Teknik Tekstil

Hayatımız inovasyonla değişiyor
İnovasyon, yeni fikirlerin ticari bir yarara dönüştürülmesi, yaratıcılığın ticari ustalıkla birleştirilmesi sürecidir. Neredeyse bir ülkenin bilim ve teknolojisinin tüm elemanlarını içine alması gereken
inovasyon etkinliğinin yürüyebilmesi, öncelikle toplumun her
kesiminin ve iktidar erkinin olayı benimsemesi ve desteklemesi ile
mümkündür. İbrahim Burkay’ın yazısı 3’te
BUTEKOM, Texworld Trend Alanı
çalışmalarında yerini aldı
UTİB, 2012‘de 15.’si düzenlenen Paris Texworld
Kumaş Fuarı’nda sunduğu destek ile firmaların
verimli bir fuar geçirmelerini sağladı. BUTEKOM’un
UTİB standında düzenlediği Trend Alanı çalışmaları, farklı ülke katılımcılarının da dikkatini çekti.
BÜLTEN
www.butekom.org
Bursa Tekstil ve Konfeksiyon AR-GE Merkezi
Sektörde sürdürülebilirliğin formülü
‘Teknik Tekstil’
Konvansiyonel tekstillerle sadece giyim ve ev tekstiline yönelik olarak çalışan
sanayiciler, teknik tekstillerin gelişmesiyle tıp, inşaat, tarım ve otomotiv gibi
sektörlere de girme fırsatı yakalayacak.
Türkiye İnovasyon
Haftası gelecek için
umut verdi
TEKNİK TEKSTİL ALTYAPISINA SAHİBİZ
Teknik tekstil, devam eden gelişmelerle günümüzde giderek daha fazla nitelik kazanırken, ulaştığı 130
milyar dolarlık pazar payı ve yaklaşık 24 milyon ton
tüketimi ile tekstil dünyası içerisinde sektörel bir alan
olarak değerlendiriliyor. Ülkemizde kurulu tekstil ve
konfeksiyon sektörü de sahip olduğu altyapı, bilgi ve
insan kaynağı ile artık yeni tekstil döngüsü içerisinde
vazgeçilmez bir unsur olan teknik tekstil sektöründen
daha fazla pay almaya hazırlanıyor.
T
ürkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM)
düzenlediği ve 3 gün süren Türkiye
İnovasyon Haftası etkinliği, katılımcıların
yoğun ilgisiyle coşkuya dönüştü ve 7’den
70’e inovasyona ilgi duyan herkesi bir araya
getirdi. 6-8 Aralık 2012 tarihlerinde İstanbul
Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen ve tüm
konuşmacıların dolu salonlara seslendiği
etkinlik, ayrıca üniversitelere, sanayicilere,
tasarımcılara, öğrencilere ve proje sahiplerine
etkileşim ortamı da yarattı. Etkinlikte
BUTEKOM’un standı da yoğun ilgi gördü.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir
Topbaş ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı
Mehmet Büyükekşi’nin de ziyarette bulunduğu
standımızda, BUTEKOM’un çalışmalarının ürünü
olan kitap ve cd’ler katılımcılar ile paylaşıldı.
Eğitim ve seminerlere
2013’te de devam
BUTEKOM, tekstil sektörünün
ihtiyaçlarına yönelik anket çalışmalarıyla
belirlenen konularda yaptığı eğitim ve
seminerlerini, 2013’te de sürdürerek
paydaşlarına ışık tutmaya devam
edecek.
TEKSTİLİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ SAĞLANACAK
BUTEKOM’un yol haritasındaki en önemli görevlerinden birini de teknik tekstiller ile ilgili yapılacak çalışmalar oluşturuyor. Kurulduğu günden itibaren bu konuda
birçok çalışmaya imza atan BUTEKOM, aynı amaçla
2013 yılında Teknik Tekstil Alt Grubu oluşturacak, Teknik
Tekstil Çalıştay Raporu’nu sektörle paylaşacak ve seminerler düzenleyecek. BUTEKOM, böylece Türkiye’nin temel sektörlerinden biri olan tekstilin sürdürülebilirliğini
de sağlamış olacak. Şengül Teke’nin yazısı 2’de
Türkiye’nin tek kumaş ve aksesuar fuarı TEXBRİDGE
U
TİB öncülüğünde 31 Ekim-2 Kasım 2012 tarihleri arasında
gerçekleştirilen Texbridge Fuarı’nda moda tasarımcıları
ve desen yaratıcıları 2013-2014 sonbahar-kış sezonunun
trendlerini görme şansı yakaladı. Trend alanının organizasyon
çalışmaları BUTEKOM tarafından gerçekleştirildi.
Gelecek için Teknik Tekstil
Değerli Sektör Temsilcileri,
Türkiye’nin tekstil ve konfeksiyon sektöründeki ilk ve tek Ar-Ge Merkezi olan BUTEKOM, yaptığı çalışmaları aktarmak ve sektörü bilgilendirmek amacıyla sunmuş olduğu bültenin ikinci sayısını sizinle buluşturmuş olmanın heyecanını yaşıyor.
Bültenimizin bu sayısında “Teknik Tekstil” konusunu ele almaya çalıştık. Bilindiği üzere, Teknik Tekstil
Pazarı, devam eden gelişmelerle günümüzde giderek daha fazla nitelik kazanmaktadır. Bu pazarın önemiyle birlikte uygulamalar da giderek artmaktadır. Bu yönüyle teknik tekstillerin sektörümüz için çok
önemli bir fırsat olduğunu da düşünüyorum. Konvansiyonel Tekstiller’le sadece giyim ve ev tekstiline
yönelmek zorunda olan sanayicimiz, teknik tekstiller ile birçok sektöre girme fırsatı yakalayacaktır. Günümüzde tekstil ürünleri, tıp alanından inşaat sektörüne, tarım alanından otomotiv sektörüne kadar geniş
bir yelpazede yer almaktadır. Diğer yandan ise Avrupa’da yatırım ve istihdam bakımından, sektörümüz
çok güçlü olmasına rağmen, en önemli zayıf noktası sektördeki Ar-Ge ve Ür-Ge çalışmalarının yetersizliği,
dolayısıyla bu alandaki eksikliğidir.
Şengül TEKE
Tekstil Yüksek Mühendisi
BUTEKOM’ un kuruluşuyla belirlenen
yol haritasındaki en önemli
görevlerinden biri de teknik tekstiller
ile ilgili yapılması hedeflenen
çalışmalardır. Bu konuda BUTEKOM
kurulduğu günden itibaren birçok
çalışmaya imza atmıştır ve atmaya da
devam edecektir.
Bu amaçla 2013 yılında da
BUTEKOM Teknik Tekstil Alt
Grubu’nun oluşturulması, Teknik
Tekstil Çalıştay Raporu’nun sektörle
paylaşılması ve güncel konularda
eğitim ve seminerler yapılması
planlanmaktadır.
2 www.butekom.org
TEKNİK TEKSTİL İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARIMIZ
BUTEKOM’ un kuruluşuyla belirlenen yol haritasındaki en önemli görevlerinden biri de teknik tekstiller
ile ilgili yapılması hedeflenen çalışmalardır. Bu konuda BUTEKOM kurulduğu günden itibaren birçok çalışmaya imza atmıştır ve atacaktır. Bunlardan birkaçını sıralayacak olursak:
Bu yıl 5.’si gerçekleştirilen olan UTİB Türkiye Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü’nde AR-GE Proje Pazarı Etkinliği’nde, proje konu başlıkları her yıl “Teknik Tekstil” alt gruplarından belirlenerek, yaklaşık 800 Ar-Ge
proje önerisi sektöre sunuldu. Ayrıca yıl içerisinde bu proje önerilerinin hayata geçmesi için yararlanılacak
destekler ve proje yönetimi gibi destekleyici programlar da devam etmektedir.
