İlkel kordalılar

Genel içerik
1.
2.
3.
OMURGALILAR
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Regnum (Alem ): Animalia (Hayvanlar)
Phylum (Şube): Chordata (Sırtipliler)
10.
11.
12.
Subphylum (Alt şube): Vertebrata (Omurgalılar)
13.
hafta Tanışma
hafta Chordatanın genel özellikleri ve ilkel kordalılar
hafta Kıkırdaklı balıklar
hafta Kemikli balıklar
hafta Amfibiler
hafta Amfibiler
hafta Sürüngenler
hafta Sürüngenler
hafta Vize
hafta Kuşlar
hafta Kuşlar
hafta Memeliler
hafta Memeliler
Yrd.Doç.Dr. Tamer Albayrak
http://fef.mehmetakif.edu.tr/akademik/albayrak/
Canlıların Sınıflandırılması
z Alem
z
(Regnum)
z Hiyerarşik
olarak benzer bireyler türü
(Species), benzer türler cinsi (Genus),
benzer cinsler familyayı (Familia),
benzer familyalar takımı (Ordo), benzer
takımlar sınıfı (Classis) benzer sınıflar
şubeyi (Phylum) ve benzer şubeler
alemleri (Regnum) meydana getirir.
Sınıf (Classis)
z
Takım (Ordo)
Familya (Familia)
z
z Familya
z
Sistematik
Şube (Phylum)
z
(Familia)
Her bir kategorinin ALT ve
ÜST KATEGORİSİ
olabilir. Üstsınıf, sınıf,
altsınıf gibi
Cins (Genus)
z
2
1
Tür (Species)
3
4
Türlerin oluşumu
Chordata’nın sınıflandırılması
Türlerin oluşumunda kural olarak yalıtım
zorunludur.
z Alem
z
Coğrafi yalıtım (Allopatrik yalıtım)
z Üreme işlevlerinde yalıtım (Simpatrik
yalıtım)
z
(Regnum): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
Subphylum: Hemicordata Yarı kordalılar
Subphylum: Urocordata (= Tunicata ) Tulumlular
z Subphylum: Cephalochordata Kordası başa
kadar uzananlar (=Acrania) Kafatası
olmayanlar
z Subphylum: Vertebrata Omurgalılar
(=Craniata) Kafatası olanlar
z
z
Üreme davranışlarında farklılaşma
Üreme dönemi zamanı faklılaşma
z Üreme organlarının farklılaşması
z
z
5
6
Phylum: Chordata’nın Özelikleri
Omurgalı Sistematiği
z
Kingdom Animalia (Hayvanlar Alemi)
Sub-Kingdom Eumetazoa (Çok hücreliler)
z
Bilateria (Bilateral Simetrili Hayvanlar)
z
Super-phylum Deuterostomia (Deuterostomlular)
Phylum Chordata (Kordalılar)
SubPhylum Urochordata
SubPhylum Cephalochordata
7
Sinir siteminin bir boru şeklinde dorsalde bulunması
Solunum sisteminin sindirim sisteminin ön tarafında
olması
z
Yutakta solungaç yarıklarının olması
z
Bileteral simetri göstermesi
z
Anal kuyruğun oluşu
z
Subphylum Vertebrata (Omurgalılar)
Embriyonik dönemde sırt taraflarında notokord (ipliksi
yapı) buludurması (Bu iplik omurgalılarda omurgayı
oluşturur).
Hepsi triploblastik hayvanlardır. Vücutları ektoderm,
endoderm ve mezoderm olmak üzere üç embriyonik
tabakadan oluşur
8
Omurgalıların Kökeni Hakkında İleri
Sürülen Varsayımlar
Phylum Chordata (Omurgalılar)
1. Annelid Varsayımı
+ (Bilateral sim., Sölom, Segmentli vücut, Kapalı Dolaşım)
Grup Acrania (Kafatassızlar)
Subphylum Vertebrata,
Craniata (Kafataslılar)
Subphylum Hemichordata (Yarıkordalılar)
Super classis Agnatha (Çenesizler)
- (Ventral sinir şeridi)
2. Arachnoid Varsayımı
Subphylum Urochordata (Kuyruğu Kordalılar)
Super classis Gnathostomata (Çeneliler)
Subphylum Cephalochordata (Başı Kordalılar)
*Pisces (Balıklar)
Cylostomata (Yuvarlak ağızlılar)
Chondrichthyes (Kıkırdaklı balıklar)
Osteichthyes (Kemikli balıklar
*Amphibia (İki Yaşamlılar)
*Reptilia (Sürüngenler)
*Aves (Kuslar)
*Mammalia (Memeliler)
+ (Fosil formların dış iskeleti)
- (Ventral sinir şeridi, solungaç yarıkları,
eklemli üyeler)
Bipinnaria larvası
3. Echinoderm Varsayımı
Tornaria larvası
+ (Gerek embriyonik ve gerekse birçok biyokimyasal özelliklerden dolayı Ekhinoderm (derisi
dikenliler) ler en yakın iki şube oldugu dusunulmektedir.)
