SANAT TARiHi - Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Transkript

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSESİ
SANAT TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
2006
SANAT TARİHİ
DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
PROGRAM GELİŞTİRME ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU
GENEL KOORDİNATÖR
Medine KARAPINAR
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Ortaöğretim Programları Şube Müdürü
Mevlüt KAŞIKÇI
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
Program Geliştirme Uzmanı
KOMİSYON ÜYELERİ
Kadriye TURAN - Resim Öğretmeni
Zeynep TEKİN - Resim Öğretmeni
ÖNSÖZ
Dünyada bilginin önemi hızla artarken, “bilgi” kavramı ve “bilim” anlayışı
da hızla değişmektedir. Bilgi toplumu oluşum sürecini başlatan bu gelişmelerin
bilgi toplumunun ekonomik büyüme sürecini hızlandırıcı, sosyal alt yapı
hizmetlerinin sunumunu iyileştirici ve kültürel etkileşimi artırıcı etkileri olduğu
da açıktır.
Günümüzde ekonomik ve sosyal kalkınmanın en önemli bileşeni olan
eğitim, tüm dünyada hızlı ve sürekli bir değişim içindedir. Gelişmiş tüm ülkeler,
özellikle son yıllarda yoğun bir şekilde eğitimde reform çalışmaları
başlatmışlardır.
Bütün bunların sonucunda; ülkemizde de eğitime olan talep farklılık
göstermekte, eğitim sistemimizde çeşitli değişim ve gelişmeler yaşanmaktadır.
İç dinamikler ve AB eğitim sistemi normlarına uyum sürecinin dayanağını
oluşturduğu “Orta Öğretimin Yeniden Yapılandırılması” kapsamında yürütülen
bir dizi çalışma hayata geçirilmiş bulunmaktadır. Bu çalışmalardan en
önemlilerinden biri ise; haftalık ders çizelgeleri ve buna dayalı olarak öğretim
programlarının yeniden düzenlenmesidir.
Bu kapsamda yürütülen “Program Geliştirme” çalışmalarında; eğitim
sistemi bir bütün olarak ele alınmış ve “nasıl bir insan modeli?” sorusu
cevaplandırılmaya çalışılmıştır.
Anayasa, kanunlar, kalkınma planları, şûra kararları, akademik tezler,
araştırmalar vb. kaynaklar gözden geçirilerek ülkemizin mevcut eğitim
özelliklerinin belirlenmesi, başarı ve başarısızlıkların değerlendirilmesi ve
ortaya çıkan sonuçların yeni öğretim programlarına yansıtılarak ilköğretim ve
orta öğretim programlarının bütünsel bir yaklaşımla hazırlanması sağlanmıştır.
Öğretim programları ülkemizin tarihsel, kültürel, sosyal, ahlaki birikimini
dünyada yaşanan tüm değişimleri ve gelişmeleri yansıtacak şekilde
hazırlanmıştır. Programlar, etkinliklerle zenginleştirilerek, öğrenci merkezli hale
getirilmiştir. Yine programların hazırlanmasında; sonuca dayalı bir anlayış
yerine, süreci de değerlendiren bir anlayış esas alınmıştır.
Yeni program geliştirme yaklaşımı ile öğrencilerin araştırma yapmasına,
kültürel faaliyetlere katılmasına, sosyal aktiviteler içinde olmasına, öğrenmeye
dayalı etkinlikler içinde bulunmasına fırsat tanınmaktadır.
Yoğun bir çalışma sonucunda ortaya konulan bu programın
hazırlanması, basımı, dağıtımı ve yayımlanmasında emeği geçen herkese
teşekkür ederim.
Söz konusu programın Türk Eğitim Sistemimize hayırlı
temennisiyle, yönetici, öğretmen ve öğrencilerimize başarılar dilerim.
olması
Kerem ALTUN
Ortaöğretim Genel Müdürü
1. GİRİŞ
Sanatın tam olarak tanımını yapmak güçtür. Bu tanım toplumların ve kişilerin sanattan
beklentilerine göre değişiklikler gösterebilmektedir. Sanatın evrensel nitelikleri genel bir
tanıma gitmeyi güçleştirmektedir. En basit tanım ve deyimle sanat; bir form meydana
getirebilme yetenek ve becerisidir. İnsanın dünyanın sırlarına erişebilme, kişisel bunalımlarını
yatıştırabilme, heyecanlarını başkalarına duyurma, ruhsal özlemlerini uygun bir düzeyde
yaşayabilme, kendini aşabilme çabasıdır (Kınay 1993,s.1).
Sanat üretimi bir uygarlığın var olduğu her yere yayılmıştır. Tarih boyunca her
toplumun sanatı olmuştur. En ilkel toplumlar bile kimi zaman olağanüstü özenle sanat
yaratmışlardır. Bu bakımdan sanat evrenseldir. Düşünen ve duygusal bir varlık olan insanın
engellenemeyen bir etkinliğidir. Bu bakımdan süreklidir. Üstün yapıtlar tarihsel süreç içinde
yerini koruduğu için de kalıcıdır (Artut 2004,s.21).
Klasik de denilen geleneksel sınıflandırma sanatları plastik ve görsel (mimarlık,
heykeltıraşlık ve resim),ritmik, fonetik (dans, müzik ve şiir) olarak 6 dalda toplamıştır.1895
yılında sanatlar dalına giren sinema 7.sanat dalı niteliğiyle yer almıştır. Bu gruplarda toplanan
sanatlara Güzel Sanatlar denilmektedir (Kınay 1993,s.3).
Güzel sayılan sanatsal ya da doğal bir eser, türüne göre, formlarının ve seslerinin,
renklerinin ahenkli birliği ile duyguları okşar, aynı zamanda, hayranlık, büyüklük duyguları
da yaratabilir. Özetle; güzel eser bu nitelikleriyle ‘hoşa giden eserdir’ denebilir (Kınay
1993,s.3).
Görsel sanatlar; resim, heykel, mimarlık, grafik sanatlar, endüstri tasarımı, uygulamalı
sanatlar, sinematografi, fotoğrafı, bilgisayar tasarımı gibi oldukça geniş bir alanı kapsar. Bu
dalların tümüyle ilgili olarak okul öncesinden yükseköğretime kadar her aşamadaki sanat
eğitimi ve öğretimiyle ilgili kuramsal ve uygulamalı çalışmalara ‘görsel sanatlar eğitimi’ ya
da yalnız ‘sanat eğitimi’ demek yeterli olacaktır. Müzik, yazın (edebiyat),bale, tiyatro, opera
gibi adlar bu sanat dallarını kuşkuya yer vermeden belirlemektedir. Yine bu alanlarla ilgili
eğitim ve öğretim, müzik eğitimi, bale, eğitimi diye tanımlanabilmektedir. Bütün sanatları ve
bu sanatların birbiriyle ilişkisini düşünsel boyutta sanatçı, izleyici, toplum, kültür ve eğitim
bağlamında irdeleyen kuramsal çalışmalara da ‘Güzel Sanatlar Eğitimi’ denilebilir (Kırışoğlu
2005,s.2).
Dar anlamıyla sanat eğitimi görsel sanatların eğitimi ve öğretimiyle ilgilenir. Bu
öğretimin kapsamı içinde, uygulamaya yönelik sanat etkinlikleri, sanat yapıtı inceleme, sanat
tarihi ve estetik yer alır. Dahası, sanat eğitimi, araç, gereç ve işlik donanımı ile öğretim
programları, çalışma düzeni, değerlendirme gibi yöntemsel konuları da içerir (Kırışoğlu
2005,s.3).
Geniş anlamıyla ‘görsel sanatlar eğitimi’ ise eğitim biliminin bir dalı olarak sanatın,
estetiğin, sanat tarihinin eğitim ve öğretimiyle ilgili bütün sorunlarıyla ilgilenir (Kırışoğlu
2005,s.3).
Sanat eğitimi bireylerin yaratıcı güçlerini geliştirmeye en elverişli ortamı hazırlayan
bir alandır. Yaratıcı insan yetiştirmek önemlidir, çünkü ancak yaratıcı insanların ortaya
koydukları değerler kalıcı ve etkileyici olmakta, toplumun gelişmesini sağlamaktadır. Çağdaş
bir insanın görevi sadece çevresine uymak değil ona ihtiyacına göre biçim vermek olmalıdır.
Çağdaş insan teknolojinin emrinde yaşayan insan değildir. Çağdaş insan duyan düşünen, karar
veren paylaşma ve dayanışmayı bilen, kendine özgü yeteneklerini ortaya koyan yaratıcı bir
varlıktır.
Sanatsal anlatım dilini öğrenen kişi geçmişteki ve günümüzdeki sanat yapıtlarını
inceleme ve onları anlama yetisine sahip olmakta; bu da görsel duyarlılığı artırmaktadır. Sanat
yapıtı incelenirken kullanılan eleştirel tavır kültürel çevreyi oluşturan diğer nesnelere de
uygulanabilmektedir. Böylece insan, giyiminden, çevre düzenine kadar her alanda sanatsal
nitelikler aramakta ve yaşam kalitesini yükseltebilmektedir.
Sanatla uğraşan kişi emeğini ve gücünü harcayarak ürettiği için mutludur. Ürettiği iş
onun en büyük ödülü olmaktadır. Yaratıcı süreç kişiyi özgür düşünmeye ve yaratmaya
götürür. Bu özellik kişide birey olma bilincini geliştirir. Böylece toplumla uyumlu, yapıcı,
yaratıcı, dengeli ve üreten bireyler yetişir. Kısaca kişiliğin uyum içinde gelişmesi ve uyumlu
bir toplum yaratılması temel amaçtır. Bu doğrultuda 1739 sayılı Milli Eğitim Temel
Kanununun 33. maddesi Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin açılmasına temel dayanak
olmuştur.
Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri, yönetmeliğinin 5. maddesi kuruluşunu şöyle
belirlemektedir:
“Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri, güzel sanatlara yönelik programlar uygulayan
yüksek öğrenim kurumlarının bulundukları yerler tercih edilmek suretiyle, güzel sanatlar
faaliyetlerine elverişli yörelerde açılır. Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin öğrenim süresi,
ortaokul üzerine bir yılı hazırlık olmak üzere toplam dört yıldır. Okul yatılıdır. Ancak, velinin
isteği, okul idaresinin kararı ile öğrenci, gündüzlü olarak öğrenimine devam edebilir. Bu
okullarda karma eğitim yapılır” (Resmi Gazete,21 Eylül 1990,Sayı:20642).
Orta Öğretim kademesi içerisinde yer alan Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin
amaçları, öğrencilerin;
•
•
•
•
•
Güzel sanatlar alanında ilgi ve yetenekleri doğrultusunda eğitim-öğretim
görmelerini,
Özel yetenek gerektiren yüksek öğretim programlarına hazırlanmalarını,
Yabancı dil öğrenmelerini,
Alanlarında araştırmacılığa yönelmelerini, yetenekleri doğrultusunda yorum ve
uygulamalar yapabilen, yaratıcı ve üretken kişiler olarak yetişmelerini,
Millî ve milletler arası sanat eserlerini tanımalarını ve yorumlamalarını
sağlamaktır.
Sanat eğitimi içinde yer alan öğrenme alanları şöyle sıralanabilir:
I. Uygulama boyutunda yaratıcı çalışmalar: Görsel sanatların, resim, heykel, grafik
sanatlar, seramik, dokuma v.b.alanlarında doğrudan araç ve gereçle çalışmayı gerektiren
uygulamalı alan.
II. Sanat eleştirisi: Sanat yapıtı incelemeye, onlardan tat almaya ve giderek eleştiriye
ulaşan eleştirel alan.
III. Sanat tarihi: Kültürler içinde sanatın değişimini inceleyen, tarihsel süreçle bağıntılı
olarak sanatı irdeleyen sanat tarihi ya da kültürel alan.
IV. Estetik: Doğada ve sanatta güzeli arayan; ‘sanat nedir?’ ‘sanat ne içindir?’
sorularını tartışan alan.
Bu dört alan kendi özel yöntemleri içinde, dayandıkları ayrı bilim ya da sanat
alanlarının gereklerine uyularak öğretilir (Kırışoğlu 2005,s.121).
Etkili bir sanat eğitimi için, çocuğun ve gencin, eleştirel, kültürel, uygulamalı ve
estetik boyutlarda yeterli bilgi ve deneyim kazanması gerekir.1960’lı yıllarda İngiliz Ressam
J. Reynolds geçmiş ve çağdaş sanat yapıtlarıyla ilişki kurmanın sanatta geliştirici, eğitici
özelliğine dikkat çekerek şöyle demiştir: “Geçmiş ve çağdaş sanat yapıtlarıyla
zenginleştirilmiş bir us, bu bilgiler dikkatli kullanıldığında ve yeterince özümsendiğinde,
kişiyi daha verimli ve yaratıcı kılar (Kırışoğlu 2005, s.120).
2. SANAT TARİHİ
Sanat Tarihi dersi öğretim programının Güzel Sanatlar Liselerinin resim bölümlerinde
haftada iki saat seçmeli ders olarak okutulması düşünülmüştür.
Sanat Tarihi, sanat denilen olayın doğuşundan günümüze kadar birçok memleketlerde
ne şekilde ne tür eserler vererek göründüğünü inceleyen, sanat eserlerinin ve onları yapan
sanatçıların stillerini (usluplarını),sanat anlayışlarını saptayarak değerlendirmeyi amaçlayan
bir bilim dalıdır (Kınay 1993,s.5).
