strateji geliştirme dairesi başkanlığı raporlama ve

Transkript

STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
RAPORLAMA VE KOORDİNASYON BİRİMİ
1
TİKA FAALİYET RAPORU 2012
İçindekiler
2
Sunuş
Önsöz
TİKA’nın Kuruluş Amacı ve Görevleri
Teşkilat Yapısı ve Faaliyet Alanları
2012 Yılı Genel Değerlendirmesi
04
08
12
16
20
1. Balkanlar ve Doğu Avrupa
28
Arnavutluk 30
Bosna-Hersek 44
Karadağ
64
Kosova 78
Makedonya 94
Moldova 110
Sırbistan
118
Ukrayna 130
2. Orta Asya ve Kafkaslar
Azerbaycan
Gürcistan
Kırgızistan
Kazakistan
Özbekistan
Tacikistan
Türkmenistan
140
142
158
166
176
186
194
200
3. Orta Doğu ve Afrika
208
Etiyopya
Filistin
Kenya
Libya
Lübnan
Mısır
Senegal
Somali
Sudan
Tunus
Yemen
4. Doğu ve Güney Asya
300
302
324
336
5. Ulusal Kuruluşlarla İşbirliği
344
Afganistan
Moğolistan
Pakistan
210
218
232
240
248
254
260
268
276
288
294
Muhtelif Sektörlerde İşbirliği Projeleri
Sağlık Projeleri
Tarım, Hayvancılık ve Çevre
Kültürel Projeler
Eğitim Programları ve Seminerler
Çalıştay, Forum, Konferans, Kongre ve Sempozyum Destekleri
Fuar Organizasyonları
Uluslararası Polis İşbirliği Projeleri
STK’lar ile İşbirliği Projeleri
346
346
347
348
350
351
355
356
360
6. Uluslararası Kuruluşlarla İşbirliği
362
364
364
364
365
366
366
367
368
368
369
369
Birleşmiş Milletler İle İşbirliği
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile İşbirliği
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO) ile İşbirliği
Birleşmiş Milletler Sınaî Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) ile İşbirliği
Dünya Bankası ile İşbirliği
OECD Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) ile İşbirliği
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile İşbirliği
İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile İşbirliği
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ile İşbirliği
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) ile İşbirliği
Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile İşbirliği
7. Katılım Gösterilen Uluslararası Etkinlikler
370
3
Sunuş
4
Türkiye, son 10 yılda yakaladığı gelişim ve
değişim süresince kendi sınırları içinde
olduğu kadar sınırları dışında yaşananlara
da duyarsız kalmamış; küresel dünyanın
her geçen gün değişen dengelerinde
yapıcı ve uzlaşmacı bir aktör olma görevini
üstlenmiştir. Ülkemizdeki kurumlar, Türk
dış politikasının yakaladığı bu başarıyı takip
etmiş; yaptıkları çalışmalarla yeni dünya
gündeminde kendilerine yer açmışlardır.
Türkiye, 2002 yılından itibaren kalkınma
yardımları konusunda yakaladığı artış
trendini 2012 yılında doruk noktasına
ulaştırmıştır. Türkiye, dünyanın dört bir
tarafında ihtiyaç sahibi ülke ve topluluklara
2012 yılında da destek olmaya devam
ederken, tarihsel karakterine uygun olarak
uluslararası sorunlar konusunda aldığı
sorumlulukları ve erdemli konumunu
pekiştirmeye devam etmektedir.
Türkiye’nin geldiği bu noktada en büyük
pay sahibi kurumlardan birisi de elbette
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı
Başkanlığı’dır. TİKA nerede darda ve zorda
olan bir topluluk varsa ülkemizin yardım
eli olarak, ay yıldızlı bayrağımızı gururla
dalgalandırmaktadır. Ülkemizin tüm imkânlarını
arkasında milyonlarca
vatandaşımızın desteğini
hissederek somut projelere
dönüştüren TİKA, Orta Asya
ve Kafkaslar, Balkanlar, Afrika
ve Ortadoğu, Doğu ve Güney
Asya’da mekân ve insan ayırt
etmeden çaresizliğe umut
olmakta; eğitimden sağlığa,
su temini çalışmalarından
tarımsal kalkınmaya çok
geniş bir alanda faaliyetlerini
büyük bir azimle sürdürerek
milletimizin alicenaplığını
temsil etmektedir.
Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da yaşanan
olaylar dost ve kardeş halkların
Türkiye’ye olan ilgilerini artırmış; bu
kapsamda ülkemizden beklentiler bizlere
yeni sorumluluklar yüklemiştir. Yakın
coğrafyamızda yaşanan bu geçiş sürecinin
ortaya çıkardığı sıkıntıların en hafif
şekilde atlatılabilmesi için çalışmalarımızı
yürütürken; ayrıca, bu ülkelerde yaşayan
insanların kronikleşmiş sorunlarına yönelik
uzun vadeli projeleri de hızla hayata
geçirmekteyiz. Hiçbir karşılık beklemeden
yapılan bu yardımlar yüzyıllardır bir
arada yaşamanın doğurduğu dayanışma
duygusundan beslenmektedir.
5
6
SUNUŞ
Ata yurdumuz Orta Asya’da bağımsızlığına
kavuşan Türk Cumhuriyetlerine yönelik
kapasite geliştirme programlarına
TİKA’nın koordinasyonu altında devam
edilmektedir. Her geçen yıl çeşitlenen
bu programlara olan ilginin artması bu
konuda ne kadar başarılı olunduğunun da
açık göstergesidir. Orhun Anıtları başta
olmak üzere tarihi eserlerimizin korunması
ve geçmişimize sahip çıkılması adına
projeler geliştirilmekte; bu şekilde, geçmiş
ve gelecek arasındaki mevcut bağlar daha
da sağlamlaştırılmaktadır.
Orhun Anıtları örneğinde olduğu gibi, farklı
dönemlere ait ecdat yadigarı eserlerin
ayağa kaldırılmasına yönelik başta
Balkanlar olmak üzere ecdadımızın ayak
bastığı her yerde bu tür restorasyon ve
konservasyon projeleri gerçekleştirilmekte,
söz konusu eserlerimiz hiçbir şekilde
kaderleriyle baş başa bırakılmamaktadır.
TİKA öncülüğünde tarihi değerlerimizin
tespiti, onarımı ve aslına uygun bir şekilde
yeniden yapılması konusunda gerekli
hassasiyet gösterilmeye bundan sonra
da devam edilecektir. Bu kapsamda
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün
hatıralarına da sahip çıkılmaktadır. Şöyle
ki, Makedonya’nın Kocacık köyünde
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin
doğduğu ev, yörenin ve dönemin mimari
özelliklerini yansıtacak şekilde gelecek
nesillere emanet etmek üzere yeniden inşa
edilmiştir.
2012 yılı içinde 1400’ü ülkesel
479’u bölgesel olmak üzere
toplam 1879 proje ve faaliyet
gerçekleştiren TİKA’nın
çalışmalarından 96 ülke
yararlanmıştır. Gelinen nokta
itibari ile Başbakanımız
Sayın Recep Tayyip Erdoğan
liderliğinde son 10 yılda
kalkınma yardımlarını
yaklaşık 27,5 kat artıran
ülkemiz bundan sonra da
nerede bir dertli varsa onunla
derdini paylaşıp, ekmeğini
bölüşmeye devam edecektir.
Hiç şüphe yok ki, bu süreçte TİKA
üstlenmeye devam edeceği yeni rollerle
faaliyet alanını genişletirken diğer taraftan
da hem milletimizin hem de devletimizin
hamiyetperverliğini ortaya koyan işlere
imza atmaya devam edecektir.
Bekir BOZDA⁄
Başbakan Yard›mc›s›
7
Önsöz
1992 ile 2002 yılları arasında
Kafkaslar ve Orta Asya’ya
yönelik geliştirilen proje
harcamalarıyla, 2002 ile
2012 yılları arasında aynı
bölgeye yapılan harcamalar
kıyaslandığında yaklaşık
7 katlık bir artışın sağlandığı
görülmektedir.
8
Dünya üzerinde birçok ülke ve topluluk,
tarih boyunca her dönemde türlü
zorlukların üstesinden gelme mücadelesi
vermiştir. Kimi zaman doğal afetler kimi
zaman iç çatışmalar ve savaşlar şeklinde
tezahür eden bu zorluklar, birçok insanın
hayatını olumsuz etkilemiş, hatta nice
hayatların sona ermesine sebep olmuştur.
Ekonomik krizler ve siyasi istikrarsızlıklar,
dünya dengelerini değiştirmiş, bu süreçten
bazı ülkeler kazanç elde ederken, bazıları
kayıplar vermeye devam etmiştir. Türkiye
ise son yıllarda büyüyen ekonomisiyle
olumlu gelişmelere imza atmış ve değişen
dünya dengeleri içinde önemli bir konuma
yükselmiştir. Türkiye bu kazanımlarını
uluslararası ölçekte paylaşma
sorumluluğuna sahip bir ülke olarak, başka
ülkelerin kalkınmasına katkı sağlama
amacıylakullanmaktan geri kalmamıştır.
Bunun için samimiyet ve cesaretle ihtiyaç
duyulan her yere tüm imkânlarını seferber
etmiştir. Ülkemizin bu motivasyonu, son
yıllardaki kalkınma yardımlarına artan
bir ivme kazandırmıştır. Bu başarıda, ülkemizin kurum ve kuruluşları tarafından
yürütülen kalkınma işbirliği çalışmalarının
koordinasyonunu sağlayan ve 96 ülkede
işbirliği çalışmaları yürüten Türk İşbirliği ve
Koordinasyon Ajansı Başkanlığı(TİKA)’nın
katkısı büyüktür.
Orta Asya ülkelerinin kalkınmasına
destek olmak üzere kurulan TİKA, bugün
Afrika’dan Latin Amerika’ya kadar ihtiyacın
olduğu her yerde faaliyetler yürütmektedir. Bu kapsamda, Arap Baharı sonrasında bu
süreçten zarar gören ülkelerde ve Doğu
Afrika’da yaşanan şiddetli kuraklıktan
etkilenen bölgelerde insanların acil
ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çalışmalar
yapmaktadır.
TİKA, başta eğitim ve sağlık olmak üzere
sosyal altyapı ve hizmetlerden ekonomik
altyapı ve hizmetlere, üretim sektörüne
kadar birçok alanda gerçekleştirdiği
projelerle ihtiyaç sahibi insanların
yardımına koşmakta ve ülkelerin
kalkınmalarına destek olmaktadır.
2012 yılında gerçekleştirdiği 1.879 proje
içerisinde önemli bir paya sahip olan
eğitim ve sağlık projelerinden 250’ye yakını
inşaat ve tefrişata yöneliktir. Bu kapsamda,
100’ün üzerinde eğitim kurumunun tadilat
ve donanımının yanı sıra, Afganistan,
Filistin, Kırgızistan, Kosova, Makedonya,
Senegal ve Sırbistan’da toplam 21 adet
eğitim tesisi inşa ettik. Ayrıca, Somali,
Sudan, Filistin ve Kırgızistan’da inşa
edilen hastanelerimiz bölge halklarının
ihtiyaçlarına yönelik talebin önemli bir
kısmını karşılama amacıyla yürütülen
projelerimizden sadece birkaçını
oluşturmaktadır.
Mesleki eğitim projelerimiz, üzerinde
titizlikle çalıştığımız bir diğer faaliyet
alanımızı oluşturmaktadır. Arnavutluk,
Gürcistan, Kenya, Kosova, Özbekistan,
Somali, Sudan ve Yemen’de mesleki
eğitim merkezleri kurulması yoluyla
işsizliğin azaltılmasına ciddi katkılarda
bulunulmaktadır. Mesela Filistin’de hayata
geçirilen İrade Projesi savaş mağduru
olan ve fiziksel engeli bulunan insanların
istihdamına büyük katkı sağlayacaktır.
Kurumsal kapasitenin geliştirilmesi
amacıyla yürütülen işbirlikleri de yine
önemli bir çalışma alanımızdır. 2012 yılı
içerisinde,yüzlerce uzman ve üst düzey
yöneticiye bu kapsamda eğitim verilmiştir.
Yapılan programların verimliliğinin
gözlenmesi, işbirliği yapılan ülkelerin
söz konusu programlara olan ilgilerini
artırmış, yalnızca 2009-2012 yılları arasında
gerçekleştirilen eğitim programlarından
14.429 kişi faydalanmıştır. Kazakistan’la
imzaladığımız Sağlık Alanında İşbirliği ve
Teknik Yardım Protokolü çerçevesinde
eğitimi planlanan 190 doktordan 64’ü,
2012 yılında eğitimlerini tamamlayarak
sertifikalarını almıştır.
9
10
Su ve sanitasyon projelerimiz yine dikkat
çeken ve kapsamı giderek genişleyen
çalışmalarımızdandır. Ne mutlu bize ki
projelerimiz ile yüz binlerce insana umut
olmaya devam ediyoruz. Balkanlar, Orta
Asya, Orta Doğu ve Afrika’da toplam
13 ülkede gerçekleştirilen projelerden
yaklaşık 400.000 kişi faydalanmıştır. Doğu
Afrika’da yaşanan kuraklıktan en çok
etkilenen Somali’de 126.000 kişinin temiz
içme suyuna erişimi sağlanmıştır.
Orta Asya ve Balkanlar başta olmak
üzere 23 ülkede, üretim sektörünün
geliştirilmesine yönelik projeler
uygulanmıştır. Bunlar arasında Azerbaycan
ve Arnavutluk’ta organik tarım, Filistin
ve Karadağ’da zeytin yetiştiriciliği ve
Kosova’da meyve fidanı yetiştiriciliği
konusundaki desteklerimiz yer almaktadır.
Yine Sudan’a yönelik tohum yardımı burada
zikredilmeye değerdir. Bunun yanında
sanayi, turizm ve ticaret alanında da
projeler geliştirmekteyiz. 2012 yılında 30’dan fazla ülkede bulunan
program koordinasyon ofisleri aracılığıyla
çalışmalarını yürüten TİKA, tüm dünyada
samimiyet ve iyi niyetle gerçekleştirdiği
yüzlerce proje sayesinde, işbirliği yapılan
ülkelerle Türkiye arasında dostane ilişkiler
tesis etmeye ve yeni işbirliği alanları
oluşturmaya devam etmektedir. 2002
yılından itibaren TİKA faaliyetlerinde
görülen artış bu yılda devam etmiştir.
1992 ile 2002 yılları arasında Kafkaslar
ve Orta Asya’ya yönelik geliştirilen proje
harcamalarıyla, 2002 ile 2012 yılları
arasında aynı bölgeye yapılan harcamalar
kıyaslandığında yaklaşık 7 katlık bir artışın
sağlandığı görülmektedir. Balkanlar,
Orta Doğu ve Afrika, Doğu ve Güney Asya
ile diğer faaliyet coğrafyaları da dikkate
alındığında söz konusu artış yaklaşık
11 kattır.
Kurulan güçlü dostluklarla daha güvenli
adımlar atacağımız gelecek yıllarda tüm
TİKA ailesinin gayretli çalışmaları sonucu
artan bilgi birikimi ve enerjinin, yepyeni
ve umut dolu projelere dönüşeceğine
inanıyorum. Ancak, TİKA ailesi bir yandan
büyürken ve yaptıklarıyla gurur verirken
diğer taraftan da ağaç yapraklarını
dökmeye devam etmiştir. Ailemizin değerli
bireylerinden mesai arkadaşımız Sayın
Cavit KÖSEOĞLU’nun acı ve beklenmedik
kaybı dolayısıyla yaşadığımız tarifsiz kederi
bu vesileyle bir kez daha başta ailesi olmak
üzere tüm TİKA çalışanlarıyla paylaşıyor,
kendisine ebedi istirahatgahında Allah’tan
rahmet diliyorum.
Başta Başbakanımız Sayın Recep Tayyip
ERDOĞAN’ın vermiş olduğu güç ve
desteklere, Başbakan Yardımcımız Sayın
Bekir BOZDAĞ’ın ilgi ve yardımlarına,
şanlı tarihimizin manevi temsilcilerinin
himmetlerine ve vakıf kültürünü
özümsemiş milletimize en derin şükran ve
minnetlerimi arz ederim. Hazırlanan 2012
Faaliyet Raporu’nun, başta TİKA olmak
üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları ile
STK çalışanlarının kıymetli emeklerinin bir
göstergesi olduğunu hatırlatarak, raporun
ortaya çıkmasında büyük bir azimle çalışan
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Hasan
Burak CERAN, TİKA Uzmanı Nurçin YILDIZ
ve İletişim Koordinatörü Yusuf KASARCI
başta olmak üzere emeği geçen tüm mesai
arkadaşlarıma teşekkür eder, başarılarının
devamını dilerim.
Dr. Serdar ÇAM
Tika Başkanı
11
TİKA’nın Kuruluş
Amacı ve Görevleri
Türk ‹şbirliği ve Koordinasyon Ajans›
kalk›nmalar›na yard›mc› olmak, bu ülke
Başkanl›ğ› (T‹KA) Doğu Bloğu ve Sovyetler
ve topluluklarla ekonomik, ticarî, teknik,
Birliği’nin dağ›lmas›ndan sonra ortaya ç›kan
sosyal, kültürel ve eğitim alanlar›ndaki
ihtiyaçlar kapsam›nda 480 say›l› yasa ile 1992
işbirliğini projeler ve programlar arac›l›ğ› ile
y›l›nda Türk ‹şbirliği ve Kalk›nma ‹daresi
geliştirmek, yap›lacak yard›m ve işlemleri
Başkanl›ğ› ad›yla, D›şişleri Bakanl›ğ›’na
yürütmek üzere, Başbakanl›ğa bağl› ve
bağl› bir teknik yard›m kuruluşu olarak
tüzel kişiliği haiz Türk ‹şbirliği ve Kalk›nma
kurulmuş, ard›ndan Devlet Bakanl›ğ›na
‹daresi Başkanl›ğ›n›n kurulmas› ile teşkilât
bağlanm›şt›r. T‹KA’n›n görev ve çal›şma
ve görevlerine ilişkin usul ve esaslar›
esaslar›, 12 May›s 2001 tarihli ve 24400
düzenlemektir” şeklinde belirlenmiştir. 24
say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan 4668
Ekim 2011 tarihinde kabul edilen 656 say›l›
say›l› Kanun’un ilk maddesinde “Başta
Kanun Hükmünde Kararname ile, teknik
Türk dilinin konuşulduğu cumhuriyetler ve
işbirliği ve koordinasyon sürecinin etkinliğinin
akraba topluluklar› ile Türkiye’ye komşu
art›r›labilmesi amac› ile T‹KA yeniden
ülkeler olmak üzere, kalk›nma yolundaki
yap›land›r›lm›şt›r.
ülkeler ve topluluklarla diğer ülkelerin
12
Buna göre, işbirliğinde bulunulmas›
hedeflenen devletler ve topluluklarla iktisadi,
ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eğitim
alanlar›ndaki ilişkileri projeler, programlar ve
faaliyetler arac›l›ğ›yla geliştirmek, yap›lacak
katk›, yard›m ve ilgili süreçleri yürütmek ve
kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak
üzere, Başbakanl›ğa bağl›, kamu tüzel
kişiliğini haiz ve özel bütçeli Türk ‹şbirliği ve
Koordinasyon Ajans› Başkanl›ğ› kurulmuştur.
Sözkonusu kanun hükmünde kararname,
02 Kas›m 2011 tarihli ve 28103 say›l› Resmi
Gazete’de yay›mlanarak yürürlüğe girmiştir.
Buna göre, T‹KA Başkanl›ğ›n›n görevleri
şunlard›r:
> ‹şbirliğinde bulunulmas› hedeflenen
ülke ve topluluklarla iktisadi, ticari, teknik,
sosyal, kültürel ve eğitim alanlar›ndaki
ilişkileri karş›l›kl› kalk›nmaya da katk›da
bulunacak şekilde projeler ve faaliyetler
temelinde geliştirmek, söz konusu ülke ve topluluklar›n kalk›nma hedef ve
ihtiyaçlar›na uygun işbirliği program ve
projelerini haz›rlamak veya haz›rlatmak,
bununla ilgili gerekli düzenlemeleri ve
takibi yapmak ve bunlar›n uygulanmas›nda
koordinasyonu sağlamak.
ülke ve topluluklar›n iktisadi gelişim
sürecinde ihtiyaç duyacaklar› ekonomik
altyap› araçlar›n› ve destek programlar›n›
haz›rlamak, ekonomik büyüme, yat›r›m
ortam›n›n haz›rlanmas› ve geliştirilmesi, işsizliğin ve yoksulluğun azalt›lmas›, eğitim
seviyesinin yükseltilmesi, iyi yönetişim,
kad›n ve ailenin toplumsal yaşamda ve
kalk›nmadaki rolü, bilgi teknolojileri
transferi, çevre ve doğal kaynaklar›n
yönetimi, enerji, altyap›, sürdürülebilir
kalk›nma gibi alanlarda katk› temin etmek,
bu ülkelere kurumsal, insan kaynaklar›
ve benzeri alanlarda kapasite geliştirme
destekleri sağlamak.
> Gerektiğinde yabanc› ülke ve
topluluklara yap›lacak insani ve teknik
yard›m›n koordinasyonunu sağlamak.
> Kalk›nma alan›nda yararlan›c› ülkelerin
kamu kurumlar›, üniversiteleri, sivil toplum
ve özel sektör kuruluşlar› ile işbirliği
halinde program, proje ve faaliyetler
gerçekleştirmek ve gerektiğinde uzman
desteği sağlamak.
> ‹şbirliği yap›lmas› hedeflenen ülke
ve topluluklarda kamu yönetimi, hukuk,
eğitim, kültür ve diğer sosyal alanlardaki
işbirliğini güçlendirmek amac›yla proje
ve programlar haz›rlamak, haz›rlatmak
ve uygulamak, bu ülke ve topluluklardan
eğitim ve staj amac›yla Türkiye’ye
gönderilecek kamu görevlileri ve diğer
kişilere burs ve benzeri destek sağlamak.
> Yurtd›ş›nda kültürel işbirliği programlar›
yürütmek ve gerektiğinde Türk kültürüyle
ilgili faaliyet gösteren merkezlerle işbirliği
yapmak.
> Kalk›nma yard›mlar› ve ülkemizin d›ş
yard›mlar›yla ilgili uygulama ve teknik
koordinasyon ile takibi sağlamak, envanter
haz›rlamak ve raporlar yay›nlamak.
> Yurtd›ş›nda bulunan ortak tarihi,
kültürel ve toplumsal miras›n ve değerlerin
korunmas›na, toplumlar aras› önyarg›lar›n
giderilmesine ve medeniyetler aras›
diyaloğun güçlendirilmesine yönelik sosyal
ve kültürel proje ve çal›şmalar› uygulamak.
> Görev alan›yla ilgili olarak uluslararas›
işbirliğine ilişkin çal›şmalarda yer almak
ve koordinasyonu sağlamak, gerektiğinde
uluslararas› kuruluşlar ve bunlar›n
temsilcilikleriyle ortaklaşa projeler yürütmek.
ülkelerin yan› s›ra, özellikle tarihi,
coğrafi, sosyal ve kültürel bağlar›m›z›n
bulunduğu ülkelere, kalk›nm›şl›k düzeyine
bak›lmaks›z›n, teknik katk› ve destekte
bulunmak ve ortak projelere aç›k
olan tüm ülkelerden gelecek talepleri
değerlendirmek.
13
Türkiye’nin kalkınma işbirliği
süreçlerinin etkin, planlı ve sonuç
odaklı yönetilebilmesi, faaliyet
alanlarının genişlemesi temel
politika ve strateji belgelerine
ihtiyaç ortaya çıkarmıştır.
Bu kapsamda Dış Yardım
Kanunu’nun hazırlanması
gerekli hale gelmiştir.
14
TİKA’NIN KURULUŞ AMACI VE GÖREVLERİ
TİKA’nın görev alanı genişlemiştir
Ülkemizin aktif dış politika anlayışı gelişmekte
olan ülkelere yönelik kalkınma işbirliği
faaliyetlerinin de artmasına neden olmuştur.
Bu kapsamda, yeni Program Koordinasyon
Ofisleri (PKO) açılmış olup, 2012 yılında PKO
sayısı 30’u geçmiştir. Arap Baharının yaşandığı
ülkelere destek olmak üzere harekete
geçilmiştir. Latin Amerika açılımı kapsamında
bu bölgede yer alan ülkelere yönelik projeler
geliştirilmekte ve uygulanmaktadır.
Kalkınma yardımları stratejisi belgesi
ve mevzuatının hazırlanmasına yönelik
çalışmalar yapılmaktadır
Türkiye’nin kalkınma işbirliği süreçlerinin
etkin, planlı ve sonuç odaklı bir biçimde
yönetilebilmesi temel politika ve strateji
belgelerine ihtiyaç ortaya çıkarmıştır. Buna
paralel olarak, dış yardım faaliyetleri alanının
giderek genişlemesi nedeniyle Dış Yardım
Kanunu’nun hazırlanması da gerekli hale
gelmiştir.
Bu doğrultuda 2012 TİKA Danışma Kurulu
Toplantısı’nda Türkiye Kalkınma İşbirliği
Temel Politika ve Strateji Belgesi ile
Dış Yardım Kanunu’nun hazırlanması
kararlaştırılmış ve TİKA’ya çalışmaları
yürütmek üzere koordinasyon görevi
verilmiştir. Bu kapsamda hazırlanan taslak
belgelerin 2013 TİKA Danışma Kuruluna
sunulması planlanmaktadır.
Ülkemizde kalkınma yardımları yeniden
tanımlanmıştır
Ülkemizde kalkınma yardımlarının yeniden
tanımlanması ve önemli bir dış politika
enstrümanı olarak kullanılmasına paralel
olarak yeni çalışma alanları belirlenmiştir.
Bu kapsamda, TİKA’nın proje uygulamalarında
vizyon değişikliğine gidilerek, dış hibe
yardımlarının nakdi yardım olarak yapılması
yerine, proje tabanlı gerçekleştirilmesine
başlanmış, proje uygulamalarında görünürlük
ve halkın temel ihtiyaçlarına cevap
verilmesine önem verilmiş, proje anlayışından
program anlayışına geçilmiştir. Temsil niteliği
yüksek Program Koordinasyon Ofislerine
geçilmiştir. Ofislerin mevcut fiziki altyapıları
iyileştirilerek, donanımları yenilenmiştir.
TİKA’nın eğitim programlarının alanı
ve etkisi genişlemiştir
Kalkınma işbirliği programları arasında
önemli bir yer teşkil eden eğitim programları, son yıllarda giderek etkisini ve sahasını
artırmaktadır. Bu programların verimli
olmasından dolayı işbirliği taleplerinde
artış görülmektedir. 2002-2012 yılları arası
dönemde uzman eğitimi programlarına katılan
ve danışmanlık hizmetlerinden faydalanan
insan sayısı toplamda 42.866’ya ulaşmıştır.
2012 yılında da farklı alanlarda zikredilmeye
değer eğitim programları gerçekleştirilmiştir.
Bunlar arasında Kosova Yargı Enstitüsü’nden
54 savcı ve hâkime yönelik eğitim programı,
Kazakistanlı 64 doktor ile Azerbaycanlı 43
doktora yönelik eğitim programı, Filistin
Gıda Bakanlığı’ndan 30 uzmana yönelik
eğitim programı ile Türkmenistan’da turizm
sektöründe çalışan 359 kişiye yönelik eğitim
programları zikredilmeye değerdir. TİKA’nın beşeri ve fiziki kapasitesi
geliştirilmektedir
TİKA’nın görev alanının giderek genişlemesi
nitelikli personel istihdam edilmesini gerekli
kılmıştır. Bu kapsamda TİKA ailesi büyümeye
devam etmiştir. Diğer yandan bu durum
fiziksel mekân ihtiyacı doğurmuş olup, yeni
hizmet binası arayışına girilmiştir. 2013 yılı
içerisinde yeni hizmet binasına taşınılması
planlanmaktadır.
15
Teşkilat Yapısı ve
Faaliyet Alanları
Türk ‹şbirliği ve Koordinasyon Ajans›
Orta Asya ve Kafkaslar Dairesi Başkanl›ğ›,
Başkanl›ğ› Teşkilât›; hizmet birimleri,
Balkanlar ve Doğu Avrupa Dairesi Başkanl›ğ›,
program koordinasyon ofisleri, sürekli
Ortadoğu ve Afrika Dairesi Başkanl›ğ›,
kurul ve komisyonlar, dan›şma ve yard›mc›
Doğu ve Güney Asya, Pasifik ve Latin
birimlerden oluşmaktad›r.
Amerika Dairesi Başkanl›ğ›; görev alan›na
giren ülkelerden işbirliğinde bulunulmas›
Başkanl›ğ›n hizmet birimleri şunlard›r:
> Orta Asya ve Kafkaslar
Dairesi Başkanl›ğ›
> Balkanlar ve Doğu Avrupa
> Ortadoğu ve Afrika Dairesi Başkanl›ğ›
ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eğitim
alanlar›ndaki ilişkileri karş›l›kl› kalk›nmaya
da katk›da bulunacak şekilde projeler ve
faaliyetler temelinde geliştirme, söz konusu
ülke ve topluluklar›n kalk›nma hedef ve
ihtiyaçlar›na uygun işbirliği program ve
> Doğu ve Güney Asya, Pasifik ve
Latin Amerika Dairesi Başkanl›ğ›
projelerini haz›rlama veya haz›rlatma,
> D›ş ‹lişkiler ve Ortakl›klar
takibi yapma ve bunlar›n uygulanmas›nda
> Hukuk Müşavirliği
oluşturulmuştur.
> Strateji Geliştirme Dairesi Başkanl›ğ›
> ‹nsan Kaynaklar› ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanl›ğ›
16
hedeflenen ülke ve topluluklarla iktisadi,
bununla ilgili gerekli düzenlemeleri ve
koordinasyonu sağlamak üzere
D›ş ‹lişkiler ve Ortakl›klar Dairesi
uygulamas› çerçevesinde genel evrak ve
Başkanl›ğ› taraf›ndan; birden fazla ülke
dokümantasyon hizmetlerinin temin edilmesi,
ve bölgeyi ilgilendiren program, proje ve
yürütülmesi, güncellenmesi ve yerine
faaliyetlerin, bölgesel bazda tan›mlanm›ş
getirilmesinin denetlenmesi, Başkanl›ğ›n
daire başkanl›klar› ile işbirliği içinde yerine
kütüphane ve arşiv hizmetlerinin yürütülmesi,
getirilmesi hedeflenmiştir. Bu birim ayr›ca,
Başkanl›ğ›n sivil savunma ve seferberlik
kalk›nma yard›mlar› ile teknik destek ve
hizmetlerinin planlanmas› ve yürütülmesi,
insani yard›mlar›, sivil toplum kuruluşlar›
Başkanl›ğ›n birimleri ile yurtd›ş›ndaki
ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği halinde
ofislerin bilgi teknolojileri alt yap›s›n›n
geliştirmek ve uygulamaktan sorumludur.
kurulmas›, işletilmesi, bak›m ve onar›mlar›n›n
yap›lmas› veya yapt›r›lmas›, bunlara ait
Hukuk Müşavirliği taraf›ndan; 26 Eylül
hizmetlerin ilgili birimlerle yürütülmesi, bilgi
2011 tarihli ve 659 say›l› Genel ve Özel
işlem projeleri ile ilgili birimler aras›nda
Bütçeli ‹darelerde Hukuk Hizmetlerinin
koordinasyon ve işbirliğinin sağlanmas›,
Yürütülmesine ‹lişkin Kanun Hükmünde
bilişim teknolojisindeki gelişmelere uygun
Kararname hükümlerine göre hukuk
yaz›l›mlar›n üretilmesi veya sağlanmas›
birimlerine verilen görevler ile Başkan
görevleri gerçekleştirilecektir.
taraf›ndan verilen benzer görevler
yap›lacakt›r.
T‹KA Başkanl›ğ› taraf›ndan yurt d›ş›nda
yürütülecek proje, program ve yard›m
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanl›ğ›
çal›şmalar›n›n gerektirdiği koordinasyonun
taraf›ndan; 10 Aral›k 2003 tarihli ve 5018
sağlanmas› amac›yla, ilgili ülkelerde Program
say›l› Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu,
Koordinasyon Ofisleri (PKO) aç›lmaktad›r.
22 Aral›k 2005 tarihli ve 5436 say›l› Kanunun
PKO’lar; ilgili ülkelerde ekonomik, ticari,
15’inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji
teknik, sosyal, kültürel ve eğitim işbirliğini
geliştirme ve mali hizmetler birimlerine
ve yard›m konular›n› belirlemek ve bu amaca
verilen görevlerin, 9 Ekim 2003 tarihli ve
yönelik proje ve programlar› haz›rlamak
4982 say›l› Bilgi Edinme Hakk› Kanununa
ve/veya haz›rlanan proje ve programlar›
göre Başkanl›ğa yap›lacak başvurular›n etkin,
yerinde uygulamak ve/veya özel kurum veya
doğru ve süresinde sonuçlanmas›n› sağlamak
kuruluşlar arac›l›ğ›yla uygulamakla görevlidir.
için gerekli çal›şmalar›n ve Başkan taraf›ndan
Ülke şartlar›n›n gerektirdiği durumlarda
verilen benzeri diğer görevlerin yürütülmesi
farkl› şehirlerde olmak kayd›yla, ayn› ülkede
yap›lacakt›r.
birden fazla program koordinasyon ofisi
aç›labilmektedir.
‹nsan Kaynaklar› ve Destek Hizmetleri Dairesi
Başkanl›ğ› taraf›ndan; Başkanl›ğ›n insan
Program koordinasyon ofisi bulunmayan
kaynaklar› yönetiminin yap›lmas›, 5018 say›l›
ülkelere ait kalk›nma yard›m› çal›şmalar›
Kanun’da yer alan esaslar çerçevesinde
bölgedeki en yak›n PKO taraf›ndan
Başkanl›ğ›n birimleri ve yurtd›ş›ndaki ofislerin
gerçekleştirilmektedir.
ihtiyac› olan her türlü yap›m, sat›nalma,
kiralama, bak›m ve onar›m, ulaşt›rma ve
benzeri idari ve mali hizmetlerin yürütülmesi,
evrak, bilişim ve yönetim sisteminin e-devlet
17
BAŞKAN
Hukuk Müşavirliği
İç Denetçi
Başkanlık Müşavirleri
Özel Kalem Müdürlüğü
Strateji Geliﬂtirme Dairesi Baﬂkanl›ğ›
İnsan Kaynakları ve
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
BAŞKAN
YARDIMCISI
BALKANLAR VE
DO⁄U AVRUPA
DA‹RES‹ BAŞKANLI⁄I
BAŞKAN
YARDIMCISI
ORTA ASYA VE
KAFKASLAR DA‹RES‹
BAŞKANLI⁄I
ORTA DO⁄U VE AFR‹KA
BAŞKAN
YARDIMCISI
DO⁄U VE G.ASYA,
PAS‹F‹K VE L. AMER‹KA
DIŞ ‹L‹ŞK‹LER VE
ORTAKLIKLAR
Filistin Ülke Masas›
Arnavutluk Ülke Masas›
Azerbaycan Ülke Masas›
Bosna-Hersek Ülke Masas›
Gürcistan Ülke Masas›
Karadağ Ülke Masas›
Kazakistan Ülke Masas›
Kosova Ülke Masas›
K›rg›zistan Ülke Masas›
Makedonya Ülke Masas›
S›rbistan Ülke Masas›
Moldova Ülke Masas›
Ukrayna Ülke Masas›
Diğer Ülkeler
Özbekistan Ülke Masas›
Tacikistan Ülke Masas›
Türkmenistan Ülke Masas›
Afganistan Ülke Masas›
Bölgesel Projeler
Pakistan Ülke Masas›
‹kili ve Çok Tarafl› Projeler
Senegal Ülke Masas›
Moğolistan Ülke Masas›
Medya Projeleri
Sudan Ülke Masas›
Diğer Ülkeler
PKO Genişleme
Libya Ülke Masas›
Somali Ülke Masas›
Çal›şmalar›
Polis Projeleri
Etyopya Ülke Masas›
Sağl›k Projeleri
Suriye Ülke Masas›
Sivil Toplum
Kenya Ülke Masası
Kuruluşlar›
Tar›m ve Hayvanc›l›k
Diğer Ülkeler
Projeleri
UNDP Proje
18
TEŞKİLAT YAPISI VE FAALİYET ALANLARI
4 MEHMET SÜREYYA ER
Başkan Yard›mc›s›
10 ‹BRAHİM BARBAROS AKÇAKAYA
Doğu ve Güney Asya, Pasifik ve Latin Amerika Dairesi Başkan›
5 HARUN TUNCER
6 SÜREYYA POLAT
11 Dr. MEHMET YILMAZ
7 Dr. ALİ ÖZGÜN ÖZTÜRK
D›ş ‹lişkiler ve Ortakl›klar Dairesi Başkan›
Orta Asya ve Kafkaslar
Dairesi Başkan›
12 MEHMET PARLAK
8 ALİ MASKAN
13 HASAN BURAK CERAN
Balkanlar ve Doğu Avrupa Dairesi Başkan›
9 Dr. ENVER ARPA
14 Dr. GÖKÇEN KALKAN
Ortadoğu ve Afrika
Dairesi Başkan›
Hukuk Müşaviri
Strateji Geliştirme Dairesi
Başkan Vekili
‹nsan Kaynaklar› ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkan›
19
Genel Değerlendirme
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının
ardından bağımsızlığını ilan eden Türk
Cumhuriyetleri’nin yeniden yapılanma,
uyum ve kalkınma süreçlerine destek
vermek amacıyla 1992 yılında kurulan
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı
Başkanlığı (TİKA), bugün yakın coğrafyalar
başta olmak üzere dünyanın farklı
yerlerinde 30’dan fazla ülkede faaliyetler
yürütmektedir. Türk Dış Politikası, ikili ve bölgesel
ilişkilerin geliştirilmesi yoluyla ortaya
çıkacak sinerji ile küresel barış,
istikrar ve güvenliğe katkıda bulunmayı
hedeflemektedir. Bu amaca hizmet etmek
üzere TİKA tarafından Orta Asya’dan
Afrika’ya Balkanlar’dan Pasifik’e uzanan
geniş bir coğrafyada sayısı ve etkisi her
yıl artan proje ve programlar hayata
geçirilmektedir. Bu kapsamda 2012 yılında
1.400’ü ülkesel ve 479’u ise bölgesel
bazda olmak üzere toplam 1.879 proje
gerçekleştirilmiştir. Projeler temel olarak
sosyal altyapılar ve hizmetler sektörünün
geliştirilmesine yöneliktir.
Gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasına
yönelik olarak uygulanan bu projeler
yanında ortak kültürel mirasın
korunmasına yönelik olarak başta
Balkanlar olmak üzere çeşitli coğrafyalarda
restorasyon ve konservasyon projeleri
yürütülmektedir.
20
Başkanlığımız, bu eserlerin hak ettikleri
görünüme kavuşmaları ve yaşatılmaları
adına büyük bir çaba harcamaktadır. Ancak
bu alanda yapılan çalışmaların Osmanlı
coğrafyası ile sınırlı olmadığına dikkat
çekmek gerekmektedir. Bu bağlamda 2012
yılında yapılan restorasyon faaliyetlerine
raporun ekinde yer verilmiştir. (Ek-I) Ekte
yer verilen bir diğer bölüm ise Türkoloji
çalışmalarına ilişkindir. (Ek-II) İlk defa
1999 yılında TİKA tarafından başlatılan
Türkoloji Projesi ile Türkçenin öğretilmesi
için gerekli şartların oluşturulması
hedeflenmektedir. Proje, 20 Eylül 2011
tarihinde imzalanan bir protokol ile
Yunus Emre Enstitüsüne devredilmiş ve
Başkanlığımızca gerçekleştirilen projeler
2012 yılında tamamlanmıştır.
TİKA, bizzat proje uygulayıcısı olmanın
yanında ülkemizin tüm kamu kurum ve
kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum
kuruluşları ve özel sektör arasında
koordinasyon görevi yürütmektedir. Bu
doğrultuda eğitim, sağlık, kültür, ekonomi,
ticaret gibi konulardan sorumlu sektörel
bakanlıklar başta olmak üzere birçok
kurum ve kuruluşlarımızla işbirliğinde
projeler hayata geçirilmektedir. Söz
konusu kalkınma yardımlarının kayıt altına
alınması görevi de 2005/11 Başbakanlık
Genelgesi ile Başkanlığımıza aittir.
2012 yılında geleneksel dönörler tarafından
yapılan kalkınma yardımı miktarında
bir düşüş yaşanmıştır. Buna karşılık
Türkiye’nin yardımları bir önceki yıla
göre yüzde 98,7 oranında artmıştır. Bu
kapsamda ülkemiz “yükselen donör”
olarak tanımlanmakta olup, her geçen yıl
donör rolünü daha da pekiştirmektedir.
Bu performansta payı olan kurumlardan
biri olan TİKA, işbirliği yapılan ülkelerin
talepleri doğrultusunda projeler uygulamak
suretiyle kalkınmalarına ciddi katkılarda
bulunmaya 2012 yılında da devam etmiştir.
Bu kapsamda yoksulluğun azaltılması
doğrultusunda meslek edindirme kursları
başta olmak üzere doğrudan gelir
getirici projeler hayata geçirilmektedir.
İnsan hayatına dokunan bu tür projeler,
uygulamanın yapıldığı her ülkede büyük bir
ilgiyle karşılanmakta ve devamı yönünde
talepte bulunulmaktadır. Diğer taraftan
örgün eğitim faaliyetlerinin kesintisiz bir
şekilde sürdürülebilmesine yönelik olarak
okul inşası, onarımı/tadilatı ve tefrişatı
yoluyla eğitim altyapıları oluşturulmaktadır.
Bu kapsamda 2012 yılında 96 okul inşaatı/
onarımı ve 79 okul donanımı/tefrişatı
gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde eğitim
yaşındaki çocukların okula gidebilmesine
yönelik altyapılar oluşturulmaya
çalışılmaktadır.
Öte yandan 2012 yılında
41 adet sağlık tesisinin
inşası gerçekleştirilmiş,
30’unun donanımı/
tefrişatı tamamlanmıştır.
Özellikle Somali, Sudan,
Afganistan ve Filistin’de
dikkate değer çalışmalar
yapılmıştır. Başkanlığımızca
gerçekleştirilen bu faaliyetlerin
küresel kalkınma hedeflerine
katkısı açıktır.
2012 yılında 41 adet sağlık tesisinin inşası
gerçekleştirilmiş, 30’unun donanımı/
tefrişatı tamamlanmıştır. Özellikle Somali,
Sudan, Afganistan ve Filistin’de bu sektörle
ilgili dikkate değer çalışmalar yapılmıştır.
Başkanlığımızca gerçekleştirilen bu
projelerin küresel kalkınma hedeflerine
katkısı açıktır.
Afrika ülkeleri başta olmak üzere suya
erişim konusunda son derece karamsar
veriler göz önünde bulundurulduğunda
Başkanlığımız desteği ile binlerce insanın
suya erişiminin sağlanması takdire
şayandır. Bu bağlamda Pakistan’a
yönelik çalışmalar zikredilmeye değerdir.
Pakistan’ın farklı eyaletlerinde açılan
160 adet su kuyusu ile yaklaşık 5 milyon
insanın suya erişimi sağlanmıştır.
21
Pozitif ayrımcı özelliğe sahip projeler
yoluyla kadınların çalışma hayatına
katılmaları ve toplumsal hayatta hak
ettikleri yere gelmeleri amaçlanmıştır.
Bunun yanında anne ve çocuk sağlığına
yönelik birçok proje hayata geçirilmiştir.
Sivil toplum kuruluşları ile işbirliğinde
yürütülen sağlık taramaları, aşı
kampanyaları ve bizzat tıbbi operasyonlar
yoluyla birçok insanın hayatına sağlıklı bir
şekilde devam edebilmesi sağlanmıştır.
Gönüllülüğe dayanan bu tür hizmetler
insanımızın sahip olduğu kadim
yardımseverlik kültüründe yansımasını
bulmaktadır.
2012 yılında 71 STK ile işbirliği yapılmış ve
106’sı ülkesel, 40’ı ise bölgesel temelde
toplam 146 proje hayata geçirilmiştir.
STK yardımlarında ilk sırada yer alan
ülkeler Somali, Nijer, Kamerun, Gana ve
Tanzanya’dır. Başkanlığımızca, son yıllarda
önemli proje ortağı ve yürütücüsü olarak
dış yardım faaliyetlerinin etkinliğinin
artırılması yönünde önemli görevler
üstlenen STK’lar ile işbirliği konusuna
önem verilmektedir. Özellikle TİKA ofisi
bulunmayan ülkelerde, bütçe kaynaklarının
daha verimli bir şekilde kullanılmasında
STK’lar önemli bir konuma sahiptir.
Bu kapsamda STK’lar ile işbirliğinde
gerçekleştirilen projelerin müstakil bir
çalışmada ayrıntılı olarak ele alınması
planlanmakta olup, bu raporda ulusal
kuruluşlarla işbirliği başlığı altında
incelenmektedir.
KALKINMA YARDIMI ANA SEKTÖRLER
1. Sosyal Altyap›lar ve Hizmetler
1.1. Eğitim
1.1.1. Genel Eğitim
1.1.2. Temel Eğitim
1.1.3. Orta Eğitim
1.1.4. Yüksek Eğitim
1.2. Sağl›k
1.2.1. Genel Sağl›k
1.2.2. Temel Sağl›k
1.3. Nüfus Politika / Programlar›, Üreme Sağl›ğ›
1.4. Su ve Sanitasyon
1.5. ‹dari ve Sivil Altyap›lar
1.5.1. İdare ve Sivil Toplum, Genel
1.5.2. Uyuşmazlıkların Önlenmesi ve Çözümü;
Barış ve Güvenlik 1.6. Diğer Sosyal Altyap›lar ve Hizmetler
1.6.1 Sosyal Hizmetler / İstihdam
1.6.2. Bar›nma ve Konut
1.6.3. Kültürel ‹şbirliği
1.6.4. Diğer
2. Ekonomik Altyap›lar ve Hizmetler
2.1. Ulaşt›rma ve Depolama
2.2. ‹letişim
2.3. Enerji
2.4. Bankac›l›k ve Finans
2.5. ‹ş ve Diğer Hizmetler
3. Üretim Sektörleri
3.1. Tar›m, Ormancılık ve Balıkçılık
3.1.1. Tar›m
3.1.2. Ormanc›l›k
3.1.3. Bal›kç›l›k
3.2. Sanayi, Madencilik ve ‹nşaat
3.2.1. Sanayi
3.2.2. Madencilik
3.2.3. ‹nşaat
3.3. Ticaret ve Turizm
3.3.1. Ticaret
3.3.2. Turizm
4. Çoklu / Çak›şan Sektörler
4.1. Genel Çevre Koruma
4.2. Diğer Çoklu Sektör
22
2012 YILI GENEL DEĞERLENDİRMESİ
Ekonomik
Altyapıların
Gelişimi
Üretim
Sektörleri
0,50
3,10
Sosyal
Altyapıların
Gelişimi
2,60
93,80
2012 YILINDA TİKA FAALİYETLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
Diğer
2012 yılında TİKA tarafından
gerçekleştirilen proje ve
faaliyetlerin sektörel dağılımı,
oransal olarak incelendiğinde;
ilk sırada %93,8 ile sosyal
altyapılar ve hizmetler, ikinci
sırada %3,10 ile üretim
sektörleri ve üçüncü sırada ise
%2,60 ile ekonomik altyapılar
ve hizmetler sektörü yer
almaktadır.
23
2012 yılında TİKA tarafından
gerçekleştirilen proje ve faaliyetlerin
sektörel dağılımı, oransal olarak
incelendiğinde; ilk sırada % 93,8 ile sosyal
altyapılar ve hizmetler, ikinci sırada %3,10
ile üretim sektörleri ve üçüncü sırada ise
% 2,60 ile ekonomik altyapılar ve hizmetler
sektörü yer almaktadır.
2012 yılında sosyal altyapılar ve hizmetler
kapsamında gerçekleştirilen proje ve
faaliyetlerin alt sektörel dağılımı ise şu
şekildedir: % 44 sağlık, % 29,7 eğitim, %
7,9 kültürel ve restorasyon, % 6,9 idari ve
sivil toplum, % 6,7 su ve hijyeni ve
% 7,3 ise diğer.
Yardımların bölgesel dağılımı
sıralandığında Afrika’nın % 31,37 ile ilk
sırada, Güney ve Orta Asya’nın % 29,17 ile
ikinci sırada, Balkanlar ve Doğu Avrupa’nın
% 22,81 ile üçüncü sırada ve Orta Doğu’nun
% 15,48 ile dördüncü sırada yer aldığı
görülmektedir. Bu veriler, jeopolitik
olarak Türkiye’nin çevresine duyarlı bir
ülke olduğunu ortaya koymaktadır. Öte
yandan söz konusu bölgelerin/ülkelerin
yoğun olarak çatışmaların yaşandığı ve
yeni çatışmalara yol açacak bir potansiyele
sahip olduğu da açıktır. Bu kapsamda,
2012 yılında en fazla yardım alan ülkeler
sırasıyla Somali (30,46), Filistin (19,35),
Afganistan (11,90), Bosna-Hersek (7,94),
Kırgızistan (7,65), Makedonya (6,82),
Gürcistan (4,23), Kazakistan (4,13), Ukrayna
(3,80) ve Sırbistan (3,72) olmuştur.
2012 YILI SOSYAL ALTYAPILAR VE HİZMETLER SEKTÖRÜ
Alt Sektörler
24
Oran
Genel Eğitim
7,5158
Temel Eğitim
5,0927
Orta Eğitim
6,5232
Yüksek Eğitim
10,7281
Genel Sağlık
11,6406
Temel Sağlık
32,4064
Nüfus ve Üreme Sağlığı
0,1109
Su ve Su Hijyeni
6,7081
İdari ve Sivil Toplum
6,9424
Uyuşmazlıkların Önlenmesi
0,0369
Yerel Sivil Toplum Örgütleri
0,3822
İşsizlik
2,9718
Barınma ve Konut
0,4932
Kültürel İşbirliği
3,6377
Restorasyon-Konservasyon
4,2357
Diğer
0,5734
2012 yılında gerçekleştirilen projelerin
520’si Balkanlar ve Orta Asya’da, 632’si
Kafkaslar ve Merkezi Asya’da ve 636’sı ise
Orta Doğu ve Afrika’da hayata geçirilmiştir.
Bunlardan bazıları, maliyeti oldukça yüksek
ve birkaç yıllık süreci kapsayan kalkınma
programlarıdır. Mevcut sorunlara pratik
çözümler bulunması amacıyla üretilen
projelerin sayısı da giderek artmaktadır.
Ancak, tüm bu projelerin ortak noktası
merkeze insanı ve insan ihtiyaçlarını
almış olmasıdır.
Arap Baharı olarak adlandırılan
süreçte öncelikli olarak dost ve kardeş
coğrafyalarda ortaya çıkan acil insani
ihtiyaçların karşılanması hedeflenirken,
diğer taraftan da bu ülkelerin kalkınmasına
yönelik uzun vadeli kalkınma işbirliği
projeleri geliştirilmektedir. Bu ülkelerin
kurumsal altyapılarının oluşturulmasına
yönelik olarak başlatılan projeler
hâlihazırda devam ettiğinden, bunların
önümüzdeki dönemlerde daha detaylı
olarak incelenmesi mümkün olacaktır.
3,72
n
ta
is
rb
Sı
3,80
yn
a
ra
Uk
Ka
z
ak
is
ta
n
4,13
4,23
n
ta
is
Gü
rc
6,82
ya
on
ed
st
ızi
rg
Kı
asn
M
ak
an
7,65
7,94
k
He
r
se
st
an
ni
Bo
Af
ga
tin
lis
Fi
So
m
al
i
11,90
19,35
30,46
HARCAMA BÜYÜKLÜKLERİNE GÖRE EN ÇOK YARDIM ALAN ÜLKELER (%) (2012)
25
2005 yılında başlayan Afrika açılımı
çerçevesinde yürütülen çalışmalara 2012
yılında da devam edilmiştir. Özellikle,
Başbakanımız Sayın Recep Tayyip
Erdoğan’ın Somali’ye yaptığı ziyaret ile
ivme kazanan yardım operasyonu tüm
dünyada büyük yankılar uyandırmıştır.
Bu kapsamda öncelikli olarak acil insani
yardım malzemelerinin ihtiyaç sahibi
halka ulaştırılması hedeflenmiştir. Bunun
yanında Somali’nin karşı karşıya bulunduğu
sorunlara kalıcı çözümler bulunması
yönünde, orta ve uzun vadeli birçok projeler
hayata geçirilmektedir.
2012 yılında En Az Gelişmiş Ülkelere
(EAGÜ) yönelik yardımlar da artarak devam
etmiştir. Ülkemizce 2011 yılında ev sahipliği
yapılan BM EAGÜ IV. Konferansı’nda 20112020 dönemi için EAGÜ’lerin ekonomik
ve sosyal durumlarının iyileştirilmesine
yönelik ilke ve tavsiyeleri içeren ve
EAGÜ’lere yönelik küresel kalkınma
perspektiflerini belirleyen “İstanbul Eylem
Programı” kabul edilmiştir. Başkanlığımız
da bu sürece uyguladığı somut projeler
yoluyla destek vermektedir.
26
Bu kapsamda Sahra Altı Afrika ülkelerinde
birçok proje hayata geçirilmektedir.
Ancak, önümüzdeki dönemde kapsamlı
bir çalışmada ele alınması planlanan
söz konusu projelere bu raporda yer
verilememiştir.
Küresel sorunların ancak küresel
işbirlikleri ile çözülebileceği artık dünya
kamuoyunca da kabul edilen bir gerçektir.
Türk dış politikasının temel ilkelerinden
birisi olan uluslararası işbirliği uyarınca
TİKA da birçok uluslararası kuruluşla
işbirliği yapmaktadır. Bu kapsamda,
Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, OECD
ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi çeşitli
uluslararası kuruluşlarla işbirliğinde
projeler yürütülmektedir.
TİKA Faaliyet Raporunda, her geçen yıl
artan bir ivmeyle gerçekleştirilen kalkınma
yardımları faaliyetlerinin zirve yaptığı 2012
yılında gerçekleştirilen projeler ayrıntılı
olarak ele alınmaktadır. Rapor toplam 7
bölümden oluşmaktadır. İlk 4 bölümde
ülkesel projeler incelenmektedir. 5, 6 ve
7. bölümlerde ise ulusal ve uluslararası
kuruluşlarla işbirliği projeleri ile katılım
gösterilen etkinlikler hakkında bilgi
verilmektedir.
27
28
1
Balkanlar ve
Doğu Avrupa
29
Arnavutluk
30
1. BALKANLAR VE DOĞU AVRUPA
Haxhi Sheh Shamia Lisesine Jeneratör ve
Regülatör Temini, Tiran’da Meslek Eğitim Merkezi
Kurulması, Tiran Merkez Polikliniğine Göz
Muayenehanesi Kurulması, Adalet Bakanlığı
Resmi Yayınlar Merkezinin Teknik Altyapısının
Yenilenmesi, Ergiri Yaşlılar Bakımevine Donanım
Desteği, Arnavut Telgraf Ajansına Destek,
Arnavutluk’ta Organik Tarıma Destek ve Organik
Tarım Laboratuvarı Kurulması, Denizcilik
Simülasyon Merkezi Kurulması
Sosyal Altyapılar ve Hizmetler
Eğitim
Haxhi Sheh Shamia Lisesine Jeneratör
ve Regülatör Temini
Arnavutluk’un İşkodra şehrinde bulunan
Haxhi Sheh Shamia Lisesinin kız ve erkek
öğrenci bölümlerindeki bina ve yurtlarda
elektrik kesintileri yaşanmaktaydı. Bu
nedenle eğitim süreci kesintiye uğramakta
ve okulda bulunan elektronik cihazlar zarar
görmekteydi. Bu sıkıntıların giderilmesine
yönelik olarak 21 Mayıs 2012 tarihinde
Başkanlığımız tarafından Haxhi Sheh
Shamia Lisesine 2 jeneratör, 2 regülatör
ve mazot deposu temin edilmiştir.
Söz konusu malzemelerin düzenli
bakımları yapıldığı takdirde en az 15 yıl
sorunsuz çalışabileceği öngörülmektedir.
Bu destek ile 977 öğrenci ve 96 personel
kapasitesine sahip lisenin fiziksel
altyapılarının iyileştirilmesine katkıda
bulunulmuştur.
31
Ergiri’de Hidrolik Sistemler Meslek
Edindirme Kursu
Arnavutluk Cumhuriyeti Çalışma,
Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar Bakanlığı
Meslek Edindirme ve İstihdamı Artırma
Dairesine bağlı olarak Ergiri şehrinde
faaliyet gösteren Kamu Meslek
Edindirme Bölge Merkezinde sanayinin
ihtiyaç duyduğu nitelikte ara eleman ve
kalifiye insan yetiştirilmesi için kurslar
düzenlenmektedir. Söz konusu kurslar
bölgede istihdamın artırılması ve işsizliğin
azaltılmasına katkı sağlamaktadır.
Arnavutluk Cumhuriyeti Çalışma, Sosyal
İşler ve Eşit Fırsatlar Bakanlığı Meslek
Edindirme ve İstihdamı Artırma Dairesi ile
işbirliğinde Kamu Meslek Edindirme Bölge
Merkezinin kapasitesini arttırmak üzere
hidrolik sistemler kursu açılmasına yönelik
bir proje geliştirilmiştir. 03 Temmuz
2012 tarihi itibari ile kurs faaliyetleri için
gereken tüm malzemeler Başkanlığımız
tarafından sağlanmıştır.
Arnavutluk İstatistik Enstitüsünün
verilerine göre Arnavutluk genelinde
işsizlik oranı 2011 yılı için %13,5’tir. Ergiri
şehri için ise söz konusu oran yaklaşık
%25’tir. Bu oranın küresel ekonomik
kriz nedeniyle artacağı düşünülmektedir.
Bu tür projelerin geliştirilmesi yoluyla
ülkede işsizliğin daha da artmasının önüne
geçilebilecektir.
32
Tiran’da Meslek Eğitim Merkezi
Kurulması
Tiran Belediyesinin talebi doğrultusunda
işsizliğin azaltılması ve yeni istihdam
alanları yaratılmasını sağlamak üzere
20 Ocak 2012 tarihi itibariyle bir Meslek
Eğitim Merkezi kurulmuştur. Merkez,
yoğun bir nüfusa sahip ve genel olarak
maddi imkânları kısıtlı ailelerin yaşadığı
Tiran’ın Laprak bölgesinde açılmıştır.
Merkezde özellikle üniversiteye gitme
imkânı elde edemeyen gençlere mesleki
beceriler kazandırılması mümkün
olacaktır.
Eğitimlerini başarıyla tamamlayan
kursiyerlerin ilerde belediyeye ait
tesislerde çalışmalarına yönelik fırsatlar
bulunmaktadır. Ayrıca yiyecek-içecek
yönetimi ve aşçılık kurslarında hazırlanan
yemeklerin bölgede yaşayan mağdur
ailelere, yaşlılara ve özürlülere her gün
ücretsiz olarak dağıtımı söz konusudur.
Bu şekilde merkez aynı zamanda sosyal
hizmet sunan bir konuma da sahiptir.
Aleksander Moisiu Üniversitesine
Bilgisayar Laboratuvarı
Dıraç kentinde 2006 yılında kurulan ve
bir devlet üniversitesi olan Aleksander
Moisiu Üniversitesinin Bilişim ve Teknoloji
Fakültesi son yıllarda en çok tercih edilen
bölümleri bünyesinde barındırmaktadır.
Bu bölümlerden mezun olan gençlerin iş
bulma imkânı daha fazladır. Ancak, sınırlı
maddi imkânlar ve yetersiz devlet desteği
üniversitenin eğitim standartlarının istenen
düzeye çıkmasını engellemektedir.
Sağlık
Tiran Merkez Polikliniğine Göz
Muayenehanesi Kurulması
Başkent Tiran’ın merkezinde bulunan ve
günde ortalama 700 hastaya poliklinik
hizmeti veren Tiran Merkez Polikliniği,
teknik altyapı yetersizliğinden dolayı
hastaların teşhis ve tedavilerinde
sorunlarla karşılaşmaktaydı. Poliklinikte
kullanılan cihazlar ihtiyaçları karşılamaktan
uzak ve oldukça eski durumda olduğundan
göz bozukluğu ve göz hastalıklarının doğru
teşhis ve tedavisi de yapılamamaktaydı.
Göz bozukluğu ve göz hastalıklarına ilişkin
donanım ihtiyacının giderilmesine yönelik
olarak Başkanlığımız tarafından destekte
bulunulmuştur. Donanım malzemeleri
23 Nisan 2012 tarihinde adı geçen
polikliniğe teslim edilmiştir.
Başkanlığımız tarafından eğitim
altyapılarının iyileştirilmesine katkıda
bulunmak üzere fakülte bünyesinde
son teknoloji ile çalışan bir bilgisayar
laboratuvarı açılmıştır. Bu kapsamda
ihtiyaç duyulan tüm malzemeler 27 Mart
2012 tarihinde üniversiteye hibe edilmiştir.
33
34
İdari ve Sivil Altyapılar
Burrel Belediyesine Tek Duraklı Hizmet
Merkezi
Arnavutluk’un Debre şehrine bağlı
Burrel Belediyesi, belediye hizmetlerinde
şeffaflığın arttırılması ile hizmetlerin adil,
verimli ve nitelikli bir yönetim anlayışı
çerçevesinde sunulmasına yönelik Tek
Duraklı Hizmet Merkezi kurulmasına
ilişkin Başkanlığımızdan destek talebinde
bulunmuştur. Ülkede, yerel yönetimlerin
hizmet kalitesinin artırılması Avrupa Birliği
ile bütünleşme süreci kapsamında önemli
bir gündem maddesi olarak görülmektedir.
Adalet Bakanlığı Resmi Yayınlar
Merkezinin Teknik Altyapısının
Yenilenmesi
Arnavutluk Adalet Bakanlığına bağlı Resmi
Yayınlar Merkezinin bilgisayar, sunucu
ve ofis malzemelerinin donanımları ve
yazılımları oldukça eski durumdaydı. Bu
kapsamda Başkanlığımız tarafından söz
konusu merkezin bilgisayar sunucularının
yenilenmesine yönelik bir proje
geliştirilmiştir.
Çalışmalar 25 Temmuz 2012 tarihinde
sonuçlandırılmıştır. Bu destek ile
Arnavutluk Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’ni
hazırlama ve internet ortamına aktarmadan
sorumlu olan Resmi Yayınlar Merkezine,
fiziki altyapılarının geliştirilmesi anlamında
önemli bir katkıda bulunulmuştur. Ayrıca
elektronik ortamda bulunan resmi yayın
arşivinin kaybedilmesi riski de ortadan
kaldırılmıştır.
Başkanlığımız tarafından talep uygun
bulunmuş olup, Tek Duraklı Hizmet
Merkezi kurulumu 18 Ekim 2012 tarihinde
tamamlanmıştır. İlk defa Tiran Belediyesi
bünyesinde uygulanan bu proje ile genel
olarak vatandaşlara daha hızlı ve verimli
hizmet sunulması ve Burrel halkına ve
Burrel Belediyesine kayıtlı 500 ticari
kuruluşun her türlü belediye hizmetine,
bilgi ve belgeye hızlı bir şekilde ve tek
bir kaynak üzerinden ulaşabilmesi
imkânı sağlanmıştır. Bu şekilde
yolsuzluk ve rüşvetin önüne geçilmesi de
hedeflenmektedir.
35
Diğer Sosyal Altyapılar
ve Hizmetler
Ergiri Yaşlılar Bakımevine Donanım
Desteği
Arnavutluk’un güneyinde 1974 yılından beri
hizmet veren ve ülkenin en büyük yaşlı
bakımevi olan Ergiri Yaşlılar Bakımevi,
maddi imkânsızlıklar nedeniyle uygun
barınma şartları sağlayamamaktaydı. Bu
kapsamda Ergiri Yaşlılar Bakımevinin
şartlarının iyileştirilmesine katkıda
bulunmak üzere Başkanlığımız tarafından
çeşitli sağlık ve tefrişat malzemesi
temininde bulunulmuştur. Hibe
malzemeleri, 06 Haziran 2012 tarihinde
yetkililere teslim edilmiştir. Bu destek ile
35’i erkek ve 20’si kadın olmak üzere 55
yaşlının barınma koşulları iyileştirilmiştir.
Zyber Hallulli Yetimhanesine Donanım
Desteği
Arnavutluk’ta açılan ilk yetimhanenin
kurucusu olan Zyber Hallulli adına 1960
yılında Tiran’da açılan Zyber Hallulli
Yetimhanesi, Arnavutluk Cumhuriyeti
Çalışma, Sosyal İşler ve Eşit Fırsatlar
Bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini
sürdürmektedir. Arnavutluk’taki 25
yetimhanenin en büyüğü olarak 6-15 yaş
grubundaki çocuklara barınma imkânı
sağlamaktadır.
Ayrıca Arnavutluk’un milli günleri ile dini
bayramlarda birçok üst düzey politikacı,
bürokrat ve diplomatın ziyaret ettiği
ve yetimlere yardım yaptığı önemli bir
kuruluştur.
İlgili bakanlık tarafından yetimhanenin fiziki
koşullarının iyileştirilmesine yönelik tadilat
çalışmaları yapılmıştır. Burada barınan
30 çocuğun kullanabileceği malzeme ve
donanım desteği ise Başkanlığımızca
sağlanmıştır.
36
Ekonomik Altyapılar ve Hizmetler
İletişim
Arnavut Telgraf Ajansına Destek
Arnavutluk’ta devlete bağlı tek ajans
olan Arnavut Telgraf Ajansı (ATSH) 1913
yılında kurulmuştur. Çalışmalarını bilginin
resmi kaynağı mottosuyla yürüten ATSH
bünyesinde 20 personel ile 70 gazeteci
çalışmaktadır.
Arnavutluk Devlet Radyo Televizyon
Kurumuna Ekipman
Arnavutluk Devlet Radyo ve Televizyon
Kurumu (ART), 1960 yılından bugüne
ülkenin tek devlet televizyonu olarak
yayın yapmaktadır. Ancak kuruma devlet
tarafından sağlanan bütçe ve yapılan
yatırımlar yetersizdir. Bundan dolayı teknik
koşullarını iyileştirmek için çeşitli donörler
ve kuruluşlardan destek almaktadır.
Ancak, şimdiye kadar yapılan yardımların
sınırlı kalmasından dolayı kurumda
pek çok eksiklik bulunmaktadır. Bu
kapsamda ART’ın Tiran’da bulunan merkez
stüdyolarında ihtiyaç duyulan teknik
donanım ve malzemeler 09 Ocak 2012
tarihinde Başkanlığımızca hibe edilmiştir.
Başkanlığımız tarafından ATSH’ye,
profesyonel çalışmaların yapılmasına
yönelik olarak elektronik redaksiyon
sisteminin kurulabilmesi için gerekli
teknik ekipman temin edilmiştir. Hibe
malzemeleri 28 Mart 2012 tarihinde
teslim edilmiştir. Proje sayesinde, ajansın
uluslararası partnerlik standartlarına
uygun bir kamu medyasına dönüştürülme
sürecine katlı sağlanmıştır.
37
Üretim Sektörleri
Tarım
17-20 Nisan 2012 tarihleri arasında
Tiran’da gerçekleştirilen toplantıya TİKA ve
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından
uzmanlar ile Ankara Üniversitesinden
akademisyenler katılmışlardır.
Arnavutluk Cumhuriyeti Tarım, Orman ve
Tüketici Koruma Bakanlığı ile Arnavutluk’ta
tarımsal kapasitenin geliştirilmesine
yönelik bir protokol imzalanmıştır. Bu
işbirliği zemininde Organik Tarıma
Destek Projesi geliştirilmiştir. Projenin
ilk aşamasında karşılıklı çalışma
ziyaretleri yapılmıştır. İkinci aşamada ise
organik tarım sektörünün ihtiyaçlarının
belirlenmesine yönelik bir toplantı
düzenlenmiştir.
Toplantıda Arnavut uzmanlara, Türkiye’deki
organik tarım faaliyetleri, mevzuat,
kontrol ve sertifikasyon kuruluşları,
organik tarım bilgi sistemi konuları
ile dünyadaki durum hakkında bilgi
verilmiştir. 2013 yılında da Tiran Ziraat
Üniversitesi bünyesinde bir Organik Tarım
Laboratuvarı kurulması planlanmaktadır.
Proje ile coğrafi ve iklimsel açıdan tarımsal
üretime elverişli olan Arnavutluk’un
organik tarım kapasitesinin geliştirilmesi
amaçlanmaktadır.
Arnavutluk’ta Organik Tarıma Destek
ve Organik Tarım Laboratuvarı
Kurulması
38
39
Balıkçılık
Sanayi
Uzun bir sahil şeridi yanında Balkanların
en büyük ve en derin göllerine sahip olan
Arnavutluk’ta su ürünleri potansiyelinin
oldukça yüksek olmasına karşın, bu sektör
ülke ekonomisinde önemli bir yere sahip
değildir.
Adriyatik Denizi ile İyon Denizi’ne kıyısı olan
ve oldukça uzun bir sahil şeridine sahip
olması nedeniyle diğer Balkan ülkelerine
göre avantajlı bir coğrafi konuma sahip
olan Arnavutluk, denizcilik sektörünün
ihtiyaç duyduğu yatırım eksikliğinden dolayı
coğrafi konumunun sunduğu imkânlardan
yeteri kadar faydalanamamaktadır. Bunda
denizcilik alanında verilen eğitimin eksik ve
yetersiz olmasının da rolü bulunmaktadır.
Arnavutluk’ta Balıkçılık Sektörünün
Geliştirilmesi
Arnavutluk’ta balıkçılığın geliştirilmesine
yönelik çabaların 1920’lerde başlamış
olmasına karşın su ürünlerine ilişkin
modern teknoloji ve yöntemlerin takip
edilememesi ve göllerde kireçle gübreleme
gibi bakım işlerinin yapılamamasından
dolayı sektörde verimlilik sağlanamamıştır.
Dıraç şehrinde bulunan Balıkçılık ve Su
Ürünleri Araştırma Merkezi 1961 yılında
kurulmuş ve 2007 yılından itibaren
Tiran Ziraat Üniversitesi Tarım ve Çevre
Fakültesi Su Ürünleri Bölümü bünyesinde
faaliyet göstermeye başlamıştır. Su
Ürünleri Bölümünde 80 lisans öğrencisi,
20 yüksek lisans öğrencisi ve 10 doktora
öğrencisi eğitim görmektedir. Arnavutluk’ta
balıkçılık ve su ürünleri alanında en iyi
eğitimi sunan bölümde deney ve araştırma
yapma imkânı bulunmaktadır.
Başkanlığımız tarafından sürdürülebilir su
ürünleri yetiştiriciliğinin geliştirilmesi ve
sektörde verimliliğin artırılmasına katkı
sağlamak üzere bölüm bünyesinde
Hidrokimya Laboratuvarı kurulmasına
yönelik bir proje geliştirilmiştir.
Laboratuvarın kurulması için gereken
malzemeler 05 Kasım 2012 tarihinde hibe
edilmiştir. Bu destek ile hidrokimyasal
tahlillerin doğru ve güvenilir bir şekilde
yapılması mümkün olacaktır.
40
Denizcilik Simülasyon Merkezi
Kurulması
Bu kapsamda Vlora şehrinde bulunan
bir devlet üniversitesi olan İsmail Kemali
Üniversitesi Bilim ve Mühendislik Fakültesi
Mekanik ve Deniz Mühendisliği Bölümünde
okuyan öğrencilerin teorik dersler yanında
pratik yapmalarını teminen bir simülasyon
merkezine ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiş
ve bu ihtiyacın giderilmesine yönelik bir
proje geliştirilmiştir. Proje 07 Aralık 2012
tarihinde tamamlanmıştır.
İsmail Kemali Üniversitesi bünyesinde
bulunan toplam 4 fakültede 8.000 öğrenci
eğitim görmektedir. Mekanik ve Deniz
Mühendisliği Bölümü üniversitenin
en önemli bölümlerinden birisidir.
Başkanlığımız tarafından hayata geçirilen
proje ile ülkenin denizcilik alanındaki
potansiyelini gerçekleştirebilmesinde en
önemli faktör olan nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine katkı sağlanacaktır.
Turizm
Tiran Nene Tereza Havalimanı’nda
Turizm Tanıtım ve Danışma Ofısi
Kurulması
Arnavutluk’ta turizmin geliştirilmesine
yönelik muhtemel işbirliği alanlarını
belirlemek amacıyla Arnavutluk Turizm
ve Kültür Bakanı ile yapılan görüşmede,
uluslararası alanda bir turizm imajı
oluşturulması başta olmak üzere ulusal
turizm kalkınma planı hazırlanması
konusunda ülkemizin sahip olduğu
tecrübelerden faydalanmak istedikleri
belirtilmiştir. Ayrıca ülkede turistlere
yönelik tanıtım ve yönlendirme hizmeti
veren devlete ait bir turizm tanıtım ve
danışma ofisine de ihtiyaç duyulduğu tespit
edilmiştir. Bu kapsamda, Başkanlığımız
tarafından öncelikli olarak Tiran
Uluslararası Havalimanı’nda Arnavutluk
Cumhuriyeti Turizm ve Kültür Bakanlığına
bağlı olarak çalışacak Turizm Tanıtım ve
Danışma Ofisi kurulmasına yönelik bir
proje geliştirilmiştir.
Ofisin kurulumu 20 Temmuz 2012 tarihi
itibari ile tamamlanmış olup burada
çalıştırılmak üzere adı geçen bakanlıktan
bir memur atanmıştır. Ofis, interaktif
dokunmatik ekranların ve tanıtım amaçlı
LCD ekranların monte edildiği yan paneller
ile tavan ve zeminden oluşan bir kabin
şeklinde tasarlanmıştır.
Burada turistlere, ülkedeki turistik yerler,
müzeler, ulaşım olanakları, konaklama
tesisleri ve restoranlar hakkında bilgi
verilmektedir. Turizm Bakanlığının
hazırlamış olduğu broşür ve diğer tanıtım
materyalleri de ofiste ücretsiz olarak
dağıtılmaktadır.
Mülteciler
İçisleri Bakanlığı Ulusal Mülteci
Merkezinde Barınma Koşullarının
İyileştirilmesi
1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne
Dair Cenevre Sözleşmesi ve 1967 tarihli
Mültecilerin Hukuki Statüsüne Dair
Protokol ve diğer uluslararası belgeler
kapsamında ev sahibi devlet tarafından
mülteciler için uygun fiziki şartların
sunulması gerekmektedir. Ancak daha
önce askeri garnizon olarak kullanılan
binalarda faaliyet gösteren Arnavutluk
Ulusal Mülteci Merkezi, mültecilere
uygun şartlar altında hizmet vermek için
yeterli altyapıya sahip değildi. Bu durum
Arnavutluk’un uluslararası alanda itibarını
zedelemekteydi.
Bu kapsamda, Arnavutluk Cumhuriyeti
İçişleri Bakanlığı Vatandaşlık ve Mülteciler
Genel Müdürlüğü ve Mülteciler Ulusal
Komisyonu ile işbirliğinde bahse konu
merkezin ihtiyaçlarının karşılanması
suretiyle buradaki barınma koşulları
iyileştirilmiştir. Böylece mültecilerin
uluslararası anlaşmalardan doğan
haklarından faydalanmaları için gerekli
fiziksel şartlar oluşturulmuştur.
Böyle bir turizm ofisinin açılması ülkenin
turizm imajını güçlendirecek şekilde
tanıtım hususunda önemli bir boşluğu
doldurmuştur.
41
42
ARNAVUTLUK 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
9,79
5,05
17,42
29,90 27,36
10,49
EĞİTİM
SAĞLIK
İDARİ VE SİVİL ALTYAPILAR
DİĞER SOSYAL ALTYAPI VE HİZMET
EKONOMİK ALTYAPI VE HİZMETLER
ÜRETİM
0,75
1,20
1,25
1,04
1,45
ARNAVUTLUK YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
43
Bosna-Hersek
44
Ocak Kreşi Tadilatı ve Donanımı, Reşat Kadiç
İlkokulu Tadilatı, Haciçi Belediyesi Sağlık Ocağı
ve Çevre Düzenlemesi Projesi, Yayçe Belediyesi
Vlasinje Nahiyesi’nde 1.200 Kişiye İçme Suyu,
Balkanlarda Siber Güvenlik Konferansı, Mostar
Yetim Gülümsemesi Derneği İle İşbirliği, Srebrenica
Sanat Galerisi ve Müzesi Tadilatı, Tuzla Kantonu
Radyo Televizyon Kurumuna Teknik Yardım
Desteği, Tarihi Yığma Yapıların Sismik Durumunun
Belirlenmesi Eğitimi
Eğitim
Ocak Kreşi Tadilatı ve Donanımı
1992-1995 yılları arasında gerçekleşen
savaş sırasında yurtlarını terk etmek
zorunda kalan Ocaklı Boşnaklar geri
döndükten sonra sosyal hayatlarının
merkezinde bulunan yapılarla ilgili
çalışmaları kendi imkânlarıyla
sürdürmektedirler. Bu sürece destek
olmak ve Bosna-Hersek’te eğitim
altyapısının geliştirilmesine katkı
sağlamak amacıyla Başkanlığımız
tarafından Ocak Kreşinin tadilat işlemleri
gerçekleştirilmiştir.
Bu çerçevede kreşin altyapı işleri olan;
merkezi ısıtma sistemi, elektrik, su ve
kanalizasyon işleri, seramik ve taş işleri,
asmalı tavan işleri ve marangozluk işleri
yapılmıştır. Bunun yanında yatak ve dolap
ile oyuncak gibi temel malzeme eksiklikleri
giderilmiştir. Proje 23 Nisan 2012 itibari
ile tamamlanmıştır. Bu destek ile 1-6 yaş
arasındaki yaklaşık 50 çocuğun okul öncesi
eğitim aldığı kreş modern bir ortama
kavuşturulmuştur.
45
5 Ekim İlköğretim Okulunun
Modernizasyonu
Her yıl düzenlenen fetih şenlikleri ile ünlü
Sanski Most şehrinde bulunan Sanski Most
5 Ekim İlköğretim Okuluna yönelik tadilat
ve donanım desteği içeren üç aşamalı bir
proje geliştirilmiştir. Proje aşamaları şu
şekildedir:
• 1968 yılında inşa edilen okul binası oldukça yıpranmış durumda olduğundan tadilat için ihtiyaç duyulan pencere ve kapıların değiştirilmesi;
• Okulun masa, sandalye ve dolap gibi
modern eğitim araç ve gereçleri ile donatılması;
• Bir multimedya sınıfı kurulabilmesi için diz üstü bilgisayar, projektör ve projektör
perdesini içeren donanım desteği verilmesi.
Proje 30 Aralık 2012 tarihinde
tamamlanmıştır. Bu destek ile iki şubeden
oluşan ve yaklaşık 870 öğrencinin eğitim
gördüğü Sanski Most 5 Ekim İlkokulu
modern bir eğitim kurumu haline
getirilmiştir.
Reşat Kadiç İlkokulu Tadilatı
Zenica- Doboj Kantonu dâhilinde yer alan
Kakanj, Saraybosna ve Zenica şehirleri
arasında yer almaktadır. Reşat Kadiç
Bölge İlköğretim Okulu Kakanj belediye
merkezine yaklaşık 20 km uzaklıkta yer
alan Bırnjic kasabasında bulunmaktadır.
Bölgedeki kamu binaları Yugoslavya
zamanından beri kamu yatırımlarından
yeterli ölçüde faydalanamamaktadır. Bu
kapsamda 386 öğrencisiyle bütün bölgeye
hizmet veren Reşat Kadiç İlköğretim
Okulu inşa edildiği 1967 yılından bu yana
çok az onarım görmüş olup, mevcut
durumuyla sağlıklı bir fiziksel altyapıdan
yoksundur. Başkanlığımızca, ısıtma
sistemi, kapı ve pencere doğramaları ve
kansere neden olacak maddeler içeren çatı
malzemelerinin değiştirilmesine yönelik
kapsamlı bir tadilata tabi tutulmuştur.
Projenin açılışı 28 Mayıs 2012 tarihinde
46
Kseljak Zabr’de 2 Okulun Tadilatı ve
Donanımı
Kiseljak Zabr, Bosna-Hersek Federasyonu
dâhilinde yer alan Orta Bosna Kantonu’na
bağlı, nüfusu tahminen 24.000 civarında
olan bir belediyedir. Nüfusunun yaklaşık
olarak %51’i Hırvatlardan ve %40’ı ise
Boşnak Müslümanlardan oluşmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Kiseljak Zabr’de
bulunan 2 okulun modernize edilmesine
yönelik 3 aşamalı bir proje geliştirilmiştir.
Buna göre proje şu aşamalardan
oluşmaktadır:
• Ek bir derslik için daha önce başlatılan çalışmaların tamamlanması;
• Okul ile anayolu bağlayan, çayın üzerinde
yer alan güvenli olmayan küçük ahşap
köprünün yenilenmesi;
• İnşa edilecek sınıfın eğitim araç ve
gereçleri ile donatılması. Bu çalışmaların
tamamlanmasını takiben 31 Mart 2012
tarihinde geniş katılımlı bir organizasyon
ile projenin açılışı gerçekleştirilmiştir.
Saraybosna Mekteplerinin
Modernizasyonu
Bosna-Hersek’te mektepler, kimliğin
yaşatılması açısından ülkenin en önemli
eğitim kurumları arasında yer almaktadır.
Bu kurumlarda okuyan öğrenciler,
haftanın belli günlerinde temel konularda
eğitim almakta ve Boşnak ananelerini
öğrenmektedir.
Bu açıdan savaş sonrası dönemde muhtelif
sıkıntılar yaşayan bu mekteplere yönelik
destekler, Boşnak toplumuna verilecek en
önemli sosyokültürel destekler arasında
yer almaktadır.
Bu görüşten hareket eden Başkanlığımız,
Saraybosna Müftülüğü ile işbirliğinde
toplam 327 mektepten 100 tanesinin
imkânlarını güçlendirmiştir.
Bu kapsamda her sınıfa bir bilgisayar
ve eğitsel malzeme ve ekipman alımı
gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde 23.500
öğrenciye ve hatta aileleri ile birlikte
düşünüldüğünde yaklaşık 100.000 kişilik
geniş bir kitleye ulaşılmıştır. Projenin
finali, Başbakan Yardımcımız Sayın
Bekir Bozdağ’ın katılımıyla 11 Mart 2012
tarihinde gerçekleştirilmiştir.
1995 yılında sona eren savaşın ardından,
28 Temmuz 1997’de kurulan ve yeniden
yapılanma sürecinden geçen Bihaç
Üniversitesi bünyesinde Biyoteknik,
Ekonomi, İslami Pedagoji, Pedagoji,
Hukuk Fakültesi ve Teknik Fakülte olmak
üzere toplam 6 fakülte ile Sağlık Meslek
Yüksekokulu bulunmaktadır. Üniversitede
bugüne kadar 4.935 öğrenci eğitim
görmüştür
47
Travnik Elçi İbrahim Paşa Medresesi
Kızlar Bölümünün İnşaatının
Tamamlanması
Medreseler Osmanlı eğitim mirasınının
günümüzdeki devamı olarak BosnaHersek’te varlığını sürdürmektedir. Ülke
genelinde faaliyet gösteren 6 medresede
lise düzeyinde eğitim verilmektedir.
Başarılı öğrencilerin eğitim gördüğü
bu okullardan mezun öğrenciler
üniversitelerin farklı bölümlerinde eğitim
hayatlarına devam edebilmektedirler.
Bunlardan biri olan ve 1705 tarihinde Vezir
Elçi İbrahim Paşa tarafından yaptırılan
Travnik Elçi İbrahim Paşa Medresesi
varlığını günümüze kadar sürdürmüş tarihi
bir eğitim kurumudur. Okul 1994 yılında
tekrar açılarak eğitim hayatına devam
etmiştir.
Yıllarca aşamalı olarak sürdürülen,
ancak kaynak yetersizliği nedeniyle
tamamlanamayan kız öğrencilere ait
binanın tadilat çalışmaları Başkanlığımızca
2012 yılında tamamlanmıştır. Projenin
açılış töreni Eylül 2012’de Başbakanımız
Sayın Recep Tayyip Erdoğan
tarafından video konferans yöntemiyle
Cemal Biyediç Üniversitesi Kampüs
Alanı Projesi
Mostar Cemal Biyediç Üniversitesi
11 Şubat 1977 yılında kurulmuş olup,
bünyesinde Bilgi Teknolojileri Bölümü
ile Ekonomi Fakültesi, İnşaat Fakültesi,
Makine Fakültesi, Eğitim Fakültesi,
48
Hukuk Fakültesi ve Ziraat Fakültesi
bulunmaktadır. Erciyes Üniversitesi
ile işbirliğinde Mostar Cemal Biyediç
Üniversitesinin bir kampüs alanına
sahip olmasına yönelik bir proje çizimi
desteklenmiştir.
Bu kapsamda, Erciyes Üniversitesinden
uzmanlar Bosna-Hersek’e teknik ziyaretler
gerçekleştirmiştir. Nisan 2012’de
gerçekleştirilen ziyaret ile kampüs alanının
projelendirmesi için gerekli mekâna
dair analizler yapılmış, Ağustos 2012’de
gerçekleştirilen ikinci teknik ziyaret
ile de, tamamlanan kampüs projesinin
yerinde sunumu ve Mostar Cemal Biyediç
Üniversitesine teslimi gerçekleştirilmiştir.
