Türkiye İstatistik Yıllığı, 2004

Transkript

ISSN 0082-691X
TÜRK‹YE ‹STAT‹ST‹K YILLI⁄I
4
200
Turkey’s Statistical Yearbook
T.C. BAŞBAKANLIK
DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ
State Institute of Statistics, Prime Ministry, Republic of Turkey
İçindekiler
Contents
Sayfa
Number
Önsöz
III
Preface
Açıklama
V
Explanation
Arazi ve ćklim
1
Land and Climate
Çevre
15
Environment
Nüfus
23
Population
Demografi
55
Demography
Saþlık
81
Health
Eþitim ve Kültür
99
Education and Culture
Adalet 115 Justice
Seçimler 123 Elections
Sosyal Güvenlik 131 Social Security
Çalıĩma 143 Labour
Tarım 163 Agriculture
Maden ve Enerji 185 Mining and Energy
ćmalat Sanayii 199 Manufacturing Industry
Bina ćnĩaatı 219 Building Construction
Ulaĩtırma ve Haberleĩme 233 Transportation and Communication
Turizm 253 Tourism
Ticaret ve Hizmetler 263 Trade and Services
Dıĩ Ticaret 271 Foreign Trade
Fiyat ve Endeksler 287 Prices and Indexes
Satınalma Gücü Paritesi 299 Purchasing Power Parity
Para, Banka ve Sigorta 307
Maliye 331
Money, Banking and Insurance
Finance
Ulusal Hesaplar 345 National Accounts
Gelir, Yoksulluk ve Tüketim 359 Income, Poverty and Consumption
Bilim, Teknoloji ve Biliĩim 377 Science,Technology and Information Communication
Yaĩam Memnuniyeti
393 Life Satisfaction
ćstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (ćBBS) 403 Classification of Statistical Regions (SRE)
Veri Kaynakları 405 Data Sources
TÜRKİYE İSTATİSTİK YILLIĞI, 2004
TURKEY’S STATISTICAL YEARBOOK, 2004
VII
Önsöz
Preface
Toplumun pek çok alanına yönelik resmi istatistiklerin genel
çerçeve itibariyle sunulduþu ve ülke profili hakkındaki bilgilere
eriĩim imkanı saþlayan Türkiye ćstatistik Yıllıþı, Devlet ćstatistik
Enstitüsü tarafından yayımlanmakta ve en çok tercih edilen
yayınlar arasında yer almaktadır.
Statistical Yearbook of Turkey, in which official statistics related
to many aspects of the society are presented generally and
which provides immediate access to information regarding
country profile, is being published by State Institute of Statistics
and is one of the most demanded publications of the Institute.
ćstatistik Yıllıþı’nın kökeni, 1897 yılında Osmanlı ćmparatorluþu
döneminde yayımlanan “Mahsus ćstatistik-i Umumi”dir. Devlet
ćstatistik Enstitüsü tarafından yayımlanan ilk yıllık ise 1928
yılında Osmanlıca olarak hazırlanmıĩtır.
The origin of the Statistical Yearbook is “Mahsus ćstatistik-i
Umumi” (Special General Statistics), which was published in
1897 at the Ottoman Empire times. On the other hand, the first
yearbook which was published in 1928 by State Institute of
Statistics was prepared in Ottoman language.
Ülkemiz hakkında daha çok bilgiye eriĩim imkanı saþlamak
amacıyla yayında yer alan tablolara ek olarak Enstitü tarafından
yürütülen eþitim harcamaları, yoksulluk, özürlüler, biliĩim
kullanımı, yaĩam memnuniyeti gibi yeni araĩtırmaların yanı sıra
göç bilgileri ile ülkemizde yaĩanan depremlere iliĩkin verilere de
yer verilmiĩ, bölümlerde yer alan bazı tabloların içerikleri
geliĩtirilmiĩtir.
In order to provide access to more information about the
country; in addition to the tables in the previous publication,
information about other surveys of the Institute like education
expenditures, disability, IT usage, life satisfaction has been
given alongside with migration and earthquakes in our country,
while the content of some of the tables had been improved,
though the general structure of the publication has been
preserved since last year.
Yayında yer alan bilgiler, yayımlandıþı zaman dilimindeki mevcut
en son verileri içermektedir ve 5 yıllık bilgilerle karĩılaĩtırma
imkanı saþlamaktadır. Tablo sonlarında ve yayının son
bölümünde yer alan veri kaynaklarının ise, daha detaylı
istatistiklere eriĩmek isteyen kullanıcılar için iyi bir baĩlangıç
noktası olacaþı düĩünülmektedir. Yayın CD ortamında da
mevcuttur ve kaþıt ortamındaki tüm bilgileri içermektedir. Diþer
taraftan, http://www.die.gov.tr web adresinden güncel bilgilere
eriĩmek de mümkündür.
Information in the publication covers the most recent data
available during the publication period, and provides
comparison with the information of the previous 5 years. Data
sources given at the end of tables and the last chapter of the
publication are assumed to be a good starting point for the
users who want to reach more detailed information. The
publication is available in CD-ROM version and this version
covers all the information in the paper press. On the other hand,
it is also possible to reach most recent data on
http://www.die.gov.tr.
Türkiye ćstatistik Yıllıþı’nın geniĩ kullanıcı kitlesine hizmet
vereceþi ve araĩtırmacıları her bir konunun kaynaþına götüreceþi
inancıyla istatistiki bilgi üretilmesine kaynak saþlayan tüm
bireylere, kurum ve kuruluĩlara, yayının hazırlanmasında emeþi
geçenlere katkılarından dolayı teĩekkür ederim.
With the belief that Statistical Yearbook of Turkey would serve
its wide range of users and take the researchers to the source
of each subject, I thank all individuals and organizations which
provided data to the statistical information production, and all
people who have contributed in the preparation of the
publication.
Doç. Dr. Ömer DEMćR
Enstitü Baĩkanı
Assoc. Prof. Ömer DEMćR
President
Doç. Dr. Ömer DEMİR
Enstitü Başkanı
President
III
Açıklama
Explanation
Yayında Kapsanan Dönem
Period Covered by the Yearbook
ćstatistik Yıllıþı, tarihsel veriler ve bazı tablolar dıĩında
kullanıcıya beĩ yıllık bir karĩılaĩtırma olanaþı saþlanacak
biçimde düzenlenmiĩtir. Belirtilmedikçe "yıl" takvim yılını
göstermektedir. Mali yıl ise 12 ay için söz konusu olup 1 Ocak
tarihinde baĩlar.
The data with the exception of certain tables and historical
series, are presented in five year period. Unless otherwise
stated, "year” refers to the calender year. Fiscal year refers to
st
the 12 months and begins with January 1 of each year.
Veri Kaynakları
Data Sources
Yayında sunulan veriler Devlet ćstatistik Enstitüsü'nün sayım ve
anketlerinden, ayrıca diþer kuruluĩların idari kayıtlarından
derlenmektedir. Kaynak verilmeyen tablolardaki bilgiler Enstitü
tarafından hazırlanmıĩtır.
Data presented in the publication are compiled from censuses
and surveys conducted by the State Institute of Statistics and
from administrative registers of the other organizations.Tables
for which no source is indicated are based on information
prepared by SIS.
Konu Açıklamaları
Explanations of the Subjects
Her bölümün baĩında yer alan konu açıklamalarında,
bölümdeki bilgilerin hangi yöntem ve kaynaktan derlendiþi,
yapılan çalıĩmalar, kullanılan sınıflamalar ve konu ile ilgili
bazı terim ve kavramların tanımları yer almaktadır.
In the explanatory notes placed at the beginning of each
section, the method used in compiling the data, the studies
made, classsifications, definitions and concepts are given.
Semboller
Symbols
Bilgi geçicidir
*
Data is provisional
Uygulanamamıĩtır
.
Not applicable
Bilgi elde edilememiĩtir
Bilgi yoktur
…
-
Data not available
Denotes magnitude nil
53 Sayılı Kanun gereþi gizlilik ilkesine göre özel sektörde bir
veya iki iĩyerine iliĩkin bilgiler verilmemiĩtir.
(*)
Data pertaining to one or two private sector establishments are
not given by law no. 53 which is indicated as confidentiality.
Kullanılan birimin yarısından azdır
0
Magnitude less than half of the unit
Küçük veya eĩit
<
Fever/less/smaller than or equal to
Büyük veya eĩit
>
More/greater than or equal to
2000'den - 2002 (dahil) yılına kadar
2001'den baĩlayan ve 2002'de biten ürün yılı, mali yıl, öþrenim
dönemi vb.
2000-2002
2001/'02
2000 to 2002 inclusive
Crop year, financial year, school year etc. beginning in 2001
ending in 2002
V
1
Arazi ve İklim
Land and Climate
Sayfa
Page
2
Açıklama
Explanation
1.1 Türkiye'nin uç noktaları
4
1.1 Extreme points of Turkey
1.2 Türkiye ve illerin yüzölçümü
4
1.2 Area of Turkey and provinces
1.3 Seçilmiĩ daþ ve tepelerin yüksekliþi
6
1.3 Height of selected mountains and hills
1.4 Seçilmiĩ akarsuların uzunluþu
6
1.4 Length of selected rivers
1.5 Seçilmiĩ baraj göllerinin alanları (göletler)
6
1.5 Areas of selected dammed lakes (reservoirs)
7
1.6 Areas and altitudes of selected natural lakes
1.7 Seçilmiĩ adaların yüzölçümü ve kıyı uzunluþu
7
1.7 Areas and coastlines of selected islands
1.8 Depremler
8
1.8 Earthquakes
1.9 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında en yüksek ve en
düĩük sıcaklık
9
1.9 Maximum and minimum
meteorological stations
1.10 Seçilmiĩ
meteoroloji
istasyonlarında
ortalama
güneĩlenme süresi, oransal nem ve yaþıĩ miktarı
11
1.10 Average hours of sunshine, humidity and precipitation at
selected meteorological stations
1.11 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında ortalama karla
örtülü ve donlu olan gün sayısı
12
1.11 Average number of days of snow fall and frost at
selected meteorological stations
1.12 Seçilmiĩ meteoroloji
ortalama sıcaklıþı
13
1.12 Average sea temperature at selected meteorological
stations
1.6 Seçilmiĩ doþal
yüksekliþi
göllerin
yüzölçümü
istasyonlarında
ve
denizden
deniz
Haritalar
suyu
temperature at selected
Maps
Türkiye ve iller
Turkey and provinces
ćklim bölgeleri
Climate regions
Yıllık güneĩlenme süresi
Annual hours of sunshine
Kuraklık indeksi
Aridity indeks
1
Land and Climate
ARAZć
AREA
Türkiye'nin uç noktalarına iliĩkin enlem ve boylamlar 1/25 000
ölçekli haritalara göre dakika cinsinden yaklaĩık
olarak
gösterilmiĩtir.
The latitudes and longitudes of the extreme points of Turkey are
approximated in minutes according to a map scale of 1/25 000.
Seçilmiĩ daþ, tepe, akarsu, göl ve baraj göllerine yer verilmiĩtir.
Selected mountains, peaks, rivers, lakes and dammed lakes are
included.
DEPREM
EARTHQUAKE
Depremin ĩiddeti: Depremin yer yüzeyindeki etkileri depremin
ĩiddeti olarak tanımlanır.a"Modifed Mercalli (MM ĩiddet ölçeþi,
deprem etkilerinin ĩiddetini araĩtıran deprembilimciler tarafından
yaygınlıkla kullanır. Bu ölçek romen rakamları ile belirtilen en az I
ve en fazla XII ile ifade edilir. Ĩiddetin ölçüsü, insanların deprem
sırasında uykudan uyanmaları, mobilyaların hareket etmesi,
bacaların yıkılması ve toplam hasar gibi çeĩitli kıstaslar gözönüne
alınarak yapılır. Depremin yapılar ve insanlar üzerindeki etkilerinin
bir ölçüsüdür.
Earthquake intensity: The effects of earthquake to the ground
expressed as intesity of earthquake. The Modified Mercalli (MM)
Intensity Scale is commonly used by seismologists seeking
information on the severity of earthquake effects. Intensity ratings
are expressed as Roman numerals between I at the low end and
XII at the high end. Earthquake intensity identified according to
awakened pople during the earthquake, movement of the
furnitures, falling down of the chimneys and some total demages. It
measures the effects of eartquake on people and buildings.
Depremin büyüklüþü: Depremde açıþa çıkan enerjinin bir
ölçüsüdür. Her depremin tek bir büyüklüþü vardır. Deprem
büyüklüþü bir logoritmik ölçek olan Richter ölçeþi ile ölçülür.
Richter büyüklüþü kayıt edilen en yüksek deprem dalgasının
geniĩliþinden ölçülmektedir.
Earthquake magnitude: It is a measure of the amount of energy
released. Each earthquake has a unique magnitude assigned to it.
The magnitude of earthquakes is measured on the Richter scale
which is based on a logaritmic scale. The Richter magnitude is
calculated from the amplitude of the largest seismic wave recorded
for the earthquake.
ćKLćM
CLIMATE
Bu bölümdeki veriler Devlet
Müdürlüþü' nden alınmaktadır.
Meteoroloji
ćĩleri
Genel
The meteorological data presented in this section are collected
from the General Directorate of Meteorology.
Klimatolojik gözlemler: Bir yerin iklimini, hava durumunu
saptamak amacı ile bütün meteorolojik öþeleri kapsayan bir
gözlem olup, yerel saatle 7.00, 14.00 ve 21.00' de olmak üzere
günde üç kez yapılmaktadır.
Climatological observations: These observations cover all the
meteorological elements that determine the weather conditions of
an area. The observations are made three times a day at 7.00
a.m., 2.00 p.m. and 9.00 p.m according to local time.
Fenolojik gözlemler: Bitki yaĩamının iklim koĩulları altında
göstermiĩ olduþu çeĩitli yaĩam evrelerinin hangi tarihlerde
meydana geldiþini saptamak amacı ile yapılmaktadır.
Phenological observations: This type of observation is made in
order to determine periodic biological phenomenon of plant life
under climatic conditions.
Sinoptik gözlemler: Salt hava tahminlerini elde etmek amacı ile
günde en az dört defa 00.00, 06.00, 12.00 ve 18.00'de
uluslararası Greenwich ortalama saatine (GMT) göre yapılan bir
gözlemdir.
Synoptic observations: The synoptic recording stations are
responsible only for weather forecasts. The observations are made
four times daily at 00.00, 6.00 a.m. 12.00 p.m and 6.00 p.m
according to GMT.
Aerolojik gözlemler: Atmosfer derinliklerindeki kitle hareketlerini
ve karakterlerini saptayan bir gözlemdir.
Aerological observations: These stations observe and determine
the movements of air masses and their characteristics in the upper
layers of the atmosphere.
Bu yıllıkta en az beĩ yıl boyunca gözlem yapmıĩ olan 40 istasyon
hakkında bilgi verilmiĩtir. Bu istasyonlara ait ortalama ve uç
deþerler her on yılda bir yeniden hesaplanmaktadır.
In this publication data are given for only 40 typical stations which
have records for at least a period of five years or more. Average
and extreme values belonging to theses stations are recalculated
every ten years.
Aylık ortalamalar: Gözlem süresi boyunca saptanan aylık
ortalamalar toplamının, gözlem yılı sayısına bölünmesiyle
hesaplanmıĩtır.
Monthly averages: Monthly averages are obtained by dividing the
sum of the means of the monthly values to the number of
observation years.
2
Mean temperature: Mean temperatures are determined by finding
the weight aritmetic mean of the observations taken at 7.00 a.m.,
2.00 p.m. and 9.00 p.m. in a thermometer shelter placed in a
representative location with thermometer bulbs two meters above
the surface of the ground.
En yüksek ve en düĩük sıcaklık: Saptanmıĩ olan günlük yüksek
ve düĩük sıcaklıkların uç (ekstrem) deþeridir.
Highest and lowest temperature on record: Data refers to
observed daily extremes.
Güneĩlenme süresi: Güneĩlenme süresini ölçen özel aygıtlarla
saptanmıĩ deþerlerin, gözlem yılları için aylık ve yıllık aritmetik
ortalamaları bulunmuĩtur.
Average hours of sunshine: The average hours of sunshine are
obtained by taking the monthly and annual averages of daily
values measured by special sunshine recording devices.
Deniz suyu ortalama sıcaklıþı: Derinliþi en az 2 m olan yerlerde,
deniz düzeyinden 50 cm derinlikte, sabah saat 6.30 ve 9.00
arasında ölçülen deniz suyu sıcaklıþı ortalamasıdır.
Average sea temperature: Average sea temperature are
measured between 6.30 and 9.00 a.m. by special sea temperature
recording devices dipped 50 cm below sea level places with a
minimum depth of 2 m.
Ortalama oransal nem (yüzde): Havada bulunan su buharı
miktarının, o hava sıcaklıþında mümkün olabilen en yüksek
doyurucu buhar basıncı miktarına oranı olup yüzde türünden
alınmıĩ; ortalaması da saat 7.00, 14.00 ve 21.00'de bulunan
deþerlerin toplanıp üçe bölünmesi ile hesaplanmıĩtır.
Relative humidity (percent): The amount of moisture in the air as
compared with the maximum amount that the air could contain at
the same temperature is expressed as a percentage. The daily
average is obtained by taking the sum of the values observed at
7.00 a.m., 2.00 p.m. and 9.00 p.m. divided by three.
Yaþıĩ miktarı: mm olarak yüksekliþi veya kg olarak metrekareye
düĩen yaþıĩ miktarını göstermektedir. Günlük yaþıĩ miktarı, bir
gün öncesinde saat 14.00 ve 21.00 rasatlarında ölçülen
miktarla, o günün saat 7.00’de ölçülen miktarın toplamıdır.
Precipitation: The total rainfall is measured in mm and shown in
kg. per square meter. Daily precipitation is obtained by taking the
total of the values observed at 2.00 p.m. and 9.00 p.m of the
previous day and 7.00 a.m of the present day.
Ortalama karla örtülü gün sayısı: Saat 7.00'de yerde en az 0.5
cm kar örtüsünün saptanmıĩ olduþu günlerin ortalama sayısıdır.
Average number of days with snow: Refers to days in which at
least 0.5 cm of snow is recorded at 7.00 a.m.
3
Arazi ve İklim
Ortalama sıcaklık: Gölgede ve yerden 2 m yükseklikte bulunan
serbest havanın saat 7.00, 14.00 ve 21.00'de ölçülen
deþerlerinin aþırlıklı ortalaması alınarak saptanmıĩtır.
Land and Climate
1.1 Türkiye'nin uç noktaları
Extreme points of Turkey
Yönler ve uç noktalar
Location of points
Doþu - East
Batı - West
Kuzey - North
Enlem
Latitude
Kuzey
(North)
Boylam
Longitude
Doþu
(East)
Küçük Aþrı Daþı'nın 34 km doþusunda Türk-ćranAzerbaycan (Nahcivan) sınırlarının kavĩak noktası
Point of intersection of Turkish-Iranian-Azerbaijan
boundaires 34 km east of Mt.Küçük Aþrı
39
0
37'
440
48'
Gökçeada'da ćnceburun - Cape Inceburun
Gökçeada Island
40
0
07'
250
40'
Sinop ilinde ćnceburun - Cape Inceburun
Sinop province
42
0
06'
340
58'
35
0
51'
360
06'
Güney - South Hatay ili Yayladaþ ilçesinin Topraktutan (Beysun)
Köyü'nün güneyi - South of Topraktutan (Beysun)
village Yayladaþ district Hatay province
1.2 Türkiye ve illerin yüzölçümü
Area of Turkey and provinces
Yüzölçümü
Area
2
(km )
ćl - Province
(km2)
783 562.38
14 045.56
7 606.16
14 718.63
11 498.67
5 703.78
25 401.94
20 790.56
7 367.10
7 904.43
14 472.73
4 306.77
8 253.51
7 094.50
8 323.39
7 134.95
10 886.38
9 950.43
7 491.89
12 796.21
11 804.19
Diyarbakır
Edirne
Elazıþ
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Giresun
Gümüĩhane
Hakkâri
Hatay
Isparta
ćçel
ćstanbul
ćzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırĩehir
Kocaeli
15 204.00
6 097.91
9 281.45
11 727.55
25 330.90
13 902.03
6 844.84
6 831.58
6 437.01
7 178.88
5 831.36
8 871.08
15 512.25
5 315.33
12 015.61
10 139.09
13 157.98
17 109.33
6 299.78
6 530.32
3 625.29
ćl - Province
Türkiye -Turkey
Adana
Adıyaman
Afyon
Aþrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Yüzölçümü
Area
Yüzölçümü
Area
(km2)
ćl - Province
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraĩ
Mardin
Muþla
Muĩ
Nevĩehir
Niþde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdaþ
Tokat
Trabzon
Tunceli
40 813.52
12 013.57
12 102.70
13 228.50
14 456.74
8 806.04
12 949.21
8 067.16
5 391.64
7 365.29
5 952.49
3 921.98
4 880.19
9 364.10
5 473.29
5 816.55
28 567.34
6 342.30
10 072.62
4 664.04
7 685.66
Yüzölçümü
Area
ćl - Province
Ĩanlıurfa
Uĩak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Ĩırnak
Bartın
Ardahan
Iþdır
Karabük
Kilis
Yalova
Osmaniye
Düzce
(km2)
19 336.21
5 363.09
22 983.06
14 074.09
3 309.86
7 965.51
3 739.08
8 868.90
4 569.76
4 659.21
7 151.57
2 080.36
4 967.63
3 587.81
4 108.80
1 427.76
850.46
3 195.99
2 592.95
Not. Bilgiler Harita Genel Komutanlıþı'ndan alınan 1/1 000 000 ölçekli
Note. Data are calculated from the map of administrative division of General
Mülki ćdari Bölümleri haritasından hesaplanmıĩ olup, gölleri ve
Command of Mapping with scaled to 1/1 000 000 and also cover lakes and islands.
adaları da kapsamaktadır.
4
Türkiye ve iller - Turkey and provinces
5
Arazi ve İklim
Land and Climate
1.3 Seçilmiĩ daþ ve tepelerin yüksekliþi - Height of selected mountains and hills
dþ. Daþ - Mountain tp. Tepe - Hill
Daþ veya tepe
Mountain or hill
Yükseklik
Height
(m)
Daþ veya tepe
Mountain or hill
Yükseklik
Height
(m)
Daþ veya tepe
Mountain or hill
Yükseklik
Height
(m)
Akdaþ (Uluk tp.)
3 014
Demirkazık tp.
3 756
Mahya dþ.
1 031
Akdaþ (Kızlar Sivrisi tp.)
3 069
Erciyes dþ.
3 917
Mescit dþ.
3 239
Aladaþ
2 339
Honaz dþ.
2 528
Munzur dþ. (Ziyaret tp.)
3 147
Baĩet tp.
3 684
ćhtiyar Ĩahap dþ.
3 634
Uludaþ tp.
2 543
Bozdaþ
2 414
Kaçkar dþ.
3 932
Samdi dþ. (Satsivrisi)
3 794
Buzul dþ. (Cilo dþ.)
4 116
Kemer dþ. (Vızvız tp.)
2 870
Süphan dþ.
4 058
Büyük Aþrı dþ.
5 137
Kırklar dþ.
3 552
Tendürek dþ.
3 660
Büyük Hasan dþ.
3 268
K. Hacettepe (Çatal ılgaz)
2 546
1.4 Seçilmiĩ akarsuların uzunluþu
Length of selected rivers
Akarsu
Rivers
Aras
Uzunluk
Length
(km)
Akarsu
Rivers
Uzunluk
Length
(km)
Akarsu
Rivers
Uzunluk
Length
(km)
1 059
Dicle
1 900
Murat
Büyük Menderes
584
Fırat
2 800
Sakarya
824
Ceyhan
509
Kızılırmak
1 355
Seyhan
560
Çoruh
466
Meriç
Yeĩilırmak
519
490
722
1.5 Seçilmiĩ baraj göllerinin alanları (göletler)
Areas of selected dammed lakes (reservoirs)
Baraj gölü
Dammed lake
Yüzölçümü
Area
(km2)
Baraj gölü
Dammed lake
Yüzölçümü
Area
(km2)
Baraj gölü
Dammed lake
Keban
Altınkaya
118.3
Çatalan
81.7
Aslantaĩ
49.0
Hirfanlı
263.0
Atatürk
Büyük Çekmece
817.0
43.0
Karacaören
Karakaya
Yüzölçümü
Area
(km2)
675.0
Kılıçkaya
64.4
45.5
Sarıyar
83.8
268.0
Seyhan
67.8
Kaynak: Devlet Su ćĩleri Genel Müdürlüþü
Source: General Directorate of State Hydraulic Works
Not. Normal su seviyesindeki göl alanını gösterir.
Note. Shows usual reservoir surface area.
6
Yüzölçümü
Area
Göl - Lake
2
(km )
Denizden
yüksekliþi
Altitude
(m)
Yüzölçümü
Area
Göl - Lake
(km2)
Denizden
yüksekliþi
Altitude
(m)
Yüzölçümü
Area
Göl - Lake
Acıgöl
153
836
Çıldır
115
1 959
Akĩehir
353
958
Eber
126
967
Tuz
Kuĩ (Manyas
Beyĩehir
656
1 121
Eþirdir
468
916
Ulubat
Burdur
200
854
ćznik
298
85
Van
(km2)
Denizden
yüksekliþi
Altitude
(m)
166
15
1 500
925
134
3 713
5
1 646
1.7 Seçilmiĩ adaların yüzölçümü ve kıyı uzunluþu
Areas and coastlines of selected islands
Ada - Island
Alibey
Kıyı
uzunluþu Yüzölçümü
Coastline
Area
2
(km)
(km )
28.5
23.36
Ada - Island
ćmralı
Kıyı
Coastline
Area
(km)
(km2)
19.4
9.98
Ada - Island
Marmara
Kıyı
Coastline
Area
(km)
(km2)
72.5
117.18
21.37
Avĩar
27.5
20.62
Karaada
19.8
9.08
Paĩalimanı
40.2
Bozcaada
34.5
36.03
Karaada (Goni)
16.0
0.56
Salih
16.5
5.67
Gökçeada
92.0
279.24
Kekova
19.0
5.74
Uzunada
31.0
25.39
Karadeniz - Black sea
Ýç Bölge - Central
Doðu Yüksek - East
Akdeniz Etkili - Mediterranean
7
Arazi ve İklim
1.6 Seçilmiĩ doþal göllerin yüzölçümü ve denizden yüksekliþi
Areas and altitudes of selected natural lakes
Land and Climate
1.8 Depremler - Earthquakes
(Ĩiddet - Intensity> 5)
Deprem tarihi
Date of earthquake
Oluĩ zamanı (T.S.)
Occurrence time (T.H)
Yerleĩim birimi
Settlement area
23.05.1961
18.09.1963
30.01.1964
14.06.1964
06.10.1964
13.06.1965
07.03.1966
19.08.1966
22.07.1967
26.07.1967
03.09.1968
23.03.1969
28.03.1970
06.04.1969
28.03.1970
19.04.1970
23.04.1970
12.05.1971
22.05.1971
06.09.1975
24.11.1976
05.07.1983
30.10.1983
18.09.1984
05.05.1986
06.06.1986
07.12.1988
13.03.1992
15.03.1992
06.11.1992
28.01.1994
01.10.1995
05.12.1995
14.08.1996
22.01.1997
13.04.1998
27.06.1998
17.08.1999
12.11.1999
06.06.2000
15.12.2000
25.06.2001
03.02.2002
27.01.2003
01.05.2003
25.03.2004
02.07.2004
04.08.2004
11.08.2004
21.12.2004
04:45
18:58
19:45
15:15
16:31
22:01
03:16
14:22
18:56
20:53
10:19
23:08
03:48
05:49
23:02
15:29
11:01
08:25
18:43
12:20
14:22
15:01
07:12
15:26
06:35
13:39
09:41
19:08
18:16
21:08
17:45
17:57
18:49
01:55
17:57
18:14
16:55
03:01
18:57
05:41
18:44
16:28
09:11
07:26
03:27
21:30
01:30
06:01
18:48
02:02
Fethiye Rodos (Muþla)
Çınarcık (ćstanbul)
Tefenni (Burdur)
Malatya
Manyas (Balıkesir)
Denizli
Varto-Hınıs (Muĩ)
Varto (Muĩ)
Mudurnu (Adapazarı)
Pülümür (Tunceli)
Bartın (Zonguldak)
Demirci (Manisa)
Alaĩehir (Manisa)
Karaburun (ćzmir)
Gediz (Kütahya)
Gediz (Kütahya)
Demirci (Manisa)
Burdur
Bingöl
Lice (Diyarbakır)
Muradiye (Van)
Biga (Çanakkale)
Erzurum - Kars
Balkaya (Erzurum)
Doþanĩehir (Malatya)
Doþanĩehir (Malatya)
Kars - Ermenistan
Erzincan
Doþanbey (ćzmir)
Manisa
Dinar (Afyon)
Kıþı (Tunceli)
Mecitözü (Amasya)
Antakya
Karlıova (Bingöl)
Ceyhan (Adana)
Gölcük (Kocaeli)
Düzce
Orta (Çankırı)
Sultandaþı (Afyon)
Osmaniye
Çay - Sultandaþı (Afyon)
Bingöl
Kandilli - Aĩkale (Erzurum)
Doþubayazıt (Aþrı)
Gökova (Muþla)
Sivrice (Elazıþ)
Gökova (Muþla)
Ĩiddet
Intensity
MAG MS
VIII
VIII
VIII
VIII
IX
VIII
VIII
IX
IX
VIII
VIII
VIII
VIII
VIII
IX
VIII
VIII
VIII
VIII
VIII
IX
VIII
VIII
VIII
VIII
VIII
X
VIII
VII
VII
VI
VIII
VI+
VI+
VI+
VI
VIII
X
IX
VII
VII
VII
VII
VII
VIII
VII
VII
VI
VII
VI
6.3
6.3
5.7
6.0
7.0
5.7
5.6
6.9
6.8
5.9
6.5
5.9
6.5
5.9
7.2
5.8
5.6
5.9
6.8
6.6
7.5
6.1
6.9
6.4
5.9
5.6
6.9
6.8
5.8
6.0
5.1
6.1
5.7
5.6
5.4
5.0
6.2
7.8
7.5
6.1
5.8
5.5
6.4
6.2
6.4
5.6
5.1
5.4
5.5
5.2
8
Arazi ve İklim
1.9 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında en yüksek ve en düĩük sıcaklık
Maximum and minimum temperature at selected meteorological stations
En yüksek
Maximum
Meteoroloji istasyonu
Meteorological stations
Adana
Afyon
Anamur
Ankara
Antakya
Antalya
Aydın
Balıkesir
Bolu
Bursa
Çanakkale
Diyarbakır
Edirne
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
ćstanbul (Göztepe)
Isparta
ćslâhiye
ćzmir
Karaköse
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırĩehir
Konya
Kütahya
Malatya
Merzifon
Muþla
Rize
Samsun
Siirt
Sivas
Ĩanlıurfa
Tekirdaþ
Trabzon
Van
Zonguldak
Denizden
yükseklik
Altitude
(m)
27
1 034
5
891
100
54
57
147
742
100
6
677
51
1 218
1 758
801
855
33
997
518
29
1 631
1 775
800
1 093
1 007
1 031
969
948
755
646
9
4
896
1 285
549
3
30
1 661
137
Gözlem
süresi
(yıl)
Observation
period
(years)
75
75
56
78
63
75
64
66
74
75
71
75
75
72
75
74
64
75
75
65
65
65
72
74
70
74
75
75
74
64
69
72
30
62
74
72
63
70
64
67
En düĩük
Minimum
Yıllık
Annual
o
( C)
45.6
39.8
44.2
40.8
43.9
45.0
44.6
43.7
39.4
43.8
38.8
46.2
42.2
40.6
35.6
40.6
44.0
40.5
38.0
45.4
43.0
39.9
35.4
42.2
40.7
40.2
40.6
38.8
42.2
42.6
41.6
38.2
38.4
46.0
40.0
46.8
38.4
38.2
37.5
40.5
Gözlem
süresi
(yıl)
Observation
period
(years)
75
75
58
78
63
75
64
66
75
75
77
75
75
72
75
74
64
75
75
65
65
65
73
74
70
74
75
75
75
65
69
72
30
62
74
72
63
70
64
67
Yıllık
Annual
o
( C)
-8.4
-27.2
-4.7
-24.9
-14.6
-4.6
-11.0
-21.8
-34.0
-25.7
-11.5
-24.2
-22.2
-32.5
-37.0
-26.3
-17.5
-16.1
-21.0
-11.8
-8.2
-45.6
-39.6
-26.9
-32.5
-28.0
-28.2
-28.1
-25.1
-21.0
-12.6
-7.0
-7.0
-19.3
-34.6
-12.4
-13.5
-7.4
-28.7
-8.0
9
Land and Climate
10
Yıllık Güneşlenme Süresi - Annual Hours of Sunshine
(Saat - Hours)
Arazi ve İklim
1.10 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında ortalama güneĩlenme süresi, oransal nem ve yaþıĩ miktarı
Average hours of sunshine, humidity and precipitation at selected meteorological stations
Güneĩlenme
Oransal nem
Yaþıĩ miktarı
Sunshine
Humidity
Precipitation
Gözlem
Gözlem
Gözlem
süresi
süresi
süresi
(yıl)
Observation
period
(years)
(yıl)
Observation
period
(years)
Yıllık
Annual
(saat-hours)
Yıllık
Annual
(%)
(yıl)
Observation
period
(years)
Yıllık
Annual
(mm)
Adana
51
7.55
72
66
72
647.1
Afyon
Anamur
64
37
7.09
8.33
71
53
64
69
72
57
434.4
993.5
Ankara
Antakya
Antalya
Aydın
Balıkesir
Bolu
Bursa
Çanakkale
Diyarbakır
Edirne
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Göztepe (ćstanbul)
Isparta
ćslâhiye
ćzmir
Karaköse
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırĩehir
Konya
Kütahya
Malatya
Merzifon
Muþla
73
17
47
17
51
52
66
50
60
57
45
50
62
36
66
42
45
62
17
41
50
52
59
51
51
46
43
64
7.19
7.15
8.28
7.42
6.56
5.49
6.35
7.31
8.00
6.24
6.57
7.05
6.46
8.00
6.23
7.29
7.46
8.06
6.24
6.27
6.12
7.11
7.17
7.29
6.02
7.40
6.35
7.48
75
60
71
61
63
71
72
69
67
72
63
71
72
61
72
71
63
62
52
64
71
67
71
71
72
68
61
66
60
70
64
63
70
73
69
73
54
70
60
64
68
60
75
61
60
62
68
70
70
65
63
60
67
54
67
62
75
60
71
72
64
72
72
70
71
72
66
72
72
64
72
72
66
62
59
71
71
69
72
72
72
71
71
72
1 124.1
1 052.3
657.7
588.5
536.4
696.3
615.4
491.4
585.9
366.8
447.0
373.9
548.8
677.2
581.0
842.0
691.1
533.3
501.2
461.6
374.6
377.8
325.9
564.7
387.5
392.4
1 196.3
Rize
Samsun
Siirt
Sivas
Tekirdaþ
45
25
39
49
17
4.14
4.46
7.43
6.43
5.40
69
27
59
71
60
77
75
51
64
76
70
27
69
72
70
2 300.4
650.3
726.5
417.0
575.4
Trabzon
Ĩanlıurfa
Van
Zonguldak
45
47
50
51
4.36
8.28
7.43
5.54
67
68
61
64
72
49
59
72
68
69
70
70
833.8
463.1
380.4
1 220.2
377.7
11
Land and Climate
1.11 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında ortalama karla örtülü ve donlu olan gün sayısı
Average number of days of snow fall and frost at selected meteorological stations
Ortalama karla örtülü
Average of snow fall
Adana
Afyon
Anamur
Ankara
Antakya
Antalya
Aydın
Balıkesir
Bolu
Bursa
Çanakkale
Diyarbakır
Edirne
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Göztepe (ćstanbul)
Isparta
ćslâhiye
ćzmir
Karaköse
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırĩehir
Konya
Kütahya
Malatya
Merzifon
Muþla
Rize
Samsun
Siirt
Sivas
Tekirdaþ
Trabzon
Ĩanlıurfa
Van
Zonguldak
Gözlem süresi (yıl)
Observation period
(years)
72
70
57
75
60
71
70
64
72
72
71
71
72
66
70
72
62
72
72
66
62
61
70
71
68
72
72
72
72
68
66
71
27
69
70
70
69
69
69
70
Ortalama donlu olan
Average of frost
Yıllık
Annual
(gün-days)
0.0
27.7
0.1
21.6
1.0
0.0
0.2
4.5
38.9
9.4
5.0
12.4
15.0
42.9
112.2
25.5
11.9
8.3
14.4
4.2
0.3
116.8
106.5
39.8
40.6
25.2
21.9
30.8
32.4
20.1
1.6
12.7
4.5
17.7
62.2
7.2
6.8
2.8
80.0
12.0
Gözlem süresi (yıl)
Observation period
(years)
72
72
53
75
60
71
61
63
72
72
68
72
72
65
72
71
61
72
72
62
62
54
68
71
68
71
72
72
72
62
66
71
27
59
71
60
67
69
61
64
Yıllık
Annual
(gün-days)
6.1
91.7
0.4
84.8
7.8
1.8
13.2
36.2
96.4
34.8
24.5
62.6
56.6
110.1
155.7
95.1
55.8
20.5
72.3
19.3
6.1
160.7
179.1
108.0
127.9
96.8
99.5
92.0
74.0
75.2
34.1
10.1
7.8
45.3
121.7
27.4
7.6
22.5
131.2
15.7
12
Gözlem süresi
Observation period
(yıl-years)
Alanya
Antalya
Bodrum
Çanakkale
Dikili
Fethiye
Florya (ćstanbul)
Giresun
Hopa
ćskenderun
Güzelyalı (ćzmir)
Kumköy (ćstanbul)
Samsun
Sinop
Trabzon
42
43
54
54
42
54
64
54
42
64
64
53
64
42
54
o
Deniz suyu ortalama sıcaklıþı - Average sea temperature ( C)
Yıllık
Ĩubat
Mayıs
Aþustos
Annual
February
May
August
21.4
20.9
19.4
15.6
17.7
21.7
14.7
15.6
15.8
21.9
18.4
14.2
15.6
15.1
15.7
16.0
15.8
15.6
8.4
12.6
16.0
7.3
8.2
8.1
15.2
10.7
6.2
7.7
8.3
8.5
20.7
20.1
19.1
15.9
18.4
22.3
14.7
14.4
14.4
22.2
19.6
13.3
15.2
13.5
13.8
27.9
26.9
23.5
23.6
22.6
28.2
22.9
24.7
24.7
29.1
26.2
23.1
24.9
23.6
24.9
Kasım
November
21.0
20.7
19.7
14.9
16.7
20.8
14.0
15.6
15.8
21.1
17.1
14.1
14.9
14.7
15.8
13
Arazi ve İklim
1.12 Seçilmiĩ meteoroloji istasyonlarında deniz suyu ortalama sıcaklıþı
Average sea temperature at selected meteorological stations
2
Çevre
Environment
Sayfa
Page
16
Açıklama
Explanation
yıllık
18
2.1 Most polluted provincial and district centers by the
annual average concentrations of sulphur dioxide (SO 2)
2.2 Partiküler madde (duman) konsantrasyonlarının yıllık
ortalamalarına göre en kirli il ve ilçe merkezleri
18
2.2 Most polluted provincial and district centers by the
annual average concentrations of particulate matter
(smoke)
2.3 Sektörlere göre CO 2 emisyonu
18
2.3 CO2 emissions by sectors
2.4 Belediyelerde içme ve kullanma suyu göstergeleri
20
2.4 Municipality drinking and usage water indicators
2.5 Belediyelerde atıksu göstergeleri
20
2.5 Municipality wastewater indicators
2.6 Belediyelerde katı atık göstergeleri
21
2.6 Municipality waste indicators
2.7 Çevresel konulara göre kamu kuruluĩlarının yatırım
harcamaları
21
2.7 Environmental investment expenditures of governmental
organisation by environmental domains
konsantrasyonlarının
2.1 Kükürtdioksit
(SO2)
ortalamalarına göre en kirli il ve ilçe merkezleri
15
Environment
ÇEVRE
ENVIRONMENT
Hava Kalitesi ćstatistikleri
Enstitü, hava kalitesi istatistikleri konusundaki çalıĩmaları, Saþlık
Bakanlıþı Temel Saþlık Hizmetleri Genel Müdürlüþü ve Refik
Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Baĩkanlıþı ile iĩbirliþi içinde
sürdürmektedir. Saþlık Bakanlıþı tarafından Türkiye genelinde
periyodik olarak derlenen Devlet ćstatistik Enstitüsü’ne aktarılan
kükürtdioksit (SO2) ve partiküler madde (duman) konsantrasyon
verileri deþerlendirildikten sonra haber bültenleri ĩeklinde
yayımlanmaktadır.
Air Quality Statistics
The Institute cooperates with General Directorate of Basic Health
Services of the Ministry of Health and Refik Saydam Hygiene
Center under the Ministry of Health about air quality statistics. The
concentrations of sulphurdioxide (SO2) and particulate matter are
measured by Ministry of Health and sent periodically to the State
Institute of Statistics published as press bulletins after the
evaluation studies.
Kükürtdioksit
(SO2)
ve
partiküler
madde
(duman)
konsantrasyonlarının aylık, yıllık ve kıĩ sezonu (Ekim-Mart)
ortalamaları, minimum ve maksimum deþerleri, deþiĩim oranları,
kısa vadeli, uzun vadeli ve birinci uyarı kademesi sınır deþerlerinin
aĩıldıþı gün sayıları, hava kalitesi istatistikleri kapsamında
deþerlendirilmekte ve yayımlanmaktadır.
Annual, monthly and winter season (October-March) average
concentrations of sulphurdioxide (SO2) and particulate matter,
minimum and maximum concentrations, rate of change, number
of days exceeding short term, long term and first warning level
limit values are evaluated and published in the content of air
quality statistics.
Hava Emisyonu ćstatistikleri
Devlet ćstatistik Enstitüsü emisyon hesaplamaları ile ilgili
çalıĩmalara 1997 yılında baĩlamıĩtır. Çevre ve Orman
Bakanlıþının baĩkanlıþını yürüttüþü ćklim Deþiĩikliþi Koordinasyon
Kurulunun bir üyesi olarak her yıl emisyon hesaplamalarını
güncellemektedir. Bu amaçla ćklim Deþiĩikliþi Çerçeve Sözleĩmesi
kapsamında geliĩtirilen IPCC (Hükümetlerarası ćklim Deþiĩikliþi
Paneli) Rehberlerinin önerdiþi 1. Yaklaĩım kullanılarak enerji,
endüstriyel prosesler, tarımsal faaliyetler ve katı atıklardan
kaynaklanan emisyonlar hesaplanmaktadır.
Air Emission Statistics
The State Institute of Statistics has started emission estimation
studies in 1997. As a member of Climate Change Coordination
Board under the head of Ministry of Environment and Forestry,
The Institute has updated emission estimations in every year.
Therefore in the scope of United Nations Framework Convention
on Climate Change, the Institute has estimated emissions from
energy, industrial processes, agricultural facilities and waste by
using IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change)
st
Guidelines 1 approach.
Su ćstatistikleri
Devlet ćstatistik Enstitüsü sanayi iĩyerleri ve belediyelerden yıllık
anketler uygulayarak su kullanımları, atıksu deĩarjları ve arıtımı ile
ilgili veri derlemektedir. Bu çalıĩma kapsamında uygulanan
anketler aĩaþıda kısaca açıklanmıĩtır.
Water Statistics
State Institute of Statistics has been collecting data on water
supply, wastewater discharges and treatments of industrial
establishments and municipalities by applying annual surveys.
Surveys are conducted within this context are briefly explained
below.
1. Sanayi Atık ćstatistikleri
ćmalat sanayi iĩyerleri, termik santraller ve organize sanayi
bölgelerine yıllık anket uygulanarak; kaynaklarına göre çekilen su
miktarı, atıksu deĩarjı ve arıtma tesislerine iliĩkin veriler
derlenmektedir.
Bu çalıĩma kapsamında imalat sanayi
iĩyerlerinde 25+ kiĩi çalıĩan, üretimin %88.3'ü ve istihdamın
% 75.6'sını temsil eden yaklaĩık 3 000 imalat sanayi iĩyerine,
termik santral ve organize sanayi bölgelerinin ise tümüne anket
uygulanmaktadır.
1. Industrial Waste Statistics
Data on water abstraction by resources, wastewater discharges
and wastewater treatment plants are being compiled annually
from manufacturing industry establishments, power plants and
organized industrial regions. Within this study aproximately 2 500
manufacturing industry establishments which having more than 25
employees and representing 88.3% total production and 75.6% of
employment, all power plants and organized industrial regiones
are being surveyed.
2. Belediye ćçme ve Kullanma Suyu ćstatistikleri
1994 yılından itibaren Türkiye genelinde belediye teĩkilatı
kurulmuĩ tüm yerleĩim birimlerine yıllık olarak uygulanan bu anket
ile; kaynaklarına göre temin edilen su miktarı, içme ve kullanma
suyu ĩebekesinin hizmet ettiþi nüfus yüzdesi, arıtma tesislerinin
tipi ve kapasitesi hakkında ayrıntılı veri derlenmektedir.
2. Municipality Drinking and Usage Water Supply Statistics
Municipality drinking and usage water statistics survey is being
conducted in all municipalities annually since 1994. With this
study, detailed information is collected on amount of water
supplied by source, percentage of the population served by
drinking water system, type and capacity of treatment plant.
3. Belediye Atıksu ćstatistikleri
3. Municipality Wastewater Statistics
1994 yılından itibaren Türkiye genelinde belediye teĩkilatı
kurulmuĩ tüm yerleĩim birimlerine yıllık olarak uygulanan bu anket
ile; kanalizasyon ĩebekesinin hizmet ettiþi nüfus yüzdesi, alıcı
ortamlarına göre deĩarj edilen atıksu miktarı, arıtma tesislerinin
tipi ve kapasitesi, arıtma çamuru miktarı ve bertaraf yöntemi ve
bertaraf faaliyetlerine yönelik ayrıntılı bilgi derlenmektedir.
Municipality wastewater statistics survey is being conducted in all
municipalities annually since 1994. With this survey, detailed
information is collected on percentage of the population
connected to sewerage system, amount of wastewater discharged
by receiving bodies, type and capacity of treatment plant, amount
and disposal method of treatment sludge.
16
Waste Statistics
Devlet ćstatistik Enstitüsü sanayi iĩyerleri ve belediyelerden yıllık
anketler uygulayarak katı atıklar ile ilgili veri derlemektedir. Bu
çalıĩma kapsamında uygulanan anketler aĩaþıda kısaca
açıklanmıĩtır;
State Institute of Statistics has been collecting data on waste by
appliying annual surveys to industrial establishments and
municipalities. Breif explanination for these surveys are given
below;
1. Sanayi Atık ćstatistikleri
ćmalat sanayi iĩyerleri, termik santraller ve organize sanayi
bölgelerine yıllık anket uygulanarak yaratılan, geri kazanılan ve
bertaraf edilen katı atıklara iliĩkin veriler derlenmektedir. Bu
çalıĩma kapsamında; imalat sanayi iĩyerlerinde 25+ kiĩi çalıĩan,
üretimin %88.3'ü ve istihdamın % 75.6'sını temsil eden yaklaĩık
2500 iĩyerine, termik santral ve organize sanayi bölgelerinin ise
tümüne anket uygulanmaktadır.
1. Industrial Waste Statistics
Data on water abstraction by resources, wastewater discharges
and wastewater treatment plants are being compiled annually
from manufacturing industry establishments, power plants and
organized industrial regions. Within this study aproximately 2500
manufacturing industry establishments which having more than
25 employees and representing 88.3% total production and
75.6% of employment, all power plants and organized industrial
regiones are being surveyed.
2. Belediye Katı Atık ćstatistikleri
1994 yılından itibaren Türkiye genelinde belediye teĩkilatı kurulmuĩ
tüm yerleĩim birimlerine yıllık olarak uygulanan bu anket ile; katı
atık toplama hizmeti verilen nüfus yüzdesi, belediyelerin katı atık
toplama, taĩıma ve bertaraf faaliyetlerine yönelik ayrıntılı bilgi
derlenmektedir.
2. Municipality Waste Statistics
Municipality waste statistics survey is being conducted in all
municipalities annually since 1994. With this survey, detailed
information is percentage of the population served by sewerage
system, type and capacity of wastewater treatment plant.
Çevresel Harcama ćstatistikleri
Çevresel harcamalar, çevre koruma amaçlı yapılan harcamaları
içermektedir. Çevre koruma, hem kirliliþi önleme ve azaltma
faaliyetlerini hem de çevresel bozulmalarla ilgili faaliyetleri kapsar.
Sanayi sektörü (imalat sanayi, termik santral ve maden iĩletmeleri)
ve belediyelerin ilgili verileri, sektörlere ait atık envanterlerine bazı
soruların entegre edilmesi yoluyla yıllık dilimler halinde
derlenmektedir. Devlet sektörü çevresel harcamaları ise 1998
yılından itibaren bu amaçla oluĩturulmuĩ bir soru kaþıdı ile yıllık
olarak derlenmeye devam edilmektedir.
Environmental Expenditure Statistics
Environmental protection expenditures (EPE) is the money spent
on all purposeful activities directly aimed at the prevention,
reduction and elimination of pollution or nuisances resulting from
production processes or from the consumption of goods and
services. Expenditure data of industrial sectors (manufacturing
industry, thermal power plants and mining establishments) and
municipalities has been compiled by integrating some questions
to related waste inventories of these sectors annually.
Environmental expenditures of public sector has been compiled
by Environmental Employments and Expenditures Statistics
Survey since 1998.
Tanım ve Kavramlar
Definitions and Concepts
Partiküler madde (duman): Partiküler maddeler, gaz halindeki
emisyonların kimyasal dönüĩümü ve yıþın halinde ĩekillenmesi ile
oluĩurlar. 5-10 mikrometre çaplı partiküller, asılı partiküler madde
olarak tanımlanır. Genel olarak heterojen karıĩımları içerirler ve
karakteristikleri bir yerden bir baĩka yere önemli ölçüde farklılık
gösterir.
Particulate matter: Particulate matter in the atmosphere forms
by agglomeration and chemical transformation of gaseous
emissions. Particulate matters with 5-10 micrometer diameter are
defined as suspended particulate matter. They include
heterogeneous mixtures generally and their characteristics differ
from one place to another significantly.
17
Çevre
Katı Atık ćstatistikleri
Environment
2.1 Kükürtdioksit (SO 2) konsantrasyonlarının yıllık ortalamalarına göre en kirli il ve ilçe merkezleri
Most polluted provincial and district centers by the annual average concentrations of sulphur dioxide (SO 2)
2002
Yozgat
Kütahya
Çorum
Edirne
Erzurum
Samsun (Merkez - City Center)
Denizli
Bingöl
Aþrı
Kayseri
152
144
134
119
119
119
99
90
88
87
(mg/m3)
2003
Kütahya
Tekirdaþ
Bingöl
Edirne
Çorum
Samsun (Merkez - City Center)
Bursa (Merkez - City Center)
Gaziantep
Niþde (Merkez - City Center)
Manisa
2004
128
117
110
110
96
94
84
84
82
81
Kütahya
Erzurum
Çanakkale (Merkez - City Center)
Çorum
Bingöl
Tekirdaþ
Elazıþ
Kayseri
Gaziantep
2.2 Partiküler madde (duman) konsantrasyonlarının yıllık ortalamalarına göre en kirli il ve ilçe merkezleri
Most polluted provincial and district centers by the annual average concentrations of particulate matter (smoke)
2002
Kütahya
Kayseri
Rize
Çorum
Sivas
Denizli
Balıkesir
Isparta
Ankara
Konya
111
88
83
82
79
77
75
73
68
63
2003
Kütahya
Balıkesir
Kayseri
Çorum
Gaziantep
Bingöl
Ankara
Antalya
Sivas
146
132
107
101
98
95
95
84
84
82
3
(mg/m )
2004
89
76
72
68
68
61
56
56
54
52
Kütahya
Balıkesir
Çorum
Kayseri
Gaziantep
Bursa (Orhangazi)
Kastamonu
Aksaray
Antalya
Bingöl
95
84
81
77
63
58
56
54
52
52
2.3 Sektörlere göre CO2 emisyonu
CO2 emissions by sectors
Toplam (000 ton)
Total (000 tonnes)
Yakıtların yanması (000 ton)
Fuel combustion (000 tonnes)
Elektrik üretimi - Electricity production
Sanayi - Industry
Ulaĩtırma - Transport
Diþer (konut, tarım, vs.)
Other (residential, agriculture, etc.)
Endüstriyel prosesler (000 ton)
Industrial processes (000 tonnes)
Kiĩi baĩı CO2 emisyonları (ton/kiĩi)
CO2 emissions per capita (tonnes/capita)
1999
2000
2001
2002
2003
202 670
228 164
210 820
216 182
230 181
186 161
64 538
54 577
34 254
211 399
72 320
67 876
36 228
194 286
73 394
55 925
36 171
198 658
65 451
68 539
34 418
212 326
66 295
75 314
37 373
32 792
34 976
28 795
30 249
33 344
16 508
16 765
16 534
17 525
17 855
3.06
3.38
3.08
3.10
3.26
18
Çevre
CO2 emisyonu - CO2 emissions
250 000
(000 ton - tonnes)
200 000
Genel toplam
General total
150 000
Elektrik üretimi
Electricity production
100 000
Endüstriyel prosesler
Industrial processes
50 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Sektörlere göre yakýtlarýn yanmasý - Fuel combustion by sectors
80 000
(000 ton - tonnes)
70 000
60 000
Elektrik üretimi
Electricity production
50 000
Sanayi - Industry
40 000
Ulaþtýrma - Transport
30 000
Diðer (konut, tarým, vb.)
Other (residential, agriculture, etc.)
20 000
10 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Veri için tablo 2.3’e bakýnýz.
For data, see table 2.3.
19
Environnent
2.4 Belediyelerde içme ve kullanma suyu göstergeleri
Municipality drinking and usage water indicators
ćçme ve kullanma suyu ĩebekesi ile hizmet edilen belediye sayısı
Number of municipalities served by drinking water network
ćçme ve kullanma suyu ĩebekesi ile hizmet edilen nüfusun toplam içindeki oranı
Rate of population served by drinking water network in total population (%)
3
3
Temin edilen su miktarı (000 000 m /yıl)- Amount of water supplied (000 000 m /year)
ćçme ve kullanma suyu arıtma tesisi ile hizmet edilen belediye sayısı
Number of municipalities served by drinking water treatment plants
ćçme suyu arıtma tesisi sayısı - Number of drinking water treatment plants
ćçme suyu arıtma ile hizmet edilen nüfusun toplam içindeki oranı
Rate of population served by drinking water treatment plants in total population (%)
2001
2002
3 092
3 140
74.8
4 610.0
75.0
5 003.2
236
113
252
123
27.3
26.9
ćçme ve kullanma suyu arıtma tesisi toplam kapasitesi (000 000 m /yıl)
3
Total capacity of drinking water treatment plants (000 000 m /year)
Fiziksel arıtma - Physical treatment
Konvansiyonel arıtma - Conventional treatment
Geliĩmiĩ - Advanced
3 244.8
131.5
3 112.8
0.5
3 525.4
149.3
3 375.6
0.5
3
ćçme suyu arıtma tesislerinde arıtılan içme suyu miktarı (000 000 m /yıl)
Amount of drinking water treated by treatment plants (000 000 m 3/year)
Konvansiyonel arıtma - Conventional treatment
Geliĩmiĩ - Advanced
1 667.5
34.9
1 632.6
0.0
1 711.2
43.5
1 667.7
0.0
2001
2002
1 879
2 060
59.3
61.8
2 726.9
2 916.0
170
112
210
140
13.2
39.3
3
2.5 Belediyelerde atıksu göstergeleri
Municipality wastewater indicators
Kanalizasyon ĩebekesi ile hizmet verilen belediye sayısı
Number of municipalities served by sewerage system
Kanalizasyon ĩebekesi ile hizmet edilen nüfusun toplam nüfusa oranı
Rate of population served by sewerage system in total population (%)
3
Deĩarj edilen atık su miktarı (000 000 m /yıl)
Amount of wastewater discharged (000 000 m 3/year)
Atıksu arıtma tesisi ile hizmet edilen belediye sayısı
Number of municipalities served by wastewater treatment plants
Atıksu arıtma tesisi sayısı - Number of wastewater treatment plants
Atıksu arıtma tesisi ile hizmet edilen nüfusun toplam nüfusa oranı
Rate of population served by wastewater treatment plants in total population (%)
Derin deniz deĩarjı yapan belediye sayısı
Total number of municipalities having deep see discharged
58
46
Atıksu arıtma tesisi toplam kapasitesi (000 000 m /yıl)
Total capacity of wastewater treatment plants (000 000 m 3/year)
Biyolojik arıtma - Biological treatment
Geliĩmiĩ arıtma - Advanced treatment
2 354.9
1 009.5
1 078.1
267.3
2 469.9
997.2
1 178.1
294.6
3
Atıksu arıtma tesislerinde arıtılan atıksu miktarı (000 000 m /yıl)
Amount of wastewater treated by treatment plants (000 000 m 3/year)
Biyolojik arıtma - Biological treatment
Geliĩmiĩ arıtma - Advanced treatment
1 207.2
456.6
591.4
159.1
1 379.8
416.8
777.3
185.5
3
20
Toplam belediye sayısı - Total number of municipalities
Katı atık hizmeti verilen belediye sayısı - Number of municipalities receiving waste services
Katı atık hizmeti verilen nüfusun toplam nüfusa oranı
Rate of population receiving waste services in total population (%)
Toplanan katı atık miktarı (000 ton/yıl) - Amount of waste collected (000 tonnes/year)
Kiĩi baĩı ortalama katı atık miktarı (kg/kiĩi-gün) - Amount of waste per capita (kg/capita-day)
Kiĩi baĩı yaz mevsimi ortalama katı atık miktarı (kg/kiĩi-gün)
Amount of waste per capita in summer season (kg/capita-day)
Kiĩi baĩı kıĩ mevsimi ortalama katı atık miktarı (kg/kiĩi-gün)
Amount of waste per capita in winter season (kg/capita-day)
Katı atık bertaraf tesisleri - Waste disposal plants
Düzenli depolama tesisi sayısı - Number of landfill
Kapasitesi (000 ton) - Capacity (000 tonnes)
Bertaraf edilen katı atık miktarı (000 ton/yıl)
Amount of waste disposed of (000 tonnes/year)
Kompost tesisi sayısı - Number of composting plant
Bertaraf edilen katı atık miktarı (000 ton/yıl)
Amount of waste disposed of (000 tonnes/year)
Yakma tesisi sayısı - Number of incineration plant
Bertaraf edilen tıbbi atık miktarı (000 ton/yıl)
Amount of medical waste disposed of (000 tonnes/year)
(1) Tıbbi atık miktarı dahil edilerek verilmiĩtir.
2001
2002
3 215
2 915
3 215
2 984
77.44
25 133.7
1.31
76.34
25 373.1
1.34
1.28
1.32
1.32
1.34
12
261 282
12
277 195
8 304.2
3
299.3
7 061.4
4
664.3
218.1
3
43.9
383.1
3
43.9
11
9
(1) Data includes clinical waste amount.
2.7 Çevresel konulara göre kamu kuruluĩlarının yatırım harcamaları
Environmental investment expenditures of governmental organisation by environmental domains
Çevresel konular - Environmental domains
Dıĩ ortam havasını ve iklimi koruma - Protection of ambient air and climate
ćçme ve kullanma suyu - Water
Atıksu yönetimi - Wastewater management
Atık yönetimi - Solid waste management
Toprak ve yeraltı suyunu koruma - Protection of soil and groundwater
Gürültü ve vibrasyonun azaltılması - Noise and vibration abatement
Biyolojik çeĩitliliþin ve peyzajın korunması - Protection of biodiversity
and landscape
Araĩtırma ve geliĩtirme - Research and development
(1)
Diþer çevre koruma faaliyetleri - Other environmental protection activities
Harcamaları bölünemeyen faaliyetler - Activities leading to indivisible
expenditure (2)
Toplam yatırım harcamaları - Total investment expenditures
(1) Diþer çevre koruma faaliyetleri; genel çevre yönetimi, eþitim vb.
(000 000 TL)
2000
2001
2002
3 402 528
160 989 670
143 470 479
2 104
539 101
0
165 941
198 235 584
7 211 726
175 004
92 308
0
124 601
195 682 552
171 367 542
113 228
849 178
0
150
0
42 904 241
206 547
45 000
19 407 273
389 082
0
32 085 237
3 588 009
354 896 282
0
225 539 383
0
400 611 420
(1) Other environmental protection activities includes general
faaliyetleri kapsamaktadır.
enviromental management, training etc.
(2) Harcamaları bölünemeyen faaliyetler baĩlıþı altında, birden fazla çevresel
(2) Expenditures which is not possible to separate
konuyu içeren ve konulara göre harcamaların ayrılması mümkün olmayan
by environmental domains is included in the activities
faaliyetler yer almaktadır. Aþırlıklı olarak içmesuyu, atıksu ve katı atık konularını
leading to indivisible expenditure. Expenditures of activities
içeren faaliyetler bu bölüme dahildir.
includes especially water, wastewater and solid waste are
included in this part.
21
Çevre
2.6 Belediyelerde katı atık göstergeleri
Municipality waste indicators
3
Nüfus
Population
Sayfa
Page
Açıklama
24
Explanation
3.1 Nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı, il, ilçe, bucak, köy sayısı ve
nüfus yoþunluþu
27
3.1 Population, annual growth rate of population, number of
provinces, districts, sub-districts, villages and population
density
3.2 Belediye sayısı ve nüfusu
27
3.2 Number and population of municipalities
3.3 ćBBS' ye göre ĩehir ve köy nüfusu ve yıllık nüfus artıĩ
hızı
29
3.3 City and village population and annual growth rate of
population by SRE
3.4 ćBBS' ye göre nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı ve nüfus
yoþunluþu
33
3.4 Population, annual growth rate of population and
population density by SRE
3.5 Cinsiyete göre ĩehir ve köy nüfusu
37
3.5 City and village population by sex
3.6 Medyan yaĩ ve yaĩ baþımlılık oranı
37
3.6 Median age and age dependency ratio
3.7 Yaĩ grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2000
37
3.7 Population by age group and sex, 2000
3.8 Yaĩ grubu, medeni durum ve cinsiyete göre nüfus, 2000
39
3.8 Population by age group, marital status and sex, 2000
3.9 Yaĩ grubu, okuryazarlık ve cinsiyete göre nüfus, 2000
40
3.9 Population by age group, literacy and sex, 2000
3.10 Okuryazarlık, eþitim ve doþurganlık durumuna göre
kadın nüfus, cinsiyete göre canlı doþan ve yaĩayan
çocuk sayısı, 2000
41
3.10
Female population by literacy, education level and
fertility, number of live born and living children by sex,
2000
3.11 Okuryazarlık ve cinsiyete göre nüfus
42
3.11
Population by literacy and sex
3.12 Okuryazarlık ve eþitim durumuna göre nüfus
42
3.12
Population by literacy and education level
3.13 ćBBS 'ye göre hanehalkı büyüklüþü ve hanehalkı sayısı,
2000
43
3.13
Number of households and size of households by SRE,
2000
3.14 Seçilmiĩ ülkelerde nüfus göstergeleri
46
3.14 Population indicators in selected countries
3.15 ćllerin aldıþı, verdiþi, net göç ve net göç hızı
48
3.15 Provincial in-migration, out-migration, net migration, rate
of net migration
3.16 ćllerin yerleĩim yerlerine göre aldıþı göç
50
3.16 Provincial in-migration by places of residence
3.17 ćllerin yerleĩim yerlerine göre verdiþi göç
52
3.17 Provincial out-migration by places of residence
23
Population
NÜFUS
POPULATION
Bu bölüm, Devlet ćstatistik Enstitüsü tarafından uygulanan Genel
Nüfus Sayımları sonuçlarına iliĩkin verileri kapsamaktadır.
This section covers data relating to the results of the General
Population Censuses conducted by State Institute of Statistics.
Ülkemizdeki ilk nüfus sayımı 1927 yılında gerçekleĩtirilmiĩtir. Daha
sonraki nüfus sayımları 1935 ile 1990 yılları arasında düzenli
olarak sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda uygulanmıĩtır. 1990 yılından
sonra ise nüfus sayımının sonu 0 ile biten yıllarda uygulanması
kanunla belirlenmiĩ ve bu kapsamda 22 Ekim 2000 tarihinde
ülkemizde ondördüncü Genel Nüfus Sayımı gerçekleĩtirilmiĩtir.
The first population census in our country was carried out in 1927.
The next population censuses were carried out between 1935 and
1990 regularly, in years ending with 0 and 5. After 1990,
population censuses have been decided to be carried out in years
ending with 0 by a law and in this regard, the fourteenth
nd
Population Census was carried out on 22 October 2000.
2000 Genel Nüfus Sayımı'nda sayım günü sınırlarımız içinde
bulunan nüfusun büyüklüþü, idari bölünüĩe göre daþılımı ve
baĩlıca demografik, sosyal ve ekonomik niteliklerinin tam ve doþru
olarak tespit edilmesi amaçlanmıĩtır.
The purpose of the 2000 population census is to determine
completely and correctly the size, the distribution by the
administrative division and the demographic, social and economic
characteristics of the population within the boundaries of our
country on the census day.
Sayım günü ülkemizde bulunan hanehalklarındaki tüm kiĩiler,
hanehalkı teĩkil etmeyen yurtlar, askeri birlikler, cezaevleri,
hastaneler, oteller vb. yerlerdeki kiĩiler ve göçer nüfus sayılmıĩ ve
böylece sınırlarımız içinde bulunan nüfus tam olarak kapsanmıĩtır.
Bu doþrultuda ülkemizde ikamet eden fakat sayım günü yurt
dıĩında bulunan kiĩiler sayım dıĩı kalmıĩ, sayım günü sınırlarımız
içinde bulunan ancak yurtdıĩında ikamet eden kiĩiler sayıma dahil
edilmiĩlerdir.
All the persons present at places that constitute a household, that
do not constitute a household like dormitories, military quarters,
prisons, hospitals, hotels etc, and the nomadic population were
counted, and thus all the population within the boundaries of our
country on the census day were completely covered. In
accordance with this, persons who reside in our country but who
were abroad on the census day were excluded from the
enumeration, persons who reside abroad but who were in our
country on the census day were included in the enumeration.
2000 Genel Nüfus Sayımı’nda sayım günü ülkemiz sınırları içinde
bulunan nüfusun (de facto nüfus) sayımı gerçekleĩtirilmiĩtir.
Bundan önceki sayımlarda da kullanılan bu tanım gereþi sayım
günü kiĩiler nerede bulunuyor ise orada sayıma tabi tutulmuĩlardır.
In 2000 Population Census, the population (de facto population)
present within the boundaries of our country on the census day
was enumerated. This definition, which was also used in the
previous censuses, requires persons being enumerated at
localities where they are physically present on the census day.
Daha önceki sayımlarda olduþu gibi 2000 Genel Nüfus Sayımı da
bir
gün
içinde
sokaþa
çıkma
yasaþı
uygulanarak
gerçekleĩtirilmiĩtir. Nüfus sayım memurları, hanehalkı teĩkil eden
ve hanehalkı teĩkil etmeyen yerleri tek tek ziyaret edip, ilgili kiĩi ile
yüz yüze görüĩerek soru kaþıdını doldurmuĩlardır.
The 2000 Population Census was carried out in one day by
application of a curfew, as it was carried out in previous censuses.
The enumerators have visited all the places that constitute a
household, and that do not constitute a household and filled in the
questionnaires by face to face interview.
Sayımın birimi kiĩidir. Sayımdan elde edilen bilgiler her bir kiĩiden
ayrı ayrı alınmıĩtır. Kiĩilere ulaĩmada iki çerçeve kullanılmıĩtır;
haneler (konutlar) ve hane olmayan yerler (hastane, yurt, cezaevi,
askeri birlik otel vb.).
The unit of the enumeration is the person. Information obtained
from the enumeration is taken from each person separately. Two
frames are used in reaching the persons; housing units
(dwellings) and places that are not housing units (hospital,
dormitory, prison, military quarter, hotel, etc.)
Tanım ve Kavramlar
Yıllık nüfus artıĩ hızı: ćki sayım tarihi arasındaki dönemde her
1 000 nüfus için yıllık artan nüfustur.
Annual growth rate of population : In the period between two
census dates, population increase per 1 000 population per year.
Nüfus yoþunluþu: Bir kilometrekareye düĩen nüfustur.
Population density: Population per one square kilometer.
Ĩehir nüfusu: ćl ve ilçe merkezlerinin belediye sınırları içindeki
nüfusudur.
City population: Population of municipal areas of the province
and district centers.
Köy nüfusu: Bucak ve köylerdeki nüfustur.
Village population: Population of sub-districts and villages.
24
Age: Age completed by the person.
Medyan yaĩ: Bir nüfusu oluĩturan kiĩilerin yaĩları küçükten
büyüþe sıralandıþında ortada kalan kiĩinin yaĩıdır. Buna göre,
nüfusun yarısı bu yaĩtan küçük, diþer yarısı da bu yaĩtan büyüktür.
Median age: The age of the person in the middle when all the
persons in the population are arranged in ascending order. In this
aspect, half of the population is younger than this age and half of
it is older than this age.
Toplam yaĩ baþımlılık oranı: “15-64” yaĩ grubundaki her 100 kiĩi
için "0-14" ve "65 ve daha yukarı" yaĩ gruplarındaki kiĩi sayısıdır.
Total age dependency ratio: The number of persons at “0-14”
and “65 and over” age groups per 100 persons at “15-64” age
group.
Genç baþımlılık oranı: “15-64” yaĩ grubundaki her 100 kiĩi için,
"0-14" yaĩ grubundaki kiĩi sayısıdır.
Youth dependency ratio: The number of persons at “0-14” age
group per 100 persons at “15-64” age group.
Yaĩlı baþımlılık oranı: “15-64” yaĩ grubundaki her 100 kiĩi için "65
ve daha yukarı" yaĩ grubundaki kiĩi sayısıdır.
Elderly dependency ratio: The number of persons at “65 and
over” age group per 100 persons at “15-64” age group.
Okuryazar nüfus: Okuma ve yazma bilen nüfustur.
Literate population: The persons who know how to read and
write.
Nüfusun eþitim durumu; bir okul bitirmeyen ve ilkokul, ilköþretim,
ortaokul, ortaokul dengi meslek, lise, lise dengi meslek okulu ve
yüksek öþretim mezunları ayrımında verilmiĩtir. Yüksek öþretim
mezunları; yüksek okul, fakülte, yüksek lisans veya doktora
mezunlarını kapsamaktadır.
The education level of the population is given as no school
completed, primary school, primary education, junior high school,
vocational school at junior high school level, high school,
vocational school at high school level, higher education graduates.
The higher education graduates contains college, university,
masters and Ph. D graduates.
Hanehalkı: Aralarında akrabalık baþı bulunsun veya bulunmasın,
aynı konutta veya aynı konutun bir kısmında yaĩayan, hanehalkı
hizmet ve yönetimine katılan, gelir ve giderlerini ayırmayan, bir
veya birkaç kiĩinin oluĩturduþu topluluktur.
Household: One person or group of persons with or without a
family relationship who live in the same house or in the same part
of a house, who share their earnings and expenditures, who take
part in the management of the household and who render
services to the household.
Ortalama hanehalkı büyüklüþü: Bir hanehalkını
kiĩilerin ortalama sayısıdır.
Average size of households: The average number of persons in
a household.
oluĩturan
GÖÇ
MIGRATION
Sayım günündeki daimi ikametgah yeri ile sayımdan beĩ yıl önceki
daimi ikametgah yeri farklı olan kiĩiler, göç eden nüfus olarak
tanımlanmıĩtır. Bu tanım gereþi göç eden nüfus, 5 ve daha yukarı
yaĩtaki nüfusu kapsamaktadır.
The person whose permanent resident at the census day is
different from the permanent resident five years ago is defined as
migrant population. Migrant population covers the population 5
years of age and over.
ćç göç: Ülke sınırları içindeki belirli alanlar (il, bölge v.b.) arasındaki
nüfus hareketliliþi iç göç olarak tanımlanmaktadır.
Internal migration: Internal migration is defined as population
movement between the specific areas (province, region, etc.)
within the country.
Aldıþı göç : Ülke sınırları içindeki, belirli bir alana diþer alanlardan
gelen göçtür.
In-migration:Migrants who arrive a specific area from other areas
within the country.
Verdiþi göç : Ülke sınırları içindeki belirli bir alandan, diþer
alanlara giden göçtür.
Out-migration : Migrants who depart from a specific area to the
other areas within the country.
Net göç: Belirli bir alanın aldıþı göç ile verdiþi göç arasındaki
farktır. Belirli bir alanın aldıþı göç verdiþinden fazla ise net göç
pozitif, verdiþi göç aldıþı göçten fazla ise net göç negatiftir.
Net migration: The difference between in-migration and outmigration for a specific area. If in-migration is more than outmigration, net migration is positive. If out-migration is more than inmigration, net migration is negative.
25
Nüfus
Yaĩ: Kiĩinin bitirmiĩ (tamamlamıĩ) olduþu yaĩtır.
Population
Net göç hızı : Göç edebilecek her bin kiĩi için net göç sayısıdır. Net
göç hızı aĩaþıdaki formüle göre hesaplanmıĩtır.
Net migration rate : It is the number of net migration per thousand
persons who are able to migrate. Net migration rate is calculated
by the following formula.
m(.i-i.) = [(M.i-Mi.)/Pi,t+n-0.5(M.i - Mi.)]*k
Burada;
m(.i-i.) : Net göç hızı,
: Aldıþı göç,
M.i
: Verdiþi göç,
Mi.
M.i - Mi. : Net göç,
Pi,t+n : i'nin t+n zamandaki daimi nüfusu,
i
: Göçün incelendiþi alan,
k
: Sabit sayı (k=1000)
m(.i-i.)=[(M.i-Mi.)/Pi,t+n-0.5(M.i - Mi.)]*k
Where;
m(.i-i.) : Net migration rate
M.i
: In-migration
Mi.
: Out-migration
M.i - Mi. : Net migration
Pi,t+n : Population residing in "i" at the time "t+n"
i
: The place in which migration is defined.
k
: Constant (k=1000)
Yurt dıĩından gelen göç: Nüfus sayımında ülke sınırları içinde
ikamet ettiþi halde beĩ yıl önce yurt dıĩında ikamet eden nüfustur.
Immigration: The population who resided abroad five years ago,
reside in the border of the country in the census day.
26
Sayım yılı
Census year
Nüfus
Population
Yıllık nüfus artıĩ hızı
Annual growth
rate of population
(‰)
1927
1935
1940
1945
1950
1955
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
2000
13 648 270
16 158 018
17 820 950
18 790 174
20 947 188
24 064 763
27 754 820
31 391 421
35 605 176
40 347 719
44 736 957
50 664 458
56 473 035
67 803 927
21.10
19.59
10.59
21.73
27.75
28.53
24.62
25.19
25.00
20.65
24.88
21.71
18.28
ćl sayısı
Number of
provinces
63
57
63
63
63
66
67
67
67
67
67
67
73
81
ćlçe sayısı
Number of
districts
Nüfus
3.1 Nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı, il, ilçe, bucak, köy sayısı ve nüfus yoþunluþu
Population, annual growth rate of population, number of provinces, districts, sub-districts, villages and population density
Nüfus
Bucak ve köy sayısı yoþunluþu
Number of sub-districts Population
and villages density (1) (2)
40 600
34 876
34 024
34 063
34 252
34 787
35 441
35 638
35 995
36 115
36 155
36 031
36 233
37 366
328
356
370
396
422
493
570
571
572
572
572
580
829
850
18
21
23
24
27
31
36
41
46
52
58
66
73
88
2
(1) Türkiye'nin yüzölçümü 769 604km2'dir.
(1) Surface area of Turkey is 769 604 km .
(2) Yüzölçümüne doþal göller ve baraj gölleri dahil deþildir.
(2) Lakes and dams are excluded from the surface area.
Harita Genel Komutanlıþı'ndan temin edilen 1/1 000 000 ölçekli
It was calculated according to 1/1 000 000 scaled map provided
harita baz alınarak hesaplanmıĩtır.
from Genaral Command of Mapping.
3.2 Belediye sayısı ve nüfusu
Number and population of municipalities
Sayım yılı
Census year
1927
1935
1940
1945
1950
1955
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
2000
ćl, ilçe ve
alt kademe
belediye nüfusu
Population of
province center,
Belediye
Belediye sayısı - Number of municipalities
Municipality
ćl merkezi
ćlçe merkezi
Alt district center
Province
District
and sub
Sayı
Nüfus Büyükĩehir
kademe
Number
Population
Main
center
center
Sub municipalities
460
505
549
583
628
809
995
1 062
1 303
1 654
1 725
1 703
2 053
3 228
...
4 174 542
4 753 304
5 145 020
5 768 665
7 804 354
9 994 644
12 787 663
16 753 979
20 500 442
25 523 604
31 223 447
37 884 455
53 404 784
3
8
16
63
56
62
62
62
65
66
66
66
66
66
64
65
65
328
356
370
396
422
493
570
571
572
572
572
580
829
850
31
3 305 879
3 802 642
4 346 249
4 687 102
5 244 337
6 927 343
8 859 731
10 805 817
13 691 101
16 869 068
19 645 007
26 865 757
33 326 351
44 006 274
Bucak ve
köy belediyesi
Sub district and
village municipalities
Sayı
Nüfus
Number Population
69
92
116
124
143
250
358
424
664
1 015
1 086
1 056
1 151
2 266
...
371 900
407 055
457 918
524 328
877 011
1 134 913
1 981 846
3 062 878
3 631 374
5 878 597
4 357 690
4 558 104
9 398 510
27
Population
28
Nüfus yoðunluðu (km ye düþen kiþi sayýsý)
Population density (people per square km)
2
13-60
61-107
108-163
164-334
335-1928
2000 Genel Nüfus Sayýmý sonuçlarýna göre hazýrlanmýþtýr.
Prepared according to the results of 2000 General Population Census.
Annual growth
Nüfus - Population
1990
ćBBS - SRE
TR Türkiye - Turkey
Toplam
Total
Ĩehir
City
rate of population (‰)
2000
Köy
Village
Ĩehir
City
Köy Toplam
Village
Total
Ĩehir
Köy
City Village
67 803 927 44 006 274 23 797 653
18.28
26.81
4.21
TR1 ćstanbul
7 195 773
6 779 594
416 179
10 018 735
9 085 599
933 136
33.09
29.27
80.72
TR10
7 195 773
7 195 773
6 779 594
6 779 594
416 179
416 179
10 018 735
10 018 735
9 085 599
9 085 599
933 136
933 136
33.09
33.09
29.27
29.27
80.72
80.72
-3.54
ćstanbul
TR2 Batı Marmara
West Marmara
56 473 035 33 656 275 22 816 760
Toplam
Total
2 589 490
1 255 780
1 333 710
2 895 980
1 608 653
1 287 327
11.18
24.76
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
1 182 953
468 842
404 599
309 512
618 393
258 440
210 421
149 532
564 560
210 402
194 178
159 980
1 354 658
623 591
402 606
328 461
815 487
395 377
230 908
189 202
539 171
228 214
171 698
139 259
13.55
28.52
-0.49
5.94
27.66 -4.60
42.51
8.12
9.29 -12.30
23.52 -13.87
Balıkesir
Çanakkale
1 406 537
974 274
432 263
637 387
468 758
168 629
769 150
505 516
263 634
1 541 322
1 076 347
464 975
793 166
577 595
215 571
748 156
498 752
249 404
9.15
9.96
7.29
21.86
20.87
24.55
7 594 977
4 344 471
3 250 506
8 938 781
5 495 575
3 443 206
16.29
23.50
5.76
ćzmir
2 694 770
2 694 770
2 137 721
2 137 721
557 049
557 049
3 370 866
3 370 866
2 732 669
2 732 669
638 197
638 197
22.38
22.38
24.55
24.55
13.60
13.60
Aydın
Denizli
Muþla
2 138 507
824 816
750 882
562 809
920 207
384 711
337 416
198 080
1 218 300
440 105
413 466
364 729
2 516 114
950 757
850 029
715 328
1 175 369
493 114
413 914
268 341
1 340 745
457 643
436 115
446 987
16.26
14.21
12.40
23.97
24.47
24.82
20.43
30.35
9.57
3.91
5.33
20.33
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
2 761 700
1 154 418
738 979
577 905
290 398
1 286 543
590 374
306 209
243 151
146 809
1 475 157
564 044
432 770
334 754
143 589
3 051 801
1 260 169
812 416
656 903
322 313
1 587 537
714 760
371 868
318 869
182 040
1 464 264
545 409
440 548
338 034
140 273
9.99
8.76
9.47
12.81
10.42
21.02
19.11
19.42
27.10
21.50
-0.74
-3.36
1.78
0.97
-2.34
10.77
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR4 Doþu Marmara
East Marmara
-2.77
-1.35
-5.55
4 688 514
3 005 754
1 682 760
5 741 241
3 867 055
1 874 186
20.25
25.19
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
2 413 259
1 596 161
641 301
175 797
1 720 914
1 153 007
477 436
90 471
692 345
443 154
163 865
85 326
3 025 475
2 125 140
706 009
194 326
2 312 348
1 630 940
557 028
124 380
713 127
494 200
148 981
69 946
22.60
28.62
9.61
10.02
29.53
2.96
34.67 10.90
15.41 -9.52
31.82 -19.87
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
2 275 255
920 255
683 281
273 679
262 919
135 121
1 284 840
579 681
404 742
105 834
107 551
87 032
990 415
340 574
278 539
167 845
155 368
48 089
2 715 766
1 206 085
756 168
314 266
270 654
168 593
1 554 707
722 905
459 824
130 632
142 685
98 661
1 161 059
483 180
296 344
183 634
127 969
69 932
17.69
27.04
10.13
13.82
2.90
22.13
19.06 15.89
22.07 34.97
12.76
6.19
21.05
8.99
28.26 -19.40
12.54 37.44
TR41
TR42
TR5 Batı Anadolu
West Anatolia
5 204 217
3 905 981
1 298 236
6 443 236
4 975 251
1 467 985
21.35
24.19
12.29
Ankara
3 236 378
3 236 378
2 836 802
2 836 802
399 576
399 576
4 007 860
4 007 860
3 540 522
3 540 522
467 338
467 338
21.37
21.37
22.15
22.15
15.66
15.66
Konya
Karaman
1 967 839
1 752 658
215 181
1 069 179
963 128
106 051
898 660
789 530
109 130
2 435 376
2 192 166
243 210
1 434 729
1 294 817
139 912
1 000 647
897 349
103 298
21.31
22.37
12.24
29.40
29.59
27.70
10.75
12.80
-5.49
TR51
TR52
29
Nüfus
3.3 ćBBS' ye göre ĩehir ve köy nüfusu ve yıllık nüfus artıĩ hızı
City and village population and annual growth rate of population by SRE
Population
3.3 ćBBS' ye göre ĩehir ve köy nüfusu ve yıllık nüfus artıĩ hızı (devam)
City and village population and annual growth rate of population by SRE (continued)
Annual growth
Nüfus - Population
Toplam
Ĩehir
Köy
Total
City Village
Toplam
Total
1990
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
2000
Ĩehir
City
Köy
Village
7 026 489
4 051 596
2 974 893
8 706 005
5 204 203
3 501 802
21.43
25.03
16.30
Antalya
Isparta
Burdur
1 821 881
1 132 211
434 771
254 899
961 102
602 194
229 796
129 112
860 779
530 017
204 975
125 787
2 490 235
1 719 751
513 681
256 803
1 377 788
936 330
301 561
139 897
1 112 447
783 421
212 120
116 906
31.24
41.79
16.67
0.74
36.01
44.13
27.17
8.02
25.64
39.07
3.43
-7.32
Adana
Mersin (ćçel)
2 816 486
1 549 233
1 267 253
1 913 725
1 125 149
788 576
902 761
424 084
478 677
3 500 878
1 849 478
1 651 400
2 397 073
1 397 853
999 220
1 103 805
451 625
652 180
21.75
17.71
26.47
22.51
21.70
23.67
20.10
6.29
30.92
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
2 388 122
1 109 754
894 264
384 104
1 176 769
531 707
407 215
237 847
1 211 353
578 047
487 049
146 257
2 714 892
1 253 726
1 002 384
458 782
1 429 342
581 341
536 007
311 994
1 285 550
672 385
466 377
146 788
12.82
12.19
11.41
17.76
19.44
8.92
27.47
27.13
5.94
15.11
-4.34
0.36
3 818 444
1 925 361
1 893 083
4 189 268
2 365 571
1 823 697
9.27
20.58
-3.73
1 528 813
350 360
330 569
301 691
289 509
256 684
724 581
243 378
144 217
97 286
112 955
126 745
804 232
106 982
186 352
204 405
176 554
129 939
1 690 826
383 508
396 084
348 081
309 914
253 239
896 257
285 294
200 216
126 812
136 523
147 412
794 569
98 214
195 868
221 269
173 391
105 827
10.07
9.04
18.08
14.30
6.81
-1.35
21.26
15.89
32.80
26.50
18.95
15.10
-1.21
-8.55
4.98
7.93
-1.81
-20.52
2 289 631
1 200 780
1 088 851
2 498 442
1 469 314
1 029 128
8.73
20.18
-5.64
944 091
766 821
578 719
606 001
384 832
209 947
338 090
381 989
368 772
1 060 432
755 091
682 919
732 354
421 804
315 156
328 078
333 287
367 763
11.62
-1.54
16.55
18.93
9.17
40.61
-3.01
-13.64
-0.27
4 889 323
2 024 087
2 865 236
4 895 744
2 418 065
2 477 679
0.13
17.78
-14.53
1 103 750
653 739
244 177
205 834
431 677
235 546
152 469
43 662
672 073
418 193
91 708
162 172
1 024 879
615 599
225 102
184 178
456 040
250 282
157 756
48 002
568 839
365 317
67 346
136 176
-7.41
-6.01
-8.13
-11.11
5.49
6.07
3.41
9.47
-16.67
-13.51
-30.87
-17.47
937 703
423 206
249 344
265 153
339 434
148 861
104 132
86 441
598 269
274 345
145 212
178 712
871 405
375 476
270 355
225 574
416 491
174 020
141 186
101 285
454 914
201 456
129 169
124 289
-7.33
-11.96
8.09
-16.16
20.45
15.61
30.43
15.84
-27.39
-30.87
-11.70
-36.31
2 847 870
1 161 207
718 738
608 660
359 265
1 252 976
527 362
308 999
254 272
162 343
1 594 894
633 845
409 739
354 388
196 922
2 999 460
1 209 137
828 027
597 065
365 231
1 545 534
635 254
401 762
311 897
196 621
1 453 926
573 883
426 265
285 168
168 610
5.18
4.04
14.15
-1.92
1.65
20.98
18.61
26.24
20.42
19.15
-9.25
-9.94
3.95
-21.73
-15.52
ćBBS - SRE
TR6 Akdeniz - Mediterranean
TR61
TR62
TR63
TR7 Orta Anadolu
Central Anatolia
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR8 Batı Karadeniz
West Black Sea
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR9 Doþu Karadeniz
East Black Sea
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
2 852 806
1 162 757
1 690 049
3 131 546
1 545 914
1 585 632
9.32
28.47
-6.38
2 852 806
795 849
826 886
499 617
348 776
212 833
168 845
1 162 757
331 321
348 028
223 678
134 082
66 097
59 551
1 690 049
464 528
478 858
275 939
214 694
146 736
109 294
3 131 546
975 137
887 765
523 819
365 938
191 934
186 953
1 545 914
478 954
416 631
283 316
205 245
84 198
77 570
1 585 632
496 183
471 134
240 503
160 693
107 736
109 383
9.32
20.31
7.10
4.73
4.80
-10.33
10.18
28.47
36.84
17.99
23.63
42.56
24.20
26.43
-6.38
6.59
-1.63
-13.74
-28.96
-30.89
0.08
30
Nüfus
3.3 ćBBS' ye göre ĩehir ve köy nüfusu ve yıllık nüfus artıĩ hızı (devam)
City and village population and annual growth rate of population by SRE (continued)
Annual growth
Nüfus - Population
1990
ćBBS - SRE
2000
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
2 354 030
965 156
1 388 874
2 507 738
1 289 874
1 217 864
6.32
28.99
-13.14
Erzurum
Erzincan
Bayburt
1 254 782
848 201
299 251
107 330
586 422
400 983
144 144
41 295
668 360
447 218
155 107
66 035
1 351 588
937 389
316 841
97 358
774 113
560 551
172 206
41 356
577 475
376 838
144 635
56 002
7.43
10.00
5.71
-9.75
27.76
33.49
17.78
0.15
-14.61
-17.12
-6.99
-16.48
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
1 099 248
437 093
355 823
142 601
163 731
378 734
158 758
130 391
55 547
34 038
720 514
278 335
225 432
87 054
129 693
1 156 150
528 744
325 016
168 634
133 756
515 761
252 309
142 145
81 582
39 725
640 389
276 435
182 871
87 052
94 031
5.05
19.03
-9.05
16.76
-20.22
30.87
46.31
8.63
38.43
15.45
-11.79
-0.68
-20.92
0.00
-32.15
3 101 812
1 361 937
1 739 875
3 727 034
2 007 378
1 719 656
18.36
38.78
-1.17
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
1 585 242
704 359
498 225
249 074
133 584
780 735
369 243
274 045
86 648
50 799
804 507
335 116
224 180
162 426
82 785
1 770 597
853 658
569 616
253 739
93 584
1 041 933
499 713
364 274
123 470
54 476
728 664
353 945
205 342
130 269
39 108
11.05
19.22
13.39
1.86
-35.58
28.85
30.25
28.45
35.40
6.99
-9.90
5.46
-8.77
-22.06
-74.97
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
1 516 570
637 433
376 543
330 115
172 479
581 202
262 562
103 089
144 029
71 522
935 368
374 871
273 454
186 086
100 957
1 956 437
877 524
453 654
388 678
236 581
965 445
446 976
159 503
219 511
139 455
990 992
430 548
294 151
169 167
97 126
25.46
31.96
18.63
16.33
31.59
50.74
53.19
43.64
42.13
66.76
5.78
13.84
7.29
-9.53
-3.87
5 157 160
2 873 801
2 283 359
6 608 619
4 143 136
2 465 483
24.79
36.57
7.67
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
1 651 421
1 010 396
510 827
130 198
1 047 566
738 245
222 102
87 219
603 855
272 151
288 725
42 979
2 023 784
1 285 249
623 811
114 724
1 423 050
1 009 126
338 939
74 985
600 734
276 123
284 872
39 739
20.33
24.05
19.98
-12.65
30.62
31.25
42.26
-15.11
-0.52
1.45
-1.34
-7.84
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
2 097 902
1 001 455
1 096 447
1 147 054
551 614
595 440
950 848
449 841
501 007
2 806 130
1 443 422
1 362 708
1 659 821
842 129
817 692
1 146 309
601 293
545 016
29.08
36.55
21.73
36.94
42.30
31.71
18.69
29.01
8.42
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
1 407 837
558 275
344 121
262 006
243 435
679 181
249 032
194 664
125 264
110 221
728 656
309 243
149 457
136 742
133 214
1 778 705
705 098
456 734
353 197
263 676
1 060 265
391 249
304 166
211 328
153 522
718 440
313 849
152 568
141 869
110 154
23.38
23.34
28.30
29.86
7.98
44.53
45.16
44.62
52.28
33.13
-1.41
1.48
2.06
3.68
-19.00
TRA Kuzeydoþu Anadolu
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB Ortadoþu Anadolu
Central East Anatolia
TRB1
TRB2
TRC Güneydoþu Anadolu
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
Not: 1990 Genel Nüfus Sayımı sonuçları, 2000 Genel Nüfus Sayımı
Note: The results of 1990 Population Census were adjusted
günündeki idari bölünüĩe göre yeniden düzenlenmiĩtir.
according to the administrative division on the day of 2000
Population Census.
31
Population
Sayým yýllarý arasý nüfus artýþ hýzý
Annual intercensal increase of population
(
)
30
25
20
15
10
1990-2000
1985-1990
1980-1985
1975-1980
1970-1975
1965-1970
1960-1965
1955-1960
1950-1955
1945-1950
1940-1945
1927-1935
0
1935-1940
5
(
Bölgelere göre þehir ve köy nüfus artýþ hýzý
Annual growth rate of population by region
1990, 2000
)
40
30
20
10
0
Þehir - City
Güneydoðu
Anadolu
Southeast
Anatolia
Doðu
Anadolu
East
Anatolia
Karadeniz
Black Sea
Ýç Anadolu
Central
Anatolia
Ege
Aegean
Marmara
Marmara
-20
Akdeniz
Mediterranean
-10
Köy - Village
32
ćBBS - SRE
Nüfus - Population
1990
Nüfus
3.4 ćBBS' ye göre nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı ve nüfus yoþunluþu
Population, annual growth rate of population and population density by SRE
2000
Annual growth
Nüfus yoþunluþu
Population density
1990
2000
56 473 035
67 803 927
18.28
73
88
TR1 ćstanbul
7 195 773
10 018 735
33.09
1385
1928
TR10
7 195 773
7 195 773
10 018 735
10 018 735
33.09
33.09
1385
1385
1928
1928
2 589 490
2 895 980
11.18
60
68
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
1 182 953
468 842
404 599
309 512
1 354 658
623 591
402 606
328 461
13.55
28.52
-0.49
5.94
63
74
67
49
73
99
66
52
Balıkesir
Çanakkale
1 406 537
974 274
432 263
1 541 322
1 076 347
464 975
9.15
9.96
7.29
58
68
44
64
75
47
7 594 977
8 938 781
16.29
85
100
ćzmir
2 694 770
2 694 770
3 370 866
3 370 866
22.38
22.38
224
224
281
281
Aydın
Denizli
Muþla
2 138 507
824 816
750 882
562 809
2 516 114
950 757
850 029
715 328
16.26
14.21
12.40
23.97
66
105
64
44
78
121
73
56
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
2 761 700
1 154 418
738 979
577 905
290 398
3 051 801
1 260 169
812 416
656 903
322 313
9.99
8.76
9.47
12.81
10.42
91
88
52
48
54
100
96
57
55
60
4 688 514
5 741 241
20.25
96
118
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
2 413 259
1 596 161
641 301
175 797
3 025 475
2 125 140
706 009
194 326
22.60
28.62
9.61
10.02
84
153
46
41
106
204
51
45
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
2 275 255
920 255
683 281
273 679
262 919
135 121
2 715 766
1 206 085
756 168
314 266
270 654
168 593
17.69
27.04
10.13
13.82
2.90
22.13
113
255
141
107
32
160
135
334
156
122
33
199
5 204 217
6 443 236
21.35
72
89
Ankara
3 236 378
3 236 378
4 007 860
4 007 860
21.37
21.37
132
132
163
163
Konya
Karaman
1 967 839
1 752 658
215 181
2 435 376
2 192 166
243 210
21.31
22.37
12.24
41
45
24
51
56
27
ćstanbul
TR2 Batı Marmara - West Marmara
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR4 Doþu Marmara - East Marmara
TR41
TR42
TR5 Batı Anadolu - West Anatolia
TR51
TR52
33
Population
3.4 ćBBS' ye göre nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı ve nüfus yoþunluþu (devam)
Population, annual growth rate of population and population density by SRE (continued)
Nüfus yoþunluþu
Population density
1990
2000
2000
Annual growth
7 026 489
8 706 005
21.43
79
98
Antalya
Isparta
Burdur
1 821 881
1 132 211
434 771
254 899
2 490 235
1 719 751
513 681
256 803
31.24
41.79
16.67
0.74
51
55
53
37
69
83
62
38
Adana
Mersin (ćçel)
2 816 486
1 549 233
1 267 253
3 500 878
1 849 478
1 651 400
21.75
17.71
26.47
96
111
82
119
133
107
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
2 388 122
1 109 754
894 264
384 104
2 714 892
1 253 726
1 002 384
458 782
12.82
12.19
11.41
17.76
103
190
62
123
117
215
70
147
3 818 444
4 189 268
9.27
42
46
1 528 813
350 360
330 569
301 691
289 509
256 684
1 690 826
383 508
396 084
348 081
309 914
253 239
10.07
9.04
18.08
14.30
6.81
-1.35
49
77
44
41
54
40
54
85
52
47
58
40
2 289 631
2 498 442
8.73
38
42
944 091
766 821
578 719
1 060 432
755 091
682 919
11.62
-1.54
16.55
55
27
41
62
26
49
4 889 323
4 895 744
0.13
67
67
1 103 750
653 739
244 177
205 834
1 024 879
615 599
225 102
184 178
-7.41
-6.01
-8.13
-11.11
116
198
59
99
108
186
55
89
937 703
423 206
249 344
265 153
871 405
375 476
270 355
225 574
-7.33
-11.96
8.09
-16.16
35
32
33
46
33
29
36
39
2 847 870
1 161 207
718 738
608 660
359 265
2 999 460
1 209 137
828 027
597 065
365 231
5.18
4.04
14.15
-1.92
1.65
76
128
72
48
63
80
133
83
47
64
ćBBS - SRE
TR61
TR62
TR63
TR7 Orta Anadolu - Central Anatolia
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR8 Batı Karadeniz - West Black Sea
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR9 Doþu Karadeniz - East Black Sea
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
Nüfus - Population
1990
2 852 806
3 131 546
9.32
81
89
2 852 806
795 849
826 886
499 617
348 776
212 833
168 845
3 131 546
975 137
887 765
523 819
365 938
191 934
186 953
9.32
20.31
7.10
4.73
4.80
-10.33
10.18
81
171
139
73
89
29
26
89
209
149
77
93
26
29
34
ćBBS - SRE
North East Anatolia
Nüfus - Population
1990
2000
Nüfus
3.4 ćBBS' ye göre nüfus, yıllık nüfus artıĩ hızı ve nüfus yoþunluþu (devam)
Population, annual growth rate of population and population density by SRE (continued)
Annual growth
Nüfus yoþunluþu
Population density
1990
2000
2 354 030
2 507 738
6.32
33
35
Erzurum
Erzincan
Bayburt
1 254 782
848 201
299 251
107 330
1 351 588
937 389
316 841
97 358
7.43
10.00
5.71
-9.75
31
33
26
29
33
37
27
26
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
1 099 248
437 093
355 823
142 601
163 731
1 156 150
528 744
325 016
168 634
133 756
5.05
19.03
-9.05
16.76
-20.22
37
38
35
40
34
39
46
32
47
28
TRA1
TRA2
3 101 812
3 727 034
18.36
40
48
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
1 585 242
704 359
498 225
249 074
133 584
1 770 597
853 658
569 616
253 739
93 584
11.05
19.22
13.39
1.86
-35.58
44
60
59
30
18
49
72
67
31
13
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
1 516 570
637 433
376 543
330 115
172 479
1 956 437
877 524
453 654
388 678
236 581
25.46
31.96
18.63
16.33
31.59
36
33
47
47
24
47
45
56
55
33
TRB1
TRB2
South East Anatolia
5 157 160
6 608 619
24.79
69
88
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
1 651 421
1 010 396
510 827
130 198
2 023 784
1 285 249
623 811
114 724
20.33
24.05
19.98
-12.65
108
148
73
91
132
188
89
80
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
2 097 902
1 001 455
1 096 447
2 806 130
1 443 422
1 362 708
29.08
36.55
21.73
62
53
73
83
77
90
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
1 407 837
558 275
344 121
262 006
243 435
1 778 705
705 098
456 734
353 197
263 676
23.38
23.34
28.30
29.86
7.98
54
63
74
37
44
68
80
98
49
48
TRC1
TRC2
TRC3
Not: 1990 Genel Nüfus Sayımı sonuçları, 2000 Genel Nüfus Sayımı
Note: The results of 1990 Population Census were adjusted
günündeki idari bölünüĩe göre yeniden düzenlenmiĩtir.
according to the administrative division on the day of 2000
Population Census.
35
Population
36
Ýllerin 1990 ve 2000 sayým yýllarý arasýndaki yýllýk nüfus artýþ hýzý (%0)
Annual growth rate of population between 1990 and 2000 census years by provinces (%0)
-36- -21
-20- -5
-4-10
11-26
27-42
2000 Genel Nüfus Sayýmý sonuçlarýna göre hazýrlanmýþtýr.
Prepared according to the results of 2000 General Population Census.
Erkek - Males
Ĩehir nüfusu - City population
(%)
Köy nüfusu - Village population
(%)
Kadın - Females
Ĩehir nüfusu - City population
(%)
(%)
1975
1980
1985
1990
2000
20 744 730
9 004 842
43.41
11 739 888
56.59
22 695 362
10 272 130
45.26
12 423 232
54.74
25 671 975
14 010 662
54.58
11 661 313
45.42
28 607 047
17 247 553
60.29
11 359 494
39.71
34 346 735
22 427 603
65.30
11 919 132
34.70
19 602 989
7 864 226
40.12
11 738 763
59.88
22 041 595
9 372 877
42.52
12 668 718
57.48
24 992 483
12 855 095
51.44
12 137 388
48.56
27 865 988
16 078 798
57.70
11 787 190
42.30
33 457 192
21 578 671
64.50
11 878 521
35.50
1975
1980
1985
1990
2000
19.46
19.19
19.76
19.88
19.53
20.32
20.91
20.58
21.24
22.21
21.88
22.55
24.83
24.41
25.30
82.33
78.12
71.81
64.68
55.10
8.39
8.45
7.22
7.06
8.83
73.94
69.67
64.59
57.62
46.27
3.6 Medyan yaĩ ve yaĩ baþımlılık oranı
Median age and age dependency ratio
Medyan yaĩ - Median age
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
Toplam yaĩ baþımlılık oranı
Total age dependency ratio
Yaĩlı baþımlılık oranı (65+ yaĩ)
Elderly dependency ratio (age 65 and over)
Genç baþımlılık oranı (0-14 yaĩ)
Youth dependency ratio (age 0-14)
3.7 Yaĩ grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2000
Population by age group and sex, 2000
Yaĩ grubu - Age group
Toplam - Total
0-4
5-9
10 - 14
15 - 19
20 - 24
25 - 29
30 - 34
35 - 39
40 - 44
45 - 49
50 - 54
55 - 59
60 - 64
65 - 69
70 - 74
75 - 79
80 - 84
85 +
Bilinmeyen - Unknown
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
67 803 927
34 346 735
33 457 192
6 584 822
6 756 617
6 878 656
7 209 475
6 690 146
5 895 255
5 009 655
4 854 387
4 068 756
3 368 769
2 717 349
2 058 422
1 829 288
1 645 517
1 172 643
577 597
246 692
216 500
23 381
3 396 690
3 485 746
3 570 657
3 691 218
3 426 714
2 976 430
2 552 370
2 453 579
2 083 531
1 710 757
1 356 391
1 016 254
864 299
794 881
517 870
254 443
98 797
83 572
12 536
3 188 132
3 270 871
3 307 999
3 518 257
3 263 432
2 918 825
2 457 285
2 400 808
1 985 225
1 658 012
1 360 958
1 042 168
964 989
850 636
654 773
323 154
147 895
132 928
10 845
37
Nüfus
3.5 Cinsiyete göre ĩehir ve köy nüfusu
City and village population by sex
Population
Cinsiyete göre nüfus - Population by sex
Þehir nüfusu - City population
25 000 000
20 000 000
15 000 000
Erkek - Males
10 000 000
Kadýn- Females
5 000 000
0
1975
1980
1985
1990
2000
13 000 000
12 500 000
12 000 000
Erkek - Males
11 500 000
Kadýn- Females
11 000 000
10 500 000
1975
1980
1985
1990
2000
Veriler için tablo 3.5’e bakýnýz.
38
Yaĩ grubu
Age group
Toplam
Total
Hiç evlenmedi
Never married
Nüfus
3.8 Yaĩ grubu, medeni durum ve cinsiyete göre nüfus, 2000
Population by age group, marital status and sex, 2000
[12 > yaĩ - age]
Evli
Married
Eĩi öldü
Widowed
Boĩandı
Divorced
Bilinmeyen
Unknown
51 724 194
17 622 459
31 239 631
2 276 932
566 339
18 833
Erkek - Males
12-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
26 040 972
2 147 330
3 691 218
3 426 714
2 976 430
2 552 370
2 453 579
2 083 531
1 710 757
1 356 391
1 016 254
864 299
1 749 563
12 536
10 000 679
2 140 850
3 611 395
2 711 372
964 710
276 271
119 914
62 912
37 247
22 600
14 897
11 620
22 282
4 609
15 493 363
6 480
78 187
706 636
1 986 540
2 242 178
2 296 347
1 983 143
1 637 963
1 298 460
966 063
806 910
1 478 936
5 520
332 116
317
1 016
2 437
3 786
4 945
6 804
9 436
14 980
21 595
35 181
230 482
1 137
203 755
1 034
7 190
21 325
28 859
31 330
29 800
25 227
19 451
13 018
9 926
16 518
77
11 059
285
500
1 418
1 276
1 043
872
884
900
681
662
1 345
1 193
Kadın - Females
12-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
25 683 222
1 993 032
3 518 257
3 263 432
2 918 825
2 457 285
2 400 808
1 985 225
1 658 012
1 360 958
1 042 168
964 989
2 109 386
10 845
7 621 780
1 985 189
3 063 952
1 535 053
538 490
211 410
116 345
61 508
35 587
22 540
14 087
10 944
24 910
1 765
15 746 268
7 843
448 398
1 698 803
2 322 794
2 167 896
2 180 541
1 796 726
1 471 322
1 156 062
821 421
676 205
993 209
5 048
1 944 816
1 244
5 249
13 980
26 844
48 469
75 019
109 363
151 989
186 582
261 788
1 062 844
1 445
362 584
4 540
24 019
42 765
50 426
54 770
51 366
41 311
29 898
19 712
15 743
27 948
86
7 774
123
308
796
709
683
606
429
469
366
309
475
2 501
Toplam - Total
34.07
60.40
4.40
1.09
0.04
Erkek - Males
12-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
38.40
99.70
97.84
79.12
32.41
10.82
4.89
3.02
2.18
1.67
1.47
1.34
1.27
36.77
59.50
0.30
2.12
20.62
66.74
87.85
93.59
95.18
95.74
95.73
95.06
93.36
84.53
44.03
1.28
0.01
0.03
0.08
0.15
0.20
0.33
0.55
1.10
2.12
4.07
13.17
9.07
0.78
0.03
0.21
0.72
1.13
1.28
1.43
1.47
1.43
1.28
1.15
0.94
0.61
0.04
0.01
0.01
0.05
0.05
0.04
0.04
0.05
0.07
0.07
0.08
0.08
9.52
Kadın - Females
12-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
29.68
99.61
87.09
47.04
18.45
8.60
4.85
3.10
2.15
1.66
1.35
1.13
1.18
16.27
61.31
0.39
12.74
52.06
79.58
88.22
90.83
90.50
88.74
84.94
78.82
70.07
47.09
46.55
7.57
0.04
0.16
0.48
1.09
2.02
3.78
6.60
11.17
17.90
27.13
50.39
13.32
1.41
0.13
0.74
1.47
2.05
2.28
2.59
2.49
2.20
1.89
1.63
1.32
0.79
0.03
0.00
0.01
0.03
0.03
0.03
0.03
0.03
0.03
0.04
0.03
0.02
23.06
Toplam - Total (%)
39
Population
3.9 Yaĩ grubu, okuryazarlık ve cinsiyete göre nüfus, 2000
Population by age group, literacy and sex, 2000
[6 > yaĩ - age]
Toplam
Total
Okuma
yazma
bilmeyen
Illiterate
Okuma
yazma
bilen
Literate
Okul
bitirmeyen
Okul bitiren No school
Graduate completed
Mezuniyeti
bilinmeyen
Education
level unknown
Okuma yazma
durumu
bilinmeyen
Literacy
status unknown
59 859 243
7 589 657
52 259 381
39 359 807 12 886 331
13 243
10 205
Erkek - Males
6-11
12-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
30 245 445
4 204 473
9 265 262
2 976 430
2 552 370
2 453 579
2 083 531
1 710 757
1 356 391
1 016 254
864 299
1 749 563
12 536
1 857 132
495 113
184 525
64 474
64 222
70 721
73 624
78 991
93 108
112 099
143 499
475 976
780
28 384 266
3 709 360
9 080 145
2 911 660
2 487 887
2 382 571
2 009 606
1 631 528
1 263 102
904 034
720 670
1 273 323
10 380
21 869 477
7 159 477
2 866 469
2 443 546
2 334 542
1 958 506
1 569 675
1 180 731
803 214
604 701
939 635
8 981
6 512 324
3 709 360
1 920 066
44 943
44 131
47 782
50 913
61 665
82 252
100 722
115 865
333 273
1 352
2 465
602
248
210
247
187
188
119
98
104
415
47
4 047
592
296
261
287
301
238
181
121
130
264
1 376
Kadın - Females
6-11
12-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65+
29 613 798
3 930 576
8 774 721
2 918 825
2 457 285
2 400 808
1 985 225
1 658 012
1 360 958
1 042 168
964 989
2 109 386
10 845
5 732 525
557 654
547 252
279 351
303 528
373 272
398 476
446 271
489 889
458 111
507 893
1 369 037
1 791
23 875 115
3 372 922
8 225 611
2 639 016
2 153 337
2 027 187
1 586 388
1 211 454
870 786
583 854
456 861
739 706
7 993
17 490 330
6 491 779
2 550 264
2 055 914
1 903 800
1 447 379
1 053 436
712 113
449 796
329 198
489 603
7 048
6 374 007
3 372 922
1 729 914
87 670
96 611
122 547
138 286
157 338
158 069
133 579
127 211
248 944
916
10 778
3 918
1 082
812
840
723
680
604
479
452
1 159
29
6 158
1 858
458
420
349
361
287
283
203
235
643
1 061
Yaĩ grubu
Age group
Toplam - Total
Medyan yaþ ve yaþ baðýmlýlýk oraný
Median age and age dependency ratio
80
60
Genç baðýmlýlýk oraný (0-14 yaþ )
Youth dependency ratio (age 0-14)
40
Yaþlý baðýmlýlýk oraný (65+ yaþ)
Elderly dependency ratio (age 65 and over)
20
0
1975
1980
1985
1990
2000
Veri için tablo 3.6’ya bakýnýz.
40
Okuryazarlık ve eþitim durumu (USES, 1997)
Literacy and education level (ISCED, 1997)
Doþurganlık durumu
Fertility
Canlı Canlı doþum
doþum yapan yapmayan
Gave alive
Didn’t give
births
alive births
16 415 301
Toplam - Total
Okuma yazma bilmeyen
IIIiterate
4 456 413
Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen
Literate but no school completed
1 230 344
Okul bitiren
Graduates
10 721 542
ćlkokul mezunu
7 889 255
Primary school graduate
ćlköþretim mezunu
Primary education graduate
5 645
Ortaokul veya ortaokul dengi meslek okul mezunu
Junior high school or equivalent
vocational school graduate
878 911
Lise veya lise dengi meslek okul mezunu
High school or equivalent
vocational school graduate
1 355 956
Yüksek öþretim mezunu
591 775
Higher education graduate
Mezuniyeti, okuma-yazma durumu bilinmeyen
Education level, Iiteracy status unknown
7 002
Canlı doþan
çocuk sayısı
Number of
live born children
Erkek
Kız
Males
Females
Yaĩayan
çocuk sayısı
Number of
living children
Erkek
Kız
Males
Females
1 638 367
30 496 753 28 434 328
26 849 609
25 414 814
247 406
12 725 354 11 790 383
10 692 906
10 092 187
2 670 682
2 438 355
2 317 329
1 313 152
14 888 173 13 962 070
13 707 823
12 995 337
747 940
11 991 224 11 231 125
10 946 983
10 373 465
75 997
2 871 283
8 334
3 952
3 735
3 790
3 573
121 359
1 035 260
971 883
978 974
926 507
276 613
1 329 797
1 255 712
1 271 175
1 209 291
158 906
527 940
499 615
506 901
482 501
1 812
11 943
11 193
10 525
9 961
Okuryazar nüfusun toplam içindeki oraný - Percentage of population by literacy
[6>yaþ - age]
100
80
60
40
20
0
1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 2000
Toplam -Total
Erkek - Males
Kadýn - Females
41
Nüfus
3.10 Okuryazarlık, eþitim ve doþurganlık durumuna göre kadın nüfus, cinsiyete göre canlı doþan ve yaĩayan çocuk sayısı, 2000
Female population by literacy, education level and fertility, number of live born and living children by sex, 2000
[12 > yaĩtaki kadın nüfus - 12 > age and over female population]
Population
3.11 Okuryazarlık ve cinsiyete göre nüfus
Population by literacy and sex
[6 > yaĩ - age]
Okuryazarlık - Literacy
Erkek - Males
Okuma yazma bilmeyen - Illiterate
(%)
Okuma yazma bilen - Literate
(%)
Bilinmeyen -
Unknown
Kadın - Females
(%)
Okuma yazma bilen - Literate
(%)
Bilinmeyen -
Unknown
1975
1980
1985
1990
2000
4 096 110
23.79
13 118 658
76.21
41 645
3 802 455
20.02
15 188 078
79.98
8 568
2 932 964
13.48
18 824 697
86.52
43 193
2 779 172
11.19
22 066 860
88.81
10 496
1 857 132
6.14
28 384 266
93.86
4 047
8 048 078
49.49
8 212 708
50.51
13 406
8 394 868
45.33
10 123 133
54.67
6 521
6 770 698
31.84
14 497 065
68.16
43 720
6 808 809
28.02
17 488 623
71.98
9 150
5 732 525
19.36
23 875 115
80.64
6 158
Note. Proportions are calculated by excluding unknown.
Not. Oranlar hesaplanırken bilinmeyen kapsanmamıĩtır.
3.12 Okuryazarlık ve eþitim durumuna göre nüfus
Population by literacy and education level
[25 > yaĩ - age]
Okuryazarlık ve eþitim durumu
Literacy and education level
Erkek - Males
ćlkokul - Primary school
Ortaokul veya ortaokul dengi meslek okulları
Junior high school or vocational school at junior
high school level
Lise veya lise dengi meslek okulları - High
school or vocational school at high school level
Yüksek öþretim - Higher education
(1)
Kadın - Females
Ortaokul veya ortaokul dengi meslek okulları
Junior high school or vocational school at junior
high school level
Lise veya lise dengi meslek okulları - High
school or vocational school at high school level
(1)
1975
1980
1985
1990
2000
8 124 998
2 366 034
8 988 685
2 231 044
10 657 795
1 736 159
12 679 888
1 673 221
16 763 174
1 176 714
1 023 259
3 673 688
964 495
4 198 485
977 194
5 653 838
720 893
6 965 653
881 546
8 428 552
368 822
483 788
686 429
1 005 194
1 874 707
423 805
242 051
27 339
593 384
510 044
7 445
955 826
639 870
8 479
1 371 921
927 560
15 446
2 683 334
1 714 426
3 895
8 017 847
5 255 950
9 129 934
5 695 088
10 708 464
4 916 964
12 691 340
5 099 429
16 897 656
4 625 828
409 361
1 920 132
510 490
2 256 963
903 038
3 860 956
713 608
5 273 401
1 270 255
7 644 977
167 014
202 977
302 049
460 074
896 060
199 221
56 453
9 716
317 617
142 384
4 415
520 731
197 302
7 424
774 995
358 982
10 851
1 539 581
910 885
10 070
(1) Bilinmeyen, okuryazarlık ve eþitim durumu bilinmeyenleri kapsamaktadır.
(1) Unknown, includes unknown for literacy and education level.
42
ćBBS - SRE
Toplam
hanehalkı
sayısı
Total number
of households
Toplam
Ortalama
hanehalkı hanehalkı
nüfusu büyüklüþü
Average
Total
household
size of
population households
Nüfus
3.13 ćBBS 'ye göre hanehalkı büyüklüþü ve hanehalkı sayısı, 2000
Number of households and size of households by SRE, 2000
Hanehalkı büyüklüþü - Size of household
1
2
3
4
5+
15 070 093
67 809 048
4.50
803 120 2 097 823 2 578 281 3 534 911 6 055 958
TR1 ćstanbul
2 550 607
9 822 210
3.85
161 860
403 314
553 816
693 998
737 619
TR10
2 550 607
2 550 607
9 822 210
9 822 210
3.85
3.85
161 860
161 860
403 314
403 314
553 816
553 816
693 998
693 998
737 619
737 619
ćstanbul
800 031
2 844 363
3.56
64 614
162 189
177 677
216 457
179 094
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
348 973
159 569
103 229
86 175
1 304 850
604 689
384 950
315 211
3.74
3.79
3.73
3.66
22 266
9 040
6 990
6 236
62 144
27 527
18 486
16 131
77 928
35 674
23 228
19 026
97 014
45 392
27 957
23 665
89 621
41 936
26 568
21 117
Balıkesir
Çanakkale
451 058
314 022
137 036
1 539 513
1 090 252
449 261
3.41
3.47
3.28
42 348
29 156
13 192
100 045
67 405
32 640
99 749
67 322
32 427
119 443
83 628
35 815
89 473
66 511
22 962
2 311 716
8 813 668
3.81
169 159
406 565
481 258
629 366
625 368
ćzmir
922 729
922 729
3 304 379
3 304 379
3.58
3.58
73 641
73 641
170 530
170 530
217 130
217 130
260 813
260 813
200 615
200 615
Aydın
Denizli
Muþla
665 966
251 330
223 089
191 547
2 447 793
924 889
858 676
664 228
3.68
3.68
3.85
3.47
52 500
20 843
14 674
16 983
124 841
47 830
37 873
39 138
140 011
51 550
44 996
43 465
185 336
69 322
62 110
53 904
163 278
61 785
63 436
38 057
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
723 021
323 491
164 452
152 276
82 802
3 061 496
1 246 050
819 414
660 756
335 276
4.23
3.85
4.98
4.34
4.05
43 018
21 661
8 251
8 017
5 089
111 194
55 213
19 813
22 518
13 650
124 117
65 478
19 573
23 866
15 200
183 217
90 250
33 441
37 338
22 188
261 475
90 889
83 374
60 537
26 675
1 407 936
5 677 462
4.03
79 522
218 399
270 798
375 503
463 714
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
785 454
545 391
190 284
49 779
3 012 452
2 130 744
696 215
185 493
3.84
3.91
3.66
3.73
49 995
31 457
14 483
4 055
133 090
87 779
35 557
9 754
162 911
112 389
40 967
9 555
219 043
152 107
53 827
13 109
220 415
161 659
45 450
13 306
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
622 482
283 708
167 487
65 720
62 802
42 765
2 665 010
1 181 086
755 980
299 837
265 875
162 232
4.28
4.16
4.51
4.56
4.23
3.79
29 527
12 363
7 177
2 796
3 926
3 265
85 309
37 809
20 675
8 118
10 962
7 745
107 887
54 043
25 852
9 660
9 944
8 388
156 460
77 071
39 190
14 845
14 150
11 204
243 299
102 422
74 593
30 301
23 820
12 163
1 520 632
6 347 467
4.17
83 341
217 756
280 252
397 549
541 734
1 018 371
1 018 371
3 887 844
3 887 844
3.82
3.82
64 142
64 142
160 623
160 623
215 779
215 779
293 659
293 659
284 168
284 168
502 261
444 354
57 907
2 459 623
2 208 563
251 060
4.90
4.97
4.34
19 199
16 076
3 123
57 133
48 893
8 240
64 473
55 412
9 061
103 890
90 809
13 081
257 566
233 164
24 402
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR41
TR42
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
43
Population
3.13 ćBBS 'ye göre hanehalkı büyüklüþü ve hanehalkı sayısı, 2000 (devam)
Number of households and size of households by SRE, 2000 (continued)
ćBBS - SRE
Toplam
hanehalkı
sayısı
Total number
of households
Toplam
Ortalama
Average
Total
household
size of
1
2
3
4
5+
1 870 351
8 602 188
4.60
81 529
224 865
296 546
439 561
827 850
563 476
2 266 271
4.02
Antalya
Isparta
Burdur
383 339
109 015
71 122
1 524 142
483 502
258 627
3.98
4.44
3.64
34 581
22 007
6 656
5 918
89 473
58 104
16 480
14 889
109 446
78 959
16 911
13 576
152 657
108 348
25 452
18 857
177 319
115 921
43 516
17 882
Adana
Mersin (ćçel)
769 688
402 243
367 445
3 538 543
1 880 398
1 658 145
4.60
4.67
4.51
31 662
15 692
15 970
86 848
43 844
43 004
122 986
62 720
60 266
186 049
94 888
91 161
342 143
185 099
157 044
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
537 187
260 027
185 792
91 368
2 797 374
1 293 835
1 035 089
468 450
5.21
4.98
5.57
5.13
15 286
8 671
4 039
2 576
48 544
26 389
13 955
8 200
64 114
34 027
18 936
11 151
100 855
52 810
30 340
17 705
308 388
138 130
118 522
51 736
867 717
4 315 996
4.97
35 079
99 034
108 234
173 926
451 444
357 941
78 760
78 455
74 911
69 178
56 637
1 730 644
383 882
413 441
356 185
310 239
266 897
4.83
4.87
5.27
4.75
4.48
4.71
15 872
2 661
2 536
4 473
3 881
2 321
42 668
9 459
6 971
9 254
10 049
6 935
46 915
10 616
8 776
10 136
9 886
7 501
74 811
17 234
14 604
15 220
15 235
12 518
177 675
38 790
45 568
35 828
30 127
27 362
509 776
2 585 352
5.07
19 207
56 366
61 319
99 115
273 769
236 030
147 831
125 915
1 095 693
779 054
710 605
4.64
5.27
5.64
9 185
6 377
3 645
27 360
17 536
11 470
33 622
16 297
11 400
55 082
24 944
19 089
110 781
82 677
80 311
1 074 677
5 132 487
4.78
54 029
150 275
148 839
219 756
501 778
Zonguldak
Karabük
Bartın
247 291
145 593
58 413
43 285
1 099 199
662 174
234 123
202 902
4.44
4.55
4.01
4.69
11 844
6 237
3 393
2 214
34 969
18 291
10 518
6 160
39 980
23 318
10 484
6 178
58 584
35 494
14 532
8 558
101 914
62 253
19 486
20 175
Kastamonu
Çankırı
Sinop
197 644
91 673
51 123
54 848
902 821
398 253
263 393
241 175
4.57
4.34
5.15
4.40
14 223
7 029
3 167
4 027
37 547
17 997
8 512
11 038
27 295
13 279
6 152
7 864
34 748
16 371
8 689
9 688
83 831
36 997
24 603
22 231
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
629 742
265 702
147 277
135 438
81 325
3 130 467
1 279 064
852 132
631 993
367 278
4.97
4.81
5.79
4.67
4.52
27 962
11 368
4 619
7 488
4 487
77 759
32 109
13 343
20 205
12 102
81 564
37 497
14 096
18 575
11 396
126 424
57 391
23 222
28 084
17 727
316 033
127 337
91 997
61 086
35 613
TR61
TR62
TR63
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR81
TR82
TR83
44
ćBBS - SRE
Toplam
hanehalkı
sayısı
Total number
of households
Toplam
Ortalama
Average
Total
household
size of
Nüfus
3.13 ćBBS' ye göre hanehalkı büyüklüþü ve hanehalkı sayısı, 2000 (devam)
Number of households and size of households by SRE, 2000 (continued)
1
2
3
4
5+
639 847
3 272 382
5.11
26 844
76 788
75 548
114 551
346 116
639 847
192 851
175 998
114 269
75 484
46 210
35 035
3 272 382
1 009 041
922 222
551 150
389 357
210 032
190 580
5.11
5.23
5.24
4.82
5.16
4.55
5.44
26 844
7 015
6 388
6 137
3 349
2 324
1 631
76 788
20 523
20 465
16 495
8 316
6 953
4 036
75 548
22 258
20 365
14 393
8 985
6 332
3 215
114 551
34 115
32 315
20 199
13 694
9 425
4 803
346 116
108 940
96 465
57 045
41 140
21 176
21 350
421 041
2 528 896
6.01
11 025
33 080
40 297
60 895
275 744
Erzurum
Erzincan
Bayburt
242 115
163 147
61 028
17 940
1 342 681
934 266
307 734
100 681
5.55
5.73
5.04
5.61
7 871
4 476
2 824
571
22 695
13 583
7 332
1 780
25 489
16 668
7 209
1 612
38 096
25 127
10 519
2 450
147 964
103 293
33 144
11 527
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
178 926
70 475
55 506
28 167
24 778
1 186 215
538 272
333 054
173 554
141 335
6.63
7.64
6.00
6.16
5.70
3 154
784
1 051
630
689
10 385
2 640
3 581
1 924
2 240
14 808
4 292
5 342
2 770
2 404
22 799
6 520
8 685
4 076
3 518
127 780
56 239
36 847
18 767
15 927
586 003
3 771 153
6.44
13 755
40 030
54 961
83 656
393 601
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
335 117
163 718
112 463
39 870
19 066
1 822 052
884 118
586 361
257 158
94 415
5.44
5.40
5.21
6.45
4.95
10 847
5 153
3 915
720
1 059
30 234
14 514
11 038
2 212
2 470
38 787
18 689
13 834
3 541
2 723
59 610
29 734
21 565
5 013
3 298
195 639
95 628
62 111
28 384
9 516
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
250 886
118 514
55 926
49 046
27 400
1 949 101
892 072
458 256
381 983
216 790
7.77
7.53
8.19
7.79
7.91
2 908
1 425
602
546
335
9 796
4 880
1 923
1 924
1 069
16 174
8 183
3 181
2 889
1 921
24 046
12 675
4 572
4 326
2 473
197 962
91 351
45 648
39 361
21 602
1 019 535
6 680 776
6.55
22 363
65 528
90 055
129 693
711 896
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
375 545
248 213
104 577
22 755
2 067 821
1 298 806
654 178
114 837
5.51
5.23
6.26
5.05
10 523
7 369
2 026
1 128
31 735
22 746
6 312
2 677
41 938
30 482
8 721
2 735
62 333
45 121
13 445
3 767
229 016
142 495
74 073
12 448
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
415 254
210 046
205 208
2 841 655
1 455 261
1 386 394
6.84
6.93
6.76
7 905
3 933
3 972
22 737
11 073
11 664
32 710
15 259
17 451
46 828
22 429
24 399
305 074
157 352
147 722
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
228 736
92 440
61 550
39 873
34 873
1 771 300
713 874
467 799
328 833
260 794
7.74
7.72
7.60
8.25
7.48
3 935
1 748
948
549
690
11 056
4 568
2 881
1 695
1 912
15 407
6 238
4 235
2 383
2 551
20 532
8 356
5 689
3 075
3 412
177 806
71 530
47 797
32 171
26 308
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
45
Population
3.14 Seçilmiĩ ülkelerde nüfus göstergeleri
Population indicators in selected countries
Yıllık ortalama
nüfus
Doþuĩta Beĩ yaĩ altı
artıĩ hızı
Nüfus
beklenen ölüm oranı
Nüfus
Average annual yoþunluþu
ömür (yıl)
Under-5
Population population growth Population Life expectancy
mortality
rate(%0)
(000 000)
rate(%)
density at birth (years)
Okuryazar
yetiĩkin
oranı (15 > yaĩ)
Adult literacy rate
(15 > age)
(%)
2003
1990 - 2003
2003
2002
2002
2002
70.7
1.8
92
70
41
87(1)
291.0
1.2
32
77
8
…
Almanya - Germany
82.6
0.3
237
78
5
…
Avustralya - Australia
…
Türkiye - Turkey
ABD - USA
19.9
1.2
3
79
6
Avusturya - Austria
8.1
0.3
97
79
5
…
Azerbaycan - Azerbaijan
8.2
1.1
95
65
96
…
10.3
0.3
342
79
6
…
7.8
-0.8
71
72
16
99
Belçika - Belgium
Bulgaristan - Bulgaria
Çek Cumhuriyeti - Czech Republic
Çin - China
Danimarka - Denmark
Finlandiya - Finland
Fransa - France
Hindistan - India
10.2
-0.1
132
75
5
1 288.4
1.0
138
71
38
…
5.4
0.4
127
77
4
5.2
0.3
17
78
5
…
59.7
0.4
109
79
6
…
91
(1)
…
(1)
1 064.4
1.7
358
63
90
Hollanda - Netherlands
16.2
0.6
479
78
5
ćngiltere - United Kingdom
59.3
0.2
246
77
7
ćran - Iran Islamic Republic
66.4
1.5
41
69
41
ćrlanda - Ireland
3.9
0.9
57
77
6
…
98
61
…
…
77
(2)
ćspanya - Spain
41.1
0.4
82
78
6
ćsveç - Sweden
9.0
0.3
22
80
3
…
ćsviçre - Switzerland
7.3
0.7
186
80
6
…
57.6
0.1
196
78
6
99
Japonya - Japan
ćtalya - Italy
127.2
0.2
349
82
5
…
Kanada - Canada
31.6
1.0
3
79
7
…
Kolombiya - Colombia
44.4
1.8
43
72
23
92
Macaristan - Hungary
10.1
-0.2
110
72
9
99
Mısır - Egypt Arab Republic
67.6
1.9
68
69
39
...
4.6
0.6
15
79
4
…
Norveç - Norway
Pakistan - Pakistan
148.4
2.4
193
64
101
...
Polonya - Poland
38.2
0.0
125
74
9
...
Portekiz - Portugal
10.2
0.2
111
76
6
Romanya - Romania
22.2
-0.3
96
70
21
97
143.4
-0.3
8
66
21
100
22.5
2.7
10
73
28
78
9.9
1.5
64
73
26
73
10.7
0.4
83
78
5
97
Rusya Federasyonu - Russian Federation
Suudi Arabistan - Saudi Arabia
Tunus - Tunisia
Yunanistan - Greece
93
(1)
Kaynak - Source: World Development Report, 2005
(1) Sayım verileri baz alınarak ulusal tahminler.
(1) National estimates based on census data.
(2) Araĩtırma verileri baz alınarak ulusal tahminler.
(2) National estimates based on survey data.
46
Nüfus
Seçilmiþ ülkelerde yýllýk nüfus artýþ hýzý
Annual population growth rate in selected countries
1990 - 2003
(%)
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
-0.5
-1.0
Türkiye
Turkey
Azerbaycan
Azerbaijan
Almanya
Germany
Bulgaristan Hindistan
Ýngiltere
India
Bulgaria
United Kingdom
Ýspanya
Spain
Seçilmiþ ülkelerde doðuþta beklenen ömür
Life expectancy at birth in selected countries
2002
90
(Yýl - Years )
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Türkiye
Turkey
Belçika
Belgium
Bulgaristan
Bulgaria
Pakistan
Pakistan
Polonya
Poland
Romanya
Romania
Rusya F.
Russian F.
47
Population
3.15 ćllerin aldıþı, verdiþi, net göç ve net göç hızı
Provincial in-migration, out-migration, net migration, rate of net migration
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
of residence in 2000
2000 yılı daimi
ikametgah nüfusu
Population of place
(1)
Aldıþı göç
In-migration
Verdiþi göç
Out- migration
Net göç
Net migration
Net göç hızı
Rate of net
(2)
migration ‰
60 752 995
4 788 193
4 788 193
0
0
Adana
Adıyaman
Afyon
Aþrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazıþ
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Giresun
Gümüĩhane
Hakkari
Hatay
Isparta
ćçel
ćstanbul
ćzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırĩehir
1 669 361
559 772
728 613
451 287
334 884
3 597 662
1 451 771
176 083
857 507
992 564
179 562
222 139
331 728
246 417
234 021
1 933 732
425 212
242 287
549 321
773 169
1 176 390
361 227
513 839
282 662
825 427
650 265
1 119 535
481 779
168 573
186 976
1 110 055
458 365
1 497 575
9 044 859
3 078 981
290 611
350 200
954 397
294 998
233 028
92 684
17 624
35 636
24 586
30 294
377 108
171 982
14 374
76 570
80 207
24 586
13 795
24 270
25 532
17 328
180 171
42 818
20 869
27 073
57 412
62 996
35 973
36 075
29 336
50 809
62 802
68 550
30 844
13 777
13 369
47 298
45 579
117 894
920 955
306 387
28 937
26 171
64 169
29 968
19 273
133 181
58 369
52 252
50 799
39 393
286 224
81 525
25 934
55 017
75 403
14 481
25 202
31 374
35 786
22 702
94 846
31 327
25 340
60 095
42 207
111 060
41 079
48 438
30 661
97 300
53 220
65 051
36 693
17 780
15 715
85 539
31 710
99 465
513 507
186 012
47 268
37 860
67 476
24 698
30 021
- 40 497
- 40 745
- 16 616
- 26 213
- 9 099
90 884
90 457
- 11 560
21 553
4 804
10 105
- 11 407
- 7 104
- 10 254
- 5 374
85 325
11 491
- 4 471
- 33 022
15 205
- 48 064
- 5 106
- 12 363
- 1 325
- 46 491
9 582
3 499
- 5 849
- 4 003
- 2 346
- 38 241
13 869
18 429
407 448
120 375
- 18 331
- 11 689
- 3 307
5 270
- 10 748
-23.97
-70.23
-22.55
-56.45
-26.81
25.59
64.31
-63.56
25.45
4.85
57.91
-50.07
-21.19
-40.76
-22.70
45.12
27.39
-18.28
-58.36
19.86
-40.04
-14.04
-23.77
-4.68
-54.78
14.84
3.13
-12.07
-23.47
-12.47
-33.87
30.72
12.38
46.09
39.88
-61.15
-32.83
-3.46
18.03
-45.08
Kocaeli
1 079 603
119 301
119 090
211
0.20
Konya
1 958 640
107 316
104 529
2 787
1.42
Kütahya
603 765
38 553
39 617
- 1 064
-1.76
Malatya
773 959
49 192
66 015
- 16 823
-21.50
Manisa
1 149 708
76 526
72 839
3 687
3.21
890 448
33 864
59 394
- 25 530
-28.27
Toplam - Total
Kahramanmaraĩ
48
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
Nüfus
3.15 ćllerin aldıþı, verdiþi, net göç ve net göç hızı (devam)
Provincial in-migration, out-migration, net migration, rate of net migration (continued)
2000 yılı daimi
ikametgah nüfusu
Population of place
(1)
Aldıþı göç
In-migration
Verdiþi göç
Out- migration
Net göç
Net migration
Net göç hızı
Rate of net
(2)
migration ‰
601 621
632 850
390 308
273 293
312 784
809 013
337 609
681 577
1 108 182
218 773
208 376
680 536
555 916
748 680
893 179
83 642
1 243 058
297 112
726 202
614 176
574 182
353 155
87 386
219 055
349 476
390 289
276 300
172 597
119 982
145 602
148 182
208 057
102 002
415 089
281 797
26 083
80 782
13 379
23 171
27 740
35 790
25 050
50 354
59 628
17 932
16 205
43 309
88 618
33 384
52 923
15 705
38 320
18 807
35 053
32 948
27 839
18 892
6 027
13 374
23 455
20 133
28 457
10 069
8 791
11 944
22 774
15 440
7 157
23 845
23 982
68 165
37 861
37 448
25 125
28 439
72 748
32 523
66 252
111 272
34 994
32 592
78 936
37 283
70 556
62 900
18 828
87 632
20 865
67 406
59 223
71 848
23 661
11 387
16 145
35 081
38 165
22 507
25 727
22 317
13 305
22 260
24 080
11 199
34 230
21 739
- 42 082
42 921
- 24 069
- 1 954
- 699
- 36 958
- 7 473
- 15 898
- 51 644
- 17 062
- 16 387
- 35 627
51 335
- 37 172
- 9 977
- 3 123
- 49 312
- 2 058
- 32 353
- 26 275
- 44 009
- 4 769
- 5 360
- 2 771
- 11 626
- 18 032
5 950
- 15 658
- 13 526
- 1 361
514
- 8 640
- 4 042
- 10 385
2 243
-67.58
70.20
-59.82
-7.12
-2.23
-44.66
-21.89
-23.06
-45.54
-75.06
-75.67
-51.02
96.81
-48.45
-11.11
-36.65
-38.90
-6.90
-43.58
-41.88
-73.82
-13.41
-59.51
-12.57
-32.72
-45.16
21.77
-86.78
-106.72
-9.30
3.47
-40.68
-38.86
-24.71
7.99
Mardin
Muþla
Muĩ
Nevĩehir
Niþde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdaþ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Ĩanlıurfa
Uĩak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Ĩırnak
Bartın
Ardahan
Iþdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
(1) Daimi ikametgah nüfusu içinde yurt dıĩından gelen
(1) Population by place of residence does not cover
göç kapsanmamıĩtır.
immigrants.
(2) Tanım ve açıklamalara bakınız.
(2) See definitions and explanations.