Bu tanımdan yola çıkılırsa zaman, mekân, malzeme, teknik ve sanatçının içinde
yaşayıp eserlerini verdiği toplumun tanınması sanat araştırmalarında önemlidir (Kınay
1993,s.5).
Sanat Tarihinin malzemesini tarih içinde yaratan varlık insandır. Onun konusu atlar,
ağaçlar, taşlar değil; çok çeşitli duygu birikimlerinin yoğunlaştığı insan eserleridir. Eğer
tapınak, ev, resim, heykel, dokuma gibi ürünleri sanat sayarsak, dünyada sanatın bulunmadığı
tek topluluk yoktur. Böyle bir ortamda çalışan sanat tarihi, yalnızca bu eserlerin ayrıntılı
tanımlarını vermekle yetinmez fiziki psikolojik ve onların yaratıldığı ortama kadar uzanır.
İnsan her çağda değişen bir varlık olduğundan bu bilim dalı değişmenin sanat eserleri
üzerindeki yansıma biçimine ait bilgileri toplar; İnsanları sanat eseri yaratmaya iten itici
gücün ne olduğunu, bu gücün sanat formlarını nasıl değiştirdiğini bilmek için çaba harcar.
Malzemeler ve onlara ait bilgileri araştırması, bulduklarını sınıflandırması, bunu yaparken de
bir metot kullanmak durumunda olması, sanat tarihini bir bilim olarak kabul etmemizi gerekli
kılar (Mülayim 1994,s.28).
Sanat tarihi için en önemli hususlardan biri zamandır. Motifler bir anda gökten yere
inmediği gibi; hiçbir motif durup dururken yok olmaz. Tıpkı bunun gibi her sanatın bir dünü,
evvelsi günü, kısa veya uzun bir tarihi vardır. Zaman içindeki olayların ve ya nesnelerin
ortaya çıktığı noktanın belirlenmesinde bir takvim bilgisine ihtiyaç vardır ki, buna “kronoloji”
adı verilir. Eğer sanat eserinin tarihinden zaman kavramı çıkarılırsa, geriye anlamsız bir eşya
kalabalığı kalır. Kronolojik ardı ardına geliş içinde kendini gösteren ilerlemenin sanat eserine
yansıma tarzı önemlidir. Çünkü ilerleme bir değişme ve bir evrim demektir. Yani sanat
formları, elektrik düğmesi çevirir gibi aniden değişmemiştir. Sanatın genel tarihine
baktığımızda, bir kültürden bir başka kültüre geçerken ömrünü tamamlayan sanatın bazı biçim
özelliklerini kaybettiği, bazı biçimleriyle ise sonraki devreye yansıttığı görülür. Her eser ait
olduğu dönemin bir özeti gibidir (Mülayim 1994,s.275-277).
Sanat Tarihi Eğitiminin Önemi
Güzel Sanatlar Liseleri, Resim Bölümlerinde uygulamalı çalışmaların yanı sıra sanat
kültürü veren teorik derslerinde okutulması bir gerekliliktir.
Sanat tarihi, sanat yapıtının ve onun toplumdaki yerinin daha iyi anlaşılması için
öğretilir. Öğrencilerin değerlendirme, anlama ve karşıt görüşleri tolere etme yeteneklerini
geliştirir (Kırışoğlu,Stokrocki1996,s.1.33).
Sanat tarihi eğitiminin önemli bir amacı öğrenciye yaşayan, canlı bir sanat tarihi
bilinci kazandırmaktır. Ancak bu sayede öğrenci sanatı tanıyacak, öğrenecek, seçenek ve yeni
biçimler yaratmada bir temel oluşturacaktır (Kırışoğlu 1991,s.140).
Bir sanat eserinin tadılması onun kavranılmasıyla doğru orantılıdır. Eseri ne kadar çok
anlamışsak elde edeceğimiz haz da o kadar yüksek olacaktır. Anlamak ise araştırmakla
irdelemekle, aklın dışındaki güçlere elverdiğince az pay bırakmakla, sezgi ve izlenimlerimizi
dile döküp başkalarına iletir hale getirmekle gerçekleşebilir (Cömert 1999,s.9).
Sanat eğitimi alan bireylerin bu alanda geçmişten günümüze kadar neler yapıldığını
bilmesi, çağımızı anlaması açısından önemlidir.
Yeni anlatım biçimlerinden haz alabilmek için doğuştan gelen ‘beğeni’ yeteneğinin
geliştirilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan alışılmış beğeni ölçülerimizi zorlayan birçok
yenilik, onları tabanda besleyen ilke ve gerekçeler anlaşıldıktan sonra içimizde yeni kapılar
açarlar. Çünkü beğeni gelişimi, sanat ürünleriyle sürekli düşüp kalkmaktan öte, kuramsal bir
çaba da ister. Pratik yaşantımızda kendiliğinden oluşan kimi davranış ve yargılarımız vardır.
Sinemaya gide gide, iyi örnekler göre göre, kötülerine katlanamaz oluruz. Şiir okuya okuya,
sağlam şiir eserleriyle tanışa tanışa güzeli, hem güzel olmayandan, hem de çirkinden ayırt
edebilecek pratik bir yetenek kazanırız. Sürekli olarak sanat eserleriyle düşüp kalkmak
sıradan bir sanatçı için yeterlidir. Yalnızca pratik eğitim, yalnızca tek tek sanat eseriyle
karşılaşmaktan elde ettiğimiz ölçme ayırt etme ve değerlendirme yeteneği, her eseri en az
yanılgıyla tartabilme yetisini veremiyor bize. Eser üzerinde düşünmek gerekiyor; kimi
karşılaştırmalar, oranlamalar yapmak gerekiyor; başkalarının düşünce ve yargılarını dikkate
almak gerekiyor; yaratma işlemine ilke olan tutum ve davranışları, eserin sınırlarını sana dışı
endişelerle zorlamamak koşuluyla, çeşitli yollardan öğrenmek gerekiyor. Ancak böyle bir
yöntemle, çetin ama önemli sanat olgularına iç düzeyimizi yükseltme olanağı vardır (Cömert
1999, s.10 ).
Özetle söylenecek olursa, sanat tarihi alanındaki çalışmalar geçmişin sanat eserleri
üzerinde düşünmemizi sağlayarak günümüz ve gelecekteki eserler ile ilgili tartışmalara yön
verecektir. Sanat eserlerinin amacının, neden yapıldığının, yapan sanatçının sanatsal
katkılarının anlaşılması sanat ve kültür varlıklarının korunması açısından dikkate değerdir
(Abacı, Alakuş, Gökay, Maccario,Tuna,2005,s.84).
3. PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN İLKE VE AÇIKLAMALAR
1. Sanat Tarihi dersi öğretim programında, belirlenmiş kazanımların öngördüğü bir
içerik sınırlaması söz konusudur. Öğretmen kazanımları gerçekleştirirken çevre özelliklerini,
öğrenci grubunun ilgilerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, hazır-bulunuşluk düzeylerini ve
dolayısıyla da ön bilgilerini dikkate almalıdır.
2. Öğretim programında, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim, araştırma ve
sorgulama, problem çözme, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimcilik ve Türkçeyi doğru,
etkili ve güzel kullanma becerisi gibi ortak becerilerin yanı sıra, sanat tarihi dersine ait
kronoloj oluşturma, yapıtları sanat tarihi bağlamında inceleme ve biyografi oluşturma
becerileri yer almaktadır. Öğretmen dersi planlarken hazırladığı öğretimsel işlerin tümünde
yukarıda belirtilen becerilerin bir veya uygun olan birkaç tanesinin kullanılabileceği ortamlar
oluşturmalıdır. Öğretmen sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikler ile geliştireceği becerileri
pekiştirmek için ödev veya projeler verebilir.
3.Öğrencilere verilen ödev ve araştırma çalışmaları özellikle onları etkinliğe
yönlendirme ve güdüleme amacıyla yapılan etkinliklerdir. Bu aşamada sanat tarihi
öğretiminde yakın çevre ilkesinden yola çıkılarak, öğrenciler müzeye gitmeye, müzedeki
yapıtları yerinde görme alışkanlığı kazanmaya yönlendirilebilir. Araştırma etkinlikleriyle
programdaki konuların öngördüğü bilgi ve deneyimlerin “okul duvarlarının dışına taşınması”
sağlanarak öğrenmenin gerçekleşip gerçekleşmediği anlaşılabilir. Ayrıca araştırma
konularının seçiminde öğrencinin bildiğinden hareketle yeni bir ilgi uyandırılabilir, ilgisinden
hareketle de konu saptamaya gidilebilir. Bir sınıf içinde birçok proje ortaya çıkabilir. Bu tür
etkinliklerde küçük gruplarla ayrı projeler üzerinde çalışmak öğretmene olduğu kadar
öğrenciye de kimi esneklikler sağlar. Öğrencilerin birbirlerinin projelerinden de etkilenerek
öğrenme alanı genişler (Kırışoğlu 2005,s.151).
Araştırma konusu olabilecek örnekler şöyle sıralanabilir:
Bilgisayar programlarından da yararlanarak günlük hayatta kullandığımız eşyaların,
sembollerin, çağdaş imgelerin tarihsel gelişimi araştırılabilir. Öğrenciler kendi kullandıkları
çağdaş imgeleri geçmişteki sanatçılara ya da üsluplara (Magritte ya da Dali gibi) kadar
götürebilirler. Böylece sanatçıların kimi zaman birbirlerinden imgeler alarak, birbirlerini taklit
ederek yeni biçimler oluşturdukları gösterilebilir (Kırışoğlu, Stokrocki 1997, s.1.25).
Öğrenciler çevrelerinde bulunan tarihsel yapılar ile müzelerde kullanılan ikonların
anlamlarını araştırmaya ve kendi sanat yapıtlarında kullanabilecekleri öteki imge kaynakları
için bilgisayar araştırması yapmaya yöneltilebilir (Kırışoğlu, Stokrocki 1997,s.1.25).
Seçilmiş sanatçıların yaşam öyküleri yazılabilir. Bu sanatçılar yakın çevrede bulunan
sanatçılar(fotoğrafçı, seramik sanatçısı, heykeltıraş, ressam, grafik sanatçısı veya el
sanatlarıyla uğraşan kişiler)olabilir. Onlarla röpörtaj (sözlü sanat tarihi)yaparak bunu yazıya
dökmeleri istenebilir (Abacı, Alakuş, Gökay, Maccario, Tuna 2005,s.85).
4. Programda yer alan değerleri öğretmen yeri geldiğinde, etkinlikler içinde bu
değerleri vurgulayan bölümler oluşturarak pekiştirmelidir.
5. Öğretmen, okulun bulunduğu çevre ve imkânları dikkate alarak programda örnek
olarak verilen etkinlikleri aynen uygulayabilir ya da kendisi yeni etkinlikler geliştirebilir.
Yeni etkinlikler geliştirilirken, kazanımlar ve farklı öğrenme stil ve zekâ türlerine sahip
öğrencilerin ilgi, yetenek ve ihtiyaçları göz önüne alınarak aktif öğrenmeye dayalı etkinlikler
hazırlanmalıdır. Öğretmen bilgi dağıtıcı rolü yerine, öğrencilerinin anlam kurmalarına
yardımcı rolünü benimsemelidir.
6. Millî ve dinî bayramlar, mahallî kurtuluş ve kutlama günleri, önemli olaylar, belirli
gün ve haftalardan yararlanılarak, öğrencilerin millî duyarlılığı geliştirilmelidir. Öğretmen,
Atatürk’ün “Türk, öğün, çalış, güven”, “Ne mutlu Türküm diyene!” ve “Yurtta sulh, cihanda
sulh” gibi sözlerinden hareketle, Türklerin tarihte oynadıkları rolü; askerlik, idare, hukuk,
bilim, fen ve sanat alanında insanlığa hizmetlerini göstermelidir. Öğrencilerin, Türk milletine,
Türk bayrağına, Türk ordusuna ve vatanına hizmet eden kişilere sevgi, saygı ve takdir
duygularını geliştirmelidir.
7. Öğretmen, etkinlik (müze, ören yeri, sergi vb.) gezilerine önem vermelidir. Bu
gezilerin her aşaması planlanmalı ve değerlendirilmelidir. Öğrenciler için çalışma kâğıtları
hazırlanmalı sonuç raporları istenmelidir. Bu geziler aracılığı ile öğrencilerin sanat zevki ve
estetik duygularını geliştirmeleri sağlanmalıdır.
8. Öğretmen, öğrencileri millî, ahlaki, insani, manevi, kültürel değerler bakımından
besleyici; demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı
görev ve sorumluluklarını yerine getirmede yol gösterici olmalıdır.
9. Öğretmen, kazanımların yapısına uygun olan değerlendirme araç ve yöntemlerini
seçmelidir. Değerlendirme, öğrenmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Öğretmen sadece öğrenme
ürününü değil, öğrenme sürecini de değerlendirmelidir. Değerlendirmede geleneksel
yöntemlerle, alternatif değerlendirme yöntemleri birlikte kullanılmalıdır. Bu değerlendirme
yöntemleri ve araçları; gözlem, performans ödevleri, görüşmeler, öz değerlendirme ölçekleri,
projeler vb.dir. Öğrenciler etkinlikler çerçevesinde fotoğraf, resim, proje, poster gibi
çalışmalar yapabilmeli ve bunlar aileleri ve çevreleriyle paylaşmak için sergilenmelidir.
