SAYI42 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Transkript

İçindekiler
Sektörel Haberler
6
Giriş
Künye
37
İçmimarlar Odası’ndan Haberler
Mehmet Saim İzli Söyleşisi
38
Şube Haberler
44
İçmimarlık Ofis Söyleşi
Üniversite Tanıtım
Samur Halı
Ön kapak içi
Peli Parke
Kapak içi Yanı
Tavcam
03
Wedesign, Selin Heper, Emre Göksu söyleşisi,
Aqua Zemin
05
‘Tasarım Heyecanı Hayalgücünün Sınırsızlığıyla Ölçülür’
Massive Parke Sistemleri
07
Ege Seramik
11
Nurus
13
Hüppe
15
Fiberli
17
Lamp 83
19
Zeyhan Elektrik
21
Durlum
22
Avonni
25
Klassis
27
Hand and Made Halı
28
Kastamonu Entegre
29
Hettich
31
İçmimarlık Bölümü, Teknolojiyi Geleneksel Bir Anlayışla Kullanan
Trakya Cam
33
Tasarımcı: Werner Aisslinger
Bürotime
35
Forum Interior
36
Tuna Ofis
45
46
Maltepe Üniversitesi - İçmimarlık ve Çevre Tasarım İngilizce Bölüm Başkanı
Yrd. Doç. Dr. Hicran Özalp Söyleşisi
50
Makale
Yılmaz Zenger, Tasarımda Malzeme
54
Makale
İyi Tasarım Sorumlu Tasarım, Yrd. Doç. Dr. Guita Farivarsadri,
DAÜ İçmimarlık Bölümü
57
Tiyatroda Sahne Tasarımı -I , Yüksek İçmimar Çağrı Bulhaz.
62
İdari Binaları; Yönetim Yapıları, Öğretim Görevlisi, Pervin Akbaş, Toros Üniversitesi
İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü
Portre Tanıtım
Reklam İndeksi
66
Doç. Dr. Deniz Ayşe Yazıcıoğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi,
70
Dünyadan Ürün Tasarım
73
Dünyadan Mekan Tasarım
78
Öztiryakiler (Blanco)
49
Doğaner Reklam
69
Kale Seramik
75
Lighttech Fuarı
77
Gezi
Çek Cumhuriyeti, Prag
84
Sergi
S. Sabancı Müzesi, Geleceğe Geri Sayım Zero Sergisi
88
Nereden Geldik Buraya, Salt Beyoğlu Salt Galata
90
Günümüz İmgeleri Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nden Yapıtlar,
Pera Müzesi
Kültür Sanat
İçmimar Ajanda
Balıkçıoğlu Mobilya
90
92
Avissa
Özcan Aydınlatma
91
115
Kapak İçi
Arka Kapak
4
Türkiye / Firma Haber
6
Türkiye / Haber
Türkiye / Sergi Haber
TUZLU SU: Düşünce
Biçimleri Üzerine Bir Teori
36 mekânda 1500’ün üzerinde eser, 26 Kasım’a kadar gezilebilecek
İ
stanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından
Koç Holding sponsorluğunda düzenlenen 14.
İstanbul Bienali, 5 Eylül-26 Kasım tarihlerinde
ücretsiz olarak gerçekleştiriliyor. TUZLU SU:
Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori başlığıyla
Carolyn Christov-Bakargiev tarafından bir dizi
işbirliği içerisinde şekillenen 14. İstanbul
Bienali’nde; Afrika, Asya, Avustralya, Avrupa,
Ortadoğu, Latin Amerika ve Kuzey Amerika'dan
80’in üzerinde katılımcının 1.500’ün üzerinde
eseri iki ay boyunca şehrin farklı noktalarında
gezilebilecek.
Boğaz’ın Avrupa ve Anadolu yakasını içine
alan 36 mekânda gezilebilecek TUZLU SU,
Fotoğraf: Sahir Uğur Eren.
müzelerin yanı sıra tekneler, oteller, eski
8
bankalar, otoparklar, bahçeler, okullar,
TUZLU SU: Düşünce Biçimleri Üzerine Bir Teori
araştırıyor. Bunu, açık denizlerde, aygıtlarımızın
dükkânlar ve özel konutlar gibi kara ve su
Carolyn Christov-Bakargiev, bienalin teması
düz yüzeyleri üzerinde parmak uçlarımızla
üzerindeki geçici yerleşim alanlarına yayılıyor.
Tuzlu Su’ya dair fikirlerini şu şekilde açıklıyor:
yaptığı gibi, sualtının derinliklerinde, kat kat
14. İstanbul Bienali’nin açılış haftasında,
“Boğaziçi ekseninde kentin geneline yayılan bu
şifrelemeler açılmadan önce de yapıyor. Sergi,
uluslararası sanat çevrelerinden eleştirmen,
sergi bir materyalin -tuzlu su- ve çelişen düğüm
dünyayı şiirsel ve politik olarak şekillendiren ve
küratör, müze ve galeri yöneticileri ile basın
ve dalga imgelerinin etrafında dönüyor. Çizginin dönüştüren, görünür ve görünmez farklı dalga
mensupları da dahil olmak üzere yurt dışından
nereye çekileceğini, nerede geri çekileceğini,
örüntülerini ve frekanslarını, su akıntılarını ve
5 bine yakın konuk İstanbul’da ağırlandı.
nerede yaklaşıp nerede uzaklaşacağını
yoğunluklarını ele alıyor. Hem zamanı askıya
Türkiye / Sergi Haber
alan durdurulmuş hareketler vardır
Fotoğraf: Sahir Uğur Eren.
(denizler, okyanuslar üzerinde insan
taşımacılığının düğümleri, savaş,
emek, etnik temizlik düğümleri)
hem de dalgalar gibi dağınık ve
tekrarlanan hareketler vardır
(ayaklanma dalgaları, ‘jouissance’
dalgaları, elektromanyetik dalgalar).
Hem kelimenin düz anlamıyla su
dalgaları vardır hem de insan dalgaları,
duygu ve anı dalgaları. Dalgaları teşhis
ederek, görerek örüntülerinin farkına varırız
Liam Gillick.
-sualtındaki su örüntüleri, rüzgâr örüntüleri.
Belki de bir dalga sadece zamandır- bir dalganın
14. İstanbul Bienali Mekânları
yüksek ve alçak noktaları arasındaki farkta
14. İstanbul Bienali’nde, İstanbul Modern, ARTER, Özel
bulunan Tunca Subaşı & Çağrı Saray Atölyesi, Büyükada’da Kaptan
duyumsanan his zamanı, dolayısıyla mekânı ve
İtalyan Lisesi ve Galata Özel Rum İlköğretim Okulu karma
Paşa Deniz Otobüsü, Büyükada Halk Kütüphanesi, Splendid Palas
dolayısıyla yaşamı imleyebilir. Sanatla birlikte ve
sergilere ev sahipliği yaparken, diğer tüm mekânlarda tek
Oteli, Rizzo Palas, Mizzi Köşkü, Çankaya 57 ile Troçki Evi yer alıyor.
sanat aracılığıyla yas tutuyor, hatırlıyor, kınıyor,
sanatçı ya da sanatçı topluluklarının işleri görülebilir.
Ayrıca Sivriada da bienal mekânları arasında bulunuyor.
iyileşmeye çalışıyoruz ve kendimizi bu mekânda
Galata-Tophane-Beyoğlu bölgesindeki sergi mekânları
Kabataş-Kadıköy-Büyükada hattında ise Yeldeğirmeni’nde
Şişli-Tarihi Yarımada-Rumeli bölgesinde yer alan bienal
beraber yaşamış birçok topluluğun neşe ve
arasında; SALT Galata, Vault Karaköy The House Hotel, Kasa
mekânları ise Yeni Hrant Dink Vakfı ve Agos Merkezi ile vakfın ve
canlılık olasılıklarına adıyor, formdan yeşeren
Galeri, Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, İstanbul Modern,
gazetenin eski merkezi Hrant Dink Vakfı ve Agos - Parrhesia
yaşama sıçrıyoruz.”
Boğaz’da yüzen bir balıkçı teknesi, DEPO, Çukurcuma
Merkezi, Balat’taki Küçük Mustafa Paşa Hamamı, Rumeli Feneri ve
caddesindeki bir otopark ve Boğazkesen caddesi üzerinde
hayali mekânlardan Riva Kumsalı.
Christov-Bakargiev’in kaleme aldığı ve sergi
kılavuzu niteliğindeki 14. İstanbul Bienali
bir dükkân, Masumiyet Müzesi, Özel İtalyan Lisesi, bienalin
Rehber Kitabı’nda ise bienalde yer alan işler ve
üç hayali mekânından biri olan Fransız Yetimhanesi, The
kilometre uzaklıkta olan Yunanistan adası Kastellorizo (Meis).
bienal mekânlarıyla ilgili bilgiler bulunuyor.
House Hotel Galatasaray, Bostanbaşı Sokak’ta yer alan eski
Adada 7-13 Eylül tarihleri arasında Fiorucci Art Trust işbirliğiyle
Kitapta yer alan haritalar, tavsiye edilen rotalar
bir ev, Cezayir binası, bir diğer hayali mekân Casa Garibaldi,
bienal sanatçılarının da katılımıyla “Güneşin yüksek Hayır! sesi
ve ulaşım için pratik bilgiler ise deniz ve kara
ARTER, Anadolu Pasajı olarak bilinen ayakkabı dükkânı FLO,
yakıyor tepelerin ön cephesini. Salt Lake'ten kum çekirgeleri
üzerinde en az üç gün sürecek sergi gezme
Pera Müzesi, ADAHAN Otel’in bir odası ve otelin altındaki
geliyor ve kapanıyor salonların çoğu” başlıklı bir program
deneyimini kolaylaştırıyor.
Sarnıç bulunuyor.
gerçekleştirilecek.
Bienalin geçici mekânlarından biri de Türkiye kıyılarından iki
9
Alman devi Biesterfeld,
Lamp 83’ü tercih etti
Lamp 83 imzası Medine
havalimanı mağazalarında
A
ydınlatma aygıtları üretiminin önde gelen Türk firması LAMP 83, Medine
Havalimanı ATÜ Duty Free mağazalarının aydınlatılması projesinde,
çözüm ortağı oldu. Suudi Arabistan’da, TAV Tepe Akfen’in proje yüklenicisi
olduğu yeni Medine Prens Muhammed Bin Abdulaziz Uluslararası
Havalimanı, geçtiğimiz aylarda hizmete girdi. Hem mimari tasarımı, hem de
aydınlatma etkisi ile farkını ortaya koyan havalimanı içerisinde bulunan ATÜ
milyon yolcunun geçtiği Medine Havalimanı’ndaki mağazalar için üzerinde 4
A
ay çalışılan aydınlatma projesi sonucunda, havalimanı içerisindeki her bir
Biesterfeld’in İstanbul merkez ofisini aydınlattı. 100 yılı aşkın ticari geçmişi
mağazaya göre farklı bir hikaye ve konsept oluşturuldu. Proje genelinde,
olan, Alman kimyasal ve plastik üreticisi Biesterfeld Spezialchemie GmbH
istenen tüm uluslararası standartları karşılayan ve tamamı LED ışık kaynağına
firmasının Türkiye’deki merkez ofisi, LAMP 83 tarafından aydınlatıldı.
sahip LAMP 83 aydınlatma aygıtları kullanıldı ve tüm ürünlerin yerleşim ile
Maltepe, İstanbul’da yer alan 660 m2’lik ofisin iç mekan düzenlemesini
tasarımları, mimari konsepte uygun olarak yapıldı.
yapan LS Design Architecture firmasının
Duty Free mağazaları, aydınlatma çözümleri için LAMP 83’ü tercih etti. Yılda 8
ydınlatma aygıtları üretiminin lider Türk firması LAMP 83, dünyanın
önde gelen kimyasal ve plastik madde üreticilerinden Alman firması
aydınlatma çözüm ortağı olarak seçtiği LAMP 83,
uluslararası müşteri portföyündeki başarılarına
bir yenisini daha eklemiş oldu. Ofis çalışanları için
keyifli, enerjik ve profesyonel bir çalışma ortamı
sunmak amacıyla yola çıkan LAMP 83’ün uzman
proje ekibi, hemen hemen tamamı açık tavan
olan ofiste, mimari grup tarafından istenilen
ambiyansı, standart ürünlerin yanı sıra, özel
üretim lineer ve dekoratif sarkıtlarla yakalandı.
10
Ofis zeminine
minimalist yaklaşım
T
emsil ettiği dünyaca ünlü markaların
birbirinden özgün koleksiyonlarıyla
adından söz ettiren kibrID MATERIAL, ofis
projelerinde de içmimar, mimar ve tasarımcılar
tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Hollandalı
Mosa firmasının iç mekanlar için ürettiği Terra
Maestricht koleksiyonuyla ofis projeleri zemin
kaplamalarına minimalist yorumlar getiren
kibrID MATERIAL, yüksek teknik özelliklere
sahip karolarla uzun ömürlü bir kullanım
Kastamonu Entegre Intermob Fuarı’nda
müşterileriyle buluştu
firmalarının giriş bölümlerinin zemininde tercih
edilen Terra Maestricht, led aydınlatmalı
seçeneğiyle de fonksiyon ve tasarımın uyumlu
A
İntermob Fuarı’nda sergilediği ham ve melamin
kaplı MDF ve Yongalevha, parlak levha ürünleri
aydınlatma alternatifleriyle zeminlerde çarpıcı
Sanayi, bu yıl 18’ncisi düzenlenen İntermob
Glossmax, Evogloss, Acyrclic Panel, kapı paneli
etkiler oluşturan koleksiyon, çizilme, yıpranma
Fuarı’nda son trendleri yansıtan yeni ürün grupları
ürünleri Dorpan, Doorlam ve laminat parke
ve aşınmalara karşı da yüksek direnç gösteriyor.
ile yer aldı. Kastamonu Entegre iki katlı standı ile
ürünleri Floorpan ve Artfloor ile ziyaretçilerin
göz doldurdu. Ağaç bazlı panel sektöründe
beğenisini topladı. Dünyanın 30 farklı
Türkiye’nin lider, Avrupa’nın da önde gelen
ülkesinden 1000’e yakın firmanın katılımı ile
şirketleri arasında yer alan Kastamonu Entegre
18’nci kez sektör profesyonellerini ve sektördeki
ğaç Bazlı Panel Sektöründe Türkiye’nin en
birlikteliğini ofislere taşıyor. Farklı yüzey ve
büyük üreticisi olan Kastamonu Entegre Ağaç
Ağaç Sanayi, 10 - 14 Ekim tarihleri arasında İstanbul tüm yenilikleri bir araya getiren İntermob
12
sunuyor. Sistema tasarımı Covieden ve Abbott
TÜYAP’ta gerçekleşen, Uluslararası Mobilya Yan
Fuarı’nda Kastamonu Entegre, 480 metrekarelik
Sanayi, Aksesuarları, Orman Ürünleri ve Ahşap
stand alanı ile ziyaretçilerin dikkatlerini üzerine
Teknolojileri Fuarı’nda geniş ürün yelpazesiyle
çekti. Fuara 90 farklı ülkeden 65 binin üzerinde
ziyaretçilerin ilgi odağı oldu. Kastamonu Entegre,
ziyaretçi katılımı sağlandı.
Banyo ve mutfak için
mermer en doğru seçim
Viko’dan örnek adım‘september’
ekorasyonda dünya markası Tureks Stone, mutfak ve banyo için en
D
S
doğru malzemenin mermer olduğunu ifade ediyor. Türkiye'nin
Aydınlık Toplum Gönüllülerini bu projelerine dahil ederek maksimum etkiyi
dünyaca ünlü mermerlerinden kişiye özel, renkli mutfaklar tasarlamanın
sağlamayı amaçlıyor. Tam 17 yıldır toplum yararına çok sayıda proje
mümkün olduğunu ifade eden Tureks Stone Yöneticisi Yüksek İçmimar
gerçekleştiren kuruluş, hayata geçirdiği Kurumsal Sosyal sorumluluk
Gökçen Anlı, estetik, hijyenik ve dekoratif bir ürün olan mermerin mutfak
projelerini çalışanlarından oluşan Aydınlık Toplum Gönüllüleri ile birlikte
ve banyolara yüksek bir görsellik kazandırdığını belirtiyor.
yürütüyor. VİKO Aydınlık Toplum Gönüllüleri Işığa muhtaç sosyal konulara
ürdürülebilir, Aydınlık Bir Gelecek, yaklaşımı ile yaşama değer katan
Türkiye'nin dünyaca ünlü doğal taşlarından trend yaratan
koleksiyonlar üreten Tureks Stone Yöneticisi Yüksek İçmimar Gökçen Anlı,
14
aydınlık katmak için gönülden çaba sarf ediyor, toplum için değer yaratan
projelere imza atıyor. Aydınlık Toplum Gönüllülerinin yer aldığı son proje ise
memerin uygulama kolaylığı olduğunu
“Steptember “ oldu. Bu kapsamda gönüllülerin kurduğu takımlar Eylül ayı
söylüyor. Anlı, doğal bir malzeme olan
boyunca günde 10.000 adım atma hedefi ile birlikte Cerebral Palsy’li
mermerin birçok avantaj sağladığını, gıda
çocuklar için 12.000 TL bağış toplayarak yine örnek adımlar attılar.
maddeleriyle temasında sorun yaşanmaması,
Gökçen Anlı.
birçok sosyal sorumluluk projesi yürüten VİKO, çalışanlarından oluşan
Steptember, tüm dünyada eş zamanlı olarak yürütülen bir sosyal
uzun ömürlü olması, çizilmezliği, ısıdan
sorumluluk projesi ve Eylül (September) ve Step (adım) kelimelerinin
etkilenmemesi ve renk değiştirmez özellikte
birleşmesinden oluşmuş anlamlı bir proje adı. Amacı ise, Cerebral Palsy
olması nedeniyle mermerin mutfak ve banyoda
hastası çocukların varlığına ve ihtiyaç duydukları desteğe dair toplumda
ideal bir tercih olarak öne çıktığını kaydediyor.
farkındalık yaratmak.
Doğaner Reklam’ın renkli dünyasına yolculuk
Philips’ten yeni Filament
LED Deco Classic
A
ydınlatmada dünya lideri Philips, yeni
filament tipi LED Deco Classic ailesi ile
2
dekoratif aydınlatmaya yeni bir soluk getirerek,
Selimpaşa-Silivri’deki 3500 m2 lik fabrikasında müşterilerinin taleplerine planlı, doğru ve
birleştiriyor. Farklı tasarımları tercih eden
hızlı bir üretimle karşılık verebilmektedir. Ultralam baskılı kapak & panel, duvar kağıdı ve
kullanıcılara yönelik bir ürün ailesi olan Philips
kanvas tablo, deri baskı ürünleri, uv gergi tavan baskı, ultralam parke baskı, cam & pleksi
LED Deco Classic lambalar, kristal şamdanlar,
uv baskı gibi ürün kalemlerinde ve daha birçok üründe uzmanlaşmıştır. Daha detaylı
endüstriyel avizeler ve şeffaf görünümlü modern
bilgiler ve iletişim için: www.doganerreklam.com.tr
armatürlere uyum sağlıyor ve içinde bulunduğu
005 yılından beri faaliyetlerini sürdüren Doğaner Reklam, Açıkhava Reklam ve
Ultralam Panel alanlarında en büyük tedarikçi ve ihracatçılardan biri konumundadır.
%90’a varan enerji tasarrufunu estetik ışık ile
dekorasyonun bir parçası haline gelir. Philips LED
Kelebek Etkisi ile
evlerin havası değişiyor
K
Deco Classic lambalarının içinde yer alan filament
Kelebek'e özel üretilen ‘Kelebek Etkisi’, hoş esansıyla
katkıda bulunuyor. Philips Filament LED Deco
Kelebek Mobilya ve Kelebek Mutfak mağazalarında
Classic LED lamba özelikleri:
elebek Mobilya‘Kelebek Etkisi’isimli kendine has
oda parfümüyle evlerin havasını değiştiriyor.
çubuklar ışıklar açık veya kapalı iken ambiyansa
ziyaretçilerini karşılıyor. Çiçek, baharat ve meyve özleri ile
harmanlanan ‘Kelebek Etkisi’sandal ve agarwood
ağaçları ile birlikte paçuli bitkisi özüyle, doğanın tazeliğini
evlere taşıyor. Güzel kokunun yoğunluğu, şişeye çubuk
eklenerek yada çıkarak ayarlanabiliyor. Kelebek Etkisi,
Kelebek Mobilya mağazalarında sizleri bekliyor.
16
Klasik şeffaf görünüm,
Filament LED çubuk görüntüsü
Retro tasarım
Duy tipi: E14, E27
Düşük enerji tüketimi, Enerji sınıfı etiketi: A++
Lümen: 250 lm (25W eşdeğeri)/470 lm (40W eşdeğeri)
Renk sıcaklığı: 2700K (sarı ışık)
15,000 saat uzun kullanım ömrü, Düşük karbon ayakizi.
Şişecam Düzcam, T Buluşaları’nda dünyaca ünlü
Hollandalı mimar Winy Maas’ı ağırladı
Ş
işecam Düzcam’ın “Mimarinin Şeffaf
Yüzü” sloganıyla bu yıl ikincisini
gerçekleştirdiği ‘T Buluşmaları’nın konuğu
dünyaca ünlü Hollandalı mimar ve şehir
planlamacısı Winy Maas oldu. Dünya
Mimarlık Haftası’nı kutlamak üzere
İstanbul’da gerçekleştirilen etkinlik
kapsamında MVRDV mimarlık ofisinin
kurucu ortağı Winy Maas mimarlık, peyzaj,
şehir planlama gibi alanlardaki
deneyimlerini mimarlar, tasarımcılar ve
yapı sektörü profesyonelleriyle paylaştı.
Etkinlik kapsamında Maas’ın “What’s
Next?” adlı sunumunu bini aşkın mimar ve
mimarlık öğrencisi izledi.
Şişecam Düzcam’ın “Mimarinin Şeffaf
spekülasyonlar yaparak soruna çözüm
Şapoğlu, yaşam alanlarımızı şekillendiren
bulmak gerekiyor. Mimaride eleştiri çok
Yüzü” sloganıyla ve Arkitera Mimarlık
ve kentlere ruh veren mimarların Dünya
önemli bir yer tutuyor. Yapıcı eleştiriler
Merkezi işbirliğiyle düzenlenen ‘T
Mimarlık Haftası’nı kutladı.
mimariye dinamizm katar.”
Buluşmaları’, yapı ve mimarlık sektörünün
Çalışmalarında ağırlıklı olarak cam
Sadece mimarlık değil; peyzaj, şehir
önde gelen isimlerini bir araya getirdi.
kullandığını belirten Maas, mimari de
planlama gibi tasarımın farklı alanlarında
Harbiye’deki Askeri Müze’de
gelecekte cam kullanımının daha da
da başarılı çalışmalara imza atan ünlü
gerçekleştirilen etkinliğe mimarlar,
yaygınlaşacağına dikkat çekti. Maas, bilgi
mimar Winy Maas, ortağı olduğu MVRDV
tasarımcılar ve yapı sektörü
ve teknoloji kullanılarak mimarların yaşam
mimarlık ofisinin tasarım prensibini
profesyonelleri büyük ilgi gösterdi.
alanlarını farklılaştırdığı söyledi. Geleceğin
mimarlık, kent planlama ve peyzaj
binalarının şeffaf ve nefes alması
tasarımında sosyal ve çevresel bütünlüğü
öğrencilerinin izlediği etkinlikten duyduğu
gerektiğine vurgu yapan Maas, şu bilgileri
ele alacak şekilde bir mekansal yenilik
memnuniyeti dile getiren Şişecam
aktardı: “Gelecek üzerinden
yaratmak olarak açıklıyor.