Teknik tekstiller sektörünün en önemli organizasyonlarından biri olan Techtextile 2009 ve 2011 fuarlarına akademisyenlerden oluşan araştırma heyetleri ile katılım sağlanmış ve yapmış oldukları incelemeler
sonucu 2009 ve 2011 fuarları için ayrı ayrı “Teknik Tekstil Frankfurt Fuarı Teknolojik Değerlendirme Raporu”
hazırlanmıştır.
2012 yılı faaliyet planı kapsamında “Tekstilde Kompozit Malzemeler, Yeni Nesil Lif ve İplikler ve Sektörde
Uygulamaları, Tekstilde Nanoteknoloji Uygulamaları” gibi seminerler ve eğitimlerle bu konu desteklenmiş,
sektörden yoğun ilgiyle karşılanmıştır.
2009 yılında Türkiye Teknik Tekstil sektörü sanayicileri ile ilgili kamu yetkilileri, araştırmacılar, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşlarından birinci derecede paydaşların katılımı ile Teknik Tekstil Çalıştayı
düzenlenmiştir. Bu Çalıştay’ın teknik tekstil ürünlerinin üretim ve kullanımına yönelik yasal süreçlerin oluşturulması, disiplinler arası çalışmaya ve Ar-Ge’ye dayalı çalışmalar sağlanması, hammadde ve teknolojide
dışarıya bağımlılığın azaltılması gibi hedeflere yönelik yapılmıştır.
BUTEKOM, 2013 yılında da aynı hedeflerle yoluna devam edecektir. Bu amaçla 2013 yılında BUTEKOM
Teknik Tekstil Alt Grubu’nun oluşturulması, Teknik Tekstil Çalıştay Raporu’nun sektörle paylaşılması ve güncel konularda eğitim ve seminerler yapılması planlanmaktadır.
Sektör paydaşları olarak, gelişen teknik tekstiller sektöründe başarılı olabilmek için konvansiyonel
tekstillerde elde ettiğimiz bilgi birikimimizi, başarı ve tecrübelerimizi, ortak kuruluş olan BUTEKOM’ da
bütünleştirmeli ve gücümüzü bu konuda yoğunlaştırmalıyız. Bu yönlenmeyle, rekabet gücümüze destek
sağlayacak katma değeri yüksek teknik tekstil ürünleri ile ülkemizin temel sektörlerinden biri olan tekstil
sektörünün sürdürülebilirliğini de sağlamış oluruz.
Hayatımız inovasyonla değişiyor
İ
İbrahim BURKAY
UTİB Yönetim Kurulu Başkanı
nsanlık tarihi, bilim, teknoloji ve yeniliklerin, diğer bir deyişle inovasyonun tarihidir. Çağları açan da kapatan da, büyük medeniyetleri yükselten de çöküşe sürükleyen de hep teknolojik değişme ve yenilikler
olmuştur. Ülkeler arasındaki medeniyet yarışını belirleyen de tarihin akışını hızlandıran da inovasyon
ve teknolojik değişmedir.
İnovasyon, yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş malın hizmetin veya sürecin, yeni bir pazarlama yönteminin ya da iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir organizasyonel
yöntemin uygulanmasıdır. Bir başka deyişle inovasyon, yeni fikirlerin ticari bir yarara dönüştürülmesi,
yaratıcılığın ticari ustalıkla birleştirilmesi sürecidir. Yani inovasyonu, geleceğe ne kadar farklılık kattığımız
ve sürdürülebilir kârlı büyümeyi ne kadar sağladığımız ile ölçebiliriz. İnovasyon basit anlamlı bir yenilenme değil, yenilenmenin kuramsal aşamasından başlayarak yenilik ürününü de içine alan ve pazarlanabilme niteliğini kabul eden bir süreçtir.
Neredeyse bir ülkenin bilim ve teknolojisinin tüm elemanlarını içine alması gereken inovasyon etkinliğinin yürüyebilmesi öncelikle toplumun her kesiminin ve iktidar erkinin olayı benimsemesi ve desteklemesi ile yürüyebiliyor. Hayatımızın her alanı dijital inovasyonlarla değişiyor. Yeni bir dünya oluşuyor. Bu
değişim yalnız iş yaşamında değil hayatımızın her alanında bizlere yansıyor. Sağlıktan eğitime, üretimden pazarlamaya kadar her alanda dijital inovasyonun etkileri artık günümüzde görülüyor. Çok yakın bir
süreçte iş yaşamının yüzde 80’ inin dijital olması bekleniyor.
BİLİNÇLENME BAŞLADI
Ülkemizde uzun yıllar ihmal edilen bu konularda son yıllarda gözle görülür bir bilinçlenme yaşanmaktadır. Hükümetten, akademik çevrelere, iş dünyasından sivil topluma kadar pek çok kesim bilim teknoloji
ve inovasyon alanında çabalarını ve aralarındaki işbirliğini arttırmışlardır. Bugün ekonomimiz, sağlam
makroekonomik temelleriyle, büyük bir kamu borcu ve finansal kriz altında ezilen Avrupa ekonomilerinden ayrılmış vaziyettedir. Artık başta cari açığın düşürülmesi ve reel sektörün rekabet gücünün artırılması
gibi yapısal bazı sorunlara yoğunlaşmak için imkân ve kabiliyetlere sahip ülkeyiz. Türkiye olarak teknoparkların önemini ancak 2000’li yıllarda fark edebildik. Ancak kısa sürede çok önemli aşama kaydettik.
Bugün 32’si faal olmak üzere toplam 43 teknoparkımız mevcuttur. Bu teknoparkların 31 farklı şehrimizde
kurulmuş olması da son derece anlamlıdır. Teknoloji alanında kaydettiğimiz başarıları takip edebileceğimiz en önemli göstergelerden biri de sınaî mülkiyet haklarıdır. Geçtiğimiz birkaç yılda patent ve faydalı
model başvuru sayıları tarihimizde ilk defa 11 bini geçmiştir. Son yıllarda, marka ve endüstriyel tasarım
başvuruları bakımından Avrupa’nın ilk üç ülkesi arasında yer almaktayız. İnovasyon konusu her ne kadar
milli olarak en ziyade desteklenmesi gereken bir alan gibi görünse de, bir o kadar da uluslararası işbirliği
ve küresel bakış açısına açık bir alandır.
Girişimsel inovasyon yoksa değer oluşturmaz!
A
r-Ge, inovasyon için gereken en önemli faaliyetlerden biridir. Ancak girişimsel inovasyon yoksa, diğer bir deyişle Ar-Ge’yi yapanların girişimcilik niteliği
yoksa, değer oluşturmaz. Dolayısıyla, teknoloji-tabanlı firmalar dışında kalan
tüm firmalarda yürütülen inovasyon çalışmaları sadece “teknolojik inovasyon”u
değil, “organizasyonel inovasyon” ve “sunumsal inovasyon”u da kapsar.
Teknolojik inovasyon, teknolojik ürün ve süreç inovasyonunu kapsar. Burada
ürün, hem fiziksel bir ürünü hem de hizmeti ifade etmektedir. Teknolojik olarak
yeni bir ürünün veya sürecin geliştirilmesinin yanı sıra, mevcut ürün ve süreçlerde önemli teknolojik değişikliklerin yapılması da bu kapsamda değerlendirilir.
Ürünün pazara sunulması ve sürecin üretimde kullanılması ile inovasyon gerçekleştirilmiş olur. Teknolojik ürün inovasyonu, tüketiciye yeni veya iyileştirilmiş
hizmetler sunmak amacıyla performans özellikleri artırılmış bir ürünün geliştirmesini ve/veya ticarileştirilmesini ifade eder. Teknolojik süreç inovasyonun
da ise, yeni veya önemli ölçüde gelişmiş bir üretim ya da dağıtım yönteminin
uygulanması söz konusudur.
Organizasyonel inovasyon, yeni çalışma ve iş yapış yöntemlerinin geliştirilmesi ve/veya uyarlanarak kullanılması ile bir firmanın rekabet gücünün yükseltilmesini ifade eder.
