Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ
STRATEJİ BELGESİ
2011-2014
IV. UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU
(OCAK-HAZİRAN 2013 DÖNEMİ)
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
EYLÜL-2013
İÇİNDEKİLER
Eylem 1.1. ................................................................................................................................... 2
Eylem 1.2. ................................................................................................................................... 3
Eylem 1.3. ................................................................................................................................... 8
Eylem 1.4. ................................................................................................................................... 9
Eylem 1.5. ................................................................................................................................. 10
Eylem 1.6. ................................................................................................................................. 13
Eylem 1.7. ................................................................................................................................. 17
Eylem 1.8. ................................................................................................................................. 20
Eylem 1.9. ................................................................................................................................. 21
Eylem 1.10. ............................................................................................................................... 22
Eylem 1.11. ............................................................................................................................... 23
Eylem 1.12. ............................................................................................................................... 24
Eylem 2.1. ................................................................................................................................. 25
Eylem 2.2. ................................................................................................................................. 27
Eylem 2.3. ................................................................................................................................. 28
Eylem 2.4. ................................................................................................................................. 29
Eylem 2.5. ................................................................................................................................. 30
Eylem 3.1. ................................................................................................................................. 31
Eylem 3.2. ................................................................................................................................. 32
Eylem 3.3. ................................................................................................................................. 35
Eylem 3.4. ................................................................................................................................. 36
Eylem 3.5. ................................................................................................................................. 39
Eylem 3.6. ................................................................................................................................. 40
Eylem 3.7. ................................................................................................................................. 41
Eylem 3.8. ................................................................................................................................. 42
Eylem 3.9. ................................................................................................................................. 43
Eylem 3.10. ............................................................................................................................... 44
Eylem 4.1. ................................................................................................................................. 45
Eylem 4.2. ................................................................................................................................. 52
Eylem 4.3. ................................................................................................................................. 53
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü
Eylem 4.4. ................................................................................................................................. 54
Eylem 4.5. ................................................................................................................................. 55
Eylem 4.6. ................................................................................................................................. 57
Eylem 5.1. ................................................................................................................................. 60
Eylem 5.2. ................................................................................................................................. 67
Eylem 5.3. ................................................................................................................................. 69
Eylem 5.4. ................................................................................................................................. 72
Eylem 5.5. ................................................................................................................................. 73
TABLOLAR
Tablo 1. Makine Sektöründe Yapılan Patent Başvurularının Dağılımı........................................... 11
Tablo 2. Makine Sektöründe Yapılan Faydalı Model Başvurularının Dağılımı .............................. 12
Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2013) ...................................................................... 15
Tablo 4. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ....................................................................... 15
Tablo 5. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ...................................................................... 16
Tablo 6. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD İstatistikleri (01/01/2013-30/06/2013) ..................... 17
Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD Sonuçlarındaki Değişim .............................................. 18
Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi................................................................................. 21
Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012) .................................................................. 21
Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki) ............. 45
Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri ve İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım Sağlanan
Seminer, Toplantı ve Paneller ....................................................................................................... 53
Tablo 12. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2013 Yılı Ocak-Haziran Dönemi) .............. 55
Tablo 13. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları..................................... 57
Tablo 14. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları ................................... 58
Tablo 15. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri ...................................................................... 59
Tablo 16. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012) ...................... 61
Tablo 17. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012) ..................... 62
Tablo 18. Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programları .................................. 64
Tablo 19.Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek
Programı Destekleri (Ocak-Haziran 2013) ..................................................................................... 66
Tablo 20. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler ................................................................. 67
Tablo 21. 1511-Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme
Programına İlişkin Veriler .............................................................................................................. 70
i
KISALTMALAR
BSTB
BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
BTGM
BİLİM VE TEKNOLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
BTYK
BİLİM VE TEKNOLOJİ YÜKSEK KURULU
ÇHC
ÇİN HALK CUMHURİYETİ
ÇSGB
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI
DİİB
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ
DMO
DEVLET MALZEME OFİSİ
GİB
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
GİTES
GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ
İŞKUR
İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
KDV
KATMA DEĞER VERGİSİ
KDVİRA
KATMA DEĞER VERGİSİ İADESİ RİSK ANALİZ SİSTEMİ
KİK
KAMU İHALE KURUMU
KOBİ
KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER
KOSGEB
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI
OSB
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ
MAYSİM
MAKİNE ANA VE YAN SANAYİİ İLETİŞİM MERKEZİ
MEB
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
MİB
MAKİNA İMALATÇILARI BİRLİĞİ
MSSP
MAKİNE SANAYİİ SEKTÖR PLATFORMU
MTEGM
MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
MTG
MAKİNA TANITIM GRUBU
MYK
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
OAİB
ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ
PGD
PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ
SGM
SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
SÜGDGM
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TARMAKBİR
TÜRK TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATÇILARI BİRLİĞİ
TBB
TÜRKİYE BELEDİYELER BİRLİĞİ
TİAD
TAKIM TEZGÂHLARI SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
TNB
TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ
TOBB
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
TTGV
TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI
TTO
TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSLERİ
TÜBİTAK
TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU
TÜRKAK
TÜRK AKREDİTASYON KURUMU
ÜAK
ÜNİVERSİTELERARASI KURUL
YMM
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
YÖK
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU
ii
BÖLÜM I.
GİRİŞ
Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014), 2/5/2011 tarih ve 2011/10
sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiş ve Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanı Sayın Nihat ERGÜN tarafından 3 Mayıs 2011 tarihinde sektör temsilcilerinin de
katılımıyla gerçekleştirilen tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır.
Belge kapsamında bugüne kadar 3 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı, 17
Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 1. Toplantısı, 7 Şubat 2012 tarihinde Yönlendirme
Kurulu 2. Toplantısı, 15 Haziran 2012 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 2. Toplantısı, 28 Ağustos
2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 3. Toplantısı ve 18 Mart 2013 tarihinde ise Yönlendirme
Kurulu 4. Toplantısı gerçekleştirilmiştir.
YÖNLENDİRME KURULU 4. TOPLANTISI
Türkiye Makina Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2011-2014, Yönlendirme Kurulu 4.
Toplantısı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Sayın
Zühtü BAKIR başkanlığında gerçekleştirilmiştir.
KARARLAR
1) 1.1, 1.2, 1.3, 1.5, 1.6, 2.5, 3.5, 3.8, 4.2 numaralı eylemlerdeki faaliyetlerin devam
etmesinin uygun olacağı görüşünden hareketle, bu eylemlerin sürelerinin 2013 olarak;
1.10, 1.11, 2.3, 2.4, 3.6, 3.9, 5.1, 5.2, 5.4 ve 5.5 numaralı eylemlerin sürelerinin ise 2014
olarak yeniden düzenlenmesine,
2) Eylem 1.3 kapsamında, Emniyet Genel Müdürlüğü koordinasyonunda TOBB yetkililerinin
de katılım sağlayacağı bir toplantının düzenlenmesine,
3) Makine ana sanayi – yan sanayi işbirlikleri konusundaki çalışmanın (Eylem 1.8); makine
ile demir-çelik sektörleri arasında işbirliğini öngören GİTES eylemleri paralelinde
sürdürülmesine,
4) Eylem 2.1 ve 2.2. kapsamında EXIMBANK’ın ev sahipliğinde bir toplantı yapılmasına,
5) Eylem 2.4’ün “İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat
olarak kabul edilmesi teşvik edilecektir” olarak revize edilmesi amacıyla BDDK’ya görüş
sorulmasına,
6) Gerekli mekanizmaların kurulu olmasından ve bunların etkin olarak sürdürülmesinden
ötürü Eylem 3.5.’in sonlandırılmasına,
7) Eylem 3.10. kapsamında, TİAD, TÜBİTAK ve OAİB’in de katılımıyla Bakanlıkta bir toplantı
yapılmasına
karar verilmiştir.
1
BÖLÜM II.
TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ
TEMMUZ-ARALIK 2012 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ
HEDEF - 1
“Katma Değeri” ve “Marka Değeri” yüksek makina sanayine dönüşümü sağlayıcı hukuki
düzenlemeleri ve yapısal tedbirleri hayata geçirmek.
Eylem 1.1.
Üreticilere sağlanan KDV iadesi uygulaması hızlandırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Hazine Müsteşarlığı
OAİB
Yapılan Çalışmalar:
109 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde düzenlenen Hızlandırılmış İade Sistemine ilişkin olarak bu
Tebliğin (B) bölümünün (2.) ve (3.) numaralı bentleri, 18.08.2012 tarih ve 28388 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 120 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.) bölümü ile değiştirilerek bu
sistemden daha fazla mükellefin yararlanabilmesine ve iadelerini en hızlı şekilde alabilmesine
imkân sağlanmıştır.
Benzer şekilde, 119 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde 120 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile yapılan
bir değişiklikle de vergi inceleme raporu sonucuna göre mahsuben iade talebinde bulunan
mükelleflerin, daha önce vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği vergilendirme
döneminde gerçekleştirilen iadelerinin, vergi inceleme raporu beklenilmeksizin iade için geçerli
belgelerin vergi dairesine verildiği tarih itibariyle yapılması sağlanmış, 120 Seri No.lu KDV Genel
Tebliği ile de, DİİB kapsamında yurt içinden alımlara yönelik tecil terkin uygulamasında her
dönem ve her işlem için YMM raporu istenilmesi uygulamasından vazgeçilmiş, her DİİB için tek
rapor yeterli kılınmış ve söz konusu raporların satıcılar tarafından da düzenlenmesine imkân
getirilmiştir.
GİB tarafından, KDV iade taleplerinin hızlı ve sorunsuz bir şekilde sonuçlandırılmasına yönelik
çalışmalar, mükelleflerden ve taşra teşkilatından gelen bilgi ve öneriler dikkate alınarak
sürdürülmekte ve iade hakkı doğuran tüm işlemlere yönelik taleplerin elektronik ortamda alınıp
KDVİRA sistemi üzerinden sonuçlandırılması çalışmalarına aralıksız devam edilmektedir.
Söz konusu Genel Tebliğlere www.gib.gov.tr internet adresinden ulaşılması mümkündür.
2
Eylem 1.2.
Finansal kiralama işlemlerinin KDV karşısındaki durumu değerlendirilecek ve varsa aksayan
yönlerin düzeltilmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
İşbirliği Yapılacak
Kuruluşlar:
OAİB
MALİYE BAKANLIĞI
2 Ağustos tarihli ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 29 uncu maddesi ile
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinde değişiklik yapılmıştır.
Bu suretle, 21/11/2012 tarihli ve “6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman
Şirketleri Kanunu” kapsamında; finansal kiralama şirketlerince bizzat kiracıdan satın alınıp geriye
kiralanan taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin sözleşme
süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralanmaya konu taşınmazların
kiralayana satılması, satan kişilere kiralanması ve devri katma değer vergisinden istisna
edilmiştir.
Öte yandan, Ocak-Haziran 2013 döneminde, makina sektörüne ilişkin olmak üzere 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanunu ile katma değer vergisi oranlarını belirleyen 2007/13033 sayılı
Kararnamede başka bir düzenleme yapılmamıştır. KDV mevzuatımızda makine sektörüne
yönelik uygulanmakta olan mevzuat ise aşağıdaki gibidir:
I- Katma Değer Vergisi Kanununda Yer Alan Düzenlemeler; Kanunun 13/d maddesinde yer alan
“Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu
kadar ki, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde, zamanında
alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın
kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından
itibaren başlar).” hükmü ile Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki
makina ve teçhizat teslimleri katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Bu istisna dolayısıyla
yüklenilen katma değer vergisinin indirim yoluyla telafi edilememesi durumunda iadesi de
mümkündür.
II- Makina Sektöründe Uygulanan KDV Oranları; Katma değer vergisi oranları, 2007/13033
sayılı KDV oranlarına ilişkin kararnameye ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye
tabi işlemler için, % 18; Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1;
(II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8 olarak tespit edilmiştir. Bu kapsamda;
- Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 16. sırasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun
13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi sahibi
mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizatın, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa
göre finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanması işlemlerinde %1 oranında KDV
uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
3
- Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 17. sırasında yer alan ve aşağıda tablo halinde sayılan
gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yer alan, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği
taşıyan makine ve cihazların (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları
hariç) finansal kiralamaya konu olmak üzere, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre
finansal kiralama şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından katma
değer vergisi mükellefleri ile işlemleri katma değer vergisinden istisna edildiği için katma değer
vergisi mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve
kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve tesliminde %1 oranında KDV uygulanmaktadır.
84.02
Buhar kazanları (aynı zamanda alçak basınçlı su buharı da üretebilen merkezi ısıtma için sıcak
su kazanları hariç); kızgın su kazanları:
84.03
Merkezi ısıtma kazanları (84.02 pozisyonundakiler hariç):
84.04
84.17
8418.61.00.00.00
8418.69
84.19
84.20
84.21
84.24
84.26
84.28
84.29
84.30
84.32
84.33
84.02 veya 84.03 Pozisyonlarındaki kazanlarla birlikte kullanılmaya mahsus yardımcı cihazlar
(ekonomizörler, kızgın su hasıl eden, kurum temizleme ve gaz tasarruf cihazları gibi); su buharı
veya diğer buhar güç üniteleri için kondansörler:
Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve ocaklar (çöp yakma fırınları
dahil):
Isı pompaları ( 84.15 pozisyonunda yer alan klima cihazları hariç)
Diğerleri (Diğer soğutucu veya dondurucu cihazlar)
Isı değişikliği yoluyla (özellikle ısıtma, pişirme, kavurma, damıtma, rektifiye etme, steril hale
koyma, pastörize etme, etüvleme, kurutma, buharlaştırma, kondanse etme veya soğutma gibi)
maddelerin işlenmesi için makinalar ve tesis veya laboratuvar cihazları (ısıtması elektrikle olsun
olmasın)(85.14 pozisyonundaki ocaklar, fırınlar ve diğer cihazlar hariç) (ev işlerinde
kullanılmaya mahsus makina ve cihazlar hariç) elektrikli olmayan şofbenler ve diğer su
ısıtıcıları:
KalenderIer ve diğer hadde makinaIarı (metal veya cam hadde makinaIarı hariç) ve bu
makinaIarın siIindirleri:
Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil); sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya
arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar:
Sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize etmeye mahsus
mekanik cihazlar (el ile kullanılan türde olsun olmasın); yangın söndürme cihazları
(doldurulmuş olsun olmasın); püskürtme tabancaları ve benzeri cihazlar; buhar veya kum
püskürtme makinaları ve benzeri püskürtme makinaları:
Gemi vinçleri ("derricks"); vinçler ("cranes") (taşıyıcı halatlı vinçler dahil); hareketli kaldırma
çerçeveleri, şasisi "straddle" tipi olan ayak mesafeIeri ayarlanabilen Iastik tekerlekli taşıyıcılar
ve vinçli yük arabaları:
Kaldırma, elleçleme, yükleme veya boşaltma işlerine mahsus diğer makina ve cihazlar
(asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler gibi):
Kendinden hareketli buldozerler, angledozerler, greyderler, toprak tesviyesine mahsus
makinalar, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, küreyici yükleyiciler, sıkıştırma işini
tokmaklamak suretiyle yapan makinalar ve yol silindirleri:
Toprağın, minerallerin veya cevherlerin taşınması, yayılması, tesviyesi, sıyrılması, kazılması,
sıkıştırılması, bastırılıp sıkıştırılması, çıkarılması veya delinmesine mahsus diğer makina ve
cihazlar; kazık varyosları ve kazık sökme makinaları; kar küreyicileri ve püskürtücüleri:
Toprağı hazırlamaya, işlemeye ve ekmeye mahsus tarla ve bahçe tarımında veya ormancılıkta
kullanılan makina ve cihazlar; çimenlikler ve spor sahaları için silindirler:
Tarım ürünlerinin hasat ve harman edilmesine mahsus makina ve cihazlar (ot ve saman
balyalamaya mahsus olanlar dahil) ; çim ve çayır biçme makina ve cihazları; yumurtaları,
meyvaları ve diğer tarım ürünlerini ağırlık ve büyüklüklerine göre ayıran ve temizleyen makina
ve cihazlar ( 84.37 pozisyonundaki makina ve cihazlar hariç): - Çim biçme makina ve cihazları:
84.34
Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar:
84.35
Şarap, elma şarabı, meyva suları veya benzeri içeceklerin imaline mahsus presler, fulvarlar ve
benzeri makina ve cihazlar:
4
84.36
84.37
84.38
84.51
84.55
84.68
84.74
85.01
85.02
85.04
85.14
Tarla ve bahçe tarımına, ormancılığa, kümes hayvancılığına veya arıcılığa mahsus diğer makina
ve cihazlar (mekanik veya termik tertibatlı çimlendirmeye mahsus olanlar dahil); kümes
hayvancılığına mahsus civciv çıkartma ve büyütme makina ve cihazları:
Tohumların, hububatın, kuru baklagillerin temizlenmesine, tasnif edilmesine veya
ayıklanmasına mahsus makina ve cihazlar; kuru baklagillerin veya hububatın öğütülmesine
veya işlenmesine mahsus makina ve cihazlar (çiftlik tipi makina ve cihazlar hariç):
Bu fasılın diğer pozisyonlarında yer almayan veya belirtilmeyen yiyecek ve içeceklerin sınai
amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve cihazlar (hayvansal, bitkisel sabit katı
veya sıvı yağların çıkarılmasına veya hazırlanmasına mahsus olanlar hariç):
Dokumaya elverişli ipliklerin, mensucatın veya dokumaya elverişli madde mamullerinin
yıkanması, temizlenmesi, sıkılması, kurutulması, ütülenmesi, preslenmesi suretiyle ütülenmesi
(ısı ile yapıştıran presler dahil), ağartılması, boyanması, aprelenmesi, finisajı, emdirilmesine
mahsus makina ve cihazlar (84.50 pozisyonundakiler hariç) ve zemin kaplamalarının imalatında
kullanılan (linoleum gibi) mensucat veya diğer mesnetlere pasta kaplama makinaları;
mensucatı top halinde sarmaya, açmaya, katlamaya, kesmeye veya şekilli kesmeye mahsus
makinalar:
Metalleri haddeleme makinaları ve bunların silindirleri:
Lehim ve kaynak yapmaya mahsus makina ve cihazlar (kesmeye elverişli olsun olmasın) (85.15
pozisyonundakiler hariç); gazla çalışan satıh tavlamaya mahsus makina ve cihazlar:
Toprak, taş, cevher veya katı haldeki diğer mineral maddeleri (toz ve hamur halinde olanlar
dahil) tasnif etmeye, elemeye, ayırmaya, yıkamaya, kırmaya, öğütmeye, karıştırmaya veya
yoğurmaya mahsus makina ve cihazlar; mineral katı yakıtları, seramik hamurlarını,
sertleşmemiş çimentoyu, alçıyı ve toz veya hamur halindeki diğer mineral maddeleri aglomere
etmeye, kalıba dökmeye veya bunlara şekil vermeye mahsus makina ve cihazlar; kumdan
dökümhane kalıpları yapmaya mahsus makinalar:
Elektrik motorları ve jeneratörler [elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları hariç] :
Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri: (8502.31, 8502.39,
8502.40 hariç )
Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler:
Sanayi veya laboratuvarlarda kullanılan elektrik ocak ve fırınları (endüksiyon veya dielektrik
kaybı yoluyla çalışanlar dahil); endüksiyon veya dielektrik kaybı yoluyla termik işlemlerde
kullanılmaya mahsus diğer sanayi veya laboratuvar cihazları:
- Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 28. sırasında yer makine ve teçhizatın tesliminde % 8
oranında KDV uygulanmaktadır.
8424.81
8428.2030.90.00
8428 90.71 00 00
8428.90.95.90.11
8432.10
8432.21.00.00.00
8432 29
8432.30
8432.40
8433 20
8433.30
8433 40
8433.51.00.00.00
8433.52
8433.53
8433.59.11.00.00
Tarıma ve bahçeciliğe ait olanlar (sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya
pülverize etmeye mahsus mekanik cihazlar)
Diğerleri (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş pnömatik elevatörler ve
konveyörler)
Zirai traktörlere takılmak üzere imal edilenler (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş
yükleyiciler)
Zirai traktörler için hidrolik kaldırıcılar
Pulluklar
Diskli tırmıklar (diskorolar)
Diğerleri: (Tırmıklar, skaritikatörler, kültivatörler, zararlı otları ayıklayan makinalar, çapa
makinaları)
Ekim ve dikim makinaları
Gübreleme makina ve cihazları
Çayır biçme makinaları (traktörlere monte edilen parmaklı biçme makinaları dahil)
Ot hazırlama makina ve cihazları
Ot ve saman balyalama makina ve cihazları (ot ve samanları toplayıp demet veya balya yapmaya
mahsus olanlar dahil)
Biçer döverler
Diğer harman makina ve cihazları
Kök ve yumru sökme makinaları
Kendinden hareketli olanlar (silaj makinası)
5
8433.59.19.00.00
8433.59.30.00.11
8433.59.30.00.12
8433.59.30.00.13
8433.59.80.00.11
8433.59.80.00.12
8433.59.80.00.13
8433.59.80.00.19
8433.90
8434.10.00.00.00
8436.10.00.00.00
8436.80.91.00.00
8436.80.99.00.11
8436.80.99.00.12
8436.80.99.00.13
8510.20.00.00.12
8701.10.00.00.00
8701.90.11.00.00
8701.90.20.00.00
8701.90.25.00.00
8701.90.31.00.00
8701.90.35.00.00
8701.90.39.00.00
8716.20.00.00.00
Diğerleri (silaj makinası)
Orak makinaları (biçerler)
Biçer toplarlar
Biçer bağlarlar
Pamuk hasat makinası
Mısır hasat makinası
Mısır toplama ve daneleme makinaları
Diğerleri (diğer hasat ve harman makina ve cihazları)
