bölüm ı - Umweltbundesamt

Transkript

Künye
Bu kitap Çevre ve Sağlık Aksiyon Programına (APUG) bir katkı ve aynı zamanda halkla ilişkiler çalışmasının
bir parçasıdır. Yayın masrafları Federal Çevre Dairesi tarafından karşılanmıştır.
Yayımcı
Umweltbundesamt
Federal Çevre Dairesi
Postfach 1406
06813 Dessau-Roßlau
Internet: www.umweltbundesamt.de
Bundesamt für Strahlenschutz
Federal Radyasyon Koruma Dairesi
Postfach 100149
38201 Salzgitter
Internet: www.bfs.de
APUG’a katkı sağlayan
Federal Bakanlıklar
Bundesinstitut für Risikobewertung
Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü
Postfach 330013
14191 Berlin
Internet: www.bfr.bund.de
Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung
Federal Sağlık Aydınlatma Merkezi
Postfach 910152
51071 Köln
Internet: www.bzga.de
Robert-Koch-Institut
Postfach 650261
Internet: www.rki.de
Çeviri
Ethem Yılmaz
Verlag für Kommunikation
Hellweg 1
D-44787 Bochum
Telefon: +49 (0)234 – 68 54 91
E-Mail: [email protected]
Redaksiyon
Anette Engelmeyer, Umweltbundesamt
Dr. Wolfgang Straff, Umweltbundesamt
Grafik Tasarım
Yılmaz Atalay
mimardesign agentur für druck&werbung
Bu kitabın ücretsiz olarak
temin edileceği yerler:
Yayıncılar ve Umweltbundesamt
Postfach 1406
06813 Dessau-Roßlau
Baskı
Laupenmühlen Druck
D-44787 Bochum
Ayrıca Internet www.umweltbundesamt.de üzerinden
PDF dosyası olarak görülebilir ve indirilebilir.
İçİndekİler
ÖNSÖZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Çok şey iyidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
… ama bazı şeyler daha iyi olabilirdi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
BÖLÜM I
Doğmamış çocuk üzerinde çevre koşullarının etkileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Çevre koşulları veya zararlı maddeler doğmamış
çocuğa etki eder mi? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Tütün ve alkol hamilelikte nasıl etki eder?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Zararlı maddeler düşük yapma riskini artırırlar mı? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Hamilelikte ilaç kullanımı ne anlama gelir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Çocuk üzerinde zararlı maddelerin etkisi annenin
beslenmesi üzerinden nasıl engellenir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Biyolojik ürünler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Alaşım dolgular hamilelerde doğmamış çocuk
için zararlı mıdır?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Doğumdan önce taşınmak ve tadilat yapmak – iyi bir fikir mi? . . . . . . . . . . . . 24
Elektromanyetik alanlar doğmamış çocuk için zararlı mıdır?. . . . . . . . . . . . . . 27
Ültrason bir risk teşkil eder mi?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
İyonlaşan ışınlar doğmamış veya yeni doğmuş çocuklarda
olası sağlık sorunları yaratır mı?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Hamilelik döneminde uçak yolculuğu nasıldır?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Aşı ve ilaçlarla enfeksiyonlardan korunma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
BÖLÜM II
Kendi çevresinde yeni doğmuş bebek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Anne sütü zararlı maddelerden etkilenmekte midir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Anne sütünde radyoaktif maddeler ne anlama gelir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Emzirme dönemi ve alkol. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bebek maması güvenli midir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zarar sevindirecek kadar az. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mama şişesi kapaklarındaki zararlı maddeler?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Arı balı yeni doğan bebekler için tehlikeli olabilir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bebek mamasında radyoaktif maddeler var mıdır?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2
38
39
39
40
41
41
Bebek maması hazırlarken nelere dikkat edilmelidir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Musluk suyu mu yoksa ambalajlı su mu kullanılmalıdır . . . . . . . . . . . . . . . .
Bebek maması mikrodalga fırında – Neye dikkat edilmelidir? . . . . . . . . . . . .
Endüksiyon ocaklar ile yemek pişirme – Endişeye neden midir?. . . . . . . . . . .
43
43
45
46
Mama şişelerinde Bisphenol A – Endişeye gerek var mı?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Tütün içilmesi yeni doğan bebeğe zarar verir mi?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sigara içmek ve emzirmek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pasif sigara içmenin etkileri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BZgA’nın dumansızlık önerileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
49
49
50
51
Alerjiler çevreden kaynaklanabilir mi?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Bebek bakım malzemeleri – Çoktan daha mı az?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Çocuk oyuncaklarında nelere dikkat edilmesi gerekmektedir?. . . . . . . . . . . . . 56
Gürültü etkisi bebeklik döneminde nasıl önlenebilir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Ani çocuk ölümleri hakkında ne bilinmektedir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Yeni
doğan bebeğin çevresinde hangi kaza tehlikeleri mevcuttur?. . . . . . . . . .
Bez bağlama (beleme) masası. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Çocuk yatağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bebek küveti. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ev/Konut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tehlikeli mutfak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bahçe ve çevre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Otomobilde çocuk oturağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Çocuk arabası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
63
64
64
65
65
66
67
67
67
Yeni doğmuş bebek ile taşınmak ve tadilat
yapmak – İyi bir fikir mi?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Küflenme ev içerisine nasıl etki eder?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Yazın kirli hava tabakasında neye dikkat edilmelidir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Çocuğu çok güçlü UV ışınlarından nasıl koruyabilirim?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Elektromanyetik alanlar zararlı mıdırlar?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ev elektriği. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Cep telefonu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koruyucu etkisi olan malzemeler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
74
74
75
75
3
BÖLÜM III
Çevre ve Doğurganlık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Çevredeki zararlı maddeler hamile kalmaya etkili olabilir mi?. . . . . . . . . . . . . 77
Yerine getirilemeyen çocuk sahibi olma isteğinin
olası nedenleri nelerdir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Hormon aktif maddeler veya “Endokrine Disruptor” nelerdir?. . . . . . . . . . . . . 78
Sentetik maddelerden oluşan yumuşatıcılar hamileliğe
elverişliliği etkileyebilir mi?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Çevreye zararlı bazı maddeler cinsiyet dağılımında etken olabilirler mi?
Daha fazla kız çocuğu mu oluyor?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Taşınabilir telsiz alanları kısırlığa neden olur mu?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Daha fazla bilgi nerede bulunabilir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Bu kitabın yayınlanmasında katkıda bulunanlar ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
EK
Almanya’daki zehir bilgilendirme merkezlerinin listesi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
BÖLÜM IV
SAĞLIK GESUNDHEIT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Kadın Doktorunda Beim Frauenarzt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Hasta Patient. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Arzt Doktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Çocuk Doktorunda Beim Kinderarzt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Hasta Patient. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Arzt Doktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Hastanede Im Krankenhaus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Hasta Patient. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Arzt Doktor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Eczanede In der Apotheke. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
4
SAĞLIK KELİME LİSTESİ
GLOSSAR GESUNDHEIT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
104
İlaç Kullanımı
Medikamentenanwendung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Doktorlar
Ärtztetabelle
TÜRKÇE / ALMANCA
TÜRKISCH / DEUTSCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Ärtztetabelle
Doktorlar
DEUTSCH / TÜRKISCH
ALMANCA / TÜRKÇE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
GLOSSAR GESUNDHEIT
TÜRKÇE / ALMANCA
TÜRKISCH / DEUTSCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
GLOSSAR GESUNDHEIT
DEUTSCH / TÜRKISCH
ALMANCA / TÜRKÇE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
5
©Pixelio.de
ÖNSÖZ
Değerli Okuyucular,
Yakında bir çocuğunuz mu olacak,
yoksa zaten çocuğunuz var mı?
Kalpten tebrikler!
Hem siz ve aileniz hem de toplumumuz çocukların sağlıklı
büyümesinde büyük sorumluluk taşıyorlar. Almanya’daki
istikrarlı yaşam koşulları ve yasal olarak kurallara
bağlanmış sağlık bakımları ve önleyici sağlık tedbirleri
bunun için önemli bir temel oluşturmaktadırlar.
Yaşamın birçok alanını her insan kendi sorumlu
davranışı ile kendisi etkileyebilir.
Ancak insanlar kendilerine ender olmayan şekilde çocukların doğdukları çevrenin
nasıl olduğunu soruyorlar. Çevrenin yaşamımıza özellikle çocuklarımızın yaşamına
hangi etkileri vardır? Çevre, bu bir yandan genel güven sağlaması gereken sosyal
çevre, öte yandan ise çevre kelime anlamı ile su, toprak ve havanın çeşitli etki
faktörleri olup bunlar olumsuzluklara ve bazı koşullar altında insanlarda zarara yol
açmaktadırlar. Çevrenin sağlığa verdiği olumsuz etkiler Almanya’da yasal kurallarla
(örneğin içme suyu yönergesi) ve anlaşmalarla oldukça gerilemiş (örneğin kurşunun
olumsuz etkileri gibi) olmasına rağmen, birçok insan kendi kendine sormaktadır:
Çevre bugün çocuklarımız için “güvenli mi”?
Örneğin iklim değişikliği, günlük gereksinim duyduğumuz ürünlerdeki zararlı
maddeler, hava kirliliği ve Ultra Viyolet ışınların yüksek oranda olumsuz etkileri
konusundaki haberler çevrenin veya bazılarının yaşam çevresinin – kısmen
bilinmeyen – tehlikeleri taşıdığını düşündürmektedir. Bu bağlamda gelecekteki
veya genç ebeveynler doğmamış bebekleri veya yeni doğmuş bebeklerinin
(1. yaşına kadar olan bebekler) yaşamlarına nasıl etki edebilirler? Doğmamış
bebekler ve yeni doğmuş bebekler için en iyisi nedir ve onları neden korumak
gereklidir veya neden korunabilirler?
Bu ve buna benzer sorulara Federal Çevre, Doğayı Koruma ve Reaktör Güvenliği
Bakanlığı (BMU), Federal Sağlık Bakanlığı (BMG) ve Federal Beslenme, Tarım
ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı (BMELV) tarafından (APUG) Çevre ve Sağlık
Aksiyon Programı çerçevesinde hazırlanan bu çalışma ilgi duyan olacak ve
genç ebeveynlere (anne babalara) cevap vermeye gayret etmektedir. Bu kitapta
hamileler ve ebeveynler ile ilgilenen ve onlara danışmanlık hizmeti vererek
hayatlarında rol oynayan kişiler için de yardımcı bilgiler bulunmaktadır. Aynı
zamanda kitap çeşitli risklerin önlenmesi veya asgariye indirgenmesi olanakları
konusunda önerilerde bulunmaktadır. Duruma göre ve özellikle tıbbi sorularda
doktorlara danışılmalıdır.
Bu kitap dört bölüme ayrılmıştır. İlk bölümde doğmamış bebeği ilgilendiren sorular
cevaplandırılmaktadır. İkinci bölüm yeni doğmuş çocukları ele almaktadır. Üçüncü
bölümü çevre koşulları ve doğurganlık bağlantılı sorunlara yönelmektedir. Dördüncü
bölümde kadın doktorunda, çocuk doktorunda, hastanede, eczanede ve ilaç
kullanımı konularında örnek cümlelerin yanısıra Türkçe/Almanca, Almanca/Türkçe
sağlık kelime listesi sunulmaktadır. Bu bölümün iletişiminizi kolaylaştırarak size
yardımcı olacağını ümit ediyoruz.
Yayıncı, Nisan 2008
7
8
© Fotolia
ÇOK ŞEY İYİDİR ….
Hayata başlangıç – bundan daha iyi pek olamaz: Almanya’da ve batı Avrupa
ülkelerinde yeni doğan bebek ölümleri son yıllar ve on yıllarda daima gerilemiştir ve yaşam beklenti süresi önemli oranda artmıştır.
Almanya’daki çocuk ölümlerinin gerileyişi: 1946 yılında canlı doğan her 1.000 bebekten 99 tanesi ilk
yıl ölmekteydi, 2006 yılında bu sayı sadece 3,8 olmuştur.
(Kaynak: Federal İstatistik Dairesi)
Yeteri kadar ve iyi kalitede beslenme maddesi mevcut, toplumun
doktor gereksinimi iyi karşılanmış ve çevre koruma daha yüksek bir
öncelik sıralamasındadır.
Çocuklar Almanya’da sağlık önlemlerinin iyi yapılması ve sağlam yaşam
koşullarında uzun ve aktif bir yaşam beklentisine sahip olabilirler. Maalesef
çocuklar için koşullar dünyanın her yerinde aynı iyilikte değildir.
9
… AMA BAZI ŞEYLER DAHA
İYİ OLABİLİRDİ.
Tüm bu iyi önkoşullara rağmen tüm sorunlar henüz çözülmüş değildir ve
zamanla bunlara yeni sorunlar eklenmektedir. Yaşam koşullarımız önemli
oranda iyileşmiştir ancak çevremiz daha karmaşık bir hale gelmiştir. Yeni
teknolojiler ve yaşam tarzındaki değişiklikler genellikle sağlık açısından
avantajlar sunmaktadırlar ancak bazen olası tehlikeleri içlerinde barındırmaktadırlar. Önceden yetersiz hijyen koşullarından ortaya çıkan enfeksiyon
tehlikelerinin yerine bugün kronik hastalıklar ortaya çıkmışlardır – daima
buna neden olan veya nedenlerinden birisi olan çevre ile birlikte.
İnsanlar çevre içerisinde ve çevre ile birlikte yaşamaktalar: Biz onu etkileyebilme veya ondan etkilenme olanağı ile birlikte bir çevrenin içerisine
doğuyoruz. Bu devamlı olarak oluşmaktadır. Bundan dolayı tüm çevre
10
etkileri bir şekilde “normal” dır. Çevre etkileri insanlar için iyi veya zararlı
olabilirler – bunların insanların etkisine bağlı olarak veya “doğal” nedenlerle meydana gelmesine bakılmaksızın.
Çevrede bulunan bazı maddeler veya madde karışımları insanlar, ama aynı
zamanda hayvanlar, bitkiler veya diğer organizmalar ve tüm ekolojik sistem
(zararlı maddeler) için zararlı olabilirler. Yine radyasyon ve gürültü gibi
fiziki faktörler de insanlara baskı yapan çevre etkileridir.
Aynı şekilde biyolojik etkilerde insan sağlığına zarar verebilirler. Bakteri ve
virüsler bunların bilinen örnekleridir. Daha az bilinen ise, bunların yayılmasının insanlar tarafından neden olunan etkilere bağlı olabileceğidir.
Sağlığa aynı zamanda sosyal faktörler ve yaşam koşulları da önemli
etkide bulunabilirler. Örneğin trafiği yüksek caddelerin çevresi veya evde
pasif sigara içimi dikkate alındığında birçok etki daha belirgin olarak
ortaya çıkacaktır.
Bu kitap size çevrenin insanların sağlık ve üremelerine etkisi sorusunda yön
gösterici yardım verecek ve kişisel veya toplumsal/politik kararların çevreyi
nasıl olumlu olarak etkileyebileceğini gösterecektir.
11
©Pixelio.de
BÖLÜM I
DOĞMAMIŞ
ÇOCUK ÜZERİNDE
ÇEVRE KOŞULLARININ
ETKİLERİ
12
ÇEVRE KOŞULLARI VEYA ZARARLI MADDELER
DOĞMAMIŞ ÇOCUĞA ETKİ EDER Mİ?
Anne tarafından alınan zararlı maddeler henüz doğmamış çocuğa hem
de bazı durumlarda zararlı maddeler hamilelikten çok önce anne
vücuduna girmiş olsa bile zararlı olabilirler. Plasenta (anne pastası)
üzerinden zararlı maddeler (alkol, karbon monoksit, tütün iminden
ortaya çıkan zararlı maddeler, örneğin çok devreli aromatik hidrokarbon
(PAK)) anne kanı üzerinden doğmamış bebeğe geçebilir.
Zehirlilikleri hakkında kapsamlı bilgiler bulunan çevre tıbbı açısından
önemli bazı maddeler de, örneğin kurşun ve metil cıva gibi, doğmamış bebeğe bulaşabilirler. Annenin yağ dokularının içerisinde toplanmış bulunan bazı maddeler de, örneğin Polychlor’lu Biphenyle (PCB)
doğmamış bebeğe bulaştırılabilirler.
Hamileliğin ilk günlerinde, döllenmiş yumurta hücresinin bölünme
devrelerinde zararlı etki açısından her şey veya hiçbir şey kanunu
geçerlidir: Önemli ölçüde zarar yeni organizmanın ilk hücrelerinin
ölümüne neden olur.
Bunu hamileliğin ilk üçte birlik dönemini kapsayan embriyo dönemi
takip eder. Bu dönemde embriyoya verilecek zarar hızlı hücre bölünmesinden ve doku ve organların oluşmasından dolayı özellikle önemlidir.
Buradaki arızalarda – etkinin zamanına bağlı olarak – özel hasarlara ve
bebeğin sakat gelişmesine neden olabilir.
Bundan sonraki doğuma kadar olan altı aylık hamilelik dönemi fetüs
zamanı olarak tanımlanır. Bu dönemde arızalarda genel kural olarak
görülebilir sakat gelişmelere neden olunmaz ancak organ özü veya
yapısında kayıp ve arızalara yol açılır. Bunun için örnek olarak fetüs
alkol sendromu, annenin hamilelik döneminde alkol alması dolayısı ile
ortaya çıkan hastalık olup buna doğum öncesi ve sonrası gelişme ve
merkezi sinir sisteminin arızası ve yüzdeki değişiklikler de sayılabilir.
Zararlı maddelerle oluşacak hasarların her zaman açık olarak ortaya
çıkmaları gerekmez. Belirli zararlı maddelerle fetüsün hasar görmesi
durumunda, çocuğun hayatının ileriki dönemlerinde ortaya çıkabilecek
davranış bozukluğu veya öğrenme güçlüğü gibi daha düşük seviyeli
13
hasarlar meydana gelebilir. Bu durum örneğin organik cıva veya PCB
olarak bilinir. Bebeğe doğum öncesinde etki eden diğer zararlı maddeler
aynı zamanda gelişme organlarında hasarlara yol açabilirler ve gelecekteki hayatında sınırlı doğurganlığa neden olabilirler.
İlave zararlı etkiler iyon ışınlaması (radyoaktif) ile meydana gelebilirler.
Bu tip annelik sergilemesi gürültü ve sıcaktan olduğu gibi anneye belirli
koşullarda etki ederler, yani dolaylı olarak annenin sağlığı üzerinden
embriyo ve fetüse zarar verirler.
Fiziki hatalı olarak doğuşların olası nedenlerinin incelenmesinde bu
hatalı oluşumların yüzde 65 ile yüzde 75’lik kısmına belirli bir neden
gösterilememektedir. Yüzde 15 ile yüzde 25’lik bölümü genetik ve
yaklaşık yüzde 10 luk kısmı ise zararlı çevre koşullarının etkisi (geniş
anlamda) olarak kanıtlanmıştır. Yine bunlardan yüzde 1’den daha az bir
kısım ilaçlar ve radyasyon yolu ile ortaya çıkmaktadır. Geriye kalan
sakat doğumlar alkol, tütün içimi, yanlış ve az beslenme ve enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır.
TÜTÜN VE ALKOL HAMİLELİKTE
NASIL ETKİ EDER?
Sigara içen kişiler kanıtlanmış olarak kısmen yüksek zehirli içlerinde
nikotin, karbon monoksit, prusik asit ve metanol gibi maddeleri ve birçok
kansere neden olan zararlı maddeleri içerir, bunların içerisinde benzol ve
nitrosamin bulunmaktadır. Bu maddeler doğmamış çocuğa bulaşmakta ve
ona zarar verebilmektedirler. Polonium ve Radyum gibi ağır metaller ve radyoaktif maddelerde tütün dumanında bulunmaktadırlar. Tütün dumanının
binlerce içerik maddesinin birçoğunda tam etki bugüne kadar belli değildir.
Bunlardan birçoğu çok devreli aromatik hidrokarbon (PAK) grubuna ait
olup, kansere neden olmaktadırlar.
Özellikle hamilelikte sigara içmekten feragat edilmelidir
Hamile bir kadının alkol içmesi durumunda bu plasenta üzerinden
embriyoya geçmekte ve henüz oluşmakta olan sinir ve organlara saldırmaktadır. Küçük vücut büyüklüğüne ancak ağır fiziki ve zihinsel engellere, örneğin kalp hatası veya beynin gelişme engeli gibi, neden olabilir.
14
15
©Pixelio.de
Almanya’da yılda yaklaşık 2000 belirgin alkol nedeniyle engelli bebek
doğmaktadır. Bebeklerin riskten etkilenmeyeceği hususunda bir sınır
verilemez.Araştırma sonuçları çocuğun vücut gelişmesi ve zekâsının
hamile olmayan sağlıklı bayanlar için sorunsuz olan miktarlarda bile
etkilendiğini göstermektedir. Bundan dolayı en iyi öneri hamilelik döneminde alkolsüz yaşamaktır.
Sigara içmeyenler
•
•
•
•
•
•
•
Düşük yapma riskini önemli ölçüde azaltır
Ölü doğurma riskini üçte bir oranında azaltır
Erken doğum ihtimalini yarı yarıya azaltır
Bebeğin normal kilo ile dünyaya gelme şansını artırır
Bebeğin normal kafa büyüklüğünde dünyaya gelme şansını artırır
Çocukta alerjik hastalıklar oluşması olasılığını azaltır
Ani bebek ölümleri riskini azaltır
BZgA’nın sigaradan arındırma önerisi: ➜ Bölüm “Tütün içilmesi yeni doğan bebeğe
zarar verir mi?” altındaki uyarılara bakınız
ZARARLI MADDELER DÜŞÜK YAPMA RİSKİNİ ARTIRIRLAR MI?
Belirli zehirli kimyasallar ve radyoaktif ışınlar düşük yapmaya veya doğmamış bebeğin ciddi hasarlara uğramasına neden olabilirler. Aynı zamanda
uyuşturucu, alkol ve nikotin bu etkilere dâhildir. Burada tüm zararlı maddelerde olduğu gibi: Kişiye bağlı zarar sınır derecesi çok farklı olabilir ve “dozaj zehri yaratır”. Bunun anlamı; Tam sarhoşluk veya belirli uyuşturucuların
alınması genellikle önemli tehlike yaratır. Şampanyadan bir yudum almak
veya sigaradan bir fırt çekmek çocuğun hayatı için henüz tehlike yaratmaz.
Ancak dikkatli olmak için genel olarak hamilelik döneminde zararlı madde
ve uyuşturucu alımından tamamen vazgeçilmelidir.
16
HAMİLELİKTE İLAÇ KULLANIMI NE ANLAMA GELİR?
İlaçlarda çocuk için zararlı etkileri olabilir. Bir bayanın hamilelik döneminde hasta olması ve tedavi olmasının gerekmesi durumunda, ilaçların
titizlikle seçilmesi gerekmektedir. “Hafif” hastalık durumlarında ilaç tedavisinden belki feragat edilebilir, ancak diğer durumlarda ilaç alımından
anne ve çocuk açısından vazgeçilemez.
Hamilelik döneminde ilaç alınması sadece doktorun tavsiyelerine göre
yapılmalıdır. Hamilelikte ortaya çıkan birçok sağlık sorunu için çocuk için
istenmeyen sonuçların doğması riskini asgariye indirgeyen uzun süredir
denenen maddeler mevcuttur. Çoğunlukla ilaç alınmasını gereksiz kılan
alternatif tedavi yöntemleri mevcuttur.
©Pixelio.de
Hamilelikte asla kendi görüşünüze göre ilaç, reçetesiz olsa bile veya zararsız vitamin veya doğal maddeler olsalar bile kullanmayınız.
17
® Fotolia
ÇOCUK ÜZERİNDE ZARARLI MADDELERİN ETKİSİ ANNENİN
BESLENMESİ ÜZERİNDEN NASIL ENGELLENİR?
Hamilelik içinde geçerli olan durum: En iyi beslenme şekli, değişiklikler
içeren yüksek değerli karışık yiyeceklerdir:
Hamilelik döneminde yumurta akı, vitamin ve mineraller ve özellikle
demir ve kalsiyum gibi besin maddelerine yüksek gereksinim vardır.
Kalori gereksinimi karşılaştırmalı olarak yaklaşık 300 kcal/gün olarak
az oranda artsa da, yüksek değerde, besleyici gıda maddelerinin tercih
edilmesi gereklidir. Zengin içerikli yumurta akı bol ve yağsız karışık
beslenme ile hamilelerin ilave gereksinimleri genel olarak normal
beslenme ile sağlanabilir.
Olası zararlı maddelerin etkisi açısından da dengeli bir karışık beslenme
daha uygundur. Almanya’da incelenen gıda maddelerinin büyük çoğunluğu sorun doğuracak zararlı maddeler içermemektedirler. Öz olarak izinli
miktarı aşsa da bitki koruma ilaçlarının artıkları kontroller esnasında
sebze ve meyvede rastlanmaktadır.
18
Tedavi eden doktorla demir, iyot ve kalsiyum alınmasının gerekliliği konuşulmalıdır. Uzmanlar daha hamile kalmadan önce, yani hamile kalma arzusunda,
folik asit alınmasına başlanmasını ve bunu 4. ay sonuna kadar devam ettirmeyi
önermektedirler. Bununla kanıtlanmış olarak sırt bölümünün gelişmesinde ortaya çıkacak sorunlara karşı (“açık sırt”, nörol arızalar) önlem alınmış olacaktır.

İnternette bilgiler
Folik asit ile ilgili sorular ve cevaplar
www.bfr.bund.de/cd/8899
Beslenme ek maddeleri
www.bfr.bund.de/cd/945
Tüketici Kkoruma ve Gıda Maddeleri Güvenliği Federal Dairesi (BVL) bununla ilgili olarak yıllık “Bitki koruma madde artıkları ulusal raporunu”
yayınlamaktadır. Buna göre 2006 yılında muayene edilen örneklerden
yüzde 38’lik bölümü bitki koruma artıkları içermemekte, yüzde 57’lik
bölümünde artıklara rastlanmakta, ancak bunlar yasal olarak öngörülen
sınırı aşmamakta, yüzde 5 lik bölümde ise sınır değerleri aşan miktarlar
bulunmaktadır. Üst sınır değeri aşan sebze ve meyve cinslerine geçmiş
yıllarda roka, biber, patlıcan, üzüm, Frenk üzümü, kabak, marul ve şeftali
dâhildir. Ancak: Üst sınırı geçen her değer sağlığa tehlikeli değildir.
Buna karşılık yeni doğan bebek ve küçük çocuk yiyeceklerinde üst sınırı
aşan maddeye rastlanmamıştır. Tahıl ve patates gibi ana besin maddelerinde sadece az miktarda artık görülmüştür. Kiwi, elma, muz, domates ve
diğer besin maddelerinde üst sınır aşımına nadiren rastlanmıştır.
Belirli yemeklerin özellikle tercihinde, örneğin günlük sebze ve meyve gereksiniminin üzüm, biber ve kabak ile karşılanmasında ekolojik alanlarda
yetiştirilmiş ürünler tercih edilebilir. Bunlar genellikle zararlı maddelerden arındırılmış veya çok az miktarda zararlı madde içermektedirler.
19
Ekolojik alanlardan alınan örneklerdeki zararlı madde oran 2006 yılında
tüm örneklere göreönemli ölçüde düşüktür. yüzde 71 örnek miktar olarak tespit edilebilir artık içermemekte, yüzde 28’lik bölümde genellikle
az miktarda olup sınır derecesinin oldukça altındadır. Sadece 5 olayda
(örneklerin yüzde 0,5 i) üst sınırı aşan oranda artık içermektedir.
Gıda maddelerinde istenilmeyen maddelerin alınmasını
azaltmak için genel öneri olarak geçerli olanlar:
• Meyve ve sebzeyi genel kural olarak yıkayınız,
ovalayınız ve mümkünse soyunuz
• Yaban mantarlarını sadece ara sıra yiyiniz
• Sakatatları ara sıra (özellikle yabani hayvanların) yiyiniz
• Artan kadmiyum oranından dolayı günlük 20 g dan fazla
keten tohumu almayınız
Artan iyot gereksinimi karşılamak için iyot tuzu kullanılması ve haftada
bir iki defa balık yenmesi önerilir. Bazı büyük ve yırtıcı balık türleri örneğin yağ balığı, köpek balığı, kılıç balığı, ton balığı gibi balıklar yüksek
oranda cıva içerdikleri için listenin sonunda yer almaktadırlar. Cıvanın
çocuk beyninin gelişmesine olumsuz etki edebileceğinden dolayı hamile
ve emziren kadınlara bu balık cinsinin yenmesini sınırlandırmaları önerilir. Almanya da tercih edilen balık türleri, deniz salmonu, som balığı,
ringe balığı, alabalık ve sazan balığı özellikle yabancı madde yoğunluklu
balıklar kategorisinde değildirler.
Anne için zararsız ancak çocuk için sonuçları çeşitli olabilecek bazı enfeksiyon
hastalıklarına, örneğin listeriose veya tokso plazma, önceden önlem almak için
çiğ et, çiğ balık, çiğ süt ve çiğ süt ürünlerinden sakınılmalıdır. Meyve, sebze ve
salaya daima iyice yıkanmalıdırlar.
20
Biolojik ürünler ….
Koruma için alınan ön önlem anlamında bio ürünlerin kullanılmasının
önerilmesi, bazı avantajlar sunmaktadır:
Bio ürünleri sentetik bitki koruma maddeleri kullanılmadan imal edilmektedirler. Buna ilaveten sentetik gübre de kullanılmamaktadır. Bu ürünlerde gen tekniği ve gıda maddeleri ışınlanması
da mümkün değildir. Katkılarını ekolojik
zeminden alan ürünlerde glutamat gibi
tatlandırıcılar kullanılmaz. Aroma maddeleri eğer doğada mevcut olan maddeler
ise (doğal veya doğal benzeri) kullanılabilirler. Hayvancılıkta hayvanların türlerine
uygun koşullarda beslenmesi denenmektedir.
Dirençli türlerin seçimi, dengeli beslenme ve
hayvan miktarını belli bir büyüklükte tutmak
hayvanlarda hasalıkları önlemek için alınan ön
önlemlerdir.
Ekolojik ortamda yetişen ürünler tüketiciler için ilk planda daha pahalıdırlar, çünkü genel kural olarak yetiştirilmeleri, ürün alımı, üretim, taşıma
ve depolama daha yüksek bir masraf getirir. Tüketiciler geldikleri yer ve
içerdiği maddeler işaretli ve üretimde türüne uygun hayvanların beslendiği, doğada korunan sağlıklı ve tatlı ürünler aldıklarına güvenebilirler,

Ebeveynlerin çocuklarını hamilelik boyunca ve daha sonra nasıl
sağlıklı besleyebilecekleri konusunda bilgi veren bir beslenme
takvimini İnternet sayfası www.oekolandbau.de üzerinden sipariş
edebilirsiniz veya indirebilirsiniz.
Direkt link:
www.oekolandbau.de/verbraucher/wissen/bio-fuer-die-ganze-familie/
ernaehrungskalender-fuer-eltern-teil-1
21
çünkü ekolojik tarımın ana düşünce noktası hayvancılık ve bitki yetiştirerek kapalı bir üretim devresi sağlamaktır. Bu zemini daha az yıpratır, alan
kullanımı sınırlıdır ve kimyasal yardımcı maddeler, bitki koruma ilaçları
veya gübreleme gerekli değildir. Bu tip bir tarım ile çevre her şeyden önce
yerel ve sezon ürünleri satın alındığı taktirde, nakliye ve depolama çevre
için daha az zarar vereceği için çevre korunmuş olacaktır. Çevre koruma
hayat değeri taşıyan çevre için özellikle çocuklar için önemli bir ön koşuldur. Buraya yatırım yapmak daima faydalıdır.
ALAŞIM DOLGULAR HAMİLELERDE
DOĞMAMIŞ ÇOCUK İÇİN ZARARLI MIDIR?
Diş dolgusunda kullanılan amalgam yaklaşık olarak yüzde 50 cıva ve
alaşım tozundan oluşan bir alaşım olup, diğer metallerin yanı sıra az
miktarda cıva içerir.
Amalgam dolgular içerisinde bulunan cıva dolayısı ile sağlık konusunda
olumsuz etkiler uzun süredir tartışmalıdır. Burada açık olan özellikle
doğmamış çocukların cıvanın zararlı etkisine karşı yüklemenin yüksek
olması ve metallerin organik şekilde metil cıva olarak anılmalarında
daha duyarlı olduklarıdır. Ancak amalgam dolgular cıvayı metal şeklinde
yani organik olmayan şekilde içerirler.
Sertleşmiş ve sağlam dolgudan sürekli olarak verilen organik olmayan
cıvanın doğmamış çocuk için sağlık açısından zararlı değildir.
Amalgam dolgulardan dışarı serbest kalan cıva bu tip dolguların sayısı
ve durumuna bağlıdır. Dişlerin sıkılması ve sakız çiğnemek cıvanın
serbest kalmasını kolaylaştırmaktadır. Yüklenme özellikle amalgam
dolgusunun yerleştirilmesi ve sökülmesinde en yüksek düzeydedir. Burada hamilelikten kısa süre önce veya hamilelik esnasında uzun süredir
mevcut olan amalgam dolgunun söktürülmesinden sakınılması önerilir.
Bu sınırlama tabii ki ağrı durumundaki tedaviyi kapsamamaktadır.
22
İlaç ve Tıbbi Ürünler Federal Dairesi (BfArM) ani yüklenmeleri önlemek için
önlem açısından hamilelerin amalgam dolguları yeni yaptırmamaları ve eskileri
söktürmemelerini önermektedir. Hamilelik veya emzirme döneminde diş dolgusu
yapılmasının gerekli olması durumunda (örneğin ağrı tedavisi, dolgu kaybı)
alternatif maddelerin örneğin cam iyon, kompomer veya benzerlerinin tercih
edilmesi gerekmektedir. Acil durum tedavisini aşan geniş kapsamlı dolgu terapilerini hamilelik döneminde yaptırmamanız gerekir.
Açığa çıkan cıva büyük çoğunlukla metal buharı olarak akciğerler
üzerinden organizmaya alınacak ve kan yolu ile dağıtılacaktır. Bu aynı
zamanda plasenta yolu ile doğmamış bebeğin kan dolaşımına girebilir.
Bilimin bugünkü durumuna göre annenin amalgam dolgularından yayılan cıvadan dolayı doğmamış bebeklerin sağlık açısından zarar gördüklerine dair bir bulgu yoktur. Buna rağmen önlem açısından doğmamış
çocukların cıva ile mümkün olduğu kadar az temas etmeleri gereklidir.

İlaç ve Tıbbi Ürünler Federal Dairesi (BfArM) bilgilendirme yazısı
“Diş doktoru terapisinde amalgam” 2003 yılında yayınlanmış ve
2005 yılındaki güncellenmiş versiyonu www.bfarm.de üzerinden
indirilebilir.
23
©Pixelio.de
DOĞUMDAN ÖNCE TAŞINMAK VE TADİLAT YAPMAK –
İYİ BİR FİKİR Mİ?
Bebeğin doğumu ebeveynlerin hayatında şüphesiz ki önemli değişikliklere
yol açacaktır. Önemli bir değişiklik de ev ile ilgilidir. Çoğunlukla doğum
öncesinde taşınmak veya evi bebek olduğu zaman her şeyin hazır olması
için değiştirmek düşüncesi ile yaşanır. Genellikle tadilat veya bebek odasının döşenmesi planlanır. Yeni mobilyalar alınır ve çocuk odası duvarları
çocuğa uygun resimlerle dekore edilir.
Ancak burada düşünülmesi gereken boya veya yeni mobilyadan kaynaklanan emisyonun odayı ve dolayısı ile teneffüs edilen havayı kimyasallarla
kirlettiği ve çocuk için uyumsuz etkide olabileceğidir.
Yeni doğmuş bebekler bölgemizde iç odalarda asgari yetişkinler kadar
durmaktadırlar: Yani günlük olarak zamanın yaklaşık % 80 ile % 90
arasındaki bölümünde. Ancak yetişkinlerden farklı olarak odaları daha
az değiştirmektedirler. Ayrıca iç odaların zararlı etkisinden kaçınma
şansına sahip olmadıkları gibi kendilerine yardımcı da olamazlar.
Çoğunlukla ebeveynler ısı kaybı veya cereyan korkusu ile yeterli havalandırmadan feragat etmektedirler. Bundan dolayı özellikle çocuk
odasında hava temiz değildir.
24
Tadilat önlemlerinin bebeğin doğumundan kısa bir süre öncesinde yapılmaması
önerilir. Yeni mobilya satın alımlarında örneğin üzerinde zararlı madde açığa çıkışı ile ilgili “Blauer Engel – Mavi Melek” ve diğer tanıtıcı işaretlerin bulunduğu
emisyonu az ürünlerin satın alınması gereklidir. Tadilatların gerekli olması durumunda yeterli havalandırmanın sağlanmasının gerekli olduğu düşünülmelidir.
Annenin vücuduna hamilelikte olumsuz etki edebilecek yükler haricinde
düşünülmesi gereken annenin akciğerleri üzerinden alınan birçok kimyasalın doğmamış bebeğe eriştiği gerçeğidir. Bundan dolayı tadilat çalışmalarının zararlı maddelerin az bulunduğu ürünlerle yapılmaları gerekmektedir.
Mavi Melek zararlı maddelerin içerisinde az bulunduğu yapı maddelerini,
örneğin boya gibi, göstermektedir. Belki bazı mobilyalar gerekli olacaklardır: Bezleme masası veya ek bir dolap. Bu tip eşyaların eski olarak satın
alınması durumunda oda havasının mümkün olduğu kadar az etki altında
kalmasına dikkat edilmesi gereklidir. Yeni alınmış olan mobilyadan (veya
eskisinden) güçlü bir koku çıkması durumunda bu mobilyalar bebekler için
uygun olmayıp uzaklaştırılmaları gerekmektedir.