Bini aşkın mimar ve mimarlık
18
Düzcam Pazarlama Grup Müdürü Ebru
İlk kez bir Türk tasarımı
Alman Mobilya devi
Walter Knoll koleksiyonunda
Yurtbay Seramik, AntikWood ve
Samba serisiyle Cersaie Fuarı’nda
T
Y
Walter Knoll koleksiyonununa dahil ediliyor. 2012 yılında kendisini
taşımaya devam ediyor. Ahşap
kaybettiğimiz ünlü tasarımcı Sadi Öziş imzalı Fishnet, Burgaz ve Rumi
görünümlü iki yeni seri, “Antik Wood”
koltuklar, tüm dünyada Walter Knoll markası ile satışa sunulacak.
ve “Samba” sonbahar koleksiyonu
İngiltere’den Norman Foster ve Pearson Lloyd, Avusturya’dan EOOS,
arasındaki yerini alıyor. Cersaie Fuarı’nda
Hollanda’dan Ben van Berkel, Japonya’dan Kengo Kumave, İtalya’dan
büyük ilgi gören, ahşabın göz
Claudio Bellini gibi ünlü mimar ve tasarımcılarla birlikte çalışan
alıcı dokusunu seramik
Walter Knoll bu şekilde ilk kez bir Türk tasarımını koleksiyonununa
karoda bütünleştiren
dahil ediyor olacak. Türk modern tasarımının öncülerinden,
Samba, konut, otel, ofis
tasarımcı, heykeltıraş ve ressam Sadi Öziş’in (1923-2012) savaş
veya kafelerin yanı sıra
sonrası Türkiyesi’nde yaşanan malzeme teminindeki zorluklar
geniş iç ve dış
sebebiyle, inşaat demiri, balıkağı, suborusu, kümesteli, elektrik
mekânların duvar ve
kablosu gibi mazlemeler kullanarak eşsiz yaratıcılık örnekleri
zeminlerinde kullanım
gösteren tasarımları arasında yer alan; Fishnet, Burgaz ve Rumi,
alanı buluyor. Avangart bir
Walter Knoll tarafından ilk defa Mozaik Ortaköy Showroom’da 15
konsept sunan Samba
Ekim Perşembe günü lanse edildi.
Serisi, 15x90 ebatıyla, multi
ürkiye’nin ilk metal modern mobilya tasarımcısı Sadi Öziş’in
tasarımları yenilenerek dünyaca ünlü Alman mobilya üreticisi
urtbay Seramik doğadan ilham alarak,
doğanın tüm dokularını seramiğe
rengiyle satışa sunuluyor. Antik Wood
Serisi ise Classico, Rust, Oxide olmak üzere
üç farklı doğal ahşap rengi ile uygulandığı
mekânların vazgeçilmez bir parçası oluyor.
15x60 ebatında üretilen Antik Wood,
duvar ve zeminde kullanılabiliyor.
20
Türkiye / Yeni Ürün
Yemek odalarınızdaki
sade dokunuş Norway
M
odern geometrik çizgilerle yuvarlak hatların bir arada
kullanıldığı Doğtaş Norway Yemek Odası, zarifliği ve
sadeliği evinize taşıyor. Dokunmaktan keyif alacağınız
mobilyalar üreten Doğtaş, Norway Yemek Odası’nda beyazın
saflığını ceviz dokusunun sıcaklığıyla birleştiriyor. Yerden yüksek
masif ayaklarla aileniz ve misafirleriniz için kullanım kolaylığı
sunan seri, zarifliği ve estetiği üst boyutta yaşatıyor. Ceviz rengi
ile detaylandırılan parlak beyaz yüzeye sahip yemek masası,
konsol ve vitrin, Norway Serisi'nin tarzına uygun sandalyeleriyle
tamamlanıyor. Modern geometrik çizgilerle yuvarlak hatların bir
arada kullanıldığı Norway, zarifliği ve sadeliği evinize taşıyor.
22
Swissôtel yenilenen batı kanadında
GROHE ürünlerini tercih etti
G
hissiyle kucaklıyor. Swissôtel The
İstanbul’un yenilenen batı kanadının yeni
ürünlerden biri de mücevherimsi kalitesi,
konseptiyle, mükemmel bir uyum
biçimli şekli ve mimarisiyle görenleri
sergiliyor. KCA International’ın dünyaca
cezbeden Allure Brilliant serisinden tek
ünlü tasarımcısı Khuan Chew’in imzasını
kumandalı lavabo bataryaları, ankastre
taşıyan iç mekan tasarımının getirdiği
banyo ve duş bataryaları ile tepe duşu
çağdaş yeni görünüm, İsviçre’nin ince
oldu. Keskin yüzeyler, büyüleyici açılar ve
zevkini, hassasiyetini ve sadeliğini Türk
detaylar sunan Allure Brilliant, komplike
kültürünün sıcaklığıyla harmanlıyor ve
olmadan sofistike olabilen keskin hatlı
Boğaz’ın ışıklarını odaların içine
armatürleri ile banyo tasarımına ve suya
yansıtıyor. Chew’in yerden tavana cam
yeni bir boyut katıyor ve Swissôtel The
vurgusu sayesinde Boğazın suları her
Bosphorus İstanbul’un yenilenen batı
odada ve süitte ışıldıyor ve konukları her
kanadının konseptiyle mükemmel bir
gelişlerinde alışık oldukları ferahlık
uyum sergiliyor.
ROHE ürün yelpazesinin seçkin
ürünleri Swissôtel The Bosphorus
Bosphorus İstanbul’da tercih edilen
Türkiye / Yeni Ürün
Addo Furniture Bridge
ile dengeli iletişimi
vurguluyor
E
stetik ve işlevselliği tasarım felsefesiyle birleştiren
Addo Furniture, tasarımcı Sezgin Aksu ile birlikte
geliştirdiği 'Bridge' koleksiyonu ile ofis tasarımında
denge unsuruna vurgu yapıyor. Yaşayan ortamlarda
tasarım, aynı zamanda bir iletişim dili olarak karşımıza
çıkıyor. Addo Furniture, günümüzün ofis trendlerini
Milano'daki ofisi Aksu/Suardi ile başarılı tasarımlara
imza atan tasarımcı Sezgin Aksu'nun sıra dışı
çerçevesiyle yeniden yorumladı. İş hayatındaki
dengeyi temsilen, insanları birbirine bağlayan, yeni
Yeni HÜPPE Xtensa
duygusunu en doğru tanımlayan 'köprü' olarak
Ü
st ray profili olmaksızın zeminde yürüyen sürgülü
tasarlanan Bridge serisi; yeni nesil çalışma hayatının
kapı fonksiyonu ile Xtensa, kullanılmazken
dinamiklerini estetik ve fonksiyonellikle buluşturan
camlar art arda tamamen geçtiği için tek cam gibi
özgür çalışma ortamları yaratıyor. İletişimin en doğru
görüntü sağlayarak banyonuzu ferah gösterir.
tanımlarından biri olan köprüden yola çıkan Sezgin
Zemindeki eğimi belirli bir orana kadar tolere
edebilen üstün teknoloji ürünü rulmanlar, yüksek
taşıma kapasitesiyle cam panellerin kolayca
açılıp kapanmasını sağlar.
Xtensa, kapalı konumdayken Walk-In panellerin
şıklığını sunarken, duş esnasında sabit panelin
arkasından çıkan ikinci panel ile kapılı kabinlerin duş
konforunu temin eder.
Phoenix Design imzalı Xtensa, Interior Innovation
ve Red Dot tasarım ödüllerine sahiptir.
24
ilişkiler kuran, bilgi paylaşımı sağlayan ve bağlanma
Minimal Görünüm
Su Sızdırmazlık
Kolay Kullanım
Aksu, Bridge koleksiyonunda etkileşim, motivasyon
ve bilgi paylaşımını simgeleştirdi.
Firma / Yeni Ürün
Crate and Barrel‘Picks by Pros’
ile ünlü mimar Yalın Tan’ı ağırladı
Filli Boya, yeni ürünü
mobilya boyalarını tanıttı
T
ürkiye boya sektörünün lideri Filli Boya, Mobilya Boyaları yeni ürün
lansmanını gerçekleştirdi. Filli Boya, Gebze Fabrikası’nda bayilerinin
yanı sıra yeni ambalajlarını da tanıttı. Sektöre yön verecek bu büyük
C
buluşmada, yeni oluşturulan ULTRA, SUPER ve FINE serilerine ait ürünler ve
Center mağazasında gerçekleştirilen davette dekorasyon tutkunları ile buluştu.
katılımı ile gerçekleştirdiği lansmanda, sektöre sunduğu birçok yeni ürünün
ambalajlar tanıtıldı. Yeni ürün serileri ile sektörün tüm ihtiyaçlarına
rate and Barrel’ın her ay bir mimar ve tasarımcı ile hayata geçirdiği‘Picks by
Pros’kapsamında, Yalın Tan’ın seçimleri 7 Ekim’de Crate and Barrel Zorlu
Interior Design Best of Year Awards Onur ödülü, iF İletişim tasarım ödülü,
karşılamayı hedefleyen Filli Boya yeni ambalajları ile de beğeni topladı. Filli
MOBSAD En iyi Mekan tasarım ödülü ve 2014 German Design Award adaylığı
Boya Mobilya Boyaları Grubu; ULTRA serisi ürünleri ile üstün performans ile
bulunan Tan’ın, yalın tasarımlardan oluşan seçimlerinde metal, mermer ve ahşap
profesyonel çözümleri, SUPER serisi ürünleri ile sektörün tüm ihtiyacını
materyaller ve sade renkler dikkat çekti. Yalın Tan ile Crate and Barrel Türkiye ve
karşılamaya yönelik yüksek kalitede ürün çeşitliliği, FINE serisi ile de
Rusya CEO’su Nur Akgerman’ın ev sahipliğinde gerçekleşen davete sanat,
mükemmel fiyat/performansa sahip ürünlerini bayileri ile buluşturdu.
tasarım, iş ve cemiyet dünyasından tanınmış isimler katıldı.
Bilkent Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı bölümünden mezun olan
Yalın Tan, uzun yıllar bireysel ve ortaklı çalışmalarının ardından YALINTAN +
PARTNERS firmasını kurarak çalışmalarına devam ediyor. Tan’ın, favori Crate and
Barrel ürünleri, 1-31 Ekim tarihleri arasında Zorlu Center, Akasya Acıbadem,
İstinyePark ve Ankara Next Level AVM mağazaları ve www.crateandbarrel.com.tr
adresinden ulaşılabilir.
26
Halı çeşitliliğinde aradığınız her şey Hand Made Collection'da
1
991 yılında kurulan HAND MADE
dokuması halılardan, özel tezgahlarda
istediğiniz halı veya işlemelerimizden
Collection El dokuma halı
dokunanlara kadar her çeşit halı HAND
stoklarımızda mevcut olduğu sürece
sektöründe Türkiye’nin önde gelen ve en
MADE Collection tarafından kalite, işçilik,
adresinize en kısa zamanda teslim edilir.
çok tanınan imalatçı/ithalatçılardan
güzellik uyumu ile her zevke cevap
birisidir. Önceki yıllarda mağazamız en
vermektedir. Size sunduğumuz her
ve yeniliği hedef olarak alan, halıların
fazla beğenilen koleksiyonları halı
ürünümüzün fiyatı ve özellikleri HAND
bakım tamir ve temizlik işlemlerini de
severlere tanıtmış, dekorasyon
MADE Collection garantisi altındadır. En az
başarıyla sürdüren HAND MADE
anlayışında yeni standartlar koymuştur.
halılarımız kadar iyi olan hizmetlerimizle
Collection Etiler’deki mağazasında,
müşterilerimizi satıştan sonra dahi
bugün müşterilerine aktif olarak 14
memnun görmekteyiz. Sizi temin ederiz ki,
koleksiyonunu sunmaktadır.
Klasik Milas dokumalarından, el dokuma
Nepal Halılarına; patenti bize ait ERZURUM
28
İçmimari ve ev dekorasyonunda kalite
Firma Söyleşi / Ağustos Teknoloji - Tasarımcı Ertan Güven
Taşın verdiği sonsuzluk
duygusunun bir türevi olarak: İSHİ
Ağustos Tekneloji
tarafından
Bursa’da üretimi
yapılan beton
aydınlatma objesi ishi
içmimar ve mimarlara
aydınlatma tasarımında yeni
bir pencere açıyor. Tasarımcı
Ertan Güven İçmimar
dergi’ye ishi’yi anlattı
Tasarımcı Ertan Güven.
30
32
Firma Söyleşi / Ağustos Teknoloji - Tasarımcı Ertan Güven
Üniversite Haber / İzmir Ekonomi Üniversitesi
DATUMM ekibi Salt Galeri’de
Türkiye’de Modern Mobilya Paneli
Doç.Dr. Deniz Hasırcı, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl.
Yrd.Doç.Dr. Zeynep Tuna Ultav, Yaşar Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl.
Araş.Gör. Hande Atmaca, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl.
Araş.Gör. Seren Borvalı, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Böl.
7
Ekim günü, SALT Beyoğlu Galeri'de, Türkiye’de Modern Mobilya başlıklı bir panel
gerçekleşmiştir. DATUMM: Dokümantasyon ve Arşivleme - Türkiye'de Modern Mobilya
ekibine ek olarak (Deniz Hasırcı, Zeynep Tuna Ultav, Hande Atmaca, Seren Borvalı), konunun
iki uzmanı Prof. Önder Küçükerman ve Neptün Öziş'in de panelist olarak katıldığı ve SALT
Eğitsel bir mekan: ‘Narlıdere Evi’
Araştırma ve Programlar sorumlusu Aslı Can’ın moderatör olduğu panele, mobilya üretimi,
Doç. Dr. Deniz Hasırcı, Öğr. Gör. Didem Özdel, Öğr. Gör. Zeynep Edes,
Öğr. Gör. Haluk Tatari, Araş. Gör. Seren Borvalı, Öğr. Asistan Gizem Yıldırım
kapsamında hazırlanan ve Türk modern mobilya tasarımcı ve üreticileriyle gerçekleştirilen
tasarım ve akademik alanlardan geniş bir katılım olmuştur. Panelin ardından proje
söyleşilerden oluşan DATUMM belgeseli gösterilmiştir. Prof. Küçükerman, panelde ilk sözü
zmir Ekonomi Üniversitesi, İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü 2.
İ
alarak, Türkiye’de mobilya üretiminin tarihçesinden bahsetmiştir. Neptün Öziş ise, babası Sadi
Sınıf öğrencileri, “Artists’ Cove” (Sanatçı Yuvası/ Yaşam Alanı) olarak
Öziş’in mobilya tasarımları Walter Knoll anlaşma sürecin anlatmıştır. DATUMM ekibi, SALT ile
yeniden işlev kazandıracakları, Boran Ekinci Mimarlık tarafından
arşiv paylaşım sürecindedir, ve böylelikle dijital platformdaki arşivlerinin daha çok kişiye
tasarlanan Narlıdere evi konut projesinin şantiyesini incelemişlerdir.
ulaşmasını amaçlamaktadır. Türkiye’de üretilen mobilyanın dokümantasyonunun
Öğrenciler, şantiyede, Dere Construction tasarım ve teklif departmanı
eksikliğinden yola çıktılarını belirten ekip, İzmir Ekonomi Üniversitesi tarafından desteklenen
sorumlusu, Mimar Eray Şengelli’den uygulamalarla ilgili bilgi almışlardır. Bilimsel Araştırma Projesi olarak başladıkları bu kapsamlı projeye, Türk içmimar ve
Binada, bölmelerden uzak bir planlama yapılması, mekanların
birbirleriyle ilişkileri, malzemelerin ham halleriyle kullanılması, yaratıcı
birleşim detaylarının kullanılması, gezinin öğrenciler için çeşitli
uygulama süreçlerini gördükleri, eğitsel bir deneyim olmasını
sağlamıştır. Projenin devamında, her öğrenci, Türk güncel sanatçıları
için, oluşturdukları bireysel mekansal senaryolara göre yaratıcı üretimi
destekleyecek mekanlar tasarlayacaklardır. Öğrencilerin, bu şekilde,
hem bu inovatif mekanda çalışma imkanı bulmaları, hem de güncel
Türk sanatıyla ilgili bilgi sahibi olmaları planlanmaktadır.
http://www.boranekincimimarlik.com/v3/#/tr/projects/180
34
tasarımcılar ve üretimlerini araştırarak devam ettiklerini aktarmışlardır.
DATUMM Projesi ve arşivine
www.datumm.org’dan ulaşılabilir.
http://saltonline.org/tr#!/tr/1216/panelturkiyede-modern-mobilya
İçmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi
ISSN 1305-9580
TMMOB İçmimarlar Odası Adına
İmtiyaz Sahibi
Hüseyin Tolga Koyuncugil
Yayın Kurulu
İçmimar Metin Kaşo, İçmimar Sema İşbilir,
Yrd. Doç. Dr. Betül Bilge
Oya Şenyurt, Esra Karataş
Editör
Esra Karataş
Portre Röportaj
Esra Karataş
Yrd. Doç. Dr. Betül Bilge
Grafik Tasarım
Meral Kal Avseren
Kapak Fotoğrafı
Yorumsuz
Söylenebilecek çok şey var. Ama, 10 Ekim’de yaşadığımız
Reklam
Özge Karabulut
travmadan sonra; içimden“Üzgünüm”demekten başka
bir şey gelmiyor.
Çeviri
Bilal Çölgeçen
Web
www.icmimar.org.tr
“ÜZGÜNÜM HEM DE ÇOK ÜZGÜNÜM…”
Yapım ve Yönetim
Ajans Paralel
Hürriyet Mah. Dr. Cemil Bengü Cd.
No: 73/3 Kağıthane 34403 Şişli
Tel: 0212 291 39 00
Faks: 0212 296 07 50
Baskı
Ada Ofset Matbaacılık Teks. Gıda San. Tic. Ltd. Şti
Adres: Litros Yolu 2.Matbaacılar Sitesi E Blok No:
(ZE2) 1.Kat Topkapı - İST.
Telefon: (0212) 567 12 42 - (0212) 567 87 77
Fax: (0212) 544 78 64
E-mail: [email protected]
Hüseyin Tolga KOYUNCUGİL
TMMOB İçmimarlar Odası
22. Dönem Yönetim Kurulu Başkanı
TMMOB İçmimarlar Odası Genel Merkezi
Adres: Selanik Caddesi No: 17 / 11 Kızlay - ANKARA
Telefon: (0312) 441 0596
Faks: (0312) 441 0598
Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın
Uyarı: Derginin her hakkı saklıdır. TMMOB İçmimarlar Odası’nın
ücretsiz yayınıdır. Ücret karşılığı satılamaz. Bu dergide yayımlanan
her türlü yazı, makale, fotoğraf ve illüstrasyonun, elektronik
ortamlarda dahil; alıntı, yayın v e çoğaltma hakkı sadece TMMOB
İçmimarlar Odası’na aittir. Dergide yer alan hiçbir yazı-fotoğrafmateryal izinli veya izinsiz çoğaltılamaz, kullanılamaz. Yayımlanan
yazıların, ve yazı içeriğindeki alıntıların sorumluluğu yazarlarına,
fotoğrafların sorumluluğu fotoğraflayanlara, ürün tanıtımları ve
reklamların sorumluluğu ise reklam verenlere aittir.
37
Söyleşi / Mehmet Saim İzli
38
‘Ses getirecek projelere imza atmamız lazım’
İçmimarlar Derneği’nin
kurulmasından itibaren
İçmimarlar Odası’nın
kuruluşunda görev alan,
imza yetkisini ilk defa
danışmanlığını yaptığı
belediyelerde uygulanmasını
sağlayan Mehmet Saim İzli ile
mesleği, Oda’nın sorunları ve
bugünü hakkında konuştuk
İçmimarlar Odası’nın kuruluş yıllarından
aradı, “İçmimarlar Odasıyla ilgili bir yasa tasarısı
Projenin tasarımı bana ait olduğunda, benim
bahsedebilir misiniz?
gündemde karar verilecek, metni sana
tasarımımı bir başkası alıp yapabilirdi.Tasarıda, o
Oda kurulmadan öncesine bakmak lazım. Biz
göndereyim bir gözden geçir”
projenin bana ait olduğuyla ilgili bir ayrıntı
çok az meslektaşlarımla beraber, İçmimarlar
dedi. Metni
geçmiyordu. Aynı gün içinde
Derneğini kurduk. Oda’mız kurulduktan kısa bir
okuduktan sonra
düzeltip meclise
süre sonra meclise bir yasa tasarısı verilmişti. Bu
bilinçli yazılmadığını
yetiştirmemiz mümkün
tasarı içmimarlar dışındaki bürokratlar
gördüm. İçmimarlığı,
değildi. Orhan Bey’i aradım.
tarafından yapılmıştı. O yıllarda mecliste Sağlık
bir resim, tablo, bir film
“Metinde yanlışlıklar ve
Bakanlığı'nda danışmalık yapıyordum. Bakanın
senaryosu gibi
eksikler olduğunu,
meclis danışmanı olan Orhan bey, bir gün beni
değerlendiriyorlardı.
düzeltmenin hemen
yapılamayacağını” söyledim. “Bizim maddeyi
tasarının içinden çekin, ileri ki bir tarihe tekrar
gündeme alabilirseniz seviniriz, tasarının içeriği
doğru değil” dedim.
Orhan bey o tasarıyı gündemden çekti.
Ankara’da başkana yollattım, arayıp bilgi verdim.
İçmimar yasa tasarısını biz yazacağız. Tasarıyı
yazmak yetmiyor, yazıldıktan sonra bütün
bakanların yanı sıra başbakanın da imzası
gerekiyordu. Meclisin tüm üyelerine tek tek gidip
imzalattım. Düzeltilmiş haliyle metin, ben
imzalattıktan sonra tasarı haline geldi, oy birliği
ile meclisten geçti. Ankara’da kanun teklifi
değişikliği altında 22.12.1994 tarihi vardır.
Mahmet Saim İzli dönemin hocalarıyla birlikte Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda.
Uzun uğraşlar vermişsiniz, Oda’nın geldiği
etmeliyiz. Temsilcilik açılmak isteniyorsa, yeterli
O yıllarda eski üyelerden kimler vardı?
noktayı nasıl görüyorsunuz şimdi?
sayı yoksa bile, var olan sayıyı da kaçırmamak
Önce İçmimarlar Derneği vardı, Mehmet Saim
İçmimarlar Odası üye kaydında sıkıntılar yaşıyor.
için, gerekirse kuralı esnetip, gerekli üye sayısını
İzli (Bşk), Yalçın Özel, Nilgün Öneş, Salih
Üye aidatları ile sıkıntılar var, bunların yeniden
düşürüp o temsilciliği açacaksınız.
Gömleksiz, Emine Gürsel, Nilüfer Okyay, Rebii
düzenlenmesi gerekiyor. İlk kez üye olan
mezunlardan üye olduğu tarihten itibaren aidat
ödemesi lazım deniyor oysa ki Genel Kurul’da
aidat meselesi tekrar gündeme alınması ve bu
konunun halledilmesi lazım. Bu yetmezse tüzük
genel kurulu yapılarak üye yararınada
değişiklikler yapmak lazım. Üye olup, borçları
olan, ödemelerini aksatanları ayrı tutuyorum.
İmza yetkisini almak için heyet kurup Ankara’ya gideceksiniz
İmza sorunu İçmimarlar Odası’nın öncelikli sorunu hala, bu sorunu nasıl çözebilirler? Bakırköy Belediyesi ve
Eminönü Belediyesi’nde, şimdi Fatih Belediyesi oldu, bu belediyeler de baş danışmanlık yaptım. Daha sonra
Sağlık Bakanlığı Danışmanlığım döneminde İçmimar imzası olmayan projeler onaylanmıyordu. Bunu bireysel
olarak yaptım. Benim çalıştığım belediyelerde proje teklifi verilirken İçmimar şartı aranıyordu. Tabii ki bu yeterli
değildir. Bu uygulamanın kanunlaşması lazımdır.
Onlar zaten aidatlarını düzenli ödemek
Sorun nedir peki? Neden kanun maddesi olarak konamıyor? Açık söylemek gerekirse, bu iş politiktir, bu
zorundalar. İlk kez üye olan meslektaşlarımızdan
işin politikasıyla uğraşacaksınız. Heyet kurup bir komisyonla Ankara’ya gidilecek, destek istenecek. Önergeyi
mezuniyete dönük geçmiş yıllara ait aidatlar
kanuni, formata uydurarak, dernek avukatlarıyla birlikte çalışarak hazırlayacaksınız.
alınmamalıdır. Bir de daha esnek hareket
39
Ötgünç, Bahri Özkan, Melih Aksoy o zaman
İstanbul Şube yönetim kurulu üyeleriydi. Veya
çalışıp destek olan meslektaşlarımız vardı. Daha
bir çok meslektaşımız. Unuttuklarımdan özür
dilerim. TGSYO balolarını organize ederdim,
kıyafet balosu yapardık. Bizim balolarımızı bütün
Türkiye beklerdi. Çok ses getirirdi. Bu bizim
yapacağımız işlerde ve tanınmada kolaylık
sağlardı.
