2014 ÜCRET ARTIŞLARI ANKET SONUÇ RAPORU

1
2014 ÜCRET ARTIŞLARI
ANKET SONUÇ RAPORU
305 şirketin katılımıyla gerçekleşen anket sonucuna göre, 2014 yılı
ortalama ücret artış oranı %6.8 oranında gerçekleşecektir.
1. Metodoloji
2013 yılının Eylül – Aralık aylarını kapsayan dönem içerisinde, İK Gündemi başlıklı blogum
üzerinden, 2014 yılı Ücret Artışları başlıklı bir anket yayınladım. Bu anketin temel amacı, önümüzdeki
senenin bütçe döneminde kullanılmak üzere, sektörel bazlı bir kıyaslama verisi sunabilmekti.
Anketin açık olduğu dönem içerisinde toplam 305 katılımcı ankete veri sağladı. Katılımcılar, diğer
kategorisi haricinde, 22 farklı sektörü temsil etmekteydi.
Kapsam açısından bakıldığında, çıkan sonuçların bir genelleme yapabilmek adına önemli bir veri
teşkil ettiğini söylemem çok da yanlış olmaz diye düşünüyorum.
Çalışmanın faydalı olması dileğiyle...
2. Sektörler
Katılımcıların sektörel dağılımı Tablo 1.’de verilmektedir. Buna göre katılımcıların %16’sını Bilişim
Teknolojileri oluştururken, bunu sırasıyla Otomotiv (%10), Turizm ve Hizmet (%8), Perakende
2
Mağazacılık (%7), İnşaat/Gayrımenkul (%7), Hızlı Tüketim (%6), ve Dayanıklı Tüketim (%5)
sektörleri takip etmektedir.
Diğer başlığı altında belirtilmiş olan sektörler de, birden fazla katılımcı olması durumunda ayrıca
gruplandırılmıştır (Lojistik, Endüstriyel Otomasyon, Tekstil vb...).
Tablo 1. Sektörel Dağılım
48
29
24
24
21
20
19
14
13
12
12
9
9
9
8
8
7
6
4
3
3
2
1
3. 2014 Ücret Artış Dönemleri
Ankete cevap veren katılımcıların sağlamış oldukları veriye göre, ücret artışlarının büyük bir
çoğunlukla Ocak ayı içinde yapılacağı görülmektedir (Grafik 1).
Katılımcıların %58’i Ocak ayı içinde, ücret ayarlaması yapacağını belirtirken, %20’si Mart ve
Nisan aylarında ücret artışı öngördüklerini belirtmişlerdir. Şubat ayında bireysel ücret artışı yapacağını
belirten şirketlerin oranı ise %9 olarak görülmektedir.
Tüm bu veriler ışığında, toplam katılımın %87’si 2014 yılının ilk dört ayında ücret artışı
yapacağını belirtmişlerdir.
3
Grafik 1. Ücret Artış Dönemleri
1%
1% 0%
0%
2%
2%
2%
4%
Ocak
Mart
9%
Nisan
Şubat
Temmuz
Aralık
Mayıs
Artış Yok
10%
Haziran
Eylül
58%
Kasım
Ağustos
10%
Ankete katılan 305 şirketin 15’i 2014 yılında herhangibir ücret artışında bulunmayacağını
belirtmiştir. Buna karşılık, 16 şirket ise %12’den fazla oranda ücret artışı yapacağını ifade etmiştir.
