2013 Yılı Faaliyet Raporu

Transkript

2013 Yılı Faaliyet Raporu
2013
Faaliyet Raporu
İÇİNDEKİLER
1-GENEL BİLGİLER ...................................................................................................................................1
1.1-MİSYON VE VİZYON ........................................................................................................................1
1.2- TEMEL DEĞERLER VE İLKELER ....................................................................................................1
1.3- KURULUŞ AMACI ......................................................................................................................... 2
1.4- MALİ VE HUKUKİ STATÜ .............................................................................................................. 3
1.5- GÖREV VE YETKİLERİ .................................................................................................................. 3
2-KURUMA İLİŞKİN BİLGİLER ................................................................................................................ 5
2.1-FİZİKSEL YAPI ............................................................................................................................... 5
2.2-TEŞKİLAT YAPISI........................................................................................................................... 5
2.2.1- Kurulun Yapısı Görev ve Yetkileri.............................................................................................. 7
2.2.2- Kurulun Çalışma Usulleri .........................................................................................................8
2.2.3- Başkanlık Teşkilatı ..................................................................................................................8
2.3-BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR ............................................................................................12
2.4-İNSAN KAYNAKLARI ...................................................................................................................13
3-AMAÇ VE ÖNCELİKLER ......................................................................................................................17
3.1- İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ ...............................................................................................17
3.2- TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER ............................................................................................20
4- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİLER .................................................................................................... 22
4.1- PERFORMANS BİLGİLERİ........................................................................................................... 22
4.1.1- Tütün Piyasası Daire Başkanlığı ............................................................................................. 22
4.1.1.1- Tohum .............................................................................................................................. 22
4.1.1.2. Üretim ............................................................................................................................. 23
4.1.1.3-Alım ................................................................................................................................. 27
4.1.1. Tütün Ticareti ......................................................................................................................... 29
4.1.1.6-Diğer Faaliyetler: .............................................................................................................. 39
4.1.2. Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı ............................................................................ 42
4.1.2.1. İkincil Mevzuat Çalışmaları ............................................................................................. 42
4.1.2.2. Tesis Kurma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler .................................................................. 43
4.1.2.3 Üretim ve Faaliyet İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler ..........................................................44
4.1.2.4.Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Temditi ile İlgili İşlemler .......................................44
4.1.2.4.Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler ............................................45
4.1.2.5.Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler .....................................46
4.1.2.6.Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler ..........................46
4.1.2.7.Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler ........................................46
4.1.2.8.Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler .....................46
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2.9.Dahilde İşleme İzni Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler ................................... 47
4.1.2.10.Tütün Mamulleri İhracatı ile İlgili İşlemler .....................................................................48
4.1.2.11.Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler ............................................48
4.1.2.12. Bandrol Takibi ve İmhası ile İlgili İşlemler ......................................................................50
4.1.2.13.Hizmet Bedellerinin Tespiti İle İlgili Yapılan İşlemler ................................................... 53
4.1.2.14.Tesis Kapatma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler ............................................................... 53
4.1. 2.15.Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği ve Devir İle İlgili İşlemler .................................................54
4.1.2.16.Denetim ve Denetimle ile İlgili İşlemler ........................................................................54
4.1.2.17.İdari Yaptırımlar ve İdari Yaptırımlar İle İlgili Yapılan İşlemler ........................................ 56
4.1.2.18.Kayıtlar ve Bu Kayıtlara Bağlı Yapılan İşlemler .............................................................. 57
4.1.2.19.Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi Verilmesi ve Yetki Belgesinin
Uzatılması ile İlgili İşlemler ....................................................................................................... 59
4.1.2.20.Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk ve Piyasaya Arz Uygunluk
Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler .............................................................................................60
4.1.2.21. Kaçak ve Sahte Zannı ile Yakalanan Tütün Mamulleri Raporları ................................... 62
4.1.2.22.Ürün Analizleri ile İlgili Yapılan İşlemler ........................................................................64
4.1.2.23.Kurum Aleyhine Açılan Davalara İlişkin Verilen Cevaplar ...............................................64
4.1.2.24.Eğitim Faaliyetleri İle İlgili İşlemler ...............................................................................64
4.1.2.25.Kurul Kararlarına Esas Olan Önerge Hazırlanması ile İlgili İşlemler .............................. 65
4.1.2.26.Diğer Kurum ve Kuruluşlarla Ortak Yürütülen Çalışmalar ............................................. 66
4.1.2.27.2014 Yılı Hedefleri .......................................................................................................... 72
4.1.3- Alkol Piyasası Daire Başkanlığı .............................................................................................. 73
4.1.3.1- Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları ................................... 73
4.1.3.2- Alkol Piyasası Faaliyetlerinin İzlenmesine Yönelik Çalışmalar ....................................... 73
4.1.3.4 Üretim Verileri .................................................................................................................80
4.1.3.5 Piyasaya Arz Bilgileri ....................................................................................................... 81
4.1.3.6 Piyasa Gözetim ve Denetimine Yönelik Çalışmalar ......................................................... 83
4.1.3.7 İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitimler ................................................................... 83
4.1.4- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı .................................................................................85
4.1.4.1- Alkollü İçkiler Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları ......................85
4.1.4.2 Alkollü İçki Piyasasına İlişkin Bilgiler ve Piyasa Faaliyetlerinin İzlenmesine Yönelik Çalışmalar ............ 86
4.1.5- Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı: ....................................................... 100
4.1.5.1-Satış Belgesi İşlemleri ................................................................................................... 100
4.1.5.2-İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitim Çalışmaları .................................................. 101
4.1.5.3-Rekabetin Tesisine Yönelik Faaliyetler .......................................................................... 101
4.1.5.4-Tütün Ürünlerine Talebin Azaltılması ve Alkollü İçkilerin Teşvik Edici, Özendirici
Nitelikteki Uygulamalar ile Reklamlara İlişkin Önlemler: .......................................................... 101
4.1.5.5- Tütün Ürünlerinin Arzının Azaltılmasına Yönelik Önlemler : ...................................... 104
4.1.5.6- Tüketicilere Yönelik Faaliyetler ...............................................................................
105
2013
Faaliyet Raporu
4.1.5.7- Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Odalar ve Bilgi Edinmeye Yönelik Faaliyetler .........
105
4.1.5.8 –İstatistiki Bilgiler ......................................................................................................... 106
4.1.6- Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı ............................................................................ 109
4.1.6.1- Ulusal Tütün Kontrol Programı (UTKP) ve Eylem Planı Koordinasyon Çalışmaları .........111
4.1.6.2 Halkı Bilgilendirme ve İletişim Çalışmaları ......................................................................111
4.1.6.3 31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü Etkinlikleri ................................................................... 112
4.1.6.4 DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi Çalışmaları ..................................................... 113
4.1.6.5 Yasadışı Ticaret Kapsamında Yapılan Çalışmalar ........................................................... 113
4.1.6.6. İl Tütün Kontrol Kurulları (İTKK) Çalışmaları ................................................................. 114
4.1.6.7 Kamu ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Etkinlik ve Projelerine Destekler .......................... 114
4.1.6.8. Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK) Çalışmalarına Katılım .................................. 115
4.1.6.9. Kurumumuza Yapılan Ziyaretler ve Düzenlenen Toplantılar ......................................... 116
4.1.6.10. Yurtiçinde Katılım Sağlanan Diğer Toplantılar ve Etkinlikler ....................................... 116
4.1.6.11 Tütün Kontrolü Kapsamında Yapılan Yurtdışı Toplantıları ............................................ 117
4.1.7- Denetim Daire Başkanlığı ......................................................................................................122
4.1.7.1-Denetim Faaliyetleri ........................................................................................................122
4.1.8- Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı .......................................................................128
4.1.8.1- Avrupa Birliği .................................................................................................................128
4.1.8.2-Dış İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler. .............................................................130
4.1.9- Hukuk Müşavirliği: ................................................................................................................133
4.1.9.1- Dava ve İcralar ................................................................................................................133
4.1.9.2- İdari İşlemler .................................................................................................................136
4.1.10- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği ..................................................................................... 141
4.1.10.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler .................................................................................... 141
4.1.11- İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı: .....................................................143
4.1.11.1- İnsan Kaynakları Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler ..................................................143
4.1.11.2- Destek Hizmetleri Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler .............................................. 144
4.1.11.3- Mali İşler Müdürlüğünce Yürütülün Faaliyetler ............................................................145
4.1.12.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler ................................................................................... 148
4.1.13- Kurul Özel Büro Müdürlüğü: ................................................................................................ 151
4.1.13.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler .................................................................................... 151
4.2- MALİ BİLGİLER ........................................................................................................................152
4.2.1- Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar .............................................................................152
4.2.2- Kurumun Mali Denetimi .....................................................................................................155
5-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN ....................................................................................156
DEĞERLENDİRİLMESİ .........................................................................................................................156
ÖNERİ VE TEDBİRLER .........................................................................................................................157
2013
Faaliyet Raporu
>1
1-GENEL BİLGİLER
1.1-MİSYON VE VİZYON
KURUM MİSYONU : Ülke ekonomisi ve kamu sağlığı açısından stratejik önemde, duyarlı kamusal
alan olarak görülen ve eksik rekabet kurallarının işlediği tütün ve alkol piyasalarının, önemli sosyal değerlerin korunması suretiyle düzenlenmesi ve denetlenmesi (regülasyonu) fonksiyonunu icra etmektir.
KURUM VİZYONU : Güvenli, rekabetçi, ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan, kamu
sağlığı ve esenliğinin gözetildiği bir piyasa yapısının oluşturulmasıdır.
1.2- TEMEL DEĞERLER VE İLKELER
Tarafsızlık: Kurumun faaliyet alanıyla ilgili tüm taraflara karşı saygılı, adil, anlayışlı davranılması,
farklı düşünce ve görüşlere değer verilmesi ve her türlü ayrımcılıktan uzak durulmasıdır.
Katılımcılık: Düzenlemelerin oluşturulması ve uygulanması süreçlerinde ilgili tarafların görüşlerine önem
verilmesi, gelen öneri ve şikayetler doğrultusunda yeniden gözden geçirme çalışmalarının yapılmasıdır.
Hesap Verebilirlik: Kurumun faaliyetleri hakkında kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi,
kamusal değerlendirme ve denetime her zaman açık ve hazır olunmasıdır.
Etkinlik: Hedeflere ulaşmada kamu çıkarlarının gözetilmesi, düzenleme, denetleme ve kamusal
faaliyetlerin fayda/maliyet yaklaşımı dikkate alınarak yürütülmesi, haksız rekabete sebep olacak uygulamalara yer verilmemesidir.
Kamu sosyal sorumluluğu: Kamu esenliği ve sağlığına gereken önemin verilip, kurumun faaliyet
alanı ile ilgili konularda, insan ve çevre sağlığı ile kamu düzenini bozucu her türlü etkiyi ortadan kaldıran düzenleme ve denetleme çalışmalarının yapılmasıdır.
Yeniliğe ve sürekli gelişime açıklık: Kurumsal faaliyet alanı ile ilgili olarak yapılan yeniliklerin takip
edilmesi, sistemdeki riskleri ortadan kaldırmaya yönelik çalışmaların en kısa sürede yapılması, değişen
ihtiyaçları karşılayabilecek sistem değişikliklerinin vakit geçirmeden uygulanabilmesidir.
İşbirliği: İlgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla yakın işbirliği ve dayanışma içinde çalışılmasıdır.
Profesyonellik: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili görevlerinin yerine getirilmesinde profesyonelce
hareket edilmesi, sorumluluğun üstlenilip hesap verme mesuliyetinin kabul edilmesidir.
2<
Faaliyet Raporu
2013
1.3- KURULUŞ AMACI
Ülkemizde 140 yıla yakın bir süredir tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki üretimi ve ticareti Tekel
Genel Müdürlüğünce yürütülmüş, üretilen tütünlerin büyük bir kısmı destekleme politikaları çerçevesinde satın alınmıştır. Tütün mamulleri ve alkollü içki üretim-ticaretinde devlet tekelinin kaldırılması,
destekleme politikalarının terk edilmesi ve bu çerçevede Tekel’ in İDT olarak ticari ve sınai hayatta
yerini alarak özelleştirme kapsamına alınması, bugüne kadar tekel tarafından yürütülen düzenleme
ve denetleme görevlerinin, ticari faaliyetlerinden ayrılarak başka bir düzenleyici otoriteye verilmesini
gerekli kılmıştır.
Keza, üretim ve dağıtım tekelinin kamudan özel sektöre geçiş süreci, piyasa aksaklığının söz konusu
olduğu sektörlerde düzenleme işlevinin de yeniden yapılandırılmasını gerektirir. Bu aşamada çağdaş
anlamıyla düzenleyici kurum ve kurallara ihtiyaç duyulmaktadır. Regülasyon, kamu tekellerinden rekabetçi pazarlara geçişin, önemli sosyal değerler korunarak başarıyla gerçekleştirilmesinde kullanılacak
en etkin mekanizmadır.
Tütün ve alkol piyasası, bugüne kadar devlet eliyle işlerliğini sürdürmesi ve ülke ekonomisi yönünden stratejik öneme haiz olması sebebiyle toplumsal yaşamın duyarlı alanı olarak kabul edilmiştir.
Devlet ve toplum açısından taşıdıkları önem dolayısıyla, Kurumun düzenleme alanındaki tütün ve alkol
piyasaları, ülkemizde olduğu gibi dünyanın pek çok ülkesinde de ayrı bir kamu otoritesi eliyle ve özel
olarak izlenmektedir.
Söz konusu piyasalardaki ürünler; yarattığı yüksek katma değer dolayısıyla tarımdan enerjiye kadar
uzanan geniş bir yelpazede toplumun bir çok kesimini doğrudan veya dolaylı olarak etkilemekle birlikte, tabi oldukları yüksek oranlı vergi nedeniyle de bütçe gelirlerinde önemli bir yer tutmaktadırlar.
Öte yandan, son yıllarda özellikle Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde yapılan çalışmalar sonucunda
uluslararası toplum tarafından önemi kabullenmiş olmasından kaynaklanan kamu sosyal sorumluluk
anlayışının da etkisiyle 4733 sayılı Kanun’da 2008 yılında 5752 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler, Kurumumuzun tütün ve alkol kontrolü konusunda görev ve sorumluluklarını artırmış, Tütün ve Alkol
Kontrolü Daire Başkanlığının da ihdasını sağlamıştır.
Ayrıca; 4207 sayılı Kanunun “…kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların
alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmak…” şeklinde
ifadesini bulan amacı, kamu düzeni ve toplum sağlığı açısından Kurumsal görev ve sorumluluklarımızın alanını daha da genişletmiştir.
Dünyadaki gelişmeler ışığında, iyi yönetişim olarak tanımlanan çağdaş yönetim zihniyetine ve yapısına uygun olarak yapılandırılan ve toplumsal yaşamın duyarlı alanlarında faaliyet gösteren diğer
düzenleyici ve denetleyici kurumlar gibi Kurumumuz; Merkezi idarenin, düzenlediği sektörlerin, diğer
bürokratik kurumların, medyanın ve uluslararası kuruluşların yönlendirme ve etkilerinden bağımsız
olarak, Devletin, sektördeki işletmelerin ve tüketicilerin hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla
2013
Faaliyet Raporu
>3
tütün ve alkol piyasalarını düzenlemek, izlemek, denetlemek, aykırı davranış ve durumları önlemek,
yaptırımda bulunmak üzere kurulmuştur.
1.4- MALİ VE HUKUKİ STATÜ
4733 sayılı Kanun ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak üzere
kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu
(15/04/2008-26848 tar.say.R.G. ve 5752 sayılı Kanun ile değişik) kurularak 2002 yılında faaliyete başlamıştır.
Kurumun merkezi Ankara’ dadır. Kurum gerekli gördüğü yerlerde irtibat büroları kurabilir.
Kurum, kanunla ve diğer mevzuatla kendisine verilen düzenleme ve denetlemeyle ilgili görev ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak yerine getirir ve kullanır. Kurumun kararları yerindelik
denetimine tabi tutulamaz. Hiçbir organ, makam, merci ve kişi Kurumun kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremez.
Kurum, 4733 sayılı Kanunda ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde mali kaynaklarını görev ve yetkilerinin gerektirdiği
ölçüde, kendi bütçesinde belirtilen usul ve esaslar dahilinde serbestçe kullanır.
Kurumun organları; Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu ile Başkan, Başkan Yardımcıları ve
hizmet birimlerinden oluşan Başkanlık Teşkilatıdır. Kurum, Başbakanın görevlendireceği bir Devlet Bakanı ile ilişkilendirilir.
1.5- GÖREV VE YETKİLERİ
Kurum, Kanun ve ilgili diğer mevzuatın verdiği yetkiler çerçevesinde aşağıdaki konularda görevli ve
yetkilidir:
≈ Tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler piyasasındaki faaliyetlerin düzenli, şeffaf ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini temin için gerekli sektörel düzenlemeleri yapmak veya karar ve tedbirleri
almak ve bunları uygulamak, uygulanmasını sağlamak, piyasa faaliyetlerini izlemek ve denetlemek.
≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör veya alanlarda faaliyet gösteren gerçek ve
tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, idari yaptırımları uygulamak ve idari
tedbirleri almak.
≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına, tüketicilerin seçeneklerinin azaltılmasına veya kısıtlanmasına zemin oluşturacak
uygulamaları en aza indirerek rekabet ve reklam koşullarının belirlenmesine yönelik düzenlemeler yapmak, faaliyetleri izlemek, yönlendirmek ve denetlemek.
4<
Faaliyet Raporu
2013
≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal ve tıbbi nitelikteki zararlı etkiler ile tütün
ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri önleyecek düzenlemeleri ve çalışmaları yapmak ve bu
düzenlemelerin ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalarda bulunmak.
≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarda yasadışı faaliyetlerin önlenmesi,
denetimlerin yapılması, idari yaptırımların uygulanması konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla protokoller yapmak.
≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde
yürütmek.
≈ Görev alanına giren konularda, Avrupa Birliği müktesebatına uyum sağlamak amacıyla uluslar
arası ve yabancı kuruluşlar ile ilgili işlemleri yürütmek, bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine
etmek ve istişarelerde bulunmak, gerektiğinde bu kuruluşlara üye olmak.
≈ Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi, resmi kurum ve kuruluşlar
ile düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarda faaliyette bulunan gerçek ve tüzel
kişilerden ve bunların her türlü birliklerinden istemek.
≈ Kanunla ve ilgili diğer mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.
2013
Faaliyet Raporu
>5
2-KURUMA İLİŞKİN BİLGİLER
2.1-FİZİKSEL YAPI
Kurum hizmetleri; Söğütözü Mah. Söğütözü Cad. No:31 Çankaya/ANKARA adresinde toplam 8 katlı
ana hizmet binası ile, İzmir İli Bornova İlçesinde ikisi arşiv olmak üzere 5 odalı tek katlı İrtibat bürosunda yürütülmektedir. Ayrıca Güvenevler Mah. Güneş Sok. No:11 Kavaklıdere/ANKARA adresindeki eski
ana hizmet binası arşiv olarak kullanılmaktadır.
2.2-TEŞKİLAT YAPISI
Kurum; Başkan ve üyelerden müteşekkil Kurul ile Başkana bağlı olarak faaliyetlerini yürüten Başkanlıktan oluşur.
Kurum 4733, 4207, 4250 sayılı Kanunlar ile diğer kanunlardan kaynaklanan görev ve yetkilerini Kurul
vasıtasıyla kullanır.
Kurul; Kurumun karar organı olup, biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak üzere toplam yedi üyeden
oluşur. Kurul üyeleri ; Maliye Bakanlığı , Sağlık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine
Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Genel Müdürlüğün ilgilendirildiği
Bakanlığın önereceği kişiler arasından Biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak üzere Bakanlar Kurulunca
atanır. Kurulun başkanı Kurumun da başkanıdır. Kurul üyelerinin görev süresi beş yıldır. Görev süresi
biten üye yeniden seçilebilir. 4733 sayılı Kanunda yazılı haller dışında herhangi bir nedenle Kurul Üyelerinin görevlerine son verilemez.
Başkanlık Teşkilatı; Başkan, Başkan Yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.
Kurumun Organizasyon Seması aşağıda yer almaktadır:
Sektörel Rekabet ve Tüketici HaklarÕ
Daire BaúkanlÕ÷Õ
Biliúim Daire BaúkanlÕ÷Õ
BasÕn ve Halkla øliúkiler Müúavirli÷i
Alkol PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ
Alkollü øçkiler PiyasasÕ Daire
BaúkanlÕ÷Õ
Tütün ve Alkol Kontrolü Daire
BaúkanlÕ÷Õ
Tütün Mamulleri PiyasasÕ Daire
BaúkanlÕ÷Õ
Denetim Daire BaúkanlÕ÷Õ
8
ønsan KaynaklarÕ ve Destek
Hizmetleri Daire BaúkanlÕ÷Õ
Avrupa Birli÷i ve DÕú øliúkiler Daire
BaúkanlÕ÷Õ
BAùKAN YARDIMCISI
BAùKANLIK MÜùAVøRLøöø
HUKUK MÜùAVøRLøöø
Tütün PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ
BAùKAN YARDIMCISI
BAùKAN
Faaliyet Raporu
BAùKANLIK ÖZEL BÜRO MD.LÜöÜ
KURUL ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜöÜ
DÜZENLEME KURULU
TÜTÜN VE ALKOL
DÜZENLEME
TÜTÜNP7YASASI
VE ALKOL
PøYASASI KURULU
TAPDK ORGAN7ZASYON bEMASI
6<
2013
2013
Faaliyet Raporu
>7
2.2.1- Kurulun Yapısı Görev ve Yetkileri
Kurul, Kurumun karar organıdır. Biri başkan biri başkan vekili olmak üzere yedi üyeden oluşur.
Kurul görevini yaparken bağımsızdır. Kanun ve ilgili diğer mevzuatla kendi görev ve yetkisine verilmiş konuların tümünde en üst düzeyde görüşme ve karar alma yetkisine sahiptir. Aşağıdaki görevleri
yapar ve yetkileri kullanır:
• Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarla ilgili düzenlemeleri yapmak ve
kararlar almak.
• Satış, izin ve uygunluk belgesi karşılığında alınacak hizmet bedeli tutarlarını tespit etmek.
• Kurumun amaç ve hedeflerine uygun olarak hazırlanan bütçe teklifini görüşmek ve karara bağlamak.
• Kurumun mali durumunu gösteren kararları onaylamak.
• Personel atamaları da dahil olmak üzere Kurumun personel politikasını oluşturmak.
• Başkanın önerisi üzerine, başkan yardımcıları ve daire başkanlarını atamak.
• Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin ücret ve diğer mali, sosyal hak ve yardımlarını mevcut
yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek.
• Başkan ve üyeler ile Kurum personeline ödenecek harcıraha ve konut tahsisine ilişkin usul ve esasları mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek.
• Başkan hariç Kurul üyelerinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek.
• Kurul üyeleri ile Kurum personelinin yurt dışı geçici görevlendirilmesine karar vermek.
• Kuruma taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması ile Kurumun alacak hak ve borçları hakkında karar vermek; gerektiğinde parasal sınırlar ile usul ve esasları belirleyerek
bu yetkisini Başkana devretmek.
• 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi
nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak.
• 4207 sayılı Kanun, 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu ve diğer kanunlar ile Kuruma verilmiş olan görevleri yürütmek.
8<
Faaliyet Raporu
2013
• Yurt içinde ve yurt dışında konusuyla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılmasına ve gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olmasına karar vermek.
• Kuruma bağlı akredite laboratuarlarının tesis edilmesine ve işletilmesine ilişkin şartları tespit
etmek.
• Kanunun uygulamasında gerekli koordinasyonun sağlanması ve yasadışı faaliyetlerin önlenmesi,
denetimlerin kendi adına yapılması, yetki devri suretiyle idari yaptırımların uygulanması ve satış belgelerinin verilmesi konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla, ayrıca satış belgelerinin verilmesi
konusunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla protokoller yapılması konusunda karar
vermek.
• Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, tütün, tütün mamulleri ve alkollü
içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bunların her
türlü birliklerinden istemek.
2.2.2- Kurulun Çalışma Usulleri
Kurumsal yapının oluşturulması, sektörel düzenlemeler ve idari yaptırımlarla ilgili görev ve yetkiler;
Başkan, Başkan Vekili, üyeler veya hizmet birimlerinin teklifi ile oluşan gündem görüşülerek icra edilir.
Kurulun üye tamsayısı ile toplanması esastır; zorunlu hallerde en az dört üye ile toplanır ve kararlar
üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. Kurul üyeleri çekimser oy kullanamaz. Çoğunluk kararına
katılmayan üye, en geç toplantıyı izleyen yedi işgünü içinde karşı oy gerekçesini yazılı olarak Kurul
Başkanlığına bildirir.
2.2.3- Başkanlık Teşkilatı
Başkanlık, Başkan, başkan yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.
Başkan; Kurumun genel yönetim ve temsili ile Kurul tarafından alınan kararların yürütülmesinden
sorumludur. Bu sorumluluk Kurum çalışmalarının yürütülmesi , denetlenmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde kamuya duyurulması görev ve yetkilerini kapsar.
Başkanın izinli veya raporlu olduğu ya da yurt içi veya yurt dışı görevde bulunduğu durumlar ile görevde bulunmadığı diğer hallerde Başkan Vekili, Başkana vekalet eder.
Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:
• Kurul toplantılarını idare etmek, kararları yayımlatmak ve uygulanmasını sağlamak.
• Kurum bütçesi ile yıllık faaliyet raporlarını Kurula sunmak, bütçenin uygulanmasını sağlamak.
2013
Faaliyet Raporu
>9
• Kurum faaliyetlerini, işlemlerini ve hesaplarını denetlemek, değerlendirmek, gerektiğinde kamuoyunu bilgilendirmek, hizmet birimlerinin uyumlu, verimli disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışmasını
sağlamak.
• Kurul tarafından atanması öngörülenler dışındaki Kurum personelini atamak, görev ve yetki alanı
ile hizmet birimlerini belirlemek.
• Başkan yardımcılarının sorumlu olacakları hizmet birimlerini belirlemek.
• Başkan yardımcıları ile daire başkanlarının izin, rapor, yurt içi veya yurt dışı görevlendirmeler nedeni ile görevde bulunamadıkları hallerde, bu görevlere vekaleten görevlendirme yapmak.
• Kurum personelinin görevi esnasında veya görevi nedeni ile işledikleri suçlar ile ilgili soruşturma
izni verilip verilmemesine karar vermek.
• Kurumca yapılacak inceleme, yerinde denetim ve diğer konularda görev alacakları yurt içinde geçici
görevlendirmek.
• Kurum personelinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek.
• Gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan istemek.
• Sektöre ilişkin risk analizi yaptırmak, şikayet ve ihbarları değerlendirmek ve gerekli inceleme ve
denetimlerin yapılmasını sağlamak.
• Yasadışı üretim ve ticaretin önlenmesi de dahil olmak üzere Kurumun görev alanına giren konularda ilgili kurum ve kuruluşlar ile ortak çalışmalar yapılmasını sağlamak.
Başkan yardımcıları; Başkanın emrinde ve onun yardımcısı olup, Kurum faaliyetlerini Başkan adına
ve Başkanın talimatları doğrultusunda mevzuata uygun bir şekilde düzenler ve yürütür. Görev kapsamındaki hizmet birimlerine gereken talimatları verir ve bunların uygulanmasını sağlar.
İrtibat büroları; Kurumun hizmet birimleri ile koordineli bir biçimde, Kurumun düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektörde faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetlerini izlemek,
değerlendirmek ve sonucunu ilgili hizmet birimine aktarmak, Başkan tarafından verilen diğer görevleri
yapmak ve Kurumu bulunduğu bölgede temsil etmek ile görevlidir.
Hizmet birimleri; Kurumun hizmet birimleri ve görevleri aşağıda sıralanmıştır:
Tütün Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün tohumunun taşınması, ithali ve ihracı, tütün üretimi, üretici
tütünlerinin alım satımı, tütünlerin işlenmesi, depolanması, iç ve dış ticareti ile tütün fireleri, tütün
işleme tesislerinin kurulması, üretim izni, proje tadilatı, yer değişikliği, kapatılması, her türlü devir
işlemleri ile tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.
10 <
Faaliyet Raporu
2013
Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün mamulleri üretim tesislerinin kurulması, kurulmuş tesislerin faaliyet, proje tadilatı, her türlü devir işlemleri, yer değişikliği ile kapatılmasına ilişkin
koşulların belirlenmesine ve bu konularda uygunluk belgesi veya izin verilmesine ilişkin Kurul düzenlemelerine esas teşkil edecek çalışmaları yürütmek.
• Tütün mamullerinin piyasaya arz koşulları, ihracat ve ithalatı ile ilgili düzenlemelerine esas olacak
çalışmaları yapmak, bu faaliyetlere ilişkin uygunluk belgesi veya izin verilmesi işlemlerini yürütmek.
• Görev alanına giren işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek, tütün mamulleri piyasasında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin teknik denetimlerini gerçekleştirmek.
• Kaçak ve sahte zannıyla yakalanan veya yasadışı yollarla piyasaya arz edilen tütün mamullerinin
muayene, ekspertiz ve değer tespitine ilişkin çalışmaları yürütmek, bu konularda Kuruma iletilen diğer
talepleri değerlendirmek, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşlarına teknik eğitim ve destek vermek.
• Tütün mamullerinin üretiminde kullanılan girdilere ilişkin bilgileri üretici ve ithalatçı firmalardan
almak, ürünlerle ilgili her türlü kontrolleri yapmak veya yaptırmak, sektöre ilişkin veri tabanını oluşturmak, değerlendirme raporlarını hazırlamak, gerektiğinde kamuoyunun bilgisine sunulması işlemlerini
yürütmek.
• Görev alanına giren konulara ilişkin olarak ilgili kanunlar ve uluslararası sözleşmelerde öngörülen
sektör düzenlemelerine esas çalışmaları yapmak.
• Satış, izin ve uygunluk belgesi karşılığında ödenecek hizmet bedellerinin tespit ve tahsiline ilişkin
Kurul kararlarına esas olacak çalışmaları yürütmek.
•İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek.
• Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Alkol Piyasası Daire Başkanlığı: Etil alkol ve metanolün üretimi, iç ve dış ticareti, denatürasyonu,
ambalajlanması, dağıtımı, üretimde kullanılması amacıyla elde bulundurulması, depolanması, geri kazanımı, işlemesi, üretim tesislerinin kurulması, üretim izni, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir
işlemleri ile 8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.
Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı: 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun
hükümleri hariç olmak üzere, alkollü içkilerin iç ve dış ticareti, dağıtımı, depolanması, geri kazanımı;
üretim tesislerinin kurulması, işletilmesi, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir işlemleri ile 4250
sayılı Kanunun uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.
2013
Faaliyet Raporu
> 11
Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı: 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin
verilmesi, bu faaliyetlere ilişkin piyasa takip ve kontrolünün sağlanması, tütün ve alkol piyasalarına
ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılması ve tüketicilerin seçeneklerini azaltabilecek rekabet ve reklam koşullarının belirlenmesi çalışmaları ile bu Kanun kapsamındaki ürünlerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği
içerisinde yürütmek.
Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı: Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal veya
tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü
Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek çalışmaların ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde
yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol
ve alkollü içkiler konusunda analizlerin yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek
maddelerin belirlenmesini sağlamak.
Denetim Daire Başkanlığı: Kurumun düzenlediği piyasalarda faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, gerektiğinde bu hususlarda yetkili kamu kurum ve
kuruluşları ile işbirliği yapmak, piyasalarda görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak.
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı: 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun çerçevesinde, görev alanına giren konularda,
Avrupa Birliği müktesebatına uyum sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, uluslararası ve yabancı kuruluşlar ile ilgili işlemleri yürütmek, bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve
istişarelerde bulunmak, gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olması ile ilgili çalışmaları yürütmek.
Başkanlık Müşavirliği: Kurul Başkan ve üyelerine, Kurumun görev alanıyla ilgili konularda danışmanlık ile Kurul Başkan ve üyeleri tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
Hukuk Müşavirliği: Kurumun taraf olduğu işlemlerin veya Kurumu ilgilendiren uyuşmazlıkların takibi ve çözümlenmesi amacıyla adlî ve idarî davalarda gerekli bilgileri hazırlamak, taraf olduğu davalarda
Kurumu temsil etmek veya Kurumca hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilen davaları takip ve koordine etmek, Kurul Başkanına, Kurula ve hizmet birimlerine danışmanlık hizmeti yapmak, Kurumun
görev alanına giren hususlarda mevzuat çalışmalarında bulunmak, hizmet birimleri veya diğer kurum
ve kuruluşlarca hazırlanarak Kuruma gönderilen kanun, tüzük ve yönetmelik tasarıları ile diğer hukukî
konular hakkında görüş bildirmek, Kurumun menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukukî
tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı
olmak.
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda yazılı ve görsel basını takip ederek gerekli dokümantasyonu sağlamak, Kurumun basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini
12 <
Faaliyet Raporu
2013
planlamak ve kamuoyunda tanıtılmasına ilişkin yayın ve faaliyetleri yürütmek, 9/10/2003 tarihli ve
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve
doğru sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.
İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı: Kurumun işgücü planlaması, personelin ücret ve diğer malî ve sosyal hakları ile yurt içi ve yurt dışı eğitimine ilişkin olarak eğitim planını hazırlayarak uygulanmasını sağlamak, değerlendirmek, performans kriterleri ve meslek ilkelerinin tespiti ile
ilgili çalışmaları yürütmek, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu
kapsamındaki görevlerin ifası ile Kurumun ihtiyacı olan her türlü yapım, satın alma, kiralama, bakım
ve onarım, arşiv, sağlık ve benzeri idarî ve malî hizmetleri yürütmek, taşınır ve taşınmaz mal kayıtlarını
tutmak, sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini plânlamak ve yürütmek.
Bilişim Daire Başkanlığı: Kurum bilişim stratejisini hazırlamak ve uygulanmasını takip etmek, yazılım ve donanım alt yapısı ile ilgili tüm işleri koordine etmek ve yürütmek.
Kurul Özel Büro Müdürlüğü: Kurul ve Kurul üyelerinin sekretarya hizmetlerini yürütmek ve protokol
işlerini düzenlemek.
Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü: Kurul Başkanının sekretarya hizmetlerini yürütmek ve her türlü
protokol işlerini düzenlemek.
Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak Kurumun
teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan yönetmeliklerle belirlenir.
2.3-BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR
Kurum bünyesinde; ana hizmet binasında 13 adet Server, 208 Adet Kullanıcı Bilgisayarı (masaüstü
ver dizüstü), Firewall(Ateş duvarı), 1 adet yedekleme ünitesi, 8 adet kat yazıcısı ve kullanıcı yazıcıları,
ağ bağlanma cihazları ile İzmir İrtibat Bürosunda 10 adet Kullanıcı Bilgisayarı, Modem ve yazıcılardan
oluşmaktadır.
2013
Faaliyet Raporu
> 13
2.4-İNSAN KAYNAKLARI
Kurum hizmetleri; Başkanlık, 10 Daire Başkanlığı, Başkanlık Müşavirliği, 1. Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Kurul Özel Büro Müdürlüğü, Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü ve İzmir
İrtibat Bürosunda görev yapan personel tarafından yürütülmektedir.
07/11/2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 28/09/2012 tarih ve 2012/3780 sayılı Kararnamenin
Eki Bakanlar Kurulu Kararı ile aşağıda yer alan Kurum Başkanı, Başkan Vekili ve Üyelerin ataması yapılmıştır:
Adı Soyadı
Görevi
Aday Gösteren Kurum
1. Suat EVCİMEN
Başkan
Maliye Bakanlığı
2. Seyit Ali KURTULUŞ
Başkan Vekili
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
3. İrfan DİLSİZ
Üye
Hazine Müsteşarlığı
4. Murat DOĞANAY
Üye
Ekonomi Bakanlığı
5. Şanal TOSUN
Üye
Sağlık Bakanlığı
6. Ahmet Bahadır SEZGİN Üye
Türkiye Ziraat Odaları Birliği
7. Mustafa YILMAZER
Gayri Menkul A.Ş Genel Müdürlüğü
(Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri
Genel Müdürlüğünün ilgilendirildiği Bakanlık)
Üye
Teşkilat Yasası olan 4733 sayılı Kanunda, 15/04/2008 tarihli ve 26848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5752 sayılı Kanunla kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu Kanun
uyarınca Kurumun adı “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu” olarak değiştirilmiş, Kanuna ekli
kadro cetveli ile unvanlarda değişiklik yapılmıştır:
Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, idari hizmet sözleşmesiyle sözleşmeli olarak istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Kurum Personeli ücret ve mali haklar dışında 657 sayılı
Devlet Memurları kanununa tabidir.
Kurul başkan ve üyelerinin aylık net ücretleri en yüksek devlet memurunun her türlü ödemeler dahil
aylık net ücretinin iki katını geçmemek üzere Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından tespit
edilir. Kurum personelinin ücret ve diğer mali hakları, 04/07/2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ve bu kararnameye dayanılarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları ve diğer düzenlemeler
çerçevesinde Kurul tarafından belirlenmektedir.
14 <
Faaliyet Raporu
2013
TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU
KADRO CETVELİ
S×n×f× Unvan
Kod
GúH 700
GúH 830
GúH 1153
GúH 1175
GúH 1180
GúH 2975
GúH 4695
AH
5935
AH
5935
AH
5935
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6175
GúH 6425
GúH 6425
GúH 6535
GúH 6535
GúH 6540
GúH 6675
GúH 6675
GúH 7825
GúH 7825
GúH 7825
GúH 7825
GúH 7825
GúH 7950
SH
8400
SH
8430
SH
8430
TH
8500
TH
8500
TH
8500
TH
8500
TH
8790
GúH 9703
Unvan
BAûKAN YARDIMCISI
BASIN VE HALKLA úLúûKúLER MÜûAVúRú
BAûKANLIK MÜûAVúRú
1.HUKUK MÜûAVúRú
HUKUK MÜûAVúRú
DAúRE BAûKANI
MÜDÜR
AVUKAT
AVUKAT
AVUKAT
UZMAN
UZMAN
UZMAN
UZMAN
UZMAN
UZMAN
UZMAN
TERCÜMAN
TERCÜMAN
PROGRAMCI
PROGRAMCI
ÇÖZÜMLEYúCú
UZMAN YARDIMCISI
UZMAN YARDIMCISI
VERú HAZIRLAMA VE KONTROL úûLETMENú
VERú HAZIRLAMA VE KONTROL úûLETMENú
VERú HAZIRLAMA VE KONTROL úûLETMENú
VERú HAZIRLAMA VE KONTROL úûLETMENú
VERú HAZIRLAMA VE KONTROL úûLETMENú
ûOFÖR
HEMûúRE
LABORANT
LABORANT
MÜHENDúS
MÜHENDúS
MÜHENDúS
MÜHENDúS
TEKNúSYEN
BAûUZMAN
Derece Toplam
Dolu
Boü
1
1
1
1
1
1
1
1
4
5
1
2
3
4
5
6
7
3
8
1
5
1
8
9
3
4
5
6
9
5
5
3
5
1
4
5
6
2
1
2
1
8
1
5
10
5
6
3
4
64
16
15
15
20
10
10
1
1
3
1
2
20
40
17
2
6
3
1
8
1
1
1
6
4
2
1
1
5
2
1
8
1
5
9
5
6
1
1
59
10
7
0
0
0
0
0
0
2
1
2
3
14
16
1
4
3
0
8
1
0
0
6
1
1
0
1
0
0
0
0
0
0
1
0
0
2
3
5
6
8
15
20
10
10
1
1
1
0
0
17
26
1
1
2
0
1
0
0
1
1
0
3
1
1
0
0
Toplam:
322
179
143
2013
Faaliyet Raporu
TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDA
İSTİHDAM EDİLEN PERSONELİN UNVAN, EĞİTİM VE CİNSİYET DURUMU
2
2
8
6
1
1
9
4
Baüuzman
0
Müdür
5
5
Hukuk
Müüaviri
Bas.ve Halkla
úliü. Müü.
Uzman
5
4
1
1
76
60
11
Uzman
Yard×mc×s×
Avukat
17
16
8
4
Programc×
3
3
Çözümleyici
2
Mühendis
8
Hemüire
1
Tercuman
0
Laborant
0
Teknisyen
1
1
V.H.K.ú
24
2
ûoför
8
8
Toplam
179
2
1
1
8
1
4
1
1
1
8
2
3
2
3
1
5
15
61
1
4
13
4
4
4
3
2
1
1
3
1
7
1
12
ERKEK
KADIN
YÜKSEK
LúSANS
Baükan
Yard×mc×s×
Baükanl×k
Müüaviri
I.Hukuk
Müüaviri
Daire Baükan×
5
DOKTORA
CúNSúYETú
LúSANS
ÖN LúSANS
LúSE
KADRO
UNVANLARI
úLK.ÖøRT.
ÖøRENúM DURUMU
S
A
Y
I
1
1
6
14
2
12
12
8
6
125
29
7
43
136
> 15
16 <
Faaliyet Raporu
2013
LøSE
ÖNLøSANS
DOKTORA; 6; 3%
ÖNLøSANS; 6; 4%
LøSANS
LøSE; 12; 7%
YÜKSEK
LøSANS
YÜKSEK LøSANS; 29; 16%
DOKTORA
LøSANS; 125; 70%
Grafik 1- Personelin Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı
YAù 24-30
YAù 56-64; 4; 2%
KADIN; 39; 22%
YAù 31-35
YAù 51-55; 11; 6%
KADIN
YAù 36-40
YAù 31-35; 20; 11%
YAù 46-50; 43;
24%
ERKEK; 136;
78%
YAù 24-30; 15; 8%
YAù 41-45
YAù 46-50
ERKEK
YAù 51-55
YAù 41-45; 51; 29%
YAù 36-40; 35; 20%
YAù 56-64
Grafik 2-Personelin Cinsiyet Dağılımı
Grafik 3-Personelin Yaş Dağılımı
2013
Faaliyet Raporu
> 17
3-AMAÇ VE ÖNCELİKLER
3.1- İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ
Kurumun tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki sektörlerindeki amaç ve hedefleri aşağıda
özetlenmiştir:
≈ Tütün ve alkol piyasalarının hakkaniyet, etkinlik, hesap verilebilirlik ilkeleri çerçevesinde düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesinin sağlanması,
≈ Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerinin kayıt altına alınması ve izlenebilirliğinin sağlanması ,
≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal yada tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemelerin yapılması,
≈ Yasadışı faaliyetlerin, kaçakçılığın ve izinsiz/taklit üretimin engellenmesine yönelik koordinasyonun sağlanması,
≈ Tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici
bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılması,
≈ Çocukların, gençlerin ve gelecek nesillerin korunmasına ve tüketicilerin seçeneklerini azaltabilecek
eylemlere yönelik rekabet ve reklam koşullarının belirlenmesi,
≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin
kullanımına ilişkin mevcut ve yeni çalışmaların diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde
geliştirilmesi ve yürütülmesi,
≈ Ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların başında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevi de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı
çalışmaları ile bu yapının pekiştirilmiş olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best practise”
adayı olarak değerlendirilen Kurumumuzun, tütün ve alkol kontrolü önlemlerinden ve dolayısıyla kamu
güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü
politikalarının ülke adına belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulması.