Bir içmimar olarak ne tür sıkıntılar
yaşıyordunuz o yıllarda?
O zamanlar kendimizi bir kaç meslektaşımla
(sayıları çok az), kendimizi içmimar olarak kabul
ettirmek için mücadele ettik. Ben mesleğimden
haricinde başka hiç bir iş yapmadım. Sağlık
Bakanlığı’da, Belediye Başkanlıklarında
danışmanlık ve AKM'de Teknik Müdür olarak
mesleki çalışmalarıma devam ettim. Her çalışan
içmimar çalıştığı yerden el sıkışarak dostça
ayrılmalıdır. Senden sonra gelenlere önyargı
oluşturmamış olursun. 1970’ten beri iş yaptığım
Öğrencilik yıllarından.
“TGSYO balolarını organize
ederdim, kıyafet balosu yapardık.
Bizim balolarımızı bütün Türkiye
beklerdi. Çok ses getirirdi. Bu
bizim yapacağımız işlerde ve
tanınmada kolaylık sağlardı.”
bütün müşterilerim beni arar, görüşürüz.
40
yaptım. O yılların önemli eğitim kurumlarından
İnşaat Meslek Lisesi’ne girdim. Bu eğitimim
Tatbiki’de ve meslek hayatımda çok kolaylık
sağladığını sonralar da daha çok anladım.
TGSYO’da bölümlerde çizdiğin işin uygulamasını
yaptırırlardı. Bir ay gibi bir süre verilirdi, ben bir
iki günde bitirirdim. Kendi işimi bitirdikten sonra
da arkadaşlarımın işlerine de yardım ederdim.
Çalıştığım yerlerden arkadaşlarımla seneler geçse
İçmimarlık mesleğiyle ilgili ne tür sıkıntılar
İnşaatlarda çalışarak okudum. Genellikle bizim
de sevgiyle yaklaşır görüşürüz. Şimdi içmimarlar
yaşıyordunuz?
liseden mezun olanlar Yıldız Teknik’e
içmimarlarla geçinemiyor, böyle bir şey olabilir
Marangoz atölyesinin kapısında "marangoz
gidiyorlardı. Ben Tatbiki’yi kazandım, orayı
mi? Burada bir tarih var, emek var. Nankörlük bu.
dekoratör" yazdığı dönemden beri, bizler bu işi
kazanmak zordu. Teknik bilgim ve resmim
Sana bir makam verilmiş, o makamı doldur, o
yapmaya başladık. 14 yaşından beri çalışıyorum,
önemi çok büyüktür. 1965 yılında girdiğimde 13
makamın hakkını ver. Birlik beraberliği sağla
marangozluk yaptım. Sabahları okula
kişi alıyorlardı ben girmiştim. 1970 yılında
değilmi? Herkes birbiriyle kucaklaşsın... Herkesin
gidiyorum, öğleden sonraları marangozhanede
birincilikle mezun oldum. 68 olayları almış başını
bu yaklaşıma destek olması lazımdır. Görevdir.
çalışıyordum. Evimin tüm mobilyalarını kendim
gidiyor, eğitimi tamamlamak zor işti, şimdiler
ı.
Beyaz yatak odası takım
olanaklar çok mesleğimizin bütün malzemeleri
rahatlıkla bulunuyor... O günlerden bu günlere
gelindi. Çok başarılı meslektaşlarımız var. Yurt
içinde ve yurt dışında başarılarımız var...
Çok özgün tasarımlarımız var. Öğünülecek
noktaya çok yaklaştık.
O yıllarda mobilya anlayışı nasıldı, siz neler
yaptınız?
Mutfak planı.
Yan sehpa.
“Yıl 1972, mobilya da beyaz yoktu. İlk
defa beyazı ben başlattım. Mekanlara
ve iç hacimlere beyazı, hastanelere
rengi ben getirdim. Hastanelerden
beyazı kaldırdım, neden? Sıkıldım.
Beyaz ev yapıyoruz burası hastane
gibi oldu diyorlar. ‘Hastaneleri
değiştiririm ben’ dedim.”
Oldukça yenilikçi bir bakış açısına
sahipsiniz. Yukarıdaki gibi bir kaç örnek
daha verebilir misiniz?
Yukarıda bahsettiğim gibi, bembeyaz bir
mağaza açtım. Yatak odası, sehpalar, salon
takımı vs. her şey bembeyaz. Çorlu’da bu
suni deri üreten fabrikadan, beyaz deri
olandan aldım ve koltuk yaptım. İlk defa
tam bir yuvarlar yatak yaptım, başarılı bir
Ben de içmimar olarak Modello mağazasını
hacimlere, Sağlık Bakanlığı'ndayken
tasarımdı. Vitrine bakıyorduk insanların
kurup çalışmaya başladım. Kafamda bir takım
Hastanelerden beyazı ben kaldırdım, neden?
yoğunluğu, ilgisi çok büyüktü mağazaya. İş
görüşler var, tasarımlar, fikirler vardı. Patrona bir
Beyaz ev yapıyoruz burası hastane gibi oldu
tutacak bundan eminiz ama bir ay geçti bir
fikrimi ilettim. Türkiye’de, her şeyi beyaz yapalım.
diyorlar. Hastaneleri değiştirince yani renk
takım sehpa satamadık. Bir ay kadar sonra
Duvarlar, mobilyalar, koltuklar her şeyi beyaz
getirince bir sıkıntı kalmadı.
mağazaya bir müşteri girdi, yuvarlak yatak
odasını yarın kurabilir misiniz? diye sordu.
yapalım, dedim. Ya olur mu? dedi. Madem bir
iddiayla giriyoruz böyle yapalım, aksesuarlar
Nasıl tepkiler aldınız?
Ertesi gün de pazar, yarın kurarız dedik.
renkli olabilir dedim. Yıl 1972, mobilya da ve iç
Çok güzel tepkiler aldım. Bir kere beyaz
Dükkanın ilk satışıydı. Ondan bu ilgi devam
mekanlarda beyaz yoktu. İlk defa beyaz
kullanan meslektaşıma, hastane gibi olmuş
etti, sonra beyaz renk iç hacimlerde
anlayışını başlattım. Bakın, mekanlara ve iç
tepkisinden kurtardım.
tutmuştu. Bu günlerden bu
41
‘Hastanelere rengi
ben getirdim’
mücadelelerden geçtik. Hala ‘içmimar
Önümüzdeki yıllarda gerçekleştirmek
dekoratör’ yetişitiriyoruz diye okul tabelası
istediğiniz çalışmalarınız var mı?
var. ‘İçmimarlık Dekoratör’ diye yazıyor
İlk defa size söylüyorum. Organik mekanlar
diplomalarımızda. Dönem arkadaşlarımla
yapacağım. Kansorejen malzeme kesinlikle
"İçmimar" yazılması için mücadele verdik.
kullanılmayacak. Plastik kaplı pencereler ve
Şimdi mesleğimiz bu algıdan kurtuldu.
kapılar, laminant parke kansorejendir.
Bambu’yu Türkiye’ye ben getirdim.
42
Bunları kullanmayacak. Ahşaplar değil ama
Merter de fizik rehabiliyatson merkezi
vardı, orayı yeniledik. Bosna-Hersek Savaşı’ndaki
yaralıları oraya getirip tedavi rehabilite
ediyorlardı. Dönemin Başbakanı, burayı 5 yıldızlı
bir otel gibi istiyorum dedi. Özel yetkiyle projeyi
çizdim ve bitirdik. İlk olarak Fatih kamu sağlığı
merkezin de bir sistem uyguladım. ilk
bilgisayarlı sisteme o kamu sağlığı merkezinde
geçilmişti. İtalya’ya gitip bu konuyla ilgili
araştırmalarda bulundum ve burada onu
uyguladım. Kapıdan girdiğinde bilgisayarda
oturan personele gidiyorsun, farklı alanlarda,
SSK, özel sigortalılar veya şahsi tedavi görecek
olanlara her biri için ayrı renkte belgeler çıkıyor.
Her bölümün farklı rengi var, yerde de renkli
hatlar var. Belge sarı ise sarı hattı takip edersen
tedavini veya teşhisini tamamlayabilirsin,
kırmızı hattı kızmızı belgenle takip et. İtalya’da
bunun yapıldığını gördüm ve burada
uygulamasını gerçekleştirdim. Cumhurbaşkanı
bu açılışı yaparak böyle bir tesis kazanıldı.
İstinye, Baltalimanı’nda bunu uyguladım.
Artık tüm sağlık kurumlarına renk gelmişti...
Bambu perde getirdim mesela. Hafife
üzerine sürülen malzeme kansorojendir.
almışlardı ama kışlık evlerde de bambu
Ham ağaç kullanılacak. Bu gelecek yılların
var. Çocuk yeni doğmuş bebeğini alışveriş
kullanılmaya başladı. Milano fuarında
projesidir. Kanser o kadar yayıldı ki doğal
merkezine gezmeye götürüyor. Cahillik,
görmüştüm, ithal ettim. Bambu perdeleri
malzemelere dönmemiz lazım. Bu
inanılmaz derecede. X-Ray cihazlarından
çok sattım. Yalılara bambu perde taktırttım.
kanserojenli malzemeleri kullanmamak
geçiyorsun. Her geçişinde röntgene tabi
İstanbul Ticaret Odası’ndan Harbiye Ordu
gerek. Ben bu konuyla ilgili araştırmalarımı
tutuluyorsun. Bunların oradan çocukları
Evi’ne kadar pek çok yerin iç mekan
bir yazı haline getiriyorum. Araştırıyorum,
geçiriyorlar. Bunlar önlenmeli. Halkı
tasarımında bulundum.
bununla uğraşan çok değerli profesörler
bilinçlendirmelisiniz.
Uzun yıllar dernek yöneticiliği yapmış biri
halkımızı içmimarlıkla ilgili çalışmaların önemi
halkın bilinçlendirilmesi, çeşitli zamanlar da
olarak ve İçmimarlık dernek ve Oda’nın
duyurulmalıdır.
yapılan yayınlarla duyurulmalıdır.
kuruluşunda emeği geçen biri olarak neler
• Üniversitelerle beraber içmimarlık
önerirsiniz. İçmimarlar Odası neler
konusunda bilimsel tanıtım kampanyaları
• Bu beyanatların medyada yayımlatılmasını
kesinlikle sağlanmalıdır.
yapmalı sizce?
başlatılmalı. Oda olarak makaleler yayımlalı,
Toplumun bilinçlenmesine öncülük yaparak,
üyelerimizin mesleki sorunlarıyla kişisel
sayarız. Meslektaşlarımızın bireysel
en azından açıklamalarda bulunup, örneğin;
iletişimi sevgiyle yaklaşılarak oluşturulmalıdır.
başarısından ileri gidemeyiz. Oda olarak ses
çeşitli mekanların rahat kullanılması hakında,
• Mekanların düzgün kullanılması hakkında
Bunlar yapılmazsa olduğumuz yerde
getirecek işler yapmamız lazımdır.
43
İçmimarlar Odası / Haber
TMMOB İÇMİMARLAR ODASI
İZMİR ŞUBESİ
18 Ekim 2015 Pazar günü İzmir’de düzenlenmesi
planlanan TMMOB İçmimarlar Odası 5. Sektörel
Buluşma etkinliğimiz, 10 Ekim 2015 tarihinde
Ankara’da tüm Sivil Toplum Kuruluşlu örgütlerinin
de yer aldığı Barış ve Kardeşlik Mitingi’nde
Yapı ve Yaşam Mimarlık
Zirvesi Bursa’da gerçekleşti
B
ursa Yapı Yaşam
gerçekleşen kanlı ve çirkin saldırı sebebi ile
2016 Mayıs ayına ertelenmiştir.
Milletimiz yastadır. Türkiye yastadır. Acımız
Fuarı ve
büyüktür. Kaç evde yürekler yandı. Gençlerimiz
Kongresi ile eş
hainlerce katledildi.
zamanlı, sektör
temsilcilerinin ulusal
ve uluslarası
anlamda son gelişmeleri takip edebilecekleri Bursa Mimarlık
Zirvesi 3 - 4 Ekim 2015 tarihlerinde Bursa Merinos Atatürk
Kongre Kültür Merkezinde gerçekleştirildi. TMMOB İçmimarlar
Odası İstanbul Şubesi Başkanı Yusuf Taner Gültekin, ‘Yapıda
Barış ve Kardeşliğe vurulmuş bu darbe
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş en
haince saldırıdır. Şimdi toplum olarak birbirimize
daha sıkı kenetlenme ve birlik olma zamanıdır.
Barıştan vazgeçmeyeceğiz ve bu saldırının
arkasındakileri affetmeyeceğiz.
Yaşam ve Mekan’ başlıklı konferansta bir konuşma yaptı.
Tasarımcı Adnan Serbest’in ve Mimar Şebnem Buhara’nın
TMMOB İçmimarlar Odası
yaptığı konuşmacıların ardından konferans ünlü mimar Sasa
İzmir Şube Yönetim Kurulu
Begovic 3LHD Architects’in yaptığı sunumla devam etti.
Konferansta Seranit İcra Kurulu Başkanı Dr. Ece Ceylan Baba’da
Dünden Bugüne LOFT başlığı altında bir sunum gerçekleştirdi.
44
İçmimarlık Ofis Tanıtım / Wedesign
Tasarım heyecanı hayalgücünün sınırsızlığıyla ölçülür
er
Selin Hep
ksu
Tasarıma ilginiz nasıl başladı?
tasarımcı olmaya gayret edecek ve
meslek olarak tasarımcılığı seçmemde en büyük
Selin Heper: Tasarıma olan ilgim lise çağlarında
fonksiyonelliği, pratikliği ve estetiği birbirleriyle
etken olmuştur.
başladı. Yapı olarak çevresini sürekli
harmanlayacaktım.
gözlemleyen ve irdeleyen bir kişiyim. Günlük
46
Emre G
ö
Emre Göksu: İnşaat mühendisi olan
Hangi okullarda eğitim aldınız?
hayatımızdaki bazı şeyler estetik olarak gözüme
babamın işi dolayısıyla çocukluk yıllarımı
S.H: Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi
hoş görünüyor ancak işlevsel yönü eksik
Cezayir’de geçirdim. Orada değişik ülkelerden
İçmimarlık ve Çevre Tasarımı bölümünden 2003
kalıyordu. Tam tersine kullanımı çok rahat ve
mimar ve tasarımcıları tanıma imkanım oldu.
yılında mezun oldum..
pratik olan bazı objelerin ise estetik yönünün
Farklı kültürlerden gelen bu profesyonellerin
zayıf kaldığını fark ediyordum. Bu nedenle
çalışmalarındaki farklı detaylar beni çok
Fakültesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı
gelecek için kendime bir ideal seçtim. Başarılı bir
heyecanlandırıyordu. Bu heyecan kendime
bölümünden 2001 yılında mezun oldum.
E.G: Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar
Tasarım sizin için ne ifade ediyor?
dağdaki bir kaya parçasının doğadan gelen bir
hayal ederim. O mekandan beklentilerim ne
S.H: Tasarım, insanların hayatlarını zevkli
tasarımı olduğu gibi insanoğlunun elinden
olurdu? Nelerin gerçekleşmesi beni mutlu
yaşamalarının anahtarıdır. Bu anahtarın tarihi ise
çıkmış sıradan bir objenin de kendine özgü bir
ederdi? Nelerin eksikliği ya da yanlışlığı beni
insanlık tarihi kadar eskidir. Daha ilk çağlardan
tasarımı vardır. Bir başka deyişle tasarım
rahatsız ederdi? Bunları düşünürüm. Gerisi
itibaren insanlar yaşadıkları mağaralara ilkel
yaşamımızın her anında ve her yerinde var olan
otomatik olarak kendiliğinden gelir.
aletlerle de olsa şekil vermeye çalışmışlar,
bir kavramdır.
E.G: Tasarlayacağım iç mekan müşterinin
duygu, düşünce ve yaşam tarzını
duvarları resimlerle süslemişler, kıyafetlerini
kendilerine göre tasarlamışlardır. Günümüz
Tasarladığınız iç mekana bir tasarımcı olarak
profesyonelce yansıtabilmelidir. Bir başka
tasarımcısının görevi ise teknolojinin bizlere
yaklaşımınız nasıldır?
deyişle tasarlanan mekanda benim doğrularım
sunduğu imkanları çağdaş sanatla
S.H: Öncelikle tasarlayacağım mekanı kullanacak
ile müşterimin arzuları en profesyonel ve en
harmanlayarak insanların hizmetine sunmaktır.
kişi ya da kişilerin genel yapılarını, beklentilerini,
estetik şekilde harmanlanabilmelidir. Bu
E.G:Tasarım yaşamımızın vazgeçilmez bir
hobilerini ve yaşam standartlarını anlamaya ve
bağlamda karşımdaki kişinin takmış olduğu bir
parçasıdır. Tasarım renk, doğa, insan, çevre
tanımaya çalışırım. Daha sonra kendimi onların
fular ya da bir takı bile bana hoşlandığı şeylerle
demektir. Hayatın içinde hayatla beraber varolan
yerine koyarım ve onlardan birisi olarak
ilgili ipuçları vererek, mekanın karakterini
bir kavramdır. Denizdeki bir kum tanesinin ya da
tasarlayacağım mekanın içinde yaşayacağımı
oluşturmamda yardımcı oluyor.
47
Ne tür projelere imza atıyorsunuz?
S.H: Wedesign olarak çoğunlukla Sosyal Mekan
Projelerine imza atıyoruz.. Bunlarda genellikle
Otel, Ofis, Restoran/Cafe ve Showroom Projeleri
olmaktadır.
E.G: Wedesign olarak otel, ofis, restoran ve
cafe gibi ticari mekan projelerine ağırlık
vermekle birlikte her türlü konut projeleri de
faaliyet kapsamımız içinde bulunmaktadır.
Bir tasarımcı olarak ne tür projeler sizi
heyecanlandırır?
S.H: Düşündüklerimi ve hayal ettiklerimi finansal
zorunluluklar, müşteri tercihleri ya da fiziksel
doğaya daha yakın olabiliyorum. Doğa’dan ilham
Yeni mezun içmimarlara ne önerirsiniz?
zorunluluklar gibi nedenlerle kısıtlanmak
alıyorum ve bu da bana mekanın ruhu olarak geri
S.H: Yeni mezun meslektaşlarıma önerim
zorunda kalmadığım her türlü proje beni
dönüyor. Bu açıdan bakıldığında içmimarların
iyi birer gözlemci olmaları, yaptıkları işten
fazlasıyla heyecanlandırır.
meslekleriyle ilişkilendirebilecekleri benzer ilgi
zevk almaları ve hayal güçlerini
alanlarının olması bir zorunluluk değilse de ilham
geliştirmeleridir. İnsan ilişkilerini ön planda
alabilecekleri bir araçtır.
tutmak ve geniş bir sosyal çevre onların
E.G: Hayal gücümü sınırlamadan
yansıtabilme olanağı bulabildiğim her türlü
proje beni heyecanlandırır.
48
E.G: İçmimarlık dışında en büyük hobim ve
başarılı olmalarını kolaylaştıracaktır.
mesleki beslenme kaynağım yurt içinde ve
E.G: Üniversite eğitimi insanları
İçmimarlık dışında kendinizi beslediğiniz ilgi
özellikle de yurt dışında yapmakta olduğum
mesleklerinde başarılı olabilmeleri için
alanlarınız var mı? Bir içmimar için bu bir tür
gezilerdir. Bu geziler sayesinde farklı yörelerin
gerekli olan alt yapıyı hazırlar. Bu alt yapıyı
gereklilik midir?
kültürlerini, örf ve adetlerini, yaşam tarzlarını ve
doğru değerlendirerek iyi bir içmimar
S.H: İçmimarlık dışında en büyük ilgi alanım
zevklerini yakından tanıma fırsatı buluyor ve bu
olabilmek kişinin kendi elindedir.
fotoğrafçılıktır. Özellikle de doğa fotoğrafçılığıdır.
deneyimlerimi çalışmalarıma yansıtıyorum.
Dolayısıyla genç meslektaşlarıma tavsiyem
Bence doğa kusursuzdur. Renkler ve formlar
Gerçekleştirdiğim geziler kapsamında yurt dışında
mesleklerindeki gelişmeleri yakından takip
birbirleriyle mükemmel bir uyum içerisindedir.
katıldığım mesleki fuarlarında ayrı bir önemi
etmeleri, fuarlara katılmaları, kişileri ve
Örneğin ağacın yeşil yaprakları kahverengiden
olduğunu vurgulamak isterim. Dolayısıyla bu ve
çevreyi iyi analiz etmeleri, hayal güçlerini
başka hangi renkteki dalların üzerinde aynı
benzeri faaliyetlerin bir içmimarın başarısında
geliştirmeleri ve sosyal ilişkilere büyük
uyumu yakalayabilirdi? Fotoğrafçılık sayesinde
önemli rol oynayacağına inanıyorum.
önem vermeleridir.
Üniversite Tanıtım / Maltepe Üniversitesi
Maltepe Üniversitesi
Ön sıra Sağdan
Yrd.Doç.Dr. Selma TUNALI,
Öğr.Gör. Oğuz DEMİRARSLAN,
Yrd.Doç.Dr. Hicran ÖZALP,
Araş.Gör. Belis ÖZTÜRK,
Porf.Dr. Ünal DEMİRARSLAN,
Yrd.Doç.Dr. Elif ALTIN,
Yrd.Doç.Dr.Türkan UZUN,
Prof.Dr.Nuri TEMİZSOYLU
Üst sıra sağdan:
Prof.Dr. Bora DAMALI,
Araş.Gör. Yağmur KOCABIYIK,
Araş.Gör. Bilgen ATAÇ,
Araş.Gör. Gamze KARAYILANOĞLU,
Araş.Gör. Hamide TEMEL,
Araş.Gör. Bürkan EMRE,
Araş.Gör. Hale SİNİRLİOĞLU
‘Toplumun sorunlarına tasarımcı gözüyle
çözüm üreten tasarımcılar yetiştirmek istiyoruz’
Maltepe Üniversitesi İçmimarlık
İngilizce Bölüm Başkanı
Yrd. Doç. Dr. Hicran Özalp İçmimar
dergiye konuştu. Özalp, kültürüyle
barışık, geçmişine saygılı bireyler
yetiştirmek istediklerini söyledi.
Topluma ve mesleğe yön veren
hümanist, toplumun ve bireylerin
sorunlarına çözüm üreten
tasarımcılar yetiştirmeyi
hedeflediklerini dile getirdi
50
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Ne kadar
Entegrasyon ve Akreditasyon Programları
süredir Maltepe Üniversitesi İçmimarlık
Kapsamında Türkiye ve Dünya’da İçmimarlık
Bölümü (İngilizce) Başkanlığı yapıyorsunuz?
Eğitimi” tez çalışmam ile aldım. İçmimarlar
1997 Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar,
Odasında 2002-2006 yılları arasında Genel
Tasarım ve Mimarlık Fakültesi İçmimarlık ve
Sekreterlik ve Yönetim Kurulu üyeliği yaptım.1O
Çevre Tasarımı Bölümü mezunuyum. Yüksek
yılı aşkın süredir Maltepe Üniversitesi İçmimarlık
Lisans’ımı Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Bölümü kadrosunda öğretim üyesi olarak
Enstitüsü İçmimarlık Yüksek Lisans
çalışmaktayım. Bu süre içerisinde Bölüm
programında 2000 yılında tamamladım.
Başkanlığı’na kadar uzanan çeşitli görevler de
Ardından 2006 yılında Sanatta Yeterlik aşamamı
aldım. Son 2 yıldır da İçmimarlık (İngilizce)
Hacettepe Üniversitesi’nde “Uluslararası
Bölümü’nün Başkanlığı’nı yürütüyorum. Buna
İçmimarlık (Türkçe) Böl. Bşk.