49
Population
3.16 ćllerin yerleĩim yerlerine göre aldıþı göç
Provincial in-migration by places of residence
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
Toplam - Total
Adana
Adıyaman
Afyon
Aþrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazıþ
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Giresun
Gümüĩhane
Hakkari
Hatay
Isparta
ćçel
ćstanbul
ćzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırĩehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraĩ
Toplam
Ĩehirden ĩehire
Köyden ĩehire
Ĩehirden köye
Köyden köye
Total
From city to city
From village to city
From city to village
From village to village
Erkek
Males
Kadın
Females
3 643 375 3 048 888
73 158
17 463
28 565
23 813
23 218
248 188
126 031
12 841
54 421
62 891
19 319
13 397
18 649
19 575
12 878
128 626
35 435
16 326
24 992
53 590
61 067
26 822
32 187
22 446
45 633
43 441
51 367
23 881
10 486
13 464
46 645
38 133
84 727
614 277
211 544
25 574
21 606
61 364
20 835
12 918
95 984
93 628
34 601
40 684
57 465
31 200
71 167
13 983
23 716
11 942
15 519
224 279
103 781
9 626
50 681
54 496
11 029
7 786
12 369
14 534
10 881
123 713
25 228
10 524
21 293
47 841
48 432
19 017
21 878
12 943
34 569
39 959
45 604
20 290
7 113
5 726
40 794
24 099
78 721
545 426
195 863
11 272
17 675
54 595
17 608
11 774
84 051
81 258
24 346
33 250
50 001
23 766
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
2 110 130 1 757 849
639 319
528 966
730 646
611 872
163 280
150 201
14 007
4 624
5 228
5 727
4 244
39 093
11 541
2 489
7 284
9 899
3 940
3 011
3 374
3 417
2 260
23 588
5 844
2 402
6 542
10 297
10 476
4 505
5 444
2 747
9 788
6 258
13 178
4 244
1 903
3 126
7 492
6 221
9 276
121 216
31 223
4 785
4 664
12 595
3 922
2 551
12 260
17 945
6 601
7 336
11 367
6 898
13 804
3 387
4 091
3 107
2 790
34 761
9 911
1 805
6 762
8 995
2 190
1 695
1 739
2 336
1 938
23 190
4 222
1 356
5 138
9 080
7 503
3 368
3 583
1 269
6 463
6 257
11 821
3 114
1 159
1 547
6 413
3 686
9 171
106 631
29 627
2 239
3 366
10 944
3 577
2 167
10 985
15 513
4 871
5 793
9 857
5 083
13 441
3 219
5 204
3 433
2 401
29 761
38 236
3 273
12 305
13 189
1 803
3 070
2 118
3 703
2 216
21 400
8 551
2 784
3 902
15 509
15 310
4 129
5 293
4 260
6 322
5 548
4 441
5 537
3 223
1 318
14 479
3 585
27 909
109 868
30 744
3 732
4 543
13 247
3 398
2 014
33 141
12 941
6 375
7 828
9 610
6 269
12 571
2 527
4 382
2 059
2 172
25 842
25 840
2 582
11 697
11 819
1 491
1 723
1 409
3 604
1 890
20 389
5 406
2 204
3 211
13 980
13 755
2 578
3 767
3 320
4 448
4 867
4 275
4 924
2 104
589
13 062
2 673
24 874
100 885
29 062
1 983
3 896
11 776
3 135
1 956
30 383
11 069
4 459
6 579
9 582
5 335
3 305
960
1 145
705
580
5 001
8 752
669
5 154
2 977
448
630
412
706
493
4 622
1 819
400
799
5 266
2 746
1 064
1 548
817
1 480
1 418
845
756
533
562
3 328
1 049
6 101
20 032
8 791
872
1 020
1 770
856
453
6 722
3 200
2 024
1 422
4 056
1 534
3 642
917
1 204
739
607
3 965
7 184
691
5 959
2 938
401
280
392
749
640
4 424
1 489
375
1 003
5 205
2 627
832
1 467
760
1 602
1 298
942
888
326
492
3 536
744
5 021
15 898
9 353
1 044
1 151
1 731
911
554
5 332
2 767
1 546
1 370
4 823
1 457
42 405
8 660
16 988
13 948
15 993
174 333
67 502
6 410
29 678
36 826
13 128
6 686
12 745
11 749
7 909
79 016
19 221
10 740
13 749
22 518
32 535
17 124
19 902
14 622
28 043
30 217
32 903
13 344
4 827
8 458
21 346
27 278
41 441
363 161
140 786
16 185
11 379
33 752
12 659
7 900
43 861
59 542
19 601
24 098
32 432
16 499
41 150
7 152
14 039
6 037
9 950
159 711
60 846
4 548
26 263
30 744
6 947
4 088
8 829
7 845
6 413
75 710
14 111
6 589
11 941
19 576
24 547
12 239
13 061
7 594
22 056
27 537
28 566
11 364
3 524
3 098
17 783
16 996
39 655
322 012
127 821
6 006
9 262
30 144
9 985
7 097
37 351
51 909
13 470
19 508
25 739
11 891
50
Nüfus
3.16 ćllerin yerleĩim yerlerine göre aldıþı göç (devam)
Provincial in-migration by places of residence (continued)
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
Mardin
Muþla
Muĩ
Nevĩehir
Niþde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdaþ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Ĩanlıurfa
Uĩak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Ĩırnak
Bartın
Ardahan
Iþdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
Toplam
Ĩehirden ĩehire
Köyden ĩehire
Ĩehirden köye
Köyden köye
Total
From city to city
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
21 683
62 470
11 859
15 558
19 529
34 787
19 306
42 633
49 408
15 315
12 376
36 189
59 443
29 124
43 823
13 919
39 798
14 109
36 983
26 163
23 993
14 256
4 273
9 526
16 105
16 297
24 913
7 416
7 957
9 093
15 636
12 550
4 396
15 972
21 162
16 464
43 654
8 258
14 062
14 773
29 012
16 539
37 240
46 676
8 326
10 327
26 962
48 716
23 786
37 527
4 290
26 556
13 828
27 577
21 018
21 808
11 701
3 157
8 307
13 870
12 888
9 875
6 221
4 547
5 626
13 590
11 408
4 189
14 575
17 117
12 854
25 208
5 027
7 157
11 111
15 658
9 699
22 784
28 339
9 447
6 005
21 546
34 016
15 023
23 463
8 376
22 074
7 862
18 773
13 755
11 190
7 810
2 198
5 375
11 220
9 542
11 576
3 309
3 857
4 611
7 406
7 639
2 952
10 487
8 682
10 048
18 246
3 595
6 456
8 624
13 197
8 059
17 444
27 030
5 269
5 326
15 739
27 470
12 725
19 544
2 528
14 496
7 764
13 826
11 068
9 755
6 464
1 627
4 679
9 556
7 735
6 718
2 810
1 964
3 277
6 779
6 888
2 935
8 810
6 694
3 924
5 667
2 725
2 499
2 625
7 927
4 074
6 001
9 640
2 530
2 198
7 261
9 395
6 269
6 634
2 181
8 176
3 270
11 426
5 412
4 607
2 546
848
1 949
2 178
3 672
3 039
1 239
1 885
1 336
925
2 531
746
3 266
1 886
3 094
4 433
1 382
2 129
1 906
6 361
3 228
5 223
8 473
1 461
1 731
5 289
8 009
5 029
5 602
719
4 765
3 467
7 873
3 843
3 924
2 311
490
1 757
1 980
3 060
1 656
1 044
1 143
971
813
2 291
624
3 221
1 360
4 084
25 760
3 499
4 221
4 968
9 107
4 652
12 117
9 675
2 669
3 568
6 496
12 251
6 663
11 747
2 649
7 588
2 323
5 209
5 377
6 406
3 274
1 010
1 821
2 277
2 442
8 201
2 370
1 837
2 553
6 309
1 979
531
1 694
8 737
2 725
16 899
2 588
3 804
3 565
7 371
4 331
12 191
8 593
1 262
2 749
5 027
9 976
4 884
10 593
855
5 525
1 949
3 989
4 377
5 908
2 417
807
1 561
1 900
1 635
1 231
1 772
1 095
1 074
5 408
1 774
442
1 813
7 648
Erkek
Kadın
Males Females
821
5 835
608
1 681
825
2 095
881
1 731
1 754
669
605
886
3 781
1 169
1 979
713
1 960
654
1 575
1 619
1 790
626
217
381
430
641
2 097
498
378
593
996
401
167
525
1 857
597
4 076
693
1 673
678
2 083
921
2 382
2 580
334
521
907
3 261
1 148
1 788
188
1 770
648
1 889
1 730
2 221
509
233
310
434
458
270
595
345
304
590
455
188
731
1 415
Aldýðý göç
In-migration
%5
%20
Þehirden þehire
From city to city
%58
Köyden þehire
Þehirden köye
%17
Köyden köye
51
Population
3.17 ćllerin yerleĩim yerlerine göre verdiþi göç
Provincial out-migration by places of residence
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
Toplam - Total
Adana
Adıyaman
Afyon
Aþrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazıþ
Erzincan
Erzurum
Eskiĩehir
Gaziantep
Giresun
Gümüĩhane
Hakkari
Hatay
Isparta
ćçel
ćstanbul
ćzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırĩehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraĩ
Toplam
Ĩehirden ĩehire
Köyden ĩehire
Ĩehirden köye
Köyden köye
Total
From city to city
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
3 643 375 3 048 888
2 110 130
1 757 849
639 319
528 966
730 646
611 872
163 280
150 201
62 018
20 804
20 044
18 995
15 467
144 420
43 633
9 996
26 517
34 466
6 489
10 196
13 200
14 284
8 805
54 026
14 778
9 724
23 045
20 689
50 448
16 795
24 074
12 593
38 473
26 191
32 154
14 375
5 801
7 762
38 647
16 138
46 360
232 445
101 659
16 316
14 097
37 736
10 712
11 434
54 549
54 540
17 048
31 155
31 644
23 185
52 478
15 829
16 656
11 652
14 107
123 558
35 334
8 776
23 672
30 784
5 891
7 021
9 683
13 211
7 811
47 591
12 954
8 074
19 281
17 808
37 702
15 014
19 231
10 869
31 491
24 055
25 118
13 325
4 831
4 341
32 279
13 369
39 873
174 689
86 859
13 029
13 051
32 048
9 642
10 392
52 328
47 970
13 879
26 500
28 617
18 049
12 879
10 878
9 700
10 415
5 444
14 353
8 232
4 702
6 932
11 329
2 359
4 848
5 478
3 620
3 170
11 880
5 746
4 831
14 081
8 535
14 644
5 121
6 109
3 094
19 013
4 868
9 021
7 074
3 851
3 129
10 886
5 133
7 890
28 017
14 783
8 328
8 264
11 702
3 462
4 490
7 942
18 890
8 669
9 841
10 843
12 219
11 075
7 321
7 840
6 120
4 727
14 424
6 504
3 912
6 267
10 230
2 351
3 292
3 327
3 587
2 878
11 499
5 204
4 254
11 133
7 328
10 227
5 131
4 758
2 948
13 709
4 756
7 514
6 217
3 116
2 001
8 273
4 065
6 759
27 115
14 575
6 125
7 393
9 289
3 744
4 195
7 970
16 340
7 153
8 143
9 539
9 207
21 721
5 693
5 644
5 508
3 502
44 183
20 900
2 337
8 120
9 808
1 394
2 841
2 566
4 195
2 445
20 443
4 185
1 774
4 526
12 217
19 020
3 678
5 628
3 070
8 646
6 806
9 336
3 262
1 297
1 601
14 379
3 930
20 662
151 159
34 124
3 819
2 924
13 286
2 174
2 178
26 720
14 843
5 348
6 882
9 396
6 784
18 293
4 876
4 003
3 632
2 752
36 866
16 061
2 051
7 071
8 219
1 070
2 044
1 755
3 519
1 887
18 258
3 369
1 239
3 258
10 835
15 618
2 831
4 170
2 415
6 297
5 778
7 709
2 804
1 032
887
13 063
3 046
18 083
130 982
28 712
2 828
2 129
11 762
1 828
1 585
26 211
11 888
3 850
5 512
7 849
4 942
3 401
3 476
2 749
3 136
981
1 894
4 279
1 167
2 384
3 858
336
1 294
1 109
1 005
1 076
1 707
1 461
745
2 239
4 387
5 221
1 204
1 338
904
4 874
710
1 448
1 419
870
963
3 984
1 447
2 870
4 168
3 271
2 422
1 530
1 801
757
579
1 996
4 166
2 324
1 416
3 032
3 359
2 953
3 314
2 261
2 510
856
1 878
4 414
1 086
2 586
3 888
353
1 054
1 004
941
1 061
1 610
1 475
681
1 744
4 429
4 682
1 171
1 119
821
4 190
654
1 172
1 543
805
852
4 170
1 236
2 525
3 694
3 050
2 309
1 582
1 642
853
588
2 104
3 461
1 741
1 306
2 860
2 752
100 019
40 851
38 137
38 054
25 394
204 850
77 044
18 202
43 953
59 461
10 578
19 179
22 353
23 104
15 496
88 056
26 170
17 074
43 891
45 828
89 333
26 798
37 149
19 661
71 006
38 575
51 959
26 130
11 819
13 455
67 896
26 648
77 782
415 789
153 837
30 885
26 815
64 525
17 105
18 681
91 207
92 439
33 389
49 294
54 915
45 547
84 799
31 340
30 760
23 914
22 442
176 726
62 313
15 825
39 596
53 121
9 665
13 411
15 769
21 258
13 637
78 958
23 002
14 248
35 416
40 400
68 229
24 147
29 278
17 053
55 687
35 243
41 513
23 889
9 784
8 081
57 785
21 716
67 240
336 480
133 196
24 291
24 155
54 741
16 067
16 760
88 613
79 659
26 623
41 461
48 865
34 950
Erkek
Kadın
Males Females
52
Nüfus
3.17 ćllerin yerleĩim yerlerine göre verdiþi göç (devam)
Provincial out-migration by places of residence (continued)
2000 yılı daimi
ikametgahı
Permanent place
Mardin
Muþla
Muĩ
Nevĩehir
Niþde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdaþ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Ĩanlıurfa
Uĩak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Ĩırnak
Bartın
Ardahan
Iþdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
Toplam
Ĩehirden ĩehire
Köyden ĩehire
Ĩehirden köye
Köyden köye
Total
From city to city
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
44 879
35 341
26 246
16 663
19 498
56 137
22 351
47 604
80 606
23 508
20 346
53 538
29 690
48 713
49 201
11 994
65 790
15 863
59 199
39 925
46 583
16 590
7 006
11 196
21 620
26 874
18 163
15 817
14 178
9 157
14 302
16 858
6 934
22 533
18 139
35 350
27 862
17 940
14 911
15 503
44 620
20 967
48 167
67 123
17 194
18 744
45 239
27 134
41 369
42 127
9 338
49 877
14 131
37 713
33 532
43 227
14 136
5 784
9 408
19 981
20 343
10 674
13 478
11 851
6 923
14 408
15 739
5 693
18 398
17 898
25 354
18 639
13 602
9 328
10 310
27 060
13 475
28 190
46 107
14 132
10 564
30 568
18 449
25 749
27 701
7 657
32 003
8 608
29 467
21 023
25 647
9 276
3 983
6 284
15 660
16 796
10 314
8 043
6 211
4 986
9 638
10 488
4 289
13 388
9 214
18 982
14 290
9 347
8 466
8 655
21 686
12 221
27 940
39 894
10 361
9 819
26 477
16 481
22 847
23 077
5 886
23 135
7 501
19 393
18 315
24 147
8 054
3 341
5 331
14 680
12 354
5 720
6 805
5 167
3 698
9 720
9 853
3 637
11 308
8 539
9 147
5 576
6 857
4 583
5 400
15 783
4 826
5 896
18 673
5 709
5 739
15 113
4 786
13 100
10 374
2 189
13 189
3 273
16 426
12 558
9 959
4 218
1 896
2 563
2 869
5 345
4 218
4 454
4 760
2 074
678
3 041
1 623
3 258
2 471
6 696
4 652
4 205
3 963
4 163
12 332
4 787
6 020
14 476
4 190
5 364
12 727
4 979
10 678
8 920
1 920
8 327
3 101
9 889
10 090
8 901
3 557
1 507
2 107
2 757
3 912
2 532
3 749
3 885
1 480
761
2 872
1 193
2 575
2 164
6 935
8 505
3 713
2 047
2 839
8 347
3 201
11 878
11 949
2 618
2 255
5 598
5 451
6 604
8 093
1 514
14 129
3 093
8 550
4 155
7 769
2 346
733
1 760
2 772
3 648
2 547
2 070
1 652
1 339
3 773
2 510
746
4 886
5 667
6 138
6 418
2 692
1 757
1 995
6 335
2 953
12 167
9 405
1 940
1 912
4 102
4 465
5 155
6 988
940
12 098
2 586
5 264
3 173
7 068
1 907
562
1 473
2 206
3 130
1 691
1 670
1 348
1 089
3 689
2 268
581
3 754
6 084
Erkek
Kadın
Males Females
3 443
2 621
2 074
705
949
4 947
849
1 640
3 877
1 049
1 788
2 259
1 004
3 260
3 033
634
6 469
889
4 756
2 189
3 208
750
394
589
319
1 085
1 084
1 250
1 555
758
213
819
276
1 001
787
3 534
2 502
1 696
725
690
4 267
1 006
2 040
3 348
703
1 649
1 933
1 209
2 689
3 142
592
6 317
943
3 167
1 954
3 111
618
374
497
338
947
731
1 254
1 451
656
238
746
282
761
1 111
Verdiði göç
Out-migration
%5
%22
Þehirden þehire
From city to city
%62
Köyden þehire
Þehirden köye
%11
Köyden köye
53
4
Demografi
Demography
Sayfa
Page
Açıklama
56
Explanation
4.1 ćBBS 'ye göre evlenmeler
59
4.1 Marriages by SRE
4.2 ćBBS' ye göre boĩanmalar
62
4.2 Divorces by SRE
4.3 Evlilik süresine göre boĩanmalar
65
4.3 Divorces by duration of marriage
4.4 Nedenlerine göre boĩanmalar
65
4.4 Divorces by causes
4.5 Çocuk sayısına göre boĩanmalar
65
4.5 Divorces by number of children
4.6 ćBBS' ye göre ölümler
67
4.6 Deaths by SRE
4.7 Nedenlerine ve cinsiyete göre ölümler
70
4.7 Deaths by causes and sex
4.8 Yaĩ grubuna göre ölümler
71
4.8 Deaths by age groups
4.9 Yaĩ grubuna göre intiharlar
71
4.9 Suicides by age groups
4.10 Kalıĩ amacına göre Türkiye'de bulunan yabancılar
71
4.10 Foreigners who live in Turkey by reasons for their
presence
4.11 Ülkelere göre göçmenler
73
4.11 Immigrants by country of origin
4.12 Demografik göstergeler, 2000-2004
73
4.12 Demographic indicators, 2000-2004
74
4.13 Demographic indicators, 2005-2040
4.14 Yaĩ grubuna göre yıl ortası nüfus tahminleri
75
4.14 Mid-year population estimates by age groups
4.15 ćBBS' ye göre yıl ortası nüfus tahminleri
77
4.15 Mid-year population estimates by SRE
55
Demography
DEMOGRAFć
DEMOGRAPHY
Göçmenlere iliĩkin bilgiler Köy Hizmetleri Genel Müdürlüþü'nden,
sıþınanlara iliĩkin bilgiler ise Emniyet Genel Müdürlüþü'nden
alınmaktadır.
Data on immigrants is taken from the General Directorate of Rural
Affairs and those for refugees from the General Directorate of
Public Security.
Nüfusun yapısının incelenmesinde yararlanılan hayati istatistikler
veya nüfus hareketleri verileri genellikle evlenme, boĩanma,
doþum, ölüm ve göçe ait kayıtlardan derlenmektedir. Nüfus
sayımları belli aralarla nüfusun belli anlardaki görüntüsünü
vermektedir. Oysa hayati istatistiklerde amaç, sayımlar arasındaki
yıllarda da nüfus hareketlerinde meydana gelen deþiĩmeleri sürekli
olarak izlemektir. Hayati istatistiklerin kapsamına giren konular
içinden Devlet ćstatistik Enstitüsü tarafından evlenme, boĩanma,
ölüm ve intihar olaylarına iliĩkin veriler toplanmaktadır.
Vital statistics used in the interpretation of the population structure
and development are taken from the records of marriages,
divorces, births, deaths and migrations. The population censuses
provide, at certain intervals, an instantaneous picture of the
population, whereas the aim pursued in vital statistics is to follow
population movements which continuously during intercensal
years. The State Institute of Statistics gathers data only on
marriages, divorces, deaths and suicides.
Evlenme ćstatistikleri
Marriage statistics
Evlenme ćstatistikleri yasal evlenmeler için derlenmektedir.
Evlenme ćstatistikleri 1927 yılından 1967 yılına kadar il ve ilçe
merkezlerindeki yasal evlilikleri kapsamakta iken, 1968 yılından
itibaren belediyesi olan bucak ve köyleri, 1982 yılı baĩından bu
yana ise, belediyesi olmayan bucak ve köylerdeki evlenmeleri de
kapsar.
The data on marriage statistics collected for legal marriages from
1927 through 1967 marriage statistics collected in provincial and
district centers. After 1968 the data included sub-districts and
villages with municipalities and at the beginning of 1982 marriages
in sub-districts and villages without municipalities were also
covered.
Evlenme istatistikleri, DćE'ce hazırlanan ve her evlenme olayı için
evlendirme memurlukları, nüfus müdürlükleri ve köy muhtarlarınca
doldurulan "Evlenme istatistik formları" belediye baĩkanlıkları ve
nüfus müdürlükleri kanalı ile aylık ve üçer aylık olarak DćE'ye
gönderilen evlenme istatistik formlarına dayanılarak derlenir.
The data on marriages is collected monthly and quarterly by
means of marriage statistics forms prepared by SIS and filled out
by the municipal marriage officers, population directorates, and
headmon's duties and are then transmitted to SIS by the
municipality directorates and population directorates in provinces.
Boĩanma ćstatistikleri
Divorce statistics
Boĩanma ćstatistikleri, Medeni Kanun'un 4 Ekim 1926 tarihinde
yürürlüþe girmesinden bu yana Türkiye’nin tümü için
toplanılmaktadır. DćE'ce hazırlanıp gönderilen "Boĩanma ćstatistik
Formları" yetkili mahkemeler, kesinleĩen her boĩanma olayı için
boĩanma ilamlarına dayanarak doldururlar. Doldurulan bu
formların bir örneþi Cumhuriyet Savcılıkları kanalıyla altı ayda bir
DćE'ye gönderilir.
The statistics on divorces have been collected for Turkey as a
whole since the enforcement of the Civil Code on October 4, 1926.
The responsible civil courts fill out Divorce Statistics Forms are
prepared by SIS for every divorce granted through a final decree.
A copy of this registration record is transmitted to SIS every six
months by the public prosecutors.
Ölüm ćstatistikleri
Death statistics
1931 yılında derlenmeye baĩlayan ölüm istatistikleri 1949 yılı
sonuna kadar nüfusu en fazla olan 25 il merkezi için
toplanmakta iken, 1950 yılı baĩından, 1 Mart 1957'ye kadar bütün
il merkezlerinde, bu tarihten sonra ise bütün il ve ilçe
merkezlerinde toplanılmaya baĩlanmıĩtır. Bu istatistikler “Ölü
gömme izin kaþıdı” vermekle yükümlü görevlilerce doldurulan
illerde saþlık müdürlükleri, ilçelerde ise saþlık ocakları tabiplikleri
kanalı ile DćE'ye aylık olarak gönderilen "Ölüm istatistikleri
formları" ile derlenmektedir. Uluslararası Hastalık Sınıflaması
sekizinci versiyonuna göre (UHS8) 50 ve 150 Uluslararası hastalık
sınıflamasına göre ayrılır veri iĩlemleri tamamlanarak yayımlanır.
Yıllıkta yer alan ölüm nedenleri UHS8'de yer alan baĩlıklara göre
gruplandırılmıĩtır.
Death statistics, initiated in 1931, were collected until 1949 for the
most populous 25 provincial centers. From the beginning of 1950
st
until March 1 , 1957 all the provincial centers of Turkey were
st
covered. Finally after March 1 , 1957, death statistics were
complied in all the province and district centers in Turkey. Death
statistics are collected by death statistics forms, filled out by the
municipal officials responsible for issuing burial permits. Death
statistics forms are then transmitted to SIS by health directorates
in the provinces and by health clinics in district. The forms,
collected monthly, are classified by the international disease
categories eighth version (ICD8) 50 and 150 internationally
accepted diseases. The classified data is then tabulated and
published. In the yearbook causes of deaths are groped by ICD8.
ćntihar ćstatistikleri
Suicide statistics
ćntihar istatistiklerine iliĩkin veriler 1962 yılından bu yana
derlenmekte olup tüm yerleĩim yerlerini kapsamaktadır. Yerleĩim
yerlerinde meydana gelen her bir intihar olayı için "ćntihar istatistik
formu" emniyet veya jandarma teĩkilatı personeli tarafından
doldurulur ve her ayın sonunda valilik ve kaymakamlıklar kanalı ile
topluca DćE' ye gönderilir.
Suicide statistics have been compiled since 1962 and cover all
inhabited places. For every suicide case occurring in an inhabited
place, a suicide statistics form is filled out by the police officer or
gendarme and is sent to the State Institute of Statistics through the
governor’s offices in provinces and districts at the end of every
month.
56
National Population Projections
Nüfus Projeksiyonları, idari ve planlama kaynaklı amaçlar ve
gereksinimler doþrultusunda son nüfus sayımı ile bir sonraki sayım
sonuçları elde edilinceye kadar geçen zaman aralıþında
kullanılmak üzere üretilir. Projeksiyonlar, geçmiĩteki ve
halihazırdaki demografi yapı dikkate alınarak geleceþe yönelik
varsayımlar altında üretilir. Ulusal nüfus projeksiyonları, kuĩakbileĩen yöntemi kullanılarak yapılmıĩtır. Kuĩaklar beĩ yıllık doþum
kuĩaklarıdır (yaĩ kuĩakları). Bileĩenler ise doþumlar, ölümler ve
göçlerdir. Projeksiyonlar beĩ yıllık dönemler halinde yapılmıĩtır.
Her dönem bir önceki dönemden baþımsızdır. Bileĩenlerle ilgili
varsayımlar beĩ yıllık dönem süresince sabittir.
Population projections which serve for administrative and planning
purposes and needs are produced to be used for the time interval
between the latest census undertaken and upcoming census.
Projections are produced with future oriented assumptions taking
into account the demographic structure in the past and the current
period. The national population projections are made by the
cohort-component method. The cohorts are five -year birth
cohorts (age cohorts). The components are births, deaths and
migrations. Projections are made in five-year cycles. Each cycle is
independent of the preceding one.Assumptions concerning the
components are constant during each five year cycle.
Yerleĩim birimlerinin nüfus tahminleri paylaĩtırma yöntemi ile
yapılmıĩtır. Bu yöntem, son sayımdan sonra ulusal nüfusta
meydana gelen artıĩı, ülkenin alt alanları (örn; iller veya ĩehirler)
arasında daþıtan matematiksel bir tekniktir. Son iki sayım
arasındaki artıĩ hızına dayanmaktadır.
The subnational population estimates are made by the
apportionment method. This is a mathematical technique that
distributes the increase in the national population after the last
census among the component areas (e.g. Provinces or cities) of
the country.It relies on the rate of increase between the last two
censuses.
Tanım ve Kavramlar
Evlenme: Türk Medeni Kanunu'na göre evlenmeye ehil erkek ve
kadının, yetkili kanuni merci önünde yapmıĩ oldukları çift taraflı bir
akittir.
Marriage: In accordance with the Turkish Civil Code, is a contract
made between a man and woman to live together, sanctioned by
a legal authority.
Boĩanma: Evlenmenin yasal olarak sona erdirilmesidir. Erkek ile
kadının yeni bir evlenme yapacak ĩekilde hukuki bir kararla
evliliklerini tamamen sona erdirmeleridir.
Divorce: A final legal dissolution of a marriage, that is, separation
of husband and wife by a judicial decree which confers on the
parties the right to civil marriage.
Toplam doþurganlık hızı: Bir kadının doþurgan olduþu dönem
boyunca (15-49 yaĩları arasında) yaĩayacaþı ve belirli yaĩa özel
doþurganlık hızını takip edeceþi varsayımı altında ortalama
doþurabileceþi canlı çocuk sayısıdır.
Total fertility rate: The average number of live births that a
woman would have under the assumption that she survived to the
end of her reproductive life (15 to 49 years of age) and bore
according to a given age specific fertility rate.
Katkılı yenilenme hızı: Bir kadının doþurgan olduþu dönem
boyunca (15-49 yaĩları arasında) yaĩayacaþı ve belirli yaĩa özel
doþurganlık hızını takip edeceþi varsayımı altında ortalama
doþurabileceþi kız çocuk sayısıdır.
Gross reproduction rate: The average number of female
children that a women would have under the assumption that she
survived to the end of reproductive life (15 to 49 years of age) and
bore according to a given age specific fertility rate .
Net yenilenme hızı: Bir nüfusta çocuk doþuran kadınların, kendi
çocukları ile yenilenmesini, ölümlülüþü de dikkate alarak gösteren
bir ölçümdür. Bu ölçüm tam olarak bir kadının, belli bir yaĩa özel
doþurganlık hızı, yaĩa özel ölüm hızı ve doþuĩtaki cinsiyet oranına
göre doþurduþu ortalama kız çocuk sayısıdır.
Net reproduction rate: Measures the extent to which a
population of childbearing women replaces itself with their own
children, after allowing for mortality. Precisely, it is the average
number of female children born per woman when there is a
specified set of age-specific fertility rates, age specific mortality
rates and sex ratio at birth.
Çocuk doþurmada ortalama yaĩ: Kadınların yaĩa özel
doþurganlık hızlarına göre çocuklarını doþurduþu ortalama yaĩ.
Ölümlülüþün olmadıþı bir kuĩak ölçümüdür.
Mean age of childbearing: The average age at which women
bear their children according to the age specific fertility rates. It is
a mortality-free cohort measure.
Kaba doþum hızı: Bir nüfusta belirli bir dönem içinde olan doþum
sayısının, o nüfusun aynı dönemdeki yaĩanan birey-yıl sayısına
bölünmesidir. Genellikle 1 000 nüfus için doþum sayısı olarak
gösterilir. Bir yıl için kaba doþum hızı, o yıldaki doþumların yıl
ortası nüfusa bölünmesiyle bulunur.
Crude birth rate: The number of births in a population during a
period of time divided by the number of person - years lived by the
population during the same period. Usually expressed as births
per 1 000 population. The crude birth rate for a single year is
usually calculated as the number of births divided by the mid-year
population.
Doþuĩta beklenen yaĩam süresi: Yeni doþmuĩ bir bireyin
yaĩamı boyunca belirli bir dönemdeki yaĩa özel ölümlülük hızlarına
maruz kalması durumunda yaĩaması beklenen ortalama yıl sayısı.
Expectation of life at birth: It is the average number of years an
infant is supposed to live having been exposed to age specific
mortality rates at certain periods all through his/her life.
57
Demografi
Ulusal Nüfus Projeksiyonları
Demography
Kaba ölüm hızı: Bir nüfusta belirli bir dönem içinde olan ölüm
sayısının, o nüfusun aynı dönemdeki yaĩanan birey-yıl sayısına
bölünmesidir. Genellikle 1 000 nüfus için ölüm sayısı olarak
gösterilir. Bir yıl için kaba ölüm hızı, o yıldaki ölümlerin yıl ortası
nüfusa bölünmesiyle bulunur.
Crude death rate: The number of deaths in a population during a
period of time divided by the number of person-years lived by the
population during the same period. Usually expressed as deaths
per 1 000 population. The crude death rate for a single year is
usually calculated as the number of deaths divided by the mid-year
population.
Bebek ölüm hızı: Genellikle, belli bir zaman döneminde ölen
bebeklerin (birinci doþum gününe ulaĩmadan ölen) sayısının, aynı
zaman dönemindeki doþum sayısına bölünmesidir. Çoþunlukla her
1000 doþum için ölen bebek sayısı olarak ifade edilir.
Infant mortality rate: In generally, the number of infant deaths
(died before reaching first birthday) during a period of time divided
by the number of births during the same period. Usually expressed
as infant deaths per thousand births.
Nüfus artıĩ hızı: Yıllık olarak her 1 000 nüfus için artan nüfus
olarak ifade edilir.
Population increase rate: Expressed as population increase per
1 000 population.
Yıl ortası nüfus: 1 Temmuz tarihindeki nüfustur.
Mid-year population: The population on July 1.
58
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
475 613
461 417
453 213
447 820
477 451
TR1 ćstanbul
64 266
73 468
72 389
70 332
78 389
TR10
64 266
64 266
73 468
73 468
72 389
72 389
70 332
70 332
78 389
78 389
20 561
20 668
19 469
18 470
20 423
9 150
3 844
2 898
2 408
9 296
3 863
2 998
2 435
8 950
3 939
2 729
2 282
8 742
3 995
2 710
2 037
9 510
4 562
2 555
2 393
11 411
8 459
2 952
11 372
8 580
2 792
10 519
7 798
2 721
9 728
7 081
2 647
10 913
8 049
2 864
63 615
63 899
61 401
61 890
67 222
ćzmir
22 930
22 930
24 161
24 161
22 924
22 924
23 327
23 327
25 251
25 251
Aydın
Denizli
Muþla
18 044
6 874
7 036
4 134
17 767
6 895
6 997
3 875
16 651
6 415
6 605
3 631
16 384
5 937
6 280
4 167
18 492
7 200
7 281
4 011
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
22 641
9 085
5 987
4 867
2 702
21 971
9 336
5 445
4 834
2 356
21 826
9 205
5 896
4 589
2 136
22 179
9 504
5 553
4 516
2 606
23 479
9 641
6 048
4 959
2 831
35 796
34 142
32 405
31 552
32 485
17 530
11 215
5 308
1 007
15 495
9 163
5 224
1 108
14 557
8 280
5 170
1 107
15 151
9 075
4 788
1 288
14 616
8 207
5 178
1 231
18 266
7 868
5 135
4 171
1 092
18 647
7 771
5 591
1 773
2 227
1 285
17 848
7 504
5 202
1 799
2 104
1 239
16 401
6 261
4 405
2 275
2 244
1 216
17 869
8 484
4 638
1 266
2 164
1 317
37 359
39 579
39 831
39 028
43 524
Ankara
20 069
20 069
20 799
20 799
21 761
21 761
22 272
22 272
23 760
23 760
Konya
Karaman
17 290
15 355
1 935
18 780
16 848
1 932
18 070
16 273
1 797
16 756
14 958
1 798
19 764
17 676
2 088
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
TR22
Balıkesir
Çanakkale
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
(1)
TR51
TR52
59
Demografi
4.1 ćBBS 'ye göre evlenmeler
Marriages by SRE
Demography
4.1 ćBBS 'ye göre evlenmeler (devam)
Marriages by SRE (continued)
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
60 763
58 839
58 411
55 371
59 311
Antalya
Isparta
Burdur
16 076
10 838
2 979
2 259
16 016
11 147
2 870
1 999
16 000
11 178
3 040
1 782
15 960
11 255
2 762
1 943
16 378
11 535
2 919
1 924
Adana
Mersin (ćçel)
21 610
12 044
9 566
19 985
13 337
6 648
20 279
12 551
7 728
17 159
11 550
5 609
20 248
14 447
5 801
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
23 077
9 328
9 250
4 499
22 838
9 745
8 637
4 456
22 132
8 925
9 032
4 175
22 252
9 139
8 720
4 393
22 685
9 254
9 015
4 416
37 703
32 411
33 145
31 977
34 526
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
15 840
3 144
3 991
3 213
2 717
2 775
13 726
2 963
4 219
2 603
1 851
2 090
13 849
2 843
4 248
2 860
1 774
2 124
13 601
2 574
3 895
2 556
2 500
2 076
14 827
2 827
4 124
3 034
2 702
2 140
Kayseri
Sivas
Yozgat
21 863
8 021
7 179
6 663
18 685
7 383
6 001
5 301
19 296
7 609
6 031
5 656
18 376
8 161
5 361
4 854
19 699
8 318
5 881
5 500
44 539
42 121
39 532
35 154
37 425
Zonguldak
Karabük
Bartın
9 994
6 115
2 114
1 765
9 640
5 710
2 027
1 903
9 234
5 600
1 831
1 803
8 456
5 117
1 764
1 575
8 980
5 225
1 892
1 863
Kastamonu
Çankırı
Sinop
7 306
3 185
2 046
2 075
6 146
2 557
1 774
1 815
6 421
2 671
1 913
1 837
6 294
2 695
1 786
1 813
6 455
2 803
1 795
1 857
27 239
11 865
5 884
6 557
2 933
26 335
11 705
5 132
6 807
2 691
23 877
11 074
5 026
5 059
2 718
20 404
9 140
4 395
4 320
2 549
21 990
10 297
4 306
4 727
2 660
TR61
TR62
TR63
TR71
TR72
TR81
TR82
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
21 900
20 877
19 512
17 859
18 264
21 900
5 458
7 416
4 131
2 304
1 392
1 199
20 877
5 121
6 709
3 817
2 469
1 539
1 222
19 512
5 113
5 945
3 611
2 285
1 424
1 134
17 859
5 229
4 715
3 455
2 203
1 304
953
18 264
4 972
5 292
3 447
2 154
1 336
1 063
60
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
18 597
16 708
16 564
17 950
17 164
Erzurum
Erzincan
Bayburt
9 325
6 556
1 852
917
8 528
5 985
1 726
817
8 420
5 919
1 768
733
8 349
6 099
1 580
670
8 593
6 342
1 589
662
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
9 272
2 917
3 531
1 390
1 434
8 180
2 984
2 464
1 182
1 550
8 144
3 272
2 351
1 289
1 232
9 601
4 217
2 543
1 556
1 285
8 571
3 354
2 606
1 624
987
24 053
18 437
20 157
21 532
23 648
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
13 268
5 491
4 924
2 188
665
10 466
4 601
4 014
1 267
584
10 178
4 140
4 198
1 306
534
10 716
5 133
3 895
1 153
535
11 769
5 677
4 295
1 245
552
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
10 785
4 583
2 812
2 216
1 174
7 971
3 503
1 478
1 819
1 171
9 979
5 559
1 375
1 762
1 283
10 816
5 484
2 207
2 135
990
11 879
6 326
2 532
2 004
1 017
46 461
40 268
40 397
46 705
45 070
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
17 226
9 799
5 925
1 502
16 291
9 309
5 596
1 386
15 363
9 122
4 940
1 301
16 835
10 766
4 699
1 370
17 323
11 714
4 362
1 247
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
17 273
10 181
7 092
16 044
9 180
6 864
15 215
8 220
6 995
18 699
10 002
8 697
18 075
8 975
9 100
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
11 962
4 789
3 250
1 619
2 304
7 933
4 386
874
1 042
1 631
9 819
4 171
1 935
1 142
2 571
11 171
4 697
2 891
1 786
1 797
9 672
4 383
1 348
2 126
1 815
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
(1) 1999 yılında il olduþu için bu yıla ait bilgiler daha önce
(1) Data couldn't be given because of this province was established
ait olduþu il bilgileri içinde verilmiĩtir.
in 1999. But, data related to this new province were given in related
province as a district.
Evlenmeler - Marriages
480 000
470 000
460 000
450 000
440 000
430 000
1999
2000
2001
2002
2003*
61
Demografi
4.1 ćBBS 'ye göre evlenmeler (devam)
Marriages by SRE (continued)
Demography
4.2 ćBBS' ye göre boĩanmalar
Divorces by SRE
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
31 540
34 862
50 402
51 096
50 108
TR1 ćstanbul
6 144
6 546
9 638
8 947
7 834
TR10
6 144
6 144
6 546
6 546
9 638
9 638
8 947
8 947
7 834
7 834
1 640
1 831
2 673
2 577
2 769
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
729
329
261
139
861
377
304
180
1 147
537
369
241
1 196
637
391
168
1 134
495
375
264
Balıkesir
Çanakkale
911
638
273
970
734
236
1 526
1 166
360
1 381
934
447
1 635
1 272
363
7 284
8 028
10 703
11 372
10 415
ćzmir
4 356
4 356
4 406
4 406
5 258
5 258
5 140
5 140
4 912
4 912
Aydın
Denizli
Muþla
1 043
539
300
204
1 626
621
662
343
2 280
871
838
571
3 033
1 077
1 287
669
2 163
1 070
500
593
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
1 885
737
523
316
309
1 996
804
460
459
273
3 165
1 242
809
565
549
3 199
1 366
755
589
489
3 340
1 333
770
612
625
1 943
2 327
4 171
4 790
5 179
1 007
232
648
127
1 095
397
568
130
1 984
1 118
764
102
2 305
1 319
833
153
2 669
1 677
840
152
936
329
324
283
-
1 232
530
268
48
171
215
2 187
701
633
264
278
311
2 485
891
731
371
287
205
2 510
969
746
265
313
217
ćstanbul
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
(1)
Yalova
(2)
3 319
3 799
5 229
4 055
3 876
Ankara
2 090
2 090
2 217
2 217
3 113
3 113
1 978
1 978
1 735
1 735
Konya
Karaman
1 229
995
234
1 582
1 370
212
2 116
1 886
230
2 077
1 777
300
2 141
1 859
282
TR51
TR52
62
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
4 039
4 381
6 138
6 336
6 358
Antalya
Isparta
Burdur
1 475
928
310
237
1 548
1 007
326
215
2 015
1 326
383
306
2 300
1 616
381
303
2 476
1 707
429
340
Adana
Mersin (ćçel)
1 462
335
1 127
1 603
369
1 234
2 159
615
1 544
2 183
589
1 594
2 104
875
1 229
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
1 102
600
380
122
1 230
736
312
182
1 964
1 065
617
282
1 853
1 004
556
293
1 778
1 134
343
301
1 712
2 216
3 433
3 753
3 440
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
933
137
203
179
193
221
1 100
145
296
213
232
214
1 822
236
483
273
502
328
2 099
201
747
195
595
361
1 789
218
585
314
389
283
Kayseri
Sivas
Yozgat
779
129
384
266
1 116
312
474
330
1 611
623
510
478
1 654
542
574
538
1 651
503
408
740
2 310
2 386
3 675
3 946
4 607
Zonguldak
Karabük
Bartın
617
171
167
279
652
295
167
190
1 103
635
154
314
1 241
743
214
284
1 740
1 273
210
257
Kastamonu
Çankırı
Sinop
500
146
118
236
457
156
106
195
634
243
147
244
723
312
158
253
686
254
161
271
1 193
263
343
410
177
1 277
475
353
283
166
1 938
743
427
595
173
1 982
765
483
533
201
2 181
836
490
633
222
TR61
TR62
TR63
TR71
TR72
TR81
TR82
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
1 013
1 076
1 440
1 687
1 730
1 013
223
291
319
102
53
25
1 076
303
290
227
128
66
62
1 440
394
376
318
169
79
104
1 687
504
464
325
168
109
117
1 730
477
464
381
177
126
105
63
Demografi
4.2 ćBBS' ye göre boĩanmalar (devam)
Divorces by SRE (continued)
Demography
4.2 ćBBS' ye göre boĩanmalar (devam)
Divorces by SRE (continued)
ćBBS -SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
525
398
619
600
728
Erzurum
Erzincan
Bayburt
305
134
145
26
278
119
123
36
308
92
174
42
448
194
182
72
410
188
172
50
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
220
30
53
96
41
120
31
15
49
25
311
53
67
157
34
152
43
22
42
45
318
57
89
118
54
560
689
915
1 042
1 210
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
506
253
143
58
52
617
364
174
43
36
809
422
282
51
54
920
475
298
89
58
951
502
314
74
61
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
54
30
10
13
1
72
39
14
14
5
106
55
21
20
10
122
66
29
17
10
259
152
49
36
22
1 051
1 185
1 768
1 991
1 962
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
665
548
97
20
736
603
125
8
1 093
826
260
7
1 132
832
287
13
1 021
834
178
9
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
224
182
42
302
173
129
452
277
175
630
343
287
649
402
247
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
162
96
24
16
26
147
86
14
19
28
223
122
47
31
23
229
132
35
36
26
292
179
45
43
25
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
in 1999. But, data related to this new
(2) Yalova ilinde, 1999 yılında deprem olması nedeniyle,
(2) Data for divorces could not be collected in Yalova province
boĩanma verileri derlenememiĩtir.
province were given
because of earthquake in 1999.
Boþanmalar - Divorces
54 000
50 000
46 000
42 000
38 000
34 000
30 000
26 000
1999
2000
2001
2002
2003*
64
Evlilik süresi (yıl)
Duration of marriage (year)
Toplam - Total
(%)
-1
1
2
3
4
5
6 - 10
11-15
16+
1999
2000
2001
2002
2003*
31 540
34 862
50 402
51 096
50 108
1.79
10.14
10.45
8.58
7.59
6.34
22.79
12.19
20.13
2.83
16.52
3.65
7.74
7.47
6.68
21.77
12.64
20.70
1.82
9.21
9.36
8.38
7.17
6.35
22.19
13.47
22.05
1.73
8.52
9.22
8.82
7.41
7.04
23.64
13.37
20.25
2.32
9.98
9.30
8.51
6.98
6.57
21.77
13.03
21.54
1999
2000
2001
2002
2003*
31 540
34 862
50 402
51 096
50 108
0.57
0.38
0.27
0.36
0.39
0.26
0.18
0.19
0.35
0.35
0.27
1.79
0.33
93.64
3.14
0.20
1.70
0.27
94.21
3.06
0.18
1.12
0.30
95.11
2.83
0.32
1.68
0.46
93.79
3.04
0.27
1.41
0.33
93.03
4.23
1999
2000
2001
2002
2003*
31 540
34 862
50 402
51 096
50 108
44.39
25.73
18.30
6.68
2.79
1.09
1.02
43.85
25.14
18.61
7.24
2.71
1.29
1.16
40.47
25.23
20.74
8.13
3.08
1.23
1.12
43.78
23.73
19.46
8.07
2.94
1.01
1.01
43.51
23.34
19.49
7.81
3.20
1.44
1.21
4.4 Nedenlerine göre boĩanmalar
Divorces by causes
Boĩanma nedeni
Cause of divorce
Toplam - Total
(%)
Zina - Adultery
Cana kast ve pek fena muamele
Attempt against life, cruelty and serious insult
Cürüm ve haysiyetsizlik
Infamous crime and dishonorable conduct
Terk - Will full desertion
Akıl hastalıþı - Insanity
Geçimsizlik - Incompatibility
Diþer - Other
4.5 Çocuk sayısına göre boĩanmalar
Divorces by number of children
Çocuk sayısı
Number of children
Toplam - Total
(%)
0
1
2
3
4
5
6+
65
Demografi
4.3 Evlilik süresine göre boĩanmalar
Divorces by duration of marriage
Demography
Evlilik süresine göre boþanmalar
Divorces by duration of marriage
50
(%)
45
40
35
1-5 yýl - years
30
6-10 yýl - years
25
11-15 yýl - years
20
16 + yýl - years
15
10
5
0
1999
2000
2001
2002
2003*
Veri için tablo 4.3'e bakýnýz.
Çocuk sayýsýna göre boþanmalar
Divorces by number of children
(%)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1999
2000
2001
2002
2003*
Veri için tablo 4.5'e bakýnýz.
66
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
185 141
174 315
175 137
175 434
184 330
TR1 ćstanbul
39 005
38 600
38 242
34 378
38 732
TR10
39 005
39 005
38 600
38 600
38 242
38 242
34 378
34 378
38 732
38 732
8 037
8 033
7 828
8 117
8 616
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
3 660
1 497
1 352
811
3 758
1 601
1 354
803
3 744
1 687
1 320
737
3 968
1 713
1 495
760
4 213
1 843
1 539
831
Balıkesir
Çanakkale
4 377
3 451
926
4 275
3 361
914
4 084
3 095
989
4 149
3 129
1 020
4 403
3 277
1 126
27 483
28 093
27 675
28 865
29 600
16 469
16 469
16 955
16 955
16 901
16 901
17 514
17 514
17 562
17 562
Aydın
Denizli
Muþla
4 785
2 250
1 577
958
4 836
2 287
1 589
960
4 703
2 090
1 656
957
5 033
2 116
1 902
1 015
5 348
2 406
2 039
903
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
6 229
2 896
1 202
1 267
864
6 302
2 909
1 265
1 313
815
6 071
2 911
1 226
1 158
776
6 318
2 946
1 164
1 391
817
6 690
3 120
1 239
1 460
871
28 175
18 164
18 815
19 505
19 354
13 186
8 980
3 790
416
13 266
9 037
3 843
386
13 281
9 097
3 809
375
13 657
9 361
3 881
415
13 330
9 148
3 794
388
14 989
10 332
2 341
614
1 702
4 898
2 848
1 260
144
288
358
5 534
3 072
1 523
275
312
352
5 848
3 115
1 518
464
346
405
6 024
3 194
1 684
301
439
406
23 878
23 308
23 768
23 935
24 898
18 271
18 271
17 519
17 519
18 089
18 089
18 235
18 235
18 713
18 713
5 607
5 148
459
5 789
5 330
459
5 679
5 215
464
5 700
5 240
460
6 185
5 710
475
ćstanbul
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
(1)
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
67
Demografi
4.6 ćBBS' ye göre ölümler - Deaths by SRE
[ćl ve ilçe merkezleri - Provinces and district centers]
Demography
4.6 ćBBS' ye göre ölümler (devam) - Deaths by SRE (continued)
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
18 074
18 692
18 427
19 136
20 103
Antalya
Isparta
Burdur
4 814
3 304
980
530
5 254
3 575
1 164
515
4 976
3 442
1 043
491
5 268
3 625
1 084
559
5 860
4 093
1 178
589
Adana
Mersin (ćçel)
9 855
6 878
2 977
10 140
7 000
3 140
10 100
7 032
3 068
10 215
7 067
3 148
10 609
7 204
3 405
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
3 405
1 314
1 333
758
3 298
1 244
1 251
803
3 351
1 326
1 215
810
3 653
1 396
1 256
1 001
3 634
1 365
1 326
943
8 199
7 851
7 937
8 284
8 729
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
2 752
1 009
495
433
434
381
2 851
996
528
402
408
517
2 703
1 009
450
351
420
473
2 795
1 007
460
432
417
479
2 980
1 044
526
468
464
478
5 447
5 000
5 234
5 489
5 749
Kayseri
Sivas
Yozgat
3 170
1 787
490
2 826
1 665
509
2 997
1 644
593
3 081
1 702
706
3 320
1 728
701
9 616
9 673
10 046
10 575
10 872
Zonguldak
Karabük
Bartın
1 453
580
651
222
1 316
521
577
218
1 555
620
715
220
2 289
1 307
730
252
2 197
1 117
779
301
Kastamonu
Çankırı
Sinop
1 630
847
380
403
1 611
899
337
375
1 596
901
338
357
1 556
843
353
360
1 578
860
354
364
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
6 533
3 432
1 414
916
771
6 746
3 498
1 437
1 008
803
6 895
3 602
1 363
1 181
749
6 730
3 409
1 403
1 141
777
7 097
3 664
1 384
1 290
759
TR61
TR62
TR63
TR71
TR72
TR81
TR82
TR83
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
3 842
3 777
4 147
4 181
4 567
3 842
1 619
868
596
480
221
58
3 777
1 655
800
616
388
247
71
4 147
1 720
840
816
403
288
80
4 181
1 700
968
718
446
274
75
4 567
1 971
1 007
801
456
254
78
68
ćBBS - SRE
1999
2000
2001
2002
2003*
North East Anatolia
3 000
3 081
2 985
3 100
3 276
Erzurum
Erzincan
Bayburt
2 383
1 839
463
81
2 447
1 868
482
97
2 322
1 838
406
78
2 458
1 914
462
82
2 608
2 068
445
95
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
617
162
275
112
68
634
186
285
87
76
663
221
258
92
92
642
224
263
61
94
668
228
239
96
105
5 099
4 814
5 030
5 160
5 035
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
3 533
2 073
1 260
95
105
3 329
1 915
1 208
104
102
3 467
1 924
1 349
98
96
3 636
2 049
1 357
121
109
3 631
2 026
1 331
142
132
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
1 566
1 108
192
128
138
1 485
1 079
135
104
167
1 563
1 152
149
129
133
1 524
1 083
147
177
117
1 404
1 021
143
127
113
10 733
10 229
10 237
10 198
10 548
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
5 156
4 182
630
344
5 216
4 143
742
331
5 520
4 538
646
336
5 639
4 592
699
348
5 658
4 631
723
304
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
4 342
1 647
2 695
3 854
1 654
2 200
3 554
1 452
2 102
3 614
1 436
2 178
3 721
1 524
2 197
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
1 235
434
371
183
247
1 159
551
234
144
230
1 163
536
261
133
233
945
414
133
228
170
1 169
552
225
232
160
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
in 1999. But, data related to this new province were given in
related province as a district.
Ölümler - Deaths
190 000
185 000
180 000
175 000
170 000
165 000
1999
2000
2001
2002
2003*
69
Demografi
4.6 ćBBS' ye göre ölümler (devam) - Deaths by SRE (continued)
Demography
4.7 Nedenlerine ve cinsiyete göre ölümler - Deaths by causes and sex
Ölüm nedeni (UHS8) - Cause of deaths (ICD8)
1999
2000
2001
2002
2003*
Erkek - Males
Enfeksiyon ve parazit hastalıkları
Infectious and parasitic diseases
Urlar - Neoplasms
ćç salgı hastalıkları - Endocrine diseases
Kan ve kan yapıcı organların hastalıkları
Diseases of blood and forming organs
Sinir sistemi hastalıkları - Nervous system diseases
Dolaĩım sistemi hastalıkları - Circulatory system diseases
Solunum sistemi hastalıkları - Respiratory system diseases
Sindirim sistemi hastalıkları - Digestive system diseases
Üro-genital sistemi hastalıkları
Genito-urinary system diseases
Doþuĩtan gelme anomaliler - Congenital anomalies
Perinatal mortalite - Perinatal mortality
Semptomlar ve iyi tanımlanmayan haller
Symptoms and ill-defined conditions
Bütün diþer hastalıklar - All other diseases
Kazalar - Accidents
Kendini öldürme (intihar) ve kendini travmatize etme
Suicide and self - inflicted injury
Bütün dıĩ sebepler - All external causes
104 213
98 368
99 360
98 757
103 082
3 396
15 298
1 253
3 221
15 543
1 602
3 023
16 910
1 496
2 598
16 872
1 363
3 235
15 258
988
90
189
43 493
1 707
1 637
86
188
42 661
1 582
1 877
86
160
42 943
1 523
1 348
71
142
43 654
1 457
1 299
56
90
47 374
961
1 359
28
1 932
4 201
49
1 944
4 227
40
2 103
4 251
32
1 756
3 890
46
1 551
3 823
7 103
12 803
9 810
7 673
11 777
4 556
8 004
11 867
3 791
7 321
13 749
3 085
8 913
14 895
2 973
973
300
1 004
378
1 446
369
1 222
246
1 131
429
Kadın - Females
Enfeksiyon ve parazit hastalıkları
Infectious and parasitic diseases
Urlar - Neoplasms
ćç salgı hastalıkları - Endocrine diseases
Kan ve kan yapıcı organların hastalıkları
Diseases of blood and forming organs
Sinir sistemi hastalıkları - Nervous system diseases
Dolaĩım sistemi hastalıkları - Circulatory system diseases
Solunum sistemi hastalıkları - Respiratory system diseases
Sindirim sistemi hastalıkları - Digestive system diseases
Üro-genital sistemi hastalıkları
Genito-urinary system diseases
Gebelik, doþurma ve lohusalık halinin komplikasyonları
Complications of pregnancy, childbirth and the puerperium
Doþuĩtan gelme anomaliler - Congenital anomalies
Perinatal mortalite - Perinatal mortality
Semptomlar ve iyi tanımlanmayan haller
Symptoms and ill-defined conditions
Bütün diþer hastalıklar - All other diseases
Kazalar - Accidents
Kendini öldürme (intihar) ve kendini travmatize etme
Suicide and self - inflicted injury
Bütün dıĩ sebepler - All external causes
80 928
75 947
75 777
76 677
81 248
2 474
7 773
1 950
2 295
8 138
2 155
2 185
8 630
2 121
1 944
8 603
1 928
2 360
8 517
1 401
104
160
36 815
1 285
790
75
161
36 005
1 172
1 000
79
136
36 823
1 089
735
85
91
37 627
1 059
790
52
88
41 703
681
804
21
29
30
26
16
15
1 425
3 259
17
1 552
3 109
17
1 549
3 113
1
1 239
2 772
1
1 122
2 610
7 752
9 336
7 079
9 352
8 520
1 711
8 096
8 936
1 448
8 266
10 177
1 280
8 902
11 022
1 122
624
66
570
86
703
87
727
62
732
115
Kaynak : Dünya Saþlık Örgütü
Source : The International Disease Categories of the
Uluslararası Hastalık Sınıflaması (1965)
World Health Organization (1965)
70
Erkek - Males
-1
1- 4
5-14
15-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65 +
Kadın - Females
-1
1- 4
5-14
15-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65 +
1999
2000
2001
2002
2003*
104 213
98 368
99 360
98 757
103 082
8 931
1 976
2 240
3 564
3 913
6 367
11 420
17 294
48 035
473
8 765
1 622
1 251
2 577
2 847
5 468
10 882
17 332
47 624
-
8 579
1 639
1 215
2 424
2 948
5 419
11 114
16 904
49 118
-
7 573
1 294
1 061
2 024
2 328
4 701
11 167
17 184
51 425
-
7 503
1 387
1 160
2 344
2 803
5 018
11 751
17 860
53 256
-
80 928
75 947
75 777
76 677
81 248
6 939
1 722
1 727
2 432
2 447
3 533
5 442
9 450
46 661
575
6 778
1 285
857
1 495
1 596
2 623
4 868
9 068
47 377
-
6 368
1 276
908
1 457
1 541
2 611
4 876
8 786
47 954
-
5 552
1 071
769
1 327
1 502
2 535
5 014
8 957
49 950
-
5 375
1 041
840
1 412
1 660
2 738
5 639
9 630
52 913
-
4.9 Yaĩ grubuna göre intiharlar - Suicides by age groups
1999
2000
2001
2002
2003*
Toplam - Total
1 853
1 802
2 584
2 301
2 705
(%)
-15
15-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65-74
75+
2.38
32.60
24.39
15.70
9.98
6.31
5.83
2.81
3.16
34.46
22.14
14.60
10.32
7.49
5.33
2.50
2.32
32.55
22.99
16.18
10.99
7.04
5.53
2.40
3.17
32.42
22.99
16.47
11.95
6.00
4.39
2.61
2.96
34.08
21.22
14.12
11.13
7.06
5.66
3.77
2000
2001
2002
2003
2004
168 047
119 275
24 574
24 198
161 254
114 894
23 946
22 414
157 670
113 566
21 548
22 556
152 203
108 743
21 810
21 650
157 562
114 315
22 107
21 140
4.10 Kalıĩ amacına göre Türkiye'de bulunan yabancılar
Foreigners who live in Turkey by reasons for their presence
Toplam - Total
ćkamet eden - Resident
Öþrenim gören - Education
Çalıĩan - Work
Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüþü
Source: General Directorate of Public Security
Not. Turistik amaçla gelenleri kapsamaz.
Note. Doesn't include tourists.
71
Demografi
4.8 Yaĩ grubuna göre ölümler - Deaths by age groups
Demography
Cinsiyete göre ölümler - Deaths by sex
120 000
100 000
80 000
Erkek - Males
60 000
Kadýn- Females
40 000
20 000
0
1999
2000
2001
2002
2003*
Veri için tablo 4.7’ye bakýnýz.
For data, see table 4.7
(
)
Demografik göstergeler - Demographic indicators
2000-2004
45
40
35
Kaba ölüm hýzý - Crude
death rate
30
25
Bebek ölüm hýzý - Infant
mortality rate
20
Nüfus artýþ hýzý - Population
increase rate
15
10
5
0
2000
2001
2002
2003
2004
72
Toplam - Total
Hanehalkı - Household
Nüfus - Population
Nüfus - Population
Romanya - Romania
Nüfus - Population
Yugoslavya - Yugoslavia
Nüfus - Population
Makedonya - Macedonia
Nüfus - Population
Diþer ülkeler - Other countries
Nüfus - Population
2000
2001
2002
2003
2004
121
342
96
320
82
337
79
306
47
166
64
94
17
24
2
8
3
5
-
-
1
1
-
-
1
1
57
248
78
295
66
280
58
234
30
96
-
-
-
18
67
16
69
-
-
14
49
-
-
Source:The Prime Ministry, General Directorate of Rural Affairs
Kaynak: Baĩbakanlık, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüþü
Demographic indicators, 2000-2004
Toplam doþurganlık hızı (kadın baĩına)
Total fertility rate (per woman)
Katkılı yenilenme hızı (kadın baĩına)
Gross reproduction rate (per woman)
Net yenilenme hızı (kadın baĩına)
Net reproduction rate (per woman)
Çocuk doþurmada ortalama yaĩ
Mean age of childbearing
Kaba doþum hızı - Crude birth rate (‰)
Doþumlar - Births (000)
Doþuĩta beklenen yaĩam süresi (yıl)
Expectation of life at birth (year)
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
Kaba ölüm hızı - Crude death rate (‰)
Ölümler - Deaths (000)
Bebek ölüm hızı - Infant mortality rate (‰)
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
Nüfus artıĩ hızı - Population increase rate (‰)
Yıl ortası nüfus - Mid-year population (000)
Not. Yıl ortası nüfus tahminleri.
2000
2001
2002
2003
2004
2.57
2.52
2.46
2.43
2.41
1.25
1.23
1.20
1.18
1.17
1.18
1.15
1.13
1.12
1.11
27.9
22.2
1 494
27.8
21.7
1 486
27.8
21.3
1 482
27.7
20.9
1 479
27.6
20.6
1 478
68.0
65.8
70.4
7.1
477
68.3
66.0
70.6
7.1
485
68.5
66.2
70.9
7.0
491
68.7
66.4
71.0
7.0
498
68.8
66.6
71.2
7.1
506
41.9
46.6
37.0
16.6
67 420
40.6
45.2
35.9
16.1
68 529
39.4
43.8
34.7
15.7
69 626
38.3
42.6
33.8
15.3
70 712
37.4
41.6
32.9
14.9
71 789
Note. Mid-year population estimates.
73
Demografi
4.11 Ülkelere göre göçmenler - Immigrants by country of origin
Demography
Demographic indicators, 2005-2040
Toplam doþurganlık hızı (kadın baĩına)
Total fertility rate (per woman)
Katkılı yenilenme hızı (kadın baĩına)
Gross reproduction rate (per woman)
Net yenilenme hızı (kadın baĩına)
Net reproduction rate (per woman)
Çocuk doþurmada ortalama yaĩ
Mean age of childbearing
Kaba doþum hızı - Crude birth rate (‰)
Doþumlar - Births (000)
Doþuĩta beklenen yaĩam süresi (yıl)
Expectation of life at birth (year)
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
Kaba ölüm hızı - Crude death rate (‰)
Ölümler - Deaths (000)
Bebek ölüm hızı - Infant mortality rate (‰)
Toplam - Total
Erkek - Males
Kadın - Females
Nüfus artıĩ hızı
Population increase rate (‰)
Yıl ortası nüfus
Mid-year population (000)
2005
2010
2010
2015
2015
2020
2020
2025
2025
2030
2030
2035
2035
2040
2.33
2.18
2.10
2.10
2.10
2.10
2.10
1.137
1.063
1.024
1.024
1.024
1.024
1.024
1.080
1.017
0.986
0.991
0.997
1.00
1.00
27.1
19.5
1 472
26.5
17.5
1 406
25.8
16.6
1 401
25.8
16.3
1 438
25.8
15.8
1 448
25.8
15.1
1 434
25.8
14.4
1 413
69.33
67.06
71.72
7.1
537
70.06
67.77
72.47
7.3
581
70.90
68.57
73.35
7.5
628
71.73
69.36
74.22
7.7
682
72.61
70.19
75.15
8.1
746
73.41
70.92
76.03
8.6
823
73.41
70.92
76.03
9.6
940
34.4
38.4
30.3
30.1
33.6
26.4
25.7
28.8
22.6
21.4
24.0
18.7
17.2
19.3
14.9
15.0
17.0
12.9
15.0
17.0
12.9
13.5
11.0
9.6
8.6
7.6
6.4
4.8
75 338
80 099
84 347
88 272
91 922
95 209
97 924
Note: Mid-year population projections.
Not: Yıl ortası nüfus projeksiyonları.
Nüfus artýþ hýzý - Population increase rate
16.0
(‰)
14.0
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
2005
2010
2010
2015
2015
2020
2020
2025
2025
2030
2030
2035
2035
2040
74
(000)
2000
2001
2002
2003
2004
Toplam - Total
0- 4
5- 9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75+
67 420
7 152
6 780
6 276
6 645
6 811
6 270
5 252
4 597
4 050
3 382
2 557
2 128
1 898
1 507
1 059
1 056
68 529
7 188
6 859
6 325
6 562
6 831
6 435
5 443
4 710
4 159
3 523
2 684
2 167
1 918
1 552
1 077
1 097
69 626
7 221
6 940
6 423
6 457
6 816
6 571
5 653
4 821
4 261
3 651
2 832
2 214
1 929
1 599
1 103
1 137
70 712
7 224
7 023
6 555
6 357
6 775
6 678
5 871
4 939
4 360
3 769
2 991
2 273
1 940
1 641
1 140
1 177
71 789
7 182
7 099
6 691
6 299
6 715
6 756
6 082
5 080
4 463
3 882
3 150
2 352
1 960
1 673
1 188
1 217
Erkek - Males
0- 4
5- 9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75+
34 053
3 644
3 451
3 212
3 405
3 485
3 194
2 648
2 321
2 069
1 724
1 287
1 053
921
712
480
448
34 605
3 664
3 490
3 233
3 361
3 495
3 281
2 748
2 374
2 120
1 796
1 352
1 073
930
734
488
466
35 149
3 682
3 530
3 279
3 306
3 487
3 352
2 859
2 427
2 165
1 862
1 428
1 096
935
756
501
483
35 688
3 683
3 573
3 342
3 253
3 464
3 408
2 976
2 485
2 209
1 922
1 511
1 126
940
776
518
501
36 220
3 662
3 614
3 407
3 221
3 432
3 448
3 088
2 556
2 254
1 979
1 592
1 166
950
791
542
518
Kadın - Females
0- 4
5- 9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75+
33 367
3 508
3 329
3 064
3 240
3 326
3 076
2 604
2 276
1 981
1 658
1 271
1 075
977
795
578
607
33 925
3 524
3 369
3 091
3 201
3 336
3 154
2 695
2 336
2 039
1 727
1 332
1 095
988
818
588
631
34 477
3 539
3 409
3 144
3 151
3 330
3 219
2 794
2 394
2 095
1 789
1 403
1 118
994
843
602
654
35 025
3 540
3 449
3 213
3 104
3 310
3 270
2 896
2 454
2 151
1 847
1 480
1 147
1 000
865
621
677
35 566
3 520
3 485
3 284
3 077
3 283
3 308
2 993
2 524
2 208
1 904
1 557
1 186
1 010
882
646
699
75
Demografi
4.14 Yaĩ grubuna göre yıl ortası nüfus tahminleri
Mid-year population estimates by age groups
Demography
Yaþ Piramidi - Age Pyramide
1990
Yaþ grubu
Age group
75 +
2000
Yaþ grubu
Age group
75 +
70 - 74
70 - 74
65 - 69
65 - 69
60 - 64
60 - 64
55 - 59
55 - 59
50 - 54
50 - 54
45 - 49
45 - 49
40 - 44
40 - 44
35 - 39
35 - 39
30 - 34
30 - 34
25 - 29
25 - 29
20 - 24
20 - 24
15 - 19
15 - 19
10 - 14
10 - 14
5-9
5-9
0-4
0-4
4000
2000
0
2000
2020
Yaþ grubu
Age group
75 +
4000
4000
2000
70 - 74
70 - 74
65 - 69
60 - 64
60 - 64
55 - 59
55 - 59
50 - 54
50 - 54
45 - 49
45 - 49
40 - 44
40 - 44
35 - 39
35 - 39
30 - 34
30 - 34
25 - 29
20 - 24
25 - 29
20 - 24
15 - 19
15 - 19
10 - 14
10 - 14
5-9
5-9
2000
4000
2040
Yaþ grubu
Age group
75 +
65 - 69
0
0-4
0-4
4000
2000
0
2000
4000
Erkek
Males
4000
2000
0
2000
4000
Kadýn
Females
76
('000)
2002
ćBBS - SRE
2003
2004
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
69 626
45 808
23 818
70 712
46 894
23 818
71 789
47 985
23 804
TR1 ćstanbul
10 526
9 493
1 033
10 834
9 739
1 095
11 144
9 986
1 157
TR10
10 526
10 526
9 493
9 493
1 033
1 033
10 834
10 834
9 739
9 739
1 095
1 095
11 144
11 144
9 986
9 986
1 157
1 157
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
1 380
651
399
330
850
421
233
196
530
230
166
134
1 394
667
396
330
871
436
235
200
523
231
162
130
1 408
684
394
331
892
452
236
204
517
232
158
127
Balıkesir
Çanakkale
1 557
1 089
468
819
596
224
738
493
244
1 566
1 096
470
835
606
228
731
490
241
1 574
1 103
471
850
617
233
723
486
238
ćzmir
3 485
3 485
2 835
2 835
650
650
3 553
3 553
2 896
2 896
657
657
3 621
3 621
2 957
2 957
664
664
Aydın
Denizli
Muþla
2 575
969
864
741
1 219
512
427
281
1 355
458
437
461
2 609
980
872
757
1 245
523
434
288
1 364
457
438
469
2 643
991
880
773
1 272
534
442
296
1 372
457
438
477
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
3 088
1 272
821
668
326
1 637
735
383
332
188
1 450
537
439
336
138
3 108
1 279
826
675
329
1 667
747
389
340
191
1 441
532
437
335
137
3 127
1 285
831
681
331
1 697
759
395
348
195
1 430
526
435
333
136
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
3 129
2 218
714
197
2 417
1 717
569
130
712
501
145
66
3 191
2 274
718
198
2 480
1 770
576
134
711
505
142
64
3 253
2 331
722
199
2 544
1 823
583
138
709
508
139
61
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
2 786
1 256
765
320
270
174
1 598
747
468
135
149
100
1 187
509
298
185
121
74
2 827
1 286
770
324
270
178
1 625
761
472
137
153
101
1 203
525
298
186
117
76
2 868
1 316
775
327
269
181
1 650
776
477
140
156
102
1 218
540
299
187
113
79
Ankara
4 136
4 136
3 659
3 659
478
478
4 213
4 213
3 729
3 729
484
484
4 290
4 290
3 800
3 800
490
490
Konya
Karaman
2 513
2 266
247
1 499
1 354
146
1 014
913
101
2 560
2 310
249
1 538
1 389
149
1 021
922
100
2 606
2 355
252
1 578
1 425
153
1 029
930
99
ćstanbul
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
TR32
TR33
TR41
TR42
TR51
TR52
77
Demografi
4.15 ćBBS' ye göre yıl ortası nüfus tahminleri
Mid-year population estimates by SRE
Demography
4.15 ćBBS' ye göre yıl ortası nüfus tahminleri (devam)
Mid-year population estimates by SRE (continued)
('000)
2002
ćBBS - SRE
2003
2004
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Antalya
Isparta
Burdur
2 609
1 828
526
255
1 454
998
314
141
1 156
830
212
114
2 682
1 894
533
254
1 499
1 036
322
142
1 182
858
212
112
2 754
1 961
540
253
1 546
1 074
329
142
1 208
887
211
110
Adana
Mersin (ćçel)
3 615
1 897
1 718
2 478
1 443
1 035
1 137
454
683
3 684
1 926
1 758
2 527
1 471
1 057
1 157
455
702
3 752
1 954
1 799
2 576
1 498
1 078
1 176
456
721
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
2 761
1 274
1 017
471
1 470
587
559
325
1 291
687
458
146
2 788
1 285
1 025
478
1 495
590
572
333
1 293
695
453
145
2 814
1 296
1 033
485
1 519
593
586
341
1 295
703
447
144
1 711
387
407
355
312
250
925
292
210
132
140
151
786
96
196
223
171
100
1 722
389
413
359
313
249
942
296
216
135
143
152
781
94
196
224
170
96
1 733
391
419
363
313
247
959
299
223
138
145
154
774
92
196
225
168
92
2 522
1 513
1 008
2 535
1 540
995
2 547
1 566
981
1 076
747
699
753
426
335
323
320
365
1 085
741
709
765
429
346
320
312
362
1 094
735
718
777
431
358
317
304
360
1 000
603
219
178
457
251
158
49
543
351
62
130
984
594
216
174
458
252
157
49
526
343
58
126
968
586
212
170
458
252
157
49
509
333
55
121
851
363
273
216
429
178
148
104
421
185
125
112
837
354
274
209
437
180
152
105
400
174
122
104
823
346
275
203
444
182
156
106
379
163
119
96
3 007
1 209
844
590
364
1 594
653
418
321
202
1 413
557
426
268
161
3 010
1 209
854
585
362
1 623
663
428
327
205
1 387
546
426
258
157
3 011
1 208
863
580
361
1 652
673
437
333
209
1 359
534
426
247
152
3 164
1 005
893
525
367
186
189
1 613
506
428
293
218
87
81
1 551
499
466
231
148
99
109
3 183
1 022
896
525
367
182
191
1 654
522
434
300
226
89
83
1 529
500
462
225
140
93
108
3 200
1 040
899
525
367
178
192
1 695
539
441
306
235
91
84
1 505
501
458
219
132
87
107
TR61
TR62
TR63
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
78
(000)
2002
ćBBS - SRE
2003
2004
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Toplam
Total
Ĩehir
City
Köy
Village
Erzurum
Erzincan
Bayburt
1 361
948
318
94
807
589
177
41
554
359
141
53
1 366
955
318
93
827
607
179
41
539
348
139
52
1 370
961
319
91
847
624
182
41
523
336
137
50
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
1 162
544
316
173
129
540
270
143
86
40
621
274
173
86
89
1 164
552
310
175
127
555
280
144
89
41
610
272
166
86
86
1 167
561
304
177
124
570
291
145
92
41
597
270
159
85
83
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
1 799
878
580
253
88
1 088
523
380
130
54
711
355
200
123
34
1 815
892
586
252
85
1 115
537
390
134
54
700
355
196
118
31
1 831
907
592
251
82
1 143
551
399
138
54
689
356
192
113
28
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
2 032
920
466
398
248
1 038
482
170
233
152
995
439
296
164
96
2 078
946
473
403
255
1 082
503
176
242
160
996
443
297
161
95
2 124
973
481
408
262
1 126
525
183
251
169
997
448
298
158
93
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
2 085
1 332
642
111
1 490
1 057
361
72
595
275
282
39
2 122
1 360
653
108
1 530
1 087
374
70
592
274
280
38
2 158
1 389
664
105
1 571
1 116
387
68
587
273
277
37
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
2 931
1 524
1 407
1 753
896
857
1 178
628
550
3 007
1 573
1 434
1 810
929
881
1 197
644
552
3 083
1 622
1 461
1 867
962
906
1 215
660
555
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
1 842
730
477
369
266
1 131
418
325
228
161
711
312
152
142
104
1 879
745
488
379
267
1 174
434
337
237
166
705
311
152
142
101
1 917
760
500
389
268
1 218
450
349
247
171
699
310
151
141
97
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
Not .Yıl Ortası Nüfus Tahminleri
Note. Mid-year population estimates
79
Demografi
4.15 ćBBS' ye göre yıl ortası nüfus tahminleri (devam)
Mid-year population estimates by SRE (continued)
5
Sağlık
Health
Sayfa
Page
Açıklama
82
Explanation
5.1 Yataklı, yataksız saþlık kurumları ve tedavi edilenler
86
5.1 In-patient and out-patient medical institutions and
persons under treatment
5.2 Saþlık personelinin kurumlara göre daþılımı, 2002
86
5.2 Distribution of health personnel by establishments, 2002
5.3 ćBBS' ye göre saþlık kurumlarına iliĩkin istatistikler,
2003
88
5.3 Statistics on medical institutions by SRE, 2003
5.4 Türkiye'de tespit edilen AIDS vakası ve taĩıyıcı sayısı
91
5.4 Distribution of reported AIDS cases and carriers in
Turkey
5.5 Yaĩ ve cinsiyete göre Türkiye'de tespit edilen AIDS
taĩıyıcı sayısı
91
5.5 Distribution of reported AIDS cases and carriers by age
groups and sex in Turkey
5.6 Bildirimi zorunlu bazı bulaĩıcı hastalıkların vaka sayısı
91
5.6 Number of cases of selected infection diseases
obligatory to be reported
5.7 Bulaĩıcı hastalıklara karĩı aĩılama oranı
93
5.7 Rates of vaccinations for infectous diseases
5.8 Seçilmiĩ OECD ülkelerinde saþlık harcamaları, 2000
93
5.8 Health expenditures in selected OECD countries, 2000
5.9 Özürlülük oranı, 2002
94
5.9 The proportion of disability, 2002
5.10 Özrün türüne göre özürlü nüfus oranı, 2002
95
5.10 The proportion of disabled population by type of
disability, 2002
5.11 ćĩgücü durumuna göre özürlü nüfus oranı, 2002
96
5.11 The proportion of disabled population by labor force
status, 2002
5.12 Sosyal güvenliþe sahip olma ve kayıtlı olma durumuna
göre özürlü nüfus oranı, 2002
96
5.12 The proportion of disabled population by having social
security and the registration status of social security,
2002
5.13 Özrün türü ve özrün ortaya çıkıĩ zamanına göre özürlü
nüfus oranı, 2002
97
5.13 The proportion of disabled population by type of
disability and the appearance time of disability, 2002
5.14 Özre yönelik kurum ve kuruluĩlardan beklentilere göre
özürlü nüfus oranı, 2002
97
5.14 The proportion of disabled population by expectations
from organizations, 2002
81
Health
SAýLIK
HEALTH
Bu bölümde yer alan bilgiler Saþlık Bakanlıþı'ndan alınmaktadır.
Bakanlık, genellikle koruyucu ve tedavi edici saþlık hizmetlerini
yürütmek, saþlık personeli yetiĩtirmek, hizmet öncesi ve hizmet içi
eþitim yapmak, saþlık kurumları kurmak ve iĩletmek, diþer kamu
kuruluĩları ile özel kesime saþlık kurumları kurma ve iĩletme
izni vermek ve bunları denetlemekle yükümlüdür. Ayrıca ilaç
fiyatlarını düzenlemek, ilaç üretimini ve eczaneleri denetlemek de
Bakanlıþın görevleri arasındadır.
The data presented in this section is obtained from the Ministry of
Health. The Ministry is vested with the authority to provide medical
care and preventive health services, train health personnel,
provide pre-service and in-service training, establish and operate
health institutions and authorize the establishment and oversee
medical institutions by other public and private organizations. The
Ministry also regulates prices of medical drugs and controls drug
production and operations of pharmacies.
Halk Saþlıþı Hizmetleri
Public Health Services
Halk saþlıþı hizmetleri, görülen hizmetin niteliþine göre ikiye ayrılır:
Public health services are grouped in two categories according to
the type of services offered.
Koruyucu saþlık hizmetleri: Bu hizmetler çevre saþlık
koĩullarının düzeltilmesi, halkın saþlık konusunda eþitilmesi,
bulaĩıcı hastalıkların yok edilmesi, beslenme koĩullarının
geliĩtirilmesi, ana-çocuk saþlıþı ve aile planlaması gibi konuları
kapsamaktadır.
Preventive health services: These services include the
improvement of sanitary conditions in the community, public
instruction on health care, control of communicable diseases,
improvement of nutrition conditions, maternal and child health and
family planning.
Tedavi edici saþlık hizmetleri: Muayene, teĩhis, tedavi
rehabilitasyon çalıĩmaları bu tür hizmetlerin kapsamındadır.
ve
Medical care services: This type of service includes examination,
diagnosis, treatment and rehabilitation service.
Ülkemizde Devlet adına koruyucu ve tedavi edici saþlık
hizmetlerini yürütmek yukarıda da bahsedildiþi gibi Saþlık
Bakanlıþı'nın görevleri içerisindedir. Bunun yanısıra, tedavi edici
hizmetlere diþer bakanlıklar, iktisadi kamu kuruluĩları, Sosyal
Sigortalar Kurumu, tıp fakülteleri ve diþer özel kuruluĩlar da
katılmaktadır. Koruyucu saþlık hizmetleri ise sadece Saþlık
Bakanlıþı tarafından yürütülmektedir.
As mentioned above, the responsibility for providing medical care
and preventive health services in the country is undertaken by the
Ministry of Health. In addition, other ministries, public economic
enterprises, faculties of medicine, and private institutions also take
part in providing medical care services. Preventive health services
are provided only by the Ministry of Health.
Verem Savaĩ Çalıĩmaları
Activities for Tuberculosis Control
Koruyucu saþlık hizmeti içinde özellikle bulaĩıcı hastalıklarla
mücadele önemli yer tutmaktadır. Geçmiĩte verem kontrol
faaliyetlerinin en önemli prensibini "koruma" oluĩturmaktaydı,
ancak, günümüzde "baĩarılı vaka bulma ve tedavi yöntemi" verem
kontrol programında önemli hale gelmiĩtir. Bu nedenle, verem
ilaçlarının yanı sıra teĩhis de ücretsiz olarak saþlanmaktadır.
Information is given on the work carried out in Turkey for the
control of communicable diseases which constitutes an important
part of preventive health services. In the past, prevention used to
be the main part of tuberculosis control activities in Turkey, but at
the present, successful case detection and treatment have
become major components of tuberculosis control program.
Therefore, besides anti-tuberculosis drugs, diagnosis has also
been provided free of charge to patients.
Halen Bakanlıþımıza baþlı 244 adet ve derneklere baþlı 31 adet
Verem Savaĩ Dispanseri ve 22 Göþüs Hastalıkları Hastanesi ve 11
Gezici Verem Savaĩ Grubu ile veremli hastaların tanı ve tedavisi
için hizmet vermektedir. Bu birimler her yıl 2,5 milyondan fazla
kiĩinin kontrolünü yapmakta ve yılda 18 000 civarında hastanın
tedavisini gerçekleĩtirmektedir.
Today, tuberculosis control services are provided by 244
dispensaries of which belong to the Ministry of Health, 31
dispensaries of which belong to voluntary organizations, 22 Chest
Diseases Hospitals and 11 mobile tuberculosis group These units
are controlling approximately 2,5 million person each year and
providing healt care of 18 000 patients.
Ana Çocuk Saþlıþı ve Aile Planlaması Çalıĩmaları
Works on Maternal Child Health and Family Planning
Koruyucu saþlık hizmetleri kapsamına giren ve ana-çocuk saþlıþını
korumak, anne ve bebek ölümlerini azaltmak amacıyla yürütülen
çalıĩmalar bulunmaktadır. Ana-çocuk saþlıþı; 0 - 6 yaĩ çocuk, 7-14
yaĩ okul çocuþu ve 15 - 49 yaĩ kadın nüfuslarını kapsamakta bu
da toplam nüfusumuzun %56'ını oluĩturmaktadır.
Summary information will be presented on population planning
activities aimed at protecting maternal and child health and
reducing mother and infant deaths. In Maternal Child Health those
included in the age group of 0 - 6 are children, those included in
the age group of 7-14 are the students and those included in the
group of 15 - 49 are women which take up the 60 % of the total
population.
82
In order to solve the problems related to Maternal Child Health the
services regarding to their previous work are being implemented in
the direction of the programs. Special programs are being
implemented in the provisions that have priority to services and
through out the country in order to provent the health problems
which cause Maternal Child Health by using simple and cheap
methods and in order to improve and to make the existing services
more effective.
Ana-çocuk ve kadın grubuna verilen hizmetler. Ana Çocuk Saþlıþı
ve Aile Planlaması Merkezleri ile Saþlık Ocakları ve Saþlık
Evlerinde, ayrıca doþumevi / hastaneler bünyesinde kurulan Nüfus
Planlaması Kliniklerinde yürütülmektedir.
Services provided to Maternal Child Group, Maternal Child Health
and Family Planning Services with the Major Health Services, and
it is implemented in Population Planning Clinics within maternal
hospitals / state hospitals.
Ülke genelinde 163'ü il merkezinde, 98'i ilçe merkezinde olmak
üzere toplam 261 Ana Çocuk Saþlıþı ve Aile Planlaması Merkezi
bulunmaktadır. Ayrıca, saþlık personelinin aile planlaması beceri
eþitim programlarının yürütülmesi için 136 adet Aile Planlaması
Eþitim Merkezi mevcuttur. Adolesan yaĩ grubuna hizmet vermek
üzere 17 adet Gençlik Danıĩma Merkezi kurulmuĩtur.
There are total of 261 Maternal Child Health (MHC) and Family
Planning Centers in the country, 163 of which situated in provincial
Centers and 98 situated in district centers. In addition, there are
136 Family Planning Training Centers for the implementation of
the family planning training programmes. In order to give advisory
services to the adolescent persons, 17 Youth Advisory Center
have been established.
Ayrıca, ana-çocuk saþlıþı ve üreme saþlıþı konularında görseliĩitsel eþitim materyali üretmek ve saþlık personeline eþitim araçgereçlerinin etkili kullanımı konusunda hizmet içi eþitim vermek
ve ulusal ve uluslararası araĩtırmalar yapmak üzere Ankara, Bursa
ve Sivas illerinde 3 ćletiĩim Merkezi bulunmaktadır.
Besides, 3 Communication Centers established in Ankara, Bursa
and Sivas to produce audio-visual training materials about
maternal child health and family planning and to provide in-service
training to health personnel about the effective use of the training
materials and to carry out national and international researches.
Saþlık Kurumları ve Saþlık Personeli
Health Institutions and Health Personnel
Tedavi edici ve koruyucu saþlık hizmetlerini yürütmek için kurulan
saþlık kurumları, yataklı ve yataksız olmak üzere ikiye ayrılır.
Health institutions that provide medical care and preventive health
services are grouped as in-patient and out-patient institutions.
Yataklı saþlık kurumlarının baĩlıcaları hastaneler, saþlık merkezleri
ve revirlerdir. Ayrıca, ülkemizde çok az sayıda yataklı tedavi yapan
dispanserlerde vardır. Muayene ve tedavi edilmek için bu
kurumlara baĩvuran ve saþlık durumlarına göre yataklı tedavi
edilenler hasta kabul defterine, ayakta tedavi edilenler ise poliklinik
defterine yazılmakta ve bunlar her üç ayda bir özel formlara
doldurularak Saþlık Bakanlıþı'na gönderilmektedir.
In-patient institutions cover hospitals and health centers.
Moreover,
a few in-patients dispensaries are also available in
our Country. In-patients undergoing treatment in the medical
institutions are recorded in the in-patient registers and out-patients
in the polyclinic registered. Tables prepared from these registers
are sent to Ministry of Health for every 3 months.
Yataksız saþlık kurumları içerisinde saþlık ocakları, saþlık evleri,
ana ve çocuk saþlıþı merkezleri ve dispanserler yer almaktadır.
Yapılan muayeneler, saþlık ocaklarında kiĩisel saþlık fiĩlerine
yazılmakta, kiĩilerin almıĩ oldukları tanılar hastalık istatistik fiĩi ile
veya formlarla ay sonunda, bulaĩıcı hastalık olması durumunda ise
anında Bakanlıþa bildirilmektedir.
Out-patients institutions include health units, health houses
infirmaries, MCH centers and dispensaries. Services provided by
these institutions are recorded in personal health cards, and these
are sent to the Ministry at each month together with the definition
of illnesses. In case of the infectious cases they are immediately
informed to the Ministry.
Tanım ve Kavramlar
Hekim: Lise öþreniminden sonra 6 yıllık tıp öþrenimini bitirenlere
hekim denir. Özel alanlarda belirli bir süre ihtisas yapmıĩ olanlara
ise mütehassıs (uzman hekim) denir.
Physician: The definition of the physician is the person who has
completed 6 years of higher training in medicine. Those who have
had a further period of training in a special field of medicine are
called specialists (specialized physician).
Saþlık memuru, ebe, hemĩire: Orta öþrenimden sonra 4 yıllık bir
öþrenim yapan, saþlık meslek liselerinin toplum saþlıþı
bölümünden mezun olanlara saþlık memuru, ebelik bölümünden
mezun olanlara ebe, hemĩirelik bölümünden mezun olanlara da
hemĩire denir.
Sanitarian, midwife, nurse: Health personnel trained in health
high schools which have community health, nursing and midwifery
departments and give training for a period of 4 years after junior
high schools.
83
Sağlık
Ana-çocuk saþlıþı ile ilgili sorunları çözmek için, öncelikler dikkate
alınarak
yapılan
programlar
doþrultusunda
hizmetler
yürütülmektedir. Anne ve çocuk ölümlerine neden olan ve basit,
ucuz yöntemlerle önlenebilecek saþlık sorunlarının giderilmesi,
mevcut hizmetlerin daha etkili hale getirilmesi ve geliĩtirilmesi
amacıyla ülke genelinde ve hizmet önceliþi olan bölgelerde özel
programlar uygulanmaktadır.
Health
Hastane: Yatırılarak veya ayakta hasta muayene ve tedavi eden,
gerekli sıhhi ve fenni ĩartlara uygun kuruluĩlardır.
Hospital: Institutions which provide in-patient and out-patient
medical care and have the necessary health and medical facilities
for rendering those services.
Saþlık merkezi: Hastanelere göre daha az olanaklara sahip
bulunan yataklı ve yataksız tedavi kurumlarıdır.
Health centers: In-patient and out-patient medical institutions
which have fewer facilities than a hospital.
Poliklinik defteri: Hastaneye muayene için baĩvuran hastaların
poliklinikte kaydedildikleri defterdir.
Polyclinic register: Register in which the record of cases
examined in the hospital polyclinic is kept.
Hasta kabul defteri: Hastaneye yatan hastaların kaydedildikleri
defterdir.
In patient register: Register in which the record of cases admitted
to the hospital is kept.
ÖZÜRLÜLER ARAĨTIRMASI
DISABILITY SURVEY
Özürlüler konusundaki bilgi ve veri eksikliþini gidermek amacıyla
Baĩbakanlık Devlet ćstatistik Enstitüsü Baĩkanlıþı ve Baĩbakanlık
Özürlüler ćdaresi Baĩkanlıþı iĩbirliþi ile "Türkiye Özürlüler
Araĩtırması” 2002 yılında gerçekleĩtirilmiĩtir.
For eliminating information and data deficiency in this field, Turkey
Disability Survey was carried out in 2002 by the collaboration of
State Institute of Statistics and Presidency of Administration on
Disabled People.
Araĩtırmada, Türkiye’de özürlülerin sayısı, oranı, sosyo-ekonomik
yapısı, sosyal yaĩamda karĩılaĩtıkları sorunlar, beklentileri,
özürlülük türü, özrün oluĩ sebebi, bölgesel farklılıkların ölçülmesi ile
süreþen hastalıþa sahip olma oranlarının ölçülmesi hedeflenmiĩtir.
In this survey, it has been targeted to measure number of disabled
people, disability proportion, their socio-economic characteristics,
their problems in social life, expectations, type of disability, causes
of disability and regional differences and also the proportion of
population having chronic illnesses.
Kapsam: Türkiye genelinde, her bir yerleĩim yerindeki haneler,
örnek seçimi için kapsama dahil edilmiĩtir. Nüfusu 100’ün altında
olan yerleĩim yerleri yeterli hane sayısı içermediþi varsayılarak
kapsam dıĩı bırakılmıĩtır. Ancak, geniĩletme katsayıları
hesaplanırken bu yerleĩim yerleri toplama dahil edilmiĩtir.
Kurumsal nüfus, bu araĩtırmanın kapsamında yer almamaktadır.
Coverage: Countrywide, houses in each residential area are
included in the coverage for selecting samples. Place of
residence with population less than 100 are excluded because it is
assumed that they have inadequate number of households. Yet,
these place of residences are included in total population while
factor coefficients (weighting) are calculated. Institutional
population is excluded in this survey.
Örnek hacmi: Hedeflenen tahmini vermek için 1206 blok örneþe
seçilmiĩtir. Alan çalıĩması sonucunda 97433 hane ile görüĩme
gerçekleĩtirilmiĩtir.
Sample size: To targeted estimation, it is selected 1206 blocks for
the sampling. At the result of field study, it was interviewed with
97433 households.
Örnekleme yöntemi: Örnek tasarımı, Türkiye, 7 coþrafi bölge ve
kent-kır tahminlerini verecek ĩekilde oluĩturulmuĩtur. Örnekleme
yöntemi tek aĩamalı küme örneklemesidir.
Sampling method: Sampling is constituted to be given
estimations based on Turkey, 7 geographical regions and urbanrural. Sampling method is a single-stage stratified cluster
sampling.
Tanım ve Kavramlar
Özürlü: Doþuĩtan veya sonradan herhangi bir hastalık veya kaza
sonucu bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yetilerini
çeĩitli derecelerde kaybetmiĩ, normal yaĩamın gereklerine
uyamayan kiĩilerdir.
Disabled person: Person unable to ensure by himself or herself,
wholly or partly, the necessities of a normal individual and/or social
life, as a result of deficiency, either congenital or not, in his or her
physical capabilities.
Özürlülük oranı: Özürlü olan nüfusun toplam nüfusa oranıdır
Disability proportion: The proportion of disabled population to
the total population.
Ortopedik özürlü: Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve
fonksiyon kaybı olan kiĩidir. El, kol, ayak, bacak, parmak ve
omurgalarında, kısalık, eksiklik, fazlalık, yokluk, hareket kısıtlılıþı,
ĩekil bozukluþu, kas güçsüzlüþü, kemik hastalıþı olanlar, felçliler,
Serebral Palsi, spastikler ve spina bifida olanlar bu gruba
girmektedir.
Orthopedically disabled person: Person having a functional
limitation as a result of a deficiency in his/her muscular and
skeleton system. This orthopedical group includes lack of
shortness and excess of hands, arms, foots, legs, fingers,
backbones and also with restricted movement, disfigurement,
weakness of muscle, bone disease, paralysis, cerebral palsy,
spastic and/or spina bifida.
Görme özürlü: Tek veya iki gözünde tam veya kısmi görme kaybı
veya bozukluþu olan kiĩidir. Görme kaybıyla birlikte göz protezi
kullananlar, renk körlüþü, gece körlüþü (tavuk karası) olanlar bu
gruba girer.
Seeing disabled person: Person who have partial or no vision in
one or both eyes. This group includes the persons using eye
prosthesis who have color blindness and/or night blindness.
84
Hearing disabled person: Person who is completely deaf or has
partial hearing in one or both ears. The using hearing apparatus is
also included in this hearing group.
Dil ve konuĩma özürlü: Herhangi bir nedenle konuĩamayan veya
konuĩmanın hızında, akıcılıþında, ifadesinde bozukluk olan ve ses
bozukluþu olan kiĩidir. ćĩittiþi halde konuĩamayan, gırtlaþı
alınanlar, konuĩmak için alet kullananlar, kekemeler, afazi, dildudak-damak-çene yapısında bozukluk olanlar bu gruba
girmektedir.
Speaking disabled person: Persons who can not speak or have
a deficiency in speech flow. Person not speaking but hearing, who
lack of throat, who use apparatus, who stammer, and who have
deficiency in tongue-lip-palate-chin are all included in this group.
Zihinsel özürlü: Çeĩitli derecelerde zihinsel yetersizliþi olan
kiĩidir. Zeka geriliþi olanlar (mental retardasyon), Down Sendromu,
Fenilketonüri (zeka geriliþine yol açmıĩsa) bu gruba girer.
Mentally disabled person: Persons who have a mental
impairment at different levels. Persons having mental retardation
and down syndrome are also included in this group.
Süreþen hastalık: Kiĩinin çalıĩma kapasitesi ve fonksiyonlarının
engellenmesine neden olan, sürekli bakım ve tedavi gerektiren
hastalıklardır (Kan hastalıkları, kalp-damar hastalıkları, solunum
sistemi hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, idrar yolları ve
üreme organı hastalıkları, cilt ve deri hastalıkları, kanserler,
endokrin ve metabolik hastalıklar, ruhsal davranıĩ bozuklukları,
sinir sistemi hastalıkları, HIV).
Chronic illness: It is illness which obstructs a person’s capacity
to work and functions and which makes necessary for the
person’s continuous care and treatment (Blood diseases, heartvein diseases, respiratory system diseases, digestive system
diseases, urethra and productory organ disease, skin diseases,
cancers, metabolic diseases, the deficiency of psychological
behaviour, nerves system diseases and HIV).
85
Sağlık
ćĩitme özürlü: Tek veya iki kulaþında tam veya kısmi iĩitme kaybı
olan kiĩidir. ćĩitme cihazı kullananlar da bu gruba girmektedir.
Health
5.1 Yataklı, yataksız saþlık kurumları ve tedavi edilenler
In-patient and out-patient medical institutions and persons under treatment
Yataklı saþlık kurumu - In-patient institutions
Hastane - Hospital (1)
Yatak sayısı - Number of beds
Tedavi edilenler - Persons under treatment
Ayakta - Out-patient
Yatakta - In-patient
Yataksız saþlık kurumu - Out-patient institutions
Saþlık merkezi - Health center
Saþlık ocaþı - Health center
Saþlık evi - Health station
(2)
Dispanser - Dispensary
Ana çocuk saþlıþı ve aile planlaması merkezi
Center of maternal - child health and family planning
Aile planlaması eþitim merkezi
Training center for family planning
Semt polikliniþi - District polyclinic
1999
2000
2001
2002
2003
1 018
1 018
1 043
1 043
1 112
1 112
1 156
1 156
1 172
1 172
153 465
156 549
159 290
162 235
180 797
102 667 724
105 794 119
120 268 687
124 317 359
129 733 118
97 803 590
4 864 134
100 718 949
5 075 170
114 978 663
5 290 024
118 809 096
5 508 263
123 996 601
5 736 517
18 456
153
5 614
11 766
473
18 055
141
5 700
11 747
18 109
128
5 773
11 737
18 131
113
5 840
11 735
468(3)
470(3)
496(3)
18 761
114
5 936
11 740
504
288
291
295
280
298
110
52
123
53
123
53
129
34
129
40
(1) Number of hospitals cover public and private hospitals excluding
(1) Askeri hastaneler dıĩında kalan kamu ve özel hastaneler
kapsanmıĩtır.
military hospitals.
(2) Yataklı dispanser sayısı çok az olduþundan yataksız
(2) Dispensaries are classified as out patient institutions because of
saþlık kurumları içinde gösterilmiĩtir. Deri ve tenasül
the small number of in-patients. They include skin and veneral disease
hastalıkları dispanserleri ile özel idare, belediye, SSK,
dispensaries and sick bays for local goverments, municipalities, Social
dernek vb. dispanserler ve revirler kapsanmıĩtır.
Insurance Institutions (SII), associations, etc.
(3) Verem savaĩ ve ruh saþlıþı dispanserlerini de
(3) The number of dispensaries cover tuberculosis and mental
kapsamaktadır.
health dispensaries.
5.2 Saþlık personelinin kurumlara göre daþılımı, 2002
Distribution of health personnel by establishments, 2002
Saþlık personeli
Health personnel
Hekim - Physician
Uzman hekim - Specialist
Pratisyen hekim - Practitioner
Diĩ hekimi - Dentist
Eczacı - Pharmacist
Saþlık memuru - Sanitarian
Hemĩire - Nurse
Ebe - Midwife
Bir personele
düĩen nüfus
Population
Toplam
per
Total personnel
95 190
43 660
51 530
17 108
22 322
49 324
79 059
41 513
721
1 571
1 331
4 010
3 074
1 391
868
1 653
Saþlık
Bakanlıþı
Ministry
of Health
SSK
Social
Insurance
Institute
Üniversite
University
Diþer kamu
Other
organizations
Özel
Private
47 330
15 868
31 462
3 211
779
34 974
45 812
37 674
9 961
6 230
3 731
610
817
2 067
11 698
1 807
19 568
9 478
10 090
904
665
3 374
11 267
169
6 565
2 598
3 967
926
236
4 431
4 175
448
11 766
9 486
2 280
11 457
19 825
4 478
6 107
1 415
86
Sağlık
Saðlýk personeli sayýsý - Number of health personnel
2002
100 000
90 000
80 000
70 000
60 000
50 000
40 000
30 000
20 000
10 000
0
Hekim
Physician
Diþ hekimi
Eczacý
Dentist
Pharmacist
Saðlýk
memuru
Sanitarian
Hemþire
Nurse
Ebe
Midwife
Saðlýk kurumlarý sayýsý - Number of medical institutions
2003
700
600
500
400
300
200
100
0
Saðlýk Bakanlýðý
Ministry of Health
SSK
SII
Üniversite
University
Özel
Private
Diðer
Other
Veri için tablo 5.3’ e bakýnýz.
87
Health
5.3 ćBBS' ye göre saþlık kurumlarına iliĩkin istatistikler, 2003
Statistics on medical institutions by SRE, 2003
Saþlık Bakanlıþı
Ministry of Health
ćBBS - SRE
Üniversite
University
SSK - SII
Özel - Private
Diþer - Other
(1) (2)
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
TR1 ćstanbul
TR10
ćstanbul
668
32
32
32
91 202
11 355
11 355
11 355
121
13
13
13
29 157
6 799
6 799
6 799
50
5
5
5
26 162
5 998
5 998
5 998
247
122
122
122
11 834
6 537
6 537
6 537
45
19
19
19
6 552
4 057
4 057
4 057
TR2 Batı Marmara
West Marmara
TR21
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
46
20
8
6
6
4 628
1 940
875
515
550
9
5
2
1
2
989
264
120
50
94
1
1
1
-
663
663
663
-
11
8
5
2
1
382
262
181
63
18
-
14
-
26
16
10
2 688
1 851
837
4
3
1
725
615
110
-
-
3
3
-
120
120
-
-
14
14
-
91
21
21
12 905
4 495
4 495
22
4
4
4 025
1 912
1 912
7
3
3
2 743
2 182
2 182
32
13
13
1 363
662
662
6
5
5
730
699
699
Aydın
Denizli
Muþla
28
8
11
9
3 345
1 140
1 120
1 085
6
2
1
3
729
364
117
248
2
1
1
-
161
120
41
-
13
4
3
6
502
89
146
267
1
1
31
31
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
42
16
15
6
5
5 065
2 070
1 620
700
675
12
4
1
6
1
1 384
450
301
533
100
2
1
1
-
400
300
100
-
6
4
1
1
199
129
50
20
-
-
51
27
17
6
4
7 173
3 973
2 780
965
228
12
6
3
2
1
2 650
1 327
743
534
50
6
3
1
2
-
2 536
1 646
611
1 035
-
15
4
3
1
-
531
188
166
22
-
4
2
2
-
488
428
428
-
24
6
8
3
6
1
3 200
875
920
525
780
100
6
4
1
1
-
1 323
863
280
180
-
3
1
2
-
890
370
520
-
11
6
4
1
-
343
156
177
10
-
2
2
-
60
60
-
52
26
26
9 720
6 985
6 985
12
8
8
3 059
2 469
2 469
9
8
8
5 324
4 924
4 924
18
13
13
943
794
794
11
8
8
886
708
708
26
23
3
2 735
2 320
415
4
4
-
590
590
-
1
1
-
400
400
-
5
5
-
149
149
-
3
3
-
178
178
-
TR22
Balıkesir
Çanakkale
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR4 Doþu Marmara
East Marmara
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
TR5 Batı Anadolu
West Anatolia
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
Number Number
88
Ministry of Health
ćBBS - SRE
Sağlık
5.3 ćBBS' ye göre saþlık kurumlarına iliĩkin istatistikler, 2003 (devam)
Statistics on medical institutions by SRE, 2003 (continued)
Üniversite
University
SSK - SII
Diþer - Other (1) (2)
Özel - Private
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
70
28
13
11
4
11 190
4 720
1 715
2 380
625
10
3
1
1
1
3 208
805
560
200
45
7
3
2
1
-
1 995
451
326
125
-
26
10
10
-
1 131
425
425
-
2
1
1
-
100
55
50
5
-
Adana
Mersin
20
12
8
3 965
2 285
1 680
4
2
2
1 808
756
1 052
3
2
1
1 450
1 250
200
9
5
4
471
267
204
1
1
40
40
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
22
9
8
5
2 505
980
975
550
3
2
1
-
595
445
150
-
1
1
-
94
94
-
7
4
2
1
235
142
80
13
-
5
5
-
69
33
6
9
7
5
6
6 315
2 675
605
640
610
395
425
6
4
1
1
1
1
1 220
534
220
125
89
100
4
1
1
-
1 687
150
150
-
5
1
1
-
120
50
50
-
2
-
194
-
36
13
12
11
3 640
1 380
1 380
880
2
1
1
-
686
310
376
-
3
2
1
-
1 537
817
720
-
4
4
-
70
70
-
2
1
1
-
194
57
137
-
80
14
6
5
3
9 115
1 440
650
530
260
16
5
3
1
1
3 337
1 334
1 102
180
52
3
1
1
-
1 231
450
450
-
5
1
1
-
217
53
53
-
-
21
3
3
-
Kastamonu
Çankırı
Sinop
24
13
6
5
1 950
980
540
430
3
2
1
590
460
130
-
-
1
1
-
15
15
-
-
8
8
-
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
42
14
10
13
5
5 725
2 435
1 300
1 340
650
8
2
2
2
2
1 413
800
222
241
150
2
1
1
-
781
721
60
-
3
2
1
-
149
101
48
-
-
10
10
53
53
13
12
11
5
7
5
5 411
5 411
1 710
1 290
1 085
541
430
355
8
8
1
2
1
2
2
-
1 114
1 114
300
277
110
277
150
-
1
1
1
-
600
600
600
-
1
1
1
-
67
67
67
-
-
-
TR61
Antalya
Isparta
Burdur
TR62
TR63
TR7 Orta Anadolu
Central Anatolia
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR8 Batı Karadeniz
West Black Sea
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
TR83
TR9 Doþu Karadeniz
East Black Sea
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
89
Health
5.3 ćBBS' ye göre saþlık kurumlarına iliĩkin istatistikler, 2003 (devam)
Statistics on medical institutions by SRE, 2003 (continued)
Ministry of Health
ćBBS - SRE
Üniversite
University
SSK - SII
Diþer - Other (1) (2)
Özel - Private
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
Kurum
Yatak
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
sayısı
Number
Number
Number
of beds of hospitals
of beds
Number
Number
Number
Number
Number
Number
Number
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
of beds
of hospitals
Erzurum
Erzincan
Bayburt
33
18
8
9
1
2 870
1 980
1 350
530
100
4
3
2
1
-
525
475
355
120
-
1
1
1
-
1 250
1 250
1 250
-
1
1
1
-
45
45
45
-
-
1
1
1
-
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
15
7
4
1
3
890
280
355
100
155
1
1
-
50
50
-
-
-
-
-
-
-
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
44
23
8
8
6
1
5 010
3 040
745
1 765
430
100
4
2
1
1
-
881
721
316
405
-
3
2
1
1
-
835
510
340
170
-
3
3
2
1
-
70
70
43
27
-
-
11
11
11
-
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
21
8
4
6
3
1 970
930
460
425
155
2
1
1
-
160
110
50
-
1
1
-
325
325
-
-
-
-
-
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
47
12
5
6
1
5 510
2 120
1 200
730
190
5
2
1
1
-
1 350
630
580
50
-
3
1
1
-
1 300
150
150
-
8
4
4
-
428
340
340
-
1
1
1
-
50
50
50
-
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
17
10
7
2 150
975
1 175
2
1
1
670
250
420
2
1
1
1 150
100
1 050
3
1
2
54
19
35
-
-
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
18
5
3
5
5
1 240
500
210
215
315
1
1
-
50
50
-
-
-
1
1
-
34
34
-
-
-
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
(1) Dernek, yabancı, azınlık, KćT, belediye ve diþer bakanlıklara
(1) Includes hospitals belonging to associations, foreigners, minorities,
ait hastaneleri kapsar.
public ecomomic enterprises, municipalities and other ministries.
(2) Milli Savunma Bakanlıþı'na ait hastaneleri kapsamaz.
(2) Not covers hospitals belonging to National Defense Ministry.
90
Toplam - Total
Vaka - Cases
Taĩıyıcı - Carriers
1995
2000
2001
2002
2003
91
34
57
158
46
112
184
40
144
190
48
142
197
52
145
5.5 Yaĩ ve cinsiyete göre Türkiye'de tespit edilen AIDS taĩıyıcı sayısı
Distribution of reported AIDS cases and carriers by age groups and sex in Turkey
[1 Ekim 1985 - 31 Aralık 2003 / 1 October 1985 - 31 December 2003]
Yaĩ grupları
Age groups
Toplam - Total
0
1-4
5-9
10 - 12
13 - 14
15 - 19
20 - 24
25 - 29
30 - 34
35 - 39
40 - 49
50 - 59
60+
Toplam
Total
Erkek
Males
Kadın
Females
1 712
1 176
536
9
9
10
4
2
44
243
264
307
204
227
135
62
192
8
3
3
3
1
15
113
178
238
168
178
93
45
130
1
6
7
1
1
29
130
86
69
36
49
42
17
62
5.6 Bildirimi zorunlu bazı bulaĩıcı hastalıkların vaka sayısı
Number of cases of selected infection diseases obligatory to be reported
Boþmaca - Whooping cough
Difteri - Diphtheria
Kızamık - Measles
Polio - Poliomyelitis
Tetanoz - Tetanus (1)
A Dizanteri - A Dysentery
B Dizanteri - B Dysentery
Hepatit A - Hepatitis A
Hepatit B - Hepatitis B
Kızıl - Scarlet fever
Menenjit - Meningitis
Paratifo - Paratyhoid fever
Tifo - Typhoid fever
Kuduz - Rabies
Brucella - Brucellosis
Kanser - Cancer
Sıtma - Malaria
Tüberküloz - Tuberculosis
(1) Neonatal tetanoz vakaları hariçtir.
1999
2000
2001
2002
2003
222
4
16 329
30
22 980
1 120
14 323
4 362
4 455
667
929
27 915
7
10 742
25 942
20 963
18 418
510
4
58
12
23 723
1 093
10 435
4 115
4 814
485
767
25 731
3
10 565
22 000
11 432
17 970
182
5
30 509
24
25 756
1 321
10 601
5 578
5 910
587
1 100
25 626
3
15 510
…
10 812
18 038
193
2
7 810
16
26 683
1 047
10 600
5 813
3 706
592
467
23 390
1
17 799
…
10 224
16 435
255
2
5 844
17
16 984
452
6 919
5 206
3 664
658
322
20 804
1
14 572
…
…
17 193
(1) Neonatal tetanous cases are excluded.
91
Sağlık
5.4 Türkiye'de tespit edilen AIDS vakası ve taĩıyıcı sayısı
Distribution of reported AIDS cases and carriers in Turkey
Health
Bildirimi zorunlu bazý bulaþýcý hastalýklarýn vaka sayýsý
Number of cases of selected infection diseases obligatory to be reported
Kýzamýk - Measles
35 000
30 000
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
2002
2003
A Dizanteri - A dysentery
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
000
000
000
000
000
000
000
000
000
000
000
000
1999
2000
2001
Hepatit A - Hepatitis A
16 000
14 000
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Veriler için tablo 5.6’ya bakýnýz.
92
(%)
1999
2000
2001
2002
2003
BCG - BCG
Difteri, boþmaca, tetanoz
Diftheria, whooping cough, tetanus
78
78
81
77
75
st
1.doz - 1 dose
nd
2.doz - 2 dose
3.doz - 3rd dose
Kızamık - Measless
85
82
79
80
87
84
80
81
90
86
83
84
82
80
78
82
76
71
68
75
5.8 Seçilmiĩ OECD ülkelerinde saþlık harcamaları, 2000
Health expenditures in selected OECD countries, 2000
(%)
Toplam saþlık harcamasında
kamu harcaması
General Government expenditure on health
as % of total expenditure on health
ABD - USA
Almanya - Germany
Çek Cumhuriyeti - Czech Rebuplic
Fransa - France
ćtalya - Italy
ćspanya - Spain
Japonya - Japan
Kanada - Canada
Meksika - Mexico
Portekiz - Portugal
Yunanistan - Greece
Türkiye - Turkey
Toplam saþlık harcamasında
özel harcamalar
Private expenditure on health as
% of total expenditure on health
GSYćH'da toplam
saþlık harcaması
Total expenditure
on health as % of GDP
55.6
25.1
8.6
24.0
17.8
24.7
28.6
22.1
29.2
55.7
31.0
44.0
37.1
13.9
10.8
7.4
9.6
7.6
8.4
7.5
8.0
9.5
6.1
9.2
9.4
6.6
44.4
74.9
91.4
76.0
82.2
75.3
71.4
77.9
70.8
44.3
69.0
56.0
62.9
Kaynak: Dünya Saþlık Raporu, 2003
Source: World Health Report, 2003
SB,RSHMB,Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüþü,
MoH,School of public Health,
1999-2000 Ulusal Saþlık Hesapları Çalıĩması
Turkey National Health Accounts Survey,1999-2000
Seçilmiþ OECD ülkelerinde saðlýk harcamalarý, 2000
Health expenditures in selected OECD countries, 2000
(%)
12.0
10.0
8.0
6.0
4.0
2.0
0.0
Türkiye
Turkey
Almanya
Germany
Ýtalya
Italy
Japonya
Japan
Portekiz
Portugal
93
Sağlık
5.7 Bulaĩıcı hastalıklara karĩı aĩılama oranı
Rates of vaccinations for infectous diseases
[0-1 yaĩ-age]
Health
5.9 Özürlülük oranı, 2002
The proportion of disability, 2002
(%)
Toplam özürlü nüfus
Total disabled population
Toplam
Total
Erkek
Kadın
Males Females
Ortopedik, görme, iĩitme, dil ve
konuĩma, zihinsel özürlü nüfus
Orthopedically, seeing, hearing,
speaking and mentally
disabled population
Süreþen hastalıþa
sahip olan nüfus
Population having
chronic illnesses
Toplam
Total
Erkek
Males
Kadın
Females
Toplam
Total
Erkek
Kadın
Males Females
Türkiye - Turkey
12.29
11.10
13.45
2.58
3.05
2.12
9.70
8.05
11.33
0-9
10-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-69
70+
4.15
4.63
7.30
11.44
18.07
27.67
36.96
43.99
11.68
4.69
4.98
7.59
10.43
15.15
22.56
31.60
39.77
6.30
3.56
4.28
7.04
12.42
21.08
32.67
42.02
47.77
14.17
1.54
1.96
2.50
2.56
2.65
3.23
5.14
7.89
0.34
1.70
2.26
3.34
3.18
3.29
3.73
5.65
8.45
0.53
1.37
1.65
1.74
1.95
1.99
2.74
4.65
7.38
0.25
2.60
2.67
4.80
8.89
15.43
24.44
31.82
36.10
11.33
2.98
2.72
4.24
7.26
11.86
18.83
25.95
31.32
5.77
2.20
2.63
5.30
10.46
19.09
29.94
37.37
40.39
14.09
Yerleĩim yeri - Place of residence
Kent - Urban
Kır - Rural
12.70
11.67
11.38
10.69
13.99
12.63
2.20
3.16
2.60
3.74
1.81
2.59
10.49
8.50
8.78
6.95
12.18
10.04
13.13
11.86
12.16
12.52
12.98
11.80
11.66
10.69
11.15
10.78
11.62
11.29
14.59
13.00
13.15
14.23
14.32
12.30
2.23
2.59
2.60
2.60
3.22
2.53
2.60
3.15
2.99
3.01
3.66
3.18
1.87
2.05
2.21
2.20
2.80
1.90
10.90
9.27
9.56
9.92
9.76
9.26
9.05
7.55
8.16
7.77
7.97
8.10
12.73
10.95
10.93
12.03
11.52
10.41
9.90
9.86
9.94
2.72
3.45
1.99
7.18
6.41
7.96
Bölge - Region
Marmara - Marmara
Ege - Aegean
Akdeniz - Mediterranean
ćç Anadolu - Central Anatolia
Karadeniz - Black Sea
Doþu Anadolu - East Anatolia
Güneydoþu Anadolu
Southeast Anatolia
60.0
Yaþ grubuna göre özürlülük oraný
The proportion of disability by age group
2002
(%)
50.0
40.0
Erkek - Males
30.0
Kadýn- Females
20.0
10.0
0.0
0-9
10-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-69
70+
Bilinmeyen
Unknown
94
(%)
Ortopedik özürlü
Orthopedical disability
aGörme özürlü
Seeing disability
1.25
0.60
0.37
0.38
0.48
0.64
0.77
1.21
1.26
1.39
1.79
2.80
3.94
0.33
0.36
0.45
0.46
0.62
0.91
1.56
2.98
0.20
0.29
0.32
0.35
0.35
0.41
0.77
1.70
0.46
0.43
0.42
0.31
0.26
0.30
0.41
0.39
0.42
0.58
0.65
0.54
0.39
0.26
0.27
0.31
1.09
1.49
0.52
0.73
0.32
0.45
0.33
0.46
0.38
0.64
1.48
1.02
0.70
0.50
0.41
0.33
0.48
0.28
0.58
0.38
1.11
1.19
1.22
1.27
1.60
1.27
0.53
0.61
0.58
0.63
0.66
0.57
0.37
0.36
0.34
0.37
0.45
0.31
0.33
0.38
0.38
0.38
0.46
0.40
0.37
0.53
0.55
0.50
0.63
0.44
1.25
0.70
0.36
0.45
0.45
Türkiye - Turkey
ćĩitme özürlü Dil ve konuĩma özürlü
Hearing disability
Speaking disability
Zihinsel özürlü
Mental disability
0-9
10-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-69
70+
Kent - Urban
Kır - Rural
Cinsiyet - Sex
Erkek - Males
Kadın - Females
Bölge - Region
Marmara - Marmara
Ege - Aegean
Karadeniz -Black Sea
Güneydoþu Anadolu
Southeast Anatolia
30.0
(%)
Bölgelere göre özürlü iþsizlik oraný, 2002
Unemployment rate of disabled population by region, 2002
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
Marmara
Marmara
Ege
Akdeniz Ýç Anadolu Karadeniz Doðu Anadolu Güneydoðu
Aegean Mediterranean Central Black Sea East Anatolia Anadolu
Southeast
Anatolia
Anatolia
95
Sağlık
5.10 Özrün türüne göre özürlü nüfus oranı, 2002
The proportion of disabled population by type of disability, 2002
Health
5.11 ćĩgücü durumuna göre özürlü nüfus oranı, 2002
The proportion of disabled population by labor force status, 2002
[15>=yaĩ - age]
(%)
Ortopedik, görme, iĩitme, zihinsel, dil ve konuĩma
özürlü nüfus - Orthopedically, seeing, hearing,
mentally and speaking disabled population
Süreþen hastalıþa sahip olan nüfus
Population having chronic illnesses
ćĩgücüne
ćĩgücüne dahil
katılma oranı
ćĩsizlik oranı olmayan nüfus
Labor force Unemployment
Population rate
participation rate
rate not in labor force
ćĩgücüne
ćĩgücüne dahil
katılma oranı
ćĩsizlik oranı olmayan nüfus
Labor force Unemployment
Population rate
participation rate
rate not in labor force
Türkiye - Turkey
Yerleĩim yeri
Place of residence
Kent - Urban
Kır - Rural
Cinsiyet - Sex
Erkek - Males
Kadın - Females
Bölge - Region
Marmara - Marmara
Ege - Aegean
Güneydoþu Anadolu
Southeast Anatolia
21.71
15.46
78.29
22.87
10.77
77.13
25.61
17.76
17.43
12.58
74.39
82.24
23.08
22.48
12.72
7.08
76.92
77.52
32.22
6.71
14.57
21.54
67.78
93.29
46.58
7.21
10.28
12.84
53.42
92.79
24.75
24.50
20.03
22.51
17.38
19.58
10.48
15.61
20.25
16.04
14.42
25.40
75.25
75.50
79.97
77.49
82.62
80.42
24.04
25.60
24.10
18.67
19.76
23.97
10.36
11.56
11.81
7.39
9.23
12.67
75.96
74.40
75.90
81.33
80.24
76.03
19.85
16.19
80.15
25.97
15.89
74.03
5.12 Sosyal güvenliþe sahip olma ve kayıtlı olma durumuna göre özürlü nüfus oranı, 2002
The proportion of disabled population by having social security and the registration status of social security, 2002
Ortopedik, görme, iĩitme, zihinsel, dil ve konuĩma
özürlü nüfus - Orthopedically, seeing, hearing,
mentally and speaking disabled population
Sosyal
güvenliþi olan
Having social
security
Türkiye - Turkey
Yerleĩim yeri
Place of residence
Kent - Urban
Kır - Rural
Cinsiyet - Sex
Erkek - Males
Kadın - Females
Bölge - Region
Marmara - Marmara
Ege - Aegean
Güneydoþu Anadolu
Southeast Anatolia
Kayıtlılık durumu
Registration status (%)
Kendi adına
Baþımlı
Own
Dependent
Süreþen hastalıþa sahip olan nüfus
Population having chronic illnesses
Sosyal
güvenliþi olan
Having social
security
Kayıtlılık durumu
Registration status (%)
Kendi adına
Baþımlı
Own
Dependent
842 797
45.21
54.79
4 239 777
44.36
55.64
540 228
302 569
44.86
45.84
55.14
54.16
3 076 541
1 163 237
45.23
42.06
54.77
57.94
466 309
376 488
67.96
17.04
32.04
82.96
1 711 475
2 528 303
86.42
15.89
13.58
84.11
236 286
108 236
89 898
195 751
130 214
37 987
47.54
46.45
38.34
50.45
41.08
38.54
52.46
53.55
61.66
49.55
58.91
61.46
1 399 118
517 409
482 951
925 018
545 589
213 345
46.10
44.54
44.24
44.87
42.74
39.79
53.90
55.46
55.76
55.13
57.26
60.21
44 424
38.47
61.53
156 348
37.51
62.49
96
(%)
Özrün ortaya çıkıĩ zamanı - The appearance time of disability
Doþuĩtan - Congenital
Erkek
Males
Kadın
Females
Sonradan - Subsequent
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Türkiye - Turkey
Ortopedik özürlü - Orthopedical disability
Görme özürlü - Seeing disability
ćĩitme özürlü - Hearing disability
Dil ve konuĩma özürlü - Speaking disability
Zihinsel özürlü - Mental disability
21.51
20.46
29.14
45.73
46.12
27.33
20.35
29.92
48.14
50.64
76.17
76.49
68.13
51.81
51.98
69.21
76.09
65.85
47.39
46.73
2.32
3.05
2.73
2.46
1.90
3.46
3.56
4.24
4.46
2.63
Kent - Urban
19.22
19.06
23.83
38.81
42.17
25.33
20.69
25.43
46.17
51.23
78.61
78.21
73.66
58.98
56.09
71.05
77.20
69.71
48.83
45.56
2.17
2.73
2.51
2.20
1.74
3.62
2.10
4.85
5.00
3.21
Kır - Rural
24.15
21.88
34.53
53.22
49.45
29.45
19.93
35.17
50.38
50.05
73.36
74.75
62.52
44.03
48.51
67.26
74.76
61.32
45.76
47.92
2.49
3.38
2.96
2.74
2.03
3.29
5.31
3.51
3.86
2.04
5.14 Özre yönelik kurum ve kuruluĩlardan beklentilere göre özürlü nüfus oranı, 2002
The proportion of disabled population by expectations from organizations, 2002
(%)
Eþitim
Evde uzman personel
Parasal
olanakları
tarafından bakım ve
katkıda
yaratma ćĩ bulmaya Yasal hakları tedavi hizmeti verme
bulunma Creation of yardım etme
savunma Having treatment and
Financial educational
Helping to
Defense of care services by health
find job
legal rights
personnel at home
support opportunities
Diþer Bilinmeyen
Other
Unknown
Türkiye - Turkey
61.22
3.31
9.55
3.51
4.12
13.53
4.76
Kent - Urban
Kır - Rural
Cinsiyet - Sex
Erkek - Males
Kadın - Females
Bölge - Region
Marmara - Marmara
Ege - Aegean
Güneydoþu Anadolu
Southeast Anatolia
55.28
68.03
4.23
2.25
10.20
8.80
4.60
2.26
4.71
3.45
15.37
11.41
5.60
3.80
59.34
63.76
3.63
2.88
12.33
5.78
4.10
2.72
2.97
5.67
12.65
14.72
4.98
4.46
53.76
64.40
65.58
56.34
72.20
64.86
4.64
3.06
2.57
4.06
0.59
2.66
9.33
8.53
8.33
10.43
9.17
12.01
5.30
3.13
2.17
3.51
3.86
2.69
4.31
4.27
5.14
3.95
2.36
2.53
15.60
11.72
11.04
19.29
11.82
12.82
7.07
4.90
5.18
2.41
2.43
66.47
2.67
10.24
1.62
5.07
5.90
8.03
97
Sağlık
5.13 Özrün türü ve özrün ortaya çıkıĩ zamanına göre özürlü nüfus oranı, 2002
The proportion of disabled population by type of disability and the appearance time of disability, 2002
6
Eğitim ve Kültür
Sayfa
Page
100
Açıklama
Explanation
6.1 Öþretim yılı ve okul grubuna göre okullaĩma oranı
103
6.1 Schooling ratio by group of schools and the education
year
6.2 Eþitim kurumlarına göre öþretmen, öþrenci ve mezunlar
103
6.2 Teachers, enrollments and graduates by educational
institutions
6.3 ćlköþretim okullarında öþretmen, öþrenci ve mezun
olanlar
104
6.3 Teachers,
education
6.4 Orta öþretimde öþretmen, öþrenci ve mezun olanlar
104
6.4 Teachers, enrollments and graduates in secondary
education
6.5 ćBBS 2'ye göre okul / sınıf, öþrenci, öþretmen ve
derslikler, 2004 - 2005 öþretim yılı
105
6.5 Schools, enrollments, teachers and classrooms by
SRE2, 2004 - 2005 education year
6.6 Yüksek öþretim kurumlarında öþretim alanına göre
öþrenci ve mezun olanlar
106
6.6 Higher educational institutions
graduates by fields of study
6.7 Yurt dıĩında öþrenim yapan öþrenciler
107
6.7 Students educating in abroad
6.8 Türkiye eþitim harcaması matrisi, 2002
108
6.8 Turkey's education expenditure matrix, 2002
6.9 Eþitim seviyelerine göre öþrenci baĩına düĩen eþitim
harcamaları, 2002
110
6.9 Education expenditure per student by level of education,
2002
6.10 Seçilmiĩ ülkelerde eþitim harcamalarının GSYćH'deki
payı*
111
6.10 Share of education expenditures at GDP in selected
countries
6.11 Kütüphaneler,
yararlananlar
111
6.11 Libraries, number of books and library users
6.12 Konulara göre kitap ve süreli yayınlar
112
6.12 Books and periodicals by subject
6.13 Sinema, gösterilen film ve seyirciler
112
6.13 Cinemas, movies and attendances
6.14 Tiyatro, oynanan eser, gösterim sayısı ve seyirciler
113
6.14 Theaters, shows, performances and attendances
6.15 Opera ve bale, oynanan eser, gösterim sayısı ve
seyirciler
113
6.15 Operas and
attendances
6.16 Müzeler, ziyaretçiler ve mevcut eserler
113
6.16 Museums, visitors and artifacts
6.17 Müze ve müzelere baþlı halka açık ören yeri ziyaretçileri
ve gelirleri
113
6.17 Museums and ruins under the responsibility of the
museums open to the public, visitors and receipts
kitap
sayısı
ve
kütüphanelerden
enrollments
ballets,
and
graduates
shows,
in
primary
enrollments
performances
and
and
99
EýćTćM
EDUCATION
Bu bölümdeki eþitime iliĩkin veriler Milli Eþitim Bakanlıþı ve ilgili
diþer bakanlıkların iĩbirliþi ile derlenmektedir.
The data on education presented in this section are collected with
the collaboration of Ministry of National Education and other
related ministries.
Fakülte ve yüksek okul verileri, bu okullara doþrudan gönderilen
formlarla saþlanmakta iken, 1982/'83 öþretim yılı sonundan
itibaren Yüksek Öþretim Kurulu Baĩkanlıþı’nca derlenip
yayınlanmaktadır.
Data of faculties and higher education institutions were used to
gathered by questionnaires directly sent to school administrations.
Since 1982/'83 education year, these data are being collected and
published by the Council of Higher Education.
Eþitim Sistemi
Education System
Türkiye’de eþitim; örgün eþitim ve yaygın eþitim olarak iki ana
eþitim bölümden oluĩmaktadır. Örgün eþitim; okulöncesi eþitim,
ilköþretim, orta öþretim ve yüksek öþretim kurumlarını kapsar.
Yaygın eþitim ise örgün eþitimin yanında veya dıĩında tüm eþitim
faaliyetlerini kapsar.
The education system in Turkey can broadly be defined in two
parts; adult education and formal education. Formal education
covers pre-school education, primary education, secondary
education, and higher education institutions. Adult education
covers all educational activities a outside formal education.
Milli Eþitim Bakanlıþı’nın izniyle özel kiĩi ve kuruluĩlar tarafından
açılan Türk azınlık ve yabancılara ait okulların (okulöncesi,
ilköþretim, orta öþretim) dıĩında, her düzeydeki öþretim devlet
tarafından açılan okullarda parasız olarak saþlanmaktadır.
Education at all levels is provided as a free of charge in schools
supervised by the government, with the exception of some preschools, primary education and secondary education schools for
Turkish minorities and foreigners which are opened by private
persons and organizations with the approval of the Ministry of
National Education.
Okulöncesi eþitim: Zorunlu ilköþretim çaþına gelmemiĩ
çocukların eþitimini kapsar. Okulöncesi eþitim kurumları; baþımsız
ana okulları, ilköþretime baþlı ana sınıfları ve uygulamalı ana
sınıflarından oluĩmaktadır.
Pre-school education: Covers the education of children under
the mandatory schooling age. Pre-school educational institutions
include independent kindergardens, nursery classes in primary
education and preparation classes.
ćlköþretim: Her Türk çocuþunun iyi birer vatandaĩ olabilmesi için,
gerekli temel bilgi, beceri, davranıĩ ve alıĩkanlıkları kazanmasını,
milli ahlak anlayıĩına uygun olarak yetiĩmesini, ilgi ve yetenekleri
doþrultusunda hayata ve bir üst öþrenime hazırlanmasını
saþlamayı amaçlamaktadır.
Primary education: Aim of primary education is to gain
necessary basic knowledge, behaviour and ability in order to be a
good citizen for each Turkish child, to bring up them according to
national morals, and to prepare them for the upper education
according to their capabilities and skills.
18 Aþustos 1997 tarihinde çıkan 4 306 sayılı yasa ile 1997/'98
öþretim yılından itibaren 8 yıllık kesintisiz zorunlu ilköþretime
geçilmiĩtir. ćlköþretim 6-13 yaĩ grubundaki çocukların eþitimini
kapsamaktadır.
It has been undergone 8-year compulsory education with law no.
4306 dated 18-August-1997 since 1997/'98 education year.
Primary education covers the education of children in the age
group 6-13.
Orta öþretim: ćlköþretime dayalı, en az 3 yıllık öþrenim veren
genel, mesleki ve teknik öþretim kurumlarının tümünü kapsar.
Secondary education: On the basis of primary school education,
it covers all general vocational and technical educational
institutions giving at least 3 years of education.
Yüksek öþretim: Orta öþretime dayalı en az 2 yıllık yüksek
öþrenim veren eþitim kurumlarının tümünü kapsar.
Higher education: On the basis of secondary education, it covers
all education institutions giving at least 2 years of higher
education.
Brüt okullaĩma oranı: ćlgili öþrenim türündeki tüm öþrencilerin, ait
olduþu öþrenim türündeki teorik yaĩ grubunda bulunan toplam
nüfusa bölünmesi ile elde edilir.
Gross schooling ratio: It is obtained by dividing the total number
of students in a specific level of education to the population in the
theoretical age group.
A: Toplam öþrenci sayısı
B: Teorik yaĩ grubundaki toplam nüfus
Brüt okullaĩma oranı= A / B
A: Total number of enrollment
B: Total population in the theoretical age group
Gross schooling ratio= A / B
Net okullaĩma oranı: ćlgili öþrenim türündeki teorik yaĩ grubunda
bulunan öþrencilerin, ait olduþu öþrenim türündeki teorik yaĩ
grubunda bulunan toplam nüfusa bölünmesi ile elde edilir.
Net schooling ratio: It is obtained by dividing the number of
students of a theoretical age group enrolled in a specific level of
education to the population in that age group.
A: Teorik yaĩ grubundaki öþrenci sayısı
B: Teorik yaĩ grubundaki toplam nüfus
Net okullaĩma oranı= A / B
A: Number of enrollment in the theoretical age group
B: Total population in the theoretical age group
Net schooling ratio= A / B
100
The theoretical age groups at primary education, at secondary
education and at higher education are accepted respectively 6-13;
14-16 and 17-21 on the basis of the completed age of
enrollments.
EýćTćM HARCAMALARI ARAĨTIRMASI
EDUCATION EXPENDITURE SURVEY
Eþitim sürecinin, bireysel ve toplumsal geliĩmedeki önemi dikkate
alındıþında, planlı kalkınmanın, doþru veriler üzerine kurulacak,
saþlıklı bir eþitim planlamasına ihtiyaç duyduþu bilinen bir
gerçektir. Eþitim harcamalarının ayrıntılı hesaplanabilmesi için,
Devlet ćstatistik Enstitüsü tarafından Devlet Planlama Teĩkilatı
iĩbirliþi ile, 2003 yılında ilk kez referans yılı 2002 olmak üzere
“Türkiye Eþitim Harcamaları Araĩtırması” gerçekleĩtirilmiĩtir.
When the importance of educational process on personal and
social improvements is taking into account, it is clear that the wellplanned development requires reliable educational planning that
based on accurate data. To calculate education expenditure in
detail, “Turkey’s Education Expenditure Survey” was conducted
by State Institute of Statistics in cooperation with the State
Planning Organization for the first time in 2003 on the basis of the
reference year 2002.
Bu araĩtırma ile; toplam eþitim harcaması; eþitim seviyelerine göre
öþrenci baĩına düĩen eþitim harcamaları; eþitim harcamalarının
GSYćH içindeki oranı; hanehalkı, vakıf, dernek, hayır kurumları,
özel ĩirket, ĩahıs, firmalar, kar amacı gütmeyen organizasyonların,
bakanlık ve kurumların eþitime yaptıkları katkının hesaplanması;
AB uyum çalıĩmaları kapsamında ulusal plan gereþi eþitim
konusunda karĩılaĩtırılabilir veri üretilmesi amaçlanmıĩtır.
The followings were aimed to obtain through this study; total
education expenditure; education expenditure per enrollments by
level of education; the ratio of education expenditure at GDP; the
calculation of educational contributions of households,
foundations, associations, charities, private firms, persons, firms,
non-profit institutions, ministries and institutions; The production of
comparable data on education within the EU compliance studies
according to the national plan.
Eþitim Harcamaları Araĩtırması 7 ayrı alt araĩtırmadan oluĩmuĩtur.
Bunlar sırasıyla; Milli Eþitim Bakanlıþı Eþitim Harcamaları
Araĩtırması;
Yükseköþretim
Kurulu
Eþitim
Harcamaları
Araĩtırması; Üniversiteler Eþitim Harcamaları Araĩtırması;
Bakanlık ve Kurumlar Eþitim Harcamaları Araĩtırması; Özel Kreĩler
Eþitim Harcamaları Araĩtırması; Eþitim-Öþretim Kurumları Eþitim
Harcamaları
Araĩtırması;
Hanehalkı
Eþitim
Harcamaları
Araĩtırması'dır.
Education Expenditure Survey consists of following 7 separate
sub-studies. These are Education Expenditure Study of Ministry of
National Education; Education Expenditure Study of Council of
Higher Education; Education Expenditure Study of Universities;
Education Expenditure Study of Ministries and Organizations;
Education Expenditure Study of Private Nurseries; Education
Expenditure Study of Education and Training Institutions;
Education Expenditure Study of Households.
Eþitim harcamaları, ülkemiz sınırları içerisinde finansman
kaynaklarına göre, MEB, YÖK, Üniversiteler, Bakanlık ve
kurumların, Belediyelerin, ćl özel idarelerinin, özel-tüzel kiĩi ve
kuruluĩların, hanehalklarının, hizmet sunucularına göre eþitim
amaçlı yapılan nakdi (maddi), ayni (mal ve hizmet) harcamalarının
tümünü kapsar.
Education Expenditure covers the expenditure of Ministry of
National Education, Council of Higher Education, Universities,
Ministries and Organizations, Municipalities, Provincial Special
Administration, Private and Juristic Persons and Institutions and
Households by sources of financing in our country’s borders, and
all expenses made “both in cash and in kind (supply and service)
for education by service providers.
Tanım ve Kavramlar
Finansman kaynakları: Merkezi hükümet, Yerel idareler, Özel
kaynaklar ve uluslararası kaynaklar finansman kaynakları olarak
tanımlanmıĩtır.
Financial sources: The financial sources are defined as central
government, local administrations, private and international
sources.
Fonksiyonlar: Merkezi hükümetin fonksiyonları, MEB, YÖK,
bakanlık ve kurumlar, üniversiteler, eþitim-öþretim kurumları, yerel
idarelerin fonksiyonları belediyeler ve il özel idareleri; özel
kaynakların fonksiyonları ise vakıf, dernek, ĩahıs, kar amacı
gütmeyen organizasyonlar ile hanehalklarıdır.
Functions: The functions of central government are defined as
Ministry of National Education (MNO), Higher Education Council
(HEC), other ministries and organizations, universities and
education and training institutions; the functions of local
administrations are defined as municipalities and provincial
special administrations and functions of private sources are
defined as foundations, associations, individuals, non-profit
institutions and households.
Hizmet sunucuları: Eþitim seviyesine göre resmi-özel ayırımında
deþerlendirilen eþitim-öþretim birimleridir. (okul öncesi, ilköþretim,
ortaöþretim, yükseköþretim vb.)
Service providers: They are the units of education and training
institutions that are evaluated as being public or private by level of
education. (pre-primary school, primary school, general high
school, etc.)
Eþitim borcu: Eþitim hizmet ücretleri veya fon kaynakları için
eþitim amacıyla ödünç alınan ama borç verene henüz geri
ödenmemiĩ olan toplam tutardır.
Dept of education: It is the total amount of unpaid dept for
educational service fee or sources of funds for educational needs
in 2002.
101
Eğitim ve Kültür
Öþrencilerin bitirdiþi yaĩ baz alınarak; ilköþretimde teorik yaĩ 6-13,
orta öþretimde teorik yaĩ 14-16 ve yüksek öþretimde teorik yaĩ
17-21 olarak kabul edilmiĩtir.
Yaygın eþitim: Yaygın eþitim, Milli Eþitimin genel amaçlarına ve
temel ilkelerine uygun olarak, örgün eþitim sistemine hiç girmemiĩ
olan, herhangi bir kademesinde bulunan ya da bu kademeyi
tamamlamıĩ kiĩilere örgün eþitimin yanında veya dıĩında fertlerin
ilgi, istek ve yetenekleri doþrultusunda ekonomik, toplumsal ve
kültürel geliĩmelerini saþlayıcı nitelikte çeĩitli süre ve
kademelerde yaĩam boyu eþitim, öþretim, rehberlik ve uygulama
etkinliklerinin tümüdür.
Informal education: In accordance with the overall purposes and
basic principles of national education, it covers all the activities of
lifelong learning training, guidance and implementation in various
characteristics and periods providing economic, cultural and social
developments in line with skills and interests of individuals together
with or without formal training for those who have never been
included in formal education or for those who are at some stage of
formal education or who have completed a stage in formal
education.
Ayni yardım: Herhangi bir eþitim seviyesindeki öþrenciye
herhangi bir kaynaktan (devlet, belediye, il özel idareleri, vakıflar,
bireyler, dernekler, özel ĩirketler ve kar amacı gütmeyen
kuruluĩlar) yapılan mal yardımlarıdır.
Assistance in kind: It covers goods assistance such as clothing,
books, notebooks, stationeries made by any source (state,
municipalities, provincial special administrations, foundations,
individuals, associations, private companies, and non-profit
institutions) to individuals enrolled at any education level.
Nakdi yardım: Herhangi bir eþitim seviyesindeki öþrenciye
herhangi bir kaynaktan (devlet, belediye, il özel idareleri, vakıflar,
bireyler, dernekler, özel ĩirketler ve kar amacı gütmeyen
kuruluĩlar) yapılan para yardımlarıdır.
Financial assistance: It covers incentive or financial assistance
made by state, municipalities, provincial special administrations,
foundations, individuals, associations, private companies and nonprofit institutions to individuals enrolled at any education level.
KÜLTÜR
CULTURE
Kültüre iliĩkin bilgiler tablo altlarında belirtilen kaynaklardan
derlenmektedir.
Information related to culture are collected from the sources
indicated at the end of the tables.
Tanım ve Kavramlar
Kütüphane: Bünyesinde kitap, süreli yayınlar ile diþer tüm basılı
ve yazılı malzemelerin teknik yöntemler ile tasnif edilerek
toplandıþı, korunduþu, belirli kurallar içinde halkın kullanımına
açık olan yerlerdir.
Libraries: They are the places where collection of books,
periodicals, pamphlets and other printed or written materials are
technically classified, indexed and submitted to the use of public.
Milli Kütüphane: Milli kültür ile eþitim, ilim, sanat çalıĩma ve
araĩtırmalarına imkan saþlayacak her türlü eser ve belgeleri bir
araya getiren ve bilgi birikim merkezi olarak, yurt içi ve yurt dıĩı
bilgi akımını temin etmekle görevli bir kuruluĩtur.
National Library: The National Library is the Central Library
responsible for acquiring and keeping copies of all significant
publications and documents in order to provide and facilitate the
use of such materials by researchers. It also serves as a
depository library and data center and can provide both domestic
and international information flow.
Halk kütüphaneleri: Kadın, erkek, her yaĩta ve her düzeyde
meslekten okuyucunun çeĩitli konularda hazırlanmıĩ eserlerden
ücretsiz ve serbestçe yararlanılmasını saþlayan, hizmet verdikleri
bölgenin kültürel, sosyal ve teknik alanda kalkınmasına yardımcı
kaynak oluĩturan kurumlardır.
Public libraries: These are free general libraries that serve the
public regardless of age, sex, or occupation. They aim to assist
cultural, social and technological developments of the region in
which they are located by supplying library material relevant to
regional characteristics and needs.
Kitap: El yazması, taĩ veya matbaa baskısı veya teksirle
çoþaltılmıĩ bir veya birkaç konudan meydana getirilmiĩ
yapraklardan meydana gelen ciltli veya ciltsiz müstakil bir
yayındır.
Süreli yayın: Ortak bir baĩlık taĩıyan, devamlılıþı olan, belirli
aralıklarla çıkartılan, birbirini takip eden sıralar halinde çıkan,
içerisinde çeĩitli yazarların yazıları bulunan, dergi ve gazeteleri
kapsayan yayınlardır.
Books: They are the independent bound or unbound publications,
manuscripts, lithography or machine printed or duplicated, without
limitation of the number of pages or subjects.
Müzeler: Müzeler; tarih öncesi ve sonrasının kültür ve sanat
deþerine sahip her türlü taĩınır ve taĩınmaz eserlerinin korunup
tanıtıldıþı yerlerdir.
Periodicals: They are the publications issued in successive parts
at regular intervals under the same title, comprising articles by
different authors and including journals, magazines and
newspapers.
Museums: They are the places where the works of art, history,
nature and other curiosities are preserved and exhibited.
102
1999/'00
Brüt
Net
Gross
Net
Eþitim seviyesi
Level of educational
ćlköþretim - Primary education
Erkek - Males
Kadın - Females
Orta öþretim - Secondary education
Erkek - Males
Kadın - Females
Erkek - Males
Kadın - Females
(%)
2000/'01
Brüt
Net
Gross
Net
2001/'02
Brüt
Net
Gross
Net
2002/'03*
Brüt
Net
Gross
Net
2003/'04*
Brüt
Net
Gross
Net
94.30
90.45
96.18
90.80
96.63
89.79
96.40
90.91
98.17
91.95
99.89
88.45
95.15
85.53
99.95
92.15
93.62
87.78
100.04
93.00
92.37
87.04
99.48
93.11
93.20
88.47
100.49
95.67
93.57
90.21
57.00
39.12
55.96
40.09
60.90
43.16
76.70
43.70
84.04
46.47
65.21
48.42
42.81
35.27
63.44
47.97
43.87
36.06
68.64
52.67
47.29
38.77
89.02
63.49
48.07
39.01
95.98
71.19
50.24
42.41
21.05
11.62
20.77
11.49
21.32
11.49
24.04
12.99
24.08
13.09
24.55
17.42
12.68
10.52
23.87
17.53
12.26
10.61
24.13
18.17
12.58
11.07
27.55
20.37
13.98
11.96
27.49
20.48
14.18
11.95
Note. The mid-year population projections were used.
Not. Yıl ortası nüfus projeksiyonları kullanılmıĩtır.
6.2 Eþitim kurumlarına göre öþretmen, öþrenci ve mezunlar
Teachers, enrollments and graduates by educational institutions
Eþitim kurumu - Educational institutions
1999/'00
2000/'01
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
(1)
Okul öncesi eþitim - Pre-school
Okul sayısı - Number of schools
(4)
Öþretmen - Teachers
Öþrenci - Enrollments
(5)
Mezun olan - Graduates
7 660
11 591
212 603
-
8 255
11 896
227 464
-
9 480
14 295
253 513
-
11 314
18 921
320 038
-
13 692
19 122
358 499
-
ćlköþretim- Primary education
Öþretmen - Teachers (4)
(5)
33 317
325 140
10 028 979
824 789
36 072
345 015
10 480 721
1 071 189
35 052
372 687
10 477 616
1 093 503
35 168
390 275
10 331 619
1 147 850
36 117
384 029
10 479 538
-
Genel lise - General high schools (1)
(4)
(5)
2 656
70 137
1 399 912
295 263
2 747
71 502
1 487 415
289 300
2 635
72 621
1 673 363
290 116
2 559
76 735
2 053 735
335 213
2 831
86 051
1 963 998
-
3 344
73 242
916 438
240 861
3 544
69 467
875 238
243 652
3 732
72 263
906 456
207 280
3 575
71 828
981 224
193 812
3 681
73 998
1 050 394
-
Fakülte ve yüksek okul - Higher educational institutions (3)
1 053
(4)
65 204
1 419 927
(5)
212 028
1 084
67 880
1 508 205
234 181
1 131
71 290
1 568 384
267 791
1 203
76 090
1 798 623
289 579
1 248
78 804
1 841 546
-
Mesleki ve teknik lise
Vocational and technical high schools
(4)
(5)
(1) (2)
(1) Resmi ve özel okulları kapsar.
(2) Öþretmen olmayıp ders okutanları da kapsar.
(3) Bilgiler Yüksek Öþretim Kurulu Baĩkanlıþı'ndan alınmıĩtır.
(4) Resmi ilköþretim okulları bünyesinde bulunan ana sınıfı
öþretmenleri resmi ilköþretim okulu öþretmenleri içinde
kız teknik okulu bünyesindeki uygulamalı ana sınıfı
öþretmenleri kız meslek lisesi içinde bir kere daha gösterilmiĩtir.
(5) Okul dıĩından mezun olanı da kapsar.
(1) Covers public and private schools.
(2) Teachers who are not qualified as a teacher but are
teaching are included.
(3) Data are provided by the Council of Higher Education.
(4) Similarly, practical pre-school teachers which are affiliated
both at pre-school and vocational technical high school has
been shown in vocational technical high school for girls.
(5) Covers those who have graduated from outside.
