Konferans Raporu

Transkript

Konferans Raporu
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
IPA Yararlanıcılarından sivil toplum kuruluşlarına teknik yardım 2 (TACSO 2)
EuropeAid/133642/C/SER/Multi
P2P Raporu:
Sosyal Girişimcilik: Sosyal İçerme ve
Sürdürülebilir Toplumsal Gelişme Olanakları
Konferansı
İstanbul, Türkiye
24.06.2014
İÇİNDEKİLER
1. Giriş
2. Panellerin Raporu
3. Çalıştay Raporu
Ek A: Gündem
Ek B: Katılımcı Listesi
Ek C: Konferans Elkitabı
Ek D: Medya ve Görünürlük Raporu
Ek E: Değerlendirme Raporu (Ek Olarak Veri Raporları, İngilizce-Türkçe)
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Giriş
TACSO’nun Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) ile birlikte düzenlediği “Sosyal Girişimcilik: Sosyal
İçerme ve Sürdürülebilir Toplumsal Gelişme Olanakları Konferansı”nın amacı, Türkiye’de sosyal
girişimcilik konusunda farkındalık yaratmak ve sosyal girişimciliği teşvik etmek, ayrıca toplumsal
değişim, sosyal içerme ve sürdürülebilir toplumsal gelişmede bir araç olarak sosyal girişimciliğin
öneminin vurgulanmasıdır. Konferansın odaklandığı nokta, AB, Batı Balkanlar ve Türkiye’de hassas
grupların toplumsal katılımı ve sürdürülebilir toplumsal gelişme alanında çalışmalar yürütenbaşarılı
sosyal girişimcilik modelleridir.
Etkinlik, TACSO projesinin İnsandan İnsana Programı (P2P) bileşeni çerçevesinde düzenlenmiştir.
(P2P), Sivil Toplum Aracı (Civil Society Facility) Program stratejisinin üç kolundan birini
oluşturmakta ve Batı Balkan Ülkeleri ile Türkiye’deki STK’ların, Avrupa Birliği Kurumlarını ziyaret
ederek ve AB ülkelerinden STK’larla bir araya gelerek; AB ve katılım sürecine ilişkin bilgi
edinmelerine, uluslararası ve bölgesel düzeyde ortaklıklar, ağlar kurmalarına, genişleme ve ortaklık
perspektifinden karşılıklı anlayışın geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
TACSO P2P Ocak 2014’te “Birlikte Çözümler Bulmak” konulu Euclid Ağı Yıllık Konferansı’na katılımı
desteklemiştir.
Ev sahipliğini Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi ile birlikte Avrupa
Komisyonu’nun yaptığı ve Strasburg’da gerçekleşen “Sosyal Girişimciler: Söz Sizde” konferansının
amacı, AB’deki taraflarla birlikte sosyal girişimcilik alanında ağlar ve ortaklıklar oluşturulmasıydı.
Bu etkinliklerin takibi çerçevesinde TACSO-Türkiye Türkiye’de Sosyal Girişimciliği teşvik etmek ve
Sosyal Girişimciliğe ilişkin farkındalık yaratmak; ayrıca toplumsal dönüşüm, hassas grupların
toplumsal katılımı ve sürdürülebilir toplum gelişiminin bir aracı olarak sosyal girişimciliğin önemini
paylaşmayı amaçlamıştır.
Bu etkinlik, sosyal girişimcilerle hak temelli STK’lar arasında daha ileri düzeyde işbirliğinin zeminini
oluşturmuş, STK’ların yaratmak istedikleri değişimin bir aracı olarak sosyal girişimcilik kavramının
yaygınlık kazanmasına destek olmanın yanı sıra, aktörler arasında deneyim paylaşımı ve ağ
oluşturma açısından bir fırsat da sunmuştur.
Etkinlik, hassas gruplarla çalışan hak temelli STK’larla sosyal girişimcilik alanında faaliyet gösteren
STK’lar arasında bir köprü kurmuştur. Aynı zamanda, AB’de Batı Balkanlar’da ve Türkiye’de hassas
gruplarla çalışan sosyal girişimlerin başarılı modelleri tanıtılmış ve bu modellere ilişkin bilgiler
yaygınlaştırılmıştır.
Etkinlikte toplam 62 katılımcı yer almıştır: Katılımcılardan 8’i AB ve IPA ülkelerinden, 22’si ise
Türkiye’nin diğer illerindendi. Türkiye’den açık çağrı sonucu seçilen katılımcılar, hassas grupların
güçlendirilmesi alanında çalışmalar yürüten sosyal girişimleri ve STK’ları temsil etmekteydiler..