Prof. Dr. Ünal Demirarslan
ek olarak Maltepe Üniversitesi Engelli Öğrenci
içmimarların işidir. Gerçekte, ölçekle
iletişim içerisinde, katılımcı, şeffaf, paylaşımcı,
düşünülürse Şehir Plancısı, Mimar ve İçmimar
her türlü bilimsel gelişmeye ve yeniliğe açık
işbirliğinden söz edilebilir. Fakültemizde bu
öğrenci odaklı, usta-çırak ilişkisi içerisinde bir
düşünce ile bütünleşik eğitim çerçevesinde
eğitim-öğretim modeli esas alınmıştır.
içmimarlık eğitimi verilmektedir. Öğrencilerimiz
Kendine özgü ve olabildiğince bağımsız ,
tasarım stüdyolarında tasarım çalışmalarını
sanat ve tekniğin bir arada kotarıldığı bir eğitim
yaparken, teorik dersleri yanında, HANGAR
nosyunu vermek ve bu düşünceye paralel
olarak adlandırdığımız uygulama atölyesinde
öğrenciler yetiştirerek Maltepe Üniversitesi
yapı, malzeme, bina vb. disiplinlerle ilişkili
ekolünü oluşturmak ana hedeflerimiz
uygulamaların gerçekleştirildiği, bire bir ölçekli
içerisindedir. Bu bağlamda Maltepe Üniversitesi
örneklerini inceleme ve uygulama olanağı
1997 yılında kurulmuştur. Mühendislik ve
sağlayan bir sistem tasarlanmıştır.
Mimarlık Fakültesi ve bugün Mimarlık ve
Tasarım Fakültesi bünyesinde İçmimarlık Türkçe
Bölüm olarak önünüze koyduğunuz
ve İngilizce olmak üzere iki bölümde eğitim
hedefler nelerdir?
vermektedir. Mimarların tasarladığı yapıların
Öğrencilerimize verdiğimiz bu eğitimle,
kullanıma en uygun şekilde donatılması
tasarımcı ve uygulayıcı içmimarlar yetiştirmeyi
İçmimarlık (İngilizce) Böl. Bşk.
Yrd. Doç. Dr. Hicran Özalp
Fakültesi bünyesinde yer alan üç bölümün
Birimi Başkanlığı’nı görevini de yürütmekteyim.
Maltepe Üniversitesi'nin içmimarlığa
yaklaşımını, bakış açısını nasıl tanımlarsınız?
“Yaşam alanlarımızı” düzenleyen hizmet
sunucularını (mimarlar, içmimarlar vb.)
yetiştiren kurumlar olmaları nedeni ile
toplumun sağlığı, esenliği, güvenliği ve refahı ile
insanımızın güvenli ve yapılı çevrede yaşam
hakkı ilkesi doğrultusunda eğitim ve öğretim
modelimiz yapılandırılmıştır. Bu bağlamda
interdisipliner bir eğitim-öğretim modeli
kuram-uygulama bütünselliğinde ele alınmıştır.
Bu bakış açısı ile Maltepe Üniversitesi, Mimarlık
51
hedefliyoruz. Kendi tasarımını kendi yapan,
uygulatan, malzeme ve mekan bütünlüğünü
sağlayan, teknik detaylara hakim, şeffaf,
paylaşımcı her türlü bilimsel yeniliğe ve
gelişmeye açık içmimarlar yetiştirmek
hedeflerimizdendir. Topluma ve mesleğe yön
veren hümanist, topluma ve bireylerin
sorunlarına tasarımcı gözüyle çözüm üreten
tasarımcılar yetiştirmeyi hedefliyoruz.
Öğrencileriniz ile yaptığınız projeler
hakkında bilgi verebilir misiniz?
Öğrencilerin içmimar olarak hayata
değişim ve gelişmeleri izleyen yenilikçi bir
workshop çalışmaları yapılmakta olup
atıldıklarında karşılarına çıkabilecek her
öğrenci profili ve fakülte geliştirmek.
bununla birlikte öğretim elemanı değişimi
türlü konu ve problemi başarı ile
ve bilimsel destek ve katkı verilmekte ve
sonuçlandırabilecek deneyimi
Kaç öğrenciniz ve öğretim üyeniz var?
kazandırmaya yönelik proje konuları ele
Türkçe ve İngilizce bölümlerimizde toplam 220
alınmaktadır. Bununla beraber projenin
lisans 48 Yüksek lisans öğrencisi bulunmaktadır.
Üniversitenizin İçmimarlar Odası’na bakışı
detaylarıyla 1/1 ölçeğe kadar inilerek ve
Mimarlık ve içmimarlık bütünleşik eğitimi içinde
nasıl, birlikte yürüttüğünüz çalışmalarınız
protipler hazırlanarak, öğrencinin yeterli
öğretim elemanları bölümler arası ayırımı
var mı?
donanıma sahip olması amaçlanmaktadır.
olmaksızın görev almaktadır. İçmimarlık bölümü
İçmimarlar Odası mesleğimiz açısından
kadrosunda iki Profesör, yedi Yardımcı Doçent,
olmazsa olmazımızdır. Bu bağlamda öğrenci
Üniversite olarak nasıl bir öğrenci profili
bir öğretim görevlisi, yedi araştırma görevlisi
seviyesinden başlayarak İçmimarlar Odası’nın
oluşturmak istiyorsunuz?
bulunmakta, dört öğretim görevlisi yarı zamanlı
düzenlediği Öğrenci Kurultaylarına
Fakültede ve üniversitemizde takım
olarak görev yapmaktadır.
öğrencilerimizle yıllardır katılmaktayız.
çalışmasını özümsemiş, etik değerlere
52
sağlanmaktadır.
Odamızın destek verdiği konferans,
saygılı, kültürü ile barışık, geçmişine saygılı,
Diğer İçmimarlık bölümleriyle ilişkileriniz
sempozyum ve diğer etkinliklere öğrenci ve
çözüm odaklı, girişimci, konusuna hakim
ne düzeyde, ortak projeler üretebiliyor
öğretim elemanlarımızla katılım
içmimarları bir tasarım kültürü ve ortamı
musunuz?
sağlamaktayız. Üniversitemizden mezun olan
içerisinde harmanlanmış; ulusal, uluslararası
Diğer üniversitelerin ilgili bölümleri ile ulusal
genç içmimarlarında odamıza katılımını
ölçekte bilimsel, teknolojik ve sanatsal
ve uluslararası düzeyde zaman zaman
sağlamanın da önemine inanmaktayız.
53
Yılmaz ZENGER
Makale / Tasarımda Malzeme
Tasarımda malzeme
arih boyu, sanatçı malzeme ilişkisi,
T
karşılıklı ilişkilerinin etkileyici enerjisini
tek eşlilik gibi, çoğu kez sadakat
sorgulayan ‘Design and the Elastic Mind’
temelli süregitti. Sanatçı kullandığı
başlıklı çok ilginç bir sergi yer aldı. Birey
malzemenin hem en yetkin hem en
olarak fiziksel nesnelerin farkına
bağnaz hem en tutkulu hem en sadık
varışımızla, mekan, zaman ve nesnelerin
kullanıcısı oldu bugün ise bu ilişki çok
gerçek nitelikleri arasındaki makas hızla
fazla kaçamağa ve kısa süreli ilişkilere
açıldığını ve ekranın gerçeğiyle yaşamın
açık olmanın da ötesinde, çok katmanlı
gerçeğini ayırt edilemez kılışını
karmaşık bir yapının fazlasıyla baskın bir
farkettiren bir sergi.
parçasına dönüştü.
Alışılmadık çıkışlar oldu farklı
“Şu anda tasarımcıyı
üreticiyi ve tüketiciyi
yeniden tanımlama
ve şekillendirmeye
hazırlanırken bu yapıyı
taşımaya çalıştığımız
yeri ciddi biçimde
sorgulamak
zorundayız”
disiplinlerden. Örneğin, Alman
dinamiğin yorumlayıcısına dönüşme
biomekanik profesörü Klaus Mattheck,
yolunda. Burada esas sorgulamak
ağaçların ve kemiklerin strüktürel
istediğim, tasarımdaki bu yenilik ve
alışkanlıklarından esinlenen ve Alman
bütün bu yenilik bolluğu gözlerimizi
Opel arabaların ileri derecede hafif ve
öylesine boyadı ki genç yaratıcıların,
sağlam parçalarını üretebilmek için bir
yapıtlarıyla, malzemeyi sağlıklı bir
bilgisayar programı geliştirdi. Bir kemik
sonuçta buluşturup, örtüştürebilmesi zor
kırıldığında kireçlenmenin başlamasından
olmanın da ötesine geçiyor. Artık sanat
ve bünyesine eklediği malzemelerle
yaşamın süsü olmaktan çıkıp yaşamın
yoğunluğu kontrol ederek
özünü didiklemekte. Her nesil
güçlenmesinden yola çıkarak. Bir araba
tercihleriyle haklı olarak, kendi yaşam
parçası yanı sıra bir mobilya tasarlamak
biçimini, giderek ait olduğu ve ait ettiği
için de kullanıllabilirliği örneklendi ve yeni
yeni bir toplum düzenini şiddetle
bir ürün organik bir duyarlılıkla
savunuyor. Bu yeni yapılanmalar
endüstriyel bir mükemmelliğe taşındı.
bağlamında sanatçının, fiziksel ya da
Birkaç yıl önce NY da Moma da,
duygusal her iki anlamda da yeni ve
Çağdaş dünyada bilim ve tasarımın
54
Görünen o ki tasarımcı, biçim verici
olmaktan uzaklaşıp bu olağanüstü
farklı malzemelere gereksinmesi var.
de yenilenirken sosyalleşmek zorunda.
Yüzyıldan fazla gerilerde sanat, akademik
teröre karşı duruşuyla genç sanatçıların
bağımsız atölyelerinde, yeniden
kurgulandı.
Klee 1924’te Bauhaus’ı tanımlarken,
“Tasarımlarımızı taşıyacak halkı arıyoruz.”
der. yapıt, gözün gördüğünden, aklın
kurguladığına dönüşürken, malzemeyle
de yeni bir kimlik ve etkinlik kazandı.
“Bugün daha hafif daha
güçlü olmak, tasarımın
en önemli geleceğe
dönük amacı.
İki yolu var bunun;
birincisi ürünü tasarımla
hafifletmek,
ikincisi ise, özgül ağırlığı
düşük malzemelere
yönelmek”
Görüntü teknolojilerindeki inanılmaz
zamandır biliyor ve tüketiyoruz. Daha
yeni ve ilginç olan yöntemler ise, örneğin
elektroliz yoluyla bakır nikel kurşun gibi
metalleri bir polimer köpüğünün
hücrelerine kaplayıp polimeri yakarak
yok edip geriye son derece hafif metalik
süngerler bırakan uygulamalar.
Bir diğer malzeme türü (10-200
mikron) çaplı mikro küreler (10-50 milim)
çaplı makro küreler ki, gaz haline
gelebilen likitlerin buharlaştırılmasıyla
oluşuyor. Bunlar polimerizasyon
zıplama, söylemlerini görüntülerle
sistemlerin en ilginç malzemesi. Bedava
sürecinde muhtelif reçinalara katılarak
biçimlendirip ileten mesleklerden oluşan
ve bol olmasına karşın henüz
hem hafif hem izolen olan, yüksek
beklenmedik bir dünya yarattı.
kapasitesinin çok azı kullanılabilen hava,
standartlarda malzemelere dönüşüyorlar.
son derece hafifleten çözümlerine karşın
Ne var ki makro kürelerin, üretiminin
henüz son sözünü söylemiş değildir.
oldukça yüksek teknoloji gerektirmesi
Mimarlar, içmimarlar artık yeni
işlevlere dönük yeni sorumluluklarda yer
almak zorunda. Bu da mimarlığı bir
Petek sandviçlerden başlayıp her türlü
anlamda mimarlığın ötesine taşıyıp,
malzemenin köpüğü ya da süngeri
endüstri tasarımına yaklaştıracak. Bu da
diyebileceğimiz ürünler geliştirildi.
malzemelerin ve üretim yöntemlerinin ve
Rekoru kolay kırılamayacak silikon
sonucu oluşan yüksek fiyatları,
kullanımını yavaşlatıyor.
0.3 mm den başlayan incelikteki metal
levhaların çevresinden kaynaklanarak ya
de tasarımın yeniden irdelenmesini
jellerin örneğin nanojelin % 99’u
da yüksek frekansla yapıştırılıp şişirilen
gerektirecek. Bugün daha hafif daha
havadan oluşuyor.
yastıklar ilginç ürünlere dönüşüyor.
güçlü olmak, tasarımın en önemli
geleceğe dönük amacı.
Ayrıca bildik bir ürün olan balon türü
Farklı boşluklu sentetik fiber dokulu
nesnelerle sıkıştırılmış havanın
elyaflarla takviyeli betonlar, epoksiyle
İki yolu var bunun;
malzemeyi zara dönüştürdüğü ve
yapıştırılmış aralarda hava bırakılmış
birincisi ürünü tasarımla hafifletmek,
içerikteki yüzdesini son derece azalttığı
alüminyum granüller, havuç, lahana,
ikincisi ise, özgül ağırlığı düşük
örnekler çoğalıyor.
pancar kökü, salatalık pırasa gibi
malzemelere yönelmek.
Bu da melez malzemeleri, yalın
malzemelerin önüne taşıyor. Melez
Sürekli değişim geçirip, yenilenmek, ve
-Kimyasal tepkimeyle büyüyen, yani
sebzelerden yapılmış dekoratif kağıtlar,
içine hava hapseden. Stropor, poliüretan,
yapışkanlık ve parlaklığı azaldığında
sünger gibi malzemeleri çok uzun
sürekli yapışıp sökülebilen ve söküle
55
bilirliği sadece sıcak suyla yeniden
Yakup Avşar, burun için özel tasarımı
kazanılan jel plaklar, % 600 esneyebilen
olan ameliyat bıçaklarını,
elostomer kombinasyonu ağlar, kısaca
Zekeriyaköy’deki kendi villasında
ilginç yetenekleri olan bir sürü malzeme.
titanyumdan üretiyor ve hem ameliyat
Yazının başında sözünü ettiğim
üretimi matematiksel olarak
programlamanın da ötesinde vücudun
pazarına sunuyor.
Sonuç olarak, üretimi
yapılandırılmasına benzer bir mantıkla
bireyselleştirmenin yolunu açacak olan,
her şeyi moleküler ölçüde yapan
fiziksel dünyayı programlamaktır.
moleküler çeviriciler, bir anlamda hayatın
Kısacası malzemenin, üretim
oluşum mantığının kopyalamasına
yöntemleri başta olmak üzere pek çok
gidecek yolu açıyor. Sayısal dünyadaki
katmanda sorgulandığı bir dünyadayız.
programlama bilirliği, fiziksel dünyada
Örneğin yıllarca benim bildiğim
yaşama geçiren dijital üretimler (digital
hemen sadece Polyamid iplikler kullanan
processes), birkaç on yıldır gelişimini
3D printer’lar bugün Pla ve Abs başta
tamamlarken, malzeme üretim ilişkilerini
olmak üzere çok değişik malzemeleri
de tersyüz ediyor. Bunu çok özel bir
tüketebiliyor.
malzeme olan titanyum üzerinden
çarpıcı biçimde örnekleyebilirim.
Tasarımdan üretime olan sürecin
kolaylaşmasıyla tasarımı yapan kişinin
18. Yüzyılda bulunmuş olmasına
aynı zamanda üretici ve tüketici
karşın 1950’lerde kullanıma girebilmiş
olabileceği dönüşümün, getiri ve
olan titanyum, 1670 derece gibi çok
götürüleriyle kapsamlı olarak
yüksek erime derecesiyle ürüne
sorgulanması gerekiyor. Şu anda
dönüştürülmesi abartılı maliyetli bir
tasarımcıyı üreticiyi ve tüketiciyi yeniden
malzeme iken, bugün dijital üretimin en
tanımlama ve şekillendirmeye
temel yöntemi olan lazer ile sertleştirme
hazırlanırken bu yapıyı taşımaya
(laser sintering) titanyumun, neredeyse
çalıştığımız yeri ciddi biçimde
ev ortamında bireysel üretimde
sorgulamak zorundayız. Sanırım bir
kullanımına fırsat veriyor. Nitekim bir
İngiliz atasözüdür: Muhallebinin tadı
estetik uzmanı ve özel bir operasyon
tarifinden anlaşılmaz.
yönteminin mucidi olan operatör doktor
56
yöntemini hem ürettiği bıçaklarını dünya
malzemelerin ortaya çıkması ile insanlara daha
dezavantajlı olan grupların hayat kalitesini iyileştirmek
konforlu bir yaşam sağlamak adına bilinçsizce ve
üzere projeler geliştirmek, vs. şeklinde olabilir.
acımasızca dünyadaki bir çok kaynağı hızla tüketme
Evrensel tasarım
sürecine girilmiştir.
Sorumlu tasarım topluma karşı sorumludur ve
Tüm bunların getirdiği sonuç olarak; hava, toprak,
toplumun bütün kısımlarına hitap etmek
su kirliliğive tüm doğal kaynakların hızla tükenmesi
durumundadır. Bu nedenle içmimarların tasarladıkları
ileyaklaşık iki yüz yıl içerisinde dünyamızı çok tehlikeli
mekanlarda, özellikle toplu kullanıma ait binalarda,
bir uçurumun eşiğine getirmiştir. Aslında gerçek şu ki;
tüm uygar dünyanın kabul ettiği evrensel tasarım
sürdürebilirlik artık bir seçim değil, bir gereksinimdir.
yaklaşımını benimsemeleri önemlidir. Evrensel
B
Bununla beraber, sürdürebilir olmayan bir tasarım çok
tasarım, tasarımın her alanında hiçbir ayrımcılığa izin
1987’de yayınlanan Dünya Çevre ve Kalkınma
tanımı; var olan bir probleme yaratıcı bir çözüm
Komisyonun raporu (genelde Brundtlan raporu
getirmekse eğer, bu çözüm mikro veya makro ölçekte
olarak bilinen) ardından genel olarak“ekonomik,
başka problemlere yol açıyorsa;“iyi” bir tasarım
Bu yaklaşım tasarım bittikten sonra bazı öğeler ilave
çevresel ve toplumsal gereksinimlerin gelecek
değildir. İyi tasarım ve dolayısıyla sürdürebilir tasarım;
ederek zorlama çözümlerle mekanı özürlüler için
kuşakların yaşam koşullarına zarar vermeden
sorumlu olan tasarımdır. Tasarımcıların, özellikle de
ulaşılabilir yapmaktan çok farklıdır. Tam aksine, tasarım
karşılanmasını hedefleyen dünya görüşü”olarak
içmimarların sorumlulukları çok boyutludur ve farklı
sürecini başından sonuna kadar bu yaklaşıma göre
tanımlanır. Yine bu rapora göre sürdürebilirlik
açılardan tartışılabilir. Tasarımcılar genel olarak bireye,
yürütmek gerekir. Bu şekilde gereken önlemler,
kavramı üç alanda; ekonomik etkenler, sosyal
topluma ve çevreye karşı sorumludurlar. Bu yazıda,
tasarımı fonksiyonel ve görsel olarak zenginleştiren
etkenler ve çevresel etkenler olarak ele alınabilir. Bu
tasarımcıların üstlenmiş oldukları sorumluluklar,
ayrılmaz parçaları olacaktır. Tasarımın gelişiminden
görüş, dünyada tüm ekonomik ve özellikle de yapı
içmimarlık alanından örneklenerek tartışılacaktır.
itibaren düşünüldüğünde, çok basit denebilecek
üretimiile ilgili aktivitelerde dar menfaatçi bir
Sosyal sorumluluk
noktalar tasarımı bu anlamda değiştirebilir.
yaklaşımdan uzaklaşarak,çevre, insan ve gelecek
Öncelikle her tasarımcı topluma karşı sorumludur.
nesillerin yararı açısından da düşünerek daha
Tasarımcının sosyal sorumluluğu; tasarımın gücünü
kazanmasının bir nedeni de; yaşlı nüfusun dünyada
dikkatli adımlar atmamızı öngörür.
toplumun hayat kalitesini yükseltmek için kullanması
hızla artmasıdır. 1900’lü yıllarda dünyaya gelen çoğu
ugünlerde her alanda, özellikle de tasarım
alanında çokça tartışılan sürdürebilirlik kavramı basit bir tanımla “kötü” bir tasarımdır. Tasarımın
Endüstrileşme ile beraber, sosyal yapıların,
vermeden, en yüksek oranda toplumun kullanımını
benimseyen, bütünsel bir tasarım anlayışıdır.
Evrensel tasarım bir yaklaşım, bir dünya görüşüdür.
Makale / İyi Tasarım Sorumlu Tasarım
Guita FARİVARSADRİ
İyi tasarım, sorumlu tasarım
Evrensel tasarımın günümüzde daha fazla önem
olarak özetlenebilir. Sosyal sorumluluklar pasif anlamda; çocuk 50 yaşı göremezken, şimdi beklenen yaş sınırı
yerleşim birimleri ve kentlerin değişimi, yeni
topluma zarar veren davranışlar ve tasarımlar
Japonya’da 83’e ulaşmıştır. Bu açıdan, mekanlar yaşlı
mekansal ve yaşamsal ihtiyaçların oluşması ve
yapmaktan kaçınmak, aktif anlamda; sosyal amaçlar
insanların da rahatlıkla kullanabileceği şekilde
bununla beraber doğal olmayan (sentetik) yeni
içeren projelerde rolalmak, ekonomik açıdan daha
tasarlanmalıdır.
57
2002 yılında yapılan Özürlüler Araştırması
nasıl açıldığı, kullanılan malzeme, pencerelerin,
sandalye ile yaklaşılabilen ve tekerlekli sandalye
sonuçlarına göre; Türkiye’de engelli nüfusu, toplam
rafların, askıların yüksekliği vs. hepsi mekanların
kullanıcıların da performansları izlemelerineolanak
nüfusun % 12.29 oranındadır (Dostoğlu, N., Şahin, E.,
farklı gruplar tarafından rahatlıkla kullanılması için,
veren alanlar yaratmak, çocukların oyun alanlarında
Taneli ,Y. 2009). Gerekli olan yaklaşım; engelli
özellikle de içmimarlar tarafından dikkat edilmesi
herkesin farklı özelliklerine göre kullanabileceği
vatandaşlar dahil, tüm gruplarının kullanabilecekleri
gereken faktörlerdir. Mümkünse düzayak mekanlar,
oyuncakların tasarlanması bu ilke ile ilgilidir.
ulaşılabilir mekanlar tasarlamaktır. Bu bakış açısı
değilse iyi tasarlanmış rampalar, merdivensiz giriş,
bizim toplumumuzda büyük bir öneme sahiptir. Bu
otomatık açılan kapılar mekanın herkes tarafından
üçüncü ilkesidir. Bu ilke tasarımın kullanımının
yüksek orana rağmen hala kamusal mekanlarda ve
daha rahat kullanılmasını sağlamak için önemli
kullanıcının deneyimine, bilgisine, dil yeteneklerine
sokaklarda çok az engelli insan ile karşılıyor olmamız, detaylardır. Rampaların eğimi hiç bir şekilde 1:12
mekanlarımızınbüyük ölçüde engellilerin
(%8) den fazla olmamalıdır, 15 cm den daha
kullanımına uygun olmadığındandır. Öte yandan
yükseğe çıkan rampaların her iki yanında korkuluk
unutmamak gerekir ki; evrensel tasarım sadece
bulunmalıdır. Korkuluklar rampa yüzeyinden 90 cm
engelli bireylere yönelik değil, toplumun tüm
yükseklikte olmalıdır. Mekanda halı kullanılıyorsa,
kesimlerine (çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar,
güvenli biçimde yere sabitlenmesi görme özürlüleri,
uzunlar, kısalar, şişmanlar, vb.) hitap eder. Yani tüm
tekerlekli sandalye kullanıcıları kadar çocuklar ve
Basit ve sezgisel kullanım, evrensel tasarımın
ve mevcut konsantrasyon düzeyine bağlı olmadan,
topluma ait bütüncül tasarımla ilgilidir. Bu yaklaşımla yaşlıların güvenliği açısından da önemlidir. Öte
yapılan tasarımlar herkes için hayatı kolaylaştırır.
yandan eşitliğin sağlanması açısından herkes için
Otobüslerde kullanılan rampa, tekerlekli sandalye
aynı giriş, aynı şekilde dolaşım (merdiven ve
kullanıcısı kadar çocuk arabası taşıyan bir anne veya
rampnın aynı yerde vs.) önemlidir.
ayağı ağrıyan yaşlı biri için de hayatı kolaylaştırır.
İkinci ilke; kullanımda esneklik ile ilgilidir. Her
kolay ve anlaşılabilir
Evrensel tasarım ilkeleri
tasarım mümkünse tüm kullanıcı gruplarının
olmasını ifade
Evrensel tasarımın yedi ilkesi vardır. Bu ilkelerle
ihtiyacına aynı anda cevap vermeli, değilse farklı
etmektedir. Bu
tasarlanan mekanlar çok daha insancıl ve bütüncül
gruplar için seçenekler sunmalıdır. Örneğin; mutfak
konuda içmimarların
mekanlar olacaktır. Bu nedenle evrensel tasarım
dolaplarındaki raflar çekmece gibi çekilebiliyorsa,
öncelikli olarak dikkat
ilkelerini pozitif ve negatif iç mekan örnekleri ile
kullanımı herkes için kolaylaşır. Küçük elektrik
açıklamaya çalışalım.
düğmeleri yerine büyük düz düğmelerin
Ulaşılabilirlik- kaygı dahi
olmayan bir tasarım!