103
Eğitim ve Kültür
6.1 Öþretim yılı ve okul grubuna göre okullaĩma oranı
Schooling ratio by group of schools and the education year
6.3 ćlköþretim okullarında öþretmen, öþrenci ve mezun olanlar
Teachers, enrollments and graduates in primary education
Okul
sayısı
Number
of schools
Resmi - Public
Ĩehir - City
Köy - Village
Özel - Private
Ĩehir - City
Köy - Village
Kadın
Females
Toplam
Total
(%)
Kadın
Females
Toplam
Total
(%)
Kadın
Females
Toplam
Total
(%)
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
35 052
35 168
36 117
372 687
390 275
384 029
44.13
44.07
49.57
10 477 616
10 331 619
10 479 538
46.58
46.73
46.96
1 093 503
1 147 850
-
43.99
44.33
-
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
9 295
9 366
9 657
25 129
25 188
25 846
241 382
251 546
252 258
116 472
123 989
115 662
47.35
47.40
48.18
34.03
34.08
34.46
7 523 675
7 273 819
7 548 977
2 782 487
2 901 932
2 769 673
46.73
46.88
47.09
46.28
46.41
46.68
794 483
842 254
278 211
282 298
-
44.58
44.74
42.34
43.08
-
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
574
544
553
54
70
61
13 650
13 407
14 662
1 183
1 333
1 447
70.72
71.31
69.11
73.03
69.61
69.03
159 815
143 117
148 135
11 639
12 751
12 753
45.05
45.53
45.53
45.12
45.95
46.04
19 289
21 623
1 520
1 675
-
43.92
44.42
42.89
43.76
-
Note. Data covers those who have graduated from outside.
Not. Okul dıĩından mezun olanları da kapsar.
6.4 Orta öþretimde öþretmen, öþrenci ve mezun olanlar
Teachers, enrollments and graduates in secondary education
Okul
sayısı
Number
of schools
Kadın
Toplam
Females
Total
(%)
Kadın
Toplam
Females
Total
(%)
Kadın
Toplam
Females
Total
(%)
Genel toplam - General total
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
6 367
6 134
6 512
144 884
148 563
160 049
40.43
39.85
40.55
2 579 819
3 034 959
3 014 392
41.93
41.01
42.70
497 396
529 025
…
43.07
45.02
…
Genel lise
General high schools
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
2002/'03*
2003/'04*
2 635
2 559
2 831
2 175
2 217
2 287
460
342
544
72 621
76 735
86 051
64 429
70 417
78 396
8 192
6 318
7 655
43.04
42.80
43.27
41.58
42.79
42.62
54.53
53.28
49.94
1 673 363
2 053 735
1 963 998
1 600 174
1 997 306
1 894 699
73 189
56 429
69 299
44.24
42.68
45.42
44.21
42.61
45.41
45.00
45.28
45.71
290 116
335 213
…
277 222
320 077
…
12 894
15 136
…
46.84
48.16
…
46.97
46.33
…
43.87
44.53
…
2001/'02
Mesleki ve teknik liseler
Vocational and technical high schools 2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
Resmi - Public
2002/'03*
2003/'04*
2001/'02
Özel - Private
2002/'03*
2003/'04*
3 732
3 575
3 681
3 710
3 564
3 659
22
11
22
72 263
71 828
73 998
72 162
71 771
73 902
101
57
96
37.82
36.69
37.38
37.80
36.66
37.37
48.51
77.19
42.71
906 456
981 224
1 050 394
905 361
980 288
1 049 230
1 095
936
1 164
37.67
37.50
37.60
37.67
37.50
37.59
35.16
34.71
39.52
207 280
193 812
…
206 756
193 059
…
524
753
…
37.79
39.58
…
37.76
39.52
…
49.81
53.39
…
Resmi - Public
Özel - Private
Not. Açık öþretim liseleri, ortopedik özürlüler, iĩitme engelliler ve
Note. It also covers the data for open education high schools, orthopedic
çok programlı liseleri, saþlık ve anadolu saþlık, ziraat, teknik,
difficulties, deaf schools and comprehensive high schools, health and anatolion
ev ekonomisi, veteriner ve laborant meslek liselerini kapsar.
high schools for health, vocational high schools for agriculture, technical
domestic economy, veterinary and high schools for laboratory asistance.
104
ćlköþretim
Primary education
Okul öncesi eþitimi
Pre-school
ćBBS 2 - SRE 2
Derslik
Okul
Okul Öþrenci
Sınıf Enroll- Öþretmen ClassSınıf
School ments Teachers
room School
TR Türkiye-Turkey
16 016 434 771
Okul
Class- Sınıf
room School
Derslik
Enroll- Öþretmen
ments Teachers
Öþrenci
Derslik
Enroll- Öþretmen
ments Teachers
399 002
286 290
1 454 1 658 948
50 255
30 254
800
465 557
166 571
6 998
6 255
169
58 155
3 844
183 542
9 079
7 193
215
60 462
4 734
2 518
1 073
457 223
20 284
11 746
338
152 263
9 762
4 516
1 376
1 307
328 787
16 225
12 982
287
96 406
7 306
3 888
1 026
1 783
376 736
16 997
14 514
375
107 612
7 675
4 290
1 027
1 159
949
417 032
16 661
10 956
334
142 245
8 878
4 256
20 098
936
1 453
1 109
409 624
16 244
13 274
318
132 189
7 586
4 174
910
31 472
2 931
2 370
979
567 228
26 383
14 267
420
204 053
14 867
6 154
549
11 979
608
793
1 148
328 616
13 602
9 964
269
80 473
5 481
3 021
TR61 Antalya
703
15 828
849
1 279
1 142
309 404
13 995
11 195
266
90 519
6 207
3 658
TR62 Adana
758
21 551
1 141
1 337
1 297
569 213
22 293
13 751
318
157 558
9 206
4 538
TR63 Hatay
750
20 377
747
1 030
1 703
468 794
18 254
12 062
260
114 714
6 633
3 542
TR71 Kırıkkale
607
13 059
537
765
948
229 523
11 256
8 860
231
60 477
4 523
2 357
TR72 Kayseri
532
12 683
466
733
1 744
353 542
15 094
12 605
283
98 918
6 351
3 556
TR81 Zonguldak
286
6 242
368
405
537
128 748
6 777
4 911
139
44 281
3 406
1 754
TR82 Kastamonu
249
4 609
256
320
872
95 296
5 150
4 724
149
28 391
2 371
1 405
TR83 Samsun
777
16 471
736
1 079
2 642
414 831
19 210
15 006
307
114 662
7 809
3 876
TR90 Trabzon
706
15 958
680
997
1 994
357 424
16 995
14 714
374
112 363
7 321
4 639
TRA1 Erzurum
220
4 440
191
294
1 372
183 727
8 024
6 593
149
39 693
2 615
1 738
TRA2 Aþrı
371
7 606
176
396
1 460
221 664
6 651
6 327
93
30 825
1 475
1 002
TRB1 Malatya
476
11 015
445
641
1 544
258 599
11 124
8 105
192
70 965
4 368
2 283
TRB2 Van
394
11 438
300
546
1 841
399 311
11 037
8 876
120
49 033
2 153
1 311
TRC1 Gaziantep
510
14 006
527
718
1 460
415 866
13 142
8 736
170
80 925
4 117
2 184
TRC2 Ĩanlıurfa
408
13 277
403
565
2 343
585 776
15 998
9 770
150
78 663
3 402
2 022
TRC3 Mardin
511
20 590
419
752
1 567
412 621
11 274
8 650
111
50 117
2 006
1 389
1 616
58 635
3 815
4 525
TR21 Tekirdaþ
430
11 323
496
680
516
TR22 Balıkesir
468
10 659
541
699
796
TR31 ćzmir
765
22 564
1 553
1 401
TR32 Aydın
844
20 529
1 102
TR33 Manisa
749
17 502
748
TR41 Bursa
631
20 860
TR42 Kocaeli
796
TR51 Ankara
TR52 Konya
Kaynak: Milli Eþitim Bakanlıþı
6 837 2 721 519
167 614
Classroom
35 580 10 298 646
TR10 ćstanbul
21 998 27 339
Öþrenci
Ortaöþretim
Secondary education
88 874
23 518 12 741
2 062
Source: Ministry of National Education
Notlar:
Notes:
1- 12 919 okul öncesi öþretmen kadrolarının bulunduþu kurumların
1- 12 919 pre-school teachers are also shown in the institutions
öþretmen sayılarında da gösterilmiĩtir.
that the teachers are belonging to.
2- Okul öncesi eþitimde 13 305 resmî anasınıfı ile 241 özel anasınıfı
2- In pre-school education, 13 305 public pre-school and 241
okul sayısına dahil edilmiĩtir.
private pre-school are included in the number of school.
3- Açık ćlköþretim, Açık Lise ve diþer Bakanlıklara baþlı meslek liseleri
3- Open Primary Education, Open Secondary Education and
bilgileri dahil deþildir.
Vocational high schools belong to other Ministries are not included.
105
Eğitim ve Kültür
6.5 ćBBS 2'ye göre okul / sınıf, öþrenci, öþretmen ve derslikler, 2004 - 2005 öþretim yılı
Schools, enrollments, teachers and classrooms by SRE 2, 2004 - 2005 education year
6.6 Yüksek öþretim kurumlarında öþretim alanına göre öþrenci ve mezun olanlar
Higher educational institutions enrollments and graduates by fields of study
Öþretim alanı - Education field
Toplam - Total
2003/'04
Kadın
Erkek
Toplam Females
Males
(%)
Total
2002/'03
Kadın
Erkek
Toplam Females
Males
(%)
Total
1 278 869
42.68
57.32
180 513
44.22
55.78
243 477
239 667
3 810
53.11
53.23
46.04
46.89
46.77
53.96
43 822
43 165
657
52.28
52.24
55.10
47.72
47.76
44.90
73 459
59 537
13 922
55.65
56.35
52.64
44.35
43.65
47.36
13 963
12 100
1 863
55.28
54.93
57.54
44.72
45.07
42.46
Sosyal bilimler, iĩ yönetimi, hukuk
Social sciences, business, law
Sosyal ve davranıĩ bilimleri - Social and behavioral sciences
Kitle iletiĩimi ve araçları - Mass com. and mass media
ćĩ ve yönetim - Business and management
Hukuk - Law
619 190
285 475
17 362
293 837
22 516
40.58
38.50
46.68
41.71
47.48
59.42
61.50
53.32
58.29
52.52
71 719
29 625
2 680
34 893
4 521
39.99
38.67
58.21
39.52
41.41
60.01
61.33
41.79
60.48
58.59
Müsbet ve doþal bilimler - Positive and natural sciences
Yaĩam bilimleri - Life sciences
Fiziksel bilimler - Physical sciences
Matematik ve istatistik - Mathematics and statistics
Bilgisayar - Computer
102 897
17 528
45 813
26 967
12 589
39.76
57.16
37.42
41.53
20.26
60.24
42.84
62.58
58.47
79.74
14 700
2 773
6 425
4 100
1 402
47.65
63.76
46.89
45.80
24.68
52.35
36.24
53.11
54.20
75.32
113 681
21.60
78.40
16 481
22.89
77.11
53 422
10.18
89.82
7 367
11.24
88.76
29 536
30 723
35.30
28.28
64.70
71.72
4 518
4 596
36.59
28.11
63.41
71.89
33 370
27.53
72.47
5 496
30.99
69.01
26 876
6 494
30.04
17.14
69.96
82.86
4 524
972
31.56
28.29
68.44
71.71
Saþlık ve sosyal hizmetler - Health and social services
Saþlık - Health
Sosyal hizmetler - Social services
71 429
66 365
5 064
61.18
62.70
41.35
38.82
37.30
58.65
10 951
10 211
740
64.88
66.21
46.49
35.12
33.79
53.51
Hizmetler - Services
Personel hizmetleri - Personnel services
Ulaĩtırma hizmetleri - Transport services
Çevre koruma - Environmental protection
Güvenlik hizmetleri - Security services
21 366
8 147
957
5 780
6 482
27.84
38.11
23.93
42.42
2.51
72.16
61.89
76.07
57.58
97.49
3 381
1 002
89
812
1 478
27.21
45.81
14.61
48.03
3.92
72.79
54.19
85.39
51.97
96.08
Eþitim - Education
Öþretmen yetiĩtirme - Teacher training
Eþitim bilimleri - Educational sciences
ćnsani bilimler ve sanat - Human sciences and art
ćnsani bilimler - Human sciences
Sanat - Art
Mühendislik, üretim ve yapı
Engineering, production and construction
Mühendislik ve mühendislik bilimleri
Engineering and engineering sciences
Üretim ve üretim süreci
Production and production processing
Mimarlık ve yapı - Architecture and construction
Ziraat, ormancılık, su ürünleri ve veterinerlik
Agriculture, forestry, fishery and veterinary
Ziraat, ormancılık ve su ürünleri
Agriculture, forestry and fishery
Veterinerlik - Veterinary
Kaynak: Yükseköþretim Kurulu,
Source: Higher Education Council,
Öþrenci Seçme ve Yerleĩtirme Merkezi
Student Selection and Placement Center
106
1999
2000
2001
2002
2003
Erkek - Males
Lisans - Undergraduate
Yüksek lisans - Master
Doktora - Doctorate
23 715
18 634
3 799
1 282
16 365
13 074
2 475
816
14 841
11 206
2 388
1 247
15 868
11 406
3 052
1 410
14 951
10 395
2 827
1 729
Kadın - Females
Lisans - Undergraduate
Yüksek lisans - Master
Doktora - Doctorate
4 836
3 166
1 175
495
2 246
1 559
481
206
1 629
1 375
196
58
1 439
1 120
227
92
1 222
923
219
80
Source: The Ministry of National Education; General Directorate of Higher Education
Kaynak: Milli Eþitim Bakanlıþı; Yükseköþretim Genel Müdürlüþü
Öðretim yýlý ve okul grubuna göre net okullaþma oraný
Net schooling ratio by group of schools and the education year
(%)
100.00
80.00
60.00
Ýlköðretim
Primary education
40.00
Orta öðretim
Secondary education
Yüksek öðretim
Higher education
20.00
0.00
1999/2000
2000/2001
2001/2002
2002/2003*
2003/2004*
Yurt dýþýnda öðrenim yapan öðrenciler
Students educating in abroad
28 000
24 000
20 000
Erkek - Males
16 000
Kadýn - Females
12 000
8 000
4 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
107
Eğitim ve Kültür
6.7 Yurt dıĩında öþrenim yapan öþrenciler
Students educating in abroad
(000 000 TL)
6.8 Türkiye eþitim harcaması matrisi, 2002
Merkezi Hükümet - Central Government
Finansman kaynakları
Fonksiyonlar
Diþer bakanlık
Milli Eþitim Bak. Yükseköþretim ve kuruluĩlar
Ministry Kurulu - Council
Other
Toplam
of National
of Higher Ministries and
Total
Education
Education
institutions
Hizmet sunucuları
Eþitim
kurumları
Education
Üniversiteler and training
Universities institutions
20 155 207 669
8 043 014 606
6 265 881
1 021 062 515
3 920 495 401
71 300 005
79 837 176
26 336 000
0
0
0
928 044
ćlköþretim
6 842 267 026
4 169 676 000
0
96 060 702
Genel lise
2 471 753 624
1 346 463 000
0
10 516 284
Mesleki teknik lise
1 719 491 603
1 338 886 000
0
140 779 855
0
Önlisans ( 2 ve 3 yıllık)
403 214 579
0
0
73 868 157
33 753 381
0
Lisans (4 yıllık fakülte )
1 790 229 254
0
0
19 991 529
288 649 631
0
0
Toplam
Okul öncesi
0 27 062 158
0 12 450 052
6 730 855
297 061 913
0
0
5 600
144 233 281
Yüksek lisans
48 738 417
0
0
3 899 778
7 949 015
0
Doktora
16 345 715
0
0
4 446 721
776 742
0
3 751 222 384
0
6 265 881
334 758 487
3 314 806 295
0
373 953 093
206 777 000
0
3 996 520
0
0
43 971 612
4 347 301
0
39 553 815
70 496
0
Lisans ( 5 - 6 yıllık fakülteler )
Üniversitelerde eþitim seviyelerine
göre daþıtımı yapılamayan miktar
Yaygın eþitim
Hizmet içi eþitim
Yaz okulu
(Üniversitelerde eþitim kurs ücreti)
35 859 589
0
0
0
0
0
Özel dershaneler
587 332 071
0
0
0
0
0
Lise mezunu, üniversiteye
hazırlanan
277 411 649
-
-
-
-
-
83 520 543
67 538 000
0
977 944
0
136 197
105 067 038
0
0
0
81 074 339 23 992 699
49 182 221
0
0
0
49 182 221
0
1 178 748 163
882 991 305
0
292 207 122
0
0
Özel eþitim okulları
Borç hizmeti
Ar-ge harcamaları
Eþitim seviyesine göre daþıtımı
yapılamayan miktar
Not: UNESCO, OECD ve EUROSTAT'ın ortak kullandıkları veri tabanına göre
(UOE Data Collection) eþitim personelinin saþlık harcamaları da kapsanmıĩtır.
Türkiye eðitim harcamalarýnýn finansman kaynaklarýna göre daðýlýmý
Distribution of Turkey’s education expenditures by financial sources
2002
2% 1%
Merkezi hükümet
Central government
33%
Hanehalký
Households
Özel ve tüzel kiþi ve kuruluþlar
Private and juristic persons and institutions
64%
Yerel idareler
Local administrations
108
Yerel idaraler - Local administrations
(000 000 TL)
Özel kaynaklar - Special sources
Financial sources
Functions
Belediyeler
Municipalities
ćl özel idareleri
Provincial special
administrations
Özel ve tüzel kiĩi
ve kuruluĩlar
Private and
juristic persons
and institutions
13 426 825
127 615 368
313 006 081
6 620 064 983
18 956 004
97 216
35 417
754 035
51 683 054
3 410
8 914 419
125 267 675
107 408 231
2 293 495 558
14 382 282
958 007
1 063 539
18 364 529
1 081 773 177
165 035
366 810
563 578
20 951 353
211 163 847
49 306
32 625
0
2 879 678
292 680 737
0
1 702 116
576 686
60 995 459
1 414 081 388
4 232 445
0
0
2 317 521
150 505 511
0
Graduate (5 - 6 year faculty)
0
0
1 153 065
35 736 559
0
Post graduate
0
0
0
11 122 252
0
Ph.D
1 214 239
37 883
94 018 536
0
121 063
0
0
0
163 179 573
0
Informal education
0
0
0
0
0
In-service education
0
0
0
35 859 589
0
Summer school
(Course fee at universities)
0
0
0
587 332 071
0
Private teaching centers
115 316
55 276
276 851
276 964 206
-
Graduates from high school and
preparing for university
26 076
15 315
337 087
14 487 461
2 463
0
0
0
0
0
Debt service
0
0
0
0
0
R & D expenditure
0
0
3 549 735
0
0
The amount that could not distributed
according to level of education
Uluslararası
kaynaklar
Hanehalkı International
Households
resources
Service providers
Total
Pre-primary education
Primary education
General high school
Vocational and technical high school
Undergraduate ( 2 - 3 years)
Graduate (4 year faculty)
The amount that could not distributed by
universities according to level of education
Special education
Note. It also covers health expenditure of teaching staffs by the UOE
data base used jointly by UNESCO, OECD and EUROSTAT.
Seçilmiþ ülkelerde eðitim harcamalarýnýn GSYÝH içindeki payý *
Share of education expenditures at GDP in selected countries
(%)
8.0
7.0
6.0
5.0
4.0
3.0
2.0
1.0
0.0
Türkiye
Turkey
ABD
USA
Ýngiltere
United
Kingdom
Norveç
Norway
Avustralya
Australia
Kanada
Canada
Almanya
Germany
Veri için tablo 6.10’a bakýnýz.
109
Eğitim ve Kültür
6.8 Turkey's education expenditure matrix, 2002
6.9 Eþitim seviyelerine göre öþrenci baĩına düĩen eþitim harcamaları, 2002
Education expenditure per student by level of education, 2002
Açıkilköþretim, açıklise, açıköþretim fakültesi
dahil - Included open primary education,
open high school, open education faculty
Harcama miktarı
Öþrenci
Expenditure
sayısı
(000 000 TL) Enrollments
Okul öncesi - Pre primary education
Resmi - Public
Özel - Private
Resmi - Public
Özel - Private
Genel lise - General high school
Resmi - Public
Özel - Private
Mesleki-Teknik lise
Vocational and technical high school
Resmi - Public
Özel - Private
(2)
Üniversiteler - Universities
(Önlisans, lisans, y. lisans,doktora)
(Undergraduate, graduate, post
graduate,Ph.D)
('000 TL) ($)
Açıkilköþretim, açıklise, açıköþretim fakültesi
hariç - Not included open primary education,
open high school, open education faculty
(1)
Harcama miktarı
Öþrenci
Expenditure
sayısı
(000 000 TL) Enrollments
('000 TL) ($)
(1)
83 215 448
48 153 105
35 062 343
7 666 506 354
7 278 038 742
388 467 612
3 004 846 252
2 855 484 918
149 361 334
320 038
310 279
9 759
10 331 619
10 175 751
155 868
2 053 735
1 997 306
56 429
260 017
171
155 193
102
3 592 821 2 363
742 043
488
715 234
470
2 492 286 1 639
1 463 113
962
1 429 668
940
2 646 890 1 741
83 215 448
320 038
260 017
48 153 105
310 279
155 193
35 062 343
9 759 3 592 821
7 660 995 601 10 111 890
757 623
7 272 527 989 9 956 022
730 465
388 467 612
155 868 2 492 286
2 996 613 692 1 588 800 1 886 086
2 847 252 358 1 532 371 1 858 070
149 361 334
56 429 2 646 890
171
102
2 363
498
480
1 639
1 240
1 222
1 741
1 977 142 766
1 973 376 336
3 766 430
981 224
980 288
936
2 014 976 1 325
2 013 058 1 324
4 023 963 2 647
1 977 142 766
1 973 376 336
3 766 430
884 103 2 236 326 1 471
883 167 2 234 432 1 470
936 4 023 963 2 647
6 573 911 235
1 918 483
3 426 619 2 254
6 549 659 682
1 256 629 5 212 087 3 428
Notlar.
Notes.
- Lise mezunu olup üniversiteye hazırlanan öþrencilerin harcamaları
- It doesn't cover expenditure of students who are graduated from high schools
kapsanmamıĩtır.
and preparing for universities.
- Üniversitelerde eþitim seviyelerine göre daþıtımı yapılamayan miktar,
- The amount that could not be distributed by universities according to level of the
üniversitelerin geneline dahil edilmiĩtir.
education, was included into universities.
- Eþitim seviyelerine göre daþıtımı yapılamayan miktar, tüm eþitim
- The amount that could not be distributed according to level of education was
seviyelerine harcamaların aþırlıþı oranında daþıtılmıĩtır.
distributed in the ratio of expenditure weight to all level of education.
(1) 2002 yılı DćE ithalat aþırlıklı dolar kuruna göre hesaplanmıĩtır.
(1) It was calculated by exchange rate of dollar weigted by import for 2002.
(1$ = 1 520 425 TL.)
(1$= 1 520 425 TL.)
(2) Araĩtırma sonuçlarında üniversitelerden gelen bilgilerde eþitim
(2) Due to the amount that could not be distributed by universities was rather
seviyelerine göre daþıtımı yapılamayan miktar fazla olduþundan
high according to the results of the university survey, the public and foundation
resmi - vakıf verileri ayrıĩtırılamamıĩtır.
data could not be distinguished.
Eðitim seviyelerine göre öðrenci baþýna düþen eðitim harcamasý(1)
Education expenditure per student by level of education
2002
($)
2 500
2 000
1 500
1 000
500
0
Okul öncesi
Pre primary
education
Ýlköðretim
Primary
education
Genel lise Mesleki-Teknik lise Üniversiteler
Vocational
General high
Universities
and technical
school
high school
(1)
Açýkilköðretim, açýklise, açýköðretim fakültesi dahil
Included open primary education, open high school, open education faculty
110
Toplam - Total
(%)
Kamu harcamaları (Merkezi
Özel harcamalar
hükümet, Yerel idareler)
(vakıf, ĩahıs, hanehalkı, v.b.)
Public expenditure(Central Private expenditure(foundations,
government, Local government)
individuals, households etc.)
Türkiye (2002 yılı verileri)
Turkey (data of the year 2002)
7.3
4.8
2.5
Türkiye (2000 yılı verileri)
Turkey (data of the year 2000)
3.4
3.4
-
OECD ülkeleri (2000 yılı verileri)
OECD countries (data of the year 2000)
ABD - USA
Norveç - Norway
Kanada - Canada
Almanya - Germany
(1)
Yunanistan - Greece
Kore - Corea
5.9
7.0
5.2
5.9
6.0
6.4
5.3
3.9
7.1
4.6
4.8
4.5
5.8
4.6
5.2
4.3
3.7
4.3
1.3
2.2
0.7
0.1
1.4
1.2
1.0
0.2
2.8
(1)
Arjantin - Arjgentina
(2)
Filipinler - Philippines
Jamaika - Jamaica
(2)
Hindistan - India
5.9
6.4
9.7
4.3
4.5
3.9
6.4
4.1
1.4
2.5
3.3
0.2
Kaynak: Eþitime bir bakıĩ 2003- OECD göstergeleri
Source: Education at a Glance 2003_ OECD Indicators
(1) Devletten hanehalkına yapılan katkılar devlet harcamaları
(1) Financial Assistance made by State to Households is
içerisinde gösterilmemiĩ, özel harcamalar içerisinde gösterilmiĩtir.
shown into private expenditure, not public expenditure.
(2) Referans yılı 1999'dur.
(2) The reference year is 1999.
6.11 Kütüphaneler, kitap sayısı ve kütüphanelerden yararlananlar
Libraries, number of books and library users
1999
2000
2001
2002
2003
1
1 001 090
447 568
1
1 021 900
271 333
1
1 100 975
231 257
1
1 117 190
297 349
1
1 141 281
391 413
1 292
12 488 172
20 898 473
1 340
12 809 225
19 975 215
1 350
12 398 913
20 964 172
1 275
12 433 310
20 179 482
1 350
12 684 084
17 827 177
Milli kütüphane - National Library
Kütüphane sayısı - Number of libraries
Kitap - Books
Kütüphanelerden yararlananlar - Library users
Halk ve çocuk kütüphaneleri - Public and children libraries
Kütüphane sayısı - Number of libraries
Kitap - Books
Kütüphanelerden yararlananlar - Library users
Kaynak: Milli Kütüphane Baĩkanlıþı,
Source: The Presidency of the National Library,
halk ve çocuk kütüphaneleri müdürlükleri
directorates of public and children's libraries
111
Eğitim ve Kültür
6.10 Seçilmiĩ ülkelerde eþitim harcamalarının GSYćH'deki payı (*)
Share of education expenditures at GDP in selected countries
6.12 Konulara göre kitap ve süreli yayınlar
Books and periodicals by subject
2000
2001
2002
2003
2004
8 905
2 357
9 974
2 251
12 552
2 044
15 486
2 403
15 438
2 578
643
1 499
323
1 375
423
1 267
279
1 399
194
1 534
(1)
425
8
462
11
652
8
739
11
714
8
(1)
575
20
896
23
1 060
13
1 502
17
1 413
27
(1)
2 411
456
2 970
487
3 724
387
5 195
425
4 940
443
(1)
145
9
237
7
182
4
298
6
305
6
(1)
107
7
170
5
169
6
190
9
201
11
(1)
729
203
964
194
1 288
180
1 131
297
1 279
303
(1)
378
103
335
91
546
115
678
138
593
152
(1)
2 590
36
2 782
41
3 467
43
4 342
66
4 698
63
(1)
902
16
835
17
1 041
21
1 132
35
1 101
31
(1)
Kitaplar - Books
Süreli yayınlar - Periodical publications
Genel konular - General subjects
Kitap - Book (1)
Felsefe ve ahlak - Philosophy and morals
Kitap - Book
Din ve ilahiyat - Religion and theology
Kitap - Book
Toplumsal bilimler - Social sciences
Kitap - Book
Dil - Philology
Kitap - Book
Kuramsal bilimler - Theoretical sciences
Kitap - Book
Uygulamalı bilimler - Applied sciences
Kitap - Book
Güzel sanatlar, spor ve turizm - Fine arts, sport and tourism
Kitap - Book
Edebiyat - Literature
Kitap - Book
Tarih, coþrafya ve biyografi - History, geography and biography
Kitap - Book
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlıþı;
Source: Ministry of Culture and Tourism;
Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüþü
Directorate for Compilation of Printed Works and Pictures
(1) Kitap sayıları resmi kuruluĩ yayınlarını da kapsar.
(1) Data on books also covers the publications of official organizations.
6.13 Sinema, gösterilen film ve seyirciler
Cinemas, movies and attendances
1999
Sinema sayısı - Number of cinemas
Gösterilen film sayısı - Number of movies
Seyirci sayısı - Number of attendances
Kaynak: Sinema müdürlükleri
516
21 575
51 263 226
2000
606
24 096
17 086 152
2001
580
25 608
16 905 737
2002
532
22 529
15 406 597
2003
826
21 254
14 503 052
Source: Directorates of cinemas
112
Tiyatro sayısı - Number of theaters
Oynanan eser sayısı - Number of shows
Gösterim sayısı - Number of performances
1998/'99
1999/'00
2000/'01
2001/'02
2002/'03
100
522
13 714
2 792 839
108
735
11 215
3 746 161
99
630
9 254
2 570 120
102
713
10 271
2 634 841
97
898
13 305
2 758 206
Kaynak: Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüþü,
Source: General Directorate of State Theaters,
belediye ve özel tiyatro müdürlükleri
directorates of municipal and private theaters
6.15 Opera ve bale, oynanan eser, gösterim sayısı ve seyirciler
Operas and ballets, shows, performances and attendances
Opera ve bale sayısı - Number of operas and ballets halls
Oynanan eser sayısı - Number of shows
Gösterim sayısı - Number of performances
1998/'99
1999/'00
2000/'01
2001/'02
2002/'03
6
80
397
248 413
6
94
470
258 547
6
95
489
207 360
5
98
472
165 154
5
135
589
273 271
Source: General Directorate of State Operas and Ballets
Kaynak: Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüþü
6.16 Müzeler, ziyaretçiler ve mevcut eserler
Museums, visitors and artifacts
1999
Müze sayısı - Museums
Etnografya - Ethnography
Arkeoloji - Archaeology
Diþer - Other
Ziyaretçi sayısı - Number of visitors
Mevcut eser sayısı - Available artifacts
172
44
79
49
5 582 917
2 654 765
2000
177
41
85
51
6 892 655
2 684 517
2001
171
41
76
54
8 133 473
2 733 657
2002
178
44
62
72
7 471 612
2 744 257
2003
180
43
66
71
8 048 909
2 775 194
Source: General Directorate of Monuments and Museums
Kaynak: Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüþü
6.17 Müze ve müzelere baþlı halka açık ören yeri ziyaretçileri ve gelirleri
Museums and ruins under the responsibility of the museums open to the public, visitors and receipts
1999
Yerli - Nationals
Gelir - Income (000 000 TL)
(1)
Yabancı - Foreigners
(1)
2000
2001
2002
2003
5 623 170
2 304 241
6 175 652
11 741 950
6 658 093
6 732 570
8 949 820
12 658 194
9 155 761
27 481 002
5 254 584
7 417 781
7 282 923
15 819 990
11 313 154
39 467 045
8 319 919
50 011 495
6 609 272
27 608 987
Kaynak: Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüþü
Source: General Directorate of Monuments and Museums
(1) Giriĩ ücreti, fotoþraf ve film çekim ücretleri dahildir.
(1) Admission fee and fee for taking films and photography are included.
113
Eğitim ve Kültür
6.14 Tiyatro, oynanan eser, gösterim sayısı ve seyirciler
Theaters, shows, performances and attendances
Adalet
Justice
Sayfa
Page
116
Açıklama
Explanation
7.1 Savcı, hâkim ve Adalet Bakanlıþı'nda çalıĩan diþer
personel
117
7.1 Prosecutors, judges and other Ministry of Justice
personnel
7.2 Mahkeme türüne göre mahkemeye gelen, karara
baþlanan ve gelecek yıla devredilen davalar
117
7.2 Cases brought, judged and postponed until next year by
type of courts
7.3 Yaĩ grubu, medeni durum ve cinsiyete göre cezaevine
giren hükümlüler
118
7.3 Convicts received into prison by age group, marital
status and sex
7.4 Eþitim durumuna göre cezaevine giren hükümlüler
119
7.4 Convicts received into prison by education level
7.5 Cezaevi türüne göre cezaevindeki hükümlüler
120
7.5 Convicts in prison by type of prison
7.6 Türk Ceza Kanunu ve özel kanunlara göre cezaevine
giren hükümlüler
120
7.6 Convicts received into prison under the Turkish Criminal
Law and special law violation
7.7 Suçun iĩlendiþi
hükümlüler
121
7.7 Convicts received into prison by region where the crime
was committed
bölge'ye
göre
cezaevine
giren
115
7
Justice
ADALET
JUSTICE
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıĩtay ve Uyuĩmazlık
Mahkemesi’ne iliĩkin bilgiler ilgili kurumlardan yıllık olarak
alınmaktadır.
Data on the Constitutional Court, the Supreme Courts, the Council
of State and the Court of Jurisdictional Disputes are provided
annually by their respective administrations.
Hükümlülere iliĩkin bilgiler, cezaevi müdürlüklerince düzenlenip,
Cumhuriyet Baĩsavcılıkları aracılıþıyla aylık olarak DćE’ye
gönderilen hükümlü formlarına dayanılarak hazırlanmaktadır.
Data on convicts are prepared monthly on the basis of convicts'
forms filled in by each prison directorate and sent to the SIS via
Chief Public Prosecutors.
Anayasa
Mahkemesi:
Kanunların,
kanun
hükmünde
kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi ćçtüzüþü’nün
Anayasa’ya ĩekil ve esas bakımlarından uygunluþunu denetler.
The Constitutional Court: The Constitutional Court reviews the
constitutionality of laws, government decrees with the power of
law and the by- laws of the Turkish Grand National Assembly.
Yargıtay: Adliye mahkemelerince verilen ve kanunun baĩka bir adli
yargı merciine bırakmadıþı karar ve hükümlerin son inceleme
merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece
mahkemesi olarak bakar.
The Supreme Court: The Supreme Court is the court of last
instance for reviewing the decisions and verdicts rendered by
courts of law and in matters not referred by law to other courts of
law. It has first and final jurisdiction in specific cases defined by
law.
Danıĩtay: ćdari mahkemelerce verilen ve kanunun baĩka bir idari
yargı merciine bırakmadıþı karar ve hükümlerin son inceleme
merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece
mahkemesi olarak bakar.
The Council of State: The Council of State is the court of last
instance for reviewing the decisions and verdicts rendered by
administrative courts and in matters not referred to other courts of
administration by law. It has first and final jurisdiction in specific
cases defined by law.
Uyuĩmazlık Mahkemesi: Adli, idari ve askeri yargı merciileri
arasındaki görev ve hüküm uyuĩmazlıklarını kesin olarak
çözümlemeye yetkilidir.
The Court of Jurisdictional Disputes: The Court of
Jurisdictional Disputes is empowered to settle disputes among
juridical administrative and military courts arising from
disagreements on jurisdictional matters and verdicts.
Savcı: Toplum adına mahkemelere dava açmak ve iddianame
hazırlamakla görevlendirilmiĩ kamu görevlisidir.
Public prosecutor: A public officer appointed as authority to file
suits and prepare accusation on behalf of public.
Hakim: Mahkemelere açılan davalarla ilgili olarak karar vermekle
görevlendirilmiĩ kamu görevlisidir.
Judge: A public officer appointed as authority to determine
litigated questions.
Cürüm: Bir toplumun var olma veya yaĩam koĩullarını veya
bireylerin ve toplumun temel yararlarını ihlal eden veya tehlikeye
sokan suçlardır.
Felony: It is a type of crime which violates and endangers the
existence of a society or life conditions, or the main advantages of
individuals or a society.
Kabahat: Kamunun iyiliþi ve geliĩmesini bozan fiillerdir.
Misdemeanor: It is a type of crime which disturbs the
improvement of public and public order.
Hükümlü: Hakkında mahkumiyet kararı kesinleĩmiĩ olan kimsedir.
Convict: A person convicted of a crime by the courts.
116
Savcılar - Prosecutors
Hâkimler - Judges
Adli Tıp Kurumu - Institution of Forensic Medicine
Diþer personel - Other personnel
1999
2000
2001
2002
2003
3 111
5 815
871
24 752
3 072
5 731
894
24 252
3 167
5 839
909
24 458
3 089
6 084
921
24 763
3 202
6 600
887
24 060
Source: Ministry of Justice
Kaynak: Adalet Bakanlıþı
7.2 Mahkeme türüne göre mahkemeye gelen, karara baþlanan ve gelecek yıla devredilen davalar
Cases brought, judged and postponed until next year by type of courts
Gelen dava - Cases brought (1)
Anayasa Mahkemesi - Constitutional Court
Uyuĩmazlık Mahkemesi
Court of Jurisdictional Disputes
Adli Yargı - Judicial Justice
Yargıtay - Supreme Court
Ceza Mahkemeleri - Criminal Courts
Hukuk Mahkemeleri - Civil Courts
ćdari Yargı - Administrative Justice
Danıĩtay - Council of State
Bölge ćdare Mahkemeleri
District Administrative Courts
ćdare Mahkemeleri - Administrative Courts
Vergi Mahkemeleri - Tax Courts
Karara baþlanan dava - Judgements decided within the year
Gelecek yıla devir - Postponed until next year
1999
2000
2001
2002
2003
136
154
628
468
415
120
177
281
193
188
400 741
2 627 639
1 720 864
418 320
2 844 333
1 739 252
505 864
3 441 037
1 862 845
564 770
3 116 632
1 982 920
575 357
2 819 886
2 026 554
133 313
150 568
136 116
137 164
128 537
16 426
96 936
61 800
24 601
102 211
76 650
44 528
116 328
88 640
58 307
125 764
104 924
60 535
142 529
97 568
102
63
379
214
112
112
169
277
187
182
373 819
1 533 159
1 158 684
373 787
1 683 056
1 155 469
428 096
2 188 713
1 230 663
441 272
1 924 873
1 324 068
391 885
1 749 753
1 347 053
63 036
60 387
57 744
62 631
60 598
15 645
67 560
42 508
23 146
63 419
51 281
38 438
74 854
56 434
48 503
79 860
66 416
54 162
87 338
71 041
34
91
249
254
303
8
8
4
6
6
26 922
1 094 480
562 180
44 533
1 161 277
583 783
77 768
1 252 324
632 182
123 498
1 191 759
658 852
183 472
1 070 133
679 501
(2)
75 843(2)
74 533
67 939
1 455
38 792
25 369
6 090
41 474
32 206
9 804
45 904
38 508
6 373
55 191
26 527
70 277
781
29 376
19 292
76 669
(1) Daha önceki yıllardan gelen davaları da kapsar.
(1) Also covers cases of previous years.
(2) Daireler arası dosya devri yapılmıĩtır.
(2) Cases were transferred among departments.
117
Adalet
7.1 Savcı, hâkim ve Adalet Bakanlıþı'nda çalıĩan diþer personel
Prosecutors, judges and other Ministry of Justice personnel
Justice
7.3 Yaĩ grubu, medeni durum ve cinsiyete göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison by age group, marital status and sex
1999
2000
2001
2002
2003
83 466
98 969
112 237
98 955
99 876
83
894
3 879
21 396
29 358
18 922
6 507
1 297
1 130
81
835
3 891
22 554
35 080
24 203
9 274
1 619
1 432
67
740
4 432
24 400
39 586
27 729
11 094
2 133
2 056
92
1 221
5 702
25 944
33 372
21 792
8 022
1 478
1 332
235
2 409
8 589
26 912
31 618
20 278
7 492
1 296
1 047
Medeni durum - Marital status
Hiç evlenmemiĩ - Single
Evli - Married
Eĩi ölmüĩ - Widowed
Boĩanmıĩ - Divorced
18 156
63 202
376
1 732
18 889
77 585
441
2 054
20 622
88 707
525
2 383
24 407
71 215
561
2 772
27 016
69 246
451
3 163
Cinsiyet - Sex
Erkek - Males
Kadın - Females
81 117
2 349
96 188
2 781
108 987
3 250
96 007
2 948
96 633
3 243
Toplam - Total
11 - 15
16 - 18
19 - 21
22 - 29
30 - 39
40 - 49
50 - 59
60 - 64
65 +
Note. Re-located prisoners are excluded.
Not. Yer deþiĩtiren hükümlüleri kapsamaz.
Yaþ grubuna göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison by age group
50 000
11 - 15
16 - 18
19 - 21
22 - 29
30 - 39
40 - 49
50 - 59
60 - 64
65 +
40 000
30 000
20 000
10 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Cezaevine giren hükümlüler - Convicts received into prison
Erkek - Males
Kadýn - Females
3 500
120 000
3 250
110 000
3 000
100 000
2 750
90 000
2 250
2 500
2 000
80 000
1 750
1 500
70 000
1999
2000
2001
2002
2003
1999
2000
2001
2002
2003
118
1999
2000
2001
2002
2003
83 466
98 969
112 237
98 955
99 876
Okuryazar olmayan - IIliterate
1 968
2 241
2 555
2 784
2 976
Okuryazar olup da okul bitirmeyen
Literate without any diploma
3 259
2 653
2 614
2 405
2 442
Bitirilen son öþrenim kurumu
Level of formal education completed
78 239
94 075
107 068
93 766
94 458
60 899
-
71 265
-
80 562
-
68 819
-
68 150
82
8 315
7 419
10 733
9 943
12 607
11 644
11 899
10 896
12 579
11 334
1 606
2 134
2 255
2 152
2 313
Toplam - Total
Ortaokul ve dengi
Junior high school and equivalent
Lise ve dengi - High school and equivalent
Yüksekokul ve fakülte
University and higher education
Eðitim durumuna göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison by education status
Ortaokul ve dengi - Junior high school and equivalent
Ýlkokul - Primary school
90 000
80 000
70 000
60 000
50 000
40 000
30 000
20 000
10 000
0
1999
2000
2001
2002 2003
Lise ve dengi - High school and equivalent
14 000
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
1999
2000
2001
2002 2003
Yüksekokul ve fakülte - University and higher education
2 500
14 000
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
2 000
1 500
1 000
500
0
1999
2000
2001 2002
2003
1999 2000
2001
2002
2003
119
Adalet
7.4 Eþitim durumuna göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison by education level
Justice
7.5 Cezaevi türüne göre cezaevindeki hükümlüler
Convicts in prison by type of prison
1999
Erkek - Males
Kapalı cezaevi - Closed prison
Açık cezaevi - Open prison
Çocuk ıslahevi - Juvenile reformatory
Kadın - Females
Kapalı cezaevi - Closed prison
Açık cezaevi - Open prison
Çocuk ıslahevi - Juvenile reformatory
2000
2001
2002
2003
42 747
24 791
26 711
30 323
31 407
38 687
23 761
24 709
26 215
26 388
3 661
888
1 797
3 836
4 748
399
142
205
272
271
1 464
893
987
1 048
1 064
1 411
885
967
1 006
977
47
8
12
37
83
6
-
8
5
4
Note. The number of convicts in prisons as of the end of December.
Not. Hükümlü sayıları Aralık ayı sonuna göredir.
7.6 Türk Ceza Kanunu ve özel kanunlara göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison under the Turkish Criminal Law and special law violation
Toplam - Total
1999
2000
2001
2002
2003
83 466
98 969
112 237
98 955
99 876
1 890
614
1 580
611
1 313
765
887
1 112
953
1 088
905
177
57
1 406
2 106
2 323
888
165
66
1 456
2 533
2 070
1 019
204
119
1 822
3 276
2 361
1 485
236
99
2 533
3 561
2 584
1 550
275
74
2 144
3 826
2 098
7 471
12 498
7 293
13 861
7 716
12 278
9 360
9 927
9 933
11 883
37
13
432
12
120
35
795
42
208
122
1 563
82
369
265
2 424
191
477
309
3 072
302
53 525
67 454
79 389
63 922
61 892
Türk Ceza Kanunu'na göre - Under the Turkish Criminal Law
Cürümler - Felonies
Devletin kiĩiliþine karĩı - Against the State
Hürriyete karĩı - Against liberty
Devlet yönetimine karĩı
Against government administration
Adliyeye karĩı - Against judicial system
Kamu düzenine karĩı - Against public order
Kamu güvenliþine karĩı - Against public security
Kamu esenliþine karĩı - Against public welfare
Genel töreler ve aile düzenine karĩı
Against public decency and family order
Kiĩilere karĩı - Against individuals
Mala karĩı - Against property
Kabahatler - Misdemeanors
Kamu düzenine karĩı - Aganist public order
Kamu esenliþine karĩı - Against public welfare
Genel ahlaka karĩı - Against public morality
Mülkün korunmasına karĩı - Against property rights
Özel kanunlara göre - Under special laws
120
Adalet
7.7 Suçun iĩlendiþi bölge'ye göre cezaevine giren hükümlüler
Convicts received into prison by region where the crime was committed
2001
2003
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
108 740
3 240
95 805
2 939
96 485
3 235
483
ćBBS 2 - SRE 2
2002
Erkek
Males
TR10
ćstanbul
9 423
483
7 978
310
8 676
TR21
Tekirdaþ
3 496
108
2 273
69
2 385
106
TR22
Balıkesir
5 334
181
4 294
150
4 219
212
TR31
ćzmir
5 056
174
4 256
142
4 324
117
TR32
Aydın
6 673
231
6 201
225
5 975
257
TR33
Manisa
8 444
205
7 239
180
6 918
193
TR41
Bursa
6 909
289
6 094
233
5 789
234
TR42
Kocaeli
4 182
81
4 937
151
5 197
159
TR51
Ankara
6 827
188
6 256
304
5 496
192
TR52
Konya
3 794
75
3 146
62
2 957
70
TR61
Antalya
5 920
214
4 120
154
4 553
190
TR62
Adana
4 491
145
5 443
148
5 500
209
TR63
Hatay
3 857
100
2 731
68
3 014
87
TR71
Kırıkkale
3 901
104
3 186
78
3 136
77
TR72
Kayseri
3 482
116
2 887
124
3 078
85
TR81
Zonguldak
1 922
43
1 819
77
1 793
56
TR82
Kastamonu
1 213
22
1 165
31
1 225
36
TR83
Samsun
6 309
163
5 676
159
5 440
155
TR90
Trabzon
3 684
98
3 364
97
3 094
100
TRA1
Erzurum
1 663
21
1 364
25
1 355
27
TRA2
Aþrı
1 946
23
1 864
18
1 865
33
TRB1
Malatya
1 805
48
1 841
39
1 967
41
TRB2
Van
1 629
20
1 505
14
1 679
23
TRC1
Gaziantep
2 352
43
2 088
31
2 470
54
TRC2
Ĩanlıurfa
2 887
33
2 764
25
2 871
23
TRC3
Mardin
1 541
32
1 314
25
1 509
16
Not. Yabancı ülkede suç iĩleyen
Note. Figures do not include the number of convicts
hükümlü sayılarını kapsamamaktadır.
committed the crime abroad.
121
Seçimler
Elections
Sayfa
Page
Açıklama
124
Explanation
8.1 Milletvekili genel seçimi sonuçları
125
8.1 Results of the general election of representatives
8.2 ćBBS 2'ye göre 2002 Milletvekili Genel Seçimi
126
8.2 2002 General Election of Representatives by SRE2
8.3 Mahalli idareler seçimi sonuçları, 2004
128
8.3 Results of the local administration elections, 2004
8.4 ćBBS 2'ye göre 2004 ćl Genel Meclisi Üyeleri Seçimi
129
8.4 2004 Election of Provincial General Council Members by
SRE 2
123
8
Elections
SEÇćMLER
ELECTIONS
Bu bölümde sunulan milletvekili ve mahalli idareler seçimi
sonuçlarına iliĩkin veriler, il ve ilçe seçim
kurullarınca
Enstitümüz'e gönderilen birleĩtirme tutanaklarına dayanılarak
hazırlanmıĩtır.
The data presented in this section related to the results of the
representatives and local administration elections are prepared by
the Justice Statistics Division of the State Institute of Statistics
from the records sent to SIS by the provincial and district election
committees.
Milletvekili Genel Seçimi sonuçları, il, ilçe, bucak ve köyler
itibariyle sandık bazında; Mahalli ćdareler Seçimi sonuçları, il
genel meclisi üyeleri seçiminde, il ve ilçeler bazında, belediye
baĩkanı, belediye meclisi üyeleri ve büyükĩehir belediye baĩkanlıþı
seçiminde ise belediyeler bazında yayımlanmaktadır.
The results of the General Election of Representatives are
published on the basis of ballot boxes for provinces, districts, subdistricts and villages; the results of the Elections of Local
Administrations are published on the basis of provinces and
districts for the election of members of provincial council and are
published on the basis of municipalities for the elections of mayor,
members of municipal council and mayor of greater municipality.
124
Seçimler
8.1 Milletvekili genel seçimi sonuçları
Results of the general election of representatives
A. Alınan oy - Votes polled B. Kazanılan milletvekilliþi - Seats won
1987
1991
1995
1999
2002
Kayıtlı seçmen - Registered voters
26 376 926
29 979 123
34 155 981
37 495 217
41 407 027
Oy kullanan seçmen - Actual voters
24 603 541
25 157 089
29 101 469
32 656 070
32 768 161
93.3
83.9
85.2
87.1
79.1
23 971 629
24 416 666
28 126 993
31 184 496
31 528 783
450
450
550
550
550
Seçime katılma oranı - Participation rate (%)
Geçerli oy sayısı - Number of valid votes
Milletvekili sayısı - Number of representatives
Oyların partilere göre daþılımı - Votes polled by parties
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP)
Justice and Development Party
A
B
-
-
-
-
10 808 229
363
Anavatan Partisi (ANAP)
Motherland party
A
B
8 704 335
292
5 862 623
115
5 527 288
132
4 122 929
86
1 618 465
-
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)
Republican People's Party
A
B
-
-
3 011 076
49
2 716 094
-
6 113 352
178
Demokratik Sol Parti (DSP)
Democratic Left Party
A
B
2 044 576
-
2 624 301
7
4 118 025
76
6 919 670
136
384 009
-
Doþru Yol Partisi (DYP)
True Path Party
A
B
4 587 062
59
6 600 726
178
5 396 009
135
3 745 417
85
3 008 942
-
Fazilet Partisi (FP)
Virtue Party
A
B
-
-
-
4 805 381
111
-
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)
Nationalist Action Party
A
B
-
-
2 301 343
-
5 606 583
129
2 635 787
-
Refah Partisi (RP)
Welfare Party
A
B
1 717 425
-
4 121 355
62
6 012 450
158
-
-
Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP)
Social Democratic Populist Party
A
B
5 931 000
99
5 066 571
88
-
-
-
Baþımsızlar - Independents
A
B
89 421
-
32 721
-
133 895
-
270 265
3
314 251
9
Diþer - Other
A
897 810
108 369
1 626 907
2 998 157
6 645 748
Milletvekili genel seçimi sonuçlarý - Results of the general election of representatives
2002
%21
Adalet ve Kalkýnma Partisi (AKP) - Justice and Development Party
%35
Anavatan Partisi (ANAP) - Motherland Party
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) - Republican People’s Party
%1
Demokratik Sol Parti (DSP) - Democratic Left Party
%8
Doðru Yol Partisi (DYP) - True Path Party
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) - Nationalist Action Party
%10
%5
Baðýmsýzlar - Independents
Diðer - Other
%1
%19
125
Elections
8.2 ćBBS 2'ye göre 2002 Milletvekili Genel Seçimi
2002 General Election of Representatives by SRE 2
ćBBS 2 - SRE 2
Sandık sayısı
Number polling units
Kayıtlı seçmen sayısı
Registered voters
Katılım oranı
Participation rate (%)
Milletvekili sayısı
Number of representatives
171 574
41 407 027
79.1
550
TR10
ćstanbul
26 835
7 159 151
75.7
70
TR21
Tekirdaþ
3 562
932 894
83.0
12
TR22
Balıkesir
4 682
1 119 811
84.8
12
TR31
ćzmir
9 382
2 423 285
80.1
24
TR32
Aydın
6 614
1 640 412
84.8
21
TR33
Manisa
8 339
1 883 630
87.6
26
TR41
Bursa
7 944
2 106 036
82.0
24
TR42
Kocaeli
7 586
1 777 087
86.1
23
TR51
Ankara
10 045
2 698 870
82.3
29
TR52
Konya
5 259
1 234 845
83.8
19
TR61
Antalya
5 796
1 455 446
80.0
21
TR62
Adana
7 730
2 122 835
75.2
26
TR63
Hatay
6 115
1 552 733
74.0
22
TR71
Kırıkkale
4 320
958 822
77.6
17
TR72
Kayseri
6 668
1 390 140
77.6
20
TR81
Zonguldak
3 146
729 164
81.1
10
TR82
Kastamonu
3 298
554 121
79.6
10
TR83
Samsun
8 301
1 853 410
78.9
24
TR90
Trabzon
8 154
1 740 091
74.9
27
TRA1 Erzurum
3 661
664 855
74.4
12
TRA2 Aþrı
2 817
552 593
72.9
12
TRB1 Malatya
4 606
972 450
73.7
17
TRB2 Van
3 614
759 017
77.3
18
TRC1 Gaziantep
4 348
1 049 601
73.5
17
TRC2 Ĩanlıurfa
5 179
1 185 271
74.6
21
TRC3 Mardin
3 573
775 031
73.1
16
Not. Türkiye toplamı Resmi Gazete'den, bölge toplamları
Note. The national total has been taken from the Official Gazette;
ve oranlar birleĩtirme tutanaklarından enstitümüzde hesaplanmıĩtır.
total of the region has been computed from consolidated records
at SIS.
126
Seçimler
Seçim sonuçlarý - Results of elections
50 000
(000)
Milletvekili genel seçimi sonuçlarý
Results of the general election of representatives
1987-2002
40 000
30 000
Kayýtlý seçmen
Registered voters
Oy kullanan seçmen
Actual voters
20 000
10 000
0
1987
1995
1991
1999
2002
Seçime katýlma oraný - Participation rate
95
(%)
90
85
80
75
70
1987
1991
1995
1999
2002
127
Elections
8.3 Mahalli idareler seçimi sonuçları, 2004
Results of the local administration elections, 2004
ćl genel
Büyükĩehir
meclisi üyeleri belediye baĩkanlıþı
Provincial general Mayor of metropolitan
council members
municipality
Kayıtlı seçmen sayısı - Number of registered voters
Oy kullanan seçmen sayısı - Number of actual voters
Katılım oranı - Participation rate (%)
Geçerli oy sayısı - Number of valid votes
Siyasi parti ve baþımsızlar
Political parties and independents
AKP
Adalet ve Kalkınma Partisi
Justice and Development Party
ANAP
Anavatan Partisi
Motherland Party
ATP
Aydınlık Türkiye Partisi
Light Turkey Party
BTP
Baþımsız Türkiye Partisi
Independent Turkey Party
BBP
Büyük Birlik Partisi
Great Union Party
CHP
Cumhuriyet Halk Partisi
Republican People's Party
DP
Demokrat Parti
Democrat Party
DSP
Demokratik Sol Parti
Democratic Left Party
DYP
Doþru Yol Partisi
True Path Party
EMEP
Emeþin Partisi
Party of Labour
GP
Genç Parti
Young Party
ćP
ćĩci Partisi
Labour Party
LDP
Liberal Demokrat Parti
Liberal Democrat Party
MP
Millet Partisi
Nation Party
MHP
Milliyetçi Hareket Partisi
Nationalist Action Party
ÖDP
Özgürlük ve Dayanıĩma Partisi
Freedom and Solidarity Party
SP
Saadet Partisi
Fecility Party
SHP
Sosyaldemokrat Halk Partisi
Socialdemocratic Populist Party
TKP
Türkiye Komünist Partisi
Communist Party of Turkey
YTP
Yeni Türkiye Partisi
New Turkey Party
BýMZ
Baþımsızlar
Independents
Belediye
baĩkanlıþı
Mayor
Belediye
meclisi üyeleri
Municipal council
members
43 552 931
33 211 457
76.3
32 268 496
15 426 031
10 891 703
70.6
10 468 870
34 213 138
25 066 859
73.3
24 074 027
34 213 138
25 067 950
73.3
23 893 656
13 447 287
4 822 636
9 674 306
9 635 145
807 761
81 141
712 439
682 264
3 872
11 189
10 989
7 366
154 495
28 487
77 146
66 582
374 125
45 815
150 429
179 090
5 882 810
2 560 382
4 988 427
4 912 313
7 837
-
3 624
3 742
683 266
237 509
468 777
484 555
3 216 213
565 626
2 268 599
2 286 020
18 695
1 140
25 963
28 011
839 856
317 128
581 891
607 847
79 774
18 802
27 475
33 770
-
-
395
391
8 711
6 512
11 991
12 223
3 372 249
535 426
2 441 190
2 500 601
12 379
-
24 711
29 269
1 297 681
423 014
1 148 920
1 111 017
1 662 280
769 187
1 129 049
1 204 431
85 178
17 965
24 321
12 139
79 584
10 667
53 963
56 912
234 443
16 244
249 422
39 968
128
ćBBS 2 - SRE 2
Sandık sayısı
Number of polling units
Kayıtlı seçmen sayısı
Registered voters
173 748
43 552 931
76.3
26 189
7 354 186
68.9
Katılım oranı
Participation rate (%)
TR10
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
3 555
966 035
80.8
TR22
Balıkesir
4 588
1 137 911
82.7
TR31
ćzmir
9 194
2 442 412
77.8
TR32
Aydın
6 653
1 731 006
83.4
TR33
Manisa
8 296
1 950 252
87.5
TR41
Bursa
8 088
2 121 579
79.0
TR42
Kocaeli
7 753
1 948 742
80.4
TR51
Ankara
10 604
2 786 286
76.9
TR52
Konya
5 362
1 314 944
83.5
TR61
Antalya
6 082
1 579 539
78.1
TR62
Adana
8 308
2 199 134
75.4
TR63
Hatay
6 482
1 728 649
76.6
TR71
Kırıkkale
4 419
1 056 590
79.2
TR72
Kayseri
6 743
1 484 783
76.1
TR81
Zonguldak
3 105
755 638
80.2
TR82
Kastamonu
3 288
591 661
80.4
TR83
Samsun
8 312
1 989 603
77.7
TR90
Trabzon
8 326
1 904 856
72.8
TRA1
Erzurum
3 699
701 844
70.6
TRA2
Aþrı
2 869
613 400
70.5
TRB1
Malatya
4 740
1 070 517
70.5
TRB2
Van
3 687
839 971
73.1
TRC1
Gaziantep
4 578
1 155 255
73.5
TRC2
Ĩanlıurfa
5 420
1 299 587
72.5
TRC3
Mardin
3 735
848 608
71.3
Not. Türkiye toplamı Resmi Gazete'den, bölge toplamları
Note. The national total has been taken from the Official Gazette; total
ve oranlar birleĩtirme tutanaklarından Enstitümüzde hesaplanmıĩtır.
of the region has been computed from consolidated records at SIS.
129
Seçimler
8.4 ćBBS 2'ye göre 2004 ćl Genel Meclisi Üyeleri Seçimi
2004 Election of Provincial General Council Members by SRE 2
Sosyal Güvenlik
Social Security
Sayfa
Page
132
Açıklama
Explanation
9.1 Emekli Sandıþı'ndan aylık alanlar ve ödenen aylıklar
135
9.1 Persons receiving monthly benefits from the Government
Employees Retirement Fund and type of benefits
9.2 Emekli Sandıþı gelir ve giderleri
135
9.2 Government Employees Retirement Fund, revenues and
expenditures
9.3 Emekli Sandıþı tarafından yapılan diþer ödemeler
136
9.3 Amount of grants and lump-sum payments made by the
Government Employees Retirement Fund
9.4 Emekli Sandıþı saþlık ödemeleri
136
9.4 Health payments of Government Employees Retirement
Fund
9.5 Sosyal sigorta uygulamasına tabi iĩyerleri ve sigortalı
sayısı
137
9.5 Establishments and number of employees covered by
the Social Insurance Institution
9.6 Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan aylık alanlar
137
9.6 The persons who receiving monthly benefits from the
Social Insurance Institution by type of benefit
9.7 Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından tahakkuk ettirilen
sigorta primleri
137
9.7 Insurance premiums payable to the Social Insurance
Institution
9.8 Sosyal Sigortalar Kurumu gelir, gider ve plasmanları
138
9.8 Social Insurance Institution receipts, expenditures and
investments
9.9 Sosyal Sigortalar Kurumu saþlık harcamaları
138
9.9 Health expenditures of Social Insurance Institution
9.10 Baþ-Kur'dan aylık alanlar ve ödenen aylıklar
139
9.10 Persons receiving monthly benefits from Baþ-Kur and
type of benefit
9.11 Baþ-Kur tarafından yapılan diþer ödemeler
139
9.11 Amount of grants and lump-sum payments made by
Baþ-Kur
9.12 SSK, Baþ-Kur ve Emekli Sandıþı'na yapılan bütçe
transferleri
139
9.12 Budget transfers to Social Insurance Institution, Baþ-Kur
and Government Employees Retirement Fund
9.13 Türkiye ćĩ Kurumu'na
yerleĩtirilenler
iĩe
141
9.13 Applications to and placements
Employment Organization
9.14 Mesleklerine göre Türkiye ćĩ Kurumu tarafından yurt
dıĩında iĩe yerleĩtirilen iĩçiler
141
9.14 Workers placed in a position abroad by the Turkish
Employment Organization
9.15 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu çalıĩmaları
142
9.15 Social Services and Child Protection Society's studies
yapılan
baĩvurular
ve
by
the
Turkish
131
9
Social Security
SOSYAL GÜVENLćK
SOCIAL SECURITY
Bu bölümdeki TC. Emekli Sandıþı, Sosyal Sigortalar Kurumu, BaþKur, Türkiye ćĩ Kurumu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu'na iliĩkin veriler adı geçen kuruluĩlardan saþlanmıĩtır.
Data presented in this section relating to the Government
Employees Retirement Fund, the Social Insurance Institution"SII",
Social Insurance Organization for the Self Employed “Baþ-Kur”, the
Turkish Employment Organization, Social Services and Child
Protection Society are obtained from the respective institutions.
Sosyal güvenlik, kiĩiyi toplumun sosyo-ekonomik yapısında ve
iliĩkilerinde ortaya çıkan çeĩitli etkenlerin olumsuz etkilerine karĩı
korumak ve zaman sürecinde güvenliklerini saþlamak amacını
güden bir kurum olarak ortaya çıkmaktadır.
Social security attempt to ensure the individual’s security
throughout his/her life span and to protect individuals from
inadverse effects that may realize in the socio-economic structure
of the society.
Ülkemizin sosyal güvenlik sistemi temelde TC. Emekli Sandıþı,
Sosyal Sigortalar Kurumu ve Baþ - Kur olarak üçe ayırabileceþimiz
kuruluĩlara dayandırılmıĩtır.
The social security system in Turkey is composed of three different
major organization, namely, the Government Employees
Retirement Fund the Social Insurance Institution and Baþ-Kur.
TC. EMEKLć SANDIýI
GOVERNMENT EMPLOYEES RETIREMENT FUND
Emekli Sandıþı, çalıĩmalarına 01.01.1950 tarihinden itibaren
baĩlamıĩtır. Esas amacı; devlet memurlarının emeklilik haklarını ve
saþlık ödemelerini gerçekleĩtirmek olan Emekli Sandıþı'nın ilgililere
saþladıþı haklar ĩunlardır:
The Government Employees Retirement Fund, started to work on
January 1, 1950. With the main of providing social benefits within
a retirement system for government employees, entitles the
contributors to the following benefits:
Emekli aylıþı: Belirli bir hizmet yılı süresini dolduranlara Sandık
tarafından ödenmesi taahhüt edilen aylıktır.
Retirement pension: Pension payable to a person who has
completed a specific period of service.
Görev malüllüþü aylıþı: Görevi sırasında, görevden doþan
malüllük hallerinde bu malüllüþün derecesine göre kiĩiye baþlanan
aylıktır. Görev malüllerinden sayılan harp malüllerine ayrıca harp
malüllüþü zammı ödenir ve bazı ek yardımlar yapılır.
Job disability pension: Pension payable to people who have
suffered a disability arising from when they are on duty according to
the degree of disability. Veterans disabled in war are also included.
In this group are also paid war veterans’ allowances and certain
other benefits.
Malüllük aylıþı: Bedeni veya zihni bir arıza dolayısıyla görevden
ayrılmak zorunda kalan ve en az 10 yıl hizmet süresini tamamlamıĩ
olanlara baþlanan aylıktır.
Disability pension: Pension payable to persons who have to leave
their job due to a mental or physical disability and who have
completed at least 10 years of service.
Dul ve yetim aylıþı: Hizmet süresi belirli bir yılı doldurmuĩ
olanlardan ölenlerin, görevden doþan sebeplerle ölenlerin ve
emekli, adi malüllük veya görev malüllüþü aylıþı almakta iken
ölenlerin dul ve yetimlerine (karı, koca, çocuklar, ana ve baba)
ödenen aylıktır.
Survivors pension: Pension payable to the relatives (widow,
widower, children or parents) of persons, who die having completed
specified period of service, and whose death is caused by reasons
arising from duty and retired or disabled pensioners.
Emekli ikramiyesi: Emekliliþe sevk dolayısıyla kendilerine ilk defa
emeklilik, adi malüllük veya görev malüllüþü aylıþı baþlananlardan
hizmet süreleri belirli bir yılı doldurmuĩ olanlara ve hizmet süresi
belirli bir yılı doldurmuĩ olanlardan ölenlerin dul ve yetimlerine görev
aylıklarının belirli bir katı tutarında ödenen ikramiyedir.
Retirement bonus: Grant payable to a person who retires because
of old age, disability or job disability and has completed a specified
period of service. This grant is also paid to the survivors of persons
who die having completed a specified period of service.
Ölüm yardımı: Ölen emeklilerin dul ve yetimlerine veya saþlıþında
bildirdiþi kiĩilere ödenen yardımdır.
Death grant: Grant payable to the survivors of a pensioner or to
any person nominated by the pensioner before his death.
Evlenme ikramiyesi: Evlenme nedeniyle aylıþı kesilen dul ve kız
yetimlere bir defa için aldıkları dul ve yetim aylıklarının belirli bir katı
tutarında ödenen ikramiyedir.
Marriage bonus: Grant payable to a widow or a female orphan
whose pension is discontinued because of marriage.
Toptan ödeme: Ölüm, emeklilik, yaĩ haddi, adi malüllük, sicil gibi
nedenlerle görevlerinden ayrılan ve hizmet süreleri aylık
baþlanmasına yeterli olmayan kiĩilere ve bunların dul ve yetimlerine
yapılan ödemedir.
Lump-sum payment: Payment made to a person or to the
survivors of a person who no longer works because of death,
disability, old age incorrect behavior, etc. And whose length of
service does not fulfill the requirements for a pension.
132
Repayment of contribution: Repayment of the contributions
collected in the fund to the person who leaves a job because of
resignation, penalty, lay off or other causes and whose period of
service is between 5-10 years.
Emekli Sandıþı’na baþlı kuruluĩlarda çalıĩan görevlilerin doþum,
ölüm yardımları ile çocuk zammı ve tedavi giderleri yürürlükteki
kanunları ile düzenlenir.
Birth and death grants, children’s allowances and medical benefits
payable to employees covered by the Government Employees
Retirement system are regulated by the laws on salaries.
SOSYAL SćGORTALAR KURUMU
SOCIAL INSURANCE INSTITUTION
Düzenlenen belirli kanunlarla çalıĩanlar iĩe alındıkları tarihten
itibaren kendiliþinden sigortalı olmaktadırlar. Kapsam dıĩında kalan
kiĩiler ĩunlardır: Tarım iĩlerinde çalıĩanlar, kendi nam ve hesabına
çalıĩanlar, kanunla kurulu emekli sandıklarından birine aidat
ödemekte olanlar.
With related laws, rearranged persons are automatically insured by
entering into service. The following persons are excluded from the
coverage of the law: Agricultural workers, self-employed, persons
contributing to one of the pension funds established by law.
Sosyal Sigortalar Kanunu, kanunda belirli ĩartlarla aĩaþıda sayılan
sosyal güvenlik haklarını gerçekleĩtirmektedir.
The Social Insurance Law entitles contributors to the following
benefits under special requirements.
ćĩ kazaları ile meslek hastalıkları sigortası: ćĩ kazası veya
meslek hastalıþı sonucu bedeni veya ruhi arızaya uþrayan
sigortalıya ĩu hakları tanımaktadır: Saþlık yardım ve bakımı, protez
araç ve gereçlerinin saþlanması, tedavi için gerekirse yurt içinde
baĩka bir yere veya yurt dıĩına gönderilmesi, geçici iĩ göremezlik
süresince günlük ödenek verilmesi, sürekli iĩ göremezlik halinde
gelir baþlanması, sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir
baþlanması, cenaze masrafı karĩılıþı verilmesi.
Work injury and occupational disease insurance: The following
benefits are provided to insured persons who suffer a physical of
mental disability as a result of work injury or occupational disease:
Medical care, artificial limbs, medical care and treatment in another
place, within or outside the country when necessary, temporary
disability allowance during the period of incapacity, permanent
disability pension, survivors’ pension payable to the dependents of
the insured person in case of death, payment of funeral expenses.
Hastalık sigortası: ćĩ kazaları ile meslek hastalıkları dıĩında
hastalanan sigortalıya ĩu hakları tanımaktadır: Saþlık yardım ve
bakımı, protez araç ve gereçlerinin saþlanması, tedavi için
gerekirse yurt içinde baĩka bir yere veya yurt dıĩına gönderilmesi,
geçici iĩ göremezlik süresince günlük ödenek verilmesi.
Sickness insurance: Entitles the insured person who suffers an
illnes, apart from work injury or occupational diseases, to the
following benefits: Medical care, artificial limbs, medical care and
treatment in another place in the country or in the abroad when
necessary, sickness allowance during the period of incapacity.
Sigortalının eĩi ve geçindirmekle yükümlü olduþu çocukları ile ana
ve babasının; kurumdan gelir ve aylık alan eĩ, çocuk, ana ve
babaların hastalıkları halinde saþlık yardım ve bakımı saþlanması.
Ayrıca, sürekli iĩ göremezlik geliri, malüllük veya yaĩlılık aylıþı
alanlara da hastalıklarında saþlık yardımı yapılması.
Medical care in the case of sickness of the insured person’s spouse
or children; spouse, children and parents receiving income or
wages from the Institution. The persons receiving work injury,
disability or old age pensions also enjoy medical benefits.
Analık sigortası: Sigortalı kadına veya sigortalı erkeþin eĩine
analık halinde ĩu haklar tanınmaktadır: Gebelik ve doþumda gerekli
saþlık yardım ve bakımının saþlanması, emzirme yardımı verilmesi,
analık sebebiyle gerekirse, yurt içinde baĩka bir yere gönderilmesi,
sigortalı kadına iĩe gelemediþi günler için ödenek verilmesi.
Maternity insurance: Entitles the insured woman or the wife of an
insured person to the following benefits in cases maternity: Medical
and maternal care, nursing grants, medical care in another place in
the country when necessary, maternity allowances for insured
women.
Malüllük sigortası: Çalıĩma gücünü yitiren veya çalıĩabilir
durumda olmadıþı tesbit edilen sigortalıya malüllük aylıþı hakkını
tanımaktadır.
Disability insurance: Entitles the insured person who loses the
capacity to work to a disability pension.
Yaĩlılık sigortası: Belirli bir sigortalılık süresini doldurmuĩ
sigortalıya yaĩlılık aylıþı hakkını tanımaktadır. Çalıĩtıþı iĩten ayrılan
ve yaĩlılık veya malüllük aylıþı baþlanmasına hak kazanamayan
sigortalıya toptan ödeme yapılmaktadır.
Old age insurance: Entitles the insured person to an old age
pension provided that they have paid contributions for a specified
period and have reached a specified age. Persons whose length of
service is less than the specified period receive a lump-sum
payment upon retirement.
133
Sosyal Güvenlik
Kesenek iadesi: ćstifa etme, açıkta kalma, cezai vb. nedenlerle
görevinden ayrılanlardan hizmet süresi 5-10 yıl arası olanlara
sandıkta birikmiĩ emekli keseneklerinin geriye verilmesidir.
Social Security
Ölüm sigortası: Sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine ĩu
haklar tanınmaktadır: Sigortalının eĩine, çocuklarına, ana ve
babasına aylık baþlanması veya toptan ödeme yapılması, cenaze
masrafı karĩılıþı verilmesi.
Death insurance: Entitles the survivors of an insured person to the
following benefits: Survivors’ pension or lump-sum payments
payable to the relatives (widow or widower, children, parents) of the
deceased, payment of funeral expenses.
BAý - KUR
BAý - KUR
Sosyal Sigortalar kapsamı dıĩında kalan bir iĩverene baþlı olmadan
kendi adına ve hesabına çalıĩan, mesleþini sürdürebilmesi için
kanunla kurulu bir meslek kuruluĩuna girmesi zorunlu bulunan
esnaf ve sanatkarlar kollektif ĩirketi, limited ĩirket ortakları, adi
komandit ĩirketlerin komandite ve komanditer ortakları, sermayesi
paylara bölünmüĩ komandit ĩirketlerin komandite ortakları, donatma
ĩirketleri ortakları, anonim ĩirketlerin kurucu ortakları ile yönetim
kurulu üyesi olan ortakları Baþ-Kur kapsamına girer.
The scheme covers the self-employed outside the coverage of the
Social Insurance Law such as craftsmen, artisans and small
businessmen, technical and professional people who are registered
to a chamber or professional association and shareholders of
companies other than co-operatives and joint stock companies.
Baþ-Kur ilgililere aĩaþıdaki sosyal güvenlik haklarını saþlar:
Baþ-Kur entitles the contributors to the following benefits:
Malüllük sigortası: Çalıĩma gücünün en az 2/3’sini kaybeden
sigortalıya malüllük aylıþı baþlanır.
Disability insurance: Entitles an insured person who has lost at
least two-thirds of his working capacity to a disability pension.
Yaĩlılık sigortası: Yaĩlılık sigortasından saþlanan haklar ĩunlardır:
belirli bir sigortalılık süresini doldurmuĩ sigortalıya yaĩlılık aylıþı
baþlanması, sigortalı olarak çalıĩtıþı iĩten ayrılan fakat hizmet
süresi aylık baþlanmasına yeterli olmayanlara ödedikleri primlerin
toptan ödeme ĩeklinde geri verilmesi.
Old age insurance: Entitles the contributors to the following
benefits in old age: old age pension payable to an insured person
who has completed a specified period of service, an insured person
of pensionable age who leaves his job but is not entitled to a
pension will have the right to receive, on a claim, a lump-sum
payment corresponding to the total amount of contribution paid by
him.
Ölüm sigortası: Sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine ĩu
haklar saþlanır: Yaĩlılık veya malüllük sigortasından aylık almakta
iken veya bu aylıklara hak kazandıktan sonra ölenlerin hak
sahiplerine ölüm sigortasından aylık baþlanması, ölen sigortalının
hak sahiplerinden hiçbiri aylık baþlanmasına hak kazanamadıkları
takdirde, sigortalının ödediþi primlerin hak sahiplerine toptan ödeme
ĩeklinde geri verilmesi, sigortalının yaĩlılık veya malüllük aylıþı
almakta olanların ölümleri halinde cenazeyi kaldıran kiĩiye ödenen
yardım.
Death insurance: Entitles the survivors of an insured person to the
following benefits: Pension payable to the survivors of an insured
person who dies having completed a specified period of service or
a retired or disabled pensioner, if any survivor is not entitled to a
pension, a lump-sum payment will be distributed among the
survivors, in case of the death of an insured person or a pensioner,
a lump-sum payment will be made to the person who undertakes
the funeral expenses.
Saþlık sigortası: Aktif sigortalılar ile eĩ ve bakmakla yükümlü
oldukları çocukları, ana ve babaları; yaĩlılık ve malüllük aylıþı
almakta olanlar ile eĩ ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana
ve babaları ile ölüm aylıþı almakta olanlar saþlık sigortasından
faydalanırlar. Saþlık sigortası yardımı, muayene, teĩhis, tedavi ve
saþlık müesseselerine yatırılma durumlarını kapsar.
Health insurance: Those under actual insurance coverage and
their wives or husbands, dependent children and parents; those
receiving old age and disability pensions and their wives or
husbands, dependent children and parents; and survivors receiving
pensions are entitled to take advange of health insurance benefits.
Health insurance benefits cover expenditures upon medical
examination, diagnosis, treatment and or hospitalization at health
institutions.
TÜRKćYE ćĨ KURUMU
TURKISH EMPLOYMENT ORGANIZATION
Türkiye ćĩ Kurumu iĩ ve iĩçi bulma çalıĩmalarını yurt içinde ve yurt
dıĩında bir kamu hizmeti olarak düzenlemek ve yürütmek, aktif ve
pasif iĩgücü programı uygulamak, iĩ gücü piyasasını izlemek ve
düzenlemekle görevlidir.
Main aim of Turkish Employment Organization is to organize and
execute the studies on finding job and worker both in Turkey and
outside of Turkey as a public service and also to apply active and
passive labour force programme to follow and arrange labour force
market.
SOSYAL HćZMETLER VE ÇOCUK ESćRGEME KURUMU
SOCIAL SERVICES AND CHILD PROTECTION SOCIETY
Genel Müdürlük, çocuk yuvaları ve yetiĩtirme yurtlarında
korunmaya muhtaç çocuk hizmetleri, huzur evlerinde yaĩlı
hizmetleri, kreĩ ve gündüz bakımevlerinde gündüz çocuk bakım
hizmetleri, rehabilitasyon merkezlerinde sakat ve felçlilerin
rehabilitasyon hizmetleri ile muhtaç durumdaki kiĩilere götürülecek
olan sosyal yardım hizmetleri alanlarında faaliyet göstermektedir.
The activities carried out in the fields of welfare and social services
are as follows: to render services for needy children in orphanages
and kindergartens, services for old people at rest homes, care for
children at nurseries and day care houses, and services for
handicapped and paralyzed persons at rehabilitation centers.
134
1999
2000
2001
2002
2003
Toplam - Total
Kiĩi sayısı - Number of persons
Ödenen aylık - Monthly benefits (000 000 TL)
1 289 127
1 667 764 802
1 349 151
2 373 278 239
1 408 390
3 745 706 518
1 462 050
5 819 028 676
1 519 715
7 857 018 110
Emekli - Retired persons
774 907
1 239 785 766
820 767
1 767 837 437
867 010
2 792 382 417
903 677
4 327 602 227
947 680
5 865 686 708
Adi malül - Disabled persons
19 280
24 688 052
19 641
17 488 176
20 043
51 540 090
20 622
79 802 106
20 928
107 752 882
Görev malülü - Persons disabled on the job
7 736
12 276 461
8 094
33 535 664
8 360
28 441 722
8 586
44 821 079
8 823
61 473 682
Emekli dul ve yetimleri - Widows, widowers
and orphans of retired persons
364 903
313 521 408
376 131
443 588 457
388 230
709 118 430
404 111
1 123 415 930
417 848
1 519 295 541
Adi malül dul ve yetimleri- Widows, widowers
and orphans of disabled persons
19 095
13 717 960
19 412
18 721 473
19 810
28 959 758
20 332
44 594 716
20 795
62 269 227
Görev malülü dul ve yetimleri - Widows, widowers
and orphans of persons disabled on the job
53 393
37 510 255
52 890
55 068 904
52 105
79 521 508
51 613
120 115 908
50 605
156 026 482
Vatani hizmet ve madalya aylıþı
Patriotic duty and medal holders benefits
49 813
26 264 900
52 216
37 038 128
52 832
55 742 593
53 109
78 676 710
53 036
84 513 588
Not. Emekli sayısına, sandıþa tabi hizmeti olup diþer sosyal
Note. Data concerning the retired persons does not cover persons who
güvenlik kurumlarından emekli olanlar kapsanmamıĩtır.
are in other social security institutions eventhough they belong.
9.2 Emekli Sandıþı gelir ve giderleri
Government Employees Retirement Fund, revenues and expenditures
1999
Gelir - Revenues
Kanuni gelir - Statutory revenues
Plasman geliri - Investment receipts
(1)
Gider - Expenditures
Kanuni gider - Statutory expenditures
Plasman gideri - Investment expenditures
(1)
(000 000 TL)
2000
2001
2002
2003
1 534 675 248
1 495 125 582
39 549 666
2 176 609 526
2 097 113 529
79 495 997
3 278 075 331
3 194 214 163
83 861 168
4 969 670 494
4 957 956 029
11 714 465
6 802 689 033
6 790 944 081
11 744 952
2 042 251 928
2 006 407 915
35 844 013
3 014 083 024
2 966 511 232
47 571 792
4 861 073 963
4 792 680 857
68 393 106
7 604 177 653 10 327 434 081
7 602 564 396 10 323 502 172
1 613 257
3 931 909
(1) 2002 yılına ait plasman gelirleri / giderleri kalemlerinde
(1) Changes has been made in the investment receipts / expenditures
deþiĩiklik yapılmıĩtır.
items for 2002.
135
Sosyal Güvenlik
9.1 Emekli Sandıþı'ndan aylık alanlar ve ödenen aylıklar
Persons receiving monthly benefits from the Government Employees Retirement Fund and type of benefits
Social Security
9.3 Emekli Sandıþı tarafından yapılan diþer ödemeler
Amount of grants and lump-sum payments made by the Government Employees Retirement Fund
1999
Emekli ikramiyesi - Retirement grant
(1)
Ödenen - Payment (000 000 TL)
2000
2001
2002
2003
67 537
260 211 610
61 157
349 003 967
75 829
560 388 589
69 772
702 811 427
85 566
1 097 412 908
Ölüm yardımı - Death grant
17 958
2 620 827
16 376
3 334 393
18 315
5 148 868
18 764
8 063 371
19 967
9 480 657
Evlenme ikramiyesi - Marriage grant
3 573
3 435 026
3 323
2 823 428
3 876
3 577 540
3 815
5 125 702
3 979
7 676 969
Toptan ödeme - Lump-sum payment
1 002
1 534 993
615
2 266 324
578
2 368 678
544
3 901 608
348
3 642 231
64
22 873
19
85 243
55
111 077
171
99 603
427
114 093
359 446 751
623 072 600
1 089 395 190
1 840 221 231
2 505 626 442
Kesenek iadesi - Repayment of contributions
Saþlık yardımı - Medical care
(1) Also covers lump-sum payment grants.
(1) Toptan ödeme ikramiyelerini de kapsar.
9.4 Emekli Sandıþı saþlık ödemeleri
Health payments of Government Employees Retirement Fund
Toplam - Total
Hastane, ameliyat ve tedavi - Hospitalization,
surgical operations and inpatient treatment
Diĩ tedavi ve protez
Dental treatment and prostheses
Gözlük camı ve çerçeve
Optical glasses and frames
Vücut ve organ protezi - Organs and prostheses
ćçmece, kaplıca tedavisi - Thermal treatment
ćĩitme cihazı - Hearing aids
Saþlık yolluþu - Travel allowances
Eczane, ilaç - Pharmacy, pharmaceuticals
ćyileĩtirme - Therapeutic devices
(000 000 TL)
1999
2000
2001
2002
2003*
360 267 000
623 072 600
1 089 395 190
1 840 221 230
2 505 626 442
136 044 664
222 152 115
345 171 040
650 961 677
863 197 357
3 891 838
1 873 346
3 704 854
4 511 814
6 247 595
5 583 387
482 712
165 719
1 004 506
766 271
198 485 799
13 842 104
11 833 270
786 724
217 340
1 388 252
1 291 763
358 184 601
25 345 189
18 516 340
1 319 355
346 013
1 293 848
2 141 457
660 134 862
56 767 421
29 531 129
1 700 987
575 899
2 166 783
2 952 265
1 094 351 552
53 469 124
45 138 530
1 772 491
858 294
4 712 523
3 782 171
1 527 770 009
52 147 472
136
1999
(1)
ćĩyeri - Establishments
Kamu - Public sector
Özel - Private sector
Sigortalı - Employees insured
(2)
Erkek - Males
Kadın - Females
2000
2001
2002
2003
769 674
20 263
749 411
753 275
20 493
732 782
723 503
20 928
702 575
727 409
21 767
705 642
777 177
23 848
753 329
5 005 403
756 929
4 248 474
5 254 125
762 684
4 491 441
4 886 881
751 958
4 134 923
5 223 283
702 402
4 520 881
5 615 238
686 157
4 929 081
4 040 172
965 231
4 226 793
1 027 332
3 914 137
972 744
4 176 551
1 046 732
4 448 499
1 166 739
(1) Bildirgesi alınan iĩyerleridir.
(1) Data relates to business establishments which submitted memoranda.
(2) Eylül ayı sonu verileridir.
(2) Data for the end of September.
9.6 Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan aylık alanlar
The persons who receiving monthly benefits from the Social Insurance Institution by type of benefit
1999
Toplam - Total
ćĩ kazası, meslek hastalıkları sigortası
Work injury and occupational disease insurance
Malül - Disable workers
Eĩ - Widow and widowers
Çocuk - Children
Ana, baba ve kardeĩ
Parents, sisters and brothers
Malüllük, yaĩlılık ve ölüm sigortası
Disability, old age and death insurance
Yaĩlı - Retired workers
Malül - Disabled workers
Eĩ - Widow and widowers
Çocuk - Children
Ana, baba - Parents
2000
2001
2002
3 339 327
3 560 638
3 747 573
3 935 523
122 056
48 589
29 064
33 749
122 882
49 078
29 741
33 638
124 990
50 447
30 450
33 789
126 360
51 431
31 044
33 787
126 928
51 959
31 435
33 685
10 654
10 425
10 304
10 098
9 849
3 026 770
2 106 088
58 685
499 994
351 238
10 765
3 216 445
2 248 287
59 742
531 348
366 387
10 681
3 435 648
2 418 992
61 649
563 496
380 841
10 670
3 621 213
2 555 965
62 542
597 329
394 826
10 551
3 808 595
2 694 834
62 709
630 343
410 181
10 528
9.7 Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından tahakkuk ettirilen sigorta primleri
Insurance premiums payable to the Social Insurance Institution
1999
Toplam - Total
ćĩ kazası, meslek hastalıkları
Work injury and occupational diseases
Hastalık - Sickness
Analık - Maternity
Malüllük, yaĩlılık ve ölüm
Disability, old age and death
Sosyal güvenlik destek primi
Social security premium
Tarım iĩçileri - Agricultural workers
2003
3 148 826
(000 000 TL)
2000
2001
(1)
2002
2003
2 431 535 407
4 635 788 008
6 790 163 516
9 834 076 590 14 307 637 687
162 772 452
716 198 790
65 108 981
315 196 385
1 386 864 095
126 078 554
475 406 873
2 090 174 581
190 586 142
691 441 040
3 040 485 683
276 927 155
987 910 845
4 344 185 558
395 497 194
1 434 791 665
2 671 602 301
4 033 995 920
5 825 222 712
8 580 044 090
43 729 106
8 934 413
122 438 761
13 607 912
252 934 259
19 611 484
287 002 863
26 575 786
401 645 126
42 457 491
Not. ćĩ kazası, meslek hastalıkları ile analık sigortası primlerinin tamamı
iĩverenlerce ödenmektedir. Hastalık, malüllük, yaĩlılık ve ölüm sigortaları
primleri ise iĩçi ve iĩverenler tarafından belirli oranlarda ödenir.
(1) Sosyal güvenlik destek primi ve tarım iĩçileri sigorta primi 2001
yılından itibaren diþer sigorta kolları içinde verildiþinden, ayrıca genel
toplam içinde gösterilmemiĩtir.
Note. Premiums for work injury occupational disease and maternity insurance are
paid by employers alone. Premiums for sickness, disability old, age and death
insurance are paid by both employees and employers in specified proportions.
(1) Social security premium and agricultural workers insurance premiums are
not covered in total, since they are distributed in other insurance branches
beginning from 2001.
137
Sosyal Güvenlik
9.5 Sosyal sigorta uygulamasına tabi iĩyerleri ve sigortalı sayısı
Establishments and number of employees covered by the Social Insurance Institution
Social Security
9.8 Sosyal Sigortalar Kurumu gelir, gider ve plasmanları
Social Insurance Institution receipts, expenditures and investments
(000 000 TL)
1999
2000
2001
2002
2003
Gelir - Receipts
Prim - Premiums
Faiz - Interst
Tahvil ve bono - Income from securities
Kira - Rent
Çeĩitli - Miscellaneous
2 431 535 407
16 747 821
3 119 089
18 214 522
1 441 374 576
4 635 788 009
73 175 349
218
29 112 690
964 637 810
(1)
6 790 163 518
160 545 623
44 118 186
1 818 384 800
9 834 076 590
205 165 605
70 499 636
3 425 480 240
14 307 637 687
213 134 065
105 935 566
4 466 618 320
Yönetim - Administration
Direkt sigorta - Direct benefit payments
Ayrılan karĩılık - Reserves
Diþer - Other
62 634 120
2 322 576 402
800 186 023
731 487 892
110 843 700
3 258 121 821
1 407 106 246
1 099 215 536
201 656 046
5 105 213 554
1 883 407 179
1 639 971 000
188 729 732
8 631 300 915
2 016 406 765
2 730 007 642
319 631 709
11 927 148 596
3 051 586 932
3 833 346 531
152 208 874
1 091
323 023 850
153 333 364
535 574 906
644 276 526
907 093 107
858 706 670
1 467 066 850
1 218 364 736
1 943 524 174
576
160 312 659
528
259 391 572
555
455 113 590
548
708 247 144
550
1 048 441 878
Plasmanlar - Investments
Bankalardaki mevduat - Bank deposits
Tahvil - Bonds
Gayrimenkul - Real estate
ćĩçi mesken kredileri ve temlik edilen meskenler
Credits and provision for workers dwellings
Diþer - Other
(1) Data includes only treasury bills.
(1) Yalnız bono bilgisi verilmiĩtir.
9.9 Sosyal Sigortalar Kurumu saþlık harcamaları
Health expenditures of Social Insurance Institution
1999
2000
2001
2002
2003
748 700
1 280 189
2 257 958
3 594 350
4 981 194
304 017
572 409
992 616
1 878 558
2 101 496
83.6
88.3
73.4
89.3
11.9
40.6
44.7
44.0
52.3
42.2
Toplam saþlık harcaması (Milyar TL)
Total health expenditures (Billion TL)
(1)
ćlaç harcaması (Milyar TL)
Medicine expenditures (Billion TL)
ćlaç harcaması artıĩ oranı
Increase rate of medicine expenditures (%)
Saþlık harcamaları içindeki oranı
Share in health expenditures (%)
Kaynak - Source: http://www.ssk.gov.tr/sskdownloads/anasayfa/istatistik/aralik_2003.xls
(1) ćlaç giderleri dahildir.
(1) Includes medicine expenditure.
138
Aylık Alan (Kiĩi sayısı)
Beneficiary (Number of persons)
Yaĩlılık aylıþı
Old age benefit
Malüllük aylıþı
Disability benefit
Dul ve yetim aylıþı
Widows and orphans benefit
Ödenen aylık
Monthly benefits paid (000 000 TL)
Yaĩlılık aylıþı
Old age benefit
Malüllük aylıþı
Disability benefit
Dul ve yetim aylıþı
Widows and orphans benefit
Sosyal yardım zammı
Social assistance supplement
1999
2000
2001
2002
2003
1 179 817
1 277 444
1 343 840
1 393 670
1 445 820
674 724
740 291
788 834
820 546
852 981
14 985
16 020
16 681
16 749
16 391
490 108
521 133
538 325
556 375
576 448
761 239 000
1 136 329 605
1 779 655 425
2 760 012 021
4 763 725 692
538 530 069
823 942 263
1 236 529 408
2 086 242 986
3 481 687 539
10 343 866
15 857 458
26 897 963
37 493 430
62 610 059
140 728 760
218 571 318
430 458 080
550 714 145
1 120 239 563
71 636 305
77 958 566
85 769 974
85 561 460
99 188 531
9.11 Baþ-Kur tarafından yapılan diþer ödemeler
Amount of grants and lump-sum payments made by Baþ-Kur
Yaĩlılık toptan ödemesi
Lump-sum payments for old age
Ölüm toptan ödemesi
Lump-sum payments for death
Cenaze yardımı
Funeral grants
(000 TL)
1999
2000
2001
2002
2003
25 863 071
46 447 433
79 860 864
118 553 617
73 782 659
8 037 284
10 713 442
25 104 567
19 350 819
22 756 878
525 290 297
918 495 453
1 233 920 770
1 390 392 787
2 780 908 826
9.12 SSK, Baþ-Kur ve Emekli Sandıþı'na yapılan bütçe transferleri
Budget transfers to Social Insurance Institution, Baþ-Kur and Government Employees Retirement Fund
(Milyar TL - Billion TL)
SSK - Social Insurance Institution
Baþ-Kur - Baþ-Kur
Emekli Sandıþı
Government Employees Retirement Fund
2000
2001
2002
2003
2004
400 000
1 051 460
1 108 000
1 740 000
2 386 000
2 622 000
4 808 617
4 930 000
5 757 000
5 273 000
1 775 000
2 675 000
4 676 000
6 145 000
7 800 000
Kaynak - Source: http://www.ssk.gov.tr/sskBilgiBankasi/5/17/20050301_035042.xls
139
Sosyal Güvenlik
9.10 Baþ-Kur'dan aylık alanlar ve ödenen aylıklar
Persons receiving monthly benefits from Baþ-Kur and type of benefit
Social Security
Sosyal güvenlik kuruluþlarýndan aylýk alanlar
Persons having monthly benefits from social security institutions
4 000 000
3 500 000
3 000 000
2 500 000
Emekli sandýðý
Retirement fund
2 000 000
SSK - SII
1 500 000
Bað-kur - Bað-kur
1 000 000
500 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Veri için tablo 9.1 - 9.6 - 9.10’a bakýnýz.
For data, see table 9.1 - 9.6 - 9.10.
Sosyal sigorta uygulamasýna tabi sigortalý sayýsý
Number of employees covered by the Social Insurance Institution
5 000 000
4 500 000
4 000 000
3 500 000
3 000 000
2 500 000
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
140
ćĩ isteyen - Applications
ćĩe yerleĩtirilen - Placements
1999
2000
2001
2002
2003
435 193
201 942
768 386
185 610
327 417
213 998
324 760
125 071
557 092
65 398
9.14 Mesleklerine göre Türkiye ćĩ Kurumu tarafından yurt dıĩında iĩe yerleĩtirilen iĩçiler
Workers placed in a position abroad by the Turkish Employment Organization
Toplam - Total
Vasıfsız iĩçiler - Unskilled workers
Vasıflı iĩçiler - Skilled workers
Mimar ve inĩaat mühendisi
Architects and civil engineers
Diþer mühendisler - Other engineers
Teknik ressam - Draftsmen
ćnĩaat teknisyeni - Technicians (construction)
Yönetici, muhasebe ve büro elemanı
Administrators, accountancy and office personnel
Aĩçı ve garson - Cooks and waiters
Usta ve ustabaĩı (inĩaat)
Foremen and general foremen (construction)
Soþuk demirci - Cold iron workers
Makinist ve tamirci (oto)
Mechanics and repairmen (auto)
Elektrikçi (genel) - Electricians (general)
Sıhhi ve boru tesisatçısı
Sanitary facilities installers and plumbers
Kaynakçı - Welder
Metal inĩaat hazırlayıcı ve montajcı
Structural metal preparers and erectors
ćnĩaat boyacısı - Construction painters
Duvarcı (taĩ-tuþla) - Bricklayers (stone-brick)
Karofayans ve mermer döĩeyici
Marble and falance laying workers
ćnĩaat beton demircisi
Iron concrete construction workers
Beton kalıpçı ve dökücü - Concrete molders
Marangoz, doþramacı ve dülger - Carpenters and joiners
Sıvacı - Plasterers
Vinç ve inĩaat makineleri operatörü
Crane and lift operators
Aþır taĩıt ĩoförü - Heavy vehicle drivers
Diþer meslekler - Other qualified workers
1999
2000
2001
2002
2003
17 475
13 645
20 242
26 916
34 151
4 639
1 875
2 909
4 004
5 547
12 836
11 770
17 333
22 912
28 604
202
137
15
112
235
179
46
74
319
200
18
64
478
375
71
242
628
543
138
305
301
372
144
161
201
285
450
510
530
410
405
563
453
463
244
621
532
196
451
1 543
86
413
85
503
89
676
213
837
221
986
430
354
496
562
545
515
995
519
1 034
1 201
64
642
513
171
565
365
133
787
534
55
1 188
770
355
831
876
725
754
847
908
678
1 357
1 944
264
900
1 318
1 693
189
754
2 156
3 146
205
1 246
2 882
3 414
646
1 396
1 740
4 424
343
1 130
249
104
2 684
274
82
2 204
242
163
4 097
519
164
5 552
994
342
8 901
141
Sosyal Güvenlik
9.13 Türkiye ćĩ Kurumu'na yapılan baĩvurular ve iĩe yerleĩtirilenler
Applications to and placements by the Turkish Employment Organization
Social Security
9.15 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu çalıĩmaları
Social Services and Child Protection Society's studies
Teĩkilat - Organization
ćl sosyal hizmetler müdürlüþü
Provincial departments of social services
ćlçe sosyal hizmetler müdürlüþü
Provinces departments of social services
Çocuk yuvası - Kindergartens
Yetiĩtirme yurdu - Orphanages
Huzurevi - Homes for the elderly persons
Kreĩ ve gündüz bakımevi - Nurseries and day care homes
Rehabilitasyon merkezi
Number of rehabilitation centers that offer treatment
Yatılı hizmet veren - In-patient
Gündüzlü hizmet veren - Out-patient
Devreler halinde hizmet veren - Partial
Çocuk ve gençlik merkezleri - Child and youth center
Yatılı hizmet veren - In patient
Gündüzlü hizmet veren - Out-patient
Aile Danıĩma Merkezi - Family Consultation Center
Toplum Merkezi - Community Center
Kadın Konukevi - Women Guest - House
Hizmet götürülen kiĩi sayısı - Number of people served
Sosyal hizmetler müdürlüþü (yardım verilen kiĩi sayısı)
Provincial departments of social services
Çocuk yuvaları - Kindergartens
Yetiĩtirme yurdu - Orphanages
Evlat edinme - Adoption
Çocuk ve gençlik merkezleri - Child and youth center
Yaĩlılar - Old people
Özürlüler - Number of disabled persons
who recieve treatment
Yatılı hizmet verilen - In-patient
Gündüzlü hizmet verilen - Out-patient
Devreler halinde hizmet verilen - Partial
Kreĩ çocukları - Nursery children
Aile Danıĩma Merkezi - Family Consultation Center
Toplum Merkezi - Community Center
Kadın Konukevi - Women Guest - House
Kadınlar - Women
Çocuklar - Children
Gelir - Revenues (000 000 TL)
Hazine yardımı - Contribution of the Treasury
Katma bütçe geliri - Annexed budget revenues
Kaynak: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
2000
2001
2002
2003
2004
81
81
81
81
81
35
78
103
54
16
35
81
106
61
17
35
82
107
64
12
35
83
108
63
9
35
91
109
62
7
48
19
27
2
16
7
9
38
7
53
23
28
2
18
7
11
11
51
8
54
22
30
2
25
9
16
16
58
8
58
25
31
2
38
16
22
19
57
8
66
34
30
2
42
19
23
22
59
8
17 020
7 568
9 568
465
5 662
23 129
7 863
9 619
515
13 421
4 813
24 257
8 552
9 554
185
18 284
4 952
13 253
8 910
9 988
424
33 247
5 188
21 817
9 609
10 385
450
41 982
5 863
3 236
1 476
1 717
43
1 105
24 121
624
351
273
3 027
1 525
1 446
56
1 065
600
51 015
790
453
337
4 258
1 843
2 065
350
534
801
55 469
903
536
367
4 993
2 162
2 768
63
528
2 345
60 958
962
550
412
4 466
2 441
1 978
47
460
1 412
57 627
928
553
375
43 080 000
26 879 597
56 888 000
81 537 000 153 655 000 188 700 000
...
55 477 076 103 809 368
94 656 856
Source: Social Services and Child Protection Society
142
Çalışma
Labour
Sayfa
Page
Açıklama
144
Explanation
10.1 Kurumsal olmayan sivil nüfusun iĩgücü durumu
148
10.1 Labour force status of non-institutional civilian population
10.2 Yaĩ grubuna göre istihdam edilenler
150
10.2 Employed persons by age groups
10.3 Nedenlerine göre iĩgücüne dahil olmayanlar
151
10.3 Persons not in labour force by reason
10.4 Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenler
152
10.4 Employed persons by branch of economic activities
10.5 Meslek gruplarına göre istihdam edilenler
153
10.5 Employed persons by major occupational groups
10.6 ćĩteki durum ve ekonomik faaliyete göre istihdam
edilenler, 2003, 2004
154
10.6 Employed persons by status in employment and branch
of economic activity, 2003, 2004
10.7 Fiili çalıĩma süresi ve ekonomik faaliyete göre istihdam
edilenler, 2003, 2004
155
10.7 Employed persons by actual hours worked and branch of
economic activity, 2003, 2004
10.8 ćBBS 2'ye göre iĩgücü durumu, 2004
156
10.8 Labour force status by SRE 2, 2004
10.9 ćBBS 2'ye göre istihdam edilenlerin sektörel daþılımı,
2004
157
10.9 Distribution of employment by sectors, SRE 2, 2004
10.10 Yaĩ grubuna göre iĩsizler
158
10.10 Unemployed persons by age groups
10.11 Eþitim durumuna göre iĩsizler
160
10.11 Unemployed persons by educational status
10.12 Yıl ortalaması asgari ücretin ABD $ ile karĩılaĩtırılması
160
10.12 A comparison between average minimum wage and
exchange rates (USA $)
10.13 Toplu sözleĩme yapan iĩyeri ve iĩçiler
160
10.13 Establishments and labourers covered by collective
bargaining
10.14 Grev ve lokavt uygulamaları
162
10.14 Strikes and lockouts
10.15 Ekonomik faaliyete göre iĩçi ve iĩveren sendikaları, 2003
162
10.15 Labour and employers' unions by economic activity,
2003
143
10
Labour
ÇALIĨMA
LABOUR
ćĩçi - iĩveren iliĩkileri, 1983 yılında çıkarılan 2 821 sayılı Sendikalar
ve 2 822 Sayılı Toplu ćĩ Sözleĩmesi Grev ve Lokavt Kanunları ile
daha rasyonel biçimde düzenlenmiĩtir. Bu konudaki veriler Çalıĩma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlıþı’ndan alınmıĩtır.
Laws Number 2 821 and 2 822, passed in 1983 concerning Labour
Unions and Collective Bargaining Strikes and Lockouts (close
downs) have effectively regulated labour - management relations.
Tables related to this subject were prepared by using data obtained
from the Ministry of Labour and Social Security.
Birleĩmiĩ Milletler Kalkınma Programı (UNDP) koordinatörlüþünde
yürütülen ćĩgücü Piyasası Enformasyon Sistemi (ćPES) Projesi
kapsamında, Uluslararası Çalıĩma Örgütü’nün (ILO) teknik katkıları
ile yapılan çalıĩmalarda; 1988 yılından itibaren hem kırsal hem de
kentsel yerleri kapsayacak büyüklükte bir örnek hacmi ve
geliĩtirilmiĩ bir soru kaþıdı kullanılarak düzenli aralıklarla, yılda iki
kez (her yıl Nisan ve Ekim ayının Pazartesi ile baĩlayıp Pazar ile
biten son haftası referans dönemi alınarak) hanehalkı iĩgücü
anketlerinin yapılması öngörülmüĩtür.
In the context of the project on Labour Market Information System
coordinated by UNDP, in 1988, SIS launched a labour force
survey to be conducted semiannually (using the last week of April
and October, starting with Monday and ending with Sunday as
reference periods) with the technical assistance of the International
Labour Organization (ILO). The survey uses a sample method
covering both urban and rural areas and employs an improved
questionnaire.
Bu araĩtırmalarda iktisaden faal nüfus, istihdam, iĩsizlik ve eksik
istihdamın ölçümünde son uluslararası standartlar kullanılmıĩtır.
Yapılacak anketlerde elde edilecek verilerin hem zaman içinde
kendisiyle karĩılaĩtırılabilir hem de uluslararası verilerle
kıyaslanabilir nitelikte olması dikkate alınmıĩtır.
The survey was redesigned using the latest international standards
concerning statistics on the economically active population,
employment, unemployment and underemployment Historical and
international comparability of the data were given priority in the
survey desing.
ćstihdam ve Eþitim Projesi kapsamında yürütülen ćĩgücü Piyasası
Bilgisi bölümünün temel amacı, iĩgücü piyasası verilerinin
geliĩtirilmesini saþlamaktadır. Bu kapsamda, ćĩgücü Piyasası Bilgisi
bölümünün hedeflerinden birisi de hanehalkı iĩgücü anketlerinin
iyileĩtirilmesi ve uygulama sıklıþının artırılmasıdır. Bu amaçla, proje
faaliyetleri çerçevesinde mevcut hanehalkı iĩgücü anketi ulusal ve
uluslararası uzmanlar tarafından çeĩitli yönleri ile incelenmiĩtir.
Uzmanlar tarafından hazırlanan raporlarda anketin örnek
büyüklüþü, örnekleme ve aþırlıklandırma tekniþi, soru kaþıdı, alan
uygulaması ve yayının içeriþi gibi çeĩitli konular yer almıĩtır. Bu
konular, ulusal ve uluslararası uzmanların katılımı ile her yönüyle
tartıĩılarak, anket yeni bir yapıya kavuĩturulmuĩtur.
The main objective of Labour Market information component in the
context of Employment and Training Project was to provide
improvements of data on labour market. In the context of the
Labour Market Information component, the aim was improving the
HLFS and increasing the application frequency. In the context of
project activity HLFS was examined by national and international
specialists from different aspects. In the reports prepared by these
specialists, there were various critises and proposals on definitions,
coverage, application frequency, sample size, sampling and
weighting method, questionnaire, field application and publications
of the survey. Following the discussion of HLFS with all aspects
with the participation of specialists, the survey was redesigned
respectively.
2000 yılında, hanehalkı iĩgücü anketinin; uygulama sıklıþı, örnek
büyüklüþü, tahmin boyutu ve soru kaþıdında deþiĩiklikler
yapılmıĩtır. Bu deþiĩiklikler mevcut seri ile karĩılaĩtırma imkanını
saþlayacak biçimde geliĩtirilmiĩtir.
In this direction, in the year 2000, application frequency, sample
size, estimation dimension, questionnaire and some other aspects
of HLFS was changed. These changes were made taking into
account the need of making comparisons with the existent series.
Yeni örneklem tasarımı ile bir hanehalkı dört dönem takip
edilmektedir. Dolayısıyla, hanehalkını oluĩturan fertlerin zaman
içerisindeki hareketlerinin izlenmesi, ülke içerisindeki ekonomik
geliĩmelerin fertler üzerindeki etkilerinin ölçülmesi mümkün
olacaktır. Bu amaca yönelik olarak, hanehalkı iĩgücü anketi soru
kaþıdına bazı sorular eklenmiĩtir. Soru kaþıdında yapılan diþer bir
deþiĩiklik ise informal sektör istihdamı konusundadır. Ülkemizde
informal sektörde istihdam edilenlerin toplam istihdam içindeki payı
giderek artmaktadır. Bu konuda Hanehalkı ćĩgücü anketleri ile
düzenli bilgi derlemek amacıyla soru kaþıdına; ev iĩlerinde
çalıĩanlar, iĩyerinin yasal statüsü, ödenen vergi türü vb. sorular
eklenmiĩtir. Ayrıca, alternatif iĩsiz sayısını hesaplamaya yönelik
olarak, iĩsizlik kriterlerinden biri olan iĩ arama kanalını kullanma
süresine iliĩkin bir soruya da anket soru kaþıdında yer verilmiĩtir.
The households are being followed during four periods with the
new sampling design. Consequently, it would be possible to
observe activities of household members in time and to measure
effects of economic developments. For this purpose, some
questions were added to the HLFS questionnaire. Another change
in the questionnaire was about informal sector employment. The
share of employment persons in informal sector to total
employment have been increasing in Turkey. Some questions
about domestic workers, legal status of workplace, type of taxation
was added to the HLFS questionnaire in order to determine regular
information about informal sector. In addition, a question about the
duration for seeking job by using a channel, which is one of the
unemployment criteria, was added to questionnaire in order to
calculate the number of alternative unemployed.
144
Important changes were made on estimation dimension of HLFS in
accordance with country needs. From the beginning of the year
2000, the field application of HLFS is monthly, the estimation is;
quarterly for Turkey, urban and rural areas (as summary); yearly for
Turkey, urban and rural areas (as detailed), seven geographic
regions and selected nine provinces center.
2000 yılından itibaren baĩlatılan yeni seride yapılan bir diþer
deþiĩiklik ise, 2000 yılına kadar 12 ve daha yukarı yaĩtakiler için
verilen sonuçların, 15 ve daha yukarı yaĩtakiler için verilmeye
baĩlanmasıdır. Yine 2000 yılından itibaren istihdam edilenlerin ve
daha önce bir iĩte çalıĩmıĩ iĩsizlerin ekonomik faaliyet kodlaması
Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması, 1990 Revize 3’e göre
yapılmaya baĩlanmıĩtır.
Another change in the new series have been started since 2000 is
about survey results. Until 2000, the results of the survey were
referred to the population 15 years old and over instead of the
population 12 years old and over. In addition, since 2000, it has
been started to classify employed and unemployed who worked a
job before, according to International Standard Industry
Classification 1990 Rev.3.
Amaç: Ülkemizdeki iĩgücünün yapısını ortaya koymak, istihdam
edilenlerin; iktisadi faaliyet, meslek (ya da tuttuþu iĩ), iĩteki durum
ve çalıĩma süresi, iĩsizlerin ise iĩ arama süresi ve aradıkları meslek
(ya da iĩ) ve benzer özellikleri hakkında bilgi derlemektir.
Objectives: The main objective of the HLFS is to obtain
information on the structure of the labour force in the country. This
includes information on economic activity, occupation, status in
employment and hours worked for employed persons; and
information on the duration of unemployment and occupation
sought by the unemployed.
Tanım ve Kavramlar
Toplam nüfus: En son Genel Nüfus Sayımı sırasında ülkede
bulunan tüm yurttaĩlar ile yabancı uyruklular kapsanmaktadır.
Total population: All nationals present in the country and aliens
settled permanently in the country during the latest census.
Hanehalkı: Aralarında akrabalık baþı bulunsun ya da bulunmasın
aynı konutta veya aynı konutun bir bölümünde yaĩayan, aynı
kazandan yiyen, kazanç ve masraflarını ayırmayan, hanehalkının
hizmet ve yönetimine katılan bir ya da birden çok kiĩinin
oluĩturduþu topluluktur.
Household : One person or group of persons with or without a
family relationship who live in the same house or in the same part
of the house, who share their meals, earnings and expenditures
and who take part in the management of the household and who
render services to the household.
Kurumsal olmayan sivil nüfus: Okul, yurt, otel, çocuk yuvası,
huzur evi, özel nitelikteki hastane, hapishane, kıĩla
ya da ordu
evinde ikamet edenler dıĩında kalan nüfustur.
Non-institutional civilian population: Comprises all the
population excluding the residents of schools, dormitories,
kindergartens, rest homes for elderly persons, special hospitals,
military barracks and recreation quarters for officers.
Sivil iĩgücü: Aĩaþıda tanımlanan istihdam edilenler ile iĩsizlerin
oluĩturduþu tüm nüfusu kapsar.
Civilian labour force: Comprises all employed persons and all
unemployed defined in the below.
ćĩgücüne katılma oranı: ćĩgücünün, 15 ve daha yukarı yaĩ nüfus
içindeki oranıdır.
Labour force participation rate: Indicates the ratio of the labour
force to the population 15 years of age and over.
ćstihdam edilenler: Aĩaþıda yer alan iĩ baĩında olanlar ve iĩ
baĩında olmayanlar grubuna dahil olan 15 ve daha yukarı yaĩtaki
tüm nüfus istihdam edilen nüfustur.
Persons employed: Comprises all the persons 15 years of age
and over who are included in the “persons at work” and “not at
work” described below.
ćĩbaĩında olanlar: Yevmiyeli, ücretli, maaĩlı, kendi hesabına,
iĩveren ya da ücretsiz aile iĩçisi olarak referans dönemi içinde en
az bir saat bir ekonomik faaliyette bulunan kiĩilerdir.
Persons at work: Persons economically active during the
reference period for at least one hour as a regular employee,
casual employee, employer, self employed or unpaid family worker.
ćĩbaĩında olmayanlar: ćĩi olanlardan; çeĩitli nedenlerle referans
döneminde iĩlerinin baĩında bulunmayan, ancak iĩleri ile iliĩkileri
devam eden kiĩilerdir. ćĩ baĩında olmayan ücretli ve maaĩlı
çalıĩanlar iĩten uzak kalma süreleri 3 aydan az ise veya iĩten uzak
kaldıkları süre zarfında maaĩ veya ücretlerinin % 50 ve daha
fazlasını almaya devam ediyorlarsa istihdamda kabul edilmektedir.
Persons not work: Persons with a job but did not work during the
reference period for various reasons. Regular employees who did
not worked during the reference period are considered as
employee if total duration of absence from work is less than 3
months or if they receive at least 50% of their wage or salary from
their employer during their absence.
145
Çalışma
Hanehalkı ćĩgücü Anketinin tahmin boyutunda ülke ihtiyaçlarına
göre önemli deþiĩiklikler de yapılmıĩtır. 2000 yılından itibaren
anketin alan uygulaması aylık olarak gerçekleĩtirilirken tahminler
üçer aylık dönemlerde Türkiye, kent ve kır (özet olarak), yıllık
olarak; Türkiye, kent, kır (ayrıntılı olarak), yedi coþrafi bölge ve
seçilmiĩ dokuz il merkezi için verilmektedir.
Labour
Yayında meslek deyimi, kiĩinin tuttuþu iĩ ya da meslek anlamında
kullanılmıĩtır. ćstihdam halindeki her kiĩi esas iĩine göre yalnız bir
kere istihdamda sayılmıĩtır. Birden çok iĩ tutanlar çalıĩma
zamanlarının çoþunu ayırdıkları iĩ içinde deþerlendirilmiĩlerdir.
Referans dönemi içinde zamanının çoþunu alan iĩ, yayında esas iĩ
olarak adlandırılmıĩtır.
The concept of occupation is used in terms of both the job held and
the profession. Every employed person is counted once with
respect to their job status. Multiple job holders are counted in the
job which consumed the biggest part of their time during the
reference period.
Üretici kooperatif üyeleri ile mesleki bilgi ve görgülerini artırmak
amacıyla para ya da mal karĩılıþı bir gelir elde etmeksizin çalıĩan
çıraklar da istihdam halinde olanlar kapsamına alınmıĩlardır.
The members of producer cooperatives and unpaid apprentices in
training are considered as employed.
Bir hayır kurumunda para ya da mal karĩılıþı gelir elde etmeksizin
çalıĩan kiĩiler kapsam dıĩında tutulmuĩlardır.
Persons working for charity organizations without payment are not
considered as employed.
Eksik istihdam: Ankette eksik istihdam iki ayrı grupta ölçülmeye
çalıĩılmıĩtır;
Persons underemployed: Underemployment in the survey is
measured in two distinct groups;
a) Görülebilir eksik istihdam: Referans döneminde ekonomik
nedenlerle 40 saatten daha az süre çalıĩıp mevcut iĩinde ya da
ikinci bir iĩte daha fazla süre çalıĩmaya müsait olan kiĩilerdir.
a) Visible underemployment: Persons who work less than 40
hours because of economic reasons during the reference period
and are able to work more at their present job are capable of doing
a further job.
b) Diþer: Görülebilir eksik istihdam dıĩında kalanlardan mevcut
iĩinden elde ettiþi gelirin azlıþı ya da kendi mesleþinde istihdam
edilmediþi gibi nedenlerle mevcut iĩini deþiĩtirmek istediþini ya da
ikinci bir iĩ aradıþını bildiren kiĩilerdir.
b)aOther: Persons who are not in the above group who want to
change his/her present job or are seeking a further job because of
an insufficient income or because of not working in his/her usual
occupation.
ćĩsiz: Ekim 1988 - Ekim 1999 dönemleri arasında uygulanan
Hanehalkı ćĩgücü Anketinde referans dönemi içinde istihdam
halinde olmayan (kar karĩılıþı, yevmiyeli, ücretli ya da ücretsiz
olarak hiçbir iĩte çalıĩmamıĩ ve böyle bir iĩ ile baþlantısı da
olmayan) kiĩilerden iĩ aramak için son altı ay içinde iĩ arama
kanallarından en az birini kullanmıĩ ve 15 gün içinde iĩ baĩı
yapabilecek durumda olan 15 ve yukarı yaĩtaki tüm kiĩiler iĩsiz
nüfusa dahil edilmiĩtir.
Unemployed: Between October 1988 and October 1999 HLFS
applications the unemployed comprises all persons 15 years of age
and over who were not employed (neither worked for profit,
payment in kind or as a family worker at any job even for one hour)
in other words persons with no job attachment during the reference
period. However to be unemployed also requires that the individual
has taken specific step (s) to obtain a job during the last six months
and he/she was available to start work within 15 days.
2000 ve sonrası HćA uygulamalarında ise: referans dönemi içinde
istihdam halinde olmayan (kar karĩılıþı, yevmiyeli, ücretli ya da
ücretsiz olarak hiçbir iĩte çalıĩmamıĩ ve böyle bir iĩ ile baþlantısı da
olmayan) kiĩilerden iĩ aramak için son üç ay içinde iĩ arama
kanallarından en az birini kullanmıĩ ve 15 gün içinde iĩbaĩı
yapabilecek durumda olan 15 ve daha yukarı yaĩtaki tüm kiĩiler
iĩsiz nüfusa dahil edilir.
Beginning from 2000 HLFS applications; the unemployed
comprises all persons 15 years of age and over who were not
employed (neither worked for profit, payment in kind or family gain
the reference period who have no job attachment) during the
reference period who have used at least one channels for seeking
a job during the last three months and were available to start work
within 15 days.
Her iki tanımda da ayrıca; iĩ bulmuĩ ya da kendi iĩini kurmuĩ
ancak, iĩe baĩlamak ya da iĩbaĩı yapmak için çeĩitli eksikliklerini
tamamlamak amacıyla bekleyenlerden 15 gün içinde, iĩ baĩı
yapabilecek kiĩilerde iĩsiz nüfus kapsamına dahildirler.
Persons who have already found a job or established his/her own
job but were waiting to complete necessary documents to start
work and who were available to start work within 15 days were also
considered to be unemployed in the both two definitions.
ćĩsizlik oranı: ćĩsiz nüfusun iĩgücü içindeki oranıdır.
Unemployed rate: Is the ratio of unemployed persons to the labour
force.
ćĩgücüne dahil olmayanlar: ćĩsiz veya istihdamda olmayan 15 ve
daha yukarı yaĩtaki nüfustur. Bu grup da kendi arasında gruplara
ayrılır;
Persons not in the labour force: Includes persons who are
neither unemployed not employed and 15 years of age and over
The persons not in labour force consist of the following sub-groups;
146
Available to start a job but not actively seeking: These are the
persons who are available to start a job but are not seeking a job
because of not knowing where to search or who believe no job is
available for him/her in the region.
Referans dönemi: 2004 ve sonrası dönemler için her ayın
Pazartesi ile baĩlayıp, Pazar ile biten ilk haftası referans dönemi
olarak tanımlanmıĩtır.
Reference period: After 2004 applications, the first week of each
month starting with Monday and ending with Sunday has been
used as the reference period.
Ücretler: Ortalama günlük ücretler, ödenen primler, fazla mesai
ücretleri ve kıdem tazminatlarını da içine alır. Söz konusu ücretler,
sigorta kesintilerine esas olan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
Wages: The average daily wages also include premiums, overtime
and severance pay. The gross wages have been calculated from
the amount subject to insurance deductions.
Sendika: ćĩçilerin ve iĩverenlerin çalıĩma iliĩkilerinde, ortak
ekonomik sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliĩtirmek için
meydana getirdikleri tüzel kiĩiliþe sahip kuruluĩlardır.
Labour union: The associations of workers and employers which
protect and improve joint economical and social rights and benefits
of their members in labour affairs.
Toplu iĩ sözleĩmesi: Hizmet akdinin yapılması, kapsamı ve sona
ermesi ile ilgili hususları düzenlemek üzere iĩçi sendikası ile iĩveren
sendikası veya sendika üyesi olmayan iĩveren arasında yapılan
sözleĩmedir. Toplu iĩ sözleĩmeleri, tarafların karĩılıklı hak ve
borçlarını,
sözleĩmenin
uygulanmasını
ve
denetimini,
uyuĩmazlıkların çözümü için baĩvurulacak yolları düzenleyen
hükümleri de içerebilir.
Collective bargaining agreement: A written contract between an
employer (or an association of employers) union (s) usually for a
definite period of time defining conditions of employment (wages,
hours, holidays, etc.), rights of workers and unions, and procedures
to be followed in settling disputes or handling issues that arise
during the validity of the contract.
147
Çalışma
ćĩ aramayıp, iĩ baĩı yapmaya hazır olanlar: Bölgede iĩ
bulunmadıþına veya bölgede kendisine uygun iĩ olmadıþına
inandıþı ya da nereden iĩ arayacaþını bilmediþi için iĩ aramayan
ancak iĩ baĩı yapmaya hazır olduþunu belirten kiĩilerdir.
Labour
10.1 Kurumsal olmayan sivil nüfusun iĩgücü durumu
Labour force status of non-institutional civilian population
[15 > yaĩ - age]
(000)
2000
2001
2002
2003
2004
Türkiye - Turkey
Toplam nüfus - Total population
15 > yaĩ nüfus - Population 15 > age
ćĩgücü - Labour force
ćĩgücüne katılma oranı - Labour force participation rate (%)
ćstihdam edilenler - Employed
ćĩsiz - Unemployed
ćĩsizlik oranı - Unemployed rate (%)
ćĩgücüne dahil olmayanlar - Not in labour force
66 187
46 211
23 078
49.9
21 581
1 497
6.5
23 133
67 296
47 158
23 491
49.8
21 524
1 967
8.4
23 667
68 393
48 041
23 818
49.6
21 354
2 464
10.3
24 223
69 479
48 912
23 640
48.3
21 147
2 493
10.5
25 272
70 556
49 906
24 289
48.7
21 791
2 498
10.3
25 616
Kent - Urban
38 915
27 630
12 176
44.1
11 104
1 072
8.8
15 454
39 984
28 483
12 522
44.0
11 076
1 447
11.6
15 961
41 053
29 191
12 955
44.4
11 111
1 844
14.2
16 236
42 135
29 919
13 091
43.8
11 287
1 804
13.8
16 828
43 218
30 813
13 714
44.5
11 843
1 870
13.6
17 099
Kır- Rural
27 272
18 581
10 902
58.7
10 477
425
3.9
7 679
27 312
18 675
10 969
58.7
10 449
520
4.7
7 706
27 340
18 850
10 863
57.6
10 243
620
5.7
7 987
27 344
18 993
10 549
55.5
9 860
689
6.5
8 443
27 338
19 093
10 576
55.4
9 948
628
5.9
8 517
Erkek - Males
33 058
22 916
16 890
73.7
15 780
1 111
6.6
6 025
33 609
23 389
17 040
72.9
15 555
1 485
8.7
6 349
34 154
23 827
17 058
71.6
15 232
1 826
10.7
6 768
34 692
24 260
17 086
70.4
15 256
1 830
10.7
7 174
35 226
24 755
17 902
72.3
16 023
1 878
10.5
6 854
Kadın - Females
33 129
23 295
6 188
26.6
5 801
387
6.3
17 108
33 687
23 769
6 451
27.1
5 969
482
7.5
17 318
34 239
24 214
6 760
27.9
6 122
638
9.4
17 455
34 787
24 652
6 555
26.6
5 891
663
10.1
18 098
35 330
25 150
6 388
25.4
5 768
620
9.7
18 763
148
Çalışma
Ýþsizlik oraný - Unemployed rate
[15 > yaþ - age ]
12
Türkiye - Turkey
(%)
10
8
6
4
2
0
2000
2001
2002
2003
2004
2003
2004
2003
2004
Kent - Urban
16
14
12
10
8
6
4
2
0
(%)
2000
2001
2002
Kýr - Rural
(%)
7
6
5
4
3
2
1
0
2000
2001
2002
149
Labour
10.2 Yaĩ grubuna göre istihdam edilenler
Employed persons by age groups
[15 > yaĩ - age]
(000)
2000
2001
2002
2003
2004
15 780
3 090
8 934
3 233
523
15 555
2 886
8 916
3 250
503
15 232
2 596
8 952
3 229
456
15 256
2 401
9 160
3 246
448
16 023
2 537
9 543
3 464
478
5 801
1 606
2 805
1 168
222
5 969
1 574
2 903
1 242
251
6 122
1 540
3 022
1 321
239
5 891
1 376
3 019
1 272
224
5 768
1 325
3 002
1 246
196
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
9 034
1 620
5 753
1 565
96
9 002
1 537
5 819
1 566
80
8 844
1 435
5 744
1 583
82
9 025
1 401
5 950
1 605
69
9 519
1 424
6 244
1 759
91
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
2 070
611
1 252
194
13
2 074
581
1 273
205
15
2 267
607
1 396
248
16
2 262
591
1 418
240
13
2 325
580
1 446
280
17
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
6 746
1 471
3 181
1 668
426
6 553
1 350
3 097
1 684
423
6 388
1 161
3 207
1 646
374
6 231
1 001
3 210
1 641
379
6 505
1 112
3 299
1 706
387
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
3 731
995
1 553
974
209
3 895
993
1 630
1 037
235
3 855
933
1 625
1 074
223
3 630
785
1 602
1 032
211
3 443
745
1 555
966
178
Türkiye - Turkey
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
Kent - Urban
Kır - Rural
(000)
18 000
16 000
14 000
12 000
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
Ýstihdam edilenler - Employed persons
[15 > yaþ - age ]
Erkek - Males
Kadýn- Females
2000
2001
2002
2003
2004
150
(000)
2000
2001
2002
2003
2004
6 025
6 349
6 768
7 174
6 853
711
260
1 756
1 835
816
461
187
694
353
1 826
2 001
863
451
162
656
370
1 931
2 172
943
582
114
623
415
2 059
2 398
925
645
108
632
143
1 936
2 396
1 132
301
312
17 108
17 318
17 455
18 098
18 763
428
339
12 339
1 144
443
1 359
703
352
366
413
12 363
1 199
454
1 393
767
362
364
443
12 211
1 260
541
1 505
837
295
322
479
12 578
1 399
584
1 546
909
282
591
321
13 301
1 347
490
1 708
790
214
Erkek - Males
ćĩgücüne dahil olmayan nüfus - Population not in labour force
ćĩ aramayıp iĩbaĩı yapmaya hazır olan
Available for work but not seeking a job
Mevsimlik çalıĩan - Seasonal worker
Ev kadını - Housewife
Öþrenci - Student
Emekli - Retired
Özürlü, yaĩlı veya hasta - Disabled, old or ill
Ailevi ve kiĩisel nedenler - Family or personal reasons
Diþer - Other
Kadın - Females
ćĩgücüne dahil olmayan nüfus - Population not in labour force
ćĩ aramayıp iĩbaĩı yapmaya hazır olan
Available for work but not seeking a job
Mevsimlik çalıĩan - Seasonal worker
Ev kadını - Housewife
Öþrenci - Student
Emekli - Retired
Özürlü, yaĩlı veya hasta - Disabled, old or ill
Ailevi ve kiĩisel nedenler - Family or personal reasons
Diþer - Other
Yaþ grubuna göre istihdam edilenler - Employed persons by age groups
[15 > yaþ - age ]
Erkek - Males
Kadýn - Females
(000)
(000)
12 000
3 500
10 000
3 000
2 500
8 000
2 000
6 000
1 500
4 000
1 000
2 000
500
0
0
2000
2001
15-24
2002
25-44
2003
45-64
2004
65+
2000
2001
15-24
2002
25-44
2003
45-64
2004
65+
Veriler için tablo10.2’ye bakýnýz.
151
Çalışma
10.3 Nedenlerine göre iĩgücüne dahil olmayanlar
Persons not in labour force by reason
[15 > yaĩ - age]
Labour
10.4 Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenler
Employed persons by branch of economic activities
(000)
[15 > yaĩ - age]
Erkek - Males
Tarım, ormancılık, avcılık ve balıkçılık
Agriculture, forestry, hunting and fishing
Madencilik ve taĩocakçılıþı
Mining and quarrying
ćmalat sanayii - Manufacturing
Elektrik, gaz ve su
Electricity, gas and water
ćnĩaat ve bayındırlık iĩleri - Construction
Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve oteller
Wholesale and retail trade, restaurants and hotels
2000
2001
2002
2003
2004
15 780
15 555
15 232
15 256
16 023
4 261
4 309
3 784
3 718
4 101
77
2 918
95
2 888
115
2 923
80
2 910
103
3 021
85
88
99
93
77
1 331
1 089
935
936
1 004
3 429
3 351
3 534
3 579
3 677
Ulaĩtırma, haberleĩme ve depolama
Transportation, communication and storage
999
972
942
959
1 038
Mali kurumlar, sigorta, taĩınmaz mallara
ait iĩler ve kurumları yardımcı iĩ hizmetleri
Finance, insurance, real estate and business services
488
503
505
545
570
2 192
2 260
2 396
2 434
2 432
5 800
5 969
6 122
5 892
5 768
3 508
3 780
3 674
3 447
3 299
Toplum hizmetleri, sosyal ve kiĩisel hizmetler
Community, social and personal services
Kadın - Females
Agriculture, forestry hunting and fishing
Elektrik, gaz ve su
Electricity, gas and water
Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve oteller
Wholesale and retail trade, restaurants and hotels
4
3
5
3
2
720
693
808
753
779
6
7
4
6
5
33
21
23
29
26
388
386
446
473
502
68
62
62
63
62
Mali kurumlar, sigorta, taĩınmaz mallara
ait iĩler ve kurumları yardımcı iĩ hizmetleri
Finance, insurance, real estate and business services
221
194
192
193
216
Toplum hizmetleri, sosyal ve kiĩisel hizmetler
Community, social and personal services
852
823
907
925
877
152
Meslek grubu (USMS 88) - Major occupational groups (ISCO 88)
Erkek - Males
Kanun yapıcılar, üst düzey yöneticiler ve müdürler
Legislators, senior, officials and managers
Profesyonel meslek mensupları
Professionals
Yardımcı profesyonel meslek mensupları
Technicians and associate professionals
Büro ve müĩteri hizmetlerinde çalıĩan elemanlar
Clerks
Hizmet ve satıĩ elemanları
Service workers and shop and market sales workers
Nitelikli tarım, hayvancılık, avcılık, ormancılık, ve su ürünleri çalıĩanları
Skilled agricultural, and fishery workers,
Sanatkarlar ve ilgili iĩlerde çalıĩanlar
Craft and related trades workers,
Tesis ve makine operatörleri ve montajcılar
Plant and machine operators and assemblers
Nitelik gerektirmeyen iĩlerde çalıĩanlar
Elemantary occupations
Kadın - Females
Kanun yapıcılar, üst düzey yöneticiler ve müdürler
Legislators, senior, officials and managers
Profesyonel meslek mensupları
Professionals
Yardımcı profesyonel meslek mensupları
Technicians and associate professionals
Büro ve müĩteri hizmetlerinde çalıĩan elemanlar
Clerks
Hizmet ve satıĩ elemanları
Service workers and shop and market sales workers
Nitelikli tarım, hayvancılık, avcılık, ormancılık, ve su ürünleri çalıĩanları
Skilled agricultural, and fishery workers,
Sanatkarlar ve ilgili iĩlerde çalıĩanlar
Craft and related trades workers,
Tesis ve makine operatörleri ve montajcılar
Plant and machine operators and assemblers
Nitelik gerektirmeyen iĩlerde çalıĩanlar
Elemantary occupations
(000)
2001
2002
2003
2004
15 556
15 232
15 256
16 023
1 594
1 636
1 732
1 737
827
882
940
892
736
737
762
755
622
715
718
695
1 666
1 830
1 827
1 842
4 113
3 501
3 486
3 676
2 910
2 661
2 597
2 661
1 597
1 627
1 639
1 918
1 491
1 643
1 555
1 847
5 969
6 122
5 891
5 768
138
119
114
122
410
442
443
425
316
299
300
309
330
425
478
420
262
342
352
353
3 660
3 283
3 269
2 774
389
418
347
350
119
138
161
188
345
656
427
827
153
Çalışma
10.5 Meslek gruplarına göre istihdam edilenler
Employed persons by major occupational groups
[15 > yaĩ - age]
Labour
10.6 ćĩteki durum ve ekonomik faaliyete göre istihdam edilenler, 2003, 2004
Employed persons by status in employment and branch of economic activity, 2003, 2004
[15 > yaĩ - age]
(000)
ćĩteki durum (UćDS, 91) - Status in employment (ICSE, 91)
Toplam
Total
Tarım
Agriculture
Erkek - Males
Ücretli veya maaĩlı - Regular employee
Yevmiyeli (mevsimlik, arızi, geçici) - Casual employee
ćĩveren - Employer
Kendi hesabına - Self employed
Ücretsiz aile iĩçisi - Unpaid family worker
15 256
7 142
1 320
1 010
4 533
1 250
Kadın - Females
Sanayi
Hizmetler
(1)
Services (2)
3 718
70
198
64
2 488
899
4 021
2 649
638
306
336
92
7 517
4 423
485
641
1 710
259
5 891
1 901
345
42
716
2 888
3 447
7
114
2
576
2 747
791
593
100
5
59
33
1 653
1 301
130
34
81
107
Erkek - Males
16 023
7 352
1 461
971
4 805
1 433
4 101
91
245
92
2 613
1 059
4 206
2 746
701
290
380
89
7 716
4 515
516
588
1 814
285
Kadın - Females
5 768
1 927
338
49
583
2 870
3 299
9
152
7
427
2 703
811
601
86
6
71
47
1 657
1 315
101
36
86
120
Industry
2003
2004
(1) Madencilik ve taĩocakçılıþı, imalat sanayii, elektrik, gaz, su ve inĩaat.
(1) Mining and quarrying, manufacturing, electricity, gas, water construction.
(2) Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve oteller, ulaĩtırma, haberleĩme
(2) Wholesale and retail trade, restaurants and hotels, transportation,
ve depolama mali kurumlar, sigorta, taĩınmaz mallara ait iĩler, toplum
communication and storage, financial institutions, insurance business
hizmetleri, sosyal, kiĩisel hizmetler.
services related to real estates community social and personnel services.
Ýþteki durum ve ekonomik faaliyete göre istihdam edilenler
Employed persons by status in employment and branch of economic activity
[15 > yaþ - age ]
2004
Kadýn - Females
Erkek - Males
29%
%26
%48
57%
14%
%26
Tarým
Agriculture
Sanayi
Industry
Hizmetler
Services
154
Fiili çalıĩma süresi (saat) - Actual hours worked
Toplam
Total
(000)
Tarım
Agriculture
Sanayi
(1)
Industry
Hizmetler
Services (2)
2003
Erkek - Males
ćĩ baĩında olanlar - Persons at work
1-16
17-35
36-39
40
41-49
50-59
60-71
72+
ćĩ baĩında olmayanlar - Persons not at work
15 256
14 673
392
1 214
130
2 032
3 292
2 482
3 882
1 250
583
3 718
3 318
268
759
64
126
721
578
685
117
400
4 021
3 965
39
113
15
401
1 301
832
1 013
251
56
7 517
7 390
84
342
51
1 505
1 271
1 072
2 184
881
127
Kadın - Females
1-16
17-35
36-39
40
41-49
50-59
60-71
72+
5 891
5 774
430
1 350
120
817
1 326
878
725
128
118
3 447
3 408
348
1 092
102
177
755
508
382
44
40
791
778
25
71
7
77
275
178
126
20
12
1 653
1 587
57
187
11
563
296
191
218
64
66
Erkek - Males
1-16
17-35
36-39
40
41-49
50-59
60-71
72+
16 023
15 453
458
1 639
184
1 857
2 821
2 507
4 254
1 733
570
4 101
3 708
282
919
82
187
591
556
895
196
393
4 206
4 154
43
269
33
301
1 146
901
1 111
350
51
7 716
7 590
131
452
70
1 367
1 084
1 052
2 248
1 186
127
Kadın - Females
1-16
17-35
36-39
40
41-49
50-59
60-71
72+
5 768
5 668
444
1 537
100
736
1 030
800
839
181
100
3 299
3 269
348
1 197
79
186
500
424
467
70
29
811
799
21
120
7
61
245
181
129
33
13
1 657
1 601
75
221
15
490
284
194
243
79
59
2004
(1) Madencilik ve taĩocakçılıþı, imalat sanayii, elektrik, gaz, su ve inĩaat.
(1) Mining and quarrying, manufacturing, electricity, gas, water and construction.
(2) Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve oteller, ulaĩtırma, haberleĩme
(2) Wholesale and retail trade, restaurants and hotels, transportation,
ve depolama mali kurumlar, sigorta, taĩınmaz mallara ait iĩler, toplum
communication and storage, financial institutions, insurance business
hizmetleri, sosyal, kiĩisel hizmetler.
services related to real estates community social and personnel services.
155
Çalışma
10.7 Fiili çalıĩma süresi ve ekonomik faaliyete göre istihdam edilenler, 2003, 2004
Employed persons by actual hours worked and branch of economic activity, 2003, 2004
[15 > yaĩ - age]
Labour
10.8 ćBBS 2'ye göre iĩgücü durumu, 2004
Labour force status by SRE 2, 2004
ćĩgücüne
Kurumsal
dahil
ćĩgücüne
olmayan
olmayan
katılma
nüfus
oranı
ćstihdam
Population Labour force
oranı
oranı
participation Employment
Unemploy-
sivil nüfus
15 > yaĩ
Non-institutional
nüfus
ćĩgücü
civilian Population
population 15 > age
Labour
Eksik
istihdam
ćĩsiz
ćstihdam
Under- Unemploy- not in labour
force
force Employment employment
ment
ćBBS 2 - SRE 2
rate
(000) Kiĩi - Person
Toplam - Total
70 556
TR10 ćstanbul
TR21 Tekirdaþ
49 906
24 289
21 791
11 043
8 076
3 784
1 356
1 076
612
TR22 Balıkesir
1 542
1 229
TR31 ćzmir
3 518
TR32 Aydın
TR33 Manisa
ćĩsizlik
rate
ment rate
43.7
10.3
(%)
997
2 498
25 616
3 318
64
467
4 292
46.9
41.1
12.3
574
21
38
465
56.8
53.3
6.2
603
563
22
40
626
49.1
45.8
6.6
2 720
1 328
1 137
62
190
1 392
48.8
41.8
14.3
2 630
2 008
1 163
1 079
47
84
845
57.9
53.7
7.2
3 094
2 350
1 176
1 088
30
88
1 174
50.0
46.3
7.5
TR41 Bursa
3 171
2 329
1 249
1 140
34
109
1 080
53.6
48.9
8.8
TR42 Kocaeli
2 836
2 123
923
812
46
110
1 200
43.5
38.3
12.0
TR51 Ankara
4 189
3 163
1 439
1 226
49
213
1 724
45.5
38.8
14.8
TR52 Konya
2 567
1 814
816
747
52
69
998
45.0
41.2
8.4
TR61 Antalya
2 632
1 960
1 071
1 001
23
70
889
54.6
51.1
6.6
TR62 Adana
3 764
2 609
1 170
1 010
51
160
1 439
44.8
38.7
13.6
TR63 Hatay
2 801
1 832
778
643
40
135
1 054
42.5
35.1
17.3
TR71 Kırıkkale
1 716
1 199
555
499
36
56
644
46.3
41.6
10.0
TR72 Kayseri
2 517
1 745
693
631
20
62
1 052
39.7
36.2
8.9
949
717
354
312
16
42
362
49.4
43.5
12.0
10.6
TR81 Zonguldak
TR82 Kastamonu
48.7
797
597
241
215
9
26
356
40.3
36.0
TR83 Samsun
2 961
2 170
1 288
1 216
17
72
881
59.4
56.1
5.6
TR90 Trabzon
3 133
2 306
1 575
1 468
135
108
731
68.3
63.6
6.8
TRA1 Erzurum
1 334
855
492
472
110
20
364
57.5
55.1
4.1
TRA2 Aþrı
1 128
699
322
317
9
5
376
46.1
45.3
1.7
TRB1 Malatya
1 759
1 190
561
461
22
100
629
47.2
38.7
17.9
TRB2 Van
2 059
1 114
458
408
19
50
656
41.1
36.6
11.0
TRC1 Gaziantep
2 139
1 380
593
504
6
89
787
43.0
36.5
14.9
TRC2 Ĩanlıurfa
3 052
1 657
649
579
39
70
1 008
39.2
34.9
10.8
TRC3 Mardin
1 871
988
397
373
18
24
591
40.2
37.7
6.1
156
Toplam
Total
Tarım
Agriculture
Hizmetler
Services
(000) Kiĩi - Person
ćBBS 2 - SRE 2
Toplam - Total
Sanayi
(1)
Industry
21 791
Toplam
Total
Tarım
Agriculture
(Dikey - Vertical)
(%)
7 400
5 017
9 374
100.0
Sanayi
Industry
Hizmetler
Services
(Yatay - Horizontal)
(%)
34.0
23.0
43.0
56.7
TR10
ćstanbul
3 318
26
1 412
1 880
15.2
0.8
42.6
TR21
Tekirdaþ
574
216
145
213
2.6
37.6
25.3
37.1
TR22
Balıkesir
563
265
90
209
2.6
47.0
15.9
37.1
TR31
ćzmir
1 137
227
378
533
5.2
19.9
33.2
46.9
TR32
Aydın
1 079
457
233
389
5.0
42.3
21.6
36.0
TR33
Manisa
1 088
561
192
334
5.0
51.6
17.7
30.7
TR41
Bursa
1 140
293
440
406
5.2
25.7
38.6
35.7
TR42
Kocaeli
812
152
272
388
3.7
18.7
33.5
47.8
TR51
Ankara
1 226
89
283
854
5.6
7.2
23.1
69.7
TR52
Konya
747
355
141
251
3.4
47.5
18.8
33.6
TR61
Antalya
1 001
343
152
505
4.6
34.3
15.2
50.5
TR62
Adana
1 010
324
218
469
4.6
32.0
21.6
46.4
TR63
Hatay
643
203
133
307
3.0
31.6
20.7
47.7
TR71
Kırıkkale
499
267
57
175
2.3
53.6
11.4
35.1
TR72
Kayseri
631
283
123
225
2.9
44.8
19.5
35.7
TR81
Zonguldak
312
102
85
124
1.4
32.8
27.3
39.8
TR82
Kastamonu
215
83
39
93
1.0
38.7
18.1
43.2
TR83
Samsun
1 216
740
122
354
5.6
60.9
10.0
29.1
TR90
6.7
63.3
8.3
28.4
Trabzon
1 468
929
121
417
TRA1 Erzurum
472
310
21
141
2.2
65.8
4.4
29.8
TRA2 Aþrı
317
209
14
94
1.5
65.9
4.5
29.6
TRB1 Malatya
461
189
60
212
2.1
41.0
12.9
46.1
TRB2 Van
408
204
38
166
1.9
50.1
9.3
40.6
TRC1 Gaziantep
504
125
139
240
2.3
24.9
27.6
47.6
TRC2 Ĩanlıurfa
579
275
70
234
2.7
47.5
12.0
40.5
TRC3 Mardin
373
171
41
161
1.7
46.0
10.9
43.1
(1) ćnĩaat sektörü, sanayi sektörü içinde deþerlendirilmiĩtir.
