sezonlar Đtibariyle Çekirdeksiz Kuru Üzüm Đhracatı
(*)31 Mart 2015 itibariyle
2013/2014 sezonunda 93 ülkeye çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı yapılmış olup aşağıdaki tablodan
görüleceği üzere değer olarak en fazla çekirdeksiz kuru üzüm ihraç ettiğimiz ilk 10 ülkeye
yapılan ihracatımız, toplam gelirimizin %88'ini oluşturmaktadır. AB ülkelerine yapılan ihracat
gelirimiz toplam çk üzüm ihraç gelirimizin %84'ünü oluşturmaktadır.
19
Tablo 6: Birlikler Bazında Çekirdeksiz Kuru Üzüm Đhracatı
01/09/2012 - 31/08/2013
01/09/2013 - 31/08/2014
01/09/2013 - 31/03/2014
01/09/2014 - 31/03/2015
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
EĐB
246.253
530.485
182.686
453.303
105.816
277.186
166.720
300.238
KĐB
1.086
2.996
1.061
3.330
856
2.603
1.165
2.236
ĐĐB
361
958
285
1.136
105
520
387
723
AKĐB
345
803
356
653
143
411
382
650
40
112
277
535
12
49
242
440
OAĐB
5
31
126
328
76
208
2
19
GAĐB
309
650
137
321
43
130
1.163
1.747
DAĐB
14
28
15
20
4
11
2
5
BAĐB
0
0
1
6
0
1
254
284
ĐMMĐB
0
2
2
6
0
1
1
7
DKĐB
23
45
0
0
0
0
8
15
ĐTKĐB
20
60
0
0
0
0
0
0
Genel
248.456
536.171
184.946
459.638
107.055
281.119
170.326
306.364
DENĐB
Toplam
Tablo 7: Başlıca Ülkeler Đtibariyle Çekirdeksiz Kuru Üzüm Đhracatı
01.09.2012-31.08.2013
BĐRLEŞĐK
01.09.2013-31.08.2014
01.09.2013-31.03.2014
01.09.2014-31.03.2015
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
69.370
153.012
51.833
128.778
30.755
78.468
40.637
75.753
ALMANYA
44.216
98.437
27.318
71.681
17.658
47.658
28.165
51.132
HOLLANDA
27.690
56.549
19.988
49.580
11.554
30.245
21.265
38.208
ĐTALYA
17.293
35.975
15.878
39.263
10.540
27.219
12.540
22.988
FRANSA
14.724
32.459
13.092
34.136
8.109
22.211
9.817
18.220
AVUSTRALY
14.487
30.032
11.384
24.021
4.249
10.150
6.036
10.088
BELÇĐKA
14.609
29.876
9.718
23.862
5.482
14.170
8.827
15.232
KANADA
8.087
16.840
5.562
13.185
3.477
8.956
5.275
9.062
ĐSPANYA
4.855
10.503
5.026
12.313
2.091
6.124
4.219
7.024
ĐRLANDA
4.093
8.715
3.232
7.363
1.726
4.493
2.767
4.417
219.424
472.399
163.031
404.182
95.641
249.694
139.548
252.124
29.032
63.772
21.915
55.457
11.414
31.424
30.822
54.303
248.456
536.171
184.946
459.638
107.055
281.119
170.370
306.428
KRALLIK
A
ĐLK 10 ÜLKE
TOPLAM
DĐĞ.ÜLKELER
TOPLAM
20
Grafik 4: 2013/14 Sezonunda Başlıca Ülkelerin Türkiye Geneli Ç.K. Üzüm Đhracatındaki
(Gelir) Payları
2013/14 sezonunda hedef ülkelere yapılan çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının 5.028 ton, ihracat
gelirimizin 13.5 milyon dolar olduğu görülmektedir. Sektörümüz için belirlenmiş olan Hedef
Ülkelere yapılan çekirdeksiz kuru üzüm ihracat tablosu aşağıda sunulmuştur.
Tablo 8: Hedef Ülkelere yapılan ÇK Üzüm Đhracatı
ÜLKE
01.09.2012-
01.09.2013-
01.09.2013-
31.08.2013
31.08.2014
31.03.2014
MĐKTA
DEĞER
MĐK
DEĞER
R
(1000$)
TAR
(1000$)
(TON)
(TON
)
MIKT
01.09.201431.03.2015
DEĞE
MĐKT
DEĞE
MĐKT
DEĞE
AR
R
AR
R
(TON)
(1000$
(TON)
(1000$
AR %
R%
DEĞĐŞ
DEĞĐŞ
ĐM
ĐM
)
MIKTAR
DEĞER
%
%
DEĞĐŞĐM
DEĞĐŞĐ
)
M
RUSYA
2.740
6.589
2.270
6.701
-17
2
1.400
4.229
2.313
4.901
65
16
JAPONYA
1.447
3.517
1.614
4.331
12
23
850
2.366
1.124
2.513
32
6
ÇĐN
618
1.425
521
1.591
-16
12
301
896
391
830
30
-7
BREZĐLYA
137
263
635
1.163
364
342
47
106
1.242
1.967
2.543
1.756
ABD
77
194
69
209
-10
8
69
208
387
948
461
356
MALEZYA
76
158
72
173
-5
9
27
91
262
400
870
340
182
407
46
130
-75
-68
44
123
44
91
0
-26
ENDONEZYA
3
7
4
12
33
71
4
9
3
5
-25
-44
HINDISTAN
0
0
0
0
0
0
0
0
5.279
12.560
5.231
14.308
-1
14
2.742
8.028
5.765
11.654
110
45
243.176
523.611
179.7
445.330
-26
-15
104.31
273.09
164.60
294.77
58
8
4
1
5
4
107.05
281.11
170.37
306.42
59
9
5
9
0
8
G. KORE
HEDEF ÜLK.
TOPLAM
DĐĞER
ÜLKELER
TOPLAM
15
248.456
536.171
184.9
46
459.638
-26
-14
21
C.
Ç. K. ÜZÜMDE PESTĐSĐT KALINTISI SORUNUNA ĐLĐŞKĐN
ÇALIŞMALARIMIZ
2009/10 sezonundan itibaren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliğimiz, Đzmir
Ticaret Borsası, Alaşehir Ticaret Borsası, Salihli Ticaret Borsası, Manisa Ticaret Borsası, Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) Manisa, Đzmir ve Denizli Đl Müdürlükleri, Bornova
Zirai Mücadele Araştırma Đstasyonu, Manisa Bağcılık Araştırma Đstasyonu, Tariş Üzüm Birliği
katkı ve destekleri ile Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi koordinatörlüğünde yürütülen
“Çekirdeksiz Kuru Üzümde Verim, Kalite ve Gıda Güvenliğini Artırma” projesi 2014/2015
sezonunda da devam etmiştir.
Söz konusu proje çerçevesinde üreticilere yönelik olarak hazırlanan “Kurutmaya Yönelik Sultani
Çekirdeksiz Üzüm Yetiştiriciliği” el kitapçığı ve “EK-3 Bilgi Notu bağa ruhsatlı ilaçlar ve MRL
değerleri listesi” kitapçığından 1.000’er adet, ayrıca Kalıntı ve Okratoksin-A ile ilgili
bilgilendirme Afiş ve Broşürlerinden 500’er adet dağıtılmıştır.
2015/2016 sezonu öncesinde ise “Kurutmaya Yönelik Sultani Çekirdeksiz Üzüm Yetiştiriciliği”
el kitapçığı ve “EK-3 Bilgi Notu bağa ruhsatlı ilaçlar ve MRL değerleri listesi” kitapçığından
10.000’er adet ayrıca Kalıntı, Okratoksin-A ve Salkım Güvesi ile Mücadele ile ilgili
bilgilendirme Afiş ve Broşürlerinden 1000’er adet yaptırılıp üretim bölgelerinde paydaşlara
dağıtılacaktır.
BÖLGESEL GÖZLEMLER
2015/16 ÇKÜ sezonu bağlarda budamalar Aralık ayında başlamış ve Şubat ayı sonuna kadar
devam etmiştir. Çoğu bölgede bilinçsizce ve yanlış budamalar, gereğinden fazla verim çubuğu
ve göz bırakılan asmalar ile verim çubuğu olarak bırakılan kış sürgünlerinde de ölükol hastalığı
belirtileri bağlarda tespit edilmiştir. 2014/15 sezonu bağlarda uyanma 05-10 Mart 2014
22
tarihlerinde, 2015/16 sezonu ise bağlarda uyanmalar 10-15 Mart 2015 tarihlerinden itibaren
başlamıştır. Son yıllarda özellikle Alaşehir, Sarıgöl ve Salihli bölgesi bazı bağların gözlerinin
uyanmalarında sıkıntılar gözlenmiş, sebeplerinin bir önceki üretim sezonunda kullanılan aşırı
bitkisel üretim girdilerinden (hormon, bitki gelişim düzenleyici ve yaprak gübresi)
kaynaklandığı, ayrıca kısmen ölükol ve erken dönemde meydana gelen don zararının da
olabileceği tespit edilmiştir.
Bölgelere göre değişse de genel olarak Sultani Çekirdeksiz üzümde çiçekleme dönemi geçen yıl
ile aynı zamanda 10-15 Mayıs 2014 tarihinden itibaren kademeli olarak başladığı tespit
edilmiştir.02 Haziran 2014 tarihinde Manisa merkeze bağlı Muradiye-Göksu-Üçpınar-Çamköy
hattında yaklaşık 5.000 da bağ alanında %30 ila % 70 oranlarında, ayrıca 17-18 Haziran 2014
tarihlerinde Alaşehir’in Ilgınköy ve Tepeköy bölgelerinde yaklaşık 1000 da bağ alanında %10 ile
%25 oranlarında salkım ve sürgünlerde dolu zarar meydana gelmiştir.
Genel olarak, Sultani Çekirdeksiz üzümde tatlı su yürüme (ben düşme) dönemi 10-15 Temmuz
2014 tarihinden itibaren başladığı tespit edilmiştir.Rekolte ve sezon boyunca saha çalışmalarında
yaptığımız şeker ölçümleri sonrasında tespit ettiğimiz, bölgelerin ortalama şeker değerleri geçen
yıla göre ortalama 3 brix, iki yıl öncesine göre de ortalama 1 brix geriden geldiği tespit
edilmiştir. Sofralık Sultani Çekirdeksiz üzümün hasat izni 11 Ağustos 2014, ihracat izni ise 13
Ağustos 2014 olarak yetkili kurumlarca tespit edilmiştir. Kurutmalık Sultani Çekirdeksiz
üzümün hasat dönemi genel olarak 20 Ağustos 2014 tarihinden itibaren başlamıştır.