9
Hemichordata (Yarıkordalılar) !!!
Chordata’nın sınıflandırılması
z Alem
z
10
* Prochordata'nın en ilkel grubudur.
* Notokord önde ve çok kısa bir biçimde yer alır.
* Deniz dibinde çamura gömülerek yaşarlar.
* Vücutları; proboscis, collar ve gövde olmak üzere üç bölümden
meydana gelmiştir.
(Regnum): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
Subphylum: Hemicordata Yarı kordalılar
Subphylum: Tunicata (=Urocorta) Tulumlular
z Subphylum: Cephalochordata Kordası başa
kadar uzananlar (=Acrania) Kafatası
olmayanlar
z Subphylum: Vertebrata Omurgalılar
(=Craniata) Kafatası olanlar
z
z
11
12
Subphylum: Urocordata (= Tunicata )
Tulumlular, Mantoluhayvanlar
Chordata’nın sınıflandırılması
z Alem
z
z Genellikle
bir sap yada kaide kısmı ile
yere tutunan denizsel canlılardır
z Larvalarının kuyruk kısmında bir sırtipi
vardır. Erginlerin birkısmında bu yitiririr
sadece kuyruk bölgesinde artakalır
z Erginlerde sadece chordata özelliği
olarak solungaç yarıkları kalır
z Birçok tür koloni oluşturur
(Regnum): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
z
Subphylum: Hemicordata Yarı kordalılar
z Subphylum:
Urocordata (= Tunicata )
Tulumlular
Subphylum: Cephalochordata Kordası başa
kadar uzananlar (=Acrania) Kafatası
olmayanlar
z Subphylum: Vertebrata Omurgalılar
(=Craniata) Kafatası olanlar
z
13
14
Urochordata (Kuyruğu
Kordalılar)
Urochordata (Kuyruğu Kordalılar)
* Tunicata olarak da adlandırılırlar.
* Genellikle koloni halinde yaşarlar, bazen de tek tek
bulunurlar.
* Vücutları “Tunicin” denen bir maddeyle çevrilidir.
* Larvaları, Chordata özelliği göstermesine rağmen, ergin
bireylerde bu durum kaybolur.
* Çoğalmalarında eşeyli ve eşeysiz üreme (Döl
Alması=Metagenez) görülür.
* Sesil (bir yere bağlı) olarak yaşarlar.
* Notokord erginlerde kaybolur.
Styela montereyensis
15
16
Subphylum Urochordata
Urochordata
Class Ascidacea
z Yaklaşık
3000 türü bulunmaktadır.
veya kolonial denizsel canlılardır
z Besinini suyu filitre ederek alır
z Cordata özellikleri genelde larval evrede
bulunur
z Bireysel
17
18
Subphylum Urochordata
Chordata’nın sınıflandırılması
Class Ascidacea
Class Thaliacea (salpalar, ateşfırçaları)
z Alem
z
(Regnum): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
z
z
Subphylum: Hemicordata Yarı kordalılar
Subphylum: Tunicata (=Urocorta) Tulumlular
z Subphylum:
Cephalochordata Kordası
başa kadar uzananlar (=Acrania) Kafatası
olmayanlar
z Subphylum: Vertebrata Omurgalılar
(=Craniata) Kafatası olanlar
19
20
Subphylum: Cephalochordata Başı
kordalılar (=Acrania) Kafatası olmayanlar
* İnce, uzun bir vücutları vardır.
* Farinkste çok sayıda solungaç yarıgı ihtiva eder. (~360)
* Notokord ve sinir seridi vücudun dorsalinde baştan sona kadar
uzanır.
* Omurgasızlarla Omurgalılar arasında geçisi oluşturur.
* Amphioxus en önemli örnegidir.
21
22
Amphioxus
Cephalochordata
Hem omurgasız hem omurgalı özellikleri gösterir.
z Yüzebilmesine
rahmen genellikle kuma
gömülü olarak bulunurlar
23
Omurgasız Özellikleri
Omurgalı Özellikleri
* Derileri tek katlıdır.
* Omurilikte nokta gözler vardır.
* Alyuvar yoktur, kan renksizdir.
* Gerçek kalpleri yoktur.
* Boşaltım organları
Protonefridyum tiptedir.
* Dorsalde chorda bulunur.
•Chordanın üzerinde sinir
seridi yer alır.
•Solungaç yarıkları bulunur.
•Dolaşımsistemi kapalıdır
24