Etkinlik, 2 panel ve 4 paralel atölye şeklinde gerçekleştirilmiştir. Çalıştayların ardından, İstanbul
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
dışından gelen 20 katılımcı ile “Karanlıkta Diyalog” adlı Sosyal Girişim yerinde ziyaret edilmiştir.
Katılımcılar arasında gayrı resmi görüşmelere ve ağ oluşumlarına olanak sağlamak amacıyla kokteyl
şeklinde bir sosyal etkinlik de düzenlenmiştir.
Panellerin Raporu
İlk panel oturumu “Sürdürülebilir Toplumsal Gelişme için Başarılı Sosyal Girişim Deneyimleri”
üzerineydi. TACSO İnsandan İnsan Programı (P2P) Koordinatörü Neslihan Özgüneş’in
moderatörlüğünde gerçekleştirilen oturumda, sürdürülebilir toplumsal gelişme üzerine AB ve IPA
ülkelerinden dört sosyal girişim temsilcisi sunum yapmıştır.
Ryan Foley İtalya’da L’apebianca ile yaşadığı deneyimi paylaşmıştır. Kuruluşun amacı,
sürdürülebilirliği sosyal, etik, çevresel ve ekonomik bir perspektiften sağlamaktır. Foley’e göre
L'apebianca, Ekoyaşam Sosyal Kooperatifi tarafından yönetilen ve en önemli yaklaşımı
toplulukların katılımı olan bir entegre Ticari ve Kültürel Merkezdir.. Foley sunumunda, sosyal
girişimlerinde benimsedikleri iş modeline odaklanmıştır; bu model başarıyı yalnızca ticari değil aynı
zamanda sosyal bir başarı olarak tanımlamaktadır. Bu yaklaşım, restoranlar, çiftçi pazarları,
ekolojik dükkânlar ve kültür merkezi söz konusu olduğunda sürdürülebilirliği ve sahiplenmeyi
beraberinde getirmektedir. Foley ayrıca L’apebianca’da çalışanların üçte birinin engelliler olduğunu
belirtmiştir. Model kapsayıcı bir model olduğundan herkes kazançlı çıkmaktadır. Misyon ve
değerler her tür çalışmanın merkezinde yer almaktadır. İlişkiler ve ağlar büyük önem taşımaktadır.
“Toplumsal gelişim, yukarıdan aşağıya sağlanamaz.”
Hırvatistan’daki Yeşil Osijek’ten Jasmin Sadikovic, doğa koruma alanındaki bir STK olmaktan sosyal
girişime uzanan yolculuğu paylaştı. Yeşil Osijek, Hırvatistan’ın Osijek kentinde 1995 yılında kurulan
bağımsız, hükümet dışı ve kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Amacı, savunuculuk çalışmaları,
ekolojik açıdan kabul edilebilir teknolojilerin yaşama geçirilmesi ve sürdürülebilir gelişme yoluyla
yurttaşları doğa koruma ve yaşam kalitesini artırma konusunda eğitmek ve harekete geçirmektir.
Sadikovic’e göre Osijek’te doğanın korunmasına yönelik savunuculuk çalışmaları, onları sonunda
savaş sonrası yoksulluğun tehdidi altındaki azgelişmiş bir kırsal yöre olan Kopacki’ye odaklanma
noktasına götürmüştür. . “Eco Centre Zlatna Greda” projesi sayesinde eko turizme odaklanan bir
Sosyal Girişim oluşturmuşlardır. Bu girişim doğa eğitimi, kuş gözleme, bisiklet turları, yerel mutfak
lokantası ve festivaller gibi çeşitli etkinlikler yürütmekte, yerel halkı da bu etkinliklere katmaktadır.
Sadikovic’in paylaştığı en önemli ders ise şudur: Sosyal girişimler, bir STK’nın misyonunu
gerçekleştirmesinde sürdürülebilir bir araç olabilir.