18 <
Faaliyet Raporu
2013
Tütün sektöründe;
• Türk tütününün hak ettiği evrensel itibarı korumak, oriental tütün üreticisi ve ihracatçısı olarak
elde ettiği konumun sürdürülebilir olmasını sağlamak,
• AB Tütün Ortak Piyasa Düzeninde yapılan politika değişikliklerinin takip edilerek, ülkemiz tütüncülüğünün uyumuna yönelik çalışmalar yapmak,
• Değişen tüketici talepleri nedeniyle aranılan harman bileşenlerinden olan Virginia ve Burley tipi
tütünlerin yurt içinde üretiminin artırılarak ithalatın önüne geçmek,
• Tütün Piyasasının sağlıklı işleyen, istikrarlı bir sektör yapısına kavuşturulması yönündeki engellerin kaldırılarak, dünyadaki gelişmeleri takip eden ve bunları uygulamaya yönelik mevzuat değişikliklerinin gerçekleştirilebildiği, rekabetçi bir yapının oluşmasını sağlamak,
• Sözleşmeli üretimin taraflarından biri olan üretici temsilcisi konumundaki sivil toplum örgütlerinin mali güç, fiziki yapı ve kalifiye personel gibi yetersizliklerinin giderilmesine yönelik çalışmalar
yapmak,
• Tütün üretiminin kontrolü, izlenmesi ve halk sağlığı boyutlarının dikkate alındığı, ülkemizin de
imza koyduğu uluslararası anlaşmalardan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalar yapmak,
• Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programını hayata geçirerek, sektöre ve kamuoyuna sağlıklı bilgi akışı sağlamak,
• Ar-Ge çalışmalarını takip ve teşvik etmek
, şeklinde sıralamak mümkündür.
Tütün mamulleri sektöründe;
• Başta tütün ürünlerinin kamusal ve tıbbi zararlarından toplumun korunması olmak üzere, kamu
sağlığı ve esenliğini devamlı surette gözetmek ,
• Sektör şeffaflığının ve eşitliğinin sağlanması ile mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışını kurumsallaştırmak,
• Tütün mamulleri piyasasının düzenli işleyişi sağlamak,
• Kurumumuzun yetki ve görev alanına giren konularda hizmet yapan kişi ve kuruluşlara daha
kaliteli ve güvenli hizmet verecek şekilde hizmetlerin yenilenmesine, geliştirilmesine ve modernleştirilmesine katkıda bulunmak.
2013
Faaliyet Raporu
> 19
Alkol sektöründe;
Temel amaç, ülke ekonomisine azami düzeyde katkı sağlayacak, sosyal sorumluluğun gözetildiği,
şeffaf, güvenli ve rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu
kapsamda;
• Alkollü içkinin ana girdisi olan etil alkolün, ülke çapında üretimini, ithalatını, dağıtımını ve kullanımını izleyerek, sahte veya izinsiz alkollü içki üretiminde kullanılmasını önlemeye çalışmak,
• Sektörle ilgili kamu kuruluşlarının eşgüdümü ile piyasa risklerine karşı işbirliği içinde mücadele
etmek,
• Etil alkol mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına uyumlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapmak,
• Etil alkol üretiminin ihracata yönlendirilmesi amacıyla geliştirilen tarım ve ticaret politikalarına
katkıda bulunmak,
• Metanolün etil alkole karıştırılmasını veya etil alkol yerine kullanılmasını önlemeye çalışmak,
şeklinde sıralanabilir.
Alkollü içki sektöründe;
Temel amaç, 4733 ve 4250 sayılı Kanuna uygun, ülke ekonomisine azami düzeyde katkı sağlayacak,
sosyal sorumluluğun gözetildiği, şeffaf, güvenli ve rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın
sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu kapsamda amaç ve hedefler;
• Piyasaya bandrolsüz halde; izinsiz üretilmiş, marka taklidi veya kaçak ürün arzı, haksız ticari
değer kazandıracak tanımlama ve işaretlerin kullanılması gibi riskleri gidermeye çalışmak ve “piyasa
güvenliği”ni sağlamak,
• Sektörde görevi olan kamu kuruluşlarının koordinasyonu ve piyasa risklerine karşı işbirliği içinde
mücadelesini sağlamak, şeklinde sıralanabilir.
Tütün ve Alkol Kontrolünde;
TAK Daire Başkanlığı’nın görev ve yetki alanını belirleyen ulusal mevzuat ile ülkemizin TKÇS’nin
tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel amaç ve hedefimiz;
uluslararası toplumda kabul görmüş, etkin ve uygulanabilir nitelikteki tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun olarak şekillendirilmesi ve
bunların ulusal bazda benimsenmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasında TAPDK’nın en duyarlı ve etkin
kurumların başında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevini de üstlenmiş olan TAPDK’nın, tütün ve alkol kontrolü önlemlerinden ve dolayısıyla kamu
20 <
Faaliyet Raporu
2013
güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü
politikalarının ülke adına belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulmasıdır.
3.2- TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER
Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerinde, rekabetin tesisi, tüketici seçeneklerinin korunması, kamu sağlığının gözetilmesi, tüketici bilincinin geliştirilmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınması suretiyle piyasa takip ve kontrolünün sağlanması ile piyasa faaliyetlerinin istikrarlı
biçimde sürdürülmesidir.
Tütün sektöründe;
• Tütün sektöründe, halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturmak ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini
sağlamak,
• Tütün piyasasında, tam şeffaflık, kayıtlı faaliyet, tüketici bilincinin geliştirilmesi, Devlet otoriteleri arasında çapraz kontrollerin sağlanması, etkin bir piyasa denetim ve gözetiminin geliştirilmesi,
sağlıklı ve istikrarlı bir serbest rekabet piyasası yapısına kavuşturulmasını sağlayacak düzenlemeleri
yapmak ve uygulamaya yönelik çalışmaları sürdürmek,
• Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamusal düzenin
korunmasına katkıda bulunmak,
•
Piyasada liberalizasyon sürecinde oluşabilecek sosyal ve ekonomik sarsıntıyı minimize edecek ve
yeni modelin kamu yararına gelişmesini sağlayacak politikalar üretmek,
• Sektörün güven ve istikrarını bozmayacak şekilde ihtiyaca cevap verecek uygulanabilir yasal düzenlemeler yapmak,
• Tütün ile bağıntılı tarımsal politikaları desteklemek, şeklinde özetlenebilir.
Tütün mamulleri sektöründe;
• Tütün mamullerinin kamusal ve tıbbi zararlarından toplumun korunmasını,
• Kamu ve toplum yararının devamlı surette gözetilmesini,
• Sektörün şeffaflığının ve eşitliğinin sağlanmasını,
• Tütün mamulleri sektörünün düzenli işleyişinin sağlanmasını,
2013
Faaliyet Raporu
> 21
• Mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışının kurumsallaştırılmasını,
• Kurumunun yetki ve görev alanına giren konularda hizmet veren kişi ve kuruluşlara daha kaliteli
ve güvenli hizmet verecek şekilde bu hizmetlerin, yenilenmesine, geliştirilmesine ve modernleştirilmesine katkıda bulunmayı,
Temel amaç edinmiştir.”
Alkol sektöründe;
• Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,
• Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamu düzeninin korunmasına katkıda bulunmak,
• Alkol üretimi ile bağlantılı tarımsal politikaları desteklemek.
• Sonuç olarak, alkol piyasasının yeniden yapılandırılmasında; Tam şeffaflık, kayıtlı faaliyet, etkin
bir piyasa gözetim ve denetiminin geliştirilmesinin sağlanması, sağlıklı bir serbest rekabet piyasası
oluşmasını sağlayacak piyasa mekanizmalarını kurmak, şeklinde özetlenebilecek temel politika ve öncelikler Dairemizce esas alınmaktadır.
Alkollü içki sektöründe;
• Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,
• Halk sağlığını korunmasını ve alkollü içki tüketiminin teşvikinin önlenmesini sağlamak,
• Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamusal düzenin
korunmasına katkıda bulunmak.
22 <
Faaliyet Raporu
2013
4- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİLER
4.1- PERFORMANS BİLGİLERİ
Kurumumuz birimlerince 2013 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyet ve projeler aşağıda özetlenmiştir:
4.1.1- Tütün Piyasası Daire Başkanlığı
4.1.1.1- Tohum:
Tütün Tohumu İthalatı:
Tütün tohumu ithalatı, Kurumun uygun görüşü alındıktan sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı’nın izni ile yapılmaktadır.
Tütün tohumu ithal edilerek gerçekleştirilecek tütün üretimi sayesinde uluslararası piyasalarda aranan menşelerin üretimi, ülkemize yeni pazar olanakları sağlayacaktır. Virginia tipi tütünlerin deneme
üretimine 1938, Burley tipi tütünlerin deneme üretimine ise 1965 yılında başlanmıştır. 1984 yılından
itibaren Virginia ve Burley tipi tütün üretimi yapılmasına rağmen, üretim miktarı ülkemiz ihtiyacını
karşılayabilecek seviyenin çok altındadır.
İthal Edilen Tohum ve Öngörülen Üretim
Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip 1 alıcı firmaya 2013 ürün yılında 3 adet tohum ithal izni verilmiş
olup, firma ithal ettiği 160 kg tohumla sözleşmeli üretim yaptırmıştır. İthal edilen tohum miktarı ile
ilgili bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
ÜRÜN
YILI
TÜTÜN
TúPú
Basma
2013
Katerini
ú
ÜRETúM
MERKEZLERú
Amasya (Taüova),
Tokat (Erbaa)
Hatay (Antakya,
Alt×nözü)
Tablo 2. 2013 Yılında İthal Edilen Tohum Miktarı
úTHAL
TOHUM
MúKTARI
100 (kg)
60 (kg)
2013
Faaliyet Raporu
> 23
4.1.1.2. Üretim
2013 ürünü üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esasına göre alım-satımında kullanılmak üzere firma talepleri doğrultusunda toplam 105.000 adet Tütün Üretim ve Alım-Satım Sözleşmesi bastırılarak
bedeli mukabilinde alıcılara dağıtılmıştır.
Firmalar, üreticilerle akdettikleri sözleşmelerin birer nüshasını 15/05/2013 tarihine kadar Kuruma
göndermiş olup, bildirimlerin tetkiki neticesinde toplam 18 firmanın 85.078 üretici ile 1.337.595 dekar
alanda 111.268.970 kg tütün ürettirmek için sözleşme yaptığı tespit edilmiştir.
Türkiye’de sözleşmeli tütün üretimine 2002 yılında başlanmıştır. Bu kapsamda üretilen tütünlerin
fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya alıcıları ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan
mutabakata göre belirlenmektedir.
2013 yılında sözleşmeli olarak üretilen tütünlerin alımlarına Şubat 2014’te başlanacaktır.
TÜRKúYE GENELúNDE 2013 ÜRÜNÜ BÖLGELERE GÖRE SÖZLEûMELú
TÜTÜN ÜRETúM BúLDúRúMú
BÖLGE
ÜRETúCú
(Adet)
ÖNGÖRÜLEN ÜRETúM
ALANI
(da)
MúKTARI
(kg)
EGE
56.506
1.022.886
78.207.760
KARADENúZ
13.944
151.686
17.817.870
MARMARA
4.759
59.525
4.945.050
DOøU ANADOLU
161
1.643
223.200
GÜNEYDOøU
ANADOLU
5.036
70.679
6.558.160
AKDENúZ
4.672
31.176
3.516.930
TOPLAM
85.078
1.337.595
111.268.970
Tablo 3. Türkiye Genelinde 2013 Ürünü Bölgelere Göre Sözleşmeli Tütün Üretim Bildirimi
24 <
Faaliyet Raporu
2013
Bildirimlere göre; 2013 ürün yılında öngörülen üretim miktarının %70,29’u ve üretici sayısının da
%66,42’si Ege Bölgesindedir.
İzne Tabi Üretim
Alıcı firmalar, ülkemizde üretilmeyen veya üretimi az olup ihtiyaç duyulan bazı menşe tütünlerin,
farklı mahallerde üretimini yapmak için Kurumdan izin almaktadırlar.
İzne tabi üretimlerden alınacak başarılı sonuçlar bu menşelerin daha yaygın üretilmesini sağlayacak
ve bu sayede hem sigara harmanlarının ihtiyacı olan tütünler temin edilecek, hem de yapılacak ihracat
sayesinde üreticilere, alıcı firmalara ve ülkemiz ekonomisine olumlu katkılar sağlanacaktır.
Bu kapsamda, 8 firmaya; 31 üretim merkezindeki, 688 köyde, 9.840 üretici ile 118.631 dekar alanda
faaliyette bulunmak üzere 16 adet üretim izni verilmiştir. İzne tabi üretim ile ilgili ayrıntılı bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
2013 YILI úZNE TABú TÜTÜN ÜRETúMú
FúRMA ADI
ÜRÜN MENûE/
YILI
TúPú
ALLIANCE
ONE
úzmir
2013
T.T.L.
Virginia
Katerini
úzmir
Basma
ÜRETúM
MERKEZLERú
Ad×yaman
(Ad×yaman Merkez,
Samsat, Kahta, Besni)
Afyon
(Dazk×r×,
Hocalar,
úhsaniye,
Çay), Burdur (Çavd×r,
Tefenni,
Yeüilova),
Uüak (Banaz)
Batman
(Kozluk,
Sason),
Diyarbak×r
(Silvan),
Siirt
(Kurtalan)
Batman
(Merkez,
Beüiri)
Hatay (Alt×nözü)
Ad×yaman (Merkez,
Besni, Kahta)
Giresun
(ûebinkarahisar),
Bursa (únegöl, Keles,
KÖY
SAYISI
ÜRETúC
ú SAYISI
ÜRETúM
ALANI
(da)
98
1.124
16.616
34
460
5.620
8
85
560
6
40
350
22
180
2.020
31
146
1.450
2013
Katerini
ÖZ-EGE
úzmir
Canik
SUNEL
Katerini
Katerini
SOCOTAB
Basma
SELAR
AHSEN
Virginia
úzmir
Virginia
Talgar
4B
Yeniüehir, Orhaneli,
Büyükorhan)
Ad×yaman (Merkez),
Hatay
(Antakya,
Alt×nözü)
Ad×yaman (Merkez,
Besni, Kahta, Samsat,
Tut)
Hatay
(Yayladaù×,
úskenderun)
Hatay
(Antakya,
Alt×nözü)
Hatay
(Antakya,
Alt×nözü, Yayladaù×)
Bursa
(únegöl,
Orhaneli)
Hatay
(Antakya,
Alt×nözü)
Ad×yaman (Merkez,
Samsat)
Ad×yaman (Merkez)
Muü (Merkez)
TOPLAM
Faaliyet Raporu
110
2.500
25.000
220
3.500
52.500
45
150
850
30
175
1.500
57
1.200
9.850
5
80
900
6
50
750
8
45
225
3
5
30
75
40
400
688
9.840
> 25
118.631
Tablo 4. 2013 Yılı İzne Tabi Tütün Üretimi
Türkiye’de Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi
Ülkemizde, Virginia ve Burley tipi tütün üretiminin artırılması hedeflenmelidir. 2013 yılında 80.464
ton tütün 472.443.865 ABD Doları bedel karşılığında ithal edilerek sigara harmanlarında kullanılmıştır.
Virginia ve Burley tipi tütünlerin ülkemizde üretilerek ithal ikamesi olanağı sağlanmalıdır. Bu tip tütünler için kullanılan kurutma tesislerinin ilk yatırım maliyetinin yüksek olması nedeni ile firmaların ve
üreticilerin ivedi olarak kontrollü bir şekilde desteklenmesi gerekmektedir.
26 <
Faaliyet Raporu
2013
YILLAR úTúBARú úLE VIRGINIA ve BURLEY TúPú TÜTÜN
ÜRETúMú
ÜRÜN
YILI
KÖY
SAYISI
ÜRETúCú
SAYISI
ÜRETúM
ALANI
(da)
ÜRETúM
MúKTARI
(kg)
2004
106
3.495
29.128
6.760.196
2005
198
2.557
21.959
6.076.334
2006
174
1.901
17.229
4.777.065
2007
137
1.187
11.496
3.311.811
2008
79
615
6.003
1.677.119
2009
83
710
7.292
1.858.485
2010
153
852
10.004
1.858.617
2011
99
645
7.934
1.536.621
2012
35
431
4.273
1.143.741
2013 (*)
59
741
6.547
2.315.000
Tablo 5. Yıllar İtibari ile Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi
(*) Sözleşmeli üretim miktarı (Öngörülen üretim)
2012 ürün yılında ülkemizde üretilen yabancı menşeli tütünler, toplam üretimin %4,52’sini oluşturmaktadır. Virginia ve Burley tipi tütün üretimi ağırlıklı olarak Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde
üretilirken, son birkaç yıldır Sun-cured Virginia (SCV-Güneşte Kurutulan Virginia) olarak Güneydoğu
Anadolu Bölgesinde üretimi yapılmaktadır. 2012 ürün yılında Burley tipi tütün üretimi yapılmamıştır.
Virginia tipi tütün üretimi ise, sadece SCV olarak gerçekleştirilmiştir. 2013 ürün yılında üretimi yapılacak olan Virginia tipi tütün üretiminin neredeyse tamamına yakını SCV olarak gerçekleştirilecektir.
2012 ürünü Virginia ve Burley tipi tütün üretiminde, bir önceki yıla göre miktar bazında %25,57 oranında bir azalma söz konusu olmuştur. Türkiye’de yılda yaklaşık 45 milyon kg Virginia ve Burley tipi
tütün ithal edilerek sigara harmanlarında kullanılmaktadır. Bu tip tütünler için kullanılan tesislerin ilk
yatırım maliyetinin yüksek olması, üretimin artırılmasında önemli bir engel oluşturmaktadır.
2013
Faaliyet Raporu
> 27
4.1.1.3-Alım:
2012 ürünü tütünler 2013 yılında TTYB sahibi 18 firma tarafından satın alınmıştır. Alımlara ait bilgiler
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
TÜRKİYE GENELİNDE 2012 ÜRÜNÜ TÜTÜNLERİN ALIM DURUMU
SEKTÖR
ÖZEL
BÖLGE
ÜRETİCİ
(Adet)
DENK
(Adet)
MİKTAR
(kg)
BEDEL
(TL)
EGE
45.989
2.225.338
50.877.947
611.529.840
KARADENİZ
9.234
585.858
8.825.736
110.818.554
MARMARA
3.950
138.396
3.171.065
37.932.536
DOĞU
411
31.453
495.742
2.311.454
GÜNEYDOĞU 3.384
233.103
3.661.623
23.192.488
AKDENİZ
125.886
2.315.600
17.654.176
69.347.713
803.439.048
TOPLAM
3.511
66.479
3.340.034
Tablo 6. Türkiye Genelinde 2012 Ürünü Tütünlerin Sektöre Göre Alım Durumu
Alımı gerçekleştirilen tütünlerin miktar olarak, %73,37si Ege, %12,73’ü Karadeniz, %4,57’si Marmara, %5,28’i Güneydoğu Anadolu, %3,34’ü Akdeniz ve %0,71’i ise Doğu Anadolu Bölgesinde üretilen
tütünlerdir.
2012 ürün yılı tütün alımında, miktar olarak bir önceki yıla oranla %52,63, üretici sayısında %31,16 ve
üreticilere ödenen toplam bedelde ise %88,12 oranında bir artış olduğu görülmüştür.
2012 ürün yılında toplam tütün üretiminin %95,48’i Türk tütünlerinden oluşmaktadır. Türk tütünlerinde üretici başına düşen toplam üretim miktarının 1.045 kg olduğu görülmüştür.
Anlaşmazlıkların Çözümü
Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı 12 nci maddesi “Üretici ile alıcı arasında yazılı sözleşmeye göre yapılan
tütün alım-satımında, alıcının tütün eksperi tarafından yapılan ekspertiz sonucuna üretici veya temsilcisi tarafından itiraz edilebilir.” hükmü çerçevesinde yapılan itirazlara ilişkin istatistiki bilgiler aşağıda yer almaktadır.
28 <
Faaliyet Raporu
2013
2012 ÜRÜN YILI ÜRETúCú úTúRAZ SONUÇLARI
BÖLGE
EGE
ÜRETúM
MERKEZú
ÜRETúCú BALYA/
SAYISI
DENK (Adet)
FúYATI
DEøúûEN
UZLAûMA
ûEKLú
MANúSA
2
42
0
Firma
TOPLAM
Ü
2
42
0
Ü
ú
Tablo 7. 2012 Ürün Yılı Üretici İtiraz Sonuçları
Tablodan da görüleceği üzere, itirazda bulunan üretici Alıcı firma ile uzlaştığından dolayı Kurumdan
herhangi bir görevlendirme yapılmamıştır.
STOK ve İŞLEME
Tütünlerin Depolanması
Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 25 inci
maddesinde “Alıcı, stoklarında bulunan tütünlerin muhafazası veya bakımı amacıyla gerek kendisine
ait, gerekse kiralık olarak tuttuğu depoları, tütün konulmadan önce Kuruma bildirmek zorundadır.”
hükmüne istinaden, Alıcı firmalar tütün koymuş oldukları depoları Kuruma bildirmiştir.
Türkiye genelinde özel sektörün 569.187 m² alanlı, 299.717 ton kapasiteli 111 deposu bulunmaktadır.
Tütün İşleme Tesisleri
Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 20 nci
maddesi gereğince Türkiye’de üretilen tütünlerin Türkiye’de işlenmesi şarttır. Türkiye’de, TTYB sahibi
firmalara ait birisi homojenize tütün tesisi olmak üzere toplam 9 adet tütün işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu tesislerin günlük işleme kapasiteleri 674 ton olup, bu tesislerde 1.881 kişi çalışmaktadır.
Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilere ait 7 firmanın 9 adet işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu işlemelerde çalışanların yaklaşık %12’si daimi ve %88’i ise geçici personel
statüsünde çalışmaktadır.
Tütün Stokları
Alıcılar, tütün stoklarını her yıl haziran ve aralık ayları sonu itibariyle, takip eden ayın onbeşinci gününe kadar Kuruma bildirmek zorundadır. 2012 yılsonu itibariyle 100.668 ton olan ülke tütün stokları
2013 yılsonu itibariyle %29,3 oranında azalarak 71.214 tona yükselmiştir. Tütün stokları ile ilgili ayrıntılı
bilgiler aşağıda yer almaktadır.
2013
Faaliyet Raporu
> 29
31.12.2013 TARúHú úTúBARú úLE SEKTÖR BAZINDA
TÜRKúYE TÜTÜN STOKLARI (kg)
ORIENTAL
SEKTÖR
DúøER
TOPLAM
úûLENMEMúû
úûLENMúû
úûLENMEMúû
úûLENMúû
KAMU
0
0
0
0
0
ÖZEL
20.681.472
43.873.404
172.370
6.486.348
71.213.594
TOPLA M
20.681.472
M
43.873.404
172.370
6.486.348
71.213.594
Tablo 8. 31.12.2013 Tarihi İtibari İle Sektör Bazında Türkiye Tütün Stokları
4.1.1. TÜTÜN TİCARETİ
Tütün Ticareti Yetki Belgesi
Tütün ticareti yapabilmek için Kurumdan Tütün Ticareti Yetki Belgesi (TTYB) almak gerekmektedir.
2013 yılında yapılan başvurular neticesinde 2 firmaya TTYB verilmiştir. Ancak vizesini güncellemeyen bir firmanın TTYB’si ise iptal edilmiştir. 2013 yılı sonu itibari ile TTYB sahibi toplam 53 gerçek ve
tüzel kişi bulunmaktadır. Söz konusu TTYB ile bilgiler aşağıda yer almaktadır.
YILLAR úTúBARú úLE TÜTÜN TúCARETú YETKú BELGESú SAYILARI
YILLAR
YILBAûI
BELGE ADEDú
VERúLEN
BELGE ADEDú
úPTAL EDúLEN YILSONU
BELGE ADEDú
BELGE ADEDú
2003
51
5
6
50
2004
50
6
6
50
2005
50
4
3
51
2006
51
2
4
49
2007
49
5
3
51
2008
51
3
3
51
2009
51
3
3
51
30 <
2013
Faaliyet Raporu
2010
51
2
3
50
2011
50
4
1
53
2012
53
0
1
52
2013
52
2
1
53
Tablo 9. Yıllar İtibari İle Tütün Ticareti Yetki Belgesi Sayıları
İhracat
Tütün ihraç etmek isteyen firmalar Kurumumuzdan “İhracat Uygunluk Belgesi” almak zorundadır.
Bu amaçla TTYB sahibi 24 firma tarafından 1.473 başvuru yapılmış, İzmir ve Gaziantep mahallerinde
yapılan ekspertiz muayeneleri sonrası Ekspertiz Raporları düzenlenmiştir. Başvurular ve Ekspertiz Raporlarına dayanılarak 553 adet İhracat Uygunluk Belgesi verilmiştir.
İhracat Uygunluk Belgeleri dikkate alınarak derlenen verilere göre; 2013 yılında 52 ülkeye 420.649.974
$ direkt, 2.541.178 $, Dahilde İşleme Rejimi (D.İ.R.) ve 104.544 Hariçte İşleme Rejimi (H.İ.R.) kapsamında olmak üzere, toplam 423.295.696 $’lık ihracat gerçekleştirilmiştir. Toplam ihracatın değer bazında
%2,52’si kamuya, %97,48’si ise özel sektöre aittir.
DúREKT úHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAøILIMI
SEKTÖR
MúKTAR(kg)
DEøER($)
KAMU
5.784.008
10.649.706
ÖZEL
49.132.313
410.000.268
TOPLAM
54.916.321
420.649.974
Tablo 10. Direkt İhracatın Sektöre Göre Dağılımı
D.ú.R. KAPSAMINDA YAPILAN úHRACATIN SEKTÖRE
GÖRE DAøILIMI
SEKTÖR
MúKTAR
(kg)
DEøER
($)
KAMU
0
0
ÖZEL
1.286.105
2.541.178
TOPLAM
1.286.105
2.541.178
Tablo 11. D.İ.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı
2013
Faaliyet Raporu
> 31
H.ú.R. KAPSAMINDA YAPILAN úHRACATIN SEKTÖRE
GÖRE DAøILIMI
MúKTAR
SEKTÖR
(kg)
DEøER
($)
KAMU
0
0
ÖZEL
696.960
104.544
TOPLAM
696.960
104.544
ú
ú
Tablo 12a. H.İ.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı
TOPLAM úHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAøILIMI
SEKTÖR
MúKTAR
(kg)
DEøER
($)
KAMU
5.784.008
10.649.706
ÖZEL
51.115.378
412.645.990
TOPLAM
56.899.386
423.295.696
Tablo 12b. Toplam İhracatın Sektöre Göre Dağılımı
2013 yılı tütün ihracatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında %24,46 ve değer bazında
ise %1,01 oranında bir azalmanın olduğu belirlenmiştir
,
ù
,
7HRACAT M7KTARININ SEKTÖRE GÖRE
5.784.008
DA)ILIMI (kg)
%10
KAMU
ÖZEL
51.115.378
%90
Grafik 4. İhracat Miktarının Sektöre Göre Dağılımı (kg)
32 <
Faaliyet Raporu
2013
øHRACAT DEöERøNøN SEKTÖRE
GÖRE DAöILIMI (ABD DolarÕ)
10.649.706
%2,5
KAMU
ÖZEL
412.645.990
%97,5
Grafik 5. İhracat Değerinin Sektöre Göre Dağılımı (ABD Doları)
2013 yılı ihracatı ülkelere göre değer bazında değerlendirildiğinde, ilk sırada ABD’nin yer aldığı ve
ABD’yi; Endonezya, Belçika, Hollanda ve Rusya’nın takip ettiği görülmektedir. 2013 yılı ihracatının ülkeler bazında ayrıntılı bilgileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
y
úHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAøILIMI
NO
ÜLKE
1
ABD
2
Almanya
3
MúKTAR (kg)
DEøER ($)
15.767.539
133.709.125
2.013.926
16.408.061
Arjantin
825.930
7.332.864
4
Belarus
535.738
1.037.056
5
Belçika
6.246.591
44.724.321
6
Birleüik Arap Emirlikleri
1.644.365
2.914.603
7
Brezilya
2.334.335
19.479.124
8
Bulgaristan
206.970
417.006
9
Çek Cumhuriyeti
282.870
2.331.102
10
Çin
46.701
472.468
2013
Faaliyet Raporu
úHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAøILIMI
NO
ÜLKE
11
Dominik Cumhuriyeti
12
Endonezya
13
MúKTAR (kg)
DEøER ($)
20
80
6.255.223
50.405.597
Fas
115.110
614.924
14
Filipinler
702.295
5.813.958
15
Fransa
853.644
214.061
16
Güney Afrika
40.320
381.965
17
Güney Kore
661.514
2.641.087
18
H×rvatistan
10.080
51.307
19
Hindistan
249.480
2.790.226
20
Hollanda
3.609.555
30.811.155
21
Irak
5.200
1.040
22
úngiltere
27.930
93.870
23
úspanya
42.720
21.551
24
úsviçre
661.047
6.371.163
25
útalya
83.570
268.216
26
Kamboçya
19.800
51.084
27
Kazakistan
167.790
1.536.850
28
Kenya
62.370
629.958
29
K×rg×zistan
36
306
30
Kolombiya
40.950
364.086
31
Kore
20.580
240.072
32
Kosta Rika
20.160
107.957
33
Kuzey úrlanda
190
3.176
34
Litvanya
665.700
5.964.186
35
Macaristan
106.610
893.932
36
Malezya
796.480
4.364.985
37
Meksika
815.239
8.162.578
Tablo 13. İhracatın Ülkelere Göre Dağılımı
> 33
34 <
2013
Faaliyet Raporu
TÜTÜN øHRACATI YAPILAN øLK 10
ÜLKE (1.000 ABD DolarÕ)
160.000
140.000
120.000
100.000
80.000
60.000
40.000
20.000
0
133.709
50.406
44.724
30.811
25.236
19.479
16.408
10.875
8.163
8.054
Grafik 6. İhracat Yapılan İlk 10 Ülke (ABD Doları)
Hariçte İşleme Rejimi
TTYB sahibi firmalar, H.İ.R. kapsamında daha ileri safhada işlem görmek üzere yurtdışına geçici
ihracatını gerçekleştirilecekleri tütünler için Kuruma başvurmak zorundadırlar. Başvurularla ilgili olarak
Daire Başkanlığı uzmanları tarafından 3 adet ekspertiz raporu düzenlenmiş, bu raporlar doğrultusunda
geçici ihracat izin belgesi verilmiştir. Bu kapsamda geçici ihracı gerçekleştirilen tütünlere ait bilgiler
aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
VERúLEN
EKSPERTúZ
RAPORU (Adet)
3
MúKTAR
DEøER
(kg)
($)
696.960
104.544
Tablo. 14 -H.İ.R. Kapsamında Geçici İhracı Yapılan Tütünler
İthalat
4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası “İşlendikten sonra ihraç amacıyla olsa dahi
tütün ithali, ancak, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün
mamulleri üretenler tarafından yapılabilir.” hükmünü getirmiş, sekizinci fıkrasında ise “Tütün ve tütün
mamullerinin ithalatında Kurumdan uygunluk belgesi alınır” ifadesine yer verilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 35
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 18
inci maddesinin (c) bendinde “Tütün ticareti yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler ile ihraç ve ithal
edilmek istenen tütünlere ilişkin izin veya uygunluk belgesi vermek ve bu hususlara ilişkin çalışmaları
yürütmek” hükmü ile bu görev Tütün Piyasası Daire Başkanlığına verilmiştir.
Firmaların tütün ithalatı başvuru formu ile Kurumumuza müracaatlarını takiben, Daire Başkanlığı
uzmanlarınca yapılan kontrol ve ekspertiz muayeneleri sonucu tütün ithalatı uygunluk belgesi verilmektedir. Bu kapsamda, 2013 yılı içerisinde 8 firmaya 2.155 adet Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.
Bu doğrultuda, 2013 yılında toplam 8 firma tarafından; Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi ile 306.752.355
$, Hariçte İşleme Rejimi ile 2.417.814 $, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi 1.254.591 $ ve Dahilde
İşleme Rejimi kapsamında ise 162.019.105 $ olmak üzere toplam 472.443.865 $ bedelle tütün ithalatı
gerçekleştirilmiştir. Bu verilere ilişkin ayrıntılı bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
úTHALATI GERÇEKLEûTúRúLEN TÜTÜNLERúN úTHALAT REJúMúNE GÖRE
DAøILIMI
REJúM ADI
FúRMA
ADEDú
MúKTAR
(kg)
DEøER
($)
SERBEST DOLAûIMA GúRúû
7
48.481.818
306.752.355
DAHúLDE úûLEME
7
30.093.208
162.019.105
HARúÇTE úûLEME
1
622.800
2.417.814
GÜMRÜK KONTROLÜ ALTINDA
úûLEME
1
1.265.750
1.254.591
TOPLAM
8
80.463.576
472.443.865
Tablo 15. 2012 Yılı Tütün İthalatının Rejim Bazında Dağılımı
Tablodan da görüleceği üzere, toplam ithalat değeri içinde; serbest dolaşım rejiminin payı %64,93,
dahilde işleme rejiminin payı %34,29, hariçte işleme rejiminin payı %0,51 ve gümrük kontrolü altında
işleme rejiminin payı ise %0,27 olarak gerçekleşmiştir.
36 <
Faaliyet Raporu
2013
2013 yılı tütün ithalatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında %1,70 bir azalmaya karşılık, değer bazında ise %1,61 oranında bir artışın olduğu belirlenmiştir.
Menşe ülkesi bazında, 2013 yılı ithalatını değer bazında değerlendirdiğimizde sırasıyla; Brezilya, Almanya, Hollanda, ABD, Hindistan, Fransa, Mozambik, Tanzanya, Malavi ve Arjantin’in ilk 10’da yer aldığı görülmektedir. Bu ilk 10 ülkenin toplamı %84,52’ye tekabül etmektedir. İlk sırada yer alan Brezilya
%25,28’lik bir paya sahiptir.
úTHALATIN MENûE ÜLKESúNE GÖRE DAøILIMI
NO
MENûE ÜLKESú
MúKTAR (kg)
DEøER ($)
1 ABD
5.294.719
43.335.294
2 Almanya
7.053.835
56.977.745
3 Arjantin
2.357.911
14.959.951
12
3
841.600
3.798.813
19.800
187.110
20.498.798
119.420.344
13.243
59.478
2.642.886
10.354.425
7.675
25.329
11 Ekvator
122.082
767.815
12 Endonezya
119.776
611.133
4.003
29.004
6.164.770
24.200.757
15 Guatemala
415.000
2.057.328
16 Güney Afrika
123.800
470.730
17 Güney Kore
566.390
3.547.572
6.600
36.305
19 Hindistan
5.997.901
32.077.940
20 Hollanda
7.605.945
47.886.899
3.971
53.808
1.351.000
13.806.420
4 Arnavutluk
5 Bangladeü
6 Belçika
7 Brezilya
8 Bulgaristan
9 Çin
10 Dominik Cumhuriyeti
13 Filipinler
14 Fransa
18 H×rvatistan
21 Honduras
22 úngiltere
2013
Faaliyet Raporu
úTHALATIN MENûE ÜLKESúNE GÖRE DAøILIMI
NO
MENûE ÜLKESú
MúKTAR (kg)
DEøER ($)
737.540
4.172.425
13
787
1.869.530
10.151.566
26 Kanada
26.200
243.105
27 Kenya
17.860
94.271
413.820
3.226.081
176
73
29.400
43.307
460
291
3.766.181
17.482.949
33 Meksika
257.760
249.275
34 Moldova
42
44
35 Mozambik
3.495.970
21.753.007
36 Nikaragua
7.275
28.383
177.996
914.502
1.419.842
4.162.879
39 S×rbistan
110.725
591.786
40 Sri Lanka
35.640
171.072
41 Tanzanya
3.986.343
21.207.747
42 Tayland
179.204
1.155.663
43 Uganda
475.200
3.224.836
44 Ukrayna
734.405
1.373.897
45 Vietnam
3.960
21.105
46 Yunanistan
1.281
627
205.140
859.160
1.299.896
6.650.824
80.463.576
472.443.865
23 úspanya
24 úsviçre
25 útalya
28 Kolombiya
29 Lübnan
30 Macaristan
31 Makedonya
32 Malavi
37 Polonya
38 Rusya
47 Zambiya
48 Zimbabve
TOPLAM
ú
Tablo 16. İthalatın Menşe Ülkesine Göre Dağılımı
> 37
38 <
Faaliyet Raporu
2013
MENbE ÜLKES7 BAZINDA TÜTÜN 7THALATI
YAPILAN 7LK 10 ÜLKE (1.000 ABD DOLARI)
200.000
119.420
100.000
56.978
47.887 43.335
0
32.078
24.201
21.753
21.208
17.483
14.960
Grafik 7. Menşe Ülkesi Bazında Tütün İthalatı Yapılan İlk 10 Ülke ($)
2013 yılı tütün ithalatı tip ve nevilere göre değer bazında değerlendirildiğinde sırasıyla; Virginia, Burley, Şişirilmiş tütün, Homojenize ve Harmanlanmış Burley tipi tütünün ağırlıklı olarak yer aldığı görülmektedir. Bu nevilerin toplam içerisindeki payları %96,3’e tekabül etmektedir. Bu toplamda Virginia
tipi tütün %44’lük payı ile ilk sırada yer almaktadır.
úTHALATIN TÜTÜN TúP VE NEVúLERE GÖRE DAøILIMI
TúP VE NEVú
MúKTAR (kg)
Burley Tipi Tütün
DEøER ($)
16.192.869
104.011.875
Harmanlanm×ü Burley Tipi Tütün
3.932.762
30.836.125
Homojenize Tütün
8.706.090
31.576.684
208.006
259.775
45.341
332.367
ûiüirilmiü Tütün
8.747.127
80.399.662
ûiüirilmiü Tütün Damar×
7.070.785
12.979.396
Tütün Damar×
4.435.732
3.905.940
61.880
72.400
31.040.370
207.947.663
22.614
121.978
80.463.576
472.443.865
K×r×k Tütün
Puroluk Tütün
Tütün Tozu ve Döküntüsü
Virginia Tipi Tütün
Diùer
TOPLAM
ú
Tablo 17. İthalatın Tütün Tip ve Nevilere Göre Dağılımı
2013
Faaliyet Raporu
> 39
TøP VE NEVøLER BAZINDA TÜTÜN øTHALATI
(1.000 ABD DOLARI)
30.836
%6,5
17.671
%3,8
31.577
%6,7
VIRGINIA
BURLEY
207.948
%44
80.400
%17
ùøùøRøLMøù TÜTÜN
HOMOJENøZE TÜTÜN
HARMANLANMIù BURLEY
TøPø TÜTÜN
DøöER
104.012
%22
Grafik 8. Tip ve Neviler Bazında Tütün İthalatı ($)
4.1.1.6-Diğer Faaliyetler:
Mevzuat ve Teknik Düzenleme Çalışmaları
• 2012 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi ile Alım ve Satımına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 24/04/2013 tarihli ve 7382 sayılı Kurul Kararı, 03/05/2013 tarihli ve
28636 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
• Açık Artırma Yöntemi ile Alım Satımı Yapılacak 2012 Ürünü Üretici Tütünlerine İlişkin Açık Artırma Başlangıç Fiyatları Hakkında Tebliğ, 28/06/2013 tarihli ve 28691 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
• 2014 yılında uygulanacak hizmet bedellerini belirleyen 04/12/2013 tarihli ve 7651 sayılı Kurul Kararı, 18/12/2013 tarihli ve 28855 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
40 <
Faaliyet Raporu
2013
Piyasa Gözetim ve Denetimi Çalışmaları
• 11-16/08/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi ve
alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki Uzman
İzmir, Manisa, Saruhanlı, Gördes, Demirci ve Köprübaşı üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 11-15/08/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Adıyaman, Besni, Kahta ve Samsat üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 18-22/08/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Antakya, Altınözü ve Yayladağı üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 19-23/08/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Samsun, Alaçam, Bafra ve Vezirköprü üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 25-28/08/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Kula, Selendi, Salihli ve Sarıgöl üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 02-06/09/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Denizli, Tavas, Acıpayam, Kale ve Karacasu üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 15-20/09/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Uşak, Eşme, Sivaslı, Ulubey, Güney ve Buldan üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 16-21/09/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Akhisar, Kırkağaç, Soma, Kınık ve Bergama üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 23-26/09/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Muğla, Milas ve Yatağan üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 23-26/09/2013 tarihleri arasında Üreticilerin tip sözleşme hükümleri konusunda bilgilendirilmesi
ve alıcılarca yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği hususunda bilgi edinilmesi ile ilgili olarak iki
Uzman Sındırgı, Bigadiç ve Kiraz üretim merkezlerinde görevlendirilmiştir.
• 02-05/12/2013 tarihleri arasında 2013 ürünü tütünlerin tesellüm işlemleri ile ilgili olarak TTYB
sahibi firmalarla karşılıklı olarak görüş alış verişinde bulunmak, tütün üretim, alım ve satım sürecinde
2013
Faaliyet Raporu
> 41
üretici ve alıcı hak ve yükümlülükleri ile sürdürülebilir bir piyasa konularında görüşmeler yapmak üzere
Başkan Yardımcısı ve Daire Başkanımız katılım sağlamıştır.
AB ve Diğer Uluslararası Anlaşmalarla İlgili Çalışmalar
• 20/03/2013 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında düzenlenen Türkiye-Karadağ
Serbest Ticaret Anlaşması (STA) Müzakerelerine hazırlık kapsamı konulu toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 23/03/2013 tarihinde Türkiye-Şili STA Ortak Çalışma Grubunca Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında düzenlenen toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 14/08/2013 tarihinde Türkiye-Kosova arasındaki STA’ya hazırlık niteliğinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında düzenlenen toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 30/09-04/10/2013 tarihleri arasında Brezilya’da düzenlenen TKÇS 17&18 . maddeleri ile ilgili
olarak Tütün Üretimine Ekonomik Yönden Sürdürülebilir Alternatifler Çalışma Grubunun toplantısına
bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 07/10/2013 tarihinde Türkiye-Ukrayna STA kapsamında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında düzenlenen toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
Kurumlar Arası Çalışmalar
• 09/01/2013 tarihinde Tütün Üretimi ve Alternatif Politikalar Çalışma Grubunca Sağlık
Bakanlığı’nda düzenlenen toplantıya bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 11/02/2013 tarihinde Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yürütülen ve Kurumumuz tarafından finansman desteği verilen “Türkiye Tütün Genetik Kaynaklarının Üretim Yenilenmesi ve Morfolojik Karakterizasyonu Projesi” Yürütme Kurulu’nda görevli bir uzman Menemen’de
düzenlenen toplantıya katılım sağlamıştır.
• 27/02/2013 tarihinde Tütün Üretimi ve Alternatif Politikalar Çalışma Grubunca Sağlık Bakanlığı’nda
düzenlenen toplantıya Daire Başkanı ve iki Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 07/03/2013 tarihinde Tütün Üretimi ve Alternatif Politikalar Çalışma Grubunca Sağlık
Bakanlığı’nda düzenlenen toplantıya Daire Başkanı ve iki Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
• 11/03/2013 tarihinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Program Değerlendirme Toplantısı”na üç Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
•
17/05/2013 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumunda düzenlenen Bitkisel Üretim Tahmin Toplantılarından 1. tahmin toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.
42 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2. Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı
4.1.2.1. İkincil Mevzuat Çalışmaları
20ö13 yılı içerisinde aşağıda belirtilen ikincil mevzuat çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Tebliğ Düzenlemeleri
•
19/02/2013 tarihli ve 28564 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Nargilelik Tütün Mamulü İçilen
İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum Uygunluk Belgesi Verilmesi İle Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması
Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğ ile Nargilelik tütün mamulü sunumu yapılacak işyerlerinin uymaları
gereken hususlar düzenlenmiş, aynı zamanda bu düzenleme ile 10/09/2004 tarihli ve 25579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Nargilelik Tütün Mamulünün Etiketlenmesinde ve Tüketim Yerlerinin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.
•
08/10/2013 tarihli ve 28789 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Nargilelik Tütün Mamulü İçilen
İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum Uygunluk Belgesi Verilmesi İle Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması
Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile; 19/02/2013 tarihli ve 28564
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Nargilelik Tütün Mamulü İçilen İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum
Uygunluk Belgesi Verilmesi İle Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğin
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi değiştirilmiş, aynı maddeye ikinci fıkra eklenmiş, 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi değiştirilmiş, 7 nci maddesi değiştirilmiş, Ek Madde 1 eklenmiştir.
• 28/05/2013 tarihli ve 28660 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Nargile Şişeleri Üzerine Konulacak Sağlık Uyarılarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile nargilelik tütün mamulü sunumu yapılacak işyerlerindeki nargile şişeleri üzerinde bulunması zorunlu sağlık uyarıları ile ilgili düzenlemeler
yapılmıştır.