Tablo 2. Ücret Artış Dönemlerinin Sektörel Dağılımı
Sektör
Bilişim Teknolojileri
Otomotiv
Turizm ve Hizmet
Diğer
Perakende Mağazacılık
İnşaat/Gayrımenkul
Hızlı Tüketim
Dayanıklı Tüketim
Enerji
Finans/Sigorta/Bankacılık
Holding
Tekstil
Medikal/Sağlık
Demir Çelik
Danışmanlık
Medya
İlaç
Lojistik
Endüstriyel Otomasyon
Kimya
Ambalaj
Havacılık
Kamu
Genel Toplam
Ocak
25
19
11
15
15
13
7
9
6
5
9
5
5
3
6
5
4
6
4
2
3
1
178
Şubat
3
4
3
3
2
2
3
Mart
8
5
1
2
Nisan
6
1
5
1
2
4
1
5
1
2
1
4
Mayıs
Haziran
1
Temmuz
3
3
1
1
2
1
1
1
1
Eylül
Kasım
Aralık
1
1
1
1
3
1
1
2
1
2
2
2
Ağustos
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
2
1
1
1
26
31
29
7
3
13
1
2
1
7
Artış Yok Genel Toplam
2
48
29
1
24
1
24
21
1
20
19
14
13
12
12
9
1
9
9
1
8
8
7
6
4
3
3
2
1
7
305
4
4. 2014 Ücret Artış Oranları
Ankete katılan 305 şirketin 15’i 2014 yılında herhangibir ücret artışında bulunmayacağını
belirtmiştir. Buna karşılık, 16 şirket ise %12’den fazla oranda ücret artışı yapacağını ifade etmiştir.
Ücret artışı yapmayacaklar ile %12’den fazla ücret artışı yapacağını belirten şirketler de
hesaplamalara dahil edildiğinde, 2014 yılı ücret artış oranı %6.8 olarak hesaplanmaktadır.
Bu iki grup şirket, hesaplamaların dışında bırakıldığında ise ücret artış oranı %6.9 olarak
görülmektedir.
Sektörlere göre, ortalama ücret artış oranları Tablo 3.’de verilmektedir.
Bu dağılım gözönünde bulundurulduğunda, ortalamanın üzerinde artış yapacağını belirten
sektörler sırasıyla; Kimya, Enerji, Medya, Endüstriyel Otomasyon, Lojistik, İnşaat/Gayrımenkul,
Ambalaj, Holding, Turizm ve Hizmet, Havacılık ve Bilişim Teknolojileri’dir.
Tablo 3. Ücret Artışlarının Sektörel Dağılımı
Kimya
Enerji
Medya
Endüstriyel Otomasyon
Lojistik
İnşaat/Gayrımenkul
Ambalaj
Holding
Turizm ve Hizmet
Havacılık
Bilişim Teknolojileri
Finans/Sigorta/Bankacılık
Medikal/Sağlık
Perakende Mağazacılık
Demir Çelik
Dayanıklı Tüketim
Otomotiv
Tekstil
Hızlı Tüketim
Diğer
İlaç
Danışmanlık
Kamu
Genel Ortalama
9,7%
9,5%
8,3%
7,9%
7,8%
7,5%
7,5%
7,4%
7,3%
7,3%
7,0%
6,9%
6,8%
6,6%
6,6%
6,5%
6,4%
6,3%
5,9%
5,7%
5,6%
4,6%
4,0%
6,8%
2014 Ücret artış oran aralıklarına bakıldığında, katılımcı şirketlerin %21’i %5-%7 aralığında ücret artışı
sağlayacaklarını belirtmişlerdir. Bunu sırasıyla, %18 ile %7-%8 aralığı ile, %3-%5 ücret artış bantları
takip etmektedir.
5
Tablo 4. Ücret Artışlarının Dağılımı
Ücret Artışı
5-7%
7-8%
3-5%
9-10%
8-9%
10-12%
%12'den fazla
Artış Yok
1-3%
Genel Toplam
Total
62
54
51
42
29
22
16
15
14
305
Ücret artış aralıklarının sektörel bazda kırılımı da, Tablo 5.’de görülmektedir.