Bosna-Hersek’ten Zoran Puljic, toplumun travma içinde ve önyargılarla dolu olduğu savaş sonrası
ortamda sosyal girişimciliğe başlayan Mozaik Vakfı’nın öyküsünü paylaşmıştır. Puljic’e göre,
Mozaik’in odak noktası baştan bu yana toplumsal gelişimdir ve sosyal girişimcilik modeli de
yoksulluk ve işsizliğin acılarını çeken topluluklar arasında diyalog ve karşılıklı anlayış geliştirmenin
bir aracı olmuştur. Vakfın bünyesinde iki işletme bulunmaktadır. Bunlardan biri tarımsal üretim
alanında çalışmakta (Eko-Mozaik) diğeri de etkinlikler düzenleyip yönetmektedir. Tarımsal işletme
yerel halkı istihdam etmektedir ve çalışanların %60’tan %99’a kadar değişen bölümünü farklı etnik
topluluklardan kadınlar oluşturmaktadır. Diğer işletme ise şirketlere yönelik kurumsal sosyal
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
sorumluluk etkinlikleri düzenlemektedir ve bu çalışmalarıyla Vakfın finansal sürdürülebilirliğine
katkıda bulunmaktadır. Puljic’in yaptığı açıklamaya göre yerel sorunlara yerel çözümler bulunması
ve mevcut kaynaklardan yararlanılması önemlidir. Puljic, yalnızca sorunlara gömülmek yerine
eldeki mevcut kaynaklar açısından olumlu olana odaklanmanın önemini vurgulayarak, yenilikçi
çözümler için yerel ortaklarla işbirliğinin gerekliliğine değinmiştir. Puljic ayrıca, sosyal girişimciliğin
bir STK’ya verebileceği en değerli şeyin bağımsızlık olduğuna işaret etmiştir.
Türkiye Kadın Merkezi Vakfı’ndan (KAMER) Nebahat Akkoç, sosyal girişimciliğin kadınları
güçlendirme çabaları sırasında karşılaştıkları bir konu olduğunu belirttikten sonra sosyal girişimcilik
yoluyla KAMER Mutfağı, Mor Atölye, KAMER Konuk evi ve Kahvesi gibi yararlı sonuçlar elde
ettiklerini söyledi. Akkoç, piyasanın taleplerinin zaman zaman çalışmalarının değerine ters
düşebildiğini paylaştı. Kadınların insan haklarına ilişkin değerlerle, şiddet mağduru kadınların sosyal
ve ekonomik içerilmesine yönelik desteğin bağdaştırılmasında kimi zaman güçlüklerle
karşılaşıldığını ifade eden Akkoç, sosyal girişimcilik alanında STK’lar açısından çıkartılan önemli bir
derse de değindi: Piyasanın basıncı ile feminist değerleri koruyan KAMER gibi STK’lar arasında bir
denge kurulmalı ve bu denge sürekli kontrol altında tutulmalıdır. İşletmelerde gerçekleştirilen
üretim sırasında çapraz kesen konulara yönelik yaklaşımlarına ilişkin olarak Akkoç şu noktayı
vurguladı: iyi/rekabetçi hizmet kalitesi her zaman korunmalı, yerel kaynaklara ve kültüre öncelik
tanınmalı.“Evet, rekabetçi olmalıyız, ama kendi aramızda değil”.
Panel, soru ve cevap oturumuyla sonlandı. Bu oturumda Türkiye’den katılımcılar AB ve IPA
ülkelerindeki modellerle Türkiye’deki modeller arasındaki benzerlikleri ve karşılaşılan güçlükleri
daha ileri düzeyde araştırdılar.
İkinci panel oturumunun konusu “Sosyal Girişimcilik Yoluyla Uygulanan Başarılı Sosyal İçerme
Modelleri” idi. Oturumun moderatörlüğünü TÜSEV Sosyal Yatırımlar Program Direktörü Sevda
Kılıçalp Iaconantonio yaptı. Panelde AB ve IPA ülkelerinden dört sosyal işletme temsilcisi
tarafından sunumlar, hassas grupların toplumsal katılımına yönelik işletmelere odaklandı.
Romanya NESsT’ten Ms. Despina Iancu farklı ülkelerdeki sosyal işletmelere yönelik destekleri
hakkında bilgi verdi. NESsT’in cafe ve lokanta gibi işletmelerde zihinsel ve fiziksel engelleri olan
kişilere istihdam olanakları yaratmak üzere sosyal girişimleri desteklediği Romanya ve
Macaristan’dan edinilen kimi dersleri paylaştı. Macaristan’daki “Kek Madar”da amaçlanan, uzun
vadeli istihdam olanakları sağlanması ve çalışanların işgücü piyasasında iş bulabilmeleri için beceri
geliştirme çabalarının desteklenmesidir. Iancu, engelli kişilerin karar alma mekanizmalarına dâhil
edilmelerine odaklandıklarını belirtti. Bir sosyal girişim başlatmak isteyen kimselerin kendi
kapasite/becerilerine ve mevcut araçlara odaklanması gerektiğine, piyasada gelecek vadeden
potansiyele sahip ve amaca uygun yenilikçi fikirlerin tercih edilmesinin önemine işaret etti. Sosyal
işletmelerin müşteri geri bildirimine ve müşterilerin ürünlerine nasıl tepki verdiklerine dikkat
etmeleri gerektiğine değinen Iancu, sosyal işletmelerin somut toplumsal ve finansal hedefler
belirlemelerini, bir yandan risk yönetimi planı hazırken diğer yandan ihtiyaçlara yanıt verecek
kaliteye odaklanmalarını tavsiye etti.