10. Ölçme ve değerlendirme sürecinde kullanılmak amacıyla geliştirilen, örnek
formlar yeri geldikçe öğretmen ve öğrenciler tarafından uygulanır. Formlar aynen
kullanılabileceği gibi öğretmen tarafından yeni formlar da geliştirilebilir.
11. Öğrenci düzeyi ve çevre etkenleri dikkate alınarak öğrenme-öğretme
etkinliklerinde farklı ünitelerin birbirleriyle bağlantılı olan kazanımları birlikte ele
alınabilecektir.
12. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde öğrenci düzeyine, eğitim ortamına ve çevre
etkenlerine göre öğrencilerin aktif olduğu öğrenme-öğretme yöntem ve teknikleri kullanılır.
13. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde, kazanımların edinilmesine yardımcı olabilecek
uygun görsel, işitsel ve basılı materyallerden yararlanılır.
14. Etkinlikleri planlarken, bir sonraki haftanın etkinlikleri dikkate alınarak planlama
yapılması öğretmenin ve öğrencilerin hazırlığı açısından önemlidir.
15. Konular sınıf içi etkinlikler ve görsel sunumlarla somutlaştırılmalı, öğrencide ilgi
uyandırmalıdır. Sanat eserinin ne olduğu, nasıl, nerede, ne zaman ve niçin insanlar tarafından
yaratıldığı sorunlarına yanıt aranmalıdır.
16.Farklı ülkelerin, dönemlerin, sanatçıların kültürel sanat formları karşılaştırılmalı
aradaki benzerlikler ve farklılıklar tartışılmalıdır. Buna karşıt kültür incelemesi denir
(Kırışoğlu, Stokrocki 1997,s.1.27).
17.Müzeler ziyaret edilerek yapıtların yerinde incelenmesine imkân hazırlanmalıdır.
Tarihi yörelerin, ören yerlerinin görülüp tanınması, bunların incelenmesi ve korunması gibi
konularda eğitici öğretici çalışmalar yapılmalıdır.
18.Sanat tarihi öğretiminde yakın çevrede bulunan yapıtlardan hareket etmekle
öğrenci tarihsel ve estetik değerleri daha somut olarak kavrayacaktır. Evrensel yapıtlarla
birlikte kendi vatanındaki kültürel yapıtları da tam olarak anlayacak, ulusal karakterini,
kültürel düşünce ve inançlarını öğrenecektir
19.Sanat tarihi dersinin dili yalın ve öğrencinin anlayacağı bir biçimde olmalıdır.
Ancak bu hiçbir zaman konunun yüzeyselleştirileceği anlamına gelmemelidir (Kırışoğlu
2005,s.137 ).
21.Sanat tarihi öğretimi, sanat yapıtı inceleme ile yeri geldiğince birlikte
yürütülmelidir (Kırışoğlu 2005,s.137).
22. Sanat tarihi öteki sanat disiplinleri ile birleştirilebilir. Örneğin hep birlikte sanat
yapıtlarının tıpkıbasımlarına bakılır, açıklamalar yapılır, yapıtlar tartışılır ve öteki malzemeler
incelenir. Öğrenciler daha sonra boyalarla sanat yapıtındaki düşünceyi yaparak araştırabilirler
(Kırışoğlu, Stokrocki 1997,s.1.29).
4. PROGRAMIN TEMEL YAKLAŞIMI
Bilgideki değişim ve gelişim, öğrenci profilinin de eğitim sürecinde değişime
uğramasına etki etmektedir. Günümüz öğrenci profili, bilimsel ve akılcı düşünme becerisine
sahip, araştırmacı ve sorgulayıcı, bilgiyi ezberleyen değil bilgiye ulaşabilen, bu bilgiyi
kullanıp paylaşabilen, iletişim kurma becerilerine sahip, teknolojiyi etkin bir şekilde
kullanabilen, kendini gerçekleştirmiş ve bunun yanı sıra insanlığın ortak değerlerini de
sahiplenmiş, yaratıcı, üretken, takım çalışmasına yatkın, öğrenmeyi öğrenmiş ve yaşam boyu
öğrenmeyi benimsemiş bireyler olarak tanımlanabilir.
Öğrenci profilindeki değişim eğitim, öğretim sürecinde okula da yeni anlamlar
yüklemektedir. “Öğrenci Merkezli Eğitim”, “Öğrenci Merkezli Okul” kavramları bu değişim
ve gelişimin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Öğrenci merkezli eğitimin temel hedefi öğrenciyi merkeze alarak, birey olarak
kendisinin ve sistemin ihtiyaç duyduğu değişim sürecini başlatmaktır.
Günümüzde bireylerden, doğru kararlar alıp uygulamaya geçmesi, yaratıcı düşünmesi,
problem çözme yeterliğine sahip olması, öğrenmeyi öğrenmesi, ekip çalışmasına yatkın
olması ve kendi kendini yönetebilmesi beklenmektedir. Öğrenci merkezli eğitim, öğrenmeyi
öğrenmenin esas olduğu, her öğrencinin farklı zaman, tür ve hızda öğrenebileceğini
benimseyen, düşünme becerilerini geliştirmenin yaratıcı düşünceyi geliştirdiğini kabul eden
bir yaklaşımdır.
Öğrenci merkezli eğitimin öğrenci ve öğrenme süreci açısından on iki ilkesi ortaya
konulmuştur (http://denizli.meb.gov.tr/mlokurs/_private/ome/02omeum.htm).
1. Öğrenmeyi öğrenmek esastır.
Öğrenme sürecinin doğası olarak öğrenme, bireyin kendi algıları, düşünceleri ve
duygularından süzerek edindiği bilgi ve deneyimlerden anlamı keşfetmesi ve yapılandırması
sürecidir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde öğrenmeyi öğrenmek esastır.
2. Her öğrenci öğrenebilir.
Her öğrenci, elde ettiği verilerden bir anlam yaratmak, bunu gözden geçirmek ve
diğerleri için anlaşılır hâle getirmek üzere çaba gösterir. Bu nedenle, öğrenci merkezli
eğitimde her öğrenci öğrenebilir olarak kabul edilir.
3. Her öğrenci öğrenirken eski ve yeni bilgiler arasında özgün bağlantılar kurar.
Bilginin yapısı gereği her öğrenci daha derin bir anlama etkinliğini yapılandırmak için
eski ve yeni bilgileri arasında özgün bağlantılar kurar. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde
her öğrencinin yeni bilgi ile eski bilgileri arasında bağlantılar kurmasına önem verilir.
4. Düşünmeyi öğrenmek sorgulayıcı ve yaratıcı düşünceyi geliştirir.
Öğrenci, nasıl düşüneceğini plânlayıp, gözlemleyip, değerlendirerek, sorgulayıcı ve
yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde her öğrencinin
düşünmeyi öğrenmesine öncelik verilir.
5. Başarabilme duygusu içsel güdülenmeyi sağlar.
Öğrencinin kontrol düzeyi, sorumluluk duygusu, hedefleri, ilgi alanları, yeterlilikleri
ve beklentileri başarma güdüsünü besleyen etmenlerdir ve güdüleme öğrenmeyi etkiler. Bu
nedenle, öğrenci merkezli eğitimde her öğrencinin motivasyonuna önem verilir.
6. Öğrenme olumsuz deneyimlerle engellendiğinde zorlaşır.
Her öğrenci doğal bir öğrenme eğilimine sahiptir. Bu eğilim olumsuz deneyimlerle
engellendiğinde öğrenme zorlaşmaya başlar. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitim her
öğrencinin başarabilme deneyimini yaşaması için onların bireysel farklılıklarını dikkate alan
fırsatlar yaratır.
7. Merak, yaratıcılık ve kompleks düşünmeyi harekete geçiren ödevler öğrenciyi
daha zorlarını başarabilmeye güdüler.
Merak, yaratıcılık ve kompleks düşünmeyi harekete geçiren, güdü artırıcı ve
öğrenmeyi öğrenmeye yönelik ödevler öğrenciyi giderek zorlaşan ödevler yapmaya güdüler.
Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde ödevler her öğrencinin başarabilme deneyimini
yaşaması için yaratılacak fırsatlardan biri olarak görülür.
8.Her öğrenci farklı zamanda, farklı türde ve farklı hızda ilerleyerek gelişir.
Öğrenmenin gelişimsel doğasına bağlı olarak her öğrenci farklı zamanlarda, farklı
gelişim adımları boyunca ilerleyerek gelişir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde öğretim
etkinliklerinin ve ortamlarının plânlanmasında farklı öğrenme türleri ve hızları dikkate alınır.
9. Farklı özelliklerdeki öğrencilerin birbirleri ile etkileşimi öğrenmeyi kolaylaştırır.
Farklı özgeçmiş, ilgi ve değerlere sahip bireylerin birbirleri ile etkileşimi, öğrenmeyi
kolaylaştırır. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde işbirliğine dayalı öğrenme gibi grup
çalışmalarını ön plâna çıkaran öğretim stratejilerine ağırlık verilir.
10. Öğrenciler arasındaki olumlu ilişkiler öğrenmeyi artırır.
Öğrencilerin birbirine destek olması, ilgi ve saygı göstermesi gibi olumlu ilişkiler
öğrenmeyi artırır. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde grup çalışmaları ve sosyal
etkinlikler öğrenciler arasında olumlu ilişkilerin geliştirilebilmesi için yaratılacak fırsatlar
olarak görülür.
11. Her öğrenci öğrenmeye karşı farklı yetenek ve eğilime sahiptir.
Her öğrenci kalıtsal olarak taşıdığı genler ve çevresel etmenlerin bir araya gelmesi ile
şekillenir ve bu nedenle öğrenciler öğrenmeye karşı farklı yetenek, tercih ve eğilimlere
sahiptir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde bu farklılıklar dikkate alınarak öğretim
etkinlikleri çeşitlendirilir ve teknoloji ile desteklenir.
12. Her öğrenci yeni bilgileri kendi kalıplarına göre kavrayıp benzersiz bir anlama
yaratır.
Her öğrenci yeni fikirleri inanç, anlama, yorumlama ve tutum süzgeçlerinden
geçirerek işler ve benzersiz bir anlama yaratır. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde ölçme
ve değerlendirme çalışmalarında her öğrencinin gelişiminde gösterdiği ilerleme dikkate alınır.
Öğrenci merkezli eğitim yaklaşımını temel alan etkili bir öğrenmenin gerçekleşmesi
sonucu öğrencilerde; merak uyandırma ve plânlama, araştırma ve keşfetme, çözümleme ve
derinleştirme, paylaşma ve yaşantıya uygulama basamaklarını özümseyerek yaşamlarının her
aşamasında bilgiyi kullanma becerilerinin gelişmesi beklenmektedir.
Öğrenci merkezli eğitim öğrenciyi merkeze alır ve bu nedenle öğretmen çok
önemlidir. Çünkü öğretmen, öğrencideki değişimi ve gelişimi destekleyen en önemli kişidir.
Öğrenci merkezli eğitimde öğretmen;
•
•
•
•
•
•
Açık fikirlidir.
Çağdaştır.
Yenilikleri takip eder.
Öğrencileri için eğitim ortamını en iyi şekilde hazırlar.
Eğitim teknolojilerini etkin olarak kullanır.
Öğrencilerinin bireysel farklılıklarını dikkate alır ve onların ihtiyaçlarını en iyi
şekilde karşılar (http://uretim.meb.gov.tr/EgitekHaber/s84/yazarlar/Oguz.htm).
Öğretmenler bütün öğrencilerin öğrenmesini kolaylaştırmak için gerekli koşulları
oluşturmalıdır. Nitekim öğretmenin oluşturduğu sınıf ortamının öğrencinin öğrenmeye karşı
tutumunda ve güdülenmesinde etkisi büyüktür.
Aynı şekilde öğrenci merkezli eğitimde yönetici, öğretmen, öğrenci, aile, okul
çalışanları ve çevre süreç içerisinde önemli bir yer alır. Eğitim ile ilgili sorunların
çözümlenmesi için okul yöneticilerinin, öğretmenlerin, öğrencilerin, ailenin eğitim içerisinde
etkin bir biçimde görev alması beklenmektedir.
Sanat Tarihi alanı insanoğlunun geçmişten günümüze kadar yapmış olduğu sanat
aktivitelerini kapsar. Kleinbauer (1989)’e göre sanat tarihi, öğrencilere paleolitik çağdan
günümüze kadar olan karakteristik insan aktivitelerinin karmaşıklığını çözmede yardım eder.
Sanat Tarihi, geçmişte ve günümüzde yapılmış estetik yaratıcılıkla ortaya çıkmış bir objenin
tarihsel yerini araştırır(Abacı, Alakuş, Gökay, Maccario, Tuna 2005,s.82).
Geliştirilen Sanat Tarihi Dersi Öğretim Programında konular, öğrencilerde sanat tarihi
bilinci oluşturacak nitelikte ele alınmış, program üniteler, kazanımlar ve etkinlik örneklerine
dayalı olarak düzenlenmiştir. Programda bilgi, beceri, değer ve tutum açısından denge
gözetilmiş, öğrenme-öğretme sürecinde öğrencinin yaşantıları dikkate alınmıştır. Program
sadece sınıf içi değil sınıf dışı etkinlikleri de kapsamaktadır. Program yaklaşımı; öğrenmeöğretme süreçleri, ölçme-değerlendirme metotları ile öğretmen ve öğrencinin rolüne bakış
açısından ve ortaya koyduğu aktif sınıf kültürüyle yeni bir yaklaşımı kapsamaktadır.