Tüm bölgede özellikle duvar ve kısa T destek sistemi ile tesis edilmiş bağlarda kış ve yaz
budamalarının, yaprak alma işlemlerinin bilinçsizce yapılmasından dolayı bazı salkımlarda
güneş yanıklığı ve beslenme eksiklikleri gözlenmiştir. Geçtiğimiz yıl önemli sorun olarak
görülmeyen salkımdaki uç kurumaları, bu yıl özellikle salkım yükü fazla olan yüksek verimli ve
bilinçsiz yaprak alımı yapılan bağlarda tespit edilmiştir. Her yıl olduğu gibi 2014/15 sezonu
sonunda üzüm sergi yerlerinden tüm üretim bölgelerini temsil edebilecek şekilde toplam 200
adet çekirdeksiz kuru üzüm hammaddeleri toplanmış, toplanan numunelere pestisit ve ağır metal
analizleri yaptırılmış, sonuçları kapsamlı rapor halinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile
Ekonomi Bakanlığı’na gönderilmiştir. Ayrıca Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü yetkilileri ile
pestisit sonuçları toplantı düzenlenerek aktarılmış, yapılması gerekenler ve alınması gereken
önlemler tartışılmıştır. Söz konusu rapor sonuçlarını değerlendiren Ege Kuru Meyve ve
Mamulleri Đhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu;
23
a) Türkiye’de tarımsal ürünler içinde ilk ve tek olan söz konusu çalışma sonuçlarının
Bakanlıkları tarafından da önümüzdeki dönemde ürüne yönelik alınacak önlemler ve
uygulamalar için referans teşkil edebileceği,
b) GTHB Đl Müdürlükleri tarafından hasat öncesinde bağlardan ve hasat sonrası üretici kurutma
(sergi) yerlerinden, izleme amaçlı olarak her yıl rastgele alınacak örneklerin pestisit
analizine tabi tutulması sonrasında kalıntılı olarak belirlenen ürünler için cezai yaptırım
uygulanmasının da etkili sonuçlar doğuracağı,
c) Kalıntı riski olmayan Biyoteknik Mücadele yöntemlerinde olduğu gibi bağa ruhsatlı
Biyopreparatların
da
Bakanlığımızca
“Tarımsal
Destekler”
kapsamına
alınarak
üreticilerimizce kullanımının teşvik edilmesinin kalıntıyı azaltabilme ve güvenilir gıda
tüketimi konusunda çok önemli bir uygulama olacağı,
d) Çekirdeksiz kuru üzüm üreten bölgelerde (Manisa, Đzmir ve Denizli) bağa ruhsatlı aktif
maddelerden AB ve Türkiye MRL değeri yüksek olanların kullanılmasının sağlanması için
pestisit kalıntısı sorunun aşılmasını teminen gereken girişimlerin yapılması hususunda
yardım talep etmiştir.
D.
VERIM, KALITE VE GIDA GÜVENLIĞINI ARTIRMA PROJESI
TOPLANTILARI
Kuru meyve çalıştayında dile getirilen sorunların çözümüne katkıda bulunabilmek adına
Yönetim Kurulumuzca üretim bölgelerinde ilgili Ticaret Borsaları, Tarım Đl ve Đlçe Müdürlükleri
temsilcileri
ve
ihracatçı
üyelerimizin
katılımıyla
devam
toplantıları
düzenlenmesi
kararlaştırılmıştır.
Bu toplatıların ilki Salihli Ticaret Borsası’nda 1 Nisan 2015, Çarşamba günü düzenlenmiş,
ikincisi 14 Nisan 2015 tarihinde Manisa Ticaret Borsası’nda gerçekleştirilmiştir.
Toplantılarda III. Gıda Ar-Ge Proje Pazarı etkinliğinin hakkında bilgi verilerek etkinliğimize
katkıda bulunulması talep ve davet edilmiş, ayrıca çekirdeksiz kuru üzümde yaşanan sorunlar,
yeni sezondan beklentiler ve sezonda yapılabilecek işbirlikleri konusu görüşülmüştür.
Toplantıya çekirdeksiz kuru üzüm üreticileri, tüccarları, ihracatçıları, tarim il ve ilçe
müdürlükleri, Ege Üniversitesi, araştırma istasyonları, ürün borsaları, ziraat ve ziraat
mühendisleri odası yetkililerince katılım sağlanmıştır.
24
Ayrıca 28 Nisan 2015, Salı günü çekirdeksiz kuru üzümde yaşanan sorunların çözümü ve
kurumlar arası işbirliğinin güçlendirilmesini teminen Birliklerimiz hizmet binasında Manisa
Valimiz, Manisa Tarım Đl Müdürümüz, Manisa Ticaret Borsası Başkanımız, Salihli Ticaret
Borsası Başkanımız, Alaşehir Ticaret Borsası Başkanımız, Đzmir Ticaret Borsası Başkanımız,
Prof. Dr. Ahmet Altındişli ve Yönetim Kurulu Üyelerimizin katılımıyla bir toplantı
düzenlenecektir.
E.
BAĞLARDA SALKIM GÜVESĐ ĐLE MÜCADELEDE KULLANILAN
BĐYOTEKNĐK MÜCADELE YÖNTEMLERĐNĐN YAYGINLAŞTIRILMASI
ÇALIŞMALARI
2015/16 sezonu mart ayı içerisinde Ege Đhracatçı Birlikleri, Bornova Zirai Mücadele Araştırma
Đstasyonu ve çiftleşmeyi engelleme tekniğinin uygulanmasında kullanılan feromon yayıcıları
üreten firmaların temsilcileri ve konu uzmanları, bu tekniği daha fazla üreticiye öğretmeyi ve
doğru kullandırmayı amaçlayarak önemli Sultani Çekirdeksiz üzüm yetiştiriciliği yapılan Salihli,
Saruhanlı ve Menemen ilçelerinde ziraat odaları toplantı salonlarında ve köy kahvelerinde üretici
eğitimleri düzenlemiştir. Söz konusu yöntemi kullanan üreticilere Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı’nca 2015 yılında dekar başına 35 TL destek verilmektedir. Konu ile ilgili broşür ve
afişler hazırlanarak eğitim ve yayım çalışmalarına tüm sezon boyunca devam edilecektir.
25
F.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM STANDART ÇALIŞMALARI
2014/15 sezonu çekirdeksiz kuru üzümler için tane adedi belirlenmesi amacıyla Birliğimiz teknik
personeli 01-02 Ekim 2014 tarihlerinde 21 adet çekirdeksiz kuru üzüm işletmesini ziyaret etmiş
ve konu ile ilgili incelemeler yapmış, diğer yandan firma ziyaretleri esnasında firma
yetkililerince özellikle kuru üzümlerde aşırı renk kararmalarının yanında küflü tanede ve
gelişmemiş tane oranlarında da artışların olduğu ve yaşanan sıkıntıların önüne geçilebilmesini
teminen TS 3411 Çekirdeksiz Kuru Üzüm standardının 2014 mahsulü için bazı maddelerinin
farklı uygulanmasının yerinde olacağı beyan edilmiştir.
Birliğimiz Ziraat Mühendisinin üzüm üretim bölgelerinde yaptığı çalışmalar çerçevesinde;
2014/15 çekirdeksiz kuru üzüm üretim sezonu boyunca ve özellikle hasat döneminde iklim
şartlarının normalden daha yağışlı seyretmesi, rekoltenin ve de asma başına düşen salkım
sayısının fazla olmasından dolayı üzüm tanelerinde şeker oranlarının istenen seviyelere
ulaşmamış olduğu, aşırı yüklü asmaların salkımlarında yoğun uç kuruması sıkıntıları yaşandığı,
üzüm kurutma sergi yerlerinde aşırı çiğ yağışları, çoğu bölgede sergi yerlerine yağmur
yağışlarının görülmesi ve üzüm kuruma süresinin uzamasından dolayı çekirdeksiz kuru üzümde
kalite bozuklukları meydana geldiği anlaşılmıştır.
Teknik heyetimizin firma ziyaretleri ve ihracatçı üyelerimizin Birliğimize yaptıkları sözlü
başvurular ışığında konuyu değerlendiren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği
Yönetim Kurulumuz, ihracatçılarımızın herhangi bir sorun yaşamadan alıcılarının taleplerini
karşılayabilmelerini teminen, Ekonomi Bakanlığı batı Anadolu Bölge Müdürlüğü'ne başvuruda
bulunulmuştur.
Bölge Müdürlüğünden alınan cevabi yazıda; TS 3411 Çekirdeksiz Kuru Üzüm Standardı 4.2.2.
Grup ve Tip Özellikleri bölümünde yer alan Çizelge 2’nin, 2014 ürünü çekirdeksiz kuru üzümler
için aşağıdaki şekilde uygulanmasının, 07.11.2014 tarih, 34947786/325.01.01.48 sayılı Ekonomi
Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nce uygun görüldüğü bildirilmiştir.
26
4.2.2 Grup ve Tip Özellikleri
Ağartılmış üzümler, kurutulmadan önce veya kurutulduktan sonra kükürt dioksitle ağartma işleminden geçirilmiş
olmalıdır.
Üzümlerin tip özellikleri değerleri Çizelge 2’de verilen değerlere uygun olmalıdır.
Çizelge 2. Ağartılmamış ve Ağartılmış Kuru Üzümlerin Tip Özellikleri
Tip
Ağartılmamış Tip
No
Renk Grubu Kütlece
1
2
I
3
II
III
Puanlama
4
IV
Standart puan
Puanlama
+/- % 10 toleranslı puan
(Ürün Yılı 2013 Olanlar)
+%10 /- % 15 toleranslı puan
(Ürün Yılı 2014 Olanlar)
7
5
15
65
15
950
855
1045
855
1093
8
20
30
40
10
700
630
770
630
805
9
40
44
14
2
470
423
517
423
541
10
56
38
6
-
336
302
370
302
386
11
70
30
-
-
220
198
242
198
253
7
10
20
55
15
875
788
963
788
1006
8
26
34
32
8
610
549
671
549
702
9
45
11
12
2
425
383
468
383
489
10
64
30
6
-
304
274
334
274
350
11
75
25
-
-
200
180
220
180
230
Ağartılmış Tip No
(1)
Açık sarı veya buna yakın renkteki taneler
(2)
Açık Kahverengi veya buna yakın renkteki taneler
(3)
Koyu kahverengi veya buna yakın renkteki taneler
(4)
Siyah renkli taneler
Not a) - Standart puanlar ve toleranslar arasında kalmak kaydıyla her tipteki renk yüzdeleri değişebilir.
Not b) - Standart puanın hesaplanması için:
-7 ve 8 numaralı tiplerin renk gruplarında verilen değerlerle sırasıyla 0, 5, 10 ve 15 değerleriyle çarpılarak
- 9 numaralı tipin renk katsayıları, sırasıyla 0, 5, 15, 20 değerleriyle çarpılarak,
-10 ve 11 numaralı tipin renk katsayıları da sırasıyla 1, 5, 15, 30 değerleriyle çarpılarak standart puan bulunur.
-
TS 3411 Çekirdeksiz Kuru Üzüm Standardı 4.2.4. Boy Özellikleri bölümünde yer alan Çizelge 5’in 2014 ürünü
çekirdeksiz kuru üzümler için aşağıdaki şekilde uygulanacaktır.
4.2.4 Boy Özellikleri
Her kalite sınıf için uygun olan boylama, 100 gr’daki azami tane sayısına göre yapılır. Bu boylar, Çizelge 5’te
verilen değerlere uygun olmalıdır.
Çizelge 5. Tane Sayısına Göre Üzüm Boyları (c)
Çok iri
(Jumbo)
Đri
(Standart)(d)
Orta
(Medium)
Küçük
(Small)
Çok küçük
(Small - Small)
Ürün Yılı 2013 Olanlar
200’e
kadar
201-300
301-400
401-500
501 ve üzeri
Ürün Yılı 2014 Olanlar
240’a
kadar
241-330
331-440
441-600
601 ve üzeri
100 gr’daki tane adedi
(c)
Đçinde bulunulan yıl ve bir önceki yıla ait uygulanacak “Tane Sayısına Göre Üzüm Boyları” çizelgeleri her yıl Ekim
ayı içerisinde TAREKS’te ilan edilir.
(d)
Standart boyda çekirdeksiz kuru üzümlerin en az % 98’i, 7 mm’lik kalburun üzerinde kalacak irilikte olmalıdır.
27
G.
ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ÜRETĐCĐ ÜLKELER KONFERANSI
Her yıl çekirdeksiz kuru üzüm üreticisi ülkelerin katılımıyla farklı bir ülkede gerçekleştirilen
“Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı”, bu yıl 09-12 Kasım 2014
tarihlerinde Arjantin’in San Juan kentinde gerçekleştirilmiştir.
