Diş Eti Hastalığı

Diş Eti Hastalığı
TYRKISK
Bu broşürde en yaygın diş eti hastalıklarının ikisi hakkında bilgi verilmektedir:
gingivit ve periodontal hastalık.
Sağlıklı Dişler
Dişler bir kron ve bir kökten oluşur. Kron görünen kısımdır, kök
ise normalde görünmez. Kök sementum adlı bir maddeyle kaplıdır
ve çene kemiğine kemik lifleri ile bağlıdır. Diş eti, çene kemiğini
kaplar ve dişleri sıkıca sarar. Her bir diş ile diş eti arasında,
normalde birkaç milimetre derinlikte cep gibi bir boşluk olan
gingival sulkus bulunur. Sağlıklı diş etlerinin yüzeyi pembe ve hafif
beneklidir.
Diş Eti Hastalıkları Nasıl Önlenir
Diş etlerinizde kalıcı hasarı ve dişlerinizin gevşemesini
önlemek için, dişlerinizin üzerinde doğal olarak biriken bakteri
tabakasını (plak) her gün temizlemelisiniz. Sıradan bir diş fırçası
dişler arasındaki boşluğa ulaşamaz. Boşlukları temizlemek
için, boşlukların boyutuna göre kürdan ya da diş arası fırçası
kullanmanız gerekir.
Not: Yemek kalıntısını temizlemek yeterli değildir; dişlerinizi
kaplayan bakteri plağını da temizlemeniz gerekir. Diş doktorunuz/
diş hijyeni uzmanınız size günlük temizlik konusunda temel
bilgileri verecektir.
Diş eti hastalığı normalde ağrımaz, bu nedenle dişlerinizin
risk altında olduğunu fark edemeyebilirsiniz. Bu yüzden düzenli
aralıklarla bir diş doktoruna/diş hijyeni uzmanına görünmelisiniz.
Sağlıklı diş etleri
pembedir ve dişleri
sıkıca sarar.
Gingival sulkus
(diş eti cebi)
Diş eti
Kemik lifi
Çene kemiği
Gingivit
Dişlerinizi her gün temizlemeyi ihmal ederseniz, diş eti çizgisindeki
plaklar diş etlerinde iltihaplanmaya neden olarak gingivit denen bir
hastalığa yol açar. Diş eti kızarır ve şişer, dişlerinizi fırçaladığınızda
kolaylıkla kanar. Kanama, gingivitin belirtisi olabilir.
Plak birkaç gün temizlenmezse, tartar adı verilen sert bir
tortuya dönüşür. Tartarın pürüzlü yüzeyi daha fazla bakteri toplar
ve daha fazla tartar oluşmasını hızlandırır. Tartar önce açık sarıdır
ama daha sonra kahve, çay, hardal, kırmızı şarap vs. ile koyulaşır.
Gingivit Tedavisi
Plak ve tartar düzenli olarak temizlenirse, gingivit geriler ve diş
etleriniz yeniden sağlığına kavuşur. Diş eti çizgisinin üzerindeki
plağı kendiniz temizleyebilirsiniz ama diş eti altındaki plak bir
diş doktoru/diş hijyeni uzmanı tarafından temizlenmelidir.
Bazı kişilerde tartar oluşma riski daha fazladır ve tedavi için diş
doktoruna daha sık gitmeleri gerekir.
Plak
Gingivit (diş eti iltihabı). Diş
eti kırmızı, şişmiş ve dişin
etrafından sarkıyor.
Gingivit
(diş eti iltihabı)
Periodontal Hastalık
Periodontit, gingivit olarak başlar. Diş etinde başlayan iltihaplanma
dişin köküne doğru ilerleyerek kökü gevşetir ve çene kemiğine
yayılır. Böylece siz farkına varmadan, diş eti ve diş arasındaki cep
gibi olan boşluk gittikçe derinleşir. Dişleriniz sallanıyorsa, ilerlemiş
periodontal hastalığın belirtisi olabilir. Bu durumda plak ve tartar
sizin temizleyemeyeceğiniz kadar diş köküne doğru ilerlemiş
demektir.
Periodontal Hastalığın Tedavisi
Periodontal hastalığın profesyonel tedavisinin amacı, öncelikle
hastalığın daha fazla ilerlemesini engellemektir. Diş gevşediyse,
çoğu zaman bu durum düzeltilemez.
Diş doktoru/diş hijyeni uzmanı önce size dişlerinizin günlük
temizliği konusunda bilgi verir. Daha sonra genellikle size anestezi
vererek etkilenen dişlerin etrafındaki diş etinin altını temizler.
Bu ”derin temizlik” zor ve zaman alan bir işlemdir ve genellikle
birkaç seferde yapılması gerekir.
TYRKISK
Bir ya da daha fazla diş gevşemişse ve ilk profesyonel temizliğin
sonuçları tatmin edici olmazsa, cerrahi operasyon gerekebilir.
