Bülten 17 - Hindistan Gezi Rehberi

www.hindistangezi.com
sitesi bülteni
her türlü sorular›n›z için : [email protected]
17
temmuz 2006
Değerli üyemiz
Sitemizin yenilenme çal›flmalar› tahminimizden uzun sürdü. Üyelik sisteminin aktif olmad›¤› dönemde
bir kez ‹ran ve bir kez de Hindistan gezisi yap›p geldim.
‹ran gezisini Mu¤la’dan Yasemin Ünal, ‹stanbul’dan Yunus Elban ve Ankara’dan Necdet Bozkaya ile
gerçeklefltirdim. Gidifl; 20 A¤ustos 2005 ve dönüfl 10 Eylül 2005 tarihinde idi. Bu geziye ait an› ve gözlemleri
bültenimizde bulacaks›n›z.
Hindistan gezisini ise 3 Mart 2006 20 Mart 2006 tarihleri aras›nda yapt›m.
Kat›l›mc›lar : ‹stanbul’dan Hülya Selda
Öngider, ‹zmir’den ‹smail Geçmen,
Erzincan’dan Saadet Özyi¤it, Tuba
Özyi¤it ve ‹shak Özyi¤it idi.
Bu iki geziye ait gezi anılarını
bültenimin bu sayısından itibaren
yayınlamaya bafllıyorum.
‹ran gezisi
Hindistan gezisi
katılımcıları
katılımcıları
NEW ORLEANS - MUMBA‹ KARfiILAfiTIRMASI
Geçen sene Amerika Birleflik Devletlerinin New Orleans ve Hindistanın Mumbai
flehirlerinde birbirine yakın tarihlerde sel baskınları meydana geldi. Bu baskınların
sonucunda ortaya çıkan tabloyu flu flekilde karflılafltırmıfllar :
Katrina kasırgası sonunda ya¤an ya¤mur miktarı : 18 inç
Mumbai’ye 27 Temmuzda ya¤an ya¤mur miktarı : 37,1 ‹nç
New Orleans nüfusu: 484.674
Mumbai nüfusu: 12.622.500
Katrina patladıktan sonra 48 saat içinde New Orleanstaki ölü sayısı : 100
Ya¤murdan 48 saat sonra Mumbaideki ölü sayısı :37
New Orleans’tan boflaltılan kifli sayısı : Tüm flehir
Mumbai’den boflaltılan kifli sayısı :10.000
Muson ya¤murları sonrası
Mumbai
New Orleans’ta açılan atefl sayısı ve fliddet : Sayısız
Mumbai’de açılan atefl sayısı ve fliddet : H‹Ç YOK
Amerikan Ordusunun New Orleans’a ulaflma süresi : 48 saat
Hint Ordusunun ve Deniz kuvvetlerinin Mumbai’ye ulaflma süresi :
12 saat
48 saat sonraki durum : New Orleans hala yardım ekiplerini, ordunun
duruma el koymasını ve elektrik bekliyor,
48 saat sonraki durum : Mumbai tekrar ayakları üzerinde durmaya
bafllamıfl ve ifl hayatı normale dönmüfl durumda,
Katrina kasırgası sonrası
New Orleans
ABD : Dünyanın en geliflmifl ülkesi
Hindistan : SADECE GEL‹fiMEKTE OLAN B‹R ÜLKE
Nurdan Çak›r’›n Hindistan Gezi An›lar› Amatör yazarlarımızdan Nurdan Çakır, Mart 2004 tarihinde yaptığımız Hindistan gezisine ait
anı ve izlenimlerini www.amatorceedebiyat.com sitesinde yayınlamaktadır. Bu yazılara
bültenlerimizde sırası ile yer vermekteyiz.
10
Hindistan - 7
KUMBH-MELA’y› beklerken
Üç günden bu yana Haridwar'›n Himalaya'lardan esen mistik rüzgar›yla hemhal oluyoruz...
Rishikesh, Haridwar'›n daha da yükse¤inde Ganj nehrinin Himalaya’dan ilk ç›kt›¤› kayna¤a
çok yak›n. Nehir, bu bölgede oldukça temiz. Gerçi farketmiyor temiz ya da kirlenmifl olmas›...
Hintliler her bir ihtiyac›n› ayn› nehir k›y›s›nda görmekte pek maharetliler!
Her yer ruhsall›k kokuyor, dinsel olmayan hiçbir ayr›nt› yok gibi. Dinsel kurallar alabildi¤ine
çeflnili ve de¤iflken. Ayr›ca kim kimdir? Kim niye niçin tap›n›yor anlayabilmek güç. Dev fiiva
heykelleri tüm yak›fl›kl›l›¤›yla geleni geçeni önünde ''Namaste'' dedirtiyor.