Sunumsal inovasyon, yeni tasarımların ve pazarlama yöntemlerinin geliştirilmesi ve/veya uyarlanarak kullanılması ile bir firmanın rekabet gücünün
yükseltilmesidir.
www.butekom.org
3
Teknik Tekstiller Üzerine Notlar 1
T
eknik tekstiller, dünya ticareti içinde klasik tekstillere göre son 10 yılda daha yüksek bir büyüme oranı
göstermektedir. Dolayısıyla teknik tekstiller olarak tanımlanan ürünlere olan talep artışı, üretim proseslerinin gelişimine yönelik araştırma çalışmalarını da arttırmaktadır. Ülkemizde ve dünyada teknik
tekstiller temalı gerçekleştirilen fuar ve yapılan sempozyumların sayıları ve katılımcılarındaki artış bunu
net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Ülkemizin teknik tekstillerindeki üretim ve tüketimi oransal olarak hem AB, hem de dünya ortalamasının altındadır. Otomotiv tekstilleri alanında belli ürünler üzerine üretim yapılmakta olmasına rağmen, bu
ürünler ihraç kalemleri içinde bulunmaktadır. Otomotiv sektörünün yapılanması ve satın alma politikaları
sonucu benzer ürünleri hem ihraç, hem de ithal etmekteyiz. Türkiye’de üretilen otomotiv tekstil ürünleri büyük oranda otomotiv firmalarının belirlediği özellikteki ürünleri üretmekten oluşmaktadır. Giyim ve
mekân tekstillerinde gerçekleşmekte olan dönüşüm zor olmakla beraber, otomotiv tekstillerinde de başlamalıdır.
BTÜ Rektör Yardımcısı
Son dönemde tıp ve çevre tekstilleri daha
fazla önem arz etmeye devam etmektedir.
Bu konularda ülkemizdeki talep artışı
da sürmektedir. Mevcut durum önlem
alınmadan devam ettiğinde, önümüzdeki
1-2 yıl içinde ülkemiz teknik tekstilde de
ithal edici bir ülke konumuna düşecektir. Bu
sebeple bu ürünler ve teknolojiler yerine,
bilimi ve bilim adamlarını ithal etmeliyiz.
ÜLKELER İTİBARİYLE TEKNİK TEKSTİL İHRACATI (1000 ABD $)
ÜLE ADI
2009
2010
2011
2011/10
2011 PAY
DEĞİŞİM (%)
(%)
ALMANYA 139.942 161.680 186.512 15, 4 11, 4
FRANSA 94.219 -
-
13, 0
9,7
RUSYA FED. 52.434 65.064 88.347 35, 8 5, 4
İTALYA 57.999 69.610 86.839 24, 8 5, 3
A.B.D. 40.521 62.717 73.376 17, 0 4, 5
İNGİLTERE 47.886 52.599 64.141 21, 9 3, 9
İSPANYA 37.893 61.327 60.618 -1,2 3, 7
HOLLANDA 34.030 39.599 53.857 36, 0 3, 3
İRAN 35.595 29.040 46.600 60, 5 2, 8
ROMANYA 43.746 42.381 45.219 6, 7 2, 8
483.656 632.001 776.063 22, 8 47, 3
1.067.927 1.357.348 1.641.304 20, 9 100, 0
DİĞER GENEL TOPLAM 4 www.butekom.org
Kaynak: TÜİK
Prof.Dr. Yusuf ULCAY
ARTAN İÇ REKABET HIZLA DÜŞÜYOR
Avrupa’nın ‘dokusuz yüzeyli kumaş üretim merkezi’ haline gelen Türkiye’de, ağırlıklı olarak ara üretim
mallarını ürettiğimiz ve nihai ürüne dönüşmeden sattığımız için, bu ürünlerin ülkemize dönük katma değeri, artan iç rekabet ile hızla düşmektedir. Bu ürünlerin nihai ürüne dönüşerek pazara sunulması teşvik
edilmelidir. Şu anda üretilen yarı mamullerin, nihai ürünleri için iç talep artışı sağlanmalıdır. Bu yarı mamul
ürünlerin bazıları inşaat tekstilleri ve jeotekstillerde son ürün haline getirilebilir. Genelde bu tip ürünlerde en büyük alıcı devlet ve/veya ihale verdiği kurumlardır. Örneğin; yol ve otoyol yapımlarında takviye,
ayırma, drenaj ve filtre amaçlı kullanım ile inşaat sektöründe ses, ısı ve su yalıtımı amaçlı kullanımı, yerli
üretim olmak şartıyla teknik şartnamelere konularak teknik tekstillerin kullanımı ve dolayısıyla da üretimi
teşvik edilebilir. Bu amaçla konunun paydaşları olan tekstil üreticileri, üniversitelerin ilgili bölümleri ve
devletin ilgili birimleri bir araya gelerek, bu konuda ivedi bir yol haritası ortaya konmalıdır.
Aynı şekilde, başta askeri kullanımlar olmak üzere, koruyucu tekstillerin üretiminin ülkemizde kullanımı
da teşvik edilmelidir. Özellikle askeriyenin yurt dışından ihraç ettiği koruyucu ürünlerle ilgili, tekstil ürünlerin üretildiği bölgeler de sanayiciye tanıtılmalı ve bu ürünlere iç talep oluşturulmalıdır. Ayrıca bu ürünlerin
yerli üretimine teşvik verilmelidir.
Son dönemde tıp ve çevre tekstilleri daha fazla önem arz etmeye devam etmektedir. Bu konularda ülkemizdeki talep artışı da sürmektedir. Mevcut durum önlem alınmadan devam ettiğinde, önümüzdeki 1-2
yıl içinde ülkemiz teknik tekstilde de ithal edici bir ülke konumuna düşecektir. Bu sebeple bu ürünleri ve
teknolojilerini ithal etmek yerine, bilimi ve bilim adamlarını ithal etmeliyiz. Teknik tekstillerin yatırımlarında fizibilite araştırılması mutlaka istenmelidir. Bu raporlar da ilgili sektörden hem yurt dışı hem de yurt
içi bilim adamı danışmanların bulunması şart koşulmalıdır.
Yeni Nesil Kumaşlar İçin Lif
Hazırlayan: Atike Köken
İ
klim değişiklikleri nedeniyle; doğal liflerin tedarikinin zorlaşması, yün piyasasında yaşanan
sıkıntıların fazlalaşması ve küresel arenada sürdürülebilirliğe olan ilginin artması gibi konular ön
plana çıkıyor. Bu sebeplerle sentetik lifler, özellikle
de polyester önem kazanıyor.
Ünlü lif üreticilerinden Trevira, yüksek giyim kalitesi sağlayacak olan inovatif, kullanıcı için üstün
konfor sağlayacak ve geri dönüşüm yapılabilen bir
lif ile karşımıza çıkarken, yeni tanıtılan bu lif ‘TreviraMoisture Control’ olarak adlandırılıyor. TreviraMoisture Control lifi kullanılarak üretilen kumaşlar çok
iyi pilling özelliği, mükemmel renk haslığı ve rezilyansa sahipken, bakımı da oldukça kolay yapılıyor.
Lif, ayrıca yarı mat bir görünüm, yumuşak tutum ve
optimum nem yönetimi gibi diğer özellikleri ile de
dikkat çekiyor.
TÜRKİYE’ DE TEK KULLANIMLIK
HİJYENİK ÜRÜNLERE İHTİYAÇ ARTIYOR
Textile Intelligence şirketinin yayınladığı ‘Teknik
Tekstil Pazarı’nın son sayısına göre; Türkiye’de tek
kullanımlık hijyenik ürünlerine olan ihtiyacının artması, birçok Türk üreticisine ve yabancı yatırımcılara
önemli fırsatlar sunuyor.
Türkiye’de iç piyasa için üretilen bebek bezi 2010
yılında yaklaşık olarak 4 milyon rakamına ulaşırken,
Türkiye’nin, dünya bebek bezi tüketimine katkısı
ise toplamda yüzde 6 seviyesinde gerçekleşiyor.