Hangi ürünlerin mavi melek ile işaretlenmiş olduğunu
Internet www.blauer-engel.de sayfasından öğrenebilirsiniz.
25
26
® Fotolia
ELEKTROMANYETİK ALANLAR DOĞMAMIŞ
ÇOCUK İÇİN ZARARLI MIDIR?
İnsanlar elektromanyetik alanların (EMF) etkisine öteden beri maruz
kalmaktadırlar. Dünyanın manyetik alanı buna alçak frekanslı elektrik ve
manyetik alanların, örneğin ev elektriği ve radyo ve televizyon programlarının nakledildiği yüksek frekanslı elektromanyetik alanlar da olmak üzere
dâhildirler. Bugünlerde insanlar teknik olarak yaratılan ve çevrede yaklaşık
her alanda, işyerinde ve tıbbi uygulamalarda kullanılan EMF’ye elektromanyetik alan eskiye nazaran daha fazla maruz kalmaktadırlar. EMF yeterli
yoğunlukta sağlık açısından etki yaratabilir. Ancak bu alan gücüne insanların çevresinde kullanımda (örneğin cep telefonu veya yüksek gerilim
hatları) genel kural olarak erişilmemektedir. Bu tip alanların emisyonun
asgariye düşürülmesi için yasal belirlemeler mevcuttur.
Çevrede bulunan alan yoğunluğu ortalama olarak yasal olarak belirlenen
sınırların çok altında bulunmaktadır. Sınır değerlere uyulması durumunda
bugünkü bilinen teknik durumuna göre sağlık tehlikesi mevcut değildir.
Bu durum doğmamış bebekler için de geçerlidir.
Bazı işyerlerinde çevredekine nazaran çok daha yüksek alan güçleri ortaya
çıkabilir. Mesleki olarak bu alanlara maruz kalan insanlardaki sınır değerlerinin daha yüksek olmasından dolayı iş yerindeki hamilelerin maruz
kaldığı alan doğmamış bebek açısından duruma göre incelenmelidir.
ÜLTRASON BİR RİSK TEŞKİL EDER Mİ?
Hamilelik döneminde hamilelerin ve doğmamış bebeklerin çeşitli tıbbi
faydalı kontrol muayeneleri yapılmaktadır. Buna tıbbi olarak gerekli olan
ültrason muayeneleri de dahildir. Ültrason dalgalarının dalga karakterinden ve dokuda yayılma özelliklerinden dolayı kavitasyon vasıtası ile ve ısı
üretimi ile zararlı etkiler meydana gelebilir. Ancak kurallara uygun olarak
yapılan uygulamada ne hamile kişi ne de doğmamış bebek için sağlık
sorunu mevcut değildir. Ancak önlem almak açısından gereksiz ültrason muayenelerinden (yani tıbben gerekli olmayan) feragat edilmelidir.
Özellikle doğmamış bebeğin bu konuda uzman olmayan kişiler tarafından
ültrason resimlerinin alınması tamamen reddedilmektedir, çünkü burada
kontrollü olmayan koşullarda ve yoğunlukta uzun süreli ültrason doğmamış bebeğe etki eder.
27
İYONLAŞAN IŞINLAR DOĞMAMIŞ VEYA YENİ DOĞMUŞ
ÇOCUKLARDA OLASI SAĞLIK SORUNlarI YARATIR MI?
Doğmamış ve yeni doğmuş çocuklar iyonlaşan ışınlara karşı özellikle duyarlıdırlar (örneğin röntgen ışınları ve radyoaktif maddeler). Doğmamış çocuk
için ağır sağlık sorunlarının ortaya çıkması ihtimali hamilelik döneminde iyonlu ışıklara maruz kalınan zaman ve bunların kapsamına bağlıdır.
Normal röntgen muayenelerinde erişilmeyen yüksek dozajda ışınlarda sakat
doğma, zekâ olarak geri kalma veya yaşamın ileriki safhalarında kanser
hastalığı olasılıkları yükselmektedir. İyonlaşan ışınlarla tıbbi muayeneler
hamilelik döneminde ve yeni doğmuş bebeklerde sadece doktor tarafından
iyice düşünüldükten sonra faydasının riskinden fazla olduğu kanısında yapılmalıdır. Doğurgan kadınlar iyonlaşan ışınlarla tıbbi muayenenin planlanmasında daima hamilelik konusunda sorulmalıdırlar. Şüpheli durumlarda
hamilelik durumundan hareket edilmelidir.

“Röntgen teşhisi” konusundaki sorular için bakınız:
www.bfs.de/de/faq_roentgen.html
Doğmamış bebeğinizin korunmasına nasıl katkıda
bulunabilirsiniz?
• Hamile iseniz veya hamile olduğunuzu düşünüyorsanız tedavi eden
doktorunuzu bilgilendiriniz.
• Her röntgen muayenesinin röntgen kartına işlenmesini sağlayınız ve eğer
mümkün ise daha önce çekilmiş röntgen filmlerini birlikte getiriniz ki,
çift yapılacak gereksiz muayeneler önlenebilsinler.
• Tedavi eden doktorunuza neden iyonlu ışın tedavisinin gerekli olduğunu
açıklatınız ve iyon ışıkları içermeyen başka yöntem olup olmadığını sorunuz.
• Doğmamış çocuklarının ışınlara maruz kalmasından dolayı endişe duyan
kadınların doktorlarına danışarak doğmamış bebeğin riskini tahmin
ettirmeleri mümkündür.
28
HAMİLELİK DÖNEMİNDE UÇAK YOLCULUĞU NASILDIR?
© Fotolia
Her uçak yolculuğu yolcular ve uçan mürettebat için – az da olsa – kozmik
yüksek ışınlamasından kaynaklanan ışınlamaya maruz kalmak demektir.
Uçuş rotasının jeolojik manyetik kutuplara yakınlığı (örneğin Kuzey Amerika ve Japonya gibi kutup rotaları) uçuk yüksekliğinin arttığı ve uçuşun
süresinin artması oranında, bu durum daha fazla olmaktadır. Genel olarak
hamilelik sürecinde uçak yolculukları mümkün ve izinlidir. Ancak iyonlu
ışınlardan dolayı ortaya çıkacak her türlü etki – özellikle hamilelik döneminde arzu edilmez, çünkü bu yüzden çocuğun gelişmesindeki aksama
riski artabilir. Ara sıra uçakla yapılan izin veya iş seyahatleri sadece çok az
doğal (örneğin kozmik) ışınlamaya neden oldukları için sorunsuz olarak
kabul edilirler. Çok sık uçak seyahatlerinin ve uzun menzilli uçuşların
yapılmaması daha iyi olur.
29
Eğer hamile iseniz ve uzun bir uçak yolculuğu planlıyorsanız veya meslek icabı
sık sık uçmak zorunda iseniz, bunu sizi tedavi eden doktorunuzla görüşünüz.
Duruma göre bunun fayda ve risklerini dengeleyen bir olanak bulabilirsiniz.
Uzun menzili uçuşlarda hamileler için buna ilaveten birçok uçaktaki ayakların serbest hareket etmesinin çok az mümkün olması büyük bir sorun olarak
ortaya çıkmaktadır, çünkü uzun süreli oturmak hamilelikten dolayı zaten
artmış olan tromboz tehlikesini daha da artırmaktadır. Uzun menzilli rotalarda uçmak zorunda kalan hamilelerde yeterli sıvı alımı ve ayakların hareket etmesi özellikle önemlidir. Daha yakın bir çevrede bir izin yeri seçimi ve
tren ile seyahat – aynı zamanda çevre koruma açısından – tavsiye edilir.
Hamileliğin sonlarına doğru yapılacak uçak yolculuklarında birçok hava
yolu şirketi tarafından doktor raporu istenmektedir. En büyük risk uygun
olmayan koşularda doğum plan dışı yapılması olasılığıdır. Bundan dolayı
hamileliğin son ayında uçak yolculuğundan vazgeçilmesi önerilir.
AŞI VE İLAÇLARLA ENFEKSİYONLARDAN KORUNMA
Bazı ülkeler için enfeksiyon hastalıklarına karşı ön önlem olarak aşı önerilmektedir. Bu tip seyahat hedeflerinde tartılması gereken, bu seyahatin
hamilede daha önceden yeteri kadar aşı koruması olmadığı durumlarda
hamile kişi için göze alınabilir ve gerekli olup olmadığıdır. Seyahat ile ilgili
tüm olası aşılarda hamile kişi için fayda ve risk arasındaki orantının değerlendirilmesi gerekmektedir. İlaç alımında olduğu gibi aşı da hamilelikte
mümkün olması durumunda engellenmeli ve tedavi eden doktorla birlikte
iyice düşünülmelidir.
Malarya hastalığına karşı koruma olarak hamilelik döneminde mevcut
olan ilaçlardan sadece bazıları uygundur. Bundan dolayı malarya hastalığının salgın olduğu bölgelere seyahat mümkün olduğu kadar engellenmelidir.
Malarya anne ve bebek için hamilelikte özellikle daha büyük bir tehlike arz
etmektedir. Avrupa ülkelerden gelen turistlerde genel kural olan ilk enfeksiyon özellikle hamilelerde çok ağır bir hastalık süreci yaratmaktadır. Malarya
bölgesine seyahatin engellenemez olması durumunda bulaştırıcı haşerelerin
sokmasına karşı uygun giysi ve tüllerle çok iyi bir korunmaya dikkat edilme-
30
® Fotolia
si gerekmektedir. Böcekleri uzak tutan maddelerin kullanılmasında dikkat
edilmesi gereken, geniş alanlı kullanımlarda bu maddenin belirli miktarının deriden içeri işleyebileceğidir. Bu amaçlı olarak kullanılan maddelerden
bazıları diğerlerine göre daha uygundurlar. Malarya tedavisi için kullanılan
ilaçlarda olduğu gibi böceklere karşı korunma içinde garanti yoktur. Bu tip
maddelerin hamilelik döneminde kullanılmasında fayda – risk faktörlerinin
iyice araştırılması gereklidir. Bundan dolayı burada belirli ilaçların alınması
veya kullanılması için genel bir tavsiyede bulunulamaz.
31
©Pixelio.de
BÖLÜM II
Kendi çevresinde yeni doğmuş bebek
ANNE SÜTÜ ZARARLI MADDELERden ETkilenmekte MiDiR?
Yeni doğan bebekler için anne sütü en iyi besin maddesidir. Bu besin
bebeğin gelişmesi için gereksinim duyduğu bazı bileşenleri içermektedir: Yumurta akı, süt şekeri ve doyurulmamış hayati önem taşıyan yağ
asitleri ve vitaminler, mineral maddeleri, enzimler ve antikorlar. Emzirmek buna ilaveten anne – bebek ilişkisini ve aynı zamanda çocuğun
duygusal ve sosyal gelişmesini teşvik etmektedir.
Ancak anne sütünde aynı zamanda istenmeyen maddelerde bulunabilir – örneğin kafein, nikotin, alkol ve diğer zararlı maddeler. Sağlık
bilincinde davranış ile anne bu maddeleri engelleyebilir. Ancak önlenemeyen çevreden alınan maddelerdir, örneğin gıda ile. Bu çevre kirliliklerinin bazıları (örnekleri aşağıda göreceksiniz) çok zor hazmedilebiliyor ve yağda iyi çözünürdürler. Bunlar yağ dokularına depolanmakta,
emzirme döneminde harekete geçecek ve anne sütüne karışacaklardır.
Emzirilen yeni doğmuş bebek tüm bu maddeleri almaktadır.
İstenilmeyen maddelerin yeni doğan bebek için sağlık açısından risk
teşkil edeceği için, seksenli yıllardan beri anne sütünde çevre kirliliği
araştırılmaktadır. Buna ait olarak örneğin organ klor, DDT1, yıllarca
önce tarımda kullanılmıştır, poli klor Biphenyle2 (PCB), teknik olarak
uygulanan ve hedef alınarak üretilmeyen dioksin ancak arzu edilemeyen sıkça yan ürünler yanma reaksiyonundadır. Üretim, birçok
yasal kural ve teknik önlemler ve üretim ve uygulama yasağı ve
emisyon sınırlandırması bu arada geçekleştirilmiş ve son 15 – 20 yıl
içerisinde anne sütü içerisindeki organ klor bağlantısı yüzde 60 ile 90
oranında gerilemiştir.
Ancak anne sütünde “daha yeni” yabancı maddelerde bulunmaktadır. Burada sentetik misk bağlantıları sayılabilirler ve bunlar kozmetik
1) Dichlordiphenyltrichloretan: Böceklere karşı kullanılan bu ilaç 1972 yılından beri Federal Almanya
Cumhuriyeti’nde ve 1989 yılından beri de yeni eyaletlerde yasaktır. Kullanımı artık sadece bazı ülkelerde
malarya hastalığının tedavisi için izinlidir, çünkü bu taşıyıcılara karşı en etkili ilaçlardan bir tanesidir. Malarya hastalığına karşı verilen mücadelede bu maddeyi gelecekte belli bölgelerde kullanma arzusu mevcuttur.
2) Polychlorierte Biphenyle: 1978 yılından beri açık uygulamalarda 1989 yılından beri ise genel olarak yasaklanmış olan kimyasal bileşenlerdir. Birçok teknik alet ve yapı parçası ve belli inşaat malzemelerinde kullanılır.
33
sanayinde koku maddesi veya deterjan olarak kullanılmışlardır3 veya
belirli yangın geciktiren bu maddelerden televizyonlar, bilgisayarlar veya araba koltukları için sentetik imal edilmektedir. Kullanıma
yakın ürünlerin içersinde kullanılması ve ayrıca daima hassas analitik
yöntemlerle bu tip kimyasallar bu arada anne sütünde kanıtlanabilirler.
Gelecekte de bundan dolayı bugüne kadar kanıtlanamayan maddelerin
kanıtlanmasını hesaba katmak zorundayız.
Herhangi bir madde ile yeni doğmuş bebeğin sağlık riskinin ne kadar
bağlantılı olabileceği önemli ölçüde yeni doğan bebeğin emzirme
esnasında bu maddeden alacağı miktara yani anne sütü içerisindeki
orana bağlıdır. Sona ermekte olan orta çağın ünlü tıp hocası Paracelus
söyleminde “Zehri öncelikle miktar oluşturur” demektedir.
Tanıtılan karışımların anne sütündeki bugünkü oranları oldukça
iyi bilinmektedir. Bu miktarlar oldukça küçük olup ultra alanlardır.
Buna göre 3 litre anne sütü içerisinde tüm dioksinlerin oranı olarak
yaklaşık 10 nanogram/kilogram süt yağı yani milyarda 1 gram saptamaktadır. Bu kadar düşük oranlar sadece modern ve hassas analiz
tekniği ile ölçülebilmektedirler. DDT ve PCB için ortalama değer 100
respektif 300 mikrogram/kilogram süt yağı, yani 3 litre anne sütünde
10 veya 30 milyonda bir gram bulunmaktadır. Hayret edilecek bir
şekilde bu yıllardır muayene edilmekte olan maddelerin oranları
düşmeye devam etmektedir.
Bizde uzun yıllardır yasak olan DDT ve PCB maddelerini çok kötü
hazımlarından dolayı anne sütünde halen kanıtlanabilmeleri ve emzirilen bebeklerin kanında emzirilmeyen bebeklere göre çok yüksek yoğunlukta ölçülmesinin anlamı: Bu tip istenmeyen bileşenlerin çevrede, gıda
maddelerinde ve insan örneklerinde, anne sütü gibi, erken dönemde
tanınması çok önemlidir.
Geçmiş yıllarda çeşitli ulusal ve uluslararası uzmanlar kurulu, ulusal
emzirme komisyonu ve WHO (Dünya Sağlık Teşkilatı) gibi, anne sütü
içerisindeki yabancı maddelerle ilgilenmişlerdir. Kendileri ölçülen
3) Belirli bazı özellikle şüpheli misk bileşenlerinde Alman imalatçılar 10 yılı aşkın bir süredir kullanımdan
feragat etmektedirler ancak anne sütünde daha az tehlikeli misk bileşenleri de bulunmaktadır.
34
oranlardan yeni doğan bebeğin emzirme esnasında ne kadarını
aldığını ve bu miktarın yeni doğan bebek için sağlık riski doğurup
doğurmadığını tahmin etmeye çalışmışlardır.Sonuç olarak bu kurular
birbirlerinden bağımsız olarak sınırsız emzirmeyi tavsiye etmektedirler, çünkü bugünkü bilim seviyesine göre bebeğin sağlık riski bilinmemekte ve buna karşılık emzirme bebek gelişmesinde çok sayıda
avantaj sunmaktadır. Buna göre ulusal komisyon bebeklerin ilk aylık
dönemde sadece emzirilmelerini önermektedir. Bundan sonra da
ek gıdaya ilaveten emzirmeye devam edilmesinin sağlık açısından
bir riski yoktur. Diğerlerinin yanı sıra bundan dolayı ulusal emzirme
komisyonu anne ve bebeğin arzu ettikleri sürece emzirmeye devam
edilmesini tavsiye etmektedir.
Buna rağmen yabancı maddeler anne sütü içerisinde istenmemektedirler. Bunun da uzmanlar kurulu tarafından altı çizilmektedir. Bundan
dolayı bu tip maddelerin çevreye yayılmasının ve anne sütü içerisindeki
oranlarının azaltılması için önlemler istemektedirler.
Anne sütü içerisindeki çeşitli yabancı maddelerin oranlarının
incelenmesi eyaletlerin ve ilçelerin kimyasal inceleme makamları
tarafından genellikle ücretsiz olarak yapılmaktadır. Eğer süt örneğinizin incelenmesini arzu ediyorsanız, sizin için yetkili sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.
Emzirme ile ilgili olarak ilave geniş kapsamlı bilgi BZgA broşürü “emzirme ve anne sütü beslenmesi” içerisinde bulunmaktadır. Bu broşür ücretsiz olarak sipariş edilebilir.

“Emzirme ve Anne Sütü Beslenmesi” broşürü Internet sayfası
www.bzga.de PDF dosyası olarak indirilebilir.
Yine İnternet sayfası www.stillen-info.de içerisinde de faydalı bilgiler
ve adresler bulunmaktadırlar.
35
ANNE SÜTÜNDE RADYOAKTİF MADDELER
NE ANLAMA GELİR?
Eğer bir anne emzirme döneminde radyoaktif içeren maddeleri alıyorsa veya daha önce almış ise, bunlar kısmen anne sütüne geçebilirler.
Radyoaktif maddeler istenmeden teneffüs yolu ile (örneğin iş bölümlerde
bulunan radon ile) veya gıda maddeleri veya tıpta bilinçli olarak kullanılmasından dolayı anne vücuduna girebilirler.
Tüm gıda maddelerinde doğal radyoaktif maddeler bulunmaktadır.
Bunlar bizim yaşam çevremizin bilinen bileşenleridir. Sentetik radyoaktif
maddelerde de örneğin Çernobil reaktör kazası sonrasında günlük hayatta endişeye gerek duyulmamaktadır: Ülke içi üretimdeki tarım ürünlerinde çok az miktar saptanabilmektedir. Güney Almanya’da ve Avrupa’nın
bazı bölgelerinde yetişen yabani yiyecek mantarlar reaktör kazasından
20 yıl sonra bile halen oldukça yüksek oranda Casium – 137 maddesi
içermektedirler. Bundan dolayı bu mantarların az oranda tüketilmeleri
gerekmektedir. Buna ilaveten bazı yabani mantarlarda kurşun, kadmiyum veya cıva gibi ağır metaller bulunmaktadır. Bu ağır metallerde anne
sütünde kanıtlanabilmektedirler.
Bundan oldukça daha yüksek miktarda radyoaktif madde bayan hastalara
tıp alanında çeşitli hastalıkların teşhis ve terapisi esnasında verilmektedir. Bu durumlarda da radyoaktif maddelerin önemli oranı anne sütüne
karışabilir. Örneğin guatr hastalıklarında kullanılan radyoaktifli iyot yarı
yarıya anne sütünde yeniden tespit edilmektedir. Işın korunma talimatnamesine göre tedavi etmekte olan doktor doğurgan yaştaki bayan hastalara hamilelik durumunu sormakla yükümlüdür. Duruma göre doktorunuzdan emzirmeye devam edip edemeyeceğinizi sorunuz. Yeni doğan
bebeği gereksiz ışın yükü altına sokmamak için birçok durumda kısa
bir emzirme molası verilmesi veya emzirmenin kesilmesi iyi olacaktır.
Bazı anneler mesleklerinde açık radyoaktif maddelerle çalışmaktadırlar.
Bunların hamilelik veya emzirme safhasında işverenlerini bilgilendirmeleri gereklidir. Işın koruma talimatnamesine göre işveren iş koşullarını
radyoaktif maddelerin alınmasını olanaksız kılacak şekilde ayarlamakla
yükümlüdür. Bu sayede mesleki olarak çalışan annelerin sütüne de radyoaktif maddeler karışmayacaktır.
36

Binalarda radon:
www.bfs.de/de/bfs/druck/infoblatt/radon_haeuser
® Fotolia
Gıda maddeleri içerisindeki radyoaktifli maddeler bilgileri:
www.bfs.de/de/ion/nahrungsmittel/
37
EMZİRME DÖNEMİ VE ALKOL?
©Pixelio.de
Emzirme döneminde de alkol kullanımından geri durmak gereklidir. Alkol
anne sütüne etki etmekte ve sütte de yaklaşık olarak annenin kan ve dokusunda olduğu kadar alkol oranı bulunmaktadır. Yeni doğan bebek alkolü
çok az bir hızla hazmedebilir, organların gelişmesi ve beynin olgunlaşması
henüz tamamlanmamıştır ve bu yüzden yetişkinlerde zarar vermeyen
bir alkol yoğunluğunun zarar verme ihtimali göz ardı edilemez. Bundan
dolayı; tam detaylı bilgimiz olmamasına rağmen, dikkat edilmesi gereklidir. Emziren bir anne olarak çocuklarınızın doğumuna kadeh tokuşturmak
istiyorsanız veya bir bardak şarap veya sekt içmek istiyorsanız? Bu mümkündür ancak yüksek alkollü içeceklerden feragat edilmelidir.
38
BEBEK MAMASI GÜVENLİ MİDİR?
Yeni doğan bebekler ve çocuk gıdaları için Almanya’da diyet talimatnamesi geçerlidir, bu talimat sadece en yüksek güvenliği değil, aynı zamanda
en düşük bitki koruma ilaçları ve nitrat atıklarını öngörmektedir. Burada
tüm bitki koruma maddeleri, haşere mücadele ve depo koruma maddeleri
genel olarak kilo başına azami 0,01 mg ve nitrat için gıda maddesinin kilo
başına 250 mg olarak sınırlandırılmıştır. Bazı maddeler için 2004 yılından
beri daha sıkı olan Avrupa yönergesi “Yeni doğan bebekler ve küçük çocuklar için tahıl gıda maddeleri ve ilave maddeler” ve “Yeni doğan bebeklerin
başlangıç ve sonraki gıdaları” geçerlidir. Bu sınır değerlerin korunması
öncelikle imalatçının sorumluluğundadır ve bunlar sıra dışı kontrollerle
eyaletlerin sağlık kuruluşu tarafından kontrol edileceklerdir. Buna ilaveten
Tüketici Koruma ve Gıda maddeleri Güvenliği Federal Dairesi “gıda maddeleri gözlemini” sürdürmekte ve gıda maddelerinde temsili “gıda paketi”
– halkın gıda alışkanlıklarına göre düzenlenmiş – kontrol etmekte ve öte
yandan bazı projelerde hedef alarak güncel soruları işlemektedir.
Zarar sevindirecek kadar az
Tüketici Koruma ve Gıda Maddeleri Güvenliği Federal Dairesi tarafından
sürdürülen 1995 – 2002 arası gıda maddeleri kontrolleri sonuçları gıda
maddelerinin istenmeyen maddelerle karışımı bazı istisnalar göz ardı
edildiğinde göreceli olarak azdır. Özellikle katı kuralLarın geçerli olduğu
yeni doğan bebek ve çocuk gıda maddeleri büyük çoğunlukla bitki koruma
maddeleri ve diğer istenmeyen maddelerden arındırılmış durumdadırlar. Yeni doğan bebek ve küçük çocuklar için kepekli madde gıdalarının
deoxynivalenol (belLi bir küf zehri) ile karışımı 2003 yılı araştırma projesine göre sevindirici oranda azdır. 2004 yılından itibaren geçerli olan daha
düşük miktarlara bile uyulmuştur. Cam kavanoz mamalarının imalatı için
kullanılan ham maddelerde sıkı istemler bulunmaktadır. Belli bitki koruma
maddeleri örneğin bunların imalatında kullanılamazlar. Bebek maması,
örneğin nitrat oranı açısından, diğer gıda maddelerinde olmadığı kadar
düzenli kontrollere bağlıdır. Mamaları kendi hazırlamak isteyen kişiler
bunun için ekolojik üretilmiş gıda maddeleri kullanabilirler ve yüksek
orandan nitrat içeren ıspanak, pazı veya kıvırcık lahana gibi sebzeleri az
miktarda kullanırlar. Mamaların kendisi tarafından hazırlanmasında gıda
maddelerinin seçimi herkesin kendisine kalmıştır, katkı maddelerini bilinçli olarak asgari gerekli olanlarla sınırlayabilir ve örneğin tuz ve şeker katkı-
39
sından vazgeçebilir. Kendiniz tarafından hazırlanan mama hazır mamaya
karşılık daha fazla tat tadilata sahiptir. Hazır ürünlerde de bileşenlerine
dikkat ediniz. Bunların kendi yaptığınız reçeteye uygun olması ve gereksiz
baharatlar, tat verici aroma, çikolata, kakao veya alerji yapıcı ürünle örneğin yumurta, süt, domates, pırasa veya fıstık içermemelidirler. Yeni doğsan
bebeklerin çok hassas damak tatları vardır ve bunların kaynatılmaması
gereklidir ve bu sayede alerji yaratan maddeler önlenebilirler. Hazır ürünler üzerinde belirtilen katkı maddeleri gıda içerisindeki oranlarına göre
aşağıya doğru inerek verilmektedirler. Bilinen bire gıda maddesi hazımsızlığında, örneğin süt alerjisi, kolaylıkla pürenin çocuğunuza uygun olup
olmadığını hızlı bir şekilde kontrol edebilirsiniz. Püreler “beslenme planı”
içerisindeki planda gösterilen zamanda verilmelidirler. Ürün üzerindeki
veriler buna bağımlı değildirler. Hangi pürenin ne zaman uygun olduğu
ve bunların nasıl imal edilebileceği detaylı olarak “ebeveynler için beslenme planı” içerisinde tanımlanmıştır.

“Ebeveynler için beslenme planı” Internet sayfası
www.oekolandbau.de sipariş edilebilir veya indirilebilir.
Bunun için doğrudan bağlantı Linki:
www.oekolandbau.de/verbraucher/wissen/
bio-fuer-die-ganze-familie/ernaehrungskalender-fuer-eltern-teil-1
Araştırma Enstitüsü Çocuk Beslenmesi Dortmund’un
1. yaş beslenme planı http://www.fke-do.de öğrenilmeye
değenler kısmından indirilebilir.
Mama şişesi kapaklarındaki zararlı maddeler?
Birçok kavanoz içerisindeki gıda maddelerinde, özelikle yeni doğan bebek
maması semicarbazid (SEM) bulunması sonrasında metal kapak contaları
olası kaynak olarak tartışmaya neden olmuşlardır. Hayvan deneylerinde
kanser yaratıcı olarak etki eden SEM son bulgulara göre hazmedilecek ürün
olarak Azodicarbonamid den elde edilebilir. Contalarda kaynamaya neden
olan bu maddenin kullanılması riski az olarak tahmin edilse bile 2005 yılı
Ağustos ayından beri yasaklanmıştır.
40
Arı balı yeni doğan bebekler için tehlikeli olabilir
Arı balı yeni doğan bebeklerde bilinen hayati tehlikeye götürecek teneffüs
felcine neden olan hastalık nedenlerinden bir tanesidir. Bu bakteri Clostridium botulinum zehirli maddelerinden neden olunuz ve kaynakları çevrede
(örneğin zeminde ve tozda) oldukça yaygındır. Arılar toplama aktiviteleri
esnasında bu maddelerle temas edebilirler ve bunları kovana taşıyabilirler.
Bal doğal bırakılan ve ısıtılmayan bir ürün olduğu için bu maddeler bu yola
yeni doğan bebeğin bağırsaklarına işleyebilir ve burada yerleşip bakterinin
gelişerek zehirli madde oluşturmasına yol açabilirler. Büyük çocuklar ve yetişkinler için bu madde tehlike arz etmez, çünkü botulismus bakterileri yeni
doğan bebeklerin aksine bağırsaklarda hazmedilebilirler.
Bebek mamasında radyoaktif maddeler var mıdır?
Tüm gıda maddelerinde, bebek mamalarında da (“kavanoz mama”) az
miktarda doğal radyoaktif maddeler bulunmaktadırlar. Bunlar yaşam
çevremizin doğal parçalarıdırlar. Sentetik radyoaktif maddelerde de
örneğin Çernobil santral kazası, endişe duymaya neden yoktur. Yurt içi
üretimden kaynaklanan tarım ürünlerinde çok az miktarda bulunmaktadırlar. Özel olarak yeni doğmuş bebek ve küçük çocukların korunması için
Avrupa Birliği bebek mamaları, süt ve süt ürünleri için kilo başına 370
Becquerel radyo caesium (Bg/kg) sınır değeri öngörmüştür. Bu sınır değer
Almanya’da sürekli olarak bunun altında kalmaktadır. Tip ölçüm değerleri bu miktarın altında kalmaktadırlar.
İlave genel bilgiler BZgA broşürü “Bebek” bölümünde yazmaktadır.

www.bfs.de/de/ion/nahrungsmittel
41
©Pixelio.de
BEBEK MAMASI HAZIRLARKEN NELERE
DİKKAT EDİLMELİDİR?
Musluk suyu mu yoksa ambalajlı su mu kullanılmalıdır?
İçme suyu talimatnamesinin sıkı kuralları sayesinde Almanya’da içme
suyu en iyi incelenen ve en az yük binen gıda maddesidir. Bu durum
hem kimyasallar oranı ve mikroplar, hem de izinli radyoaktif maddeler
açısından geçerlidir. Bebek maması, bebek çayı hazırlanmasında veya
ilerlemiş aylardaki yeni doğmuş bebekler için içecek olarak kullanılmasında sorun yoktur. Biberon sütü hazırlanmasında da çeşme suyu
genel olarak çok uygundur.
Ancak duruma göre bugün kurşun içeren borular veya armatürler
nedeniyle çocukların sağlığını tehlikeye düşürebilecek kurşun değerleri
ortaya çıkabilirler (kurşun diğerlerinin yanı sıra sinir sistemine zarar
verir). Yeni doğan bebeklere aynı şekilde zarar veren artan bakır değerleri çok temiz suda (pH < 7,0)1 ve yeni bakır borularda da (bakır yeni doğan
bebeklerde karaciğere zarar verebilir) ortaya çıkabilir.
Genel kural olarak – yeni doğmuş bebek maması, daha büyük çocuklar
veya yetişkinler olsun – sadece temiz ve akıtılmış su kullanılmalıdır.
Suyu aynı oranda soğuk su akana kadar akıtınız. Bu arada akıtılan
su örneğin çiçek sulamada veya silme işlerinde kullanılabilir. Kurşun
borularının mevcut olmasında çocukların beslenmesi için paketlenmiş
su kullanılması iyi olur.
Ancak sağlık teşkilatı ile görüştükten sonra yeni doğan bebeklerin
beslenmesinde paketlenmiş suyun kullanılması gereken başka durumlar
da mevcuttur, örneğin zeminin yoğun tarımsal kullanımı nedeni ile
suda nitrat oranının artması durumunda. Suda ölçülen nitrat oranının
litrede 50 miligramı aşmaması gereklidir. Ancak bu tip değerler suyun
bahçenizin tulumbasından alınması durumunda ortaya çıkmaktadırlar.
Nitratlar bebekler için kanda alyuvarlara hücum edip oksijen nakliyesini
engelledikleri için tehlikelidir.
1) Çıplak bakır borular hijyen nedenleri ile sadece ekşi olmayan içme suyu pH -> 7,4 (bazı durumlarda organik karbondioksit oranına bağlı olarak daha az) uygundur. İçme suyunuzun uygun olup olmadığını su idaresinden sorabilirsiniz. Bahçe
tulumbasından alınan su genelde ekşidir (pH < 7,0) ve genel kural olarak içme suyu olarak kullanılmayacaktır. Suyun
içme suyu olarak kullanılmasının amaçlanması durumunda ev tesisatında çıplak bakır boru kullanılmasının tam olarak
kontrol edilmesi gerekmektedir.
43
Uygun paketli suyun seçilmesinde aşağıdakiler geçerlidir:
“Tabi maden suyu” maden ve sofra suyu talimatnamesine göre insanlar tarafından oluşturulan kirlilik ve katkı maddeleri içermeyecektir. Ancak burada
istenmeyen oranda doğal ve aynı zamanda radyoaktif maddeler içme suyu içerisinde ortaya çıkabilirler. Bu nedenle bebek mamalarının hazırlanmasında sadece
üzerinde “yeni doğmuş bebek mamalarından kullanılması uygundur” yazısı
bulunan paketli su veya maden sularını kullanınız. Bu özel kalitedeki paketlenmiş su sadece çok az oranda nitrat, natriyum, sülfat, mangan, arsenik, uran ve
radyoaktif maddeler içerebilir (radyum-226 ve radyum-228)
İçme suyunuz hakkında sorunuz olması durumunda, su tedarik işletmesi veya size yakın
sağlık kuruluşu sizi içme suyunuzun kalitesi konusunda bilgilendirir.
Evinizde veya binanızda kurşun boruların döşenmiş olup olmadığını
ev sahibiniz veya bina yöneticisi bilecektir. İlave önemli bilgiler Federal
Sağlık Kuruluşu (BMG) tarafından hazırlanmış ve ücretsiz olarak sipariş
edebileceğiniz “Blei und Trinkwasser – Kurşun ve İçme Suyu” broşüründe bir araya getirilmiştir. İlaveten Federal Çevre Dairesi’nin “Trink was
- Trinkwasser aus dem Hahn – Musluktan Akan İçme Suyundan - Su İç”
bilgilendirme broşürünü tavsiye ederiz. Bu broşürde ücretsiz olarak Federal Çevre Dairesi’nden temin edilebilir.
Almanya’daki içme suyu ve maden sularının radyoaktif oranı
hakkında Federal Işınlama Dairesinin internet sayfasından daha
fazla bilgi edinebilirsiniz.

“Kurşun ve içme suyu”: www.kinderwelt.org/dateien/blei_und_wasser.pdf
“Musluktan akan içme suyundan - su iç. İçme suyu tesisatının sağlık açısından görünümü” www.umweltdaten.de/publikationen/fpdf-l/3058.pdf
Almanya’daki içme suyu ve maden sularının radyoaktif oranı:
www.bfs.de/de/ion/nahrungsmittel/
44
Bebek maması mikrodalga fırında – Neye dikkat edilmelidir?
Mikrodalga pişirme aletleri yiyeceklerin hızlı olarak ısıtılması için yüksek
frekans elektromanyetik alanlar kullanmaktadırlar. Sık olarak sorulan,
çalışma esnasında ışınların dışarı sızıp sızmadığı ve mikrodalga ile ısıtmanın
gıda maddelerinde sağlığa zararlı değişiklik yapıp yapmadığıdır.
Mikrodalga fırınlarında yapılan çok sayıda ölçümler ortalama radyasyon
sızıntısının belirlenen sınır değerlerin alet üst yüzeyinde % 1 oranında
olduğu ve teknik olarak sağlam aletlerde hamile ve küçük çocuklar gibi
özellikle korumaya muhtaç kişilerde de sağlık açısından tehlike bulunmadığını göstermiştir.
Genel kural olarak gıda maddelerinin mikrodalga ile ısıtılmasının gıda
maddesi yapısını geleneksel fırın veya ateşe göre farklı şekilde etkileyeceği
ve bunun beslenme maddelerini beslenme değeri açısından olumsuz etkileyeceği konusunda korkular mevcuttur. Doğrusu, gıda maddelerinin her
türlü ısıtılmasının yapısal değişiklik yarattığı ve burada geleneksel yöntemlerle mikrodalga arasında fark olmadığıdır. Mikrodalgaların fiziki özelliklerine göre yemeklerin düzensiz ısıtılması, fazla ısıtılması veya yeterli oranda
ısıtılamaması ve bu nedenle yeterli bakteri yok etme işleminin yapılamaması ortaya çıkabilir. Bu durum mikrodalgaların özel çözülme kurallarına
dikkat edilerek önlenebilir.
• İzlenen hatalarda, örneğin yoğun kullanım nedeni ile kapılarda değişiklik
veya yıpranma belirtilerinde mikrodalganın kullanılmaması gerekmektedir.
Bu durumda müşteri servisi tarafından kontrol ve hataların düzeltilmesi
gerekmektedir.
• Hatasız aletlerde de yayılmaları önlemek amacı ile çocukların yemeklerin
ısıtılması esnasında aletin önünde ve yanında durmamaları gerekmektedir.
• Yeni doğmuş bebek mamalarının mikrodalgada ısıtılmasında
dikkat edilecek hususlar:
• Gıda maddelerinin önce içi ısınacaktır. Süt veya kavanoz gıda maddeleri
aynı oranda olmadan ve istenmeden çok fazla ısıtılabilir ve bu çocuğun
yanma tehlikesi yaratır. her şeye rağmen beslenme öncesinde yiyeceğin ısı
derecesinin kontrol edilmesi gereklidir.
45
Endüksiyon ocaklar ile yemek pişirme –
Endişeye neden midir?
Mikrodalga fırınlarında olduğu gibi kurallara uygun kullanım durumunda
endüksiyon ocaklarında da sadece çok az dağılım alanı (burada manyetik değişim alanları) beklenmektedir. Ancak uygun olmayan tencerelerin
(fermo manyetik olmayan malzeme, dibi düz olmayan, pişirme alanı için
çok küçük) kullanılması veya uygun tencerelerin ocak üzerine ortalanarak
konulmaması durumunda ocak etrafında önemli ölçüde fazla manyetik
alan oluşmasına neden olabilir. Isıtma alanlarının uygun kullanım mesafelerinde (10–20 cm) Uluslararası İyon Işınları Koruma Komisyonu (ICNIRP)
tarafından tavsiye edilen sınır değerlerine yaklaşık frekans akım yığılması
meydana gelebilir veya bu sınır aşılabilir.
© Fotolia
Bu durum endüksiyon ocaklarının kurallara uygun kullanımında
ortaya çıkmaz. Bu bağlamda imalatçıların kullanım kılavuzlarının
okunması önerilir.
46
MAMA ŞİŞELERİNDE BİSPHENOL A –
ENDİŞEYE GEREK VAR MI?
Bisphenol A1 bebek biberonu ve bebek çatal kaşığının imal edildiği
dirençli sentetik poli karbonat içerisinde bulunan kimyasal bir bileşendir. Bu kimyasal aynı zamanda konserve kutularının iç kaplamasında da
kullanılmaktadır. Bisphenol A az miktarda bu ürünlerden açığa çıkarak
gıda maddelerine karışabilir.
Ürünlerden gelebilecek risklerin değerlendirilmesi için Almanya’da ilk planda
Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü (BfR) yetkilidir. BfR bu görevinde Bisphenol
A nın Avrupa Gıda Maddeleri Kuruluşunun (EFSA) 2007 yılında yaptığı yeni
değerlendirmesini baz almaktadır. Bu özellikle hayvan deneylerinde ortaya çıkan
zararlı etkilerden kaynaklanmıştır.
Bisphenol A içerisinde ne dikkate alınacak oranda zehir ne de kansere neden olan maddeler bulunmaktadır. Ancak hayvanlar üzerinde yapılan yeni
deneyler, Bisphenol A’nın en küçük miktarının bile hormon benzeri etkisi
olduğunu belirtmektedirler. Bundan dolayı Bisphenol A’dan gelen sağlık riski EFSA tarafından yeni bir uzun süreli araştırma bazında düşük dozajlar da
dikkate alınarak yeniden değerlendirilmiş ve günlük tolerans edilebilecek
miktar (TDI2: 0,05 miligram/vücut kilosu başına) olarak saptanmıştır. Burada
ayrıca dikkate alınan insan vücudunda Bisphenol A’nın hızlı bir şekilde metabolizmaya karışıp hızlı olarak böbrekler üzerinden dışarı atılacaktır.
Bugüne kadarki tüm araştırmaların titizlikle incelenmesi sonrasında
özellikle EFSA ve BfR tarafından yaptırılmış olan Bisphenol A düşük dozaj
araştırmaları sonucunda yeni doğan bebek ve küçük çocukların poli karbon
biberonları normal şekilde kullanılması sonucunda Bisphenol A vasıtası ile
sağlık riskine uğramazlar. Bu değerlendirme toksilotoli araştırmalarına göre
(yukarıya bak.) günlük tahmin edilen vücut kilosu başına 0,013 mg (konservatör tahminlere göre3) Bisphenol A’nın sınırlar içerisinde kalmasındandır.
Bu değerlendirmeye EFSA, Amerikan Gıda Maddeleri Makamları (FDA) ve
Japon Sağlık kuruluşu da katılmaktadır.
1) 2,2 – Bis (4 hydroxyphenyl) propan
2) Günlük tolerans sınırı
3) Konservatif alım güvenliğe bağlı en kötü durumdan hareket eden durumdur.
47
Buna rağmen çocuklarının beslenmesinde poli karbonat biberonlarını kullanmak istemeyen ebeveynler cam içme şişelerini kullanabilirler. Piyasada
buna ilaveten poli eter sülfon bulunmakta ve “B arıtılmış” diye reklama
yapmaktadır. Ancak poli eter sülfon toksikoloji açısından Bisphenol A’ya
göre daha az incelenmiştir.
Bisphenol A ile ilgili seçme soru ve cevaplar www.bfr.bund.de/cd/7195
©Pixelio.de