Kurul Kararı Düzenlemeleri
• Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 23 üncü
maddesinin, Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul
ve Esaslar Hakkında Kararın 6 ncı maddesinin, Makaron Üretim Tesislerinin Kuruluş ve İşleyişine İlişkin
Usul ve Esaslara Dair Kurul Kararının 11 inci maddesinin uygulanması ile ilgili 11/12/2013 tarihli ve 7667
sayılı Kurul Kararı 21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
2013
Faaliyet Raporu
> 43
• 4.1.2.2. Tesis Kurma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler
Tütün mamulü üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin
7 nci maddesi kapsamında verilmektedir.
Tütün mamulü üretimi için 2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2 adet Tesis Kurma
Uygunluk Belgesi verilmiştir.
S×ra
No
ûirket Ad×
1
2
Fabrikan×n / Tesisin
Belge
Üretim Konusu
Yeri
Tarihi
No'su
Fumar
Puro ve Sigarillo
Biga-Çanakkale
02/08/2013
26-01
Has Tütün
Sarmal×k K×y×lm×ü
Tütün Mamulü
Sar×çam-Adana
17/09/2013
27-01
Tablo 18.Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler
Makaron üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, 28/07/2010 tarihli ve 27655 sayılı Resmî
Gazetede yayımlanan 8/7/2010 tarihli ve 5756 sayılı Makaron Üretim Tesislerinin Kurulum ve İşleyişine
İlişkin Uygulanacak Usul ve Esaslara Dair Kurul Kararı’nın “Tesis kurma izni” başlıklı 3 üncü maddesi
kapsamında verilmektedir.
2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2 Firmaya Tesis Kurma İzni Uygunluk Belgesi
verilmiştir.
S×ra
No
ûirket Ad×
1
2
Fabrikan×n / Tesisin
Belge
Üretim Konusu
Yeri
Tarihi
No'su
úpkon
Makaron
Çorlu-Tekirdaù
20/03/2013
104-01
Doùukan
Makaron
Geyve-Sakarya
15/11/2013
105-01
Ü
ú
ú
Tablo 19.Makaron Üretimi İçin Tesis Kurma İzni Uygunluk Belgesi Verilen Firmalar
44 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2.3 Üretim ve Faaliyet İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler
Tütün mamulü üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime
hazır hale getiren şirketlere, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim ve Faaliyet İzni başlıklı 8 inci
maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir.
İlk Kez Verilen Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri
2013 yılı içinde Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmemiştir.
Makaron üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır
hale getiren firmalara, 28/07/2010 tarihli ve 27655 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 8/7/2010 tarihli
ve 5756 sayılı Makaron Üretim Tesislerinin Kurulum ve İşleyişine İlişkin Uygulanacak Usul ve Esaslara
Dair Kurul Kararı’nın“Üretim ve faaliyet izni” başlıklı 4 üncü maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet
İzni Uygunluk Belgesi verilmektedir.
Makaron üretimi için 2013 yılı içinde Üretim ve Faaliyet İzni Uygunluk Belgesi verilmemiştir.
4.1.2.4.Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Temditi ile İlgili İşlemler
Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yıllık denetim
sonuçları olumlu bulunan firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim İzni başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.
2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 5 Firmaya 6 adet Üretim ve Faaliyet Uygunluk
Belgesi temdit işlemi gerçekleştirilmemiştir.
S×ra
No
Firma Ad×
Tesis Yeri
Üretim Konusu
Belge
Tarihi
No'su
1
TEKA
Kartal-ústanbul
Puro ve Sigarillo
01/05/2013 04–04/02
2
JTI
Torbal×-úzmir
Sigara
27/06/2013 03–01/03
3
PHILSA
Torbal×-úzmir
10/07/2013 02–01/03
4
TEKA
Kartal-ústanbul
5
KT&G
Tire-úzmir
Sigara
Pipoluk Tütün
Mamulü
Sigara
6
BAT
Ondokuzmay×s-Samsun
Sigara
17/06/2013 20–02/03
Tablo 20. Temdit Edilen Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri.
14/02/2013 04–03/02
10/04/2013
18–03
2013
Faaliyet Raporu
> 45
4.1.2.4.Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi kapsamında verilmektedir.
Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi
2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 4 firmaya 5 adet Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.
S×ra
No
Firma
Ad×
Yeri
Tadilat
Öncesi
Kapasite
Miktar×
(Adet
Sigara/Y×l)
úlave
Kapasite
Miktar×
(Adet
Sigara/Y×l)
Tadilat
Sonras×
Kapasite
Miktar×
(Adet
Sigara/Y×l)
Belge
Tarihi
No'su
1
PHILSA
Torbal×-úzmir
39.592.800.000
2.808.000.000
42.400.800.000 07/06/2013 02-13/01
2
PHILSA
Torbal×-úzmir
42.400.800.000
1.404.000
42.402.204.000 18/07/2013 02-13/02
3
JTI
Torbal×-úzmir
27.097.200.000
2.808.000.000
29.905.200.000 08/10/2013
4
IMPERIAL
Manisa
8.002.800.000
2.808.000.000
10.810.800.000 18/11/2013 07-13/01
5
AHSEN
Sar×çam-Adana
596.700 kg/y×l 468.000 kg/y×l 1.064.700 kg/y×l
30/09/2013
03-13/01
25-13/01
Tablo 21.Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri
2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 4 firmaya 12 adet Proje Tadilatı kapsamında
izin verilmiştir.
S×ra
Firma Ad×
No
1
2
Philsa
3
4
BAT
5
6
7
JTI
8
9
10
11
CAGS
12
T bl 22 P
T dl ú
Tablo 22 Proje Tadilat İzinleri
Yeri
Torbal×-úzmir
Ball×ca-Samsun
Torbal×-úzmir
Babaeski-K×rklareli
l
Kurul Karar×
Tarihi
No'su
13/03/2013
7308
02/05/2013
7404
05/06/2013
7452
11/12/2013
7668
23/01/2013
7209
23/01/2013
7208
13/02/2013
7241
13/03/2013
7308
09/10/2013
7594
09/10/2013
7595
10/04/2013
7374
03/07/2013
7486
46 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2.5.Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler
Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi verilmesi ile ilgili işlemler 4733 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde
1/1/2009 tarihinden itibaren Tütün Piyasası Daire Başkanlığına devredilmiştir.
4.1.2.6.Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir.
2013 yılında Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.
4.1.2.7.Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi, Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamullerinin Üretimi, Ambalajlanması
ve Piyasaya Arzına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir.
2013 yılında 1 firmaya 1 adet Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir.
S×ra
No
1
Firma Ad×
European Tobacco Sigara ve Tütüncülük
Sanayi ve Ticaret Anonim ûirketi
Miktar
(Adet)
20.770.000
Belge
Tarihi
Belge No
14/01/2013 06/2013/1
Tablo 23. 2013 Yılında Düzenlenen Makaron İthalatı Uygunluk Belgeleri
4.1.2.8.Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi, Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamullerinin Üretimi, Ambalajlanması ve Piyasaya Arzına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir.
2013 yılında 1 firmaya 1 adet Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir.
2013
S×ra
No
1
Firma Ad×
Tabac Turc Nargile ve Pipo Tütün
Sanayi ve Ticaret Anonim ûirketi
Faaliyet Raporu
> 47
Miktar
Belge Tarihi Belge No
(Adet)
500.000 07/10/2013
22-03/02-1
Tablo 24. 2013 Yılında Düzenlenen Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgeleri
4.1.2.9.Dahilde İşleme İzni Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Dahilde İşleme İzni Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 14
üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.
Dahilde İşleme Rejimi çerçevesinde ihraç edilecek kıyılmış tütün ve tütün mamulü harmanlarında
kullanılan yurtdışı ve yerli menşeli tütün, tütün damarı, homojenize tütün, şişirilmiş tütün, şişirilmiş
tütün damarı ve kırık tütünlerin miktar veya oranlarının belirtilmesi ve doğruluğunun beyan ve taahhüt
edilmesi suretiyle firma tarafından Kuruma başvurulması ve uygunluk izni alınması zorunludur.
İzin başvurusu, Dahilde İşleme Rejimi tebliğleri uyarınca Dahilde İşleme İzin Belgesi almak için gereken; ithalat ve ihracat listesi, ihraç konusu ürünlere ilişkin hammadde sarfiyat tablosu ve Dahilde
İşleme İzin Belgesinin birer örneği ile yapılır. Başvuru, firmaya ait üretim tesisinin üretim kapasitesi,
makine parkı ile üretim yöntemi ve piyasa riskleri göz önüne alınarak değerlendirilir ve uygun bulunanlara izin verilir. Üretim planlaması üretim öncesi Kuruma bildirilir.
Kurum, ithalat listesi ve ihraç ürünleri ile ilgili hammadde sarfiyat tablosunda beyan edilen her bir
hammaddeyi ithalat aşamasında veya üretim öncesinde, ihracat listesinde yer alan ürünleri ise gerek
görüldüğünde üretim ve/veya ihracat aşamasında; numune almak dahil her türlü teknik denetim ve
analizleri yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir.
Dahilde İşleme İzin Belgesinin kapatılmasına ilişkin ilgili kurum/kuruluşa yapılan başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde Kuruma bilgi verilir. Kapatma işleminin sonuçlandığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde kapatma ile ilgili bilgi ve belgelerin birer örneği ile kapatma yazısı, firma
tarafından Kuruma ibraz edilir.
48 <
Faaliyet Raporu
S×ra
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Firma
2013
Kurumca Verilen
Uygunluk Belgesi
Tarih
KT&G
15/01/2013
JTI
29/01/2013
EUROPEAN 14/02/2013
EUROPEAN 28/05/2013
PHILSA
07/06/2013
KT&G
07/06/2013
BAT
24/06/2013
IMPERIAL 22/07/2013
EUROPEAN 06/08/2013
JTI
03/09/2013
SMYRNA
26/12/2013
SMYRNA
26/12/2013
ú
No
1335
2339
4897
16260
17122
17087
18633
20568
21768
23013
29327
29328
úhracat
Süresi
úthalat
Süresi
08/01/2014
06/01/2014
28/09/2013
25/12/2013
19/05/2014
28/05/2014
13/06/2014
16/07/2014
29/03/2014
15/07/2014
15/05/2014
15/08/2014
08/01/2014
06/01/2014
28/09/2013
25/12/2013
19/05/2014
28/05/2014
13/06/2014
16/07/2014
29/03/2014
15/07/2014
15/05/2014
15/08/2014
Döviz
Kullan×m
Oran×
(%)
42,76
57,83
24,15
20,62
20,99
56,65
41,29
23,47
22,42
60,60
26,60
27,53
Tablo 25. 2013 Yılı DİR Kapsamında Verilen Uygunluk Belgeleri
2013 yılında DİR kapsamında 7 firmaya 12 adet uygunluk belgesi verilmiştir.
4.1.2.10.Tütün Mamulleri İhracatı ile İlgili İşlemler
Tütün mamulleri ihracatı ile ilgili işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 14 üncü maddesi çerçevesinde yürütülmektedir.
Bu çerçevede verilmiş olan izinler Dahilde İşleme İzni Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
başlığı altında tablo halinde gösterilmektedir.
4.1.2.11.Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili İşlemler
Söz konusu belge başvuruları;
• Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,
• 4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,
•
Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,
•
Etiketleme Yönetmeliği,
2013
Faaliyet Raporu
> 49
• Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamullerinin Üretimi, Ambalajlanması ve Piyasaya Arzına İlişkin Usul
ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği,
•
Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),
•
Nargilelik Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No: 2),
•
25/05/2005 tarihli ve 1763 sayılı Kurul Kararı,
•
28/12/2005 tarihli ve 2337 sayılı Kurul Kararı,
•
08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,
•
29/12/2010 tarihli ve 6091 sayılı Kurul Kararı,
•
04/05/2012 tarihli ve 6896 sayılı Kurul Kararı,
•
12/11/2012 tarihli ve 7055 sayılı Kurul Kararı,
Kapsamında incelenmektedir.
Belge, Kurul tarafından da uygun bulunan başvurulara ait piyasaya sunulacak nihai ürünlerin Tütün
Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığına gönderilmesi ve uygunluğunun belirlenmesini müteakip verilmektedir.
Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi ile ilgili olarak 2013 yılında
yapılan yeni ürün, güncelleme ve belge iptali işlemlerine ilişkin veriler aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.
Y×l×
2013
Sigara
354
Diùer Tütün Mamulleri
Pipoluk
PuroNargile
Tütün
Sigarillo
Mamulü
245
35
8
Sarmal×k
K×y×lm×ü Tütün
Mamulü
44
Toplam
686
Tablo 26.Piyasaya Arz Uygunluk Belgelerine İlişkin İşlemler
4.1.2.12. Bandrol Takibi ve İmhası ile İlgili İşlemler
Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin hükümleri çerçevesinde tütün mamulleri piyasasında bandrol he-
50 <
Faaliyet Raporu
2013
sapları, bedellerinin tahsili ve imhası işlemleri Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca takip edilmektedir.
Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile firmaların bandrol talepleri, Bandrollü Ürün İzleme Sistemi genel tebliğleri ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Gelir İdaresi
Başkanlığı’nın yetkilendirdiği firma tarafından karşılanır.
Aylık raporlarda belirtilen üretim miktarları üzerinden, üretilen tütün mamullerinin birim ambalajı
üzerinde kullanılan bandrole ilişkin olarak bandrol başına alınacak satış hizmet bedeli; firmalarca, müteakip ayın son gününe kadar Kurum hesabına yatırılır. Belirtilen süre içinde yatırılmayan satış hizmet
bedeli kanuni faizi ile birlikte tahsil edilmektedir.
İthal edilen tütün mamullerinde kullanılacak bandrol başına alınacak satış hizmet bedeli ise ithal
edilen mamulatın gümrükte yapılacak ekspertiz muayenesinden önce Kurum hesabına yatırılır. Satış
hizmet bedelinin yatırılmasına müteakip ekspertiz işlemleri yapılmaktadır.
Bandrol imha işlemleri, 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5 Seri No'lu
Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca,
üreticiler tarafından yılın ilk altı ayı içerisinde muhafaza edilen bandrol fire miktarları, Temmuz ayı içerisinde; yılın ikinci altı ayı içerisinde muhafaza edilen bandrol fire miktarları ise Ocak ayı içerisinde; Gelir
İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulacak komisyon tarafından, Tebliğ ekinde yer verilen EK-I.B Tütün Mamullerinde
Fire Bandrolü Tespit ve İmha Tutanağı’nın düzenlenmesi suretiyle tespit edildikten sonra komisyon
tarafından uygun görülen tarih, yer ve şekilde imha edilmektedir.
2013
S×ra
No
Firma Ad×
Faaliyet Raporu
úmha
Edilen Bandrol
Miktar× (Adet)
20.421.088
1
BAT
2
BOøAZúÇú
1.726.582
3
EUROPEAN
1.876.806
4
IMPERIAL
5.459.407
5
JTI
15.619.305
6
KT&G
7
PHILSA
28.118.081
8
AKLALE
4.462
280.000
111.063
10
BúRLEûúK
TÜTÜN
CúPRO TÜTÜN
11
úMEKS
83.420
12
MERT TÜTÜN
106.471
13
SELAR
50.629
14
ûERBETLú
263.180
15
TABAC TURC
13.052
16
TEKA
386.749
9
Toplam
209.164
74.729.459
Tablo 27. 2013 Yılında Gerçekleştirilen Denetimlerde İmha Edilen Bandrol Miktarları
> 51
52 <
Faaliyet Raporu
S×ra
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2013
Bandrol úmhas× Gerçekleütirilen
Firma
ûERBETLú
NúKOMEDYA
TEKA
SELAR
BAT
PHILSA
EUROPEAN
JTI
IMPERIAL
KT&G
IMEKS
AHSEN
TABAC TURC
SMYRNA
AKLALE
BOøAZúÇú
CAGS
MERT TÜTÜN
BúRLEûúK TÜTÜN
Görevli
Personel
Say×s×
3
2
4
4
4
5
3
3
4
5
5
4
4
4
4
4
4
2
2
Tarih*
Süre
10-12/02/2013
10-11/02/2013
10-17/02/2013
10-17/02/2013
17-24/02/2013
17-24/02/2013
24/02-03/03/2013
24/02-03/03/2013
03-10/03/2013
03-10/03/2013
03-10/03/2013
13-16/03/2013
17-23/03/2013
17-23/03/2013
24-30/03/2013
24-30/03/2013
24-30/03/2013
29/04-03/05/2013
29/04-03/05/2013
3
2
8
8
8
8
8
8
8
8
8
4
7
7
7
7
7
5
5
Tablo 28. 2013 Yılı İçinde Gerçekleştirilen Bandrol İmha İşlemlerinde Görevli Uzman Sayısı ve İşgünü
Sarfiyatı
*Belirtilen tarih ve sürelerde söz konusu firmalarda bandrol imhası ile birlikte teknik denetim işlemleri de gerçekleştirilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 53
4.1.2.13.Hizmet Bedellerinin Tespiti İle İlgili Yapılan İşlemler
Hizmet bedelleri, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi kapsamında hesaplanmaktadır. 2014 yılına ait hizmet bedelleri, Kurulumuzun 11/12/2013 tarihli ve 7667 sayılı Kararı çerçevesinde
belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Puro ve
Sigarillo úthalat×
Yetki Belgesi
Bandrol
Bedeli
Yetki
Yetki
Diùer
Diùer
SigaraSigaraDiùer
SigaraBelgesi Belgesi
(1000
Tütün
Tütün
Makaron
Makaron
Tütün
Makaron
Bedeli y×ll×k adet/TL)
Mamulleri
Mamulleri
(*)
Mamulleri
(*)
süre
(**)
(**)
uzat×m×
Tesis Kurma
Uygunluk Belgesi
S×ra
No
Y×l
1
2014
10.637
Üretim ve Faaliyet
Uygunluk Belgesi
130
(***)
Proje Tadilat×
Uygunluk Belgesi
1.993
33,20
61.765
5.186
2,01
(*) : Her yüz milyon sigara-makaron üretim kapasitesi başına.
(**) : Her bir tonluk üretim kapasitesi başına.
(***) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; sigara-makaron ve diğer tütün mamulleri
için ayrı ayrı olmak üzere bunlara ilişkin Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.
Tablo 29. Hizmet Bedelleri Tablosu
4.1.2.14.Tesis Kapatma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler
Tütün mamulleri tesis kapatma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2013 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir.
Makaron üretim tesislerine ilişkin tesis kapatma izni, 28/07/2010 tarihli ve 27655 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 8/7/2010 tarihli ve 5756 sayılı Makaron Üretim Tesislerinin Kurulum ve İşleyişine
İlişkin Uygulanacak Usul ve Esaslara Dair Kurul Kararı’nın“ Tesisin kapatılması” başlıklı 9 uncu maddesi kapsamında verilmektedir.
2013 yılı içinde “Tesis Kurma İzni Uygunluk Belgesi alınması sonrasında tesis kuruluş sürecinde 4733
sayılı Kanunun 8 inci maddesinin altıncı fıkrası hükmüne aykırı davranıldığının belirlenmesi” nedeniyle
Marsan Tütün ve Tütün Mamulleri Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketinin Ortaköy Merkez Mah. Tem Cad.
No:12 Silivri/İSTANBUL adresinde makaron üretim tesisinin izni 06/11/2013 tarihli ve 7619 sayılı Kurul
kararı ile iptal edilmiştir.
54 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1. 2.15.Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği ve Devir İle İlgili İşlemler
Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin; 17 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde tesis kuruluş
yeri değişikliği, 18 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde devir ile ilgili işlemler gerçekleştirilmektedir.
Bu kapsamda, 2013 yılında; Smyrna Tobacco Meyva Aromalı ve Aromasız Nargile Tütünü ve Tütün
Mamulleri Üretim Sanayi Ticaret Limited Şirketinin Dokuz Eylül Mah. 342 Sokak No: 6 Aker Plaza A
Blok Kat: 1 Daire: 3 Gaziemir/İZMİR adresinde faaliyet gösteren nargilelik tütün mamulü üretim tesisi,
18/09/2013 tarihli ve 7566 sayılı Kurul kararı ile Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi Mahallesi 41 Sokak
No: 3 Ulucak, Kemalpaşa/İZMİR adresine taşınması için kuruluş yeri değişikliği izni verilmiştir.
2013 yılında tesis devir izni verilmemiştir.
4.1.2.16.Denetim ve Denetimle ile İlgili İşlemler
Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından yapılan denetimler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 22 nci maddesi ve Teşkilat Yönetmeliğinin 19 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
S×ra No
Denetlenen
úülemlerin
Y×l×
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2012
2012
2012
2012
2012
2012
2012
2012
2012
2012
11
2012
12
2012
13
2012
Denetlenen
Firma
ûERBETLú
NúKOMEDYA
TEKA, SELAR
BAT
PHILSA
EUROPEAN
JTI
IMPERIAL
KT&G, IMEKS
AHSEN
TABAC TURC,
SMYRNA
AKLALE
BOøAZúÇú,
CAGS
Toplam
Denetim
Yapan
Personel
Say×s×
3
2
4
4
5
3
3
4
5
4
Denetim Tarihi
Denetim
Süresi
10-12/02/2013
10-11/02/2013
10-17/02/2013
17-24/02/2013
17-24/02/2013
24/02-03/03/2013
24/02-03/03/2013
03-10/03/2013
03-10/03/2013
13-16/03/2013
3
2
8
8
8
8
8
8
8
4
4
17-23/03/2013
7
4
24-30/03/2014
24-30/03/2014
7
4
49
ú
7
86
ú
Tablo 30. 2013 Yılında 2012 Yılı İşlemlerine İlişkin Gerçekleştirilen Teknik Denetimler
2013
Faaliyet Raporu
> 55
Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 49 personel 86 gün süresince teknik denetim işlemi gerçekleştirmiştir.
S×ra
No
1
2
3
4
5
6
Denetimin Amac×
Numune al×m×, yer
görme, DúR
denetim
Denetim
DúR denetim
Yer görme
Yer görme
Yer görme, proje
tadilat×
Denetim
Yapan
Personel
Say×s×
Denetim
Tarihi
Denetim
Süresi
4
01-06/01/2013
6
BAT
JTI
úPKON
ALú KEMAL TÜRK
HALúME
ZÜLFúKAR, CAGS
ADIYAMAN
ÇúFTÇúLER BúRLúøú
ARTEK
MARSAN, úPKON
2
4
1
2
07-09/01/2013
15-20/01/2013
06-07/02/2013
17-18/02/2013
3
5
2
2
2
03-06/03/2013
4
2
20-22/03/2013
3
1
3
02-06/04/2013
05-11/05/2013
4
7
EUROPEAN
1
12-18/05/2013
7
PHILSA, JTI
3
19-25/05/2013
7
DOøUKAN
2
16-18/05/2013
30/0501/06/2013
3
Denetlenen Firma
AHSEN, SAS,
EUROPEAN
7
Yer görme
8
9
12
Denetim
Yer görme
úthalat Uygunluk
Belgesi
Temdit, DúR
denetim
Yer görme
13
Denetim
ûERBETLú
1
14
Temdit, DúR
denetim
BAT
3
02-07/06/2013
6
15
Denetim, ithalat
1
17-21/06/2013
5
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Yer görme
DúR denetim
Denetim
Numune al×m×
Denetim
Teknik inceleme
DúR denetim
Denetim
Denetim
únceleme
úthalat
DúR denetim
Yer görme
DúR denetim
1
2
2
1
2
2
3
1
2
1
1
3
2
1
25-27/06/2013
26-30/05/2013
04-07/06/2013
04-06/07/2013
04-08/07/2013
19-21/07/2012
24-28/07/2013
28-31/07/2013
12-17/08/2013
04-06/08/2013
20-22/08/2013
08-13/09/2013
23-25/09/2013
30/09-
3
5
4
3
5
3
5
4
6
3
3
6
3
5
10
11
CAGS, ALú KEMAL
TÜRK
SAR
EUROPEAN
BAT, ûERBETLú
NúKOMEDYA
HAS, AHSEN, SAS
BAT
PHILSA, KTG
AHSEN
BAT
EUROPEAN
ALú KEMAL TÜRK
BAT
CG
IMPERúAL
3
56 <
2013
Faaliyet Raporu
30
31
32
33
Yer görme
Numune al×m×
Denetim
Denetim
34
Denetim
35
36
Yer görme
Denetim
Denetim, ithalat,
numune al×m×
37
38
Denetim
BAYKUû
BAT
FKS
CAGS
AKLALE,
EUROPEAN
SMYRNA
ARTEK
SELAR, TEKA,
SWEDúSH
AHSEN, AKLALE,
EUROPEAN
Toplam
1
1
3
1
04/10/2013
09-11/10/2013
09/10/2013
04-09/11/2013
11-14/11/2013
3
1
6
4
1
11-16/11/2013
6
1
2
12-13/11/2013
16-20/11/2013
2
5
3
09-13/12/2013
5
2
15-21/12/2013
7
71
164
Tablo 31. 2013 Yılında Gerçekleştirilen Diğer Denetimler
Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 71 personel 164 gün süresince denetim işlemi gerçekleştirmiştir.
4.1.2.17.İdari Yaptırımlar ve İdari Yaptırımlar İle İlgili Yapılan İşlemler
İdari yaptırımlar;
• 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesi,
• 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun hükümleri,
• 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri,
Kapsamında uygulanmaktadır.
2013 yılı içinde uygulanan idari yaptırımlara ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
2013
S×ra Yapt×r×m Uygulanan
No
Kiüi/Firma
1
2
3
Ahsen Tütün ve
Tütün Mamulleri
Sanayi
European Tobacco
Sigara ve Tütüncülük
Sanayi ve Tic. A.û
Marsan Tütün ve
Tütün Mamulleri
Sanayi D×ü Ticaret Ltd.
ûti.
Yapt×r×m
Yapt×r×m
Miktar×
Türü
(TL)
PARA
CEZASI
73.263
PARA
CEZASI
33.981
úZúN
BELGESú
úPTALú
-
4
BAT A.û
PARA
CEZASI
33.981
5
BAT A.û
PARA
CEZASI
36.631
Faaliyet Raporu
Yasal Dayanak
Kurul
Karar
Tarihi
> 57
Kurul
Karar×
No
4733 say×l× Kanunun 8
inci maddesinin
11/09/2013 7556
beüinci f×kras×n×n (d)
bendi
4703 say×l× Kanunun 5
inci maddesinin
06/11/2013 7623
üçüncü f×kras×
4733 say×l× Kanunun 8
inci maddesinin
06/11/2013 7619
alt×nc× f×kras×
4703 say×l× Kanunun 5
inci maddesinin
18/12/2013 7677
üçüncü f×kras×
4703 say×l× Kanunun 5
inci maddesinin
18/12/2013 7676
üçüncü f×kras×
Tablo 32. 2013 Yılında Uygulanan İdari Yaptırımlar
4.1.2.18.Kayıtlar ve Bu Kayıtlara Bağlı Yapılan İşlemler
Türkiye’de tütün mamulleri üretimi ve ithalatıyla ilgili olarak faaliyet gösteren firmaların Üretim ve
Ticaret Yönetmeliğinin 20 nci maddesi çerçevesinde tutmaları zorunlu olan kayıtlar bulunmaktadır.
Bunları kısaca;
Tütün ile ilgili olarak; İthal edilen, yurt içinden teslim alınan ve tütün mamullerinin üretiminde kullanılan tütün miktarları, üretime alınmaksızın başka bir yere gönderilen veya teslim edilen tütün miktarları ve imha edilen, bozulan veya sair şekilde yok olan tütün miktarları,
Tütün mamulleri ile ilgili olarak; üretilen, ithal edilen, piyasaya verilen, piyasadan iade alınan, ihraç
edilmek üzere gönderilen, başka kişilere ait fabrikalarda fason olarak üretilip nakledilen, bozulan veya
imha edilen, ürünlerin marka bazında miktarları,
Olarak ifade etmek mümkündür.
Firmalar; aylık olarak,
58 <
Faaliyet Raporu
•
2013
Dahilde işleme rejimi kapsamında ve haricinde gerçekleştirilen üretim bilgilerini,
• Üretimden fabrika bünyesindeki ana mamul ambarına ve buradan da ülke çapındaki diğer ambarlara sevk edilen mamuller ile ambarlardan yapılan satışları,
•
Pazarlama firmaları tarafından toptan satıcılara yapılan satışları,
•
İl bazında satış miktarlarını,
•
Bandrol hareketlerini,
•
Üçer aylık dönemlerde,
•
Hammadde stok hareketlerini,
•
Hammadde fabrikasyon hareketlerini,
•
İthalat Rejimi, ithalat ülkesi ve menşe ülkesi bazında gerçekleştirdikleri ithalat miktarlarını,
•
Menşe ve bölgesel bazda tütün kullanım miktarlarını,
•
Sektörel bilgi formlarını,
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna bildirmektedir.
Firmalardan gelen bilgiler kayıtların takibi ve istatistiki veri tabanı tutulması amacıyla aylık olarak
Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca derlenmektedir.
Bu bilgiler aynı zamanda sektörel analiz çalışmalarında değerlendirilmekte olup, paylaşılması uygun
görülen bilgiler talep halinde gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurum ve kuruluşları ile paylaşılmakta,
Düzenli olarak,
•
Sağlık Bakanlığına,
•
Kalkınma Bakanlığına,
• Gelir İdaresi Başkanlığına,
• Türkiye İstatistik Kurumuna,
2013
•
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğüne,
•
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına,
Faaliyet Raporu
> 59
İletilmektedir.
4.1.2.19.Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi Verilmesi ve Yetki Belgesinin Uzatılması ile İlgili
İşlemler
Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi, 16/04/2008 tarihli ve 26849 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” hükümleri uyarınca verilmekte ve bu süre bitiminde firmaların
talebi halinde süre uzatımı işlemleri yapılmaktadır.
Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesi çerçevesinde 2013 yılı içinde 2 adet yeni Puro ve
Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi verilmiştir.
S×ra
No
Puro ve Sigarillo úthalat×
Yetki Belgesi
Firma Ad×
Tarihi
No'su
1
Esmark úthalat úhracat Pazarlama Daù×t×m Ticaret
Limited ûirketi
28/01/2013
63-01
2
Phoenicia ústanbul Tütün Ürünleri Sat×ü Daù×t×m
ve Ticaret A.û.
21/06/2013
64-01
ú
Tablo 33. 2013 Yılında Yeni Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi Verilen Firmalar
60 <
Faaliyet Raporu
2013
S×ra
No
Firma Ad×
1
Puro ve Sigarillo úthalat×
Yetki Belgesi
Tarihi
No'su
Avangart Tütün, Tütün Mamulleri ve D×ü Tic. Ltd. ûti.
21/08/2013
55-06
2
Swed×sh match Kibrit ve Çakmak Endüstri A.û.
02/09/2013
56-06
3
Kaner D×ü Ticaret Ltd. ûti.
25/09/2013
58-06
4
Imperial Tobacco Tütün Ürünleri Sat×ü ve Pazarlama
Anonim ûirketi
12/10/2013
61-03
5
Ali Kemal Türk Tütün Mamulleri úthalat Daù×t×m ve
Sat×ü×
21/11/2013
62-03
ú
Tablo 34. Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesinin Süresi 1 Yıl Uzatılan Firmalar
4.1.2.20.Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk ve Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi Verilmesi ile İlgili
İşlemler
Söz konusu belgeler için yapılan başvurular;
•
Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,
•
4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,
• Bakanlar Kurulunun 2008/13482 sayılı Kararın, 16/04/2008 tarihli ve 26849 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” hükümleri,
•
Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,
•
Etiketleme Yönetmeliği,
•
Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),
•
25/05/2005 tarihli ve 1763 sayılı Kurul Kararı,
•
28/12/2005 tarihli ve 2337 sayılı Kurul Kararı,
•
08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,,
2013
•
29/12/2010 tarihli ve 6091 sayılı Kurul Kararı,
•
04/05/2012 tarihli ve 6896 sayılı Kurul Kararı,
•
12/11/2012 tarihli ve 7055 sayılı Kurul Kararı,
Faaliyet Raporu
> 61
Kapsamında incelenir. Kurul tarafından uygun bulunan talepler firmaya bildirilir. Firma, şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Başvuru Formu ve ithal edilecek birim paket
ve grupman örnekleri ile Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi talebinde bulunur. Uygun bulunan
mamulat çeşidine ait örneklerin gümrük mahallinde yapılacak ekspertiz incelemesi neticesinde düzenlenecek ekspertiz raporu ile mutabık olması halinde en geç yedi gün içinde şekli ve içeriği Kurum
tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi verilir.
2013 yılında, Ali Kemal Türk Tütün Mamulleri İthalat Dağıtım ve Satışı ve Swedish Match Kibrit ve
Çakmak Endüstri A.Ş. ünvanlı firmalara toplamda 15 adet mamulat çeşidi için 6 adet Puro ve Sigarillo
İthalatı Uygunluk Belgesi ve 15 adet Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir.
úthalat úzni Verilen
S×r
a No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Firma Ad×
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
SWEDISH MATCH
Mamulat
Çeüidi Ad×
Ay×rt
Edici úbaresi
CHE
CHE
CHE
CHE
CHE
CHE
CHE
CHE
DAVIDOFF
DAVIDOFF
DAVIDOFF
MEHARI'S
MEHARI'S
MEHARI'S
MEHARI'S
No.5
No.6
No.7
No.8
No.9
No.10
No.11
No.12
No. 1
No. 3
Demi-Tasse
Java
Ecuador
Brasil
Orient
ú
Tablo 35. 2013 Yılında Düzenlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgeli Puro ve Sigarillo Piyasaya
Arz Uygunluk Belgeleri
62 <
Faaliyet Raporu
S×ra
Ekspertiz
No
Y×l×
1
2
3
4
5
Toplam
2013
2013
2013
2013
2013
2013
Ekspertiz Yap×lan
Firma
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
ALú KEMAL TÜRK
SWEDISH MATCH
Ekspertiz
Yapan
Personel
Say×s×
1
1
1
1
1
5
Ekspertiz
Tarihi
17/06/2013
16/07/2013
21/08/2013
08/11/2013
11/12/2013
Tablo 36.2013 Yılında Yapılan Puro ve Sigarillo İthalatı Ekspertiz İşlemleri
2013 yılında puro ve sigarillo ithalatı işlemleri ile ilgili olarak 5 iş günü ekspertiz işlemi gerçekleştirilmiştir.
4.1.2.21. Kaçak ve Sahte Zannı ile Yakalanan Tütün Mamulleri Raporları
Kaçak ve Sahte Zannı ile Yakalanan Tütün Mamullerinin Ekspertiz Raporu ile İlgili İşlemler
Kolluk kuvvetleri tarafından kaçak ve sahte zannı ile yakalanan tütün ve tütün mamulleri, Tütün
Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi unvanına haiz uzmanlar ve tütün
teknolojisi mühendisi tarafından yapılan ekspertiz muayenesi sonucunda hazırlanan raporlar doğrultusunda Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelerce işlem tahsis edilmektedir. Yıl içinde Kurum merkezine tütün mamulleri, sarmalık kıyılmış tütün, makaron ve yaprak sigara kağıtları için toplam 4.710
adet Ekspertiz Raporu düzenlenmiştir.
2013 yılında sahte ve kaçak zannı ile yakalanan tütün mamulleri ile ilgili yapılan işlemler aşağıda
tablo halinde gösterilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 63
Tablo 37. Yıllar İtibarıyla Düzenlenen Tütün Mamulleri Ekspertiz Raporu Miktarları
Kaçak ve Sahte Zannı ile Yakalanan Sigaraların Değerlendirme Raporu ile İlgili İşlemler
28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği
Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 27) ile Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13
üncü maddesine 6455 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle eklenen 5 numaralı fıkrasına göre, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetki uyarınca kullanılma zorunluluğu
getirilen özel etiketi veya işareti olmayan ÖTV’ye tabi malların bulundurulduğunun tespit edilmesi halinde, bu malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulunduranlar adına; her bir tespit için bu
Kanuna ekli (III) sayılı listenin; (B) cetvelinde yer alan 2402.20 ve 2402.90.00.00.00 (yalnız tütün yerine
geçen maddelerden yapılmış sigaralar) G.T.İ.P. numaralı malların 5.000 adedi (20 adet sigaradan oluşan
250 paketi) aşması halinde müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile ithal veya
imal edenlerden herhangi biri adına; malların tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden
Kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ÖTV res’en tarh edilmesi ve bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı
cezası uygulanmasına başlanmıştır.
Bu değişiklik ile, sigaraların tespit edilmesi halinde, yakalama/el koyma işlemini gerçekleştiren ilgili
kolluk birimleri tarafından; yakalama/el koyma işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın bir örneği
ile yakalanan/el konulan tüm mallardan alınan yeterli sayıda numune, söz konusu malların hangi ithalatçı ya da imalatçıya ait olduğunun tespiti için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna gönderilmeye başlanmıştır.
Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi unvanına haiz uzmanlar
ve tütün teknolojisi mühendisi tarafından, numuneler üzerinde yapılan analiz sonucunda sigaraların
emsal bedellerini, malların ithalatçı veya imalatçı bazında ayrımını içeren bir değerlendirme raporu
düzenleyerek yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yerdeki Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan
yerlerde Defterdarlığa) gönderme işlemine başlanmıştır.
Ayrıca, konu ile ilgili olarak Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca üçer aylık dönemler halinde Gelir İdaresi Başkanlığına bilgi verilecektir.
Bu konuda, Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından yıllık ortalama 15.000 adet değerlendirme raporu düzenleneceği tahmin edilmektedir
64 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2.22.Ürün Analizleri ile İlgili Yapılan İşlemler
Etiketleme Yönetmeliğinin “Azami Zifir, Nikotin ve Karbon Monoksit Bırakımları ve Ölçüm Metotları” başlıklı 5 inci ve 6 ncı maddeleri kapsamında 2013 yılında 312 mamulat çeşidine fiziksel, kimyasal ve
duman (zifir, nikotin, karbon monoksit bırakım miktarları) analizi yaptırılmıştır.
4.1.2.23.Kurum Aleyhine Açılan Davalara İlişkin Verilen Cevaplar
2013 yılı içerisinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca gerçekleştirilen işlemler nedeniyle
Kurum aleyhine açılan davalara ilişkin savunmaya esas teşkil edecek iki görüş yazısı hazırlanmış olup,
bunlar davacı ve dava konularına göre aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.
SIRA
DAVACI
NO
1
2
3
4
5
6
DAVA KONUSU
11/07/2012 tarihli ve 6990 say×l× Kurul Karar× ile verilen 57.232,00
TL idari para cezas×n×n 1. Bendinin iptali ve yürütmesinin
durdurulmas×.
11/07/2012 tarihli ve 6990 say×l× Kurul Karar× ile verilen 57.232,00
TABAC TURC
TL idari para cezas×n×n 2. Bendinin iptali ve yürütmesinin
durdurulmas×.
11/07/2012 tarihli ve 6990 say×l× Kurul Karar× ile verilen 57.232,00
TABAC TURC
TL idari para cezas×n×n 3. Bendinin iptali ve yürütmesinin
durdurulmas×.
Eskiüehir Esnaf
19/02/2013 tarih ve 28564 say×l× Resmi Gazetede yay×mlanan
ve Sanat Odalar× nargilelik tütün mamulü ile ilgili tebliùin 5 inci maddesinin g
Birliùi
bendinin iptalini ve yürütmenin durdurulmas×.
2013/249 Dan×ütay 13 üncü Daire - 22/11/2012 Tarih ve 28475 say×l×
Resmi Gazete de yay×mlanan Yönetmeliùinin 1 inci maddesinin
BAT
ikinci f×kras× ile Geçici 7. maddeyi düzenleyen 3 üncü ve geçici 8 inci
maddeyi düzenleyen 4 üncü maddesinin iptali ve yürütmesinin
durdurulmas×.
Bak×rköy
Nargilelik tütün mamulu içilen iüyerine sunum uygunluk belgesi
Belediye
verilmemesi.
Baükanl×ù×
TABAC TURC
Tablo 38. 2013 Yılında Kurum Aleyhine Açılan Davaların Davacı ve Konularına Göre Dağılımı
4.1.2.24.Eğitim Faaliyetleri İle İlgili İşlemler
•
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından 21-23/08/2013 tarihlerinde Edirne’de
2013
Faaliyet Raporu
> 65
düzenlenen Tütün Kontrol Çalışmaları Değerlendirme toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire
Başkanlığı personelince katılım sağlanmış ve Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele
Daire Başkanlığı birimine bağlı taşrada görev yapan sağlık personeline sunum şeklinde bilgilendirme
yapılmıştır.
•
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından 24-26/09/2013 tarihlerinde Diyarbakır’da
düzenlenen Tütün Kontrol Çalışmaları Değerlendirme toplantısına Daire Başkanlığımız personelince
katılım sağlanmış ve Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele Daire Başkanlığı birimine
bağlı taşrada görev yapan sağlık personeline sunum şeklinde bilgilendirme yapılmıştır.
•
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Türkiye Adalet Akademisi işbirliği ile Cumhuriyet Savcılarına yönelik 30/10/2013 – 01/11/2013 tarihlerinde düzenlenen Kaçakçılık Suçları İle Mücadele konulu eğitim seminerinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmış ve sunum
şeklinde bilgilendirme yapılmıştır.
•
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ile Avrupa Birliği Komisyonu Teknik Destek ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) işbirliği ile 2-3/12/2013 tarihlerinde Ankara’da “Sigara ve Akaryakıt Kaçakçılığının Etkin Soruşturulması” konulu bir seminer gerçekleştirilmiş ve söz konusu seminere Tütün Mamulleri Piyasası
Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
4.1.2.25.Kurul Kararlarına Esas Olan Önerge Hazırlanması ile İlgili İşlemler
09/01/2002 tarihli ve 24635 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası
Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3 üncü maddesi kapsamına giren hususlar önerge hazırlanmak suretiyle Kurul gündemine
getirilerek karara bağlanmaktadır.
2013 yılı içinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından 251 adet önerge hazırlanmış ve
bu önergelerle ilgili olarak 251 adet Kurul Kararı alınmıştır.
Kararı alınmıştır.
Toplam
Y×l Karar Say×s×
(Adet)
2013
563
Tablo 39. Kurul Karar Sayıları
Kurul
Daire Baükanl×ù× Kurul Karar Say×s×
Adet
Oran (%)
251
44,58
66 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.2.26.Diğer Kurum ve Kuruluşlarla Ortak Yürütülen Çalışmalar
Türkiye İstatistik Kurumu ile Yürütülen Çalışmalar
TÜİK’e tütün mamulleri sektöründeki sanayi ve iş istatistiklerinin hazırlanması kapsamında aylık ve
yıllık olarak bildirimlerde bulunulmaktadır.
Anılan veriler;
• Ülkemiz sigara sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait üretim, iç piyasaya satış, ihracat miktarları ve hasılatlarını,
•
Ürünlerin marka ve çeşit bazında perakende satış fiyatlarını,
•
Marka ve çeşit bazında vergi hariç fabrika çıkış fiyatlarını,
•
Sektördeki çalışan sayılarını,
İçermektedir.
Anılan veriler TÜİK tarafından, aylık ve yıllık olarak üretilen üretim ve işgücü endekslerinde değerlendirilerek yayımlanmaktadır.
Sağlık Bakanlığı ile Yürütülen Çalışmalar
Sağlık Bakanlığı’na aylık olarak Türkiye’deki tütün mamulleri tüketimine ilişkin iller bazında tüketim verileri gönderilmektedir.
Diğer taraftan, tütün mamulleri tüketiminin azaltılmasına yönelik çalışmalarda değerlendirilmek
üzere talep edilen bilgiler anılan Bakanlık ile paylaşılmaktadır.
Ayrıca, mevzuat düzenlemeleri ile ilgili çalışmalarda anılan Bakanlık ile görüş alışverişinde bulunulmaktadır.
Maliye Bakanlığı ile Yürütülen Çalışmalar
Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünce talep edilen;
• Marka ve çeşit bazında Türkiye’de iç piyasada pazarlama firmalarınca satışa sunulan sigara miktarları ve perakende satış hasılatları,
• İç piyasa için üretilen sigara miktarları, pazarlama firmalarına satış miktarları ve vergi hariç fabrika çıkış fiyatları,
2013
Faaliyet Raporu
> 67
Başlıkları altında derlenen veriler aylık olarak anılan Kurumlara bildirilmektedir.