Türkiye’de 3 yaşın altında yaklaşık 4 milyon bebek
olmasına rağmen, bebek bezi pazarı sahip olduğu
yüzde 66’lık pay ile karşımızda dururken, ayrıca
pazar nüfusunun, Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi’ndeki komşu ülkelere göre de oldukça düşük olduğu gözlemleniyor. Bu göstergelere bakıldığında
çok fazla büyüyen bir pazar potansiyelinin varlığı ve
Türkiye’deki üreticilerin yabancı yatırımcılar için bir
fırsat olduğu görülüyor.
KOKUSUZ SPOR KIYAFETLER
Freya’nın alt grubu olan Freya Aktif, bayanlar için
kokusuz spor giysiler ve iç çamaşırları üretiyor. Koku
oluşturan mantarların ve bakterilerin büyümesini
engelleyen Polygiene Teknolojisi kullanılarak üretilen bu kumaşlar, üst giyim ve kapri pantolon olarak
dikiliyor. Aslında kendisi kokusuz olan ter, kumaş
üzerinde ise bakterilerin büyümesi için mükemmel
bir ortam oluşturuyor.
HIZLI KURUYAN POLYESTER KUMAŞ
Teijin Fibers Şirketi’nin tanıttığı yeni polyester
kumaş terleme esnasındaki yüksek emilim, hızlı
kuruma gibi özellikleri ile kullanıcıya üşütme ve
yapışkanlık hissini ortadan kaldırma gibi önemli
konforlar sağlıyor. Üç tabakalı bir yapıya sahip olan
kumaşın iç kısmında bulunan tabaka tamamen hidrofob nem itici polyester liflerden oluşurken, orta
kısımda nemi içine çeken (absorblayan) tabaka ve
dış kısımda ise nemi dışarı atan tabaka yer alıyor.
Öncelikle ter orta tabaka tarafından emilirken, alt
tabaka terin tekrar deriye dönmesini engelleyerek
yapışmayı önlüyor ve kullanıcıyı üşümekten koruyor. Üç katmanlı yapısı, teri, kılcal tip pompa eylemi
ile hızla emip dışarı atıyor.
ZEBRA DERİSİNDEN ESİNLİ SİNEK KOVUCU
BİYOMİMETİK TEKSTİL YÜZEYİ
ÜRETİMİ-ZEBREPEL
Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik
Mimarlık Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü
Öğretim Görevlisi Çağlar Sivri, “Zebra Derisinden
Esinli Sinek Kovucu Biyomimetik Tekstil Yüzeyi
Üretimi-Zebrepel” projesini geliştirdi. Proje kapsamında, zebraların sinekleri kovmak için geliştirdiği
şeritlerin doğadaki gibi farklı genişlikte, yoğunlukta
ve açılarındaki tasarımı yapılarak, her farklı tasarım
için polarizasyon dereceleri ve kaliteleri ölçülerek,
en ideal sinek iticiliğinin hangi tasarımla kazanılabileceğine dair çalışmalar yapılacak. Son olarak geliştirilen desen, dijital baskı tekniği de farklı tekstil
yüzeylerine uygulanarak, açık hava aktivitelerinde,
tarımsal alanda, ev tekstilinde sinek kovucu fonksiyonuyla ve/veya askeri ya da sivil alanda ise kamuflaj fonksiyonuyla kullanıma sunulacak.
NOTTİNGHAM TRENT ÜNİVERSİTESİ’NDEN
YIKANABİLİR – GİYİLEBİLİR ELEKTRONİKLER
Nottingham Trent Üniversitesi’nde yapılan çalışmada, ipliklere entegre edilmiş mikro elektronikler
ile yıkanabilir, giyilebilir elektronikler geliştirildi.
Akademisyenler, teknolojinin tanıtımı için medikal
ve askeri amaçlarla kullanılabilecek prototip bir
kıyafet üretti. Araştırmacılar, kıyafette LED teknolojisini kullanarak akıllı ve interaktif tekstil alanlarına
uygulanabileceğini gösterdi.
www.butekom.org
5
Ürünlerin Bilgi İçeriği ve Teknik Tekstiller
Prof. Dr. Osman Babaarslan
Çukurova Üniversitesi
Bilginin Kilogram Fiyatları
Beton
1 sent
Çimento
5 sent
Demir-Çelik
50 sent
Alüminyum
1,5 dolar
Otomobil
Yolcu Uçağı
10 dolar-100 dolar
100 dolar –1.000 dolar
Savaş Helikopteri 2.000 dolar – 3.000 dolar
Savaş Uçağı
Uydu
10.000 dolar
100.000 dolar
Tablo-1: Ürünlerin bilgi içeriği ve oluşturduğu katma değer
(www.tubitak.gov.tr)
Bugün hemen hemen her alanda rekabette ön plana çıkan unsurun bilim/bilgi olduğu bir çağı yaşıyoruz. Bu çağda rekabetçi olmanın yolu, bilgiyi üreterek teknolojiye dönüştürüp, buradan katma değeri yüksek ürünler elde ederek pazara sunmaktan geçmektedir. Burada üzerinde durulması gereken diğer bir husus da üretilen bilginin yarılanma süresinin tahmin edilenden çok daha fazla kısalmış olması, buna karşın
yayılma hızının da olabildiğince artmış olmasıdır. Bu ortamda sahip olduğunuz bilgi birikimi ve teknolojik
altyapı, eskiden olduğu gibi çok uzun süre firmanızın hayatta kalma mücadelesine yardımcı olamamaktadır. Bu durum, ürünlerin hayat eğrisi için de geçerlidir. Günümüzün çetin rekabet koşulları altında, pazarda
mevcut bir ürünün çok uzun süre katma değer oluşturacak şekilde kalması mümkün gözükmemektedir.
Sürekli bir yenilenme ve değişim söz konusudur. Özetle günümüzde yeni teknoloji geliştirmek, yani zihinsel sermaye oluşturmak, parasal sermaye oluşturmaktan çok daha önemli ve zordur. Zihinsel sermayenin
geliştirilmesinde ise ana rolü araştırma-geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri oynamaktadır.
Yapılmış bir araştırma sonucuna göre; dünyada üretilen yeni bilgi miktarı her üç yılda bir ikiye katlanmaktadır. Üretilen bu bilginin sadece binde birinin kağıda yazıldığı belirtiliyor, yüzde 92’si dijital kayda
geçiriliyor ve yüzde 7’si ise filme basılıyor. ABD’nin, dünyadaki tüm yeni bilginin yüzde 40’ını, matbu bilginin de yüzde 30’unu tek başına ürettiği belirtiliyor. Bu durum bize bilgi çağında bilgi birikiminin hızını ve
gücünü göstermektedir. 20. yüzyılın sonunda bilişim teknolojisindeki devrimle ‘Bilgi Çağı’na giren gelişmiş
ülkeler, baş döndürücü bir hızla bilgi üretme yarışı içerisindedirler. 18. yüzyılda Avrupa’da başlayan Sanayi
Devrimi’nin bütün dünyayı değiştirmesi iki asırdan daha fazla zaman alırken, 20. yüzyılın sonunda ABD’de
başlayan “Bilişim Devrimi” daha şimdiden dünyanın hemen her alanına nüfuz etmiş, hayatın her alanını
etkilemeyi başarmıştır.
Diğer bir önemli husus da günümüzde ürünlerin ‘bilgi içeriği’nin gittikçe artmakta olduğunu görüyoruz.
Bunun nedenlerini incelediğimizde aşağıdaki değerlendirmeleri yapabiliyoruz (Kavrakoğlu, İ. Yeni Rekabet
Stratejisi ve Türk Sanayisi”, TÜSİAD-T/2002-07/322):
• Rekabetin yoğunlaştığı ürün ve sektörlerde fiyatlar sürekli düşüyor ve bu düşüş sonucunda kar marjları
gittikçe azalıyor, hatta sıfıra yaklaşıyor.
• “Yüksek kar marjı ve kişi başına yüksek katma değer” ancak rekabetin olmadığı noktalarda yakalanabiliyor. Bu duruma bir örnek vermek gerekirse, en uç noktada önemli bir buluş patentlendiğinde 10-15 yıl
süreyle şirkete uluslararası üstünlük sağlayabiliyor.
