BENJAMİN FRANKLİN

BENJAMİN FRANKLİN
Yönetici tarafından yazıldı
Çarşamba, 29 Nisan 2009 16:35 -
BENJAMİN FRANKLİN
Diplomat, bilim adamı, yazar, yayımcı ve basımcı olarak çok değişik alanlardaki önemli
katkılarıyla tanınan Franklin’in ABD tarihinde saygın bir yeri vardır. İngiliz kökenli ve 17 çocuklu
bir ailenin 10. oğlu olarak Massachusetts’in Boston kentinde doğdu. Yalnızca iki yıl okula
gidebildi. Bir süre babasının sabun ve mum imalathanesinde çalıştıktan sonra ağabeylerinden
birinin basımevinde çıraklığa başladı. El yazısını değiştirerek yazdığı birtakım yazıları basılması
için gizliğe ağabeyinin oda kapısının altından atıyordu. Ağabeyi bunları kimin yazdığını
anladığında aralarında kavga çıktı. Kendine iş aramak zorunda kalan17 yaşındaki Franklin
philadelphia ‘da bir basım evine girdi. İyi bir usta olduğunda Pennsylvania valisi ona kendi
basım evini kurma olanağını sağladı. Franklin baskı makinesi ve hurufat almak için İngiltere ye
gitti. Ne var ki vali sözünde durmayınca Londra da parasız kaldı. Ama çok geçmeden bir basın
evinde iş bularak iki yıla yakın İngiltere de kaldı. Philadelphia ya döndüğünde basın işini
sürdürdü. 1729 da sıkıcı ve az sayıda okuyucusu olan bir gazeteyi satın alarak kısa zamanda
bunu canlı eğlendirici ve çok satılan bir yayına dönüştürdü. 1732-1757 yılları arasında
çalışkanlığı, dürüstlüğü ve sağduyuyu öven özdeyişlerin yer aldığı bir almanak yayımladı. Franklin in ilgi alanı çok genişti. Bir kitaplık hastane, gönüllü itfaiye örgütü, kent temizliği ekibi,
sigorta şirketi, daha sonra Pennsylvania üniversitesine dönüşen Philadelphia akademisini kurdu.
Geliştirdiği odun sobası 200 yıl kullanıldı. Bu arada birkaç yabancı dil ile birkaç müzik aleti
çalmayı öğrenmek içinde zaman buldu. Bilime büyük ilgi duyan Franklin fırtınalı bir havada
gökyüzünde şimşekler çakarken uçurtma uçurarak yaptığı deneyde şimşeğin aslında bir elektrik
akımı olduğunu kanıtladı. Bu deneyden sonra da paratoneri buldu. Pozitif, negatif, elektrik pili
gibi, elektrikle ilgili terimleri de ilk kez o kullanmıştır. 1753 de kuzey Amerika daki İngiliz
kolonilerinin posta müdürü yardımcılığına atandıktan sonra hem etkin hem de karlı bir posta
hizmetleri servisi kurdu. 1755 de Fransızlara ve yerlilere karşı kuzeybatı cephesinin
savunulmasında önemli bir görev üstlendi. 1757 de Pennsylvania halkı ile Pennsylvania
topraklarının en büyük bölümüne sahip Penn ailesi arasındaki çatışmayı çözümlemek için
İngiltere ye gönderildi. Bu görevi başarıyla yerine getirdi ve 1762 de philadelphia ya geri döndü.
2 yıl sonra Amerikan kolonilerinden istenen vergiler konusunda İngiliz bakanlarla görüşmek
üzere bir kez daha İngiltere ye gitti. Savaşın kaçınılmaz olduğunu anlayınca kolonilerdeki halka
yardım etmek amacıyla Amerika’ya döndü. 1776 da koloniler İngiliz yönetiminden bağımsız
yaşamaya karar verdiklerinde, Bağımsızlık Bildirgesinin yazılmasına yardım eden ve
imzalayanlardan biri de Franklin di. Sonra ki yıl Fransa dan ekonomik ve askeri yardım isteyen
delegeler arasında bulunan Franklin, Fransızların kolonilerinin müttefiki olmalarını sağladı.
Amerikan bağımsızlık savaşının sonunda İngiltere ile barış görüşmelerine katıldı ve barış
antlaşmasının hazırlanmasına katkıda bulundu. ABD ‘nin yönetim biçimini belirlemek üzere
1787 de toplanan Philadelphia anayasa kurultayının üyelerinden biriydi.
1/1