Bihaç Üniversitesine Mikrobiyoloji ve
Ahşap Ürünleri Analiz Laboratuvarı
Bihaç, Krajina bölgesi olarak adlandırılan
ve idari olarak Una-Sana Kantonu’nun
merkezi konumundaki ülkenin kuzeybatı
ucunda Hırvatistan sınırında yer alan
bir şehirdir. Nüfusunun tamamına yakın
kısmı Boşnaklardan oluşmaktadır. Gerek
Yugoslavya zamanında gerekse savaş
sonrası dönemde merkeze uzaklığından
dolayı kamu yatırımlarından yeterli ölçüde
faydalanamamıştır. Bu durum eğitim
sektörü için de geçerlidir.
Başkanlığımız tarafından bölgenin eğitim
altyapılarının geliştirilmesine katkıda
bulunmak amacıyla Bihaç Üniversitesi
Rektörlüğü ile işbirliğinde 2 proje hayata
geçirilmiştir.
Bunlar üniversitenin akademik gelişimi
ve bölgenin endüstriyel gelişimi açısından
dikkate değer projelerdir. Bu projelerden
ilki üniversiteye bağlı Sağlık Meslek
Yüksekokuluna mikrobiyoloji laboratuvarı
kurulması, diğeri de Teknik Fakülteye ağaç
ürünleri analiz laboratuvarı kurulmasıdır.
Bu iki proje 2012 yılı Haziran ayı sonu
itibariyle tamamlanmıştır.
Kitap Fuarının Desteklenmesi
Saraybosna şehir kültürü ve geleneğinde
istisnai bir öneme sahip Ramazan ayı
süresince Yeni İnisiyatifler Merkezi
tarafından organize edilen I. Ramazan
Kitap Festivali ile kitaba yönelik ilginin
arttırılması ve toplumsal dayanışma
ortamının pekiştirilmesiamaçlanmıştır.
İlk kez yapılan etkinlikte, halk, festivalin
olduğu alana konulan büyük bir kutuya
kitap bağışında bulunmuş ve bağışlanan
kitaplar Bosna-Hersek’te en çok ihtiyacı
olan kütüphaneye hibe
edilmiştir.
Festival süresince kitap sergileri ve diğer
faaliyetlerde kullanılan 13 adet stantlı çadır ise Başkanlığımız tarafından temin
edilmiştir. Kitap fuarını toplam 5.000 kişi
ziyaret etmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu ve I. Dünya
Savaşı Kongresi
16-20 Mayıs 2012 tarihleri arasında
Saraybosna’da Osmanlı İmparatorluğu
ve I. Dünya Savaşı başlıklı I. Dünya
Savaşı’nın neden ve sonuçlarını Osmanlı
İmparatorluğu’nun çöküş süreci ile birlikte
ele alan uluslararası akademik bir kongre
düzenlenmiştir.
Kongre Saraybosna Üniversitesinin ev
sahipliğinde gerçekleştirilmiştir. Kongreye
projenin ana yürütücüsü olarak Utah
Üniversitesi yanında Türk Tarih Kurumu
ve Yıldız Teknik Üniversitesi katkıda
bulunmuştur. Birçok saygın akademisyenin
katıldığı kongre sırasında uluslararası
sistem ve Avrupa’daki güç dengesi, Balkan
cephesi, Anadolu ve toplumsal hafıza,
Kafkaslar ve Arap eyaletleri gibi konular
ele alınmıştır. Başkanlığımız tarafından
kongreye 90 akademisyenin/uzmanın
katılımına destek olunmuştur.
49
Balkanlarda Sosyal Barışın İnşasında
Ahiliğin Rolü Konferansı
İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul
Ticaret Odası, Esnaf Derneği, Uluslararası
Saraybosna Üniversitesi, Uluslararası
Balkan Üniversitesi ve Başkanlığımız
işbirliğinde 19-22 Eylül 2012 tarihleri
arasında başkent Saraybosna’da Esnaf
Bayramı etkinlikleri gerçekleştirilmiştir.
Bu kapsamda Balkanlar’da unutulmaya
başlayan ahiliğin yeniden hatırlanması
ve kültürel hafızanın canlandırılmasına
katkıda bulunmak amacıyla Balkanlar’da
Sosyal Barışın İnşasında Ahiliğin Rolü
başlıklı bir konferans düzenlenmiştir.
Konferansın ardından tarihi Başçarşı’da
halkın katılımıyla ahi gelenekleri temsili
olarak sunularak geleneksel Şed kuşanma
töreni yapılmıştır.
Uluslararası Aile Konferansına Destek
Muhder Derneği tarafından düzenlenen
Uluslararası Aile Konferansı
Başkanlığımızın desteğiyle 11-14 Temmuz
2012 tarihleri arasında Uluslararası
Saraybosna Üniversitesinin ev sahipliğinde
Konferansın açılışına Başbakan
Yardımcımız Sayın Bekir Bozdağ katılarak
aile konusunda bir konuşma yapmıştır.
Konferansa ayrıca Türkiye’nin Bosna
50
Hersek Büyükelçisi ile TİKA Başkanı
Dr.Serdar Çam yanında kurumlarımızı
temsilen birçok katılımcı iştirak etmiştir.
Konferansın açılışı TRT Avaz ve TRT
Anadolu kanallarında canlı olarak
verilmiştir.
Konferans sırasında; günümüzde ailenin
güncel sorunları, din ve modernlik arasında
aile, medya ve aile, aile hekimliği, ailenin
geleceği, ailede din eğitimi, Osmanlı’da
aile, aile ve şiddet ve savaş sonrası Boşnak
ailesi konularında 45 bildiri sunulmuş ve
45 ayrı müzakereci tarafından tebliğler
tartışılmıştır. Ülkemizden 30 kişinin
konferansa katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
Saraybosna’da Yapılan 8. Mehmet Akif
Konferansına Destek
Mehmet Akif Ersoy Fikir ve Sanat Vakfınca
bu yıl sekizincisi düzenlenen Uluslararası
Mehmet Akif Ersoy Sempozyumu
18-28 Haziran 2012 tarihleri arasında
Uluslararası Saraybosna Üniversitesinde
yapılmıştır. Program sırasında Mehmet
Akif Ersoy, Aliya İzzetbegoviç ve Ayvaz Dede
filmlerinin gösterimi yapılmıştır. Mehmet
Akif Ersoy’un şiirleri Türkçe ve Boşnakça
okunmuştur. Sempozyum sırasında ayrıca
iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesine
katkısı olan aydınlara plaket verilmiştir.
Milli şairimizin eserlerinin Boşnakçaya
çevrilmesini sağlayan vakfın faaliyetlerini
teşvik ve Mehmet Akif Ersoy gibi önemli bir
değerimizin tanıtılmasına yönelik olarak
Başkanlığımız tarafından sempozyuma
destek verilmiştir. Bu kapsamda
sempozyuma Türkiye’den 26 kişinin katılımı
sağlanmıştır.
Sağlık
Su ve Sanitasyon
Saraybosna’dan 15 km uzaklıkta bulunan
Haciçi’de nitelikli sağlık hizmetleri
verilemediği için halk tedavi amacıyla uzak
yerlere gitmek zorunda kalmaktaydı. Bu
kapsamda Haciçi Belediyesi ile kardeş
şehir protokolü imzalayan Konya Meram
Belediyesi ve Başkanlığımız işbirliğinde
Haciçi’de bir sağlık ocağı inşa edilmiştir.
Ayrıca, çevre düzenlemesi yapılmış ve
donanım hibe edilmiştir. Bu çalışmaların
tamalanmasından sonra, Sağlık Ocağı,
Bosna- Hersek’ten ve ülkemizden geniş bir
katılımla 03 Ekim 2012 tarihinde hizmete
açılmıştır.
Yoğun bir biçimde savaşın izlerini taşıyan
tarihi Yayçe (Jajce) şehrinin Vlasinje
nahiyesinde yaşayan insanlar su temini
için uzak mesafelere gitmek zorunda
kalmaktaydı. Yayçe Belediye Başkanı
tarafından bu sorunun gündeme getirilmesi
üzerine bölgeye bir su şebekesi yapılmak
suretiyle suyun evlere taşınmasına
yönelik olarak Başkanlığımızca bir proje
geliştirilmiştir.
Haciçi Belediyesi Sağlık Ocağı ve
Çevre Düzenlemesi Projesi
Yayçe Belediyesi Vlasinje Nahiyesi’nde
1200 Kişiye İçme Suyu
Projenin açılışı Yayçe’nin merkezinde
inşa edilen çeşmeden ilk suyun akması
eşliğinde 15 Eylül 2012 tarihinde
Başbakanımız Sayın Recep Tayyip
Erdoğan tarafından video konferans
aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Proje ile
bölgede yaşayan 1.200 kişinin su ihtiyacı
karşılanmıştır.
51
52
Balkanlarda Siber Güvenlik
Konferansı
Bosna-Hersek Güvenlik Bakanlığı ve Bosna
Amerikan Üniversitesi işbirliği ile 13 Eylül
2012 tarihinde Saraybosna’da Balkanlarda
Güvenlik, Teknoloji ve Eğitim: Siber
Altyapılardaki Zorluklar başlığını taşıyan bir
konferansı gerçekleştirilmiştir.
Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi
Başkanı Bakir İzzetbegoviç himayesinde
gerçekleştirilen konferansa Sırbistan
Başbakanı İvica Tadiç ile İçişleri Bakanı
İvica Dadiç, Türkiye İçişleri Bakanı İdris
Naim Şahin, Bosna-Hersek Güvenlik
Bakanı Sadık Ahmetoviç, Hırvatistan İçişleri
Bakanı Ranko Ostuyiç, Karadağ İçişleri
Bakanı İvan Bravoyiç ve Makedonya İçişleri
Bakanı Gordana Yankulovska katılmıştır.
Konferansa Başkanlığımız tarafından
destek verilmiştir.
Visoko Belediyesi Yetkililerinin
Çalışma Ziyareti
Zlatni Ljiljan Derneğine Destek
Zlatni Ljiljan (Altın Zambaklar) Derneği,
2003 yılından bu yana üç ayrı kantonda
faaliyetlerde bulunmaktadır. 300’e yakın
üyeye sahiptir. Derneğin temel amacı
Bosna-Hersekli çocukların ve gençlerin
fiziksel ve psikolojik gelişmelerine katkıda
bulunmaktır. Bu kapsamda özellikle
spor alanında faaliyet göstermekte
ve dil kursları, eğitim ve kültür
alanında seminerler ve konferanslar
düzenlemektedir.
Spor kulübü aracılığıyla tekvando alanında
birçok ulusal ve uluslararası başarılara
imza atmıştır. Bunlar arasında BosnaHersek’e ilk defa olimpiyat sporlarında
Avrupa Şampiyonluğu’nu kazandırması,
kulüp olarak dokuz kez ardarda ülke
şampiyonu olması sayılabilir. Derneğin
tekvando takımını, Bosna-Hersek Tekvando
Milli Takımı Antrenörü ve Tekvando
Federasyonu Başkanı Ahmet Naci Dilek
çalıştırmaktadır.
Zlatni Ljiljan Derneğinin başarılı
çalışmalarının devam ettirilmesi için
Başkanlığımızca destekte bulunulmuştur.
Bu kapsamda eskimiş spor malzemelerinin
yenilenmesine yönelik olarak 100 tatami
puzzle, 20 pilates topu, 20 egzersiz minderi,
20 step tahtası ve 1 kum torbası ile sabit
vurma standı, float ayna ve televizyon hibe
edilmiştir.
Saraybosna’ya 25 km uzaklıktaki
Visoko Belediyesinin yöneticileri ekim
ayı içerisinde gerçekleştirilen belediye
seçimleri sonrasında Altındağ Belediyesi
ile kardeş belediye ilişkisi başlatmak ve
belediyecilik konusunda fikir ve tecrübe
teatisinde bulunmak üzere ülkemizi
ziyaret etmek istemiştir. Bu kapsamda
Visoko Belediye Başkanı Amra Babiç
başkanlığında 4 kişiden oluşan heyet
08-12 Aralık 2012 tarihleri arasında
Başkanlığımız desteğiyle ülkemize bir
çalışma ziyaretinde bulunmuştur.
53
54
ve Hizmetler
Mostar Yetim Gülümsemesi Derneği İle
İşbirliği
Neretva Nehri’nin kıyısında bulunan Mostar
şehri 1992-1995 yılları arasında devam
eden savaşa yakından tanık olmuştur.
Burada savaşın izleri halen devam etmekte
olup, savaş sırasında kamplarda tutulan ve
hayatını kaybeden ebeveynlerin çocukları
şu anda çok zor bir hayat sürdürmektedir.
Bu çocukların hayatlarını kolaylaştırmak
amacıyla birtakım sosyal çalışmalar
yapılmaktadır. Bosna-Hersekli babasız
çocukların sosyokültürel gelişimi ve eğitimi
ile ilgilenen Yetim Gülümsemesi Derneği
bunlar arasında yer almaktadır.
Başkanlığımız tarafından Yetim
Gülümsemesi Derneği aracılığıyla okul
çağına gelmiş 200 çocuk için eşofman
takımı, okul çantası, spor çantası ve spor
ayakkabısından oluşan bir destek paketi
hazırlamıştır. Malzeme hibesi 16 Ağustos
2012 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Görme Engelliler Kütüphanesine
Destek
Bosna-Hersek’te eğitsel ve kültürel
alanda faaliyet gösteren kütüphane ve
müze gibi kurumlar bütçe yetersizliği
nedeniyle kapanma noktasına gelmiştir.
Bundan dolayı Başkanlığımız tarafından
bu kurumların kapasitesinin arttırılmasına
yönelik destek kararı alınmıştır. Bu
kapsamda Bosna-Hersek Görme Engelliler
Kütüphanesi bünyesinde bulunan sesli
kitapların hazırlandığı 2 sağır oda için
gerekli teknik malzeme ve donanım
malzemesi 25 Nisan 2012 tarihi itibariyle
temin edilmiştir.
1972 yılında kurulan Bosna-Hersek Görme
Engelliler Kütüphanesi, Bosna-Hersek’te
bu alanda faaliyet gösteren tek kuruluştur.
1158 kişinin faydalandığı kütüphane; Bihaç,
Tuzla, Travnik, Zenica, Gorajde, Gradaçaç
ve Mostar’daki şubeleri aracılığıyla
faaliyetlerini yürütmekte ve 180 dakikalık
aylık sesli bir yayın da çıkarmaktadır.
Kütüphane hem ülke içinde hem de eski
Yugoslavya ülkeleri ile Türkiye, ABD, İsveç,
Finlandiya, Kanada, Almanya ve Avustralya
başta olmak üzere yurtdışında yaşayan
görme engelli Boşnaklara hizmet
vermektedir. 19.423 kalemden oluşan
kütüphane materyalleri ve kopyaları
posta yolu ile üyelere ücretsiz olarak
iletilmektedir.
55
Kültürel İşbirliği
Srebrenica Sanat Galerisi ve Müzesi
Tadilatı
Anma Kültürü Vatandaşlar Derneği, 2010
yılında Saraybosna’da açılmıştır. Kültür,
sanat ve eğitim alanlarında faaliyetlerde
bulunan dernek tarafından sergi, festival
ve konferanslar düzenlenmekte, fotoğraf
ve resim sergileri açılmakta ve film ve
tiyatro gösterileri organize edilmektedir.
Bunun yanında, insan haklarının korunması
ile demokrasi ve sivil toplumun gelişmesi
konularında çalışmalar yapılmaktadır.
Anma Kültürü Vatandaşlar Derneği
tarafından Saraybosna’da savaşta ölenlerin
anısını yaşatacak bir anma galerisinin
açılmasına yönelik bir proje geliştirilmiştir.
Galeri, eğitim, diyalog ve araştırma yeri
olarak savaşın nedenlerinin anlaşılması
ve çatışmaların önlenmesi misyonunu
yüklenmek üzere tasarlanmıştır. Bunun
yanında sanat galerisi ve müze özelliği
yanında birçok belge ve dokümana ev
sahipliği yapması açısından aynı zamanda
bir arşiv dokümantasyon merkezi olarak da
hizmet verecektir.
56
Bu amaçla Stari Grad Belediyesi tarafından
Anma Kültürü Vatandaşlar Derneğine
tahsis edilen Ferhadije Caddesi üzerinde
bulunan ve Srebrenica Sanat Galerisi ve
Müzesi olarak kullanılması planlanan
mekân Başkanlığımızca tadil edilmiştir.
Çalışmaların tamamlanmasından sonra
Başbakan Yardımcımız Sayın Bekir Bozdağ
ve beraberindeki heyetin katılımıyla 11
Temmuz 2012 tarihinde mekânın açılışı
yapılmıştır.
Hersek’te Osmanlı Mirası Konulu
Ressamlar Buluşması
Kültürel konularda yüz yılı aşkın bir
süredir faaliyet gösteren köklü bir sivil
toplum kuruluşu olan Preporod’a bağlı olarak çalışan Preporod Sanat Galerisi
ile işbirliğinde Ressamlar Buluşması
başlıklı bir etkinlik gerçekleştirilmiştir.
Türkiye, Azerbaycan, KKTC, İngiltere
ve Sırbistan’dan 20 kadar ressamın
katıldığı ve altı gün süren etkinlik 04-15
Haziran 2012 tarihleri arasında Hersek
bölgesinin Poçitel şehrinde düzenlenmiştir.
Başkanlığımız tarafından etkinliğe mekân
tahsisi ile boya ve çerçeve gibi muhtelif
malzeme desteğinde bulunulmuştur
Etkinlik kapsamında düzenlenen sergiyi
yüzlerce kişi ziyaret etmiştir.
Buluşmanın ana teması Hersek
bölgesindeki Osmanlı mirası olarak
belirlenmiştir. Mostar ve Stolac başta
olmak üzere derin bir şekilde Osmanlı
mirasının izlerini taşıyan şehirlerin
bulunduğu tarihi Hersek bölgesinde Blagaj
Tekkesi ve Poçitel Osmanlı-Türk köyü
gibi birçok önemli tarihi ve kültürel eser/
yer bulunmaktadır. Bu bakımdan bölge
koruma altına alınmış olup, aynı zamanda Hersek bölgesinin en önemli turistik
noktası durumundadır.
I. Uluslararası Kardeş Topluluklar
Buluşmasına Bosna’dan Katılıma
Destek
Başkanlığımız ve İliyaş Belediyesi
işbirliğinde Yozgat’ta 01-03 Kasım 2012
tarihleri arasında Uluslararası Kardeş
Topluluklar Buluşması isimli bir etkinlik
gerçekleştirilmiştir. Programa BosnaHersek halk oyunlarını/danslarını
sergilemek üzere 18 kişilik ekibin
katılımına Başkanlığımızca destek
olunmuştur. Program kapsamında ayrıca
Kırgızistan’ın Oş ve Bosna-Hersek’in
İliyaş şehirleri kardeş şehir protokolü
imzalamıştır.
57
58
59
İletişim
Tuzla Kantonu Radyo Televizyon
Kurumuna Teknik Yardım Desteği
Tuzla Kantonu Radyo Televizyonu bölgesel
nitelikli bir kamu yayın kurumu olarak
1993 yılında Bosna-Hersek’in kuzeydoğu
bölgesine yönelik yayınlar yapmak üzere
kurulmuştur. Zor şartlar altında kurulan
ve savaş sonrası dönemde hızla yeniden
yapılanan televizyon bu gün ülkenin en
önemli yayın organlarından biri haline
gelerek 500.000’in üzerinde bir takipçi
kitlesine ulaşmıştır.
Tuzla Kantonu Radyo Televizyonunun daha
kaliteli hizmet vermesi ve sayısal yayına
geçmesi amacıyla Başkanlığımızca 15
Eylül 2012 tarihinde teknik malzeme hibe
edilmiştir. Başbakanımız Recep Tayyip
Erdoğan’ın video konferans yöntemiyle
katıldığı törenle yeni yayın hayatına
başlamıştır. Bu destek ile önümüzdeki yıl
gerçekleşecek olan uydu yayını için teknik
altyapı da büyük ölçüde hazırlanmıştır.
Molla Mustafa Mecmuasının
Desteklenmesi
18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın
başlarında Saraybosna’da yaşayan Molla
Mustafa Başeski tarafından 1756-1804
yılları arasında Saraybosna’da yaşanan
olayların konu edildiği Rûznâme isimli
bir eser kaleme alınmıştır. Eser; 18.
yüzyıl Saraybosna tarihi, o dönemde
kullanılan yazı dili ve folkloru için önemli
bir kaynak eserdir. Ülkenin önde gelen
Türkologlarından olan Saraybosna
Üniversitesi Türkoloji Bölümü öğretim
üyesi Prof. Dr. Kerima Filan tarafından
60
“Saraybosnalı Molla Mustafa’nın
Mecmuası- 18. Yüzyıl Günlük Hayatına
Dair” ismiyle 2011 yılında tekrar
yayımlanmıştır. Dönemin en önemli ilim
adamlarından olan Molla Mustafa’nın eseri
Başkanlığımızın da ilgisini çekmiştir. Bu
kapsamda söz konusu eserin basımını
yapan Connectum Yayınevinden 200
adet satın alınarak, çeşitli üniversite
kütüphanelerine dağıtımı yapılmıştır.
Üretim Sektörleri
Tarım
Sunçica Kadın Tarım Üreticileri
Birliğine Destek
Sunçica Kadın Tarım Üreticileri Birliği,
Saraybosna’ya 5 saat uzaklıkta bulunan
Bosanski Petrovac kasabasında, çoğunluğu
eşlerini kaybetmiş ve orta yaşın üzerindeki
Boşnak ve Sırp kadınlar tarafından 2010
yılında kurulmuştur. Birlik, genel olarak
tarımsal üretimi arttırmayı, özel olarak
ise düzenli gelirden mahrum kadınlara
ekonomik ve sosyal destek sağlamayı
amaçlamaktadır.
Başkanlığımız tarafından bahse konu
birlik faaliyetlerini desteklemek üzere
kültür mantarı üretimine yönelik 1.000
adet tohumlanmış toprak temin edilmiştir.
İşsizlik oranının %40’ı geçtiği ve belli bir
yaşın üstündeki kadınların iş bulmakta
büyük zorluklar yaşadığı ülkede projenin
başarıyla hayata geçirilmesinin ardından
40 kadın ve ailesi doğrudan gelir imkanına
kavuşmuştur.
Çoklu Çakışan Sektörler
Tarihi Yığma Yapıların Sismik
Durumunun Belirlenmesi Eğitimi
Yıldız Teknik Üniversitesi Tarihi Mirası
Koruma ve Uygulama Araştırma
Merkezi (TA-MİR) işbirliğinde Cemal
Biyediç Üniversitesi İnşaat Mühendisliği
Fakültesine yönelik olarak üç yıllık bir
zamana yayılan bir eğitim programı
gerçekleştirilmiştir. Bunlardan ilki
20-24 Eylül 2010 tarihleri arasında
gerçekleştirilen Tarihi Yığma Yapıların
Onarımı ve Güçlendirme Yöntemleri konulu
eğitimdir. İkincisi 26-30 Eylül 2011 tarihleri
arasında gerçekleştirilen Yığma Kagir Yapı
Hasarları ve Hasar Teşhisleri konulu eğitim
programıdır. Eğitim programının üçüncü ve son ayağına
yönelik olanı ise 17-29 Eylül 2012 tarihleri
arasında Tarihi Yığma Yapıların Sismik
Risk Durumunun Belirlenmesi konusunda
gerçekleştirilmiştir. Program kapsamında
ayrıca Cemal Biyediç Üniversitesi İnşaat
Fakültesi malzeme laboratuvarında bir
alan çalışması yapılmıştır.
Proje kapsamında Yıldız Teknik
Üniversitesi TA-MİR öğretim elemanlarının
Başkanlığımız desteğiyle Bosna-Hersek’te
görevlendirilmeleri sağlanmıştır. Eğitim
programına, yaşları 25 ila 50 arasında
değişen mimar, inşaat mühendisi ve
arkeologlar katılmıştır. Eğitim sonunda,
Türkiye’nin Mostar Başkonsolosunun
katıldığı kapanış programı ile katılımcılara
sertifikaları verilmiştir.
61
62
BOSNA HERSEK 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
40,04
29,37
7,70
3,27
9,99
5,71
2,45
0,48
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
DİĞER ÇOKLU SEKTÖR
2008
2009
2010
2,60
1,34
1,70
2,10
6,54
BOSNA HERSEK YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2011
2012
63
Karadağ
64
Pçelitsa Anaokulunun Rehabilite Edilmesi, Byelo
Polye Fen Lisesi Spor Salonunun Onarımı, Plav
Devlet Hastanesine Diyaliz Merkezi, Ulusal
Kan Transfüzyon Merkezinin İyileştirilmesi,
Ulçin Bölgesine Kanalizasyon Sistemi, Konik
Karakolunun Fiziki Şartlarının İyileştirilmesi,
Balkan Sivil Toplum Kuruluşları Semineri, İnsan
Ticareti Mağdurları İçin Sığınma Evleri Projesine
Destek Verilmesi, Türkiye-Karadağ Dostluk Haftası
Düzenlenmesi, Ulçinli 88 Aileye Sera Örtüsü
Eğitim
Pçelitsa Anaokulunun
Rehabilite Edilmesi
250 öğrencisi bulunan anaokulunun
havalandırma sisteminin yetersiz kalması
dolayısıyla özellikle yaz aylarında 40 derece
civarında seyreden hava sıcaklığı eğitim
şartlarını zorlaştırmaktaydı.
Ayrıca kapı ve pencerelerin eski olması
nedeniyle güvenlik sorunu yaşanmaktaydı.
Pçelitsa Anaokulu Müdürlüğünün talebi
doğrultusunda bu sorunların giderilmesine
yönelik olarak 04 Aralık 2012 tarihinde
tamamlanan çalışmalar neticesinde
anaokulunun klima, kapı ve pencereleri
Başkanlığımızca yenilenmiştir.
Pçelitsa Anaokulu, Karadağ’ın başkenti
Podgoritsa’da bulunan Ljubica Popoviç
Eğitim Kurumuna bağlı olarak faaliyetlerini
sürdürmektedir.
65
66
Byelo Polye Fen Lisesi Spor Salonunun
Onarımı
Podgoritsa Mehmed Fatih Medresesine
Destek
Biyelo Polye’de faaliyet gösteren ve 700
öğrencisi bulunan Biyelo Polye Miloye
Dobraşinoviç Fen Lisesinin spor salonu
kullanılamaz hale geldiğinden üç yıl
önce Karadağ Milli Eğitim Bakanlığınca
kapatılmıştı. Bundan dolayı lisede
son üç yıldır beden eğitimi dersleri
yapılamamaktaydı.
1912 yılında Osmanlı’nın Balkanlardan
çekilişinin ardından kapatılan Mehmed
Fatih Medresesi, Başkanlığımız desteğiyle
2008 yılında yeniden eğitim hayatına
kazandırılmıştır. 180 öğrencinin yatılı
olarak eğitim gördüğü medreseye 2009
yılından beri Başkanlığımız desteği devam
etmektedir. Bu kapsamda 2012 yılında
da medresenin ısıtma giderleri ile 31
öğretmen, 5 idari personel ve 10 yardımcı
personelin istihdamı konusunda destek
olunmuştur. Ayrıca 15 Mayıs 2012 tarihinde
1 jeneratör temini gerçekleştirilmiş, bunun
yanında temizlik ve gıda malzemeleri temin
edilmiştir. Medresede kalan öğrenciler için
bir yurt binasının çizimi projesi de yine 2012
yılında Başkanlığımızca tamamlanmıştır. Okul yönetiminin talebi doğrultusunda
Başkanlığımızca spor salonu tadilata
tabi tutulmuş ve çalışmaların
tamamlanmasından sonra 08 Ekim 2012
tarihinde kullanıma açılmıştır. Karadağ’da
eğitim altyapılarının iyileştirilmesine
yönelik olarak gerçekleştirilen projenin
açılış törenine Karadağ Milli Eğitim Bakanı
Sreten Şkuletiç ile Türkiye’nin Podgoritsa
Büyükelçisi, Biyelo Polye Belediye
Başkanı, Miloye Dobroşinoviç Fen Lisesi
Müdürü, Koordinatörlüğümüz yetkilileri,
öğretmenler, öğrenciler ve çok sayıda
davetli katılmıştır.
Kız İmam Hatip Lisesi Binası Çizimi
Projesi
Karadağ İslam Birliği ve Horizonti Derneği
işbirliğinde Mehmet Fatih Medresesi
yakınında satın alınan bir arazi üzerinde
Kız İmam Hatip Lisesi yapımı konusunda
çalışmalar yürütülmektedir. Arsa alımı
Horizonti Derneği ve bina yapımı ise Kuveyt
Yardım Kuruluşu tarafından üstlenilmiştir.
Proje çizimi konusunda ise Başkanlığımız
desteği talep edilmiştir. Başkanlığımızca
uygun görülen proje 27 Aralık 2012
Tuzi Kazım Beg Öğrenci Yurduna
Destek
Osmanlı’nın Balkanlardan Çekilişinin
100. Yıldönümü Sempozyumu
Podgoritsa’nın Tuzi beldesinde 1908 yılında
Osmanlı Padişahı V. Mehmet tarafından
yaptırılan Kazım Beg Camisi hareminde
bulunan öğrenci yurdu yönetimi, yurtlarının
donanımı ve çevre düzenlemesinin
yapılması konusunda destek talebinde
bulunmuştur. Başkanlığımız tarafından
olumlu değerlendirilen talep kapsamında
hibe edilen donanım malzemeleri
şunlardır: Ekmek dolabı, dershane
kitaplığı, ayakkabılık, yazı tahtası, bilgisayar
masası ve sandalyesi, LCD televizyon,
yazıcı, fotokopi makinesi, bilgisayar ses
sistemi, tarayıcı, projektör ve perdesi,
klima, buzdolabı, çamaşır makinesi,
bulaşık makinesi, sebil, elektrikli süpürge,
elektrikli ve gazlı ocak ile diğer ihtiyaç
duyulan malzemeler. Hibe malzemeleri
04 Aralık 2012 tarihinde yurt yönetimine
teslim edilmiştir.
Balkan savaşlarının 100. yıldönümü
sebebiyle Dukljanska Bilim ve Sanat
Akademisi, Arnavutluk Bilim Akademisi,
Podgoritsa Büyükelçiliğimiz, Almanah
Yayınevi ve Karadağ-Türkiye Dostluk
Derneği ile işbirliğinde 12-15 Ekim
2012 tarihleri arasında “Osmanlının
Balkanlardan Çekilişinin 100. Yıldönümü:
Medeniyet mi İşgal mi? Bize Ne Bıraktılar?”
başlıklı uluslararası bir sempozyum
düzenlenmiştir.
Açılış töreninde Karadağ Cumhurbaşkanı
Filip Vujanoviç, Bilim Bakanı Prof. Dr.
Sanja Vlahoviç ve Dışişleri Bakanı Nebojsa
Kaluderoviç ile Türkiye’nin Karadağ
Büyükelçisi ve Dukljanska Bilim ve
Sanat Akademisi Başkanı katılarak birer
konuşma yapmışlardır.
Sempozyuma dünyanın çeşitli ülkelerinden
katılan 93 bilim adamı Osmanlı
İmparatorluğu’nun bölgeye getirdiği
ekonomik, sosyal ve kültürel değerler
kapsamında Osmanlı mirası, farklılıklar,
yaşam biçimi, giyim tarzı, mimarlık,
yemek kültürü, inançlar, sanat ve kültür
gibi konularda tebliğler sunmuşlardır.
Sempozyumda sunulan tebliğlerin basım
işleri de tamamlanmıştır.
67
Sağlık
Plav Devlet Hastanesine Diyaliz
Merkezi
Sancak bölgesinin Plav şehrinde diyaliz
merkezi bulunmadığı için hastalar 100
km uzaklıkta bulunan Berane Devlet
Hastanesine gitmek zorunda kalmaktaydı.
Ancak mevsim koşullarından dolayı
bölgede kış ayları çok sert geçmekte
ve yollarda yoğun kar ve buzlanma
yaşanmaktadır. Bundan dolayı özellikle
durumu ciddi olan hastalar nakil sırasında
büyük zorluklar yaşamakta ve ayrıca yol
güvenliği de bulunmamaktaydı.
Ulusal Kan Tranfüzyon Merkezinin
İyileştirilmesi
Podgoritsa’da bulunun Karadağ Ulusal Kan
Transfüzyon Merkezi Müdürlüğü tarafından
kullandıkları binanın tadilat gerektirdiği
bildirilmiştir. Bu kapsamda Başkanlığımız
tarafından ülkedeki sağlık altyapılarının
iyileştirilmesine katkıda bulunmak
amacıyla Ulusal Kan Transfüzyon
Merkezinin tadilatı yapılmış ve donanım
desteğinde bulunulmuştur.
Başkanlığımız tarafından Plav Devlet
Hastanesinin bu ihtiyacını karşılamak üzere
hastanenin hasta danışma merkezi olarak
kullanılan bölümü revize edilerek burası
diyaliz merkezine dönüştürülmüştür.
Projeye Plav Devlet Hastanesi, Gusinje
Vakfı, PGD Podgoritsa Firması ve Mimar
Rifat Alihodzic de katkıda bulunmuştur.
Bu destek ile Plav ve civarındaki yerleşim
yerlerinin sağlık alanında önemli bir
ihtiyacı karşılanmıştır. Bunun yanında
hastanede ihtiyaç duyulan acil hasta
asansörünün yapımı da yine 2012
yılı içinde Başkanlığımız desteğiyle
Projenin açılışı 10 Ekim 2012 tarihinde
yapılmıştır. Açılış törenine Karadağ Sağlık
Bakanı Prof. Dr. Miodrag Radunovic, Sağlık
Fonu Müdürü, Plav Sağlık Ocağı Müdürü,
New York Gusinje Vakfı Temsilcisi ile çok
sayıda davetli katılmıştır. Açılış programına
devlet televizyonu RTCG 1 ve diğer basın
kuruluşları geniş yer vermiştir.
68
Ulusal Kan Transfüzyon Merkezinin kan
ve kan ürünlerine olan ihtiyacı toplam 8
bölgeden karşılanmaktadır. Merkez, daha
önce altyapı yetersizliğinden dolayı hangi
bölgede ne kadar kan olduğu bilgisine
sahip değilken, bu proje ile Ulusal Kan
Transfüzyon Merkezi Kan Bankası olarak
hizmet vermeye başlamıştır.
Pleviya Devlet Hastanesi Cerrahi
Bölümlerine Enerji Ünitesi
Podgoritsa Sağlık Merkezine Ultrason
Cihazı
Plevlya Devlet Hastanesi, toplam 1.800
km2’lik bir alanda Plevlya ve Jablyak
Belediyelerinde yaşayan yaklaşık 40.000
kişiye sağlık hizmeti vermektedir.
Hastanede genel cerrahi, cerrahi ve
sterilizasyon, ortopedi ve travmatoloji,
üroloji ve anestezi bölümleri bulunmakta
olup, yılda 500’den fazla cerrahi
işlem gerçekleştirilmektedir. Hastane
Müdürlüğü tarafından Başkanlığımıza
iletilen talepte hastanede enerji ünitesi
olmadığı için hizmetlerinin aksadığı ve
bu durumdan dolayı hasta kayıplarının
yaşandığı bildirilmiştir. Başkanlığımız
tarafından talep olumlu değerlendirilmiş
ve hastanenin hayati önem taşıyan cerrahi
bölümlerine enerji ünitesi kurulumu 22
Ekim 2012 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.
Karadağ’da hastalar ilk önce sağlık
ocaklarına gitmekte, gerekli durumlarda
merkez hastanelere sevke tabi
tutulmaktadırlar. Bu kapsamda sağlık
ocaklarında günde yaklaşık 100 kişiye
hizmet verilmektedir. Ancak yeni
bağımsızlığına kavuşan genç bir ülke
olarak kaynaklar sektörel ihtiyaçları
karşılama konusunda sınırlı kalmaktadır.
Bundan dolayı Karadağ’ın sağlık
altyapıları zayıf durumdadır. Mesela sağlık
ocaklarının çok ciddi tıbbi donanıma ihtiyacı
bulunmaktadır.
Başkanlığımızca destek olunmaktadır. Bu
kapsamda Karadağ Emniyet Müdürlüğü
ile işbirliğinde yaklaşık 5.000 emniyet
personeline hizmet veren Podgoritsa Sağlık
Merkezi bünyesinde Başkanlığımızca bir
ultrason ünitesi kurulmuştur. Bu destek
Karadağ basın yayın organlarında geniş yer
bulmuştur.
Bu kapsamda Başkanlığımıza başvuran
Podgoritsa Sağlık Merkezi kendilerine
bağlı olarak faaliyet gösteren Tuzi, Stara
Varoş ve Konik Sağlık Ocaklarında bulunan
ultrason cihazlarının kullanılamayacak
derecede eskidiğini belirterek destek
talebinde bulunmuştur. Teşhis ve tedavi
konusunda ultrason cihazının taşıdığı
öneme istinaden sağlık merkezlerinin acil
ihtiyacı olan ultrason cihazı 11 Aralık 2012
tarihinde Başkanlığımızca temin edilmiştir.
69
Emniyet Müdürlüğü Sağlık Merkezine
Ultrason Ünitesi
Karadağ Hükümeti tarafından 2010 yılında,
2010-2013 dönemi için sağlık sisteminin
geliştirilmesine yönelik olarak bir
master planı hazırlamıştır. Plan hastane
optimizasyonunun sağlanması konusunda
muhtelif tedbirler içermektedir. Bu şekilde
sağlık sektöründe yeterli, adil, erişilebilir ve
kaliteli hizmet verilmesi amaçlanmaktadır.
Karadağ’da sağlık sektörünün
iyileştirilmesine yönelik bu çabalara
Başkanlığımızca destek olunmaktadır. Bu
kapsamda Karadağ Emniyet Müdürlüğü
ile işbirliğinde yaklaşık 5.000 emniyet
personeline hizmet veren Podgoritsa Sağlık
Merkezi bünyesinde Başkanlığımızca bir
ultrason ünitesi kurulmuştur. Bu destek
Karadağ basın yayın organlarında geniş yer
bulmuştur.
Moykovaç Boşko Dedejic Sağlık
Merkezine Mamografi Cihazı
Karadağ’da alüminyum madeninden
kaynaklandığı söylenen çok sayıda
kanser vakası görülmektedir. Ancak
ülkede Podgoritsa ve Biyelo Polye Devlet
Hastanesi dışında kanserin tanı ve
taramasında kullanılan mamografi cihazı
bulunmamaktadır. Bu durum hastalığın
zamanında teşhis edilmesini önleyerek
ölümler yaşanmasına neden olmaktadır.
70
Bu kapsamda Boşko Dedejic Sağlık
Merkezine Başkanlığımızca 28 Aralık 2012
tarihi itibariyle bir mamografi cihazı hibe
edilmiştir.
Karadağ’ın özel şartları yanında meme
kanserinin kadınlarda en sık görülen
kanser türü olduğu ve kansere bağlı
ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer
aldığı göz önünde bulundurulduğunda söz
konusu cihazın Moykovac kasabasında
yaşayan 3.255 kadın için hayati önem
taşıdığını söylemek mümkündür.
Kolaşin Sağlık Merkezine Kar Kızağı
(İlkyardım Kızağı)
Karadağ’ın kuzeyinde Kolaşin’den 40
km uzaklıkta bulunan Gornja Moraça
beldesinde yaklaşık 500 aileye hizmet veren
bir Sağlık Merkezi bulunmaktadır. Burada
haftanın üç günü 11 doktor ve 5 yardımcı
sağlık personeli görev yapmaktadır. Ancak
yoğun kış şartlarının yaşandığı bölgede
hastalara ulaşmak kolay olmamaktadır.
Bu kapsamda Kolaşin Belediye Başkanlığı
ile Kolaşin Sağlık Merkezi Müdürlüğünün
talebi doğrultusunda hasta nakillerinde
kullanılmak üzere bahse konu Sağlık
Merkezine 29 Kasım 2012 tarihinde bir kar
kızağı (ilkyardım kızağı) hibe edilmiştir.
Byelo Polye Bölge Sağlık Merkezinin
Tefrişatı
Karadağ’ın Sancak bölgesinde 68.000
nüfuslu Biyelo Polye şehrinin merkezinde
5.000 m2 alan üzerine inşa edilen Byelo
Polye Bölge Sağlık Merkezinin tüm
mobilyaları Başkanlığımız tarafından
yenilenmiştir. Sağlık Merkezi bünyesinde
Ruh Sağlığı Merkezi ve Gençler İçin
Danışmanlık Merkezi ile Radyoloji,
Mikrobiyoloji, Çocuk, Jinekoloji, Diş
Hekimliği ve Epidemoloji Bölümleri
bulunmakta olup, 60 uzman doktor görev
yapmaktadır.
Byelo Polye Bölge Sağlık Merkezinin
açılışı 25 Aralık 2012 tarihinde Karadağ
Başbakanı Milo Şukanoviç, Sağlık
Bakanı Miodrag Radunoviç, Biyelo Polye
Belediye Başkanı, Biyelo Polye Sağlık
Merkezi Müdürü ile çok sayıda misafirin
katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Başbakan
Milo Şukanoviç açılış töreninde yaptığı
konuşmada Bölge Sağlık Merkezinin
açılmasının Biyelo Polye halkının hayat
şartlarının yükseltilmesinde büyük bir
rol oynayacağını belirterek özellikle
kuzey bölgesinde yaşayan halkın sağlık
ihtiyaçlarını karşılayacak bir kapasiteye
sahip olduğunu söylemiştir.
71
Su ve Sanitasyon
Ulçin Bölgesine Kanalizasyon Sistemi
Ulçin şehri Adriyatik kıyısında iki
plajı ile Karadağ’ın önemli turizm
merkezlerinden birisi durumundadır.
Yaklaşık olarak 20.000 kişinin yaşadığı
Ulçin’de halkın büyük bir kısmı hayatını
turizm gelirleriyle sürdürmektedir. Öte
yandan deniz altında bulunan 1.200 metre
uzunluğundaki kanalizasyon borularının
tıkanması ve boruların bitim noktasında
difüzör olmaması nedeniyle deniz suyu
kirlenmekteydi. Bu durum bir taraftan
bölge halkının sağlığını tehdit ederken
diğer taraftan da bölge turizmini olumsuz
şekilde etkilemekteydi.
Bu sorunun giderilmesine yönelik olarak
Ulçin Belediyesi ile işbirliğinde hazırlanan
proje kapsamında deniz altından geçen atık
su kanalizasyon borularının tamiri
72
Başkanlığımızca gerçekleştirilmiştir.
Projeye merkezi hükümet de büyük
destek vermiştir.
Sistem 22 Ekim 2012 tarihinde çalışır
duruma gelmiştir. Bu şekilde Büyük
Plaj’dan Milena İskelesi’ne kadar uzanan
alanda kanalizasyonun denize deşarjı
engellenerek bulaşıcı hastalık ve salgın
riskinin önüne geçilmiş ve turizm kayıpları
engellenmiştir.
yapmak suretiyle ortak bir çalışma zemini
oluşturmaya çalışmışlardır.
Konik Karakolunun Fiziki Şartlarının
İyileştirilmesi
Karadağ’ın başkenti Podgoritsa’da bulunan
Konik Karakolu, TİKA Podgoritsa PKO’nun
yakınlarında bulunmakta olup bölgeyi
kontrol eder bir konuma sahiptir. Bosna
Savaşı sırasında Kosova’dan göç eden
Roman vatandaşları da yine bu bölgede
yaşamaktadır. Bu bakımdan bölgenin
güvenliği Konik Karakolu tarafından
sağlanmaktadır. Ancak 20 yıldır tadilatı
yapılmamış ve donanımı yenilenmemiş
olduğundan fiziki şartları oldukça kötü
durumdaydı. Bu kapsamda Başkanlığımız
tarafından Konik Karakolunun fiziki
şartlarının iyileştirilmesine yönelik olarak
bir proje geliştirilmiş, çalışmalar 21 Şubat
2012 tarihinde tamamlamıştır.
Balkan Sivil Toplum Kuruluşları
Semineri
Karadağ İslam Birliği ve Horizonti
Derneği işbirliğinde 21-24 Haziran 2012
tarihinde Plav şehri Gusinye kasabasında
Balkan Sivil Toplum Kuruluşları Semineri
düzenlenmiştir. Saraybosna, Piriştine,
Tiran, Üsküp ve Sırbistan’dan çeşitli
sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla
gerçekleştirilen seminerin açılışı Karadağ
İslam Birliği Başkanı tarafından yapılmıştır.
Programa katılan STK’lar faaliyetlerini
anlatmak ve aralarında tecrübe paylaşımı
ve Hizmetler
İnsan Ticareti Mağdurları İçin Sığınma
Evleri Projesine Destek Verilmesi
Karadağ genel olarak coğrafi şartları
ve özel olarak da kara ve deniz yolu
ulaşımı dolayısıyla insan kaçakçılığının
yoğun olduğu bir ülkedir. Bu kapsamda,
uluslararası anlaşmalardan doğan
yükümlülükler temelinde insan ticaretine
maruz kalanlar için rehabilitasyon
amaçlı geri gönderme merkezleri
oluşturulmaktadır. Bunlardan biri de
2004 yılında Karadağ Hükümeti tarafından
kurulan “İnsan Ticareti Mağdurları için
Sığınma Evi”dir. Burada 5 uzman personel
ile 24 saat hizmet verilmektedir. Sığınma
Evi, Podgoritsa’da çeşitli nedenlerle insan
ticareti yapan şebekelerden kurtarılan
başta fiziksel ve psikolojik şiddete maruz
kalmış küçük yaştaki çocuklar ile gençlerin
barındıkları ve rehabilite edildikleri bir
yerdir. Başkanlığımız tarafından buranın
25 Aralık 2012 tarihinde soba-klima gibi
ısıtma cihazları, fırın ve buzdolabı gibi
yemek hazırlama ve saklama malzemeleri
ile 3 adet televizyon hibe edilmiştir.
73
Ekonomik Altyapılar
ve Hizmetler
Türkiye - Karadağ Dostluk Haftası
Düzenlenmesi
Ankara Tekirdağ Kültür ve Yardımlaşma
Derneği ile Balkan Türkleri İnsan Hakları
Derneği tarafından 15-17 Mayıs 2012
tarihleri arasında Türkiye-Karadağ Dostluk
Haftası kapsamında bir dizi etkinlik
düzenlenmiştir.
Karadağ’ın başkenti Podgoritsa ile Biyelo
Polye şehirlerinde iki ülke arasında
tarihten gelen dostluk ve kardeşlik
ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik olarak
Başkanlığımız desteğiyle düzenlenen
etkinlikler panel ve dostluk kültür geceleri
olarak gerçekleştirilmiştir.
74
İletişim
İletişim Konusunda Karadağ’a Yönelik
Muhtelif Destekler
1- Karadağ’da Müslüman nüfus,
ülke nüfusunun yaklaşık %25’ini
oluşturmaktadır. Ancak ülkede
yaşayan bütün dini grupların radyo
istasyonu olmasına rağmen Karadağ
Müslüman toplumuna hitap eden bir
radyo bulunmamaktaydı. Bu ihtiyacın
giderilmesine yönelik olarak Karadağ
İslam Birliği Başkanı Rifat Feyziç,
kurulması planlanan FM radyo istasyonu
için Karadağ Frekans Kurumu tarafından
frekans tahsisi yapılacağını belirterek
Başkanlığımızdan destek talep etmiştir.
Bu kapsamda Başkanlığımızca radyonun
kurulabilmesine yönelik olarak malzeme
desteği sağlanmıştır. Ayrıca radyo
istasyonunda görev yapacak 6 personele
yönelik Süleyman Demirel Üniversitesi
Radyo-Televizyon Araştırma ve Uygulama
Merkezi tarafından 09-23 Eylül 2012
tarihleri arasında 14 gün süre ile bir
eğitim programı gerçekleştirilmiştir.
Üretim Sektörleri
İşbaşı eğitiminden oluşan ikinci
aşama eğitimleri ise 18-24 Ekim 2012
tarihleri arasında Tuzi beldesinde
gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalar
neticesinde 24 Ekim 2012 tarihinde Radyo
Fatih’in kurulum süreci tamamlanmıştır.
Radyo internet üzerinden yayınabaşlamış
olup, 2013 yılı başı itibariyle karasal yayına
da geçmeyi planlamaktadır. Canlı yayın
ağırlıklı olarak yayın yapacaktır. Bunun
yanında Radyo Fatih’in Podgoritsa ve
Sancak bölgesine yönelik yayın yapması
planlanmakta olup, yayınlarının ülke
geneline, hatta komşu ülkelere erişim
sağlayacağı düşünülmektedir. Bu destek
ile kültürel kimliğin korunmasına katkı
sağlanacaktır.
2- Karadağ İslam Birliği Başkanlığı,
Karadağ’daki İslam mimarisi ve İslami
kültüre dair bir çalışma olmadığından
bahisle bir belgesel film çekmek
istediklerini belirterek Başkanlığımızdan
destek talebinde bulunmuştur.
Başkanlığımızca uygun bulunan proje
kapsamında belgeselin montaj ve
seslendirme işlemleri de tamamlanmış
olup işin teslimi yapılmıştır.
Tarım
Ulçinli 88 Aileye Sera Örtüsü
Ulçin, Karadağ sahil şeridinin son
yerleşim yeri olup Arnavutluk sınırında
bulunmaktadır. Kasabanın nüfusu
19.921’dir. Nüfusun %83’ü Arnavut
ve Boşnaklardan oluşmaktadır.
Ulçin’in turistik ve tarımsal faaliyetler
dışında herhangi bir istihdam kaynağı
bulunmamaktadır. Kasabada yaşayan
toplam 1.727 aile geçimini tarımla
sağlamaktadır.
Ulçin Belediyesi, fırtınaların yaşandığı
ağır kış şartları nedeniyle birçok seranın
tahrip olduğunu ve büyük hasar oluştuğunu
belirterek maddi imkânları kısıtlı ailelere
yardım talebinde bulunmuştur. Bu
kapsamda 80.200 m2 sera örtüsü alınarak
15 Mayıs 2012 tarihinde ailelere dağıtımı
yapılmıştır. Projeden seraları zarar gören
88 aile faydalanmıştır.
3- Kuruluş amacı Karadağ’daki
Müslüman Boşnakların milli, dini ve
kültürel kimliklerini korumak ve çağdaş,
kültürel ürünlerini desteklemek olan
Almanah Dergisi, kültürlerarası diyalogun
geliştirilmesi ve Boşnak sanatı ve
edebiyatının resmi eğitim programları
ile bütünleştirilmesi konularına vurgu
yapmaktadır. Başkanlığımızca Almanah
Dergisinin 50’inci sayısından 2.000 adet
bastırılarak dergiye destek olunmuştur.
75
Karadağ Zeytin Yetiştiriciliği Eğitim
Programı
Başkanlığımız organizasyonunda İzmir
Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
uzmanlarınca Karadağlı zeytin üreticilerine
07-15 Mayıs 2012 tarihlerinde 1 hafta
süreyle eğitim verilmiştir. Söz konusu
eğitimler zeytincilik faaliyetlerinin en
yaygın olarak yapıldığı Ulçin bölgesinde
4 gün, Bar bölgesinde ise 3 gün olarak
76
Eğitimler kapsamında üreticiler; kaliteli
zeytin ve zeytinyağı eldesine yönelik zeytin
yetiştiriciliği, yeni zeytin plantasyonlarının
oluşturulması, hastalık ve zararlı
yönetimi, fidan üretimi, toprak işleme,
budama ve hasat yöntemleri konularında
bilgilendirilmiştir. Ayrıca bölgenin zeytin
üretim alanları ve zeytinyağı fabrikaları
gezilerek gerekli incelemeler yapılmış;
zeytin üreticileri ve fabrika sahipleri ile
gerçekleştirilen görüşmelerde zeytin
üretiminde karşılaşılan sorunlar ve
eksiklikler değerlendirilmiştir.
KARADAĞ 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
21,24 26,56
6,59
22,13 15,34
4,07
4,07
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
0,90
1,30
1,37
3,39
5,74
KARADAĞ YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
77
Kosova
78
Mehmet Akif İlköğretim Okulu Anasınıfının
Donanımı, Radeşa Köyüne Derslik ve Ofis,
Kosova’ya 5 Adet Tam Donanımlı Acil Yardım
Ambulansı, Kosova Meclisi Üyelerinin Türkiye
Ziyareti, Lef Nosi Zihinsel Engelli Çocuklar
Rehabilitasyon Merkezine Destek, Kent FM’e
Destek, Klon Anaç Parseli, Damızlık Parseli ve
Tam Bodur Elma Bahçesi Kurulması, Priştine
Belediyesi Şehir Planlama, İnşaat ve Çevre Koruma
Müdürlüğünün Bursa Ziyareti
Eğitim
Mehmet Akif İlköğretim Okulu
Anasınıfının Donanımı
Kosova’nın kuzeybatısında bulunan
Suşitsa, Milli Marşımızın şairi Mehmet Akif
Ersoy’un babasının doğduğu ve imamlık
yaptığı küçük bir köydür. Burada bulunan
Ndre Mjeda İlköğretim Okulunun ismi
2006 yılında Kosova Eğitim Bakanlığının
kararıyla Mehmet Akif İlköğretim Okulu
olarak değiştirilmiştir. Söz konusu okula
2007 yılında Başkanlığımız tarafından ek
kat inşa edilmiş, ayrıca okul bünyesinde bir
bilgisayar laboratuvarı kurulmuştur.
Bu kapsamda anasınıfının tefrişatı
Başkanlığımız tarafından üstlenilmiş
olup, tefriş malzemeleri şu kalemlerden
oluşmaktadır: LCD TV, elektrikli süpürge,
DVD oynatıcı, teyp, açık raflı dolap, yuvarlak
masa, tweety sandalye, ayıcık sandalye, ilk
yardım seti, halı ile muhtelif kırtasiye ve
oyun malzemeleri.
Okul yönetimi, 2012-2013 eğitim-öğretim
yılı itibariyle açmayı düşündükleri ana
sınıfının donanımı için yeterli bütçeye sahip
olmadıklarını bildirerek bir başka konuda
destek talebinde bulunmuşlardır.
79
Reçane Meto Bayraktari İlköğretim
Okuluna Ek Bina Yapımı
Reçane, Prizren Belediyesine bağlı 1.200
nüfuslu bir yerleşim yeridir. Reçane’nin
bulunduğu bölge Jupa bölgesi olarak
adlandırılmakta ve burada çoğunlukla
Boşnakların yaşadığı toplam 14 köy
bulunmaktadır. Bu köylerde yaşayan
öğrencilerin çoğu Reçane’de 1970
yılında inşa edilen Meto Bayraktari
İlköğretim Okulunda anadillerinde eğitim
görmekte olup, okulun öğrenci sayısı 300
civarındadır. Ancak her geçen yıl öğrenci
sayısında yaşanan artış nedeniyle okuldaki
mevcut derslik sayısı yetersiz kalmaktaydı.
Bu nedenle okulun ihtiyaç duyduğu ek
binanın inşaatının yapılabilmesi için
Başkanlığımızın desteği talep edilmiştir.
Bu kapsamda Başkanlığımızca Meto
Bayraktari Okuluna 2 kat ve bodrumdan
oluşan toplam 7 derslikli ek bina yapılması
işinin projelendirilmesi Başkanlığımızca
desteklenmiş olup, projenin 2013 yılında
tamamlanması planlanmaktadır.
Radeşa Köyüne Derslik ve Ofis
Kosova’nın güneyinde yer alan Dragaş
Belediyesine bağlı Radeşa köyünde
yaşayan Goralıların ihtiyaç duyduğu eğitsel
içerikli kursların daha sağlıklı bir ortamda
yapılabilmesini teminen derslik ve ofis
olarak kullanılacak mekânın onarımı
ve tefrişatı Başkanlığımız tarafından
yapılmıştır.
Proje kapsamında hibe edilen malzemeler
şu kalemlerden oluşmaktadır: Ders tahtası,
çalışma masası, öğretmen masası, sıra,
koltuk, misafir sandalyesi, kitaplık ve
bilgisayar.
Gilan Medresesi Donanımı ve Tefrişatı
2011 yılında Başkanlığımız desteği ile inşaa
edilen Gilan Medresesi, fiziki altyapısı
itibariyle son derece prestijli bir okul
80
olma özelliği taşımaktadır. Buna uygun
olarak binanın donanımı ve tefrişatı da
Başkanlığımızca yapılmıştır. Bu kapsamda
mobilya, bilgisayar ve ekipmanı ile
mutfak malzemeleri, halı ve perde temin
edilmiştir.
Prizren Üniversitesi Tadilatı ve Ek
Yapım İşi
Genç nüfus oranı son derece yüksek olan
Kosova’da eğitim fırsatlarını artırmaya
yönelik olarak 2010-2011 eğitim-öğretim
yılında Prizren Üniversitesi açılmıştır.
Üniversite yerleşkesi, Prizren İktisat
Meslek Lisesi ve Priştine Üniversitesi
Prizren Eğitim Fakültesi olarak kullanılan
bina ve alanların birleştirilmesiyle ortaya
çıkmıştır. Başkanlığımız da Kosova Eğitim,
Bilim ve Teknoloji Bakanlığının talebi
doğrultusunda Prizren Üniversitesinin
yapılanma sürecine destek olmaktadır.
Bu kapsamda yerleşke içinde mevcut
spor salonu ve kafeteryadan oluşan yapı
topluluğu, amfi ve idari hizmet birimlerine
dönüştürülmüştür. Üniversitede Arnavutça
ve Boşnakça eğitim verilmekte olup, Sınıf
Öğretmenliği, Fizik ve Kimya Bölümlerinde
eğitim dili ise Türkçedir.
81
Prizren ve Yakova Öğrenci Yurtlarının
Tefrişatı
Türkiye merkezli sivil toplum
kuruluşlarından birisi olan İstanbul
Uluslararası Yardımlaşma ve Kültür
Derneği, iki ülke arasındaki ilişkilerin
güçlendirilmesi amacıyla Kosova’nın
çeşitli şehirlerinde eğitim başta olmak
üzere sosyal ve kültürel alanlarda 12
yıldan bu yana aralıksız faaliyetlerini
sürdürmektedir. Bu bakımdan Türk ve
Kosova halkı arasındaki tarihsel, sosyal
ve kültürel bağların güçlenmesine önemli
katkılarda bulunmaktadır. Derneğin
çalışmalarını desteklemek üzere Prizren
ve Yakova’da bulunan öğrenci yurtlarının
mobilya ve elektronik malzeme ihtiyacı
Başkanlığımızca karşılanmıştır. Bahse
konu öğrenci yurtları 13 Ocak 2012 tarihi
itibari ile öğrencilerin kullanımı için hazır
hale getirilmiştir.
500 Öğrenciye Okul Gezisi
Meşhed-i Hüdavendigâr Derneği tarafından
Kosovalı öğrencilerin Osmanlı tarihi
hakkında bilgi edinmesine yönelik olarak
Başkanlığımız desteğiyle tarihi ve kültürel
içerikli bir okul gezisi düzenlenmiştir.
Program kapsamında Priştine, Prizren
ve Mitroviça şehrilerinden yaklaşık 500
öğrenci Sultan Murat Türbesi’ni ziyaret
etmiştir. Ziyaret sırasında öğrencilere
Tanıtım ve Kültür Evi personeli tarafından
bilgi verilmiştir. Öğrenciler ayrıca
Sultan Murat Türbesi ve Selamlığı ile
Adem Yaşari Kompleksi ve Ulpiana’daki
arkeolojik kazıları ziyaret etmiştir. Bu
kültürel programın önümüzdeki yıl 1.000
öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmesi
planlanmaktadır.
Kosova Ders Kitapları Üzerine
Araştırma
Kosova, 2008 yılında ilan edilen
bağımsızlığın ardından Avrupa Birliğine üye
olmayı ve Avrupa standartlarında yaşam
kalitesine ulaşmayı kendisine hedef olarak
belirlemiş durumdadır. Bundan dolayı
Avrupalılık bilinci ve Avrupalılık kimliğinin
ders kitaplarına yansıtılması konusuna
önem verilmektedir. Bu kapsamda
Kosova Eğitim, Bilim ve Teknoloji
Bakanlığı tarafından okul müfredatında
yer alan ders kitaplarının incelenmesine
yönelik olarak bir çalışma başlatılmıştır.
Başkanlığımızca da desteklenen proje
kapsamında “Kosova’daki Ders Kitapları
Üzerine Araştırma” konulu bir rapor
araştırmacı-yazar Olsi Yazeciu ve
Arnavut Dili ve Edebiyatı Öğretmeni İmer
Pantina tarafından hazırlanmıştır. Söz
konusu raporun Türkçeye çevrilmesi de
sağlanmıştır.
82
Dragaş Yüksek Okul Öğrencileri
Gezisine Araç Temini
Dragaş Belediyesi Eğitim Müdürlüğü
Boşnak Dili Eğitim Birimi tarafından
Dragaş Yüksekokulunda eğitim gören
öğrencilere yönelik olarak Arnavutluk ve
Makedonya’da bulunan Osmanlı eserlerinin
tanıtılması amacıyla düzenlenecek gezi için
ulaştırma konusunda Başkanlığımızdan
talep edilen destek olumlu bulunarak
yerine getirilmiştir.
Kosovalılar Neden Çanakkale’de Şehit
Düştü Konulu Etkinliğe Destek
10 Ağustos Sultan Murat Anma
Etkinlikleri
Kosova’nın güneyinde yer alan Dragaş
bölgesinde çoğunlukla Goralılar ve
Torbeşler yaşamaktadırlar. Slavcada
‘Gora’ veya ‘Goralı’, yukarı, dağlı, ulu
dağlı demektir. Gora yöresi ve köyleri,
Şar dağları üzerinde ve eteklerinde yer
almaktadır. ‘Şar’ ise şehirleri olan dağlar
demektir. Kaderlerine terk edilen yöre
halkı Osmanlı’dan sonraki son yüzyıl
içerisinde sürekli fakirlik, ekonomik
sıkıntılar, asimilasyon politikaları ve
göçle karşı karşıya kalmıştır. Dragaş
Belediyesinden 15 kilometre uzaklıkta
bulunan Brod ise Gora köylerinden biri
olmasının ötesinde Osmanlı döneminin
bölgedeki ünlü zanaat ve ticaret
merkezlerindendir. Bu köy de sürekli göç
yaşayan bir yer olmuştur.
Kosova’daki en önemli Osmanlı
eserlerinden biri olan Sultan I. Murat
Hüdavendigar Türbesi Priştine ile Mitrovica
yolunun 6. kilometresinde yer alan Mazgit
köyünde bulunmaktadır. Türbenin bakımı
2010 yılından beri Başkanlığımız tarafından
yapılmaktadır. Bundan sonra bu işin bir
sivil toplum kanalı ile yürütülmesinin
yerinde olacağı düşüncesiyle, Meşhedi
Hüdavendigar Derneği ile imzalanan
protokol kapsamında türbe ile
müştemilatının işletmesi üç yıllığına
derneğe devredilmiştir.
Çanakkale savaşı sırasında bu bölgeden
460 kişinin şehit düştüğü söylenmektedir.
Bu kapsamda, Dag Kültür ve Araştırma
Derneği ile işbirliğinde Dragaş Kültür
Evinde “Kosovalılar Neden Çanakkale’de
Şehit Düştü” konulu bir etkinlik
düzenlenmiş, 100 davetliye
Başkanlığımızca iaşe desteği
sağlanmıştır.
Sultan I. Murat Türbesi’nde her yıl I.
Kosova Meydan Savaşının yapıldığı 10
Ağustos tarihinde bir anma etkinliği
düzenlenmektedir. Bu yıl 700 kişinin
katılımıyla üçüncüsü gerçekleştirilen
etkinliğe; Kosova üst düzey yetkililerinin
yanı sıra Başbakan Yardımcımız Sayın
Bekir Bozdağ da katılmıştır.
83
Sağlık
Sağlık sektörü, Kosova hükümetinin
yatırım öncelikleri arasında yer almakta
olup, mevcut durumun iyileştirilmesine
yönelik olarak çalışmalar yapılmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Kosova Sağlık
Bakanlığının bu çabalarını desteklemek
amacıyla Kosova’nın çeşitli bölgelerindeki
hastanelerde kullanılmak üzere 5 adet tam
donanımlı acil yardım ambulansı alınmıştır.
Ambulansların Prizren İl Hastanesi,
Yakova Acil Hizmetler Birimi, Mitroviça
Acil Hizmetler Birimi, Gilan Acil Hizmetler
Birimi ve İpek Acil Hizmetler Birimi
tarafından kullanılması planlanmaktadır.
Ambulanslar, Başbakan Yardımcımız
Sayın Bekir Bozdağ’ın 10-12 Ağustos 2012
tarihleri arasında Kosova’ya yaptığı resmi
ziyaret sırasında Kosova Sağlık Bakanı
Ferid Agani’nin de katıldığı bir törenle
teslim edilmiştir.
16-21 Ocak tarihleri arasında Kosova
Meclisi İş, Sağlık ve Sosyal Refah
Komisyonu üyelerinden oluşan 9 kişilik
heyetin Türkiye ziyaretine Başkanlığımızca
destek sağlanmıştır. Kosova sağlık heyeti
üyeleri, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı, TBMM
Sağlık Komisyonu, Sosyal Güvenlik Kurumu
ve TİKA Başkanlığını ziyaret etmiştir.
Bunun yanında Kosova Meclisi Yasama
Komisyon üyelerinden oluşan 7 kişilik
heyet için 31 Ekim-04 Kasım 2012 tarihleri
arasında TBMM tarafından bir eğitim
programı düzenlenmiştir.
Kosova’ya 5 Adet Tam Donanımlı
Acil Yardım Ambulansı
84
Kosova Meclis Üyelerinin Türkiye
Ziyareti
Bu eğitim programı, Kosova’da hâlihazırda
Meclis İç Tüzüğü’nün yenilenmesine
yönelik olarak yürütülmekte olan
çalışmalara katkıda bulunacaktır.
Hâlihazırda Kosova Meclisi Sağlık
Komisyonu tarafından Sağlık Yasası
ve Sağlık Sigorta Yasası çıkarılmasına
yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
Karşılıklı ziyaretler ve eğitim programları
yoluyla devam etmekte olan yasama
çalışmalarına katkıda bulunmak önem
taşımaktadır. Bu şekilde sağlık sektöründe
iki ülkenin paralel yasal alt yapıya sahip
olması mümkün olacaktır. Bu da sağlık
sektöründe iki ülke arasında işbirliğini
kolaylaştıracak ve bunun sürdürülebilir
olmasına katkıda bulunacaktır. 1. BALKANLAR VE DOĞU AVRUPA
Kosova Yargı Enstitüsüne Yönelik
Eğitim Programı
Kosova Yargı Enstitüsü, Avrupa Güvenlik
ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) desteği ile 2000
yılında kurulmuştur. Enstitü, kuruluşundan
bu yana yargıç, yargıç adayı ve savcıların
işlerinde profesyonelleşmelerini sağlamaya
yönelik faaliyetlerde bulunmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Türkiye
Adalet Akademisi işbirliğinde adalet
ve hukuk alanında bilgi ve tecrübe
paylaşımı sağlanması amacıyla Kosova
Yargı Enstitüsü yöneticileri ve hâkim
adaylarından oluşan iki heyet için eğitim
programları düzenlenmesine destek
olmuştur. 25 kişiden oluşan birinci heyetin
eğitimi 09-15 Temmuz tarihlerinde, 29
kişiden oluşan ikinci heyetin eğitimi ise
15-21 Temmuz tarihleri arasında Ankara’da
Kosova Devlet Protokolü
Memurlarına Yönelik Eğitim Programı
1967 yılında eğitim merkezi olarak
kurulan Dışişleri Bakanlığı Diplomasi
Akademisi, Türk kariyer diplomatlarının
yanı sıra, Türkiye’nin yurtdışındaki
diplomatik temsilciliklerinde görev yapacak
diğer kamu personeline yönelik eğitim
programları da gerçekleştirmektedir.
Ayrıca, her yıl birçok ülkeden genç kariyer
diplomatlarına yönelik olarak çok kültürlü
bir ortamda diplomasi, uluslararası
ilişkiler, iktisat, bölgesel ve çok taraflı
sorunlar, müzakere teknikleri ve protokol
konularını içeren geniş bir yelpazede eğitim
programları düzenlenmektedir.
Akademi tarafından Kosova Dışişleri
Bakanlığından 11 protokol memuru için
Ankara’da 06-10 Mayıs tarihleri arasında
bir eğitim programı düzenlenmiştir.
Başkanlığımız desteğiyle düzenlenen
eğitim programı, Kosova’nın kurumsal
kapasitesinin arttırılması yanında Kosovalı
ve Türk meslektaşlar arasında görüş
alışverişine de katkıda bulunmuştur.
Kosova Genç İzciler Birliği Ofis
Donanımı
Kosova Genç İzciler Birliği, 2002 yılında
kurulmuş olup yaklaşık 150 üyeye sahiptir.
Birlik bünyesinde Arnavutlar, Türkler,
Boşnaklar ve Rumlar din, dil ve ırk ayrımı
olmaksızın birarada Kosova ve Kosova
dışında faaliyetlerde bulunmaktadır. Bu
durum Kosova Genç İzciler Birliğini aynı
zamanda çok kültürlü Prizren şehrinin bir
aynası durumuna getirmiştir.
Kosova Genç İzciler Birliğinin ofis donanımı
Başkanlığımız tarafından sağlanmıştır.
Bazı hibe malzemeleri şu kalemlerden
oluşmaktadır: Bilgisayar, LED monitör,
projeksiyon cihazı, yazıcı, tarayıcı, fotokopi
cihazı, dijital kamera ile masa, sehpa,
toplantı masası, raflı dolap, sandalye ve
50 m2 halıfleks. Ofisin açılışı 12 Aralık 2012
tarihinde gerçekleştirilmiştir.
85
İdea Sivil Toplum Kuruluşuna Donanım
Desteği
Prizren’de 2012 yılında kurulan İdea
Sivil Toplum Kuruluşu, lise ve üniversite
mezunlarına vizyon kazandırmanın yanı sıra
birarada yaşama anlayışını güçlendirmeyi
de hedeflemektedir. Bu bağlamda “ortak
fikirler için tartışma” sloganıyla hareket
ederek aktif bir genç nesil yetişmesine
katkı sağlamaya çalışmaktadır.
86
Başkanlığımız tarafından İdea Sivil Toplum
Kuruluşuna donanım desteği sağlanmıştır.
Hibe kalemleri şu malzemelerden
oluşmaktadır: Toplantı masası, L masa,
dolap, toplantı sandalyesi, kolçak sandalye,
koltuk, bilgisayar, Led monitör, kamera,
yazıcı-tarayıcı-fotokopi laserjet, projektör
ve projeksiyon perdesi, fotoğraf makinesi,
klima ile 120 m2’lik halıfleks.
ve Hizmetler
Lef Nosi Zihinsel Engelli Çocuklar
Rehabilitasyon Merkezine Destek
Kosova devleti tarafından yapılan kalkınma
planlarında eğitim sektörü önemli bir yer
tutmaktadır. Ancak sınırlı bütçe imkânları
nedeniyle bu alanda yeterli ölçüde yatırım
yapılamamaktadır. 1976 yılından beri
Kosova Cumhuriyeti Teknoloji, Bilim ve
Eğitim Bakanlığına bağlı ücretsiz olarak
hizmet veren Lef Nosi Zihinsel Engelli
Çocuklar Rehabilitasyon Merkezi de bu
durumdan olumsuz olarak etkilenmektedir.
Merkez, ülkedeki 4 zihinsel engelli
okulundan birisidir. Burada 27 personel
çalışmakta olup, 34’ü yatılı olmak
üzere toplam 89 engelli çocuk eğitim
görmektedir.
Merkez bünyesinde ayrıca bir mum atölyesi
kurulmuştur. Daha sonra mutfak ve mum
atölyesinin tefrişatı gerçekleştirilmiştir.
Tefrişat için sağlanan malzemeler şu
şekildedir: Sanayi tipi bulaşık makinesi,
hamur yoğurma makinesi, paslanmaz et
makinesi, tost makinesi, buzdolabı, fritöz,
ızgara, çalışma tezgâhı, lavabo, davlumbaz,
duvar rafı, sandalye, tekerlekli sandalye,
masa ve muhtelif mutfak malzemesi. Proje
kapsamında yürütülen çalışmalar Ekim
2012 itibariyle taamlanmıştır.
Birlik Derneği Folklor Ekibinin Bahar
Şenliklerine Katılımı
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
tarafından 15-17 Mayıs 2012 tarihleri
arasında düzenlenen Uluslararası Bahar
Şenlikleri’ne, Birlik Kültür, Sanat ve Spor
Derneğinden 20 kişilik folklor ekibinin
katılımı için Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır. Üç gün süren şenlik sırasında
halk oyunları ve dans gösterileri, söyleşiler,
spor müsabakaları, yarışmalar, turnuvalar,
film gösterimi ve konser gibi birçok etkinlik
Birlik Kültür, Sanat ve Spor Derneği, 1951
yılında Mitroviça’da kurulmuştur. Dernek
bünyesinde faaliyet gösteren folklor ekibi
Kosova’da ve Türkiye’de düzenlenen
organizasyonlara katılım göstermektedir.
Okul yönetiminin talebi üzerine okulun
onarımı/tadilatı Başkanlığımızca
yapılmıştır. Tadilat kapsamında, mutfak,
banyo ve tuvaletlerin bakımı yapılmış olup
elektrik ağı, su isale hattı ve kanalizasyon
sistemi yenilenmiştir.
87
Mamuşa Aşık Ferki Türk Kültür Sanat
Derneğine Folklor Kıyafeti Alımı
Kosova’nın güneybatısında yer alan
Mamuşa Belediyesi, Kosova’nın en genç
belediyelerinden biridir. Nüfusu 5.513
olup, Türk nüfusunun en yoğun olduğu
belediyelerden biridir. Mamuşa’da bulunan
Âşık Ferki Türk Kültür Sanat Derneği 1979
yılında kurulmuş ve yaklaşık 800 üyesi
ile günümüze dek faaliyetlerine aralıksız
devam etmiştir. Derneğin etkinliklerine
aktif olarak katılan 60’ın üzerinde üyesi
vardır.
Uğur Böcegi Çocuk Tiyatrosu tarafından
Bebelerin Hababam Sınıfı Harfleri
Öğreniyor isimli çocuk oyunu ve
yetişkinlere yönelik Çocuklara Vurmayın
adlı oyunlarının sahnelenmesi ile 25 kişilik
ekibin kostümleri, sahne, seslendirme,
afiş, broşür ve diğer bazı ihtiyaçları da
Başkanlığımızca karşılanmıştır.
Kosova Güreş Federasyonunun Balkan
Pehlivanlar Şampiyonasına Katılımı
Dernek bünyesinde Türk Halk Müziği
Grubu ile Folklor Ekibi bulunmakta olup,
Kosova’da ve Türkiye’de düzenlenen çok
sayıda festivale katılmaktadırlar. Derneğin
temsil kabiliyetini güçlendirmek amacıyla
10 adet bayan ve 10 adet erkek folklor
kıyafeti Başkanlığımızca temin edilmiştir.
Uğur Böceği çocuk Tiyatrosuna Destek
Uğur Böcegi Çocuk Tiyatrosu, Gerçek
Kültür Sanat ve Spor Derneği çatısı
altında 2007 yılında Priştine’de kurulmuş
olup, 2012 yılından itibaren faaliyetlerine
bağımsız olarak devam etmektedir. Tiyatro
oyuncuları 6-10 yaş arasındaki çocuklardan
oluşmaktadır. Tiyatro sayesinde Priştine’de
31 yıldan sonra Türkçe oyunlar sahneye
konulmaya başlanmıştır. 2011 yılının
Haziran ayına kadar toplam beş oyun
sahnelenmiştir.
88
29 Haziran–02 Temmuz tarihleri
arasında Bursa’da Balkan Pehlivanlar
Şampiyonası düzenlenmiştir. Kosova
Güreş Federasyonu Başkanı, şampiyonanın
uluslararası düzeyde yapılan bir müsabaka
olması nedeniyle kendileri için önem arz
ettiğini belirterek sporcuların müsabakaya
katılması hususunda Başkanlığımızdan
destek talebinde bulunmuştur. Bu
kapsamda Kosova’dan 8 kişilik heyetin
bahse konu şampiyonaya katılımı
Başkanlığımızca desteklenmiştir. Toplam
235 sporcunun katıldığı şampiyonada,
Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya ve
Romanya’dan güreşçiler yarışmıştır.
İletişim
Kent Fm’e Destek
Kosova’da yayın yapan toplam 84 adet
radyo istasyonu bulunmaktadır. Bunların
arasında 12 yıldır yayın hayatına devam
eden Kent FM büyük bir dinleyici kitlesine
sahiptir. Kent FM, Kosova’nın başkenti
Priştine’de 24 saat kesintisiz yayın
yapmakta olup, aynı zamanda Türkçe
yayın yapan tek radyo konumundadır. Türkiye’den de internet üzerinden
dinlenebilmekte ve TRT radyoları ile
programsal işbirliği yapmaktadır.
Radyonun ihtiyaç duyduğu teknik ekipman
Başkanlığımız tarafından temin edilmiştir.
Mesazhi.com Haber Sitesinin
Güçlendirilmesi
Başkanlığımız tarafından 2011 yılında
teknik imkânları iyileştirilen www.mesazhi.
com isimli elektronik haber sitesinin 2012
yılında da güçlendirilmesine yönelik destek
verilmiştir. Son yıllarda internet üzerinden
sunulan haberler, gazetecilik ve medya
sektörüne yeni bir boyut kazandırmıştır.
Kosova habercilik sektörü de bu gelişmeler
sonucu elektronik haber sitelerine önem
vererek kamuoyu tarafından ilgi çekmeyi
başarmıştır. www.mesazhi.com sitesi de
Kosova menşeli Arnavutça yayın yapan
elektronik haber sitelerinden biridir.
Söz konusu sitede bölgeye ilişkin
haberler yayınlanmaktadır.
Kosova Türk Araştırmacılar Derneği
İle İşbirliği
Kosova Türk Araştırmacılar Derneği, 2002
yılında Prizren’de kurulmuştur. Derneğin
kurucusu Raif Vırmiça, Kosova’da Osmanlı
Devletinin idari, siyasi ve kültürel yapısı ile
ilgili konularda birçok eser yayımlamıştır.
Söz konusu eserlerden biri olan Kosova’da
Osmanlı Mimari Eserleri adlı kitabın birinci
cildi Osmanlı Eserleri Dizisi kapsamında
3.000 adet olarak Kültür Bakanlığımızca
1999 yılında yayımlanmıştır. Daha sonra
eserin 3 cildinin 100’er adet olmak üzere
basımına Başkanlığımız tarafından destek
olunmuştur. Bunun yanında, Kosova
Türk Araştırmacılar Derneği tarafından
yürütülen faaliyetlerin görsel ve yazılı
arşivinin oluşturulması ve belgesel
haline getirilmesi için ihtiyaç duyulan
1 adet bilgisayar ve 1 adet profesyonel
fotoğraf makinesi de Başkanlığımızca hibe
edilmiştir.
89
Üretim Sektörleri
Tarım
Klon Araç Parseli, Damızlık Parseli ve
Tam Bodur Elma Bahçesi Kurulması
Başkanlığımız desteği ile Kosova Tarımsal
Kapasitenin Geliştirilmesi Programının
ikinci aşaması olarak hazırlanan “Klon
Anaç Parseli, Damızlık Parseli ve Tam
Bodur Elma Bahçesi Kurulması Projesi”
gerçekleştirilmiştir. Proje kapsamında
Priştine Üniversitesi Ziraat ve Veterinerlik
Fakültesine ait arazide 3 dekarlık klon anaç
parseli, 3 dekarlık kalem damızlık parseli
ve 2 dekarlık tam bodur elma bahçesi
kurulmuştur.
Manuşa Belediyesi Domates Festivaline
Destek
Kosova’nın güneyinde yer alan 5.000
nüfuslu Mamuşa, adem-i merkezi yönetim
anlayışı kapsamında 5 yıl önce başlatılan
bir pilot uygulama ile belediye statüsüne
dönüştürülmüştür. Bu süreci başarılı
bir şekilde yürüten Mamuşa Belediyesi,
Kosova’da 38 belediye arasından örnek
belediye seçilmeyi başarmıştır.
Mamuşa’da 2009 yılından bu yana
geleneksel olarak domates başta olmak
üzere yörede yetiştirilen tarımsal ürünlerin
tanıtımı amacıyla her yıl Domates Festivali
düzenlenmektedir.
90
Mamuşa Belediyesinin talebi
doğrultusunda 15 Ağustos 2012 tarihinde
dördüncüsü düzenlenen Domates
Festivali’ne Başkanlığımızca destek
olunmuştur. Destek kapsamında domates
sergi alanı ile sahne düzeni, ışıklandırma
ve seslendirme cihazları sağlanmıştır.
100 Kursiyere El Sanatları Kursu
Kosova’da kültür, din ve eğitim alanlarında
faaliyet gösteren ve merkezi Priştine’de
bulunan AKEA Kültür ve Eğitim Derneği
ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Meslek Edindirme Kursları işbirliğiyle
Priştine’de ebru, ahşap boyama ve takı
tasarımı kursları düzenlenmiştir. Toplam
3 ay süren kurslar için ihtiyaç duyulan
tüm malzemeler Başkanlığımızca
karşılanmıştır. Bahse konu kurslar Haziran
2012’de sona ermiş olup 100 kursiyere
sertifikaları verilmiştir.
91
Priştine Belediyesi Şehir
Planlama, İnşaat ve çevre Koruma
Müdürlüğünün Bursa Ziyareti
Sinan Paşa ve Fatih Camisi Çevre
Düzenlemesi ve Güvenlik Sistemi
Kurulması
Priştine Belediyesi Şehir Planlama,
İnşaat ve Çevre Koruma Müdürlüğünün
ana misyonu şehir planlaması ile ilgili
düzenlemeler yapmak, inşaat ruhsatı
vermek ve kültürel miras ile çevrenin
korunması alanlarında hizmet etmektir. Bu
çalışmalara destek olmak amacıyla bahse
konu müdürlüğün ilgili biriminden 9 kişilik
heyetin 19-25 Şubat 2012 tarihleri arasında
Bursa Belediyesine yaptıkları çalışma
ziyareti Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Prizren’de en önemli Osmanlı eserlerinden
biri olan Sinan Paşa Camisinin üç kubbeli
revakı (son cemaat yeri) bir bomba
patlaması sonucunda yıkılmış ve bu sırada
cami kitabesi yok olmuştur.
500.000’i aşkın nüfusuyla Kosova’nın en
büyük şehri olan başkent Priştine
günümüzde hızla artan şehirleşme sonucu
altyapı yetersizliği ve trafik gibi önemli
şehircilik sorunlarıyla karşı karşıyadır. Bu
açıdan Kosova’nın karşı karşıya kaldığı
bu sorunların çözümüne yönelik tecrübe
paylaşımı önem taşımaktadır.
92
Bu kapsamda söz konusu Cami
Başkanlığımızca restore edilerek 31
Temmuz 2011 tarihinde ibadete açılmıştır.
Priştine Fatih Camisine yönelik restorasyon
çalışmaları ise 04 Kasım 2010 tarihinde
tamamlanmıştır. 2012 yılında ise bu iki
caminin çevre düzenlemesi yapılmış ve
güvenlik sistemi kurulmuştur.
KOSOVA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
38,98
25,75
17,42
21,31
2,21
3,11
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
1,00
2,33
2,10
3,19
4,09
KOSOVA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
93
Makedonya
94
Makedonya Okullarına Donanım Desteği,
Gostivar Yukarı Banisa İlköğretim Okulu
İnşaatı ve Donanımı, Makedonyalı Öğrencilere
Eğitim Bursu, Gostivar Dr. Ferid Murat Devlet
Hastanesine Donanım Desteği, Kalkandelen
Asliye Mahkemesine Teknik Ekipman Desteği, Suç
Analiz Dairesi Tadilatı ve Tefrişatı, Milli Kurum
Türk Tiyatrosuna Ekipman Desteği, Metroloji
Bürosunun İnsan Kaynakları Kapasitesinin
Geliştirilmesi, Yeni Balkan Medya Grubuna Destek
Eğitim
Makedonya Okullarının Donanım
Desteği
Petrovets Belediyesi Çiftlik köyü, Demirkapı
Belediyesi Çelevez köyü, Karbintsi
Belediyesi Ocalı köyü ile Üsküp’e bağlı
Tsvetova ve Morane köyünde bulunan
okullara Başkanlığımızca donanım desteği
sağlanmıştır. Bu okullardan Çiftlik, Çelevez
ve Ocalı okulları Başkanlığımızca inşa
edilmiştir.
Tsvetova ve Morane köy okullarının ise
tadilatı yapılmıştır.
Bunun yanında, yukarıda adı geçen
okullara Başkanlığımız tarafından malzeme
hibe edilmiştir. Hibe malzemeleri şu
kalemlerden oluşmaktadır: 169 adet iki
kişilik sıra, 392 sandalye, 15 öğretmen
masası, 15 yazı tahtası ve dolap. Bu destek
ile 5 okuldaki yaklaşık 400 öğrencinin daha
iyi koşullarda eğitim almaları sağlanmıştır.