Evrensel tasarımın ilk ilkesi kullanımda eşitlikten
kullanılması, bankalar, oteller, resmi daireler, alışveriş
bahsediyor. Bu ilke evrensel tasarımın belki de en
merkezleri gibi mekanlarda herkes tarafından
önemli ilkesidir. Bu ilkeye göre her tasarım, her
kullanılması için bankolarındaha alçak tasarlanması,
mekan, tüm kullanıcı gruplar tarafındaneşit şartlarda bu mümkün değilse farklı yükseklik alternatifleri
ve rahatlıkla kullanılabilmelidir. Kapıların genişliği,
58
Ulaşılabilirlik- rampa yardımı ile çözülmüş bir mekan
sunulması, sinema, tiyatro gibi mekanlarda tekerlekli
Görmeye
çok alışık
olduğumuz
bir manzara!
kullanılmaması durumudur. Yeşil yerine örneğin
mavi renk kullanılması, bu grup kullanıcıya büyük
kolaylık sağlayacaktır.
Evrensel tasarımın diğer ilkesi; hata toleransıdır.
Bu ilkenin amacı tehlikeleri, kaza veya irade dışı
hareketlerin kötü sonuçlarını en aza indirmektir.
Farklı kullanıcılar için farklı yükseklikler sunulmuş bir resepsiyon
http://www.building.govt.nz/accessible-reception
Tehlikeli öğeler ortadan kaldırılmalı, yalıtılmalı veya
Çekilebilen mutfak rafları (http://shelfgenie.com/blog/pull-out-shelf-atlanta/) kontrol altına alınmalıdır. Bu konu özellikle
etmeleri gereken olgu, mekân kurgusunun kolay
çocukların kullandığı mekanların tasarımında
anlaşılabilmesi için basit olması ve kolay algılanabilir
büyük bir öneme sahiptir, çünkü çocuklar hata
olmasıdır. Bu özellikle görme engelli bireylerin ve
yapabilirler, yaparlar. Bu çocuk olmanın gereğidir.
tabii her kesimin mekanı rahatlıkla kullanmaları için
Özellikle çocuklar için tasarlarken devrilebilen
önemlidir. Karışık bir mekan kurgusu herkesin
mobilyalardan, çocuğun içine girip hapis
mekanda oryantasyonunu zorlaştırabilir.
kalabileceği oyuncak kutulardan, köşeleri sivri
Evrensel tasarımın dördüncü ilkesi,anlaşılabilir
bilgidir. Bu ilkeye göre tasarım şartlar ve kullanıcının
kapalı, geçip geçmeme, vs.) bilgiler için
mobilyalardan kaçınmak gerekir. Pencere
Parkta tüm çocukların kullanabildiği oyuncaklar.
yakınlarında çocuğun tırmanabileceği
duyusal becerilerine bağlı olmadan bilgiyi
bireyleri yönlendiren dokular, merdiven
mobilyalarkoymamak, çocuklar tarafından
iletmelidir. Mekanın tasarımında kullanılan tüm
kenarlarında kullanılan ve kaymayı önleyen, görsel
kolaylıkla açılamayan pencereler kullanmak,
renk ve dokular bu konuda kullanılabileceği gibi,
olarak da basamakları ayırt etmesini kolaylaştıran
kalorifer gibi tehlikeli nesneleri kapatmak, elektrik
farklı anlatım biçimleri (resimli, sesli, dokusal) de
bantlar, bu konuda alınabilecek basit ama çok
kablolarını açıkta ve görünür yerlerde bırakmamak
mekan tasarımlarında bilgi aktarımı için
önemli önlemlerdir. Bu bağlamda dikkat edilmesi
çok basit ama kesinlikle zorunlu olan önlemlerdir.
kullanılabilir. Briaille alfabesi ile desteklenmiş
gereken bir diğer konuda; toplumuzda çokça
yönlendirme tabelaları, numaralandırma araçları,
görülen renk körü bireylerin ayırt etmekte en çok
kullanılıyorsa kesinlikle göz hizasının altında cam
kabartmalı (ve sesli) haritalar, yerde görme engelli
zorluk çektikleri yeşil ve kırmızı renklerin kritik (açık
olduğunu gösteren bir görsel eleman (renkli bir
Ayrıca mekanlarda büyük camlar ve cam kapılar
Engelliler için tuvalet.
Sinemada tekerlekli sandalye alanı.
Kabartmalı anlatım levhaları ve braille alfabesi destekli yönlendirme tabelası.
59
bant, bir resim vs.) kullanılmalıdır. Hepimiz etrafımızda
ulaşılabileceği noktada bulunması bu açıdan çok
tasarımın öncüsü olan Evrensel Tasarım Merkezi (The
camı farketmediği için ciddi veya küçük kazalar
önemlidir.
center for Universal Design), Bütüncül Tasarım ve
atlayanları tanırız. Yine bu konudadaha önce de işaret
Evrensel tasarımın son ilkesi ise yaklaşım ve
Çevresel Ulaşılabilirlik Merkezi (Center for inclusive
ettiğimiz çok fazla yapılan bir hata ise yanlış
kullanım için gerekli boyut ve alan sağlamaktır.
design and environmental access (idea)), ADA’nın
tasarlanmış parmaklıklardır. İç mekanlarda veya
Mekan tasarımında kullanıcının vücut ölçüleri,
Ulaşılabilir Tasarım Standartları (ADA Standards for
balkonlarda aralıkları geniş olan veya yatay çizgisel
duruşu veya hareketliliğine bakılmaksızın yaklaşım,
Accessible Design) ve Birleşik Milletler Etkinleştirme
elemenlardan oluşan (merdiven görevi gören!)
erişim ve kullanım için uygun boyut ve alan
Örgütü’nün (United Nations enable) hazırladığı
parmaklıklar ölümcül kazalara sebep olabilir. Bu ilke ile sağlanması, her oturan veya ayakta duran
“Özürlüler için Ulaşılabilirlik”, Engelsiz Çevre için bir
ilgili diğer dikkat edilmesi gereken bir başka nokta
kullanıcının önemli kullanım öğelerini görebilmesini
Tasarım El Kitabı (Accessibility for the DisabledA
iseyer kaplamasında kullanılan malzemelerdir. Her tür
sağlayacak engelsiz bakış açısı sağlanması,
Design Manual for a Barrier Free Environment) bu
mekanda (özellikle yaşlılar ve çocuklar tarafından
erişilebilirliğin sağlanması, tüm kullanıcıların tekerlekli konuda diğer yol gösterici olabilen kaynaklardır.
kullanılan mekanlarda) kaygan (veya ıslanınca kaygan
veya yürüteç kullanan kullanıcılar dahil kişisel yardım
Çevreye karşı sorumluluk
olabilecek) malzemeler kullanmaktan kaçınmak
veya yardımcı araçların kullanımına olanak
Bu konu ile ilgili öncelikle malzemenin seçimi çok
gerekir.
sağlayacak alanlar sağlanması bu konuda dikkat
önemlidir. Her malzemenin beşikten mezara bir hayat
Düşük fiziksel çaba, evrensel tasarımın diğer
edilmesi gerekenlerdir. Bu ilkeye göre tasarımda
döngüsü vardır. Malzemin ham maddesinin
ilkesidir. Buna göre her tasarım minimum güç
tekerlekli sandalye kullanıcıların da rahatlıkla
çıkarılması ile başlayan bu döngü malzemenin üretimi,
harcanarak yeterli ve konforlu bir şekilde
kullanabilecekleri geniş kapılar,asansörler, ve
işlenmesi, daha sonra da kullanım süreci ile devam
kullanılabilmelidir. Çalışırken vücudun doğal
koridorlar(net genişliği en az 90 cm), uygun
eder ve en sonunda, kullanma sürecini bitirdikten
pozisyonda olması bu ilkenin şartllarından biridir.
yükseklikte pencereler, altında yeterli boşluk
sonra atığa (çöpe) dönüşmesi ile biter. Kullanılan
Doğru tasarlanmış ofis mobilyaları, sergileme,
bırakılmış lavabolar, rahatlıkla girilebilen düş tekneleri
malzemelerin nereden geldiği, doğaya nasıl bir zarar
oturma elemanları gibi mobilyalar bunu sağlayan en
sağlanması çok önemlidir. Bu ilkenin gereğini
verdiği, malzemenin üretiminde gerçekleşen
önemli etkenlerdir. Buna örnek olarak,bir elimiz ile
sağlamak için ilk dikkat etmemiz gereken koşul;
işlemlerin doğaya nasıl etkilediği, ve daha sonra
kapalı bir biçimde (yumruk şeklinde) kullanılabilecek
alışagelmiş“averaj”,“normal”,“ortalama” insan gibi
malzemeyi kullanırken çıkardığı gazlar (oda
olan kapı kolları, elektrik düğmeleri, yangın alarmları,
tamamen yanlış kavramlardan uzaklaşıp tasarımda
sıcaklığında kolaylıkla havaya karışabilirler Kimyasal
su muslukları, veya doğru aralıklarla yerleştirilmiş
doğru insan ölçülerini kullanmaktır.
Uçucu Organik Bileşenler- VOC) vs. açısından
dinlenme alanları herkesin hayatını kolaylaştırabilir.
Bu konulardansorumlu olan tasarımcılara
Bunun tersine mekanlarda yuvarlak ve dönerek
yardımcı olabilecek bir çok kaynak vardır. Kasım
açılan kapı kollarını kullanmamak, mağazalarda kısa
2012’de hazırlanmış olan“TS 9111 Engelli İnsanların
boylu insanların da rahatlıkla ulaşabilecekleri
ikamet Edeceği Binaların Düzenlenmesi Kuralları”bu
yükseklikten daha yukarıda raf kullanmamak, kıyafet
kaynaklardan biridir. Ayrıca Kuzey Carolina
sergileme elemanlarının herkes tarafından rahatlıkla
Üniversitesi kapsamında kurulmuş ve evrensel
Tekerlekli sandalye ile kullanılabilen lavabo ve mutfaklar.
60
Günümüzde artık“iyi tasarım sorumlu tasarımdır”
çevremizin karşılaştığı en önemli sorunlardan biri de
yaklaşımı günden güne yayılmaya başlıyor. Hiç
çöp sorunudur. Son zamanlarda sentetik ve plastik
kimse, özellikle de tasarımcıların artık
bazlı malzemelerin kullanımındaki artışa bağlı
sorumluklarından kaçma lüksü yoktur, çünkü bu
dünyada atık çok ciddi bir sorun haline gelmiştir. Bu
dünya hepimizindir ve biz gelecek nesillerden de
maddeler doğaya, toprağa, suya ve canlılara kalıcı ve
sorumluyuz. İyi tasarım artık sadece özgün, güzel,
öldürücü zararlar verebilirler. Bunu önlemek için ilk
estetik açıdan zengin, fonksiyonel gibi kriterlerle
şart; kullanılan malzemenin miktarını azaltmaktır. Ne
değil, dünyaya karşı sorumluluklarını yerine getirip
kadar az malzeme kullanırsak,atık o kadar az olacaktır.
getirmediği açısından değerlendirilir. İnsana saygı,
Aynı zamanda kullanılan malzemelerin geri
topluma saygı, çevreye saygı iyi tasarımın olmazsa
dönüşmüş veya geri dönüşebilen malzeme veya
olmazlarıdır. Bunu yapabilmek için tasarıma
atığıdoğal hayata zarar vermiyor olması çok önemlidir.
bakışımızı, önceliklerimizi gözden geçirmemiz gerkir.
Malzeme seçiminde‘yerel kaynaklı’,‘yenilenebilir’ve
Öte yandan bu anlayışın yerleşmesi için bu düşünce
‘organik’olmasına dikkat etmek çevre sorunlarının
tarzının öncelikle eğitme yansıması, eğitimin
azalmasına katkı yapacaktır.
esaslarının bu düşünceye göre yeniden
Tasarımda kullanılan parçaların sökülebilmesi-
oluşturulması gerekir. Dolayısıyla eğitimde bu
yeniden kullanılabilmesi yeşil bir tasarıma yardımcı
anlayışın ilk önce yaygın olarak yerleşmesi, daha
olabilecek diğer önlemlerdir. Ayrıca camların niteliği,
sonra da üniversitelerin ve meslek odalarının bu
açıklıkların yönü, ve büyüklüğü mekanın
konuları geniş çapta yaygınlaştırmasını sağlamak için
iklimlendirmesinde ve aydınlatmasında büyük rol
birlikte çalışmaları gerekir. Hepimiz
oynar ve direk olarak mekanda kullanılan enerji
sorumluluğumuzu kabul etmek zorundayız!
miktarını etkiler. Bununla beraber mekan
aydınlatmasında kullanılan aydınlatma elemanları
enerji tüketimi açısından önemlidir. Örneğin
kullanılan LED ışıkları toplam tüketilen enerjiyi büyük
ölçüde azaltabilir.Bunlar gibi bir çok önlem daha yeşil
ve çevre dostu bir tasarım yapmamıza yardımcı
olabilir. Yeşil, çevreci tasarımlar yapmak için Çevresel
Sorumlu Tasarım ve Yapı listesi (2001) bize bu konuda
yardımcı olabilir.
Son Söz
Resimler:
http://en.pressalit.com/flexible-solutions-for-kitchens-and-bathrooms/advisoryservice/accessible-kitchen-design, http://ga-tap.co.jp/en/works/1065
http://shelfgenie.com/blog/pull-out-shelf-atlanta/,
http://www.aacgrup.com/hizmetlerimiz/g%C3%B6rme-engelli%C3%BCr%C3%BCnleri.html, http://www.ankakrom.com/urun2.aspx?id=12
http://www.atomica.com/article/1245207/14-shortgirlproblems-that-will-make-youlaugh-out-loud?s=2,
http://www.batikaradenizekspresgazetesi.com.tr/engellilere-salincak-barismancoda/4787/, http://www.building.govt.nz/accessible-reception
http://www.egegrupdekorasyon.com.tr/hizmet-68-engelli-tuvaleti---wc---olculeri--nedir------vitrifiyeleri---aksesuarlari-.html
http://www.extension.org/pages/24188/6:-principle-six:-low-physical-effort
http://www.krunne.com/katlanir_cam_ve_cam_balkon_sistemleri.php
http://www.mobilitycorner.com/universal-design.html
https://thathazeleyes.wordpress.com/2012/05/01/gv-jurong-point-re-opening/
https://universaldesignfail.wordpress.com/category/uncategorized/
Kaynaklar:
- ADA http://www.takeform.net/ADA_guides.php
- Birleşik Milletler etkinleştirme örgütü: Özürlüler için Ulaşılabilirlik, Engelsiz
Çevre için birTasarım el kitabı
http://www.un.org/esa/socdev/enable/designm/intro.htm
- BütüncülTasarım ve Çevresel Ulaşılabilirlik Merkezi (idea):
http://idea.ap.buffalo.edu/
- Çevresel SorumluTasarım veYapı için Kontrol Listesi,
BuildingGreen,Inchttp://hubbellandhubbell.com/wpcontent/uploads/2010/07/Green-Building-Checklist_EBN.pdf(erişim Eylül
2015) - Çevresel SorumluTasarım veYapı için Kontrol Listesi,
http://www.tides.org/fileadmin/user/ncn/Tides-NCN-Checklist-forenvironmentally-responsible-design.pdf(erişim Eylül 2015)
- Dostoğlu, N., Şahin, E. ,Taneli ,Y. 2009. Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Devlet
İstatistik Enstitüsü işbirliği ile gerçekleştirilen 2002 yılıTürkiye Özürlüler
Araştırması sonuçları
- ErişilebilirTasarım için ADA Standartları 2010.
http://www.ada.gov/regs2010/2010ADAStandards/2010ADAStandards_pr
t.pdf(erişim Eylül 2015)
- EvrenselTasarım Merkezi (CUD) NC Üniversitesi:
http://www.ncsu.edu/ncsu/design/cud/
- Gains, S. 2008. ÇocuklariçinmekanTasarlamak, Colorado Üniversitesi,
Extension, Arapahoe County
http://www.ext.colostate.edu/pubs/columncc/cc030121.html(erişim Mart
2015).
- Gündoğdu, C., Engelliler için bina tasarımı ve düzenlemelerTS 9111,TS
12460- - http://barisyilmaz.yolasite.com/resources/F/Engelliler%20i%C3%A7in%20b
ina%20tasar%C4%B1m%C4%B1%20ve%20d%C3%BCzenlemeler%20TS
%209111,%20TS%2012460%20(1).pptx(erişim Eylül 2015)
- Hacıhasanoğlu, I., 2003, EvrenselTasarım,Tasarım Kuram Dergisi, sayı 3
Mayıs 2003, s.: 93-101
- İngiltere’deYaşlanma ve Ölüm: Ulusal Statistikkçilerin NufüsüzerindeYıllık
Makalesi, Ulusal Statistikler Ofisi, 2008 p1 tinyurl.com/6kysl3
- Salman Gürcan,T. 2012YeşilİçMimarlıkNedir?TurizmYapılarında‘Yeşil’
İçMekan: HAPTİK OTEL
- http://www.ekoyapidergisi.org/13-yesil-ic-mimarlik-nedir.html (erişim
Eylül 2015)
- Su bazlı teknoloji- SUBTEK
http://www.subatek.com/index.php?option=com_content&view=article
&id=3:voc-nedir&catid=13:voc-solvent&Itemid=41(erişim Eylül 2015)
- Sürdürebilir Gelişim: Brundtland’dan to Rio’ya 2012.
file:///D:/My%20documents/backup%20ofis-21july08/backup%20ofis21july08/found%20papers/sustainability/GSP1-6_Background%20on%20
Sustainable%20Devt.pdf(erişim Eylül 2015)
-TS 9111 Engelli insanların ikamet Edeceği Binaların Düzenlenmesi
Kuralları.http://hissedilebiliryuzeyler.com/pdf/tse9111.pdf(erişim Eylül 2015)
-Yeni ADA için İç Mekanlar için işaretleme Gereksinimleri
https://www.apcosigns.com/techpdf/ADAHandout.pdf(erişim Eylül 2015)
düşünerek dikkatle seçilmesi gerekir. Şu anda
61
toplayan, ancak işlevi, yazarın yazdığı drama metnine
uygun, sahnede gerekli aksiyonu sağlayacak
metni; diğer görsel öğelere aktarılabilecek öğeler
için temayı ve ritmik gelişimi incelemesi
gerektiğini belirtir.
Yine Russel’a göre bir sahne tasarımcısı için
mekanları yaratmak olan bir sanat dalıdır. Ancak
hikâyeden ya da oyunun geçtiği dönemden
günümüzde gelişen ve değişen diğer sanat dalları
ziyade oyunun yapısı ya da tonu daha önemlidir.
gibi yeni bir yapılanmayla işlevine devam etmektedir.
Biz buna ek olarak, ve daha belirleyici bir unsur
Artık sahne tasarımcısının iyi bir ressam, yeterli
Çağrı BULHAZ
Makale / Tiyatroda Sahne Tasarımı
Tiyatroda sahne tasarımı-I
olarak, toplumsal arka planla birlikte grubun tercih
mimari ve sanat birikimi olmasının yanı sıra yaşadığı
ettiği oyun dramaturjisinin sahne tasarımını
ülke ve dünya toplumlarının sorunlarına duyarlı,
belirlediğini söyleyebiliriz. Bir oyunun görsel
aktüel ve sosyal kültürel birikimi de iyi bir sahne
tasarımını yaparken, oyuna bütünlüklü bir
tasarımının ortaya çıkmasında önemli bir etken
yaklaşım geliştirilmesi önemlidir. Aynı zamanda
olmaktadır. Artık o salt dramatik metne uygun ve
oyunun üslubu da belirleyicidir. Sahne tasarımcısı
görselliği ön planda bir sahne dekoru değil,
tiyatronun tüm diğer bileşenleri ile birlikte bir
sanatçının sanatsal yorumu ve duygularının ifadesiyle çalışma yürüterek oyunun sahnelenmesine katkı
S
zenginleşmiş ve anlam kazanmış sahne tasarımıdır.
sunar. Hem reji çalışmasının hem de oyuncuların
Bu makalede, her tasarımcı için sahne tasarımı
ve yeri geldiğinde seyircinin, oyunun tasarımının
aksesuar, butafor, ışık, efekt ve diğer tüm görsel
sürecinin tiyatro oyunları alanında uygulanabilirliği
işitsel ortamının tasarımıdır. Sahne tasarımı tüm
ortaya konulmaya çalışılmıştır.
ahne tasarımı, bir tiyatro oyununun sahne
üzerinde canlandırılması için dekor, kostüm,
sayılan alanların tasarımının genel adıdır.
Batı da sahne resmi, sahne dekoru olarak
Brecht’e göre oyuncularla birlikte çalışmayan
Sahne tasarımının tarihsel gelişimi
tasarımcı-dekoratörün, tarihsel tablolar yapan bir
Douglas A. Russel’ın “Theatrical Style: A Visual
ressamdan farkı kalmaz. Oyunun görsel tasarımını
günümüz anlayışına uygun olarak orta çağda
ApproachtotheTheatre” isimli eserinde sahne
yaparken, sahnelerin mizansenlerini de düşünmek
başlayan bu sanat dalı, 19.yüzyılda en parlak ve
tasarımının bütünlüklü bir iş olduğunu söyler.
gerekir. Bir dekoratör için mekanı belirleyen oyun
görkemli devrini yaşamıştır.
Tasarımcının, sahnelerin gelişimini, sahneler arası
kişilerinin birbirine karşı alacağı konumlar ve
zıtlığın derecesini anlayabilmek için kurguyu; bir
gerçekleştirecekleri devinimlerdir. Yeri geldiğinde
uyarlanmasıyla oluşturulan sahne mekaniği
karakterin baskın olup olmadığını, merkezdeki ya
oyuncu da dekorun ayrılmaz bir parçasıdır. Aynı
görselliğin yanı sıra illüzyonu da devreye sokarak
da çeperdeki karakterleri algılayabilmek için
zamanda dekoratör seyircilere dünyanın bir
seyircinin şaşkın ve hayretli bakışlarla, yaratılan bu
karakterizasyonu; zengin ya da sade, şiirsel ya da
kopyasını sunarken, seyircilerin kendi dünyalarını
yalancı dünyaları ilgi ile seyretmesini sağlamıştır.
gündelik, hızlı karakter değişimlerine izin verecek
eleştirel gözle izleyebilmelerinin de yollarını arar. Her
Sahne dekoru başta resim ve mimari olmak
kadar kısa diyaloglu ya da tek kişilik uzun soluklu
oyun toplumsal bir role sahip olduğu için, her
monologlara sahip olup olmadığını anlamak için
oyunun kendi toplumsal bağlamı içinde
20. Yüzyılda gelişen teknolojinin sahnelere
üzere bütün plastik sanat dallarını bünyesinde
62
yapılmasında önemli rolleri vardır.
oyunun ana fikrini öne çıkarmak ve gerekli etkiyi
ortaya konması için çalışan kişiler de kendi
uyandırmak amacıyla yapılır. Resim, yontu, mimarlık,
uzmanlık alanları içinden ama sadece bu alanlarla
dekorasyon gibi plastik sanatları, teknik ve malzeme
3. Oyunun ve sahnenin çözümü
sınırlı kalmayarak birlikte çalışırlar. Gestusların
olanaklarını da kullanarak, üç boyutlu mekânı
4. Uygulama
oluşmasında oyuncularla birlikte dekoratörün de
organize eden sahne dekorunun esin kaynağı doğa
1. Oyun ve sahne ile ilgili bilgilerin
rolü vardır. Kullanılan dekor-aksesuar-kostümün
ve gerçektir. Dekorlar sahne değerlerine göre
toplanması
seyirci üzerinde yaratacağı etki ve toplumsal
tasarımcının yaratıcılığı ölçüsünde planlanır. Sahne
Sahne sanatlarında dekor tasarımına
bağlam içindeki yeri, oyun dramaturjisinin
duygusu dekorun düzenlenmesinde her zaman
başlamadan önce birinci basamak sahneye konacak
anlaşılmasına katkı sunar.
büyük bir etkendir.“Sahne Tasarımı”gösteri haline
oyuna ait gerekli bilgilerin toplanmasıdır. Bu bilgiler,
Genelde klasik metinler oynanırken, tasarımla
değerlendirilmesi
dönüşmeden evvel kendisini etkileyen birçok yan
oyunun genel akışını ve atmosferini oluşturacak
ilgili cevap verilmesi gereken bir soru olarak
faktörün etkisinde kalıp, bunların arasından süzülüp
bilgilerdir. Burada elde edilecek bilgilerin, kaynakları,
oyunun tarihselleştirmesinin ne şekilde yapılacağı
geçerek başarılı bir sonuca ulaşabilir (Parker, 1985).
doğru tespit açısından son derece önemlidir.
sorusu oluşur. Russel’a göre geçmişi yeniden
Tasarım, eskizlerden makete, uygulamadan sahneye
yaratmak mümkün değildir; çünkü geçmiş her
kadar çok uzun bir çalışma gerektirir. Tasarımcı
bilgiler (Aksel, 1989) çevre, proje, rölöve, maket,
zaman bugünün gözüyle görülür. Çünkü ne
oyunu sahneye koyan kişi ile tam bir beraberlik
sahne teknik olanakları, sahne ışık olanakları ve
olursa olsun tasarımcı yaşadığı dönemin algısıyla
içinde fikir, stil ve forma karar verir. Eskizler oyunun
uygulama olanaklarıdır.
tasarım yapar, seyirci de yaşadığı dönemin
paralelinde gelişir, oluşan eskizler makete dönüşür.
algısıyla yorumlar. Dolayısıyla bir oyunun
Daha sonra iş resimleri, teknik çizimler ve detaylar
bulunduğu semt çevreyi oluşturur. Bu çevrede
tasarımını yaparken tarihsel olanın aynısını
olarak gerekli atölyelere dağılır. Her tasarımcı bu
yaşayan halk, oyunun seyircisi olacaktır.
sahneye koyma yönünde bir beklenti anlamsızdır.
olguyu oluştururken kendi stiline göre değişik bir
Bu noktada oyunun bir yanılsama yaratmasından
çalışma sistemi ve sırası oluşturacaktır.