48
TÜTÜN İÇİLMESİ YENİ DOĞAN BEBEĞE ZARAR VERİR Mİ?
Sigara içmek ve emzirmek
. Süt oluşumu
Sigara içmek annenin göğüste süt oluşumunu etkileyen hormonlarını değiştirmektedir. Fazla sigara içen kadınlarda (günlük 10–15 sigara) sürün geç
gelmesine ve süt üretiminin azalmasına neden olmaktadır. Burada günlük
içilen sigara sayısı ile doğrudan bağlantı vardır. Yani içilen sigaranın artmasına göre etki daha belirginleşmektedir.
. Emzirme ve emzirme süresi motivasyonu
Tüm araştırmaların sonuçları sigara içmenin emzirmeyi ve emzirme süresini olumsuz olarak etkilediğini göstermektedir. Karşılaştırmalı araştırmalarda sigara içmeyen annelerin sigara içenlere göre daha fazla motive olduklarını ve bu durumun sosyal statüden bağımsız olduğunu göstermektedir.
. Anne sütünün değişmesi
Sigara içerisindeki çok sayıda maddenin birçoğunun anne sütüne karıştığı
ve burada anne kanındaki yoğunlukla bulundukları kanıtlanmıştır. Sigaradaki bazı maddeler – örneğin nikotin gibi – kan değerlerini de aşmaktadırlar. Dioksin, Benzpyrene, Nitrosamine ve ağır metaller gibi kansere yol açan
maddeler anne sütüne sigaradan geçmekte ve süt içerisindeki aktif veya
pasif sigara içiminden dolayı anne yağ dokularından geçen sanayi kimyasallarının etkisi artırmaktadır.
. Çocuğa etkileri
Süt içerisindeki bazı maddelerin yoğunluğu emzirme öncesi kesinti süresini etkiler. Bu durum örneğin nikotin için geçerlidir, çünkü nikotin diğer
toksinlere göre daha kolay absorbe edilmektedir. İnsanlarda zararlı maddelerin geri atımı bağırsak üzerinden belirlenemediğine göre bu konuda bilgi
yoktur. Kansere yol açan maddelerin gelecekteki yaşam içerisindeki kanser
hastalıklarının sıklığına etkileri de sadece tahmin edilebilir, çünkü bu tip
ilişkilerin araştırılması çok güçtür.
Emzirme döneminde anne tarafından fazla sigara içilmesi bebeğin emme
gücünde düşüş, huzursuzluk, kolik, kusma ve kilo almada azalma şeklinde
kendisini belli edecektir. Çocuk yaşta nefes yollarının ve akciğerlerin hasta-
49
lanması (öksürük, üşütme, krupp1 ve diğerleri) sigara içen anneler tarafından emzirilen çocuklarda daha sık görülmektedir.
Büyük olasılıkla bu olumsuz etkiler sadece bu maddelerin süt üzerinden
alınmasından kaynaklanmamaktadır, buna ilaveten ayrıca annenin çocuğun yakınında sigara içmesi ile çocuğun pasif sigara içmesi sayesinde
daha da güçlenecektir.
Pasif sigara içmenin etkileri
Bir sigaranın tamamının içilmesinden küçük bir kısım – yaklaşık dörtte
bir – içeri çekilmektedir. Sigara dumanın büyük çoğunluğu oda havasına
yayılmaktadır. Bu havayı teneffüs etmek “pasif sigara içmek” olarak adlandırılır. Teneffüs edilen bu hava kısmen sigaradan teneffüs edilen havaya
göre daha zehirli maddeler içermektedir. Küçük çocuklar ve yeni doğmuş
bebekler bu konuda daha fazla zarar göreceklerdir, çünkü onların organizmaları zehirli maddelere karşı daha duyarlı olacaktır. Çocuğunuzu pasif
sigara içme etkisi altında bırakmazsanız, çocuğunuzda aşağıdaki hastalıkların riskini azaltırsınız:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Akut nefes borusu hastalıkları
Bronşit ve akciğer enfeksiyonları
Kronik öksürük
Sıkça orta kulak enfeksiyonu
Akciğer işlevlerinin azalması
Astım hastalığı
Alerjik reaksiyonlar
Gözlerin, burnun ve boğazın tahriş olması
Kolikler Aynı zamanda ani çocuk ölümü de sigara içmekle bağlantılıdır.
Eğer teni doğmuş bebekler pasif sigara içme tehlikesine maruz bırakılmazlarsa, birçok ölüm vakasının önlenebileceğinden hareket edilebilir.
Sadece anneler sorumluluk taşımamaktadırlar. Tüm çevre, özellikle eşler
fakat aynı zamanda arkadaş ve tanıdıklar dumansız bir atmosfer için katkıda bulunmalıdırlar.
1) Pseudokrupp: Boğaz kısmında teneffüs yollarının daralması ve boğulma tehlikesi
50
1. İdeal olanı emzirme aylarında da sigara içilmemesidir.
2. Eğer tam olarak vazgeçmek mümkün değilse, emziren kişinin çok az sigara
içmeye gayret etmesi gerekmektedir. Çok fazla sigara içilmesi emzirirken
sorun yaratacak ve çocuğun zihnini köreltecektir.
3. Pasif olarak duman parçacıklarının teneffüs edilmesini önlemek amacı ile
çocuğun yanında asla sigara içilmemelidir.
4. Sütün bazı zararlı maddelerle etki altında kalması anneyi emzirme öncesinde sigara molası vermeye yönlendirir. Tipik örnek nikotin ve onun süre
içerisindeki süte yoğunluğu sigara molalarında oldukça azalacaktır.
BZgA’nın dumansızlık önerileri
. Sigara içmeyi bırakmak için telefonla danışmanlık 01805 313131 (Ücretli
telefon hizmet sunucunuzun fiyatı geçerlidir – genel kural olarak Alman
sabit hat dakikası 14 Cent; cep telefonu tarifesinde farklılık olabilir)
. Sigara bırakma için kendi kendine kapsamlı yardım paketi ve çok sayıda
bilgilendirme broşürü

BZgA’nın dumandan kurtulma programı: http://www.rauchfrei-info.de/
Başlangıç paketi ve bilgilendirme malzemesi ücretsiz olarak aşağıdaki
adresten sipariş edilebilir:
Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung
Postfach 910152
51101 Köln
Faks: 0221-8992257
51
Arabada sigara içmeyiniz!
Duman çok sayıda zararlı madde içerir ve özellikle örneğin araba kullanırken
olduğu gibi dar alanda daha yoğunlaşır. Bunun için genel olarak arabada
sigara içilmemesini sağlayınız. Eğer uzun yolda sigara içilmesi engellenemiyorsa, mola veriniz ve araç dışında sigara içiniz.
ALERJİLER ÇEVREDEN KAYNAKLANABİLİR Mİ?
Alerjiler bağışıklık sisteminin belirli normal olarak zararsız (alerjen)
çevre maddelerine karşı aşırı korunma reaksiyonu olup, vücut buna
ateşlenme ve antikor yaratarak tepki vermektedir. Duyarlılık sonrasında
bunlar gıda maddesi alerjisi, nezle, egzama veya alerjik astım olarak
ortaya çıkmaktadırlar.
Alerjik ve astım hastalanmalarındaki sıklık geçmiş yıllarda Avrupa’da
önemli ölçüde artmıştır. Alerjik oluşmasının ana nedenin nereden
kaynaklandığı tam olarak araştırılmamıştır. Genetik etkilerin yanı sıra
çocuklukta aşırı hijyen sonucu vücut bağışıklığının düşük kalması ve
bunun yabancı maddelerin simülasyonunu eksik bırakması bu konuda
etkilidir. Bu “hijyen teorisi” olarak anılan bulgu kırsal kesimlerdeki çocukların erken dönemlerde hayvanlarla teması veya çok kardeşle büyümeleri
erken yaşta çocuk kreşlerine giden tek çocuklar daha az alerjik hastalıktan şikayet ettikleri için ortaya çıkmıştır.
Alerjiler ve astım sıkça çevre etkileri ile bağlantı içerisine sokulmaktadırlar. Hava zararları altında tütün içiminin yanı sıra özellikle trafik
emisyonu, öncelikle mazot isleri uzun süreli olarak etkileyici faktör
olarak tartışılmaktadırlar.
Güncel araştırmalar dumanın mevcut çocukluk astımını sadece artırmakla
kalmayıp, aynı zamanda ozon etkisi ile birlikte bunun oluşması nedenlerinden birisi olduğudur. Ayrıca oda havası zararlı maddelerinin alerjik
hastalık riskini artırdığı (örneğin açık gazlı ocak kullanımında azot ve
bazı uçucu organizmalar) konusunda bulgular mevcuttur. Alerji oluşmasında daha önemli olan bağışıklık sisteminin durumu ve alerjenlerle
temastır. Bu şekilde uyuz böceği ve kedi alerjisinde erken duyarlılık özel-
52
likle oda alerjenlerine daha yüksek temasın olduğu yerlerde başlar. Alerjik
olarak gen taşıyan ailelerde çocuklar oturma alanlarındaki böcek yoğunluğuna maruz kaldıklarında astım semptomları ve alerjik astım riski artar.
Bu etki tütün içilmesi ile önemli ölçüde artar. Ebeveynlerin evinde pasif
sigara içimi orada yaşayan çocuklar için yaklaşık % 30 oranında artırır.
©Pixelio.de
Antibiyotik kullanımı ile alerji arasında temel bağlantı kanıtlamamıştır.
53
Alerjilerden korunmak mümkündür!
Genel olarak aşağıdakiler önerilebilir:
• 6 ay dolmadan yardımcı mama verilmemesi
• Tütün dumanının yayılmasının önlenmesi – hamilelik dâhil
• Küfü teşvik eden oda klimasının önlenmesi (bak. Federal Çevre Dairesi
rehberi, “İmdat! Evde Küf Var”). Yani düzenli olarak havalandırınız,
mobilyaları soğuk dış duvarlara yaslamayınız ve odalardaki rutubet
hasarlarına dikkat ediniz.
Ailede daha önceden alerjiler veya nezle, alerjik astım biliniyorsa, ilave öneri olarak
aşağıdakiler geçerlidir:
• Tüylü hayvan almayınız (Tavşan vs.)
• Kedi barındırmayınız
• Ev çöpü küfünün böcek alerjisi etkisini azaltınız (Yatak çarşaflarını
düzenli yıkayınız, yastıkları mümkün olduğunca 60 0C’de yıkayınız.
BEBEK BAKIM MALZEMELERİ – ÇOKTAN DAHA MI AZ?
Yeni doğan bebeklerin daha birkaç kuşak öncesinde tamamen hiçbir
bebek bakım malzemesi kozmetik ürünleri, özel bebek şampuanı, pudra
veya yüz kremi olmadan büyüdükleri ve bunu dünyanın birçok ülkesinde halen böyle yaptıkları düşünüldüğünde, bu araçların nadiren gerekli
oldukları ortaya çıkar.
Bu tip ürünlerin seçiminde bazı koku ve konservasyon maddelerinin
içerdiği zehirli ve alerjik maddeler içermemesine dikkat edilmelidir.
Özellikle koku maddeleri bebek ürünlerinde fazlalık olup, mümkün
oranda önlenmelidirler. Bunlardan bazıları sıkça görülen alerjenlere aittirler ve toplam olarak kimyasallar yeni doğan bebekler için gereksizdir.
Ürünler içerisinde bulunan maddeler deri veya solunum üzerinden yeni
doğan bebek organizmasına girebilirler. Her ne kadar özellikle yeni
doğan bebek bakımı için sunulan ürünlerin büyük çoğunluğunun sağlık
54
açısından sorunsuz oldukları düşünülse de, bunların kullanımının gerçekten gerekli oldukları durumlarla sınırlandırılması gerekmektedir.
Neurodermitis gibi belirli deri hastalıkları veya bebek popolarındaki
yaralar kremlerin kullanılmasını gerektirmektedirler. Bunların kullanılması ebe veya çocuk doktoru ile görüşülerek göze alınmalıdır.
©Pixelio.de
Kozmetik ürünleri ve bebek bakım malzemelerinde de bio ürünleri iyi
bir üne sahip olup, zarar vermezler ve bundan dolayı diğer ürünlere göre
daha üstündürler. Ancak burada dikkat edilmesi gereken, “doğal” imajı
yaratan her şeyin gerçekten sorunsuz olmadığıdır. Sıkça bu tip ürünlerin
birleşiminde alerjenlerin yüksek olup olmadığı belli değildir. Yani “bitkisel” veya “bio dinamik” ürünlerde de dikkat edilmesi gereklidir.
55
© Fotolia
ÇOCUK OYUNCAKLARINDA NELERE DİKKAT
EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR?
Yeni doğan bebekler oyuncakları ağızlarına almakta, dişleri ile çiğnemekte
ve kulaklarına tutmaktadırlar. Bu çocuklara özgün davranış şeklinden dolayı
çocuklar özellikle oyuncaklar içerisinde bulunan maddelere ve duruma göre
akustik sinyallere maruz kalmaktadırlar. Bundan dolayı kritik maddeler “iyi
imalatçı yöntemleri” çerçevesinde mümkün olduğu kadar asgariye indirilmelidirler. Çocukların kaygı verici oranda maruz kalmalarından dolayı
sağlığa zarar veren maddelerin oyuncakların içinde işi yoktur.
Çocuk oyuncakları ter ve tükürüklere karşı dayanıklı olmalıdırlar, yani
bunun anlamı ağza alındıklarında boyanı hiçbir şekilde çıkmaması
gerekmektedir.
Çocuk oyuncakları için Avrupa Standardı (DIN EN 71 “Oyuncakların güvenliliği”) mevcuttur. Burada diğerlerinin yanı sıra oyuncaklarda istenilen mekanik, fiziki ve kimyasal istemler ve bunların ateş almalarına karşı istemler
56
belirlenmiştir. Bu standarda uygun oyuncaklar CE Güvenlik İşaretini taşımaktadırlar ve sadece bu tip oyuncaklar AB ve bundan dolayı - ithal edilmiş
veya imal edilmiş olmasına bakılmaksızın - Almanya’da satılabilmektedirler.
Ancak bu durum bir oyuncağın kimyasal yapısı hakkında sadece sınırlı
olarak bilgi vermektedir. DIN-Normu EN 71-3 “Oyuncakların güvenliliği
bölüm 3: Belirli elementlerin migrasyonu (hücre değişimi)” içerinde çeşitli
elementler için (diğerlerinin yanı sıra ağır metaller) oyuncak malzemesinden ekstrasyon (dışa çıkım) sınırı konulmuştur. Bu yönergede diğer kimyasallar henüz dikkate alınmamışlardır.
Tüm ürünlerde olduğu gibi oyuncaklar da birçok kimyasal maddeler
içermektedirler. Bunların hangi sabitlikte ürüne bağlantılı oldukları ve bu
ürünün hangi sıklıkta kullanıldığına bağlı olarak bu maddelerin küçük veya
büyük parçaları çözünür ve oynarken çocuklar tarafından yutulabilirler.
Son yıllarda güçlenen şekilde tartışmalı olan önemli bir madde grubu sıkça
çocuk oyuncaklarında yüksek yoğunlukta (% 40’a varan oranda) kullanılan ve plastikle sabit kimyasal bağlantısı olmadığı için kolay çözünür olan
phthalate bazlı plastik yumuşatıcılardır. Gerçi phthalate insanlarda yüksek
yoğunlukta akut rahatsızlıklara yol açarlar ancak süreç içerisinde böbreklere, karaciğere ve gözlere zarar verirler. Hormonlara benzer şekilde etki
ederler ve üreme organlarının gelişmesini olumsuz olarak etkileyebilirler.
DEHP, BBP ve DBP gibi yumuşatıcılar AB içerisinde üremeye karşı tehlikeli
olarak sınıflandırılmışlardır.
2006 yılı sonbaharından beri Avrupa Parlamentosu’nun yeni yönergesinden dolayı bu üç üremeye karşı tehlikeli olarak sınıflandırılan yumuşatıcılar (DEHP, DBP ve BBP) gelecekte çocuk oyuncaklarının içerisinde
bulunamayacaklardır. Çocuklar tarafından genellikle ağza alınan oyuncaklarda bunun yanı sıra üç ilave yumuşatıcı daha (DINP, DIDP ve DNOP)
artık bulunamayacaktır.
Bir oyuncağın yeni doğmuş bir bebek tarafından ağza alınmaya ve çiğnenmeye uygun olup olmadığı sorusu her durum için cevaplandırılamaz. Yeni
doğan bebekler için sadece imalatçıların bu yaş grubu için önerdikleri oyuncaklar kullanılmalıdır. Sadece bu taktirde tehlikenin asgari olduğuna güvenilebilir. Yutulabilen veya keskin kenarlı oyuncakların yeni doğan bebeklerin
ve küçük çocukların eline verilmemesi gerektiğinin kendiliğinden anlaşılması gerekmektedir. Uygun olmayan oyuncaklar “x yaş altı çocuklar için uygun
değildir” emaresi ile işaretlenecektir. Tüm plastik oyuncaklarda yumuşatıcı
57
® Pixelio.de
olduğundan hareketle bunlara karşı önyargılı olmak gerekmektedir.
Uygun olmayan oyuncakların tam veya kısmen yutulmaları durumunda bu
malzemenin mide bağırsak bölümünü sertleştirmesi ve şeklini öyle değiştirmesi ki, yutulan maddelerin keskin kenar oluşturarak sağlık tehlikesi
yaratması tehlikesinden hareket edilmelidir.
GÜRÜLTÜ ETKİSİ BEBEKLİK DÖNEMİNDE
NASIL ÖNLEMNEBİLİR?
Yeni doğan bebeklerin gürültüden kaçmaları mümkün değildir. Bunlar
üzerinde ebeveynlerin belirlemeleri vardır. Çocuk odasının yeri belirlenmiş olup, tüm aktivitelere ebeveynler tarafından götürülürler ve yetişkinlerin kendilerine verdikleri oyuncakları kullanırlar. Yeni doğan bebekler
fazla gürültü olduğunda kulaklarını tıkayamazlar. Çocuk duyum organı
58
yüksek ses yoğunluğuna karşı daha duyarlı olup ve bundan dolayı hem
ses üst kesimleri hem de sürekli devam eden ses etkisi karşısında daha
fazla duyarlıdır. İletişim için özellikle önemli olan ses duyma alanında
kalıcı hasarlar ve kulakta devamlı uğultu bu gürültüden dolayı meydana
gelen duyma engellerinin tipik türleridir ve bazen gençlikte gözlemlenebilirler. Bu tip duyma engelleri tedavi edilemezler ve yaşam boyu engel
teşkil ederler ve gürültü etkisi ile yetişkin yaşlarda daha da ağırlaşırlar.
Yeni doğan bebeklerin çevre gürültüsüne yetişkinlere (Gürültü testi) göre
daha duyarlı olup olmadıkları tam olarak açıklanabilmiş değildir. Yeni
doğan bebekler uykuda bu tip gürültülerden daha çabuk uyanıyorlar görüntüsü mevcuttur. Daha büyük çocuklar için bu durum mevcut değildir.
Gerçek gürültüyü bilmemek ve küçük çocuklar üzerindeki etkisini kavrayamamaktan dolayı küçük çocuklar sıkça çok fazla gürültüye maruz
bırakılırlar. Örneğin burada oyuncaklarla bilinçsiz olarak oynamak belirtilebilir. Bazı gıcırtılar veya sürtmeler çocukların direk kulağına tutulmaktadırlar ve bu mesafeden yüksek gürültü yaratabilirler – bu gürültü
jet uçakları veya rock konseri ile karşılaştırılabilir. Bölüm “Çocuk oyuncaklarında nelere dikkat edilmelidir?” içerinde adı geçen Avrupa normu
(DIN EN 71 “Oyuncakların güvenliği; bölüm 1: Mekanik ve akustik özellikler”) CE işaretli oyuncakların izinli azami ses emisyonunu belirlemektedirler. Kurallara uygun olmayan kullanım durumunda tehlike buna
rağmen devre dışı bırakılamaz, çünkü bu durum genel olarak kişisel
davranışlara bağlıdır. Bunun en iyisi: Tüm oyuncaklardan vazgeçmektir.
Oyuncaklar kulağa tutularak denemek yolu ile kişi tarafından test edilebilirler.
Bu sayede gürültülü ve daha az gürültülü ürün arasında ayrım yapılabilir. Bazıları kişiyi rahatsız edecek hatta acı verecektirler.
Duruma göre yeni doğan ve küçük çocuklar yetişkinler tarafından Rock konserlerine ve partilere birlikte götürülmektedirler. Küçük çocukların babaların omuzlarında konserlerde ilk sıralarda beraber dans etmeleri belki neşeli
görülebilir, ancak bu durum çocuk kulaklarına çok fazla zarar verir.
59
Yüksek sesli müzik, eğlence yerlerini gezmek (örneğin Rock konserleri,
sokak festivalleri veya ses etkili sinema filmleri) bundan dolayı engellenmelidir. Yılbaşında yeni doğmuş bebek ve küçük çocukların dışarıda işleri
yoktur veya en azından yılbaşı akşamını kontrol altında koşullarda geçirmelidirler. Kontrolsüz olarak patlatılan yılbaşı fişeklerinin tehlikesinden kaynaklanan kalıcı duyma engelleri çok büyüktür. Bu durum tabii ki yetişkinler
için de geçerlidir.
Oturma alanındaki gürültüden bahsetmek gerekirse burada yetişkinlerle yapılan araştırmalardan belirgin olarak kalp ve dolaşım sistemleri üzerindeki
uzun süreli etkileri bilinmektedir. Bu gürültü etkisinin daha küçük çocukluk
yaşlarında başlaması durumunda, bu etkilerin sonraki başlamaya oranla
daha büyük olacağından korkulmalıdır.
Yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda huzursuzluk ve stres yaratan sürekli
gürültü etkisinde kalabilirler. Gürültü rahatsızlık reaksiyonu yaratır ve uyku
bozukluğuna neden olur. Çocukların yetişkinlere göre daha erken yatmaları nedeniyle, çevre gürültüsünün olası olumsuz etkisine daha fazla dikkat
etmek gerekmektedir. Öğle uykusu da mümkün olduğu kadar az gürültülü yerlerde gerçekleştirilmelidir. Çocuk odası mümkün olduğu takdirde
gürültülü caddeye bakmamalıdır. Uyku bozukluğunun öğrenilen bilgilerin
hafızaya yerleşmesinde olumsuz etkileri vardır. Genel kural olarak yeni doğan bebek ve küçük çocuklar için bazı gürültülerin ve gıcırtıların ne kadar
rahatsız edici olduğunun yetişkinler farkında bile değillerdir.
ANİ ÇOCUK ÖLÜMLERİ HAKKINDA NE BİLİNMEKTEDİR?
“Ani çocuk ölümleri” veya “ani yeni doğmuş bebek ölümü” tanımlaması
altında (kısaltılmış şekli ile SIDS1 olarak anılır) ilk yaşındaki çocukların ani ve
beklenmedik ve açıklanamayan ölümleri toplanır. Olayların büyük çoğunluğunda bebekler uyku sonrasında yatakta cansız olarak bulunurlar. Ek incelemelerinde yapıldığı titiz bir otopsi ve tıbbi bilgiler dahi bu konuda yeterli
ölüm nedenini belirlememektedirler. Sadece SIDS olaylarında ölümün nasıl
gerçekleştiğine dair bilimsel tahminler mevcuttur. Akla en yatkın mekanizma olarak dışarı verilen havanın geri teneffüs edilmesi veya genetik veya
bilinmeyen faktörlere dayanan aşırı ısınma gelmektedir.
1) İngiliz Sudden Infant Death Syndrome göre
60
Ani yeni doğmuş bebek ölümü sevindirici olarak nadiren meydana gelen
bir olaydır: Ortalama olarak yıllık 2.000 yeni doğmuş bebekler bundan
etkilenmektedirler. Risk üçüncü ve dördüncü yaşam aylarında en fazladır
ve artan yaş ile azalır. İlk yaşın doldurulmasından sonra SIDS ölüm oranı
yaklaşık olarak sıfıra düşmektedir. Son 15 yılda bu ölüm oranı üçte iki oranında azalmıştır. Buna rağmen ani yeni doğan bebek ölümü 2 ile 12 aylık
bebeklerde en sık görülen ölüm nedenidir.
Her ne kadar asıl ölüm nedeni bugüne kadar belli değilse de, bilimsel
araştırmalar önemli risk faktörleri tespit edebilmişlerdir. Bunlar bebeğin
çevresini ilgilendirmektedirler, yani çocuğun uyuduğu ortamı ve burada bundan bahsedilmektedir. Bu risk faktörlerini önleyerek ebeveynler
bebekleri için riski önemli ölçüde azaltabilirler. Uyku çevresi için aşağıdaki öneriler 2000 yılında Çocuk Hastalıkları ve Gençlik Tıbbı Akademisi
tarafından belirtilmişlerdir:
1. Yeni doğmuş bebekler ilk yıl sadece sırt üstü yatırılmalıdırlar.
Özellikle karın üstü ama yan yatarken de ani yeni doğmuş bebek
ölümleri için risk büyüktür, çünkü bu durumda atılan havanın geri
solunumu veya aşırı ısınma riski daha fazladır. Sırt üstü yatmak ise
yeni doğmuş bebekler için en güvenli şekildir. Sırtüstü yatarken kusma
sonucu bunun nefes borusuna kaçması ve bebeği tehlikeye düşürür
korkusunun gerekçesi yoktur.
2. Yeni doğan bebekler yatağa kafalarının yorgan ile kapanmayacağı
şekilde konulmaları gerekmektedir.
Uyku tulumu en idealidir. En iyisi nevresim kullanmamaktır. Ne yastık, ne yorgan veya kürk veya ağ.
3. Yeni doğan bebekler ebeveynlerinin odasında ancak ayrı yatakta
yatırılmalıdırlar.
Bilimsel araştırmalar ebeveynlere olan yakınlığın SIDS riskinin en
az durum olduğu ve emzirmeyi kolaylaştırdığını göstermiştir. Ancak
doğrudan ebeveynlerin yatağında bebek çarşaf altında kalabilir ve
aşırı ısınabilir.
61
4. Yeni doğan bebekler hem doğumdan önce hem de doğumdan sonra
dumansız çevrede büyümelidirler.
Yeni doğan bebekler için karın üstü yatmanın yanı sıra hamilelik döneminde annenin sigara içmesi ani ölümler açısından en önemli risk
faktörüdür. Çünkü sigara dumanının zararlı maddeleri kan kanalları üzerinden ve yanma esnasında ortaya çıkan karbon monoksit ise doğrudan
doğmamış bebeğe ulaşırlar. Ve doğumdan sonrada ev içerisinde sigara
içmek yeni doğan bebek için pasif sigara içmek yolu ile artan risk taşır.
5. Oda ısı derecesi ve uyku tulumu öyle seçilmelidir ki, çocuk için rahat olsun,
yani ne çok sıcak ne de çok soğuk.
Isıtma periyodunda yatak odasında oda derecesinin 16 ile 18 derece olması idealdir - aynı zamanda orada yatan ebeveynler için de bu böyledir.
Yeni doğan bebeğin kalın giysi, nevresim ve/veya güçlü ısıtma ile aşırı
ısınması mutlaka önlenmelidir.
6. Yeni doğan bebekler – mümkün olması durumunda – emzirilmelidirler.
Anne sütü yeni doğan bebekler için en iyi beslenme olup, birçok hastalıktan korur ve anne ile çocuk arasındaki yakın teması teşvik eder. Bir
çok araştırma buna ilaveten göstermiştir ki, emzirilen çocukların SIDS
riski daha düşüktür.
Buna ilaveten uyku yakın çevresinde kaza kaynaklarının bulunmamasına
dikkat edilmesi gerekmektedir. Buna göre bantlar, kordela veya bağcıklar
– oyuncak ve oyun saatlerindekilerde olmak üzere – bebeğin erişebileceği
mesafede olmamalıdırlar. Bunlarla kendisini boğabilir. Yatağın bebeğin
kendisini yaralayabileceği üste çıkıntılı parçaları, keskin kenarları ve
boşlukları olmamalıdır.

Yeni doğan bebeklerin en uygun çevrede uyumaları için tavsiyeleri
ayrıca Internette
www.kindergesundheit-info.de
www.schlafumgebung.de
sitelerinde bulabilirsiniz.
62
© Pixelio.de
YENİ DOĞAN BEBEĞİN ÇEVRESİNDE
HANGİ KAZA TEHLİKELERİ MEVCUTTUR?
Her evde ebeveynlerin bilmeleri gereken tehlikeler dolaşmaktadırlar. Eski
bir atasözü “Bıçak, çatal, makas, ışık küçük çocuklar için değildir” modası
geçmiş söz olarak kulağa gelse de doğrudur. Bu ebeveynler için ev eşyalarının “yeniden organize” edilmelerinin yanı sıra bazı alışkanlıkların da
değiştirilmesi demektir. Burada önemli olan bebeğin durmayan gelişmesi
hakkında bilgi sahibi olmak ve kendilerini ona göre ayarlamak demektir.
Daha henüz hareketli olmayan küçük bebekler bile çok çabuk olarak bir
şeye saldırır ve onu ağızlarına atarlar. Emekledikleri ve gözden uzaklaştıkları zaman kendilerini örneğin masa örtüsünden yukarı çekerler veya
sıcak sobaya dokunabilirler.
Yeni doğan bebekler ve küçük çocuklar genellikle ev çevresinde ve oturum
alanında kazaya uğramaktadırlar, nadir olarak araba kazalarında.
63
Yeni doğan bebeklerin karıştığı kazaların yaklaşık yarısı yüksekten veya aynı
seviyeden düşme ile gerçekleşirler: Bez masasından, bebek çantasından veya
yürüme yardımı aracından ve emekleyen bebekler merdivenlerden, koltuktan aşağı veya eşyalara düşerler. Sıcak içeceklerle, sıcak banyoda haşlanmak
ve mumlarda, sobada veya mangalda yanmakta büyük bir tehlike teşkil
etmektedir. Evde bulunan kimyasallar, lamba yağı, temizlik malzemeleri,
kozmetiklerle zehirlenmek ve yine ucu sivri eşyalarla yaralanmak ta sıkça
meydana gelmektedir. Yeni doğan bebeklerde kazaların sonucunda özellikle
beyin sarsıntısı, kemik kırıkları, yanma yaralanmaları ve yanmalar meydana
gelmektedir. Ölüm vakalarında nefes alamamaktan boğulma, suda boğulma
ve ölümcül kafa yaralanmaları başta gelmektedirler.
Ebeveynlerin % 90’dan fazlası sorulara karşılık yeni doğan bebeklerde gözetim görevlerini yerine getirdiklerini söylemekte ve yaklaşık % 85 i temizlik
malzemeleri, ilaçlar ve kimyasal maddeleri kilit altında tuttuklarını belirtmektedirler. Buna karşılık sadece ebeveynlerin % 10 ile % 12’si sobalarını
koruma parmaklıkları ve pencerelerini de parmaklıklar ile korumaktadırlar.
Bundan sonraki uyarılar çocukların çevresindeki olası kaza nedenlerini düşünmek ve bunları mümkünse ortadan kaldırmak konusunda
yardımcı olacaktır.
Bez bağlama (beleme) masası
Bebeklerin beleme masasından düşmesi birçok ebeveyn için bir kabus gibidir: Beleme öncesinde her şeyin hazır olması lazımdır ve elin birisi daima
bebeğin üzerinde olmalıdır. Özellikle bebeklerin karınları üzerinde dönmeyi
denedikleri periyotta, kişisel olarak değişken (3 ila 6 ay arası) ve beklenmedik zamanda oluşmaktadır. Beleme masasının etrafındaki kenar çıkıntılarının yüksekliği asgari 20 cm olmalıdır.
Çocuk yatağı
Çocuk yatağının donanımı onu mümkün olduğu kadar küçük tutmak için
basit ve detaysız olmalıdır. Bebeklerin yastığa gereksinimleri yoktur. Bebek
için yorgan veya örtü yerine uyku tulumu kullanılmalıdır. Yatağın kenarının
bezle kaplanması da önerilemez.
Bantlar ve ipler bebeğin çevresinden ve yine elbiselerinden uzak tutulmalıdırlar. Bantlı çocuk ceketleri boğulma tehlikesi demektir. Yine buna benzer
olarak yalancı meme boyun ipi boyun kalınlığından daha kısa olmalıdır.
64
Bebek yataklarının etrafındaki parmaklıklara sıkışmak veya kayma tehlikesini önlemek için parmaklık çubukları aralığının en az 4,5 cm en fazla 7,5 cm
tutması gerekmektedir. Çubuklu ızgaranın “kötü bir tuzak” olmaması için
dayanıklı olması gereklidir. Bu ızgara demirleri arasındaki mesafeler ayakta
veya sıçrarken ayağın ani bir “kaymasını” önleyecek durumda olmalıdır.
Yükseklik ayarlı ızgaralarda yatak zemini ile parmaklığın üst kenarı arasında 30 cm mesafe bulunmalıdır ki, bebek parmaklığın yukarı kaldırılmış
pozisyonunda yataktan dışarı yuvarlanmasın. Düşük pozisyonlarda bu mesafenin asgari 60 cm olması gereklidir ki, çocuk parmaklık üzerine tırmanamasın. Parmaklık çubuklarının boyasının “tükürüklerde çözünür olmaması”
gereklidir.
Güvenli uyuma çevresi, özellikle ani çocuk ölümüne önlem alınması
konusunda ilave bilgileri “Ani çocuk ölümleri hakkında ne biliniyor”
bölümünde bulacaksınız.