Aksam ve parçalar (84.33 pozisyonundaki makina ve cihazlara ait olanlar)
Süt sağma makinaları
Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makina ve cihazlar
Otomatik yalaklar
Arıcılığa mahsus bal mumunu petek yapan makina ve cihazlar
Arıcılığa mahsus diğer makina ve cihazlar
Mekanik hayvan kırkma makinaları (elle çalışanlar hariç)
Hayvan kırkma makinaları
Motokültörler
Motor gücü 18 kW.ı geçmeyenler (traktörler)
Motor gücü 18 kW.ı geçen fakat 37 kW.ı geçmeyenler (traktörler)
Motor gücü 90 kW.ı geçenler (traktörler)
Tarımda kullanılmaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar
- Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 29. sırasında yer alan ve aşağıda gümrük tarife istatistik
pozisyonları itibariyle tablo halinde sayılan makine ve teçhizatın tesliminde % 8 oranında KDV
uygulanmaktadır.
84.29.52.10.00.00
84.29.52.90.00.11
84.29.59.00.10.11
84.47
84.52.10
84.52.21.00.00.00
84.52.29.00.00.00
84.58
84.59
Paletli ekskavatörler (kulesi 360 derece dönebilen)
Lastik tekerlekli olanlar (kulesi 360 derece dönebilen makina ve cihazlar)
Beko loder
Örgü makinaları, dikiş-trikotaj makinaları ve gipe edilmiş iplik, tül, dantela, işleme,
şeritçi ve kaytancı eşyası veya file imaline mahsus makina ve cihazlar ve püskül, ponpon
makina ve cihazları
Ev tipi dikiş makinaları
Otomatik üniteler (diğer dikiş makinaları)
Diğerleri (diğer dikiş makinaları)
Metal işlemeye mahsus torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil)
Metalleri talaş kaldırmak suretiyle delmeye, raybalamaya, frezelemeye, diş açmaya
veya vida yuvası açmaya mahsus takım tezgahları (kızaklı işlem üniteleri dahil) [84.58
pozisyonundaki torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil) hariç]
KDV oranları KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan
30.12.2007 tarih ve 26742 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2007/13033
sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1,
(II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi
işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir.
6
Bu çerçevede; söz konusu makine ve aksamlarının tesliminde uygulanmakta olan KDV oranının
düşürülmesi KDV Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunun yetkisinde
bulunmaktadır.
Konuya ilişkin olarak gerek Bakanlığınızdan ve gerekse sektör temsilcilerinden (İSDER, İMDER,
TARMAKBİR, BUSİAD, TÜMMMER, FİDER, TİAD, TEMSAD) GİB’e muhtelif tarihlerde intikal eden
talepler Kararname değişikliği çalışmalarında değerlendirmek üzere not edilmiş ve 27.12.2011
tarih ve 28155 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2011/2604 sayılı Kararname
ile (I) sayılı listeye 17 nci sıra eklenmiştir.
Söz konusu Kararname ile, “İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli”nin
84 ve 85 no.lu fasıllarında yer alan mallardan 2007/13033 sayılı Kararname eki I sayılı listeye
eklenen 17 inci sırada sayılan mallardan amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan makine
ve cihazlardan kullanılmış olmayanların (aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansal
kiralamaya konu olmak üzere finansal kiralama şirketlerine teslimi ile bunların finansal kiralama
şirketleri tarafından gerçek usulde katma değer vergisi mükellefleri ile işlemleri katma değer
vergisinden istisna edildiği için katma değer vergisi mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları
bilanço esasına göre belirlenen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve teslimi
işlemlerinde KDV oranı % 1’e indirilmiştir.
7
Eylem 1.3.
İş makinaları, makina ve teçhizatlar ruhsatlandırılarak (tescil düzenlemesi) makina
envanteri çıkarılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
İçişleri Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
TARMAKBİR
TOBB
TNB
Emniyet Genel Müdürlüğü
TİAD
İMDER
6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu ile sanayi işletmelerinin kuruluş ve faaliyeti hakkında malumat,
sermaye, makina ve tesislerin cinsi, nev'i, miktarı, imal ve istihsal kudretleri gibi bunların
bünyelerini ekonomik ve teknik durumlarını belirten bilgiler kaydedilmektedir.
2013 yılına kadar Bakanlığımız tarafından Sanayi Sicil Belgesi düzenlenmesi ile yürütülen bu
sistemin, sanayicilerimizin faaliyetlerini kolaylaştırması ve Bakanlığımız çalışmalarının
derinleştirilmesi amacıyla tamamıyla elektronik sisteme aktarılmasına ilişkin bir proje
başlatılmıştır. Büyük oranda tamamlanmış olan bu proje ile daha sağlıklı veriler elde edilmesi ve
bu sayede de daha etkin stratejilerin geliştirilmesinin önünün açılacağı düşünülmektedir.
Söz konusu proje ile hayata geçirilen yeniliklerden bir tanesi de Makineler konusundaki detaylı
veri girişidir. Sanayicilerimizin bu başlık altındaki verileri sağlaması ile ulusal makine
envanterimizin ortaya çıkarılması ve sürekli olarak bu envanterin güncel tutulması
planlanmaktadır.
EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
05/04/2013 tarihinde ilgili Bakanlıkların katılımıyla iş makinelerinin tescili ve muayeneleri ile
ilgili toplantı yapılmış olup toplantı sonucunda şu kararlar alınmıştır:
“l. İş makinesi cinsine bakılmaksızın envanter tespitinin sağlanması açısından tüm iş
makinelerinin tescil işlemlerinin yapılması, bu işlemlerin tek bir kurum yada kuruluş tarafından
gerçekleştirilmesi,
2. Muayene işlemlerinin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yapılması yada
yaptırılması,
3. Tescil edilen iş makinelerinin kayıtlarının tek bir veri tabanı üzerinde toplanması,
4. İş makinelerinin karayoluna çıkmalarının yasaklanması, karayolunda da kullanılacak iş
makinelerinin tescilinin ise Emniyet Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilmesi amacıyla mevzuat
düzenlemesi yapılması,
5. İş makinelerinin tanımlanması ve tescillerine ilişkin hususların belirlenmesi amacıyla İçişleri
Bakanlığı (Emniyet Genel Müdürlüğü, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü) BSTB, GTHB, UDHB,
TOBB, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı temsilcilerinin
katılımıyla oluşturulacak bir komisyon marifetiyle çalışma yapılması”.
8
Eylem 1.4.
Yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalat sınırlandırma uygulaması AB tam üyeliğine
kadar devam ettirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Ekonomi Bakanlığı
Avrupa Birliği Bakanlığı
TOBB
TNB
EKONOMİ BAKANLIĞI
İthalat Rejimi Kararı'nın 7 nci maddesi; "Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu ve yatık
malların ithali izne tabidir." hükmünü amir olup, söz konusu izin Ekonomi Bakanlığı’nın
yetkisinde bulunmaktadır.
Bu çerçevede, 31/12/2012 tarih ve 28514 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış
olan “Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin 2013/9
sayılı İthalat Tebliği” kapsamında, ülkemizde yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalatının
sınırlandırılması uygulamasına devam edilmiştir.
Bahse konu Tebliğin EK-1/A’sında yer alan liste kapsamı kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın
ithalatına İthalat Rejimi Kararı’nın 7 nci maddesi çerçevesinde izin verilmektedir. EK-1/B’deki
eşyanın ithalatında listede belirtilen kurumdan alınan uygunluk yazısı aranmakta ve uygunluk
yazısının bir örneği gümrük beyannamesine eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, EK-2’de yer alan
listede G.T.İ.P.’leri verilen eşyanın karşısında gösterilen birim CIF kıymetinden daha fazla birim
CIF kıymete (diğer yurt dışı giderler kalemi hariç) haiz olanların ithalatı ise mümkün
bulunmaktadır.
İthalat:2010/9 sayılı Tebliğ ile kullanılmış eşya ithaline ilişkin olarak, mükellefler tarafından
yapılan beyanların ithalattan sonra denetimine yönelik mevzuatın alt yapısı oluşturulmuş; ithal
edilen eşyanın yapılan beyana uygunluğunun, risk değerlendirilmesi yoluyla eşya kullanıma
başlandıktan sonra dahi, bulunduğu yerde Ekonomi Bakanlığınca ve diğer ilgili kurumlarca
denetlenebilmesine olanak sağlanmıştır.
Ayrıca, kullanılmış makinenin fiyatının, yaşa paralel olarak değiştiği dikkate alınarak, kıymet
kriteri getirilmiş ve belli bir değerin üzerinde, dolayısıyla yaşça yeni makinelerin ithalatına
doğrudan izin verilmiştir. Diğer işlem bazında değerlendirme ve denetim imkanı sağlanmış olup,
değerlendirme sürecine sektörel kurum ve kuruluşlarının görüşü dahil edilmiştir.
Diğer taraftan, mezkur Tebliğ Eki Listelerde yer almayan G.T.İ.P.’li eşyalar manuel olarak
istenilen belgelerle birlikte Ekonomi Bakanlığına (İthalat Genel Müdürlüğü) intikal ettirilmekte
ve bu kapsamda değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır.
9
Eylem 1.5.
Patent ve faydalı model mevzuatı uygulaması, üreticinin rekabet gücünü arttıracak şekilde
yeniden düzenlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Türk Patent Enstitüsü
OAİB
TARMAKBİR
TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ
Türk Patent Enstitüsünce hazırlanan “Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevleri Hakkında
Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı”, 11 Mart 2013 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmiş olup, Tasarının
ilgili komisyonlardaki görüşmeleri 24 Mayıs 2013 tarihi itibariyle tamamlanmıştır.
Taslak kanun çalışması ile mevcut sistemde yapılması planlanan üreticinin rekabet gücünü
artıracağı düşünülen değişikliklerden bazıları aşağıda özetlenmektedir.
 Faydalı model sisteminde araştırma raporu zorunlu hale getirilerek, faydalı model
sistemi ile sağlanan korumanın daha kuvvetli olması amaçlanmaktadır,
 Kimyasal usuller dışındaki diğer usullerle ilgili buluşlar faydalı model ile korunabilir
hale getirilerek, KOBİ ve girişimcilerin daha kısa süreli ve daha az maliyetli ancak daha
hızlı bir koruma elde etmeleri amaçlanmaktadır,
 İncelemesiz patent sistemi kaldırılarak, hem patent sisteminin daha sade ve sağlam bir
yapı kazanması hem de mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır,
 Patent verilmesi kararından (tescilden) sonra bir patent başvurusunun patent
verilebilirlik şartlarını taşıyıp taşımadığına ilişkin itirazın yapılabilmesiyle, hem taraflar
arasındaki anlaşmazlıkların daha kısa sürede çözülebilmesi hem de yine aynı şekilde
mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır.
Söz konusu yasal çalışmalar dışında, Enstitü bünyesinde tüm patent sınıflarında araştırmainceleme raporu düzenleyebilmek adına altyapı çalışmaları da devam etmektedir.
Ayrıca, 2012–2016 TPE Stratejik Planına “patent araştırma ve inceleme raporlarının tamamının
Enstitü bünyesinde düzenlenebilmesi” ile ilgili bir hedef (Hedef 1.2) eklenmiştir. Söz konusu
hedef kapsamında belirlenen altı adet eylemle ilgili çalışmalar sürdürülmektedir.
10
2013*
15
40
19
112
25
184
20 252
48
232
73
274
79
267
83
10
38
9
22
12
22
17
60
20
95
24 132
31
122
64
177
45
157 117 151 161 233 103 262
33
86
Motorlar,
pompalar,
türbinler
18
24
16
16
16
17
38
22
49
35
43
68
66
72
78
86
104
75
74
82
104 134 134 137
39
28
Tekstil ve
kâğıt
makineleri
8
92
14
68
14
24
27
73
34
116
14 141
42
214
44
210
40
198
58
225
63
294
32
80
Diğer özel
makineler
19
97
31
56
26
32
32
88
52
104
42 202
83
168
88
202 104 179 121 200 155 305 183 290
57
75
Termal
işlemler ve
aletler
19
28
15
21
26
9
36
21
47
36
63
89
103
80
97
69
109
68
124
85
171 143 190 132
42
54
Mekanik
elemanlar
10
40
9
16
11
18
19
73
22
109
27 186
44
149
61
156
71
134
95
142 111 210 116 227
38
60
Ulaşım
4
55
15
31
21
20
24
70
44
107
54 169
86
175
95
262 113 213 133 260 273 326 229 288
90
60
324 152 382 119 360
298
71
Yabancı
Yerli
39
Yerli
Yabancı
2012
Yerli
Yabancı
Yabancı
11
Yerli
Yerli
2011
Yabancı
Yabancı
Yerli
106
Yerli
Yabancı
2010
Yabancı
Yabancı
Yerli
2009
Yabancı
2008
Yerli
2007
Yabancı
2006
Yerli
14
El aletleri
Makine
aletleri
Yerli
Yabancı
2005
Yerli
2004
Yabancı
2003
Yerli
Makine
Mühendisliği
Alanları
2002
2001
Tablo 1. Makine Sektöründe Yapılan Patent Başvurularının Dağılımı
28 123
Kaynak: Türk Patent Enstitüsü (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.)
11
2013*
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
Yerli
Yabancı
2012
Yabancı
2011
Yerli
2010
Yabancı
2009
Yerli
2008
Yabancı
2007
Yerli
2006
Yabancı
2005
Yerli
2004
Yabancı
2003
Yerli
Makine
Mühendisliği
Alanları
2002
2001
Tablo 2. Makine Sektöründe Yapılan Faydalı Model Başvurularının Dağılımı
54
1
78
1
113
3
120
2
143
5
177
4
256
3
244
2
257
1
229
4
218
6
239
3
73
2
31
1
53
0
53
2
58
1
94
0
116
1
140
3
109
3
105
1
91
1
111
2
112
3
34
0
Motorlar,
pompalar,
türbinler
18
0
26
0
36
0
32
1
34
1
34
0
59
2
38
0
48
0
43
1
42
2
62
3
23
0
Tekstil ve
kâğıt
makineleri
17
1
17
1
38
2
45
3
48
6
62
3
62
1
50
4
43
5
44
3
52
6
92
5
15
7
Diğer özel
makineler
53
1
71
2
93
0
107
0
128
2
180
2
219
0
234
0
204
3
242
1
252
3
309
0
107
1
Termal
işlemler ve
aletler
45
2
70
2
89
0
79
0
88
3
104
1
112
0
128
1
125
3
102
4
105
8
124
3
42
1
Mekanik
elemanlar
50
0
55
0
53
0
75
1
110
0
135
0
153
3
166
1
113
0
121
0
114
4
124
1
36
1
Ulaşım
30
1
40
0
47
1
73
3
115
3
127
4
156
3
150
0
145
1
127
3
156
8
171
4
46
2
El aletleri
Makine
aletleri
Kaynak: Türk Patent Enstitüsü (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.)
12
Eylem 1.6.
Kamu alımlarında yerli makinaların tercih edilmesini sağlayıcı düzenlemeler yapılacak ve
takip edilecektir.
Sorumlu Kuruluşlar:
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı
İçişleri Bakanlığı
KİK
TOBB
DMO
OAİB
İller Bankası
MİB
SSM
TBB
MALİYE BAKANLIĞI
(Haziran-Aralık 2011 Dönemi Değerlendirmesi)
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede değişikliğe
gidilerek Maliye Bakanlığına genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde kamu alımlarına ilişkin
temel politikaları oluşturmak, bu konudaki kanun tasarılarının hazırlanmasında ilgili kurumlar arasında
koordinasyonu sağlamak görevi verilmiştir. Bu görev çerçevesinde, “Yerli Ürün Kullanılması” na ilişkin
2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi 6 Eylül 2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete ’de
yayımlanmıştır. Söz konusu genelge ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlar ile Devlet
Malzeme Ofisinden gerçekleştirilecek alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih
edilmesi ve böylece kamu alımlarında yerli ürünlerin tercih edilmesi hususunda kamu kurum ve
kuruluşlarının en üst düzeyde duyarlılığının arttırılması amaçlanmıştır. Ayrıca, kamu alımlarında yerli
ürünlerin tercih edilmesi hususu Bakanlığımızca yürütülen çalışmalarda öncelikli hedefler arasında yer
almaktadır.
Kamu alımlarını ilgilendiren kanun, KHK, yönetmelik gibi taslaklar yasal süreci tamamlanmadan önce
genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde incelenmekte, bu esnada yerli üreticilerin
desteklenmesi hedefi doğrultusunda da değerlendirmeler yapılmaktadır.
KAMU İHALE KURUMU
Kurumumuz tarafından farklı illerde farklı kurum ve kuruluşlarla işbirliğiyle kamu ihale sistemine
yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, makine alımına yönelik ihalelerde
yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasının önemi vurgulanmıştır.
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 27/12/2011 tarihinde gerçekleştirilen 23 üncü
toplantısında “Kamu Alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve
Teknoloji Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi” 201 1/106 sayılı karar olarak kabul edilmiştir. Bu
karara ilişkin sorumlu kuruluş olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı belirlenmiştir.
Kurumumuzca BTYK’nın 24 üncü toplantısında görüşülen ve kabul edilen mevzuat değişikliği
önerileri esas alınarak bir değişiklik tasarısı taslağı hazırlanmıştır. Tasarı taslağı 15/1/2013 tarihli
13
ve 74618582.45.02-45-956 - 958 sayılı yazılarımız ile Maliye Bakanlığına ve Bakanlığınıza
iletilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 63’üncü maddesinde yapılan değişiklikle “Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek
teknolojili yerli sanayi ürünleri arasından belirlenen ve her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan
edilen listede yer alan malların ihalelerinde bu malları teklif eden istekliler lehine %15 oranına
kadar fiyat avantajı sağlanması hususunda ihale dokümanına hüküm konulması zorunlu “ hale
getirilmektedir.
DEVLET MALZEME OFİSİ
İş makinelerinin kurumsal ihtiyaçlar doğrultusunda alınması sürecinde karar/tercih yetki ve
sorumluluğu müşteri kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, alınacak olan makinenin niteliği ve
teknik özellikleri (yerli-ithal durumu, markası-modeli vs.) müşterilerce belirlenmektedir.
DMO'nun talep konusu ürünün menşeinin, markasının ve modelinin belirlenmesi konusunda bir
görev veya sorumluluğu bulunmamaktadır.
Müşteriler bu konudaki tercihlerini ilgili mevzuat, ihtiyaçlar, hizmet gerekleri ve diğer saikler
çerçevesinde belirlemekte ve taleplerini DMO'ya bildirmektedirler. DMO, müşteri tarafından
talep edilen ürünün ihale usulleriyle veya protokol kapsamında en uygun fiyata ve hızlı bir
şekilde tedarik edilmesi ve muayene hizmetlerinin yürütülmesi konusunda hizmet vermektedir.
Bu çerçevede, Genel Müdürlüğümüzce 01/01/2012 tarihinden itibaren araç talebinde
bulunacak olan müşterilerin araç tercihlerinde, 06/09/2011 tarih ve 28046 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan "Yerli Ürün Kullanılması" konulu 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesine
uyulması hususundaki sorumluluğun talepte bulunan müşteriye ait olduğu hususu tüm
müşterilere bildirilmiş ve web sitesi üzerinden duyurulmuştur. Ayrıca, bu konuda talep sırasında
müşterilerden "taahhütname" alınmıştır. Bu suretle, müşteri kurumların tercihlerini yerli
üründen yana yapmaları hususu hatırlatılmış ve teşvik edilmiştir.
Bu kapsamda, iş makineleri alımlarına ilişkin veriler ve değerlendirmeler aşağıda belirtilmiştir:
1- Genel Müdürlüğümüzce, müşteri kurum ve kuruluşlarının talebi doğrultusunda;
a. 01/01/2011 - 31/12/2011 tarihleri arasında toplam 52.509.689.-TL tutarında 346 adet
yerli, 243.335.493.-TL tutarında 943 adet ithal olmak üzere cem'an 295.845.182.-TL'lik
1.289 adet ve
b. 01/01/2012 - 31/12/2012 tarihleri arasında toplam 45.201.340.-TL tutarında 433 adet
yerli, 158.302.025.-TL tutarında 637 adet ithal olmak üzere cem'an 203.503.365.-TL'lik
1.070 adet iş makinesi
c. 01/01/2013 - 30/06/2013 tarihleri arasında toplam 12.007.940.-TL tutarında 205 adet
yerli, 23.000.735.-TL tutarında 242 adet ithal olmak üzere cem'an 35.008.675.-TL'lik 447
adet iş makinesi alımı yapılmıştır.
2- 2011, 2012 yıllarında ve 01/01/2013-30/07/2013 döneminde yapılan alımlara ilişkin
veriler ve oransal değişim aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir:
14
Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2013)
2011 Yılı İş Makinesi Alımları
Menşei
Değer (TL)
2012 Yılı İş Makinesi Alımları
Adet
Pay (%)
Menşei
Değer (TL)
Adet
Pay (%)
Yerli
52.509.689
346
27
Yerli
45.201.340
433
40
İthal
243.335.493
943
73
İthal
158.302.025
637
60
Toplam
295.845.182
1.289
100
Toplam
203.503.365
1.070
100
Kaynak: Devlet Malzeme Ofisi
2013* Yılı İş Makinesi Alımları
Menşei
Değer (TL)
Adet
Pay (%)
Yerli
12.007.940
205
46
İthal
23.000.735
242
54
Toplam
35.008.675
447
100
Kaynak: Devlet Malzeme Ofisi
(* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.)
3- Diğer taraftan, 2012 yılında iş makineleri için tedarikçi firmalarla yapılan tip protokolün
indirim oranlarına ilişkin maddesinde değişiklik yapılarak, belli miktarların üzerindeki
siparişleri için uygulanan indirim oranlarında yerli ürünler lehine avantaj sağlanmıştır.
Eski ve yeni protokol (tedarikçi firmalarla protokol yapılması halinde 2013 yılı için
uygulanacaktır) hükümlerine ilişkin indirim oranlarını içeren tablolar aşağıdaki gibidir:
Tablo 4. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları
İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ
İş Makinesi Ürün Grupları
Adet
İndirim Oranı (%)
Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve
motorsuz yol süpürme makineleri,
6 Adet ve üzeri
1
Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, asfalt finişeri, yükleyici,
silindir, greyder, motorlu yol süpürme makineleri
4 Adet ve üzeri
1
Dozerler
2 Adet ve üzeri
1
Not: Bu oran yerli ürünlerde %50 indirimli uygulanır.
15
Tablo 5. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları
İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ
İndirim Oranı (%)
İş Makinesi Ürün Grupları
Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve
motorsuz yol süpürme makineleri,
Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, silindir, motorlu yol süpürme
makineleri
Dozer, greyder, asfalt finişeri ve frezesi
Adet
Yerli
Ürünlerde
İthal
Ürünlerde
5
10
11 ve üzeri
3
6
10
2
4
8
0,50
0,75
1
0,50
0,75
1
0,50
0,75
1
1
1,50
2
1
1,50
2
1
1,5
2
Tablolardan da görüleceği üzere yeni protokol metninde toplu taleplerde uygulanacak indirim
oranları yerli ürünleri teşvik edecek şekilde belirlenmiştir.
16
Eylem 1.7.
Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin, ithalat kontrolleri dâhil olmak üzere,
etkinleştirilmesi ile belgeli üretim yapan firmalar korunacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TSE
OAİB
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
TÜRKAK
TOBB
MİB
Bakanlığımız tarafından yürütülmekte olan piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) faaliyetlerinin
uygulama esaslarının belirlenmesi amacıyla, özellikle uzak doğu menşeli ürünlere ilgili
Bakanlığımıza ulaşan ihbar ve şikâyetler ile il müdürlüklerinin önerilerinin de dikkate alınması
suretiyle hazırlanan “2013 Yılı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Rehberi ve Programı” çerçevesinde
2013 yılı içerisinde yılın ilk yarısında, tarım makineleri, çim biçme makineleri, iş ve inşaat
makineleri, ağaç işleme makineleri (zincirli testereler) ve tekstil makinelerine yönelik planlı
denetimler gerçekleştirilmiştir.
İlaveten, diğer makine alt ürün gruplarında da denetimler gerçekleştirilmiş olup, yapılan
denetimler neticesinde toplamda 2.988 adet makine denetlenmiştir. Gerçekleştirilen
denetimlerin %82,2’si uygun sonuçlanmış, %16,6’sı ise aykırı sonuçlanmıştır. Bu kapsamda
değerlendirildiğinde, yılın ilk yarısında gerçekleştirilen denetimler kapsamında uygunsuzluk
oranının en yüksek tespit edildiği ürün grupları arasında makineler, asansör ve otomotiv
ürünlerinin ardından üçüncü sırada yer almaktadır.
Tablo 6. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD İstatistikleri (01/01/2013-30/06/2013)
AYKIRI
UYGUN
DIGER*
TOPLAM
DİĞER POMPALAR
2
0
0
2
CEZA
TOPLAM
0
MATBAA VE KIRTASİYE MAKİNELERİ
23
26
0
49
0
GIDA İŞLEME MAKİNELERİ
19
23
1
43
0
TAKIM TEZGÂHLARI
23
66
4
93
0
DİĞER MAKİNELER
37
133
0
170
0
TEKSTİL MAKİNELERİ
46
386
2
434
0
İŞ VE İNŞAAT MAKİNELERİ
40
269
1
310
7.325
TARIM MAKİNELERİ
72
356
0
428
0
AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ
84
472
2
558
0
SANAYİ MAKİNELERİ
149
725
27
901
0
TOPLAM
495
2.456
37
2.988
7.325
ALT ÜRÜN GRUBU
Kaynak: SÜGDGM
*Denetim süreci henüz tamamlanmamış olan ürünler ile şikâyet, kaza, gümrük vb. bildirimlere esas gerçekleştirilen ancak ürüne ilişkin
yönetmeliğin kapsam dışı bırakması veya üreticinin adresini terk etmesi gibi nedenlerle sonuçlandırılamayan denetimlerdir.
17
Öte yandan, makinelere yönelik 2012 yılında gerçekleştirilen denetimlerde 747 üründen
244’ünde aykırılık saptanırken, 2013 yılında toplamda 2.988 üründen 495’inde aykırılık tespit
edilmiştir.
Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD Sonuçlarındaki Değişim
YILI
ÜRÜN GRUBU
AYKIRI
UYGUN
TOPLAM
UYGUNSUZLUK
ORANI (%)
TESTE
GİDEN
TOPLAM
CEZA (TL)
2012
MAKİNELER
244
503
747
32,7
0
65.884
2013
MAKİNELER
495
2.456
2.988
16,6%
8
7.325
Kaynak: SÜGDGM
Ayrıca, 28 Şubat 2013 tarihinde İMDER Genişletilmiş Yönetim Kurulu Toplantısına iştirak edilmiş
olup, Genel Müdürlüğümüz faaliyetleri ve sektör konusunda yapılan çalışmalara ilişkin bilgi
verilmiştir.
11 Mart 2013 tarihinde ATO Toplantı Salonunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş
Kurulu Başkanlığı tarafından organize edilen “İş Teftiş Ankara Grup Başkanlığınca 2013 Yılında
Uygulanacak Programlı Teftişlerin Tanıtım Toplantısı”na Genel Müdürlüğümüzce katılım
sağlanmış olup, makinelere ilişkin gerçekleştirilecek denetimlere yönelik ortak çalışmalara dair
ilgili kişilerce temaslarda bulunulmuştur.
Genel Müdürlüğümüz koordinasyonunda ve Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları
Birliği’nin katkıları ile 7 Mayıs 2013 tarihinde Ankara 1. Organize Sanayi Bölgesi’nde Hidromek
A.Ş.’nin ev sahipliğinde; iş makinaları ve istifleme makinaları alanında faaliyet gösteren sektör
temsilcilerinin ve Bakanlığımız Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerinde denetim elemanı
olarak görev yapan ilgili personelin katılımıyla bir eğitim programı gerçekleştirilmiştir. Program,
HİDROMEK üretim parkuru gezisiyle başlamış olup, sektör temsilcilerince; elektrikli vinç, kule
vinç, mobil vinç ve forkliftlerin de aralarında yer aldığı iş ve istifleme makinalarının teknik
özellikleri ve imalat, montaj ve kullanım süreçleri ile ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerin
giderilmesi için göz önünde bulundurulması gereken teknik spesifikasyonlara ilişkin konularda
yapılan sunumlarla son bulmuştur.
28 Mayıs 2013 tarihinde Ankara’da, proses otomasyonu konusunda faaliyet gösteren KROHNE
Otomasyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. firması çatısı altında gerçekleştirilen ve ilgili diğer sektör
temsilcilerinin de yer aldığı “Proses ve Otomasyon Kontrol Etkinlikleri” seminerine Genel
Müdürlüğümüzce iştirak edilmiştir.
29-31 Mayıs 2013 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilen, “Uluslararası İş ve İnşaat
Makina, Teknoloji ve Aletleri İhtisas Fuarı”na (KOMATEK 2013) 31 Mayıs 2013 tarihinde Genel
Müdürlüğümüz temsilcileri ile Ankara Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü temsilcileriyle
birlikte katılım sağlamıştır.
30/09/2003 tarihli ve 25245 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 20/06/2009
tarihli ve 27264 sayılı Resmi Gazete’de revize edilerek yürürlükte yer alan; “Makina Teknik
Komitesinin Oluşumu ve Görevlerine Dair Tebliğ (Tebliğ No: SGM/2009-10)” ile Makina Emniyeti
Yönetmeliği (2006/42/AT) kapsamında yer alan konularda ve makinalar ile ilgili olabilecek diğer
teknik mevzuat ve uygulamalar ile sektörel hususlarda karşılaşılabilecek sorunların
18
çözümlenmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının ve makina sanayi temsilcilerinin
katılımıyla oluşturulan Makina Teknik Komitesi (MAKTEK) İş Makinaları Alt Çalışma Grubu’nun
19 uncu Toplantısı, 25 Haziran 2013 tarihinde Genel Müdürlüğümüz temsilcilerinin de
katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Toplantıda;