İspanya’daki Roba Amiga ve Formacio I Treball adına katılan Mr. Chema Elvira hassas gruplarıniş,
sosyal hizmetler, eğitim ve beslenme desteği imkânlarına kavuşturulmalarına yönelik çalışmalarını
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
1992 yılında başlattıklarını söyledi. İspanya’da bu alandaki sorumluluk yasal olarak yerel
yönetimlere aittir. Dolayısıyla Vakıf, diğer donörlerden aldığı desteğin yanı sıra, bu sorumluluk
çerçevesinde yerel yetkililerden fon almaktadır. Elvira, eğitim programlarının yeni işletmeler ve iş
imkânları yarattığını belirtti. Kuruluşun çalışmaları arasında, atık biriktirme alanlarından elektronik
eşya ve mobilya toplanması, inşaat ve bakım, ütü ve çamaşır yıkama ve geri dönüşüm yer
almaktadır. Sağladıkları istihdam olanakları kapsamında, hassas gruplardan bir kişi 3 yıl sosyal
girişim için çalışmakta, bu sürede gerekli becerileri kazandıktan sonra piyasadaki işlere
bakmaktadır. Kuruluş zaman zaman sabit süreli iş sözleşmeleri yapabilmektedir; ancak istihdamın
%50’sini hassas gruplardan kişiler oluşturmaktadır. Elvira, kendi deneyimlerinden hareketle Sosyal
İşletmelerin ekonomik kriz dönemlerinde daha dayanıklı olduklarına dikkat çekti. İspanya’daki Euro
krizi sırasında Formacio I Treball çalışan sayısı ve finansal kapasite açısından iki kat büyümüştür.
Elvira’ya göre marjinal konumdaki insanlar beceri ve motivasyona sahiptirler; tek ihtiyaçları,
kendilerine fırsat tanınmasıdır.
Romanya’daki Romano ButiQ kuruluşundan Dr. Ciprian Necula ise, diğer katılımcılarla kendi
modellerini paylaştı. Modelde amaçlanan, Roman toplulukların içerilmesini sağlamaktır ki bu
uğraşta aktivistler olarak gündelik yaşamın her alanında Romanlara karşı ayrımcı uygulamalara
karşı savunuculuk çalışmaları gerçekleştirilmektedir. "Romano ButiQ" derneğinin başlıca hedefi,
başta Romanlar olmak üzere hassas durumdaki topluluklarla birlikte ayrımcılık ya da sosyal
dışlanma riski altındaki kişilerin kültürel ve sanatsal mirasını araştırmak, yeşertmek, geliştirmek ve
yaygınlaştırmaktır.
Necula konuşmasında beceri geliştirme alanında başlatılıp sonuçta başarısız kalan çeşitli çabalara
ilişkin gözlemlerini de dile getirdi. Örneğin fırıncılık girişimi, önyargılar ve ayrımcılık nedeniyle
Romanların fırınından ekmek almak istemeyen müşteriler nedeniyle başarısız kalmıştır. Ekonomi
kapitalizme geçerken fabrikalarda çalışan Romanlar da işlerini kaybetmişlerdi; geçimlerini ancak
atık toplama gibi işlerle uğraşarak ya da geçmişten gelen geleneksel kimi becerileri sürdürerek
sağlayabiliyorlardı. Necula şu noktaya da işaret etti: sosyal işletmeler, sosyal içerme söz konusu
olduğunda mevcut becerileri temel almalı ve piyasa değeri olan yeni tasarımlar yaratmalıdır.
Örneğin Romanların demircilik gibi geleneksel becerileri vardır; bu becerilerden hareketle piyasa
değeri olan ürünler üretilmesi sonucunda üye sayısı 300’ü bulan 30 kooperatif kuruldu. Sepet vb.
ürünler üreten bu kooperatifler üyelerine yaşamlarını değiştirici fırsatlar sunmaktadır.
Belli başlı paydaşlarla ortak çalışma sonucunda Roman Kültürü Müzesi kurulmuştur. Bu Müze etnik
gruplar içi ve arası iletişim için bir forum oluşturmakta, dolayısıyla gruplar kendi konumlarını daha
iyi kavrayabilmektedir. Müze, etnik Romanları ve kültürlerini gizleyen görünmez duvarı kaldırmaya,
ırkçı kalıpları, mağdurlaştırmaya ve dışlamaya yönelik yaklaşımları aşmaya çalışmaktadır. Necula,
Müze binasında Roman sanatlarına, faaliyetlerine ve ürünlerine kalıcı bir yer tahsis edileceğini
belirtmiştir.