Diğer taraftan; 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5 Seri No'lu Tütün
Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca; Gelir
İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulan komisyon marifetiyle imha edilmektedir.
2013 yılı içinde Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü yetkililerinin katılımıyla
Gelir İdaresi Başkanlığında;
• Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” taslağı değerlendirme toplantısı,
• Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te yer verilen makaron birim paketlerinde uygulanacak bandrol ile ilgili olarak, Bandrollü Ürün İzleme Sistemi genel tebliğlerinde yapılacak değişikliklerin ele alındığı değerlendirme toplantısı,
Olmak üzere 2 toplantıya katılım sağlanmıştır.
Yine, Gelir İdaresi Başkanlığı yetkililerinin katılımıyla;
4733 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde hazırlanan “Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul
ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” taslağında yer verilen bandrol uygulanmasına ilişkin, makaron paketleme makinelerine ürün izleme sistemi kurulumu konusunda Adana ve Mersin’de bulunan 4 adet
sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesisinde teknik inceleme gerçekleştirilmiştir.
Diğer taraftan; Gelir İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, Jandarma Genel
Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü ile yapılan toplantılar neticesinde, Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan, 28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi
Genel Tebliği Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 27) ile yakalanan sigara miktarının 250 paketi aşması halinde ise müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile
ithal veya imal edenlerden herhangi biri adına; malların tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı
üzerinden Kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ÖTV res’en tarh edilmesi ve bu tarhiyata ayrıca
vergi ziyaı cezası uygulanmasına başlanmıştır. Söz konusu malların hangi ithalatçı ya da imalatçıya ait
olduğunun tespiti için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu görevlendirilmiştir.
Kalkınma Bakanlığı ile Yürütülen Çalışmalar
Bakanlık tarafından yürütülmekte olan Orta Vadeli Program hazırlık çalışmaları kapsamında bütçe
büyüklüklerindeki gelişmelerin sağlıklı bir şekilde analiz edilmesi, alınan kararların etkilerinin ve sektör
içi yansımalarının değerlendirilmesi ve gelecekte alınacak kararların bilimsel bir temele oturtulması
amaçlarıyla Kurumumuzdan talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri anılan Bakanlığa aylık
düzenli olarak gönderilmektedir.
68 <
Faaliyet Raporu
2013
Ekonomi Bakanlığı ile Yürütülen Çalışmalar
Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından sektörde faaliyet gösteren Firmalara verilen
Dahilde İşleme izin Belgeleri ile ilgili ithalat, üretim ve ihracat işlemleri Daire Başkanlığımız tarafından
denetlenmektedir.
Bunun yanında, Tarım Ürünlerine İlişkin Dahilde İşleme Rejimi Genelgesi’ne ilişkin çalışmalar yürütülmektedir.
2013 yılı içinde, İstanbul Trakya Serbest Bölgesinde makaron üretimi konusunda faaliyet gösteren
FKS Filtre San. ve Dış Tic. Ltd. Şti’nde Ekonomi Bakanlığı yetkilileri ile birlikte teknik inceleme gerçekleştirilmiştir.
2013 yılı içinde Ekonomi Bakanlığı ile yürütülen ortak çalışmalar neticesinde, 31/12/2012 tarihli ve
28868 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazetede Tütün, Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2014/19) yayımlanmıştır.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Yürütülen Çalışmalar
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu mevzuatı çerçevesinde;
• Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu yetki alanına giren eşyaların Gümrük Tarife İstatistik
Pozisyonlarının (GTİP) belirlenmesi,
• Sektörün ihtiyaçlarına göre yeni GTİP açılımları yapılması,
• Fasıl notlarının açıklamalarının sadeleştirilmesi,
• 22/03/2012 tarihli ve 28241 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Türkiye Gümrük Bölgesi Üzerinden Transit Edilecek Sigaralar Hakkındaki 2012/2924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında incelemelerin yapılması,
Konularında yapılan çalışmalara Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katkı sağlanmıştır.
Türk Standardları Enstitüsü ile Yürütülen Çalışmalar
2013 yılında sarmalık kıyılmış tütün mamulüne ilişkin standart tasarısı TSE’ye sunulmuş olup, Teknik Kurul’da görüşülmesini müteakip standart olarak kabul edilmesi beklenmektedir.
2013
Faaliyet Raporu
> 69
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Yürütülen Çalışmalar
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğünce yürütülen sigara tüketiminden kaynaklanan ÖTV ve KDV tahsilatının hesaplanmasına yönelik çalışmalarda değerlendirilmek üzere talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri anılan Bankaya aylık düzenli olarak
gönderilmektedir.
Katılım Sağlanan Toplantılar ve Gerçekleştirilen Diğer Çalışmalar
1-Katılım Sağlanan Uluslararası Toplantılar
• 26/02/2013 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Mamulleri Düzenleyici Komitesinin 15.
toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
• 07-09/10/2013 tarihlerinde İstanbul’da ISO/TC/126 Tütün ve Tütün Mamulleri Teknik Komitesi
31. Toplantısı’na Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
• 10/10/2013 tarihinde İstanbul’da, Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) ISO/TC 126 Tütün
ve Tütün Ürünleri Teknik Komitesi altında faaliyet gösteren Nargile İçimi Çalışma Grubunun beşinci
toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
2-Katılım Sağlanan Yurtiçi Toplantılar (Diğer çalışmalar İçin Gerçekleştirilen Toplantılar Dışında Kalanlar)
•
14/02/2013 tarihinde Kurum merkezinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca nargilelik
tütün namulü üreticileri ile girdiler konusunda toplantı gerçekleştirilmiştir.
•
13/05/2013 tarihinde Sağlık Bakanlığında gerçekleştirilen Tütün Mamullerinin Yasadışı Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Protokol konulu toplantıya Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
•
14/05/2013 tarihinde Kurum merkezinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca nargilelik
tütün namulü üreticileri ve sarmalık kıyılmış tütün mamulü üreticilerinin katılımıyla girdilerin ifşası
konusunda toplantı gerçekleştirilmiştir.
• 31/05/2013 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen Dünya Sigarasız Günü toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
•
31/05/2013 tarihinde Afyonkarahisar’da gerçekleştirilen Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Değişikliği Değerlendirme Çalıştayına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
70 <
Faaliyet Raporu
2013
• 23/10/2013 Kurum merkezinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca Marka Paylaşımı ve
Genişlemesi konusunda toplantı gerçekleştirilmiştir.
•
05/12/2013 tarihinde Türk Patent Enstitüsünde gerçekleştirilen toplantıya Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
3-Standart Hazırlık Çalışmaları
Türk Standardları Enstitüsünün 14/01/2011 tarihli ve B.14.2.TSE.0.11.03.20-020-15317 sayılı onayı ile
tst 201082985 Sarmalık kıyılmış tütün mamulü standard tasarısının hazırlanması amacıyla Daire Başkanlığımız koordinasyonunda çeşitli üniversitelerden öğretim üyeleri ve firma yetkilileri ile toplantılar
gerçekleştirilmiştir.
2013 yılında sarmalık kıyılmış tütün mamulüne ilişkin standart tasarısı TSE’ye sunulmuş olup, Teknik Kurul’da görüşülmesini müteakip standart olarak kabul edilmesi beklenmektedir.
4-Yasadışı Ticaret İle İlgili Çalışmalar
• 2013 yılı içinde yakalanan sigara miktarının 250 paketi aşması halinde müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile ithal veya imal edenlerden herhangi biri adına; malların tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden Kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ÖTV
res’en tarh edilmesi ve bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanmasına başlanması amacıyla; Gelir
İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü toplantılar yapılmıştır.
• Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Türkiye Adalet Akademisi işbirliği ile Cumhuriyet Savcılarına yönelik 30 Ekim-01 Kasım 2013 tarihlerinde düzenlenen Kaçakçılık Suçları İle Mücadele konulu eğitim seminerinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmış ve sunum
yapılmıştır.
• Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ile Avrupa Birliği Komisyonu Teknik Destek ve Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) işbirliği ile 2-3/12/2013 tarihlerinde Ankara’da “Sigara ve Akaryakıt Kaçakçılığının Etkin Soruşturulması” konulu bir seminer gerçekleştirilmiş ve söz konusu seminere Tütün Mamulleri Piyasası
Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
• Kaçakçılık İstihbarat Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığına gönderilen kaçakçılık yakalama verilerinin formatına ilişkin Kurumumuz talepleri hakkında 21/11/2013 tarihinde toplantı gerçekleştirilmiştir.
•
5607 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikler neticesinde ortaya çıkan hususları değerlendirmek
amacıyla, 19/11/2013 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığında ilgili kurumların katıldığı toplantıya
Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.
2013
Faaliyet Raporu
> 71
• Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli III. Sayılı Listenin (B) cetvelinde yer alan ürünlerden elde
edilen Özel Tüketim Vergisi gelirlerinin kayıp ve kaçağa sebep olabilecek unsurların tespiti amacıyla,
sigara üretim sektörünün analiz edilmesi, bu sektördeki vergi kayıp ve kaçağına yol açan mükelleflerin tespit edilmesi konulu Görüş ve Öneri Raporunda belirtilen hususların değerlendirilmesi ve görüş
alışverişinde bulunulması amacıyla 07/05/2013 tarihinde Vergi Denetim Kurulu’nda ilgili kurumların
katıldığı toplantıya Daire Başkanlığımız personelince katılım sağlanmıştır.
• 01/10/2013 tarihinde Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığında yapılan “Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı (2011-2013)” değerlendirme toplantısı neticesinde “Bulgartabac firması ile ilgili durumun değerlendirilmesi için bir toplantı yapılması” kararına istinaden Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünde 24/10/2013 tarihinde yapılan toplantıda
Bulgartabac Firması ile ilgili tespitlerin ortaya konularak, alınabilecek radikal tedbirlerin belirlenmesini
teminen TAPDK tarafından konunun araştırılması şeklindeki çözüm önerisinin Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığından bir uzmanın katılımı ile iki uzman tarafından yerine getirilmesi hususunda
çalışmalara başlanmıştır.
• 5/09/2012 ve 18/10/2012 tarihlerinde Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı Mücadele Eylem Planı kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığında gerçekleştirilen toplantılara katılım sağlanmıştır.
5-Tütün Mamullerinde Kullanılan Girdiler
• 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 26/12/2012 tarihli ve 7146 sayılı “Tütün Mamulleri Üretiminde Kullanılan Girdilerin Değerlendirilmesi Görevi ile Yetkilendirilecek Bilimsel Komisyonun; Teşkili ile Çalışma Şekline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kurul
Kararı” kapsamında 03/04/2013 tarihli ve 7353 sayılı Kurul Kararı ile Bilimsel Komisyonun üyeleri belirlenmiştir.
• Bilimsel Komisyon, 07/05/2013 tarihinde gerçekleştirdiği ilk toplantısında Komisyon Başkanını
ve çalışma şeklini belirlemiştir.
• Bilimsel Komisyon 10/07/2013 ve 25/10/2013 tarihlerinde iki toplantı gerçekleştirmiştir.
• Tütün mamullerinin üretiminde kullanılan girdiler halkın bilgisine sunulmak üzere Kurum internet sitesinde yayımlanmıştır.
6- Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü İle İlgili Yapılan Çalışmalar
27/10/2011 tarihli ve 28097 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2011/18 sayılı Başbakanlık Genelgesi ve Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı İle Mücadele Eylem Planı (2011-2013); 35 ve
36 nolu eylem maddeleri kapsamında, “Kayıt dışı sarmalık kıyılmış tütün ticaretinin yasal zemine çekilmesine yönelik tedbir ve teşvikleri içeren mevzuat ve uygulamaların hayata geçirilmesine ve mevzuata aykırı şekilde sarmalık kıyılmış tütün ticaretinin önlenmesine yönelik gerekli tedbirler alınacaktır.”
72 <
Faaliyet Raporu
2013
ile “Filtre, makaron ve sigara kâğıdı üretimi, ithalatı ve ticaretiyle ilgili düzenlemeler yapılacaktır. Bu
ürünlerin izlenmesi ve takibi amacıyla çalışmalar yapılacaktır.” hükümlerinin yerine getirilmesi amacıyla Kurumumuz koordinasyonunda sorumlu kuruluşların katılımı ile 03/01/2013, 22/10/2013 05/11/2013
tarihlerinde Kurumumuzda toplantılar gerçekleştirilmiştir.
4.1.2.27.2014 Yılı Hedefleri
2001/37/EC numaralı Direktif ve Birleşik Uyarılar Kaynak Listesindeki değişikliklere bağlı olarak
Avrupa Birliği mevzuatına uyumun sağlanması.
• Bilimsel Komisyon rehberliğinde girdiler ile ilgili çalışmaların geliştirilmesi.
• Tütün içermeyen maddelerden yapılan ve tütün mamulü gibi tüketilen her türlü nargile ve sigaraya yönelik mevzuat çalışmalarının sonuçlandırılması.
• Mentol kullanımına ilişkin düzenlemenin hayata geçirilmesi.
• Filtreye ilişkin mevzuat hazırlama çalışmalarının sonuçlandırılması.
• Makaron ve yaprak sigara kağıdı ile ilgili mevzuat hazırlama çalışmalarının sonuçlandırılması.
•
Sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamulü standart oluşturma çalışmalarının
tamamlanması.
• Sarmalık kıyılmış tütün konusunun Kurum içi ve kurum dışında her türlü boyutuyla değerlendirilmesi amacıyla çalışmalara devam edilmesi.
• Yasadışı ticareti önleyecek çalışmalar yapılması. (Öncelikle boş paket araştırmasının sonuçlandırılması)
• Tütün ve tütün mamullerinin izin başvurularında, Kurum tarafından istenilen Kimyasal ve Fiziksel analizlerin, Ankara ili içinde belirlenen ve Bilimsel Komisyonca uygun görülen bir laboratuvarda
yapılmaya başlanmasının sağlanması.
• Tütün mamullerinde kullanılan girdilerinin miktar ve tespit analizlerinin yapılabilmesi, kullanılan
girdilerinin tüketici üzerindeki etkilerinin araştırılabilmesi için Sağlık Bakanlığıyla beraber çalışmalar
yapılabilmesi.
2013
Faaliyet Raporu
> 73
4.1.3- Alkol Piyasası Daire Başkanlığı
4.1.3.1- Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları
Alkol piyasası faaliyetlerini düzenlemeye yönelik olarak 2013 yılında Kurumumuz tarafından yapılan
mevzuat değişikliği aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
S×ra
No
Resmî Gazete
Tarih ve No
Mevzuat×n úçeriùi:
1
2
3
Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile úç ve D×ü
Ticaretine úliükin Usul ve Esaslar Hakk×nda Yönetmeliùin
13 üncü maddesinde deùiüiklik yap×lmas×
Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile úç ve D×ü
Ticaretine úliükin Usul ve Esaslar Hakk×nda Yönetmeliùin
25 inci ve 26 nc× Maddelerinin Uygulanmas× úle úlgili
Tütün ve Alkol Piyasas× Düzenleme Kurulu Karar×
(4/12/2013-7653)
Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile úç ve D×ü
Ticaretine úliükin Usul ve Esaslar Hakk×nda Yönetmeliùin
19 uncu maddesinde deùiüiklik yap×lmas×
20/08/201328741
18/12/201328855
28/12/201328865
Tablo 40
4.1.3.2- Alkol Piyasası Faaliyetlerinin İzlenmesine Yönelik Çalışmalar
Belgelendirme Faaliyetleri
Üretime Yönelik Belgelendirmeler
Alkol piyasasına yeni üretici olarak girecek, proje tadilatı yapacak veya üretim tesislerini tasfiye edecek gerçek ve tüzel kişilerin Kurumumuzdan Tesis Kurma İzni, Üretim ve Faaliyet İzni, Proje Tadilat İzni
ile tasfiye usulüne ilişkin izin alması gerekmektedir. Bu çerçevede, 2013 yılında üretime yönelik belgelendirme çalışmaları Tablo 41’de özetlenmektedir.
úzin Konusu
Tesis Kurma úzni
Üretim ve Faaliyet úzni
Üretim ve Faaliyet úzni Belgesi Yenileme
Proje Tadilat úzni
bl
Ü
lk l l d
l
Tablo 41 Üretime Yönelik Belgelendirmeler
úzin Say×s×
1
2
8
1
74 <
Faaliyet Raporu
2013
2013 yılında üretici ve/veya ithalatçı ve işlemeci olarak Kurumumuza kayıtlı firma sayıları Tablo
42’de verilmiştir.
Toplam
úüleme
Üretici
úthalatç×
2013 Y×l× Sonu útibariyle
Piyasada Faaliyet Gösteren
Firma Say×s×
Toplam
úthalatç×
Üretici
ÜRÜN ANA
KATEGORúSú
Üretici ve
úthalatç×
Kurumumuz Kurulmadan
Önce Piyasada Faaliyet
Gösteren Firma Say×s×
Etil Alkol
2
-
-
2
11
25
1
37
Metanol
-
-
-
-
-
30
1
31
Etil Alkol ve
Metanol
-
-
-
-
-
11
10
21
Alkollü Kar×ü×m
-
-
-
-
-
-
-
-
Toplam
2
0
0
2
11
66
12
89
Tablo 42 -Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı
Ticaret Unvan×
ûehir
1
Amasya ûeker Fabrikas× A.û.
AMASYA
2
Antalya Alkollü úçecek San. ve Tic. A.û.
ANTALYA
3
Allco úçecek San. Tic. A.û.
úZMúR
4
únfotex Tur. Sey. G×da ve úçecek Mad. úmalat San. Tic. Ltd. ûti.
ANTALYA
5
Konya ûeker San. ve Tic. A.û. Çumra ûeker Fabrikas×
KONYA
6
Mey Alkollü úçkiler San. ve Tic. A.û.
úSTANBUL
7
Tezkim Tar×msal Kimya únü. San. Ve Tic. A.û.
ADANA
8
Türkiye ûeker Fabrikalar× A.û.
ANKARA
9
Tar×msal Kimya Teknolojileri San. Ve Tic. A.û.
úSTANBUL
10 Neva Alkollü úçkiler San. ve Tic. A.û.
MANúSA
11 Rags Alkollü úçecekler San. ve Tic. Ltd. ûti.
KIRKLARELú
bl
l
lk l Ü
l l
2013 yılı itibarıyla üretici olarak kayıt altına alınmış firmalar Tablo 43’de verilmiştir.
Tablo 43- Etil Alkol Üretici Firma Bilgileri
2013
Faaliyet Raporu
> 75
Ayrıca, Dairemiz, etil alkol ve metanolde saflaştırma, susuzlaştırma, zenginleştirme ve benzeri işlemleri uygulamak kaydıyla bu malları piyasaya arz eden firmaları da kayıt altına almaktadır. İşleme
Tesislerine ilişkin bilgiler Tablo 44, 45, 46 ve 47’de verilmiştir.
Ticaret Unvanı
Şehir
Aromas Gıda Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.
Gurup Deltalar Tıbbi ve Kim. Mad. Tar. Yard. Ürn. San. Ve
Tic. Ltd. Şti.
Kimetsan Kimya, Maden ve Metalurji Endüstrileri İç ve Dış
Tic. ve Müşavirlik Mühendislik Ltd. Şti.
Tekkim Kimya San. Ve Tic. Ltd. Şti.
İ
İZMİR
ANKARA
ANKARA
BURSA
Tablo 44- Etil Alkol ve Metanol Analiz Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri
Ticaret Unvanı
Çınar Boya Kimya Turizm Nakliye Hırdavat Demir San. Ve
Tic. A.Ş.
Çinkanlar Kimyevi Maddeler Tic. ve San. Ltd. Şti.
Erler Boya Tiner Madeni Yağ İmalat Geri Dönüşüm
Hırdavat Nakliyat Kimya Sanayi Ticaret Pazarlama Limited
Şirketi
Grup Boya ve Kimya San. Tic. Ltd. Şti.
Polen Boya Kimyevi Madde İnş. Haf. Nak. Tem. İml. İhr. İth.
San. Tic. Ltd. Şti.
Sate Gıda ve Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti.
Şehir
İZMİR
İZMİR
ADANA
İZMİR
KOCAELİ
İZMİR
Tablo 45- Etil Alkol ve Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri
Ticaret Unvanı
1
Şehir
Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Tekirdağ İçki Fabrikası
TEKİRDAĞ
İ
Tablo 46- Etil Alkol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri
Ticaret Unvanı
TMO Afyon
Müdürlüğü
Şehir
Alkaloidleri
Fabrikası
İşletme
Tablo 47-Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri
AFYONKARAHİSAR
76 <
Faaliyet Raporu
2013
İthalata Yönelik Belgelendirmeler
Alkol ithal etmek isteyen firmaların Kurumumuza gönderdikleri ithalat ile ilgili dosyalar uzmanlarca
incelenerek, mevzuata uygun bulunan ürünler için önce İthalat Ön Değerlendirme Belgesi sonra fiili
ithalat sırasında İthalata Uygunluk Belgesi düzenlenir.
2013 yılı içerisinde alkol ithalatçısı olarak Kurumumuzda kayıt altında olan firmalar Tablo 48, 49 ve
50’de gösterilmiştir.
Ticaret Unvan×
ûehir
1
Akatlar Kozmetik Sanayi D×ü Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
2
Adnan Akat Kozmetik San. ve D×ü.Tic.Ltd.ûti.
úSTANBUL
3
Alco Tar×m ve Endüstri Ürünleri San. Tic. A.û.
úSTANBUL
4
Alkokim Alkol Kozm. San. Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
5
Alkokim Kimya Medikal Kozmetik Su Nakliyat San. ve Tic.
Ltd. ûti.
ANKARA
6
Alkoman Kimya Koz. G×da San. Ve Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
7
Alkomed Kimya Kozm. San. Ve D×ü Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
8
Ardamet Kimya Tar×m Madencilik San. Ve Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
9
Arkem Kimya San. Ve Tic. A.û.
úSTANBUL
11
Aytaü Tar×m Ürünleri San. ve Tic. A.û.
úZMúR
12
Bab D×ü Tic. Maden únü. San. ve Tic. A.û.
úSTANBUL
13
Coster Aerosol Valf Sanayi A.û.
KOCAELú
14
Dateks Teknik Sistemler San. ve Tic. Ltd. ûti.
ANKARA
15
Elektra Kimya Kozmetik San ve Tic.Ltd. ûti.
úSTANBUL
16
KMT Kimyasal Maddeler San. Mümessillik ve Tic.Ltd.ûti.
úSTANBUL
17
Lider Kozm. San. ve Tic. Ltd. ûti.
KOCAELú
18
LM Kozmetik Sanayi Ticaret Ltd. ûti.
úSTANBUL
19
Merko Kimya G×da San. ve Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
20
Mey úçki San. ve Tic. A.û.
úSTANBUL
21
MSD K×ymetli Madenler ve D×ü Tic. San. A.û.
úSTANBUL
21
Nadriye Yalç×n
ANKARA
22
Nalan Bilgili
ANKARA
23
Necm Kimya Akaryak×t Ürünleri Medikal Malzemeler San. ve
Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
24
ûura Kimya ve Medikal Malzemeler San. Tic. Ltd. ûti.
úSTANBUL
25
Üçler Kimyevi Maddeleri Mesut Taüyumruk
úSTANBUL
Tablo 48- Etil Alkol İthalatçı Firma Bilgileri
2013
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Faaliyet Raporu
Ticaret Unvan×
ûehir
Actavis úlaçlar× A.û.
AGT Aùaç Sanayi ve Ticaret A.û.
Ak-Kim Kimya San. ve Tic. A.û.
Arkim-Ahmet Turgut Öùretmen
As Pazarlama A.û.
Aykon Kimya ve Lojistik San. Tic. A.ù.
Ayyaz×l×m Elektronik Bilgisayar Medikal únüaat San. Tic. Ltd.
ûti.
Çamsan Ordu Aùaç Sanayi ve Ticaret A.û.
Çamsan Poyraz Aùaç Ürünleri Turz. únü. Tar×m Enerji San.
ve Tic. A.û
Çamsan Entegre Aùaç Sanayi ve Ticaret A.û.
Çukurova Kimya Endüstrisi A.û.
Deva Holding A.û.
Gentaü Kimya San. ve Tic. Pazarlama A.û.
Gordion Diagnostik T×bbi Malz. Bilg. Tur. úç ve D×ü Tic. Ltd.
ûti.
Hantem Kimya Medikal Temizlik Ve Hizmet Taahhüt San.
Tic. Ltd. ûti.
Helm Kimya Ltd. ûti.
Kastamonu Entegre Aùaç San. ve Tic. A.û.
Kocintok Lab. Malz. Tic. ve San. A.û.
Merkim Kimyasal Med. Day. Tük. Mal. G×da Tar. únü. San.
Ve Tic. Ltd. ûti.
MKS Marmara Entegre Kimya San. A.û.
Sasa Polyester San. A.û.
Petkim Petrokimya Holding A.û.
Polisan Kimya San. A.û.
Polmet Petrokimya ve Kimya Sanayi Ticaret Ltd.ûti.
Starwood Orman Ürünleri Sanayi A.û.
SFC Entegre Orman Ürünleri San. ve Tic. A.û.
Toros Ecza ve Kimyevi Maddeler San. ve Tic. Ltd. ûti.
Vezirköprü Orman Ürünleri Sanayi A.û.
Y×ld×z Entegre Aùaç San. ve Tic. A.û.
Y×ld×z Sunta MDF Orman Ürünleri San. Tesisleri úth. úhr. ve
Tic. A.û.
bl
lú h l
l l
úSTANBUL
ANTALYA
úSTANBUL
ANKARA
úSTANBUL
úSTANBUL
Tablo 49- Metanol İthalatçı Firma Bilgileri
ANKARA
ORDU
ANKARA
úSTANBUL
MANúSA
úSTANBUL
úSTANBUL
ANKARA
KONYA
úSTANBUL
úSTANBUL
ANKARA
úZMúR
úSTANBUL
ADANA
úZMúR
KOCAELú
KOCAELú
BURSA
úSTANBUL
úSTANBUL
SAMSUN
KOCAELú
úSTANBUL
> 77
78 <
Faaliyet Raporu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
2013
Ticaret Unvan×
Aktaü D×ü Tic. A.û.
Baykim Kimyasal Ürünler Limited ûirketi
ûehir
úSTANBUL
úSTANBUL
Delta Cam San. ve Tic. Ltd. ûti.
Ekin Kimya Tic. Ltd. ûti.
únterlab Lab. Ürünleri San. ve Tic. A.û.
úntrogen Kimya ve Biyoloji Ürünleri San. ve Tic. Ltd. ûti.
ústanbul Teknik Kimya Tic. A.û.
Kimeks Kimyasal Mad. Ve Saùl×k Gereçleri Tic. A.û.
Pro Lab Laboratuar Teknolojileri Ltd. ûti.
Selen Kimyevi Mad. Tic. ve San. Ltd. ûti.
Y×lmaz Kimya únü.San. ve Tic. A. û.
KONYA
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
úSTANBUL
Tablo 50- Etil Alkol ve Metanol İthalatçı Firma Bilgileri
Dağıtım Uygunluk Belgesi
Alkol piyasasında adına “Dağıtım Uygunluk Belgesi” düzenlenmesi suretiyle yetkilendirilmiş firmalara ait liste, internet sitemizde yayınlanmaktadır.
Etil alkol ve metanol ile ilgili ithalat ön değerlendirme, ithalata uygunluk ve dağıtım uygunluğuna
ilişkin belgelendirmeler Tablo 51’de verilmektedir.
2013
BELGE TÜRÜ
Daù×t×m
Uygunluk
Belgesi
Daù×t×m
Uygunluk
Belgesi
Yenileme
Daù×t×m
Uygunluk
Belgeleri
Toplam×
Etil Alkol
úthalat Ön
Deùerlendirme
Belgesi
Metanol
úthalat Ön
Deùerlendirme
Belgesi
úthalat Ön
Deùerlendirme
Belgeleri
Toplam×
Etil Alkol
úthalata
Uygunluk
Belgesi
Metanol
úthalata
Uygunluk
Belgesi
Alkollü Kar×ü×m
úthalata
Uygunluk
Belgesi
úthalata
Uygunluk
Belgeleri
Toplam×
GENEL
TOPLAM
> 79
Faaliyet Raporu
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
(Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet)
2013
(Adet)
30
24
18
15
11
9
11
15
5
4
37
50
16
33
19
38
23
31
31
39
67
74
34
48
30
47
34
46
36
43
-
-
-
-
-
-
-
18
122
85
-
-
-
-
-
-
-
10
119
109
-
-
-
-
-
-
-
28
241
194
114
125
157
129
127
145
151
115
500
586
107
106
108
121
105
107
117
116
417
573
-
-
-
1
4
2
1
-
-
221
231
265
251
236
254
269
231
917
1.159
137
288
305
299
299
266
301
303
1.194
1.396
ú
Tablo 51- Yıllar İtibarı ile Düzenlenen
Belge Türleri ve Sayıları
-
80 <
Faaliyet Raporu
2013
Denatüre Edilmemiş Etil Alkolün İzlenmesine Yönelik Tahsis İzin Belgesi
Alkol sektöründe, sanayi girdisi alkol kullanıcılarının faaliyetlerinin izlenmesine yönelik çalışmalar
da yapılmaktadır. Denatüre edilmemiş olarak içki ve gıda sanayiine teslim edilecek etil alkol, kullanıcı
firmanın Kurumdan alacağı yıllık tahsis üzerinden takip edilerek satılmaktadır. 2013 yılı içerisinde tahsis izin belgeli firmalara ilişkin liste Tablo.52’de verilmiştir.
Ticaret Ünvan×
1
Agme G×da San. Ve Tic. Ltd. ûti.
3
Alaüehir Alkollü úçkiler San. ve Tic. A.û.
4
Anadolu Alkollü ve Alkolsüz úçecekler úth. úhr. San. Ve Tic. Ltd. ûti.
5
Aromas G×da Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. ûti.
6
Aromatech G×da San. ve Tic. A.û.
7
Aromsa Besin Aroma ve Katk× Mad. San. ve Tic. A.û.
8
Besta Kimya San. ve Tic. Ltd. ûti.
9
Boùaziçi Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret Anonim ûirketi
10 Carl Kühne Fermantasyon ve G×da San. ve Tic. A.û.
11 Cherry Valley G×da San. ve Tic. Ltd. ûti.
12 Deva Ticaret - Güldeniz Evci
13 Draje G×da ve ûekerleme San. Tic. Ltd. ûti.
14 Efe úçecek San. ve Tic. A.û.
15 Elit Çikolata ve ûekerleme San. A.û.
16 Elso Kimya San. Ve Tic. A.û.
17 European Tobacco Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.û.
Tablo 52- Denatüre Edilmemiş Etil Alkol Tahsis İzin Belgesi Alan Firma Listesi
4.1.3.4 Üretim Verileri
Ülkemizde 2013 yılında 11 firmaya ait 14 tesiste toplam 76.102.668 litre mA etil alkol üretimi gerçekleştirmiştir. Toplam yıllık üretim kapasitesi 250.041.500 litredir. Bu kapasitenin 152.000.000 litresi
yakıt biyoetanolü üreticisi firmalara aittir.
Ülkemizde metanol üretim tesisi bulunmamaktadır
2013
Faaliyet Raporu
> 81
4.1.3.5 Piyasaya Arz Bilgileri
Yurtiçinde üretilen veya ithal edilen ürünler, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticiler veya
ithalatçılar tarafından piyasaya arz edilir. Piyasaya arz edilen alkol miktarı, Tablo 53 ve Tablo 54’de
verilmiştir. Bu bilgiler, dağıtım yetki belgesini haiz firmaların Kurumumuza ilettikleri aylık satış raporu
bildirimlerinden derlenmiştir.
3.493.205
øthalat
92.912.298
24.300.526 60.163.794
24.243.090 56.670.589
57.436
Üretim
2008
0
255.191
Üretim
3.575.471
øthalat
47
øhracat
197.498
Üretim
156.265
Toplam
0
øhracat
543.195.307
542.927.650 111.392
542.388.000 111.392
539.650
øthalat
375
øhracat
861.165
Üretim
2.960.021
øthalat
2011
419
øhracat
766.356
Üretim
2.839.350
øthalat
2012
1.126
øhracat
øthalat
284.195 2.949.460
Üretim
2013
65.799
øhracat
93.269.857
504.148.345
503.589.137
559.208
øthalat
504.347.548
56.104
56.104
0
Üretim*
2009
143.099
141.779
1.320
øhracat
5.620
øhracat
641.539.184 5.382.835
641.237.161 5.377.215
302.023
øthalat
647.013.344
91.325
91.325
0
Üretim*
2010
135.672.821
647.285.796
647.602.053
280.725
280.725
653.011.836
316.257
øthalat
0
Üretim*
2011
2.368
øhracat
5.129.058
5.126.690
130.616.047
10.400
10.400
0
Üretim*
4.395
øhracat
561.072.231
557.793.967 3.267.864
557.307.105 3.263.469
486.862
øthalat
2012
139.198.139
43.450
43.450
0
Üretim*
12.260
øhracat
530.044.473
513.597.616 16.403.407
513.094.760 16.391.147
546.306
øthalat
2013
158.243.373
8.447.978 24.426.059 61.189.217 7.654.581 28.477.300 67.778.937 39.416.584 32.772.858 64.512.377 33.330.812 35.826.232 64.526.621 38.845.286 73.138.987 75.359.686 9.744.700
Tablo 53b. Metanolün Piyasaya Arz Verileri (litre)
*
GENEL
TOPLAM
156.265
0
Üretim*
Dökme
AmbalajlÕ
METANOL
(lt)
2008
3.523.352
øthalat
2010
8.447.978 24.170.868 57.613.746 7.654.534 28.279.802 64.255.585 39.416.209 31.911.693 61.552.356 33.330.393 35.059.876 61.687.271 38.844.160 72.854.792 72.410.226 9.678.901
øhracat
2009
Faaliyet Raporu
Tablo 53a. Etil Alkolün Piyasaya Arz Verileri (mA litre)
GENEL
TOPLAM
Toplam
Dökme
AmbalajlÕ
ETøL
ALKOL
(mA litre)
82 <
2013
2013
Faaliyet Raporu
> 83
4.1.3.6 Piyasa Gözetim ve Denetimine Yönelik Çalışmalar
Alkollü içki piyasası tabi olduğu Özel Tüketim Vergisi nedeniyle, kaçakçılık, izinsiz üretim, piyasaya
sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetler diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığından, alkollü içkilerin ana girdilerinden olan alkol piyasasında; üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama,
satış ve dağıtım başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin, kayıt altına alınması, düzenlenmesi,
izlenmesi ve denetlenmesinin koordinasyonunun sağlanması amaçlı çalışmalar yapılmaktadır.
Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen bilgilerin, kendi içinde uyumlu
olup olmadıklarının belirlenmesi ve veri tabanında toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoritelerinde bulunan
bilgiler ile karşılaştırılması suretiyle kayıt dışı faaliyetlerin engellenmesi amaçlanmaktadır.
Ayrıca, Kurumumuz tarafından hazırlanan ve bir kısmı Kurumun internet sayfasında kamuoyuna
açılan sektöre ilişkin bilgilerin yer aldığı veri tabanı ilgili tüm kamu otoritelerinin kullanabileceği şekilde
hizmete sunulmakta, bu sayede sektörün ilgili tüm kamu otoritelerince izlenmesi ve gerekli olduğunda
hızlı müdahalede bulunulması sağlanmaktadır.
4.1.3.7 İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitimler
-19-20 Şubat 2013 tarihlerinde Dışişleri Bakanlığında OECD Çalışmalarıyla İrtibatlı Kurumlar Eşgüdüm XI. toplantısına katılım sağlamıştır.
-23-25 Mayıs 2013 tarihlerinde Harran Üniversitesi tarafından Şanlıurfa’da gerçekleştirilen GAP Biyoçeşitlilik Sempozyumuna katılım sağlanmıştır.
-31 Mayıs-01 Haziran 2013 tarihlerinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, 11 Nisan 2013 tarihli
Resmi Gazetede yayımlanan 6455 sayılı Gümrük Kanunun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 5015 sayılı
Petrol Piyasası Kanunu, 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun ve 4458 sayılı Gümrük Kanununda değişiklikler nedeniyle söz konusu kanun değişiklikleri ile ilgili Afyonkarahisar’da yapılan “Kaçakçılıkla Mücadele: Kanun Değişiklikleri Değerlendirme
Çalıştayı”na katılım sağlanmıştır.
-25 Temmuz 2013 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında Biyoyakıt Eylem Planı toplantısına katılım sağlanmıştır.
-16-20 Aralık tarihlerinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından düzenlenen Resmi İstatistikler Eğitim Programına katılım sağlanmıştır.
Ayrıca, Serbest Ticaret Anlaşmalarıyla ilgili Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında yapılan toplantılara Alkol Piyasası Daire Başkanı tarafından katılım sağlanmıştır.
84 <
Faaliyet Raporu
2013
Yönetim ve İç Kontrol Sistemi
Alkol Piyasası Daire Başkanlığı; daire başkanı yönetiminde, uzman, uzman yardımcıları, veri hazırlama kontrol işletmeni ve sekreterden oluşan bir kadro ile çalışmaktadır. Ayrıca, iç kontrol sistemi ile; düzenli, ekonomik, verimli, etkin uygulamalar yoluyla kurumun amaç ve misyonuna uygun kaliteli hizmet
üretmek, kanun, tüzük, yönetmelik gibi yasal düzenlemelere ve yönetimin talimatlarına uyulmasının
sağlanması amaçlanmıştır.
Mali Bilgiler
1.1. Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar
Tablo 54’de, dağıtım uygunluk belgesini haiz üretici, işlemeci ve ithalatçı firmaların piyasaya arz ettikleri ürünleri için düzenlenen satış belgesi karşılığı 2013 yılında tahakkuk eden ve tahsil edilen hizmet
bedeli gösterilmektedir.
Faaliyet Konusu
Tahakkuk
Hizmet Bedeli (TL)
Etil Alkol Üretim
Etil Alkol úthalat
Etil
Alkol
úülemecileri
Etil
Alkol
Geri
Kazan×m
Toplam
Eden
Tahsil
Bedeli (TL)
Edilen
Hizmet
736.302
803.068
1.588.428
1.544.438
7.651
7.367
1.032
2.316
2.333.413
2.357.189
ú
Tablo 54 Etil Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalardan Tahakkuk Eden ve Tahsil Edilen Satış Hizmet Bedelleri
2013 yılında satış hizmet bedellerinin yanı sıra etil alkol üretici ve ithalatçı firmalarından alınan uygunluk belgesi bedeli, tesis kurma izin bedeli, üretim izin bedeli ve proje tadilat izin bedeli de Dairemiz
gelirleri arasındadır. Tablo 55’de Dairemiz gelirlerine ilişkin veriler bulunmaktadır.
2013
Sat×ü Belgesine Esas Hizmet Bedeli
2.357.189
Proje Tadilat úzin Bedeli
-
Daù×t×m Uygunluk Belgesi Bedeli
Daù×t×m
Yenileme Bedeli
Uygunluk
> 85
Faaliyet Raporu
39.200
Belgesi
92.520
Toplam
2.488.909
Ü
ú
Tablo 55. 2013 Yılı Etil Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalarından Tahsil Edilen Toplam Gelirler (TL)
4.1.4- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı
4.1.4.1- Alkollü İçkiler Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları
23/01/2013 tarihli ve 28537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Alkol ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz
Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri ve Denetlenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
• Bira üretimi yaparak dolum yapmadan üretim yerinde açık olarak satan firmaların 05/01/2014 tarihine kadar tesislerine dolum ekipmanı ilave ederek ürettikleri biranın dolumunu yapacak ve ambalajlı
olarak piyasaya arz edecek hale getirmelerine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
11/08/2013 tarihli ve 28732 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
• Alkollü içki kategorisindeki ürünlerin işlenmesi sonucunda, elde edilen alkolsüz içkilerde; içeriğinde alkol kalmış içeceklerin ambalajları üzerine içerdiği alkol miktarının, alkol tamamen alınmış ise
alkolün tamamen alındığı hususunun etiketlerde belirtilmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
• Alkollü içkilerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işaretinin, alkolsüz içki ve sair ürünlerde; alkolsüz içki ve sair ürünlerin marka, tanıtıcı ve ayırt edici hiçbir işaretinin de alkollü içkilerde kullanılmamasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
• Alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda onsekiz yaşını doldurmamış kişileri çalıştırılmamasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
86 <
Faaliyet Raporu
2013
11/08/2013 tarihli ve 28732 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Alkollü İçki Ambalajları Üzerine Konulacak Uyarı Mesajlarıyla İlgili Tebliğ,
• Alkollü içki ambalajları üzerine alkollü içkilerin zararlarını belirten Türkçe yazılı uyarı mesajları
konulmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
24/07/2013 tarihli ve 7503 sayılı Kurul Kararı,
• Meyve şarabı üretimi ile ilgili geniş kapsamlı düzenleme yapılmıştır.
21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Alkol ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz
Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri ve Denetlenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkındaki Yönetmeliğin 21 inci Maddesinin Uygulanması İle İlgili 11/12/2013 tarihli ve 7666 sayılı Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı,
21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14 üncü ve Geçici 5 inci Maddelerinin Uygulanması
İle ilgili 11/12/2013 tarihli ve 7666 sayılı Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı,
4.1.4.2 ALKOLLÜ İÇKİ PİYASASINA İLİŞKİN BİLGİLER VE PİYASA FAALİYETLERİNİN İZLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR
Alkollü İçki Üreticisi ve İthalatçısı Firma Bilgileri
2003-2013 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini haiz alkollü içki üretici ve ithalatçısı
firma bilgileri tablo 56’da özetlenmiştir.
2013
Y×l
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Üretici
úthalatç×
Toplam
DAú FAú DFAú
Üretici
Toplam
DAú FAú DFAú
úthalatç×
2
3
5
6
7
6
5
5
6
7
47
48
60
71
89
100
110
128
140
157
165
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
47
51
64
77
96
108
117
134
146
165
174
31
41
20
16
23
23
31
24
41
33
34
44
51
41
54
48
34
42
33
38
16
14
14
25
23
17
16
35
36
44
81
99
85
82
100
88
81
101
110
115
Faaliyet Raporu
Üretici-úthalatç×
Toplam
DAú FAú DFAú Üreticiúthalatç×
1
1
3
4
4
4
4
3
3
1
3
4
1
3
4
1
3
1
5
1
2
1
4
1
3
0
4
1
4
0
5
> 87
Toplam
Firma
48
135
167
166
181
212
209
220
251
279
294
DAİ : Distile Alkollü İçki FAİ: Fermente Alkollü İçki DFAİ: Distile ve Fermente Alkollü İçki
Tablo 56 2003-2013 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini Haiz Üretici ve İthalatçı Firma Sayısı
Belgelendirme Faaliyetleri
Üretime Yönelik Belgelendirmeler
Üretim Yönetmeliği gereğince,
• Alkollü içki sektörüne yeni üretici olarak girecek, mevcut üretimini veya mevcut üretiminin bir
kısmını farklı kategoride bir alkollü içki üretimine dönüştürecek veya mevcut üretimine farklı kategoride bir alkollü içki ekleyecek gerçek ve tüzel kişilerin Tesis Kurma İzin Belgesi almaları,
•
Tesis kurma iznini alarak projesini gerçekleştiren ve deneme üretiminin olumlu sonuçlanan firmaların ürünlerini şişeleyip piyasaya arz edebilmeleri için Üretim İzin Belgesi almaları,
•
Mevcut üretimine aynı kategori içinde bir başka alkollü içki veya yarı mamul ekleyecek veya çıkaracak, mevcut kapasitesini artıracak veya aynı ürünü elde etmek üzere proses değişikliği getiren
makine değişimi yapacak firmaların Proje Tadilat İzni almaları,
•
5 yıl geçerli olan Üretim İzin Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları, gerekmektedir. Bu çerçevede, 2003-2013 yılları itibariyle üretime yönelik belgelendirme ve izin çalışmaları
tablo 57’de özetlenmiştir.