öte, dramaturjisinin seyirciye nasıl ulaşabileceği
Tasarımcı kendi yaratıcılığının başına tasarladığı
Sahnelenecek oyun için, sahne ile ilgili olan
değerlendirilmesi ve tasarlanması gerekir. Oyunun
Çevre: Oyunun sahneye koyulacağı binanın
Proje: Oyun alanı (sahne) ve seyirci salonunu
içeren çizimlerdir. Sahne planı, sahne kesiti ve seyirci
oturma planı bu çizimlerle gösterilir. Bu ölçekli
önemlidir. Örneğin herkese mal olmuş tarihsel bir
sanatın duygusunu getirmelidir. Tasarımcı için en
olay tartışılıyorsa sahnede tarihsel arka planı ön
önemli öğe açıklıktır. Oyunu yakından tanıma, sahne oyuncuların giriş çıkışları, seyircilerin görüş açıları
plana çıkarmak tercih edilebilir.
için duyarlılık, sahne boşluğunu kullanma, zengin
çizimlerle, dekorların durumu, şekli, hareketleri,
tam olarak kontrol edilir.
Sahne tasarımı
form bilgisi, beceri, yaratıcılığının amacını
Dekor sahne sanatlarının görsel ve plastik yanını
oluşturmalıdır. (Aksel, 1989). Sahnede, dekor tasarım
olarak çizilip birleştirilmesine rölöve denir. Bu şekilde,
oluşturur. Sahne dekoru değişik yer ve değişik
süreci hem oyun hem de sahne açısından olmak
planda ve kesitte seyircilerin sahneyi görüş açıları
boyutlu görüntülerin oluşturduğu oyun alanlarının
üzere dört ana başlık altında ele alınmalıdır.
belirlenmiş olur. Dekorların bu görüş açılarına göre
Rölöve: Oyun alanı ile seyirci salonunun ölçekli
tasarımıdır. Formuyla, stiliyle, sahne boşluğundaki
Bu başlıklar şu şekilde sıralanır;
şekillendirilmesi ve oyuncuların oyun alanlarının bu
dağılım ve kompozisyonuyla, renk ve ışığıyla, oyunu,
1. Oyun ve sahne ile ilgili bilgilerin toplanması
açılara kaydırılması sağlanır.
63
Maket: Dekor uygulamalarına geçilmeden önce,
gelmesidir. Sahne verilerinden en önemlisi
Seyirci ile oyuncuyu büsbütün ayıran bu sahne
yapılacak dekor tasarımları 3.boyutta kontrol
uygulama olanaklarıdır. Çünkü bu olanakların iyi
modelinde, seyircinin bulunduğu yer karartılmakta,
edilmelidir. Bu iş için oyunun oynanacağı sahnenin
olmaması durumunda dekorda sonuca varmak
sahne ise aydınlatılarak, seyircinin kendisini
ölçekli küçük modelinin yapılması gereklidir. Sahne
kolay olmaz. Uygulama olanakları dekor
unutması amaçlanmaktadır. Böylece seyirci,
maketi için bazı ölçülere ihtiyaç vardır. Bu ölçüler;
atölyelerinde ortaya konur. Bu atölyeler; Dekor ve
sahnedeki oyuna kendini kaptırır. Sahne ağzı bir
Sahnenin sağ ve sol portalleri arasındaki mesafe,
Aksesuar Deposu, Boyahane (Resim Salonu),
dördüncü duvar görevini üstlenmektedir (Nutku,
sahne derinliği, üst portallerin yerden yüksekliği ve
Marangozhane, Demirhane, Plastik Atölyesi ve
1989). Bir tarafı kapalı, üç tarafı seyirciye açık olan
sofita yüksekliği olarak belirlenmiştir. Bu ölçüler
Butafor-Aksesuar Atölyesi olmak üzere altı çeşittir
sahne modeli üç yönlü sahnedir. Halk oyunlarında
doğrultusunda sahnenin belli bir oranda
(Özkönü, 1995).
en çok kullanılan sahne modeli bu modeldir. Dört
küçültülmüş maketi yapılır.
Sahne Teknik Olanakları: Oyunun sergileneceği
sahnenin içerdiği teknik olanaklardır. Döner
yönüyle seyirciye açık olan sahne modeli ise çok
değerlendirilmesi
yönlü sahneler olarak anılır. Bu sahne modelinde
Sahne ve Görüntü sanatları tasarımında ikinci
düşünülecek olan dekor, zemin açısından
sahneler, Vagon sahneler, asansör sahneler, boru
basamak değerlendirmedir. Oyunun ve sahnenin
asansörleri, orkestra çukuru, yan sahne, arka sahne,
özellikleri ile ilgili olan bilgilerin toplanmasından
2.2. Sahnenin oyuna etkileri (+, - )
hareketli portaller bunlardan bazılarıdır. Sözünü
sonra geçilen değerlendirme aşamasında, birinci
Oyunu sahneleme aşamasında, sahnenin
ettiğimiz olanaklar her sahne için değişen ve farklı
basamakta elde edilen sahne teknik olanaklarının
bulunduğu binanın oyun üzerinde yarattığı olumlu
boyutlarda oluşabilen olanaklardır (Özkönü, 1995).
olumlu ve olumsuz yönleri uygun şekle
veya olumsuz etkilerdir. Bu etkiler göz önünde
dönüştürülür. Dekor tasarımcısı için sağlıklı bir
bulundurulup, özellikle dekor parçalarının buna
çözüme varabilmek, eldeki bilgileri en mükemmel
göre dikkatli tasarlanması ve inşa edilmesi gerekir.
tiyatroya göre değişir. Işık dekor için ve tüm oyun için şekilde değerlendirmekle mümkündür. Bu konu 5
Sahnenin boyutları, tavan yüksekliği, kulislerin giriş
çok önemlidir. Işığın iyi veya kötü olması dekoru
başlık altında incelenebilir.
çıkışları, arka sahne, yan sahne, sahne kapıları, oyuna
olumlu ya da olumsuz yönde etkiler. Sadece ışıkla
-Sahne Modelleri
(+)veya (-) olarak etkilerde bulunur. Örneğin iki
bile dekor oluşturulup oyunun atmosferi
- Sahnenin oyuna etkileri (+, -)
metre olan bir sahne kapısından, 3 metre genişlikte
yakalanabilir. Sahnede kullanılan ışık elemanları
- Dekor stilleri
bir dekor parçası giremez. Bu bir (-) etkidir (Tansel,
amaçlarına göre genel aydınlatma elemanları,
- Dekor değişim tasarımı
1995). Yine, ön koltuklardan kulislerin ve sofitonun
bölgesel ve efektif aydınlatma elemanları ve takip
- Dekor değişim teknikleri
görünmesi, arka koltuklardan bazı önemli dekor
ışıkları olmak üzere 3 çeşittir.
2.1. Sahne modelleri
parçalarının görünmemesi gibi durumlar tespit
Sahne Işık Olanakları: Tiyatro sahnesinin sahip
olduğu ışıklandırma olanaklarıdır.Bu olanaklar her
Uygulama Olanakları/Realizasyon: Tasarlanan
64
düşünülüp tasarlanmalıdır.
Tiyatro oyunlarının sahnelenmesinde kullanılan
edilmelidir. Bu (- ) yönlerin çözümleri üretilmelidir.
dekor çizimlerini sahnedeki gerçek halleri
sahne modelleri içinde üç tarafı kapalı olup, bir tarafı
Sahne teknik olanaklarının çokluğu ise oyuna (+)
durumuna getirmeye realizasyon denir. Başka bir
seyirciye açık olan sahne modeli tek yönlü sahnedir.
yönde etki etmektedir. Tasarımcı istediği imkânların
deyişle dekor çizimlerinin kullanılabilir hale
Bu sahne modeline çerçeve sahne de denilmektedir. çokluğuna göre tasarımlarını yaratır.
Marcellus Tiyatrosu Roma İ.Ö 12 (Roth, 2012)
Yunan Tiyatrosu (Nutku1972)
Andrea Palladio, “Tiyatro Olimpico” Kesiti, Vicenza,
1580-1584 (Roth, 2002)
“Tiyatro Farnese” (Fuat, 1984).
William Shakespeare, ‘Globe Tiyatrosu’
(http://www.public.asu.edu)
Brecht’in “Gece Çalan Trampetler” oyunu sahnesi, Sahne
Tasarımcısı Otto Reighert, Münih, 1922 (Richard, 1984).
“Figaro’nun Düğünü’ eskizleri, Sahne Tasarımcısı;
Maria Björnson, İsviçre, 1989 (Davis, 2001)
KAYNAKLAR
- Aksel, Erdogan(1988),“TiyatroTasarımının İçYapısı,Tasarımcının Ödevleri”,
Mimar Sinan Üniversitesi Matbaası, İstanbul.
- Aksel, Erdoğan. (1989a).Tiyatro Dekor ve KostümTasarımı Gelişimi, İstanbul:
Türk Güzel SanatlarVakfı.
- Aybar, S. (2002) ,“SahneTasarımına GöstergebilimselYaklasım ve Bir Uygulama”,cilt1,Yüksek LisansTezi, Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Ankara.
- Balesco, David. [Çev. S.Taşer], (1967).“AtmosferYaratma”, Sahneye Koyma
Sanatı, Ankara: BilgiYayınevi.
- Benjamin,W. (1984),“Brecht’i Anlamak”, çev. Haluk Barıscan-Aydın İsisağ,
MetisYayınları, İstanbul.
- Brockett Oscar G. (2000),TiyatroTarihi, Dost KitabeviYayınları/ Gösterim
Sanatları Dizisi, İstanbul
- Crary, J. (2004),“GözlemcininTeknikleri: OndokuzuncuYüzyılda Görme ve
Modernite Üzerine”, çev.ElifDaldeniz, MetisYayınları, İstanbul.
- Çamurdan, E. 1996),“ÇagdasTiyatro ve Dramaturgi”, MitosBOYUTYayınları,
İstanbul.
- Demirsipahi, Cemil. (1975).Türk Halk Oyunları, Ankara:TürkTarih Kurumu.
- Fuat, M. (1984),“TiyatroTarihi”,VarlıkYayınları, İstanbul.
- Nutku, Özdemir. (1989:2002). Sahne Bilgisi, İstanbul: KabalcıYayınevi.
- Ötken, Nihal. (1996). Halk Oyunlarının Sahnelenmesinde Dekor-Kostüm
Tasarım ve UygulamaYöntemi Üzerine Bir Çalışma,Yüksek Lisans tezi, İstanbul: İTÜ SosyalBilimler Enstitüsü.
- Özkönü, Nurettin. (1995). Karşılıklı Görüşme, İstanbul DevletTiyatrosu
SahneTeknik Müdürü.
-Tansel, Burak. (1995). Karşılıklı Görüşme, M.S.Ü. Sahne ve Görüntü Sanatları
Anabilim Dalı Dekor -Kostüm Bölümü Öğretim Görevlisi.
- Urulu, Gökhan. (1995). Karşılıklı Görüşme, İstanbul Devlet Opera ve Balesi
Sahne Uzmanı.
- Internet: DevletTiyatroları, Aysan, E.,“Varsayılan Ada:Türkiye’deBrechtTiyatrosu”, http://www.devtiyatro.gov.tr/web/index.htm, (2006)
- Internet:“BertoldBrecht ve EpikTiyatro”, http://tiyatro.ege.edu.tr/Seminerler/Brecht%20ve%20Epik%20Tiyatro.doc, (2006)
- Internet: DevletTiyatroları,“Cadı Kazanı”,
ttps://www.dtgm.gov.tr/eser/eser1348.asp, (2007)
- Internet: Arizona StateUniversity,“Shakespeare GlobeTiyatrosu”,
http://www.public.asu.edu/~vdickson/TheGlobeWeb.jpg, (2007)
Sahne tasarım örnekleri
65
1.Üretim ve yapım işlerinin yönetimi amacıyla
içerisinde çalışılan ve içlerinde üretim yapılmayan yapılar.
2.Bir kurum veya kuruluşun yönetildiği yer veya
makam olarak tanımlanıyor.
Pervin AKBAŞ
Makale / İdari Binaları Yönetim Yapıları
İdari binaları; Yönetim yapıları
firmalar da blok inşaatlara alternatif olarak ofislere
yönelik binalar inşa etmektedirler.Bu konuya verilen
önemi iş insanlarının çalışma alanlarına verdiği
önemin sonucu olarak değerlendirebiliriz.İyi
O
fis tasarımları ülkeden ülkeye, yapılan işin
tasarlanmış ofis mekanlarının çalışanların iş
içeriğine, ihtiyaçlara ve tarza yönelik değişebilir. .
verimliliğini arttırdığını bilen şirket sahipleri; idari
Özellikle uluslararası şirketler yeni ofislerini
binaları veya ofislerini, deneyimli içmimarlara
tasarlarlarken bu konuda deneyimli ve verimliliği,
danışarak proje ve tasarım konusunda profesyonel
motivasyonu artırıcı tercihler yapmaya dikkat
yardım almaktadırlar.
ediyor.Başarılı bir ofis tasarımı motivasyonu artırmalı,
Bina "meydan"ları
estetik olmalı ve konuklara mekan sahibi hakkında
Şirket binalarında motivasyonu artırıcı birçok
ipuçları vermelidir.
Her firmanın bir kimliği vardır. Bu kimliklerin dışa
unsur bulunabilir. Örneğin yemekhane, kafe,
toplantı salonu, eğitim salonu, şık tasarlanmış
vurumu da şirket binaları ve idari binalardır.
teraslar hatta koridorlar ofis binasındaki en önemli
Kurumsal imajlarını önemseyen şirketler açısından
mekanlardır. Çünkü buralar insanların bir mola
konuyu değerlendirirsek idari binaların tarzı,
verdikleri ya da odaklanmak zorunda oldukları
fonksiyonelliği ve tasarım açısından daha da önem
yerlerdir. Aslında buralara bir şehrin meydanları
İdari bina dış cephe.
66
kazandığını anlıyoruz. Günümüzde artık müteahhit
Örneğin son yıllarda gelişen akıllı ışıklandırma
Çalışılan ortamlar teknolojiyle sürekli yeni
ihtiyaçlara göre tasarlanıyor. Önceden herkesin
sistemleri çalışanların gün ışığına göre
defterleri ve dosyaları vardı, haliyle dolaplar
verimliliklerini etkileyen, hormonları harekete
gerekiyordu. Sonra kocaman bilgisayarlar girdi
geçirebilmesi gibi, saat 16'dan sonra gün ışığının
çalışma hayatına, mekanların büyük olması
renginin değişmesiyle insan vücudunda
gerekliliği doğdu. Ancak son yıllarda ofislerin hem
hormonların da değişim gösterdiğini ve yorgunluk
belirtileri oluşturduğu tespit edilmiştir. Oysa akıllı
mimari hem de içmimari tasarımını teknoloji
belirliyor. Bilgisayar ortamında çalışmalar arttıkça,
Galeri boşluğu özel duvar çalışması.
ışıklandırma sistemleri bu ışık değişimini fark edip
mekanın aydınlatmasını sarı ışıkla koruyup,
ofis mekanları daha da küçüldü.
Toplantı odaları kalkıyor mu?
hormonlara da direkt etki ederek çalışanların
Mobilite sistem ve şirketlerde sosyal
motivasyonunu artırıyor.
aktivitelerin artması ofislerde sadece
Ofis tasarımı:
toplantılara ayrılan odaları ortadan kaldırıyor.
Ofisler, Uzman bir içmimar tarafından
Bununla beraber şirketler artık toplantı oda
tasarlandığında, ancak o zaman, bir yaşam mekanına
sayılarını daha aza indiriyorlar. Bunun yerine
dönüşebilir. İçmimar, Ofis tasarım sürecinde aşağıdaki
parametreleri optimize eder.
birden fazla amaca hizmet eden ve ihtiyaca
göre hızla düzenlenebilecek boş mekan
Müdür odası çalışma bölümü.
- Kurumun vizyonu ve kimliği,
tasarımları diğer bir deyişle çok amaçlı
Küçük değişiklikler olmakla birlikte direktör ve
- Mekanın optimum - ergonomik kullanımı,
mekanlar ihtiyacı ön plana çıkıyor.
üstü seviyelerde 24-28 metrekare, orta düzey
Türk Usulü Ofis Tasarımı
yöneticiler içinse 14-16 metrekarelik odalar ideal
Uluslararası şirketlerde pozisyona göre
görülüyor. Diğer taraftan şirket uluslararası olsa
odaların metrekareleri standartlarla belirlenmiştir.
verimliliği daha direkt etkileyen faktörlerdir.
gözüyle bakmak ve çekici kılmak gereklidir.
da Türk yöneticiler için başarının bir takım
"İhtiyaçlar" fonksiyonunun maksimizasyonu,
Estetik boyutunun maliyet fonksiyonu ile birlikte
optimizasyonu,
Çalışanların mutluluğu ne de olsa yaşamlarının
göstergeleri var mesela; çalışma ofisinin m2
büyüklüğü gibi. Yöneticiler genellikle '40
metrekare olsun' gibi bir talepte bulunuyorlar. Bu
çok yanlış bir yaklaşım. Tavan yüksekliği gibi bir
talep mantıklı ama metrekare kalıpları yöneticiler
için daha ön planda kalıyor.
İdari binalarda gün ışığı hormonları etkiliyor
Açık ofis kat çözümleri.
Çalışma alanlarında aydınlatma , renkler gibi
İdari bina holden görünüş.
67
en az %50 i bu mekanda geçecektir.
Tavan
Altyapı (elektrik ve mekanik Tesisat), mobilya
Mobilya Seçimi (Her türlü- Masa, koltuk, sandalye,
(ergonomi ve hiyerarşi),
kapı, pencere, perde,vb.)
Dolaşım (müşteri, çalışan ve malzeme
Sanatsal elemanların belirlenmesi,
sirkülasyonu),
Yeni bir ofis kurarken ya da ofisinizi yenilerken
Profil(Kurum kimliği, pazar düzeyi, sanatsal
amacınız verimli bir çalışma ortamı sağlamaksa,
sergileme, vurgulanacak nitelikler), ve belirlenecek
diğer parametreler birlikte optimize edilebilir.
işlevsel ve konforlu bir düzen oluşturmaya dikkat
Müdür odası toplantı bölümü.
Mekanın kullanımı, doğru tasarlanmazsa eğer,
İşte İdari Bina Tasarımında Dikkat Etmeniz
bıktırıcı ve yıldırıcı bir atmosfere dönüşebilir;
Gereken Temel Kurallar
Bütünsel bakış açılarıyla oluşturulmamış mekanlar,
- Mobilya Seçimleri, ofisinizi daha konforlu ve
kısa zaman içinde değişim ihtiyaçlarını beraberinde
fonksiyonel olması için ergonomik mobilyalar
getirecektir. Bu da işletme için zarar demektir.
kullanılması, ayrıca çalışan kişilerin rahatsızlığa yol
İçmimarla birlikte çalışılması sonucu, uzun vadeli
açmayacak mobilyalar kullanmaktan kaçının.
amaçlarınızı optimize etmiş olursunuz, aslında bu
maliyetlerde büyük kazanç anlamına da gelir.
Ofis tasarımı denildiği zaman, belirlenmiş bir
- Sürekli Kullanılan Cihazlar (Faks makineleri,
Ortak mekan tasarımına örnek.
yazıcılar gibi sürekli kullanılan araçları, personelin
Kavramsal tasarım
kolaylıkla erişebileceği alanlara yerleştirin.)
mekanın iç yapı elemanlarıyla birlikte oluşturulması
Ofisin ana Fonksiyonları
- Ortak Çalışma Alanı (Aynı proje üzerinde
akla gelmelidir. Olanaklıysa, iç duvarların ve zeminin
İnsan ve malzeme akışı
çalışan takımların ve aynı departmanın üyelerinin
rekonstrüksiyonu (yeniden tasarlanması), ön ofis ve
Çalışan sayısı ve hiyerarşik düzen
ortak bir çalışma alanını paylaşmalarını sağlayın.)
arka ofis ilişkisi temelinde yerleşimin başlatılması,
Oda ihtiyaçları
ihtiyaç duyulan fonksiyonlar bazında yerleşim
Makam
çalışanların ofis içinde rahatlıkla dolaşmasını temin
planının oluşturulması, bilgisayar destekli ve üç
Toplantı
edecek biçimde yerleştirilmesine dikkat edin.)
boyutlu tasarım desteği ile müşterinin nasıl bir
Lojistik (Mutfak, Tuvalet, UPS vb)
mekana sahip olacağının görmesi, gerekli
Açık/Kapalı ofis yan fonksiyonlar
kullanımı da ofisin, yeni oluşan ihtiyaçlara göre
düzeltme ve düzenlemelerin yapılması, bunların
Sanatsal elemanlar (tablo, halı, özel mobilyalar)
kolaylıkla düzenlenmesini sağlar.)
hepsi işin içinde sunulmalıdır.
Proje tasarımı
- Çalışma Masaları (Çalışma masalarının,
- Hızlı Büyüyen Şirketler İçin (modüler mobilya
- Gürültü Yönetimi (Ofis içindeki gürültü
İçmimari tasarım ve uygulama aşamaları
Elektrik teisatı
seviyesini kontrol edin. Sürekli telefonda konuşan
aşağıdaki gibi belirtilebilir:
Aydınlatma
pazarlama personelinin, daha sessiz bir çalışma
İhtiyaç duyulan fonksiyonların müşteri ile
Mekanik tesisat
ortamına ihtiyacı olan departmanlardan ayrı bir
Zemin
odada/katta bulunmasını sağlayın.)
birlikte belirlenmesi
68
etmeniz gerekiyor. Peki, ama nasıl?
Portre Tanıtım / Teknolojiyi Geleneksel Bir Anlayışla Kullanan Tasarımcı: Werner Aisslinger
70
Teknolojiyi geleneksel bir anlayışla kullanan
tasarımcı: Werner Aisslinger
Doç. Dr. Deniz Ayşe YAZICIOĞLU
İTÜ Mimarlık Fakültesi
İçmimarlık Bölümü
Hochschule der Künste, Helsinki Lahti
oynamak, konuşmak, düşünmek, günlük
Design Institute ile, 1998 yılından 2005
hayatı yaşam alanına taşımak için üretilmiş
yılına kadar profesör olarak Almanya
mobilya grubunun modüler tasarımı,
Karlsruhe’de, Hochschule for Gestaltung’da
hayatı evin tüm bireyleri için işlevsel hale
ders verdi. 2006 yılında uluslararası tasarım
getirdi. Bir başka klasiği ve ünlenmesinde
eknolojiyle şiirselliği birleştiren işlere
T
okulu Designlabor Bremerhaven’de proje
önemli rol oynayan sandalye “A-Chair” ise
imza atan “duygusal tasarımcı” Werner
danışmanlığı yaptı. Aynı yıla kadar
Aisslinger’ın, İtalyan L’abbate için
Aisslinger, Almanya’nın Nördlingen
Raymond Loewy Vakfı’na jüri üyesi ve
tasarladığı saydam, hafif tasarımı oldu.