Sanat Tarihi dersi öğretim programında kazanımlar; birçok zihinsel beceriyi
vurgulamakta, öğrenme süreçlerinde ise aktif öğrenme yöntemlerinin ve öğretimsel işlerin
kullanımını gerektirmektedir. Programda bu yöntemlerin kullanıldığı örnek etkinliklere yer
verilmiştir. Öğretmenler programda önerilen etkinliklerin yanı sıra kazanımlarda öngörülen
bilgi, beceri, değer ve tutumları kazandırmada farklı etkinlikler de planlayıp uygulayabilirler.
5. PROGRAMIN YAPISI
Bilişim Destekli Müzik dersi öğretim programı, genel amaçlar, temel beceriler, değerler
ve tutumlar, kazanımlar, etkinlik örnekleri ve açıklamalardan oluşmaktadır.
5.1. Genel Amaçlar
Bu program öğrencilerin;
• Görsel duyarlılığa sahip, dünyaya geniş açıdan bakan, yeniliğe açık ve çok yönlü
beğenileri olan bir kişilik geliştirmelerini,
• Sanat yapıtını incelerken kullanacağı eleştirel tavrı, kültürel çevreyi oluşturan
diğer nesnelere de uygulamalarını,
• Sanatçıyı takdir etme yetisi kazanmalarını,
• Sergi ve müze gezme alışkanlığı kazanmalarını,
• Yaşayan canlı bir sanat tarihi bilinci kazanmalarını,
• Evrensel yapıtlarla birlikte bulunduğu coğrafyanın kültürel yapıtlarını, düşünce ve
inançlarını, ulusal karakterini analiz etmelerini,
• Tarihi eserleri sevme ve koruma bilinci geliştirmelerini,
• Sanat eserlerinin özünde bulunan ruh ve estetik çabayı, sanatçının dünya
insanlarına iletmek istediği mesajı değerlendirmelerini
amaçlamaktadır.
5.2. Temel Beceriler
Günümüz eğitim ve öğretim anlayışında bilgiyi olduğu gibi almak yerine, bilgiyi
bulma, kullanma ve bilgiyi yapılandırma ön plana çıkmıştır. Beceri, öğrencilerde, öğrenme
sürecinde kazanılması, geliştirilmesi ve yaşama aktarılması tasarlanan kabiliyetlerdir. Bu
program ortak becerileri kazandırmanın yanında, alana özgü olarak geliştirilen becerileri
kazandırmayı da amaçlamaktadır. Bu beceriler aşağıda gösterilmiştir. Bu becerilere, üniteler
göz önünde bulundurularak, doğrudan verilecek beceri olarak programda yer verilmektedir.
Bilişim Destekli Müzik dersi öğretim programında yer verilen ortak becerilerin
yanında Bilişim Destekli Müzik dersine yönelik alt becerilerin kazandırılması da esas
amaçlardan biridir. Bilişim Destekli Müzik alanında belirlenen beceriler; öğrencilerin
yaşamlarında ve mesleklerinde kullanabilecekleri nitelikte belirlenmiştir. Bu beceriler ses
düzenleme yazılımı kullanma becerisi ve nota yazım programı kullanma becerisidir. Farklı
düzeylerde kullanılabilen bu beceriler, kazanımların içeriğinin gerektirdiği şekilde,
kazanımlara entegre edilerek verilmiştir. Bu şekli ile öğretim sürecinde kazanımın gerektirdiği
beceriler kazanımla birlikte verilmelidir.
Programla ulaşılması beklenen ortak beceriler şunlardır:
• Eleştirel Düşünme
• Yaratıcı Düşünme
• İletişim
• Araştırma-Sorgulama
• Problem Çözme Becerisi
• Bilgi Teknolojilerini Kullanma
• Girişimcilik
• Türkçe’yi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma
(http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm).
Programla ulaşılması beklenen alana özgü beceriler ise şunlardır:
Sanat Tarihi Bağlamında Eser İnceleme Becerisi
Öğrencilerin bir sanat tarihçisinin rolünü üstlenerek bir sanat yapıtı ile ilgili sorular
sorabilmeyi, bir yapıt ve onun kendilerine verdiği kültür hakkında bilgi edinebilmeyi, Bir
sanat eşyasının öyküsünü oluşturabilmeyi kapsar.
Bu becerinin elde edilebilmesi için öğrencilerin ilgileri aşağıda belirtilen konulara
çekilebilir;
• Bu yapıtın o zamanki insanlar için anlamı neydi?
• Sanatçıya hangi soruları sormak isterdiniz?
• Her iki soruda öğrencilerin dikkatini sanat tarihsel bir yoruma çekecektir. Onlara
sanat tarihçilerinde sanat yapıtlarını bu şekilde incelemeye başladıkları söylenir.
Bu yolla düşünceler ortaya çıkacak ve buradan yeni sorular gelişecektir (Kırışoğlu,
Stokrocki 1997,s.130).
Bu bağlamda öğrencilere sorulabilecek öteki sorular şunlar olabilir:
• Bu yapıtın sanatçısı kimdir?
• Resmin konusu, ana fikri nedir?
• Bu yapıt bizce neden hala önemli?
• Sizce bu yapıtı sanatçı neden yapmış olabilir?
• Bu sanat yapıtı hangi döneme, kültüre aittir?
• Bu yapıtın tarihsel olaylarla herhangi bir ilişkisi var mıdır? (Artut 2004,s.249)
Kronoloji Becerisi
Eşyayı, imgeleri, resim, heykel, grafik, seramik veya mimari eseri sanat tarihi
perspektifi içinde bir yere oturtabilme becerisidir. Ünlü sanatçıların yaşadığı dönemleri içeren
evrensel sanat tarihi scalasını (zaman dilimini) oluşturabilmeyi, sanatçıların yapıtlarını dönem
ve üsluplara göre sınıflandırabilmeyi, farklı dönemlere ait değişik kültürel sanat formlarını
kıyaslayabilmeyi içerir. Öğrencilerin motivasyonunu artırmak için sınıfın panolarına tarih
şeritleri aşılabilir. Böylece, bir ülkede bir sanat akımı gelişirken aynı zaman diliminde başka
coğrafyalarda hangi sanat faaliyetlerinin yaşandığı daha kolay takip edilebilir.
Biyografi Oluşturma Becerisi
Belgelere ve örneklere dayanarak, ünlü sanatçıları, yaşadıkları dönemi, yaptıkları
işleri ve meydana getirdikleri yapıtları belli bir sıra ve düzende akılcı bir sıralama ile
anlatabilme becerisidir.
Sanat tarihinin malzemesini tarih içinde yaratan varlık insandır. Toplum içinde
yaşayan sanatçının her şeyden önce bir kişiliği vardır. Bu kişilik sanat eserlerini birbirinden
ayırır ve üslup olarak adlandırılır.
Üslup sanatçıyı amacına doğru yaklaştırmaktadır. Louvre’a gidenler, hafifçe
gülümsemekte olan elleri göğsünün altında bağlı kadın resmi için değil, Leonardo’nun kişisel
üslubu içindeki özü seyretmeye giderler (Mülayim 1994,s.245).
Biyografi oluşturma becerisi sanatçıları üsluplarından tanıyabilme, bilgiyi araştırırken
sanat tarihi metotlarını kullanabilme becerilerini de kapsar.
5.3. Değerler ve Tutumlar
.
Değer, toplumun varlığını, işleyişini, devamını sağlamak ve sürdürmek için doğru ve
gerekli olduğu kabul edilen ortak düşünce, ahlaki ilke ve inançlardır. Sanat Tarihi Dersi
Öğretim Programının diğer önemli unsurunu da tutumlar ve değerler oluşturmaktadır.
Program eğitim, öğretim sürecinde aşağıdaki değerleri de kazandırmayı önemsemektedir:
• Dayanışma
• Hoşgörü
• Sevgi
• Saygı
• Duyarlılık
• Vatanseverlik
• Barış
• Estetik
• Sorumluluk
• Nezaket
• İşbirliği
• Başarı
5.4. Üniteler
Sanat Tarihi dersi öğretim programı “ünite” adı altında organize edilmiş yapılardan
oluşmaktadır. Üniteler, programda öngörülen bilgi, beceri, kavram, değerler ve tutumların
sistematik bir şekilde ilişkilendirildiği konu alanlarından oluşmaktadır. Bu anlamda ünitelere
ilişkin program tablosu; kazanımları, örnek etkinlikleri ve gerekli açıklamaların yapılacağı
sütunları içeren üç ana bölümden oluşturulmuştur. Programda içeriği belirleyen genel çerçeve,
sanat tarihi eğitiminin içerik ve amaçlarına uygun bir şekilde organize edilmiştir. Ünitelerdeki
kazanımlar ardışık ve bir bütün oluşturacak şekilde düzenlenmiştir.
Sanat Tarihi dersi beş ünite çerçevesinde yapılandırılmıştır.
1.Tarih Öncesi ve İlk Çağ Uygarlıkları
2. Bizans Sanatı ve Ortaçağ Avrupa Sanatı
3. Avrupa’da Rönesans Sanatı
4. XVI, XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Avrupa Sanatı
5. XIX. ve XX. Yüzyıllarda Avrupa Sanatı
Ünitelerin içerikleri aşağıda yer almaktadır.
TARİH ÖNCESİ VE İLKÇAĞ UYGARLIKLARI
Bu ünitede; Anadolu’da tarih öncesi çağlara ait yerleşim merkezlerinin ve İlk çağda
kurulan uygarlıkların ve yerleşim merkezlerinin genel özellikleri, Sümer, Mısır, Roma ve
Yunan sanatlarında görülen mimari tipler, Yunan sanatındaki nizamlar, Yunan ve Roma
sanatlarına ait eserler incelenecektir. Tarih öncesi çağlardan kalan ve sanatın başlangıçları
olarak kabul edilen örnekleri incelemek sanatın kaynağını ve kökenini anlamak açısından
önemlidir.
Sanat toplumsal bir kurum olduğu için din gibi bazı toplumsal üst yapı kurumları ile
yakından ilişkilidir. İlk Çağ toplumlarında din, toplumsal örgütlenmenin biçimleyici etkeni
olmuş, kurumlar arasındaki ilişkide etkin bir rol oynamıştır. Dinin bu karşılıklı ilişkide etkin
bir durumda bulunması İlk Çağ sanatının dinsel bir nitelik göstermesinin temelini
oluşturmuştur (Sinemoğlu 1984, s.1).
Tarih öncesinden başlayarak Mezopotamya, Anadolu, Mısır, Ege, Yunan ve Roma
bağlamında İlk Çağ’ın sanatsal uygulamalarının temellerini incelemek Anadolu’nun uygarlık
sahnesindeki önemini anlamak açısından önemlidir.
Tarih Öncesi ve İlk Çağ Uygarlıkları ünitesi işlenirken;
•
Sınıfa dönemlere ait eserlerin ve yerleşim merkezlerinin fotoğrafları, saydamları,
filmleri getirilir.
•
Resimler, sınıfa tek tek gösterilerek, aşağıdaki sorulara benzer sorular yöneltilir.
- Bu resimler size ne anlatıyor?
-
Bu resimlerde kullanılan araç-gereçler nerelerde kullanılabilir?
-
Bu resimlerde gördüğünüz eserin türü nedir?
-
Bu yerleşim merkezlerini veya sanat eserlerini gören duyan var mı?
-
Gördüklerinizden ne gibi izlenimler edindiniz?
•
Tahtaya belli aralıklarla ya da şema çizilerek bu uygarlıkların tarihleri ve yerleşim
merkezleri yazılır.
•
Uygarlıkların ortaya çıktığı ve yayıldığı bölgenin coğrafi ve tarihi açıdan değeri
belirtilir.
•
Öğrenciler gruplar oluşturarak ilgi duydukları bir dönemi araştırırlar. Sınıf
ortamında sunum yapılır.
•
Dönemlere ait mimari eserler, bunların türleri, malzemeleri, nizamları resim ve
slâyt üzerinde incelenerek tartışılır.
•
Resim, heykel ve kabartmalarla ilgili eserler örnekler üzerinde incelenir, bunların
geçirdiği aşamalar sıralanır.
Öğrencilere bu dönemlerden birisine ait küçük birer imgesel resim yaptırılır ve
dönemin özellikleri bu resim üzerinde canlandırılır.
BİZANS SANATI VE ORTA ÇAĞ AVRUPA SANATI
Bu ünitede; Orta Çağ ‘da Avrupa’da gelişen Roman ve Gotik Sanatların genel
özellikleri ve Bizans Sanatının genel özellikleri incelenecektir.
M.S. 400–1453 çok geniş bir alana yayılan Bizans sanatının merkezini bugün İstanbul
oluşturur. Yayılma alanı Anadolu, Yunanistan, Yugoslavya, Balkanlar, Rusya ve İtalya’yı
kapsar(Artut 2004, s.55).
Bu dönemin sanatını anlamak Anadolu’nun uygarlık sahnesindeki yerini ve kültürel
değerlerini tanımak ve ona sahip çıkmak açısından önemlidir.