Konferansa Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Avustralya, Güney Afrika, Şili ve ülkemizden
toplam 40 delege katılım sağlamıştır. Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği
Yönetim Kurulu’nun 04.08.2014 tarihli kararı 2014 Uluslararası Çekirdeksiz Kuru üzüm Üretici
Ülkeler Konferansı’na Yönetim Kurulu Başkanı Birol CELEP, Yönetim Kurulu Üyesi ve Sektör
Kurulu-Tanıtım Grubu Başkanı Osman ÖZ, Üye Yurtcan BĐRYOL, Birliklerimiz Basın ve
Halkla Đlişkiler Şube Müdürü Necdet KÖMÜR ile ayrıca, Ekonomi Bakanlığı hracat Genel
Müdürlüğü Tarım Dairesi Başkanı Tayfun KILIÇ katılmıştır. Birliklerimiz temsilcilerinin yanı
sıra Konferansa ülkemiz Çekirdeksiz Kuru Üzüm Sektör temsilcileri olarak Tariş üzüm Koop.
Birliği’nden üç, Özgür Tarım Ürünleri A.Ş.’den bir temsilci katılmıştır.
Konferansa katılan delegeler, 2014/15 ürün yılına ait dünya çekirdeksiz kuru üzüm arz ve talep
koşullarını değerlendirmiş ve Sultaniye/Naturel tipi çekirdeksiz kuru üzüm çeşitlerinden oluşan
dünya geneli kuru üzüm arz miktarının 2014/15 ürün yılında bir önceki sezona göre %7 oranında
artışla 1.346.330 ton olacağı tahmin edilmiştir.
Golden tipi çekirdeksiz kuru üzüm arzının yeni sezonda bir önceki sezona göre %25 oranında
azalarak 76.804 ton olarak gerçekleşmesi beklenirken, kuş üzümü arzının %36 oranında artarak
36.271 ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmiştir.
Konferans’ta kayda alınan 2014 çekirdeksiz kuru üzüm üretim tahmini tablosu aşağıda
sunulmuştur.
28
Tablo 9: Dünya Ç. K. Üzüm (Bütün rakamlar paketlenmiş metrik tondadır.)
2014 International Seedless Dried Grape Producing Countries Conference Statistics
Country
Estimated
Estimated
Estimated
Total
Estimated
Balance
Estimated
Estimated
Planned
Surplus
physical
production
production
estimated
invoiced
available
invoiced
physical
carryout
stocks to
stock
Northern
Southern
available
domestic
for export
export
stock as at
required
estimated
31/08/2014
Hemisphere
Hemisphere
product
sales
marketing
sales
31/08/2015
to
sales and
1/10/2014
28/02/2014
for
1/9/2014
1/9/2014
maintain
planned
marketing
to
to
supply
carryout
31/8/2015
31/8/2015
between
seasons
Greece
Iran
Turkey
USA
0
5.000
5.000
5.000
0
0
0
0
0
5.000
145.000
150.000
40.000
110.000
100.000
10.000
0
10.000
25.000
328.000
353.000
50.000
303.000
270.000
33.000
0
33.000
100.891
276.389
377.280
185.474
191.806
89.710
102.096
102.096
0
25.000
25.000
0
25.000
25.000
0
0
0
180.000
180.000
150.000
30.000
30.000
0
0
0
Uzbekistan
China
0
Argentina
0
27.000
27.000
7.000
20.000
20.000
0
0
2.000
Australia
1.450
12.250
13.700
12.750
950
950
0
0
0
Chile
6.600
55.250
61.850
2.000
59.850
59.850
7.600
0
7.600
S. Africa
2.500
46.000
48.500
11.000
37.500
34.000
3.500
3.500
0
India
0
105.000
105.000
105.000
0
0
0
0
0
Total
141.441
959.389
245.500
1.346.330
568.224
778.106
629.510
156.196
105.596
52.600
2013
117.719
852.573
288.970
1.259.262
539.117
720.145
605.200
112.666
106.019
9.505
20%
13%
-15%
7%
5%
8%
4%
39%
0%
453%
% Diff
Tablo 10: Dünya Goldens & Kuş Üzümü (Bütün rakamlar paketlenmiş metrik tondadır.)
Country
Estimated physical stock
31/08/2014
Goldens
Total
Estimated
Currants
Total
Estimated
estimated
physical
Estimated
estimated
Production
available
stock
production
available
2014 crop
product for
31/08/2014
2014 crop
product for
marketing
marketing
Greece
0
0
0
5.000
22.000
27.000
Iran
0
30.000
30.000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
USA
7.220
15.884
23.104
1.337
2.179
3.516
Indıa
0
30.000
Uzbekistan
0
0
0
0
0
0
China
0
0
0
0
0
0
Argentina
0
250
250
0
0
0
Australia
0
0
0
1.125
1.930
3.055
Turkey
0
350
9.750
10.100
400
0
400
S. Africa
1.000
12.350
13.350
0
2.300
2.300
Total
8.570
98.234
76.804
7.862
28.409
36.271
2013
5.240
97.441
102.681
2.925
23.751
26.676
% Diff
64%
1%
-25%
169%
20%
36%
Chile
29
VI.
A.
KURU ĐNCĐR
KURU ĐNCĐR REKOLTE TAHMĐN ÇALIŞMALARI
Bilindiği üzere, Ege Bölgesi kuru incir rekolte tahmin çalışmaları her yıl düzenli olarak Đzmir
Ticaret Borsası koordinasyonunda ilgili kurum kuruluş temsilcilerinin katılımları ile
gerçekleştirilmektedir.
Bu çerçevede, 2014-15 sezonu Ege Bölgesi Kuru Đncir Rekolte çalışmaları da 11-22 Ağustos
2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, 2014/15 ürün yılı
kuru incir rekolte miktarının, hava koşullarının önümüzdeki dönemde normal düzeylerde devam
etmesi halinde 69.731 ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmiş, rekolte tahmininin +/-%5 sapma
gösterebileceği öngörülmüştür.
Tablo 11: Sezonlar Đtibariyle Kuru Đncir Rekolte Miktarları
SEZON
2000/01
2001/02
2002/03
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
2008/09
2009/10
2010/11
2011/12
2012/13
2013/14
2014 /15
REKOLTE (TON)
51.000
50.500
54.000
56.500
59.000
60.000
64.500
43.500
42.500
56.590
58.662
55.653
61.500
61.909
69.731
Ancak, kuru incir ihracatçısı üyelerimizin Birliğimize yaptıkları sözlü başvurulardan; rekolte
tahmin heyetinin raporunu açıkladığı 22 Ağustos 2014 tarihinden sonra, kuru incir üretim
bölgesinde görülen ve ağırlıklı olarak olumsuz hava koşullarından kaynaklanan kuru incir
rekoltesinde hem miktar hem de kalite yönünden kayıpların olduğu yönündeki başvuruları
üzerine konu Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği Yönetim Kurulumuzda
görüşülmüş ve alınan kararla rekolte heyetinde yer alan kuruluşlardan görüşleri istenmiştir.
Đlgili kuruluşlardan alınan görüşlerde genel olarak; Ege Bölgesinde bu kışın kurak geçtiği, kış
döneminde hava sıcaklıklarının normalin üstünde seyrettiği, bunun da incir ağaçlarını olumsuz
yönde etkilediği belirtilmiştir. Görüşlerde ayrıca, yaklaşık bir buçuk ay esen nemli bir rüzgar
olan “Deniz Yeli”nin ve diğer bazı nem etmenlerinin ağaçların kurumamasını sağladığı ancak,
oluşan yüksek nemin iyi durumda olan ağaçlardaki rutubeti daha da arttırarak ağaçlardaki
30
meyvelerin içinin akmasına neden olduğu, batıdan esen nemli rüzgarı almayan bahçelerdeki
kalite kayıplarının ise daha az olduğunun gözlemlendiği ifade edilmiştir.
Bu çerçevede konu yeniden Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliğimiz Yönetim
Kurulunda ele alınmış ve yapılan değerlendirme sonucunda, kalite ve miktar kayıplarına ilişkin
Đngilizce bir yazının isteyen üyelerimize verilmesi kararlaştırılmıştır.
B.
KURU ĐNCĐR ĐHRACATI
Sezonlar itibariyle kuru incir üretim ve ihracat miktar ve değerleri aşağıdaki tablolarda
sunulmuştur.
Tablo 12: Sezonlar Đtibariyle Türkiye Geneli Kuru Đncir ve Mamulleri Đhracatı
KURU ĐNCĐR
EZME
KESĐLMĐŞ ĐNCĐR
TOPLAM
KAVRUL./DĐĞER
ĐNCĐR
SEZON
HURDA /
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
2000/01
40.439
68.548
7.532
5.049
1.101
964
1.097
348
50.168
2001/02
32.693
57.424
5.769
4.677
1.585 1.482
569
167
40.616
2002/03
41.563
88.061
7.299
6.898
1.601 1.929
411
297
50.874
2003/04
41.453
76.648
4.520
3.887
1.677 2.114
711
494
48.361
2004/05
45.695
83.023
5.502
4.491
1.909 2.322
372
374
53.478
2005/06
52.272 112.181
5.973
5.899
2.234 3.407
530
384
61.008
2006/07
51.023 119.867
6.340
7.856
2.962 5.644
187
266
60.512
2007/08
31.164 153.567
4.149
12.007
2.729 10.714
526 1.452
38.569
2008/09
30.834 148.622
6.079
13.583
2.149 7.601
344
445
39.405
2009/10
38.493 149.046
6.891
11.300
2.394 7.145
928 2.249
48.706
2010/11
42.390 153.036
6.605
9.966
2.654 7.549
502
972
52.151
2011/12
42.427 149.835
4.433
6.908
2.698 7.507
652 1.384
50.210
2012/13
50.867 173.286
7.273
10.161
3.000 7.806
757 1.862
61.898
2013/14 62.183
221.465 8.794
14.620
4.112
11.496 1.813
5.593 76.901
2014/15* 32.981
167.173 3.925
7.130
2.394
7.881 755
2.951 40.054
74.910
63.750
97.185
83.143
90.210
121.871
133.634
177.741
170.251
169.740
171.523
165.634
193.115
253.173
185.135
(*)31 Mart 2015 itibariyle
31
Grafik 5: Ürün Yılları Đtibariyle Kuru Đncir Đhracatı
(*)31
Mart 2015 itibariyle
Tablo 13: Birlikler Bazında Kuru Đncir Đhracatı
GENSEK
AD
EĐB
21/09/2012 - 24/09/2013
25/09/2013 - 14/10/2014
25/09/2013 - 31/03/2014
15/10/2014 - 31/03/2015
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
51.531
161.721
64.967
214.712
47.932
159.256
33.846
158.138
GAĐB
5.516
17.561
6.688
22.536
5.656
18.890
3.839
17.366
ĐĐB
2.085
6.040
1.755
5.776
1.280
4.004
653
3.367
AKĐB
1.028
3.320
1.446
4.870
1.050
3.411
602
2.130
KĐB
1.579
4.084
1.683
4.275
1.389
3.245
997
3.619
BAĐB
26
46
147
433
90
211
44
233
OAĐB
12
60
45
204
41
186
0
1
DENĐB
33
51
54
132
54
132
15
107
ĐTKĐB
40
110
78
122
78
122
0
0
DKĐB
3
8
15
69
15
69
37
127
DAĐB
41
99
22
38
21
34
21
45
UĐB
2
5
1
4
1
4
0
0
ĐMMĐB
0
1
0
1
0
0
0
2
61.896
193.108
76.901
253.173
57.609
189.563
40.054
185.135
Toplam
2013/2014 sezonunda 98 ülkeye kuru incir ihracatı yapılmış olup aşağıdaki tablodan görüleceği
üzere değer olarak en fazla kuru incir ihraç ettiğimiz ilk 10 ülkeye yapılan ihracatımız, toplam
gelirimizin %64'ünü oluşturmaktadır.