95
Gostivar Yukarı Banisa İlköğretim
Okulu İnşaatı ve donanımı
Türk Dünyası Belediyeler Birliği ile
işbirliğinde 81.000 nüfuslu Gostivar
Belediyesine bağlı 2.230 nüfuslu Yukarı
Banisa köyünde 260 öğrencinin eğitim
gördüğü Mustafa Kemal Atatürk İlköğretim
Okulu inşa edilmiştir. Toplam 3 katlı
okulda; 8 derslik, kütüphane, öğretmenler
odası, anasınıfı, toplantı salonu ile kız
ve erkek öğrenciler için tuvaletler yer
almaktadır. Bunun yanında, okulun ihtiyaç
duyduğu malzemeler de Başkanlığımızca
sağlanmıştır. Hibe edilen malzeme
kalemleri şunlardan oluşmaktadır: 120
sıra, 240 sandalye, 8 öğretmen masa ve
sandalyesi, 8 yazı tahtası ile anasınıfı için
de masa ve sandalye ile dolap ve büro
mobilyası.
Murat Labunişti İlköğretim Okulu
Mekan İyileştirme çalışması
Murat Labunişti İlköğretim Okulu, 63.376
nüfuslu Struga Belediyesi sınırlarında
Arnavut vatandaşların çoğunlukla yaşadığı
Labunişta bölgesinde yer almaktadır.
1.200 öğrencinin eğitim gördüğü okulun
eğitim dili Makedonca ve Arnavutçadır.
Başkanlığımız tarafından Murat
Labunişti İlköğretim Okulunun lavaboları
yenilenmiştir. Bu destek ile öğrenciler
hijyenik bir ortamda eğitim imkanına
kavuşmuştur.
96
Taşımalı Eğitim Projesi
Makedonya Türklerinin sayısı Türkiye’ye
yapılan göçler nedeniyle her geçen gün
azalmaktadır. Bunun yanında ülke çapında
dağınık halde yaşamalarından dolayı bazı
bölgelerde sınıf oluşturacak çoğunluğa
ulaşamamakta ve bundan dolayı çocuklar
diğer dillerde eğitim görmek zorunda
kalmaktadırlar. Bu kapsamda öğrenci ve
öğretmenlerin Türkçe eğitim veren okullara
taşınması amacıyla 2008 yılından beri
Taşımalı Eğitim Projesi yürütülmektedir. Proje 2012 yılında da desteklenmiş ve Eylül
2011-Haziran 2012 ile Eylül 2012-Haziran
2013 tarihleri arasında 6 farklı şehirde
9 aylık süre boyunca 208 öğrenci ve 9
öğretmene ulaşım desteği sağlanmıştır.
Bu destek ile kapanma tehlikesiyle karşı
karşıya olan bazı Türkçe sınıfları yeniden
canlandırılmıştır.
Yosip Broz Tito Lisesine Ekipman
Desteği
Başkent Üsküp’ün merkezinde bulunan
Yosip Broz Tito Lisesi Makedonca ve
Türkçe olmak üzere çift dilde eğitim
yapmaktadır. Başkanlığımızca Yosip
Broz Tito Lisesinin öğretmenler odası ile
kütüphanesinin tadilatı yapılmıştır. Ayrıca
okul kütüphanesi için raf ve öğretmenler
odası için masa, sandalye ve dolap
hibe edilmiştir. Bu destek ile burada
eğitim gören yaklaşık 1.200 öğrencinin
faydalandığı kütüphanenin çalışma
koşulları iyileştirilmiş ve öğretmenler ise
modern ve donanımlı bir dinlenme odasına
kavuşmuştur.
Bu kapsamda 2012 yılında 119 ilköğretim,
116 lise ve 212 üniversite öğrencisi
olmak üzere toplam 447 öğrenciye eğitim
bursu verilmiştir. Ekonomik sıkıntı çeken
ailelerin çocukları arasından seçilen
bursiyerler bu sayede eğitimlerini devam
ettirebilmektedirler. Öte yandan söz
konusu burslara olan talep artmakta olup,
2013 yılında da 600’ün üzerinde öğrenciye
burs sağlanması planlanmaktadır.
Makedonya Bilimler ve Sanatlar
Akademisi Tadilat ve Tefrişat Projesi
Üsküp’te 1967 yılında kurulan Makedonya
Bilimler ve Sanatlar Akademisi (MANU)
ülkenin en üst akademik kurumu olup,
bünyesinde tıp, sosyal bilimler, dil ve tarih,
fen ve edebiyat, teknoloji, bilişim, genetik
ve stratejik araştırma merkezleri yer
almaktadır.
Makedonyalı Öğrencilere Eğitim Bursu
Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları
Birliği (MATÜSİTEB) işbirliği ile 2008
yılından bu yana Makedonyalı öğrencilere
yönelik olarak Başkanlığımızca eğitim
bursu sağlanmaktadır.
Başkanlığımız tarafından MANU merkez
binasında bulunan çalışma ofisleri,
kütüphaneler ve konferans salonları 45
yıl sonra Başkanlığımızca yenilemiştir.
Bunun yanında ihtiyaç duyulan donanım
malzemeleri de yine Başkanlığımızca temin
edilmiştir. Bu destek ile binanın kullanım
açısından yapısal sıkıntıları giderilerek
nezih ve rahat bir çalışma ortamı
oluşturulmuştur.
97
Sağlık
Gostivar Dr. Ferid Murad Devlet
Hastanesine Donanım Desteği
Dr. Ferid Murat yaptığı çalışmalarla 1998
yılında Nobel Tıp ödülünü kazanmıştır.
İsminin verildiği ve 81.042 nüfusa sahip
Gostivar’da bulunan Dr. Ferid Murat Devlet
Hastanesine Başkanlığımızca üroloji tıbbi
cihaz seti sağlanmıştır. Bu destek ile bölge
halkının tedavi amacıyla Üsküp Merkez
Hastanesine gitmesine gerek kalmamıştır.
Projeden Gostivar şehri ve çevre köylerde
yaşayan toplam 130.000 bölge sakininin
faydalanacağı öngörülmektedir.
Zdunye Sağlık Ocağına Donanım
Desteği
Gostivar Belediyesine bağlı Zdunye köyünde
2011 yılında inşa edilen ancak gerekli
tıbbi malzemeler olmadığından hizmete
açılamayan Zdunye Köyü Sağlık Ocağına,
EKG cihazı, muayene yatağı, oksijen tüpü
ve tıbbi malzeme dolabı ile bilgisayar,
masa ve sandalye Başkanlığımızca temin
edilmiştir. Bu destek ile sağlık ocağının
hizmet vermeye başlaması mümkün hale
gelmiştir. Bu projeden beldede yaşayan
yaklaşık 5.000 kişinin yararlanması
beklenmektedir.
Rostuşa Sağlık Ocağına Donanım
Desteği
8.618 nüfuslu Mavrova ve Rostuşa
Belediyesine bağlı Rostuşa Sağlık Ocağı; 22
yatak kapasitesi ile Rostuşa, Mavrovi Anovi,
Skudrinye, Jirovnitsa, Trebişte, Vrbyane ve
Prisoynitsa yerleşim yerlerini kapsayacak
şekilde yılda yaklaşık 4.000 hastaya hizmet
vermektedir. Bununla birlikte bahse konu
sağlık ocağında ultrason cihazı olmadığı
için hastalara tanı koyma konusunda sıkıntı
98
yaşanmaktaydı. Bundan dolayı hastalar
Gostivar ve Debre’deki hastanelere gitmek
zorunda kalmaktaydı. Bu soruna çözüm
bulunması amacıyla Başkanlığımızca
Rostuşa Sağlık Ocağına ultrason cihazı
hibe edilmiştir. Hepatit A Virüsü Sağlık Bilgilendirme
Toplantıları
Doğu Makedonya’nın 28.244 nüfuslu
Radoviş Belediyesinde Hepatit A
virüsü (HAV) konusunda bilgilendirme
ve hastalıktan korunma konusunda
başkanlığımız desteğiyle bir kampanya
gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda şu
faaliyetler hayata geçirilmiştir;
• Belediyeye bağlı Topolnitsa, Koçali,
Alikoç, Pırnalı, Buçim ve Kılavuzlu
köylerinde Hepatit A sağlık bilgilendirme
toplantıları düzenlenmiştir.
• Bölgedeki köy muhtarlarına yönelik
olarak Radoviş’te bir bilgilendirme
toplantısı yapılmıştır.
• Köylerde yaşayan çocuklara ve
ebeveynlerine temizlik kuralları konusunda
bilgi verilmiş ve görsel ve eğitsel malzeme
dağıtılmıştır.
• Vasilevo ve Karbintsi belediyelerinde
broşür ve afiş dağıtılmıştır.
99
Kalkandelen Asliye Mahkemesine Teknik
Ekipman Desteği
Makedonya’nın kuzeybatısında bulunan 86.580
nüfuslu Kalkandelen’deki Asliye Mahkemesi’ne
kamera kayıt sistemi, dijital fotoğraf makinesi,
projeksiyon cihazı, 26 adet bilgisayar, LCD TV ve
yazıcı hibe edilmiştir. Sağlanan teknik ekipman
desteği ile hizmet kalitesinin arttırılarak
yürütülen davaların daha kısa sürede çözüme
kavuşturulması mümkün hale gelmiştir.
Suç Analiz Dairesi Tadilatı ve Tefrişatı
Başkanlığımızca Üsküp’te bulunan
Makedonya İçişleri Bakanlığına ait binanın
birinci katında çalışmalarını sürdüren
Suç Analiz Dairesi tarafından kullanılan
mekânın 47 adet kapı ve penceresi
değiştirilmiş, tuvalet, duvar ve çatı
onarımları yapılmış ve fayans-laminant
döşeme işleri gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca, masa, sandalye, dolap, raf gibi
kalemlerden oluşan büro mobilyası
sağlanmıştır.
Vrapçiste Nüfus Kayıt İşlemleri
Bürosuna Malzeme Desteği
Makedonya 2 milyon civarında bir nüfusa
sahip olmasına rağmen ülkede yaşayan
farklı etnik ve dini topluluklardan dolayı
burada nüfus sayımı konusu stratejik bir
önem taşımaktadır. Bu kapsamda, sağlıklı
bir şekilde nüfus sayımı yapılması ve
nüfus kayıtlarının tutulabilmesi için ilgili
kurum ve kuruluşların teknik altyapısının
güçlendirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çerçevede Batı Makedonya’nın Polog
bölgesi sınırları içinde bulunan yaklaşık
30.000 nüfuslu Vrapçişte’deki Adalet
Bakanlığı Gostivar Nüfus Kayıt İşlemleri
Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyetlerini
sürdüren Nüfus Kayıt İşlemleri Bürosuna
Başkanlığımızca bilgisayar ve yazıcı hibe
edilmiştir.
100
ve Hizmetler
Milli Kurum Türk Tiyatrosuna
Ekipman Desteği
Milli Kurum Türk Tiyatrosu,
Makedonya’da azınlıklara tiyatro
kurma izninin verildiği 1950 yılından
bu yana varlığını korumaktadır. Tiyatro
tarafından geçen 60 yıllık süre zarfında
Türk ve dünya yazarlarının önemli
eserlerinden uyarlanan 300’ün üzerinde
oyun sergilenmiştir. Bu kapsamda
Milli Kurum Türk Tiyatrosunun iki ülke
arasında önemli bir köprü vazifesi
gördüğünü söylemek mümkündür.
Başkanlığımız tarafından tiyatronun 60.
kuruluş yıldönümü anısına bugüne dek
sahnelenmiş oyunların bilgilerinin yer
aldığı 500 adet monografi basılmasına
destek olunmuştur. Bunun yanında
yüksek performanslı profesyonel
kamera, dijital fotoğraf makinesi,
dizüstü bilgisayar, projeksiyon cihazı ve
LCD televizyon temin edilmiştir. Ayrıca
tiyatronun Konya Devlet Tiyatrosu
tarafından düzenlenen Bin Nefes Bir
Ses Uluslararası Tiyatro Festivaline
katılımı sağlanmıştır.
101
Üretim Sektörleri
Sanayi
Metroloji Bürosunun İnsan
Kaynakları Kapasitesinin Geliştirilmesi
Makedonya’da kurum ve kuruluşların
kapasitelerinin arttırılması kapsamında
TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME)
işbirliği ile Üsküp’te bulunan Metroloji
Bürosuna zaman dağıtım sistemi kurulmuş
ve sistemin kullanımına yönelik olarak bir
eğitim programı düzenlenmiştir.
Makedonya Cumhuriyeti’nin Coordinated
Universal Time adı verilen sisteme dâhil
olması ile G-Noktası parametrelerinin
ülkede ilk kez belirlenebilmesine olanak
sağlanmış ve bu sayede zaman skalasını
kullanacak olan kurum ve kişiler, gayri
resmi olarak değişik kaynaklardan
edindikleri bilgiler yerine resmi, tam
zamanlı ve uluslararası zaman skalasını
doğrudan takip eden bir sisteme
kavuşmuştur. Diğer taraftan bu sistemin
telekomünikasyon, medya ve trafik gibi
alanlarda kullanılması da mümkündür.
Ayrıca sistem yer hareketlerinin
belirlenmesi ve ölçülmesi işlemlerinin
gerçekleştirilmesini de kolaylaştıracaktır.
Bunun yanında Metroloji Bürosuna kurulan
zaman dağıtım sisteminin kullanılmasına
yönelik olarak 2 personele, sistem
kurulumu ve işletilmesi konusunda UME
uzmanlarınca yerinde eğitim verilmiştir.
102
Ali Rıza Efendi Anı Evi Restorasyonu ve
Rekonstrüksiyonu
Atatürk’ün baba tarafından dedesi
Hacı Ahmet Efendi’nin Makedonya’nın
Jupa Belediyesine bağlı Kocacık
köyünde yaşadığı ve burada kendisine
ait evi olduğuna ilişkin bilgi ilk defa
1999 yılında Makedonya basınında yer
almıştır. Türklerin yaşadığı Kocacık
köyü sakinleri tarafından da Hacı Ahmet
Efendi’ye ait olduğu söylenen evde, oğlu
Ali Rıza Efendinin dünyaya geldiği ve
genç yaşlarına kadar bu evde yaşadığı
söylenmektedir. Bu bilgileri doğrulayan
bir de fotoğraf bulunmuştur. Bu bilgiler
ışığında Makedonya devleti tarafından kazı
çalışmalarına başlanmış ve yıkılmış olan iki
evin temelleri bulunmuştur.
Osmanlı tarihi alanında uzman olan
Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge İvanov
konuyla bizzat ilgilenmişlerdir. 2009 yılında
Türkiye ziyareti sırasında evin temelinden
getirdiği bir taşı Anıtkabir Komutanlığına
hediye etmiştir. Cumhurbaşkanı Abdullah
Gül, bu anlamlı jesti ve Atatürk’ün baba
yadigârı evin ortaya çıkarılmasındaki
desteği için Cumhurbaşkanı İvanov’a
ve Kocacık Belediyesine teşekkürlerini
iletmiştir.
Evin Hacı Ahmet Efendi’ye ait olduğunun
kesinleşmesinin ardından projelendirme
safhasına geçilmiştir. Bu kapsamda
evlerden birinin Ali Rıza Efendi’nin evi,
diğerinin ise akraba evi olarak yeniden
inşa edilmesi kararlaştırılmıştır. Üç katlı
olarak inşa edilecek olan Ali Rıza Efendi
Anı Evinin, yaşadığı döneme tanıklık etmesi
amacıyla aynı zamanda bir etnoloji müzesi
olarak hizmet vermesi planlanmaktadır.
Akraba evi olması kararlaştırılan
ikinci ev ise Mustafa Kemal Atatürk’ün
Makedonya’daki eğitim sürecini ve hayatını
yansıtacak şekilde bir müze olarak
tasarlanmıştır. Evlerin uygulama projesi,
Kocacık köyü ile çevre köylerin
19. yüzyıla ait görsel ve yazılı arşiv
belgeleri incelenerek ve otantik mimariyi
ve malzemeyi iyi bilen mimarlar tarafından
hazırlanmıştır. 2012 yılı Mart ayında
inşaatına başlanan Ali Rıza Efendi Anı
Evi tamamlanmış olup, diğer evin ise
2013 yılı başlarında tamamlanacağı
öngörülmektedir.
23 Mart 2012 tarihinde Üsküp’te Kültür
Bakanlığımız, Makedonya Kültür Bakanlığı
ve Makedonya Jupa Belediyesi arasında
konuya ilişkin olarak bir protokol
imzalanmıştır. Makedonya Kültür Bakanı
Elizabeta Kançeska Milevska imza töreni
sırasında yaptığı konuşmada, projenin
Makedonya ile Türkiye arasındaki iyi
ilişkilerin göstergesi olduğunu dile
getirerek “Türk tarihinin en önemli şahsı
ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu
Mustafa Kemal Atatürk’ün baba evinin
rekonstrüksiyonu projesi sadece Türkiye
için değil, Makedonya için de büyük önem
taşıyor.
Bu yapı iki ülke arasındaki dostluğun
sembolü olacaktır. Bu şekilde biz büyük
lider Atatürk’ün istikrar, barış ve anlayış
mesajlarını dünyaya göstereceğiz.”
demiştir.
Kocacık köyü başkent Üsküp’e 180 km
mesafede, turkuaz renkli Radika nehrinin
geçtiği vadinin yamaçları arasında yükselen
bir tepede kurulmuştur. Tarihi kaynaklarda
Kocacık köyünün Osmanlı Padişahı Murat
Hüdavendigar ve Fatih Sultan Mehmet tarafından Konya ve Aydın ovalarından
getirilen Türklerin yerleştirilmesi suretiyle
kurulduğu belirtilmektedir. Osmanlının
Balkanlardan çekilmeye başlamasıyla
yoğun bir şekilde göç veren Kocacık
köyünde bugün, çoğunluğu hayvancılıkla
geçinen 65 hane bulunmaktadır.
103
104
105
İletişim
Makedonya Televizyonlarına destek
Makedonya’da medya, çoğu Doğu Avrupa ülkesi için geçerli olan geçiş dönemi sorunları
ile başetmeye çalışmaktadır. Bu ülkeler zor ekonomik ve soyo-politik şartlara kendilerini
uyarlamaya çalışmaktadırlar. Ancak bu durum Makedonya için geçerli değildir. Şöyle
ki, Makedonya’nın karşı karşıya kaldığı iç ve dış sorunlardan dolayı bu ülkede medya
siyasetin bir parçası durumundadır. Bu nedenle sektöre yönelik yabancı yatırım hiç yok
denecek kadar azdır. Yunanistan ile ilgili sorunlardan dolayı AB tarafından da yatırım
yapılmamaktadır. Bu durumdan dolayı Makedonya, medya sektörünü geliştirme konusunda
alternatifler aramaktadır. Bu kapsamda Türkiye tarafından Makedonya’da medya
sektörünün geliştirilmesine yönelik olarak başta ekipman yardımı olmak üzere destekte
bulunulmaktadır.
1995 yılında kurulan EDO TV Makedonya’da Boşnakça olarak tüm ülke çapına yönelik yayın
yapan tek televizyon kanalıdır. Başkanlığımız tarafından EDO TV’nin kurumsal kapasitesinin
artırılmasıamacıyla hafıza depolama sunucusu (server) ve dijital kontrol paneli ile soğuk ışık
seti temin edilmiştir. Bu destek ile EDO TV’nin çalışmalarını profesyonel olarak yürütmesine
katkıda bulunulmuştur.
Makedonya Devlet Televizyonu MTV bünyesinde yer alan 2. Kanal, azınlık gruplara yönelik
olarak Türkçe, Arnavutça, Boşnakça, Ulahça, Romanca ve Sırpça gibi dillerde yayın
yapmaktadır. Kanalın Türkçe bölümü ise her gün 15.30-18.30 saatleri arasında yayın
yapmaktadır. Başkanlığımız tarafından bu bölüme harici bellek temin edilmiştir. Bu destek
ile bölümün arşiv kapasitesi arttırılmıştır.
1998 yılında kurulan Şutel TV, Romen dilinde günlük yayın yapmaktadır. Daha çok başkent
Üsküp ve civar şehirlerde izlenen kanalın yayın alanı Kalkandelen, Kumanova ve Veles
şehirlerinin bir bölümünü de kapsamaktadır. Kanal ayrıca kablolu yayın aracılığıyla
ülkenin diğer bölgelerine de erişim gücüne sahiptir. İnternet üzerinden ise tüm dünyadan
izlenebilmektedir. Başkanlığımız tarafından Şutel TV’ye 2 adet profesyonel kamera ve 3 adet
stüdyo mikrofonu hibe edilmiştir. Bu destek ile Şutel TV’nin dijital ortamda ve dijital yayın
kanununa uygun olarak yayın yapması sağlanmıştır.
106
Yeni Balkan Medya Grubuna Destek
2004 yılında kurulan Yeni Balkan
Gazetesi, başlangıçta Kosova’da
yayımlanan Yeni Dönem Gazetesi’nin bir
eki olarak basılmakta ve Makedonya’da
dağıtılmaktaydı. 03 Nisan 2006 tarihinden
itibaren ise 16 sayfalık haftalık ayrı bir
gazete olarak Makedonya’da yayın hayatına
devam etmiştir. 2007 yılından itibaren ise
www.yenibalkan.com üzerinden günlük
haberciliğe başlamış ve 2012 yılında
ise Yeni Balkan Medya Grubu altında
faaliyetlerine devam etmiştir.
Yeni Balkan Medya Grubunun fiziki
koşullarının iyileştirilmesine yönelik olarak
Başkanlığımızca bilgisayar masası, çalışma
masası, toplantı masası ve sandalyesi
ile bilgisayar ve fotoğraf makinesi hibe
edilmiştir.
107
108
MAKEDONYA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
53,00
15,37
0,66
25,83
0,09
1,41
3,61
0,03
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
3,51
2,15
2,33
3,80
15,00
MAKEDONYA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
109
Moldova
110
Orizont İlkokulu Kapı ve Pencerelerinin
Değiştirilmesi, Gagavuz Djoltay Köyü Okulunun
Kalorifer Sisteminin Yenilenmesi, Gagavuz
Vulkaneşti Şehri Bölge Hastanesinin Tadilatı,
Moldova Cumhuriyeti e-Devlet Merkezi ile
e-Devlet Alanında İşbirliği, Komrat Huzurevinin
Tadilat ve Tefrişatı, Baltsi Çocuk Rehabilitasyon
Merkezi Tadilatı, Gagavuz Radyo Televizyonu GRT
İle İşbirliği, Gagavuz Ticaret ve Sanayi Odasına
Fuar Ekipmanı
Eğitim
Orizont İlkokulu Kapı ve
Pencerelerinin Değiştirilmesi
Moldova’da kış mevsimi oldukça sert
geçmektedir. Bu bakımdan 1982 yılında
inşa edilen Orizont İlkokulunun eskiyen
kapı ve pencerelerinden dolayı okul
binası çok soğuk olmakta ve öğrenci ve
öğretmenler bu durumdan etkilenmekteydi.
Bu kapsamda, okulun 85 kapı ve 135
penceresi Başkanlığımızca değiştirilmiştir.
Çalışmalar 4 Eylül 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. Bu destek ile öğrenci ve
öğretmenlerin sağlıklı bir ortamda ders
yapabilmeleri sağlanmış ve ayrıca okulun
ısıtma harcamaları minimize edilmiştir.
Gagavuz Djoltay Köyü Okulunun
Kalorifer Sisteminin Yenilenmesi
Çadır-Lunga şehri Djoltay köyü okulunun
kalorifer sistemi Başkanlığımız tarafından
yenilenmiştir. Çalışmalar 14 Mayıs 2012
tarihinde tamamlanmıştır. Proje ile
250 öğrencinin eğitim gördüğü ve 46
öğretmenin çalıştığı okulun fiziki şartları
iyileştirilmiştir.
Bu destek ile soğuk nedeni ile meydana
gelen hastalıkların engellenmesi, doğalgaz
giderlerinin azaltılması ve derslerin
sürekliliğinin sağlanması amaçlanmıştır.
111
112
Gagavuz Dili Cumhuriyet
Olimpiyatlarına Destek
Moldova Milli Eğitim Bakanlığı tarafından
Gagavuz dilinin yazılı hale getirilmesi ve
dilbilgisinin oluşturulmasına büyük katkı
sağlayan Gagavuz dilbilimcisi Dionis
Tansaoğlu’nun doğumunun 90. yıldönümü
münasebetiyle 16-18 Mart 2012 tarihleri
arasında Gagavuz Dili Cumhuriyet
Olimpiyatları düzenlenmiştir. Kişinev’de
bulunan İon Kreanga Üniversitesinde
18’incisi düzenlenen etkinlik, UNESCO
tarafından kaybolma tehlikesi altındaki
diller arasında gösterilen Gagavuz
dilinin yaşatılması, canlandırılması ve
geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
III. Gagavuzlar Dünya Kongresine
Destek
Gagavuz kültürünün yaşatılması ve
başka ülkelerde yaşayan Gagavuz
bilim adamlarının bir araya getirilmesi
amacıyla 02-03 Kasım 2012 tarihleri
arasında Komrat şehrinde III. Gagavuzlar
Dünya Kongresi düzenlenmiştir. Kongre
dünyadaki bütün Gagavuzlara hitap etmesi
açısından önem taşımaktadır. Kongreye
Türkçe konuşan ülkelerden de önemli bilim
adamları katılmaktadır. Başkanlığımızca
bahse konu kongreye kırtasiye malzemeleri
ile tanıtıcı reklam afişleri, kitap ve CD
basımı gibi konularda destek sağlanmıştır.
Moldova Milli Koreografi Kolejine
Destek
Başkanlığımız tarafından bölge elemelerini
geçerek ülke finaline katılmaya hak
kazanan 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda okuyan
65 öğrenciden ilk dörde giren toplam 16
öğrencinin ödüllendirilmesi kapsamında
destek sağlanmıştır.
Başkent Kişinev’de bulunan Moldova Milli
Koreografi Koleji yöresel ve modern dans
eğitimi vermektedir. Kolej öğrencileri
tarafından Burdur ve Kafkas yöresi halk
oyunlarının sergilenebilmesi için 12’si
Kafkas erkek kıyafeti, 12’si Kafkas kız
kıyafeti, 12’si Burdur erkek kıyafeti ve 12’si
Burdur kız kıyafeti olmak üzere toplam
48 takım kıyafet Başkanlığımızca hibe
edilmiştir.
113
Sağlık
Başkanlığımızca Vulkaneşti Bölge
Hastanesinin birinci katının tadilat ve
onarımı gerçekleştirilmiştir. Bunun
yanında hastane kampüsünün ana
girişi ve binanın giriş kapısına olmak
üzere tabela yaptırılmıştır. Çalışmaların
tamamlanmasından sonra hastanenin adı
“Mustafa Kemal ATATÜRK adına Dolay
Bolnitsası” olarak değiştirilmiştir. Proje 27
Nisan 2012 tarihi itibari ile tamamlanmıştır.
Moldova Cumhuriyeti Devlet Kançılaryasına
bağlı olarak faaliyet gösteren E-Devlet
Merkezinin Başbakanlığımıza bağlı
E-Devlet Danışma Grubu ile işbirliği talebi
kapsamında 24-27 Ekim 2011 tarihleri
arasında Türkiye’den 2 uzman Moldova’ya
bir çalışma ziyareti gerçekleştirmişlerdir.
Gagavuz Vulkaneşti Şehri Bölge
Hastanesinin Tadiyatı
Moldova Cumhuriyeti e-Devlet
Merkezi ile e-Devlet Alanında İşbirliği
Projenin ikinci aşaması olarak 22-25 Mayıs
2012 tarihleri arasında Moldovalı 5 uzman
ülkemizde düzenlenen bir haftalık bir
eğitim programına katılmışlardır.
ve Hizmetler
Kumrat Huzurevinin Tadilat ve
Tefrişatı
Komrat Huzurevi 155.000 nüfusa sahip
Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi’nde 1972
yılında kurulmuştur. 40 yatak kapasiteli
huzurevinde 1 doktor, 5 hemşire, 5 hasta
bakıcı ve 10’u diğer personel olmak üzere
toplam 21 personel görev yapmaktadır.
Komrat Huzurevi günümüze kadar hiçbir
tadilat görmemiş ve kullanılan tefrişatı
da oldukça eskimiş durumdaydı. Bu
kapsamda huzurevinin tadilatı ve tefrişatı
Başkanlığımızca gerçekleştirilmiştir. Proje
16 Ekim 2012 tarihinde tamamlanmıştır.
Belediye Meclisince alınan karar ile
huzurevine Başbakanımız Sayın Recep
Tayyip Erdoğan’ın adı verilmiştir. Bu
destek ile bakıma muhtaç yaşlıların
barınma koşullarının iyileştirilerek yaşlılık
dönemlerini rahat bir ortamda geçirmeleri
sağlanmıştır.
114
ve Hizmetler
Baltsi Çocuk Rehabilitasyon Merkezi
Tadilatı
Moldova’nın kuzeyinde yer alan ve yaklaşık
150.000 nüfuslu Baltsi, başkent Kişinev’den
sonra Moldova’nın en büyük ikinci şehridir.
Burada bulunan Sovyet döneminden
kalan birçok sağlık tesisi tadilata ve yeni
ekipmana ihtiyaç duymaktadır. Baltsi
Çocuk Rehabilitasyon Merkezi de bunlar
arasında yer almaktadır. 50 personelin
görev yaptığı bahse konu Rehabilitasyon
Merkezinden 37’si kız olmak üzere toplam
75 çocuk faydalanmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Baltsi Çocuk
Rehabilitasyon Merkezinde doğuştan
bedensel ve zihinsel engelli 0-1 yaş arası
çocukların tedavisinin yapıldığı izolatör
olarak adlandırılan bölümün tadilatı
yapılmış ve binanın tamamına yönelik
olarak, düzgün sabitlenmediği için tehdit
unsuru oluşturan merdiven korkulukları
değiştirilmiştir. 15 Mayıs 2012 tarihinde
tamamlanan proje, Başkanlığımızca
Baltsi’de gerçekleştirilen ilk projedir.
İletişim
Gagavuz Radyo Televizyonu GRT ile
İşbirliği
Başkanlığımızca 1995 yılında başlatılan
Gagavuz Radyo ve Televizyonunun Yayın
Ağının Genişletilmesi Projesi kapsamında
yürütülen çalışmalar tamamlanarak 14
Kasım 2006 tarihinde bir devir protokolü
ile Gagavuz Yerel İdaresine teslim
edilmiştir. Proje sonucunda Gagavuz
Radyo Televizyonu GRT kurulmuş olup,
Başkanlığımızca bahse konu televizyona
destek verilmeye devam edilmektedir.
Bu kapsamda yeni bir haber stüdyosu
kurulmasına yönelik olarak teknik ekipman
desteğinde bulunulmuştur.
çadır - Lunga Şehri Saxon Futbol
Kulübü Futbol Sahasının Yenilenmesi
Moldova’nın güneyinde bulunan ÇadırLunga şehri yaklaşık 23.000 nüfusa
sahiptir. Tüm dünyada olduğu gibi ÇadırLunga şehrinde de futbol vazgeçilmez bir
tutkudur. Ancak bölgenin tek profesyonel
takımı olan Saxan Futbol Kulübünün
stadyumu 1960’tan beri bakım ve onarım
görmemiştir.
Bu kapsamda Başkanlığımızca yapılan
iyileştirme çalışmaları ile stadyumun
tribün kapasitesi iki katına çıkartılarak
2.000 kişiye ulaştırılmıştır. Ayrıca yıkılmış
halde olan soyunma odaları ve saha zemini
rehabilite edilmiştir. Çalışmalar 31 Ağustos
2012 tarihinde tamamlanmıştır.
İş ve Diğer Hizmetler
Gagavuz Ticaret ve Sanayi odasının
Fuar Ekipmanı
Gagavuz Ticaret ve Sanayi Odası
tarafından sergi ve fuar organizasyonları
gerçekleştirilebilmesi amacıyla oluşturulan
“Bucak Expo Business” adlı birime fuar
ekipmanı (fuar stantları, soğutucu dolaplar,
camlı vitrinler ve duvar donanımları)
Başkanlığımızca temin edilmiştir.
115
116
MOLDOVA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
56,05
18,05
0,64
4,17
4,78
10,68
0,11
5,52
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
0,68
1,08
0,90
0,50
7,17
MOLDOVA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
117
Sırbistan
118
Starceviçe, Dobrinya ve Naboye Köylerine Okul,
Yeni Pazar İlköğretim Okulu İnşası, Kosyerice
Belediyesi Varda Sağlık Ocağının Tadilatı,
Sırbistan Hastanelerine Kuvöz Temini, Priboy
Belediyesinde 8 Aileye Sosyal Konut , Yeni Pazar
Dositey Obradovic Kütüphanesi Tadilatı, Peşter
Bölgesine 100 Adet Süt Sağma Makinesi, Yeni
Pazar Rus Arşiv Müdürlüğü Bünyesindeki Osmanlı
Sicillerinin Basılması, 34 Küçük İşletmeye Gıda
Güvenliği Sistemi Sertifikası
Eğitim
Starceviçe, Dobrinya ve Naboye
Köylerine Okul
Tutin, Sırbistan’ın güneybatısında Sancak
bölgesinde bir kasaba/belediyedir.
İdari olarak Şumadiya ve Batı Sırbistan
bölgesinin Raşka ilçesi sınırları içinde
yer almaktadır. 30.000’den fazla insanın
yaşadığı kasaba, Sırbistan’ın en fakir
belediyesidir. Bu durumdan eğitim
sektörü de etkilenmektedir. Öyle ki
Tutin’in Starceviçe, Dobrinya ve Naboye
köylerindeki okullar yalnızca birer odadan
ibaret olup, 1. sınıftan 4. sınıfa kadar tüm
öğrenciler aynı derslikte eğitim görmekte
ve ayrıca öğretmenler için ayrı bir oda
bulunmamaktaydı. Bunun yanında sert
ikim koşullarına rağmen okullar sağlıklı bir
ısıtma sistemine sahip değildi.
Başkanlığımız uzmanları tarafından yapılan
incelemeler sonucunda bu okulların
binalarının tadil/tamir edilmesinin mümkün
olmadığı tespit edilmiş ve yeni okul
binaları inşa edilmesine karar verilmiştir.
Bu kapsamda 2 derslik, 1 öğretmen
odası ve tuvaletten müteşekkil ve ayrıca
ısıtma sistemine sahip 3 okul binası inşa
edilmiştir.
Bunun yanında sıra, masa ve sandalye ile
öğretmenler odası için bilgisayar, yazıcı
ve fotokopi makinesi hibe edilmiştir. Proje
kapsamındaki çalışmalar 07 Ağustos 2012
tarihi itibari ile tamamlanmıştır. Okulların
açılışı Sırbistan’da kırsal kalkınmadan
sorumlu Devlet Bakanı Süleyman
Uglya’nın katıldığı tören ile Eylül ayında
119
Yeni Pazar İlköğretim Okulu İnşaası
Yeni Pazar (Novi Pazar), Kosova, Karadağ
ve Sırbistan’ın kesiştiği Sancak bölgesinin
Sırbistan sınırları içinde olan bölümünün
merkezidir. 60.000’i aşkın nüfusuyla
bölgenin en kalabalık şehridir. Yeni
Pazar’da 6 tanesi şehir merkezinde ve 5
tanesi de kırsal alanda olmak üzere toplam
11 tane ilköğretim okulu bulunmaktadır.
Bu okullarda yaklaşık 12.000 öğrenci
eğitim görmekte ve 700 öğretmen
çalışmaktadır.
Okullar insan kaynakları açısından yeterli
durumda olsa bile üç vardiyalı olan eğitim
faaliyetlerinin ikiye düşürülebilmesi
için fiziksel kapasitenin de arttırılması
gerekmektedir. Bunun için de 2 büyük
okula gereksinim duyulmaktaydı.
Bu ihtiyacın karşılanmasına yönelik olarak
Başkanlığımız tarafından 20 derslikli yeni
bir okul inşa edilmiştir. Proje 17 Aralık
2012 tarihi itibari ile tamamlanmıştır.
120
Buyanovac Veliki Trnovac İlköğretim
Okuluna Destek
Buyanovac ilçesi Sırbistan’ın güneyinde
45.000 nüfusa sahip bir yerleşim yeridir. Bu
bölgede bulunan köylerdeki okullar ihtiyacı
karşılayamamaktaydı. Bu kapsamda
Başkanlığımız tarafından 10.000 nüfuslu
Veliki Trnonac köyünde bir ilköğretim
okulu inşa edilmiştir. Okul, 500 öğrenci
kapasiteli olup, 22 derslikten oluşmaktadır.
Okulun alan ve çevre düzenlemesi de
yaptırılarak öğrenciler için alternatif yaşam
alanları oluşturulmuştur. Bunun yanında
okulun tefrişi için gerekli malzemeler
de sağlanmıştır. Hibe malzemeleri şu
kalemlerden oluşmaktadır: Okul tahtası,
duvar panosu, öğretmen masası ve
sandalyesi, öğrenci masa ve sandalyesi,
duvar resimleri, çalışma masası, dolap, raf,
perde ve diğer okul malzemeleri ile müdür
odası için müdür masası, koltuk, kitaplık
rafı ile bilgisayar donanımı. Ayrıca tuvalet
gereçleri ile oturma bankları tedarik
edilmiştir.
Rifat Burdzevic İlköğretim Okuluna
Eğitim Malzemesi
Niş Üniversitesi Ekonomi Fakültesi
Oditoryum Tadilatı ve Tefrişatı
600 öğrenci kapasitesiyle büyük bir
okul olan Rifat Burdzevic İlköğretim
Okulu, Sancak bölgesinin Tutin şehrinde
bulunmaktadır. Okulda 44 yıl boyunca aynı
sıra, masa ve sandalyeler kullanılmıştır.
Bundan dolayı malzemeler oldukça
yıpranmış ve neredeyse kullanılamaz
hale gelmiştir. Okul Müdürlüğünün talebi
üzerine okul mobilyası 15 Şubat 2012 tarihi
itibari ile Başkanlığımızca yenilenmiştir.
Niş, Güney Sırbistan’ın en büyük ve
Sırbistan’ın üçüncü büyük şehridir.
Burada bulunan Niş Üniversitesi ülkenin
ilk üç üniversitesi arasında yer almakta
olup, toplam 13 fakültede yaklaşık 28.000
öğrenci eğitim görmektedir. Şehrin
ülkenin sanayi merkezlerinden biri olması
üniversiteye ayrı bir değer katmaktadır.
Yeni Varoş Teknik Lisesinin Tadilatı
Sancak bölgesinde bir kasaba olan Yeni
Varoş (Nova Varoş) idari olarak batı
Sırbistan’ın Şumadiya bölgesinin Zlatibor
ilçesi sınırları içinde yaklaşık 20.000 nüfusa
sahip bir yerleşim yeridir. Burada bulunan
ve şehrin ismi ile anılan Teknik Lisede
Ortodoks ve Müslüman çocuklar birlikte
eğitim görmektedir. 600 mevcudu bulunan
okul toplam 1.050 m2’lik bir alanda iki katlı
bir binaya sahiptir.
Ancak okulun fiziksel şartları yetersiz
durumda olup tadilata ihtiyaç duymaktaydı.
Bundan dolayı özellikle termometrelerin
-30 dereceyi gösterdiği oldukça sert
geçen kış şartlarından olumsuz olarak
etkilenmekteydi. Okulun fiziksel
tadilatı Başkanlığımızca yaptırılmıştır.
Bu kapsamda kazı çalışmaları,
betonarme döşeme, çatı onarımı, kapı
ile pencerelerin değişimi ve bina yalıtımı
Niş Üniversitesinin fiziksel şartlarının
iyileştirilmesine yönelik olarak 1960 yılında
kurulan ve o tarihten bugüne yaklaşık 9.500
mezun veren Niş Üniversitesi Ekonomi
Fakültesi bünyesinde bulunan amfinin
tadilatı Başkanlığımızca gerçekleştirilmiş,
ayrıca masa ve sandalyeler yenilenmiştir.
Proje 04 Mart 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. Bu destek ile yüksek
lisans ve doktora öğrencileri dâhil toplam
5.000 öğrencinin faydalanacağı sağlıklı ve
modern bir eğitim ortamı oluşturulmuştur.
Yeni Pazar Kültür Merkezinde Çok
Amaçlı Sınıf Düzenlenmesi
Yeni Pazar Belediyesi Kültür Merkezi
bünyesinde atıl konumdaki bir alan
Başkanlığımızca tadilata tabi tutulmuş,
daha sonra gerekli tefriş malzemeleri
sağlanarak çok amaçlı bir sınıf haline
getirilmiştir.
Proje kapsamında yürütülen çalışmalar 19
Nisan 2012 tarihi itibari ile tamamlanmıştır.
Sınıfta, eğitim çağındaki gençlere
bilgisayar, müzik ve yabancı dil kursları
verilmesi planlanmaktadır.
121
122
Sağlık
Kosyerice Belediyesi Varda Sağlık
Ocağının Tadilatı
Zlatibor bölgesine bağlı yaklaşık 12.000
nüfuslu Kosyerice’de halkın büyük bir
bölümü (yaklaşık 10.000 kişi) köylerde
yaşamaktadır. Bu bölgede nehir kıyısı
boyunca dizilen köylerin yanında 1.000
metrenin üzerindeki dağlarda kurulan
yerleşim yerleri de bulunmaktadır. Bu
durum birçok sektörde olduğu gibi
sağlık sektöründe de hizmet sunumunda
zorluklar yaşanmasına neden olmaktadır.
Kosyerice sınırları içinde bulunan Varda
Köyü Sağlık Ocağı geçen yıllar içinde
onarıma ihtiyaç duyar hale gelmişti. Bu
kapsamda, insanların yerinde sağlık
hizmeti alması konusunda sürekliliği
sağlamak üzere Varda Köyü Sağlık Ocağı
binasının kapı ve pencereleri yenilenerek
Varda köyü sakinlerinin hizmetine
sunulmuştur.
Priyepolye Hastanesine Tıbbi Donanım
Sırbistan’ın güneybatısında bulunan
Priyepolye (Prijepolje) kasabası yaklaşık
40.000 nüfusa sahiptir. Sancak bölgesinin
Yeni Pazar’dan sonraki en büyük ikinci
şehri olması hasebiyle çevredeki yerleşim
yerleri için bir merkez durumundadır.
Bu kapsamda şehirde bulunan 170 yatak
kapasitesine sahip Priyepolye Hastanesi,
Senitsa ve Nova Varoş’tan gelen hastalar
da dâhil yılda yaklaşık 60.000 kişiye hizmet
vermektedir.
Ancak Priyepolye Hastanesinin fiziki
imkânları oldukça yetersiz durumdaydı.
Öyle ki 3 ameliyathaneden sadece birisi
çalışır vaziyetteydi. Bu durum hastanenin
verimliliğini ciddi olarak etkilemekteydi.
Bu kapsamda hastaneye elektrohidrolik
masası ve operasyonel uydu lambası
Başkanlığımızca sağlanmıştır. Şubat
2012’de gerçekleştirilen hibe ile bahse
konu hastanenin kapasitesi arttırılmıştır.
Sırbistan Hastanelerine Kuvöz Temini
Sırbistan’ın en etkili ulusal televizyon
kanallarından biri olan B92 tarafından
başlatılan Çocuklar İçin Savaş Projesi ile
Sırbistan’ın en az gelişmiş bölgelerindeki
hastanelere kuvöz tedariki amaçlanmıştır.
Ülke çapındaki hastanelerde bulunan
mevcut kuvözlerin çok eski hatta
kullanılamaz durumda olmasının yanı
sıra Sancak bölgesi başta olmak üzere
az gelişmiş bölge hastanelerinde kuvöz
dahi bulunmamaktaydı. Bu durum erken
doğumlarda bebek ölüm oranlarını ciddi
derecede etkilemekteydi. Projeye destek
amacıyla 2’si sabit ve 1’i mobil olmak üzere
toplam 3 kuvöz Başkanlığımızca temin
edilerek 20 Şubat 2012 tarihinde teslimatı
yapılmıştır.
Senta Sağlık Merkezine Doğum Masası
Senta Sağlık Merkezi, Senta Belediyesine
bağlı olarak yılda yaklaşık 120.000 kişiye
hizmet veren bir sağlık kurumudur.
Merkezde her yıl 1.000’den fazla doğum
gerçekleştirilmektedir. Ancak, doğum
operasyonları 40 yıllık süre zarfında
nerdeyse kullanılamaz hale gelen doğum
masalarında yapılmaktaydı. Senta Sağlık
Merkezinin talebi üzerine Başkanlığımızca
yeni doğum masaları temin edilmiştir.
123
ve Hizmetler
Senta Turzo Layoş İlköğretim Okulu
Bünyesinde Engelliler İçin 6 Sınıflık Ek
Bina
Eski Yugoslavya’nın iki özerk bölgesinden
biri olan Voyvodina, kuzeyde Macaristan,
güneyde Sırbistan, doğuda Romanya ve
batıda Hırvatistan ile çevrilidir. Bölge, Sırbistan ve Karadağ’ın oluşturduğu yapı
altında ve daha sonra Sırbistan altında
özerk konumunu sürdürmüştür. 2.000.000
nüfusa sahip olan bölgenin başkenti Novi
Sad’dır.
Priboy Belediyesinde 8 Aileye Sosyal
Konut
Priboy Belediyesi tarafından 2010 yılı Ekim
ayında meydana gelen yangında evleri
kül olan 5 Boşnak aile ile toprak kayması
sonucunda evlerini kaybeden 3 Sırp ailenin
barınma sorunlarının giderilmesine yönelik
olarak konut inşaatı başlatılmıştır. Ancak
proje Priboy Belediyesinin kısıtlı ekonomik
imkânları nedeniyle sonuçlandırılamamış
ve Başkanlığımızın desteği talep edilmiştir.
Bu kapsamda %30’luk kısmı bitirilen
projenin geriye kalan %70’lik kısmı TİKA
tarafından tamamlanmıştır. Konutların
donatım ihtiyaçları da Başkanlığımızca
karşılanarak 23 Temmuz 2012 tarihi itibari
ile ailelerin kullanımına sunulmuştur.
Turzo Layoş İlköğretim Okulu,
Voyvodina’nın, nüfusunun çoğunluğu
Macarlardan oluşan Senta şehrinde
bulunmaktadır. Okulun tadilatı
gerçekleştirilmiştir. 2012 yılında ise engelli
öğrenciler için 6 sınıflı bir ek bina inşa
edilmiştir. Okulun kuruluşunun 100. yıl
kutlamaları kapsamında binanın açılışı
yapılmıştır.
Seniçe Kültür Merkezi İnşası
Seniçe Belediye Başkanlığı tarafından
geçtiğimiz yıl başlatılan, ancak kaynak
yetersizliği nedeniyle tamamlanamayan
kültür merkezi inşaatı Başkanlığımız
desteği ile tamamlanmıştır. 07 Ağustos
2012 tarihi itibari ile kullanıma hazır hale
gelen Seniçe Kültür Merkezi, bölgenin
sosyal ve kültürel hayatına canlılık
kazandıracaktır. İdari olarak Şumadiya ve
Batı Sırbistan bölgesinin Zlatibor ilçesi
sınırları içinde yer alan Seniçe’de yaklaşık
25.000 kişi yaşamaktadır.
124
Priyepolye Kültür Merkezi Tadilatı
Priyepolye Kültür Merkezi, 1979 yılından
beri bölgede yaşayan Boşnaklar ve
Sırpların kültürel değerlerinin korunması,
yaşatılması ve etnik farklılıkların
kültürel etkinliklerle ortak paydada
buluşturulmasına hizmet etmektedir.
Günümüze kadar 3.000’in üzerinde
etkinliğe ev sahipliği yapmıştır. Priyepolye,
Sancak bölgesinin Yenipazar’dan sonra
en büyük ikinci şehridir. Bu bakımdan
Priyepolye Kültür Merkezi de çevre
bölgelerde yaşayanlar için kültürel bir
çekim merkezi konumundadır.
Ancak kurulduğu günden bu yana
Priyepolye Kültür Merkezinde herhangi
bir tadilat yapılmamıştır. Bu kapsamda
Priyepolye Belediye Başkanlığının talebi
doğrultusunda büyük salon, küçük salon,
bale salonu, kütüphane ve ilköğretim
müzik okulundan müteşekkil 4.500 m²
alana sahip merkezin tadilatı 22 Ağustos
2012 tarihi itibariyle Başkanlığımızca
tamamlanmıştır.
Yeni Pazar Dositey Obradovic
Kütüphanesi Tadilatı
1947 yılında kurulan Dositey Obradoviç
Kütüphanesi 60 yılı aşkın süredir
bölgenin kültür ve eğitim hayatına katkı
sağlamaktadır. 80.000’in üzerinde kitap
bulunan kütüphaneye kayıtlı üye sayısı ise
5.000’e ulaşmış durumdadır.
Kütüphanenin fiziksel şartlarının
iyileştirilerek kapasitesini arttırmak üzere
80 kişilik okuma salonu Başkanlığımızca
tadilata tabi tutulmuştur. Proje kapsamında
16 Ağustos 2012 tarihinde başlatılan
çalışmalar 10 Ekim 2012 tarihi itibariyle
tamamlanmıştır.
Sancak Ressamlar Derneği Resim
Sergisi’ne Destek
2003’ten bu yana faaliyet gösteren
Sancak Ressamlar Derneği (SULU)
tarafından düzenlenen resim sergisi için
Sancak bölgesinde modern sanatın
geliştirilmesi ve bölgeye özgü çok kültürlü
mirasın korunarak sanatın ve sanatçının
desteklenmesi amacıyla Yeni Pazar’da
düzenlenen sergiye Başkanlığımızca katkı
sağlanmıştır.
125
Üretim Sektörleri
Tarım ve Hayvancılık
Priboy Belediyesine 7 Adet Çapa
Makinesi
Sırbistan Hükümeti tarafından tarımsal
verimliliğin artırılması, hayvancılığın
geliştirilmesi ve büyük şehirlere göçün
azaltılması amacıyla Tarımsal ve
Kırsal Alanlarda Sürdürebilir Kalkınma
Programı geliştirilmiştir. Bu kapsamda
süt ineklerinin genetik potansiyelinin
artırılması amacıyla bölgede yaşayan
çiftçilere 250 gebe inek dağıtılmıştır.
Başkanlığımız ise ineklerin yem ihtiyacını
karşılamak üzere çimlerin hızlı ve verimli
bir şekilde biçilebilmesi için 1.000 kg yük
taşıma kapasiteli römorka sahip 7 adet
çapa makinesi temin etmiştir. Ekipman
26 Eylül 2012 tarihi itibari ile Priboy
Belediyesine teslim edilmiştir.
Peşter Bölgesine 100 Adet Süt Sağma
Makinesi
2001 yılında kurulan Haci Naci Vakfı,
öğrencilere burs, ailelere gıda, hastalara
tıbbi destek, engellilere ve yoksul ailelere
konut imkânı sunan bir sivil toplum
örgütüdür. Vakıf tarafından başlatılan “Sen
de Yapabilirsin Projesi” kapsamında Peşter
bölgesindeki çiftçilerin kullanımına yönelik
süt sağma makinesi temini konusunda
Sancak merkezinin çok büyük bir kısmını
Peşter Platosu oluşturmaktadır.
126
Plato sahip olduğu ortalama 1.000 metre
yükseklikle hayvancılık açısından iyi bir
potansiyele sahiptir.
Bu kapsamda, burada yaşayan ve
hayvancılıkla geçimini sağlayan ailelerin
süt üretimini modern yöntemlerle
yapmasını sağlamak üzere Başkanlığımız
tarafından 100 adet süt sağım makinesi
temin edilmiştir.
Yeni Pazar Rus Arşiv Müdürlüğü
Bünyesindeki Osmanlı Sicillerinin
Basılması
Yaklaşık beş asır Osmanlı hâkimiyeti
altında kalan Yeni Pazar, 1444-1469 yılları
arasında Üsküp-Bosna Sancaktarı olarak
görev yapan İsa Bey tarafından 1461 yılında
kurulmuştur. Sancak bölgesinin merkez
şehri durumunda olan Yeni Pazar önemli
tarihi ve kültürel eserlere de ev sahipliği
yapmakta olup, şehirde Osmanlı’dan kalma
19 cami ve 2 hamam bulunmaktadır.
Yeni Pazar’da bulunan Rus Arşiv
Müdürlüğü, II. Dünya Savaşı’ndan bugüne
kadar Sancak bölgesinin üç önemli
şehri Seniçe, Tutin ve Yeni Pazar’a ait
sicillerin korunmasına yönelik çalışmalar
yapmaktadır. Ancak Müdürlüğün fiziksel
imkânları sınırlı olduğundan zaman içinde
burada bulunan belgelerin kaybolma
tehlikesi bulunmaktadır. Bu kapsamda
belgelerin gelecek nesillere aktarılabilmesi
amacıyla Osmanlı Devleti’nin adli ve
yönetim organlarının işleyişi ile ilgili
sicillerin yayınlanması/basılması
konusunda Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır. Proje 05 Mart 2012 tarihi
itibari ile tamamlanmıştır.
34 Küçük İşletmeye Gıda Güvenliği
Sistemi Sertifikası
Sırbistan ekonomik krizden etkilenen
ülkeler arasında yer almakta olup, krizden
dolayı ülkede birçok fabrika kapanmıştır.
Bu kapsamda en az gelişmiş 48 belediye
için kısa vadede tarım ve hayvancılık
konusunda projeler geliştirilmesi öncelikli
hedef olarak belirlenmiştir.
Bu süreçte hayvansal gıda üreten küçük
işletmelerin Gıda Güvenliği Sistemi
Sertifikası (HACCP) almaları ticari
hayatlarını sürdürebilmeleri için bir
zorunluluk olarak ortaya çıkmıştır.
Bu ihtiyacın karşılanmasına yönelik olarak
tüm ülkeyi kapsayacak şekilde belirlenen
34 firmanın HACCP sertifikası edinmesi
için Başkanlığımız ve Sırbistan Hükümeti
Az Gelişmiş Bölgelerin Sürdürülebilir
Kalkınması Ofisi işbirliği ile yürütülen
çalışmalar sonucunda ilgili kuruluşların
söz konusu sertifikayı alması sağlanmıştır.
Proje kapsamında yürütülen çalışmalar
10 Şubat 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır.
127
128
SIRBİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
67,63
23,42
4,27
0,54
0,97
3,24
0,03
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
1,62
2008
2009
1,23
1,63
2,04
2,77
SIRBİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
129
Ukrayna
130
Aromatnoye Anaokulunun Tamiratı, Belogorsk
Anaokulu Tamiratı ve Tefrişatı, 50 Çernobil
Mağduru Çocuğa Tedavi Programı Uygulanması,
Belogorsk Katı Atık ve Ambalaj Atığı Geri
Dönüşüm Projesi, Ukrayna Devlet Başkanlığı
Heyetinin Ülkemizi Ziyareti, İsmail Gaspıralı
Kütüphanesi Çatı Tamiratı, Uluslararası Dinim,
Dilim, Milletim Ses ve Video Sanatları Festivaline
Destek, Uluslararası Teknik Yardım ve Yatırım
Fırsatlarının Tanıtılması Konusunda Eğitim
Eğitim
Aromatnoye Anaokulunun Tamiratı
Bahçesaray Rayonu, 1.600 km2
yüzölçümünde 81 köy, 3 kasaba ve 1
şehirden oluşan 100.000 nüfusa sahip
bir yer olup merkezi 30.000 nüfuslu
Bahçesaray’dır. Burada bulunan ve toplam
5 köyden müteşekkil Aromatnoye yerleşim
yeri ise 20 farklı unsurdan oluşan yaklaşık
3.000 kişiyi barındırmaktadır. Burada
bulunan Aromatnoye Solnışko Anaokulu,
1994 senesine kadar toplam 7 sınıfta 140
öğrenciye eğitim vermekteydi. Ancak daha
sonra devlet desteğinin kesilmesi nedeniyle
kapatılmış ve metruk bir hale gelen okul
binası bakımsız kalmıştır.
Bölgede okula ihtiyaç duyulması nedeniyle
bahse konu okulun bir sınıfı Köy Muhtarlığı
ve öğrenci velilerinin katkılarıyla
onarılmıştır. Bu şekilde okul 15 yıl aradan
sonra 2009 yılında eğitim faaliyetlerine
yeniden başlamıştır. Daha sonra Ukrayna
ve Bahçesaray Vilayeti milletvekilleri,
Aromatnoye Köyü Muhtarlığı ve köy
sakinlerinin ortak çalışması ve Ukrayna
Sosyal Yatırım Fonu desteği ile anaokulu
binasının çatısı ve cephesi tamir edilmiş,
kapısı ve pencereleri yenilenmiş, ısıtma
ve kanalizasyon sistemleri tamir edilmiş,
ayrıca doğal gaz kazan dairesi yapılmıştır.
Bunu takiben Kırım Özerk Cumhuriyeti
icra organlarından biri olan Milletlerarası
İlişkiler ve Sürgün Edilen Vatandaşlar
Komitesi (Reskomnats) işbirliği ile
anaokulu binasında 3 sınıf ile mutfak,
çamaşırhane, personel tuvaleti, merdiven,
müzik sınıfı ve müdür odasını içeren hizmet
bloğunda tadilat çalışmaları yapılmıştır.
Her bir sınıfta oyun odası, uyuma odası,
soyunma odası, hol, giriş odası ve banyo
bulunmaktadır. Bu destek ile daha önce
yarı zamanlı eğitim verilen ve her köyden
20’şer öğrenci olmak üzere toplam
100 öğrencinin eğitim alabildiği okulun
kapasitesi 140 çocuğa çıkmış ve personel
sayısındaki artış ile tam kapasite çalışmaya
başlamıştır.
131
Belogorsk Anaokulu Tamiratı ve
Tefrişatı
Belogorsk bölgesinin merkezi olan
18.199 nüfuslu Belogorsk şehrinde
toplam nüfusun yaklaşık üçte biri Kırım
Tatarlarından oluşmaktadır. Ancak bölgede
Kırım Tatar dilinde eğitim veren ilköğretim
okulu bulunduğu halde anaokulu
bulunmamaktaydı. Ana dilde eğitimin
sürgünden dönen Kırım Tatar halkının
en önemli gündem maddelerinden birisi
olduğu göz önünde bulundurulduğunda
bölgede bir anaokuluna ihtiyaç duyulduğu
ortaya çıkmaktadır.
Bu kapsamda Milletlerarası İlişkiler ve
Sürgün Edilen Vatandaşlar Komitesi ve ve
kısa adı Maarifçi olan Kırım Tatar Eğiticileri
Birliği ile işbirliğinde metruk halde
bulunan bir ilköğretim okulu tadil edilerek
anaokulu binasına dönüştürülmüştür.
Bu kapsamda okulun duvar, ara duvar ve
tavanları yenilenmiştir. Ayrıca sıcak ve
soğuk su sistemleri onarılmış, ek soyunma
odası yapılmış ve hizmet binasının tamiratı
gerçekleştirilmiştir. Böylelikle Belogorsk
şehri Ukraynaca yanında Kırım Tatar
dilinde eğitim veren bir anaokuluna
kavuşmuştur. Öte yandan ilaç dolabı,
buzdolabı, mutfak tezgâhı, dolap, ranza,
masa ve yazı tahtası gibi malzemeler de
Proje 12 Aralık 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. 48 öğrencisi olan okulda
22 öğretmen ve teknik personel görev
yapmaktadır.
132
Dmitrovka Köyü Orta Okulu Tamiratı
Ukrayna Gagavuz Türkleri Başkanlığı
ile işbirliğinde Odesa’nın 5.000 nüfuslu
Bolgrad bölgesinin Dmitrovka köyünde
bulunan Dmitrovka Köyü Ortaokulu
Başkanlığımzıca tamir edilmiştir.
Çalışmalar 19 Haziran 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. 1980 yılında inşa edilen
ve hâlihazırda 500 öğrenci ile 65 öğretmeni
bünyesinde barındıran Dmitrovka
İlköğretim Okulu 2 katlı bir binadan
oluşmaktadır.
Proje sonucunda okul müdürü Natalya
Grekova ve köy muhtarı Vasili Terzi
duygularını şu sözlerle dile getirmişlerdir:
“Pencereler değiştirildi, zira eski
pencereler çürümüştü ve bu nedenle
birkaç yıldır kış mevsiminde okulu
kapatmak zorundaydık. Tuvaletler de tam
Avrupa standartlarına göre yapıldı, hatta
sıvı sabununa ve tuvalet kâğıdına kadar
tüm ihtiyaçlar karşılandı. Bu projenin
gerçekleştiğine inanmaya çalışırken bir
şeyi iyi anladık ki gerçekten Gagavuzlar ile
Türkler gerçek kardeştirler. Ancak kardeş
kardeşe böyle karşılıksız yardım edebilir.
Çok çok teşekkür ederiz size.”
Satlık Hacı Köyü Ortaokulu Tamiratı
“Bütün Ukrayna Cümna Kuruluşu,
Ukrayna Gagauzlar Birliği” ile işbirliğinde
Odesa Vilayetinin Bolgrad ilçesine
bağlı 2.000 nüfuslu Satlık Hacı köyünde
(Aleksandrovka) bulunan ortaokulun
tamiratı Başkanlığımız tarafından
yapılmıştır. Çalışmalar 10 Ağustos
Okulda 240 öğrenci eğitim görmekte ve
32 öğretmen ve teknik personel hizmet
vermektedir.
Okul Müdürü Stepan Velev açılış töreni
sırasında yaptığı konuşmada şunları
söylemiştir: “Okulumuz 1832 yılında
yapıldığından dolayı bayağı yıpranmış
haldeydi, özellikle pencereleri. Kışın çok
soğuk oluyordu… Bir yılda ancak yapılacak
olan iş birkaç ay içerisinde tamamlandı.
Okulumuzun 60 penceresi ve yanımızda
bulunan kreşin pencereleri ile 4 kapısı
değiştirildi. Kendi imkânlarımızla yaptığımız
spor salonumuzun dış sıvası çok yüksek
kalitede ve ustalıkla yapıldı. Bunun yanında
tuvaletlerin tadilatı ve ısıtma sistemleri
ve borularının değiştirilmesi bizi çok çok
mutlu etti. Biz bu nedenle TİKA Ukrayna
Koordinatörlüğü’ne, Türkiye Cumhuriyetine
çok teşekkür ederiz. Ben Gagavuz
Türküyüm ve köyümüzün yerlisiyim. Benim
için Türkiye’nin Ukrayna Gagavuzlarının
evlerine kadar gelmesi ve yardım etmesi
büyük bir gururdur. Ben her yerde
diyorum ki, biz yalnız değiliz, bizim Türk
kardeşlerimiz var, bizim Türkiye abimiz
var ve ancak bir abi kendi kardeşine elini
uzatır. Artık bu tamirattan sonra bizim
okulumuz yüz yıl daha ayakta duracaktır’.
Zuya Okulunun Tamiratı
Ukrayna Ekonomik Kalkınma ve Ticaret
Bakanlığı nezdinde tescil edilen Kırım
Özerk Cumhuriyeti Eğitim Altyapısına Katkı
Projesi ile Kırım’daki ilk ve orta dereceli
eğitim kurumlarının eğitim kalitesinin
yükseltilmesi amaçlanmıştır.
Projeyi desteklemek üzere Milletlerarası
Komitesi ve Kırım Tatar Eğiticileri
Birliği (Maarifçi) ile işbirliğinde Kırım
Özerk Cumhuriyeti’nin Belogorsk
bölgesinde bulunan 7.085 nüfuslu Zuya
ilçesinin 2 Numaralı Genel Eğitim Okulu
rehabilitasyona tabi tutulmuştur. Proje
kapsamında şu çalışmalar yapılmıştır:
Isıtma sistemi tadilatı kapsamında
radyatörlerin yenilenmesi, eski ısı
borularının sökülerek yeni plastik ısı
borularının döşenmesi ve boruların hidrolik
denemesi yapılmıştır. Su sağlama sistemi
kapsamında ise eski su boruları sökülmüş,
yeni plastik su boruları döşenmiş,
boruların hidrolik denemesi yapılmış,
ayrıca su sayacı, supap ve filtre monte
edilmiştir. Bunun yanında, kazan dairesine
ikinci ısıtma kazanı monte edilmiş ve
dış kanalizasyon sistemi kurulmuştur.
Çalışmalar 18 Aralık 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. Hâlihazırda Belogorsk
İl Eğitim Müdürlüğüne bağlı olan Zuya 2
Genel Eğitim Okulunda 159 öğrenci eğitim
görmekte ve 22 öğretmen çalışmaktadır. 133
Zareçnoya Çocuk Müzik Okulu
Tamiratı
Küreselleşen Dünyada Öğretmenin
Rolü Konferansı
Canköy Vilayeti sınırları içinde bulunan
Zareçnoye köyü ve çevre köylerde
farklı etnik gruplardan 3.140 insan
yaşamaktadır. Bu bölgede bulunan
Zareçnoye Çocuk Müzik Okulu 1990
yılında faaliyete başlamıştır. Okulun fiziki
alanını genişletmek amacıyla aynı binada
bulunan ve daha önce halk kütüphanesi
olarak kullanılan bölümler müzik
okuluna devredilmiştir. Yeni eklenen
kısımda öğretmenlerin kendi imkânları
ile tamirat işlemi gerçekleştirmelerine
rağmen burada bulunan pencereler eski
ve tamirata elverişli olmadığından kış
koşullarına dayanıklı olamamıştır. Bu
durum kış aylarında eğitimi olumsuz olarak
etkilemiştir.
Diyalog Avrasya Platformu ve Ukrayna’nın
önde gelen eğitim kurumları arasında
yer alan K.D. Uşinski Güney Ukrayna
Milli Pedagoji Üniversitesi ile işbirliğinde
Odessa şehrinde Küreselleşen Dünyada
Öğretmenin Rolü konulu uluslararası bir
kongre gerçekleştirilmiştir. Kongreye,
Ukrayna Milli Eğitim Bakanlığı, Milli
Pedagoji Bilimler Akademisi ve Avrupa
Pedagoji Üniversiteleri Rektörler Birliği
de katkıda bulunmuştur. 16 ülkeden 250
akademisyen, araştırmacı, bilim adamı
ve bürokratın katıldığı kongrede tebliğler
Türkçe, İngilizce, Ukraynaca ve Rusça
olarak 4 dilde sunulmuştur. Kongreye ev
sahipliği yapan ve günümüze dek yaklaşık
100.000 öğretmen mezun veren K.D.
Uşinski Güney Ukrayna Milli Pedagoji
Üniversitesi, Güney Ukrayna bölgesinin ilk
pedagoji üniversitesidir. Hâlihazırda söz
konusu üniversitede 5 enstitü, 6 fakülte ve
5 kolej ile 18 alanda eğitimci yetiştirilmekte
ve üniversite bünyesinde 10.000 civarında
lisans ve 300 kadar da lisansüstü öğrenci
eğitim görmektedir.
Bu soruna çözüm bulmak amacıyla okulun
pencereleri Başkanlığımızca yenilenmiştir.
Bu kapsamda toplam 27 adet pencere
değiştirilmiştir.
Çalışmalar 22 Haziran 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. Okulda 140 öğrenci eğitim
görmekte ve 16 öğretmen çalışmaktadır.
134
Sağlık
Sürgünden Dönen Halklar Tıp merkezi
Tamiratı ve Malzeme Temini (Akmescit
Tıp Merkezi Tamiratı ve Malzeme
Temini)
Vakıf, Çernobil bölgesinden tahliye
edilen çocukların çevresel açıdan
temiz bölgelerde tedavi edilmelerinin
sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmakta
ve ağır hasta olan çocukların ailelerine
maddi destekte bulunmaktadır.
Kırım Özerk Cumhuriyeti Milletlerarası
Komitesi ile işbirliğinde 1992 yılında
Akmescit (Simferopol) şehrinde sürgünden
dönen insanlara sağlık hizmetleri
verilmesine yönelik olarak açılmış olan
Sürgünden Dönen Halklar Tıp Merkezi
Başkanlığımız tarafından rehabilitasyona
tabi tutulmuş ve donanım malzemeleri
temin edilmiştir.
Tadilat kapsamında şu çalışmalar
yapılmıştır: 20 pencere ve 18 kapı
değiştirilmiş, asma tavan yapılmış, depo
ve sekreter odasında havalandırma
sistemi kurulmuş, duvar ve tavan tamiratı
yapılmış, elektrik sistemi değiştirilmiş,
lamine ve linolyum yer kaplamaları ile
seramik karo döşemeleri yapılmış ve ısı
dağıtım, su ve sıcak su dağıtım boruları
yenilenmiştir. Ayrıca dijital rontgen
cihazı tamir edilmiştir. Bunun yanında
taşınabilir ultrason, fotek cerrahi cihazı, kolkoskop, klinik odyometre gibi medikal
malzemeler temin edilmiştir. Proje
kapsamında yürütülen çalışmalar 26
Aralık 2012 tarihi itibari ile sona ermiştir.
Proje sonucunda ücretsiz muayeneden
faydalanan kişi sayısının yılda 2 kat artması
beklenmektedir.
50 Çernobil Mağduru Çocuğa Tedavi
Programı Uygulanması
1992 yılında Çernobil bölgesinden
aileleriyle beraber tahliye edilen bir grup
girişimci Ukraynalı kadın tarafından
Çernobil Çocukları Hayatta Kalmak
İçin Uluslararası Vakfı kurulmuştur.
Hâlihazırda, Ukrayna’nın 14 bölgesinde
şubesi bulunan Çernobil Çocukları Hayatta
Kalmak İçin Uluslararası Vakfı, 15.000
Çernobil mağduru çocukla ilgilenmektedir.
Çernobil faciasının ardından çeyrek asır
geçmesine rağmen 3. Çernobil alanını
oluşturan Kiev, Jitomir, Rovno, Çernigov
ve Volın bölgelerinde sürekli radyosezyum
etkisine maruz kalan 100.000’den fazla
Ukraynalı çocuk yaşamaktadır. Bu nedenle
her yıl çevresel açıdan temiz olan sahil
bölgelerinde görülen tedavi sonucu iyot,
demir ve diğer önemli oligo elementlerin
eksikliği giderilebilmektedir. Ancak
Ukrayna’daki düşük gelir seviyesi dikkate
alındığında çoğu ailenin bütçesi tedavi
masraflarını karşılayabilecek düzeyde
değildir.
Bu kapsamda 50 Çernobil mağduru çocuk
için Karadeniz kıyısında yer alan Skadovsk
şehrinde bulunan Delfin yaz kampında
07 – 21 Ağustos 2012 tarihleri arasında iki
haftalık bir tedavi programı uygulanmasına
Başkanlığımızca destek verilmiştir. Vakıf
Başkanı Liudmila Zakrevskaya başarıyla
tamamlanan projeden dolayı minnettar
olduğunu söylemiştir.
135
Su ve Sanitasyon
Belogorsk katı Atık ve Ambalaj Atığı
Geri Dönüşüm Projesi
18.000 kişinin yaşadığı Belogorsk
Belediyesinin katı atık toplama işleri 1974
model bir araç ile yapılmakta ve şehir
içinde çöp konteyneri bulunmamaktaydı.
Bu şartlar altında çöpler, sokaklarda bir
yığın şeklinde birikmekte, bu da hem
estetik hem de sağlık açısından olumsuz
koşullar doğurmaktaydı.
Bu soruna çözüm bulunması amacıyla
Yalova Çiftlikköy Belediyesi ile işbirliğinde
bir proje geliştirilmiştir. Başkanlığımız
tarafından uygulama ve teknik danışmanlık
sağlanması suretiyle projeye destek
verilmiştir. Bu kapsamda öncelikle
gerekli araç-gereçler hibe edilmiştir. Hibe
malzemeleri şu kalemlerden oluşmaktadır:
1 adet GAZ-3309 markalı 7 m3 kapasiteli
sıkıştırmalı çöp toplama aracı, 285 adet çöp
konteyneri, 1 adet çöp ayırma bandı, 1 adet
pres makinesi, 7.000 adet çöp poşeti, 16
adet atkı, 7.000 adet buklet ve 2.700 adet
tanıtım broşürü.
Bunun yanında 2 bayan ve 2 erkek
personele eğitim verilmiş ve daha sonra
eğitilen bu kişilerce 3 ay süresince
halka yönelik bilgilendirme çalışmaları
yapılmıştır.
136
Projenin son aşamasında ise geri dönüşüm
sisteminin temel basamaklarından olan
kaynakta ayırmadan ürünün yeniden
kullanıma sunulmasına kadar olan
işlemlerin yerine getirilmesine yönelik bir
tesis kurulmuştur.
Bu proje sayesinde Belogorsk, çöpün
modern teknolojilere göre ayrıştırılıp
işlendiği Kırım’ın ilk ve tek şehri olmuştur.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Heyetinin
Ülkemizi Ziyareti
Türkiye ile Ukrayna arasında en üst
seviyede bilgi ve tecrübe paylaşımı
amacıyla Ukrayna Devlet Başkanlığında
görevli 5’i kadın 2’si erkek 7 üst
düzey görevlinin katılımıyla T.C.
Cumhurbaşkanlığında bir tanıtım ve eğitim
programı gerçekleştirilmiştir. Eğitim
programı 09-15 Temmuz 2012 tarihlerinde
Ankara ve İstanbul’u kapsayacak şekilde
düzenlenmiştir. Mevcut işbirliği alanlarının
geliştirilmesi ve etkin ve verimli yeni
işbirliği mekanizmalarının yaratılmasına
yönelik olumlu katkılar sağlayacağı
düşünülen eğitim programı kapsamında
Ukraynalı heyet, Cumhurbaşkanlığımızın
yanı sıra TBMM ve Dışişleri Bakanlığımızda
da temaslarda bulunmuştur.
ve Hizmetler
İsmail Gaspıralı Kütüphanesi Çatı
Tamiratı
İsmail Gaspıralı Kütüphanesi, Kırım Özerk
Cumhuriyeti’nin başkenti Akmescit’de
yer almaktadır. Kütüphane 1990 yılında
Akmescit Merkez Kütüphanesinin bir
şubesi olarak açılmış, 1995 yılında ise
Kırım Özerk Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı
ve Kırım Hükümeti’nin kararıyla İsmail
Gaspıralı Kırım Tatar Kütüphanesine
dönüştürülmüştür.
Kütüphanede 36.500’ün üzerinde eser
bulunmaktadır. Bu eserlerin 8.000’inin
Kırım Tatar dilinde olması kütüphanenin dil
açısından taşıdığı önemi göstermektedir.
Bu eserlerin yaklaşık 3.000’i ise nadir
eser kategorisinde yer almaktadır. Bunun
yanında söz konusu kütüphane, kütüphane
olma işlevinin ötesinde Kırım Tatarca
ve diğer dillerde Kırım Tatarları ile Türk
halkları ve İslam medeniyeti hakkında
yayımlanan yayınları toplayan, koruyan
ve hizmete sunan ve Kırım’da faaliyet
gösteren diğer kütüphanelere Kırım Tatar
nüfusuna hizmet sağlanması yönünde
yardımcı olan bir bilgi, kültür ve eğitim
merkezi konumundadır.
İsmail Gaspıralı Kütüphanesinde bulunan
ve yüksek öneme sahip eserler özellikle
yağmurlu havalarda çatıdan sızan sulardan
olumsuz olarak etkilenmekteydi. Bu
durum kütüphanenin geleceğine yönelik
olarak ciddi bir tehdit oluşturmaktaydı.
Bu sorunun giderilmesine yönelik olarak
kütüphane binasının 560 m² boyutundaki
çatısı TİKA tarafından yenilenmiştir.
Bu destek ile su sızmaları önlenerek
kütüphanede bulunan değerli eserlerin
zarar görmesi önlenmiştir.
Uluslararası Dinim, Dilim, Milletim Ses
ve Video Sanatları Festivaline Destek
Kırım Müftülüğünün talebi doğrultusunda
26 Haziran Kırım Tatar Milli Bayrak Günü
münasebetiyle düzenlenen “Dinim, Dilim,
Milletim” ana temalı uluslararası sesligörüntülü sanat festivaline Başkanlığımızca
destek olunmuştur. Festival, Kırım
Tatarlarının milli-manevi değerlerinin
korunması ve kimlik bilincinin devamı
açısından önem taşımaktadır. Festival
kapsamında ihtiyaç duyulan katılım
belgesi, kupa, ödül sahiplerine verilecek
hediyeler, CD’ler, perde ekran ve çiçek gibi
malzemeler Başkanlığımızca sağlanmıştır.
137
İş ve Diğer Hizmetler
Uluslararası Teknik Yardım ve Yatırım
Fırsatlarının Tanıtılması Konusunda
Eğitim
Uluslararası teknik yardımı halka tanıtmak
ve bölgedeki yatırım fırsatlarına yönelik
bilgilendirme yapmak üzere Ukrayna’da
donör kurumlar ile yapılan işbirliğini
koordine eden merkezi birim olan Ukrayna
Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakanlığı
tarafından GİZ desteği ile bir dizi eğitim
semineri düzenlenmiştir. Daha sonra bu
seminerlerin Kırım’ın kuzey ve merkez
bölgelerine yönelik olarak genişletilmesi
düşünülmüştür. Ancak GİZ’in desteğinin
sona ermesi ve yerel finansmanın yeterli
olmaması dolayısıyla Başkanlığımız desteği
talep edilmiştir.
138
Bu kapsamda 12 Aralık 2012 tarihinde
Kırım’ın kuzeyinde bulunan Canköy,
Krasnoperekop, Nijnegorsk, Pervomaysk
ve Armyansk bölgelerine ve 14 Aralık
2012 tarihinde ise Akmescit, Bahçesaray
ve Belogorsk bölgelerine yönelik
Başkanlığımız desteğiyle seminerler
düzenlenmiştir. Seminerler sırasında
kullanılan kırtasiye benzeri malzemeler
de Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Seminerlerin birinci kısmında; finansman
arayışları, proje hazırlama aşamaları ve
proje başvuru mekanizmaları gibi alanları
kapsayan uluslararası teknik yardım
fırsatlarına ulaşmanın pratik yönleri ve
sınır ötesi işbirliği araçları ele alınmıştır.
İkinci kısımda ise katılımcılara Kırım’a
yabancı yatırımların çekilmesi konusunda
bilgi aktarılmıştır. İki seminer süresince
toplam 150 uzmana eğitim verilmiştir.
Uluslararası teknik yardım ve yatırım
faaliyetleri konusundaki seminerlerin 2013
yılında da tekrarlanması planlanmaktadır.
UKRAYNA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
47,68
8,62
23,97
19,64
0,09
EĞİTİM
SAĞLIK
0,87
1,45
1,30
1,86
2,88
UKRAYNA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
139
140
2
Orta Asya ve
Kafkaslar
141
Azerbaycan
142
2. ORTA ASYA VE KAFKASLAR
Gence Çocuk Yuvasına Malzeme, Kafkas
Üniversitesi ile İşbirliği, Mahkeme-Hukuk Konseyi
Kapasite Geliştirme Programı, Azerbaycan Milli
Meclisi Sosyal Siyaset Komitesi Uzmanlarına
Eğitim, TRT Yayınlarının Azerbaycan’da
Yayınlanması, Ağcabedi ve Beylegan’da Kurulacak
Özel Pilot Tarım İşletmelerine Danışmanlık,
Azerbaycan’da Organik Tarımın Geliştirilmesi,
Türk Devlet ve Topluluklarından Genç Yazarların
Azerbaycan Ziyareti
Eğitim
Gence Çocuk Yuvasına Malzeme
Azerbaycan’da eğitimin temelini okul
öncesi eğitim oluşturmaktadır. Okul öncesi
eğitim kurumları ise yeni doğmuş çocuk
evi, kreş, ana sınıfı, kreş-ana sınıfı, yatılı
çocuk yurdu, çocuk evi ile zihinsel ve
fiziksel engelli çocuklar için okul öncesi
eğitim müesseseleri başlıkları altında
faaliyet göstermektedir. Başkanlığımız
da Azerbaycan’da okul öncesi eğitimin
geliştirilmesine yönelik olarak destek
vermektedir. Bu kapsamda Gence
bölgesinde kimsesiz çocuklara yönelik
olarak faaliyet gösteren çocuk yuvasına
masa, sandalye, oyun dolabı, karyola ve
yatak gibi eşyalardan oluşan malzeme
kalemleri temin edilmiştir.
Kafkas Üniversitesi ile İşbirliği
Kafkas Üniversitesi, 1993 yılında
Azerbaycan’ın Bakü şehrinde kurulan
özel bir Türk üniversitesidir. Üniversitenin
Mühendislik, İktisadi ve İdari Bilimler,
Hukuk ve Eğitim Fakülteleri bünyesinde
yer alan toplam 20 bölümde lisans eğitimi
verilmektedir.
Üniversite Rektörlüğünün talebi
doğrultusunda kampüs içinde 20112012 eğitim-öğretim yılının ikinci yarısı
itibariyle hizmete açılacak olan yeni eğitim
binası ile kız öğrenci yurdunun tefrişatına
Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Bunun yanında Kafkas Üniversitesi İktisadi
ve İdari Bilimler Fakültesi ile Mühendislik
Fakültesinden 40 öğrenci ve 5 rehber
öğretim görevlisinin Temmuz-Ağustos 2012
döneminde Türkiye’nin İstanbul ve İzmir
şehirlerinde düzenlenen staj programlarına
verilmiştir.
143
Mesleki Eğitimin Geliştirilmesine
Destek
Azerbaycan Eğitim Bakanlığının talebi
doğrultusunda mesleki eğitimin
geliştirilmesine yönelik sektörel SWOT
analiz çalışması yapılması kapsamında
Türkiye’den 2 uzman 07–15 Temmuz
2012 tarihleri arasında Başkanlığımızca
Azerbaycan’da görevlendirilmiştir.
Görevli uzmanlar Azerbaycan’ın Bakü,
İsmayıllı, Gebele ve Kobustan şehirlerinde
bulunan meslekî ve teknik okullarda
incelemelerde bulunmuştur. Bu kapsamda
Azerbaycan meslekî ve teknik eğitiminin
yeniden yapılanması çalışmalarına
katkı sağlamak ve problemleri yerinde
tespit etmek amacıyla SWOT analizi
yapılmış, yasal düzenlemeler, teknik ve
fiziki alt yapı, öğretmen yetiştirme ve
müfredat programları konusunda bir
rapor hazırlanarak Azerbaycan Eğitim
Bakanlığına sunulmuştur.
Bakü’de “Felsefi Diyalog ve Yeni Bakışlar:
Medeniyetler Diyaloğu Bağlamında Türk
Dünyası’nda Felsefe ve Etik” konulu
sempozyum düzenlenmiştir. Azerbaycan,
Türkiye ve Kazakistan felsefecilerinin
katılımı ile gerçekleştirilen sempozyumun
açılışında Türkiye Cumhuriyeti Bakü
Büyükelçisi ile Vatikan Büyükelçisi ve
Kazakistan Felsefe ve Siyaset Bilimi
Enstitüsü Müdür Yardımcısı birer konuşma
yapmışlardır. Açılış konuşmalarının
ardından söz konusu sempozyumun
oturumlarına geçilerek, “küresel etik ve
Türk medeniyeti”, “etik, manevi değerler ve
ulusal çıkarlar” ve “felsefede evrensellik ve
millilik” konuları tartışılmıştır.
I. Uluslararası Bahtiyar Vahabzade
Sempozyumu
Gençliğe Yardım Fonu İle Eğitim
Konusunda İşbirliği
Azerbaycan’da üniversite öğrencilerinin
barınma sorununun çözümüne katkı
sağlanması amacıyla ülkenin ilk
STK’larından birisi olan Gençliğe Yardım
Fonu tarafından yurt binası işletilmesine
Başkanlığımızca destek olunmuştur.
Bunun yanında Gençliğe Yardım Fonu
bünyesinde STK’lar, devlet kuruluşları,
üniversiteler, öğrenci birlikleri ve
dernekleri tarafından kullanılan bir
konferans salonu bulunmaktadır.
Bu çerçevede konferans salonu
günümüz şartlarına uygun bir şekilde
Başkanlığımızca modernize edilmiştir.
Felsefi Diyalog ve Yeni Bakışlar
Konferansı
Türk Felsefe Derneği ile Azerbaycan
Felsefe ve Sosyal-Siyasi İlimler Birliği
tarafından Başkanlığımız desteğiyle
144
Azerbaycan’da faaliyet gösteren Gaye
Bilim ve Kültür Cemiyeti, Azerbaycan
Cumhuriyeti Eğitim Bakanlığı, Kafkas
Üniversitesi, Şeki Valiliği, Yunus Emre
Vakfı ve Diyalog Avrasya Azerbaycan
Temsilciliği işbirliğinde 13-15 Aralık 2012
tarihleri arasında Bakü’de I. Uluslararası
Bahtiyar Vahabzade Sempozyumu
düzenlenmiştir. 6 ülkeden 35 üniversite
ve araştırma merkezinden 100’ü aşkın
bilim adamı ve araştırmacının bir
araya geldiği sempozyuma Türkiye,
Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan
ve Kırgızistan’dan 17 kişinin katılımı ile
sempozyum kapsamında senkron tercüme
ve iaşe hizmeti konusunda Başkanlığımızca
destek olunmuştur.
II. Türk Halkları Çocuk Edebiyatı
Kongresi
Azerbaycan Cumhuriyeti Çağ Öğretim
İşletmeleri Kafkas Üniversitesi tarafından
11-13 Ekim 2012 tarihleri arasında II.