Yeni doğmuş bebeklerin uyuması ile ilgili en uygun çevresi ile ilgili
tavsiyeler için:
www.kindergesundheit-info.de
www.schlafumgebung.de sitelerinde bulabilirsiniz.
Bebek küveti
Banyo yaparken kaynar su işle haşlanmayı engellemek için mümkün
olması durumunda ayarlanabilir termostatı olan kombine su bataryaları
önerilir veya geçerli olan kural: Önce soğuk su doldurulur ve daha sonra
sıcak su ile istenilen ısı derecesine kadar su ılıtılır ve termometre ile ısı
derecesi ölçülür. Bebeğinizi sıkı tuttuğunuza ve bebek küvetinin sabit
durduğuna dikkat ediniz.
Ev/Konut
Emekleyen bebeklerin keşif arzularını yerine getirmek için hiçbir şey onlar
önünde güvenli değildir. Eğer şu ana kadar yapılmadıysa en geç şimdi temizlik malzemeleri, ilaçlar, kozmetikler, koku yağlarının kilit altına alınması, çiçeklerin yüksek bir yere konması, plastik poşetlerin çocuklardan güvenli
yerlerde tutulması sigaraların (izmaritler de dahil) ortadan kaldırılması
65
gereklidir. Çocuğunuz şimdi düğme, iğne, tığ, bilye, kibrit, kuruyemişleri bulabilir. Çocuk merakı sigara içmeyi denemekten, acı bitkilerden ve çiçek parçalarından geri durmaz. Çiçek toprağı, çiçek suyu ve bitki ilaçlama araçları
tehlikeli olup, çocukların erişemeyeceği yerlerde muhafaza edilmelidirler.
Her prizde çocuk koruması olmalıdır. Elektrikli aletler kulanım sonrasında
toplanmalıdırlar (VDE güvenlik normuna dikkat ediniz).
Aşağı sarkan kablo ve kordonlara dikkat ediniz (örneğin su ısıtıcı, ütü gibi).
Önemli bir yatırım duman algılayıcıdır, çünkü yangınlarda özellikle yeni
doğan çocuklar ağır duman zehirlenmesine maruz kalmaktalar ve kolaylıkla
dumandan boğulabilirler.
. Çocukların kafalarının hizasındaki keskin kenar ve köşeler köşe koruma
ile yumuşatılabilir. Yolluk ve halılar altına kayma önleyici koyunuz.
Masa örtüsü kullanmayınız.
. Yürümeye yardımcı aletler tehlikeli ve bebek gelişmesi için mutlaka gerekli değildir. Merdivenlerin önünde çocuk için engel parmaklık koymak
gözlemi kolaylaştırabilir.
. Yerlerde atılı duran çocuk oyuncağı büyüklüğüne ve yapısına göre
tehlike arz edebilir.
. Küpe gibi küçük eşyalar çocuklar için 1. yaşam yılında oyuncak değillerdir. Nefes borusuna takılarak boğulmaya neden olabilirler veya burun
ve kulak içerisinde sokulabilirler. Çocuğunuzun kutu ve kapaklarını da
yalamasını önlemelisiniz buradaki boya ağır metal içerebilir.
Tehlikeli mutfak
Çocuklar eşyaları dağıtıp toplamayı severler ve bundan dolayı mutfak onlar
için ideal bir keşif alanıdır. İçlerinde bıçak veya kırılacak eşyalar bulunan
çekmece ve dolaplar güvenlik sürgüsü ile korunmalıdırlar. Diğer bir tehlike kaynağı olan ocakta özel koruma parmaklıkları içerisinde sıcak sıvılar
bulunan tencerelerin ocaktan aşağı çekilmesini engellerler. Masada da sıcak
sıvıların bulunduğu eşyaların bulunmamasına dikkat edilmelidir. Sık olarak
haşlanmalar çocukların kucakta oturmaları esnasında annenin sıcak çay
veya kahve içmesi ve bebeğin ona saldırarak sıcak içeceği bebeğin yüzüne,
göğsüne veya kollarına dökmesi sonucu meydana gelirler. Masa örtüsü kullanılmamalıdır, çünkü bebekler kendilerini buradan yukarı çekmeyi severler
ve aşağı dökülecek sıvı veya düşecek eşyalarla yaralanabilirler.
66
Bahçe ve çevre
Bahçede örneğin çapa, bahçe bıçağı vs. gibi aletlerin ortada durmaması,
tüm su akacak kaynakların, göletlerin üzerinin kapatılması veya etrafının çevrilmesi gereklidir. Dolu su kovaları da tehlike arz ederler, çünkü
bebekler içerisine düşmeleri durumunda kendilerini kurtaramazlar. Garaj ve atölyelerde de emekleyen bebekler için tehlikeler bulunmaktadır
(aletler, çiviler veya kimyasallar).
Otomobilde çocuk oturağı
Otomobilde bebekler sabitlenmiş bir oturakta oturmalıdırlar. Yaklaşık
13 kg ağırlığında çocuklara kadar (18 ay ile 24 ay arası) arkaya doğru
ayarlanmış koltuklar arka koltuk üzerine yerleştirilmelidirler; ön tarafa
sadece mevcut bir hava yastığı (Airbag) devre dışı bırakılmış ise veya koltuk hava yastığı “Airbag ile kullanıma uygun” (lütfen imalatçı bilgilerine
dikkat ediniz) ise kullanılır.
Buna ilaveten bir bebek asla arabada yalnız bırakılmamalıdır, özellikle dışarıda ısı derecelerinin yüksek olduğu durumlarda. Aşırı ısınma sonucunda
bebeğin boğulma tehlikesi doğar.
Çocuk arabası
Oturacak yaştaki bebekler bebek arabasına kemerle bağlanmalıdırlar.
Dikkat edilmesi gereken durum yüklenen bagajların, çocukların ayağa
kalkmasında veya kendilerini yukarı çekmeleri durumunda devrilme
tehlikesi içerdikleridir. Otobüs ve tramvaylara binerken bebeğin arabadan
düşmemesine dikkat edilmelidir.
Kim ilave bilgi sunabilir?
Federal Sağlık Aydınlatma Merkezi (BZgA) kazalardan korunmak için
bir ebeveyn rehberi sunmaktadır ve bunun adı “Çocukları Koruyunuz – Kazaları Önleyiniz”dir. Bu broşür ücretsiz olarak BZgA’dan istenebilir.
Çocuk doktoru: Muayenelerde ebeveynlere kaza korunması ile ilgili olarak
bilgi broşürü verilir.
Ebeveynler telefon numarası (Federal Birlik – Çocuklar İçin Daha Fazla
Güvenlik Birliği): Tel: 0228 688 34 34 (Pts. Çar. Per. 9.00 – 13.00)
Alman Zehir Bilgi Merkezi: Ekteki listeye bakınız.
67

Broşür “Çocukları Koruyunuz – Kazaları Önleyiniz”
www.bzga.de/botmed_11050000.html
www.kindersicherheit.de sitelerinde bulabilirsiniz.
YENİ DOĞmuş BEBEK İLE TAŞINMAK VEYA
TADİLAT YAPMAK – İYİ BİR FİKİR Mİ?
Genel olarak doğum öncesi taşınmak ve tadilat bölümünde söylenenler geçerlidir. Yeni doğan bir bebekle taşınmak veya tadilat ebeveynler için yüksek
organizasyona dayalı hamilelik döneminden daha fazla istemler gerektirir.
Burada düşünülmesi gereken, bebeğin oda havasının, yapı malzemesinin
işlenmesinde ortaya çıkan boya, yapıştırıcı madde gibi malzemelerden ortaya çıkacak zararlı maddelerin etkisine bırakmamaktır. Yeni tadilat yapılmış
odalarda oturmakta tavsiye edilmez. Her şekilde sık ve yoğun bir havalandırmaya dikkat edilmesi gereklidir.
Oda havasının zararlı maddelerle yüklenmesi konusuna ilaveten kullanılmakta olan veya oda zeminde duran kimyasallardan zehirlenme tehlikesi
mevcuttur. Ortalıkta duran alet ve benzeri eşyalar yaralanma tehlikesi yaratacak olup, çivi gibi küçük parçalar kolaylıkla yutulabilirler.
Bebek ve küçük çocukların yetişkinlere nazaran başka gereksinimleri vardır.
Ebeveynlerin yoğun ilgisi ve sağlıklı bir ev atmosferi onlar için tadilat yapılmış veya yeni möble ile donatılmış bir odadan daha önemlidir.
KÜFLENME EV İÇERİSİNE NASIL ETKİ EDER?
Ev ve binalarda oluşan küf veya metabolizma değişiklik ürünleri solunum
güçlükleri, deri tahrişi, alerji ve astıma neden olan araçlar olarak görülürler.
Küflerden oluşan metabolizma değişiklik ürünleri ağır bir kokuya neden
olurlar. Bugüne kadar bilinmeyen küfün havada hangi yoğunluk sonrasında
sağlığa olumsuz etkilerinin olduğudur.
Oda içerisinde küf bulunması durumunda bu durumun önlem olarak derhal
ortadan kaldırılması gereklidir.
68
Ancak oda içerisindeki küf kaynağı daima bu odayı kullanan kişi için sağlığa zararlı anlamına gelmez, ancak bu küfün alerji ve astım yaratmasından
dolayı, hastalık yaratmadan önce sorunun asgariye indirilmesi gereklidir.
Her durumda özellikle çocukların bu ortamda uzun süreli olarak kalmamaları gerekir özellikle küfün çok yoğun olması durumunda.
Çocukların küften fazla etkilenip etkilenmedikleri bugüne kadar
değerlendirilmemiştir. Ancak özellikle alerji tehlikesinden dolayı özel
dikkat gösterilmesi gereklidir.
Küf yüksek nemde mobilya, tekstil, kitap veya benzeri malzemelerde hatta
duvar kağıdı veya sıvada oluşur.
Küflenme riski evde yetersiz havalandırma veya yüksek nem ortamında
sürekli olarak mevcuttur. Birçok pencereleri sıkı kapanan ve ilave
havalandırma olmaksızın hava sirkülasyonu çok az olan yeni veya renovasyon geçirmiş ev küflenmeye yüksek oranda müsaittir. Ancak eski binalarda, yetersiz ısı yalıtımı ve/veya yapısal eksiklikler dolayısı ile soğuk duvarlarda oluşan su yoğunlaşmasından dolayı risk teşkil ederler. Küflenme her
zaman açık olarak görülmez. Duvarların iç boşluklarında ve mobilyaların
arka kısımlarında da gizli küflenmeler ortaya çıkabilir. Bazen sadece kötü
bir koku veya duvarlardaki, tavandaki veya mobilyalardaki koyu lekeler bu
probleme dikkati çekebilir.
Küfe rastlanması durumunda hem bu hasarların, hem de bunun kaynağının
ortadan kaldırılması gerekmektedir. Asla küf önleyici “kimyasal“ maddelere
başvurulmamalı ve tekrar ortaya çıkan küf bunlarla ortadan kaldırılmaya
çalışılmamalıdır.
Evlerde küf durumunda nasıl davranılacağı konusunda Federal Çevre
Dairesi‘nin “İmdat Evde Küf Var” broşüründe tavsiyeler bulunmaktadır. Bu
broşür Federal Çevre Dairesi‘nden ücretsiz olarak temin edilebilir.

Federal Çevre Dairesi’nin “İmdat Evde Küf Var” broşüründe Internetten
www.umweltbundesamt.de sipariş verilebilir veya indirilebilir.
69
Önleyici tedbirler
. Özellikle nemli odalarda (Banyo, mutfak veya yatak odası) günlük çok defa,
kış aylarında da iyice – yani 5 – 10 dakika – pencereleri tam olarak açınız ve
en iyisi cereyan yapacak şekilde havalandırınız.
.
Mobilyaları dış duvarlarda duvara yaslamayınız, çünkü bunun arkasında kış
aylarında terleme suyu oluşur ve küflenme tehlikesi doğar
. Çocuk odaları da düzenli olarak, en iyisi günde birkaç defa, havalandırılmalıdırlar. Isı kaybı kaygısı ile sıkça bu durum unutulmaktadır ve bunun
sonucunda olumsuz hava kalitesinin etkilerinin yanı sıra yüksek hava nemi
ve küflenme riski artmaktadır.
.
Isıtma periyodu esnasında havalandırma pencerelerin üstten yarı açılması
yolu ile yapılmamalıdır. Bu yeterli hava değişimini getirmeyecek ve pencere
yanındaki duvarın soğumasına neden olacaktır. Soğuk duvar bölümünde
nem oluşarak küfe neden olabilir.
. Sık olarak nem zararları gösteren soğuk bodrum kat odaları çocuklar için
veya oyun odası olarak uygun değildirler. Buraya halı da serilmemelidir.
YAZIN KİRLİ HAVA TABAKASINDA
NEYE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Yaz aylarındaki hava kirliliği dumanında (aynı zamanda foto kimyasal
duman diye anılır) alt atmosferde güneş ışınları etkisi altında oluşan çeşitli
ön maddeler kastedilmektedir. Yaz dumanının kılavuzu ozon olup, onun
yoğunluğundan ve etkisinden dolayı bu durum ortaya çıkar.
Yetişkinlerde olduğu gibi çocuklar da yazın yüksek ozon yoğunluğuna maruz kalırlar. Ön önlem olarak ozonun zararlı etkilerine karşı genel kural olarak yeni doğmuş bebekler ve küçük çocuklar risk grubu oluşturmaktadırlar,
çünkü vücut yapılarına göre farkedilir derecede yüksek solunum hacmine
sahiptirler. Buna ilaveten bağışıklık sistemleri henüz tam olarak yerleşmemiştir ve bundan dolayı ozon vasıtası ile ilave tahriş solunum yollarının
enfeksiyonunu artırabilir.
Öğlen ve öğleden sonraki saatlerde uzun süreli fiziki çalışmalardan kaçınılması tavsiye edilir.
70
Yüksek ozon yoğunluğu genel olarak yüksek ısı derecelerinde oluştuğu için,
genel kural olarak; Yüksek ısı derecelerinde olumlu davranış şekli aynı zamanda
ozona karşı da olumlu davranış olarak geçerlidir.
Bu durum aynı zamanda bebek arabasında bağıran bebekleri ve hareketli küçük çocukları da kapsar ve burada kişilerin kendilerinin bilinçli
davranmaları gereklidir. Ancak olanaklar dahilinde çocukların öğle
vaktinde veya öğleden sonranın erken saatlerinde, ozon yoğunluğunun
en yüksek olduğu zamanlarda heyecanlanmamalı ve çok fazla hareket
etmemelidirler, çünkü bu durum çocuklarda solunum yollarının tahrişine yol açabilir.
İyi havalarda artan havalandırma yolu ile iç odalara daha fazla ozon
girer. Gerçi ozon burada kısa süre içerisinde eriyecektir. Ancak ozon
organik bileşenlerle oda içerisindeki malzemelere (örneğin duvar kağıdı
ve boya) etki edebilir. Ancak bu odalardaki yapı ve donanım malzemelerine bağlıdır. Örneğin Federal Çevre Dairesi (UBA) ölçümleri göstermiştir ki, bu reaksiyon sonucunda ilave potansiyel sağlığa zararlı maddeler
örneğin Formaldehyd açığa çıkarlar.
©Pixelio.de
Yüksek ozon yoğunluğunda sabah ve akşam saatlerinde daha fazla
havalandırma yapılmalıdır.
71
© Anne Katrin Figge - Fotolia
ÇOCUĞU çok güçlü UV IŞINLARINDAN
NASIL KORUYABİLİRİM?
Yeni doğmuş bebeklerin doğrudan güneş ışınları etkisinden daima korunmaları gereklidir. Genel olarak ışık ve güneş normal ölçülerde alındığında
çocuğun sağlıklı gelişmesine olumlu etki etmektedir. Özellikle UV Işınları
sınırlı ölçekte vücudumuzda vitamin D oluşumuna katkıda bulunmakta ve
özellikle gençlerin kemik yapılarının gelişmesini sağlamaktadır. Bu vitamin
D3 sentezi için günde 10 dakika güneş alınması yeterlidir.
72
Aynı zamanda UV Işınları dalga uzunluğu ve yoğunluğa bağlı olarak
özellikle göz ve deri için çok sayıda etkide bulunurlar. Aşırı ışına maruz
kalındığında UV ışınlarının sonuçları güneş yanığı, göz enfeksiyonları ve
değişik derecelerde alerjik belirtilerdir. UV ışınlanmasının uzun vadeli etkileri çeşitli deri kanseri hastalıkları ve göz merceğinin puslanması olabilir.
Son on yılda saptanan deri kanseri artışları endişe vericidirler.
Deri kanserinin oluşumunda önemli bir faktör genel olarak çocukluk ve
gençlikte sık olarak güneş yanıklarına maruz kalmaktır. Buna uygun olarak
özellikle yeni doğmuş bebekler (küçük çocuk ve yetişmekte olanlarda dahil)
aşağıdaki davranış kurallarına uymalıdırlar:
. 1 yaşına kadar olan yeni doğmuş bebekler güneş ışınlarına asla maruz bırakılmamalıdırlar.
. Bebek hafif pamuklu elbise giymeli ve bu elbise olanaklar ölçüsünde
tüm vücudu, yani aynı zamanda kolları ve bacakları da örtmelidir.
. Güneş şapkası veya başlık takılmalıdır! Aynı zamanda
yüz, kulaklar ve sırtta kapanmalıdır.
. Sabahları saat 11.00 den öğleden sonra saat 15.00’e
kadar yoğun güneş etkisinden kaçınılmalıdır.
. Çocuklar ve yeni yetişenlerde ışık koruma faktörlü
güneş kremi kullanılmalıdır ve dışarı çıkmadan asgari
yarım saat önce kalın bir şekilde sürülmelidir.
. Küçük çocuklar dâhil 100 % UV korumalı güneş gözlükleri takılmalıdır.
. Küçük çocuklar asla solaryuma alınmamalıdırlar;
18 yaş altındaki gençler solaryum kullanamazlar.
73
ELEKTROMANYETİK ALANLAR ZARARLI MIDIRLAR?
Ev elektiriği
Geçen yüzyılın yetmişli yıllarının sonundan beri düşük frekanslı alanlar
(örneğin yüksek gerilim hatlarının) ile az yoğunluk ve kanser hastalıkları
arasındaki olası ilişki epidemiyoloji araştırmalarında da incelenmektedir.
Yetişkinlerde düşük frekanslı alanlara uzun süreli maruz kalma sonucunda kanser hastalığına yakalanma riskinde herhangi bir artış kanıtlanamamıştır. Ancak durum çocukların kan kanseri hastalığına yakalanması
konusunda farklıdır.
Bazı epidemiyoloji araştırmalarında uzun süre sınırların belirgin bir şekilde
altında kalan miktar manyetik alanlara maruz kalan çocuklarda az fakat
önemli ölçüde kan kanseri hastalığına yakalanma riski bulunduğu anlaşılmıştır. Eğer burada neden ilişkisi mevcut ise, en fazla % 1 oranında kan
kanserine yakalanma çocuklarda uzun süreli olarak manyetik alanlara
maruz kalmaktan kaynaklanmaktadır. Almanya’da meydana gelen yıllık
yaklaşık 600 çocuk kan kanseri vakasından en fazla 6 tanesi manyetik alan
etkisinden oluşmuştur.
Tüm epidemiyoloji araştırmalarında olduğu gibi istatistiki neden-oluşum
ilişkisi burada da kanıtlanamamıştır. Kan kanseri veya kan kanseri hücrelerinin gelişmesini düşük frekanslı manyetik alanların sağladığına dair etki mekanizması bulunamamıştır. Genel olarak kan kanserinin çocuklarda oluşum
nedenleri belirgin değildir ve bundan dolayı da araştırma değerlendirmelerinde olası risk faktörleri tespit edilememiştir. Ancak bu istatistiki ilişki yeni
araştırmalarda da kendisini gösterdiği için, risk ciddiye alınmakta ve önlem
alma gereği duyulmaktadır.
Aşağıdakiler tavsiye olunur:
. Elektrik tesisatı iyice yalıtılmış şekilde sıva altına yerleştirilmelidir
. Aletler stand-by modunda bırakılmamalıdırlar
(özellikle televizyon ve müzik seti)
. Geceleri uyuma alanındaki (örneğin bebek uyarı telefonu ve elektrikli
radyo) cihazların konulmaması gerekmektedirkafanın yanına
konulmayacaktır.
74
Cep telefonu
Genel olarak cep telefonlarının yeni doğan bebekler ve çocuklar için
uygun bir oyuncak olmadıkları söylenebilir ve buna zaten uygun olmayan
malzeme ve yutulabilecek küçük parçalar engel teşkil ederler.
Çocukların cep telefonunun yüksek frekanslı elektromanyetik alanlarına yetişkinlerden daha duyarlı olup olmadıkları sorusu bilimsel olarak
henüz aydınlatılmamıştır. Bilimin bugünkü seviyesine göre cep telefonlarının sağlık açısından zarar vermelerinden korkulmamalıdır. Bu durum
cep telefonu kullanımında ve cep telefonunun evde bulunan direğine
yakın bulunmakta da aynıdır.
Koruyucu etkisi olan malzemeler
Piyasada düşük frekanslı manyetik alanları, düşük frekanslı elektrikli veya
yüksek frekanslı elektromanyetik alanlardan koruyan ürünler (telsiz göndericiler) sunulmaktadır.
Bu tip koruma önlemlerinin şüpheli etkilerinden dolayı bunlar Federal Işın
Koruma Dairesi (Bfs) açısından önlem olarak tavsiye olunmazlar.

Elektromanyetik alanlar
www.bfs.de/elektro
75
© Fotolia
Bölüm III
Çevre ve DoĞurganlik
ÇEVREDEKİ ZARARLI MADDELER
HAMİLE KALMAYA ETKİLİ OLABİLİR Mİ?
Birçok insan farkına varmadan ve istemeden aldıkları çevredeki zararlı
maddelerin sağlıklarına olumsuz olarak etki edebileceğinden korkmaktadırlar – özellikle bu durum kadınlar için hamile kalmak ve çocuk sahibi
olmak açısından önemlidir.
Kan, idrar ve anne sütü içerisinde saptanan bazı zararlı maddeler bazı kimyasalların istenmeyen sonuçlar doğurabileceği konusunda endişe yaratmaktadır. Buna kısırlık, erken doğum, yağların az oluşması hamilelikte tansiyon
yüksekliği de dâhildir, aynı şekilde Endometriozis1 ve yumurtalık hastalıkları
da bunun içerisindedirler.
Bu tip ilişkiler bazı maddeler için kaza veya zehirlenmelerde bulunmuşlardır. Bugün tipik olarak Almanya’da olduğu gibi az etkilenmelerde bu risk
azdır ve bundan dolayı da kanıtlanması güçtür. Yasal kurallarla ve tüketici
davranışları ile halkın sorunlu maddelere maruz kalması son yıllarda önemli ölçüde gerilemiştir.
YERİNE GETİRİLEMEYEN ÇOCUK sahibi olma İSTEĞİNİN
OLASI NEDENLERİ NELERDİR?
Yerine gelmeyen çocuk arzusu genellikle doğurganlıkla ilgilidir. İstemeden çocuk sahibi olamamak Almanya’da birçok insan için yaşamında ve
ilişkisinde büyük sorun yaratmaktadır. Bunlardan bazılarına modern tıp
tekniği2 ile hamileliğe yardım edilebilmektedir.
Nedenler genellikle her iki tarafta aranır. Bunun sıkça nedeni hormon
veya organ arızalarıdır, örneğin bazı kanalların tıkalı olması veya enfeksiyonlar. Taraflar yaşlandıkça hamilelik olasılığı da azalmaktadır. Psikolojik nedenlerde bunu getirebilirler. Ancak nedenlerin tespit edilemediği
vakalar az değildir.
Yakın geçmişteki birçok araştırma batı sanayi ülkelerindeki sperm kalitesinde 1940’lı yıllardan beri düşmeyi göstermektedir. Almanya’da sperm
1) Rahimin dışında rahim mukozasının genişlemesi örneğin, yumurta kanalı veya bulunduğu bölge
2) Örneğin, In-vitro-Fertilizasyon vasıtasıyla yapay döllenme („Tüple döllenme“)
77
araştırma değerlendirmeleri 1960’ lı yıllardan beri sperm sayısındaki
düşüşün istemeden çocuksuz kalmada büyük rolü olduğunu göstermektedir. Güncel olarak Almanya’da genç erkeklerde yapılan bir araştırma
sperm yoğunluğunun Avrupa kıyaslamasında en alt kesimde kaldığını göstermektedir. Belli bir sperm yoğunluğunun altında kalınması
durumunda bu hamile kalma şansını azaltan bir faktör olmaktadır.
Buna neden olarak çevreye belirli kimyasallarla verilen zarar tartışılmakta, özellikle hormon sistemine etki eden maddeler burada ön planda
gelmektedirler. Hormon bozukluklarının embriyo ve çocuk gelişmesinde
düşük sperm kalitesine ve artan hastalıklara ve erkeklik bölümünün
hastalığına yol açabileceğine dair bulgular mevcuttur. Ancak bu tip
maddelerin az miktarda çevrede bulunmasının bu tip sağlık sorunlarına
yol açıp açamayacağı halen tartışılmaktadır.
HORMON AKTİF MADDELER VEYA
“ENDOKRİNE DISRUPTOR” NELERDİR?
Bazı maddeler kimyasal yapılarından dolayı organizma hormonlarına
benzerdirler. Bundan dolayı bunlar bu oranların etkisini sınırlamada veya
ortadan kaldırma gücüne sahiptirler, eğer bu maddeler yeterli miktarda alınırlarsa. Organizmada hormonlar küçük miktarlarda da hormon
yapısının bozulmasına neden olabilecek kadar etkilidirler. DDT1, dioksin,
Bisphenol A veya poli klor Biphenyle (PCB) gibi maddelere bugüne kadar
sadece hayvan deneylerinde kanıtlandığı gibi hormon aktivitesi belirlenmektedir. Hayvan deneylerinde bu tip maddelerin etkilerinin birbirlerine
ilave edildikleri görülmektedir.
Ancak çevrede buluna zararlı maddelerin bizde bulundukları yoğunlukta
veya bu maddelerin kombinasyonunun insan hormonlarına nasıl etki
ettiği bilinmemektedir.
1) Dichlordiphenyltrichlorethan: Haşarat ilacı 1972’den beri Federal Almanya Cumhuriyeti’nde ve 1989’dan beri
yeni Federal Eyaletlerde yasaktır.
78
© Fotolia
SENTETİK MADDELERDEN OLUŞAN YUMUŞATICILAR
HAMİLELİĞE ELVERİŞLİLİĞİ ETKİLEYEBİLİR Mİ?
Phthalate gibi yumuşatıcılar birçok sentetik ve plastik madde ürünlerinin
imalatında kullanılmaktadırlar. Plastik madde ürünlerinin birçoğunda,
çocuk oyuncağı malzemesi de dahil özellikle PVC kullanılmakta ve bunlar
gıda maddeleri ile temas etmektedirler. Bu maddelerin kimyasal olarak
PVC içerisinde bağlı olmadıkları için, gaz haline dönüşebilir veya sıvılarla
veya yağlarla temasta çözülebilirler. Bunun için örnek kapaklarda bulunan
contalardır ve buradan yumuşatıcılar özellikle gıda maddelerine karışabilirler. Çeşitli yumuşatıcılar farklı toksikolojik özelliklere sahiptirler. Bazı
Phthalate (DEHP, DBP, BBP1) hayvan deneylerinde toksin etkisi göstermektedirler ve bu durum özellikle üreme organlarına ve araçlarına etki etmektedir. Bundan dolayı yüksek miktarda Phthalate alınmasında bu Tipp etki-
1) Diethylhexylphthalat, Dibutylphthalat, Butylbenzylphthalat: Phthalat bazında bazı önemli yumuşatıcı maddeler.
79
lerin insanlarda da görülebileceğinin dikkate alınması gerekmektedir. Bu
belirtilen Phthalate bebek eşyalarında ve üç yaş altındaki çocuk oyuncaklarında kullanılması yasaktır, çünkü bunlar bebekler tarafından ağza alınabilirler ve burada maddeler çözünebilirler. Kozmetik maddelerde de yeniden
üretimleri toksin üreten maddelerin kullanılmaması gerekmektedir. Gıda
maddeleri ile temas eden ambalaj ve diğer maddelerde Avrupa gıda makamları (EFSA) kısa süre önce toksin verileri bazında günlük alınması tolere
edilebilecek Phthalate sınır değerlerini (TDI) belirlemiştir. Bu değerlendirmeler Almanya dada Phthalate kullanımı sınırlarının temelini oluşturmaktadırlar. Federal Risk Değerlendirme Enstitüsünün (BfR) sentetik tavsiyeleri
sonrasında Phthalate’in yağlı gıda maddelerinde ambalaj malzemesi olarak
kullanılması uygun değildir.
Çeşitli Avrupa ülkelerinde yapılan araştırmalar yetişkin bir kişinin tahmin
edilen günlük aldığı Phthalate miktarının EFSA tarafından belirlenen TDI
değerlerinin önemli ölçüde altında kaldığını göstermektedir. Ancak bu
durum çocuklar için her zaman geçerli değildir: Küçük çocukların bir kısmı
tolerans sınırları içerisindeki Phthalate miktarını almakta hatta bunu aşmaktadırlar. Bunun nedeni içerisinde Phthalate bulunan gıda maddelerinin
(örneğin DEHP) düzenli olarak alınması (örneğin bazı nebati yağlar veya
Twist-off kapaklı kavanozlardan kullanılan soslar) olabilir.
Bundan dolayı bu tip gıda maddeleri veya ambalajı içerisindeki Phthalate
konsantrasyonunu azaltmak için ilave önlemlerin alınması gerekmektedir.
Kısa süre önce gıda maddeleri ile temas eden malzemeler içerisinde Phthalate kullanılmasını önemli ölçüde sınırlayan bir AB – yönergesi yayınlanmıştır. Buna ilaveten son üç yıl içerisinde incelenen tüm anne sütü örneklerinde
sağlıkla ilgili DEHP konsantrasyonu bulunmamış olması yeni doğmuş çocukların emzirilmesinin sakıncalı olmaması açısından rahatlatıcıdır.
ÇEVREYE ZARARLI BAZI MADDELER CİNSİYET
DAĞILIMINDA ETKEN OLABİLİRLER Mİ?
DAHA FAZLA KIZ ÇOCUĞU MU OLUYOR?
Yeni doğan bebeklerde cinsiyet dağılımı dikkat çekici şekilde dünya
çapında sabittir. Bu oran ortalama olarak 106 erkek çocuğun dünyaya gelmesine karşılık 100 kız çocuğunun dünyaya gelmesidir. Kız veya
erkek çocuğun dünyaya gelecek olması genel olarak tesadüflere bağlıdır.
Birisinin veya ötekinin olması olasılığı hamileliğin gerçekleştiği andaki
kişilerin hormonları ile ilişkili olabilir. 1976 yılında Seveso’da meydana
80
©Pixelio.de
gelen Dioksin felaketi sonrasında fazla miktarda dioksine maruz kalmış
olan genç anneler cinsiyet hormonlarında değişmiş konsantrasyonlar
göstermişler ve izafi olarak daha fazla kız çocuğu doğurmuşlardır.
Kadın cinsiyeti lehine benzer sapmalar babanın yüksek oranda bitki
koruma maddesi Vinclozolin (erkek hormonuna karşı bir hormon olarak
etki etmektedir) veya klor organik bitki koruma maddesi etkisinde kalmış
olmaları durumunda ortaya çıkmaktadır. Ancak bu tip bağlantılar sadece
kazalarda olduğu gibi yüksek dozajlara maruz kalınması durumunda
görülmektedirler.
Federal İstatistik Dairesi’nin 1946 ile 2006 arasında yapmış olduğu
araştırma erkek – kız oranında Almanya’da kızların lehine hafif bir
kayma olduğunu göstermektedir (1,080 – 1,050). Belirli kimyasalların yanı
sıra ekonomik, sağlık veya kişisel koşullar gibi dış etkenlerin de cinsiyet
dağılımda etken oldukları tahmin edilmektedir.
81
© Fotolia
TAŞINABİLİR TELSİZ ALANLARI
KISIRLIĞA NEDEN OLUR MU?
Daha 80’li yıllardan beri bilimsel araştırmalar elektromanyetik alanların
yüksek frekans alanlarında erkek kısırlığı ile ilgisi olup olmadığı araştırılmıştır. Genel olarak burada çeşitli kaynakların yüksek frekanslı elektromanyetik
alanlarının (örneğin radar, telsiz vs. gibi) erkek cinsel organlarına sadece
termik yani ısı verici etkileri olduğu kanıtlanmıştır. Sınır altında ve sadece
termik etkinin kısırlığa neden olması söylenemez.
82
Yeni komünikasyon teknolojilerinin kullanımı ile örneğin WLAN mobil
göndericilerin karın altına yerleştirilmeleri beklenmelidir (örneğin Laptop
dizlere). Beklenen özel sorulmama (SAR) bu dokularda risk değerlendirecek
veriler bırakmamaktadır. Bundan dolayı Alman Mobil Telsiz Araştırma Programı (DMF) bununla ilgili araştırma projeleri yapmıştır.
Sonuçların ulusal ve uluslararası bilim seviyesine göre değerlendirilmesi
büyük olasılıkla 2008 yılında DMF sonunda olacaktır.