Yafll›s› genci tüm Hintliler buraya ak›n ak›n geliyorlar. ‹çinde bulundu¤umuz bir ayl›k süre
kutsal Kumbh Mela yoga festivalini de içeriyor. Kumbh Mela’y› Ujjain'de san›p oraya gidecektik,
fakat her seferinde yeri de¤iflti¤i için bu defa Haridwar'da gerçekleflece¤ini ö¤rendik. Henüz
klasik asram törenlerinden farkl› bir seremoni görmüfl de¤iliz. Bu akflamdan umutluyum,
umar›m bekledi¤im ölçüde farkl› bir Sadu dini törenine tan›k olabilirim...
Sadular felsefeleri ile çok ilgi çeken çöpten adamlar. Ellerinde asalar›, iskeletor gibi kemik
sayd›ran simsiyah bedenleriyle yar› ç›plak gezen yafll› ermifller! Ayaklar›nda tek tokmakl›
takunya veya yal›n ayak, ellerinde yemek taslar› ve üzerlerinde özel eflya tafl›mayan, parayla
ifli olmayan ruhsall›kta merhale katetmifl varl›klar...
Tabii, bütün Sadu görünüfllü insanlar gerçek felsefeye sad›k kalabilmifl mi tart›fl›l›r! Ben pek
sanm›yorum... Üç ka¤›tç› Sadular ortal›kta bol miktarda var. Hatta, insana flöyle dedirtiyor;
“dilencili¤in ve tembelli¤in ruhsall›¤a bürünmüfl flekli.” Gayet rahat, yiyecek ve para
dilenebiliyorlar çekinmeden. Sanki insanlar onlara bakmakla görevliymifl gibi!
Tap›nak ve ashramlardan yükselen ''Om Shanti'' ve ''Om Nama Sivaya'' seslerinin melodisel
çekilifliyle birinden di¤erine geçiyoruz... Bir baflkas›nda klasik “Hare Hare Krisna” mantras›
biteviye tekrarlanmakta.
Haridwar ve Rishikesh “om” çeken insanlar›n yakar›fl›yla gece gündüz ibadet içinde varl›klar›n›
koruyorlar.
Ganj'a, Ganga diyorlar... Bu akflam Ganga Aarti denilen sadu törenine kat›lmay› bekliyoruz
büyük bir merakla.
7- Nisan 2004 Haridwar - UTTARANCHAL EYALETI
Nurdan Çak›r
Sadece Hindistan’da
Bu köşemizde, sadece Hindistan’da görülebilecek görüntüler yayınlıyoruz.
Bir festival
Bir fil, 140 kilo
a¤›rl›¤›ndaki alt›n bir
semer olan “howdah’›
Hindu tanr›s›
Chamudeshwari için
tafl›yor. Mysore’daki
Dassera
kutlamalar›n›n ikinci
günü. fiehir 4 Ekim 12 Ekim tarihleri
aras›nda kutlanan
Navaratri (9 gece) kutlamalar› s›ras›nda 10 milyondan fazla
kiflinin ak›n›na u¤rad›.
15 Ekim 2005
Bir kandilci Chandigarh’ta toprak kandiller kurutuluyor. Bu
kandiller Hindular›n Y›l bafl› olan ve Ifl›k Festivali olarak bilinen
Divali’de (1 Kas›m) al›c› buluyor. Bu geleneksel pamuk ipiyle
yanan toprak kandillerin yerini zamanla (Çin’den ithal edilen)
cam kutulu ve dekoratif mum kandiller almaya bafllad›.
16 Ekim 2005
Bir bayram
20 Ekimde kutlanan Karva Chauth,
festivali s›ras›nda evli Hindu kad›nlar›
kocalar›n›n uzun ve sa¤l›kl›
yaflamalar› için dua eder ve oruç tutar.
Oruçlar›na günefl do¤madan önce
bafllar ve ay do¤uncaya kadar birfley
yemez ve içmezler. Festival genellikle
Hindistan›n kuzeyinde ve Divali - Ifl›k
Festivalinden 10 gün önce kutlan›r.
Karva Cauth festivali Bollywood
filmlerinde yer ald›ktan sonra daha
iyi tan›nmaya ve izlenmeye bafllad›.
20 Ekim 2005
Sogan Üretimi
Bütün ülkede so¤an fiyatları Maharashtra ve çevresindeki
eyaletlerdeki mevsimsiz ya¤ıfllar nedeniyle üretimin azalması
sonucu roket hızıyla yükseldi. Tüketiciye kilosu 10 Rupiye satılan
so¤an, bir gecede kilosu 25 Rupiye fırladı. Özellikle Divali
festivali öncesi yaflanan bu durumda ev kadınları aile bütçelerini
denklefltirmekte çok zorlandı . Tüketicinin yo¤un iste¤ini
karflılamak için hükümet, Pakistan’dan so¤an ithal etmeye karar
verdi.