• Kolay bilinen/öğrenilebilen bir beceri artık pazarda para etmiyor, ancak ileri bilgi düzeyindeki ve/veya
bilgi yükü fazla olan ürünler yüksek katma değere sahip olabiliyor.
Bu konuda bir örnek teşkil edebilmesi açısından, ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ve buna bağlı olarak geliştirmiş oldukları, USD/kg olarak tanımlanan bilgi içeriği bakımından farklı ürünlerin pazar değerlerinin,
hangi mertebelerde olduğunu gösteren tablo aşağıda verilmiştir. Dikkat edilecek olursa bilgi içeriği düşük
olan ürünleri hemen her ülke üretebilmektedir. Bilgi içeriğinin yüksek olduğu ürünleri ise az sayıda ileri
sanayi ülkeleri üretebilmektedir.
YENİ TEKSTİL DÖNGÜSÜ VE TEKNİK TEKSTİLER
Yukarıda belirtilen gelişmeleri tekstil sektörü adına değerlendirdiğimizde; kısa, orta ve uzun vadede
rekabetçi olmanın yolu aşağıda belirtilen noktalarda yapılacak Ar-Ge çalışmalarından geçmektedir.
• Maliyetleri azaltmak,
• Kalite standardı yüksek ürünler üretebilmek,
• Ürünlerin pazara çıkış süresini kısaltmak,
• Hızlı ve esnek bir üretim şekline sahip olmak,
• Müşteri ihtiyaçlarına odaklanmak,
• Bilgi ve teknolojik yetkinliği harekete geçirmek,
• Kısaca bu ihtiyaçları; yüksek kaliteli, iyi tasarlanmış, ürünler, süreçler ve hizmetlerle karşılamak gerekmektedir.
Ülkemizde tekstil sektörünün mevcut haliyle; belirli ürünleri kaliteli ve kısa sürede rekabetçi fiyatlarla
üretebilme ve pazara sunma kabiliyetine sahip olması gerekmektedir. Bunların dışında; farklı, özellikli,
yenilikçi ve bilgi içeriği yüksek olan ürünlerin ve teknolojilerin üretilmesine de ağırlık verilmesi gerekiyor.
“Ar-Ge’ye verilen önem ve Teknik Tekstiller” konusu gündeme gelmektedir.
6 www.butekom.org
Yeni Tekstil Döngüsü
Tekstiller
- Giyim Endüstrisi
- Ev Tekstilleri
SON KULLANIM
Yeni bir konsept:
Fonksiyonel Tekstiller
- Teknik Tekstiller
- Endüstriyel Tekstiller
Endüstriyel / Teknik
Kullanım Alanları
Şekil-1: Yeni tekstil döngüsü (oba,2012)
Artık yeni tekstil döngüsü içerisinde vazgeçilmez bir unsur olarak yerini almış olan teknik tekstillerin çok
değişik tanımlaması yapılmakla birlikte, en sade ve anlaşılır bir tanımlaması şu şekilde yapılabilir. Teknik
tekstiller; özel olarak tasarlanan, herhangi bir ürünün içinde veya işlem (proses) dahilinde veya yalnız başına belirli bir fonksiyonu yerine getirmek için geliştirilen ve kullanılan malzeme ve ürünlerdir. Bugün uygulamada teknik ve özellikli tekstiller kullanım şekilleri bakımından, üç değişik şekilde karşımıza çıkmaktadır.
1. Diğer ürünlerin bir elemanı/bileşeni (komponenti) olarak, (Ör. Taşıt lastiklerinde kullanılan kord bezi
gibi)
2. Herhangi bir işlemde malzeme olarak, (Ör. Diyaliz makinelerindeki filtreler, yol yapımında kullanılan
membaranlar, yapay damarlar, vb. gibi)
3. Bir veya daha çok fonksiyonu yerine getirecek şekilde yalnız başına kullanılması, (Ör. Su geçirmezlik
amacıyla kullanılan kumaşlar, yanmaz kumaşlar, anti-bakteriyel kumaşlar, ameliyat ilikleri, vb. gibi)
SONUÇ
Bugün artık tekstil dünyası içerisinde sektörsel bir alan olarak değerlendirilen Teknik Tekstiller Sektörü,
130 Milyar USD pazar payı ve yaklaşık 24 milyon ton ürün tüketim büyüklüğüne ulaşmış bir sektördür.
Yukarıda belirtilen tüm alanlarda beşer yıllık dilimlerde ortalama yüzde 4-5 büyüme gösteren bir sektör
haline de gelmiştir. Temel uygulama alanları açısından bakıldığında, çoğu uygulamalarda teknik tekstillerin bilgi içeriği ve dolayısıyla katma değeri yüksek ürünlerden oluştuğunu söylemek mümkündür. Bu tür
ürünlerin geliştirilmesinde ve pazara sunulmasında temel unsurun, bu alanlarda yapılan ya da yapılacak
Ar-Ge faaliyetleri olduğu gerçeği de gözden kaçırılmamalıdır.
Ülkemizde kurulu tekstil ve konfeksiyon sektörü, sahip olduğu altyapısı ve bilgi/insan kaynağı ile kısa-orta vadede yukarıda büyüklüğü verilen teknik tekstiller sektöründen daha fazla pay alma adına uygulamalı Ar-Ge çalışmaları yapılabileceği gibi, daha uzun vadede ise katma değeri yüksek teknik tekstil
ürünlerinin ve üretim teknolojilerinin geliştirilmesi adına, daha fazla risk içeren temel ve uygulamalı Ar-Ge
çalışmaları planlanmalıdır.
2011 verilerine göre Türkiye’nin teknik tekstil
ihracatı 1,6 milyar doların, ithalatı ise 1,5 milyar doların üzerindedir.
En fazla ihraç edilen ürün bigbag olarak adlandırılan dayanıklı çuvallardır. Ülkemiz bu
ürün grubunun üretiminde ve ihracatında dünyada
Çin’den sonra ikinci sırada yer almaktadır. En fazla
ithal edilen ürün ise emdirilmiş dokunmamış mensucat (nonwoven) dır.
Ülkesel bazda teknik tekstil ihracatımız incelendiğinde, sırasıyla Almanya (yüzde 11),
Fransa (yüzde 10), Rusya (yüzde 5), İtalya (yüzde
5) ve ABD (yüzde 4) gelmektedir.
Avrupa Birliği toplam tekstil ve hazır giyim
üretiminin yaklaşık yüzde 22’sini teknik tekstiller oluşturmaktadır.
Dünya teknik tekstil ihracatında yüzde 21’lik
pay ile Çin ilk sırada gelmekte olup, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (yüzde 9,4), ABD (yüzde 8,5),
Belçika (yüzde 5,2), İtalya (yüzde 4,5) ve Japonya
(yüzde 3,5) takip etmektedir. Ülkemiz ise 2010 yılı
itibarıyla 20. sırada gelmekte olup, dünya ihracatından yalnızca yüzde 1,4’lük bir pay almaktadır.
©Techtextil, Messe Frankfurt GmbH tarafından tespit edilen ve dünyada geçerli kabul gören teknik
tekstillerin temel uygulama alanları 12 grup altında incelenebilmektedir. Bu 12 temel uygulama alanlarında ürün grupları ve kullanım alanları ile 2010/2011 tüketim miktarları tabloda yer almaktadır.