Türk Halkları Çocuk Edebiyatı Kongresi
düzenlenmiştir. Kongreye 8 ülke ve 27
üniversiteden 75 civarında bilim adamı,
yazar ve yayıncı katılmıştır. Kongreye
Azerbaycan dışından 5 kişinin katılımına
Sağlık
43 Azerbaycanlı Doktor ve 29
Hemşirenin Eğitimine Destek
Azerbaycan Cumhuriyeti Sağlık
Bakanlığından 43 doktor ve 29 hemşireye
Ankara’da Sağlık Bakanlığına bağlı
eğitim ve araştırma hastanelerinde 17
Kasım – 15 Aralık 2012 tarihleri arasında
Başkanlığımız desteğiyle bir eğitim
programı düzenlenmiştir. Jinekoloji,
neonatoloji, yenidoğan, pediatri, anestezi,
laboratuvar, genel cerrahi, radyoloji,
dâhiliye ve onkoloji branşlarında
verilen eğitimler şu hastanelerde
gerçekleştirilmiştir: Zekai Tahir Burak
Kadın Sağlığı, Ankara Numune, Etlik
Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları, Ankara
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji
Onkoloji, Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları ile Ankara Dışkapı Yıldırım
Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastaneleri.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Sağlık
Personeline Eğitim/Staj Programı
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Sağlık
Bakanlığının talebi üzerine, Nahçıvan’dan
19 kişilik doktora yönelik olarak 01-30
Haziran 2012 tarihleri arasında ülkemizdeki
sağlık kuruluşlarında uzmanlık alanlarına
göre eğitim programları düzenlenmiştir.
Başkanlığımız tarafından 2007-2012 yılları
arasında Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nden
71 sağlık personeline yönelik muhtelif
eğitim ve staj programlarına destek
olunmuştur.
Türkiye-Azerbaycan I. Sağlık Haftası
Türkiye-Azerbaycan Ortak Sağlık Haftası,
26 Kasım – 05 Aralık 2012 tarihleri
arasında Bakü’de düzenlenmiştir.
Türkiye’den Sağlık Bakanlığı Müsteşarı
başkanlığındaki bir heyetin katıldığı
etkinlikler kapsamında Bakü’de İlmi
Cerrahi Merkezi ve Çocuk Enstitüsünde
Azerbaycanlı hekimlerle birlikte eğitim
amaçlı ameliyatlar yapılmıştır. Söz
konusu hafta süresince 21 doktorumuz
tarafından 21 ameliyat, 145 muayene, 30
ekokardiyografi, 14 anjiyografi yapılmış ve
6 stent ile 2 katater takılmıştır. Azerbaycan
Sağlık Bakanı bu sağlık hizmetlerden ve
Azerbaycan sağlık personeline yönelik
eğitimlerden duyduğu memnuniyeti ifade
etmiştir.
145
Mahkeme-Hukuk Konseyi Kapasite
Geliştirme Programı
Bu kapsamda her iki ülkedeki özel
hukuk, ceza hukuku ve yabancılar
hukuku uygulamaları ile hukuk eğitimi
üzerine tebliğler sunulmuştur. Programa
Azerbaycan’dan 10 öğretim üyesinin
verilmiştir.
Azerbaycanlı Diplomatlara Eğitim
Programı
Azerbaycan Mahkeme-Hukuk Konseyinin
talebi üzerine 76 Azerbaycanlı hâkim
adayı ile 2 yetkiliye yönelik olarak Adalet
Akademisi Başkanlığı işbirliğinde eğitim
programları düzenlenmiştir. Eğitimler 41
kişilik birinci grup hâkim adayı ile 1 yetkili
için 17-29 Eylül 2012 tarihleri arasında
Ankara ve Bursa’da ve 35 kişilik ikinci
grup hâkim adayı ile 1 yetkili için ise 05-17
Kasım 2012 tarihleri arasında Ankara ve
Konya’da Cumhuriyet Başsavcılıklarınca
Türkiye-Azerbaycan Hukuk Günleri
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Dekanlığı tarafından Bakü Devlet
Üniversitesi, Kafkas Üniversitesi, Nahçıvan
Devlet Üniversitesi ve Avrasya Akademisi
ile işbirliğinde 24 Eylül 2012 tarihinde
İstanbul’da Türkiye-Azerbaycan Hukuk
Günleri isimli bir etkinlik düzenlenmiştir.
146
Türkiye, dostluk ve kardeşlik bağlarının
‘Bir millet iki devlet anlayışı’ ile söyleme
dönüştüğü Azerbaycan’ın bağımsızlığını
ilk tanıyan ülke olmuştur. Bu süreçte
Azerbaycan’ın ihtiyaç duyduğu her türlü
desteği vermeye çalışan ülkemiz, Güney
Kafkasya ile ilgili konular başta olmak
üzere uluslararası konularda Azerbaycan
ile ortak bir vizyona sahiptir. Bu kapsamda
iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin
pekiştirilmesi amacıyla Azerbaycan
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığında görevli
10 kişilik diplomat heyetinin, Dışişleri
Bakanlığımız tarafından 10-16 Haziran 2012
tarihleri arasında Türkiye’de düzenlenen
eğitim programına katılımları
Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
Kapasite Geliştirme Programları
Kapsamında Video Konferans Sistemi
Kurulması
Azerbaycan ile Türkiye’nin çeşitli kamu
kurumları, bilimsel araştırma merkezleri,
üniversiteleri ve diğer kurumları arasında
ortaklaşa gerçekleştirilen tecrübe
değişim programları, yuvarlak masa
toplantıları, seminer ve konferanslar,
proje ve programlar ile öncelikli
kalkınma alanlarına ilişkin araştırmalar
kapsamında kullanılmak üzere Azerbaycan
Ekonomik Kalkınma Bakanlığı Ekonomik
Reformlar Bilimsel Araştırma Enstitüsü
ile Başkanlığımız merkez binasında tahsis
edilen mekânlarda yüksek çözünürlüklü
video konferans sistemi kurulmuştur.
Belediyecilik Eğitim Programı
Türk Dünyası Belediyeler Birliği tarafından
yerel ve bölgesel yönetim alanında
uluslararası tecrübe paylaşımı amacı
ile Azerbaycan belediye başkanları ve
belediyecilik alanında çalışan kişiler
için 23-29 Nisan 2012 tarihleri arasında
Kocaeli ve İstanbul’da düzenlenen eğitim
programına Azerbaycan’dan 25 kişinin
katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Programın Kocaeli ayağında İzmit Atık ve
Artıkları Arıtma, Yakma ve Değerlendirme
Anonim Şirketi tesisleri ziyaret edilerek
uygulamalı bir eğitim programı
düzenlenmiştir. İstanbul ayağında ise
akademisyenler ve tecrübeli belediye
başkanları tarafından teorik eğitimler
verilmiştir. Eğitim konuları şu başlıklardan
oluşmuştur: Yerel Yönetimler için Şehir
Kalkınma Planı, Yerel Yönetimlerin Mali
Yapıları ve Kamu Yararına Olacak Şekilde
Yönetilmesi, Yerel Yönetimlerin ParkBahçe ve Çevre Düzenleme Çalışmaları ile
Yöneticiler için Problem Çözme Teknikleri.
ve Hizmetler
Azerbaycan Milli Meclisi Sosyal
Siyaset Komitesi Uzmanlarına Eğitim
Azerbaycan Milli Meclisi çatısı altında
değişik başlıklar altında toplam 11
komite bulunmaktadır. Bunlardan biri
olan Sosyal Siyaset Komitesi devletin
sosyal politikalarının oluşturulması
ve uygulanmasına yönelik kanun ve
karar tasarıları üzerinde çalışmalar
yürütmektedir. Bu kapsamda bahse konu
komiteden 5 uzman için 14-20 Ekim
2012 tarihleri arasında TBMM’de muadil
komisyon çalışmaları ve yasama süreçleri
konularını ve Türkiye Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı uzmanları ile bilgi ve
tecrübe paylaşımını kapsayan bir program
düzenlenmiştir.
Engellilere Yönelik 5 Engelli Arabası,
7 İşitme Cihazı ve 10 Braille Sistemi
Başkanlığımız, işbirliği yaptığı dost ve
kardeş ülkelerin sivil toplum kuruluşlarının
güçlendirilmesine önem vermekte
ve bu tür kuruluşların faaliyetlerini
desteklemektedir. Bunlar arasında
Engellilerin Zaur Hayriye Cemiyeti de yer
almaktadır. Bahse konu kuruluşa 5 engelli
arabası, 7 işitme cihazı ve 10 adet braille
sistemi temin edilmiştir.
147
Ekonomik Altyapılar ve
Hizmetler
Emlak Meseleleri Devlet Komitesi ile
İşbirliği
Azerbaycan Cumhuriyeti Emlak Meseleleri
Devlet Komitesi, 2009 yılından beri devlet
mülkiyetinin yönetilmesi, özelleştirilmesi,
bu alana yatırımların çekilmesi ve
Azerbaycan’daki taşınmaz mülkiyetin
tescili ve ortak kadastro oluşturulması
konusundan sorumludur. Kurum 2012
yılında e-hizmet uygulaması başlatmıştır.
İnternet sayfasında e-hizmetler ve
elektronik başvuruların yapılması ile
ilgili usul ve esaslar, gerekli belgelerin
listesi, devlet harç ve resimleri ile ilgili
bilgiler, hizmetler karşılığında alınacak
ücret tutarları gibi bilgiler yer almaktadır.
Komiteye bağlı 18 bölge idaresi de aynı veri
tabanını kullanabilmekte ve gayrimenkul
kayıtlarına ilişkin elektronik arşive
buradan ulaşabilmektedir. Kaliteli ve
hızlı hizmet sunmayı amaçlayan e-hizmet
uygulaması için gerekli olan teknik
malzeme Başkanlığımızca sağlanmıştır. Bu
kapsamda ihtiyaç duyulan 5’er adet GNSS
seti ile iş istasyonu cihazı Haziran 2012
tarihinde yetkililere teslim edilmiştir. Toplu Konut ve Konut Yönetimi
Alanında Türkiye’ye Çalışma Ziyareti
Azerbaycan Ekonomik Kalkınma
Bakanlığının toplu konut binalarının
yönetim usulleri, binaların bakımı,
kamu binalarının yapım işleri ve
ilgili mevzuata ilişkin olarak Türkiye
tecrübesinden faydalanma yönündeki talebi
doğrultusunda, Başkanlığımız desteği ile
05-07 Kasım 2012 tarihleri arasında Toplu
Konut İdaresi Başkanlığında bir çalışma
programı düzenlenmiştir. Programa, üst
düzey yetkililerinden oluşan 5 kişilik bir
heyet katılmıştır.
148
İletişim
Azerbaycanlı Televizyon Çalışanlarına
Yönelik Programlar
Türkiye ile Azerbaycan arasında medya
sektöründe işbirliğinin geliştirilmesine
yönelik olarak Azerbaycan Cumhuriyeti
Milli Televizyon ve Radyo Konseyi ve
Azerbaycan Gazetecileri Şebekesi İçtimai
Birliği işbirliğinde 26 Kasım-01 Aralık 2012
tarihleri arasında Türkiye’de karşılıklı
tecrübe paylaşımı programı düzenlenmiştir.
Söz konusu programa Azerbaycan ulusal
televizyon kanallarında çalışan 15 kişinin
verilmiştir.
Bunun yanında, Azerbaycan’da faaliyet
gösteren bazı televizyon kanallarının talebi
üzerine TRT Eğitim Dairesi Başkanlığınca
26 Kasım-07 Aralık 2012 tarihleri arasında
düzenlenen eğitim programına,
Azerbaycan ulusal ve yerel televizyon
kanalları ile bazı haber ajanslarından 11
muhabir, 7 kameraman ve 7 montajcı
olmak üzere toplam 25 kişinin katılımı
sağlanmıştır.
TRT Yayınlarının Azerbaycan’da
Yayınlanması
TRT-1 yayınlarının Azerbaycan’da karasal
verici sistemleri vasıtasıyla yayımlanması
projesi kapsamında Başkanlığımızca
Azerbaycan’da kurulan 7 adet televizyon
vericisi, 2009 yılı itibariyle işletmeye
alınmıştır. Söz konusu vericiler için,
Azerbaycan Cumhuriyeti Haberleşme ve
Enformasyon Teknolojileri Bakanlığına
bağlı Radyo Televizyon Yayınları ve Uydu
İletişim Üretim Birliğine bağlı Nügedi,
Lerik, Gülistan ve Poylu’da televizyon
vericisi ve antenler için yer tahsisi ve yine
Bakü, Gence ve Danaçı’da TV vericileri
için yer tahsisi ile birlikte ortak anten
kullanımı ve 7 adet vericinin enerji giderleri
konusunda Başkanlığımız tarafından 2012
yılında da destek sağlanmıştır.
Azerbaycan Basın Konseyi ile İşbirliği
Azerbaycan Basın Konseyi, Azerbaycan’da
medyanın kendi faaliyet alanını düzenlemek
amacıyla 2003 yılında kurulmuştur. Konsey,
gazetecilerin mesleki faaliyetlerinde
mevzuata uyması konusunda kamuoyu
denetiminin sağlanması, devlet organları
ve kamuoyu arasındaki ilişki ve güvenin
güçlendirilmesi ile bilgi ve ifade özgürlüğü
için daha geniş imkanlar yaratılmasına
yönelik çalışmalar yapmaktadır. 2005
yılından beri Dünya Basın Konseyi Birliği
ve Avrupa Basın Konseyi Birliğinin üyesidir.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye
Basın Konseyi ile işbirliği protokolü
bulunmaktadır. Azerbaycan Basın Konseyi mensuplarından
oluşan 12 kişilik bir heyetin Türkiye’nin
yerel medya tecrübesini yerinde
incelemek ve bu çerçevede iki ülke yerel
medya kuruluşları arasında ilişkilerin
geliştirilmesine katkı sağlanması amacıyla
24-28 Nisan 2012 tarihlerinde İstanbul,
Ankara ve Konya’da teknik inceleme
ziyareti için Başkanlığımızca destek
olunmuştur.
Geçmişten Günümüze AzerbaycanTürkiye Vakıf Geleneği Kardeş Yardımı
Sempozyumu
Azerbaycan Gençliğe Yardım Fonu,
Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisi
Azerbaycan-Türkiye Parlamentolararası
Dostluk Grubu, Türkiye Büyük Millet Meclisi
Türkiye-Azerbaycan Parlamentolararası
Dostluk Grubu, Azerbaycan Türk Sanayici
ve İşadamları Beynelhalk Cemiyeti ve
Azerbaycan Diller Üniversitesi işbirliğinde
07 Kasım 2012 tarihinde Bakü’de
Geçmişten Günümüze Azerbaycan-Türkiye
Vakıf Geleneği Kardeş Yardımı Uluslararası
Sempozyumu organize edilmiştir.
Sempozyum sırasında Başkanlığımız
destekleri ile basılan Kardeş Kömeği
(Yardımı) isimli kitabın tanıtımı da
yapılmıştır. Kitap, Azerbaycan’da 1917
yılında basılan Kardeş Kömeği isimli
derginin orijinal nüshasının günümüz
Latin alfabesine aktarılmasıyla ortaya
çıkmıştır. Dergi, Anadolu’da kurtuluş
mücadelesine destek vermek amacıyla
1915 yılında Bakü’de kurulan Kardeş
Kömeği Komisyonu tarafından basılmıştır.
Komisyonun gerçekleştirdiği yardım
faaliyetleri içerisinde önemli bir yere
sahip olan dergi sayesinde, hem
Anadolu’da yaşananlar Azeri kamuoyuna
duyurulmuş hem de satışından elde edilen
gelir ile Kafkas cephesinde esir düşen
askerlerimizin ailelerinin ve savaşta evini
kaybedenlerin ihtiyaçları karşılanmıştır.
149
Bankacılık ve Finans
Merkez Bankası Personeli Eğitim
Programları
Başkanlığımız desteği ile Azerbaycan
Cumhuriyeti Merkez Bankası personeline
yönelik olarak Haziran ayı içerisinde
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
tarafından aşağıdaki eğitim programları
düzenlenmiştir:
düzenlenen Para Politikasına Yönelik
Makroekonomik Tahminler konulu
seminere Azerbaycan Para Politikası
Dairesinden bir yetkili ile 1 uzmanın
katılımı sağlanmıştır.
düzenlenen İletişim Stratejileri konulu
seminere İletişim Dairesinden Tercüme
Grubu Başkanı ile 2 uzmanın katılımı
sağlanmıştır.
düzenlenen İnsan Kaynakları konulu
seminere İnsan Kaynakları Dairesinden 1
uzman ile 1 uzman yardımcısının katılımı
sağlanmıştır.
düzenlenen Dış İlişkilere Yönelik
Uygulamalar konulu seminere Dış İlişkiler
Dairesinden Şube Müdürü ile 1 uzman
yardımcısının katılımı sağlanmıştır.
düzenlenen Nakit Para Yönetimi konulu
seminere Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti
İdare Başkanının katılımı sağlanmıştır.
150
Menkul Değerler Devlet Komitesi
Kapasite Geliştirme Programı
Azerbaycan Cumhuriyeti Menkul Değerler
Devlet Komitesi ile Başbakanlık Sermaye
Piyasası Kurulu (SPK) arasında Temmuz
2010’da işbirliği anlaşması imzalanmıştır.
Karşılıklı bilgi alışverişi ve teknolojik
işbirliğini geliştirmeyi hedefleyen anlaşma
çerçevesinde, Azerbaycan Menkul
Değerler Komitesi uzmanlarına SPK
tarafından eğitim programı düzenlenmesi
planlanmıştır. Bu kapsamda Şubat 2012’de
Ankara ve İstanbul’da düzenlenen 3 farklı
eğitim programına Azerbaycan’dan 4
uzmanın katılımına Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
Üretim Sektörleri
Tarım
Ağcabedi ve Beylegan’da Kurulacak
Özel Pilot Tarım İşletmelerine
Danışmanlık
Azerbaycan’da tarım ürünleri üretiminin
arttırılmasının teşvik edilmesi ve
toplumun gıda ihtiyacının yerel üretimlerle
sağlanması amacıyla 2008-2015 yılları
arası döneme yönelik olarak oluşturulan
“Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Toplumun
Güvenilir Gıda Ürünleri ile Temin
Edilmesine Dair Devlet Programı”
kapsamında yürütülen çalışmalar devam
etmektedir. Bunlar arasında, üretimi
yapılan ekmeklik ve makarnalık buğdayın
yeterli duruma gelmesi için Ağcabedi ve
Beylegan bölgelerinde özel pilot tarım
işletmelerinin oluşturulması da yer
almaktadır.
Bu kapsamda Türkiye Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığından 3 uzman
Uzmanlar, Azerbaycan Cumhuriyeti
Ekonomik Kalkınma Bakanlığı, Tarım
Bakanlığı ve Toprak Komitesi yetkilileri
ile görüşmelerde bulunmuş ve pilot
işletmelerin kurulacağı Ağcabedi ve
Beylegan bölgelerini ziyaret ederek toprak,
iklim, bitki ve su kaynakları konusunda
yerinde incelemeler yapmıştır. Bunu
takiben oluşturulması öngörülen özel pilot
tahıl işletmelerinde ileri teknolojilerin
uygulanması, yüksek verimli buğday
yetiştirilmesi, zirai teknik hizmetlerin
gerektiği şekilde hayata geçirilmesi
ve diğer ilgili konularda bilimsel ve
metodolojik danışmanlık verilmesi ve
daha önce gerçekleştirilen faaliyetlerin
denetlenmesi için Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı Tarım İşletmeleri
Genel Müdürlüğünden 1 uzman 26
Kasım-09 Aralık 2012 tarihleri arasında
Ağcabedi ve Beylegan bölgelerinde özel
pilot tarım işletmelerinin oluşturulması
kapsamında uygulamaya yönelik çalışmalar
ise şunlardır: 2012 yılı sonbaharında
Beylegan bölgesinde 1.500 hektar ve
Ağcabedi bölgesinde 3.300 hektar olmak
üzere toplam 4.800 hektar alana sahip
işletmelere yönelik hazırlanan teknik rapor
çerçevesinde 1.875 hektar alanın toprak
işlemesi yapılmış ve bunun 1.500 hektarına
sertifikalı, yüksek verimli ve kaliteli 14 çeşit
ekmeklik buğday ekimi yapılmıştır. Ekim
yapılan arazide toplam 310 ton buğday
tohumu kullanılmıştır. Bunun 11 çeşidi
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünden
temin edilmiştir. 2013 yılında ise 2.000
hektar alana dane mısır, 20 hektar alana
ayçiçeği ve 5 hektar alana da soya ekimi
yapılması planlanmaktadır.
Bunun yanında işletmenin tamamında
sulu tarım uygulanmasından dolayı Aras
Nehrinden 18 m3/sn. kapasiteli sulama
kanalı yapılmıştır. Yine bu amaçla tarımsal
alanların sulanması için 59 adet ‘centerpivot’ basınçlı sulama sistemi kurulmuştur.
Ayrıca tarımsal faaliyetlerin zamanında
ve tekniğine uygun olarak yapılması
için modern teknolojilerle donatılmış
GPS sistemli traktör, alet, ekipman ve
biçerdöver temin edilmiştir.
151
Azerbaycan’da Organik Tarımın
Geliştirilmesi
Azerbaycan’da organik tarım başta
olmak üzere tarım sektörü gibi petrol
dışındaki sektörlerde üretim ve ihracatın
artırılmasına yönelik olarak çaba
harcanmaktadır. Bundan dolayı ülkemizin
organik tarım alanında sahip olduğu bilgi
ve tecrübelerin paylaşılmasına önem
verilmektedir. Bu kapsamda Azerbaycan
Cumhuriyeti Ekonomik Kalkınma Bakanlığı
ve Ekonomik Reformlar Araştırma
Enstitüsü işbirliğinde “Azerbaycan’da
Organik Tarımın Geliştirilmesi Sürecinde
Türkiye Tecrübesinin Öğrenilmesi ve
Kurumlar Arası İşbirliğin Geliştirilmesi”
başlıklı 6 aşamadan oluşan bir program
hazırlanmıştır. Bunlardan ilk üç aşama
2011 yılında, dördüncü ve beşinci aşamalar
ise 2012 yılı içerisinde hayata geçirilmiştir.
Proje kapsamında Azerbaycan Strateji
Planı hazırlanmıştır. Bu planın
uygulanmasına yönelik olarak dördüncü
aşamada Azerbaycan’da organik tarımın
güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatların ve
alana yönelik etkilerin ayrıntılı bir şekilde
ortaya konulması amacıyla bir SWOT analiz
çalışması yapılmıştır. 152
Bu çerçevede, söz konusu analiz
çalışmasını yapmak üzere Türkiye’den 1929 Şubat 2012 tarihleri arasında 4 uzman,
04-15 Mart 2012 tarihleri arasında ise 3
uzman Azerbaycan’da görevlendirilmiştir.
Projenin beşinci aşamasında ise daha
önce yapılan SWOT analiz çalışmasının
değerlendirilmesi, toplumun
bilinçlendirilmesi ve organik
ürün yetiştiriciliği ve yeni pazar fırsatları
gibi konuların ele alındığı bir çalıştay
Ayrıca, söz konusu çalıştay çerçevesinde 01
Ekim 2012 tarihinde Azerbaycan’da organik
tarımın gelişim sorunları konusunda
Bakü’de bir yuvarlak masa toplantısı
düzenlenmiştir. Söz konusu toplantıya
katılmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Tarım,
Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı Yalova
Atatürk Merkez Bahçe Bitkileri Araştırma
Enstitüsü ve Başkanlığımızdan 1’er uzman
ile Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe
Bitkileri Bölümü bünyesinde görev yapan
2 profesör 28 Eylül-03 Ekim 2012 tarihleri
arasında Azerbaycan’da görevlendirilmiştir.
Bu şekilde Azerbaycan’da organik tarım
konusu sektörün tüm ilgili kurumlarının
katılımı ile ilk defa bu düzeyde ele
alınmıştır.
Zirai İlim Merkezine 750 Kg Tohumluk
Buğday
Başkanlığımız ile Azerbaycan Cumhuriyeti
Tarım Bakanlığı işbirliğinde 2001 yılında
kurulan ve Başkanlığımızın Azerbaycan’ın
tarım sektörüne yönelik olarak özellikle
tohumculuk alanında gerçekleştirmekte
olduğu proje ve faaliyetleri kapsamında
özel bir konuma sahip olan AzerbaycanTürkiye Tohumculuk ve Araştırma Ortak
Kurumunun faaliyetlerinin düzenlenmesine
ilişkin protokol, 11 Eylül 2012 tarihinde
Gebele şehrinde imzalanmıştır.
Protokol çerçevesinde, Azerbaycan
Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Zirai İlim
Merkezinin talebi üzerine, deney ve
artırma çalışmalarında kullanılmak
üzere Başkanlığımızca, Basribey-95,
Bayraktar-2000, Gün-91, Ceyhan-99 ve
Tosun Bey buğday türlerinin her birinden
50’şer kg, Gönen-98 tohumundan ise 500
kg olmak üzere toplam 750 kg tohumluk
buğday temin edilmiştir. Buğdaylar,
havayolu ile Bakü’ye ulaştırılarak 2012 yılı
Ekim ayı içerisinde Azerbaycan yetkililerine
teslim edilmiştir.
100 Aileye 1.000 Adet Kovan ile Bal
Arısı Kolonisi ve 115 Kişiye Arıcılık
Eğitimi
Azerbaycan Arıcılar Birliği ile işbirliğinde
Azerbaycan’da arıcılığın geliştirilmesine
ve yaygınlaştırılmasına yönelik olarak
yürütülmekte olan “Kırsal Kalkınma
Programları Kapsamında Azerbaycan’da
Arıcılığın Geliştirilmesi” konulu proje
kapsamında Haziran 2012 tarihinde 100
aileye 1.000 adet kovan ve malzemeleri
ile 1.000 adet bal arısı kolonisi ve diğer
arıcılık malzemeleri temin edilmiştir.
Ayrıca, 115 kişiye arıcılıkla ilgili 3 günlük
teorik ve pratik eğitimler verilmiştir. Yeni
oluşturulan 100 arı işletmesine ilişkin
teknik ve danışmanlık hizmetleri ise
sürdürülmektedir.
153
Sanayi
Azerbaycan’da Sanayi Parklarının
Kurulması Konusunda Danışmanlık
Desteği
Azerbaycan’ın Bakü, Sumgayıt ve diğer
şehirlerinde sanayi parklarının kurulmasına
yönelik Başkanlığımızca hayata geçirilen
proje kapsamında Azerbaycan Cumhuriyeti
Ekonomik Kalkınma Bakanlığına teknik
destek ve danışmanlık hizmeti verilmiştir.
Bu kapsamda, Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığımızdan 3 uzman 06-11 Şubat
2012 tarihleri arasında Azerbaycan’da
görevlendirilmiştir. Görevli uzmanlar
tarafından ülkemizdeki OSB uygulamaları
hakkında teknik bilgilendirme yapılmıştır.
Savaş Mağduru 60 Gence Terzilik
Kursu
Azerbaycan’da faaliyet gösteren Bölgesel
İnsan Hakları ve Medya Merkezi İçtimai
Birliği, Karabağ savaşı mağdurları, şehit
aileleri ve Ermeni esaretinden kurtulmuş
ailelerin çocuklarına destek vermek
üzere 2010 yılında gezici bilgisayar kursu
düzenlemiş ve gereken malzemeler
Başkanlığımızca sağlanmıştır. 2012
yılında ise söz konusu birlik tarafından
savaş mağduru gençlere terzilik kursu
düzenlenmesi konusunda destek talep
edilmiştir. Düzenlenen terzilik kursları için
gerekli malzemeler yine Başkanlığımızca
temin edilmiş olup kurslardan 60 kişi
yararlanmıştır.
Turizm
Azerbaycan’a Yönelik Turizm Eğitim
Programları
Kalite Yönetim Sistemi Seminerine
Destek
Azerbaycan-Türk Sanayici ve İşadamları
Cemiyeti (TÜSİAB) tarafından TSE Bakü
Temsilciliği ve Başkanlığımız işbirliğinde
TÜSİAB’a üye küçük ve orta ölçekli işletme
çalışanlarına yönelik olarak “Kalite-Yönetim
Sistemi TS-EN ISO 9001:2008” konusunda
26-30 Ocak 2012 tarihleri arasında Bakü’de
TSE’den saha uzmanının katılımı ile bir
eğitim semineri düzenlenmiştir. Düzenlenen
eğitim seminerine TÜSİAB’a üye 15 farklı
şirketten 30 kişinin katılımı sağlanmıştır.
154
Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür ve
Turizm Bakanlığı ile işbirliğinde,
Bakü’de faaliyet gösteren otel ve diğer
konaklama tesislerinde sunulan hizmet
düzeyi ve kalitesinin artırılması amacıyla,
otelcilik sektöründe çalışan 120 kişiye
yönelik olarak, 01-10 Mart 2012 tarihleri
arasında otel işletmeciliği, ön büro, kat
hizmetleri ve masa hizmeti konularında
eğitim programları gerçekleştirilmiştir.
Söz konusu eğitimler yerinde yapılmış
olup, Başkanlığımızca ülkemizden 4
uzmanın eğitici olarak Azerbaycan’da
görevlendirilmesi sağlanmıştır.
Çoklu/Çakışan Sektörler
Milli İlimler Akademisi M.Fuzuli
Elyazmaları Enstitüsü Personeline
Eğitim
Azerbaycan, ülkede bulunan eserler
yanında dünyanın başka yerlerinden önemli
kaynakların getirilmesiyle başta Türkçe,
Arapça ve Farsça dillerde olmak üzere
el yazmaları bakımından önemli ölçüde
zenginleşmiştir. Bu eserlerin korunmasına
yönelik olarak 1924 yılında birçok aydının
girişimiyle I. Genel Azerbaycan Ülke
Bilim Kongresi düzenlenmiştir. Kongrede
el yazması kitap ve belgelerin bir araya
getirilmesi konusunda karar alınarak 1929
yılından itibaren uygulanmaya
başlanmıştır.
Türk Devlet ve Topluluklarından Genç
Yazarların Azerbaycan Ziyareti
Azerbaycan Atatürk Merkezi tarafından
Dünya Genç Türk Yazarlar Birliği işbirliği
ile Azerbaycan’ın Genç Dostları grubu
oluşturularak 05-11 Kasım 2012 tarihleri
arasında Azerbaycan’a bir ziyaret programı
düzenlenmiştir. Grup, Türk devlet ve
topluluklarından 16 kişilik genç yazar,
gazeteci ve yeni nesil siyasi yorumculardan
oluşmuştur. Azerbaycan’da hayata
geçirilen “Geldik, Gördük, Yazdık” isimli
proje çerçevesinde düzenlenen program
sırasında Guba Soykırım Anıtı ile örnek bir
göçmen ve mülteci kampı ziyaret edilmiş
ve ayrıca kamu kurumları ve sivil toplum
kuruluşları yetkilileri ile görüşmeler
yapılmıştır.
Daha sonra farklı evrelerden geçen
uygulama 1986 yılında bugünkü halini
almış ve bu süreç içinde Azerbaycan Milli
İlimler Akademisi El Yazmaları Enstitüsü
ortaya çıkmıştır. Burası dünya çapında en
zengin el yazma merkezlerinden biri olarak
düşünülmektedir. Bu doğrultuda, Enstitü
tarafından arşivleme konusunda elektronik
sisteme geçildiğinden, personelin bu
konuda eğitilmesi için Başkanlığımızdan
destek istenmiş ve 2 personelin elektronik
kütüphane kullanımı ve 2 personelin ise
foto laboratuvar konusunda Konya Bölge
Yazma Eserler Kütüphanesinde 05-16 Mart
2012 tarihleri arasında eğitim almaları
sağlanmıştır.
155
156
AZERBAYCAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
16,16
6,67
22,22
13,83
13,26
27,83
0,03
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
1,32
1,05
1,20
2,35
2,52
AZERBAYCAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
157
Gürcistan
158
Yılmazlı Köy Okulu Tadilatı ve Tefrişatı, Batum
10. Kamu Okulu Tadilatı, Kanserle Mücadele
Milli Vakfına Staj Programı, Gürcistan’da
16.500 Kişiye İçme Suyu, Sagareco ve Candara’ya
Yönelik Su Projeleri, Kvemo Kartli, Kaheti ve
Guria Bölgeleri ile Acara Özerk Bölgesine İçme
Suyu, Tiflis Engelliler Sosyal Rehabilitasyon
Merkezinin İyileştirilmesi, Acara Tarım ve
Orman Zararlılarına Karşı Mücadele, Kafkasya
Restorasyon Uzmanları I. Uluslararası Konferansı
Eğitim
Yılmazlı Köy Okulu Tadilatı ve
Tefrişatı
Gürcistan Marneuli Rayonu Yılmazlı
Köy Okulu, Başkanlığımız desteğiyle
Nisan 2011’de tamamlanan tadilat
çalışmalarıyla yenilenmiş olup bölgenin
modern eğitim kurumlarından bir haline
dönüştürülmüştür. 2012 yılında ise
odun sobasıyla ısınan okula modern bir
merkezi ısıtma sisteminin kurulması, okul
bahçesine bir oyun sahası yapılması, çeşitli
çevre düzenlemeleri yapılması ile okul
binasında bulunan 12 sınıf, öğretmenler
odası, kütüphane ve müdür odasının yeni
Yılmazlı Köy Okulunun ilave iyileştirme
çalışmaları ve modern eğitim ekipmanı ve
mobilyalar ile tefriş edilmesinden sonra
bölgede örnek bir eğitim kurumu haline
geleceği ve TİKA’nın prestijli bir projesi
olarak ülkemizin tanıtımına ciddi katkıda
bulunacağı öngörülmektedir.
Batum 10. Kamu Okulu Tadilatı
Acara Özerk Cumhuriyeti Eğitim, Kültür
ve Spor Bakanlığı ile işbirliğinde “Acara
Eğitim Vakfı Batum Dil Merkezi Tadilatı
Yapımı Projesi” hayata geçirilmiştir. Bu
kapsamda, Batum 10. Kamu Okulunun
dördüncü katının tadilatı Başkanlığımız
tarafından yaptırılarak burası Yabancı
Diller Merkezi olarak hizmete açılmıştır.
Merkezin tadilatının tamamlanmasından
sonra, bölgenin özellikle turizm ve yatırım
imkânları göz önünde bulundurularak,
halka yönelik ücretsiz yabancı dil kursları
başlatılmıştır. Bahse konu projenin devamı
olarak okulun üç katının tadilatı ve çevre
düzenlemesi yapılmış, Eylül 2012 itibariyle
tam teşekküllü olarak eğitim hizmetlerine
başlamıştır.
eğitim ekipmanları ve mobilyaları ile tefriş
edilmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.
159
Tivi Köy Okulu Tefrişatı
Acara Meslek Edindirme Kursları
Gürcistan Cumhuriyeti’nin kuzeydoğusunda
bulunan Kakheti bölgesinin Kvareli
Rayonu’na bağlı 3 Avar köyünden biri
olan Tivi köyünde bulunan ve Sovyet
döneminden kalma Tivi Köyü Okuluna
ihtiyaç duyduğu eğitim malzemeleri
Başkanlığımızca sağlanmıştır. Bu
kapsamda okulun iki sınıfına eğitim
gereçleri ile müdür ve öğretmenler odası
için mobilya temin edilmiştir.
TİKA, Batum Uluslararası Eğitime
Katkı ve İş Hayatı Dayanışma Vakfı ve
Acara Özerk Cumhuriyeti Eğitim, Kültür
ve Spor Bakanlığı arasında “Batum
Meslek Edindirme ve Kişisel Gelişim
Kursları Uygulama Projesi Protokolü”
imzalanmıştır. Bu protokol ile Gürcistan’ın
Acara Özerk Cumhuriyeti Batum şehrinde
meslek edindirme kursları ile kişisel
gelişim kursları düzenlenerek gençlerin
istihdam imkânlarının arttırılması
hedeflenmiştir. Proje kapsamında
2012 yılında 1 idareci, 1 sekreter ve 13
öğretmenden oluşan toplam 15 personelin
istihdam edilmesine Başkanlığımızca
I.Kösalı Köyü Okulu Spor Salonu
Tadilatı
Gürcistan’ın Marneuli bölgesinde
bulunan I. Kosali Köyü Ortaokulunun
imkânsızlıklardan ötürü 20 yılı aşkın
süredir atıl durumda olan ve kullanılmayan
spor salonunun tadilatı Başkanlığımızca
yaptırılmıştır. 250 öğrencinin faydalanacağı
proje ile öğrencilerin sağlıklı bireyler
olarak yetişmesine katkı sağlanacaktır.
Gürcistan Kösalı Medresesi Kompleksi
Tadilatı
Kösalı köyünde bulunan medresede
Gürcistan’ın muhtelif bölgelerinden gelen
100’e yakın öğrenci yatılı olarak eğitim
görmektedir. Okul bölgenin gelişmesine
ve burada yaşayan halkın kaynaşmasına
önemli katkılarda bulunmaktadır.
Bahse konu okulun kapasitesini
arttırmak üzere, Başkanlığımızca,
öğrenciler için bir voleybol ve basketbol
sahası yapılması, avlunun kapatılarak
çevresinin iyileştirilmesi dâhil genel
çevre düzenlemesi ve aydınlatma ile
yurtta suyun güneş enerjisi ile ısıtılarak
mevcut enerji giderlerinin düşürülmesine
yönelik çalışmalar yapılması
kararlaştırılmıştır. Proje
ihale edilerek Temmuz
2012’de inşaata
başlanmıştır.
160
Tiflis Sosyal Bilgiler Okulu
Seminerlerine Destek
Başkanlığımız desteğiyle Tiflis Siyasal
Bilgiler Okulu tarafından, Gürcistan ve
Kafkasya bölgesinin demokratikleşme
sürecini desteklemek ve siyasal kültürün
gelişmesine katkı sağlamak amacıyla 25-26
Ekim 2012 tarihleri arasında Bakuriani’de
“Siyaset ve Seçim Kültürü” ve 14-16
Haziran 2012 tarihleri arasında “Çağdaş
Gürcistan’da Demokratik Kültür ve Siyasi
Süreçler” başlıklı uluslararası seminerler
düzenlenmiştir. Seminerlere Gürcistan’ın
ileri gelenleri, ülkede görev yapan yabancı
misyon temsilcileri ve uluslararası donör
kuruluşları temsilcileri olmak üzere 65’er
kişi katılmıştır.
Kafkasya Üniversiteler Birliği II.
Olağan Kongresine Destek
2009 yılında Ardahan Üniversitesinin
öncülüğünde kurulan ve Türkiye, Gürcistan,
Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan,
KKTC ve İran’da bulunan üniversitelerin
oluşturduğu Kafkasya Üniversiteler
Birliğinin II. Olağan Kongresi toplam
42 kişinin katılımı ile Başkanlığımızın
desteğiyle Batum’da gerçekleştirilmiştir.
Sağlık
Kanserle Mücadele Milli Vakfına Staj
Programı
Mayıs 2008 tarihinden itibaren Ankara’da
bulunan hastanelerde Gürcistan’dan
91 doktor ve 21 hemşire olmak üzere
toplam 112 sağlık personeline staj eğitimi
verilmiştir. 2012 yılı staj programı ise 30
Nisan-19 Mayıs 2012 tarihleri arasında
gerçekleştirilmiştir. Programa 13 doktor
ve 7 hemşire olmak üzere toplam 20
kişi katılmıştır. Bunlardan 9 kişi Dışkapı
Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde, 9 kişi Ankara
Dr. Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji
Eğitim ve Araştırma Hastanesinde,
1 doktor Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları
ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde ve 1 doktor da Türkiye
Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde staj görmüştür.
Acara’da 1.000 Çocuğun Sünnet
Ettirilmesi
Türkiye’de ve Gürcistan’da faaliyet gösteren
Gürcistan Dostluk Derneği ile işbirliğinde
15–17 Haziran 2012 tarihleri arasında
Batum şehir merkezi, ilçeleri ve köylerinde
yaşayan yaklaşık 1.000 çocuk için bir
sünnet şöleni düzenlenmiştir. Sünnet
şöleni kapsamında çocuklar Yeryüzü
Doktorları Derneğinin uzman cerrahları
tarafından sünnet edilmiş ve çocuklara
çeşitli hediyeler verilmiştir.
Su ve Sanitasyon
Gürcistan’da 16.500 Kişiye İçme Suyu
Gürcistan İçme Suyu Temini Projesi’nin
birinci etabı kapsamında Marneuli
bölgesinde bulunan köylerden 2.500
nüfuslu Kıreç-Muğanlo köyüne 2 adet,
500 nüfuslu Hancigazlo köyüne 1 adet,
500 nüfuslu Kuşçu köyüne 1 adet, 1.900
nüfuslu 1.Kosali köyüne 1 adet, 750 nüfuslu
Tserovani köyüne 1 adet, 360 nüfuslu
Kodistskaro köyüne 1 adet, 1250 nüfuslu
Krsaniselo köyüne 1 adet, 1.600 nüfuslu
Lesa köyüne 1 adet ve 3.800 nüfuslu Keşalo
köyüne 1 adet içme suyu kuyusu açılmıştır.
Ayrıca Keşalo köyü yakınından geçen ana
içme suyu dağıtım hattından köy merkezine
1.500 metre uzunluğunda boru hattı
döşenmiştir. Toplamda 10 adet içme suyu
kuyusu ve 1 adet içme suyu boru hattı ile
beraber bu kuyulara bağlı 10 adet çeşme
inşaatı tamamlanarak halkın hizmetine
sunulmuştur. Proje kapsamında toplam
16.500 kişiye temiz içme suyu sağlanmıştır.
Gürcistan İçme Suyu Temini Projesi’nin
ikinci etabı kapsamında ise Helvaçauri
bölgesinde bulunan 2.400 nüfuslu PeriaAhalşeni köyü ve 2.800 nüfuslu Ahalsopeli
köyüne 1’er adet, Kobuleti bölgesinde
bulunan 1650 nüfuslu Çihancuri köyü, 5.000
nüfuslu Oçhamuri köyü, 1.900 nüfuslu
Tsetshlauri köyü ve 1.200 nüfuslu Tikeri
köyüne 1’er adet ve Kaspi bölgesinde
bulunan 1.200 nüfuslu Hidikuri köyüne
ise 2 adet içme suyu kuyusu ve boru
hatları döşenmiştir. Bunların yanında su
kuyularına bağlı 8 adet çeşme inşa edilmiş
ve halkın hizmetine sunulmuştur. Proje
kapsamında toplam 13.500 kişiye temiz
içme suyu sağlanmıştır.
161
Karacalar Sulama Suyu Projesi
Nüfusunun tamamı Karapapak
Türklerinden oluşan Karacalar köyü 10.000
kişilik nüfusuyla Gürcistan’ın en büyük
köylerinden birisidir. Burası çok geniş
tarım arazisine sahip olmasına rağmen
sulu tarım yapılan alanlar sınırlıdır.
Başkanlığımız tarafından köye döşenen 4
km’lik boru hattıyla yüzlerce hektar alan
sulanabilir hale gelmiştir. Proje Ağustos
2012 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.
Bu altyapı ile köyün ekonomik profilinin
yükseleceği öngörülmektedir. Bunun
yanında iş imkânlarının oldukça sınırlı
olduğu ülkede tarımsal üretime dönük
faaliyetlerin büyük çoğunluğu bu bölgede
yürütüldüğünden proje ülke ekonomisine
katkıda bulunacaktır.
Sagareco ve Candara’ya Yönelik Su
Projeleri
Başkanlığımız tarafından Gürcistan’ın
Sagareco bölgesinde su kuyusu açılmıştır.
Bu proje ile 17.000 kişi sağlıklı içme
suyuna kavuşmuştur.
Yine sağlıklı içme suyu ve tarım alanlarında
kullanıma yönelik su sıkıntısı bulunan
Azeri Türklerinin yaşamakta olduğu 2.000
nüfuslu Candara köyünde biri içme suyu,
diğeri tarım alanlarında kullanılmak üzere
2 adet su kuyusu açılmıştır.
162
Kvemo Kartli, Kaheti ve Guria
Bölgeleri ile Acara Özerk Bölgesine
İçme Suyu
Gürcistan genel olarak su zengini bir
ülke olup, dağlık bölgeler ve ormanlık
alanlardaki yerleşim birimlerinde su
kalitesi bakımından bir sıkıntı yoktur.
Ancak Kvemo Kartli, Kaheti ve Guria
bölgeleri ile Acara Özerk Cumhuriyetinin
düzlük alanlarında içme suyu temini
noktasında ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.
Bu bölgelere Sovyet döneminde çok
uzun mesafelerden içme suyu getirilmiş,
ancak aradan geçen sürede herhangi bir
bakım yapılmadığı için su iletim sistemleri
kullanılabilir olmaktan çıkmıştır. Kısmi
tamiratlarla kullanılmakta olan bu eski
iletim sistemlerinden gelen sular kayıplar
dolayısıyla miktar olarak yetersiz kalmakta
olup, ayrıca içilebilirlik niteliğine de sahip
değildir. Bundan dolayı içilebilmesi için
arıtılması gerekmektedir.
Ancak arıtma işlemleri son teknoloji arıtım
sistemlerini kullanmayı gerekli kılmaktadır.
Bu arıtım sistemlerinin kuruluş maliyetleri
ve işletme masrafları yüksek olduğundan
gelir seviyesi düşük halkın bunu
karşılaması mümkün gözükmemektedir.
Bundan dolayı Başkanlığımızca tesis
yönüyle çok daha ucuza mal olan ve arıtım
için her hangi bir masraf gerektirmeyen
kuyu sistemlerinin devreye sokulmasına
yönelik bir planlama yapılmıştır. Bu şekilde
halka daha nitelikli ve kaliteli içme suyu
temin edilmesi mümkün olacaktır.
Üretim Sektörleri
Diğer Sosyal
Altyapılar ve Hizmetler
Tiflis Engelliler Sosyal Rehabilitasyon
Merkezinin İyileştirilmesi
Engelliler Sosyal Rehabilitasyon Merkezi,
engellilere uzuv protezi yapılması,
düztabanlık ve bel kemiği hastalıklarının
tedavi ve rehabilitasyonu konusunda hizmet
vermektedir. 1961 yılında hizmete açılan
bahse konu Rehabilitasyon Merkezi tadilata
ihtiyaç duymakta olup özellikle ısıtma
konusunda büyük sıkıntılar yaşanmaktaydı.
TİKA’nın desteğiyle rehabilitasyon
bölümünün tadilatı yapılmış ve ısıtma
sistemi tamamen yenilenmiştir. Bu sayede
fiziki şartları iyileştirilerek hizmet kalitesi
önemli ölçüde arttırılmıştır.
Gürcistan’a Yönelik Engelli Dostu
Projeler
Başkent Tiflis’te bulunan Aisi Engelli
Merkezi 05–12 yaş aralığındaki engelli
çocukların kamu okullarında özel eğitim
alabilmesi için gerekli hazırlık sürecini
geçirmesi ve 12-18 yaşlarındaki gençlerin
mesleki eğitim almasına ve ayrıca tarım
alanında engelli istihdamının sağlanması
için 18 yaş ve üzerindeki gençlerin
uygulamalı mesleki eğitim görmesine
yönelik faaliyetlerde bulunmaktadır.
Başkanlığımzıca bahse konu Engelli
Merkezi tarafından kullanılan binanın tamir
edilmesi ve ayrıca binanın bir bölümüne ek
kat yapılması planlanmaktadır.
Bunun yanında Duşeti bölgesinde
bulunan Engelliler Derneği ve Duşeti
Belediyesi işbirliği ile başlatılan kampanya
kapsamında engelli vatandaşlara 31
Temmuz 2012 tarihi itibariyle şeker, un ve
makarna dağıtımı yapılmıştır.
Tarım ve Ormancılık
Acara Tarım ve Orman Zararlılarına
Karşı Mücadele
TİKA tarafından Gürcistan Acara
Özerk Cumhuriyeti’ne yönelik Orman
Zararlılarına Karşı Mücadele Projesi
2005 yılında başlatılmış olup, 2005, 2006,
2007, 2010 ve 2011 yıllarında Gürcistan
Acara Özerk Cumhuriyeti Çevre Koruma
ve Tabii Kaynaklar Müdürlüğü ve Acara
Orman Ajansı ile işbirliğinde başarıyla
yürütülmüştür.
Projenin 2012 ayağı kapsamında 200 litre
Bio-T Plus, bacillus thuringiensis biyolojik
böcek öldürücü ilaç ve 150 adet sırt
pülvarizatörü Acara Tarım Bakanlığının
Zararlılarla Mücadele Şubesine hibe
edilmiştir. Ayrıca böcek zararının yoğun
olduğu köylerde hane başına 1 adet
sırt pompası ve 1,5 litre ilaç dağıtılarak
mücadele çalışmalarına başlanmıştır.
Kelebek zararının görüldüğü park ve
bahçelere ise 100 litre ilaç sıkılmıştır.
Proje ile Batum ve çevresindeki tarım
alanları, park ve bahçeler ve ormanlık
alanlara zarar veren Amerikan Beyaz
Kelebeği ile özelikle kestanelerde görülen
yaprak güvesi kelebeğine karşı mücadele
edilmesi hedeflenmiştir. İki ülke arasında
ormanların sınır teşkil etmesinden dolayı
bu gibi orman ve tarım zararlılarına karşı
mücadelenin ortaklaşa yürütülmesi büyük
bir önem taşımaktadır. Bu bakımdan proje
kapsamında verimli bir işbirliği örneği
sergilenmiştir.
163
Çoklu/Çakışan Sektörler
Dağlık Acara ve Macahela Vadisi’nde
Arıcılığın Geliştirilmesi
Kafkasya Restorasyon Uzmanları
I. Uluslararası Konferansı
Gürcistan’da arıcılık faaliyetleri tarım
sektörü içinde önemli bir paya sahip
değildir. Arıcılık yapan çiftçiler genellikle
kendi ihtiyaçlarını karşılamakta geriye
kalan ürünü ise satmaktadır. Dağlık
Acara ve ülkemizdeki korumalı alanla
aynı bölgede yer alan Macahela Vadisinde
ise arıcılık için ciddi bir potansiyel
bulunmaktadır. Bunun için ekstansif olarak
yetiştiriciliği yapılan Kafkas arı ırkının
saf hatlarının kapalı havza özellikleri
korunacak şekilde mevcut kolonilerin
çoğaltılması yoluyla üretimin kademeli
olarak artırılması planlanmaktadır. Bu
kapsamda bölge halkına malzeme desteği
yanında gerekli eğitimler verilmesi
planlanmaktadır.
Gürcistan Tiyatro, Müzik, Sinema ve
Koreografi Devlet Müzesi tarafından
Gürcistan Kültür ve Eser Koruma
Bakanlığı ile işbirliğinde Kafkasya
Restorasyon Uzmanları I. Uluslararası
Konferansı düzenlenmiştir. Konferansın
amacı Gürcistan’da yeni restorasyon
yöntemlerinin uygulanması ve tanıtılması
ile farklı ülkelerden restorasyon uzmanları
arasında bilgi ve tecrübe paylaşımında
bulunulmasıdır. Başkanlığımız tarafından
söz konusu Konferansa 2 akademisyenin/
uzmanın katılımına destek olunmuştur.
Üç yıllık bir süre içinde aşamalı olarak
gerçekleştirilecek proje kapsamında ilk
yıl olan 2012’nin yaz aylarında 20 aileye
onar kovan ve sektörel malzemeler temin
edilmiştir. Bunun yanında arı verilecek
ailelere ve onları eğitecek teknik personele
yönelik olarak 2012 yılının sonbahar ve
kış aylarında Türk uzmanlarca yerinde
eğitimler verilmiştir. Bu kapsamda arı
alacak ilk yirmi aileye onar adet arılı kovan
temin edilmesi süreci başlamıştır. Bundan
sonraki aşamada arıcıların ve yerel teknik
personelin eğitilmesi, 2013 baharında ise
sonuçların değerlendirilmesinin ardından
daha fazla aileye kovanlı arı ve malzeme
sağlanması hedeflenmektedir.
164
Konferans sırasında restorasyon ve
koruma çalışmalarının amaçları, bu
çalışmalar esnasında ortaya çıkabilecek
muhtemel sorunlara getirilebilecek
çözümler ve bunun için kullanılacak çeşitli
yöntemler tartışılmıştır. Konferans ayrıca
Güney Kafkasya ve Türkiye’de yapılması
planlanan yeni restorasyon projelerinin
değerlendirilmesi için de fırsat sunmuştur.
GÜRCİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
26,20
25,68
4,64
0,07
40,34
0,04
2,97
0,07
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
0,66
2009
0,69
2008
1,28
1,50
3,65
GÜRCİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
165
Kırgızistan
166
Kırgızistan ile Eğitim Alanında İşbirliği, Oş
Şehrinde Tam Donanımlı Devlet Okulu, Kırgız
Ulusal Askeri Lisesi Donanımı, Oş Bölgesi Alay
İlçesi Bekir Narmatov Lisesine Destek, Öğrenci
Yurtlarına Destek, Oş Şehri Kırgızistan – Türkiye
Dostluk Hastanesi, Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı
Heyetinin Türkiye Ziyareti, Değişen Dünyada Yerel
Yönetimlerin Modernizasyonu Sempozyumu,
Kırgız-Türk Sanayiciler ve İşadamları Derneği Türk
Malları Fuarına Destek
Eğitim
Kırgızistan ile Eğitim Alanında İşbirliği
Kırgızistan Eğitim ve Bilim Bakanlığı
ile Meclis Eğitim, Bilim, Spor ve Kültür
Komisyonu Başkanlığından oluşan 7
kişilik bir heyetin eğitim alanında fikir
alışverişinde bulunmak ve iki ülke
arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi
amacıyla Haziran 2012’de ülkemize
yaptıkları ziyarete Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
Enerji tasarruf özelliğine sahip olan okul
bünyesinde yer alan birimler şunlardır;
(1) Jimnastik ve kapalı spor salonu; (2)
Yemekhane; (3) Fizik, kimya ve biyoloji
laboratuvarları; (4) Dikiş nakış, yemek,
ağaç ve metal işleme atölyeleri; (5)
Konferans salonu; (6) Kütüphane; (7)
Çim futbol sahası, basketbol ve voleybol
sahaları ile koşu yolu ve yürüyüş yolu
içeren açık hava spor alanı. Okul
Kırgızistan’da bu özelliklere sahip ilk
eğitim kurumudur.
Oş Şehrinde Tam Donanımlı Devlet Okulu
(Oş Şehrinde Kırgızistan-Türkiye Dostluk
Okulu)
Başkanlığımız tarafından Oş şehrinin
Ak-Tilek semtinde bir okul inşaatı
yapılmıştır. 1.000 öğrenci kapasiteli
okul 12.000 m2 arsa üzerinde üç katlı
olarak inşa edilmiştir. Okul, Oş Belediye
Meclisinin aldığı kararla Kırgızistan Türkiye
Dostluk Okulu adını almıştır.
167
Batken İli Kademçay İlçesi Kotormo
Köyü Okul İnşaatı
Kademçay Kırgız-Türk Semetey Lisesi
Onarım İşi
Kotormo Köy İdaresi ile işbirliğinde
Kırgızistan’ın güneybatı bölgesinde
yer alan Batken ilinin Kademçay ilçesi
sınırlarında yer alan Kotormo idaresine
bağlı Kızıl-Bulak köyünde bir anaokulu
inşaatı Başkanlığımızca tamamlanarak
27 Temmuz 2012 tarihinde eğitime hazır
hale getirtilmiştir. İlkokula, inşaat sürecine
katkılarından dolayı Sayın Köksal Toptan’ın
adı verilmiştir.
Başta Kırgızlar olmak üzere Tacik,
Özbek, Rus, Tatar ve Ahıska Türklerinden
müteşekkil çeşitli milletlerden 40.000
kişinin yaşadığı Batken iline bağlı
Kademçay ilçesinde bulunan Kırgız-Türk
Semetey Lisesi, 1993 yılında açılmıştır.
Toplam 72 personelin görev yaptığı okul,
her yıl 600’ün üzerinde mezun vermektedir.
Lise, Uluslararası Bilim Olimpiyatları’nda
gösterdiği başarı nedeniyle Kırgızistan
genelinde de bilinmektedir.
Kızıl-Bulak köyü, Kotormo idaresine bağlı
10 köyün merkezi durumundadır. Köyün
nüfusu toplam 1.915 kişidir. Bölgedeki okul
sayısı ihtiyacı karşılamaktan uzak olup,
Başkanlığımızca tamamlanan okul inşaatı anaokulu çağındaki çocuklara yönelik en
büyük proje olarak değerlendirilmiştir.
Kotormo Köyü Anaokulunda 40 çocuk okul
öncesi eğitim alacaktır
Kırgız Ulusal Askeri Lisesi Donanımı
tadil edilen Kırgız Ulusal Askeri Lisesine
2012 yılında da donanım desteğinde
bulunulmuştur. Bu kapsamda, 200 sıra,
30 masa ve sandalye, 30 yazı tahtası ile
yönetici odaları için ofis mobilyası hibe
edilmiştir. Hibe malzemeleri Kırgızistan
Cumhuriyeti Savunma Bakan Yardımcısının
katıldığı bir törenle teslim edilmiştir.
Kırgız Ulusal Askeri Lisesi, ortaöğrenimini
tamamlayan öğrencilere yönelik teorik ve
pratik askeri eğitim vermektedir. Lisede
500’den fazla öğrenci eğitim görmektedir.
168
Kırgız-Türk Semetey Lisesinin yatakhane
ve spor salonunun elektrik sisteminde 27
Şubat 2011 tarihinde kısa devreye bağlı
olarak yangın çıkmıştır. Yangın sonucunda
okulun yurt binası ile binaya bitişik bulunan
spor salonunun çatısı tahrip olmuştur.
440 öğrenci kapasiteli yurt binası ile
spor salonunun onarımına yönelik olarak
Başkanlığımızca destek sağlanmıştır. Bu
kapsamda ahşap, çelik, betonarme ve
aşıklı çatı üzerinde 0,70 mm kalınlığında
trapezoidal alüminyum levhaların
kullanıldığı 1.100 m2 genişliğine sahip çatı
örtüsü ile 12 ton profil demirden oluşan
çatı makası temin edilmiştir. Okul binası,
çalışmaların tamamlanmasından sonra
20 Ocak 2012 tarihinde eğitime hazır hale
getirilmiştir.
Oş Bölgesi Alay İlçesi Bekir Narmatov
Lisesine Destek
Bekir Narmatov Lisesi Kırgızistan’ın
güneyinde Oş şehri Alay ilçesi Bölülü
köyünde bulunmaktadır. Okul 300
öğrenci ve yaklaşık 50 öğretmenle eğitim
vermektedir. Burada iklim şartları zor
ve coğrafi yapı dağlıktır. Ülke tarihinde
önemli bir yere sahip olmasına rağmen
belirtilen şartlardan ötürü bölge yoğun göç
vermektedir.
Bekir Narmatov Lisesine 23 Haziran 2012
tarihi itibariyle 6 adet bilgisayar takımı ile
1 adet 3’ü bir arada fotokopi-tarayıcı-yazıcı
Başkanlığımızca sağlanmıştır. Proje ile
öğrenciler yeni teknoloji eşliğinde eğitim
görme imkânına kavuşmuştur.
Öğrenci Yurtlarına Destek
Oş Devlet Üniversitesi Araşan Sosyal
Bilimler Enstitüsü İlahiyat Fakültesi
Öğrenci Yurduna Başkanlığımız tarafından
100 adet giysi dolabı temin edilmiştir.
Suzak Hayırsever Vakfınca işletilen 70
öğrencinin barındığı yurt binası için 24
Nisan 2012 tarihinde 35 çift katlı ranza, 22 derslik masası, 18 yemek masası, 72
sandalye, 24 adet 3 kişilik elbise dolabı, 1
adet 100 kişilik ayakkabılık, 10 adet kitap
dolabı ve 70 adet yatak minderi temin
edilmiştir.
Bişkek’te bulunan Manevi Gelişme Merkezi
Vakfına bağlı Hz. Ebubekir Öğrenci Yurdu
için çift katlı metal ranza, minder ve yatak
takımı temin edilmiştir.
Atatürk Alatoo Üniversitesinde
Simültane Dil Laboratuvarı Kurulması
1996 yılında Bişkek’te açılan Uluslararası
Atatürk Alatoo Üniversitesi Sosyal Bilimler
Fakültesine bağlı Simultane Tercümanlık
Bölümü bünyesinde Başkanlığımızca
25 kişi kapasiteli Simültane Tercüme
Laboratuvarı kurulmuştur. Bu kapsamda
laboratuvar için kontrol ünitesi, tercüman
konsolu, konuşmacı ve çevirmen
mikrofonu, çevirmen ve dinleyici kulaklığı,
sistem bağlantıları ile çevirmen kabini
ile dinleyici masa ve sandalyeleri temin
edilmiştir. 15 öğretim üyesinin görev yaptığı Simultane Tercümanlık Bölümünde 150
öğrenci eğitim görmektedir.
Avrasya Bilim ve Kültür Vakfı ile
Eğitim Alanında İşbirliği
Avrasya Bilim ve Kültür Vakfının
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
İlahiyat Fakültesinin öğretim binası ve
uygulama camisi inşaatına Başkanlığımızca
470 m3 hazır betondan oluşan malzeme
desteğinde bulunulmuştur. Açık alanda
5.000, kapalı alanda ise 2.200 kişinin
ibadetini yapabileceği Uygulama Camisi
bünyesinde 1 gasilhane, 2 minare ve 1
adet okuma salonu bulunacaktır. 15 Mayıs
2012 tarihinde başlayan inşaatın 20 ayda
169
Sağlık
Oş Şehri Kırgızistan – Türkiye Dostluk
Hastanesi
Su ve Sanitasyon
Başkanlığımızca Kırgızistan’ın Oş şehrinde
3 katlı, toplam 2.760 m2 kapalı alanı olan
bir hastane inşa edilmiştir. 46 odası olan
binada; Genel Cerrahi, KBB, Jinekoloji, Diş,
Üroloji, Göz, Fizik Tedavi, İç Hastalıkları,
Nöroloji ve Aile Hekimliği poliklinikleri
bulunmaktadır. 2012 yılı içerisinde
hastanenin hasta odaları, idari odalar ve
polikliniklerinin tefrişatı yapılmış olup,
tıbbi cihaz ihtiyaçlarının ise 2013 yılında
1944 yılında çoğunlukla Batum ve
çevresinden göç eden Karadeniz
Türklerinin yaşadığı Kökcar ve civar
köylerdeki içme suyu sorununun çözümüne
yönelik olarak bölgedeki 6 köyün su
sistemi onarılmıştır. Proje kapsamında
200 tonluk bir depo yapılmış, filtre ve su
arıtma sistemleri kurulmuş ve 3500 metre
uzunluğunda su boruları değiştirilmiştir.
Bu proje ile 18. 900 Kökcarlı 3,5 ay
içerisinde temiz içme suyuna kavuşmuştur.
Hastane iki vardiya sistemiyle çalışmakta
olup günlük 700 hasta kapasitesine
sahiptir. Hastanede 36 doktor, 72 yardımcı
sağlık elemanı ve teknisyen olmak üzere
toplam 140 personel çalışmaktadır. Oş’ta
toplam 6 poliklinik bulunmasına rağmen
şehir merkezinde yer alan hastane
bölge halkı tarafından öncelikle tercih
edilmektedir. 500.000 nüfuslu Oş şehrinde
hastanenin hizmet alanında 50.000 kişi
yaşamaktadır. Hastanenin Oş bölgesi
yanında ülkenin güneyinde yer alan CelalAbad ve Batken bölgelerine de hizmet
verecek bir kapasiteye kavuşturulması
planlanmaktadır. Öte taraftan Kırgızistan’ın
güneyinde yer alan Oş şehrinin Tacikistan
ve Özbekistan sınırına yakın olması
hasebiyle, hastane buralardan gelen
hastalara da hizmet vermektedir.
170
Oş Bölgesi Kök-Car Köyü
Muhtarlığına Bağlı 6 Köye Su Temini
Bakay Ata Köyü İçme Suyu Sistemi Tadilatı
Talas İline bağlı Bakay-Ata köyü
sakinlerinin içme suyu sorunları ile
ilgili yıllardır devam eden sıkıntıları
Başkanlığımızın desteği sonucu
giderilmiştir. Proje kapsamında su
boru şebekesi yenilenmiş, su kuyusu
temizlenmiş ve sistem komple tamir
edilerek 300 hane temiz içme suyuna
kavuşmuştur. Proje 03 Haziran 2012 tarihi
itibari ile tamamlanmıştır.
Kırgızistan Vergi ve Harçlar Devlet
Hizmeti Uzmanları İçin Eğitim
Programı
Kırgızistan Cumhuriyeti Başbakanlık Vergi
ve Harçlar Devlet Hizmeti uzmanlarına 0718 Ekim 2012 tarihleri arasında Türkiye’de
eğitim verilmiştir. Eğitim kapsamında
Türkiye’nin vergi sistemi, vergilerin
elektronik ortamda raporlanması,
veri tabanında bilgilerin depolanması,
mahkeme yolu ile vergi tahsilâtı, vergi
hukuku ve uluslararası anlaşmalar gibi
konular ele alınmıştır. Başkanlığımızın
desteği ile söz konusu eğitim programına
Kırgızistan’dan 11 vergi uzmanının katılımı
sağlanmıştır.
Hesap Dairesinin Kurumsal
Kapasitesinin Geliştirilmesi
Kırgızistan Hesap Dairesinin kurumsal
kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla,
Sayıştay Başkanlığı, Kırgız Cumhuriyeti
Hesap Dairesi, TİKA Bişkek Program
Koordinatörlüğü ve Bişkek Türkçe Eğitim
Merkezi arasında 18 Mayıs 2011 tarihinde
Bişkek’te Kırgız Cumhuriyeti Hesap
Dairesi Türkçe Dil Eğitimi ve Denetim
Staj Programına İlişkin Mutabakat Zaptı
imzalanmıştır. Bu kapsamda ilk aşamada
Başkanlığımız desteğiyle Kırgızistan
Hesap Dairesi uzmanlarına, 20112012 yıllarında Bişkek Türkçe Eğitim
Merkezinde Türkçe kursu düzenlenmiştir.
Bu ilk aşamanın tamalanmasından sonra
Kırgız uzmanlaar 2013 ve 2014 yıllarında
Sayıştay Başkanlığında staj programı
planlanmaktadır.
Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı
Heyetinin Türkiye Ziyareti
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek
Atambayev’in 12-14 Ocak 2012 tarihleri
arasında ülkemize gerçekleştirdiği resmi
ziyaret kapsamında Kırgızistan Dışişleri
Bakanlığından 3 yetkilinin ülkemize
gelmesine Başkanlığımızca destek
olunmuştur.
Değişen Dünyada Yerel Yönetimlerin
Modernizasyonu Sempozyumu
Modernizasyonu Sempozyumu 30-31
Mayıs 2012 tarihleri arasında Kırgızistan
Türkiye Manas Üniversitesi, Kırgızistan
Cumhurbaşkanlığı Yönetim Akademisi,
Bişkek Belediyesi, Türk Dünyası Belediyeler
Birliği, Uluslararası Sosyologlar Derneği
ve Kırgızistan Sosyoloji Derneği işbirliği
ile Manas Üniversitesinin ev sahipliğinde
gerçekleştirilmiştir. Sempozyumda şu
konular ele alınmıştır: (1) Küreselleşme
ve Demokratik Dönüşüm Sürecinde
Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim İlişkilerinin
Modernizasyonu; (2) Yerel Yönetimlerde
Mali Yönetimin Modernizasyonu; (3)
Yerel Yönetimlerin Modernizasyonunda
Değişim ve Çatışma Olgusu; (4)
Geleneksel ve Değişimci Faktörlerin
Dönüşüm Sürecindeki Pozisyonu; (5)
Sosyal ve Kültürel Değişim Sürecinde
Yerel Yönetimler: Sosyal Belediyecilik
Anlayışı ve İnsan Odaklı Yerel Yönetim; (6)
Şehirlerin Fiziki Modernizasyonu: AltyapıÜstyapı Yatırımları ve Yerel Yönetimler.
Sempozyuma Türkiye’den katılıma
171
Hizmetler
ve Hizmetler
Talas Şehri’ne Ekmek Fırını
2011 yılında Kırgızistan’ın Talas şehri
ile Kayseri’nin Talas ilçesi arasındaki
dostluk bağlarının geliştirilmesi amacıyla
ekmek fırını ile fırın setlerinin Kayseri’den
Talas şehrine lojistiği Başkanlığımızca
sağlanmıştı. Fırın saatte 1.200 ekmek
üretme kapasitesine sahip olup bu günde
30.000 ekmeğe tekabül etmektedir. Fırının
tüm Talas iline ucuz ve kaliteli ekmek
sağlama kapasitesi bulunmaktadır. 2012
yılında da fırının elektrikle çalışmasını
teminen ihtiyaç duyulan teknik ekipman
temin edilmiştir.
İletişim
Kırgızistan Milli Televizyonu ve Radyo
Kurumu ile İşbirliği
Orta Asya, Balkanlar ve Kafkasya’ya yönelik
yayın yapan TRT Avaz, bölge ülkelerinin
yayın kuruluşları ile işbirliğini geliştirmeyi
hedeflemektedir. Bunu desteklemek
üzere Kırgızistan Milli Televizyonu ve
Radyo Kurumunda görevli 3 teknik
personele yönelik olarak 01-08 Mart
2012 tarihleri arasında 8 gün süreyle bir
eğitim programı Başkanlığımız desteğiyle
Kırgızistan Kamu Televizyon ve Radyo
Kurumuna Ekipman Desteği
Narın Türk Kültür Merkezi Hacivat ve
Karagöz Gölge Oyunu İçin Malzeme
Desteği
Karagöz ve Hacivat, taklide ve karşılıklı
konuşmaya dayanan, iki boyutlu tasvirler
aracılığıyla bir perdede oynatılan
geleneksel Türk tiyatrosunun en temel
kahramanlarındandır. 17. yüzyılda son
şeklini alan ve mukaddime, muhavere,
fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşan oyun
ülkemiz sınırlarını aşan bir üne sahiptir.
Bu bağlamda Narın Devlet Üniversitesi
bünyesinde Başkanlığımızca açılan Türk
Kültür Merkezinde geleneksel gölge
oyunumuz Hacivat ve
Karagöz sahnesi
oluşturulmuştur.
Ayrıca temsil
için 12 oyuncu
ve 2 ev tasviri
hazırlanmıştır.
172
Kırgızistan’da televizyon kurumlarının
teknik altyapı sorunları bulunmaktadır.
Bu durum yayın ve görüntü kalitesinin
düşmesine neden olmakta ve ayrıca
ülkenin geneline yönelik olarak yayın
yapmayı zorlaştırmaktadır. Bu kapsamda
Kırgızistan Kamu Televizyon ve Radyo
Kurumunun altyapısını güçlendirmek
üzere Zamana Stüdyosuna canlı yayın
için videoserver, videomixer, yazılım,
güç kaynağı ve diğer gerekli malzemeler
Kırgızistan’da medya sektörü demokrasinin
gelişmesine önemli katkılar sağlamaktadır.
Üretim Sektörleri
Sanayi
Kırgız-Türk Sanayiciler ve İşadamları
Derneği Türk Malları Fuarına Destek
Kırgızistan’da faaliyet gösteren Kırgız-Türk
İşadamları ve Sanayicileri Derneği (KITİAD)
Bişkek’te Türk malları fuarı düzenlemiştir.
Fuarın açılış törenine Kırgızistan Ekonomi
Bakanı, Bişkek Belediye Başkanı ve KITİAD
üyeleri katılmışlardır. Kırgızistan’da faaliyet
gösteren Türk firmaları kendi ürünlerini
fuarda sergileme fırsatı bulmuşlardır.
50’den fazla firmanın katıldığı fuarı
100.000’e yakın kişi ziyaret etmiştir.
Başkanlığımız ise söz konusu fuarın
gerçekleştirilebilmesine yönelik olarak
destekte bulunmuştur.
11 Kırgız Uzmana Metroloji Eğitimi
Kırgızistan Cumhuriyeti Ekonomi ve Tekel
Önleyici Politikalar Bakanlığına bağlı
Standardizasyon ve Metroloji Merkezi ile
Türkiye Bilimsel Teknolojik Araştırma
Kurumu (TÜBİTAK) Ulusal Metroloji
Enstitüsü (UME) arasında imzalanan
işbirliği anlaşması çerçevesinde Kırgızistan
Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı, Test ve
Belgelendirme Merkezi, Kırgız Demir
Yolu, Kırgız Telekom ve Kuzey Elektrik
Devlet Kurumunda çalışan uzmanlara
yönelik olarak 12-23 Kasım 2012 tarihleri
arasında Ankara’da metroloji ve ilgili ölçüm
birimleri konularında bir eğitim programı
düzenlenmiştir. Başkanlığımız desteği ile
söz konusu programa Kırgızistan’dan 11
uzmanının katılımı sağlanmıştır.
173
174
KIRGIZİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
71,24
11,49
2,70
4,30
5,14
0,67
1,09
3,38
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
0,85
2008
1,00
1,88
4,84
6,06
KIRGIZİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2009
2010
2011
2012
175
Kazakistan
176
Mesleki ve Teknik Eğitim Görevlilerine Eğitim
Programı, Astana Ekonomik Forumuna Destek,
2012-2013 Yılları Arasında Kazakistan’a Yönelik
Doktor Eğitim Programı, Kazakistan Savcılık
Enstitüsü İle İşbirliği, Ahıska Türkleri Derneğine
Malzeme Desteği, Görme Engelliler Eğitimine
Destek, Kenesarı-Kunimcan Tiyatro Oyununun
Türkçe Sahnelenmesi, Kumay Arkeoloji Kompleksi
Kitabının Bastırılması, Kazakistan Cumhuriyeti
Milli Bankasına Eğitim
Eğitim
süreyle danışmanlık hizmeti vermesi
şeklinde gerçekleştirilmiştir. Nisan 2012
tarihi itibariyle başlayan proje Eylül 2012
Kazakistan Eğitim ve Bilim Bakanlığının
Türkiye’nin mesleki eğitim konusundaki
tecrübesinden faydalanma talebi
doğrultusunda inşaat, tekstil ve dericilik
gibi ülkemizin ileri olduğu alanlarda Kazak
öğretmenler için Milli Eğitim Bakanlığı
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel
Müdürlüğü, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel
Müdürlüğü ve Başkanlığımız işbirliğinde
eğitim programları düzenlenmiştir.
Bu programlardan ilki İstanbul’da
gerçekleştirilmiş olup, 3 hafta süren
eğitim programına 6 ayrı branşta 120
Kazak öğretmenin katılımı sağlanmıştır.
Bu branşlar şunlardır: Bilgi İşlem ve
Hesaplama Teknolojileri, İnşaat ve Tamirat
İşleri, Dericilik ve Koyun Derisi Ürünlerinin
Üretimi, Kuaförlük ve Kozmetik, Turizm
ve Yemek Organizasyonu, Triko Ürünleri
ile Dokuma ve Tuhafiye Teknolojileri.
İkinci eğitim programı ise ülkemizden 17
uzman eğitimcinin Kazakistan’da 2 hafta
Süleyman Demirel Üniversitesi Yaz Staj
Programı
Mesleki ve Teknik Eğitim Görevlilerine
Eğitim Programı
Kazak-Türk Eğitim Vakfına (KATEV)
bağlı olarak Almatı’da faaliyet gösteren
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi
ve İdari Bilimler Fakültesi, Mühendislik
ve Doğa Bilimleri Fakültesi ile Filoloji
Fakültesi öğrencilerine yönelik olarak
her yıl yaz aylarında bir staj programı
düzenlenmektedir. Söz konusu program
kapsamında öğrenciler edindikleri teorik
bilgileri pratiğe aktarmak amacıyla
ülkemizdeki kamu kurumları, meslek
kuruluşları ve özel sektör firmalarında
staj yapmaktadırlar. Bu kapsamda
Başkanlığımız desteğiyle 2012 yılında 40
öğrenci için ülkemizde Merkez Bankası,
Ziraat Bankası, Bank Asya, Kuveyt Türk,
Türk Standardları Enstitüsü ve Uluslararası
Stratejik Araştırmalar Kurumunda (USAK)
eğitim programları düzenlenmiştir.
177
Astana Ekonomik Forumuna Destek
Asya ve Avrupa kıtasından pek çok devlet
adamı, akademisyen ve gazetecinin
katıldığı, Asya’nın Davosu olarak
adlandırılan V. Astana Ekonomik Forumu
22-24 Mayıs 2012 tarihleri arasında Astana
Bağımsızlık Sarayı’nda gerçekleştirilmiştir.
Bölgesel ve küresel ekonomik sorunların
ele alındığı ve çözüm önerilerinin
tartışıldığı Foruma Başbakanımız Recep
Tayyip Erdoğan da onur konuğu olarak
katılmıştır. Kazakistan Cumhuriyeti
Ekonomi ve Dış Ticaret Bakanı’ndan gelen
talep üzerine Foruma Başkanlığımızca
178
Uluslararası Avrasya Ekonomileri
Konferansına Destek
Birincisi İstanbul’da, ikincisi Bişkek’te
gerçekleştirilen III. Uluslararası Avrasya
Ekonomileri Konferansının üçüncüsü 11-13
Ekim 2012 tarihleri arasında Kazakistan’ın
eski başkenti Almatı’da gerçekleştirilmiştir.
Konferans, Beykent Üniversitesi ile
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinin
öncülüğünde ve Kazakistan Turan
Üniversitesi ev sahipliğinde yapılmıştır.
Türkiye’nin yanı sıra Asya ve Avrupa’dan
20 ülkeden 150 civarında akademisyen,
ekonomist ve araştırmacının katıldığı
konferansta Avrasya geçiş ekonomilerinde
sürdürülebilir büyüme ve kalkınma
politikaları, Orta Asya ülkelerinde kurumsal
yapı ve ekonomik bütünleşme, uluslararası
ticaret ve küreselleşme, finans, enerji ve
doğal kaynaklar, gıda, tarım ve turizm
konuları ele alınmıştır. Konferansa
ülkemizden 20 öğretim üyesinin katılımı
Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Sağlık
2012-2013 Yılları Arasında
Kazakistan’a Yönelik Doktor Eğitim
Programı
TİKA ve Kazakistan Sağlık Bakanlığı
arasında yapılan görüşmeler sonucunda
belirlenen branşlarda Sağlık Bakanlığımız
ile işbirliğinde toplam 190 Kazak doktora
yönelik olarak 2 hafta ile 2 ay arasında 13
ayrı dalda eğitim programı planlanmıştır.
Bu kapsamda 2012 yılında düzenlenen
eğitim programları şunlardır: (1) 08-21 Ocak
tarihleri arasında Türkiye Yüksek Eğitim
ve Araştırma Hastanesinde Kazakistan
Cumhuriyeti Acil Tıp Merkezi’nden 4 uzman
doktora yönelik karaciğer, pankreas ve
safra kesesi yolları konusunda eğitim;
(2) 30 Eylül-13 Ekim tarihleri arasında
Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve
Araştırma Hastanesinde ebelik ve jinekoloji
eğitimi; (3) 21 Ekim-17 Kasım tarihleri
arasında İstanbul Adli Tıp Kurumunda adli
ekspertize eğitimi ile Ankara Çocuk Sağlığı
ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim
ve Araştırma Hastanesinde onkohemotoloji
eğitimi; (4) 02-15 Aralık tarihleri arasında
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
genel cerrahi eğitimi. Bu kapsamda 2012
yılında toplam 64 doktora yönelik eğitim
programları düzenlenmiş olup,
program sonunda Ankara Palas Devlet
Konukevinde gerçekleştirilen törenle
Kazak doktorlara sertifikaları verilmiştir.
Eğitim programlarına 2013 yılında da
devam edilecek olup misafir doktoralara
fitizyoloji, transplantasyon, neonatoloji,
travmatoloji, nöroşirürji, nöropatoloji,
onkoloji ve çocuk cerrahisi alanlarında
eğitim verilecektir. Eğitim verecek
hastaneler şunlardır: Atatürk Göğüs
Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim
ve Araştırma Hastanesi, Türkiye Yüksek
İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim
ve Araştırma Hastanesi, Atatürk Eğitim
ve Araştırma Hastanesi, Ankara Numune
Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dr. Sami
Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
Dr.Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim
ve Araştırma Hastanesi.
179
Kamu Yönetimi Akademisi İle İşbirliği
Kazakistan’da Cumhurbaşkanı’na bağlı
olarak faaliyet gösteren Kazakistan Kamu
Yönetimi Akademisi, kamu kurumları için
kalifiye personel yetiştirmekle görevlidir.
Akademide hâlihazırda hukuk, diplomasi ve
kamu yönetimi gibi alanlarda yaklaşık 400
yüksek lisans ve doktora öğrencisi eğitim
görmektedir.
Daha modern şartlarda eğitim ve
araştırma yapılması, ayrıca Kazakistan’ın
farklı bölgelerindeki kamu görevlilerine
ve öğrencilere online ders ve seminer
verilebilmesinin sağlanması amacıyla,
Başkanlığımız tarafından akademi
bünyesinde Uzaktan Eğitim Merkezi
kurulmuştur. Bu kapsamda 30 mono
blok bilgisayar, akıllı tahta ve projeksiyon
Kazakistan Savcılık Enstitüsü İle
İşbirliği
Türkiye Adalet Akademisi ile işbirliğinde
Kazakistan Savcılık Enstitüsüne yönelik
Başkanlığımız desteği ile eğitim
programları düzenlenmiştir. Bu kapsamda 2012 yılı içinde üçü Savcılık Enstitüsü ikisi
ise Kamu Yönetimi Akademisi yönetici ve
uzmanlarından oluşan 5 grupta toplam
100 savcı ve bürokrata eğitim verilmiştir.
Bu eğitim programları ile bahse konu
Enstitünün insan kaynakları potansiyelinin
geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca bu tür
programlar ile iki ülke arasındaki teknik
işbirliğinin daha ileri boyutlara taşınması
sağlanmaktadır.
180
Ahıska Türkleri Derneğine Malzeme
Desteği
Ahıska, Gürcistan’ın güneyinde bulunan
bir bölgedir. Bu bölgede yaşayan Ahıska
Türkleri 1944 yılında Stalin tarafından
Orta Asya’ya sürgüne gönderilmişlerdir.
Günümüzde Ahıska Türklerinin büyük
çoğunluğu Kazakistan’da yaşamaktadır.
Buradaki nüfuslarının 180.000 civarında
olduğu tahmin edilmektedir. Kazakistan’da
faaliyet gösteren Ahıska Türkleri Derneği,
ülkenin çeşitli bölgelerinde yaşayan Ahıska
Türklerine yönelik olarak sosyal ve kültürel
içerikli çeşitli etkinlikler düzenlemektedir.
Ahıska Türkleri Derneği faaliyetlerini daha
etkin yürütebilme adına Başkanlığımızdan
destek talep etmiştir. Başkanlığımızca
olumlu karşılanan talep kapsamında
Haziran 2012’de çeşitli malzemeler hibe
edilmiştir. Malzeme kalemleri şunlardan
oluşmaktadır: Akıllı tahta, beyaz tahta,
ciltleme aracı, projeksiyon cihazı, beyaz
ekran, fotoğraf makinesi, kamera, ses
kaydı stüdyosu cihazları, konferans sistemi,
televizyon ve bilgisayar.
ve Hizmetler
Görme Engelliler Eğitimine Destek
Engelli bireylerin eğitilmesinin öneminin
farkında olan Başkanlığımız, bu konuda
dünya standartlarının yakalanmasına
yönelik desteklerde bulunmaktadır. Bunlar
arasında Doğu Kazakistan’ın Semey
şehrinde bulunan 3 Nolu Görme Engelli
Çocuklar Okuluna verilen destek de
bulunmaktadır.
Kazakistan’da görevlendirilmiştir.
Ahıska Star Sanat Yarışmasına Destek
Kazakistan genelinde yaşayan Ahıska
Türkleri arasında “Ahıska Star” isimli
bir sanat yarışması düzenlenmiştir.
Kasakistan Halk Asamblesi desteğiyle
Ahıska gazetesi ve Kazakistan Cumhuriyeti
Ahıska Türk Milli Merkezi Kadınlar Kolu
tarafından düzenlenen yarışma programı
50 yarışmacının katılımıyla enstrümantal
müzik, halk müziği (saz, davul, zurna), şiir
okuma ve dans kategorilerinde yapılmıştır.
Programa Kazakistan Halk Asamblesi
üyeleri ve çeşitli ülke/kurum temsilcileri
katılmışlardır. Söz konusu programın
düzenlenmesine Başkanlığımız tarafından
Kenesarı-Kunimcan Tiyatro Oyununun
Bu kapsamda Milli Eğitim Bakanlığımız
ile işbirliğinde 18–24 Mart 2012 tarihleri
arasında bahse konu Engelli Okulunun 3
yöneticisi için ülkemizdeki görme engelliler
eğitim sistemi, eğitimde kullanılan
materyaller ve yöntemler konusunda bir
Kazakistan tarafı bu ilk eğitim programının
kendileri için çok verimli olduğunu ifade
ederek bu sefer de öğretmenlere yönelik
bir eğitim programı talebinde
bulunmuşlardır. Başkanlığımızca olumlu
bulunan talep kapsamda 25-29 Haziran
2012 tarihleri arasında, 3 No.lu Görme
Engelli Çocuklar Okulundan 15 öğretmen
için uzmanlık geliştirme programı
düzenlenmiştir. Ayrıca ülkemizden
5 uzman, Semey’deki durumu
değerlendirmek ve danışmanlık
hizmeti sunmak üzere Kasım 2012’de
Türkçe Sahnelenmesi
Astana’da faaliyet gösteren tek Kazak
tiyatrosu olan Kuanışbayev Kazak Müzik
ve Dram Tiyatrosu, Türkçe olarak
sahneleyecekleri oyun için destek talebinde
bulunmuştur. Duman Ramazan tarafından
yazılan ve Bolat Uzakov tarafından yönetilen
“Kenesarı-Kunimcan” isimli tarihi dram
tarzı oyunun Astana, Ankara ve İstanbul’da
sahnelenmesi için Başkanlığımız tarafından
destek verilmiştir. Bu kapsamda 30 kişilik
tiyatro ekibi bir hafta süreyle ülkemizde
ağırlanmıştır. Kazak tarihinin ve kültürünün
Türkiye’de tanıtılması ve iki ülke arasındaki
kültürel ilişkilerin gelişmesine katkı
sağlayan oyunu Türkiye’de yaklaşık olarak
1.000 kişi izlemiştir.
181
İletişim
Türkçe Konuşan Ülkeler Coğrafyası
Kitabının Dağıtımı
Kazakistan Eğitim ve Bilim Bakanlığınca
okullarda orta öğretim müfredatında yer
alması uygun görülen Türkçe Konuşan
Ülkeler Coğrafyası kitabı, 6 bağımsız
Türk Cumhuriyetinin coğrafi ve kültürel
özelliklerini ele almaktadır. Kitabın yazarı
Uljalgas Yesnazarova kitabın dağıtımı
konusunda Başkanlığımızdan destek
talep etmiştir. Kazak öğrencilerin Türkiye
hakkında da bilgi edineceği eserden
Başkanlığımızca 700 adet satın alınarak
ilgili eğitim kurumlarına ve kütüphanelere
dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca kitap, Kazakça
olarak bu alanda yazılan ilk kitap olma
özelliğini taşımaktadır.
Kumay Arkeoloji Kompleksi Kitabının
Bastırılması
Türk tarihinin çeşitli dönemlerine
ait heykeller, yerleşim birimleri
ve mezarların bulunduğu Kumay
Arkeoloji Kompleksi sınırları içinde
Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Kültür
Merkezi tarafından 2009 yılından bu
yana kazı çalışmaları yapılmaktadır.
Cumhurbaşkanlığı Kültür Merkezi
ve Avrasya Lev Gumilev Üniversitesi
işbirliğiyle günümüze kadar yapılan
çalışmaların bir araya getirilerek akademik
dünyaya tanıtılmasını hedefleyen bir kitap
yayımlanmak istenmiştir. Söz konusu
kitabın basımı için de Başkanlığımızdan
destek talep edilmiştir.
182
Bu kapsamda Kumay Arkeoloji Kompleksi
isimli kitaptan 1.000 adet Başkanlığımızca
bastırılmıştır. Bu destek ile bölgedeki
Türk-Kazak tarihine ilişkin arkeolojik
çalışmalara katkıda bulunulmuştur.
Tarihe Damga Kitabının Kazakistan
Kütüphanelerine Dağıtılması
Cihan Haber Ajansı Kazakistan temsilciliği
tarafından Kazakistan’ın bağımsızlığının
20. yılı münasebetiyle Tarihe Damga
adlı bir foto albüm kitabı yayımlanmıştır.
Kitapta iki ülke arasındaki siyasi, kültürel
ve ticari konulara ilişkin faaliyetler
ele alınmaktadır. Kitap konuyla ilgili
fotoğraflarla desteklenmektedir. Kitabın
tanıtımı için başkent Astana’da bulunan
Milli Kütüphanede yerel basının büyük
ilgi gösterdiği bir tanıtım toplantısı
yapılmıştır. Başkanlığımız tarafından adı
geçen kitaptan 100 adet satın alınarak
Kazakistan’ın önemli kütüphanelerine
dağıtılması sağlanmıştır.
Üretim Sektörleri
Bankacılık
Sanayi
Başkanlığımız ve Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumu (BDDK) işbirliğinde 1521 Nisan 2012 tarihleri arasında Kazakistan
Cumhuriyeti Milli Bankası Mali Piyasa ve
Mali Kurumları Düzenleme ve Denetleme
Komitesinden 9 yönetici ve uzmana yönelik
25 Kasım 2011 tarihinde Küçük ve
Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)
ile Kazakistan Girişimciliği Geliştirme
Fonu (Damu A.Ş) tarafından Türkiye ve
Kazakistan’ın küçük ve orta büyüklükteki
işletmeleri (KOBİ) arasında işbirliğinin
geliştirilmesine yönelik bir mutabakat zaptı
imzalanmıştı. Bu kapsamda KOSGEB’in
KOBİ destek sisteminin Kazakistan’a
uyarlanması amacıyla bir bilgilendirme
toplantısı yapılmıştır. Başkanlığımız desteği
ile 08-15 Ekim 2012 tarihleri arasında
gerçekleştirilen bu programa Damu
Başkanı başkanlığında 10 kişilik bir heyet
katılmıştır. Program sırasında KOSGEB’in
yürüttüğü KOBİ destekleme modellerinin
oluşturulması, uygulanması ve finanse
edilmesi gibi konular ele alınmıştır.
Kazakistan Cumhuriyeti Milli
Bankasına Eğitim
Ankara ve İstanbul’da gerçekleştirilen
eğitim programı sırasında BDDK’nın
organizasyon yapısı, banka lisansı ve
izin süreci, yabancı bankaların Türkiye’de
temsilcilik ofisi açmasına ilişkin süreç,
bankaların raporlama sistemi, finansal
analiz uygulamaları, BDDK’da bilgi
sistemleri denetimi ihtiyacı ve çalışmaları,
Türk bankacılık sisteminde stres testi,
BDDK uzaktan gözetim raporlarının yapısı
ve içeriği, yerinde denetim süreci, BDDK
iç düzenlemeleri, risk değerlendirme ve iç
sistemlerin denetimi gibi konularda eğitim
verilmiştir.
Damu Girişimciliği Geliştirme Fonuna
Destek
Damu Fonu, girişimciliğin geliştirilmesi
konusunda ülkenin ana devlet organı
olup Kazakistan’ın 14 bölgesi (oblast)
ile Astana ve Almatı şehirlerinde
şubeleri bulunmaktadır. Fonun temel
misyonu, Kazakistan’ın küçük ve orta
ölçekli işletmelerinin nitelik bakımından
geliştirmesine destek verilmesidir.
183
184
KAZAKİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
54,45
5,05
18,65
11,18
0,93
0,30
1,24
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
0,90
2008
2009
2010
1,96
0,73
3,18
9,28
KAZAKİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2011
2012
185
Özbekistan
186
Semerkant ve Namangan’da Mesleki Eğitim
Merkezlerinin Kurulması, Mobil Klinik Projesi
ile 20.000 Kişiye Sağlık Hizmeti, Nevai, Sırderya
ve Buhara Vilayetlerinde 3.000 Kişi Sağlık
Taramasından Geçti, Özbek Göğüs Cerrahlarına
Eğitim, Kemik İliği Nakli Merkezi Uzmanlarının
Eğitimi, Çöp Yönetimi Konusunda İşbirliği,
Kamu Alımları Eğitimi, Özbekistan’da Kavak
Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi, Turizmden
Sorumlu Vali Yardımcılarının Türkiye Ziyareti
Eğitim
Semerkant ve Namangan’da Mesleki
Eğitim Merkezlerinin Kurulması
Özbekistan’da 2012 yılı Güçlü Aile Yılı
ilan edilmiştir. Bu kapsamda ülkenin
kalkınmasında öncelikli alanları içeren
devlet programına göre tüm vilayet
yönetimlerinden gençlerin meslek sahibi
olmalarına yönelik olarak mesleki eğitim
kursları düzenlemeleri istenmiştir.
Bunun yanısıra Özbekistan Cumhuriyeti
Kadınlar Konseyi ile işbirliğinde kadınlara
yönelik istihdam sağlanması yoluyla
işsizliğin azaltılması amacıyla Semerkant
ve Namangan şehirlerinde mesleki
eğitim merkezlerinin kurulması ve bu
yolla meslek kursları düzenlenmesi
planlanmıştır.
Bu programı desteklemek üzere Kadınlar
Konseyi ve Valilikler tarafından tahsis
edilen yerlerde Başkanlığımızca meslek
edindirme merkezleri kurulmuştur.
Merkezlerde dikiş-nakış, bilgisayar,
pastacılık, kuaförlük ve girişimcilik
kursları düzenlenmesi planlanmaktadır.
Merkezlerin ihtiyaç duyduğu malzemeler
de Başkanlığımızca temin edilmiştir. Bu
merkezlerde yılda ortalama 500 kadına
eğitim verilebilecektir.
187
Sağlık
Mobil Klinik Projesi ile 20.000 Kişiye
Sağlık Hizmeti
Özbekistan nüfusunun % 48,2’si
kırsal kesimlerde yaşamakta olup, bu
bölgelerde 3.000 civarında sağlık ocağı
bulunmaktadır. Ancak bu sağlık ocakları,
genel olarak ilçe merkezlerinde yer
aldığından ücra bölgelerde yaşayan
halkın sağlık hizmetlerine erişimi kolay
olmamaktadır. Bu kapsamda Özbekistan
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle
1996 yılında kurulan Sağlam Evlat Vakfı
tarafından tıbbi cihazlarla donatılmış
mobil kliniklerle merkezden uzak
yerleşim yerlerinde sağlık taramaları ile
hastalıkların teşhis ve tedavisine yönelik
sağlık hizmeti verilmektedir.
Bu hizmetin desteklenmesi amacıyla
Başkanlığımızca tam donanımlı bir mobil
klinik hibe edilmiştir. Ülke nüfusunun
en yoğun olduğu ve dağlık yapıya sahip
188
Fergana Vadisi’nde bulunan Fergana,
Andican ve Namangan vilayetlerinde
kullanılacak olan mobil klinikte renkli
ultrason, elektro kardiyogram, portatif
otoklav ve kolposkop cihazları yer
almaktadır. Bu destek ile genel olarak
hastalıkların teşhisi ve tedavisine ilişkin
sağlık hizmetleri yaygınlaştırılmış ve özel
olarak da hamile kadınlar ve çocukların
sağlık kontrolleri düzenli olarak yapılmaya
başlanmıştır. Uzman doktor, kadın
hastalıkları uzmanı, çocuk doktoru
ve endokrinoloji uzmanından oluşan
sağlık ekibiyle hizmet veren mobil klinik
aracılığıyla 2012 yılında yaklaşık olarak
20.000 kişiye sağlık hizmeti götürülmüştür.
Nevai, Sırderya ve Buhara
Vilayetlerinde 3.000 Kişi Sağlık
Taramasından Geçti
Özbekistan Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesiyle 1996 yılında kurulan
Sağlam Evlat Vakfı tarafından anne ve
çocuk sağlığı, sağlıklı nesil yetiştirilmesi,
gençlerin fiziki ve entelektüel
gelişimi konularında faaliyetler
gerçekleştirilmektedir. Vakıf merkezden
uzak köy ve yerleşim yerlerinde yaşayan
halka kaliteli sağlık hizmeti götürülmesi
için gezici mediko-sosyal ekipler kurarak
sağlık taramaları yapmaktadır. Bu
çerçevede, Nevai, Sırderya ve Buhara
vilayetlerine yönelik olarak görev yapan
gezici mediko-sosyal ekipler tarafından
kullanılmakta olan eskimiş durumdaki
ultrason cihazları Başkanlığımızca
yenilenmiştir. 10 Eylül 2012 tarihi itibariyle
hibe edilen yeni ultrason cihazlarıyla
yıl içinde toplam 3.000 kişi sağlık
kontrolünden geçirilmiştir.
Özbekistan’da 88 Çocuk ve Gence
Yönelik Plastik Cerrahi Ameliyatı
2009 yılında İnterplast Türkiye Derneği ve
Özbekistan Sağlık Bakanlığı işbirliğinde
Plastik Cerrahi Operasyonları Projesi
hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda
2009, 2010 ve 2011 yıllarında Özbekistan
Karakalpakistan Cumhuriyeti, Semerkant,
Jizzah, Buhara, Kaşkaderya ve Sirderya
vilayetlerinde hastalık, kaza ve doğumdan
kaynaklanan kusur ve bozuklukların
tedavisi amacıyla çeşitli plastik cerrahi
operasyonları yapılmıştır.
Proje 2012 yılında Gülen Çocuk, Mutlu Aile
temasıyla Özbekistan’ın en yoğun nüfusa
sahip bölgelerinden biri olan Fergana
vadisinin Namagan bölgesine yönelik
olarak gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla
16 kişiden oluşan heyet 09-18 Kasım
2012 tarihleri arasında Özbekistan’da
görevlendirilmiştir. Yine Başkanlığımız
desteğiyle heyete TİKA Taşkent
Program Koordinasyon Ofisi tarafından
görevlendirilen 5 kişi ile Özbekistan Sağlık
Bakanlığınca görevlendirilen 6 kişi eşlik
etmiştir. Bunun yanında yaklaşık 100
çocuğun ameliyatında kullanılacak plastik
cerrahi malzemeleri ile çeşitli tıbbi ve
anestezi malzemeleri Başkanlığımızca
karşılanmıştır. Proje kapsamında Türkiye
İnterplast Derneği Başkan Yardımcısı
başkanlığında Türkiye’nin çeşitli
üniversitelerinde plastik ve rekonstrüktif
cerrahi anabilim dalında görev yapan
doktor ve hemşirelerden oluşan ekip
tarafından Namangan, Andican ve Fergana
vilayetlerinden 0-24 yaş aralığındaki dudak
ve damak yarıkları, yanık izleri ve doğumsal
şekil bozuklukları olan 160 çocuk ve genç
muayene edilerek 88’ine plastik cerrahi
ameliyatı yapılmıştır. 2009 yılından itibaren
yürütülen proje kapsamında şimdiye
kadar toplam 860 çocuk muayene edilerek
durumu elverişli olan 276 çocuk ve gence
plastik cerrahi ameliyatı yapılmıştır.
Özbek Göğüs Cerrahlarına Eğitim
Özbekistan’ın değişik vilayetlerinde göğüs
cerrahisi alanında çalışan doktorlara
yönelik olarak Türkiye’de göğüs kanseri
hastalığının teşhisi ve tedavisinde
kullanılan teknoloji ve yöntemler
konusunda Abdurrahman Yurtaslan Ankara
Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
2 aylık bir eğitim programı düzenlenmiştir.
16 Aralık 2012-16 Şubat 2013 tarihleri
arasında düzenlenen eğitime Özbekistan’ın
10 ayrı şehrindeki hastanelerden 10 göğüs
onkoloğu katılmıştır.
Kemik İliği Nakli Merkezi Uzmanlarının
Eğitimi
Başkanlığımız ve Özbekistan Sağlık
Bakanlığı işbirliğinde 2008 yılında
başlatılan Hematoloji ve Kemik İliği Nakli
Alanında İşbirliği Projesi kapsamında
Hematoloji ve Kan Nakli Bilimsel Araştırma
Enstitüsü bünyesinde Özbekistan’ın ilk
Kemik İliği Nakli Merkezi 2011 yılında
hizmete açılmıştır. Bu kapsamda doktor
ve biyologlardan oluşan 13 kişilik Özbek
sağlık heyeti için 25 Haziran-21 Eylül
2012 tarihleri arasında Ankara Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji, Onkoloji
Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kemik İliği
Transplantasyon Merkezi ve Kök Hücre
Laboratuvarında 3 ay süren uygulamalı bir
189
Su ve Sanitasyon
Çöp Yönetimi Konusunda İşbirliği
Özbekistan’da özel sektörün geliştirilmesi
amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma
Programı (UNDP) ve Özbekistan
Ticaret ve Sanayi Odası işbirliğinde
“Business Forum of Uzbekistan” isimli
bir program yürütülmektedir. Program
kapsamında yürütülen Çöp Yönetimi ve
Atıkların İşlenmesi Projesi ile hem çevre
kirliliğinin önlenmesi hem de ekonomik
fayda üretilmesi amacıyla atıkların
toplanarak işlenmesine yönelik çalışmalar
gerçekleştirilmektedir.
Bu çerçevede, Türkiye’nin çöp yönetimi
ve atık toplanmasıyla ilgili mevzuatının
tanıtımı ile çöp işleme ve geri dönüşüm
alanında faaliyet gösteren özel sektör
firmalarının tanıtımı amacıyla Özbek
uzmanlar için 10-17 Haziran 2012 tarihleri
arasında Türkiye’ye bir inceleme gezisi
düzenlenmiştir. Söz konusu inceleme
gezisine Özkommun Hizmet Ajansı, Taşkent
Vilayeti Yangiyol Belediyesi, Namangan
Valiliği ile Özbekistan Ticaret ve Sanayi
Odası temsilcilerinden oluşan 7 kişilik
heyet katılmıştır.
190
Kamu Alımları Eğitimi
Başkanlığımızca, ülkemizin kamu
alımları konusunda bilgi ve tecrübesinin
Özbekistan ile paylaşılması amacıyla
eğitim programı gerçekleştirilmiştir.
Kamu İhale Kurumu (KİK) işbirliği ile
Özbekistan Hazine Genel Müdürlüğü’nden
bölge müdürlerinden oluşan 12 kişilik
heyet için Ankara’da Türkiye’nin kamu
alımları deneyimi konusunda bir eğitim
programı düzenlenmiştir. 16-19 Ekim 2012
tarihleri arasında Taşkent’te düzenlenen
seminerde ise KİK uzmanlarının katılımıyla
Özbekistan Maliye Bakanlığı bünyesinde
faaliyet gösteren Bankacılık Eğitim Merkezi
eğitmenlerine Türkiye’nin kamu alımları
sistemi ve politikası tanıtılmıştır.
Üretim Sektörleri
Tarım
Özbekistan’da Kavak Yetiştiriciliğinin
Geliştirilmesi
Özbekistan’da sanayinin kereste ihtiyacının
karşılanması amacıyla hızlı yetişen bir
ağaç türü olan kavak yetiştiriciliğinin
daha modern ve etkin yöntemlerle
gerçekleştirilmesi amacıyla 2010 yılında
Kavak Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi
Projesi başlatılmıştır. Özbekistan Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı ve İzmit Kavakçılık
Araştırma Enstitüsü işbirliğinde yürütülen
proje çerçevesinde 2011 yılında Türkiye’den
götürülen 70 klon ve Özbekistan menşeli
2 klon olmak üzere toplam 72 klon
dikiminden elde edilen olumlu veriler
neticesinde, Semerkant’ta 4 yıllık bir süre
için bir deneme sahası kurulmuştur. Bu
kapsamda Semerkant’taki çalışmalar için
gereken 2 adet traktör, çapa makinesi,
ilaçlama tankı, sulama ekipman sistemi
ve tuz-basınç ölçer gibi tarımsal makine
ve ekipmanlar Başkanlığımızca temin
edilmiştir. Hibe kalemleri 27 Nisan 2012
tarihinde düzenlenen törenle Cambay
Devlet Orman Çiftliği Müdürlüğüne teslim
edilmiştir.
2012 yılı içinde Semerkant Cambay Orman
Çiftliği’nde yapılan çalışmalar neticesinde
melez kavak klonlarının bölgeye uyum
sağladığı görülmüştür. Bu temelde projenin
2015 yılına kadar uzatılarak Özbekistan’ın
farklı bölgelerinde melez kavak klonlarının
yaygınlaştırılması planlanmıştır. Bu
çerçevede, 3 uzman 26 Kasım-02 Aralık
2012 tarihleri arasında Özbekistan’da
görevlendirilmiştir. Uzmanlar Taşkent,
Harezm ve Fergana vilayetlerinde 2013
yılında dikim yapılması planlanan deneme
sahalarında incelemelerde bulunmuş ve
toprak analizi yapmışlardır.
Turizm
Turizmden Sorumlu Vali
Yardımcılarının Türkiye Ziyareti
Buhara, Semerkant ve Harezm gibi tarihi
şehirlere ev sahipliği yapan Özbekistan’ı
yılda ortalama 2.000.000 turist ziyaret
etmektedir. Bu kapsamda turizm önemli
bir sektör olup buna yönelik çalışmalar
Özbekistan Turizm Ajansı tarafından
yürütülmektedir. Bunun yanında konu
valiliklerin sorumluluk alanına da
girmektedir.
Bu kapsamda Türkiye Kültür ve Turizm
Bakanlığı ve Özbekistan Dışişleri Bakanlığı
işbirliğinde 09-16 Aralık 2012 tarihleri
arasında 12 kişilik Özbek heyete yönelik
Türkiye’nin turizm alanındaki tecrübesinin
tanıtılması amacıyla ülkemize bir
inceleme ziyareti düzenlemiştir. Heyet,
Kaşkaderya, Nevai, Taşkent, Surhanderya,
Andican, Namangan, Sirderya, Buhara ve
Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nden
ilgili Vali ve Belediye Başkan
Yardımcılarından oluşmuştur. Ziyaret
kapsamında Özbek heyet Kayseri, Nevşehir,
Konya ve İstanbul’da bir dizi inceleme
programlarına katılmıştır.
191
192
ÖZBEKİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
46,70 37,56
8,23
6,35
0,85
0,31
SAĞLIK
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
0,90
0,58
0,71
1,28
2,79
ÖZBEKİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
193
Tacikistan
194
Kaynakçılık Uygulama Atölyesi Kurulması ve
Kaynakçılık Eğitim Programı, Çocuk Onkoloji
Merkezi Kurulması, Tacikistan’ın İstatistik
Altyapısının Güçlendirilmesi, Bilgi Teknolojileri
Düzenlemeleri Eğitim Semineri, Serbest Bölgeleri
İnceleme Programı Düzenlenmesi, Turizm Eğitimi
Verilmesi ve Malzeme Yardımı.
Eğitim
Kaynakçılık Uygulama Atölyesi
Kurulması ve Kaynakçılık Eğitim
Programı
Başkanlığımız ile Tacikistan Cumhuriyeti
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
arasında imzalanan işbirliği protokolüne
istinaden yürütülen çalışmalar kapsamında
Duşanbe şehrinde faaliyet gösteren
Yetişkinler Eğitim Merkezine ait binaların
tadilatları 2011 yılında yapılmıştır.
Bunu takiben bahse konu Yetişkinler
Eğitim Merkezine 2012 yılı içinde
kaynakçılık sektöründe kullanılmak üzere
makine ve malzeme sağlanmıştır.
Ayrıca Çankırı Karatekin Üniversitesi
Meslek Yüksekokulunda görevli iki
teknisyen tarafından burada çalışan 15
Tacik eğiticiye 2012 yılının Ocak ayında
2 hafta süreyle atölyede iş başında
hem teorik hem de uygulamalı eğitim
verilmiştir.
195
Sağlık
Çocuk Onkoloji Merkezi Kurulması
Duşanbe’de bulunan Onkoloji Bilim
Merkezi bünyesinde atıl durumda olan
bir binanın Çocuk Onkoloji Merkezi
olarak kullanılabilmesi için Başkanlığımız
tarafından 2011 yılında tadilatı
gerçekleştirilmiştir. Bina 1991 yılına
kadar Onkoloji Bilim Merkezine bağlı
Radyoloji Bölümü olarak hizmet vermiş,
bu tarihten sonra atıl duruma düşmüştür.
Başkanlığımız desteğiyle 1.000 m2’lik kapalı
alanda başlatılan tadilat çalışmaları 2012
yılında tamamlanmıştır. 2013 yılında ise 29
yatak kapasiteli Çocuk Onkoloji Merkezinin
ekipman ve tefrişat ihtiyacının karşılanması
planlanmaktadır.
196
ve Hizmetler
Tacikistan’ın İstatistik Altyapısının
Güçlendirilmesi
Başkanlığımızca Tacikistan Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanlığı Devlet İstatistik Ajansı
bünyesinde faaliyet gösteren İstatistik
Koleji ile bölge istatistik ofislerinin teknik
altyapılarının güçlendirilmesi, İstatistik
Kolejinin müfredatının güncellenmesine
yönelik danışmanlık desteği sağlanması,
ofislerde görev yapan uzmanların ve
İstatistik Koleji öğrencilerinin mesleki
niteliklerinin geliştirilmesi amacıyla
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
uzmanları tarafından fizibilite çalışmaları
yapılmak üzere 10-14 Haziran 2012
tarihleri arasında Tacikistan’a bir ziyaret
gerçekleştirilmiştir. Bu ziyaret sırasında,
Özbek uzmanlara yönelik olarak Türkiye’de
eğitim programları düzenlenmesi ve ilgili
kurum ve kuruluşların istatistik altyapısının
güçlendirilmesi için teknik malzemeye
ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir. Bu
temelde TÜİK tarafından 09–14 Aralık 2012
tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen
genel tarım sayımı konulu eğitim
programına 10 Tacik uzmanının katılımı
sağlamıştır.
İletişim
Bilgi Teknolojileri Düzenlemeleri
Eğitim Semineri
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
(BTK) tarafından 07-11 Mayıs 2012 tarihleri
arasında İstanbul’da Uluslararası Bilgi
Teknolojileri Düzenlemeleri Semineri
Bulut bilişim, internet düzenlemeleri,
e-imza, kayıtlı e-posta, elektronik
haberleşme güvenliği, e-devlet ve siber
güvenlik gibi çeşitli konuların ele alındığı
seminere 12 ülkeden 24 uzman ve
yönetici katılmıştır. Söz konusu seminere
Tacikistan uzman ve yöneticilerinin katılımı
için Başkanlığımızca destek sağlanmıştır.
Ağırlıklı olarak BTK uzmanlarının verdiği
derslerden oluşan seminerde, Kalkınma
Bakanlığı ve Türksat A.Ş. uzmanları
tarafından da bilgi toplumu ve e-devlet
hizmetlerine ilişkin sunumlar yapılmıştır.
Seminer sırasında ayrıca E-Güven
Elektronik Bilgi Güvenliği A.Ş. ve Turkcell
İletişim Hizmetleri A.Ş.’ye çalışma
ziyaretinde bulunulmuştur.
197
Üretim Sektörleri
Sanayi
Turizm
Ekonomi Bakanlığı Serbest Bölgeler,
Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel
Müdürlüğü ile işbirliğinde Türkiye’nin
serbest bölgelerin işletilmesi alanındaki
birikim ve tecrübesinin Tacikistan’a
aktarılması amacıyla 01–04 Temmuz 2012
tarihleri arasında 8 kişilik Tacik heyet
için bir inceleme ziyareti düzenlenmiştir.
Tacik heyet, Çatalca’da bulunan İstanbul
Trakya Serbest Bölgesi, İstanbul Atatürk
Havalimanı Serbest Bölgesi, Kocaeli
Serbest Bölgesi, Tuzla’da bulunan İstanbul
Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi ile
Çorlu’da bulunan Avrupa Serbest
Bölgelerini ziyaret etmiştir.
Program sırasında serbest
bölgeler içinde yer alan bazı
fabrika ve işletmeler ziyaret
edilerek serbest bölgelerin
işleyişi hakkında bilgi verilmiştir.
Duşanbe’de bulunan Yetişkinler Eğitim
Merkezi bünyesinde yer alan restoranda
kullanılmak üzere fırın, buzdolabı, bulaşık
makinesi, yemek masası ve sandalye gibi
279 kalem malzeme hibe edilmiştir. Bunun
yanında Tacikistan’da turizm sektöründe
yiyecek içecek hizmeti veren işletmelerde
hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik
olarak Türkiye’den görevlendirilen
uzmanlar tarafından 21 Kasım – 17
Aralık 2012 tarihleri arasında kurslar
düzenlenmiştir. Kurslara Duşanbe’deki
Yetişkinler Eğitim Merkezi personeli ile
diğer işletme ve şehirlerden sektör
çalışanları katılmışlardır. Kursları
başarı ile tamamlayan 32 kursiyere
servis hizmetleri alanında
ve 30 kursiyere de mutfak
hizmetleri alanında başarı
belgesi verilmiştir. Ayrıca,
Tacikistan’da turizm ve
hizmet sektöründe çalışan
eğiticilerin mesleki bilgi
ve becerilerinin geliştirilmesi
amacıyla mesleki eğitim kursları
da düzenlenmiştir.
Serbest Bölgeleri İnceleme Programı
Düzenlenmesi
198
Turizm Eğitimi Verilmesi ve Malzeme
Yardımı
TACİKİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
54,91
6,07
10,63
2,08
24,92
1,39
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
0,55
0,71
1,17
1,40
1,55
TACİKİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
199
Türkmenistan
200
Türkmenistan Uluslararası İlişkiler Enstitüsü
İle İşbirliği, Değişen Dünyada Yerel Yönetimlerin
Modernizasyonu Sempozyumu, Bahtiyarlık
Devrinde Tiyatro Sanatı Uluslararası Festivaline
Destek, Uluslararası Avaza Çocuk Festivali’ne
Destek, Ahalteke Atlarının Genetiklerinin
Korunması Projesi, Türkmenistan’da Örnek
Sera Kurulması, Türkmenistan’da Yem Analiz
Laboratuvarı Kurulması, Türkmenistan İle Turizm
Alanında İşbirliği Projesi
Türkmenistan Uluslararası İlişkiler
Enstitüsü İle İşbirliği
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığına bağlı
Uluslararası İlişkiler Enstitüsü, ülkenin
ihtiyaç duyduğu diplomat ve bürokrat
adaylarını yetiştirmek üzere açılmıştır.
TİKA Başkanı 18–22 Temmuz 2012 tarihleri
arasında Türkmenistan’a gerçekleştirdiği
ziyaret sırasında bahse konu Enstitüyü
ziyaret ederek yetkililerle ikili temaslar
gerçekleştirmiştir. Bu ziyaret sırasında
gündeme gelen talepler doğrultusunda
Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Rektörü ve
beraberindeki 4 kişilik heyetin 08–12 Ekim
2012 tarihleri arasında Dışişleri Bakanlığı
Diplomasi Akademisi tarafından hazırlanan
programa katılmaları sağlanmıştır.
Bu kapsamda Başbakanlık bünyesindeki
e-devlet danışma grubundan 1 uzman
ve Dışişleri Bakanlığından e-konsolosluk
konusuyla ilgili 2 uzman durum analizi
yapmak üzere 25–28 Nisan 2012 tarihleri
arasında Başkanlığımız desteğiyle
Aşkabat’ta görevlendirilmiştir. Bu süreçte
Türkmenistan’dan 10 uzmana konuyla ilgili
eğitim verilmiştir. Ayrıca, Türkmenistan
Dışişleri Bakanlığı tarafından geliştirilen
e-belge dönüşüm sistemi projesi
çerçevesinde Dışişleri Bakanlığımız
bünyesindeki uygulamalar hakkında
2 Türkmen uzmana yönelik olarak 23-30
Eylül tarihleri arasında yerinde bir eğitim/
ziyaret programı gerçekleştirilmiştir.
Türkmenistan’da E-Devlet
Uygulamasına Geçişin Desteklenmesi
Türkmenistan’ın e-devlet uygulamasına
geçmesine yönelik çabalarına
Başkanlığımızca destek verilmektedir.
201
Modernizasyonu Sempozyumu
Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB)
tarafından 30–31 Mayıs 2012 tarihleri
arasında Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te
bulunan Kırgız-Türk Manas Üniversitesinde
gerçekleştirilen ve başta TDBB üyesi
15 belediye başkanı ile Kırgızistan’dan
üst düzey yöneticilerin katıldığı
Modernizasyonu konulu uluslararası
sempozyuma Türkmenistan’dan katılıma
Türkmenistan’ın BM Üyeliğinin ve
Duşanbe PKO’nun 20.Yılı
Türkmenistan’ın Birleşmiş Milletler
(BM) üyeliğinin 20. yılı münasebetiyle
02 Mart 2012 tarihinde Aşkabat’ta
düzenlenen sergide, Türkmenistan
Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine
Türkmenistan’da TİKA ofisinin
açılmasından bu yana geçen 20 yıllık
süre zarfında hayata geçirilen proje ve
faaliyetlerden örnekler içeren çeşitli görsel
malzeme ve yayınlar sergilenmiştir.
202
ve Hizmetler
Bahtiyarlık Devrinde Tiyatro Sanatı
Uluslararası Festivaline Destek
Türkmenistan’da son devlet başkanlığı
seçimlerinden sonra “Bahtiyarlık Zamanı”
olarak adlandırılan yeni dönemde
Türkmenistan Kültür Bakanlığı tarafından
13-15 Nisan 2012 tarihleri arasında
Aşkabat’ta Bahtiyarlık Devrinde Tiyatro
Sanatı isimli uluslararası bir festival
düzenlenmiştir. Festivale Amerika,
Azerbaycan, Çin, Hindistan, Kazakistan,
Kırgızistan, Rusya, Sudan, Tacikistan ve
Türkiye’den grupların katılımıyla millî dans
ve tiyatro gösterileri sergilenmiştir. Bu
kapsamda Sudan’dan 20 kişilik bir folklor
grubunun anılan festivale katılımı için
Başkanlığımızca destek sağlanmıştır.
Uluslararası Avaza Çocuk Festivali’ne
Destek
Türkmenistan Kültür Bakanlığı ve
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu
(UNICEF) işbirliğinde 03–05 Ağustos 2012
tarihleri arasında Türkmenbaşı şehrinde
düzenlenen Uluslararası Avaza Çocuk
Festivali’ne katılan 10-13 yaş aralığındaki
çocuklara hediye olarak dağıtılmak üzere
500 adet sırt çantası Başkanlığımızca temin
edilerek Türkmenistan Kültür Bakanlığına
teslim edilmiştir.
Üretim Sektörleri
Ahalteke Atlarının Genetiklerinin
Korunması Projesi
Dünya genelinde Ahalteke atları olarak
bilinen Türkmen atlarının 3.000 yıl
önce evcilleştirilen ilk at türü olduğu
söylenmektedir. Manas ve Dede
Korkut gibi Türk destanlarda bu attan
bahsedilmektedir. Adı Türkmenistan’ın
Ahal vilayetinde yaşayan Teke
Türkmenlerinden gelmekte olup, Orta
Asya’da özellikle Türkmenistan’da
yaygındır.
Türkmenistan, Ahal Teke atlarıyla devlet
düzeyinde ilgilenmektedir. Öyle ki temel
sorumluluk alanı Ahal Teke atları olmak
üzere Türkmen Atları Devlet Birliği
kurulmuştur. Bunun yanında bu konu
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli
Berdimuhammedov tarafından 2012 yılında
yayınlanan milli programın ilk sırasında
yer almaktadır. Türkmenistan devleti bu
düzenlemeler/uygulamalar ile Ahalteke
atlarının diğer at ırklarından ayıklanarak
saf Ahalteke ırkının ortaya çıkarılması ve
koruma altına alınmasını amaçlamaktadır.
Bu ziyaret kapsamında hazırlanan rapor
temelinde konuyla ilgili yapılmakta
olan tahlil çalışmaları için gerekli
kimyasal malzeme (DNA Test Kitleri)
Başkanlığımızca Türkmenatları Devlet
Birliğine temin edilmiştir. Bunun
yanında, Türkmenistan Bakanlar Kurulu
Eski Başkan Yardımcısı Memmetniyaz
Nurmemmedov’un başkanlığında
Türkmen uzmanlardan oluşan bir heyet
Türkiye’yi ziyaret ederek atçılık konusuyla
ilgili ülkemizdeki kurum ve kuruluşlar
tarafından yürütülen çalışmaları yerinde
görme imkânı bulmuşlardır.
2013 yılında ise Türkiye Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı ile Türkiye Jokey
Kulübü işbirliğinde Türkmen jokeylere
yönelik Türkiye’de atçılık alanında mevcut
uygulamaları yerinde görmeleri amacıyla
teorik ve pratik eğitimler gerçekleştirilmesi
planlanmaktadır. Proje ile Ahalteke
atlarının kayıt ve tescil işlemleri, DNA
testleri, doping analizlerinin yapılması,
hastalıklarının teşhis edilmesi ve yerel ve
uluslararası at yarışmalarına katılımlarının
sağlanması konularında
çalışmalar yapılması
planlanmaktadır.
Bu kapsamda Başkanlığımız ve Türkmen
Atları Devlet Birliği işbirliğinde Ahalteke
Atlarının Genetiklerinin Korunması Projesi
geliştirilmiştir. Projenin ilk aşamasında
Nisan-Mayıs 2012 tarihinde Türkiye Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı uzmanları
başkent Aşkabat’ta bulunan Moleküler
Genetik Laboratuvarında incelemelerde
bulunmuşlardır.
203
Türkmenistan’da Örnek Sera Kurulması
Türkmenistan Tarım Bakanlığı, Balkan
Vilayeti Türkmenbaşı şehrinde bulunan
Avaza Milli Turizm Bölgesi yakınlarında
örnek bir sera kurulması talebinde
bulunmuştur. Bunun için bir alan tahsis
edilebileceği ve burada toprak, gaz,
elektrik ve su şartlarının incelenmesi
için çalışmalara hazır olduklarını ifade
etmişlerdir. Bu kapsamda, Türkiye Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından 2
uzman 06–10 Mayıs 2012 tarihleri arasında
Türkmenistan’da görevlendirilmiştir. Bu
ziyaret sırasında konuyla ilgili toplantılar
yapılmış ve örnek sera kurulması
için öngörülen alanda incelemelerde
bulunulmuştur. Bu temelde 5 hektarlık
bir alanda kurulması öngörülen seranın
0,5 hektarlık kısmının Başkanlığımız
desteğiyle hayata geçirilmesi konusunda
mutabakata varılmıştır. Bunu takiben
Türkmenistan Gıda Sanayi Birliğinden üst
düzey bir heyetin Türkiye’deki seracılık
uygulamalarını yerinde incelemek üzere
17–21 Aralık 2012 tarihleri arasında
Antalya’ya bir ziyaret gerçekleştirmesi
sağlanmıştır.
204
Türkmenistan’da Yem Analiz
Laboratuvarı Kurulması
Başkanlığımız ile Türkmenistan Hayvancılık
Anonim Türkmen Malları Devlet Birliği
Başkanlığı arasında imzalanan işbirliği
protokolü uyarınca, Başkent Aşkabat’ın
Hitrovka bölgesinde yem analizi ile bitki
ve toprak analizi yapılmasına yönelik bir
Yem Analiz Laboratuvarı kurulabilmesi
için gerekli malzemeler TİKA tarafından
sağlanmıştır. Ayrıca burada görevli iki
yöneticiye 13–17 Şubat 2012 tarihleri
arasında, 3 laboranta ise 13 Şubat–09 Mart
2012 tarihleri arasında Ankara’da eğitim
verilmiştir.
Turizm
Türkmenistan İle Turizm Alanında
İşbirliği Projesi
29 Şubat 2012 tarihinde Türkmenistan
Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli
Berdimuhammedov’un Türkiye’ye yaptığı
ziyaret sırasında Türkiye Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül
ile gerçekleştirilen görüşme sırasında
Başkanlığımız ile Türkmenistan Turizm
ve Spor Devlet Komitesi arasında
Türkmenistan’da Turizmin Geliştirilmesine
Yönelik Meslekî Eğitim Programları
Düzenlenmesi Projesi Uygulama Protokolü
imzalanmıştır. Bahse konu protokol
uyarınca bir dizi faaliyet gerçekleştirilmiştir:
• Türkmenistan’ın Hazar Denizi kıyısında
bulunan Avaza bölgesinin turizme açılması
kapsamında Türkiye’nin turizm konusundaki
tecrübelerinin aktarılması ve sektörün
gelişmesine yönelik eğitim programları
planlanmıştır. Bu kapsamda Millî Eğitim
Bakanlığımız ile işbirliğinde Türkmenistan
otel idarecilerinden oluşan 9 kişilik ilk grup
için 21–29 Nisan 2012 tarihleri arasında ve
ikinci 10 kişilik grup için ise 28 Nisan–06
Mayıs 2012 tarihleri arasında Antalya’da
idarecilerin eğitimi konusunda eğitim
programları düzenlenmiştir. Bunun devamı
olarak Türkiye’den görevlendirilen 4 kişilik
uzman eğitici tarafından Türkmenistan’ın
Avaza bölgesinin Türkmenbaşı şehrinde
bulunan 11 otelin çeşitli dallarda hizmet
veren 330 personeline yönelik olarak 03–23
Haziran 2012 tarihleri arasında eğitim
verilmiştir.
• Türkmenistan Millî Turizm ve Spor Devlet
Enstitüsü ile Turizm Okulu ve Metodolojik
Merkezi öğrencilerine yönelik staj programı
02–22 Temmuz 2012 tarihleri arasında
Antalya’da gerçekleştirilmiştir. Programa 20
öğrenci ve 1 refakatçi öğretmen katılmıştır.
• 2012-2013 eğitim-öğretim yılında
müfredatına Türkçe dersleri koyan
Türkmenistan Millî Turizm ve Spor
Devlet Enstitüsü ile Türkçe dersleri
konusunda uzun zamandır Başkanlığımızca
desteklenen Turizm Meslek Lisesinin bu
konuda kapasitesini arttırmak üzere 01
Eylül 2012 tarihi itibariyle 2 yerel öğretim
elemanı görevlendirilmiştir.
• Türkmenistan Turizm ve Spor Devlet
Komitesi ile koordinasyon halinde 8
öğretmen için 25–30 Kasım 2012 tarihleri
arasında Antalya’da bir eğitim programı
düzenlenmiştir.
• Türkiye Dışişleri Bakanlığı ve Kültür
ve Turizm Bakanlığı ile işbirliğinde
Türkmenistan Turizm Devlet Komitesi
Başkanı Palvan Taganov ve beraberindeki
heyet için 13–17 Aralık 2012 tarihleri
arasında Ankara, Antalya ve İstanbul’u
kapsayan bir çalışma ziyareti organize
edilmiştir. Ziyaret sırasında Türkiye’nin
turizm konusunda sahip olduğu bilgi ve
tecrübenin yerinde görülmesi amacıyla
turizm konusunda öne çıkan mekânlarda
incelemelerde bulunulmuş ve yine turizm
sektöründe ilgili kurum ve kuruluş
yetkilileriyle temaslar gerçekleştirilmiştir.
• Türkmenistan Ulusal Spor ve Turizm
Enstitüsüne bağlı Turizm Meslek Lisesi
bünyesinde daha önce Başkanlığımız
desteğiyle kurulan Türkçe Kitaplığı için
ve ayrıca Türkçe derslerinde kullanılmak
üzere ders ve okuma kitapları ile CD ve
VCD setlerinden oluşan eğitim materyalleri
temin edilmiştir. Burada eğitim gören
kurs öğrencileri için 04 Temmuz 2012
tarihinde Aşkabat’ta bir sertifika töreni
düzenlenmiştir.
205
206
TÜRKMENİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
24,76
62,85
7,71
3,60
1,01
0,09
EĞİTİM
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
0,69
0,65
0,68
0,71
1,11
TÜRKMENİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
207
208
3
Orta Doğu
ve Afrika
209
Etyopya
210
3. ORTA DOĞU VE AFRİKA
Somaliland Zeyla’da Bulunan Saadadin Okulunun
Rehabilite Edilmesi, Voreda Şinille Bölgesi’nde
bulunan Dube’de Keson Kuyu ve Hullo’da Sarnıç
Yapımı, Etyopya Kültür Bakanlığı Heyetinin Türkiye
Ziyareti, Etyopya Kalkınma Bankası ile İşbirliği,
XVII. Dünya Hararlılar Günü ile İlgili Yapılan
Kutlamalara Destek, Mikro ve Küçük İşletmeleri
Geliştirme Ajansına Eğitim, Etyopya’nın Moyale
Bölgesi’nde 125 Aileye 750 Keçi Dağıtımı
Eğitim
Somaliland Zeyla’da Bulunan
Saadadin Okulunun Rehabilite Edilmesi
Eski bir Osmanlı şehri olan Zeyla’da
yaklaşık 120 yatılı öğrencisi bulunan
Saadadin Okulu ile yurt binasının onarımına
ve tefrişine yönelik talepte bulunulmuştur.
Bu kapsamda çatı değişimi, iç ve dış cephe
rehabilitasyonu ile kapı, doğrama, ahşap,
elektrik tesisatı onarımı ve boya badana
işleri tamamlanarak Ekim 2012’de okul
yönetimine teslim edilmiştir. Ayrıca anılan
okulun koşullarının iyileştirilmesine yönelik
olarak Kasım 2012’de mobilya ve malzeme
temininde bulunulmuştur. Hibe kalemleri
şunlardan oluşmaktadır: 48 ranza, 96
yatak, 4 toplantı masası, 16 sandalye,
48 adet ikili çelik dolap, 24 bilgisayar ve
mobilyası.
Ababa’da bulunan Bırıhan Guzo Okulu
bünyesinde 27 Kasım 2012 tarihi itibari
ile bir bilgisayar sınıfı kurulmuştur.
Projeden 1600 öğrencinin faydalanması
öngörülmektedir.
Jamo Okulunun Eğitim Şartlarının
İyileştirilmesi
Etyopya’da Somalilere yönelik faaliyetlerde
bulunan Bölgesel Somali Komitesi’nin
talebi çerçevesinde yaklaşık olarak 150
Somalili öğrencinin eğitim gördüğü
Jamo Okulunun eğitim şartlarının
iyileştirilmesine yönelik olarak sıra ile
okul yönetimi için ofis malzemesi temin
edilmiştir.
Bırıhan Guzo Okuluna Bilgisayar
Sınıfı Kurulması
Eğitim Bakanlığı Yeka Bölge Ofisi ve
Bırıhan Guzo Okulu Müdürlüğünün
talebi üzerine Etyopya’nın başkenti Addis
211
212
Su ve Sanitasyon
Voreda Şinille Bölgesi’nde bulunan
Dube’de Keson Kuyu ve Hullo’da
Sarnıç Yapımı
Somali Yardım ve Kalkınma Birliğinin
talebi üzerine Somali vilayetinin Şinille
bölgesinde mevcut su sorunlarının
çözümüne yönelik olarak Şinille Su Ofisi
ile işbirliğinde çalışmalar yürütülmektedir.
Bu kapsamda Dube’de bir adet keson kuyu
ile Hullo, Jedene ve Adeyder’de ise birer
sarnıç yaptırılarak 2013 yılı içinde hizmete
açılması planlanmaktadır. Bu projelerden
geçimini hayvancılıkla sağlayan yaklaşık
4000 kişinin faydalanması beklenmektedir.
Bunun yanında bölgede faaliyet gösteren
Su ve Alt Yapı Kalkınma Ofisinin kurumsal
kapasitesinin artırılması amacıyla
Başkanlığımızca mobilya ve ekipman
desteği sağlanmıştır.
Etyopya Kültür Bakanlığı Heyetinin
Türkiye Ziyareti
Harar Eyaleti Spor Bakanlığına Spor
Malzemesi
Harar Spor Bakanlığı, bölgede yaşayan
gençlerin daha iyi koşullarda spor
yapabilmesi ve özel olarak da “çad”
isimli uyuşturucu maddenin yaygın
olarak kullanıldığı bölgede gençlerin kötü
alışkanlıklardan korunması amacıyla
sporun yaygınlaştırılması konusunda
Başkanlığımızdan destek talebinde
bulunmuştur. Bu kapsamda yaklaşık 1500
kişi için spor malzemesi temin edilerek
Temmuz 2012’de ilgili Bakanlık yetkililerine
teslim edilmiştir.
Sivil Toplum Kuruluşlarına Destek
Etyopya’da muhtaç çocuklar için eğitim
ve barınma ağırlıklı faaliyetlerde bulunan
Toplumsal Kalkınma Derneğinin Addis
Ababa, Harar ve Dire Dava şehirlerinde
bulunan şubeleri tarafından verilmekte
olan bilgisayar eğitiminin kapasitesinin/
kalitesinin arttırılmasına yönelik anılan
STK’ya 40 adet bilgisayar temin edilmiştir.
Bunun yanında TİKA’nın Etyopya’nın Somali
bölgesine yönelik çalışmaları sırasında
işbirliği yaptığı sivil toplum kuruluşlarından
bir olan Somali Yardım ve Kalkınma
Kuruluşunun daha iyi koşullarda hizmet
vermesini sağlamak üzere 19 Ekim 2012
tarihi itibari ile mobilya, ofis malzemesi ve
bilgisayar temin edilmiştir.
Etyopya Tigray Eyaleti Kültür ve Turizm
Ajansından 15 kişilik üst düzey bir heyetin
ülkemizin turizm sektöründeki bilgi ve
tecrübesini yerinde incelemek üzere
23-30 Eylül 2012 tarihleri arasında Ankara,
Konya, Antalya, Bursa ve İstanbul’u
kapsayan 1 haftalık ziyaret programına
Başkanlığımızca destek olunmuştur.
213
ve Hizmetler
XVII. Dünya Hararlılar Günü ile İlgili
Yapılan Kutlamalara Destek
Etyopya’da başta olimpiyatlar olmak
üzere birçok yarışmada özellikle orta ve
uzun mesafe koşularda büyük başarılar
elde edilmektedir. Bu bakımdan ülkede
spora karşı büyük bir ilgi bulunmaktadır.
Bu kapsamda Gençlik ve Spor Bakanlığı
tarafından sporun geliştirilmesi ve
toplumun sportif etkinliklere katılmasına
yönelik çalışmalar yapılmaktadır.
07 Temmuz 2012 tarihinde açılışı
gerçekleştirilen XVII. Dünya Hararlılar
Günü kapsamında da sportif etkinlikler
önemli bir yer tutmuş ve yarışmaların
ardından verilen ödüller Başkanlığımızca
temin edilmiştir.
Hizmetler
İletişim
TRT Uçuyorum Programı/Belgesel
Çekimine Destek
TRT Haber’de yayımlanan Uçuyorum isimli
program her hafta dünyanın farklı bir
ülkesini, özellikle insanların gitmeye imkân
bulamadıkları uzak bölgeleri/ülkeleri
anlatmaktadır. Bu kapsamda bahse konu
programın 103. bölümü Etyopya’da, 104.
bölümü ise Cibuti’de 29 Kasım-09 Aralık
214
2012 tarihleri arasında çekilmiştir. Bu
bölümlerin çekimine Başkanlığımızca
Üretim Sektörleri
Bankacılık
Etyopya Kalkınma Bankası ile İşbirliği
Etyopya Kalkınma Bankasının talebi
üzerine ilgili kurumun kapasitesinin
geliştirilmesine yönelik başlatılan işbirliği
çerçevesinde Başkanlığımız desteğiyle
Türkiye Kalkınma Bankası Genel Müdürü
ve beraberindeki heyet 05-09 Kasım 2012
tarihleri arasında Etyopya’ya giderek
ikili işbirliğinin gelecek aşamalarının
belirlenmesine ilişkin teknik çalışmalarda
bulunmuşlardır.
İnsani Yardım
Etyopya’nın Moyale Bölgesi’nde 125
Aileye 750 Keçi Dağıtımı
İdurus Development and Welfare
Association isimli sivil toplum kuruluşunun
talebi üzerine Etyopya’nın güneyinde
Kenya sınırında bulunan ve başkent Addis
Ababa’ya 775 km uzaklıktaki Moyale
bölgesinde yaşayan 125 aileye 5’er tane dişi
ve 1’er tane erkek olmak üzere toplam 750
keçi 01 Eylül 2012 tarihi itibari ile veteriner
nezaretinde dağıtılmıştır. Bu destek ile
aileler bir taraftan keçilerin sütünden
faydalanabilecek ve diğer taraftan ise
ihtiyaç fazlası sütlerini gelir sağlamaya
yönelik olarak değerlendirebilecektir.
Bunun yanında zamanla keçi sayısının
artmasıyla süreklilik arz eden bir gelire
sahip olacaklardır.
2012 Yılı Vekâletle Kurban
Organizasyonu
Sanayi
Mikro ve Küçük İşletmeleri Geliştirme
Ajansına Eğitim
Etyopya Mikro ve Küçük İşletmeleri
Geliştirme Ajansının talebi üzerine Küçük
ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)
ile işbirliğinde anılan Etyopya Geliştirme
Ajansından 2 üst düzey yöneticiye
yönelik 25-28 Haziran 2012 tarihleri
arasında Ankara’da bir eğitim programı
Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet
Vakfı ile işbirliğinde gerçekleştirilen
2012 Yılı Vekâlet Yoluyla Kurban Kesimi
Organizasyonu çerçevesinde Etyopya’nın
Addis Ababa, Bale Alage Afransa, Robe
Bale, Batı Harar, Melkamena ve Moyale
bölgelerinde toplam 15.000 adet kurban
kesimi gerçekleştirilerek ihtiyaç sahiplerine
dağıtımı sağlanmıştır.
215
216
ETYOPYA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
59,41
10,73
1,17
17,79
6,11
2,36
2,42
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
2009
2010
2011
0,45
0,43
1,38
0,64
2,31
ETYOPYA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2012
217
Filistin
218
El-Bireh Türk Okulu İnşaatı, Gazze İslam
Üniversitesi Öğrencilerine Burs Desteği, Tubas
Türk Dostluk Hastanesi İnşaatı, Gazze’ye 116 Ton
İlaç ve Çeşitli Tıbbi Malzeme Hibesi, Gazze’de
Kanalizasyon Hattı Rehabilitasyonu, Gazze Refah
Yağmur Suyu Toplama İnşaatı, El-Halil Şehri
El-Deyr Köyüne Zeytin Hasat Toplama Makinesi
Hibesi, Gazze Şeridinde Hayvancılığı Destekleme
Projesi Kapsamında 300 Koyun Hibesi
Eğitim
El-Bireh Türk Okulu İnşaatı
Filistin Ulusal Yönetimi Milli Eğitim
Bakanlığı ile işbirliğinde tüm Filistin
şehirlerine bir okul hedefi kapsamında
Ramallah’ın el-Bireh belediyesi sınırları
içinde bir okul inşa edilmiştir. 3 kattan
müteşekkil okul 1.300 m2 kapalı alana
sahip olup 16 derslikten oluşmaktadır.
İnşaat çalışmaları 17 Nisan 2010 tarihinde
başlamış, 05 Şubat 2012 tarihinde
tamamlanmıştır. Bunun yanında okulun
her türlü ekipman ve mobilya donanımı
da yine Başkanlığımız tarafından temin
edilmiştir. Malzeme kalemleri montajı
yapılmak suretiyle 02 Mayıs 2012 tarihi
itibariyle yetkililere teslim edilmiştir. Bu
proje ile öğrencilerin modern ve sağlıklı bir
ortamda eğitim görmeleri sağlanmıştır.
219
Gazze İslam Üniversitesi Medya
Bölümüne 12 Adet Özel Donanımlı
Bilgisayar
Filistin’in Gazze Şeridinde yer alan Gazze
İslam Üniversitesi son İsrail saldırıları
sırasında ciddi tahribata maruz kalmış
ve bu durum eğitimin aksamasına neden
olmuştur. Başkanlığımızca üniversiteye
destek kapsamında 12 adet özel donanımlı
bilgisayar hibe edilmiştir. Proje 02
Aralık 2012 tarihinde tamamlanmıştır.
Proje kapsamında hibe edilen dizüstü
bilgisayarlar Gazze İslam Üniversitesi
Medya Bölümü tarafından grafik tasarımı
eğitimi sırasında kullanılacak yüksek
donanıma sahip bilgisayarlardır. Bu destek
ile Gazze İslam Üniversitesi Medya Bölümü
öğrencileri en son teknolojinin kullanıldığı
bir eğitim alma imkânına kavuşmuşlardır.
Gazze İslam Üniversitesi Öğrencilerine
Burs Desteği
2011-2012 öğretim yılında Gazze
İslam Üniversitesinde okuyan dar
gelirli öğrencilere destek amacıyla
Başkanlığımızca 13.419 öğrenciye eğitim
bursu verilmiş ve ayrıca eğitim masrafları
karşılanmıştır. Gazze İslam Üniversitesi
Akademik Destek Programı kapsamında
ise 24 doktora öğrencisine burs
verilmektedir. Üniversitenin fiziki
altyapısının güçlendirilmesine yönelik
olarak da 12 adet bilgisayar temin
edilmiştir.
220
Sağlık
Tubas Türk Dostluk Hastanesi İnşaatı
Başkanlığımız tarafından Batı Şeria’nın
Tubas şehrinde 30 yataklı bir hastane
inşaatı gerçekleştirilmiştir. 9 dönümlük
bir arsa üzerine inşa edilen hastanenin
kapalı alanı 4.900 m2’dir. Hastane 40.000
nüfuslu şehrin ilk hastanesi olma özelliği
taşımaktadır. Çevre düzenlemeleri ve
tecrid-istinad duvarlarının inşaatı da
tamamlanmış olup mobilya tefrişatı
ile tıbbî cihaz ve ekipman temini de
planlanmaktadır. Ayrıca burada görev
yapacak doktorların ilgili branşlarda
Türkiye’de verilecek uzmanlık eğitimlerine
katılmaları da sağlanacaktır. Hastanenin
hizmete açılmasından sonra her yıl
yaklaşık 170.000 hastaya hizmet vereceği
öngörülmektedir.
Filistin Kızılayı Hastanesine Acil Çağrı
Sistemi Kurulması
Filistin Kızılay Derneği talebi
doğrultusunda Kudüs’te bulunan Filistin
Kızılayı Hastanesine toplam 100 adet çağrı
cihazı, çağrı sistemi sinyal kodlayıcısı,
verici ve tüm bağlantıları ile bir çağrı
sistemi kurulumu gerçekleştirilmiştir.
Proje 05 Temmuz 2012 tarihi itibari
ile tamamlanmıştır. Bu projenin
gerçekleşmesi ile Filistin Kızılayı tarafından
verilen sağlık hizmetlerinin daha hızlı ve
verimli bir şekilde yürütülmesi mümkün
hale gelmiştir.
Gazze Hastanelerine Acil Çağrı Sistemi
Kurulması
Filistin Ulusal Yönetimi Gazze Sağlık
Bakanlığının Gazze Şeridinde bulunan
11 büyük hastaneye acil çağrı sistemi
kurulması talebi Başkanlığımızca uygun
bulunmuştur. Proje kapsamında tüm
hastane çalışanlarının kısa bir sürede ve
hızlı bir şekilde haberleşmelerini sağlayan
ve radyo dalgasıyla çalışan bir çağrı sistemi
kurulmuştur. Bunun için çalışanlara
toplam 1.300 adet pager çağrı cihazı
dağıtılmıştır. Proje 17 Mayıs 2010 tarihinde
başlamış olup çalışmalar 18 Ocak 2012
Gazze’ye 116 Ton İlaç ve Çeşitli Tıbbi
Malzeme Hibesi
Son İsrail saldırıları sonrasında Gazze
Şeridi’nde acil tıbbi malzeme ihtiyacı
doğmuştur. Söz konusu ihtiyacın
karşılanmasına yönelik olarak 57 çeşit ilaç
ve 43 çeşit tıbbi malzemeden oluşan 46
tonluk yardım Şubat 2012’de Başkanlığımız
tarafından Gazze Şeridi’ne gönderilmiştir.
Tıbbi yardım paketinde bulunan ilaçların
tümü Türkiye’de üretilmiş olup, bölgede
devam etmekte olan abluka dikkate
alınarak son kullanma tarihinin 2014 ve
sonrası olmasına dikkat edilmiştir. Toplam
10 kamyonluk ilaç ve tıbbi malzeme,
gerekli kontrollerin yapılmasının ardından,
Filistin Sağlık Bakanlığı depolarına sevk
edilmiştir. Bu ilk sevkiyatın devamı olarak
Aralık 2012’de ise 70 ton ilaç ve tıbbi sarf
malzemesi gönderilmiştir. Bunun yanısıra
2012 yılı içinde 27 yaralı Filistinlinin
ülkemizde tedavi olması sağlanmıştır.
Filistinli Doktorların Eğitimi
Türkiye Sağlık Bakanlığı ile işbirliğinde
düzenlenen doktor eğitimleri kapsamında
2 Filistinli doktora ülkemizde eğitim
programı verilmiştir. Bu kapsamda Filistinli
doktorlardan biri 01 Aralık 2011 ile 01
Haziran 2012 tarihleri arasında İstanbul
Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
ve diğer doktor ise 03 Eylül 2012 ile 02
Mart 2013 tarihleri arasında Ümraniye
Eğitim Araştırma Hastanesinde eğitim
görmüştür.
Su ve Sanitasyon
Gazze’de Kanalizasyon Hattı
Rehabilitasyonu
Son İsrail saldırıları sonrasında alt yapısı
büyük ölçüde hasar gören Gazze Şeridi’nde
acil olarak alt yapıların yenilenmesi ihtiyacı
doğmuştur. Bu kapsamda Gazze Belediyesi
sınırları içerisinde yer alan bazı bölgelerde
toplam 5 km uzunluğundaki altyapı
kanalizasyon inşaatları Başkanlığımızca
yenilenmiştir. Proje kapsamında yürütülen
çalışmalar 01 Kasım 2012 tarihi itibariyle
tamamlanmıştır. Bu proje sayesinde
doğabilecek pek çok hastalığın önüne
geçilmiştir.
221
Gazze Deyr El-Balah Pompa İstasyonu
ve Yapım İşi
Gazze Refah Yağmur Suyu Toplama
İnşaatı
Son İsrail saldırıları sonrasında altyapısı
büyük ölçüde hasar gören Gazze Şeridi’nde
acil olarak altyapıların yenilenmesi
ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda
Filistin Ulusal Yönetimi Su İdaresinin
talebi doğrultusunda Gazze Belediyesi
sınırları içerisinde bulunan 8 mülteci
kampından biri olan, toplam 205.000
kişinin yaşadığı Deir el-Balah Mülteci
Kampındaki kanalizasyon sularının ana
sarf şebekesine aktarılması için pompa
istasyonu kurulmuş ve istasyona gereken
motorlar sağlanmıştır. Ayrıca anılan
proje kapsamında çevre düzenlemesi de
Temiz ve içilebilir su kaynaklarının kısıtlı
olduğu Gazze Şeridinde yağmur sularının
toplanması ve değerlendirilmesine yönelik
projeler büyük önem arz etmektedir.
03 Kasım 2011 tarihinde başlanan projenin
inşaat aşamasında İsrail saldırıları
nedeniyle kısmi bir gecikme yaşanmışsa da
çalışmalar 24 Temmuz 2012 tarihi itibariyle
tamamlanmıştır. Bu proje sayesinde
bölgede su hijyeninin sağlanmasına önemli
bir katkıda bulunulmuştur.
222
Başkanlığımız da Gazze Şeridi’nin 5 büyük
belediyesinden biri olan Refah’ta çeşitli
hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan
su birikintilerinin rehabilite edilmesine
yönelik olarak bir proje geliştirilmiştir. Bu
proje ile yağmur sularının kurulacak su
şebekesi ile büyük bir havuzda toplanarak
depolara ulaştırılması planlanmıştır.
Filistin Su Otoritesi ile işbirliğinde
geliştirilen projeye 03 Kasım 2011 tarihi
itibariyle başlanmış, çalışmalar 24 Temmuz
2012 tarihinde tamamlanmıştır. Projeden
yaklaşık olarak 90.000 kişinin faydalanacağı
öngörülmektedir.
Gazze Okullarına Tuzdan Arındırma
Ünitelerinin Kurulması, 10 Adet Su
Kuyusu Açılması ve 7 Adet Su Tankeri
Hibesi
Gazze Şeridi’nde temiz suya erişim
konusunda yaşanan sıkıntı hayatın her
alanında kendisini hissettirmektedir.
Bundan dolayı eğitim öğretim
faaliyetleri de aksayabilmektedir. Gazze
Eğitim Bakanlığının talebi üzerine bu
sıkıntının giderilmesine yönelik olarak
Başkanlığımzıca 10 adet tuzdan arındırma
ünitesi kurulmuştur. Projenin açılışı
Gazze Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Enver
el-Bravni Bu’nun katıldığı bir törenle
yapılmıştır. Bu sistem ile tuzlu su 10
ayrı merkezde arıtıldıktan sonra yine
Başkanlığımızca hibe edilen 7 adet su
tankeri ile okullara dağıtımı yapılmaktadır.
Bu sayede Gazze Şeridi genelinde 340
okulda eğitim gören 600.000 öğrenciye
temiz içme suyu sağlanmıştır.
Cebaliye El-Nazlah Belediyesinde
5 Adet Jeneratörün Onarımı ve Yedek
Parça Temini
Gazze Şeridinde İsrail ablukası nedeniyle
sık sık elektrik kesintileri yaşanmakta, bu
durum su dağıtım hatlarında kullanılan
ekipmanın bozulmasına neden olmaktadır.
Cebaliye el-Nazlah Belediyesi bünyesinde
bulunan 3 su kuyusu ile 2 atık su
istasyonunda kullanılan jeneratörler de
bundan dolayı bozulmuştur. Bu ekipmanın
tamiri için gereken yedek parçaların yerel
idare tarafından temin edilememesinden
dolayı bölgede yaşayan halkın suya
erişimi zorlaşmıştır. Bu kapsamda
Cebaliye el-Nazlah Belediyesinin talebi
üzerine Başkanlığımız tarafından 5 adet
jeneratörün tamiri gerçekleştirilmiş ve
ihtiyaten bazı önemli yedek parçalar
da temin edilmiştir. Proje kapsamında
yürütülen çalışmalar 11 Mayıs 2012
tarihinde başlamış, 01 Temmuz 2012 tarihi
Cebaliye Belediyesi Su Deposuna
Elektrik Jeneratörü Kurulması
Gazze Şeridi’nde 10 Su Kuyusunun
Rehabilitasyonu ve Elektriğe
Bağlanması
Filistin Ulusal Yönetimi Su Otoritesi
ile işbirliğinde Gazze Şeridi’nin değişik
yerlerinde bulunan toplam 10 su
kuyusunun rehabilitasyonu ve bakımı
yapılmış ve kuyular elektrik şebekesine
bağlanmıştır. Projeye 29 Nisan 2010
tarihinde başlanmış olup çalışmalar 04
Mayıs 2012 tarihinde tamamlanmıştır.
Gazze Şeridi’nde İsrail ablukası sonucu
sık sık elektrik kesintileri yaşanması
nedeniyle su dağıtımında yaşanan sıkıntı
hayatı olumsuz olarak etkilemektedir.
Bu kapsamda Cebaliye’de 2011 yılında
inşa edilen 3.000 m³’lük su deposunun
elektrik kesintilerinden etkilenmemesi
için 750 KV’lık bir elektrik jenaratörü
kurulumu gerçekleştirmiştir. 25 Haziran
2012 tarihinde tamamlanan proje, yaklaşık
200.000 kişinin yaşadığı Cebaliye halkının
kullanımına sunulmuştur.
223
ve Hizmetler
Filistin Sosyal İşler Bakanlığına Araç
Temini
Şeyha Fatma Bint Mubarek Özürlü
Rehabilitasyon Merkezi, Batı Şeria’da
Filistin’in en büyük ve en eski şehri olan
el-Halil’de Sosyal İşler Başkanlığına bağlı
olarak faaliyet göstermektedir. Her yıl
30 mezun verecek şekilde 2011 yılında
eğitim faaliyetlerine başlamış olan bahse
konu Rehabilitasyon Merkezi, özürlülerin
topluma kazandırılması için kuaförlük,
marangozluk, dikiş-nakış ve alüminyum
işleme gibi farklı alanlarda mesleki eğitim
kursları düzenlemektedir. Bu şekilde Batı
Şeria’nın güneyinde bu alanda çalışma
yapan en önemli kuruluş olma özelliğine
sahiptir.
Söz konusu Özürlü Rehabilitasyon
Merkezinde eğitim gören engelli
öğrencilerin ulaşımının sağlanması
amacıyla Başkanlığımızca 1 adet
engellilere özel araç temin edilmiştir. 10
koltuk kapasiteli aracın 5 koltuğu tekerlekli
sandalye kullananlar için özel olarak
tasarlanmıştır. Araç, Filistin Sosyal İşler
Bakanı Majida el-Masri ve Türkiye’nin
Kudüs Başkonsolosu’nun katıldığı bir
törenle ilgili idareye teslim edilmiştir.
224
Sakatlananlara Yönelik Akademik ve
Mesleki Eğitim -İrade Projesi
Gazze İslam Üniversitesi bünyesinde
Başkanlığımız tarafından Mart 2012
itibariyle Gazze Savaş Mağduru ve
Engellilerin Rehabilitasyonu ve Mesleki
Eğitimlerini İrade Projesi yürütülmektedir.
Bu kapsamda Gazze’ye 2008 yılında
düzenlenen ve 23 gün süren saldırı
sırasında sakatlananlara akademik ve
mesleki eğitim verilmesi amaçlanmaktadır.
Engellilere hareket ve intikal kolaylığı
sağlayacak şekilde tasarlanan proje binası,
alt, zemin ve birinci kattan müteşekkil
800 m2 alan üzerine kurulmuştur.
Kursiyerlerin yaptığı ürünlerin sergilenmesi
için birinci katta bir sergi salonu tahsis
edilmiştir. Burada kursiyerlere yeme-içme
hizmeti de sunulmaktadır. Bunun yanında
kursiyerlerin ulaşımı için 5 adet araç ve 131
adet taşınabilir bilgisayar temin edilmiştir.
Projenin akademik programı kapsamında
psikolojik destek, rehabilitasyon,
bilgisayar-mobil cihazların bakımı ile grafik
tasarımı ve mesleki program kapsamında
ise marangozluk, cam, seramik işçiliği,
ahşap oyma, boyama ile ciltçilik gibi
kurslar yer almaktadır. Bu kurslardan 2013
yılı Şubat ayında 400 kişinin mezun olması
planlanmaktadır. Proje savaş gazilerinin
hayata yeniden tutunmalarına ve geçim
kaynağı oluşturmalarına katkıda bulunmak
üzere tasarlanmıştır. Merkezden mezun
olacak kursiyerlerin daha sonra proje idari
ekibinde ve STK’lar bünyesinde görev
yapmaları da mümkündür.
Gazze Erez Geçiş Kapısı’na 2 Adet
Akülü Araç
Gazze Şeridi’nden yurt dışına çıkışta
kullanılan Beythanun-Erez yolu yaklaşık
2 km uzunluğunda olup hastalar,
engelliler, yaşlılar ve çocuklar yoldan
geçişler sırasında sıkıntı yaşamaktaydı.
Bu kapsamda Filistin Geçiş İdaresiyle
işbirliğinde ihtiyaç sahiplerinin geçiş
noktasında kullanabilecekleri 2 adet 6
kişilik akülü araç Başkanlığımızca temin
edilmiştir. Araçlar 09 Nisan 2012 tarihinde
düzenlenen törenle yetkililere teslim
edilmiştir.
Gazze Han Yunus Belediyesine
Çocuk Parkı
Gazze Şeridi’nin Gazze’den sonra en
büyük şehri olan Han Yunus Belediyesinde
çocuklar için 3.200 m2’lik bir alana sahip
bir çocuk parkı kurulmuştur. Park alanına
saha peyzajı yapılarak oyun aletleri
yerleştirilmiş ve 1360 metre uzunluğunda
kaldırım taşı döşeli bir yürüme yolu
yapılmıştır. Farklı türlerden oluşan
toplam 83 çeşit bitki ile ağaçlandırma
ve çimlendirme çalışması yapılan park
1520 metre uzunluğunda çevre duvarı ile
korunaklı hale getirilmiştir.
225
Hizmetler
İletişim
Posta Alanında İşbirliğinin
Geliştirilmesi
PTT Genel Müdürlüğü ile işbirliğinde
Filistin Posta İdaresinden 10 personele
yönelik olarak 10 günlük bir eğitim
programı düzenlenmiştir. Programlardan
ilki 02-05 Mart 2012 tarihleri arasında,
ikincisi ise 07-12 Mayıs 2012 tarihleri
arasında 5’er kişilik gruplara yönelik olarak
Ankara ve İstanbul’da gerçekleştirilmiştir.
Üretim Sektörleri
El-Halil Şehri El-Deyr Köyüne Zeytin
Hasat Toplama Makinesi Hibesi
Akdeniz iklim kuşağında yer alan Filistin’de
zeytin üretimi ülke tarımında önemli bir
yere sahiptir.
226
Ancak geleneksel tarım metotları ile
yapılan zeytin hasadı sırasında çok ciddi
emek sarf edilmekte ve istenen düzeyde
verim alınamamaktadır. Bu kapsamda
Filistin Ulusal Yönetimi Tarım Bakanlığı
ile işbirliği ve istişareler neticesinde
Başkanlığımız tarafından el-Halil şehrine
bağlı el-Deyr köyünde zeytin üretimi ile
uğraşan çiftçilere 35 adet modern zeytin
toplama hasat makinesi hibe edilmiştir.
Geleneksel olarak 10 kişinin yaptığı işi bu
makine ile bir kişi gerçekleştirebilmektedir.
Elle yapılan hasatta bir kişi günde
60-80 kilo ürün toplayabilirken hibe
edilen makine ile 600-900 kiloya kadar
ulaşılabilmektedir. Hasat mevsiminde
dönüşümlü olarak kullanılması planlanan
makineler yüzlerce çiftçinin istifadesine
sunulmuştur. Bu projenin zeytin üretiminde
yaşanan zayiatların en aza indirilerek
verimliliğin sağlanması kapsamında örnek
bir proje olması hedeflenmiştir.
50 Filistinliye Zeytin Yetiştiriciliği
Eğitimi
Zeytincilik tarih boyunca Filistinlilerin
temel uğraşı olagelmiştir. Ancak Filistin’de
zeytin üretimi geleneksel yöntemlerle
yapılmakta olup, bu durum verimliliği
ciddi olarak etkilemektedir. Bu kapsamda
Filistin Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile
işbirliğinde Filistinli zeytin üreticilerinin
çağdaş üretim yöntemleri konusunda
bilgilendirilmeleri amacıyla Başkanlığımız
koordinasyonunda yerinde eğitim
programları gerçekleştirilmiştir. İzmir Zeytincilik Araştırma İstasyonu
Müdürlüğü uzmanları tarafından 2530 Haziran 2012 tarihleri arasında
gerçekleştirilen eğitime 50 kişi katılmıştır.
Eğitim programları zeytin yetiştiriciliğinin
en yaygın olarak yapıldığı Batı Şeria’nın
Kudüs, Beytlehem, Ramallah, Cenin,
Nablus ve Selfit bölgeleri üreticilerine
yönelik olarak gerçekleştirilmiştir.
Eğitimler kapsamında kaliteli zeytin
ve zeytinyağı üretimine yönelik zeytin
yetiştiriciliği, yeni zeytin plantasyonlarının
oluşturulması, zeytin yetiştiriciliğinde
karşılaşılan teknik sorunlar, zeytin hastalık
ve zararlı yönetimi, zeytinde fidan üretimi
ve zeytin ağacının budanması, toprak
işleme ve hasat yöntemleri gibi konular ele
alınmıştır. Ayrıca çeşitli şehirlerde faaliyet
gösteren zeytinyağı fabrikalarına inceleme
ziyaretleri düzenlenmiştir.
Filistin Gıda Bakanlığı Uzmanlarına
Eğitim
Türkiye Ekonomi Bakanlığı ve Gıda, Tarım
ve Hayvancılık Bakanlığı ile işbirliğinde
Filistin Gıda Bakanlığı yetkililerine yönelik
olarak ülkemizde eğitim programları
düzenlenmiştir. Bu eğitim programları
şunlardır: (1) 3 günlük Tarımsal Kalkınma
Projelerinin Hazırlanması Eğitimi; (2) 2
günlük Tarımsal Arazi Kullanımı Eğitimi;
(3) 1 günlük Toprak, Gübre ve Sulama
Suyu Analiz Laboratuvarları Eğitimi ve
(4) 2 günlük Modern Sulama Sistemleri
ve Arazi Islahı Eğitimi. Bahse konu bu
4 eğitim programına toplam 30 Filistinli
uzman katılmıştır. Bunun yanında bir
eğitim programı da hayvancılık alanında
gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü Hayvancılık Merkez Araştırma
Enstitüsü tarafından 12-16 Kasım 2012
tarihleri arasında Filistinli 10 uzmana
yönelik olarak 7 günlük sığırlarda suni
tohumlama eğitimi verilmiştir.
227
Gazze Şeridinde Hayvancılığı
Destekleme Projesi Kapsamında 300
Koyun Hibesi
Filistin Ulusal Yönetimi Tarım Bakanlığı
ile işbirliğinde İsrail saldırıları sonrasında
geçim kaynağı olan hayvanlarını kaybeden
çiftçi ve diğer fakir ailelere yönelik
olarak bir proje hayata geçirilmiştir.
Bu kapsamda Gazze şeridinde mukim
60 fakir aileye 4 dişi ve 1 erkek olmak
üzere 5’er adet yüksek döl verimli
toplam 300 adet cins küçükbaş hayvan
dağıtımı yapılmıştır. Selam Yardım ve
Kalkınma Derneği tarafından hayvanların
bakımı konusunda ailelere eğitim
verilmiş, her bir aile ile imzalanan
sözleşme ile hayvanların 3. şahıslara
satışı yasaklanmış ve belirli aralıklarla
denetim şartı getirilmek suretiyle projenin
sürdürülebilirliği sağlanmıştır. Bu proje ile
özel olarak mağdur durumdaki ailelerin
geçimlerini sağlaması ve genel olarak
da Gazze’de hayvancılığın desteklenmesi
hedeflenmiştir.
sürdürmektedir. Birliğin iki şubesinden
biri olan Gazze Müteahhitler Birliğine
yönelik olarak inşaat sektöründeki
gelişmelerin sürdürülebilir kılınması ve
mevcut kapasitenin geliştirilmesi amacıyla
söz konusu kuruluştan 7 kişilik bir heyetin
düzenlenmesi planlanan eğitim programına
ilişkin istişarelerde bulunmak üzere
ülkemize ziyaretine Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır.
Turizm
Filistin’in EMITT 2012 Fuarına
Katılımının Desteklenmesi
09-12 Şubat 2012 tarihleri arasında
İstanbul TÜYAP fuar alanında 16. Doğu
Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat
Fuarı (EMITT 2012) düzenlenmiştir.
Fuar Türkiye’nin en büyük tanıtım
platformlarından biri olma özelliğini
taşımaktadır.
İnşaat
Gazze Müteahhitler Birliği Eğitim
Programı
Gazze’de inşaat sektörü bölgenin
şartlarından dolayı çoğu dönem büyüyen
tek sektör durumundadır. Bu sektör bir
taraftan yan sektörleri beslerken diğer
taraftan da insanlar için yeni istihdam
alanları yaratmaktadır. Bu kapsamda
400’den fazla firma için bir çatı kuruluşu
özelliği taşıyan Filistin Müteahhitler Birliği
01 Haziran 1994’ten beri faaliyetlerini
228
Dünyanın 62 ülkesinden ve Türkiye’nin
150 şehir ve turizm beldesinden katılımın
gerçekleştiği 60.500 m2 fuar alanını, 4.500
uluslararası katılımcı, 57.000 profesyonel
ve 71.000 tatilci ziyaret etmiştir. Dünyanın
5. büyük turizm fuarı konumuna ulaşmıştır.
Fuarda Filistin’e 150 m²’lik sergi alanı
tahsis edilmesi için Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
İslam Araştırmaları ve Mirası
Merkezinin Yenilenmesi ve Ekipman
Temini
Kudüs’te bulunan Filistin Vakıflar ve
Dini İşler Bakanlığına bağlı İhya Turas
İslam Araştırmaları ve Mirası Merkezinde
700.000 Arapça belge, 307.000 Osmanlıca
mahkeme, vakıf ve tapu sicil kaydı, 4058
Arapça ve Osmanlıca eser bulunmaktadır.
Bu özelliğiyle Merkez, hem Filistin tarihi
hem de Türk-İslam Tarihi açısından önemli
belge ve arşiv malzemesine ev sahipliği
yapmaktadır.
Bahsekonu İhya Turas İslam Araştırmaları
ve Mirası Merkezi, yangın alarm
sisteminden arşiv dolaplarına kadar
Başkanlığımızca son teknolojiyle
yenilenmiştir. Bu kapsamda 12 adet
arşiv dolabı ve ofis ekipmanı ile arşiv
dolapları içinde belgelerin sağlıklı bir
şekilde muhafaza edilebilmesi için 20.000
adet asitsiz belge muhafaza dosyası ve
1.000 adet asitsiz belge muhafaza kutusu
temin edilerek 30 Temmuz 2012 tarihinde
merkeze teslim edilmiştir.
yanında 5 kattan oluşan kulenin 3. katında
balkonlar ve 4. katının tüm cephelerinde
saatler yer almaktadır.
Bahse konu saat kulesi aradan geçen
uzun yıllar neticesinde hasar görmüştür.
Bu kapsamda Başkanlığımız tarafından
Nablus Belediyesi ile işbirliğinde kulenin
restorasyonunun yapılması planlanmıştır.
18 Temmuz 2012 tarihinde başlanan
restorasyon çalışmaları büyük bir dikkat ve
titizlikle yapılmış olup çalışmalar 15 Kasım
2012 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.
Restorasyon sonrasında saatin periyodik
bakımları da yapılmaktadır.
Nablus Şehri Sultan II. Abdülhamid
Han Saat Kulesi’nin Restorasyonu
Batı Şeria’da Filistin’in önemli tarihi
şehirlerinden biri olan Nablus’ta tarihi
şehir merkezinde 1901 yılında Sultan II.
Abdülhamid’in tahta çıkışının 25. yılı anısına
yaptırılarak şehre hediye edilen bir saat
kulesi bulunmaktadır. Saat kulesi, Kudüs,
Akka, Safed, Hayfa, Yafa ve Nezaret’teki
Osmanlı’dan kalma 7 saat kulesinden
biridir. Şehir merkezinde Nâsır Camisinin
229
Kudüs YusuFiye Mezarlığı 2. Kısım
Çevre Duvarı İnşaatı
Mescidi Aksa Silsile Kubbesi Çinilerinin
Yenilenmesi
Kudüs eski şehrinin surlarına bitişik,
eski şehrin güneydoğusunda yer alan
Yusûfiye Mezarlığı, Kudüs’ün fethinden
bu yana Müslüman mezarlığı olarak
kullanılmaktadır. Bu bakımdan tarihi
öneme haizdir. Mezarlıkta birçok sahabe,
devlet adamı ve âlimin mezarının olduğu
bilinmektedir.
Mescid-i Aksa Hareminde Kubbet elSahra Camisi batısında bulunan Silsile
Kubbesi çinilerinin yenilenmesi projesi
2008 yılında başlamış, çalışmalar 2012 yılı
sonunda tamamlanmıştır. Miladi 8. yüzyılın
başlarında Emevi Halifesi Abdulmelik
Bin Mervan döneminde yaptırılan kubbe,
Kubbet el-Sahra Camisinin ölçülerinin üçte
bir oranında küçültülerek, onun 27’de biri
olacak şekilde tasarlanmıştır. Osmanlı
döneminde mahkeme duruşmalarının
gerçekleştirildiği yapının çini süslemeleri
ise Kanuni Sultan Süleyman dönemine
aittir.
Yusûfiye Mezarlığında zaman içerisinde
çeşitli nedenlerle meydana gelen hasarlar
sonucu büyük kapsamlı bir tadilat ve
restorasyon ihtiyacı doğmuştur. Bu
kapsamda, Kudüs eski şehrinin Esbat
Kapısında başlayan toplam 350 metre
uzunluğundaki mezarlık duvarının
onarımı 2010 başlarında Başkanlığımızca
gerçekleştirilmiştir. Bu projeyi
tamamlamaya yönelik olarak ve kutsal
mekânlara yakın olduğu için daha hassas
ve önemli olan ikinci kısm inşaatı ise
2012 yılı sonu itibariyle bitme aşamasına
gelmiştir. Proje ile toplam 700 metre
uzunluğunda ve 5-7 metre arasında
değişen yükseklikteki duvarın inşa edilmesi
ve yapılan çevre düzenlemeleri ile mezarlık
alanı korumaya alınmış olacaktır.
230
TİKA tarafından çini süsleme konusunda
uzman akademisyenlerin Kudüs’te
görevlendirilmesini müteakip hazırlanan
rapor doğrultusunda İznik Çini Vakfından
143 sandıkta toplam 4.300 adet parçadan
oluşan çini temin edilerek Kudüs İslam
Vakfı yetkililerine teslim edilmiştir. Proje
kapsamında ayrıca Filistinli uzmanlara
yönelik olarak uygulamalı eğitim
verilmiştir. İslam sanatının bilinen en eski
örneklerinden olan ve dünya kültür mirası
için önemli bu eserin Başkanlığımız desteği
ile korunarak gelecek nesillere aktarılması
sağlanmıştır.
FİLİSTİN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
39,93 33,65
19,35
2,55
3,40
1,10
0,01
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2,31
2008
2009
3,31
2,20
9,00
15,59
FİLİSTİN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
231
Kenya
232
Holistic Eğitim Vakfı Lisesine Malzeme Desteği,
Mombasa Teknik Enstitüsünde Multimedya
Laboratuvarı Kurulması, Necah İslami Merkezine
Teknik Malzeme Hibesi, Kenya Halk Sağlığı
ve Sanitasyon Bakanlığına 3 Adet Ambülans,
Mombasa Şehrinde 400 Kişi Sağlık Taramasından
Geçti, Dadaap Kampı Mültecilerine Yönelik
Hayvancılığı Geliştirme Projesi, Boni Kabilesine
Gıda Yardımı, Dadaap Mülteci Kampına Gıda
Yardımı
Eğitim
Holistic Eğitim Vakfı Lisesine Malzeme
Desteği
Kenya’da zorunlu eğitim sonrası eğitim
paralı olduğu için özel eğitim kurumlarına
önemli görevler düşmektedir. Holistic
Eğitim Vakfı da Kenya Kıyı Eyaletinin
Malindi şehri merkezli olarak 2005
yılından beri eğitim alanında faaliyetlerde
bulunmaktadır. Bu kapsamda
Başkanlığımız tarafından Vakfa bağlı olarak
eğitim veren Başkent Nairobi’deki liseye
12 adet bilgisayar ve bilgisayar masası ve
sandalyesi ile projeksiyon cihazı, yazıcı ve
fotokopi makinesi sağlanmıştır.
233
Mombasa Teknik Enstitüsünde
Multimedya Laboratuvarı Kurulması
Mombasa Teknik Enstitüsü 1948
yılında Mesleki Eğitim Lisesi olarak
faaliyete başlamış olup 1984 yılında
ülkenin ve bölgenin mesleki eğitim
ihtiyacını karşılamak üzere enstitüye
dönüştürülmüştür. Hâlihazırda yaklaşık
olarak 3.000 öğrencinin eğitim gördüğü
Mombasa Teknik Enstitüsünde 102
akademisyen görev yapmaktadır. Bu
bakımdan Kenya Kıyı Eyaleti’nin en büyük
mesleki eğitim kurumu durumundadır.
Enstitü bünyesinde turizm-otelcilik,
sekreterlik, yabancı dil, elektrik-elektronik
mühendisliği, mekanik mühendisliği,
işletme-muhasebe, uygulamalı bilimler
ve enformasyon teknolojisi bölümleri
bulunmaktadır.
Mombasa Teknik Enstitüsünün fiziki
altyapısının iyileştirilmesine katkı sağlamak
üzere Başkanlığımız desteğiyle bir
Multimedya Laboratuvarı kurulmuştur.
Proje ile Kenya’nın kalkınma vizyonu,
stratejileri ve programlarında yer
alan mesleki eğitimin geliştirilmesi
hedefine önemli bir katkı
sağlanmıştır.
234
İnabi Enstitüsüne Teknik Malzeme
Kenya Kıyı Eyaleti Mombasa şehrinde
kız çocuklara okul öncesi, ilk ve ortaokul
eğitimi ile eğitim imkânı bulamamış
Müslüman kadınlara İslam tarihi, Arapça,
ana-çocuk sağlığı, dikiş-nakış ve bilgisayar
eğitimi veren İnabi Enstitüsünün 950
öğrencisi bulunmaktadır. Enstitünün ihtiyaç
duyduğu masa, sıra, sandalye, dikişnakış malzemeleri, bilgisayar, tarayıcı,
projeksiyon cihazı ve benzeri teknik
ekipmanlar Başkanlığımızca karşılanmıştır.
Necah İslami Merkezine Teknik
Malzeme Hibesi
Necah İslami Merkezi, Kenya, Tanzanya,
Komor Adaları ve Zanzibar’dan olmak
üzere toplam 70 öğrenciye sahiptir.
Merkezde marangozluk, oto tamirciliği,
terzilik, sıhhi tesisat, elektrik ve bilgisayar
konularında ve dini konularda eğitim
verilmektedir. Necah İslami Merkezinin
ihtiyaç duyduğu teknik ekipmanlar
Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Kız Öğrenci Yurduna Destek
Özellikle genç kızların eğitiminde ön
plana çıkan Nairobi Müslüman Akademisi
bünyesinde anaokulu, ilkokul, ortaokul
ve lise seviyesinde toplam 1.200 öğrenci
eğitim görmekte olup, çok sayıda yetim ve
yoksul öğrenciye sahip lise bölümünde ise
sadece kız öğrenciler eğitim görmektedir.
İslami ilimler ile birlikte sosyal bilimler
alanında da eğitim veren Akademiden
mezun olan öğrencilerden bazıları
üniversite eğitimlerine Türkiye’de devam
etmektedir. Kız öğrencilerin kaldığı yurt
binasının tefrişatı için Başkanlığımızca
ranza ve yatak, sınıflar için ise sıra temin
edilmiştir.
Sağlık
Kenya Halk Sağlığı ve Sanitasyon
Bakanlığına 3 Adet Ambülans
43 milyon civarında nüfusa sahip Kenya’da
sağlık kuruluşlarının ihtiyaçlarının
karşılanarak sağlık hizmetlerinin
geliştirilmesi amacıyla Kenya Halk Sağlığı
ve Sanitasyon Bakanlığına 3 adet ambülans
hibe edilmiştir. Ambulansalar ölümlü trafik
kazalarının sıklıkla yaşandığı MombasaNairobi şehirlerarası karayolu üzerinde yer
alan Kenya Kıyı Eyaleti’ne bağlı Mariakani
Hastanesi ve Doğu Kenya Eyaleti Mombasa
yolu üzerinde bulunan Makindu Hastanesi
ile kırsal bir bölge olan İjara’da bulunan
Kuzeydoğu Kenya Eyaleti İjara Bölge
Hastanesi tarafından kullanılacaktır.
Sağlık sektörü Kenya’nın kalkınma
planlamasına yönelik olarak geliştirilen
Kenya 2030 Vizyonu kapsamında önemli bir
yere sahiptir. Ortalama yaşam süresinin
erkeklerde 58, kadınlarda 61 olduğu
Kenya’da kamu ve özel sağlık sektörü ciddi
altyapı sorunlarına sahip olup, söz konusu
proje ile ülkede bu alanda sürmekte olan
modernizasyon ve iyileştirme çabalarına
katkıda bulunulmuştur.
235
20 Kenyalı Doktora Acil Vaka Yönetimi
Eğitimi
Mombasa Şehrinde 400 Kişi Sağlık
Taramasından Geçti
Kenya Halk Sağlığı ve Sanitasyon
Bakanlığının talebi üzerine Kenyalı
doktorlara başta ana ve çocuk sağlığı
olmak üzere, cerrahi operasyonlar ve
anestezi konusunda eğitim verilmektedir.
Bu kapsamda Moi, Mariakani, Thika,
Garissa ve İjara bölgelerinde bulunan
hastanelerde görev yapan 20 kişilik doktor
grubuna 10-28 Eylül 2012 tarihleri arasında
ülkemizde acil vaka yönetimi konusunda
teorik ve pratik eğitim verilmiştir.
10.000 kişiye 13 sağlık personelinin
düştüğü Kenya’da sağlık sektörünün
kapasitesinin artırılması ülke için büyük
önem taşımaktadır. Bu kapsamda Diversity
(Farklılık) Derneği tarafından 26 Mayıs-03
Haziran 2012 tarihleri arasında Mombasa
şehrinde gerçekleştirilen Kenya Sağlık
Projesi için Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır. 18 doktorun katılımı ile
gerçekleştirilen proje sırasında yaklaşık
400 kişi sağlık taramasından geçirilmiştir.
Kenya Halk Sağlığı ve Sanitasyon Bakanlığı
Direktörü programın sağlık alanında Kenya
ile Türkiye arasındaki ilk somut işbirliği
projesi olduğunu ifade ederek bunun
iki ülke arasındaki işbirliğinin daha da
gelişmesi adına önemini vurgulamıştır.
236
Üretim Sektörleri
Garissa Belediyesine Teknik Malzeme
Kenya’nın diğer bölgelerine oranla daha
az gelişmiş olan kuzeydoğu bölgesinde
yer alan ve Somali asıllı Müslüman
nüfusun yaşadığı Garissa, 120.000 nüfusu
ile bölgenin merkezi konumundadır.
Burada hayvancılık halkın en önemli
geçim kaynağıdır. Tarım, ticaret ve arıcılık
Garissa’nın diğer önemli ekonomik
faaliyetleri arasında yer almaktadır.
Başkanlığımız tarafından Garissa
Belediyesi ile teknik işbirliği süreci
başlatılmış ve ilk aşaması gerçekleştirilen
proje ile Belediyenin ihtiyaç duyduğu
bilgisayar, printer, masa ve sandalye gibi
teknik ekipman ve malzeme hibesinde
bulunulmuştur.
Holistic Eğitim Vakfına Malzeme
Desteği
Başkanlığımız tarafından Holistic Eğitim
Vakfının Mombasa’da bulunan merkezine
8 adet bilgisayar ve bilgisayar masası ve
sandalyesi ile projeksiyon cihazı, yazıcı ve
fotokopi makinesi sağlanmıştır. Malindi’de
bulunan merkezine ise 8 adet bilgisayar
ve bilgisayar masası ve sandalyesi ile
projeksiyon cihazı, yazıcı ve fotokopi
makinesi temin edilmiştir.
Dadaap Kampı Mültecilerine Yönelik
Hayvancılığı Geliştirme Projesi
Daadab Mülteci Kampı 1990’lı yılların
başında Kenya’nın Garissa bölgesinde
ülkelerinde yaşanan iç savaş sonucu
buraya gelen Somalililer başta olmak üzere
Doğu Afrika’dan gelen insanların barınma
ihtiyacını karşılamak üzere kurulmuştur.
Kamp Somali sınırından 100 km uzaklıkta
bulunmaktadır.
2011 yılında Doğu Afrika’da yaşanan
kuraklıktan dolayı kampın nüfusu çok
hızlı bir şekilde artmıştır. 2011 yılının
Temmuz ayında her gün 1.000 kişinin
acil insani ihtiyaçlar kapsamında kampa
ulaştığı tespit edilmiştir. Bu şekilde 90.000
kişilik kapasiteye sahip kampın nüfusu
zamanla 439.000 kişiye çıkmıştır. Bu da
kampı dünyadaki en büyük mülteci kampı
durumuna getirmiştir. Bundan dolayı
kampın sahip olduğu stoklar ihtiyacı
karşılamamaya başlamıştır.
Ancak daha sonra bölgenin güvenlik
şartlarının ve yağmur yağması ile doğal
ortamın iyileşmesi üzerine kampa yönelik
hareket azalmıştır. Bu kapsamda yardım
kuruluşları da su kanalı açılması ve
tohum dağıtımı gibi daha kalıcı faaliyetlere
yönelmeye başlamıştır. Başkanlığımız da
Dadaap Kampında yaşayan mültecileri
yardımlara bağımlı olmaktan çıkarmak ve
dayanıklılıklarını arttırmak amacıyla burada
yaşayan 150 aileye biri erkek ve ikisi dişi
olmak üzere keçi dağıtımı yapmıştır.
Bu yardım mültecilerin gıda ihtiyacını
karşılaması yanında kendi gelirlerini elde
edebilir hale gelmesi bakımından da önem
taşımaktadır.
237
İnsani Yardım
Boni Kabilesine Gıda Yardımı
Boni kabilesi nüfus olarak Kenya’nın en
küçük kabilesi olup, ülkenin Kıyı Eyaletinde
bulunan Lamu bölgesinde yaşamaktadır.
Bu bölgede sağlık başta olmak üzere
sosyal hizmetler yok denecek kadar azdır.
Öyleki burada yaşayanların en yakın sağlık
ocağına ulaşabilmek için 50 km yürümesi
gerekmektedir. Boni kabilesinin temel
geçim kaynağı genel olarak tarım ve özel
olarak ise çalıların arasından elde edilen
baldır. Kabile yoksulluktan önemli ölçüde
etkilenmekte ve bölgede yaşanan uzun
süreli kuraklıklar nedeniyle sık sık açlık
tehlikesi ile karşı karşıya gelmektedir.
Bu şartlardan dolayı kabilenin nüfusu her
geçen gün azalmaktadır. Lamu Toplulukları
Kalkınma Örgütüne göre, 50 yıl önce 25.000
nüfusu bulunan kabilenin bugünkü nüfusu
4.000’e düşmüştür. Bu kapsamda Boni
Kabilesi’ne 2012 yılı Ağustos ayı içinde,
238
yağmur sezonuna kadar yetecek temel
besin maddelerinden oluşan gıda yardımı
yapılmıştır.
Dadaap Mülteci Kampına Gıda Yardımı
Dadaab Mülteci Kampı, Kenya’nın kuzeydoğusunda Garissa bölgesinde 95 m2’lik bir
alan üzerine kurulmuştur. Kamp, Birleşmiş
Milletlerin yönetimi altında bulunmaktadır.
Kampın içinde İfo-1, İfo-2, İfo-3, Degahli,
Bolaxêyr, Boleabextî ve Hagedara olmak
üzere toplam 7 tane kamp bulunmaktadır.
İstanbul Belediyesi tarafından kampın
içinde İstanbul Merkezi adı verilen bir alan
oluşturulmuştur. Burası bir cami, sağlık
merkezi, derslik ve aşhane ünitesinden
oluşmaktadır. Aşhane ünitesinde
Başkanlığımız koordinasyonunda 2012
yılında her gün üç öğün yemek dağıtımı
yapılmıştır.
KENYA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
55,30
31,17
5,02
0,72
0,55
7,24
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
2008
2009
2010
0,07
0,01
0,03
0,42
0,71
KENYA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2011
2012
239
Libya
240
Yefren İlindeki Okullara Ekipman Desteği, Yefren
Merkez Hastanesine Malzeme Desteği, Fizyoterapi
Hastanesinin Projelendirilmesi, Libya’da Seçim
Sürecine Katkı, Libya Polis Teşkilatına 30 Adet Jeep
ve 6.000 Takım Malzeme, El-Beyda Şehrine Zihinsel
Engelli Çocuklar Okulu, Trablus ve Tajura’ya
Radyo, Libya’daki Mülteci Kamplarına Destek,
Küfra Şehri ve Civarında Bulunan Kamplara
İnsani Yardım
Eğitim
Yefren İlindeki Okullara Ekipman
Desteği
Yefren İli Yerel Meclisi tarafından
Trablus’un 120 kilometre güneybatısında
bulunan Yefren şehrinde kış mevsiminin
oldukça soğuk geçmesi dolayısıyla
özellikle ilköğretim çağındaki çocukların
sık sık hastalandığı bilgisi verilmiştir. Bu
kapsamda şehirde bulunan okullara 150
adet ısıtıcı ve ayrıca 150 adet yazı tahtası
Başkanlığımız da bu işbirliği çabalarına
katkıda bulunmaktadır.
Bu kapsamda Ömer Muhtar
Üniversitesinden 23 kişilik teknisyen
grubu için Ankara Üniversitesi Cebeci
Merkez Laboratuvarında bir hafta süreyle
verilen eğitime Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır.
Ömer Muhtar Üniversitesinde Görevli
23 Teknisyene Eğitim
Bayda şehrinde 1836 yılında kurulan
Ömer Muhtar Üniversitesi, bünyesinde
barındırdığı 17 fakültesi ile ülkenin en
büyük üniversitesi durumundadır. Libya
yükseköğretim kurumları arasında
önemli bir yere sahip olan Ömer Muhtar
Üniversitesi Türkiye’den de 11 üniversite ile
işbirliği yapmaktadır.
241
Sağlık
Yefren Merkez Hastanesine Malzeme
Desteği
Türkiye, Libya’da yaşanan çatışma
ortamının ardından Libya halkının acil
ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla
ülkenin bütün bölgelerinde çalışmalar
yürütmektedir. Bu kapsamda çevresindeki
yerleşim yerleriyle birlikte yılda 200250.000 kişiye sağlık hizmeti veren Yefren
Merkez Hastanesi için KBB ünitesi
ve ihtiyaç duyulan diğer tıbbi cihazlar
Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Fizyoterapi Hastanesinin
Projelendirilmesi
Libya Sağlık Bakanlığı yetkilileri Türkiye’de
hızla gelişen sağlık sektörünü ilgiyle takip
ettiklerini belirterek benzer yapıların
kendi ülkelerinde de kurulması talebinde
bulunmaktadır. Bu kapsamda iç savaş
sırasında birçok insanın yaralandığı/
sakatlandığı ülkede özellikle fizik tedavi ve
rehabilitasyona yönelik sağlık tesislerinin
yaygınlaştırılması önem/öncelik arz
etmektedir.
Bu kapsamda Başkanlığımız tarafından
başkent Trablus’un 190 kilometre batısında
bulunan Misrata şehrinde günde 200 ile
250 kişiye hizmet verme kapasitesine sahip
bir fizyoterapi hastanesi inşa edilmesi
planlanmaktadır. Çalışmalar kapsamında
gereken statik ve mimari projeye esas
teşkil edecek sondajlı zemin etüdü
tamamlanmış olup, inşaat çalışmalarına
başlanmıştır.
242
Libya’da Seçim Sürecine Katkı
Libya Kültür Bakanlığı tarafından ülkede
demokratik bir yönetimin kurulmasına
yönelik olarak seçimlerin olmazsa olmaz
bir araç olduğunun halka anlatılması
amacıyla ülke genelinde 3 ana bölgede
15 gün boyunca vatandaşı aydınlatma adı
altında eğitici/bilgilendirici programlar
düzenlenmiştir. Bu etkinlik daha önce bir
seçim tecrübesi bulunmayan ülkede halkın
seçimler konusunda bilinçlendirilmesine
önemli katkılarda bulunmuştur.
Bu kapsamda, bahse konu etkinlik
sırasında kullanılan bilgisayar, dijital
kamera ve projeksiyon cihazı ile seçime
ilişkin bir dizi basılı evrak ve flamayla
donatılmış 3 adet klimalı otobüsün 15 gün
boyunca kullanılmasına Başkanlığımızca
Libya’lı Diplomatların Eğitimi
Dışişleri Bakanlığımız Müsteşarının
Libya’ya yapmış olduğu ziyaret sırasında,
Dışişleri Bakanlığımız Diplomasi Akademisi
ile Libya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği
Bakanlığı Diplomatik Araştırmalar
Enstitüsü arasında İşbirliğine İlişkin
Mutabakat Muhtırası 14 Mart 2012
tarihinde Trablus’ta imzalanmıştır. Söz
konusu anlaşma çerçevesinde Libya
Dışişleri Bakanlığı’nda görevli 24 diplomata
Ankara ve İstanbul’da eğitim programı
düzenlenmiştir.
Libya Polis Teşkilatına 30 Adet Jeep ve
6.000 Takım Malzeme
Libya’da devam etmekte olan güvenlik
boşluğu ilgili birimlerin müdahale
kabiliyetinin arttırılmasını gerektirmektedir.
Bu kapsamda Libya İçişleri Bakanlığı’na 30
adet land cruiser jeep hibe edilmiştir.
ve Hizmetler
El-Beyda Şehrine Zihinsel Engelli
Çocuklar Okulu
Libya’nın doğusunda yer alan el-Beyda
şehrinin Yerel Meclis Başkanlığı ve Zihinsel
Engelli Çocuklar Cemiyeti Başkanlığının
talebi üzerine burada zihinsel engelli
çocuklara yönelik bir okul yapılması
konunda çalışmalara başlanmış olup
okulun inşaatı halen devam etmektedir.
El-Beyda Şehrinde Çocuk Parkı
Kurulması
Bunun yanında Libya güvenlik güçleri
tarafından kullanılmak üzere üniforma,
bot, palaska ve diğer polis malzemeleri,
güvenlik malzemeleri ve infaz koruma
malzemelerinden oluşan 6.000 takım
malzeme sağlanmıştır.
El-Beyda Yerel Meclisi tarafından
şehirde çocukların güvenli bir şekilde
oynayabileceği bir çocuk parkına ihtiyaç
duyulduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda
Başkanlığımız tarafından bir çocuk
parkı kurulmuştur. Park bir yıla yakın
süre devam eden çatışma ortamından
etkilenen çocuklukların psikolojik ve sosyal
gelişimine katkıda bulunacaktır.
243
ve Hizmetler
İletişim
Trablus ve Tajura’ya Radyo
Tajura Belediyesi tarafından Trablus ve
Tajura bölgelerine yönelik yayın yapması
planlanan bir FM radyo istasyonu
kurulmasına yönelik olarak Başkanlığımız
desteği talep edilmiştir. Bu kapsamda
istasyon için gerekli olan teknik ekipman
temin edilmiştir. Bunun yanı sıra radyo
istasyonunda görev yapacak 7 personele
15 gün süreyle İsparta’da bulunan
Süleyman Demirel Üniversitesine
bağlı Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve
Uygulama Merkezi Koordinatörlüğü ile
Radyo TV Araştırma ve Uygulama Merkezi
stüdyolarında uygulamalı bir eğitim
programı düzenlenmiştir. Bu hazırlık
aşamalarından sonra kurulumu tamalanan
radyo 01 Mart 2012 tarihi itibariyle yayın
hayatına başlamıştır.
Trablus’un 20 km doğusunda bulunan
Tajura 200.000 nüfusu ile Trablus’un
en büyük ilçelerinden birisidir. Osmanlı
dönemine ait Murat Ağa Camii ve
külliyesini içinde barındırmaktadır.
Tacura’da “Evlad-ı Osmaniye” olarak
bilinen 9 Türk mahallesi bulunmaktadır.
Osmanlı döneminde burası önemli bir
askeri üs olarak kullanılmış ve bölgeye
erişimde önemli bir rol oynamıştır.
244
Üretim Sektörleri
Sanayi
Libya’ya KOSGEB İyi Uygulamalar
Çalıştayı
Başkanlığımız desteğiyle Libya Dışişleri
ve Uluslararası İlişkiler Bakanlığının
talebi doğrultusunda Libya’da kobicilik
alanında faaliyet gösteren kurum ve
kuruluş çalışanlarından oluşan 13 kişilik
bir heyet için 10-11 Mayıs 2012 tarihleri
arasında Ankara’da 2 günlük KOSGEB İyi
Uygulamalar Çalıştayı düzenlenmiştir.
Çalıştay sırasında Küçük ve Orta Ölçekli
İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme
İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Modeli, KOBİ
Destek Modelleri, Teknoloji Geliştirme
Merkezi Modeli, Girişimcilik Kültürünü
ve Girişimciliği Geliştirme Destekleri, İş
Geliştirme Merkezi Modeli ve Finansman
Modeli gibi konu başlıkları ele alınmıştır.
Bunun yanında, 27 Ağustos 2012 tarihinde
KOSGEB Başkanı tarafından kabul edilen
Warriors Affairs Commission (WAC)
Kurumu Genel Müdürü başkanlığındaki
heyete Türkiye, Küçük ve Orta Büyüklükteki
İşletmeler (KOBİ), KOSGEB ve KOSGEB
destekleri konusunda bilgi verilmiştir.
WAC, Libya’da savaş sonrası işsiz
kalanların rehabilitasyonu, eğitimi ve iş
gücüne katılımına yönelik faaliyetlerde
bulunmaktadır. 5.000 kadar kişinin iş
gücüne katılması için çalışma başlatan
kurum, KOSGEB desteklerine benzer
mekanizmaların geliştirilmesi konusuyla
ilgilenmektedir.
İnsani Yardım
Libya’daki Mülteci Kamplarına Destek
Libya’da 2011 yılında yaşanan iç çatışma
800.000 insanın evini terketmesine yol
açmıştır. Çatışmaların sona ermesiyle
bu insanların çoğu evlerine dönerek
hayatlarını yeniden kursa da geride
kalanlar mülteci ve yerinden edilmiş kişiler
(IDP) olarak kamplarda kalmaya devam
etmektedir. Daha önce çalışmak amacıyla
Sahraaltı Afrika’dan gelen işçiler de
resmi belgeleri olmadığı için bu kamplara
sığınmıştır. Birleşmiş Milletler Mülteciler
Yüksek Komiserliğine göre hâlihazırda
Libya genelinde mülteci ve IDP konumunda
90.000 insan bulunmaktadır.
Küfra Şehri ve Civarında Bulunan
Kamplara İnsani Yardım
El-İsticabe Hayır Cemiyeti ile işbirliğinde
Küfra şehri ve civar kasabalarda bulunan
kamplarda yaşayan dul, yetim, gazi
ve şehit ailelerine dağıtılmak üzere 2
kamyon dolusu şeker, yağ, süt ve çocuk
mamasından oluşan muhtelif gıda, içme
suyu, çocuk bezi ve çeşitli hijyenik-sıhhi
malzeme temin edilmiştir.
El-İsticabe Hayır Cemiyeti, Kaddafi
Dönemi’nden hemen sonra Libya Kültür
ve Sosyal Toplum Bakanlığının onayı ile
kurularak faaliyetlerine başlamıştır.
Başkanlığımız tarafından Libyalı Yarının
Hür Kadınları Cemiyeti ile işbirliğinde
yerel mülteci kamplarına 2 kamyon dolusu
çeşitli gıda, hijyenik-sıhhi malzeme ve içme
suyu temin edilmiştir.
245
246
LİBYA 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
8,18
23,32
53,11
8,42
4,87
2,08
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
0,002
0,00
0,004
0,09
0,43
LİBYA YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
247
Lübnan
248
Beddavi Mülteci Kampı’nda 1.000 Muayene ve
50 Cerrahi Operasyon, Ayn Vazein Hastanesine
PCR Cihazı Alımı, Lübnan’da Kuaşra, el-Birre
ve Aydamon Beldelerinde Su Projesi II. Kısım
İnşaatları, Aydamon Belediyesine Hizmet
Binası, Beyrut Sanayeh Parkı Osmanlı Çeşmeleri
Restorasyonu, Beddavi Mülteci Kampı’na Gıda
Yardımı
Sağlık
Beddavi Mülteci Kampı’nda 1.000
Muayene ve 50 Cerrahi Operasyon
Beddavi Mülteci Kampı, Filistinli mülteciler
için Trablus şehrinin 5 km kadar
kuzeyinde 1955 yılında kurulmuştur. 2009
yılından sonra Suriye’nin Nehr el-Bared
kampında yaşayan 28.000 mülteci de
buraya sığınmıştır. Bu gelişme üzerine
daha önce 16.000 kişinin yaşadığı kampın
nüfusu 40.000’e ulaşmıştır. Bundan dolayı
kampta verilen sağlık hizmetleri de yetersiz
kalmaya başlamıştır.
Bu kapsamda Yeryüzü Doktorları Derneği
tarafından Lübnan Filistin Mülteci Kampları
Sağlık Destek Projesi geliştirilmiştir.
Proje kapsamında 28 Ocak-05 Şubat
2012 tarihleri arasında 7 kişilik sağlık
ekibi Başkanlığımız desteğiyle Lübnan’a
gönderilmiştir. Türkiye’den giden sağlık
ekibi tarafından mülteci kampında bulunan
Safad Hastanesinde 1.000 muayene ve
50 cerrahi operasyon gerçekleştirmiştir.
Ayrıca, yapılan göz muayeneleri sonucunda
gözlük kullanması gerektiği tespit edilen
hastalar için ekibin yanında götürdüğü
malzemelerle gözlükler hazırlanarak
hastalara hediye edilmiştir. Sağlık heyeti
ayrıca Suriye-Lübnan sınırında kurulması
düşünülen seyyar hastane ile ilgili de
çalışmalarda bulunmuştur.
Ayn Vazein Hastanesine PCR Cihazı
Alımı
Beyrut’un güney doğusunda yer
alan Çuf, Hıristiyan, Dürzi ve Sünni
Müslümanların bir arada yaşadığı bir
yerdir. Başkanlığımız tarafından buradaki
Ayn Vazein Hastanesine, bölgede genetik
bilgilere dayalı hastalıklara sağlıklı bir
tanı konulması amacıyla Polymerase
Chain Reaction (PCR) cihazı temin edilmiş
ve aksesuarlarıyla birlikte kurulumu
yapılmıştır. Bunun yanında laboratuvar
çalışanlarına cihazın kullanımıyla ilgili
uygulamalı bir eğitim verilmiştir.
249
Su ve Sanitasyon
Lübnan’da Kuaşra, el-Birre ve
Aydamon Beldelerinde Su Projesi
II. Kısım İnşaatları
Kuzey Lübnan Su İdaresi işbirliğinde
hazırlanan proje kapsamında Aydamon’a
su şebekesi, su kuyusu ve su deposu,
Kuaşra’ya su şebekesi ve su kuyusu ve
el-Birre’ye su şebekesi inşa edilmesi
planlanmıştır. Bu kapsamda 40.000 m2’lik
su şebeke hattının tamamı döşenmiş ve
anayol ve okul gibi önemli noktalarda
yangın muslukları inşa edilmiştir.
Kuaşra, El-Birre ve Aydamon beldeleri
Lübnan’ın kuzeyinde Suriye sınırında
bulunmaktadır. Nüfusları yaklaşık 12.000
olan üç beldeye yönelik olarak Lübnan Su
İdaresinin talebi doğrultusunda geliştirilen
proje sonucunda bölgenin içilebilir temiz
suya erişimi sağlanmış olacaktır. Proje
kapsamında ayrıca abonelik sisteminin
başlatılması da planlanmaktadır.
Abonelere dağıtım yapılması, yeni kuyu
açılması, jeneratör temini ve açılan asfalt
kaplamaların yenilenmesini kapsayan II.
kısım inşaatlarının 2013 yılı Mayıs ayında
tamamlanması öngörülmektedir. Proje
kapsamında ayrıca bölgede 70 kişiye
istihdam olanağı yaratılmış olacaktır.
250
Çoklu-Çakışan
Sektörler
Beyrut Sanayeh Parkı Osmanlı
Çeşmeleri Restorasyonu
Lübnan’da 1516-1918 yılları arasında
hüküm süren Osmanlı İmparatorluğu
burada 1.300’den fazla eser bırakmıştır.
Başkent Beyrut’ta da bu mirasın birçok
örneği bulunmaktadır. Bunlar arasında
Osmanlı Askerî Kışlası (bugünkü Lübnan
Başbakanlık binası), bugünkü İçişleri
Bakanlığı binası, Küçük Saray, Beyrut
Hastanesi, Beyrut İdadisi ile birçok cami,
zaviye ve medrese sayılabilir. Bunlardan
birisi de II. Abdülhamit döneminden kalan
Beyrut Sanayeh Parkı’ndaki çeşmelerdir.
Beyrut Sanayeh Parkının rehabilite
edilmesine
yönelik
proje Beyrut
Belediyesi
tarafından
hazırlatılmış ve
parkın yeniden
canlandırılması
için ünlü bir
Lübnan firması
sponsorluk taahhüdünde bulunmuştur.
Bu kapsamda parkta bulunan çeşmelerin
restorasyonunun da Başkanlığımızca
yaptırılması konusunda mutabakat
sağlanmıştır.
İnsani Yardım
Beddavi Mülteci Kampı’na Gıda Yardımı
Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere
Yardım Kuruluşu Lübnan’da yaşayan
Filistinli mültecilerin gıda ihtiyaçlarının
karşılanmasına yönelik olarak ülkemizden
destek talebinde bulunmuştur.
Bu kapsamda 1.000 ton kristal şeker
hibe edilmesi karara bağlanmıştır.
Afyonkarahisar Şeker Fabrikasından
sağlanacak olan söz konusu hibenin
lojistiği Başkanlığımızca sağlanacaktır.
Projenin Mayıs 2013’te tamamlanması
planlanmaktadır.
251
252
LÜBNAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
65,96
1,49
30,20
2,35
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
2009
2010
0,16
2008
0,34
0,004
3,66
14,70
LÜBNAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2011
2012
253
Mısır
254
Terörizmle Mücadele Programına Destek,
Çocuk İşgücünün İzlenmesi Programı, Mısır
Gümrük İdaresi Personelinin Eğitimi, El-Ezher
Heyeti ile Temaslar, Mısır’daki Ortak Kültürel
Mirasın Korunması, Hz. Hüseyin Camisinin
Fiziksel Şartlarının İyileştirilmesi
Uygulamaları konulu eğitim programı
26-28 Mart 2012 tarihleri arasında Türkiye
Adalet Akademisi Eğitim Merkezinde
Sınır tanımadan masum insanları
hedef alarak en temel hak olan yaşama
hakkına tecavüz eden terörizm günümüz
dünyasında giderek daha fazla insanı/ülkeyi
tehdit etmektedir. Bu kapsamda terörizme
karşı verilen mücadelede Türkiye’nin
sahip olduğu tecrübenin paylaşılması
amacıyla Türkiye Adalet Akademisi ve
Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve
Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü işbirliğinde
Mısırlı yetkililere yönelik bir eğitim
Eğitim programında şu konular ele
alınmıştır: Terör Örgütü Tanımı ve
Unsurları, Cumhuriyet Savcıları ile
Kolluk Kuvvetleri Arasındaki İlişkilerin
Düzenlenmesi, Terör ve Organize Suçlarda
Tutuklama Tedbiri (Karşılaştırmalı
Hukuk Uygulaması), Terör Örgütlerinin
Propagandası, Arama-El Koyma
Uygulamaları, Terörizmin Finansmanı
ve Kara Para Aklama, Terör Suçlarında
Uluslararası Adli Yardımlaşma, Tanık
Koruma Programı, Yakalama ve Gözaltı
Uygulamaları, Terör ve Organize Suçlarda
İletişimin Denetlenmesi ile Terörün Sosyal
ve Psikolojik Etkileri.
Terörizmle Mücadele Programına
Destek
Bu kapsamda Mısır Adalet Bakan
Yardımcısı, Mısır Adli Araştırmalar Ulusal
Merkezi Başkanı ve beraberindeki 14
kişilik hâkim ve savcıdan oluşan heyete
yönelik Terör ve Organize Suçlarda Türkiye
255
Çoklu-Çakışan
Sektörler
ve Hizmetler
Mersin’de gümrük işlemleri ve gümrük
mevzuatı ile ilgili olarak Gümrük ve Ticaret
Bakanlığımızca düzenlenen eğitime
Çocuk İşgücünün İzlenmesi Programı
Mısır İstatistik Ofisi; Çocuk İşçiliğinin
İstatistiksel İzlenmesi ve Bilgi Sistemi
Programı, Uluslararası Çalışma Örgütü
ve Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi
Uluslararası Programı’nın desteği ile
Mısır’da ilk kez çocuk işgücü araştırmasının
gerçekleştirilmesi için çalışmalara
başlamıştır. Bu kapsamda Mısır İstatistik
Ofisinden üst düzey bir teknik heyet
Başkanlığımız desteğiyle 13-17 Şubat
2012 tarihleri arasında Türkiye İstatistik
Kurumuna (TÜİK) 5 günlük bir çalışma
ziyareti gerçekleştirmiştir.
TÜİK Ankara Merkez Ofisi ile İstanbul Bölge
Müdürlüğünde gerçekleştirilen ziyaretler
kapsamında katılımcılara TÜİK, Türkiye’deki
iş gücü araştırmaları, çocuk işçiliği, gelir
ve yaşam koşulları ve İstanbul’da yapılan
çeşitili saha araştırmaları hakkında bilgi
verilmiştir.
Üretim Sektörleri
Ticaret
Mısır Gümrük İdaresi Personelinin
Eğitimi
Çok eski tarihlerden beri gümrükler
ülkeler için bir egemenlik sembolü
olarak algılanmıştır. Bu nedenle gümrük
teşkilatlarının nitelikleri ve çalışma
yöntemleri devletler için büyük önem
taşımaktadır. Bu bağlamda Mısır Gümrük
İdaresinin 10 personeli için 11-17
Mart 2012 tarihleri arasında Ankara ve
256
El-Ezher Heyeti ile Temaslar
25 Mart 2012 tarihinde TİKA Başkanı Dr.
Serdar Çam ve beraberindeki heyet elEzher Şeyhi Ahmed el-Tayeb’i ziyaret
etmiştir. Görüşme sırasında Mısır’da
gerçekleştirilecek restorasyon çalışmalarına
yönelik olarak bir protokol imzalanmıştır.
Bu kapsamda Mısır’ın en önemli tarihi
eserleri olarak kabul edilen Hazreti Hüseyin Camisi, el-Ezher Camisi, İmam
Şafi Türbesi ve Camisi, Ebu Zeheb
Camisi, Revak el-Etrak, Sultan Mahmut
Tekkesi, İskenderiye’de bulunan Çorbacı
Camisi ve İbrahim Tirbane Camisi’nin
Türkiye tarafından restore edilmesi
kararlaştırılmıştır. Bunu takiben
Başkanlığımız desteğiyle el-Ezher
Danışmanı Büyükelçi Mahmud Abdel Cavad
başkanlığında bir grup uzman ülkemizde
yapılan restorasyon projeleri hakkında
bilgi almak ve projeleri yerinde görmek
amacıyla Temmuz ayında ülkemizi ziyaret
etmiştir. TİKA’nın koordinasyonunda
gerçekleştirilecek restorasyon çalışmaları
ile iki ülkenin ortak değerlerinin geleceğe
taşınması amaçlanmaktadır.
Mısır’daki Ortak Kültürel Mirasın
Korunması
Hz. Hüseyin Camisinin Fiziksel
Şartlarının İyileştirilmesi
Başkanlığımızca Mısır’da bulunan ortak
tarihi ve kültürel mirasa ait eserlerden
İmam Şafi Camisi ve Sultan I.Mahmut
Medresesinin rölöve çizimleri ve yerinde
ölçü alınmasına ilişkin çalışmalar
yapılmıştır. Bunun yanında Melike Safiye
Camisi, Mehmet Ali Paşa Camisi, el-Ezher
Camisi, İbrahim Gülşeni Tekkesi, Ebu
Zehep Camisi ve Minye şehrinde bulunan
sahabe kabirleri için de rölöve çalışmaları
tamamlanmış olup tüm projelerin
restitüsyon çalışmaları devam etmektedir.
Bu sürecin ardından eserlerin restorasyon
süreci başlayacaktır.
Hz. Hüseyin Camisi Mısır’da Fatimilerin
hâkim olmasından sonra Kahire’de 1154
yılında inşa edilmiştir. Salahattin-i Eyyubi
döneminde caminin dört köşesine 4
medrese inşa edilerek burası bir külliye
haline getirilmiştir. Hz. Hüseyin’e duyulan
saygı ve hürmetin işareti olarak yapılan
camiye Osmanlı döneminde de aynı
hürmet ve ihtimam gösterilerek büyük
önem verilmiştir. Bir Osmanlı paşası
olan Abdurrahman Kethüda, caminin
topyekün bakım ve onarımını yaptırarak
bugünlere ulaşmasına vesile olmuştur.
Osmanlı Dönemi’nde camiye ilave edilen
minarelerden biri Abdurrahman Paşa ve
diğeri ise Sultan Abdülmecit tarafından
yaptırmıştır. Bugün cami üzerinde bulunan
kitabe de bizzat Sultan Abdülmecit
tarafından kendi el yazısıyla yazılmıştır. ElEzher Camisi ve el-Ezher Üniversitesinin
karşısında ve tarihi çarşının yanında
bulunan cami özellikle kutsal günlerde
yoğun bir ziyaretçi akınına uğramaktadır.
Mısır Vakıflar Bakanlığı ile geliştirilen
ortak proje kapsamında Hazreti Hüseyin
Camisinin restore edilmesine yönelik
çalışmalar başlatılmış olup, ilk olarak
Eylül 2012’de Başkanlığımız uzmanları
incelemelerde bulunmuştur. Bu kapsamda
caminin ışıklandırma ve aydınlatma
elemanlarının yeniden düzenlenmesi,
elektrik sisteminin yenilenmesi,
havalandırma sisteminin kurulması
ve halılarının yenilenmesi gerektiği
tespit edilmiştir. Önümüzdeki süreçte
Mısır Vakıflar Bakanlığı ile işbirliğinde
caminin tamamına yönelik rehabilite edici
çalışmalar yapılması planlanmaktadır.
257
258
MISIR 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
18,43
60,98
10,19
10,40
EĞİTİM
0,007
0,008
0,01
0,06
0,40
MISIR YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
259
Senegal
260
Tivaoune Sokhna Fatou Ba Anaokulu İnşa ve
Tefrişi, Malick Sy İlmi Araştırmalar Enstitüsüne
Malzeme Temini, Mballing Cüzzamlılar Köyü
Dispanserinin ve Sosyal Alanların Islahı, Mbolo
Birane Sağlık Ocağının Rehabilitasyonu, Diourbel
ve Touba Hastanesine Kanser Erken Teşhis Cihazı,
Ouakam Askeri Hastanesine Destek, 60 Öğrenci
Kapasiteli Eğitim Merkezinin Fiziki Koşullarının
İyileştirilmesi, İşitme Engelliler ve Zihinsel
Engelliler Merkezine Öğrenci Servis Aracı
Eğitim
Tivaoune Sokhna Fatou Ba Anaokulu
İnşa ve Tefrişi
Okuma-yazma oranının çok düşük
olduğu Senegal’de nüfusun % 52’sinin
14 yaşın altında olduğu göz önünde
bulundurulduğunda eğitim alanında
desteğe ihtiyaç duyulduğu açık bir
şekilde ortaya çıkmaktadır. Bu amaçla
Tivaouane şehrinde bulunan Tivaoune
Sokhna Fatou Ba Anaokulunun inşa ve
tefrişi Başkanlığımızca yaptırılmıştır. Proje
kapsamında yürütülen çalışmalar Temmuz
2012’de tamamlanarak ilgili Milli Eğitim
Müdürlüğüne teslim edilmiştir.
261
Malick Sy İlmi Araştırmalar
Enstitüsüne Malzeme Temini
Mbolo Birane Sağlık Ocağının
Rehabilitasyonu
Tivaoune şehrinde faaliyet gösteren Malick
Sy İlmi Araştırmalar Enstitüsüne ait idari
binanın çalışma koşullarının iyileştirilmesi
amacıyla Başkanlığımızdan talep edilen
toplantı masası ve koltukları, projeksiyon
cihazı ve bilgisayardan oluşan ofis tefrişat
malzemeleri ve ekipman Nisan 2012’de
teslim edilmiştir.
Senegal’in Moritanya sınırı yakınlarında
başkent Dakar’a 700 km uzaklıkta bulunan
Mbolo Birane kasabasında yaklaşık 20 yıl
önce inşa edilen sağlık ocağının tadilatı
konusunda Başkanlığımızdan destek
talep edilmiştir.
Bu bağlamda tadilat ve
genişletme çalışmaları
3 ay gibi kısa bir süre
içinde tamamlanmış
olup, hastaların büyük
kentlere gitmek
zorunda kalmadan
yerinde sağlık hizmeti
alamsına yönelik
olarak tek katlı bir
sağlık ocağı inşa
edilmiştir. Yaklaşık
olarak 3.000 kişiye
hizmet veren
sağlık ocağında
1 başhemşire,
2 hemşire ve 2 ebe
görev yapmaktadır.
Sağlık
Mballing Cüzzamlılar Köyü
Dispanserinin ve Sosyal Alanların
Islahı
Senegal’in başkenti Dakar’dan yaklaşık
100 km uzaklıkta bulunan ve daha önce
Başkanlığımız desteğiyle ülkemizden giden
gönüllü hekimlerce sağlık taramalarının
gerçekleştirildiği Mballing köyünde yaşayan
cüzzam hastalarına yönelik yeni bir proje
geliştirilmiştir. Bu kapsamda köyde
mevcut sağlık ocağı dispanserinin daha iyi
şartlarda hizmet verebilmesi için tadilatı
ve genişletme çalışmaları Başkanlığımızca
yapılmıştır. Bunun yanında M’Bour şehri
yakınlarındaki köyün çevre koşullarının
iyileştirilerek genç kuşakların söz konusu
hastalıktan korunabilmesi için gerekli
hijyenik ortamın oluşturulması amacıyla
meskun mahallerin rehabilitasyonu da
Başkanlığımızca gerçekleştirilmiştir.
262
Diourbel ve Touba Hastanesine Kanser
Erken Teşhis Cihazı
Diourbel Bölge Hastanesi ve Touba
Matlaboul Favzaini Hastanelerinin
kapasitelerinin artırılması ve bölgede sıkça
görülen kanser vakalarının takibi amacıyla
her iki hastaneye Mayıs 2012’de birer
adet göğüs kanseri erken teşhis cihazı
hibe edilmiştir. Bu destek ile hastanelerin
hizmet kapasitesi arttırılmış ve hastaların
Dakar’a gitmesine gerek kalmadan yerinde
teşhis imkanı doğmuştur.
Ouakam Askeri Hastanesine Destek
Senegal Genelkurmay Başkanlığına
bağlı olarak faaliyet gösteren Asker
Malulleri Vakfına üye aileler yanında sivil
halka da sağlık hizmeti veren Ouakam
Askeri Hastanesi bünyesindeki Psikolojik
Destek Merkezinin iyileştirilmesine
yönelik ihtiyaç duyulan tıbbi malzeme
Başkanlığımızca sağlanmıştır. Temmuz
2012’de gerçekleştirilen bir başka projeyle
ise Göz Hastalıkları Bölümünün altyapısı
güçlendirilmiştir.
ve Hizmetler
60 Öğrenci Kapasiteli Eğitim
Merkezinin Fiziki Koşullarının
İyileştirilmesi
Türkiye-Senegal Eğitim, Kültür ve
Dayanışma Derneği tarafından Senegal
Sosyal Hizmetler Kurumu ile işbirliğinde
işletilmekte olan, çoğunlukla fakir ve yetim
çocuklara yönelik faaliyetlerde bulunan 60
öğrenci kapasiteli Eğitim Merkezinin fiziki
koşullarının iyileştirilmesi amacıyla gerekli
malzemeler Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Hibe malzemeleri şu kalemlerden
oluşmaktadır: 50 adet yatak, 60 adet
sandalye, 10’ar adet bilgisayar, regülatör
ve bilgisayar sandalyesi, 2’şer adet tenis
masası, mama sandalyesi,1’er adet salon
takımı, fırın ve yazıcı.
263
İşitme Engelliler ve Zihinsel Engelliler
Merkezine Öğrenci Servis Aracı
Senegal Gençlik, Mesleki Eğitim ve
Çalışma Bakanlığı ile İşbirliği
Senegal’de engelli çocuklara yönelik
hizmetlerde bulunan Dakar İşitme
Engelliler Merkezi, Milli Eğitim Bakanlığına
bağlı olarak çalışmalar yaparken, Senegal
Zihinsel Engelliler Merkezi ise yine aynı
isimdeki bir dernek aracılığıyla faaliyetlerini
yürütmektedir. 2012 yılında iki ayrı eğitim
kurumuna birer öğrenci taşıma aracı
temin edilmiştir. Ayrıca Zihinsel Engelliler
Derneğine ait dernek binasının çeşitli
ihtiyaçları Başkanlığımızca karşılanmıştır.
Geleneksel el sanatlarımızdan olan ebru
sanatının Senegalli gençlere öğretilerek
istihdama katkı sağlanması amacıyla
İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve
Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi
(SESRİC) tarafından Senegal Gençlik,
Mesleki Eğitim ve Çalışma Bakanlığında
görevli 8 uzman için İstanbul Büyükşehir
Belediyesi Sanat ve Mesleki Eğitim Kursları
(İSMEK) bünyesinde, 26 Kasım-04 Aralık
2012 tarihleri arasında ebru ve filografi
konularında düzenlenen programa
Camp Pénal Hapishanesinin Sosyal
Hizmet Kapasitesinin Arttırılması
1.000 erkek ve 300 kadın mahkûmun
bulunduğu Dakar Camp Penal
Hapishanesi, 15 kişinin istihdam edildiği
bir hazır giyim atölyesi, 10 kişinin
istihdam edildiği bir marangozhane ve
15 kişinin istihdam edildiği bir demir
atölyesi dışında devletin kendisine verdiği
ödenek yetersizliği nedeniyle ıslah edici
ve eğitici fonksiyonlardan yoksundur. Bu
kapsamda Dakar’da bulunan bazı Türk
kuruluşları ve Türk iş adamları tarafından
hapishanenin mescit, kütüphane ve
revir gibi bütün mahkûmlar tarafından
kullanılan kısımlarının tadilatının yapılması
ve malzeme ihtiyacının karşılanması için
bir çalışma başlatılmıştır. Başkanlığımızca
revir için 1 diş ünitesi ve 4 dikiş makinesi
ile erkek ve kadın koğuşlarında verilen
eğitimlerde kullanılmak üzere 2 sinevizyon
cihazı temin edilmiştir. Bahse konu
malzemeler Temmuz 2012’de hapishaneye
teslim edilmiştir.
264
Dakar, Kaolack, Mbour, Tataguine,
Thies ve Tiaouane’ye Yönelik Kurban
Organizasyonu
2012 yılı kurban organizasyonu kapsamında
Dakar, Kaolack, Mbour, Tataguine, Thies
ve Tiaouane şehirlerinde 2.000 aileye 2.000
adet küçükbaş hayvan dağıtımı yapılmıştır.
Senegal Asker Malulleri Vakfına
Traktör ve Tarım Aletleri Temini
Senegal Genelkurmay Başkanlığına bağlı
olarak faaliyet gösteren Asker Malulleri
Vakfı, malul ve şehit olan asker ailelerine
gelir kaynağı oluşturmak amacıyla
bulunmuştur. Bu kapsamda traktör ve
çeşitli tarım aletlerinden oluşan teknik
malzeme Haziran 2012’de ilgili kuruma
teslim edilmiştir.
Çoklu-Çakışan Sektörler
Medina Fall Tazadou Choubane
Derneğinin Tavukçuluğu Geliştirme
Projesine Destek
Senegal’in Thies şehrinde faaliyet yürüten
Medina Fall Tazadou Choubane Derneği,
Medina Fall kasabasında yaşayan yoksul
ailelere gelir ve besin kaynağı sağlamak
amacıyla kendi imkânlarıyla satın aldıkları
arazi üzerinde bir tavukçuluk tesisi kurmak
istemiş ve bunun için gerekli malzemeler
konusunda Başkanlığımızdan destek talep
etmiştir.
Bu kapsamda, Haziran 2012’de et ve
yumurta tavuğu, yem, aşı ve çeşitli teknik
malzeme sağlanmıştır.
Dakar Ulu Camisi Yeşil Alan
Düzenleme Projesi
Senegal’in başkenti Dakar’da yapımı 1964
yılında tamamlanan Ulu Cami, Afrika’nın
en büyük camisi olup, ayrıca 70 metrelik
minaresi ile de dikkat çekmektedir. Cami
ayrıca İslami konularda araştırma imkânı
sunan oldukça büyük bir kütüphaneye
sahiptir. Bu kapsamda Dakar için önemi
büyük olan Ulu Cami’nin önünde bulunan
yaklaşık 4 hektar genişliğindeki alanın
rehabilite edilmesi işini Başkanlığımız
üstlenerek Mart 2012 tarihi itibariyle halkın
hizmetine sunmuştur. Bu proje sayesinde
sulama ve ışıklandırma sistemi dahil
ülkede başka bir örneği bulunmayan bir
rekreasyon alanı oluşturulmuştur. Proje,
Senegal Milli Eğitim Bakanlığınca da
takdirle karşılanmıştır.
265
266
SENEGAL 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
31,33 37,30
18,04
2,97
0,73
8,83
0,80
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
0,95
2009
0,70
0,84
0,90
1,23
SENEGAL YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
267
Somali
268
Galkayo’da Sosyal Altyapıların Güçlendirilmesi ve
Eğitici Eğitimine Destek, Hargeysa Bölgesel Eğitim
İdaresinin Fiziksel Kapasitesinin Güçlendirilmesi,
Barbera Hastanesine Muhtelif Destekler, Hodan
Kampı Çadırlık Sahra Hastanesine Güvenlik ve
Ulaşım Konusunda Destek, 126.000 Somalilinin
Temiz Suya Erişimi Sağlandı, TDBB Belediyecilik
Eğitim Programı, Galkayo Yetimhanesinin
Rehabilitasyonu, Somali Uluslararası Havaalanı
Rehabilitasyon Projesi
Eğitim
Galkayo’da Sosyal Altyapıların
Güçlendirilmesi ve Eğitici Eğitimine
Destek
Putlant’ın önemli kentlerinden birisi olan
Galkayo’da Başkanlığımız desteğiyle
400 m2’lik bir alana sahip spor merkezi
ve idari binadan oluşan bir kompleks
inşa edilmiştir. Mesleki eğitim merkezi
olarak kullanılacak bir binanın ise iç ve dış
tadilatı yapılmıştır. Bunun yanında eğitici
eğitimi programı kapsamında malzeme
temin edilmiştir. Hibe malzemeleri şu
kalemlerden oluşmaktadır: Doğramacılıkta
kullanılan kesim makinesi ile özel
ağaçlardan oluşan marangozluk eğitimi
malzemeleri, masaüstü bilgisayar,
çok amaçlı yazıcı ve ofis mobilyası.
Putlantlı eğitimciler tarafından verilen
eğitim programından toplam 200 kişi
faydalanmıştır.
Hargeysa Bölgesel Eğitim İdaresinin
Fiziksel Kapasitesinin Güçlendirilmesi
Hargeysa Bölgesel Eğitim İdaresine ait
100 kişi kapasiteli konferans salonu
ile ofislerden oluşan binanın inşaatı ile
tefrişatı Başkanlığımızca yapılmıştır. Bu
kapsamda 2 ofisin tefrişatı için 40 adet
koltuk, toplantı masası, projeksiyon cihazı,
televizyon ve masaüstü bilgisayar temin
edilmiştir. Proje üç ay gibi kısa bir sürede
tamamlanmıştır.
Eğitim Kurumlarına Donanım Desteği
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar
Başkanlığı tarafından hazırlanan
Yükseköğrenim Raporu doğrultusunda
üniversitelerin ihtiyacı tespit edilmiş, bu
kapsamda Mogadişu Üniversitesi başta
olmak üzere, ülkedeki önemli eğitim
kurumlarına 400 adet bilgisayar, 100 adet
yazıcı ile projeksiyon cihazı ve jeneratör gibi
donanım temininde bulunulmuştur. Bunun
yanında bazı eğitim kurumları bünyesinde
bilgisayar laboratuvarı kurulmasına yönelik
çalışmalar da başlatılmıştır.
269
Sağlık
Barbera Hastanesine Muhtelif
Destekler
Başkanlığımız tarafından Barbera
Hastanesi topyekûn tadilata tabi
tutulmuştur. Bunun yanında personelin
dinlenmesi için, banyo ve tuvaleti
içinde olan klimalı bir oda yapılmış,
70 m2 büyüklüğünde laboratuvar ile
16 m2 büyüklüğünde bir çamaşırhane
kurulmuş, su ve elektrik tesisatı (90 kwa
dizel jeneratör kurulumu) yenilenmiş ve
ayrıca gerekli malzemeler sağlanmıştır.
Hastaneye hibe edilen malzemeler şu
kalemlerden oluşmaktadır: CBC cihazı,
üre analiz cihazı, cercumaesation
cihazı, ses cihazı, rotating cihazı, şarj
edilebilir ameliyat ışığı, dabbler ve ent
seti. Somali’nin kuzeybatısında Barbera
şehrinde bulunan bahse konu Hastane
günde 500 kişiye hizmet vermektedir.
Galkayo Hastanesine Muhtelif
Destekler
Galkayo Hastanesi, Putland bölgesinin en
büyük hastanesi olup, günde 500 ile 700
arasında kişiye hizmet veren 70 yataklı bir
hastanedir. Hastane bir zamanlar bütün
gerekli tıbbi cihazlara sahip olup müdahale
kabiliyeti yüksek bir konumdaydı. Ancak
1991 yılında ülkede merkezi idarenin
çökmesinden sonra basit yaralara bile
müdahale edemeyecek bir duruma
düşmüştür.
Hastanenin fiziki kapasitesinin
arttırılmasına yönelik olarak
Başkanlığımızca ek bir bölüm inşa edilmiş,
ayrıca eski bina tadilata tabi tutulmuştur.
270
Rehabilitasyona konu olan birimler
şunlardır: Ameliyathane, 2 büyük bekleme
salonu, 2 danışmanlık ofisi, 1 idari bina, 2
tuvalet, bina dışında oluşturulan bekleme
alanları ile depo. Bunun yanında muhasebe
bölümü olarak kullanılmak üzere bir
kısım oluşturulmuş, morg yapılmış ve
ayrıca binanın pencereleri yenilenmiştir.
Hastaneye ayrıca 2 adet ambulans ile acil
servis malzemesi sağlanmıştır. Bunlara
ek olarak hastane çalışanları için acil tıp
eğitimi verilmiştir.
Şehirde birkaç özel klinik de
bulunmaktadır. Ancak Galkayo Hastanesi
bölgenin kuzeyindeki tek kamu
hastanesidir. Burada hastaların % 90’ının
özel sağlık kuruluşlarına gitme imkânı
olmadığı göz önünde bulundurulduğunda
hastanenin bölge için önemi ortaya
çıkacaktır.
Hodan Kampı Çadırlık Sahra
Hastanesine Güvenlik ve Ulaşım
Konusunda Destek
Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından
Mogadişu’da 300.000’i aşkın kişinin
yaşadığı Hodan Kampı’nda Çadırlık Sahra
Hastanesi kurulmuştur. Hastanede Sağlık
Bakanlığı Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi
(UMKE) gönüllülerinden oluşan, aralarında
çocuk, dahiliye, enfeksiyon ve kadın doğum
uzmanı ile genel cerrah, pratisyen doktor,
hemşire ve teknisyen bulunan 21 kişi görev
yapmaktadır. Hastane 50 yatak kapasiteli
olup, burada günde ortalama 600 hasta
muayene edilmektedir. Ayrıca ülkemizden
gönderilen ilaçlar Somalili hastalara
ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.
Bu kapsamda Şubat 2012 tarihi itibari ile
Somali’ye 40 ton ağırlığında ve 1.400.000
TL tutarında ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz
ve donanım gönderilmiştir. Hastanede
erkek ve kadınlar için ayrı müşahede
odaları bulunmaktadır. Son teknolojiye
sahip laboratuvarlarda her türlü tahlil
kısa bir süre içinde yapılabilmektedir.
Acil durumlarda müdahale imkânı
sunan hastanenin modern bir
ameliyathanesi bulunmakta olup, büyük
ameliyatlar dışında tüm müdahaleler
yapılabilmektedir. Hastane klimalı olup
ağır iklim koşullarında hastalara en iyi
hizmet verilmektedir. Elektrik sıkıntısı ise
jeneratörlerle çözülmektedir. Hastanenin
güvenlik ve ulaşım hizmetleri ise TİKA
tarafından gerçekleştirilmektedir.
Su ve Sanitasyon
126.000 Somalilinin Temiz Suya Erişimi
Sağlandı
Somali’de kuraklığın yoğun olduğu
bölgelerde halkın temiz suya erişimini
sağlamak amacıyla Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğü (DSİ) ile işbirliğinde su kuyuları
açılmakta ve ayrıca muhtelif noktalara
depo ve çeşmeler yaptırılmaktadır. Bu
çalışmalar sonucunda açılan su kuyuları ile
şimdiye kadar yaklaşık 126.000 kişinin su
ihtiyacı karşılanmıştır.
Dünyanın en kurak ve yoksul bölgesi
olan Doğu Afrika’da yaşanan sorunların
başında susuzluk gelmektedir. İnsanlar
su bulabilmek için kilometrelerce yol
kat etmek zorunda kalmaktadır. Ancak
taşınan suda çamur ve çeşitli mikroplar
bulunduğundan binlerce insanın
hayatına mal olan salgın hastalıklar
ortaya çıkmaktadır. Bu durum nüfusun
%70’inin su kaynaklarına ulaşamadığı
başkent Mogadişu ve Güney Somali
için de geçerlidir. Çünkü Somali’de
uzun yıllar süren sömürü, kuraklık ve
iç savaş nedeniyle su konusunda da
gerekli altyapılar oluşturulmamıştır. Bu
kapsamda bir su kuyusundan yaklaşık
4.000 kişinin yararlandığı göz önünde
bulundurulduğunda DSİ ile işbirliğinde
yürütülen su kuyusu açma çalışmalarının
önemi ortaya çıkacaktır.
271
Somali Anayasa Kurucular Kurulu
Toplantı Binası ve Eklentileri İşi
15 Mayıs 2012 tarihinde Somali’nin
başkenti Mogadişu’da toplanacak
olan Anayasa Kurucular Kurulunun
yapılabilmesi için konferans binası ve
eklentileri TİKA tarafından yaklaşık 1
ay gibi çok kısa bir sürede tadilata tabi
tutulmuş ve tefrişatı yapılmıştır. Bu
kapsamda yürütülen çalışmalar 02 Mayıs
Projenin açılışı Somali Cumhurbaşkanı
Sayın Şeyh Şerif Ahmed, Mogadişu
Valisi Sayın Muhammed Ahmed Nur ve
üst düzey bürokratlar ile basın ve yayın
kuruluşlarının temsilcilerinin katıldığı bir
törenle açılmıştır. Açılış töreni sırasında bir
konuşma yapan Mogadişu Valisi şu ifadeleri
kullanmıştır: “Türk ve Somali kardeşliği
her geçen gün daha da gelişmektedir.
Türkiye’nin tadilat ve tefrişatını yaptığı bu
bina için Mogadişu’daki batılı yetkililer
bahse girdi. Bu binanın kısa sürede
bitirilemeyeceğini düşünüyorlardı.”
TDBB Belediyecilik Eğitim Programı
Türk Dünyası Belediyeler Birliği (TDBB)
işbirliğinde gerçekleştirilen Uluslararası
Yerel Yönetimler Bilgi ve Tecrübe Paylaşımı
Programı kapsamında Somalili yerel
yöneticilere ülkemizde şehirleşme ve
kentleşme konusunda 6 gün süreyle bir
eğitim programı düzenlenmiştir. Program,
Afrika ülkelerindeki yerel yöneticilerle bilgi
ve tecrübe paylaşımında bulunmayı ve yerel
kalkınma ve şehirleşme konularında yeni
işbirliği alanları oluşturmayı hedeflemiştir.
Eğitim sırasında şu konular ele alınmıştır:
Şehir planlaması, insan kaynakları
272
yönetimi, sosyal belediyecilik uygulamaları,
yerel yönetimlerde finansal yapı ile liderlik
ve yönetim. Katılımcılar ayrıca İstanbul’daki
ilçe belediyelerini ziyaret ederek şehircilik
uygulamalarını yerinde görme fırsatı
bulmuştur.
ve Hizmetler
Galkayo Yetimhanesinin
Rehabilitasyonu
Galkayo, Somali’nin kuzeyinde yer alan
Mudug bölgesinin başkentidir. Şehrin
kuzey kısmı Puntland ve güney kısmı ise
Galmudug yönetimi idaresi altındadır.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım
Fonuna (UNICEF) göre Somali’de bir
milyondan fazla yetim bulunmaktadır.
Puntland’ta ise, Puntland Sosyal Refah
Ajansına (PASWE) göre yaşları 6-10
arasında değişen ve bazıları 16 yaşından
büyük olan toplam 40.000 yetim çocuk
bulunmaktadır. Bu çocuklardan sadece
2.200’ü bölgeye yayılmış bulunan 10
yetimhanede barınma imkânına sahiptir.
Ancak yetimhaneler gerekli altyapıdan
yoksundur. Geriye kalan çocuklar ise
gıda, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçları
karşılanmadan yaşamını sürdürmek
zorunda kalmaktadır.
Bu durumun farkında olan Başkanlığımız
tarafından Somalili yetim çocukların
şartlarının iyileştirilmesine yönelik
destekler verilmektedir. Bu kapsamda
Galkayo Yetimhanesi tadilata tabi
tutulmuştur. Bunun yanında yetimhane
bünyesinde 15 kişilik 2 bilgisayar sınıfının
tefrişatı gerçekleştirilmiş ve ayrıca 240
yatak ile jeneratör temin edilmiştir.
273
Ulaştırma
Somali Uluslararası Havaalanı
Rehabilitasyon Projesi
TİKA tarafından teknik altyapı çalışmaları
yapılan Mogadişu Havaalanı uluslararası
uçuşa hazır hale getirilmiştir. Bu
kapsamda öncelikli olarak iç savaş
sırasında düşürülen uçağın enkazı yedi
yıl sonra kaldırılarak pistin eski haline
dönmesi sağlanmıştır. Bunu takiben
yapılan teknik altyapı ve çevre düzenlemesi
çalışmaları ise aşağıda sıralanmaktadır:
• Kontrolsüz girişlerin önlenmesi için
Mogadişu Havaalanı etrafının yaklaşık
9 km uzunluğunda tel örgü ile çevrilmesi
ve duvar inşaatı
• Havaalanı VIP ve Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü binalarına ilişkin tadilat, tefrişat
ve rehabilitasyon çalışmaları
• Havaalanına uçakların güvenli iniş ve
kalkışının sağlanabilmesi için Devlet Hava
Meydanları İşletmesinden bir teknik ekip
tarafından VOR cihazlarının kurulumu
• Havaalanı personeline eğitim
Mogadişu Havaalanının uçuşa hazır
hale getirilmesine yönelik çalışmaların
tamamlanmasından sonra Başbakan
Yardımcısı Sayın Bekir Bozdağ
başkanlığındaki bir heyet 06 Mart 2012
tarihinde Türk Hava Yolları’nın Mogadişu
Havaalanına gerçekleştirdiği ilk uçuş seferi
ile Mogadişu’ya gitmiştir.
Tevekkül Mülteci Kampına Destek
Somali’de 1.4 milyon yerinden edilmiş
kişi ve 10.600 sığınmacı/mülteci
bulunmaktadır. Bu insanlar barınak, gıda,
sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçlarını
karşılayamamaktadır.
Başkanlığımız tarafından Universal Islamic
Cultural Trust (UICT) işbirliği ile Tevekkül
Mülteci Kampı’nda yaşayanların hayat
standartlarının yükseltilmesine yönelik bir
proje hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda
860 ailenin yaşadığı kampta 500 aileye, her
aileye 2 adet olmak üzere toplam 1.000
adet keçi dağıtımı yapılmıştır. Zaman içinde
keçilerin çoğaltılması yoluyla aileler sürekli
bir gıda ve gelir imkânına kavuşacaktır.
Ayrıca, kampta su kuyusu açılmış ve
eğitime yönelik bazı destekler verilmiştir.
Bunun yanında işbirliği yapılan UICT’in
altyapısının güçlendirilmesine yönelik
destek sağlanmıştır. Bu kapsamda tefrişat
ile 15 kişilik bilgisayar sınıfının donanımı
gerçekleştirilmiş ve jeneratör temin
edilmiştir.
274
SOMALİ 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
15,61
13,07
44,41
15,83
7,00
1,85
0,65
1,59
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
0,19
2008
2009
0,26
0,16
0,94
2,28
SOMALİ YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
275
Sudan
276
Sudan’a Yönelik Kapsamlı Mesleki ve Teknik Eğitim
Programı, Milli Öğrenci Yardımlaşma Sandığına
Malzeme, Uluslararası Sudan-Türk Ebe Eğitim
Merkezinin Kapasitesinin Güçlendirilmesi, 2.500
Katarakt Ameliyatı ve 15.000’den Fazla Kişiye
Göz Muayenesi, Soba Üniversite Hastanesine
Duedoneskopi Cihazı, Sudan Başbakanlığı ile
İşbirliği, Soba İstanbul Yetimler İlköğretim
Okuluna Donatım Desteği, Sudan’da 720 Engelliye
Cihaz Desteği
Eğitim
Sudan’a Yönelik Kapsamlı Mesleki ve
Teknik Eğitim Programı
Sudan’daki mesleki ve teknik eğitim
merkezlerinde, meslek liselerinde ve
teknik üniversitelerde görev yapan
eğiticilerin uluslararası standart ve
kalitede eğitilerek mesleki ve teknik
eğitimin kalitesinin artırılmasına katkı
sağlanması amacıyla 2007 yılında Mesleki
ve Teknik Eğitim Programı başlatılmıştır.
Bu kapsamda tesis inşaatı ve eğitim
faaliyetleri bir arada yürütülmüştür.
Programın fiziki mekân ihtiyacının
karşılanmasına yönelik olarak 2008
yılında başkent Hartum’un sanayi bölgesi
olan Bahri’de yaklaşık 5.000 m2’lik alan
üzerinde eğitim merkezi binası inşaatına
başlanmıştır. Merkezin inşaat süreci 2011
yılında sona ermiş olup, binanın donanım
ve tefriş işlerinin tamamlanmasından
sonra 2013 yılında açılışı planlanmaktadır.
Merkezde elektrik, elektronik, bilgisayar,
CNC, mekatronik, mobilya-dekorasyon,
turizm ve otel işletmeciliği atölye ve
laboratuvarları kurulmuştur.
277
Mesleki ve teknik eğitime yönelik faaliyetler
ise Haziran 2007’den itibaren başlamıştır.
Bu kapsamda merkezde görev yapmakta
olan eğiticilere yönelik 3 defa Türkiye’de
ve 3 defa da Sudan’da olmak üzere 20
gün ve 1 aylık sürelerle Çankırı Karatekin
Üniversitesi Meslek Yüksekokulunda
görev yapan öğretim elemanları başta
olmak üzere ülkemiz uzmanları tarafından
bilgisayar destekli tasarım, enformasyon
teknolojileri, endüstriyel otomasyon,
makine ve kaynak teknolojileri konularında
eğitim verilmiştir. Bunun yanında Ocak
2012 - Haziran 2013 arasında merkezde 8
farklı alanda 1 aylık sürelerle yaklaşık 120
kişi eğitim almıştır.
Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezinin
yıllık eğitici eğitim kapasitesi 150-200
kişi arasında olup, bir kurs dönemi için
her bölüme en az 5 ve en fazla 10 eğitici
kabul edilmektedir. Merkezde tam zamanlı
olarak 35 eğitici ve yönetici çalışmaktadır.
Burada görev yapan eğiticilerin teorik
ve uygulamalı eğitimlerini 2013 yılı sonu
itibari ile tamamlaması öngörülmektedir.
2015 yılının başına kadar yönetici ve
eğitici desteğinin sürdürülmesi, daha
sonraki süreçte ise Türk eğiticilerin koçluk
yapması planlanmaktadır. Bu kapsamda
Sudanlı eğiticilerin büyük bir kısmı Türkçe
öğrenmek amacıyla Türkçe kurslarına da
devam etmektedir.
Programın sürdürülebilirliğinin
sağlanmasına yönelik olarak 2015 yılına
kadar şu faaliyetlerin/çalışmaların hayata
geçirilmesi planlanmaktadır: Yönetim
278
organlarının görev ve sorumluluklarının
belirlenerek yerine getirilmesi, iş
dünyasının taleplerine göre kurs
içeriklerinin yenilenmesi, her bir kurs
için düzenli olarak eğitici kursiyerlerin
temini, merkezin asgari ihtiyaçlarını
karşılamak üzere oluşturulacak bütçenin
merkez yönetimine aktarılması, döner
sermaye kapsamında merkeze ilave gelir
temin edecek çalışmaların artırılması ve
eğiticilerin merkezde kalmalarını temin
edecek özendirici tedbirlerin alınması.
Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi ülkede
sanayinin gelişmesinde mesleki ve teknik
eğitimin rolü kapsamında bir cazibe
merkezi haline gelmiştir. Merkez, Sudan’da
Avrupa Birliği, Japonya ve diğer ülkeler
tarafından kurulan mesleki ve teknik
eğitim merkezleri ile karşılaştırıldığında
geniş bir yelpazede eğitim verme
kapasitesi (bilgisayar, elektrik, elektronik,
makine (CNC teknolojileri), mekatronik,
iklimlendirme-soğutma, mobilya ve
dekorasyon, turizm ve otel işletmeciliği,
kütüphane ve bilgi erişim merkezi gibi) ve
teknolojik altyapısı ile öne çıkmaktadır.
Ülkede bu alanlarda üretim yapan sanayi
ve hizmet sektörleri bulunduğundan bu
eğitim faaliyetleri ara elaman ihtiyacını
karşılayacaktır. Bu programı ile ülkedeki
40’tan fazla mesleki ve teknik eğitim
merkezinin eğitici ihtiyacı karşılanacak,
nihai olarak da Afrika geneline hitap
edecek bir model oluşturulacaktır.
Milli Öğrenci Yardımlaşma Sandığına
Malzeme
Türkiye Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel
Müdürlüğünce Sudan Cumhuriyeti’ndeki
muadil kurum olan Milli Öğrenci
Yardımlaşma Sandığına ülkedeki devlet
yurtlarına dağıtılmak üzere 2.030 adet
çarşaf ve 5.000 adet yastık kılıfı hibe
etmiştir. Söz konusu malzemelerin lojistiği
Başkanlığımızca yapılmıştır.
Sağlık
Uluslararası Sudan-Türk Ebe
Eğitim Merkezinin Kapasitesinin
Güçlendirilmesi
Sudan’da 2010 yılı rakamlarına göre
100.000 doğumdan 750’si anne ölümü
ile sonuçlanmaktadır. Bu oran kırsal
alanlarda daha da yüksektir. Bunun
başta gelen nedenleri arasında ülkede
nitelikli ve yeterli sayıda ebe bulunmaması
gelmektedir. Ayrıca ülkede ebe eğitimi ilkel
ve geleneksel metotlarla yapılmaktadır.
Sudan Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlık
Bilimleri Akademisi ülkede yetişmiş ebe
eksikliğinin giderilerek her köyde eğitimli
bir ebe
bulunması
hedefi
doğrultusunda bir ebe eğitim
programı oluşturulması konusunda
bulunmuştur. Bu çerçevede hayata
geçirilen program kapsamında, 2011
yılında Başkanlığımız tarafından tadil edilen
ve muhtelif malzeme ihtiyaçları karşılanan
başkent Hartum’un Umdurman bölgesinde
bulunan Sağlık Bilimleri Akademisine
bağlı Uluslararası Sudan-Türk Ebe Eğitim
Merkezinden 10 uzmana 26 Ağustos 2012–
09 Eylül 2012 tarihleri arasında 15 gün süre
ile liderlik, yönetim, stratejik planlama
ve araştırma konularında ülkemizde bir
eğitim programı düzenlenmiştir. Program
kapsamında katılımcılar Türkiye Sağlık
Bakanlığı ile Türk Ebeler Derneğini ziyaret
ederek yetkililerden bilgi almışlardır.
Bunun yanında, bahse konu Merkeze
6 kalem elektronik teçhizat, 35 kalem
mobilya ve 500 KVA transformatör temin
edilmiştir.
Sağlık Bilimleri Akademisi ülke genelindeki
40’tan fazla şubesi aracılığıyla köy ebesi
yetiştirmekte, önlisans ve lisans eğitimleri
vermekte ve ayrıca ebe eğitimi yanında
ülkenin sağlık konularında eğitimli insan
ihtiyacını karşılamaktadır.
279
Bu bakımdan Ebe Eğitim Merkezi,
Sağlık Bilimleri Akademisi tarafından bir
eğitim üssü olarak belirlenmiştir. Hatta
buranın bütün çevre ülkelere yönelik bir
merkez olma potansiyeli bulunmaktadır.
Bu kapsamda, eğitim alan uzmanların
edindikleri bilgileri daha sonra ülkenin
17 eyaletinde bahse konu Akademiye bağlı
40 şube ile diğer merkezlerde çalışanlara
aktarması planlanmaktadır. Sudan’da
eğitimli ebe sayısının ihtiyacın ancak
% 20’sini karşılayabilmesinden dolayı bu
tür eğitimler kritik bir önem taşımaktadır.
2.500 Katarakt Ameliyatı ve 15.000’den
Fazla Kişiye Göz Muayenesi
Sudan, katarakt hastalığının en çok
görüldüğü ülkelerin başında gelmektedir.
Bu kapsamda İnsani Yardım Vakfı ve
el-Bir ve Tavasul Derneği işbirliğinde
Sudan’ın Beyaz Nil, el-Şimaliye, Nehr
el-Nil, Gadaref, Mavi Nil, Kuzey Kurdufan
ve Kesele şehirlerinde 2.500 katarakt
ameliyatı yapılmış ve 15.000’den fazla kişi
göz muayenesinden geçirilmiştir.
280
Bu tür destekler ile göz doktoruna
ulaşma imkânı olmayan binlerce Sudanlı
katarakt hastası tekrar görme yetisine
kavuşmaktadır.
Soba Üniversite Hastanesine
Duedoneskopi Cihazı
Sudan’daki yüksek ihtisas ve eğitim
araştırma hastanelerinin başında gelen
Soba Üniversitesi Hastanesi 1975 yılında
hizmet vermeye başlamıştır. Hastane 500
yatak kapasitesi ile yılda 14.000 hastaya
yatakta ve 62.000 hastaya ise ayakta tedavi
imkânı sunmaktadır. Hastane özellikle
son yıllarda modern tıp ile ilgili çok farklı
alanlarda ameliyat yapabilecek düzeye
ulaşmıştır. Ancak Hastanenin birçok alanda
tıbbi ekipman ihtiyacı devam etmeketdir.
Bunlardan biri de kullanım süresi dolan
ve onarılamayacak derecede bozulan
onikiparmak bağırsağının endoskopisinde
kullanılan duedoneskopi cihazıdır. Hastane
yönetimi bu yüzden kuzey eyaletlerinden
gelen 5 acil vak’a, Darfur bölgesinden
gelen 12 acil vaka ve el-Cezire Eyaleti’nden
gelen 3 acil vakaya müdahale edilemediğini
bildirerek cihazın temini konusunda
Başkanlığımızdan destek talep etmiştir.
Bu çerçevede, bahse konu Üniversite
Hastanesinin müdahale kabiliyetini
yükseltmek amacıyla duodenoskopi cihazı
ve yan malzemeleri 01 Ağustos 2012
tarihinde Başkanlığımızca temin edilmiştir.
Ziyaret gündeminde yer alan bazı konu
başlıkları şunlardır: Türkiye’deki muadil
kurumların çalışma yöntemleri, stratejik
planlama, rasyonel idare anlayışı,
sekreterlik ve toplantı tutanağı tutma,
idari işlerde karar alma tekniği, genel
politikanın hazırlanması ve uygulanması,
bakanlar kurulu tarafından kullanılabilecek
elektronik idari bilgiler, bakanlar kurulu
işlerinin idaresine uygun bir sistem
kullanılması ve doğru bilgilerin derlenmesi,
bakanlar kurulu belgelerinin elektronik
ortamda muhafaza edilmesi, internet sitesi
kurulması, iletişim, protokol ve halkla
ilişkilere yönelik çalışmalar.
Sudan’da Tek Hazine Hesabı Sisteminin
Kurulması
Sudan’da kamu gelir ve harcamalarının
takip, tespit ve ödeme işlemleri Merkez
Bankası ile Maliye ve Ulusal Ekonomi
Bakanlığınca ortaklaşa yürütülmektedir.
Ancak iki kurum tarafından kullanılan
hesap sistemlerinin farklı olması çeşitli
zorluklara neden olmaktadır. Bu kapsamda
ülkemizde hâlihazırda uygulanan Tek
Hazine Hesabı Sisteminin Sudan Maliye
ve Ulusal Ekonomi Bakanlığı ile Merkez
Bankası birimlerince anlık görülebilecek
şekilde kurulması konusunda destek
talebinde bulunulmuştur.
Sudan Başbakanlığı ile İşbirliği
Sudan Başbakanlığı Başkanlık Meclis
İşleri Genel Müdürü başkanlığındaki bir
heyet Türkiye ile Sudan arasında çeşitli
alanlarda mevcut işbirliğinin geliştirilmesi
amacıyla 23-28 Nisan 2012 tarihleri
arasında Başbakanlığımıza bağlı kurumlara
bir çalışma ziyareti gerçekleştirmişlerdir.
281
Bu talebin karşılanmasına yönelik olarak
15–21 Nisan 2012 tarihleri arasında
5 kişilik teknik heyet Başkanlığımız
koordinasyonunda Sudan’da görevlendirilmiştir. Ziyaret sırasında bütçeleme süreci,
gelirlerin tahsili, giderlerin yapılması,
kamu idarelerinin banka hesaplarının
işleyişi, muhasebe sistemi, nakit ve borç
yönetimi ile tüm bu uygulamaların bilgi
işlem altyapıları konularında görüşmeler
yapılmıştır. Bunu takiben Sudan Maliye ve
Ulusal Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı Yusuf
Abdalla el-Hüseyin başkanlığında 7 kişilik
bir heyet 03-06 Temmuz 2012 tarihleri
arasında ülkemizi ziyaret etmiştir.
yetim çocukların ilkokul birden lise sona
kadar ücretsiz olarak aynı anda eğitim
ve barınma ihtiyaçlarının karşılanması
planlanmaktadır. Haziran 2012 dönemi
itibariyle Sudan’ın 13 eyaletinden toplam
65 yetim öğrenciye hizmet verilmiştir.
Proje ile gelir toplama işlemlerinin daha
rasyonel, şeffaf ve daha az masraf ile
gerçekleştirilebilmesi, gelirlerin tek bir
hesapta görülebilmesi, devlet giderlerinin
ise tek bir hesaptan havale yoluyla
yapılabilmesi mümkün olacaktır.
ve Hizmetler
Soba İstanbul Yetimler İlköğretim
Okuluna Donatım Desteği
Yardımeli Derneği Sudan Temsilciliği
tarafından el-Cezire eyaleti Soba
bölgesinde ülkenin farklı kırsal
bölgelerinden gelen yetim çocukların
barınma, gıda, spor, eğitim ve pek
çok sosyal ihtiyacının karşılanmasına
yönelik olarak 2012 yılında 400 öğrenci
kapasiteli İlköğretim Okulu Kompleksi
kurulmuştur. Kompleks 23 dönüm arazi
üzerinde 5.500 m2 kapalı alana sahip
olup, yurt, yemekhane, sağlık kliniği,
oyun parkı, kütüphane ve soğuk hava
depolarından oluşmaktadır. Burada
282
Soba İstanbul Yetimler İlköğretim
Okulunun derslik, kütüphane ve yatakhane
bölümleri için ihtiyaç duyulan tefrişat ve
eğitim malzemeleri Başkanlığımızca temin
edilmiştir. Ağustos 2012’de kullanıma
sunulan hibe malzemeleri şu kalemlerden
oluşmaktadır: 110 öğrenci için masa ve
sıra, 4 sınıf için duvar tahtası, öğretmen
masası ve koltuğu, müdür odası için ofis
masa ve koltuk takımı, projeksiyon cihazı
ve perdesi, bilgisayar, fotokopi makinesi,
110 adet gardolap, 110 ranza, 110 yatak,
220 adet nevresim takımı ve 110 adet
yastık. Okulda Darfur bölgesinde savaş
halinde olan Afrika ve Arap kökenli ailelerin
yetim çocukları da barınmaktadır. Bu
çocukların aynı çatı altında eğitim görmesi
ve barınması sorunların gelecek nesillere
sirayet etmesinin önüne geçerek birleştirici
bir rol oynayacaktır.
Sudan’da 720 Engelliye Cihaz Desteği
Menafiz el-Hayr adlı sivil toplum kuruluşu,
Sudan’da yıllardır süren iç savaş ve
çatışmaların bir sonucu olarak sakat
kalanlara/engellilere yönelik faaliyetlerde
bulunmaktadır. Bahse konu kuruluşun
talebi doğrultusunda ülkenin güneyinde
bulunan Sinnar, Kuzey Kurdofan ve
Mavi Nil Eyaletlerinde yaşayan toplam
720 engelliye ihtiyaç duydukları cihazlar
Başkanlığımızca sağlanmıştır. Bu destek
ile 390 yürüme, 300 görme ve 30 işitme
engellinin hayata tutunması ve bunlardan
bir kısmının gelir getirici bir iş sahibi
olması mümkün olmuştur.
Kalkınış Dönemi Festivaline Sudan
Folklor Ekibinin Katılımına Destek
Türkmenistan Kültür Bakanlığınca
13 – 15 Nisan 2012 tarihleri arasında
Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta
düzenlenen Kalkınış Dönemi ve Tiyatro
Sanatı isimli uluslararası festivale
Sudan’dan 20 kişilik folklor ekibinin
katılımına Başkanlığımız tarafından destek
olunmuştur.
283
Üretim Sektörleri
Tarım
Menagil Genetik Kaynaklar ve Sperma
Üretim Merkezinin Tefrişi
Başkanlığımızca 2011 yılında kurulan
Afrika’nın ilk gen merkezi olan Menagil
Genetik Kaynaklar ve Sperma Üretim
Merkezinin laboratuvarına 72 kalem
malzeme hibe edilmiş, ayrıca laboratuvarın
boyanarak rehabilite edilmesi sağlanmıştır.
Bunun yanında konferans salonunun
donanım ihtiyaçları da karşılanmıştır.
Merkezin gelecekte tüm Afrika’nın
iyi ırk hayvan temin merkezi olması
beklenmektedir.
Menagil Genetik Kaynaklar ve Sperma
Üretim Merkezi Sudan’da mevcut
yerli ırkların ıslah edilerek verimliliğin
artırılması, sperma üretim tekniklerinin
öğretilmesi, suni tohumlama yapacak
personelin eğitimi, hayvan besleme
tekniklerinin öğretilmesi ve elde edilecek
ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması
konusunda çalışmalar yapmak üzere
kurulmuştur.
284
Bu kapsamda 20 tonluk kamyon, frigofirik
kamyon kasası ve 5 tonluk sıvı azot tankı
ile 13 baş boğa hibe edilmesi ve boğaların
on yıl süreyle her yıl 3.000 adet kan
serumu testlerinin Türkiye’de yaptırılması
planlanmaktadır.
97 Veteriner Hekime Gıda ve Yaşam
Güvenliği Destekleme Eğitimi
Sudan’ın on milyonlara varan büyük
ve küçükbaş hayvancılık servetinin
verimli kullanılabilmesi için büyük ve
küçükbaş hayvan kesiminin uluslararası
standartlarda yapılması önem
taşımaktadır. Bu kapsamda Türkiye Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı uzmanları
ve akademisyenler tarafından 03–08
Haziran 2012 tarihleri arasında Sudan’da
hayvancılık araştırma enstitüleri ile özel
sektör firmalarında çalışan veteriner
hekimlere yönelik olarak Gıda ve Yaşam
Güvenliğini Destekleme Eğitim Programı
gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimi başarıyla
tamamlayan 97 veteriner hekime program
sonunda sertifika verilmiştir.
Darfurlu 155.000 Çiftçiye Tohum ve
Tarımsal Ekipman Desteği
TİKA tarafından 2010 yılında Sudan’ın
Darfur bölgesinde Valilikler ve Afrika
Teknoloji Kenti ile işbirliğinde 12
kasabada yaşayan 20.000 yoksul çiftçiye
9 üründen toplam 18 ton geliştirilmiş
tohum dağıtımı yapılmıştır. 2011 yılında
ise ilgili eyaletilerin tarım bakanlıklarına
bağlı tarım araştırma merkezleri ile
işbirliği doğrultusunda tespit edilen 15
kasabada toplam 150.000 yoksul çiftçiye 15
üründen toplam 66 ton geliştirilmiş tohum
dağıtılmıştır. Bu tohumlardan toplam
45.000 ton ürün elde edilmiştir. Ürünlerin
üçte birinin satılmasıyla elde edilen
gelirle ailelerin bir yıllık şeker, yağ, et,
ilaç ve yakıt gibi ihtiyaçları karşılanmıştır.
İki yıl içinde yaklaşık 1 milyon 190.000
kişinin yararlandığı söz konusu proje
Başkanlığımıza Roma’da Dünya Gıda
Örgütü Genel Merkezinde gerçekleştirilen
Küresel Güney-Güney İşbirliği EXPO 2011
Fuarı’nda İyi Uygulama Örnekleri dalında
ödül kazandırmıştır.
2012 yılında ise Darfur’da 42.440
hektarlık alanda geliştirilmiş tohum
üretimi yapılması ve bölge halkına
tohum ekimi konusunda eğitim verilmesi
için Geliştirilmiş Tohum Üretim Çiftliği
kurulmasına yönelik çalışmalar yapılmıştır.
Bu kapsamda Güney, Kuzey, Batı, Doğu ve
Orta Darfur Eyaletlerinde toplam 155.000
çiftçiye 19 ton tohum ile 100 saban, 200
çapa makinesi ve 100 plastik sulama cihazı
Sanayi
Afrika Teknoloji Kenti Uzmanlarına
Teknoloji Kenti Eğitimi
Sudan Bilim ve Teknoloji Bakanlığına
bağlı Afrika Teknoloji Kenti bünyesinde
görevli 5 personele Nisan 2012’de 2
hafta süre ile teknoloji kenti tasarımı ve
plancılığı konusunda bir eğitim programı
düzenlenmiştir. Programın içeriği teknoloji
kenti yapımının temel ilkeleri, teknoloji
kentleri tasarımı, teknoloji tasarım
anlayışı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi
(ODTÜ) teknokent örneği ve tecrübesi,
araştırma merkezleri tasarımı ve modern
yapı malzemeleri ile inşaat teknolojisi
konularından oluşmuştur. Program ODTÜ
Teknokent, Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Marmara
Araştırma Merkezi (MAM), İstanbul Teknik
Üniversitesi (İTÜ) Teknokent ve Gazi
Teknokent’te gerçekleştirilmiştir.
285
İnsani Yardım
Sudan’a Yönelik Kurban
Organizasyonu
2012 yılında Başkanlığımız ve Diyanet İşleri
Başkanlığı koordinasyonunda Türkiye
Diyanet Vakfı tarafından düzenlenen
Vekâletle Kurban Organizasyonu
çerçevesinde Sudan’da Hartum Sosyal
Kalkınma Bakanlığı ve el-Bir ve Tavasul
Derneği işbirliğinde fakir halka yardım
amacıyla Kurban Bayramı’nda kurban
kesim organizasyonu yapılmıştır.
Organizasyon kapsamında toplam 430
büyük baş hayvan (3.010 hisselik) kesilerek
dağıtımı yapılmıştır.
286
Kesilen kurbanların eyaletlere göre
dağılımı şu şekildedir: Hartum Eyaletinde
180, Batı Darfur Eyaletinde (Cenine) 35,
Güney Kurdufan Eyaletinde (Kadukli)
40, Sinnar Eyaletinde (Sinca) 30, Mavi
Nil Eyaletinde (Demazin) 30, Nil Nehri
Eyaletinde (Debbe) 40, Kesele Eyaletinde
(Kesele) 30, Kadarif Eyaletinde (Kadarif)
25 ve Cezire Eyaletinde (Hasahisa) 20
kurban. Sudan’da faaliyet gösteren 14 Türk
STK tarafından da belirtilen bölgelerde
toplam 18.330 hisselik kurban kesim
organizasyonu gerçekleştirilmiştir.
SUDAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
3,14
86,59
0,83
6,57
0,05
2,83
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
2009
2,90
0,80
3,50
12,76
29,37
SUDAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
287
Tunus
288
Sadıki Lisesine Bilgisayar ve Fizik-Kimya
Laboratuvarı, Ulusal Kamu Yönetimi Okulundan
28 Üst Düzey Yöneticinin Ülkemizi Ziyaretine
Destek, Tunuslu 15 Hastanın Ülkemizde Tedavi
Edilmesi, Tunus’a 4 Adet Tam Donanımlı Hasta
Ambulansı, Tunus-Türkiye Kalkınma İşbirliği
Programı, 10 Tunuslu Diplomata Yönelik Eğitim
Programı, Tunus İçişleri Bakanlığına 292 Adet
Araç Temini, Burç el-Salihi Beldesinde Sağır ve
Dilsizler İçin Bilgisayar Laboratuvarı Kurulması
Eğitim
Sadıki Lisesine Bilgisayar ve Fizik-Kimya
Laboratuvarı
Sadıki Lisesi Hayrettin Paşa tarafından
Tunus’un ilk lisesi olarak 19. yy’da
kurulmuştur. Lisenin ihtiyaçlarıyla ilgili
talepler Başkanlığımız tarafından yerine
getirilmektedir. Bu kapsamda Sadıki Lisesi
bünyesinde bir bilgisayar laboratuvarı
kurulmuştur.
Bu proje ile öğrencilerin internet üzerinden
modern dünya ile iletişimi ve bilimsel
verilere kısa sürede ulaşması sağlanmıştır.
Bunun yanında söz konusu okulda
Fizik-Kimya Laboratuvarı oluşturulması
için gerekli malzeme ve ekipman da
Başkanlığımızca temin edilmiştir. Bu
destekten 1.710 öğrenci ile 120 öğretmen
faydalanacaktır.
289
Ulusal Kamu Yönetimi Okulundan
28 Üst Düzey Yöneticinin Ülkemizi
Ziyaretine Destek
Tunus Başbakanlığına bağlı Ulusal Kamu
Yönetimi Okulu (ENA) 1949 yılında mülki
idarecilere eğitim vermek amacıyla
kurulmuştur. Diğer görevleri arasında
idarenin ihtiyaç duyduğu konularda
araştırmalar yapmak, seminerler ve
toplantılar düzenlemek bulunmaktadır.
Ulusal Kamu Yönetimi Okulundan 28
üst düzey yöneticiden oluşan heyetin
Haziran 2012’de ülkemize 7 günlük bir
çalışma ziyareti gerçekleştirmesine Başkanlığımızca destek sağlanmıştır.
290
Sağlık
Tunuslu 15 Hastanın Ülkemizde
Tedavi Edilmesi
Kasım 2010’da meyve-sebze satıcısı olan
işsiz bir üniversite mezununun satış
arabasına polisin el koymasından sonra
kendisini ateşe vermesi ile başlayan
protestolar ülkede işsizlik, gıda enflasyonu,
siyasi yozlaşma ve ifade özgürlüğü
konusundaki sıkıntıları hedef almış ve
14 Ocak 2011’de 23 yıldır ülkeyi yöneten
Zeynel Abidin Bin Ali’nin başkanlığı bırakıp
ülkeyi terk etmesiyle sonuçlanmıştır. Bu
süreçte yaşanan olaylar sırasında 300’den
fazla insan ölmüş, 2.000’in üzerinde insan
yaralanmıştır. Bu kapsamda Tunus’ta
tedavisi mümkün olmayan 15 hastanın
Başkanlığımız koordinasyonu ve desteğinde
ülkemize getirilerek Halkalı Kanuni
Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma
Hastanesinde tedavi olması sağlanmıştır.
Tunus’a 4 Adet Tam Donanımlı
Hasta Ambulansı
10 Tunuslu Diplomata Yönelik
Eğitim Programı
Tunus’ta Yasemin Devrimi’ne giden süreçte
yaşanan istikrarsızlık ortamında birçok
ekipman ve araç gereç kullanılamaz
hale gelmiştir. Başkanlığımız tarafından
hasar gören veya kullanılamaz duruma
gelen ekipmanın yenilenerek acil
ihtiyaçların karşılanmasına yönelik projeler
uygulanmaktadır. Bu kapsamda 4 adet tam
donanımlı hasta ambulansı hibe edilmiştir.
30 Eylül–07 Ekim tarihleri arasında Türkiye
Dışişleri Bakanlığı tarafından Tunuslu
diplomatlara yönelik olarak düzenlenen
eğitim programına 10 kişi katılmıştır.
Program kapsamında iki ülke ilişkileri
ve Türk dış politikası konusunda uzman
isimlerce seminerler verilmiştir. Bunun
yanında Tunuslu diplomatlar TİKA ve diğer
önemli kurum-kuruluşlarımızı ziyaret
ederek ikili görüşmelerde bulunmuştur.
Bu ziyaret sonunda İstanbul’da müze
ziyaretlerini içeren kültürel bir program
düzenlenmiştir.
Tunus-Türkiye Kalkınma İşbirliği
Programı
Tunus Bölgesel Kalkınma ve Planlama
Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığımız
arasında 17 Temmuz 2012 tarihinde
Tunus-Türkiye Kalkınma İşbirliği Programı
Anlaşması imzalanmıştır. Bu kapsamda
Başkanlığımız desteğiyle 14 grup halinde
101 Tunuslu yetkili/uzmana yönelik
eğitim programları düzenlenmiştir. Bu
eğitim programları şunlardır: (1) Ekonomi
Bakanlığımız tarafından Yatırım Ortamının
Geliştirilmesi konusunda 01-05 Ekim 2012
eğitim programı; (2) Kalkınma Bakanlığımız
tarafından Makroekonomi, Yatırım Teşvik
Sistemi, Bölgesel Gelişme ve Bölgelerarası
İşbirliği konularında 03-07 Ekim 2012
eğitim programı ve (3) Türkiye İstatistik
Kurumu uzmanları tarafından İstatistiki
Verilerin Toplanması ile Verilerin Analizi
konularında 14-17 Ekim 2012 tarihleri
arasında Tunus’ta düzenlenen eğitim
programı.
Tunus İçişleri Bakanlığına
292 Adet Araç Temini
Tunus İçişleri Bakanlığı ile işbirliğinde
Tunus’ta yaşanan iç karışıklıklar
sonucunda ortaya çıkan yeni durumun
yönetilmesine destek olmak üzere Tunus
Emniyet Teşkilatının Modernizasyonu
Projesi geliştirilmiştir. Bu kapsamda
Tunus İçişleri Bakanlığına 292 adet araç
hibe edilmiş olup, araçlar şu şekilde
sıralanmaktadır: 30 adet 4X4 Pick-up, 40
adet 4X2 Pick-up, 60 adet Birlik Nakli için
Minibüs (14 koltuklu), 5 adet birlik nakli
için otobüs (30 koltuklu), 10 adet birlik
nakli için otobüs (50 koltuklu), 30 adet
marka polis otosu, 100 adet marka polis
motosikleti, 6 adet Toplumsal Olaylara
Müdahale Aracı (TOMA), 5 adet Tutuklu
Taşıma Aracı, 4 adet Olay Yeri İnceleme
Aracı, 2 adet Bomba İmha Ekip Otosu.
291
ve Hizmetler
Burç el-Salihi Beldesinde Sağır ve
Dilsizler İçin Bilgisayar Laboratuvarı
Kurulması
Burç el-Salihi, Tunus’un Nabeul eyaletine
bağlı Cab Bon bölgesinin kuzeyinde yer
alan uzun kayalıklı sahilleriyle meşhur
küçük bir beldedir. Yaklaşık 800 nüfuslu
beldede yaşayanların büyük bir kısmı sağır
ve dilsizdir. Beldede okuma-yazma oranı
% 30 civarındadır.
Burç el-Salihi halkının ihtiyacı
doğrultusunda Başkanlığımız tarafından
beldede sağır ve dilsiz alfabesinin
öğrenilmesine yönelik olarak bir bilgisayar
sınıfı/laboratuvarı kuruluması projesi
geliştirilmiştir. Bunun için 20 bilgisayar
ve gerekli yan ekipmanlar hibe edilmiştir.
Projenin açılışı için 03 Kasım 2012 tarihinde
düzenlenen törene iki ülkeden yetkililer ile
çok sayıda gazeteci ve davetli katılmıştır.
Hizmetler
İletişim
Tunus’un Başkentinde Radyo
Kurulması
Tunus’ta insani yardım konularında
çalışmalar yapan Tunisia Charity isimli
kuruluş, Tunus’ta meydana gelen yönetim
değişikliği sonrası demokrasinin gelişimi
konusunda halkı bilinçlendirmek amacıyla
bir radyo kurmak istediklerini belirterek
bulunmuştur.
Proje talebi Başkanlığımızca uygun
bulunmuş olup radyonun kurulmasına
yönelik gerekli ekipman temin edilmiştir.
Bunun yanında radyoda çalışacak 10
personel için Anadolu Üniversitesi İletişim
Fakültesi bünyesinde uygulamalı ve
teorik eğitim verilmesi planlanmaktadır.
Çalışmaların tamamlanmasından sonra
radyonun 2013 yılının ilk yarısında faaliyete
geçmesi öngörülmektedir.
292
TUNUS 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
98,31
0,53
0,28
0,29
0,60
SAĞLIK
ÜRETİM
0,004
0,001
0,006
0,003
2,18
TUNUS YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2008
2009
2010
2011
2012
293
Yemen
294
Türk-Yemen Meslek Enstitüsüne Hibe Edilen
Donanım ve Mobilya Malzemelerinin Montaj
İşlemlerinin Yapılması, Celal Bayar Üniversitesinin
Beyt El-Türki Okuluna Kırtasiye Yardımı, Sana,
Taiz ve Hadramut’ta 3 Adet Diyaliz Merkezi
Kurulması, Yemen Sağlık Bakanlığından 30
Personele Eğitim, 80 Yemenli Hastanın Ülkemizde
Tedavisi, Yemen’e 2 Adet Ambulans, Yemen’deki
E-Devlet Çalışmalarına Destek, Hudeyde, Taiz,
Sana ve Aden’de 400’den Fazla Aileye Gıda Yardımı
Eğitim
Türk-Yemen Meslek Enstitüsüne
Hibe Edilen Donanım ve Mobilya
Malzemelerinin Montaj İşlemlerinin
Yapılması
Türk-Yemen Meslek Enstitüsü bünyesinde
yer alan binaların tefrişine yönelik
malzeme ve donanım hibe edilmiş, 2012
yılında ise bu ekipman ve malzemenin
montajı yapılmıştır. Bu kapsamda
donanımı yapılan binalar ve hibe kalemleri
şunlardır: Yönetim Binası Donanımı
(mobilya ve büro malzemesi alınmıştır);
6 Sınıflık Teorik Derslik Binası Donanımı
(derslik malzemesi ve bilgisayar alımı);
4 Laboratuvarın Donanımı (Kimya, Fizik,
Biyoloji ve Bilgisayar ders araç ve gereçleri
alımı); Seramik Sınıfı Donanımı (makine
ve teçhizat alımı); Ölçme, kontrol, el
aletleri ve diğer araç gereç alımı; Halıcılık
Atölyesi Donanımı; 3D Tasarım Atölyesi
Donanımı; Döküm Atölyesi Donanımı; Ocak
Atölyesi Donanımı; Tesviye Montaj Atölyesi
Donanımı; Kaynak Atölyesi Donanımı; Cila
Kaplama Atölyesi Donanımı; Mıhlama
Atölyesi Donanımı; Mine Atölyesi Donanımı;
İhtiyaç Duyulan Kimyasal alımı; Grafik Alan
Donanımı; Pansiyon Binası Donanımı.
Türk-Yemen Meslek Enstitüsü ülke
genelinde orta ve yüksek eğitim seviyesinde
eğitim veren 85 okul arasında tasarım
atölyesi, gümüş ve altın işlemeciliği ile
seramik atölyesine sahip ilk ve tek okul
olması bakımından örnek okul olma
özelliği taşımaktadır. Okulun öğrenci
kapasitesi 2.000’dir. Enstitünün, altyapıyla
ilgili bu hazırlıkların tamamlanmasından
sonra Ocak 2013’te eğitime başlaması
planlanmaktadır.
Celal Bayar Üniversitesinin Beyt ElTürki Okuluna Kırtasiye Yardımı
Yemen’in kuzeyinde yer alan Mahvit
şehrine 5 km uzaklıktaki 3.000 nüfuslu
Beyt el-Türki köyünde bulunan okula Celal
Bayar Üniversitesince yapılan kırtasiye
malzemesi, 5 bilgisayar ve diğer ekipmanı
içeren yardıma ilişkin koordinasyon ve
lojistik Başkanlığımızca yapılmıştır. Beyt
el-Türki Okulunda 700 öğrenci eğitim
görmekte olup, 30 öğretmen görev
yapmaktadır.
295
Sağlık
Sana, Taiz ve Hadramut’ta 3 Adet
Diyaliz Merkezi Kurulması
Yemen’de su yetersizliği ve su kirliliğinden
dolayı böbrek yetmezliği sorunları
yaygındır. Özellikle temiz suya erişim
konusundaki sıkıntılar bu konuda önemli
bir etkendir. Çünkü Yemen su kaynakları
bakımından dünyanın en fakir 10 ülkesi
arasında yer almaktadır. Bunun yanında
reçetesiz antibiyotik kullanımının yaygın
olması da hastalığa yol açan nedenler
arasında yer almaktadır.
Bu böyle iken ülkede sadece San’a,
Hudeyde, Taiz, İbb ve Aden şehirlerinde
olmak üzere 5 tane diyaliz merkezi
bulunmaktadır. Bu merkezlerde mevcut
diyaliz makinesi sayısı da ihtiyacı
karşılamaktan uzaktır. Mesela İbb
Hastanesinde 12 adet ve Sana’da bulunan
el-Sevra Hastanesinde ise 28 adet
diyaliz makinesi vardır. Bundan dolayı
diyaliz merkezleri kapasitelerinin çok
üzerinde hastaya hizmet vermek zorunda
kalmaktadır. Ayrıca diyaliz alması gereken
hastaya haftada 3 kez 4’er saatlik seanslar
uygulanması gerekirken haftada ancak 2
kez 2’şer saat seans uygulanabilmektedir.
Bir yılda 40.000’den fazla seans uygulayan
Hudeyde’deki merkezde de durum bundan
farklı değildir. Çünkü burası çevredeki
şehirlerden gelen hastalara da hizmet
vermektedir. Bunun yanında hastaların
diyaliz almak için uzun bir yol katetmesi
gerekmektedir.
Yemen’de diyaliz sıkıntısının çözümüne
katkıda bulunmak üzere Başkanlığımız
tarafından Diyaliz Merkezi Kurulması
296
Projesi geliştirilmiştir. Konu, Yemen
Sağlık Bakanı Dr. Ahmet Kasım Ansi
ve kendisi de diyaliz hastası olan Nobel
Barış Ödülü sahibi Tevekkül Kerman’ın
05 Nisan 2012 tarihinde Başkanlığımızı
ziyareti sırasında da gündeme gelmiştir.
Bu kapsamda Yemen’in Sana, Taiz ve
Hadramut bölgelerinde 3 adet diyaliz
merkezi kurulmasına yönelik çalışmalar
başlatılmıştır.
Yemen Sağlık Bakanlığından 30
Personele Eğitim
Türkiye ile Yemen arasında işbirliğinin
geliştirilmesi ve bilgi paylaşımına
yönelik olarak Sağlık Alanında İşbirliğine
Dair Anlaşma imzalanmıştır. Bu
anlaşmanın uygulanamsına yönelik
olarak gerçekleştirilen Türkiye-Yemen V.
Dönem Ortak Komite Toplantısı kararları
çerçevesinde Yemen Sağlık Bakanlığı
personeline ülkemizde kısa süreli eğitimler
verilmesi planlanmıştır. Bu kapsamda 15’er
kişilik 2 grup halinde toplam 30 Yemenli
uzmana ülkemizde 3 hafta süreli eğitim
programı düzenlenmiştir. 1. grupta yer
alan 15 doktor 08-28 Nisan 2012 tarihleri
arasında, 2. grupta yer alan 15 doktor ise
06-26 Mayıs 2012 tarihleri arasında eğitim
almışlardır. Eğitimler Ankara Numune
Hastanesi ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz
Kurumu tarafından verilmiştir.
80 Yemenli Hastanın Ülkemizde
Tedavisi
Yemen’de halk ayaklanmaları sırasında
yaralanan bazı kişilerin ülkelerinde yapılan
tedavi süreçlerinden sonuç alınamamıştır.
Özellikle ortopedik rahatsızlık yaşayan
yaralıların birçoğunun tedavisi Yemen’de
mümkün olmamıştır. Bu kapsamda 34
refakatçinin eşlik ettiği toplam 80 hasta
Başkanlığımız desteğiyle Türkiye’ye
getirilerek Sağlık Bakanlığımıza bağlı
İstanbul ve Ankara’daki hastanelerde tedavi
edilmişlerdir. Ayrıca, hastalar tedavileri
sırasında Dışişleri Bakanımız Sayın
Ahmet Davutoğlu ve 2011 Nobel Barış
Ödülü sahibi Yemenli gazeteci Tevekkül
Kerman tarafından da ziyaret edilmişlerdir.
Kerman, tedavi edilen hastalarla ilgili
Yemen’deki durumları ile şimdiki durumları
arasında büyük bir fark olduğunu
belirterek Türkiye’nin desteğinden duyduğu
memnuniyeti dile getirmiştir.
Yemen’e 2 Adet Ambulans
Yemen’deki E-Devlet Çalışmalarına
Destek
TİKA ve Yemen Telekomünikasyon ve
Teknoloji Bakanlığı arasında imzalanan
e-Devlet İşbirliği Programına Dair Yürütme
Protokolü çerçevesinde, Başbakanlık
e-Devlet Grubu tarafından Yemen’in
başkenti Sanaa’da 08-14 Aralık 2012
tarihleri arasında e-Devlet konulu bir
çalıştay düzenlenmiş ve alan ziyaretleri
yapılmıştır. Bunun yanında, Yemen
makamları ile yapılan görüşmeler
sonucunda, Yemen’den bir kurumla pilot
proje çalışması yapılması konusunda
mutabakata varılmıştır. Bu doğrultuda
Yemen Yüksek Seçim Kurulunda görevli
4 kurul üyesi, Türkiye’nin e-Devlet
Çalışmaları ile ilgili incelemelerde
bulunması amacıyla Türkiye’ye davet
edilmiştir. Proje ile ilgili çalışmalara 2013
yılında devam edilecektir.
Başkanlığımız tarafından Yemen’e 2 adet
ambulans hibe edilmiştir. Eylül 2012’de
yapılan teslim töreninde bir konuşma
yapan Yemen Devlet Bakanı Türkiye’nin
bugüne dek kardeş olarak gördüğü
Yemen’in hiçbir isteğini geri çevirmediğini
vurgulayarak sağlık sektörünün iki ülke
arasındaki ilişkilerde öncü olduğunu
belirtmiştir.
297
İnsani Yardım
Hudeyde, Taiz, Sana ve Aden’de 400’den
Fazla Aileye Gıda Yardımı
Yemen’de son yıllarda yaşanan siyasi
krizler ve ekonomik sıkıntıların yarattığı
istikrarsızlık ülke genelinde gıda krizi
yaşanmasına yol açmıştır. Öyle ki 24 milyon
olan ülke nüfusunun yaklaşık yarısı yetersiz
beslenirken, yüzde 45’i ise açlık sınırının
altında yaşamaktadır. Özellikle yoksullar
günlük gıda temini konusunda bile oldukça
zorlanmaktadır. Dünya Bankası Raporları
da Yemen’deki yoksulluk düzeyinin ciddi ve
derin olduğuna dikkati çekmektedir.
298
Bu kapsamda 2012 yılında Başkanlığımızca
ülkenin Hudeyde, Taiz, Sana ve Aden gibi
farklı bölgelerinde her hangi bir geçim
kaynağı olmayan ihtiyaç sahibi 400’den
fazla aileye gıda yardımı yapılmıştır. Bu
kapsamda her bir aileye 10 kg prinç, 10
kg şeker, 25 kg un, 5 litre sıvı yağ, 2 paket
süt tozu, 2 kg çay ve 1 karton konserve
fasulyeden oluşan kumanya yardımı
yapılmıştır.
YEMEN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
86,37
7,23
2,47
1,22
0,71
EĞİTİM
SAĞLIK
ÜRETİM
2008
2009
0,03
0,28
0,15
0,80
1,62
YEMEN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
299
300
4
Doğu ve
Güney Asya
301
Afganistan
302
4. DOĞU VE GÜNEY ASYA
Vardak İl Eğitim Müdürlüğü Heyetinin Türkiye
Ziyareti, Mısırabad ve Şortepe İlçesi ile Karşıgak
Köyü Okullarına Malzeme, 4.500.000 Afgan
Vatandaşına Sağlık Hizmeti, Kabil Atatürk Çocuk
Hastanesine Destek, Andkhoy İlçesine Su Deposu,
Cevizcan ve Sarı Pul Vilayetlerinde Kadınlara
Yönelik Kurs ve Seminerlere Destek, Cevizcan
Milli RTV’ye Destek, Cevizcan ve Sarı Pul Tarım
Personeli Eğitim Projesi, Sarı Pul Vilayetinde Sel
Felaketinden Zarar Görenlere Acil Gıda Yardımı
Eğitim
Vardak İl Eğitim Müdürlüğü Heyetinin
Türkiye Ziyareti
Başkanlığımız desteğiyle 14 kişiden oluşan
Vardak İl Eğitim Müdürlüğü heyeti 20–27
Mart 2012 tarihler arasında İstanbul ve
Ankara İl Eğitim Müdürlüklerini ve bazı
okulları ziyaret ederek eğitim sektörüyle
ilgili bilgi-alışverişinde bulunmuşlardır.
Cevizcan ve Sarı Pul Vilayetlerinde
4 Anaokulunun Tefrişatı
Cevizcan ve Sarı Pul Valiliğinin talebi
üzerine 04 Ekim 2012 ile 23 Aralık 2012
tarihleri arasında Cevizcan ve Sarı Pul
Vilayetinde 4 adet anaokulunun tefrişatı
Başkanlığımızca gerçekleştirilmiştir. Tefriş
Yazı tahtası, yapboz, muhtelif oyuncak
(araba, bebek, top, atlama ipi, at, deve,
telefon), çanta, org, gitar, kız ve erkek
ayakkabısı, elbise, pantolon, ceket, Afgan
yeleği, kumaş, televizyon, kasetçalar,
vantilatör, halı ve su deposu.
Çarkent Pas-i Çay Beldesine 12 Sınıflık
İlköğretim Okulu
Belh Vilayeti Çarkent İlçe Kaymakamlığı ve
İlçe Eğitim Müdürlüğünün talebi üzerine
Başkanlığımızca 06 Ekim 2010 tarihinde
başlatılan proje ile 1.000 öğrencinin eğitim
göreceği 1.200 m2 kapalı alana sahip
2 kattan oluşan 12 sınıflık bir ilköğretim
okulu inşa edilmiştir.
Okulun toplam alanı 5400 m2 olup, arazi
duvar ile çevrilmiştir. İnşaatın geçici
kabul işlemleri 25 Eylül 2012 tarihinde
tamamlanmıştır. Okulun tefrişatı da
Başkanlığımızca yapılacaktır. 1.219.200
nüfuslu Belh Vilayetinde 305.895 öğrenci
toplam 344 okulda eğitim almaktadır.
303
Mısırabad ve Şortepe İlçesi ile Karşıgak Köyü Okullarına Malzeme
Daha önce Başkanlığımızca inşa edilen Cevizcan Vilayeti Mısırabad İlçe Okuluna bu sefer de
ihtiyaç duyduğu malzemeler 03 Mayıs 2012 tarihi itibari ile temin edilmiştir. Bu kapsamda
320 adet öğrenci sıra ve masası, 24 adet öğretmen masa ve sandalyesi ile müdür odası
takımı temin edilmiştir.
Başkanlığımızca yapımı gerçekleştirilen Belh Vilayeti Şortepe ilçesinde 16 sınıflık okulun
eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlayabilmesi için gereken malzemeler 25 Eylül 2012 tarihi
itibari ile sağlanmıştır. Bu kapsamda Başkanlığımızca okula 320 adet öğrenci sıra ve masası,
24 adet öğretmen masa ve sandalyesi ile müdür odası takımı sağlanmıştır.
1.300 öğrenci kapasiteli Belh Vilayeti Devletabad ilçesi Karşıgak köyünde bulunan 16 sınıflık
okul için Başkanlığımızca 320 adet öğrenci sıra ve masası, 24 adet öğretmen masa ve
sandalyesi ile müdür odası takımı 28 Kasım 2012 tarihi itibari ile temin edilmiştir.
Gevher Şad Begüm Kız Lisesi
(Çerimgerhane Lisesi) Yapımı
Afganistan’da uzun zamandır devam
eden güvenlik ve ekonomik sorunlar
nedeniyle birçok alanda olduğu gibi
eğitim sektöründe de önemli sorunlarla
karşılaşılmaktadır. Birçok öğrenci eğitimini
derme çatma binalarda, camilerde veya
çadırlarda sürdürmektedir.
304
Cevizcan Vilayetinin Şibirgan şehrinde
bulunan Gevher Şad Begüm Kız Lisesi
de (Çerimgerhane Lisesi) 1984 yılından
bu yana 4 bin öğrenciye yönelik eğitim
çalışmalarını iki farklı yerde kurulan
çadırlarda yürütmekteydi.
Lisenin bina ihtiyacının karşılanmasına
yönelik olarak Cevizcan Valiliğinin talebi
üzerine Başkanlığımızca Çerimgerhane 42
Sınıflık Kız Okulu inşa edilmiştir. Haziran
2011’de başlatılan proje Haziran 2012’de
tamamlanmıştır. Okul 10.000 m2 arazi
üzerinde 3.000 m2 kapalı alana sahiptir.
Çift vardiyalı eğitim sisteminin uygulandığı
ve her vardiyada 1.680 öğrenciye hizmet
verebilecek kapasitede olan ve toplam
3 kattan oluşan okulda 36 sınıf, 1
kütüphane, 1 bilgisayar sınıfı, 1 toplantı
odası, 2 laboratuvar, 4 idari oda, 2
öğretmen odası,
1 teknik sistem odası ve 1 hizmetli odası
bulunmaktadır. Okul binası dışında da 1
adet kantin binası, 1 adet güvenlik binası,
1 adet tuvalet binası ve 1 adet jeneratör
binası inşa edilmiştir. Okulun pencereleri
PVC ve zeminleri seramiktendir. Bunun
yanında 840 öğrenci masa ve sırası, 42
öğrenci ve öğretmen masa ve sandalyesi,
40 bilgisayar, laboratuvar malzemeleri,
kamera ses ve telefon sistemleri, 3 su
sebili, 3 buzdolabı, tüm idari personel için
oda takımı, toplantı odası masa
ve sandalyesi, kütüphane kitaplıkları
ve faaliyet panoları Başkanlığımızca
karşılanmıştır. Okul Afganistan’da TİKA
tarafından hayata geçirilen en büyük ikinci
okul projesidir.
Çerimgerhane Kız Okulu, Afganistan’ın
kuzeyinde Cevizcan Vilayetinin merkezi
Şibirgan’da bulunmaktadır. Yaklaşık
150.000 nüfusa sahip bölgede Özbek,
Türkmen, Tacik, Peştun ve Arap nüfus
yaşamaktadır. Özbekçe ve Türkmence
ağırlıklı olarak konuşulan dillerdir.
Kadınların okuma-yazma oranının yüzde
22 olduğu bölgede toplam 41 kız okulu
bulunmakta olup, bu okullarda 38.815
öğrenci eğitim görmektedir.
305
Sarı Pul Vilayetine 16 Sınıflık Kız Lisesi
Başkanlığımız tarafından Sarı Pul
Valiliğinin talebi doğrultusunda “Sarı
Pul Vilayeti 16 Sınıflık Kız Lisesi Okul
Hizmet Binası Yapım İşi Projesi” hayata
geçirilmiştir. 1.300 m2 kapalı alan üzerine
inşa edilen okulun toplam 700 öğrenciye
eğitim verme kapasitesi bulunmaktadır.
Okul bünyesinde 16 sınıf, 1 kütüphane,
1 öğretmenler odası, 2 idari ve 1 hizmetli
odası yer almaktadır.
Yaklaşık 450.000 nüfuslu Vilayetin 115.000
nüfuslu Sarı Pul şehrinde okuma yazma
oranı erkeklerde %18, kadınlarda ise
yalnızca %6’dır. Vilayette 240 erkek ve 97
kız okulu bulunmakta olup, bu okullarda
yaklaşık 80.000 öğrenci eğitim görmektedir.
Kurgan İlçesine 12 Sınıflık Kız Lisesi
Faryab Vilayetinde bulunan toplam
339 okulda yaklaşık 200.000 öğrenci
eğitim görmektedir. Ancak bu okulların
çoğu yeterli altyapıya sahip değildir.
Başkanlığımız, Faryab Valiliği ve Kurgan
Kaymakamlığının talebi üzerine bölgeye
306
nitelikli okul kazandırmak üzere harekete
geçmiştir. Bu kapsamda 1.200 m2 kapalı
alana sahip toplam 2 kattan oluşan
12 derslikli bir lise inşa edilmiştir. Lisenin
toplam alanı 5.400 m2 olup, arazi duvar
ile çevrilmiştir. Okul inşaatı 04 Ekim
2010 tarihinde başlamış olup, projenin
2012 yılı itibari ile geçici kabul işlemleri
yapılmıştır. Tefrişatı da Başkanlığımızca
gerçekleştirilecek okulda toplam 1.000
öğrencinin eğitim alması planlanmaktadır.
Kabil Askeri Lisesinin Desteklenmesi
Kabil Askeri Lisesi 1933 yılında inşa
edilmiş, 1940 yılında ilk mezunlarını
vermiştir. Lisede 1940–1949 yılları
arasında 9 yıl süre ile Türk danışmanlar
görev yapmıştır. Okulda 1992 yılına kadar
ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde eğitim
verilirken, 1992 yılından bu yana ise sadece
lise düzeyinde eğitim verilmektedir. Kabil
Askeri Lisesi, Afgan Milli Ordusu’nun
kurulmasından sonra ordu teşkilatına dâhil
edilmiştir. 4. DOĞU VE GÜNEY ASYA
Türkiye Cumhuriyeti tarafından inşa edilen
okul, çağın gereklerine uygun, modern bir
eğitim tesisi olarak TİKA tarafından yeniden
inşa edilmiş ve Mayıs 2010 tarihinde açılışı
yapılmıştır.
Proje çerçevesinde 29 binanın yıkımı,
17 binanın yeniden yapımı ve 6 binanın
tadilat işi gerçekleştirilmiştir. Lise
bünyesinde yatakhane, derslikler,
konferans salonu ve sosyal tesisler
yer almaktadır. Lisenin kapasitesinin
genişlemesine paralel olarak,
tamamlayıcı inşaat ve tadilat işlemleri
gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda
2012 yılında eğitim kompleksinin her türlü
saldırı ve sızmalara karşı korunması için
520 metre uzunluğunda dikenli tel dâhil
ihata duvarı ile 335 metre drenaj kanalı
inşa edilmiştir.
Şirintagab İlçesi Kohi Sayad Köyüne 16
Sınıflık Eğitim Enstitüsü
Başkanlığımız tarafından Faryab Valiliğinin
talebi doğrultusunda “Faryab Vilayeti Şirin
Tagab İlçesi Kohi Sayad Köyüne 16 Sınıflık
Eğitim Enstitüsü Okul Hizmet Binası
Yapım İşi Projesi” geliştirilmiştir. Özbek,
Türkmen, Tacik ve Peştunların yoğunlukla
yaşadığı Faryab’a bağlı Şirin Tagab ilçesine
bağlı Kohi Sayad köyü 30.000 nüfusuyla
ülkedeki en büyük köydür. Burada yaşayan
çocukların eğitim ihtiyacını karşılamak
üzere 1.300 m2 kapalı alan üzerinde
16 sınıf, 1 kütüphane, 1 öğretmenler
odası, 2 idari ve 1 hizmetli odasından
oluşan okul binası Başkanlığımızca inşa
edilmiştir. Haziran 2012’de tamamlanan
projeden 1.500 öğrencinin faydalanacağı
öngörülmektedir.
Yaklaşık 850.000 nüfuslu Faryab Vilayetinde
239 erkek ve 100 kız okulu bulunmakta
olup, bu okullarda yaklaşık 200.000
öğrenci eğitim görmektedir. Vilayette
okuma-yazma oranı erkelerde % 31,
kadınlarda ise % 22’dir.
307
Kabil’de Sürekli Eğitim Merkezi
Kurulması
Afganistan Eğitim Bakanlığı ile yapılan 15
Eylül 2009 tarihli protokol çerçevesinde
ülke genelinde hizmet veren öğretmenlere
hizmet içi eğitim programları düzenlenmesi
amacıyla Başkanlığımız tarafından Sürekli
Eğitim Merkezi Projesi hayata geçirilmiştir.
Bu kapsamda 80 kişi kapasiteli Kabil
Mustafa Kemal Demir Kıran Sürekli
Eğitim Merkezi oluşturulmuştur. Merkezin
kapalı alan büyüklüğü 29.294 m2 olup,
bünyesinde 4 adet seminer odası, 96 yatak
kapasiteli 48 oda, 180 kişilik konferans
salonu ve 200 kişilik yemekhane ve
kafeterya yer almaktadır. Bunun yanında
anılan merkezin mobilya tefrişatı yapılmış
ve elektrik ihtiyacı için regülatör alınarak
monte edilmiştir. Ayrıca, merkezin etrafına
drenaj kanalı yapılmış ve kaldırım taşları
döşenmiştir.
Afganistan 8. Ulusal Bilim ve Proje
Olimpiyatları’nın Desteklenmesi
Afgan halkı 30 yıldır silahların gölgesi
altında yaşamaktadır. TİKA’nın
Afganistan’da gerçekleştirdiği proje ve
faaliyetlerin amaçlarından biri de eğitim
sektörüne ilişkin projelerle öğrencilerin
potansiyellerinin geliştirilmesine katkı
sağlamaktır.
308
Bu çerçevede Afganistan Eğitim Bakanlığı
ve Afgan-Türk Okulları işbirliğinde her
yıl düzenlenen Ulusal Bilim ve Proje
Olimpiyatlarının sekizincisi Başkanlığımız
desteğiyle 20–24 Kasım 2012 tarihleri
arasında Kabil’de gerçekleştirilmiştir. Bilim ve Proje Olimpiyatları, Kandahar,
Mezar-ı Şerif, Herat, Şibirgan ve Celalabad
Vilayetlerindeki seçkin okullarda okuyan
yetenekli öğrencilerin uygulanabilir projeler
geliştirmesine yönelik fırsat sunan bir
organizasyondur.
280 Afgan Öğretmene Formasyon ve
Laboratuvar Malzemesi Kullanımına
Yönelik Eğitim
Cevizcan ve Sarı Pul Vilayetlerinde görevli
100 öğretmen için öğretim yöntem ve
teknikleri, ölçme-değerlendirme ve
rehberlik hizmetleri konularında 10 Ocak
2012 ve 14 Mart 2012 tarihleri arasında
formasyon eğitimi verilmiştir. Eğitimin
ikinci aşaması ise her bir vilayetten 65’er
olmak üzere toplam 130 öğretmene yönelik
olarak düzenlenmiştir. Bunun yanında 02
Nisan 2012 ile 06 Haziran 2012 tarihleri
arasında aynı bölgeden toplam 150 fizik,
kimya ve biyoloji öğretmenine 2’şer
hafta süreyle laboratuvar araç-gereçleri
kullanımına yönelik bir eğitim programı
düzenlenmiştir.
Sağlık
4.500.000 Afgan Vatandaşına Sağlık
Hizmeti
2005 yılından beri Afganistan’ın kuzeyinde
bulunan sağlık kuruluşlarının tüm işletim
giderleri Başkanlığımızca karşılanmaktadır.
2012 yılına kadar bu sağlık tesislerinden
toplam 4.500.000’e yakın Afgan vatandaşı
faydalanmıştır. Başkanlığımız tarafından
işletimi sağlanan bu kuruluşlar şunlardır:
1- Faryab Vilayeti Meymene İli Afgan-Türk
Dostluk Hastanesi
170 yatak kapasitesine sahip hastanede
37’si doktor olmak üzere toplam 160
personel görev yapmaktadır. Yatarak tedavi
olan günlük ortalama hasta sayısı 140,
ayakta tedavi edilen hasta sayısı ise 400
civarındadır.
Hastanenin işletilmesine paralel olarak
ortaya çıkan ihtiyaçları da Başkanlığımızca
karşılanmaktadır. Hastane şehirdeki tek
büyük yataklı hastanedir. Bu özelliğinden
dolayı yaşanan talep fazlalığı nedeniyle ek
bir hizmet binasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bu kapsamda inşa edilen ek poliklinik
binasının hizmete başlayabilmesi için
Başkanlığımız tarafından 08 Mart
2012 tarihi itibari ile malzeme desteği
sağlanmıştır. Hibe malzemeleri şu
kalemlerden oluşmaktadır: Muayene
masası setleri, tansiyon aleti, steteskop,
negatoskop, fetoskop, oftalmaskop seti,
bilgisayar, yazıcı, tarayıcı, projektör,
oturma koltuğu takımı, 3’lü bekleme
sandalyesi, masa, sandalye, elbise dolabı,
eczane için raf, evrak arşivi için raf, evrak
dolabı, kırtasiye malzemeleri, televizyon,
buzdolabı, çamaşır makinesi, aspiratör,
klima, vantilatör, yangın tüpü ve perde ile
baskül, paravan ve tıbbi afişler gibi diğer
ihtiyaç kalemleri.
309
310
2- Şibirgan Afgan-Türk Dostluk
Çocuk Hastanesi
3- Hoca Bahauddin İlçesi Afgan-Türk
Dostluk Ana-Çocuk Sağlığı Kliniği
80 yatak kapasitesine sahip hastanede 25’i
doktor olmak üzere toplam 130 personel
görev yapmaktadır. Yatarak tedavi olan
günlük ortalama hasta sayısı 65, ayakta
tedavi edilen hasta sayısı ise 250–300
arasındadır.
Tahar Vilayeti Hoca Bahauddin İlçesi
Afgan-Türk Dostluk Ana-Çocuk Sağlığı
Kliniğinde 4’ü doktor olmak üzere toplam
30 personel görev yapmaktadır. Günlük
ortalama ayakta tedavi gören hasta sayısı
300–400 arasındadır. Bunun yanında
annelere yönelik eğitim programları
düzenlenmektedir.
Hastane bölgede çocuk cerrahi bölümü
bulunan tek hastane olması dolayısıyla
ayrı bir öneme sahiptir. Ayrıca her yıl
sünnet şölenleri kapsamında bugüne kadar
toplam 3.000 çocuk sünnet edilmiştir.
Bunun yanında, sağlık hizmeti alma
imkânından yoksun şehirden uzak yerlere
gidilerek 1–3 gün arasında değişen
sürelerle sağlık taramaları yapılmaktadır.
Ağır durumda olan hastalar ise tedavi
amacıyla ambulanslarla hastaneye sevk
edilmektedir. Bu taramalar sonucunda
yaklaşık 3.000 hasta tedavi edilmiş ve
gerekli ilaçlar ücretsiz olarak sağlanmıştır.
Bunlara ek olarak kan bağışı ve aşı
kampanyaları düzenlenmektedir. Ayrıca
bölgede bulunan yetimhanelerde barınan
çocuklara yönelik olarak da düzenli sağlık
taramaları yapılmaktadır.
Başkanlığımızca bahse konu Çocuk
Hastanesinin ekipman ihtiyacının
karşılanmasına da destek olunmaktadır.
Bu kapsamda 26 Mart 2012 tarihi itibari ile
laparoskopi cihazı seti temin edilmiştir.
Bu sayede anneler çocuklarının sağlık
sorunlarıyla daha ciddi şekilde ilgilenmeye
başlamışlardır. Bu hizmetlerin sonucunda
bir sağlık merkezinde ya da en azından
bir sağlık personelinin yardımı ile doğum
yapanların oranı başlangıçta sadece % 5
iken bugün bu oran % 60’lara ulaşmıştır.
Aile planlamasına yönelik faaliyetlerden
faydalananların oranı ise % 10’lardan
%90’lara yükselmiştir.
311
4- Talokan İlçesi Afgan-Türk Dostluk
Ana-Çocuk Sağlığı Kliniği
Tahar Vilayeti Talokan İlçesi Afgan-Türk
Dostluk Ana-Çocuk Sağlığı Kliniğinde 6’sı
doktor olmak üzere toplam 38 personel
görev yapmaktadır. Günlük ortalama
ayakta tedavi gören hasta sayısı 400–500
arasındadır.
Tefriş malzemeleri şu kalemlerden
oluşmaktadır: Doğum masası, hasta yatağı,
serum askısı, acil durum ekipman dolabı,
bilgisayar, projektör, renkli yazıcı, tv, video,
dvd, bilgisayar masası, okuma masası,
derslik masası, sandalye, kişisel duvar tipi
dolap, demir dolap, kütüphane, evrak arşivi
için raf, evrak dolabı, koltuk takımı, giyinme
dolabı, oturma koltuğu, anahtar dolabı,
flip chart yazı tahtası, bekleme bankı, askı,
perde, mutfak tezgahı, mutfak dolabı,
çeşitli mutfak malzemeleri, salıncaklı bebek ranzası ve oyuncak setleri.
Afganistan’ın Faryab Vilayetinde toplam
5 hastane ve 18 klinik bulunmaktadır.
Başkanlığımız tarafından gerçekleştirilen
proje yaklaşık 950.000 nüfuslu Vilayetin ebe
ihtiyacının karşılanmasına yönelik büyük
bir adımdır.
Meymene Afgan-Türk Dostluk Ebe
Eğitim Merkezi
Başkanlığımızca Afganistan’ın Faryab
Vilayetinde ebe ihtiyacının karşılanmasına
yönelik olarak 03 Ekim 2010 tarihinde
inşaatına başlanan Meymene AfganTürk Dostluk Ebe Eğitim Merkezi Hizmet
Binası 18 Mart 2012 tarihi itibari ile
tamamlanmıştır. Merkez 2 katlı olup
1.200 m2 kapalı alana sahiptir. Merkezin
tefrişatı da Başkanlığımız tarafından
312
Bu proje ile nitelikli ebe yetiştirilmesi ve
böylelikle anne ve çocuk ölüm oranının
düşürülmesi hedeflenmektedir. Ebe Eğitim
Merkezinde bir eğitim döneminde (ilk
dönem eğitim süresi 18 ay iken bundan
sonraki dönemler Afganistan Sağlık
Bakanlığı tarafından 24 aya çıkartılmıştır)
yaklaşık 32 öğrenci eğitim almaktadır.
Bu şekilde 4 yılda bölgenin ebe ihtiyacının
karşılanması planlanmakta olup, ilk
mezunlar hemen hizmet vermeye
başlamışlardır. Bunun yanında okul binası
ebe adayı 32 öğrencinin yanında aynı sayıda
hemşirenin eğitilmesine de imkân sunacak
kapasitede tasarlanmıştır.
Hoca Dukhu İlçesine Klinik Hizmet
Binası
Başkanlığımız tarafından Cevizcan
Vilayetinin Hoca Dukhu ilçesinde bir Klinik
Hizmet Binası inşa edilmiştir. Ağustos
2012’de tamamlanan ve 10.000 kişiye sağlık
hizmeti verme potansiyeline sahip tesiste
yer alan bölümler şunlardır:
1- 1 Doğum Odası;
2- 2 Ameliyat Odası;
3-1 Laboratuvar;
4- 2 Muayene Odası;
5- 1 Eczane Odası;
6- 1 Depo;
7- 1 Doktor Odası;
8- 2 Sterilizasyon Odası;
9- 1 Bebek Bakım Odası;
10- 1 Danışma Odası ve
11- 4 Tuvalet Bölümü.
Yaklaşık 430.000 nüfuslu Cevizcan
Vilayetinin Hoca Dukhu ilçesi 20.000
nüfusa sahiptir. Nüfusunun tamamı
Özbek ve Türkmenlerden oluşmaktadır.
Başkanlığımızca gerçekleştirilen proje ile
çevre ilçelerden gelen hastalarla birlikte
10.000 kişiye sağlık hizmeti sunulması
mümkün olmuştur. Cevizcan Vilayetinde
toplam 10 sağlık merkezi ve 264 yataklı
6 adet hastane bulunmaktadır.
karar verilmiştir.
Başkanlığımızca Kabil Atatürk Çocuk
Hastanesine destek olunmaktadır.
Bu kapsamda hastane binasının eski
yemekhane kısmı çok eski ve bakımsız
olduğu için yıkılmış ve yenileme
çalışmalarına başlanmıştır. Bina
içerisindeki sıva ve seramik döşeme işleri
halen devam etmektedir. Bunun yanında
2005 yılından beri muhtelif destekler
verilen Kabil Atatürk Çocuk Hastanesine
2012 yılında da 271 personelin istihdamı ve
30.000 litrelik akaryakıt ihtiyacı konusunda
Ayrıca bahçeye 6 bölmeden oluşan tuvalet
binası ile 1 su deposu ve 1 jeneratör binası
yapılmıştır.
313
314
Mingecik İlçesi Koyunlu Vatani Köyüne
Klinik
Başkanlığımız tarafından Cevizcan
Vilayetine bağlı yaklaşık 32.000 nüfuslu
Mingecik ilçesinin Koyunlu Vatani köyünde
Klinik Hizmet Binası inşa edilmiştir.
Proje kapsamında yürütülen çalışmalar
Mart 2012’de tamamlanmıştır. Bu destek
ile çevre ilçelerden gelecek hastalarla
birlikte yaklaşık 8.000 kişiye sağlık hizmeti
sunulması beklenmektedir.
Koyunlu Vatani Köyü Klinik Hizmet Binası,
tek kattan oluşmakta olup, toplam 220 m2
kapalı alana sahiptir. Klinik bünyesinde yer
alan bölümler şunlardır:
1- 1 Doğum Odası;
2- 1 Anne Bakım ve Muayene Odası;
3- 1 Eczane Odası;
4- 1 Depo;
5- 1 Beslenme Odası;
6- 1 Sterilizasyon Odası;
7- 1 Aşı Odası;
8- 1 Danışma Odası;
9- 1 Bekleme Odası;
10- 1 İdari Ofis;
11- 1 Tuvalet Bölümü.
Ayrıca bahçeye 6 bölmeden oluşan tuvalet
binası ile 1 su deposu ve 1 jeneratör binası
yapılmıştır.
Kabil Atatürk Çocuk Hastanesine
Destek
Kabil Atatürk Çocuk Hastanesi, 1983
yılında çoklu branşlarda hizmet vermek
üzere Aliabad Sağlık Kompleksinin bir
parçası olarak inşa edilmiştir. 1991 yılında
Afganistan ve Türkiye Sağlık Bakanlıkları
arasında varılan mutabakat sonucunda
tam teşekküllü bir çocuk hastanesine
dönüştürülmesine ve isminin Kabil Atatürk
Çocuk Hastanesi olarak değiştirilmesine
karar verilmiştir.
Başkanlığımızca Kabil Atatürk Çocuk
Hastanesine destek olunmaktadır.
Bu kapsamda hastane binasının eski
yemekhane kısmı çok eski ve bakımsız
olduğu için yıkılmış ve yenileme
çalışmalarına başlanmıştır. Bina
içerisindeki sıva ve seramik döşeme işleri
halen devam etmektedir. Bunun yanında
2005 yılından beri muhtelif destekler
verilen Kabil Atatürk Çocuk Hastanesine
2012 yılında da 271 personelin istihdamı ve
30.000 litrelik akaryakıt ihtiyacı konusunda
Yoğun Bakım Ünitesi Bünyesinde
Hizmet Verecek Personele Eğitim
Afganistan Halk Sağlığı Bakan Vekili Dr.
Süreyya Dalil’in Türkiye Sağlık Bakanı Prof.
Dr. Recep Akdağ’ın davetlisi olarak 23–27
Kasım 2010 tarihleri arasında ülkemizi
ziyareti sırasında Afganistan Halk Sağlığı
Bakanlığı tarafından oluşturulmakta olan
Yoğun Bakım Ünitelerinin işlevselliğinin
sağlanmasına yönelik olarak ülkemiz
Sağlık Bakanlığı ile işbirliği yapılması
konusunda mutabakata varılmıştır. Bu
çerçevede bu birimlerde hizmet verecek/
istihdam edilecek 4 Afgan uzman için
31 Temmuz-07 Ağustos 2012 tarihleri
arasında Ankara’da Atatürk Eğitim
Araştırma Hastanesinde eğitim programı
düzenlenmiştir.
Koruma Genel Müdürlüğü Sağlık
Kliniği Personeline Eğitim
Sağlık Bakanlığımız ile işbirliğinde
Afganistan Cumhurbaşkanlığı Koruma
Genel Müdürlüğü Sağlık Kliniği personeline
yönelik eğitim programı düzenlenmiştir.
Bu kapsamda Ankara Atatürk Eğitim ve
Araştırma Hastanesi tarafından 4 kişiye
31 Temmuz – 7 Ağustos 2012 tarihleri
arasında, 3 kişiye 03 Eylül – 24 Ekim
2012 tarihleri arasında ve 4 kişiye ise 18
Kasım – 08 Aralık 2012 tarihlerinde eğitim
programları düzenlenmiştir.
315
Afganistan’a 5 adet Tam Teşekküllü
Ambulans
Başkanlığımız tarafından Vardak, Merzar-i
Şerif ve Faryab Vilayetlerinde kullanılmak
üzere 4 adet ve Kabil Atatürk Çocuk
Hastanesi tarafından kullanılmak üzere
1 adet tam teşekküllü ambulans hibe
edilmiştir.
Su ve Sanitasyon
Andkhoy İlçesine Su Deposu
Faryab Vilayetine bağlı yaklaşık 42.000
nüfuslu Andkhoy İlçesi Belediye Başkanlığı,
halkın kullandığı suyun tuzlu olması
nedeniyle içilemediğini belirterek ırmaktan
taşınan su için depo yapılması talebinde
bulunmuştur. Bu kapsamda Başkanlığımızca
350 m3 hacimli, betonarme taşıyıcılı ve
gömülü tip bir su deposu inşa edilmiştir. 17
Temmuz 2012 tarihinde tamalanan proje
ile yöre halkının temiz içme suyu ihtiyacının
karşılanmasına katkıda bulunulmuştur.
Vardak İli Polis Eğitim Merkezine Su
Kuyusu
Bugüne kadar toplam 1.238 kursiyerin
eğitim gördüğü 80 öğrenci kapasiteli
Vardak İli Polis Eğitim Merkezi bünyesinde
mevcut foseptik tankının su kuyusuna
yakın olması suyun kirlenmesine
neden olmaktaydı. Bu kapsamda
temiz su ihtiyacının karşılanmasına
yönelik olarak ihtiyaç duyulan yeni bir
su kuyusu Başkanlığımızca açılmıştır.
İsmail Kemali Üniversitesi bünyesinde
bulunan toplam 4 fakültede 8.000 öğrenci
eğitim görmektedir. Mekanik ve Deniz
Mühendisliği Bölümü üniversitenin
en önemli bölümlerinden birisidir
316
Başkanlığımız tarafından hayata geçirilen
proje ile ülkenin denizcilik alanındaki
potansiyelini gerçekleştirebilmesinde en
önemli faktör olan nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine katkı sağlanacaktır.
Herat İli Afgan-Türkmen Kültür
Derneğine Teknik Donanım
Göçebe hayatından sonra ülkenin batı vilayeti
Herat’ta yerleşik hayata geçen Afganistan
Türkmenleri gelenek ve kültürlerini
koruyup geliştirmek amacıyla Afganistan
Türkmenleri Kültür Derneğini kurmuşlardır.
Başkanlığımız tarafından bahse konu Kültür
Derneğine ihtiyaç duyduğu ofis malzemeleri
temin edilmiştir.
Kadınlara Yönelik Kurs ve Seminerlere
Destek
kadınlara yönelik bilgisayar ve İngilizce
kursları ile kilim dokuma ve dikiş-nakış
kursları, ayrıca kadın hakları ve insan
hakları seminerleri düzenlenebilmesi
için ihtiyaç duyulan malzemeler
Başkanlığımızca 11 Ocak 2012 tarihi itibari
ile temin edilmiştir. Hibe malzemeleri şu
kalemlerden oluşmaktadır: Bilgisayar,
masa, sandalye, yazıcı, fotoğraf makinesi,
yazı tahtası, muhtelif eğitim malzemesi,
nakış makinesi, kumaş, dokuma ipliği, ütü,
ütü masası, muhtelif dikiş malzemesi ile
vantilatör, ısıtıcı, duvar saati, halı ve perde.
6 ay süren kurslarda her sınıfta toplam 30
öğrenci eğitim görmüştür.
Başkanlığımızca hibe edilen malzeme
kalemleri şunlardır: Trikotaj makinesi,
dikiş makinesi, düğme kaplama makinesi,
nakış makinesi, overlok makinesi, zikzak
makinesi, ütü, muhtelif dikiş-nakış
malzemesi, halı tezgahı, muhtelif halıcılık
malzemesi, bilgisayar, projeksiyon cihazı,
fotokopi makinesi, yazı tahtası, muhtelif
kırtasiye malzemesi ile 6 kw jeneratör.
ve Hizmetler
Cevizcan ve Sarı Pul’dan 12 kadının
Türkiye Ziyaretine Destek
Dışişleri Bakanlığımız koordinatörlüğünde
ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımız
ile işbirliğinde Afganistan’dan Cevizcan
ve Sarı Pul Vilayetlerinden 12 kişilik bir
kadın heyetinin Türkiye’ye gelmesine
Başkanlığımızca destek sağlanmıştır. Bu
kapsamda Cevizcan Valiliği Özel Kalem
Müdürü, Cevizcan Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dekanı, Cevizcan ve Sarı Pul
Kadın İşleri Dairesi Başkanları, Cevizcan
İl Şura Sekreteri, Sarı Pul Sosyal İşler
Dairesi Başkanı, Sarı Pul İl Şura Üyesi, Sarı
Pul Kadın Sığınma Evi Danışmanı, İl İmar
Ekibi Kadın İşleri Sorumlusu, kadın doğum
doktoru, öğretim görevlisi ve öğretmenden
oluşan heyet 22–28 Ocak 2012 tarihleri
arasında Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığımıza bağlı Kadının Statüsü ve
Sorunları Genel Müdürlüğünün düzenlemiş
olduğu programa katılmışlardır.
Hadaf Kültür Vakfı Yetimhanesine
Destek
Hadaf Kültür Vakfı 22 Ağustos 2006
tarihinde Afganistan’a dönüş yapan bir
grup gönüllü genç tarafından kurulmuştur.
Vakıf, yetim ve fakir öğrencilere barınma
yeri ile yine başta yetim öğrenciler
olmak üzere fakir ve ihtiyaç sahibi
öğrencilere burs sağlamakta ve ayrıca
kırsal bölgelerde okuma-yazma kursları
düzenlemektedir. Bu kapsamda bahse
konu Vakıf tarafından Afganistan’ın Kabil
Vilayetinde inşa edilen 100 öğrenci/
kişi kapasiteli Yetimhanenin tefrişatı
Başkanlığımızca gerçekleştirilmiş ve
ayrıca anılan vakfa bilgisayar ve elektronik
malzeme temin edilmiştir.
317
İletişim
Cevizcan Milli RTV’ye Destek
Cevizcan İl İmar Ekibinin görev alanı
olan Cevizcan ve Sarı Pul Vilayetlerine
yönelik kalkınma projeleri kapsamında
Cevizcan Devlet Radyo ve Televizyonuna
Başkanlığımızca destek olunmaya
devam edilmektedir. Bu kapsamda
Afganistan Bilgi ve Kültür Bakanlığı
Radyo ve Televizyon Dairesi Başkanlığına
bağlı Cevizcan Radyo ve Televizyonu
Müdürlüğünün hizmet binasının tadilatı
2011 yılında gerçekleştirilmiş olup, projenin
ikinci ayağı olan teknik ekipmanın lojistik,
gümrükleme ve montajı ise Nisan 2012
Afganistan Medya ve Araştırma
Merkezine Malzeme Desteği
Afganistan geneline yönelik faaliyetlerde
bulunan “Afghanistan Group of
Newspapers” isimli medya grubu, 8 medya
kuruluşunun katılımıyla Afganistan Medya
ve Araştırma Merkezi adı altında yeni bir
medya konsorsiyumu oluşturmuştur.
318
Başkanlığımız tarafından bahse konu
Medya ve Araştırma Merkezine 20 adet
bilgisayar ile kamera, projektör, 50 kw
güç kaynağı, yazıcı ve DVD kaydedici temin
edilmiştir.
Kabil Üniversitesi Gazetecilik
Fakültesine Donanım Desteği
Kabil Üniversitesi Gazetecilik Fakültesinin
modernizasyonu amacıyla Başkanlığımızca
2010 yılında ihtiyaç duyulan bilgisayar,
bilgisayar programı, yazıcı, fotoğraf
makinesi, fotokopi cihazı, projektör ve
kırtasiye malzemeleri temin edilmiştir.
2012 yılında ise söz konusu fakülte
öğrencilerinin pratik ders gördüğü
televizyon stüdyosu için gerekli dijital video
mikseri, dijital ses mikseri, video kamera,
taşınabilir kamera, i7 işlemcili bilgisayar,
dimer (ışık ayarlama cihazı), mikrofonlar ve
stüdyo aydınlatma ışık sistemi gibi stüdyo
malzemeleri Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Üretim Sektörleri
Tarım
Cevizcan ve Sarı Pul tarım Personeli
Eğitim Projesi
Afganistan’ın en önemli gelir kaynağını
teşkil eden tarım sektörü, milli gelirin
% 30’unu oluşturmaktadır. Halkın
%70’i geçimini tarımsal faaliyetlerden
sağlamaktadır. Bu böyle iken Afganistan’da
toprakların sadece % 12’si ekilebilir
durumda olup, ekilebilir alanların ise
yalnızca % 6’sı kullanılmaktadır.
Bu kapsamda, Cevizcan İl İmar Ekibi ile
işbirliğinde 20 Haziran 2012 ve 04 Temmuz
2012 tarihleri arasında Cevizcan ve Sarı
Pul Vilayetlerinde toplam 40 kişiye tarla
ve bahçe bitkileri yetiştiriciliği ve tarımsal
zararlılarla mücadele konusunda bir eğitim
Meydan-ı Şehir İlçesi Tarım Meslek
Lisesinin Desteklenmesi
Vardak Vilayeti, çevre bölgeler ve özellikle
başkent Kabil için tahıl deposu niteliğine
sahiptir. Başkanlığımız tarafından
da burada uygulanmakta olan tarım
faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik
önemli desteklerde bulunulmaktadır.
Bu kapsamda tarım sektörünün ihtiyaç
duyduğu nitelikli eleman yetiştirilmesi
amacıyla Vardak Vilayeti Meydan-ı Şehir
ilçesinde daha önce yapımı tamamlanan
Tarım Meslek Lisesinin bu sefer de
kapasitesini arttırmaya yönelik çalışmalar
yapılmıştır. Bu çerçevede, anayol ile okul
arası ulaşımın sağlanmasına yönelik olarak
300 metre uzunluğunda beton yol yapılmış,
ayrıca eğitim binalarında oluşan çatlaklar
onarılmıştır.
319
Pagman Tepesi Koruluğunun
Genişletilmesi
Cevizcan Üniversitesi Afgan Türk
Dostluk Parkı Yapımı
Kabil’deki hava kirliliği sorununun
çözümü için Kabil Belediye Başkanlığınca
şehrin yeşillendirilmesine yönelik
çalışmalar yapılmaktadır. Başkanlığımız
da bu çalışmalara destek olmaktadır. Bu
kapsamda, şehrin batısında eski dönemde
halk tarafından yoğun olarak ziyaret
edilen bir mesire alanı olan Pagman
Tepesinin savaş döneminde tahrip edilen
kuzey yamacında bir koru oluşturulması
konusunda proje geliştirilmiştir.
Cevizcan Üniversitesi Rektörlüğünün talebi
üzerine üniversite alanı içerisinde dinlenme
alanı ihtiyacının karşılanmasına yönelik
olarak Cevizcan Üniversitesi Afgan-Türk
Dostluk Parkı olarak adlandırılan 500 m2
alana sahip parkın peyzaj ve diğer çevre
düzenlemeleri Başkanlığımızca yapılmıştır.
Dekanlık binası önünde tahsis edilen
alanda yapılan park, iki ülke arasındaki
işbirliğinin sembolü olarak 10 Haziran
2012 tarihi itibari ile kullanıma hazır hale
getirilmiştir.
Kabil Belediyesi Park ve Bahçeler
Başkanlığı ile istişare halinde söz konusu
alana 3’er metre aralık ile çam ağacı
dikilmesi, koruluğun korunabilmesi için
yaklaşık 1.200 metre fens teli çekilmesi,
fidanların sulanabilmesi ve korunun
devamlılığının sağlanabilmesi amacıyla
bir su kuyusu, su havuzu ve basit sulama
kanallarına ihtiyaç duyulduğu tespit
edilmiştir.
Başkanlığımızca Afgan-Türk dostluğunun
sürekliliğinin sembolü olarak 2011 yılında
10.000 fidan dikilmek suretiyle Pagman
Tepesinde Afgan-Türk Dostluk Korusu
oluşturulmuştur. 2012 yılında ise iki ülke
arasındaki diplomatik ilişkilerin başladığı 1
Mart 1921 tarihinin yıldönümünde kutlanan
Afgan- Türk Dostluk Günü etkinlikleri
kapsamında söz konusu koruluğun
genişletilmesi için 1.000 yeni çam fidanı
dikilmiştir. Bunun yanında tören için
gerekli afiş ve koru girişlerine konulacak
tanıtım levhaları da Başkanlığımızca
sağlanmıştır.
320
Kabil İli Hz. Muhammed Mustafa
Camisi’nin Tadilatı
Kabil şehrinin nüfusu en yoğun bölgelerinin
kesiştiği Kabil-Poli Çarhi-Celalabad
Caddesinde 3.000’den fazla hanenin
faydalandığı Hz. Muhammed Mustafa
Camisi, vakit ve cuma namazları dışında
kutsal gün ve gecelerde düzenlenen dini
etkinliklere de ev sahipliği yapmaktadır. 12
dönümlük alanda kurulu Cami kompleksi
içinde aynı zamanda bayanlara yönelik din
derslerinin verildiği Bibi Hafise Medresesi
bulunmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Cami’ye 330
metre çevre duvarı yapılmış, 3 adet giriş
kapısı ve bahçe kapısı inşa edilmiş ve
ayrıca camekânla çevrilerek galvanizli
saç ile kaplanmıştır. Bunun yanında 225
m2’lik bir asma tavan yapılarak kapalı
alanı genişletilmiştir. Bu sayede 300 kişilik
kapalı alan kapasitesi 900’e çıkarılmıştır.
İnsani Yardım
Sığınmacılar
Sarı Pul Vilayetinde Sel Felaketinden
Zarar Görenlere Acil Gıda Yardımı
Belh Vilayeti Göçmen İşleri Genel
Müdürlüğüne Malzeme
Sarı Pul Vilayetinde mevsim normallerinin
üzerinde seyreden yağışlar ve artan hava
sıcaklıklarıyla birlikte dağdaki karların
erimesinin ardından meydana gelen sel
felaketinde birçok kişi mağdur olmuştur.
Bu kapsamda 30 Mayıs 2012 tarihi itibari
ile Sarı Pul Vilayetinde yaşayan 500 aileye,
un, pirinç, sıvı yağ, kuru fasulye, şeker ve
çaydan oluşan gıda maddesinden oluşan
acil gıda yardımı yapılmıştır.
Belh Vilayeti Göçmen İşleri Genel
Müdürlüğü, çeşitli nedenlerden dolayı
evlerini terk etmek/göçmek zorunda
kalan ailelere destek olmaktadır.
Başkanlığımızca bahse konu Müdürlüğün
talebi üzerine 27 Şubat 2012 tarihi itibari
ile malzeme desteğinde bulunulmuştur. Bu
kapsamda temin edilen malzeme kalemleri
şunlardır: Motosiklet, jeneratör, regülatör,
klima, masaüstü bilgisayar, yazıcı, fotokopi
makinesi, koltuk takımı, masa, sandalye,
idare masası ve sandalyesi ile dosya dolabı.
321
322
AFGANİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
53,53
30,97
1,19
2,26
4,63
5,76
1,56
0,10
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
DİĞER SOSYAL ALTYAPILAR VE HİZMET
ÜRETİM
2008
2009
10,30
29,83
24,40
18,60
45,12
AFGANİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
323
Moğolistan
324
Bayan Ölgey Vilayeti 5.Numaralı Okula Malzeme
Desteği, Fazilet Derneği Altay Öğrenci Yurduna
Malzeme Ekipman Alımı, Çingiltey Belediye
Hastanesi ve Sağlık Ocaklarına Ekipman Desteği,
Uvs Vilayeti Zavkhan İlçesinde Su Kuyusu
Açılması, Moğolistan Parlamentosu Kapasitesinin
Arttırılması, Mali Düzenleme Komisyonu
Uzmanlarına Eğitim, Moğolistan Gıda, Köy İşleri
ve Hafif Sanayi Bakanlığı ile İşbirliği, Ankara
Caddesi Çevre Düzenlemesi
Eğitim
Bayan Ölgey Vilayeti 5. Numaralı
Okula Malzeme Desteği
Moğolistan devleti tarafından benimsenen
liberal ekonomi analyışı ile birlikte eğitim
harcamalarının devlet bütçesindeki payı
azalmıştır. Hâlihazırda ilkokul öğrencilerine
okulda yemek verilmesi ve ders
kitaplarının dağıtılması gibi sosyal devlet
anlayışına uygun faaliyetler yürütülse de
bunlar ihtiyaçları karşılamaktan uzaktır.
Bu kapsamda desteğe ihtiyaç duyan
okullardan biri olan Başkent Ulanbator’un
1.700 km batısında yaklaşık 90.000 kişilik
nüfusunun %90’ını Müslüman Kazakların
oluşturduğu Bayan Ölgey Vilayeti
merkezinde bulunan 5. Okuldur. Okul 1995
yılında 928 öğrenci kapasiteli olarak eğitim
hayatına başlamıştır. 2011-2012 öğretim
yılı itibariyle 2040 öğrenci, 104 öğretmen,
5 yönetici ve 27 çalışanı bünyesinde
barındırmaktadır. 5. Okulun 6 sınıf,
öğrenci işleri odası ve müdüriyet odasının
donanımı Başkanlığımız tarafından
gerçekleştirilmiştir. Hibe edilen malzeme
kalemleri şunlardır: 90 öğrenci sırası ile
öğretmen dolabı, kitaplık, öğrenci masası,
sandalye, müdür masası, müdür koltuğu,
toplantı masası, tahta, bilgisayar, yazıcı ve
fotokopi makinesi.
Fazilet Derneği Altay Öğrenci
Yurduna Malzeme Ekipman Alımı
Fazilet Derneği tarafından Bayan Ölgey
Vilayeti Altay ilçesinde onarımdan geçirilen
eski hastane binası 60 öğrenci kapasiteli
öğrenci yurduna dönüştürülmüştür. Yurdun
tefrişatı konusunda ise Başkanlığımız
desteği talep edilmiştir. Başkanlığımızca
uygun bulunan talep kapsamında hibe
edilen malzemeler şunlardır: 30 adet
dershane masası ve 60 adet dershane
sandalyesi, belletmen masası ve
sandalyesi, kitaplık, televizyon, ranza,
yaylı yatak, tek katlı karyola, elbise
dolabı, çekyat, ofis masası, oturma grubu,
personel oda kitaplığı, çalışma masası,
150m² halı, 360m² perde, ayakkabılık,
elektrikli ocak, yemek masası, tabure,
servis arabası, tezgâh, bulaşık rafı, ikili
evye, muhtelif mutfak malzemesi ve
temizlik malzemesi. Malzemeler
27 Aralık 2012 tarihinde yurt idaresine
teslim edilmiştir.
325
Dost Eli Yardımlaşma ve Dayanışma
Derneğinin Öğrenci Yurdu İnşaatına
Destek
Dost Eli Yardımlaşma ve Dayanışma
Derneği tarafından 2011 yılında
Moğolistan’ın başkenti Ulanbator’a bağlı
Nalayh ilçesinde öğrenci yurdu, ibadethane,
kütüphane ve eğitim sınıflarından oluşan
bir kültür merkezi kompleksi yapımına
başlanmış, ancak bütçe yetersizliğinden
dolayı inşaat tamamlanamamıştır.
Bu kapsamda inşaatın sonlandırılması
için Başkanlığımızdan destek talebinde
bulunulmuştur.
326
Bu doğrultuda şu işler Başkanlığımızca
yapılmıştır: Çatı ve zemin, kupol ocağı,
kupol ısıtma, dış ve iç tasarım, kapı
montajı, iç elektrik montajı, aydınlatma,
ısıtma ve havalandırma sistemi, temiz su
ve atık su kanalizasyonunun yanısıra dış
cephe düzenlemesi ve çit yapımı. Kültür
Merkezi 5.542 kişi kapasiteli olup alt kat
(261 m²), üst kat (Cami zemini / 243m²),
zemin kat (133 m²), üst kat (yurt zemini /
111 m²) ve 516 m² bahçeden oluşan bir
alana sahiptir.
Sağlık
Çingiltey Belediye Hastanesi ve Sağlık
Ocaklarına Ekipman Desteği
Ulanbator Büyükşehir Belediye
Başkanlığının talebi doğrultusunda
Çingiltey Belediye Hastanesi Çocuk Ünitesi
için 5 adet hasta kontrol / bakım monitörü
ve hastaneye bağlı 18 Sağlık Ocağında
kullanılmak toplam 18 adet ilk yardım seti
temin edilmiştir.
Bu kapsamda Moğolistan’ın başkenti
Ulanbator’da bulunan en büyük sağlık
kuruluşlarından biri olan Moğolistan Sağlık
Bakanlığına bağlı Anne ve Çocuk Sağlığı
Milli Merkezinde gerçekleştirilen çocuk
nörolojisi konusundaki eğitime yaklaşık
40 Moğol nörolog ve hekim katılmıştır.
40 Moğol Nörolog ve Hekime Çocuk
Nörolojisi Eğitimi
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim
Dalı Nöroloji Bölümü ve Türkiye Çocuk
Nörolojisi Vakfı işbirliği ile 2008 yılından
beri çocuk nörolojisi konusunda eğitim
seminerleri düzenlenmektedir. Programın
2012 yılında Uluslararası Çocuk Nörolojisi
Birliği ile işbirliğinde Moğolistan’da
gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
327
Su ve Sanitasyon
Uvs Vilayeti Zavkhan İlçesinde Su
Kuyusu Açılması
Ulanbator’dan 1.200 km uzaklıkta bulunan
8.600 nüfusa sahip Uvs Vilayetinin Zavkhan
ilçesinde su ihtiyacını karşılayan göl ve
nehrin akışı küresel ısınma ve çölleşmeye
bağlı olarak azalmış ve bunun sonucunda
temiz suya erişim sorunu ortaya çıkmıştır.
Bu kapsamda, Başkanlığımız tarafından
ilçe sınırları içerisinde 1 adet su kuyusu
açılmıştır. 14 Haziran 2012 tarihi itibari ile
kullanıma sunulan su kuyusu ile ilçede
yaşayan 8.600 kişinin temiz suya erişmesi
sağlanmıştır.
Bu kapsamda Moğolistan Parlamentosu
Basımevinin teknik altyapısını modernize
etmek amacıyla 5 adet matbaa makinesi
ve ekipmanları temin edilmiştir. Hibe
1 adet matbaa (2 renkli ofset), 1 adet
kitapçık hazırlama makinesi, 1 adet
ciltleme makinesi, 1 adet otomatik
laminar ve 1 adet (kağıt) kesme makinesi
. Bu destek ile yasama konusuyla ilgili
materyal ve bilgi/araştırma raporlarının
zamanında basılarak yasama faaliyetlerinin
geliştirilmesine katkı sağlanmıştır.
Moğolistan Parlamentosu
Kapasitesinin Arttırılması
Moğolistan Meclisi Genel Sekreterliği
ile Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)
Genel Sekreterliği arasından 2009 yılında
imzalanan protokol uyarınca işbirliği
yapılmaktadır. Başkanlığımız da bu sürece
destek olmaktadır.
328
Bunun yanında 70.000 civarında kitap
bulunan Moğolistan Parlamento
Kütüphanesi ve Araştırma Merkezine
donanım desteği sağlanmıştır. Hibe
kalemleri şunlardan oluşmaktadır: 1’er
adet server, harici hard disk, planeter ve
robotik tarayıcı, rack server, server UPS
ve KVM switch. Ayrıca OCR yazılımı ile
TBMM tarafından geliştirilen elektronik
kütüphane yazılımı da bahse konu
merkezin kullanımına sunulmuştur. Bu
destek ile elektronik bilgi havuzu yoluyla
e-parlamentonun geliştirilmesine katkı
sağlanmıştır.
Adil Rekabet ve Tüketici Haklarını
Koruma Kurumuna Destek
Moğolistan’da 2005 yılında yayınlanan
Haksız Rekabetin Yasaklanması Hakkında
Kanun’un uygulanması amacıyla kurulan
Adil Rekabet ve Tüketici Haklarını Koruma
Kurumu, adil rekabetin teşvik edilmesi
ve tüketicinin korunması kapsamında
elverişli piyasa ortamını sağlamaya yönelik
çalışmalar yapmaktadır.
Başkanlığımız tarafından Adil Rekabet ve
Tüketici Haklarını Koruma Kurumunun
kapasitesinin arttırılmasına yönelik başka
destekler de verilmektedir. Bu kapsamda
07-13 Temmuz 2012 tarihleri arasında
Cenevre’de düzenlenen Rekabet Hukuku
Gözden Geçirme Toplantısına Moğolistan
Adil Rekabet ve Tüketici Haklarını
Koruma Kurumundan 6 uzmanın katılımı
sağlanmıştır.
Moğolistan Adil Rekabet ve Tüketici
Haklarını Koruma Kurumunun emsal
tarama sürecinden geçirilmesine ilişkin
proje kapsamında Birleşmiş Milletler
Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD)
tarafından hazırlanan Emsal Tarama
Raporu ve eklerinin İngilizceden Moğolcaya
tercüme edilmesi Başkanlığımızca
sağlanmıştır. Bu destek bahse konu
Kurumun görev ve sorumluluklarının halk
arasında doğru anlaşılmasına katkıda
bulunmuş ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarıyla işbirliğini kolaylaştırmıştır.
329
330
331
Bankacılık ve Finans
Mali Düzenleme Komisyonu
Uzmanlarına Eğitim
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve İstanbul
Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ile
işbirliğinde Moğolistan ve Türkiye arasında
sermaye piyasalarının geliştirilmesine
yönelik bilgi ve tecrübe paylaşımında
bulunulması amacıyla Moğolistan Mali
Düzenleme Komisyonundan 3 kadın ve 3
erkek olmak üzere toplam 6 uzmana 03-08
Haziran 2012 tarihleri arasında İstanbul’da
332
Üretim Sektörleri
Sanayi
Moğolistan Gıda, Köy İşleri ve Hafif
Sanayi Bakanlığı ile İşbirliği
Moğolistan Gıda, Köy İşleri ve Hafif
Sanayi Bakanlığının talebi doğrultusunda
Moğolistan Hayvancılık Milli Programı
kapsamında 2 Moğol uzmana 18-28
Eylül 2012 tarihleri arasında Tarımsal
Araştırmalar ve Politikalar Genel
Müdürlüğü Lalahan Hayvancılık Merkez
Araştırma Enstitüsü tarafından eğitim
programı düzenlenmiştir. Hayvanların
Tescil Altına Alınması ve Helal Yolla Hayvan
Kesimi Teknolojisi konularında düzenlenen
eğitim programı için Başkanlığımız destek
vermiştir. Eğitim, enstitünün hayvan kesim
tesislerinde uygulamalı olarak verilmiştir. Çoklu Çakışan Sektörler
Ankara Caddesi Çevre Düzenlemesi
Ulanbator Büyükşehir Belediye Başkanlığı
tarafından Çingiltey İlçe Belediyesi sınırları
içerisinde yer alan Ankara Caddesi’nin
çevre düzenlemesi hususunda talepte
bulunulmuştur.
Bu kapsamda Ankara Büyükşehir
Belediyesi ile işbirliğinde Moğolistan’a saha
incelemesi yapmak üzere teknik uzmanlar
görevlendirilmiştir. Takip eden çalışmalar
sonucunda 2011 yılında projelendirme
işi tamamlanarak 2012 yılı Temmuz ayı
itibariyle 6.379 m2 çim ekimi yapılmıştır.
Bunun yanında demir parmaklık yapılmak
suretiyle yeşil alan koruma altına
alınmıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmalar
şunlardır: 74,769 m³ 250 dozlu demirsiz
beton temeli atılmış, 398,769 m² betonarme
kalıp yapılmış, 0,443 ton ağırlığında
çapı 8-12 mm olan ince nervürlü çelik
bükülerek döşenmiş, 6175,440 kg demir
borudan kaynakla korkuluk yapılmış ve
bunun için 1731,616 m² demir antipas ve
yağlı yeşil renk boya ile 2 kat boyanmıştır.
Bu çalışmalar sonucunda 650 m
uzunluğundaki Ankara Caddesi, Ulanbator
kent sakinlerinin yürüyüş yaptığı şehrin
en görkemli ve şık caddesi durumuna
gelmiştir.
333
334
MOĞOLİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
23,96
33,27
11,20
0,73
24,81
0,90
1,53
3,60
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
2008
0,98
1,27
1,80
2,27
3,12
MOĞOLİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2009
2010
2011
2012
335
Pakistan
336
Pak-Türk Okullarına 20 Akıllı Tahta ve
Sinevizyon, Ulusal Modern Diller Üniversitesine
Dil Laboratuvarı, Pencap Üniversitesi Rumi
Kürsüsü Bölümünün Tefrişatı, Lahor Çocuk
Hastanesine Destek, Pakistan’ın Farklı
Bölgelerinde Su Kuyuları Açılması, Pakistan’da
Engellilere 800 Adet Tekerlekli Sandalye, Peşaver,
Sıvabi ve Çarsada Şehirlerinde 400 Kadına Dikiş
Makinesi, Kırsal Alanda Kadının Güçlendirilmesi
Eğitim
Pak-türk Okullarına 20 Akıllı Tahta ve
Sinevizyon
Pakistan’da 1995 yılından beri faaliyet
gösteren Pak-Türk Okulları Genel
Müdürlüğü tarafından okullarda dil
öğretiminin modern yöntemlerle
yapılmasını teminen dil laboratuvarlarının
akıllı tahta ve sinevizyon imkânları ile
geliştirilmesi istenmiştir. Bu kapsamda
Pakistan’ın 8 farklı şehrinde bulunan
18 Pak-Türk Okulunda 20 dil sınıfı için
birer akıllı tahta ve sinevizyon cihazı
Başkanlığımızca 30 Temmuz 2012
tarihi itibari ile öğrencilerin kullanımına
sunulmuştur.
Üniversite aynı zamanda 10.000’den fazla
öğrencisi ve 1.000’in üzerindeki personeli
ile ülkenin yabancı diller alanındaki en
büyük üniversitesi olma özelliğine de
sahiptir.
Ulusal Modern Diller Üniversitesine
Dil Laboratuvarı
Pakistan’ın başkenti İslamabad’da bulunan
ve 27 yabancı dilde eğitim verilen ülkenin
alanındaki en eski üniversitesi olan
Ulusal Modern Diller Üniversitesi (NUML)
bünyesinde Başkanlığımız tarafından 04
Nisan 2012 tarihi itibari ile 15 kişilik bir dil
laboratuvarı kurulmuştur.
337
Pencap Üniversitesi Rumi Kürsüsü
Bölümünün Tefrişatı
2012 yılında Pencap Üniversitesi Doğu
Koleji bünyesinde açılan Rumi Kürsüsü
Bölüm Başkanlığından gelen talep üzerine
bölümün tadilat işleri TİKA tarafından
gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında toplam
50 m2’lik 2 odalı ofisin donanım ve tefrişat
işleri yapılmıştır. Pencap Üniversitesi,
Pakistan’ın Pencap eyaletinin Lahor
şehrinde 14 Ekim 1882 tarihinde eğitime
başlayan uluslararası bir üniversite olup
toplam 4 yerleşkesinde 14 fakülte yer
almaktadır.
Sağlık
Lahor Çocuk Hastanesine Destek
Lahor, 11 milyon nüfusuyla Pakistan’ın
ikinci büyük şehri olup, aynı zamanda
dünyadaki en yoğun nüfuslu şehirlerden
birisidir. Dolayısıyla da ülkedeki diğer
bölgelerde olduğu gibi burada da
sağlık sektörünün hizmet kapasitesinin
arttırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Buna yönelik olarak Lahor’da bulunan
Devlet Çocuk Hastanesinin tadilatı
Başkanlığımızca yapılmıştır. Bu kapsamda
hastaneye alüminyum pencere sistemi
kurulmuş, kablo sistemi döşenmiş,
panjur taktırılmış ve boya-badana işleri
yapılmıştır. Çalışmalar Ocak 2012’de
338
başlamış ve Mart 2012’de tamamlanmıştır.
Buna ek olarak Eylül 2012’de Lahor Çocuk
Hastanesi Kemik İliği Nakil Merkezinde
hepafiltre sistemi kurulmuştur.
Su ve Sanitasyon
Pakistan’ın Farklı Bölgelerinde Su
Kuyuları Açılması
Başkanlığımız tarafından 2005 yılı itibariyle
Pakistan’a yönelik su ve sanitasyon
projeleri hayata geçirilmeye başlanmıştır.
Bu kapsamda her yıl su temini konusunda
yeni proje talepleri gelmektedir. Bunlar
arasında Hayber-Pahtunva Eyaleti Sosyal
İşler ve Kadının Güçlendirilmesi Bakanlığı
tarafından içme suyu sıkıntısı yaşayan
Sıvabi ve Çarsada illerinin çeşitli köylerinde
su kuyuları açtırılması talebi ile Pakistan
Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanlığı
ile Pakistan Meclis Başkanlığının 2010
yılında meydana gelen sel felaketinden
yoğun olarak etkilenen Lakki Mervat,
Tank ve Dera İsmail Han illerinin çeşitli
köylerinde su kuyuları açılması talebi yer
almaktadır.
Proje kapsamında toplam 160 adet
mekanik pompalı su kuyusu açılmıştır.
Su kuyusu açılan Hayber-Pahtunva
eyaletinin güneyinde yer alan Lakki Mervat
şehrinin nüfusu yaklaşık 500.000, Dera
İsmail Han şehrinin nüfusu 900.000 ve
Tank şehrinin nüfusu 250.000; HayberPahtunva eyaletinin doğusunda yer alan
Sıvabi şehrinin nüfusu yaklaşık 2 milyon
ve Çarsada şehrinin nüfusu ise 1 milyon
civarındadır. Dolayısıyla bu destek ile
binlerce insanın suya erişimi
sağlanmıştır.
Bu kapsamda su kuyusu açılan şehirler ve köyler şu şekildedir:
Hayber-Pahtunva
Eyaleti
Sıvabi Şehri: Şava Kali, Salem Han,
Boco, Pajman, Jugnat, Sodher,
Bamheil, Janda, Pabini.
Çarsada Şehri: Bosa Heil,
Main Janzga Çarsadda Baba Sb Darbar,
Rajjar, Umerzay, Utmanzay, Baloli,
Şeyh No 6, Sarki Katara, Sardehri,
Vardaga, Parang, Tarung Zay.
40 adet su kuyusu
Lakki Mervat
Basit Hel, Kot Keşmir, Bakhmal Ahmadzai, Gazni Hel, Dars Pezu, Sarai Nourang.
40 adet su kuyusu
Dera İsmail Han Şehri
Naivela, Ketch, Jabar Vala, Darban,
Parova, Mahrah, Malaki, Hana Şerif, Tatha.
40 adet su kuyusu
Tank Şehri
Jatator, Şeyh Uttar, Şah Alam, Pai, Amakhel, Mulazai Tatta, Varaspoon, Saranzona,
Dabara ve Gulmal Bazar.
40 adet su kuyusu
339
340
341
ve Hizmetler
Pakistan’da Engellilere 800 adet
Tekerlekli Sandalye
Pakistan’ın Farklı Kırsal Alanda
Kadının Güçlendirilmesi
Pakistan’da yaşanan çatışmalar ve doğal
afetler nedeniyle yardıma ihtiyaç duyan
çok sayıda engelli bulunmaktadır. Bu
insanların toplumsal yaşama dâhil olması
ve üretime katkıda bulunmasına yönelik
olarak Başkanlığımız tarafından muhtelif
destekler verilmektedir. Bu kapsamda,
Hayber-Pahtunva Eyaleti Sosyal İşler ve
Kadının Güçlendirilmesi Sekreterliğinin
talebi doğrultusunda burada yaşayan
engelliler için Mart 2012’de 300 adet
tekerlekli sandalye ile 150 adet üç
tekerlekli sandalye temin edilmiştir.
Pakistan ile tarım sektöründe işbirliğini
geliştirmek üzere Faysalabad Tarım
Üniversitesi ile işbirliğinde gelir getirici ve
kadının sosyo-ekonomik hayata katılmasına
yönelik olarak “Keçi Yetiştiriciliği Yoluyla
Yoksulluğun Azaltılması ve Kırsal
Bölgedeki Kadının Güçlendirilmesi” başlıklı
bir proje geliştirilmiştir.
Diğer bir destek de Lahor’da faaliyet
gösteren Ticaret ve Sanayi Odası
Engellilerin Rehabilitasyonu İçin İşadamları
Derneği (LABARD) talebi doğrultusunda
gerçekleştirilmiştir. Proje kapsamında
350 adet üç tekerlekli sandalye temin
edilmiştir. Peşaver, Sıvabi ve Çarsada Şehirlerinde
400 kadına Dikiş Makinesi
Hayber-Pahtunva Eyaleti Sosyal İşler ve
Kadının Güçlendirilmesi Sekreterliği talebi
doğrultusunda Mart 2012’de Peşaver,
Sıvabi ve Çarsada kentlerinde toplam 400
kadına dikiş makinesi dağıtımı yapılmıştır.
342
Pakistan’daki yaygın yoksulluk ve geçim
kaynaklarının sınırlı olması nedeniyle
Başkanlığımızca bu tür gelir getirici proje
talepleri desteklenmektedir.
Bu kapsamda Faysalabad şehri ve
etrafındaki kırsal bölgelerde yaşayan 48
kadın çiftçiye 09 Temmuz 2012 tarihi itibari
ile 16’sı damızlık olmak üzere toplam 256
adet keçi dağıtılmıştır. 6 ay-1 yıl sonra her
bir çiftçinin doğan 2 keçi yavrusunu başka
çiftçilere vermesi yoluyla projeye dâhil
olan çiftçi sayısının artacaktırç. Bu şekilde
beş yılın sonunda kendi kendini idame
ettirebilen bir tür çiftçi birliği oluşturulması
öngörülmektedir.
PAKİSTAN 2012 HARCAMALARIN SEKTÖREL DAĞILIMI (%)
28,09 38,23
15,96
10,14
3,12
3,54
0,59
0,33
EĞİTİM
SAĞLIK
SU VE SU HİJYENİ
ÜRETİM
0,02
2008
2009
0,30
0,006
0,86
2,52
PAKİSTAN YILLARA GÖRE BÜTÇEDEN AYRILAN PAY (%)
2010
2011
2012
343
344
5
Ulusal
Kuruluşlarla
İşbirliği
345
Muhtelif Sektörlerde İşbirliği Projeleri
Sağlık Projeleri
II. Komşu Ülkeler Diş Hekimleri Birliği İşbirliği Platformu Toplantısı
31 Mayıs- 02 Haziran 2012 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen 19. Uluslararası Dişhekimliği
Kongresi kapsamında 01 Haziran 2012 tarihinde Türk Dişhekimleri Birliği tarafından II. Komşu
Ülkeler Dişhekimleri Birlikleri İşbirliği Platformu Toplantısı yapılmıştır. 24 ülkenin katılımıyla
gerçekleştirilen toplantıya 9 ülkeden diş hekiminin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
I. Türk Cumhuriyetleri Oftalmoloji Derneği Uluslararası Sempozyumu
Türk Cumhuriyetleri Oftalmoloji Derneği tarafından 31 Mayıs-03 Haziran 2012 tarihleri arasında
İstanbul’da düzenlenen I. Türk Cumhuriyetleri Oftalmoloji Derneği Uluslararası Sempozyumuna
5 ülkenin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Kansere Karşı Sosyal Platform Oluşturulması Eğitim Semineri
Başkanlığımız ile Lösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfı işbirliğinde 26-28 Nisan 2012 tarihleri
arasında Ankara’da gerçekleştirilen eğitim seminerine 5 ülkenin katılımı sağlanmıştır.
I. Türk-Yemen Kardiyovasküler Konferansı
Yeryüzü Doktorları Derneği tarafından Başkanlığımız ile işbirliğinde yürütülen Kardeş
Coğrafyalarda Sağlık Baharı isimli sağlık organizasyonu kapsamında I. Türk Yemen
Kardiyovasküler Konferansı gerçekleştirilmiştir. 20-22 Kasım 2012 tarihleri arasında düzenlenen
konferansa Türkiye’den doktorların katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
XXIV. Avrupa Çocukluk Çağı Özür Akademisi Yıllık Toplantısı
XIV. Ulusal Çocuk Nörolojisi Kongresi
Türkiye Çocuk Nörolojisi Derneği tarafından İstanbul’da 16-19 Mayıs 2012 tarihleri arasında eş
zamanlı olarak düzenlenen toplantı ve kongreye Başkanlığımız görev alanına giren ülkelerden 5
doktorun katılımına destek verilmiştir.
Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinataloji Derneği VIII. Ulusal Kongresi
Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Derneği tarafından 11-14 Ekim 2012 tarihleri arasında
İstanbul’da VIII. Ulusal Meternal Fetal Tıp ve Perinatoloji Kongresi düzenlenmiştir. Söz konusu
kongreye 5 ülkeden doktorların katılımı Başkanlığımız tarafından desteklenmiştir.
I.Uluslararası Katılımlı Termal Sağlık Turizmi Kongresi
Afyon Kocatepe Üniversitesi ev sahipliğinde Afyonkarahisar Valiliği, Afyonkarahisar Belediyesi
ve Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası işbirliğiyle 06-09 Haziran 2012 tarihleri arasında
gerçekleştirilen I. Uluslararası Katılımlı Termal Sağlık Turizmi Kongresine 4 ülkeden 20 uzmanın
XXII. Dünya Adli Tıp Kongresi
Türkiye Adli Tıp Kurumu ve İstanbul Üniversitesi işbirliğinde 05-08 Temmuz 2012 tarihleri
arasında İstanbul’da XXII. Adli Tıp Kongresi düzenlenmiştir. Toplam 56 ülkeden uzmanın katıldığı
kongreye Başkanlığımız tarafından 11 ülkeden 72 uzmanın katılımına destek verilmiştir.
346
5. ULUSAL KURULUŞLARLA İŞBİRLİĞİ
III. Uluslararası Avrasya Hematoloji Kongresi
Hematoloji Uzmanlık Derneği tarafından 17-21 Ekim 2012 tarihleri arasında Antalya’da
düzenlenen III. Uluslararası Avrasya Hematoloji Kongresine 30 ülkeden katılım olmuştur.
Azerbaycan, Kazakistan ve Kosova’dan 27 uzmanın katılımına Başkanlığımızca destek
sağlanmıştır.
V. Uluslararası Sağlık Turizmi Kongresi
Sağlık Turizmi Derneği tarafından her yıl düzenlenen Uluslararası Sağlık Turizmi Kongresi’nin
beşincisi 18-21 Kasım 2012 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenmiştir. 42 ülkeden 125
davetlinin katıldığı kongreye 12 ülkeden 22 sektör temsilcisinin katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
XIX. Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi
Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği tarafından 07-11 Kasım 2012 tarihleri
arasında Antalya’da düzenlenen XIX. Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Kongresine
Azerbaycan’dan 4 doktorun katılımına Başkanlığımızca destek olunmuştur.
I.Ulusal Hemşirelikte Yenilikler Kongresi
Türk Hemşireler Derneği tarafından 11-13 Ekim 2012 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen
kongreye Kırgızistan, Kazakistan ve Azerbaycan’dan 6 hemşirenin katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
VIII. Kardiyoloji ve Kardiyovasküler Cerrahide Yenilikler Kongresi
Türkiye Kalp ve Sağlık Vakfı tarafından 01-04 Mart 2012 tarihleri arasında Antalya’da düzenlenen
VIII. Kardiyoloji ve Kardiyovasküler Cerrahide Yenilikler Kongresine Başkanlığımız görev alanına
giren ülkelerden 20 uzmanın katılımına destek verilmiştir.
Tarım, Hayvancılık ve Çevre
Orta Asya ve Kafkaslardaki Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi için
Kapasite Geliştirme Çalıştayı
Orman ve Su İşleri Bakanlığımız ile işbirliğinde Orta Asya ve Kafkaslardaki Dağlık Havzaların
Sürdürülebilir Yönetimi için Kapasite Geliştirme Projesi kapsamında 05-09 Kasım 2012 tarihleri
arasında Antalya’da düzenlenen çalıştaya Orta Asya’dan 18 uzmanın katılımına Başkanlığımızca
Orta Asya Alt Bölge Ülkelerinde Sığır Yetiştiriciliği Modülü Projesi
Kapsamında Eğitim Çalıştayları
Türkiye Ortaklık Programı (FTPP) kapsamında FAO ile 08 Eylül 2011 tarihinde imzalanan
anlaşma uyarınca Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği işbirliğinde Orta Asya Alt Bölge
Ülkelerinde Sığır Yetiştiriciliğinin İyileştirilmesi Modülü Projesi geliştirilmiştir. Bu kapsamda
24-28 Haziran 2012 tarihleri arasında Tacikistan’da, 01-05 Temmuz 2012 tarihleri arasında
Kırgızistan’da ve 15-19 Temmuz 2012 tarihleri arasında Azerbaycan’da eğitim çalıştayları
gerçekleştirilmiştir. 23-30 Eylül 2012 tarihleri arasında ise Bursa’da düzenlenen programa adı
geçen 3 ülkeden 10’ar kişi katılmıştır.
347
Kurak ve Yarı Kurak Alanlarda Ağaçlandırma ve Rehabilitasyon Rehberi Çalıştayı
Orman ve Su İşleri Bakanlığımız ile işbirliğinde Afrika ülkelerine yönelik olarak Kurak ve Yarı
Kurak Alanlarda Ağaçlandırma ve Rehabilitasyon Rehberi hazırlanması amacıyla bir çalıştay
düzenlenmiştir. 07-11 Mayıs 2012 tarihleri arasında Orta Afrika Cumhuriyeti’nde gerçekleşen
söz konusu çalıştaya diğer Afrika ülkelerinden 15 kişinin katılımına Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
Uluslararası Tarım ve Gıda Kongresi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile Tarım Federasyonu işbirliğinde 15-19 Şubat 2012 tarihleri
arasında Antalya’da gerçekleştirilen Uluslararası Tarım ve Gıda Kongresine 21 ülkeden 42
uzmanın katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Ekoloji İzmir Fuarı/Konferansı: Uluslararası Orta/Doğu Avrupa ve Orta Asya
Ülkelerinde Organik Sektördeki Gelişmeler
12-15 Nisan 2012 tarihleri arasında İzmir’de gerçekleştirilen etkinliğe Azerbaycan’ın katılımı için
Çölleşme ile Mücadelede STK’ların Rolü Konulu Uluslararası Eğitim Programı
Orman ve Su İşleri Bakanlığımız işbirliğinde yürütülen Arazi Rehabilitasyonu/Çölleşme ile
Mücadele ve Ormancılık Bölgesel İşbirliği Projesi kapsamında 13-18 Haziran 2012 tarihleri
arasında Ankara ve Konya’da eğitim programları ve inceleme gezileri yapılmıştır. Söz konusu
programlara Orta Asya, Balkanlar ve Afrika’da bulunan toplam 19 ülkeden 29 kişinin katılımına
IV. Uluslararası Havza ve Mera Yönetimi Semineri
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından 16-19
Temmuz 2012 tarihleri arasında Erzurum’da IV. Uluslararası Havza ve Mera Yönetimi Seminerin
düzenlenmiştir. 5 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilen seminere Azerbaycan, Ukrayna ve BosnaHersek’ten uzmanların katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Kültürel Projeler
Büyük Selçuklu Mirası Albümü
Konya Aydınlar Ocağı Derneğinin Büyük Selçuklu Devleti’nin günümüze ulaşan eserlerini
bir araya getirmek amacıyla hazırladığı Büyük Selçuklu Mirası adlı albüm-kitap projesine
Başkanlığımızca destek verilmiştir. Albümde 300’den fazla eser hakkında kapsamlı incelemeler
sunulmaktadır.
Uluslararası Barış Ekmeği Festivali
21-25 Nisan 2012 tarihleri arasında İstanbul Esenler Belediye Başkanlığı tarafından
düzenlenen Barış Ekmeği Festivali’ne Etyopya, Senegal ve Sudan’dan 33 öğrencinin katılımına
348
Kalkınış Dönemi ve Tiyatro Sanatı Festivali
13-15 Nisan 2012 tarihleri arasında Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat’ta gerçekleştirilen
Kalkınış Dönemi ve Tiyatro Sanatı Festivali’ne Sudan’dan 20 kişilik folklor ekibinin katılımı
IV. Uluslararası GAP Gençlik Festivali
GAP İdaresi Başkanlığı tarafından 04-07 Mayıs 2012 tarihleri arasında Siirt’te düzenlenen IV.
Uluslararası GAP Gençlik Festivali’ne Somali, Sudan, Senegal, Tunus ve Etyopya’dan 10 kişinin
katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Kutlamaları
16-24 Nisan 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenen TRT 34. Uluslararası 23 Nisan Çocuk
Şenliği’ne Filistinli çocukların katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Türk Dünyası Kültür Şöleni Nevruz Kutlamaları
Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı (TÜRKSOY) tarafından 17-30 Mart 2012 tarihleri arasında
Ankara ve Eskişehir’de organize edilen nevruz kutlamalarına 14 ülkeden yaklaşık 200 sanatçı
katılmıştır. Kutlamalara Özbekistan’dan 15 sanatçının katılımına Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
VIII. Uluslararası Türkiye Âşıklar ve Şairler Şöleni
Bursa Yıldırım Belediye Başkanlığınca 07-08 Temmuz 2012 tarihlerinde düzenlenen uluslararası
şölene 10 ülkeden 48 şair katılmıştır. Şölene 7 ülkeden 21 şairin katılımı ise Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
Uluslararası Türk - Arap Sanatçıları Buluşması
Konya Ticaret Odası Karatay Üniversitesi tarafından 20-30 Eylül 2012 tarihleri arasında
Konya’da gerçekleştirilen Uluslararası Türk-Arap Buluşması etkinliğine 11 ülkeden 47
akademisyen ve ressam katılmıştır. Libya, Mısır ve Ürdün’den 31 kişinin katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
XX. Uluslararası Hazar Şiir Akşamları
Elazığ Valiliği tarafından 21-23 Haziran 2012 tarihleri arasında XX. Uluslararası Hazar Şiir
Akşamları etkinliği düzenlenmiştir. 10 ülkeden katılımın olduğu etkinliğe 5 ülkeden 10 kişinin
katılımına Başkanlığımız destek vermiştir.
X. Türkçe Olimpiyatları
Uluslararası Türkçe Derneği (TÜRKÇEDER) tarafından 30 Mayıs-14 Haziran 2012 tarihleri
arasında X. Türkçe Olimpiyatları düzenlenmiştir. Toplam 135 ülkeden katılımın olduğu
olimpiyatlara 13 ülkeden 296 öğrencinin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
II. Uluslararası Görme Engelliler Eğitim ve Kültür Festivali
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile Ümraniye Belediyesinin 10-17 Haziran 2012 tarihleri
arasında ortaklaşa düzenlediği Görme Engelliler Eğitim ve Kültür Festivali’ne 6 ülkeden
44 görme engelli öğrenci katılmıştır. Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan’dan katılıma
349
III. Uluslararası Arapça Bilgi ve Etkinlik Yarışması
Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda, Akademi Lisan
Derneği, Ensar Vakfı ve Önder İmam Hatipliler Derneği tarafından İmam Hatip Liseleri arasında
düzenlenen yarışma, daha önceki iki organizasyondan farklı olarak, ilk kez uluslararası düzeyde
gerçekleştirilmiştir. 8 Balkan ülkesinden okulların da katıldığı yarışmanın Türkiye Finali 20 Mayıs
2012 tarihinde İstanbul’da yapılmıştır. Balkan ülkelerinden dini temsilcilerin davet edildiği final
programına katılan 13 kişiye Başkanlığımız destek vermiştir.
19. Geleneksel Ertuğrul Gazi Şurası ve Yörük Etkinlikleri
Ertuğrul Gazi Yörük Türkmen Dernekleri Federasyonu tarafından 24-26 Ağustos 2012 tarihleri
arasında Eskişehir’de düzenlenen etkinliğe yurtdışından 21 kişinin katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
I.Uluslararası Kardeş Şehirler Buluşması
Yozgat Belediyesi tarafından 2 Kasım 2012 tarihinde Yozgat’ta gerçekleştirilen I.Uluslararası
Kardeş Şehirler Buluşması’na 5 ülkeden 30 kişinin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Eğitim Programları ve Seminerler
V. Türk Cumhuriyetleri Eğitim Programı
Ekonomi Bakanlığımız tarafından 2012 yılında beşincisi gerçekleştirilen eğitim programı
03-17 Haziran 2012 tarihleri arasında yapılmıştır. Programa 10 ülkeden 28 kişinin katılımı
Mezitli Meslek Edindirme Kursları
Mersin Mezitli Kaymakamlığınca 2012 yılının yaz ayları boyunca meslek edindirme kurları
düzenlenmiştir. Söz konusu kurslara Başkanlığımız desteğiyle Bosna-Hersek, Kosova ve
Makedonya’dan 60 kişi katılmıştır.
Demokratik Kültür ve Siyasi Süreçler Semineri
İstanbul Şehir Üniversitesi tarafından 10-12 Mayıs 2012 tarihleri arasında Ortadoğu’da yaşanan
siyasi süreçlerle ilgili olarak düzenlenen uluslararası seminere Fas, Libya, Lübnan, Mısır ve
Tunus’tan 6 kişinin katılımına Başkanlığımız destek vermiştir.
Sanayide Enerji Verimliliği ve Yönetimi Uluslararası Eğitimi
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından 01-12
Ekim 2012 tarihleri arasında Ankara ve İstanbul’da düzenlenen eğitimlere 10 ülkeden katılım
olmuştur. Başkanlığımız ise Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan’dan katılımcılara destek
vermiştir.
Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Projesi
Başkanlığımız ile İstanbul Ticaret Odası işbirliğinde yürütülen Uluslararası Mesleki ve Teknik
Eğitim Projesi (UMTEP) kapsamında, 17 Mart-20 Haziran 2012 tarihleri arasında İstanbul’da
3 aylık bir eğitim programı düzenlenmiştir. Programa Azerbaycan, Kosova, Özbekistan,
Türkmenistan ve Ukrayna’dan 21 kişi katılmıştır.
350
Çalıştay, Forum, Konferans, Kongre ve Sempozyum Destekleri
Ahıska Türkleri Sivil Toplum Liderleri ve Diaspora Çalıştayı
Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) tarafından 14 Kasım 2012 tarihinde Bolu Abant
İzzet Baysal Üniversitesinde Ahıska Türkleri STK Çalıştayı gerçekleştirilmiştir. Başbakanlık
Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı ile işbirliğinde gerçekleştirilen çalıştaya
ABD, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Gürcistan, KKTC gibi 10 ülkelerden Ahıska
Türklerini temsilen STK yöneticileri, akademisyenler, sanatçılar ve kanaat önderleri katılmıştır.
Başkanlığımızın desteği ile Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Kırgızistan’dan 26 kişinin
çalıştaya katılımı sağlanmıştır.
Avrasya Bölgesi İletişim Fakülteleri Dekanları Çalıştayı
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından 04-07 Ekim 2012 tarihleri arasında Değişen
Toplum Değişen Teknoloji: İletişimin Yeni Görevleri Çalıştayına Başkanlığımız desteğiyle
Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Ukrayna’dan 7 kişi katılmıştır.
Babür Dönemi ve Babür-Name Üzerine Araştırmalar Konulu Uluslararası Çalıştay
Türk Dünyası Belediyeler Birliği ve Kocaeli Üniversitesi işbirliğinde 21 Kasım 2012 tarihinde
gerçekleştirilen Babür Dönemi ve Babür-Name Üzerine Araştırmalar Konulu Uluslararası
Çalıştaya 10 ülkeden bilim adamları katılmıştır. Azerbaycan, Kırgızistan, Özbekistan ve
Tacikistanlı 4 bilim adamının katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
IV. Gelecekle İletişim Çalıştayı
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yayın Yüksek Kurulu
işbirliğinde 02-06 Mayıs 2012 tarihleri arasında Lefkoşa’da düzenlenen çalıştaya 17 ülkeden
katılım olmuştur. 8 ülkeden 9 katılımcı için Başkanlığımız destek vermiştir.
Stratejik İletişim Merkezi- İstanbul Forumu
Stratejik İletişim Merkezi tarafından 2012 yılında üçüncüsü düzenlenen İstanbul Forumu 0810 Ekim 2012 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Dış politika ile ilgili panellerin
yapıldığı foruma 18 ülkeden katılım olmuştur. Orta Asya ülkelerinden 64 kişinin katılımına
Hazar Forumu
Hazar Strateji Enstitüsü tarafından, Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı ile Brookings
Enstitüsü ve Berkeley Üniversitesi işbirliğiyle 06 Aralık 2012 tarihinde İstanbul’da Hazar Forumu
düzenlenmiştir. ABD, Avrasya ve Avrupa’dan çok sayıda katılımın olduğu foruma Azerbaycan ve
Kazakistan’dan katılıma Başkanlığımızca destek verişmiştir.
II. İstanbul Somali Konferansı: Somali’nin Geleceğine Hazırlık: 2015 İçin Hedefler
Birleşmiş Milletler ve Dış İşleri Bakanlığımız işbirliğiyle 31 Mayıs-01 Haziran tarihlerinde
İstanbul’da düzenlenen konferansa Somalili 10 STK temsilcisinin katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
351
I. Uluslararası Avrasya Matematik Bilimleri ve Uygulamaları Konferansı
Sakarya Üniversitesi Rektörlüğü tarafından 03-07 Eylül 2012 tarihleri arasında Kosova’da
gerçekleştirilen konferansa 18 ülkeden öğretim üyesi katılmıştır. Bilecik ve Kocaeli
Üniversitelerinin de desteklediği konferansa Azerbaycan’dan 11 kişinin katılımı Başkanlığımızca
sağlanmıştır.
I. Uluslararası Polis Akademileri Birliği (INTERPA) Konferansı
Polis Akademisi Başkanlığı tarafından 24-27 Nisan 2012 tarihleri arasında Antalya’da I. INTERPA
Konferansı: Karşılaştırmalı Polis Eğitimi konulu bir etkinlik düzenlenmiştir. 43 ülkeden
toplam 110 yabancı katılımcının olduğu konferansa 9 ülkeden katılıma Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
IV. Dünya Doğu Türkistanlılar Kardeşlik Buluşması ve Konferansı
Doğu Türkistan Maarif ve Dayanışma Derneği tarafından 08-15 Temmuz 2012 tarihleri arasında
düzenlenen ve 17 ülkeden Doğu Türkistan kökenli aydın, akademisyen, kanaat önderi ve
sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin katıldığı Doğu Türkistanlılar Kardeşlik Buluşması ve
Konferansına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Uludağ Üniversitesi IV. Uluslararası İlişkiler Konferansı
Uludağ Üniversitesi tarafından 07-08 Kasım 2012 tarihlerinde Bursa’da Arap Baharı ile ilgili
olarak düzenlenen uluslararası konferansa 10 ülkeden akademisyen, diplomat ve uzman
katılmıştır. Söz konusu konferansa Libya, Mısır ve Tunus’tan katılan öğretim üyeleri için
Devletlerarası İşbirliğinin Geliştirme Sürecinde Genç Liderlerinin Rolü Konferansı
Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TURKPA) Uluslararası Sekreteryası
tarafından düzenlenen konferans 14-16 Ekim 2012 tarihleri arasında İstanbul’da
gerçekleştirilmiştir. 25 ülke temsilcilerinin katıldığı konferansa yurtdışından 65 kişinin katılımı
Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı
Beykent Üniversitesi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ve Kazakistan Turan Üniversitesi
işbirliğiyle 11-13 Ekim 2012 tarihleri arasında Kazakistan’da düzenlenen konferansa ülkemizden
20 öğretim üyesinin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Küresel Emek Buluşması Uluslararası Konferansı
HAK-İŞ 37. Kuruluş Yıldönümü çerçevesinde 21-22 Ekim 2012 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen
“Türkiye Öncülüğünde Bağımsız Sendikal Hareket-Özgür Sivil Toplumun Gelişmesi” konulu
konferansa 35 ülkeden katılım olmuştur. Konferansa işçi sendikaları konfederasyonlarını
temsilen 85 kişi katılmıştır. Başkanlığımız tarafından 18 ülkeden 44 kişinin katılımına destek
verilmiştir.
IV. Uluslararası Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi
Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Derneği tarafından Balkan Savaşlarının
100. yıldönümü dolayısıyla 08-09 Aralık 2012 tarihlerinde Samsun’da bir kongre düzenlenmiştir.
7 ülkeden 31 akademisyenin katıldığı kongreye Balkan ülkelerinden katılan 14 kişi için
352
II. Uluslararası Türk Halkları Çocuk Edebiyatı Kongresi
Azerbaycan Kafkas Üniversitesi tarafından 11-13 Ekim 2012 tarihleri arasında Bakü’de
gerçekleştirilen kongreye 8 ülke 27 üniversiteden 75 civarında ilim adamı, yazar ve yayıncı
katılmıştır. Söz konusu kongreye Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistanlı
katılımcılar için Başkanlığımızın desteği olmuştur.
10. Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi
İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve Doğuş Üniversitesi işbirliğinde 07-10 Kasım 2012 tarihleri
arasında İstanbul’da gerçekleştirilen 10. Uluslararası Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresine
Başkanlığımızın görev alanına giren ülkelerden katılıma destek verilmiştir.
İsmail Bey Gaspıralı Kongresi: İslam’la Yenilenme ve Birlik
Dersaadet Kültür, Edebiyat, Dil, Sanat ve Tanıtım Derneği Platformu tarafından, İstanbul
Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi ve Kırım Mühendislik ve Pedagoji
Üniversitesi işbirliğiyle 16-17 Kasım 2012 tarihlerinde İstanbul’da İslâm’la Yenilenme ve Birlik:
İsmail Bey Gaspıralı Kongresi düzenlenmiştir. Söz konusu kongreye Ukrayna’dan 18 kişinin
V. Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresi
TÜRKSOY ve Avrasya Yazarlar Birliği işbirliği, L.Gumilov Avrasya Ulusal Üniversitesi, Altın
Kıran ve Yunus Emre Türk Kültür Merkezi katkılarıyla 21-24 Kasım 2012 tarihleri arasında
Kazakistan’da düzenlenen kongreye 14 ülkeden 38 önde gelen edebiyat dergisinin genel yayın
yönetmeni ve temsilcisi katılmıştır. 8 ülkeden 20 kişinin katılımı için Başkanlığımızca destek
verilmiştir.
II. Arap-Türk Sosyal Bilimler Kongresi
Stratejik Düşünce Enstitüsü tarafından 17-19 Mart 2012 tarihleri arasında Mısır’da düzenlenen II.
Arap-Türk Sosyal Bilimler Kongresi’ne Başkanlığımızca destek verilmiştir.
VII. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi
TASAM Afrika Enstitüsü ve Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından 18-19 Ocak 2012
tarihlerinde Sudan Uluslararası İşbirliği Bakanlığının ev sahipliğinde Sudan’ın başkenti
Hartum’da düzenlenen Çok Boyutlu Afrika Mücadelesi: Türk-Afrika İlişkilerinin Geleceği ana
teması ile VII. Uluslararası Türk-Afrika Kongresi düzenlenmiştir. Söz konusu kongreye Afrika’nın
çeşitli ülkelerinden 15 kişinin katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Uluslararası Komşuluk Kongresi Hacettepe Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü
tarafından 04-07 Ekim 2012 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen Balkan Savaşlarının
Yüzüncü Yılında Savaştan Ebedi Barışa: İyi Komşuluk başlıklı kongreye 21 ülkeden 97 yerli
ve yabancı akademisyen, diplomat, politikacı ile düşünce kuruluşları temsilcileri katılmıştır.
Başkanlığımızca 5 ülkeden katılıma destek verilmiştir.
I. Uluslararası Balkan Kongresi
Süleyman Şah Üniversitesi Balkan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 24-26
Eylül 2012 tarihleri arasında İstanbul’da I. Uluslararası Balkan Kongresi yapılmıştır. Arnavutluk,
Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kosova ve Makedonya’dan üniversiteler işbirliğinde gerçekleştirilen
kongreye 5 Balkan ülkesinden katılıma Başkanlığımızca destek verilmiştir.
353
İnsan Hakları Standartlarının Etkili Uygulaması Bağlamında Kadına Yönelik
Şiddetle Mücadele Uluslararası Sempozyumu
Adalet Bakanlığı, Avrupa Konseyi, Türkiye Adalet Akademisi ile Hâkimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu işbirliğiyle 07-08 Haziran 2012 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen ve 28 ülkeden
katılımın olduğu sempozyuma 9 ülkeden 24 kişinin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Uluslararası Balkan Sempozyumu: 1912/13 Balkan Savaşları’nın Yüzüncü Yılında
Balkanlarda Dostluk ve İşbirliği Dinamikleri
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi tarafından, Arnavutluk Epoka Üniversitesi,
Uluslararası Antalya Üniversitesi ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi işbirliğiyle 05-07 Ekim 2012
tarihleri arasında Isparta’da düzenlenen sempozyuma 11 ülkeden 100’ün üzerinde akademisyen,
bilim adamı ve araştırmacı katılmıştır. Bahse konu sempozyuma Arnavutluk, Bosna-Hersek,
Makedonya ve Sırbistan’dan katılıma Başkanlığımızca destek verilmiştir.
IV. Uluslararası Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Sempozyumu
TBMM Başkanlığı himayesinde Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından organize edilen
Uluslararası Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Sempozyumunun dördüncüsü 24-25
Nisan 2012 tarihlerinde Ankara’da Çocuk ve Bilişim ana teması ile düzenlenmiştir. Söz konusu
sempozyuma 6 ülkeden 19 kişini katılımı Başkanlığımızca sağlanmıştır.
Avrasya’ya Yön Veren Şahsiyetler Sempozyumu:
Doğumunun 570. Yılında Ali Şir Nevai
Fatih Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü ve Diyalog Avrasya Kulübü
öncülüğünde ve Türkiye Belediyeler Birliği işbirliğinde 24-25 Şubat 2012 tarihlerinde İstanbul’da
gerçekleştirilen sempozyuma 5 ülkeden katılıma Başkanlığımızca destek verilmiştir.
I. Uluslararası Bahtiyar Vahabzade Sempozyumu
Diyalog Avrasya ve Kafkas Üniversitesi tarafından Azerbaycan Milli Eğitim Bakanlığı, Gaye
Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü ile Azerbaycan Şeki Valiliğinin desteğiyle 13-15 Aralık 2012
tarihleri arasında Bakü’de gerçekleştirilen ve 6 ülkeden 100’den fazla akademisyenin katıldığı
sempozyuma katılıma Başkanlığımızca destek verilmiştir.
IV. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu
Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü işbirliğinde 23–26 Mayıs 2012 tarihleri
arasında ana teması Dilleri ve Kültürleri Yok Olma Tehlikesine Maruz Türk Toplulukları
olarak belirlenen bir sempozyum düzenlenmiştir. Etkinliğe Başkanlığımız görev alanına giren
ülkelerden 10 bilim adamının katılımına destek verilmiştir.
I. Uluslararası Harakani Sempozyumu
Kafkas Üniversitesi Ebul Hasan Harakani Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Seyyid Ebu’l Hasan
Harakani Vakfı tarafından 11-13 Ekim 2012 tarihleri arasında Kars’ta düzenlenen sempozyuma
40 kişinin katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
İslam Ticaret ve Sanayi Odası 14. Yönetim Kurulu ve 28. Genel Kurul Toplantısı
09-11 Nisan 2012 tarihleri arasında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) himayesinde
İstanbul’da düzenlenen İslam Ticaret ve Sanayi Odasının Genel Kurul Toplantısına, En Az
Gelişmiş Ülkelerden (EAGÜ) oda başkanları ve yardımcılarının katılımı Başkanlığımızca
desteklenmiştir.
354
X. Medeni Usul ve İcra-İflas Hukukçuları Toplantısı
Türkiye Adalet Akademisi, Uluslararası Hukuk ve Adalet Vakfı ve Medeni Usul ve İcra-İflas
Hukukçuları Komitesi tarafından 01-02 Ekim 2012 tarihlerinde İzmir’de gerçekleştirilen
toplantı 300 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. 8 ülkeden konuyla ilgili 18 akademisyen ve
uygulamacı hâkimin toplantıya katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Avrasya Coğrafyasında Bölgesel Ekonomik Entegrasyonlar ve Türkiye
Uluslararası Sempozyumu
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Gazi Üniversitesi
Karadeniz Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri Ekonomik ve Sosyal Araştırma Merkezi (KARTÜRK)
işbirliğinde 14-15 Haziran 2012 tarihlerinde Mersin’de gerçekleştirilmiştir. 6 ülkeden üst düzey
bürokrat ve akademisyenin sempozyuma katılımına Başkanlığımızca destek verilmiştir.
SELEC 5. Konsey Toplantısı
1 Kasım 2011 tarihi itibariyle Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren SELEC(Güneydoğu
Avrupa Kanun Uygulama Mekezi), Türkiye’nin yanı sıra Bosna-Hersek, Hırvatistan, Macaristan,
Slovenya, Sırbistan, Romanya, Karadağ, Moldova, Yunanistan, Makedonya, Arnavutluk ve
Bulgaristan üyeleriyle yılda bir kez toplantı düzenlemektedir. 2012 yılında İstanbul’da düzenlenen
toplantıya katılım için Başkanlığımız destek vermiştir.
4. Uluslararası Eğitim Metotları ve Materyalleri Proje Yarışması (EMEPYA)
Eğitim Metotları Geliştirme Derneği(EMGED) tarafından 28-29 Nisan 2012 tarihlerinde
öğretmenler arası 4. Uluslararası Eğitim Metotları ve Materyalleri Proje Yarışması
gerçekleştirilmiştir. Yarışmaya katılan projeler 28 Nisan 2012’de Ankara Altınpark ANFA Fuar
Alanı’nda sergilenmiş, 29 Nisan 2012’de de ödül töreni düzenlenmiştir. Türkiye içinden 100,
yurtdışından 27 proje final yarışması için Ankara’ya davet edilmiş, 8 ülkeden 12 katılımcı için
Başkanlığımız destek vermiştir.
Fuar Orgazinasyonları
VIII. Canım Annem Uluslararası El Sanatları ve Hediyelik Eşya Günleri Fuarı
Rem Fuar ve Organizasyon şirketi tarafından 28 Nisan-08 Mayıs 2012 tarihleri arasında
Ankara Atatürk Kültür Merkezinde düzenlenen fuara 16 ülkeden katılım olmuştur. 193 standın
bulunduğu fuara Özbekistan’dan katılıma Başkanlığımızca destek verilmiştir.
XVI. Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT 2012)
Türkiye Otelciler Federasyonu, Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği ve Türk Hava Yolları
işbirliğiyle 09-12 Şubat 2012 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen ve 60’ın üzerinde standın
açıldığı fuara yaklaşık 4.500 kişi katılmıştır. Filistin standı için Başkanlığımızca destek verilmiştir.
Avrasya Ülkeleri El Sanatları Hediyelik Eşya Fuarı
13-24 Eylül 2012 tarihleri arasında Antalya’da düzenlenen Avrasya Ülkeleri El Sanatları Hediyelik
Eşya Fuarına Özbekistan’dan el sanatları ustalarının katılımına Başkanlığımız destek vermiştir.
TÜYAP Kayseri II. Mobilya Fuarı
25–29 Nisan 2012 tarihleri arasında Kayseri’de düzenlenen II. Mobilyacılar Fuarı’na
Türkmenistan’dan katılan sektör temsilcileri için Başkanlığımızca destek sağlanmıştır.
355
Uluslararası Polis İşbirliği Projeleri
FAYDALANAN ÜLKE
TARİHİ
KONUSU
YERİ
EĞİTİM ALAN KİŞİ SAYISI
ARNAVUTLUK
30 Nisan–12
Mayıs 2012
Polis Eğiticilerinin Eğitimi
Türkiye
16
09 – 13 Temmuz
2012
Örgütlü Suç
Soruşturmaları
Arnavutluk
14
16 -20 Ocak 2012
Örgütlü Suç
Soruşturmaları
Türkiye
16
AZERBAYCAN
BOSNA-HERSEK
26 Şubat – 10 Mart İç Güvenlik İstihbaratı
2012
12
05 – 08 Haziran
2012
İnsan Ticareti Soruşturma
Teknikleri
20
09 – 20 Temmuz
2012
Yakın alan Operasyonları
Kursu
15
12–20 Şubat 2012
Önemli Tesisleri Koruma
Azerbaycan
20
28 Mayıs – 01
Haziran 2012
Toplumsal Olayların
Yönetimi ve Müzakere
İç Güvenlik İstihbaratı
Bosna
Hersek
47
Türkiye
8
08 - 12 Ekim
2012
Örgütlü Suç
Soruşturmaları Kursu
Türkiye
10
31 Ocak – 14
Şubat 2012
Bina Operasyonları ve
Rehine Kurtarma Eğitimi
Türkiye
32
02–13 Nisan 2012
Anti Terörizm İstihbarat
Eğitimi
18–22 Haz. 2012
Stratejik Yönetim
Filistin
17
30 Eylül – 6 Ekim
2012
Önemli Tesisleri Koruma
Kursu
Filistin
42
08–12 Ekim 2012
Liderlik ve Yöneticilik Kursu
Filistin
15
05-06 Kasım 2012
Kaza Analizi Kursu
Filistin
21
03-07 Aralık 2012
Organize Suçlarda
Soruşturma Mülakatı ve
Sorgulama Kursu
Türkiye
13
18 – 29 Haziran
2012
FİLİSTİN
356
12
FAYDALANAN ÜLKE
TARİHİ
KONUSU
YERİ
KAZAKİSTAN
25 Haziran – 05
Temmuz 2012
Çocuk Polisi Temel
Eğitimi
Kazakistan
18
24 – 28 Eylül
2012
Kursu
Türkiye
15
24 – 30 Eylül
2012
Din İstismarı ve Terörle
Mücadele Kursu
Türkiye
12
12 – 16 Kasım
2012
Cinayet Suçu Soruşturma
Teknikleri Kursu
Kazakistan
23
05–12 Şubat 2012
Network Sistemleri
Türkiye
6
19 Şubat–3 Mart
2012
12
16–22 Nisan 2012
Yardımcı İstihbarat Elemanı
Yöneticiliği
9
12–19 Şubat 2012
Network Sistemleri
Tamamlayıcı Eğitimi
Kırgızistan
10
17–23 Eylül 2012
Teknik ve Elektronik
İstihbaratı Kursu
Türkiye
12
10–21 Eylül 2012
Keskin Nişancılık Kursu
Kırgızistan
20
18–22 Haziran
2012
Toplantı, Grev, Konser
Türü Organizasyonların
Güvenliği
Makedonya
41
10–21 Eylül 2012
Polis Eğiticilerinin Eğitimi
Kursu
Türkiye
13
05–09 Kasım
2012
Adli Veri Analizi ve Veri
Kurtarma Kursu
Makedonya
28
12–16 Kasım
2012
Risk Analizi ve Arama
Teknikleri Kursu
Makedonya
20
09–22 Temmuz
2012
Teknik ve Elektronik
İstihbaratı
Türkiye
10
03–14 Eylül 2012
Çevik Kuvvet Temel
Eğitimi
Moğolistan
40
KIRGIZİSTAN
MAKEDONYA
MOĞOLİSTAN
357
FAYDALANAN ÜLKE
TARİHİ
KONUSU
YERİ
ÖZBEKİSTAN
05–08 Haziran
2012
İnsan Ticareti Soruşturma
Teknikleri
Özbekistan
21
22–29 Ağustos
2012
Terörizme Karşı Önemli
Tesisleri Koruma
Türkiye
8
24–28 Eylül 2012
Temel Adli Balistik
İncelemeleri 1 Kursu
Özbekistan
5
01–05 Ekim 2012
Toplum Destekli Polislik
Kursu
Özbekistan
20
15-19 Ekim 2012
Göç ve Sınır Yönetimi
Kursu
Türkiye
10
12–16 Kasım
2012
Örgütlü Suç
Türkiye
12
26–30 Kasım
2012
Uyuşturucu Suç
Özbekistan
12
16 Temmuz –
10 Ağustos 2012
Özel Harekât
Türkiye
40
08–20 Ekim 2012
Hassas Nokta ve
Şahısların Korunması
14
08–14 Ekim 2012
Terörle Mücadele Eğitimi
12
05–09 Kasım 2012
Siber Suçlar
15
04–24 Kasım 2012
Keskin Nişancı
10
19–25 Kasım 2012
Dini İstismar Eden Terör
Örgütleri ile Mücadele
25
03–14 Aralık 2012
Keskin Nişancılık
20
03–28 Aralık 2012
Olay Yeri İnceleme Temel
Eğitimi
15
09–29 Aralık 2012
Olay Yeri İnceleme
Tekâmül
10
27 Ağustos –
05 Eylül 2012
Çevik Kuvvet Temel
Eğitimi
27 Ağustos –
05 Eylül 2012
Çevik Kuvvet Temel
Eğitimi
03–14 Eylül 2012
Temel ve İleri Seviye Atış
Teknikleri
MOĞOLİSTAN
358
Tunus
FAYDALANAN ÜLKE
TÜRKMENİSTAN
SOMALİ
BANGLADEŞ
TARİHİ
KONUSU
05–16 Kasım 2012
Yakın Alan Operasyonu
22
19–23 Kasım 2012
Seçimlerde Güvenlik
Yönetimi Eğitimi
62
26–30 Kasım 2012
Toplumsal Olaylarda
Müzakere Eğitimi
63
17–21 Aralık 2012
Göçmen Kaçakçılığı
ve İnsan Ticareti ile
Mücadele Eğitimi
16
03–14 Eylül 2012
Temel ve İleri Seviye Atış
Teknikleri
08–12 Ekim 2012
Göz Yaşartıcı Gazlar ve
Teçhizatları Kullanım
Teknikleri Kursu
25–29 Haziran
2012
İnsan Kaynakları Yönetimi
12–17 Kasım
2012
Temel Veri Kurtarma
Kursu
14–25 Mayıs
2012
İstihbarat Eğitimi
29 Haziran –
16 Temmuz 2012
Terörizme Karşı Önemli
Tesisleri Koruma
19–27 Mayıs
2012
Hudut Kapılarındaki
uygulamalar ve Yabancı
Polisinin görev alanı
Türkiye
10
Bosna
Hersek
47
Örgütlü Suç
Soruşturmaları
Türkiye
10
YERİ
47
Türkmenistan
32
26
Somali
12
60
8
359
STK’lar ile İşbirliği Projeleri
2012 STK Proje ve Faaliyetleri
NO
SEKTÖR
PROJE VE FAALİYET SAYISI
ORAN
1
SAĞLIK
53
22
2
EĞİTİM
18
20
3
KÜLTÜREL
34
17
4
ÇOKLU
18
14
5
İDARİ
11
12
6
İNSANİ
7
11
7
EKONOMİK
5
3
TOPLAM
146
100
Gerçekleşen Proje ve Faaliyet Sayısı
146
Ülkesel Proje-Faaliyet Sayısı
106
Bölgesel Proje-Faaliyet Sayısı
40
Ulaşılan Ülke Sayısı (Bölgesel Hariç)
39
Destek Verilen STK - Kuruluş Sayısı (Kamu Dahil)
71
STK Yardımlarından En Fazla Faydalanan Ülkeler
SOMALİ
NİJER
KAMERUN
GANA
TANZANYA
360
361
362
6
Uluslararası
Kuruluşlarla
İşbirliği
363
Birleşmiş Milletler İle İşbirliği
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile İşbirliği
Güney-Güney İşbirliği Projesi
TİKA bünyesinde Türk Uzman Bilgi Bankası kurulmuştur. Uzman Bilgi Bankası’nın 2 amacı
bulunmaktadır:
• Belli konularda uzmanlaşmış kamu personelinin tespit edilerek TİKA’nın yurtdışında
yürüttüğü veya koordine ettiği projelerde görevlendirilmesini sağlamak
• Bu uzmanların başta UNDP olmak üzere Birleşmiş Milletlere bağlı kuruluşlarda görev
almasını sağlamak.
Türkiye’nin OECD DAC’a üyeliğinin yeniden gündeme gelmesi üzerine TİKA’nın ve kamu
kurumlarımızın DAC üyelik sürecine ilişkin olarak bilgi edinmesi amacıyla 19-20 Nisan 2012
tarihleri arasında OECD DAC ve UNDP uzmanları tarafından Yardımların Yönetimi konusunda bir
seminer düzenlenmiştir.
TİKA bünyesinde oluşturulan Kalkınma Yardımları Strateji Belgesi Hazırlama Komisyonuna
uzman desteği yanında danışman görevlendirmesi yoluyla katkıda bulunulmuştur.
TİKA’nın kalkınma işbirliği faaliyetlerinde bulunduğu, pilot ülkeler olarak seçilen, Tacikistan,
Bosna-Hersek ve Senegal’e yönelik olarak Ortak Ülke Stratejileri hazırlanmaktadır.
Sürece uzman desteği yanında bir uluslararası danışman görevlendirilmesi yoluyla katkıda
bulunulmuştur.
TİKA çalışanlarına yönelik olarak kapasite oluşturma, uluslararası trendler ve ortak
ülke stratejileri hazırlanması gibi konularda UNDP uzmanları tarafından seminerler
düzenlenmektedir.
Uluslararası Sertifikalı Proje Döngüsü Yönetimi ve Sonuç Odaklı Yönetim alanlarında kurslar
düzenlenmiştir. Bu kurslardan 40 TİKA uzmanı faydalanmıştır.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO) ile İşbirliği
FAO ile İlişkiler/İşbirliği
FAO’nun ormancılıkla ilgili danışma organlarından Akdeniz Ormancılık Meseleleri Komitesinin
2012-2016 dönem başkanlığını ülkemiz yürütmektedir.
Türkiye tarafından 24-28 Eylül 2012 tarihleri arasında Roma’da ‘Akdeniz Ormancılığı İşbirliği
Ortaklığı Anlaşması’ imzalanmıştır
364
6. ULUSLARARASI KURULUŞLARLA İŞBİRLİĞİ
Birleşmiş Milletler Sınaî Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) ile İşbirliği
DİĞER PARTNER
KURULUŞLAR
PROGRAM KONUSU
TARİH
TİKA TARAFINDAN KATILIMINA
DESTEK VERİLEN ÜLKELER
TÜBİTAK Marmara
Araştırma Merkezi
(MAM)
Gıda Maddelerinde
Mikotoksinlerin Önlenmesi ve
Kontrolü
07-11 Mayıs 2012
Moğolistan
Moldova
Kosova
Kazakistan
Gürcistan
Sırbistan
Makedonya
Kırgızistan
Etyopya
Endüstriyel Gıda Kurutma
Teknolojileri Çalıştay ve
Eğitim Program
08-12 Ekim 2012
Afganistan
Azerbaycan
Etiyopya
Filistin
Gürcistan
Kazakistan
Kırgızistan
Moğolistan
Moldova
Sırbistan
Tacikistan
Kritik ve Sürdürülebilir
Teknolojiler için Temizoda
Çalıştayı/Eğitimi
25 Haziran – 08
Temmuz 2012
Arnavutluk
Azerbaycan
Etiyopya
Gürcistan
Kazakistan
Kenya
Kırgızistan
Libya
Makedonya
Mısır
Özbekistan
Pakistan
Sudan
Türkmenistan
Ukrayna
Ürdün
Yemen
Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı
Bilkent Üniversitesi
Malzeme Bilimi ve
Nanoteknoloji Enstitüsü
(UNAM)
Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı
İslam Konferansı
Örgütü - İslam Ülkeleri
İstatistik, Ekonomik,
Sosyal Araştırma ve
Eğitim Merkezi
(SESRIC)
365
Dünya Bankası ile İşbirliği
DECDG’de Uzman Görevlendirilmesi
Yardım programlarında etkinliğin sağlanması için güvenilir istatistiki bilgiye sahip olmak önem
taşımaktadır. Bu kapsamda, “21. Yüzyılda İstatistiki Kalkınma İçin Ortaklık – PARIS 21”, “Dünya
Bankası İstatistiki Kapasite Geliştirme Vakıf Fonu –TFCSB”, “Sonuç Tesisi İçin İstatistik Katalitik
Fonu-SRF-CF” ve son olarak da “Busan İstatistik Eylem Planı” gibi inisiyatifler başlatılmıştır.
İstatistik alanında yürütülen çalışmalarda bütünlük ve uyumluluğun sağlanmasını teminen
Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) ile 26 Mart 2010 tarihinde bir mutabakat
zaptı imzalanmıştır. Bu kapsamda Dünya Bankası Kalkınma Ekonomisi Başkan Yardımcılığı
Kalkınma Veri Grubu (DECDG) ile mevcut işbirliğinin geliştirilmesine yönelik olarak DECDG’de 1
yıl süreyle TİKA’dan 1 uzman görevlendirilmiştir.
Dünya Bankası ile İşbirliği Projeleri
• Afganistan İstatistik Ofisine bağlı bir Eğitim Merkezi inşa edilmesi
• Moğolistan İstatistik Ofisi bünyesinde matbaa kurulması ve gerekli ekipman temini.
• Tacikistan ile istatistik alanında olası yeni işbirliklerinin şekillendirilmesi konusunda çalışmalar yapılması
• “Filistin İstatistiki Gelişme İçin Milli Strateji Belgesi 2009-2013” doğrultusunda Filistin
Merkez İstatistik Ofisinin web-sitesinin güncellenmesi ve güçlendirilmesi.
OECD Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) ile İşbirliği
ETKİNLİK
TARİH
YER
KONULAR
Yardımların Yönetimi
Semineri
19 – 20 Nisan 2012
Ankara
DAC’ın Tanıtımı, DAC ile
Çalışmak ve DAC’a Üyelik Süreci
Etkin İşbirliği Uygulamaları
Hedefe Yönelik Örgütlenme
Kalkınma İşbirliği Stratejilerin
Hayata Geçirilmesi İşbirliğinin Yönetimi, Planlaması ve
Yürütülmesi
DAC İstatistiklerinin ve DAC
İstatistik Raporlamasının
Tanıtımı
Faaliyet Düzeyinde Raporlama
Biçimleri
366
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile İşbirliği
İİT Üyesi Ülkelerin Patent Ofisleri Arasında Teknik İşbirliği
ETKİNLİK
PARTNER KURULUŞLAR
TARİH
Sınai Mülkiyet
Politikaları Semineri
İslam İşbirliği Teşkilatı
Ekonomik ve Ticari İşbirliği
Daimi Komitesi (İSEDAK)
Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı
(WIPO)
08-09 Kasım 2012
Arnavutluk
Azerbaycan
Kazakistan
Kırgızistan
Özbekistan
Pakistan
Senegal
Sudan
Tacikistan
Türkmenistan
Türk Patent Enstitüsü
Bilim, Sanayi Teknoloji
Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı
Orta Asya’ya Dönük Ülke Ortaklık Deneyimleri Çalıştayı
PARTNER KURULUŞLAR
TARİH
İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi
Komitesi (İSEDAK)
22-23 Şubat 2012
Kazakistan
Kırgızistan
Tacikistan
III. İİT Üyesi Ülkelerin Düşünce Kuruluşları Forumu
PARTNER KURULUŞLAR
TARİH
TASAM
2-3 Mart 2012
Azerbaycan (24 kişi)
367
İslam Kalkınma Bankası (İKB) ile İşbirliği
İKB Üyesi ülkelerle Tecrübe Paylaşımı Programı
ETKİNLİK
TARİHİ
YERİ
FAYDALANICI ÜLKELER
Yatırım Ortamı Reformu
Alanında Türkiye’nin
Deneyiminin Paylaşılması
Eğitim Programı
17-20 Aralık 2012
Ankara
Arnavutluk
Azerbaycan
Mısır
Gambiya
İran
Irak
Ürdün
Kazakistan
Lübnan
Fas
Umman
Sudan
Tacikistan
Tunus
Yemen
Malezya
Maldivler
Bahreyn
Filistin
Bosna-Hersek
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ile İşbirliği
368
ETKİNLİK
TARİHİ
YERİ
FAYDALANICI ÜLKELER
4. Kıdemli Görevliler Toplantısı
2. Donörler Konferansı
EİT V. Tarım Bakanları Toplantısı
13 Kasım 2012
14 Kasım 2012
15 Kasım 2012
Antalya
(Gıda Tarım
ve Hayvancılık
Bakanlığı ev
sahipliğinde)
Afganistan
Azerbaycan
Kırgızistan
Özbekistan
Pakistan
Tacikistan
Türkmenistan
(25 kişi)
EİT Bölgesel Planlama Konseyi 22.
Toplantısı
09-11 Temmuz
2012
Tahran
EİT Bölgesi EKOTURİZM Gelişimi Eğitimi
16-21 Eylül 2012
Antalya
Kazakistan
Kırgızistan
Azerbaycan
Özbekistan
(7 kişi)
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) ile İşbirliği
ETKİNLİK
TARİHİ
YERİ
KATILIMCI SAYISI
KEİ 20. yıldönümü Devlet/Hükümet
Başkanları Zirvesi
26 Haziran 2012
İstanbul
Yurtdışından akademisyen ve
STK temsilcileri (29 kişi)
KEİ Ülkelerinde Enerji Yönetimi
Standartlarının En İyi Uygulamalar
Çalıştayı
06-09 Mart 2012
İstanbul
4 kişi
Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile İşbirliği
ETKİNLİK
PARTNER
TARİHİ
YERİ
FAYDALANICI
SAYISI
Su Ürünleri Yetiştiriciliğinin
Sürdürülebilir Gelişimi konulu
Uluslararası Eğitim Programı
JICA
01-20 Ekim 2012
Antalya
İstanbul
Muğla
Trabzon
Azerbaycan
Kırgızistan
Kazakistan
Özbekistan
Tacikistan
Türkmenistan
18
Sanayide Enerji Verimliliği ve
Yönetimi Eğitim Programı
JICA
01-12 Ekim 2012
Antalya
İstanbul
Kazakistan
Kırgızistan
Özbekistan
Tacikistan
Afganistan
Arnavutluk
Azerbaycan
Moldova
Pakistan
Sırbistan
18
Orta Asya ve Orta Doğu
Ülkelerinde Endüstriyel
Otomasyon Teknolojileri
Yaygınlaştırması Projesi
JICA
05-10 Kasım
Azerbaycan
Kazakistan
Pakistan
42
05-16 Kasım
Azerbaycan Kazakistan
Tacikistan
Türkmenistan
Filistin
Kırgızistan Afganistan
Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı
Balıkçılık Su Ürünleri
Genel Müdürlüğü
Yenilenebilir Enerji
Genel Müdürlüğü
Milli Eğitim Bakanlığı
İzmir Mazhar Zorlu
Teknik Lisesi
03-21 Aralık
İzmir
Pakistan’lı
EOT meslek
okul
eğiticilerine
369
370
7
Katılım
Gösterilen
Uluslararası
Etkinlikler
371
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) XIII
DÜZENLEYEN
KONUSU/AMACI
TARİH
YER
UNCTAD
Kalkınma odaklı küreselleşme: kapsamlı
ve sürdürülebilir büyüme ve kalkınma
21 – 26 Nisan 2012
Katar/Doha
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) ile Toplantı
KONUSU/AMACI
TARİH
YER
27 Nisan 2011 tarihli mutabakat zaptı kapsamında işbirliği
alanlarının görüşülmesi
02 Nisan 2012
Paris
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma (Rio+20) Konferansı
TARİH
YER
20-22 Haziran 2012
Rio de Janeiro
Küresel İnsani Kalkınma Forumu
DÜZENLEYEN
KONUSU/AMACI
TARİH
YER
UNDP İnsani Kalkınma Raporu Ofisi
(HDRO) ve UNDP Kalkınma Politikası
Bürosu (BDP)
2011 İnsani Kalkınma Raporu
bulguları ve öneriler
22 – 23 Mart 2012
İstanbul
ETKİNLİK DETAYI
TARİH
YER
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC)
bünyesinde iki yılda bir düzenlenmektedir
05–06 Temmuz 2012
New York
III. Kalkınma İşbirliği Forumu
WHO Şiddet ve Yaralanmaların Önlenmesi Odak Noktalar 7. Toplantısı
TARİH
YER
15-18 Ekim 2012
Antalya
OECD Kalkınma Merkezi Üst Düzeyli Toplantısı
372
DÜZENLEYEN
AMACI
TARİH
YER
(OECD) Kalkınma Merkezinin
OECD’nin yeni kalkınma
stratejisinin ele alınması
01 Mart 2012
Paris
7. KATILIM GÖSTERİLEN ULUSLARARASI ETKİNLİKLER
OECD DAC Kıdemli Memurlar Toplantısı (SLM)
TARİH
YER
03-04 Nisan 2012
Paris
OECD Bakanlar Konseyi 2012 Yılı Toplantısı
TARİH
YER
23 – 24 Mayıs 2012
Paris
OECD Üçgen İşbirliği Toplantısı
TARİH
YER
13 – 14 Eylül 2012
Portekiz/Lizbon
OECD DAC HLM Toplantısı
TARİH
YER
04 –05 Aralık 2012
Londra
Afrika Birliği Zirvesi 18. Olağan Toplantısı
TARİH
YER
27-30 Ocak 2012
Etyopya
EİT Bölgesel İşbirliği Planlama Konseyi 22. Toplantısı
TARİH
YER
9-11 Temmuz 2012
Tahran
Afrika’nın Göçerleri Tuaregler Uluslararası Konferansı
TARİH
YER
23 Haziran 2012
İstanbul
5. Afrika Medya Liderleri Forumu
TARİH
YER
08-09 Kasım 2012
Senegal
373
Nouadhibou Özel Bölge İşbirliği Çalıştayı
DÜZENLEYEN
TARİH
YER
İslam Kalkınma Bankası Özel Sektör Grubu ve Moritanya
Hükümeti
30-31 Ocak 2012
Nouakchott/ Moritanya İstanbul Küresel Forumu
TARİH
YER
13 – 14 Ekim 2012
İstanbul
2015 Sonrası Binyıl Kalkınma Hedefleri İrtibat Gurubu V. Toplantısı
TARİH
YER
17 – 18 Aralık 2012
İstanbul
JICA Güney - Güney İşbirliği Eğitim Programı
DÜZENLEYEN
AMACI
TARİH
YER
KATILIMCI ÜLKELER
JICA
Güney-Güney İşbirliği çerçevesinde
eğitime ilişkin gerçekleştirilen
proje uygulamalarının iyileştirilmesi
29.01.2012 –
04.02.2012
Japonya
Endonezya
Filipinler
Tayland
Fiji
Meksika
Panama
Arjantin
Brezilya
Kolombiya
Mısır
Fas
Tunus
Kenya
Çatışma Halinde Kültürel Varlıkların Korunması İlk Yardım Kursu
374
DÜZENLEYEN
TARİH
YER
Uluslararası Kültürel Varlıkları Koruma ve Restorasyonu
Araştırma Merkezi (ICCROM)
21-26 Eylül 2012
Roma
375
376
EK-1
Çoklu-Çakışan Sektörler
Restorasyon-Konservasyon Projeleri
Arnavutluk’ta Tarihi Eserlerin Restorasyonu (Arnavutluk)
31 Mayıs- 02 Haziran 2012 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen 19. Uluslararası Dişhekimliği
Kongresi kapsamında 01 Haziran 2012 tarihinde Türk Dişhekimleri Birliği tarafından II. Komşu
Ülkeler Dişhekimleri Birlikleri İşbirliği Platformu Toplantısı yapılmıştır. 24 ülkenin katılımıyla
gerçekleştirilen toplantıya 9 ülkeden diş hekiminin katılımı Başkanlığımızca desteklenmiştir.
Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsü Restorasyonu (Bosna-Hersek)
Vişegrad Belediyesi, UNESCO Bosna-Hersek Ulusal Komisyonu ve Sırbistan Eğitim ve Kültür
Bakanlığı ile işbirliğinde Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsünün restorasyonuna yönelik
çalışmalar 12 Aralık 2012 tarihinde başlamıştır.
Tarihi Saraybosna Mevlevihane’sinin Yeniden İnşası (Bosna-Hersek)
Selçuklu Belediyesi ile Starigrad Belediyesi işbirliğinde, Tito döneminde yıkılan Tarihi
Saraybosna Mevlevihanesinin yeniden inşa edilmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır. Bu
kapsamda, Bosna-Hersek’in kurucu Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç’in anıt mezarının da yer
aldığı Tabya Tepesinde bulunan Kovaçi Şehitliği civarında gerçekleştirilecek inşaata ilişkin ihale
11 Ekim 2012 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Travnik Elçi İbrahim Paşa Medresesi Kızlar Bölümünün Yarım Kalan İnşaatının
Tamamlanması (Bosna-Hersek)
1994 yılında tekrar açılarak eğitim hayatına başlayan Travnik Elçi İbrahim Paşa Medresesi
bünyesinde bulunan kız öğrencilere ait binanın inşaatı 2012 yılında tamamlanmıştır.
Necaşi Türbesi’nin Restorasyonu ve Çevre Düzenlemesi (Etiyopya)
Necaşi Türbesi’nin restorasyonu ve çevre düzenlemesine ilişkin ön çalışmalar, bölgede
görevlendirilen mimar ve mühendislerden oluşan heyetçe tamamlanmış olup, proje ile ilgili
süreç devam etmektedir.
Son Osmanlı Konsolosunun Evinin Restorasyonu ve Çevre Düzenlemesi (Etiyopya)
Bölgede görev yapan son Osmanlı Konsolosuna ait evin restorasyonu ve çevre düzenlemesinin
yapılmasına yönelik olarak mimar ve mühendislerden oluşan bir heyet görevlendirilmiş olup,
çalışmalar Mayıs 2012’de tamamlanmıştır.
Sultan 2. Abdülhamid Saat Kulesi Restorasyonu (Filistin)
Osmanlı devletinin 34. padişahı Sultan II. Abdülhamid’in 1901 yılında tahta çıkışının 25. yıl
dönümü anısına Nablus şehrinde inşa edilen Saat Kulesi, Başkanlığımızca restore edilerek
yeniden kullanıma açılmıştır.
Mescid-i Aksa Abdesthane ve Şadırvanının Yenilenmesi (Filistin)
Mescid-i Aksa’nın Mathara kapısında bulunan abdesthanenin yetersiz ve bakımsız durumda
olması nedeniyle gerekli yenileme çalışmaları yapılmıştır.
377
Bioçi Camisi Tadilatının Desteklenmesi (Karadağ)
Geçiş güzergahında olan ve bölgenin tek camisi durumundaki Byelo Polye’de bulunan
Bioçi Camisinin inşaatının tamamlanmasına ve ek bina olarak projelendirilen kısımlarının
(gasilhane, abdesthane ve kazan odası) yaptırılmasına yönelik çalışmalar 30 Ekim 2012 tarihinde
tamamlanmıştır.
Maglaj Kurşunlu Camisi Restorasyonu (Karadağ)
Maglaj Kurşunlu Camisinin restorasyonu için proje çizimleri hazırlanarak, Bosna-Hersek
Federal Ulusal Anıtları Koruma Komisyonuna sunulmuş ve gerekli izinler Ekim 2011’de
alınmıştır. Projenin kontrolörlüğünü Vakıflar Genel Müdürlüğü yapmakta olup, çalışmalara Mart
2012’de başlanmıştır.
Škanjevica (Merkez) Camisinin İç Tezyinatının Yaptırılması (Karadağ)
Bar İslam Birliği işbirliği ile Stari Bar’da bulunan Škanjevica Camisi’nin iç tezyinatı Osmanlı hat
sanatı tarzında yaptırılmıştır. Proje 25 Ağustos 2012 tarihinde tamamlanmıştır.
Osmanagiç Camisinin Onarımı (Karadağ)
Osmanagiç Camisinin onarımı tamalanarak Ocak 2012’de hizmete açılmıştır.
Gazi Mestan Türbesi Restorasyonu ve Çevre Düzenlemesi (Kosova)
Gazi Mestan Türbesi’nin restorasyonuna yönelik olarak 2008 yılından bu yana sürdürülen
çalışmalar kapsamında, 22 hektarlık bir alanın kadastro çalışmaları tamamlanmıştır. Türbenin
çevre düzenlemesi işlerinin tamamlanmasından sonra 10 Ağustos 2012 tarihinde açılışı
yapılmıştır.
Gilan Alaattin Medresesi Avlu Düzenlemesi (Kosova)
Gilan Alaattin Medresesi’nin rehabilite edilmesine yönelik olarak avluda bulunan kullanılamaz
durumdaki abdesthaneler yenilenmiştir.
Yanova Yusuf Paşa Camisi Restorasyonu (Kosova)
Yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan Yanova’daki Yusuf Paşa Camisi’nin restorasyonu ve
çevre düzenlemesi yapılmıştır.
Yaşar Paşa Camisi Restorasyonu (Kosova)
İç süslemeleriyle Osmanlı mimarisinin güzel örneklerinden biri olan Yaşar Paşa Camisi’nin
restorasyonu 27 Eylül 2012 tarihi itibari ile tamamlanmıştır.
Vıçıtırn Gazi Bey Hamamı Restorasyonu (Kosova)
Vıçıtırn’da bulunan Gazi Bey Hamamı’nın restorasyonu 28 Ağustos 2012 tarihi ile tamamlanmış
olup, binanın kültür ve sanat merkezi olarak kullanılması planlanmaktadır.
Priştine Fatih Camisinin Çevre Düzenlemesi ve Güvenlik Sistemi Kurulması (Kosova)
Kosova Anıtları Koruma Enstitüsü ile işbirliğinde Fatih Camisinin çevre düzenlemesi yapılmış ve
güvenliğin sağlanmasına yönelik olarak kamera sistemi kurulmuştur.
378
Sinan Paşa Camisinin Çevre Düzenlemesi ve Güvenlik Sistemi Kurulması (Kosova)
Prizren Tarihi Eserler Koruma Enstitüsü ile işbirliğinde Sinan Paşa Camisinin çevre düzenlemesi
yapılmış ve güvenliğin sağlanmasına yönelik olarak kamera sistemi kurulmuştur.
Trablus’taki Turgut Reis Camisi ve Türbesinin Restorasyonu (Libya)
Trablus’ta bulunan Turgut Reis Camisi ve Türbesi’nin restorasyonu kapsamında gerekli zemin
etüdü, duvarlardaki çatlaklar nedeniyle sondaj yapılmasının sakıncasından dolayı sismik radar
sistemi ile yaptırılmıştır.
Reşit Paşa Camisi Restorasyonu (Libya)
Reşit Paşa Camisinin restorasyonuna yönelik olarak gerekli zemin etüdü yaptırılarak eserin
aslına uygun restorasyonu için mimarisi 3 boyutlu olarak incelenmiştir.
Trablusşam Mevlevi Tekkesi Restorasyonu (Lübnan)
Trablusşam Mevlevi Tekkesine ait semahane ve ibadethanenin kubbesinin taş işçiliği, taş örümü,
ince işçilik ve ahşap işçiliği gibi restorasyon çalışmaları ile döşeme, sıva, elektrik ve su tesisatı
gibi diğer onarım işleri 2012 yılında tamamlanmıştır.
Beyrut Sanayeh Parkı Osmanlı Çeşmeleri Restorasyonu (Lübnan)
II. Abdülhamit döneminden kalan Beyrut Sanayeh Parkı’nda bulunan çeşmelerin restorasyonuna
yönelik çalışmalar Beyrut Belediyesi ile işbirliğinde devam etmektedir.
Çullu Baba Tekke Camisi Restorasyonu (Makedonya)
Kırçova’da bulunan Çullu Baba Tekke Camisi’nin restorasyonu, türbenin onarımı, yıllar
önce yıkılan şadırvanın tekrar inşa edilmesi ve avlunun çevre düzenlemesi çalışmaları
Sinanüddin Yusuf Çelebi Türbesi Restorasyonu (Makedonya)
Sinanüddin Yusuf Çelebi Türbesi restore edilmiş, ayrıca ışıklandırma çalışmaları yapılmıştır.
Zeynel Abidin Paşa Halveti Tekkesi Şadırvanı Restorasyonu ve Çevre Düzenlemesi
(Makedonya)
Zeynel Abidin Paşa Halveti Tekkesi içinde bulunan ahşap, yedi köşeli, üstü kubbeli, içerisi sohbet
sediri ile çevrili olan şadırvanın restorasyonu ve tekke kompleksi avlusunun çevre düzenlemesi
çalışmaları yapılmıştır.
Voska Hamamı Restorasyonu (Makedonya)
Ohri’de bulunan Voska Hamamı’nın iç ve dış restorasyon çalışmaları ile çevre düzenlemesi işleri
yapılmıştır.
379
EK-2
Türkoloji Projeleri
Kabil Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünün Desteklenmesi (Afganistan)
185 öğrencinin eğitim gördüğü Kabil Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından
kullanılmak üzere yeni bir hizmet binası inşa edilmiştir. Toplam kapalı alanı 2.390 m² olan
binada 6 derslik, 1 toplantı odası, 157 kişilik konferans salonu, 4 öğretmen odası, 1 dil
laboratuvarı, 1 bilgisayar laboratuvarı, kütüphane, 3 çalışma odası, 5 öğretmen odası ve
dinlenme salonu bulunmaktadır. Ayrıca, elektrik ihtiyacı için trafo ve trafo malzemeleri temin
edilerek yerinde montaj işlemleri gerçekleştirilmiştir.
Tuzla Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne Destek (Bosna-Hersek)
Tuzla Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne fotokopi ve faks tarayıcı görevini bir arada
gören bir adet fotokopi cihazı sağlanmıştır.
Gazze Belediyesi Kültür Merkezinin İyileştirilmesi (Filistin)
Gazze Belediyesi Kültür Merkezi bünyesinde açılan Türkçe Öğretim Merkezi bünyesinde bulunan
yaklaşık 100 m2’lik bir salonun tadilat ve onarımı yapılmış, aynı zamanda ihtiyaç duyulan mobilya
ve ekipman hibesi gerçekleştirilmiştir. Merkezde görevli bir öğretmen tarafından Türkçe kursları
verilmektedir. Kurslarda 80 öğrenci 1. ve 2. kur kursları tamamlamış olup, şu anda 25 öğrenci
eğitim almaya devam etmektedir.
Tiflis Devlet Tıp Üniversitesi Türkçe Kursu (Gürcistan)
Türkiye’nin çeşitli üniversite hastanelerinde staj yapmak üzere Tiflis Devlet Tıp Üniversitesinden
50 öğrenci ve 10 stajyer doktordan oluşan grup için 96 saatlik staja hazırlık niteliğinde Türkçe
kursları düzenlenmiştir.
Türkçe Kurslarının Desteklenmesi (Karadağ)
Başkanlığımız tarafından Karadağ’da Rojaye, Bar ve Podgoritsa şehirlerinde 2007 yılından beri
Türkçe kursları desteklenmektedir. Şimdiye kadar toplam 180 kişinin eğitim aldığı bu kurslarda
görev yapmak üzere 2012 yılında da 8 yerel öğretim elemanı görevlendirilmiştir.
Kazakistan’a Yönelik Türkoloji Faaliyetleri (Kazakistan)
El-Farabi Kazakistan Devlet Türkoloji Bölümüne ihtiyaç duyduğu masa, sandalye, bilgisayar,
televizyon, uydu anteni ve mobilya gibi malzemeler temin edilmiştir. L.N. Gumilev Avrasya Milli
Üniversitesi Türkoloji Bölümünde görev yapmak üzere 3 okutman görevlendirilmiştir. Yine
Almatı’da bulunan Milli Kütüphane bünyesinde bulunan Türkçe Bölümünde görev yapmak üzere
bir yerel personel görevlendirilmiştir.
Cusup Balasagın Kırgız Milli Üniversitesi Türkçe Bölümü Tefrişatı (Kırgızistan)
Cusup Balasagın Kırgız Milli Üniversitesi Türkçe Bölümü tarafından kullanılmak üzere çalışma
masası, raflı dolap, kitaplık ve bilgisayar gibi mobilya ve donanım temininde bulunulmuştur.
380
Türkçe Dil Laboratuvarı Kurulması (Kosova)
Kosova Güvenlik Güçleri bünyesinde bulunan Eğitim ve Doktrin Merkezinde eğitim alan
personele Türkçe dil eğitimi verilmesine yönelik olarak Dil Laboratuvarı kurulmuş ve tefrişatı
Makedonyalılara Yönelik Türkçe Kursları (Makedonya)
TİKA tarafından 2006 yılından bu yana Makedonya’nın 19 bölgesinde 62 sınıfta toplam 1.208
öğrenciye 7 ay boyunca Türkçe eğitim verilmiştir. Türkçe kursları, haftada 4 saat ve ayda 16 saat
olmak üzere düzenlenmiştir.
Mısır İskenderiye Üniversitesi Türkoloji Sınıfının Tamiratı (Mısır)
Mısır İskenderiye Üniversitesi Rektörlüğü’nün talebi doğrultusunda Türkoloji Sınıfının tadilatı ve
onarımı yapılmıştır. Bu kapsamda mevcut geniş alan bölünerek oluşturulan sınıf ve öğretmen
odası ile sağlıklı bir eğitim ortamı oluşturulmuştur. Buna ek olarak sınıfın tefrişatı da yapılmıştır.
Mogadişu’da Türk Kültür Merkezi Açılması (Somali)
Mogadişu’da bulunan Türk Kültür Merkezinde Somalili öğrencilere yönelik Türkçe kursları
düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu kapsamda ilk etapta 18 kişilik bir öğrenci grubu için
ülkemizde düzenlenen 2 haftalık bir programı takiben bu öğrenciler merkezde eğitime
başlamışlardır.
Somalili Öğrencilerin Ülkemizde Eğitimine Destek (Somali)
TİKA, MEB ve Diyanet İşleri Başkanlığı işbirliğinde, meslek liselerinde öğrenim görmek amacıyla
450 Somalili öğrencinin ülkemizde Türkçe öğrenmelerine destek olunmuştur.
Sudanlılara Yönelik Türkçe Kursları (Sudan)
Başkanlığımız koordinasyonunda 2007 yılından beri devlet kurumları ve özel sektör çalışanları
ile öğrencilere yönelik Türkçe kursları düzenlenmektedir. Temel 1, 2 ve orta düzey 1 kurlarından
oluşan bu kurslarda 2012 sonu itibariyle 106 kişi eğitim görmüştür.
KİPU Türkoloji Araştırma Merkezine Destek (Ukrayna)
Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi (KİPU) Türkoloji Araştırma Merkezi bünyesinde
öğretim görevlilerinin kullandığı odaların duvarları ve tavanı ile tuvaletler onarıma tabi
tutulmuştur. Bunun yanında mobilya ve kırtasiye malzemesi temin edilmiştir.
Sana Üniversitesi Diller Fakültesi Türk Dili Bölümü (Yemen)
2011 yılı içinde güvenlik nedeniyle eğitime ara verilen Sana Üniversitesi Diller Fakültesi Türkoloji
Bölümünün eğitime yeniden başlamasına yönelik bazı ihtiyaçları karşılanmış ve 2 Türkçe
öğretmeni görevlendirilmiştir. Ayrıca bölümün kullanım alanının genişletilmesi amacıyla 180
m²’lik alanın inşaat ve tadilatı gerçekleştirilmiştir.
381
TİKA PKO İletişim Bilgileri
ADDİS ABABA PKO
Bole Kifle Ketema
Kebele 03, No:625
Addis Ababa / Etiyopya
ALMATI İRTİBAT OFİSİ Kazıbek-bi Cad. No:117/86,
Kapı No: 205
Almatı / Kazakistan
382
Tel : +251 11 662 67 50 -662 67 51
Fax : +251 11 662 67 52
E-mail: [email protected]
Tel : +7 7 172 43-49-43
ASTANA PKO
Ulitsa Mustafina 34,
Almatinskiy Rayon, 010000,
Astana / Kazakistan
Tel : +7 7 172 43 - 49 - 43
AŞKABAT PKO
Mugallimlar Caddesi, 1. Geçit No: 4,
Aşkabat / Türkmenistan
Tel : +99 312 94 53 73 / +99 312 94 62 82
Faks : +99 312 94 52 70
BAKÜ PKO
Hagani Cad. No:31/24, AZ1095
Bakü / Azerbaycan
Tel : +994 12 493 10 24 / +994 12 493 64 24
Faks : +994 12 493 64 24
BELGRAD PKO
Uziçka 58b, 11000
Belgrad / Sırbistan
Tel : +381 11 266 20 23 / +381 11 266 20 33
Faks : +381 11 266 2043
BİŞKEK PKO
Aydaraliyev Sok No:5, 720017
Bişkek / Kırgızistan
Tel : +996 (312)564956 - 298327 - (554) 451308
Faks : + 996 (312) 543946
DAKAR PKO
Almadies Yolu, No:22 9.Bölge
Dakar / Senegal
Tel : + 221 33 869 80 88 - 338698089 - 338698088
Faks : + 221 33 860 51 46
DUŞANBE PKO
Turdiyeva Sok. No: 12
Duşanbe / Tacikistan
Tel : +99 2372 21 90 41 / +99 2372 27 29 08
Faks : +99 2372 51 01 22
GAZZE PKO
Gazze Şehri, al-Rashed Caddesi, Balıkçılar
Limanı Karşısı, Hanadi Apt. Kat:12 No:3
Gazze/ Filistin Ulusal Yönetimi
Faks : +970 8 283 8032
HARTUM PKO
21. Mahalle, No: 247, Riyad
Hartum / Sudan
Tel : + 249 183 251 457 - 458
Faks : + 249 183 251 459
İSLAMABAD PKO
Bölge F-7/2, 13. Cadde, No:30
İslamabad / Pakistan
Tel : +92 51 260 97 48-49-50-52
Faks : +92 51 260 97 49
KABİL PKO
Kart-e Char Tepe-i Selam
Kabil / Afganistan
Tel : +93 (0) 796 38 95 31 38
Faks : +93 (0) 796 38 95 31
KAHİRE PKO
Muhammed Salih Caddesi, No :14
Dokki / Kahire / Mısır
Tel : (00202) 37493419
KİEV PKO
Lüteranskaya Sok. No: 13/ 21
Kiev / Ukrayna
Tel : +38 044 278 73 80
Faks : +38 044 278 29 67
KIRIM İrtibat Ofisi
Keçkemetskaya Caddesi, No: 24,
Akmescit Kırım / Ukrayna
Tel : +38 0652 543 420 - 0652 260 798
Faks : +38 0652 543 419
KİŞİNEV PKO
Sfatul Tarii sok.26/1
Kişinev / Moldova Cumhuriyeti
Tel : +373 22 22 35 54 / +373 29 24 65-66-67
Faks : +373 22 22 33 04
KUDÜS PKO
Nablus Road Sheikh Jarrah, 87 Kudüs / İsrail
Tel Fax
: +972 2 532 23 96
: +972 2 540 02 08
MEZAR-I ŞERİF PKO
Karte-i Zehirruddin Faryabi 2. Mah.
3. Sok. No: 193 Mezar-ı Şerif / Afganistan
Tel : +93 75 501 36 41
Faks : +93 77 840 47 19
MOGADİŞU PKO
Lido Bölgesi
Mogadishu / Somali
Tel : +252 6868 487 - 699 322 233
MYANMAR PKO
T.C. Nepido Büyükelçiliği No.19 (AB),
Kan Yeik Thar Street, Mayangone
Township, Yangon, Myanmar
Tel
NAİROBİ PKO
Camphor Yolu, No. 62 Runda 2673-00621(posta kodu)
Nairobi / Kenya
Tel : +254 20 214 03 28 / 29
Faks : +254 20 214 03 27
NYLA İRTİBAT OFİSİ
Nyala Town Hay-el Cinema Blok No 5
Daire No: 12/18 Nyla / Sudan
Tel : + 249 183 251 457 / + 249 183 251 458
Faks : + 249 183 251 459
RAMALLAH
Kolej Sokak No:9 ,
Ramallah / Filistin Ulusal Yönetimi
Tel : +970 2 297 47 44-5
PODGORİTSA PKO
Vlaha Bukovca Sokak, No:2,
Stari Aerodrom 81000
Podgoritsa / Karadağ
Tel : +382 (0) 20 652 000 / +382 (0) 20 652 001
Faks : +382 (0) 20 652 802
PRİŞTİNE PKO
Eduard Lir Caddesi No. 4 – Arberia,
10 000 Priştine / Kosova Cumhuriyeti
Tel : +381 038 604 454 - 225 354
Fax : +381 038 604 463
SARAYBOSNA PKO
Radnicka 25, 71000
Saraybosna / Bosna Hersek
Tel : +387 33 558 145 / +387 33 225 964
Fax : +387 33 558 146
SAN’A PKO
Fajju Attan Sokoğı, Qaati’l-Qimme
Li’l-A’ras arkası, Gramer Okulu önü
Sana-Yemen
Tel : +96 701 434 682
Faks : +96 701 434 662
ŞAM PKO
Mezzeh Vellat Garbiye Saad bin Ebi
Vakkas Cad. No: 39 / 1
Şam / Suriye
Tel : +963 11 612 16 30
Faks : +693 11 613 20 71
TAŞKENT PKO
V.Vahidov Ko’chasi, No: 52, Yakasaray
Taşkent / Özbekistan
Tel : +998 71 252 54 57 - 256 66 19
Faks : +998 71 252 59 51
TİFLİS PKO
S. Mgaloblişvili Sok. No.14, 0160,
Tiflis / Gürcistan
Tel : +995 32 2 99 84 16 / 2 38 10 43
Faks : +995 32 2 98 54 30
TİRAN PKO
Elbasan yolu, 125/1,
Tiran / Arnavutluk
Tel : +355 4 236 64 16
Faks : +355 4 236 64 18
TRABLUS PKO
El Nasr Caddesi, El Nergiz Sokak,
Khalife Nureddin El Kobbi Villası,
El Mansura Trablus / Libya
Tel : +218 21 444 06 99 / 334 64 50
Faks : +218 21 334 64 50 / 444 06 99
TUNUS PKO
Mohamed V Caddesi, 47 Sokak, 1082
Tunus
Tel : 216 7 013 23 24
Faks : 216 7 176 70 45
ULAN BATOR PKO
Sukhbaatar 1 Meydanı Bodi Kulesi
6. Kat No:601
Ulanbator / Moğolistan
Tel : +976 11 32 12 78 / +976 11 31 05 14
Faks : +976 11 32 76 68
ÜSKÜP PKO
Pitu Guli Caddesi, No:3 Vodno
Üsküp / Makedonya
Tel : +389 230 916 25
Fax : +389 230 916 26
: +959 420 197 444
383
384

strateji geliştirme dairesi başkanlığı raporlama ve

Transkript

Benzer belgeler

3 ay önce TİKA Broşür

Afrika

Projesi

faaliyet raporu 2013

Profilo VeriFone VX 680-E1 Ürün Özellikleri

6 ay önce Ayrı Coğrafyalarda Aynı İmza

Sayın Velimiz,

KAYIT İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

A. DECOREXPO ŞABLON