şehrinde doğdu. Berlin şehrinde,
küratör olarak hizmet verdi.
Hochschule der Künste’de Endüstri Tasarımı
Aisslinger, son zamanlarda tasarım
Berlin’de yaşayan ve çalışan tasarımcı,
önemli İtalyan markaları için ikonik
okudu. 1964 doğumlu Werner Aisslinger,
dünyasını bilenlerin aklında en çok Bikini
ürünler tasarladı. Cappellini için 1996
geleceğin tasarımlarını kurgularken
Island (Bikini Adası) adını verdiği, farklı
yılında tasarladığı “Juli Chair”, Zanotta için
teknolojiyi çok önemsedi; ancak ortaya
konseptlerden oluşan modüler oturma
1999 yılında tasarladığı “Soft Cell
çıkardığı işler fantastik değildi. Söz konusu
grubuyla kaldı. Tüm aile bireylerine değişik
Collection”, Magis için tasarladığı “Nic
teknolojiyi malzeme ve teknikleri
konfor özgürlüğü sağlayan Bikini Adası
Chair” bunlardan bazıları. Öte yandan,
anlamında verimli bir şekilde kullanırken,
tasarımcının 2013 yılında gerçekleştirdiği
Mercedes-Benz, Adidas, Bombay
onun gözünde geleceğin tasarım dünyası,
bir tasarımdı ve aynı yıl Salone
Sapphire, Thonet, Hugo Boss gibi dünya
organik, katkısız, sürdürülebilir, sanatsal,
Internaztionale del Mobile Milano’da
markalarının ürün tasarımlarını ve mimari
faydalı ve modüler olmalıydı.
tanıtıldı. “Form fonksiyonu izler”
projelerini gerçekleştirdi. Bunlar arasında
1989 ile 1992 yılları arasında Ron Arad
prensibinden sonra, “Form duyguları izler”
Mercedes-Benz için Frankfurt’ta 1999
ve Jasper Morrison için bağımsız tasarımcı
yaklaşımıyla yarattığı Bikini Adası,
yılında mimari projesini gerçekleştirdiği
olarak çalıştı. Ta ki, 1993 yılında kendi ofisi
teknolojinin hayatın içindeki yerine göre,
“showroom” son teknolojinin imkanları
Studio Aisslinger’ı, Berlin’de kurana kadar.
bir aile için tasarlanmış nadir örneklerden
kullanılarak sanal arabaların da konsepte
Yeni stüdyosunda ürün tasarımı ve mimari
biri olsa gerek. E-postaları okumak, anında
dahil edildiği bir proje. Yani Aisslinger’ın
projelere odaklandı. 1994 yılından 1997
ileti programlarını kullanarak arkadaşlarla
teknolojiyi en üst noktasında kullanma
yılına kadar mezun olduğu Berlin
yazışmak, film ya da müzik indirmek, oyun
klasiklerinden birini oluşturuyor.
Banyonun ortasına, doğal su
oldu; Design Plus, Germany Compasso
döngüsüyle beslenen bitkiler
d’Oro Selection, Italy Bundespreis
yerleştirilmiş. Kumaşlardan tasarlanmış
Produktdesign, Germany Blueprint 100%
modül, sabah düşen çiğ damlalarından
Design Award, London Red Dot, Germany
içme suyunu filtre ederek, duşta sıcak
Selection Centre Georges Pompidou, Paris
suyun buharını emen ve bitkilere
bunlardan bazıları. En son 2014 yılının Ocak
ulaştıran bir duvar gibi kurgulanmış. Bir
ayında, Alman Dergisi A&W’nin
tekstil ortamına dönüşen banyo,
(Architectur&Wohnen) “Yılın Tasarımcısı”
geleneksel banyoların sert
ödülünü kazandı.
malzemelerine karşı duran, doğal bir
vizyon oluşturuyor. Tekstil, küvet gibi
Geleceğin evi
banyo eşyalarının seviyesini değiştiriyor
Katja Blomberg küratörlüğünde
ve söz konusu alanlarda kullanılan suyun
gerçekleştirilen Aisslinger’ın “Geleceğin
miktarını ayarlıyor.
Evi” projesine Berlin’deki Haus am
Geleceğin mutfağı ise bir uzay
Waldsee müzesi ev sahipliği yapıyor.
gemisine benzemeyecek şekilde küçük
Tasarım endüstrisinin ticari kaygılarını bir
çaplı bir tarım alanı olarak organize
kenara bırakan tasarımcı, kendi
edilmiş. “Kentsel tarım” ya da “Entegre
vizyonunu ortaya koyarak, artistik
tarım” gibi kentsel bohem fikirler değil,
formlarını ve ütopyasını serbest bırakmış.
gerçek endüstriyel tarım standartlarında
Müzenin zeminini iki bölüme ayırmış;
15 kat olarak tasarlanmış. Mutfak tarımı,
zemin katta o eve özel olarak geliştirdiği
basit fakat işe yarar raflarla mutfağı bir
Bir hayal evi: Loftcube
kurgular var. Yaşamdan beş farklı kesiti
ürün laboratuvarına dönüştürüyor. Petek
Loftcube, çalışmak, dinlenmek ve hayatı
sürdürülebilirlik amacına uygun olarak
strüktürler arketipler; yani herkes
dostlarla paylaşmak için, sonsuz olanaklar ve
en son teknoloji ürünleriyle
doğadan bu modülleri biliyor. İnsan
eşsiz alanlarla dolu, olağanüstü manzarası olan
gerçekleştirmiş. Üst katta tasarımcının
öncelikli olarak kentsel çevre ve doğal
bir hazine… Mobil, çatılı bu özel alan, günlük
çalışmalarının retrospektifi bulunuyor.
olguları günlük yaşamına entegre ederek
yaşam için elverişli koşullara sahip. Fütüristik
Müze evin önünde bulunan 1970’lerden
sosyalleşmiş. Bunlar birlikte ele
mimarisi, bireysel tasarım seçenekleri ve
kalma spor araba, günün moda
alındığında tekstil petekler, gündelik
yüksek kaliteli malzemeleri ile kurulumu kolay
anlayışına uygun olarak kumaşla
hayattan bir parçayı ve renk
olan Loftcube, aydınlık boşlukları, muhteşem
giydirilmiş.
dönüşümünü biraraya getiriyor.
manzarası, rahat ve sıcak tasarımıyla gelişmiş
Kariyeri boyunca pek çok ödülün sahibi
71
72
teknolojiyi birleştiriyor. Aisslinger, Loftcube
tasarımını, yenilikçi fikirlerini geniş bir
yelpazede, doğaya yakın ve rahatlatıcı bir
ortam sunmak için gerçekleştirmiş.
Vitra Tasarım Müzesi
Vitra Tasarım Müzesi Koleksiyonu’ndan
BioMorph Sergisi, organik tasarım kavramını,
yirminci yüzyıl tasarım konsepti içerisinde farklı
yönleriyle ele alarak aydınlatıyor. Organik tasarım
genel olarak, yumuşak, akan formlar ile ilişkili.
Pek çok tasarımcı, doğanın ve organik formların
ergonomisini optimize ederek kullanıyor.
Bugünün teknolojisi tasarımcılara organik
formları ve yapıları bilgisayarda deneyimleme
şansı vererek ilham kaynağı oluyor. Aynı
zamanda organik tasarım seçenekleri,
sürdürülebilir tasarımla, doğal kaynaklara saygılı
ve onları birbirleriyle eşdeğer tutuyor.
GÖRSEL KAYNAKLARI
- Geleceğin Evi:
http://www.aisslinger.de/index.php?option=com_project&view
=detail&pid=192&Itemid=1
- Bir hayal evi: Loftcube: http://www.aisslinger.de/index.php?option=com_project&view=detail&pid=10&Itemid=1
- Vitra Tasarım Müzesi: http://www.aisslinger.de/index.php?option=com_project&view=detail&pid=141&Itemid=1
KAYNAKLAR
- http://www.aisslinger.de/
- http://www.dezeen.com/tag/werner-aisslinger/
- http://en.wikipedia.org/wiki/Werner_Aisslinger
- http://www.designboom.com/design/werner-aisslinger-aw-designer-of-the-year-2014-01-20-2014/
- http://www.vitra.com/enus/corporation/designer/details/werner-aisslinger
-http://tr.wikipedia.org/wiki/Bi%C3%A7im_i%C5%9Flevi_takip_eder
Dünyadan / Ürün Tasarım
Dekoratif ahşap
aksam aydınlatmayı
iki katına çıkarıyor
I
nArch'lı içmimar Indre Sunklodiene,
Vilnius'ta (Litvanya) bir çatı katında
tasarımını yaptığı yatak odasının
yukarısında bulunan dekoratif ahşap
aksamı hazırladı. Bu ahşap aksam, odada
sadece bir odak noktası yaratmakla
kalmıyor, aynı zamanda aydınlatma da
dahil pek çok işlevsel özellikte de sağlıyor.
73
Çağdaş mekanlar için
tasarlanan
koza biçimli
kedi yuvaları
P
azarlama ve iletişim alanında deneyim sahibi olan
PlayWood’la kendi mobilya
tasarımlarınızı yaratın
Parisli bir kadın, Aude Sanchez, Meyou (Miyav) adı
verilen bir kedi yatakları kolleksiyonunu hazırlamak üzere
endüstri tasarımcısı Guillaume Gadenne’yle ortak çalıştı.
Miyav’ın macerası, basit bir gözlemle, tasarımcının, kedi
İ
talya’da bir tasarımcılar
ekibi tarafından
yaratılanPlayWood,
kendi modüler
duyduğunuz her
şeyi yapıp bozup
yeniden inşa
ürünlerinde hem işlevsel, hem de zarif hatların neden
bulunmadığını sormasıyla başladı. Sonuç itibariyle
kedilerimizin rahatıyle kendi tasarım sevgimiz arasında
bir bağ yaratan bir marka ortaya çıktı.
mobilyalarını hazırlamanıza olanak
edebilirsiniz. PlayWood, delme ve
sağlayan basit bir bağlayıcı
vidalama yöntemi kullanan
unsurdur. PlayWood, kendi modüler
projelere bir alternatifdir.
mobilyalarınızı tasarlamanıza ve
Zamandan ve enerjiden tasarruf
%100 yünlü keçeden - evlerimizle kusursuz bir şekilde
gerçekleştirmenize olanak sağlıyor.
sağlamanıza yardımcı olur.
bütünleşen ve iç dekorasyonlarda kullanılan yüksek
Ortak çalışma mekanınızı,
Sadece tasarım üzerinde
dükkanınızı, sanat serginizi ve çok
odaklanabilir, yarattığınız ürünü
başka şeyleri kurmak için
saklamak veya taşımak için
PlayWood’u
kullanabilirsiniz...
Tek sınır,
hayallerinizdir!
Ahşaba uygun
bir lego gibi
ofisiniz, bahçeniz
74
veya eviniz için ihtiyaç
kolaylıkla söküp parçalarına
ayırabilirsiniz ve
ihtiyaç duyulduğu
zaman eski
projeleri yeni
projelere
dönüştürebilirsiniz.
Miyav koleksiyonu, evde beslediğimiz hayvanlarımıza
yönelik yeni, ince ve zarif bir aksesuarlar serisidir.
Miyav ürünleri, masif ahşap, pamuklu dokuma veya
kaliteli zarif malzemelerden hazırlanmaktadır.
Modüler bir
toplantı koltuğu
İ
rlanda kökenli tasarım stüdyosu Perch,
etrafına oturup meslektaşlarınızla toplantı
yapmanıza imkan veren modüler bir koltuk
koleksiyonu olan Float’ı tasarladı.
Büyük boy
sallanır şezlong
S
VEGLIO firmasından Jules ve Jason Henry,
hem iç, hem de dış mekanlarda
kullanılmaya elverişli olan büyük
boy sallanır bir şezlong olan
Volo’yu hazırladılar.
76
Dünyadan / Mekan Tasarım
Dekoratif bir unsura dönüştürülen
çatı konstrüksiyonu
A
rchObraz mimarlık stüdyosu,
Kiev’de (Ukrayna) bir dairenin iç
mekanının düzenledi. Dairenin
tasarımını belirleyen ana fikir, çatının
yükünü taşıyan unsurların dekoratif
nesnelere dönüştürülmesiydi. Şömine,
duvarlardaki tablolar ve kent
manzarasına açılan teras, evin
atmosferini tamamlıyor.
78
Tasarım: ArchObraz
mimarlık stüdyosu
Sanat ekibi: Alexey
Obraztsov, Oksana
Severchuk, Nadiia
Cherkasova
Fotoğraflar:
Andrey Avdeenko
79
M
eksika’daki bu evin ilginç bir öyküsü vardır.
Parabolik fiberglas yapılar
geridönüşümle yaşama
döndürüldü
Productora mimarlık firmasında çalışan bir
arkadaş, kendisine miras kalan eski çocukluk döneminde
kullandıkları modüler tatil evini, arta kalan parçalarını
kullanarak eski durumuna getirip getirmeyeceğimizi
sorunca Productro, bu zorlu işe aday oldu. Tek problem,
tatil evinin, artık sadece zamanla yıpranmış olan fiberglas
yapılardan ibaret olmasıydı.
1970’lerde hafta sonlarında kullanılan modüler
evden kurtarılan polyester yapılar arkadaşımıza miras
kalınca proje başlamış oldu. Arkadaş, miras kalan bu
altı parabolik modülü yerleştirmek üzere Meksiko
City’ye aşağı yukarı bir saatlik mesafede bulunan
küçük bir kasabada yeni arsa satın aldı ve bu fiberglas
yapıların yeniden kazanılmasını ve montajının
yapılmasını Productro’dan talep etti.
Modüler yapılar, orijinal haliyle yetmişlerin başlarında
Kalikosmia projesinin bir parçası olarak Meksikalı görsel
mimar Juan José Diaz Infante tarafından tasarlandı.
Prototip evler, farklı konfigürasyonlarda montaj edilebilen
altı yapıdan oluşuyordu.
80
Bütün arsa ölçeğinden bakıldığında
ve onu dış unsurlardan korumak için tıpkı
Productora, yeniden kazanılan oluşan
sörf tahtası gibi her iki tarafı da fiberglas
çiçeğe benzer eve merkezi bir konum
takviyeli polyesterle kaplı polistiren
verirken diğer tüm eklentiler, arazinin
köpükten - yani, polyester reçine içinde
çevresine dağıtılmıştır. İçinde uyuma,
fiberglas dış yüzeyle hafif bir köpük
yemek pişirme, yüzme, güneşlenme,
çekirdekten oluşmaktadır.
misafir ağırlama, mangal yapma gibi
Orijinal modüller ciddi bir şekilde
muhtelif faaliyetlerin gerçekleştirildiği
hasarlı olduğundan ev sökülüp parçalara
kaba beton taban, hafif, düzgün, beyaz
aktif bir alan olarak bütün arsa göz
ayrılıp evin bahçesine istiflendiğinden ve
fiberglas yapılarla hoş bir kontrast
önünde tutulduğunda bütünsel
bu yüzden de şekilleri bozulup kırık ve
oluştururuyor. Ayrıca bu beton taban,
kompozisyonun, merkezkaç deli
çatlaklar oluştuğundan- dolayı,
yatak odaları ile gündüz kullanım alanları
gömleğine benzer yapısı kayboluyor ve
parçaların eski şekillerine döndürülmesi
arasında belli bir yükseklik farkı
daha açık ve dinamik bir yerleşim planı
ve yüzeylerinin polyester ve fiberglasla
yaratmaya olanak vermiştir.
ortaya çıkıyor.
Deneysel yapı, yapıya sağlamlık vermek
yeniden kaplanması gerekiyordu. Bu
süreçte çatlaklar ve kırıklar doldurulup
tamir edildi.
Yapı yeniden kurulurken Productora,
daha geniş iç mekanlar yaratmak
amacıyla fiberglas yapıya beton bir kaide
ekledi. Yerel inşaat işçileriyle yapabildiği
81
Çarpık dama desenleriyle dikkat
çeken boyalı ahşap mobilyalar
Tavandan
inen
yataklar
R
F
hazırladıkları renkli ve sanatkârane mobilya
kullanılmadığı zamanlar odada daha geniş yer
aw-Edges tasarım stüdyosundan Yael Mer ve Shay
Alkalay, boyalı ahşap malzeme kullanarak
Décadrages, BedUP adını verdikleri,
parçalarından oluşan Endgrain kolleksiyonu adını
temin etmek
verdikleri (koltuk, bank ve konsollu masadan oluşan)
amacıyla tavana
bir mobilya grubu oluşturdular.
çekilerek kaldırılan
Tasarımcılar, bu koleksiyon için stüdyoda daha
önce geliştirdikleri ‘Endgrain’ tekniğini kullandılar. ‘Endgrain’ tekniğinin arkasında
yatan fikir, boyayı, tahta blokların kesitleri boyunca doğru bir şekilde taşımak için
ahşabın damarlarından yararlanmaktır. Farklı renklerle boyanan bloklar, üç
boyutlu örüntüler yaratmak amacıyla birbirine dik bakan
damarlarla birleştirilip yapıştırılmakta ve daha
sonra sayısal kontrollü bilgisayarlı makineyle
(CNC) bloklara şekiller verilmektedir. ‘Endgrain’
tekniği, ince bir el sanatçılığı ustalığıyla başlayıp
tam anlamıyla sınai bir yöntemle son bulmaktadır.
82
ransız tasarım atölyesi olan Atelier
yataklar
hazırladılar.
sm group tarafından 22-25 Ekim
tarihlerinde bu yıl ikincisi gerçekleştirilen
İstanbul Coffee Festival’i dört gün boyunca
Türkiye’nin lider markası Paşabahçe ana
sponsorluğunda, Haydarpaşa Garı’nın nostaljik
atmosferinde yapıldı. Buram buram kahve
kokan festival, misafirleri sanat ve müziğine
doydu. 154 markanın katılımıyla gerçekleşen
festivalde, profesyonel baristalardan gösteri ve
sunumlar, tadım ve ikramların yanı sıra tasarım
Haber / İstanbul Coffee Festivali
Bu festival buram buram kahve kokuyor
d
ürünler, interaktif workshoplar, seminerler,
konserler, sergiler, ilgi çekici birçok etkinlik
konuklarla buluştu.
Dört gün boyunca unutulmaz bir
deneyim sunacak festivalin öne çıkan
etkinliklerinde; İstanbul’un önde gelen nitelikli
Festivalde neler var?
tarafından 22-25 Ekim 2015 tarihleri arasından
kahve dükkanları, üçüncü dalga kahve akımının
Kahve tadımının yanı sıra düzenlenecek
İstanbul Coffee Festival bünyesinde Haydarpaşa
temsilcileri, kahve severlerle bir araya geldi.
workshoplarda; evde Espresso ve Latte yapımı,
Garı’nda gerçekleşti. 5 ayrı kategoride
Müzikle harmanlanan bu etkinliklerde ayrıca yurt
kahve çekirdeği çekimi, kahve demleme
düzenlenecek yarışmada birincileri Dünya
dışından ilk defa ülkemize gelen kahve uzmanları
teknikleri ve sağlıklı yaşam tüyolarına kadar
Şampiyonalarında Türkiye’yi temsil edecek.
interaktif workshop ve seminerler düzenlendi.
birçok alanda eğitim verildi. İki seansta
Avrupa ve Amerika’nın önde gelen 3. dalga kahve
düzenlenen workshopların 10.00-14.00 ve
akımı öncüleri, kahve üstadları ve kavurma
14.00-19.00 saatleri arasında ve çoğu ücretsiz
uzmanları bir araya geldi. Nordic Approach’ın
gerçekleştirildi.
Kurucusu Morten Vennersgaard, ünü Berlin
SCAE Türkiye Kahve Şampiyonası
sınırlarını aşan kahve dükkanı Five Elephant’tan
Kahve konusunda dünya genelinde
Patrick Rolf Karlsson, SCAA Yönetim Kurulu Üyesi
düzenlenen tek resmi organizasyon olarak
Andrew Hetzel, Panama’dan gelen çiftçi Graciano
bilinen World Coffee Events’in Türkiye seçmeleri
Cruz bunlardan yalnızca birkaçı.
SCAE Türkiye Koordinatörü Ayşin Aydoğdu
83
Gezi / Çek Cumhuriyeti - Prag
Hazırlayan: Sevda ŞANLI
Dünya Güzeli Prag
Vltava Nehri'nin ortasından geçtiği, dünyanın en güzel kentlerinden
biri olarak nitelendirilen Prag; köprüleri, kanalları, katedralleri, mistik
havası, ortaçağ ile modernizmi birleştiren yaşam tarzı ile
unutamayacağınız anıları zihninizde canlı tutacak yerlerden biri...
84
Prag Opera Binası.
Nerede Gezilir?
Ortaçağdan kalma dokusunu koruyan Prag'da
gezilecek yerlerin başında, ünlü ve turistik Eski Şehir
Meydanı geliyor. Şehrin simgesi haline gelen
Astronomik Saat mutlaka görülmeli. Yine
meydanın çevresinde yer alan Tyn Kilisesini ve aynı
bölgede bulunan Franz Kafka'nın müzeye
dönüştürülen evini gezebilirsiniz. Bu bölgede
rengarenk evler ile bezeli şirin sokaklarda gezinip
şehrin mimarisini keşfe çıkabilirsiniz.
1357'de inşaa edilmiş pek çok heykeli barındıran
Charles Köprüsü, Prag Kalesi, Aziz Vitus Katedrali, Aziz
Niklaus Katedrali, Wenceslas Meydanı, Prag Ulusal
Müzesi, Opera Binası ve Eski Yahudi Mahallesi de
görülecek yerler listesine alınması gerekenler.
Franz Kafka Evi.
P
rag'ın çok büyük olmaması gezerken rahat
etmenizi sağlıyor fakat, görülecek yerlerin
çok olduğunu da ekleyelim. Şehri; Eski Şehir
Meydanı, Mala Strana ve Prag Kalesi olarak üç
bölgeye ayırmanız zamanınızı verimli
kullanmanız açısından faydalı olacaktır
Aziz Vitus Kathedrali.
Yapmadan Dönmeyin
Charles Köprüsü'nde yürümeden,
Köprüdeki kulelere çıkmadan,
Ünlü likörleri Bercherovka ve siyah
Çek biralarını içmeden,
Şekerli ekmeğinden ve kağıt
helvasından tatmadan,
Dar ve güzel sokaklarında gezinmeden,
dönmeyin!
Prag Ulusal Müze.
85
Kampa-Park-Restoran
Nerede
Ne Yiyelim
P
rag'ın yemek kültürü herkese hitap edebilecek
durumdadır. Genellikle doyurucu öğünler
Dumplings
halinde servis edilen mutfağı, boyunduruk altında
Nazım Hikmet'in de uğrak yeri olan, keyifle
kahvenizi yudumlayabileceğiniz Cafe Savoy.
yaşadığı yıllarda farklı bölgelerden etkilenmiştir.
Özellikle öğlen yemeğinde servis edilen
Dumplings içine farklı malzemeler konulabilen
Oblaca Restoran
hamur çeşididir. En ünlü yemekleri Gulaş; et, soğan
ve baharattan oluşan bir yahni türüdür. Krema
soslu ve baharatlı rosto biftekleri "Svickova"
Svickova
denenmesi gereken yemeklerden biridir.
Şehri seyre dalarak leziz yemekleri
tadabilmeniz için Zizkov Televizyon Kulesi'nde
bulunan Oblaca'yı, Vltava Nehri kıyısında yer alan
Kampa Park restoranı denemenizi öneririz.
86
Gulaş
veren köklü bir oteldir. Prag’ın tam kalbinde,
muhteşem bir konumda hizmet vermektedir. Tesis,
Wenceslas Meydanı‘na yalnızca 100 metre uzaklıkta yer
alırken Prag Ulusal Müzesi’ne de son derece yakındır. Otel
ayrıca Karl Köprüsü’ne 15 dakikalık, Eski Kent Meydanı’na
ise 10 dakikalık yürüyüş mesafesindedir.