Uygulama Alanı
2010/2011 yılı tüketimleri (ton)
1- Tarım teknik tekstilleri (Agrotech)
-2.000.000
2- Yapı/İnşaat teknik tekstilleri (Buildtech)
-2.600.000
3- Giyim teknik tekstilleri (Clothtech)
-1.650.000
4- Jeotekstiller (Geotech)
-450.000
5- Ev teknik tekstilleri (Hometech)
-2.850.000
6- Endüstriyel tekstiller (Indutech)
-3.250.000
7- Hijyen ve tıbbi tekstiller (Medtech)
-2.400.000
8- Taşımacılık tekstilleri (Mobiltech)
-3.350.000
9- Ekoloji ve çevre tekstilleri (Oekotech)
-450.000
10- Ambalaj tekstilleri (Packtech)
-3.600.000
11 -Koruyucu tekstiller (Protech)
-350.000
12 Spor ve boş zaman tekstilleri (Sporttech)
-1.400.000
- Toplam pazar büyüklüğü (ton)
24.350.000
Toplam pazar payı (milyar USD) 127-130
Dünya’da
ağırlaşan
rekabet şartlarında
BUTEKOM
yanınızda
www.butekom.org
7
Taşıt tekstilleri
Dr. Diren MECİT
Martur Ar-Ge Merkezi
İ
nsanoğlu varoluşundan itibaren, tekstil malzemelerini çok farklı alanlarda kullanmıştır. Örtünme
ihtiyacının dışında ev yapımında, halatlarda, yelkenlerde, yol yapımında, tekstil malzemelerinin kullanıldığına rastlanmaktadır. Tekstil malzemeleri uzun yıllardan beri teknik alanlarda kullanılmasına
rağmen, bu alanda yapılan araştırmalar son 30 yılda artmıştır. 1990’lı yıllar itibari ile Avrupa ve ABD’deki
araştırmalar ivmelenmiş ve klasik tekstil ürünlerinden ziyade bu ürünler ile ilgili araştırmalar artmıştır.
Tekstil malzemeleri hafifliği, kullanım ve üretim kolaylığı, çok yönlülüğü sayesinde birçok malzeme için
alternatif oluşturmaktadır. Bunun en önemli örneklerinden biri karbon takviyeli kompozit malzemelerdir.
Bu malzemelerin mukavemeti çeliğe yaklaşabilmekte ve çok daha hafif olması nedeniyle bazı kullanım
alanlarında çeliğe alternatif olarak sunulabilmektedir.
Teknik tekstillerin farklı kaynaklar tarafından farklı tanımlamaları yapılmıştır. Bunlar arasında yaygın
olarak kullanılanı Textile Institute’ün yayınladığı “Textile Terms and Definitions” kitabında belirtilen şu
tanımlamadır:
“Teknik tekstiller: Koruyucu olmayan giysiler, ev mobilyaları ve yer kaplamaları dışında kullanılmak
üzere, estetik ve dekoratif karakteristiklerinden ziyade öncelikli olarak performans ve özellikleri dikkate
alınarak seçilmiş kumaş ve lif bileşenlerinden meydana gelmiş tekstil materyalleri ve ürünleridir.”
Teknik tekstiller günümüzde, taşımacılık, tarım, paketleme, tıp/sağlık, inşaat ve spor gibi çok farklı
alanlarda kullanılmaktadır. Bu alanlarda kullanılan ürünler; standart tekstil malzemelerinden, çok özel,
pahalı ürünlere kadar geniş bir aralığı kapsamaktadır. 12 alt gruba ayrılan teknik tekstiller içerisinde Mobiltech olarak gruplandırılan “Taşıt Tekstilleri”, önemli bir yer tutmaktadır. Taşıt tekstilleri, otomobiller,
trenler, ağır vasıtalar, hava ve deniz taşıtlarında kullanılan tekstil malzemelerini içermekte ve teknik tekstillerin en geniş olarak kullanıldığı alanlardan birini oluşturmaktadır.
TERCİH EDİLMESİNİN NEDENLERİ
Taşıt tekstilleri, emniyet kemerleri, hava yastıkları, koltuk kumaşları, iç trim ürünleri, koltuk döşemelikleri, filtreler, taban halıları, tavan döşemelikleri, kord bezleri, hortum/kayış takviyelerinde ve kompozit
malzemelerde kullanılan tekstil ürünlerini içermektedir.
Otomobil içerisinde tekstil malzemelerinin kullanımı; özellikle maliyetlerin ve ağırlığın azaltılması,
konforun ve fonksiyonelliğin arttırılması ve kullanım kolaylığı sağlaması gibi nedenlerden dolayı tercih
edilmektedir. Özellikle aracın ağırlığının azaltılması, daha az yakıt tüketimi ve dolayısıyla çevresel açıdan
daha az CO2 salınımı sağlamaktadır.
Yaşam koşullarının değişmesi araç içerisinde geçirilen zamanın artmasına neden olmuştur. Bu artış
nedeni ile insanların araçlardan beklentileri de yükselmiştir. Özel beklentilerden biri de araç konforudur.
Yeni geliştirilen tekstil malzemeleri ve tekstil teknolojisindeki gelişmeler ile araç konforunun arttırılması
için çalışmalar yapılmaktadır. Araç içerisinde kir itici ve kolay temizlenebilir tekstil yüzeylerinin kullanılması, elektrik iletkenliği, ısı ve ses yalıtımı gibi özellikler de son yıllarda karşılanması gereken beklentiler
arasında yer almaktadır.
Teknik tekstiller ve bir alt kolu olarak taşıt tekstilleri gelecek açısından önemli bir yere sahiptir. Günümüzde teknik tekstiller ile ilgili gelişmeler hızla devam etmektedir. Lifler ve tekstil teknolojisindeki gelişmeler tekstil malzemelerinin teknik alanda kullanım alanlarını ve oranlarını arttırmaktadır. Bu kapsamda
taşıt içerisinde kullanılan yeni tekstil malzemeleri de artmaktadır. Geleceğe yönelik araç tasarımları da
tekstil malzemelerinin kullanım oranlarını etkileyecektir. Yeni ürünlerin estetik ve fonksiyonellik göz
önünde bulundurularak tasarlanması ve geliştirilmesi gerekmektedir.
KAYNAKÇA
- Textile Terms and Definitions, 10th edition, ed. J. McIntyre and
P.N. Daniels, Manchester, The Textile Institute, 1995
- Mecit, D., Ilgaz, S., Duran, D., Başal, G.,Gülümser, T., Tarakçıoğlu,
I., “Teknik Tekstiller Ve Kullanım Alanları I-II”, Tekstil ve Konfeksiyon
Dergisi, Sayı-2-3, s. 79-82 (Sayı 2), s.154-160 (Sayı 3), 2007
- Kosiyanon, R., “Technical Textiles: An Industry Overview”, TTIS,
23 Eylül 2003
- The Post 2005 TCF Assistance Arrangements, The Technical
Textiles & Nonwoven Association, March 2003
- Horrocks, A. R., Anands, C., Teknik Tekstiller El Kitabı (Technical
Textiles Handbook), The Textile Institute, Türk Tekstil Vakfı, 2003
- Fung, W., Hardcastle M., “Textiles in Automotive Engineering”,
The Textile Institute, s. 4-7, 2001
- Automotive Textiles: Current Situation and New Trends, Böttcher,
P., Technical Textiles, March, Volume 48, s. E30, 2005.
8 www.butekom.org
Tekstil Mühendisliği ve
Tasarım Çalıştayı İstanbul’da yapıldı
U
TİB tarafından düzenlenen Tekstil Mühendisliği ve Tasarım Çalıştayı, 30 Ekim 2012’de BUTEKOM’un organizasyonu ile İstanbul WOW
Otel’de gerçekleştirildi. Çalıştay’da tekstil ve hazır
giyim sektörlerine destekler, Ar-Ge, Ür-Ge, tasarım, iletişim, eğitim gibi başlıklar altında görüşler
tartışılırken, özellikle üniversite-sanayi işbirliğinin
beklenen seviyeye henüz ulaşmadığı vurgulandı.
Üniversitelerde sektörle ilgili araştırmaların,
projelerin artırılması ve bunların hayata geçmesi
gerektiğinin önemine de değinilen Çalıştay’da iletişim ve işbirliğinin artırılmasının altı çizildi. Çalışma
gruplarının oluşturulup beyin jimnastiği yapılan
Tekstil Mühendisliği ve Tasarım Çalıştayı’nda, proje
yazımı ile ilgili olarak gerek sanayicilere gerekse
eğitim kurumlarına eğitim verilmesi, belli sayıda
BEBKA’dan BUTEKOM’a
teknik destek
B
ursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı’nın (BEBKA),
kâr amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlara, bölgesel
kalkınma için önem arz eden çalışmalarında eksikliğini
duydukları teknik alanlara yönelik eğitim ve uzman/danışman desteği sağlamak amacıyla faaliyete geçirdiği
‘Teknik Destek Programı’ndan faydalanan BUTEKOM,
personeline verdiği eğitimlerle etkinliğini ve verimliliğini daha da artırmayı hedefliyor.