Türkiye“Karanlıkta Diyalog”dan Hakan Elbir misyonlarını şöyle açıklamıştır: Kamuoyunda “ötekilik”
konusunda farkındalığı ve hoşgörüyü geliştirerek “bizler” ve “onlar” arasındaki engellerin aşılması.
“Karanlıkta Diyalog” sosyal girişimi, HEProjects, S360 mand VAGABOND companies ortaklığında
oluşturulan bir projedir. Kültürel etkinlikler gerçekleştirmek isteyen müzelere, galerilere,
kuruluşlara ya da kişilere hizmet vermeyi amaçlayan bir sergi tasarım ve proje geliştirme
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
merkezidir. Karanlıkta Diyalog’un misyonu, hassas grupların toplumsal katılımını küresel ölçekte
sağlamaktır.
Elbir’in belirttiğine göre Karanlıkta Diyalog deneysel sergileri 1988 yılından bu yana 30 ülkede ve
135 kadar kentte 8 milyonu aşkın kişi tarafından ziyaret edilmiştir. Bu sergi çalışmaları, hassas
grupların toplumsal katılımı ve istihdamına katkıda bulunmaktır. “Körlük”, bu sergide bir metafor
olarak kullanılmaktadır; insanlar, kent yaşamının tamamen karanlığa gömüldüğü ortamları ziyaret
ederken, ziyaretçilerle rehberler aralarında rol değişimi yapmaktadır.
Elbir, Karanlıkta Diyalog’un, açıkları potansiyele dönüştürerek ve böylelikle değersiz bulunan
insanların öz saygısını güçlendirerek dezavantajlı insanlara iş yarattığını belirtti. İstanbul’da,
kuruluşta çalışan 35 kişiden 25’i görme engellidir. Elbir, AB’de gerek merkezi gerekse yerel
yönetimlerin sosyal girişimlere sağladıkları kamusal desteğin ve sübvansiyonların önemine
değindikten sonra Türkiye’de sosyal girişimlere yönelik desteğin bu açıdan eksik kaldığını
belirtmiştir.
Çalıştay Raporu
Çalıştay I: Hassas gruplara erişmek ve katılımcı tasarım
Geri plan:
Toplumsal katılım, ilgili paydaşların önemsediği değerler ve başarmak istedikleri ile kuruluşun
başarmak istedikleri arasındaki ortak alanların bulunmasını sağlayarak etkinliği artırmaya ve
toplumsal faydanın maksimize edilmesine yardımcı olur. Paydaşların katılımı, sosyal girişimin onlar
için yarattığı değer bağlamında doğrudan veya dolaylı olarak etkilenen bireylerin, kuruluşların veya
grupların sürece açıkça dahil edilmesi anlamına gelir. Yanı sıra sosyal girişimcilik, dışlanmış/ kırılgan
kesimlerin sosyal ve ekonomik içerilmesini teşvik edecek bir mekanizma olarak da düşünülebilir.
Çaalıştay tartışmaları aşağıdaki sorulara odaklanmıştır:
•
•
•
Yerel toplulukların planlama, karar alma ve uygulama süreçlerine dahil edilmesi neden
önemlidir?
Yerel toplulukların dahil edilmesinin zorlukları ve faydaları nelerdir?
Sosyal girişimlerin, kırılgan grupların sosyal ve ekonomik içermesini artırmaları için olası
imkanlar nelerdir?
Ardından, katılımcılar bir kaynak kişinin yardımıyla paydaş haritalaması üzerinde çalıştılar.
Katılımcıların çizdikleri şekilde, gelecekteki sosyal işletmeleri ortada yer alıyor, en önemlileri en
yakında olmak üzere paydaşlar da onun çevresinde sıralanıyordu. Gerçekleştirmeyi düşündükleri
farklılığı ‘haritaladılar’ ve ilişkinin nasıl süreklilik kazanacağını görsel olarak sergilediler.