88 <
Faaliyet Raporu
2013
Y×l
Tesis
Kurma
úzin
Belgesi
(TKúB)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
1
16
26
34
8
17
29
18
24
19
14
Proje
Tadilat
úzni (PTú)
ÜúB Temdit Verilen
Tesis
ÜúB Yeni
ve
Güncelleme Say×s×
Üretim úzin Belgesi
(ÜúB)
61
15
16
19
18
16
12
21
31
7
12
37
7
47
14
10
49
16
63
Ü
7
19
22
9
34
25
59
42
33
56
Tablo 57- 2003-2013 yılları itibariyle Üretime Yönelik Belgelendirme ve İzinler
Toplam
62
38
98
75
42
114
80
108
146
75
145
ú
Kurumumuzdan Tesis Kurma İznini alarak projesini gerçekleştiren ve işletmesini üretime hazır hale
getiren firmalar yazılı bildirimde bulunarak deneme üretimine başlamakta, deneme üretimi sırasında
Kurumumuz tarafından gerekli görülen izleme ve yönlendirici bilgi aktarımı amacıyla uzman görevlendirilmekte ve yerinde yapılan bu çalışmalar ile deneme üretiminin olumlu sonuçlanması durumunda
üretim izni verilmektedir.
Ayrıca; kurumumuzdan Proje Tadilat İzni alarak izin kapsamındaki işlemleri yapan firmalara ait tesislerde de yerinde tespit ve inceleme yapılmaktadır.
2003-20123 yılları itibariyle, kategori bazında alkollü içki üretim tesisleri ile ilgili sayı ve kapasite
bilgileri tablo 58 ve tablo 59’da özetlenmiştir.
2013
Y×l
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bira
8
10
11
12
12
11
11
11
11
12
13
Faaliyet Raporu
Tesis say×s× (adet)
Distile alkollü içkiler
ûarap ve
diùer
Diùer
fermente
distile
Cin Likör Votka Rak×
alkollü
alkollü
içkiler
içkiler
50
1
1
2
5
3
51
1
1
2
7
3
60
1
2
3
8
3
73
2
2
3
9
4
90
2
2
4
7
3
98
2
2
4
7
2
110
2
2
2
8
2
158 (*)
2
2
4
8
2
182 (*)
3
3
3
7
1
191 (*)
3
4
4
8
1
195
3
5
5
9
1
Distile
Genel
alkollü
toplam
içkiler
toplam×
8
66
11
72
14
85
17
102
15
117
14
123
13
134
15
184
14
207
16
219
17
225
(*)Alt üretim tesisi ve akdi üretici dahil
Tablo 58- 2003-2013 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Sayıları (adet)
> 89
1.173.535.550
1.198.070.550
1.198.270.550
1.215.630.550
1.215.630.550
1.292.000.000
1.312.132.050
1.432.132.050
1.492.947.000
1.493.285.050
1.521.031.000
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
88.962.928
93.459.778
101.974.773
115.475.739
123.215.169
111.179.409
111.966.853
124.360.268
130.915.646
136.183.703
138.824.974
7.500.000
7.500.000
7.500.000
8.500.000
8.500.000
8.500.000
8.500.000
8.500.000
9.888.000
9.888.000
9.888.000
Cin
2.500.000
2.500.000
2.500.000
3.500.000
3.500.000
3.500.000
3.500.000
3.500.000
4.972.000
6.080.800
7.280.800
Likör
10.000.000
11.000.000
11.000.000
13.000.000
13.000.000
18.000.000
11.000.000
19.000.000
14.000.000
17.231.200
20.231.200
Votka
64.395.000
70.095.000
98.137.000
116.942.000
97.624.000
92.492.000
95.492.000
95.492.000
82.492.000
81.661.438
86.661.438
Rak×
500.000
500.000
500.000
500.000
0
0
0
0
0
0
0
Viski
1.195.000
1.195.000
1.195.000
1.195.000
1.195.000
0
0
0
0
0
0
Kanyak,
Brendi
Sak×zl×
anasonlu
distile
alkollü
içki
0
0
0
1.000.000
1.000.000
2.000.000
2.000.000
2.000.000
1.000.000
1.000.000
1.000.000
86.090.000
92.790.000
120.832.000
144.637.000
124.819.000
124.492.000
120.492.000
128.492.000
112.352.000
115.861.438
125.061.438
Distile
alkollü içki
toplam×
Faaliyet Raporu
Tablo 59- 2003-2013 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Kapasiteleri (litre)
Bira
Y×l
ûarap ve
diùer
fermente
alkollü
içkiler
Kapasite (litre)
Distile alkollü içki
90 <
2013
2013
Faaliyet Raporu
> 91
İthalata Yönelik Belgelendirmeler
Alkollü içki ithal etmek isteyen Dağıtım Yetki Belgesini haiz firmaların alkollü içki bildirimleri Daire
Başkanlığımızca incelenmekte, bildirimi uygun bulunan alkollü içkiler ile ilgili bilgiler kayıt altına alınmaktadır.
Maliye Bakanlığı’nca 07/11/2009 tarihli ve 27399 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan 6 seri no’lu “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi (ÜİS) Genel Tebliği” uyarınca ithalatçı firmaların bandrol taleplerinde Kurumumuzun onayı aranmaktadır. Bu kapsamda ithalatçı firmaların bandrol talepleri, alkollü içki bildirimleri esas alınarak ve firmanın aldığı bandrol
ve Kuruma bildirdiği satış miktarı gibi bilgiler çerçevesinde değerlendirilmekte, uygun bulunan bandrol
talepleri onaylanarak Yetkili Firma ve ithalatçı firmaya bildirilmektedir.
Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler
Ticaret Yönetmeliği gereğince; ürettikleri ve/veya ithal ettikleri alkollü içkilerin dağıtımını yapacak
üretici ve/veya ithalatçı firmaların,
• Kurumumuzdan Dağıtım Yetki Belgesi almaları,
• 2 yıl geçerli olan Dağıtım Yetki Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları,
gerekmektedir.
Bu kapsamda 2013 yılında da alkollü içki sektöründe faaliyet göstermekte olan veya yeni faaliyete
başlayacak olan üretici ve/veya ithalatçı firmalar için “Dağıtım Yetki Belgesi” düzenlenmesi uygulamasına ve yetkilendirilmiş üretici/ithalatçı firmalara ait listesinin Kurumumuzun web sayfasında yayımlanması uygulamasına devam edilmiştir.
2003-2013 yılları itibariyle dağıtıma yönelik belgelendirme çalışmaları tablo 60’da özetlenmiştir.
92 <
Faaliyet Raporu
Y×l
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2013
DYB
Yeni
108
64
30
34
35
48
38
53
67
42
39
DYB
Temdit ve
m
Güncelleme
73
121
17
95
36
100
49
139
145
118
Topla
108
137
151
51
130
84
138
102
206
187
157
Tablo 60. 2003-2013 yılları itibariyle Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler
Piyasaya Arz Bilgileri
Piyasaya arz edilen alkollü içki miktarları aşağıdaki 8 adet tabloda verilmiştir. Bu bilgiler, Ticaret
Yönetmeliği’nin 15. maddesine göre dağıtım yetki belgesini haiz firmalarca Kurumumuza beyan edilen
aylık satış raporu verilerinin derlenmesiyle hazırlanmıştır.
Bira
(2203)
812.012.552
818.842.437
801.980.923
843.920.898
924.438.410
923.115.658
920.120.326
921.238.889
995.639.592
876.050.971
YÕl
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
410.917
614.369
318.981
172.142
195.999
407.921
359.850
319.801
460.794
483.378
Köpüren
ùarap
(2204.10)
60.410.206
54.597.133
57.128.955
57.952.540
45.162.887
36.981.293
21.921.703
22.265.371
26.004.883
27.961.642
ùarap
(2204.21-29)
0
0
0
8.741
4.411
5.507
7.640
24.090
14.734
22.708
Vermut
(2205)
1.864.816
1.392.166
1.263.982
1.224.653
1.021.184
556.150
291.935
54.157
91.734
13.218
Di÷er
(2206.00)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
Tablo 61-Üretimden İç Piyasaya Arz ( litre)
62.685.939
56.603.668
58.711.917
59.358.076
46.384.480
37.950.871
22.581.129
22.663.419
26.572.145
28.480.946
Toplam
0
0
17.667
149.139
239.957
251.837
274.483
408.499
454.849
826.247
Kanyak,
brendi
(2208.20)
0
0
0
2.656
0
0
0
50.161
39.898
46.558
Viski
(2208.30)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Rom
(2208.40)
1.321.408
1.281.681
1.320.837
1.134.645
1.058.723
1.045.203
979.257
1.189.510
1.147.862
1.282.567
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
11.403.751
12.109.840
12.592.575
9.675.512
8.909.995
7.658.359
4.986.523
5.127.131
4.488.533
4.211.734
Votka
(2208.60)
715.999
770.449
559.888
782.099
627.164
819.100
328.759
424.435
349.351
632.150
Likör
(2208.70)
Distile alkollü øçkiler
42.336.790
44.611.011
48.810.329
46.380.793
44.698.058
44.602.479
42.716.023
46.517.680
44.683.223
44.167.330
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
6.753
0
148
7.228
5.728
15.013
46.289
0
0
Di÷er
(2208.90)
55.777.947
58.779.734
63.301.296
58.124.992
55.541.124
54.382.706
49.300.058
53.763.704
51.163.715
51.166.587
Toplam
994.514.858
1.111.022.994
1.043.252.101
1.037.603.394
1.025.041.263
1.016.771.987
915.802.085
878.408.046
896.578.297
891.660.084
Genel Toplam
2013
Faaliyet Raporu
> 93
1.160.013
3.007.901
1.859.805
842.757
582.059
392.472
1.379.966
4.325.275
3.183.660
2.861.897
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
113.660
212.402
230.968
52.626
40.137
80.619
33.685
40.918
39.247
27.327
Köpüren
ùarap
(2204.10)
)
14.092
4.820
73.611.503
98.813.349
107.733.311
95.127.619
105.679.253
104.832.598
2010
2011
2012
2013
2009
9.657
18.357
3.446
4.127
23.958
62.141.527
2007
2008
2006
2005
27.194
17.064
20.151
Köpüren
ùarap
(2204.10)
51.986.846
67.504.724
72.967.223
Bira
(2203)
)
2004
YÕl
(
332.408
285.736
283.024
225.297
274.088
297.870
35.024
136.473
145.760
37.586
Vermut
(2205)
243.999
333.114
472.049
13.579
70
26.423
13.087
1.650
2.243
0
Di÷er
(2206.00)
2.593.281
2.774.409
2.190.795
2.468.222
2.342.914
2.415.059
2.512.268
2.983.572
2.696.959
2.698.119
ùarap
(2204.21-29)
0
0
14
0
0
5
171
0
0
90
Vermut
(2205)
29.956
50.278
9.293
45.398
64.312
45.825
73.267
0
1.512
1.028
Di÷er
(2206.00)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
1.513.780
1.813.781
1.829.832
926.226
980.151
1.503.069
825.485
1.145.886
919.092
423.457
ùarap
(2204.21-29)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
2.632.894
2.843.045
2.203.547
2.517.746
2.465.708
2.609.664
2.421.318
2.719.387
2.715.535
3.010.766
Toplam
2.203.847
2.645.033
2.815.872
1.217.728
1.294.445
1.907.981
907.282
1.324.926
1.106.342
488.371
Toplam
0
0
0
0
697
17
739
3.461
2.932
1.588
Kanyak,
brendi
(2208.20)
385.176
319.354
347.793
230.644
175.042
330.214
109.443
190.239
241.641
11.848
Kanyak,
brendi
(2208.20)
0
0
0
0
0
0
949.616
513
420
16.867
Viski
(2208.30)
4.453.765
4.504.537
4.902.898
1.671.075
2.544.165
2.465.679
736.674
1.550.487
1.433.995
1.864.673
Viski
(2208.30)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Rom
(2208.40)
483.144
548.042
593.234
251.192
313.223
457.714
105.339
165.419
200.398
48.934
Rom
(2208.40)
0
0
0
0
2.986
252
4.720
200
84
42
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
489.457
364.866
424.405
189.414
202.773
363.606
410.755
249.975
166.220
476.252
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
1.229.463
1.061.832
1.056.531
465.606
573.659
705.671
225.673
414.417
321.024
252.412
Likör
(2208.70)
16.470
12.643
29.340
55.943
152.009
116.978
78.668
525
33.457
29.160
Votka
(2208.60)
774
5.950
3.327
6.165
13.322
2.389
11.886
3.380
15.526
4.798
Likör
(2208.70)
Distile alkollü øçkiler
2.703.468
3.004.979
3.504.968
1.150.075
1.455.560
2.105.776
1.723.505
1.269.409
992.345
1.788.308
Votka
(2208.60)
Distile alkollü øçkiler
2.925.609
3.254.795
2.382.388
2.564.857
2.711.534
2.456.330
2.731.018
2.146.162
2.741.622
2.337.516
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
0
0
0
546
0
2.100
0
0
773
Di÷er
(2208.90)
551.760
628.320
693.525
204.087
268.988
397.928
105.409
138.342
135.020
45.828
Di÷er
(2208.90)
2.942.853
3.273.388
2.415.056
2.626.965
2.575.965
3.778.748
2.881.094
2.390.744
2.794.041
2.154.241
Toplam
10.296.232
10.431.930
11.523.355
4.162.093
5.533.410
6.826.589
3.416.797
3.978.287
3.490.642
4.488.256
Toplam
111.255.000
110.949.030
112.351.914
100.272.330
103.855.022
68.529.938
78.913.915
78.077.353
73.014.300
57.151.852
Genel Toplam
16.825.354
16.260.623
17.201.124
5.961.880
7.220.327
10.114.536
7.331.980
7.163.018
5.439.741
6.136.640
Genel Toplam
Faaliyet Raporu
Tablo 63- İhracat (litre)
Bira
(2203)
YÕl
(
Tablo 62- İthalattan(litre)
94 <
2013
252.761
432.641
821.850.338
803.840.728
844.763.654
925.020.469
923.508.131
921.500.292
925.564.164
998.823.252
878.912.869
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
56.410.914
62.240.038
58.642.735
59.455.609
46.143.037
22.840.795
37.907.519
23.411.257
26.830.368
28.385.099
ùarap
(2204.21-29)
285.736
283.024
332.408
306.611
278.498
153.400
230.804
160.563
49.758
60.294
Vermut
(2205)
1.725.280
2.336.865
1.507.981
1.251.076
1.021.254
294.178
569.729
55.807
104.822
13.218
Di÷er
(2206.00)
37.299
74.323
39.979.704
40.565.424
42.693.558
46.991.259
47.074.563
47.099.711
47.188.976
51.314.816
45.512.413
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
7.303.307
6.630.609
6.799.873
6.864.567
5.323.088
2.607.431
4.354.595
2.645.808
3.049.790
3.273.493
ùarap
(2204.21-29)
* mA: Mutlak alkol (saf alkol)
49.234
20.673
22.991
45.154
50.670
39.740
55.388
59.790
41.511.261
2004
Köpüren
ùarap
(2204.10)
Bira
(2203)
YÕl
0
0
0
1.573
795
1.331
992
4.190
2.505
3.893
Vermut
(2205)
138.966
105.137
110.124
90.668
73.197
22.956
36.209
6.471
10.506
1.908
Di÷er
(2206.00)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
59.248.701
65.501.812
60.915.764
61.266.057
47.678.925
23.687.471
39.168.599
23.988.345
27.479.427
28.969.316
Toplam
7.491.507
6.810.069
6.947.296
6.977.481
5.420.071
2.676.872
4.442.466
2.696.209
3.118.189
3.339.084
Toplam
Tablo 65 Üretimden İç Piyasaya
Arz (litre mA*)
y y
826.771
641.885
236.136
399.097
460.547
360.719
494.478
510.705
813.172.565
2004
Köpüren
ùarap
(2204.10)
Bira
(2203)
YÕl
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
0
0
7.244
61.148
98.383
111.100
103.059
165.017
184.004
326.734
Kanyak,
brendi
(2208.20)
319.354
347.793
402.843
479.353
414.998
516.124
482.481
598.738
564.291
838.095
Kanyak,
brendi
(2208.20)
Tablo 64 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre)
0
0
0
1.062
0
0
0
21.055
17.156
20.020
Viski
(2208.30)
4.504.537
4.902.898
4.453.765
2.468.335
2.544.165
1.433.995
1.671.075
1.600.648
776.572
1.911.231
Viski
(2208.30)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Rom
(2208.40)
548.042
593.234
483.144
457.714
313.223
200.398
251.192
165.419
105.339
48.934
Rom
(2208.40)
502.637
489.774
506.245
437.043
408.333
384.825
405.864
470.650
459.145
513.027
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
1.646.547
1.745.813
1.810.294
1.498.252
1.261.496
1.145.476
1.234.617
1.439.485
1.558.617
1.758.820
15.114.819
14.908.720
15.296.042
11.781.288
10.365.555
5.978.869
8.808.434
6.396.540
6.212.038
6.000.042
Votka
(2208.60)
1.832.281
1.772.530
1.789.351
1.487.770
1.200.823
649.782
1.284.706
838.851
575.024
884.562
Likör
(2208.70)
119.222
242.758
132.632
84.465
180.917
111.586
105.490
182.928
Likör
(2208.70)
4.402.274
131.363
4.681.019 144.370
4.862.566
3.749.944
3.462.151
1.965.593
2.995.465
2.022.256
1.758.787
1.684.694
Votka
(2208.60)
Distile alkollü øçkiler
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
Distile alkollü øçkiler
18.992.627
20.027.516
21.907.716
20.833.964
20.083.777
19.197.711
20.042.090
20.926.726
20.175.802
19.925.338
RakÕ
(2208.90.48-71)
44.611.011
42.336.790
48.810.329
46.380.793
44.698.058
42.716.023
44.602.479
46.517.680
44.683.223
44.167.330
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
3.039
0
67
3.252
6.756
2.577
20.830
0
0
Di÷er
(2208.90)
635.073
693.525
551.760
398.076
276.216
150.033
209.815
184.630
105.409
45.828
Di÷er
(2208.90)
24.028.900
25.345.718
27.402.992
25.325.985
24.188.528
21.750.450
23.729.972
23.738.121
22.700.383
22.652.742
Toplam
69.211.664
67.301.302
73.597.528
64.951.581
61.074.534
52.790.700
58.544.799
57.741.990
54.580.512
55.654.843
Toplam
77.032.820
83.470.603
81.539.265
79.403.177
76.683.162
67.120.881
75.163.697
66.999.755
65.798.277
67.503.087
Genel Toplam
1.127.283.617
1.011.715.982
1.047.717.929
1.060.077.456
1.032.261.590
921.241.825
1.022.733.867
885.571.063
903.910.277
897.796.724
Genel Toplam
2013
Faaliyet Raporu
> 95
84.335
39.495
27.153
19.145
69.886
227.803
161.530
147.351
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
21.390
20.119
13.372
4.632
9.332
6.082
4.758
4.450
3.915
3.260
229.304
228.033
189.478
125.701
191.949
119.336
146.039
110.291
102.839
54.953
ùarap
(2204.21-29)
Bira
(2203)
2.874.918
3.672.323
3.980.824
3.392.067
3.885.266
5.207.569
5.625.257
5.105.437
5.502.278
5.520.381
YÕl
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2.397
521
1.255
440
625
1.788
2.544
3.044
2.121
3.434
Köpüren
ùarap
(2204.10)
34.469
22.102
14.217
5
3.359
1.855
115
311
901
0
Di÷er
(2206.00)
368.418
310.484
338.612
276.014
296.366
285.664
329.989
305.664
322.967
360.723
ùarap
(2204.21-29)
0
0
0
2
1
0
16
31
0
0
Vermut
(2205)
4.278
4.193
2.413
875
2.642
3.119
83
6.483
257
0
Di÷er
(2206.00)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
45.397
46.153
55.283
46.131
50.448
38.680
24.532
25.209
6.224
6.201
Vermut
(2205)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
)
375.093
315.197
342.280
277.331
299.634
290.571
332.632
315.222
325.345
364.157
Toplam
330.560
316.407
272.350
176.469
255.089
165.953
175.445
140.261
113.879
64.414
Toplam
0
0
0
0
7
286
651
303
1.202
1.419
Kanyak,
brendi
(2208.20)
127.613
116.428
139.789
63.983
120.239
84.780
69.298
87.668
39.554
4.626
Kanyak,
brendi
(2208.20)
0
0
0
0
0
0
6.999
408.335
181
205
Viski
(2208.30)
1.962.025
1.802.813
1.782.029
1.017.542
986.891
668.597
620.856
573.818
296.580
747.558
Viski
(2208.30)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Rom
(2208.40)
224.388
208.409
182.301
117.779
171.998
94.447
62.232
75.401
39.742
19.445
Rom
(2208.40)
0
0
0
0
95
1.122
16
1.770
34
80
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
164.733
140.763
187.046
77.864
138.038
72.834
96.149
64.865
157.248
187.573
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
231.400
218.002
231.701
111.726
140.249
97.130
81.682
64.411
44.592
53.191
Likör
(2208.70)
4.965
22.112
6.494
11.262
46.264
59.696
11.624
31.424
13.383
210
Votka
(2208.60)
1.690
1.524
161
847
562
3.025
1.287
3.225
4.329
928
Likör
(2208.70)
Distile alkollü øçkiler
1.358.321
1.170.918
1.047.905
570.075
819.122
448.477
492.113
386.505
665.979
706.621
Votka
(2208.60)
Distile alkollü øçkiler
1.465.938
1.154.689
1.317.772
1.072.365
1.105.420
1.220.553
1.051.970
1.229.425
1.236.332
967.428
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
RakÕ
(2208.90.48-71)
0
0
0
0
0
246
348
945
0
0
Di÷er
(2208.90)
256.273
237.842
207.668
102.373
151.779
77.733
52.828
51.677
40.550
18.504
Di÷er
(2208.90)
1.472.593
1.178.326
1.324.427
1.084.474
1.152.347
1.284.928
1.072.894
1.675.427
1.255.460
970.270
Toplam
4.324.754
3.895.175
3.778.439
2.061.341
2.528.316
1.543.998
1.475.158
1.304.344
1.284.246
1.737.519
Toplam
7.368.066
6.598.960
7.168.985
6.987.062
6.659.550
5.460.765
5.386.351
5.382.716
5.253.128
4.209.345
Genel Toplam
4.802.666
4.373.112
4.278.593
2.256.956
2.853.291
1.737.104
1.734.938
1.484.100
1.536.370
1.857.949
Genel Toplam
Faaliyet Raporu
Tablo 67 İhracat (litre mA)
56.016
138.245
2004
Bira
(2203)
YÕl
Köpüren
ùarap
(2204.10)
(
Tablo 66 İthalat (litre mA)
96 <
2013
Bira
(2203)
41.567.277
40.117.950
40.649.759
42.733.054
47.018.412
47.093.708
47.169.597
47.416.779
51.476.346
45.659.764
YÕl
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
94.442
70.625
50.671
27.623
30.005
56.752
49.604
44.498
63.050
59.303
Köpüren
ùarap
(2204.10)
6.858.642
7.532.611
6.989.351
5.448.790
7.056.516
4.473.931
2.717.722
2.791.847
3.328.446
3.152.629
ùarap
(2204.21-29)
46.153
45.397
55.283
46.926
52.022
39.672
26.541
28.722
10.094
8.729
Vermut
(2205)
127.239
173.435
124.341
73.202
94.027
38.064
23.267
6.586
1.908
11.407
Di÷er
(2206.00)
Bira hariç fermente alkollü øçkiler
7.126.476
7.822.067
7.219.646
5.596.540
7.232.570
4.608.419
2.817.133
2.871.654
3.403.498
3.232.068
Toplam
116.428
127.613
147.033
162.366
181.387
187.839
198.768
234.316
331.361
223.557
Kanyak,
brendi
(2208.20)
Tablo 68 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre mA)
1.802.813
1.962.025
1.782.029
1.017.542
987.953
668.597
573.818
641.912
767.578
313.736
Viski
(2208.30)
208.409
224.388
182.301
117.779
171.998
94.447
75.401
62.232
19.445
39.742
Rom
(2208.40)
630.537
667.371
693.291
486.197
575.081
478.698
449.690
566.799
700.600
616.393
ArdÕç aromalÕ
içkiler,
cin (2208.50)
5.851.937
5.760.595
5.910.471
4.032.226
4.569.066
3.443.942
2.352.098
2.514.369
2.391.315
2.424.766
Votka
(2208.60)
362.372
362.763
350.923
244.358
383.007
278.047
148.876
193.269
236.119
150.082
Likör
(2208.70)
Distile alkollü øçkiler
20.027.516
18.992.627
21.907.716
20.083.777
20.833.964
20.042.090
19.197.711
20.926.726
19.925.338
20.175.802
RakÕ
(2208.90.48-71)
240.881
256.273
207.668
105.625
151.846
80.310
58.432
73.658
18.504
40.550
Di÷er
(2208.90)
29.240.893
28.353.655
31.181.432
26.249.870
27.854.302
25.273.970
23.054.794
25.213.280
24.390.261
23.984.629
Toplam
87.843.715
81.835.486
85.817.858
78.940.118
82.256.468
76.900.801
68.604.982
68.734.692
69.361.036
67.334.647
Genel Toplam
2013
Faaliyet Raporu
> 97
98 <
Faaliyet Raporu
2013
Diğer Çalışmalar
Tesis kurma izni, üretim izni, proje tadilat izni, devir ve tasfiye, belge iptali, idari para cezası, mevzuat çalışmaları gibi konularda Kurula sunulan önergeler kapsamında toplam 118 adet Kurul Kararı alınmış olup, Kurul kararlarına ilişkin işlemler sürdürülmüştür.
Yerinde yapılan inceleme ve tespitler ile inceleme raporları kapsamında 2 üretici firmanın Üretim
İzin Belgeleri ile Dağıtım Yetki Belgeleri ve 2 ithalatçı firmanın Dağıtım Yetki Belgeleri Kurul Kararlarıyla
iptal edilmiştir.
İzinsiz proje tadilatı, istenilen bilgi ve belgelerin zamanında teslim edilmemesi, bildirimde bulunmaksızın faaliyetin sona erdirilmesi nedenleriyle 5 firmaya Kurul Kararlarıyla 4.372.546 TL tutarında
idari para cezası uygulanmıştır.
İlk etapta 45 ithalatçı firmanın merkez ve depolarında yerinde tespit ve inceleme yapılmıştır. Bilahare gerektikçe ithalatçı firmaların merkez ve depolarında tespit ve incelemeler gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca yeni başvuruların tamamında belge verilmeden önce yerinde inceleme ve tespitler yapılmıştır.
Üretici firmaların tesislerindeki yerinde inceleme ve tespit çalışmaları önceki yıllardan daha yoğun
bir şekilde devam edilmiştir.
Kaçakçılık, izinsiz üretim, piyasaya sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetlerin diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığı alkollü içki piyasasında; üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama,
satış, dağıtım ve reklam başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin kayıt altına alınması, düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesi ile bunlara ilişkin koordinasyonunun sağlanması amaçlı çalışmalar
sürdürülmüştür.
Alkollü içki piyasasında aylık olarak sektörden toplanan bildirimler, bandrol bilgileri ile karşılaştırılmış, gerektiğinde Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilmiştir. Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığınca ihalesi
gerçekleştirilen ve Temmuz 2007 tarihinde başlatılan “tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrollü
ürün izleme sistemi”ne Dairemizce her türlü teknik destek ve veri akışı sağlanmaya devam edilmiştir.
Alkollü içki sektöründe faaliyet gösteren firmaların almış oldukları ve ürün izleme sistemi kapsamındaki fire bandrollerin imhasına yönelik çalışma yapılmış, gerekli görülen imha işlemleri gerçekleştirilmiştir.
Alkollü içki üretim tesislerine kuruluş ve üretim izni verilirken, proje aşamasında ve uygulama aşamasında yapılan kontroller ile üretim proseslerinin kategori tanımlarına uygun olmasının sağlanmasına, aynı şekilde ithalatta ürünlerin doğru kategoriler ile adlandırılması ve doğru bilgiler ile etiketlenmesinin sağlanmasına devam edilmiştir.
Adlî makamların ve kolluk kuvvetlerinin ihtiyaç duyacağı teknik desteği verebilecek nitelikteki bilgilerin sektörden toplanması suretiyle; alkollü içki ile ilgili olarak başlatılan adlî soruşturma ya da kovuş-
2013
Faaliyet Raporu
> 99
turmalarda delil olarak veya delillerin değerlendirilmesinde kullanılabilecek nitelikteki her türlü bilgi
ve belge ilgili mercilere iletilmesine devam edilmiş, taleplere ilişkin ekspertiz incelemeleri yapılarak
ekspertiz raporları düzenlenmiş, ilgili savcılık, mahkeme ve kolluk kuvvetlerine iletilmiştir.
Sağlık Bakanlığınca yürütülen Ulusal Alkol Kontrol Eylem Planı çalışmalarına katılım ve katkı sağlanmıştır.
Yeşilay tarafından Küresel Alkol Politikaları ve Alkol Kontrol Çerçeve Sözleşmesi kapsamında düzenlenen 8. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresine ve bu kapsamdaki çalışmalara aktif katılım
ve katkı sağlanmıştır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yürütülen ve şarap ile distile alkollü içkilere yönelik mevzuata ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü Alkollü İçkiler Alt Komisyonu Toplantılarına katılım ve katkı
sağlanmış olup bu yöndeki çalışmalar sürdürülmüştür.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı koordinatörlüğünde yapılan Alkol ve Alkollü İçki Sahteciliği ile
Mücadele Eylem Planı ile ilgili olarak, Kurumumuz bünyesinde yapılan toplantıya iştirak edilmiştir.
İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yapılan Alkollü İçki Sahteciliği ve Kaçakçılığı
ile ilgili Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nda yapılan toplantıya iştirak edilmiştir.
100 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.5- Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı:
4.1.5.1-Satış Belgesi İşlemleri
Daire Başkanlığımızca, ülke çapında faaliyette bulunan 193.000 adeti aşkın toptan, perakende, açık
içki ve nargilelik tütün mamulü satıcılarının satış belgelerinin basım işlemleri, yeni belge başvurularının kabulü ve belgeli satıcıların belgelerinin yenilemesi, süre uzatımı işlemleri, süre uzatımı yapmayan
belgeli satıcıların belgelerinin tasfiye sürecine tabi tutulması ve süresi sonunda iptal edilmesi işlemleri, belgesiz satıcılar ile ilgili idari işlemlerin tekemmül ettirilmesi ve sürekli takibi işleri yapılmıştır.
Daire Başkanlığımızca projelendirilen; satış belgesi başvurularının internet ağı üzerinden Kurumumuza iletilmesi, belgelerin Kurum tarafından değil doğrudan başvuru noktasında düzenlenerek başvuru sahibine verilmesi, başvuru noktalarında yapılan işlemler hakkında Kurumumuzun yanı sıra sektörde faaliyet gösteren firmaların ve diğer ilgililerin de anında bilgi sahibi olmasını sağlayan Satış Belgesi
Sistemi (TAPDK-SBS), 2013 yılı sonu itibariyle Türkiye genelinde 81 ili kapsayacak şekilde 862 merkezde
kullanıma açılmıştır.
Kurumumuzun taşra teşkilatı bulunmaması nedeniyle, 4733 sayılı Kanunla Kurumumuza verilmiş
olan satış belgesi düzenleme işlemleri 2003 – 2008 yılları arasında Tekel A.Ş. Genel Müdürlüğünün
bağlı idarelerinden Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüklerince yürütülmüş, ancak özelleştirme çalışmaları kapsamında anılan Genel Müdürlüğün tasfiye sürecine girmesi ve söz konusu işlemleri yürütemeyeceğini bildirmesi üzerine 2008 yılı sonunda Kurumumuz ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) arasında işbirliği protokolü yapılarak
işlemlerin bu kuruluşlara bağlı Yetkili Odalara devri sağlanmıştır. Anılan işlemler 26/12/2013 tarihine
kadar Yetkili Odalar eliyle yürütülmüş, bu tarihten sonra ise Kurumumuz ile İçişleri Bakanlığı arasında
yapılan 25/11/2013 tarihli protokol kapsamında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerinin sekretaryasında mülki amirlikler tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Bu uygulama değişikliği
sonucu işlemlerin (26/12/2008 tarihli İşbirliği Protokolleri kapsamında) Türkiye Esnaf ve Sanatkarları
Konfederasyonuna (TESK) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) bağlı Odalar eliyle yürütüldüğü dönemde 192 olan başvuru kabul noktası sayısı 862’ye, yaklaşık 300 olan kullanıcı sayısı ise yaklaşık
2000’e yükselmiştir.
Satıcılara Uygulanan Yaptırımlar
Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı; görev ve yetki alanına giren işlemlerde, aşağıda ana başlıklar halinde yer verilen idari yaptırımların alt yapısını oluşturmaktadır.
• Uyarı
• Satış belgesinin iptali
İdari para cezaları.
2013
Faaliyet Raporu
> 101
Daire Başkanlığımız, yukarıda alt başlıklar halinde ayrıntılı idari yaptırımların öncelikle, piyasa kontrolünün sağlanması ve adil rekabet şartlarının oluşması yönünden önemli olduğu anlayışıyla görev
yapmaktadır.
4.1.5.2-İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitim Çalışmaları
• Daire Başkanlığımızca, 2013 yılında çeşitli mevzuat ve idari düzenlemelere yönelik olarak, ana
başlıklarıyla aşağıda özetlenen toplantı ve eğitim faaliyetlerinde bulunulmuştur.
• Dünya Sigarasız Günü Etkinliklerine,
• 2. Ulusal Bağcılık ve Şarap Sempozyumu,
• 4. Ekoloji Organik Ürünler Fuarı,
•
Türkiye Turizminin Hukuksal Sorunları Çalıştayı,
Tütün Kontrol Çalışmaları Bölge Değerlendirme Toplantılarına katılınmıştır.
4.1.5.3-Rekabetin Tesisine Yönelik Faaliyetler
Tüketicinin ve rekabetin korunmasına yönelik olmak ve tüketici sağlığı korunmak üzere, sahte ve
kaçak mamulat satışları ile belgesiz olarak yapılan satışlar hakkında Mülki Amirlikler, Belediyeler, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (Tüketicinin Korunması Genel Müdürlüğü), İçişleri Bakanlığı nezdinde gerekli
yazışmalar yapılarak, kolluk güçleri ve adli mekanizma harekete geçirilmek suretiyle piyasa denetimleri
yapılması sağlanmış ve Kurumumuz mevzuatı doğrultusunda idari işlemler yapılarak, adli işlemlerin
başlatılması temin edilmiştir ve piyasada yer alan mamulerin 4703 sayılı “ürünlere ilişkin teknik mevzuatın hazırlanması ve uygulanmasına dair kanun” uyarınca zaman zaman denetlemeleri istenerek,
sahte ve kaçak ürün tespiti halinde kurumumuza bilgi verilmesi istenmiş olup; bu şekilde kamu sağlığına ve tüketicinin piyasadan güvenli ürün temin edebilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmüştür.
4.1.5.4-Tütün Ürünlerine Talebin Azaltılması ve Alkollü İçkilerin Teşvik Edici, Özendirici Nitelikteki
Uygulamalar ile Reklamlara İlişkin Önlemler:
¾ Daire Başkanlığımızın görev alanına giren ve tütün ürünlerine talebin azaltılması ve alkollü içkilerin teşvik edici, özendirici nitelikteki uygulamalar ile reklamlara ilişkin önlemler konusunda, aşağıda
ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.
¾ Fiyat duyurularının gazete ve diğer basın yayın organlarında yayınlanması uygulamasını önlemeye yönelik işlemler yapılmıştır.
¾ Tüketiciye verilen teşvik edici ve özendirici promosyon vb. kazanımlar engellenmesine yönelik
çalışmalar yapılmıştır.
102 <
Faaliyet Raporu
2013
¾ Otomatik sigara satış makineleriyle ilgili olarak Kurumumuza intikal eden olaylarda adli sürecin
başlatılması için gerekli işlemler yapılmıştır.
¾ Oyun ve etkinliklerin sonunda hediye olarak tütün mamulü verilmesi uygulamalarını önlemeye
yönelik işlemler yapılmıştır.
¾ Araç üzerinde tütün mamulü ve alkollü içki markalarının yer almaması yönünde idari işlemler
yapılmak suretiyle firmaların araçlarının mevzuata uygun hale getirilmesi sağlanmıştır.
¾ Standların ışıklı olmaları ve tütün mamulü markalarını çağrıştırmasını önlemek için idari işlemler
yapılmıştır.
¾ Spor etkinlikleri ile alkollü içki reklamlarının birlikte algılanmalarını sağlayacak uygulamalarda
duyarlılık başlatılmıştır.
¾ Gezici veya fuarlarda yer alan tütün mamulü standları hakkında idari işlemler yapılmıştır.
¾ Tütün bağımlılığının zararları, dumana maruz kalmanın riskleri ve bırakmanın faydaları vs. konularına ilişkin bilgilere ulaşabilirliğin kolaylaştırılması sağlanmıştır.
¾ Tüm tütün mamullerinin reklam ve tanıtımına getirilen kapsamlı yasaklar konusunda Daire Başkanlığımıza intikal ettirilen tespitler kapsamında idari yaptırımlar uygulanmıştır.
¾ Alkollü içkilerde mevzuata uygun olmayan reklamlarda idari yaptırımlar uygulanmıştır.
¾ Firmalarca satış noktalarına verilen standlarda bazı marka sigaraların fiyatlarının öne çıkarılarak
reklamının yapılması gibi uygulamaların önüne geçilerek rekabete aykırı eylemlerin engellenmesi yönünde çalışılmalar yapılmıştır.
¾ Yasadışı tütün mamulü ticareti ile mücadelenin güçlendirilmesine yönelik yasal düzenlemeler çerçevesinde özellikle 4733 sayılı Kanun kapsamındaki idari düzenlemeler konusunda kolluk kuvvetleriyle
yakın temas halinde olunmaya çalışılmış ve İdari yaptırımlar etkin olarak uygulanmaya başlanmıştır.
¾ 31 Aralık 2012 tarih ve 28514 sayılı (4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren yönetmelik değişikliği ile yönetmelik kapsamındaki tütün mamulleri ile alkollü içkilerin nakliyesinin diğer ürünlerden ayrı yapılması hükmü getirilmiştir.
¾ 19/12/2012 tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile son rakamı tek olan yıllarda satıcıların TAPDK Satış belgesi almak için faaliyet konusuna göre istenilen işyeri
açma çalıştırma ruhsatı ve/veya izin belgelerinin ibrazı zorunlu hale getirilmiştir.
¾ 27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik de-
2013
Faaliyet Raporu
> 103
ğişikliği ile nargilelik tütün mamulünün sunumu suretiyle satış yapabilmek için, nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgesi alınması zorunlu hale getirilmiştir.
¾ 27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile 4207 sayılı Kanun kapsamında, tütün mamullerinin tüketilmesinin yasaklandığı alanlarda
nargilelik tütün mamulü sunumu yapılması yasaklanmıştır.
¾ 27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile mevcut nargilelik tütün mamulü içim mekânları; faaliyetlerini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde bu madde ile aynı tarihte yürürlüğe giren düzenlemelere uygun
hale getirmeleri zorunlu hale getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile İşyerinde; tütün mamulleri ve alkollü içkiler tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere
onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz veya sunulamaz hükmü ile yaş konusunda tereddüde
düşülmesi halinde satıcının, talepte bulunan tüketiciden kimlik belgesi talep edebilmesi hükmü getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile onsekiz yaşını doldurmamış kişilerin tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilmesi ile alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilmesi yasaklanmıştır.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, 22:00 ila 06:00 saatleri arasında perakende olarak satılamaz hükmü getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile işyerlerinde bulunan otomatik satış makinelerinde tütün mamulü ve alkollü içki bulundurulması ile alkollü içki ve tütün mamullerinin, her nevi oyun makineleri ile veya farklı yöntemlerle oyun
ve bahse konu edilmesi önlenmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile alkollü içkilerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafenin bulunması zorunlu hale getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile alkollü içkilerin adını veya markasını içeren alan/alt alan adı kullanılmak suretiyle bu ürünlerin reklam ve tanıtımına yönelik olarak internet sitesi açılamaz hükmü getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, otomatik satış makineleri ile satılamaz, her nevi oyun makineleri veya farklı
104 <
Faaliyet Raporu
2013
yöntemlerle oyun ve bahse konu edilemez. Bu ürünler tüketicilere basın ve yayın yoluyla satılamaz ve
posta ile satış yöntemi kullanılarak gönderilemez.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile Meskûn mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmez hükmü getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik
değişikliği ile alkollü içkiler işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemez.
Perakende satış belgesini haiz satıcılar, alkollü içkilerin işyeri dışından görünmemesi için gerek işyerinin fiziki koşullarını gerekse satış ünitelerinin niteliğini ve konumunu uygun hale getirmek için tedbir
almak zorundadırlar hükmü getirilmiştir.
¾ 18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile tütün mamülleri işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemez.
Perakende satış belgesini haiz satıcılar, alkollü içkilerin işyeri dışından görünmemesi için gerek işyerinin fiziki koşullarını gerekse satış ünitelerinin niteliğini ve konumunu uygun hale getirmek için tedbir
almak zorundadırlar hükmü getirilmiştir.
3 Aralık 2013 tarih ve 28840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği
ile perakende satıcıların faaliyet konusu; tütün mamulü ve alkollü içki olarak seçilen faaliyet konularının
her ikisini ya da birini kapsayabilir. Ancak her bir faaliyet konusu için ayrı satış belgesi düzenlenir hükmü ile
tütün mamulü toptan satışını yapabilmek için tütün mamulü toptan satış belgesi, alkollü içkilerin toptan
satışını yapabilmek için ise alkollü içki toptan satış belgesi alınması hükmü getirilmiştir.
4.1.5.5- Tütün Ürünlerinin Arzının Azaltılmasına Yönelik Önlemler :
¾ Daire Başkanlığımızın görev alanına giren ve tütün ürünleri arzının azaltılmasına ilişkin, aşağıda
ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.
¾ Ürünlerin dağıtım zincirinde yer alan aktörlerin tanımlanması ve lisanslandırılmaları çalışmalarına önem verilmiş ve çalışmaların sonuçları izlenmiş ve izlenmektedir.
¾ Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusuna hassasiyet gösterilmiş ve bu
konuda yasal hükümlerin hızla işletilmesine çalışılmıştır, küçük yaştakilere tütün ürünü satışına ilişkin
tespitler, adli sürecin başlatılması için Hukuk Müşavirliğine intikal ettirilmiştir.
¾ Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusunda satış noktalarına bu yönde
uyarılar koyulması, gerektiğinde satın alan kişiye kimlik sorulmasının sağlanması konusunda çalışmalara katılınmış ve bu konuda önemli katkılar sağlanmış ve bu konuda yönetmeliğe hüküm koyulmuştur.
2013
Faaliyet Raporu
> 105
¾ Tütün ürünlerinin market rafları veya otomatik makinelerle satışı gibi doğrudan ulaşılabilir noktalardan satışa sunumunun engellenmesine yönelik çalışmalara önem verilmiştir.
¾ Topluma bedelsiz tütün ürünü dağıtımının engellenmesi konusunda çalışmalara katılınmış ve bu
konuda önemli katkılar sağlanmıştır.
¾ Ulaşılabilirliği arttıracak şekilde küçük paketler halinde yada tek tek satışa izin verilmemesi konusu üzerinde hassasiyetle durulmuş ve gerekli idari yaptırımların uygulanmasını sağlayacak çalışmalar yapılmıştır.
Yukarıda belirtilen bir çok konuya ilişkin çalışmalar sonuçlandırılmış ve Yönetmeliğe derç edilmiştir.
4.1.5.6- Tüketicilere Yönelik Faaliyetler
Tüketici şikayetleri değerlendirilerek sorunların çözümlenmesi amacıyla, ilgili kuruluşlara, üretici ve
ithalatçı firmalara konunun intikali sağlandığı gibi perakende satıcıların mevzuatımıza uygun taleplerine çözüm getirilmek üzere ilgili firmalar nezdinde girişimler sürdürülmüştür.
Tüketiciler ile sektörün bilgilendirilmesi amacıyla TAPDK web sayfası/piyasa düzenlemeleri altında
“Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları” alanı oluşturulmuştur.