Tekstildeki Ar-Ge
uygulamaları eğitimi
B
UTEKOM tarafından Yön-Eylem Bilgi Sistemleri’nin
katkıları ile gerçekleştirilen “Ar-Ge Proje Yönetimi
ve Uygulamaları” eğitimi 25 Aralık 2012 tarihinde
tamamlandı. Eğitimde, Prof. Dr. Seda Özmutlu, Ar-Ge
projelerinin yönetimi ve tekstil sektöründeki Ar-Ge
uygulamaları hakkında katılımcıları bilgilendirdi.
çalışanı olan firmalara mühendis çalıştırma zorunluluğu getirilmesi konusu gündeme geldi. Bunların
yanı sıra Ar-Ge, Ür-Ge, teknik ve estetik tasarım,
inovasyon kavramlarının doğru bir terminoloji ile
açıklanması ve geliştirilmesi için bu terminolojiden
doğan sorunların belirlenmesinin de gerekliliği masaya yatırıldı.
Fuar Raporları
sektörün hizmetinde
U
TİB ve BUTEKOM işbirliği ile hazırlanan Teknik Tekstil 2011 Frankfurt ile Uluslararası Tekstil
Makineleri 2011 (ITMA 2011) Fuarı Teknolojik Değerlendirme Raporu sektör paydaşlarının bilgisine sunuldu. Teknolojik değerlendirme raporları, çeşitli üniversitelerden
konusunda uzman akademisyenler tarafından
hazırlandı. Her akademisyen kendi uzmanlık
alanında fuarla ilgili değerlendirilmelerde bulunurken, raporlar hem elektronik hem de basılı olarak sektör paydaşlarına ulaştırıldı. Teknik
Tekstil 2011 Frankfurt Fuarı Teknolojik Değerlendirme Raporu ve Uluslararası Tekstil Makineleri
Fuarı (ITMA 2011) Teknolojik Değerlendirme Raporu, BUTEKOM’un www.butekom.org sayfasındaki elektronik kütüphanede de paylaşıldı.
B
ursa Tekstil ve Konfeksiyon AR-GE Merkezi (BUTEKOM) ve Enerji Bakanlığı işbirliği kapsamında
düzenlenen “Sanayide ve Tekstilde Enerji Uygulamaları Eğitimi” 27-28 Eylül 2012 tarihlerinde, Uludağ
İhracatçı Birlikleri’nde gerçekleştirildi. Eğitimin ilk
günü Uludağ Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Mehmet Emin
Uğur Öz, “Tekstil Makinelerinde Enerji Verimliliği” başlığı altında, ikinci gün ilk oturumda Enerji Bakanlığı YEGM Uzmanı Erol Yalçın, ikinci günün devamında Enerji Bakanlığı YEGM Uzmanı Süreyya
Akman katılımcıları bilgilendirdi.
www.butekom.org
9
‘Temel Tekstil Eğitimi’
firmalara ışık tuttu
Lif ve iplikteki yeni
gelişmeleri anlattılar
BUTEKOM tarafından düzenlenen “Yeni Gelişen Lif ve İplikler”
semineri büyük ilgi gördü. Seminerde, Aksa Akrilik’ten Dr. Alp
Sarıoğlu, Karsu Tekstil’den Bilgehan Ülger, Polyteks firmasından
Gülsen Tardü, sektördeki son gelişmeleri anlattı. Akıllı tekstiller
ve dünya pazarındaki trendler ile akıllı elyaflar hakkında bilgiler
veren Dr. Alp Sarıoğlu, Aksa Akrilik tarafından gerçekleştirilen
Ar-Ge çalışmalarını anlattı. Bilgehan Ülger ise, klasik, teknik
ve fonksiyonel iplikler hakkında bilgi verdi. Gülsen Tardü de,
Polyteks’in piyasaya sunduğu yeni teknoloji ürünü ürünlerini ve
sektördeki uygulamalarını seminer katılımcıları ile paylaştı.
BUTEKOM, tekstil ve konfeksiyon sektöründe Ar-Ge ve uluslararası pazarlara giriş çalışmalarına hız veren Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği’nce
(UTİB) yürütülmekte olan “Tekstil Teknolojileri İhracat Liderleri Projesi”
kapsamında, proje paydaşı firmalara ‘Temel Tekstil Eğitimi’ verdi.
H
ammadde, İplik, Kumaş, Boya-Baskı-Bitim, Kalite-Kontrol ve Pazarlama-İnovasyon temel
başlıklarının ele alındığı eğitim sırasında, firmaların pazarlama birimi çalışanlarına tekstilin tüm aşamalarına dair konular uzmanlar tarafından aktarıldı. Uludağ Üniversitesi öğretim
görevlilerinden Prof. Dr. Yusuf Ulcay, Prof. Dr. Mehmet Kanık, Doç. Dr. Mehmet Karahan, Bursa
Teknik Üniversitesi öğretim görevlilerinden Prof. Dr. Şule Altun ve Doç. Dr. Kenan Yıldırım’ın
gerçekleştirdiği eğitimler ile firmalarda tüm personelin genel tekstil konularında bilgi sahibi
olması hedeflendi. Aynı eğitim, özel tekstil çalışanları için 2-9 Mart 2013 tarihlerinde İnegöl
Organize Sanayi Müdürlüğü’nde ayrıca tekrarlandı.
‘Sürdürülebilir Üretim’
semineri gerçekleştirildi
KOSGEB desteği ile gerçekleştirilecek “Tekstil Terbiye
Sektöründe Temiz Üretim İçin Örnek Modellerin Oluşturulması”
Projesi, seminerlerinin ilk periyodu ile başladı. 3 Temmuz
2012’de ilki gerçekleştirilen ve 5 Temmuz’da tekrarı yapılan
seminerde, proje danışmanları Bursa Teknik Üniversitesi
Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şule Altun ve Uludağ Üniversitesi
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Kanık ile Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı Uzmanı Zerrin Leblebici, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından geçtiğimiz aralık ayında yayınlanan “Entegre Kirlilik
Önleme ve Kontrol Tebliği’nin sektöre getirdiği yükümlülükler,
bu yükümlülüklerin avantaj ve dezavantajları, Mevcut En İyi
Tekniklerin örnek uygulamaları ve tebliğin yeşil pazarda nasıl
fırsata dönüştürülebileceği hakkında katılımcıları bilgilendirdi.
‘İnovasyon ve Ar-Ge’nin
yıldızı BUTEKOM
Bursa Tekstil ve Konfeksiyon
Ar-Ge Merkezi (BUTEKOM),
haftalık Haber Gazetesi
EKOHABER’in, 27 Kasım-3
Aralık tarihli ‘İnovasyon
ve Ar-Ge Yıldızları’ ekinde
haber oldu. ‘Sektörel Ar-Ge
merkezinde örnek bir model
BUTEKOM’ başlığı ile yer alan haberde, UTİB ve UHKİB
ortaklığı ile kurulan BUTEKOM’un, kuruluşundan itibaren geçen 4 yıllık süreç içerisinde tekstil sektörü için önemli projeler
üreterek örnek bir Ar-Ge merkezi modeli olduğu vurgulandı.
10 www.butekom.org
BUTEKOM’dan
nanoteknoloji semineri
B
UTEKOM tarafından, Uludağ
İhracatçı Birlikleri’nde gerçekleştirilen “Tekstilde Nanoteknoloji
Uygulamaları Semineri”nde konu ile
ilgili son gelişmeler firma yetkilileri
ile paylaşıldı. 28 Kasım 2012 tarihinde
toplam üç oturumda düzenlenen
seminerin ilk ayağında UNAM-Bilkent
Üniversitesi’nden Doç. Dr. Tamer
Uyar, “Nanoteknoloji ve tekstil uygulamaları” hakkında katılımcıları bilgilendirdi. Yine
Doç. Dr. Uyar tarafından devam edilen 2. oturumda da “Fonksiyonel nanolif üretimi ve
uygulama alanları” konusuna değinildi. 3. ve son oturumda ise Korteks Ar-Ge Müdürü
Mutlu Sezen, “Nano-teknoloji ve fonksiyonel iplikler-nano partiküllerin sentetik ipliğe
kazandırdığı özellikler ve uygulamaları” hakkında bilgilerini sektör ile paylaştı.