Tablo 5. Ücret Artışlarının Sektörel Dağılımı
Sektör
Bilişim Teknolojileri
Otomotiv
Turizm ve Hizmet
Diğer
Perakende Mağazacılık
İnşaat/Gayrımenkul
Hızlı Tüketim
Dayanıklı Tüketim
Enerji
Finans/Sigorta/Bankacılık
Holding
Tekstil
Medikal/Sağlık
Demir Çelik
Danışmanlık
Medya
İlaç
Lojistik
Endüstriyel Otomasyon
Kimya
Ambalaj
Havacılık
Kamu
Genel Toplam
%12'den fazla
4
1
1
3
3
1
1
10-12%
4
3
3
2
1
3
1
1-3%
3
1
2
1
1
2
3
2
1
1
1
3-5%
7
5
4
6
4
2
5
3
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
2
5-7%
7
7
5
8
4
3
5
2
2
1
3
4
1
1
1
1
2
1
2
1
1
7-8%
11
6
4
4
6
1
5
2
2
2
2
2
16
22
14
3
1
1
2
2
1
2
3
1
1
2
1
1
9-10%
8
2
3
1
1
6
3
2
1
2
1
5
3
1
1
2
1
1
1
51
8-9%
1
3
3
1
5
62
1
54
29
42
Artış Yok Genel Toplam
3
48
2
29
1
24
1
24
21
2
20
1
19
14
13
1
12
12
1
9
1
9
9
2
8
8
7
6
4
3
3
2
1
15
305
6
5. Sonuç...
Genel çoğunluğun ücret artış yüzdeleri dikkate alındığında, 2014 artış oranlarının %4 ile %9.7
arasında değişmekte olduğu görülmektedir. Bu ücret artış bandının orta noktası olan %6.8’in,
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın yayınlamış olduğu 2013 yılsonu enflasyon tahminleri
(%6.8) ile paralel, 2014 yılsonu enflasyon tahmininin (%5.3) de üzerinde olduğunu söylemek
mümkündür.
Grafik 2. Ücret Artış Oranları ve Enflasyon Beklentileri
12,0%
Anket Ortalaması
TCMB 2013 Hedef
TCMB 2014 Hedef
10,0%
8,0%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
Ancak, bunu daha detaylı yorumlayabilmemiz için, şirketlerin ücret artışlarını yaparken, geçmiş
dönem enflasyonunu mu yoksa, bir sonraki dönem enflasyonunu mu dikkate alıp almadıkları
konusu belirleyici bir etkendir.
7
Genel uygulamanın geçmiş dönemi dikkate aldığı gözönünde bulundurulduğunda, şirketlerin
ücret zamlarında enflasyona karşı korunma politikasına gitmeyi tercih edebileceği, bireysel
performans farklılıklarının çok ciddi bir oranda artışlara, geçmiş dönemlerde olduğu gibi, etki
edemeyeceği şeklinde bir yorumda bulunulabilinir.
Özetle, şirketlerin 2014 yılı için bireysel ücret artışlarına veri teşkil edebileceğini düşündüğüm İK
Gündemi 2014 Ücret Artışları Anketi sonuçlarına göre, ankete katılan şirketler büyük çoğunlukla
2013 yılı enflasyonu ile paralel bir artış oranı bütçelemiş durumdalar.
Genel olarak yapılan piyasa ücret araştırmalarında da, 2014 yılı için %7-%8 ücret artış bandının
öne çıkmış olduğu da gözönünde bulundurulursa, yukarıda detaylı bir şekilde açıklamaya
çalıştığım anket sonuçlarının piyasa ile uyumlu sonuçlar gösterdiğini söylemem mümkündür.
Elbette ki, ağırlıklı olarak enflasyon oranının dikkate alınarak bireysel ücret artışlarının
sağlanması, şirketleri yetenekli ve performansı yüksek çalışanları elde tutma konusunda farklı
stratejiler belirlemeye yönlendirebilir.
Her koşulda, 2014 yılının zorlu bir yıl olacağı, şirketlerin de bu doğrultuda temkinli bütçelerle
yola çıktıkları gözönünde bulundurulduğunda, bu oranlar da son derece anlaşılırdır.
2014 yılının sağlık, mutluluk ve başarı getirmesi dileklerimle...
Hertürlü sorunuz, yorumunuz için bana [email protected] mail adresinden
ulaşabilirsiniz.
Bir kez daha, bu anket raporunun oluşumunu sağlayan tüm katılımcılara sonsuz teşekkürlerimi
sunarım.
Emre Kavukcuoğlu
Aralık,2013
İstanbul
twitter.com/ik_gundemi
www.ikgundemi.com