Radisson Blu Alcron Hotel bünyesinde 2 adet prestijli
adisson Blu Alcron Hotel 1932 yılından beri hizmet
Nerede
Kalalım?
Radisson
Blu Alcron Hotel
R
restoran faaliyet göstermektedir. Saygın Michelin yıldızını
almaya hak kazanmış ve Çek Cumhuriyeti’nin en iyi
2. restoranı seçilen The Alcron adlı restoranın
spesiyalitelerinde balık ve deniz ürünleri yer almaktayken,
ülkenin en iyi 3. restoranı seçilen La Rotonde’de ise Çek ve
dünya mutfaklarından gurme lezzetler sunulmaktadır.
Adres:Stepanska 40, Prag, 110 00, Çek Cumhuriyeti
87
Sergi / Sakıp Sabancı Müzesi Geleceğe Geri Sayım Zero
GELECEĞE
GERİ
SAYIM
BAŞLADI!
‘ZERO Akımı’ çığır açan eserleriyle Sabancı Müzesi’nde
.Ü. Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Akbank
S
Sayım sergisi, II. Dünya Savaşı sonrası dünyaya
Mack, Otto Piene, Günther Uecker’in eserleri ile
Sanat işbirliğiyle 20. yüzyılın en büyük
hakim olan durağan ve olumsuz atmosfere bir
akımın tinsel öncülüğünü üstlenmiş önemli
uluslararası sanat ağı ZERO’nun yenilikçi ve
cevap olarak doğan ve adını bir roketin
sanatçılar Yves Klein, Piero Manzoni ve Lucio
dinamik ruhunu galerilerinde ağırlıyor.
kalkmasından önceki geri sayımdan alan ZERO
Fontana’nın farklı tekniklerde ürettiği 100’ün
akımına odaklanıyor. Sergi, 1957 yılında
üzerinde eseri bir araya getiriyor. Küratörlüğünü
Almanya’da doğan ZERO’nun kurucuları Heinz
ZERO Vakfı Kurucu Yöneticisi ve küratör Mattijs
2 Eylül tarihinde S.Ü. Sakıp Sabancı
Müzesi’nde ziyarete açılan ZERO. Geleceğe Geri
88
Venedik'te buluşmamızla başladı. ZERO hareketi,
içinde bulunduğu çağın bir ürünüydü. Yepyeni
teknolojilerin ortaya çıktığı, uzay yarışının bütün
hızı ile sürdüğü, Ay'a hatta yıldızlara ulaşmanın bir
hayal olmaktan çıktığı bir dönemde, sanat da bu
baş döndürücü gelişmelere ayak uyduracaktı.
ZERO geleneksel sanatın tuval ve çerçeveye
hapsolmuş durağan anlayışına karşı çıkarken,
sürekli devinim içinde, izleyenleri de iletişime
davet eden yepyeni bir yol izledi, çağdaş
Visser’in üstlendiği sergi, ZERO’nun omurgasını
teknolojiler çağdaş sanat anlayışlarında fazlasıyla
olduğunu söyleyerek sözlerine şöyle devam etti:
oluşturan Işık, Zaman, Boşluk, Renk ve Hareket
yer buldu. Ancak odak noktası daima ışık oldu.
“Sanat eserleri sürekli zamanda dolaşan
temaları etrafında şekilleniyor.
Dünyaya umut vermek, aydınlık bir gelecek
yolculardır; her kuşakta bu eserlere yeni bir bakış
sunmak felsefesi, ZERO’nun güncelliğini hala
açısı geliştirilir. II. Dünya Savaşı’nın beraberinde
konuşan SSM Müdürü Dr. Nazan Ölçer, “Bir
koruyor olmasının da sebebi aslında. Daha fazla
getirdiği var oluş deneyimlerini yaşamak zorunda
üniversite müzesi olma misyonumuzla birlikte
özgürlük, daha fazla şeffaflık, daha insancıl bir
kalan özellikle de o dönemin genç sanatçı kuşağı,
gerçekleştirdiğimiz tüm sergilerde bir
gelecek, huzur ve umut arayışı... ZERO akımının
karşılıklı düşünce ve görüş alışverişi için olanaklar
“aydınlatma” görevi üstleniyoruz. Bienal zamanı
kısa ömrünü 50 yıl sonra değerlendirirken,
yaratmaya girişti. ZERO işte böyle bir ortamda
için tasarladığımız sergilerin de çağdaş sanat
taşıdıkları olanca umut, yaydıkları iyimserlik ve
doğdu. “ZERO. Geleceğe Geri Sayım” sergisiyle, bu
gündemiyle paralel olmasına dikkat ediyoruz.
coşkuya saygı duyuyoruz.” dedi.
hareketin temelinde yatan sanatsal ve coğrafi
Sergiyle ilgili yapılan basın toplantısında
ZERO sergisini gerçekleştirmemizin öyküsü, bu
Serginin küratörlüğü üstlenen ZERO Vakfı
Sergi / Sakıp Sabancı Müzesi Geleceğe Geri Sayım Zero
“Küratörlüğünü ZERO Vakfı
Kurucu Yöneticisi ve küratör
Mattijs Visser’in üstlendiği sergi,
ZERO’nun omurgasını oluşturan
Işık, Zaman, Boşluk, Renk ve
Hareket temaları etrafında
şekilleniyor”
sınırların aşılması ve ortadan kaldırılması ilkesini
önemli sanat ve düşünce hareketinin
Kurucu Yöneticisi Mattijs Visser ise sanatın
sürdürmüş ve kültürlerarası diyaloğu desteklemiş
kurucularından Heinz Mack’la 2014 yılı Mimarlık
sanatçıları ve fikirlerini sanatı izleyenlerle sınırları
olmaktan gurur duyuyoruz.” ZERO sergisi, 10 Ocak
Bienali ile eşzamanlı açılışı yapılan sergisi sırasında
ve çağları aşan bir bağla bir araya getiren bir araç
2016 tarihine kadar ziyarete açık.
89
Sergi / Nereden Geldik Buraya - Salt Beyoğlu - Salt Galata
Günümüz İmgeleri Saraybosna Güzel Sanatlar
Akademisi’nden Yapıtlar Pera Müzesi’nde
S
una ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, 10. yılında Bosna
Hersek’li gençleri ağırlıyor. 4 Eylül - 1 Kasım 2015
tarihleri arasında gerçekleşen sergi, Bosna Hersek çağdaş
sanatına bir bakış sunarken, gençlerin gözüyle ülke tarihine
ve sosyal konulara dair yorum ve yansımaları da içeriyor.
Pera Müzesi’nin düzenlediği “Günümüz İmgeleri” başlıklı
sergide, Saraybosna Güzel Sanatlar Akademisi’nin altı
12 Eylül darbesinden sonra ortaya çıkan toplumsal
hareketler ve popüler kültür ögeleri üzerinden
Türkiye’nin yakın geçmişini irdeleyen
Nerden Geldik Buraya sergisi 3 Eylül’de
SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da açıldı
Nerden Geldik Buraya
S
ALT’ın 1980’ler odaklı projelerinin ilki ‘Nerden Geldik Buraya’, Türkiye’de
1980 sonrası askerî vesayetin gölgesinde serbest piyasa ekonomisine
geçişin yaşandığı döneme odaklanıyor. İstanbul’u merkeze alan sergi, bu süreci
reklam filmi, dergi, fotoğraf, video gibi arşiv materyalleri ve sinemadan
örneklerle değerlendiriyor. Sergideki sanatçılar Halil Altındere, Serdar Ateşer,
Aslı Çavuşoğlu, Barış Doğrusöz, Ayşe Erkmen, Esra Ersen ve Hale Tenger ise,
1980’lere dair işleriyle politik ve kültürel dinamikleri irdeliyor. Ekonomik istikrarı
sağlamak amacıyla çıkarılan ve ithal ikameci politikaların yerine ihracata dayalı
bir ekonomi modeli getiren 24 Ocak 1980 kararları, Türkiye’nin neoliberal
politikalara geçişinin ilk sinyallerini verdi. Bundan kısa bir süre sonra
gerçekleşen 12 Eylül 1980 askerî darbesinden sonra ortaya çıkan toplumsal
hareketler ve popüler kültür ögelerini irdeleyen sergi, bu bağlamda Türkiye’nin
yakın geçmişiyle bugünü arasındaki ilişkiyi görünür kılmayı amaçlıyor.
90
fakültesinden lisans ve yüksek lisans öğrencileri ile
mezunlarının resim, heykel, baskı, grafik ve ürün tasarımı
gibi farklı alanlardaki eserlerine yer veriliyor. Küratörlüğünü
Saraybosna Üniversitesi Felsefe Fakültesi’nden Prof. Aida
Abadzic Hodzic’in üstlendiği sergi, Saraybosna Güzel
Sanatlar Akademisi işbirliği ve İstanbul Kültürlerarası Sanat
Diyalogları Derneği (İKASD) desteğiyle gerçekleştiriliyor.
Kültür Sanat / Müzik
Macaristan'ın tutkulu tınıları
Arena'ya çıkıyor!
BUDAPEŞTE GYPSY SENFONİ ORKESTRASI
ÜLKER SPORTS ARENA
21 KASIM 2015 / 21.00
Hazırlayan: Sevda ŞANLI
Aşk şehrinin
unutulmaz şarkıları...
M
uhteşem bir ekip ile eski Paris sokaklarında yolculuğa
çıkmak ister misiniz? Cevabınız "evet" ise TİM Maslak Show
Center'da sahnelenecek Paris The Show tam size göre. Edith Piaf,
Maurice Chevalier, Lucienne Boyer, Charles Trenet, Josephine
Baker, Yves Montand, Charles Aznavour, Jaques Brel gibi Fransız
müziğinin en büyük temsilcilerinin şiir gibi şansonlarıyla
bezenmiş bu gösteride hayat ve hayaller iç içe geçmiş bir şekilde
sunuluyor. Öykü, ünlü bir sanatçı olma hayaliyle Monmartre’a
gelen Françoise etrafında döner. Burada yolu, ileride arkadaşı,
sırdaşı ve ruh ikizi olacak olan Edith Piaf’la kesişir. Meteliksiz şarkıcı
Julius ile aralarında doğan romantizm ise aşkın Paris’te her daim
zafer kazandığının kanıtı olacaktır.
92
PARİS THE SHOW
TİM MASLAK
20 KASIM 2015 / 21.00
1
985 yılında doğan Macaristan Çigan Orkestrası;
Liszt, Bartõk, Kodaly, Hubay, Erkel, Brahms,
Tchaikovsky, Sarasate, Strauss’un çalışmalarını içeren
klâsik sanat eserlerinin yanı sıra Macar Çigan Müziği,
Macar melodileri ve halk şarkıları da yorumluyor.
Macaristan’ın müzik ruhunun tutkulu bir şekilde vücut
bulmuş hali olan Budapeşte Çigan Senfoni
Orkestrası'nın en önemli özelliklerinden birisi
partisyonlar olmadan çalmasıdır ki, bu, durum
performansçının içgüdüsel uyum yoluyla muhteşem
müzikalitesini, virtüözlüğünü gösteriyor ve
tempodaki ve tınılardaki dönüşler orijinal işe asla
ihanet etmiyor aksine zenginleştiriyor. Çigan
Orkestrası 21 Kasım'da Ülker Sports Arena'da sahne
alıyor. Bu tutkulu ezgilerikaçırmayın.
Şekspir'in "güldüren yüzü"
Kültür Sanat / Tiyatro
Sevda ŞANLI
[email protected]
Yazan:William Shakespeare Çeviri: Bülent Bozkurt Yöneten:Tim Supple Dekor: Kerem Çetinel
Kostüm: Sadık Kızılağaç Işık:Yakup Çartık Müzik:Tolga Çebi Oyuncular: Orhan Kemal Aydın, Erol Ozan
Ayhan, Ercan Koçak, Ali Rıza Kubilay, Ali Çelik, Emrah Eren, Elif Ürse, İrem Sultan Cengiz, Emre Koç, Murat
Şenol, Faruk Üstün, Nurhayat Atasoy, Yunus Emre Kılınç, İlkin Tüfekçi, Fidan Tek Koşar, Emre Sırımsı
"Gönlüm aradığına ulaşamadıktan sonra, gönlümce vakit
geçirmek ne mümkün! Şu dünyada bir su damlasıyım
aslında: okyanusta bir başka damla arayan..."
ötürü, ilgi dağıtıcı oluyor açıkçası.
Kostümler ise son zamanlarda Şekspir
oyunlarında görmeye başladığımız günümüz
ezonu, Bakırköy Belediye Tiyatroları ile
kıyafetlerinden oluşuyordu. Doğrusu bu konuda
açıyoruz. Bu yıl sahnelerde bol bol Şekspir
ikilem yaşıyorum; günümüz kıyafetleri içinde
oyunu göreceğimizi tekrar belirteyim. Yanlışlıklar
Şekspir replikleri bazen "garipseme" kıyılarında
Komedyası, rejinin Royal Shakespeare
dolaştırıyor insanı. Kostümler karakterleri
Company'den Tim Supple'ye emanet edilmesi
yansıtmakta başarılı sadece Egeon'un eski
nedeniyle ilgi çekici bir unsur olarak karşımızda.
dönemleri yansıtan ve Dromio'ların bakkal çırağını
Yunus Emre Kültür Merkezi'nin yapısı insanı
anımsatan kıyafetlerine anlam veremedim.
direk içine alan atmosferi barındırıyor. Salona
Oyunu Tim Supple; çan sesi, ezan sesi ve
girince dekorun muazzam görüntüsüyle
kalabalığın gürültüsü eşliğinde etkili bir biçimde
karşılaşıyorum; perspektif halinde uzanan cam sur açıyor. Adından da anlaşılacağı üzere birbirini
şeklinde karşılıklı iki yapı; perspektifin sonunu
arayan aile, özdeş ikiz kardeşler ve kardeşleri
binanın taş yapısıyla tamamlıyor. Dekorda
birbirine karıştırmaktan çıkan terslikler,
beğenmediğim tek unsur metal sandalyeler oldu yanılsamalardan doğan karışıklıkla oluşan komedi
o da oyuncular hareket ettikçe çıkardığı sesten
işleniyor. Giriş bölümü biraz ağır fakat ilk on-onbeş
S
dakika diyebiliriz sonradan tempo artıyor ve ikinci
perdede zirveye ulaşıyor; komedyanın gereği tatlı
sona bağlanıyor. Metnin kurgusundaki
kusursuzluk, zenginlik Şekspir'in dehasını yeniden
gözler önüne seriyor.
Oyuncuların performansları gayet iyi. Özellikle
seyirciler arasından çıkıp tekrar sahneden girişleri
güzel düşünülmüş, tempoyu üst düzeyde kılan
ayrıntılardan. İkiz Antipholus'lardan birini
canlandıran Ali Rıza Kubilay ve kölesi (Dromio) Ali
Çelik'in performansları öne çıkıyor. İkizler çok iyi
düşünülmüş, gerçekten benzer kişilerden
oluşuyor cast! Hatta öyle ki gerçekten ikiz
olduklarını düşündük.! Oyunun bitiminde ışıkların
kullanımına hayran kaldığımı söyleyebilirim.
Bu atmosferi yaşamanızı kesinlikle tavsiye
ediyoruz. İyi seyirler...
93
Kültür Sanat / Sinema
SİNEMA TARİHİNE ADINI YAZDIRAN FİLMLER
Yer Sarsılıyor / La Terra Trema - 1948
Yoksulluğun en gerçek hali...
İtalyan Yeni Geçekçiliği’nin en önemli filmlerinden,
Tamamı balıkçı olan köy halkı, toptancıların
Dünyanın En İyi 10 Filmi arasında gösterilen, Luchiano
kendilerine dayattığı koşullarda yaşamak zorunda
Visconti imzalı Yer Sarsılıyor/La Terra Trema Giovanni
bırakılırlar. Toptancıların tekneleriyle balığa çıkan
Verga'nın romanından uyarlanmış. Varlıklı ve soylu bir
yoksul halk, çoluk, çocuk kadın dahil yok pahasına
ailenin çocuğu olan Luchiano Viskonti, filmlerinde,
acımasız bir şekilde çalıştırılırlar. Yoksulluklarından
kendi dünyasından beklenilmeyecek bir gerçeklikle
kurtulmak için toptancılara başkaldıran Ntoni kendi
yoksulların yaşamını beyazperdeye aktardı.
teknesinde balığa çıkmak ister. Bankadan kredi
Yer Sarsılıyor’la İtalya’nın güneyinde balıkçı
çekerek bir teknek alır. Ntoni’nin bireysel çıkışı tüm köy
kasabasındaki balıkçıların yoksul yaşamlarını anlatır.
halkı ve tüccarlar tarafından ilgiyle izlenir. Ntoni’nin bu
Filmin oyuncu kadrosunun tamamını oluşturan köy
biçare çabası çok fazla sürmez. Tekne güçlü bir
halkının yoksulluğu, tüm çıplaklığı ve acımasız
fırtınada parçalanır. Köyü ahtapot gibi saran toptancı
gerçekliğiyle gözler önüne serilir. Viskonti, bölgeyi ve
tüccarlar, Malovoglia ailesinin üzerine zevkle
doğayı şiirsel bir dille aktarmış, bölge yoksullarının
çullanırlar. Açlık sınırda yaşamalarına yetecek kadar
yaşam koşullarını kusursuz ve yalın bir gerçeklik
verilen çalışma ücretleri ve ödenemeyen kredi borcu
anlayışıyla aktarmıştır.
aileyi tüccarların kölesi haline getirirken, aile yapısında
Film, kendi teknesine sahip olup yoksulluğun
boyunduruğundan kurtulmak isteyen Ntoni
Malovoglia ve ailesinin yaşadıklarını konu alıyor.
Nefesim Kesilene
Kadar
Yönetmen:Emine Emel Balcı
Senaryo:Emine Emel Balcı
Oyuncular:Esme Madra, Rıza Akın, Sema
Keçik, Gizem Denizci
Gösterim Tarihi: 30 Ekim 2015
hızla bozulma görülür.
Kızkardeş fuhuş batağına düşerken, alkole sığınan
ağabey yoksulluğun pençesinden kurtulmayı
başaramaz. Toplumsal yapının bir sonucu olarak gelen
bu deformasyon ailenin parçalanmasıyla son bulur.
Macbeth
Yönetmen: Luchino Visconti,
Roman: Giovanni Verga,
Senaryo: L. Visconti, Antonio Pietrangeli,
Oyuncular: Antonio Arcidiacono, G.Arcidiacono
Müzik: Willy Ferrero
94
Yönetmen:Justin Kurzel
Oyuncular: Michael Fassbender, Marion
Cotillard, Elizabeth Debicki, Sean Harris,
Senaryo:David Thewlis, Jack Reynor
Jacob Koskoff, Michael Lesslie,
Todd Louiso
Gösterim Tarihi:11 Aralık 2015’
gözler önüne serebilen nadide kalemlerden
biridir. Yazın dünyamızın bu usta ismi yeniden
Yeni çıkan kitaplar
zorlar, çitin öte yanını görmek ister Atılgan.
Bütün Öyküleri
olamamış bir kızı resmeder bize. Okuduğu
‘Evdeki’ adlı öyküde, evlenip barklanıp herkes gibi
basımla okurlarıyla buluşuyor. Bütün Öyküleri Bodur
kitaplarla hayata bakışı değişen kız, değişmeyen
Minareden Öte, Kasabadan, Köyden, Kentten,
aşar. Manisa’nın bir köyüne yerleşerek çiftçilik yapan
hayatına karşın kitaplarda okuduklarının ‘yalan’ mı,
Eylemci, Ekmek Elden Süt Memeden isimli
yazar yaşamının önemli bir bölümü Kadıköy
olduğunu sorar. ‘Kümes’te damın öte yanını merak
öykülerden oluşuyor. Kitaplarında görmeye alışık
Moda’da yaşayarak geçirdi. Yaşadığı
eden horozun gözünden yazar hikayesini.
olduğumuz yalnız insanı, yabancılaşmayı öykülerinde her iki hayattan da yaptığı derin
‘Kentten hikayelerde yeraltı karakterlerin
de görebiliriz, çarpıcı bir şekilde ve kolayca.
gözlemleri romanlarına ve öykülerine
dünyasına yakınlaşır. ‘Yaşanmaz’ adlı
Hepi topu üç roman ve bir öykü kitabı bulunan
aktardı. Her gerçek okuma yapan insan
öyküde hikayenin başkişisi üzerinden,
Atılgan’ın bu tutumunu ‘aylak’lığından çok seçiciliği
gibi korkarak ve itinayla yazmayı tercih
intihar, öldürme, suça yönelik toplumsal
ve mükemmeliyetçiliğine vermek daha doğru
etmiştir. Öğrencisi olduğu Ahmet Hamdi
ve sosyolojik çözümlemeler yapar. Bir
olacaktır. Onun bu ‘aylak’lığı biz okurlarını
Tanpınar’la yaptığı sohbetler, Proust ve
köpeğin gözünden anlattığı Ekmek
yoksullaştırır. Kitaplarından alabileceğimiz zevk
Kafka okumaları onun çalakalem
ancak bu dört eserden ibarettir, ne yazık ki. Fakat
yazmasına engel olmuş, söyleyeceğini az
tadına doyulmaz bir zevktir bu. Öyle ki, kitaplarının
ve öz söylemeyi tercih etmiştir.
her biri ‘insan’ı en ‘çıplak’ haliyle bırakıverir orta yerde.
Hacmi küçük Atılgan kitaplarının derinliği deryalar
yarattığı karakterlerle insanoğlunun sınırlarını
ndrey Bitov, çağdaş Rus edebiyatının dönüm
noktalarından biri olan ‘Puşkin Evi’ romanında,
klasik Rus edebiyatının temel eserlerinden yola çıkarak
‘Puşkin’in yarattığı Rus edebiyatı nedir?’ fikrinin özünü
sorguluyor. Rusya’da postmodern romanın ilk örneği
olarak bilinen ‘Puşkin Evi’, yıllarca ülkesinde yasaklıydı.
Genç filolog Leva Odoyevtsev’in, Puşkin Evi adıyla
anılan Rus Edebiyat Enstitüsü’nde görevli olarak
nöbete kaldığı bir Ekim Devrimi kutlaması gününü
merkeze alan roman, onun yaşamöyküsüyle birlikte
polisiye bir 20. Yüzyıl Rusya Tarihi gibi gelişir.
toplumun alışılagelmiş algılayışına
karşın farklı bir bakış açısı sunar.
Yusuf Atılgan'ın her biri ayrı çarpıcı etkiye sahip
öyküleri defalarca okunmayı hak ediyor.
Bir Kadının Yaşamından Yirmi Dört Saat
A
Yazar: Andrey Bitov
Çeviri: Sabri Gürses
Yapı Kredi Yay., 448 sf.
Elden Süt Memeden adlı masal ise
an
Yazar: Yusuf Atılg1 sf.
Yapı Kredi Yay., 12
Bütün Öyküleri’nde gördüğümüz hikayeler ve
Puşkin Evi
Kültür Sanat / Kitap
Y
usuf Atılgan, insan ruhunun en alt çekmecelerini
Z
Yazar:Stefan Zweig
Çeviri:Mahmure
Kahraman
İş Kültür Yay., 80 sf.
weig bu novellası'nda bir kadının yaşamını bütünüyle
değiştiren yirmi dört saatlik deneyimini anlatırken,
insanda içkin saplantıların ve dayanılmaz arzuların
sınırlarında gezinir. Özgürce ve tutkuyla içgüdülerinin
peşine takılan bir kadının bu kısa ve yoğun hikâyesi, kadın
kalbinin sırlarına ermiş ustanın kaleminde olağanüstü bir
anlatıya dönüşür. Yapıtı için mekân olarak muhteşem
atmosferiyle Fransız Riviera'sını seçen Zweig, 1920'li
yılların sonlarında Avrupa'nın‘kibar’tabakasının ikiyüzlü
ahlak anlayışına yönelik eleştirel tavrıyla dikkat çeker.
95

SAYI42 - içmimari, tasarım ve yaşam kültürü dergisi

Transkript

Benzer belgeler

Ramazan gösterisi Yeşil Sahne`den

süperstar sevgisi fuar`a sığmadı

Kopenhag Tasarım Turu

Özgeçmiş - İstanbul Arel Üniversitesi

Haberler - Department of Industrial Design

Broşür İndir