(1) Including construction sector.
157
Çalışma
10.9 ćBBS 2'ye göre istihdam edilenlerin sektörel daþılımı, 2004
Distribution of employment by sectors, SRE 2, 2004
Labour
10.10 Yaĩ grubuna göre iĩsizler - Unemployed persons by age groups
[15 > yaĩ - age]
(000)
2000
2001
2002
2003
2004
1 111
489
502
116
3
1 485
598
714
169
5
1 826
663
924
235
4
1 830
655
940
231
4
1 878
637
1 013
223
6
387
216
153
17
0
482
265
200
16
1
638
317
295
25
1
663
320
308
34
1
620
308
291
23
0
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
763
304
368
88
3
1 033
387
515
127
3
1 323
451
681
188
4
1 298
431
679
186
2
1 363
432
745
181
4
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
309
177
123
9
0
414
224
177
13
0
520
256
247
16
1
506
242
245
19
0
507
244
246
17
0
347
186
133
28
0
452
210
198
42
2
503
211
244
47
1
532
224
261
46
1
515
204
266
41
2
78
39
30
8
0
68
41
23
4
0
118
62
47
8
0
157
78
64
15
1
113
63
44
3
0
Türkiye - Turkey
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
Kent - Urban
Kır - Rural
Erkek - Males
15-24
25-44
45-64
65+
Kadın - Females
15-24
25-44
45-64
65+
Not. 2 bin kiĩiden az deþerlerde örnek büyüklüþü güvenilir
Note. Sample size is too small for reliable estimates for figures less
tahminler için yeterli deþildir.
than two thousand persons
158
Çalışma
Yaþ grubuna göre iþsizler
Unemployed persons by age groups
[15 > yaþ - age ]
Kent - Urban
Erkek - Males
800
700
600
500
400
300
200
100
0
(000)
15-24
25-44
45-64
65+
2000
300
250
2001
2002
2003
2004
Kadýn - Females
(000)
15-24
200
150
100
50
0
25-44
45-64
65+
2000
2001
2002
2003
2004
Kýr - Rural
300
250
200
150
100
50
0
Erkek - Males
(000)
15-24
25-44
45-64
65+
2000
2001
2002
2003
2004
Kadýn - Females
100
(000)
80
15-24
60
25-44
40
45-64
20
65+
0
2000
2001
2002
2003
2004
Veriler için tablo 10.10’a bakýnýz.
159
Labour
10.11 Eþitim durumuna göre iĩsizler - Unemployed persons by educational status
[15 > yaĩ - age]
(000)
Eþitim durumu (UES, 97) - Educational status (ISCED, 97)
2000
2001
2002
2003
2004
Erkek - Males
Okuryazar olmayan - Illiterate
Okuryazar olup bir okul bitirmeyen - Literate without any diploma
Orta ve dengi meslek okulu
Junior high school and vocational junior high school
Lise - High school
Lise dengi - Vocational high school
Yüksek okul ve fakülte
Universities and other higher educational institutions
Kadın - Females
Okuryazar olup bir okul bitirmeyen - Literate without any diploma
Junior high school and vocational junior high school
Lise - High school
Universities and other higher educational institutions
1 111
40
32
527
5
1 485
45
39
736
5
1 826
48
36
917
11
1 830
58
48
916
17
1 878
44
52
827
35
152
174
101
194
227
144
253
229
187
255
224
160
265
284
199
80
387
28
10
100
-
94
482
15
7
155
3
145
638
31
8
174
4
153
663
55
16
197
6
173
620
13
7
145
11
34
99
50
52
110
70
61
144
93
54
115
83
53
142
104
63
71
121
137
144
10.12 Yıl ortalaması asgari ücretin ABD $ ile karĩılaĩtırılması
A comparison between average minimum wage and exchange rates (USA $)
2000
Yıl ortalaması asgari ücret (TL / Ay)
Yearly average minimum wage (TL / Month) (1)
Yıl ortalaması asgari ücretin artıĩ oranı
Increase rate of yearly average minimum wage (%)
Bir ABD dolarının TL deþeri - ($ / TL) (2)
ABD Doları cinsinden ortalama asgari ücret (ABD $ / Ay)
Yearly average minimum wage as USD (USA $ / Month)
2001
2002
2003
2004
114 300 000 152 195 625 236 437 875 306 000 000 433 575 000
33.2
626 712
33.2
1 231 322
55.4
1 515 372
29.4
1 500 269
41.7
1 429 202
182.4
123.6
156.0
204.0
303.4
Kaynak - Source:http://www.calisma.gov.tr/istatistik/cgm/asgari_ucret_dolar_karsilastirma.htm
(1) Yıl içinde uygulanan asgari ücretin yürürlükte kaldıþı ay sayısı
(1) Weighted monthly average minimum wage.
ile aþırlıklandırılarak bulunmuĩtur.
(2) Yearly average exchange rates of the Central Bank of the
(2) TC. Merkez Bankası yıl ortalaması döviz satıĩ kuru kullanılmıĩtır.
Republic of Turkey are used.
10.13 Toplu sözleĩme yapan iĩyeri ve iĩçiler
Establishments and labourers covered by collective bargaining
Toplu sözleĩme sayısı - Number of collective bargainings
Kamu - Public
Özel - Private
ćĩyeri sayısı - Number of establishments
Kamu - Public
Özel - Private
ćĩçi sayısı - Number of workers
Kamu - Public
Özel - Private
Kaynak: Çalıĩma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıþı
1999
2000
2001
2002
2003
2 286
1 137
1 149
1 646
985
661
4 454
1 193
3 261
1 773
1 113
660
1 607
793
814
9 638
2 735
2 173
4 671
9 578
4 633
4 741
2 712
5 800
2 006
544 995
283 463
103 124
105 471
473 845
301 633
131 852
123 207
391 526
237 714
Source: Ministry of Labour and Social Security
160
Çalışma
Eðitim durumuna göre iþsizler
Unemployed persons by educational status
1.000
(000)
Erkek - Males
(15 >yaþ - age)
900
800
Okuryazar olup bir okul bitirmeyen
700
Ýlköðretim - Primary education
600
Junior high school and vocational
junior high school
500
Lise - High school
400
300
Universities and other higher
educational institutions
200
100
0
2000
2001
2002
2003
2004
(000)
Kadýn - Females
(15 >yaþ - age)
220
200
180
160
Ýlköðretim - Primary education
140
Junior high school and vocational
junior high school
120
100
Lise - High school
80
60
Universities and other higher
educational institutions
40
20
0
2000
2001
2002
2003
2004
161
Labour
10.14 Grev ve lokavt uygulamaları - Strikes and lockouts
1999
Grev - Strikes
Sayı - Number
Katılan iĩçi - Number of workers involved
Kaybolan iĩ günü - Workdays lost
Lokavt - Lockouts
Sayı - Number
Lokavta uþrayan iĩçi - Workers subjeted to lockout
Kaybolan iĩ günü - Workdays lost
2000
2001
2002
2003
34
56
3 263
229 825
52
233
18 705
368 475
35
66
9 911
286 015
27
62
4 618
43 885
23
30
1 535
144 772
4
4
931
76 470
2
5
2 483
32 760
-
-
2
6
888
110 415
10.15 Ekonomik faaliyete göre iĩçi ve iĩveren sendikaları, 2003
Labour and employers' unions by economic activity, 2003
ćĩçi sendikası
Labour unions
Toplam - Total
Tarım, ormancılık, avcılık ve balıkçılık - Agriculture, forestry, hunting and fishing
Madencilik - Mining
ćmalat sanayii - Manufacturing industry
Petrol, kimya ve lastik - Petroleum, chemical and rubber
Gıda - Food
Ĩeker - Sugar
Dokuma - Textile
Deri - Leather
Aþaç - Wood
Kaþıt - Paper
Basım ve yayım - Printing and publishing
Çimento, toprak ve cam - Cement, non-metallic and glass
Metal - Metalic
Gazetecilik - Journalism
Gemi - Shipping union
Banka ve sigorta - Banking and insurance
ćnĩaat - Construction
Enerji - Energy
Ticaret, büro, eþitim, güzel sanatlar - Commerce, office, education and fine arts
Ulaĩtırma, haberleĩme ve depolama - Transportation, communication and storage
Kara taĩımacılıþı - Highway transportation
Demiryolu taĩımacılıþı - Railway transportation
Deniz taĩımacılıþı - Shipping
Hava taĩımacılıþı - Air transportation
Ardiye ve antrepoculuk - Storage and warehouses
Haberleĩme - Communication
Saþlık - Health
Konaklama ve eþlence yerleri - Lodging and recreational places
Milli savunma - National defense
Genel iĩler - General issues
93
5
3
41
3
5
1
9
1
4
2
2
3
7
2
2
5
5
3
5
10
2
1
1
3
2
1
3
4
1
8
ćĩveren sendikası
Employers' unions
50
31
4
11
1
3
1
1
1
4
3
2
5
1
4
3
1
2
2
3
162
11
Tarım
Agriculture
Sayfa
Page
164
Açıklama
Explanation
11.1 Tarım ve orman alanları
166
11.1 Agricultural land and forest area
11.2 Seçilmiĩ tarla ürünleri üretimi
166
11.2 Selected field crop production
11.3 Sebze üretimi
166
11.3 Vegetable production
11.4 Seçilmiĩ meyvelerin üretimi
168
11.4 Selected fruit production
11.5 Niteliklerine göre örtüaltı tarım alanları
168
11.5 Areas for under protective cover by quantities
11.6 Örtüaltı üretimi
168
11.6 Production for land under protective cover
11.7 Çay üretimi
168
11.7 Tea production
11.8 Gübre kullanımı
170
11.8 Fertilizer use
11.9 Seçilmiĩ orman ürünleri üretimi
170
11.9 Production of selected forest products
11.10 Orman yangınları
170
11.11 ćBBS'ye göre tarım alanları, 2003
171
11.12 Tarım faaliyetinde istihdam edilen nüfus
174
11.12 Employed population in agriculture
11.13 Tarımsal krediler
174
11.13 Agricultural credits by type
11.14 Arazi kullanımı
176
11.14 Land use
11.15 ćĩletme tipi ve büyüklüþüne göre iĩletmeler
176
11.15 Agricultural holdings by size and type of holdings
11.16 Arazinin tasarruf ĩekli ve iĩletme büyüklüþüne göre
iĩletmeler
178
11.16 Agricultural holdings by size of holdings and land tenure
forms
11.17 Arazi parça
iĩletmeler
179
11.17 Agricultural holdings and parcel by size of holdings and
parcels
11.18 Seçilmiĩ tarımsal alet ve makine sayıları
180
11.18 Selected number
machinery
11.19 Türlerine göre hayvanlar
181
11.19 Livestocks by type
11.20 Kesilen hayvan sayısı ve et üretimi
181
11.20 Animals slaughtered and meat production
11.21 Deri üretimi
181
11.21 Hide production
11.22 Saþılan hayvan sayısı ve süt üretimi
182
11.22 Number of animals milked and milk production
11.23 Kümes hayvancılıþı
182
11.23 Poultry and egg production
11.24 Arıcılık
182
11.24 Apiculture
11.25 ćpekböcekçiliþi
182
11.25 Sericulture
11.26 Seçilmiĩ su ürünlerinde üretim miktarı
183
11.26 Quantity of selected fishery products
sayısı
ve
iĩletme
büyüklüþüne
göre
11.10 Forest fires
11.11
Agricultural land by SRE, 2003
of
agricultural
equipment
and
163
Agriculture
TARIM
AGRICULTURE
Genel Tarım Sayımları
Censuses of Agriculture
Türkiye’de 1927, 1950, 1963, 1970, 1980, 1991 ve 2001 yıllarında
olmak üzere yedi kez tarım sayımı yapılmıĩtır.
Agricultural censuses have been conducted seven times in the
Turkey, namely in 1927, 1950, 1963, 1970, 1980, 1991 and 2001.
2001 Genel Tarım Sayımında bilgiler, Muhtarlık ve Tarımsal
ćĩletmeler (hanehalkı) olmak üzere iki kaynaktan derlenmiĩtir.
In the 2001 General Agricultural Census, data was compiled
through muhtars (a government administration in a village selected
by the villagers) and agricultural holdings (households).
Muhtarlık bilgileri, tüm köyler ve nüfusu 25 000’den az olan il ve ilçe
merkezinin muhtarlarından yerleĩim yerleri bazında bilgi alınmıĩtır.
Data related to Muhtars were taken from Muhtars of all the villages
and centers of provinces and districts having less than 25 000
inhabitants on the settlement.
Tarımsal iĩletmelere yönelik bilgiler ise tüm köyler ve nüfusu
5000'den az olan yerleĩim yerlerinden yaklaĩık 5000 örnek köyde
ve her köyde de örnekleme yöntemi ile tesadüfi olarak seçilen 10
hanehalkından (tarımsal iĩletme) alınmıĩtır.
Data related to agricultural holdings were taken from 5000 sample
villages selected from all the villages and settlements having less
than 5000 inhabitants and 10 households (agricultural holdings)
selected from these sample villages randomly by sampling method.
Cari Tarım ćstatistikleri
Current Agricultural Statistics
Yayındaki veriler Tarım
derlenmiĩtir.
ve Köyiĩleri Bakanlıþı aracılıþı ile
The data given in this publication has been collected with the
collaboration of the Ministry of Agriculture and Rural Affairs.
Tarla ürünleri: Tarla ürünlerine iliĩkin ekilen ve hasat edilen alan ile
üretim ve verim yılda bir defa Ekim ayında “Kesin Ürün Karnesi” ile
derlenmektedir. Ayrıca, kullanıcılara daha önceden bilgi vermek ve
Milli Gelir Tahminlerinde kullanılmak amacıyla aĩaþıdaki tahminler
yapılmaktadır.
Field crops: Data pertaining sowned and harvested area,
production and yield of field crops is compiled once a year in
October by “Final Crop Report Cards”. The following estimates are
given in order to provide early information for the estimates of
National Income.
Kıĩlık ekiliĩler üretim tahmini (Ĩubat - Mart)
Tarla ürünleri tahmini (Mayıs - Haziran)
Product estimates for winter (February - March)
Estimates for field crops (May - June)
Meyve üretimi: Meyve üretimine iliĩkin veriler “Meyve Kesin Ürün
Karnesi” ile Eylül-Kasım aylarında toplanmaktadır. Yalnız
turunçgiller üretimine iliĩkin veriler bir sonraki yılın Mart ayında
alınmaktadır. Kullanıcılara daha önceden bilgi vermek amacıyla
Haziran-Temmuz aylarında ön tahmin bilgileri alınmaktadır.
Fruit production: Data for fruit production are collected by “Final
Crop Report Cards for Fruit” in September and November. Data
only for citrus production are obtained during March of the following
year. Preliminary estimates are made in June-July for information to
the users.
Zeytin üretimi: Zeytin üretimine iliĩkin bilgiler bir sonraki yılın OcakĨubat aylarında alınmaktadır. Aþustos ayında ön tahmin
yapılmaktadır.
Olive production: Data for olive production are collected during
January and February of the following year. Preliminary estimates
are made in August.
Sebze üretimi: Sebze üretimine iliĩkin veriler Eylül-Ekim aylarında
“Sebze Kesin Ürün Karnesi” ile derlenmektedir. Mayıs ve Haziran
aylarında ön tahmin bilgileri alınmaktadır.
Vegetable production: Data for vegetable production are compiled
with “Final Crop Report Cards for Vegetable” in September and
October. Preliminary estimates are made in May and June.
Örtüaltı üretimi (sebze ve meyve): Örtüaltı sebze ve meyve
üretimine iliĩkin veriler Mayıs-Haziran aylarında “Örtüaltı Tarımı
(Sebzecilik ve Meyvecilik) Kesin Ürün Karnesi” ile örtüaltı üretimi
yapan illerden derlenmektedir.
Production (vegetable and fruit) for land under protective
cover: Data about vegetable and fruit production on under
protective cover are compiled from the provinces growing vegetable
and fruit under protective cover with “Final Crop Report Cards for
Production (Vegetable and Fruit) for Land Under Protective Cover”
in May and June.
Çay üretimi: Karadeniz bölgesinin beĩ ilinde ekimi yapılan çay
hakkındaki bilgiler, Çaykur Genel Müdürlüþü’nden ve Rize Ticaret
Borsası'ndan toplanmaktadır.
Tea production: Data for tea planted in 5 provinces of the Black
Sea Region are collected from Tea Industry Corporation (ÇAYKUR)
and Rize Trade stock exchange.
ćpekböcekçiliþi: ćpekböcekçiliþine ait bilgiler 15 Aþustos tarihinde
Bursa ćpekböcekçiliþi Enstitüsü’nden alınmaktadır.
Sericulture: Data for sericulture is obtained from the Bursa Institute
of Sericulture on August, 15.
164
The number of livestock: Data for the number of livestock is
collected only once at the end of the year.
Saþılan hayvan sayısı: Büyükbaĩ hayvanlarda 2+ yaĩ, küçükbaĩ
hayvanlarda 1+ yaĩtaki diĩi hayvanlar üzerinden hesaplanır.
The number of milked animals: The number of milked animals is
calculated for female cattle and buffalo of age two and over, and for
female sheep and goats of age one and over.
Süt üretimi: Saþılan hayvan
deþerlendirilmesinden elde edilir.
ile
Milk production: Milk production is obtained by multiplying the
number of animals milked by milk yields.
Yapaþı, kıl ve tiftik üretimi: 1+ yaĩtaki küçükbaĩ hayvanlar
üzerinden hesaplanır.
Production of wool, hair and angora: These are calculated for
sheep and goats of age one and over.
Kesilen hayvan sayısı: Belediye mezbaha ve kombinaları ile özel
kesim yerlerinde (entegre tesisler vb.) veteriner kontrolünde yapılan
kesimlere ait bilgiler, ćl Tarım Müdürlüklerinden, Kurban
Bayramında kesilen hayvan sayıları ise Türk Hava Kurumu’ndan
derlenmektedir. Kesilen hayvan sayısına, mezbaha ve kombina dıĩı
kesimler ilave edilmemiĩtir.
The number of slaughtered animals: Data relating to slaughtered
animals at municipal and private slaughterhouses are compiled by
the agricultural directorates in provinces of the Ministry of
Agriculture and Rural Affairs at the end of every year. The number
of slaughtered animals during the Celebration of Sacrifice is taken
from the Turkish Air Association. The animals that are not
slaughtered in slaughterhouses are not included in the total number
of animals slaughtered.
Et üretimi: Kesilen hayvan sayısının
ile
Meat production: Meat production is obtained by multiplying the
number of slaughtered animals by carcass weights.
Tavuk eti üretimi: Kesilen tavuk sayısının karkas aþırlıkları ile
Chicken meat production: Meat production is obtained by
multiplying the number of slaughtered chickens by carcass weight.
Deri üretimi: Kesilen hayvan sayısına, mezbaha ve kombina
kesimlerinin %10’u kadar ölü hayvanlardan elde edilen deriler ilave
edilerek hesaplanmaktadır.
Hide production: Total hide production has been estimated by
adding 10% of the number of animals slaughtered in the
slaughterhouses to the number of slaughtered animals.
Gübre kullanımı: Kullanılan gübre miktarı yıl sonu itibariyle ve yılda
bir defa Tarım ve Köyiĩleri Bakanlıþı’ndan alınmaktadır.
Fertilizer quantity: Data for fertilizer quantity used are taken only
once at the end of the year from the Ministry of Agriculture and
Rural Affairs.
Tarımsal alet ve makineler: Tarımsal alet ve makine sayıları yıl
sonu itibariyle ve yılda bir defa toplanmaktadır.
Agricultural equipment and machinery: Data for agricultural
equipment and machinery is collected only once at the end of the
year.
sayısının
süt
karkas
verimleri
aþırlıkları
165
Tarım
Mevcut hayvan sayısı: Mevcut hayvan sayılarına iliĩkin bilgiler yıl
sonu itibariyle derlenmektedir.
Agriculture
11.1 Tarım ve orman alanları
Agricultural land and forest area
Tarla alanı - Field area
Ekilen - Area sown
Nadas - Fallow
Sebze bahçeleri - Vegetable gardens
Baþlar - Vineyards
Meyve aþaçlarının kapladıþı alan - Orchards
Zeytin - Olive groves
Ormanlar - Forests
(000 hektar - 000 hectares)
1999
2000
2001
2002
2003
23 489
18 450
5 039
790
535
1 393
595
20 703
23 033
18 207
4 826
793
535
1 418
600
20 703
23 001
18 087
4 914
799
525
1 425
600
20 703
23 163
18 123
5 040
831
530
1 435
620
20 703
22 540
17 563
4 991
818
530
1 500
625
20 703
11.2 Seçilmiĩ tarla ürünleri üretimi
Selected field crop production
(Ton - Tons)
1999
2000
2001
2002
2003
Tarla ürünleri toplam üretimi
Total production of field crops
59 346 066
63 433 032
54 192 949
60 103 449
55 742 253
Buþday - Wheat
Arpa - Barley
Mısır - Maize
Mercimek - Lentils
Pamuk (saf) - Cotton (lint)
Çiþit - Cotton seed
Ĩeker pancarı - Sugar beet
Tütün - Tobacco
Ayçiçeþi - Sunflower
Patates - Potatoes
18 000 000
7 700 000
2 297 000
380 000
791 298
1 157 583
17 102 326
243 468
950 000
6 000 000
21 000 000
8 000 000
2 300 000
353 000
879 940
1 295 066
18 821 033
200 280
800 000
5 370 000
19 000 000
7 500 000
2 200 000
520 000
914 404
1 353 888
12 632 522
144 786
650 000
5 000 000
19 500 000
8 300 000
2 100 000
565 000
988 120
1 457 122
16 523 166
152 856
850 000
5 200 000
19 000 000
8 100 000
2 800 000
540 000
919 531
1 337 065
12 622 934
112 158
800 000
5 300 000
11.3 Sebze üretimi
Vegetable production
Toplam - Total
Yapraþı yenen sebzeler
Leafy or stem vegetables
Baklagil sebzeleri
Leguminous vegetables
Meyvesi yenen sebzeler
Fruit bearing vegetables
Soþansı, yumru ve kök sebzeler
Root, bulb and tuberous vegetables
Diþer sebzeler
Other vegetables
(Ton - Tons)
1999
2000
2001
2002
2003
22 083 352
22 357 612
21 930 762
23 698 667
24 018 697
1 633 680
1 670 650
1 670 050
1 683 950
1 696 600
622 000
660 000
648 000
686 000
709 000
19 122 500
19 283 500
18 880 000
20 596 000
20 678 500
628 660
653 450
644 700
642 700
826 580
76 512
90 012
88 012
90 017
108 017
166
Tarım
Tarla ürünleri üretimi - Production of field crops
70 000
(000 Ton - Tons)
60 000
50 000
40 000
30 000
20 000
10 000
0
2001
2000
1999
2002
2003
24 500
24 000
23 500
23 000
22 500
22 000
21 500
21 000
20 500
20 000
19 500
Sebze üretimi - Vegetable production
(000 Ton - Tons)
1999
2000
2001
2003
2002
Örtü altý üretimi - Production for land under protective cover
Sebzeler - Vegetables
5 000 000
Meyveler - Fruits
(Ton - Tons)
140 000
(Ton - Tons)
120 000
4 000 000
100 000
3 000 000
80 000
2 000 000
60 000
40 000
1 000 000
20 000
0
0
1999
2000
2001
2002
2003
1999
2000
2001
2002
2003
167
Agriculture
11.4 Seçilmiĩ meyvelerin üretimi
Selected fruit production
Elma - Apples
Kayısı ve zerdali - Apricots and wild apricots
Portakal - Oranges
Mandalina - Tangerines
Fındık - Hazelnuts
Zeytin üretimi - Olive production
Yemeklik - Edible
Yaþ zeytini - For oil
(Ton - Tons)
1999
2000
2001
2002
2003
2 500 000
378 000
1 100 000
500 000
530 000
600 000
240 000
360 000
2 400 000
579 000
1 070 000
560 000
470 000
1 800 000
490 000
1 310 000
2 450 000
517 000
1 250 000
580 000
625 000
600 000
235 000
365 000
2 200 000
352 000
1 250 000
590 000
600 000
1 800 000
450 000
1 350 000
2 600 000
499 000
1 250 000
550 000
480 000
850 000
350 000
500 000
11.5 Niteliklerine göre örtüaltı tarım alanları
Areas for under protective cover by quantities
(Dekar - Decar)
1999
2000
2001
2002
2003
Toplam - Total
423 143
422 130
431 387
536 030
483 244
Cam sera - Glass greenhouses
Plastik sera - Plastic greenhouses
Yüksek tünel - High tunnel
Alçak tünel - Low tunnel
52 641
137 298
43 089
190 115
56 558
148 242
44 885
172 445
60 151
149 780
50 221
171 235
64 199
180 385
60 954
230 492
70 111
166 605
61 088
185 440
11.6 Örtüaltı üretimi
Production for land under protective cover
Ürünler - Crops
(Ton - Tons)
1999
2000
2001
2002
2003
Toplam - Total
3 537 896
3 732 085
3 725 296
4 271 262
4 534 697
Sebzeler - Vegetables
Meyveler - Fruits
3 507 143
30 753
3 677 054
55 031
3 663 318
61 978
4 160 419
110 843
4 411 154
123 543
1999
2000
2001
2002
2003
203 875
204 491
204 112
203 028
203 318
76 749
76 750
76 653
76 645
76 640
1 095 532
758 038
824 946
791 700
869 000
199 155
138 770
142 900
135 000
153 800
11.7 Çay üretimi
Tea production
Çay yetiĩtiren çiftçi sayısı
Number of tea growers
Çay fidanı dikilen alan (Hektar)
Area under tea plantation (Hectares)
Elde edilen çay yapraþı (Ton)
Production of wet leaves (Tons)
Elde edilen kuru çay (Ton)
Production of dry tea (Tons)
168
Tarım
Zeytin üretimi - Olive production
(Ton-Tons)
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Fýndýk üretimi - Hazelnuts production
700 000
600 000
500 000
(Ton-Tons)
400 000
300 000
200 000
100 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Kuru çay üretimi - Dry tea production
(Ton-Tons)
250 000
200 000
150 000
100 000
50 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
169
Agriculture
11.8 Gübre kullanımı - Fertilizer use
Kullanılan gübre (Ton) - Fertilizer used (Tons)
Azotlu (% 21 N) - 2 % nitrogen
Fosforlu (% 17 P 205) - 17 P 205% phosphorus
Potaslı (% 50 K 20) - 50 K 20% potash
1999
2000
2001
2002
2003
10 985 323
7 072 822
3 751 151
161 350
10 424 828
6 563 279
3 697 359
164 190
8 292 752
5 391 889
2 765 223
135 640
8 645 636
5 708 834
2 789 668
147 134
9 762 341
6 383 651
3 211 457
167 233
Source: General Directorate of Agricultural Production and
Kaynak: Tarım ve Köyiĩleri Bakanlıþı;
Tarımsal Üretim ve Geliĩtirme Genel Müdürlüþü
Development; Ministry of Agriculture and Rural Affairs
Not. Kullanılan tabii gübre ve tabii gübre ile gübrelenen arazi
Note. The data for natural fertilizers and land fertilized by
kapsanmamıĩtır.
natural fertilizers is not included.
11.9 Seçilmiĩ orman ürünleri üretimi - Production of selected forest products
1999
2000
2001
2002
2003
2 832 866
455 516
89 518
804 239
1 609 738
1 252 489
3 007 426
413 068
155 364
829 843
1 533 001
1 371 209
2 738 269
380 020
84 674
776 476
1 524 867
1 254 599
3 296 607
606 870
28 596
775 993
1 460 174
1 821 253
2 827 007
421 686
38 920
778 103
1 169 428
2 073 150
2 041 842
8 742
2 318
3 720
3 233
495
3 964
1 965 361
8 066
6 115
1 150
6 652
5
5 738
2 083 589
8 601
8 032
1 347
3 617
8 001
4 267 476
11 734
7 989
2 356
2 617
6 626
3 126 373
9 153
10 826
1 906
56 266
255
3 350
Ana ürün - Principal product (m 3)
Tomruk - Log
Maden direþi - Mine prop
Tel direþi - Pole
Sanayi odunu - Industrial wood
Kaþıtlık odun - Wood for paper
Lif yonga - Fiber chip
ćkincil ürün (Ton) - By products (Tons)
Yakacak odun - Firewood
Sırık - Pole
Çıra - Pitch-pine
Çubuk - Stick
Çalı - Bush
Reçine - Resin
Defne yapraþı - Daphne leaves
Source: Ministry of Environment and Forestry
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlıþı
11.10 Orman yangınları - Forest fires
Toplam yangın çıkıĩ nedeni (Adet)
Causes of fire in total (Number)
Ateĩlemek - Incendiary
Tarla açmak - Land clearing
ćhmal ve diþerleri - Neglect and others
Yanan alan (Hektar) - Area burned (Hectares)
3
Yanan aþaç miktarı - Number of trees burned (m )
Zarar - Loss (000 000 TL) (1)
1999
2000
2001
2002
2003
2 075
565
1 510
2 353
973
1 380
2 631
190
61
2 380
1 471
218
48
1 205
2 177
216
42
1 919
5 804
111 185
3 666 243
26 353
563 171
24 459 969
7 394
238 113
10 060 977
8 514
325 087
15 876 366
6 644
397 932
22 424 713
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlıþı
Source: Ministry of Environment and Forestry
(1) Söndürme masraflarını da kapsar.
(1) Extinguishing expenses are also included.
170
( Hektar - Hectare)
Meyve, zeytin aþaçlarının
kapladıþı alan, baþ alanı ve
ćBBS - SRE
Toplam alan
Total land
ćĩlenen tarla alanı
Cultivated field area
Ekilen
Nadas
Area sown
Fallow land
Sebze çay yetiĩtirmeye ayrılan alan
bahçeleri
Area of fruit trees, olive
treess, vineyards and area
Vegetable
gardens
reserved for tea plantation
26 027 240
17 562 656
4 990 882
817 852
2 655 850
85 028
85 028
85 028
75 164
75 164
75 164
2 079
2 079
2 079
5 289
5 289
5 289
2 496
2 496
2 496
1 691 149
977 874
383 626
351 524
242 724
1 426 791
943 691
368 502
337 236
237 953
46 047
789
789
-
75 950
20 053
5 608
10 625
3 820
142 361
13 341
9 516
2 874
951
713 275
447 551
265 724
483 100
297 116
185 984
45 258
24 569
20 689
55 897
37 134
18 763
129 020
88 732
40 288
2 958 545
329 397
329 397
1 896 154
148 025
148 025
225 783
3 408
3 408
161 264
46 105
46 105
675 344
131 859
131 859
973 833
366 208
367 158
240 467
527 536
134 072
281 552
111 912
14 140
955
9 945
3 240
58 447
19 503
15 276
23 668
373 710
211 678
60 385
101 647
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
1 655 315
505 955
567 952
354 554
226 854
1 220 593
308 663
428 990
279 842
203 098
208 235
16 590
119 644
62 990
9 011
56 712
36 991
7 046
5 522
7 153
169 775
143 711
12 272
6 200
7 592
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
1 496 330
979 757
339 601
542 305
97 851
911 023
619 112
197 295
358 345
63 472
248 028
204 533
14 893
175 139
14 501
82 214
64 669
50 682
5 976
8 011
255 065
91 443
76 731
2 845
11 867
516 573
96 166
186 439
90 862
130 414
12 692
291 911
67 171
94 339
24 713
102 406
3 282
43 495
14 476
3 300
23 542
2 177
17 545
3 417
10 763
1 251
1 450
664
163 622
11 102
78 037
64 898
3 016
6 569
4 149 825
1 240 055
1 240 055
2 451 095
878 686
878 686
1 523 223
307 265
307 265
78 435
39 449
39 449
97 072
14 655
14 655
2 909 770
2 569 168
340 602
1 572 409
1 321 376
251 033
1 215 958
1 180 648
35 310
38 986
26 633
12 353
82 417
40 511
41 906
TR1 ćstanbul
TR10
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
TR22
Balıkesir
Çanakkale
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
Aydın
Denizli
Muþla
TR33
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
171
Tarım
11.11 ćBBS'ye göre tarım alanları, 2003
Agricultural land by SRE, 2003
Agriculture
11.11 ćBBS'ye göre tarım alanları, 2003 (devam)
Agricultural land by SRE, 2003 (continued)
ćBBS - SRE
Toplam alan
Total land
TR61
Antalya
Isparta
Burdur
TR62
Adana
Mersin (ćçel)
TR63
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
TR7 Orta Anadolu-Central Anatolia
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
( Hektar - Hectare)
Ekilen
Nadas
Area sown
Fallow land
Sebze
bahçeleri
Vegetable
gardens
çay yetiĩtirmeye ayrılan alan
2 601 932
738 974
385 234
189 335
164 405
1 936 591
513 222
239 220
126 294
147 708
185 923
88 421
56 031
27 283
5 107
164 541
52 757
41 136
5 177
6 444
314 877
84 574
48 847
30 581
5 146
1 001 241
612 645
388 596
769 927
528 277
241 650
47 032
10 965
36 067
63 734
28 254
35 480
120 548
45 149
75 399
861 717
275 798
434 054
151 865
653 442
179 378
333 931
140 133
50 470
336
50 034
100
48 050
35 036
7 864
5 150
109 755
61 048
42 225
6 482
3 901 264
1 702 960
293 812
403 515
268 397
314 115
423 121
2 442 492
1 094 624
194 629
260 435
169 912
226 232
243 416
1 329 038
514 219
88 685
125 339
67 503
59 850
172 842
36 450
25 062
6 815
6 784
3 884
2 537
5 042
93 284
69 055
3 683
10 957
27 098
25 496
1 821
2 198 304
652 935
758 867
786 502
1 347 868
368 895
448 178
530 795
814 819
268 769
303 495
242 555
11 388
4 545
1 512
5 331
24 229
10 726
5 682
7 821
2 225 787
183 851
79 818
60 447
43 586
1 662 686
113 587
48 235
34 720
30 632
311 108
33 558
2 101
24 127
7 330
93 700
5 823
3 413
1 043
1 367
158 293
30 883
26 069
557
4 257
502 145
192 870
198 291
110 984
361 735
161 639
125 357
74 739
112 003
17 065
64 231
30 707
14 118
3 768
6 444
3 906
14 289
10 398
2 259
1 632
1 539 791
409 772
302 570
601 196
226 253
1 187 364
274 655
248 463
468 922
195 324
165 547
10 781
21 992
112 848
19 926
73 759
42 092
17 757
6 965
6 945
113 121
82 244
14 358
12 461
4 058
691 317
691 317
107 683
254 576
159 583
53 712
33 090
82 673
226 365
226 365
38 812
66 125
44 972
934
14 108
61 414
31 905
31 905
9 600
3 021
19 284
10 274
10 274
2 338
1 764
3 432
625
1 521
594
422 773
422 773
66 533
186 687
101 579
52 153
14 440
1 381
172
ćBBS - SRE
Toplam alan
Total land
North East Anatolia
TRA1
Erzurum
Erzincan
Bayburt
TRA2
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
TRB1
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
TRB2
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
South East Anatolia
TRC1
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
TRC2
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
TRC3
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
(Hektar - Hectare)
Ekilen
Nadas
Area sown
Fallow land
Sebze
bahçeleri
Vegetable
gardens
çay yetiĩtirmeye ayrılan alan
1 444 672
627 272
376 228
162 254
88 790
1 029 130
439 245
277 665
111 585
49 995
398 606
176 969
95 116
43 250
38 603
8 356
5 708
1 771
3 818
119
8 580
5 350
1 676
3 601
73
817 400
344 954
337 178
74 369
60 899
589 885
239 818
244 821
44 932
60 314
221 637
104 296
91 500
25 661
180
2 648
774
159
1 705
10
3 230
66
698
2 071
395
1 408 203
635 544
362 275
185 037
38 386
49 846
871 111
346 524
172 184
110 032
28 509
35 799
411 434
179 577
109 449
51 600
6 356
12 172
20 401
12 698
6 049
4 367
1 853
429
105 257
96 745
74 593
19 038
1 668
1 446
772 659
287 370
307 228
133 721
44 340
524 587
198 836
209 006
82 215
34 530
231 857
83 249
95 418
47 890
5 300
7 703
1 803
2 346
1 455
2 099
8 512
3 482
458
2 161
2 411
3 373 188
755 709
373 188
279 241
103 280
2 634 054
481 390
193 979
235 013
52 398
277 708
26 956
18 386
200
8 370
80 978
26 451
9 915
5 183
11 353
380 448
220 912
150 908
38 845
31 159
1 956 324
1 146 434
809 890
1 620 241
938 218
682 023
175 364
90 675
84 689
38 845
20 549
18 296
121 874
96 992
24 882
661 155
362 658
118 123
95 936
84 438
532 423
288 822
105 715
91 411
46 475
75 388
46 020
3 000
1 535
24 833
15 682
8 494
4 252
994
1 942
37 662
19 322
5 156
1 996
11 188
173
Tarım
11.11 ćBBS'ye göre tarım alanları, 2003 (devam)
Agricultural land by SRE, 2003 (continued)
Agriculture
11.12 Tarım faaliyetinde istihdam edilen nüfus
Employed population in agriculture
[12 > yaĩ - age]
ćktisaden faal nüfus
Economically active population
Tarım kesimindeki iktisaden faal nüfus
Economically active population in agriculture
Tarla ziraatı ve hayvancılık
(1)
Agriculture and animal husbandry
Ormancılık ve tomrukçuluk
Forestry and logging
Balıkçılık ve süngercilik
Fishing and sponge-gathering
ćktisaden faal tarımsal nüfusun toplam faal nüfusa
oranı - Percentage of the economically active population
in agriculture to total economically active population (%)
1000 dekar tarımsal amaçlı alana düĩen tarımda iktisaden
faal nüfus (Kiĩi) - Economically active population in
agriculture per 1000 decar agricultural land (Person)
Tarımda iktisaden faal nüfus baĩına düĩen tarımsal
amaçlı alan (Dekar) - Agricultural land per economically
active population in agriculture (Decar)
1975
1980
1985
1990
2000
40 347 719
44 736 957
50 664 458
56 473 035
67 803 927
17 383 828
18 522 322
20 556 786
23 381 893
25 997 141
11 694 513
11 104 501
12 118 533
12 547 796
12 576 827
11 650 986
10 993 899
12 037 883
12 460 073
12 527 284
28 850
91 137
58 433
65 908
27 941
14 677
19 465
22 217
21 815
21 602
67.27
59.95
58.95
53.66
48.38
42
39
44
45
48
24
26
23
22
21
(1) Includes shore hunting, trapping and also hunting animals production.
(1) Kara avcılıþı, tuzakçılık ve av hayvanları üretimini de kapsar.
11.13 Tarımsal krediler
Agricultural credits by type
Ziraat Bankası tarafından verilen
tarımsal krediler genel toplamı
Agriculturel credits given by the Agriculturel Bank
Banka kaynaklı krediler toplamı
Credits originating frombank total
Doþrudan üreticilere kullandırılan krediler
Credits used diretcly producers
Tarım kredi kooperatifleri
Agriculture credits cooperatives
Banka kaynaklı diþer krediler
(Tohumculuk, Baþımsız Tütün Satıĩ Koop. v.b.)
Other credits origination from banks
(Seed Independent Tobacco Selling Coop.etc.)
Fon kaynaklı krediler
Credits origination from fund
Kaynak: TC. Ziraat Bankası
1999
2000
2001
2002
2003
2 143 211
3 408 754
2 948 493
2 884 151
3 562 027
1 241 217
1 575 110
769 492
599 647
533 771
659 680
832 371
541 308
443 934
454 739
483 200
703 909
213 198
145 626
73 071
98 337
38 830
14 986
10 087
5 961
901 994
1 833 644
2 179 001
2 284 504
3 028 256
Source: Agricultural Bank of the Turkish Republic
174
Tarım
Tarýmsal nüfus - Agricultural population (12>yaþ-age)
80,00
(%)
70,00
60,00
50,00
40,00
30,00
20,00
10,00
0,00
1975
1980
1985
1990
2000
Tarýmda iktisaden faal nüfus baþýna düþen tarýmsal amaçlý alan (Dekar)
Agricultural land per economicaly active population in agriculture (Decar)
30
20
10
0
1975
1980
1985
1990
2000
175
Agriculture
11.14 Arazi kullanımı - Land use
(000 Dekar - 000 Decar)
2001
(%)
Toplam - Total
668 819
100.00
Tarla arazisi - Field area
Sebze ve çiçek bahçeleri (örtüaltı dahil) - Vegetable and flower gardens (including greenhouses)
Meyve ve diþer uzun ömürlü bitkilerin kapladıþı alan (kavaklık ve söþütlük dahil)
Fruit orchards and other permanent crops (including poplar-willow grove)
Nadas - Fallow land
Tarıma elveriĩli olduþu halde kullanılmayan arazi
Unused and undeveloped potentially productive land
Daimi çayır ve otlak arazisi - Perminant pasture and meadow
Koruluk ve orman arazisi (fundalık ve makilik dahil)
Forest and woodland (shrubbery and bush included)
Tarıma elveriĩsiz arazi (taĩlık, bataklık, çorak arazi, köy yerleĩim yeri vb.)
Non-agricultural land (story land, swamp, land ocaupied by buildings etc.)
152 376
5 867
22.78
0.88
25 865
37 460
3.87
5.60
19 443
146 167
2.91
21.85
184 846
27.64
96 795
14.47
Not. Tablodaki bilgiler 2001 Genel Tarım Sayımı;
Note. 2001 General Agricultural Census;
Köy Genel Anketi sonuçlarıdır.
results of Village Information Survey.
11.15 ćĩletme tipi ve büyüklüþüne göre iĩletmeler
Agricultural holdings by size and type of holdings
Arazisi
olmayan
Toplam
Holdings
Total without land
Toplam iĩletme - Total number of holdings
Bitkisel üretim ve hayvancılık yapan iĩletme
Holdings engaged in both crop
production and animal husbandry
Yalnız bitkisel üretim yapan iĩletme
Holdings engaged only crop production
Yalnız hayvancılık yapan iĩletme
Holdings engaged only in animal husbandry
10-19
3 076 650
54 523
178 006
290 461
539 816
2 074 439
-
86 229
167 908
348 260
929 582
-
89 070
121 186
186 079
72 629
54 523
2 707
1 367
5 477
ćĩletme büyüklüþü (Dekar) - Size of holdings (Decar)
50-99
100-199
200-499
500+
20-49
Toplam iĩletme - Total number of holdings
Bitkisel üretim ve hayvancılık yapan iĩletme
Holdings engaged in both crop
production and animal husbandry
Yalnız bitkisel üretim yapan iĩletme
Holdings engaged only crop production
Yalnız hayvancılık yapan iĩletme
Holdings engaged only in animal husbandry
ćĩletme büyüklüþü (Dekar)
Size of holdings (Decar)
-5
5-9
950 840
560 049
327 363
153 685
21 907
681 095
422 906
244 552
109 522
13 967
262 528
136 366
82 293
44 120
7 940
7 217
777
518
43
-
Tarımsal ćĩletmeler (hanehalkı) Anketi sonuçlarıdır.
results of the Agricultural Holdings (households) Survey.
176
Türkiye Arazi Örtüsü Haritası - Land Cover of Turkey
177
Tarım
Agriculture
11.16 Arazinin tasarruf ĩekli ve iĩletme büyüklüþüne göre iĩletmeler
Agricultural holdings by size of holdings and land tenure forms
-5
5-9
10-19
20-49
Arazi tasarruf ĩekli - Land tenure forms
Toplam
Total
Toplam iĩletme sayısı - Total number of holdings
3 022 127
178 006
290 461
539 816
950 840
2 458 263
160 851
256 675
463 448
784 611
94 791
8 808
11 044
19 508
30 668
44 057
1 170
2 089
7 067
15 295
317 327
2 007
11 271
28 786
84 722
54 959
2 939
4 574
11 891
17 282
37 833
1 376
3 778
7 170
12 546
9 604
856
994
1 152
4 084
5 290
-
35
794
1 631
Kendi arazisi olan iĩletmeler - Holdings having their own land
Yalnız kendi arazisini iĩletenler
Holdings operating only their own land
Yalnız zilyetliþe dayalı arazi iĩletenler
Holdings operating only ownership land
Hem kendi arazisini hem de zilyetliþe dayalı arazi iĩletenler
Holdings operating both their own land and ownership land
Hem kendi arazisini hem de baĩkasının arazisini iĩletenler
Holdings operating both their own land and other's land
Kendi arazisi olmayan iĩletmeler
Holdings not having their own land
Yalnız kira ile arazi iĩletenler
Holdings operating only rented land
Yalnız ortakçılık ile arazi iĩletenler
Holdings operating land only on share basis
Diþer ĩekilde arazi iĩletenler
Holdings operating land in other types of tenure
ćki ya da daha fazla tasarruf ĩekli ile arazi iĩletenler
Holdings operating land by more than on type of tenure
Arazi tasarruf ĩekli - Land tenure forms
Kendi arazisi olan iĩletmeler - Holdings having their own land
Yalnız kendi arazisini iĩletenler
Holdings operating only their own land
Yalnız zilyetliþe dayalı arazi iĩletenler
Holdings operating only ownership land
Hem kendi arazisini hem de zilyetliþe dayalı arazi iĩletenler
Holdings operating both their own land and ownership land
Hem kendi arazisini hem de baĩkasının arazisini iĩletenler
Holdings operating both their own land and other's land
Kendi arazisi olmayan iĩletmeler
Holdings not having their own land
Yalnız kira ile arazi iĩletenler
Holdings operating only rented land
Yalnız ortakçılık ile arazi iĩletenler
Holdings operating land only on share basis
Diþer ĩekilde arazi iĩletenler
Holdings operating land in other types of tenure
ćki ya da daha fazla tasarruf ĩekli ile arazi iĩletenler
Holdings operating land by more than on type of tenure
50-99
100-199
200-499
500+
560 049
327 363
153 685
21 907
436 456
238 767
103 692
13 763
15 521
7 450
1 414
378
8 933
6 238
3 020
245
81 929
62 407
39 545
6 660
8 609
6 774
2 591
299
5 802
4 290
2 541
330
1 759
492
259
8
1 040
945
623
222
178
-5
5-9
10-19
20-49
Parça sayısı - Number of parcels
Toplam
Total
Toplam parça sayısı - Total number of parcel
3 022 127
12 323 405
178 006
292 514
290 461
664 173
539 816
1 650 312
950 840
3 831 683
588 766
588 766
109 996
109 996
106 387
106 387
127 077
127 077
141 829
141 829
1 734 809
5 446 419
66 172
169 055
171 663
469 190
349 170
1 036 886
594 616
1 917 378
484 520
3 449 713
1 771
12 712
11 448
77 763
53 358
371 731
162 582
1 149 491
214 035
2 838 512
67
751
964
10 834
10 211
114 618
51 812
622 986
Parça sayısı - Number of parcel
1
ćĩletme sayısı - Number of holdings
2-5
6-9
9+
50-99
100-199
200-499
500+
Toplam parça sayısı - Total number of parcel
560 049
2 836 069
327 363
1 881 198
153 685
997 015
21 907
170 441
62 493
62 493
26 805
26 805
11 692
11 692
2 487
2 487
304 775
1 025 013
167 433
555 848
72 587
244 515
8 393
28 534
131 739
945 987
80 865
585 659
37 596
268 820
5 161
37 550
61 043
802 576
52 261
712 888
31 812
471 989
5 865
101 870
Parça sayısı - Number of parcel
1
2-5
6-9
9+
Not. Tablodaki bilgiler, 2001 Genel Tarım Sayımı;
Tarýmsal iþletme sayýsý, 2001
Number of agricultural holdings, 2001
3 500 000
Toplam - Total
3 000 000
Bitkisel üretim ve hayvancýlýk yapan
iþletme - Holdings engaged in both
2 500 000
crop production and animal
husbandry
2 000 000
Yalnýz bitkisel üretim yapan iþletme
1 500 000
Holdings engaged only crop
production
1 000 000
Yalnýz hayvancýlýk yapan iþletme
Holdings engaged only in animal
500 000
husbandry
0
179
Tarım
11.17 Arazi parça sayısı ve iĩletme büyüklüþüne göre iĩletmeler
Agricultural holdings and parcel by size of holdings and parcels
Agriculture
11.18 Seçilmiĩ tarımsal alet ve makine sayıları
Selected number of agricultural equipment and machinery
1999
2000
2001
2002
2003
Kulaklı traktör pulluþu
Mouldboard type tractor plough
886 887
903 007
902 524
904 197
930 943
Kültüvatör
Cultivator
395 547
402 145
405 025
415 664
421 455
Diskli tırmık (diskaro, gobledisk vb.)
Disc harrows
180 614
184 048
188 942
188 604
190 739
Diĩli tırmık
Toothed harrow
352 817
349 158
348 767
348 544
348 911
Kombine hububat ekim makinası
Combined seed drill
146 715
151 869
153 613
156 361
162 763
Üniversal ekim makinası
Universal drill
79 975
80 914
81 519
65 994
66 216
Kimyevi gübre daþıtma makinası
Fertilizer broadcaster
287 503
295 921
297 725
305 587
314 660
Sapdöver harman makinası (batöz)
Thresher
226 773
228 945
225 339
193 386
193 963
Mısır silaj makinesi
Corn forage harvester
2 599
3 408
4 068
5 545
6 327
Kuyruk milinden haraketli pulverizatör
PTO driven sprayer
210 300
216 525
219 238
227 963
229 497
Tarım arabası (römork)
Trailer
908 047
920 222
926 494
945 777
966 596
Kendi yürür biçer döver
Combine harvester
12 563
12 578
12 053
11 539
11 721
924 471
941 835
948 416
970 083
997 620
Traktör
Tractor
Seçilmiþ tarýmsal alet ve makine sayýsý
Selected number of agricultural equipment and machinery
1 200 000
1 000 000
Kulaklý traktör pulluðu
Mouldboard type tractor plough
800 000
Diþli týrmýk - Toothed harrow
600 000
Sapdöver harman makinesi (batöz)
Thresher
400 000
Tarým arabasý (römork)
Trailer
200 000
Traktör - Tractor
0
1999
2000
2001
2002
2003
180
Sıþır - Cattle
Manda - Buffalo
Koyun - Sheep
Kıl keçi - Ordinary goat
Tiftik keçi - Angora goat
1999
2000
2001
2002
2003
11 054
165
30 256
7 284
490
10 761
146
28 492
6 828
373
10 548
138
26 972
6 676
346
9 804
121
25 174
6 519
261
9 789
113
25 431
6 516
256
11.20 Kesilen hayvan sayısı ve et üretimi - Animals slaughtered and meat production
1999
2000
2001
2002
2003
1 119
888
22
6
3 891
3 214
1 309
1 123
979
18
6
2 871
3 240
1 166
1 030
813
11
2
2 090
2 658
879
754
1 020
5
5
1 750
2 186
757
929
662
8
2
1 236
2 318
607
186 443
163 238
4 495
701
84 420
48 056
23 694
176 253
178 383
3 301
746
61 945
49 193
21 394
170 533
161 057
2 034
260
45 338
40 323
16 138
142 152
185 478
860
770
42 165
33 663
15 454
160 172
130 284
1 450
259
28 002
35 004
11 487
Kesilen hayvan (000 baĩ) - Animals slaughtered (000 head)
Sıþır - Cattle
Dana - Calf
Manda - Buffalo
Manda yavrusu - Buffalo calves
Koyun - Sheep
Kuzu - Lamb
Keçi ve oþlaþı - Goat and kid
Et üretimi (Ton) - Meat production (Tons)
Sıþır - Cattle
Dana - Calf
Manda - Buffalo
Manda yavrusu - Buffalo calves
Koyun - Sheep
Kuzu - Lamb
11.21 Deri üretimi - Hide production
(Adet - Number)
Sıþır ve dana - Cattle and calf
Manda ve manda yavrusu - Buffalo and buffalo calves
Koyun ve kuzu - Sheep and lamb
1999
2000
2001
2002
2003
2 178 127
31 064
7 665 346
1 384 533
2 272 234
25 870
6 602 950
1 232 024
1 997 071
13 765
5 130 979
923 796
1 921 185
11 121
4 261 562
792 943
1 728 321
10 473
3 859 092
632 746
Hayvan sayýlarý - Number of animals
(000)
Sýðýr - Cattle
Koyun -Sheep
35 000
11 200
11 000
30 000
10 800
10 600
25 000
10 400
20 000
10 200
10 000
15 000
9 800
10 000
9 600
9 400
5 000
9 200
0
9 000
1999
2000
2001
2002
2003
1999
2000
2001
2002
2003
181
Tarım
(000)
11.19 Türlerine göre hayvanlar - Livestocks by type
Agriculture
11.22 Saþılan hayvan sayısı ve süt üretimi - Number of animals milked and milk production
1999
2000
2001
2002
2003
5 538
80
16 473
4 086
5 280
70
15 920
3 793
5 086
65
14 847
3 773
4 393
52
13 637
3 553
5 040
57
12 477
3 127
8 965
75
805
237
8 732
67
774
220
8 489
63
723
220
7 491
51
657
210
9 514
49
770
278
Saþılan hayvan (000 baĩ) - Animals milked (000 head)
ćnek - Cow
Manda ineþi - Buffalo cow
Koyun - Sheep
Keçi - Goat
Süt üretimi (000 ton) - Milk production (000 tons)
ćnek - Cow
Manda ineþi - Buffalo cow
Koyun - Sheep
Keçi - Goat
(000)
11.23 Kümes hayvancılıþı - Poultry and egg production
Tavuk - Hen
Et tavuþu - Broiler
Yumurta tavuþu - Laying hen
Hindi - Turkey
Ördek - Duck
Kaz - Geese
Tavuk eti (000 ton) - Chicken meat (000 tons)
Tavuk yumurtası - Number of hen egg
1999
2000
2001
2002
2003
239 748
167 863
71 885
3 763
1 295
1 671
597
14 090 023
258 168
193 459
64 709
3 682
1 104
1 497
643
13 508 586
217 575
161 899
55 676
3 254
914
1 398
615
10 575 046
245 776
188 637
57 139
3 092
832
1 400
696
11 554 910
277 533
217 133
60 400
3 994
811
1 337
872
12 666 782
1999
2000
2001
2002
2003
4 322
4 136
186
67 259
4 073
4 268
4 068
200
61 091
4 527
4 115
3 931
184
60 190
3 174
4 161
3 981
180
74 555
3 448
4 289
4 098
191
69 540
3 130
1999
2000
2001
2002
2003
4 964
133
3 147
60
2 445
47
3 839
100
5 097
169
11.24 Arıcılık - Apiculture
Kovan sayısı - Number of hive (000)
Yeni tip - Modern type
Eski tip - Old type
Bal üretimi (Ton) - Honey production (Tons)
Balmumu üretimi (Ton) - Wax production (Tons)
11.25 ćpekböcekçiliþi - Sericulture
Açılan ipekböceþi kutusu (Adet)
Opened silkworm box (Number)
ćpek kozası (Ton) - Silk cocoan (Tons)
182
( Ton - Tons)
1999
2000
2001
2002
2003
Avlanan deniz balıkları miktarı - Catch of sea fish
510 000
441 690
465 180
493 446
416 126
Hamsi - Anchovy
ćstavrit (Kraça) - Horse mackerel
ćstavrit (Karagöz) - Scad
Kefal - Grey mullet
Lüfer - Blue fish
Sardalya - Pilchard
Mezgit - Whiting
Bakalorya-Berlam - Hake-Eurepean hake
Diþer deniz balıkları - Other sea fish
350 000
9 220
4 000
26 000
2 995
22 000
14 110
16 980
64 695
280 000
15 000
7 200
27 000
4 250
16 500
18 000
18 190
55 550
320 000
15 545
10 635
22 000
13 060
10 000
10 000
20 810
43 130
373 000
19 500
6 982
12 000
25 000
8 684
8 808
10 500
28 972
295 000
16 400
11 600
11 000
22 000
12 000
8 000
7 500
32 626
13 634
18 831
19 230
29 298
46 948
3 585
1 203
3 638
890
1 800
2 518
10 000
900
2 150
2 000
1 200
2 581
7 500
2 000
2 650
3 000
1 500
2 580
10 000
500
6 241
4 000
5 000
3 557
19 700
4 000
5 500
6 000
8 100
3 648
ćçsu - Inland water
Alabalık - Trout
Aynalı sazan - Carp
37 770
36 870
900
43 385
42 572
813
37 514
36 827
687
34 297
33 707
590
40 217
39 674
543
Deniz - Marine water
Alabalık - Trout
Çipura - Sea bream
Levrek - Sea bass
Midye - Mussel
Karides - Prawn
25 230
1 700
11 000
12 000
500
30
35 646
1 961
15 460
17 877
321
27
29 730
1 240
12 939
15 546
5
-
26 868
846
11 681
14 339
2
-
39 726
1 194
16 735
20 982
815
-
50 190
42 824
43 323
43 938
44 698
20 000
17 396
1 489
1 906
1 455
1 585
1 372
4 987
15 654
14 137
1 124
1 633
1 583
1 592
1 681
5 420
15 848
12 265
1 009
1 644
1 685
1 601
1 634
7 637
14 930
12 965
918
1 850
1 733
1 937
1 894
7 711
14 215
13 820
1 013
1 751
1 826
1 850
2 183
8 040
Avlanan deniz ürünleri miktarı (kabuklu, yumuĩakca)
Catch of other sea products (crustaceas, molluscs)
Akivades (Kum midyesi) - Cockle
Deniz anası - Common
Deniz salyangozu - Sea snail
Karides - Prawn
Midye - Mussel
Diþer deniz ürünleri - Other sea products
Yetiĩtiricilik üretimi - Aquaculture production
Avlanan tatlısu ürünleri miktarı
Catch of freshwater products
ćnci kefali (1)
Sazan - Common carp
Siraz (1)
Levrek (Sudak) - Pike perch
Gümüĩ - Sand smelt
Salyangoz - Snail
Kerevit - Cray fish
Diþer tatlısu ürünleri - Other freshwater products
(1) Yöresel üründür, ćngilizce karĩılıgı bilinmiyor.
(1) Local sea product, English equivalent is unknown.
183
Tarım
11.26 Seçilmiĩ su ürünlerinde üretim miktarı
Quantity of selected fishery products
Maden ve Enerji
Mining and Energy
Sayfa
Page
Açıklama
186
Explanation
12.1 Seçilmiĩ madenlerin üretimi
188
12.1 Production of selected minerals
12.2 Maden faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler,
girdi, çıktı ve katma deþer
188
12.2 Number of establishments, employment and payments,
input, output and value added in minning sector
12.3 ćBBS' ye göre maden sektöründe iĩyeri sayısı, çalıĩılan
iĩçi-saat, ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2001*
189
12.3 Number of establishment, total man-hours worked,
payments, input, output and value added in mining sector
by SRE, 2001*
12.4 Tuz üretimi
192
12.4 Salt production
12.5 Enerji kaynaklarına göre elektrik enerjisi üretimi
192
12.5 Thermal electricity generation by energy resources
12.6 Elektrik enerjisi tüketimi
192
12.6 Consumption of electricity
12.7 ćBBS' ye göre elektrik tüketimi, 2003
193
12.7 Electricity consumption by SRE, 2003
12.8 Elektrik santrallarında kurulu güç, üretim ve tüketim
196
12.8 Installed capacity, production and consumption of
electricity power plants
12.9 Ekonomik faaliyete göre elektrik enerjisi tüketimi
196
12.9 Consumption of electricity by economic activity
12.10 Elektrik, gaz ve su faaliyetlerinde iĩyeri sayısı, istihdam
ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
197
input, output and value added in electricity, gas and
water sectors
12.11 Elektrik, gaz ve su faaliyetlerinde iĩyeri sayısı, istihdam
ve ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2000, 2001
197
12.11 Number of establishments, employment and payment,
input, output, value added in electricity, gas and water
sectors, 2000, 2001
185
12
Mining and Energy
MADEN
MINING
Bu bölümdeki madencilik ve taĩocakçılıþı sektörüne iliĩkin veriler
aylık ve yıllık olarak derlenmektedir.
Data on the mining sectors is complied monthly and annually.
Yurdumuzda üretilen ve Maden Kanunu kapsamına giren
madenlere ait bilgiler Cumhuriyetin kuruluĩundan 1957 yılına kadar
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıþı Maden ćĩleri Genel
Müdürlüþü'nce derlenmiĩ ve sonuçları yayımlanmıĩtır.
Information about the mines, producted in our country by Mine Law
are complied and the results are published by the Mine Department
of the Ministry of Energy and Natural Resources from since the
establishment of Republic till 1957.
Enstitümüz 1958 yılından itibaren her yıl maden iĩletmelerinden
aylık ve yıllık faaliyet cetvelleri ile bilgiler derlemiĩ ve bilgileri
periyodik olarak yayımlamaya baĩlamıĩtır.
Monthly and annually information of mine companies activities has
been gathered every year by the Institute since 1958.
1988 yılına kadar üretim ve istihdam aþırlıklı verileri içeren Maden
ćstatistikleri yayını, 1989 yılından itibaren aylık ve yıllık maden
anketleri ile daha kapsamlı bir ĩekilde derlenerek kullanıcılara
sunulmaya baĩlanmıĩtır.
Mining Statistics Publication which generally comprised production
and employment outputs till 1988, has been published with extent
by compiling monthly and annual mining survey since 1989 for
users.
Yurdumuzda üretilen ve Taĩocakları Nizamnamesi kapsamına
giren madenlere ait iĩletmelerin adresleri Enstitümüz 1965 yılında ćl
Özel ćdarelerinden toplanmıĩ ve 1966 yılında bir anket yapmıĩ ise
de iĩyerlerinin ancak %53'ünden cevap alabilmiĩtir.
In 1965, our Institute compiled addresses of mining establishments
by Quarrying Regulations and applied the survey in 1966, but
responded 53% around.
Taĩocakları Nizamnamesi kapsamındaki madenlere iliĩkin veriler
1991 yılından itibaren Madencilik ve Taĩocakçılıþı ćstatistikleri
"Kum, Kil ve Taĩocakları Anketi" derlenmeye baĩlanmıĩtır. Derlenen
bilgiler, 1994 yılına kadar “Taĩocakçılıþı ćstatistikleri” kitabında
yayımlanmıĩtır. 1995 yılından itibaren Maden Kanunu ve
Taĩocakçılıþı Nizamnamesi kapsamındaki madenlere iliĩkin bilgiler
birleĩtirilerek "Madencilik ve Taĩocakçılıþı ćstatistikleri” adı altında
yayımlanmaktadır.
Since 1991 data concerning by the Quarrying Regulation which
have been produced in our country have been begun to compile
with the Mining and Quarrying Statistics "Sand, Clay Quarries
Questionnaire". Data which have been compiled were published
under the name of “Quarrying Statistics” until 1994. Data about the
minerals produced and covered by Mine Law and Quarrying
Regulation have been combined and published under the name of
Mining and Quarrying Statistics since 1995.
Madencilik ve Taĩocakçılıþı ćstatistikleri 1995 yılından itibaren Yıllık
Madencilik ve Taĩocakçılıþı Anketleri ile derlenerek kullanıcılara
sunulmaktadır.
Mining and Quarrying Statistics has been published by compiling
Annual and Quarrying Survey since 1995 for users.
ENERJć
ENERGY
Bu bölümde yer alan elektrik üretim ve tüketim bilgilerinin bir
bölümü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıþı’na baþlı Türkiye Elektrik
ćletim A.Ĩ ve Türkiye Elektrik Daþıtım A.Ĩ. Genel Müdürlüklerinden
alınmaktadır. Elektrik, gaz ve su baĩlıþı altında yayınlanan veriler
ise DćE Tarım ve Sanayi ćstatistikleri Daire Baĩkanlıþına baþlı
Maden ve Enerji ćstatistikleri Ĩubesince derlenmektedir.
Data presented in this section on production and consumption of
electricity had been provided by the General Management of
Turkish Electricity Transmission Corporation and Turkish Electricity
Distrubution Corporation which are connected with Ministry of
Energy and Natural recources. Data on electricty, gas and water are
provided by the Mining and Energy Statistics Division of the
Department of Agricultural and Industrial Statistics of SIS.
Tanım ve Kavramlar
Tuvenan: Yeraltı ve yer üstü ocaklarda hazırlık niteliþindeki kazılar
dıĩında taĩ, toprak vb. ile karıĩık olarak elde edilen ve herhangi bir
iĩlem uygulanmamıĩ olan cevherdir.
Run of mine: Crude or unprocessed ore from tunnels or open pit
mines: does not include that obtained from preparatory excavations.
Ton petrol eĩdeþeri (TEP): 1 TEP, 1 ton ham petrolden elde
edilebilecek ısı miktarı olarak tanımlanmaktadır.
Tones of oil equivalent (TOE): TOE is the most common
measurement unit which is equal to the net heat content of 1 tonne
crude oil.
Kurulu güç: Santrallarda bulunan bütün
jeneratörlerin etiket güçlerinin toplamıdır.
Installed capasity: The sum of nominal ratings of generators
existing in the plants.
gruplara
iliĩkin
186
Gross production: The amount of energy measured at the
generator terminals.
ćç ihtiyaç: Elektrik santrallerinin üretim aĩamasında kendi ihtiyaçları
için elektrik tüketimleridir.
Consumption of plant auxiliary: Consumption of electricity by
electricity plants during prudoction for their own needs.
Net üretim: Brüt üretimden iç ihtiyacın çıkarılmasıyla elde edilir.
Net production: Gross production mines of consumption of plant
auxiliary.
Ĩebekeye verilen elektrik: Santrallerin net elektrik üretimi varsa
ithalat miktarının da toplanmasıyla elde edilir. Tüketim için
ĩebekeye verilen elektrik miktarıdır.
Supplied to the network: Amount of electricty supplied to the
network. It is calculated by summuring up imports with net
production of plants if exists.
Ĩebeke kaybı: Ĩebekeye verilen elektrik miktarından varsa ihracat
ve net tüketim miktarının çıkarılması ile elde edilir. Bu miktarın
içinde kaçak kullanım, iletim hatlarındaki kayıplar vb. bilgi vardır.
Network loss: Electricty supplied to the network mınes of exports
and amount of consumption. It includes losses in the transmission
lines and illegal usage.
Net tüketim: Elektrik daþıtım müesseselerinin nihai kullanıcılara
tahakkuk ettirdiþi elektrik miktarıdır.
Net consumption: Amount of electricty consumed by end users
from electricity distributed by electricty distribution companies.
Girdi: Satın alınan mal ve hizmetlerin deþeri, yıl baĩı stok (ham
madde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi ve yakıtlar) deþeri ile
dıĩarıdan satın alınan elektrik deþeri toplamından yıl sonu stok
deþerinin (ham madde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi ve
yakıtlar) çıkarılması ile elde edilir.
Input : The value of input is calculated by subtracting the value of
the end of year stock ( raw materials, supplementary materials,
packaging material and fuel) from the total value of goods and
services purchased or including electricity purchased and the
beginning of the year stock (raw materials, supplementary materials,
packaging material and fuel).
Çıktı: Satıĩlar ve baĩkalarına yapılan hizmetler karĩılıþı elde edilen
gelirlerdir.
Output: The value of output is calculated by the total of receipts
from sales and services rendered to others.
Katma deþer: "Çıktı" deþerinden "Girdi" deþerinin çıkarılması ile
elde edilmiĩtir.
Value added: Determined as the value of "Output" less the value of
"Input".
Ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Seçilmiĩ dört örnek
ayda (Ĩubat, Mayıs, Aþustos, Kasım) ücretle çalıĩanlar toplamının
aritmetik ortalamasıdır.
Annual average number of employees: Is the arithmetic average
number of employees in selected four months (February, May,
August, November).
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık ödemeler: Sosyal sigorta ve
emekliliþe iĩverenin iĩtiraki ve benzeri ödemeler hariç olmak üzere
gelir vergisi, emeklilik, sosyal sigorta vb. keseneklerden önce
bordrolarda brüt olarak görülen ve yaptıkları iĩ mukabili çalıĩanlara
yapılan nakdi ödemeleri, fazla mesai ödemelerini ve ayni yardımları
kapsar. Ayni yardımlar iĩyerine mal oluĩ kıymetine göre
deþerlendirilir.
Annual payments to employees: Includes, all payments in the
form of wages salaries and pardiems gross of income tax, social
security and pensions fund premiums. It excludes social security
and pension contributions and the like pay able by the employer. It
also includes overtime payments, bonuses, indemnities and
payments in kind.
187
Maden ve Enerji
Brüt üretim: Jeneratör çıkıĩlarında ölçülen enerji üretimidir.
Mining and Energy
12.1 Seçilmiĩ madenlerin üretimi
Production of selected minerals
(Ton - Tons)
1997
1998
1999
2000
2001*
3 645 896
3 350 152
3 047 328
3 251 495
3 369 727
56 461 362
61 197 608
64 200 392
62 953 326
58 172 982
Ham petrol ve doþal gaz - Natural gas and crude petroleum
Ham petrol - Crude petroleum
Üretim - Production
3 363 877
Doþal gaz - Natural gas
3
250 804 734
Üretim - Production (m )
3 223 626
2 905 771
2 768 549
2 559 946
561 994 565
718 270 214
605 227 713
265 773 662
5 986 900
5 965 942
4 932 213
4 060 561
4 434 621
1 646 413
1 517 908
986 544
642 923
454 549
3 794 630
4 043 869
4 283 169
4 478 600
3 464 656
262 260
283 199
316 223
362 101
388 795
369 482
459 028
207 743
458 537
242 040
2 050 818
2 312 513
2 742 888
2 688 289
2 598 767
2 602 386
2 754 082
2 554 404
2 411 661
2 357 592
437 999
294 808
276 870
394 609
467 232
179 393
130 155
78 685
59 457
57 373
559 500
742 820
1 048 494
561 564
662 872
Taĩ kömürü - Hard coal
Tuvenan - Run of mine
Linyit - Lignite
Metal madenler - Metal minerals
Demir - Iron
Krom - Chrome
Bakır - Copper
Kurĩun-Çinko - Lead-Zinc
Boksit - Bouxite
Metalik olmayan madenler - Nonmetalic minerals
Manyezit - Magnesite
Bor - Boron
Sodyum sülfat - Sodium sulfate
Barit - Barite
Pirit (bakırlı) - Pyrite (include copper)
12.2 Maden faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in minning sector
ćĩyeri sayısı - Number of establishment
Yıllık çalıĩanlar ortalaması
Annual average of persons engaged
Yılda çalıĩılan iĩçi-saat toplamı - Total man-hours worked
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık ödemeler
Annual payments to employees (000 000 TL)
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan
gayrisafi ilaveler - Gross additions to fixed
assets during the year (000 000 TL)
Girdi - Input (000 000 TL)
Çıktı - Output (000 000 TL)
Katma deþer - Value added (000 000 TL)
1997
1998
1999
2000
2001*
2 092
2 041
1 954
1 800
1 767
77 093
153 762 519
73 290
143 819 804
72 754
139 157 241
75 058
148 829 197
73 828
183 111 557
93 843 918
147 462 944
290 967 957
513 949 825
668 858 411
47 808 015
82 063 476
495 968 131
413 904 655
137 989 926
85 192 953
135 413 689
142 453 443
177 563 896
264 480 374
430 374 761
640 168 579
754 087 738 1 354 908 106 2 010 436 538 2 916 639 058
576 523 842 1 090 427 732 1 580 061 777 2 276 470 479
188
ćBBS - SRE
ćĩyeri sayısı
Number of
establishments
Çalıĩanlar
Ücretle
ortalaması çalıĩanlara yapılan Yılda çalıĩan
Annual
yılık ödemeler
iĩçi-saat
avarage
Annual payments toplamı - Total
to employees
man-hours
of persons
engaged
(000 000 TL)
worked
1 767
73 828
668 858 411
183 111 557
Girdi
Çıktı
Katma deþer
Input
Output
Value added
(000 000 TL - KDV hariç - Excluded VAT)
640 168 579
2 916 639 058
2 276 470 479
TR1 ćstanbul
116
1 415
4 617 064
3 269 430
23 002 063
97 535 292
74 533 229
TR10
116
116
1 415
1 415
4 617 064
4 617 064
3 269 430
3 269 430
23 002 063
23 002 063
97 535 292
97 535 292
74 533 229
74 533 229
260
4 151
21 383 060
9 346 068
37 664 488
164 291 684
126 627 196
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
111
40
48
23
1 135
313
551
271
3 477 574
1 424 395
785 879
1 267 300
2 244 121
561 421
1 049 602
633 098
6 241 696
1 493 212
2 740 136
2 008 348
28 297 712
6 860 548
5 348 546
16 088 618
22 056 016
5 367 336
2 608 410
14 080 270
Balıkesir
Çanakkale
149
91
58
3 016
1 710
1 306
17 905 486
10 775 543
7 129 943
7 101 947
4 014 455
3 087 492
31 422 792
11 565 790
19 857 002
135 993 972
106 668 221
29 325 751
104 571 180
95 102 431
9 468 749
319
20 292
225 541 216
46 529 309
156 913 476
687 628 146
530 714 670
28
28
1 078
1 078
9 517 238
9 517 238
1 964 697
1 964 697
6 565 729
6 565 729
39 090 368
39 090 368
32 524 639
32 524 639
Aydın
Denizli
Muþla
167
58
41
68
5 517
657
962
3 898
33 319 707
2 382 622
2 377 955
28 559 130
13 182 018
1 544 322
2 161 918
9 475 778
53 200 263
8 100 403
7 308 133
37 791 727
184 757 376
34 515 025
26 894 999
123 347 352
131 557 113
26 414 622
19 586 866
85 555 625
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
124
38
34
41
11
13 697
5 163
456
8 033
45
182 704 271
57 990 789
941 941
123 679 003
92 538
31 382 594
13 404 001
1 037 553
16 836 772
104 268
97 147 484
56 471 229
3 951 397
36 370 403
354 455
463 780 402
204 065 699
14 017 433
244 107 119
1 590 151
366 632 918
147 594 470
10 066 036
207 736 716
1 235 696
205
5 611
33 362 379
12 692 405
55 776 282
339 875 705
284 099 423
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
139
61
44
34
4 203
2 344
1 716
143
27 771 288
14 298 056
13 146 221
327 011
9 598 786
5 369 508
3 900 946
328 332
40 596 349
17 438 694
22 058 981
1 098 674
241 010 043
94 291 431
143 197 682
3 520 930
200 413 694
76 852 737
121 138 701
2 422 256
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
66
25
15
4
19
3
1 408
239
294
72
759
44
5 591 091
776 071
574 877
145 913
4 004 425
89 805
3 093 619
527 111
691 444
196 124
1 582 370
96 570
15 179 933
7 118 300
5 543 421
619 369
1 456 451
442 392
98 865 662
69 062 956
15 667 020
6 210 959
6 825 363
1 099 364
83 685 729
61 944 656
10 123 599
5 591 590
5 368 912
656 972
128
4 934
20 156 133
11 661 471
73 068 133
210 404 835
137 336 702
Ankara
52
52
3 002
3 002
11 798 685
11 798 685
7 465 135
7 465 135
59 890 696
59 890 696
137 484 192
137 484 192
77 593 496
77 593 496
Konya
Karaman
76
65
11
1 932
895
1 037
8 357 448
6 312 959
2 044 489
4 196 336
2 081 409
2 114 927
13 177 437
11 937 201
1 240 236
72 920 643
67 293 925
5 626 718
59 743 206
55 356 724
4 386 482
ćstanbul
TR2 Batı Marmara
West Marmara
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR4 Doþu Marmara
East Marmara
TR41
TR42
TR5 Batı Anadolu
West Anatolia
TR51
TR52
189
Maden ve Enerji
12.3 ćBBS' ye göre maden sektöründe iĩyeri sayısı, çalıĩılan iĩçi-saat, ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2001*
Number of establishment, total man-hours worked, payments, input, output and value added in mining sector by SRE, 2001*
Mining and Energy
12.3 ćBBS' ye göre maden sektöründe iĩyeri sayısı, çalıĩılan iĩçi-saat, ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2001* (devam)
Number of establishment, total man-hours worked, payments, input, output and value added in mining sector by SRE, 2001* (continued)
ćBBS - SRE
Çalıĩanlar
Ücretle
Annual
yılık ödemeler
iĩçi-saat
avarage
ćĩyeri sayısı
to employees
man-hours
Number of of persons
establishments
engaged
(000 000 TL)
worked
TR6 Akdeniz-Mediterranean
Girdi
Çıktı Katma deþer
Input
Output Value added
174
4 396
36 807 073
11 284 694
52 309 235
158 535 646
106 226 411
Antalya
Isparta
Burdur
77
30
26
21
545
291
86
168
1 582 064
757 834
161 544
662 686
1 278 528
710 209
199 461
368 858
7 053 451
3 955 238
1 421 790
1 676 423
27 661 078
15 562 273
7 793 649
4 305 156
20 607 627
11 607 035
6 371 859
2 628 733
Adana
Mersin (ćçel)
59
31
28
1 157
727
430
3 101 092
2 231 122
869 970
2 876 012
1 849 337
1 026 675
11 946 972
8 050 238
3 896 734
57 065 566
37 218 227
19 847 339
45 118 594
29 167 989
15 950 605
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
38
19
14
5
2 694
232
2 437
25
32 123 917
399 510
31 673 841
50 566
7 130 154
535 311
6 537 830
57 013
33 308 812
2 665 992
30 344 222
298 598
73 809 002
6 335 712
66 181 798
1 291 492
40 500 190
3 669 720
35 837 576
992 894
115
3 491
27 418 239
9 431 913
49 820 822
145 999 891
96 179 069
40
6
3
12
9
10
321
47
9
98
50
117
1 191 583
149 631
143 100
226 231
110 785
561 836
795 046
105 547
25 440
236 652
126 523
300 884
3 614 745
715 094
51 132
1 354 954
910 785
582 780
13 663 941
1 101 399
250 000
4 503 525
5 327 615
2 481 402
10 049 196
386 305
198 868
3 148 571
4 416 830
1 898 622
75
3 170
26 226 656
8 636 867
46 206 077
132 335 950
86 129 873
24
40
11
548
2 038
584
2 728 294
21 490 483
2 007 879
2 388 980
4 730 360
1 517 527
5 124 262
37 491 771
3 590 044
22 589 989
91 910 382
17 835 579
17 465 727
54 418 611
14 245 535
176
22 302
229 053 456
57 727 666
74 042 093
254 231 355
180 189 262
Zonguldak
Karabük
Bartın
49
25
8
16
19 289
17 351
119
1 819
209 420 471
189 282 129
304 409
19 833 933
50 902 599
47 126 561
312 820
3 463 218
53 404 810
49 402 999
1 495 681
2 506 130
188 100 973
177 217 661
2 675 973
8 207 339
134 696 163
127 814 662
1 180 292
5 701 209
Kastamonu
Çankırı
Sinop
38
20
11
7
720
440
234
46
5 302 390
4 635 134
586 854
80 402
1 635 483
933 586
589 044
112 853
8 625 729
6 661 682
1 204 249
759 798
23 645 961
17 579 829
3 356 732
2 709 400
15 020 232
10 918 147
2 152 483
1 949 602
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
89
18
21
25
25
2 293
273
302
1 078
640
14 330 595
476 898
712 938
9 045 286
4 095 473
5 189 584
611 962
827 018
2 281 226
1 469 378
12 011 554
2 512 312
1 843 225
4 546 023
3 109 994
42 484 421
6 998 455
4 702 507
17 951 411
12 832 048
30 472 867
4 486 143
2 859 282
13 405 388
9 722 054
81
2 119
19 727 759
9 183 096
37 894 866
182 239 202
144 344 336
81
25
13
14
14
3
12
2 119
334
126
389
402
804
64
19 727 759
784 891
543 779
1 195 067
9 235 296
7 745 482
223 244
9 183 096
721 965
309 192
987 276
883 791
6 117 401
163 471
37 894 866
4 649 901
1 647 323
5 819 808
13 387 980
12 020 386
369 468
182 239 202
15 289 946
8 066 779
22 014 980
104 412 246
31 178 319
1 276 932
144 344 336
10 640 045
6 419 456
16 195 172
91 024 266
19 157 933
907 464
TR61
TR62
TR63
TR7 Orta Anadolu
Central Anatolia
TR71(1)
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR8 Batı Karadeniz
West Black Sea
TR81
TR82(1)
TR83
TR9 Doþu Karadeniz
East Black Sea
TR90(1)
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
190
Number of establishment, total man-hours worked, payments, input, output and value added in mining sector by SRE, 2001* (continued)
ćBBS - SRE
Çalıĩanlar
Ücretle
Annual
yılık ödemeler
iĩçi-saat
ćĩyeri sayısı
avarage
to employees
man-hours
Number of
of persons
establishments
engaged
(000 000 TL)
worked
North East Anatolia
Girdi
Çıktı
Katma deþer
Input
Output
Value added
50
1 429
13 545 100
3 615 681
3 839 352
31 069 788
27 230 436
Erzurum
Erzincan
Bayburt
37
21
11
5
1 231
1 149
69
13
12 320 141
12 141 700
158 741
19 700
3 208 521
3 035 721
147 008
25 792
2 641 989
1 923 882
269 357
448 750
25 325 994
8 671 686
14 653 308
2 001 000
22 684 005
6 747 804
14 383 951
1 552 250
TRA2 (1)
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
13
4
6
3
-
198
26
107
65
-
1 224 959
56 785
691 730
476 444
-
407 160
61 440
226 792
118 928
-
1 197 363
334 400
725 478
137 485
-
5 743 794
1 179 000
3 737 778
827 016
-
4 546 431
844 600
3 012 300
689 531
-
46
1 105
7 349 866
2 432 809
20 100 346
36 352 992
16 252 646
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
30
15
11
1
3
1 082
489
586
2
5
7 286 716
4 332 137
2 918 875
3 600
32 104
2 358 295
1 166 203
1 172 700
4 992
14 400
19 823 616
8 188 417
11 534 869
60 000
40 330
35 208 127
13 947 701
20 356 551
300 000
603 875
15 384 511
5 759 284
8 821 682
240 000
563 545
TRB2 (1)
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
16
8
6
2
23
12
9
2
63 150
33 050
24 300
5 800
74 514
37 698
29 526
7 290
276 730
132 760
109 720
34 250
1 144 865
571 964
475 967
96 934
868 135
439 204
366 247
62 684
97
2 487
29 743 109
5 700 281
54 943 039
604 888 091
549 945 052
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
44
12
30
2
1 048
193
794
61
10 838 469
403 772
10 219 997
214 700
2 071 149
387 592
1 561 527
122 030
36 867 500
2 568 366
33 933 054
366 080
215 599 707
12 408 495
201 506 205
1 685 007
178 732 207
9 840 129
167 573 151
1 318 927
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
19
7
12
559
167
392
9 594 113
2 412 945
7 181 168
1 467 476
336 404
1 131 072
9 244 777
2 908 286
6 336 491
172 033 015
13 375 125
158 657 890
162 788 238
10 466 839
152 321 399
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
34
7
14
2
11
880
120
261
366
133
9 310 527
1 414 057
4 493 900
2 234 737
1 167 833
2 161 656
336 031
743 986
753 367
328 272
8 830 762
1 329 977
5 614 012
554 212
1 332 561
217 255 369
23 908 746
170 233 101
851 338
22 262 184
208 424 607
22 578 769
164 619 089
297 126
20 929 623
TRA1
TRB1
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
Not. 53 Sayılı kanun gereþi gizlilik ilkesine göre özel sektörde
Note. Data pertaining to one or two private sector establishments
bir veya iki iĩyerine iliĩkin bilgiler gizlenmiĩ olmasına raþmen
are not given by law no.53 which is indicated althought they are
Türkiye toplamında dahildir.
included in total.
(1) TR71, TR82, TR90, TRA2 ve TRB2'ye ait bilgiler gizlemelidir.
(1) The information is confidential for TR71, TR82, TR90, TRA2 and TRB2.
191
Maden ve Enerji
12.3 ćBBS' ye göre maden sektöründe iĩyeri sayısı, çalıĩılan iĩçi-saat, ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2001* (devam)
Mining and Energy
12.4 Tuz üretimi - Salt production
(Ton - Tons)
Toplam - Total
Kaya tuzu - Rock salt
Göl tuzu - Lake salt
Deniz tuzu - Sea salt
Kaynak tuzu - Spring salt
1997
1998
1999
2000
2001*
2 307 762
1 758 667
2 071 028
2 115 751
1 770 751
64 889
1 693 402
532 202
17 269
104 531
1 193 971
441 363
18 802
94 446
1 378 435
567 104
31 043
78 541
1 433 899
532 530
70 781
46 362
1 192 807
522 364
29 398
12.5 Enerji kaynaklarına göre elektrik enerjisi üretimi
Thermal electricity generation by energy resources
(106 KWh)
Brüt üretim - Gross production
Taĩkömürü - Coal
Linyit - Lignite
Fuel oil - Fuel oil
Motorin - Motor oil
Doþal gaz - Natural gas
Hidrolik (su) - Hydraulic
Rüzgar - Wind
Diþer - Other
(1)
1999
2000
2001
2002
2003
116 439.9
3 122.8
33 908.1
6 472.4
747.7
36 345.9
34 677.5
20.5
1 145.0
124 921.6
3 819.0
34 367.3
7 459.1
980.6
46 216.9
30 878.5
33.4
1 166.8
122 724.7
4 046.0
34 371.5
8 816.6
904.0
49 549.2
24 009.9
62.4
965.1
129 399.5
4 093.0
28 056.1
9 504.9
270.8
52 496.5
33 683.7
48.0
1 246.3
140 580.5
8 663.1
23 589.8
8 152.7
4.6
63 535.8
35 329.5
61.4
1 243.6
Kaynak: TEćAĨ, Türkiye Elektrik Üretim - ćletim istatistikleri
Source: TETC Electricity Generation - Transmission Statistics of Turkey
(1) Jeotermal, sıvı kükürt, aþaç kabuþu vb.
(1) Geothermal, liquid sulphur, wood wastes etc.
12.6 Elektrik enerjisi tüketimi
Consumption of electricity
6
Toplam - Total (10 kWh)
(%)
Ev - Residential
Ticarethane - Commercial
Resmi daire - Government offices
Sokak aydınlatması - Street illumination
Sanayi ve diþer - Industrial consumption and others
1999
2000
2001
2002
2003
91 201.8
98 295.7
97 070.0
102 947.8
111 766.0
24.8
9.0
4.1
4.6
57.5
24.3
9.5
4.2
4.6
57.4
24.3
9.7
5.0
5.0
56.0
22.9
10.6
4.4
5.0
57.1
22.5
11.5
4.1
4.5
57.4
Kaynak: TEDAĨ, Türkiye Elektrik
Source: TEDC, Electricity Distrubution and
Daþıtım ve Tüketim ćstatistikleri
Consumption Statistics of Turkey
Elektrik enerjisi tüketimi, 2003
Consumption of electricity, 2003
%23
Ev - Residential
Ticarethane - Commercial
Resmi daire
Government offices
Sokak aydýnlatmasý
Street illumination
%57
%11
Sanayi ve diðer - Industrial
consumption and others
%4
%5
192
ćBBS - SRE
TR1 ćstanbul
Miktar - Quantity (MWh)
Sanayi ve diþer
Industrial
Mesken Sokak aydınlatma
consumption
Residential Street illumination
and others
Toplam
Total
Resmi daire
Government
offices
Ticarethane
Commercial
111 766 067
4 554 049
12 871 901
25 194 896
4 974 808
64 170 413
20 432 218
651 849
5 063 542
6 269 462
729 382
7 717 983
20 432 218
651 849
5 063 542
6 269 462
729 382
7 717 983
TR10
ćstanbul
TR2 Batı Marmara
West Marmara
7 596 356
213 321
398 317
1 179 984
271 763
5 532 971
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
5 032 792
2 960 247
646 320
1 426 225
101 376
24 334
59 023
18 019
178 832
88 707
49 887
40 238
595 403
306 575
155 223
133 605
124 924
67 771
31 241
25 912
4 032 257
2 472 860
350 946
1 208 451
Balıkesir
Çanakkale
2 563 564
1 439 067
1 124 497
111 945
80 657
31 288
219 485
157 744
61 741
584 581
421 668
162 913
146 839
104 337
42 502
1 500 714
674 661
826 053
18 444 717
627 063
1 753 015
3 631 431
606 450
11 826 758
10 620 177
240 413
847 215
1 854 298
261 920
7 416 331
10 620 177
240 413
847 215
1 854 298
261 920
7 416 331
Aydın
Denizli
Muþla
4 354 213
1 041 895
1 779 464
1 532 854
180 524
21 642
65 687
93 195
603 040
159 500
122 536
321 004
977 873
379 913
288 531
309 429
186 918
116 468
23 196
47 254
2 405 858
364 372
1 279 514
761 972
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
3 470 327
1 644 039
653 469
584 907
587 912
206 126
155 690
25 844
16 472
8 120
302 760
137 171
73 028
56 262
36 299
799 260
383 583
155 744
157 233
102 700
157 612
64 376
33 662
33 495
26 079
2 004 569
903 219
365 191
321 445
414 714
19 550 417
346 425
1 133 435
2 316 880
328 248
15 425 429
10 043 559
127 437
537 893
1 257 198
151 527
7 969 504
7 233 304
1 328 014
1 482 241
87 420
32 398
7 619
392 030
109 530
36 333
915 270
275 274
66 654
108 950
30 260
12 317
5 729 634
880 552
1 359 318
9 506 858
218 988
595 542
1 059 682
176 721
7 455 925
6 938 180
985 314
366 052
462 334
754 978
123 116
44 836
10 417
17 941
22 678
276 541
171 632
46 608
66 878
33 883
509 489
271 422
106 065
80 142
92 564
85 672
44 243
15 637
15 777
15 392
5 943 362
453 181
187 325
281 596
590 461
8 795 420
770 902
1 360 999
2 492 368
213 552
3 957 599
Ankara
5 571 286
5 571 286
729 211
729 211
1 140 797
1 140 797
1 927 308
1 927 308
90 208
90 208
1 683 762
1 683 762
Konya
Karaman
3 224 134
2 955 590
268 544
41 691
32 579
9 112
220 202
199 494
20 708
565 060
506 615
58 445
123 344
103 616
19 728
2 273 837
2 113 286
160 551
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR4 Doþu Marmara
East Marmara
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
TR5 Batı Anadolu
West Anatolia
TR51
TR52
193
Maden ve Enerji
12.7 ćBBS' ye göre elektrik tüketimi, 2003
Electricity consumption by SRE, 2003
Mining and Energy
12.7 ćBBS' ye göre elektrik tüketimi, 2003 (devam)
Electricity consumption by SRE, 2003 (continued)
Sanayi ve diþer
Industrial
consumption
and others
Toplam
Total
Resmi daire
Government
offices
Ticarethane
Commercial
13 522 055
701 575
1 748 988
2 868 481
771 066
7 431 945
Antalya
Isparta
Burdur
3 972 456
3 083 342
665 424
223 690
285 533
230 658
42 262
12 613
1 082 225
1 021 077
46 189
14 959
942 716
756 051
117 761
68 904
271 918
229 734
23 384
18 800
1 390 064
845 822
435 828
108 414
Adana
Mersin (ćçel)
5 134 696
3 092 526
2 042 170
301 555
124 579
176 976
474 969
259 027
215 942
1 146 516
610 190
536 326
294 135
159 834
134 301
2 917 521
1 938 896
978 625
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
4 414 903
2 514 838
1 668 787
231 278
114 487
67 458
25 581
21 448
191 794
108 116
53 920
29 758
779 249
459 771
210 605
108 873
205 013
107 710
81 912
15 391
3 124 360
1 771 783
1 296 769
55 808
4 393 679
127 377
273 978
1 010 809
244 146
2 737 369
1 872 334
394 634
259 374
544 615
473 078
200 633
50 055
17 069
6 319
10 242
7 130
9 295
112 524
23 877
23 343
15 475
37 104
12 725
382 034
92 981
81 400
67 057
76 710
63 886
91 045
18 475
13 642
15 834
28 060
15 034
1 236 676
242 232
134 670
436 007
324 074
99 693
2 521 345
77 322
161 454
628 775
153 101
1 500 693
1 646 453
500 761
374 131
27 958
32 389
16 975
97 054
38 809
25 591
346 245
170 810
111 720
57 822
44 375
50 904
1 117 374
214 378
168 941
ćBBS - SRE
TR61
TR62
TR63
TR7 Orta Anadolu
Central Anatolia
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR8 Batı Karadeniz
West Black Sea
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR9 Doþu Karadeniz
East Black Sea
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
Mesken Sokak aydınlatma
Residential Street illumination
5 780 001
207 869
335 142
1 442 806
311 234
3 482 950
2 807 308
2 109 370
520 663
177 275
43 942
26 931
6 892
10 119
85 714
53 506
19 191
13 017
374 986
239 831
70 758
64 397
79 247
46 306
14 887
18 054
2 223 419
1 742 796
408 935
71 688
633 381
342 708
138 953
151 720
38 632
15 673
8 109
14 850
50 804
28 134
10 708
11 962
219 660
106 485
46 464
66 711
51 792
21 728
13 101
16 963
272 493
170 688
60 571
41 234
2 339 312
1 194 816
388 755
448 035
307 706
125 295
74 324
23 676
12 796
14 499
198 624
117 040
24 484
38 689
18 411
848 160
427 460
162 862
157 171
100 667
180 195
84 957
32 226
34 981
28 031
987 038
491 035
145 507
204 398
146 098
2 003 550
127 316
195 220
810 777
175 559
694 678
2 003 550
570 587
547 317
309 520
354 370
161 765
59 991
127 316
71 078
18 724
11 586
12 346
8 685
4 897
195 220
76 154
45 745
26 263
29 937
12 445
4 676
810 777
281 795
191 312
129 648
121 439
58 109
28 474
175 559
39 124
49 050
36 597
27 078
14 723
8 987
694 678
102 436
242 486
105 426
163 570
67 803
12 957
194
Sanayi ve diþer
Industrial
Sokak aydınlatma
consumption
Street illumination
and others
Toplam
Total
Resmi daire
Government
offices
Ticarethane
Commercial
Mesken
Residential
1 331 652
157 453
115 950
504 590
219 418
334 241
Erzurum
Erzincan
Bayburt
732 664
531 131
159 337
42 196
82 736
62 751
17 726
2 259
67 756
46 807
17 504
3 445
248 931
167 618
59 863
21 450
113 441
88 931
17 624
6 886
219 800
165 024
46 620
8 156
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
598 988
268 527
180 596
103 746
46 119
74 717
31 104
26 165
8 850
8 598
48 194
20 501
7 987
15 542
4 164
255 659
125 881
52 701
55 211
21 866
105 977
63 817
23 083
13 606
5 471
114 441
27 224
70 660
10 537
6 020
2 128 744
257 310
155 370
637 526
237 870
840 668
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
1 466 020
770 412
554 657
86 333
54 618
155 825
94 301
31 731
13 876
15 917
108 332
57 606
39 827
4 577
6 322
392 476
198 538
140 252
32 784
20 902
88 515
40 526
23 903
18 012
6 074
720 872
379 441
318 944
17 084
5 403
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
662 724
312 570
155 799
105 793
88 562
101 485
37 701
17 836
25 200
20 748
47 038
23 623
12 795
5 538
5 082
245 050
110 464
63 780
43 303
27 503
149 355
63 153
35 146
23 471
27 585
119 796
77 629
26 242
8 281
7 644
ćBBS - SRE
North East Anatolia
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
7 009 766
365 589
337 945
1 252 290
866 120
4 187 822
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
3 445 628
2 797 824
573 353
74 451
54 202
33 956
13 777
6 469
203 722
141 685
57 904
4 133
488 672
350 888
109 805
27 979
210 000
171 260
24 410
14 330
2 489 032
2 100 035
367 457
21 540
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
2 352 403
1 370 846
981 557
192 042
56 952
135 090
88 038
28 839
59 199
521 158
208 700
312 458
391 689
208 953
182 736
1 159 476
867 402
292 074
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
1 211 735
511 929
303 351
166 173
230 282
119 345
37 362
21 943
33 869
26 171
46 185
17 817
15 302
5 655
7 411
242 460
103 369
62 562
34 494
42 035
264 431
117 068
59 113
48 351
39 899
539 314
236 313
144 431
43 804
114 766
TRC1
TRC2
TRC3
Kaynak: TEDAĨ, Türkiye Elektrik Daþıtım ve Tüketim ćstatistikleri
Not. TETAĨ büro ve lojman bilgileri mesken toplamı içerisinde
gösterilmiĩtir.
Source: TEDC, Electricity Distrubution and Consumption Statistics of Turkey
Note. Quantitiy of TETAS office and houses which are used for own needs
are included in the total of residential.
195
Maden ve Enerji
12.7 ćBBS' ye göre elektrik tüketimi, 2003 (devam)
Electricity consumption by SRE, 2003 (continued)
Mining and Energy
12.8 Elektrik santrallarında kurulu güç, üretim ve tüketim
Installed capacity, production and consumption of electricity power plants
(1)
Toplam nüfus - Total population (000)
Kurulu güç - Installed capacity
3
Toplam - Total (10 kW)
Kiĩi baĩına - Per capita (W)
6
Brüt üretim - Gross production (10 kWh)
6
ćç ihtiyaç - Consumpiton of plant auxiliary (10 kWh)
6
Net üretim - Net production (10 kWh)
6
ćthalat - Import (10 kWh)
Ĩebekeye verilen - Supplied to the network (10 6kWh)
6
Ĩebeke kaybı - Network losses (10 kWh)
6
ćhracat - Export (10 kWh)
6
Net tüketim - Net consumption (10 kWh)
Kiĩi baĩına net tüketim - Per capita consumption (kWh)
1999
2000
2001
2002
2003
66 293
67 420
68 529
69 626
70 712
26 116.8
394
116 439.9
5 738.0
110 701.9
2 330.3
113 032.2
21 545.1
285.3
91 201.8
1 376
27 264.1
404
124 921.6
6 224.0
118 697.6
3 791.3
122 488.9
23 755.9
437.3
98 295.7
1 458
28 332.4
413
122 724.7
6 472.6
116 252.1
4 579.4
120 831.5
23 328.7
432.8
97 070.0
1 416
31 845.8
457
129 399.5
5 604.1
123 795.4
3 588.2
127 383.6
24 000.7
435.1
102 947.8
1 479
35 587.0
503
140 580.5
5 155.4
135 425.1
1 158.1
136 583.2
24 229.6
587.6
111 766.0
1 581
Kaynak: TEćAĨ Türkiye Elektrik Üretim - ćletim istatistikleri
Source: TETC Electricity Generation - Transmission Statistics of Turkey
(1) Yıl ortası nüfus tahmini.
(1) Mid-year population estimate.
12.9 Ekonomik faaliyete göre elektrik enerjisi tüketimi
Consumption of electricity by economic activity
USSS, 3.Rev - ISIC, Rev.3
Toplam - Total
Maden kömürü ve linyit üretimi
Coal and lignite mining
Maden kömürü ve linyit dıĩı diþer madenler üretimi
Mining industries other than coal and lignite mining
Gıda, meĩrubat, içki ve tütün sanayi
Food, beverage and tobacco industries
Tekstil, deri ve giyim sanayi
Manufacture of textiles, leather and clothing
Aþaç iĩleri, kaþıt ve baþımlı benzer sanayi
Manufacture of wood, paper and allied industries
Kauçuk, lastik ve plastik sanayi
Manufacture of rubber and plastic products
Kimya sanayi - Manufacture of chemicals
Toprak ve çimento sanayi
Manufacture of earthenware and cement
Demir, çelik üretimi ve demir iĩleme sanayi
Iron and steel basic industries
Demir dıĩı metal üretimi ve iĩleme sanayi
Non-ferrous metal basic industries
Makine, elektrikli aletler ve ulaĩım araçları yapımı
Manufacture of electrical machinery and transport equipment
Organize ve diþer fabrikasyon sanayi
Manufacturing industries not elsewhere classified
ćnĩaat ve bayındırlık - Building and public works
ćdari ve kamu hizmet sektörü
Public administration and public utilities
Ticaret, el sanatları, turizm ve diþer hizmetler
Commerce, services and handicrafts
Ulaĩtırma ve haberleĩme - Transportation and communication
Genel aydınlatma - Ilumination of public places
Mesken içi hizmetler - Household
Kaynak: TEDAĨ, Türkiye Elektrik Daþıtım ve Tüketim ćstatistikleri
(10 6 kWh)
1999
2000
2001
2002
2003
91 201.8
98 295.7
97 070.0
102 947.8
111 766.0
2 624.5
3 069.6
3 203.1
3 490.1
3 657.1
532.2
541.8
456.7
444.7
446.5
761.8
617.2
589.0
430.3
463.7
3 336.5
3 090.7
3 150.1
3 193.9
4 142.3
7 798.1
9 058.6
9 096.4
10 248.8
11 873.8
2 107.5
2 355.8
1 777.0
1 828.8
2 270.7
1 647.5
4 499.2
1 708.0
4 672.9
1 610.1
3 717.6
1 566.6
3 883.4
1 492.9
4 244.3
6 544.2
6 873.2
5 720.8
5 191.3
5 886.0
7 735.3
8 394.7
7 013.1
8 074.3
9 581.8
2 686.7
2 513.9
3 572.6
2 544.4
3 080.8
2 074.7
2 483.0
2 160.9
2 291.5
2 736.7
5 570.1
1 186.5
5 325.7
1 206.1
6 934.2
1 190.6
9 608.8
1 182.6
7 673.5
1 206.2
7 878.6
9 328.6
9 384.3
9 920.6
10 410.5
6 861.5
819.1
3 953.6
22 584.2
8 063.5
887.6
4 217.2
23 887.6
8 967.1
401.0
4 568.1
23 557.3
9 361.0
1 023.4
5 103.9
23 559.4
11 507.6
1 165.7
4 731.0
25 194.9
Source: TEDC, Electricity Distrubution and Consumption Statistics of Turkey
196
Yılda çalıĩılan iĩçi - saat toplamı
Total man-hours worked
Annual payments to employees (000 000 TL)
Sabit sermaye yıl içinde yapılan gayrisafi
ilaveler - Gross additions to fixed assets
during the year (000 000 TL)
Girdi - Input (000 000 TL)
Çıktı - Output (000 000 TL)
Katma deþer - Value added (000 000 TL)
1997
1998
1999
2000
2001
3 100
3 442
3 457
3 463
3 486
90 113
86 345
85 415
83 905
82 491
150 632 773
141 852 886
131 019 696
128 442 874
122 201 262
110 074 959
214 098 393
401 868 977
644 098 828
843 345 115
50 340 631
777 856 103
1 352 288 179
574 432 076
89 712 235
1 458 332 694
2 630 543 168
1 172 210 474
206 284 205
486 546 883
2 538 494 306 4 432 297 561
4 760 322 219 7 193 216 564
2 221 827 913 2 760 919 003
555 163 630
8 588 062 357
13 934 109 632
5 346 047 275
12.11 Elektrik, gaz ve su faaliyetlerinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2000, 2001
Number of establishments, employment and payment, input, output, value added in electricity, gas and water sectors, 2000, 2001
Elektrik üretimi,
daþıtımı
Elektrik, gaz, su
Electricity
Electricity, gas
production
and water and distribution
Gaz daþıtımı
Gas
distribution
Suyun toplanması
arıtılması, daþıtımı
Collection,
purification,
distribution of water
2000
Total - man hours worked
Annual payments to employees (000 000TL)
Sabit sermaye yıl içinde yapılan gayrisafi ilaveler
Gross additions to fixed assets during the year (000 000TL)
Girdi - Input (000 000TL)
Çıktı - Output (000 000TL)
Katma deþer - Value added (000 000TL)
3 463
322
3
3 138
83 905
46 508
3 333
34 064
128 442 874
73 972 797
-
54 470 077
644 098 828
440 375 445
32 948 833
170 774 550
486 546 883
4 432 297 561
7 193 216 564
2 760 919 003
215 216 022
4 036 367 099
5 941 458 893
1 905 091 794
215 995 704
276 807 593
441 156 356
164 348 763
55 335 157
119 122 869
810 601 315
691 478 446
3 486
345
3
3 138
82 491
46 794
3 285
32 412
122 201 262
72 216 019
-
49 985 243
843 345 115
561 962 609
43 365 949
238 016 557
555 163 630
207 687 571
8 588 062 357
7 777 193 543
13 934 109 632 11 754 629 507
5 346 047 275
3 977 435 964
30 517 885
511 951 043
759 631 377
247 680 334
316 958 174
298 917 771
1 419 848 748
1 120 930 977
2001
Total - man hours worked
Sabit sermaye yıl içinde yapılan gayrisafi ilaveler
Gross additions to fixed assets during the year (000 000TL)
197
Maden ve Enerji
12.10 Elektrik, gaz ve su faaliyetlerinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in electricity, gas and water sectors
13
İmalat Sanayii
Manufacturing Industry
Sayfa
Page
Açıklama
200
Explanation
13.1 ćĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, iĩçi-saat çevirici
güç kapasitesi, stok deþiĩmeleri, sabit sermayeye yıl
içinde yapılan gayri safi ilaveler, girdi, çıktı ve katma
deþer
(1-9), (10+)
203
man-hours worked capacity of power equipments,
changes in stock, gross additions to fixed assest during
the year, input, output and value added (1-9), (10+)
13.2 Ekonomik faaliyete göre iĩyeri sayısı, istihdam ve
ödemeler, sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi
ilaveler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001 (1-9)
204
gross additions to fixed assest during the year, input,
output and value added by economic activity, 2001 (1-9)
13.3 Ekonomik faaliyete göre iĩyeri sayısı, istihdam ve
ödemeler, sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi
ilaveler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001 (10+)
205
gross additions to fixed assest during the year, input,
output and value added by economic activity, 2001 (10+)
13.4 Ham petrol üretimi, ithalatı ve seçilmiĩ petrol türevleri
üretimi
206
13.4 Domestic crude petroleum production, production of
selected petroleum products and imports
13.5 Ana kimyasal maddeler sanayii üretimi
206
13.5 Manufacture of basic industrial chemicals
13.6 Gübre sanayii üretimi
206
13.6 Fertilizer industry production
13.7 ćplik, dokuma ve halı üretimi
207
13.7 Yarn, textile and carpet production
13.8 Cam ve cam eĩya üretimi
207
13.8 Glass and glassware production
13.9 Kaþıt sanayii üretimi
207
13.9 Paper industry production
13.10 Çimento, demir ve çelik sanayii üretimi
208
13.10 Cement, iron and steel industry production
13.11 Otomotiv sanayii üretimi
208
13.11 Automotive vehicle production
13.12 Taĩıt araçları lastik sanayii üretimi
208
13.12 Production of motor vehicle tires
13.13 ćçki ve sigara üretimi
210
13.13 Beverage and cigarette production
13.14 Dayanıklı tüketim malları üretimi
210
13.14 Durable consumer goods production
13.15 Seçilmiĩ gıda maddeleri üretimi
210
13.15 Selected food industry production
13.16 Deri üretimi
212
13.16 Leather production
13.17 Aþaç sanayii üretimi
212
13.17 Wood industry production
13.18 ćmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı
213
13.18 Percentage rates of
manufacturing industry
13.19 Sanayi üretim endeksi
214
13.19 Industry production index
13.20 ćmalat sanayiinde üretim ve satıĩ deþerleri ile stok
deþiĩmeleri, 2003
216
13.20 Production and sales values and changes in stock in
manufacturing industry, 2003
13.21 ćmalat sanayiinde üretim ve satıĩ deþerleri ile stok
deþiĩmeleri, 2004
217
13.21 Production and sales values and changes in stock in
manufacturing industry, 2004
capacity
utilization
in
the
199
ćMALAT SANAYćć
MANUFACTURING INDUSTRY
Bu bölümdeki veriler yıllık, aylık ve üç aylık imalat sanayi anketleri
çalıĩmaları ile derlenmektedir.
The data presented in this section are compiled through annually,
monthly and quarterly surveys covering establishments of
manufacturing industries.
Yıllık ćmalat Sanayii ćstatistikleri
Annual Manufacturing Industry Statistics
Birim: Sanayi anketlerinde birim iĩyeridir.
Statistical unit: The statistical unit of the manufacturing surveys
is the establishment.
ćĩyeri: Tek bir mülkiyet veya kontrol düzeni altında mal veya
hizmet üretimi amacıyla genellikle tek tip ekonomik faaliyet
yürüten, soru kaþıdını doldurabilecek muhasebe, kayıt ve
kaynaklara sahip olan yerdir.
Establishment: A work place where single ownership or
controlling status is established generally where one type of
economic activity occurs and there is a register and accounting
sources necessary to fill the questionnaires.
1-9 kiĩi çalıĩan iĩyerleri; Çok küçük ölçekli
Establishments with 1-9 persons engaged; Micro sized
10-49 kiĩi çalıĩan iĩyerleri; Küçük ölçekli
Establishments with 10-49 persons engaged; Small sized
50-99 kiĩi çalıĩan iĩyerleri; Orta ölçekli
Establishments with 50-99 persons engaged; Medium sized
100+ kiĩi çalıĩan iĩyerleri; Büyük ölçekli,
imalat sanayii iĩyerleri olarak tanımlanmıĩtır.
Establishments with 100+ persons engaged; Large sized,
are defined as the manufacturing industry establishments.
Tanım ve Kavramlar
Sanayi grubu: ćĩyerinin faaliyetleri, “Tüm Ekonomik Faaliyetlerin
Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (USSS, 2.Rev.) - ćmalat
Sanayii Sınıflaması”nın Türkiye’ye uyarlanmıĩ ĩekline göre tasnif
edilmiĩtir. Bir iĩyerinin birden fazla faaliyeti olduþu taktirde
iĩyerinin ana faaliyeti esas alınmıĩtır. Ana faaliyetin tespitinde
kullanılan iĩgücü esas alınmıĩtır. Bu yapılamadıþı taktirde üretim
deþeri en fazla olan faaliyet ana faaliyet olarak kabul edilmiĩtir.
Industry group: The classification of the establishments by type
of activity is determined in accordance with the “International
Standard Industrial Classification of All Economic Activities (ISIC
Rev.2) - Manufacturing Industry Classification” adapted to the
Turkish industrial structure. In cases where the establishments
were engaged in more than one type of activity, the major activity
was used. The criterion for determining the major activity was the
proportion of labor force engaged. When this criterion could not
be applied, the major type of activity is determined by the
commodity with the highest value of production.
Ücretliler: ćĩ sahibi ve ortakları ile ücretsiz çalıĩan aile fertleri
dıĩında iĩyerinde sıfatı ne olursa olsun, emeþi karĩılıþında maaĩ,
ücret, yevmiye vb. adı altında para almak suretiyle çalıĩanları
kapsar. ćĩyeri ile çalıĩma baþı devam etmekle beraber, hastalık,
izin, grev, vb. gibi sebeplerle o tarihte iĩyerinde fiilen mevcut
olmayan kimseler de bu sayıya dahildir.
Employees: Covers the workers in the establishments whatever
their title, who were paid wages and salaries and the like.
(Unpaid family workers, owners and partners are excluded.)
Employees who were temporarily absent on this day because of
illness, annual leave or strikes etc. were also included.
ćĩ sahibi ve ortaklar: Ferdi mülkiyete tabi iĩyerleri ile adi ortaklık,
kollektif ve komandit ĩirketlerde zamanının çoþunu iĩyerinde
çalıĩarak geçiren iĩ sahibi ve ortakları ifade eder. Bu kiĩilerden kar
dıĩında emeþi karĩılıþı ücret alanlar varsa burada deþil, ücretle
çalıĩanlar kısmında gösterilir.
Owners and partners: Consists of owners and partners who
spend more than half of their working time in an individual
proprietorship, general or limited partnership. If an owner or
partner was paid a salary, he was included in the “employee”
category.
Ücretsiz çalıĩan aile fertleri: Karı, koca, çocuklar ve aynı evde
oturan, yeme ve giymeleri aile sorumluluþu altında olan kiĩilerden
bir ücret almaksızın zamanının çoþunu iĩyerinde çalıĩarak
geçirenleri kapsar. Bunlardan maaĩ, ücret gibi nakdi gelir alanlar
burada deþil, ücretle çalıĩanlar kısmında gösterilir.
Unpaid family workers: Covers family members working without
regular payment who spend most of their working time in the
establishment, such as the husband, wife, children and others
who live in the same household and whose food and clothing
needs are provided by the family. If family members receive
payment for work, they are included in the “employee” category .
Ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Seçilmiĩ 4 ayda
(Ĩubat-Mayıs-Aþustos-Kasım) ücretle çalıĩanlar toplamının
aritmetik ortalamasıdır.
Average number of employees: Is the arithmetic average of the
number of employees in February, May, August and November.
Çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Hukuki durumu ferdi
mülkiyet, adi ortaklık, kolektif ĩirket veya komandit ĩirket olan
iĩyerleri için; ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısına Kasım
ayında iĩyerinde çalıĩan iĩ sahibi ve ortaklarla, ücretsiz çalıĩan
aile fertlerinin ilavesiyle bulunmuĩtur. Diþer hukuki durumlar
için,ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı, çalıĩanların yıllık
ortalama sayısına eĩittir.
Average number of persons engaged: This figure is obtained
by adding the number of working owners and partners and
unpaid family workers, active in November in the establishment,
to the annual average number of the employees for individual
proprietorship, simple partnership, general partnership and
limited partnership. Otherwise annual average number of
employees and annual average number of persons engaged are
equal.
200
Annual payments to employees: Includes, all payments in the
form of wages and salaries and perdiems gross of income tax,
social security and pension fund premiums. It excludes social
security and pension contributions and the like payable by the
employer. It also includes overtime payments, bonuses,
indemnities and payments in kind. Annual payments are complied
for production workers and others in detail.
Yılda çalıĩılan iĩçi-saat toplamı: (Üretimde çalıĩanlar ortalaması)
X (iĩyerinin ilgili vardiyada çalıĩtıþı gün sayısı) X (vardiya çalıĩma
süresi (saat).
Total man-hours worked in a year for every shift: (Average
number of operatives worker) X (number of days worked in one
shift ) X (number of hours worked in a shift).
Stoklar: Yılbaĩı ve yılsonu deþerleri olarak derlenmiĩtir.
1 - Hammadde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi ve yakıt
stokları: Hammadde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi ve
yakıt stokları ile iĩyerlerine ait olmakla beraber üzerinde iĩlem
yapılmak üzere baĩkaları tarafından muhafaza edilen mallar
dahildir. Baĩkalarına ait olduþu halde iĩleme tabi tutulmak üzere
iĩyerinde bulunan mallar hariç tutulmuĩtur.
Stocks: Data are complied at the beginning and the end of the
year values.
1 - Raw materials, supplementary materials, containers and
fuel stock: Includes goods purchased and goods belonging to
other establishments but kept in stock for further processing by
others. This item does not include the goods belonging to other
establishments which are kept in stock further processing by the
establishments.
2 - Üzerinde deþiĩiklik yapılmadan alındıþı gibi satılan malların
stokları: Üzerinde deþiĩiklik yapılmadan satılmak üzere alınan
malların stoklarının yılbaĩı ve yılsonu ayırımında deþeridir.
2 - Stock of goods purchased to be resold without any further
processing: Stock value of goods which are purchased to be
resold without any further processing.
3 - Yarımamül ve mamül stokları: Yarımamül mallar, imalat
safhasında olan ve henüz satıĩa hazır olmayan mallardır. Mamül
mallar, üretimi tamamlanmıĩ ve satıĩa hazır mallardır. Stokların
hesabında iĩyerlerinde bulunan baĩkalarına ait malzeme ile onlar
adına üretilen mallar hariç tutulmuĩtur.
3- Stock of semi-finished and finished goods: Semi-finished
goods are those in process which are not ready to be sold. Stock
of finished goods are those completely processed and ready to be
sold. In the calculation of stock, materials belonging to others and
goods produced for others’ accounts using other firm’s raw
materials are excluded.
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler:
ćĩyerlerinin kendi personeli tarafından yapılan sabit kıymetler ile
ihale yolu ile yaptırılan sabit kıymetlerin yıl içinde yapılan kısmı,
büyük tamir ve bakım harcamaları ve sabit kıymetler için
yapılan etüt, proje ve montaj giderleri dahil olmak üzere iĩyeri
tarafından kullanılan, kullanıĩ süresi bir yılı aĩan ve sabit
sermaye hesabına kaydedilen yeni ve kullanılmıĩ olarak yurt
içinden satın alınan, ithal edilen bilgisayar ve yazılım programları,
makine, teçhizat, ulaĩtırma aracı ile bina, arazi ıslahı, diþer inĩaat,
arsa ve arazi, demirbaĩ türünden büro malzemesi ve döĩeme,
orijinal film, bantlar, reklam filmleri vb. satın alıĩ deþerlerinden yıl
içinde yapılan sabit sermaye satıĩ deþerlerinin çıkarılmasıyla elde
edilmiĩtir.
Gross additions to the fixed assets during the year:
Calculated by subtracting the sales value of fixed assets sold
during the year from the expenditures made on: New or used
fixed assets purchased from the domestic market, fixed assets
imported
new or used, fixed assets produced
by the
establishments’ own staff, part of fixed assets installed during
the year purchased on a bid basis, major repairs and expenditures
made on fixed assets, studies and plans, drawings,computer and
software, machinery, equipment, motor vehicle and building, other
construction, office equipment and furniture, original films, sound
recordings, radio, television programmings which are used by the
establishment and expected to have a productive life or more than
one year is recorded in the capital accounts and expenditures on
land and land improvements.
Girdi: Satın ve devralınan mal ve hizmetlerin deþeri, yılbaĩı
stok deþerleri (hammadde, yardımcı madde, ambalaj malzemesi
ve yakıtlar) ile dıĩarıdan satın alınan elektrik deþeri toplamından,
yılsonu stok deþerlerinin (hammadde, yardımcı madde, ambalaj
malzemesi ve yakıtlar) çıkarılmasıyla elde edilmiĩtir.
Input: Calculated by subtracting the value of the end-of-year stock
(raw materials, supplementary materials, packing materials and
fuel) from the total value of goods and services purchased or
transferred, including electricity purchased and the beginning-ofyear stock (raw materials, supplementary materials, packing
materials and fuel).
Çıktı: Satıĩlar ve baĩkalarına yapılan hizmetler karĩılıþı elde edilen
gelirler, yılsonu stok (üzerinde deþiĩiklik yapılmadan alındıþı gibi
satılan mallar, mamül ve yarımamül) deþeri, yıl içinde dıĩarıya
satılan elektrik deþeri ile kendi personeli tarafından yapılan sabit
kıymetler üretim deþeri toplamından yılbaĩı stok (üzerinde
deþiĩiklik yapılmadan alındıþı gibi satılan mallar, mamül ve
yarımamül) deþerlerinin çıkarılmasıyla elde edilmiĩtir.
Output: Calculated by subtracting the value of the beginning of
the year stock (finished and semi-finished goods and goods
purchased to be resold without any further processing) from the
total of receipts from sales and services rendered to others,
receipts from sales of transfers of electricity plus the value of the
end-of-year stock (finished and semi-finished goods and goods
purchased to be resold without any further processing) and the
production value of fixed assets produced by the establishments
staff for own use.
201
İmalat Sanayii
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık ödemeler: Sosyal sigorta ve
emekliliþe iĩverenin iĩtiraki ve benzeri ödemeler hariç olmak üzere
bordrolarda brüt olarak görülen ve yaptıkları iĩ mukabili çalıĩanlara
yapılan nakdi ödemeleri, fazla mesai ödemelerini, ikramiye, prim,
tazminat ödemelerini ve ayni yardımları kapsar. Ayni yardımlar
iĩyerine mal oluĩ kıymetine göre deþerlendirilmiĩtir. Bir yıllık
ödemeler tutarı; üretimde, diþer iĩlerde ve toplam olarak verilmiĩtir.
Katma deþer: “Çıktı” deþerinden “Girdi” deþerinin çıkartılması ile
elde edilmiĩtir.
Value added: Obtained by subtracting the value of "Input" from
"Output".
Yıl sonunda kurulu olan toplam çevirici güç kapasitesi: Yıl
sonunda iĩyerlerinin sahip oldukları taĩıt araçlarının motorları
dıĩındaki çeviricilerin kapasite ve sayısına, elektrik motorlarının
kapasite ve sayılarının ilavesiyle bulunmuĩtur. Çeviricilere ve
elektrik motorlarına ilave edilen sabit ve hareketli birimler ile
makinelere takılan motorlar kapasiteye dahildir.
Total capacity of power equipment installed at the end of the
year: Obtained by adding the number and capacity of electrical
motors to the number and capacity of prime movers excluding
motor vehicles. The total capacity includes the capacity of
movable and immovable units added to the electrical motors
prime movers and electrical motors tied to machines.
SANAYć ÜRETćM ćSTATćSTćKLERć
INDUSTRIAL PRODUCTION STATISTICS
1966 yılından baĩlayarak yıllık anketlerin yanı sıra üçer aylık
imalat sanayi anketleri yapılmaktadır ve büyük sanayinin katma
deþer
yönünden
%90’ını
temsil
eden
iĩyerlerinde
uygulanmaktadır. Çeĩitli sektörlerde bu orana ulaĩmak için 25, 50
ve 100 kiĩi çalıĩan iĩyerleri kapsanmaktadır.
Besides annual manufacturing industry surveys quarterly
surveys are also held. These surveys are conducted on 90% of
large scale manufacturing industries from a “value added” point
of view. In order to achieve this ratio in different sectors,
establishments employing 25, 50, 100 persons are covered.
Aylık ve Üç Aylık Veriler
Monthly and Quarterly Data
Aylık ve üç aylık imalat sanayi verileri ilgili kuruluĩlarla yapılan
yazıĩmalarla derlenmiĩ olup, bölümde yıllık veriler sunulmuĩtur.
Monthly and quarterly data on manufacturing industries are
compiled from related organizations through correspondence. In
this section annual data is presented.
Demir ve çelik üretimleri Karabük, Ereþli, ćskenderun Demir ve
Çelik Fabrikaları ile Demir-çelik üreticileri derneþinden; tekstil ve
giyim eĩyası üretimi Sümerbank ve diþer fabrikalardan; gübre
üretimleri Azot Sanayi TAĨ ve gübre fabrikalarından; ĩeker
üretimi, Türkiye Ĩeker Fabrikaları Anonim Ĩirketlerinden; petrol
mamülleri, Türkiye Petrolleri A.O., ATAĨ, TÜPRAĨ, ćzmit, ćzmir,
Kırıkkale, Batman ve Petkim’den; tekel maddelerinin üretimine ait
bilgiler, Tekel Genel Müdürlüþü’nden alınmıĩtır.
Data on the production of iron and steel are provided by Karabük,
Ereþli and ćskenderun Iron and Steel Works, Iron & Steel
Producers Association; for textile and wearing apparel production
by the Sümerbank Factories and other plants; for fertilizer
production by Turkish Nitrogen Industries Inc. and fertilizer
plants; those for sugar production by the Turkish Sugar Factories
Inc; those for crude oil and its derivatives by the Turkish
Petroleum Company Inc; ATAĨ, TÜPRAĨ, ćzmit, ćzmir, Kırıkkale,
Batman and PETKćM refinery; and data on the production of
monopoly products are provided by the General Directorate of
State Monopolies.
Sanayi üretim endeksi: Sanayi sektöründe meydana gelen
geliĩmelerin kısa aralıklarla izlenebilmesi amacıyla, 1981 yılından
bu yana üçer aylık dönemlere göre sanayi üretim endeksi
hesaplanmaktadır. Endeksin hesaplanmasında kullanılan madde
bazındaki üretim bilgileri, aylık maden istatistikleri ile yaklaĩık
3 700 büyük imalat sanayi iĩyerinde uygulanan üç aylık sanayi
üretim
anketleri
ile
derlenmektedir.
Enerji
sektörünün
hesaplanmasında ise TEćAĨ Genel Müdürlüþü’nden alınan elektrik
üretim bilgisi kullanılmaktadır.
Industrial production index: The industrial production index
has been calculated quarterly since 1981 to analyze short-term
developments in the industry sector. The production of
commodities used to calculate the index are compiled through
monthly mining statistics and quarterly industrial production
surveys which are applied on 3 700 large scale manufacturing
industrial establishments. Production of electricity, which is used
to calculate the index of the energy sector, is provided by the
Turkish Electricity Generation Transmission Corporation General
Management.
Dönemlere göre kalitatif veriler: Büyük imalat sanayi iĩyeri üst
düzey yöneticilerinin, ekonomik durum hakkındaki görüĩleri ile
gelecek dönemlere iliĩkin beklentilerinin belirlenmesi amacıyla,
1977 yılından itibaren yaklaĩık 3 700 iĩyerinde imalat sanayi üç
aylık eþilim anketi uygulanmaktadır. Bu anket ile kapasite kullanım
oranları, tam kapasite ile çalıĩamama nedenleri, üretim, satıĩlar,
stoklar ve fiyatlara iliĩkin kalitatif veriler derlenmektedir.
Quarterly qualitative data: To obtain entrepreneurs’ views
concerning the present situation and expected developments,
quarterly tendency surveys have been conducted since 1977 in
3 700 large scale manufacturing industrial establishments. The
qualitative data on the ratio of capacity utilization, reasons for not
working to full capacity, production, sales, stocks and prices are
collected by these surveys.
202
1997
1-9
192 173
Ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı
Annual average number of employees
331 234
Çalıĩanların yıllık ortalama sayısı
Annual average number of persons engaged
546 452
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık ödemeler (Milyar TL)
Annual payments to employees (Billion TL)
97 740
Yılda çalıĩılan iĩçi-saat toplamı
794 126 275
Yıl sonunda kurulu olan toplam çevirici güç
kapasitesi (BG) - Total capacity of power
equipment installed by the end of the year (HP)
2 852 066
Stok deþiĩmeleri (Milyar TL)
140 978
Changes in stocks (Billion TL)
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi
ilaveler (Milyar TL) - Gross additions fixed
assest during the year (Billion TL)
29 503
847 226
Girdi (Milyar TL) - Input (Billion TL)
1 281 486
Çıktı (Milyar TL) - Output (Billion TL)
Katma deþer (Milyar TL)
434 261
Value added (Billion TL)
10+
11 367
1 137 436
1 139 878
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık ödemeler (Milyar TL)
Annual payments to employees (Billion TL)
1 055 901
2 085 237 561
Yıl sonunda kurulu olan toplam çevirici güç
kapasitesi (BG) - Total capacity of power
equipment installed by the end of the year (HP)
13 006 114
Stok deþiĩmeleri (Milyar TL)
1 252 073
Changes in stocks (Billion TL)
ilaveler (Milyar TL) - Gross additions fixed
assest during the year (Billion TL)
919 293
9 978 893
16 238 242
Katma deþer (Milyar TL)
6 259 349
Value added (Billion TL)
1998
1999
2000
2001
194 162
196 851
198 700
199 735
332 576
331 378
315 094
291 037
541 307
545 373
527 624
500 721
176 900
317 704
440 466
537 678
796 456 851
814 670 964
729 015 827
671 055 929
3 117 908
2 960 757
3 083 794
3 095 948
211 772
350 408
539 203
570 762
39 622
1 654 338
2 377 026
58 564
2 794 564
3 966 793
114 831
4 234 365
6 036 744
95 700
5 887 875
8 357 206
722 688
1 172 230
1 802 379
2 469 331
12 323
11 262
11 118
11 311
1 204 199
1 111 922
1 128 992
1 095 765
1 206 409
1 113 530
1 130 488
1 096 817
2 037 899
3 364 487
5 288 877
6 919 619
2 210 213 640
2 023 165 681
2 077 704 517
2 623 747 829
13 748 060
12 792 748
13 478 078
13 952 489
1 685 731
2 326 574
3 859 674
5 398 780
1 527 761
16 972 190
27 585 484
1 826 518
24 767 075
40 832 361
2 758 335
42 793 384
66 532 186
5 679 590
71 186 003
112 363 373
10 613 293
16 065 286
23 738 803
41 177 370
203
İmalat Sanayii
13.1 ćĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, iĩçi-saat çevirici güç kapasitesi, stok deþiĩmeleri, sabit sermayeye yıl içinde
yapılan gayri safi ilaveler, girdi, çıktı ve katma deþer (1-9), (10+)
Number of establishments, employment and payments, man-hours worked capacity of power equipments, changes in stock,
gross additions to fixed assest during the year, input, output and value added (1-9),(10+)
13.2 Ekonomik faaliyete göre iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler,
girdi, çıktı ve katma deþer, 2001 (1-9) - Number of establishments, employment and payments, gross additions
to fixed assest during the year, input, output and value added by economic activity, 2001 (1-9)
Ücretle Çalıĩanların
USSS, 2.Rev
ISIC, Rev.2
Sabit
çalıĩanların
yıllık
Ücretle
sermayeye
yıllık
ortalama
çalıĩanlara
yıl içinde
ortalama
sayısı
yapılan
yapılan gayri
safi ilaveler
ćĩyeri
sayısı
Annual
yıllık
sayısı
Annual
average
ödemeler
Gross
Number of
average
number
Annual
additions
establish-
number of
of persons
payments to
fixed assest
ments
employees
engaged
employees
during the year
Girdi
Input
Çıktı
Output
Katma
Deþer
Value
Added
Toplam - Total
Gıda, içki ve tütün sanayi
Manufacture of food,
beverages and tobacco
Dokuma, giyim eĩyası ve deri
sanayi - Textile, wearning
apparel and leather industries
Orman ürünleri ve mobilya sanayi
Manufacture of wood and wood
products including furniture
Kaþıt-kaþıt ürünleri ve basım sanayi
Manufacture of paper and paper
products, printing and publishing
Kimya, petrol, kömür, kauçuk ve
plastik ürünleri sanayi - Manufacture of
chemicals and chemical, petroleum,
coal, rubber and plastic products
Taĩ ve topraþa dayalı sanayi
Manufacture of non-metallic mineral
products, expect products of petroleum
and coal
Ana metal sanayi
Basic metal industries
Metal eĩya makine teçhizat,
ulaĩım aracı ilmi ve mesleki ölçme
aletleri sanayi - Manufacture of
fabricated metal products, machinery
and equipment, transport equipment,
professional and scientific and
measuring and controling equipment
Diþer imalat sanayi - Other
manufacturing industries
199 735
291 037
500 721
537 678
95 700
5 887 875
8 357 206
2 469 331
28 276
78 318
111 296
144 862
16 252
1 687 930
2 273 421
585 491
45 199
36 723
84 983
66 450
8 259
818 386
1 199 873
381 486
50 311
47 650
105 327
78 879
2 045
775 994
1 120 779
344 785
8 510
13 382
20 900
23 893
7 253
244 622
373 786
129 164
6 115
15 899
20 085
29 876
26 532
505 788
655 241
149 453
5 928
10 242
16 519
17 590
3 880
159 510
238 227
78 717
1 116
3 390
4 224
7 047
9 503
170 886
212 180
41 294
52 281
82 286
132 508
162 966
19 986
1 494 580
2 227 103
732 522
1 999
3 147
4 879
6 116
1 990
30 178
56 596
26 418
204
İmalat Sanayii
13.3 Ekonomik faaliyete göre iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler,
girdi, çıktı ve katma deþer, 2001 (10+) - Number of establishments, employment and payments, gross additions
to fixed assest during the year, input, output and value added by economic activity, 2001 (10+)
Sabit
Ücretle Çalıĩanların
USSS, 2.Rev
ISIC, Rev.2
sermayeye
çalıĩanların
yıllık
Ücretle
yıl içinde
yıllık
ortalama
çalıĩanlara
yapılan gayri
safi ilaveler
ortalama
sayısı
yapılan
ćĩyeri
sayısı
Annual
yıllık
Gross
sayısı
Annual
average
ödemeler
additions
Number of
average
number
Annual
fixed assest
establish-
number of
of persons
payments to
during
Girdi
Çıktı
Value
ments
employees
engaged
employees
the year
Input
Output
Added
11 311
1 095 765
1 096 817
6 919 619
5 679 590
71 186 003
112 363 373
41 177 370
1 718
166 225
166 514
1 119 887
747 378
12 136 593
19 459 555
7 322 962
3 517
388 101
388 333
1 411 321
1 035 198
14 088 457
21 304 244
7 215 787
462
24 656
24 721
87 305
242 133
758 753
1 148 237
389 484
407
32 361
32 383
258 161
292 147
1 791 258
2 831 108
1 039 850
1 072
107 865
107 903
1 209 038
1 031 046
20 730 602
33 101 684
12 371 081
805
67 994
68 087
419 032
342 651
2 451 476
4 914 111
2 462 634
391
55 310
55 357
578 871
433 845
5 764 466
8 144 719
2 380 252
2 804
243 924
244 172
1 804 234
1 525 991
12 939 318
20 573 450
7 634 132
135
9 329
9 347
31 770
29 202
525 078
886 265
361 187
Katma
Deþer
Toplam - Total
Gıda, içki ve tütün sanayi
Manufacture of food,
beverages and tobacco
Dokuma, giyim eĩyası ve deri
sanayi - Textile, wearning
apparel and leather industries
Orman ürünleri ve mobilya sanayi
Manufacture of wood and wood
products including furniture
Kaþıt-kaþıt ürünleri ve basım sanayi
Manufacture of paper and paper
products, printing and publishing
Kimya, petrol, kömür, kauçuk ve
plastik ürünleri sanayi - Manufacture of
chemicals and chemical, petroleum, coal,
rubber and plastic products
Taĩ ve topraþa dayalı sanayi
Manufacture of non-metallic mineral
products, expect products of
petroleum and coal
Ana metal sanayi
Basic metal industries
Metal eĩya makine teçhizat,
ulaĩım aracı ilmi ve mesleki ölçme
aletleri sanayi - Manufacture of
fabricated metal products, machinery
and equipment, transport equipment,
professional and scientific and
measuring and controling equipment
Diþer imalat sanayi - Other
manufacturing industries
Not. Bilgiler devlet sektörünün tamamı ile özel sektörde
Note. Data covers all establishments in the public sector and the
10 ve daha fazla kiĩi çalıĩan iĩyerine iliĩkindir.
establishments with one or more persons engaged in the private sectors.
205
13.4 Ham petrol üretimi, ithalatı ve seçilmiĩ petrol türevleri üretimi
Domestic crude petroleum production, production of selected petroleum products and imports
Ham petrol (üretim ve ithalat)
Crude petroleum (production and import)
Petrol türevleri - Petroleum products (1)
Benzin - Gasoline (2)
Solvent - Solvent
Gazyaþı - Kerosene
Motorin - Motor oil
Fuel oil (6 no'lu) - Fuel oil (No.6) (2)
Asfalt - Asphalt
Sıvılaĩtırılmıĩ petrol gazı (LPG)
(2)
Liquified petroleum gas
Jet yakıtı - Jet fuel
Nafta - Naphtha
2000
2001
(Ton - Tons)
2002
2003
26 190 950
28 043 336
28 039 352
28 957 558
28 164 735
2 758 369
3 066
89 390
6 919 080
6 532 312
1 281 256
3 026 805
1 972
89 629
7 579 215
7 250 245
1 099 711
3 831 425
2 821
70 360
7 736 234
6 835 282
1 246 670
3 620 447
2 787
104 427
8 086 464
6 888 405
1 420 708
2 309 618
2 375
90 943
7 637 207
6 979 167
1 390 587
712 279
1 388 520
1 910 301
732 133
1 609 591
2 056 223
757 634
1 609 182
1 524 516
773 612
1 671 679
1 377 740
774 998
1 765 274
1 637 777
(1) TÜPRAĨ ve ATAĨ üretimini kapsar.
(1) Covers production of TÜPRAĨ and ATAĨ.
(2) TÜPRAĨ, PETKćM ve ATAĨ üretimini kapsar.
(2) Covers production of TÜPRAĨ, PETKćM and ATAĨ.
13.5 Ana kimyasal maddeler sanayii üretimi
Manufacture of basic industrial chemicals
Amonyak - Ammonia
Sülfürik asit - Sulphuric acid
Sudkostik (%100 Na OH) - Caustic soda
Etilen - Ethylene
Propilen - Propylene
Sentetik kauçuk (CBR-SBR) - Synthetic rubber
Polietilen - Polyethylene
Polivinil klorür (PVC) - Polyvinyl chloride
Selülozik boyalar - Cellulose based paints
Yaþlı ve sentetik boyalar
Natural oil and synthetic points
Plastik emülsiyon boyalar
Plastic emulsion paints
(Ton - Tons)
2000
2001
2002
2003
Azotlu gübreler (dönüĩüm)
Nitrogenous fertilizers (transformation)
Fosfatlı gübreler (dönüĩüm)
Phosphatic fertilizers (transformation)
Kalsiyum amonyum nitrat (% 26 N)
Ammonium nitrate (26 % N)
Teknik amonyum nitrat
Technique ammonium nitrate
Amonyum sülfat - Ammonium sulphate
Triple süper fosfat (% 45 P 2O5)
T.S.P.(45 % P2O5)
Diamonyum fosfat (% 18-46 P 2O5)
D.A.P.(18-46 % P2O5)
Kompoze gübreler - Composed fertilizers
Üre - Urea
Not. Devlet ve özel sektör verileridir.
2004
65 007
659 234
69 196
394 886
180 501
44 338
294 951
176 631
10 394
81 640
576 301
100 694
399 518
185 203
38 635
262 898
147 174
5 141
365 647
629 786
100 791
418 464
190 086
36 850
286 166
156 539
14 880
333 078
545 933
100 022
396 366
178 570
35 257
273 226
139 974
7 430
400 783
282 535
101 200
376 312
185 058
44 551
281 984
156 584
6 880
100 198
67 549
73 787
79 220
97 545
82 057
52 599
76 967
79 063
103 836
2000
2001
2002
2003
13.6 Gübre sanayii üretimi
Fertilizer industry production
2004
(Ton - Tons)
2004
653 209
544 406
828 227
814 063
790 726
367 872
258 388
345 765
326 273
320 909
1 136 424
866 422
978 567
1 021 253
956 245
3 015
108 275
3 790
190 630
3 610
194 320
1 340
97 982
350
110 361
66 590
44 481
60 604
86 550
108 692
169 059
1 379 525
95 958
90 966
1 063 675
116 061
164 998
1 326 582
537 086
105 223
1 394 176
487 845
28 111
1 525 338
498 876
Note. Data covers the total production of public and private sectors.
206
2000
2001
2002
2003
2004
ćplik (Ton) - Yarn (Tons)
Pamuk - Cotton
Yün - Wool
527 063
31 880
536 829
28 367
620 016
36 439
580 394
36 044
566 819
48 166
Dokuma (Metre) - Textiles (Metres) (000)
Pamuklu - Cotton
Yünlü - Woolen
607 889
46 545
659 625
31 257
739 665
29 006
701 426
31 959
604 229
31 050
19 993 878
15 439 638
16 817 903
22 258 921
35 630 851
2000
2001
2002
2003
2004
716 222
405 898
292 434
16 056
100 182
8 986
614 529
437 364
265 367
16 194
87 700
7 874
631 242
470 285
289 409
20 790
110 990
10 062
759 187
489 833
300 292
45 260
125 627
11 679
770 193
500 864
312 219
53 390
126 550
11 599
2
Halı - Carpets (m )
13.8 Cam ve cam eĩya üretimi
Glass and glassware production
Düz camlar ve buzlu renkli camlar (Ton)
Translucent, colored, lined and corrugated glasses (Tons)
Cam sınai kap (Ton) - Industrial glassware (Tons)
Cam ev eĩyası (Ton) - Glassware (Tons)
Keçe fitil (Ton) - Wick made of glass fibres (Tons)
Emniyet camları (Ton) - Security glasses (Tons)
2
Emniyet camları - Security glasses (000 m )
Source: Turkish Bottle and Glass Factories Corporation
Kaynak: Türkiye Ĩiĩe ve Cam Fabrikaları AĨ
13.9 Kaþıt sanayii üretimi
Paper industry production
(Ton - Tons)
2000
2001
2002
2003
2004
Toplam - Total
706 323
510 897
499 045
467 143
428 177
Yazı tabı - Writing paper
Gazete kaþıdı - Newsprint
Sargılık kaþıt - Wrapping and packaging paper
Kraft torba kaþıdı- Craft bagging paper
Oluklu mukavva kaþıdı - Corrugated paperboard
Karton - Paperboard
Sigara kaþıdı ve ince özel kaþıt
Cigarette and special fine paper
170 769
127 528
20 455
41 381
128 524
212 131
81 350
88 043
11 868
42 785
124 456
155 738
92 790
54 114
8 334
37 333
133 860
167 472
100 639
20 093
6 600
15 428
151 330
169 854
96 026
5 050
156 926
170 175
5 535
6 657
5 142
3 199
-
207
İmalat Sanayii
13.7 ćplik, dokuma ve halı üretimi
Yarn, textile and carpet production
13.10 Çimento, demir ve çelik sanayii üretimi
Cement, iron and steel industry production
Çimento - Cement
Pik - Pig iron
Ham demir - Crude iron
(1)
Sıvı çelik - Crude steel
Saçlar - Sheets
Ingot - Ingot
Zift - Pitch
Kok, kok tozu - Coke, coke powder
Profiller - Profiles
Levhalar - Plates
Yuvarlaklar - Bars made of iron and steel
(Ton - Tons)
2000
36 237 275
323 719
5 332 905
13 596 411
3 426 281
182 964
1 671
1 656 726
117 458
51 571
1 106 900
2001
30 124 867
247 598
5 289 167
14 382 257
3 255 416
13 703
1 849
1 559 380
47 051
55 595
692 440
2002
32 576 701
157 622
5 012 133
16 045 522
3 507 738
2 114
755
1 457 532
13 556
48 032
350 751
2003
2004
35 076 902
181 080
5 693 764
17 644 020
3 966 296
2 585
32
1 551 189
60 459
48 227
612 784
38 019 112
213 210
5 835 889
19 868 118
4 321 098
1 235
19
1 633 035
66 168
53 612
611 706
Kaynak: Demir ve çelik bilgileri Karabük, Ereþli ve
Source: Data on iron and steel covers Karabük, Ereþli
ćskenderun Demir ve Çelik ćĩletmeleri verileridir.
and ćskenderun, Iron and Steel Establishments data.