Tüketicilerden gelen kaçak/sahte ürün ya da belgesiz satış yapan işyerleri ile ilgili veya rekabet yada
reklama ilişkin şikayetler üzerine; gerekli adli ve idari işlemler başlatılmış diğer yandan ilgili Valiliklere
ve Kaymakamlıklara konu iletilerek gerekli denetimlerin yaptırılması sağlanmış ve denetim sonucuna
göre idari ve adli işlem tekemmül ettirilmiştir.
4733 ve 4207 sayılı kanunlarda yer alan tütün ve tütün mamullerinin tüketiminden kaynaklanan
kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek tedbir ve uygulamalar
kapsamında Sağlık Bakanlığı ile işbirliğine gidilmiş, sigaranın zararlarıyla ilgili toplumsal bilinç oluşturulması amaçlanmıştır.
Ayrıca, özellikle turistik bölgelerdeki yasa dışı faaliyetlerin önlenmesi amacıyla; Tüm Valiliklere bilgilendirme yazısı ile hazırlanan sektörel bilgi kitapçıkları gönderilmiştir. Ayrıca Türkçe ve çeşitli yabancı
dillerde uyarı ve bilgilendirmeleri içeren broşürlerin hazırlanmasına ve hedef alana dağıtımına etkin
katkılar sağlanmıştır.
4.1.5.7- Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Odalar ve Bilgi Edinmeye Yönelik Faaliyetler
¾ Daire Başkanlığımızın 2013 yılı içerisinde, kamu kurum ve kuruluşları ile odalar ve bilgi edinmeye
yönelik faaliyetleri, ana başlıklar itibarıyla aşağıdaki gibidir.
106 <
Faaliyet Raporu
2013
¾
¾
¾ Cumhuriyet Başsavcılıkları ile mahkemelerden gelen, mevzuatımıza ilişkin hususlardaki müzekkerelere, gerekli bilgi ve belgeler sunularak hızla cevap verilmiştir.
¾ 4733 sayılı Kanun uygulamaları konusunda, özellikle Mülki Amirliklerin yetkisinde bulunan idari
yaptırımlar konusunda gereken bilgiler doğru ve açık, anlaşılır ve hızlı bir şekilde muhatabı olan Mülki
Amirliklere iletilmiştir. Bu açıdan, kamu hizmetinde duraksamaların ve aynı nitelikteki işlemlere ilişkin
mükerrer
nitelikteki yazışmaların önüne geçilmesi amacıyla, bazı mülki amirliklere yönelik olarak idari
¾
yaptırımlardaki yetki ve sorumluluklar anlatan genel yazılar da gönderilmiştir.
¾ Odalardan intikal ettirilen satış belgesi verilmesi için gerekli adli sicil kayıtlarının tetkik edilerek
¾
kişilerin belge almasına engel durumu bulunup bulunmadığının kontrolü sağlanmıştır.
Bilgi edinme kanunu çerçevesinde Kurumumuz mevzuatını ilgilendiren bilgi amaçlı sorulara yönelik
olarak, taleplere hızla cevap verilmiştir.
4.1.5.8 –İstatistiki Bilgiler
Dairemiz verilerine göre, satıcı grupları itibarıyla 31.12.2013 tarihi itibariyle satış belgeli satıcı sayıları
aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
2013 YILI
PERAKENDE SATICILAR
AÇIK úÇKú SATICILARI
TOPTAN SATICILAR
NARGúLELúK TÜTÜN MAMULÜ
SATICISI
TOPLAM
164.397
25.822
2.439
348
193.006
Tablo:69 Satış belgeli satıcı sayıları
TÜRLER7NE GÖRE SATICI DA)ILIMI
PERAKENDE SATICILAR (%85)
AÇIK 7ÇK7 SATICILARI (%13)
TOPTAN SATICILAR (%1)
NARG7LEL7K TÜTÜN MAMULÜ
SATICISI (%0,1)
Grafik 10- Türlerine göre satıcı yüzdeleri
2013
Faaliyet Raporu
> 107
Öte yandan, son beş yıllık veriler dikkate alındığında, her yıl yaklaşık 40.000 civarında yeni başvuru alınmakta ve Nisan ayı sonuna kadar süre uzatımı yönünden gerekli işlemleri yapmamak suretiyle aynı sayıya
yakın civarlarda bir satış belgesi iptali yaşanmaktadır. Tütün ürünleri ve alkollü içkiler piyasasına giriş ve
çıkışlar yönünden özellikle perakende alanda dinamik bir yapı bulunmakla birlikte, süre uzatım işlemlerini
yaptırmayan kitlenin büyüklüğü Daire Başkanlığımızca dikkate alınarak gerekli önlemler alınmaktadır.
Diğer taraftan, 07/01/2011 tarihinde yayımlanan “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve
Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte, tütün mamulü ve/veya alkollü içki perakende satış belgesi düzenleyecek olan işyerleri sınırlandırılmıştır. Buna göre, perakende satış belgesi
alabilecek yerler;
• Kuruyemişçi,
• Hipermarket,
• Süpermarket,
• Market,
• Bakkal,
• Büfe,
• Kamu veya özel ayrımı yapılmaksızın sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen
yerler hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile askeri tesisler bünyesinde kantin, büfe, satış
kooperatifi vb. diğer satış yerleri,
• Münhasır tütün mamulü ve/veya alkollü içki satıcılığı, açık içki satış belgesine haiz işyerleri” olarak sayılmıştır.
Bu çerçevede, yukarıdaki alanlarda faaliyette bulunan perakende satıcılar ile açık alkollü içki satıcılarından satış belgesi almayanların tespiti amacıyla tüm Belediyelerden ve Kültür ve Turizm Bakanlığından bilgi alınmasına yönelik bilgi akışı sağlanmıştır.
Yapılan bu çalışmalarda, yukarıdaki tabloda yer alan satış belgeli satıcı sayılarının daha gerçekçi
sayılara ulaşması hedeflenmektedir.
Elde Edilen Hizmet Bedeli:
Kurumumuz verilerine göre; 2013 yılında kayıtlı 193.006 faal satıcıdan tahsil edilen hizmet bedelinin
yaklaşık olarak toplamı 45.060.000 TL’dir.
2013 Yılında Satış Belgesi İptal Edilenler, Uyarı ve İdari Yaptırım Sonucu İptaller:
108 <
Faaliyet Raporu
2013
Kurumumuz verilerine göre; 2013 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan Kurum kararıyla satış belgesi
iptal edilenler ile uyarı ve idari yaptırıma muhatap kalan satıcıların sayısını gösterir tablo aşağıdaki
gibidir.
2013 YILI úPTAL/ UYARI
úPTAL
UYARI
TOPLAM
121
121
137
258
Tablo:70 2013 Yılı İptal/Uyarıú
2013 YILI úDARú PARA CEZASI
DAúRE BAûKANLIøIMIZCA UYGULANAN úDARú
PARA CEZASI (24 GERÇEK VE TÜZEL KúûúYE)
ú
Tablo:71 2013 İdari Para Cezası
1.360.517 TL
2013Yılında Satıcılığı Terk Edenler:
Kurumumuz verilerine göre; 2013 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan kendi isteğiyle satış belgesi
iptal edilenlerin sayısını gösterir tablo aşağıdaki gibidir.
2013 YILI SATICILIøI úPTAL EDúLENLER
SATICILIøI TERK EDENLER
SÜRE UZATIM úûLEMú YAPMADIøINDAN BELGESú
úPTAL EDúLENLER
TOPLAM
ú
Tablo:72 Satıcılığı İptal Edilenler
1.791
44.353
46.144
2013
Faaliyet Raporu
> 109
4.1.6-Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı:
Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığının Görev ve Yetkileri
¾
Görev ve Yetkilere İlişkin Mevzuat
4733 sayılı “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”un
“Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; “4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda yer alan hükümler saklı
kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki
her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak” hükmü yer almakta olup, bu hüküm Kurumumuzun “tütün ve alkol kontrolü”ne yönelik yetki ve sorumluluk alanının
çerçevesini belirlemektedir.
Öte taraftan, 2008 yılı Nisan ve Mayıs aylarında 4207 sayılı “Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun”da ve 4733 sayılı Kanunda kapsamlı ve önemli değişiklikler yapılmış
olup, bu yasal değişiklikler neticesinde TAPDK’nın tütün ve alkol kontrolü konusundaki yetki ve sorumlulukları genişletilmiş, ayrıntıları belirlenmiş ve bu suretle etkinliği de artırılmıştır.
4733 sayılı Kanunda 2008 yılında yapılan yasa değişikliği ile ihdas olunan Tütün ve Alkol Kontrolü
(TAK) Daire Başkanlığı’nın görev ve yetki alanı, Kanunun 4/A maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde;
“Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi
amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı
Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek
çalışmaların ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri
hariç olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda analizlerin
yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak.”
şeklinde belirlenmiş olup, aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Hizmet birimlerinin faaliyet alanı,
yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla
yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.” hükmüne istinaden Bakanlar Kurulu Kararı eki Yönetmelik
olarak yürürlüğe giren “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları
Yönetmeliği”nin “Hizmet Birimleri ve Görevleri” başlıklı 23 üncü maddesinde Tütün ve Alkol Kontrolü
Daire Başkanlığının görevlerinin ayrıntıları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir:
“MADDE 23 – (1) Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, ulusal ve uluslararası alanda ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde
yapılacak; Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin
Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik usul ve esasların belirlenmesine ilişkin çalışmalar ile tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti
önlemeye yönelik çalışmaları yürütmek.
110 <
Faaliyet Raporu
2013
b) Ulusal Tütün Kontrol Programı kapsamında Kurumun sorumluluk alanındaki görevlerin yerine
getirilmesine ilişkin çalışmaları izlemek, değerlendirmek, raporlamak ve bu çalışmaların koordinasyonunu sağlamak.
c) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkiler konusunda toplumun bilgilendirilmesi,
eğitim politikalarının geliştirilmesi ve toplumsal bilincin oluşturulmasına yönelik çalışmaları, gerektiğinde diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütmek.
ç) Alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkileri önlemeye yönelik olarak ulusal alkol kontrol programının geliştirilmesi konusunda diğer kurum ve kuruluşlarla
işbirliği içerisinde çalışmaları yürütmek.
d) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin azaltılması yönündeki uygulamaların
etkinliği konusunda kamuoyu araştırmaları, değerlendirme ve strateji raporları hazırlamak veya hazırlatmak, gerektiğinde bu çalışmaların kamuoyunun bilgisine sunulmasını sağlamak.
e) Tütün ve alkol tüketimini doğrudan veya dolaylı olarak özendirici, teşvik edici reklam, promosyon
ve sponsorluk faaliyetleri ile sağlık uyarıları, üretim politikaları, ürün içerikleri, ürünlerin piyasaya arz
usulleri ve şekilleri gibi Kurumun ilgili birimlerince yürütülen çalışmalarda, tütün ve alkol kontrolüne
ilişkin görüş ve tavsiyelerde bulunarak uygulama birliğini sağlamak.
f) 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak veya ürün standartlarına uygunluğun sağlanması gibi amaçlarla, tütün, tütün
mamulleri, alkol ve alkollü içkilere ilişkin analizler için Kuruma bağlı akredite laboratuvarlarının tesis
edilmesi ve işletilmesi şartlarının tespitine veya söz konusu analizlerin hizmet satın alımı suretiyle
yapılmasına ilişkin faaliyetlerin koordinasyonunu ve yürütülmesini sağlamak.
g) Tütün ve alkol kontrolüne ilişkin olarak görev alanına giren konularda uluslararası örgüt ve kuruluşlarla işbirliği yapmak.
ğ) İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek.
h) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.”
¾ Görev ve Yetki Alanına İlişkin İdari İşlem ve Kararlar
İlgili mevzuat göz önüne alınarak, Kurum Başkanlığının 07/07/2008 tarihli ve 510 sayılı Olur’u ile
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) ve 4207 sayılı Kanun kapsamında yurtiçi ve yurt dışında ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi gereken hususların
etkin, verimli ve sürekli bir iletişim içinde yürütülmesi ve Kurumumuzca yürütülecek tütün ve alkol
kontrolüne ilişkin faaliyetlerde koordinasyon sağlanması görevi TAK Daire Başkanlığı’na verilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 111
Bununla birlikte, yeni ihdas olunan bir birim olması nedeniyle görev ve yetki alanı konusunda Kurum
içinde oluşan tereddütler, Kurum Başkanlığı’nın 28/08/2009 tarihli ve 1111 sayılı Olur’u ve 02/03/2011
tarihli ve 6190 sayılı Kurul Kararı ile giderilmiş, bu suretle TAK Daire Başkanlığı’na yüklenen görev ve
sorumlulukların sınırı açık bir şekilde belirlenmiştir.
TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARI
4.1.6.1- Ulusal Tütün Kontrol Programı (UTKP) ve Eylem Planı Koordinasyon Çalışmaları
2013-2017 yıllarını kapsayacak UTKP-EP hazırlık çalışmaları Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda;
A.1. Halkı Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve Eğitim Çalışma Grubunun 18/01/2013,
A.3. Fiyat ve Vergilendirme Çalışma Grubunun 27/02/2013,
A.5. Reklam, Promosyon ve Sponsorluk Çalışma Grubunun 18/03/2013,
A.6. Ürün Kontrolü ve Tüketicinin Bilgilendirilmesi Çalışma Grubunun 25/01/2013 ve 29/01/2013,
B.1. Yasadışı Ticaret Çalışma Grubunun 25/01/2013,
C.Tütün Kullanımı ve Ulusal Tütün Kontrol Programının İzlenmesi, Değerlendirilmesi ve Raporlanması
Çalışma Grubunun 30/01/2013 tarihlerinde düzenlenen toplantılarına katılım ve katkı sağlanmıştır.
4.1.6.2 Halkı Bilgilendirme ve İletişim Çalışmaları
“Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Satışına İlişkin Yasal Uyarılar Hakkında Yönetmelik” kapsamındaki yasal uyarı yazılarına ilişkin yüksek çözünürlüklü örnekler Kurum internet sayfasında yayınlanmakta olup bu yönde kamuoyuna yönelik bilgilendirme faaliyetleri kesintisiz sürdürülmüştür.
Daha önceki yıllarda Kurum tarafından bastırılan afiş, broşür, kartpostal, kitap ve spot film gibi bilgilendirici materyalin özel ve resmi kurum ve kuruluşlardan gelen talebe göre gönderimi gerçekleştirilmiştir.
“Dumansız Hava Sahası/Havanı Koru” kampanyasıyla birlikte yayın hayatına başlayan www.dumansizhavasahasi.org.tr ve www.havanikoru.org.tr internet sitelerinden “[email protected]”
elektronik posta adresine gönderilen Kurumun 4207 sayılı Kanun kapsamında görev ve sorumluluklarıyla ilgili sorular düzenli olarak cevaplandırılmış, işlem tesis edilmesi gerekenler ilgili birimlere gön-
112 <
Faaliyet Raporu
2013
derilmiştir. Kurumu ilgilendirmeyen ihbar ve şikâyetler ise ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirilmiştir.
Bununla birlikte, kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk kişilerinin 4207 ve 4733 sayılı Kanunlar
ve uygulamaları ile tütün kontrolü kapsamında telefonda sordukları sorular Daire Başkanlığımız personelince aksatılmadan cevaplandırılmıştır.
Kurumun internet sayfasında oluşturulan “Tütün ve Alkol Kontrolü” başlığı altındaki portaldan tütün kontrolünün yanı sıra alkol kontrolüne ilişkin kamuoyunun istifade edebileceği kaynak niteliğinde
bilgi ve belgelerin yayını güncellenerek sürdürülmüştür.
Tütün Mamullerinin Reklam ve Tanıtım Düzenlemeleri Hakkında Basın ve Yayın Organlarına Yönelik
Duyuru, Kurum internet sayfasında yayınlanmıştır. Söz konusu duyuru, 23/12/2013 tarihli ve 29016 sayı
ile 178 medya kuruluşuna ve temsilciliğine posta yoluyla gönderilmiştir.
4.1.6.3 31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü Etkinlikleri
“31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü” dolayısıyla aynı tarihte İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN, Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Dr. Margaret
CHAN, Sağlık Bakanı Dr. Mehmet MÜEZZİNOĞLU, Türkiye Yeşilay Cemiyeti Başkanı Prof. Dr. İhsan
KARAMAN’ın katılımlarıyla gerçekleşen etkinlik Kurumumuz tarafından finanse edilmiştir.
Kurumumuz ve Orman Genel Müdürlüğü işbirliğiyle Ankara-Akyurt- Çankırı yolu üzerinde 2 hektarlık
bir alan üzerinde 2.000 ağaçlık “31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü TAPDK Hatıra Ormanı” oluşturulmuştur.
“31 Mayıs Dünya Sigarasız Günü”nü kapsayacak şekilde 29-31 Mayıs 2013 tarihlerinde İstanbul Lütfi
Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda “World Tobacco Turkey 2013” adı altında yapılması planlanan konferans ve sergi organizasyonu, Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi ve 4207 sayılı Kanun’a aykırılık teşkil
ettiği için ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde gerekli girişimler yapılarak iptali sağlanmıştır.
30 Mayıs 2013-2 Haziran 2013 tarihleri arasında yurtdışından İstanbul’a gelecek purosever kişilere
yönelik olarak gerçekleştirilmesi planlanan “Big Smoke İstanbul” puro içim ve tanıtım etkinliğinin de
ilgili mevzuata aykırı muhtemel ihlaller konusunda muhatap şirketin bilgilendirilmesi ve uyarılması
sonucunda iptali sağlanmıştır.
2013
Faaliyet Raporu
> 113
4.1.6.4 DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi Çalışmaları
19/04/2013 tarihinde “TKÇS Uygulanmasının Güçlendirilmesine Yönelik Sürdürülebilir Önlemler”
Çalışma Grubunun anahtar kolaylaştırıcıları olan Türkiye, Tayland ve Cook Island ile DSÖ temsilcileri
arasında gerçekleştirilen telekonferansa,
22/04/2013 tarihinde TKÇS’nin 17 ve 18 inci maddeleriyle ilgili çalışma grubunun anahtar kolaylaştırıcıları olan Türkiye, Brezilya ve Yunanistan ile DSÖ temsilcileri arasında gerçekleştirilen telekonferansa,
13/05/2013 tarihinde TKÇS’nin 15 inci maddesi kapsamında 5. Taraflar Konferansı’nda (COP-5) “Tütün Mamullerinin Yasa Dışı Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Protokol” bağlamında Taraflar’ın farkındalığını artırmak için Sağlık Bakanlığı’nın Alo 171 biriminin Ankara-Balgat’taki binasında yapılan online
görüşmeye,
25/12/2013 tarihinde TKÇS’nin 17 ve 18 inci Maddeler kapsamında “Tütün Üretimine Ekonomik Yönden Sürdürülebilir Alternatifler” Çalışma Grubunun 18-20 Şubat 2014 tarihlerinde Cenevre’de yapılacak
toplantısına hazırlık amacıyla Kurum toplantı salonunda organize edilen toplantıya
Daire Başkanlığımız uzman/uzmanları tarafından katılım ve katkı sağlanmıştır.
4.1.6.5 Yasadışı Ticaret Kapsamında Yapılan Çalışmalar
07/10/2013 tarihinde, 4733 Sayılı Kanunun 4/A-f maddesi kapsamında tütün mamulleri ve alkollü
içkilerin yasa dışı ticaretinin önlenmesinin koordinasyonu ile ilgili çalışmaların etkinliğinin artırılabilmesi amacıyla Kurum’un ilgili birimleriyle,
26/11/2013 tarihinde, Kurum’un görev ve yetki alanındaki piyasalarda gerçekleşen yasadışı ticaretle
mücadele edilebilmesi ve bu piyasaların daha etkin izlenebilmesi bağlamında, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), Jandarma Genel Komutanlığı (JGK), Sahil Güvenlik Komutanlığı (SGK) ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü tarafından ele geçirilen tütün ve alkollü içki ürünlerine ilişkin olarak İçişleri
Bakanlığı Kaçakçılık, İstihbarat Harekât Bilgi Toplama Daire Başkanlığı (KİHBİ) ’nda toplanan yakalama
verilerinin daha etkin bir şekilde değerlendirilebilmesi için kayıt altına alınması ve paylaşımı konularında görüş alış verişinde bulunmak ve varsa teknik düzeyde karşılaşılan sorunlara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak üzere adı geçen kurum ve kuruluşların temsilcileriyle
TAK Daire Başkanlığı koordinasyonunda toplantılar düzenlenmiştir.
Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı (TTMKM-EP, 2011-2013) kapsamında
TAK Daire Başkanlığının doğrudan organize ettiği ya da katılım ve katkı sağladığı çalışmalar ise aşağıda
kronolojik olarak belirtilmiştir.
114 <
Faaliyet Raporu
2013
• TTMKM-EP’nin 4 numaralı eylemini gerçekleştirmek üzere, İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yapılacak hizmet satın alma işleminde esas alınacak usul, esas ve kapsamının belirlenmesi için oluşturulan Komisyon toplantısı Kurumumuzun Kurul toplantı salonunda
05/03/2013 tarihinde yapılmıştır.
•
TTMKM-EP’nin TAPDK koordinasyonundaki eylemlerin (3, 4, 19, 20, 30, 31, 32, 34, 35, 36 ve 37 numaralı) gerçekleşme durumlarının değerlendirildiği toplantı, Kurum’dan ilgili birimlerin temsilcilerinin
katılımlarıyla 15/08/2013 tarihinde Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nda, 27/08/2013 tarihinde
ise Kurum toplantı salonunda gerçekleştirilmiştir.
•
TTMKM-EP’nin TAPDK koordinasyonundaki 34, 35 ve 36 numaralı eylemleri hakkında değerlendirmelerde bulunulmak üzere, EGM, JGK ve Gelir İdaresi Başkanlığı yetkililerinin ve Kurum’dan ilgili
birimlerin temsilcilerinin katılımlarıyla 18/09/2013 tarihinde Kurum’da yapılan toplantıda TAPDK uhdesinde bulunan tütün ve tütün mamulleri verileri paylaşılarak yasadışı ticaret bağlamında bu verilerin
değerlendirmesi yapılmıştır.
•
TTMKM-EP’nin 1 numaralı eylemi kapsamında koordinatör kurum ve kuruluşların tümünün katılımıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nda 01/10/2013 tarihinde yapılan toplantıda eylemlerin gerçekleşme
durumları değerlendirilmiştir.
•
TTMKM-EP (2014-2016) hazırlıkları kapsamında 04/11/2013 tarihinde Kurum’da yapılan toplantıya ilgili birim temsilcileri katılım sağlamıştır.
4.1.6.6. İl Tütün Kontrol Kurulları (İTKK) Çalışmaları
Ankara İl Tütün Kontrol Kurulu Yürütme Kurulu’nun 2013 yılı içinde 17/01/2013, 21/02/2013,
21/03/2013, 23/05/2013, 20/06/2013, 21/11/2013 ve 19/12/2013, tarihlerinde yapılan toplantılarına Kurumu temsilen katılım sağlanmıştır.
İzmir İl Tütün Kontrol Kurulu’nun 21/01/2013, 18/04/2013, 29/05/2013, 20/06/2013 ve 19/12/2013
tarihlerinde yapılan toplantılarına Kurumu temsilen İzmir İrtibat Bürosu’ndan katkı ve katılım sağlanmıştır.
4.1.6.7 Kamu ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Etkinlik ve Projelerine Destekler
2013 yılında Kurumumuzun görev ve faaliyet konusunda olmak üzere tütün ve alkol kontrolü kapsamında kamu ve sivil toplum kuruluşlarınca icra edilen bazı etkinlik ve projelere destek sağlanmıştır.
2013
Faaliyet Raporu
> 115
• Bolu-Gerede Kaymakamlığı ve Gerede Belediye Başkanlığı tarafından hazırlanan “Sigaradan Bizi
Koruyun!” isimli projeye 20/02/2013 gün ve 7261 sayılı Kurul Kararı ile 75.000 TL maddi yardım yapılmıştır. Çeşitli sanatsal ve sportif etkinliklerle sürdürülen projenin 4 Nisan 2013 tarihinde yapılan tanıtım toplantısına Kurul Üyelerimiz tarafından katılım sağlanmıştır.
•
Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin yasa dışı ticareti ile mücadele eden kolluk birimlerinin mücadele kabiliyetlerinin ve etkinliklerinin artırılması için, ilgili mevzuat çerçevesinde hazırlanan protokoller
ile Emniyet Genel Müdürlüğü’ne kaynak aktarımı sağlanmıştır.
• 2013 Bütçe Yılı’nda Kurumumuz tarafından “Sivil Toplum Kuruşlarına “Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçelerinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmelik”kapsamında Daire Başkanlığımız bütçesinden yapılan
maddi yardımlar 13/02/2014 tarihinde Kurum internet sayfasının “Duyurular” bölümünden kamuoyuna açıklanmıştır.
Maddi Yard×m×n Amac× ve Konusu
Yard×m Miktar× (TL)
26-27/01/2013 tarihlerinde Ankara'da düzenlenen eùitim
toplant×s×
26-27/04/2013 tarihlerinde ústanbul'da
"Küresel Alkol Kontrol Politikalar×" sempozyumu
düzenlenen
31/05/2013 tarihinde ústanbul'da düzenlenen "31 May×s
Dünya Tütünsüz Günü" toplant×s×
14/05/2013 tarihi itibar×yla baülayan "Nargile Fark×ndal×k
Kampanyas×" projesi
14/11/2013 tarihi itibar×yla baülayan "Baù×ml×l×klarla
Mücadele Uzaktan Eùitim Projesi"
22.730,13
655.000
190.000
446.350
926.366,37
Tablo :73
4.1.6.8. Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK) Çalışmalarına Katılım
Danışman Üyelik” statüsü ile bileşeni olduğumuz Komite’nin 26/03/2013 tarihinde düzenlenen
SSUK Çalıştayı ve Genel Kurul toplantısında Kurumu temsilen katılım ve katkı sağlanmıştır.
116 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.6.9. Kurumumuza Yapılan Ziyaretler ve Düzenlenen Toplantılar
Türkiye’nin tütün kontrolüne ilişkin uygulamalarını izlemek ve tecrübelerini paylaşmak amacıyla ülkemize gelen yabancı heyetlere ilgili Daire Başkanlıkları ile birlikte Kurumumuzun görev ve çalışmaları
hakkında bilgilendirme yapılmıştır.
Bu kapsamda, 16/04/2013 tarihinde DSÖ Başekonomisti Dr. Ayda YÜREKLİ, Prof. Dr. Geoffrey FONG
ve Prof. Dr. Frank CHALOUPKA; 29/05/2013 tarihinde Sigarasız Çocuklar Girişimi Başkan Yardımcısı
Mrs. Yolanda RICHARDSON ile Sigarasız Çocuklar Girişimi Uluslararası Araştırma Direktörü Mrs. Johanna BRICKMAYER; 02/07/2013 tarihinde Filistin, 03/07/2013 tarihinde İran ve 10/12/2013 tarihinde
Moldova heyeti Kurumumuzu ziyaret etmişlerdir.
4.1.6.10. Yurtiçinde Katılım Sağlanan Diğer Toplantılar ve Etkinlikler
Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı olarak yurtiçinde katılım ve katkı sağlanan diğer toplantı ve
etkinlikler aşağıda belirtilmiştir:
•
Ankara Üniversitesi Onkoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Sigara Savaş Grubu (SİSAG)’nun
02/04/2013 tarihinde organize ettiği “VI. Sigara veya Sağlık Sempozyumu”na,
• Türk Patent Enstitüsü’nde 05/03/2013 tarinde düzenlenen marka esnetme ve marka paylaşımı
konulu toplantıya,
•
Hacettepe Üniversitesi Tütün Kontrolü Eğitim, Araştırma ve Vergilendirme Merkezi (HÜTKOM),
Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü ve Hacettepe Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim
Dalı Başkanlığı ev sahipliğinde 15-16 Nisan 2013 tarihlerinde düzenlenen ve yurt dışından konuşmacı
olarak DSÖ Başekonomisti Dr. Ayda YÜREKLİ, Prof. Dr. Geoffrey FONG ve Prof. Dr. Frank CHALOUPKA’nın
katıldığı “Tütün Kontrolünün Ekonomik Boyutları Sempozyumu”na,
•
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (THSK) Başkanlığı tarafından 21-23 Ağustos 2013
tarihlerinde Edirne’de düzenlenen “Tütün Kontrol Çalışmaları Bölge Değerlendirme Toplantısı”na,
• THSK Başkanlığı tarafından 24-26 Eylül 2013 tarihlerinde Diyarbakır’da düzenlenen “Tütün Kontrol Çalışmaları Bölge Değerlendirme Toplantısı”na,
•
ABD’den John Hopkins Üniversitesi Bloomberg Halk Sağlığı Fakültesi, Türkiye’den Kadir Has, Hacettepe ve 9 Eylül üniversitelerinden bir grup araştırmacıdan oluşan “Dumansız Hava Sahası Yasası:
Türkiye Değerlendirmesi (DHSY-TR)” Çalışma Grubunun Türkiye’de halka açık tüm mekanlarda tütün
ürünleri kullanımını yasaklayan yasa ve kurallara uyumunun araştırıldığı çalışmanın sonuçlarının kamuoyuna sunulduğu 08/10/2013 tarihinde Ankara’da yapılan toplantıya,
2013
Faaliyet Raporu
> 117
• Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ve Türkiye Adalet Akademisi işbirliği ile Cumhuriyet
Savcılarına yönelik olarak 30 Ekim 2013-1 Kasım 2013 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilen “Kaçakçılık Suçları ile Mücadele” konulu eğitim seminerine,
• TBMM Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı organizasyonuyla 14/11/2013 tarihinde TBMM Tören Salonunda düzenlenen “Sigarayı Bırakma Kampanyası” açılış ve seminer programına,
• Avrupa Komisyonu ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından TAIEX kapsamında 2-3 Aralık
2013 tarihlerinde Ankara’da yapılan “Akaryakıt ve Sigara Kaçakçılığı Suçlarının Etkin Soruşturulması
Çalıştayı”na,
Kurumu temsilen görevlendirilen personelce katılım ve katkı sağlanmıştır.
Ayrıca, Hacettepe Üniversitesi Tütün Kontrol, Eğitim, Vergilendirme Uygulama ve Araştırma Merkezi (HÜTKOM), 18/07/2013 tarihinde ziyaret edilerek Merkez’in Başkanı Prof. Dr. İsmail ÇELİK ile
HÜTKOM’un çalışmaları hakkında görüş alışverişinde bulunulnuş ve tütün kontrolü kapsamında işbirliği yapılabilecek konular değerlendirilmiştir.
Kurumun diğer birimleri tarafından gerçekleştirilen çalışma ve etkinlikler kapsamında ise;
Daire Başkanlığımızdan 2 Uzman Yardımcısı 14-17 Temmuz 2013 tarihlerinde Trabzon ve Kırklareli
illerinde tütün mamulleri üretim tesislerinde eş zamanlı yapılan denetim çalışmalarında görevlendirilmiştir.
4.1.6.11 Tütün Kontrolü Kapsamında Yapılan Yurtdışı Toplantıları
29-31 Ekim 2013 tarihlerinde İsviçre’nin Cenevre kentinde gerçekleştirilen “TKÇS’nin Uygulanmasının Güçlendirilmesine Yönelik Sürdürülebilir Önlemler” Çalışma Grubu’nun ilk toplantısına Daire Başkanlığımız uzmanları tarafından ülkemizi ve Kurumumuzu temsilen katılım sağlanmıştır.
ALKOL KONTROLÜ ÇALIŞMALARI
Türkiye'de alkol politikaları ve uygulamaları bağlamında etkili bir toplumsal duyarlılık oluşturmak
için sağlık, gıda, eğitim, gençlik ve diğer toplumsal alanlarda çalışmalar yapan kuruluşlardan oluşturulan, resmi kurum ve kuruluşların danışman üye olarak katılabildiği Türkiye Alkol Politikaları Platformunun (TAPP) ilk toplantısı Türkiye Yeşilay Cemiyeti koordinasyonunda 8 Mart 2013 tarihinde İstanbul’da
düzenlenmiştir. TAPP’ın ilk toplantısı ile daha sonra 27 Eylül 2013 ve 25 Aralık 2013 tarihlerinde düzenlenen toplantılarına Kurumu temsilen katılım ve katkı sağlanmıştır.
Kurumumuzun desteği ile Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından 26-27 Nisan 2013 tarihlerinde
118 <
Faaliyet Raporu
2013
İstanbul’da düzenlenen Küresel Alkol Politikaları Sempozyumu’na (GAPS), Kurumumuzu temsilen katılım sağlanmıştır.
Ayrıca,
• THSK Başkanlığı tarafından 21 Haziran 2013 tarihinde ilgili mevzuat gereği alkollü içkilerin ambalajları üzerine yazılacak olan sağlık uyarı mesajlarına ilişkin olarak organize edilen toplantıya,
• 2-3 Ekim 2013 tarihlerinde İzmir-Çeşme’de düzenlenen “Ulusal Alkol Kontrol Programı
Çalıştayı”na,
• 4 Kasım 2013 tarihinde ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımıyla Kurumumuz’da yapılan
alkollü içkilerde marka esnetme ve paylaşımı konulu toplantıya,
• 29-30 Kasım 2013 tarihlerinde İzmir-Çeşme’de gerçekleştirilen VIII. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi’ne,
Kurum’u temsilen Daire Başkanlığımızca katılım ve katkı sağlanmıştır.
Diğer taraftan, alkol kontrolü uygulamalarını incelemek üzere 15-20 Nisan 2013 tarihlerinde Norveç
ve İsveç’te görevlendirilen heyette Daire Başkanlığımızdan bir uzman yer almıştır.
ÇALIŞMALARA VE DENETİMLERE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER
A- Genel Değerlendirme
TAK Daire Başkanlığı, Nisan 2013 ayı itibarıyla kuruluşunun beşinci yılını doldurmuştur. Geçen beş
yıllık sürede ortaya koyduğu çalışmalar ile tütün ve alkol kontrolü konusunda Kurum içi koordinasyonu başarılı bir şekilde sağladığı gibi yine bu alanda katkı ve katılım sağladığı etkinlikler sayesinde
Kurum’un dışa dönük yüzü olmuştur.
Sağlık Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülmekte olan tütün ve alkol kontrolü çalışmalarına
özellikle mevzuat hazırlanması ve uygulamaları ile eğitim faaliyetleri yönünden gerekli destek verilerek, bu alanda yurtdışı çalışmalar takip edilmiş, ülke ve Kurum adına temsil ve katkı sağlanmıştır.
Daire Başkanlığına yüklenen görevler esas itibarıyla icrai değil, tütün ve alkol kontrolü önlemlerinin
geliştirilmesi ve uygulanmasına yönelik stratejilerin belirlenmesi, bu yönde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, tütün ve alkol kontrolü misyon ve vizyonuna uygun olarak ilgili birimlerin mevzuat uyarınca yürüttükleri çalışmaların koordinasyonun sağlanması niteliğindedir.
2013
Faaliyet Raporu
> 119
Esas itibarıyla Kurumun çalışmalarının ağırlığı, kamu sağlığı ve güvenliği açısından stratejik ürünlerin yer aldığı ve piyasaya faaliyetlerinin (üretim, ithalat ve piyasaya arz usullerinin, izin ve lisansların
sınırlı düzenlemelere tabi kılınması, reklam ve promosyon yasakları gibi) yasalarla sınırlandığı ve toplumun korunması ilkesinin öncelikle gözetildiği ve bu yönüyle serbest piyasa ekonomisi kurallarına tabi
olmayan piyasaların, doğrudan ya da dolaylı olarak tütün ve alkol kontrolünün sağlanması çerçevesinde düzenlenmesi ve denetlenmesi görevleridir.
Daire Başkanlığımızca mevcut ulusal düzenlemeler ve uluslararası yükümlülükler çerçevesinde belirlenen amaç ve hedeflerin öncelikle yöneticiler olmak üzere, Kurumun diğer birimlerince benimsenmesi,
diğer birimlerde çalışan personelin tütün ve alkol kontrolü konusunda farkındalığın artırılması, bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi bu alandaki görevlerin sağlıklı yürütülmesi açısından önem taşımaktadır.
Kurumumuzdaki tüm birimlerde çalışan personelin tütün ve alkol kontrolü konusunda birey ve toplum sağlığını esas alan davranış biçimini kazanmasında Kurumsal kimlik açısından gereklilik görülmektedir.
B-Kurumsal İmkânlar ile Mali ve Performans Kriterlerinin Değerlendirilmesi ve Öneriler
1- Kurumsal Değerlendirme ve Öneriler
Koordinasyon görevi ön plana çıkan Daire Başkanlığımızca yürütülen çalışmalarda gözlemlenen eksiklikler aşağıdaki gibi tespit edilmiş olup, bu eksikliklerin giderilmesi halinde Daire Başkanlığımız çalışmalarının daha olumlu sonuçlar doğuracak niteliğe kavuşması mümkün görülmektedir.
a- Kurumumuzun özerk yapısı ve özellikle 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun
birçok maddesine tabi olmaması sebebiyle stratejik planlama ve mali raporlamalara ilişkin zorunlulukların bulunmaması karşısında, Kurumumuz misyon ve vizyonunun tüm birimlerce tam olarak anlaşılabilmesi, hizmet birimlerinin görev ve yetki algılamasının sağlanması, ileriye dönük stratejik planlama
ve önceliklerin belirlenmesi için stratejik plan, idari ve mali raporlamaların yapılmaya başlanması gerekmektedir.
b- Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan kapsamlı değişiklikler sonrasında, tütün ve alkol
kontrolüne verilen önem ve etkinin artırılmış olması da göz önüne alınarak, kurumsal misyon ve vizyonun tespiti ve içselleştirilmesine yönelik faaliyetlerin (toplantı, eğitim gibi farkındalık yaratıcı diğer
aktivitelerin) yaygınlaştırılması gerekmektedir.
c- Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan değişikliklerin ve akabinde Teşkilat Yönetmeliği’nin
tamamen yeniden hazırlanması sebebiyle, özellikle birim yöneticileri ve daha üst düzeyde yöneticilerin
yukarıda belirtilen eksiklikler konusunda görev ve yetki alanlarının tespiti temin edilmelidir.
d- Hizmet birimlerinin görev ve yetki alanları ile ilgili mevzuat hazırlanmalı, kurumsal ilke ve içtihatların yerleşmesi için çalışmalar yapılarak bu bağlamda iş akış süreçleri revize edilmelidir.
120 <
Faaliyet Raporu
2013
e- Düzenleme alanımızdaki firmalarla ve kişilerle Kurum personelinin ve yöneticilerin ilişkileri hem
etik kurallar açısından hem de yasal mevzuat açısından sıkı kurallara bağlanmalıdır.
f- Birimlerin piyasaların izlenmesi, gözetimi ve denetimi alanındaki çalışmalarını açıkça ortaya koyacak nitelikte çalışma esas ve usullerini düzenleyen bir Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği,
Denetim Daire Başkanlığı’nca diğer birimlerle koordineli olarak hazırlanmalıdır.
g- Tütün mamulleri ile alkollü içkiler piyasalarını birbirine uyumlu-paralel mevzuat ve modellemeler
üzerine kurulacak sistemle takibi sağlanmalıdır.
h- Kurumun faaliyet alanı ile ilgili uluslararası gelişmeler ve mevzuat takip ve uyumlaştırma sisteminin kurulması yararlı olacaktır.
I- Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dâhil edilen bilgilerin, kendi içinde
uyumlu olup olmadıkları belirlenmeli ve veri tabanında toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoriteleri
nezdindeki bilgiler ile kontrolünü sağlayacak mekanizmalar kurulmalıdır.
i- Kurumumuzun piyasa düzenleme ve denetleme fonksiyonunun icrası; sorumluluk alanındaki piyasalarda yer alan tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve
denetimi suretiyle yapılabileceğinden, bunun tam anlamı ile icrası ile kayıt dışı ve yasa dışı faaliyetlerin
kendiliğinden azalma surecine girmesi kaçınılmazdır. Bu görevlerin icrasındaki aksaklıklar ise kayıt dışı
ve yasa dışı faaliyetlerin tüm dünyada olduğu oranda beklenenden fazla oluşmasına fırsat verecektir.
Bu bağlamda, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin azaltılması ve önlenmesi
amacı altında Daire Başkanlığımıza verilen yasadışı ticaretin önlenmesi çalışmalarının koordinasyonu
görevinin gereği gibi yerine getirilebilmesi için, yukarıda bahsedilen tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi faaliyetlerin ilgili birimlerce Kurumumuz
misyon ve vizyonuna uygun olarak yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
Diğer taraftan, bu yöndeki çalışmalarda 4733 sayılı Kanunun Ek-1 Maddesinde sağlanan, diğer kurum ve kuruluşlarla protokoller yapabilme imkânının ilgili birimlerce etkin bir şekilde hayata geçirilmesi
büyük önem arz etmektedir.
2- Daire Başkanlığımız Çalışmalarına İlişkin Değerlendirme ve Öneriler
a- 4733 sayılı Kanunun “Kurumun gelir ve giderleri ile denetimi” başlıklı 5 inci maddesinin Kurumun
gider kalemlerinin belirlendiği ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Sektörle ilgili araştırma-geliştirme faaliyetleri ile tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek çalışmaları yönlendirerek organizasyonu sağlamak üzere gerekli
gördüğü faaliyetlerin desteklenmesinden doğan giderler.” hükmünün, amaca en uygun şekilde hayata
geçirilmesi gerekmektedir.
2013
Faaliyet Raporu
> 121
Bu bağlamda, TAK Daire Başkanlığı’nca, tütün ve alkol kontrolü önlemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması amacı taşıyan çeşitli projelerin bilim adamlarına, sivil toplum kuruluşlarına, konusunda
uzman kişi ve kuruluşlara yaptırılması veya ortak çalışmalar yapılması, diğer kurum ve kuruluşlarca
yapılan projelere paydaş olunması veya ortak projelerin üretilmesi, bu suretle söz konusu çalışmaların
hem teknik hem de mali açıdan desteklenmesine yönelik imkân ve kapasitesinin artırılmasının yararlı
olacağı düşünülmektedir.
TAK Daire Başkanlığı’nın görev ve sorumlulukları kapsamında iş ve proje yoğunluğunun 2013 yılı ve
sonrası yıllarda daha da artacağı, bu yüzden hizmet sunumunun zamanında ve etkin gerçekleştirilmesi
için özellikle “Tanıtma, Ağırlama, Tören, Fuar ve Organizasyon Giderleri” ile “Baskı ve Cilt Giderleri”,
“Sermaye Transferleri” ve “Cari Transferler” olmak üzere, Kurumsal görev ve sorumlukların gereği gibi
yerine getirilmesine yönelik olarak, Daire Başkanlığımız bütçesinde yer verilecek tertiplerin, yukarıda
bahsedilen yasal sorumluluklarımızla örtüşen oranda belirlenmesi gerekmektedir.