Ortaçağ’da Avrupa feodal bir sistem içinde bulunuyordu. Feodalizm 1100–1300 yılları
arasında Fransa, İngiltere, İskandinavya, İtalya ve Kuzey ispanya’da doruğa ulaşmış, papalık
büyük bir güç olarak ortaya çıkmıştır. Bilim, sanat ve kültürde karanlık bir çağın yaşandığı bu
dönemi tanımak Kilise öğretisinin sanatçıları nasıl etkilediğini öğrenmek sanatsal formların
geçirdiği evrimi anlamak açısından önemlidir.
Bu ünite işlenirken;
• Bizans sanatının yerleşim merkezleri tahtaya yazılır.
•
Öğrencilere İstanbul ve Kapadokya’da bu döneme ait hangi yapıları gördükleri,
fresko ve mozaik terimlerini duyup duymadıkları sorulur.
•
Yapı türlerine ait resim ve slâytlar gösterilerek bunların özellikleri tartışılır.
•
Öğrenci grupları araştırma konusu olarak seçtikleri dönemleri sınıf ortamında
sunarlar.
•
Roman ve Gotik sanatının yüzyılı, malzemesi, yapı türleri ve yapılarda ortaya
çıkan yeni terimler tartışılır.
•
Roman ve Gotik katedraller, görsel sunumla mimari yönden karşılaştırılır.
•
Öğrencilere küçük bir kâğıt mozaik çalışması yaptırılır.
AVRUPA’DA RÖNESANS SANATI
Bu ünitede; Rönesansı hazırlayan nedenler, Rönesans mimarisi, resim ve heykel sanatı
ve Rönesans sanatçıları incelenecektir.
Bu dönem, kilise etkinliğinin yitirilmesi, kilisenin ortaya koyduğu öğreti, anlayış ve
kriterlerinin sarsıldığı bir dönem olarak ortaya çıkar (Artut 2004, s.60).
Rönesansı tanımak, aydınlanmanın, toplumda “bireyselleşmenin” sanata etkisini
anlamak açısından önemlidir.
Rönesans sanatı antikiteye döndüğünden heykelde büyük ve başarılı bir adım atmıştır,
resim bunu takip eder (Mülayim 1994, s.165).
Bu ünite işlenirken;
• Rönesansın tanımı ve Rönesansı hazırlayan nedenler öğrencilere sorulabilir,
•
Öğrenci grupları oluşturularak Rönesans sanat türlerinin genel özellikleri slâyt
gösterilerek sınıfa sunulabilir,
•
Sunum yapılırken sanatçıların yaşadığı dönem ve ülke, çağdaşları ve etkilendiği
sanatçılar, sanat anlayış ve eserleri tartışılır,
•
Eserler görsel sunumla malzeme, teknik, konu ve kompozisyon yönünden
incelenir,
•
Öğrenciler bu dönemin biçim ve renk anlayışını yansıtan küçük bir resim çalışması
yapabilir.
XVI, XVII. VE XVIII. YÜZYILLARDA AVRUPA SANATI
Bu ünitede; Maniyerist, Barok, Neoklasik ve Romantik akımların genel özellikleri,
Mimari, resim ve heykel alanındaki gelişmeler, Sanatçıların yaşadıkları dönem, ülke, eserleri,
sanat anlayışları, üslupları ve çağına getirdiği yenilikler incelenecektir.
XVI, XVII. ve XVII. Yüzyıllardaki sanatsal gelişmelerin incelenmesi, insanlık tarihi
boyunca anlayış şekillerindeki değişme ve bu değişmenin sanat formlarına yansımasını
anlamak açısından önemlidir.
XVI. ve XVII. Ve XVII. Yüzyıllarda Avrupa sanatı ünitesi işlenirken;
• Sınıfa bu dönemleri içeren CD, slâyt, tıpkıbasım, epidiyaskop vb. görsel sunum
malzemeleri getirilir.
•
Küçük gruplar oluşturularak akımlarla ilgili sunum yapılır.
•
Sözlü sunumlara görsel sunumla eşlik edilir.
•
Yapıtlar incelenirken sanat eserleri inceleme dersiyle sanat tarihi dersi birlikte
yapılabilir.
•
Sınıfa resimler gösterilerek şu sorular yöneltilir;
o Bu yapıtın sanatçısı kimdir?
o Resmin konusu, ana fikri nedir?
o Bu sanat yapıtı hangi döneme ait olabilir?
o Yapıtın tarihsel ve sosyolojik olaylarla ilişkisi var mı?
o Yapıtın bizler için anlamı ne?
•
Konuların bitiminde akımlarla ilgili resim çalışmaları yapılır ve sanatsal
düşünceler yaparak araştırılır.
XIX. VE XX. YÜZYILLARDA AVRUPA SANATI
Bu ünitede; Realizm, Empresyonizm, Fovizm, Kübizm, Fütürizm, Ekspresyonizm,
Soyut sanat metafizik, Dadaizm, Sürrealizm, Pop Art akımlarının üslup özellikleri, Akımlara
bağlı sanatçıların biyografileri, eserleri ve özellikleri incelenecektir.
XIX. ve XX. Yüzyıl sanatını incelemek; demokratik parlamenter düzenin,
endüstrileşmenin, psikoloji alanındaki ilerlemelerin, insanın yalnızlaşmasının, fotoğraf
makinesinin icat edilmesinin ve savaşların sanatı nasıl etkilediğini anlamak açısından
önemlidir.
XIX. ve XX. Yüzyıllarda Avrupa Sanatı ünitesi işlenirken;
• Görsel sunum yapılarak akımlar, sanatçılar ve eserleri incelenir.
•
Sanatçıların yapıtları dönem ve üsluplara göre sınıflandırılır.
•
Ünlü sanatçıların yaşadığı dönemleri içeren evrensel sanat tarihi scalası
oluşturulabilir.
•
Seçilmiş sanatçıların yaşam öyküleri anlatılabilir.
•
Kendi kültürel sanat formlarımız ile bu kültürlerin sanatı karşılaştırılır.
•
Sanatçı ve sanat yapıtı merkezli tanımlamalar yapılarak tartışma ortamı sağlanır.
•
Yapıtlar tartışıldıktan sonra boyalarla küçük resim çalışmaları yapılarak sanatsal
düşünceler yaparak araştırılır.
6. ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİ
Hayat boyu öğrenen, edindiği bilgi ve beceriyi hayata geçiren fertlerin
yetiştirilmesinde öğretim yöntem ve teknikleri de büyük önem taşımaktadır. Çağın
gerektirdiği donanımlara uygun hedefler belirlenmiş olsa bile bu hedefleri tamamen
geleneksel yöntemlerle gerçekleştirmek mümkün değildir. Öğrenme süreçlerinde öğrencilerin
düşünmelerini, araştırmalarını, sorun çözmelerini ve edindikleri bilgi ve beceriyi yeniden
yapılandırıp hayata geçirmelerini destekleyen yöntem ve teknikler işe koşulmalıdır.
Öğrenci merkezli öğrenme ortamlarında öğretmenin rolünün sınıflardaki geleneksel
rolünden farkı; kendi kararlarını uygulamak yerine öğrencilere yol göstermek, önerilerde
bulunmak, gerekli durumlarda açıklama yapmak, fikir vermek, rehber olmak ve onların
gelişimlerini gözlemektir. Örneğin, öğretmen hangi öğretimsel işin yapılacağı ya da hangi
kaynağa bakılacağı konusunda fikri olmayan öğrenciye çeşitli işler ya da kaynaklar önerebilir.
Öğrencinin gelişmesinde sorunlarla karşılaşıldığında önlem almak da öğretmenin
sorumluluğundadır. Burada söz konusu olan öğretmenin öğrenciye kendi kararlarını kabul
ettirmesi, onun öğrenmesi ile ilgili kararları onun yerine almamasıdır. Öğretmen bilgi aktarıcı,
karar verici olmak yerine öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlayarak,
öğrenmeyi kolaylaştırmalıdır. Bilgi ile öğrenci arasında arabuluculuk rolünü üstlenmelidir.
Tablo: Öğretmen ve Öğrenci Merkezli Eğitimin Karşılaştırılması
Öğretmen Merkezli
Öğrenci Merkezli
Öğretici
Etkileşimli
Sınıfta etkinlik
Bilgi verici, daima uzman
Katılımcı, bazen öğrenci
Öğretmenin rolü
Dinleyici, daima öğrenci
Katılımcı, bazen uzman
Öğrencinin rolü
Bilgiler
İlişkiler
Ders ağırlığı
Hatırlama ve ezber bilginin
Sorgulama ve buluş, bilgilerin
Bilgi kazanımı
birikmesi
yeni bilgilere dönüşümü
Miktar
Kalite
Başarı göstergesi
Normlara göre
Ölçütlere göre
Ölçme
Tekrar ve uygulama
İletişim, katılım, bilgiye erişim
Teknoloji kullanımı
(Kaynak: Dwyer, 1994), http://www.cndp.fr/collecie/pdf/clasbran.pdf
Öğrenci merkezli eğitim için yöntem ve tekniklerin belirlenmesi ve bunun sınıfta
uygulanması, planlamanın en önemli bölümlerindendir. Öğrenci özellikleri doğru belirlendiğinde ve
planlama aşamasına katılımı sağlandığında hedeflere ulaşmak daha kolay olacaktır. Öğrenci
merkezli eğitim için benimsenen ilkeler, değerler ve hedefler yöntem teknik ve stratejilerin
belirlenmesinde temel oluşturmaktadır. Bu teknik, bir öğretme yöntemini uygulamaya koyma
biçimi, ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin bütün olarak tanımlanabilir. Yöntem ve tekniklerin
belirlenmesinde etkili olan bazı faktörler vardır. Bunlar: Ulaşılacak hedefler, öğretmenin yöntem
konusundaki becerisi, içeriğin yapısı, süre, maliyet, kullanım kolaylığı, öğrenci sayısı, derslik ve
büyüklüğü, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyi vb. olarak sıralanabilir (Öğrenci Merkezli
Eğitim Uygulama Modeli, 2004).
Çağdaş yöntemlerde öğrenci; öğrenme sürecine aktif olarak katılmaktadır. Burada
öğretmenin rolü; öğrencinin öğrenmesinin kolaylaştırmak için ona rehberlik etmek,
öğrencinin öğrenim sürecine katılımını sağlamak için gerekli önlemleri almak ve öğrenciyi
sürekli güdülemektir. Öğretmenin ana görevi, öğrenme kaynağı ile öğrencinin doğrudan
etkileşimini sağlamak ve gereksinim duyduğunda ona rehberlik etmektir. Bunun nedeni,
öğretmenin öğrenciye ne sunduğundan çok öğrencinin ne yaptığı görüşünün benimsenmesidir.
Programda verilen etkinlikler birer öneri niteliğindedir. Öğretmen, bu etkinlikleri
aynen kullanabilir veya ekleme ve çıkarmalar yapabilir. Bunun dışında başka etkinlikler de
geliştirebilir. Etkinlikler, öğrenci merkezli ve öğrenme sürecinde öğrencinin etkin bir rol
üstlenmesini sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Örneğin, öğrencinin sınıfta arkadaşlarıyla
tartışarak, görüşlerini açıklayarak, sorgulayarak, başka arkadaşlarına aktararak öğrenme
sürecine etkin olarak katılmasını amaçlamalıdır. Öğrencilerin birbirleriyle ve öğretmenlerle
karşılıklı iletişime ve etkileşime girmelerini, birbirlerine açık uçlu ve anlamlı sorular
sormalarını, araştırma yapmalarını sağlayıcı etkinliklere yer verilmelidir.
7. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Ölçme ve değerlendirme, eğitim ve öğretimin ayrılmaz bir parçasıdır. Eğitim
sürecinde programların istenilen başarıyı gösterip göstermediği, öğrencilerden beklenen bilgi,
beceri ve tutumların gelişip gelişmediği, ölçme ve değerlendirme yoluyla tespit edilir. Ölçme
ve değerlendirme ile eğitim ve öğretim sürecinin sürekli izlenmesi her aşamada ortaya çıkan
sorunları tespit ve düzenleme imkânı verir.
Ölçme: Nesnelerde, olgularda ya da bireylerde bulunduğu düşünülen özelliklerin
gözlemlenip gözlem sonuçlarının sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesidir (Turgut,
1987; Yıldırım, 1999). Ölçme, öğrencilerin neleri bildikleri, neleri yapabildikleri hakkında
bilgi toplamak olarak da tanımlanabilir.
Değerlendirme: Gözlem sonuçlarının bir ölçütle veya ölçütler takımıyla kıyaslanıp bir
karara varılması işidir (Baykul, 1999; Yıldırım, 1999).
En genel anlamı ile ölçme, bir nesneye ilişkin gözlemlerin sayı ve sembollerle ifade
edilmesi, değerlendirme ise ölçme sonuçlarını bir ölçüte vurarak, ölçülen nitelik hakkında bir
değer yargısına varma sürecidir.
Ölçme ve değerlendirme, öğretme ve öğrenmenin etkililiğini belirlemek amacı ile
yapılan, eğitimle ilgili verilerin toplanmasını ve yorumlanmasını içeren çok adımlı, sistematik
bir süreçtir. Ölçme ve değerlendirmenin amaçları genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
•
•
•
•
•
Öğrenci başarısını gözlemlemek
Okulun başarısını gözlemlemek
Anne-babalara bilgi verebilmek
Öğrenciler için sınıf geçme ve mezuniyet konularında karar verebilmek
Öğretim sürecinin verimliliği hakkında yorumlar yapabilmek
Programda, değerlendirme ile sadece öğrenme ürününü değil, öğrencilerin öğrenme
süreçleri de izlenir ve bu süreç değerlendirilerek gerektiğinde kullanılan sınıf etkinlikleri
değiştirilir. Ölçme ve değerlendirme öğrencinin gerçek yaşamla kendi bilgileri arasında ilişki
kurmasını ve karşılaştığı problemlere farklı çözüm yolları üretebilmesini gerektirir.