32
Tablo 14: Başlıca Ülkeler Đtibariyle Kuru Đncir Đhracatı
ÜLKE
21.09.2012-24.09.2013
25.09.2013-14.10.2014
25.09.2013-31.03.2014
15.10.2014-31.03.2015
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
FRANSA
8.416
29.859
9.430
33.946
6.706
25.357
5.905
29.282
ABD
6.521
15.762
10.475
31.877
7.143
21.795
2.521
9.777
ALMANYA
7.492
27.357
8.159
31.211
6.164
24.735
5.576
31.150
ĐTALYA
3.238
11.487
3.449
12.458
3.317
11.934
2.799
14.120
ĐNGĐLTERE
3.088
6.662
3.844
9.887
2.205
5.753
1.824
6.478
RUSYA
4.490
9.783
4.499
9.686
3.683
8.036
1.718
4.075
ĐSPANYA
1.323
4.343
2.668
9.611
2.091
7.315
1.052
4.803
JAPONYA
1.105
5.585
1.631
8.480
962
4.811
827
5.992
ĐSVĐÇRE
1.766
7.410
1.943
8.459
1.724
7.524
1.616
9.440
HOLLANDA
2.399
8.378
1.770
6.827
1.345
5.085
1.043
5.048
TOPLAM
39.838
126.626
47.867
162.441
35.338
122.345
24.879
120.166
DĐĞ.ÜLKLR
22.058
66.482
29.034
90.732
22.271
67.218
15.175
64.969
TOPLAM
61.896
193.108
76.901
253.173
57.609
189.563
40.054
185.135
ĐLK 10 ÜLKE
Grafik 6: 2013/14 Sezonu Kuru Đncir Đhracatımızda (Gelir) Başlıca Alıcı Ülkelerin Payları
2012/13 sezonunda hedef pazarlarımıza yönelik kuru incir ihracatımızın toplam incir
ihracatımızda payı miktarda %24, gelirimizdeki payı ise %20 iken, 2013/14 sezonu sonunda
hedef ülkelerin toplam ihracatımızdaki payı miktarda %27, değerde ise %24'e çıkmıştır.
33
Tablo 15: Hedef Ülkelere Yönelik yapılan Kuru Đncir Đhracatı
21.09.2012-
25.09.2013-
24.09.2013
25.09.2013-
14.10.2014
15.10.2014-
31.03.2014
31.03.2015
MĐKTA
TUTAR
MĐKTA
TUTAR
MĐKTAR %
DEĞER %
MĐKTA
TUTAR
MĐKTA
TUTAR
MĐKTAR %
DEĞER %
R (TON)
(1000 $)
R (TON)
(1000 $)
DEĞĐŞĐM
DEĞĐŞĐM
R (TON)
(1000 $)
R (TON)
(1000 $)
DEĞĐŞĐM
DEĞĐŞĐM
6.521
15.762
10.475
31.877
61
102
7.143
21.795
2.521
9.777
-65
-55
660
2.074
619
2.043
-6
-1
553
1.731
676
2.632
22
52
1.701
4.104
2.955
6.480
74
58
2.443
5.140
1.146
4.451
-53
-13
9
38
2
8
-81
-80
2
8
4
22
100
192
128
371
349
1.054
173
184
289
852
105
444
-64
-48
KORE
HINDISTA
11
32
21
42
95
31
10
13
1
3
-95
-78
N
JAPONYA
1.105
5.585
1.631
8.480
48
52
962
4.811
827
5.992
-14
25
119
422
213
846
79
100
151
593
154
684
1
15
9.783
4.499
9.686
0
-1
3.683
8.036
1.718
4.075
-53
-49
60.514
41
59
15.237
42.979
7.150
28.080
-53
-35
192.659
19
24 42.372
157.055
-22
7
76.901 253.173
24
31
40.054 185.135
-30
-2
ABD
BREZĐLYA
ÇĐN
ENDONEZ
YA
GÜNEY
MALEZYA
RUSYA
4.490
HEDEF
14.743
ÜLK.
DĐĞER
47.153 154.938 56.137
ÜLKELER
TOPLAM
61.896 193.108
C.
38.170 20.764
146.584 32.904
57.609 189.563
AFLATOKSĐNLĐ KURU ĐNCĐRLERĐN ĐMHASI PROJESĐ
2001 yılından beri yürütülen Aflatoksinli Kuru Đncirlerin Đmhası Projesi bu yıl da Birliğimiz
personellerinin özverili çalışmaları ile devam etmiştir.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği üyesi olan kuru incir ihracatçısı firmaların
Aydın ve Đzmir illerinde bulunan işletmeleri 27 Ekim - 31 Ekim 2014 tarihleri arasında ziyaret
edilmiş, firmaların aflatoksinli kuru incir ayıklama işlemi yapılan karanlık odaları kontrol
edilmiş, yeni mahsul üründe işletmelerin ortalama aflatoksin oranları belirlenmiştir. Ayrıca yeni
mahsulün aflatoksin durumunu görebilmek için firmalardan karanlık odaya girmemiş farklı
bölgeleri temsil eden toplam 50 adet hammadde numunesi toplanmış ve toplanan örneklere
aflatoksin analizi yaptırılmıştır. Ayrıca 2014 ürünü kuru incirlerdeki aflatoksin oranının tespit
edilmesi için üyelerimize görüşleri sorulmuştur. Üyelerimizden alınana görüşler, firmalarla
yapılan görüşmeler ve Yönetim Kurulumuzun yaptığı değerlendirmeler neticesinde de aflatoksin
oranının % 0,90 olması kararlaştırılmıştır.
Diğer yandan, aflatoksinli kuru incirlerin imhası projesinin işleyişi ile ilgili yapılan
değerlendirmeler sonucunda; proje çerçevesinde yapılan kuru incir teslimatları ile ilgili mevcut
uygulamaya son verilerek yeni bir uygulama başlatılmıştır. Bu çerçevede; depo yöneticisi
tarafından firmalarımız arasında sağlanan koordinasyonla ve önceden verilen randevu üzerine,
aflatoksinli kuru incirlerin kontrolü, doğrudan işletmelerde yapılmaya başlanmıştır. Teslimi
34
uygun bulunan ürünler, Birliğimiz tarafından kiralanan araca yüklenmekte ve ürünler varsa
fabrikanın kantarında, yoksa en yakın kantarda tartılmakta, bu durum bir tutanakla tespit edilerek
imza altına alınmaktadır. Teslim alınan incirler yapılan sözleşme çerçevesinde Çimento
Fabrikasında yakılmak suretiyle imha edilmektedir.
Bu çalışmamız sayesinde 2013 ürünü 607 ton kuru incir, 31 Mart 2015 tarihi itibariyle de 2014
ürünü 356 ton aflatoksinli kuru incir imha edilerek, hem iç hem dış pazara aflatoksinli incir
sunulmasının önüne geçilmiştir.
D.
KURU ĐNCĐR ÜRETĐCĐLERĐNE YÖNELĐK ÇALIŞMALAR
Kuru incirin kalite ve veriminin arttırılması amacıyla, 2013-14 sezonu öncesinde 1,6 milyon adet
ilek torbası yaptırılmış ve ihracatçılarımız vasıtasıyla incir üreticilerine dağıtımı yapılmıştır.
Birliğimizce, kuru incirde kaliteyi arttırabilmek ve aflatoksin probleminin çözümüne katkı
sağlayabilmek amacıyla Ekşilik Böceği ve Sirke Sinekleriyle mücadele kullanılan 30.000 adet
“Ekşilik Böceği Çekici Yem Tuzağı” yaptırılmış, Aydın Ticaret Borsası’nın nakliye desteği ile
Aydın ve Đzmir illerinde bulunan kuru incir üreticilerine dağıtılmıştır.
Tuzak dağıtımı yapılacak köyler; Aydın Gıda Tarım ve Hayvancılık Đl Müdürlüğü ve Erbeyli
Đncir Araştırma Đstasyonu konu uzmanlarının önerileri de dikkate alınarak zararlının yoğunluğu,
Targel mühendislerinin (Bakanlık personeli köy tarım danışmanları) bulunması ve ilgisi, önceki
yıllarda tuzak dağıtılan köyler gibi özellikler dikkate alınarak belirlenmiştir. Ayrıca, Tariş Đncir
Kooperatifine 4320 adet tuzak üreticilere dağıtılmak üzere teslim edilmiştir.
Diğer yandan, kuru incir üreticilerine yönelik olarak Birliğimiz, Ege Üniversitesi Ziraat
Fakültesi, Đncir Araştırma Đstasyonu işbirliğinde kuru incir el kitabı (5.000) adet ile ekşilik
böceği ile mücadele ve aflatoksin önleme konulu 2 farklı afiş ve broşür 1000’er adet yaptırılmış
ve kuru incir üretim bölgelerinde paydaş kurumların destekleriyle çiftçilere eğitim verilerek
dağıtılmıştır.
35
E.
MEYVE VE SEBZE KALĐTE KONTROLLERĐ ÇALIŞMA GRUBU
TOPLANTISI
Almanya Tarım ve Gıda Federal Ofisi tarafından 9-11 Mart 2015 tarihlerinde Almanya’da
“Meyve ve Sebze Kalite Kontrolleri Çalışma Grubu” konulu bir eğitim programı tertip edilmiş
olup, programa Đktisadi Đşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Birleşmiş Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu, Avrupa Birliği ve KODEKS Alimentarius gibi uluslararası kuruluşların
temsilcilerinin eğitim programına iştirak etmiştir. söz konusu programa ülkemiz adına katılım
sağlayan Ekonomi Bakanlığımız, OECD Yaş Meyve ve Sebze Şeması kapsamındaki kalite
kontrol uygulamalarının da ele alınacak olması nedeniyle, ülkemizden taze incir ürününün
üretim süreci ve özelliklerine vakıf bir akademik personelin programa katılımı ve Đngilizce
olarak bir sunum yapmasını, sunumda taze incirin özellikleri, üretimi, ürüne ilişkin kusurlar, bu
kusurlara sebebiyet veren etmenler, hasat, depolama ve lojistiğe ilişkin hususlara yer verilmesini
talep etmiştir. Bu çerçevede Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uygun Aksoy toplantıya
katılarak ülkemiz adına bir sunum gerçekleştirmiştir.
36
F.
KURU ĐNCĐRLERDE YAŞANAN AFLATOKSĐN SORUNU
Bölgemizin en önemli tarımsal ihraç ürünlerinden birisi olan kuru incir üretim ve
ihracatındayaşanan en önemli sorun aflatoksin bulaşıklığı olup, bu sorun gerek Avrupa Birliği
ülkeleri gerekse Japonya’ya yönelik kuru incir sevkiyatlarında ihracatçılarımız ve ülkemiz
açısından büyük sıkıntılara yol açabilmektedir.
Kuru incir sektöründe 2012 yılı ürününde aflatoksin düzeylerinin yüksek olması ve Avrupa
Birliği’ne ihraç edilen partilerden geri dönen parti sayısının geçmiş yıllara göre daha fazla olması
nedeniyle ülkemiz menşeli kuru incir partilerinin Avrupa Birliği üyesi ülkelere ithalatı
aşamasında, 1152/2009 sayılı AB Yönetmeliği çerçevesinde %20 olan kontrol sıklığının %30’a
çıkarılması gündeme gelmiştir. bu çerçevede Aralık 2012 den beri bir dizi toplantılar yapılmış,
yapılan toplantılarda öncelikle konunun önemi ortaya konarak hata kaynağı olabilecek kritik
noktalar ve alınabilecek önlemler tartışılmış, ayrıca AB makamları nezdinde kontrol sıklığının
arttırılmaması için FRUCOM ve INC’den ülkemiz tezlerine destek vermeleri talep edilmiştir.
Her iki organizasyon da AB makamları nezdinde kuru incir için kabul edilen kontrol sıklığının
%20’de kalması yönüne destek vereceklerini bildirmişlerdir.
Bu çalışmalarımız üzerine AB'nin kuru incir için ithalatında uyguladığı aflatoksin kontrol
sıklığının %30'a çıkarılma kararı ertelenmiştir. ancak kontrol sıklığının geri dönen kuru incir
partilerinin sayısına bağlı olarak arttırılabileceğini bildirdiler.