(1) Özel sektör bilgilerini de kapsar.
(1) Also covers private sector.
13.11 Otomotiv sanayii üretimi
Automotive vehicle production
Kamyon - Truck
Kamyonet - Pick-up truck
Otomobil - Automobile
Otobüs - Bus
Minibüs ve midibüs - Minibus and midibus
Traktör - Tractor
(Adet - Unit)
2000
28 327
49 341
305 603
4 215
42 626
35 908
2001
7 056
23 124
226 795
2 531
9 915
15 054
2002
12 223
55 762
259 812
2 682
12 824
10 371
2003
18 707
42 888
425 409
4 567
38 891
29 288
13.12 Taĩıt araçları lastik sanayii üretimi
Production of motor vehicle tires
Kamyon ve otobüs dıĩ lastiþi
Truck and bus tires
2004
31 125
106 355
617 771
4 837
59 169
38 240
(Adet - Unit)
2000
2001
2002
2003
2004
1 672 086
1 482 165
1 671 206
3 560 861
3 525 185
12 053 735
13 108 827
15 111 120
15 681 855
16 632 945
297 777
198 819
293 496
270 102
364 774
403 704
286 935
368 661
440 164
471 448
Oto dıĩ lastiþi
Automobile tires
(1)
Traktör ön dıĩ lastiþi
Tractor front tires
(2)
Traktör arka dıĩ lastiþi
Tractor rear tires
(2)
(1) Jeep, minibüs lastikleri ve dublesleri de kapsar.
(1) Includes jeep, minibus tires and tubeless tires.
(2) Zirai olmayan traktörleri de kapsar.
(2) Includes non-agricultural tractors.
208
İmalat Sanayii
Kaðýt üretimi
Paper production (Tons)
800 000
700 000
600 000
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
Ham demir üretimi
Crude iron production (Tons)
6 000 000
5 800 000
5 600 000
5 400 000
5 200 000
5 000 000
4 800 000
4 600 000
2000
2001
2002
2003
2004
Otomobil üretimi
Automobile production (Unit)
700 000
600 000
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
209
13.13 ćçki ve sigara üretimi
Beverage and cigarette production
2000
ćçki (Litre) - Alcoholic beverages (Liters) (000)
Rakı - Raki(45°)
Ĩarap - Wine
(1)
Bira - Beer
Kanyak - Brandy
Likör - Liqueur
Votka - Vodka
Cin - Gin
(1)
Filtreli sigara (Ton) - Filter cigarettes (Tons)
Filtresiz sigara (Ton) - Cigarettes without filter (Tons)
(1)
68 556
24 766
690 366
827
887
6 871
2 461
122 929
811
2001
2002
67 558
26 829
696 726
892
988
7 070
2 426
126 082
617
59 496
26 162
736 016
887
851
7 832
2 413
131 366
196
2003
2004
57 160
22 548
784 027
885
753
7 072
1 913
111 859
120
41 990
25 481
824 542
589
602
3 966
1 301
106 738
142
Kaynak: Tekel Genel Müdürlüþü
Source: State Monopolies
(1) Devlet ve özel sektör verileridir.
(1) Data covers the total production of public and private sector.
13.14 Dayanıklı tüketim malları üretimi
Durable consumer goods production
Ev tipi buzdolabı - Domestic refrigerators
Ev tipi çamaĩır makinesi - Domestic washing machines
Müzik seti - Music equipment
Televizyon (renkli) - Televisions (color)
Elektrik süpürgesi - Vacuum cleaners
Fırın - Ovens
(Adet - Number)
2000
2 543 354
1 391 111
145 920
8 788 294
1 173 461
742 237
2001
2 372 953
1 022 120
20 113
8 025 118
590 829
664 691
2002
3 164 922
1 684 687
54 256
12 462 924
781 636
906 254
2003
4 123 501
2 470 644
70 499
15 035 631
613 523
1 553 830
13.15 Seçilmiĩ gıda maddeleri üretimi
Selected food industry production
2004
4 863 762
4 057 729
178 604
20 345 757
1 017 318
1 823 429
(Ton - Tons)
2000
2001
2002
2003
2004
Gıda sanayii - Food industry
Margarin - Margarine
Rafine zeytinyaþı - Refined olive oil
Rafine ayçiçek yaþı - Refined sunflower seed oil
Un - Flour
Makarna - Macaroni
Bisküvi - Biscuits
486 903
20 483
277 293
1 950 142
293 572
273 147
498 858
36 919
243 422
1 742 251
295 661
283 171
523 752
29 708
200 360
1 674 676
333 533
312 234
570 062
40 003
305 652
1 916 263
336 319
354 284
561 025
44 888
296 212
2 121 242
355 684
433 915
Ĩeker - Sugar
Kamu - Public
Özel - Private
2 272 501
1 784 133
488 368
2 121 811
1 645 742
476 069
1 944 063
1 539 121
404 942
1 881 237
1 408 551
472 686
1 923 567
1 342 388
581 179
Yem - Feed
Kanatlı hayvan yemi - Feed for birds and poultry
Büyük ve küçükbaĩ hayvan yemi - Fodder for livestock
1 712 916
1 538 382
1 351 013
1 231 594
1 349 256
1 254 506
1 525 726
1 351 920
1 628 230
1 477 582
210
İmalat Sanayii
Oto dýþ lastiði üretimi - Automobile tires production
(Adet - Unit)
20 000 000
15 000 000
10 000 000
5 000 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
22 000 000
(Adet - Number)
Televizyon sayýsý- Number of televisions
20 000 000
18 000 000
16 000 000
14 000 000
12 000 000
10 000 000
8 000 000
6 000 000
2000
2001
2002
2003
2004
2003
2004
Þeker üretimi - Sugar production
2 500 000
(Ton - Tons)
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
2000
2001
2002
211
13.16 Deri üretimi
Leather production
2000
2
Vidala - Calf skin (m )
Elbiselik ve eldivenlik deri
2
Leather for clothing and gloves (m )
Deri ceket, mont (Adet) - Leather jacket (Number)
Deri palto, manto, pardesü (Adet)
Leather overcoats, light over coats (Number)
Ayakkabı (Çift) - Shoes (Pair)
2001
2002
2003
2004
1 001 928
644 758
611 083
730 631
854 110
2 206 467
1 333 188
2 392 115
1 494 384
1 997 795
1 074 425
2 070 803
1 004 739
1 398 449
997 204
395 542
42 215 969
333 080
45 096 168
349 941
51 197 554
407 890
48 591 659
359 890
55 484 804
13.17 Aþaç sanayii üretimi
Wood industry production
2000
2
Ahĩap parke - Wood block flooring (m )
3
Kereste - Lumber (m )
3
Kontraplak - Plywood (m )
2001
674 975
89 714
50 399
947 079
53 135
35 056
1 065 015
66 613
45 059
2003
1 185 778
58 895
44 605
2004
2 687 674
63 110
44 739
Kereste üretimi - Lumber production
Vidala üretimi - Calf skin production
1 200
2002
(000 m2)
100
(000 m3)
90
1 000
80
70
800
60
50
600
40
400
30
20
200
10
0
2000
2001
0
2002
2003
2004
2000
2001
2002
2003
2004
212
Toplam -Total
(%)
2000
75.9
2001
70.9
2002
75.4
2003
78.3
2004
81.2
Gıda ürünleri ve içecek sanayi
Manufacture of food products and beverages
68.4
65.6
66.0
70.8
71.4
Tütün ürünleri imalatı - Manufacture of tobacco products
65.2
70.4
71.4
68.4
64.8
Tekstil ürünleri imalatı - Manufacture of textiles
79.4
76.2
82.5
81.0
80.4
Giyim eĩyası imalatı; kürkün iĩlenmesi ve boyanması
Manufacture of wearing apparel; dressing and dyeing of fur
82.7
79.0
84.1
84.7
83.5
Derinin tabakalanması, iĩlenmesi; bavul, el çantası saraçlık
koĩum takımı ve ayakkabı imalatı - Tanning and dressing of leather;
manufacture of luggage, handbags, saddler, harnets and foot
60.7
56.3
60.4
69.7
65.0
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç) hasır ve buna
benzer örülerek yapılan maddeler - Manufacture of wood and
products of wood and cork, except furniture; manufacture of article
82.8
73.6
87.0
81.1
86.9
Kaþıt ve kaþıt ürünleri imalatı
Manufacture of paper and paper products
79.3
73.3
78.5
81.8
85.1
Basım ve yayım; plaka, kaset vb. kayıtlı medyanın çoþalması
Publishing, printing reproduction of recorded media
76.9
72.3
82.0
80.5
79.3
Kok kömürü, rafine edilmiĩ petrol ürünleri ve nükleer yakıt imalatı
Manufacture of coke, refined petroleum products and nuclear fuel
77.4
81.7
81.8
85.3
88.2
Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı
Manufacture of chemical products
78.2
72.0
76.9
76.9
79.4
Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı
Manufacture of rubber and plastics products
77.7
67.3
76.7
78.8
82.5
Metalik olmayan diþer mineral ürünlerinin imalatı
Manufacture of other non-metallic mineral products
81.3
76.0
75.2
76.6
83.2
Ana metal sanayi - Manufacture of main metals
78.8
73.2
75.3
80.7
84.3
Makine ve teçhizat hariç; metal eĩya sanayi - Manufacture of
fabricated metal products, except machinery and equipment
68.8
56.7
66.8
69.1
71.8
B.y.s Makine ve teÇhizat imalatı
Manufacture of machinery and equipment n.e.c
68.7
63.5
69.8
80.5
83.7
Büro muhasebe ve bilgi iĩlem makineleri imalatı
Manufacture of office, accounting and computing machinery
79.7
42.4
66.6
74.8
76.2
B.y.s. Elektrikli makine ve cihazların imalatı
Manufacture of electrical machinery and apparatus n.e.c.
78.1
72.7
74.2
71.7
74.4
Radyo, televizyon, haberleĩme teçhizatı ve cihazları imalatı
Manufacture of radio, television and communication equipment
and apparatus
90.9
76.1
83.7
91.7
91.1
Tıbbi aletler; hassas ve optik aletler saat imalatı - Manufacture of
medical, precision and optical insurement, watches and clocks
69.7
63.6
66.9
81.8
79.8
Motorlu kara taĩıtı, römork ve yarı römork imalatı
Manufacture of motor vehicles, trailers and semi-trailers
72.4
44.9
56.8
65.2
78.6
Diþer ulaĩım araçlarının imalatı
Manufacture of other transport equipment
79.9
80.6
70.9
56.3
78.6
Mobilya imalatı; b.y.s diþer imalatı
Manufacture of furniture; manufacturing n.e.c.
76.6
73.5
78.8
77.6
86.9
213
İmalat Sanayii
13.18 ćmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı
Percentage rates of capacity utilization in the manufacturing industry
[Üretim deþeri aþırlıklı - Weighted by production value]
13.19 Sanayi üretim endeksi - Industry production index
[Katma deþer aþırlıklı - Weighted by value added]
(1997 = 100.0)
2000
2001
2002
2003
2004
Genel endeks - All items
103.4
94.4
103.4
112.4
123.4
Madencilik ve taĩocakçılıþı - Mining and quarrying
Maden kömürü, linyit ve turba çıkarımı - Coal mining and extraction of peat
Ham petrol ve doþal gaz çıkarımı - Crude petroleum and natural gas
Metalik cevherler madenciliþi - Metalling ore mining
Metalik olmayan madenler - Non-metallic minerals
ćmalat sanayii - Manufacturing industry
Gıda ürünleri ve içecek sanayi - Manufacture of food products and beverages
Manufacture of wearning apparel dressing and dyeing of fur
Derinin tabaklanması, iĩlenmesi; bavul, el çantası, saraçlık koĩum takımı ve
ayakkabı imalatı - Tanning and dressing of leather, manufacture of luggage,
handbags saddler, harnets and foot
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); hasır ve buna benzer
örülerek yapılan maddeler - Manufacture of wood and of products of wood and
cork, expect furniture; manufacture of article
Basım ve yayım; plaka, kaset vb. kayıtlı medyanın çoþaltılması
Publishing, printing and reproduction of recorder media
Kok kömürü, rafine edilmiĩ petrol ürünleri ve nükleer yakıt imalatı
Manufacture of coke, refined petroleum products and nuclear fuel
Manufacture of chemicals and chemicals products
Metalik olmayan diþer mineral ürünlerin imalatı
Manufacture of other non-metalic mineral products
Ana metal sanayii - Manufacture of basic metals
Makine ve teçhizat hariç, metal eĩya sanayii
Manufacture of fabricated metal products, except machinery and equipment
B.y.s Makine ve teçhizat imalatı
Manufacture of machinery and equipment n.e.c.
Büro muhasebe ve bilgi iĩlem makineleri imalatı
B.y.s Elektrikli makine ve cihazların imalatı
Manufacture of electrical machinery and apparatus n.e.c.
Radyo, televizyon, haberleĩme teçhizatı ve cihazları imalatı
Manufacture of radio, television and communication equipment and apparatus
Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler saat imalatı
Manufacture of medical, precision and optical instruments, watches and clocks
Manufacture of other transport equipments
Mobilya imalatı; b.y.s. diþer imalatı
Manufacture of furniture; manufacturing n.e.c
Elektrik, gaz ve su - Electricity, gas and water
Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve daþıtımı
Electricity, gas, steam and hot water supply
97.4
103.6
97.4
72.6
100.5
102.1
104.1
112.4
95.7
89.6
100.1
77.1
59.4
97.2
92.4
101.7
115.2
90.9
82.2
87.6
73.3
46.8
98.2
102.5
104.6
121.7
102.3
79.4
78.8
73.0
49.1
100.8
112.0
112.6
116.0
104.4
82.6
73.5
73.4
49.4
121.1
123.6
112.1
91.4
102.9
108.7
105.3
108.8
110.7
114.6
92.4
73.1
84.1
82.8
92.5
115.0
98.3
116.1
114.1
133.7
87.6
83.8
101.2
110.9
113.6
108.8
84.2
77.1
96.1
128.8
86.8
92.0
100.4
103.5
98.7
111.0
97.0
110.8
120.5
139.9
112.5
109.2
122.7
141.9
160.0
108.2
102.4
92.0
97.3
102.0
107.1
112.2
119.8
122.5
133.7
85.4
74.1
74.5
76.9
84.1
92.4
73.5
89.2
109.2
143.1
144.2
54.6
81.0
89.0
159.6
90.3
75.6
84.3
86.6
82.6
163.8
149.0
225.2
269.0
363.0
77.5
55.9
63.9
61.2
69.1
115.9
63.5
80.7
119.1
182.6
47.9
77.2
85.3
52.3
53.6
165.1
121.2
148.5
119.0
131.6
125.4
123.1
136.0
118.6
145.3
121.2
119.0
125.4
136.0
145.3
214
İmalat Sanayii
Ýmalat sanayiinde kapasite kullaným oraný
Percentage rates of capasity utilization in the manufacturing industry
(%)
85
80
75
70
65
2000
2001
2002
2003
2004
Sanayi üretim indeksi - Industry production index
[1997=100]
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
2004
215
13.20 ćmalat sanayiinde üretim ve satıĩ deþerleri ile stok deþiĩmeleri, 2003
Production and sales values and changes in stock in manufacturing industry, 2003
ćĩyeri sayısı
Number of
establishments
Üretim deþeri
Satıĩ deþeri
Production value
Sales value
(000 000 TL)
Stok deþiĩimi
Changes in stock
(%)
3 205
139 759 458 321
134 756 822 259
3.71
569
21 140 425 700
20 599 795 705
2.62
19
4 961 472 612
4 559 867 737
8.81
440
12 912 827 337
11 907 863 834
8.44
Manufacture of wearning apparel; dressing and dyeing of fur
ćmalat sanayii toplamı - Total manufacturing industry
Manufacture of food, products and beverages
301
5 532 949 084
5 500 380 176
0.59
Derinin tabaklanması, iĩlenmesi bavul, el çantası, saraçlık
koĩum takımı ve ayakkabı imalatı - Tanning and dressing of
leather; manufacture of luggage, handbags, saddler,
harnets and foot
66
653 445 344
637 852 885
2.44
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç);
hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddeler
Manufacture of wood and of products of wood and cork,
except furniture; manufacture of article
62
980 136 713
819 379 505
19.62
101
2 642 287 018
2 578 683 638
2.47
Basım ve yayım; plaka kaset vb. kayıtlı medyanın
çoþaltılması - Publishing, printing and reproduction of
recorder media
64
694 920 385
717 700 681
-3.17
Kok kömürü, rafine edilmiĩ petrol ürünleri ve nükleer yakıt
imalatı - Manufacture of coke, refined petroleum products
and nuclear fuel
18
23 522 394 753
22 737 958 247
3.44
214
12 687 483 075
11 922 642 341
6.42
191
5 499 197 035
5 313 897 671
3.49
329
7 105 028 547
6 868 161 265
3.45
147
13 556 680 224
12 840 625 671
5.58
Makine ve teçhizat hariç, metal eĩya sanayii - Manufacture of
fabricated metal products, expect machinery and equipment
168
2 192 889 067
2 160 010 470
1.52
B.y.s. Makine ve teçhizatı imalatı - Manufacture of
machinery and equipment n.e.c
196
5 736 558 513
5 746 631 862
-0.18
Büro, muhasebe ve bilgi iĩlem makineleri imalatı
3
122 245 422
123 241 232
-0.81
B.y.s. Elektrikli makine ve cihazları imalatı
88
2 265 930 299
2 261 608 183
0.19
Radyo, televizyon, haberleĩme teçhizatı ve cihazları
imalatı - Manufacture of radio, television and communication
equipment and apparatus
18
3 481 599 714
3 501 891 113
-0.58
Manufacture of medical, precision and optical
instruments, watches and clocks
31
198 214 780
193 730 454
2.31
75
12 298 479 581
12 162 635 196
1.12
11
305 285 438
323 272 910
-5.56
Manufacture of furniture manufacturing n.e.c
94
1 269 007 680
1 278 991 483
-0.78
216
ćĩyeri sayısı
Number of
establishments
Üretim deþeri
Satıĩ deþeri
Production value
Sales value
(000 000 TL)
Stok deþiĩimi
Changes in stock
(%)
3 469
129 470 020 761
126 609 595 146
2.26
574
17 045 121 463
18 006 233 703
-5.34
19
4 113 674 983
4 109 156 988
0.11
437
10 772 543 633
10 019 463 753
7.52
Manufacture of wearning apparel; dressing and dyeing of fur
ćmalat sanayii toplamı - Total manufacturing industry
Manufacture of food, products and beverages
310
4 910 592 927
4 875 513 679
0.72
Derinin tabaklanması, iĩlenmesi bavul, el çantası, saraçlık
koĩum takımı ve ayakkabı imalatı - Tanning and dressing of
leather; manufacture of luggage, handbags, saddler,
harnets and foot
67
570 279 890
571 096 731
-0.14
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç);
hasır ve buna benzer, örülerek yapılan maddeler
Manufacture of wood and of products of wood and cork,
except furniture; manufacture of article
78
1 031 335 586
904 367 147
14.04
117
2 196 449 412
2 155 988 103
1.88
Basım ve yayım; plaka kaset vb. kayıtlı medyanın
çoþaltılması - Publishing, printing and reproduction of
recorder media
82
757 744 391
786 868 370
-3.70
imalatı - Manufacture of coke, refined petroleum products
and nuclear fuel
18
17 900 685 254
17 606 583 935
1.67
214
11 485 076 873
10 616 662 714
8.18
214
5 249 457 700
5 124 108 504
2.45
396
7 055 605 087
6 882 867 939
2.51
169
16 010 546 072
15 048 043 215
6.40
Makine ve teçhizat hariç, metal eĩya sanayii - Manufacture of
fabricated metal products, expect machinery and equipment
183
2 016 499 806
2 022 541 540
-0.30
B.y.s. makine ve teçhizatı imalatı - Manufacture of
machinery and equıpment n.e.c
209
5 837 714 251
5 603 500 450
4.18
3
142 000 635
150 099 915
-5.40
B.y.s. elektrikli makine ve cihazları imalatı
101
2 084 681 042
2 065 822 923
0.91
Radyo, televizyon, haberleĩme teçhizatı ve cihazları
imalatı - Manufacture of radio, television and communication
equipment and apparatus
19
3 528 551 109
3 363 181 401
4.92
Manufacture of medical, precision and optical
instruments, watches and clocks
36
193 638 151
193 626 393
0.01
100
14 970 257 309
14 889 965 656
0.54
16
307 025 852
313 238 179
-1.98
107
1 290 539 335
1 300 663 908
-0.78
Manufacture of furniture manufacturing n.e.c
217
İmalat Sanayii
13.21 ćmalat sanayiinde üretim ve satıĩ deþerleri ile stok deþiĩmeleri, 2004
Production and sales values and changes in stock in manufacturing industry, 2004
Bina İnşaatı
Building Construction
Sayfa
Page
Açıklama
220
Explanation
14.1 Yapı sahipliþi ve kullanma amacına göre yapılacak yeni
ve ilave yapılar
223
14.1 New buildings and additions by use of building and
type of investor
14.2 Yapı sahipliþi ve kullanma amacına göre tamamen veya
kısmen biten yeni ve ilave yapılar
224
14.2 Completed or partially completed new buildings and
additions by use of building and type of investor
14.3 Kullanma amacı ve kat sayısına göre tamamen veya
kısmen biten yeni ve ilave yapılar
226
14.3 Completed or partially completed new buildings and
additions by use and number of storeys
14.4 Oda sayısına göre tamamen veya kısmen biten yeni ve
ilave konutlar
226
14.4 Completed or partially completed new residential
buildings and additions by number of rooms
14.5 Ortalama alan ve maliyetine göre tamamen veya kısmen
biten yeni ve ilave konut birimleri
226
14.5 Completed or partially completed new dwelling units
and additions by average floor area and cost
14.6 Bina inĩaatı maliyet endeksi
227
14.6 Building construction cost index
14.7 ćBBS' ye göre belediye sınırları içinde bina, konut ve
belediyeler, 1984, 2000
228
14.7 Buildings, dwelling units and municipalities inside the
boundaries of municipalities by SRE, 1984, 2000
14.8 Kullanım amacı, taban alanı ve kat sayısına göre bina
sayısı, 2000
231
14.8 Number of buildings by use of buildings, floor area and
number of storeys, 2000
14.9 ćnĩaat ve tesisat faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve
ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
232
14.9 Number of establishments, employment and
payments, input, output and value added in
construction and installation sector
14.10 ćnĩaat türüne göre inĩaat ve tesisat faaliyetinde iĩyeri
sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer,
2001
232
14.10 Number of establishments, employment and
payments, input, output and value added in
construction and installation sector by kind of
construction, 2001
219
14
BćNA ćNĨAATI
BUILDING CONSTRUCTION
Bina inĩaatı istatistikleri ile ilgili bilgiler, 1 580 sayılı Belediyeler
Kanunu gereþince kurulan il, ilçe, bucak ve köy (muhtarlık)
belediyelerinden alınmaktadır. 3 194 sayılı ćmar Kanunu’nun 21.
maddesine göre belediye sınırları içinde yapılacak bütün yapılar
için belediyelerden “inĩaat ruhsatnamesi” ve aynı kanunun 30.
maddesine göre de yapı bitince kullanabilmesi için “yapı kullanma
izin kaþıdı- iskan raporu” alınması zorunludur.
Data pertaining to building construction statistics are obtained from
municipalities of provinces, districts sub-districts, and villages. This
procedure was established by Municipalities law no. 1 580
According to article 21 of Construction law no. 3 194, construction
permits must be obtained for all buildings to be constructed in
municipalities. According to Article 30 of the same Law, occupancy
permits must be obtained for completed buildings.
Enstitümüzce standart formlar haline getirilen ve belediyelerce en
az üç nüsha düzenlenen “inĩaat ruhsatnameleri” nin 1954 yılından,
“yapı kullanma izin kaþıdı iskan raporları”nın 1964 Nisan ayından
beri her ay birer nüshaları Enstitümüze gönderilmektedir.
One copy of the construction permits issued by the municipalities
and developed as standard forms by SIS have been sent to SIS
since 1954, and one copy of the occupancy permits have been
sent to SIS since April 1964.
Bina inĩaatı istatistiklerinde yalnız binalar kapsanmıĩtır. Yol, baraj,
köprü gibi diþer inĩaat türleri ile belediye örgütü olmayan bucak ve
köy sınırları içindeki ruhsatsız yapılar ve kentlerde yapılan
gecekondulara iliĩkin bilgiler kapsanmamıĩtır.
Building construction statistics cover buildings only. Other types of
construction such as roads, dams and bridges are excluded.
Furthermore, buildings without permits in subdistricts and villages
which do not have municipal organization and squatter houses in
large cities are excluded.
Kullanılan Sınıflama
Used Classification
ćnĩaat Tipi Sınıflaması, (IT) kullanılmıĩtır.
Type of Contruction, Classification (CC) is used.
Tanım ve Kavramlar
Yapı: Karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve hususi
yeraltı ve yerüstü inĩaatı ile bunların ilave, deþiĩiklik ve tamirlerini
içine alan sabit ve müteharrik (sabit olmayan) tesislerdir.
Construction: Covers constructions on land and in water;
permanent or temporary, public and private; above ground and
under ground, and also constructions including additions,
alterations and repairs as well as immovable and movable
establishments.
Bina: Kendi baĩına kullanılabilen bir veya daha fazla odayı ya da
dıĩ ve iç duvarlar tarafından çevrilmiĩ diþer alanları kapsayan çatı
ile örtülmüĩ temelden çatıya kadar uzanan konut, tarımsal,
endüstriyel, ticari, kültürel, v.b amaçlar için tasarlanmıĩ yapılardır.
Building: A building is any independent structure comprising one
or more rooms or other spaces, covered by a roof; enclosed with
external walls or dividing walls which extend from the foundations
to the roof; and intended for residential agricultural, industrial,
commercial, cultural, etc. purposes.
Yapı sayısı: Belediyelerce verilen yeni ilave yapılara ait inĩaat
ruhsatnameleri ile yeni ilave ve kısmen biten yapılara ait yapı
kullanma izin kaþıtlarındaki yapı sayısıdır. Yanan ve yıkılan
yapılarda bu sayı, kısmen veya tamamen yanan ve yıkılan
yapıların sayısını gösterir.
Number of buildings: The number of construction permits issued
by municipalities for new buildings and for additions to already
existing buildings and the number of buildings shown on the
occupancy permits for completed, partially completed construction
or for additions to already existing buildings. In the tables
concerning buildings burned and demolished the number of partly
or totally burned or demolished buildings are included.
Yüzölçümü: Yapının dıĩ duvarları içinde kalan; balkonlar hariç,
bodrum ve çatı katları dahil, iskanı mümkün olan bütün katların
alanları toplamıdır.
Floor area: The total floor area of all floors within the outer walls of
the buildings which can be occupied, including basements and
penthouse floors, but excluding balconies, light spaces and inner
courtyards.
Deþer: 1979 Ocak ayından itibaren kullanılmak üzere m2 birim
fiyatlarının tespiti için Türkiye’de en çok kullanılan inĩaat tipleri
belirlenmiĩ, bu inĩaat tiplerinde kullanılan malzeme ve iĩçilik
oranları tespit edilmiĩtir. Belirli sürelerde DćE’nin bölge
müdürlüklerince derlenen malzeme fiyatları ve iĩçilik ücretlerine
göre illerin inĩaat m2 birim fiyatları hesaplanmıĩtır.
Value: In collaboration with government departments and other
institutions the construction unit of “per square meter” was chosen.
The most commonly used contruction types were defined as well
as proportions in the use of construction materials and labor. The
standard construction terms were used beginning in January 1979.
The constructions square meter unit costs in all provinces have
been calculated based on periodic information on construction
materials and labor costs collected by the regional and statistical
directorates of SIS.
220
Investor: Identifies for whom the building was constructed. It does
not identify by whom the building was constructed.
Kullanma amacı: Yapının projesinde gösterilmiĩ olan ve hangi
amaç için kullanacaþını ifade eden bir deyimdir.
Use of building: Denotes the use to which the building will be put.
Konut: Ev, apartman ve lojman olarak ikamete ayrılmıĩ yapılardır.
Residential building: A building used for residence such as house
and or apartment building.
Ev: Kaç katlı olursa olsun, bir veya iki daireli ikamete ayrılmıĩ
yapılardır.
House: A building intended for residential use with one or two
dwelling units, regardless of the number of storeys.
Apartman: Kaç katlı olursa olsun, üç veya daha fazla daireli
ikamete ayrılmıĩ yapılardır.
Apartment house: Buildings intended for residential use with three
or more dwelling units, regardless of the number of storeys.
Daire (konut birimi): Etrafı kapalı, tavanı örtülmüĩ, bir aile veya
bir grup insanın diþer fertlerden ayrı olarak yaĩamasına yarayan;
doþrudan doþruya koridora veya genel bir yere açılan, kendisine
ait kapısı bulunan yerdir.
Dwelling unit: A separate and independent enclosure used for
residence by a single person, a family or a group of persons having
a covered roof and a separate access to a street corridor or
common place.
Oda: Döĩemeden tavana kadar dört tarafı duvarla çevrili ve
büyüklüþü en az 4 m2 olan ve tavan yüksekliþi 2 metreden az
olmayan bir yerdir. Geniĩliþi ne olursa olsun banyo, tuvalet, yalnız
gelip geçilen antre koridor, balkon ve kömürlük oda sayılmaz.
Room: A space of at least four square meters in size enclosed by
walls reaching from the floor to the ceiling and two meters high is a
room. Bathrooms, toilets passageways corridors balconies, cellars
and woodsheds regardless of their size are not considered as
rooms.
Konut dıĩı: Ticari, sınai, sıhhi ve sosyal, kültürel, dini, idari ve
diþer yapılar konut dıĩı yapılar olarak adlandırılır.
Non residential: Commercial, industrial, medical, social, cultural,
religious, administrative and other buildings are indicated as non
residential.
Bina ćnĩaatı Maliyet Endeksi
Building Construction Cost Index
Bina inĩaatında kullanılan girdi miktarlarını belirlemek ve bu girdi
miktarının yıllara göre maliyet deþiĩimlerini göstermek amacı ile
bir “bina inĩaatı maliyet endeksi” oluĩturulması hedeflenmiĩtir.
1989 yılında baĩlatılan bu çalıĩma sonuçlandırılmıĩ ve ilk olarak
1992 yılı Kasım ayında yayımlanmıĩtır. Bu çalıĩmada 1991 yılı baz
yılı olarak kabul edilmiĩ ve aþırlıklı Laspeyres formülü
kullanılmıĩtır.
The aim of forming a building construction price index was to
determine the quantities of inputs used in building construction and
to show the yearly cost changes of these quantities of inputs. This
study began in 1989 was concluded and the results were published
first in November 1992. 1991 was determined as the base year
and a weighted Laspeyres index formula was used in this study.
Bina inĩaatı maliyet indeksinde toplam 295 maddeden 20’si iĩçilik,
7’si makine, 146’sı esas inĩaat malzemeleri, 122’si ise tesisat
malzemeleridir. Bu maddelerin fiyatları kapsama alınan 24 ilden
(her madde için üç ayrı iĩyerinden) derlenmektedir. Bu fiyatlar, her
dönemin 3. ayının 15’i itibari ile üreticiden, toptancıdan ya da
perakendeciden yani inĩaat firmaları ile müteahhitlerin alıĩveriĩ
yaptıkları 1478 iĩyerinden toplanmaktadır. Bina inĩaatı maliyet
endeksi üçer aylık dönemler halinde hesaplanıp yayımlanmaktadır.
Out of a total of 295 items in the building construction cost index,
20 encompass workmanship, 7 are machinery, 146 are
construction materials and 122 are installation materials. Prices of
these items are gathered from 24 provinces (for every item, prices
are collected from 3 separate establishments). These prices are
collected on the 15 th of the last month of every quarter from 1478
establishments which are producers, wholesalers, or retailers who
do business with construction firm and contractors. The building
construction cost index is calculated and published quarterly.
Bina Sayımı
Building Census
2000 Bina Sayımı, ülkemiz sınırları içinde belediye teĩkilatı olan
3 200 belediye ile 1999 yılında belediye olan fakat belediye
teĩkilatı kurulmamıĩ 12 yerleĩim yerinde olmak üzere toplam
3 212 il, ilçe, bucak ve köy belediyesinin Belediye mücavir alan
sınırları içindeki binalarda tamsayım yöntemiyle gerçekleĩtirilmiĩtir.
2000 Building Census was applied to 3 200 municipalities which
have municipality organisation and 12 settlement places which
became municipality in 1999 but not having municipality
organisation. So the census was applied to buildings in areas
under responsibilities of total 3 212 provinces districts, subdistrict
and villages municipalities.
221
Bina İnşaatı
Yapı sahibi: Yapının hangi kiĩi veya kuruluĩ hesabına yapıldıþını
gösterir. Yapının fiilen kimin tarafından yapıldıþı önemli deþildir.
Yıllık ćnĩaat ve Tesisat ćĩyerleri ćstatistikleri
Construction and Installation Establishment Statistics
1992 Genel Sanayi ve ćĩyerleri Sayımı I. Aĩamasında ülkemizde,
tam sayım yöntemi ile faaliyet gösteren iĩyerleri tespit edilmiĩtir.
Tespit edilen iĩyerlerinden inĩaat ve tesisat faaliyetinde bulunanlara
örnekleme yöntemi ile 1992 Genel Sanayi ve ćĩyerleri Sayımı II.
Aĩaması için gidilerek anket soru kaþıdı uygulanmıĩtır. 1992
yılından sonra her yıl düzenli olarak 2001 yılına kadar inĩaat ve
tesisat faaliyetinde bulunan iĩyerlerinden bilgiler derlenmiĩtir.
In the first stage of 1992 General Census of Industry and Business
Establishments, establishments having activity were determined by
full-enumeration method. In the second stage of 1992 General
Census of Industry and Business Establishments, the surveys were
carried out by sampling method to the establishments determined.
From 1992 to 2001, information was compiled from construction
and installation establishments regulary every year.
ćĩyeri: Tek bir mülkiyet veya kontrol düzeni altında mal veya hizmet
üretimi amacı ile genellikle tek tip ekonomik faaliyet icra eden ve
soru kaþıdını doldurabilen kayıt ve kaynaklara sahip olan yerdir.
Establishment: A work place where single ownership or controlling
status is established and generally where one type of economic
activity is carried out and which has the registers and accounting
resources necessary to fill the questionnaires.
Yöntem
Method
Özel sektöre ait tüm inĩaat ve tesisat iĩyerleri kapsanmıĩtır. 1992
Genel Sanayi ve ćĩyerleri Sayımı I. Aĩaması’nda elde edilen çerçeve
kullanılarak II. Aĩamada örnekleme yöntemi ile tesbit edilen inĩaat
ve tesisat faaliyetinde bulunan iĩyerlerine anket uygulanmıĩtır.
All construction and installation establishments belonging to the
private sector were covered. By using the frame obtained from the
1st stage of 1992 General Industry and Establishment Census, at
the 2nd stage, the survey was carried out to the establishments
determined by sampling method.
Kullanılan Sınıflama
Used Classification
ćnĩaat sektörü, ekonomik faaliyet kolları, ‘‘Tüm Ekonomik
Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması, 2.Revizyon'a
(USSS, 2. Rev.)’’ göre 6’lı bazda ele alınmıĩtır. Örnekleme planında
tabakalama USSS 2.Rev.’ye göre yapılmıĩtır. Bu nedenle yapılan
tahminler ve ilgili yayın 2.Revizyon’a (USSS, 2. Rev.) göre
hazırlanmıĩtır.
In Construction Sector, "International Standard Industrial
Classification of All Economic Activities, Second Revision (ISIC Rev.
2)" was used economic activity branches on the base of six digit.
Stratification was performed according to the ISIC Rev. 2. That’s
way estimation and publication have been made according to the
ISIC Rev.2.
222
2000
2001
C. Deþer - Value (000 000 TL)
2002
2003
2004*
A
B
C
79 140
61 694 941
7 141 019 689
77 430
57 449 494
10 547 936 096
47 242
36 187 021
8 945 190 204
53 843
45 516 030
13 626 845 773
72 005
67 092 693
23 170 763 418
Kamu sektörü - Public sector
A
B
C
4 322
6 723 634
837 972 698
3 546
5 647 300
1 020 829 629
2 156
3 499 645
870 644 148
2 273
3 311 715
1 006 224 693
2 026
4 939 337
1 816 457 985
Konut - Residential buildings
A
B
C
3 346
3 848 629
505 728 796
2 419
2 599 931
453 605 288
1 199
809 082
207 441 146
1 423
1 199 197
376 327 040
1 416
2 559 998
943 737 102
Konut dıĩı yapı
Non residential buildings
A
B
C
976
2 875 005
332 243 902
1 127
3 047 369
567 224 341
957
2 690 563
663 203 002
850
2 112 518
629 897 653
610
2 379 339
872 720 883
A
B
C
62 154
43 780 528
4 990 416 776
65 235
44 047 722
8 048 495 179
39 997
28 241 254
6 963 211 170
46 537
37 759 415
11 303 300 562
64 347
56 598 444
19 447 302 486
A
B
C
55 953
32 470 066
3 736 787 484
58 536
31 571 877
5 799 029 075
34 958
19 752 830
4 840 867 230
40 350
26 148 302
7 757 112 088
56 218
42 271 659
14 477 147 052
Konut dıĩı yapı
A
B
C
6 201
11 310 462
1 253 629 292
6 699
12 475 845
2 249 466 104
5 039
8 488 424
2 122 343 940
6 187
11 611 113
3 546 188 474
8 129
14 326 785
4 970 155 434
A
B
C
12 664
11 190 779
1 312 630 215
8 649
7 754 472
1 478 611 288
5 089
4 446 122
1 111 334 886
5 033
4 444 900
1 317 320 518
5 632
5 554 912
1 907 002 947
A
B
C
10 993
9 033 429
1 065 548 590
7 559
6 160 894
1 184 065 573
4 627
3 752 401
941 624 175
4 214
3 636 114
1 081 014 601
4 745
4 363 372
1 488 589 624
Konut dıĩı yapı
A
B
C
1 671
2 157 350
247 081 625
1 090
1 593 578
294 545 715
462
693 721
169 710 711
819
808 786
236 305 917
887
1 191 540
418 413 323
Özel sektör - Private sector
Yapı kooperatifi
Construction cooperatives
Not. Onarım ve tadilatı kapsamaz.
Note. Excludes repairs and alterations.
223
Bina İnşaatı
14.1 Yapı sahipliþi ve kullanma amacına göre yapılacak yeni ve ilave yapılar
New buildings and additions by use of building and type of investor
[ćnĩaat ruhsatlarına göre - According to construction permits]
A. Yapı sayısı - Number of buildings
B. Yüzölçümü - Floor area (m²)
14.2 Yapı sahipliþi ve kullanma amacına göre tamamen veya kısmen biten yeni ve ilave yapılar
Completed or partially completed new buildings and additions by use of building and type of investor
[Yapı kullanma izin belgelerine göre - According to occupancy permits]
A. Yapı sayısı - Number of buildings
B. Yüzölçüm - Floor area (m²)
C. Deþer - Value (000 000 TL)
2000
2001
2002
2003
2004*
A
B
C
90 849
42 462 925
4 879 976 509
86 155
40 178 879
7 417 320 699
65 180
31 676 425
7 634 637 406
57 542
30 936 681
9 037 163 884
39 540
30 200 338
10 017 236 962
A
B
C
898
1 718 719
198 367 337
3 473
3 594 331
746 818 409
632
1 111 330
274 869 538
1 970
1 827 228
541 346 309
634
781 860
269 757 170
A
B
C
530
879 956
103 300 180
3 013
2 322 290
507 641 727
399
462 140
115 891 715
1 625
948 325
283 179 901
489
424 162
147 312 156
Konut dıĩı yapı
A
B
C
368
838 763
95 067 157
460
1 272 041
239 176 682
233
649 190
158 977 823
345
878 903
258 166 408
145
357 698
122 445 014
A
B
C
73 205
29 406 637
3 341 386 493
63 870
25 068 160
4 518 727 948
48 963
21 878 421
5 214 420 978
43 960
21 564 699
6 234 560 783
30 623
22 854 220
7 505 297 150
A
B
C
69 899
20 560 916
2 373 401 188
60 481
17 892 633
3 255 653 142
45 000
14 300 834
3 370 014 605
39 752
14 634 164
4 171 033 855
26 237
16 023 736
5 183 898 064
Konut dıĩı yapı
A
B
C
3 306
8 845 721
967 985 305
3 389
7 175 527
1 263 074 806
3 963
7 577 587
1 844 406 373
4 208
6 930 535
2 063 526 928
4 386
6 830 484
2 321 399 086
A
B
C
16 746
11 337 569
1 340 222 679
18 812
11 516 388
2 151 774 342
15 585
8 686 674
2 145 346 890
11 612
7 544 754
2 261 256 792
8 283
6 564 258
2 242 182 642
A
B
C
15 850
9 925 051
1 186 065 630
18 074
10 517 025
1 975 230 891
10 630
6 674 187
1 674 032 282
10 457
6 935 101
2 085 837 575
7 390
6 085 946
2 080 033 765
Konut dıĩı yapı
A
B
C
896
1 412 518
154 157 049
738
999 363
176 543 451
4 955
2 012 487
471 314 608
1 155
609 653
175 419 217
893
478 312
162 148 877
Yapı kooperatifi
Construction cooperatives
224
Bina İnşaatı
225
14.3 Kullanma amacı ve kat sayısına göre tamamen veya kısmen biten yeni ve ilave yapılar
Completed or partially completed new buildings and additions by use and number of storeys
Kullanma amacı
Use of building
Kat sayısı
Number of
storeys
2000
2001
2002
2003
2004*
Toplam - Total
-2
3-5
6+
33 617
40 392
16 840
32 974
37 891
15 290
27 094
26 925
11 161
20 918
26 348
10 276
19 886
15 194
4 460
-2
3-5
6+
30 919
38 985
16 375
30 169
36 510
14 889
20 287
24 915
10 827
16 887
24 967
9 980
16 164
13 853
4 099
Konut dıĩı yapı- Non residential buildings
-2
3-5
6+
2 698
1 407
465
2 805
1 381
401
6 807
2 010
334
4 031
1 381
296
3 722
1 341
361
14.4 Oda sayısına göre tamamen veya kısmen biten yeni ve ilave konutlar
Completed or partially completed new residential buildings and additions by number of rooms
2000
2001
2002
2003
2004*
Toplam - Total
245 155
243 464
161 491
162 906
160 365
1 Odalı - With 1 room
2 Odalı - With 2 rooms
5 ve daha fazla odalı - With 5 rooms and over
2 408
14 901
53 983
65 245
108 618
1 804
14 970
61 208
66 073
99 409
548
7 049
38 354
57 214
58 326
924
7 068
33 867
48 218
72 829
1 371
9 261
33 954
44 197
71 582
Daire sayısı - Number of dwelling units
14.5 Ortalama alan ve maliyetine göre tamamen veya kısmen biten yeni ve ilave konut birimleri
Completed or partially completed new dwelling units and additions by average floor area and cost
Ortalama konut birimi alanı
Average floor area of dwelling unit (m²)
Ortalama maliyet (cari fiyatlarla)
Average cost per unit (at current prices) (000 000 TL)
Metrekare maliyeti
Cost per square meter (000 000 TL)
1 000 nüfusa düĩen, yılda üretilen konut birimi
Production of dwelling units per thousand population
2000
2001
2002
2003
2004*
128
126
133
138
141
14 941
23 570
31 952
40 146
46 263
117
187
241
290
329
3.6
3.5
2.3
2.3
2.2
226
Toplam
Total
Apartman
Apartment
Ev
House
Diþer
Other
(1)
Ortalama endeks - Average index
2000
2001
2002
2003
2004
13 126.3
20 543.3
27 913.7
33 855.0
38 797.4
13 169.1
20 651.3
28 098.4
34 078.5
39 027.7
13 053.3
20 134.3
27 158.4
32 936.2
37 751.5
12 867.5
20 217.4
27 436.8
33 282.0
38 288.0
ćĩçilikler toplamı - Labour total
2000
2001
2002
2003
2004
16 602.1
23 598.3
29 646.8
36 120.2
41 919.7
16 614.5
23 606.3
29 655.9
36 145.7
41 949.9
16 586.9
23 611.3
29 670.9
36 084.4
41 877.9
16 558.2
23 551.4
29 584.3
36 040.5
41 820.3
Makineler toplamı - Machinery total
2000
2001
2002
2003
2004
22 488.0
34 174.6
45 902.4
53 870.9
60 270.7
21 520.3
32 721.7
43 614.0
51 041.9
57 657.4
27 376.2
41 478.8
57 379.1
68 255.8
73 711.0
22 337.8
33 985.8
45 635.2
53 320.2
59 604.2
Malzemeler toplamı - Materials total
2000
2001
2002
2003
2004
11 384.6
18 918.6
26 813.6
32 478.0
37 005.7
11 435.4
19 058.0
27 060.3
32 779.2
37 307.1
11 189.9
18 250.0
25 693.2
31 118.2
35 441.0
11 232.8
18 708.2
26 406.4
31 979.3
36 647.0
Bir önceki yılın aynı dönemine göre deþiĩim oranları
Rates of change according to the same period of the previous year (%)
2000
2001
2002
2003
2004
42.9
56.5
35.9
21.3
14.6
43.0
56.8
36.1
21.3
14.5
42.4
54.2
34.9
21.3
14.6
42.7
57.1
35.7
21.3
15.0
ćĩçilikler toplamı - Labour total
2000
2001
2002
2003
2004
41.9
42.1
25.6
21.8
16.1
41.8
42.1
25.6
21.9
16.1
42.1
42.3
25.7
21.6
16.1
42.2
42.2
25.6
21.8
16.0
Makineler toplamı - Machinery total
2000
2001
2002
2003
2004
43.8
52.0
34.3
17.4
11.9
43.1
52.1
33.3
17.0
13.0
46.8
51.5
38.3
19.0
8.0
43.6
52.1
34.3
16.8
11.8
Malzemeler toplamı - Materials total
2000
2001
2002
2003
2004
43.5
66.2
41.7
21.1
14.0
43.8
66.7
42.0
21.1
13.8
42.6
63.1
40.8
21.1
13.9
43.0
66.5
41.1
21.1
14.6
(1) Ticari, idari, okul ve sıhhi binaları kapsar.
(1) Covers commercial, administrative, school and medical buildings.
227
Bina İnşaatı
(1991=100)
14.6 Bina inĩaatı maliyet endeksi - Building construction cost index
14.7 ćBBS' ye göre belediye sınırları içinde bina, konut ve belediyeler, 1984, 2000
Buildings, dwelling units and municipalities inside the boundaries of municipalities by SRE, 1984, 2000
Bina sayısı
Number of buildings
1984
2000
ćBBS - SRE
(%)
Konut sayısı
Number of dwelling units
1984
2000
(%)
Belediye sayısı
Number of municipalities
1984
2000
(%)
4 387 971
7 838 675
78.6
7 096 277
16 235 830
128.8
1 699
3 212
89.1
505 224
505 224
869 444
869 444
72.1
72.1
1 378 115
1 378 115
3 393 077
3 393 077
146.2
146.2
24
24
73
73
204.2
204.2
233 358
102 639
36 878
36 191
29 570
443 651
202 927
99 408
58 545
44 974
90.1
97.7
169.6
61.8
52.1
326 811
142 931
56 827
47 892
38 212
854 397
400 770
222 641
94 979
83 150
161.4
180.4
291.8
98.3
117.6
115
53
16
18
19
172
85
33
26
26
49.6
60.4
106.3
44.4
36.8
130 719
94 193
36 526
240 724
176 067
64 657
84.2
86.9
77.0
183 880
137 933
45 947
453 627
340 750
112 877
146.7
147.0
145.7
62
39
23
87
53
34
40.3
35.9
47.8
835 276
325 092
325 092
1 449 131
522 243
522 243
73.5
60.6
60.6
1 186 503
536 988
536 988
2 557 077
1 140 731
1 140 731
115.5
112.4
112.4
331
53
53
596
88
88
80.1
66.0
66.0
Aydın
Denizli
Muþla
234 807
94 733
89 905
50 169
456 983
172 103
143 737
141 143
94.6
81.7
59.9
181.3
298 693
128 014
114 020
56 659
703 048
274 260
234 168
194 620
135.4
114.2
105.4
243.5
130
43
61
26
215
54
100
61
65.4
25.6
63.9
134.6
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
275 377
128 782
71 573
45 954
29 068
469 905
191 806
132 924
94 943
50 232
70.6
48.9
85.7
106.6
72.8
350 822
156 373
90 620
63 541
40 288
713 298
304 817
171 512
154 313
82 656
103.3
94.9
89.3
142.9
105.2
148
51
57
27
13
293
84
108
77
24
98.0
64.7
89.5
185.2
84.6
396 172
247 368
147 334
85 668
14 366
711 552
419 314
270 023
123 501
25 790
79.6
69.5
83.3
44.2
79.5
640 980
376 570
236 628
121 265
18 677
1 566 178
891 585
640 197
207 717
43 671
144.3
136.8
170.5
71.3
133.8
125
63
34
21
8
222
100
54
31
15
77.6
58.7
58.8
47.6
87.5
148 804
62 906
53 412
9 122
17 609
5 755
292 238
140 613
86 127
19 617
22 612
23 269
96.4
123.5
61.3
115.1
28.4
304.3
264 410
128 411
78 865
14 341
26 081
16 712
674 593
352 079
156 386
37 197
48 647
80 284
155.1
174.2
98.3
159.4
86.5
380.4
62
19
24
3
15
1
122
44
39
11
13
15
96.8
131.6
62.5
266.7
-13.3
1400.0
470 537
266 879
266 879
750 717
384 489
384 489
59.5
44.1
44.1
897 916
625 962
625 962
1 654 401
1 128 625
1 128 625
84.2
80.3
80.3
173
54
54
287
66
66
65.9
22.2
22.2
203 658
191 057
12 601
366 228
333 645
32 583
79.8
74.6
158.6
271 954
250 426
21 528
525 776
469 894
55 882
93.3
87.6
159.6
119
117
2
221
205
16
85.7
75.2
700.0
561 424
160 409
82 578
48 327
29 504
1 169 316
355 363
233 802
75 476
46 085
108.3
121.5
183.1
56.2
56.2
770 917
225 142
120 581
65 019
39 542
2 078 908
643 815
456 371
122 422
65 022
169.7
186.0
278.5
88.3
64.4
202
100
38
41
21
459
182
102
50
30
127.2
82.0
168.4
22.0
42.9
238 890
146 862
92 028
459 536
253 447
206 089
92.4
72.6
123.9
340 854
200 176
140 678
909 373
469 189
440 184
166.8
134.4
212.9
55
26
29
121
52
69
120.0
100.0
137.9
TR1 ćstanbul
TR10
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
TR22
Balıkesir
Çanakkale
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR 41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce (14)
Bolu
Yalova (10)
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman (3)
TR61
Antalya
Isparta
Burdur
TR62
Adana
Mersin
228
Bina sayısı
Number of buildings
1984
2000
ćBBS - SRE
TR63
(%)
Konut sayısı
1984
2000
(%)
Belediye sayısı
1984
2000
(%)
162 125
79 098
53 371
29 656
354 417
176 048
111 772
66 597
118.6
122.6
109.4
124.6
204 921
107 508
66 430
30 983
525 720
273 294
166 693
85 733
156.5
154.2
150.9
176.7
47
21
22
4
156
76
64
16
231.9
261.9
190.9
300.0
Kırıkkale (4)
Aksaray (1)
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
319 811
141 161
24 650
13 045
46 258
34 435
22 773
536 815
247 847
49 119
55 305
52 710
55 009
35 704
67.9
75.6
99.3
324.0
13.9
59.7
56.8
432 231
178 623
37 717
15 975
54 501
40 534
29 896
878 085
375 885
83 177
81 540
79 757
75 838
55 573
103.2
110.4
120.5
410.4
46.3
87.1
85.9
202
99
4
2
44
33
16
380
202
27
48
52
45
30
88.1
104.0
575.0
2300.0
18.2
36.4
87.5
Kayseri
Sivas
Yozgat
178 650
93 622
47 753
37 275
288 968
142 399
73 125
73 444
61.8
52.1
53.1
97.0
253 608
139 913
67 161
46 534
502 200
273 620
117 149
111 431
98.0
95.6
74.4
139.5
103
42
26
35
178
67
46
65
72.8
59.5
76.9
85.7
Karabük (11)
Bartın (7)
300 334
63 548
40 576
17 480
5 492
506 099
105 082
64 849
25 632
14 601
68.5
65.4
59.8
46.6
165.9
473 856
126 320
81 994
34 007
10 319
962 584
229 477
142 825
56 725
29 927
103.1
81.7
74.2
66.8
190.0
148
19
13
3
3
306
49
32
8
9
106.8
157.9
146.2
166.7
200.0
Kastamonu
Çankırı
Sinop
53 422
27 740
15 173
10 509
80 041
39 292
24 549
16 200
49.8
41.6
61.8
54.2
81 344
40 858
22 456
18 030
153 878
69 899
43 616
40 363
89.2
71.1
94.2
123.9
43
17
19
7
63
21
31
11
46.5
23.5
63.2
57.1
183 364
58 602
49 594
40 836
34 332
320 976
115 595
92 906
65 761
46 714
75.0
97.3
87.3
61.0
36.1
266 192
106 819
63 329
53 238
42 806
579 229
255 042
133 690
114 547
75 950
117.6
138.8
111.1
115.2
77.4
86
17
30
17
22
194
50
77
38
29
125.6
194.1
156.7
123.5
31.8
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
162 957
162 957
42 989
49 322
28 610
23 257
8 997
9 782
313 116
313 116
96 698
103 014
46 978
31 511
14 987
19 928
92.1
92.1
124.9
108.9
64.2
35.5
66.6
103.7
244 838
244 838
68 290
68 755
42 715
35 621
16 614
12 843
586 438
586 438
195 111
163 529
95 659
75 972
30 190
25 977
139.5
139.5
185.7
137.8
123.9
113.3
81.7
102.3
131
131
35
37
18
17
10
14
233
233
77
72
33
21
12
18
77.9
77.9
120.0
94.6
83.3
23.5
20.0
28.6
North East Anatolia
TRA1
Erzurum
Erzincan
141 469
210 880
49.1
160 248
280 453
75.0
70
116
65.7
82 285
54 057
22 467
5 761
121 019
75 258
37 765
7 996
47.1
39.2
68.1
38.8
104 121
67 680
29 928
6 513
180 975
117 810
51 796
11 369
73.8
74.1
73.1
74.6
38
25
12
1
77
39
29
9
102.6
56.0
141.7
800.0
59 184
21 688
22 856
8 966
5 674
89 861
36 428
26 194
19 091
8 148
51.8
68.0
14.6
112.9
43.6
56 127
19 484
24 936
6 969
4 738
99 478
41 151
29 557
20 691
8 079
77.2
111.2
18.5
196.9
70.5
32
8
16
3
5
39
12
10
8
9
21.9
50.0
-37.5
166.7
80.0
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye (13)
TR71
TR72
TR81
Zonguldak
TR82
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
Bayburt (2)
TRA2
Aþrı
Kars
Iþdır (9)
Ardahan (8)
229
Bina İnşaatı
14.7 ćBBS' ye göre belediye sınırları içinde bina, konut ve belediyeler, 1984, 2000 (devam)
Buildings, dwelling units and municipalities inside the boundaries of municipalities by SRE, 1984, 2000 (continued)
14.7 ćBBS' ye göre belediye sınırları içinde bina, konut ve belediyeler, 1984, 2000 (devam)
Buildings, dwelling units and municipalities inside the boundaries of municipalities by SRE, 1984, 2000 (continued)
Bina sayısı
Number of buildings
1984
2000
ćBBS - SRE
TRB1
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
305 680
88.1
211 300
477 859
126.2
90
174
93.3
103 312
52 920
33 709
9 815
6 868
161 919
84 029
52 354
17 209
8 327
56.7
58.8
55.3
75.3
21.2
150 508
76 022
54 519
11 476
8 491
305 198
154 466
109 729
28 073
12 930
102.8
103.2
101.3
144.6
52.3
60
28
15
8
9
103
54
26
13
10
71.7
92.9
73.3
62.5
11.1
59 214
29 118
9 896
13 554
6 646
143 761
66 678
31 898
30 402
14 783
142.8
129.0
222.3
124.3
122.4
60 792
26 918
11 320
15 010
7 544
172 661
80 101
36 019
36 149
20 392
184.0
197.6
218.2
140.8
170.3
30
10
5
7
8
71
20
28
15
8
136.7
100.0
460.0
114.3
0.0
298 883
572 274
91.5
372 562
946 373
154.0
88
194
120.5
117 173
80 541
26 285
10 347
221 148
155 343
52 006
13 799
88.7
92.9
97.9
33.4
158 412
114 817
30 415
13 180
375 704
279 617
75 690
20 397
137.2
143.5
148.9
54.8
32
17
14
1
60
27
28
5
87.5
58.8
100.0
400.0
111 986
60 665
51 321
204 232
113 612
90 620
82.4
87.3
76.6
138 566
63 113
75 453
358 996
158 645
200 351
159.1
151.4
165.5
26
12
14
58
27
31
123.1
125.0
121.4
146 894 110.7
62 925
55.4
34 853 102.2
28 089 1781.4
21 027 100.2
75 584
42 256
19 016
1 699
12 613
211 673
180.1
87 668
107.5
55 577
192.3
38 184 2147.4
30 244
139.8
30
17
4
1
8
76
31
12
20
13
153.3
82.4
200.0
1900.0
62.5
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
Kilis
(12)
TRC2
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
Belediye sayısı
1984
2000
(%)
162 526
TRB2
South East Anatolia
TRC1
Gaziantep
Adıyaman
(%)
Konut sayısı
1984
2000
(%)
TRC3
Mardin
(5)
Batman
Ĩırnak (6)
Siirt
69 724
40 493
17 234
1 493
10 504
Not. Aĩaþıdaki iller ve bunlara baþlı belediyeler 1984 yılında
Note. Following provinces and municipalities which had been dependent on
yapılan Bina Sayımında baþlı oldukları il toplamından düĩürülerek
these provinces are subtracted from sum of provinces (sum of provinces refers
kendi illerine eklenmiĩtir.
to total number of municipalities of the provinces at the moment of 1984 Building
(1) Niþde ilinden ayrılan Aksaray ilçesi Ortaköy belediyesi ile
(1) Aksaray district (seperated from Niþde) and Ortaköy municipality together
Census). Then these provinces and municipalities were added to their provinces.
birlikte Aksaray iline dahil olmuĩtur.
had been included in Aksaray province.
(2) Gümüĩhane ilinden ayrılan Bayburt ilçesi il olmuĩtur.
(2) Bayburt district (seperated from Gümüĩhane) had been province.
(3) Konya ilinden ayrılan Karaman ilçesi Ermenek belediyesi
(3) Karaman district (seperated from Konya) and Ermenek municipality together
ile birlikte Karaman iline dahil olmuĩtur.
had been included in Karaman province.
(4) Ankara ilinden ayrılan Kırıkkale ilçesi Delice, Keskin ve
(4) Kırıkkale district (seperated from Ankara) and Delice, Keskin, Sulakyurt
Sulakyurt belediyeleri ile birlikte Kırıkkale iline dahil olmuĩtur.
municipalities together had been included in Kırıkkale province.
(5) Siirt ilinden ayrılan Batman ilçesi Beĩiri, Kozluk ve Sason
(5) Batman district (seperated from Siirt) and Beĩeri, Kozluk, Sason municipalities
belediyeleri ile birlikte Batman iline dahil olmuĩtur.
together had been included in Batman province.
(6) Siirt ilinden ayrılan Ĩırnak ilçesi il olmuĩtur.
(6) Ĩırnak district (seperated from Siirt) had been province.
(7) Zonguldak ilinden ayrılan Bartın ilçesi Kurucaĩile ve Ulus
(7) Bartın district (seperated from Zonguldak) and Kurucaĩile, Ulus municipalities
belediyeleri ile birlikte Bartın iline dahil olmuĩtur.
together had been included in Bartın province.
(8) Kars ilinden ayrılan Ardahan ilçesi Çıldır, Göle, Hanak ve
(8) Ardahan district (seperated from Kars) and Çıldır, Göle, Hanak, Posof
Posof belediyeleri ile birlikte Ardahan iline dahil olmuĩtur.
municipalities together had been included in Ardahan province.
(9) Kars ilinden ayrılan Iþdır ilçesi Aralık ve Tuzluca belediyeleri
(9) Iþdır district (seperated from Kars) and Aralık, Tuzluca municipalities together
ile birlikte Iþdır iline dahil olmuĩtur.
had been included in Iþdır province.
(10) ćstanbul ilinden ayrılan Yalova ilçesi il olmuĩtur.
(10) Yalova district (seperated from ćstanbul) had been province.
(11) Zonguldak ilinden ayrılan Karabük ilçesi Eflani ve Safranbolu
(11) Karabük district (seperated from Zonguldak) and Eflani, Safranbolu
belediyeleri ile birlikte Karabük iline dahil olmuĩtur.
municipalities together had been included in Karabük province.
(12) Gaziantep ilinden ayrılan Kilis ilçesi il olmuĩtur.
(12) Kilis district (seperated from Gaziantep) had been province.
(13) Adana ilinden ayrılan Osmaniye ilçesi Bahçe, Düziçi
(13) Osmaniye district (seperated from Adana) and Bahçe, Düziçi, Kadirli
ve Kadirli belediyeleri ile birlikte Osmaniye iline dahil olmuĩtur.
municipalities together had been included in Osmaniye province.
(14) Bolu ilinden ayrılan Düzce ilçesi Akçakoca ve Yıþılca
(14) Düzce district (seperated from Bolu) and Akçakoca, Yıþılca municipalities
belediyeleri ile birlikte Düzce iline dahil olmuĩtur.
together had been included in Düzce province.
230
Toplam bina sayısı
Total number
of building
Bina sayısı - Number of buildings
Kullanım amacı - Use of buildings
Konut - Residential building
Çoþunluþu konut
Mostly residential buildings
Çoþunluþu konut dıĩı
Mostly out of residential buildings
Ticari - Commercial
Sanayi - Industrial
Eþitim - Education
Kültür - Culture
Saþlık - Health
Sosyal - Social
Spor - Sport
Resmi daire - Administrative buildings
Dini - Religious
Konut dıĩı karıĩık
Mixed out of residential buildings
Tarımsal - Agricultural
Diþer - Other
Taban alanı - Floor area (m2)
0-49
50-74
75-99
100-149
150-199
200-299
300-499
500+
Binanın kat sayısı - Number of storeys of building
1-2
3-5
6+
Bilinmeyen
Unknown
7 838 675
5 910 015
1 585 233
291 649
51 778
5 872 808
863 005
4 567 536
421 204
1 117 193
325 956
153 719
113 741
34 360
2 104
84 926
55 777
24 044
3 658
1 447
470 524
143 209
28 820
1 529
6 600
9 215
2 187
33 124
26 952
37 598
383 708
125 304
15 364
1 040
4 252
6 749
1 895
23 931
22 997
26 254
62 355
16 191
12 541
439
1 896
1 990
258
7 629
3 585
8 924
14 507
1 066
761
40
411
387
3
1 183
110
1 990
9 954
648
154
10
41
89
31
381
260
430
179 527
74 788
3 863
178 986
73 314
1 704
536
1 459
237
5
15
53
1 869
662 939
1 229 760
2 116 742
2 643 382
459 939
404 367
197 121
114 555
9 870
600 640
1 118 236
1 701 548
1 967 812
251 439
151 848
61 880
55 074
1 538
48 982
105 401
385 798
589 815
157 935
174 160
81 701
39 250
2 191
1 018
5 985
29 163
60 570
46 192
75 859
52 521
19 895
446
12 299
138
233
25 185
4 373
2 500
1 019
336
5 695
Kat sayýsýna göre binalarýn oraný - Rate of buildings by number of storeys
1%
4%
20%
1-2
3-5
6+
75%
231
Bina İnşaatı
14.8 Kullanım amacı, taban alanı ve kat sayısına göre bina sayısı, 2000
Number of buildings by use of buildings, floor area and number of storeys, 2000
14.9 ćnĩaat ve tesisat faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in construction and installation sector
ćnĩaat ve tesisat malzemeleri, yakıt ve ticari stok
deþiĩimleri - Changes in stock values of construction
and installation materials, fuel and commercial materials
Mamul ve yarı mamul stok deþiĩimleri
Stock changes of finished and semi-finished goods
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler
Gross additions to fixed assest during the year (000 000TL)
1997
1998
1999
2000
2001
13 129
13 245
14 797
16 033
16 583
215 620
228 351
204 838
234 040
219 333
222 111
234 276
211 112
240 509
225 778
101 596 658
185 415 889
328 452 592
528 421 670
629 339 293
-
-
-
436 463 835
455 595 876
-26 751 041
-23 848 746
-41 209 723
-70 310 267
-93 469 130
222 455 716
266 575 081
321 937 166
551 661 545
865 632 252
248 610 496
224 530 578
55 878 625
108 504 476
159 745 212
948 753 089
1 609 147 792
660 394 703
1 916 722 497
2 961 056 360
1 044 333 863
2 800 581 166
4 509 662 444
1 709 081 278
4 403 753 753 6 325 879 913
7 063 533 445 10 431 131 350
2 659 779 692 4 105 251 437
14.10 ćnĩaat türüne göre inĩaat ve tesisat faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in construction and installation
sector by kind of construction, 2001
ćnĩaat ve tesisat malzemeleri, yakıt ve ticari stok
deþiĩimleri - Changes in stock values of construction
and installation materials, fuel and commercial materials
Mamul ve yarı mamul stok deþiĩimleri
Stock changes of finished and semi-finished goods
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler
Gross additions to fixed assest during the year (000 000TL)
Toplam
Total
Bina
inĩaatı
Building
construction
Bina dıĩı
inĩaatı
Civil
engineering
Tesisat
inĩaatı
Installation
construction
16 583
11 146
1 249
4 188
219 333
161 614
41 578
16 141
225 778
164 484
41 896
19 398
629 339 293
456 234 517
131 616 625
41 488 151
455 595 876
341 887 116
84 516 421
29 192 339
-93 469 130
-59 377 117
-20 980 702
-13 111 311
865 632 252
641 475 650
221 700 004
2 456 598
224 530 578
145 867 707
74 283 617
4 379 254
6 325 879 913
10 431 131 350
4 105 251 437
4 535 095 158
7 359 911 435
2 824 816 277
1 386 709 095
2 510 323 307
1 123 614 212
404 075 660
560 896 608
156 820 948
232
Ulaştırma ve Haberleşme
Transportation and Communication
Sayfa
Page
234
Açıklama
Explanation
15.1 Otoyol, devlet, il ve köy yolları uzunluþu
237
15.1 Length of motorways, state highways, provincial roads
and village roads
15.2 Otoyol, devlet ve il yolları üzerinde seyir ve taĩımalar
237
15.2 Circulation and transportation on motorways, state
highways and provincial roads
15.3 Kullanım amacına göre motorlu kara taĩıtları
238
15.3 Motor vehicles by use
15.4 Markalara göre otomobil sayısı
240
15.4 Number of cars by trademark
15.5 Oluĩ ĩekline göre karayolu trafik kaza sayısı
241
15.5 Number of road traffic accidents according to couse
15.6 Yaĩ gruplarına göre karayolu trafik kazalarında ölü
sayısı
241
15.6 Number of persons killed in road traffic accidents by
age groups
15.7 Yaĩ gruplarına göre karayolu trafik kazalarında yaralı
sayısı
241
15.7 Number of persons injured in road traffic accidents by
age groups
15.8 ćBBS 2' ye göre motorlu kara taĩıtları ve trafik kazaları,
2003
243
15.8 Motor vehicles and traffic accidents in road by SRE2,
2003
15.9 Seçilmiĩ ülkeler ve Türkiye'de karayolu trafik kaza
sayıları, 2001
244
15.9 Number of road traffic accidents selected countries
and Turkey, 2001
15.10 Tür ve tonilatolarına göre gemiler
244
15.10 Sea vessels by kind and tonnage groups
15.11 Kabotaj
246
15.11 Coastal shipping
15.12 Uluslararası deniz taĩıması
246
15.12 International sea transportation
15.13 Demiryolu uzunluþu ve tren-kilometreler
247
15.13 Length of railways and train-kilometers
15.14 Demiryollarında koltuk-kilometre, yolcu sayısı ve yolcukilometre
247
15.14 Seat-kilometers, number of passengers carried and
passenger-kilometers in railways
15.15 Demiryollarında ton-kilometre ve yük taĩıma
247
15.15 Train-kilometers and freight transport on railways
15.16 Demiryollarındaki kazalar
247
15.16 Railway accidents
15.17 ćç ve dıĩ hatlarda uçak seferleri ve taĩıma
248
15.17 Domestic and international flights; scheduled services
and transportation
15.18 Hava trafiþi, yolcu sayısı ve taĩınan yük
248
15.18 Air traffic, number of pasengers and freight carried
ve
249
15.19 Number
of
establishments,
employment
and
payments, input, output and value added on transport
sector
15.20 Yolcu taĩımacılıþı yapan belediyelerde belediye sayısı,
istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
249
15.20 Number
of
establishments,
employment
and
payments, input, output and value added on the
municipalities performing passenger transportation
15.21 Ulaĩtırma faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam
ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001
250
15.21 Number
of
establishments,
employment
and
payments, input, output and value added on transport
sector, 2001
15.22 Haberleĩme araçları
250
15.22 Communication activities
15.23 Radyo, televizyon ve yayın kurumu sayıları
252
15.23 Radio, television and broadcasting institutions
15.19 Ulaĩtırma faaliyetinde iĩyeri sayısı,
istihdam
ve
233
15
Bu bölümdeki veriler; karayolları, motorlu kara taĩıtları, trafik
kazaları, demiryolları, deniz taĩıtları, kabotaj, uluslararası deniz
taĩıması, havayolları, hava meydanları, ulaĩtırma iĩyerleri, posta,
telgraf ve telefon verilerini kapsamaktadır. Verilerin bir bölümü
Enstitümüz tarafından düzenlenmiĩ, bir bölümü de ilgili
kuruluĩlardan toplanmıĩtır.
This section covers data on highways, motor vehicles, traffic
accidents, railways, vessels, coastal shipping, international sea
transportation, airways, airports, transportation establishments,
post, telegraph and telephone. Some of the data are collected
directly by SIS and some are compiled from the concerned
organizations.
ULAĨTIRMA
TRANSPORTATION
Kara Ulaĩımı
Land Transportation
Karayolları: Bu kısımdaki bilgiler Karayolları Genel Müdürlüþü
çalıĩmalarını kapsamakta olup, ilgili Genel
Müdürlükten
alınmaktadır.
Highways: The data in this section covers the operations of the
General Directorate of Highways and are collected from the General
Directorate of Highways.
Motorlu kara taĩıtları: ćl trafik tescil ve denetleme ĩube
müdürlükleri ve ilçe trafik tescil ve denetleme büro amirlikleri
tarafından kaydı yapılan ve kaydı silinen motorlu kara taĩıtlarına ait
bilgiler, 1987 yılından itibaren Emniyet Genel Müdürlüþü'nce
uygulamaya konulan ve taĩıt sahibi tarafından usulune uygun
olarak yeterli miktarda doldurularak gerekli yasal iĩlemin yapılması
için trafik tescil kuruluĩlarına ibrazı zorunlu olan ve bu kuruluĩlar
tarafından bir nüshası her ay sonu itibariyle Enstitümüze gönderilen
"Araç Trafik Tescil Müracaat ve ćĩlem Formu"ndan yararlanılarak
elde edilmektedir.
Motor vehicles: Information obtained on motor vehicles entered in
or deleted from the registers at Traffic Registration and Control
Division or Offices in provinces and district are taken from "The
Application and Action Form of Vehicles for Traffic Registration"
This from introduced in 1987 by the General Directorate of Public
Security is to be filled and submitted to traffic registration agencies
by vehicle owners according to the law. A copy of this form is sent to
SIS at the end of each month.
Trafik kazaları: Veriler, trafik zabıtası veya mahalli zabıta tarafından
el konulan ve "Trafik Kazası Tesbit Tutanaþı" düzenlenerek Emniyet
Genel Müdürlüþü'ne ve Jandarma Genel Komutanlıþı'na intikal
eden kazaları kapsar.
Traffic accidents: The information covers data on traffic accidents
where a "Traffic Accidents Report" is filled out by the traffic or local
police and is then forwarded to the General Directorate of Security
and The General Command of Gendarmery.
2000 yılından itibaren trafik kazası tesbit tutanakları, ölümlüyaralanmalı kazalar için ayrı, maddi hasarlı kazalar için ayrı olmak
üzere iki ayrı formatta düzenlenerek kullanıma baĩlanılmıĩtır. Yeni
uygulamadan sonra Emniyet Genel Müdürlüþü ve Jandarma Genel
Komutanlıþı yalnızca ölümlü-yaralanmalı kaza istatistiklerine ait
bilgileri bilgisayar ortamında deþerlendirmektedir.
Since 2000, records of traffic accidents have been started to be
organised in two different forms separating accidents involving
death and personal injury and accidents involving material loss.
After the new application, the General Directorate of Security and
General Command of Gendarmery has only evaluated the statistical
information about accidents involving death and injury on the
electronic environment.
Bu nedenle 2000 yılı içinde Emniyet Genel Müdürlüþü'ne ve
Jandarma Genel Komutanlıþı'na intikal eden ve ülkemizin karayolu
aþında meydana gelen ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarının çeĩitli
özelliklerine iliĩkin ayrıntılı verilere ve maddi hasarlı kazalara iliĩkin
genel bilgilere ulaĩılabilinmektedir.
Therefore, in this publication, it is possible to reach detailed data
about the various characteristics of accidents involving death and
personal injury and general information about accidents involving
material loss occurred on the roads of our country which were
forwarded to the General Directorate of Public Security and the
General Command of Gendarmery in the year 2000.
Demiryolları: Bilgiler, Devlet Demiryolları Genel Müdürlüþü'nden
alınmıĩtır. Verilen tren-kilometre bilgileri, her tren için düzenlenen
hareket formları esas alınarak hazırlanan belgelerin tasnifi
sonucunda elde edilmektedir. Yolcu sayısı ve yolcu-kilometreler,
satılan biletler esas alınarak hazırlanmaktadır. Ton, ton-kilometre ve
taĩınan eĩyaya ait bilgiler, eĩya taĩıması için kullanılan yük
senetlerinden saþlanmaktadır.
Railways: Data relating to rail transport is provided by the General
Directorate Of State Railways. Data on train-kilometers are
complied from the operating forms of each train. Data on the
number of passenger and passenger-kilometers are based on the
number of tickets sold. Data on tons, ton-kilometers, and freight
carried are based on freight bills used in goods transport.
Deniz Taĩıtları ve Denizyolu Taĩıması
Sea Vessels and Sea Transportation
1998 yılından itibaren Denizcilik Müsteĩarlıþı ile yapılan protokol ile
18 ve daha yukarı gros tonilatoluk gemilere iliĩkin bilgiler yıllık
olarak, denizyolu taĩımacılıþına iliĩkin veriler ise aylık olarak bu
kuruluĩtan manyetik ortamda derlenmeye baĩlanmıĩtır.
Beginning from 1998, with a protocol signed between SIS and
Prime Ministry of Navigation Undersecretaryship, the data on the
Vessels of 18 gross tons and over has been collected yearly and
the data on seaway transportation has been collected quarterly from
this institution in magnetic forms.
234
The difference between the data of SIS and Undersecretaryship on
the vessels of 18 gross tons and over is because of the
Undersecretaryship extraction of vessels having not any transaction
in the registry offices for over 20 years.
Hava Ulaĩımı
Air Transportation
Havayolları: Bilgiler Türk Hava Yolları Genel Müdürlüþü'nden
alınmıĩtır. Her sefer için düzenlenen "Yolcu manifestosu"nda hangi
noktalar arasında ne kadar yolcu ve bagaj taĩındıþı kayıtlıdır.
Bunlar Türk Hava Yolları, Muhasebe Müdürlüþü'nde toplanır ve her
gün hangi noktalar arasında kaç sefer yapıldıþı, bu seferlerde kaç
yolcu ve ne miktar bagaj taĩındıþı hesaplanır. Yine her sefer için
düzenlenen "Kargo manifestosu"ndan hangi seferlerde, hangi
noktalar arasında kaç kilo yük, posta ve gazete taĩındıþı tespit
edilir.
Airlines: The data presented in this sector are obtained from the
General Directorate of Turkish Airlines. The number of passengers
and amount of baggage carried are indicated in the passenger
manifests designed for each flight. These manifests are sent to the
Accounting Department of the Turkish Airlines and the daily number
of flights between the named airports and the number of
passengers and amount of luggage carried are calculated
accordingly. Also the quantity in kilograms of cargo mail and
newspapers carried by the number of flights and airports are
calculated from the "cargo manifests" designed for each flight.
Hava meydanları: Bilgiler Devlet Hava Meydanları ćĩletmesi Genel
Müdürlüþü'nden alınmıĩtır.
Airports: Data are compiled from the General Directorate of State
Airports Administration.
ULAĨTIRMA ćĨYERLERć
TRANSPORTATION ESTABLISHMENTS
Ana faaliyet: ćĩyerinin faaliyet konusu tek ise ana faaliyeti olarak
iĩyerinin yürüttüþü faaliyet, iĩyerinin faaliyet konusu birden fazla ise
ana faaliyet olarak gayri safi geliri en fazla olan faaliyet kabul
edilmektedir.
Main economic activity: If there is one activity, this activity is taken
as the main activity. In case where the establishments are engaged
in more than one type of activity, the main activity is the activity from
which most of the value of the gross revenue is obtained.
Çalıĩanlar sayısı: ćĩyerinde ücretle çalıĩanlarla birlikte (iĩyerinde
düzenli olarak çalıĩan iĩ sahibi ve ortaklar, ücretsiz çalıĩan aile
fertleri dahil) iĩyeri personeli olan ancak iĩyeri dıĩında çalıĩan ve
iĩyeri tarafından ödeme yapılan (satıĩ temsilcileri, daþıtım personeli,
tamir ve bakım grupları vb.) kiĩilerin toplam sayısı olarak tanımlanır.
Çalıĩanlar sayısı, belirsiz bir süre için izinli olanlar hariç, kısa süreli
izinliler (Örneþin; hastalık izni, ücretli izin veya özel izin vb.) ve
grevdekileri kapsar. Aynı zamanda bordroda yeralan mevsimlik
iĩçiler, çıraklar ile beraber bordrolarda görülen ve ilgili kanunlarda
part-time olarak sayılanlar da kapsanır. Baĩka bir iĩyeri tarafından
iĩyerine saþlanan iĩgücü, diþer iĩletmeler adına tamir ve bakım
iĩlerini yürüten kiĩiler ile askerlik hizmetinde olanlar bu tanımın
dıĩındadır.
Number of persons employed: The number of persons employed
is defined as the total number of persons who work in the enquires
unit (inclusive of working proprietors, partners working regularly in
the establishment and unpaid family workers) as well as per-sons
who work outside the unit who belong to it and are paid by it (eg.
sales representatives, delivery personnel, repair and maintenance
teams). It includes persons absent for a short period (eg. Sick leave,
paid leave or special leave etc.), and also those on strike, but not
those absent for an indefinite period. It also includes part-time
workers who are regarded as such under the laws of the country
concerned and who are on the pay-roll, as well as seasonal
workers, apprentices and home workers on the pay-roll. It excludes
manpower supplied to the unit by other establishments, persons
carrying out repair and maintenance work in the enquires unit on
behalf of other establishments, as well as those on compulsory
military service.
Ücretle çalıĩanlar: ćĩ sahibi ve ortakları ile ücretsiz çalıĩan aile
fertleri dıĩında iĩyerinde sıfatı ne olursa olsun emeþi karĩılıþı maaĩ,
ücret, yevmiye vb. adlar altında nakdi ve/veya ayni gelir karĩılıþı
çalıĩanları kapsar. ćĩyeri ile çalıĩma baþı devam etmekle beraber
hastalık, izin, grev vb. nedenlerden iĩyerinde bulunmayanlar da
kapsanır.
Employees: It covers the workers in the establishment whatever
their title, who receive compensation. In the form of wages, salaries
and the like. Employees who are temporarily absent because of
illness annual leave or strike etc. are also included.
ćĩ sahibi ve ortaklar: Ferdi mülkiyet, adi ortaklık, kollektif ĩirket ve
komandit ĩirketlerde zamanının çoþunu iĩyerinde çalıĩarak geçiren
iĩ sahibi ve ortakları kapsar. Bu kiĩilerden kâr dıĩında emeþi
karĩılıþı ücret alanlar var ise ücretle çalıĩanlar içinde kapsanır.
Owners and partners: It consists of owners and partners who
spend most of the working time in an individual proprietorship,
simple partnership or limited liability company. If owners and
partners are paid salaries for his labor excluding his profit gain, they
are included in the ‘employee’ category.
235
Enstitümüz ile Denizcilik Müsteĩarlıþı rakamları arasında oluĩan
fark Denizcilik Müsteĩarlıþının son 20 yıl içinde tescil dairelerinde
hiç bir iĩlem görmeyen gemileri kayıt dıĩı tutmasından
kaynaklanmaktadır.
Ücretsiz çalıĩan aile fertleri: Karı, koca, çocuklar ve aynı evde
oturan, yeme ve giyimleri aile sorumluluþu altında olan kiĩilerden,
bir ücret almaksızın zamanının çoþunu iĩyerinde çalıĩarak
geçirenleri ve çırakları kapsar. Bunlardan ücret alarak iĩyerinde
çalıĩanlar bu bölümde deþil, ücretle çalıĩanlar içinde kapsanır.
Unpaid family workers: It covers wife, hus-band, children and
others who live in the same household and they spend most of time
in the establishment without receiving any payment and
apprentices. Their food and clothing needs are met from family
budget. If some of them who are the member of family receive
compensation from establishment, they are included in employees
but not in unpaid family workers.
Ücretle çalıĩanlar toplamı: Ücretle çalıĩanların Ĩubat, Mayıs,
Aþustos ve Kasım aylarındaki toplamıdır.
Total number of employees: It is the total number of employees in
the February, May, August and November.
Ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Ücretle çalıĩanlar
toplamının çalıĩılan örnek ay sayısına bölünmesi ile elde edilen
deþerdir.
Annual average number of employees: It is a value that is
obtained by dividing the total number of employees into the number
of worked sample months.
Çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Ücretle çalıĩanların yıllık
ortalama sayısına Kasım ayında çalıĩan iĩ sahibi ve ortaklarla
ücretsiz çalıĩan aile fertleri ve çırakların eklenmesi ile bulunan
deþerdir.
Annual average number of persons engaged: This value is
obtained by adding the number of owners, partners, unpaid family
workers and apprentices active in November in the establishment to
the annual average number of employees.
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık brüt ödemeler: Sosyal sigorta ve
emekliliþe iĩverenin katkısı vb. ödemeler hariç olmak üzere gelir
vergisi, emeklilik, sosyal sigorta vb. keseneklerden önce bordrolarda
brüt olarak görülen ve yaptıkları iĩ karĩılıþı çalıĩanlara yapılan nakdi
ödemeleri, fazla mesai, ikramiye, prim, tazminat ödemelerini ve
sosyal ve ayni yardımları kapsar.
Annual gross payments to employees: Gross wages and salaries
include all money payments before deduction of income tax, social
security and pension funds contributions for work done by
employees excluding social security and pension funds
contributions paid by employer’s. Gross wages and salaries include
bonuses, overtime payments all indemnities, social security
contributions, in kind payments.
Stoklar: Stoklar, yıl baĩı ve yıl sonu olarak yakıt, yedek parça,
malzeme ve diþer stoklar ayrımında kapsanmaktadır. ćĩyerinde
bulunan, baĩkalarına ait olan ve korunmak üzere bulunan mallar
kapsam dıĩıdır.
Stocks: Stocks are compiled as fuel, spare part and materials and
other stocks at the beginning and at the end of the year separately.
This item does not include the stocks of goods belonging to other
establishments.
Sabit kıymet üretimi: ćĩyeri tarafından iĩyerinin kendi iĩgücünü
kullanarak inĩa ettirdiþi veya ürettiþi sermaye mallarının deþeri ile
iĩyeri tarafından yapılan büyük onarımları kapsar.
Production of fixed assets: It includes the value of capital goods,
built or produced by the establishment itself with its own labor force
and major repairs carried out by the establishment itself.
Girdi: ćĩyerine ait taĩıtların tamamına ve büroya yapılan toplam
giderler ile yıl baĩı stok deþeri toplamından yıl sonu stok deþerinin
çıkarılmasıyla elde edilen deþerin toplamıdır.
Input: The input value is calculated by adding expenses of all
vehicles belonging to establishment, office expenses and
subtracting value of stock at the end of the year from that beginning
of the year.
Çıktı: ćĩyeri tarafından elde edilen gayri safi gelirler ile iĩyerinin
kendi personeli tarafından yapılan sabit sermaye yatırım deþerinin
toplamıdır.
Output: The output value is calculated by adding gross revenue
and the value of production made by the establishment’s own staff.
Katma deþer: "Çıktı" deþerinden "Girdi" deþerinin çıkartılmasıyla
elde edilir.
Value added: The value added is calculated by subtracting "Input"
from "Output".
HABERLEĨME
COMMUNICATION
Posta, Telgraf, Telefon: PTT kuruluĩları ve çalıĩmalarına iliĩkin
bilgiler Telekom A.Ĩ., Posta ćĩletmeleri Genel Müdürlüþü ve ćnternet
servis saþlayıcı firmalardan alınmaktadır. Posta, telgraf ve telefon
trafiþine ait verilerin bir kısmı PTT merkezleri, bölge baĩmüdürlükleri
ve telefon baĩmüdürlüklerinden, bir kısmı da daire baĩkanlıkları
aracılıþı ile saþlanmaktadır. Trafiþin kayda tabi olan kısmı
kayıtlardan, kaydı bulunmayanlar da sayımlarla elde edilmektedir.
Post, Telegraph, Telephone: The data on Post, Telegraph and
Telephone facilities have been compiled from General Directorate of
Telecommunication, Ministry of Transportation and Internet services
providers. The PTT obtains a certain part of its data on telegraph,
telephone, and postal services through PTT centers, regional
directorates, and telephone directorates; other data comes through
the department directorships. Some data are based on record, other
data is obtained by censuses or surveys.
236
Otoyol - Motorways
Devlet yolu - State highways
ćl yolu - Provincial roads
Köy yolu - Village roads
(km)
1999
2000
2001
2002
2003*
1 749
31 388
29 535
321 820
1 773
31 397
29 693
354 642
1 851
31 376
29 929
363 248
1 851
31 319
30 050
364 329
1 881
31 358
30 133
365 171
Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüþü ve
Source: General Directorate of Highways and
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüþü
General Directorate of Rural Services
15.2 Otoyol, devlet ve il yolları üzerinde seyir ve taĩımalar
Circulation and transportation on motorways, state highways and provincial roads
(000 000)
1999
2000
2001
2002
2003*
Taĩıt-km - Vehicle-km
Otoyol - Motorways
49 866
4 992
39 867
5 007
56 151
6 324
44 216
5 611
52 631
5 448
41 918
5 265
51 664
6 030
40 504
5 130
52 349
6 713
40 505
5 131
Ton-km - Tons-km
Otoyol - Motorways
150 974
16 562
123 467
10 945
161 552
19 732
130 511
11 309
151 421
17 209
123 283
10 929
150 912
19 388
121 157
10 367
152 163
20 331
121 467
10 365
Yolcu-km - Passenger-km
Otoyol - Motorways
175 236
18 163
142 677
14 396
185 681
22 288
147 542
15 851
168 211
18 700
135 808
13 703
163 327
20 468
128 952
13 907
164 311
22 456
127 995
13 860
Source: General Directorate of Highways
Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüþü
Seyir ve taþýma - Circulation and transportation
Taþýt - Vehicle
58 000
Ton - Tons
(000 000 km)
165 000
(000 000 km)
56 000
160 000
54 000
52 000
155 000
50 000
150 000
48 000
46 000
1999
2000
2001
2002
2003*
145 000
1999
2000
2001
2002
2003*
237
15.1 Otoyol, devlet, il ve köy yolları uzunluþu
Length of motorways, state highways, provincial roads and village roads
15.3 Kullanım amacına göre motorlu kara taĩıtları
Motor vehicles by use
1999
2000
2001
2002
2003*
4 072 326
3 824 087
190 440
50 568
7 231
4 422 180
4 171 490
191 606
51 605
7 479
4 534 803
4 283 625
191 811
51 830
7 537
4 600 140
4 348 886
191 759
51 948
7 547
4 700 343
4 448 887
191 981
51 866
7 609
Minibüs - Minibus
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
Belediye - Municipal
221 683
81 653
122 677
14 753
2 600
235 885
92 236
126 038
14 969
2 642
239 381
91 141
130 503
15 080
2 657
241 700
89 418
134 413
15 211
2 658
245 394
86 477
141 092
15 163
2 662
Otobüs - Bus
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
112 186
13 201
80 132
6 726
12 127
118 454
15 449
83 962
6 823
12 220
119 306
14 352
85 962
6 747
12 245
120 097
12 884
88 074
6 835
12 304
123 500
12 903
90 974
7 297
12 326
Yük taĩıtları - Cargo vehicles
Kamyonet - Pick-up truck
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
692 935
499 788
156 631
29 787
6 729
794 459
590 450
166 502
30 662
6 845
833 175
626 491
168 800
30 974
6 910
875 381
667 398
169 660
31 381
6 942
973 457
757 752
177 127
31 478
7 100
378 967
87 102
268 160
16 593
7 112
394 283
95 369
275 043
16 723
7 148
396 493
96 694
275 901
16 722
7 176
399 025
98 519
276 625
16 695
7 186
405 034
103 320
277 843
16 680
7 191
975 746
962 047
5 538
6 755
1 406
1 011 284
997 424
5 491
6 879
1 490
1 031 221
1 017 279
5 485
6 934
1 523
1 046 907
1 032 895
5 488
6 982
1 542
1 073 415
1 059 279
5 538
7 015
1 583
52 105
10 642
25 344
8 215
7 904
55 677
12 143
26 539
8 807
8 188
57 490
12 673
26 962
9 473
8 382
58 790
13 288
27 246
9 777
8 479
60 511
13 940
27 952
10 083
8 536
120 937
27 643
77 981
9 413
5 900
129 157
31 181
82 131
9 789
6 056
131 019
31 718
83 317
9 809
6 175
133 003
32 328
84 603
9 882
6 190
137 933
33 259
88 619
9 848
6 207
Yolcu taĩıtları - Passenger vehicles
Otomobil - Automobile
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
Kamyon - Truck
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
Diþer yolcu ve yük taĩıtları
Other passenger and cargo vehicles
Motosiklet - Motorcyle
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
Özel amaçlı taĩıtlar
Special purpose vehicles
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
Yol ve iĩ makineleri - Road
construction and work machinery
Özel - Private
Ticari - Commercial
Resmi - Official
238
Kara taþýtlarý - Motor vehicles
Otomobil sayýsý - Number of automobile
4 800 000
4 600 000
4 400 000
4 200 000
4 000 000
3 800 000
3 600 000
1999
2000
2001
2002
2003*
2002
2003*
2002
2003*
Minibüs sayýsý -Number of minibus
250 000
245 000
240 000
235 000
230 000
225 000
220 000
215 000
210 000
205 000
200 000
195 000
1999
2000
2001
Otobüs sayýsý -Number of bus
124 000
122 000
120 000
118 000
116 000
114 000
112 000
110 000
108 000
106 000
104 000
102 000
1999
2000
2001
Veri için tablo 15.3’ee bakýnýz.
239
15.4 Markalara göre otomobil sayısı
Number of cars by trademark
1999
2000
2001
2002
2003*
Toplam - Total
4 072 326
4 422 180
4 534 803
4 600 140
4 700 343
Alfa Romeo
Anadol
Audi
Austin
Bedford
BMW
Chevrolet
Citroen
Dacia
Daewoo
Daihatsu
De Soto
Dodge
Fargo
Fiat
Ford
Honda
Hyundai
Inter
Isuzu
Kia
Lada
Landrover
Mazda
Mercedes
Mitsubishi
Murat (Tofaĩ)
Nissan
Opel
Peugeot
Proton
Renault
Rover
Seat
Skoda
Subaru
Suzuki
Toyota
Wolkswagen
Volvo
Diþer
3 271
59 561
7 393
1 752
191
31 282
35 839
5 531
3 009
4 134
2 468
3 511
5 120
79
231 115
202 379
29 762
59 022
675
906
5 088
75 694
7 906
33 429
97 381
8 336
1 271 987
15 993
186 124
39 155
4 721
1 224 568
5 663
4 917
48 725
2 522
10 868
134 509
104 023
5 494
98 223
3 699
59 547
8 457
1 752
191
35 247
35 912
8 262
3 028
4 656
2 600
3 509
5 122
80
270 826
224 085
39 737
75 682
672
937
6 868
84 726
9 452
33 998
103 420
9 943
1 298 625
20 356
230 033
49 247
4 948
1 313 069
6 023
9 554
54 791
2 713
13 153
145 932
132 975
9 145
99 208
3 835
59 541
8 919
1 751
191
36 343
35 945
9 240
3 053
4 877
2 661
3 506
5 155
79
284 161
230 639
44 139
81 276
671
1 065
7 065
85 547
9 738
34 194
105 239
10 843
1 303 298
21 718
241 969
53 800
4 951
1 347 246
6 164
11 676
56 468
2 763
14 325
149 384
142 139
9 563
99 666
3 973
59 525
9 622
1 747
190
37 959
35 909
10 110
3 085
5 015
2 738
3 503
5 156
77
291 441
234 789
47 893
84 775
670
1 079
7 423
85 630
10 085
34 257
106 875
11 213
1 303 045
22 582
249 403
58 749
4 950
1 360 298
6 175
12 953
57 776
2 872
14 689
153 401
148 406
9 929
100 173
4 597
58 693
10 985
1 723
188
39 602
35 227
12 901
3 974
5 057
3 101
3 490
5 099
70
309 712
238 672
55 218
92 105
668
1 120
8 409
85 063
10 693
34 400
108 147
12 020
1 268 080
24 459
266 643
70 067
4 946
1 386 789
6 194
16 898
61 043
3 162
15 322
163 558
162 002
10 736
99 510
240
(1) (2)
2000(1)
2001(1)
2002(1)
438 338
74 402
63 381
63 010
59 394
Çarpıĩma, trene çarpma, duran araca veya sabit cisme çarpma
Hitting, with train, a standing vehicle or an immovable object
386 682
Yayaya çarpma - Hitting pedestrian
17 097
Devrilme - Overturn
9 221
Hayvana çarpma - Hitting animal
2 669
Araçtan düĩme - Falling from vehicle
389
Diþer - Other
22 280
38 859
16 064
7 564
293
450
11 172
31 714
14 554
7 073
230
421
9 389
31 912
14 491
6 763
190
417
9 237
32 286
14 105
5 109
365
355
7 174
1999
Toplam - Total
2003*
Not. Jandarma sorumluluk bölgesindeki trafik kaza sayılarını kapsamaz.
Note. Data does not cover the number of road traffic accident in the area of
(1) Maddi hasarlı kazalar dahil deþildir. Ölümlü-yaralanmalı kazalara ait
(1) Data does not cover the number of material loss accident since there can
Gendarmarie responsibility.
tespit tutanaþında bir kazanın oluĩumunda birden fazla tür iĩaretlenebileceþi
be more than one signs in involving death and injury on traffic accidents forms.
için toplamlar genel kaza ve sonuç sayılarında daha yüksek çıkmıĩtır.
Totals are appeared more than general the number of accident and results.
(2) Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüþü
(2) Source: General Directorate of Public Security
15.6 Yaĩ gruplarına göre karayolu trafik kazalarında ölü sayısı
Number of persons killed in road traffic accidents by age groups
Toplam - Total
0-14
15-20
21-29
30-39
40-49
50-59
60-64
65+
1999
2000
2001
2002
2003*(1)
4 596
591
333
763
901
761
413
165
352
317
3 941
685
241
619
769
668
415
143
335
66
2 954
322
206
530
552
534
310
102
252
146
2 900
406
197
444
612
529
322
105
257
28
2 811
340
187
514
538
495
351
106
280
-
15.7 Yaĩ gruplarına göre karayolu trafik kazalarında yaralı sayısı
Number of persons injured in road traffic accidents by age groups
Toplam - Total
0-14
15-20
21-29
30-39
40-49
50-59
60-64
65+
1999
2000
2001
2002
2003* (1)
109 899
14 688
14 600
24 339
22 038
14 766
7 489
2 479
4 318
5 182
115 877
18 410
14 816
26 017
23 232
16 320
8 339
2 579
4 400
1 764
94 497
11 979
11 972
21 867
19 049
13 406
6 789
2 247
4 108
3 080
94 225
13 312
11 715
21 771
19 101
13 854
7 196
2 323
4 415
538
95 607
13 386
11 413
23 034
19 321
13 943
7 628
2 277
4 605
-
241
15.5 Oluĩ ĩekline göre karayolu trafik kaza sayısı
Number of road traffic accidents according to couse
Karayolu trafik kazalarý - Road traffic accidents
Ölü sayýsý - Number of persons killed
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
2000
1999
2001
2002
2003*
2002
2003*
Yaralý sayýsý - Number of persons injured
140 000
120 000
100 000
80 000
60 000
40 000
20 000
0
1999
2000
2001
242
ćBBS 2 - SRE 2
Motorlu kara
taĩıtları sayısı
Motor vehicles
Trafik kaza sayısı
Number of accidents
TR - Türkiye - Turkey
in road traffic (1)
Ölü sayısı
Number of
persons killed
Yaralı sayısı
Number of
persons injured
7 719 587
67 061
3 953
117 931
1 186 946
7 446
313
11 210
139 012
1 470
80
2 667
Balıkesir
244 270
1 892
119
3 395
ćzmir
559 494
4 435
130
6 466
TR32
Aydın
456 240
3 783
222
6 878
TR33
Manisa
383 702
3 194
250
6 245
TR41
Bursa
438 520
3 720
229
6 090
TR42
Kocaeli
303 914
4 113
326
7 342
TR51
Ankara
879 672
6 903
161
10 171
TR52
Konya
292 237
2 273
142
4 186
TR61
Antalya
462 967
4 000
181
6 663
TR62
Adana
481 810
3 684
227
5 911
TR63
Hatay
273 773
2 219
141
4 095
TR10
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
TR22
TR31
TR71
Kırıkkale
144 643
1 924
147
3 829
TR72
Kayseri
206 551
2 447
200
5 123
TR81
Zonguldak
118 252
935
53
1 932
TR82
Kastamonu
67 719
963
76
2 039
TR83
Samsun
261 660
2 738
218
5 492
TR90
Trabzon
195 132
2 160
155
4 092
TRA1
Erzurum
59 757
929
106
2 032
TRA2
Aþrı
TRB1
Malatya
32 265
449
58
1 083
102 061
1 274
85
2 514
TRB2
Van
49 601
643
64
1 532
TRC1
Gaziantep
185 000
1 544
100
2 863
TRC2
Ĩanlıurfa
120 724
1 301
115
2 758
TRC3
Mardin
73 665
622
55
1 323
(1) Ölümlü - yaralanmalı, yalnız yaralanmalı kazalar.
(1) Traffic accidents involving death and personal injury,
only personal injury.
243
15.8 ćBBS 2' ye göre motorlu kara taĩıtları ve trafik kazaları, 2003
Motor vehicles and traffic accidents in road by SRE 2, 2003
15.9 Seçilmiĩ ülkeler ve Türkiye'de karayolu trafik kaza sayıları, 2001
Number of road traffic accidents selected countries and Turkey, 2001
Yüzölçüm
Area
2
(km )
Ülke
Country
(1)
Belçika - Belgium
Danimarka - Denmark
Almanya - Germany
Yunanistan - Greece
ćspanya - Spain
Fransa - France
ćrlanda - Ireland
ćtalya - Italy
Lüksemburg - Luksembourg
Avusturya - Austria
Portekiz - Portugal
ćsveç - Sweden
Estonya - Estonia
Letonya - Latvia
Litvanya - Lithuania
Macaristan - Hungari
Malta - Malta
Polanya - Poland
Slovenya - Slovenia
Slovakya - Slovakia
Türkiye - Turkey
Ölü sayısı
Number of killed
(%0)
Nüfus Trafik kaza sayısı
Population
Number of traffic
(000)
accidents
30 528
43 094
357 022
131 957
505 992
551 500
70 273
301 318
2 586
41 526
83 858
91 982
338 145
449 964
242 900
78 866
45 227
64 589
65 300
93 030
316
312 685
20 273
49 036
774 815
10 263
5 368
82 260
10 554
39 470
59 344
3 839
57 844
444
15 987
8 139
10 336
5 195
8 909
57 149
10 270
1 361
2 366
3 476
10 175
395
38 632
1 994
5 379
68 529
49 065
6 861
375 345
19 710
100 393
116 745
6 909
235 142
774
35 313
43 073
42 521
6 451
15 796
229 014
26 027
1 888
4 766
5 972
18 505
13 372
53 799
9 199
8 181
66 243
1 470
431
6 977
1 895
5 517
7 720
411
6 682
70
1 085
958
1 466
433
583
3 450
1 334
199
517
706
1 239
16
5 534
278
614
4 386
30
63
19
96
55
66
59
28
90
31
22
34
67
37
15
51
105
108
118
67
1
103
30
75
66
Yaralı sayısı
Number of injured
(%0)
67 961
8 465
494 315
25 881
149 599
153 945
10 222
334 679
1 176
42 810
56 265
57 044
8 411
22 330
309 859
33 676
2 443
5 852
7 103
24 149
1 215
68 194
12 673
10 839
116 203
1 385
1 234
1 317
1 313
1 490
1 319
1 480
1 423
1 519
1 212
1 306
1 342
1 304
1 414
1 353
1 294
1 294
1 228
1 189
1 305
91
1 268
1 378
1 325
1 754
Kaynak - Source: Road Traffic Accidents, 2003
(1) Data refer to year 2000.
(1) 2000 yılı verilerini kapsar.
15.10 Tür ve tonilatolarına göre gemiler - Sea vessels by kind and tonnage groups
1998
1999
2000
2001(1)
5 712
959
687
269
1 387
1 366
1 044
6 028
1 025
762
294
1 414
1 443
1 090
6 735
1 240
859
382
1 548
1 542
1 164
6 068
978
809
300
1 469
1 455
1 057
7 399 684
5 916 111
146 188
967 037
70 513
100 284
199 551
7 685 968
6 112 943
192 038
988 417
73 539
107 203
211 828
10 605 087
8 524 005
200 519
1 464 705
83 097
114 826
217 935
6 416 602
5 027 796
170 206
855 674
78 636
104 744
179 546
Toplam (Adet) - Total (Number)
Yük gemisi - Cargo ships
Yolcu gemisi - Passenger ships
Tanker - Tankers
Yat - Yachting
Balıkçı gemisi - Fishing boat
Hizmet gemisi - Service ships
Toplam (Gros ton) - Total (Gross tonnage)
Yük gemisi - Cargo ships
Yolcu gemisi - Passenger ships
Tanker - Tankers
Yat - Yachting
Balıkçı gemisi - Fishing boat
Hizmet gemisi - Service ships
(1) Denizcilik Müsteĩarlıþı Liman Tescil Dairelerinde kayıtlı bulunan
(1) In 2001, there has been a decrease in number of ship since Prime Ministry
ve 20 yıl içerisinde hiçbir iĩlem görmeyen deniz taĩıtları 2001
of Navigation Undersecretaryship has removed ships from their regiteres
yılında kayıtlardan silindiþi için sayılarda düĩüĩ olmuĩtur.
that are registered in port registry office and that have not done any legal
action for 20 years.
244
Seçilmiþ ülkeler ve Türkiye’de karayolu trafik kaza sayýlarý, 2001
Number of road traffic accidents selected countries and Turkey, 2001
450 000
400 000
350 000
300 000
250 000
200 000
150 000
100 000
50 000
0
Belçika
Belgium
Almanya
Germany
Ýspanya
Spain
Fransa
France
Ýtalya
Italy
Portekiz
Portugal
Ýngiltere
United
Kingdom
Türkiye
Turkey
Oluþ þekline göre karayolu trafik kaza sayýsý, 2003
Number of road traffic accidents according to couse, 2003
%1
%9
%1
Çarpýþma, trene çarpma, duran
araca veya sabit cisme çarpma
Hitting, with train, a standing
vehicle or an immovable object
%12
Yayaya çarpma - Hitting pedestrian
Diðer - Other
Devrilme - Overturn
Hayvana çarpma - Hitting animal
Araçtan düþme - Falling from vehicle
%53
%24
245
15.11 Kabotaj
Coastal shipping
Dolu giren gemi - Vessels entered with goods
Boĩaltma - Unloading
ćnen yolcu - Passengers
Yolcu ve yük taĩıtları ile iĩ makineleri
Passenger vehicle and work machinery
Dolu konteyner - Full container
Boĩ konteyner - Empty container
Eĩya (Ton) - Goods (Tons)
Kereste (Ton)- Timber (Tons)
Dolu çıkan gemi - Vessels cleared with goods
Yükleme - Loading
Binen yolcu - Passengers
Yolcu ve yük taĩıtları ile iĩ makineleri
Kereste (Ton) - Timber (Tons)
1998
1999
2000
2001
15 270
11 517
10 165
9 184
413 951
46 473
41 996
74 019
39 436
20 368
14 601
21 600 135
31 615
10 294
21 804
12 133
20 968 843
9 917
11 776
27 254
2 283
20 294 255
15 574
14 423
24 470
8 439
12 296 285
-
9 685
7 416
7 024
8 147
273 872
48 120
43 137
67 836
24 473
14 713
3 407
17 186 264
3 815
9 368
19 616
2 651
17 183 447
8 646
12 690
24 064
3 082
16 061 952
15 879
13 773
27 828
2 758
13 247 048
-
1998
1999
2000
2001
24 237
23 097
25 199
20 431
563 114
482 715
600 948
590 454
366 334
420 317
76 120
78 166 644
1 155 380
310 924
378 184
89 075
70 348 738
1 104 069
611 008
501 442
28 898
77 919 555
1 417 107
224 266
308 443
60 376
67 635 555
706 058
15.12 Uluslararası deniz taĩıması
International sea transportation
Dolu giren gemi - Vessels entered with goods
ćnen yolcu - Passengers
Yolcu ve yük taĩıtları ile iĩ makinaları
Kereste (Ton)- Timber (Tons)
Dolu çıkan gemi - Vessels cleared with goods
Binen yolcu - Passengers
Yolcu ve yük taĩıtları ile iĩ makinaları
Kereste (Ton) - Timber (Tons)
19 413
18 097
18 385
18 916
568 693
484 244
593 493
599 474
139 551
421 336
71 883
24 756 271
13 323
196 688
455 054
41 867
25 062 649
12 805
242 028
510 166
35 903
25 472 649
4 687
350 940
467 741
24 065
34 111 230
25 488
246
Hat uzunluþu - Length of railway (km)
Elektrikli - Electrified lines
Elektriksiz - Lines not electrified
(1)
Tren-kilometreler - Train-kilometers (000)
Yolcu tren-kilometre - Passenger train-kilometers
Karma tren-kilometre - Mixed train-kilometers
Yük tren-kilometre - Freight train-kilometers
1999
2000
2001
2002
2003*
8 682
1 763
6 919
8 671
1 752
6 919
8 671
1 752
6 919
8 671
1 752
6 919
8 697
1 752
6 945
43 574
26 797
761
16 016
45 624
26 948
754
17 922
41 372
26 695
723
13 954
38 791
24 407
589
13 795
41 577
25 143
588
15 846
Kaynak: Devlet Demiryolları Genel Müdürlüþü
Source: General Directorate of State Railways
(1) Manevra ve istasyon hatlarını kapsamaz.
(1) Lines of shunting and stations are not covered.
15.14 Demiryollarında koltuk-kilometre, yolcu sayısı ve yolcu-kilometre
Seat-kilometers, number of passengers carried and passenger-kilometers in railways
Koltuk-kilometre - Seat-kilometers
Yolcu sayısı - Number of passenger
Yolcu-kilometre - Passenger-kilometers
1999
2000
2001
2002
2003*
9 332 408
98 931
6 146 325
9 337 862
85 343
5 832 577
9 313 696
76 323
5 568 302
8 452 159
73 088
5 204 286
8 508 000
76 993
5 878 000
15.15 Demiryollarında ton-kilometre ve yük taĩıma
Train-kilometers and freight transport on railways
(000)
1999
2000
2001
2002
2003*
8 445 722
9 895 346
7 561 601
7 224 000
8 669 000
Yük taĩıma (Ton) - Goods traffic (Tons) (1)
Tarım ürünleri - Agricultural products
Canlı hayvan - Livestock
Maden - Mines
Akaryakıt - Fuel-oil
Orman ürünleri - Wood products
Araç - Vehicles
Kimyevi ve suni gübre - Chemical and nitrogenous fertilizers
Küspe ve hayvan yemi - Oilcake and livestock food
Diþer - Other
15 537
384
3
8 346
127
30
39
599
21
5 988
18 524
508
5
8 827
143
44
45
476
44
8 432
14 362
225
4
7 343
164
22
43
406
14
6 141
14 424
176
3
7 294
151
14
36
516
8
6 226
15 755
213
2
7 975
198
13
38
485
1
6 830
Liman ve iskelede taĩıma (Ton) - Traffic at ports and piers (Tons)
Yükleme - Loading
34 721
16 360
18 361
36 332
16 571
19 761
34 612
18 176
16 436
36 252
17 882
18 370
41 509
18 992
22 517
Ton-kilometre - Freight ton-kilometers
Kaynak : Devlet Demiryolları Genel Müdürlüþü
(1) Mesajeri bagajı ve idari nakliyatı kapsamaz.
(1) Express parcel luggage and departmental traffic are excluded.
15.16 Demiryollarındaki kazalar - Railway accidents
Çarpıĩma - Collision
Raydan çıkma - Derailment
Ölü - Persons killed
Yaralı - Persons injured
1999
2000
2001
2002
2003*
343
89
233
498
403
87
185
430
265
104
165
385
210
71
129
326
218
90
162
299
247
15.13 Demiryolu uzunluþu ve tren-kilometreler - Length of railways and train-kilometers
15.17 ćç ve dıĩ hatlarda uçak seferleri ve taĩıma - Domestic and international flights; scheduled services and transportation
ćç hat uçak seferi ve kapasite
Domestic scheduled services and capacity
Uçuĩ sayısı - Number of flights
Uçulan saat - Hours flown
Uçulan km. - km flown (000)
Arzedilen - Capacity offered (000)
Koltuk-km - Seat-km
Ton-km - Ton-km
Taĩıma - Transport
Yolcu-km - Passenger-km (000)
Ton-km - Ton-km (000)
Yolcu sayısı - Number of passengers
Yük (Ton) - Freight (Tons)
Posta - Mail
Diþer - Other (1)
Dıĩ hat uçak seferi ve kapasite
International scheduled services and capacity
Uçuĩ sayısı - Number of flights
Uçulan saat - Hours flown
Uçulan km - km flown (000)
Arzedilen - Capacity offered (000)
Koltuk-km - Seat-km
Ton-km - Ton-km
Taĩıma - Transport
Yolcu-km - Passenger-km (000)
Ton-km - Ton-km (000)
Yük (Ton) - Freight (Tons)
Posta - Mail
Diþer - Other (1)
1999
2000
2001
2002
2003
66 286
90 869
36 478
65 862
92 181
36 704
57 547
78 141
32 126
50 981
69 389
28 553
50 313
69 014
28 180
4 965 442
602 267
5 041 855
609 645
4 311 748
527 965
3 829 837
465 522
3 890 302
485 583
3 348 840
285 842
6 031 862
515 064
1 920
513 144
3 554 835
309 526
6 437 486
561 891
1 901
559 990
2 858 614
284 968
5 161 634
439 942
1 769
438 173
2 705 316
274 807
4 922 619
29 263
1 758
27 505
2 751 910
275 681
4 991 517
29 146
1 294
27 852
22 026
153 917
95 620
28 349
173 137
107 456
23 981
166 204
105 701
23 648
161 895
102 485
23 214
160 313
101 738
17 283 757
2 479 540
15 802 736
2 843 621
19 585 626
2 675 917
19 063 597
2 616 025
18 811 877
2 536 124
10 002 049
1 166 156
4 065 454
420 892
2 324
418 568
13 181 718
1 562 352
5 514 007
580 116
2 849
577 267
12 211 712
1 540 588
4 753 464
263 960
2 886
261 074
13 020 432
1 714 432
4 993 176
89 836
4 239
85 597
12 223 997
1 617 729
4 802 897
88 993
3 590
85 403
Source: General Directorate of Turkish Airlines
(1) Cargo, excess and free luggage are included.
Kaynak: Türk Hava Yolları Genel Müdürlüþü
(1) Serbest, fazla bagaj ve kargoyu da kapsar.
15.18 Hava trafiþi, yolcu sayısı ve taĩınan yük - Air traffic, number of pasengers and freight carried
Hava trafiþi - Air traffic
Türk uçakları - Turkish airplanes
Yabancı uçaklar- Foreign airplanes
ćç hat - Domestic services
Gelen - Entering
Giden - Leaving
Dıĩ hat - International services
Gelen - Entering
Giden - Leaving
Taĩınan yük (Ton) - Freight carried (Tons)
ćç hat - Domestic services
Gelen - Entering
Giden - Leaving
Dıĩ hat - International services
Gelen - Entering
Giden - Leaving
Kaynak: Devlet Hava Meydanları ćĩletmesi Genel Müdürlüþü
1999
2000
2001
2002
388 706
308 496
80 210
30 011 658
391 210
301 669
89 541
34 972 534
373 502
267 967
105 535
33 620 448
370 742
263 853
106 889
33 625 175
368 394
262 998
105 396
34 267 168
2003
6 476 901
6 454 870
6 663 808
6 675 231
5 150 228
4 907 580
4 417 764
4 280 130
4 621 707
4 503 591
8 484 869
8 595 018
686 014
10 655 019
10 978 476
796 584
11 795 768
11 766 872
763 156
12 546 209
12 381 072
880 132
12 661 310
12 480 560
931 191
107 526
110 032
117 140
109 173
85 502
85 909
91 135
90 063
94 776
94 160
217 461
250 995
278 799
291 472
259 658
332 087
304 420
394 514
330 898
411 357
Source: General Diractorate of State Airports
248
(KDV hariç - Excluded VAT)
Ticari araç sayısı - Number of vehicles (1)
Ticari gemi sayısı - Number of vessels (1)
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık brüt ödemeler (Milyar TL)
Annual gross payments to employees (Billion TL)
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler (Milyar TL)
Gross additions fixed assest during the year (Billion TL)
Katma deþer (Milyar TL) - Value added (Billion TL)
1997
1998
1999
2000
2001
5 631
868 566
610
6 160
901 068
944
6 456
917 744
946
6 765
948 455
945
6 753
954 111
978
271 936
401 450
441 146
411 451
412 741
1 253 842
1 413 449
1 437 612
1 459 618
1 438 333
203 784
520 658
945 237
1 233 587
1 890 175
212 429
2 547 073
4 542 298
1 995 225
203 513
4 070 547
7 670 404
3 599 858
218 912
7 225 900
13 076 262
5 850 363
439 086
10 293 127
17 052 572
6 759 446
1 039 841
20 491 136
31 960 192
11 469 057
(1) Self-employed commercial vehicles/vessels are
(1) Bireysel olarak iĩletilen kara ve deniz taĩıtlarıdır.
included in the number of vehicles/vessels.
15.20 Yolcu taĩımacılıþı yapan belediyelerde belediye sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added on the municipalities
performing passenger transportation
Belediye sayısı - Number of municipalities
Sabit sermayeye yıl içinde yapılan gayri safi ilaveler (Milyar TL)
Gross additions fixed assest during the year (Billion TL)
1997
1998
1999
2000
2001
1 364
1 342
1 324
1 622
1 655
27 885
26 681
27 230
25 730
26 700
27 885
26 681
27 230
25 730
26 700
28 272
53 104
85 849
148 127
172 140
7 084
28 598
50 576
21 978
65 477
53 990
115 582
61 592
122 739
150 498
241 324
90 827
29 011
188 358
310 139
121 781
15 587
281 370
477 052
195 682
249
15.19 Ulaĩtırma faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added on transport sector
15.21 Ulaĩtırma faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added on transport sector, 2001
Belediye yolcu
Karayolu
Su yolu
Destekleyici
taĩımacılıþı
Havayolu
ve yardımcı
Passenger
taĩımacılıþı
taĩımacılıþı
taĩımacılıþı
faaliyetler
transport
Land
Water
Air
Supporting and
carried out by the
transport
transport
transport
auxiliary activities
municipalities
1 558
Ticari araç/gemi sayısı
Number of vehicles/vessels
954 111
325 727
1 346 161
1 077 011
ilaveler (Milyar TL) - Gross additions
fixed assest during the year (Billion TL)
179 190
14 305 017
22 365 765
8 060 749
999
37
4 159
1 655
978
-
-
-
30 236
14 804
41 974
26 700
31 580
14 814
45 778
-
270 062
298 969
244 133
172 140
597 517
1 214 044
2 294 309
1 080 265
143 465
1 960 926
2 621 140
660 214
119 669
3 011 149
4 678 978
1 667 829
15 587
281 370
477 052
195 682
1999
2000
2001
2002
2003*
18 054 047
9 630
23 581
7 562 972
121 517
92 573
18 395 171
7 816
16 400
14 970 745
92 744
25 176
18 904 486
6 536
16 400
19 502 897
69 971
9 942
18 914 857
5 491
16 400
23 323 118
51 246
5 412
18 916 721
4 243
15 200
27 887 535
37 474
3 420
436 610
-
1 629 156
-
1 619 270
1 576 843
42 427
1 309 770
1 274 508
35 262
906 650
863 181
43 469
1 094 547
341 124
509 315
10 371
1 864
50 083
51 335
52 780
52 786
52 854
15.22 Haberleĩme araçları
Communication activities
Telefon abone sayısı
Number of telephone subscribers
Teleks abone sayısı - Number of telex subscribers
Teleks kapasitesi - Capacity of telex
Cep telefonu - Pocket telephone
Mobil (araç telefon) abone sayısı - Mobile telephone
Çaþrı cihazı - Paging system
ćnternet abone sayısı
Number of internet subscribers (1)
Bireysel - Individual
Kurumsal - Institutional
Yıl içi telefon abone artıĩ sayısı
Increase of telephone subscribers during the year
Telefonlu köy sayısı
Number of villages with a telephone
(2)
Kaynak: Telekom A.Ĩ Genel Müdürlüþü, Ulaĩtırma Bakanlıþı,
Source: General Directorate of Telecommunication,
internet servis saþlayıcıları
Ministry of Transportation, internet service providers
(1) 2001 yılından itibaren bilgiler bireysel ve kurumsal
(1) Begining from 2001 number of internet subscribers
olarak ayrılmıĩtır.
separated an individual and institutional.
(2) Telefonlu mahal ve mezralar dahildir.
(2) Includes rural areas with telephone.
250
Haberleþme araçlarý - Communication means
Telefon abone sayýsý - Number of telephone subscribers
19 500 000
19 000 000
18 500 000
18 000 000
17 500 000
17 000 000
16 500 000
16 000 000
15 500 000
2000
1999
2001
2002
2003*
Cep telefonu sayýsý - Number of pocket telephone
30 000 000
25 000 000
20 000 000
15 000 000
10 000 000
5 000 000
0
2000
1999
2001
2002
2003*
Ýnternet abone sayýsý - Number of internet subscribers
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
1999
2000
2001
2002
2003*
251
15.23 Radyo, televizyon ve yayın kurumu sayıları
Radio, television and broadcasting institutions
1999
2000
2001
2002
2003*
Radyo - Radio
Yayın kurumu sayısı
Number of broad casting institutions
Yerel - Local
Bölgesel - Regional
Ulusal - National
13 172 081
13 318 001
13 338 114
13 392 370
14 582 934
1 036
108
36
1 029
108
36
1 051
108
36
1 051
108
36
955
102
36
Televizyon - Television
Siyah - beyaz - Black - white
Renkli - Coloured
Yayın kurumu sayısı
Number of broad casting institution
Yerel - Local
Bölgesel - Regional
Ulusal - National
26 962 125
7 211 350
19 750 775
29 791 027
7 337 804
22 453 223
31 492 587
7 360 931
24 131 656
32 994 725
7 392 066
25 602 659
35 271 405
7 392 066
27 879 339
225
15
16
229
15
16
224
15
16
224
15
16
219
17
23
750 290
884 574
908 662
954 612
1 044 400
Kablolu televizyon abone sayısı
Number of cable television subscribers
Radyo sayýsý - Number of radio
15 000 000
14 500 000
14 000 000
13 500 000
13 000 000
12 500 000
12 000 000
1999
2000
2001
2002
2003*
Televizyon sayýsý - Number of television
40 000 000
35 000 000
30 000 000
25 000 000
20 000 000
15 000 000
10 000 000
5 000 000
0
1999
2000
2001
2002
2003*
Kablolu televizyon abone sayýsý - Number of cable television subscribers
1 200 000
1 000 000
800 000
600 000
400 000
200 000
0
1999
2000
2001
2002
2003*
252
Turizm
Tourism
16
Sayfa
Page
254
Açıklama
Explanation
16.1 Aylara göre gelen ve giden yabancılar
255
16.1 Foreigners arriving and departing by months
16.2 Aylara göre gelen ve giden vatandaĩlar
256
16.2 Citizens arriving and departing by months
16.3 Seçilmiĩ milliyetlere göre gelen ve giden yabancı
ziyaretçiler
257
16.3 Foreign visitors arrivals and departures by selected
nationalities
16.4 Geliĩ nedenine göre yabancı ve vatandaĩ ziyaretçiler
258
16.4 Departing foreign and citizen visitors by purpose of visit
16.5 Aylara göre turizm geliri
259
16.5 Monthly tourism receipts
16.6 Aylara göre turizm gideri ve kiĩi sayısı, 2004
260
16.6 Tourism expenditures by months and number of visitor,
2004
260
16.7 Citizens arriving by purpose of visit, 2004
261
16.8 Tourists and tourism expenditures in selected countries
16.7 Giriĩ yapan vatandaĩların
daþılımı, 2004
seyahat
amacına
16.8 Seçilmiĩ ülkelerde turist sayısı ve turizm gideri
göre
253
Tourism
TURćZM
TOURISM
Turizm ćstatistiklerinde yer alan veriler üç ayrı çalıĩma ile
derlenmektedir;
- Giriĩ-Çıkıĩ Yapan Ziyaretçi Sınır ćstatistikleri
- Çıkıĩ Yapan Ziyaretçiler Anketi Çalıĩması
- Vatandaĩ Giriĩ Anketi Çalıĩması
Data on tourism can be classified in 3 main topics;
- Border Statistics
- Departing Visitors Survey
- Citizen Entry Survey
Giriĩ - Çıkıĩ Yapan Ziyaretçi Sınır ćstatistikleri
Border Statistics
Türkiye’ye gelen-giden yabancı ve vatandaĩlarla ilgili veriler giriĩçıkıĩ sınır kapılarında milliyet ayrımında Emniyet Müdürlükleri
tarafından derlenmekte ve aylık olarak yayımlanmaktadır.
Border statistics are being compiled by General Directorate of
Public Security by nationality at border gates and released
monthly through news bulletin.
Çıkıĩ Yapan Ziyaretçiler Anketi
Departing Visitors Survey
Çalıĩma 2001 yılından itibaren yapılmaktadır. Bu çalıĩma ile; yurt
dıĩında ikamet eden, ülkemizi ziyaret edip yurt dıĩına çıkıĩ yapan
yabancılar
ve
Türkiye
Cumhuriyeti
pasaportu
taĩıyan
vatandaĩlarımızın profilini (yaĩ, cinsiyet, eþitim durumu, meslek),
gezi karakteristiklerini (seyahat amacı, kalınan il, tesis türleri,
geceleme sayıları, harcama durumu vb.) belirlemek ve ülkemiz
turizm gelirlerini tespit etmek amaçlanmıĩtır. 15 yaĩından küçükler
kapsam dıĩı tutulmaktadır.
The departing visitors survey has been conducted since 2001.
With this survey it is aimed to determine the profile of citizens and
foreigners (age, sex, education and professional status) who are
departing from the country, and characteristics of their voyage
(purpose of visit, province they stayed, amount of expenditure,
etc.) and also tourism receipts of the country. Visitors who are
below 15 years of age are being excluded.
Çalıĩma
yılda
dört
dönem
olarak
uygulanmakta
ve
yayımlanmaktadır. I. Dönem (Ocak-Ĩubat-Mart), II. Dönem (NisanMayıs-Haziran), III. Dönem (Temmuz-Aþustos- Eylül), IV. Dönem
(Ekim- Kasım-Aralık)
Surveys are being conducted and relased quarterly. First quarter
is (January-February-March), second quarter is (April-May-June)
third quarter is (July-August-September), fourth quarter is
(October-November-December).
Vatandaĩ Giriĩ Anketi
Citizen Entry Survey
Çalıĩma 2003 yılından itibaren uygulanmaktadır. Bu çalıĩmada;
yurt dıĩını ziyaret edip ülkemize giriĩ yapan ve yurt içinde ikamet
eden Türkiye Cumhuriyeti pasaportu taĩıyan vatandaĩlarımızın
profilini (yaĩ, cinsiyet, eþitim durumu, mesleþi), gezi
karakteristiklerini (seyahat amacı, kalınan ülke, tesis türleri,
geceleme sayıları, harcama durumları vb.) belirlemek ve ülkemiz
turizm giderlerinin tespit edilmesi amaçlanmıĩtır. 15 yaĩından
küçükler kapsam dıĩı tutulmaktadır.
The Citizen Entry Survey has been conducted since 2003. With
this survey, citizens travelled abroad and entered to country are
being compiled. With this survey it is aimed to determine profile
of citizens (age, sex, education and professional status),
characteristics of their voyage (purpose of visit, province they
stayed, amount of expenditure, etc.) and tourism expenditures of
the country. Citizens who are below 15 years of age are being
excluded.
Çalıĩma
yılda
dört
dönem
olarak
uygulanmakta
ve
yayımlanmaktadır. I. Dönem (Ocak-Ĩubat-Mart), II. Dönem (NisanMayıs-Haziran), III. Dönem (Temmuz-Aþustos-Eylül), IV. Dönem
(Ekim-Kasım-Aralık)
This survey are being conducted and released quarterly. First
quarter is (January-February-March), second quarter is (AprilMay-June) third quarter is (July-August-September), fourth
quarter is (October-November-December).
254
2000
2001
2002*
2003*
2004*
10 428 153
11 619 909
13 248 176
13 956 405
17 546 466
Ocak - January
333 915
359 320
306 602
362 349
533 818
Ĩubat - February
Mart - March
354 486
404 653
426 408
478 117
607 855
435 158
721 128
547 346
884 804
675 494
846 416
495 175
665 167
783 761
1 098 401
Mayıs - May
Haziran - June
986 376
1 079 139
1 231 484
1 388 054
1 327 302
1 457 616
1 141 558
1 506 956
1 801 118
1 899 798
Temmuz - July
Aþustos - August
1 525 742
1 419 294
1 777 846
1 601 331
1 897 062
1 900 111
2 123 678
2 263 597
2 597 432
2 525 917
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
1 368 420
1 178 221
602 395
1 440 365
1 065 793
520 962
1 770 499
1 420 406
662 984
1 865 650
1 648 459
769 119
2 127 172
1 843 417
938 440
Aralık - December
423 879
397 951
557 276
636 580
789 337
Gelen yabancılar - Foreigners arriving
Nisan - April
9 991 004
11 276 531
12 921 982
13 701 419
17 201 742
Ocak - January
Ĩubat - February
305 559
324 221
372 395
368 494
304 652
387 943
424 770
443 665
592 329
546 969
Mart - March
441 677
505 242
587 520
494 414
728 094
Nisan - April
Mayıs - May
591 980
879 505
966 529
737 743
1 082 966
1 284 854
733 036
1 186 212
1 317 947
538 792
984 625
1 342 870
976 627
1 559 271
1 786 918
Giden yabancılar - Foreigners departing
Haziran - June
Temmuz - July
Aþustos - August
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
Aralık - December
1 303 352
1 476 445
1 589 343
1 691 197
2 139 616
1 521 203
1 329 103
1 286 815
1 741 930
1 488 273
1 243 460
2 084 586
1 797 274
1 663 724
2 452 800
1 983 632
1 860 761
2 786 367
2 259 734
2 102 512
656 583
384 477
611 210
363 519
770 243
499 502
915 327
568 566
994 846
728 459
Yabancý ziyaretçiler
Foreigners visitors
18 000 000
16 000 000
14 000 000
12 000 000
10 000 000
Gelen yabancýlar
Foreigners arriving
8 000 000
Giden yabancýlar
Foreigners departing
6 000 000
4 000 000
2 000 000
0
2000
2001
2002*
2003*
2004*
255
Turizm
16.1 Aylara göre gelen ve giden yabancılar
Foreigners arriving and departing by months
Tourism
16.2 Aylara göre gelen ve giden vatandaĩlar
Citizens arriving and departing by months
2000
2001
2002*
2003*
2004*
5 059 422
5 817 368
7 097 396
5 314 884
4 892 641
Ocak - January
385 468
335 504
204 863
229 574
442 859
Ĩubat - February
Mart - March
307 887
350 917
348 215
436 705
513 844
Nisan - April
459 658
357 310
452 188
319 197
404 406
357 699
340 850
318 460
469 162
496 842
Mayıs - May
Haziran - June
373 609
541 775
376 271
514 847
388 987
524 221
419 606
578 740
591 601
682 199
Temmuz - July
Aþustos - August
913 337
553 280
907 604
526 122
870 688
552 157
998 080
700 411
1 118 167
755 674
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
398 065
338 991
330 759
315 999
269 957
224 488
382 187
347 545
291 758
455 111
442 204
455 979
526 831
496 765
514 668
Aralık - December
354 745
299 547
386 696
441 648
488 784
5 279 099
4 856 816
5 129 591
5 891 729
7 288 809
420 674
351 141
352 351
375 165
244 501
355 958
340 090
389 555
551 293
421 005
Gelen vatandaĩ - Citizens arriving
Giden vatandaĩ - Citizens departing
Ocak - January
Ĩubat - February
Mart - March
414 587
366 748
353 138
313 161
457 486
Nisan - April
Mayıs - May
313 036
336 712
337 636
304 074
319 872
329 388
340 879
352 011
351 516
301 105
363 553
414 310
509 306
516 686
525 443
Haziran - June
Temmuz - July
Aþustos - August
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
Aralık - December
480 633
463 326
445 261
516 128
647 711
808 701
644 609
425 413
893 076
547 906
363 878
896 160
619 852
460 017
987 048
795 896
573 037
1 063 646
895 090
647 650
384 339
361 618
279 440
261 592
361 701
348 597
473 441
424 405
516 691
536 802
Gelen ve giden vatandaþlar
Citizens arriving and departing
8 000 000
7 000 000
6 000 000
5 000 000
Gelen vatandaþ
Citizens arriving
4 000 000
Giden vatandaþ
Citizens departing
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
2000
2001
2002*
2003*
2004*
256
2000
2001
2002*
2003*
2004*
10 428 153
11 619 909
13 248 176
13 956 405
17 546 466
ABD - USA
Almanya - Germany
515 284
2 277 505
428 989
2 881 443
247 593
3 481 691
222 675
3 305 044
289 290
3 985 140
Avusturya - Austria
320 630
360 145
377 196
379 814
456 253
Belçika - Belgium
Fransa - France
256 885
381 545
449 727
310 512
540 437
523 777
313 600
834 070
522 349
308 043
1 006 268
470 071
426 769
1 310 643
544 917
439 819
632 833
873 249
938 483
1 199 474
ćran - Iran
ćsrail - Israel
915 286
380 819
312 301
845 932
327 067
310 714
1 037 480
432 281
270 262
1 090 629
494 977
321 096
1 398 411
629 622
299 944
ćsveç - Sweden
ćtalya - Italy
148 830
218 768
677 152
200 760
315 134
757 121
203 645
210 686
946 494
204 134
236 918
1 257 559
285 032
319 007
1 603 372
Ukrayna - Ukraine
173 551
177 402
193 038
225 452
293 644
Yunanistan - Greece
Gürcistan - Georgia
218 092
179 563
265 128
189 028
163 970
180 941
279 751
161 687
180 106
393 399
167 759
185 111
491 298
235 143
169 348
179 878
2 117 390
178 861
2 294 843
163 114
2 519 884
192 645
2 556 328
330 306
3 278 853
9 991 004
11 276 531
12 921 982
13 701 419
17 201 742
500 609
2 212 213
420 137
2 842 720
246 916
3 552 185
226 114
3 288 904
293 022
3 970 359
303 293
152 789
241 891
353 242
148 503
300 861
368 236
144 266
302 854
385 196
190 713
273 717
459 046
326 937
409 306
371 560
431 369
537 714
514 455
853 003
496 482
1 040 985
453 658
1 324 106
540 606
409 170
898 066
607 508
850 161
846 112
1 015 671
973 935
1 089 679
1 200 547
1 424 321
ćran - Iran
ćsrail - Israel
ćsveç - Sweden
330 595
300 514
127 191
307 801
300 453
176 750
427 462
259 468
199 513
411 558
307 359
195 641
468 240
284 475
286 104
ćtalya - Italy
Romanya - Romania
83 936
192 762
253 032
135 757
293 687
174 225
150 918
194 106
166 465
171 881
231 861
180 317
267 933
308 893
167 206
667 287
741 863
909 015
1 300 299
1 579 451
166 568
225 123
2 123 036
167 535
169 203
2 233 956
186 295
245 484
2 357 531
212 149
382 990
2 384 463
290 416
473 559
3 127 215
Romanya - Romania
Azerbeycan - Azerbaijan
Giden yabancılar - Foreigners departing
ABD - USA
Almanya - Germany
Avusturya - Austria
Azerbeycan - Azerbaijan
Belçika - Belgium
Fransa - France
Ukrayna - Ukraine
Yunanistan - Greece
257
Turizm
16.3 Seçilmiĩ milliyetlere göre gelen ve giden yabancı ziyaretçiler
Foreign visitors arrivals and departures by selected nationalities
Tourism
16.4 Geliĩ nedenine göre yabancı ve vatandaĩ ziyaretçiler
Departing foreign and citizen visitors by purpose of visit
2001*
2002*
2003*
2004*
11 276 530
12 921 983
13 701 418
17 202 997
5 231 272
6 401 017
6 815 797
8 216 757
Kültür - Culture
917 368
1 016 739
1 004 079
1 116 205
Sportif iliĩkiler - Sports event
127 657
128 893
156 162
213 971
Yakınları ziyaret - Visiting relatives and friends
794 651
980 005
839 086
1 044 575
Saþlık - Health reasons
96 860
82 693
103 404
133 722
Dini - Religious
30 962
60 171
58 456
61 054
Alıĩveriĩ - Shopping
829 207
759 589
968 486
1 041 584
Toplantı, konferans, kurs, seminer
Meeting, conference, course, seminar
239 777
235 156
297 903
324 152
Görev - Jop
500 328
571 573
730 272
814 150
Ticari iliĩkiler, fuar - Commercial relations, exhibitions
503 300
376 813
442 431
633 994
Transit - Transit
308 428
252 722
246 377
168 329
125 061
Gezi, eþlence - Travel, entertainment
-
197 834
72 060
427 704
115 944
399 684
588 267
1 269 016
1 742 834
1 567 221
2 721 176
2 173 588
2 292 535
2 600 632
3 059 648
430 751
422 929
450 820
511 996
Kültür - Culture
7 768
13 902
13 003
13 141
Sportif iliĩkiler - Sports event
6 259
1 936
5 555
4 662
1 101 205
1 108 701
1 262 644
1 425 332
39 631
29 644
36 567
38 272
3 135
6 346
6 093
4 724
29 133
20 732
28 992
27 365
Toplantı, konferans, kurs, seminer
Meeting, conference, course, seminar
11 449
15 585
14 774
12 272
Görev - Jop
37 650
37 542
37 792
38 122
76 453
62 064
81 734
106 170
Eþitim - Education
Diþer - Other
Beraberinde gelen - Accompanying persons
Gelen vatandaĩlar - Citizens arriving
Yakınları ziyaret - Visiting relatives and friends
Dini - Religious
Transit - Transit
260
1 402
272
-
-
48 858
6 961
19 216
Eþitim - Education
Diþer - Other
148 719
53 696
104 186
106 676
Beraberinde gelen - Accompanying persons
281 175
469 198
551 239
751 700
Note. Data cover "The Departing Visitors Survey".
Not. Bilgiler "Çıkıĩ Yapan Ziyaretçiler Anket" sonuçlarına aittir.
Seçilmiþ milliyetlere göre gelen ziyaretçiler
Foreign visitors arrivals by selected nationalites
4 500 000
4 000 000
3 500 000
3 000 000
2 500 000
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
Almanya - Germany
Ýngiltere - United Kingdom
Ýran - Iran
Rusya Federasyonu
Russian Federation
Romanya - Romania
2000
2001
2002*
2003*
2004*
258
($)
Yabancı - Foreigners
2001*
2002*
2003*
2004*
7 386 246 291
9 009 677 602
9 676 623 408
12 124 059 763
394 025 338
Ocak - January
188 739 214
179 914 229
246 670 897
Ĩubat - February
Mart - March
186 236 746
226 080 199
263 593 879
365 087 241
Nisan - April
259 056 729
539 677 815
347 809 762
505 833 571
291 781 381
329 174 494
475 519 253
620 105 837
Mayıs - May
Haziran - June
798 778 970
961 356 973
853 368 264
962 429 353
636 509 630
896 025 139
1 017 825 191
1 176 696 184
936 456 224
1 103 534 207
1 203 029 361
1 582 230 933
1 345 539 410
1 967 167 782
1 645 294 194
2 165 634 177
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
951 831 902
864 144 371
389 524 210
1 368 097 030
1 039 987 386
460 537 098
1 599 765 744
1 204 675 580
572 521 876
1 739 694 754
1 450 009 450
643 278 463
Aralık - December
206 908 930
280 360 417
323 197 596
430 889 681
Vatandaĩ - Citizens
2 680 908 939
2 891 247 901
3 526 520 686
3 763 639 744
Ocak - January
Ĩubat - February
151 442 019
165 057 610
76 367 769
94 993 751
130 720 842
154 175 375
208 019 962
137 807 364
Mart - March
146 082 859
146 767 490
114 356 564
132 514 331
Nisan - April
Mayıs - May
132 857 510
137 121 357
146 899 110
86 607 171
143 893 029
163 141 950
112 500 182
136 499 222
148 180 043
153 041 308
147 035 148
155 227 808
342 590 011
372 559 870
465 238 331
509 095 746
671 522 445
448 279 258
139 086 138
766 971 785
542 681 226
203 334 332
912 346 915
741 803 266
249 084 143
858 229 622
743 195 743
279 267 013
104 896 641
95 073 981
150 248 744
143 680 785
194 826 729
166 789 074
212 825 254
227 380 445
Temmuz - July
Aþustos - August
Haziran - June
Temmuz - July
Aþustos - August
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
Aralık - December
Note. Data cover "The Departing Visitors Survey".
Not. Bilgiler "Çıkıĩ Yapan Ziyaretçiler Anket" sonuçlarına aittir.
Turizm geliri - Tourism receipts
14 000 000
(000 $)
12 000 000
10 000 000
8 000 000
6 000 000
Yabancý - Foreigners
Vatandaþ - Citizenz
4 000 000
2 000 000
2001*
2002*
2003*
2004*
259
Turizm
16.5 Aylara göre turizm geliri
Monthly tourism receipts
Tourism
16.6 Aylara göre turizm gideri ve kiĩi sayısı, 2004
Tourism expenditures by months and number of visitor, 2004
Toplam - Total
Ocak - January
Ĩubat - February
Mart - March
Nisan - April
Mayıs - May
Haziran - June
Temmuz - July
Aþustos - August
Eylül - September
Ekim - October
Kasım - November
Aralık - December
Kiĩi sayısı
Number of
persons
Turizm gideri
Tourism
expenditure ($)
Kiĩi baĩı ortalama
harcama
Average expenditures
per person
3 844 494
212 069
236 070
232 005
303 809
363 683
403 275
434 461
331 593
256 390
362 689
363 407
345 043
2 524 065 867
169 740 131
210 156 538
175 484 629
171 886 805
207 021 157
241 463 203
323 723 948
235 832 767
174 744 646
198 508 023
212 675 092
202 828 928
656.5
800.4
890.2
756.4
565.8
569.2
598.8
745.1
711.2
681.6
547.3
585.2
587.8
Note. Data cover "The Citizen Entry Survey".
Not. Bilgiler "Vatandaĩ Giriĩ Anketi" sonuçlarına aittir.
16.7 Giriĩ yapan vatandaĩların seyahat amacına göre daþılımı, 2004
Citizens arriving by purpose of visit, 2004
Kiúi sayısı
Number of persons (1)
Seyahat amacı
Purpose of visit
3 660 869
609 840
23 931
11 768
817 466
61 842
140 824
103 858
331 631
922 741
120 776
516 192
Toplam - Total
Kültür - Culture
Sportif iliĩkiler - Sports events
Yakınları ziyaret - Visiting relatives
Toplantı, konferans, kurs, seminer - Meeting, conference, course, seminar
Görev - Jop
Eþitim - Education
Diþer - Other
Not. Bilgiler "Vatandaĩ Giriĩ Anketi" sonuçlarına aittir.
Note. Data cover "The Citizen Entry Survey".
(1) Beraberinde gelen kiĩi sayısı hariç tutulmuĩtur.
(1) Accompany persons are excluded.