Öğretmenlerin, öğrencilerin başarısını değerlendirmede birkaç yöntemi birlikte
kullanması gerekir. Bu durum her öğrenciye ne bildiğini gösterme konusunda bir şans tanır.
Öğretmenin de birkaç aracı birlikte kullanarak öğrencinin ne bildiğini ve ne yapacağını
bilmesi bu konuda kendine daha fazla güven duymasını sağlayabilir. Sanat Tarihi dersi
öğretim programında değerlendirme ile sadece öğrenme ürününü değil, öğrencilerin öğrenme
süreçleri de izlenir ve bu süreç değerlendirilerek gerektiğinde kullanılan sınıf etkinlikleri
değiştirilir. Hazırlanmış olan programda değerlendirme, öğrencilerin neyi bilmediğini değil,
ne bildiklerini belirlemeye yarayan bir araçtır. Bu amaçla öğretmenler programda yer alan
gözlem, görüşme, performans ödevleri, öz değerlendirme formları, projeler, posterler vb. araç
ve yöntemleri kullanarak öğrencilerin bilgiyi nasıl yapılandırdığını ve üst zihinsel
becerilirinin ne kadar geliştiğini öğrenim süreci içinde değerlendirirler.
Sanat Tarihi dersi için yapılacak değerlendirme etkinliklerinde, öğrencilerin programın
tüm boyutlarında sağladığı gelişme ve başarı ölçülmeye ve kaydedilmeye çalışılır.
Öğretmenler, öğrencilerin programla ilgili bilgi, beceri, değer ve tutumlara yönelik eksiklerini
belirlerken, bireysel gelişimlerini izlerken, karşılaştıkları zorlukları tanımlarken, öğrencileri
öğrenmeye ve becerilerini geliştirmeye özendirirken değerlendirme yaparlar. Böylece,
değerlendirme öğrencilerin eğitiminde geliştirici bir rol oynar. Öğrencilerin öğrenmesi ve
gelişimiyle ilgili elde edilen bilgiler, öğretmenler tarafından kullanılabileceği gibi öğrencinin
kendini değerlendirmesine ve kişisel hedefler belirlemesine de yardım eder.
Sanat Tarihi dersi öğretim programı, yaratıcı ve eleştirel düşünme, problem çözme,
karar verme, araştırma, girişimcilik gibi ortak becerilerin yanında, Sanat Tarihi bağlamında
eser inceleme becerisi, kronoloji becerisi, biyografi oluşturma becerisi gibi sanat tarihi eğitimi
becerileri geliştirmesi bakımından öğrencinin eğitimine önemli katkılar sağlayacaktır. Bu
amaçla, geliştirilen Sanat Tarihi dersi öğretim programında, eğitim–öğretim sürecini
destekleyici nitelikte çeşitli ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemlerine yer verilmiştir.
Öğretmenler programda verilen ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemlerini ya da
bunlardan esinlenerek ünitelerdeki kazanımlara uygun ölçme ve değerlendirme araç ve
yöntemleri geliştirerek kullanabilirler. Örneğin, derslerin işlenişi sürecinde öğrencilerin
yapılan etkinliklere katılma düzeylerini belirlemede gözlem formlarından, grup etkinliklerine
katılmalarını belirlemede grup değerlendirme formlarından ya da üniteler sonunda
öğrencilerin hangi becerilere sahip olduklarını kendilerinin belirleyebilmeleri için öz
değerlendirme formlarından yararlanabilir. Öğretmenlerin etkinliklere yönelik olarak
kullanacağı değerlendirme araç ve yöntemleri öğrencilerin gelişimlerini değerlendirmelerinde
ve alacakları kararlarda önemli ipuçları verecektir.
8. SANAT TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTELER VE
SÜRELERİ
Kazanım
Sayıları
Süre/Ders
Saati
Oranı
(%)
Tarih Öncesi ve İlk Çağ Uygarlıkları
16
20
28
Erken Hıristiyan ve Bizans Sanatı
5
6
8
Avrupa’da Rönesans
7
6
8
XVI, XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Avrupa Sanatı
11
10
14
XIX. ve XX. Yüzyıllarda Avrupa Sanatı
24
30
42
Toplam
63
72
100
Üniteler
SANAT TARİHİ DERSİ ÜNİTELER VE AÇILIMLARI
ÜNİTE I: TARİH ÖNCESİ VE İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI
1. Tarih Öncesi ve İlk çağ Yerleşim Merkezleri
2. Toplumsal Gelişimin Sanat Eserlerine Etkisi
3. Tarih Öncesi ve İlk çağda Mimari Resim ve Heykel Sanatı
ÜNİTE II: BİZANS SANATI VE ORTA ÇAĞ AVRUPA SANATI
1. Orta çağ Kültürü ve Sanatsal Özellikler
2. Orta çağda Mimarlık, Resim ve Heykel Sanatı
3. Bizans Sanatı
ÜNİTE III: AVRUPA ’DA RÖNESANS SANATI
1. Rönesans’ın Doğuşu
2. Rönesans’ta Mimarlık, Resim ve Heykel Sanatı
3. Rönesans Sanatçıları
ÜNİTE IV: XVI, XVII. VE XVIII. YÜZYILLARDA AVRUPA SANATI
1. Maniyerist, Barok, Neoklasik ve Romantik Akımların Doğuşu
2. XV. ve XVIII. Yüzyıllarda Mimarlık, Resim ve Heykel Sanatı
3. XV. ve XVIII. Yüzyıl Sanatçıları
ÜNİTE V: XIX. VE XX. YÜZYILLARDA AVRUPA SANATI
1.Realizm, Empresyonizm, Fovizm, Kübizm, Fütürizm, Ekspresyonizm,
Soyut Sanat, Metafizik, Dadaizm, Sürrealizm, Pop Art Akımlarının Doğuşu
2. XIX. ve XX. Yüzyıllarda Resim ve Heykel Sanatı
3. XIX. ve XX: Yüzyıl Sanatçıları
9. ORTAÖĞRETİM ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSELERİ SANAT
TARİHİ DERSİ KİTAP FORMA SAYILARI
SINIFI
-
A4
10–12
B5
12–14
10. PROGRAMDA KULLANILAN SEMBOLLER
+ Sınıf-okul içi etkinlik
Bu sembol, ilgili etkinliklerin (grup çalışması, çalışma kâğıdı
doldurma, görsel materyal okuma, sanal alan gezisi, slayt/film
izleme, dinleti, çalgı çalma, eser okuma, eser çözümleme vb.) sınıf
içinde yapılacağını gösterir.
v Okul dışı etkinlik
Bu sembol, ilgili etkinliklerin (araştırma, grup çalışması, proje
çalışmaları, konser/sergi vb. etkinlikleri) tamamının veya bazı
aşamalarının ev, kütüphane ve konuyla ilgili kurum ve
kuruluşlarda yapılabileceğini gösterir.
[!] Uyarı
Bu sembol, ilgili ünitede doğrudan verilecek beceri ve değer
ifadelerini, işlenecek konuların sınırlarını, kullanılması önerilen
araç-gereç ve dikkat edilmesi gereken noktaları gösterir.
Yİnceleme gezisi
Bu sembol, ilgili etkinliklerin okul dışında inceleme ve araştırma
gezileriyle yapılabileceğini gösterir.
Ders içi ilişkilendirme
Bu sembol, ilgili kazanım(lar)la/üniteyle ilişkilendirilebilecek
diğer dersleri gösterir.
C Diğer derslerle
ilişkilendirme
Bu sembol, ilgili üniteyle iş birliği yapılabilecek diğer derslerin
adını gösterir.
Ölçme ve
değerlendirme
Bu sembol, eğitim öğretim sürecinde yapılabilecek ölçme ve
değerlendirme etkinliklerini göstermektedir. Belirtilen ölçme ve
değerlendirme etkinlikleri öneri niteliğindedir.
ÜNİTE
KAZANIMLAR
TARİH ÖNCES İ VE İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI
Bu üniteyi tamamlayan
öğrenciler;
1- Anadolu’da tarih öncesi
çağlara ait yerleşim
merkezlerinin temel
özelliklerini açıklar.
2- Anadolu’da tarih öncesi
çağda toplumsal gelişimin
sanat eserlerine etkilerini
belirler.
3- Anadolu’da İlk Çağda
kurulan uygarlıkları tanır.
4- Anadolu’da İlk Çağda
kurulan uygarlıkların genel
özelliklerini belirler.
5- Sümer mimarisini tanır.
ÖRNEK ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
+ Tahtaya belli aralıklarla ya da şema çizilerek
tarih öncesi çağlar (Paleolitik-Mezolitik-NeolitikKalkolitik-Maden) yazılır. Bu beş çağa göre
yerleşim merkezleri incelenir (1. kazanım).
+ Yerleşim yerlerinin özelliklerini ortaya koyan
resimler incelenir. Öğrenciler aralarında gruplara
ayrılarak yerleşim merkezleri ve çağlar arasındaki
benzerlikler ve farklılıkları birbirleriyle
karşılaştırır (1. kazanım).
+ Toplumun yaşam biçimindeki değişikliklerin
(tekerleğin, ateşin, tarımın, hayvanların,
evcilleştirilmesinin ve yazının bulunmasının) sanat
eserlerine etkisi tartışılır (2. kazanım).
+ Öğrencilerden Anadolu’da İlk Çağda kurulan
uygarlıkları araştırmaları istenir (3. kazanım).
+ Anadolu’da İlk Çağda kurulan uygarlıklara
yönelik kronolojik şema oluşturulur (3. kazanım).
+ Örnek resimler üzerinde yerleşim yerlerinden
elde edilen buluntular ve genel özellikler gösterilir
(4. kazanım).
+ Mezopotamya bölgesinin coğrafi ve tarihi
açıdan değeri, sümerlilerin yaşamı ve uygarlıkları
tartışılır (5.kazanım).
+ Sümer mimarisinin yapı türleri tahtaya yazılır
ve bu türlerin arasındaki farklar tartışılır
(5.kazanım).
[!] Höyük, megaron, dehliz, idol kavramları
vurgulanır (1. ve 2. kazanım).
Yerleşim merkezlerine gezi düzenlenebilir
(1.kazanım).
Yİnceleme gezisi
[!] Hitit, Lidya, Frigya, Urartu uygarlıkları
şemada gösterilir (3. kazanım).
[!] İvriz kaya kabartmaları, Yazılı Kaya açık
hava tapınağı, bakır heykeller, Boğazköy
giriş kapıları, tapınak resimleri gösterilebilir
(4. kazanım).
[!] Sfenks, potern, orthostat ve rölyef
kavramları vurgulanır (3. ve 4. kazanım).
[!] Ziggurat, kubbe, kemer, tonoz ve kerpiç
kavramları vurgulanır (5. kazanım).
[!] Uyarı
C Diğer derslerle ilişkilendirme
Ölçme ve değerlendirme
ÜNİTE
KAZANIMLAR
6- Sümer heykel ve kabartma
sanatını tanır.
7- Mısır mimarisini tanır.
8- Mısır heykel ve resim
sanatını tanır.
AÇIKLAMALAR
+ Sümer heykel ve kabartma sanatı resim [!] Mastaba, Piramit, Obelisk, Sütun, Kaide, Paye
ve Friz kavramları vurgulanır (7. kazanım).
ve slaytlar üzerinde incelenir (6.
kazanım).
[!] Tapınak, Mezar ve saraylara ait örneklerin
fotoğrafları gösterilmelidir (7.kazanım).
+ Mısır mimarisinin yapı türleri ve
kullanılan malzemelerin özellikleri
[!] Frontal duruş kavramı vurgulanır (8. kazanım).
incelenir (7. kazanım).
[!] Mısır sanatının modern sanatlar üzerindeki
v /+ Öğrenciler Mısır resim ve heykel
sanatını araştırarak edindikleri fotoğrafları etkileri belirtilir (8.kazanım).
sınıfa getirirler (8. kazanım).
+ Heykellerdeki kompozisyon şemaları
çizilir, özellikleri incelenir ve ilgili
açıklamalar yapılır (8. kazanım).
+ Slaytlar üzerinde resim sanatının
özellikleri incelenir ve heykellerle
arasındaki farklar tartışılır (8. kazanım).
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
9- Yunan mimarisinde görülen yapı
tiplerini tanır.
10- Yunan mimarisinde görülen
nizamları açıklar.
11- Yunan heykel sanatının geçirdiği
aşamaları belirler.
12. Roma mimarisinin yapı tiplerini
açıklar.
13. Yunan tapınaklarını ve Roma
tapınaklarını mimari açıdan
karşılaştırır.
+ Öğrenciler gezip, inceledikleri Yunan
antik kentlerini sınıf ortamında tartışırlar
(9. kazanım).
+ Yunan mimarisinde görülen yapı
tipleri ve nizamların özellikleri incelenir
(9. ve 10. kazanım).
+ Arkaik, Klasik ve Helenistik
dönemlerde heykel sanatının geçirdiği
aşamalar incelenir, aralarındaki farklar
tartışılır (11. kazanım).
v /+ Öğrenciler yaşadıkları kentte
bulunan Roma dönemi eserlerini
araştırarak sınıf ortamında tartışırlar (12.
kazanım).