Diğer yandan, üyelerimizin Japonya'ya yönelik kuru incir ihracatında yaşadığı aflatoksin sorunu
ile ilgili olarak Birliğimizce gerek Ekonomi Bakanlığımız gerekse Tokyo Ticaret Müşavirliğimiz
nezdinde girişimlerde bulunulmuş, aynız zamanda konuya açıklık getirmek, görüşmelerde
yararlanılmak ve Japon makamlarına sunulmak üzere Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden
konu ile ilgili bilimsel bir rapor alınarak Japon Makamlarına iletilmek üzere Ekonomi
Bakanlığı'na iletilmiştir. ayrıca Japonya’nın aflatoksin limitleri ile ilgili mevzuatının Ekim 2011
tarihinden itibaren değişerek B1+B2+G1+G2 için toplam aflatoksin limitinin 10 ppb olarak
belirlendiği, Japonya’ya gönderilen tüm partilerin aflatoksin, pestisit ve katkı maddeleri
açısından analize tabi tutulduğu, ithalat aşamasında yapılan analiz sonucunda belirlenen değeri
aşan partilerin ithalatçı-ihracatçı firma kararına göre; imha, orijin ülkeye iade veya üçüncü bir
ülkeye yönlendirildiği öğrenilmiş olup, Birliğimiz üyesi firmalar Japonya’ya yapacakları kuru
incir sevkiyatlarında özellikle aflatoksin konusunda azami hassasiyet göstermeleri konusunda
bilgilendirilmiştir.
37
Konu ile ilgili olarak Tokyo Ticaret Müşavirliğimiz'den alınan yazıda;
- Müşavirliğimizce irtibata geçilen kurum ve kuruluş yetkililerince son zamanlarda Japonya
ve Türkiye arasında ticari ve ekonomik anlamda çok iyi bir trend yakalandığı, Japonya Tarım
Bakanlığı ve Sağlık Bakanlıkları nezdinde yürütülen çalışmaların hız kazandığı, tahin, yağlı
marine hamsi ve bu defa da kuru incir ürünlerinde ortaya çıkan gelişmelerin medyaya da konu
olmaya başladığı,
- Japon tüketicilerin ilgili haberlere karşı hassas olduğu, son yıllarda Çin’den gelen ürünlerdeki
problemlerin basında sıklıkla yer almasının Çin’in pazarda hızlı bir imaj kaybetmesine neden
olduğu, bu gibi gelişmelerin Japonya ve Türkiye arasında yaşanan pozitif yöndeki gelişmelere
istenmeyen etkiler yaratabileceğine atıfta bulunulduğu, benzer durumların ortaya çıkmaması için
Türk tarafının bir çözüm geliştirmesinin önerildiği,
- Bu itibarla son zamanlarda ülkemiz menşeli ürünlerin Japon gümrüklerindeki prosedürlerde
yüksek düzeyli aflatoksin, histamin ve salmonella tespitleri gibi gelişmelerin ülkemizin
Japonya’da elde ettiği olumlu gelişmeler üzerinde negatif etkiler oluşturabileceği,
- Firmalarımızın Japon mevzuatı ve uygulamaları konusunda daha dikkatli olmaları gerektiği
konularında bilgi sahibi olunmuştur.
G.
KURU ĐNCĐR KALĐTESĐNĐN ARTTIRILMASI ĐÇĐN YAPILAN
ÇALIŞMALAR
Bilindiği üzere son yıllarda kuru incir ihracatımızda karşılaşılan en önemli sorun tüketicilerin
aldatılması ve haksız kar elde etme amaçlarına yönelik olarak kötü kalitedeki kuru incirlerin
kullanımına izin verilmeyen kimyasal madde ile rengini açarak (beyazlatarak) iç ve dış pazarda
satışa sunulmasıdır.
Yönetim Kurulumuz bu maddenin kullanımının önüne geçilmesi için uzun süredir gerek ilgili
Bakanlıklar, gerekse ihracatçılarımız ve sektörde faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşlar ile
yakın işbirliği halinde çalışmaktadır. Bu sorunun çözümüne yönelik olarak geçtiğimiz yıllarda
olduğu gibi bu yıl da pek çok toplantı organize edilmiştir.
Kimyasal madde ile muamele edilmiş kuru incirlerin denetimlerinin iç piyasada ve ihracata
giden ürünler üzerinde yoğun bir şekilde yapılabilmesi hususlarını görüşmek üzere Đzmir Gıda
Tarım ve Hayvancılık Đl Müdürü Sayın Ahmet Güldal ile Yönetim Kurulumuzdan bazı üyelerin
katılımıyla bir toplantı yapılmıştır. Toplantıda; bugüne kadar yapılan çalışmalara karşılık,
sorunun tam anlamıyla çözülememiş olmasının yakın bir zamanda kuru incir ihracatımıza ciddi
zararlar vereceği ve ülkemiz imajını önemli ölçüde zedeleyeceği dikkate alınarak, karşılıklı
38
görüşler aktarılmış ve Tarım Đl Müdürlüğü yetkilileri ile bu ürünün işlendiği ve satıldığı tüm
işyerlerindeki ve pazar yerlerindeki denetimlerinin hızlandırılacağı ve Birliğimiz ile sürekli
iletişim halinde olunacağı hususlarında mutabık kalınmıştır. Sorunun çözümüne katkı sağlamak
adına başta Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri olmak üzere ilgili kuruluşlara her tür
destek, bilgi ve katkı verilecek olmakla birlikte, sorunun; öncelikle halk sağlığını ilgilendiren bir
boyutu olması yanında, dış piyasada ülkemiz imajını da önemli ölçüde zedeleyecek sonuçları
olacağından hareketle, üyelerimizin ürünün satıldığı yerlerde kimyasal madde ile ağartıldığını
düşündükleri incirler için “Alo 174 Gıda Hattı”nı arayarak ihbarda bulunmaları ve sonucundan
bilgi istemeleri (geri dönüş) konusunda bir duyuru yapılmıştır
Ayrıca konu ile ilgili olarak Fransa Ulusal Kuru Meyveler Sendikası'ndan 13 Mayıs 2014 tarihli
yazı alınmıştır. Yazıda;
- Marsilya Gıda Kontrol Otoritesi’nin kendileri ile iletişime geçtiği ve Fransa’daki
sebzemeyve piyasasında ve büyük mağazalarda satılan Türk kuru incirlerinde çok kötü
bir koku bulunduğuna yönelik şikâyette bulunduğu,
- Söz konusu Otoritenin, bu kötü kokunun incirleri beyazlatmak amacıyla Türk
tedarikçiler tarafından yapılan kimyasal bir uygulamadan kaynaklandığını rapor ettiği,
- Bu uygulamanın sadece sağlık için kötü olmayıp ayrıca Türkiye’de kuru incir
ihracatında da tamamen yasak olduğu,
- Türk ihracat düzenlemelerini ihlal eden bu durum ile ilgili olarak bizleri uyarmayı görev
bildikleri,
- Türk makamlarının, bu dolandırıcılığa son verilmesi ve bir daha yapılmasının önüne
geçilmesi ve ihraç mallarının denetiminin güçlendirilmesi için gereken acil önlemleri
almaması durumunda ne yazık ki konu ile ilgili olarak Fransız Bakanlık yetkililerini
bilgilendirmek zorunda oldukları,
ifade edilmektedir. Bu yazı üzerine konu ile ilgili olarak gerekli önlemelerin alınmasının
Ekonomi ve Gıda tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan talep edildiği bildirilmiştir. Aynı konu
ile ilgili olarak Hamburg borsası'ndan da bir yazı alınmış olup, yazıda AB'ye ihraç edilen kuru
incirlerde bu maddenin kullanılmasının tüketicileri aldatmak olduğu ve Türk Kuru Đnciri imajına
büyük zarar verdiği ifade edilmektedir. 12 Şubat 2015 tarihinde Ankara'da konu ile ilgili olarak
Ekonomi Bakanlığı'nda bir toplantı düzenlenmiş ve toplantıya Yönetim Kurulu Üyelerimiz ve
Prof. Dr. Uygun Aksoy ve Prof. Dr. Ahmet Altındişli katılım sağlamıştır. Toplantıda yapılan
değerlendirmeler sonucunda sektor temsilcilerinin GTHB ile yakın temas halinde olmaları,
GTHB'nin kimyasal madde analizlerini gozden gecirmesi ve tasra teskilatı ile bu konuda
calısması, kuru incir uretim bolgelerinde bilgilendirme calısmaları yapılması kararlastırılmıstır.
Diğer yandan yeni geliştirilen tespit yöntemi ile ilgili sıkıntı yaşayan bazı firmalarımızın
39
yaşadıkları sorunlar da dikkatlice ele alınmış, bu dorunların çözümü için Birliğimizde çeşitli
toplantılar düzenlenmiş,i Ege Üniversitesi ile işbirliği içinde çeşitli testler ve analizler yapılmış,
analizi yapmaya yetkili labaratuvar yetkilileri ile bir aray gelinerek ortak bir yol izlenmesi
konusunda bilgilendirme yapılmış, tüm laboratuvarların katıldığı karşılaştırmalı analizler
yapılmıştır. 16 Nisan'da da Aydın'da da benzer toplantılar düzenlenrek tüm paydaşlar ile işbirliği içinde
sorunların çözümü görüşmeler yapılmıştır.
H.
KURU ĐNCĐR DANIŞMA NĐTELĐĞĐNDE GENEL KURUL TOPLANTILARI
2013-14 Sezonu Kuru Đncir Đhracatında yaşanan gelişmelerin görüşülmesi ve 2014-15 Sezonu
Kuru Đncir Đlk Yükleme tarihinin görüşülmesi için 25 Ağustos 2014 Pazartesi günü, Saat:14.00’te
Birliklerimiz binasında Kuru Đncir için Danışma Niteliğinde Genel Kurul Toplantısı
düzenlenmiş, toplantıya Bakanlıkları ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda Kontrol
Genel Müdürlüğü üst düzey temsilcileri davet edilmiştir. Yine 9 Eylül 2014, Salı günü,
Saat:15.00’te Birliklerimiz binasında Kuru Đncir için Danışma Niteliğinde Genel Kurul
Toplantısı yapılmıştır. Toplantıda yapılan değerlendirmeler sonucunda;
- Hava koşullarının (rüzgar, sıcaklık ve kısmi yağışlar) olumsuz seyretmesi neticesinde incirin
tam olarak kurumaması ve ürün kalitesinin bozulması,
- 2014 ürünü kuru incir idrakinde geçtiğimiz sezona göre 15 güne varan gecikme ve buna bağlı
olarak ihraç edilebilir kalitede, yeterince kurumuş, seçilmiş/ayıklanmış ve boylanmış kuru
incirlerin aracı-tüccar ve işletmelere ulaşmasında yaşanan gecikmeler,
noktalarından hareketle, 30 Eylül 2014 olarak Meclislerine sunulan 2014 ürünü kuru incirin ilk
yükleme/ihracat tarihinin 15 Ekim 2014 Çarşamba günü olarak yeniden belirlenmesi hususu oy
birliği ile kabul edilmiş ve konu Ekonomi Bakanlığına sunulmak üzere TĐM’e iletilmiştir.
40
VII.
KURU KAYIS I
A.
KURU KAYISI REKOLTE ÇALIŞMALARI
Malatya Gıda Tarım Hayvancılık Đl Müdürlüğü’nden aldığımız yazıda;
− Malatya ve Đlçelerine ait 2014 Ürünü Kuru Kayısı Rekolte Tahmini: 6.200 ton,
− Komşu Đlçelere (Baskil, Elbistan, Gürün) ait 2014 Ürünü Kuru Kayısı Rekolte
Tahmini: 2.010 ton,
olarak öngörüldüğü bildirilmiştir.
30-31 mart 2014 tarihlerinde kuru kayısı üretim bölgelerindemeydana gelen don nedeniyle 2014
ürünü kuru kayısıların büyük bir kısmı zarar görmüş, bir önceki sezona göre %93 oranında
azalan bir rekolte tespit edilmiştir. ancak geçtiğimiz sezondan elde kalan 45-55.000 ton
kurukayısının bu sezona devredeceği tahmin edilmiştir.