Seyahat amacýna göre giriþ yapan vatandaþlar
Citizens arriving by purpose of visit
2004
%18
%15
Ticari iliþkiler, fuar
Commercial relations,
exhibitions
Yakýnlarý ziyaret
Visiting relatives
%3
Gezi, eðlence
Travel, entertainment
Diðer - Other
%24
Görev - Jop
Alýþveriþ - Shopping
%26
Eðitim - Education
%4
%10
260
Gelen turist sayısı
Turizm gideri
Number of tourist/visitor arrivals
(000)
Tourism expenditure
(000 000 $)
Turizm
16.8 Seçilmiĩ ülkelerde turist sayısı ve turizm gideri
Tourists and tourism expenditures in selected countries
2000
2001
2002
2000
2001
2002
ABD - USA
Avusturalya - Avustralia
Avusturya - Austria
50 945
4 931
17 982
44 898
4 856
18 180
41 892
4 841
18 611
82 400
8 451
9 931
71893*
7 624
10 118
66 547
8 087
11 237
Almanya - Germany
Belçika - Belgium
18 983
6 457
17 861
6 452
17 969
6 724
18479
6 592
(1)
18422
6 903
(1)
19158
6 892
2 785
2 088
77 190
10 003
3 186
2 028
75 202
9 500
3 433
2 010
77 012
9 595
1 074
4 038
1 201
4 600
1 344
5 785
30754
7 217
(2)
29979
6 723
(2)
32329
7 706
ćran - Iran Islamic Republic
ćrlanda - Ireland
25 209
1 342
6 646
22 835
1 402
6 353
24 180
...
6 476
19 374
671
2 608
16 276
1 122
2 790
17 591
...
3 089
ćsrail - Israel
ćspanya - Spain
2 417
47 898
1 196
50 094
862
51 748
3 338
31 454
1 570
32 873
1 197
33 609
11 000*
41 181
4 757
10 800*
39 563
4 772
10 000*
39 799
5 239
7 581
27 500
3 373
7 310
25 796
3 301
7 628
26 915
3 499
19 627
852
19 679
829
20 057
876
10839(3)
1 807
10774
1 915
(3)
9700
2 186
20 641
12 097
19 810
12 167
19 667
11 666
8 295(4)
5 282
8401
5 505
(4)
8858
5 919
7 030
13 096
7 400
14 057
7 943
14 180
9 221(5)
Danimarka - Denmark
Fransa - France
ćtalya - Italy
Japonya - Japan
Kanada - Canada
Lüksemburg - Luxembourg
Meksika - Mexico
Portekiz - Portugal
Yunanistan - Greece
3 429
(1)
(2)
(3)
(4)
3 560
9447
4 188
(5)
9741
(5)
Kaynak - Source: United Nations Statistical Yearbook, 2001
(1) Gümrük mal iĩlemleri ile iç ve dıĩ sınırdaki deþiĩimlerin
(1) Including border merchandise transactions and purchases
satın alımlarını kapsar.
of inward-bound and outward-bound commuters.
(2) Yabancı para olarak ödenen sınır çalıĩanları dahil deþildir
(2) New series since 1999 excluding frontier workers paid
ve 1999 yılından itibaren yeni seridir.
in foreign currency.
(3) Saþlık, eþitim, personel harcamalarıdahildir.
(3) Including medical, education and crew spending.
Uluslararası harcamalar dahil deþildir.
Exluding international fares.
(4) Hudut ziyaretçileri ve deniz yolcularının gelirlerini içerir.
(4) Including receipts from cruise passengers and frontier visitors.
(5) Yeni metodoloji yoluyla kayıtları kapsar.
(5) Including registrations through new methodology.
261
Ticaret ve Hizmetler
Trade and Services
17
Sayfa
Page
Açıklama
264
Explanation
17.1 Ticaret ve hizmet faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve
266
input, output and value added in trade and services
sectors
17.2 Ticaret ve hizmet faaliyetlerine göre iĩyeri sayısı,
istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001
268
input, output and value added in trade and services
sectors, 2001
17.3 Ticaret ve hizmet faaliyetlerine göre iĩyeri/teĩebbüs
sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer,
2001
269
17.3 Number of establishment/enterprises, employment and
payments, input, output, value added in trade and
services sectors, 2001
263
Trade and Services
TćCARET VE HćZMETLER
TRADE AND SERVICES
Ticaret ve Hizmet kesimine iliĩkin faaliyetler yıllık olarak
düzenlenen "Ticaret, Otel-Lokanta ve Hizmet ćĩyerleri Anketleri"
ile derlenmektedir. Bu anketlerde çerçeveyi belirli yıl aralıkları ile
yapılan Genel Sanayi ve ćĩyerleri Sayımı oluĩturmaktadır.
Activities concerning Trade and Service Sectors are complied by
"Annual Surveys on Trade, Hotel-Restaurant and Service
Establishments". In these surveys, The General Census of
Industry and Business Establishments conducted periodically
constitutes the frame.
Anketlerin amacı, ulusal hesapları oluĩturan milli gelir
tahminlerinin
yapılabilmesi
ve
input-output
tablolarının
hazırlanabilmesi için gerekli olan verileri derlemek, ülkemizin
ekonomi ve sosyal yapısında meydana gelen deþiĩmeleri
belirlemek ve ekonominin önemli bir bölümünü oluĩturan
hizmetler kesiminin yapısını izlemektedir. Hizmetler kesimine ait
ekonomik ve sosyal göstergelerin uluslararası düzeyde
karĩılaĩtırmalarının
yapılabilmesi
ve
bu
göstergelerin
hesaplanması için kullanılan gerek sektörel, gerekse faaliyetler
seviyesinde yapılan hesaplamaların kapsamlarının aynı olması
gereþinden hareketle 1992 Genel Sanayi ve ćĩyerleri Sayımı ile
birlikte ticeret ve hizmet kesiminin deþerlendirilmesinde "Tüm
Ekonomik
Faaliyetlerin
Uluslararası
Standart
Sanayi
Sınıflaması"nın (USSS 3.Rev.) kullanılmıĩtır.
The purpose of these surveys is to compile data for Trade and
Service Sectors to make enable the estimation of national income
which constitutes national accounts and to prepare input-output
tables, and to determine the changes in our country's social and
economic structure, and to determine structure of service sector
which constitutes important part of national economy. In order to
make comparisons of economic and social indicators related to
service sector at the international level, the coverage of the
calculations used for calculating these indicators either sectoral or
activity level has to be same. From this point of view, beginning
from the 1992 General Census of Industry and Business
Establishments in the evaluation of trade and service sectors, the
third revision of "International Standard Industrial Classification of
All Economic Activities" (ISIC Rev.3) has been used.
Ulusal Hesaplar Sistemi 1993'deki önerilere göre, 1995 Ticaret,
Otel-Lokanta ve Hizmet ćĩyerleri Anketinde ve daha sonraki
yıllarda yapılan anketlerde iĩyerlerine iliĩkin olarak derlenen
iĩyerinin ekonomik faaliyetleri, çalıĩanlar sayısı, giderler, gelirler
vb. veriler ve bu verilerden yararlanarak hesaplanan girdi, çıktı,
katma deþer bilgileri, katma deþer vergisi hariç olarak
derlenmektedir. Hizmet sektörüne iliĩkin olarak verilen tablolarda
girdi, çıktı, katma deþer bilgileri, katma deþer vergisi dahil olarak
verilmiĩtir. 1995 yılından itibaren ticaret sektöründe kamu
kesiminde faaliyet gösteren iĩyerleri de kapsama alınmıĩtır.
According to the recommendation of the System of National
Accounts 1993, 1995 Trade Hotel-Restaurant and Service Survey
and onward data concerning establishments such as economic
activity, number of persons engaged, expenses, revenues etc. and
calculated variables, input, output, value added, from these data
are compiled excluding value added tax input, output and value
added in the tables are given including value added tax trade
establishments in public sector are included from 1995.
Tanım ve Kavramlar
ćĩyeri: Tek bir mülkiyet veya kontrol düzeni altında mal veya
hizmet üretimi amacıyla genellikle tek tip ekonomik faaliyette
bulunan ve soru kaþıdını doldurabilecek kayıt ve kaynaklara sahip
olan yerdir. Banka, sigorta, döviz büroları, menkul deþerler,
finansal kiralama ve özel finans kurumları için kullanılan
istatistiksel birim teĩebbüstür.
Establisment: A work-place where single ownership or
controlling status is established and generally where one type of
economic activity is carried out and which has the registers and
accounting sources necessary to fill in the questionnaire. For
banking, insurance, foreign exchange offices, mutual funds
companies, financial leasing and special finance houses,
enterprise is the statistical unit.
Teĩebbüs: Özellikle cari kaynaklarının tahsisatında, bir dereceye
kadar özerk karar verebilen ve mal veya hizmet üreten
teĩkilatlanmıĩ bir birim olan teĩebbüs, yasal birimlerin en küçük
birliþidir. Teĩebbüs, bir veya birden fazla yerde, bir veya birden
fazla faaliyet gerçekleĩtirebilir. Teĩebbüs tek baĩına bir yasal
birim de olabilir.
Enterprise: The enterprise is the smallest combination of legal
units that is an organizational unit producing goods or service,
which benefits from a certain degree of autonomy in decision
making, especially for the allocation of its current resources. An
enterprise carries out or more activities at one or more locations.
An enterprise may be a sole legal unit.
Ana faaliyet: ćĩyerinin faaliyet konusu tek ise ana faaliyet olarak
iĩyerinin yürüttüþü faaliyet, iĩyerinin faaliyet konusu birden fazla
ise ana faaliyet olarak gayri safi satıĩ hasılatı en fazla olan faaliyet
alınmıĩtır.
Main economic activity: If there is one activity, this activity is
taken as the main activity. In cases where the establishments are
engaged in more than one type of activity, the main activity is the
activity from which most of the value of the gross revenue is
obtained.
Çalıĩanlar sayısı: ćĩyerinde ücretle çalıĩanlarla birlikte (iĩyerinde
düzenli olarak çalıĩan iĩ sahibi ve ortaklar, ücretsiz çalıĩan aile
fertleri dahil) iĩyeri personeli olan ancak iĩyeri dıĩında çalıĩan ve
iĩyeri tarafından ödeme yapılan (satıĩ temsilcileri, daþıtım
personeli, tamir ve bakım grupları vb.) kiĩilerin toplam sayısı
olarak tanımlanır.
Number of persons engaged: Defined as the total number of
persons who work in the enquiry unit (inclusive of working
proprietors, partners working regularly in the establishment and
unpaid family workers, etc.) as well as persons who work outside
the unit who belong to it and are paid by it (e.g. sales
representatives, delivery personnel, repair and maintenance
teams, etc.).
264
The number of persons engaged includes persons absent for a
short period (e.g. sick leave, paid leave or special leave, etc.),
and also those on strike, but not those absent for an indefinite
period. It also includes part-time workers who are regarded as
such under the laws of the country concerned and who are on the
payroll, as well as seasonal workers and apprentices on the
payroll.
Baĩka bir iĩyeri tarafından iĩyerine saþlanan iĩgücü, diþer
iĩletmeler adına iĩyerinde tamir ve bakım iĩlerini yürüten kiĩiler ile
zorunlu askerlik hizmetinde olanlar bu tanımın kapsamı
dıĩındadır.
It excludes manpower supplied to the unit by other
establishments, persons carrying out repair and maintenance
work in the enquiry unit on behalf of other establishments, as well
as those on compulsory military service.
Ücretle çalıĩanlar: ćĩyerinde sıfatı ne olursa olsun, emeþi
karĩılıþında maaĩ, ücret, yevmiye vb. adlar altında nakdi ve/veya
ayni gelir karĩılıþı çalıĩanları kapsar. ćĩyeri ile çalıĩma baþı devam
etmekle beraber hastalık, izin, grev vb. nedenlerden dolayı
iĩyerinde bulunmayanlar da kapsanmaktadır.
Empoyees: It covers the workers in the establishment whatever
their title, who are paid wages and salaries and the like.
Employees who are temporarily absent on this day because of
illness, annual leave or strikes etc. are also included.
ćĩ sahibi ve ortaklar: Ferdi mülkiyet, adi ortaklık, kollektif ĩirket ve
komandit ĩirketlerde referans yılında zamanının çoþunu iĩyerinde
çalıĩarak geçiren iĩ sahibi ve ortakları kapsar. Bu kiĩilerden kar
dıĩında emeþi karĩılıþı ücret alanlar var ise ücretle çalıĩanlar
içinde gösterilir.
Owners and partners: It consists of owners and partners who
spend most of the working time in an individual proprietorship,
simple partnership, general partnership or limited liability
company. If owners and partners are paid salaries for his labour
excluding his profit gain, they are included in the employee
category.
Ücretsiz çalıĩan aile fertleri ve çıraklar: Karı, koca, çocuklar ve
aynı evde oturan ve giyimleri aile sorumluluþu altında olan
kiĩilerden bir ücret almaksızın zamanının çoþunu iĩyerinde
çalıĩarak geçirenleri ve çırakları kapsar. Bunlardan ücret alarak
iĩyerinde çalıĩanlar, ücretle çalıĩanlar içinde kapsanır.
Unpaid family workers and apprentices: It covers wife,
husband, children and others who live in the same household and
whose food and clothing needs are provided by the family and
who work without taking a regular payment and spending most of
their working time in the establishment, and apprentices. If they
receive payment for work, they are included in the employee
category.
Ücretle çalıĩanlar toplamı: Ücretle çalıĩanların Ĩubat, Mayıs,
Aþustos ve Kasım aylarındaki toplamıdır.
Total number of employees: It is the total number of employees
in February, May, August and November.
Ücretle çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Ücretle çalıĩanlar
toplamının çalıĩılan örnek ay sayısına bölünmesidir.
Annual average number of employees: Obtained by dividing
the total number of employees into the number of worked sample
months.
Çalıĩanların yıllık ortalama sayısı: Ücretle çalıĩanların yıllık
ortalama sayısına, Kasım ayında çalıĩan iĩsahibi ve ortaklarla,
ücretsiz çalıĩan aile fertlerinin ve çırakların eklenmesi ile bulunan
deþeridir.
Annual average number of persons engaged: This value is
obtained by adding the number of owners, partners and unpaid
family workers active in November in the establishment to the
annual average number of employees.
Ücretle çalıĩanlara yapılan yıllık brüt ödemeler: Sosyal sigorta
ve emekliliþe iĩverenin iĩtiraki vb. ödemeler hariç olmak üzere
bordrolarda brüt olarak görülen ve yaptıkları iĩ karĩılıþı çalıĩanlara
yapılan nakdi ödemeleri, fazla mesai, ikramiye, prim, tazminat
ödemelerini, sosyal ve ayni yardımları kapsar.
Annual gross payments to employees: It includes all payments
made to persons engaged in the from of wages and salaries and
daily-wage before deduction of income tax, social security and
pension fund premiums. It excludes social security and pension
contributions and the like payable by the employer. It includes
overtime payments, bonuses, indemnities and payments in kind.
Girdi: Satın alınan mal ve hizmetlerin deþeri ile yıl baĩı malzeme
ve yakıt stok deþeri toplamından, yıl sonu malzeme ve yakıt stok
deþeri ve üzerinde deþiĩiklik yapılmadan satmak amacı ile satın
alınan malların deþerinin çıkarılmasıyla elde edilmiĩtir.
Input: The value of input is calculated by subtracting the total
value of stock of material and fuel at the end of the year and
goods purchased to be resold without any further processing from
the total value of purchases of goods and services, and stock of
material, and fuel at the beginning of the year.
Çıktı: Satılan mal ve hizmetlerin deþeri, yıl sonu ticari mal stok
deþeri ve iĩyerinin kendi personeli tarafından yapılan sabit
kıymetlerin üretim deþeri toplamından, yıl baĩı ticari mal stok
deþeri ve üzerinde deþiĩiklik yapılmadan satmak amacı ile satın
alınan malların deþerinin çıkarılması ile elde edilmiĩtir.
Output: The value of output is calculated by subtracting the total
of stock of trade goods at the beginning of the year and goods
purchased to be resold without any further processing from the
total value of sales of goods and services, stock of trade goods at
the end of the year and production value of fixed assets produced
by the establishment's own staff.
Katma deþer: "Çıktı" deþerinden "Girdi” deþerinin çıkartılması ile
elde edilmiĩtir.
Value added: The value added is calculated by subtracting
"Input" from "Output".
265
Çalıĩanlar sayısı belirsiz bir süre için izinli olanlar hariç, kısa süreli
izinlileri (örneþin; hastalık izni, ücretli izin yada özel izin vb.) ve
grevdekileri kapsar. Aynı zamanda bordroda yer alan mevsimlik
iĩçiler, çıraklar ile beraber bordrolarda görülen ve ilgili
kanunlarda part-time olarak sayılanlar da kapsamı içindedir.
Trade and Services
17.1 Ticaret ve hizmet faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in trade and services sectors
(KDV dahil - Included VAT)
Ticaret ve hizmet faaliyeti - Trade and services sectors
ćĩyeri / teĩebbüs sayısı - Number of establishment / enterprises
Toptan ve perakende ticaret motorlu taĩıt, motosiklet, kiĩisel
ve ev eĩyalarının onarımı - Wholesale and retail trade, repair of
motor vehicles, motorcycles and personal and household goods
Oteller ve lokantalar - Hotels and restaurants
Mali aracı kuruluĩların faaliyetleri - Activities of financial intermediation
1997
1998
1999
2000
2001
1 011 476
1 049 541
1 078 856
1 106 752
1 120 002
1 919 472
2 105 902
2 243 395
2 347 130
2 286 752
3 114 284
3 324 585
3 503 597
3 629 556
3 573 377
7 127 129
9 639 975
1 077 177
2 281 936
4 341 503
4 980 678
10 560 208
25 845 836
13 080 277
27 343 504
54 740 623
82 739 350 169 925 700
8 099 599
16 783 295
28 894 786
46 361 645
67 068 753
702 494
723 640
739 443
755 106
763 967
990 800
1 079 025
1 122 602
1 156 951
1 192 707
1 811 196
1 913 818
1 975 200
2 018 437
2 069 182
36 377 706 102 856 945
385 304
782 014
1 459 509
2 468 865
3 508 379
839 676
1 698 522
2 912 753
4 937 721
6 806 505
5 498 975
11 159 504
19 080 097
32 405 028
43 213 824
4 659 299
9 460 982
16 167 343
27 467 307
36 407 319
152 776
155 095
158 325
160 329
161 049
406 350
423 363
443 834
464 571
446 633
618 407
637 024
659 889
682 921
659 645
115 592
216 502
485 824
891 790
1 425 888
648 278
1 162 769
2 493 821
4 576 536
7 128 772
1 372 648
2 462 885
5 362 571
9 934 451
15 306 475
724 370
1 300 115
2 868 750
5 357 915
8 177 702
3 923
7 784
8 106
8 720
8 437
192 470
210 573
224 019
226 919
174 782
195 440
214 281
228 948
231 925
179 598
382 648
850 625
1 540 557
2 181 309
2 455 266
2 924 749
6 722 229
18 742 731
23 031 398
82 873 556
4 809 052
10 917 774
24 896 835
30 015 246
97 365 306
1 884 303
4 195 545
6 154 104
6 983 849
14 491 750
266
Gayrimenkul, kiralama ve iĩ faaliyetleri
Real estate, renting and business activities
E÷itim - Education
Saþlık iĩleri ve sosyal hizmetler - Health and social work
1997
1998
1999
2000
2001
61 014
64 517
70 249
74 649
74 952
113 891
133 331
147 671
157 562
151 622
173 441
195 152
220 351
235 412
225 180
49 762
106 357
201 455
379 335
521 573
251 458
454 774
840 283
1 577 445
2 052 887
601 397
1 195 154
2 378 345
4 181 562
5 290 835
349 939
740 380
1 538 062
2 604 117
3 237 948
3 316
3 739
3 949
4 482
4 362
53 586
67 324
69 159
76 942
72 039
54 909
68 741
70 749
78 803
73 677
25 665
59 144
103 781
201 784
252 696
41 686
89 779
171 959
307 512
368 013
106 791
236 066
426 297
921 122
931 696
65 105
146 287
254 338
613 610
563 682
24 476
25 969
28 269
31 187
32 127
69 143
86 630
109 942
138 590
136 891
90 351
107 970
133 548
164 630
161 904
68 826
180 362
350 999
685 283
1 044 917
75 231
185 624
300 379
1 341 615
2 761 316
282 586
811 312
1 621 744
3 727 486
5 715 853
207 355
625 688
1 321 367
2 385 871
2 954 537
63 477
68 797
70 515
72 279
75 108
93 232
105 656
126 168
125 595
112 078
170 540
187 599
214 912
217 428
204 191
431 256
Diþer toplumsal, sosyal ve kiĩisel hizmet faaliyetleri
Other community, social and personal service activities (1)
(1) Radyo ve televizyon faaliyetlerine ait bilgiler dahil edilmiĩtir.
49 380
86 932
199 378
318 763
199 600
246 511
383 912
605 479
865 896
408 828
560 809
974 734
1 554 455
2 101 711
209 228
314 298
590 822
948 976
1 235 815
(1) Information regarding the activities on radio and television are included.
267
17.1 Ticaret ve hizmet faaliyetinde iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer (devam)
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in trade and services sectors (continued)
(KDV dahil - Included VAT)
Trade and Services
17.2 Ticaret ve hizmet faaliyetlerine göre iĩyeri sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı ve katma deþer, 2001
Number of establishments, employment and payments, input, output and value added in trade and services sectors, 2001
ćstihdam ve ödemeler
Employment and payments
Ücretle
Ücretle Çalıĩanların çalıĩanlara
ćĩyeri
USSS 3.Rev
ISIC Rev.3
Toptan ve perakende ticaret motorlu taĩıt
motosiklet, kiĩisel ve ev eĩyalarının onarımı
Wholesale and retail trade, repair of motor vehicles,
motorcycles and personal and household goods
çalıĩanların
yıllık
yapılan
yıllık
ortalama
yıllık brüt
ortalama
sayısı
Annual
ödemeler
Annual
average
gross
sayısı
Annual
sayısı
Number of
average
estab-
number of
lishments employees
number of payments to
persons employees
engaged
Katma
Girdi
Çıktı
deþer
Value
Input
Output
added
763 967
1 192 707
2 069 182
3 508 379
Motorlu taĩıtlar ve motosikletlerin satıĩı, bakımı,
onarımı, motorlu taĩıt yakıtının perakende satıĩı
Sale maintenance and repair of motor vehicles
and motorcycles retail sale of automotive fuel
86 415
205 512
297 880
554 925
Motorlu taĩıtlar ve motosikletler dıĩında kalan
toptan ticaret ve ticaret komisyonculuþu
Wholesale trade and commission trade expect of
motor vehicles and motorcycles
88 721
395 645
463 635
1 498 769
2 500 203 18 127 379 15 627 176
588 831
591 550
1 307 667
1 454 685
2 227 950 12 757 619 10 529 669
161 049
446 633
659 645
1 425 888
6 221 532 13 253 844
7 032 312
10 501
139 485
149 974
614 061
2 445 138
5 495 080
3 049 942
150 548
307 148
509 671
811 826
3 776 394
7 758 763
3 982 370
Motorlu taĩıtlar ve motosikletler dıĩında kalan
perakende ticaret, kiĩisel ve ev eĩyalarının tamiri
Retail trade expect of motor vehicles and
motorcycles, repair of personal and household
goods
Oteller ve lokantalar - Hotels and restaurants
Otel, motel, pansiyon, kamp ve diþer konaklama
yerleri - Hotel, motel, boarding house, camping
sites and other loading places
Lokanta, kahvehane, bar ve diþer yeme içme
yerleri - Restaurant ,cafe bar and other eating
and drinking places
5 865 885 37 339 579 31 473 694
1 137 732
6 454 581
5 316 849
268
ćstihdam ve ödemeler
Employment and payments
Ücretle
Ücretle Çalıĩanların çalıĩanlara
yıllık
yapılan
yıllık
ortalama
yıllık brüt
ćĩyeri/
ortalama
sayısı
ödemeler
teĩebbüs
sayısı
Annual
Annual
Annual
average
gross
sayısı
Number of
USSS 3.Rev
ISIC Rev.3
çalıĩanların
average
number of payments to
Girdi
Input
Çıktı
Output
deþer
Value
establishment
number of
enterprises
employees
engaged
8 437
174 782
179 598
2 455 266 82 873 556 97 365 306 14 491 750
2 613
143 244
143 244
2 112 001 79 744 928 92 429 828 12 684 900
65
10 737
10 737
153 143
2 546 293
3 580 211
1 033 918
5 759
20 801
25 617
190 122
582 335
1 355 266
772 932
74 952
151 622
225 180
521 573
1 766 034
4 557 678
2 791 644
4 514
2 736
6 867
6 644
27 167
50 362
23 195
1 155
191
1 437
394
3 136
7 388
4 252
237
3 569
3 730
22 424
288 838
448 153
159 315
69 044
145 115
213 135
492 055
1 446 788
4 051 390
2 604 602
4 362
72 039
73 677
252 696
314 007
799 536
485 529
32 127
136 891
161 904
1 044 917
2 359 367
5 380 510
3 021 143
75 108
112 078
204 191
431 256
790 119
1 917 270
1 127 151
6
94
97
216
1 630
2 411
781
Mali aracı kuruluĩların faaliyetleri - Activities of
financial intermediation
Sigorta ve emeklilik fonları hariç, mali aracı
kuruluĩların faaliyetleri
Activities of financial intermediation
expect insurance and pension funding
Zorunlu sosyal güvenlik hariç, sigorta ve
emeklilik fonları - Insurance and pension funding
except compulsory social security
Mali aracı kuruluĩlara yardımcı faaliyetler
Activities auxillary to financial intermediation
Gayrimenkul kiralama ve iĩ faaliyetleri
Real estate renting and business activities
Gayrimenkul faaliyetleri - Real estate activities
Operatörsüz makine ve teçhizat ile kiĩisel ve
ev eĩyalarının kiralanması
Renting of machinery and equipment without
operator and household goods
Bilgisayar ve ilgili faaliyetler
Computer and related activities
Araĩtırma ve geliĩtirme
Research and development
Diþer iĩ faaliyetleri - Other business activities
Eþitim- Education
Saþlık iĩleri ve sosyal hizmetler
Health and social work
Diþer toplumsal sosyal ve kiĩisel hizmet
faaliyetleri - Other community social and personal
service activities
Kanalizasyon, çöp ve atıklarının toplanması,
hıfzıssıhha ve benzeri hizmetler - Sewage and
refuse disposal, sanitation and similar activities
Eþlence, dinlenme, kültür ve sporla ilgili faaliyetler
Recretional, cultural and sporting activities
Diþer hizmet faaliyetleri - Other service activities
2
persons employees
Katma
added
(*)
6 608
47 424
54 887
294 136
598 207
1 401 043
802 836
68 494
64 560
149 207
136 904
190 282
513 816
323 534
269
17.3 Ticaret ve hizmet faaliyetlerine göre iĩyeri/teĩebbüs sayısı, istihdam ve ödemeler, girdi, çıktı, katma deþer, 2001
Number of establishment/enterprises, employment and payments, input, output, value added in trade and services sectors, 2001
18
Dış Ticaret
Foreign Trade
Sayfa
Page
Açıklama
272
Explanation
18.1 Dıĩ ticaret göstergeleri
275
18.1 Main indicators of foreign trade
18.2 Ekonomik faaliyete göre dıĩ ticaret
275
18.2 Foreign trade by economic activity
18.3 Uluslararası standart ticaret sınıflamasına göre dıĩ
ticaret
276
18.3 Foreign trade
classification
18.4 Geniĩ ekonomik grupların sınıflamasına göre dıĩ ticaret
276
18.4 Foreign trade by classification of broad economic
categories
18.5 Bölümlere (harmonize sisteme) göre ihracat
277
18.5 Exports by sections (harmonized system)
18.6 Bölümlere (harmonize sisteme) göre ithalat
278
18.6 Imports by sections (harmonized system)
18.7 Dıĩ ticaret endeksleri
279
18.7 Foreign trade indexes
18.8 ćBBS' ye göre ihracat ve ithalat, 2002 - 2004
281
18.8 Export and import by SRE, 2002 - 2004
18.9 Ülke grupları ve seçilmiĩ ülkelere göre ihracat
284
18.9 Exports by country groups and selected countries
285
18.10 Imports by country groups and selected countries
18.10 Ülke grupları ve seçilmiĩ ülkelere göre ithalat
by
standard
international
trade
271
Foreign Trade
DIĨ TćCARET
FOREIGN TRADE
Amaç ve Kapsam
Purpose and Coverage
Dıĩ ticaret istatistikleri baĩta ödemeler dengesi olmak üzere çok
yaygın kullanımı olan istatistiklerden birisidir. Ulusal ve uluslar arası
kuruluĩlar tarafından yoþun ĩekilde kullanılmaktadır.
Foreign trade statistics are used widely in the balance of payments.
They are also used broadly by national and international
organizations.
Dıĩ ticaret istatistikleri mal ithalat ve ihracatını kapsamaktadır.
Foreign trade statistics include imports and exports of merchandise.
Türkiye dıĩ ticaret istatistiklerini özel ticaret sistemine göre
oluĩturmaktadır. Dıĩ ticaret istatistikleri diþer ülkelerden Türkiye
gümrük bölgesine giren ve çıkan malları kapsamaktadır.
Turkey applies the Special System rules for foreign trade statistics.
Foreign trade statistics include goods which enterleave the
statistical territory from/to other countries and are placed;
Bu mallar;
-Normal ihracat ve ithalat gümrük rejimleri,
-Dahilde ve hariçte iĩleme rejimleri ile yapılan iĩlemlerdir.
These goods are;
-Under the customs normal export and import procedures,
-Under customs inward and outward processing procedures.
Dıĩ ticaret istatistikleri açısından Türkiye’deki serbest bölgeler ve
gümrüksüz satıĩ maþazaları gümrük sınırı dıĩı kabul edilmekte, bu
bölgelerden 3. ülkelerle yapılan ticaret, istatistiklere dahil
edilmemektedir.
In terms of foreign trade statistics, duty-free zones and duty-free
shops in Turkey are considered as beyond the customs frontier.
rd
Foreign trade with 3 countries from these areas are excluded from
statistics.
Ayrıca; aĩaþıdaki iĩlemler de dıĩ ticaret bilgileri içerisinde yer
almamaktadır:
-Sınır ve kıyı ticareti,
-Bavul ticareti (Yolcu beraberi eĩya),
-Transit ticaret,
-Mal sayılmayan, ancak beyanname düzenlenen iĩlemler (Nakit
para, kıymetli evrak, pullar vb.)
-Geçici ihracat ve ithalat,
-Para tabanlı altın,
Furthermore, the transactions below are excluded from the foreign
trade statistics.
-Border and coastal trade,
-Shuttle trade,
-Transit trade,
-Some transactions with declaration but not goods (Cash, valuable
paper, stamps etc),
-Temporary imports and exports,
-Monetary gold,
Bilgilerin Kaynaþı
Data Sources
Dıĩ ticaret verilerinin kaynaþını, Gümrük Kanunu’na göre ihracatçı
ve ithalatçılar tarafından düzenlenen gümrük beyannameleri
oluĩturmaktadır.
Foreign trade data sources are the customs declarations presented
to the customs administrations by the importers and exporters in
accordance with the custom law.
Ham petrol, elektrik ve doþal gaz gibi bazı maddelerin ithal ve ihraç
bilgileri
doþrudan
ithalatçı
ve
ihracatçı
kuruluĩlardan
derlenmektedir.
Import data on some goods such as crude petroleum, electricity,
natural gas are obtained directly from import and export institutions.
Dıĩ Ticaret ćstatistiklerinde Kullanılan Sınıflamalar
Classification Used in Foreign Trade Statistics
1. Ülke sınıflamaları
1. Classification by countries
ćthal edilen mallar malın üretildiþi ülkelere (menĩei ülke), ihraç
edilen mallar ise malın tüketildiþi veya bilinmiyorsa gönderildiþi
bilinen son ülkeye (mahreç ülkeye) göre sınıflandırılmaktadır.
Imports are classified according to the country of origin, the country
in which the goods are produced. Exports are classified according
to destination, that is, the country where the goods are consumed. If
that is unknown, the last known country of destination is used.
2.1 Gümrük ćĩbirliþi Konseyinin Uyumlaĩtırılmıĩ Mal Tanım Kod
Sistemi (UMS)
2.1 Customs Co-operation Council, The
Commodity Description and Coding System
Ülkemizin de taraf olduþu Gümrük ćĩbirliþi Konseyi tarafından
hazırlanan ve akit ülkelerin ithalat ve ihracat iĩlemlerinde
kullandıkları bir eĩya sınıflamasıdır.
The harmonized system is a commodity classification prepared by
the Customs Cooperation Council.
Harmonized
272
2.2 Standart International Trade Classification (SITC, Rev.3)
Dıĩ ticaret istatistiklerinde kullanılmak üzere Birleĩmiĩ Milletler
tarafından hazırlanan (SUTS) bir eĩya sınıflamasıdır. Genellikle
uluslararası kuruluĩlar dıĩ ticaret istatistiklerini bu sınıflamaya göre
yayımlamaktadır. 1, 2, 3, 4 ve 5 dijitten oluĩan bir sistemdir.
Türkiye'nin dıĩ ticaret istatistiklerinde de kullanılmaktadır.
SITC is a commodity classification system prepared by the United
Nations to be used in foreign trade statistics. Usually, international
institutions publish foreign trade statistics according to this
classification. This system has been made up 1, 2, 3, 4 and 5 digits.
It is also used in Turkey's foreign trade statistics.
2.3 Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi
Sınıflaması (USSS, 3.Rev)
2.3 International Standart Industrial Classification of All
Economic Activities (ISIC, Rev.3)
Birleĩmiĩ Milletler ćstatistik Ofisi'nin gerçekleĩtirdiþi USSS faaliyet
sınıflaması, istatistiþin geniĩ çaplı analizinde ve uluslararası
karĩılaĩtırmalarda merkezi bir konuma gelmiĩtir.USSS'ın son
revizyonu USSS Rev.3 daha önceki uyarlamalardan farklı ise de,
yapısı önemli bir deþiĩikliþe uþramamıĩtır. Ayrıntı düzeyi USSS
Rev.2'den çok farklıdır. Bu ayrıntı sınıflama içerisinde hemen
hemen her yerde özellikle de hizmet faaliyetleri ile ilgili bölümlerde
bulunmaktadır.
ISIC activity classification prepared by United Nations Statistical
Office has been centralised in extensive statistical analysis and
international comparisons. Although ISIC, Rev. 3, the last revision of
ISIC, is different from former revisions, its structure did not change
significantly. Level of detail is very different from ISIC, Rev. 2. The
increase in level of detail has been observed in almost everywhere,
especially in the parts related with service activities.
2.4 Geniĩ Ekonomik Gurupların Sınıflaması (GEGS)
2.4 Classification by Broad Economic Categories (BEC)
Birleĩmiĩ Milletler ćstatistik Ofisince hazırlanan bir sınıflamadır.
Mallar, Yatırım, Tüketim, Ara malları ve diþerleri olarak dört ana
grupta toplanmaktadır. SUTS aracılıþı ile Harmonize Sisteme geçiĩ
imkanı vermektedir.
The classification has been prepared by United Nations Statistical
Office. Goods are classified in 4 major groups as Investment,
Consumption, Intermediate goods and others. By means of SITC,
transition to the Harmonized System is possible.
Türkiye'nin dıĩ ticaret istatistiklerinde
kullanılmaya baĩlanmıĩtır.
The classification has been using in Turkey's foreign trade statistics
after 1989.
1989
yılından
sonra
Tanım ve Kavramlar
ćhracat: Bir ülkede yerleĩik kiĩi ve kurumların diþer ülkelere mal
satmasıdır.
Export: Selling goods by the settled persons and organisations in a
country, to the other countries.
ćthalat: Bir ülkede yerleĩik kiĩi ve kurumların diþer ülkelerden mal
satın almasına ithalat denir.
Import: Buying goods by the settled persons and organisations in a
country, from other countries.
Dıĩ ticaret hacmi: Bir ülkenin belli bir dönemde (genellikle bir yılda)
gerçekleĩtirdiþi ihracat ve ithalatın toplamıdır.
Volume of foreign trade: Total of export and import of a country in
a specific period of time (usually one year).
Dıĩ ticaret dengesi: Belli bir dönemde gerçekleĩtirilen ihracat ile
ithalat arasındaki farktır (ćhracat-ćthalat). ćhracatın ithalattan fazla
olması dıĩ ticaret fazlası, ithalatın ihracattan fazla olması ise dıĩ
ticaret açıþını ifade eder.
Balance of foreign trade: The difference between export and
import in a specific period of time (export - import). If the export is
more than import there is a surplus, in contrast, if the import is more
than export there is a deficit.
Ülke: Dıĩ ticaret istatistikleri açısından ülke; ihracat için malın
tüketileceþi, bilinmiyorsa gideceþi bilinen son ülke, ithalat için ise
malın menĩei ülkesidir.
Country: For export, if known, the goods to be consumed in,
otherwise, the last destination. For import, the country of origin.
Miktar: ćhraç ve ithal edilen malın ambalajı hariç net miktarıdır.
Genellikle istatistiklerde malların net aþırlıþı, malın cinsine göre bazı
malların ikinci bir ölçü birimi ile miktarı (adet, litre, metreküp vb)
kullanılır.
Quantity: Net mass of the good. Beside net mass, according to the
type of the good supplementary unit is used (number, liter, cubic
meter, etc).
Deþer: Dıĩ ticaret istatistiklerinde deþer Türk Lirası, ABD Doları ve
Euro cinsinden mevcuttur. ćthalatta mal bedeli CIF (Mal
bedeli+Navlun+Sigorta), ihracatta ise FOB (Mal bedeli+ ćhracatçı
ülke sınırına kadar olan masraflar) olarak alınmaktadır.
Value: Foreign trade statistics show imports at CIF (Cost +
Insurance + Freight) and exports at FOB (Free on Board), both
expressed in Turkish Liras, US Dollars and Euro.
273
Dış Ticaret
2.2 Standart Uluslararası Ticaret Sınıflaması (SUTS,3.Rev)
Foreign Trade
Dıĩ ticaret hadleri: ćhracat fiyat endeksinin ithalat fiyat endeksine
bölümünün 100 ile çarpımından elde edilir. Elde edilen deþerin
100'den büyük çıkması, ihracatçı ülke açısından, ihracat
fiyatlarındaki deþiĩimin ithalat fiyatlarındaki deþiĩime göre daha
yüksek (avantaj), diþer durumda daha küçük olduþunu (dezavantaj)
ifade eder.
Terms of foreign trade: The ratio of export price index to import
price index multiplied by 100. For the exporter country, if the result
is bigger than 100, means that the change in export prices bigger
than that of import prices (advantage), otherwise, is less
(disadvantage).
Taĩıma sistemleri: Dıĩ ticarete konu olan malların ülke sınırını
geçiĩte hangi taĩıma sistemi ile taĩındıþını göstermektedir. Ana
taĩıma sistemleri Denizyolu, karayolu, havayolu ve denizyolu olarak
sayılabilir.
Transport systems: It shows that how the commodities are
transported by. The main transport systems are maritime line,
highway, air line and railway.
Döviz: Dıĩ ticaret iĩlemlerinde mal bedelinin ödenmesinde
kullanılan Ülke paraları cinsini göstermektedir. Türkiye'nin dıĩ
ticaretinde en fazla kullanılan döviz cinsleri Euro ve USD Dolarıdır.
Foreign exchange: It shows that the kind of money used for
payments in the foreign trade transactions. The most used foreign
exchanges are Euro and US Dollar.
Dıĩ Ticaret Endeksleri
Foreign Trade Indices
1994 temel yıllı dıĩ ticaret endeksleri, USSS Revize 3 sınıflamasına
göre hesaplanarak aylık olarak yayımlanmaktadır. Endeksler, USSS
Revize 3 sınıflamasının yanı sıra USSS Revize 2, GEGS, STUS
Revize 3 ve Ulusal Sektör Sınıflamasına göre de hesaplanmaktadır.
1994 temel yıllı dıĩ ticaret fiyat endeksleri Fisher, miktar endeksleri
ise Laspeyres formülü ile hesaplanmaktadır.
Foreign trade indices based on 1994 are published monthly by ISIC
Revised 3. Apart from ISIC Revised 3, indices are calculated by
ISIC Revised 2, BEC, SITC Revised 3 and National sector
classification. Foreign trade price indices based on 1994 are
calculated by Fisher formula, quantity indices are calculated by
Laspeyres formula.
274
2000
2001
2002
2003
2004*
ćhracat - Exports (000 000 $)
Deþiĩim - Change (%)
27 775
4.5
31 334
12.8
36 059
15.1
47 253
31.0
63 075
33.5
ćthalat - Imports (000 000 $)
Deþiĩim - Change (%)
54 503
34.0
41 399
-24.0
51 554
24.5
69 340
34.5
97 362
40.4
- 26 728
- 10 065
- 15 495
- 22 087
- 34 287
82 278
72 733
87 613
116 593
160 436
51.0
75.7
69.9
68.1
64.8
Dıĩ ticaret dengesi - Foreign trade balance ((000 000 $)
Dıĩ ticaret hacmi - Foreign trade volume (000 000 $)
ćhracat / ćthalat karĩılama oranı
Proportion imports covered by exports (%)
18.2 Ekonomik faaliyete göre dıĩ ticaret
Foreign trade by economic activity
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
ćhracat - Exports
Tarım ve ormancılık - Agriculture and forestry
Balıkçılık - Fishing
ćmalat - Manufacturing
Elektrik, gaz ve su - Electricity, gas and water supply
Toptan ve parekende ticaret - Wholesale and retail trade
Gayrimenkul, kiralama, ve iĩ faaliyetleri
Diþer sosyal, toplumsal ve kiĩisel hizmet
Other community, social and personal service activities
27 775
1 659
25
400
25 518
20
136
31 334
1 976
30
349
28 826
20
127
36 059
1 754
51
387
33 702
16
147
47 253
2 121
81
469
44 378
20
183
63 075
2 541
103
648
59 489
60
231
0
1
0
0
1
16
4
1
1
2
ćthalat - Imports
Toptan ve parekende ticaret - Wholesale and retail trade
Gayrimenkul, kiralama, ve iĩ faaliyetleri
Diþer sosyal, toplumsal ve kiĩisel hizmet
54 503
2 123
2
7 097
44 200
132
830
41 399
1 409
1
6 577
32 686
162
543
51 554
1 703
1
7 192
41 383
128
1 139
69 340
2 535
2
9 021
55 690
43
2 040
97 362
2 723
8
10 981
80 325
16
3 298
5
8
2
1
1
114
13
5
7
10
Dýþ ticaret göstergeleri
Main indicators of foreign trade
120 000
(000 000 $)
100 000
80 000
Ýhracat - Exports
60 000
Ýthalat - Imports
40 000
20 000
0
2000
2001
2002
2003
2004*
275
Dış Ticaret
18.1 Dıĩ ticaret göstergeleri
Main indicators of foreign trade
Foreign Trade
18.3 Uluslararası standart ticaret sınıflamasına göre dıĩ ticaret
Foreign trade by standard international trade classification
Maddeler (STUS, 3.Rev) - Commodities (STIC, Rev.3)
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
ćhracat - Exports
Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri - Food and live animals
ćçkiler ve tütün - Beverages and tobacco
Akaryakıt hariç, yenilmeyen hammaddeler
Inedible crude materials, except fuels
Madeni yakıtlar, yaþlar vb. ilgili maddeler
Mineral fuels, lubricants and related materials
Hayvansal ve bitkisel sıvı yaþlar, katı yaþlar ve mumlar
Animal and vegetable oils, fats and waxes
Baĩka yerde belirtilmeyen kimya sanayi ürünleri
Chemicals and related products, n.e.s.
Baĩlıca sınıflara ayrılarak iĩlenmiĩ mallar
Manufactured goods classified chiefly by material
Makine ve ulaĩtırma araçları - Machinery and transport equipment
Çeĩitli mamul eĩya - Miscellaneous manufactured articles
SITC'da hiç bir yerde sınıflandırılmamıĩ eĩya ve mamüller
Commodities and transactions not classified elsewhere in the SITC
27 775
2 891
529
31 334
3 316
471
36 059
3 118
426
47 253
3 944
489
63 075
5 044
591
790
787
865
1 143
1 460
329
445
691
980
1 414
100
180
98
255
205
1 243
1 367
1 523
1 893
2 566
8 224
5 740
7 927
9 453
7 153
8 119
10 590
8 632
10 046
13 205
12 370
12 843
18 564
18 270
14 762
1
44
70
131
199
ćthalat - Imports
Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri - Food and live animals
ćçkiler ve tütün - Beverages and tobacco
Akaryakıt hariç, yenilmeyen hammaddeler
Inedible crude materials, except fuels
Madeni yakıtlar, yaþlar vb. ilgili maddeler
Mineral fuels, lubricants and related materials
Hayvansal ve bitkisel sıvı yaþlar, katı yaþlar ve mumlar
Animal and vegetable oils, fats and waxes
Baĩka yerde belirtilmeyen kimya sanayi ürünleri
Chemicals and related products, n.e.s.
Baĩlıca sınıflara ayrılarak iĩlenmiĩ mallar
Manufactured goods classified chiefly by material
Makine ve ulaĩtırma araçları - Machinery and transport equipment
Çeĩitli mamul eĩya - Miscellaneous manufactured articles
SITC'da hiç bir yerde sınıflandırılmamıĩ eĩya ve mamüller
Commodities and transactions not classified elsewhere in the SITC
54 503
1 159
365
41 399
736
296
51 554
1 056
218
69 340
1 604
250
97 362
1 789
270
3 304
2 435
3 669
5 160
6 941
9 529
8 339
9 204
11 575
14 368
375
321
415
512
532
7 415
6 243
7 909
10 428
14 169
8 465
20 509
3 336
6 643
12 701
2 537
8 814
15 609
2 977
11 624
21 510
4 079
16 499
33 690
5 354
45
1 148
1 684
2 598
3 750
18.4 Geniĩ ekonomik grupların sınıflamasına göre dıĩ ticaret
Foreign trade by classification of broad economic categories
Ana mal grupları (GEGS) - Major commodity groups (BEC)
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
ćhracat - Exports
Sermaye malları - Capital goods
Ara malları - Intermediate goods
Tüketim malları - Consumption goods
Diþerleri - Others
27 775
2 176
11 565
13 987
47
31 334
2 658
13 369
15 262
46
36 059
2 790
14 657
18 465
147
47 253
4 344
18 494
24 125
289
63 075
6 531
25 868
30 487
189
ćthalat - Imports
Sermaye malları - Capital goods
Ara malları - Intermediate goods
Tüketim malları - Consumption goods
Diþerleri - Others
54 503
11 365
36 010
6 928
199
41 399
6 940
30 301
3 813
344
51 554
8 400
37 656
4 898
600
69 340
11 326
49 735
7 813
466
97 362
17 383
67 388
12 099
493
276
Bölümler- Sections
Toplam - Total
Canlı hayvanlar ve hayvansal ürünler
Live animals; animal products
Bitkisel ürünler - Vegetable products
Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yaþlar; hayvansal, bitkisel mumlar
Animal or vegetable fats and oils animal or vegetable waxes
Gıda sanayii müstahzarları; meĩrubat, alkollü içki, sirke; tütün ve sigara
Prepared foodstuffs; beverages, spirits and vinegar; tobacco and manufactured
tobacco substitutes
Mineral maddeler - Mineral products
Kimya sanayii ve buna baþlı sanayii ürünleri
Chemical industry and affiliated industrial products
Plastikler ve mamulleri; kauçuk ve mamulleri
Plastics and articles thereof; rubber and articles thereof
Deri, kösele, post, kürk vb. maddelerden ve baþırsaktan mamul eĩya
Raw hides and skins, leather, furskins and articles thereof; articles of animal gut
Aþaç ve ahĩap eĩya; mantar ve örülmeye elveriĩli maddelerden eĩya
Wood and articles of wood; cork and articles of cork; manufactures of straw,
other plaiting materials; basketware and wickerwork
Odun, lifli selülozik maddelerin hamurları ve geri kazanılmıĩ kaþıt, karton vs.
Pulp of wood or of other fibrous cellulosic material; recovered paper
paperboard and articles thereof
Dokumaya elveriĩli maddeler vb. mamul eĩya
Textiles and textile articles
Ayakkabı, baĩlık, ĩemsiye, baston, kemer, yapma çiçek; saç mamul eĩya vs.
Footwear, headgear, umbrellas, riding-crops; articles of human hair
Taĩ, alçı, çimento, amyant, mika vb. maddelerden eĩya; seramik ve cam
Articles of stone, plaster, cement, asbestos, mica or similar materials;
ceramic products; glass and glassware
ćnci; kıymetli taĩ ve metal; kıymetli metallerle kaplama metaller vb. eĩya;
metal para - Natural or cultured pearls, precious or semi-precious stones,
precious metals, metals clad with precious metal and articles thereof; coin
Adi metaller ve adi metallerden eĩya
Base metals and articles of base metal
Makina ve cihazlar; elektrik malzemesi; ses ve görüntü kaydedici, kaydedilen
ses ve görüntüyü tekrar veren cihazlar vb. aksam, parça ve teferruatı
Machinery and mechanical appliances; electrical equipment; parts thereof;
sound recorders and reproducers, television image and sound recorders
and reproducers and parts and accessories of such articles
Nakil vasıtaları - Vehicles, aircraft, vessels
Optik, fotoþraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar alet ve cihazları; tıbbi, cerrahi
alet ve cihazlar; saatçi eĩyası; müzik aletleri; bunların aksam, parça ve
aksesuarı - Optical, photographic, cinematographic, measuring, checking,
precision, medical or surgical instruments and apparatus; clocks and watches;
musical instruments; parts and accessories thereof
Silahlar ve mühimmat; bunların aksam, parça ve aksesuarı
Arms and ammunition; parts and accessories thereof
Muhtelif mamul eĩya - Miscellaneous manufactured articles
Sanat eserleri, kolleksiyon eĩyası ve antikalar
Works of art, collectors' pieces and antiques
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
27 775
31 334
36 059
47 253
63 075
122
1 750
185
1 947
246
1 824
279
2 246
324
2 841
157
235
156
347
277
1 590
951
1 705
1 070
1 526
1 417
1 973
1 822
2 566
2 532
966
1 013
1 148
1 388
1 826
882
1 069
1 194
1 610
2 165
453
497
513
556
558
64
110
119
146
203
193
272
338
418
516
10 102
10 397
12 156
15 122
17 604
120
131
138
193
217
878
935
1 114
1 408
1 829
400
473
641
810
1 064
2 952
3 684
4 188
5 301
8 844
3 396
2 403
4 005
3 188
5 010
3 761
6 467
6 195
8 916
9 487
75
79
90
130
171
21
282
23
297
44
418
72
714
75
951
17
21
18
55
109
277
Dış Ticaret
18.5 Bölümlere (harmonize sisteme) göre ihracat
Exports by sections (harmonized system)
Foreign Trade
18.6 Bölümlere (harmonize sisteme) göre ithalat
Imports by sections (harmonized system)
Toplam - Total
Canlı hayvanlar ve hayvansal ürünler
Live animals; animal products
Bitkisel ürünler - Vegetable products
Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yaþlar; hayvansal, bitkisel mumlar
Animal or vegetable fats and oils animal or vegetable waxes
Gıda sanayii müstahzarları; meĩrubat, alkollü içki, sirke; tütün ve sigara
Prepared foodstuffs; beverages, spirits and vinegar; tobacco and manufactured
tobacco substitutes
Mineral maddeler - Mineral products
Kimya sanayii ve buna baþlı sanayii ürünleri
Chemical industry and affiliated industrial products
Plastikler ve mamulleri; kauçuk ve mamulleri
Plastics and articles thereof; rubber and articles thereof
Deri, kösele, post, kürk vb. maddelerden ve baþırsaktan mamul eĩya
Raw hides and skins, leather, furskins and articles thereof; articles of animal gut
Aþaç ve ahĩap eĩya; mantar ve örülmeye elveriĩli maddelerden eĩya
Wood and articles of wood; cork and articles of cork; manufactures of straw,
other plaiting materials; basketware and wickerwork
Odun, lifli selülozik maddelerin hamurları ve geri kazanılmıĩ kaþıt, karton vs.
Pulp of wood or of other fibrous cellulosic material; recovered paper
paperboard and articles thereof
Dokumaya elveriĩli maddeler vb. mamul eĩya
Textiles and textile articles
Ayakkabı, baĩlık, ĩemsiye, baston, kemer, yapma çiçek; saç mamul eĩya vs.
Footwear, headgear, umbrellas, riding-crops; articles of human hair
Taĩ, alçı, çimento, amyant, mika vb. maddelerden eĩya; seramik ve cam
Articles of stone, plaster, cement, asbestos, mica or similar materials;
ceramic products; glass and glassware
ćnci; kıymetli taĩ ve metal; kıymetli metallerle kaplama metaller vb. eĩya;
metal para - Natural or cultured pearls, precious or semi-precious stones,
precious metals, metals clad with precious metal and articles thereof; coin
Adi metaller ve adi metallerden eĩya
Base metals and articles of base metal
Makina ve cihazlar; elektrik malzemesi; ses ve görüntü kaydedici, kaydedilen
ses ve görüntüyü tekrar veren cihazlar vb. aksam, parça ve teferruatı
Machinery and mechanical appliances; electrical equipment; parts thereof;
sound recorders and reproducers, television image and sound recorders
and reproducers and parts and accessories of such articles
Nakil vasıtaları - Vehicles, aircraft, vessels
Optik, fotoþraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar alet ve cihazları; tıbbi, cerrahi
alet ve cihazlar; saatçi eĩyası; müzik aletleri; bunların aksam, parça ve
aksesuarı - Optical, photographic, cinematographic, measuring, checking,
precision, medical or surgical instruments and apparatus; clocks and watches;
musical instruments; parts and accessories thereof
Silahlar ve mühimmat; bunların aksam, parça ve aksesuarı
Arms and ammunition; parts and accessories thereof
Muhtelif mamul eĩya - Miscellaneous manufactured articles
Sanat eserleri, kolleksiyon eĩyası ve antikalar
Works of art, collectors' pieces and antiques
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
54 503
41 399
51 554
69 340
97 362
132
911
73
508
99
833
130
1 378
165
1 282
364
314
402
495
511
812
9 837
658
8 555
672
9 525
912
11 922
1 245
14 795
5 731
4 918
6 023
7 800
10 191
2 717
2 099
2 906
4 000
5 827
501
577
812
821
821
337
174
238
352
584
1 254
874
1 128
1 444
1 868
3 470
2 969
4 094
5 072
6 282
142
98
134
218
342
374
277
372
472
660
108
1 074
1 533
2 767
3 763
5 006
3 747
5 040
7 489
11 953
13 930
6 710
9 940
2 852
12 530
3 171
15 814
5 819
21 814
11 953
1 348
1 012
1 176
1 468
2 079
122
542
153
358
166
421
103
578
133
838
157
169
279
287
256
278
(1994=100)
2000
2001
2002
2003
2004*
Miktar endeksi - Quantity index
Genel endeks - General index
166.7
83.9
117.1
161.0
179.1
203.7
117.9
185.0
156.7
217.3
235.9
105.4
213.4
157.2
256.7
287.6
118.6
320.0
243.2
313.3
331.0
116.9
271.2
256.5
364.1
Miktar endeksi deþiĩim oranları - Percentage rate of change of quantity index
11.3
-20.9
-29.4
10.4
14.6
22.2
40.4
58.0
-2.7
21.3
15.8
-10.5
15.3
0.3
18.1
21.9
12.4
50.0
54.8
22.1
15.1
-1.4
-15.3
5.5
16.2
87.8
99.2
90.9
87.4
86.6
85.5
89.6
68.5
83.4
85.1
84.0
85.8
83.0
86.4
83.5
92.4
88.7
93.0
85.4
92.8
107.1
112.5
118.6
93.3
106.7
Birim deþer endeksi deþiĩim oranları - Percentage rate of change of unit value index
-4.3
-3.0
-14.5
0.1
-4.3
-2.6
9.7
-24.6
-4.6
-1.7
-1.8
-4.3
21.2
3.6
-1.9
10.1
3.4
12.1
-1.1
11.1
15.9
26.9
27.5
9.2
15.0
264.6
320.1
132.3
283.8
198.9
230.9
127.6
209.1
240.3
254.8
144.8
256.1
320.2
355.7
158.2
346.1
405.4
324.1
164.5
453.9
32.7
43.9
9.9
34.1
-24.8
-27.9
-3.6
-26.3
20.8
10.4
13.5
22.5
33.2
39.6
9.3
35.2
26.6
-8.9
4.0
31.2
94.9
77.7
155.5
88.5
94.6
73.5
146.7
88.8
93.5
73.2
143.3
88.1
100.9
85.4
165.5
93.9
113.5
97.8
198.0
105.0
-0.3
-5.4
-5.7
0.3
-1.2
-0.4
-2.3
-0.8
7.9
16.7
15.5
6.5
12.5
14.6
19.6
11.8
USSS, 3. Rev - ISIC Rev.3
ćhracat - Exports
Birim deþer endeksi - Unit value index
ćthalat - Import
Miktar endeksi - Quantity index
Miktar endeksi deþiĩim oranları - Percentage rate of change of quantity index
Birim deþer endeksi - Unit value index
Birim deþer endeksi deþiĩim oranları - Percentage rate of change of unit value index
4.5
-2.8
56.1
-2.4
279
Dış Ticaret
18.7 Dıĩ ticaret endeksleri
Foreign trade indexes
Foreign Trade
Ýhracat miktar endeksi - Export quantity index
350
(1994=100)
300
250
200
150
100
50
0
2000
2001
2002
2003
2004*
2003
2004*
Ýthalat miktar endeksi - Imports quantity index
450
(1994=100)
400
350
300
250
200
150
100
50
0
2000
2001
2002
280
ćBBS - SRE
2002
(000 000 $)
ćhracat - Exports
2003
2004*
2002
ćthalat - Imports
2003
2004*
36 059
47 253
63 075
51 554
69 340
97 362
TR1 ćstanbul
TR10
ćstanbul
16 761
21 732
27 144
21 451
28 627
40 310
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
480
52
-
747
74
-
1 015
102
-
1 638
1 436
-
1 969
1 757
-
2 249
1 894
-
Balıkesir
Çanakkale
207
123
208
158
229
387
216
97
362
100
0
337
7 199
9 163
11 247
6 114
8 618
11 508
279
50
0
350
80
1
434
114
65
13
124
9
95
10
53
10
11
179
12
22
305
9
22
324
1
15
456
1
17
639
1
17
3 276
167
-
4 176
177
-
5 206
216
-
3 131
189
-
4 385
247
-
6 646
355
-
2 039
66
26
3 229
93
29
7 172
111
36
7 369
52
159
10 858
79
206
17 954
152
191
502
885
1 077
1 495
2 387
3 071
62
37
83
47
122
54
31
2
42
1
75
0
TR21
TR22
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
Aydın
Denizli
Muþla
TR33
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
TR41
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
TR42
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
281
Dış Ticaret
18.8 ćBBS' ye göre ihracat ve ithalat, 2002 - 2004
Export and import by SRE, 2002 - 2004
Foreign Trade
18.8 ćBBS' ye göre ihracat ve ithalat, 2002 - 2004 (devam)
Export and import by SRE, 2002 - 2004 (contiuned)
ćBBS - SRE
2002
(000 000 $)
ćhracat - Exports
2003
2004*
2002
ćthalat - Imports
2003
2004*
TR61
Antalya
Isparta
Burdur
206
27
-
231
42
-
297
42
-
259
9
-
236
37
-
411
63
-
304
1 511
386
1 983
454
2 251
281
2 744
300
3 480
292
4 234
Hatay
K.Maraĩ
Osmaniye
538
30
-
777
42
-
1 237
58
-
1 907
69
-
2 007
80
-
2 132
48
-
TR71
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
15
0
-
4
20
0
-
22
35
1
-
488
129
-
591
132
-
645
340
-
308
289
376
-
454
-
195
-
258
-
424
-
0
7
57
380
15
67
645
11
128
559
5
40
783
3
48
1 244
2
328
9
10
18
2
2
3
330
3
15
-
91
3
13
-
133
4
29
-
414
0
0
-
318
0
0
-
508
1
0
-
148
71
90
92
20
-
239
70
78
112
23
-
347
157
102
146
41
-
71
24
27
5
112
-
144
37
14
20
100
-
266
69
15
26
150
-
TR62
Adana
Mersin (ćçel)
TR63
TR72
Kayseri
Sivas
Yozgat
TR81
Zonguldak
Karabük
Bartın
TR82
Kastamonu
Çankırı
Sinop
TR83
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
282
ćBBS - SRE
2002
North East Anatolia
TRA1
Erzurum
Erzincan
Bayburt
(000 000 $)
ćhracat - Exports
2003
2004*
2002
ćthalat - Imports
2003
2004*
7
-
10
-
10
-
1
-
2
-
0
-
24
18
-
32
17
-
55
23
-
3
3
-
4
3
-
10
4
-
4
-
5
-
6
-
15
-
15
-
5
-
1
5
2
7
6
15
8
0
3
1
5
2
431
-
579
-
871
-
272
-
422
-
527
-
2
2
2
3
2
7
23
0
13
0
9
0
30
68
-
24
166
-
25
439
-
17
22
51
-
8
14
19
-
11
44
39
-
TRA2
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
TRB1
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
TRB2
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
South East Anatolia
TRC1
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
TRC2
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
TRC3
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
283
Dış Ticaret
18.8 ćBBS' ye göre ihracat ve ithalat, 2002 - 2004 (devam)
Export and import by SRE, 2002 - 2004 (contiuned)
Foreign Trade
18.9 Ülke grupları ve seçilmiĩ ülkelere göre ihracat
Exports by country groups and selected countries
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
Toplam - Total
27 775
31 334
36 059
47 253
63 075
Avrupa Birliþi Ülkeleri (AB) - E.U Countries
15 086
16 854
19 468
25 899
34 417
14 510
575
16 118
736
18 459
1 010
24 484
1 415
32 555
1 862
895
934
1 438
1 928
2 564
Avrupa Birliþi Ülkeleri - European Union (EU) (15)
Türkiye Serbest Bölgeleri - Free Zones in Turkey
11 794
13 546
15 152
19 426
26 094
Diþer Avrupa (A.B hariç) - Other European Countries
Kuzey Afrika - North African Countries
Diþer Afrika - Other African Countries
Kuzey Amerika - Middle East Countries
2 433
1 087
285
3 309
2 787
1 150
371
3 297
3 554
1 267
430
3 596
4 857
1 577
554
3 973
6 626
2 203
765
5 176
Orta Amerika ve Karayipler
Central America and Caraips
Güney Amerika - South America Countries
Yakın ve Orta Doþu - Near And Middle Eastern
Diþer Asya - Other Asian Countries
167
120
2 573
1 298
201
186
3 261
1 331
197
121
3 440
1 790
166
131
5 465
2 348
331
193
7 910
2 543
135
385
98
864
122
637
158
197
264
84
19 006
20 616
23 551
30 425
40 444
324
316
409
538
657
2 467
2 932
3 599
5 044
6 776
Avustralya ve Yeni Zelanda
Australia and New Zealand
Diþer ülke ve bölgeler - Other countries
Seçilmiĩ ülke grupları - Selected country groups
OECD Ülkeleri - OECD Countries
Avrupa Serbest Ticaret ćĩbirliþi (EFTA)
EFTA Countries
Karadeniz Ekonomik ćĩbirliþi Teĩkilatı (KEć)
Organization of Blacksea Economic Co-operation
Ekonomik ćĩbirliþi Teĩkilatı (EćT)
Organization for Economic Co-operation
874
972
1 042
1 569
2 204
Baþımsız Devletler Topluluþu (BDT)
New Independent States
Türk Cumhuriyetleri - Turkish Republics
1 649
572
1 978
557
2 279
619
2 963
899
3 961
974
ćslam Konferansı Teĩkilatı (ćKT)
Organization of Islamic Conference
3 573
4 197
4 725
7 205
10 207
OECD ülkeleri ile ihracat ve ithalat - Exports and imports by OECD countries
70 000
(000 000 $)
60 000
50 000
40 000
Ýhracat - Exports
30 000
Ýthalat - Imports
20 000
10 000
0
2000
2001
2002
2003
2004*
284
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004*
Toplam - Total
54 503
41 399
51 554
69 340
97 362
Avrupa Birliþi Ülkeleri (AB) - E.U Countries
27 388
18 949
24 519
33 495
45 434
26 610
18 280
23 321
31 696
42 353
777
668
1 198
1 799
3 081
496
303
575
589
811
26 619
22 147
26 461
35 256
51 116
Diþer Avrupa (A.B hariç) - Other European Countries
Kuzey Afrika - North African Countries
Diþer Afrika - Other African Countries
Kuzey Amerika - Middle East Countries
7 288
2 257
457
4 167
6 613
2 115
704
3 390
8 658
2 138
558
3 421
11 987
2 519
820
3 741
18 355
3 231
1 551
5 067
Orta Amerika ve Karayipler
Central America and Caraips
Güney Amerika - South America Countries
Yakın ve Orta Doþu - Near And Middle Eastern
Diþer Asya - Other Asian Countries
80
551
3 373
6 933
41
410
3 016
4 884
103
541
3 186
6 530
169
1 012
4 455
9 644
206
1 271
5 579
15 487
Avustralya ve Yeni Zelanda
Australia and New Zealand
Diþer ülke ve bölgeler - Other countries
305
1 208
232
741
313
1 013
247
662
302
67
Türkiye Serbest Bölgeleri - Free Zones in Turkey
Seçilmiĩ ülke grupları - Selected country groups
OECD Ülkeleri - OECD Countries
35 682
26 011
32 985
43 899
59 572
Avrupa Serbest Ticaret ćĩbirliþi (EFTA)
EFTA Countries
1 155
1 481
2 512
3 396
3 890
Karadeniz Ekonomik ćĩbirliþi Teĩkilatı (KEć)
Organization of Blacksea Economic Co-operation
6 746
5 553
6 588
9 298
15 325
Ekonomik ćĩbirliþi Teĩkilatı (EćT)
Organization for Economic Co-operation
1 543
1 238
1 548
2 736
3 216
Baþımsız Devletler Topluluþu (BDT)
New Independent States
Türk Cumhuriyetleri - Turkish Republics
5 693
628
4 630
283
5 555
468
7 777
623
12 890
752
ćslam Konferansı Teĩkilatı (ćKT)
Organization of Islamic Conference
6 321
5 540
6 072
8 195
10 592
AB ülkeleri ile ihracat ve ithalat - Exports and imports by EU countries
50 000
(000 000 $)
40 000
30 000
Ýhracat - Exports
Ýthalat - Imports
20 000
10 000
0
2000
2001
2002
2003
2004*
285
Dış Ticaret
18.10 Ülke grupları ve seçilmiĩ ülkelere göre ithalat
Imports by country groups and selected countries
Fiyat ve Endeksler
Prices and Indexes
19
Sayfa
Page
Açıklama
288
Explanation
19.1 Toptan eĩya fiyat endeksleri
290
19.1 Wholesale price indexes
19.2 Toptan eĩya fiyatları [12 aylık ortalamalara göre
deþiĩim oranı]
291
19.2 Wholesale prices [Rate of change on averages of the
twelve months base]
19.3 Kentsel yerler tüketici fiyat endeksleri
293
19.3 Urban areas consumer price indexes
19.4 Kentsel yerler tüketici fiyatları [12 aylık ortalamalara
göre deþiĩim oranı]
293
19.4 Urban areas consumer prices [Rate of change on
averages of the twelve months base]
19.5 Kırsal yerler tüketici fiyat endeksleri
294
19.5 Rural areas consumer price indexes
19.6 Kırsal yerler tüketici fiyatları [12 aylık ortalamalara
göre deþiĩim oranı]
294
19.6 Rural areas consumer prices [Rate of change on
avarages of the twelve months base]
19.7 Çiftçinin eline geçen fiyatlar
295
19.7 Prices received by farmers
287
Prices and Indexes
FćYAT VE ENDEKSLER
PRICES AND INDEXES
Toptan Eĩya Fiyat Endeksleri (1994=100 temel yıllı)
Wholesale Price Indexes (1994=100 based)
Toptan Eĩya Fiyat Endeksleri Laspeyres formülüne göre dört ana
sektör (tarım, avcılık ve ormancılık, madencilik ve taĩocakçılıþı,
imalat sanayi, elektrik, doþal gaz, su) ve tüm grup için
derlenmektedir. Endeks ulusaldır ve 678 madde ve ulusal üretim
paylaĩımında önemli paylara sahip yaklaĩık 1300 firmayı
kapsamaktadır.
Wholesale Price Index compiled for all items and for four main
sectors (agriculture, hunting and forestry, mining and stone
quarrying, manufacturing industry, electricity, natural gas, water)
according to the Laspeyres formula. The index is nationwide and
covers 678 items and approximately 1300 firms that have an
important nationwide share in production.
Maddeler ISIC, Rev.3'e uygun olarak sınıflandırılmıĩtır. Tüm
üreticiler (üretim payında belirli bir paya sahip toptan eĩya birimleri)
kapsam dahiline alınmıĩtır. ćhracatların deþeri malların toplam
deþerinden çıkartılmıĩtır. ćthalatlar kapsam dıĩı bırakılmıĩtır.
Items are classified as in line with ISIC, Revision 3. All
producer/wholesale units have a certain share in production are
covered. The value of exports is subtracted from the total value of
commodities. Importers are excluded.
Malların fiyatları (sebzeler, meyveler ve balıklar hariç) her ayın
5'inci, 15'inci ve 25'inci günlerinde daha önceden örnekleme yoluyla
belirlenen kuruluĩlardan derlenmektedir. Sebze, meyve ve balıklar
için fiyatlar ayın en fazla 27'sine kadar toplanır ve bu fiyatlar her
maddenin ortalama fiyatının elde edilebilmesi için miktarları ile
aþırlıklandırılır. Fiyatlar peĩin deþerlerdir ve fiyatlara Katma Deþer
Vergisi dahil edilmiĩtir.
Prices of commodities (except vegetables, fruits and fishes) are
th
th
th
compiled in the sampled establishments on the 5 , 15 and 25
days of each month. For vegetables, fruits and fishes, prices up to
th
27 day of the month collected and these prices are weighted by
quantities to obtain average price for each item. Prices include VAT
and in cash.
2005 yılı Ocak ayından itibaren 4 ana sektör ve alt sektörler için
endeks hesaplanmaktadır.
Indices have been calculated for four main sectors and sub-sectors
since January 2005.
Tüketici Fiyat Endeksleri
Consumer Price Indexes
Kentsel Yerler Tüketici Fiyat Endeksi (1994=100 temel yıllı)
Urban Areas Consumer Price Index (1994=100 based)
TÜFE'nin temel baĩlıþı 1994=100 bazlı Kentsel Yerler Tüketici Fiyat
Endeksi'dir. 1994=100 bazlı endeksin coþrafi kapsamı 20 001 ve
üzeri nüfusa sahip kentsel yerleĩim yerleridir.
The title of principal CPI is 1994=100 Based Urban Places
Consumer Price Index. Geographical coverage of the 1994=100
based index is the urban settlements with a population of 20 001
and above.
Tüketici fiyatlarında kullanılan aþırlıklar Hanehalkı Gelir ve Tüketim
Harcaması Anketi'nin sonuçlarından elde edilmektedir.
The weights employed in consumer prices are obtained from the
results of the Household Income and Consumption Expenditures
Survey.
1994=100 temel yıllı endeks COICOP'un (Amaca Göre Bireysel
Tüketim Sınıflaması) 10 ana harcama gruplu sınıflamasına göre
oluĩturulmuĩtur.
The 1994=100 base year index was constructed according to the 10digit major expenditure group classification of COICOP
(Classification of Individual Consumption by Purpose).
Taze sebze ve meyveler dıĩında malların mevcut fiyatları, ay
boyunca olası fiyat deþiĩimlerinin gözlenebilmesi için, ayın 10'uncu
ve 20'inci günlerini içine alan periyotlarda ayda iki kez
derlenmektedir. Taze meyve ve sebzelerin fiyatları nispeten daha
büyük deþiĩimler gösterdiþi için, bu maddelerin fiyatları haftada bir
derlenmektedir. Kiralara ait bilgiler ayda bir toplanmaktadır.
The monthly current prices of commodities, except for fresh fruits
th
th
and vegetables, are compiled twice a month on the 10 and 20
days to observe the possible price variations throughout the month.
Since the prices of fresh fruits and vegetables tend to show
relatively larger variations, their prices are compiled once a week.
The information on rent is gathered once a month.
Endeks dahilinde kapsanan malların fiyatları vergilerin kapsandıþı
fakat hiç bir depozitonun kapsanmadıþı perakende satıĩ fiyatlarıdır.
Malların ortalama fiyatları farklı kuruluĩlardan derlenmektedir ve mal
çeĩidi aþırlıþı ve kuruluĩ aþırlıþı kullanılarak hesaplanmaktadır.
The prices of commodities included within the index are retail prices
including tax but excluding any deposits. Average prices of
commodities compiled from different establishments are computed
using establishment weights and commodity type weights.
Kamuoyu her ayın 3'ünde yayımlanan bir haber bülteni ile
TÜFE'deki deþiĩim oranları hakkında bilgilendirilmektedir.
The public is informed about the rate of change in the CPI through a
rd
News Bulletin published on the 3 day of each month.
288
New consumer price indexes in this bulletin based on the results of
the "Household Consumers Expenditures and Income Survey"
carried out in 1994 for urban areas in 62 urban settlement's with a
population of more than 20 000, have been prepared for Turkey, 7
regions and 19 cities. Indices have been calculated for 10 main
expenditure groups since January 2005.
Kırsal Yerler Tüketici Fiyat Endeksleri (1994=100 temel yıllı)
Rural Areas Consumer Price Index (1994=100 based)
Geliĩmekte olan ülkemizde yaĩayan nüfusun %40'ına yakın bölümü
kırsal yerlerde yaĩamaktadır. Devlet ćstatistik Enstitüsü kırsal
nüfusun ülke ekonomisine katkısını, etkilerini ve sosyo ekonomik
durumunu daha güncel verilerle yansıtmak amacıyla 1994 yılında
Kırsal Yerler Hanehalkı Gelir ve Tüketim Harcamaları Anketi' ni
uygulamıĩtır.
Being a developing country, approximelety 40% Turkeys' population
have been living in the rural areas. In order to reflect the
contribution effects, and social situation of the rural population to
countrys' economy, with an updated data, the SIS has been carried
out Household Income and Consumption Expenditures Survey in
1994.
Enstitümüz 1987=100 temel yıllı kırsal yerler tüketici fiyatları
endeksini de yenilemiĩ ve 1994 yılında uyguladıþı "Hanehalkı Gelir
ve Tüketim Harcamaları Anketi"ne dayalı olarak 1994=100 temel
yıllı yeni bir kırsal yerler tüketici fiyatları endeksi hazırlanmıĩtır. Bu
endeks 1988 Aþustos ayından itibaren yayımlanmaya baĩlamıĩtır.
2005 yılı Ocak ayından itibaren hesaplanmamaktadır.
The Rural Consumer Price Index based on 1987=100 has been
revised and the new index based on the "Household Income and
Consumption Survey" has been prepared and carried out in 1994
and started to publish the results in August in 1988. This index has
not been calculated since January 2005.
Çiftçinin Eline Geçen Fiyatlar
Prices Received by Farmes
Yayında yer alan fiyatlar, çiftçinin ürettiþi ürünleri aracı kullanmadan
direkt olarak perakende veya toptan satması ile oluĩan ilk el satıĩ
fiyatlarıdır.
The prices of agricultural commodities presented in the publication
are the prices received for agricultural commodities at the first point
of retail or wholesale by farmer.
Fiyatlar ayda bir defa Tarım ve Köyiĩleri Bakanlıþı il ve ilçe teĩkilatı
elemanlarınca derlenmektedir. Tarla ürünleri toptan fiyatları
kooperatif/birlik, tüccar ve fabrika olmak üzere üç kanaldan, sebze
ve meyve toptan fiyatları hal ve tüccar kanallarından, perakende
fiyatları ise 1. ve 2. hafta pazar fiyatları olarak derlenmektedir.
Hayvansal ürün fiyatları fabrika, tüccar ve pazar ayrımında, canlı
hayvan fiyatları ise mezbaha, tüccar, hayvan pazarı ve hayvan
borsası ayrımında derlenmektedir.
Prices of commodities are compiled once a month by staff of
province and districts directories of Ministry of Agriculture and Rural
Affairs. Wholesale prices of field crops are compiled from
cooperatives / association, merchant and factories, wholesale prices
of vegetable and fruits are compiled from markets and merchants,
retail prices are compiled from first and second week’s bazaar
prices. Prices of animal products are compiled on the basis of
factories, merchants, animal bazaars and animal trade stocks.
Ürün fiyatları, bilgilerin derlendiþi tarihte iç ve dıĩ piyasa ĩartlarına
göre ilden ile farklılık göstermektedir. ćhraç baþlantıları sebebiyle
yöresel alımlar yapılması, ürünlerin kalite farklılıþı, taban fiyatları ile
o yılın rekoltesi ve stok durumu nedeniyle de ürün fiyatları
deþiĩebilmektedir. Bundan baĩka, ürünlerin pazara ilk çıkıĩı iklim
ĩartlarına baþlı olarak deþiĩik zamanlarda olabilmektedir. ćller
itibariyle
verilen
ortalama
fiyatlar bu nedenle
farklılık
gösterebilmektedir. Ayrıca, herhangi bir ilde üretimi olup fiyatı
derlenemeyen ürünler için bu ile en yakın illerin ortalama fiyatları
kullanılmıĩtır.
The prices of products fluctuate according to the internal and
external market conditions when the data is compiled. The prices
may fluctuate due to purchases made for export contracts at
a particular place, quality difference, lowest prices, annual
production and quantity of stocks. The initial marketing time of
agricultural products changes due to climatic conditions. Because of
this there may be a difference in prices by provinces. In addition the
prices of agricultural commodities not compiled but produced are
calculated from the average prices of close provinces.
289
Fiyat ve Endeksler
Enstitümüz 1994 yılında, nüfusu 20 000'in üzerinde olan 62
yerleĩim yerinde uygulanan "Hanehalkı Gelir ve Tüketim
Harcamaları Anketi" sonuçlarına dayalı olarak Türkiye, 7 bölge ve
19 büyükĩehir kapsamında 1994=100 temel yıllı Kentsel Yerler
Tüketici Fiyatları Endeksini yayımlamaya baĩlamıĩtır. 2005 yılı Ocak
ayından itibaren 10 ana harcama grubu için endeks
hesaplanmaktadır.
Prices and Indexes
19.1 Toptan eĩya fiyat endeksleri
Wholesale price indexes
[1994=100]
Tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık
Agriculture, hunting, forestry and fishing
Tarım, avcılık - Agriculture and hunting
Ormancılık, tomrukçuluk - Forestry and logging
Balıkçılık, balık üretme çiftlikleri
Fishing, fish production farms
Madencilik ve taĩocakçılıþı - Mining and quarying
Maden kömürü, linyit ve turba çıkarımı
Mining coal, lignite
Ham petrol ve doþalgaz çıkarımı
Crude petroleum and natural gas
Metal cevheri madenciliþi - Metal ore mining
Taĩocakçılıþı ve diþer madenler
Quarying and other mining
Gıda ürünleri ve içecek imalatı - Food, beverages products
Tütün ürünleri imalatı - Tobacco products
Tekstil ürünleri imalatı - Textile products
Giyim eĩyası imalatı - Clothing products
Deri mamul imalatı ve hizmetleri - Leather processing
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı
Manufacture of wood and cork products
Kaþıt ve kaþıt ürünleri imalatı - Paper and paper products
Basım ve yayım - Printing, publishing
Kok kömürü ve rafine edilmiĩ petrol ürünleri
Coke, petroleum refinery
Kimyasal madde ve ürünleri imalatı
Chemicals and chemical products
Rubber and plastic products
Metalik olmayan diþer mineral ürün imalatı
Other non-metallic mineral products
Metal eĩya sanayii (makine ve teçhizat hariç)
Manufacture of fabricated metal products (except machinery)
Makine ve teçhizat imalatı
Manufacture of machinery and equipment
Büro makineleri imalatı - Official machinery production
Elektrikli makine ve cihazları imalatı
Electrical machinery and apparatus
ćletiĩim teçhizatı imalatı - Communication equipment products
Tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı
Medical, precision and optical instruments
Motorlu kara taĩıtı, römork, yarı römork imalatı
Motor vehicles and trailers
Other transport vehicles products
Mobilya imalatı - Furniture products
Elektrik, gaz üretimi ve daþıtımı
Electricity, production and distribution of gas
Suyun toplanması, arıtımı ve daþılımı
Water collecting treatment and distribution
2000
2001
2002
2003
2004
2 369.9
3 830.3
5 749.6
7 219.4
8 020.1
2 647.1
2 680.5
2 304.8
3 766.1
3 799.8
3 386.5
5 890.5
5 989.9
4 863.5
7 889.3
7 947.9
8 031.1
8 958.5
8 973.3
9 360.4
2 112.8
3 268.3
4 315.4
6 075.4
8 067.3
2 594.6
4 381.8
6 427.6
8 105.8
8 915.5
1 990.5
3 397.6
5 635.4
7 511.8
8 112.3
4 269.4
2 774.7
6 812.6
5 399.0
8 845.9
7 373.4
10 643.9
8 002.5
11 994.5
8 957.6
1 841.6
3 145.4
4 459.4
5 902.6
6 459.1
2 277.7
2 405.5
2 776.8
1 649.3
2 203.7
2 307.3
3 796.5
3 772.3
4 548.2
2 929.9
3 423.8
3 531.9
5 630.8
5 708.3
7 033.9
4 175.8
5 674.6
5 595.5
6 971.6
7 147.6
10 344.0
5 019.6
7 729.7
6 971.9
7 739.7
8 015.2
12 372.0
5 491.2
8 408.2
7 621.2
1 697.0
1 882.2
2 176.5
2 420.9
2 917.7
3 146.4
3 337.3
4 292.1
4 680.0
4 343.4
4 904.0
5 331.2
4 934.8
4 891.6
5 487.3
3 628.9
6 384.9
9 722.8
12 213.4
13 326.7
2 045.7
3 535.2
4 831.7
5 478.7
5 727.2
2 144.4
3 483.4
4 672.9
5 411.2
5 687.2
2 151.0
1 923.4
3 594.5
3 328.4
5 177.3
4 674.7
5 957.3
6 011.7
6 626.4
8 059.0
1 766.7
2 804.6
4 048.5
4 808.6
5 312.0
1 940.3
1 520.2
3 203.6
2 465.9
4 987.9
3 644.8
6 604.2
3 996.2
6 725.9
3 837.7
1 743.6
1 425.4
2 808.9
2 337.7
3 849.3
3 488.3
4 410.3
3 661.1
5 047.0
3 515.3
2 170.6
3 593.2
5 069.7
5 672.6
5 497.5
2 111.3
3 424.5
5 334.7
6 658.6
7 104.8
1 833.4
1 864.9
3 411.0
3 243.3
5 480.5
4 897.3
7 271.3
5 779.0
7 556.7
7 261.2
2 330.4
4 420.6
6 618.6
7 348.7
7 276.5
2 304.6
4 498.4
6 515.4
6 940.8
6 753.6
2 459.5
4 030.4
7 135.8
9 393.6
9 898.0
290
Agriculture, hunting, forestry and fishing
Tarım, avcılık - Agriculture and hunting
Ormancılık, tomrukçuluk - Forestry and logging
Balıkçılık, balık üretme çiftlikleri
Fishing, fish production farms
Madencilik ve taĩocakçılıþı - Mining and quarying
Maden kömürü, linyit ve turba çıkarımı
Mining coal, lignite
Ham petrol ve doþalgaz çıkarımı
Crude petroleum and natural gas
Metal cevheri madenciliþi - Metal ore mining
Taĩocakçılıþı ve diþer madenler
Quarying and other mining
Gıda ürünleri ve içecek imalatı - Food, beverages products
Tekstil ürünleri imalatı - Textile products
Giyim eĩyası imalatı - Clothing products
Deri mamul imalatı ve hizmetleri - Leather processing
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı
Manufacture of wood and cork products
Kaþıt ve kaþıt ürünleri imalatı - Paper and paper products
Basım ve yayım - Printing, publishing
Kok kömürü ve rafine edilmiĩ petrol ürünleri
Coke, petroleum refinery
Chemicals and chemical products
Metalik olmayan diþer mineral ürün imalatı
Other non-metallic mineral products
Metal eĩya sanayii (makine ve teçhizat hariç)
Manufacture of fabricated metal products (except machinery)
Makine ve teçhizat imalatı
Manufacture of machinery and equipment
Büro makineleri imalatı - Official machinery production
Elektrikli makine ve cihazları imalatı
Electrical machinery and apparatus
ćletiĩim teçhizatı imalatı - Communication equipment products
Tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı
Medical, precision and optical instruments
Motorlu kara taĩıtı, römork, yarı römork imalatı
Motor vehicles and trailers
Other transport vehicles products
Mobilya imalatı - Furniture products
Elektrik, gaz üretimi ve daþıtımı
Electricity, production and distribution of gas
Suyun toplanması, arıtımı ve daþılımı
Water collecting treatment and distribution
(%)
2000
2001
2002
2003
2004
51.4
61.6
50.1
25.6
11.1
38.0
38.6
41.4
42.3
41.8
46.9
56.4
57.6
43.6
33.9
32.7
65.1
13.6
12.9
16.6
16.6
54.7
32.0
40.8
32.8
73.7
68.9
46.7
26.1
10.0
41.4
70.7
65.9
33.3
8.0
164.7
51.0
59.6
94.6
29.8
36.6
20.3
8.5
12.7
11.9
35.2
70.8
41.8
32.4
9.4
56.1
45.3
98.9
53.4
36.1
53.1
66.7
56.8
63.8
77.6
55.4
53.1
48.3
51.3
54.7
42.5
65.7
58.4
23.8
25.2
47.1
20.2
36.2
24.6
11.0
12.1
19.6
9.4
8.8
9.3
55.9
65.4
30.4
42.7
55.0
44.6
37.9
47.1
48.7
30.1
14.3
13.9
13.6
-0.3
2.9
74.2
75.9
52.3
25.6
9.1
57.6
72.8
36.7
13.4
4.5
70.7
62.4
34.1
15.8
5.1
52.6
60.6
67.1
73.1
44.0
40.4
15.1
28.6
11.2
34.1
36.8
58.7
44.4
18.8
10.5
44.2
45.4
65.1
62.2
55.7
47.8
32.4
9.6
1.8
-4.0
47.0
37.9
61.1
64.0
37.0
49.2
14.6
5.0
14.4
-4.0
49.3
65.5
41.1
11.9
-3.1
47.6
62.2
55.8
24.8
6.7
32.7
50.2
86.0
73.9
60.7
51.0
32.7
18.0
3.9
25.6
52.0
89.7
49.7
11.0
-1.0
51.8
95.2
44.8
6.5
-2.7
53.2
63.9
77.0
31.6
5.4
291
Fiyat ve Endeksler
19.2 Toptan eĩya fiyatları [12 aylık ortalamalara göre deþiĩim oranı]
Wholesale prices [Rate of change on averages of the twelve months base]
[1994=100]
Prices and Indexes
Toptan eþya fiyatlarý - Wholesale prices
(1994=100)
70
(%)
60
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
2004
Kentsel yerler tüketici fiyatlarý - Urban areas consumer prices
(1994=100)
60
(%)
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
2004
292
Gıda, içki ve tütün - Food, beverages and tobacco
Giyim ve ayakkabı - Clothing and footwear
Konut - Housing
Ev eĩyası - House furniture
Saþlık - Health
Ulaĩtırma - Transportation
Eþlence ve kültür - Entertainment and culture
Eþitim harcamaları - Education expenses
Lokanta, pastane ve otel - Restaurant, pastry shop and hotel
Çeĩitli mal ve hizmetler - Goods and services
2000
2001
2002
2 970.4
2 586.5
2 489.0
3 668.7
2 270.1
3 663.7
3 350.5
2 605.6
3 827.1
3 274.7
2 632.3
4 586.3
3 886.7
3 776.1
5 751.2
3 644.3
5 436.5
5 300.3
4 119.4
5 318.5
4 666.0
4 440.9
6 648.5
5 827.8
5 758.0
7 974.7
5 243.7
7 544.7
8 049.9
5 572.6
8 141.4
6 451.6
6 416.5
2003
8 330.3
7 501.7
7 315.4
9 865.7
6 121.9
9 651.5
9 939.2
6 352.6
11 158.7
8 658.7
7 960.0
19.4 Kentsel yerler tüketici fiyatları [12 aylık ortalamalara göre deþiĩim oranı]
Urban areas consumer prices [Rate of change on averages of the twelve months base]
[1994=100]
2000
Konut - Housing
Saþlık - Health
54.9
49.8
42.1
63.9
52.4
58.7
58.0
38.9
52.2
52.1
60.7
2001
54.4
50.3
51.7
56.8
60.5
48.4
58.2
58.1
39.0
42.5
68.7
2004
9 212.1
8 175.2
7 599.7
11 378.6
6 247.6
10 608.3
10 906.8
6 601.2
13 230.9
10 355.6
8 733.7
(%)
2002
45.0
49.9
52.5
38.7
43.9
38.8
51.9
35.3
53.1
38.3
44.5
2003
25.3
28.7
27.0
23.7
16.7
27.9
23.5
14.0
37.1
34.2
24.1
2004
10.6
9.0
3.9
15.3
2.1
9.9
9.7
3.9
18.6
19.6
9.7
Kentsel yerler tüketici fiyat endeksleri - Urban areas consumer price indexes
(Genel indeks - All items)
[1994=100]
10 000
8 000
6 000
4 000
2 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
293
Fiyat ve Endeksler
19.3 Kentsel yerler tüketici fiyat endeksleri
Urban areas consumer price indexes
[1994=100]
Prices and Indexes
19.5 Kırsal yerler tüketici fiyat endeksleri
Rural areas consumer price indexes
[1994=100]
Konut - Housing
Saþlık - Health
2000
2001
2002
2003
2004
2 603.2
2 592.4
2 102.4
2 671.6
2 259.0
3 248.3
3 125.0
2 265.2
3 769.5
2 858.8
2 816.1
4 061.1
3 909.1
3 219.2
4 480.4
3 657.5
4 958.3
4 935.0
3 668.1
4 829.1
4 235.6
4 641.4
6 081.6
5 996.4
4 852.3
6 597.3
5 358.3
6 835.6
7 587.0
5 018.2
7 067.5
5 982.1
6 557.1
7 631.7
7 584.2
5 996.5
8 450.2
6 046.7
8 538.8
9 785.3
5 545.3
9 473.2
7 765.9
8 017.8
8 383.0
8 201.1
6 454.1
9 947.6
5 968.2
9 361.7
10 689.1
5 506.2
10 815.1
9 063.7
8 804.0
19.6 Kırsal yerler tüketici fiyatları [12 aylık ortalamalara göre deþiĩim oranı]
Rural areas consumer prices [Rate of change on avarages of the twelve months base]
[1994=100]
Konut - Housing
Saþlık - Health
2000
2001
2002
2003
2004
52.6
48.7
41.2
62.1
50.1
55.8
63.2
39.5
53.5
54.1
65.0
56.0
50.8
53.1
67.7
61.9
52.6
57.9
61.9
28.1
48.2
64.8
49.8
53.4
50.7
47.2
46.5
37.9
53.7
36.8
46.4
41.2
41.3
25.5
26.5
23.6
28.1
12.8
24.9
29.0
10.5
34.0
29.8
22.3
9.8
8.1
7.6
17.7
-1.3
9.6
9.2
-0.7
14.2
16.7
9.8
Kýrsal yerler tüketici fiyatlarý
[12 aylýk ortalamalara göre deðiþim oraný]
Rural areas consumer prices
[Rate of change on avarages of the twelve months base]
(Genel endeks - All items)
[1994=100]
60
(%)
(%)
Kýrsal yerler tüketici fiyat endeksleri
Rural areas consumer price indexes
(Genel endeks - All items)
[1994=100]
10 000
50
8 000
40
6 000
30
4 000
20
2 000
10
0
0
2000
2001
2002
2003
2004
2000
2001
2002
2003
2004
294
Tarla ürünleri - Field crops (TL/kg)
Anason - Anise
Ayçiçeþi - Sunflower
Arpa - Barley
Bakla (kuru) - Broad beans (dry)
Bezelye- Peas
Börülce - Kidney beans
Burçak - Wild vetches
Buþday - Wheat
Çavdar - Rye
Darı - Millet
Fasulye - Dry beans
Fiþ - Cow vetches
Mahlut - Mixed grain
Mercimek (kırmızı) - Lentils (red)
Mercimek (yeĩil) - Lentils (green)
Mısır - Corn
Nohut - Chickpeas
Pamuk (kütlü) - Cotton (raw)
Patates - Potatoes
Çeltik - Rice in the husk
Saman - Straw
Sarmısak (kuru) - Garlic (dry)
Soþan (kuru) - Onions (dry)
Soya fasulyesi - Soybeans
Susam - Sesame
Yerfıstıþı - Groundnuts
Yulaf - Oats
Meyveler - Fruits (TL/kg)
Altıntop - Grapefruit
Antepfıstıþı (kabuklu) - Pistachios (shelled)
Armut - Pears
Ayva - Quinces
Badem (kabuklu) - Almonds (shelled)
Ceviz (kabuklu) - Walnuts (shelled)
Elma - Apples
Erik- Plums
Fındık - Hazelnuts
ćncir - Figs
Kayısı - Apricots
Kestane - Chestnuts
Kiraz - Cherries
Limon - Lemon
Mandalina - Mandarins
Portakal - Oranges
Ĩeftali - Peaches
Üzüm (yaĩ) - Grapes
Viĩne - Sour cherries
Zeytin - Olive
1999
2000
2001
2002
2003 *
676 773
242 653
57 636
171 915
204 196
360 093
89 258
72 964
54 844
99 743
396 590
105 527
55 000
252 480
274 839
91 999
246 867
190 600
106 310
217 414
29 501
441 484
103 882
120 716
469 492
417 170
59 447
880 099
357 790
83 613
290 002
306 343
552 573
129 244
101 731
74 951
131 902
604 386
168 399
58 649
394 609
440 857
140 431
434 964
298 753
132 444
320 462
51 910
560 910
135 544
156 306
686 156
731 219
89 617
1 207 956
485 367
127 395
432 840
466 981
785 935
218 289
157 613
113 050
200 160
888 174
251 289
108 495
605 756
682 673
206 719
627 261
429 617
209 613
476 700
79 293
824 784
202 260
303 535
1 035 959
958 920
138 354
1 794 792
746 385
190 079
570 651
626 919
1 282 886
360 903
252 673
172 661
276 076
1 362 994
378 455
208 354
824 036
1 006 196
307 022
925 187
560 557
295 586
687 921
107 496
1 536 610
289 363
375 088
1 472 874
1 243 845
192 061
2 378 000
959 300
245 500
773 000
842 000
1 667 000
471 000
329 500
233 000
346 000
1 641 500
516 000
310 000
996 000
1 208 000
396 000
1 130 600
764 000
370 000
828 000
136 000
2 368 000
382 000
427 000
1 865 000
1 357 000
266 000
126 360
1 212 428
172 915
176 083
555 535
667 461
155 297
178 342
660 410
206 948
216 853
445 657
255 477
230 242
134 576
116 593
243 679
204 301
232 236
331 761
175 421
2 312 005
305 403
278 803
875 376
1 116 020
236 610
280 060
970 286
334 090
314 904
660 048
460 206
345 830
199 598
165 241
340 001
280 139
379 567
547 419
232 588
3 277 301
495 878
437 607
1 359 797
1 783 325
365 666
455 572
1 382 726
567 105
534 244
1 055 580
740 800
564 227
290 795
247 265
562 455
474 864
589 471
845 357
292 440
4 580 267
695 614
627 615
2 110 219
2 719 941
550 339
660 124
1 797 930
850 588
773 789
1 485 756
1 131 500
705 333
404 373
317 162
828 933
750 774
906 281
1 330 825
361 000
6 096 000
921 000
829 000
2 888 000
3 714 000
685 000
851 000
2 076 000
1 059 000
1 012 000
1 995 000
1 472 000
935 000
550 000
439 600
1 069 000
936 000
1 192 000
1 640 500
295
Fiyat ve Endeksler
19.7 Çiftçinin eline geçen fiyatlar - Prices received by farmers
Prices and Indexes
19.7 Çiftçinin eline geçen fiyatlar (devam) - Prices received by farmers (continued)
Sebzeler - Vegetables (TL/kg)
Bakla (taze) - Greenbroad beans
Balkabaþı - Pumpkins
Bamya - Okra
Biber (dolmalık) - Peppers (stufing)
Biber (sivri) - Peppers (green)
Domates - Tomatoes
Fasulye (taze) - Green beans
Havuç- Carrots
Ispanak- Spinach
Karpuz - Watermelons
Kavun - Melons
Lahana - Cabbages
Patlıcan - Eggplant
Pırasa - Leeks
Sakız kabaþı - Squash
Salatalık- Cucumbers
Turp - Horseradish
Hayvansal ürünler - Livestock products (TL/kg)
Bal - Honey
Balmumu - Wax
ćpek kozası - Silk cocoon
Kıl - Hair
Peynir (beyaz) - White cheese
Peynir (tulum) - Cheese (tulum)
Süt (inek) - Cow's milk
Süt (koyun) - Sheep's milk
Tereyaþı - Butter
Tiftik - Mohair
Yapaþı - Wool
Yumurta - Eggs
(1)
Canlı hayvanlar (TL/baĩ) - Livestock (TL/per head)
Hindi - Turkeys
Koyun - Sheep
Kuzu - Lambs
Kıl keçisi - Ordinary goats
Diĩi keçi - Ordinary goats female
Kıl keçisi oþlaþı - Kid of ordinary goats
Manda - Water buffaloes
Manda ineþi - Water buffalo cows
Diĩi malak - Water buffaloes female
Erkek malak - Water buffaloes male
Sıþır (yerli) - Cattle (domestic)
ćnek - Cows
Dana - Calves
Sıþır (kültür) - Cattle (culture)
ćnek - Cows
Dana - Calves
Sıþır (melez) - Cattle (cros-breed)
ćnek - Cows
Dana - Calves
Tavuk - Hens
Diĩi keçi - Angora goats female
Tiftik keçisi oþlaþı - Kid of angora goats
(1) Adet fiyatıdır.
1999
2000
2001
2002
2003 *
188 741
112 375
460 213
166 716
171 122
102 857
231 494
120 773
143 890
71 207
98 878
91 550
127 628
116 007
107 638
132 536
112 489
263 839
176 357
700 779
261 417
272 967
165 016
390 467
181 615
230 191
120 462
165 840
144 100
213 237
181 221
169 455
200 502
177 733
439 761
286 866
1 008 477
362 843
376 425
260 846
606 526
268 185
350 463
191 429
242 123
222 152
294 119
286 315
251 347
296 972
272 755
555 353
402 530
1 335 300
453 652
486 027
324 558
720 807
425 589
496 031
240 617
320 756
369 002
382 510
429 984
311 135
369 216
401 422
778 000
538 000
1 718 000
625 000
655 000
420 500
931 000
553 000
668 000
310 000
434 000
469 000
543 000
569 000
454 000
504 500
511 000
2 191 607
1 879 515
1 666 250
320 486
1 141 609
1 613 756
166 573
203 912
1 648 994
623 560
627 028
26 053
3 363 994
2 707 584
2 018 519
447 641
1 657 610
2 327 767
231 898
282 158
2 304 557
895 323
868 827
47 142
4 940 011
3 770 763
3 409 601
645 816
2 324 190
3 370 646
307 357
368 085
3 227 868
1 314 188
1 175 552
69 378
7 075 471
5 125 376
4 937 500
880 046
3 075 717
4 445 411
425 252
503 978
4 450 255
2 056 570
1 656 721
122 216
9 200 000
6 565 000
5 482 000
1 158 000
3 831 000
5 424 000
549 000
651 000
5 524 000
2 559 000
2 064 000
145 000
5 573 000
41 929 000
22 378 000
7 776 000
59 676 000
32 349 000
10 289 000
80 093 000
44 105 000
14 429 000
112 929 000
62 598 000
20 180 000
179 677 000
91 117 000
32 861 000
17 354 000
45 843 000
25 178 000
62 488 000
35 783 000
85 541 000
49 064 000
123 033 000
70 521 000
297 140 000
177 773 000
183 972 000
419 316 000
254 547 000
277 138 000
547 161 000
336 615 000
348 239 000
705 552 000
432 311 000
442 721 000
1 001 927 000
574 688 000
565 026 000
244 896 000
170 588 500
349 358 000
243 252 500
443 436 000
316 391 000
574 340 000
404 493 000
820 625 000
521 910 300
480 800 000
299 909 000
652 059 000
405 234 500
823 729 000
521 442 500
1 040 780 000
657 180 000
1 461 888 000
812 227 000
357 133 000
235 208 500
1 986 000
27 065 000
15 558 000
488 270 000
321 346 500
2 718 000
45 567 000
24 100 000
618 755 000
415 892 000
3 773 000
61 850 000
35 110 000
791 304 000
530 645 000
5 010 000
79 818 000
43 644 000
1 131 223 000
718 469 000
6 273 000
118 337 000
67 641 000
(1) Price per item.
296
Fiyat ve Endeksler
Çiftçinin eline geçen fiyatlar - Prices received by farmes
Tarla ürünleri - Field crops
2 000 000
(TL/kg)
Arpa - Barley
1 500 000
Buðday - Wheat
Fasulye - Dry beans
1 000 000
Mýsýr - Corn
500 000
Nohut - Chickpeas
Patates - Potatoes
0
2000
1999
2001
2002
2003
Hayvansal ürünler - Livestock products
10 000 000
(TL/kg)
Bal - Honey
8 000 000
Peynir(beyaz)-Whitecheese
6 000 000
Süt (inek) - Cow's milk
4 000 000
Tereyaðý - Butter
2 000 000
Yumurta (Adet)
Eggs (Number)
0
1999
2000
2001
2002
2003
Meyveler - Fruits
1 600 000
(TL/kg)
1 400 000
Armut - Pears
1 200 000
Elma - Apples
1 000 000
Erik- Plums
800 000
Kayýsý - Apricots
600 000
Kiraz - Cherries
400 000
Portakal - Oranges
200 000
0
Viþne - Sour cherries
1999
2000
2001
2002
2003
Veriler için tablo 19.7’ye bakýnýz.
297
Satınalma Gücü Paritesi
Purchasing Power Parity
20
Sayfa
Page
Açıklama
300
Explanation
20.1 OECD ülkelerinde satınalma gücü paritesi deþerleri
302
20.1 Purchasing power parity values in OECD countries
20.2 OECD ülkelerinde Gayri Safi Yurt ćçi Hasıla temelinde
karĩılaĩtırmalı fiyat düzeyi endeksleri
303
20.2 Comparative price level indices in OECD countries on
the basis of Gross Domestic Product
20.3 OECD ülkelerinde Gayri Safi Yurt ćçi Hasıla temelinde
kiĩi baĩına hacim endeksi
304
20.3 Per capita volume indices in OECD countries on the
basis of Gross Domestic Product
20.4 OECD ülkelerinde kiĩi baĩına reel Gayri Safi Yurtiçi
Hasıla Deþerleri
305
20.4 Per capita reel Gross Domestic Product in OECD
countries
299
SATINALMA GÜCÜ PARćTESć
PURCHASING POWER PARITY
Ülkelerin geliĩmiĩlik düzeyinin karĩılaĩtırılmasında, ülkelerin
yarattıkları Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) ve Gayri Safi Yurt ćçi
Hasıla (GSYćH)'ları ortak bir döviz kuruna, genelde ABD Dolarına
dönüĩtürülerek bulunan rakamlar kullanılmaktadır. Resmi ve
serbest piyasa kurları arasındaki farklılıklar ve ülkelerdeki fiyat
düzeylerinin farklı oluĩu, bu tür karĩılaĩtırmalarda döviz kurunun
güvenilirliþini yitirmesine neden olmuĩtur. Bu durum, döviz kurunun
sakıncalarını ortadan kaldıran Satınalma Gücü Paritesi (SGP)
yönteminin geliĩtirilmesine neden olmuĩtur. 1950'li yıllarda baĩlayan
çalıĩmalar, 1960'ların sonunda Uluslararası Karĩılaĩtırma Projesi'ne
dönüĩtürülmüĩ, Eurostat ile OECD (Ekonomik ćĩbirliþi ve Kalkınma
Teĩkilatı)'nın projeyi desteklemesi ve katılımcı ülke sayısının
artması ile proje, 1989 yılından sonra programa dönüĩtürülmüĩtür.
For comparison of economic aggregates among countries Gross
National Products (GNP) and Gross Domestic Products (GDP)
values are converted to common currency unit generally to US
dollars. Due to the differences between official and free market
exchange rates and differences of the countries' price levels, the
exchange rates are generally considered to be less reliable in such
international comparisons. This situation caused to improve the
Purchasing Power Parity (PPP) method which eliminates the
weakness of the exchange rates. The works started in the1950s
were transformed to International Comparison Project at the end of
1960s. Since the number of participating countries increased and
the Eurostat (Statistcal Office of the European Union) and OECD
(Organization of Economic Cooperation and Development)
supported the project, the project became an International
Comparison Program (ICP).
Uluslararası Karĩılaĩtırma Programı (UKP) çerçevesinde SGP'nin
hesaplanabilmesi için, katılımcı ülkelerin oluĩturduþu mal ve hizmet
sepetinde yer alan maddelerin yıllık ortalama fiyatlarına ve ilgili
madde gruplarının GSYćH içindeki harcama aþırlıklarına gerek
vardır. Program kapsamında fiyatlandırılan ve aþırlıklandırılan mal
ve hizmet grupları aĩaþıda verilmektedir.
To calculate PPP within the framework of the ICP, the annual
average prices of the items included in the representative basket of
commodities (this basket is established by participating countries)
and the expenditure weights of item groups in GDP are required.
The groups of items which are priced and weighted within the
contexts of the program are given below.
1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
Hanehalkı kiĩisel tüketim harcamaları
Gıda ve alkolsüz içecekler
Alkollü içecekler ve tütün
Giyim ve ayakkabı
Konut, su, elektirik, gaz ve diþer yakıtlar
Mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri
1.6. Saþlık
1.7. Ulaĩtırma
1.8. Haberleĩme
1.9. Eþlence ve kültür
1.10. Eþitim
1.11. Lokanta ve oteller
1.12. Çeĩitli mal ve hizmetler
Individual consumption expenditures by households
Food and non-alcoholic beverages
Alcoholic beverages and tobacco
Clothing and footwear
Housing, water, electricity, gas and other fuels
Furnishings, household equipment and routine
household maintenance
1.6. Health
1.7. Transport
1.8. Communication
1.9. Recreation and culture
1.10. Education
1.11. Restaurants and hotels
1.12. Miscellaneous goods and services
2.
Kar amacı gütmeyen kuruluĩların kiĩisel tüketim
harcamaları
2.
Individual consumption expenditures by non-profit
institutions serving households
3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
Devletin kiĩisel tüketim harcamaları
Konut
Saþlık
Eþlence ve kültür
Eþitim
Sosyal güvenlik
3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
Individual consumption expenditures by government
Housing
Health
Recreation and culture
Education
Social protection
4.
4.1
Devletin ortak tüketim harcamaları
Devletin ortak hizmetleri
4.
Collective consumption expenditures by government
4.1. Collective services of government
5.
Gayri safi sabit sermaye oluĩumu
5.1. Makine ve teçhizat
5.2. ćnĩaat projeleri
5.
Gross fixed capital formation
5.1. Machinery and equipment
5.2. Construction
6. Stok deþiĩmeleri
6.1. Envanter deþiĩimi
6.2. Deþerlerin elde ediliĩleri eksi elden çıkarılıĩları
6.
Changes in stocks
6.1. Change in inventories
6.2. Acquisitions less disposals of valuables
7. ćthalat ve ihracat dengesi
7.1. ćthalat ve ihracat dengesi
7.
Balance of exports and imports
7.1. Balance of exports and imports
300
Satınalma Gücü Paritesi (SGP): Farklı para birimlerinin satın alma
gücünü eĩitleyen ve ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarını yok ederek,
ulusal para birimlerini ortak para birimine dönüĩtüren bir orandır.
Purchasing Power Parities (PPP): PPP is the rate of currency
conversion that equalizes the purchasing power of different
currencies and eliminates the differences in price levels between
countries.
Uluslararası Karĩılaĩtırma Programı (UKP): GSYćH ve
bileĩenlerini, SGP'ye dayalı olarak veren ve uluslararası fiyat ve
hacim karĩılaĩtırmalarına olanak saþlayan, Birleĩmiĩ Milletler,
OECD ve Eurostat gibi kuruluĩlar tarafından organize edilen bir
programdır.
International Comparison Program (ICP): ICP is a program
organized by international organizations such as United Nations,
Eurostat and the OECD. It provides international price and volume
comparisons of GDP and gives GDP expenditure components
based on PPPs.
Avrupa Karĩılaĩtırma Programı (AKP): UKP'ye katılan ülke
sayısının sürekli artması ve cografi yakınlıþının getirdiþi kolaylıklar
dikkate alınarak program 1980 yılında bölgelere ayrılmıĩtır. Türkiye
UKP'nin Avrupa bölgesinde yani "Avrupa Karĩılaĩtırma Programı"
organizasyonunda yer almaktadır. Avrupa Karĩılaĩtırma Programı,
Eurostat ve OECD tarafından organize edilmektedir. Bu programda
yer alan ülkeler, dört gruba ayrılmıĩtır. Birinci grupta Kuzey Avrupa
Ülkeleri, ikinci grupta Orta Avrupa ülkeleri, üçüncü grupta Güney
Avrupa ülkeleri, dördüncü grup ise diþer OECD ülkeleri
kapsamaktadır. Türkiye, Güney Avrupa Ülkeleri grubunda yer
almaktadır.
European Comparison Program (ECP): Taking advantage of
geographical proximity and the growing number of participating
countries, the ICP was divided into the regions in 1980. Turkey is in
the European region of the ICP that is called “European
Comparison Program-ECP". ECP is organized by Eurostat and
OECD. The countries in the ECP program are divided into four
groups. Group 1 consists of the Northern European Countries,
group 2 consists of the Central European Countries, group 3
consisits of the Southern European Countries and group 4 consists
of other OECD countries. Turkey is included in the group of
Southern European Countries.
Mal ve hizmet sepeti: Program kapsamında öncelikle katılımcı
ülkeleri ve ilgili madde grubunu temsil eden ayrıca, ülkeler arasında
karĩılaĩtırılabilir niteliþe sahip mal ve hizmet sepeti, tüm ülkelerin
katılımı ile belirlenmektedir. Mal ve hizmet sepeti belirlenirken
dikkate alınan ölçüler:
Basket of goods and services: The basket of goods and services
including representative and comparable items within the
participating countries and the related item groups are determined
collectively by the participating countries. The criteria in
determining the basket of goods and services are as follows:
Seçilen maddelerin mümkün olduþunca çoþu katılımcı ülkede
bulunuyor olması,
Seçilen maddeleri ana gruplar düzeyinde tür ve satın alıĩ
yönünden ülkeleri temsil etmesi,
Ülkelerin
aynı
maddeyi
fiyatlandırdıklarından
ve
karĩılaĩtırdıklarından emin olmaları için seçilen maddelerin mutlaka
ayrıntılı tanımlarının olması,
Her bir grup için ülkeler tüketim yapılarını ve madde aþırlıklarını
göz önüne alarak en azından bir maddeyi kendi ülkelerinin tüketimi
için temsil edici olarak belirlemesi gerekmektedir.
The products selected for the basket have to be commonly found
in as many participating countries as possible,
The products selected for the basket have to be representative
for all countries,
All the items in the basket have to be precisely defined to ensure
those countries price and compare equivalent items,
For each basic heading, each participating country must
nominate and define at least one representative product of its own
consumption.
Kiĩi baĩına hacim endeksi: Kiĩi baĩına reel GSYćH deþerlerinin
OECD ortalamasına göre deþiĩimini gösterir ve aĩaþıdaki gibi
hesaplanır.
Per capita volume indices: Per capita volume indices indicate real
GDP per capita variation in the OECD average and computed as
below.
Kiĩi Baĩına Reel GSYćH (A ülkesi) X 100
KBHć (A ülkesi) = ———————————————————
Kiĩi Baĩına Reel GSYćH (OECD)
Per Capita Real GDP (country A) X 100
PCVI (country A) = ———————————————————
Per Capita Real GDP (OECD)
Karĩılaĩtırmalı fiyat düzeyi endeksi: Satınalma Gücü Paritesinin
döviz kuruna oranıdır. Ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarının
ölçülmesine imkan verir.
Comparative price level indices: It is the ratio of Purchasing
Power Parity to exchange rate. It provides a measure of the
differences in price levels between countries.
301
Tanım ve Kavramlar
20.1 OECD ülkelerinde satınalma gücü paritesi deþerleri
Purchasing power parity values in OECD countries
[Bir Amerikan doları karĩılıþı ulusal para birimi - National currency per USA Dollar]
1999
Türkiye - Turkey
2000
(ABD=1 USA=1)
2001
2002
2003
191 772
270 944
424 010
611 482
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
1.004
0.981
0.976
0.959
0.952
ABD - USA
Almanya - Germany
732 480
1.30
1.31
1.33
1.34
1.35
Avusturya - Austria
0.931
0.914
0.920
0.912
0.912
Belçika - Belgium
0.880
0.940
0.921
0.899
0.883
14.3
14.4
14.6
14.3
14.5
Danimarka - Denmark
8.41
8.41
8.35
8.43
8.43
0.982
0.979
0.976
0.967
0.965
Fransa - France
0.928
0.915
0.900
0.900
0.910
0.926
0.925
0.919
0.921
0.924
0.644
0.632
0.624
0.610
0.620
ćrlanda - Ireland
0.921
0.953
0.985
1.002
1.017
ćspanya - Spain
0.733
0.742
0.750
0.743
0.745
ćsveç - Sweden
9.34
9.19
9.34
9.36
9.42
1.93
1.90
1.90
1.80
1.80
0.809
0.808
0.819
0.825
0.843
94.2
ćtalya - Italy
ćzlanda - Iceland
81.1
83.2
88.8
92.2
Japonya - Japan
162
155
149
144
138
Kanada - Canada
1.19
1.23
1.22
1.23
1.25
Kore - Korea
755
753
761
779
782
0.98
0.99
1.00
0.98
0.99
100
107
110
115
121
Meksika - Mexico
5.63
6.12
6.32
6.58
6.89
9.25
Norveç - Norway
9.21
9.01
9.12
9.14
Polonya - Poland
1.75
1.82
1.85
1.83
1.85
Portekiz - Portugal
0.649
0.650
0.658
0.658
0.668
Slovak Cumhuriyeti - Slovak Republic
15.6
16.1
16.3
16.2
17.0
Yeni Zelanda - New Zealand
1.43
1.45
1.48
1.47
1.47
0.681
0.684
0.694
0.678
0.685
Yunanistan - Greece
Kaynak - Source: OECD, Main Economic Indicators, January 2005
Satýnalma gücü paritesi - Purchasing power parity
Türkiye - Turkey
800 000
700 000
600 000
500 000
400 000
300 000
200 000
100 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
302
(ABD-USA=100)
Karĩılaĩtırmalı fiyat düzeyi endeksi
Comparative price level indices
1999
2000
2001
2002
2003
46
43
35
41
49
ABD - USA
100
100
100
100
100
Almanya - Germany
107
Türkiye - Turkey
107
90
87
90
84
76
69
73
88
Avusturya - Austria
99
84
82
86
103
100
85
80
83
99
41
37
38
44
51
Danimarka - Denmark
121
104
100
107
128
109
Belçika - Belgium
105
90
87
91
Fransa - France
99
84
81
85
103
99
85
82
87
104
104
96
90
91
101
ćrlanda - Ireland
98
88
88
94
115
ćspanya - Spain
78
68
67
70
84
ćsveç - Sweden
113
100
90
96
117
128
112
112
116
134
86
74
73
78
95
ćzlanda - Iceland
112
106
91
101
123
ćtalya - Italy
Japonya - Japan
142
143
122
115
119
Kanada - Canada
80
83
79
78
89
Kore - Korea
63
67
59
62
66
105
91
89
92
112
42
38
38
44
54
Meksika - Mexico
59
65
68
68
64
Norveç - Norway
118
102
101
115
131
48
Polonya - Poland
44
42
45
45
Portekiz - Portugal
69
60
59
62
75
38
35
34
36
46
76
66
62
68
85
Yunanistan - Greece
76
64
62
64
77
303
20.2 OECD ülkelerinde Gayri Safi Yurt ćçi Hasıla temelinde karĩılaĩtırmalı fiyat düzeyi endeksleri
Comparative price level indices in OECD countries on the basis of Gross Domestic Product
20.3 OECD ülkelerinde Gayri Safi Yurt ćçi Hasıla temelinde kiĩi baĩına hacim endeksi
Per capita volume indices in OECD countries on the basis of Gross Domestic Product
(OECD 30=100)
Kiĩi baĩına hacim endeksi
Per capita volume indices
1999
2000
2001
2002
2003
27
28
25
26
26
ABD - USA
146
144
143
142
143
Almanya - Germany
106
105
105
105
103
108
107
108
110
111
Avusturya - Austria
119
120
118
118
117
Belçika - Belgium
108
110
112
112
112
61
61
64
65
66
119
119
120
118
117
Türkiye - Turkey
Danimarka - Denmark
104
107
109
109
108
Fransa - France
107
107
109
109
106
113
114
118
118
115
106
107
110
113
114
126
ćrlanda - Ireland
114
119
123
129
ćspanya - Spain
86
86
88
91
93
ćsveç - Sweden
111
112
111
111
110
127
127
124
128
124
ćtalya - Italy
105
104
104
105
101
ćzlanda - Iceland
120
118
119
115
113
Japonya - Japan
109
109
109
107
108
Kanada - Canada
118
117
117
116
116
66
68
70
72
68
195
205
203
205
205
Kore - Korea
49
50
54
56
58
Meksika - Mexico
37
38
37
37
36
Norveç - Norway
132
152
151
144
141
Polonya - Poland
43
43
44
44
44
Portekiz - Portugal
72
73
73
74
71
44
45
47
49
50
85
85
86
86
87
Yunanistan - Greece
67
68
70
75
77
OECD 30
100
100
100
100
100
AB 15 - EU 15
103
103
104
105
104
Avrupa bölgesi - Euro area
102
102
103
103
102
Kaynak - Source: OECD, Main Economic Indicators, Volume 2005/1 January
304
Kiĩi baĩına reel GSYćH (ABD Doları)
Per capita reel GDP (USA Dollars)
1999
2000
2001
2002
2003
6 133
6 816
6 133
6 516
6 937
ABD - USA
32 994
34 575
35 310
36 202
37 600
Almanya - Germany
24 017
25 173
25 816
26 655
27 099
25 239
26 392
27 472
28 710
29 300
Avusturya - Austria
26 888
28 732
29 187
30 102
30 637
Belçika - Belgium
24 539
26 264
27 513
28 631
29 519
13 923
14 573
15 510
16 585
17 232
Danimarka - Denmark
26 990
28 498
29 631
30 041
30 736
Türkiye - Turkey
23 654
25 686
26 754
27 806
28 328
Fransa - France
24 220
25 614
26 924
27 700
27 820
25 564
27 330
29 127
29 940
30 316
23 981
25 631
27 006
28 906
29 878
ćrlanda - Ireland
25 883
28 452
30 370
32 534
33 201
ćspanya - Spain
19 466
20 605
21 657
23 195
24 513
ćsveç - Sweden
25 093
26 920
27 311
28 152
28 879
28 794
30 383
30 567
32 532
32 511
ćtalya - Italy
23 753
25 001
25 709
26 347
26 567
ćzlanda - Iceland
27 112
28 322
29 393
29 399
29 741
Japonya - Japan
24 709
26 067
26 734
27 207
28 402
Kanada - Canada
26 723
28 029
28 902
29 591
30 475
Kore - Korea
15 047
16 351
17 265
18 443
19 243
44 099
49 115
50 030
52 154
53 822
11 133
12 018
13 239
14 365
15 166
Meksika - Mexico
8 389
9 094
9 184
9 370
9 300
Norveç - Norway
30 011
36 305
37 098
36 682
37 016
Polonya - Poland
9 670
10 294
10 758
11 194
11 524
Portekiz - Portugal
16 362
17 373
18 097
18 820
18 650
9 998
10 766
11 474
12 576
13 117
19 649
20 508
21 427
22 286
23 100
Yunanistan - Greece
15 212
16 288
17 300
19 068
20 341
305
20.4 OECD ülkelerinde kiĩi baĩına reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Deþerleri
Per capita reel Gross Domestic Product in OECD countries
Para, Banka ve Sigorta
21
Sayfa
Page
Açıklama
308
Explanation
21.1 Merkez Bankası bilançosu
310
21.1 Central Bank balance sheet
21.2 Merkez Bankası kredileri
311
21.2 Central Bank credits
21.3 Merkez Bankası mevduat
312
21.3 Central Bank Deposits
[Kurumsal sektörlere göre ]
21.4 Merkez Bankası mevduat
[Sectoral breakdown]
313
[Türlerine göre]
21.4 Central Bank deposits
[Deposit types]
21.5 Mevduat bankaları bilançosu
314
21.5 Deposit money banks' balance sheet
21.6 Mevduat bankaları krediler
317
21.6 Deposit money bankscredits
21.7 Mevduat bankaları mevduat
[Kurumsal sektörlere göre ]
317
21.7 Deposit money banks
[Sectoral breakdown]
21.8 Mevduat bankaları mevduat
[Türlerine göre]
320
21.8 Deposit money banks
[Deposit types]
21.9 Kalkınma ve yatırım bankaları bilançosu
321
21.9 Investment and development banks' balance sheet
21.10 Kalkınma ve yatırım bankaları krediler
323
21.10 Investment and development banks credits
21.11 Parasal sektör analitik bilançosu
324
21.11 Monetary sector analytical balance sheet
21.12 Uluslararası rezervler
326
21.12 International reserves
21.13 Altın fiyatları
326
21.13 Gold prices
21.14 Döviz kurları
327
21.14 Exchange rates
21.15 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketleri
328
21.15 Insurance companies by type of insurance
21.16 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketlerinin
aldıþı direkt primler
329
21.16 Direct premiums received by insurance companies and
type of insurance
21.17 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketlerinin
direkt iĩlerden ödedikleri tazminatlar
330
21.17 Direct payments made by insurance companies by type
of insurance
307
PARA, BANKA VE SćGORTA
MONEY, BANKING AND INSURANCE
Bu bölümdeki para ve banka ile ilgili veriler, TC. Merkez Bankası
AĨ'den, sigorta ĩirketlerine iliĩkin veriler ise Baĩbakanlık Hazine
Müsteĩarlıþı'ndan alınmaktadır.
The data presented in this section relating to money and banking
is provided by the Central Bank of Turkey and data on insurance
companies is provided by the Prime Ministry's Undersecretariat of
Treasury.
TC. Merkez Bankası
Central Bank of Turkey
3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete geçen banka, karma sermayeli ve
özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kiĩiliþi olan bir anonim ĩirkettir.
Bankanın temel amacı fiyat istikrarını saþlamaktır. Banka, fiyat
istikrarını saþlamak için uygulayacaþı para politikasını ve
kullanacaþı para politikası araçlarını doþrudan kendisi belirler.
Banka fiyat istikrarını saþlama amacı ile çeliĩmemek kaydıyla
Hükümetin büyüme ve istihdam politikalarını destekler.
It began operations on October 3, 1931 as a joint stock company
with private and government owned capital, subject to special laws.
The primary objective of the bank shall be to achieve and maintain
price stability. The bank shall determine on its own discretion the
monetary policy that it shall implement and the monetary policy
instruments that it is going to use in order to achieve and maintain
price stability. The Bank shall, provided that it shall not be in
confliction with the objective of achieving and maintaining price
stability, support the growth and employment policies of the
Government.
Bankanın temel görevleri;
Açık piyasa iĩlemleri yapmak,
Hükümetle birlikte Türk Lirasının iç ve dıĩ deþerini korumak için
gerekli tedbirleri almak ve yabancı paralar ve altın karĩısındaki
muadeletini tespit etmeye yönelik kur rejimini belirlemek,
Reeskont ve avans iĩlemleri yapmak, ülke altın ve döviz rezervlerini
yönetmek,
Its fundamental duties are
to carry out open market operations,
to take necessary measures in order to protect the domestic and
international value of Turkish Liras and to establish the exchange
rate policy in determining the parity of Turkish Liras against gold
and foreign currencies jointly with the Government,
to execute transactions such as spot and forward purchase and
sale of foreign exchange and banknotes, foreign swaps and other
derivaties transactions in order to determine the value of Turkish
Liras aganist other currencies,
to determine the procedures and conditions of reserve
requirements and liquidity requirement by taking into consideration
the liabilities of banks and other financial institutions to be deemed
appropriate by the Bank,
to conduct rediscount and advance transactions, to manage the
gold and foreign exchange reserves of the country,
Türk Lirasının hacim ve tedavülünü düzenlemek,
to regulate the volume and circulation of Turkish Lira,
Ödeme ve menkul kıymet transferi ve mutabakat sistemleri kurmak,
to establish payment, securities transfer and settlement systems
Kurulmuĩ ve kurulacak sistemlerin kesintisiz iĩlenmesini ve
denetimini saþlayacak düzenlemeleri yapmak,
to set forth regulations to ensure the uninterrupted operation and
supervision of the existing or future systems,
Ödemeler için elektronik ortam da dahil olmak üzere kullanılacak
yöntemleri ve araçları belirlemek,
to determine the methods and instrument including electronic
environment for payments,
Finansal sistemde istikrarı saþlayıcı ve para ve döviz piyasaları ile
ilgili düzenleyici tedbirleri almak,
Mali piyasaları izlemek ve bankalardaki mevduatın vade ve türleri ile
özel finans kurumlarındaki katılma hesaplarının vadelerini
belirlemektir.
to take precautions for enhancing the stability in the financial system
and to take regulatory measures with respect to money and
foreign exchange markets,
to monitor the financial markets and to determine the terms and
types of deposits in banks and the terms of participation funds in
special finance houses.
Banka, Hükümetin mali ve ekonomik müĩavirlik, mali ajanlık ve
haznedarlıþını yapar.
The bank shall be the financial and economic advisor, the fiscal
agent and the treasurer of the Government.
Tanım ve Kavramlar
Altın: Bu hesap Merkez Bankası' ndaki uluslararası standartta olan
ve olmayan altınların deþerini göstermektedir.
Gold: Total gold reserves in the Central Bank (Gold conforming to
international standards and gold not conforming to international
standards).
Döviz borçluları: Konvertibl ve konvertibl olmayan döviz cinsleri
üzerinden hariçteki muhabirler nezdinde açılan hesaplar, IMF
nezdindeki Rezerv Dilimi Pozisyonu ile Merkez Bankası ĩubeleri
kasalarında bulunan efektifleri içermektedir.
Foreign exchange: Consists of accounts opened by the Central
Bank with foreign correspondents against convertible and nonconvertible foreign exchange, the Reserve Tranche Position held by
the IMF and foreign currencies available in the Bank's vaults.
Türk Lirasının yabancı paralar karĩısındaki deþerinin belirlenmesi
için döviz ve efektiflerin vadesiz ve vadeli alım ve satımı ile
dövizlerin Türk Lirası ile deþiĩimi ve diþer türev iĩlemlerini yapmak,
Bankaların ve bankaca uygun görülecek diþer mali kurumların
yükümlülüklerini esas alarak zorunlu karĩılıklar ve umumi
disbonibilite ile ilgili usul ve esasları belirlemek,
308
Coin: Coins in the vaults of the Central Bank.
Menkul deþerler cüzdanı: 2001 yılında kamu ve fon bankalarından
kesin alıĩı yapılan DćBS'ler Hazine'den alınan dövize endeksli
kuponlu DćBS'ler ve repo yoluyla alınmıĩ menkul kıymetlerden
oluĩmaktadır.
Securities portfolio: Consists of government debt securities
include government securities bought from state and fund banks in
2001, foreign exchange indexed securities issued by Treasury and
securities held under repo operations.
ćç krediler: Merkez Bankası'nın bankacılık sektörüne açtıþı krediler
bu hesapta gösterilmektedir.
Domestic credits: Central Bank credits extended to the banks.
Açık piyasa iĩlemleri: TCMB'nin açık piyasa ve bankalararası para
piyasası iĩlemlerinden doþan alacaklarını göstermektedir.
Open market operations: Shows claims of the Central Bank due to
the open market operations and interbank money market
transactions.
Dıĩ krediler: Rusya Federasyonuna Toprak Mahsulleri Ofisi'nce
yapılan buþday ihracatı karĩılıþında düzenlenen ve TCMB
tarafından satın alınan senetler karĩılıþında ve TCMB ile Sudan
Merkez Bankası ve Arnavutluk Merkez Bankası arasında imzalanan
bankacılık sözleĩmesi kapsamındaki TCMB'nin alacaklarıyla ilgili
olarak TCMB'nin kullandırdıþı kredileri içermektedir.
Foreign credits extended by The Central Bank: Consists of
credits extended in accordance with the Banking Agreement
between the Central Bank of Turkey and the Central Banks of the
Sudan an Albania, and credits extended against the bills bought by
the Central Bank of Turkey which were issued against the wheat
exports made by the Soil Products Office to Russian Federation.
Hazine'nin alacakları: TCMB kasalarında Hazine adına muhafaza
edilen uluslararası standartta olmayan altın, ülkemizin IMF
nezdindeki SDR kotasının altın ve yabancı para olarak ödenen
kısmı dolayısıyla oluĩan Hazine'nin Rezerv Dilim ćmkanı ve
Hazine'nin çeĩitli iĩlemlerinden doþan diþer alacaklarını kapsar.
Claims of the treasury: Non-international standard gold held for
Treasury at Central Bank, Reserve Tranche Mean of Treasury due
to the position of Turkey's SDR quote at IMF which was paid as gold
and foreign exchange and other receivables of Treasury arising
from various transactions.
Mevduat: Bankaya yatırılan kamu ve bankacılık sektörüne,
uluslararası kuruluĩlar, fonlar ve muhtelif sektörlere ait Türk Lirası
ve yabancı para mevduatlarını gösterir.
Deposits: Deposits of the public sector, banks, international
institutions, funds and others held in the Central Bank in Turkish
Liras and foreign exchange.
M1: Bankalar dıĩındaki para ile vadesiz mevduatlar toplamıdır.
M1: Money outside the banks plus sight deposits.
M2: M1'e ek olarak mevduat bankalarının vadeli mevduatlarını
kapsar.
M2: M1 plus time deposits.
M3: M2'ye ek olarak mevduat bankalarının resmi mevduatı ile diþer
TCMB mevduatını kapsar.
M3: M2 plus government deposits in the banks and other deposits
in the Central Bank.
M2Y: M2'ye ek olarak yerleĩiklerin yabancı para mevduatlarını
kapsar.
M2Y: M2 plus resident's foreign exchange deposits.
M2YR: M2Y'ye ek olarak repo iĩlemlerinden saþlanan fonları
kapsar.
M2YR: M2Y plus funds received from repo transactions.
M3Y: M2Y'ye ek olarak resmi mevduat ve diþer TCMB mevduatını
kapsar.
M3Y: M2Y plus official deposits and Central Bank's other deposits.
M3YR: M3Y'ye ek olarak repo iĩlemlerinden saþlanan fonları
kapsar.
M3YR: M3Y plus funds received from repo transactions.
Takipteki alacaklar : TCMB'nin Irak Merkez Bankasından kredi
alacaþı karĩılıþı ve Irak Bekhme Barajı Projesi kapsamında satın
alınan senetler karĩılıþı doþan alacaklarını göstermektedir.
Claims under legal proceedings: Shows the claims of Central
Bank of Turkey on the Central Bank of Iraq as well as the claims
arising from the credit that was extended against the bills bought by
the Central Bank regarding the Iraq Bekhme Dam project.
309
Madeni para: Merkez Bankası kasalarında bulunan madeni
paralardır.
21.1 Merkez Bankası bilançosu
Central Bank balance sheet
1999
Varlıklar - Assets
Altın mevcudu - Gold
Döviz borçluları - Foreign exchange
Konvertibl (YP) - Convertible (FX)
Konvertibl olmayan (YP) - Non-convertible (FX)
Madeni para - Coins
Dahildeki muhabirler - Domestic correspondents
Menkul deþerler cüzdanı - Securities portfolio
Devlet iç borçlanma senetleri
Government domestic dept instruments
Diþer - Other
ćç krediler - Domestic credits
Bankacılık sektörü - Banking sector
TMSF'na kullandırılan krediler - Credits to SDIF
Açık piyasa iĩlemleri - Open market operations
Röpor borçluları - Repurchase agreements
Nakit - Cash
Menkul - Securities
Diþer - Other
Dıĩ krediler - Foreign credits
ćĩtirakler - Share participations
Gayrimenkuller ve demirbaĩlar - Fixed assets
Takipteki alacaklar - Claims under legal proceedings (net)
SDR tahsisatı nedeniyle hazine yükümlülüþü
(1)
Treasury liabilities due to SDR allocation
Deþerleme hesabı - Revaluation account
Faiz ve gelir reeskontları - Interest and income accruals
Muvakkat borçlular - Miscellaneous receivables
Diþer varlıklar - Other assets
Yükümlülükler - Liabilities
Tedavüldeki banknotlar - Currency issued
Hazinenin alacakları - Liabilities to treasury
Altın - Gold (TL)
(1)
Rezerv dilimi imkanı - Reserve tranche facility
Diþer - Other (net)
Döviz alacaklıları - Foreign correspondents
Konvertibl - Convertible
Konvertibl olmayan - Non convertible
Mevduat toplamı - Total deposit
Mevduat - Deposit (TL)
Muhtelif - Miscellaneous
Uluslararası kuruluĩlar - International institutions
Fonlar - Extrabudgetary funds
Mevduat (YP) - Deposits (FX)
Muhtelif - Miscellaneous
Fonlar - Extrabudgetary funds
(1)
2000
2001
2002
2003
20 430 431
561 263
12 518 645
12 518 057
587
1 651
722 118
2 886 445
30 894 507
694 486
14 895 115
14 894 474
641
3 416
1 468 357
6 488 844
82 768 063
1 527 126
27 045 763
27 045 257
506
1 803
3 767 448
38 831 212
80 945 861
2 149 367
43 816 006
43 815 573
434
8 607
2 689 095
28 848 909
81 959 294
2 234 171
46 922 504
46 922 114
389
7 378
1 758 776
27 645 806
2 886 445
0
6 488 844
0
38 831 212
0
28 848 909
0
27 645 806
0
10 588
2 913
7 675
2 406 795
2 018 605
2 018 605
0
388 190
160 457
2 255
45 472
552 795
501 724
1 724
0
500 000
5 218 625
5 117 475
5 117 475
0
101 150
139 737
2 727
68 052
795 470
766 270
0
16 270
750 000
7 014 591
6 557 791
5 504 791
1 053 000
456 800
263 219
5 713
100 112
1 777 871
262 804
0
12 804
250 000
2 071 600
2 070 500
0
2 070 500
1 100
251 626
7 819
155 632
0
6 556
0
6 556
0
433 000
433 000
0
433 000
0
166 347
20 787
197 758
0
0
119 752
442 194
0
227 269
390 685
0
1 527 074
139 861
249 887
0
27 167
190 892
216 450
233 218
723 478
7 347
33 981
1 568 187
20 430 431
2 390 748
18 485
1 620
16 864
3 220
3 167
53
12 277 366
1 722 130
81 242
1 488 653
2 053
118 987
31 195
10 555 236
1 669 170
3 012 292
5 833 314
40 459
30 894 507
3 772 411
25 864
2 008
23 856
33 636
17 206
16 430
17 247 120
4 666 548
293 671
2 015 481
1 213
2 240 463
115 720
12 580 572
875 890
4 295 402
7 078 823
330 456
82 768 063
5 282 660
56 496
4 422
52 074
101 031
28 594
72 437
45 553 233
16 508 743
706 890
2 520 198
10 937
13 166 561
104 157
29 044 490
1 992 755
10 348 363
15 693 982
1 009 390
80 945 861
7 635 622
357 921
6 224
250 928
100 768
106 881
24 639
82 243
55 714 056
16 491 497
334 395
2 791 824
807
13 186 412
178 059
39 222 559
3 893 761
10 719 475
23 259 403
1 349 921
81 959 294
10 675 528
294 029
6 471
234 190
53 368
85 412
15 178
70 234
56 260 800
15 398 874
955 027
4 191 278
4 287
10 199 972
48 310
40 861 926
4 577 974
10 196 375
24 257 671
1 829 907
310
1999
Açık piyasa iĩlemleri - Open market operations
Röpor alacaklıları - Repurchase agreements
Nakit - Cash
Menkul - Securities
Diþer - Other
Dıĩ krediler (YP) - Foreign credits (FX)
Kısa vadeli - Short term
Orta ve uzun vadeli - Medium and long term
ćthalat akreditif bedelleri, teminat ve depozitolar
Collaterals and deposits aganists L/C on imports
Döviz satıĩı yapılmıĩ akreditif bedelleri - For letters of credit
Mal bedeli ve teminatlar - For imports
Ödenecek senet ve havaleler - Notes and remittances payable
SDR tahsilatı - SDR allocation (1)
Sermaye - Capital
ćhtiyat akçesi - Reserve funds
Karĩılıklar - Provisions
Faiz ve gider reeskontları - Interest and expense accruals
Muvakkat alacaklılar - Miscellaneous payables
Diþer yükümlülükler - Other liabilities
(1)
2000
2001
2002
2003
1 969 700
1 969 700
0
1 969 700
0
5 553
237
5 316
4 973 902
4 973 902
0
4 973 902
0
5 701
279
5 422
12 630 260
6 483 160
1 058 460
5 424 700
6 147 100
11 301
581
10 720
9 579 837
2 075 937
2 075 937
0
7 503 900
13 089
0
13 089
8 260 095
433 645
433 645
0
7 826 450
12 094
0
12 094
231 927
231 923
4
6 433
25
181 607
554 800
1 510 061
13 842
1 266 665
286 327
286 317
10
4 756
25
343 876
797 538
1 248 884
42 016
2 112 451
418 769
418 765
4
32 232
25
652 993
3 398 025
7 110 726
56 942
7 463 370
653 218
653 214
4
9 865
249 887
25
2 600 556
79 567
1 146 601
2 654 680
77 427
66 628
837 449
837 444
4
12 819
233 218
25
2 655 945
76 811
0
2 429 839
82 930
42 300
(1) Merkez Bankası hesaplarının uluslararası muhasebe standartlarına
(1) It has been added starting from May 31, 2002 within the context
uyumu kapsamında 31 Mayıs 2002 tarihinden itibaren ilave edilmiĩtir.
of compliance with International Accounting Standarts of Central
Bank Accounts.
21.2 Merkez Bankası kredileri - Central Bank credits
[Kurumsal sektörlere göre - Sectoral breakdown]
Toplam - Total
Merkezi yönetim - Central government
Mali olmayan kamu giriĩimleri
Non-financial public enterprises
Mali kurumlar - Financial institutions
Mevduat bankaları - Deposit money banks
Kalkınma ve yatırım bankaları
Investment and development banks
Banka dıĩı mali kurumlar
Non-Bank financial institutions
Yurt dıĩı - Abroad (1)
( Milyar TL - Billion TL)
1999
2000
2001
2002
2003
723 836
0
1 436 931
0
2 807 360
0
2 568 597
0
1 947 876
0
2 913
7 675
7 675
1 724
500 000
0
0
766 270
16 270
0
262 804
12 804
0
6 556
6 556
0
0
0
0
0
0
713 247
500 000
935 207
750 000
2 041 090
250 000
2 305 793
0
1 941 320
(1) Dıĩ krediler içerisinde yer alan Irak'a verilen krediler 1999/12.den
(1) Loans extended to Iraq classified in Foreign Credit were transfered
itibaren Merkez Bankası bilançosunda "Takipteki Alacaklar" hesabına
to "Claims Under Legal Proceedings" in the Central Bank balance
aktarılmıĩ olup "Yurt dıĩı" rakamı Merkez Bankası bilançosu ile farklılık
sheet as of December 1999. Thus, the figure in "Abroad" is different
göstermektedir.
than that of in the Central Bank balance sheet.