Tartışmaların Özeti:
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Çalıştay toparlama oturumu, tartışmaların asıl olarak farklı grupların karar alma süreçlerine dâhil
edilmeleri üzerine geliştiğini ortaya koydu. Çalışma grubuna kaynak kişiler olarak AB’den üç
katılımcı eşlik ediyordu (Jasmin Sadikovic, Ryan Foley ve Elena Zuchetti). Katılımcılar, ihtiyaç
değerlendirmesinde ve ihtiyaçlara yanıt verecek çözümler geliştirilmesinde katılımcı yaklaşımların
taşıdığı önemi vurguladılar. Üzerinde önemle durulan nokta, katılımla sağlanan etkiydi ve bu da
sahiplenme anlamına geliyordu. Risklerin ve yatırımın topluluklarla paylaşılmasının bağlılığı ve
işletmenin başarısını sahiplenme duygusunu beraberinde getirdiği üzerinde durumdu. Yerel
topluluklarla birlikte çalışıldığında, dışarıdan gelen kişilerle ilgili güven meseleleri gündeme
gelebilir ki sosyal girişimciler bu meseleleri sabırla ele almalıdırlar; modelin işlediği ve işe yaradığı
bir kez kanıtlandıktan sonra yerel sahiplenme bunu izleyecektir.
Çalıştay II: Sosyal Etki için Tasarım
Geri plan:
Etkiyi ölçmek için pek çok yöntem vardır. Yöntemin uygunluğu, ölçümün amacına göre belirlenir.
Hangi ölçüm yönteminin kullanılırsa kullanılsın, her bir ölçümün merkezinde “değişim teorisi”
bulunmaktadır.
Çalıştay tartışmaları aşağıdaki sorulara odaklanmıştır:
•
•
•
Toplumsal etki nedir?
Toplumsal etki sosyal girişim için neden önemlidir?
Toplumsal etkiyi planlamanın ana adımları nelerdir?
Ardından katılımcılar kendi kuruluşları ya da uyguladıkları programlardan biri için bir değişim
kuramı geliştirmeye ve başarı göstergelerini belirlemeye davet edilmişlerdir. Katılımcılar istedikleri
taktirde ikili gruplar halinde çalışma imkanı da bulmuşlardır. Kaynak kişi iseher bir ikili grupla
çalışarak, değişim kuramı ve göstergelere ilişkin geri bildirim sağlamıştır.
Tartışmaların Özeti:
Çalışma grubu, kaynak kişiler olarak Zoran Puljic ve Despina Iancu ile birlikte sosyal girişimciliğin
planlama yanını tartıştı. Grup, sosyal etki analizinin anlamı üzerinde durdu bunun süreç sonrası bir
görev olarak görülmemesinin önemini vurguladı. Grup, sosyal etki beklentilerinin, kısa, orta ve
uzun vadede iş tasarımının bir parçası olması gerektiği sonucuna vardı. İş modeli ve planı
geliştirilmeden önce değişim kuramının haritalanmasıyla arzu edilen etkinin önceden
planlanmasının yararları üzerinde örneklerle duruldu.
Çalıştay III: Farklı sosyal girişim modelleri neler?
Geri plan:
Kar amacı gütmeyen pek çok kuruluş çeşitli şekillerde gelir getirici çalışmalar yapmaktadır, ancak
pek azı gerekli araçlara, bilgiye, uzmanlığa veya bu çalışmaları girişimlere dönüştürecek isteğe
sahiptir. Bu çalıştayda kaynak kişiler, öncelikle, gelir getirici bir etkinliğin ne zaman sosyal işletme
haline geleceği üzerinde durmuşlardır.
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Çalıştay tartışmaları aşağıdaki sorulara odaklanmıştır:
•
•
Ele aldığınız toplumsal sorun nedir?
Bu toplumsal soruna ilişkin çözümünüz nedir ?İş modeliniz nedir?
Tartışmaların Özeti:
Grup, panellerde sunulan örnekler deneyimleri tartışırken farklı iş modelleri ortaya çıkarma
konusuna odaklandı. Kamer’den Nebahat Akkoç ve Formacio I Treball’dan Chema Elvira kaynak
kişilerdi. Grup, bir STK’nın sürdürülebilirlikle ilgilenip ilgilenmeyeceği ya da sosyal yararın
sürdürülebilirlikten daha önemli sayılıp sayılmayacağı konusunu tartıştı. Gündeme getirilen
sorulardan biri de şuydu: bir sosyal işletmeye başlanırken, önce hedef grup mu belirlenmeli yoksa
önce işe başlanıp sonra bunun olası sosyal yararı üzerinde mi düşünülmeli? Grup ayrıca sosyal
işletmelerin beklenmedik etkileri üzerinde de durdu: örneğin, bir işletmenin yerel topluluk açısından
olumlu hedefler gözetmesi, ancak çevreye olumsuz etkide bulunması gibi. Grup, katılımcılardan
birinin misyonunu ve projesini derinlemesine tartıştı ve şu noktayı vurguladı: Müdahalede, sorun
analizi, değerlerin, hedef grupların ve beklenen sonuçların tanımlanması yaşamsal önemdedir. Grup
şu sonuca vardı: Bir STK sosyal girişimcilik yönünde adım atmaya karar verdiğinde, önce sorun
analizinde, stratejik yaklaşımda, değerler ve ilkelerde netlik sağlamalı, eylem planlarının sağlam ve
güçlü olmasına özen göstermelidir.