Tütün kontrolü kapsamında etkin ve önemli işlevi olan İTKK’ların, EGM vb. kurum ve kuruluşlar ile
Türkiye Yeşilay Cemiyeti ve Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK) vb. sivil toplum kuruluşlarının,
TAPDK bütçesinden bir yıl öncesinden oluşturulacak plan dâhilinde “kaynak aktarılması” suretiyle desteklenmesine ilişkin projelerin ülkemizdeki tütün kontrolü uygulamalarının başarısı ve kurumsal itibar
açısından oldukça önemli olduğu değerlendirilmektedir.
b- TAPDK’nın ulusal ve uluslararası platformda işlevi ve itibarı açısından önem taşıyan “...Kuruma
bağlı akredite laboratuvarların tesis edilmesi ve işletilmesi şartlarının tespitine veya söz konusu analizlerin hizmet satın alımı suretiyle yapılmasına ilişkin faaliyetlerin koordinasyonunu ve yürütülmesini
sağlamak” yönündeki görevlerin Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmesi için, ilgili
diğer birimlerin bu çalışmalara mevzuata uygun, Kurumsal görev ve sorumluklar ile hedef ve amaçlarla
örtüşen ihtiyaç tespitlerini de yaparak Daire Başkanlığımızca yapılan çalışmalara katkı vermesi ve bu
suretle oluşturulacak modeller hakkında gerekli karar ve uygulamaların ivedi hayata geçirilmesi gerekmektedir.
c- Tütün ve alkol kontrolü çalışmalarının başta DSÖ olmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar ile
sivil toplum kuruluşlarının sürükleyici etkisi ile önemli noktaları geldiği ve özellikle bazı ülkelerde (tütün kontrolü alanında Kanada, ABD, Brezilya, alkol kontrolü alanında Finlandiya, İngiltere gibi) yapılan
örnek çalışmalar göz önüne alınarak, bu uluslararası kurumlarla ve bu ülkelerdeki kuruluşlarla işbirliği
imkânlarının sağlanarak, ülkemizde yapılacak çalışmalar açısından eğitim ve teknik destek ihtiyaçlarının sağlanması gerektiği değerlendirilmektedir.
d- Mevcut personelin sayı açısından sınırlı olduğu da göz önüne alındığında, tütün ve alkol kontrolüne ilişkin görev ve sorumluluklar kapsamında risk ve düzenleyici etki analizlerini yapan bir yapı
oluşturulması ve bilişim teknolojisi imkânlarından azami ölçüde yararlanılabilmesi için gerekli girişim
ve faaliyetlerin yapılması önem kazanmaktadır. Bu yönde resmi ve özel kurum ve kuruluşlarla gerekli
bilişim ağı kurulup işletilerek, yasadışı ticaretin önlenmesinin koordinasyonu dâhil tütün ve alkol kontrol uygulamaları geliştirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
122 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.7- Denetim Daire Başkanlığı
4.1.7.1-Denetim Faaliyetleri
Denetimlerde görevli Uzmanlarca; Denetimiyle görevlendirildikleri firmada mevcut bandrollü ürünlerden çeşidin yeterli olması halinde en az 7 farklı marka ve/veya ölçüde satışa arz edilmek üzere ayrılmış ürünler üzerinde bandrol kontrolü yapılması ve denetim mahallerinde tütün ürünleri alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarının olup olmadığı hususunda da gözlem yapılması
ve bu konularda tespit olması halinde İnceleme Raporu düzenlenmesi denetimlerde bandrolsüz veya
usulsüz bandrol tespiti halinde ise konunun hemen adli boyutuyla işlem yapılmak üzere kolluk kuvvetlerine bildirilmesi şeklinde uygulama yapılmıştır.
Görevli bulundukları illerde üçten az alışveriş merkezi (AVM) bulunması halinde tümünde, üçten
fazla bulunması halinde ise en az üç alışveriş merkezinde (AVM) bulunan Kurumumuzdan belgeli
işyerlerinin özellikle reklam, tanıtım, stant, fiyat ve teşhir uygulamasının Kurum mevzuatımız yönüyle (4250, 4207 ve 4733 sayılı Kanunlar) incelenmesi aykırılığın tespiti halinde tutanak düzenlenerek
durumun inceleme raporuna bağlanması ayrıca işyerlerinde bulunan tütün mamulü ve alkollü içkiler
üzerinde bandrol kontrolü yapılması, saha denetimlerinde gerekli hallerde aykırılığa ilişkin görsel de
alınması şeklinde çalışma yapılmıştır.
2013 yılında alkol ve alkollü içki sektöründe faaliyet gösteren firmalara ilişkin 50, tütün ve tütün
mamulü sektöründe faaliyet gösteren firmalara ilişkin 14 ve toptan satıcı - perakende satıcı olarak faaliyet gösteren firmalara ilişkin 17, ve bir adet belirlenen konuda olmak üzere toplam 82 adet İnceleme
Raporu düzenlenmiştir.
Yapılan inceleme ve denetim neticesinde düzenlenen Raporlar, Makam talimatları doğrultusunda
gerekli işlemlerin yapılmasını teminen ilgili Daire Başkanlığına sevk edilmiştir.
Denetim Daire Başkanlığınca, 2013 yılında piyasa ürün denetimi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerin özeti aşağıda belirtilmiştir.
Kontrole Tabi Kontrol Edilen Kontrol Edilen Sorunlu
Tutulan úüyeri Tütün Mamulü Alkollü
Bulunan
Say×s×
/Adet
úçki/Adet
Tütün
Mamulü /Adet
147
2117
1709
111
Sorunlu
Bulunan
Alkollü
úçki/Adet
-
Tablo 74- Ürün denetimi faaliyeti.
Denetim Daire Başkanlığınca, 2013 yılında gerçekleştirilen denetimlerin sonucunda denetimlerde
karşılaşılan eksiklikler ve mevzuat iyileştirme önerileri tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
DENETİMDE GÖRÜLEN AKSAKLIKLAR TABLOSU 2013
A- Mevzuata Göre AykÕrÕlÕk/AksaklÕk
- E÷itim ve ö÷retim kurumlarÕnda alkollü içki satÕúÕ
yapmak
- Toptan ve perakende satÕcÕlarÕn Kurumdan izin ve
yetki almamÕú kiúilerden ürün almalarÕ ve/veya
satmalarÕ,
- Kurumdan satÕú belgesi almadan tütün mamulleri,
etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan ve
perakende satÕúÕnÕ yapmak, belgesi olmadan açÕk
alkollü içki satÕúÕ/sunumu yapmak
ølgili Mevzuat ve Madde
NumarasÕ
4250 sayÕlÕ Kanun; Madde 19,
Raporun Tarih ve SayÕsÕ
23.01.2013/03-01
4619 sayÕlÕ Kanun; Madde 3/3,
28.11.2012 tarihli ve 7102 sayÕlÕ
Kurul KararÕ
4733 sayÕlÕ Kanun;
Madde 8/5-f, 8/5-g, 8/9
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/5-f,
8/5-g, 8/5-j, 8/9
Tütün Mamulleri Ve Alkollü
øçkilerin SatÕúÕna ve Sunumuna
øliúkin Usul Ve Esaslar HakkÕnda
Yönetmelik
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 6
06.05.2013/143-13
23.05.2013/03-12
17.06.2013/154-17
19.06.2013/143-21
06.08.2013/159-13
13.08.2013/04-19
06.09.2013/02-06
30.09.2013/159-18
27.09.2013/04-22
22.02.2013/79-06
29.03.2013/143-07
09.05.2013/154-09
23.05.2013/03-12
19.06.2013/143-21
09.07.2013/79-25
06.08.2013/159-13
06.08.2013/159-14
30.09.2013/159-18
13.09.2013/03-26
- Kurumdan izin almadan veya Kuruma bildirimde
bulunmadan alkollü içki kapasitesini azaltmak
- SatÕú bildirimlerini Kuruma geç göndermek
- FirmanÕn Üretim øzni için gerekli úartlarÕ
kaybetmesi
- FirmanÕn tesisini Kurumdan izin almadan tasfiye
etmesi
SatÕú
hizmet
borcunun
yatÕrÕlmamasÕ veya geç yatÕrÕlmasÕ
Kurumumuza
Alkol ve Alkollü øçkilerin øç ve
DÕú Ticaretine øliúkin Usul ve
Esaslar HakkÕnda Yönetmelik’in
15. ve 20/1. Maddesi
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 6
11.12.2013/03-33
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/5-d,
14.03.2013/07-04
Alkol
Ve
Alkollü
øçki
Tesislerinin
Haiz
OlmalarÕ
Gereken
Teknik
ùartlar,
KurulmalarÕ, øúletilmeleri Ve
Denetlenmelerine øliúkin Usul Ve
Esaslar HakkÕndaki Yönetmeli÷in
20. Maddesi
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 6,
31.01.2013/79-02
Alkol ve Alkollü øçkilerin øç ve
DÕú Ticaretine øliúkin Usul ve
Esaslar HakkÕnda Yönetmelik’in
14.03.2013/07-04
> 123
124 <
Faaliyet Raporu
2013
- Düzenlenen faturalarÕn tüm nüshalarÕnda
ürünlerin niteli÷ini tanÕmlayan GTøP ve alkol
derecesi bilgilerinin bulunmamasÕ, TAPDK’dan
alÕnan Kurum Sicil NumarasÕnÕn eksik, yanlÕú
yazÕlmasÕ veya hiç yazÕlmamasÕ ile düzenlenen
irsaliyeli faturalarda, ürünü teslim alan kiúi yada
úirketin imza yada kaúesinin bulunmamasÕ ve
belgelerde tüm imza yerlerinin imzalanmadan
düzenlenerek, usulsüne uygun tanzim edilmemesi
15. Maddesi
Alkol ve Alkollü øçkilerin øç ve
DÕú Ticaretine øliúkin Usul ve
Esaslar HakkÕnda Yönetmelik;
Madde 9, 13, 20/1,
- Kurumdan uygunluk belgesi almadan üretilerek
ya da ithal edilerek elde edilen makaron satÕúÕ
yapmak
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/5-Õ
- Kurumdan uygunluk belgesi almadan kÕyÕlmÕú
tütün satÕúÕ yapmak
- AmbalajlarÕnda niteli÷ine uygun bandrol
bulunmayan, bandrol ve benzeri iúaret hiç
bulunmayan yada kaçak, sahte olan ürünlerin ticari
amaçla bulundurulmasÕ ve satÕúa arz edilmesi
- øúyerinde satÕúÕnÕ yaptÕ÷Õ tütün ürünlerinin
resimlerini ve amblemlerini kullanarak tanÕtÕm
yaptÕ÷Õ ve tüketimi özendirmek
- Kurumdan izin almadan tütün mamulü depolamak
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/5-o
31.01.2013/79-02
18.03.2013/79-08
06.05.2013/143-13
08.05.2013/154-08
09.05.2013/154-09
19.06.2013/143-21
06.08.2013/159-13
17.07.2013/143-22
06.08.2013/159-15
13.08.2013/04-19
17.09.2013/154-31
27.09.2013/79-32
30.09.2013/159-18
09.10.2013/79-34
27.11.2013/79-41
29.11.2013/04-32
22.02.2013/79-06
26.04.2013/79-14
09.05.2013/79-16
20.12.2013/79-46
22.02.2013/79-06
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/4
22.02.2013/79-06
4207 sayÕlÕ Kanun; Madde 5/3
22.02.2013/79-06
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 6,
09.05.2013/79-16
Tütün Mamulleri Ve Alkollü
øçkilerin SatÕúÕna ve Sunumuna
øliúkin Usul Ve Esaslar HakkÕnda
Yönetmelik Madde 12/3,
Tütün Üretimi, øúlenmesi, øç Ve
DÕú Ticareti øle ølgili Usul Ve
Esaslar HakkÕnda Yönetmelik
Madde 11/3
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/6
Tütün Mamullerinin Üretim Ve
Ticaretine øliúkin Usul Ve Esaslar
HakkÕnda Yönetmelik 4. Madde,
- Tütün AlÕm ve SatÕm Sözleúmesine uymamak
ve/veya sözleúme esasÕna göre üreticilerden almÕú
oldu÷u tütünleri Kuruma tescil ettirmemek
- Perakende satÕcÕnÕn iúyerinde ilgili uyarÕ
yazÕlarÕnÕ bulundurmamasÕ
- Perakende satÕcÕnÕn tütün mamulleri ve alkollü
içkilerinin iúyerinin dÕúÕndan görünmesi
- Perakende satÕcÕnÕn fiyat bilgisini mevzuatta
belirtilenden daha büyük puntolarla yazmasÕ
28/07/2010 tarihli ve 27655 sayÕlÕ
Resmi Gazete’de yürürlü÷e giren
“Makaron Üretim Tesislerinin
Kurulum ve øúleyiúine øliúkin
Uygulanacak Usul ve Esaslara
Dair Kurul KararÕ”nÕn “Tesis
kurulmasÕnda aranacak úartlar”
baúlÕklÕ 1. Maddesi (b) bendi
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/5-b
4207 sayÕlÕ Kanun; Madde 5/11,
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 8/6
4250 sayÕlÕ Kanun; Madde 6,
Tütün Mamulleri Ve Alkollü
øçkilerin SatÕúÕna ve Sunumuna
øliúkin Usul Ve Esaslar HakkÕnda
Yönetmelik Madde 26/7
4250 sayÕlÕ Kanun; Madde 6,
Tütün Mamulleri Ve Alkollü
øçkilerin SatÕúÕna ve Sunumuna
27.09.2013/79-32
27.11.2013/79-41
14.11.2013/02-09
06.09.2013/02-06
14.11.2013/02-09
06.09.2013/02-06
14.11.2013/02-09
2013
Faaliyet Raporu
øliúkin Usul Ve Esaslar HakkÕnda
Yönetmelik Madde 26/7
- Firma tarafÕndan bilgi/beyan verilmemesi veya
yanlÕú, eksik ve/veya yanÕltÕcÕ beyan verilmesi
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 5/a,
- øzinsiz proje tadilatÕ yapmak
B- Mevzuat øyileútirme Önerileri
4733 sayÕlÕ Kanun; Madde 5/d
17.07.2013/143-22
13.08.2013/04-19
11.09.2013/04-20
27.09.2013/04-22
17.07.2013/143-22
Kurum mevzuatÕndaki düzenleme hisse
satÕúlarÕndan kurumun sonradan haberdar olmasÕnÕn
sektörün riskleri açÕsÕndan bir dezavantaj oldu÷u
düúünüldü÷ünden, hisse satÕúlarÕnÕn da Alkollü
øçkiler PiyasasÕnda oldu÷u gibi Kurum OnayÕna
tabi kÕlan bir mevzuat düzenlemesinin hayata
geçirilmesi için Tütün Mamulleri PiyasasÕ Daire
BaúkanlÕ÷Õnca çalÕúma yapÕlmasÕnÕn yararlÕ olaca÷Õ
düúünülmektedir.
07.01.2013/07-56
Alkollü øçkiler PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õnca
Maliye BakanlÕ÷Õ yetkilileri ile temasa geçilerek
yurt içi alkollü içki üreticilerinin de bandrol
almadan önce TAPDK’dan Olur almasÕnÕ
sa÷layacak
bir
sistemin
kurulmasÕnÕn
sa÷lanmasÕnÕn ve Maliye BakanlÕ÷ÕnÕn Alkollü øçki
Üretimi ve øthalatÕnda “Özel Tüketim Vergisi
Kanunu’nun”
14.maddesinin
5.paragrafÕnda
belirtilen “…(III) sayÕlÕ listedeki mallara ait
verginin bandrol usulü ile tahsiline ve bu maddenin
uygulanmasÕna iliúkin usulleri tespit etmeye
yetkilidir” hükmüne uygun bir düzenlemeye
gidilmesinin Kamu çÕkarlarÕ açÕsÕndan yararlÕ
olaca÷Õ düúünülmektedir.
14.03.2013/07-04
Firma iletiúim bilgilerinin/de÷iúikliklerinin Kurum
web tabanÕna ivedi olarak iúlenmesinin yerinde
olaca÷Õ düúünülmektedir.
18.03.2013/79-08
Tütün Mamulleri PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ
düzenlemelerine konu tütün mamullerindeki “aracÕ
ihracatçÕ” talebi red iúleminin makaron, yaprak
sigara ka÷ÕdÕnda da uygulanmasÕnÕn DSÖ’nün
TKÇS hükümlerine de paralellik arzetti÷i, dolayÕsÕ
ile Kurumca ihraç kaydÕ ile Üretim ve Faaliyet øzni
alan makaron üreticilerinin ihraçlarÕnÕn sadece
üretici firmalarca yapÕlmasÕnÕ öngören düzenleme
yapÕlmasÕnÕn yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
26.04.2013/79-14
Kurumca yapÕlacak “deneme üretimlerinde” bu
elde edilen hatalÕ veya hatasÕz makaronlarÕn
tespitinin yapÕlabilmesi ve Tesis Kuruma øzni
Uygunluk Belgesi ile firmalarÕn yapaca÷Õ iúlemin
09.05.2013/79-16
> 125
126 <
Faaliyet Raporu
2013
“çalÕúma testi” olarak tanÕmlanmasÕ, bu “çalÕúma
testlerinde” elde edilen hatalÕ veya hatasÕz
ürünlerin Yönetmelik’te belirtilen “deneme
üretimi”nde Kurumca kurulan heyete ibraz
edilmesini sa÷layacak mevzuat için Tütün
Mamulleri PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õnca ikincil bir
düzenleme
yapÕlmasÕnÕn
yerinde
olaca÷Õ
düúünülmektedir.
4733 sayÕlÕ Kanunun 8. Maddesi 5. FÕkrasÕ (Õ)
bendindeki “üretim “ ibaresi için ayrÕ bir hüküm
konularak, Kurumdan uygunluk belgesi alan ve
kayÕtdÕúÕ üretim yapanlar hakkÕnda daha orantÕlÕ ve
kayÕtdÕúÕ üretimi özendirmeyecek bir ceza ile idari
yaptÕrÕm uygulanmasÕ yönünde, Tütün Mamulleri
PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õnca çalÕúma yapmasÕnÕn
yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
09.05.2013/79-16
FirmanÕn ithal ettikleri ile yurtiçinden aldÕklarÕ bu
ürünlerin satÕúÕnda herhangi bir ayrÕm yapÕlmadÕ÷Õ
ve tüm bu ürünlerin aynÕ depoda bulunduruldu÷u,
ürünlerin ithalatçÕlarÕnÕn yazÕlÕ oldu÷u bölüm
dÕúÕnda tüm marka ve özelliklerinin aynÕ oldu÷u
gözönüne alÕndÕ÷Õnda, bu durumun alkollü içkiler
piyasasÕnÕ
olumsuz
yönde etkileyebilece÷i,
denetimi ve kontrolü zorlaútÕraca÷Õ ayrÕca kötü
niyetli úirketler tarafÕndan suiniyetle kullanÕlarak,
piyasaya sahte alkollü içkilerin sürülmesine sebep
olabilece÷i, düúünüldü÷ünden, Alkollü øçkiler
PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ tarafÕndan durumun
de÷erlendirilerek, bu tür ithalatçÕlara bazÕ ek bilgi
ve
belge
verme
zorunlulu÷u,
depolarÕn
farklÕlaútÕrÕlmasÕ, ithal edilen ürünlerin daha
önceden veya sonradan alÕnmasÕ halinde bunlarÕn
alÕú ve satÕúlarÕnÕn ithalattan önce dökümlü olarak
bildirilmesi gibi ek kontrol ve tedbirlerin
getirilmesinin yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
13.08.2013/04-19
SatÕú belgeleri iptal edilen toptan satÕcÕ ve
perakendecilerin,
satÕú
belgelerinin
iptal
tarihlerinde ellerinde bulunan ürünler ile bunlarÕn
tasfiyesinin izlenmesini teminen Sektörel Rekabet
ve Tüketici HaklarÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ tarafÕndan
yine bu satÕcÕlara yönelik bazÕ ek bilgi, belge verme
zorunlulu÷u,
satÕúlarÕn
ve
devirlerin
belgelendirilmesi ile bu bilgi ve belgelerin yetkili
mercilerce muhafaza edilen dosyalarÕna konulmasÕ
ve bu konuda yönetmelik de÷iúikli÷ine gidilmesi
hususu ile satÕú belgelerinin iptali tarihinde,
satÕcÕlarÕn ellerinde bulunan ürünlerin tespitinin ne
surette
yapÕlabilece÷i
hususunun
de÷erlendirilmesinin
yerinde
olaca÷Õ
düúünülmektedir.
13.08.2013/04-19
2013
Faaliyet Raporu
AskÕya alÕnma iúleminin bildirilmesini müteakiben,
derhal henüz karúÕlanmamÕú bandrol taleplerinin
durdurulmasÕ için en seri vasÕta ile Sicpa Assan
Ürün Güvenli÷i A.ù. ve Maliye BakanlÕ÷Õ ilgili
birimlerine bilgi verilmesi için gereken önlemlerin
alÕnmasÕnÕn, bir úuça karÕútÕ÷Õ yönünde úüpheler
olan ve hakkÕnda DYB’sinin askÕya alÕnmasÕ talebi
bulunan ve sair firmalarÕn bandrol taleplerine daha
hassasiyetle ve titizlikle yaklaúÕlmasÕ ve daha
önceki ithalat ve satÕú rakamlarÕnÕn mutlak surette
gözönüne
alÕnmasÕnÕn
yerinde
olaca÷Õ
düúünülmektedir.
11.09.2013/04-20
Alkollü øçkiler PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ
tarafÕndan firmalarla ilgili bilgi ve bilgilerin Daire
BaúkanlÕ÷Õ yetkililerince daha kolay ulaúÕlmasÕ,
takip edilmesi ve incelenebilmesi için önlem
alÕnmasÕnÕn yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
11.09.2013/04-20
Tütün PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ’nÕn sözleúmeli
tütün üreticileri üzerinden, sözleúmesi olmayan
ekicilerin tütün satmalarÕ hususunun tüm yönleriyle
kapsamlÕ
olarak
de÷erlendirilerek,
üretilen
tütünlerin yasadÕúÕ ticarete konu olmamasÕ ile tütün
alÕm ve satÕmlarÕnÕn düzenlemelere uygun ve
gerçek
üreticilerinden
yapÕlabilmesi
için
Kurumumuzca
alÕnabilecek
önlemlerin,
yapÕlabilecek
düzenlemelerin
belirlenmesinin
yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
19.11.2013/04-32
SatÕú bildirimi çÕktÕlarÕnda firmalar tarafÕndan
girilen adet bilgilerinin de yer almasÕ,
incelemelerin daha etkin ve verimli yapÕlmasÕna
olanak sa÷lamasÕ yanÕnda yapÕlan denetimlerde
sistemsel hata olup olmadÕ÷ÕnÕn kontrolüne de
imkan sa÷layacaktÕr. YapmÕú oldu÷umuz tespit ve
de÷erlendirmelerde dikkate alÕnarak satÕú belgesi
sisteminin Alkollü øçkiler PiyasasÕ Daire
BaúkanlÕ÷Õnca yeniden gözden geçirilmesinin
yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
25.03.2013/143-06
Alkollü øçkiler PiyasasÕ Daire BaúkanlÕ÷Õ
tarafÕndan, ürünlerin her ne kadar vergileri
gümrükte ödenmiú olsa da bandrolsüz ve kodsuz
olarak yurt içine sokulmasÕnÕ önlemek ve ürünlerin
antrepo çÕkÕúlarÕnda üzerlerinde bandrol bulunup
bulunmadÕ÷Õ yönünde kontrolünün sa÷lanmasÕna
yönelik uygulama geliútirilmesi bakÕmÕndan konu
bilhassa Gümrük ve Ticaret BakanlÕ÷Õ yetki ve
gözetiminde olan alanlarda
gerçekleúmekte
oldu÷undan Kurumumuz ve di÷er ilgili Kamu
Kurum ve kuruluúlarÕ ile birlikte önleyici mevzuat
geliútirmeye
yönelik
bir
çalÕúma
grubu
oluúturulmasÕnÕn yerinde olaca÷Õ düúünülmektedir.
30.09.2013/159-18
Tablo 75- Denetimde tespit edilen aksaklıklar
> 127
128 <
Faaliyet Raporu
2013
4.1.8- Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı
4.1.8.1- Avrupa Birliği
Avrupa Birliği Mevzuatına Teknik Uyum Kapsamında Gerçekleştirilen Faaliyetler:
•
Kurumumuzun taslak mevzuatları, Avrupa Birliği müktesebatı ve ülkemizin Avrupa Birliğine olan
diğer taahhütlerine uyumluluğu ve Daire Başkanlığımızı görev ve yetki alanına giren diğer hususlar açısından değerlendirilmiş; bu kapsamda gerektiğinde ilgili Kurumlardan görüş alınmasında koordinasyon
sağlanmıştır.
•
Çeşitli ülkelerin mevzuatı ile uygulamaları hakkında bilgi edinilmesinin temini suretiyle Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına katkı sağlanmıştır.
• Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanarak Kurumumuz görüşüne sunulan mevzuat taslaklarına ilişkin Kurumumuz görüşünün iletilmesi koordine edilmiş; Daire Başkanlığımızın görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle söz konusu taslaklara görüş verilmesi suretiyle katkı sağlanmıştır.
•
Ekonomi Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen Türkiye’nin uyumlaştırması gereken AB teknik mevzuatının yer aldığı 2/97 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nın ekindeki listenin güncellenmesi çalışmalarına Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren mevzuat itibariyle katkıda bulunulmasında ilgili
Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmıştır.
•
Üye ülkelerin tütün ürünlerinin üretimi, sunumu ve satışına ilişkin kanun, yönetmelik ve idari
hükümlerin uzlaştırılması hakkında 2001/37/EC sayılı Konsey Direktifinin uyumlaştırılması 06.01.2005
tarih ve 25692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Tütün Mamullerinin Zararlarından Korunmaya
Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ile gerçekleştirilmiştir. 2001/37/EC sayılı Direktifin yerini almak üzere hazırlanan Yeni Tütün
Ürünleri Direktifi’nin hazırlık çalışmaları takip edilmiştir. Söz konusu yeni Direktifin taslak metinleri
incelenerek, Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve
Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik açısından değerlendirilmiştir.
•
4733 Sayılı “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”un
3/d maddesi hükmü çerçevesinde Kurumumuzca yürütülen alkol kontrolü çalışmaları kapsamında, Almanya, Danimarka, Finlandiya, İngiltere, İrlanda, İsveç, İtalya, Litvanya, Norveç ve Rusya’da uygulanan
alkol kontrolü politikaları ile uygulamaları hakkında bilgi ve konuya ilişkin anılan ülkelerde yürürlükte
olan mevzuat hakkında Ekonomi Bakanlığı aracılığıyla bilgi temin edilerek, Kurumun alkol kontrolü
çalışmalarında faydalanılmıştır. Konuya ilişkin bir rapor hazırlanmıştır.
2013
Faaliyet Raporu
> 129
Ortaklık Komiteleri ve Teknik Komitelere Katılım
• Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortak Komitesi’nin (GBOK) 29. ve 30. Dönem toplantılarına ve öncesinde yapılan hazırlık toplantılarına Kurumumuzu temsilen katılım sağlanmasında Daire Başkanlığımızca
koordinasyon sağlanmış ve Daire Başkanlığımızca da anılan toplantılara iştirak edilmiştir. Söz konusu
toplantılar öncesinde, toplantı gündeminde yer alması öngörülen ve Kurumumuzun sorumluluk alanına giren konularda kaydedilen gelişmelere ilişkin ilgili Daire Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle
hazırlık sağlanmıştır.
Serbest Ticaret Anlaşmaları
• Ekonomi Bakanlığı tarafından Türkiye ile çeşitli ülkeler arasında Serbest Ticaret Anlaşması akdedilmesine yönelik yapılan müzakereler için yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına
giren ürünlere uygulanacak gümrük vergilerinin sıfırlanması veya taviz verilmesi konuları ile “Fikri Mülkiyet Hakları” başlığı altında Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren ürünler itibariyle ilgili Daire
Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmış, anılan toplantılara ve bu toplantılar öncesinde yapılan hazırlık toplantılarına Kurumumuzca katılım sağlanması koordine edilmiştir.
•
Bu kapsamda, Kosova, Ukrayna, Japonya, Moldova, Karadağ, Gana, Kore ile yürütülen STA müzakerelerine katkıda bulunulması koordine edilmiştir. Ayrıca, Türkiye’nin, İran, Tunus, Ürdün, Bosna
Hersek ile arasındaki Ortaklık Konseyi Dönem Toplantıları kapsamında yürütülen çalışmalara katkıda
bulunulması koordine edilmiştir.
İlerleme Raporu
• Avrupa Birliğine katılım yolunda ekonomik kriterler, müktesebat uyumu ve kurumsal yapılanma
alanlarında Kurumumuz faaliyet alanlarında kaydedilen ve 2013 Yılı İlerleme Raporuna katkı niteliği
taşıyabilecek gelişmeler, Komisyona iletilmek üzere Avrupa Birliği Bakanlığı’na bildirilmiştir.
• Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanarak 16 Ekim 2013 tarihinde açıklanan “Türkiye’nin 2013
Yılı Düzenli İlerleme Raporu”, Kurumumuzun faaliyet alanına giren konular itibariyle incelenerek tespit
edilen maddi hata ve eksiklikler Komisyona iletilmek üzere Avrupa Birliği Bakanlığı’na bildirilmiştir.
Avrupa Birliği Mevzuatında Düzenlenmemiş Alan Çalışmaları
• Ekonomi Bakanlığınca düzenlenmemiş alandaki mevzuatın karşılıklı tanınmasına ilişkin yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle katkı sağlanması, konuya ilişkin gelişmeler hakkında ilgili Daire Başkanlıklarının bilgilendirilmesi ile konuya ilişkin Ekonomi
Bakanlığı’nca gerçekleştirilen toplantılara iştirak edilmesinde koordinasyon sağlanmıştır.
130 <
Faaliyet Raporu
2013
Ulusal Veri Tabanı
• Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı ile Avrupa Birliği
Müktesebatının Üstlenmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar”ın 8. maddesi uyarınca Avrupa Birliği Bakanlığı’nca yürütülen Ulusal Programın
Ulusal Veri Tabanı aracılığıyla izlenmesine yönelik çalışma kapsamında, “Mevzuat uyumu ve uygulanması için gerekli kurumsal yapılanma tedbirleri” kısmında Kurumumuzun “Sorumlu Kurum” olarak
belirtildiği tedbirlere ilişkin gelişmeler anılan Bakanlığa düzenli olarak bildirilmiştir.
4.1.8.2-Dış İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler.
Mevzuat Çalışmaları
•
Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına, taslak mevzuatların, ülkemizin taraf olduğu uluslararası
anlaşmalara uygunluğu açısından değerlendirilmesi suretiyle katkıda bulunulmuştur.
• Alkol kontrolüne ilişkin çeşitli ülke mevzuatları ve uygulamaları incelenerek bir rapor hazırlanmıştır.
•
Çok Taraflı ve Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler
•
Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü’ne (OIV) İlişkin Faaliyetler
• Bağcılık ve şarapçılık konusunda bilimsel, teknik, teknolojik, ve hukuki bakımdan uluslararası
alanda yetkinliği kabul edilen uzman statüsünde bir kuruluş olan Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü
(OIV) ile olan ilişkiler ülkemiz adına Kurumumuzca yürütülmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki faaliyetler Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir.
• Düzenli olarak OIV intranetinde yayınlanan taslak kararlar ve Üye Devletlerin yorumlarına sunulan stratejik plan taslakları, çeşitli delegasyonlardan alınan görüş ve öneriler çerçevesinde OIV tarafından tekrar değerlendirilmekte olup, Kurumumuzun görüşleri Alkollü İçkiler Daire Başkanlığı’ndan
alınan görüşler doğrultusunda oluşturulmakta, ayrıca gerekli durumlarda Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı’nın da görüşleri alınarak Örgüt Sekreteryası’na iletilmiştir.
•
OIV Genel Kurul ve Yürütme Komitesi toplantıları ile uzman toplantılarına Kurumumuzca katılım
sağlanmasına yönelik gerekli koordinasyon sağlanmıştır.
Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesine İlişkin Faaliyetler:
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önderliğinde ve himayesinde kabul edilen ve halk sağlığı alanında yapılmış en kapsamlı uluslararası anlaşma olan ülkemizin de taraf olduğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün
Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) bünyesinde yapılan çalışma ve toplantılarda ülkemizi temsilen
2013
Faaliyet Raporu
> 131
Kurumumuz son derece aktif rol oynamıştır. Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) kapsamında
Dünya Sağlık Örgütü ile Kurumumuz ilişkileri Daire Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülmüştür.
Bu kapsamda;
¾ Kurumumuzca, ülkemizin, anahtar kolaylaştırıcı ülke (key facilitators) statüsünde yer aldığı
TKÇS’nin madde 9 “Tütün mamullerinin içeriğinin düzenlenmesi”, madde 10 “Tütün mamullerinin ifşası”, madde 17 “Ekonomik açıdan uygun alternatif faaliyetler için destek sağlanması” ve madde 18
“Çevrenin ve insan sağlığının korunması” ve “TKÇS’nin Uygulanmasının Güçlendirilmesine Yönelik Sürdürülebilir Önlemler” Çalışma Grupları ile ilgili faaliyetlerin yürütülmesinin koordinasyonu Daire Başkanlığımızca sağlanmıştır.
¾ Ülkemizin tütün kontrolüne ilişkin uygulamalarına ilişkin mevzuat, uygulama ve deneyimleri
hakkında bilgi almak amacıyla, İran, Filistin, Moldova Heyetlerinin Kurumumuzu ziyaret talepleri üzerine, ilgili ülke heyetlerine bilgilendirme toplantısı yapılmasında gerekli koordinasyon sağlanmıştır.
Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) İlişkin Faaliyetler
• DTÖ Ticarette Teknik Engeller Anlaşması kapsamında Kurumumuzca hazırlanan mevzuat taslaklarının DTÖ üyesi ülkelere bildiriminin yapılması ve söz konusu taslak mevzuatlara ilişkin ülkemize
yöneltilen sorulara verilecek cevapların hazırlanarak DTÖ Sekreteryasına bildirilmesini teminen Ekonomi Bakanlığı’na iletilmesinde Daire Başkanlığımızca koordinasyon sağlanmıştır. Bu kapsamda, Kurumumuzca yayımlanan “Alkollü İçki Ambalajları Üzerine Konulacak Uyarı Mesajlarıyla İlgili Tebliğ” ile
“Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik”in DTÖ Sektreteryası’na bildirimi yapılmıştır.
•
Dünya Ticaret Örgütü İthalat Lisansları Komitesi Toplantıları kapsamında Kurumumuzun görev
ve yetki alanına giren konularda ülkemize yöneltilen sorulara verilecek cevapların hazırlanarak DTÖ
Sekreteryasına bildirilmesini teminen Ekonomi Bakanlığı’na iletilmesinde Daire Başkanlığımızca koordinasyon sağlanmıştır.
•
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması (AHM) çerçevesinde, Ekonomi
Bakanlığı’nca yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle katkıda bulunulması sağlanmıştır.
İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatına (OECD) İlişkin Faaliyetler
• OECD çalışmalarından azami düzeyde yararlanılmasını teminen, ilgili kurum ve kuruluşlar arasındaki eşgüdüm ve işbirliğinin sağlanması amacıyla, 24.03.2008 tarih ve 3506 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile OECD Ulusal Eşgüdüm Birimi oluşturulmuş ve Ulusal Eşgüdüm Birimi olarak Gıda Tarım ve
132 <
Faaliyet Raporu
2013
Hayvancılık Bakanlığı görevlendirilmiştir. Bu kapsamında, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca yürütülen çalışmalara Kurumumuzca katkı sağlanmasında koordinasyon sağlanmıştır.
Çok Taraflı ve Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Kapsamında Yürütülen Diğer Faaliyetler
•
ISO/TC 126 Nargile İçimi Geçici Grubunun 7 Mayıs 2013 tarihinde Almanya’nın Hamburg kentinde
gerçekleştirilen 4. Toplantısına ve 10 Ekim 2013 tarihinde İstanbul’da yapılan beşinci toplantısına Kurumumuzca katılım sağlanmasında koordinasyon sağlanmıştır.
• ISO/TC 126 “Tütün ve Tütün Mamulleri”nin (Tobacco and Tobacco Products) 7-9 Ekim 2013 tarihlerinde İstanbul’da yapılan toplantısına Kurumumuzca katılım sağlanmasında koordinasyon sağlanmıştır.
•
Norveç ve İsveç’in alkol kontrolüne yönelik düzenleme ve uygulamaları hakkında 16-19 Nisan
2013 tarihlerinde bu ülkelere yapılan ziyaret kapsamında Oslo Belediyesi Yetkilileri, Norveç Alkol ve
Uyuşturucu Araştırma Enstitüsü Yetkilileri, Norveç Sağlık ve Bakım Hizmetleri Bakanlığı Yetkilileri ve
Stockholm Ticaret Müşavirliği Yetkilileri ile toplantılar yapılarak, konuya ilişkin bir rapor hazırlanmıştır.
• 7-9 Ekim 2013 tarihlerinde gerçekleştirilen “Yerel ve Ulusal Eylemden Küresel Değişime” konulu
Küresel Alkol Politikası konferanslarının ikincisine Kurumumuzca katılım sağlanmasında koordinasyon sağlanmıştır.
•
Dünya Bankası’nın ülkemize sağlayacağı mali ve teknik desteğin çerçevesini oluşturan Ülke İşbirliği Stratejisi Programı kapsamında hazırladığı Ülke Ekonomik Değerlendirme Raporuna Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle katkı sağlanması koordine edilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 133
4.1.9- Hukuk Müşavirliği:
4.1.9.1- Dava ve İcralar
01.01.2013 ile 31.12.2013 tarihleri arasında; Müşavirliğimiz kayıtlarında yer alan Ceza davası sayısı
32.422, Kurumumuz aleyhine açılmış İdari dava sayısı 67’dir. Sözü edilen davaların ayrıntılı dökümü
şöyledir:
Ceza Davaları
Kolluk Kuvvetleri (Emniyet Görevlileri, Jandarma) tarafından; belgesiz tütün mamulleri ve alkollü
içki satışı, izinsiz alkollü içki üretme fiilleri, sahte bandrol, sahte içki ve sahte sigara satma fiilleri ile kaçak kıyılmış tütün, kaçak sigara bulundurmak ve satmak, onsekiz yaşından küçüklere içki ve sigara satmak ve reklam yasaklarına muhalefet v.b. eylemler nedeniyle tesis edilen iş ve işlemler Müşavirliğimize
çeşitli yollarla intikal ettirilmekte ve yukarıda sayılan olaylar hakkında, Müşavirliğimizce Cumhuriyet
Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulmakta, dava açıldığına dair iddianame ve duruşma günü
tebliğ edilmesi halinde müdahale dilekçeleri hazırlanarak mahkemelere gönderilmekte ve imkânlar ölçüsünde bu davaların duruşmaları takip edilmektedir.
Bu şekilde, 2013 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibi yapılan toplam 32.422 Ceza dosyasının ayrıntılı dökümü aşağıya çıkarılmıştır:
a- İzinsiz Üretim (Kuruluş ve faaliyet izni almadan tütün mamulü ve alkollü içki üretmek eylemleri)
nedeniyle 26 dosya,
b- Bandrolsüz ya da taklit veya niteliğine uygun olmayan bandrollü ürünleri bulundurmak, nakletmek, satmak veya kullanmak nedeniyle 31.981 dosya,
c-18 yaşından küçüklere sigara satışı nedeniyle 29 dosya,
ç-18 yaşından küçüklere alkollü içki satışı nedeniyle 33 dosya,
d- Kıyılmış ve sarmalık kıyılmış tütün ve sigara malzemeleri bulundurma suçundan 2 dosya,
e- İdari para cezasına itiraz nedeniyle 20 dosya,
f- Taklit bandrol imal etmek veya ülkeye sokmak nedeniyle 10 dosya,
g- Taklit bandrollü ürünleri bulundurmak, nakletmek nedeniyle 19 dosya,
h- Bandrolleri amacı dışında kullanmak nedeniyle 5 dosya,
134 <
Faaliyet Raporu
2013
ı- Ambalajları üzerindeki bilgiler ile bandrol bilgileri farklı ürünleri üretmek veya ithal etmek nedeniyle 28 dosya,
i- Diğer ceza dosyaları 269 adet.
2013 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibine başlanan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı
gösterilen toplam 32.422 adet Ceza dosyası ile daha önceki yıllarda takibine başlanan davaların safahatı ise şu şekildedir:
¾ Derdest olanlar (henüz karara çıkmamış dosyalar) : 32.285 adet,
¾ Adli Para cezası verilen dosyalar: 9791 adet,
¾ Beraat kararı verilen dosyalar: 2692 adet,
¾ Görevsizlik kararı verilen dosyalar: 328 adet,
¾ Yetkisizlik kararı verilen dosyalar: 23 adet,
¾ Birleştirme kararı verilen dosyalar: 243 adet,
¾ Hapis cezası verilen dosyalar 4795 adet,
¾ Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararı verilen dosyalar 1637 adet,
¾ Erteleme kararı verilen dosyalar 1361 adet,
¾ Takipsizlik kararı verilen dosyalar: 9 adet,
¾ İtirazen reddedilen dosyalar: 47 adet,
¾ Mükerrerlik gerekçesiyle reddedilen dosyalar: 2 adet,
¾ Ölüm nedeniyle düşme kararı verilen dosyalar 34 adet,
¾ Zamanaşımı nedeniyle red kararı verilen dosyalar 2 adet
olmak üzere karara bağlanmış 20.964 dosyadan 249 adedinin kaydı kapatılmıştır. Diğerleri karara
bağlanmış olmakla birlikte itiraz ve temyiz gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören
dosyalardır.
2013
Faaliyet Raporu
> 135
İdari Davalar
Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde Kurumumuz aleyhine 2013 yılında 67 dava açılmış olup sözü
edilen davaların ayrıntılı dökümü şöyledir:
a- Satış, Dağıtım, İzin ve Uygunluk Belgelerinin iptaline ilişkin işlemlerin iptali istemli davalar 4
adet,
b- Yönetmelik Yönerge ve Tebliğ ve diğer düzenleyici işlemlerin iptaline ilişkin davalar 3 adet,
c- İdari para cezalarının iptali istemli davalar 12 adet,
ç- Personel işlemlerinin (Atama, İntibak, Sicil, Geçici Görevlendirme, Maddi - Parasal Haklar v.s.)
iptali istemli davalar 2 adet,
d- Diğer davalar 46 adet,
2013 yılı içerisinde Hukuk Müşavirliğince takibi yapılan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı
gösterilen toplam 67 adet İdari dava dosyasının dava safahatı ise şu şekildedir:
— Davanın reddine (Kurum işleminin usule ve hukuka uygun bulunmasına) dair karar verilen dosyalar: 1 adet,
olmak üzere toplam 1 dosya karara bağlanmış, diğerleri karara bağlanmamış veya itiraz ve temyiz
gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören dosyalardır.
Hukuk Davaları
09.01.2002 gün 24635 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4733 sayılı yasa ile
(15.04.2008 tarihli 26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile değişik) Kurumumuz, ülkemizde tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler piyasasının düzenlenmesi, kontrol ve denetimi ile özel
olarak yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiş olarak kurulmuştur.
Bu kapsamda gerçekleştirilen iş ve işlemler nedeniyle İdare Mahkemeleri ve sektörde faaliyet gösteren aktörlerin yasadışı faaliyetleri nedeniyle Ceza Mahkemelerinde davalar açılmaktadır. Bunların dışında tazminat veya alacak konulu Hukuk davalarına da muhatap olabilmekteyiz. 2013 yılı içerisinde;
2 adet hukuk davası açılmıştır.
Davacı Dörtel Sosyal Hizmetler İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. “Danışma Yönlendirme ve Sekreterlik Hizmet Alımı” yaptığımız firma olup, sigorta prim kesintisi adı altında tapılan kesintinin iadesi
konulu Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/140 Esas numarasına kayden dava açılmış, mahkemenin 01/11/2013 tarihli 2013/367 sayılı Kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karar Müşavirliğimizce temyiz edilmiş olup dosya halen Yargıtay’dadır.
136 <
Faaliyet Raporu
2013
Davacı İbrahim AVCI tarafından tütün mamulleri üzerindeki birleşik uyarı yazısı ile birlikte kullanılan
fotoğraf dolayısıyla kişilik haklarına yönelik saldırı yapıldığından bahisle, sözkonu fotoğrafların toplatılması ve maddi ve manevi tazminata karar verilmesi istemiyle İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk
Mahkemesinde 2012/221 Esas sayı açılan dava derdest olup yargılama devam etmektedir.
İcra İşlemleri
İlgili kanun ve yönetmelikler kapsamında, Kurumumuz lehine doğan birtakım paraya müteallik alacakların ilgilileri tarafından ödenmemesi halinde, Kurum adına Müşavirliğimiz avukatlarınca, İcra ve
İflas Daireleri nezdinde İcra takibi işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca Mahkemelerce hüküm altına alınan
Kurum alacakları da İlâmlı İcra takibine konu edilerek, gereken tahsilâtlar Müşavirliğimizce gerçekleştirilmektedir.