Tartar
Bunun amacı:
• plak ve tartarın temizlenmesi için diş köküne ulaşmak,
• diş eti cebinin derinliğini azaltmak
• ve mümkünse özel teknikler kullanarak dişi yeniden
sağlamlaştırmaktır (en gelişmiş prosedürler hakkında bilgiyi
aşağıda bulabilirsiniz)
Çene kemiği
kaybı
Röntgende dişin etrafındaki
çene kemiği kaybı görülüyor
Bütün cerrahi operasyonlar her zaman lokal anesteziyle yapılır.
Operasyondan Sonra
Operasyon, genellikle sonrasında hafif rahatsızlık veren basit bir
işlemdir. Diş fırçası iyileşme sürecini engelleyerek tedavi edilen
diş etine zarar verebileceğinden, operasyon sonrasında bir süre
antiseptik bir gargara kullanmanız gerekir. Diş eti iyileşir iyileşmez
ve diş hekiminiz güvenli olduğunu söylediğinde normal diş
temizliği rutininize dönebilirsiniz. Dişle diş eti harasındaki bölgeyi
plaktan arındırmak özellikle önemlidir.
Kökün bir kısmı açıkta kaldığı için operasyon sonrasında
dişiniz ”uzun” görünebilir ama modern tedaviler, doğru operasyon
tekniğini kullanarak bunu önlemeyi amaçlamaktadır. Bazı hastalar,
tedaviden hemen sonra dişlerinin daha da gevşediğini hissedebilir
ama bu yalnızca geçicidir. Ayrıca dişler soğuğa ve sıcağa daha
duyarlı olabilir. Bu duyarlılık genellikle günlük florlu gargara ya da
özel diş macunu ile giderilebilir.
Diş doktoru/diş hijyeni uzmanı
özel bir aletle diş eti boşluğunun
derinliğini ölçer.
Burada diş eti cebi 6 mm
derinliktedir.
Kalıcı iyileşme ve periodontal hastalığınızın nüksetmesini önlemek
için:
• diş eti çizgisinin hemen üzerindeki diş yüzeyini temiz
tutmalısınız
• diş doktorunuza/diş hijyeni uzmanınıza düzenli kontrole
gitmelisiniz
kullanılması sonucu diş etleri de lekelenebilir. Tütün kullanımı ve
diş eti hastalığından kansere ağız hastalıkları arasında güçlü bir
bağlantı bulunmaktadır. Son araştırmalar, ileri periodontal hastalık
oranının sigara içenlerde, sigara içmeyenlere göre çok daha yüksek
olduğunu göstermiştir. Sigara içerseniz, periodontal hastalığı tedavi
etmek ve kalıcı bir iyileşme sağlamak da daha zor olur. Sigarayı
bırakma konusunda diş doktorunuzla/diş hijyeni uzmanınızla
konuşabilirsiniz.
En Yeni Tedaviler
Diş Doktorunuza ya da Diş Hijyeni Uzmanınıza Danışın
Tedavi Sonrası Bakım
Çene kemiğinin büyüyüp dişlerin yeniden tutunmasını sağlamak
hep hayal edilmiştir. Araştırmalar sonucunda, bazı durumlarda
gevşeyen dişlerin yeniden sağlamlaşmasına yardımcı olan birkaç
teknik bulunmuştur. Bu teknikler, operasyonu desteklemek için
kullanılabilir. Antibiyotikler diş eti hastalığını tedavi etmede yaygın
olarak kullanılmaz ama uygun olduğu bazı durumlarda doğrudan
diş eti cebine uygulanır ya da tablet şeklinde alınır.
Tütün ve Diş Sağlığı
Hem sigara hem de diğer tütün tüketim biçimleri dişlerin
ve dolguların lekelenmesine neden olabilir. Ağızdan tütün
Bu broşür, diş eti hastalığının nedenleri ve önleme yolları ile
mevcut profesyonel tedavi seçenekleri hakkında temel bilgiler
sunmaktadır. Herhangi bir konudan emin değilseniz, diş
doktorunuza/diş hijyeni uzmanınıza danışın.
Geri Ödeme
Norveç Ulusal Sigorta Programı kapsamında (her yıl belirlenen)
sabit ücretler üzerinden diş eti hastalığının sistematik tedavi ve
tedavi sonrası bakım masraflarının bir kısmı diş doktorunuza
ödenebilir. Diş doktorunuza/diş hijyeni uzmanınıza ödeme destekli
tedaviye hakkınız olup olmadığını sorun.
©Norsk Tannvern. Grafisk prod. og design: Trine Suphammer AS.
Foto: ©Norsk Tannvern og spesialist i periodonti Morten Enersen
Oversettelse: Semantix. Økonomisk støtte: Helsedirektoratet. Brosjyren lastes ned gratis fra www.tannvern.no