311
21.1 Merkez Bankası bilançosu (devam)
Central Bank balance sheet (continued)
21.3 Merkez Bankası mevduat - Central Bank Deposits
2002
2003
Toplam - Total
12 277 366 17 247 120 45 553 233 55 714 056
1 793 407
1 452 613 3 416 622 5 692 925
Genel ve katma bütçeli idareler
General and annexed budget administration
1 685 276
960 820 2 171 336 3 676 553
Türk Lirası - Turkish Liras
61 657
249 163
673 900
302 378
Yabancı para - Foreign exchange
1 623 619
711 658 1 497 437 3 374 175
Genel ve katma bütçeli idarelerin proje kredileri
General and annexed budget administration project funds
45 057
160 532
482 662
497 581
0
0
0
0
45 057
160 532
482 662
497 581
Kamu iktisadi kurumları - Public economic institutions
157
545
197
325
157
545
197
325
0
0
0
0
Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumları
Social securities organization established by law
0
0
0
0
Bütçe dıĩı fonlar - Extrabudgetary funds
62 918
330 715
762 427 1 518 466
31 145
115 092
100 985
176 382
31 773
215 624
661 442 1 342 083
Mali kurumlar - Financial institutions
4 510 567
6 426 197 13 227 062 13 519 891
Bankalar mevduatı - Banks deposits
4 485 759
6 285 780 12 695 845 13 485 735
Zorunlu karĩılıklar - Required reserves
3 066 363
3 933 904 7 754 497 9 116 657
1 022 571
1 404 157 1 626 371 1 671 841
2 043 792
2 529 747 6 128 126 7 444 816
Serbest rezervler - Free reserves
1 419 396
2 351 876 4 941 348 4 369 078
Mevduat bankaları (YP) - Deposit money banks (FX)
954 589
1 741 866 4 050 434 3 271 335
Mevduat bankaları - Deposit money banks (TL)
464 807
610 011
890 914 1 097 743
Diþer mali kurumlar - Other financial institutions
24 809
140 417
531 217
34 156
14 570
24 464
171 521
5 985
658
674
1 718
2 661
13 912
23 790
169 803
3 324
Banka dıĩı mali kuruluĩlar (tasarruf mevduatı sigorta fonu)
Non-bank financial institutions (insurance funds for saving deposits)
8 735
115 460
351 120
9 514
Türk Lirası (vadesiz) - Turkish Liras (sight)
49
628
3 172
1 676
8 686
114 832
347 948
7 838
Özel finans kurumları (ÖFK)
Financial institutions (special finance houses)
1 497
438
8 519
18 628
Yetkili döviz müesseseleri
Authorized foreign currency institutions
6
55
57
30
Mali olmayan kamu giriĩimleri - Non-financial public enterprises
496
3 706
12 664
22 014
ćktisadi devlet teĩekkülleri - State economic enterprises
496
3 706
12 664
22 014
63
6
8
9
434
3 700
12 656
22 005
Yerel yönetimler - Local government
19 427
21 180
32 786
31 683
19 366
21 180
32 786
31 683
61
0
0
0
Özel sektör - Private sector (TL)
82
109
301
622
Bloke mevduatlar - Restricted deposits
197
547
536
2
Yurt dıĩı yerleĩikler mevduatı - Non-residents' deposits
5 952 919
9 319 927 28 861 496 36 446 625
Kredi mektuplu döviz mevduatı
Foreign exchange deposits by citizens abroad
5 819 582
7 062 991 15 557 117 23 041 336
Diþer mevduat (TL+YP) - Other deposits (TL+FX)
133 336
2 256 936 13 304 380 13 405 289
Diþer mevduat - Other deposits
270
22 840
1 766
294
1999
2000
2001
56 260 800
7 364 993
5 167 363
930 232
4 237 131
320 796
0
320 796
544
544
0
0
1 876 289
48 289
1 828 000
14 387 557
14 347 250
9 503 436
2 288 617
7 214 819
4 843 814
2 975 758
1 868 056
40 306
10 725
4 927
5 798
1 928
21
1 906
27 636
18
20 053
20 053
7
20 046
27 638
27 638
0
765
5
34 459 546
24 148 387
10 311 158
245
312
1999
Toplam - Total
TL mevduat - TL deposits
Bankalar mevduatı - Banks deposits
Zorunlu karĩılıklar (YP) - Required reserves (FX)
Zorunlu karĩılıklar - Required reserves (TL)
Vadesiz mevduat - Demand deposits
Mali olmayan kamu giriĩimleri
Non-financial public enterprises
Yerel yönetimler - Local government
Diþer mali kurumlar - Other financial institutions
Bloke mevduatlar - Restricted deposits
Yurt dıĩı yerleĩikler TL mevduatı - TL Non-residents' deposits
Yurt dıĩındaki bankalar - TL deposit, banks abroad
Uluslararası kurumlar - TL deposits, international institutions
Elçilikler - Miscellaneous TL deposits, embassies
Yurt dıĩındaki kurumlar
Miscellaneous TL deposits, institutions abroad
Diþer - Other TL
Merkezi yönetim mevduatları - Central government deposits
Genel ve katma bütçeli idareler
General and annexed budget administration deposits
Genel ve katma bütçeli idareler proje kredisi
General and annexed budget administrations project credits
Kamu iktisadi kuruluĩları (katma bütçeli idareler)
Public economic institutions (annexed budget administration)
Social security insurance established by law
Diþer mevduat - Other deposits
YP mevduatı - FX deposits
Bankalar mevduatı - Banks' deposits
Diþer mali kurumlar mevduatı - Other financial institutions
Banka dıĩı mali kuruluĩlar (tasarruf mevduatı sigorta fonu)
Non-bank financial institution (insurance funds of saving deposits)
ćktisadi devlet teĩekkülleri - State economic enterprises
Yerel yönetimler - Local governments
EGO+ćGDAĨ (belediye ticari iĩletmeleri)
EGO+IGDAS (municipal economic enterprises)
Yurt dıĩı yerleĩikler mevduatı - Non-residents' deposits
Kredi mektuplu döviz mevduatı
Foreign exchange deposits by citizens abraod
Diþer yerleĩik olmayanların mevduatı
Other non-residents' deposits
2000
2001
2002
2003
12 277 366 17 247 120 45 553 233 55 714 056 56 260 800
1 722 130 4 666 548 16 508 743 16 491 497 15 398 874
1 487 378 2 014 168 2 517 285 2 769 584 4 156 673
1 022 571 1 404 157 1 626 371 1 671 841 2 288 617
0
0
0
0
0
1 022 571 1 404 157 1 626 371 1 671 841 2 288 617
464 807
610 011
890 914 1 097 743 1 868 056
20 224
22 652
38 041
55 309
61 012
63
19 366
82
713
197
119 604
617
118 987
1
6
8
9
7
21 180
32 786
31 683
27 638
109
301
622
765
1 357
4 947
22 995
32 603
547
536
2
5
2 241 103 13 167 514 13 187 222 10 201 875
640
952
809
1 901
2 240 463 13 166 561 13 186 412 10 199 972
1
1
1
2
0
0
92 959
0
0
364 800
0
0
775 081
0
0
479 085
0
0
979 065
61 657
249 163
673 900
302 378
930 232
0
0
0
0
0
157
545
197
325
544
0
31 145
1 768
0
115 092
23 278
0
100 985
10 285
0
176 382
294
0
48 289
245
10 555 236 12 580 572 29 044 490 39 222 559 40 861 926
2 998 380 4 271 612 10 178 560 10 716 151 10 190 577
2 043 792 2 529 747 6 128 126 7 444 816 7 214 819
954 589 1 741 866 4 050 434 3 271 335 2 975 758
22 598
138 622
517 752
11 162
7 704
13 912
23 790
169 803
3 324
5 798
8 686
434
434
61
114 832
3 700
3 700
0
347 948
12 656
12 656
0
7 838
22 005
22 005
0
1 906
20 046
20 046
0
61
5 833 314
0
0
0
0
7 078 823 15 693 982 23 259 403 24 257 671
5 819 582
7 062 991 15 557 117 23 041 336 24 148 387
13 732
15 833
136 865
218 066
109 284
313
21.4 Merkez Bankası mevduat - Central Bank deposits
[Türlerine göre - Deposit types]
21.4 Merkez Bankası mevduat (devam) - Central Bank deposits (continued)
Merkezi yönetim mevduatları - Central government deposits
Genel ve katma bütçeli idareler mevduatı
General and annexed budget administration deposits
Genel ve katma bütçeli idareler proje kredileri
General and annexed budget administrations project credits
Kamu iktisadi kuruluĩları (Katma bütçeli idareler)
Public economic institutions (Annexed budget administration)
1999
2000
2001
2002
2003
1 700 448
1 087 814
2 641 541
5 213 839
6 385 928
1 623 619
711 658
1 497 437
3 374 175
4 237 131
45 057
160 532
482 662
497 581
320 796
0
31 773
0
215 624
0
661 442
0
1 342 083
0
1 828 000
21.5 Mevduat bankaları bilançosu - Deposit money banks' balance sheet
[Tek düzen hesap planına göre - According to the uniform chart of accounts]
1999
Varlıklar - Assets
Kasa - Vault cash
Efektif deposu - Foreign banknotes
Yoldaki paralar - Cash in transit
Satın alınan banka çekleri - Checks purchased
Vadesi gelmiĩ menkul deþerler - Securities due
Kıymetli maden deposu (YP) - Precious stones stock (FX)
TC. Merkez Bankası - Claims on Central Bank
Vadesiz serbest hesap - Sight free account
Vadeli serbest hesap - Time free account
Bankalar - Claims on banks
Yurt içi - Domestic
Yurt dıĩı - Abroad
(1)
(2)
Para piyasalarından alacaklar - Claims on money markets
(2)
Özel finans kurumları - Special finance houses
Alım satım amaçlı ve satılmaya hazır menkul deþerler
Trading securities and securities available for sale
Ters repo iĩlemlerinden alacaklar
(3)
Claims on revers repo transactions (4)
Krediler - Credits
Tasfiye olunacak alacaklar - Past-due loans (net)
Tasfiye olunacak alacaklar - Past-due loans
(-)Krediler özel karĩılıkları - (-)Special reserve for loans
Kiralama iĩlemlerinden alacaklar
(1)
Receivable from leasing transactions (net)
Kredi ve diþer faiz gelir tahakkuk ve reeskontları
Credit and other interest income accruals and rediscount
Kanuni yedek akçeler karĩılıþı devlet tahvili
Bonds held against legal reserve
ćĩtirakler, baþlı ve birlikte kontrol edilen ortaklıklar
Participations and subsidiaries
(1)
2000
2001
2002
2003
64 781 164 95 854 797 152 689 155 193 624 801 227 538 790
525 864
604 149
856 874
797 281
993 953
517 826
401 367
1 564 025
1 034 614
996 449
4 966
9 382
53 268
13 545
36 242
11 303
16 826
22 119
22 099
8 996
7
7
7
874
632
1 812
1 195
5 314
1 089
299
953 320 1 233 053
2 162 417
2 611 122
2 962 882
662 605
885 565
762 006
677 240
1 708 132
290 715
347 488
1 400 411
1 933 882
1 254 750
6 834 700 14 604 732 15 730 600 17 826 700 15 906 260
2 165 851 6 066 639
2 752 654
1 764 275
2 356 766
4 668 849 8 538 093 12 977 946 16 062 425 13 549 494
588 573 1 550 475
7 727 662
7 315 825
7 792 009
109 346
27 287
26 535
0
0
11 476 896 10 611 648
16 340 825
35 814 077
55 116 674
16 967 066 27 372 173
864 932 1 375 751
2 257 091 3 464 908
-1 392 159 -2 089 157
33 952 167
2 258 717
6 356 059
-4 097 342
15 813
34 474 675
2 779 980
9 278 618
-6 498 638
156 496
52 354 591
960 092
8 298 648
-7 338 556
0
3 061 460
0
3 919 581
0
7 683 120
0
9 258 435
0
9 998 333
5 885 195
3 658 625
10 450 134
13 044 019
12 202 783
0
0
0
0
0
1 642 027
4 161 134
5 085 504
8 493 601
8 978 006
314
1999
2000
2001
2002
2003
1 709 681
1 423 465
76 667
275 602
13 572
6 100 403
2 284 409
125 219
188 762
19 528
41 682 742
3 104 550
135 934
475 254
43 240
46 770 473
7 482 218
242 898
965 732
31 484
44 827 404
8 192 611
258 399
1 442 903
31 269
2 981
0
0
0
0
294 385
685 109
773 081
813 299
1 446 549
1 355 058
122 772
1 593 012
895 456
93 129
767 098
1 046 926
10 229 300
613 742
11 367
15 207 366
789 249
6 096
24 525
500 111
1 904
39 338
1 977 108
561
262 210
2 151 878
266
64 781 164
45 291 813
8 005 690
37 286 123
95 854 797
64 942 983
12 587 870
52 355 113
152 689 155 193 624 801
110 521 576 135 575 188
19 735 315 27 372 094
90 786 261 108 203 094
227 538 790
154 185 095
33 166 257
121 018 838
873 746
1 505 376
3 978 779
5 321 164
2 856 994
9 457 584
2 144 339
6 726 734
13 056
638 897
79 238
5 215 061
11 337 973
0
1 273 538
107 194
9 049 101
11 577 827
157 088
1 327 316
190 719
8 457 516
0
13 154 313
0
1 482 304
1 426 545
8 433 505
0
13 795 798
0
1 701 985
569 067
10 276 072
780 482
1 894 560
908 140
1 686 411
1 445 188
2 604 622
1 811 959
3 081 381
1 248 674
3 781 100
27 554
42 663
60 381
97 859
106 434
2 576 771
2 842 221
2 384 035
0
2 088 562
0
2 142 977
135 189
195 281
269 326
0
282 186
0
302 479
475 300
190 817
1 436 327
264 272
499 613
349 090
91 491
804 052
221 172
2 565 394
151 942
901 688
537 200
230 677
560 503
447 125
3 257 408
37 653
953 938
834 297
231 867
517 293
255 506
3 542 658
2 559
1 601 415
907 411
406 424
579 556
0
4 537 590
8 670
2 430 246
1 096 543
440 945
Vadeye kadar elde tutulacak menkul deþerler
Securities to be held till maturity (3) (5)
Sabit deþerler - Fixed assets (net)
Özel maliyet bedelleri - Special costs (net)
Peĩin ödenmiĩ vergiler - Prepaid taxes
Ayniyat mevcudu - Office supply inventory
Tahsili ĩüpheli ücret, komisyon ve diþer alacaklar
Doubtful fees, commission and other receivables
Aktiflerimizin vadeli satıĩından doþan alacaklar
(6)
Receivables from future sale of assets
Muhtelif alacaklar - Miscellaneous receivables
Borçlu geçiçi hesaplar - Transitory asset accounts
Kamu kurum ve kuruluĩlarından alacaklar
Receivables from public sector (7)
Elden çıkarılacak kıymetler - Assets to be sold
Toplam mevduat - Total deposit
Vadesiz - Demand
Vadeli - Time
Repo iĩlemlerinden saþlanan fonlar
Funds received from repo transactions (8)
Para piyasalarına borçlar - Due to money markets (9)
Menkul kıymet ödünç piyasasına borçlar
Due to securities lending markets (6)
Alınan krediler - Loans received
TC. Merkez Bankası - Central Bank
Yurt içi bankalar - Domestic banks
Yurt içi diþer kuruluĩlar - Other domestic institutions
Yurt dıĩı bankalar - Banks abroad
Yurt dıĩı fonlar ve diþer kuruluĩlar
Other institutions and funds abroad
Kiralama iĩlemlerinden borçlar
Due to leasing transactions (net) (9)
Faktoring iĩlemlerinden borçlar
(6)
Due to factoring transactions
Faiz ve gider reeskontları - Interest and expense rediscounts
Kredi ve diþer alacaklar deþerleme fonu
Credits and other receivables revaluation fund (6)
ćthalat transfer emirleri - Import transfer orders
Ödenecek vergi, resim, harç ve primler
Taxes, duties, charges and premium payable
ćhraç edilen menkul kıymetler - Securities issued (net)
Bankamıza tahsis edilen fonlar - Funds allocated
Ertelenmiĩ vergiler - Deferred taxes
Muhtelif borçlar - Miscellaneous payables
Alacaklı geçici hesaplar - Transitory liability accounts
Ödeme emirleri - Payment orders
315
21.5 Mevduat bankaları bilançosu (devam) - Deposit money banks balance sheet (continued)
21.5 Mevduat bankaları bilançosu (devam) - Deposit money banks balance sheet (continued)
Kamu kurum ve kuruluĩlarına borçlar
Payables to public sector (10)
(11)
Özkaynaklar - Owner's equity
Ödenmiĩ sermaye - Paid-up capital
Sermaye (nominal) - Capital
(-)Sermaye taahhütleri (ödenmemiĩ) - (-)Unpaid capital
Ödenmiĩ sermaye enflasyon düzeltme farkı
Inflation adjustment for paid-up capital (12)
Sermaye yedekleri - Capital reserves
Kar yedekleri - Profit reserves (13)
Kar (zarar) - Profit (loss)
Geçmiĩ yıllar karı (zararı) - Profit (loss) for the previous year
Not. Temmuz 2002'den itibaren veriler enflasyon muhasebesine göre
1999
2000
2001
2002
2003
52 428
537 419
3 358 040
2 806 227
3 309 883
-503 656
2 883
2 034 852
5 852 029
4 786 181
5 196 548
-410 367
3 414
320 096
14 646 308
9 680 147
10 171 784
-491 637
1 764
1 558 844
22 373 280
10 471 973
10 959 995
-488 022
598
1 549 321
30 979 515
11 860 528
12 348 550
-488 022
1 155 225
543 001
-643 580
-502 833
3 043 900
4 463 745
-3 462 413
-2 979 384
3 365 989
7 320 845
-2 480 870
-3 239 803
21 231 234
1 286 166
20 784 270
2 347 748
-33 748 111
16 135 072
1 975 004
23 346 655
5 062 146
-27 399 890
Note. Data are inflation adjusted beginning from July 2002.
düzeltilmiĩtir.
(1) Ekim 1999'a kadar "Diþer varlıklar" içerisinde gösterilmiĩtir.
(1) It was included in "Other assets" until October 1999.
(2) "Özel finans kurumları" Aralık 2002 tarihinden itibaren "Yurt içi
(2) "Special finance houses" are included in "Claims on domestic banks"
bankalar" hesabı içerisinde izlenmeye baĩlanmıĩtır.
account beginning from December 2002.
(3) "Menkul deþerler cüzdanı" ve "Baþlı menkul deþerler" kalemleri
(3) "Securities portfolio" and "Securities in non-trading portfolio" are
Aralık 2002 tarihinden itibaren sırasıyla "Alım satım amaçlı ve
respectively renamed as "Trading securities and securities available for
satılmaya hazır menkul deþerler" ve "Vadeye kadar elde tutulacak
sale" and "Securities to be held till maturity" beginning from
menkul deþerler" olarak düzenlenmiĩtir.
December 2002.
(4) TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle Ĩubat 2002'den baĩlamak üzere
(4) Due to change in Uniform Chart of Accounts, banks’ securities subject
daha önce bilanço dıĩında izlenen bankaların repo ve ters repo
to repurchase agreements and related items, which were previously
iĩlemlerine iliĩkin kalemler bilançolara dahil edilmiĩ ve repoya
classified as off-balance sheet item are included in banks’ balance sheet
tabi menkul kıymetler Ĩubat 2002 - Eylül 2002 döneminde
beginning from February 2002 and securities subject to repurchase
sadece Baþlı Menkul Deþerler (vadeye kadar elde tutulacak menkul
agreement which were included only in Securities in non-trading portfolio
deþerler) içerisinde izlenirken yine TDHP'nda Ekim 2002'de yapılan
(securities to be held till maturity) between Februay and September 2002
deþiĩiklikle Menkul Deþerler Cüzdanı (alım satım amaçlı ve satılmaya
are also included in securities portfolio (trading securities and securities
hazır menkul deþerler) içerisinde de izlenmeye baĩlanmıĩtır.
available for sale) after the regulation of uniform chart of accounts dated
(5) "Vadeye kadar elde tutulacak menkul deþerler", Ekim 1999
(5) "Securities to be held till maturity" were reported by banks under "Other
October 2002.
tarihine kadar bankalarca "Diþer varlıklar", "ćĩtirakler" ya da "Alım
assets", "Participations" or " Trading securities and securities available for
satım amaçlı ve satılmaya hazır menkul deþerler" içerisinde
sale" until October 1999.
bildirilmiĩtir.
(6) TDHP'nda yapılan deþiĩiklik nedeniyle Aralık 2002 tarihinden
(6) Due to change in the Uniform Chart of Accounts dated October 2002,
itibaren ilave edilmiĩtir.
it has been added beginning from December 2002.
(7) "Özel görev hesapları" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan
deþiĩiklikle "Kamu kurum ve kuruluĩlarından alacaklar" olarak
"Special duty accounts" has been changed as "Receivables from public
deþiĩtirilmiĩtir.
sector".
(8) TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle Ĩubat 2002'den baĩlamak üzere,
(8) Due to change in Uniform Chart of Accounts, banks’ securities subject
to repurchase agreements and related items which were previously classified
iĩlemlerine iliĩkin kalemler bilançolara dahil edilmiĩtir.
as off-balance sheet item are included in banks’ balance sheet beginning
from February 2002.
(9) Ekim 1999 tarihine kadar "Diþer yükümlülükler" içerisinde
(9) It was included in "Other liabilities" until October 1999.
gösterilmektedir.
(10) "Özel Görev Hesapları" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan
deþiĩiklikle "Kamu kurum ve kuruluĩlarına borçlar" olarak
Special Duty Accounts has been changed as "Payables to public sector".
deþiĩtirilmiĩtir.
(11) "Özkaynaklar" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan deþiĩiklik
(11) "Owner's equity" is rearranged beginning from December 2002 due
paralelinde Aralık 2002'den itibaren yeniden düzenlenmiĩtir.
to change in Uniform Chart of Accounts dated October 2002.
(12) Önceki sunumda "Diþer Sermaye Yedekleri" içerisinde yeralan
(13) "Inflation Adjustment for Paid-up Capital" which was classified under
Ödenmiĩ Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkı ayrıĩtırılmıĩtır.
"Other Capital Reserves" in previous presentations has been separated.
(13) "Yedek akçeler" Aralık 2002'den itibaren "Kar yedekleri"
(12) "Legal reserves" has been arranged as "Profit reserves" beginning
olarak düzenlenmiĩtir.
from December 2002.
316
1999
Toplam - Total
Mali kuruluĩlar - Financial institutions
Banka dıĩı mali kuruluĩlar - Non-bank financial institutions (1)
(1)
Yurt içi bankalararası krediler - Domestic interbank credit
TC.Merkez Bankası - Central Bank
Mali olmayan ĩirketler - Non financial companies (2) (4)
Bireysel iĩletmeler - Individual corporations (2) (4)
Hanehalkı - Households
Tüketici kredileri - Consumer credit (4)
Kredi kartları - Credit cards
Personele verilen krediler - Credits to personnel
Tarım satıĩ kooperatifleri
Agricultural sales cooparatives (3)
Tarım kredi kooperatifleri
Agricultural credit cooperatives (3)
Hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kuruluĩlar
Non-profit institutions serving households
Diþer - Other
2000
2001
2002
2003
16 967 066 27 372 173
129 979
233 179
602 091
531 169
21 916
42 349
611 592
735 207
33 952 167
1 291 552
378 973
77 603
1 016 370
34 474 675
720 812
22 557
82 356
1 107 617
52 354 591
452 959
190 854
172 162
958 048
550 301
624 751
29 147
25 525
32 144
84 931
0
0
15 390 632 25 561 979
10 435 244 15 459 400
2 222 896 6 855 284
1 004 315 4 602 942
1 137 591 2 151 724
80 990
100 618
878 257
57 262
80 851
0
30 776 161
22 609 348
4 939 445
2 336 850
2 556 936
45 659
962 147
119 933
25 537
0
31 971 146
15 254 307
7 105 096
6 638 109
2 266 048
4 335 181
36 880
734 568
210 874
12 606
0
48 889 710
23 094 451
9 158 056
12 929 522
5 833 254
7 029 598
66 670
632 786
1 452 342
1 890 718
2 107 131
2 908 443
483 150
705 716
217 198
63 800
25 319
1 616 556
210 856
1 089 237
268 290
1 119 452
411 508
62 552
740 151
570 187
95 732
678 187
1 690 858
(1) Özel finans kurumları Aralık 2002 tarihine kadar "Banka dıĩı
(1) Special finance houses, which were included in "Non-bank financial
mali kuruluĩlar, "bu tarihten itibaren "Yurt içi bankalararası krediler"
institutions", are classified in "Domestic interbank credits" since
içerisinde izlenmektedir.
December 2002.
(2) "Mali olmayan ĩirketler" Aralık 2002 tarihine kadar "Bireysel
(2) "Non-financial companies" included "individual corporations" until
iĩletmeleri" de kapsamaktadır.
December 2002.
(3) "Tarım satıĩ ve tarım kredi kooperatiflerine verilen krediler" Ekim
(3) "Credit extended to agricultural sales and credit cooperatives" were
1999 tarihine kadar "Özel sektör - Diþer" kalemi içinde yer almaktadır.
included in the "Private sector - Other" item until October 1999.
(4) Bankalarca ticari iĩletmelere kullandırılan tüketici kredisi
(4)The credits in the form of consumer credits extended to business
niteliþindeki krediler; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nca
enterprices are reclassified in "Non-financial Companies" and "Individual
bankalara gönderilen talimat gereþince Aralık 2002 tarihinden itibaren
Corporations" according to the directive of Banking Regulation and
tüketici kredileri kapsamından çıkarılarak "Mali Olmayan Ĩirketler"
Supervision Agency begining from December 2002.
veya Bireysel ćĩletmeler içerisinde sınıflandırılmıĩtır.
21.7 Mevduat bankaları mevduat - Deposit money banks
1999
Toplam - Total
Sosyal güvenlik kuruluĩları ve bütçeye ait hesaplar
Budgetary accounts and social security institutions (TL)
Resmi kurumlar - Offical corporations
Genel bütçeli daire ve kurumlar
General budget institutions
Katma bütçeli daire ve kurumlar
Annexed budget administrations
Mahkeme, savcılık, icra iflas dairesi, tereke hakimi
Courts, attorney, execution and bankruptcy office,
legacy courts
2000
2001
45 291 813 64 942 983 110 521 576
1 413 780 2 343 643
2 839 837
2002
2003
135 575 188 154 185 095
5 731 199
9 283 701
899 465
583 769
1 445 107
999 491
2 129 619
970 340
3 248 590
1 729 073
5 305 700
2 842 795
379 236
702 835
440 070
938 834
1 698 245
186 471
280 817
501 718
754 310
1 090 502
18 062
15 839
28 552
35 929
54 048
317
21.6 Mevduat bankaları krediler - Deposit money bankscredits
21.7 Mevduat bankaları mevduat (devam) - Deposit money banks (continued)
Social security institutions established by law
Diþer kurumlar - Other corporations
Bütçe dıĩı hesaplar - Deposits of extrabudgetary funds (TL)
(1)
Fonlar - Funds
Döner sermayeli kurumlar - Revolving fund organizations
Diþer kuruluĩlar mevduatı, devlet memurları, iĩçiler,
emekliler konut edindirme yardımı hesabı - Other
(2)
institutions deposits, government housing fund account
Merkezi yönetim döviz tevdiat hesabı (YP)
(3)
Foreign exchange deposits of central government (FX)
Diþer merkezi yönetim döviz tevdiat hesabı
Foreign exchange deposits of other central government
Fonlar (TMSF hariç) döviz tevdiat hesabı
Foreign exchange deposits of funds except SDIF
Ticari kuruluĩlar, KćT ile baþlı müessese ve ortaklıklar
Commercial corporations, affiliat and partnerships of SEE's (TL)
Mali olmayan kamu giriĩimleri döviz tevdiat hesabı (YP)
Foreign exchange deposits of non-financial public
(3)
enterprises (FX)
Yerel yönetimler mevduatı
Official, local administrations (TL)
Yerel yönetimlerin ticari iĩletmeleri
Commercial corporations of local administrations (TL)
Yerel yönetimlerin döviz tevdiat hesabı (YP)
(3)
Foreign exchange deposits of local governments (FX)
Mali olmayan ĩirketler - Non-financial corporations (TL)
Her türlü ortaklıklar (sermaye ĩirketleri) (tic. mev.)
Partnerships (commercial deposits)
Vakıf, dernek, sendika ve birlikliklerin ticari iĩlet. (tic. mev.)
Foundations, unions and associations (commercial deposits)
Kooperatifler (tic. mev.) - Cooperatives (commercial deposits)
Bireysel iĩletmeler - Individual corporations (TL)
Gerçek kiĩi ticaret iĩletmeleri (tic. mev.)
Real persons (commercial deposits)
Hanehalkı - Households (TL)
Tasarruf mevduatı, gerçek kiĩiler
Saving deposits, real persons
Mevduat sertifikaları - Certificates of deposit
Hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kur.
Non-profit institutions serving households (TL)
Vakıf, dernek, sendika ve birlikler (diþ. kur. mev.)
Foundations, unions and associations ( other corporations deposit)
Apartman yönetimi ile ilgili açılan hesaplar (diþ. kur. mev.)
Accounts of building managements (other corporations deposit)
Diþer (diþ. kur. mev.) - Other (other corporations deposit) (TL)
Yurt içi yerleĩik özel sektörün döviz tevdiat hesabı (YP)
Residents' foreign exchange deposits, private sector (FX) (4)
Hanehalkı, yurt içinde yerleĩik gerçek kiĩiler
Households, resident real persons
Yurt içinde yerleĩik tüzel kiĩilerin döviz tevdiat hesapları
Resident legal persons, foreign exchange deposits
(3)
1999
2000
2001
2002
2003
254 766
60 930
514 315
380 465
132 215
356 783
88 833
898 536
623 726
274 511
1 009 647
149 632
710 218
279 459
428 961
1 021 594
497 923
1 856 776
288 390
1 568 295
1 966 098
496 807
3 292 095
1 146 727
2 145 337
1 635
299
1 798
91
31
-
-
-
625 833
685 906
-
-
-
557 368
623 931
456 828
832 170
1 501 357
68 465
4 501 164
61 975
5 080 769
456 828
832 170
1 501 357
2 774 963
3 400 819
280 624
433 268
642 796
1 726 201
963 623
1 679 950
1 715 471
213 192
323 450
491 492
858 266
1 588 949
67 432
109 818
151 304
96 835
112 354
8 522
14 168
36 714 648 50 584 215 96 296 111 114 699 985 127 072 520
2 318 857 3 576 312 5 231 983
6 201 326
7 962 993
1 850 568
3 027 161
4 592 469
5 431 772
6 673 115
266 267
202 022
262 003
274 734
274 417
761 065
347 576
291 938
598 034
300 912
468 642
918 152
687 940
601 938
1 368 728
262 003
761 065
598 034
13 310 054 17 841 397 27 265 629
918 152
34 451 682
1 368 728
45 083 517
13 310 040 17 841 397 27 265 629
14
0
0
34 451 682
0
45 083 517
0
2 290 640
3 007 033
3 833 533
4 339 784
6 488 896
2 270 606
2 952 556
3 793 544
4 247 547
6 403 773
20 034
395 284
54 477
603 765
39 989
571 889
92 237
907 516
85 123
1 264 451
17 697 450 24 639 796 58 713 932
67 787 899
64 850 235
15 266 447 21 064 723 46 490 234
56 524 752
52 884 007
11 263 147
11 966 228
2 431 003
3 575 073 12 223 698
318
Mali olmayan ĩirketler - Non-financial corporations
Hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kur.
Kıymetli maden depo hesabı (YP)
Precious stones stock account (FX) (5)
Yurt dıĩı yerleĩikler mevduatı - Non-residents' deposits (4)
Elçilikler, konsolosluklar, uluslararası kuruluĩlar
Embassies, consulates, international institutions (TL)
Yerleĩik olmayanların TL mevduatı
TL deposits of non-residents
Döviz tevdiat hesabı, yurt dıĩında yerleĩik gerçek kiĩiler (YP)
Foreign exchange deposit accounts, non-resident real
persons (FX)
Döviz tevdiat hesabı, yurt dıĩında yerleĩik tüzel kiĩiler (YP)
Foreign exchange deposit accounts, non-resident legal
persons (FX)
Mali kuruluĩlar mevduatı - Financial institutions' deposits
TL mevduatları - TL deposits
(6)
Bankalararası mevduat - Interbank deposits
Merkez Bankası - Central Bank
Diþer mali kuruluĩlar mevduatı - Other financial institutions
Banka dıĩı mali kuruluĩlar - Non-bank financial institutions
Döviz tevdiat hesapları (YP) - Foreign exchange deposits (FX)
(6)
Diþer mali kuruluĩlar mevduatı - Other financial institutions
Banka dıĩı mali kuruluĩlar - Non-bank financial institutions
1999
2000
2001
2002
2003
-
-
-
11 012 068
11 688 672
-
-
-
251 079
277 556
440 360
869 283
154 847
771 191
81 111
1 808 497
93 626
2 610 885
53 700
2 828 585
2 397
4 265
5 790
7 167
5 627
143 701
65 038
118 723
193 390
278 714
457 027
473 647
1 088 472
1 613 257
1 741 818
266 158
5 556 650
3 317 657
2 311 372
16 744
828 887
1 465 741
1 006 285
228 241
9 978 496
6 785 144
5 456 173
9 781
607 897
4 838 495
1 328 971
595 512
7 432 978
4 266 500
2 182 775
1 928
510 187
1 670 660
2 083 725
797 071
7 068 333
3 139 858
825 180
1 844
140 146
683 190
2 314 678
802 426
8 204 049
4 019 835
1 492 937
1 347
175 155
1 316 435
2 526 898
187 065
819 220
2 238 994
2 213 201
286 675
1 317 782
608 744
25 793
136 097
1 192 874
3 193 352
3 146 941
572 346
1 692 838
881 757
46 411
175 724
1 908 001
3 166 478
3 099 736
166 632
1 330 737
1 602 367
66 742
165 690
2 148 988
3 928 475
1 745 531
131 061
434 176
1 180 294
2 182 944
52 928
2 473 970
4 184 214
2 499 591
0
1 323 448
1 176 143
1 684 623
25 793
-
46 411
-
66 742
-
47 573
2 135 371
22 383
1 662 240
(1) Diþer kurumlar mevduatı içinde gösterilen "Bütçe dıĩı fonlar mevduatı"
(1) "Deposits of extrabudgetary funds" under "Deposits of other
para arzlarına dahil edilmemektedir. Ancak banka dıĩı mali kuruluĩ olarak
Coporations" are not included in money supply. On the other hand
sınıflandırılan Tasarruf mevduatı sigorta fonunun bankalardaki mevduatı
Saving deposit insurance fund is considered as non-bank financial
Aralık 1999'dan itibaren ayrıĩtırılarak para arzlarına dahil edilmiĩtir.
institutions and deposits of this institution are separated and included
(2) Ekim 1999'a kadar "Özel sektör diþer kurumlar mevduatı-diþer"
(2) "Government housing fund" account which was shown under
in money supply beginning from December 1999.
içerisindeki Devlet memurları konut edindirme yardım hesabı ayrıĩtırılarak
"Other Corporations-Other" in "Private Sector" until October 1999
"Merkezi yönetim mevduatları" içerisine alınmıĩtır.
is classified under "Deposits of central government" since then.
(3) Aralık 2002'den itibaren Yurt içi yerleĩik tüzel kiĩilerin Döviz tevdiat
(3) Sectoral breakdown of resident legal persons foreign exchange
hesaplarının sektörel ayrımları yapılarak ilgili sektör grupları içerisinde
deposit have been done and reclassified under related sector
gösterilmiĩtir.
beginning from December 2002.
(4) Ekim 1999 tarihinden itibaren Döviz tevdiat hesapları "Gerçek" ve
(4) Foreign exchange deposit accounts have been classified as "Legal"
"Tüzel kiĩiler" ayrımında izlenmeye baĩlanmıĩtır.
and "Real persons" beginning from October 1999.
(5) Önceki sunumda "Mali Kuruluĩlar Mevduatı, Yurt içi Bankalar" içerisinde
(5) "Precious stones deposit accounts", which were classified under
"YP Diþer" olarak yer alan "Kıymetli maden depo hesapları" "Özel sektör
Financial institutions deposits, domestic banks as "Other FX" in former
mevduatı" içerisine dahil edilmiĩtir.
presentation, are shown under "Private sector" as a separate item.
(6) Ekim 1999'dan itibaren "Bankalararası mevduat"ın TL-YP ayrımları
(6) TL-FX breakdown of "Interbank deposits" was done as of October
yapılmıĩtır. Bu tarihten önceki TL bankalararası mevduatlar YP
1999, the data before that date had included the FX deposits as well.
mevduatlarını da kapsamaktadır.
319
21.7 Mevduat bankaları mevduat (devam) - Deposit money banks (continued)
21.8 Mevduat bankaları mevduat - Deposit money banks
1999
Toplam - Total
Tasarruf mevduatı - Saving deposits
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Ticari kurumlar mevduatı - Commercial corporations' deposits (1)
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Diþer kurumlar mevduatı - Other corporations' deposits (2)
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Bilgi için: fonlar - of which: funds
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Resmi kurumlar mevduatı - Official deposits
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Mevduat sertifikaları - Certificates of deposits
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Döviz tevdiat hesapları - Foreign exchange deposit accounts
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Kıymetli maden depo hesapları (YP)
Precious stones deposit accounts (FX) (3)
Vadesiz - Sight
Vadeli - Time
Kamu mevduat bankaları - Public deposit money banks
Özel mevduat bankaları - Private deposit money banks
Yabancı mevduat bankaları - Foreign deposit money banks (4)
Kamu ve özel kalkınma ve yatırım bankaları
(5)
Public and private investment and development banks
Yabancı kalkınma ve yatırım bankaları
(5)
Foreign investment and development banks
Yurt dıĩındaki bankalar - Banks abroad
Özel kanunla mevduat kabulüne yetkili kuruluĩlar
Institutions authorized to accept deposit by law
Özel finans kurumları - Special finance houses (1)
(1) Aralık 2002'ye kadar "Ticari kurumlar mevduatı" içerisinde yer alan
2002
2003
45 291 813 64 942 983 110 521 576 135 575 188
13 340 770 17 888 051 27 365 541 34 604 347
633 131
905 778
1 586 698
2 307 305
12 707 639 16 982 273 25 778 843 32 297 042
3 640 644 5 813 377
8 117 695 12 909 736
1 421 368 2 077 426
3 540 384
4 756 252
2 219 276 3 735 951
4 577 311
8 153 484
3 914 999 5 636 461
7 572 504
7 902 013
959 208 1 871 527
1 995 838
1 918 756
2 955 791 3 764 934
5 576 666
5 983 257
2000
154 185 095
45 302 429
3 835 720
41 466 709
16 736 478
7 195 918
9 540 560
12 156 162
3 084 645
9 071 517
628 028 1 305 554
161 551
120 305
796 961 1 322 941
618 585
947 514
178 376
375 427
14
0
14
0
0
0
18 420 635 25 341 684
3 117 982 3 762 642
15 302 653 21 579 042
2001
1 021 258
732 516
1 461 832
817 189
644 643
0
0
0
60 397 916
10 799 780
49 598 136
450 352
331 467
2 587 339
1 398 351
1 188 988
0
0
0
74 694 153
16 192 646
58 501 507
854 088
504 694
4 431 744
2 081 074
2 350 670
0
0
0
71 436 743
16 098 780
55 337 963
440 360
33 682
406 678
4 737 430
303 419
134 796
1 481 298
458 390
154 847
22 516
132 331
8 785 622
582 127
539 426
4 359 283
821 543
81 111
17 069
64 042
5 524 977
168 560
319 551
2 884 927
68 549
93 626
40 417
53 209
2 783 974
132 905
214 608
1 455 062
123 302
53 700
26 766
26 934
4 067 839
1 347
780 813
1 464 409
136 876
191 110
177 414
190 904
209 791
75 141
21 748
2 146 669
5 094
2 300 735
51 562
1 840 924
3 472
574 322
170
1 498 603
0
-
0
-
0
-
0
70 512
0
110 480
(1) "Special finance houses"deposits which were included in"Commercial corporotions'
"Özel finans kurumları"nın bankalardaki mevduatı bu tarihten itibaren
deposits" are classified under "Interbank deposits" begining from December 2002.
"Bankalararası mevduat" içerisinde izlenmeye baĩlanmıĩtır.
(2) "Deposits of extrabudgetary funds" under "Deposits of other corporations" are
(2) Diþer Kurumlar Mevduatı içinde gösterilen "Bütçe Dıĩı Fonlar Mevduatı"
not included in money supply. On the other hand saving deposit insurance fund is
para arzlarına dahil edilmemektedir. Ancak banka dıĩı mali kuruluĩ olarak
considered as non-bank financial institutions and deposits of this institutions are
sınıflandırılan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun bankalardaki mevduatı
separated and included in money supply beginning from December 1999.
Aralık 1999'den itibaren ayrıĩtırılarak para arzlarına dahil edilmiĩtir.
(3) "Precious stone deposit accounts (FX)" which were classified under "Foreign
(3) Daha önceki sunumda, "Döviz tevdiat hesapları" içerisinde izlenmekte
exchange deposit accounts" according to maturity breakdown in former presentation,
olan "Kıymetli maden depo hesapları"ayrı bir kalem olarak izlenmektedir.
are shown as a separate item with sight-time breakdown.
(4) Ekim 1999'a kadar "Yabancı mevduat bankaları", "Özel mevduat
(4) "Foreign deposit money banks" were shown under "Private deposit money banks"
bankaları" içerisinde izlenmektedir.
until October 1999.
(5) "Kamu ve özel kalkınma ve yatırım bankaları" ile "Yabancı kalkınma
(5) "Public and private investment and development banks" and "Foreign investment
ve yatırım bankaları", Ekim 1999'a kadar "Kalkınma ve yatırım bankaları"
and development banks" were shown under a separate item as "Investment and
olarak tek baĩlıkta izlenmiĩtir.
development banks" until October 1999.
320
Varlıklar - Assets
Kasa - Vault cash
Efektif deposu - Foreign banknotes
Yoldaki paralar - Cash in transit
Satın alınan banka çekleri - Checks purchased
Vadesi gelmiĩ menkul deþerler - Securities due
Kıymetli maden deposu (YP) - Precious stones stock (FX) (1)
TC. Merkez Bankası - Claims on Central Bank
Vadesiz serbest hesap - Sight free account
Vadeli serbest hesap - Time free account
Bankalar - Claims on banks
Yurt içi - Domestic (2)
Para piyasalarından alacaklar
(1)
Claims on money market transactions
Alım satım amaçlı ve satılmaya hazır menkul deþerler
Trading securities and securities available for sale (3)
Bilgi için: Repoya tabi menkul deþerler
(4)
Of which : Securities under repurchase agreement
Ters repo iĩlemlerinden alacaklar
(4)
Claims on revers repo transactions
Krediler - Credits
Tasfiye olunacak alacaklar - Past-due loans (net)
Tasfiye olunacak alacaklar - Past-due loans
(-) Krediler özel karĩılıkları - (-) Special reserve for loans
Kiralama iĩlemlerinden alacaklar (net)
Receivables from leasing transactions (net) (1)
Kredi ve diþer faiz gelir tahakkuk ve reeskontları
Credit and other interest income accruals and rediscount
Kanuni yedek akçeler karĩılıþı devlet tahvili
Bonds held against legal reserves
ćĩtirakler, baþlı ve birlikte kontrol edilen ortaklıklar
Participations and subsidiaries
Vadeye kadar elde tutulacak menkul deþerler
Securities to be held till maturity (3) (5)
Bilgi için : Repoya tabi menkul deþerler
(4)
Of which : securities under repurchase agreement
Sabit deþerler - Fixed assests (net)
Özel maliyet bedelleri - Special costs (net)
Peĩin ödenmiĩ vergiler - Prepaid taxes
Ayniyat mevcudu - Office supply inventory
Tahsili ĩüpheli ücret, komisyon, diþer alacaklar
Doubtful fees, commission and other receivables
Aktiflerimizin vadeli satıĩından doþan alacaklar
Receivables from future sale of assets (6)
Muhtelif alacaklar - Miscellaneous receivables
Borçlu geçici hesaplar - Transitory asset accounts
Kamu kurum ve kuruluĩlarından alacaklar
Receivables from public sector (7)
Elden çıkarılacak kıymetler - Assets to be sold
1999
2000
2001
2002
2003
3 439 494
578
59
0
0
0
0
10 278
4 169
6 109
447 721
384 797
62 924
4 640 265
486
269
0
0
0
0
21 770
4 463
17 307
445 470
366 189
79 281
7 803 306
193
352
0
0
0
0
151 049
10 221
140 828
447 674
45 476
402 198
9 390 223
307
1 183
0
0
0
0
10 198
6 057
4 141
411 128
78 629
332 499
10 286 837
331
605
0
0
0
0
6 371
5 361
1 010
514 707
132 658
382 049
12 169
0
199 672
0
803 572
0
1 194 650
0
1 022 000
0
137 296
205 351
76 950
533 442
789 798
-
-
-
24 148
30 108
2 257 080
16 762
25 440
-8 678
3 157 849
26 700
51 811
-25 111
5 328 866
71 169
400 466
-329 297
2 195
6 002 217
64 264
178 617
-114 353
1 679
6 589 287
17 469
180 199
-162 730
0
0
0
0
0
0
127 795
16 291
166 026
33 003
150 082
144 791
224 734
231 043
270 790
0
0
0
0
0
33 235
51 261
60 955
205 308
182 292
207 397
176 811
299 183
301 707
281 889
88 732
466
22 229
18 222
117 132
673
31 973
21 053
184 009
935
92 827
29 081
10 728
154 182
897
76 208
18 095
64 101
185 330
587
131 708
32 879
7
0
0
0
0
20 210
16 291
28 603
7 510
20 587
8 238
0
15 512
9 459
17 053
19 016
14 119
260
420
0
145
2 746
0
75
2 857
0
15
14 127
0
13
9 885
0
321
21.9 Kalkınma ve yatırım bankaları bilançosu - Investment and development banks' balance sheet
21.9 Kalkınma ve yatırım bankaları bilançosu (devam) - Investment and development banks' balance sheet (continued)
Mevduat - Deposit
(4)
Funds received from repo transactions
Para piyasalarına borçlar - Due to money markets (8)
Menkul kıymet ödünç piyasasına borçlar
(6)
Due to securities lending markets
Alınan krediler - Loans received
Kiralama iĩlemlerinden borçlar - Due to leasing transactions (net) (8)
Faktoring iĩlemlerinden borçlar - Due to factoring transactions (6)
Faiz ve gider reeskontları - Interest and expense rediscounts
Kredi ve diþer alacaklar deþerleme fonu
Credits and other receivables revaluation fund (6)
ćthalat transfer emirleri - Import transfer orders
Ödenecek vergi, resim, harç ve primler
Tax, duties, charges and premium payable
ćhraç edilen menkul kıymetler - Securities issued (net)
Bankamıza tahsis edilen fonlar - Funds allocated
Ertelenmiĩ vergiler - Deferred taxes
Muhtelif borçlar - Miscellaneous payables
Alacaklı geçici hesaplar - Transitory liability accounts
Ödeme emirleri - Payment orders
Kamu kurum ve kuruluĩlarına borçlar - Payables to public sector (9)
Özkaynaklar - Owner's equity (10)
Ödenmiĩ sermaye - Paid-up capital
Ödenmiĩ sermaye enflasyon düzeltme farkı
Inflation adjustment for paid-up capital (11)
Sermaye yedekleri - Capital reserves
Kar yedekleri - Profit reserves (12)
Kar (zarar) - Profit (loss)
Geçmiĩ yıllar karı (zararı) - Profit (loss) for the previous year
1999
2000
2001
2002
2003
3 439 494
0
4 640 265
0
7 803 306
0
9 390 223
0
10 286 837
0
52 050
116 286
64 952
37 645
35 359
74 960
12 994
1 781 744
103 376
34
54 004
2 051 563
141 049
9
78 405
3 033 223
296 748
1
102 569
0
3 815 344
335 302
1
0
71 543
0
3 625 616
458 679
64
0
70 778
68
4 125
693
0
5 115
0
9 197
6 786
257 783
49 825
312
233 371
124 949
7
123 983
0
651 202
344 884
10 723
425 452
66 107
2 598
327 309
112 232
41
172 522
0
1 131 844
737 446
17 387
1 035 413
102 308
417
493 588
671 959
67
405 662
0
1 578 319
1 139 538
14 748
682 634
90 183
1 001
693 850
180 446
219
479 186
0
2 947 647
1 531 224
20 821
488 761
88 112
187
605 363
193 535
172
451 517
0
4 186 081
1 856 078
81 232
42 306
194 235
-11 455
83 457
99 161
214 917
-3 137
108 652
138 258
191 894
-23
4 409 286
72 117
1 338 926
592 514
-4 996 420
3 550 108
99 920
218 246
509 947
-2 048 218
(5) "Vadeye kadar elde tutulacak menkul deþerler", Ekim 1999'a kadar
bankalarca "Diþer varlıklar", "ćĩtirakler" ya da "Alım satım amaçlı ve
satılmaya hazır menkul deþerler" içerisinde bildirilmiĩtir.
(6) TDHP'nda yapılan deþiĩiklik nedeniyle Aralık 2002'den itibaren
ilave edilmiĩtir.
(7) "Özel görev hesapları" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle
"Kamu kurum ve kuruluĩlarından alacaklar" olarak deþiĩtirilmiĩtir.
(8) Ekim 1999'a kadar "Diþer yükümlülükler" içerisinde gösterilmektedir.
(9) "Özel görev hesapları" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle
"Kamu kurum ve kuruluĩlarına borçlar" olarak deþiĩtirilmiĩtir.
(10) "Özkaynaklar" Ekim 2002'de TDHP'nda yapılan deþiĩiklik paralelinde
Aralık 2002'den itibaren yeniden düzenlenmiĩtir.
Note. Data are inflation adjusted beginning from July 2002.
(1) It was included in "Other assets" until October 1999.
(2) "Special finance houses" are included in "Claims on domestic banks"
account beginning from December 2002.
(3) "Securities portfolio" and "Securities in non-trading portfolio" are
respectively renamed as "Trading securities and securities available for sale"
and "Securities to be held till maturity" beginning from December 2002.
(4) Due to change in Uniform Chart of Accounts, banks’ securities subject to
repurchase agreements and related items which were previously classified as
off-balance sheet item are included in banks’ balance sheet beginning
from February 2002.
(5) "Securities to be held till maturity" were reported by banks under "Other
assets", "Participations" or " Trading securities and securities available
for sale" until October 1999.
it has been added beginning from December 2002.
"Special duty accounts"has been changed as"Receivables from public sector".
(8) It was included in "Other liabilities" until October 1999.
"Special duty accounts" has been changed as "Payables to public sector".
(10) "Owner's equity" is rearranged beginning from December 2002
due to change in Uniform Chart of Accounts dated October 2002.
(11) Önceki sunumda "Diþer sermaye yedekleri" içerisinde yeralan "Ödenmiĩ
(11) "Inflation adjustment for paid-up capital" which was classified under
sermaye enflasyon düzeltme farkı" ayrıĩtırılmıĩtır.
"Other capital reserves" in previous presentations has been separated.
(12) "Yedek akçeler" Aralık 2002'den itibaren "Kar yedekleri" olarak
düzenlenmiĩtir.
(12) "Legal reserves" has been arranged as "Profit reserves"
beginning from December 2002.
Not. Temmuz 2002'den itibaren veriler enflasyon muh. göre düzeltilmiĩtir.
(1) Ekim 1999'a kadar "Diþer varlıklar" içerisinde gösterilmektedir.
(2) "Özel finans kurumları" Aralık 2002'den itibaren "Yurt içi bankalar" hesabı
içerisinde izlenmeye baĩlanmıĩtır.
(3) "Menkul deþerler cüzdanı" ve "Baþlı menkul deþerler" kalemleri Aralık
2002'den itibaren sırasıyla "Alım satım amaçlı ve satılmaya hazır menkul
deþerler" ve "Vadeye kadar elde tutulacak menkul deþ." olarak düzenlenmiĩtir.
(4) TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle Ĩubat 2002'den baĩlamak üzere, daha önce
bilanço dıĩında izlenen bankaların repo ve ters repo iĩlemlerine iliĩkin
kalemler bilançolara dahil edilmiĩtir.
322
Toplam - Total
Banka dıĩı mali kuruluĩlar - Non-bank financial institutions (1)
Sigorta ĩirketleri ve özel emeklilik fonları
Insurance companies and private pension funds
Mali aracılar - Financial intermediaries
Mali yardımcılar - Financial auxiliaries
Özel sektör - Private sektör
Mali olmayan ĩirketler - Non-financial companies (2)
Bireysel iĩletmeler - Individual corporations (2)
Hanehalkı - Households
Hanehalkına hizmet veren kar amacı olmayan kuruluĩlar
Diþer - Other
1999
2000
2001
2002
2003
2 257 080
3 157 849
5 328 866
6 002 217
6 589 287
0
0
387 007
529 545
497 781
-
0
0
714 830
774 529
735 057
-
0
0
919 600
1 403 874
1 346 441
-
0
0
1 204 450
1 428 031
1 364 064
0
0
0
1 641 320
1 678 449
1 611 787
0
12 799
18 965
30 035
9 437
39 141
18 292
48 871
15 096
37 230
29 432
0
788 272
777 234
6 170
0
1 032 357
1 017 847
7 479
0
1 841 590
1 822 857
10 796
0
7 295
7 801
0
2 243 900
2 209 879
20 343
13 678
0
23 064
6 368
0
2 458 812
2 430 199
13 293
15 112
4 868
552 256
7 031
636 133
7 937
1 163 802
0
0
1 125 836
0
208
810 706
(1) "Özel finans kurumları" Aralık 2002 tarihine kadar "Banka dıĩı mali
(1) "Special finance houses" which were included in "Non-bank financial
kuruluĩlar" içerisinde izlenmiĩtir.
institutions", are classified in "Domestic interbank credits" since December 2002.
(2) "Mali olmayan ĩirketler" Aralık 2002 tarihine kadar
(2) "Non-financial companies" included "Individual corporations" until
"Bireysel iĩletmeleri" de kapsamaktadır.
December 2002.
Mevduat bankalarý mevduat - Deposit money banks
1 800 000
1 600 000
1 400 000
1 200 000
Genel bütçe - General budget
1 000 000
800 000
Katma bütçe - Annexed budget
600 000
400 000
200 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
Veri için tablo 21,7’ye bakýnýz.
323
21.10 Kalkınma ve yatırım bankaları krediler - Investment and development banks credits
21.11 Parasal sektör analitik bilançosu - Monetary sector analytical balance sheet
[M3YR Para arzı ve karĩılık kalemleri - M3YR money supply and counterpart items]
1999
2000
2001
2002
2003
41 443 949
5 964 601
21 941 653
13 863 977
8 077 676
-15 977 052
-6 335 916
-9 641 136
37 561 070
58 467 538
2 760 179
28 121 837
16 607 806
11 514 031
-25 361 658
-9 964 792
-15 396 866
63 223 246
108 748 347
-1 886 778
48 527 755
30 782 124
17 745 631
-50 414 533
-36 155 953
-14 258 580
128 439 070
141 223 904
-6 297 979
68 887 662
48 220 839
20 666 823
-75 185 641
-59 602 923
-15 582 718
164 742 193
163 957 125
-6 767 792
70 100 912
51 058 649
19 042 263
-76 868 704
-58 100 475
-18 768 229
198 691 861
19 263 145
31 560 164
90 190 345
122 788 098
139 064 505
22 943 011
-204 502
1 134 690
0
-1 339 192
23 147 513
23 147 513
0
36 122 354
871 057
1 746 266
0
-875 209
35 251 297
35 251 297
0
96 593 820
34 523 915
34 698 719
0
-174 804
62 069 905
62 069 905
0
133 117 307
52 814 340
53 960 941
0
-1 146 601
80 302 967
80 302 967
0
152 345 667
52 385 567
51 662 089
0
723 478
99 960 100
99 960 100
0
-3 679 866
-1 750 079
-1 687 160
-62 918
-1 929 787
-111 360
-1 818 427
-4 562 190
-1 228 775
-898 060
-330 715
-3 333 415
-143 996
-3 189 419
-6 403 476
-2 799 022
-2 036 595
-762 427
-3 604 454
-65 789
-3 538 665
-10 329 208
-5 497 214
-3 978 748
-1 518 466
-4 831 994
-932 390
-3 899 604
-13 281 162
-6 494 056
-4 617 767
-1 876 289
-6 787 106
-1 040 783
-5 746 323
21 998
0
21 998
47 595
0
47 595
111 896
0
111 896
82 514
0
82 514
172 356
0
172 356
627 426
2 913
624 513
16 564 768
0
16 564 768
542 621
1 724
540 897
28 515 417
0
28 515 417
393 795
4 045
389 750
34 994 593
0
34 994 593
56 124
5 030
51 094
38 547 558
0
38 547 558
196 428
3 322
193 106
55 735 552
0
55 735 552
584 617
0
584 617
719 186
0
719 186
1 054 441
0
1 054 441
1 069 897
0
1 069 897
869 315
0
869 315
499 116
0
499 116
-2 081 723
1 838 264
500 000
1 338 264
-7 515 887
1 694 000
750 000
944 000
-17 803 945
2 198 002
250 000
1 948 002
-17 220 310
2 653 705
0
2 653 705
-27 966 944
Karĩılık kalemleri - Counterpart items
Toplam - Total
Dıĩ varlıklar - Foreign assets (net)
Dıĩ varlıklar - Foreign assets
Parasal yetkililer - Monetary authorities
Dıĩ yükümlülükler - Foreign liabilities
Yurt içi krediler - Domestic credits
Merkezi yönetimden alacaklar (net)
Claims on central government (net)
Merkezi yönetimden alacaklar
Claims on central government
Bütçe ile ilgili kurumlar - Budgetary institutions
Bütçe dıĩı kurumlar - Extrabudgetary institutions
Eksi: Merkezi yönetim mevduatları
(5)
Less: Central government deposits
Yerel yönetimlerden alacaklar
Claims on local governments
Mali olmayan kamu giriĩimlerinden alacaklar
Claims on non-financial public enterprises
Özel sektörden alacaklar - Claims on private sector
Kalkınma ve yatırım bankalarından alacaklar
Claims on investment and development banks
Banka dıĩı mali kuruluĩlardan alacaklar
Claims on non-bank financial institutions
Diþer kalemler - Other items (net)
(1)
324
1999
Para arzları - Money supply
M1
Dolaĩımdaki para - Currency in circulation
Vadesiz mevduat - Demand deposits
(2)
Parasal yetkililer - Monetary authorities (4)
Mevduat bankaları - Deposit money banks (1)
M2
Vadeli mevduat - Time deposits
M2Y
Yerleĩiklerin YP mevduatları
Residents' foreign exchange deposits
(1)
M2YR
(5)
Funds received from repo transactions (3)
M3
Resmi mevduat ( vadeli / vadesiz)
Offical deposits (time / sight)
Diþer TCMB mevduatı - Central Bank's other deposits
M3Y (M2Y+ resmi mev.+ diþer TCMB mev.)
M3Y (M2Y+ official deposits + CB's other deposits)
M3YR (M2YR + resmi mev.+ diþer TCMB mev.)
M3YR (M2YR + official deposits + CB's other deposits)
(4)
Not. Bankacılık sistemi verileri (Merkez Bankası hariç) Temmuz 2002'den
2002
2003
4 681 181
1 887 153
2 794 028
351
2 793 677
22 401 817
17 720 636
17 720 636
40 562 720
7 549 243 11 368 782 15 827 630
3 196 942
4 462 913
6 899 360
4 352 301
6 905 869
8 928 269
1 289
3 679
23 951
4 351 012
6 902 190
8 904 318
31 912 095 47 241 075 61 879 759
24 362 852 35 872 293 46 052 129
24 362 852 35 872 293 46 052 129
56 849 061 106 566 525 133 664 544
23 014 336
9 775 116
13 239 221
33 920
13 205 301
82 712 966
59 698 630
59 698 630
151 001 010
18 160 903
23 093
18 137 810
-
24 936 966
142 323
24 794 643
-
59 325 451 71 784 786
530 408
33 167
58 795 043 71 751 619
- 138 301 510
68 288 043
27 750
68 260 293
158 565 483
23 283 047
33 530 572
49 422 896
4 636 966
4 636 966
64 802 152
7 564 473
7 564 473
88 104 608
796 961
84 268
1 322 941
295 536
1 461 832
719 990
2 587 339
335 055
4 431 744
959 898
58 467 538 108 748 347 136 586 938
156 392 652
41 443 949
2000
-
-
2001
- 141 223 904
163 957 125
Note. Data of banking sector (excluding The Central Bank) are inflation adjusted
itibaren enflasyon muhasebesine göre düzeltilmiĩtir.
beginning from July 2002.
Not. Bu tablodaki Para arzı karĩılık kalemleri parasal durum'daki karĩılık
Note. The money supply counterpart items in this table are different from those in
kalemlerinden farklılık göstermektedir. Bunun nedeni resmi para arzı
Monetary survey. The reason is that the items included in the official money supply
tanımlarına giren pek çok kalemin Parasal durumda farklı bölümde
definitions are categorised in different sections of the Monetary survey.Consequently,
kaydedilmesidir. Bu deþerlendirme farklılıþı nedeniyle Parasal durum'daki
Monetary survey aggregates are slightly different from the official money supply
parasal büyüklüklerle resmi para arzları ve karĩılık kalemleri farklı
and counterpart items.
olmaktadır.
(1) "Bütçe dıĩı kurumlar" mevduatı içerisinde yer alan Tasarruf mevduatı
(1) Deposits of Saving Deposit Insurance Funds which were previously covered under
sigorta fonuna ait TL mevduatlar banka dıĩı mali kuruluĩlar mevduatı
Deposits of Extra-Budgetary Institutions (Central Government Deposits) are
olarak sınıflandırılmıĩ ve vade gruplarına göre ayrıĩtırılarak M1 ve M2
reclassified as "Non-Bank Financial Institutions' Deposits" and added in M1 and M2
para arzlarına ilave edilmiĩtir.
Money supply according to maturity.
(2) Ekim 1999'dan itibaren "Dolaĩımdaki para" içerisinde yer alan yoldaki
(2) "Cash in transit" (TL+YP) was classified under "Currency in circulation" until
paralar'ın TL / YP ayrımı yapılarak YP kısmı "Dıĩ varlıklar" içerisine
October 1999. Since then the FX amount of "Cash in transit" is shown under
alınmıĩ, TL kısmı ise "Diþer kalemler (net)" içerisinde gösterilmiĩtir.
"Foreign assets". The TL amount was added to "Other items (net)".
(3) TDHP'nda yapılan deþiĩiklikle Ĩubat 2002'den baĩlamak üzere,
(3) Due to change in Uniform chart of accounts, banks’ securities subject to
repurchase agreements and related items are included in banks’ balance sheet
iĩlemlerine iliĩkin kalemler bilançolara dahil edilmiĩtir. Repo
beginning from February 2002 which were previously classified as off-balance
iĩlemlerinden saþlanan fonlar da bu tarihten itibaren M2YR ve M3YR
sheet item. Therefore, funds received from repurchase transactions are
tanımları içerisine dahil edilmiĩtir.
included in M2YR and M3YR.
(4) Diþer TCMB mevduatı içerisinde yer alan Tasarruf mevduatı sigorta
(4) TL Deposits of savings deposit insurance funds are reclassified under
fonu'nun TL mevduatları M1 içerisine dahil edilmiĩtir.
M1 which was previously shown under "Central Bank's other deposits".
(5) Aralık 2002'den itibaren Merkezi yönetimin döviz tevdiat hesapları
(5) Foreign exchange deposit of central government have been compiled and
derlenmeye baĩlanmıĩ olup Karĩılık kalemleri içerisinde yer alan
added to "Central government deposit" under conterpart items beginning from
"Merkezi yönetim mevduatları"na ilave edilmiĩtir.
December 2002.
325
21.11 Parasal sektör analitik bilançosu (devam) - Monetary sector analytical balance sheet (continued)
[M3YR Para arzı ve karĩılık kalemleri - M3YR money supply and counterpart items]
21.12 Uluslararası rezervler
International reserves
(000 000 $)
Altın - Gold
Brüt döviz rezervleri - Gross foreign exchange reserves
Ticari bankalar - Commercial banks
Brüt uluslararası rezervler - Gross international reserves
Muhabir açıkları - Overdrafts
Net rezervler - Net reserves
1999
2000
2001
2002
2003
1 011
32 746
23 177
9 569
33 757
6
33 751
1 006
33 179
22 172
11 007
34 185
26
34 159
1 032
29 179
18 787
10 392
30 212
20
30 192
1 279
36 787
26 807
9 980
38 066
15
38 051
1 558
43 410
33 616
9 795
44 968
11
44 957
21.13 Altın fiyatları
Gold prices
(TL)
2000
2001
2002
2003
2004
Reĩat altını - Reĩat gold
En az - Minimum
En çok - Maximum
Ortalama - Average
34 000 000
42 375 000
39 766 667
40 875 000
107 750 000
77 012 500
93 800 000
127 333 333
109 648 194
125 125 000
142 500 000
134 822 917
136 000 000
154 400 000
141 695 833
Cumhuriyet altını - Cumhuriyet gold (1)
En az - Minimum
En çok - Maximum
Ortalama - Average
34 150 000
40 875 000
38 870 625
40 000 000
104 000 000
74 759 167
86 500 000
124 666 667
105 213 472
107 250 000
131 250 000
121 065 972
119 750 000
143 250 000
131 089 583
5 041 250
5 917 500
5 641 646
5 882 500
14 900 000
10 765 729
12 537 500
18 016 667
15 266 625
15 362 500
19 950 000
17 568 958
17 375 000
20 600 000
18 966 458
Külçe altın - Ingot gold
En az - Minimum
En çok - Maximum
Ortalama - Average
(2)
Note.Data represents free market prices.
Not. Borsa dıĩı serbest fiyatlardır.
(1) 916 2/3 ayarında ve 7.21657 gram veznindedir.
(1) Weight is 7.21657 grams and standard of fineness is 916 2/3.
(2) Bir gramın fiyatıdır.
(2) Price of 1 gram.
(TL)
Uluslararasý rezevler
International reserves
[Altýn - Gold]
Altýn fiyatlarý - Gold prices
[Külçe altýn - Ingot gold]
(Ortalama - Average)
(000 000 $)
20 000 000
1 800
1 600
1 400
15 000 000
1 200
1 000
10 000 000
800
600
5 000 000
400
200
0
0
2000
2001
2002
2003
2004
1999
2000
2001
2002
2003
326
(TL / YP - TL / FX)
2000
2001
2002
2003
2004
Avrupa Para Birimi - Euro
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
618 561
621 544
1 268 115
1 274 231
1 703 477
1 711 693
1 745 072
1 753 489
1 826 800
1 835 600
ABD Doları - US Dollar
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
671 765
675 004
1 439 567
1 446 510
1 634 501
1 642 384
1 395 835
1 402 567
1 342 100
1 348 600
Avustralya Doları - Australian Dollar
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
373 399
375 842
733 787
738 588
919 141
925 155
1 040 490
1 047 297
1 038 400
1 045 200
83 316
83 726
170 473
171 312
229 310
230 439
234 366
235 520
245 620
246 830
ćngiliz Sterlini - Pound Sterling
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
993 878
999 073
2 081 497
2 092 377
2 618 888
2 632 577
2 476 610
2 489 556
2 576 500
2 590 000
ćsveç Kronu - Swedish Krona
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
69 766
70 492
135 513
136 923
184 825
186 749
191 222
193 212
201 800
203 900
ćsviçre Frangı - Swiss Franc
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
407 884
410 511
854 490
859 994
1 169 633
1 177 167
1 116 749
1 123 942
1 180 600
1 188 200
Japon Yeni - Japanese Yen
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
5 942
5 981
10 972
11 045
13 678
13 769
13 026
13 113
12 913
12 999
442 432
444 432
901 579
905 654
1 041 198
1 045 905
1 066 088
1 070 907
1 109 400
1 114 400
2 181 282
2 210 012
4 646 420
4 707 619
5 409 394
5 480 642
4 695 999
4 757 851
4 516 700
4 576 200
75 808
76 319
158 940
160 012
233 358
234 932
206 815
208 210
221 080
222 570
179 653
179 977
385 011
385 705
437 134
437 922
373 315
373 988
358 950
359 600
Danimarka Kronu - Danish Krone
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
Kanada Doları - Canadian Dollar
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
Kuveyt Dinarı - Kuwaiti Dinar
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
Norveç Kronu - Norwegian Krone
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
S. Arabistan Riyali - S. Arabian Riyal
Alıĩ - Buying
Satıĩ - Selling
Kaynak - Source: http://www.tcmb.gov.tr/
Not. Dönem sonu.
Note. End of period.
327
21.14 Döviz kurları
Exchange rates
21.15 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketleri
Insurance companies by type of insurance
1999
2000
2001
2002
2003
Ĩirket sayısı - Number of companies
Türk ĩirketleri - Domestic companies
Yabancı ĩirketler - Foreign companies
60
52
8
61
56
5
59
54
5
55
50
5
50
45
5
Sigorta dalı - Type of insurance
Yangın - Fire
39
34
5
38
35
3
36
33
3
33
30
3
28
25
3
Nakliyat - Transportation
39
34
5
38
35
3
36
33
3
34
31
3
28
25
3
Kaza - Accident
39
34
5
38
35
3
57
54
3
34
31
3
27
24
3
Ferdi kaza - Individual accident
56
48
8
55
51
4
46
42
4
50
46
4
42
38
4
Makine ve montaj - Machine and assembly
39
34
5
38
35
3
35
32
3
33
30
3
27
24
3
Tarım - Agricultural
26
26
-
27
27
-
11
11
-
14
14
-
11
11
-
Saþlık - Health
38
31
7
37
34
3
36
33
3
35
32
3
27
24
3
Hayat - Life
22
18
4
32
29
3
29
27
2
21
19
2
25
22
3
Hukuksal koruma - Legal expense
3
3
-
4
4
-
6
6
-
7
7
-
10
10
-
Kredi - Credit
-
1
1
-
1
1
-
1
1
-
1
1
-
Sigorta þirketleri - Insurance companies
70
60
50
Þirket sayýsý
Number of companies
Türk þirketleri
Domestic companies
Yabancý þirketler
Foreign companies
40
30
20
10
0
1999
2000
2001
2002
2003
328
1999
2000
2001
2002
2003
966 459
910 217
56 242
1 774 578
1 658 458
116 120
2 480 742
2 295 864
184 878
3 654 261
3 382 158
272 103
4 358 224
4 023 835
334 389
Yangın - Fire
156 505
145 978
10 527
256 141
238 703
17 438
440 561
406 341
34 220
653 806
612 644
41 162
821 441
776 499
44 942
43 616
41 115
2 502
70 483
66 237
4 246
107 561
102 031
5 530
158 764
150 887
7 877
194 053
183 443
10 610
Kaza - Accident
423 566
406 018
17 548
821 049
773 246
47 804
1 016 402
963 847
52 555
1 468 499
1 405 670
62 829
1 466 045
1 397 385
68 660
17 058
15 568
1 490
37 025
34 321
2 704
53 221
47 441
5 780
76 786
66 707
10 079
106 172
92 328
13 844
37 742
34 303
3 438
67 161
61 908
5 254
120 561
112 069
8 492
182 139
169 333
12 806
206 849
193 101
13 748
3 884
3 884
-
6 458
6 458
-
8 565
8 565
-
15 293
15 293
-
20 839
20 839
-
Saþlık - Health
107 469
105 148
2 322
188 450
185 283
3 167
269 928
264 711
5 217
408 959
402 142
6 817
506 466
504 003
7 906
Hayat - Life
176 031
157 616
18 415
326 193
290 686
35 507
461 335
388 251
73 084
686 694
556 161
130 533
1 029 613
849 491
180 122
515
515
-
1 533
1 533
-
2 254
2 254
-
2 878
2 878
-
5 599
5 599
-
Kredi - Credit
72
72
-
83
83
-
354
354
-
444
444
-
1 147
1 147
-
Toplam - Total
Sigorta þirketlerinin aldýðý direkt primler
Direct premiums received by insurance companies
5 000 000
4 000 000
Toplam
Total
Türk þirketleri
Domestic companies
Yabancý þirketler
Foreign companies
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
329
21.16 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketlerinin aldıþı direkt primler
Direct premiums received by insurance companies and type of insurance
21.17 Sigorta dallarına göre sigorta ve emeklilik ĩirketlerinin direkt iĩlerden ödedikleri tazminatlar
Direct payments made by insurance companies by type of insurance
1999
2000
2001
2002
2003
642 545
608 806
33 739
995 005
945 585
49 420
1 493 493
1 422 688
70 805
2 202 176
1 947 081
255 095
2 335 230
2 208 245
126 985
Yangın - Fire
164 197
154 655
9 542
145 314
131 300
14 014
168 497
155 742
12 755
253 413
223 481
29 932
246 911
234 960
11 951
19 256
18 640
616
30 156
27 706
2 450
38 152
35 109
3 043
57 592
55 206
2 386
88 332
82 410
6 008
Kaza - Accident
264 590
250 140
14 450
419 689
399 497
20 192
592 961
556 622
36 339
858 279
817 802
40 477
868 778
828 819
39 959
1 974
1 861
113
3 301
3 104
197
6 651
6 147
504
8 976
7 991
985
15 453
12 932
2 521
17 778
16 368
1 410
35 106
28 098
7 008
54 094
50 546
3 548
223 914
76 956
146 958
127 781
120 075
7 706
2 431
2 431
-
2 708
2 708
-
3 309
3 309
-
6 433
6 433
-
11 672
11 672
-
Saþlık - Health
71 996
66 936
5 060
121 526
119 015
2 512
180 003
177 129
2 874
258 392
254 261
4 131
351 536
345 715
5 821
Hayat - Life
100 321
97 773
2 548
237 203
234 157
3 047
449 511
437 769
11 742
534 773
504 547
30 226
624 658
571 553
53 105
-
1
1
-
1
1
-
6
6
-
73
73
-
Kredi - Credit
-
-
314
314
-
397
397
-
36
36
-
Toplam - Total
Sigorta þirketlerinin direkt iþlerden ödedikleri tazminatlar
Direct payments made by insurance companies
2 500 000
2 000 000
Toplam
Total
Türk þirketleri
Domestic companies
Yabancý þirketler
Foreign companies
1 500 000
1 000 000
500 000
0
1999
2000
2001
2002
2003
330
Maliye
Finance
Sayfa
Page
Açıklama
332
Explanation
22.1 Gelir ve gidere göre genel bütçe ve kesin hesabı
334
22.1 Revenues and expenditures according to budget and
final accounts
22.2 Konsolide bütçe gerçekleĩmeleri
334
22.2 Realization of consolidated budget
22.3 Konsolide bütçe gelirleri
334
22.3 Assessment of general budget revenues
22.4 Genel bütçeye dahil kuruluĩların ödenek ve harcamaları
335
22.4 Appropriations and expenditures of general annexed
budget agencies
22.5 Katma bütçeye dahil kuruluĩların ödenek ve harcamaları
336
22.5 Appropriations and expenditures of annexed budget
agencies
22.6 ćl özel idarelerinin bütçe ve kesin hesapları
336
22.6 Budgets and final accounts of special administrations
22.7 Belediyelerin bütçe ve kesin hesapları
337
22.7 Budgets and final acconts of municipalities
22.8 ćBBS 2' ye göre belediye ve il özel idaresi bütçeleri,
2004
338
22.8 Budget of municipalities and
administrations by SRE 2, 2004
22.9 Dıĩ borç stoku
339
22.9 Outstanding external debt
special
provincial
22.10 ćç borçlar
341
22.10 Domestic debts
22.11 Ödemeler dengesi
341
22.11 Balance of payments
22.12 Kurulan, statü ve sermayesi deþiĩen ve kapanan
ĩirket/kooperatiflerin sayı ve sermayeleri
342
22.12 Numbers and capitals of established and liquidated
companies/cooperatives and those changing their legal
status and capitals
22.13 Türlerine göre kurulan, statü ve sermayesi deþiĩen ve
kapanan ĩirket/kooperatiflerin sayı ve sermayeleri, 2004
342
22.13 Numbers and capitals of established, liquidated
companies/cooperatives and those changing their legal
status and capitals by type, 2004
22.14 Ekonomik faaliyete göre kurulan ve kapanan ĩirket ve
kooperatiflerin sayısı
343
22.14 Number of established and liquidated companies and
cooperatives by economic activity
22.15 Ekonomik faaliyete göre kurulan ve kapanan ticaret
ünvanlı iĩyerleri sayısı
344
22.15 Number of established and liquidated trade name by
economic activity
331
22
Finance
MALćYE
FINANCE
Bütçe ve kesin hesap istatistikleri; devlet bütçesi gelir ve gideri ile
bakanlık ve kuruluĩların
ödenek ve
harcamalarına ait
veriler; mali yıl esas alınarak Maliye ve Gümrük Bakanlıþı
tarafından
yayımlanan hazine
kesin hesaplarından elde
edilmektedir. Yerel Yönetimlerin bütçe ve kesin hesaplarına iliĩkin
bilgiler ise tüm belediye ve ćl Özel ćdare Müdürlüklerinden posta
yoluyla toplanmaktadır. Ĩirket, kooperatif ve firma istatistiklerine
iliĩkin bilgiler ise Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinden derlenmektedir.
Budget and final accounts statistics; the data concerning general
budget reveneus, expenditures and appropriations of affiliated
agencies are obtained on a fiscal year basis from treasury final
accounts published by the Ministry of Finance and Customs.
The data concerning local administrations' budgets and final
accounts are collected from provinces and special adminstrations
by means of mails. The data related to companies, cooperatives
and firms statistics are compiled from Turkish Trade Register
Newspaper.
Dıĩ borç stoku Baĩbakanlık Hazine Müsteĩarlıþından, ödemeler
dengesi TC. Merkez Bankası'ndan alınmaktadır.
The data pertaining to outstanding external debts and domestic
depts are obtained from the Prime Ministry Undersecretariat of
Treasury. The data pertaining to balance of payments are obtained
from the Central Bank.
Tanım ve Kavramlar
Konsolide bütçe:
Konsolide bütçe, genel bütçe ve katma
bütçelerin toplamına eĩittir; ancak katma bütçeler, genel
bütçeden katma bütçelere hazine yardımlarını da içerdiþinden bu
toplamdan hazine yardımları düĩülür.
Consolidated budget: The consolidated budget equals the sum of
the general budget and annexed budgets, however, since the
annexed budgets cover the Treasury aid to annexed budgets from
the general budget, the amount of Treasury aid is subtracted from
the total.
Ödemeler dengesi: Bir ülke ile diþer ülkeler arasında belli bir
devre içinde oluĩan ekonomik iliĩkilerin tamamını özet halinde ve
sistematik bir ĩekilde gösteren bilançodur.
Balance of payments: Balance of payments shows a country's
economical relations with other countries systematically as a
summary information.
Fon: Belirli bir amacın veya birbirine yakın amaçlar grubunun
gerçekleĩtirilmesi
için belirli kaynakların, belli hesaplarda
tutulduþu ve harcandıþı, bütçe ile baþlantılı veya bütünüyle bütçe
dıĩı kamusal özelliþi olan paralar ve hesaplardır.
Fund: Fund are money and account as public connected with
budget or out of budget, held and spend in evident accounts,
evident sources for group of closed aims each other or a evident
aim.
Dıĩ borç stoku: Orta ve uzun vadeli dıĩ borçlar, yurt dıĩından 1
yıldan uzun vadeli olarak saþlanan ve döviz, mal veya hizmet
olarak geri ödenen borçlardır.
Outstanding external debt: Medium and long-term external
depts, a dept that has a maturity of more than one year and
that is owed from non-residents, repayable loans as a foreign
currency, goods or services.
Kollektif ĩirket: Ticari bir iĩletmeyi bir ticaret ünvanı altında
iĩletmek amacıyla hakiki ĩahıslar arasında kurulan, ortaklarından
hiç birisinin sorumluluþu ĩirket alacaklarına karĩı
sınırlanmamıĩ
olan ĩirkettir.
General partnership: A trade partnership operating as a trade
company under a trade name.The responsibilities of the partners
are not limited to the credits of the partnership.
Komandit ĩirket: Ticari bir iĩletmeyi bir ticaret ünvanı altında
iĩletmek amacıyla kurulan ve ĩirket alacaklarına karĩı ortaklardan
bir veya bir kaçının sorumluluþu sınırlanmamıĩ ve diþer ortak
veya ortakların sorumluluþu belirli bir sermaye ile sınırlanmıĩ olan
ĩirkettir.
Limited partnership: A trade partnership operating as a trade
company under a trade name:The responsibilities of some of the
partners are limited to the partnerships responsibilities but others
are limited by its capitals.
Anonim ĩirket: Bir unvana sahip, esas sermayesi belirli ve
paylara bölünmüĩ olan ve borçlarından dolayı yalnız tüm mal
varlıþı ile sınırlı bulunan ĩirkettir.
Joint - stock company: A company operating under a trade
name whose capital is divided in to shares and whose
responsibilities are limited to total assets chargeable to dept or
legacies.
Limited ĩirket: ćki veya daha fazla hakiki ve hükmi ĩahıs
tarafından bir ticaret ünvanı altında kurulup ortaklarının
sorumluluþu koymayı taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlanmıĩ ve
esas sermayesi belirli olan ĩirkettir.
Limited liability company: A trade company established by two or
more real for legal persons under a trade name restricted in liability
by the amount of capital invested.
332
Cooperatives: A legal entity operating without fixed capital that may
be established by publice institutions, provincial, special
administrations, municipalities, associations or societies whose aim
is to provide certain economic benefits to its shareholders,
especially in relation to their occupation and livelihood through
aid and solidarity.
Ticaret ünvanlı: Ĩirket ve kooperatiflerin dıĩında kalan ticaret
iĩyerleridir.
Trade name: Business establishments excluding companies and
cooperatives.
Yeni kurulan ĩirket ve kooperatifler: Yıl içinde ticaret siciline
tescil olunan ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde kurulduþu ilan
edilen ĩirketler ve kooperatiflerdir.
Newly established companies and cooperatives: Companies
and cooperatives established during the year, and the
establishment of those announced in the Turkish Trade Register
Gazette.
Kapanan ĩirket ve kooperatifler: Gerek borçlar gerekse Türk
Ticaret ve Kooperatifler Kanununda kapanma için belirtilen
durumlardan birisinin gerçekleĩmesi halinde, ĩirketlerin ve
kooperatiflerin sona ermesi ve bunun Ticaret Sicili Gazetesi'nde
ilanıdır.
Liquidated companies and cooperatives: Companies and
cooperatives liquidated because of debt or any of the conditions
indicated ın the Turkish Commercial and Cooperatives Codes
announced in the Turkish Trade Register Gazette.
Ekonomik faaliyet kolları: Ĩirketler, kooperatifler ve firmaların
kurulma amacını ve hangi ekonomik faaliyet alanında yer
aldıþını açıklamaktadır.
Economic activity: Indicates the purpose for which the
companies cooperatives and firms are established and the
economic activity in which they are engaged.
Sayı: Ĩirketler ve kooperatifler
göstermektedir, ĩubeleri kapsamaz.
merkezlerini
Number: Covers the number of headoffices of the companies
and cooperatives Branch offices are not included.
Sermaye: Ĩirketler ve kooperatiflerin para alacak kıymetli evrak
taĩınır ve taĩınmaz mallar ticari itibar ve iĩletmeler vb. konan
deþerlerdir.
Capital: Company and cooperative assets in the form of
cash receivables securities machinery office equipment and other
properties real estate goodwill, holdings in other establishments
etc.
Sermaye artıĩı ve azalıĩı: Esas sermayeleri artırılan veya azaltılan
ĩirketler ile kooperatiflerin artan ya da azalan sermaye toplamlarını
göstermektedir.
Increase or decrease of capital: Shows the total increase or
decrease in registered capital of the company and cooperatives.
Gayri safi sermaye artıĩı: Yeni kurulan ĩirketler ve kooperatiflerin
sermayeleri ile sermayeleri artırılan ĩirketlerin sermaye artıĩları
toplamıdır.
Gross increase in capital: The total capital of newly established
companies and cooperatives and the capital increase of existing
companies.
Safi sermaye artıĩı: Gayri safi sermaye artıĩından kapanan
ĩirketler ve kooperatiflerin sermayeleri ile sermayesi azaltılan
ĩirketler ve kooperatiflerin sermaye azalıĩları toplamının
çıkarılmasıyla elde edilen miktardır.
Net increase in capital: Obtained by deducting the capital of
liquated companies, cooperatives and the capital decreases of
existing companies and cooperatives from gross increases in
capital.
ile
firmaların
333
Maliye
Kooperatifler: Tüzel kiĩiliþe haiz olmak üzere ortaklarını belirli
ekonomik menfaatleri ve özellikle meslek ve geçimlerine ait
ihtiyaçlarını karĩılıklı yardım, dayanıĩma vefalet suretiyle saþ
suretiyle saþlayıp, kurmak amacıyla gerçek ve kamu tüzel kiĩileri
ile özel idareler, belediyeler, köyler, cemiyetler ve dernekler
tarafından kurulan deþiĩir sermayeli kuruluĩlardır.
Finance
22.1 Gelir ve gidere göre genel bütçe ve kesin hesabı
Revenues and expenditures according to budget and final accounts
2000
Gelir - Revenues
Bütçe - Budget
Tahsilat - Actual
Bütçe - Budget
Aktarmalardan sonraki ödenek
Appropriations after intra-budgetary transfers
(1)
Fiilen ödenen - Actual
2001
2002
2003
2004
46 702 436
33 040 903
48 219 490
50 890 481
97 831 000
74 603 699
100 357 000
98 495 806
124 690 703
108 073 752
46 702 436
48 219 490
97 831 000
100 357 000
124 690 703
52 443 503
46 384 291
82 129 837
80 186 248
119 303 441
114 963 019
145 618 791
139 102 081
138 404 199
Kaynak: Maliye Bakanlþı, Muhasebat Genel Müdürlüþü
Source: Ministry of Finance, General Directorate of Accounting
(1) Nakten ödenen veya emanete alınanları kapsamaktadır. ćllere ait
(1) Includes ammounts paid in cash or held in trust. Excludes
nazım varidatı ve 3 010 Sayılı Kanun'la verilen avansları kapsamaz.
Law No.3 010 advances and provincial transitory accounts.
22.2 Konsolide bütçe gerçekleĩmeleri
Realization of consolidated budget
2000
Bütçe harcaması - Budget expenditures
Bütçe geliri - Budget revenues
Bütçe açıþı - Budget deficit
Kaynak: Maliye Bakanlıþı, Bütçe Mali Kontrol Genel Müdürlüþü
46 705 028
33 440 143
13 264 885
2001
80 579 065
51 542 970
29 036 095
2002
115 682 350
75 592 324
40 090 026
Genel bütçe gelirleri - General budget revenue
Vergi gelirleri - Taxes
Gelir,kâr ve sermaye kazanç.üz.al.ver.- Taxes on income
Mülkiyet üzerinden alınan vergi - Taxes on property
Dahilde alınan mal ve hizmet vergi - Demostic VAT
Uluslararası ticaret ve muamele vergisi
Taxes on international trade an taxes
Diþer vergiler - Other taxes
ćdari harçlar ve üc. sanayi dıĩı arizi s.
Fees and sales of non industrial incidental
Vergi dıĩı gelirler - Non-tax values
Teĩebbüs ve mülkiyet geliri
Enterprise and ownership revenue
Mali olmayan teĩekkül ve kamu mali kur. gel.
Non financial coeporate and financial public corparations
Diþer mülkiyet gelirleri - Other ownership revenues
Para cezaları ve cezalar - Fines
Çeĩitli vergi dıĩı gelirler - Miscellenous non-tax revenues
Kiĩi ve kurumlardan alınan paylar
Dhares from person and agencies
Deþerli kaþıtların satıĩı - Sales of valuable papers
Sermaye hareketleri - Capital revenues
Alınan baþıĩlar ve yardımlar - Grand and aid
Alacaklardan tahsilat - Collections of receivable
Katma bütçe gelirleri - Annexed budget revenues
Kaynak: Maliye Bakanlıþı, Muhasebat Genel Müdürlüþü
140 454 842
100 250 427
40 204 415
2004
140 200 045
109 886 834
30 313 211
Source: Ministry of Finance, General Directorate of Budget and Financial Control
22.3 Konsolide bütçe gelirleri
Assessment of general budget revenues
Gelir türü - Type of revenue
2003
2000
2001
2002
2003
2004
33 756 437
33 290 446
26 514 127
10 502 547
346 635
11 374 434
51 812 542
51 143 596
39 767 892
15 647 113
433 284
18 135 668
75 592 324
74 603 699
59 631 868
19 343 160
734 338
30 063 990
100 238 122
98 495 806
84 334 247
25 709 734
2 091 584
43 951 835
109 886 834
108 073 752
90 092 896
26 557 583
1 478 200
41 406 136
4 289 401
1 110
5 551 053
774
9 487 175
3 205
12 578 666
2 428
16 936 418
1 659 573
3 486 275
7 398 155
10 874 532
10 242 301
2 054 986
17 064 552
276 775
540 054
3 202 023
159 482
1 097 156
1 548 841
637 527
447 114
295 018
4 490 549
524 277
927 945
684 330
3 514 041
1 562 463
1 385 074
542 931
5 105 112
1 241 758
1 252 146
1 793 148
3 502 689
3 915 594
2 126 041
3 995 857
281 000
3 290 044
465 991
231 000
3 977 549
668 946
668 000
4 097 299
988 625
690 655
3 919 258
1 742 316
1 952 944
474 271
161 106
755 198
1 813 082
Source: Ministry of Finance, General Directorate of Accounting
334
2002
Yıl sonu
ödeneþi
End of year
Approp.
Genel bütçe toplamı - Total general budget
T.B.M.M. - National Assembly
Cumhurbaĩkanlıþı - Presidency of the Republic
Sayıĩtay - Court of Auditors
Baĩbakanlık - Prime Ministry
Devlet Planlama Teĩkilatı
State Planning Organization
Dıĩ Ticaret Müsteĩarlıþı
Undersecretary of Foreign Trade
Hazine Müsteĩarlıþı - Undersecretary of Treasury
Yargıtay - Supreme Court of Appeals
Devlet ćstatistik Enstitüsü
State Institute of Statistics
Diyanet ćĩleri Baĩkanlıþı
Presidency of Religious Affairs
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüþü
General Directorate of Title Deeds and Cadas
Devlet Meteoroloji ćĩleri Genel Müdürlüþü
General Directorate of Meteorology
Adalet Bakanlıþı - Ministry of Justice
Milli Savunma Bakanlıþı - Ministry of Defence
ćçiĩleri Bakanlıþı - Ministry of Interior
Emniyet Genel Müdürlüþü
General Directorate of Security
Jandarma Genel Komutanlıþı
General Command of Gendarmery
Sahil Güvenlik Komutanlıþı
Command of Coastal Security
Dıĩiĩleri Bakanlıþı - Ministry of Foreign Affairs
Maliye Bakanlıþı - Ministry of Finance
Milli Eþitim Bakanlıþı
Ministry of National Education
Bayındırlık ve ćskan Bakanlıþı
Ministry of Public Works and Settlement
Saþlık Bakanlıþı - Ministry of Health
Ulaĩtırma Bakanlıþı - Ministry of Transportation
Tarım ve Köy ćĩleri Bakanlıþı
Ministry of Agriculture and Rural Affairs
Çalıĩma ve Sosyal Güvenlik Bakanlıþı
Ministry of Labour and Social Security
Sanayi ve Ticaret Bakanlıþı
Ministry of Industry and Commerce
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıþı
Ministry of Energy and Natural Resources
Kültür Bakanlıþı - Ministry of Culture
Turizm Bakanlıþı - Ministry of Tourism
Çevre Bakanlıþı - Ministry of Environment Affairs
Orman Bakanlıþı - Ministry of Forestry
Denizcilik Müsteĩarlıþı - Undersecretary for Marine
Gümrük Müsteĩarlıþı - Undersecretary for Customs
2003
Harcamalar
Expenditures
119 303 441 114 963 019
187 764
168 630
19 306
14 217
41 953
28 717
2 788
2 515
898 745
843 158
Yıl sonu
ödeneþi
End of year
Approp.
2004
Harcamalar
Expenditures
Yıl sonu
ödeneþi
End of year
Approp.
Harcamalar
Expenditures
145 557 858 139 488 824
230 029
201 433
25 451
17 037
49 517
32 939
3 560
3 041
1 086 590
1 012 583
154 538 958
240 938
25 922
53 598
4 486
1 299 978
138 404 199
221 487
19 917
36 134
3 943
1 321 619
29 159
19 285
34 785
24 341
65 841
49 293
55 878
64 128 123
13 291
17 874
50 156
63 404 576
12 985
17 889
66 263
69 173 975
15 030
28 133
56 382
68 336 892
14 573
27 522
69 601
74 290 784
16 051
26 486
65 622
63 048 551
16 419
25 949
35 492
32 529
55 632
50 400
48 701
44 508
617 439
619 288
873 107
862 010
981 869
1 015 147
129 214
127 632
169 335
168 622
189 536
195 631
50 993
902 714
10 012 174
501 633
42 720
882 771
7 742 947
455 951
54 307
1 149 190
12 179 340
597 458
50 807
1 125 813
8 841 296
565 594
67 046
1 285 768
13 445 321
655 593
61 625
1 344 288
9 361 252
668 814
2 686 816
2 631 290
3 378 943
3 294 433
3 793 643
3 846 749
1 593 228
1 521 591
1 869 710
1 829 811
2 121 019
2 058 921
84 101
448 360
21 887 776
72 633
406 345
22 043 751
110 531
555 478
28 486 751
97 261
472 098
28 109 132
118 262
565 082
22 569 017
103 317
439 437
22 264 399
8 889 475
8 043 014
10 694 287
10 582 870
12 905 484
12 972 688
1 111 331
2 832 671
164 397
895 811
3 038 945
127 806
1 022 666
3 864 712
313 187
910 940
3 674 262
163 534
1 013 913
4 469 623
378 371
927 878
4 460 899
242 082
615 979
587 382
770 490
734 408
889 703
902 280
63 304
56 465
7 101 166
6 856 991
11 280 310
11 199 221
151 113
126 442
146 669
125 179
219 186
218 532
183 878
301 449
215 774
45 152
224 558
42 901
116 638
134 495
288 724
174 105
42 069
193 340
22 579
90 266
297 844
605 031
0
0
353 127
58 374
137 190
273 986
518 595
0
0
298 992
32 112
122 935
235 233
623 247
392 423
52 983
143 940
227 421
500 897
370 216
30 404
138 659
335
Maliye
22.4 Genel bütçeye dahil kuruluĩların ödenek ve harcamaları
Appropriations and expenditures of general annexed budget agencies
Finance
22.5 Katma bütçeye dahil kuruluĩların ödenek ve harcamaları
Appropriations and expenditures of annexed budget agencies
2002
2003
Yıl sonu
ödeneþi
End of year Harcamalar
Approp. Expenditures
Katma bütçe toplamı - Total
Tarım Reformu Genel Müdürlüþü
General Directorate of Agricultural Reform
Vakıflar Genel Müdürlüþü
General Directorate of Foundations
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüþü
General Directorate of Youth and Sports
Karayolları Genel Müdürlüþü
General Directorate of Highways
Devlet Su ćĩleri Genel Müdürlüþü
General Directorate of Hydraulic Works
Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüþü
General Directorate of Coast and Frontier Guards
Orman Genel Müdürlüþü
General Directorate of Foresty
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüþü
General Directorate of Rural Services
Petrol ćĩleri Genel Müdürlüþü
General Directorate of Petroleum Affairs
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Gn.Müd.
Gen.Dir.of Soc.Services and Child Protection Society
Yüksek Öþretim Kurumu - Higher Education Council
2004
Yıl sonu
ödeneþi
10 928 052
10 353 086
12 871 931
12 200 795
15 359
9 149
14 530
12 425
277 821
232 281
46 322
61 575
73 494
59 973
106 002
92 471
159 586
191 539
229 808
201 134
283 427
266 662
2 603 607
2 825 795
2 917 043
2 748 570
3 153 831
3 440 790
2 185 029
2 305 308
3 098 929
2 945 514
50 148
12 505
64 112
8 768
34 875
34 155
16 214
14 489
217 474
229 198
333 022
321 703
1 759 742
1 895 101
1 416 377
1 429 571
1 755 606
1 727 544
3 144 081
3 000 169
3 533
2 097
21 683
21 131
4 007
3 030
195 669
9 248
4 011 735
182 009
6 265
3 101 812
262 774
7 521
4 122 646
240 280
6 927
3 881 439
356 780
20 402
4 057 709
342 521
15 558
4 398 952
2000
2001
2002
2003
2004
366 076
263 658
100 183
2 235
492 062
357 837
131 082
3 143
706 642
493 488
211 080
2 074
1 047 214
682 647
361 696
2 871
1 436 064
996 482
439 331
250
366 076
74 304
180 982
492 062
100 070
243 668
706 642
146 396
318 421
1 047 214
218 360
474 775
1 436 064
312 091
638 208
110 790
148 324
241 825
354 079
485 765
956 524
267 960
185 982
502 582
1 494 126
388 816
366 035
739 275
2 017 115
522 426
526 855
967 834
2 362 404
703 084
618 836
1 040 483
-
767 481
185 808
460 625
1 117 501
274 187
667 582
1 654 277
384 629
1 030 336
1 747 694
533 945
849 771
-
121 048
175 732
239 312
363 978
-
22.6 ćl özel idarelerinin bütçe ve kesin hesapları
Budgets and final accounts of special administrations
Bütçe - Budget
Gelirler - Revenues
Vergi gelirleri - Tax revenues
Vergi dıĩı gelirler - Revenues other than taxes
Özel yardım ve fonlar - Special aids and funds
Giderler - Expenditures
Cari giderler - Current expenditures
Yatırım giderleri - Investment expenditures
Sermaye teĩkili ve transfer giderleri
Capital formation and transfer expenditures
Kesin hesap - Final account
Gelirler - Revenues
Yıl sonu
ödeneþi
13 230 164 13 714 529
336
2000
Bütçe - Budget
Gelirler - Revenues
Kesin hesaplar - Final accounts
Gelirler - Revenues
2001
2002
2003
2004
5 559 773
3 118 739
2 057 590
383 444
7 299 947
4 225 618
2 528 024
546 305
10 080 847
6 095 676
3 416 682
568 489
13 897 936
8 153 647
4 996 559
747 730
18 103 507
10 728 260
6 377 799
997 448
5 559 773
2 127 010
1 727 901
7 299 947
2 946 762
2 017 881
10 080 847
4 093 708
2 661 327
13 897 936
5 844 090
3 745 112
18 103 507
7 896 957
4 723 390
1 704 862
2 335 304
3 325 812
4 308 734
5 483 160
3 762 463
2 424 467
1 223 625
114 371
5 695 899
3 711 405
1 830 561
153 933
7 528 756
4 880 264
2 432 745
215 747
9 945 494
6 374 560
3 398 856
172 078
-
3 843 814
1 968 596
1 079 360
5 715 273
2 911 798
1 514 871
7 846 963
3 981 155
1 975 823
10 749 497
5 634 093
2 896 992
-
795 858
1 288 604
1 889 985
2 218 412
-
Bütçe harcamasý - Budget expenditures
Bütçe geliri ve bütçe açýðý - Budget revenues and budget deficit
Bütçe geliri
Budget revenues
Bütçe açýðý
Budget deficit
Veriler için tablo 22.2’ye bakýnýz.
For datas, see table 22.2
337
Maliye
22.7 Belediyelerin bütçe ve kesin hesapları
Budgets and final acconts of municipalities
Finance
22.8 ćBBS 2' ye göre belediye ve il özel idaresi bütçeleri, 2004
Budget of municipalities and special provincial administrations by SRE 2, 2004
ćl Özel ćdaresi
Special provincial administrations
Belediye
Municipalities
ćBBS 2 - SRE 2
(000 000 TL)
Gelir - Gider
Revenue - Expenditure
%
Gelir - Gider
Revenue - Expenditure
%
18 103 507 184
100.0
1 436 056 242
100.0
4 315 506 003
23.8
260 000 000
18.1
TR10
ćstanbul
TR21
Tekirdaþ
324 706 569
1.8
30 000 000
2.1
TR22
Balıkesir
345 595 047
1.9
30 000 000
2.1
TR31
ćzmir
1 212 046 498
6.7
111 000 000
7.7
TR32
Aydın
619 657 149
3.4
71 000 000
4.9
TR33
Manisa
628 660 024
3.5
60 900 000
4.2
TR41
Bursa
986 380 350
5.4
59 600 019
4.2
TR42
Kocaeli
887 021 534
4.9
66 800 000
4.7
TR51
Ankara
1 807 871 302
10.0
79 900 000
5.6
TR52
Konya
684 279 894
3.8
39 500 000
2.8
TR61
Antalya
673 823 778
3.7
57 000 000
4.0
TR62
Adana
921 158 189
5.1
70 380 000
4.9
TR63
Hatay
483 219 912
2.7
53 470 000
3.7
TR71
Kırıkkale
367 567 179
2.0
31 000 000
2.2
TR72
Kayseri
518 257 007
2.9
39 000 000
2.7
TR81
Zonguldak
234 981 592
1.3
19 500 000
1.4
TR82
Kastamonu
147 088 441
0.8
21 200 000
1.5
TR83
Samsun
546 812 559
3.0
43 200 000
3.0
TR90
Trabzon
519 782 353
2.9
64 736 223
4.5
TRA1
Erzurum
244 387 567
1.3
20 020 000
1.4
TRA2
Aþrı
109 376 574
0.6
21 800 000
1.5
TRB1
Malatya
253 469 029
1.4
35 300 000
2.5
TRB2
Van
192 833 810
1.1
39 750 000
2.8
TRC1
Gaziantep
391 129 351
2.2
31 500 000
2.2
TRC2
Ĩanlıurfa
429 550 279
2.4
43 000 000
3.0
TRC3
Mardin
258 345 194
1.4
36 500 000
2.5
338
(Milyon$ - Million $)
2000
2001
2002
2003
2004
1. Borçluya göre - By borrower
Dıĩ borç stoku -Total oustanding debt
(1)
Kısa vadeli dıĩ borçlar - Short termdebts
Genel hükümet - General government
TCMB - Central Bank
TCMB kredileri - Central Bank loans
Kredi mektuplu DTH - Dresdner bank scheme
Ticari bankalar - Deposit money banks
Diþer sektörler - Other sectors
Orta uzun vadeli dıĩ borçlar - Medium long term debts
Toplam kamu -Total public sector
Genel hükümet - General government
Konsolide bütçe - Consolidated budget
Yerel yönetimler - Local administrations
Fonlar - Extra budgetary funds
Diþer kamu sektörü - Other public sector (2)
KćT'ler - State Owned Enterprises
Finansal KćT'ler - Financial SOEs
Finansal olmayan KćT'ler - Non financial SOEs
TCMB - Central Bank
TCMB kredileri - CBRT loans
Kredi mektuplu DTH - Dresdner bank scheme
Özel - Private sector (3)
Finansal - Financial
Bankalar - Banks
Bankacılık dıĩı - Non-bank financial enterprises
Finansal olmayan - Non-financial
118 802
28 301
1 000
653
26
627
16 900
9 748
90 501
47 919
42 502
39 522
2 380
594
6
1 205
4 212
706
3 506
13 429
3 705
9 724
29 153
7 581
4 550
3 032
21 571
113 895
16 403
0
752
20
732
7 997
7 654
97 492
46 413
41 276
38 760
1 936
557
23
1 129
4 008
575
3 433
23 591
13 643
9 948
27 488
4 789
3 211
1 578
22 699
130 353
16 424
0
1 655
15
1 640
6 344
8 425
113 929
63 982
59 179
56 830
1 676
646
26
1 045
3 758
196
3 562
20 340
8 068
12 272
29 608
4 586
3 007
1 579
25 022
145 805
23 013
0
2 860
11
2 849
9 692
10 461
122 792
70 293
65 565
63 453
1 534
549
29
1 201
3 526
209
3 317
21 504
7 272
14 232
30 995
4 972
3 113
1 859
26 023
161 748
31 910
0
3 287
1
3 286
13 805
14 818
129 838
73 790
70 251
68 490
1 267
418
24
688
2 850
..
..
18 144
2 995
15 119
37 935
7 729
5 392
2 337
30 206
118 802
28 301
17 306
10 995
90 501
20 172
8 705
11 467
70 329
48 194
27 362
113 895
16 403
7 775
8 628
97 492
30 643
8 581
22 062
66 849
45 511
27 504
130 353
16 424
5 187
11 237
113 929
40 151
9 302
30 849
73 779
49 932
28 505
145 805
23 013
8 260
14 753
122 792
42 926
9 457
33 469
79 866
52 288
28 768
161 748
31 910
12 033
19 877
129 838
40 870
8 771
32 098
88 969
58 928
33 378
5 602
3 371
3 304
3 003
2 872
4 280
1 203
3 933
731
4 745
1 099
4 637
1 638
4 629
2 921
15
0
15
9 948
8
21 338
0
0
12 272
8
23 846
0
0
14 232
9
27 578
0
0
15 119
9
30 041
2. Alacaklıya göre - By lender
Dıĩ borç stoku - Total outstanding debt
Kısa vadeli dıĩ borçlar - Short term debts (1)
Ticari banka kredileri - Commercial bank credits
Özel kesim kredileri - Private lender credits
Orta uzun vadeli dıĩ borçlar - Medium-long term debts
Resmi kreditörler - Official creditors
Hükümet kuruluĩları - Governmental organizations
Uluslararası kuruluĩlar - International organizations
Özel kreditörler - Private creditors
Borç - Loan
Ticari bankalar - Commercial bank
Bankacılık dıĩı finansman kuruluĩları
Non-bank financial institutions
Parasal olmayan kuruluĩlar
Non-monetary institutions
Kıyı bankaları - Off-shore banks
Özel yatırım ve kalkınma bankaları
Private investment and development banks
Diþer - Other
Dresdner - Dresdner account
Garantisiz ticari borçlar - NGTA
Tahvil - Bond issue
Kaynak: TC. Merkez Bankası, Baĩbakanlık Hazine Müĩteĩarlıþı
(1) Kısa vadeli borçlar TCMB tarafından izlenmektedir.
(2) Türkiye Kalkınma Bankası, Türkiye ćhracat Kredi Bankası.
(3) 01.10.2001 tarihinden itibaren TCMB tarafından izlenmektedir.
9 724
8
22 135
Source: Central Bank of Turkey, Prime Ministry Undersecretariad of Treasury
(1) Short term debt figures have been monitored by CBRT.
(2) Turkish Development Bank, Turkish Eximbank.
(3) Since Oct, 2001, CBRT is responsible for monitoring private sector debt.
339
Maliye
22.9 Dıĩ borç stoku
Outstanding external debt
Finance
250 000 000
200 000 000
150 000 000
100 000 000
50 000 000
0
Dýþ borç stoku - Oustanding external debt
(Milyon$ - Million $)
170 000
160 000
150 000
140 000
130 000
120 000
110 000
100 000
90 000
80 000
2000
2001
2002
2003
2004
340
Domestic debts
2000
2001
2002
2003
2004*
36 420 620
122 157 259
149 869 690
194 386 700
224 482 922
34 362 937
102 127 925
112 849 835
168 973 626
194 210 700
2 057 683
20 029 334
37 019 856
25 413 074
30 272 223
6
3
3
1
0
Tahviller - Bonds
6
3
3
1
0
Kamu ortaklıþı senetleri - Public participation certificates
-
-
-
-
-
Hazineden ödenecek olan - Debt repayable from treasury
Tahviller - Government bords
Hazine bonoları - Treasury bills
Hazine kefaletleri - Treasury guarantees
Source: Prime Ministry, Undersecretariad of Treasury, Central Bank
Kaynak: Baĩbakanlık, Hazine ve Dıĩ Ticaret Müsteĩarlıþı, TC. Merkez Bankası
22.11 Ödemeler dengesi
Balance of payments
I - Cari iĩlemler hesabı - Current accounts
Mal, hizmet ve yatırım geliri dengesi
Balance of goods, services and investment income (A+B+C)
Mal ve hizmet dengesi
Balance of goods and services (A+B)
A. Dıĩ ticaret dengesi - Foreign trade balance
Toplam mal ihracatı - Exports
Toplam mal ithalatı - Imports
Genel mal ticareti - General merchandise trade
ćhracat f.o.b.- Exports f.o.b.
ćthalat f.o.b.- Imports f.o.b.
Parasal olmayan altın - Non monetary gold (net)
B. Hizmetler dengesi - Balance of services
Taĩımacılık - Transportation
Turizm - Tourism
ćnĩaat hizmetleri - Construction services
Finansal hizmetler - Financial services
Diþer ticari hizmetler - Other business services
Resmi hizmetler - Government services
Diþer hizmetler - Other services
C. Yatırım geliri dengesi - Balance of investment income
Doþrudan yatırımlar - Direct investments
Portföy yatırımları - Portfolio investments (net)
Diþer yatırımlar - Other investments
D. Cari transferler - Current transfers
ćĩçi gelirleri - Workers remittances
Resmi transferler - Official transfers
II -Sermaye ve finans hesapları - Capital and financial accounts
Sermaye hesapları - Capital accounts
Göçmen transferleri - Migrants' transfers
Finans hesapları - Financial accounts
Doþrudan yatırımlar - Direct investments (net)
Portföy yatırımları - Portfolio investments (net)
Diþer yatırımlar - Other investments
Rezerv varlıklar - Reserve assets
III - Net hata noksan - Net errors and omissions
Kaynak: TC. Merkez Bankası
(000 000 $)
2000
2001
2002
2003
2004
-9 819
3 390
-1 522
-8 037
-15 573
-14 593
397
-3 958
-9 064
-16 700
-10 591
-21 959
30 721
-52 680
-20 059
30 721
-50 780
-1 900
11 368
492
5 923
968
-303
4 082
-277
483
-4 002
89
-434
-3 657
4 774
4 560
214
12 581
0
0
12 581
112
1 022
11 801
-354
-2 762
5 397
-3 733
34 373
-38 106
-2 770
34 347
-37 117
-963
9 130
833
6 352
654
-391
1 693
-319
308
-5 000
52
-694
-4 358
2 993
2 786
207
-1 719
0
0
-1 719
2 769
-4 515
-2 667
2 694
-1 671
596
-7 283
40 124
-47 407
-5 928
40 071
-45 999
-1 355
7 879
861
6 599
832
-400
-68
-572
627
-4 554
-86
-835
-3 633
2 436
1 936
500
1 373
0
0
1 373
863
-593
7 256
-6 153
149
-3 505
-14 010
51 206
-65 216
-11 488
51 130
-62 618
-2 522
10 505
-523
11 090
682
-83
-25
-715
79
-5 559
-400
-1 207
-3 952
1 027
729
298
2 994
0
0
2 994
1 195
2 569
3 277
-4 047
5 043
-11 131
-23 901
66 654
-90 555
-20 505
66 565
-87 070
-3 396
12 770
-1 069
13 364
724
-87
131
-734
441
-5 569
-672
-1 195
-3 702
1 127
804
323
12 506
0
0
12 506
1 709
8 067
3 554
-824
3 067
Source: Central Bank of the Republic of Turkey
341
Maliye
22.10 ćç borçlar
Finance
22.12 Kurulan, statü ve sermayesi deþiĩen ve kapanan ĩirket/kooperatiflerin sayı ve sermayeleri
Numbers and capitals of established and liquidated companies/cooperatives and those changing
their legal status and capitals
2000
2001
2002
2003
2004
33 161
166
13 815
8
1 887
29 665
175
12 295
6
2 464
30 842
159
42 354
20
3 667
32 259
183
43 637
10
5 436
40 919
174
41 326
17
7 660
2 551 633
47 147
8 311 298
2 430 148
43 286
11 277 014
2 118 500
127 891
23 548 489
2 872 952
115 833
29 615 862
4 820 973
182 591
30 630 949
Sayı - Number
Yeni kurulan - Newly established
Statüsü deþiĩen - Changing their legal status
Sermayesi artan - Capital increasing
Sermayesi azalan - Capital decrease
Kapanan - Liquidated
Sermaye (Milyar TL) - Capital (Billion TL)
7 810
97
10 696
6 089
32 926
Sermaye artıĩı - Increases in capital
Gayri safi - Gross
Safi - Net
1 349
10 825
6 314
13 970
18 938
10 862 931
10 853 771
13 707 162
13 696 240
25 666 989
25 649 979
32 488 814
32 468 755
35 451 922
35 400 058
22.13 Türlerine göre kurulan, statü ve sermayesi deþiĩen ve kapanan ĩirket/kooperatiflerin sayı ve sermayeleri, 2004
Numbers and capitals of established, liquidated companies/cooperatives and those changing their legal status and
capitals by type, 2004
Kollektif
Collective
Komandit
Limited
partnership
Anonim
Joint stock
Limited
Limited
Kooperatif
Cooperatives
98
113
-
2
3
-
2 767
132
8 816
8
36 647
42
32 387
9
1 405
7
-
195
21
953
6 132
359
5 811
22 552
39
175
1 063
3
2 362 500
173 161
22 575 840
29 874
14 641
2 451 304
9 430
8 031 080
3 051
4 254
1 183
414
1
28 363
28 324
1 239
1 235
24 938 340
24 893 825
10 482 383
10 475 078
1 597
1 597
Sayı - Number
Sermaye (Milyar TL) - Capital (Billion TL)
Sermaye artıĩı - Increases in capital
Gayri safi - Gross
Safi - Net
342
Tarım, avcılık ve ormancılık
Agriculture, hunting and related service activities
Toptan ve perakende ticaret - Wholesale and retail trade
Otel ve lokantalar - Hotels and restaurants
Ulaĩtırma, depolama ve haberleĩme
Transport, storage and communication
Mali aracı kuruluĩların faaliyetleri - Financial intermediation
Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik
Public administration and defence; compulsory social security
Eþitim - Education
Diþer sosyal, toplumsal ve kiĩisel hizmet faaliyetleri
Evlerde yaptırılan hizmet iĩleri
Private household with employed persons
Eþitim - Education
2000
2001
2002
2003
2004*
33 161
29 665
30 842
32 259
40 919
336
42
270
6 663
79
4 913
10 898
1 181
314
39
203
6 092
38
3 592
10 852
1 063
322
42
223
7 278
71
3 487
10 850
1 186
358
43
291
8 695
111
3 222
10 613
984
763
53
392
9 311
226
4 938
13 192
1 383
2 487
998
2 359
777
2 359
744
2 696
731
3 824
910
3 747
2 802
2 758
2 845
3 664
29
436
638
50
424
663
64
431
586
68
479
672
129
724
844
442
396
441
451
566
2
1
-
-
-
1 887
2 464
3 667
5 436
7 660
10
1
12
524
206
655
35
13
9
638
2
267
929
52
24
3
12
1 034
4
492
1 247
79
37
6
23
1 514
7
841
1 711
98
45
10
47
1 929
6
1 285
2 457
155
118
99
114
116
213
114
352
171
563
211
114
192
300
427
569
14
89
2
19
91
3
26
80
50
162
5
70
239
10
20
36
37
69
-
-
-
-
-
343
Maliye
22.14 Ekonomik faaliyete göre kurulan ve kapanan ĩirket ve kooperatiflerin sayısı
Number of established and liquidated companies and cooperatives by economic activity
Finance
22.15 Ekonomik faaliyete göre kurulan ve kapanan ticaret ünvanlı iĩyerleri sayısı
Number of established and liquidated trade name by economic activity
Eþitim - Education
Eþitim - Education
2000
2001
2002
2003
2004*
21 404
16 295
24 012
33 039
40 540
73
10
71
2 269
9
1 873
11 613
902
43
13
42
1 454
2
1 335
9 623
709
50
24
63
2 344
3
3 982
12 472
869
111
32
81
3 936
14
4 943
17 033
1 313
95
29
71
4 040
10
8 184
18 908
1 590
1 102
1 064
831
878
997
1 060
1 380
1 094
2 142
1 180
1 875
993
1 596
2 267
2 989
2
188
78
4
118
47
13
136
75
13
242
141
15
249
242
275
202
328
439
796
-
1
-
-
-
12 055
13 583
14 994
13 229
17 221
56
6
22
874
3
694
9 014
259
41
3
17
865
799
10 057
259
63
3
31
1 088
4
954
10 937
266
64
7
21
1 030
4
895
9 503
279
28
6
22
1 177
3
1 610
12 066
370
383
163
432
291
544
301
376
313
491
389
461
657
622
558
765
38
29
52
37
2
62
34
4
63
28
3
89
49
53
72
83
84
153
-
1
-
-
-
344
Ulusal Hesaplar
National Accounts
Sayfa
Page
Açıklama
346
Explanation
23.1 Gayri safi milli hasıla, geliĩme hızı ve sektör payları
347
23.1 Gross national product, growth rate and sectoral
shares
23.2 Milli gelir [Cari fiyatlarla ]
347
23.2 National income [At current prices]
23.3 Kiĩi baĩına gayri safi milli hasıla ve milli gelir
348
23.3 Per capita gross national product and national income
23.4 Ekonomik faaliyete göre gayri safi milli hasıla, 2003
[Üretici fiyatlarıyla]
349
23.4 Gross national product by kind of economic activity,
2003 [At producers prices]
[Üretici fiyatlarıyla]
350
23.5 Gross national product by kind of economic activity,
2004 [At producers prices]
23.6 Harcamalar yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla [Cari
fiyatlarla]
351
23.6 Gross domestic product according to expenditure
approach [At current prices]
23.7 Harcamalar yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla [1987
fiyatlarıyla]
352
23.7 Gross domestic product according to expenditure
approach [At 1987 prices]
23.8 Gelir yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla [Cari fiyatlarla]
353
23.8 Cost components of the gross domestic product [At
current prices]
23.9 Ekonomik faaliyete göre iĩgücü ödemeleri [Cari fiyatlarla]
353
23.9 Compensation of employees paid by kind of economic
activity [At current prices]
23.10 ćBBS' ye göre gayri safi yurtiçi hasıla; 2001 [Cari
fiyatlarla]
354
23.10 Gross domestic product by SRE, 2001 [At current
prices]
23.11 Seçilmiĩ ülkelerde toplam ve kiĩi baĩına gayri safi yurt içi
hasıla
357
23.11 Total and per capita gross domestic product in
selected countries
345
23
National Accounts
ULUSAL HESAPLAR
NATIONAL ACCOUNTS
Türkiye için Milli Gelir tahminleri, 1951 yılında ćstatistik Genel
Müdürlüþü’nün bünyesinde bir Milli Gelir Etüt Grubu oluĩturulana
deþin, özel çalıĩmalar halinde yapılmıĩtır. Bu etüt grubunun
kuruluĩu ile, daha sonra geliĩtirilen hesaplama metodolojilerine
uyularak, 1938 ve 1948-1970 yılları için periyodik tahminler
yapılmıĩtır. Böylece, Birleĩmiĩ Milletler ćstatistik Dairesi’nin önerdiþi
o zamanki ulusal hesaplar sistemi standardına da kısmen
uyularak, iktisadi faaliyet kollarına göre milli hasıla, yatırım malı
çeĩitlerine göre sabit sermaye oluĩumu ve harcama kalemlerine
göre milli harcamalar hesaplanmıĩtır.
Until the establishment of a National Income Study Group in the
General Directorate of Statistics in 1951, the estimates of national
income accounts consisted of some private studies. After the
establishment of the Study Group, periodical estimates for the
years 1938 and 1948-1970 were prepared according to the
specified methodologies, which were improved from time to time.
In this way, national products according to the types of industrial
activity, fixed capital formation according to the types of
investment goods and national expenditure according to its subitems, were calculated with regard to the former system of
national income accounts of the United Nations’ Statistical Office.
1971 yılında bir taraftan Devlet Planlama Teĩkilatı’nın ayrı olarak
hesapladıþı milli gelir serisi ile Devlet ćstatistik Enstitüsü’nün adı
geçen serisinin birleĩtirilmesi, diþer taraftan daha geliĩmiĩ bir
metodolojinin ortaya konması ve böylece yapılacak yeni tahminlerin
Birleĩmiĩ Milletler’in yeni standardize sistemine uydurulması için
yapılan çalıĩmalar sonunda, ortaya yeni bir milli gelir zaman serisi
çıkarılmıĩtır. Enstitümüz Üretim Hesapları Ĩubesince bu yönteme
göre 1990 yılına kadar cari ve 1968 yılı fiyatlarıyla olmak üzere
yıllık Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) hesaplanmıĩtır. 1973 yılından
bu yana geçici kaydıyla verilen GSMH hesaplamalarında zamanla,
bilgi kaynaklarındaki yetersizliklerden, kapsam ve kullanılan
göstergelerdeki deþiĩmelerden dolayı, eksiklikler görülmüĩtür.
In 1971, in order to integrate the separate national income series
of the State Institute of Statistics and the State Planning
Organization, an improved estimation methodology was set up to
adapt to the standards of the new U.N. system of national
accounts. Certain studies were then carried out with the outcome
of a new time series of national income. Until 1990, annual Gross
National Product (GNP) was calculated in current and 1968 fixed
prices by the Production Account Department of the Institute. In
time, due to the changes in content, the indicators used and an
inadequacy of information resources, insufficiencies in GNP
accounts (that had been given as provisional since 1973) were
determined.
1990 yılında baĩlatılan çalıĩmalarla GSMH hesapları üçer aylık
dönemler itibariyle hesaplanmaya baĩlanmıĩ ve 1968 olan temel yıl
1987 yılına kaydırılmıĩtır. Ayrıca daha önce yapılan yıllık
hesaplamalara dahil edilemeyen bazı maddeler ve ekonomik alt
sektörler de sisteme katılarak kapsam geniĩletilmiĩtir. Bu
çalıĩmalarda cari anketlerden elde edilen kesin sonuçlar, kurum ve
kuruluĩlara ait kesin bütçe deþerleri, 1968, 1973, 1979, 1985 ve
1990 input-output tablolarından alınan teknik katsayılar ve 1987
yılına ait gösterge ve aþırlıklar kullanılmıĩtır. Eski GSMH serisi yeni
kapsama göre revize edilerek 1968 yılına kadar geriye dönük yeni
bir seri elde edilmiĩtir. Tüm bu seriler 1968 SNA serilerine uygun
olarak hazırlanmıĩtır. ESA 95 (European System of Accounts)
tavsiyelerine göre 1998 bazlı Gayri Safi Milli Hasıla revize
çalıĩmaları devam etmektedir.
With the studies which were initiated in 1990, GNP accounts
began to be calculated quarterly and the base year shifted from
1968 to 1987. Furthermore, some items and economic subsectors that could not have been included in previous annual GNP
accounts were also included in the system and the content was
expanded. In these studies, exact results have been provided
from the current questionnaires and exact budget values from the
establishments and institutions are given. The technical
coefficients from the input-output tables of 1968, 1973, 1979,
1985, 1990 and 1987’s indicators and weights have been used.
By revising the old GNP series to 1968, a new series has been
prepared. These series have been estimated by the
recommendation of SNA-68. The estimation of gross national
product in 1998 base are carried out by the recommendation of
ESA-95 .
Gayri Safi Yurt ćçi Hasıla (GSYćH) , 1993 yılından itibaren Harcama
Hesapları Ĩubesince harcamalar yöntemiyle ve 1996 yılından
itibaren de Gelir Hesapları Ĩubesince gelir yöntemiyle
hesaplanmaya baĩlanmıĩtır. Hesaplamalarda Ulusal Hesaplar
Sistemi tanımları esas alınmaktadır.
Gross Domestic Product (GDP) has begun to be calculated
according to expenditure approach by the division of expenditure
accounts since 1993 and income approach by the division of
income accounts since 1996. In these calculations definitions of
United Nations System of National accounts have been used.
346
2000
2001
2002
2003
2004
GSMH - GNP
Cari fiyatlarla (Milyar TL)
At current prices (Billion TL)
Geliĩme hızı
Growth rate (%)
Cari fiyatlarla
At current prices (000 000 $)
Sabit fiyatlarla 1987 (Milyar TL)
Constant prices at 1987 (Billion TL)
Geliĩme hızı
Growth rate (%)
GSMH da sektör payları - Sectoral shares in GNP
Cari fiyatlarla - At current prices
Tarım - Agriculture
Sanayi - Industry
Sabit fiyatlarla 1987 - Constant prices at 1987
Sanayi - Industry
125 596 129
176 483 953
275 032 366
60.4
40.5
55.8
200 002
145 693
180 892
239 235
299 475
119 144
107 783
116 338
123 165
135 308
6.3
-9.5
7.9
5.9
9.9
13.5
22.3
64.1
11.6
24.4
64.0
11.5
24.5
64.1
11.7
24.0
64.3
11.1
23.9
65.0
13.1
27.8
59.0
13.6
28.5
57.9
13.6
28.8
57.6
12.5
29.3
58.2
29.7
428 932 343
20.3
(1)
23.2 Milli gelir - National income
[Cari fiyatlarla - At current prices]
2000
1. Üretim faktörlerinden doþan yurt içi gelir
Domestic factor income
2. Dıĩ âlemden gelen faktör gelirleri
Income received from the rest of the world
3. Dıĩ âleme giden faktör gelirleri
Income poid-from the rest of the world
4. Millî gelir, faktör fiyatlarıyla (1+3)
National income at factor cost (1+3)
5. Dolaylı vergiler
Indirect taxes
6. (Eksi) Sübvansiyonlar
(Less) Subsidies
7. Safi hasıla alıcı fiyatlarıyla (4+5-6)
National income in purchasers prices (4+5-6)
8. Sabit sermaye tüketimi
Consumption fixed capital
9. Gayri safi milli hasıla alıcı fiyatlarıyla (7+8)
Gross national product in purchasers' prices (7+8)
11.6
29.2
59.2
(1) Imputed bank service changes are distributed to sectors.
(1) ćzafi banka hizmetleri sektörlere daþılmıĩtır.
(1) ćzafi banka hizmetleri sektörlere daþılmıĩtır.
356 680 888
2001
2002
2003
2004
99 662 794
138 609 728
211 646 829
273 938 245
325 106 557
5 305 757
7 471 010
8 030 324
8 415 643
10 040 097
-4 293 086
-9 399 495
-10 572 015
-11 497 681
-11 619 231
100 675 464
136 681 242
209 105 138
270 856 207
323 527 423
18 429 853
27 381 401
43 185 553
59 480 998
73 632 956
1 671 336
2 337 008
1 240 478
950 499
551 093
117 433 981
161 725 636
251 050 213
329 386 706
396 609 286
8 162 148
14 758 317
23 982 154
27 294 182
32 323 057
125 596 129
176 483 953
275 032 366
356 680 888
428 932 343
(1) Imputed bank service changes are distributed to sectors.
347
Ulusal Hesaplar
23.1 Gayri safi milli hasıla, geliĩme hızı ve sektör payları
Gross national product, growth rate and sectoral shares
National Accounts
23.3 Kiĩi baĩına gayri safi milli hasıla ve milli gelir
Per capita gross national product and national income
(000 TL)
2000
2001
2002
2003
2004
Kiĩi baĩına gayri safi milli hasıla
Per capita gross national product
Cari alıcı fiyatlarıyla - At current purchasers' prices
1987 yılı alıcı fiyatlarıyla - At purchasers' prices of 1987
Cari faktör fiyatlarıyla - At current factor costs
1987 yılı faktör fiyatlarıyla - At factor costs of 1987
1 861 759
1 766
1 613 341
1 583
2 571 978
1 571
2 206 995
1 420
3 950 139
1 671
3 347 705
1 493
5 044 135
1 742
4 216 404
1 539
5 974 903
1 885
4 956 894
1 647
Kiĩi baĩına milli gelir
Per capita national income
Cari faktör fiyatlarıyla - At current factor costs
1 492 351
1 991 915
3 003 262
3 830 414
4 506 643
Kiþi baþýna gayri safi milli hasýla- Per capita gross national product
[Cari alýcý fiyatlarýyla - At current purchasers prices]
7 000 000
(000TL)
6 000 000
5 000 000
4 000 000
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
Kiþi baþýna milli gelir- Per capita national income
[Cari faktör fiyatlarýyla - At current factor costs]
5 000 000
(000TL)
4 000 000
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
348
Cari fiyatlarla
Product in current prices
USSS, 2.Rev
ISIC, Rev.2
1. Tarım - Agriculture
Çiftçilik ve hayvancılık
Agriculture and livestock production
Ormancılık - Forestry
1987 sabit fiyatlarıyla
Constant prices at 1987
Deþer
Value
(Milyar TL)
(Billion TL)
Sektör
payları
Sector
share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
42 126 246
11.8
31.2
15 549
12.6
-2.5
39 550 179
1 268 139
1 307 928
11.1
0.4
0.4
30.8
39.0
35.4
14 501
689
359
11.8
0.6
0.3
-2.3
-8.9
1.4
Deþer
Value
(Milyar TL)
(Billion TL)
Sektör
payları
Sector
share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
2. Sanayi - Industry
Elektrik, gaz, su - Electricity, gas, water
88 813 240
24.9
26.8
36 793
29.9
7.8
3 858 087
71 910 797
13 044 356
1.1
20.2
3.7
32.4
29.0
14.9
1 390
31 140
4 264
1.1
25.3
3.5
-2.9
8.6
5.7
3. ćnĩaat sanayi - Construction
12 662 006
3.5
11.1
4 866
4.0
-9.0
4. Ticaret - Trade
Toptan ve perakende ticaret
Wholesale and retail trade
Otel, lokanta hizmetleri
Hotels, restaurants services
71 329 760
20.0
27.5
28 902
23.5
8.1
58 491 367
16.4
29.2
24 686
20.0
10.2
-3.0
12 838 393
3.6
20.4
4 216
3.4
5. Ulaĩtırma ve haberleĩme
Transportation and communication
53 846 171
15.1
28.8
17 028
13.8
8.4
6. Mali kuruluĩlar - Financial institutions
17 884 644
5.0
38.2
2 319
1.9
-6.3
7. Konut sahipliþi - Ownership of dwelling
14 653 025
4.1
25.9
5 957
4.8
1.4
8. Serbest meslek ve hizmetler
Business and personal services
12 429 089
3.5
27.4
2 808
2.3
5.2
-7.3
9. ćzafi banka hizmetleri (eksi)
(Less) imputed bank service charges
10. Sektörler toplamı (1-9) - Sectoral total (1-9)
11. Devlet hizmetleri - Government services
12. Kâr amacı olmayan özel hizmet kuruluĩları
Private non-profit institutions
13. Toplam (10+11+12 ) - Total (10+11+12)
14. ćthalat vergisi - Import duties
15. GSYćH (alıcı fiyatlarıyla) (13+14)
GDP (in purchasers' value) (13+14)
16. Dıĩ alem net faktör gelirleri
Net factor income from the rest of the world
Dıĩ alemden gelen - Income received
Dıĩ aleme giden (eksi) - Income paid (less)
17. GSMH (alıcı fiyatlarıyla) (15+16)
GNP (in purchasers' value) (15+16)
7 911 747
2.2
-2.3
1 782
1.4
305 832 435
85.7
28.7
112 441
91.3
5.1
36 561 477
10.3
31.3
5 125
4.2
0.8
-1.0
3 610 383
1.0
117.0
410
0.3
346 004 296
97.0
29.6
117 976
95.8
4.9
13 758 630
3.9
30.7
7 509
6.1
22.6
359 762 926
100.9
29.6
125 485
101.9
5.8
-3 082 038
-0.9
21.3
-2 320
-1.9
2.0
8 415 643
11 497 681
2.4
3.2
4.8
8.8
3 809
6 129
3.1
5.0
-2.5
-0.9
356 680 888
100.0
29.7
123 165
100.0
5.9
349
Ulusal Hesaplar
Gross national product by kind of economic activity, 2003
[Üretici fiyatlarıyla - At producers prices]
National Accounts
Gross national product by kind of economic activity, 2004
[Üretici fiyatlarıyla - At producers prices]
Cari fiyatlarla
Product in current prices
USSS, 2.Rev
ISIC, Rev.2
1. Tarım - Agriculture
Çiftçilik ve hayvancılık
Agriculture and livestock production
Ormancılık - Forestry
2. Sanayi - Industry
1987 sabit fiyatlarıyla
Constant prices at 1987
Deþer
Value
(Milyar TL)
(Billion TL)
Sektör
payları
Sector
share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
48 394 672
11.3
14.9
15 863
11.7
2.0
44 905 361
1 702 823
1 786 488
10.5
0.4
0.4
13.5
34.3
36.6
14 683
793
387
10.9
0.6
0.3
1.3
15.1
7.7
107 061 273
25.0
20.5
40 234
29.7
9.4
5 174 424
87 609 625
14 277 224
1.2
20.4
3.3
34.1
21.8
9.5
1 426
34 285
4 522
1.1
25.3
3.3
2.6
10.1
6.1
Deþer
Value
(Milyar TL)
(Billion TL)
Sektör
payları
Sector
share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
3. ćnĩaat sanayi - Construction
15 380 670
3.6
21.5
5 092
3.8
4.6
4. Ticaret - Trade
Toptan ve perakende ticaret
Wholesale and retail trade
Otel, lokanta hizmetleri
Hotels, restaurants services
88 714 047
20.7
24.4
32 613
24.1
12.8
72 769 079
17.0
24.4
27 956
20.7
13.2
15 944 968
3.7
24.2
4 656
3.4
10.4
5. Ulaĩtırma ve haberleĩme
62 009 162
14.5
15.2
18 193
13.4
6.8
6. Mali kuruluĩlar - Financial institutions
21 603 584
5.0
20.8
2 344
1.7
1.1
7. Konut sahipliþi - Ownership of dwelling
18 398 553
4.3
25.6
6 066
4.5
1.8
8. Serbest meslek ve hizmetler
14 889 331
3.5
19.8
3 032
2.2
8.0
9. ćzafi banka hizmetleri (eksi)
(Less) imputed bank service charges
10. Sektörler toplamı (1-9) - Sectoral total (1-9)
11. Devlet hizmetleri - Government services
12. Kâr amacı olmayan özel hizmet kuruluĩları
13. Toplam (10+11+12 ) - Total (10+11+12)
14. ćthalat vergisi - Import duties
15. GSYćH (alıcı fiyatlarıyla) (13+14)
GDP (in purchasers' value) (13+14)
16. Dıĩ alem net faktör gelirleri
Net factor income from the rest of the world
Dıĩ alemden gelen - Income received
Dıĩ aleme giden (eksi) - Income paid (less)
17. GSMH (alıcı fiyatlarıyla) (15+16)
GNP (in purchasers' value) (15+16)
10 821 250
2.5
36.8
1 812
1.3
1.7
365 630 042
85.2
19.6
121 624
89.9
8.2
42 548 483
9.9
16.4
5 184
3.8
1.2
3 530 102
0.8
-2.2
411
0.3
0.2
411 708 627
96.0
19.0
127 219
94.0
7.8
18 802 850
4.4
36.7
9 473
7.0
26.2
430 511 477
100.4
19.7
136 693
101.0
8.9
-1 579 134
-0.4
-48.8
-1 385
-1.0
-40.3
10 040 097
11 619 231
2.3
2.7
19.3
1.1
4 244
5 628
3.1
4.2
11.4
-8.2
428 932 343
100.0
20.3
135 308
100.0
9.9
350
2003
Özel nihai tüketim harcamaları
Private final consumption expenditure
Gıda ve içki - Food and beverages
Dayanıklı tüketim malları - Durable goods
Yarı dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları
Semi-durable and non-durable goods
Enerji, ulaĩtırma, haberleĩme
Energy, transportation, communication
Konut sahipliþi - Ownership of dwelling
Devletin nihai tüketim harcamaları
Government final consumption expenditure
Maaĩ, ücret - Compensation of employees
Diþer cari - Purchases of goods and services
Makine ve teçhizat - Machinery and equipment
Bina inĩaatı - Building construction
Bina dıĩı inĩaat - Other construction
Stok deþiĩmeleri - Change in stocks
Mal ve hizmet ihracatı - Exports of goods and services
Mal ve hizmet ithalatı (eksi)
Imports of goods and services (less)
Gayri safi yurt içi hasıla - Gross domestic product
ćstatistiki hata - Statistical discrepancy
Gayri safi yurt içi hasıla (üretim yoluyla)
Gross domestic product (kind of activity)
2004
Deþer
Value
(Milyar TL)
(BillionTL)
Pay
Share
(%)
239 585 900
83 880 149
28 433 994
66.8
35.0
11.9
33 540 947
Geliĩme
hızı
Growth
rate
Geliĩme
hızı
Growth
rate
Deþer
Value
(Milyar TL)
(BillionTL)
Pay
Share
(%)
29.9
31.6
47.6
284 631 317
93 970 535
40 537 186
66.6
33.0
14.2
18.8
12.0
42.6
14.0
24.1
41 440 281
14.6
23.6
50 005 828
27 900 423
15 824 558
20.9
11.6
6.6
24.9
28.2
25.7
55 249 927
33 518 736
19 914 652
19.4
11.8
7.0
10.5
20.1
25.8
49 004 499
36 561 477
12 443 022
13.7
74.6
25.4
26.6
31.3
14.3
56 775 481
42 548 483
14 226 998
13.3
74.9
25.1
15.9
16.4
14.3
55 618 335
14 992 122
3 200 509
3 861 581
7 930 032
40 626 213
25 598 545
15 027 668
26 328 924
98 496 338
15.5
27.0
21.3
25.8
52.9
73.0
63.0
37.0
7.3
27.5
20.8
1.4
-19.0
-13.2
24.2
30.0
47.9
7.7
21.4
76 722 408
16 058 028
3 834 095
3 360 307
8 863 626
60 664 380
40 801 346
19 863 034
33 973 663
124 348 181
18.0
20.9
23.9
20.9
55.2
79.1
67.3
32.7
8.0
29.1
37.9
7.1
19.8
-13.0
11.8
49.3
59.4
32.2
26.2
110 334 367
358 699 629
1 063 297
30.8
100.0
-
29.5
28.9
-
149 299 109
427 151 940
3 359 537
35.0
100.0
-
35.3
19.1
-
359 762 926
-
29.6
430 511 477
-
19.7
Cari fiyatlarla GSMH
GNP at current prices
500 000 000
400 000 000
300 000 000
200 000 000
100 000 000
0
2000
2001
2002
2003
2004
351
Ulusal Hesaplar
23.6 Harcamalar yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla
Gross domestic product according to expenditure approach
National Accounts
23.7 Harcamalar yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla
Gross domestic product according to expenditure approach
[1987 fiyatlarıyla - At 1987 prices]
2003
Deþer
Value
(Milyar TL)
(BillionTL)
Özel nihai tüketim harcamaları
Private final consumption expenditure
Gıda ve içki - Food and beverages
Dayanıklı tüketim malları - Durable goods
Yarı dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları
Semi-durable and non-durable goods
Enerji, ulaĩtırma, haberleĩme
Energy, transportation, communication
Konut sahipliþi - Ownership of dwelling
Devletin nihai tüketim harcamaları
Government final consumption expenditure
Maaĩ, ücret - Compensation of employees
Diþer cari - Purchases of goods and services
Bina dıĩı inĩaat - Other construction
Stok deþiĩmeleri - Change in stocks
Mal ve hizmet ihracatı - Exports of goods and services
Mal ve hizmet ithalatı (eksi)
Imports of goods and services (less)
Gayri safi yurt içi hasıla - Gross domestic product
ćstatistiki hata - Statistical discrepancy
Gayri safi yurt içi hasıla (üretim yoluyla)
Gross domestic product (kind of activity)
2004
Pay
Share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
Deþer
Value
(Milyar TL)
(BillionTL)
Pay
Share
(%)
Geliĩme
hızı
Growth
rate
79 862
28 731
13 905
63.5
36.0
17.4
6.6
4.1
24.0
87 897
29 534
18 038
64.1
33.6
20.5
10.1
2.8
29.7
11 517
14.4
2.1
13 684
15.6
18.8
10 846
8 359
6 504
13.6
10.5
8.1
2.2
7.5
1.4
10 882
9 137
6 623
12.4
10.4
7.5
0.3
9.3
1.8
9 697
5 125
4 572
7.7
52.9
47.1
-2.4
0.8
-5.9
9 748
5 184
4 564
7.1
53.2
46.8
0.5
1.2
-0.2
24 782
6 482
1 482
1 699
3 301
18 300
12 268
6 032
9 714
54 264
19.7
26.2
22.9
26.2
50.9
73.8
67.0
33.0
7.7
43.1
10.0
-11.5
-19.2
-26.7
4.0
20.3
46.1
-11.4
16.0
32 802
6 180
1 702
1 284
3 194
26 622
19 666
6 957
11 145
61 033
23.9
18.8
27.5
20.8
51.7
81.2
73.9
26.1
8.1
44.5
32.4
-4.7
14.8
-24.4
-3.2
45.5
60.3
15.3
12.5
52 541
125 778
-293
41.8
100.0
-
27.1
5.8
-
65 515
137 110
-417
47.8
100.0
-
24.7
9.0
-
125 485
-
5.8
136 693
-
8.9
1987 Sabit fiyatlarla GSMH geliþme hýzý
GNP growth rate, constant prices at 1987
(%)
15,0
10,0
5,0
0,0
-5,0
-10,0
-15,0
2000
2001
2002
2003
2004
352
2002*
Deþer
Value
(000 000TL)
2003*
Faktör Geliĩme
payları
hızı
Factor Growth
shares
rate
(%)
Faktör Geliĩme
payları
hızı
Deþer Factor Growth
Value shares
rate
(%)
(000 000TL)
41 945 074 846
15.1
67.5
58 530 498 965
16.3
39.5
43 185 552 813
15.6
57.7
59 480 998 313
16.5
37.7
1 240 477 967
0.4
-46.9
950 499 348
0.3
-23.4
23 982 153 735
8.6
62.5
27 294 181 531
7.6
13.8
72 923 558 415
38 760 535 722
34 163 022 694
26.3
14.0
12.3
44.2
44.6
43.8
93 978 002 925
49 911 072 651
44 066 930 274
26.1
13.9
12.2
28.9
28.8
29.0
ćĩletme artıþı - Operating surplus (1)
Diþer - Other
138 723 270 486
25 684 844 553
113 038 425 933
50.0
9.3
40.7
57.6
53.9
58.4
179 960 242 523
34 352 632 661
145 607 609 862
50.0
9.5
40.5
29.7
33.7
28.8
Gayri safi yurt içi hasıla
(2)
Gross domestic product
277 574 057 483
100.0
55.6
359 762 925 944
100.0
29.6
Üretim ve ithalat vergileri
Taxes on production and imports (net)
Üretim ve ithalat vergileri
Taxes on production and imports
(-) Sübvansiyonlar - (Less) Subsidies
Sabit sermaye tüketimi
Consumption of fixed capital
ćĩgücü ödemeleri - Compensation of employees
paid by resident producers
Kamu - Public
Özel - Private
(1) Residual from the gross domestic product by kind of activity.
(1) Üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurt içi
hasıladan artık olarak bulunmuĩtur.
(2) Gross domestic product by kind of activity.
(2) Üretim yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla.
23.9 Ekonomik faaliyete göre iĩgücü ödemeleri
Compensation of employees paid by kind of economic activity
2002*
2003*
Deþer
Value
(000 000TL)
Pay
Share
(%)
Deþer
Value
(000 000TL)
Pay
Share
(%)
72 923 558 415
100.0
93 978 002 925
100.0
Sanayi - Industry
ćnĩaat sanayi - Construction
Ticaret (otel, lokanta hizmetleri dahil)
Trade (inc. hotels, restaurants services)
Ulaĩtırma ve haberleĩme
Serbest meslek ve hizmetler
Devlet hizmetleri - Government services
Kâr amacı olmayan özel hizmet kuruluĩları
3 145 043 655
16 431 246 387
1 059 833 373
13 811 148 832
1 560 264 183
4 399 894 031
4.3
22.5
1.5
18.9
2.1
6.0
3 885 642 486
20 190 785 049
1 324 663 659
16 877 949 847
1 988 171 543
4 816 582 263
4.1
21.5
1.4
18.0
2.1
5.1
8 729 086 654
12.0
11 517 742 586
12.3
5 811 167 970
3 742 034 560
8.0
5.1
8 049 746 462
4 611 041 826
8.6
4.9
2 558 483 432
27 090 304 244
3.5
37.1
3 254 676 704
35 625 217 079
3.5
37.9
1 016 297 482
1.4
2 026 568 471
2.2
USSS, 2.Rev
ISIC, Rev.2
353
Ulusal Hesaplar
23.8 Gelir yöntemiyle gayri safi yurt içi hasıla - Cost components of the gross domestic product
National Accounts
23.10 ćBBS' ye göre gayri safi yurtiçi hasıla; 2001 [Cari fiyatlarla]
Gross domestic product by SRE, 2001 [At current prices]
Deþer
Value
(000 000 TL.)