Çalıştay IV: Hikayemi nasıl anlatırım? Kaynaklara nasıl ulaşırım?
Geri plan:
Hikaye anlatma oldukça önemli bir liderlik becerisidir. Hikaye anlatımı, dünyanın en acil sorunlarını
canlı kılarak, geniş ölçekte etkili olma potansiyeli taşıyan özel çözümlerin doğru ifade edilmesini
sağlar. Bu çalıştayda kaynak kişiler sosyal değişim için öykü anlatmanın sırlarını paylaşmışlardır.
Ardından katılımcılar sağlanan araçlar ve ipuçlarından hareketle kendi öykülerini anlatmışlardır.
Çalıştay tartışmaları aşağıdaki sorulara odaklanmıştır:
•
•
•
Hikaye anlatımı sosyal girişimciler için neden önemlidir?
Sosyal değişim için bir hikaye oluştururken dikkate alınması gereken en önemli beş öğe
nelerdir?
Hikaye bir kez oluşturulduktan sonra, bunların etkisini güçlendirmek için sosyal girişimcilerin
daha sonra hangi adımları atmaları gerekir?
Tartışmaların Özeti:
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Çalışma grubu anlatacak bir hikaye gerekliliğine odaklanmıştır. Katılımcılar, Sosyal İşletmelerin
öykülerindeki farklı kavramları araştırdılar. Hedef grup hikaye anlatıcısı açısından kritik önem taşır
ve hikayenin nasıl anlatılması gerektiğini belirler. Grup katılımcıları birbirlerinin “hikayesini”
dinlediler ve geri bildirimde bulundular. Tespit edilen sorunlardan biri, hikayeyi hedef kitleye
uyarlamadan teknik terimler kullanılmasıydı. Dile getirilen bir başka konu da şuydu: STK’lar öyküyü
anlatmaya çalışırken, esinlendirici mesajlar yerine “nasıl olmalı”yı ve STK’ların nasıl çalıştığını
anlatmaya eğilimlidirler. Bu yaklaşım, hedef kesim açısından çekicilik taşımayabilir. Hikaye,
yatırımcılar, donörler, müşteriler ve destekçilere göre şekillendirilmelidir; davet edici, içerici olmalı,
başkalarının da kendi öykülerini gündeme getirmelerine olanak tanımalıdır.
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Ekler
Ek A: Gündem
09:30 – 10:00
Açılış Oturumu
Marcin Brauhoff, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu
Başak Ersen, Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı
Ayça Bulut Bican, TACSO Türkiye Koordinatörü
10:00 – 11:30
Panel: Sürdürülebilir Toplumsal Gelişim için Başarılı Sosyal Girişim
Deneyimleri
Moderatör: Matthias Scheffelmeier, Ashoka, Türkiye
Ryan Foley, L’apebianca, Italya
Jasmin Sadikovic, Green Osijek, Hırvatistan
Zoran Puljic, Mozaik, Bosna Hersek
Nebahat Akkoç, KAMER, Türkiye
11:30 – 11:45
Kahve Arası
11:45 – 13:15
Panel: Sosyal Girişimcilik Yoluyla Uygulanan Başarılı Sosyal İçerme
Modelleri
Moderatör: Sevda Kılıçalp Iaconantonio, TÜSEV, Turkey
Despina Iancu, NESsT, Romanya
Chema Elvira, Roba Amiga, Formacio i Treball, İspanya
Ciprian Necula, Romano Butiq, Romanya
Hakan Elbir, Dialogue in the Dark-Karanlıkta Diyalog, Türkiye
13:15 – 14:15
Öğle Yemeği
14:15 – 17:15
Sosyal Girişim- Atölyeler
Çalıştay I: Hassas gruplara erişmek ve Katılımcı Tasarım
Çalıştay II: Sosyal Etki için Tasarım
Çalıştay III: Farklı sosyal girişim modelleri neler?
Çalıştay IV: Hikayemi nasıl anlatırım? Kaynaklara nasıl ulaşırım?