AÇIKLAMALAR
[!] Tapınak, Tiyatro, ev, saray ve agora gibi
yapı tipleri vurgulanır (9. kazanım).
[!] Dor, iyon ve korint nizamlarıyla ilgili
görsel sunum yapılabilir (10.kazanım).
[!] Tapınak mimarisinin şekillenmesinde dini
inanışların etkisi belirtilir (9. ve 10. kazanım).
[!] Sella, nizam, dor, iyon, arşitrav, korint,
triglif, karyatit, megaron, agora ve friz
kavramları vurgulanır (10. kazanım).
[!] Kagir, tonos, anfiteatr, bazilika,
gimnazyum, forum ve atrium kavramları
+ Roma dönemi yapı tipleri tahtaya
yazılarak bunlara yönelik slayt sunumu
yapılır (12. kazanım).
+ Görsel sunum yapılarak aralarındaki
farklar tartışılır (13. kazanım).
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
14. Roma dönemi heykel
sanatının üslup özelliklerini
belirler.
+ Heykellerde görülen üsluplar
karşılaştırılır. Portrecilik özelliği
15. Yunan ve Roma heykelleri + Öğrenciler gruplara ayrılır. Her
arasındaki farkları saptar.
grup kendi alanında heykel
özelliklerini saptar ve farklar
16- Roma dönemi mozaik ve
kabartmalardaki konu ve
kompozisyon özelliklerini
+ Dönemin, kabartma ve
belirler.
mozaiklerine ait görsel sunum
yapılır, özellikler incelenir (16.
kazanım).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Neon’un portresi, Konstantin portresi vb. heykellerde
görülen üsluplara dikkat edilmelidir (14. kazanım).
[!] Yunan ve Roma heykellerinin üslup özelliği açısından
farkları vurgulanır (15.kazanım).
[!] Antakya Mozaik Müzesinin önemi vurgulanır (16.
kazanım).
YYunan ve Roma dönemi yerleşim yerleriyle müzelere
gezi düzenlenebilir (13, 15. ve 16.kazanım).
[!] Bu ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon ve
sorumluluk değerlerine ulaşması beklenir.
[!] Bu ünitenin sonunda öğrencilerin, sanat tarihi
bağlamında eser inceleme becerisi ile kronoloji becerisini
kazanması beklenir.
Bu ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme
çalışmalarında, gözlem, yazılı değerlendirme, sözlü sunum,
öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve
performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir.
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
BİZANS SANATI VE ORTA ÇAĞ AVRUPA SANATI
öğrenciler;
+ Bizans dönemi yapı türleri
tahtaya yazılır. Kilise plan tipleri
tahtaya çizilir. Görsel sunumla
örneklendirilir (1. kazanım).
1-Bizans sanatının yapı
türlerini tanır.
+ Bizans döneminde fresko ve
mozaiklerin önemi ve özellikleri
tartışılır. Kullanılan teknik ve
anlatım yönünden incelenir. Bu
konuda görsel sunum yapılır (2.
kazanım).
2-Bizans resim sanatı
3- Roman ve Gotik sanatın
ortaya çıktığı yüzyılı tanır.
4- Yapı türlerini ve
malzemesini belirler.
5- Roman ve Gotik
katedrallerinin özelliklerini
karşılaştırır.
AÇIKLAMALAR
v /+ Öğrencilerden ortaçağ
Avrupa'sındaki dini inanışların
araştırılması istenir. Araştırma
sonuçları sınıf ortamında tartışılır
(3.kazanım).
+ Yapıların malzemesi, planı ve
cephe düzenleriyle ilgili
açıklamalar yapılır (4.kazanım).
+ Görsel sunum yapılarak Roman
ve Gotik Katedrallerin mimari
açıdan ortak ve farklı yönleri
Yİnceleme gezisi
[!] Hıristiyan dininin gizli olarak yayıldığı dönemde
Kapadokya’nın önemi vurgulanır (1. kazanım).
[!] Bazilika, kilise, sarnıç, saray, su kemeri ve surlar vurgulanır
(1. kazanım).
[!] Kubbe, tonoz, hac planı kavramları vurgulanır (1. kazanım).
[!] Bu dönemde ikonların önemi vurgulanır (2. kazanım).
[!] Mozaik, fresk, sembolik kavramları vurgulanır (2.kazanım).
[!] Rönesans dönemiyle olan farkını anlayabilmek için bu ara
dönemin öğrenilmesi gerektiği vurgulanır (3. kazanım).
[!] Kilise yapılarına eklenen çan kulelerinin Tanrı‘ya ulaşma
fikrinden doğduğu vurgulanır (5. kazanım).
[!] Kilise içindeki mistik görüntünün dinsel faktörlerle
yakından ilişkili olduğu vurgulanır (5. kazanım).
[!] Katedral, rozet, portal, vitray, kemer, tonoz, dehliz, kripto,
koro ve manastır kavramları vurgulanır (5. kazanım).
[!] Bu ünitenin sonunda öğrencilerin, sanat tarihi bağlamında
eser inceleme becerisi ile kronoloji becerisini kazanması
beklenir.
çalışmalarında, gözlem, yazılı değerlendirme, sözlü sunum, öz
değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans
değerlendirme formlarından yararlanılabilir.
[!] Uyarı
9+
ÜNİTE
KAZANIMLAR
öğrenciler;
AVRUPA’DA RÖNESANS SANATI
1- Rönesans dönemini
hazırlayan nedenleri açıklar.
2- Rönesans mimarisinin
yapı türleri ve cephe
düzenini tanır.
3-Belli başlı mimarları ve
eserlerini tanır.
4-Heykel sanatının genel
5-Heykel sanatçıları ve
eserlerini tanır.
6- Rönesans dönemi resim
sanatını açıklar.
7- Bölgesel farklılıkları
saptar.
AÇIKLAMALAR
v /+ Çeşitli kaynaklardan
Rönesans’ın tanımı, Rönesans’ı
hazırlayan nedenler araştırılır ve sınıf
ortamında tartışılır (1. kazanım).
+ Rönesans dönemi mimari
eserleriyle ilgili slayt sunumu yapılır
ve özellikleri incelenir (2. kazanım)
+ Mimarlar ve eserleri arasındaki
üslup farkları incelenir (3. kazanım)
+ Görsel sunum yapılır. Özellikler
tahtaya yazılır (4. kazanım).
+ Sanatçıların adı, yaşadığı dönem ve
ülke, çağdaşları, sanat anlayışı ve
eserleri şeklinde plan oluşturulur. Plan
doğrultusunda eserler incelenir (5.
kazanım).
+ Bu dönem resimlerinin kişide ne
gibi etkiler uyandırdığı sınıf
ortamında tartışılır ve genel özellikler
+ İklim, coğrafya ve kültürün sanat
yapıtlarındaki etkileri görsel sunumla
incelenir (7.kazanım).
[!] Hümanist düşüncenin Rönesans’ın gelişmesindeki
önemi, insanın ön plana çıkması ve sanatçıların önemli
aileler tarafından korunması vurgulanır (1. kazanım).
[!] Denge ve matematiksel düzen vurgulanır (2.
kazanım).
C Matematik dersi öğretmenleriyle işbirliği yapılabilir
(2. kazanım).
[!] Absis, kiriş, niş, transept, payanda, rölyef, şapel
kavramları vurgulanır (2. ve 3. kazanımlar)
[!] Antik dönemin heykel sanatındaki etkileri vurgulanır
(4. kazanım).
[!] Malzeme, teknik ve konu bakımından eserlerin
özellikleri belirtilir (5. kazanım).
[!] Sanat koruyucusu ailelerin sanatın gelişmesindeki
etkileri vurgulanır (6. kazanım).
[!] Kuzey ülkelerindeki konu ve üslup farklılıkları
vurgulanır (7. kazanım).
[!] Bu ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon
ve sorumluluk değerlerine ulaşması beklenir.
bağlamında eser inceleme becerisi, biyografi oluşturma
becerisi ile kronoloji becerisini kazanması beklenir.
çalışmalarında, gözlem, yazılı değerlendirme, sözlü
sunum, öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu
ve performans değerlendirme formlarından
yararlanılabilir.
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
öğrenciler;
+ Döneme ait bir resmin küçük
bir kopyası yapılır. Resmi
yaparken neler hissettikleri sınıf
1- Maniyerist dönemin önemli ortamında tartışılır (1. kazanım).
resim ve heykel sanatçılarını
+ Dönemin önemli sanatçıları ve
tanır.
eserleriyle ilgili görsel sunum
yapılır ve eserler incelenir (1.
2- Rönesans dönemi
kazanım).
eserleriyle Maniyerist dönem + Rönesans dönemiyle arasındaki
eserlerini karşılaştırır.
farklar tartışılır (2. kazanım).
+ Görsel sunum yapılarak Barok
3- Barok resim sanatının
sanatın getirdiği yenilikler ve
genel özelliklerini belirler.
farklar tartışılır (3. kazanım)
+ Sanatçıların resim ve
4-Barok resim sanatının
heykellerinde görülen nitelikler
temsilcilerini tanır.
incelenir (4. ve 5. kazanım).
+ Barok resim ve heykelleri
5-Barok heykel sanatçılarını
Rönesans dönemi eserleriyle
tanır.
sanatsal ilkeler yönünden
karşılaştırılır (4. ve 5. kazanım ).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Heykeltraş Bologna’nın eserleri gösterilebilir (1.kazanım)
İki Boyutlu Sanat Atölye dersi öğretmenleriyle işbirliği
yapılabilir (1. kazanım).
[!] Leonardo Da Vinci’nin “Kralların Secdesi” ile El
Greco’nun “Çobanların Secdesi” adlı tabloları
karşılaştırılabilir (2. kazanım).
Avrupa’da Rönesans ünitesiyle ilişkilendirilir (2.kazanım).
[!] Maniyerizm, mistik, manastır ve form kavramları
[!] Barok sanatın saray sanatı olarak yorumlandığı ve her
ülkede farklı özellikler gösterdiği vurgulanır (3.kazanım).
[!] Rubens, Rembrant, Correggio, Caravaggio, Tinteretto,
Velasques, Murillo, Ribera, Zurbaran, Hals, Ruisdael,
Hobbema ve Vermeer gibi sanatçılar vurgulanmalıdır (4.
kazanım).
[!] Bernini’nin heykelleri incelenebilir (5.kazanım).
Avrupa’da Rönesans ünitesiyle ilişkilendirilir (4. ve 5.
kazanım).
C Sanat eserlerini inceleme dersi öğretmenleriyle işbirliği
yapılabilir ( 2. ve 3. kazanım).
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
6- Barok mimaride görülen plan ve
süsleme unsurlarını belirler.
7- Neoklasik akımın mimarlık
alanındaki etkilerini belirler.
8- Neoklasik akımın heykel
alanındaki etkilerini belirler.
9- Neoklasik akımın resim alanındaki
etkilerini belirler.
+ Mimari de görülen özellikler sınıf
ortamında tartışılır (6.kazanım).
18.yy’da Avrupa’da yaşanan toplumsal
gelişmeler ve bunların sanata etkileri
araştırılıp sınıf ortamında tartışılır (79.kazanım).
+ Mimarlar ve eserlerine yönelik slayt
sunumu yapılır. Eserler incelenir önceki
dönemle farkları tartışılır (7. kazanım).
+ Döneme ait örnekler incelenir ve
aralarındaki ortak yönler saptanır (8. ve
9. kazanım).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Barromini’nin eserleri incelenebilir
(6. kazanım).
[!] Barok, üslup, dekoratif ve absis, sanatsal
kavramları vurgulanır (4, 5.ve 6. kazanımlar).
[!] Bu dönemde sanatçı yetiştiren
akademilerin kurulduğu vurgulanır (8. ve 9.
kazanım).
[!] Palladio ve Winckelman gibi mimarlar
[!] Baroktaki hareketin yerine ağırbaşlı ve
durgun heykellerin yapıldığı vurgulanır (8.
kazanım).
[!] Canova, Thorvaldsen ve Schadov gibi
sanatçıların eserleri örnek gösterilebilir (8
kazanım).
[!] David ve Ingre’in eserlerinden örnekler
gösterilebilir. Bu eserlerde Yunan ve Roma
sanatının etkileri vurgulanır (9. kazanım).
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
10- Romantizm akımının
genel özelliklerini belirler.
11- Romantizmin öncü
sanatçılarını ve eserlerini
tanır.
AÇIKLAMALAR
+ Bu dönemde yaşanan tarihsel
ve toplumsal gelişmeler ve
bunların sanata yansımaları sınıf
ortamında tartışılır (10. kazanım).
[!] Resim, edebiyat, şiir ve müzikte görülen bir akım olduğu
+ Sanatçıların eserlerinden
örnekler incelenir ve bu
eserlerdeki yenilikçi özellikler
[!] Romantik sanatın klasizme bir tepki olarak doğduğu
[!] Bu sanatçıların ruhsal özellikleri hayal ve garip
yaratıkları resme yansıttıkları vurgulanır (11. kazanım).
[!] Willam Blake , C.David Friedrich , Delacroix , Goya
veTurner gibi sanatçıların eserlerinden örnekler
gösterilebilir (11. kazanım).
bağlamında eser inceleme becerisi, biyografi oluşturma
becerisi ile kronoloji becerisini kazanması beklenir.