ćBBS - SRE
Bölgelerin payı
Share
(%)
Geliĩme hızı
Growth rate
Kiĩi baĩına gayri safi
yurtiçi hasıla - Per capita
gross domestic product
($)
178 412 438 499
100.0
43.2
2 146
38 009 832 512
21.3
38.0
3 063
38 009 832 512
21.3
38.0
3 063
8 477 422 430
4.8
40.0
2 399
Tekirdaþ
Edirne
Kırklareli
4 530 115 447
1 930 703 640
1 168 117 697
1 431 294 109
2.5
1.1
0.7
0.8
44.0
45.1
27.8
59.1
2 733
2 498
2 403
3 590
Balıkesir
Çanakkale
3 947 306 983
2 627 937 201
1 319 369 783
2.2
1.5
0.7
35.7
38.3
30.7
2 105
2 005
2 335
TR1 ćstanbul
TR10
ćstanbul
TR21
TR22
27 863 436 308
15.6
46.4
2 545
13 382 809 692
13 382 809 692
7.5
7.5
47.2
47.2
3 215
3 215
Aydın
Denizli
Muþla
7 452 886 000
2 342 626 577
2 192 117 196
2 918 142 226
4.2
1.3
1.2
1.6
45.3
34.1
48.0
53.4
2 427
2 017
2 133
3 308
Manisa
Afyon
Kütahya
Uĩak
7 027 740 617
3 768 797 742
1 248 779 057
1 446 533 281
563 630 536
3.9
2.1
0.7
0.8
0.3
45.9
45.0
42.2
56.1
36.4
1 891
2 459
1 263
1 805
1 436
22 891 121 720
12.8
49.4
3 268
Bursa
Eskiĩehir
Bilecik
9 280 787 869
6 510 049 421
2 159 240 167
611 498 281
5.2
3.6
1.2
0.3
42.8
42.1
45.0
42.7
2 513
2 507
2 513
2 584
Kocaeli
Sakarya
Düzce
Bolu
Yalova
13 610 333 851
9 160 148 390
1 913 366 408
438 383 770
1 381 491 675
716 943 610
7.6
5.1
1.1
0.2
0.8
0.4
54.3
61.7
38.7
36.1
43.0
46.1
4 109
6 165
2 108
1 142
4 216
3 463
TR3 Ege - Aegean
TR31
ćzmir
TR32
TR33
TR41
TR42
TR51
Ankara
TR52
Konya
Karaman
18 371 424 597
10.3
32.2
2 313
13 536 639 054
13 536 639 054
7.6
7.6
30.5
30.5
2 752
2 752
4 834 785 542
4 237 395 803
597 389 739
2.7
2.4
0.3
37.1
36.7
40.2
1 599
1 554
2 012
354
Deþer
Value
(000 000 TL.)
ćBBS - SRE
TR61
Antalya
Isparta
Burdur
TR62
Adana
Mersin (ćçel)
TR63
Hatay
Kahramanmaraĩ
Osmaniye
Bölgelerin payı
Share
(%)
Geliĩme hızı
Growth rate
($)
21 841 724 165
12.2
45.4
2 041
6 259 733 864
4 705 303 036
948 756 617
605 674 210
3.5
2.6
0.5
0.3
47.8
51.0
40.1
37.6
2 030
2 193
1 510
1 951
10 352 293 153
5 312 206 659
5 040 086 494
5.8
3.0
2.8
43.2
39.6
47.2
2 393
2 339
2 452
5 229 697 148
2 638 048 564
1 935 267 176
656 381 408
2.9
1.5
1.1
0.4
46.9
39.4
59.0
45.5
1 589
1 757
1 584
1 157
8 070 719 427
4.5
47.5
1 582
Kırıkkale
Aksaray
Niþde
Nevĩehir
Kırĩehir
3 753 863 973
1 271 393 378
473 627 718
757 333 707
796 855 570
454 653 601
2.1
0.7
0.3
0.4
0.4
0.3
44.7
54.9
32.9
39.0
41.1
48.2
1 819
2 725
966
1 781
2 117
1 488
Kayseri
Sivas
Yozgat
4 316 855 453
2 335 114 393
1 269 800 037
711 941 023
2.4
1.3
0.7
0.4
50.0
54.0
53.2
33.4
1 422
1 806
1 399
852
10 086 479 296
5.7
43.1
1 707
Zonguldak
Karabük
Bartın
2 858 760 119
2 196 572 292
428 477 728
233 710 099
1.6
1.2
0.2
0.1
47.4
50.0
35.1
48.4
2 324
2 969
1 587
1 061
Kastamonu
Çankırı
Sinop
1 566 287 984
802 233 574
372 348 960
391 705 450
0.9
0.4
0.2
0.2
40.9
40.1
37.4
46.1
1 497
1 781
1 136
1 459
Samsun
Tokat
Çorum
Amasya
5 661 431 192
2 449 472 332
1 385 790 434
1 190 676 347
635 492 078
3.2
1.4
0.8
0.7
0.4
41.6
39.5
51.1
39.3
35.2
1 559
1 680
1 370
1 654
1 439
5 451 491 888
3.1
50.0
1 428
5 451 491 888
1 809 313 498
1 147 511 138
917 041 831
841 943 853
490 843 717
244 837 850
3.1
1.0
0.6
0.5
0.5
0.3
0.1
50.0
53.6
50.0
48.9
50.3
44.0
40.3
1 428
1 506
1 064
1 443
1 897
2 137
1 075
TR71
TR72
TR81
TR82
TR83
TR90
Trabzon
Ordu
Giresun
Rize
Artvin
Gümüĩhane
355
Ulusal Hesaplar
23.10 ćBBS' ye göre gayri safi yurtiçi hasıla; 2001 [Cari fiyatlarla] (devam)
Gross domestic product by SRE, 2001 [At current prices] (continued)
National Accounts
23.10 ćBBS' ye göre gayri safi yurtiçi hasıla; 2001 [Cari fiyatlarla] (devam)
Gross domestic product by SRE, 2001 [At current prices] (continued)
Deþer
Value
(000 000 TL.)
ćBBS - SRE
North East Anatolia
Bölgelerin payı
Share
(%)
Geliĩme hızı
Growth rate
($)
2 806 250 338
1.6
43.3
919
Erzurum
Erzincan
Bayburt
1 782 116 729
1 218 182 232
445 394 355
118 540 142
1.0
0.7
0.2
0.1
43.7
42.2
47.0
47.6
1 081
1 061
1 158
1 017
Aþrı
Kars
Iþdır
Ardahan
1 024 133 609
368 208 064
344 968 703
176 365 367
134 591 476
0.6
0.2
0.2
0.1
0.1
42.5
35.3
47.6
43.4
50.1
730
568
886
855
842
4 890 850 975
2.7
48.9
1 071
Malatya
Elazıþ
Bingöl
Tunceli
3 086 450 595
1 482 137 335
1 185 015 869
244 048 180
175 249 211
1.7
0.8
0.7
0.1
0.1
47.7
49.3
46.8
42.9
47.4
1 429
1 417
1 704
795
1 584
Van
Muĩ
Bitlis
Hakkari
1 804 400 380
931 783 539
321 322 348
307 028 085
244 266 408
1.0
0.5
0.2
0.2
0.1
51.1
52.7
56.4
43.2
48.4
749
859
578
646
836
9 651 684 844
5.4
53.1
1 186
Gaziantep
Adıyaman
Kilis
3 486 131 642
2 534 755 905
702 442 464
248 933 273
2.0
1.4
0.4
0.1
48.4
49.6
44.3
48.3
1 398
1 593
918
1 817
Ĩanlıurfa
Diyarbakır
3 993 720 845
1 793 637 832
2 200 083 013
2.2
1.0
1.2
53.6
54.4
52.9
1 156
1 008
1 313
Mardin
Batman
Ĩırnak
Siirt
2 171 832 358
852 034 477
684 615 948
279 010 752
356 171 180
1.2
0.5
0.4
0.2
0.2
60.3
68.4
57.9
52.6
53.5
993
983
1 216
638
1 111
TRA1
TRA2
TRB1
TRB2
South East Anatolia
TRC1
TRC2
TRC3
356
1997
1998
D. Geliĩme hızı
D. Growth rates
1999
2000
2001
Dünya - World
A
B
C
D
29 915 099
26 663 931
5 130
3.6
29 712 482
27 317 318
5 030
2.4
30 696 132
28 164 053
5 130
3.1
31 375 763
29 301 901
5 170
4.0
31 041 311
29 752 345
5 050
1.5
ABD - USA
A
B
C
D
8 256 500
7 005 384
29 923
4.5
8 720 200
7 307 807
31 261
4.3
9 212 800
7 610 494
32 672
4.1
9 762 100
7 898 012
34 253
3.8
10 019 700
7 918 033
34 788
0.3
Almanya - Germany
A
B
C
D
2 110 965
1 889 542
25 722
1.4
2 144 484
1 926 504
26 102
2.0
2 107 972
1 965 929
25 638
2.0
1 870 277
2 022 090
22 730
2.9
1 853 406
2 033 691
22 507
0.6
A
B
C
D
416 534
394 958
22 491
4.5
371 847
415 935
19 846
5.3
405 575
432 562
21 404
4.0
388 043
440 148
20 260
1.8
368 762
457 480
19 056
3.9
Avusturya - Austria
A
B
C
D
205 753
185 447
25 420
1.6
211 898
192 719
26 163
3.9
210 045
197 995
25 932
2.7
190 747
204 991
23 545
3.5
189 580
206 364
23 388
0.7
Belçika - Belgium
A
B
C
D
244 892
223 613
24 038
3.6
250 321
228 120
24 520
2.0
251 039
235 391
24 541
3.2
227 998
244 157
22 242
3.7
227 543
246 038
22 150
0.8
A
B
C
D
10 365
15 212
1 251
-5.6
12 737
15 821
1 549
4.0
12 955
16 185
1 587
2.3
12 600
17 058
1 556
5.4
13 557
17 746
1 688
4.0
Çek Cumhuriyeti
Czech Republic
A
B
C
D
52 997
34 403
5 139
-0.8
56 971
34 044
5 532
-1.0
55 028
34 203
5 351
0.5
51 423
35 316
5 008
3.3
57 190
36 407
5 576
3.1
Çin - China
A
B
C
D
898 222
817 058
736
8.8
946 312
880 792
768
7.8
991 393
942 919
798
7.1
1 080 350
1 017 828
862
7.9
1 159 035
1 092 129
918
7.3
Danimarka - Denmark
A
B
C
D
169 025
155 203
32 088
3.0
172 428
159 033
32 615
2.5
173 123
163 224
32 633
2.6
158 451
167 950
29 772
2.9
159 233
170 348
29 833
1.4
Fransa - France
A
B
C
D
1 406 117
1 320 670
23 993
1.9
1 451 952
1 365 589
24 683
3.4
1 443 704
1 409 468
24 449
3.2
1 308 401
1 462 929
22 066
3.8
1 320 418
1 493 587
22 168
2.1
357
Ulusal Hesaplar
23.11 Seçilmiĩ ülkelerde toplam ve kiĩi baĩına gayri safi yurt içi hasıla
Total and per capita gross domestic product in selected countries
[ Milyon ABD $ cari ve sabit 1990 fiyatlarıyla; kiĩi baĩına ABD $ gerçek geliĩme hızı
Million US $ at current and constant 1990 prices; per capita US $ real rates of growth]
A. Cari fiyatlarla
B. Sabit fiyatlarla
C. Kiĩi baĩına
A. At current prices
B. At constant prices
C. Per capita
National Accounts
23.11 Seçilmiĩ ülkelerde toplam ve kiĩi baĩına gayri safi yurt içi hasıla (devam)
Total and per capita gross domestic product in selected countries (continued)
[ Milyon ABD $ cari ve sabit 1990 fiyatlarıyla; kiĩi baĩına ABD $ gerçek geliĩme hızı
Million US $ at current and constant 1990 prices; per capita US $ real rates of growth]
A. Cari fiyatlarla
B. Sabit fiyatlarla
C. Kiĩi baĩına
A. At current prices
B. At constant prices
C. Per capita
1997
1998
D. Geliĩme hızı
D. Growth rates
1999
2000
2001
A
B
C
D
376 900
349 843
24 096
3.8
393 471
365 060
25 017
4.3
398 529
379 646
25 203
4.0
370 922
392 229
23 332
3.3
384 043
397 180
24 029
1.3
A
B
C
D
1 327 798
1 146 124
22 855
3.4
1 423 237
1 179 628
24 414
2.9
1 460 155
1 208 056
24 962
2.4
1 437 995
1 245 292
24 502
3.1
1 429 665
1 271 571
24 281
2.1
ćran - Iran
A
B
C
D
102 720
255 964
1 602
5.4
101 476
265 689
1 564
3.8
103 305
270 293
1 573
1.7
99 250
284 233
1 494
5.2
108 008
298 488
1 606
5.0
ćspanya - Spain
A
B
C
D
561 546
585 623
13 947
4.0
588 021
611 071
14 541
4.3
602 155
636 723
14 829
4.2
561 377
663 360
13 775
4.2
583 119
681 098
14 266
2.7
ćsrail - Israel
A
B
C
D
107 901
84 996
19 110
3.1
107 504
87 473
18 598
2.9
107 920
89 884
18 258
2.8
119 444
97 050
19 770
8.0
116 866
96 185
18 930
-0.9
ćtalya - Italy
A
B
C
D
1 166 801
1 211 205
20 307
2.0
1 196 664
1 232 934
20 810
1.8
1 180 980
1 252 573
20 528
1.6
1 073 124
1 288 494
18 651
2.9
1 088 751
1 311 368
18 928
1.8
Japonya - Japan
A
B
C
D
4 323 063
3 463 152
34 269
1.8
3 946 205
3 424 119
31 203
-1.1
4 469 583
3 427 492
35 258
0.1
4 763 833
3 523 597
37 500
2.8
4 175 594
3 538 110
32 809
0.4
Kanada - Canada
A
B
C
D
627 595
662 016
20 956
4.2
606 924
689 033
20 076
4.1
649 808
726 678
21 302
5.5
706 648
759 804
22 966
4.6
694 478
770 829
22 385
1.5
A
B
C
D
17 467
15 056
41 871
8.3
18 900
16 093
44 662
6.9
20 104
17 495
46 842
8.7
19 636
19 049
45 117
8.9
19 760
19 283
44 783
1.2
Rusya Federasyonu
Russian Federation
A
B
C
D
428 464
585 641
2 908
0.9
282 435
556 944
1 923
-4.9
193 617
587 019
1 324
5.4
259 721
639 851
1 784
9.0
309 947
671 844
2 139
5.0
Kaynak - Source: United Nations Statistical Yearbook, 2001
358
Gelir, Yoksulluk ve Tüketim
Income, Poverty and Consumption
Sayfa
Page
Açıklama
360
Explanation
24.1 Gelire göre sıralı % 20'lik hanehalkı gruplarının yıllık
kullanılabilir geliri, 2003
364
24.1 Distribution of household and household's disposable
income by quintiles, 2003
24.2 ćBBS 2' ye göre hane gelirlerinin gelire göre sıralı %20'
lik dilimler ayrımında daþılımı, 2003
365
24.2 Household income distribution of quintiles ordered by
income SRE 2, 2003
24.3 Gelir türüne göre gelir elde eden hanehalkı fertlerinin
yıllık kullanılabilir geliri, 2003
366
24.3 Income of income recipient household members by
kinds of income, 2003
24.4 Esas iĩteki duruma göre çalıĩan hanehalkı fertlerinin
366
24.4 Activity incomes of household members by
employment status at main job, 2003
24.5 Ekonomik faaliyete göre çalıĩan hanehalkı fertlerinin
367
24.5 Main job activities of household members through
economic activity of their main jobs, 2003
24.6 Eþitim durumuna göre gelir elde eden hanehalkı
fertlerinin yıllık kullanılabilir geliri, 2003
368
24.6 Total income and number of income recipient
household members by education status, 2003
24.7 Hanehalkı büyüklüþüne göre hanelerin tüketim
harcaması, 2003
369
24.7 Consumption expenditures by household size, 2003
24.8 Konutun mülkiyet ĩekline göre hanelerin tüketim
harcaması, 2003
369
24.8 Consumption of expenditures by ownership status of
the dwelling, 2003
24.9 Gelire göre sıralı % 20'lik gruplar ayrımında hanehalkı
kullanılabilir tüketim harcaması türleri, 2003
370
24.9 Types of consumption expenditures by quintiles
ordered by income, 2003
24.10 Tüketim harcamasına göre sıralı % 20'lik hanehalkı
gruplarının tüketim harcaması türleri, 2003
371
24.10 Types of consumption expenditures by quintiles
ordered by household consumption expenditures, 2003
24.11 ćBBS 2' ye göre harcama gruplarının daþılımı, 2003
372
24.11 Distribution of expenditure groups by SRE 2 , 2003
24.12 Seçilmiĩ ülkelerde gelir veya harcama yüzdesi
374
24.12 Percentages share of income or consumption in
selected countries
24.13 Yoksulluk sınırı yöntemlerine göre yoksulluk oranları,
2002
375
24.13 Poverty rates according to poverty line methods, 2002
24.14 Hanehalkı büyüklüþüne göre yoksulluk oranları, 2002 (1)
375
24.14 Poverty rates according to household size, 2002
24.15 Hanehalkı fertlerinin eþitim durumuna göre yoksulluk
(1)
oranları, 2002
376
24.15 Poverty rates according to educational level of the
household members, 2002
359
24
GELćR VE TÜKETćM
INCOME AND CONSUMPTION
Geliĩen ve sürekli deþiĩen bir sosyo-ekonomik yapı içinde bulunan
ülkemizde, bireylerin ve bunların oluĩturduþu hanehalkının
tüketimlerini, gelir düzeylerini, sosyo-ekonomik kesimler ve nüfus
tabakalarına ve bölgelere göre ortaya çıkaran çalıĩmalar
“Hanehalkı Bütçe Anketleri”dir. Bu anketlerle, hanehalkı
büyüklükleri, hanehalkı fertlerinin iĩgücü ve çalıĩma durumları,
hanehalkının toplam geliri, gelir kaynakları, tüketim harcama
türleri, tüketim kalıpları hakkında bilgiler derlenmektedir.
Turkey being in a process of development and having an
everchancing socio-economic structure, the consumption patterns
and income levels of the individuals and the households are
determined through the “Household Budget Surveys“ for each
socio-economic sector, population stratum and region. Through
these surveys information on the household size, employment
conditions and statuses of the individuals in the household, the
total household income, sources of income, consumption
expenditure types, consumption patterns are gathered.
Bu bölümde 2002 ve 2003 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi
sonuçlarından elde edilen bazı veriler sunulmaktadır. Hanehalkı
bütçe anketinden elde edilen tüketim harcamaları bilgileri ile;
tüketici fiyat endekslerinde kullanılacak maddelerin seçimi ve
temel yıl aþırlıklarının elde edilmesi; hanelerin tüketim kalıplarında
zaman içinde meydana gelen deþiĩikliklerin izlenmesi; Milli gelir
hesaplamalarında özel nihai tüketim harcamaları tahminlerine
yardımcı olacak verilerin
derlenmesi; yoksulluk sınırının
belirlenmesi vb. diþer sosyo-ekonomik analizler için gerekli
verilerin elde edilmesi; asgari ücret tespit çalıĩmaları için gerekli
verilerin elde edilmesi amaçlanmaktadır.
In this section, some results are presented which were obtained
from the 2002 and 2003 Household Budget Survey. With
information about consumption expenditures obtained from
Household Budget Survey it is aimed to; to determine the items to
be included in consumer price indices and the base year weights;
to monitor the changes of households’ consumption patterns
within the time; to compile the data which will help in forecasting
private final consumption expenditures used in the national
income calculation; to obtain required data for the determination
of poverty line and other socio-economic analysis; to obtain
necessary information to enable the minimum wage to be
determined according to recent conditions.
2003 Hanehalkı Bütçe Anketi, 1 Ocak – 31 Aralık 2003 tarihleri
arasında bir yıl süre ile, kentsel kesimden her ay deþiĩen yaklaĩık
1 512 ve kırsal kesimden yine her ay deþiĩen yaklaĩık 648
hanehalkı olmak üzere aylık 2 160 , yıllık ise 25 920 örnek
hanehalkına uygulanarak, Türkiye geneli, kentsel ve kırsal yerler
ile ćstatistiki Bölge Birim Sınıflaması Düzey-1 ve Düzey-2
ayrımında tüketim harcaması ve gelir daþılımı göstergeleri elde
edilmiĩtir.
2003 Household Budget Survey was conducted during one year
between 1 January-31 December 2003 for total 2 160 households
in each month (approximately 1 512 changing households for
urban areas, 648 changing households for rural areas) and 25
920 sample households yearly total. From this survey it is
possible to have indicators on income distribution and
consumption expenditure for whole Turkey at urban and rural
discrimination and Statistical Classifications of Regions at Level1
and Level 2.
Tanım ve Kavramlar
Hanehalkı: Aralarında akrabalık baþı bulunsun veya bulunmasın
aynı evde oturan veya aynı evin bir kısmında yaĩayan, aynı
kazandan yemek yiyen, gelir ve giderlerini ayırmayan, hanehalkı
hizmet ve yönetimine katılan bir veya birkaç kiĩinin oluĩturduþu
topluluktur.
Household: The household is a group consisting of one or
several persons, irrespective of the existence of a family tie
among them, who live in the same house or a part there of, eating
from the same kitchen, pooling their incomes and expenditures
and participating in the household services and management.
Hanehalkı ferdi: Anket ayı içerisinde hanehalkını meydana
getiren topluluþun bir üyesidir. Misafirler, askerde, hapiste, yurt
dıĩında ve uzun süreli hane dıĩında olan fertler hanehalkı
fertlerine dahil edilmemiĩtir. Hanehalkı ferdi olup devamlı olarak
hanehalkı dıĩında baĩka bir yerleĩim yerine yerleĩmek amacıyla
gidenler hanehalkı ferdi olarak kapsanmamıĩtır.
Household member: He/she is the member of the group which
constitutes the household in the survey month. Guests and
members who are in the army, in prison, in abroad or left the
household for a long time were excluded. The ones who left the
household to settle down another place were not recorded as a
household member.
Çalıĩan hanehalkı ferdi: Ücretli, maaĩlı, yevmiyeli, kendi
hesabına, iĩveren ya da ücretsiz aile iĩçisi olarak anket ayında bir
iktisadi faaliyette bulunan veya iĩleri ile iliĩkileri devam eden 15 ve
daha yukarı yaĩtaki fertlerdir.
Employed household member: Person employed is defined as
a person over 15 years of age performing an economic activity
during the survey period on his own account, or as a salary or
wage earner, or an employer, or an unpaid family worker.
Gelir getiren fert: Gelir elde eden hanehalkı ferdi 15 ve daha
yukarı yaĩta olup nakdi ya da ayni faaliyet veya faaliyet dıĩı
herhangi bir geliri olan fertler ile tüm ücretsiz aile iĩçilerini kapsar.
Income earning person: The income earning person is a person
15 years of age over who earns an income in cash or in kind or a
person working as an unpaid family worker.
ćktisaden faal olmayan fertler: Anket ayında nakdi ya da ayni
herhangi gelir getirici bir iĩte çalıĩmayan ya da bir iĩ ile baþlantısı
olmayan fertleri kapsamaktadır. (Ev hanımı, özürlü, hasta vb.)
Persons economically inactive: Persons who don’t work to earn
income in cash or in kind or have not a connection with any work
during the survey month (Housewife, the disabled, ill etc.).
ćĩteki durum: ćstihdamda olan kiĩinin iĩteki durumu beĩ grup
altında sınıflandırılmıĩtır.
Employment status: The employment status of a person in his
work is classified in 5 groups.
360
Salary or wage earner: A salary or wage earner is a person
employed by another against a remuneration in cash or in kind.
Yevmiyeli: Bir iĩverene baþlı olarak, düzenli ve sürekli olmadan
iĩine göre mevsimlik ya da geçici olarak ya da iĩ buldukça çalıĩan
kiĩilerdir.
Casual employee: A person who is depending upon employer not
orderly and not out of orderly according to job are working
seasonal and temporarily.
ćĩveren: Kendi iĩinde en az bir kiĩiyi ücretli veya yevmiyeli olarak
çalıĩtıran kiĩilerdir.
Employer: An employer is a person who employes at least one
person in his field of activity.
Kendi hesabına: Kendi iĩinde yalnız olarak veya ücretsiz aile
fertleri ile birlikte nakdi ve ayni gelir elde etmek amacı ile çalıĩan
kiĩilerdir.
Self employed: A self employed person is a person working in his
own business by himself or together with unpaid family workers to
obtain income in cash and or in kind.
Ücretsiz aile iĩçisi: Hanehalkının yapmakta olduþu iĩte bir ücret
almaksızın çalıĩan aile fertleridir.
Unpaid family workers: The unpaid family workers are
household members employed in the family business without
receiving a salary.
Hanehalkı tüketim harcaması: Hanehalklarının anket ayı içinde
gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler sigara ve tütün, giyim
ve ayakkabı, konut, su, elektrik, gaz ve diþer yakıtlar, mobilya, ev
aletleri ve ev bakım hizmetleri, saþlık, ulaĩtırma, haberleĩme,
eþlence ve kültür, eþitim hizmetleri, lokanta ve oteller ile çeĩitli mal
ve hizmetler ile ilgili ihtiyaçlarını karĩılamak için yapmıĩ olduþu
peĩin veya vadeli mal ve hizmet satın alıĩları, hanehalkı fertlerinin
kendi ekonomik faaliyetleri sonucu elde ettiþi mal ve hizmet
üretimlerinden tükettiþi maddeleri, hanede iktisaden faal olan
fertlerin çalıĩtıþı iĩyerinde ürettiþi ya da satıĩa sunduþu mal ve
hizmetlerden hanede tüketilenler, hanehalkının özel kiĩi ve
kuruluĩlara vermek üzere hediye veya yardım amacıyla satın aldıþı
mal ve hizmetlerin deþeri ve izafi kira deþerini kapsamaktadır.
Household consumption expenditure: Household consumption
covers the purchases paid cash or on installments for food and
non-alcoholic beverages, alcohol beverages, cigarette and
tobacco, clothing and shoe expenditures, house furnishings,
goods and services for household operation, health,
transportation, communication, culture and entertainment,
education, restaurant and other needs and for the materials
consumed for the households own production activities, consumed
materials and services which are produced or sold by
economically active person in their place and consumed from
stock in the survey month.
Konutun Mülkiyet Ĩekli
Ownership Status of the Dwelling
Ev sahibi: Hanehalkı reisinin ya da hanehalkı fertlerinden birinin
sahip olduþu (mülkiyetinde bulunan) konutta oturan hanelerin
konuta tasarruf ĩeklidir.
Owner: It is an ownership status of household who live in house
which is belong to household head or one of the members of the
household.
Kiracı: Mülkiyeti kendilerine ait olmayan bir konutta ayni veya
nakdi bir bedel ödeyerek oturan hanelerin konuta tasarruf ĩeklidir.
Tenant: It is an ownership status of households who live in house
which is not belong to them by paying in kind or in cash.
Lojman: Mülkiyeti devlete veya çalıĩtıþı iĩyerine ait olan bir
konutta oturan hanelerin konuta tasarruf ĩeklidir.
Lodging: It is an ownership status of household who live in house
which is belong to government or workplace of one of the
members of household.
Diþer: Hanehalkının oturduþu konuta hiç bir bedel ödemeden ya
da piyasanın altında çok az bir deþer ödeyerek baba evi, akraba
evi vb. ĩekilde oturduþu konuta tasarruf ĩeklidir.
Other: It is an ownership status of households who live in house
like family house, relative house etc. without any payment or
paying a small amount of money.
Hanehalkı Geliri
Household Income
Kiĩisel kullanılabilir gelir: Üretim faktörlerine
yapılan
gerçek ödemeler (faktör gelirleri) ücret, faiz, kar, kira gelirleri
(daþıtılmayan ĩirket karları bu ödemeler dıĩındadır) ile kiĩilere
kamu veya özel teĩebbüsler ya da dıĩ alemden yapılan tek taraflı
transferleri kapsamaktadır. Kiĩisel gelirden dolaysız vergiler ve
kiĩilerin devlete yaptıþı tek taraflı transferler (Emekli Sandıþı
kesintisi, SSK kesintisi) düĩüldükten sonra kalan miktar kiĩisel
kullanılabilir gelir olarak tanımlanmıĩtır.
Personal disposable income: Actual payments made to the
factors of production (factor incomes); wages, profits (excluding
retained company earnings), interest and rent income and transfer
payments made to individuals from public and private institutions
or from abroad. Personal disposable income is obtained by
subtracting indirect taxes and transfer payments made to the state
by households (social security and retirement fund deductions)
from personal income.
Toplam hanehalkı kullanılabilir geliri: Hanehalkı fertlerinin
kiĩisel kullanılabilir gelirleri toplamına, konuta mülkiyet durumu ev
sahibi, lojman ve diþer ĩeklinde olan hanelerin yıllık izafi kira
deþeri ilave edilerek, yıllık toplam hanehalkı kullanılabilir gelirine
ulaĩılmıĩtır.
Total household disposable income: Household disposable
income is the total of personal disposable income of household
members. total household income was found by adding annual
imputed rent of households, whose ownership status of the
dwelling is home-owner, lodging or other, to total of the personal
disposable incomes of household members.
361
Ücretli, maaĩlı: Bir baĩkasının iĩinde nakdi veya ayni gelir elde
etmek amacıyla ücret karĩılıþı çalıĩan kiĩilerdir.
% 20'lik Hanehalkı Gruplarının Belirlenmesi
Determining the Quintiles of Household Groups
Hanehalkı kullanılabilir gelirine göre sıralı % 20’lik gruplar:
Anket kapsamında görüĩme yapılan tüm hanelerin son bir yılda
elde ettiþi toplam kullanılabilir hanehalkı gelirleri; uygulama aylık
gerçekleĩtirildiþi için (Ocak-Aralık) tüm gelirlerin karĩılaĩtırılabilir
olması amacıyla endekslenerek yıl sonuna (Aralık ayına) çekilmiĩ,
bu rakamlar 12’ye bölünerek de aylık ortalama hanehalkı gelirine
ulaĩılmıĩtır. Daha sonra, aylık ortalama hanehalkı kullanılabilir
gelirleri küçükten büyüþe doþru sıralanmıĩ ve haneler 5 eĩit
parçaya bölünmek suretiyle % 20’lik gruplar oluĩturulmuĩtur.
Quintiles ordered by household disposable income: Because
of the application of the survey was on a monthly basis (JanuaryDecember), total monthly household disposable income were
inflated to make yearly disposable income comparable. After this
operation, by dividing yearly disposable income into 12, average
monthly household disposable income was obtained. Furthermore,
average monthly disposable incomes of all households surveyed
were ordered from less to more separately for each month
independently and quintiles were constituted by dividing the
households to 5 equal parts.
Hanehalkı tüketim harcamasına göre sıralı % 20’lik gruplar: Ay
bazında, haneler toplam tüketim harcamalarına göre küçükten
büyüþe sıralanmıĩ ve haneler yine 5 eĩit parçaya bölünerek aylık
% 20’lik gruplar oluĩturulmuĩtur. Anket çalıĩmasının tamamı için
kullanılacak % 20’lik gruplara ulaĩmak yani aylık ortalama
deþerlerin bulunabilmesi için her ayın ilgili % 20’lik gruplarının
toplamının basit ortalaması alınmıĩtır.
Quintiles ordered by household consumption expenditures: In
this method, households were ordered by their consumption
expenditures. all quintiles were constituted by dividing the
households to 5 equal parts. After this operation, the simple
average of quintile totals of each month was calculated to find the
monthly average values.
% 20'lik gelir grupları yerleĩim yerlerine göre ayrı ayrı sıralama
düzeni çerçevesinde oluĩturulduþundan, kent ve kır deþerlerinin
toplamı alınarak Türkiye deþerine ulaĩılamaz. Çünkü her yerleĩim
düzeyi baþımsız ele alınarak sıralanmakta ve % 20’lik hanehalkı
grupları oluĩturularak bu gruplar içerisindeki alt özellikler ayrı ayrı
hesaplanmaktadır.
In this survey, it is not possible to reach total household number of
Turkey by taking the sum of household members of rural and
urban. Because settlements were ordered by taking them
independently and quintiles were constituted and subcharacteristics of these groups are calculated separately.
Gini katsayısı: Kiĩisel gelir daþılımını ölçmek için çok sayıda gelir
daþılımı ölçütü bulunmaktadır. Bu ölçülerden Gini katsayısı,
daþılım ölçüsü olarak en çok kullanılan ölçüdür. Ayrıca bu katsayı,
Lorenz eþrisine baþlı olup eþri ile köĩegen arasında kalan alanın,
köĩegenin altında kalan toplam alan oranına eĩittir. Bu oran
büyüdükçe daþılımdaki eĩitsizlik artıyor demektir. Bir toplumda,
gelir adaletli olarak paylaĩılmıĩsa Gini katsayısı “0” ’a eĩit,
toplumdaki gelirleri yalnız bir kiĩi almıĩsa Gini katsayısı “1” ‘e eĩit
olmaktadır.
Gini coefficient: There are a lot of income distribution criteria to
measure income distribution. The most used one is Gini
coefficient. In addition it depends on Lorenz curve it equals to the
proportion of area between Lorenz curve and diagonal to total area
below diagonal. Increasing of this proportion means that the
inequality on distribution is growing. Gini coefficient is equal to “0”
when income is equally shared by individuals. Gini coefficient is
equal to “1” when all the income is recevied by one person.
YOKSULLUK ÇALIĨMASI
POVERTY STUDY
Yoksulluk,
insanların
temel
ihtiyaçlarını
karĩılayamama
durumudur. Yoksulluþun ölçülmesinde, ülkelerin istatistik
kapasitesine göre farklı veri kaynakları ve hesaplama yöntemleri
kullanılmaktadır.
Poverty, is a state in which people can not meet their basic needs.
In the measurement of the poverty, different data sources and
calculation methods are used according to the statistical capacities
of countries.
Tanım ve Kavramlar
Yoksulluk: ćnsanların temel ihtiyaçlarını karĩılayamama
durumudur. Yoksulluþu dar ve geniĩ anlamda olmak üzere iki türlü
tanımlamak mümkündür. Dar anlamda yoksulluk, açlıktan ölme ve
barınacak yeri olmama durumu iken, geniĩ anlamda yoksulluk,
gıda, giyim ve barınma gibi olanakları yaĩamlarını devam
ettirmeye yettiþi halde toplumun genel düzeyinin gerisinde kalmayı
ifade eder.
Poverty: The situation in which people can not meet their basic
needs. It is possible to define poverty in two ways, narrow and
broad meanings. While the poverty in a narrow meaning is the
state of hunger and not having a shelter, the poverty in a broad
meaning is the state in which although the food, clothing and
housing opportunities are enough to live, the living standards are
quite below the level of the general society.
Mutlak yoksulluk: Mutlak yoksulluk, hanehalkı veya bireyin
yaĩamını sürdürebilecek asgari refah düzeyini yakalayamaması
durumudur. Bu nedenle, mutlak yoksulluþun ortaya çıkarılması,
bireylerin yaĩamlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan minimum
tüketim ihtiyaçlarının belirlenmesini gerektirir. Mutlak yoksul oranı,
bu asgari refah düzeyini yakalayamayanların sayısının toplam
nüfusa oranıdır. Bu çalıĩmada, gerek gıda, gerekse gıda ve gıda
dıĩı harcama bileĩenlerini içeren mutlak yoksulluk sınırları
hesaplanmıĩtır.
Absolute poverty: The absolute poverty is the situation in which
a household or an individual can not reach the welfare sufficient to
continue their lives. Therefore, it is necessary to find out the
absolute poverty and determine the minimum needs of individuals
to ensure them continue their lives. The rate of absolute poverty is
the ratio of those who can not reach this welfare level to the total
population. In this study, the absolute poverty lines including both
food and food&non-food expenditure components.
362
In the study, in determining the food basket constituting the base of
the food poverty, the date from 2002 Household Budget survey
has been used. The 3. and the 4. %10 sections classified
according to food expenditures were taken as reference groups
and 80 items having the largest share in the food consumption of
the households were determined as the food basket. The amount
ensuring an individual to receive 2100 calories per day was
formed with these 80 items. The cost of this basket was deemed to
be the food poverty line. The rate of food poverty was calculated
as the consumption expenditures per equivalent individual and the
ratio of the households below this food poverty line to the total
population.
Fertlerin gıdanın yanısıra gıda dıĩı ihtiyaçları da bulunmaktadır. Bu
ihtiyaçları göz önüne almak için gıda yoksulluk sınırına, gıda dıĩı
mal ve hizmet payının da eklenmesi gerekmektedir. Bu yoksulluk
sınırının belirlenmesi amacıyla da toplam tüketimleri gıda yoksulluk
sınırının hemen üstünde olan hanelerin toplam harcama içindeki
gıda dıĩı harcama payı (%57) esas alınmıĩtır. Buna göre gıda ve
gıda dıĩı mal ve hizmetleri kapsayacak ĩekilde yoksulluk sınırı
belirlenmiĩtir. Gıda ve gıda dıĩı yoksulluk oranı ise, eĩdeþer fert
baĩına tüketim harcaması, gıda ve gıda dıĩı yoksulluk sınırının
altında kalan hanehalklarının oluĩturduþu nüfusun, toplam nüfus
içindeki payı olarak alınmıĩtır.
The individuals have some needs in additions to food. In order to
consider these needs, it is necessary to add the share of non-food
goods and services to the food poverty line. In order to determine
this poverty line, the non-food expenditures share of the
households (%57) whose total consumption was just above the
food poverty line in the total expenditure was based upon.
According to this, the poverty line covering food and non-food
goods and services was determined. As for the food and non-food
poverty rate, the consumption expenditures per equivalent
individual and the ratio of the population formed by the households
below the food and non-food poverty line to the total population
were calculated.
Çalıĩmada özellikle uluslararası karĩılaĩtırmalarda kullanılan
çeĩitli yoksulluk sınırları da hesaplanmıĩtır. Bu baþlamda,
satınalma gücü paritesine göre günlük kiĩi baĩına 1 $, 2.15 $ ve
4.30 $ deþerleri yoksulluk sınırları olarak tanımlanmıĩtır. Eĩdeþer
fert baĩına tüketim harcaması, satınalma gücü paritesine göre
günlük kiĩi baĩına 1 $, 2.15 $ ve 4.30 $’ın altında kalanlar yoksul
olarak belirlenmiĩtir. 2002 yılı itibariyle satınalma gücü paritesine
göre 1 $= 618 281 TL’dir.
Furthermore, in the study, various poverty lines especially used in
international comparisons were calculated. Within this context, 1$,
2.15$ and 4.30$ per capita per day according to PPP were defined
as the poverty lines. The consumption expenditures per equivalent
individual, were determined as 1 $, 2.15 $ and 4.30 $ per capita
per day according to PPP, and those below this level were defined
to be the poor. As of 2002, according to PPP, 1$ = 618 281 TL.
Göreli yoksulluk: Bireylerin, toplumun ortalama refah düzeyinin
belli bir oranının altında olması durumudur. Buna göre toplumun
genel düzeyine göre belli bir sınırın altında gelir ve harcamaya
sahip olan birey veya hanehalkı göreli anlamda yoksul olarak
tanımlanır. Refah ölçüsü olarak amaca göre tüketim veya gelir
düzeyi seçilebilir.
Relative poverty: It is the state in which the individual is below the
average welfare level of the society. For this respect, the
households having incomes and expenditures below a specified
line compared to the general population shall be defined to be the
poor in a relative meaning. As a welfare measure, consumption or
income level may be selected according to the situation.
2002 yoksulluk çalıĩmasında, eĩdeþer kiĩi baĩına tüketim
harcaması medyan deþerinin %50’si göreli yoksulluk sınırı olarak
tanımlanmıĩtır. Göreli yoksulluk oranı ise, eĩdeþer fert baĩına
tüketim harcaması, göreli yoksulluk sınırının altında kalan
hanehalklarının oluĩturduþu nüfusun, toplam nüfus içindeki payı
olarak hesaplanmıĩtır.
In 2002 poverty study, %50 of the mean value of the consumption
expenditures per equivalent individual was defined as relative
poverty line. The relative poverty rate was calculated as the
consumption expenditures per equivalent individual and the ratio
of the population formed by the households below the relative
poverty line to the total population.
363
Çalıĩmada, gıda yoksulluþunun temelini teĩkil edecek olan gıda
sepetinin belirlenmesinde 2002 Hanehalkı Bütçe Anketi verileri
kullanılmıĩtır. Gıda harcamasına göre sıralı 3. ve 4. %10’luk
dilimler, referans grup olarak alınmıĩ ve bu hanelerin gıda
tüketiminde en önemli paya sahip 80 madde gıda sepeti olarak
tespit edilmiĩtir. Bir ferdin günlük asgari 2100 kalori almasını
saþlayacak miktarlar, bu 80 maddeden oluĩturulmuĩtur. Bu sepetin
maliyeti gıda yoksulluk sınırı olarak alınmıĩtır. Gıda yoksulluk oranı,
eĩdeþer fert baĩına tüketim harcaması, gıda yoksulluk sınırının
altında kalan hanehalklarının oluĩturduþu nüfusun, toplam nüfus
içindeki payı olarak hesaplanmıĩtır.
24.1 Gelire göre sıralı % 20'lik hanehalkı gruplarının yıllık kullanılabilir geliri, 2003
Distribution of household and household's disposable income by quintiles, 2003
Hanehalkı yüzdeleri - Household quintiles
Toplam
Total
1. %20
2.%20
3.%20
4.%20
5.%20
st
1 20%
2nd 20%
3rd 20%
4th 20%
5th 20%
16 744 495
69 195 566
20.0
19.4
20.0
19.4
20.0
20.1
20.0
20.5
20.0
20.6
49 286 774
17.3
18.7
20.1
21.5
22.3
19 908 791
21 702 402
24.7
17.4
20.9
17.3
19.9
19.2
18.2
21.3
16.3
24.8
28 498 466
17.7
17.9
19.5
21.0
23.9
180 304 703 754
6.0
10.3
14.5
20.9
48.3
10 686 865
42 043 782
20.0
19.5
20.0
19.5
20.0
20.2
20.0
20.6
20.0
20.2
30 345 725
17.2
18.8
20.3
21.7
22.0
11 698 056
11 213 682
25.4
15.6
21.0
15.4
20.0
19.3
17.8
22.8
15.7
26.9
16 041 562
16.5
17.1
19.5
21.9
25.0
128 967 977 512
6.1
10.3
14.5
20.8
48.3
6 057 630
27 151 783
20.0
18.1
20.0
19.2
20.0
19.6
20.0
20.5
20.0
22.5
18 941 049
16.6
18.4
19.6
21.6
23.8
8 210 736
10 488 721
21.5
15.7
21.1
17.7
19.8
19.0
18.2
21.7
19.4
25.8
12 456 903
16.5
18.2
19.0
21.5
24.8
51 336 726 242
6.4
11.0
15.0
21.2
46.3
Türkiye - Turkey
Hanehalkı sayısı - Number of households
Toplam fert sayısı - Total number of members
15+ yaĩ fert sayısı
Number of members 15 years of age and over
15- yaĩ fert sayısı
Number of members less than 15 years of age
Çalıĩan fert sayısı - Number of employed members
Gelir getiren fert sayısı
Number of income recipient members
Toplam hanehalkı kullanılabilir geliri
Total disposable income of household (000 000 TL)
Kent - Urban
Kır - Rural
364
ćBBS 2 - SRE 2
Toplam - Total
(000 000 TL)
1.%20
st
1 20%
Hanehalkı yüzdeleri - Household quintiles
2.%20
3.%20
4.%20
nd
2
20%
rd
3 20%
th
4 20%
5.%20 Gini katsayısı
th
5 20% Gini coefficient
180 304 703 754
6.0
10.3
14.5
20.9
48.3
0.42
TR10
ćstanbul
47 161 094 072
6.4
10.1
13.7
19.3
50.5
0.43
TR21
Tekirdaþ
3 946 036 291
7.1
11.6
15.7
21.0
44.6
0.37
TR22
Balıkesir
4 194 624 889
7.1
12.0
16.2
22.6
42.1
0.35
TR31
ćzmir
11 636 129 388
6.6
10.8
15.1
22.1
45.3
0.39
TR32
Aydın
6 942 418 963
7.7
11.8
15.7
21.7
43.0
0.35
TR33
Manisa
6 171 122 390
6.4
11.5
15.7
22.5
43.9
0.37
TR41
Bursa
8 850 543 955
6.5
10.4
14.2
20.7
48.2
0.41
TR42
Kocaeli
7 307 287 687
7.1
11.6
15.6
21.6
44.1
0.37
TR51
Ankara
14 699 741 970
5.9
10.1
14.9
22.0
47.1
0.41
TR52
Konya
4 981 137 254
6.2
10.8
15.7
22.6
44.7
0.38
TR61
Antalya
8 374 306 941
6.7
10.9
15.1
20.9
46.4
0.39
TR62
Adana
8 166 339 721
6.3
10.9
15.0
21.3
46.6
0.40
TR63
Hatay
6 314 871 460
5.7
9.5
14.2
21.1
49.5
0.43
TR71
Kırıkkale
3 600 588 225
7.5
12.0
15.7
21.8
42.9
0.35
TR72
Kayseri
4 909 329 883
7.5
11.4
14.5
19.1
47.5
0.39
TR81
Zonguldak
2 023 665 244
8.3
12.3
15.5
21.1
42.8
0.34
TR82
Kastamonu
1 719 135 837
6.6
10.9
14.8
21.1
46.6
0.39
TR83
Samsun
5 052 703 016
5.8
10.7
15.2
22.0
46.3
0.40
TR90
Trabzon
7 065 020 357
7.6
11.8
15.9
22.2
42.6
0.35
TRA1
Erzurum
2 292 377 811
5.7
11.0
15.7
22.1
45.4
0.39
TRA2
Aþrı
1 749 916 910
6.6
10.8
15.9
23.2
43.6
0.37
TRB1
Malatya
3 295 605 220
7.5
12.3
16.5
23.4
40.3
0.33
TRB2
Van
2 408 178 409
5.8
10.1
15.5
23.4
45.2
0.39
TRC1
Gaziantep
3 009 221 381
7.9
12.9
17.2
22.9
39.1
0.31
TRC2
Ĩanlıurfa
3 121 808 259
6.5
10.7
14.8
21.1
46.9
0.40
TRC3
Mardin
1 311 498 220
7.9
12.2
15.3
19.9
44.7
0.36
365
24.2 ćBBS 2' ye göre hane gelirlerinin gelire göre sıralı %20' lik dilimler ayrımında daþılımı, 2003
Household income distribution of quintiles ordered by income SRE 2, 2003
24.3 Gelir türüne göre gelir elde eden hanehalkı fertlerinin yıllık kullanılabilir geliri, 2003
Income of income recipient household members by kinds of income, 2003
Gelir türü - Types of income
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kır - Rural
Toplam -Total (000 000 TL)
161 832 014 264
114 194 084 141
47 637 930 123
38.7
3.1
32.0
9.8
4.0
1.3
10.5
6.4
6.2
3.6
2.6
20.0
17.4
0.6
1.9
45.3
2.6
24.2
1.4
4.6
1.4
9.9
6.8
7.3
4.4
2.9
20.6
18.0
0.5
2.1
22.7
4.3
50.9
30.1
2.5
1.0
11.7
5.5
3.6
1.5
2.1
18.5
16.2
0.8
1.6
(%)
Maaĩ, ücret - Wage salary
Yevmiye - Daily wage
Müteĩebbis geliri - Entreprenurial incomes
Ticaret - Trade
Hizmet - Service
Mülk gelirleri - Property incomes
Gayrimenkul - Rent
Menkul kıymet - Interest dividend
Transfer geliri - Transfer incomes
Devletten - From government
Yurt dıĩından - From abroad
Diþer - Other
24.4 Esas iĩteki duruma göre çalıĩan hanehalkı fertlerinin yıllık kullanılabilir geliri, 2003
Activity incomes of household members by employment status at main job, 2003
[15 > yaĩ - age]
Esas iĩteki durum (UćDS, 93)
Employment status at main job (ICSE, 93)
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kır - Rural
Toplam - Total
Sayı - Number
Ortalama - Average (TL)
21 702 402
114 947 647 702
5 296 540 342
11 213 682
79 644 364 616
7 102 427 607
10 488 720
35 303 283 086
3 365 833 303
42.8
52.8
65.5
63.1
18.8
29.6
7.6
3.5
8.8
3.3
6.3
4.0
Sayı - Number
Gelir - Income
22.5
25.1
13.5
13.7
32.1
50.8
Sayı - Number
Gelir - Income
5.6
18.6
7.6
19.9
3.3
15.6
Ücretsiz aile iĩçisi - Unpaid family workers
Sayı - Number
Gelir - Income
21.5
-
4.6
-
39.5
-
(%)
Ücretli maaĩlı - Salary or wage earner
Sayı - Number
Gelir - Income
Yevmiyeli - Casual employee
Sayı - Number
Gelir - Income
366
EFćS, 1.Rev.
NACE, Rev.1
Toplam - Total
Sayı - Number
(%)
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Lokanta ve oteller - Restaurants and hotels
Sayı - Number
Gelir - Income
Sayı - Number
Gelir - Income
Mali aracı kuruluĩların faaliyetleri
Activities of finance establishments
Sayı - Number
Gelir - Income
Real estate and business services
Sayı - Number
Gelir - Income
Kamu yönetimi ve savunma, zorunlu sosyal güvenlik
Public administration and defence, compulsory social security
Sayı - Number
Gelir - Income
Eþitim hizmetleri - Educational services
Sayı - Number
Gelir - Income
Saþlık iĩleri ve sosyal hizmetler - Health and social services
Sayı - Number
Gelir - Income
Diþer toplumsal, sosyal ve kiĩisel hizmet faaliyetleri
Other social, public and personel services
Sayı - Number
Gelir - Income
Not. Ekonomik faaliyetler esas iĩe göre tanımlanmıĩtır.
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kır - Rural
21 702 401
114 947 647 702
5 296 540 586
11 213 680
79 644 364 616
7 102 428 874
10 488 721
35 303 283 086
3 365 832 982
34.8
13.9
4.7
2.1
67.0
40.8
0.5
1.0
0.5
1.0
0.5
1.0
16.4
20.0
25.5
24.6
6.7
9.7
0.6
1.1
0.8
1.2
0.3
0.8
5.4
5.5
7.0
5.9
3.6
4.7
15.2
21.2
22.0
22.5
7.9
18.3
3.9
3.7
5.2
3.8
2.5
3.3
4.9
7.1
6.8
7.9
2.9
5.4
0.9
2.4
1.5
3.0
0.2
1.0
2.2
3.8
3.8
5.0
0.6
1.2
5.1
7.4
6.7
8.0
3.4
6.0
3.5
5.2
5.4
6.1
1.5
3.3
2.2
4.1
3.2
4.8
1.1
2.5
4.5
3.5
6.8
4.1
1.9
2.2
Note. Economic activities are defined according to main jobs.
367
24.5 Ekonomik faaliyete göre çalıĩan hanehalkı fertlerinin yıllık kullanılabilir geliri, 2003
Main job activities of household members through economic activity of their main jobs, 2003
[15 > yaĩ - age]
24.6 Eþitim durumuna göre gelir elde eden hanehalkı fertlerinin yıllık kullanılabilir geliri, 2003
Total income and number of income recipient household members by education status, 2003
[15 > yaĩ - age]
Eþitim durumu (USES, 1997)
Educational status (ISCED, 1997)
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kır - Rural
Toplam - Total
Sayı - Number
28 498 466
161 832 014 264
5 678 621 939
16 041 562
114 194 084 141
7 118 638 705
12 456 903
47 637 930 123
3 824 219 401
(%)
Okuryazar deþil - IIliterate
Sayı - Number
Gelir - Income
7.91
2.91
5.79
2.03
10.63
5.02
7.00
3.15
5.56
2.23
8.85
5.37
Sayı - Number
Gelir - Income
34.33
38.37
29.45
31.62
40.62
54.56
Sayı - Number
Gelir - Income
18.53
0.41
16.84
0.43
20.69
0.39
Ortaokul - Secondary school
Sayı - Number
Gelir - Income
6.32
10.32
7.29
10.33
5.07
10.29
0.29
0.44
0.30
0.45
0.27
0.41
16.33
16.97
21.01
19.37
10.30
11.23
3.13
4.86
4.31
5.31
1.60
3.78
5.87
19.64
8.94
24.30
1.90
8.46
0.31
2.92
0.51
3.93
0.06
0.50
Literate without a diploma
Sayı - Number
Gelir - Income
Orta dengi meslek okulu
Vocational school at secondary school level
Sayı - Number
Gelir - Income
Lise - High school
Sayı - Number
Gelir - Income
Lise dengi meslek okulu
Vocational school at high school level
Sayı - Number
Gelir - Income
Yüksekokul - fakülte
Higher educational institute or university
Sayı - Number
Gelir - Income
Yüksek lisans, doktora - Master, doctorate
Sayı - Number
Gelir - Income
368
(Aylık ortalama - Monthly average)
Hanehalkı sayısı
Number of household
Hanehalkı büyüklüþü
Household size
Toplam - Total
Toplam tüketim harcaması
Total consumption expenditure (000 000 TL)
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kır
Rural
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kır
Rural
16 744 495
10 686 864
6 057 632
12 363 160 445
8 983 882 590
3 379 277 855
3.7
15.9
20.1
26.1
15.9
8.3
4.4
2.3
1.3
2.0
4.0
15.1
22.3
29.1
15.5
7.2
3.4
1.7
0.7
1.0
3.2
17.4
16.1
20.8
16.8
10.2
6.2
3.4
2.3
3.7
2.7
14.4
21.5
28.7
15.4
7.7
4.1
2.1
1.3
2.1
3.1
14.6
23.6
30.8
14.7
6.6
3.2
1.6
0.7
1.1
1.6
13.9
16.0
23.1
17.2
10.8
6.3
3.4
3.0
4.6
(%)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10+
24.8 Konutun mülkiyet ĩekline göre hanelerin tüketim harcaması, 2003
Consumption of expenditures by ownership status of the dwelling, 2003
Konut mülkiyet ĩekli
Ownership status of the dwelling
Hanehalkı sayısı
Number of household
(%)
Ev sahibi - Home owner
Kiracı - Tenant
Lojman - Lodging
Diþer - Other
Toplam tüketim harcaması
Total consumption expenditures (000 000 TL)
(%)
Ev sahibi - Home owner
Kiracı - Tenant
Lojman - Lodging
Diþer - Other
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kır
Rural
16 744 495
10 686 864
6 057 632
71.95
21.60
1.33
5.13
64.16
28.01
1.39
6.44
85.69
10.28
1.23
2.80
12 360 313 481
8 981 193 186
3 379 120 295
73
21
2
5
69
24
2
5
84
12
2
3
Türüne göre hanehalký tüketim harcamasý
Types of household consumption expenditures
(Aylýk ortalama - Mountly average)
2003
4 000 000
3 500 000
Gýda ve alkolsüz içecekler
Food and non-alcoholic
beverages
3 000 000
Giyim ve ayakkabý
Clothing and footwear
2 500 000
Konut ve kira
Housing and rent
2 000 000
Saðlýk - Health
Ulaþtýrma - Transportation
Haberleþme - Communication
Eðlence ve kültür
Entertainment and culture
1 500 000
1 000 000
Eðitim - Education
500 000
Çeþitli mal ve hizmetler
Various goods and services
0
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kýr - Rural
369
24.7 Hanehalkı büyüklüþüne göre hanelerin tüketim harcaması, 2003
Consumption expenditures by household size, 2003
24.9 Gelire göre sıralı % 20'lik gruplar ayrımında hanehalkı kullanılabilir tüketim harcaması türleri, 2003
Types of consumption expenditures by quintiles ordered by income, 2003
Gelir grubu - Income groups (%)
Tüketim harcaması türü (ABTS)
Types of consumption expenditures (COICOP)
Toplam - Total
(000 000TL)
1 20%
Türkiye - Turkey
Alkollü içecekler, sigara ve tütün
Alcoholic beverages, cigarette and tobacco
Konut ve kira - Housing and rent
Ev eĩyası, ev bakım hizmetleri
House furnishing, home care services
Saþlık - Health
Eþitim - Education
12 360 313 481
Çeĩitli mal ve hizmetler - Various goods and services
Kent - Urban
Saþlık - Health
Eþitim - Education
Kır - Rural
Saþlık - Health
Eþitim - Education
1. %20
st
2.%20
2
nd
3.%20
rd
4.%20
th
5.%20
th
20%
3 20%
4 20%
5 20%
8.8
13.0
16.7
21.7
39.8
3 397 215 798
13.1
16.9
19.5
22.2
28.2
512 130 041
772 221 862
3 496 160 289
11.3
6.4
9.3
15.3
11.6
13.8
18.8
15.3
17.5
23.5
22.4
22.0
31.0
44.2
37.5
707 709 416
275 324 720
1 206 381 453
530 888 164
271 605 999
241 813 638
512 294 448
436 567 653
6.4
9.1
3.8
6.2
3.5
1.2
6.2
5.5
10.8
12.4
7.3
11.0
6.7
4.5
9.9
8.7
16.2
17.3
11.0
15.4
11.7
8.3
15.5
14.1
23.2
17.8
19.6
23.0
18.7
16.9
23.0
20.5
43.4
43.5
58.2
44.5
59.5
69.1
45.5
51.2
8 981 193 186
8.8
12.7
16.5
21.9
40.2
2 167 234 274
12.8
16.6
19.7
22.4
28.5
339 602 963
552 559 044
2 714 478 050
11.9
6.3
9.7
15.2
10.7
14.0
19.2
15.0
17.5
23.9
23.3
21.7
29.7
44.6
37.0
507 821 465
192 886 866
928 504 887
396 361 547
222 520 597
205 729 614
415 220 467
338 273 412
6.5
8.2
3.9
6.3
3.5
2.1
6.8
5.4
10.9
11.2
7.1
11.3
6.5
5.1
10.8
9.0
15.2
14.9
11.5
15.6
13.0
8.5
16.0
14.5
23.6
19.1
20.7
23.1
16.5
16.9
22.8
20.7
43.7
46.6
56.8
43.6
60.6
67.4
43.6
50.4
3 379 120 295
10.3
14.7
17.7
22.8
34.5
1 229 981 524
13.1
17.1
19.3
22.7
27.9
172 527 078
219 662 818
781 682 239
10.8
7.7
11.3
15.1
12.2
16.6
17.9
17.6
19.0
23.2
23.4
22.9
33.0
39.0
30.2
199 887 950
82 437 854
277 876 567
134 526 618
49 085 401
36 084 024
97 073 981
98 294 241
7.4
10.4
5.0
7.4
5.5
1.7
6.9
6.8
10.9
14.3
8.9
11.7
8.7
5.2
11.8
11.3
17.1
15.9
12.1
16.2
16.2
7.4
16.8
14.3
23.7
28.9
19.2
22.2
24.9
26.0
23.7
23.8
40.9
30.6
54.9
42.5
44.7
59.6
40.7
43.8
370
Harcama grubu - Expenditure groups (%)
Toplam - Total
(000 000TL)
1 20%
Türkiye-Turkey
Saþlık - Health
Eþitim - Education
12 360 313 481
Kent - Urban
Saþlık - Health
Eþitim - Education
Tüketim harcaması türü (ABTS)
Types of consumption expenditures (COICOP)
Kır - Rural
Saþlık - Health
Eþitim - Education
1. %20
st
2.%20
2
nd
3.%20
rd
4.%20
th
5.%20
th
20%
3 20%
4 20%
5 20%
6.8
11.2
15.4
21.3
45.2
3 397 215 798
10.7
15.9
19.6
23.2
30.6
512 130 041
772 221 862
3 496 160 289
9.1
3.6
7.8
14.9
8.3
12.3
18.6
13.1
16.5
24.0
21.3
22.1
33.4
53.7
41.2
707 709 416
275 324 720
1 206 381 453
530 888 164
271 605 999
241 813 638
512 294 448
436 567 653
3.1
3.8
2.6
5.3
1.9
0.4
3.8
3.1
7.2
6.7
5.7
10.0
4.4
1.8
9.9
6.7
11.5
12.1
9.9
14.7
8.2
5.4
14.7
11.3
21.0
19.1
16.7
21.7
16.5
12.5
22.3
18.3
57.2
58.3
65.1
48.3
68.9
79.8
49.2
60.6
8 981 193 186
7.0
11.3
15.4
21.3
45.0
2 167 234 274
10.7
15.6
19.5
23.4
30.7
339 602 963
552 559 044
2 714 478 050
9.7
3.4
8.8
14.9
8.4
12.9
19.3
12.9
16.9
23.7
21.5
21.9
32.4
53.8
39.5
507 821 465
192 886 866
928 504 887
396 361 547
222 520 597
205 729 614
415 220 467
338 273 412
3.5
3.5
2.6
5.5
2.3
0.6
4.7
3.4
7.3
6.9
6.2
10.2
4.6
2.5
10.7
6.8
12.2
11.8
10.0
15.0
8.8
6.4
15.7
11.3
20.4
19.9
17.1
22.3
16.2
13.4
21.7
19.4
56.5
57.9
64.1
47.0
68.1
77.0
47.2
59.1
3 379 120 295
7.4
12.1
16.3
22.1
42.1
1 229 981 524
9.9
15.5
19.6
23.4
31.6
172 527 078
219 662 818
781 682 239
8.6
3.6
8.9
14.5
8.7
13.3
18.1
14.0
17.6
22.8
21.8
22.6
36.0
51.9
37.5
199 887 950
82 437 854
277 876 567
134 526 618
49 085 401
36 084 024
97 073 981
98 294 241
3.1
3.8
3.2
6.0
2.6
0.7
4.8
3.6
6.8
7.7
6.7
11.5
5.4
1.6
10.9
7.4
11.1
10.8
9.8
15.6
10.2
5.9
16.0
12.8
19.7
20.8
18.3
21.5
18.0
11.7
24.2
19.8
59.3
56.9
62.0
45.4
63.8
80.1
44.1
56.3
371
24.10 Tüketim harcamasına göre sıralı % 20'lik hanehalkı gruplarının tüketim harcaması türleri, 2003
Types of consumption expenditures by quintiles ordered by household consumption expenditures, 2003
24.11 ćBBS 2' ye göre harcama gruplarının daþılımı, 2003
[Aylık ortalama]
(%)
ćBBS
Gıda ve alkolsüz
Alkollü içecekler,
içecekler - Food
sigara ve tütün
Toplam - Total and non-alcoholic Alcoholic beverages,
(000 000 TL)
beverages cigarette and tobacco
Toplam
12 360 313 481
27.5
4.1
6.2
28.3
3 196 792 764
20.2
3.0
5.4
33.1
4.9
259 907 710
27.0
4.8
5.8
27.7
5.4
6.3
TR10 ćstanbul
TR21 Tekirdaþ
Giyim ve
Ev eĩyası ve
ayakkabı Konut ve kira ev bakım hizmetleri
Clothing and
Housing House furnishing and
footwear
and rent
home care services
5.7
TR22 Balıkesir
298 558 382
27.9
5.1
6.2
29.1
TR31 ćzmir
817 371 662
22.7
4.3
5.7
31.7
6.3
TR32 Aydın
435 895 332
31.2
4.3
7.0
29.5
5.4
TR33 Manisa
411 714 303
35.7
5.5
6.1
24.1
5.7
TR41 Bursa
607 371 378
25.8
4.5
6.3
23.7
6.4
TR42 Kocaeli
496 204 486
28.9
4.8
6.3
26.9
6.3
TR51 Ankara
1 010 153 003
21.2
3.8
6.5
31.6
5.2
TR52 Konya
348 138 849
32.0
5.5
6.4
24.2
5.6
TR61 Antalya
508 580 830
26.3
4.2
7.0
25.7
6.3
TR62 Adana
554 089 852
31.6
5.3
6.4
22.5
6.6
TR63 Hatay
437 887 881
31.2
4.2
6.9
21.5
6.8
TR71 Kırıkkale
268 095 163
33.8
4.9
6.4
28.2
5.1
TR72 Kayseri
320 626 676
37.0
5.7
6.8
26.4
5.4
TR81 Zonguldak
137 861 555
35.0
3.9
5.6
27.7
6.0
TR82 Kastamonu
107 043 573
38.4
4.6
5.4
24.2
6.1
TR83 Samsun
349 136 145
35.5
4.4
6.6
26.2
5.4
TR90 Trabzon
490 351 208
31.2
4.1
7.3
25.1
6.8
TRA1 Erzurum
153 412 035
37.1
4.9
5.9
25.5
7.9
TRA2 Aþrı
126 939 122
34.6
5.6
6.1
27.3
8.6
TRB1 Malatya
254 427 709
30.3
3.3
8.9
26.8
7.8
TRB2 Van
161 188 058
40.3
5.5
7.0
23.7
5.1
TRC1 Gaziantep
262 267 891
34.8
4.4
6.5
26.6
5.7
TRC2 Ĩanlıurfa
235 908 311
41.4
4.3
7.2
22.8
4.4
TRC3 Mardin
110 389 603
48.8
3.8
8.8
17.2
4.6
Gelir türüne göre gelir elde eden hanehalký fertlerinin yýllýk kullanýlabilir geliri
Income of income recipient household members by kinds of income
2003
%20
%39
Maaþ, ücret - Wage salary
Yevmiye - Daily wage
%6
Müteþebbis geliri - Entreprenurial
incomes
Mülk gelirleri - Property incomes
%3
Transfer geliri - Transfer incomes
%32
372
Saþlık
Health
Ulaĩtırma
Transportation
(%)
Eþlence ve kültür
Entertainment
Haberleĩme
Communication
and culture
Eþitim
Education
Lokanta
ve oteller
Restaurants
and hotels
Çeĩitli mal
ve hizmetler
Various goods
and services
SRE 2
2.2
9.8
4.3
2.2
2.0
4.1
3.5
2.7
11.2
4.5
2.8
3.1
5.4
3.7
Total
TR10
ćstanbul
3.4
8.3
4.6
1.8
2.1
5.7
3.2
TR21
Tekirdaþ
2.7
8.3
4.3
1.9
1.3
3.7
3.5
TR22
Balıkesir
2.3
10.0
4.3
2.7
1.7
5.0
3.4
TR31
ćzmir
1.4
9.0
4.2
1.6
1.0
2.5
2.9
TR32
Aydın
2.2
7.6
3.9
1.5
1.3
3.5
3.0
TR33
Manisa
2.3
14.3
4.1
2.4
1.4
5.5
3.3
TR41
Bursa
1.6
8.8
4.5
1.6
1.3
4.8
4.0
TR42
Kocaeli
1.7
11.5
4.6
2.7
2.3
4.8
4.2
TR51
Ankara
2.9
8.8
4.3
2.2
1.3
3.4
3.4
TR52
Konya
1.4
14.5
4.4
2.2
1.8
3.0
3.2
TR61
Antalya
2.0
10.1
4.1
1.9
1.5
4.1
3.9
TR62
Adana
Hatay
4.1
10.5
3.6
2.2
1.6
3.4
4.0
TR63
1.7
7.4
4.3
1.5
1.7
2.0
3.0
TR71
Kırıkkale
1.6
6.9
4.1
1.5
0.9
1.9
1.9
TR72
Kayseri
1.5
8.5
4.4
1.4
0.8
2.5
2.7
TR81
Zonguldak
1.2
6.6
4.2
2.1
1.5
2.4
3.3
TR82
Kastamonu
1.8
6.1
4.7
1.2
2.0
2.6
3.6
TR83
Samsun
1.9
7.2
4.6
2.3
2.5
3.0
3.9
TR90
Trabzon
1.5
5.8
4.2
1.2
0.6
1.5
3.7
TRA1
Erzurum
1.4
3.5
4.1
0.9
2.0
1.1
4.9
TRA2
Aþrı
1.6
7.0
4.4
2.2
1.3
3.0
3.4
TRB1
Malatya
0.9
6.1
4.2
1.1
0.4
3.1
2.6
TRB2
Van
2.2
6.6
3.1
1.4
0.9
5.1
2.8
TRC1
Gaziantep
2.2
6.0
3.5
1.4
0.7
2.5
3.6
TRC2
Ĩanlıurfa
1.7
5.5
2.8
1.0
0.8
1.2
3.8
TRC3
Mardin
Esas iþteki duruma göre çalýþan hanehalký fertlerinin yýllýk kullanýlabilir geliri
Activity incomes of household members by employment status at main job
2003
%19
Ücretli maaþlý
Salary or wage earner
%52
%25
Yevmiyeli - Casual
employee
Kendi hesabýna
Self employed
Ýþveren - Employer
%4
373
24.11 Distribution of expenditure groups by SRE 2 , 2003
[Monthly average]
24.12 Seçilmiĩ ülkelerde gelir veya harcama yüzdesi
Percentages share of income or consumption in selected countries
Gelir veya harcamanın yüzde payı
Percentage share of income or consumption
Çalıĩma tarihi
Date of survey
Gini katsayısı
Gini coefficient
En düĩük
%10
Lowest 10%
En düĩük
%20
Lowest 20%
En yüksek
%10
Highest 10%
En yüksek
%20
Highest 20%
ABD - U.S.A.
Almanya - Germany
Avusturya - Austria
Belçika - Belgium
Danimarka - Denmark
Fransa - France
Güney Kore - Korea Republic
ćrlanda - Ireland
ćspanya - Spain
ćsveç - Sweden
ćtalya - Italy
Japonya - Japan
Kanada - Canada
Meksika - Mexico
Norveç - Norway
Polonya - Poland
Portekiz - Portugal
Yunanistan - Greece
2000
2000(3) (4)
1994(3) (4)
1997(3) (4)
1996(3) (4)
1996(3) (4)
1997(3) (4)
2000(3) (4)
1995(3) (4)
(3) (4)
1998
1994(3) (4)
1999(3) (4)
1996(3) (4)
(3) (4)
1990
2000(3) (4)
(3) (4)
1992
(3) (4)
2000
1993(3) (4)
1998(3) (4)
2000(3) (4)
1999(1) (2)
2000(3) (4)
2000(3) (4)
1999(1) (2)
(3) (4)
1997
1996(3) (4)
1998(3) (4)
(3) (4)
40.8
28.3
35.2
30.0
25.0
25.4
24.7
26.9
32.7
31.6
32.6
36.0
35.9
32.5
25.0
33.1
36.0
24.9
33.1
30.8
24.4
54.6
25.8
31.6
38.5
25.8
35.4
1.9
3.2
2.0
3.1
2.9
4.3
2.6
4.0
2.8
2.9
2.8
2.1
2.8
2.8
3.6
2.6
2.3
4.8
2.5
3.5
2.6
1.0
3.9
2.9
2.0
3.1
2.9
5.4
8.5
5.9
8.1
8.3
10.3
8.3
9.6
7.2
7.9
7.3
6.1
7.1
7.5
9.1
6.9
6.5
10.6
7.0
8.4
7.7
3.1
9.6
7.3
5.8
8.8
7.1
29.9
22.1
25.4
23.5
22.6
22.4
21.3
22.6
25.1
22.5
25.1
28.5
27.6
25.2
22.2
25.2
26.8
21.7
25.0
23.8
22.8
43.1
23.4
27.4
29.8
20.9
28.5
45.8
36.9
41.3
38.5
37.3
35.9
35.8
35.7
40.2
37.5
40.1
440
43.3
40.3
36.6
40.3
42.0
35.7
40.4
38.9
37.5
59.1
37.2
42.5
45.9
34.8
43.6
Türkiye - Turkey
2003
(5) (6)
42.0
1.9
5.3
34.6
50.1
Kaynak - Source: The World Bank, World Development Indicators
(1) Toplam nüfusdaki her yüz kiĩiye düĩen harcama payıdır.
(1) Data refer to consumption shares by percentiles of population.
(2) Kiĩi baĩına harcamaya göre sıralanmıĩtır.
(2) Ranked by per capita consumption.
(3) Toplam nüfustaki her yüz kiĩiye düĩen gelirdir.
(3) Data refer to income shares by percentiles of population.
(4) Kiĩi baĩına gelire göre sıralanmıĩtır.
(4) Ranked by per capita income.
(5) 2003 Hanehalkı Bütçe Anketi kullanılmıĩtır.
(5) 2003 Household Budget Survey was used.
(6) ćlgili %10'luk veya %20'lik gruptaki gelir/ toplam hanehalkı geliri
(6) Incomes of the deciles or quintiles/ household total income
140 000 000
Gelir elde eden hanehalký fertlerinin yýllýk kullanýlabilir geliri
Income of income recipient household members
2003
120 000 000
100 000 000
80 000 000
60 000 000
40 000 000
20 000 000
0
Türkiye - Turkey
Kent - Urban
Kýr - Rural
374
Yoksul fert sayısı
Number of poor individual (000)
Yöntemler - Methods
Gıda yoksulluþu - Food poverty
Gıda ve gıda dıĩı yoksulluk
Food and non - food poverty
Yoksul fert oranı
Percentages of poor individual (%)
Türkiye
Turkey
Kent
Kır
Kır
Rural
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Urban
Rural
926
376
550
1.35
0.92
2.01
18 441
9 011
9 429
26.96
21.95
34.48
136
10
126
0.20
0.03
0.46
2 082
971
1 111
3.04
2.37
4.06
20 721
10 080
10 106
4 651
10 615
5 430
30.30
14.74
24.62
11.33
38.82
19.86
Kiĩi baĩı günlük 1 $’ın altı
Below $ 1 per capita per day(1)
Kiĩi baĩı günlük 2.15 $’ın altı
Below $ 2.15 per capita per day(1)
Kiĩi baĩı günlük 4.3 $’ın altı
Below $ 4.3 per capita per day(1)
Göreli yoksulluk - Relative poverty
(1) Burada 2002 yılı için 1 $’ın satınalma gücü paritesine (SGP)
(1) Here, for 2002, 618 281 TL which is the equivalent of 1 $
göre karĩılıþı olan 618 281 TL kullanılmıĩtır.
purchasing power parity (PPP) is used.
24.14 Hanehalkı büyüklüþüne göre yoksulluk oranları, 2002(1)
Poverty rates according to household size, 2002
Hane - Household
Fert - Individual
Toplam sayı
Hanehalkı büyüklüþü
Household size
Yoksul sayısı Yoksul oranı
Number of
Total number
the poor
Rate of poor
(000)
(000)
(%)
Türkiye - Turkey
1-2
3-4
5-6
7+
Kent - Urban
1-2
3-4
5-6
7+
Kır - Rural
1-2
3-4
5-6
7+
(1) Gıda ve gıda dıĩı harcamalar dikkate alınmıĩtır.
Toplam sayı
Total number
(000)
Yoksul sayısı Yoksul oranı
Number of
the poor
Rate of poor
(000)
(%)
16 447
3 269
7 507
4 026
1 645
3 693
540
1 229
1 169
756
22.45
16.51
16.37
29.03
45.95
68 393
5 872
26 942
21 651
13 927
18 441
967
4 495
6 380
6 598
26.96
16.48
16.68
29.47
47.38
10 093
1 807
5 014
2 449
823
1 754
131
649
635
339
17.38
7.24
12.94
25.94
41.15
41 048
3 201
17 994
13 074
6 778
9 011
229
2 382
3 461
2 939
21.95
7.16
13.24
26.47
43.36
6 353
1 462
2 493
1 576
821
1 939
409
580
533
417
30.52
27.97
23.27
33.83
50.75
27 345
2 671
8 948
8 577
7 150
9 429
738
2 113
2 919
3 659
34.48
27.64
23.61
34.03
51.18
(1) Based on food and non-food expenditures.
375
24.13 Yoksulluk sınırı yöntemlerine göre yoksulluk oranları, 2002
Poverty rates according to poverty line methods, 2002
24.15 Hanehalkı fertlerinin eþitim durumuna göre yoksulluk oranları, 2002(1)
Poverty rates according to educational level of the household members, 2002
(%)
Nüfus payı
Population share(2)
Eþitim durumu
Educational level
Toplam - Total
6 yaĩından küçük fertler
Individuals yourger than 6
Okur-yazar deþil - Illiterate
Okur-yazar olup bir okul bitirmeyen
Literate without a diploma
ćlköþretim - Elemantary school
Ortaokul ve orta dengi meslek - Secondary
school and equivalent vocational school
Lise ve lise dengi meslek - High school
and equivalent vocational school
Yüksekokul, fakülte, yüksek lisans, doktora
University, faculty, masters, doctorate
Yoksulluk oranı
Rate of poverty
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kır
Rural
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kır
Rural
100.00
100.00
100.00
26.96
21.95
34.48
10.04
11.27
10.79
9.53
8.91
13.89
33.17
41.07
31.18
35.88
36.79
46.42
19.32
33.57
4.70
18.81
29.95
4.68
20.08
39.01
4.74
34.60
26.12
26.47
29.96
21.81
21.22
41.13
31.08
34.25
6.11
7.08
4.66
18.77
13.80
30.11
11.19
13.80
7.28
9.82
7.06
17.65
3.79
5.37
1.43
1.57
1.07
4.37
(1) Gıda ve gıda dıĩı harcamalar dikkate alınmıĩtır.
(1) Based on food and non-food expenditures.
(2) Belirtilen eþitim gruplarının toplam nüfus içindeki
(2) Calculated as the share of the specified education
payı olarak hesaplanmıĩtır.
groups in the total population.
Yoksulluk oraný - Rate of poverty, 2002
(%)
40
35
30
Hane - Household
25
Fert - Individual
20
15
10
5
0
Türkiye
Turkey
Kent
Urban
Kýr
Rural
376
Bilim, Teknoloji ve Bilişim
Science, Technology and Information Communication
Sayfa
Page
Açıklama
378
Explanation
25.1 AR-GE harcamalarında gayri safi yurt içi hasıla
380
25.1 Gross domestic product on R&D expenditures
25.2 Sektörlere göre AR-GE harcaması ve insan gücü
380
25.2 Gross domestic expenditure on R&D and manpower by
sectors
25.3 Harcama grubu ve finans kaynaþına göre sektörlerin
AR-GE harcaması, 2001, 2002
381
25.3 Gross domestic expenditure on R& D by type of
expenditure and source of funds, 2001, 2002
25.4 Öþrenim durumuna göre sektörlerin AR-GE insan gücü,
2001, 2002
382
25.4 R&D manpower by sectors and education level, 2001,
2002
383
25.5 Business enterprise R&D expenditures by economic
activity, 2001
25.6 Ekonomik faaliyete göre ticari AR-GE harcamaları, 2002
384
25.6 Business enterprise R&D expenditures by economic
activity, 2002
25.7 Ekonomik faaliyete göre ticari AR-GE insan gücü, 2001
385
25.7 Business enterprise R&D personnel by economic
activity, 2001
386
25.8 Business enterprise R&D personnel by economic
activity, 2002
25.9 Seçilmiĩ ülkelerde AR-GE harcaması
387
25.9 Gross domestic expenditure on R&D in selected
countries
25.10 Teknolojik yenilik yapan ve yapmayan iĩyerleri, 19982000
387
25.10 Innovative and non-innovative firms, 1998-2000
25.11 Ekonomik faaliyete ve iĩyeri büyüklüþüne göre teknolojik
yenilik yapan iĩyerleri, 1998-2000
389
25.11 Innovative firms by economic activity and size, 19982000
25.12 Cinsiyete göre bilgisayar ve internet kullanım oranları,
2004
390
25.12 Proportion of computer and internet use by gender,
2004
390
25.13 Computer and Internet use by age group, educational
level and labour force status in the reference period,
2004
25.13 Yaĩ grubu, eþitim ve referans dönemdeki iĩgücü
durumuna göre bilgisayar ve internet kullanımı, 2004
25.14 Hanelerde biliĩim teknolojileri ekipman durumu, 2004
391
25.14 Availability of ICT equipments in households, 2004
25.15 Hanehalkı bireylerinin internet kullanma amaçları
391
25.15 Activities of individuals over the Internet
377
25
ARAĨTIRMA - GELćĨTćRME
RESEARCH - DEVELOPMENT
1990 yılında, Devlet ćstatistik Enstitüsü tarafından, bilim ve teknoloji
göstergeleri alanında gerekli çalıĩmaların yürütülmesi, geliĩtirilmesi
ve araĩtırma-geliĩtirme alanında uluslararası standart ve
yöntemlerle uyumlu yeni serilerin oluĩturulması çalıĩmalarına
baĩlanmıĩtır.
In 1990, State Institute of Statistics started to establish its own
structures for developing and implementing studies on Science and
Technology Indicators and to re-establish new series on research
and development which are in a well-defined grounds conforming
with the international standards and methodologies.
Devlet ćstatistik Enstitüsü, 1990 yılı için yapılan ilk çalıĩmadan
itibaren AR-GE verilerini bu konuda standart OECD metodolojisi
(Bilimsel ve Teknolojik Faaliyetlerin Ölçülmesi: AR-GE Anketleri için
Önerilen Standartlar-Frascati) el kitabına uygun olarak yıllık anketler
ile derlemektedir.
Since 1990, R&D data have been compiled with annual surveys in
line with the standard OECD methodology for R&D statistics entitled
the Measurement of Scientific and Technological Activities:
Proposed Standard Practice for Surveys of Research and
Experimental Development-Frascati Manual.
AR-GE istatistikleri çalıĩmasında kamu kesimi, ticari kesim ve
yükseköþretim kesimleri kapsanmaktadır. Kamu kesimi ve ticari
kesimde AR-GE verileri anketler ile doþrudan AR-GE yapan
birimlerden derlenmektedir. Yükseköþretim kesiminde ise bu veriler
AR-GE yapan birimlerin merkezi kayıtları kullanılarak yapılan detaylı
çalıĩmalarla elde edilmektedir.
Studies on R&D statistics cover government sector, business
enterprise sector and higher education sector. In government and
business enterprise sectors R&D data are collected by two
separate questionnaires directed to the units actually performing
R&D activities. In higher education sector, R&D data are derived
from the unit’s registers by detailed studies.
Tanım ve Kavramlar
Araĩtırma ve Deneysel Geliĩtirme (AR-GE): Araĩtırma ve
deneysel geliĩtirme, toplum, kültür ve insan bilgisini de içeren bilgi
birikimini artırmak ve bunu yeni uygulamalarda kullanmak için
yapılan düzenli yaratıcı çalıĩmalardan oluĩur.
Research and Experimental Development (R&D): Research and
experimental development comprises creative works undertaken on
a systematic basis in order to increase the stock of knowledge,
including knowledge of human being, culture and society and the
use of this stock of knowledge to devise new applications.
AR-GE’yi ilgili benzer etkinliklerden ayıran temel ölçüt, AR-GE’de
dikkate deþer ölçüde yenilik (özgünlük) bulunmasıdır.
The basic criterion for distinguishing R&D from related activities is
the presence in R&D of an appreciable element of novelty.
Ticari kesim: Birincil faaliyetleri mal ve hizmet üreterek en azından
üretim maliyetlerini karĩılayacak bir fiyatla halka satmak olan tüm
firma, örgüt ve kurumlar ile esas olarak bunlara hizmet eden ve kar
amaçlamayan özel kuruluĩlardır.
Business enterprise sector: All firms, organizations and
institutions whose primary activity is the production of goods or
services for sale to the general public at a price intended
approximately to cover at least the cost of production and the
private non-profit institutes mainly serving them.
Bu kesimin çekirdeþini kar daþıtsın ya da daþıtmasın özel kuruluĩlar
oluĩturur. Bu kesime ticari kuruluĩların ürettiþi türden mal ve
hizmetleri üretip satan kamu kuruluĩları da dahildir. (Kamu ćktisadi
Teĩebbüsleri)
The core of the sector is made up of private enterprises whether or
not they distribute profit. In addition, it includes public enterprises
mainly engaged in selling the kind of goods and services which are
often produced by business enterprises. (State Economic
Enterprises).
Kamu kesimi: Baĩka ĩekilde uygun ve ekonomik olarak
saþlanamayan ortak hizmetleri veren fakat bunları normal olarak
satmayan, devlet ve toplumun ekonomik ve sosyal piyasasını
yöneten bütün kuruluĩ, daire ve benzeri organlardır.
Government sector: All department offices, and other bodies which
are administering the economic and social policy of the state and
community and those providing common services which are
otherwise can not be provided conveniently economically, but
normally not selling these common services.
Yükseköþretim kesimi: Tüm üniversiteler, teknoloji estitüleri ve
ortaöþretim sonrası kurumlardan oluĩur. Ayrıca, yüksek öþretim
kurumlarının doþrudan kontrolünde bulunan, bunlar tarafından
yönetilen ya da bu kurumlara baþlı tüm araĩtırma kuruluĩları,
deneme istasyonları ve klinikleri de kapsar.
Higher education sector: The sector is comprised of all
universities, colleges of technology and other institutes of post
secondary education. It also includes all research institutes,
experimental stations, and clinics operating under the direct control
of or administered by or associated with higher education
establishments.
Araĩtırmacı: Yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemler bulunması
ya da geliĩtirilmesi ile uþraĩan mühendis ve bilim adamlarıdır. Bir
araĩtırmacının iĩinin bilimsel ve teknik yanlarının planlanıp
yönetilmesi ile uþraĩan iĩletmeci ve yöneticiler de bu tanım içine
alınır.
Researchers: Researchers are scientists or engineers engaged in
the conception or creation of new knowledge, products, processes,
methods and systems. Managers and administrators engaged in the
planning and management of the scientific and technical aspects of
a researcher’s work are also included.
378
Technicians: Technicians participate in R&D projects by performing
scientific and technical tasks under the supervision of researches.
Diþer destek personeli: AR-GE projelerine (çalıĩmalarına) katılan
ya da projelerle doþrudan ilgili vasıflı ve vasıfsız sanatkar, sekreter
ve büro hizmetlilerinden oluĩur.
Other supporting staff: Includes skilled and unskilled craftsmen,
secreterial and clerical staff participating in R&D projects or directly
associated with such projects.
Tam Zaman Eĩdeþeri (TZE): AR-GE’de çalıĩan insan gücünün ARGE faaliyetlerinin kiĩi-yıl olarak tam zaman eĩdeþeri bulunur. Bir
TZE bir kiĩi-yıl olarak düĩünülebilir. Böylelikle; çalıĩma zamanının %
30’unu AR-GE’ye, kalanını baĩka iĩlere ayıran kiĩi 0.3 TZE olarak
alınmaktadır.
Full-Time Equivalence (FTE): R&D activities of personnel
employed on R&D are measured in full-time equivalence. a FTE
may be thougth as one person-year. Thus a person who normally
spends 30 percent of his or her time in R&D and the rest on other
activities should be considered as 0.3 FTE.
TEKNOLOJćK YENćLćK
Teknolojik yenilik istatistikleri; teknoloji alanında tüm sektörlerde
yapılan çalıĩmaların saptanarak, sektörlerin teknolojik yenilik yapma,
yeni ürün ve proses geliĩtirme, yeni teknolojiyi kullanma, yayma ve
yenilik yapabilme yeteneklerinin tespiti amacıyla bu konuda standart
bir metodoloji olan “Oslo El Kitabı” na uygun olarak derlenmektedir.
Technological innovation statistics aim at compiling information for
product and process innovation activities, use of new technology
and diffusion of the technology. Innovation data have been compiled
through surveys in compliance with the standard methodology for
innovation statistics entitled “Oslo Manual”
Tanım ve Kavramlar
Teknolojik yenilik: Yeni ürün ve proses icadı ya da mevcut ürün ve
prosesde önemli ölçüde deþiĩiklik yapılmasıdır. Yenilik, ürün
piyasaya sürüldüþünde (ürün yeniliþi) ya da üretim süreci içinde
kullanıldıþında (proses yeniliþi) tamamlanmıĩ olur. Ürün ya da
prosesin sadece iĩyeri için yeni olması önemlidir, piyasa için yeni
olup olmadıþı önemli deþildir.
Technological innovation: Comprise implemented technologically
new products and prosesses and significant technological
improvements in products and processes. An innovation has been
completed, if it has been introduced on the market (product
innovation) or used within a production process (process
innovation). The product or process should be new to enterprise, it
does not necessarily have to be new to the enterprise’s market.
Teknolojik olarak yeni ürün: Mevcut ürünlerden teknolojik karakteri
ve kullanımı açısından önemli ölçüde farklılık gösteren üründür.
Technologically new product: It is a product whose technological
characteristics or intented use differ significally from those of
previously produced products.
Teknolojik proses yeniliþi: Teknolojik olarak yeni ya da önemli
ölçüde iyileĩtirilmiĩ üretim metodlarının adapte edilmesi ile meydana
gelir. Bu metodlar ekipmanda deþiĩiklik, üretim organizasyonunda
deþiĩiklik, ürün daþıtımında deþiĩiklik yapılmasıyla oluĩur.
Technological process innovation: It occur by the way of adoption
of technologically new or significantly improved production methods.
These methods comprise change in equipment, organization of
production and product distribution.
HANEHALKI BćLćĨćM TEKNOLOJćLERć KULLANIMI
ARAĨTIRMASI
Devlet ćstatistik Enstitüsü tarafından ilk defa 2004 yılında AB
normlarına uygun olarak Hanehalkı Biliĩim Teknolojileri Kullanımı
Araĩtırması gerçekleĩtirilmiĩtir. Bu araĩtırma ile eAvrupa ve
eAvrupa+ giriĩimi kapsamında bilgi toplumu oluĩturmaya yönelik
çalıĩmaların mevcut durumunu ve zaman içerisindeki deþiĩimlerini
izleme ve deþerlendirmede karar alıcılara faydalı olacak veriler
derlenmiĩtir. Araĩtırmada; yaĩ grubu, cinsiyet, eþitim ve iĩgücü
durumuna göre bilgisayar ve internet kullanımı, kullanılan yer,
kullanım amaçları, internet baþlantı türleri ve hanelerdeki biliĩim
teknolojilerine iliĩkin tablolar üretilmiĩtir.
INFORMATION COMMUNICATION TECHNOLOGY (ICT)
USAGE SURVEY
"ICT usage survey for households and individuals" was carried out
first in 2004 according to EU norms. Data which would be useful for
decision makers for monitoring and evaluating the current situation
of the studies on developing Information Society within the frame of
eEurope and eEurope+ initiatives, and the changes of them in time
has been collected with this survey. The results of the survey has
been given in tables where computer and Internet usage, where
they are used, the purpose of their usage, Internet connections and
the ICT at the households has been given by age groups, gender,
education level, and labor force status.
Tanım ve Kavramlar
Bilgi ve ćletiĩim (Biliĩim) Teknolojileri: Biliĩim teknolojileri bilginin
elektronik yollarla görüntülenmesi, iĩlenmesi, depolanması ve
daþıtımına katkıda bulunan faaliyetlerdir. Biliĩim teknolojileri; bilgi
teknolojileri ( bilgisayar yazılım ve donanımı; son kullanıcılar, ofis, aþ
ve veri iletiĩim ekipmanları) ve iletiĩim araç ve hizmetleri
kapsamaktadır.
Information Communication Technologies: Activities which
contribute to the display, processing, storing and transmission of
information through electronic means. ICT covers information
technology (computer hardware and software; end user, office,
network
and
data
communications
equipment)
and
telecommunications equipment and services.
TECHNOLOGICAL INNOVATION
379
Teknisyen: Araĩtırmacıların gözetiminde, bilimsel ve teknik nitelikte
çalıĩmalarla AR-GE projelerine katılan kiĩiler, öþrenimlerine
bakılmaksızın teknisyen olarak alınır.
25.1 AR-GE harcamalarında gayri safi yurt içi hasıla
Gross domestic product on R&D expenditures
AR-GE harcaması
Gross domestic expenditure on R&D (GERD) (000 000)
Satınalma gücü paritesi - Current ppp ($)
Dolar - US $
(1)
1998
1999
2000
2001
2002
260 422 137
2 114.3
1 005.1
489 162 882
2 636.0
1 157.7
798 437 970
2 749.2
1 283.4
1 291 891 387
3 003.4
1 058.0
1 843 288 038
2 981.3
1 212.3
5.0
6.3
6.4
7.2
6.7
4 003 292
32.5
15.5
7 387 828
39.8
17.5
11 768 577
40.5
18.9
18 851 747
43.8
15.4
26 474 134
42.8
17.4
AR-GE harcaması / GSYćH - GERD / GDP (%o)
Kiĩi baĩına düĩen AR-GE harcaması
GERD per capita
Satınalma gücü paritesi - Current ppp ($)
Dolar - US $
(1)
(1) Import weighted average exchange rate (US $).
(1) ćthalat aþırlıklı ortalama dolar kuru.
25.2 Sektörlere göre AR-GE harcaması ve insan gücü
Gross domestic expenditure on R&D and manpower by sectors
Harcamalar - Expenditures (000 000 TL)
Toplam - Total
Ticari - Business enterprises
Kamu - Government
ćnsan gücü - Manpower (000) TZE - FTE
Toplam - Total
Kamu - Government
(%) TZE - FTE
Araĩtırmacı - Researcher
Teknisyen ve eĩdeþeri - Technician
Diþer destek personeli - Other
1998
1999
2000
2001
2002
260 422 137
82 199 536
19 033 231
159 189 370
489 162 882
186 115 626
32 637 071
270 410 185
798 437 970
266 997 562
49 425 120
482 015 288
1 291 891 387
435 856 643
95 100 575
760 934 169
1 843 288 038
528 963 218
129 288 701
1 185 036 119
22.9
5.2
3.9
13.8
24.3
5.6
4.0
14.6
27.0
6.0
4.1
16.9
27.7
5.6
5.3
16.8
29.0
5.9
5.5
17.6
82.7
9.4
7.9
82.7
9.8
7.5
85.5
8.7
5.8
82.0
9.2
8.8
82.8
8.9
8.3
Ýnsan gücü - Manpower
(000 TZE-FTE)
35.0
30.0
25.0
20.0
15.0
10.0
5.0
0.0
1998
1999
2000
2001
2002
380
(000 000 TL)
Ticari
Business
enterprises
Toplam
Total
Kamu
Government
Yükseköþretim
Higher education
2001
Harcama grubu - Type of expenditure
Cari harcama - Current expenditure
Personel - Labour
Diþer cari - Other
Yatırım harcaması - Capital expenditure
Sabit tesis - Land and buildings
Makine teçhizat - Instrument and equipment
Finans kaynaþı - Source of funds
Kamu - Government
Diþer - Other (2)
Yurt dıĩı - Foreign
(1)
1 291 891 387
943 968 569
455 623 258
488 345 311
435 856 643
235 744 016
85 211 484
150 532 532
95 100 575
66 941 753
51 441 924
15 499 829
760 934 169
641 282 800
318 969 850
322 312 950
347 922 818
89 606 310
258 316 508
200 112 627
31 452 294
168 660 333
28 158 822
10 417 030
17 741 792
119 651 369
47 736 986
71 914 383
1 291 891 387
1 281 159 828
579 709 037
620 140 854
81 309 937
10 731 559
435 856 643
434 871 044
418 043 118
14 225 364
2 602 562
985 599
95 100 575
85 354 615
972 921
84 381 250
444
9 745 960
760 934 169
760 934 169
160 692 998
521 534 240
78 706 931
-
2002
Harcama grubu - Type of expenditure
Cari harcama - Current expenditure
Personel - Labour
Diþer cari - Other
Yatırım harcaması - Capital expenditure
Sabit tesis - Land and buildings
Makine teçhizat - Instrument and equipment
Finans kaynaþı - Source of funds
Kamu - Government
Diþer - Other (2)
Yurt dıĩı - Foreign
(1)
1 843 288 038
1 418 932 258
764 327 097
654 605 161
528 963 218
233 626 310
108 783 456
124 842 854
129 288 701
92 414 121
68 115 168
24 298 953
1 185 036 119
1 092 891 827
587 428 473
505 463 354
424 355 780
81 680 661
342 675 119
295 336 908
41 287 921
254 048 987
36 874 580
7 771 761
29 102 819
92 144 292
32 620 979
59 523 313
1 843 288 038
1 819 403 504
760 903 910
932 098 765
126 400 829
23 884 535
528 963 218
520 252 736
499 013 176
15 344 598
5 894 962
8 710 482
129 288 701
114 114 649
1 677 707
112 330 693
106 249
15 174 053
1 185 036 119
1 185 036 119
260 213 027
804 423 475
120 399 618
-
(1) Tüm kamu kaynaklı yüksek öþretim fonlarını kapsar.
(1) Public general university funds are included.
(2) Baþıĩlar, vakıf, transfer vb.
(2) Grants, fundation, transfers etc.
Sektörlere göre AR-GE insan gücü
R&D manpower by sectors
2002
90 000
80 000
70 000
60 000
50 000
40 000
30 000
20 000
10 000
Toplam
Total
Ticari - Busines
enterprises
Kamu
Government
Yüksek öðretim
Higher education
381
25.3 Harcama grubu ve finans kaynaþına göre sektörlerin AR-GE harcaması, 2001, 2002
Gross domestic expenditure on R& D by type of expenditure and source of funds, 2001, 2002
25.4 Öþrenim durumuna göre sektörlerin AR-GE insan gücü, 2001, 2002
R&D manpower by sectors and education level, 2001, 2002
Toplam
Total
Ticari
Business
enterprises
Kamu
Government
Yükseköþretim
Higher education
2001
Toplam - Total
Doktora ve üstü - phD and above
Yüksek lisans - Post-graduate
Lisans - Graduate
Lise üstü - Post-secondary
Lise - Secondary
Diþer - Other
75 960
30 775
22 597
14 487
1 865
3 675
2 561
8 753
283
1 274
3 342
1 230
2 011
613
8 544
1 005
1 322
1 970
635
1 664
1 948
58 663
29 487
20 001
9 175
-
Toplam TZE / Total FTE
Lisans - Graduate
Lise - Secondary
Diþer - Other
27 698
9 350
7 649
6 118
1 221
2 154
1 206
5 607
187
874
2 175
838
1 240
293
5 293
655
1 056
1 372
383
914
913
16 798
8 508
5 719
2 571
-
2002
Toplam - Total
Lisans - Graduate
Lise - Secondary
Diþer - Other
79 958
32 416
23 900
15 425
2 054
3 509
2 654
9 107
314
1 292
3 451
1 506
1 853
691
8 644
1 080
1 347
2 050
548
1 656
1 963
62 207
31 022
21 261
9 924
-
Toplam TZE / Total FTE
Lisans - Graduate
Lise - Secondary
Diþer - Other
28 964
9 704
8 008
6 552
1 440
2 027
1 233
5 918
224
925
2 267
1 039
1 103
360
5 502
692
1 072
1 540
401
924
873
17 544
8 788
6 011
2 745
-
382
(000 000 TL)
Cari harcama
Yatırım harcaması
Current expenditures
Capital expenditures
Makine
Toplam
Total
Personel
Labour
Diþer
Other
Sabit tesis
Land
buildings
435 856 643
85 211 484
150 532 532
31 452 294
168 660 333
3 398 459
1 332 960
1 292 816
459 000
313 683
1 447 356
369 843 371
1 130 256
61 917 228
144 100
133 366 057
24 884 865
173 000
149 675 221
13 234 632
2 381 112
1 599 184
1 551 938
7 702 398
4 139 900
1 684 992
1 990 703
53 506
410 699
732 526
257 988
40 538
434 000
-
plastik ve kauçuk ürünleri - Coke coal, petroleum, nuclear
fuel, chemicals and products, rubber and plastics
38 458 970
9 600 300
12 881 574
8 351 736
7 625 360
Non-metallic mineral products (stone, clay, glass)
USSS, 3.Rev
ISIC, Rev.3
Toplam - Total
Agriculture, hunting, forestry
Madencilik - Mining
Gıda, içecek, tütün
Food, beverages and tobacco
Dokuma, giyim eĩyası, kürk ve deri
Textiles, wearing apparel, fur and leather
Aþaç, kaþıt, basım, yayım
Wood paper, printing, publishing
teçhizat
Instruments
equipment
Kok kömürü, petrol, nükleer yakıt, kimyasal madde,
21 268 230
4 195 416
6 782 328
1 870 894
8 419 592
22 238 765
Ana metal sanayii - Basic metals
Makine ve teçhizat hariç metal eĩya sanayii - Fabricated
metal products (except machinery and equipment)
8 142 708
2 925 840
1 663 712
8 061 214
9 587 999
1 630 296
1 599 602
957 825
3 954 985
Makine, teçhizat, cihazlar ve ulaĩım araçları - Machinery
equipment, instruments and transport equipment
261 329 104
39 104 364
106 722 681
3 603 752
111 898 307
298 536
136 920
85 735
-
75 881
3 078 842
280 200
19 642
1 473 000
1 306 000
56 016
58 032 599
44 916
20 505 924
11 100
15 698 817
4 635 429
17 192 429
Mobilya imalatı, baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ
diþer imalatlar - Furniture, other manufacturing nec.
Elektrik, gaz ve su
Electricity, gas, water supply (utilities)
Hizmet sektörü - Service sector
Toptan ve perekande ticaret motorlu araç vb.'nın onarımı
Wholesale, retail trade and motor vehicle etc. repair
Otel ve lokantalar - Hotel and restaurants
Ulaĩtırma ve depolama - Transport and storage
34 400
14 400
-
-
20 000
631 200
511 272
91 200
511 272
160 000
-
100 000
-
280 000
-
Haberleĩme - Communications
Financial intermediation (including insurance)
15 238 613
5 513 604
8 161 707
10 174
1 553 128
20 361 901
3 114 288
3 523 925
270 000
13 453 688
21 117 113
11 137 560
3 853 185
4 255 255
1 871 113
138 100
123 600
-
-
14 500
Kamu yönetimi ve savunma vb.
Public administration, defence etc.
383
Business enterprise R&D expenditures by economic activity, 2001
Business enterprise R&D expenditures by economic activity, 2002
(000 000 TL)
Cari harcama
Current expenditures
Yatırım harcaması
Capital expenditures
Makine
Toplam
Total
Personel
Labour
Diþer
Other
Sabit tesis
Land
buildings
528 963 218
108 783 456
124 842 854
41 287 921
254 048 987
4 315 776
1 804 236
1 939 340
127 000
445 200
1 844 230
457 373 579
1 240 176
80 274 840
223 265
109 539 380
5 000
35 282 241
375 789
232 277 118
21 151 543
3 062 484
2 549 080
3 150 110
12 389 869
6 046 990
3 101 388
2 199 766
27 713
718 123
809 131
305 328
70 323
13 480
420 000
plastik ve kauçuk ürünleri - Coke coal, petroleum, nuclear
73 321 043
12 882 048
25 619 575
15 237 067
19 582 353
USSS, 3.Rev
ISIC, Rev.3
Toplam - Total
Agriculture, hunting, forestry
Madencilik - Mining
Gıda, içecek, tütün
Food, beverages and tobacco
Wood paper, printing, publishing
teçhizat
Instruments
equipment
17 511 166
5 221 116
6 618 418
1 543 900
4 127 732
28 268 415
12 019 810
3 668 664
2 146 031
2 582 917
19 870 803
2 458 488
1 879 531
726 792
6 954 999
Makine, teçhizat, cihazlar ve ulaĩım araçları - Machinery
equipment, instruments and transport equipment
291 852 254
49 400 028
68 220 861
11 985 262
162 246 103
6 393 227
175 296
235 795
15 000
5 967 136
3 955 573
336 600
36 973
1 742 000
1 840 000
82 816
61 391 244
63 216
25 064 388
16 100
13 087 796
4 131 680
3 500
19 107 380
Mobilya imalatı, baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ
diþer imalatlar - Furniture, other manufacturing nec.
Elektrik, gaz ve su
Electricity, gas, water supply (utilities)
31 900
14 400
-
-
17 500
770 000
596 772
12 675 709
596 772
5 241 180
20 000
5 565 612
150 000
15 288
600 000
1 853 629
22 803 059
5 400 204
2 317 115
481 000
14 604 740
24 351 104
13 654 632
5 185 069
3 485 392
2 026 011
162 700
157 200
-
-
5 500
Kamu yönetimi ve savunma vb.
Public administration, defence etc.
384
A. Sayı - Headcount
B. Tam zaman eĩdeþeri (TZE) - Full time equivalent (FTE)
Teknisyen ve Diþer meslek
USSS, 3.Rev
ISIC, Rev.3
Toplam
Total
Araĩtırmacı
Researchers
eĩdeþeri
Technicians
personeli
Other
A
8 753
5 038
2 334
1 381
B
5 607
3 392
1 516
699
Tarım, avcılık ve ormancılık - Agriculture, hunting, forestry
A
B
281
127
87
59
44
24
150
44
Madencilik - Mining
A
B
128
57
75
51
26
3
27
3
Gıda, içecek, tütün - Food, beverages and tobacco
A
B
A
6 447
4 272
312
3 538
2 419
162
1 831
1 237
65
1 078
616
85
B
A
B
154
332
143
84
126
60
36
102
47
34
104
36
Wood, paper, printing, publishing
A
32
8
22
2
B
30
7
21
2
A
732
384
265
83
B
A
B
563
311
193
59
670
385
391
284
180
141
157
88
186
229
117
64
230
218
95
90
95
53
40
75
Toplam - Total
plastik ve kauçuk ürünleri - Coke, petroleum, nuclear fuel,
chemicals and products, rubber and plastics
A
B
Makine ve teçhizatı hariç metal eĩya sanayii
Fabricated metal products (except machinery and equipment)
A
B
Makine, teçhizat, cihazlar ve ulaĩım araçları
Machinery equipment, instruments and transport equipments
A
B
124
3 736
2 628
42
2 338
1 637
30
976
724
52
422
267
Mobilya imalatı, baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ diþer imalatlar
Furniture, other manufacturing nec.
A
B
24
15
5
3
5
3
14
9
A
B
A
37
24
12
31
20
5
6
4
5
2
Elektrik, gaz ve su - Electricity, gas, water supply (utilities)
Kamu yönetimi, savunma vb.
Public administration, defence, etc.
8
3
3
2
A
1 848
1 119
3
1 302
840
2
422
245
1
124
34
-
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
1
12
6
58
25
464
236
349
198
955
646
7
7
1
8
4
58
25
389
213
227
114
612
477
6
6
4
2
35
14
112
78
269
150
1
1
40
9
10
6
74
19
-
B
A
B
385
Business enterprise R&D personnel by economic activity, 2001
Business enterprise R&D personnel by economic activity, 2002
A. Sayı - Headcount
B. Tam zaman eĩdeþeri (TZE) - Full time equivalent (FTE)
Teknisyen ve Diþer meslek
USSS, 3.Rev
ISIC, Rev.3
Toplam
Total
Araĩtırmacı
Researchers
eĩdeþeri
Technicians
personeli
Other
A
9 107
5 277
2 445
1 385
B
5 918
3 697
1 544
677
Tarım, avcılık ve ormancılık - Agriculture, hunting, forestry
A
B
280
129
88
61
52
27
140
41
Madencilik - Mining
A
B
99
47
67
45
15
1
17
1
Gıda, içecek, tütün - Food, beverages and tobacco
A
B
A
6 846
4 588
321
3 798
2 715
165
1 951
1 280
67
1 097
593
89
B
A
B
144
425
251
85
151
86
36
136
84
23
138
81
Wood, paper, printing, publishing
A
29
6
21
2
B
25
5
18
2
A
833
461
290
82
B
A
B
600
361
189
50
666
368
386
276
170
141
161
87
203
229
111
42
223
243
96
101
107
53
20
89
137
3 907
2 817
36
45
2 488
1 858
9
33
1 013
721
7
59
406
238
20
23
37
9
31
5
6
9
-
Toplam - Total
plastik ve kauçuk ürünleri - Coke, petroleum, nuclear
A
B
Makine ve teçhizatı hariç metal eĩya sanayii
Fabricated metal products (except machinery and equipment)
A
B
Makine, teçhizat, cihazlar ve ulaĩım araçları
Machinery equipment, instruments and transport equipments
A
B
A
Mobilya imalatı, baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ diþer imalatlar
Furniture, other manufacturing nec.
Elektrik, gaz ve su - Electricity, gas, water supply (utilities)
B
A
B
A
24
15
20
6
4
6
3
B
A
B
7
1 830
1 123
4
1 287
852
3
415
229
128
42
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
A
B
3
1
2
1
1
-
-
12
58
25
394
190
360
216
997
685
6
6
8
58
25
321
172
240
136
653
513
5
5
31
11
105
67
277
150
1
1
4
42
7
15
13
67
22
-
Kamu yönetimi, savunma vb.
Public administration, defence, etc.
386
(000 000 $)
1991
1999
2000
2001
2002
Avusturya - Austria
2 274.3
3 947.6
4 150.1
4 383.6
4 499.0
Kanada - Canada
8 567.7
14 805.9
16 774.7
18 464.6
18 163.0
161 407.7
244 023.8
265 194.0
274 757.6
277 099.9
Fransa - France
25 559.0
31 840.3
33 401.8
36 046.8
36 618.0
Almanya - Germany
38 379.5
48 042.3
50 930.3
52 562.0
53 972.1
ćtalya - Italy
12 687.7
14 249.5
15 228.2
16 351.3
-
Amerika Birleĩik Devletleri
United States of America
ćspanya - Spain
Türkiye - Turkey
4 519.0
6 818.6
7 608.6
8 193.1
9 386.6
19 811.5
26 302.2
27 391.3
29 204.8
31 037.4
1 406.2
2 011.7
2 114.3
3 003.4
2 981.3
Source: OECD, Main Science and Technology Indicators, May 2004
Kaynak: OECD, Temel Bilim ve Teknoloji Göstergeleri, Mayıs 2004
25.10 Teknolojik yenilik yapan ve yapmayan iĩyerleri, 1998-2000
Innovative and non-innovative firms, 1998-2000
USSS, 3.Rev. ve iĩyeri büyüklük grubu (kiĩi)
ISIC, Rev.3 and size of establishment (person)
Ekonomik faaliyet - Economic activities
Telekomünikasyon - Telecommunication
Financial intermediation
Sigorta ve emeklilik fonları
Insurance and pension funding
Mali aracı kuruluĩlara yardımcı faaliyetler
Activities auxiliary to financial intermediation
Bilgisayar ve ilgili faaliyetler
Computer and related activities
ćĩyeri büyüklük grubu - Size groups
1-9
10-19
20-49
50-99
100-249
250-499
500+
Toplam
Total
(%)
Teknolojik yenilik
yapan iĩyeri
Innovative firms
Teknolojik yenilik
yapmayan iĩyeri
Non-innovative firms
100.0
38.5
61.5
100.0
80.0
20.0
100.0
25.0
75.0
100.0
62.5
37.5
100.0
28.2
71.8
100.0
49.5
50.5
100.0
38.5
61.5
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
35.4
24.0
16.7
42.3
55.6
76.5
76.0
64.6
76.0
83.3
57.7
44.4
23.5
24.0
387
25.9 Seçilmiĩ ülkelerde AR-GE harcaması - Gross domestic expenditure on R&D in selected countries
[Satınalma gücü paritesi - Purchasing power parity]
Ýþyeri büyüklüðüne göre teknolojik yenilik yapan iþyerleri
Innovative firms by size of establishments (%)
90.0
80.0
70.0
60.0
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
1-9
10-19
20-49
50-99
100-249
250-499
500+
Ýþyeri büyüklüðüne göre teknolojik yenilik yapmayan iþyerleri
Non-innovative firms by size of establishments (%)
90.0
80.0
70.0
60.0
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
0.0
1-9
10-19
20-49
50-99
100-249
250-499
500+
388
(%)
Teknolojik yenilik türü
Type of innovation
USSS, 3.Rev. ve iĩyeri büyüklük grubu (kiĩi)
ISIC, Rev.3 and size of establishment (person)
Ekonomik faaliyet - Economic activities
Gıda ürünleri ve içecek imalatı
Food products and beverages
Tekstil ürünleri imalatı - Textiles
Giyim eĩyası imalatı, kürkün iĩlenmesi ve boyanması
Wearing, apparel and fur
Deri ürünleri ve ayakkabı imalatı
Leather products and footwear
Aþaç ve mantar ürünleri imalatı - Wood and cork (not furniture)
Kaþıt ve kaþıt ürünleri imalatı - Pulp, paper and paper products
Basım, yayım, kayıtlı medyanın çoþaltılması
Publishing, printing and reproduction of recorded media
imalatı - Coke, refined petroleum products and nuclear fuel
Chemical and chemical products
Metalik olmayan diþer mineral ürünleri imalatı
Ana metal sanayii - Basic metal industry
Baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ makine ve teçhizat
imalatı - Manufacture of machinery and equipment nec.
Office, accounting and computing machinery
Baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ elektrikli makine
ve cihazların imalatı - Electrical machinery
Radyo, televizyon, haberleĩme teçhizatı ve cihazlar
imalatı - Electronic equipment (radio, TV and com.)
Tıbbi aletler; hassas ve optik aletler ve saat imalatı
Medical, precision and optical instruments, watches clocks
Motorlu kara taĩıtı imalatı - Motor vehicles
Diþer ulaĩım araçlarının imalatı - Other transport equipment
Mobilya imalatı; baĩka yerde sınıflandırılmamıĩ diþer
imalatlar - Furniture, other manufacturing nec.
ćĩyeri büyüklük grubu (Kiĩi) - Size groups (Person)
10-19
20-49
50-99
100-249
250-499
500-999
1000+
Toplam
Total
Teknolojik yenilik
yapan iĩyeri
Ürün
Innovative firms Product
Üretim
süreci
Process
Ürün ve
üretim süreci
Both product
and process
100.0
29.4
26.3
36.4
37.3
100.0
100.0
100.0
38.1
20.0
17.9
13.4
14.6
29.7
53.8
69.5
34.1
32.8
15.9
36.2
100.0
18.7
28.6
65.5
5.9
100.0
100.0
100.0
8.9
27.6
20.7
36.9
55.2
3.0
12.7
31.2
49.2
50.4
13.6
47.8
100.0
18.5
8.3
74.6
17.1
100.0
31.6
-
38.6
61.4
100.0
44.4
42.3
28.2
29.5
100.0
32.8
28.8
14.2
57.0
100.0
100.0
32.5
33.5
23.1
11.4
14.2
35.0
62.7
53.6
100.0
35.0
20.8
50.1
29.1
100.0
50.8
38.9
15.3
45.8
100.0
66.7
50.0
-
50.0
100.0
66.6
42.9
23.6
33.5
100.0
37.2
63.6
-
36.4
100.0
100.0
100.0
50.0
25.1
62.6
30.2
16.4
24.5
21.4
18.9
9.8
48.4
64.7
65.7
100.0
15.2
48.8
24.3
26.9
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
100.0
29.4
21.5
28.4
34.0
34.5
40.0
38.2
58.7
26.3
32.8
30.3
26.6
17.1
12.9
15.3
17.8
36.4
30.1
36.9
32.4
43.3
52.3
35.4
22.7
37.3
37.1
32.8
41.0
39.6
34.8
49.3
59.5
389
25.11 Ekonomik faaliyete ve iĩyeri büyüklüþüne göre teknolojik yenilik yapan iĩyerleri, 1998-2000
Innovative firms by economic activity and size, 1998-2000
25.12 Cinsiyete göre bilgisayar ve internet kullanım oranları, 2004
Proportion of computer and internet use by gender, 2004
(%)
ćnternet
Internet
Bilgisayar
Computer
Son üç ay içerisinde
Within the last three months
Üç ay ile bir yıl arasında
Between 3 months and a year ago
Bir yıldan çok oldu
More than one year
Hiç kullanmadım - Never used
Toplam
Total
Kadın
Females
Erkek
Males
Toplam
Total
Kadın
Females
Erkek
Males
7 902 583
5.22
11.58
6 237 396
3.88
9.38
682 068
0.63
0.82
625 621
0.52
0.81
2 507 189
35 947 346
2.36
42.31
2.97
34.11
2 003 869
38 172 299
1.71
44.41
2.55
36.74
25.13 Yaĩ grubu, eþitim ve referans dönemdeki iĩgücü durumuna göre bilgisayar ve internet kullanımı, 2004
Computer and Internet use by age group, educational level and labour force status in the reference period, 2004
Toplam birey sayısı
Total number of individuals
Kadın
Erkek
Females
Males
Toplam - Total
16-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65-74
Bilgisayar kullanan
Using computer (%)
Kadın
Erkek
Females
Males
ćnternet kullanan
Using Internet (%)
Kadın
Erkek
Females
Males
23 761 862
23 277 323
10.33
23.41
7.67
18.95
5 649 460
6 265 551
4 706 242
3 438 470
2 180 003
1 522 137
5 172 198
6 405 911
4 744 685
3 539 837
2 096 418
1 318 274
21.07
13.10
7.05
2.76
0.67
0.11
44.40
26.41
19.16
12.91
4.00
0.80
15.95
9.87
4.92
1.66
0.64
0.06
38.30
21.47
13.89
9.28
2.67
0.88
5 357 746
10 840 681
1 831 153
10 294 371
0.35
0.74
2.59
3.71
0.24
0.37
2.01
2.29
2 331 721
3 839 231
3 824 418
5 152 749
15.89
27.36
29.16
45.65
9.49
19.32
22.51
37.68
1 392 483
2 174 632
67.07
71.36
57.96
61.42
2 354 221
8 523 764
43.39
30.95
34.79
24.36
1 039 094
2 559 314
14 974 975
584 706
555 763
1 237 602
456 186
6 191 367
1 321 843
6.47
2.21
2.56
31.84
10.61
54.98
0.00
11.93
15.19
19.82
2.87
70.55
5.08
6.06
1.43
1.17
27.13
6.87
43.02
0.00
8.94
12.25
18.89
1.67
60.27
4.16
Eþitim durumu - Education level
Bir okul bitirmedi - Literate without a diploma
ćlköþretim / Ortaokul ve dengi - Secondary school
and vocational school at secondary school level
Lise ve dengi - High school
Üniversite / Master / Doktora
University / Master / Doctorate
ćĩgücü durumu - Labour force status
Ücretli / maaĩlı - Regular employee
Serbest meslek (kendi hesabına çalıĩan, iĩveren)
Self employed
Ev kadını / ev kızı - Housewife
ćĩsiz / iĩ arıyor - Unemployed
Emekli - Retired
Öþrenci - Student
Diþer - Other
2 114 478
2 401 531
1 901 051
823 290
390
(%)
ćnternete baþlı araçlara
sahip olan hane oranı
Biliĩim teknolojilerine
sahip olan hane oranı
Proportion of households having
ICT equipments
Proportion of households having
equipments for Internet access
Kiĩisel bilgisayar - PC
Taĩınabilir bilgisayar - Laptop
El bilgisayar - Handled computer
Cep / araç telefonu - Mobile phone
9.98
0.85
0.13
53.64
5.86
0.55
0.06
2.08
Televizyon (uydu yayını ve kablo TV dahil)
Television (including satellite dish, cable TV)
Oyun konsolu - Games console
92.19
2.85
0.13
0.24
25.15 Hanehalkı bireylerinin internet kullanma amaçları
Activities of individuals over the Internet
(%)
Amaçlar - Activities
ćletiĩim - Communication
Bilgi arama ve çevirimiçi (on-line) hizmetler - Information search and online services
76.10
93.18
Mal ve hizmet sipariĩi vermek ve satmak, bankacılık
Ordering and selling of goods and services, banking
17.38
45.39
42.72
Kamu kurum / kuruluĩlarıyla iletiĩim - Interaction with public authorities
Eþitim - Training and education
Hanehalký bireylerinin internet kullanma amaçlarý
Activities of individuals over the Internet
43%
Ýletiþim - Communication
76%
Bilgi arama ve çevrimiçi
(on-line) hizmetler
Information search and
online services
Mal ve hizmet sipariþi
vermek ve satmak,
bankacýlýk - Ordering and
selling of goods and
services, banking
45%
17%
93%
Kamu kurum /
kuruluþlarýyla iletiþim
Interaction with public
authorities
Eðitim - Training and
education
391
25.14 Hanelerde biliĩim teknolojileri ekipman durumu, 2004
Availability of ICT equipments in households, 2004
Yaşam Memnuniyeti
Life Satisfaction
Sayfa
Page
Açıklama
394
Explanation
26.1 Mutluluk düzeyi, 2004
395
26.1 Level of happiness, 2004
26.2 Mutluluk kaynaþı kiĩi ve deþerler, 2004
396
26.2 Persons and values that are sources of happiness,
2004
26.3 Memnuniyet, 2004
396
26.3 Satisfaction, 2004
26.4 Kamu hizmetlerinden memnuniyet, 2004
397
26.4 Satisfaction from public services, 2004
26.5 2005 yılından beklentiler
398
26.5 Expectations for year 2005
26.6 Umut düzeyi, 2004
399
26.6 Level of hope, 2004
26.7 Beĩ yıl öncesine göre geliĩmiĩlik deþerlendirmesi, 2004
400
26.7 Personal development assessment with respect to five
years ago, 2004
26.8 Beĩ yıl sonrası için geliĩme beklentisi, 2004
401
26.8 Personal development expectation for five years later,
2004
393
26
Life Satisfaction
YAĨAM MEMNUNćYETć
LIFE SATISFACTION
Yaĩam Memnuniyeti Araĩtırması’nın amacı: Türkiye’deki
bireylerin genel mutluluk düzeyine iliĩkin algısını, temel yaĩam
alanlarındaki genel memnuniyetini ve kamu hizmetlerinden
memnuniyetini ölçmek ve bunların zaman içindeki deþiĩimini takip
etmektir.
The purpose of Life Satisfaction Survey: To measure the general
happiness level perception of the individuals and, the general
satisfaction of the individuals from main life areas and from public
services, and to follow up the changes in this satisfaction in time.
Coþrafi kapsam: Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan tüm
yerleĩim yerleri kapsama dahil edilmiĩtir. Bu yerleĩim yerleri, Devlet
Planlama Teĩkilatı tarafından belirlenen ve Enstitünün diþer anket
çalıĩmalarında da kullanılmakta olan kent-kır tanımı dikkate alınarak
iki tabakaya ayrılmıĩtır.
Geographic scope: All the localities within the borders of Turkish
Republic has been covered. These localities are divided into two
parts considering the rural area and urban area definitions of State
Planning Organization, that are used in other surveys of the
Institute.
Kapsanan kitle: Anket çalıĩmasında Türkiye Cumhuriyeti sınırları
içinde yaĩayan 18 ve daha yukarı yaĩtaki tüm hanehalkı fertleri
kapsama alınmıĩtır. Ancak araĩtırmada toplam nüfusun yaklaĩık
%2.6’sını oluĩturan ve kurumsal nüfus olarak tanımlanan; yaĩlılar
evi, huzur evleri, hapishane, askeri kıĩla, hastane, otel, çocuk
yuvalarında bulunan nüfus ise pratik nedenlerden dolayı göçer
nüfus kapsam dıĩı tutulmuĩtur.
Covered mass: Citizens living in the households within the borders
of Turkish Republic, and who are 18 years of age and over have
been covered. However, the institutional population which
constitutes 2.6 % of the population, and which are at old age
asylums, rest homes, dormitories, prisons, barracks, hospitals,
hotels, and nursery schools has not been covered due to practical
reasons.
Örnekleme birimi: Nihai örnekleme birimi olarak hanehalkı ve
örnek hanehalklarındaki 18+ yaĩtaki tüm bireylerdir.
Sampling unit: Household and individuals who are 18 years of age
and over at the sample households has been defined to be the final
sampling unit.
Tanım ve Kavramlar
Mutluluk: Acı, keder ve ızdırabın yokluþu ve bunların yerine sevinç,
neĩe ve tatmin duygularının varlıþıyla karakterize edilen durum;
hayattan genel olarak memnun olma hali.
Happiness: The situation characterized by the lack of pain, sorrow
and persecution and by presence of joy, cheerfulness and
satisfaction; that is, being satisfied in generally with life.
Memnuniyet: ćhtiyaçların ve isteklerin karĩılanmasından doþan
tatmin duygusu.
Satisfaction: The feeling of satisfaction arising from meeting the
needs and desires.
Umut düzeyi: Anket kapsamında görüĩülen bireylerin “çok umutlu”,
“umutlu”, “umutlu deþil” ve “hiç umutlu deþil” kategorileri itibariyle
umut düzeylerini derecelendirmeleri.
Level of hope: The grading of the hope of individuals interviewed
within the scope of the survey, as "very hopeful", "hopeful", "not
hopeful" and "not hopeful at all".
394
(%)
Mutlu - Happy
Genel mutluluk düzeyi - Level of happiness
Orta - Neither
happy, nor unhappy
Mutsuz - Unhappy
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
54.6
61.5
32.0
27.6
13.4
10.9
53.4
54.5
54.8
54.4
52.8
59.0
67.6
59.1
60.3
60.5
60.3
61.7
31.3
32.5
32.4
32.2
33.5
28.6
24.9
30.2
28.8
28.5
22.9
26.4
15.3
13.0
12.8
13.4
13.8
12.4
7.6
10.7
10.9
11.0
16.8
12.0
45.9
54.8
30.6
26.0
23.5
19.2
49.7
51.7
60.8
63.4
30.1
33.1
26.4
28.4
20.2
15.2
12.8
8.1
58.4
58.1
29.6
34.1
12.0
7.7
55.7
62.6
33.1
28.2
11.1
9.2
Yaĩ gruplarına göre - By age groups
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Öþrenim durumuna göre - By educational status
Okur - yazar deþil - Illiterate
Okur-yazar/bir okul bitirmeyen
Literate but not completed a school
ćlkokul mezunu - Primary school
ćlköþretim+Ortaokul mezunu
Primary education, middle school and equivalent
Lise / dengi mezunu
Secondary education and equivalent
Y.Okul / üniversite mezunu
College, university,master, Ph.D
63.5
72.0
29.2
19.9
7.4
8.1
Medeni duruma göre - By marital status
Halen evli olan - Married
Evli olmayan - Not married
56.2
49.5
65.3
52.2
32.0
32.1
25.7
32.2
11.8
18.3
9.0
15.6
Çalıĩma durumuna göre - By working status
Ücret karĩılıþı çalıĩan - Paid
Çalıĩmayan - Not working
58.4
52.5
48.8
61.7
65.3
61.3
31.4
30.4
33.1
27.0
23.7
27.9
10.3
17.1
18.2
11.3
11.0
10.8
59.3
65.5
31.8
26.7
8.8
7.8
45.5
52.5
32.3
29.6
22.2
17.9
38.2
50.1
52.6
58.2
45.0
59.7
62.9
64.7
35.5
34.7
34.7
32.3
34.0
29.5
30.5
26.3
26.2
15.2
12.7
9.5
21.0
10.8
6.6
9.0
63.4
71.1
28.9
21.9
7.7
7.0
71.0
74.2
21.8
18.1
7.2
7.6
56.1
51.8
62.5
59.9
31.8
32.3
27.5
27.8
12.0
15.9
10.0
12.3
Sosyal güvenlik kapsamında olma durumuna göre
By status of being covered by social security
Sosyal güvenlik kapsamında - Covered by social security
Sosyal güvenlik kapsamında deþil
Not covered by social security
Hanehalkı gelir grubuna göre - By household income intervals
0 - 319 Milyon (Million) TL
320 - 416 Milyon ( Million) TL
834 Milyon TL - 1 Milyar 166 Milyon TL
834 Million TL - 1 Billion 166 Million TL
1 Milyar 167 Milyon TL +
1 Billion 167 Million TL +
Yerleĩim birimi - By place of residence
Kent - Urban
Kır - Rural
395
Yaşam Memnuniyeti
26.1 Mutluluk düzeyi, 2004
Level of happiness, 2004
Life Satisfaction
26.2 Mutluluk kaynaþı kiĩi ve deþerler, 2004
Persons and values that are sources of happiness, 2004
(%)
Toplam - Total
Evli olan - Married
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Mutluluk kaynaþı kiĩiler
Persons that are sources of happiness
Kendisi - herself/himself
Çocuklar - Children
Anne/baba - Mother/father
Arkadaĩlar - Friends
Yeþenler - Nephews/nieces
Torunlar- Granddaughters/grandsons
Eĩ - Spouse
Tüm aile - All of the family
Diþer - Other
2.3
8.2
3.6
1.4
0.3
1.6
7.2
74.4
1.1
1.7
18.1
2.7
0.9
0.3
2.0
9.1
64.8
0.4
1.0
10.0
0.7
0.2
0.1
1.9
9.3
76.1
0.7
1.0
17.8
0.7
0.2
0.1
1.5
12.4
66.2
0.2
6.5
2.6
12.2
5.0
0.7
0.6
0.7
69.1
2.6
3.5
18.7
7.8
2.9
0.7
3.2
0.9
61.5
0.8
Mutluluk kaynaþı olan deþerler
Values that are sources of happiness
Güç - Power
Baĩarı - Success
ćĩ - Work
Saþlık - Health
Sevgi - Love
Para - Money
Diþer - Other
1.2
8.8
6.7
61.6
12.5
8.1
1.0
0.8
3.4
2.0
72.4
16.6
4.3
0.6
0.9
6.2
5.2
66.3
12.4
7.9
0.9
0.4
1.7
1.0
76.2
16.1
3.9
0.7
2.2
16.6
11.3
47.4
12.5
8.6
1.4
1.6
7.6
4.3
62.8
18.0
5.3
0.4
26.3 Memnuniyet, 2004
Satisfaction, 2004
Genel saþlık durumundan - From own health
ćĩten - From work
ćĩyeri iliĩkilerinden - From work relations
ćĩten elde edilen kazançtan
From earning obtained from work
Evlilikten - From marriage
Aile iliĩkilerinden - From family relations
Akraba iliĩkilerinden
From relationships with relatives
Arkadaĩ iliĩkilerinden
From relationships with friends
Komĩuluk iliĩkilerinden
From relationships with neighbors
(%)
Memnun
Satisfied
Orta - Neither
satisfied nor
unsatisfied
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek Kadın
Males Females
Memnun deþil
Not satisfied
Parasal kazancı
yok - Don't
get earning
Yalnız yaĩıyor
Living alone
Erkek
Kadın Erkek
Kadın
Males Females
Males Females
Erkek Kadın
Males Females
74.4
64.8
82.9
58.7
69.7
81.0
13.4
14.6
13.0
20.2
16.2
13.5
12.2
20.6
4.2
21.0
14.0
5.4
-
-
-
-
25.6
96.0
94.2
21.4
90.4
89.7
26.6
3.2
3.4
16.6
6.7
4.9
43.3
0.8
1.1
31.9
2.9
2.2
4.5
-
30.1
-
-
-
1.2
3.1
80.1
83.9
12.7
10.7
7.2
5.4
-
-
-
-
90.9
91.2
7.2
7.3
2.0
1.5
-
-
-
-
80.8
83.5
13.4
10.7
5.8
5.7
-
-
-
-
396
(%)
Orta - Neither safisfied
nor unsatisfied
Memnun
Satisfied
Erkek
Males
Eþitim hizmetlerinden
Educational services
Saþlık hizmetlerinden
From health services
Asayiĩ hizmetlerinden
From public security services
Adli sistemin verdiþi hizmetlerden
From judicial services
Kamu hizmetleri ile ilgili bilgi edinme iĩlemlerinden
From aquiring information about public services
70,0
Kadın
Females
Erkek
Males
Kadın
Females
Memnun deþil
Not satisfied
Erkek
Males
Kadın
Females
Fikri yok
No idea
Erkek
Males
Kadın
Females
46.3
51.0
24.9
25.4
28.9
23.6
-
-
44.1
49.6
19.8
19.9
36.2
30.4
-
-
69.2
72.9
15.0
15.8
15.7
11.3
-
-
46.9
42.7
16.4
14.0
17.2
9.2
19.5
34.2
38.7
35.8
23.3
16.6
22.6
14.6
15.3
33.0
Mutluluk düzeyi - Level of happiness, 2004
(%)
60,0
50,0
Erkek - Male
40,0
Kadýn - Female
30,0
20,0
10,0
0,0
Mutlu - Happy
Orta - Neither
Mutsuz - Unhappy
397
Yaşam Memnuniyeti
26.4 Kamu hizmetlerinden memnuniyet, 2004
Satisfaction from public services, 2004
Life Satisfaction
26.5 2005 yılından beklentiler
Expectations for year 2005
(%)
Türkiye - Turkey
Genel olarak hayata iliĩkin beklentiler
Expectations for life in general
Hanelerinin mali durumuna iliĩkin
Expectations for the financial conditions of the household
Kiĩisel iĩ durumuna iliĩkin
Expectations for the personal work
Türkiye'deki iĩ durumuna iliĩkin
Expectations for work conditions of Turkey
Türkiye'nin ekonomik durumuna iliĩkin
Expectations for the economic conditions of Turkey
Kent - Urban
Kır - Rural
50,0
(%)
Daha iyi olacak
Will be better
Aynı olacak
Will be the same
Erkek Kadın
Males Females
Erkek Kadın
Males Females
Daha kötü olacak
Will be worse
Erkek
Males
Fikri yok
No idea
Kadın
Erkek Kadın
Females Males Females
41.7
37.3
42.0
44.4
10.1
8.2
6.2
10.0
31.8
26.8
52.1
55.5
11.7
10.5
4.4
7.2
32.6
28.7
54.6
57.4
9.9
8.0
2.9
6.0
30.7
22.6
36.4
37.0
27.2
24.3
5.7
16.0
45.2
34.9
31.7
34.1
17.8
16.8
5.3
14.2
45.4
40.9
39.8
42.5
9.1
7.7
5.7
9.0
34.4
28.9
51.2
54.4
10.4
10.3
4.0
6.3
35.9
40.4
53.1
46.1
8.5
9.2
2.6
4.4
32.9
26.0
35.1
35.8
26.9
26.2
5.1
12.1
46.3
37.5
30.9
33.9
18.0
17.9
4.8
10.6
35.5
31.4
45.8
47.7
11.7
9.1
7.0
11.8
27.3
23.2
53.7
57.3
13.8
10.8
5.2
8.7
25.4
13.6
57.8
71.9
13.1
6.4
3.6
8.2
26.8
17.0
38.6
39.2
27.8
21.2
6.8
22.6
43.3
30.4
33.0
34.5
17.6
14.8
6.1
20.3
2005 yýlýndan beklentiler
Expectations for year 2005
45,0
40,0
35,0
30,0
Erkek - Male
25,0
Kadýn - Female
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
Daha iyi olacak
Will be better
Ayný olacak
Will be the same
Daha kötü olacak
Will be worse
Fikri yok
No idea
398
Genel umut düzeyi - Level of hope
(%)
Çok umutlu
Very hopeful
Umutlu
Hopeful
Umutlu deþil
Not hopeful
Hiç umutlu
deþil - Not
hopeful at all
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
5.4
5.1
59.8
63.2
26.5
23.5
8.3
8.2
10.4
5.3
3.6
3.8
3.1
6.0
8.8
4.8
3.8
4.5
3.9
2.9
55.8
58.9
55.8
62.6
71.5
62.4
64.7
60.0
62.9
67.0
62.7
65.2
24.5
25.8
31.7
27.3
18.2
27.4
18.6
25.1
24.4
20.6
25.9
28.8
9.2
10.0
8.9
6.3
7.2
4.1
7.9
10.1
8.9
7.9
7.5
3.1
7.0
4.2
52.9
57.9
31.4
30.4
8.8
7.5
7.9
4.4
2.2
4.9
53.5
57.5
66.5
63.7
26.9
28.7
23.1
22.5
11.7
9.4
8.1
9.0
4.4
5.7
54.8
67.5
32.2
19.9
8.6
6.8
5.0
5.2
63.4
64.3
23.3
22.0
8.2
8.6
10.3
10.7
71.6
67.5
15.6
15.9
2.5
6.0
4.4
8.6
4.3
6.9
60.4
57.7
65.4
57.9
26.7
26.0
23.0
24.6
8.5
7.7
7.3
10.5
5.2
4.5
5.9
7.3
1.7
5.0
61.3
61.5
57.3
64.4
67.2
62.9
26.4
23.4
27.0
19.2
23.4
24.0
7.2
10.6
9.9
9.0
7.7
8.1
5.5
5.4
64.5
67.1
23.4
21.6
6.6
5.9
5.3
4.4
50.7
54.5
32.4
27.7
11.6
13.4
2.8
2.9
5.1
6.5
3.3
4.1
3.1
5.8
45.5
57.5
57.9
61.6
51.8
60.1
66.0
64.5
34.0
32.1
29.0
26.9
32.7
24.3
24.4
21.9
17.7
7.4
8.0
5.1
12.2
11.6
6.5
7.8
6.7
7.0
69.2
69.0
17.6
18.2
6.4
5.8
9.9
8.9
72.2
75.2
13.9
13.5
4.0
2.3
6.3
4.0
5.8
3.9
60.5
58.5
63.1
63.5
25.8
27.7
23.0
24.3
7.4
9.8
8.1
8.3
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Okur- yazar deþil - Illiterate
Lise / dengi mezunu
Hanehalkı gelir grubuna göre- By household income intervals
Kent - Urban
Kır - Rural
399
Yaşam Memnuniyeti
26.6 Umut düzeyi, 2004
Level of hope, 2004
Life Satisfaction
26.7 Beĩ yıl öncesine göre geliĩmiĩlik deþerlendirmesi, 2004
Personal development assessment with respect to five years ago, 2004
(%)
Geliĩmiĩ
Developed
Erkek
Kadın
Males Females
Genel geliĩmiĩlik deþerlendirmesi
General level of development asessment
Aynı seviyede
kalmıĩ
Remained same
Gerilemiĩ
Became worse
Fikri yok
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
No idea
43.0
43.8
33.3
35.2
22.9
19.2
0.8
1.8
57.8
51.0
37.7
35.6
31.2
25.6
61.0
49.6
44.1
38.4
24.6
20.2
28.7
30.7
32.0
34.9
39.6
44.9
29.0
32.9
34.0
38.3
43.7
43.2
12.5
17.4
30.1
28.7
27.5
28.9
8.8
16.5
21.2
22.3
28.2
29.3
1.0
0.8
0.1
0.9
1.7
0.6
1.2
1.0
0.8
1.1
3.6
7.4
20.0
24.7
49.2
43.0
26.2
26.5
4.6
5.8
24.4
34.4
34.4
45.5
41.4
40.2
39.5
36.5
32.6
25.1
24.5
16.9
1.5
0.3
1.5
1.1
46.6
55.2
31.1
29.2
21.6
15.4
0.7
0.2
56.9
58.6
22.5
25.6
20.0
15.8
0.6
-
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Okur - yazar deþil - Illiterate
Lise / dengi mezunu
58.7
60.2
22.4
22.5
17.5
17.3
1.4
-
39.4
54.0
41.8
48.8
34.3
30.2
37.9
28.5
25.6
14.9
18.8
20.1
0.7
0.9
1.5
2.7
46.9
47.9
36.6
61.4
37.1
42.0
32.5
37.5
34.2
21.7
42.6
36.4
20.0
13.1
28.2
16.7
17.3
19.6
0.6
1.5
1.0
0.2
3.0
2.0
Sosyal güvenlik kapsamında -Covered by social security
47.4
47.9
30.9
33.3
20.9
17.3
0.8
1.6
34.7
34.5
37.9
39.6
26.7
23.4
0.7
2.5
24.6
35.5
41.1
47.7
25.5
35.3
47.7
47.5
36.8
39.6
34.5
33.1
41.0
41.3
33.8
34.3
37.1
24.7
23.5
18.4
29.8
22.0
16.6
16.5
1.5
0.2
0.9
0.7
3.7
1.4
1.9
1.7
55.2
55.9
28.6
29.7
16.2
13.5
-
0.9
60.6
62.0
23.5
25.9
14.7
11.6
1.2
0.5
46.9
36.4
47.0
38.5
32.5
34.6
32.2
40.2
19.9
28.1
19.1
19.3
0.7
0.9
1.7
2.1
Kent - Urban
Kır -Rural
400
Genel geliĩme beklentisi
General level of develepment expectation
(%)
Geliĩecek
Will develop
Aynı seviyede
kalacak
Will remain same
Gerileyecek
Will be worse
Fikri yok
No idea
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
Erkek
Kadın
Males Females
45.6
39.5
34.6
37.2
12.0
11.0
7.9
12.4
63.2
54.6
41.2
37.3
29.1
23.4
61.6
46.7
39.1
28.6
19.2
13.1
24.6
29.6
37.3
37.8
45.4
47.1
27.9
33.1
37.6
43.6
46.3
47.4
5.9
8.7
14.3
16.8
14.9
17.5
2.9
8.7
11.6
13.5
19.2
19.9
6.3
7.1
7.2
8.1
10.6
12.0
7.6
11.5
11.6
14.4
15.3
19.6
19.3
19.2
44.5
42.2
19.5
18.3
16.7
20.3
26.1
37.3
30.1
38.5
43.6
41.1
41.9
39.4
16.8
13.4
13.5
9.4
13.5
8.2
14.4
12.7
46.3
56.4
34.4
30.3
9.8
6.7
9.5
6.7
61.6
60.9
22.3
26.0
9.6
7.6
6.5
5.5
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65+
Okur- yazar deþil - Illiterate
Lise/dengi mezunu
60.6
58.4
27.6
31.4
9.4
7.3
2.3
2.9
40.7
60.5
36.7
46.3
37.3
26.1
39.9
30.5
13.3
7.9
11.0
11.0
8.7
5.4
12.4
12.2
48.7
56.1
40.0
60.3
29.3
37.5
34.7
30.5
34.6
25.6
42.7
38.3
10.0
11.3
15.2
8.5
13.3
11.2
6.6
2.1
10.2
5.6
14.6
13.0
48.0
42.6
34.6
35.2
10.9
10.1
6.4
12.1
41.0
32.4
34.5
41.8
14.0
13.0
10.6
12.9
29.3
37.7
44.5
49.8
22.6
33.5
39.6
43.4
36.4
40.7
34.8
36.6
40.4
40.4
38.6
38.9
19.9
13.9
12.7
7.6
17.5
12.0
10.5
8.5
14.4
7.8
8.0
6.0
19.5
14.1
11.3
9.2
57.7
50.4
29.5
31.4
7.7
8.6
5.0
9.6
60.0
58.0
25.5
28.6
9.7
6.1
4.9
7.3
49.5
39.0
43.4
32.9
32.3
38.5
36.3
38.8
11.0
13.7
9.6
13.2
7.3
8.8
10.7
15.1
Kent - Urban
Kır - Rural
401
Yaşam Memnuniyeti
26.8 Beĩ yıl sonrası için geliĩme beklenti

Türkiye İstatistik Yıllığı, 2004

Transkript

Benzer belgeler

Jewel of the Seas - Cruises in Turkey

45 Ülkeden 180 Belgesel

The First Room Escape Game in Turkey

Sergi Katalog Dosyası

March 30, 2016 H.E. Recep Tayyip Erdoğan President of the

Bu PDF dosyasını indir - Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları