dr. dilek tiryaki`nin sunumu için tıklayın

Ergonomik Riskler
ve Sağlığa Etkileri
Dr. Dilek TĐRYAKĐ
Ergonomi, Nükleer Felaketleri
Önler mi ?
Ergonomi
Đşi ve işyerini, insan vücudunun
yetenekleri ve sınırları ile uyumlu
olacak şekilde tasarlayan bilim ve
uygulama dalıdır.
“işi, çalışana uygun hale getirmek
getirmek”
”
Ergonomik Risk Faktörleri
Tekrarlı hareket
Zorlayıcı
pozisyonlar
Ergonomi
Üçgeni
+
+
+
+
+
+
Çalışma koşulları
Psikolojik ortam
Titreşim
Mekanik baskı
Çevresel koşullar
Bireysel duyarlılıklar
Güç Uygulama
(itme, çekme,
yük kaldırma)
x Süre x Sıklık
+Maruziyet Süresi
+Maruziyet Sıklığı
Dikkat:2 saatten fazla/gün
Tehlike:4 saatten fazla/gün
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Đşe bağlı kas iskelet
hastalıkları, kas, tendon,
kemik, eklem, kıkırdak,
damar yapılar, bağ dokusu
ve sinirleri etkiler.
Đşe bağlı kas iskelet hastalıkları
Bu hastalıklar temelde 4 grupta incelenebilir.
+ Tendonların inflamasyonu (tendinit ve tenosinovit):
Tekrarlılık ve statik çalışma içeren işlerde ve özellikle ön
kol, bilek, dirsek ve omuzda görülür.
+ Miyaljiler: Belirgin statik komponenti olan işlerde
özellikle omuz, boyun, sırt bölgesinde görülen ağrı ve
fonksiyon kaybı ile karakterizedir.
+ Sinir basıları: Özellikle el bileği ve ön kolda gözlenir.
+ Dejeneratif bozukluklar: Özellikle yük kaldırma ve ağır
fiziksel efor gerektiren işlerde omurganın boyun ve bel
bölgesinde, kalçada ve diz bölgesinde görülebilir.
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Carpal tünel
sendromu:
El bileği
bölgesinde
Median sinirin
baskı altında
kalması
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Ganglion
kisti
Bir eklemdeki
veya tendon
kılıfındaki kistik
oluşumdur.
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Tetik parmak
(Trigger finger)
Parmakların
yumuşak ve
rahatça
açılamaması, ağrı
olması ve parmağın
kıvrık pozisyonda
“kilitli” kalması
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
DeQuervain’s
Hastalığı
Baş parmağın
tabanında
gelişen stenozan
tenosinovit
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Cubital tünel
sendromu:
Ulnar sinirin
dirsekte baskı
altında kalması
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Tenisçi
Dirseği
(Lateral
Epikondilit)
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Golfçu dirseği
(Medial
Epikondilit)
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Bursit
Ciltle kemik veya
kemikle tendon
arasındaki yumuşak
yastıksı dokunun
inflamasyonu
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Rotator
Cuff
Tendiniti
veya
yırtığı
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Boyun gerilim
sendromu
(Tension neck
syndrome)
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Sırt / Bel
problemleri
Mekanik bel
ağrısı
Görülme sıklığı
• Ölümle sonuçlanmayan tüm mesleki
yaralanma ve hastalıkların %30’unu kas
iskelet problemleri oluşturmaktadır
(Bureau of Labor Statistics,2010).
• Avrupa Meslek Hastalıkları Đstatistiklerine
göre, kas iskelet sistemi hastalıkları
(karpal tünel dahil) tanı alan tüm
hastalıkların %59’unu oluşturmaktadır.
(European Agency for Safety and Health
at Work)
2010/2011 Kas Đskelet Hastalıkları
SGK Meslek Hastalığı
Đstatistikleri
Erkek
Titreşim Sonucu Kemik-Eklem
0
Zararları, Anjönöratik Bozukluk
Sürekli Lokal Baskı Sonucu
0
Artiküler Bursaların Hastalıkları
Aşırı Yükleme Sonucu Veter,
2
Veter Kılıfı Ve Periost Hastalıkları
2010
Kadın Toplam
Erkek
2011
Kadın Toplam
0
0
2
0
2
0
0
4
0
4
0
2
9
0
9
Maden Ocağı Ve Benzeri
Đşyerlerindeki Meniskus Zararları
0
0
0
8
0
8
Fazla Zorlama Sonucu Vertebra
Prosesuslarının Yırtılması
7
0
7
41
1
42
14
0
14
8
0
8
2
25
0
0
2
25
5
77
1
2
6
79
Sürekli Lokal Baskı Sonucu Sinir
Felçleri
Kas Krampları
Toplam
Đşe Bağlı Kas Đskelet Hastalıkları
Yetişkin nüfusun yaklaşık
%80’i yaşamlarının bir
döneminde işe bağlı kas
iskelet sistemi probleminden
etkilenecektir. (WHO, 2003)
Đş günü kaybı
+ Đşgünü kayıplı tüm kaza ve hastalıkların
%50’si işe bağlı kas iskelet
problemlerine bağlıdır. (BLS)
+ Đşe bağlı kas iskelet hastalıkları, 3
günden uzun süren iş günü kayıplarının
%49.9’undan ve kalıcı iş göremezlik
vakalarının % 60’ından sorumludur.
(European Agency for Safety and
Health at Work)
DĐREKT
MALĐYETLER
+Tıbbi
harcamalar
+Tazminat
bedelleri
DOLAYLI
MALĐYETLER
+ Geçici veya kalıcı
temin edilen personel
bedeli
+Eğitim bedelleri
+Üretim kayıpları
+ Uzun süreli
maluliyet harcamaları
+Mahkeme giderleri
+ Fazla mesai
bedelleri, vb.
Ergonomik Çözümlerin Maliyeti
Problemlerin küçük bir
bölümünün çözümü
zor ve karmaşıktır.
Problemlerin büyük bölümü
relatif olarak küçük
çabalarla halledilebilir.
Ergonomik problemlerin
% 80’ i kaynakların % 20’ si ile çözülebilirken,
% 20’si ise kaynakların % 80’i ile çözülebilir.
Ergonomik Problemlerin
Tanımlanması
+Geçmiş: Kayıtlara göre bu iş geçmişte
problem oluşturmuş. (Đşyeri sağlık birimi
kayıtları)
+Bugün: Çalışanların ifadesine göre bu iş şu
anda bir problem oluşturuyor. (Çalışan Anketi,
çalışanlarla görüşme)
+Gelecek: Bu iş gelecekte bir problem
yaratacak gibi gözüküyor. (Çalışma Ortamı
Değerlendirme)
Ergonomik Risk Değerlendirme
Ölçekleri
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Rapid Entire Body Assessment (REBA)
Rapid Upper Limb Assessment (RULA)
Washington State Ergonomic and MSD Risk Assessment Checklist
OCRA (The Occupational Repetitive Actions)
Humantech (Best /Brief)
KIM Tool (Key Item Method)
ACGIH Lifting TLV
NIOSH Lifting Calculator
Liberty Mutual Manual Material Handling Tables (Snook Tables)
Manual Task Risk Assessment Tool (ManTRA) V2.0
Job Strain Index (JSI)
Rodgers Muscle Fatigue Analysis
Quick Exposure Checklist (QEC)
Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaires
Dutch Musculoskeletal Discomfort Questionnaire
Ergonomik Risklerin
Değerlendirilmesi
+Ölçek bir araçtır, aslolan sorunu
algılayacak, zorlanmayı farkedecek
bir bakış açısı kazan(dır)maktır.
+ Ölçek, problemin öncelik sırasına
karar verirken kritik..
+Sorunun uzmanı ve çözümün
kaynağı: Çalışan
+Katılımcı ergonomi !!!
Teşekkürler…..
Dr. Dilek Tiryaki
[email protected]