4.1.9.2- İdari İşlemler
Yukarıda belirtilen dava ve icra işlemleri haricinde, Kurum’a ilgili kanun ve yönetmelik hükümlerince
verilen görev ve yetkiler kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde Müşavirliğimiz Hukuki Danışmanlık
görevini icra etmekte olup, Anayasamızın 2. maddesinde belirtilen “Hukuk Devleti” ilkesinin Devletimizin bir organı olan Kurumumuzda, en iyi şekilde tezahürünü sağlamaya yönelik iş ve işlemlerde
bulunulmaktadır.
Bu kapsamda, 2013 yılı içerisinde yapılan iş ve işlemler aşağıda belirtilmiştir:
Evrak İşlemleri
Adli ve İdari merciler ile noterlerden gönderilen evrak Kurum adına tebellüğ edilmekte, işlemleri yapılarak gereğine göre ilgili birime gönderilmektedir.
01.01.2013 ile 31.12.2013 tarihleri arasında; Müşavirliğimize gelen evrak sayısı 48.612 giden evrak sayısı ise 25.306 olarak gerçekleşmiştir.
Danışmanlık Hizmetleri
a- Mevzuatın takibi, revize edilmesi ve uygulamasına yönelik çalışmalar
Bilindiği üzere 4733 Sayılı Kurumumuz Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun’da, 15.04.2008 tarihli
26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile çok önemli değişiklikler yapılmış ve bunun neticesinde ikincil mevzuatta da revizyona gidilmesi gerekmiştir. Bu bağlamda, Kurum’da teşekkül ettirilen
Mevzuat Çalışma Grupları’na Müşavirliğimiz Avukat ve Hukuk Müşavirlerinin katılımı sağlanmıştır.
Hukuki literatürü ve Resmi Gazete'de yayınlanan mevzuatı muntazaman takip etmek, derlemek ve
gerekli gördüğü hususları Başkan’a ve ilgili ünitelere intikal ettirmekle görevli Müşavirliğimizce; gerek
Kurum temel mevzuatındaki değişiklikler, gerekse sair ilgili mevzuatta meydana gelen değişikliklerin
2013
Faaliyet Raporu
> 137
hukuk tekniği ve usulüne uygun olarak takibi ve derlenmesine yönelik çalışmalarda bulunulmuştur. Bu
konuda uzman bir Müşavirliğimiz Avukatının koordinesinde güncellenen ve sistematize edilen Kurum
temel ve ikincil mevzuatı ile sair ilgili mevzuatın, kitapçık olarak basım ve dağıtımı yapılmış, ayrıca Kurumumuz web sitesinde elektronik ortamda mevzuatın güncellenmesi sürekli yapılmaktadır.
Bu kapsamda Müşavirliğimizce takibi yapılan; Kurumun gerek piyasa düzenleme ve denetleme görevi çerçevesinde gerekse personeli ve idari işleriyle ilgili olarak hazırlanan ve yayımlanan mevzuatta
değişiklikler aşağıda belirtilmektedir.
1- Alkol Ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri
Ve Denetlenmelerine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(23/01/2013 tarihli ve 28537 sayılı Resmi Gazete)
2- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(27/01/2013 tarihli ve 28541 sayılı Resmi Gazete)
3- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 15 inci Maddesinin Uygulanması İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı
Karar Tarihi: 06/02/2013, Karar No: 7216 (16/02/2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete)
4- Nargilelik Tütün Mamulü İçilen İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum Uygunluk Belgesi Verilmesi İle
Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğ
(19/02/2013 tarihli ve 28564 sayılı Resmi Gazete)
5- Alkol Ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri
Ve Denetlenmelerine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(04/04/2013 tarihli ve 28608 sayılı Resmi Gazete)
6- Gümrük Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun
Kabul Tarihi: 28/03/2013, Kanun No: 6455 (11/04/2013 tarihli ve 28615 sayılı Resmi Gazete)
7- 01/12/2012 Tarihli Ve 28484 Sayılı Resmî Gazete’de Yayımlanan 28/11/2012 Tarihli Ve 7108 Sayılı Alkol Ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri Ve
138 <
Faaliyet Raporu
2013
Denetlenmelerine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 21 inci Maddesinin Uygulanması İle
İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararında Değişiklik Yapılmasına Dair Kurul Kararı
Karar Tarihi: 10/04/2013, Karar No: 7369 (18/04/2013 tarihli ve 28622 sayılı Resmi Gazete)
8- 2012 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi İle Alım Satımına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı
Karar Tarihi: 24/04/2013, Karar No: 7382 (03/05/2013 tarihli ve 28636 sayılı Resmi Gazete)
9- Nargile Şişelerinin Üzerine Konulacak Sağlık Uyarılarına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ
(28/05/2013 tarihli ve 28660 sayılı Resmi Gazete)
10- Bazı Kanunlar İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Kabul Tarihi: 24/05/2013, Kanun No: 6487 (11/06/2013 tarihli ve 28674 sayılı Resmi Gazete)
11- Alkollü İçki Ambalajları Üzerine Konulacak Uyarı Mesajlarıyla İlgili Tebliğ
(11/08/2013 Tarihli Ve 28732 Sayılı Resmi Gazete)
12- Alkol Ve Alkollü İçkilerin İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(11/08/2013 Tarihli Ve 28732 Sayılı Resmi Gazete)
13- Etil Alkol Ve Metanolün Üretimi İle İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(20/08/2013 Tarihli Ve 28741 Sayılı Resmi Gazete)
14- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde
Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 7)
(29/08/2013 Tarihli Ve 28750 Sayılı Resmi Gazete)
15- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(18/09/2013 Tarihli Ve 28769 Sayılı Resmi Gazete)
2013
Faaliyet Raporu
> 139
16- Nargilelik Tütün Mamulü İçilen İşyerine Ait Alan/Alanlara Sunum Uygunluk Belgesi Verilmesi
İle Bu Yerlerin İşletilmesinde Uyulması Gerekli Hususlar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ
(08/10/2013 Tarihli Ve 28789 Sayılı Resmi Gazete)
17- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(03/12/2013 Tarihli Ve 28840 Sayılı Resmi Gazete)
18- Etil Alkol Ve Metanolün Üretimi İle İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 25 inci Ve 26 ncı Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu
Kararı
Karar Tarihi: 04/12/2013, Karar No: 7653 (18/12/2013 tarihli ve 28855 sayılı Resmi Gazete)
19- Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç Ve Dış Ticareti İle İlgili Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 22
nci, 23 üncü Ve 26 ncı Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu
Kararı
Karar Tarihi: 04/12/2013, Karar No: 7651 (18/12/2013 tarihli ve 28855 sayılı Resmi Gazete)
20- Tütün Mamullerinin Üretim Ve Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 23
Üncü Maddesinin, Puro Ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi Ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Karar’ın 6 ncı Maddesinin, Makaron Üretim Tesislerinin Kurulum Ve İşleyişine İlişkin Uygulanacak Usul Ve Esaslara Dair Kurul Kararı’nın 11 inci Maddesinin Uygulanması İle İlgili
Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı
Karar Tarihi: 11/12/2013, Karar No: 7667 (21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazete)
21- Alkol Ve Alkollü İçkilerin İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14
üncü Ve Geçici 5 inci Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu
Kararı
Karar Tarihi: 11/12/2013, Karar No: 7666 (21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazete)
22- Alkol Ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri
Ve Denetlenmelerine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 21 inci Maddesinin Uygulanması
İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı
Karar Tarihi: 11/12/2013, Karar No: 7666 (21/12/2013 tarihli ve 28858 sayılı Resmi Gazete)
140 <
Faaliyet Raporu
2013
23- Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında
Yönetmeliğin 14 üncü Ve 15 inci Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün Ve Alkol Piyasası Düzenleme
Kurulu Kararı
Karar Tarihi: 11/12/2013, Karar No: 7664 (25/12/2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmi Gazete)
24- Etil Alkol Ve Metanolün Üretimi İle İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
(28/12/2013 tarihli ve 28865 sayılı Resmi Gazete)
25- Tütün, Tütün Mamulleri, Alkol Ve Alkollü İçkilerin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği Ve
Denetimi: 2014/19)
(31/12/2013 tarihli ve 28868 mükerrer sayılı Resmi Gazete)
Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çalışmalar kapsamında;
Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çeşitli sektörlerdeki düzenlemelerin ve denetimlerin etkinleştirilmesine yönelik ulusal ve uluslararası çalışma organizasyonlarına Kurumu temsilen Müşavirliğimizce katılımcı personel görevlendirilmiştir. Bu kapsamda;
- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine
ilişkin 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı hakkındaki çalışmalar Müşavirliğimiz koordinatörlüğünde yürütülmüştür.
- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine
ilişkin 4733 sayılı Kanunda yapılması planlanan değişikliklerle ilgili Kurum görüşlerinin oluşturulması
Hukuk Müşavirliği koordinatörlüğünde yürütülmüştür.
Hukuki Görüşler
Başkan veya Birim Başkanlıklarınca Müşavirlik Yönergesi’nin 10uncu madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konularda hukuki görüş bildirmek ve bunlara ilişkin işlemleri yapmakla görevli Müşavirliğimizce, Kurumun iş ve işlemlerindeki uygulamalara veya mevzuatın yorumlanması gereken durumlara dair tereddüde düşülen hallerde hukuki görüşler verilmektedir. Görüşlerimiz istişari nitelikte
olmakla birlikte, ilgili birimlerin iş ve işlemlerine esas teşkil etmekte olup bu nedenle, görüşlerimizin
hazırlanmasında azami hassasiyet gösterilmektedir.
Bu kapsamda, çeşitli hizmet birimlerince talep edilen ve Müşavirlik Yönergesi’nin 8’inci madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konulara ilişkin, 2010 yılı içerisinde Müşavirliğimizce hukuki görüşler
verilmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
> 141
4.1.10- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
4.1.10.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ile ilgili olarak, çeşitli gazete, dergi ve televizyon mülakatları organize edilmiştir. Basın yayın organları tarafından yöneltilen yazılı sorular cevaplandırılmıştır.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna yönelik haberler oluşturularak medya kuruluşları kanalıyla kamuoyu bilgilendirilmiş, gerekli durumlarda basın açıklamaları yapılmıştır.
Kurumumuz faaliyetleri ve tütün, tütün mamulleri, alkol, alkollü içkiler piyasası ile ilgili haber ve
köşe yazılarının, günlük ulusal gazeteler ve tüm ekleri ile haftalık ve aylık güncel yayınların takibi yapılmakta söz konusu haberler resmi tatil günleri de dahil Kurul üyelerimiz ve ilgili personelimize elektronik ortamda ulaştırılmıştır.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ile 2004/7189 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik kapsamında yapılan başvurular ile bu nitelikteki diğer başvuruların sonuçlandırılmasına ilişkin işlemler
koordine edilerek, Kurumumuza yapılan başvurular işleme konulmuş ve Kurumumuzun ilgili daireleri
ile koordinasyonu içerisinde yanıtlanmıştır. Sayısal olarak da tabloda gösterilmektedir.
REDDEDúLEN BAûVURULAR TOPLAMI
GúZLú YA DA SIR NúTELúøúNDEKú BúLGúLER ÇIKARILARAK VEYA AYRILARAK
BúLGú VE BELGELERE ERúûúM SAøLANAN BAûVURULAR
DúøER KURUM VE KURULUûLARA YÖNLENDúRúLEN BAûVURULAR
ÜCRET YATIRILMADIøI úÇúN TALEBúNDEN VEZGEÇMúû SAYILAN BAûVURULAR
4
5
6
7
Tablo 76
3
OLUMLU CEVAPLANARAK BúLGú VE BELGELERE ERúûúM SAøLANAN
BAûVURULAR
KISMEN OLUMLU CEVAPLANARAK KISMEN DE REDDEDúLEREK BúLGú VE
BELGELERE ERúûúMú SAøLANAN BAûVURULAR
BúLGú EDúNME BAûVURUSU TOPLAMI
VERúLER
0
32
0
115
31
613
791
SAYISI
01/01/2013-31/12/2013
Faaliyet Raporu
2
SIRA
NO
1
RAPORUN AúT OLDUøU DÖNEM
142 <
2013
2013
Faaliyet Raporu
> 143
4.1.11- İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı:
4.1.11.1- İnsan Kaynakları Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler
İnsan Kaynakları Müdürlüğü 4733 sayılı Teşkilat Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 5018
sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu, 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde
Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 488
sayılı Damga Vergisi Kanunu, 2577 sayılı İdare Yargılama Usulü Kanunu, 4688 sayılı Kamu Sendikaları
Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurul
Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanuna göre yapılmış bulunan meri yönetmelikler, tüzükler ve çalışma hayatını düzenleyen diğer kanunların kurumumuza vermiş olduğu yetki çerçevesinde Başkanımızın vermiş olduğu direktifler
doğrultusunda mevcut çalışan personelin kazanılmış kadro ve diğer özlük haklarının korunmasını ve
devam ettirilmesine, ihtiyaç duyulan birimlerdeki personel gereksinimlerini gerek diğer kurumlardan
nakil yoluyla, gerekse yeni istihdamlar yaratmak üzere düzenleme ve çalışmalar yapan etkililik, verimlilik, işe devam, yer ve görev değişiklikleri, eğitim, seminer, gerekse genelge ve diğer yazışma usulleri ile
aktaran ve bilgilendiren bir birimdir.
Bu itibarla, İnsan Kaynakları Müdürlüğü olarak yetki ve sorumluluklarımızı belirleyen yukarda yazılı
kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde 2011 yılında tüm personelimizin mevcut kadro ve pozisyonlarının korunması ve devam ettirilmesine, özlük haklarının takibinde sosyal haklardan faydalandırılmasında gerektiğinde taltif ve tecziye ettirilmeleri işlemlerinde çalışma huzurunun sağlanması ile birlik ve
beraberliğin temininde hukuk ve hakkaniyet içinde olmaya azami gayret sarf edilmiştir.
İnsan Kaynakları yönetimi, kurum yönetiminde insan unsurunun giderek artan önemi nedeniyle
stratejik bir role sahiptir. İnsan Kaynakları yönetiminin ana hedefi Kurumumuzun amaçları doğrultusunda çalışanlarının ihtiyaçlarını karşılayarak beşeri sermaye yönetiminde şeffaf, etkin ve verimli olmayı sağlamaktır. Bu hedefe ulaşmak için önümüzdeki yıllarda İnsan Kaynakları Yönetiminde aşağıdaki faaliyetlerin yürütülmesi planlanmaktadır.
• Kurumumuz organizasyon yapısını gözden geçirilmesine katkı sağlayarak bu çerçevede insan
kaynaklarını planlamak,
•
Personelin işe alma süreçlerinin incelenerek, bilişim teknolojisindeki gelişmelere göre gözden geçirmek ve bu konuda birimler arasında koordinasyonu sağlamak,
•
İş ve işlemlerin gözden geçirilerek iş tanımlarını ve iş analizlerini yapmak, güncel mevzuata
uyumlaştırmak, bürokratik işlemleri azaltmak ve uygulama birliğini sağlamak amacıyla işlem yönergesi hazırlamak,
•
Çalışanların mesleki performansını artırmak ve kişisel gelişimlerini desteklemek üzere eğitim ve
144 <
Faaliyet Raporu
2013
gelişim ihtiyaçlarını belirlemek ve karşılamak,
•
Kariyer Planlamasına imkan sağlayacak düzenlemeleri yapmak,
• İnsan Kaynakları elektronik veri tabanı ve bilgi yönetim sistemini geliştirerek yöneticilerin karar
alma süreçlerini desteklemek,
Çalışanların memnuniyetini ve performansını yükseltecek faaliyetlerde bulunmak.
Sonuç olarak, İnsan Kaynakları Müdürlüğü, şeffaf, verimli etkin kamu hizmetinin sunulması ekseninde kurumsal mükemmeliyeti sağlayarak hızlı ve kaliteli hizmet sunumu amaç ve hedeflerine yönelik
olarak, kamu yararı önceliğini de gözeterek “önce insan” anlayışıyla çalışan hak ve hukukunu koruyarak
faaliyetlerine devam edecektir.
4.1.11.2- Destek Hizmetleri Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler
Kurum hizmetleri; Söğütözü Cad. No:31 06520 Söğütözü/ANKARA adresinde bulunan brüt 6202 m²
alana sahip ve toplam 9 katlı ana hizmet binası ile; İzmir ili Bornova ilçesinde ikisi arşiv olmak üzere 5
odalı tek katlı binada İrtibat Bürosunda yürütülmektedir. Ayrıca mülkiyeti Kurumumuza ait Güvenevler
Mah. Güneş Sok.No:11 Kavaklıdere/ANKARA adresinde bulunan hizmet binası Yıldırım Beyazıt Üniversitesine 5 yıllığına bedelsiz olarak tahsis edilmiştir.
Kurumun çalışma birimlerinde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan döşeme ve demirbaşlar ile büro ve
kırtasiye malzemeleri ilgili mevzuat kapsamında temin edilerek taşınır kayıtları tutulmuştur.
2013 yılı içerisinde sözleşme yapmak suretiyle 19’u güvenlik, 34’ü temizlik, 4’ü şoför 35’i sekreterlik
hizmetinde olmak üzere toplam 92 personel (firma elemanı) Kurumda istihdam edilmiştir.
2013 yılında; 31/12/2013 tarihinde sözleşmeleri bitecek olan Temizlik ve Yardımcı Hizmet Alımı, Koruma ve Güvenlik Hizmet Alımı, Sekreterlik Hizmet Alımı, Dışarıdan Hazır Yemek Temini ve Servisi
Hizmet Alımı ile Personel Taşıma Hizmet Alımı ile Şoförlü Araç Kiralama Hizmet Alımı ihale dosyaları
hazırlanmış ve ihaleleri yapılmıştır. Ayrıca Kurumumuzun her türlü mal ve hizmet alımları Müdürlüğümüzce 4734 sayılı kanun kapsamında ihalesi yapılarak temin edilmiştir.
31/12/2013 yılı itibariyle; Kurumumuzda 42.614 gelen evrak ve 29.750 giden evrak olmak üzere toplam 72.364 adet evrak akışı olmuştur.
Sivil savunma ve seferberlik hizmetleri ile ilgili mevzuat çerçevesinde; her katta yeterli sayıda olmak
üzere yangın tüpleri konulmuş, eksik olanlar tamamlanmış ve periyodik bakımları düzenli şekilde yapılmıştır..
2013
Faaliyet Raporu
> 145
4.1.11.3- Mali İşler Müdürlüğünce Yürütülün Faaliyetler
• 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun, Kurumu ilgilendiren hususları ile ilgili görevleri yürütülmektedir.
•
Para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetler alınmakta, saklanmakta ve ilgililere verilmekte veya gönderilmektedir.
•
Kuruma ait gelir ve alacakların tahsili ile ilgili işlemler yürütülmekte, gider ve borçların hak sahiplerine ödenmesi sağlanmaktadır.
•
Kurum bütçesinin hazırlanması ve e-bütçe programına kaydedilmesi.
•
Yıl İçinde bütçe işlemlerinin takibi, bütçe tenkis işlemleri,
•
Devlet Planlama teşkilatının yatırımla ilgili yıllık cetvellerinin hazırlanması,
•
Devlet İstatistik Enstitüsüne üç aylık cetvellerin hazırlanması,
•
Bakanlık muhataplı yazılar ve soru önergesi vs. yazıların hazırlanması,
•
Yardımcı hesapların kontrolünün yapılması,
•
Yönetim dönemi ve kesin hesabın çıkarılması ve piyeslerin hazırlanması,
•
Vergilerin (GV, DV, KDV, Emlak, MTV) tahakkuklarının yapılması ve ödemeye hazırlanması,
•
Üçer Aylık gelir gider fazlası işlemlerin hazırlanması
•
Günlük muhasebe kayıtlarının say2000 muhasebe programına işlenmesi
•
Banka işlemleri, ödeme ve tahsilatların yapılması,
•
Muhasebe evraklarının arşivlenmesi,
•
Yardımcı defter, yevmiye defteri, ve büyük defterin dökümü,
• Diğer zorunlu ödemelerin (SGK, sendika, lojman, idari para cezası vb.) takibini yapmak, ödemesini gerçekleştirmek,
•
Kurum günlük harcamalarının tahakkuk fişlerinin say2000 muhasebe programından yapılması,
146 <
Faaliyet Raporu
•
2013
Muhasebe ile ilgili yazışmaların yapılması,
• Kurum hizmet binası kirası, lojman kiraları telefon faturaları gibi zorunlu ödemelerin zamanında
yapılmasının takip edilmesi,
Yıllık faaliyet raporunun hazırlanması.
2013 mali yılı için;
Kurum gelirleri 64.620.000,00-TL öngörülmüş, ancak yıl sonu itibariyle 64.383.481,92 TL olarak gerçekleşmiştir.
Bütçe gideri ise 64.620.000,00-TL öngörülmüş, yıl sonu itibariyle 64.383.481,92 TL olarak tahakkuk etmiştir.
Söz konusu gider rakamının 33.882.098,29 -TL’si Hazineye aktarılan tutardan, 3.500.000,00-TL’si
Tütün Mamulü ve Alkollü İçkilerde sahtecilik ve kaçakçılığın önlenmesine ilişkin proje çerçevesinde
Emniyet Genel Müdürlüğü’ne aktarılan tutardan oluşmakta olup, 2013 yılı için fiili kurum giderleri
27.001.383,63- TL olarak gerçekleşmiştir.
2013
Faaliyet Raporu
GELúR TABLOSU
(31.12.2013)
Müfredat
Toplam
YTL
Tümü
KURUM GELúRLERú
64.383.481,92
TEûEBBÜS VE MÜLKúYET GELúRLERú
63.487.041,37
MAL VE HúZMET SATIû GELúRLERú
ûartname, Bas×l× Evrak, Form Sat×ü
Gelirleri
MALLARIN KULLANMA VEYA
FAALúYET GELúRLERú
1- Tütün Piyasas× Gelirleri
1.400,00
1.400,00
63.470.904,17
219.035,00
2-Tütün Mamulleri Piyasas× Gelirleri
9.753.981,28
3- Alkollü úçkiler Piyasas× Gelirleri
4- Mallar×n Kullanma veya Faaliyet
Gelirleri
KúRA GELúRLERú
Taü×nmaz Kiralar×
ALINAN BAøIû VE YARDIMLAR
Kiüilerden Al×nan Baù×ü ve Yar. (Sermaye)
8.437.933,86
45.059.954,03
14.737,20
14.737,20
2.666,61
2.666,61
DúøER GELúRLER
893.773,94
Kiüilerden Alacaklar Faizleri
Mevduat Faizleri
310,78
790.371,88
Diùer údari Para cezalar×
5.191,38
úrat Kaydedilecek Teminat Mektuplar×
678,50
Yukar×da Tan×mlanamayan Diùer Gel.
97.221,40
bl
l
Tablo 77- Gelir tablosu
bl
> 147
148 <
Faaliyet Raporu
2013
KURUM GúDERLERú (BÜTÇE
GúDERLERú)
64.383.481,92
64.383.481,92
Dönem Giderleri
Personel Giderleri
Sosyal Güvenlik Kur. Devlet Prim
Giderleri
13.917.987,99
Mal ve Hizmet Al×m Giderleri
Cari Transfer
8.759.033,27
40.158.810,48
Hazineye Aktar×lan
1.392.671,68
(33.882.098,29)
Emniyet Genel Müd. Akt: (3.500.000,00)
Sermaye Giderleri
154.978,50
Tablo 78- Kurum Giderleri (Bütçe Giderleri )
4.1.12- Bilişim Daire Başkanlığı:
4.1.12.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler
Daire; Kurum Bilişim altyapısı hizmetleri konusunda, Bilişim Yönergesi çerçevesinde faaliyetlerini
sürdürmektedir. Bu çerçevede;
Bilişim Dairesi yerel ağ hizmetleri kapsamında:
Kurum altyapısında kullanılan bilişim sistemlerinin tamamını kapsayan bakım onarım hizmeti,
Mevcut yedekleme hizmetinin sağlanması ve yeni yedekleme sistemi için Lisans yenileme çalışmaları,
Sunucu ve kullanıcı bilgisayarlarında güvenlik amaçlı bulunan antivirüs yazılımının etkin şekilde kullanılması çalışmaları,
Kullanıcıların ağ alt yapısına şifreli erişimlerini sağlayan active directory servisi yönetim çalışmaları
ile 2013 yılı içerisinde yapılan personel hareketleri sonucu erişim yetkilerinin düzenlenmesi, şifre değişiklikleri,
Kullanıcıların oluşturmuş oldukları word, excel v.b. dokümanları ağ sisteminde bulunan sunuculara
depolaması, personelin paylaştıkları dosyaları yetki düzeylerinin belirlenmesi yönerge ve güvenlik politikaları doğrultusunda belirlenen servis hizmetinin sağlanması,
2013
Faaliyet Raporu
> 149
Kurum personel bilgisayarların da bulunan programlar dahilinde veri girişi ve çıkışı için gerekli platforların hazırlanması, yetkilerinin düzenlenmesi, raporların alınması, kurum politikaları gereği depolanması ve ilgili sektör düzenlemeleri çerçevesinde bilgi paylaşımının sağlanması,
Kurumsal verileri raporlarının kağıt ortamına aktarıldığı, tarandığı, faks ve e-posta yoluyla iletilmesini sağlayan yazıcı hizmeti,
Kullanıcıların bilişim sisteminde karşılaştıkları sorunların çözümü için verilen yardım masası hizmeti,
Kurumum yıl içerisinde değişen kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda çalışmalarının planlanması, geliştirilmesi ve sağlıklı şekilde sürdürülmesi ile bilişim konusunda sektörde faaliyet
gösteren firmalarla toplantılar yaparak gelecek döneme ait hizmetlerinin geliştirilmesi,
çalışmaları yürütülmüştür.
Yazılım hizmetleri kapsamında:
Sektör daire başkanlığımız olan Alkollü İçkiler Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların
tüm bilgi ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla
bilgilerinin depolanması, raporların sağlanması amacıyla geliştirilen Online Hizmetler Portal hizmeti,
Sektör daire başkanlığımız olan Alkol Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların tüm bilgi
ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla bilgilerinin depolanması, raporların alınması amacıyla geliştirilen Alkol Piyasası Bildirim Sistemi hizmeti,
Sektör daire başkanlığımız olan Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Dairesine tüm Türkiye’de bulunan toptan ve paraken de satıcıya ilişkin ve Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçelerinde bulunan
müdürlükler eliyle yürütülen tütün mamülü ve alkollü içki satış belge işlemleri ile kurul karaların sağlıklı uygulanması ve cezai yaptırımların hızlı ve düzgün şekilde sağlamak amacıyla geliştirilen online satış
sistemi portalının sürekliliği hizmeti,
Hukuk Müşavirliği tarafından kurumum sektör düzenlemelerine ilişkin tüm dava dosyaları ile bu
dosyaların uyap sistemine uyarlanması ile kurum sektör girişlerinin yapılası ve raporlanarak arşivlenesi
için kullanılan e-hukuk, İcra Pro, Kazancı, yazılımlarının sürekliliği ve güncelleştirme hizmetleri,
İnsan kaynakları ve destek hizmetleri daire başkanlığı tarafından kullanılan Taşınır Bilgi Sistemi,
Sgbnet portallarının sürekliliği ve güncelleştirme hizmetleri,
ve bu yazılımları yapan Kurum içi ve dışı kişiler, firmalar veya Kurumlar ile her türlü irtibatın sağlanması hizmetleri devam ettirilmiştir.
150 <
Faaliyet Raporu
2013
İnternet hizmetleri kapsamında:
Kurum veri güvenliği, e-posta, internet, ve web servislerinin planlanması, geliştirilmesi ve sağlıklı
şekilde işlerin yürütülmesi sağlanmıştır.
Kurum veri güvenliği kapsamında firewall (güvenlik duvarı) hizmeti,
Kurum çalışanlarına ve daire faaliyetlerinde kullanılmak üzere tanımlanan e-posta adreslerinin yönetimi,
30 Mbit hızında servis sağlayıcı aracılığıyla internet hizmeti,
Web servisleri kapsamında Kurum web sayfasının görsel tasarım işinin yaptırılması ve içerik yönetim çalışmaları,
2013 yılında sürdürülmüştür.
Geniş alan ağ hizmeti kapsamında:
Kurum irtibat bürosunun internet, bilgisayar, yazıcı ve kurumla irtibat sağlanmasına yönelik çalışmalar yürütülmüştür.
2013
> 151
Faaliyet Raporu
4.1.13- Kurul Özel Büro Müdürlüğü:
4.1.13.1- 2013 Yılında Yapılan Faaliyetler
2013 YILINDA ALINAN KARARLARIN BúRúMLERE GÖRE DAøILIMI
KARAR
ADETú
22
BúRúMLER
ALKOL PúYASASI DAúRE BAûKANLIøI
ALKOLLÜ úÇKúLER PúYASASI DAúRE BAûKANLIøI
123
23
AVRUPA BúRLúøú VE DIû úLúûKúLER DAúRE BAûKANLIøI
BAûKANLIK ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜøÜ
2
BúLúûúM DAúRE BAûKANLIøI
-
DENETúM DAúRE BAûKANLIøI
-
HUKUK MÜûAVúRLúøú
úNSAN KAYNAKLARI VE DESTEK HúZMETLERú DAúRE
BAûKANLIøI
4
49
1
KURUL ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜøÜ
TÜTÜN VE ALKOL KONTROL DAúRE BAûKANLIøI
16
TÜTÜN MAMÜLLERú PúYASASI DAúRE BAûKANLIøI
251
TÜTÜN PúYASASI DAúRE BAûKANLIøI
40
SEKTÖREL REKABET VE TÜKETúCú HAKLARI DAúRE BAûKANLIøI
32
GENEL TOPLAM
bl
l d
l
k
l
l
Tablo 79- 2013 Yılında Alınana kararların Birimlere Göre Dağılımı
563
l
152 <
Faaliyet Raporu
2013
4.2- MALİ BİLGİLER
4.2.1- Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar
Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri İcmali Tablosu, Gelir Tablosu ve Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlasını gösterir tablolar aşağıda verilmiştir.
2013
0,00
0,00
109.958,86
154.978,50
111.000,00
158.000,00
EKONOMúK úûLER
VE HúZMETLER
TOPLAM
0,00
0,00
0,00
GúDER
0,00
0,00
0,00
ÖDENEK
TOP.
0,00
0,00
0,00
GúDER
08
BORÇ VERME
8.972.000,00 8.759.033,27
2.205.000,00 2.125.574,68
6.767.000,00 6.633.458,59
ÖDENEK
TOP.
Tablo 80- Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri
04
0,00
45.019,64
47.000,00
GENEL KAMU
HúZMETLERú
01
GúDER
ÖDENEK
TOP.
ÖDENEK
TOP.
GúDER
07
SERMAYE TRANSFERLERú
1.392.671,68
1.138.962,14
253.709,54
06
SERMAYE GúDERLERú
13.917.987,99 1.405.000,00
13.940.000,00
TOPLAM
FONK. AÇIKLAMA
11.493.275,13 1.149.000,00
11.513.000,00
256.000,00
EKONOMúK úûLER
VE HúZMETLER
2.424.712,86
04
2.427.000,00
GENEL KAMU
HúZMETLERú
GúDER
ÖDENEK
TOP.
ÖDENEK
TOP.
GúDER
EKONOMúK KODU
02
03
SOSYAL GÜV.KUR.
MAL VE HúZMET
DEVLET PRúM GúDERLERú
ALIM GúDERLERú
01
PERSONEL GúDERLERú
01
FONK. AÇIKLAMA
KOD
YILI
0,00
0,00
41.145.000,00
5.817.000,00
35.328.000,00
ÖDENEK
TOP.
40.158.810,48
5.815.446,50
34.343.363,98
GúDER
05
CARú TRANSFER
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
65.620.000,00
20.795.000,00
44.825.000,00
64.383.481,92
20.683.217,31
43.700.264,61
09
YEDEK
GENEL TOPLAM
ÖDENEKLER
ÖDENEK
GúDER ÖDENEK
GúDER
TOP.
TOP.
0,00
0,00
0,00
0,00
ÖDENEK GúDER
TOP.
04
FAúZ GúDERLERú
2013
Faaliyet Raporu
> 153
GENEL TOPLAM
65.620.000,00
64.383.481,92 64.383.481,92
TOPLAM
GÖNDERúLEN BÜTÇE
ÖDENEK
ÖDENEK
GúDERLERú
PERSONEL GúDERLERú
13.940.000,00
13.917.987,99 13.917.987,99
Memurlar
1.588.000,00
1.586.390,19 1.586.390,19
Sözleümeli Personel
12.352.000,00
12.331.597,80 12.331.597,80
SOSYAL GÜV.KURM. DEVLET PRúM GúD.
1405.000,00
1.392.671,68 1.392.671,68
Memurlar
169.000,00
167.891,81
167.891,81
Sözleümeli Personel
1.236.000,00
1.224.779,87 1.224.779,87
MAL VE HúZMET ALIM GúDERLERú
8.972.000,00
8.759.033,27 8.759.033,27
Tüketime Yönelik Mal ve Mazeme Al×mlar×
500.000,00
450.810,23
450.810,23
Yolluklar
658.000,00
599.171,58
599.171,58
Görev Giderleri
499.000,00
495.483,58
495.483,58
Hizmet Al×mlar×
7.006.000,00
6.936.502,27 6.936.502,27
Temsil Tan×t×m Giderleri
136.000,00
123.183,01
123.183,01
Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Al×m, Bak×m Gid.
143.000,00
130.043,47
130.043,47
Gayrimenkul Mal Bak×m ve Onar×m Gidderleri
30.000,00
23.839,13
23.839,13
CARú TRANSFER
41.145.000,00
40.158.810,48 40.158.810,48
Görev Zaralar×
470.000,00
461.265,69
464.265,69
Hazine Yard×mlar×
3.575.283,63
3.575.000,00 3.575.000,00
Kar Amac× Gütmeyen Kuruluülara Yap×lan Trans. 2.241.716,37
2.240.446,50 2.240.446,50
Gelirden Ayr×lan Paylar
34.858.000,00
33.882.098,29 33.882.098,29
SERMAYE GúDERLERú
158.000,00
154.978,50
154.978,50
Mamul Mal Al×mlar×
153.000,00
150.848,50
150.848,50
Gayri Maddi Hak Al×mlar×
5.000,00
4.130,00
4.130,00
AÇIKLAMA
ÖDENEK
ÜSTÜ
GúDER
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.236.518,08
0,00
ERTESú YILA
úPTAL
EDúLEN
DEVREDúLEN
ÖDENEKLER ÖDENEKLER
22.012,01
0,00
1.609,81
0,00
20.402,20
0,00
12.328,32
0,00
1.108,19
0,00
11.220,13
0,00
212.966,73
0,00
49.189,77
0,00
58.828,42
0,00
3.516,42
0,00
69.497,73
0,00
12.816,99
0,00
12.956,53
0,00
6.160,87
0,00
986.189,52
0,00
8.734,31
0,00
283,63
0,00
1.269,87
975.901,71
0,00
3.021,50
0,00
2.151,50
0,00
870,00
Faaliyet Raporu
Tablo 81- Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri
Kod
I
II
01
01
02
02
01
02
03
02
03
04
05
06
07
08
05
01
02
03
08
06
01
03
Ekonomik
154 <
2013
2013
YIL
ÖNGÖRÜLEN
GERÇEKLEûEN
Gelir
Gelir
Harcama
Harcama
Faaliyet Raporu
> 155
Hazineye
Aktar×lan
Gerçekleüen
Fiili
Gelir Fazlas× Harcama
2007
43.804.218,00 43.804.218,00
51.962.814,14 48.032.089,90 39.342.476,00 8.689.613,90
2008
42.068.924,00 42.068.924,00
29.618.259,10 29.618.259,10 14.517.988,32 15.100.270,78
2009
43.689.154,00 43.689.154,00
47.631.628,96 47.631.628,96 31.987.662,87 15.643.966,09
2010
48.701.082,00 48.701.082,00
46.153.569,52 46.153.569,52 29.605.117,94 16.548.451,58
2011
50.592.000,00 50.592.000,00
51.741.643,96 51.741.643,96 17.477.542,93 34.264.131,03
2012
49.770.000,00 49.770.000,00
58.344.084,48 58.344.084,48 23.512.532,45 34.831.552,03
2013
64.620.000,00 64.620.000,00
64.383.481,92 64.383.481,92 33.882.098,29 30.501.383,63
Tablo 82- Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlası
4.2.2- Kurumun Mali Denetimi
Kurum, 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 7 nci maddesi kapsamında, Başbakanlık tarafından belirlenen Bakanlık müfettişi, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu denetçisi ve Maliye müfettişinden oluşan bir
komisyon tarafından denetlenirken, 01/01/2006 tarihinden itibaren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve
Kontrol Kanunu’na göre Sayıştay Denetimine tabi olmuştur.
156 <
Faaliyet Raporu
2013
5-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
Tütün, Cumhuriyet öncesi ve sonrası devamlı olarak özel kanunlarla düzenlenen özel bir ürün olmuş,
4733 Sayılı Kanun öncesi Devlet Tekeli olarak piyasa kontrol altında tutulmuştur. 4733 Sayılı Kanunla
tütün piyasası serbest hale getirilmiş olsa da Kamunun denetim, düzenleme ve gözetimi devam ettirilmiştir. Tütünden elde edilen vergi geliri, sağlık boyutu, istihdam yaratması, ihracat getirisi ve geleneksel tarım ürünü olması gibi konular dikkate alındığında tütün piyasasının özel kanunla düzenlenmesi
ve Kamu otoritesi tarafından denetleme ve düzenleme yetkisinin devam etmesi gerekmektedir.
Kurumun varlığını güçlü bir şekilde devam ettirmesi tütün piyasasının düzenleme ve denetlenmesi,
TEKEL’in yaprak tütün birimlerinin 9 uncu Kalkınma Planı dönem sonuna kadar öngörülen özelleştirilmesi dikkate alındığında daha da önem arz etmektedir.
Ayrıca, kayıtdışı alkollü içki üretiminde etil alkol, hatta etil alkole fiziksel özellikleri itibariyle çok
benzeyen ancak öldürücü ektisi olan metanol kullanılma riski olduğundan, alkol piyasasının çok sıkı bir
şekilde izlenmesi gerekmektedir.
Devlet ve toplum açısından son derece duyarlı bir alan olan ve stratejik ürünleri içeren alkollü içkiler piyasası, dünya genelinde düzenleme ve denetim kavramlarının en sıklıkla kullanıldığı piyasaların
başında gelmekte olup, mümkün olan en sıkı ve etkin şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gereken
bir alan olarak öne çıkmaktadır. Bu sebeple alkollü içkiler, dünyanın pek çok ülkesinde ayrı bir kamu
otoritesi eliyle, özel yasalar kapsamında ve özel uygulamalar ile izlenmektedir.
Ulusal mevzuat ile ülkemizin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel hedefimiz; ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların
başında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevi
de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı çalışmaları ile bu yapının pekiştirilmiş olması
sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best practise” adayı olarak değerlendirmeye tabi tutulan
Kurumumuzun, tütün ve alkol kontrolü önlemlerinden ve dolayısıyla kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının ülke adına
belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının koordine edildiği
stratejik bir yapıya kavuşturulması gerekliliğidir.
2013
Faaliyet Raporu
> 157
ÖNERİ VE TEDBİRLER
Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programının hayata geçirilmesi,
Yürütülecek görevlere uygun, nitelikli personelin seçilmesini sağlayacak sınav sistemini geliştirmek
suretiyle dairelerin personel ihtiyacının bu suretle sağlanması,
Personelin, Kurumun amaçlarını benimseyerek çalışmasını sağlayacak ve hizmet kalitesini yükseltecek eğitim programları hazırlamak,
Personele, mesleki bilgi ve yeteneklerini geliştirebileceği yurt içi ve yurt dışı eğitim imkanları sağlamak,
Yürütülen hizmetin niteliğine uygun çalışma şartları sağlamak,
Başarıyı ve yaratıcılığı teşvik eden çalışma sistemleri geliştirmek,
Üretici ve ithalatçılar ile piyasaya arz edilen ürünlerin kayıt altına alınmasını sağlayacak verilerin
tutulmasına yönelik bilişim projesinin ivedilikle geliştirilerek tamamlanması,
Diğer yandan; üretici-ithalatçı konumundaki firmaların faaliyetlerinin kontrolünün sağlanmasını teminen, ilgili kamu otoriteleri arasında gereken koordinasyonun sağlanmasına yönelik olarak başlatılan
girişimlerin, üst düzeyde yapılacak protokoller ile mutlak hayata geçirilmesi,
Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan kapsamlı değişiklikler sonrasında, tütün ve alkol kontrolüne verilen önem ve etkinin artırılmış olması da göz önüne alınarak, kurumsal misyon ve vizyonun
tespiti ve içselleştirilmesine yönelik faaliyetlerin (toplantı, eğitim gibi farkındalık yaratıcı diğer aktivitelerin) yaygınlaştırılması,
Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan değişikliklerin ve akabinde Teşkilat Yönetmeliğinin tamamen yeniden hazırlanması sebebiyle, özellikle birim yöneticileri ve daha üst düzeyde yöneticilerin
yukarıda belirtilen eksiklikler konusunda görev ve yetki alanlarının tespiti ve sorumlu kamu görevlisi
ilkesi ile hareket edilmesi esasına yeterli düzeyde katkı sağlamaları temin edilmesi,
Hizmet birimlerinin görev ve yetki alanları ile ilgili mevzuat hazırlanmalı, kurumsal ilke ve içtihatların yerleşmesi çalışmaları yapılmalı ve bu bağlamda iş akış süreçleri revize edilmesi,
Düzenleme alanımızdaki firmalarla ve kişilerle Kurum personelinin ve yöneticilerin ilişkileri hem etik
kuralar açısından hem de yasal mevzuat açısından sıkı kurallara bağlanması,
Birimlerin piyasaların izlenmesi, gözetimi ve denetimi alanındaki çalışmalarını açıkça ortaya koyacak nitelikte çalışma esas ve usullerini düzenleyen bir Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliğinin
diğer birimlerle koordineli olarak Denetim Daire Başkanlığınca hazırlanması,
158 <
Faaliyet Raporu
2013
Tütün mamulleri ile alkollü içkiler piyasalarını benzer modellemeler üzerine kurulacak sistemle ve
birbirine uyumlu-paralel mevzuat ile takibinin sağlanması,
Kurumun faaliyet alanı ile ilgili uluslararası gelişmeler ve mevzuat takip ve uyumlaştırma sisteminin
kurulması,
Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen bilgilerin, kendi içinde
uyumlu olup olmadıkları belirlenmeli ve veri tabanında toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoriteleri
nezdindeki bilgiler ile kontrolünü sağlayacak mekanizmalar kurulması,
Gerekmektedir.
Kurumumuzun piyasa düzenleme ve denetleme fonksiyonunun icrası; sorumluluk alanındaki piyasalarda yer alan tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve
denetimi suretiyle yapılabileceğinden, bunun tam anlamı ile icrası ile kayıt dışı ve yasa dışı faaliyetlerin
kendiliğinden azalma surecine girmesi kaçınılmazdır. Bu görevlerin icrasındaki aksaklıklar ise kayıt dışı
ve yasa dışı faaliyetlerin tüm dünyada olduğu oranda beklenenden fazla oluşmasına fırsat verecektir.
Bu bağlamda, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin azaltılması ve önlenmesi
amacı altında Kurumumuza verilen yasadışı ticaretin önlenmesi çalışmalarının koordinasyonu görevinin gereği gibi yerine getirilebilmesi için, yukarıda bahsedilen tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin
kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi faaliyetlerin ilgili birimlerce Kurumumuz misyon
ve vizyonuna uygun olarak yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
Bu itibarla, öncelikle ilgili birimlerce yürütülen çalışmaların bu esaslar göz ardı edilmeksizin hayata
geçirilmesi, bunu müteakiben de koordinasyon görevinin sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesi beklenmelidir.
Diğer taraftan, bu yöndeki çalışmalarda 4733 sayılı Kanunun Ek-1 Maddesinde sağlanan, diğer kurum ve kuruluşlarla protokoller yapabilme imkanının ilgili birimlerce etkin bir şekilde hayata geçirilmesi
büyük önem arz etmektedir.
2013
Faaliyet Raporu
> 159
160 <
Faaliyet Raporu
2013