Motor Faz uygulamaları (Faz IIIB motorların tip onayı ve Faz IV motorların tip onayı),
PGD kapsamında kontrol listelerinin oluşturulması (MAKTEK bünyesinde önceden
hazırlanan ve yapılması planlanan kontrol listelerinin hazırlanması),
 Denetim personeli eğitimlerinin gerçekleştirilmesi (Forklift, hareketli kaldırma
çerçeveleri, elektrikli gezer vinç ve kule vinç sektörlerinde yer alan ürünlere yönelik
uygulamalı denetimlerin yapılması)
hususları görüşülmüştür.
Ayrıca, 2013 yılının ikinci yarısında gerçekleştirilecek planlı denetimlere ilişkin çalışmalar
hâlihazırda devam etmekte olup, 2014 yılında gerçekleştirilmesi planlanan proje bazlı denetim
programlarına yönelik çalışmalar gelinen nokta itibariyle hız kazanmıştır.
19
Eylem 1.8.
Makina ana sanayi – yan sanayi işbirlikleri geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
OAİB
TOBB
MİB
Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planı dâhilinde yer alan tedbirler kapsamında, bilhassa makine
sektörü ile demir-çelik sektörlerinde faaliyet göstermekte olan firmalar arasında yeni işbirlikleri
geliştirilmesi öngörülmektedir. Bakanlığımız ile TOBB koordinasyonu ile yürütülen veri toplama
faaliyetlerinin tamamlanmasının ardından ortak proje oluşturulması ve yürütülmesi aşamasına
geçilecektir.
İlgili GİTES Eylemleri:
1.1. Makine alt sektörleri itibariyle, sektörün ihtiyaç duyduğu ve yurt içinde üretil(e)meyen
veya kalite/ fiyat nedeniyle ithalat bağımlılığı bulunan demir-çelik ürünlerinin ve aksamparçaların envanteri çıkarılacak ve ortaya çıkan envanter kapsamında, makine ile demir-çelik
sektörleri bir araya getirilerek rekabet öncesi işbirliğine dönük ürün bazlı projeler
desteklenecektir.
1.2. Yatay eylem planı Eylem 5.2 için uygulama örneği, makine sektörünün demir-çelik
ürünleri tedariki özelinde başlatılacaktır. Elde edilen çıktılara göre pilot bir bölgede aynı nitelik
ve çok yakın nicelikte demir-çelik ürünü kullanan firmalar arasında bir işbirliği modeli
geliştirilecek ve uygun özendirici tedbirler ile hayata geçirilmesi sağlanacaktır.
20
Eylem 1.9.
Kırsal kalkınma destekleri uygulamaları devam edecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Kalkınma Bakanlığı
TARMAKBİR
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
“Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kapsamında Makine Ekipman
Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2013/27)”, 26/06/2013 tarihli ve 28689
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi
Destek Yılı
Adet
2011
2012
2013
82.436
19.685
-
Hibe Tutarı (TL)
275.720.390
82.580.739
148.118.000
Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012)
2013 Yılında %50 Hibe Kapsamında Desteklenecek
Makine ve Ekipmanlar
Makine Adı
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Anıza Direk Ekim Makinesi
Arıcılık Makine ve Ekipmanı
Balıkçı Gemilerinde Soğuk Depo
Balyalama Makinesi
Biçer Bağlar
Ürün hasadından kullanılan GPS ve Dana ölçer
Canlı balık nakil tankı
Çayır biçme makinesi
Çiftlik gübre dağıtma makinesi
Çeltik fide dikim makinesi
Dal parçalama makinesi
Diskli tırmık
El traktörü
File sistemi kurulaması
Fındık toplama makinesi
Güneş kollektörü
Mibzer
Makine Adı
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
Motorlu tırpan
Pamuk toplama makinesi
Pancar söküm makinesi
Patates söküm makinesi
Pülverizatör
Sap parçalama makinesi
Sap toplamalı saman makinesi
Sıra arası çapa makinesi
Silaj makinesi
Su ürünleri için kuluçka dolabı
Su ürünlerinde buzlama makinesi
Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı
Tambur filtre
Taş toplama makinesi
Toprak frezesi
Yem hazırlama araçları
Zeytin hasat makinesi
Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
21
Eylem 1.10.
Tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan “zirai krediler” konusunda bir çalışma
yapılacak ve 25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya ayrılması için "Hurda Bedeli” ödenmesi
konusunda mekanizma oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TARMAKBİR
Maliye Bakanlığı
Ziraat Bankası A.Ş.
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
Tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan zirai krediler konusunda gerekli çalışmalar
yapılmış ve 2013 yılı mevzuatı yayımlanmıştır.
Modern basınçlı sulama sistemleri için uygulanan faiz indirimi %100, traktör dahil olmak üzere
diğer tarımsal mekanizasyon araçları için uygulanan faiz indirimi ise %50 olarak belirlenmiştir.
22
Eylem 1.11.
Yatırım maliyetlerinin azaltılması ve altyapının geliştirilmesi için arsa maliyetlerinin
düşürülmesi amacıyla Makina İhtisas OSB kurulacak, OSB’lerde tahsislerin uygun şartlarda
olması hususu değerlendirilecek; makina sektöründe alt mal grupları özelinde kümelenme
projeleri hazırlanacak ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
TOBB
OAİB
Makina Sektöründe Faaliyet Gösteren ve Tüzel Kişilik Kazanan Organize Sanayi Bölgeleri şu
şekildedir:
1. Kocaeli Gebze VI(İMES)Makine İhtisas (Sicil No: 66)
Sektör grubu: Makine İhtisas
2. Kocaeli Gebze IV İstanbul Makine ve İmalat Sanayicileri (Sicil No:89)
Sektör grubu: Karma
3. Samsun Havza Tarımsal Ürün İşleme ve Tarım Makinaları İhtisas (Sicil No: 251)
Sektör grubu: Tarım Makinaları İhtisas
Ayrıca, Sakarya İlinde kurulması düşünülen Doğu Marmara Makine İhtisas OSB’nin yer seçimi
çalışmaları başlatılmış olup, yer seçimi etüt çalışmaları devam etmektedir. Bu nedenle henüz
tüzel kişilik alma aşamasında değildir. Ayrıca;
İhtisas OSB açısından;
22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri
Uygulama Yönetmeliğinde; İhtisas OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için
başvuru şartları belirlenmiş olup makine ihtisas OSB için başvuru yapılması durumunda söz
konusu talep değerlendirilecektir.
OSB’lerde arsa tahsisleri 12.04.2000 tarih ve 4562 sayılı OSB Kanununun 15. ve 18. Maddeleri ile
OSB Uygulama Yönetmeliğinin 9. Bölümü çerçevesinde müteşebbis heyet veya genel kurul
prensip kararları doğrultusunda OSB Yönetimleri tarafından yapılmaktadır.
Kümelenme açısından;
Bakanlığımızca rekabetçilik ve yenilikçilik alanlarında küme destek programı tasarımı
tamamlanmış olup, ilgili Kümelenme Destek Programı Yönetmeliği 15/09/2012 tarihli ve 28412
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Program kapsamında sektörel ayrım yapılmaksızın belirli
bir rekabetçilik ve sürdürülebilirlik seviye ve potansiyeline sahip kümelenmelerin iş planı
çerçevesinde (faaliyet ve projeleri) desteklenmesi planlanmaktadır. Küme Destek Programına
yönelik usul ve esaslar Bakanlığımız web sitesinde yayımlanmıştır.
23
Eylem 1.12.
Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon
sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
TARMAKBİR
Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planları hakkında TOBB’un da Bakanlığımızla birlikte sorumlu
olduğu alanları görüşmek üzere 22 Şubat 2013 Cuma günü bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
Toplantı neticesinde, Makine Sektörü ile doğrudan ilgili olan eylemlere ilişkin ön çalışmalar
yapılmıştır.
Görüşülen Eylemler:
1.1. Makine alt sektörleri itibariyle, sektörün ihtiyaç duyduğu ve yurt içinde üretil(e)meyen
veya kalite/ fiyat nedeniyle ithalat bağımlılığı bulunan demir-çelik ürünlerinin ve aksamparçaların envanteri çıkarılacak ve ortaya çıkan envanter kapsamında, makine ile demir-çelik
sektörleri bir araya getirilerek rekabet öncesi işbirliğine dönük ürün bazlı projeler
desteklenecektir.
1.2. Yatay eylem planı Eylem 5.2 için uygulama örneği, makine sektörünün demir-çelik
ürünleri tedariki özelinde başlatılacaktır. Elde edilen çıktılara göre pilot bir bölgede aynı
nitelik ve çok yakın nicelikte demir-çelik ürünü kullanan firmalar arasında bir işbirliği modeli
geliştirilecek ve uygun özendirici tedbirler ile hayata geçirilmesi sağlanacaktır.
24
HEDEF - 2
Yurtiçi ve yurtdışında sürdürülebilir büyümeyi ve ölçek ekonomisinin avantajlarını yakalamak
amacıyla sektöre yönelik sağlıklı finansal çözümler sağlamak.
Eylem 2.1.
Eximbank tarafından yurtdışındaki müşterilere orta ve uzun vadeli ülke kredisi verilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
EXIMBANK
Maliye Bakanlığı
EXİMBANK
2012 yılından itibaren uygulamaya konan yeni ülke limitleri kapsamında, dış politikamız
çerçevesinde kapsam dışında tutulan 3 ülke hariç her bir OECD ülke grubu için limitler
belirlenmiş ve söz konusu ülke limitleri internet sayfamızdan ihracatçıların ve alıcı ülkelerin
bilgisine sunularak şeffaflık sağlanmıştır. Ayrıca, 2013 Mayıs ayında onaylanan 2013 Yılı
limitlerinde tüm ülke gruplarına ve grup tavanlarına yönelik 2012 yılına nazaran artış sağlanmış
olup, ihracatçılarımızın daha yüksek tutarda gerçekleştirilecek mal ve hizmet ihracatlarına
destek sağlanması hedeflenmiştir.
Halihazırda devlet garantisi altında kamu kurum/kuruluşlarına kullandırılan ülke kredileri
mekanizmasına ek olarak, ihracatçılarımızın pazar payının artırılması ve ülke kredilerinin tekrar
stratejik bir araç haline getirilmesini teminen yurtdışında yerleşik olan ve bankamızca belirlenen
kriterlere göre analizi yapılarak muteber bulunan bankalara ihracatın finansmanına yönelik
kredi limiti tahsis edilmesine yönelik çalışmalara 2013 yılı içerisinde devam edilmiştir. Bu
kapsamda, Türk Eximbank yurtdışı banka değerlendirme ön eleme kriterlerini geçen çeşitli ülke
bankalarına yönelik hazırlanan referans banka listesi 2013 yılı içerisinde güncellenmiştir.
Diğer taraftan, Rusya'da yerleşik Sberbank'a 300 milyon ABD Doları, ArnavutIuk'ta yerleşik BKT
Bank'a 10 milyon ABD Doları ve BeIarus'ta yerleşik Belinvest Bank'a 15 milyon ABD Doları limit
tahsis edilmesi Bankamız Yönetim Kurulu tarafından 2013 Mart ayında kabul edilmiş olup, söz
konusu Iimitlerin işlerlik kazanmasına yönelik Bankamızın tabi olduğu Yüksek Danışma ve
Kredileri Yönlendirme Kurulu kararının revizyonuna ilişkin çalışmalar devam etmektedir.
Öte yandan, 2013 Mart ayında Bankamız ev sahipliğinde gerçekleştirilen Demir Çelik ve Seramik
Strateji Belgeleri faaliyetleri ile eşgüdümlü olarak yapılan toplantı sırasında Türk makine
sektörünün yurtdışındaki alıcılarına finansman sağlanmasına yönelik yurtdışı bankalara açılacak
kredilerin uygulamasına ilişkin bilgi verilmiş, sektörün finansman sorunları hakkında bilgi
edinilmiştir.
25
Anılan dönemde makine sektörüne yönelik Alıcı Kredileri Programı kapsamında herhangi bir
kredi işlemi gerçekleşmemiş olmakla birlikte, 2013 yılının ilk 6 aylık döneminde makine
ihracatını içeren şeker, kumaş ve gübre fabrikaları, üretim hattı, hastane, çevrim santrali, yakıt
tankı üretim tesisi gibi 28 adet işleme yönelik ihracatçılarımız lehine Niyet Mektubu
düzenlenmiştir.
26
Eylem 2.2.
Eximbank’ın orta vadeli ihracat sigortaları yaygınlaştırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
EXIMBANK
Maliye Bakanlığı
EXİMBANK
Bankamızca Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde 2013 yılı Ocak-Haziran
döneminde sigortalanan 3.7 milyar ABD Dolarlık ihracat tutarı içerisinde makine sektörünün
%6'lık payı bulunmaktadır. Anılan dönemde, Orta / Uzun Vadeli Sigorta Programlarına yönelik
bir başvuru gelmediğinden sektöre yönelik herhangi bir orta / uzun vadeli sigortalama işlemi
gerçekleştirilmemiştir.
Orta / uzun vadeli sigorta programlarının kullanımının yaygınlaştırılması, programlara ivme
kazandırılması ve programların kullanımının kolaylaştırılmasına yönelik düzenlemeler yapılarak
bu kapsamda, Bankamız Yönetim KuruIu'nun 15.03.2013 tarihli kararı ile Spesifik İhracat Kredi
Sigortası Sevk Sonrası Risk Programı yürürlüğe konmuştur.
Sigorta Programlarının yaygınlaştırılması ve ivme kazandırılmasına yönelik tanıtım faaliyetlerine
ağırlık verilmiş ve bu kapsamda, ihracatçı firma ziyaretleri sıkça gerçekleştirilmiştir.
27
Eylem 2.3.
Gelişen işletmeler piyasasının işlerliği sağlanacak, başvurular yaygınlaştırılacak, halka
açılmanın faydaları anlatılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Sermaye Piyasası Kurulu
Maliye Bakanlığı
TOBB
SERMAYE PİYASASI KURULU
2011 sonu itibariyle 2 şirketin payları Gelişen İşletmeler Piyasası'nda (GİP) işlem görmekteyken,
geride bıraktığımız dönemde 14 şirketin payları daha GİP’te işlem görmeye başlamıştır. Ayrıca
daha önce payları GİP’te işlem görmekte olan bir şirketin payları İkinci Ulusal Pazar’da da işlem
görmeye başlamıştır. Son durum itibariyle 15 şirketin payları GİP listesinde bulunmaktadır.
Diğer taraftan, SPK, İMKB ve KOSGEB yetkilileri ile birlikte halka açılması ve GİP’in tanıtılması
amacıyla Anadolu'nun çeşitli illerinde bilgilendirme toplantıları yapılmış olup, bu çalışmaların
önümüzdeki dönemde de devam etmesi planlanmaktadır.
Ayrıca, halka açılmayı teşvik amacıyla GİP’te işlem görecek olan paylar için daha önce on binde
iki olarak tespit edilen Kurul ücretinin % 50 oranında düşürülerek on binde bire indirilmesi
uygulaması devam etmektedir.
28
Eylem 2.4.
İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizat kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabul
edilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
Maliye Bakanlığı
TOBB
TİAD
Eylem 1.3.’de açıklanan kayıt sisteminin devreye alınması sonrasında ruhsatlandırma/sicil
çalışmalarının alt yapısı tamamlanmış olacaktır. Bu faaliyetlerin ardından söz konusu makine ve
teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabulü konusunda ilerleme kaydedilmesi
beklenmektedir.
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU
Bankacılık mevzuatı aracılığıyla söz konusu varlıkların tanınırlığına yönelik doğrudan doğruya
kategorik bir düzenleme yapılması, kamunun piyasa işleyişine ve göreli fiyat yapısına müdahil
olması anlamını taşıyacak ve ülkemizin de benimsediği uluslararası kabul görmüş Basel
standartları açısından uyumsuzluğa yol açacaktır. Bu nedenle, söz konusu varlıkların finansal
kuruluşlarca teminat kabul edilmesine yönelik zorlayıcı bir düzenleme yapılması yerine bu
varlıkların bir ekonomik-finansal değer olarak tanınırlılığını ve güvenilirliğini destekleyici
uygulamaların hayata geçirilmesinin, konuya daha temel bir çözüm getirilmesi, uluslararası
standartlara uyumun korunması ve BDDK’nın misyonu ve görev tanımı açısından daha uygun
olacaktır.
(2012 Yılı Değerlendirmesi)
5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve ilgili ikincil düzenlemeler çerçevesinde, bankaların teminat olarak kabul
edecekleri değerlerin belirlenmesine yönelik bir sınırlama bulunmamakta olup, bahse konu değerler
sözleşme ilişkilerine hâkim olan özel hukuk hükümleri doğrultusunda kararlaştırılmaktadır.
TOBB
(2012 Yılı Değerlendirmesi)
Makine ve Teçhizatların Ruhsatlandırılması Projesi gerçekleştirildiği takdirde; işletmelerde kullanılan
makine ve teçhizatlar kredi kuruluşlarınca izlenme olanağına sahip olacak, söz konusu grubun teminat
olarak kabul edilmesine yardımcı olacaktır.
29
Eylem 2.5.
Satıp – geri kiralamanın, operasyonel kiralamanın mütemmim cüz niteliğindeki malların
finansal kiralamaya konu edilebilmesine ilişkin 3226 sayılı Mevcut Finansal Kiralama
Kanununda değişiklik yapılacaktır, satıp – geri kiralamanın vergi kanunları karşısındaki
durumu ayrıca değerlendirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
Maliye Bakanlığı
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU
6361 sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu”, 13/12/2012 tarihli ve
28496 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup; Kanunun 18 inci maddesinde
finansal kiralama sözleşmesi, “kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kişiden
veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine
geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli
karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşme” olarak tanımlanmıştır.
Kanunda finansal kiralama sözleşmesinin tanımında yapılan değişiklik ile finansal kiralama
şirketleri açısından, “sat ve geriye finansal kirala” işlemi yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir.
30
HEDEF - 3
“Sürdürülebilir, yetkinliğini kazanmış, yüksek performansa sahip, teknoloji odaklı, öğrenmeye
ve değişime açık her düzeyde insan kaynağı sağlamak.”
Eylem 3.1.
Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarını özendirici tanıtım faaliyetleri stratejik plan
süresince gerçekleştirilecek ve teknik eğitim okul ve kurumları oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Milli Eğitim Bakanlığı
TOBB
MYK
OAİB
İŞKUR
Mesleki ve teknik eğitim alanında; tanıtım ve yöneltme çalışmaları 2007/30 sayılı, tercih
edilebilir hale gelmesi çalışmaları 2011/23 sayılı Genelgeler doğrultusunda yapılmaktadır. Bu
genelgeler kapsamında 2011-2012 eğitim-öğretim yılında ilköğretim (6,7 ve 8. sınıf) ve
ortaöğretimde (9 ve 10. sınıf) öğretmen, öğrenci, ve velilerine yönelik bilgilendirme etkinlikleri
yapılmıştır.
Tanıtım ve Tercih Çalışmaları
Eğitim kurumları ve program, alan/dallar hakkında bilgilendirme-danışmanlık, kurum ziyareti,
aile seminerleri, METEF, proje yarışmaları, sergi ziyaretleri, seminer, konferans, panel vb.
etkinlikler yazılı ve görsel basında yer almıştır.
İl/ilçe millî eğitim müdürlüklerine bağlı okul ve kurumlarda belli programlar dâhilinde,
bilgilendirme-danışmanlık ve alan ziyaretleri şeklinde yapılan tanıtım ve tercih çalışmalarında
yaklaşık üç milyon katılımcıya ulaşıldığı il millî eğitim müdürlüklerinden alınan bilgilerden
anlaşılmaktadır.
31
Eylem 3.2.
Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarına güncel teknolojik donanım kazandırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
İŞKUR
TOBB
OAİB
TİAD
MİB
Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı 40 okulda Makine Teknolojileri Alanı açılmış
olup bunların donatılması için 380.000 TL ödenek gönderilmiştir.
İl istihdam ve mesleki eğitim kurullarının alan/dal açma/kapama önerileri değerlendirilerek
2013 yılında da ihtiyaç doğrultusunda gerçekleştirilmesine devam edilecektir.
MTEGM tarafından kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ile yapılan iş birliği protokolleri ve
geliştirilen projeler kapsamında mesleki ve teknik eğitim veren okul ve kurumların teknolojik alt
yapıları güncellenmektedir. Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının atölye ve
laboratuvarları, örgün eğitim dışında kalan saatlerde kamu ve özel kurum ve kuruluşlarla
imzalanan protokoller çerçevesinde kullanılabilmektedir. MTEGM iş birliği protokollerinin gereği
olarak protokolün uygulandığı okulların atölye alt yapıları yenilenmekte, öğretmenleri
eğitimden geçirilmektedir.
MTEGM bünyesinde Makine Sektörü Alanında yürürlükte olan protokol sayısı : 8
1. MEB Mülga Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü (ETÖGM) İle Asansör ve Yürüyen
Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim
Okullarında “Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım Onarım Eğitim Programı” Uygulamasına Ait
Protokol (02.12.2008-02.12.2013)
Amacı, asansör ve yürüyen merdiven sektörünün servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu
teknik insan gücünü yetiştirmek üzere endüstriyel teknik öğretim okul ve kurumları bünyesinde
Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alanının, yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini
sağlayacak Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım Onarım Eğitim Programı’nı uygulamaktır.
2. MEB Mülga ETÖGM İle Türkiye İş Makineleri Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER)
Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında “İş Makineleri Teknik Eğitim
Programı" Uygulamasına Ait Protokol (17.12.2008-17.12.2013)
Amacı, iş makineleri endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu yeni
teknolojileri bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere endüstriyel teknik eğitim okul ve
kurumları bünyesinde Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı İş Makineleri Dalı’nın yeni teknolojilere
dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak İş Makineleri Teknik Eğitim Programı’nı uygulamaktır.
32
Protokol kapsamında bu güne kadar aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilmiştir:
a. Makine teçhizat ve benzeri donanımın sağlanması
20 adet bilgisayar alımı, el takımı, takım arabası ve tezgâh alımına katkı, 3 tonluk dizel forklift
hibesi, 2,5 tonluk benzinli forklift hibesi, 6,3 tonluk köprü tavan vinci hibesi, inşaat kule vinç
hibesi, 5 adet yükleyici motoru ve pover shift şanzuman hibesi, ekskavatör motoru ve muhtelif
iş makinesi (elektrik hidrolik mekanik) parçaları, ekskavatör pompa, dingil, merkez birleştirme,
kule dönüş grubu, yürüyüş motor ve şanzımanı, iş makinesi motoru ve muhtelif parçalar,
otomatik şanzıman, valf grubu ön aks ve arka aks, kazıcı valf grubu ve yükleyici valf grubu.
b. İMDER ve üyesi firmalar tarafından düzenlenen 20 adet eğitim faaliyetine 159 Motorlu
Araçlar Teknolojisi Alanı Öğretmeni katılmıştır.
1. 102 B-S Kazıcı Yükleyici ile İş Makinaları Yeni Model Kullanım ve Bakım Eğitimleri
2. Temel Servis, Elektrik, Hidrolik, CRI Motor Fonksiyon ve Arıza Bulma Eğitimi
3. 220LC Paletli Ekskavatörler, Yol Makinaları, DL Serisi Yükleyici, M Serisi Bekoloder Teknik
Eğitimi
4. Temel Hidrolik Eğitimi
5. JCB İş Makinaları JCB 456 Lastik Tekerli Yükleyici ile JCB İş Makinaları JS 240 Paletli
Ekskavatör 456 Lastikli Yükleyici Eğitimleri
6. Kompresörler ve Hidrolik Kırıcılar Eğitimi
7. Elektrikli Forkliftler ve Yeni Seri ile İş Makinaları Motor ve Hidrolik Sistemler Tanıtımı
Eğitimleri
8. İş Makinası Teknik Eğitim Semineri
9. İş Makineleri Bakım Onarım ile İş Makinaları Operatör Eğiticiliği Kursları
c. İstihdam
Mezun olup iş başvurusu yapan 17 öğrencinin tamamı işe yerleşmiştir.
3. MEB Mülga ETÖGM İle Termodinamik Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş. Arasında Mesleki
Eğitim İş Birliği Protokolü (11.05.2011-11.05.2014)
Amacı, Termodinamik Makine Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin belirlediği okullara uygulama
laboratuvarlarında kullanılacak teçhizat ve görsel ekipman desteği sağlamaktır.
4. MEB Mülga ETÖGM İle Türk Traktör ve Ziraat Makineleri Anonim Şirketi Arasında Yapılan
Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (24.05.2011-24.05.2015)
Amacı, otomotiv endüstrisinin; ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen ve uygulayan teknik
insan gücünü yetiştirmek üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları bünyesindeki
Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanının sektörün ihtiyacına uygun olarak Tarım Makineleri
Teknolojisini de destekleyerek teknolojik gelişmelerin aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar ile
tarafların yükümlülüklerini belirlemektir.
33
5. MEB Mülga ETÖGM İle Ulusal Kalıp Üreticileri Birliği (UKUB) ve İktisadi İşletmesi Arasında
“Makine Teknolojisi Alanı Endüstriyel Kalıp Dalı”nın Güçlendirilmesine Yönelik Mesleki
Amacı, MEB ETÖGM ile UKUB’un fiziki imkân, öğretim elemanı ve deneyimlerini birleştirerek,
Ülkemiz endüstrisi için endüstriyel kalıp ve elemanları imalatını yapan ve ayrıca bu kalıpların
üretimlerini yürüten ana ve yan sanayilerin ihtiyaç duyduğu kamu ve özel sektörün teknik
personel ihtiyacını karşılamak üzere ortaöğretim düzeyinde mesleki ve teknik eğitim vermektir.
Protokol kapsamında UKUB sponsorluğunda fuar organizasyonuna katılım sağlanmış ve İstanbul
Haydarpaşa Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi ile Bursa Tophane Teknik ve Endüstri Meslek
Lisesine malzeme yardımı yapılmıştır.
6. MEB Mülga ETÖGM, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü,
Türk Traktör ve Ziraat Makineleri Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği
Protokolü (08.08.2011-08.08.2015)
Amacı, tarım makineleri endüstrisinin ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen ve uygulayan
teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları bünyesindeki
Tarım Teknolojisi Alanının, sektörün ihtiyacına uygun olarak Tarım Makineleri Teknolojisini de
destekleyerek teknolojik gelişmelerin aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar ile tarafların
yükümlülüklerini belirlemektir. Bunun yanı sıra okulun uygun olduğu dönemlerde Tarım
Reformu Genel Müdürlüğü ile iş birliği yapılarak tarım makinelerine yönelik genel bilinçlendirme
ve güvenli tarım makineleri kullanımı eğitimleri planlayarak gerçekleştirmektir.
7. MEB Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü (MTEGM) İle Teknolojik Eğitimi Geliştirme
Vakfı (TEGEV) Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (28.08.2011-28.08.2016)
Amacı, MTEGM ile TEGEV teknik iş birliğinde; değişik seviye ve uygulama konuları ile ilgili olarak
mekatronik ve mekatronik biliminin alt ve ara disiplinlerini oluşturan tüm konularda ve bu
eğitim ile bütünleşmesi gereken kişisel beceriler ve işletme ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere
tüm diğer entegre konularda meslekî eğitim, seminer, meslek kursları veya geliştirme ve uyum
kursları açılması ve uygulanmasıdır.
8. MEB İle Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. Arasında yapılan “Makine Bakım Onarım Dalı”
Amacı, rafineri endüstrisinin; bakım hizmetlerinin ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen teknik
insan gücünü yetiştirmek üzere, MTE okul ve kurumları Makine Teknolojisi Alanının yeni
teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak TÜPRAŞ ve MEGEP Teknik Öğretim
Programını uygulamaktır.
34
Eylem 3.3.
TOBB bünyesindeki sanayi odalarının mevcut örnekleri ışığında, MEB ile protokol
hazırlayarak bölgesel ihtiyaçlara öncelik tanıyan, sektörel dernekler ve meslek örgütlerinin
de desteğini alan yaygın eğitim ve ara yönetici yetiştirme programları oluşturulacak ve
yönetilecek, öğrencilerin işletmelerde staj imkânları geliştirilecek, öğretmenlerin de birkaç
hafta boyunca eğitim alması sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
MYK
OAİB
İŞKUR
Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin staj çalışmalarını alan/dallarına uygun
işletmelerde yapmaları için işletmelerle yürütülen mevcut uygulamaları geliştirici tedbirler
alınmaktadır.
Genç nüfusumuzun niteliğini geliştirerek istihdamını artırmak amacıyla, Millî Eğitim Bakanlığı
(MEB), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR),
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığı (TOBB) ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
Rektörlüğü (TOBB ETÜ) işbirliğinde hazırlanan Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri
(UMEM) Projesi Uygulama Protokolü 23 Haziran 2010 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir.
Projenin toplam bütçesi 119.270.553 TL’dir. Proje kapsamında sanayisi gelişmiş olan 19 ilde
TOBB ETÜ tarafından İş Piyasası Analizi Araştırma Çalışmaları yapılmıştır. 2012 yılında ek
protokol yapılarak tarım ve hizmetler sektörleri de proje kapsamına alınmış, illerde yapılan İş
Piyasası Analizi Araştırması sonuçları doğrultusunda yeni okulların proje kapsamına alınmasıyla
sanayi sektörü okul sayısı 140 ve tarım ve hizmetler sektörü okul sayısı da 63 olarak
belirlenmiştir.
2013 Ocak-Haziran dönemi itibariyle açılan 1.471 kursa 15.775 erkek, 11.095 kadın olmak üzere
26.870 kişi katılmıştır. Aynı dönemde açılan 2020 UMEM İşbaşı Eğitim Programı (İEP) kursuna
5.567 erkek, 3.920 kadın, toplam 9.487 kişi katılmıştır.
35
Eylem 3.4.
Makina sektörüne yönelik olarak meslek standartları hazırlanarak belgelendirme
faaliyetlerine başlanılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Mesleki Yeterlilik Kurumu
TOBB
OAİB
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Makina Sektörü kapsamında yer alan ürün gruplarının üretim, kurulum ve bakım-onarımlarında
çalışabilecek meslek elemanlarının standartlarının önemli bir kısmı MYK Metal Sektörü ile
Elektrik ve Elektronik Sektörü kapsamında belirlenmeye başlanmıştır. Söz konusu sektörlerde
çeşitli kuruluşlarla yapılan İşbirliği Protokolleri kapsamında aşağıdaki çalışmalar yapılmıştır;
Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası işbirliği ile 28 ulusal Meslek standardı;
 Makine Bakımcı (Seviye 3-4-5),
 Metal İşleri Seri Üretim Tezgâh İşçisi (Seviye 3),
 Tahribatlı Muayeneci (Seviye 5),
 Taşlama Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4),
 Elektro-Mekanik Montaj İşçisi (Seviye 3-4),
 Matkap Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4),
 Metal Doğramacı (Seviye 4),
 Isıl İşlemci (Seviye 3-4),
 NC CNC Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4),
 Dökümcü (Seviye 4),
 Döküm Modelcisi (Seviye 5),
 Maçacı (Seviye 3),
 Bozulabilir Döküm Kalıpçısı (Seviye 4),
 Kokil (Kalıcı) Döküm Kalıpçısı (Seviye 4),
 Tornacı (Seviye 3-4),
 Presçi (Seviye 3-49,
 Sıcak Metal Şekillendirmeci (Seviye 3-4),
 Kalıp ve Takım-Aparat İşçisi (Seviye 5)
Çelik-İş Sendikası işbirliği ile 4 UMS,
 Frezeci (Seviye 3-4),
 Hidrolik Pnömatikçi (Seviye 3-4)
Teknolojik Eğitimi Geliştirme Vakfı işbirliği ile 3 UMS;
 Mekatronik Sistem Operatörü (Seviye 4-5),
 Mekatronik Sistem Uzmanı (Seviye 6)
Ankara Sanayi Odası (ASO) işbirliği ile 6 UMS;
 Metal Saç İşlemecisi (Seviye 3-4)
36


Metal Kesimci (Seviye 3-4)
Metal Levha İşleme Tezgâh Operatörü (Seviye 3-4)
ASO 2. ve 3. OSB işbirliği ile 6 UMS,
 Borverkçi (Seviye 4)
 Makine Montajcısı (Seviye 3-4)
 Makine Ressamı (Seviye 3-4-5)
ASO 1. OSB işbirliği ile 4 UMS;
 Otomasyon Sistemleri Montajcısı (Seviye 4)
 Otomasyon Sistemleri Programcısı (Seviye 5)
 CNC Programcısı (Seviye 4-5)
Takım Tezgâhları Sanayici ve İşadamları Derneği işbirliği ile 1 UMS; CNC Takım Tezgâhları
Uygulama ve Servis Görevlisi (Seviye 5) hazırlanmıştır.
Tamamlanmış bu çalışmalara ek olarak Çeliş-İş Sendikası İşbirliği ile 9 UMS’nin hazırlanmasına
yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Ulusal Yeterlilikler
Protokoller kapsamında makine sektöründe 50 adet Ulusal Yeterlilik yayınlanmıştır. Yayınlanan
Ulusal Yeterlilikler:
1. Makine Bakımcı (Seviye 3)
4. Dozer Operatörü (Seviye 3)
5. Ekskavatör Operatörü (Seviye 3)
6. Greyder Operatörü (Seviye 3)
7. Silindir Operatörü (Seviye 3)
8. İplik Bitim İşleri Operatörü (Seviye 2)
9. İplik Eğirme Operatörü (Seviye 2)
10. İplik Operatörü (Seviye 4)
11. Ön İplik Operatörü (Seviye 3)
12. Ön İplik Operatörü (Seviye 4)
13. Liman Vinç Operatörü - MHC, Sahil ve Gemi Vinçleri (Seviye 3)
14. Liman Vinç Operatörü- RTG ve SSG (Seviye 3)
15. Liman Pompa ve Tank Saha Operatörü (Seviye 3)
16. Liman Saha İstif Makineleri Operatörü (Seviye 3)
17. Refrakterci (Seviye 3)
19. Hidrolik – Pnomatikçi (Seviye 4)
21. CNC Programcısı (Seviye 4)
22. CNC Programcısı (Seviye 5)
23. Liman Forklift Operatörü (Seviye 3)
24. CNC Takım Tezgâhları Uygulama ve Servis Görevlisi (Seviye 5)
25. CNC Takım Tezgâhları Mekanik Servis Görevlisi
(Seviye 5)
37
26. Borverkçi (Seviye 4)
27. Makine Ressamı (Seviye 3)
30. Makine Montajcısı (Seviye 3)
31. Makine Montajcısı (Seviye 4)
32. Model Makineci (Deri/Kürk Hazır Giyim) (Seviye 4)
33. Deri İşlenti Operatörü (Seviye 4)
34. Baskı Operatörü (Seviye 4)
35. Baskı Operatörü (Seviye 5)
36. Bitim İşlemleri Operatörü (Seviye 3)
37. Bitim İşlemleri Operatörü (Seviye 4)
38. Ön Terbiye Operatörü (Seviye 3)
39. Ön Terbiye Operatörü (Seviye 4)
40. Şablon Operatörü (Seviye 3)
41. Model Makinacı (Dokuma Hazır Giyim) (Seviye 4)
42. Model Makinacı (Yuvarlak Örme Hazır Giyim) (Seviye 4)
43. Web Ofset Baskı Operatörü (Seviye 3)
44. Web Ofset Baskı Operatörü (Seviye 4)
45. Tabaka Ofset Baskı Operatörü (Seviye 3)
46. Tabaka Ofset Baskı Operatörü (Seviye 4)
47. Haddeci (Seviye 3)
48. Haddeci (Seviye 4)
49. İzabeci (Seviye 4)
50. İzabeci (Seviye 5)
Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşları:
1. SİBEM
2. HAK-İŞ
Mesleki Yeterlilik Belgesi Verilebilen Meslekler:
Mesleki Yeterlilik Belgesi alan kişi sayısı:
Makine Bakımcı (Seviye 3) alanında 19, Makine Bakımcı (Seviye 4) alanında 3 ve Makine Bakımcı
(Seviye 5) alanında 3 olmak üzere toplam 25 kişiye MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi
düzenlenmiştir.
38
Eylem 3.5.
Eğiticilerin ulusal veya uluslararası sanayi projelerinde görev almaları ve proje bazlı
öğrenme sürecine girmeleri sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Yükseköğretim Kurulu
TOBB
OAİB
“18 Mart 2013 tarihinde gerçekleştirilen Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısından alınan karar
gereği eylem sonlandırılmıştır.”
39
Eylem 3.6.
Teknoloji eğitimlerine destek olan sanayiciler ilgili mevzuat çerçevesinde teşvik edilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
TÜBİTAK
KOSGEB
İŞKUR
TTGV
YÖK
5580 sayılı Kanunun 12. Maddesinde yapılan değişiklikler ile getirilen, “Organize sanayi
bölgelerinde açılan mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören her bir öğrenci için,
2012-2013 eğitim - öğretim yılından başlamak üzere, resmî okullarda öğrenim gören bir
öğrencinin okul türüne göre Devlete maliyetinin bir buçuk katını geçmemek üzere, her eğitim
öğretim yılı itibarıyla Maliye Bakanlığı ile Millî Eğitim Bakanlığı tarafından müştereken belirlenen
tutarda, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten eğitim ve öğretim desteği
yapılabilir.” ifadesinin gereği olarak, 6 Ekim 2012 tarihinde Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile
Millî Eğitim Bakanlığı arasında “Organize Sanayi Bölgeleri(OSB)’nde Mesleki ve Teknik Eğitimin
Güçlendirilmesi Protokol” ü imzalanmıştır.
Bu çerçevede Elektrik-Elektronik, Endüstriyel Otomasyon, Kimya, Makine, Motorlu Araçlar,
Tekstil, Gıda, Metal, Plastik Teknolojileri ile Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Teknolojileri Alanları
ile 9. sınıf öğrenci maliyeti belirlenmiş, konuya ilişkin olarak hazırlanan Maliye Bakanlığı ve Millî
Eğitim Bakanlığı Tebliği 13 Şubat 2013 tarihli 28558 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 44
alan için öğrenci maliyeti belirleme çalışmaları sürdürülmektedir.
40
Eylem 3.7.
MEB, sektörde gelişmiş ülkelerin Eğitim Bakanlıkları ile işbirliği protokolleri yaparak değişim
programları gerçekleştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
OAİB
1. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı ile Federal Almanya Cumhuriyeti Eğitim ve Araştırma Bakanlığı
arasında Mesleki Eğitim Öğretim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 08/02/2012 tarihinde
imzalanmıştır. Mekatronik Alanında çalışmalar yürütülmektedir.
2. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı
arasında Mesleki ve Teknik eğitim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 05/11/2012 tarihinde
imzalanmıştır.
3. Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanının Orta Asya ve Orta Doğu Ülkelerine
Yaygınlaştırılması Projesi
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Mesleki Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, Türk İşbirliği ve
Koordinasyon Başkanlığı (TİKA) ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) işbirliğinde
yürütülen proje 2011-2013 yıllarını kapsamaktadır.
Projenin amacı Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanında Ülkemizde yapılan çalışmalar
model alınarak, Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanının Orta Asya ve Orta Doğudaki diğer
ülkelere de yaygınlaştırılmasını, bu ülkelerdeki sektörün ihtiyacına göre eğitim programı
hazırlanmasını, öğretmen eğitim sisteminin kurulmasını ve öğretmenlerin Türkiye’de ve/veya
ülkelerinde eğitilmesini sağlamaktır.
Proje kapsamında; Pakistan, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan,
Tacikistan, Afganistan ve Filistin olmak üzere 9 ülke bulunmaktadır.
Ülkelerin eğitim sistemleri, sanayi durumları, işletmelerin ihtiyacı olan teknik insan gücünün
seviyesi ve sayısı gibi konularda yapılan alan araştırmalarında çıkan sonuçlar dikkate alınarak
Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanında eğitim verilmektedir. Bu çerçevede İzmir Bornova
Mazhar Zorlu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde proje kapsamındaki ülkelere yönelik olarak
gerçekleştirilen eğitimlere;
 15 Nisan-10 Mayıs 2013 tarihleri arasında 11 teknik öğretmen,
 03-28 Haziran 2013 tarihleri arasında 12 teknik öğretmen
katılmıştır.
41
Eylem 3.8.
Uygulamalı eğitim ve staj kapsamında üniversite eğitimi makro planı oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
MYK
OAİB
Konu ile ilgili bir komisyon oluşturulmuş ve gerçekleştirilen toplantıda tarafların konu hakkında
görüşleri alınmıştır.
Uygulamalı eğitimin öneminin her geçen gün arttığı günümüzde, stajlar önemli boşluğu
doldurmaktadır. Stajların daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için
üniversitelerimizde en üst düzeyden öğrencilerimize farkındalık seviyesi yüksektir. Bunu daha
da arttırabilme adına; YÖK, sürekli olarak paydaş kurumlarla iletişim halindedir. Bu bağlamda
uluslararası staj hareketliliğin yaygınlaşması, staj yapan öğrencilerin sigorta giderlerinin
üniversitelerce karşılanması ve benzeri önemli gelişmeler yaşanmıştır.
42
Eylem 3.9.
Teknik eleman dışındaki beşeri bilimler eğitimi almış olan kişilerin formasyonuna sanayinin
ihtiyaçları yansıtılacak ve bu alanda uygulama yapma fırsatı tanınacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TOBB
OAİB
MYK
Konu ile ilgili bir komisyon oluşturulmuş ve gerçekleştirilen toplantıda tarafların konu hakkında
görüşleri alınmıştır.
Yine bu eylem maddesi ile yakından ilgili olarak 2011-2016 Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı
Stratejisi ve Eylem Planı’na paralel ve benzer eylemler mevcuttur. YÖK söz konusu bu eylem
maddeleri ile ilgili üniversitelerle yarışmalar yaparak farkındalık oluşturmuştur.
Üniversitelerimizin uyguladıkları müfredatlar yakından incelendiğinde gerek devlet gerekse
vakıf üniversitelerimizde, beşeri bilimler programlarında sanayinin ihtiyaçlarına cevap verecek
nitelikte bir müfredatın uygulandığı görülmüştür. Diğer taraftan, özellikle üniversiteler
tarafından sarf edilen uluslararasılaşma ve akreditasyon çabaları bu eğitimi daha da
kuvvetlendirmiştir.
43
Eylem 3.10.
STK, üniversiteler ve sanayi işbirliği ile makina teknoloji enstitüsü kurulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
TÜBİTAK
YÖK
TOBB
TİAD
MİB
Eylem kapsamında;
11 Şubat 2012 tarihinde İstanbul’da “Üniversite-Sanayi Buluşması” toplantısı
gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Türkiye genelindeki üniversitelerin mühendislik bölümlerinin
başkanları, üye firmalar ve ilgili kamu, kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile bir çalıştay
düzenlenmiş olup, çalıştay sonuç raporu katılımcılar ve ilgililerle paylaşılmıştır.
13 Nisan 2012 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen “I. Makine ve Aksamları İmalat
Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliği kapsamında, 181 proje değerlendirme kurulunca
incelenmiş ve her kategoriden (girişimci, sanayici ve akademisyen) ilk üç proje ile iki plaket
ödülü sahiplerini bulmuştur. Sektörün önemli isimlerinin konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte,
sanayi, üniversite, STK’larla, ilgili kamu kurum ve kuruluşları bir araya gelmiştir.
Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nin de üye olduğu Üniversite Sanayi İşbirliği Merkezleri
Platformu (ÜSİMP)’nun 20 Haziran 2012 tarihinde düzenlemiş olduğu genel kurul
organizasyonuna maddi olarak destek olunmuş ve etkinliğe katılım sağlanmıştır.
Manufuture-TR Teknoloji Platformu’nun 30 Kasım 2012 tarihinde Balıkesir’de gerçekleştirmiş
olduğu etkinliğe konuşmacı olarak katılım sağlanmıştır.
6-8 Aralık 2012 tarihinde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından organize edilen
“İnovasyon Haftası” etkinliğine, 13 Nisan 2012 tarihinde gerçekleştirilmiş olan “I. Makine ve
Aksamları İmalat Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliğinde üç kategoride ilk ona giren
toplam otuz proje ile katılım sağlanmıştır.
Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) ve Doğuş Üniversitesi işbirliğiyle “Makine
Sektörünün Rekabet Gücü” konulu raporun hazırlık çalışmalarına başlanmıştır.
İstanbul Teknopark’ta üniversitelerin makine, gemi ve uçak ile ilgili bölümlerinin yer
edinmelerini sağlamak üzere yapılan çalışmalara Birliğimizce de destek olunmaktadır.
44
HEDEF - 4
Türk Makina Sektörünün kalite, güven ve teknoloji unsurlarını ön plana çıkaran, yurt içinde ve
dışında etkin bir tanıtım yapmak ve ihracatı arttırmak.
Eylem 4.1.
Başta en çok makina ithalatı yapan ülkelerde olmak üzere, gelişen pazarlarda tanıtım
yapmak, lobi ve finansal destek faaliyetleri sağlamak amacıyla ofisler açılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
Dışişleri Bakanlığı
OAİB
MİB
TOBB
EKONOMİ BAKANLIĞI
Dünya makine ithalatından en fazla pay alan ülkelerden ABD, Almanya, ÇHC, Fransa, İngiltere,
Hollanda, Kanada, Japonya ve İtalya’da Bakanlığımızın mevcut birimleri ile kadro sayılarını
gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.
Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki)
ÜLKE
ABD
(15 Kadro)
ALMANYA
(13 kadro)
ÇHC
(10 kadro)
MERKEZ
Vaşington
Boston
Houston
Los Angeles
Seattle (Los Angeles)
San Francisco (Los Angeles)
New York
Miami (New York)
Şikago
Berlin
Düsseldorf
Frankfurt
Hamburg
Hannover
Münih
Stuttgart
Pekin
Guangzhou
Hong Kong
Şangay
BİRİM ADI
Ticaret Müşavirliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret At. Ofisi
Ticaret At. Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
MEVCUT
KADRO
3
1
2
2
1
1
3
1
1
2
2
1
2
2
2
1
3
2
2
3
45
FRANSA
(6 kadro)
İNGİLTERE
(5 kadro)
HOLLANDA
(3 kadro)
KANADA
(4 kadro)
JAPONYA
(3 kadro)
İTALYA
(5 kadro)
Paris
Lyon
Marsilya
Strazburg
Londra
Birmingham
Edinburg
Lahey
Deventer
Rotterdam
Ottava
Toronto
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Müşavirliği Ofisi
Ticaret Müşavirliği Ofisi
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
Ticaret Ataşeliği
2
2
1
1
3
1
1
1
1
1
1
3
Tokyo
3
Ticaret Ataşeliği
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2
3
Roma
Milano
Ayrıca, söz konusu eylem ile ilgili olarak işbirliği kuruluşları arasında olan Orta Anadolu İhracatçı
Birlikleri Genel Sekreterliğinden alınan ve makine sektörünün, sektör açısından önem arz eden
ülkelerde tanıtılması ve yürütülen lobi faaliyetlerine ilişkin güncel bilgiler aşağıda yer
almaktadır.
Makine Tanıtım Grubu (MTG), yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamında hedef ülke olarak seçmiş
olduğu Almanya'da birçok faaliyet gerçekleştirmiştir. 2012 yılı sonunda Hollanda'nın hedef ülke
olarak belirlenmesi ile bu ülkedeki lobi faaliyetleri ile ilgili çalışmalar da başlatılmış, söz konusu
ülkeye, makine sektörü ile ilgili kurumlan tespit etmek ve görüşmek, potansiyel sektörleri
belirlemek amacıyla bir ziyaret düzenlenmiştir. Ocak-Haziran 2013 döneminde Almanya tanıtım
faaliyetleri kapsamında, Türkiye'de bir danışman, Bauma ve Hannover Fuarlarında da Alman PR
firmaları ile çalışılmıştır. Almanya'da yerleşik bir danışmanlık firması ile çalışılmasının daha
faydalı olacağında hareketle Temmuz 2013'den itibaren Almanya'da faaliyet gösteren bir
danışman ile çalışılmakta ve bu ofisin de MTG'nin ihtiyaçları için kullanılmasına karar verilmiştir.
MTG'nin Ocak-Haziran 2013 Dönemi Yurtdışı Lobi Faaliyetleri
Makina Tanıtım Grubu'nun sponsorluk desteğinde bulunduğu ve 15 Ocak 2013 tarihinde
Duisburg Üniversitesi'nde (Essen/Almanya) göçmen öğrencilere yönelik düzenlenen ödül töreni
etkinliğine Birliğimizi temsilen bir Yönetim Kurulu Üyesi katılmış, Türkiye'yi ve makine sektörünü
anlatan bir sunum gerçekleştirmiştir.
13 Mart 2013 tarihinde Almanya Bavyera Eyaleti Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Altyapı,
Ulaştırma ve Teknoloji Devlet Bakam Martin ZEIL ile İstanbul'da düzenlenen görüşmeye MTG
Yönetim Kurulu Üyesi katılmış, Türk makine sektörü ile ilgili bilgi verilmiştir.
- Almanya'nın Baden Württenberg eyaletinde bir Makine İnşaat Birliği olan OWL (Ost Westfalen
Lippe) Maschinenbau e.V. heyetine yönelik 17-21 Mart 2013 tarihlerinde İstanbul'da bir
organizasyon düzenlenmiştir. 18 Mart 2013 tarihinde OWL Bakanı ve beraberindeki heyet ile
Yönetim Kurulu Üyeleri ve Genel Sekreterlik personelinin katıldığı bir akşam yemeği
düzenlenmiş, 19 Mart 2013 tarihinde ise OWL heyeti ile Türkiye-Almanya arasında yapılabilecek
46
işbirliğini görüşmek üzere bir toplantı gerçekleşmiştir. Söz konusu toplantıya PAGDER, İMDER ve
ENOSAD temsilcileri de katılmış olup MTG tarafından da Türk makine sektörü ile ilgili bir sunum
yapılmıştır. Toplantıda, karşılıklı işbirliğinin gelişmesi için bir protokol de hazırlanmıştır. 20 Mart
2013 tarihinde de OWL heyeti ile birlikte firma ziyareti gerçekleştirilmiştir.
- 26 Mart 2013 tarihinde Konya'yı ziyaret eden Almanya Baden Wurttenberg eyaleti Ekonomi ve
Maliye Bakanı Nils SCHMID ile MTG Yönetim Kurulu Üyesi arasında bir görüşme gerçekleştirilmiş
ve MTG hakkında bir sunum yapılmıştır. Ayrıca tesis ziyaretleri gerçekleştirilmiştir.
- Makine Tanıtım Grubu, 08-12 Nisan 2013 tarihleri arasında Hannover/Almanya'da gerçekleşen
Hannover 2013 Fuarı'na 98 m2 standla katılmıştır. Söz konusu stantta sektörleri hakkında bilgi
vermek üzere AKDER, TEMSAD, ENOSAD, MİB, PAGDER ve TARMAKBİR Dernek temsilcileri de
yer almış, Almanya ile makine konusunda işbirliğini arttırmak üzere ilgili kurum ve
organizasyonlarla toplantılar gerçekleştirilmiştir. Hannover Havaalanı, tramvaylarda ve fuar
alanında, MTG tarafından tanıtım kampanyası çerçevesinde ilanlar verilmiş, açılış gecesinin de
sponsoru olunmuştur. 10 Nisan 2013 tarihinde MTG web sitesinden canlı olarak yayınlanan
basın toplantısı düzenlenmiş, toplantıya Türk ve yabancı olmak üzere yaklaşık 30 basın mensubu
katılmıştır. Basın toplantısında ayrıca OWL (Ost Westfalen Lippe) Maschinenbau e.V. ile MTG
arasında bir işbirliği protokolü imzalanmıştır. 11 Nisan 2013 tarihinde ise MTG Standında Türk
Firmalarına yönelik bir kokteyl düzenlenmiştir.
- 15-21 Nisan 2013 tarihleri arasında Munih/Almanya'da gerçekleşen Bauma 2013 Fuarı'na
Makine Tanıtım Grubu, 48 m2 standla katılmıştır. Stantta sektörleri hakkında bilgi vermek üzere
AKDER ve ARÜSDER temsilcileri de yer almış, Almanya ile makine konusunda işbirliğini arttırmak
üzere ilgili kurum ve organizasyonlarla toplantılar gerçekleştirilmiştir. Münih Havaalanı ve fuar
alanında, MTG tarafından tanıtım kampanyası çerçevesinde ilanlar verilmiştir. 16 Nisan 2013
tarihinde Türk Makine Sektörü hakkında bilgi verilen ve Makine Tanıtım Grubu'nun Almanya
faaliyetlerinin anlatıldığı bir basın toplantısı düzenlenmiştir.
- 15 Mayıs 2013 tarihinde Makine Tanıtım Grubu, DÜNYA Gazetesi, Kuzey Ren-Vestfalya Makine
İmalatı/ Üretim Teknikleri Sektör Kümelenmesi ProduktionNRW ve Kuzey Ren-Vestfalya
Kalkınma Ajansı NRW.INVEST tarafından ortaklaşa 6. Dünya Gazetesi Türk Dış Yatırımları Paneli
düzenlenmiştir. MTG Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı panelde açılış konuşması yapmış ve
Türk makine sektörü, karşılıklı yatırımlar ve Almanya'da işbirliği yapmak üzere yürütülen
faaliyetleri aktarmıştır.
- 3-8 Haziran 2013 tarihleri arasında Sao Paulo, Brezilya'da bu yıl 14.'sü düzenlenen Feimafe
Fuarı'na Makine Tanıtım Grubu'nca 60 m2 bir info-standla katılmıştır. Fuara, Makine Tanıtım
Grubunu temsilen, Makine İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri ile Genel Sekreterlik
personeli katılmış, tesis ziyaretleri yapılmıştır. Fuar ile eş zamanlı olarak Türk makine
sektörünün tanıtımını yapmak amacıyla fuar alanında reklamlar verilmiştir.
- 4 Haziran 2013 tarihinde, Almanya'nın Saksonya eyaletinden gelen heyet için Ankara'da firma
ziyareti organize edilmiştir. Aynı gün, söz konusu heyete Genel Sekreterliğimiz'de Türk Makine
Sektörü ile ilgili bir sunum yapılmıştır. Toplantının ardından MTG Yönetim Kurulu üyesi, TürkAlman Ticaret Odası tarafından düzenlenen "Saksonya Sürdürülebilir Büyüme İçin Fırsatlar"
toplantısına katılmıştır.
47
- Hollanda'da yürütülecek tanıtım faaliyetleri öncesinde makine sektörü ile ilgili kurumları tespit
etmek ve görüşmek, potansiyel sektörleri belirlemek amacıyla, Makine Tanıtım Grubu üyeleri
tarafından 18-20 Haziran 2013 tarihleri arasında bir Roadtrip programı düzenlenmiştir. Hollanda
ziyareti Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Sassenheim, Helmond, Eindhoven şehirlerini
kapsamıştır. Lahey ve Rotterdam Ticaret Müşavirliklerine ziyaretler gerçekleştirilmiş ayrıca
Ticaret Odası, Royal Metal Union, ING Bank, Amsterdam Limanı gibi ekonomi ve makine sektörü
hakkında bilgi alınabilecek firma ve kurumlarla görüşülmüştür.
- Makine Tanıtım Grubu'nun Makine Sanayii Sektör Platformu (MSSP) üyelerine vermiş olduğu
maddi destekler kapsamında, Ocak-Haziran 2013 döneminde sektörel derneklerin ihracata
yönelik faaliyetlerine maddi destekler sağlanmıştır. Söz konusu dönemde, 9 sektörel Derneğe
toplam 267.000 TL tutarında destek verilmesi uygun görülmüştür.
Makine Sanayi Sektör Platformu Üyeleri’nin (MSSP) Yurtdışı Faaliyetleri
1) Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR)





Avrasya Tarımsal Mekanizasyon Zirvesi gerçekleştirilmiştir. Türk Tarım Alet ve Makinaları
İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR), Ege Üniversitesi ve TÜYAP Fuarcılık işbirliği ile
düzenlenmiştir.
22-28 Şubat 2013 tarihinde Fransa’da SIMA Tarım Teknolojileri Fuarı gerçekleştirilmiştir.
Organizatör firma ve MTG desteği ile info stand açılmıştır.
08-12 Nisan 2013 tarihinde Hannover/Almanya’da Hannover Messe Sanayi Fuarı
gerçekleştirilmiştir. Makine Tanıtım Grubu ile birlikte katılım sağlanmıştır.
28 Nisan-03 Mayıs 2013 tarihleri arasında Almanya Ticaret Heyeti Organizasyonu
gerçekleştirilmiştir. Alman VDMA kurumu işbirliği ile Almanya ile teknik işbirliğimizin
arttırılması, bu kapsamda firmalar arası ticari işbirliği olanaklarının yaratılması ve teknik
bilgilendirmenin amaçlandığı KOSGEB destekli gezimizde Üyelerimiz ve kamudan
misafirlerimizle birlikte yaklaşık 60 kişi dünyanın en önemli tarım makinaları ve traktör
fabrikalarını gezmiş, B2B iş görüşmeleri yapmıştır.
22-24 Mayıs 2013 tarihleri arasında Kiev/Ukrayna’da Kiev Tarım Fuarı ziyaret edilerek
önemli miktarlarda tarım makinası ithalatı yapan Ukrayna hakkında yerinde inceleme
yapılmıştır.
2) Araç ve Araçüstü Ekipman ve İş Makinaları Üreticileri Birliği Derneği (ARÜSDER)