Alman piyasasındaki güncel cep telefonu modellerinin SAR değerleri:
www.bfs.de/elektro/oekolabel.html
Alman Mobil Telsiz Araştırma Programı (DMF)
www.emf-forschungsprogramm.de
83
Daha fazla bİlgİ
nerede
bulunabİlİr?
Aktionsprogramm
Umwelt und Gesundheit (APUG)
Bundesarbeitsgemeinschaft
Mehr Sicherheit für Kinder e. V.
– (Kontaktadresse)
Geschäftsstelle
Umweltbundesamt, Fachgebiet II 1.1
Corrensplatz 1
14195 Berlin
Fon: 030 8903 1105
Fax: 030 8903 1830
E-mail: [email protected]
Internet: www.apug.de
Heilsbachstr. 13
53123 Bonn
Fon: 0228 68 83 4-0
Fax: 0228 68 83 4-88
Internet: www.kindersicherheit.de
Umweltbundesamt (UBA)
Wörlitzer Platz 1
06844 Dessau
Fon: 0340 2103-0
Fax: 0340 2104-2285
Internet: www.umweltbundesamt.de
Bundesamt für Strahlenschutz (BfS)
Willy-Brandt-Straße 5
38226 Salzgitter
Fon: 01888 333-0
Fax: 01888 333-1885
Internet: www.bfs.de
Bundesamt für Verbraucherschutz
und Lebensmittelsicherheit (BVL)
BVL Bonn
Rochusstraße 65
53123 Bonn
Fon: 02 28 61 98-0
Fax: 02 28 61 98-120
Internet: www.bvl.bund.de
(BfR)
Thielallee 88–92
14195 Berlin
Fon: 01888 412-4300
Fax: 01888 412-4970
Internet: www.bfr.bund.de
Bundeszentrale für gesundheitliche
Aufklärung (BZgA)
Ostmerheimer Str. 220
51109 Köln
Fon: 0221 8992-0
Fax: 0221 8992-300
eMail: [email protected]
Internet: www.bzga.de
Nationale Stillkommission am BfR
Internet: www.bfr.bund.de/cd/2404
Robert-Koch-Institut (RKI)
Nordufer 20
13353 Berlin
Fon: 030 18754-0
Fax: 030 18754-2328
Internet: www.rki.de
85
© Pixelio.de
BU KİTABIN YAYINLANMASINDA
KATKIDA BULUNANLAR …
Dr. Wolfgang Babisch
Reinhard Mann
Umweltbundesamt
Aufklärung
Dr. Cornelia Baldermann
Dr. Hermann Dieter
Dr. Heinz-Jörn Moriske
Umweltbundesamt
Umweltbundesamt
Ursula Münstermann
Anette Engelmeyer
Aufklärung
Umweltbundesamt
Dr. Norbert Englert
Umweltbundesamt
Anke Erath
Aufklärung
Dr. Andreas Gies
Umweltbundesamt
Dr. Franziska Goetze
Dr. Rolf F. Hertel
Helmut Jahraus
Dr. Heidrun Kahl
Robert Koch-Institut
Dr. Monika von dem Knesebeck
Dr. Karla Pfaff
Prof. Dr. Thomas Platzek
Dr. Thomas Rapp
Umweltbundesamt
PD Dr. Martin Schlaud
Dr. Hedi Schreiber
Umweltbundesamt
Dr. Martin Steiner
Dr. Wolfgang Straff
Umweltbundesamt
Dr. Bärbel Vieth
PD Dr. Detlef Wölfle
Aufklärung
Dr. Marike Kolossa-Gehring
Dr. Ute Wolf
Umweltbundesamt
PD Dr. Dr. Andreas Luch
87
© Pixelio.de
EK
ALMANYA’DAKİ
ZEHİR BİLGİLENDİRME
MERKEZLERİNİN
LİSTESİ
Yer
Ort
Kuruluş
Einrichtung
Ön numara
Vorwahl
Telefon numarası
Telefon-Nr.
Berlin
Giftnotruf Berlin
030
1 92 40
Bonn
Informationszentrale gegen
Vergiftungen des Landes
Nordrhein-Westfalen Zentrum für
Kinderheilkunde
0228
1 92 40
Erfurt
Gemeinsames
Giftinformationszentrum
Mecklenburg-Vorpommern, Sachsen,
Sachsen-Anhalt, Thüringen
0361
730 730
Freiburg
Vergiftungs-Informations-Zentrale
Universitätskinderklinik
0 76 1
1 92 40
Göttingen
Giftinformationszentrum Nord
der Länder Bremen, Hamburg,
Niedersachsen, Schleswig-Holstein;
Universitätsklinikum, Göttingen
0551
1 92 40
Homburg/Saar
Informations- und
Behandlungszentrum für
Vergiftungen; Universitätskliniken
für Kinder- und Jugendmedizin
06841
1 92 40
Mainz
Beratungsstelle bei Vergiftungen der
Länder Rheinland-Pfalz und Hessen;
Universität Mainz
06131
1 92 40
München
Giftnotruf München Toxikologische
Abteilung der II. Medizinischen
Klinik
089
1 92 40
Nürnberg
Giftinformationszentrale Nürnberg;
II. Medizinische Klinik Klinikum
Nürnberg
0911
3 982 451
Başka sorulanız var mı?
Çevre ve çocuklarınınızın sağlığı ile ilgili ve bu kitapçıkta cevabı olmayan başka
sorularınız var mı? Ya da öneri ve tenkiktleriniz var mı? Lütfen bu konularda
bize bilgi veriniz. Bu şekilde bu kitapçığın ve diğer yayğnlarğn daha yararlğ
duruma getrelim. Bu kitapçıkta bulunan adresler vasıtasıyla irtibata geçin.
89
© Fotolia
BÖLÜM IV
SaĞlik
Gesundheit
Kadin Doktorunda – Beim Frauenarzt
Hasta – Patient / Arzt – Doktor
Çocuk Doktorunda – Beim Kinderarzt
Hastanede – Im Krankenhaus
Eczanede – In Der Apotheke
Kadın Doktorunda
Beim Frauenarzt
Hasta - Patient
Sol/Sağ göğsümde
düğüm tespit ettim.
Ich habe einen Knoten in meiner
linken/rechten Brust getastet.
Göğüslerimin mamografisini
(röntgenini) çektirmek istiyorum.
Ich möchte eine Mammografie
(Röntgen Untersuchung der
Brust) durchführen lassen.
Mammografi (Screening) hastalık
kasası tarafından kaç defa ödenir?
Wie oft wird eine Mammografie
(Screening) von der
Krankenkasse bezahlt?
Bende göğüs kanseri var mı?
Habe ich Brustkrebs?
Koltuğumun altında
düğüm tespit ettim.
In meiner Achselhöhle habe
ich einen Knoten ertaset.
Düğümün ameliyat
edilmesi gerekir mi?
Muss der Knoten operiert werden?
En iyi şekilde nerede
ameliyat olabilirim?
Wo kann ich mich am
besten operieren lassen?
Hangi hastaneyi tavsiye
edersiniz?
Welches Krankenhaus
empfehlen Sie?
Göğsümde kızarıklıklar
dikkatimi çekti.
Ich habe Rötungen an
meiner Brust bemerkt.
Göğsümün çektiği dikkatimi çekti.
Ich habe Einziehungen an
meiner Brust bemerkt.
Adet görmeye başlamadan önce
göğüslerim çok ağrıyor.
Vor meiner Monatsblutung
schmerzen meine Brüste sehr.
Ateş basıyor/Ter basıyor/...
Ich habe Hitzewallungen/Schwitzen.
Huzursuz oluyorum/uykusuzluk
çekiyorum/...
Ich habe Unruhe/Schlaflosigkeit/...
... günden/haftadan beri
adet görmüyorum.
Ich bekomme seit ... Tagen/Wochen
meine Periode nicht mehr.
Hormon almam gerekiyor mu?
Muss ich Hormone einnehmen?
Adet kesilme yılları için başka
tedavi şekli var mı?
Gibt es andere Möglichkeiten
für die Behandlung von
Wechseljahrbeschwerden?
Hormonların ne gibi yan tesirleri var?
Welche Nebenwirkungen
haben Hormone?
Hamile kalabilir miyim?
Kann ich schwanger werden?
Korunmaya devam etmem gerekir mi?
Muss ich noch verhüten?
Vajinam (Kadınlık uzuvum)
çok kuru ve hassas.
Meine Scheide ist sehr trocken
und empfindlich.
Cinsel ilişkide yanıyor ve acıyor.
Sie brennt und schmerzt beim
Geschlechtsverkehr.
Sık sık tuvalete gitmem gerekiyor
ve idrar yaparken yanma oluyor.
Ich muss sehr oft zur Toilette gehen
und habe Brennen beim Wasserlassen.
Sidik torbasının/Ana rahminin/
Bağırsağın sarkması ameliyat
edilebilir mi/edilmeli mi?
Kann/Muss die Senkung von
der Blase/derGebärmutter/
dem Darm operiert werden?
91
92
© Fotolia
Sarkmanın başka tedavi
şekli var mı?
Gibt es andere Möglichkeiten
der Behandlung der Senkung?
Sağ/Sol böbrek kısmında
ağrı var.
Ich habe Schmerzen in der
rechten/linken Nierengegend.
Karnımın alt orta kısmı
(kramp şeklinde) ağrıyor.
Ich habe (krampfartige)
Schmerzen im mittleren
Unterbauch.
Tenasül organlarımın etrafında
yanma/kaşınma/... var.
Ich habe Brennen/Jucken/...
im Bereich der Genitalien.
Akıntı sarımtırak/
yeşilimsi/ kırmızımsı/...
Ich habe gelblichen/grünlichen/
rötlichen/... Ausfluss.
Adet görmeye başlamadan önce
daima karnımın alt kısmında
çok rahatsızlık oluyor.
Ich habe vor meiner Periode
immer starke Beschwerden
im Unterbauch.
Korunmak istiyorum.
Ich würde gerne verhüten.
Korunma metotları nelerdir?
Welche Verhütungsmethoden
gibt es?
Kısırlaştırılmak istiyorum.
Ich möchte sterilisiert werden.
Ne gibi olanaklar var?
Welche Möglichkeiten gibt es?
Kısırlaştırılma erkeklerde
nasıl uygulanıyor?
Wie wird die Sterilisation bei
Männern durchgeführt?
Kısırlık tedavisi cinsel ilişkileri
olumsuz etkiler mi?
Hat die Sterilisation negative
Auswirkungen auf die Sexualität?
Son zamanlarda kollarımda/
bacaklarımda yoğun tüylenme oluyor.
In letzter Zeit habe ich
zunehmende Behaarung an
den Armen/Beinen emerkt.
Son zamanlarda yüzümde/
karnımda/göğüslerimde
yoğun tüylenme oluyor.
In letzter Zeit habe ich zunehmende
Behaarung im Gesicht/am Bauch
auf der Brust bemerkt.
Cinsel ilişkiye girme isteğim olmuyor.
Ich habe keine Lust auf Sexualverkehr.
Cinsel ilişkideyken acı hissediyorum.
Ich habe Schmerzen beim
Geschlechtsverkehr.
... günden beri karnımın sağ alt
kısmında/sol alt kısmında ağrı var.
Seit ... Tagen habe ich Schmerzen
im rechten Unterbauch/
im linken Unterbauch.
Adet kanamam gecikti.
Meine Regel ist überfällig.
Ben hamile miyim?
Bin ich schwanger?
Kan/İdrar/Doku parça (ifrazat)/...
muayene sonuçlarını ne
zaman alabilirim?
Wann erfahre ich das Ergebnis
meiner Blutwerte/Urinprobe/
meines Abstriches?
... için hastalık kasası
masrafları üstlenir mi?
Übernimmt die Krankenkasse
die Kosten für ...?
Ben hamileyim.
Ich bin schwanger.
Ben kaç haftalık hamileyim?
In der wievielten Schwangerschaftswoche bin ich?
Hamilelik süresinde nelere
dikkat etmem gerekiyor?
Was muss ich während der
Schwangerschaft beachten?
93
Akraba evliliği yaptık.
Wir sind eine Verwandtenehe.
Bu tehlikeli midir?
Ist das gefährlich?
Annelik karnemi ne
zaman alabilirim?
Wann bekomme ich
den Mutterpass?
Bu hamilelik tehlikeli
bir hamilelik midir?
Ist diese Schwangerschaft eine
Risikoschwangerschaft?
Çocuğumu normal olarak
doğurabilir miyim?
Kann ich mein Kind
normal entbinden?
Sezaryen çok tehlikeli mi?
Ist ein Kaiserschnitt
sehr gefährlich?
Sezaryenle doğum
yapmak istiyorum.
Ich möchte gerne per
Kaiserschnitt entbunden
werden.
Çocuğu doğurmak
istemiyorum.
Ich möchte dieses Kind
nicht bekommen.
Ne yapmam gerekiyor?
Was kann ich tun?
Sancılarım var.
Ich habe Wehen.
Rahim ağzı açılmış mı?
Ist der Muttermund geöffnet?
Cenin suyu aktı mı?
Ist Fruchtwasser abgegangen?
Çocuğum erken mi doğacak?
Wird mein Kind zu früh geboren?
Çocuğumun kilosu ve
boyu ne kadar?
Wie schwer und wie
groß ist mein Kind?
Çocuğum sağlıklı mı?
Ist mein Kind gesund?
94
Çocuğun kalp atışları tespit ediliyor mu?
Sind die Herzschläge des
Kindes festzustellen?
Çocuğum sakat mı?
Ist mein Kind behindert?
Doğum yaparken acıya (ağrıya)
karşı neler yapılıyor?
Was wird während der Geburt
gegen Schmerzen getan?
Erkek çocuğu mu, kız çocuğu mu?
Ist es ein Junge oder ein Mädchen?
Ameliyat tehlikeli mi?
Ist die Operation gefährlich?
Hemen mi ameliyat olmam gerekir?
Muss ich sofort operiert werden?
Hangi hastanede ameliyat olabilirim?
In welchem Krankenhaus kann
ich mich operieren lassen?
Ameliyat konusunda
düşünmem gerekiyor.
Ich möchte mir die Operation
noch überlegen.
Bende kanser var mı?
Habe ich Krebs?
Hastanede ne kadar kalmam gerekir?
Wie lange muss ich im
Krankenhaus bleiben?
Ameliyattan sonra ne kadar
süre çalışmamam gerekir?
Wie lange nach der Operation
darf ich nicht arbeiten?
Beni kim raporlu yazacak?
Wer schreibt mich krank?
Çocuklarım için eve yardımcı
alabilir miyim?
Kann ich eine Haushaltshilfe für
meine Kinder bekommen?
Yumurtalar da mı alınacak?
Müssen die Eierstöcke auch
entfernt werden?
Ameliyattan sonra cinsel
ilişkide bulunabilir miyim?
Kann ich nach der Operation noch
Geschlechtsverkehr haben?
Ameliyattan sonra nelere
dikkat etmem gerekir?
Was muss ich nach der
Operation beachten?
Ne kadar sıklıkta muayene
olmam gerekir?
Wie oft muss ich untersucht werden?
İyileşme şansı ne kadar?
Wie sind die Heilungschancen?
Günlük yaşamımda nelere
dikkat etmem gerekir?
Worauf muss ich im
alltäglichen Leben achten?
Neleri değiştirmem gerekir?
Was sollte ich ändern?
Kemoterapi yapılırken saçlarımı
kaybedecek miyim?
Werde ich unter der Chemotherapie
meine Haare verlieren?
Diğer yan tesirleri nasıl?
Wie sind die anderen
Nebenwirkungen?
Arzt - Doktor
Kommt aus den Brustwarzen
Flüssigkeit?
Göğüs uçlarından sıvı akıyor mu?
Welche Farbe hat die Flüssigkeit?
Sıvı hangi renktedir?
Blutig/Grünlich/Weißlich?
Kanlı/Yeşilimsi/Beyazımsı mı?
Gibt es in Ihrer Familie
Brustkrebs? Z.B. bei der Mutter/
Großmutter/ Schwester/...?
Ailenizde göğüs kanseri
olan var mı? Örneğin, anne/
büyükanne/kız kardeş/...?
Verlieren Sie beim Lachen/
Husten/Treppensteigen/...
manchmal Urin?
Gülerken/Öksürürken/
Merdiven çıkarken /... bazen
idrar kaybediyor musunuz?
Machen Sie Beckenbodengymnastik?
Leğen kemiği jimnastiği
yapıyor musunuz?
Müssen Sie nachts aufstehen?
Geceleri kalkmanız gerekiyor mu?
Wie oft? Kaç defa?
Haben Sie Blut im Urin?
İdrarınızda kan var mı?
Haben Sie Schmerzen in den Leisten?
Kasıklarınızda ağrı var mı?
Hat Ihr Mann/Partner auch
Brennen und Jucken?
Kocanızda/Eşinizde de yanma
ve kaşınma var mı?
Haben Sie Antibiotika genommen?
Antibiyotik aldınız mı?
Sind Sie zuckerkrank?
Şeker hastası mısınız?
Sancılar hangi sıklıkta oluyor?
In welchen Abständen
kommen die Wehen?
Haben Sie diese Beschwerden öfter?
Bu rahatsızlığınız sık sık tekrarlıyor mu?
Haben Sie Ausfluss aus der Scheide?
Vajinanızda (Kadınlık
uzvunuzda) akıntı var mı?
Welche/-n Farbe/Geruch
hat der Ausfluss?
Akıntının rengi/kokusu nedir?
Bitte, machen Sie Ihren
Unterkörper/Oberkörper frei.
Lütfen, vücudunuzun alt
kısmını/üst kısmını açın.
Wann hatten Sie Ihre
letzte Krebsvorsorge?
Son olarak kansere karşı önlem
muayenesini ne zaman oldunuz?
Nehmen Sie die Antibabypille?
Doğum kontrol hapı alıyor musunuz?
Möchten Sie zur Empfängnisverhütung
die Pille/Spirale/Drei-Monatsspritze?
Doğum kontrolü için doğum
kontrol hapı mı/Spiral mı/üç
aylık iğne mi istiyorsunuz?
95
Haben Sie Ihre Periode
regelmäßig?
Adet görmeniz düzenli mi?
Haben Sie Zwischenblutungen?
Ara kanamalarınız oluyor mu?
Haben Sie Blutungen beim
Geschlechtsverkehr?
Cinsel ilişki yaparken
kanama oluyor mu?
Wann war der erste Tag
Ihrer letzten Regel?
Son adet kanamanızın ilk
günü ne zamandı?
Haben Sie schon einen
Schwangerschaftstest
machen lassen?
Hamilelik testi yaptırdınız mı?
Haben Sie erhöhten
Blutdruck/Zucker/... in
der Schwangerschaft?
Hamilelikte yüksek tansiyonunuz/
şekeriniz/... var mı?
Ist Fruchtwasser abgegangen?
Cenin suyu aktı mı?
Ihre Gebärmutter ist
stark vergrößert.
Rahminiz çok büyümüş.
Ihre Gebärmutter muss
operiert werden.
Rahminizden ameliyat
olmanız gerekiyor.
Sie haben Krebs am Eierstock/an
der Gebärmutter/in der Brust/...
Yumurtalıklarınızda/
Rahminizde/Göğsünüzde/...
kanser var.
Sie müssen operiert werden.
Ameliyat olmanız gerekiyor.
Sie müssen eine Chemotherapie
bekommen.
Kemoterapi tedavisi
görmeniz gerekiyor.
Sie müssen bestrahlt werden.
Işın tedavisi görmeniz gerekiyor.
96
Sie müssen unbedingt regelmäßig zur
Nachsorgeuntersuchung kommen.
Düzenli olarak kontrol muayenesine
gelmeniz gerekiyor.
Die Ergebnisse/... liegen vor/nicht vor.
Sonuçlar/... hazır/hazır değil.
Çocuk Doktorunda
Beim Kinderarzt
Hasta - Patient
Çocuğumu muayene (önlem
muayenesi) etirmek istiyorum.
Ich möchte mein Kind untersuchen
(Vorsorgeuntersuchung) lassen.
Çocuğumu ... karşı aşı
yaptırmam gerekiyor.
Ich möchte mein Kind
gegen ... impfen lassen.
... karşı aşıyı yeniletmem
gerekiyor.
Ich möchte die Impfung gegen
... auffrischen lassen.
Çocuğum ... yaşında (ay/yıl) yaşında.
Mein Kind ist ... alt (Monate/Jahre).
Hangi aşılar gerekiyor?
Welche Impfungen sind nötig?
Çocuğumu anaokulu/okul
muayenesi için getirdim.
Ich habe mein Kind zur
Kindergartenuntersuchung/
Schuluntersuchung mitgebracht.
Çocuğumu gençlik muayenesi
için getirdim.
Ich habe mein Kind zur Jugenduntersuchung mitgebracht.
Çocuğum emeklemiyor/…
Mein Kind krabbelt/… nicht.
Çocuğum hala yürümüyor.
Mein Kind läuft noch nicht.
Çocuğum konuşmuyor.
Mein Kind spricht nicht.
© Robert Kneschke - Fotolia
Çocuğumun ne zaman iki
kelimeli cümle konuşması
gerekiyor?
Wann sollte mein Kind
Zweiwortsätze sprechen?
Çocuğum basit emirleri
anlamıyor.
Mein Kind versteht einfache
Anweisungen nicht.
Çocuğumun başı ağrıyor/...
Mein Kind hat Kopfschmerzen/...
Çocuğumun ... günden
beri ... derece ateşi var.
Mein Kind hat seit ...
Tagen ... Grad Fieber.
Çocuğum ... günden beri ishal.
Mein Kind hat Durchfall
seit ... Tagen.
Çocuğum ... günden beri
ishal ve kusuyor.
Mein Kind hat seit ... Tagen
Durchfall und erbrechen.
Çocuğum ... günden beri nefes
alıp vermekte güçlük çekiyor.
Schwierigkeiten bei der Atmung.
Çocuğum ... günden beri yemek
yemek/içmek istemiyor.
Mein Kind will seit ... Tagen
nicht essen/trinken.
... günden beri çocuğumun
karnı ağrıyor.
Bauchschmerzen .
Bebeğim ... saatten/
günden beri ağlıyor ve
sakinleşmiyor.
Mein Säugling weint seit ...
Stunden/Tage/-n und lässt
sich nicht beruhigen.
Bebeğim dakikalarca kol ve
bacaklarını çekiyor.
Mein Säugling zuckt minutenlang
mit den Armen und Beinen.
97
Bebeğim ... günden beri
içmek istemiyor.
Mein Säugling will seit ...
Tagen nicht trinken.
Bebeğim ... günden beri
tükürüyor ve kusuyor.
Mein Säugling spuckt/
erbricht seit ... Tagen.
Bebeğim/Çocuğum kendisiyle
konuştuğum zaman gereken
tepkiyi göstermiyor.
Mein Säugling/Kind reagiert nicht
richtig, wenn ich mit ihm rede.
Bebeğim/Çocuğum
zor nefes alıyor.
Mein Säugling/Kind
bekommt schlecht Luft.
Bebeğimin/Çocuğumun
cildinde ... saatten beri
dikkat çekici lekeler var.
Mein Säugling/Kind hat seit
... Stunden merkwürdige
Flecken auf der Haut.
Bebeğimde/Çocuğumda
... günden beri görülecek
kadar şişkinlikler var.
Mein Säugling/Kind hat seit ...
Tagen eine sichtbare Schwellung.
Bebeğim/Çocuğum ... günden beri
sağ/sol bacağını dinlendiriyor.
Mein Säugling/Kind schont seit
... Tagen das rechte/linke Bein.
Bebeğim/Çocuğum ... günden
beri sağ/sol kolunu dinlendiriyor.
Mein Säugling/Kind schont seit ...
Tagen den rechten/linken Arm.
Bebeğim/Çocuğum ...
günden beri öksürüyor.
Mein Säugling/Kind
hustet seit ... Tagen.
Bebeğim/Çocuğum öksürük
tutmasından sonra kusuyor.
Mein Säugling/Kind erbricht
nach einem Hustenanfall.
98
Çocuğum düştü/kafasının üzerine düştü.
Mein Kind ist hingefallen/
auf den Kopf gefallen.
Çocuğum hemen ağladı/kustu.
Es hat sofort geweint/gebrochen.
Çocuğum baş ağrısından şikayetçi.
Es klagt über Kopfschmerzen.
Ailemde alerji var.
In der Familie gibt es Allergien.
Çocuğumun alerjisi var mı?
Hat mein Kind eine Allergie?
Test yapabilir misiniz?
Können Sie einen Test machen?
Arzt - Doktor
Wie war der Schwangerschaftsverlauf?
Hamilelik süreciniz nasıl geçti?
Ist ihr Kind zum Termin
(nach 40 Wochen) oder
zu früh geboren?
Çocuğunuz vaktinde mi (40 hafta
sonra) yoksa erken mi doğdu?
Hatten Sie einen Kaiserschnitt?
Sezeryanla mı doğum yaptınız?
War die Geburt komplikationslos?
Doğum sorunsuz muydu?
Bringen Sie den Impfpass/
das Vorsorgeheft mit.
Aşı karnesini/Muayene defterini getirin.
Ihr Kind muss geimpft werden.
Çocuğunuzun aşı olması gerekiyor.
Ihr Kind muss in ... Tagen/Wochen/
Monaten nochmals geimpft werden.
Çocuğunuzun aşısı ... gün/hafta/ay
sonra tekrar edilmesi gerekiyor.
Ihr Kind kann leichtes Fieber
nach der Impfung bekommen.
Aşıdan sonra çocuğunuzda
hafif ateş olabilir.
Hat Ihr Kind Fieber?
Çocuğunuzun ateşi var mı?
Hat Ihr Kind Kopfschmerzen/...?
Çocuğunuzun başı/... ağrıyor mu?
Hat Ihr Kind Erbrechen/
Durchfall/...?
Çocuğunuz kusuyor
mu/ishal mı/...?
Ihr Kind hat einen Infekt.
Çocuğunuzda enfeksiyon
(bulaşıcı hastalık) var.
Ihr Kind braucht Bettruhe.
Çocuğunuzun yatak
istirahatına ihtiyacı var.
Die Krankheit ist ansteckend/
nicht ansteckend.
Hastalık bulaşıcı/bulaşıcı değil.
Ihr Kind darf ... Tage den
Kindergarten/die Schule
nicht besuchen.
Çocuğunuz ... gün anaokuluna/
okula gidemez.
Kommen Sie in ... Tagen wieder.
... gün sonra tekrar gelin.
Wann hat Ihr Kind sich
das erste Mal gedreht?
Çocuğunuz ilk defa ne
zaman dönmeye başladı?
Wann ist Ihr Kind gekrabbelt?
Çocuğunuz ne zaman
emeklemeye başladı?
Wann ist Ihr Kind gelaufen?
Çocuğunuz ne zaman
yürümeye başladı?
Wann hat Ihr Kind
Zweiwortsätze gesprochen?
Çocuğunuz ne zaman iki
kelimeli cümle konuştu?
Befolgt Ihr Kind einfache
Anweisungen?
Çocuğunuz emirlere uyuyor mu?
Geht Ihr Kind die Treppen
im Wechselschritt hinauf?
Çocuğunuz merdivenleri
düzenli çıkıyor mu?
Kann Ihr Kind alleine schaukeln?
Çocuğunuz salıncakta kendisi
sallanabiliyor mu?
Seit wann malt Ihr Kind?
Çocuğunuz ne zamandan
beri resim yapıyor?
Es ist eine Kinderkrankheit.
Çocuk hastalığıdır.
Ihr Kind ist nicht altersgemäß entwickelt.
Çocuğunuz yaşına göre
gelişme göstermiyor.
Ihr Kind muss durch Logopädie/...
gefördert werden.
Çocuğunuzun Logopedi (konuşma
bozukluğu tedavisi)/... ile
teşvik edilmesi gerekiyor.
Ist Ihr Kind hingefallen?
Çocuğunuz düştü mü?
Ist Ihr Kind auf den Kopf gefallen?
Çocuğunuz başının üzerine mi düştü?
Hat Ihr Kind sofort geweint?
Çocuğunuz hemen ağladı mı?
Hat Ihr Kind erbrochen?
Çocuğunuz kustu mu?
Klagt Ihr Kind über Kopfschmerzen?
Çocuğunuz baş ağrısından şikayetçi mi?
Kann Ihr Kind sich an den
Sturz erinnern (ab 6 Jahre)?
Çocuğunuz düştüğünü hatırlıyor
mu (6 yaşından itibaren)?
Haben noch andere Mitglieder in
ihrer Familie diese Symptome?
Diğer aile fertlerinde de
aynı belirtiler var mı?
Ihr Kind muss im Krankenhaus
behandelt werden.
Çocuğunuzun hastanede
tedavi edilmesi gerekiyor.
Gibt es Allergien in Ihrer Familie?
Ailenizde alerji var mı?
Hat jemand der Eltern Neurodermitis,
Asthma oder Heuschnupfen?
Ebeveynlerde nörodermit
(cilt hastalığı), asma veya
bahar nezlesi var mı?
Trägt einer der Eltern eine Brille?
Ebeveynlerin biri gözlük kullanıyor mu?
99
© Fotolia
Gibt es in der Familie
Mittelmeeranämien?
Ailede Akdeniz anemisi
(kansızlık) var mı?
Sind die Eltern verwandt
(Cousin/Cousine)?
Ebeveynler arkraba mı (kuzen)?
Hastanede
Im Krankenhaus
Hasta - Patient
Lütfen, aileme/... haber
verin.
Verständigen Sie bitte
meine Familie/...
Adı ve adresi buradadır.
Hier sind Name und
Adresse.
100
Lütfen, bana ağrı kesici hap/
uyku hapı/... verin.
Geben Sie mir bitte eine Schmerztablette/Schlaftablette/...
Hemşire hanım, lütfen,
bana yardım edin.
Schwester, bitte, helfen Sie mir.
Doktor viziteye ne zaman gelir?
Wann kommt der Arzt zur Visite?
Ne zaman yiyebilirim/içebilirim/...?
Wann darf ich wieder essen/ trinken/...?
Ne zaman kalkabilirim/
dışarı çıkabilirim/...?
Wann darf ich wieder
aufstehen/ ausgehen/...?
Ne zaman ameliyat olacağım?
Wann werde ich operiert?
Kendimi kötü hissediyorum.
Ich fühle mich schlecht.
Lütfen, doktora haber verin.
Verständigen Sie bitte den Arzt.
Doktor ile konuşmak istiyorum.
Ich möchte mit dem
Arzt sprechen.
Burada ne kadar
kalmam gerekiyor?
Wie lange muss ich hier bleiben?
Teşhis nedir?
Wie lautet die Diagnose?
Ne zaman taburcu olacağım?
Wann werde ich entlassen?
Lütfen, teşhisi ve hastanede
kaldığım günleri belirten
bir belge verin.
Geben Sie mir bitte eine
Bescheinigung über die
Diagnose und Dauer des
Krankenhausaufenthaltes.
Arzt - Doktor
Sie müssen im Krankenhaus
weiterbehandelt werden.
Hastanede tedavi
edilmeniz gerekiyor.
Geben Sie mir bitte Ihre
Einweisung/Unterlagen/
Versichertenkarte.
Havalenizi/Evraklarınızı/
Sigorta kartınızı verin, lütfen.
Es müssen erst noch einige
Untersuchungen gemacht werden.
Bazı muayenelerin
yapılması gerekiyor.
Sie müssen zum EKG/zum
Röntgen/zur Blutabnahme.
EKG/Röntgen/Kan
vermeniz gerekiyor.
Sie werden morgen/... operiert.
Siz yarın/... ameliyat edileceksiniz.
Der Narkosearzt/Arzt/... wird
noch mit Ihnen sprechen.
Narkoz doktoru/Doktor/...
sizinle konuşacak.
Sie dürfen bis ... essen/trinken.
... ya kadar yiyebilirsiniz/içebilirsiniz.
Danach dürfen Sie nichts
essen und trinken.
Daha sonra bir şey yiyemez
ve içemezsiniz.
Der Eingriff ist Routine/eine
große/kleine Operation.
Müdahale rutindir/büyük/
küçük bir ameliyattır.
Sie bekommen einen Zugang/
Katheter gelegt.
Size sonda/... takılacak.
Sie müssen diese Sachen anziehen.
Bu şeyleri giymeniz gerekiyor.
Nach der Operation werden Sie auf
der Intensivstation aufwachen.
Ameliyattan sonra yoğun bakım
bölümünde uyandırılacaksınız.
Sie müssen aufstehen.
Kalkmanız gerekiyor.
Sie bekommen eine Infusion/
Spritze/Tablette/...
Size serum/iğne/hap/... verilecek.
Die Wunde/... heilt gut/nicht gut.
Yara/... iyileşiyor/iyileşmiyor.
Der Verband/Das Pflaster kann
jetzt entfernt werden.
Sargı/Flaster şimdi alınabilir.
Sie werden heute/morgen entlassen.
Siz bugün/yarın taburcu edileceksiniz.
Die Medikamente für die nächsten
... Tage bekommen Sie mit.
Size gelecek ... gün için ilaçlar verilecek.
Mit dem Bericht gehen Sie bitte zu
Ihrem weiterbehandelnden Arzt.
Lütfen, bu rapor ile sizi tedavi eden
doktora gidin.
101
Eczanede
In der Apotheke
En yakın eczane nerededir?
Wo ist die nächste Apotheke?
Nöbetçi (Gece nöbeti)
eczane hangisi?
Welche Apotheke hat
Notdienst (Nachtdienst)?
Bir reçetem var.
Ich habe ein Rezept.
Bu ilacı bana verebilir misiniz?
Können Sie mir diese
Medikament geben?
Küçük/Büyük bir kutu istiyorum.
Ich möchte eine kleine/
große Packung.
• Bu ilaç için doktordan
reçete gerekli.
• Für dieses Medikament
brauchen Sie ein Rezept vom Arzt.
• Sipariş edilmesi gerekiyor.
• Es muss bestellt werden.
• Hazırlanması gerekiyor.
• Es muss erst fertig
gemacht werden.
Ne zaman biter?
Wann ist es fertig?
Bekleyebilir miyim?
Kann ich warten?
• ... saat/gün sürer.
• Das dauert ... Stunden/Tage.
• Evinize biz teslim ederiz.
• Wir liefern es nach Hause.
• İlaç sizin için mi?
• Ist das Medikament für Sie selbst?
102
Evet, ilaç benim için.
Ja, das Medikament ist für mich.
Hayır, ilaç bir bayan/bay için.
Nein, das Medikament ist für
eine Frau/einen Mann.
Hayır, ilaç ... yaşında bir çocuk için.
Nein, das Medikament ist
für ein ... jähriges Kind.
• Başka bir yerde de bunu
hemen alamazsınız.
• Sie werden es auch woanders
nicht sofort bekommen.
Bana baş ağrısına/güneş yanığına/...
karşı ilaç verebilir misiniz?
Können Sie mir etwas
gegen Kopfschmerzen/
Sonnenbrand/... geben?
Ben ateş kesici ilaç/öksürük
şurubu/... istiyorum.
Ich möchte ein fiebersenkendes
Mittel /einen Hustensaft/...
Çocuklara vermenin sakıncası var mı?
Kann man es bedenkenlos
Kindern geben?
• Çocuklara vermenin sakıncası yok.
• Man kann es bedenkenlos
Kindern geben.
• Hayır, çocuklara verilmez.
• Nein, man kann es Kindern nicht geben.
• Medikamentenumtausch
ist nicht möglich.
• İlaçları değiştirmek mümkün değildir.
• Bu ilacı nasıl kullanmalıyım?
• Wie muss ich dieses
Medikament einnehmen?
• Geçmiş olsun! Acil şifalar!
• Gute Besserung!
103
© Fotolia
© Fotolia
GLOSSAR GESUNDHEIT
İlaç Kulanimi - Medikamentenanwendung
Doktorlar - Ärztetabelle
Türkçe – Almanca / Türkisch – Deutsch
Ärztetabelle - Doktorlar
Deutsch – Türkisch / Almanca – Türkçe
SaĞlik Kelİme Lİstesİ - GLOSSAR GESUNDHEIT
Türkçe – Almanca / Türkisch – Deutsch
GLOSSAR GESUNDHEIT - SaĞlik Kelİme Lİstesİ
Deutsch – Türkisch / Almanca – Türkçe
İlaç Kulanimi - Medikamentenanwendung
Erwachsener . . . . . . . . . . . . . Yetişkin
Kinder . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuklar
(ab... /
(... yaşından itibaren
bis zu ... Jahren) . . . . . . . . . . /... yaşına kadar)
Säuglinge . . . . . . . . . . . . . . . . Bebekler
Schwangere . . . . . . . . . . . . . . Hamile
morgens . . . . . . . . . . . . . . . . Sabahları
mittags . . . . . . . . . . . . . . . . . Öğlenleri
abends . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akşamları
nachts . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geceleri
täglich . . . . . . . . . . . . . . . . . . Her gün, günlük
... mal täglich . . . . . . . . . . . . . Günde ... kere
pro Tag . . . . . . . . . . . . . . . . . . Her gün, günde
Dann jeden Tag . . . . . . . . . . . Ondan sonra her gün
bis zum Ende.. . . . . . . . . . . . . bir tane alın
Der 5. Tag der Regel . . . . . . . Adetin 5. günü
= 1. Einnahme . . . . . . . . . . . . İlaca başlamanın ilk günü
vor dem Schlafengehen . . . . . Yatmadan önce
Gegenanzeige . . . . . . . . . . . . Uyarı ve önlemler
Nebenwirkungen . . . . . . . . . . Yan etkileri
Zusammensetzung . . . . . . . . Bileşim
unbekannt . . . . . . . . . . . . . . . Bilinmeyen
sehr viel stärker . . . . . . . . . . Çok daha kuvvetli
sicher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emin, emniyetli
wirken . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tesir etmek
Dosierungsanleitung . . . . . . . Kullanım şekli ve dozu
Anwendung . . . . . . . . . . . . . . Kullanım şekli
Anwendungsgebiete . . . . . . . Kullanıldığı yerler
Einnahme . . . . . . . . . . . . . . . . Alma/Yutma
äußerlich . . . . . . . . . . . . . . . . Harici
Nur äußerlich anwenden . . . . Yalnız dışarıdan kullanın!
innerlich . . . . . . . . . . . . . . . . Dahili
nüchtern . . . . . . . . . . . . . . . . Aç karnına
unzerkaut einnehmen . . . . . . Çiğnemeden almak
Esslöffel . . . . . . . . . . . . . . . . . Yemek kaşığı
Messlöffel . . . . . . . . . . . . . . . Ölçü kaşığı
Teelöffel . . . . . . . . . . . . . . . . . Çay kaşığı
auf nüchternen Magen . . . . . Aç karnına
vor dem Essen . . . . . . . . . . . . Yemekten önce
Augentropfen . . . . . . . . . . . . Göz damlası
(ins Auge ... (Göze ...
Tropfen geben) . . . . . . . . . . . damla damlatın.)
Nasentropfen . . . . . . . . . . . . . Burun damlası
(in jedes Nasenloch ... (Her burun deliğine ...
Tropfen) . . . . . . . . . . . . . . . . . damla)
Ohrentropfen . . . . . . . . . . . . . Kulak damlası
(Flasche in der Hand (Şişeyi avucunuzda
vorher erwärmen Önceden ısıtın
und ins Ohr geben) . . . . . . . . ve kulağınıza damlatın.)
schlucken . . . . . . . . . . . . . . . . Yutmak
lutschen . . . . . . . . . . . . . . . . . Yalamak, emmek
gurgeln . . . . . . . . . . . . . . . . . Gargara yapmak
im Mund zergehen lassen . . . Ağızda emilerek
Vaginal einführen . . . . . . . . . Vajinalden alın
oral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ağız yoluyla
rektal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Makattan
nicht einnehmen! . . . . . . . . . . Yutmayın! (İçmeyin)!
nicht vergessen . . . . . . . . . . . Unutmayın
... kann zu Müdigkeit führen
... yorgunluk yapabilir
... kann zu Beeinträchtigungen im Straßenverkehr führen
... trafikte olumsuzluklara yol açabilir
105
Doktorlar - Ärztetabelle
Türkçe / Almanca - Türkisch / Deutsch
Ağız, Çene ve Yüz Cerrahi
Akciğer ve Bronşsal Hastalıklar
Akupunktur
Alerjik Hastalıklar
Anastezi
Anjiyo
Böbrek Hastalıkları (Diyaliz)
Cerrahi
Çevre Sağlığı
Cilt ve Cinsel Hastalıklar
Çocuk Cerrahi
Çocuk ve Gençlik Doktorları
Çocuk ve Gençlik Psikiyatrisi ve Psikoterapi
Damar Hastalıkları
Diagnostik Endokrinoloji
Diyabetik
El Cerrahi
Fiziksel ve Rehabilitatif Tıp
Fizyoterapi
Fleboloji
Gastroenteroloji
Genel Doktorlar
Göz Sağlığı
Hematoloji ve Dahili Onkoloji
Homeopati
İç Hastalıklar
İş Sağlığı
İşletme Sağlığı
Kadın Hastalıkları ve Kadın Doğumu
Kardiyoloji
Kulak-Burun-Boğaz
Laboratuar Tıbbı
Nevroloji
Nükleer Tıp
Ortopedi
Özel Ağrı Terapisi
Patoloji
Plastik Cerrahi
Psikiyatri ve Psikoterapi
Psikoterapi
Psikoterapik Tıp
Radyoloji
Romatizmal Hastalıklar
Sinir Hastalıkları
Spor Sağlığı
Üroloji
106
Mund-Kiefer-Gesichtschirurgie
Lungen- und Bronchialheilkunde
(Nadelbehandlung) Akupunktur
Allergologie
Anästhesi
Angiologie
Nephrologie (Dialyse)
Chirurgie
Umweltmedizin
Haut- und Geschlechtskrankheiten
Kinderchirurgie
Kinder- und Jugendärzte
Kinder- und Jugendpsychiatrie und Psychotherapie
Gefäßchirurgie
diagnostische Endokrinologie
Diabetologie
Handchirurgie
physikalische und rehabilitative Medizin
Naturheilverfahren
Phlebologie
Gastroenterologie
Allgemeinmediziner
Augenheilkunde
Hämatologie und internistische Onkologie
Homöopathie
innere Medizin
Arbeitsmedizin
Betriebsmedizin
Frauenheilkunde und Geburtshilfe
Kardiologie
Hals-Nasen-Ohrenheilkunde
Laboratoriumsmedizin
Neurologie
Nuklearmedizin
Orthopädie
spezielle Schmerztherapie