Doç.Dr.Karahan kompozit
malzemeler eğitimi verdi
B
UTEKOM tarafından düzenlenen eğitim programı kapsamında, Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Karahan, kompozit malzemelerin tanımı, bileşenleri, üretim
teknikleri, teknik özellikleri, geleceği ve kompozit malzemelerde kullanılan tekstil malzemeleri, reçine ve dolgu maddeleri hususunda katılımcılara ayrıntılı bilgiler verdi.
Doç. Dr. Mehmet Karahan’ın ardından Sazcılar Otomotiv’den Gökhan Pinaz, CTP, CTP imalatında kullanılan reçine ve dolgular, cam elyafı ve kullanılan tekstil malzemeleri konusunda
bilgi ve tecrübelerini aktardı. Katılımcıların konu ile ilgili sorularının da yanıtlandığı eğitim
programında, kompozit malzemelerin geleceğin yapı taşları olduğu, özellikle otomotiv ve
uçak sanayiinde vazgeçilemez hale geldiği vurgulandı.
‘Enerji Verimliliği’nin
önemi anlatıldı
“Tekstil Sektöründe Enerji Verimliliği Semineri”nde, Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Uzmanları Erol Yalçın ve Yenal Ceylan ile Uludağ Üniversitesi
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Kanık, katılımcıları tekstil
sektöründe enerji verimliliği ve enerji verimliliği mevzuatı
hakkında bilgilendirdi.
Seminerde, Endüstri Mühendisi Erol Yalçın, katılımcılara
sektörde çalışmaların gerekliliği ve kazanımlar hakkında bilgi
verdi. Makine Mühendisi Yenal Ceylan’ın, “Enerji Verimliliği
Mevzuatı” konulu sunumu ile devam devam eden oturumda,
katılımcılara YEGM tarafından yayınlanan tebliğler ve gereklilikler ile verilen destekler anlatıldı.
Son oturumda ise Prof. Dr. Mehmet Kanık’ın “Tekstil
Proseslerinde Enerji Verimliliğini Etkileyen Parametreler Ve
Yeni Teknolojiler” konulu sunumunu gerçekleştirdi. Seminerde
eğitmenlerin yanı sıra, katılımcı firmalarda kendi bünyelerindeki uygulamaları aktardı.
İş Sağlığı ve Güvenliği Semineri
20 Haziran 2012 tarihinde kabul edilen 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, BUTEKOM
tarafından düzenlenen bilgilendirme semineriyle iş dünyasının temsilcileriyle paylaşıldı.
U
ludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) Konferans Salonu’nda, 8 Kasım 2012 tarihinde Ahsen Ortak
Sağlık Güvenlik Birimi (OSGB) ve EKOÇED Çevre Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri’nin katkılarıyla
gerçekleştirilen bilgilendirme toplantısında çeşitli
sektörlerden katılımcılar yer aldı.
İş Güvenliği Koordinatörü Tacettin Takma ve Uzm.
Dr. Yahya Bahadır, yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun iş dünyasına getirdikleri ve atlanılmaması
gereken önemli noktalar hakkında katılımcıları bilgilendirdiler.
www.butekom.org 11
BUTEKOM’un 2013 Yılında
Gerçekleştirmeyi Planladığı Faaliyetler
FAALİYET PLANI
TARİH
Tekstilde Kullanılan Ekolojik Etiketler
NİSAN
Tekstil Sektöründe Alınabilecek Destekler (KOSGEB, TÜBİTAK vb.)
NİSAN
Enerji ve Su Verimliliği
MAYIS
Tekstil Ürünlerinin Alım Satımlarında Uygulanan Muayene İşlemi ve Kabul Kriterleri
MAYIS
Tekstil Sektöründe Mevzuat ve Uygulamalar (İş Güvenliği, Çevre ve Enerji Mev.)
MAYIS
Geleceğin Ekolojik Lifleri, Yeni Gelişen Lif ve İplikler
HAZİRAN
Proje Hazırlama Eğitimi (Proje Yazma Atölyesi)
HAZİRAN
Yeşil Pazarlama ve Sektördeki Fırsatlar
TEMMUZ
İnovasyon Yönetimi Eğitimi
AĞUSTOS
Tekstilde Geri Kazanım Yöntemleri
EYLÜL
Tekstilde Yalın Üretim
EYLÜL
Tekstil Teknolojisindeki Yeni Eğilimler (Örme, Dokuma, Apre, Boya, Baskı)
EKİM
Proje Hazırlama Eğitimi (Proje Yazma Atölyesi)
KASIM
Pazar Araştırma Teknikleri
KASIM
Tekstil Ürünlerinin Kalite/Uygunluk Kontrollerinde Kullanılan Test Cihazları
ARALIK
2013 Yılı Etkinlik Takvimi
ETKİNLİK ADI
TARİH
KONU
ÜLKE
Tekstil
BREZİLYA
TECNOTEXTIL BRASIL FUARI
15-18 Nisan
INTERNATIONAL BERLIN CONFERENCE 2013 :
FILTRATION BY TEXTILE MEDIA
14-15 Mayıs
AUTEX 2013
22-24 Mayıs
Innovative Functional Textiles; Technical Textiles
ALMANYA
INDEX
20-23 Mayıs
Mobilya, Ev Tekstili, İç Dekorasyon
BAE
DENIM BY PREMIER VISION
22-23 Mayıs
Tekstil
FRANSA
TISSU PREMIERE
05-06 Haziran
Kumaş/Tekstil
FRANSA
TECHTEXTIL FRANKFURT FUARI
11-13 Haziran
Teknik Tekstil Ürünleri Dokunmamış Kumaşlar İşleme Teknolojileri
ALMANYA
EVTEKS 2013 19. İSTANBUL EV TEKSTİLİ FUARI
15-19 Mayıs
Ev Tekstili
İSTANBUL
HIGHTEX 2013 İSTANBUL TEKNİK TEKSTİLLER VE
NONWOVEN FUARI
29 Mayıs- 01 Haziran
Teknik Tekstiller ve Nonwoven, Üretim Teknolojileri, Kompozitler, Kimyasallar
İSTANBUL
ITM TEXPO EURASIA 2013
29 Mayıs- 01 Haziran
Tekstil, Dokuma, İplik, Terbiye, Örgü
İSTANBUL
INTERNATIONAL ISTANBUL TEXTILE CONGRESS ON
INNOVATIVE AND FUNCTIONAL TEXTILES
30 Mayıs- 01 Haziran
Innovative Functional Textiles; Technical Textiles
İSTANBUL
Kumaş/Tekstil
FRANSA
TISSU PREMIERE
05-06 Haziran
Bursa Tekstil ve Konfeksiyon AR-GE Merkezi (BUTEKOM)
Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
Organize Sanayi Bölgesi 2.Gelişim Sahası Kahverengi Cadde No: 8 16159 BURSA
Web: www.butekom.com e-posta: [email protected]
Tel: 0 224 219 10 00 - 1450 /1451 Fax: 0 224 219 10 31
Bursa Tekstil ve Konfeksiyon AR-GE Merkezi Bültenidir. Parayla satılmaz.
12 www.butekom.org
ALMANYA
BUTEKOM adına sahibi
İbrahim BURKAY
(UTİB Yönetim Kurulu Başkanı)
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Şengül TEKE
(BUTEKOM Müdürü)
Baskı
Cansal Matbaacılık
İnönü Cad. No:133
Osmangazi/BURSA
Yayına Hazırlık
Konak Mahallesi Eğitimciler Caddesi
Leylak Sokak No: 20/4 Nilüfer /BURSA
Tel: 0 224 451 66 67 Fax: 0 224 451 70 71
www.yazievi.com.tr [email protected]