15 - 21 Nisan 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilen Bauma Münih Uluslararası İnşaat
Makinaları, İnşaat Malzemesi Makinaları, Madencilik Makinaları, İş Makinaları ve İnşaat
Aletleri İhtisas Fuarına katılım gerçekleştirilmiştir.
Derneğin, yurtdışı sektörel dernekler ile iletişimi ve yurtdışında ofisi bulunmamaktadır.
3) Makine İmalatçıları Birliği (MİB)



26-28 Mart 2013 tarihleri arasında Frankfurt/Almanya’ya EMO Fuarı için stant kontrol
ziyareti gerçekleştirilmiştir.
04-05 Nisan 2013 tarihleri arasında Lahey/Hollanda’ya CECIMO Genel Müdürler
Toplantısı için seyahat gerçekleştirilmiştir.
08-12 Nisan 2013 tarihleri arasında Hannover/Almanya’ya, MTG organizasyonunda
Hannover Sanayi Fuarı seyahati gerçekleştirilmiştir.
48




22 - 28 Nisan 2013 tarihleri arasında Pekin/Çin’de, CIMT Çin Uluslararası Takım
Tezgâhları Fuarı ziyaret edilmiştir.
26-31 Mayıs 2013 Moskova/RUSYA’da Metalloobrabotka 2013 Fuarı ziyaret edilmiştir.
1-4 Haziran 2013 tarihleri arasında derneğin üyesi olduğu üst birlik olan CECIMO’nun
Villasimius/İtalya’daki Genel Kurul Toplantısına katılım sağlanmıştır.
Derneğin, TMMA USA adında ABD'de New Jersey şehrinde bir temsilcilik ofisi
bulunmaktadır. Amacı dernek üyelerine herhangi bir iş konusunda ABD'ye girmeden ön
hazırlık, bilgi edinme gibi konularda destek hizmetleri sağlamaktır.
4) Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği (POMSAD)




Dernek, CEIR – Avrupa Vana Sanayicileri Derneği’nin, çalışma gruplarına, toplantılara ve
her türlü faaliyetine ve mevcut dernek Başkanı Sn. Kutlu Karavelioğlu’nun İcra
Kurulu’nda görev yaptığı EUROPUMP – Avrupa Pompa İmalatçıları Derneği’nin çalışma
gruplarına, toplantılara ve her türlü faaliyete katılarak ve üyelerini bilgilendirmektedir.
12 Ekim 2012 tarihleri arasında Avrupa Pompa İmalatçıları Derneği (Europump) Yıllık
İcra Kurulu Toplantısı’na İstanbul’da ev sahipliği yapmıştır.
2-5 Mayıs 2013 tarihleri arasında İstanbul’da, Pawex 2013 (Pompa, Vana Ve Tesisat
Sistemleri) Fuarı organizasyonunu gerçekleştirmiştir. Fuar kapsamında 2-4 Mayıs 2013
tarihleri arasında 8.Pompa Vana Kongresi’ni gerçekleştirmiştir.
Derneğin, yurtdışı ofisi yok ve temsilci çalıştırmamaktadır.
5) Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD)





2-3 Nisan 2013 tarihinde AYSAD organizasyonu ile derneğin üyesi olduğu ELA (European
Lift Association) Genel Kurulu İstanbul’da gerçekleştirilmiştir.
17 Haziran 2013 tarihinde ELA tarafından Brüksel’de gerçekleştirilen “The Quality,
Safety, Environment & Education Commitee” toplantısına katılım sağlanmıştır.
ELA Yönetim Kurulu Üyesi, Birliğin Yönetim Kurulu Toplantılarına katılım sağlamıştır.
ELA Komponent Komitesi Üyesi Komitenin düzenlediği toplantılara iştirak etmiştir.
Derneğin yurtdışında herhangi bir ofisi ve temsilciliği bulunmamaktadır.
6) Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD)




31 Ocak- 2 Şubat tarihleri arasında Bangladeş Dakka'da yapılan tekstil makinaları fuarına
katılım sağlamıştır.
8-12 Nisan 2013 tarihleri arasında MTG desteğiyle Almanya Hannover Fuarına katılım
sağlamıştır.
29 Mayıs - 1 Haziran 2013 TÜYAP'ta yapılan ITM Texpo Euro Asia Fuarına katılım
sağlamıştır.
Derneğin, yurt dışında temsilcisi bulunmamaktadır.
7) İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği (İSDER)


6-7 Mart 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da Fem- Executıve Committee
Toplantısı’na katılım gerçekleştirilmiştir.
19-22 Mart 2013 tarihleri arasında Sao Paolo /Brezilya’da Cemat South America 2013
Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir.
49




21-24 Mart 2013 tarihleri arasında İstanbul’da, WIN - Automation Materials Handling
Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir.
25-27 Mart 2013 tarihleri arasında Miami/Amerika’da, Ipaf Summit - Iapa Awards
Konferansına katılım gerçekleştirilmiştir.
15-16 Mayıs 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da, Era Convention 2013 Konferansına
katılım gerçekleştirilmiştir.
6-9 Haziran 2013 tarihleri arasında İstanbul’da WIN - Metal Working Fuarı’na katılım
gerçekleştirilmiştir.
8) Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER)



25 Mart 2013 tarihinde Brüksel/Belçika’da CECE Yönetim Kurulu toplantısına katılım
gerçekleştirilmiştir.
15-21 Nisan 2013 tarihleri arasında Münih/Almanya’daki Bauma-Münih
Fuarı’na
15-16 Mayıs 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da Era Convention 2013 Zirvesi’ne
9) Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER)



20-24 Mayıs 2013 tarihleri arasında Brezilya’da gerçekleştirilen Feiplastic Fuarı’na katılım
sağlanmıştır.
20-23 Mayıs 2013 tarihleri arasında Çin’de gerçekleştirilen Feiplastic Fuarı’na katılım
sağlanmıştır.
07-10 Ocak 2013 tarihleri arasında Dubai’de (BAE) gerçekleştirilen Arabplast Fuarı’na
katılım sağlanmıştır.
10) Akışkan Gücü Derneği (AKDER)










6-9 Haziran 2013 İstanbul'da WIN II Fuarına katılım sağlandı.
8-12 Nisan 2013 Hannover'de MTG ile birlikte Otomasyon fuarına katılım sağlandı.
15 - 21 Nisan 2013 Münih'te MTG ile birlikte BAUMA fuarına katılım sağlandı.
CETOP'un Hannover'de düzenlediği İstatistik Komitesi toplantısına katılım sağlandı.
CETOP'un Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlediği genel kurul toplantısına katılım
sağlandı. Bu toplantıda önceki başkanı Ahmet SERDAROĞLU CETOP Başkanlığına
seçilmiştir.
Sudan’da eğitim faaliyeti yapılması için çalışmalara başlandı.
2012 yılı Hidrolik ve Pnömatik ürünler yurt içi satış istatistikleri çalışılarak CETOP'a
gönderildi.
CETOP'un her ay düzenlediği aylık satış anket formları doldurularak CETOP'a gönderildi,
gelen tüm ülke sonuçları dernek üyelerine iletildi.
CETOP'un 3 ayda bir düzenlediği satış trendleri değerlendirildi CETO'a gönderildi. Gelen
tüm CETOP üyesi, ülke sonuçları bizim dernek üyelerine aktarıldı.
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi yoktur.
50
11) Elektrikli Vinç İmalatçıları Birliği Derneği (TEVİD)


İngilizce - Türkçe broşürler bastırılarak, yurt içi ve yurt dışında dağıtımı sağlanmıştır.
Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi ve sektörel derneklerle bir ilişkisi yoktur.
12) Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD)





18-19 Ocak 2013 tarihleri arasında Davos/İsviçre’ de EFAC (The European Factory
Automation Committee) tarafından organizasyonu yapılan ve gerçekleştirilen 7. EFAC
Konferansı’ na katılım sağlanmıştır.
(7th EFAC Assembly Technology Conference) katılım sağlanmıştır.
12 Şubat 2013 tarihinde Ekonomi Bakanlığı koordinasyonu, Türkiye İhracatçılar Meclisi
(TİM) ve Orta Anadolu İhracatçılar Birliği (OAİB) Genel Sekreterliği organizasyonunda,
Trablus - Libya’ya yönelik olarak gerçekleştirilen “Ticaret ve Müteahhitlik Heyeti”
programına katılım sağlanmıştır.
8-12 Nisan 2013 tarihlerinde Hannover - Almanya’ da gerçekleştirilen “2013 Hannover
Fuarı” na MTG (Makine Tanıtım Grubu) organizasyonuna katılım sağlanmıştır.
ENOSAD’ ın yurtdışında ofisi ve çalışanı bulunmamaktadır.
51
Eylem 4.2.
Türk Makina Sektörü ile ilgili olarak firma bazında veri tabanı oluşturulacak ve kullanıma
açılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
KOSGEB
MİB
TİAD
Eylem 1.3.’de açıklanan Sanayi Sicil Sisteminin tamamıyla çalışır duruma gelmesi ile bu sistem
içerisindeki kayıtların, ürün ve üreticisi ile sınırlandırılmak koşulu ile kısmi olarak Bakanlığımız
web sayfasında kamuoyu ile paylaşılması mümkün hale gelecektir.
Makine sektöründe faaliyet gösteren, Birliğimize üye ihracatçılar firmalara yönelik olarak 23 alt
mal grubumuza göre firma sınıflandırması yapılarak “Turkish Machinery Exporters’ Catalog” ve
CD hazırlanmıştır. Söz konusu katalog ile CD katıldığımız uluslararası fuarlarda ve düzenlediğimiz
toplantılarda ziyaretçilere dağıtılmaktadır.
Ayrıca, Makine Sanayi Sektör Platformu üyelerinin çok dilli üye ve sektör katalogları
hazırlanması ve basılmasına maddi destek sağlanmaktadır.
Ayrıca, Birliğimiz tarafından Makine Sanayi Sektör Platformunu oluşturan tüm üyelerin ve
bunlara üye firmaların internet aracılığı ile haberleşmelerini sağlamak amacıyla bir proje
başlatılmıştır. www.turkmakinesanayi.com web sitesinden üyeler birbirleri ile haberleşebilecek,
Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nden gelen kurumsal duyuruların tümüne erişebilecek,
anlık mesajlaşabilecek ve Forum imkânı ile görüşlerini aktarabilecektir. Ziyaretçiler, Makine
Sanayi Sektör Platformu üye dernek ve firmaların iletişim bilgilerine ulaşabilecektir. Ayrıca,
sitenin en çok ziyaretçi çekmesi beklenen bölümü ise sanal kütüphane kısmıdır. Bu bölüm için
yapılan özel yazılım ile Makine Sanayi Sektör Platformuna üye derneklerin katalog ve
yayınlarına, Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliğine ait katalog vb. materyallere
erişilebilecektir. Proje kapsamında yaklaşık 3.000 adet firmanın bilgisi sisteme entegre
edilmiştir.
52
Eylem 4.3.
İhracat ve pazarlamaya yönelik devlet desteklerinin yeterli düzeyde bilinmemesinden
hareketle bilgilendirme toplantıları yaygınlaştırılacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
TOBB
OAİB
MİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
2013 Ocak - Haziran döneminde, Bakanlığımız ilgili birimlerince seminer ve bilgilendirme
toplantıları düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar ve ihracata yönelik devlet destekleri hakkında
firmalarımızın bilgilendirilmesi mümkün olmuştur. Bakanlığımız tarafından 11 ilde düzenlenen
16 etkinliğe ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır:
Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri ve İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım
Sağlanan Seminer, Toplantı ve Paneller
Talep Eden Kurum
1
2
3
4
5
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterliği
Denizli İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Karadeniz İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Yer
Tarih
Ankara
06 Şubat 2013
Gaziantep
21 Şubat 2013
Uşak
26 Mart 2013
Bursa
01 Nisan 2013
Giresun
16 Nisan 2013
Kayseri
18 Nisan 2013
Sunum Konusu
Pazar Araştırması, Ülke Masaları,
BAE Ülke Sunumu
Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri
Irak Ülke Sunumu
Irak Ülke Sunumu
İran Ülke Sunumu
GAC Ülke Sunumu
İran Ülke Sunumu
Irak Ülke Sunumu
6
Orta Anadolu Kalkınma Ajansı
7
Güney Marmara Kalkınma Ajansı
Çanakkale
03 Mayıs 2013
Çin Ülke Sunumu
8
Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri
Genel Sekreterliği
Trabzon
16 Mayıs 2013
Rusya Ülke Sunumu
9
İktisadi Kalkınma Vakfı
İstanbul
17 Mayıs 2013
Güney Kore Ülke Sunumu
İstanbul
22 Mayıs 2013
ABD Ülke Sunumu
Ankara
29 Mayıs 2013
İzmir
31 Mayıs 2013
10
11
12
İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Ege İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
13
Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası
Elazığ
06 Haziran 2013
Çin Ülke Sunumu
14
Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliği
Bursa
12 Haziran 2013
15
İzmir Ticaret Odası
İzmir
13 Haziran 2013
ABD Ülke Sunumu
16
İstanbul Ticaret Odası
İstanbul
19 Haziran 2013
53
Eylem 4.4.
TURQUM ve TSE Kalite Belgesi alan firmaların sayısı arttırılacak, belgelerin tanıtımı
yapılacak ve belge sahibi firmalara ilave destekler sağlanacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
KOSGEB
TOBB
Maliye Bakanlığı
TSE
OAİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
TURQUM Ürün Uygunluk Belgesini bugüne kadar toplam 25 firma almıştır. Hâlihazırda 2
firmanın belgelendirme süreci devam etmekte olup, 3 firma için ise denetim programı
yapılmaktadır. 2012 yılında TURQUM belgesine sahip firmalara yurtdışında yayınlanan sektörel
dergilere vermiş oldukları ilan tutarının %70'i oranında 20.000 $'a kadar maddi destek
sağlanmaktaydı. 2013 yılı itibari ile destek miktarı artırılarak ilan tutarının %80'i oranında 25.000
$'a kadar destek verilmektedir.
Ocak-Haziran 2013 döneminde TURQUM belgeli firmaların başvuruları doğrultusunda 5 firma
"Yurtdışı yayınlara verilen ilan" desteğinden yararlanmış olup, MTG Yönetim Kurulu kararı ile
toplamda yaklaşık 10.635 TL destek sağlanması uygun görülmüştür.
TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ
Türk Standartları Enstitüsü olarak sadece Makine Sektörü için değil, diğer sektördeki
sanayicilerimiz için de aşağıdaki uygulamalar devam ettirilmektedir.
1- TSE ‘den belgesi bulunan üreticilerimiz için kalibrasyon ücretlerinde % 30 indirim
uygulanmaktadır.
2- Pek çok ülke ile anlaşmalar imzalanarak ihracatta TSE Belgesi bulunan ürünlerin
ihracatta herhangi bir engele maruz kalmadan direk geçişi sağlanmıştır.
3- Standart satışlarında belirli bir indirim uygulanması kararı alınmıştır.
4- Ücretsiz çalıştaylar ve bilgilendirme toplantıları düzenlenerek kalite seviyesinin
arttırılması hususunda çalışmalar yapılmıştır.
5- Sanayicilerimizin KOSGEB desteğinden yararlanabilmeleri için, ürün belgelendirme
konularında TÜRKAK’tan Akreditasyon kapsam genişletmeleri arttırılmaktadır.
54
Eylem 4.5.
Dünyada marka olmuş makina ihtisas fuarlarına katılım teşvik edilecek ve bu fuarlarda Türk
Makina Sanayi ile ilgili konferanslar düzenlenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
MİB
KOSGEB
TOBB
OAİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
2013 yılı Ocak - Haziran döneminde; makine konusunda 18 fuara Milli Katılım izni verilmiş olup,
189 fuar bireysel destek kapsamına alınmıştır. 24-28 Şubat 2013 tarihlerinde Paris/Fransa’da
düzenlenen SIMA Tarım Makinaları Fuarı ise Prestijli Fuar listesine dâhil edilerek destek
kapsamına alınmıştır.
Tablo 12. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2013 Yılı Ocak-Haziran Dönemi)
Fuar Adı
Başlama
Tarihi
Bitiş
Tarihi
Konusu
Ülke
Çin
1
39. China International Fur And
Leather Products
15.01.2013
18.01.2013
Deri ve Kürk Konfeksiyon, Deri
Ürünleri, Deri İşleme Makinaları,
Saraciye, Yan Sanayi ve Deri
Kimyasalları, Aksesuar
2
11. Medex Uluslararası Ev ve
Ofis Mobilyaları ve Aksesuarları
Fuarı
27.01.2013
31.01.2013
Mobilya Yan Sanayi,
Aksesuarları ve Makineleri
İran
3
3 RD Machinex Arabia
18.02.2013
21.02.2013
Makina
S. Arabistan
21.02.2013
Tekstil, Moda, Kumaş, Hazır
Giyim, Aksesuar, Spor Giyim, İç
Giyim, Plaj Giysileri, Deri, Çanta,
Kot Giyim, Triko, Manifatura,
Örgü Giysiler, İplik Tekstil,
Makine ve Aksesuarları ve
Konfeksiyon Yan Sanayi
Polonya
Rusya
4
Poznan Fashion 2013
5
40.TEXTILLEGPROM-Uluslararası
Tekstil, Konfeksiyon Yan Sanayi,
Hazır Giyim, Ev Tekstili, Tekstil
Makineleri ve Ayakkabı,
Saraciye Fuarı
19.02.2013
22.02.2013
Tekstil ve Konfeksiyon, Ev
Tekstili, Tekstil Makineleri,
Ayakkabı, Saraciye, Züccaciye,
Hediyelik Eşya
6
4th Metal &Steel 2013
21.02.2013
23.02.2013
Makina
Mısır
7
22. Agra Uluslararası Tarım ve
Tarım Makinaları
05.03.2013
09.03.2013
Tarım ve Tarım Makinaları
Bulgaristan
19.02.2013
55
8
PROPACK AFRICA & PROPLAS
AFRICA 2013 & PRINT EXPO
9
APLF HONG KONG- ASYA
PASİFİC DERİ FUARI
25.03.2013
27.03.2013
10
10. MIHAS Uluslararası Helal
Ürünler Fuarı
03.04.2013
06.04.2013
11 INTERSTROYEXPO 2013 FUARI
12
113. CANTON Çin İthal ve İhraç
Ürünleri Fuarı 1. FAZ
13 BATIMATEC 2013
12.03.2013
15.03.2013
Paketleme, Ambalaj Makineleri,
Gıda İşleme, Kırtasiye
Makineleri, Baskı Makineleri,
Bilgisayar Sistemleri
Her Türlü Deri ve
Hammaddeleri, Deri Makinaları
Ve Kimyasalları, Deri Ayakkabı,
Saraciye, Hazır Giyim
Gıda, Gıda Ürünleri ve
Teknolojileri, Gıda Ambalaj
Paketleme Makineleri ve
Kozmetik
G. Afrika
Çin
Malezya
13.04.2013
İnşaat ve Yapı Malzemeleri Kapı
ve Pencere Cephe Sistemleri
Plastik İnşaat Makinaları Isıtma
Soğutma Havalandırma
Rusya
15.04.2013
19.04.2013
Makina-Teçhizat, Binek AraçlarıYedek Parçaları, Elektronik Ve IT
Ürünleri Elektrikli Ev Aletleri,
Mobilya, Lamba, Aydınlatma
Ürünleri, Hardware, İnşaat
Malzemeleri, Hammaddeler,
Tüketim Malları, Dekorasyon ve
Hediyelik Eşyalar, Takı, Gıda,
Tarım
Çin
04.05.2013
08.05.2013
Yapı İnşaat, İnşaat Malzemeleri,
İnşaat Makinaları
Cezayir
Katar
10.04.2013
14
PROJECT QATAR, HEAVY MAX
2013, QATAR STONE TECH 2013
AND MAKINAT QATAR 2013
06.05.2013
09.05.2013
İnşaat Malzeme ve Teknolojileri,
Doğal Taş, Mermer ve
Teknolojileri, Ağır İş Makineleri
Ve Ekipmanları, Genel
Makineleri Ve Ekipmanları
15
NOVİ SAD AGRICULTURE Uluslar
Arası Tarım, Tarım Endüstrisi,
Tarım Makinaları ve Ekipmanları
Ve Hayvancılık Fuarı
18.05.2013
24.05.2013
Tarım, Tarım Makinaları ve
Hayvancılık
Sırbistan
16 FEIPLASTIC
20.05.2013
24.05.2013
Plastik ve Plastik Makineleri
Brezilya
17 CHINAPLAS 2013
20.05.2013
23.05.2013
Plastik, Plastik İşleme Makineleri
Çin
03.06.2013
06.06.2013
Tarım, Gıda, Ambalaj, Makine,
Plastik ve Kauçuk
Libya
18
TRIPOLI MACHINERY, FOOD
PACK & PLASTICS SHOW 2013
56
Eylem 4.6.
Yeni Pazar olanakları araştırılacak ve geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
OAİB
TOBB
MİB
EKONOMİ BAKANLIĞI
Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir. Bu
çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet
Yardımları Kararı’nın 4’üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir
faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde
yürütülmektedir. Bu kapsamda;
- 2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ
kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara
bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda desteklenmektedir. Bahse
konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar yukarıda belirtilmiştir.
- 2010/6 sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında, firmalarımızca yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt
dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimleriyle ilgili giderleri belirli miktar ve oranlarda
desteklenmektedir.
- 2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve
TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı
model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin
giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve
pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık
(strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına yönelik
harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden pazarlamaya, satıştan
satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi ve
kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır.
Tablo 13. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları
Destek Başlangıç
Tarihleri
Firma Adı
1
Airfel Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş.
03.02.2010
2
Airfel Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş.
03.02.2010
3
Arzum Elektrikli Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş.
03.05.2011
4
Genpower Jeneratör San.ve Tic. A.Ş.
03.02.2010
5
İnoksan Mutfak Sanayi ve Ticaret A.Ş.
29.12.2011
57
6
Termikel Madeni Eşya San. A.Ş.
23.06.2011
7
Hidromek Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş.
05.12.2006
8
Sanko Makina Pazarlama ve Ticaret A.Ş.
26.10.2010
9
Arçelik A.Ş.
31.03.2008
10
Arçelik A.Ş.
31.03.2008
11
Deima Elektromekanik Ürünler İnş. Spor Malz. İml. San ve Tic. A.Ş.
08.06.2012
12
Makel Elektrik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
02.03.2010
13
Vatan Kablo Metal Endüstri ve Ticaret A.Ş.
24.10.2011
14
Vestel Dış Ticaret A.Ş.
25.06.2008
15
Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
05.12.2006
16
Viko Elektrik ve Elektronik Endüstrisi Sanayi ve Ticaret A.Ş.
14.11.2008
17
Erkunt Traktör Sanayi A.Ş.
07.02.2013
- 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında,
firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği, Pazara
Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği ile E-Ticaret
Sitelerine Üyelik Desteği sağlanmaktadır. Ocak-Haziran 2013 tarihleri arasında makina
sektörüne yönelik gerçekleştirilen sektörel ticaret heyeti programı aşağıda belirtilmektedir:
Tablo 14. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları
1
Programın Adı
Heyet
Başlangıç
Heyet Bitiş
Organizatör
Ülkesi
Tarım Makinaları
Sektörel Ticaret
Heyeti
13.05.13
19.05.13
Konya Ticaret Odası
Kazakistan/Almatı
Kırgızistan/Bişkek
- 2010/ 8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ
kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu
bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin
hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale
getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı değer
zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin
uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki program giderleri
ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri desteklenmektedir.
- Bu kapsamda makine ve aksamları sektörüne yönelik hâlihazırda devam eden Ur-Ge® projeleri
aşağıda belirtilmektedir:
58
Tablo 15. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri
İşbirliği Kuruluşu
Firma Sayısı
1
Aksaray Ticaret ve Sanayi Odası
14
2
Anatolia Grup Tarım ve Tarım Makinaları Dış Ticaret A.Ş.
14
3
Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı
20
4
Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı
26
5
Ankaralı Sanayici ve İşadamları Derneği
20
6
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası
13
7
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu
32
8
Doğu Anadolu İhracatçıları Birliği
15
9
Ege Soğutma Sanayicileri ve İş Adamları Derneği
52
10
Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası
20
11
Erzurum Girişimci İş Adamları Derneği
6
12
Eskişehir Havacılık Kümelenmesi Derneği
20
13
Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği
13
14
İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği
28
15
Kocaeli-Gebze VI. (İMES) Makine İhtisas OSB
18
16
Makine İmalat Teknolojileri İhtisas Organize Sanayiciler Derneği
25
17
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası
14
18
Muş Ticaret ve Sanayi Odası
8
19
Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü
14
20
22
21
10
22
Polatlı OSB Yönetim Kurulu Başkanlığı
11
23
Raylı Sistemler Kümelenmesi Derneği
22
24
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası
17
59
HEDEF - 5
Global düzeyde rekabet edebilen, katma değerleri yüksek ürünler üretebilmek için AR-GE ve
inovasyon yapmak.
Eylem 5.1.
Ar-Ge destekleri tanıtılacak ve kolaylaştırılacak; KOBİ’ler için yeni Ar-Ge ve inovasyon
destek mekanizmaları geliştirilecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğünce yürütülen Ar-Ge destek programları ve faaliyetleri
çerçevesinde;
1) 4691 sayılı kanun ile verilen yetki ile Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin kurulması ve takibi
yapılması sağlanmaktadır. Halen 50 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi bulunmakta olup
bunlardan 36 tanesi faaliyettedir.
2) 635 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Üniversite Sanayi İşbirliği ile
yürütülecek Ar-Ge ve yenilik projelerinin desteklenmesi amacıyla SANTEZ programı
yürütülmektedir. Ocak-Haziran 2013 döneminde SANTEZ programına toplam 252 adet
proje başvurusu yapılmış ve bunlar arasından 69 proje desteklenmeye değer
bulunmuştur.
3) Girişimcilerin yenilikçi iş fikirlerinin desteklendiği Teknogirişim Sermayesi Desteği
programına yapılan 1568 iş fikri başvurusu Şubat ve Mart 2013 aylarında iş fikri alanında
uzmanlardan oluşan komisyonlar tarafından değerlendirilerek 307 iş fikri desteklenmeye
değer bulunmuştur. Desteklenmeye değer bulunan iş fikri sahiplerinden 294 girişimci
Bakanlığımız ile Nisan 2013 tarihinde sözleşme imzalayarak destekten faydalanmaya
başlamıştır.
Ayrıca Üniversite Sanayi İşbirliği Bölgesel toplantıları kapsamında 26 bölgeden bu bölgeleri
temsil eden merkez iller olan Ankara, Kocaeli, Bursa, İzmir, Antalya, Aydın, Balıkesir, Adana,
Kayseri, Manisa, Kastamonu olmak üzere 11 ilde toplantı yapılmıştır.
TÜBİTAK
Ülkemizin Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) vizyonunu, önceliklerini ve ana hedeflerini içeren
temel strateji belgesi olan “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016” ile,
Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 27 Aralık 2011 tarihinde yapılan toplantısında alınan
kararlar doğrultusunda stratejik hedeflerini belirleyen TÜBİTAK;

KOBİ’lerin Ar-Ge Kapasitesi ve Yetkinliklerinin Artırılması,
60


TEYDEB Bütçesi İçerisinde KOBİ’lere Aktarılan Destek Oranının Artırılması,
Büyük Bütçeli Projelerde KOBİ’lerin Alt-Yüklenici Olarak Projelerde Yer Alması
Zorunluluğu ve Kotası Getirilmesi,
 Desteklenen KOBİ Projelerinde Araştırmacılara Teşvik Edici Ödüller Verilmesi,
 Üniversite-Sanayi İşbirliğini İçeren Projelerin Değerlendirme Kriterlerinin İyileştirilmesi,
 Üniversite-Sanayi İşbirliklerinin Çoğaltılması,
hedefleri paralelinde destek programları yürütmektedir.
2013 Ocak-Haziran döneminde, TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları kapsamında 907 KOBİ
1.014 Proje başvurusunda bulunmuş olup, 52 KOBİ 59 Ortaklı proje başvurusu yapmıştır. Aynı
dönemde; KOBİ'lerin desteklenen Ar-Ge projelerine TÜBİTAK tarafından toplam 94,74 milyon TL
hibe destek sağlanmıştır.
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere (KOBİ) yönelik strateji ve eylem planlarında geliştirilen
temel strateji; KOBİ’lerin verimliliklerini, katma değer içindeki paylarının ve uluslararası rekabet
güçlerinin artırılması esasına dayanmaktadır. Ülkemizde, Ar-Ge faaliyetlerinin önemli bir
bölümü büyük ölçekli işletmelerle sınırlı olup, ülke sanayinin %98’ini oluşturan KOBİ’lerin Ar-Ge
faaliyetleri istenilen düzeyin altında kalmıştır. Yukarıda belirtilen stratejik hedeflere ulaşmak için
piyasa koşulları ve uluslararası anlaşmalar kapsamındaki yükümlülükler dâhilinde, 2007 yılında
KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik projeleri için farklılaştırılmış bir destek programı TÜBİTAK tarafından
kurgulanmış ve uygulamaya alınmıştır.
Program kapsamında 2007-2013 Ocak Haziran dönemini kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer
almaktadır:
Tablo 16. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012)
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013*
Proje Sayısı
578
1.192
1.024
939
854
1.048
700
Firma Sayısı
536
1.097
946
848
773
951
673
Destek Kararı Verilen Proje
Sayısı
162
641
597
516
512
663
391
Hibe Destek Tutarı
(Milyon TL)
(2012 yılı sabit fiyatlarıyla)
-
20,9
91,5
75,1
79,6
81
45,56
Kaynak: TÜBİTAK (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemini kapsamaktadır.)
1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1507 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle
proje bütçesi üst sınırı 400.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarılmıştır. Bu kapsamda Temmuz 2012Haziran 2013 arasında 1.134 KOBİ (%52) 1.252 (%40) proje başvurusunda bulunmuştur.
Ayrıca, mevcut uygulamada 1507 Programının %75 oranındaki hibe desteğinden en fazla ilk iki
projesi için yararlanabilen KOBİ’lere, yapılan mevzuat değişikliğiyle –en az ikisi ortaklı başvuru
olmak kaydıyla- ilk beş(3+2) projelerinde Programdan destek alabilme hakkı tanınmıştır. 2012
61
yılı sonu itibarıyla, ilk üç projesi desteklenen 15 KOBİ (45 proje) bulunmaktadır. 2013 Haziran
sonu itibarıyla ilk üç projesi veya ikisi ortaklı olmak kaydıyla 5 projesi desteklenen 58 KOBİ’nin
179 projesi bulunmaktadır. (KOBİ ve proje başvuru sayısında yaklaşık 4 kat artış.)
Bununla birlikte; KOBİ’lerin başarıyla tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje
boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi
uygulaması başlatılmıştır. Belirlenen, fikir sahibi araştırmacılara 2013 yılında teşvik ödüllerinin
verilmesi planlanmaktadır.
1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
1995 yılında başlatılan 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programının amacı, ülkemiz
sanayine kurumsal Ar-Ge yeteneği kazandırarak evrensel teknolojiye katkı sağlar hale getirmek
için, Türkiye’de yerleşik katma değer yaratan kuruluşların Ar-Ge ve yenilikçi projelerini
desteklemektir.
Program kapsamında 2003-2013 Ocak Haziran dönemini kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer
almaktadır.
Tablo 17. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012)
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013*
Proje Sayısı
418
503
595
711
809
939
871
757
769
975
542
Firma Sayısı
316
360
434
481
538
588
547
490
537
636
374
Destek Kararı Verilen
Proje Sayısı
279
374
449
534
566
516
540
516
524
642
300
Hibe Destek Tutarı
(Milyon TL)
(2012 yılı sabit
fiyatlarıyla)
91,0
96,2
195,3 225,4 338,9 262,8 371,3 253,8 204,5 204,1 92,23
Kaynak: TÜBİTAK (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemini kapsamaktadır.)
1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1501 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle
Yüksek bütçeli (> 10 milyon TL) proje başvurularında, proje kapsamında bütçenin en az %7’si
kadar KOBİ’lerle ve en az %3’ü kadar Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri ile
işbirlikleri yapma zorunluluğu getirilmiştir.
2013 Haziran sonu itibarıyla, 10.000.000 TL ve üzeri bütçeli 7 farklı firmanın 8 proje
başvurusunda KOBİ ve Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri işbirliği
bulunmaktadır.
Bununla birlikte 1507 Programı’nda olduğu gibi 1501 Programı’nda da; KOBİ’lerin başarıyla
tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi
62
araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi uygulaması başlatılmıştır. Belirlenen, fikir sahibi
araştırmacılara 2013 yılında teşvik ödüllerinin verilmesi planlanmaktadır.
1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı (Yeni)
Ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte yenilikçi, ürün, süreç, bilgi ve teknoloji
geliştirme ve üretme potansiyeli bulunan KOBİ ölçeğindeki şirketlerin çekirdek, başlangıç veya
gelişme aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının, girişim sermayesi fonları aracılığıyla
karşılanmasıdır. Bu program kapsamında, girişim sermayesi fonlarının Türkiye’de yerleşik
teknoloji ve yenilik odaklı KOBİ ölçeğindeki şirketlere yapacakları aşağıdaki yatırımlarına hibe
destek verilecektir:



Çekirdek sermayesi desteği: Fikir aşamasında olan bir ürün/hizmet veya yeniliğin
oluşturulması amacıyla araştırma ve geliştirme, değerlendirme ve bir başlangıç konsepti
geliştirmek ya da yeni bir ürün veya hizmetin oluşturulması için yapılacak yatırımlar,
Başlangıç Sermayesi desteği: Ürün geliştirme, prototip oluşturma veya tamamlanmış
prototip sonrası üretim, satış ve ilk pazarlama faaliyetleri için ek finansman sağlamak
amacıyla yapılacak yatırımlar,
Gelişme Aşaması Sermaye Desteği: Büyüme ve pazarlama için ek finansman sağlamak
amacıyla yapılan yatırımlar.
Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri
TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları’nın tanınırlığını ve etkinliğini artırmak, mevzuat
değişiklikleri ve yeni destek programları hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla;
2013 yılında, Ocak – Haziran 2013 dönemi içerisinde Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Artvin,
Balıkesir, Bursa, Düzce, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Gebze, Hakkari, Hatay, İstanbul, İzmir,
Kahramanmaraş, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Mersin,
Osmaniye, Sakarya, Şanlıurfa, Trabzon ve Yozgat olmak üzere toplam 30 ilde 140 adet tanıtım
ve bilgilendirme etkinliklerine katılım sağlanmıştır.
Ocak – Haziran 2013 döneminde 49 webiner (çevrimiçi eğitim) düzenlenmiştir. Toplamda
webiner eğitimine 3552 kişi katılmıştır. (Webiner başına 67 kişi). 1501-1503-1505-1507-1509
programları hakkında yapılan genel bilgilendirmenin yanı sıra katılımcıların sorularına cevaplar
verilmiştir. Ayrıca 1511 ve 1512 Destek Programlarında açılan çağrılar, çağrı takvimi ve sürece
yönelik bilgilendirme yapılmıştır. 1513 Destek Programında genel bilgilendirme webineri
yapılmıştır. Bunların dışında YMM’lere ve talepleri doğrultusunda İstanbul Ticaret Odasına
bilgilendirme webinerleri yapılmıştır. Aylık olarak destek alan firmalara yönelik webinerlerimiz
sürmektedir.
63
KOSGEB
1. KOSGEB Kanununda değişiklik yapan ve 22 Nisan 2009 tarihinde kabul edilen 5891 sayılı
Kanun ile imalat sanayi dışındaki sektörlerin de İdare Başkanlığımız hedef kitlesine dâhil
edilebilmesine yönelik kanuni düzenleme yapılmıştır. Bu değişiklik sonrasında, yeni hedef kitle
dikkate alınarak ve ülkemizin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında, KOBİ’lerin
payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, ihracattaki paylarını
artırmak, araştırma-geliştirme, yenilik ve işbirliği faaliyetlerini desteklemek ve girişimcilik
kültürünü geliştirmek üzere, KOBİ’lerin değişen ve gelişen ihtiyaçları göz önüne alınarak, daha
esnek ve kapsamlı destekler sağlanması hedefi ile hazırlanan yeni KOSGEB Destek Programları
Yönetmeliği, 15.06.2010 tarih ve 27612 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş
olup, Araştırma-Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programına ilişkin
Uygulama Esasları da 25 Haziran 2010 tarihi itibari ile uygulamaya konulmuştur.
Bu Program ile; yeni ürün, yeni süreç bilgi ve/veya hizmet üretilmesi veya ticarileştirilmesi için
araştırma, geliştirme, inovasyon ve endüstriyel uygulama projelerinin desteklenmesi suretiyle;
 Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin
geliştirilmesi,
 Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi,
 KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması,
 Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına
destek sağlanması amaçlanmaktadır.
Tablo 18. Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programları
AR-GE ve İNOVASYON DESTEK PROGRAMI
İşlik Desteği
Kira Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri
Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri
Desteği (Geri Ödemeli)
Personel Gideri Desteği
Başlangıç Sermayesi Desteği
Proje Danışmanlık Desteği
Eğitim Desteği
Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği
Proje Geliştirme
Proje Tanıtım Desteği
Desteği
Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği
Ziyareti Desteği
Test, Analiz, Belgelendirme Desteği
ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI
Kira Desteği
Personel Gideri Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği
Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği
(Geri Ödemeli)
Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%)
İşliklerden bedel alınmaz
12.000
100.000
75
200.000
100.000
20.000
25.000
5.000
25.000
5.000
100
75
15.000
25.000
Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%)
18.000
100.000
150.000
75
200.000
2. Özel sektör ile üniversiteler arasında Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik
işbirliğinin yaygınlaştırılması ve KOSGEB Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek
Programı’nın hedef kitleye sunulabilmesini teminen, KOSGEB ile Üniversiteler, Ticaret/Sanayi
Odaları ve/veya Teknoparklar ile TEKMER ve/veya Ar-Ge ve İnovasyon İşbirliği Protokolleri
yapılmaktadır. Bu kapsamda Haziran 2013 sonu itibariyle 36 adet TEKMER ve 68 adet Ar-Ge ve
64
İnovasyon İşbirliği Protokolü imzalanmıştır. Böylece toplamda 104 farklı üniversite-sanayi
işbirliği sayısına erişilmiştir.
3. 2013 yılı içerisinde Ar-Ge ve İnovasyon Programı kapsamında KOBİ’lere 12.629.008,33 TL ve
Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında 6.636.902,04 TL destek sağlanmış olup, toplamda
19.265.910,37 Milyon TL destek sağlanmıştır. Program başladığı tarihten itibaren ise toplam
1624 KOBİ’ye 132.738.805 Milyon TL destek sağlanmıştır. (Haziran 2013 sonu)
4. Makine sektöründe faaliyet gösteren (Nace Rev.2 Kod:28) KOBİ’lere ilişkin tüm KOSGEB
Destek Programları kapsamında sağlanan destek miktarı ve desteklenen işletme sayısına ilişkin
tablo aşağıda yer almaktadır:
65
Tablo 19.Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Destekleri (Ocak-Haziran 2013)
NACE Rev.2 - Tanım
NACE Rev.2 - Kod
(Başka yerde sınıflandırılmamış
(Bölüm Bazında)
makine ve ekipman imalatı)
Desteklenen İşletme Sayısı
Ar-Ge,
İnovasyon ve
Endüstriyel
Uygulama D.P.
Genel Destek
Programı
Girişimcilik Destek
Programı
İşbirliği-Güçbirliği
Destek Programı
KOBİ Proje Destek
Programı
GİP KOBİ Destek
Programı
Kümülatif
Toplam
116
665
52
0
53
0
837
3.535.968,20
3.120.584,76
434.306,62
0
611.106,38
0
7.701.965,96
28
Sağlanan Destek Miktarı
NACE Rev.2 - Kod 28
(Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman
imalatı)
Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Destekleri
(2010 -2013)
Yıl
2010
2011
2012
2013*
Kümülatif
Toplam
14
147
199
116
313
672.072,9
9.730.756,13
14.116.819,64
3.535.968,20
30.937.850,15
NACE Rev.2 - Kod 28
(Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman
imalatı)
Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren KOBİ’ler için KOSGEB Tarafından Sağlanan Destekler
(2010 -2013)
Yıl
2010
2011
2012
2013*
Kümülatif
Toplam
227
1.345
1.578
1.157
2.490
1.277.845,17
18.595.587,09
27.133.486,2
12.991.531,59
59.998.450,05
Kaynak: KOSGEB (*2013 yılı Ocak-Haziran Verileridir.)
** Tabloda yer alan KOSGEB Destek Programları 2010 yılı Haziran ayında yürürlüğe girdiğinden, tablodaki 2010 yılı değerleri 2010 Haziran-Aralık dönemini kapsamaktadır.
66
Eylem 5.2.
Ortak Ar-Ge merkezleri ile Ar-Ge ve inovasyon teknoloji transfer merkezleri kurulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
5746 sayılı kanun kapsamında kurulan Ar-Ge Merkezleri; dar mükellef kurumların
Türkiye’deki işyerleri dâhil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin;
organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde
araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve en az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge
personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimlerdir.
5746 sayılı kanun kapsamında Haziran 2013 sonu itibariyle toplam 178 Ar-Ge merkezi
başvurusu yapılmış olup 153 firmaya Ar-Ge merkezi belgesi verilmiştir. Bunlardan 9 adet
belge firma talebiyle, 2 adet belge ise Bakanlık tarafından koşulları sağlamadıkları
gerekçesiyle iptal edilmiştir.
TÜBİTAK
1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi,
üniversite ve özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç
duyduğu bilgi ve teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet
gösteren Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek amacıyla başlatılmıştır. Program 1
Ağustos 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Proje başvuruları TÜBİTAK tarafından yayınlanan
çağrı takvimine uygun olarak yapılabilmektedir.
Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO) üniversite sanayi işbirliğinin oluşması ve gelişimine katkı
sağlayacak aşağıdaki faaliyetlerinin proje esaslı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır:
Tablo 20. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler
Modül 1
Farkındalık, tanıtım, bilgilendirme ve eğitim hizmetleri
Modül 2
Destek programlarından yararlanmaya yönelik hizmetler
Modül 3
Proje geliştirme/yönetim hizmetleri (üniversite sanayi işbirliği faaliyetleri)
Modül 4
Fikri Sınai Hakların yönetimi ve lisanslama hizmetleri
Modül 5
Şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri
67
Program için 2 Kasım-31 Aralık 2012 tarihleri arasında çağrı duyurusuna çıkılmıştır. Çağrı
kapsamında, Üniversitelerarası Girişimcilik ve Yenilikçilik Endeksi 2012 Sıralaması’nda yer
alan Yükseköğretim kurumları veya bu kurumlar adına başvuru yapılabilir. Program
kapsamında 39 üniversiteden niyet beyanı alınmıştır.
2013 Haziran sonu itibarıyla, Üniversiteler bünyesindeki Teknoloji Transfer Ofisleri’nin
güçlendirilmesi ve yenilerine teşvik amacıyla, 2 Kasım 2012’de açılan çağrıya başvuran 39
üniversiteden; Boğaziçi, Ege, Gazi, Hacettepe, Koç, Ortadoğu Teknik, Özyeğin, Sabancı, Selçuk
ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nin desteklenmesine karar verilmiştir.
Temmuz 2013 itibarıyla program kapsamında yeni çağrı açılmış olup, son başvuru tarihi 15
Ekim 2013’tür. Çağrı ile ilgili tüm detaylar ilgili programın web sayfasında belirtilmiştir
(http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/1513/icerik-acikcagrilar-0 ).
68
Eylem 5.3.
Kamu koordinasyonunda “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulacak ve desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş:
TÜBİTAK
KOSGEB
TTGV
TOBB
OAİB
TÜBİTAK
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK)’nun 22. Toplantısında onaylanan “Ulusal Bilim ve
Teknoloji Yenilik Stratejisi 2011-2016” belgesinde ülkemiz öncelikli alanları aşağıdaki şekilde
tanımlanmıştır:
• Otomotiv
• BİT
• Makine İmalat
Güçlü Olduğumuz
Alanlar
• Enerji
• Gıda
• Su
• Savunma
• Uzay
İvme Kazanmamız
Gereken
Alanlar
1 Nisan 2012 tarihinde yürürlüğe giren “1511 - TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji
Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı” kapsamında belirlenen Öncelikli
alanlarda çağrıya çıkılarak Türkiye’de yerleşik katma değer oluşturan kuruluşların AraştırmaGeliştirme (Ar-Ge) nitelikli ve yenilikçi projelerinin harcamalarına uluslararası tanım ve
kavramlar çerçevesinde geri ödemesiz (hibe) olarak destek sağlanması amaçlanmıştır.
Program kapsamında sağlanacak desteğin teknolojik yeterlilik ve bilgi birikiminin
artırılmasında, mevcut yeteneklerin farklı alanlarda da değerlendirilmesinde ve özgün
teknolojilerin geliştirilmesinde ivme kazandırıcı ve yönlendirici bir etken olması
hedeflenmektedir. Programda uygulanacak destek oranı, her dönem için sabit olup büyük
ölçekli kuruluşlar için %60, KOBİ’ler için %75’tir.
69
Tablo 21. 1511-Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri
Destekleme Programına İlişkin Veriler
Öncelikli
Alan
Alt Alan
Kabul Edilen
Proje Sayısı
14
7
22
12
11
5
14
5
9
5
4
3
18
8
34
16
62
9
17
32
42
25
13
8
6
4
2
2
1511-ENERJI-2012-ED-03
6
3
1511-ENERJI-2012-KKT-01
7
5
5
4
8
4
14
9
5
1
15
9
9
1
337
177
1511-MAKİNA İMALAT-2012-MEK-1
Mekatronik
1511-MAKİNA İMALAT-2012MEK-2
Makine
İmalat
Takım Tezgahları
1511-MAKİNA İMALAT-2012-TT-1
1511-MAKİNA İMALAT-2012-TT-2
Hibrit-Elektrikli Araç
Otomotiv
1511-OTOMOTİV-2012-HEA-1
1511-OTOMOTİV-2012-HEA-2
1511-OTOMOTİV-2012-YAÜ-1
Yenilikçi Araç
BİT
Proje
Öneri
sayısı
Çağrı Kodu
1511-OTOMOTİV-2012-YAÜ-2
Gömülü Sistemler ve
Entegre Devreler
1511-BİT-2012-GS-1
1511-BİT-2012-ED-1
1511-ENERJI-2012-GE-01
Güneş Enerjisi
1511-ENERJI-2012-GE-02
Ön Başvuru
Sayısı
81
52
28
96
159
143
1511-ENERJI-2012-ED-01
Enerji
Enerji Depolama
Kömür ve Kömür
Teknolojileri
1511-ENERJI-2012-ED-02
1511-ENERJI-2012-KKT-02
35
28
1511-ENERJI-2012-KKT-03
Tohum ve Hayvan
Islahı
Gıda
1511-GIDA-2012-THI-1
1511-GIDA-2012-THI-2
1511-GIDA-2012-GHS-1
Gıda Hijyeni
1511-GIDA-2012-GHS-2
TOPLAM
31
29
682
Kaynak: TÜBİTAK
Ulusal öncelikli alanlarımız olan Enerji, Otomotiv, Makine-İmalat, Gıda ve BİT belirlenen alt
teknoloji alanlarında, toplam 22 çağrı açılmış olup, yeni açılan destek programı olmasına
rağmen 2012 yılı içerisinde toplam 682 proje ön başvurusu alınmıştır.
Ön başvurusu tamamlanan ve panellerde başarılı bulunan projelerden, programa 2012 sonu
itibarıyla 337 proje başvurusu gerçekleşmiş ve Ocak-Nisan 2013 tarihleri arasında bu
başvurulardan 177 adedi için destek kararı verilmiştir.
2013 yılı için çağrı hazırlık aşamalarında yapılan bir dizi ön çalışma neticesinde çağrıya
çıkılacak alanlar ve çağrı konuları belirlenmiştir.
2013 yılında, Enerji Öncelikli alanında Enerji Verimliliği Teknolojilerinde, BİT öncelikli
alanında Mobil İletişim Teknolojilerinde ve Sağlık Öncelikli Alanında “1-Medikal Ekipmanlar,
2-Aşı, 3-Tanı Kitleri, 4-Biyomalzeme teknolojilerinde toplam 34 Adet çağrı yayınlanmıştır.
70
Program kapsamında desteklenecek projelerin konu ve kapsamı, başvuruya ilişkin koşullar
çağrı duyurularında açıklanmıştır.
2013 yılında proje başvuru ve değerlendirme süreçlerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Çağrı
duyurusunda aksi belirtilmedikçe proje ön başvurusu alınmayacaktır. Proje başvurusu
yapacak kuruluşlar doğrudan proje önerilerini sunacaklar ve projelerin değerlendirmesi bu
öneri temel alınarak tek aşamalı olarak gerçekleştirilecektir.
71
Eylem 5.4.
Ar-Ge ve inovasyonda geliştirilen ürünlere belgelendirme konularında destek olunacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
KOSGEB
TSE
TOBB
TÜBİTAK
TPE
TTGV
OAİB
Teknolojik ürün patent destek programına yönelik hazırlanan taslak yönetmelik, bu konuda
TÜBİTAK tarafından sağlanan destek programı nedeniyle gündemden kaldırılmıştır.
TÜBİTAK
1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı
1008 - Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programının amacı, Türkiye’nin ulusal ve
uluslararası patent başvurularının sayısının arttırılması, kişilerin patent başvurusu yapmaya
teşvik edilmesi ve ülkemizde fikri ve sınaî hakların tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda
bulunulmasıdır.
2012 sonu itibarıyla, 1.894 adet Ulusal Geri Ödemesiz Paten Desteği ve 206 adet Uluslararası
Geri Ödemesiz Patent Desteği verilmiştir.
Ayrıca, 2012 yılı sonu itibarıyla, TÜBİTAK TEYDEB Destek Programlarınca desteklenen projeler
kapsamında firmalar tarafından başvuru yapılan patent/faydalı model sayısı 295 adet olup,
tescil ettirilenlerin sayısı 37’dir.
2013 Haziran sonu itibarıyla, 990 adet Ulusal Geri Ödemesiz Patent Desteği ve 144 adet
Uluslararası Geri Ödemesiz Patent Desteği verilmiştir.
72
Eylem 5.5.
Ar-Ge ve inovasyon sonucu ortaya çıkan teknolojinin ticarileşmesi konusunda destek sistemi
oluşturulacaktır.
Sorumlu Kuruluş:
Maliye Bakanlığı
TÜBİTAK
TOBB
KOSGEB
OAİB
TTGV
Ülkemiz sanayisinin uluslararası pazarlarda rekabet gücünün arttırılarak daha dinamik bir
yapıya kavuşturulmasını temin etmek amacıyla, Ar-Ge ve yenilikçilik projeleri sonucunda
ortaya çıkan teknolojik ürünlerin veya prototiplerin tanıtımı ve pazarlanması için ülkemizde
yerleşik kuruluşlara mali destek verilmesi amaçlandığı Teknolojik Ürünlerin Tanıtım ve
Pazarlanmasına İlişkin Destek Yönetmeliği 20.06.2013 tarih ve 28683 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
Getirilen düzenlemeyle uluslararası literatürde “Business Angels” olarak tanımlanan ve riskli
erken aşama, teknoloji odaklı işletmelerin en önemli finans kaynakları arasında yer alan
Bireysel Katılım Sermayesi (BKS) sisteminin dünya uygulamaları dikkate alınarak
kurumsallaşmanın tesis edilmesi, BKS piyasasında iş etiğinin hakim kılınması ve sağlanan
vergi teşviği ile BKS sisteminin cazip hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, BKS
sisteminin desteklenmesine ilişkin düzenlemeleri içeren “6327 sayılı Bireysel Emeklilik
Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmıştır.
Söz konusu Kanuna ilişkin Yönetmelik ise 15.02.2013 tarihli 28560 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten itibaren BKS kapsamındaki işlemler
gerçekleştirilmekte olup, eylem kapsamındaki faaliyetler tamamlanmıştır.
TÜBİTAK
1512 - TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı
Girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, kuracakları Ar-Ge potansiyeli olan
firmalarda ticari değeri yüksek ürün ve hizmetlere dönüştürülebilmeleri için, fikir
aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerini desteklemek amaçlanmıştır. Bu bağlamda, 1512
programı vasıtasıyla iş rehberleri-girişimciler arasında oluşturulmaya çalışılan iletişim
mekanizması ve programın 4. aşaması (ticarileştirme) kapsamında hayata geçirilmesi
planlanan yatırımcılarla, girişimcilerin buluşmasını sağlayacak platformlar açık yenilik
örnekleridir.
73
TÜBİTAK Bilim Kurulu’nun 2 Mart 2013 tarihli ve 207 sayılı toplantısı ile 6 Nisan 2013 tarih ve
218 sayılı toplantılarında alınan kararlar gereğince;
 1512 TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları’nda
değişiklikler yapılmış ve bu değişiklikler yürürlüğe girmiştir.
1512 Programında;
 Programın adı, 1512 TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı yerine;
TÜBİTAK Girişimcilik Aşamalı Destek Programı olarak değiştirilmiştir.
 Program dayanağı değiştirilerek, 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkında Kanun” yerine, 02.02.2013 tarih ve 28547 sayılı Resmi
Gazete’de yayınlanarak değişen 278 sayılı “Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu Kurulması Hakkında Kanuna” dayandırılmıştır.
 Girişimcilere sermaye aktarımı, kanuna uygun olarak; 5746 sayılı kanunda geçen
teknogirişim sermaye desteği yerine, 278 sayılı kanuna uygun olarak teminat
alınmaksızın hibe olarak sermaye desteği verilmesi şeklinde değiştirilmiştir.
 Girişimci ve başvuru yapabilecek kişiler tanımı değiştirilmiştir.
 Program kapsamında desteklenmesi uygun bulunan toplam giderler içerisindeki,
genel gider desteği payı % 15’ten, %20’ye yükseltilmiştir. ( www.tubitak.gov.tr/1512 )
Bu program yenilikçi iş fikirlerinin ticari ürüne/sürece dönüştürülmesine yönelik aşağıda
açıklanan 4 aşamadan oluşmaktadır. Girişimci adayı bir aşamayı başarıyla tamamlamak
kaydıyla sonraki aşamaya geçebilir.




Aşama 1; bireysel girişimcinin iş fikri başvurusunu sunduğu ve bu fikrin olumlu
değerlendirilmesi durumunda girişimciye bu fikri bir girişim planı ile projelendirmesi
için isteğe bağlı olarak eğitim ve rehber desteği sağlanabilen aşamadır.
Aşama 2; girişimcinin kuracağı sermaye şirketine geri ödemesiz teknogirişim sermaye
desteği sağlanarak girişim planı çerçevesinde rehber desteği ile kavramsal tasarım,
teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik doğrulama çalışmalarının gerçekleştirildiği
aşamadır.
Aşama 3; ikinci aşamada geliştirilen çıktı üzerinde daha fazla Ar-Ge çalışmasına ihtiyaç
duyulduğu durumlarda, kuruluşun detay tasarım, ticari prototipin geliştirilmesi,
denemeler ve saha testleri gibi faaliyetlerinin TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç
Destek Programı kapsamında desteklendiği aşamadır. Bu aşamadan 5746 sayılı kanun
kapsamında diğer kamu kurumlarından teknogirişim sermaye desteği almış firmalar
da faydalanabilir.
Aşama 4; kuruluşun talebi üzerine TÜBİTAK’ın girişim sermayesi firmalarına mektup
göndererek, kuruluşa veya proje çıktısına ortak olmaya davet ettiği ve/veya çıktıların
satışını kolaylaştırmak üzere belirli aralıklarla proje pazarları düzenlediği/desteklediği
aşamadır.
Program kapsamında, Aşama 2’de verilecek hibe destek tutarı, bir defaya mahsus,
teknogirişim sermaye desteği şeklinde olup en fazla 100 bin TL’dir. Ayrıca, girişimcinin Aşama
3’e devam etmesi durumunda verilecek hibe destek tutarı ve oranı için 1507 KOBİ Ar-Ge
Başlangıç Destek Programı’na ilişkin Uygulama Esasları geçerlidir.
1512 Girişimcilik Aşamalı Destek Programı kapsamında 2 Mayıs 2013- 3 Haziran 2013
tarihleri arasında çağrıya çıkılmış, bu çağrıya 1.208 girişimci adayı değerlendirilmek üzere
evraklarını göndermiştir.
74
Başvurusu uygun bulunan 1.208 girişimciden 441’i 2. Aşama başvurusu yapmaya hak
kazanmıştır. Başarılı bulunan adaylar, 15 Temmuz-26 Ağustos tarihleri arasında İş Planı
hazırlayarak 2. Aşamaya başvuracaklardır. Bu süre içerisinde girişimci adaylarına İş Planı
hazırlanmasına yönelik olarak online ve yüz yüze eğitim olanakları sunulacaktır. Bu arada,
düzenli olarak yapılacak ve TEYDEB web sitesinde duyurulacak webinerler aracılığı ile
girişimcilerin 2. Aşama başvurusu ve ilerleyen süreç hakkındaki soruları yanıtlanacaktır.
1601 Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı (Yeni)
Programın amacı, yenilik ve teknolojik girişimcilik alanlarında gerçek ve tüzel kişilere yönelik
farkındalık oluşturma ve kapasite artırımını sağlayacak mekanizmaların desteklenmesine
yönelik usul ve esasların belirlenmesidir.
Bu program, yenilik ve girişimcilik ekosisteminde farkındalık oluşturma ve kapasitenin
artırılmasına yönelik; eğitim, mentörlük, iş birliği ağları, kümelenme, proje ve teknoloji
yönetimi, proje pazarı, yatırımcı pazarı ve benzeri mekanizmaların proje esaslı olarak
desteklenmesini kapsar. Ayrıca, hayata geçirilmesi planlanan diğer bir konu da, Yenilik
Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında, açılacak
çağrılardan biri olan “Üniversitelerde Girişimcilik Sertifikası Programı Oluşturulması ve
Yürütülmesi”nin desteklenmesi çağrısı için hazırlanan Eğitim Modülleri Kataloğu’na “Açık
Yenilik (Open Innovation) Yaklaşımı” başlıklı bir ders eklenmiştir.
1601 programı kapsamında “Özel Sektör Firmalarının Ar-Ge Kapasitesini Artırmaya Yönelik
Mentörlük Mekanizması Geliştirilmesi ve Uygulanması” konusu da çağrıya çıkılması
beklenen diğer bir hedeftir. Mentörlük mekanizmasıyla mentörlerin firmalara açık yenilik
yaklaşımının önemine dair vizyon göstermesi beklenmektedir.
75

Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Transkript

Benzer belgeler

Sayfa 1 / 1 Kamuyu Aydınlatma Platformu 14.08.2013 http://kap.gov

Presentation File

Dünyadan İşbirliği Teklifleri: Alım Teklifler

Amirnia Auto parts manufacturer

Ek-1

ekonomistin yorumu

Sanayi Devrimi

NİJERYA ÜLKE PROFİLİ