Pathologie
plastische Chirurgie
Psychiatrie und Psychotherapie
Psychotherapie
psychotherapeutische Medizin
Radiologie
Rheumatologie
Nervenheilkunde
Sportmedizin
Urologie
Ärztetabelle - Doktorlar
Deutsch / Türkisch - Almanca / Türkçe
Akupunktur (Nadelbehandlung)
Allergologie
Allgemeinmediziner
Anästhesi
Angiologie
Arbeitsmedizin
Augenheilkunde
Betriebsmedizin
Chirurgie
Diabetologie
diagnostische Endokrinologie
Frauenheilkunde und Geburtshilfe
Gastroenterologie
Gefäßchirurgie
Hals-Nasen-Ohrenheilkunde
Hämatologie und internistische Onkologie
Handchirurgie
Haut- und Geschlechtskrankheiten
Homöopathie
innere Medizin
Kardiologie
Kinder- und Jugendärzte
Kinder- und Jugendpsychiatrie und Psychotherapie
Kinderchirurgie
Laboratoriumsmedizin
Lungen- und Bronchialheilkunde
Mund-Kiefer-Gesichtschirurgie
Naturheilverfahren
Nephrologie (Dialyse)
Nervenheilkunde
Neurologie
Nuklearmedizin
Orthopädie
Pathologie
Phlebologie
physikalische und rehabilitative Medizin
plastische Chirurgie
Psychiatrie und Psychotherapie
psychotherapeutische Medizin
Psychotherapie
Radiologie
Rheumatologie
spezielle Schmerztherapie
Sportmedizin
Umweltmedizin
Urologie
Akupunktur
Alerjik Hastalıklar
Genel Doktorlar
Anastezi
Anjiyo
İş Sağlığı
Göz Sağlığı
İşletme Sağlığı
Cerrahi
Diyabetik
Diagnostik Endokrinoloji
Kadın Hastalıkları ve Kadın Doğumu
Gastroenteroloji
Damar Hastalıkları
Kulak-Burun-Boğaz
Hematoloji ve Dahili Onkoloji
El Cerrahi
Cilt ve Cinsel Hastalıklar
Homeopati
İç Hastalıklar
Kardiyoloji
Çocuk ve Gençlik Doktorları
Çocuk ve Gençlik Psikiyatrisi ve Psikoterapi
Çocuk Cerrahi
Laboratuar Tıbbı
Akciğer ve Bronşsal Hastalıklar
Ağız, Çene ve Yüz Cerrahi
Fizyoterapi
Böbrek Hastalıkları (Diyaliz)
Sinir Hastalıkları
Nevroloji
Nükleer Tıp
Ortopedi
Patoloji
Fleboloji
Fiziksel ve Rehabilitatif Tıp
Plastik Cerrahi
Psikiyatri ve Psikoterapi
Psikoterapik Tıp
Psikoterapi
Radyoloji
Romatizmal Hastalıklar
Özel Ağrı Terapisi
Spor Sağlığı
Çevre Sağlığı
Üroloji
107
SAĞLIK KELİME LİSTESİ - Glossar Gesundheit
Türkçe / Almanca - Türkisch / Deutsch
A/a
acı Schmerz
acımak schmerzen, wehtun
acil çağrı Notruf
acil durum Notfall
acil servis Notaufnahme
aç karnına nüchtern
adale ağrısı Muskelschmerzen
adale Muskel
adet Menstruation
adet bezi Damenbinde
adet görme düzeni
Menstruationszyklus
adet görme rahatsızlığı
Menstruationsbeschwerden
adet kanaması Regelblutung,
Menstruationsblutung
adet kesilme yılları Wechseljahre
adli tıp Gerichtsmedizin
ağır ishal Dysenterie
ağır malul schwerbehindert
ağır maluliyet kimlik belgesi
Schwerbehindertenausweis
ağırlık Gewicht
ağız Mund
ağız kokusu Mundgeruch
ağızdan ağıza suni teneffüs
Mund-zu-Mund-Beatmung
ağrı Schmerz
ağrı hapı Schmerztablette
ağrı kesici ilaç Schmerzmittel
ağrı terapisi Schmerztherapie
ağrımak schmerzen
ağrısız schmerzfrei
ağrılı schmerzhaft
ağ tabaka Netzhaut, Retina
ağ tabaka iltihabı
Netzhautentzündung
aids Aids
aile Familie
aile yakınları Familienangehörige
akciğer Lunge
akciğer kanseri Lungenkrebs
akıl Geist, Verstand, Vernunft
akıl hastası geistesgestörter
akraba Verwandte
akupunktur Akupunktur
akyuvar weiße Blutkörperchen
alçı Gips
alçı sargısı Gipsverband
alerji Allergie
algılamak wahrnehmen
alın Stirn
alıştırma Übung
alışkanlık Gewohnheit
alkol Alkohol
almak nehmen, einnehmen
ambulans helikopteri
Rettungshubschrauber
alt dudak Unterlippe
ameliyat Operation
ameliyat etmek operieren
ameliyat olmak operiert werden
108
ameliyat raporu Operationsbericht
ana atardamar Hauptschlagader
anjin Angina
anne sütü Muttermilch
antibiyotik Antibiotikum
antraks Milzbrand
apandis Blinddarm
apandisit Blinddarmentzündung
apandisit amaliyatı
Blinddarmoperation
apse Abszess
arı sokması
Bienenstich, Wespenstich
arpacık Gerstenkorn, Herpes
artroz Arthose
asabi nervös
asit Säure
aspirin Aspirin
astım Asthma
astım krizi Asthmaanfall
aşı Impfung
aşılamak impfen
aşı karnesi Impfpass
aşık eklemi Sprunggelenk
aşık kemiği Sprungbein
atar damar Schlagader
ateş Fieber
ateş düşürücü fiebersenkend
ateş kesici ilaç fiebersendes Mittel
ateş nöbeti Fieberanfall
avuç Handflächen
ayağı kaymak ausrutschen
ayak Fuß
ayak bakımı Fußpflege
ayak bileği Knöchel
ayak bilek kemileri
Fußwurzelknochen
ayak eklemi (mafsalı) Fußgelenk
ayak jimnastiği Fußgymnastik
ayak kırılması Beinbruch
ayak mantarı Fußpilz
ayak parmağı Zeh
ayak protezi Beinprothese
ayak tarağı Mittelfuß
ayak tarak kemikleri
Mittelfußknochen
ayılma servisi Wachstation
ayılmak erwachen, ernüchtern
azaltmak Linderung
B/b
bacak Bein
bacak ağrısı Beinschmerzen
bacak toplardamar Beinvene
bacak toplardamar trombozu,
tıkanması Beinvenenthrombose
bacakta şişme Beinschwellung
bademcik Rachenmandel, Mandel
bademcik iltihabı
Mandelentzündung
bağ dokusu Bindgewebe
bağımlı abhängig, süchtig
bağımlılık Abhängigkeit, Sucht
bağımlılık perhizi Suchtdiät
bağımlılık yapan madde Droge
bağırsak Darm
bağırsaklar Gedärm
bağışıklık sistemi Immunsystem
bahar nezlesi Heuschnupfen
bakım Pflege
bakım ayarı Pflegestufe
bakım parası Pflegegeld
bakım personeli Pflegekraft
bakım sigortası Pflegeversicherung
bakıma ihtiyacı olan pflegebedürftig
bakteri Bakterie
baldır Wade, Unterschenkel
baldır kemiği Schienbein
baldır krampı Wadenkrampf
balgam Auswurf, Schleim, Sputum
bandaj Verband, Bandage
bağırsak Darm
barsağın boşaltılması
Darmentleerung
bağırsak endeskopisi Darmspiegelung
bağırsak gribi Darmgrippe
bağırsak hastalığı Darmerkrankung
bağırsak kanaması Darmblutung
bağırsak kanseri Darmkrebs
bağırsak polibi Darmpolyp
bağırsak solucanı Spulwurm
bağırsak sondası Darmsonde
bağırsak ülseri Darmgeschwür
basur Hämorrhoiden
baş ağrısı Kopfschmerzen
baş ağrısı hapı Kopfschmerztabletten
baş dönmesi Schwindel
baş hekim Chefarzt
baş hekim tedavisi
Chefarztbehandlung
baş parmak Daumen
baygın bewusstlos, ohnmächtig
baygınlık
Ohnmacht, Bewusstlosigkeit, Koma
bebek Säugling, Baby
beden Leib, Körper
bekleme odası Wartezimmer
bel ağrısı Rückenschmerzen
bel fıtığı Bandscheibenvorfall
bel kemiği Wirbelsäule
bel kemiği diski Bandscheibe
bel omuru Lendenwirbel
bel tutulması Hexenschuss
belirti Anzeichen, Symptom
ben Muttermal
beslenme Ernährung
beslenme danışmanı
Ernährungsberater
beslenme planı Ernährungsplan
beslenmek ernähren
beyin Gehirn, Hirn
beyin iltihabı Hirnentzündung
beyin kan dolaşım bozukluğu
Hirndurchblutungsstörung
beyin kanaması Hirnblutung
beyin sarsıntısı Gehirnerschütterung
beyin sektesi Gehirnschlag
beyin ölümü Hirntod
beyin travması Hirntrauma
beyin tümörü (uru) Gehirntumor
beyin zarı Gehirnhaut
beyin zarı iltihabı
Hirnhautentzündung, Miningitis
bıçak yarası
Schnittwunde, Stichwunde
biberon Saugflasche
bitkin müde
bitkinlik Angeschlagenheit
bilek Handgelenk
bilgisayar tomografisi
Computertomographie (CT)
bilirkişi raporu Gutachten
boğaz Hals, Rachen
boğaz ağrısı Halsschmerzen
boğaz ağrısına karşı ilaç
Halsschmerzmittel
boğaz iltihabı Halsentzündung
boğaz kulak burun doktoru
Hals-Nasen-Ohren-Arzt
boğaz şişliği Halsschwellung
boğmaca Keuchhusten, Reizhusten
boy Körpergröße
bozarmak erblassen
böbrek Niere
böbrek ağrısı Nierenschmerz
böbrek fonksiyonu Nierenfunktion
böbrek fonksiyon rahatsızlığı
Nierenfunktionsstörung
böbrek hastalığı Nierenerkrankung
böbrek iltihabı Nierenentzündung
böbrek kanseri Nierenkrebs
böbrek operasyonu Nierenoperation
böbrek taşı Nierenstein
böbrek uzman doktoru Nephrologe
böbrek yetmezliği
Nierenversagen, Niereninsuffizienz
böbreküstü bezi Nebenniere
böcek Insekt
böcek ısırması Insektenbiss
böcek sokması Insektenstich
böğür sancısı Seitenstechen
bölgesel lokal
bölgesel anestezi Lokalanästhesie
bronşit Bronchitis
bronşit astım Bronchialasthma
bronşiyal bronchial
bronşlar Bronchien
bulaşıcı ansteckend, inefektiös
bulaşıcı hastalık
ansteckende Krankheit
bulaştırmak anstecken, verseuchen
bunamak
verblöden,altersschwach werden
burkulma Verstauchung
burkulmak verstauchen
burkulmuş verstaucht
burun Nase
burun damlası Nasentropfen
burun kanaması Nasenbluten
burun kemiği Nasenbein
burun yan boşluğu Nasennebenhöhle
burun yan boşluğu iltihabı
Nasennebenhöhlenentzündung
buz Eis
büyüme Wachstum
büyüme hormonu
Wachstumshormon
büyümek wachsen
büyük tuvalet Stuhlgang
büyük tuvalet örneği Stuhlprobe
By-pass operasyonu
Bypass-Operation
C/c
cankurtaran Lebensretter
cankurtaran arabası Krankenwagen
cankurtaran simidi Rettungsring
canlı lebend, lebendig; vital
cenin kesesi Fruchtblase
cenin suyu Fruchtwasser
cenin suyu diagnostiği (teşhisi)
Fruchtwasserdiagnostik
cerahatlanma Vereiterung
cerrah Chirurg
cerrahi Chirurgie
cerrahi müdahele Operation
cerrahi servisi chirurgische Abteilung
ceset Leiche
cılız mager
cilde zararsız hautfreundlich
cildin renklenmesi Hautverfärbung
cilt Haut
cilt alerjisi Hautallergie
cilt bakımı Hautpflege
cilt doktoru Hautarzt
cilt döküntüsü Ausschlag
cilt hastalığı
Hauterkrankung, Hautkrankheit
cilt iltihabı Dermatitis
cilt kaşıntısı Hautjucken
cilt kızarığı Hautrötung
cilt koruma Hautschutz
cilt lekeleri Hautflecken
cilt mantarı Hautpilz
cilt mantar hastalığı
Hautpilzerkrankung
cilt rengi Hautfarbe
cilt temizliği Hautreinigung
ciltte boğum (düğüm) Hautknoten
cinsel bölge Intimbereich
cinsel güç Potenz
cinsel güç bozukluğu Potenzstörung
cinsel hastalık Geschlechtskrankheit
cinsel ilişki Geschlechtsverkehr
cinsel organlar Geschlechtsorgane
cinsiyet Geschlecht
cüzzam hastalığı Lepra
Ç/ç
çalışma Arbeit, Funktion
çalışma saatleri Sprechstunde
çalışmak arbeiten, funktionieren
çaresiz hilflos, ratlos
çatlak Riss
çene Kinn
çene altı Unterkiefer
çene kırığı Kinnbruch
çene kemiği Kiefer
çene kemiği ortopetisi
Kieferorthopädie
çene üstü Oberkiefer
çıban Geschwür
çıkık Verrenkung
çıplak nackt
çiçek hastalığı Pocken
çiçek hastalığı aşısı Pockenimpfung
çiçek tozu alerjisi Pollenallergie
çiğnemek kauen
çil Sommersprossen
çocuk aldırma Abtreibung
çocuk doktoru Kinderarzt
çocuk düşürme Abortus, Fehlgeburt
çocuk felci Kinderlähmung, Polio
çocuk hastalığı Kinderkrankheit
çocuk yuvası Kinderheim
çoğu kez häufig
çok canlı vital
çöküş Kollaps
D/d
dahiliyeci Internist
dalak Milz
damak Gaumen
damar Ader, Gefäß
damar daralması Gefäßverengungen
damar kireçlenmesi Gefäßverkalkung
damar pıhtılaşması Thrombose
damar sertleşmesi Arteriosklerose
damla Tropfen
... damlası ...-tropfen
daralma Verengung
davranış Verhalten
davranış hatası Verhaltensfehler
dayanılmaz unerträglich
defnetmek bestatten
delik Loch
demir eksikliği Eisenmangel
denge Gleichgewicht
denge kaybı Gleichgewichtsverlust
deniz tutması Seekrankheit
depresyon Depression
dermansızlık Erschöpfung
dezenfekte Desinfektion
dezenfekte ilacı Desinfektionsmittel
dışkıda kan Blut im Stuhlgang
dikiş Naht
dikişsiz nahtlos
dikkat Vorsicht
dil Zunge
dilsiz stumm
dindirmek Linderung
dinlemek hören
dinlenmek erholen
direnç Resistenz
dirençli resistent
dirsek Ellbogen
diş Zahn
diş absesi Zahnabszess
diş ağrısı Zahnschmerzen
diş çekmek Zahn ziehen
diş çürüğü Karies
diş doktoru Zahnarzt
diş doldurmak Zahn plombieren
diş dolgusu Zahnfüllung, Plombe
diş eti Zahnfleisch
diş eti iltihabı Zahnfleischentzündung
diş eti kanaması Zahnfleischblutung
diş kaplanması Zahnkrone
diş kliniği Zahnklinik
diş kökü Zahnwurzel
109
diş pası Zahnbelag
diş protezi Zahnprothese
diş siniri Zahnnerv
diş taşı Zahnsteın
diş tedavisi Zahnbehandlung
dişe takılan tel Zahnspange
dişler dizisi Gebiss
dişsiz zahnlos
diyabet Diabetes
diyaliz Dialyse
diz Knie
diz bandajı Kniebandage
diz iltihabı Knieentzündung
diz kapağı Kniescheibe
diz eklemi Kniegelenk
diz eklemi iltihabı
Kniegelenkentzündug
doğum Entbindung
doğum belgesi Geburtsurkunde
doğum kontrol hapı Antibabypille
doğum sancıları Geburtswehen
doğum yardımı Geburtshilfe
doğurmak gebären, entbinden
doğuştan angeboren
doktor Arzt
doktor hatası Arztfehler
doktor muayenehanesi Arztpraxis
doktor raporu Attest
doku Gewebe
doku alınması Gewebsentnahme
dolaşım Durchblutung
dolgu Plombe, Füllung
domuz vebası Schweinepest
doz Dosis
dozaj Dosierung
döl kesesi Fruchtblase
döl suyu Fruchtwasser
döl yolu Scheide
döl yolu iltihabı Scheidenentzündung
dönem Phase, Periode
dudak Lippe
dudak uçuğu Lippenbläschen, Herpes
duygu Gefühl
duygusuz gefühllos
duyma aleti Hörgerät
duyma güçlüğü schwerhörig
duyum Gehör
düşme Sturz
düşmek stürzen, fallen
düşük niedrig
düşük tansiyon niedriger Blutdruck
düşük kan şekeri düzeyi
niedriger Blutzuckerspiegel
düşük vücut ısısı
niedriege Körpertemperatur
düzenli, düzgün regelmäßig
düztaban Plattfuß
E/e
ebe Hebamme
ebelik Geburtshilfe
eczane Apotheke
eğilmek bücken
egzama Ekzem, Hautausschlag
eklem Gelenk
el Hand
el bileği Handgelenk
el tırağı Fingernagel
110
emekli Rentner
emzirmek stillen
emzirme süresi Stillzeit
endeskopi Endoskopie
enfarktüs Infarkt
enfeksiyon Infektion
enfeksiyon hastalığı
Infektionskrankheit
engelli behindert
enjeksiyon iğnesi Kanüle
ense Nacken
ense ağrısı Nackenschmerzen
ensülin Insulin
ensülin iğnesi Insulinspritze
erişkin erwachsen
erkek hemşire Krankenpfleger
erken doğum Frühgeburt
erken tanı (teşhis) Frühdiagnose
erken teşhis muayenehesi
Früherkennungsuntersuchung
esnek sargı Elastikbinde
estetik cerrahi Schönheitschirurgie
etki Wirkung
etkili wirksam
ev doktoru Hausarzt
ev ecza kutusu Hausapotheke
evde bakım häusliche Pflege
ezilme Quetschung
ezmek quetschen
F/f
fango Fango
felç Lähmung, Schlaganfall
felçli paralytisch, gelähmt
fıtık Leistenbruch
fitil Zäpfchen
fizik tedavisi Krankengymnastik
fizyoloji Physiologie
fizyoterapi Physiotherapie
fobi Phobie
formunda fit
frengi hastalığı Syphilis
G/g
gargara etmek gurgeln
gargara için ilaç Mundwasser
gaz Blähungen
gaz bezi Mullbinde
gazdan zehirlenme Gasvergiftung
gebe schwanger
gebe olmak schwanger werden
gebelik Schwangerschaft
gebelikten korunma Verhütung
gebelikten korunma ilacı
Verhütungsmittel
gece hizmeti Nachtdienst
gece körlüğü Nachtblindheit
geç aşama Spätstadium
geçmiş olsun Gute Besserung!
geğirmek aufstoßen
gelişme (büyüme) rahatsızlığı
Wachstumsstörung
gen Gen
genetik Genetik
genetik hastalığı genetische Krankheit
genzine kaçmak verschlucken
gıcırdamak knirschen
gıda maddeleri Nahrungsmittel
gıda maddesi alerjisi
Nahrungsmittelallergie
gıda zehirlenmesi
Lebensmittelvergiftung
gıdasızlık Unterernährung
gırtlak Kehlkopf, Rachen
gırtlak iltihabı Kehlkopfentzündung
gırtlak kanseri Kehlkopfkrebs
göbek Bauch
göbek fıtığı Nabelbruch
göbek kordonu Nabelschnur
göğüs Brust
göğüs ağrısı Brustschmerzen
göğüs kafesi Brustkorb
göğüs kanseri Brustkrebs
göğüs kemiği Brustbein
göğüste düğüm Brustknoten
gömmek bestatten
görme bozukluğu Sehstörung
görme testi Sehtest
görmek sehen
göz Auge
göz ağrısı Augenschmerzen
göz bebeği Pupille
göz damlası Augentropfen
göz iltihabı Augenentzündung
göz kapağı Augenlid, Lid
göz keskinliği Sehschärfe
göz kızarıklığı Augenrötung
göz şişmesi Augenschwellung
göz tansiyonu Glaukom
gözlükçü Optiker
gözyaşı Träne
gözyaşı kesesi Tränensack
grip Grippe
grip aşısı Grippenimpfung
gripal enfeksiyon grippaler Infekt
guatr Schilddrüse
gudde Drüse
guddelerin iltihabı Drüsenentzündug
guddelerin şişmesi Drüsenschwellung
gut Gicht
güç Kraft, Leistung
güçlendirici ilaç Stärkungsmittel
güçlü stark, kräftig
güçsüz schwach, kraftlos
güneş alerjisi Sonnenallergie
güneş çarpması
Sonnenstich, Hitzeschlag
güneş yanığı Sonnenbrand
güneş yanığı için merhem
Sonnenbrandsalbe
güneşe karşı koruma Sonnenschutz
günlük bakım Tagespflege
günlük klinik Tagesklinik
H/h
hafıza Gedächtnis
hafıza kaybı Gedächtnisverlust
hafıza zayıflığı Gedächtnisschwäche
hafif felç Parese
halsizlik Angeschlagenheit
halsizlik durumu Schwächezustand
hamile schwanger
hamile kalmak schwanger werden
hamile kalmamak için korunma
Schwangerschaftsverhütung
hamilelik Schwangerschaft
hamilelik sancıları
Schwangerschaftswehen
hamilelik testi Schwangerschaftstest
hap Tablette, Pille
... karşı hap Tabletten gegen ...
hap alma (yutma)
Tabletteneinnahme
hap zehirlenmesi
Tablettenvergiftung
hapşırmak niesen
hareket Bewegung
hareket ağrıları
Bewegungsschmerzen
hareket bozukluğu
Bewegungsstörung
hareket kaybı Bewegungsverlust
hareketlilik Mobilität
hareketsiz bewegungslos
hareketsizlik Bewegungslosigkeit
hassas empfindlich
hasta krank
hasta bakıcısı Krankenpfleger/-in
hasta bakımı Krankenpflege
hasta bekleme odası
Patientenzimmer
hasta bilgilendirme broşürü
Patienteninformationsbroschüre
hasta bilgilendirme
Patienteninformation
hasta imzası Patientenunterschrift
hasta nakli Krankenbeförderung
hasta tuvaleti Patiententoilette
hasta yatağı Krankenbett
hasta yemeği Krankenkost
hasta ziyareti Krankenbesuch
hastalanmak erkranken
hastalığın seyri Krankheitsverlauf
hastalık Krankheit
hastalık raporu Krankheitsbericht
hastane Krankenhaus
hastanede yatarak tedavi olmak
stationäre Behandlung
haşarat Insekt
haşarat ilacı Insektenmittel
haya Hoden
haya kanseri Hodenkrebs
hayat Leben
hayat beklentisi Lebenserwartung
hayat sigortası Lebensversicherung
hayızdan kesilmek Menopause
hava tutması Luftkrankheit
hazım sistemi Verdauungssystem
hazım zayıflığı Verdauungsschwäche
hazımsızlık Verdauungsstörung
hazır sargı Schnellverband
hazmedilmemiş unverdaut
hazmetmek verdauen
hekim hatası Arztfehler
hekim vizitesi Arztvisite
hekimsel medizinisch
hemoraji Bluterguss, Hämatome
hemoroit Hämorrhoiden
hemşire Krankenschwester
hepatit Hepatitis
heyecanlı aufgeregt
hıçkırık Schluckauf
HİV HIV
HİV-aids enfeksiyonu HIV-Infektion
ilk yardım Erste-Hilfe
ilk yardım doktoru Rettungsarzt
iltihap Entzündung
iltihaplı entzündet
iltihap önleyici
Entzündungshemmer
implantasyon Implantation
implanta etmek implantieren
inanç Glaube
ilaç vermek
Medikament verabreichen
inatçı hartnäckig
ince bağırsak Dünndarm
ince bağırsak iltihabı
Dünndarmentzündung
ince bağırsak kanseri
Dünndarmkrebs
incime verrenkt
infüzyon Infusion
inlemek stöhnen
I/ı
inme Paralyse, Lähmung
ılık lauwarm
irin Eiter
ısı Temperatur
irsi erblich
ısı düşürücü temperatursenkend
irsi hastalık Erbkrankheit
ısırık yarası Bisswunde
ishal Durchfall
ısırma Biss
ishal hastalığı Durchfallerkrankung
ısırmak beißen
iskelet Skelett
ışık tedavisi Lichtbehandlung
istenilmeyen unerwünscht
ışık yetersizliği Lichtmangel
işitme Gehör
ışınlamak Bestrahlung
işitme bozukluğu Gehörfehler
ışın dozu Strahlendosis
işitme rahatsızlığı Hörstörung
ışın tedavisi Strahlenbehandlung
işitme özürlüğü Gehörlosigkeit
işitme yeteneği Hörfähigkeit
İ/i
işitme yolu Gehörgang
iç innen
işitme zayıflığı Gehörschwäche
iç kanama innere Blutungen
işitmek hören
içe bakış Meditation
iştah Appetit
içgüdü Instinkt
iştah açmak Appetit anregen
idrar Harn, Urin
iştah bozukluğu Appetitstörungen
idrar kesesi Blase
idrar muayenesi Urinuntersuchung iştah kesici Appetitzügler
iştahsızlık Appetitlosigkeit
idrar örneği Urinprobe
idrar tahlili Urinbefund, Harnanalyse iyi gut
iyi huylu gutartig
idrarda kan Blut im Urin
iyileşme
idrar torbası endoskopisi
Besserung, Genesung, Heilung
Harnblasenspiegelung
iyileştirmek genesen, heilen
idrar yolu enfeksiyonu
iyileşmek verheilen, gesund werden
Harnblaseninfektion
idrar yolu iltihabı
K/k
Harnblasenentzündung
kabakulak Mumps
iğne Nadel, Spritze
kabızlık Verstopfung
iğne yapmak spritzen
ikinci muayene Nachuntersuchung kabuk Kruste
kabuklanma Krustenbildung
iklim Klima
kaburga Rippe
iktidarsız impotent
kabus Alptraum
iktidarsızlık Impotenz
kader Schicksal
ilaç Medikament, Arznei
kadın doktoru Frauenarzt
... karşı ilaç
Arzneimittel (Medikamente) gegen ... kadın evi Frauenhaus
ilaç bağımlılığı Medikamentensucht kadın hekimliği Frauenheilkunde
kadın hormonları
ilaç kullanmak Medikament
weibliche Hormone
einnehmen
kafa Kopf
ilaç vermek Medikament
kafa derisi Kopfhaut
verabreichen
kafa yaralanması Kopfverletzung
ilaç yazmak Medikament
kafatası Schädel
verschreiben
kafatası fraktürü Schädelfraktur
ilerlemek fortschreiten
kafatası kırığı Schädelbruch
ilkbahar yorgunluğu
kofein Koffein
Frühjahrsmüdigkeit
hiddetli gereizt
hijyen Hygiene
hiperaktif hyperaktiv
hissetme bozukluğu
Empfindungsstörungen
hissetmek empfinden
histeri Hysterie
homeopati Homöopathie
homeopatik homöopathisch
horlamak schnarchen
hormon Hormon
hormon tedavisi
Hormonbehandlung
hormonel hormonal
hormonel bozukluk
hormonelle Störung
huzursuz unruhig
huzursuzluk Unruhe
111
kalbin hızlı atması Herzrasen
kalça Hüfte, Becken
kalça kemiği Hüftknochen
kalın bağırsak Dickdarm
kalın bağırsak kanseri
Dickdarmkrebs
kalın bağırsak polipi Dickdarmpolyp
kalıtım Vererbung
kalkan bezi Schilddrüse
kalkan bezinin az çalışması
Schilddrüsenunterfunktion
kalkan bezinin fazla çalışması
Schilddrüsenüberfunktion
kalkmak aufstehen
kalori Kalorie
kalorisiz kalorienfrei
kalorili kalorienreich
kalsiyum Kalzium
kalsiyum eksikliği Kalziummangel
kalbin hızlı atması Herzjagen
kalbin durması Herzstillstand
kalp Herz
kalp atışı Herzschlag
kalp bozukluğu Herzfehler
kalp çarpıntısı Herzklopfen
kalp enfarktüs Herzinfarkt
kalp fonksiyonu Herzfunktion
kalp hastalığı Herzerkrankung
kalp kifayetsizliği Herzinsuffizienz
kalp krizi Herzinfarkt
kalp pili Herzschrittmacher
kalp rahatsızlığı Herzbeschwerden
kalp ritim rahatsızlığı
Herzrhythmusstörungen
kalsiyum Calium
kambur Buckel
kan Blut
kan almak Blut abnehmen
kan analizi Blutanalyse
kan bağışı Blutspende
kan basıncı Blutdruck
kan çıbanı Furunkel
kan damarı Blutgefäß
kan değişimi Blutaustausch
kan dolaşımı Blutkreislauf
kan dolaşımı bozukluğu
(Blut-) Kreislaufstörung
kan dolaşımı hastalığı
(Blut-) Kreislauferkrankung
kan dolaşımı ilacı Kreislaufmittel
kan dolaşımı rahatsızlığı
Kreislaufstörung
kan dolaşımı şikayeti
Kreislaufbeschwerde
kan grubu Blutgruppe
kan nakli Blutübertragung
kan kanseri Blutkrebs, Leukämie
kan kaybetmek
Blut verlieren, verbluten
kan kusmak Blut erbrechen
kan muayenesi Blutuntersuchung
kan öksürmek Blut husten
kan şekeri Blutzucker
kan şekerinin artması, yükselmesi
Blutzuckererhöhung
kan şekerinin düşmesi
Unterzuckerung, Blutzuckersenkung
kan şekeri ölçüm aleti
112
Blutzuckermessgerät
kan verici (bağışlayıcı) Blutspender
kan yağı Blutfett
kan yağı değeri Blutfettwert
kan zehirlenmesi Blutvergiftung
kanama Blutung
kanamak bluten
kanlı blutig
kanser Krebs
kanser erken teşhis muayenesi
Kebsvorsorgeuntersuchung
kanser riski Krebsrisiko
kansızlık Anämie, Blutarmut
kaplıca tedavisi Kur
karaciğer Leber
karaciğer hastalığı Lebererkrankung
karaciğer iltihabı Leberentzündung
karaciğer kanseri Leberkrebs
karaciğer yağlanması Fettleber
karakter Charakter
karamsar pessimistisch
karamsar olan Pessimist
karanfil Nelke
karantina Quarantäne
karbondioksit zehirlenmesi
Kohlendioxitvergiftung
kardiyolog Kardiologe
karın Bauch
karın ağrısı Bauchschmerzen
karın altı Unterleib
karın derisinde şişkinlik
Bauchdeckenschwellung
karın rahatsızlığı Bauchbeschwerden
karıncalanma kribbeln
karışık tesir Wechselwirkung
kaplıca hamamı Heilbad
kas Muskel
kas dokusu Muskelgewebe
kas gerilmesi Muskelzerrung
kas krampı Muskelkrampf
kas kopması Muskelriss
kas lifi Muskelfaser
kas sertleşmesi Muskelhärte
kas yırtılması Muskelriss
kas zayıflığı Adynamie
kasık Leiste
kasık ağrısı
Leistenschmerz, Unterleibschmerzen
kasık fıtığı Leistenbruch
kasık şişliği Leistenschwellung
kaşımak kratzen
kaşınmak jucken
kaşıntı Juckreiz
katarakt Katarakt
kapsül Kapsel
karmaşık kompliziert
kateter Katheter
kaval kemiği Schienbein
kaval kemiği kırığı Schienbeinbruch
kaza Unfall
kaza sigortası Unfallversicherung
kaza yeri Unfallstelle
kekelemek stottern
kel Glatze
kemik Knochen
kemik iliği Knochenmark
kemik iltihabı Knochenentzündung
kemik hastalığı Knochenerkrankung
kemik kırılması Knochenbruch
kemik yoğunluğu Knochendichte
kemik yoğunluğu ölçümü
Knochendichtemessung
kendiliğinden iyi olma Selbstheilung
kene Zecke
kene ısırması Zeckenbiss
kepek Schuppe
kesik yarası Schnittwunde
kıç Gesäß
kıkırdak Knorpel
kırık Bruch; gebrochen
kırık tahtası Bruchschiene
kırılgan tırnak Nägelbrüchigkeit
kırmızı ışık tedavisi Rotlichttheraphie
kısa kolluluk Kurzarmigkeit
kısır Unfruchtbarkeit; steril
kısırlık unfruchtbar
kısırlaştırmak sterilisieren
kızamık Masern, Röteln
kızarmak erröten
kızartı Rötungen
kızılhaç Rotes Kreuz
kızıl hastalığı Scharlach
kızıl sıtması Scharlachfieber
kızılay Roter Halbmond
kilo alma Gewichtszunahme
kilo fazlalığı Übergewicht
kilo kaybı Gewichtsverlust
kilo kontrolu Gewichtskontrolle
kilo sorunu Gewichtsproblem
kilo verme
Gewichtsabnahme,
Gewichtsreduktion
kilo vermek abnehmen
kireçlenmek verkalken
kirpik Wimper
kist Zyste
kimyevi (kimyasal) chemisch
kimyevi madde Chemikalie
kiriş gerilmesi Sehnenzerrung
klinik Klinik
klor Chlor
kafein Koffein
koklamak riechen
koku Geruch
koku alma kabiliyeti
Geruchsvermögen
koku alma rahatsızlığı
Geruchsstörung
kol Arm
kol askısı Armtrageband
kol kırılması Armbruch
kolera Cholera
kolera vakası Cholerafall
kolesterin muayenesi
Cholesterinuntersuchung
kolesterol Cholesterin
kolesterol düşmesi
Cholesterinsenkung
kolesterol yükselmesi
Cholesterinsteigerung
koltuk değneği Krücke
koltukta boğum Achselknoten
koma Koma, Bewusstlosigkeit
kompres Umschlag, Kompresse
konsantrasyon Konzentration
konsantrasyon zayıflığı
Konzentrationsschwäche
kontrol Kontrolle
kontrol altında tutmak überwachen
konrtol muayenesi
Kontrolluntersuchung
konuşma bozukluğu
Dysphasie, Sprachstörung
konuşma bozukluklarını tedavi
yöntemi Logopädie
korku Angst
korkulu durumlar Angstzustände
kortizon Cortison
kortizonsuz cortisonfrei
kortizon tedavisi Cortisontherapie
korumak schonen, schützen
koruyucu aşı Schutzimpfung
krem Creme
krom Chrom
kromozom Chromosom
koşucu sancısı Seitenstiche
kök Wurzel
kök tedavisi Wurzelbehandlung
köprücük kemiği Schlüsselbein
köprücük kemiği kırığı
Schlüsselbeinbruch
kör blind
körbağırsak Blinddarm
körleşmek erblinden
körlük Blindheit
kötü huylu bösartig
kötüleşme Verschlechterung
kramp Krampf
kramp girmesi Krampfanfall
kriz Krise
kronik hasta chronisch
kudurma Tobsucht
kudurmak Tollwut bekommen
kuduz Tollwut
kulak Ohr
kulak absesi Ohrabszess
kulak ağrısı Ohrenschmerzen
kulak çınlaması Ohrensausen
kulak damlası Ohrentropfen
kulak doktoru Ohrenarzt
kulak iltihabı Ohrenentzündung
kulak kanaması Ohrenbluten
kulak kepçesi Ohrmuschel
kulak kiri Ohrschmalz
kulak memesi Ohrläppchen
kulak pamuğu Wattestäbchen
kulak zarı Trommelfell
kullanım Anwendung
kullanım süresi Anwendungsdauer
kullanım alanı Anwendungsgebiet
kuron Krone
kurtarıcı Retter
kurtarma Rettung
kurtarmak retten, bergen
kuru trocken
kuru cilt trockene Haut
kusmak erbrechen, sich übergeben
kuvvet Leistung, Gewalt
kuvvetlendirici Stärkung
kuvvetli leistungsfähig
kuvvetlilik Leistungsfähigkeit
kuyruk kemiği Steißbein
küçük dil Gaumenzäpfchen
kür Kur
kürtaj Abtreibung, Kürettage
kürtaj olmak abtreiben lassen
kuşak Generation
L/l
labortuvar değerleri Laborwerte
lazer Laser
lazer ışını Laserstrahl
lazer tedavisi Lasertherapie
leğen kemiği Beckenknochen
lenf Lymphom
lenf bezi Lymphdrüse
lenf boğumları Lymphknoten
lenf kanseri Lymphkrebs
lens Linse
lezzet Geschmack
lif kopması Bänderriss
lösemi Leukämie
logopedi Logopädie
lokal Lokal
lumbago Hexenschuss
M/m
mafsal (eklem) ağrısı
Gelenkschmerzen
mafsal (eklem) artrozu
Gelenkarthrose
mafsal (eklem) iltihabı
Gelenkentzündung
mafsal (eklem) kireçlenmesi
Gelenkverkalkung
mafsal (eklem) romatizması
Gelenkrheumatismus
mafsal (eklem) şişmesi
Gelenkschwellung
mafsal iltihabı Arthritis
magnezyum Magnesium
magnezyum eksikliği
Magnesiummangel
makat ağrısı Afterschmerzen
makatta boğum Afterknoten
mantar Pilz
mantar enfeksiyonu Pilzinfektion
mantar zehirlenmesi Pilzvergiftung
masaj Massage
masaj yapmak massieren
mayasıl Hämorrhoiden
meditasyon Meditation
melankoli Melancholie
meme başı Brustwarze
meme başı kanaması
Brustwarzenblutung
menenjit
Hirnhautentzündung, Meningitis
mentalite Mentalität
mercek Linse
merhem Salbe
... karşı merhem Salbe gegen ...
mesane Blase
mesane iltihabı Blasenentzündung
mesane kanseri Blasenkrebs
mesane sarkması Blasensenkung
mesane taşı Blasenstein
mesane tümörü Blasentumor
mesane zayıflığı Blasenschwäche
meslek hastalığı Berufskrankheit
metabolizma
Metabolismus, Stoffwechsel
metabolizma hastalığı
Stoffwechselerkrankung
metabolizma rahatsızlığı
Stoffwechselstörung
metot Methode
meydan korkusu Platzangst
mide Magen
mide ağrısı Magenschmerzen
mide ameliyatı Magenoperation
mide asiti Magensäure
mide bağırsak gribi
Magen-Darm-Grippe
mide kanaması Magenblutung
bağırsak kanaması Darmblutung
mide bağırsak şikayeti
Magen-Darm-Beschwerde
mide bulantısı Brechreiz, Übelkeit
mide endoskopisi Magenspiegelung
mide hapı Magentabletten
mide hastalığı Magenerkrankung
mide iltihabı Magenentzündung
mide kanaması Magenblutung
mide kanseri Magenkrebs
mide krampları Magenkrämpfe
mide sancısı Magenschmerzen
mide şikayeti Magenbeschwerde
mide ülseri Magengeschwür
mide yanması Sodbrennen
mide zarı iltihabı
Magenschleimhautenzündung
midenin fazla asit üretmesi
Magenübersäuerung
midesi boş nüchtern
migren Migräne
mikroskop Mikroskop
mineral Mineral
mineraller Mineralstoffe
miyopluk kurzsichtig
molekül Molekül
moral Moral
morfin Morphium
motivasyon Motivation
motive etmek motivieren
muayenehane Arztpraxis
muayene odası Behandlungszimmer
muayene saati Sprechstunde
muayene sonucu
Behandlungsergebnis
muayenehane ücreti Praxisgebühr
munzam tabaka iltihaplanması
Bindehautentzündung
müshil Abführmittel
mütehassıs Spezialist
N/n
nabız Puls
nabız atışı Pulsschlag
nabız damarı Pulsader
nabız atışını saymak Pulsschlag zählen
narkoz Narkose
narkoz doktoru
Narkosearzt, Anästhesist
nasır Hornhaut, Hühnerauge
nasırlaşma Verhornung
nefes Atemzug, Puste
nefes almak einatmen
nefes darlığı
Atemnot, Atembeschwerden
113
nefes borusu Luftröhre
nefes tıkanması Luftnot
nefes vermek ausatmen
nefrolog Nephrologe
nesil Generation
nevroloji Neurologe
nezle Schnupfen
nikotin Nikotin
nikotinsiz nikotinfrei
nikel alerjisi Nickelallergie
nöbet görevi Bereitschaftsdienst
nöbet titremesi Schüttelfrost
nukoza Schleimhaut
önleyici tedbir Prävention
östrojen Östrogen
östrojen eksikliği Östrogenmangel
özel privat
özel hasta Privatpatient
özel klinik Privatklinik
özel sigorta Privatversicherung
özendirme Motivation
özendirmek motivieren
özürlü behindert
özürlüleri taşıyan araç
Behindertenfahrzeug
özürlülük Behinderung
O/o
obduktsiyon Obduktion
obezite Obesität
oksijen Sauerstoff
oksijen eksikliği Sauerstoffmangel
omur Wirbel
omur ağrıları Lumbago
omurga Wirbelsäule
omurilik Rückenmark
omurilik iltihabı
Rückenmarkentzündung
omuz Schulter
omuz ağrısı Schulterschmerzen
omuz kemiği Schulterblatt
onkoloji Onkologie
oral oral
organ Organ
organ bağışı Organspende
orta beyin Mittelhirn
orta kulak Mittelohr
orta kulak iltihabı
Mittelohrentzündung
orta parmak Mittelfinger
ortopedi Orthopädie
oruç tutmak fasten
osteoporoz Osteoporose
operasyon Operation
operasyon raporu Operationsbericht
optiker Optiker
ovmak einreiben
P/p
pamuk Watte
pansuman Verband
pansuman değişmesi
Verbandswechsel
pansuman malzemesi
Verbandsmaterial
panik Panik
pankreas
Bauchspeicheldrüse, Pankreas
panzehir Gegengift
papatya çayı Kamillentee
parmak Finger