26 Ekim 2005
Sonuçta gümrükten 2 saatte geçtik ve derme çatma yol kenarı
kebapçılarının arasında elinde tomarla parayla dolaflan ayaklı
change çalıflanlarının arasından geçtik ve herhangi bir Türk
kasabasına benzeyen Bezirgan’dan Maku’ya geldik.
Açık restoran pek kalmamıfltı, vejeteryan olmayan Neco Dede
ve 22 yaflındaki uzun at kuyru¤u saçlı, ‹stanbul’lu Yunus, bir kelle
- paça dükkanına fit oldular. Biz vejeteryanlar da çay içtik ve
dürüme benzer ekmek yedik. Yollarda dolanarak kapısında
kocaman 2 ku¤u heykeli olan parka girdik. Açık hiç bir çaycı veya
restoran bulamadı¤ımızdan ve biz de yorgun oldu¤umuzdan
otelimize geri döndük.
!
Sevgi ve Iflıkla, Y.
Devamı gelecek sayıda...
Arabamız Erzincan il Sınırında
Uzaktan A¤rı Da¤ı gözüküyor
Do¤ubeyazit 40 km. uzakta...
Ben, sürekli olarak kıyafetim konusunda tedirgin oldu¤um için
yanımda oturan kapalı kadına Türkçe olarak soruyorum. Azerice
bir cevap beklerken bana Türkçe olarak ve tebessümle cevap
veriyor. I¤dırlı Özgül Hanımla tanıflıyorum.Yaflım, sahip oldu¤um
çocuk sayısı, kaç kifli yolculuk etti¤imiz, nereli oldu¤umuz, nerelere
gidece¤imiz gibi ahiret sorularını geçtikten sonra kıyafetim
konusunda beni rahatlatıyor. Meflhed’de Imam Rıza’nın türbesini
mutlaka görmemizi söylüyor. Her salı Maku’ya mal almaya kocasıyla
gidip Çarflamba günü Do¤ubeyazıt’a dönüyormufl ve toptancılara
mal satıyorlarmıfl. Aynı zamanda kocası ve komflularının kocaları
din-hocasıymıfl, Türk pasaportuyla ‹ran’da hocalık yapıyorlarmıfl.
Çoluk-çocuk nasıl bir ticaret yolculu¤u yaptıklarını o zaman
anladım, asıl ifl; din hocalı¤ı, o yüzden ailecek gidiliyor ziyarete.
Kadınlar, sonradan Maku ve Tebriz’de gördü¤üm gerçek Iranlı
kadınlardan çok daha siyah ve kapalılar. Sonradan yollarda
gordü¤üm kâh beyaz, kâh puanlı hatta al kırmızı veya mor örtülü
kadınların tümünün Kürt olduklarını anlayaca¤ım. Ama tam sınırda
ve gümrükte içim pır-pır, saçlarımın kıvırcıklarını baflörtüsünden
içeri tıkmaya çalıflıyorum sürekli.
Maku, Mehman Saray bahçesi
Do¤ubeyazıt’tan Gürbulak sınır kapısına gelip gümrükten geçtik.
Arabayla sınırı geçmek Türkiye tarafında çok kolay.Yolcuların
pasaportlarına Türk polisi güler yüzlü ve yardımsever bir flekilde
bakıp damgalıyor. Ben bir flehirli Türk kadını olarak kapanmak
zorunda oldu¤umdan, duty free binasındaki tuvalette üstümü
de¤ifltiriyorum. Ayak bileklerime kadar inen bol gri bir hint ete¤i,
gri uzun kollu bluz ve omuzumdan belime inen genifl siyah bir
örtüyle kapanıyorum. Uzun süre bulabilece¤im son aynaya yabancıya
bakar gibi bakıyorum. Arabanın ifllemleri de çok çabuk bitiyor.
Fakat ara bölgeyi geçip ‹ran tarafına gelince sabır sınırlarımız
testten geçiyor. Hiç bir araba veya insan sıraya girmiyor, elindeki
pasaportu uzatabilen, biraz Azeri veya Farsi dili bilen öne geçiyor.
Kadınlar kenarda oturuyorlar, hiçbiri sıraya girmiyor, kocalar veya
erkek çocuklar bu sorumlulu¤u yerine getiriyor. Hava kararıyor,
karnımız acıkıyor.. Önce sa¤lık kontrolü için bekleniyor. Bu kontrolde
sadece suratınıza bakıyor ve damga basıyor sivil bir ‹ranlı görevli.
Sonra asıl girifl için bekliyorsunuz... bekliyorsunuz... bekliyorsunuz.
Turkiye’den ticaret geçifli yapan onlarca aile, çoluk - çocuk - genç
- yafllı, tam olarak ne söylediklerini anlamak pek mümkün olmuyor,
çünkü kendi aralarında daha çok Kürtçe veya Azerice benzeri bir
dil konufluyorlar.
Kelle - Paça ile akflam yeme¤imiz
YASEM‹N ÜNAL’›n
‹RAN GEZ‹S‹