17.15 – 18.00
Atölye sunumları ve kapanış
19:00 – 20:30
19:00 – 22:00
Opsiyonel alan ziyareti – Karanlıkta Diyalog
Sosyal Etkinlik- Anemon Otel, Firuzende Restoran
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
Ek B: Katılımcı Listesi
Ad ve Soyad
Kuruluşun Adı
Nebahat Akkoç
KAMER Vakfı
Hüseyin Aktürk
Avrupa İşbirliği Ağı Derneği (AİAD)
Naile Aküzüm
Kadın Emeğini Değerlendirme/El Emeği
Derneği (ELDER-KDM)
Ebru Anse Sille
Çocukla Yaşam Derneği
Cem Arslan
Ben1Gönüllüyüm
Nihari Aşan
Mavigöl Kadın Derneği
Dilek Ateşoğlu
Hayat Sende Gençlik Akademisi Derneği
Bülent Avcılar
Türkiye Özürlüler Eğitim ve Dayanışma
Vakfı (ÖZEV)
Mehru Aygül
Girişimcilik Vakfı
Özden Bademci
Maltepe Üniversitesi Sokakta Yaşayan ve
Çalışan Çocuklar için Uygulama ve
Araştırma Merkezi (SOYAÇ)
Arzu Baykara Yıldız
Sivil Toplum Geliştirme Merkezi (STGM)
Eda Bayraktar
Sosyal Girişimci Genç Liderler Akademisi
(SOGLA)
Songül Bozacı
Hadi Anlat Kültür Sanat ve Eğitim Derneği
İletişim
[email protected]
www.kamer.org.tr
[email protected]
www.ab-ilan.com
[email protected]
[email protected]
www.cocuklayasam.org.tr
[email protected]
www.ben1gonulluyum.com
[email protected]
[email protected]
www.hayatsende.org
[email protected]
www.ozevvakfi.org.tr
[email protected]
www.girisimcilikvakfi.org
[email protected]
http://soyacnew.maltepe.edu.tr
[email protected]
www. stgm.org.tr
[email protected]
www.sogla.org
[email protected]
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
Cevahir Böke
Yaka-Koop
Alper Çevik
Dijital Düşün Derneği
Aylime Aslı Demir
Kaos GL
Ufuk Doğan
Çocukları, Kadınları ve Aileleri Koruma
Derneği (ÇOVAK)
Aysegul Ekmekçi
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)
This project is funded
by the European Union.
[email protected]
[email protected]
www.dijitaldusun.org
[email protected]
www.kaosgl.org
[email protected]
www.covak.org
[email protected]
www.tusev.org.tr
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
Ad ve Soyad
Kuruluşun Adı
Hakan Elbir
Karanlıkta Diyalog
Chema Elvira
Roba Amiga, Formacio i Treball
Aysu Erdoğdu
Eşya Kütüphanesi
Başak Ersen
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)
Ryan Foley
L’apebianca
Muhammet Girgin
Step Dergisi
Öznur Halilcikoğlu
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)
Birgül Haznedaroğlu
Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük
Vakfı
Despina Iancu
NESsT
Aslı Karataş
Hun Danışmanlık - İnsan Hakları Temelli
ve Stratejik Danışmanlık
Gülçin Kaya İnceiplik
Engelsiz Sanat Derneği
Sevda Kılıçalp Iaconantonio
Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV)
Özlem Kınal
Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma
Derneği
Burcu Kiriş
Kalkınmaya Katkı Verenler
Ezgi Koçak
Kadın Adayları Destekleme Derneği
Ümit Manay
Hebun LGBT Derneği
Nick McGirl
Ashoka
Emine Mine Bora
Europa Nostra Turkey
This project is funded
by the European Union.
İletişim
[email protected]
www.dialogistanbul.com
[email protected]
www.formacioitreball.org
[email protected]
www.esyakutuphanesi.com
[email protected]
www.tusev.org.tr/tr
[email protected]
www.lapebianca.it
[email protected]
www.stepdergisi.com
[email protected]
www.tusev.org.tr/tr
[email protected]
www.tcyov.org
[email protected]
www.nesst.org/romania
[email protected]
www.hundanismanlik.com
[email protected]
www.engelsizsanat.org
www.yorganaltindakiler.org
[email protected]
www.tusev.org.tr
[email protected]
www.ucansupurge.org
[email protected]
http://kalkinmaatolyesi.org
[email protected]
www.ka-der.org.tr
[email protected]
www.hebunlgbt.org
[email protected]
http://turkey.ashoka.org
[email protected]
www.europanostra-tr.org
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia
Technical Assistance for
Civil Society Organisations
Turkey Office
This project is funded
by the European Union.
TACSO Turkey • Çığır Sokak 92/17 Tunalı Hilmi Caddesi, Kavaklıdere, Çankaya • Ankara, Turkey • t/f: +90 312 426 4451• e-mail: [email protected]
SIPU International AB Sweden • Ecorys International • Intrac United Kingdom • Foundation Partners for Local Development Romania
• Euclid Network United Kingdom • SMART Croatia

Benzer belgeler