parmak eklemi Fingergelenk
pedikür Pediküre
penisilin Penicillin
penisilin alerjisi Penicillinallergie
perhiz Diät
pastil Pastille
patolog Pathologe
patoloji Pathologie
pıhtı Grinsel
pigment Pigment
pigment lekeleri Pigmentflecken
pişmemiş gıda Rohkost
piskopat Psychopat
flaster Pflaster
poliklinik Poliklinik
portakal cilt Orangenhaut
pozitif positiv
potasyum Kalium
prezervatif Kondom
promil Promille
prostat Prostata
prostat büyümesi
Prostatavergrößerung
prostat ameliyatı Prostataoperation
prostat şikayeti Prostatabeschwerden
protein Eiweiß, Protein
proteinli proteinhaltig
proteinsiz proteinfrei
protein eksikliği Proteinmangel
protez Prothese
protokol Protokoll
psikiyatri Psychiatrie
psikiyatrist Psychiater
psikiyatri kliniği psychiatrische Klinik
psikolog Psychologe
psikoloji Psychologie
psikoterapist Psychotherapeut
psikoterapi Psychotherapie
pudra Puder
pupil Pupille
Ö/ö
ödem Ödem, Gewebewassersucht
öksürük Husten
öksürük ilacı Hustenmittel
öksürük şurubu Hustensaft
öksürük tutması Hustenanfall
ölmek sterben
ölü Tote
ölmüş tot
ölü gömme Bestattung
ölüm Tod
ölü doğum Totgeburt
ölüm ilanı Todesanzeige
ölüm korkusu Todesangst
ölüm sebebi Todesursache
ölüm tehlikesi Lebensgefahr
ölüm vakası Sterbefall
ölüm yardımı Sterbehilfe
ölüm yardımı parası Sterbegeld
ölümcül tödlich
ölümcül hasta todkrank
ömür Lebensdauer
ön sinüs Stirnhöhle
114
R/r
radyolog Radiologe
rahim Gebärmutter
rahim kanaması Gebärmutterblutung
rahim kanseri Gebärmutterkrebs
rahim tümörü Gebärmuttertumor
rapor Bericht, Attest
reaksiyon Reaktion
reaksiyon göstermek reagieren
reaksiyon yeteneği
Reaktionsvermögen
reçete Rezept
reçete yazmak verschreiben
reçeteye tabi rezeptpflichtig
reçetesiz rezeptfrei
refakat Begleitung
refakatçı Begleiter
refleks Reflex
rehabilitasyon Rehabilitation
rehabilitasyon merkezi
Rehabilitationszentrum
rejenerasyon Regeneration
renk Farbe
renk körü farbenblind
renksiz blass, farblos
rıza bildirimi
Einverständniserklärung
risk Risiko
risk faktörü Risikofaktor
riskli riskant
riskli doğum Risikogeburt
riskli hamilelik Risikoschwangerschaft
ritim Rhythmus
ritim bozukluğu Rhythmusstörungen
ritmik (ritimli) rhythmisch
romatizma Rheuma
romatizmal rheumatisch
romatizma ilacı Rheumamittel
röntgen röntgen
röntgen doktoru
Radiologe, Röntgenarzt
röntgen çekimi Röntgenaufnahme
röntgen filmi Röntgenbild
röntgen ışınları Röntgenstrahlen
röntgen servisi Röntgenabteilung
ruh Seele
ruhi seelisch
ruh hali Psyche
rutin Routine
S/s
saç dökülmesi Haarausfall
saç gelişme rahatsızlığı
Haarwuchsstörung
saç kepekleri Kopfschuppen
safra Galle
safra kesesi Gallenblase
safra kesesi suyu Gallensäure
safra kesesi taşı Gallensteine
safra rahatsızlığı Gallenbeschwerden
sağ rechts
sağır dilsiz taubstumm
sağırlık Taubheit
sağlık Gesundheit
sağlığa (sıhhate) zararlı
gesundheitsschädlich
sağlıklı gesund
sağlıksız ungesund
sağlık bakanlığı
Gesundheitsministerium
sağlık dairesi Gesundheitsamt
sağlık danışmanlığı
Gesundheitsberatung
sağlık durumu Gesundheitszustand
sağlık hizmeti Gesundheitsdienst
sağlık karnesi Gesundheitszeugnis
sağlık kasası Krankenkasse
sağlık sigortası Krankenversicherung
sağlık raporu
Gesundheitsbescheinigung
sakat körperbehindert
sakatlık Behinderung
sakin ruhig
sakinleştirme beruhigen
sakinleştirici ilaç Beruhigungsmittel
salgın hastalık
Seuche, ansteckende Krankheit
salmonella Salmonellen
salmonella zehirlenmesi
Salmonellenvergiftung
salya Speichel
sanatoryum Sanatorium
sara hastalığı Epilepsie
sararmak erblassen
sargı Verband
sargı değişmesi Verbandswechsel
sargı kutusu Verbandskasten
sargı malzemesi Verbandszeug
sarhoş betrunken
sarıhumma Gelbfieber
sarılık Gelbsucht
sarmak binden
sars hastalığı SARS-Erkrankung
savunma zayıflığı Abwehrschwäche
savunmada artış Abwehrsteigerung
sedef hastalığı Schuppenflechte
selulit Cellulitis
sendrom Syndrom
sersemlik hissi Benommenheit
sert steif
sertleşme rahatsızlığı
Erektionsstörungen
serum Serum
serum alerjisi Serumallergie
serum tedavisi Serumbehandlung
ses bozukluğu Dysphonie
ses kısıklığı Heiserkeit
sesi kısık heiser
ses teli Stimmband
ses teli iltihabı
Stimmbandentzündung
sessiz ruhig
sevk etmek überweisen
sevk kağıdı Überweisungsschein
seyehat ecza kutusu Reiseapotheke
seyehat hastalığı
(seyehat ederken mide bulantısı)
Reisekrankheit
sıcaklık hissi Hitzegefühl
sıkıntı hissi Engegefühl
sıkmak drücken, quetschen
sıklıkla häufig
sır mükellefiyeti Schweigepflicht
sırt Rücken
sıtma Malaria
sıtma nöbeti Malariaanfall
sıvı Flüssigkeit
sıvı eksikliği Flüssigkeitsmangel
sidik torbası Blase
sigara içmek rauchen
sigara içmeyen Nichtraucher
sigarayı bırakma
Raucherentwöhnung
sigarayı bırakmak için ilaç
Tabakentwöhnungsmittel
sigorta doktoru Kassenarzt
sigorta kartı Versichertenkarte
sigortalı Versicherte/-r
sinir Nerv, Sehne
sinir doktoru Nervenarzt
sinir dokusu Nervengewebe
sinir hastası nervenkrank
sinir hastalıkları Nervenkrankheiten
sinir hastalığı Nervenerkrankung
sinir iltihabı Nervenentzündung
sinir krizi Nervenkrise
sinir sistemi Nervensystem
sinirler Nerven
sinirleri yatıştırıcı nervenberuhigend
sinirli nervös, wütend, gereizt
sinirlilik Nervosität
sinüsler Nebenhöhlen
sinüzit Sinusitis
sinüzit iltihaplanması
sivilce Akne, Pickel
siyatik Ischias
soğutma Kühlung
soğuk algınlığı Erkältung
soğuk şişkinliği Frostbeule
sokma Stich
sokmak stechen
sol links
solgun blass
solucan Wurm
soluk Puste
solumak schnaufen
solunum durması Atemstillstand
solunum kesikliği Atemlosigkeit
solunum yolları hastalığı
Atemwegserkrankung
soyaçekim Vererbung
spermada kan Blut im Sperma
spor Sport
spor yaralanması Sport treiben
spor yapmak Sportverletzung
stresi (telaşı) yenme
Stressbewältigung
su Wasser
su birikintisi Wasseransammlung
suçiçeği Windpocken
suni tedavi Kunsttherapie
sümüksel zar Schleimhaut
sünnet Beschneidung
süreç Verlauf
süt çocuğu Säugling
Ş/ş
şakak Schläfe
şakak kemiği Schläfenbein
şarbon Milzbrand
şaşı bakmak schielen
şeker hastalığı Zuckerkrankheit
şeker hastası zuckerkrank
şekeri düşme Unterzuckerung
şiddet Gewalt
şifalı bitkiler Heilkräuter
şikayet Beschwerde
şikayetsiz beschwerdefrei
şimiyoterapi Chemotherapie
şiş (an-) geschwollen, Schwellung
şişkinliğin inmesi abschwellen
şişkinlik
(An-) Schwellung, Beule, Geschwulst
şişman dick
şişmanlık Obestität
şişmek anschwellen
şişmiş geschwollen
şizofren schizophren
şok Schock
şurup Sirup
şuur Bewusstsein
şuursuz bewusstlos
şüphe Verdacht
şüpheli verdächtig
T/t
tabi tedavi Naturheilkunde
tablet Tablette
... karşı tablet (hap)
Tabletten gegen ...
taburcu olmak entlassen
tansiyon Blutdruck
- düşük niedriger Blutdruck
- yüksek hoher Blutdruck
tansiyon değişimi
Blutdruckveränderung
tansiyonu düşürmek
Blutdruck senken
tansyion ölçme aleti
Blutdruckmessgerät
tat alma rahatsızlığı
Geschmacksstörungen
tedavi Therapie, Behandlung
tedavi eden kişi Therapeut
tedavi edilen hasta Patient
tedavi etmek behandeln
tedavi usulü (şekli)
Behandlungsart, Therapieform
tedavi odası Behandlungszimmer
tedbir Vorsorge
tedbir muayenesi
Vorsorgeuntersuchung
tehlike Gefahr
tehlikesiz gefahrlos
tekerlekli sandalye Rollstuhl
telaş Stress
telaş durumu Stresssituation
telaşı yenme Stressbewältigung
tentür Tinktur
tentürdiyot Jod
tepki Reaktion
tepki göstermek reagieren
ter Schweiß
ter boşalması Schweißausbruch
ter dokusu Schweißdrüse
terlemek schwitzen
termometre
Fieberthermometer
tesir Einwirkung, Wirkung
tesir alanı Wirkungsbereich
tesir süresi Wirkungsdauer
115
tesirli wirksam
testesteron Testosteron
testis Hoden
testis ağrısı Hodenschmerz
testiste şişme Hodenschwellung
teşhis Diagnose, Prognose
teşhis etmek diagnostizieren
tetanos Tetanus
tetanos aşısı Tetanusimpfung
tetkik Befund
tıbbı malzeme satış mağazası
Sanitätshaus
tıbbi medizinisch
tıp Medizin
tırnak Nagel
tırnak dibi iltihabı
Nagelbettentzündung
tırnak mantarı Nagelpilz
tifo Typhus
tifo aşısı Typhusimpfung
titreme Schüttelfrost
titremek zittern, frösteln
topallamak hinken
toplar damar Vene
toprağa vermek beisetzen
topuk Achillessehne, Verse
toz alerjisi Stauballergie
travma Trauma
tromboz çorabı Thrombosestrumpf
tuzlu salzig, gesalzen
tuzsuz salzfrei, ungesalzen
tüberkoloz Tuberkulose
tükürmek ausspucken
tükürük bezi Speicheldrüse
tülbent sargısı Mullbinde
tülbent bezi Mullkompresse
tümör Tumor
U/u
uçuk Herpes
ultrason muayenesi
Ultraschalluntersuchung
ur Geschwulst, Wucherung
uyandırmak aufwecken
uyanık wach
uyanmak aufwachen, erwachen
uyku Schlaf
uyku hapı Schlaftablette
uyku ilacı Schlafmittel
uyku rahatsızlığı Schlafstörungen
uyku tedavisi Schlafbehandlung
uykusuzluk Schlaflosigkeit
uykuya dalmak einschlafen
uyluk Oberschenkel
uyluk kemiği Femur
uyluk kemiği kırığı Femurfraktur
uyumak schlafen
uyurgezerlik schlafwandeln
uyuşkan olmayan unverträglich
uyuşturmak betäuben
uyuşturucu
Rauschgift, Betäubungsmittel
uyuşturucu madde bağımlılığı
Rauschgiftsucht
uyuşturucu madde bağımlısı
rauschgiftsüchtig
uyuşuk steif, bewegungsunfähig
uyuşuk Taubheit
116
uzman doktor Facharzt
uzun süren tedavi Langzeittherapie
uzun süreli test Langzeittest
Ü/ü
üflemek pusten
ülser Geschwür, Ulcus
üretmek fortpflanzen
üremek Fortpflanzung
ürolog Ürologe
üroloji Ürologie
üst çene Oberkiefer
üst dudak Oberlippe
üstkol Oberarm
üşümek frieren
V/v
vajina Vagina
vajina (kadın uzvu) hastalığı
Vaginalerkrankung
varis Krampfadern, Varize
varis çorabı Stützstrumpf
veba hastalığı Pest
vefat Tod
vejeteryan Vegetarier
veremli tuberkulös
verit genişlemesi Venenerweiterung
verit hastalığı Venenerkrankung
verit iltihabı Venenentzündung
veteriner veterinär
virüs Virus
virüs enfeksiyonu Virusinfektion
virüs hastalığı Viruskrankheit
vitamin Vitamin
vitamin eksikliği Vitaminmangel
vitaminli
vitaminreich, vitaminhaltig
vizite Visite
vücudun üst kısmı Oberkörper
vücut Körper, Leib
vücut ağrıları Gliederschmerzen
vücut ısısı Körpertemperatur
vücut ısısının normalin altına
düşmesi Unterkühlung
vücut kokusu Körpergeruch
vücut yapısı Körperbau
Y/y
yabancı madde Fremdkörper
yağ Fett
yağ bezi Talgdrüse
yağ dokusu Fettgewebe
yağ hücreleri Fettzellen
yağ içeriği Fettgehalt
yan tesir Nebenwirkung
yanak Wange
yanık Verbrennung
yanık merhemi Brandsalbe
yanık yarası Brandwunde
yanlış tedavi falsche Behandlung
yanlış teşhis Fehldiagnose
yanma Verbrennung
yanmak brennen, sich verbrennen
yapay beslenme
künstliche Ernährung
yapışıcı yakı Heftpflaster
yara Wunde
yara izi Narbe
yara merhemi Wundsalbe
yara tedavisi Wundbehandlung
yaralanma Verletzung
yaranın iyileşmesi Wundheilung
yardım Hilfe
yardımcı eleman Hilfskraft
yardıma muhtaç hilfsbedürftig
yarı felç Querschnittslähmung
yaşam Leben
yaşlanmak altern
yatmak liegen
yatağa bağımlı bettlägrig
yatağı ıslatmak bettnässen
yatak istirahatı Bettruhe
yatırmak hinlegen
yatıştırıcı Beruhigungsmittel
yatıştırmak beruhigen
yemek borusu Speiseröhre
yemek borusu kanseri
Speiseröhrenkrebs
yemek yememe hastalığı
Magersucht
yeni doğan Neugeborene
yoğun bakım Intensivpflege
yona hastalğı Gürtelrose
yorgun müde
yorgunluk Müdigkeit, Ermüdung,
Angeschlagenheit
yudum Schluck
yumurta kanalı Eileiter
yumurtalık Eierstock
yutma güçlüğü Schluckstörung
yutmak einnehmen, schlucken
yüksek dereceli hochgradig
yüksek (tansiyon) kan basıncı
erhöhter Blutdruck
yüksek nabız erhöhter Puls
yüz Gesicht
yüz çizgileri Gesichtszüge
yüz felci Gesichtslähmung
yüzü koyun yatırma
sich auf den Bauch lagen
yüzü koyun yatırmak bauchlegen
Z/z
zararsız harmlos, unschädlich
zatürre Lungenentzündung
zayıf mager, schwach
zehir Gift
zehirlenme Vergiftung
zehirlenmek vergiften
zehirli giftig
zehrini atmak entgiften
zeka Intelligenz
zeka testi Intelligenztest
zeki intelligent
zihin Geist
zihinsel geistig
zihinsel özürlü geistige Behinderung
ziyaret Besuch, Visite
ziyaretci bekleme odası
Besucherwarteraum
ziyaretci Besucher
ziyaret etmek besuchen
ziyaretci park yeri Besucherparkplatz
ziyaretci zamanı Besuchszeit
Glossar Gesundheit - SAĞLIK KELİME LİSTESİ
Deutsch / Türkisch - Almanca / Türkçe
A/a
Abführmittel müshil ilacı
Abgeschlagenheit
halsizlik, yorgunluk, bitkinlik
abhängig bağımlı
Abhängigkeit bağımlılık
abklingen hafiflemek, azalmak
abkühlen soğutmak
Ablauf akış, seyir
abmagern zayıflamak
Abmagerungskur
zayıflama (diyet) rejimi
abnabeln
bebeğin göbeğini kesmek
abnehmen kilo vermek, zayıflamak
Abortus çocuk düşürmek, düşük
absaugen emmek, (hava) sıvı çekmek
abschwellen şişkinliğin inmesi
Abszess apse
abtasten yoklamak
abtreiben çocuk aldırmak
Abtreibung çocuk aldırma, kürtaj
Abwehrkräfte vücut direnci
Achillessehne topuk kirişi
Achselhöhle koltuk altı
Ader damar
Adynamie adinami, kas zayıflığı
After nakat
Aggression saldırganlık
Aids Aids
Aids-Infektion Aids enfeksiyonu
Akne sivilce, akne
Akupunktur akupunktur
akut akut
Alkohol alkol
Alkoholiker alkolik
Alkoholtest alkol testi
Alkoholvergiftung alkol zehirlenmesi
Allergie alerji
Allergietest alerji testi
allergisch alerjik
Alptraum kabus
alt werden ihtiyarlamak, yaşlanmak
Alter yaş
Alterserscheinung yaşlanma belirtisi
Altersheim huzurevi, yaşlılar evi
Alterskrankheit yaşlılık hastalığı
Alterungsprozess yaşlanma süreci
Alzheimer-Krankheit
alzheimer hastalığı
Amalgam amalgam
ambulante Behandlung ayakta tedavi
ambulanter Pflegedienst
ayakta (evde) hasta bakımı
Anämie kansızlık
Anamnese hasta ile ilgili bilgiler
Anästhesie aneztesi, narkoz
Anästhesieabteilung
anestesi, (narkoz) bölümü
Anatomie anatomi
Androgen androjen
Anfall hastalık nöbeti
angeboren doğuştan
Angeschlagenheit halsizlik
Angina anjina
Angst korku
Angstzustand korku durumu
anschwellen şişmek
anstecken bulaştırmak
ansteckend bulaşıcı
Antialkoholiker antialkolik
Anti-Baby-Pille doğum kontrol hapı
Antibiotikum antibiyotik
Anus anüs
Anwendug kullanım
Anwendungsdauer kullanım süresi
Anwendungsgebiet kullanım alanı
Anzeichen belirti, işaret, semptom
anziehen giyinmek
Apotheke eczane
Apotheker eczacı
Appendizitis apandist
Appetit iştah
appetitlos iştahsız
Appetitlosigkeit iştahsızlık
Appetitzügler iştah kesici
arbeitsfähig çalışmaya elverişli
arbeitsunfähig çalışmaya elverişsiz
Arbeitsunfall iş kazası
Arm kol
Armbruch kol kırılması
Armtragetuch kol askısı
Aroma aroma
Arterie atardamar
Arterienverkalkung
atardamar kireçlenmesi
Arteriosklerose damar sertleşmesi
Arthrose artroz
Arthritis iltihabı mafsal
Arzneimittel ilaç
Arzneimittelsucht ilaç bağımlılığı
Arzt doktor
Arztanordnung doktor talimatı
Arztbericht doktor raporu
Ärztekammer tabipler odası
Arztfehler doktor hatası
Arzthelferin doktor yardımcısı
Arztpraxis doktor muayenehanesi
Aspirin aspirin
Asthma astım
Asthmaanfall astım krizi
Atembeschwerden nefes darlığı
Atemlosigkeit solunum kesikliği
Atemnot nefes darlığı
Atemstillstand solunum durması
Atemwegserkrankung
solunum yolları hastalığı
Atemzug nefes
Attest doktor raporu
aufatmen nefes almak
aufgeregt heyecanlı
aufstehen kalkmak
aufstoßen geğirmek
aufwachen uyanmak
Auge göz
Augenentzündung göz iltihabı
Augenlid göz kapağı
Augenrötung göz kızarıklığı
Augenschmerzen göz ağrısı
Augenschwellung göz şişmesi
Augentropfen göz damlası
ausnüchtern ayıltmak
ausrutschen ayağı kaymak
Ausschlag cilt döküntüsü
ausspucken tükürmek
Auswurf balgam
B/b
Backe yanak
Backenknochen elmacık kemiği
Bahre sedye
Bakterie bakteri
Bandage bandaj, sargı
Bänderriss lif kopması
Bandscheibe bel kemiği diski
Bandscheibenvorfall bel fıtığı
Bauch karın
Bauchbeschwerden karın rahatsızlığı
Bauchdeckenschwellung
karın derisinde şişkinlik
Bauchkrampf karın krampı
Bauchlage yüzü koyun yatırma
Bauchschmerzen karın ağrısı
Bauchspeicheldrüse pankreas
Bauchweh karın ağrısı
Becken kalça
Beckenbodengymnastik
kalça alt kaslarını geliştirme jimnastiği
Befreiung kurtarış, kurtuluş
Befund tetkik, netice, bulgu
Begleiter refakatcı
Begleitung refakat
behandeln tedavi etmek
behandelt werden tedavi görmek
Behandlung tedavi
Behandlungsart tedavi usulü
Behandlungzimmer
tedavi (muayene) odası
behindert özürlü
Behindertenfahrzeug
özürlüleri taşıyan araç
Behinderung özürlülük, sakatlık
Bein bacak
Beinbruch bacak kırılması
Beinprothese bacak protezi
Beinschmerzen bacak ağrısı
Beinschwellung bacakta şişme
Beinvene bacak toplardamarı
Beinvenenthrombose
bacak toplardamar trombozu
beisetzen toprağa vermek
beißen ısırmak
Belastungs-EKG eforlu EKG
Benommenheit sersemlik hissi
beobachten gözlemek, gözetmek
Bereitschaftsdienst
nöbetçilik, nöbet görevi
bergen kurtarmak
Bericht rapor
117
Berufskrankheit meslek hastalığı
beruhigen sakinleştirmek
Beruhigungsmittel yatıştırıcı
Beschneidung sünnet
Beschwerde şikayet, rahatsızlık
beschwerdenfrei şikayetsiz
Besserung iyileşme
bestatten gömmek, defnetmek
Bestattung ölü gömme, defin
Bestrahlung ışınlamak, ışın tedavisi
Besuch ziyaret
besuchen ziyaret etmek
Besucher ziyaretçi
Besucherparkplatz
ziyaretçi park yeri
Besucherwarteraum
ziyaretçi bekleme odası
Besuchszeit ziyaret zamanı
betäuben uyuşturmak
Betäubungsmittel
uyuşturucu madde
betrunken sarhoş
Bett yatak
bettlägrig yatağa bağımlı
bettnässen yatağı ıslatmak
Bettruhe yatak istirahatı
Beule şişkinlik
Bewegungsschmerzen
hareket ağrıları
Bewegungsstörung
hareket bozukluğu
Bewegungsverlust hareket kaybı
bewusstlos şuursuz, baygın
Bewusstlosigkeit
koma, şuursuzluk, baygınlık
Bewusstsein şuur
Bienenstich arı sokması
Bindegewebe bağ dokusu
Biss ısırma
Bisswunde ısırık yarası
Blähungen gaz
Blase sidik torbası
Blasenentzündung mesane iltihabı
Blasenschwäche mesane zayıflığı
Binde sargı, bandaj
Bindegewebe bağ dokusu
binden sarmak
Biss ısırma, sokma
Blähung bağırsak gazı, yel
Blase mesane, sidik torbası
Blasenentzündung mesane iltihabı
Blasenkrebs mesane kanseri
Blasensenkung mesane sarkması
Blasenstein mesane taşı
Blasentumor mesane tümörü
blass solgun, renksiz
blind kör
Blinddarm apandis, kör bağırsak
Blinddarmentzündung
apandisit, kör bağırsak iltihabı
Blindheit körlük
Blut kan
Blut abnehmen kan almak
Blut erbrechen kan kusma
Blut husten kan öksürmek
Blut im Sperma spermada kan
Blut im Stuhlgang dışkıda kan
Blut im Urin idrarda kan
118
Blut verlieren kan kaybetmek
Blutader kan damarı
Blutanalyse kan analizi, kan tahlili
Blutarmut kansızlık
Blutaustausch kan değişimi
Blutbank kan bankası
Blutdruck tansiyon
- hoher yüksek
- niedriger düşük
Blutdruckmessgerät
tansiyon ölçme aleti
Blutdrucksenkung ta
nsiyonu düşürmek
bluten kanamak
Bluterguss hemoraji
Blutfett kan yağı
Blutfettwert kan yağı değeri
Blutglucose kan şekeri
Blutgruppe kan grubu
Bluthochdruck yüksek tansiyon
blutig kanlı
Blutkrebs kan kanseri
Blutkreislauf kan dolaşımı
Blutkreislaufstörung
kan dolaşım bozukluğu
Blutspende kan bağışı
Blutspender k
an verici (bağışlayıcı)
Blutübertragung kan nakli
Blutung kanama
Blutuntersuchung
kan muayenesi
Blutvergiftung kan zehirlenmesi
Blutverlust kan kaybı
Blutzucker kanda şeker
Blutzuckererhöhung
kan şerkeri yükselmesi
Blutzuckermessgerät
kan şekeri ölçüm aleti
Blutzuckersenkung
kan şekeri düşmesi
bösartig kötü huylu
Brandsalbe yanık merhemi
Brandwunde yanık yarası
Brechdurchfall kusma ve ishal
Brechmittel kusturucu ilaç
Brechreiz mide bulantısı
brennen yanmak
bronchial bronşiyal
Bronchialasthma bronşit astım
Bronchien bronşlar
Bronchitis bronşit
Bruch kırık; fıtık
Bruchschiene kırık tahtası
Brust göğüs
Brustbein göğüs kemiği
Brustknoten göğüste boğum
Brustkorb göğüs kafesi
Brustkrebs göğüs kanseri
Brustschmerzen göğüs ağrısı
Brustwarze meme başı
Brustwarzenblutung
meme başı kanaması
Buckel kambur
bücken eğilmek
Bypass-Operation
By-pass ameliyatı
C/c
Calcium kalsiyum
Cataract katarakt
Cellulite selulit
Charakter karakter
Chefarzt baş hekim
Chefarztbehandlung
baş hekim tedavisi
Chemikalie kimyevi madde
chemisch kimyevi, kimyasal
Chemotherapie kemoterapi
Chirurg cerrah
Chirugie cerrahi
chirugische Abteilung
cerrahi servis
Chlor klor
Cholera kolera
Cholerafall kolera vakası
Cholesterin kolesterin
Cholesterinsenker
kolesterin düşürücü
Cholesterinsenkung
kolesterinin düşürülmesi
Cholesterinspiegel
kolesterin düzeyi
Cholesterinuntersuchung
kolesterin muayenesi
Chrom krom
Chromosom kromozom
chronisch kronik
chronisch krank kronik hasta
Coffein kafein
Computertomographie (CT)
bilgisayar tomografisi
Cortison kortizon
cortisonfrei kortizonsuz
Cortisontherapie kortizon tedavisi
Creme krem
D/d
Damenbinde adet bezi
Darm bağırsak
Darmblutung bağırsak kanaması
Darmentleerung bağırsak
böşaltılması
Darmerkrankung bağırsak hastalığı
Darmgeschwür bağırsak ülseri
Darmgrippe bağırsak gribi
Darmkrebs bağırsak kanseri
Darmpolyp bağırsak polipi
Darmsonde bağırsak sondası
Darmspiegelung bağırsak endoskopisi
Darmverschluss bağırsak tıkanıklığı
Dauerbehandlung sürekli tedavi
Daumen baş parmak
Degeneration dejenerasyon
Dentist dişçi, diş doktoru
Depression depresyon
Dermatitis dermatit, cilt iltihabı
Desinfektion dezenfeksiyon
Desinfektionsmittel dezenfekte ilacı
Diabetes diyabet, şeker hastalığı
Diabetiker diyabetli
Diagnose teşhis
diagnostizieren
tanı koymak, teşhis etmek
Dialyse diyaliz
Dialysezentrum diyaliz merkezi
Diät diyet, perhiz, rejim
Diätkost diyet (perhiz) yemeği
dick şişman
Dickdarm kalın bağırsak
Darmkrebs bağırsak kanseri
Dickdarmkrebs kalın bağırsak kanseri
Dickdarmpolyp kalın bağırsak polipi
Diphtherie difteri
Dosierung dozaj
Dosis doz
Dragee draje
Droge bağımlılık yapan madde
Drüse gudde, beze
Drüsenentzündung
guddelerin iltihabı
Drüsenschwellung
guddelerin şişmesi
Dünndarm ince bağırsak
Dünndarmkrebs
ince bağırsak kanseri
Durchblutung dolaşım
Durchblutungsstörung
kan dolaşımı rahatsızlığı
Durchfall ishal
Durchfallerkrankung ishal hastalığı
Dysenterie ağır ishal
Dysfunktion hareketlik bozulması
Dyspepsie hazımsızlık
Dysphagie yutma bozukluğu
Dysphasie konuşma bozukluğu
Dysphonie ses bozukluğu
Dyspnoe nefes darlığı
E/e
Eierstock yumurtalık
Eileiter yumurta kanalı
einatmen nefes almak
einnehmen almak, yutmak
einreiben ovmak
einschlafen uykuya dalmak
Einverständniserklärung
rıza bildirimi (beyanı)
Einwirkung tesir
Eis buz
Eisbeutel buz torbası
Eisen demir
Eisenmangel demir eksikliği
Eiter irin
eitern cerahat bağlamak
Eiweiß protein
EKG EKG elektrokardiyografi
Ekzem egzama
Elastikbinde esnek sargı
Ellbogen dirsek
Emesis kusmak
Empfängnisverhütung
gebe kalmamak için korunma
empfinden hissetmek, duymak
empfindlich hassas, duygulu
Empfindungsstörungen
hissetme bozukluğu
Endoskopie endoskopi
Engegefühl sıkıntı hissi
entbinden doğurmak
Entbindung doğum
Entbindung von der Schweigepflicht
sır mükkellefiyeti iptali
Enteritis ince bağırsak iltihabı
entgiften zehrini atmak
entlassen taburcu olmak
Entschlackung
kan dolaşımını tahrik ederek
vücudun boşaltılması
entzündet iltihaplı
Entzündung iltihap
Entzündungshemmer iltihap önleyici
Epilepsie epilepsi, sara hastalığı
Erbkrankheit irsi hastalık
erblassen sararmak, bozarmak
erblich irsi
erblinden körlenmek
erbrechen kusmak
Erektionsstörungen
sertleşme rahatsızlığı
erhöhte Blutfette yüksek kan yağları
erhöhte Blutgase yüksek kan gazları
erhöhter Blutdruck
yüksek tansiyon (kan basıncı)
erhöhter Puls yüksek nabız
erholen dinlenmek, istirahat etmek
Erholung dinlenme, istirahat etme
erkälten soğuk almak
Erkältung soğuk algınlığı
erkranken hastalanmak
Erkrankung hastalık
ermüden yormak
ermüdend yorucu
Ermüdung yorgunluk
ernähren beslenmek
Ernährung beslenme
Ernährungsberater
beslenme danışmanı
Ernährungsberatung
beslenme danışmanlığı
Ernährungsgewohnheiten
beslenme alışkanlığı
Ernährungsplan beslenme planı
Ernährungstherapie
beslenme tedavisi
ernüchtern ayıltmak
erregbar sinirli
erröten kızarmak
Erschöpfung dermansızlık, yorgunluk
Erste-Hilfe ilk yardım
erwachen uyanmak
erwachsen erişkin
erwecken uyandırmak
Essstörung yemek yeme rahatsızlığı
Exanthem cilt kızarması
Exostose kemik şişi
F/f
Facharzt uzman hekim (doktor)
fallen düşmek
falsche Behandlung yanlış tedavi
Familie aile
Familienangehörige aile fertleri
Familienplanung aile planlaması
Fango fango
Farbe renk
farbenblind renk körü
Farbenblindheit renk körlüğü
fasten oruç tutmak
Fehldiagnose yanlış teşhis
Fehlgeburt çocuk düşürme
Femur uyluk kemiği
Femurfraktur uyluk kemiği kırığı
Ferse topuk
Fersenbein topuk kemiği
Fett yağ
Fettgehalt yağ içeriği
Fettgewebe yağ dokusu
Fettleber karaciğer yağlanması
Fettzellen yağ hücreleri
Fieber ateş
Fieberanfall ateş nöbeti
fiebersenkend ateş düşürücü
fiebersenkendes Mittel
ateş düşürücü ilaç
Fiebersenkungsmittel ateş kesici ilaç
Fieberthermometer termometre
Finger parmak
Fingergelenk
parmak mafsalı (eklemi)
Fingernagel el tırnağı
fit formunda
Flugangst uçma korkusu
Flüssigkeit sıvı
Flüssigkeitsmangel sıvı eksikliği
fortpflanzen üremek
Fortpfanzung üreme
fortschreiten ilerlemek
Frauenarzt kadın doktoru
Fraktur kemik kırığı
Frauenheilkunde kadın hekimliği
Fremdkörper yabancı madde
frieren üşümek
Frostbeule soğuk şişkinliği
frösteln titreme
Fruchtblase cenin (döl) kesesi
Fruchtwasser cenin (döl) suyu
Fruchtwasserdiagnostik
cenin suyu tanısı (teşhisi)
Frühdiagnose erken (teşhis) tanı
Früherkennungsuntersuchung
erken teşhis muayenesi
Frühgeburt erken doğum
Frühjahrsmüdigkeit
ilkbahar yorgunluğu
Füllung dolgu
Furunkel kan çıbanı
Fuß ayak
Fußgelenk ayak mafsalı (eklemi)
Fußgymnastik ayak jimnastiği
Fußpflege ayak bakımı
Fußpilz ayak mantarı
Fußschmerzen ayak ağrısı
G/g
Galle safra
Gallenbeschwerden safra rahatsızlığı
Gallenblase safra kesesi
Gallensäure safra kesesi suyu
Gallensteine safra kesesi taşı
Gastritis gastrit, mide iltihabı
Gasvergiftung gazdan zehirlenme
Gaumen damak
Gaumenzäpfchen küçük dil
gebären doğurmak
Gebärmutter rahim
Gebärmutterblutung rahim kanaması
Gebärmutterkrebs rahim kanseri
Gebärmuttertumor rahim tümörü
Gebiss dişler dizisi
119
gebrochen (Knochen) kırık
Geburtshilfe doğum yardımı, ebelik
Geburtstermin doğum tarihi
Geburtsurkunde doğum belgesi
Geburtswehen doğum sancıları
Gedächtnis hafıza
Gedächtnisschwäche hafiza zayıflığı
Gedächtnisverlust hafıza kaybı
Gedärm bağırsaklar
Gefahr tehlike
gefahrlos tehlikesiz
Gefäß damar
Gefäßverkalkung
damar kireçlenmesi
Gefäßverengungen
damar daralması
Gefühl duygu, his
gefühllos duygusuz
Gegengift panzehir
Gehhilfe yürümeye yardımcı alet
Gehirn beyin
Gehirnblutung beyin kanaması
Gehirnentzündung beyin iltihabı
Gehirnerschütterung beyin sarsıntısı
Gehirnhaut beyin zarı
Gehirnhautentzündung beyin zarı
iltihabı
Gehirnschlag beyin sektesi
Gehirntumor beyin tümörü
Gehör işitme, duyum
Gehörfehler işitme bozukluğu
Gehörgang işitme yolu
Gehörlosigkeit işitme özürlülüğü
Geist zihin, akıl
geistesgestört akıl hastası
Geistesstörung akıl hastalığı
geistig zihinsel
geistige Behinderung zihinsel
özürlülük
Gelbfieber sarıhumma
Gelbsucht sarılık
Gelenk eklem
Gelenkarthrose
mafsal (eklem) artrozu
Gelenkentzündung
mafsal (eklem) iltihabı
Gelenkrheumatismus
mafsal (eklem) romatizması
Gelenkschmerzen
mafsal (eklem) ağrısı
Gelenkschwellung
mafsal (eklem) şişmesi
Gelenkverkalkung
mafsal (eklem) kireçlenmesi
Gen gen
Generation jenerasyon, kuşak, nesil
genesen şifa bulmak, iyileşmek
Genesung şifa, iyileşme
Genetik genetik, kalıtımsal
genetische Krankheit
genetik hastalık
Genick ense
Genitalien genital organlar
Genitalbeschwerden
genital organların rahatsızlığı
gereizt sinirli, hiddetli
Gerichtsarzt adli doktor
Gerichtsmedizin adli tıp
120
Gerinnsel pıhtı
Gerstenkorn arpacık
Geruch koku
Geruchsvermögen
koku alma yeteneği
Geruchsstörung
koku alma rahatsızlığı
Gesäß kıç
Geschlecht cinsiyet
Geschlechtskrankheit cinsel hastalık
Geschlechtsorgan cinsel organ
Geschlechtsverkehr cinsel ilişki
Geschmack tat, lezzet
Geschmacksstörung
tat alma rahatsızlığı
geschwollen şişmiş
Geschwulst ur, şişkinlik, yumru
Geschwür çıban, ülser
Gesicht yüz
Gesichtslähmung yüz felçi
Gesichtspflege yüz (cilt) bakımı
Gesichtszüge yüz çizgileri
gesund sağlıklı
Gesundheit sağlık, sıhhat
Gesundheitsamt sağlık dairesi
Gesundheitsberatung
sağlık danışmanlığı
Gesundheitsbescheinigung
sağlık raporu
Gesundheitsdienst sağlık hizmeti
Gesundheitsministerium
sağlık bakanlığı
gesundheitsfördernde Kosmetika
sağlık teşvik edici kozmetik
gesundheitsschädlich
sağlığa (sıhhate) zararlı
Gesundheitswesen
sağlık işleri (hizmetleri)
Gesundheitszeugnis sağlık karnesi
Gesundheitszustand sağlık durumu
Gewalt şiddet, kuvvet
gewaltsam şiddetli
Gewebe doku
Gewebsentnahme doku alınması
Gewicht ağırlık
Gewichtsabnahme kilo verme
Gewichtskontrolle kilo kontrolü
Gewichtsproblem kilo sorunu
Gewichtsreduktion kilo verme
Gewichtsverlust kilo kaybı
Gewichtszunahme kilo alma
Gewohnheit alışkanlık
Gicht gut, damla hastalığı
Gift zehir
giftig zehirli
Gips alçı
Gipsverband alçı sargısı
Glatze kel
Glaukom göz tansiyonu
Gleichgewicht denge
Gleichgewichtsverlust denge kaybı
Gliederschmerzen vücut ağrıları
grauer Star katarakt
grausam merhametsiz, gaddar
grippaler Infekt grip enfeksiyon
Grippe grip
Grippeimpfung grip aşısı
Grippevirus grip virüsü
Gurgel gırtlak, boğaz
gurgeln gargara etmek
Gürtelrose zona hastalığı
Gutachten bilirkişi raporu
gutartig iyi huylu
Gute Besserung! Geçmiş olsun!
Gymnastik jimnastik
Gynäkologe
kadın hastalıkları doktoru
H/h
Haar saç
Haarausfall saç dökülmesi
Haarersatz takma saç
Haarfarbe saç rengi
Haarwuchsstörung
saç gelişme rahatsızlığı
Haarwurzel saç kökü
Halbseitenlähmung kısmi felç
Hals boğaz
Halsentzündung boğaz iltihabı
Hals-Nasen-Ohren-Arzt
boğaz kulak burun doktoru
Halsschlagader boyun atardamarı
Halsschmerzen boğaz ağrısı
Halsschmerztabletten
boğaz ağrısına karşı ilaç
Halsschwellung boğaz şişliği
Halsumschlag boyun sargısı
Halswirbel boyun omurları
Hämatome hematom
Hämorrhagie hemoraji
Hämorrhoiden hemoroit, mayasıl,
basur
Hand el
Handfläche avuç
Handgelenk el bileği
harmlos zararsız
Harn idrar
Harnanalyse idrar tahlili
Harnblase idrar torbası
Harnblasenspiegelung
idrar torbası endoskopisi
Harnleiter idrar yolu
Harnleiterentzündung
idrar yolu iltihabı
Harnwegsinfektion
idrar yolu enfeksiyonu
hartnäckig inatçı
häufig sık sık, çoğu kez
Hauptschlagader büyük atardamar
Hausapotheke ev ecza kutusu
Hausarzt ev doktoru
häusliche Pflege evde bakım
Haut cilt
Hautallergie cilt alerjisi
Hautarzt cilt doktoru
Hautausschlag egzama
Hauterkrankung cilt hastalığı
Hautfarbe cilt rengi
Hautflecken cilt lekeleri
hautfreundlich cilde zararsız
Hautjucken cilt kaşıntısı
Hautknoten ciltte boğum
Hautkrankheit cilt hastalığı
Hautpflege cilt bakımı
Hautpflegemittel cilt bakım
maddeleri
Hautpilz cilt (deri) mantarı
Hautpilzerkrankung
cilt mantar hastalığı
Hautreinigung cilt temizliği
Hautrötung cilt kızarığı
Hautschutz cildi koruma
Hautverfärbung cildin renklenmesi
Hebamme ebe
Heftpflaster yapışıcı yakı
Heilbad kaplıca hamamı
heilen iyileştirmek
Heilfasten sağlık orucu
Heilkräuter şifalı bitkiler
Heilung iyileşme, şifa
heiser kısık ses
Heiserkeit ses kısıklığı
Hepatitis hepatit
Herpes herpes, uçuk
Herz kalp
Herzanfall kalp krizi
Herzbeschwerden kalp rahtsızlığı
Herzerkrankung kalp hastalığı
Herzfehler kalp bozukluğu
Herzfunktion kalp fonksiyonu
Herzinfarkt kalp enfarktüs
Herzjagen kalbin hızlı atması
Herzinsuffiziens kalp kifayetsizliği
Herzklopfen kalp çarpıntısı
Herzkrankheit kalp hastalığı
Herz-Kreislauf-Erkrankungen
kalp kan dolaşım hastalığı
Herzrasen kalbin hızlı atması
Herzrythmusstörung
kalp ritim rahatsızlığı
Herzschlag kalp atışı
Herzschrittmacher kalp pili
Herzstillstand kalbin durması
Herzversagen kalbin görev
yapmaması
Heuschnupfen bahar nezlesi
Hexenschuss bel tutulması
Hilfe yardım
hilflos çaresiz
hilfsbedürftig yardıma muhtaç
Hilfskraft yardımcı eleman
hinken topallamak
hinlegen yatırmak
Hirn beyin
Hirnblutung beyin kanaması
Hirndurchblutungsstörung
beyin kan dolaşım bozukluğu
Hirnentzündung beyin iltihabı
Hirnhautentzündung menenjit
Hirnschlag beyin sektesi, inme
Hirntod beyin ölümü
Hirntumor beyin tümörü
Hitzegefühl sıcaklık hissi
Hitzeschlag güneş çarpması
HIV HİV
HIV-Infektion HİV-aids enfeksiyonu
hochgradig yüksek dereceli
Hoden haya, erkeklik bezi, testis
Hodenschmerz testis ağrısı
Hodenschwellung testiste şişme
hoher Blutdruck yüksek tansiyon
Homöopathie homeopati
homöopathisch homeopatik
hören işitmek, dinlemek
Hörfähigkeit işitme yeteneği
Hörgerät (duyma) cihazı
Hormon hormon
hormonell hormonel
hormonelle Störung
hormonel bozukluk
Hormonbehandlung
hormon tedavisi
Hormonspiegel hormon düzeyi
Hormontherapie hormon terapisi
Hornhaut nasır
Hörschwäche işitme zayıflığı
Hörstörung işitme rahatsızlığı
Hörsturz ani duyma kaybı
Hüfte kalça
Hüftgelenk kalça kemiği
Hühnerauge nasır
Husten öksürük
Hustenanfall öksürük tutması
Hustenmittel öksürük ilacı
Hustensaft öksürük şurubu
Hygiene hijyen
hyperaktiv hiperaktif
Hysterie histeri
hysterisch histerik
I/i
Immunsystem bağışıklık sistemi
impfen aşılamak, aşı yapmak
Impfpass aşı karnesi
Impfung aşı
Implantation implantasyon
implantieren implante etmek
impotent
iktidarsız, erkeklikten kesilme
Impotenz iktidarsızlık
Infarkt enfarktüs
Infektion enfeksiyon
Infektionskrankheit
enfeksiyon hastalığı
infektiös bulaşıcı
infiziert bulaştırmak
Infusion infüzyon
Inhalation enhalasyon
inhalieren enhalasyon yapmak
Inhalt içerik, kapsam, içindekiler
Injektion enjeksiyon
innere Blutung iç kanama
Insekt böcek, haşarat
Insektenbiss böcek ısırması
Insektenmittel haşarat ilacı
Insektenstich böcek sokması
Instinkt içgüdü
Insulin ensülin
Insulinspritze ensülin iğnesi
intelligent zeki
Intelligenz zeka
Intelligenztest zeka testi
intensiv yoğun
Intimbereich cinsel bölge
Internist dahiliyeci
Ischias işyaz, siyatik
J/j
Jochbein elmacık kemiği
Jod iyot
jodhaltig iyotlu
Jodtinktur tentürdiyot
jucken kaşınmak
Juckreiz kaşıntı
Jungfrau bakire
K/k
Kaiserschnitt sezeryan
Kalium potasyum
Kaliummangel
postasyum eksikliği
Kalk kireç
Kalorie kalori
kalorienfrei kalorisiz
kalorienreich kalorili
Kalzium kalsiyum
Kalziummangel kalsiyum eksikliği
Kanüle enjeksiyon iğnesi
Kapsel kapsül
Kardiologe kardiyolog
Kardiologie kardiyoloji
Karies diş çürüğü
Kassenarzt sigorta doktoru
Kastration kastrasyon, kısırlaştırma
Katarakt katarakt
Katheter kateter
kauen çiğnemek
Kehlkopf gırtlak
Kehlkopfentzündung gırtlak iltihabı
Kehlkopfkrebs gırtlak kanseri
Keuchhusten boğmaca
Kiefer çene kemiği
Kieferbruch çene kemiği kırığı
Kieferorthopädie
çene kemiği ortopedisi
Kind çocuk
Kinderarzt çocuk doktoru
Kinderheim çocuk yuvası
Kinderkrankheit çocuk hastalığı
Kinderlähmung çocuk felci
kinderlos çocuksuz
kinderreich çok çocuklu
Kinn çene
Kinnbruch çene kırığı
Kleinhirn küçük beyin
Kleptomanie kleptomani
Klima iklim
Klinik klinik
Knie diz
Kniebandage diz bandajı
Knieentzündung diz iltihabı
Kniegelenk diz (mafsalı) eklemi
Kniegelenkentzündung
diz mafsalı (eklemi) iltihabı
Kniescheibe diz kapağı
knirschen gıcırdamak
Knöchel ayak bileği kemiği
Knochen kemik
Knochenbruch kemik kırılması
Knochendichte kemik yoğunluğu
Knochendichtemessung
kemik yoğunluğu ölçümü
Knochenentzündung kemik iltihabı
Knochenerkrankung kemik hastalığı
Knochengewebe kemik dokusu
Knochenmark kemik iliği
Knorpel kıkırdak
Knoten düğüm
Koffein kafein
Kohlendioxid karbondioksit
121
Kohlendioxidvergiftung
karbondioksit zehirlenmesi
Kohlenhydrat karbonhidrat
Kollaps aniden (çöküş) düşüş
Koma koma
kompliziert karmaşık, zor
Kompresse kompres
Kondom prezervatif
Kontrastmittel kontrast ilacı
Kontrolle kontrol
Kontrolluntersuchung
kontrol muayenesi
Konzentration konsantrasyon
Konzentrationsschwäche
konsantrasyon zayıflığı
Kopf kafa
Kopfhaut kafa derisi
Kopfschmerzen baş ağrısı
Kopfschmerztabletten baş ağrısı hapı
Kopfschuppen saç kepekleri
Kopfverletzung kafa yaralanması
Körper vücut
Körperbau vücut yapısı
körperbehindert
sakat, engelli, özürlü
Körpergeruch vücut kokusu
Körpergröße boy
Körpertemperatur vücut ısısı
Kortison kortizon
Kost gıda
Kraft güç
kraftlos güçsüz
Krampf kramp
Krampfadern varis
Krampfanfall
kramplaşma, kramp girmesi
krank hasta
krank werden hastalanmak
Krankenbeförderung hasta nakli
Krankenbesuch hasta ziyareti
Krankenbett hasta yatağı
Krankengymnastik fizik tedavisi
Krankenhaus hastane
Krankenkasse sağlık kasası
Krankenkost hasta yemeği
Krankenpflege hasta bakımı
Krankenpfleger
hasta bakıcı, erkek hemşire
Krankenschwester hemşire
Krankenversicherung
sağlık sigortası
Krankenwagen ambulans
Krankheit hastalık
Krankheitsbericht hastalık raporu
Krankheitsverlauf hastalığın seyri
kratzen kaşımak
Krebs kanser
Krebsrisiko kanser riski
Krebsvorsorge
kanser erken teşhis muayenesi
Kreislauf kan dolaşımı
Kreislaufbeschwerden
kan dolaşımı şikayeti
Kreislauferkrankung
kan dolaşım hastalığı
Kreislaufmittel kan dolaşımı ilacı
Kreislaufstörung
kan dolaşımı bozukluğu
122
Kreuzschmerzen bel ağrısı
kribbeln karıncalanmak
Krise kriz
Krone kuron
Kropf guatr
Krücke koltuk değneği
Kruste kabuk
Krustenbildung kabuklanma
Kühlung soğutma
künstliche Ernährung
yapay beslenme
Kunsttherapie suni tedavi
Kur kür, kaplıca tedavisi
Kürettage kürtaj, çocuk aldırma
kurzsichtig miyopluk
L/l
Laborwerte laboratuvar değerleri
Lähmung felç
Langzeittest uzun süreli test
Langzeittherapie uzun süren tedavi
Laser lazer
Laserstrahl lazer ışını
Lasertherapie lazer tedavisi
Leben hayat, yaşam
Lebensdauer ömür
Lebenserwartung hayat beklentisi
Lebensgefahr ölüm tehlikesi
Lebensmittelvergiftung
gıda zehirlenmesi
Lebensretter cankurtaran
Lebensversicherung hayat sigortası
Leber karaciğer
Leberentzündung karaciğer iltihabı
Lebererkrankung karaciğer hastalığı
Leberkrebs karaciğer kanseri
Leib beden, vücut
Leiche ceset, ölü
Leiste kasık
Leistenbruch kasık fıtığı
Leistenschmerz kasık ağrısı
Leistenschwellung kasık şişliği
Leistungsfähigkeit güç, kuvvet
Lendenwirbel bel omuru
Lepra cüzzam hastalığı
Leukämie lösemi, kan kanseri
Lichtbehandlung ışık tedavisi
Lichtmangel ışık yetersizliği
Lichttherapie ışın tedavisi
Lid göz kapağı
liegen yatmak
Linderung azaltmak, dindirmek
Linse (opt.) lens, mercek
Lippe dudak
Lippenbläschen dudak uçuğu
lispeln peteklemek
Loch delik
Logopädie
logopedi (konuşma bozukluğu
tedavi yöntemi)
lokal lokal, bölgesel
Lokalanästhesie bölgesel anestezi
Luftkrankheit hava tutması
Luftnot nefes tıkanması
Luftröhre nefes borusu
Lumbago omur ağrıları
Lunge akciğer
Lungenentzündung zatürre
Lungenkrebs akciğer kanseri
Lymphdrüse lenf beze
Lymphknoten lenf boğumları
Lymphkrebs lenf kanseri
Lymphom lenf
M/m
Magen mide
Magenbeschwerde mide şikayeti
Magenblutung mide kanaması
Magen-Darm-Beschwerden
mide bağırsak şikayeti
Magen-Darm-Blutung
mide bağırsak kanaması
Magen-Darm-Grippe
mide bağırsak gribi
Magenentzündung mide iltihabı
Magenerkrankung mide hastalığı
Magengeschwür mide ülseri
Magenkrämpfe mide krampları
Magenkrebs mide kanseri
Magenoperation mide ameliyatı
Magensäure mide asiti
Magenschleimhautentzündung
mide zarı iltihabı
Magenschmerzen mide ağrısı
Magenspiegelung mide endoskopisi
Magentabletten mide hapı
Magenübersäuerung
midenin fazla asit üretmesi, mide
ekşimesi
mager zayıf, cılız
Magersucht
yemek yememe hastalığı
Magnesium magnezyum
Magnesiummangel
magnezyum eksikliği
Malaria sıtma
Malariaanfall sıtma nöbeti
Mandel bademcik
Mandelentzündung bademcik
iltihabı
Mandeln bademcikler
Masern kızamık
Massage masaj
massieren masaj yapmak
Medikament ilaç
Medikament einnehmen ilaç
kullanmak
Medikament verschreiben
ilaç yazmak
Medikamentenabhängigkeit
ilaç bağımlılığı
Meditation meditasyon, içebakış
Medizin tıp
Medizin (Arznei) ilaç
Medizin einnehmen ilaç almak
Medizin verabreichen ilaç vermek
medizinisch tıbbi
Melancholie melankoli, hüzün
şeklinde görülen hastalık
Meningitis menenjit
Meniskus menisküs
Menopause hayızdan kesilme
Menstruation adet, ay başı
Menstruationsbeschwerden
adet görme rahatsızlığı, adet ağrıları
Menstruationsblutung adet kanaması
Menstruationszyklus
adet görme düzeni
Mentalität mentalite
Metabolismus metabolizma
Methode metot
Migräne migren, yarımca
Mikrobe mikrop
Mikroskop mikroskop
Milz dalak
Milzbrand şarbon
Mineral mineral, maden
Mineralstoffe mineraller
Mittelfinger orta parmak
Mittelfuß ayak tarağı
Mittelfußknochen
ayak tarak kemikleri
Mittel gegen ... ... karşı ilaç
Mittelhirn orta beyin
Mittelohr orta kulak
Mittelohrentzündung orta kulak
iltihabı
Mobilität mobilite, hareketlilik
Molekül molekül
Monatsbeschwerden adet ağrıları
Moral moral
Morphium morfin
Motivation
motivasyon, özendirme
motivieren
motive etmek, özendirmek
müde yorgun, bitkin
Müdigkeit yorgunluk
Mullbinde tülbent sargısı
Mullkompresse tülbent bezi
Mumps kabakulak
Mund ağız
Mundgeruch ağız kokusu
Mund-zu-Mund-Beatmung
ağızdan ağıza suni teneffüs
Muskel kas, adale
Muskelentzündung kas iltihabı
Muskelerkrankung kas hastalığı
Muskelfaser kas lifi
Muskelgewebe kas dokusu
Muskelhärte kas sertleşmesi
Muskelkrampf kas krampı
Muskelriss kas yırtılması
Muskelschmerzen adale ağrısı
Muskelzerrung kas gerilmesi
muskulös kaslı, adeleli
Muttermal ben
Muttermilch anne sütü
N/n
Nabel göbek
Nabelbruch göbek fıtığı
Nachtdienst geçe hizmeti
Nackenschmerzen ense ağrısı
Nabelschnur göbek kordonu
Nachtblindheit gece körlüğü
Nachtdienst gece hizmeti
Nachtpflege gece bakımı
Nachuntersuchung
ikinci (ilave) muayene
Nacken ense
Nackenschmerzen ense ağrısı
nackt çıplak
Nagel tırnak
Nagelbettentzündung
tırnak dibi iltihabı
Nägelbrüchigkeit kırılgan tırnak
Nagelpilz tırnak mantarı
Nahrung gıda maddesi
Nahrungsmittelallergie
gıda maddesi alerjisi
Nahrungsmittelvergiftung
gıda zehirlenmesi
Naht dikiş
nahtlos dikişsiz
Narbe yara izi
Narkose narkoz
Narkosearzt narkoz doktoru
Nase burun
Nasenbein burun kemiği
Nasenbluten burun kanaması
Nasenhöhlen sinüsler
Nasennebenhöhle burun yan boşluğu
burun yan boşluğu iltihabı
Nasentropfen burun damlası
Naturheilkunde doğal tedavi
Nebenhöhle sinüsler
Nebenniere böbreküstü bezi
Nebenwirkung yan tesir, yan etki
Nephrologe
nefrolog (böbrek uzman doktoru)
Nerv sinir
Nerven sinirler
Nerven beruhigend sinirleri yatıştırıcı
Nervenarzt sinir doktoru
Nervenentzündung sinir iltihabı
Nervenerkrankung sinir hastalığı
Nervenfaser sinir lifleri
Nervengewebe sinir dokusu
nervenkrank sinir hastası
Nervenkrankheiten sinir hastalıkları
Nervenkrise sinir krizi
Nervensystem sinir sistemi
nervös sinirli, asabi
Nervosität sinirlilik
Netzhaut ağtabaka
Netzhautentzündung ağtabaka
iltihabı
Neugeborene yeni doğan
Neurologe nevroloji
Nichtraucher sigara içmeyen
Nickelallergie nikel alerjisi
niedriger Blutdruck düşük tansiyon
niedriger Blutzuckerspiegel
düşük kan şekeri düzeyi
Niere böbrek
Nierenentzündung böbrek iltihabı
Nierenerkrankung böbrek hastalığı
Nierenfunktion böbrek fonksiyonu
Nierenfunktionsstörungen
böbrek fonksiyon rahatsızlığı
Niereninsuffizienz
böbrek yetmezliği
Nierenkrebs böbrek kanseri
Nierenoperation böbrek operasyonu
Nierenschmerz böbrek ağrısı
Nierenstein böbrek taşı
Nierenversagen
böbrek yetmezliği
niesen hapşırmak
Nikotin nikotin
nikotinfrei nikotinsiz
Notaufnahme acil servis
Notfall acil durum
Notruf acil çağrı
nüchtern aç karnına
O/o
Obduktion obdüksiyon
Oberarm üstkol
Oberarmbruch üstkol kırığı
Oberarmknochen üstkol kemiği
Oberarzt başhekim
Oberkiefer üst çene
Oberkörper vücütun üst kısmı
Oberlippe üst dudak
Oberschenkel uyluk
Obesität obezite, şişmanlık
Ödem ödem
Ohnmacht baygınlık
ohnmächtig baygın
Ohr kulak
Ohrabszess kulak absesi
Ohrenarzt kulak doktoru
Ohrenbluten kulak kanaması
Ohrenentzündung kulak iltihabı
Ohrensausen kulak çınlaması
Ohrenschmalz kulak kiri
Ohrenschmerzen kulak ağrısı
Ohrentropfen kulak damlası
Ohrläppchen kulak memesi
Ohrmuschel kulak kepçesi
Onkologie onkoloji
Operationsbericht ameliyat raporu
Operation ameliyat
operieren ameliyat etmek
operiert werden ameliyat olmak
Optiker gözlükçü
oral oral, ağız yoluyla alınan
Orangenhaut portakal cilt
Organ organ
Organspende organ bağışı
Orthopäde ortopedist
Orthopädie ortopedi
Osteoporose osteoporoz
Östrogen östrojen
Östrogenmangel östrojen eksikliği
Otitis kulak iltihabı
P/p
Panik panik
Pankreas pankreas
Paralyse inme, felç
paralytisch felçli
Parese hafif felç
Pastille pastil
Pathologie patoloji
Patient tedavi edilen hasta
Patienteninformation
hasta bilgilendirme
Patienteninformationsbroschüre
hasta bilgilendirme broşürü
Patiententoilette hasta tuvaleti
Patientenunterschrift hasta imzası
Patientenwartezimmer
hasta bekleme odası
Penicillin penisilin
Penicillinallergie penisilin alerjisi
Penis penis, erkek cinsel organı
123
Periode adet kanaması
Pessimist pesimist, karamsar olan
pessimistisch pesimistik, karamsar
Pest veba hastalığı
Pflaster flaster
Pflege bakım
pflegebedürftig bakıma muhtaç
Pflegegeld bakım parası
Pflegekraft bakım personeli
Pflegemaßnahme bakım uygulaması
Pflegestufe bakım kademesi
Pflegeversicherung bakım sigortası
Pfropf pıhtı
Phase dönem
Phobie fobi, korku
Physiologie fizyoloji
Physiotherapie fizyoloji terapi
Pickel sivilce
Pigment pigment
Pigmentflecken pigment lekeleri
Pille hap
Pilz mantar
Pilzinfektion mantar enfeksiyonu
Pilzvergiftung mantar zehirlenmesi
Plattfuß düztaban
Platzangst meydan (yer) korkusu
Plombe diş dolgusu
plombieren diş doldurmak
Pocken çiçek hastalığı
Pockenimpfung çiçek hastalığı aşısı
Poliklinik poliklinik, dispanser
Polio polio, çocuk felci
Pollenallergie çiçek tozu alerjisi
Polyp polip
positiv positif, olumlu
Potenz cinsel güç
Potenzstörungen
cinsel güç rahatsızlığı
Prävention
hastalığın oluşmaması için
önleyici tedbir
präventiv önleyici
Praxis muayenehane
Praxisgebühr muayenehane ücreti
Prellung burkulma, incime
privat özel
Privatklinik özel klinik
Privatpatient özel hasta
Privatversicherung özel sigorta
Probe numune, deneme
Prognose teşhis
progressiv
hastalığın giderek ilerlemesi
Promille promil, kanda alkol oranı
Prophylaxe
Profilaktik, hastalığa karşı önceden
korunma
Prostata prostat
Prostatabeschwerden
prostat şikayeti
Prostataoperation
prostat ameliyatı
Prostatavergrößerung
prostat büyümesi
Protein protein
proteinfrei proteinsiz
proteinhaltig proteinli
Proteinmangel protein eksikliği
124
Rettungshubschrauber
ambulans helikopteri
Rettungsring can kurtarma simidi
Rezept reçete
rezeptfrei reçetesiz
rezeptpflichtig reçeteye tabi
Rheuma romatizma
Rheumamittel romatizma ilacı
rheumatisch romatizmal
rhythmisch ritmik, ritimli
Rhythmus ritim
Rhythmusstörungen ritim bozukluğu
riechen koklamak
Rippe kaburga
Risiko risk
Risikofaktor risk faktörü
Risikogeburt riskli doğum
Risikoschwangerschaft riskli hamilelik
riskant riskli
Riss çatlak
Rohkost pişmemiş gıda
Q/q
Rollstuhl tekerlekli sandalye
Quarantäne karantina
röntgen röntgen çekmek
Querschnittslähmung yarı felç
Röntgenabteilung röntgen servisi
quetschen ezmek, sıkmak
Röntgenaufnahme röntgen çekimi
Quetschung ezilme
Röntgenbild röntgen filmi
Röntgenstrahlen röntgen ışınları
R/r
Röteln kızamık
Rachen boğaz, gırtlak
Rachenkatarrh yutak nezlesi (inmesi) Roter Halbmond kızılay
Rotes Kreuz kızılhaç
Rachenmandel bademcik
Rotlichttherapie kırmızı ışık terapisi
Radiologe radyolog
Rötung kızarıklık
rauchen sigara içmek
Raucherentwöhnung sigarayı
Routine rutin
bırakma
Rücken sırt
Raucherbein
Rückenmark omurilik
sigara nedeniyle bacakta oluşan
Rückenmarksentzündung
damar sertliği
omurilik iltihabı
Raucherzimmer sigara içilen salon
Rückenprobleme bel (sırt) ağrısı
Rauschgift uyuşturucu madde
Rückenschmerzen bel ağrısı
Rauschgiftsucht
ruhig hareketsiz, sakin, sessiz
uyuşturucu madde bağımlılığı
rauschgiftsüchtig
S/s
uyuşturucu madde bağımlısı
Salbe merhem
reagieren reaksiyon (tepki)
Salbe gegen ... ... karşı merhem
göstermek
Salmonellen salmonella
Reaktion reaksiyon, tepki
Salmonellenvergiftung
rechts sağ
salmonella zehirlenmesi
Reflex refleks
salzarm az tuzlu
Regelblutung
salzfrei tuzsuz
adet görme, adet kanaması
Sanatorium sanatoryum
regelmäßig düzenli, düzgün
Sanitätshaus
Regeneration
tıbbi malzeme satış mağazası
rejenerasyon
SARS-Erkrankung sars hastalığı
(dokunun kendini yenilemesi)
Sauerstoff oksijen
Rehabilitation rehabilitasyon
Sauerstoffmangel oksijen eksikliği
Rehabilitationszentrum
Saugflasche biberon
rehabilitasyon merkezi
Säugling süt çocuğu, bebek
Reiseapotheke
Säure asit
seyehat (portatif) ecza kutusu
Schädel kafatası
Reisekrankheit seyahat hastalığı
Schädelbruch kafatası kırığı
(seyehat esnasında mide bulantısı)
Schädelfraktur kafatası kırığı
Reizhusten boğmaca
Schädeltrauma kafatası travması
Reizmagen mide yanması
Scharlach kızıl hastalığı
Rentner emekli
Scharlachfieber kızıl sıtması
retten kurtarmak
Scheide dölyolu
Retter kurtarıcı
Scheidenentzündung dölyolu iltihabı
Rettung kurtarma
Schicksal kader
Rettungsarzt ilk yardım doktoru
schielen şaşı bakmak
Prothese protez
Protokoll protokol
Psyche ruh hali
Psychiater psikiyatrist
Psychiatrie psikiyatri
psychiatrische Klinik psikiyatri kliniği
Psychologe psikolog
Psychologie psikoloji
Psychopath piskopat
Psychotherapeut psikoterapist
Psychotherapie psikoterapi
Pubertät buluğ (erginlik) çağı
Puder pudra
Puls nabız
Pulsader nabız damarı
Pulsschlag nabız atışı
Pupille göz bebeği
Puste nefes, soluk
pusten üflemek
Schienbein
baldır kemiği, kaval kemiği
Schienbeinbruch kaval kemiği kırığı
Schilddrüse guatr
Schilddrüsenhormone
kalkan bezi hormonları
Schilddrüsenknoten kalkan bezi
Schilddrüsenüberfunktion
kalkan bezinin fazla çalışması
Schilddrüsenunterfunktion
kalkan bezinin az çalışması
schizophren şizofren
Schlaf uyku
Schlafbehandlung uyku tedavisi
schlafen uyumak
Schläfe şakak
Schläfenbein şakak kemiği
schlaff gevşek
Schlafgewohnheit uyku alışkanlığı
schlaflos uykusuz
Schlaflosigkeit uykusuzluk
Schlafmittel uyku ilacı
Schlafstörungen uyku rahatsızlığı
Schlaftablette uyku hapı
schlafwandeln uyurgezerlik
Schlagader atar damar
Schlaganfall felç
Schleim balgam
Schleimhaut sümüksel zar
schleimlösend balgam söktürücü
Schluck yudum
Schluckauf hıçkırık
schlucken yutmak
Schluckstörung
yutma güçlüğü (bozukluğu)
Schlüsselbein köprücük kemiği
Schlüsselbeinbruch
köprücük kemiği kırığı
Schmerz ağrı
schmerzen ağrımak, acımak
schmerzfrei ağrısız
schmerzhaft ağrılı
Schmerzmittel ağrı kesici ilaç
Schmerztabletten ağrı kesici hap
Schmerztherapie ağrı terapisi
schnarchen horlamak
schnaufen solumak
Schneidezähne kesme dişleri
Schnellverband hazır sargı
Schnittwunde kesik yarası
Schnupfen nezle
Schock şok, sinir burhanı
schonen korumak
Schönheitschirurg
güzellik (estetik) cerrahı
Schönheitsoperation
güzellik (estetik) ameliyatı
Schonkost koruyucu gıda
Schrittmacher kalp pili
Schulter omuz
Schulterblatt omuz (kürek) kemiği
Schulterschmerzen omuz ağrısı
Schuppe kepek
Schuppenflechte sedef hastalığı
Schüttelfrost nöbet titremesi
Schüttelfrost titreme
Schutz koruma
schützen korumak
Schutzimpfung koruyucu aşı
schwach zayıf
Schwächezustände halsizlik durumu
schwanger hamile, gebe
schwanger werden hamile olmak
Schwangerschaft gebelik, hamilelik
Schwangerschaftstest hamilelik testi
Schwangerschaftsverhütung
hamile kalmamak için korunma
Schwangerschaftswehen
hamilelik sancıları
Schweigepflicht
sır mükellefiyeti, meslek sırrı
Schweinepest domuz vebası
Schweiß ter
Schweißausbruch ter boşalması
Schweißdrüse ter dokusu
Schwellung şiş, şişlik
schwer ağır
schwerbehindert ağır (malul) özürlü
Schwerbehindertenausweis
ağır maluliyet kimlik belgesi
schwerhörig
duyma güçlüğü, ağır işiten
Schwiele nasır
Schwindel baş dönmesi
schwitzen terlemek
Seekrankheit deniz tutması
Seele ruh
seelisch ruhi
Sehbehinderung görme bozukluğu
sehen görmek
Sehne sinir, kiriş
Sehnenzerrung kiriş gerilmesi
Sehschärfe göz keskinliği
Sehstörung görme bozukluğu
Sehtest görme testi
Seitenstiche koşucu sancısı
Seitenstechen böğür sancısı
Selbstheilung
kendiliğinden iyi olma
sensibel duyarlı
Serum serum
Serumallergie serum alerjisi
Serumbehandlung serum tedavisi
Seuche salgın hastalık
Sexualfunktionsstörungen
cinsel fonksiyon rahatsızlığı
Singultus hıçkırık
Sinusitis sinüzit
Sirup şurup
Sitte ahlak
Skelett iskelet
Sodbrennen
mide yanması, ekşimesi
Sommersprossen çil
Sonde sonda
Sonnenallergie güneş alerjisi
Sonnenbrand güneş yanığı
Sonnenbrandsalbe
güneş yanığı için merhem
Sonnenschutz güneşe karşı koruma
Sonnenstich güneş çarpması
Speichel salya, tükürük
Speicheldrüse tükürük bezi
Speiseröhre yemek borusu
Spezialist mütehassıs, uzman
Sprechstunde çalışma saatleri
Sport spor
Sport treiben spor yapmak
Sportverletzung
yaralanması, spor
(sakatlanması)
Sprache lisan, dil
Sprachstörung
konuşma bozukluğu
Sprechstunde
çalışma (görüşme) saati
Sprechzimmer
muayene (konuşma)odası
Spritze iğne
spritzen iğne yapmak
Sprungbein aşık kemiği
Sprunggelenk aşık eklemi
Spulwurm bağırsak solucanı
stark güçlü, kuvvetli
Stärkung kuvvetlendirici
Stärkungsmittel güçlendirici ilaç
stationär
hastanede yatarak tedavi olmak
Staub toz
Stauballergie toz alerjisi
stechen sokmak
steif sert, katı, dik
Steißbein kuyruk kemiği
Sterbefall ölüm vakası
Sterbegeld ölüm yardımı parası
Sterbehilfe ölüm yardımı
sterben ölmek, vefat etmek
steril kısır
sterilisieren kısırlaştırmak
Stichwunde bıçak yarası
stillen emzirmek
Stillzeit emzirme süresi
Stimmband ses teli
Stimmbandentzündung
ses teli iltihabı
Stirn alın
Stirnband alın kemiği
Stirnfalte
alın çizgisi (buruşukluğu)
Stirnhöhle
ön sinüs, alın boşluğu
Stirnhöhlenentzündung
alın boşluğu iltihabı
Stoffwechsel metabolizma
Stoffwechselerkrankung
Stoffwechselkrankheit
Stoffwechselstörung
metabolizma rahatsızlığı
stöhnen inlemek, oflamak
stottern kekelemek
Strahlenbehandlung ışın tedavisi
Strahlendosis ışın dozu
Strahlentherapie
ışın (radyo) terapisi
Stress stres, telaş
Stressbewältigung
stresi (telaşı) yenme
Stresssituation stres durumu
Struma guatr
Stuhlgang büyük tuvalet (aptest)
Stuhlprobe büyük tuvalet örneği
stumm dilsiz
125
Sturz düşme
stürzen düşmek
Stützstrumpf varis çorabı
Sucht bağımlılık
Suchtdiät bağımlılık perhizi
süchtig bağımlı, düşkün
Symptom semptom, belirti
symptomatisch
semptomatik, belirtili
Syndrom sendrom
Syphilis frengi hastalığı
T/t
Tabakentwöhnungsmittel
sigarayı bırakmak için ilaç
Tablette hap, tablet
Tablette einnehmen
hap almak (yutmak)
Tabletten gegen ...
... karşı hap, tablet
Tablettenvergiftung
tablet (hap) zehirlenmesi
Tagesklinik günlük klinik
Tagespflege günlük bakım
Talgdrüse yağ bezi
taub sağır; uyuşuk
Taubheit sağırlık; uyuşma
taubstumm sağır dilsiz
Telepathie telepati, ruhsal duyu
Temperatur senkend
ısı (ateş) düşürücü
Testis testis, haya bezleri
Testosteron
testesteron, erkek seks hormonu
Tetanus tetanos
Tetanusimpfung tetanos aşısı
Therapeut tedavi eden kişi
Therapie tedavi, terapi
Therapieform terapi şekli
Thermalbad kaplıca hamamı
Thermometer
termometre, derece
Thorax göğüs kafesi
Thrombose damar pıhtılaşması
Thrombosestrumpf
tromboz çorabı
Tinktur tentür
Tinnitus kulak çınlaması
Tobsucht kudurma
tödlich ölümcül
Tollwut kuduz
tot ölmüş, ölü
trocken kuru
trockene Haut kuru cilt
trockenes Auge kuru göz
Tod ölüm, vefat
Todesangst ölüm korkusu
Todesanzeige ölüm ilanı
Todesursache ölüm sebebi
todkrank ölümcül hasta
tödlich ölümcül
Tollwut kuduz
Tote ölü
Totgeburt ölü doğum
Toxin toksin
Trauma travma
Träne gözyaşı
Tränensack gözyaşı kesesi
126
Transfusion kan nakli
Transplantat
transplantat, doku parçası
veya organ nakli
Trauer yas
Trauma travma
traumatisch travmatik
träumen rüya görmek
Trommelfell kulak zarı
Tropfen damla
...-tropfen ... damlası
Tuberkulose tüberküloz
tuberkulös veremli
Tumor tümör, ur
Typhus tifo
Typhusimpfung tifo aşısı
U/Ü
Übelkeit mide bulantısı
üben alıştırma yapmak
Überdosis normal dozajın üzerinde
übergeben (sich) kusmak
Übergewicht kilo fazlalığı
übertragen
bulaştırmak, nakletmek, geçirmek
überwachen
kontrol altında tutmak
überweisen sevk etmek
Überweisungsschein sevk kağıdı
Übung alıştırma
Ulcus ülser
Ultraschall ultrason
Ultraschalluntersuchung
ultrason muayenesi
Umschlag kompres
unbekannt
tanınmayan, bilinmeyen
unerträglich
dayanılmaz, çekilemez
unerwartet
beklenmeyen, ummadık
unerwünscht istenilmeyen
Unfall kaza
Unfallstelle kaza yeri
Unfallversicherung kaza sigortası
unfruchtbar kısır
Unfruchtbarkeit kısırlık
ungeduldig sabırsız
ungesund sağlıklı olmayan
unheilbar
tedavisi (iyileşmesi) mümkün
olmayan
Unruhe huzursuzluk
unruhig huzursuz, kaygılı, endişeli
unschädlich zararsız
Unterarm ön kol
Unterbewusstsein şuuratlı
Unterernährung gıdasızlık
Unterhaut alt deri
Unterkiefer çene altı
Unterkieferbruch çene altı kırılması
Unterkühlung
vücut ısısının normalin
altına düşmesi
Unterleib karın altı, karın alt kısmı
Unterlippe alt dudak
Unterschenkel alt bacak, baldır
untersuchen muayene etmek
Untersuchung muayene
Untersuchungsergebnis
muayene sonucu
Unterzuckerung şekeri düşme
unverdaulich hazmedilemeyen
unverdaut hazmedilmemiş
unverträglich uyuşkan olmayan
Urin idrar, sidik
Urinbefund idrar tahlili
Urinprobe idrar örneği
Urinuntersuchung idrar muayenesi
Urologe ürolog, bevliye doktoru
Urulogie üroloji
Ursache sebep, neden
V/v
Vagina vajina, dölyolu
vaginal vajinal, dölyolu ile ilgili
Vaginalabstrich
vajinadan alınan doku örneği
Vaginalerkrankungen
vajina (kadın uzvu) hastalığı
Vaginaltabletten
vajina tableti (hapı)
Varize varis
Vegetarier vejetaryan
Vene toplardamar
Venenentzündung
toplardamar iltihabı
Venenerkrankungen
toplardamar hastalığı
Venenerweiterung
toplardamar genişlemesi
Verband sargı, bandaj
Verbandskasten sargı kutusu
Verbandswechsel
pansuman (sargı) değişmesi
Verbandszeug sargı malzemesi
verblöden bunamak
verbluten kan kaybetmek
Verbrennung yanık, yanma
Verdacht şüphe
verdächtig şüpheli
verdauen hazmetmek, sindirmek
Verdauung hazım, sindirim
Verdauungsschwäche
hazım zayıflığı
Verdauungsstörungen
hazımsızlık
Verdauungssystem
hazım sistemi
vereitert cerahatlenmiş
Vereiterung cerahatlenme
Verengung daralma
Vererbung kalıtım, soyaçekim
verfaulen çürümek
vergiften zehirlemek
Vergiftung zehirlenme
Verhalten davranış
Verhaltensfehler davranış hatası
Verhaltenstherapie davranış terapisi
verheilen yaranın iyileşmesi
Verhornung nasırlaşma
Verhütung gebelikten korunma
Verhütungsmittel
gebelikten korunma aleti
(yöntemi)
verkalken kireçlenmek
Verlauf süreç, gidişat
Verletzung yaralanma
verrenkt incimiş, çıkmış
Verrenkung incinme, çıkık
Verschlechterung kötüleşme
verschlucken genzine kaçmak
verschreiben reçete (ilaç) yazmak
Versicherter sigortalı
Versicherung sigorta
Versicherungskarte sigorta kartı
Verstand akıl, şuur
verstauchen burkulmak
verstaucht burkulmuş
Verstauchung burkulma
Verstopfung kabızlık
Verwandte akraba
verzweifeln ümitsizliğe düşmek
Veterinär veteriner
Virus virüs
Virusinfektion virüs enfeksiyonu
Visite visite, ziyaret
vital çok canlı
Vitalität canlılık
vitaminarm az vitaminli
Vitamin vitamin
vitaminhaltig vitaminli
Vitaminmangel vitamin eksikliği
Völlegefühl fazla doyma hissi
Vollnarkose tam narkoz
Vorsicht dikkat, özen
Vorsorge tedbir
Vorsorgeuntersuchung
tedbir muayenesi
Voruntersuchung ön muayene
weitsichtig hipermetrop
Wespenstich arı sokması
Wimper kirpik
Windpocken suçiçeği
Wirbel omur
Wirbelsäule bel kemiği, omurga
wirksam tesirli, etkili
Wirkung tesir, etki
Wirkungsbereich tesir (etki) alanı
Wirkungsdauer tesir (etki) süresi
wirkungsvoll tesirli, etkili
Wucherung ur, verem
Wulst kabarık
Wunde yara
Wundbehandlung yara tedavisi
Wundheilung yaranın iyileşmesi
Wundsalbe yara merhemi
Wurm solucan
Wurzel kök
Wurzelbehandlung
kök tedavisi
Z/z
Zahn diş
Zahn ziehen diş çekmek
Zahnabszess diş absesi
Zahnarzt diş doktoru
Zahnbehandlung diş tedavisi
Zahnbelag diş pası
Zähne plombieren
dişleri doldurmak
Zahnfäule diş çürüğü
Zahnfleisch diş eti
Zahnfleischblutung
diş eti kanaması
Zahnfleischentzündung
W/w
diş eti iltihabı
wach uyanık
Zahnfüllung diş dolgusu
wachsen büyümek
Zahnkaries diş çürüğü
Wachstation
Zahnklinik diş kliniği
ayılma servisi
(ameliyat sonrası uyanma bölümü) Zahnkrone diş kaplanması
zahnlos dişsiz
Wachstum büyüme, gelişme
Zahnlücke diş arasındaki boşluk
Wachstumshormon
Zahnnerv diş siniri
büyüme hormonu
Zahnprothese diş protezi
Wachstumsstörungen
Zahnschmerzen diş ağrısı
gelişme (büyüme) rahatsızlığı
Zahnspange dişe takılan tel
Wade baldır
Zahnstein diş taşı
Wadenbein baldır kemiği
Zahntechniker diş teknisyeni
Wadenkrämpfe baldır krampı
Zahnwurzel diş kökü
wahrnehmen algılamak
Zahnwurzelentzündung
Wange yanak
diş kökü iltihabı
Wärmebehandlung
Zäpfchen fitil
sıcaklık tedavisi
Zecke kene
Wartezimmer
Zeckenbiss kene ısırması
bekleme odası
Zeh ayak parmağı
Warze siğil
Zehenknochen
Wasser su
ayak parmak kemikleri
Wasseransammlung su birikintisi
Zeigefinger işaret parmağı
Watte pamuk
Zelle hücre
Wattestäbchen kulak pamuğu
Zellegewebe hücre dokusu
Wechseljahre adet kesilme yılları
Zellulitis selulit
Wechseljahrsbeschwerden
Zelluloid selülit
adetten kesilme (yılları) şikayetleri
Zentralnervensystem
Wechselwirkung karşılıklı tesir
merkezi sinir sistemi
Wehen doğum sancıları
Zentrum merkez
wehtun acımak
weiblichen Hormone kadın hormonu Zink çinko
Zinkmangel çinko eksikliği
weiße Blutkörperchen akyuvar
Zerrung (kas) gerilmesi
zittern titremek
Zorn öfke
zuckerkrank şeker hastası
Zuckerkrankheit
şeker hastalığı
zunehmen
kilo almak, şişmanlamak
Zunge dil
zusammenbrechen
yıkılmak, çökmek
Zustand
hal, durum, konum
Zwangsernährung
mecburi beslenme
Zwergwuchs cücelik
Zwilling ikiz
Zwillingsgeburt
ikiz doğumu
Zwölffingerdarm
onikiparmak bağırsağı
Zwölffingerdarmgeschwür
onikiparmak bağırsağı ülseri
Zyste kist
127
NOTLAR - NOTIZEN
Resim hakları
Kapak resmi (Kolaj)
Yilmaz Atalay www.mimardesign.info
(Bebek Resmi www.fotolia.de)
PIXELIO (www.pixelio.de)
Sayfa 6, 12, 15, 17, 24, 32, 38, 42, 48, 53,
55, 58, 63, 71, 81, 86, 88
Fotolia (www.fotolia.de)
Sayfa 1, 8, 10, 18, 26, 29, 31, 37, 46, 56, 72,
76, 79, 82, 90, 92, 97, 100, 102, 103, 104,
www.bio-siegel.de
Sayfa 21
www.blauer-engel.de
Sayfa 25

bölüm ı - Umweltbundesamt

Transkript

Benzer belgeler

Tıp Terimler Sözlüğü

Rotavirüs hastalığı

Sevgili Tüp Bebek Adayları, Tüp bebek ve ICSI

2014 Ocak-Şubat Bülten

İnsanda Destek ve Hareket İnsanların dik durması ve aktif hareket

SEDEF HASTALIĞI (PSORİASİS)

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama

destek ve hareket sistemi

Clostridium difficile - MRE-Rhein-Main

Celiac Disease - Prof Dr Sema Aydoğdu

Psoriasis Patientenbroschüre TR_Layout01_Psoriasis_3

KT - MSD

Hasta anketi - AOK-Gesundheitspartner

Probiyotikler ve Kullanım Alanları Probiotics and Their Use