41
Tablo 16: Sezonlar Đtibariyle Kuru Kayısı Rekolte Miktarları
SEZON
2000/01
2001/02
2002/03
2003/04
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
2008/09
2009/10
2010/11
2011/12
2012/13
2013/14
2014/15
REKOLTE (TON)
80.000
49.000
65.000
75.000
45.000
124.000
62.111
79.000
103.000
100.790
80.000
136.917
176.718
110.345
8.210
KAYNAK: Malatya Ticaret Borsası
Grafik 7: Sezonlar Đtibariyle Kuru Kayısı Rekolte Miktarları
KAYNAK: Malatya Ticaret Borsası
B.
KURU KAYISI ĐHRACATIMIZ
2013/14 sezonu kuru kayısı (bütün, kesilmiş ve endüstriyel toplamı) ihracatımız bir önceki ihraç
sezonuna göre
miktarda %11,5 oranında azalırken, ihracat gelirimizde %13 oranında artış
kaydedilmiştir. 2014/15 sezonunda ise rekoltedeki büyük düşüşe paralel olarak geçtiğimiz
sezonun aynı dönemine göre miktarda %58, değerde %4 oranında düşüş gerçekleşmiştir.
42
Tablo 17: Türlere Göre Türkiye Geneli Kuru Kayısı Đhracatı
KURU KAYISI BÜTÜN
KESILMIS KURU KAYISI
SEZO
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
N
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
ENDÜSTRĐYEL KURU
TOPLAM
KAYISI
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
2007/0
85.463
252.227
5.444
14.613
9.403
15.453
100.310
282.293
2008/0
83.876
270.269
5.120
15.345
7.529
17.712
96.525
303.326
2009/1
80.912
255.460
5.069
14.412
8.917
17.426
94.898
287.298
2010/1
74.971
356.542
4.743
18.684
7.725
22.934
87.439
398.160
2011/1
83.003
294.106
5.767
16.947
7.231
12.028
96.001
323.081
2012/1
95.389
272.503
6.203
13.252
11.830
15.820
113.422
301.575
2013/1
93.809
30.279
306.131
200.913
7.790
3.759
20.195
19.384
9.943
2.739
13.647 111.541
10.154 36.778
2014/1
339.972
230.450
(*)31 Mart 2015 itibariyle
2014 sezonu itibariyle kuru kayısı ihracatımızda en önemli alıcı ülkeler Amerika Birleşik
Devletleri, Almanya ve Fransa olarak karşımıza çıkmaktadır. 2012/13 sezonunda kuru kayısı
ihraç ettiğimiz ilk 10 ülkenin toplam ihracatımızdaki payı (miktar bazında) % 62, değer bazında
%67 olarak gerçekleşmiştir. Aşağıda kuru kayısı ihraç ettiğimiz başlıca ülkeleri gösterir tablo ve
2013/14 sezonunda başlıca alıcı ülkelerin kuru kayısı ihracatımızdaki paylarını gösterir grafik
yer almaktadır.
Tablo 18: Birlikler Bazında Kuru Kayısı Đhracatı
01/08/2012 31/07/2013
01/08/2013 - 31/07/2014
01/08/2013 - 31/03/2014
01/08/2014 - 31/03/2015
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
MĐKTAR
DEĞER
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
(TON)
(1000$)
EĐB
42.687
128.265
43.596
148.202
32.438
100.059
16.256
108.514
GAĐB
41.863
97.422
38.652
105.158
32.522
77.942
10.719
65.734
AKĐB
22.536
61.677
23.556
72.521
18.692
50.250
7.884
46.308
KĐB
2.893
7.526
2.681
7.374
2.490
6.489
860
5.380
ĐĐB
1.912
4.418
922
2.531
857
2.147
479
2.640
DAĐB
1.464
2.357
1.383
2.137
946
1.357
335
558
BAĐB
170
321
334
744
331
723
105
541
DKĐB
221
580
226
568
194
446
65
235
DENĐB
26
102
83
390
60
250
91
632
ĐTKĐB
52
201
82
264
62
201
0
1
OAĐB
53
164
41
158
20
96
3
28
ĐMMĐB
21
88
7
28
7
26
5
34
2
9
3
9
3
9
0
0
113.898
303.128
111.566
340.086
88.622
239.993
36.802
230.607
UĐB
Toplam
43
Tablo 19: Başlıca Ülkeler Đtibariyle Türkiye Geneli Kuru Kayısı Đhracatımız
01/08/2012 - 31/07/2013
ABD
01/08/2013 - 31/07/2014
01/08/2013 - 31/03/2014
01/08/2014 - 31/03/2015
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
MĐKTAR
TUTAR
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
(TON)
(1000 $)
16.027
44.361
15.829
57.720
10.895
32.061
3.395
21.192
ALMANYA
7.827
25.934
9.319
35.358
7.069
25.371
3.090
24.771
FRANSA
7.654
25.784
7.915
28.871
5.583
19.816
3.882
27.960
RUSYA
15.338
33.429
12.738
28.214
11.612
24.259
1.546
5.629
7.288
18.641
7.166
20.474
4.877
13.012
3.260
18.190
BREZĐLYA
4.341
15.071
3.751
15.297
3.161
10.730
2.160
17.172
AVUSTRALYA
5.308
14.541
5.371
14.939
3.833
10.472
2.615
15.895
HOLLANDA
3.208
9.103
2.854
11.026
1.979
6.302
1.162
8.082
ĐSPANYA
2.440
8.939
2.619
9.725
2.099
7.329
1.235
8.978
BĐRLEŞĐK KRALLIK
ĐTALYA
1.670
5.801
1.953
7.710
1.508
5.465
589
4.666
10ÜLK.TOPLAM
71.101
201.603
69.515
229.333
52.615
154.817
22.934
152.533
DĐĞ.ÜLKELER
42.797
101.525
42.052
110.753
36.007
85.177
13.868
78.074
113.898
303.128
111.566
340.086
88.622
239.993
36.802
230.607
TOPLAM
Grafik 8: 2013/14 Sezonu Bütün Kuru Kayısı Đhracatımızda (gelir) Başlıca Alıcı Ülkelerin
Payları
2013/14 sezonunda hedef ülkelere yapılan kuru kayısı ihracatımız, bir önceki sezona göre miktar
ve değer bazında %9 oranında azalmıştır. Hedef ülkelerin toplam kuru kayısı ihracat
gelirimizdeki payı ise %32 ile aynı düzeyde kalmıştır. Hedef ülkeler arasında en fazla kuru
kayısı ihraç edilen ülke Amerika Birleşik Devletleri’dir.
44
Tablo 20: Hedef Ülkeler Đtibariyle Türkiye Geneli Kuru Kayısı Đhracatımız
01/08/2012-
01/08/2013-
01.08.2013-
01.08.2014-
31/07/2013
31/07/2014
31.03.2014
31.03.2015
MĐKTA
TUTAR
MĐKTA
TUTAR
MĐKTAR %
DEĞER %
MĐKTA
TUTAR
MĐKTA
TUTAR
MĐKTAR %
DEĞER %
R (TON)
(1000 $)
R (TON)
(1000 $)
DEĞĐŞĐM
DEĞĐŞĐM
R (TON)
(1000 $)
R (TON)
(1000 $)
DEĞĐŞĐM
DEĞĐŞĐM
ABD
16.027
44.361
15.829
57.720
-1
30
10.895
32.061
3.395
21.192
-69
-34
RUSYA
15.338
33.429
12.738
28.214
-17
-16
11.612
24.259
1.546
5.629
-87
-77
4.341
15.071
3.751
15.297
-14
2
3.161
10.730
2.160
17.172
-32
60
516
2.063
627
2.791
22
35
488
1.933
49
414
-90
-79
603
1.822
552
1.545
-9
-15
493
1.370
217
1.344
-56
-2
MALEZYA
268
850
292
1.168
9
37
248
804
42
287
-83
-64
ÇĐN
246
822
281
901
14
10
270
865
25
227
-91
-74
93
273
108
323
16
18
98
285
121
709
23
149
16
55
17
50
7
-10
17
49
8
51
-51
4
37.447
98.746
34.195
108.009
-9
9
27.282
72.356
7.563
47.023
-72
-35
76.451
204.382
77.371
232.077
1
14
61.341
167.637
29.238
183.584
-52
10
113.898
303.128
111.566
340.086
-2
12
88.622
239.993
36.802
230.607
-58
-4
BREZĐLYA
JAPONYA
HINDISTA
N
G.KORE
ENDONEZ
YA
HEDEF
ÜLK.TOPL
AM
DĐĞER
ÜLKELER
TOPLAM
C.
KURU KAYISI ÜRETĐCĐLERĐNE YÖNELĐK ÇALIŞMALAR
2015-16 sezonu öncesinde kuru kayısı üreticilerine dağıtılmak üzere 10.000
adet Kuru Kayısı
Yetiştiriciliği ile Önemli Hastalık ve Zararlıları el kitabı ve Kayısı Bilgi notu kitapçığı bastırılmış,
Malatya Tarım Đl Müdürlüğü, üretim bölgesindeki STK ve kuruluşlar ile ihracatçı firmalar aracılığı ile
üreticilere dağıtımı gerçekleştirilmiştir.
45
D.
KURU KAYISI’DA KÜKÜRT DĐOKSĐT SORUNU
Bilindiği üzere Avrupa Birliği mevzuatınca kuru kayısı için izin verilen maksimum kükürt limiti
2000 ppm olup, kuru kayısı ithalatında AB giriş noktalarında rastgele konteyner seçimi ve kükürt
dioksit (SO2) kontrolü yapılmaktaydı. Ancak, AB’ye ihraç edilen ülkemiz menşeli kuru kayısı
partileri arasında kükürt kullanıldığı halde beyan edilmemiş partilerin ve 2.000 ppm’in üzerinde
kükürt ihtiva eden partilerin tespit edilmesi dolayısıyla alınan Hızlı Alarm Bildirimlerindeki artış
üzerine Avrupa Birliği’nin ülkemiz menşeli kuru kayısı ithalatında uyguladığı kükürt
kontrollerinin sıklığını 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren %10’a çıkarmıştır.
Bu gelişme öncesinde ilgili Bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunulmş ve kuru kayısı
analizinin basit bir yöntem olmakla birlikte tekrarlanabilirliğinin düşük olduğu, bu nedenle;
- Türkiye’den ihraç edilecek partilerin AB giriş noktalarında analize tabi tutulması durumunda
alınacak sonuçların ticareti engelleyebilecek noktaya getirebileceği,
- Kükürt dioksit nedeniyle Hızlı Alarm Bildirimi alan firmaların Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı’nca takip edildiği ve firmalara ait işletmelere gidilerek gerekli kontrollerin yapıldığı,
- Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) çerçevesinde sınıflandırılmış firmaların
kuru kayısı ihraç partilerinin farklı sıklıklarda kontrole tabi tutulduğu, ancak bu kontrollerin
sıklığının arttırılabileceği,
- Ayrıca Ekonomi Bakanlığı Ürün Denetmenlerince kurulan Komisyonların ihracat yapan
firmalara ani baskınlar şeklinde denetimler yaptığı,
- Mevcut mevzuat çerçevesinde kuru kayısı ihraç partilerinin üzerinde ürünün kükürtlü/naturel
olduğuna dair etiketlemenin yapılmasının zorunlu olduğu ve Ekonomi Bakanlığı Ürün
Denetmenleri tarafından kontrollerin yapıldığı, ancak etiketleme mevzuatında ve mevzuatın
uygulanmasında bundan sonra daha hassas davranılarak gerekli kontrol ve değişikliklerin
yapılacağı,
hususları Ekonomi ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlıklarına iletilmiştir. Ayrıca, konu ile
ilgili olarak üyelerimize 2000 ppm'in üzerinde kükürt ihtiva eden partilerin ihraç edilmemesi
yönünde bir yazı iletilmiştir.
Kuru Meyve Sektör Kurulu kararı çerçevesinde, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe
Bitkileri Bölümü, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Đnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma ve
Uygulama Merkezi ve Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından “Değişik
Kükürt Konsantrasyonlarındaki Kuru Kayısıların Depolama Süresince Kalite Ve Besin
çeriklerindeki Değişimlerin Saptanması Projesi” geçtiğimiz yıllarda yürütülmüştür. Söz konusu
Proje sonucunda, “'Kuru kayısılarda başlangıç kükürt düzeyine bağlı olarak 20 °C de 18 aylık
depolamada hiçbir işlem yapılmaksızın toplamda 1000-1500 ppm; günlük ise 2-3 ppm kadar
46
kükürt dioksit kaybı olduğu” belirlenmiştir. Diğer yandan, kuru kayısıların işletmelerde yapılan
yıkama işleminin de kükürt kaybını hızlandırabileceği değerlendirilmiştir.
Kuru Meyve ve Mamulleri Sektör Kurulumuz; Türk Gıda Kodeksi’nde belirlenen 2.000 ppm’in
üzerinde (Örneğin; 2.200-2.300 ppm düzeylerinde) kükürt ihtiva etmesi nedeniyle yurda girişine
izin verilmeyen kuru kayısı partilerinin sahip olduğu ekonomik değer ve kükürt değerinin
zamanla azalmasına ilişkin bulgular çerçevesinde, ihracatta geri dönen ve yurda girişinde yapılan
analiz sonucunda 2.000 ppm’in üzerine kükürt ihtiva ettiği saptanan kuru kayısı partilerinin
yediemine alınması ve yukarıda bahsi geçen Yönetmeliğin 9.4.(b) Maddesi kapsamında
değerlendirilerek kükürt içeriğinin azaltılması için üreticiye/ihracatçıya veya ürünü işleyecek
fiziki, asgari teknik ve hijyenik şartları uygun başka bir firmaya ait işletmede bekletilmesine izin
verilmesi, ve bekleme süresi sonunda ikinci bir analize tabi tutularak ürünün Türk gıda veya yem
mevzuatına uygunluğunun kontrol edilmesi, uygun olan ürünlerin piyasaya arzına izin verilmesi
yönünde bir düzenleme yapılmasının ülkemiz kuru kayısı ihracatı açısından büyük bir ihtiyaç
olduğu konusunda görüş birliğine varmış, konu TĐM'e iletilmiştir.
E.
ĐNÖNÜ ÜNĐVERSĐTESĐ ĐLE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMA VE PROJELER
Đnönü Üniversitesi Kayısı Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürlüğü ile yürütülen
çalışmalarımız uzun yıllardır devam etmektedir.
Erkenci ve Orta Mevsim Sofralık Kayısıların Melezleme Yoluyla Islahı Projesi: Meyve
kalitesi yüksek, erkenci ve orta mevsim yeni sofralık kayısı geliştirilmesini amaçlayan proje
çalışmalarına 2004 yılında başlanmış, 2006 yılından itibaren Ege, Đstanbul ve Güneydoğu
Anadolu Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçı Birlikleri projeyi maddi olarak desteklemeye
başlamıştır.
Proje kapsamında bugüne kadar yaklaşık 101.726 çiçekte suni tozlama yapılmış, 11.038 tohum
ve 5.208 melez bitki elde edilmiştir. Melez kayısı bitkilerinde yapılan analizlerde üstün
özelliklere sahip bitkiler tespit edilmiştir. Erkenci Dilbay 2012 yılında Tarım Bakanlığı
tarafından yeni kayısı çeşidi olarak tescil edilerek “Türkiye Milli Meyve Çeşitler Listesine” dahil
edilmiştir. 2014 Yılında geç olgunlaşan “Eylül” ismi verilen yeni bir kayısı tescil edilmesi
amacıyla Tarım Bakanlığına bavuru yapılmıştır. Halen testleri devam edne Halen 4 erkenci, 5
orta mevsim ve 3 geç olgunlaşma özelliğine sahip toplam 12 kayısının tescil çalışmaları devam
etmektedir.
Çiftçi Koşullarında Kurutmalık Erik ve Kayısı Örnek Bahçe Kurulması Projesi: Malatya
ve çevresinde kurutmalık erik üretim olanaklarının araştırılması ve kayısı ıslah çalışmalarında
47
geliştirilen sofralık ve kurutmalık yeni kayısı çeşitlerinin kayısı üreticilerine tanıtılması
amaçlayan proje çalışmalarına 2010 yılında başlanmıştır. Bu amaçla Đnönü Üniversitesi Ziraat
Fakültesi Battalgazi Kampüsünde, Hekimhan Sarıkız ve Kale Bent köylerinde 3 örnek bahçe
kurulmuş, bahçeye 8 erik ve 29 kayısı çeşidine ait toplam 300 fidan dikilmiştir.
VIII. ORGANĐK ÜRÜNLER
A.
DÜNYADA VE TÜRKIYE'DE ORGANĐK TARIM
Organik tarım günümüzde yasal düzenlemelerle tanımlanmış, kontrol ve sertifikasyon kuruluşları
tarafından denetlenerek güvence ve kayıt altına alınmaktadır. Organik tarıma başlandığında geçiş
dönemine uyulması zorunlu olup, rotasyon ve yönetmeliklerde belirtilen girdilerin ve katkıların
kullanılması zorunludur. Gıda ürünlerinin tüm çeşitlerinin yanında, mobilya, oyuncak, dis macunu,
tekstil ürünleri, makyaj malzemeleri gibi binlerce gıda dısı ürün de organik sertifikalı olarak
üretilmekte ve tüketilmektedir.
Organik tarımın kökleri 1940’lı yıllara kadar dayanmakla beraber önce her ülke kendi içinde
gelişimini başlatmış, daha sonra dünya çapında yapılanması ve ticareti gelişmiştir. 1972 yılında
IFOAM’ın kurulması ile dünya çapında ilk organizasyon oluşturulmuştur. Dünya ticareti de 1970’li
yılların sonlarında gelişmeye başlamış ve 1980’lerde pazar boyutuna ulaşmıştır.
2011 yılı itibariyle dünyada 1,8 milyon üretici tarafından 37.2 milyon hektarlık bir arazide organik
tarım yapılmaktadır.
Kıtalara göre toplam organik alanların dagılımı;
%32 pay ile Okyanusya: 12.2 milyon hektar
%30 pay ile Avrupa: 11.2 milyon hektar
%18 pay ile Latin America: 6.8 milyon hektar
2012 yılında bir önceki yıla göre organik tarım yapılan alanlar %0,5 veya yaklaşık 200'000 hektar
artmıştır. Dünya organik tarım ve gıda ürünleri pazarında başlıca ülkeler kuzey Amerika ve batı
Avrupa’da yer almaktadır.
Ülkemizde organik ürün ihracatı 1984 yılında yurt dışından alıcıların çekirdeksiz kuru üzüm ve kuru
incir talebi ile başlamış, kayısı ve fındık üretimi ile devam etmiştir. Kısa süre içerisinde ürün
çeşitliliği 8’e yükselmiş ve 90’lı yılların basına kadar bu sayıda artış olmamıştır. 1992 yılında
48
“Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği”nin kurulmasıyla ülkemizde ilk resmi organik tarım
hareketi başlamıştır. Organik tarımın dünyadaki gelişimine paralel olarak Türkiye’de de konunun
sosyo-ekonomik önemi ve buna bağlı olarak da üretilen organik ürün sayısı artmış, 2013 yılı
itibariyle ülkemizde üretilen organik ürün çeşidi 213’te ulaşmıştır.
Bunlar taze meyve ve sebzeden, baklagil, tarla bitkileri (pamuk ve buğday), tıbbi ve aromatik bitkiler
ve kurutulmuş meyvelere (elma, fındık, ceviz, Antep fıstığı, kuru incir, kayısı ve üzüm) kadar
uzanmaktadır.Ülkemizde genelde uygulanan organik tarım modeli, şirketler ile organik üreticiler
arasında sözleşmeli tarım şeklindedir. Bu sistemde üreticiler fiyat garantisi almakta ve organik
şirketlerin yönlendirmeleri doğrultusunda organik tarımsal uygulamaları yürütmektedirler.
Kontrol ve sertifikasyon işlemleri ise üretim ve pazarlama şirketlerinden bağımsız, Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı (TKB) ve Avrupa Birliği (AB) tarafından yetkilendirilen ve akredite olan
kontrol ve sertifikasyon kuruluşları (KSK) tarafından yürütülmektedir.
Türkiye’de 27 adet Kontrol ve Sertifikasyon Kuruluşu bulunmaktadır.
Tablo 21: Türkiye Geneli Organik Ürün Üretim Verileri (Geçiş Süreci Dahil)
Yıllar
Ürün Sayısı
Çiftçi sayısı
Yetiştiricilik
Yapılan Alan(ha)
Doğal Toplama
Alanı(ha)
Toplam Üretim
Alanı(ha)
Üretim Miktarı (ton)
2002
150
12.428
57.365
32.462
89.827
310.125
2003
179
14.798
73.368
40.253
113.621
323.981
2004
174
12.751
108.598
100.975
209.573
377.616
2005
205
14.401
93.134
110.677
203.811
421.934
2006
203
14.256
100.275
92.514
192.789
458.095
2007
201
16.276
124.263
50.020
174.283
568.128
2008
247
14.926
109.387
57.496
166.883
530.224
2009
212
35.565
325.831
175.810
501.641
983.715
2010
216
42.097
383.782
126.251
510.033
1.343.737
2011
225
42.460
442.581
172.037
614.618
1.659.543
2012
204
54.635
523.627
179.282
702.909
1.750.126
2013
213
60.797
461.395
307.619
769.014
1.620.466
Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü
49
Grafik 9: Türkiye’de Organik Tarim Alanlarinin Ve Üretici Sayisinin Gelişimi, 2002 2013
Grafik 10. Türkiye’de Organik Üretim Miktari Ve Ürün Sayisinin Gelişimi, 2002-2013
B.
ORGANĐK ÜRÜN ĐHRACATI
Türkiye’de organik üretim başlangıcından itibaren ihracat odaklı gelişmiştir. Organik ürünlerin
ihracatında Avrupa ülkeleri en önemli pazarımız olup, Amerika pazarı da gün geçtikçe
gelişmektedir. Başlıca organik ihraç ürünlerimiz kuru meyveler, tıbbi ve aromatik bitkiler, yağlı
tohumlar ve meyve sularıdır. Dondurulmuş gıdaların da ihracatı giderek artmaktadır. Hayvansal
50
mamuller arasında sadece bal ihracatı yapılabilmekte olup, diğer hayvansal mamuller iç pazarda
tüketilmektedir.
Kahve ve bebek maması gibi işlenmiş gıdaların ithalatı yapılmakta, diğer yandan Türk firmaları
pamuk ve elma suyu gibi hammadde üretimlerini Đran, Suriye, Özbekistan gibi ülkelerde
yapmakta ve bu ürünler ülkemizde işlenip paketlenerek ihraç edilmektedir. Hem ulusal, hem de
uluslararası ticaret sınıflandırmalarında organik ürünler için ayrı bir saha veya pozisyon
numarası bulunmamaktadır. Ege Đhracatçı Birlikleri organik ürünler konusunda koordinatör
olarak görev yapmakta olup, organik ürün ihracatının kayıt altına alınmasında yaşanan sıkıntılar
nedeniyle, mevcut veriler maalesef olması gereken ihracatın sınırlı bir kısmını yansıtmaktadır.
Konu ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Tablo 22: Türkiye Geneli Organik Ürün Đhracat Verileri
YIL
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
MĐKTAR(KG)
13.128.934
17.556.280
19.182.859
21.083.351
16.093.189
9.319.328
10.374.493
9.346.677
8.628.790
7.565.604
3.592.925
3.371.298
6.258.314
10.495.217
15.552.626
TUTAR($)
22.756.297
27.242.407
30.877.140
36.932.995
33.076.319
26.230.259
28.236.617
29.359.321
27.260.473
27.504.928
15.879.571
15.529.387
24.703.607
46.020.389
78.779.524
Kaynak: Ege Đhracatçı Birlikleri-(Tablodaki rakamlar sadece beyan edilen kısmı yansıtmaktadır.)
C.
EGE ĐHRACATÇI BĐRLĐKLERĐNCE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR
•
Biofach Fuarı Milli Katılım Organizasyonu
•
ETO ile işbirliği içinde sektörün gelişimi için çalışmalar yürütülmesi
•
Organik Ürünler Đçin Uluslararası Rekabetin Geliştirilmesi Projesi
•
Organik Tarım için Avrupa Kümelerarası Đşbirliği Platformunun Geliştirilmesi Projesi
51
•
Organik Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi Üyeliği
Birliğimizce organik üretim ve ticaret konusunda yurtiçi ve yurtdışındaki gelişmeler yakından
takip edilmektedir.
18. IFOAM Dünya Organik Kongresi 13-15 Ekim 2014 tarihlerinde Đstanbul Lütfi Kırdar Kongre
Merkezinde yapılmıştır.
Türkiye‘deki organik tarımın geliştirilmesi amacı ile Aralık 2012 tarihinde başlatılan AlmanTürk Đşbirliği ile organik tarım projesi'ne Ege Đhracatçı Birlikleri olarak desteğimiz devam
etmektedir. Proje kapsamında 12 Ekim 2014 tarihinde Đstanbul Ceylan Intercontinental Otel'de
Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Đyi Tarım Uygulamaları ve Organik Tarım Daire Başkanı
Vildan Karaarslan, Ege Üniversitesi öğretim Üyesi Prof. Dr. Uygun Aksoy, Prof. Ahmet
Altindisli, Atila Ertem, ETO Başkanı, CEO and Tiryaki Agro Kurucusu Ahmet Tiryakioglu,
CEO Sade Organik ve CityFarm Kurucusu Murat Denizel, FiBL Uluslararası Projeler
Departman Direktörü Beate Huber'in konuşmacı olduğu Kariyer Buluşması toplantısına
Birliğimiz adına Ece Tırkaz katılmış ve Organik Sektörünün Türkiye Đçin Önemi'ni anlatan bir
sunum gerçekleştirilmiştir.
Söz konusu proje çerçevesinde 10 - 12 Aralık 2014 tarihlerinde Türkiye’de Organik Ürün Özel
Standartlarinin Geliştirilmesi konulu bir uzmanlar toplantısı düzenlenmiş, toplantıya
Birliklerimizi temsilen Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gürcan Şen ve Ece Tırkaz katılım
sağlamıştır.
ETO (Ekolojik Tarım Organizasyonu) Derneği ve FiBL, Đsviçre tarafından ortak yürütülen
Alman-Türk Đşbirliği Organik Tarım projesi çerçevesinde 20 Ocak 2015 tarihinde, Türkiye’de
Organik Pazarlar için harmonize kurallar ve kontrol prosedürleri önerileri toplantısı Birliklerimiz
Hizmet binasında gerçekleşmiştir.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
(TAGEM) tarafından düzenlenen, 2015 Yılı Program Değerlendirme Toplantıları kapsamında,
Organik Tarım Araştırmaları Program Değerlendirme Toplantısı 15-19 Şubat 2015 tarihlerinde
Antalya’da düzenlenmiş ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği adına toplantıya
Ziraat Mühendisimiz Oğuz Aşçıoğul katılım sağlamıştır.
Söz konusu toplantıda sunulan projelerin özet raporlarını içeren kitapçık ile TAGEM tarafından
düzenlenen Organik Tarım ile ilgili 2005-2010 yılları arasında tamamlanan projelerin sonuç
raporları üyelerimize iletirlmiştir.
52
27.11.2014 tarihinde GTHB Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen Organik
Tarım Ulusal Yönlendirme Komitesi toplantısına Birliklerimiz Tarım Şubesi Müdürü Tahir
Kanlıkuyu ile Şefi Ece Tırkaz katılmıştır.
D.
BIOFACH FUARI
11-14 Şubat 2014 tarihleri arasında Almanya’nın Nürnberg
kentinde 26.sı düzenlenen “BioFach World Organic Trade Fair”
fuarına
Türkiye
milli
katılımı
Genel
Sekreterliğimizce
gerçekleştirilmiştir. Almanya’nın Nürnberg kentinde 11-14 Şubat
2015 tarihleri arasında düzenlenen BioFach 2015 Dünya Organik
Ticaret Fuarında (World Organic Trade Fair) Türk firmaları
ağırlıklı olarak organik gıda ürünleri ile temsil edilirken
çoğunluğunun Ege Đhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği tarafından organize edilen Türkiye milli
katılım şemsiyesi altında yer alan firmalarımızca başta organik kuru kayısı, üzüm ve incir gibi
organik kuru meyvelerimiz olmak üzere, kuru bakliyat, fındık, fıstık, badem, zeytin ve zeytinyağı,
kuru domates ve domates konsantresi, konserve ve salamura meyve ve sebzeler, yağlı tohumlar,
hububat, meyve suyu ve konsantresi, yarı kuru sebzeler, dondurulmuş sebze ve meyveler, un, çay,
organik gübre gibi belli başlı gıda ve tarım ürünleri sergilenmiştir.
BioFach’a bu yıl 22 Türk firması katılırken, dünya genelinde toplamda 2.235 firma iştirak etmiştir.
Katılımcı ülkeler arasında ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleri yeralırken, Çin, Hindistan ve Kuzey
Amerika ve Güney Amerika’dan da her sene artan sayıda katılım gerçekleştirilmektedir. Fuara başta
Almanya olmak üzere belli başlı Avrupa ülkeleri, ABD, Japonya, Güney Afrika, Hindistan,
Endonezya gibi dünyanın 136 ülkesinden 44 000’e yakın ziyaretçi gelmiştir. BioFach 2015’de yılın
ülkesi Hollanda olmuştur.
Fuara 13 firma ile katılan EĐB, 10 Hall’den oluşan ve yaklaşık 133 000 m2’lik fuar alanında (Net
alan: yaklaşık 50.000m2) Hall 4’de 403-501-503-600-603 numaralı standlarda net 347,24m2’lik bir
alanda yeralmıştır. Türkiye milli katılım organizasyonu için tarafımıza 4 no'lu pavyonda 347,24m2'lik alan
tahsis edilmiştir. Önceki senelerde fuara katılan firmalara alışageldikleri stand alanlarında yeni katılımcılar
ise kalan yerler başvuru önceliğiyle tahsis edilmiştir.Fuarın birinci günü Nürnberg Başkonsolosumuz
Sayın Asip Kaya, Münih Ticaret Ateşelermiz Sayın Mehmet Cevdet Baykal ve Sayın Đsmet Salihoğlu
standımızı ziyaret etmiş ve katılımcılarımızla görüşmelerde bulunmuşlardır.
53
IX.
2015 YILI ĐŞ PROGRAMI
01. Birliğimizin uğraşım konusuna giren maddelerin ihracatının düzenli bir şekilde
devamının sağlanması,
02. Kuru Meyve Tanıtım Grubu’nun yurt içi ve dışında ürünlerimizin tanıtımı amacıyla
yapacağı çalışmalara etkin şekilde katılınarak destek verilmesi,
03. Çekirdeksiz kuru üzüm üretimiyle uğraşan müstahsile, teknik personele ve ilaç bayilerine
çekirdeksiz kuru üzüm yetiştiriciliği konusunda hazırlanmış olan bilgilendirme kitapçığı ile
ülkemizde, Avrupa Birliğinde ve Rusya’da ruhsatlı ortak ilaç listelerinin yer aldığı ilaç
listelerinin dağıtımına devam edilmesi, Okratoksin A ve zirai mücadelenin doğru şekilde
yapılmasına yönelik afiş ve broşür dağıtımının gerçekleştirilmesi, Oda ve Borsalarla
işbirliği halinde bilgilendirme toplantılarının gerçekleştirilmesi,
04. Ticaret Borsaları ile birlikte çekirdeksiz kuru üzümde pestisit kullanım durumunun
izlenmesi amacıyla bölgedeki bağlardan alınan örnekler üzerinde analizler yapılarak alınan
sonuçların sektörle paylaşılması,
05. Çekirdeksiz kuru üzüm bağ alanlarının belirlenmesi ile ilgili olarak ilgili kurum ve
kuruluşlarla ortak çalışmalar yapılması,
06. Kuru incirde kaliteli ve aflatoksinden ari ürün temini için ürecilere yönelik bilgilendirme
çalışmaları yapılması, bütçe imkanları çerçevesinde ve gerekirse GTHB ve diğer STK’larla
işbirliği yapılarak afiş-broşür-kitapçık ile ilek torbası, ekşilik böceği tuzağı,vb. dağıtımı,
07. Kuru kayısıda kaliteli ve istenen düzeyde kükürt oranı içeren hammadde üretimi için
üreticilere yönelik yayın ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülmesi,
08. Birliğimiz uğraşım konusu maddelerin tarımsal üretiminden kaynaklanan sorunlarına
çözümler aranması,
09. Dünya Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeleri Konferansı’na, INC Kongresi’ne,
Avrupa Kuru Meyveler Günü ve FRUCOM toplantılarına katılım sağlanması,
10. Diğer üretici ülkelerin ihraç politikalarının izlenip üyelerimizin bilgilendirilmesi,
11. Ülkemizde zorunlu yürürlükte bulunan çeşitli standartlarda görülen aksaklıkların
saptanıp, gereken değişikliklerin yapılmasının sağlanması,
54
12. Đhraç ürünlerimizin ihracatının gelişmesine yardımcı olacak ulusal ve uluslararası sergi,
fuar, konferans, seminer, v.b. organizasyonlara katılınması ve/veya ulusal katılım
organizasyonları düzenlenmesi,
13. Üyelerimizin genel ve kendilerine ait ihracata ilişkin sorunlarına zamanında çözüm
getirilmesi,
14. Birliğimiz uğraşım sahasındaki maddelerin kalite ve üretiminin arttırılması amacıyla
hazırlanan projelere destek verilmesi, halen devam etmekte olanlara desteğin sürdürülmesi,
üretici, tüccar ve GTHB ve firmalarımızın teknik personeline yönelik eğitim programları
düzenlenmesi,
15. Kuru incirde 2000 yılından beri başarıyla sürdürülen Aflatoksin Đzleme Kurulu’nun
çalışmalarına devam etmesi sağlanarak işletmelerimizin aflatoksin kontrollerinde bir
standart ve yeknesaklığın sağlanması,
16. Kuru incirde 2000 yılından beri başarı ile sürdürülen aflatoksinli kuru incirlerin imhası
projesine 2015 rekoltesi için de devam edilerek söz konusu incirlerin gerek ihracının ve
gerekse iç piyasada tüketilmesinin önlenmesi,
17. Organik ürün ihracatına ait istatistiki bilgilerin düzenlenmesi çalışmalarına devam
edilmesi,
18. Đlgili ihracatçılarımıza ve sektöre genel katkısı olabilecek organik proje çalışmaları
hazırlanması ve diğer kurumlarca hazırlanacak olanlara destek olunması,
19. Başta AB mevzuatı olmak üzere alıcı ülke mevzuatları ile ilgili gelişmelerin takibi ve
üyelerimizin bilgilendirilmeye devam edilmesi,
20. Kuru incir ticaretiyle uğraşan aracı-tüccarlara ait depolar ile üretim bölgelerindeki üretim
tesislerinin Birliğimiz teknik elemanlarının yanı sıra, Ege Üniversitesi ile Đzmir ve Aydın Đl
Tarım Müdürlükleri yetkilileri ile birlikte ziyaret edilerek denetlenmesi,
21. Üyelerimiz arasında işbirliği ve dayanışmanın devam ettirilmesi.
55

Benzer belgeler