çalışmalarında, gözlem, yazılı değerlendirme, sözlü sunum,
öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve
performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir.
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
Bu üniteyi tamamlayan öğrenciler;
1- Realizm akımının genel
2- Realizm akımının öncü
sanatçılarını ve eserlerini tanır.
3- Empresyonizm akımının genel
4- Basit eskizler çizer.
5- Empresyonizm akımının öncü
+ Realizm akımının ortaya çıktığı
yüzyıl ve ortaya çıkış nedenleri sınıf
ortamında tartışılır. Genel özellikleri
+ Örnek resimler incelenerek eserlerin
ortak noktaları saptanır ve önceki
akımlara ait eserlerle karşılaştırılır (2.
kazanım).
+ Öğrencilere açık havada ve günün
belli saatlerinde bir manzara resim
yaptırılır. Resim yaparken neler
hissettikleri ve gözlemleri sınıf
ortamında tartışılır (3.ve 4.kazanım).
+ Görsel sunum ile Empresyonizm
akımının genel özellikleri hakkında
sorular sorulur (3. kazanım).
+ Öncü sanatçıların eserlerine yönelik
görsel sunum yapılarak sanat eserinin
konusu, anlatım özellikleri, malzemesi
hakkında sorular sorulur (5. kazanım).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Neoklassizm ve Romantizme tepki olarak
doğduğu vurgulanır (1. kazanım).
[!] Resim, edebiyat, şiir ve müzikte görülen
bir akım olduğu vurgulanır (1. kazanım).
[!] Courbet, Millet, Corot, Constable ve
Daumier gibi sanatçıların eserlerinden örnek
[!] Neoklassizm ve Romantizme tepki olarak
doğduğu vurgulanır (3. kazanım).
[!] Manet , Monet , Renoir , Degas , Sisley ,
Van Gogh , Gaugin Seurat , Lautrec ve
Cezanne gibi sanatçıların eserlerinden
örnekler gösterilebilir (4. kazanım).
[!] Modülasyon, puantivizm neoempresyonizm kavramları vurgulanır (4.
kazanım).
C Sanat Eserlerini İnceleme Dersi
öğretmenleriyle işbirliği yapılabilir (2. ve
4.kazanım ).
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
6- Fovizmin ne zaman ve neden
ortaya çıktığını açıklar.
7- Fovist sanatçıları ve eserlerini
tanır.
8- Kübizm akımının genel
9- Kübist sanatçıları ve eserlerini
tanır.
v /+ Fovizmin ortaya çıktığı yer ve
dönemin sosyo-kültürel özellikleri
araştırılarak sınıf ortamında tartışılır (6.
kazanım).
+ Fovist sanatçıların eserleri incelenir.
Bu yapıtların o zamanki insanlar için
taşıdığı önem, nasıl çalıştıkları ve niçin
yapıldıkları konusunda sorular sorulur
(7. kazanım).
+ Akımın geçirdiği dönemler ve bu
dönemlerin başlıca özellikleri tahtaya
yazılır (8. kazanım).
+ Sanatçılarla ilgili öyküler anlatılır.
Hangi sanatçılardan etkilendikleri ve
eserleri incelenir (9. kazanım).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Rengin etki gücünün nesnenin yerini
aldığı, derinliğe yer verilmediği vurgulanır (6.
ve 7. kazanım).
[!] Matisse, Vlaminck, Derain ve Dufy’nin
eserlerinden örnekler gösterilebilir (7.
kazanım).
[!] Kübizmin resim, heykel ve dekoratif
sanatlarda etkili olduğu, Empresyonizme
tepki olarak ortaya çıktığı vurgulanır (8.
kazanım)
[!] Braque, Picasso, Gris ve Mondrian gibi
sanatçıların eserlerinden örnekler
C Sanat Eserleri İnceleme dersi
öğretmenleriyle işbirliği yapılabilir (7.ve 9.
kazanımlar).
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
10- Fütürizm akımını, öncü
sanatçıları ve eserlerini tanır.
11- Ekspresyonizm akımını,
öncü sanatçıları ve eserlerini
tanır.
12- Ruh halini ifade
eden küçük eskizler yapar.
13- Soyut sanat akımının genel
AÇIKLAMALAR
+ 1910’lu yıllarda Avrupa’da yaşanan
kentleşmeye ve makineleşmeye ilişkin
sorunlar tartışılır (10. kazanım).
+ Fütürist sanatçıların eserleri konu ve
kompozisyon özellikleri açısından incelenir
(10. kazanım).
+ Öğrencilerden o anki psikolojilerini
yansıtan bir otoportre eskizi istenir. Bunlar
sınıfın duvarına asılır. Dışa vurumcu resmin
bir psikolojik halin anlatımı olduğu
+ Tıpkıbasımlar üzerinde eserler renk,
kompozisyon, çizgi, üslup bakımından
incelenir. Ortak noktaları saptanır (11.
kazanım)
+ Kübizmin geçirdiği evrim ve soyut sanata
etkileri sınıf ortamında tartışılır (13.
ve14.kazanım).
+ Soyut sanatla ilgili görsel sunum yapılır.
Resimler yer, zaman, konu, kompozisyon,
üslup vb. nitelikler sorgulanarak incelenir
(13. kazanım).
[!] İtalya’da önce şiir de başladığı vurgulanır
(9. kazanım).
[!] Biçimsel özelliklerin ön plana
çıkarılmadığı, hareket, hız ve sürekli değişim
kavramlarını betimledikleri vurgulanır (9.
kazanım).
[!] Boccioni, Severini, Cara, Balla, Russola,
Leger gibi santçıların eserlerinden örnekler
[!] Resimle birlikte edebiyat, müzik, tiyatro,
heykel ve mimaride etkili olduğu vurgulanır
(10. kazanım).
[!] Kokoschka, Nolde, Müller ve Munch gibi
santçıların eserlerinden örnekler gösterilebilir
(10.kazanım).
[!] 1910 yılından sonra Avrupa’da ortaya
çıkan ve dünyaya yayılan bir akım olduğu
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
14- Soyut sanat akımının öncü
15- Küçük eskizler yapar.
16- Metafizik akımının öncü
17- Dada akımının oluşum
sürecini açıklar.
+ Öncü sanatçılar ve eserleri
incelenir(14. kazanım).
+ Öğrencilerden soyut bir resim yapmaları
istenir. Bu resimler, soyut resmin sahip
olduğu özellikler yönünden incelenir.
Resimler hakkında sorular sorulur (15.
kazanım).
v /+ Psikoloji alanındaki gelişmelerin
sanata etkileri araştırılır ve sınıf ortamında
+ Görsel sunum yapılarak eserler malzeme,
teknik, konu, kompozisyon, zaman, yer ve
sanatçıları yönünden incelenir. Ortak
noktaları saptanır. Öğrencilere eserler
karşısında neler hissettikleri sorulur (16.
kazanım).
AÇIKLAMALAR
[!] Kandinsky, Mondrian, Pollock, Kline,
Morris, Delaunay ve Malevich gibi
sanatçıların eserlerinden örnekler
[!] Fütürizmin dinamizmine tepki olarak
doğduğu vurgulanır (16.kazanım).
[!] Chirico ve Cara gibi sanatçılardan örnekler
gösterilebilir (16.kazanım)
.
CSanat Eserleri İnceleme dersi
öğretmenleriyle işbirliği yapılabilir (14. ve 16.
kazanım ).
+ Sanatçılarla veya eserlerin oluşum
süreçleriyle ilgili öyküler anlatılır (16.
kazanım).
+ Dada akımının ideolojik, filozofik ve
psikolojik oluş nedenleri tartışılır. Savaşın
sanata yansımaları ile ilgili drama çalışması
yapılır (17.kazanım).
Yİnceleme gezisi
[!] Uyarı
ÜNİTE
KAZANIMLAR
18- Dada akımının öncü
+ Sanatçıların eserleri incelenir, bunlar
hakkında sorular sorulur (18.kazanım).
19- Sürrealist akımının genel
özelliklerini belirler
+ Sürrealist akımın genel özellikleri
maddeler halinde yazılır (19. kazanım).
20- Küçük eskizler yapar.
+ Öğrencilerden gördükleri bir düşü
anlatmaları ve resmini yapmaları istenir
(20.kazanım).
21- Sürrealist ressamları ve
eserlerini tanır.
22- Pop-Art akımının oluşum
sürecini açıklar.
23- Pop- Art akımının genel
özellikleri sorgulanır.
24- Pop-Art akımının öncü
+ Görsel sunum yapılarak sanatçılar ve
eserleri incelenir. Bunlarla ilgili sorular
sorulur, açıklamalar yapılır. Sanat tarihsel
etkileri saptanır (21.kazanım).
+ Kitle iletişim araçlarının hayatımızdaki
rolü tartışılır (22.kazanım).
+ Pop-Art’ın toplumsal ve psikolojik
nedenleri incelenir. Kullandıkları imgeler
tartışılır (23.kazanım)
.
+ Tüketim toplumunun maddeci dünyasını
yansıtan eserler yorumlanır ve öncü
sanatçıların biyografileri
incelenir(24.kazanım).
Yİnceleme gezisi
AÇIKLAMALAR
[!] Arp, Ducamp, Ernst, Picabia ve Schwitters
gibi sanatçıların eserlerinden örnekler
[!] 1942’de başlayan resim ve edebiyatta
görülen bir akım olduğu vurgulanır (19.
kazanım).
[!] Dali, Klee, Miro ve Chaqall gibi
sanatçılardan örnekler gösterilebilir (21.
kazanım).
[!] Sanatçıların ilkel toplumların
sanatçılarından etkilendiği vurgulanır (21.
kazanım).
[!] Wesselman ve Linchtenstain gibi
sanatçıların eserlerinden örnekler gösterilir
(24. kazanım).
[!] Bu ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin,
motivasyon ve sorumluluk değerlerine
ulaşması beklenir.
[!] Bu ünitenin sonunda öğrencilerin, sanat
tarihi bağlamında eser inceleme becerisi,
biyografi oluşturma becerisi ile kronoloji
becerisini kazanması beklenir.
Bu ünite ile ilgili olarak ölçme ve
değerlendirme çalışmalarında, gözlem, yazılı
değerlendirme, sözlü sunum, öz
değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu
ve performans değerlendirme formlarından
yararlanılabilir.
[!] Uyarı
ETKİNLİK
ÖRNEĞİ
ADI: SÜMER SANATI
DERS
: Sanat Tarihi
SINIF
:
YAKLAŞIK SÜRE
: 45’ + 45’
ÜNİTE: Tarih Öncesi ve İlk Çağ Uygarlıkları
TEMEL BECERİLER : Sanat tarihi bağlamında eser inceleme becerisi, kronoloji oluşturma
becerisi
KAZANIMLAR
: 1. Sümer mimarisini tanır.
2. Sümer heykel ve kabartma sanatını tanır.
MATERYALLER
KAYNAK
: Resim ve Fotoğraflar
:
SÜREÇ
1. Mezopotamya sanatının bölümlerini içeren (ekteki) küçük bir tarih şeması oluşturulur.
2. Mezopotamya haritası gösterilerek bu bölgenin coğrafi ve tarihi açıdan önemi, Sümer
uygarlığının özellikleri tartışılır.
3. Nuh Tufanından, Sümerlilerin inançlarından ticaret kanunundan, devlet örgütünden, mimari,
heykel ve kabartma sanatından bahseden kısa örnek bir öykü oluşturulur ve öğretmen tarafından
sunulur.
4. Mimari, heykel ve kabartma örnekleri içeren ekteki slâytlar sırayla incelenir.
5. Öğrencilere bu slâytlarda gördükleriyle ilgili tartışma soruları yöneltilir.
1
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Öğrenciler, gruplara ayrılarak Sümer sanatı ve bu sanatla ilgili kısa bir öykü tasarlayarak
yazarlar. Öyküsünü anlatan grubu diğer gruptaki öğrenciler eleştireceklerdir.
Öğrencilerin öykü sunumları değerlendirme amaçlı kullanılabilir.
Ayrıca öz değerlendirme, grup değerlendirme, grup öz değerlendirme ve öğrenci gözlem
formlarından yararlanılabilir.
2
Mezopotamya Sanatlarının Bölümleri
2000
3500
Asurlular
2350
İlk Sümerler
2150
Akatlar
1950
Yeni Sümerler
612
1550
Eski Babil
1150
Kasitler
500
Yeni Babil
0
Ahemenid’ler ve Helenistik
Çağ M.Ö.
(Sinemoğlu 1984,s.45)
3
Öğrencilerle tartışma soruları;
Sümerler nereden geldiler?
Sümerler neden ünlüdür?
Hangi kültürlerden etkilendiler?
Uygarlığı kaç yaşındaydı?
Bu yapıtın sanatçı için anlamı neydi?
Bu yapıtın sizce anlamı nedir?
Bu yapıtın seyirci için anlamı neydi?
Bu yapıtın o kültür için anlamı neydi?
Bu yapıtın sanatçısı kimdir?
Yapıtın konusu nedir?
Bu yapıt bizce neden hala önemlidir?
Bu yapıtı sanatçı neden yapmış olabilir?
Bu yapıtın Tarihsel olaylarla Herhangi bir ilişkisi var mıdır?
( Kırışoğlu, Stokrocki 1997 s.2.27,3.21 )
4
Örnek Öykü
Genç Ugme Mezopotamya’nın güneyinde uluslar arası bir ticaret merkezi olan Sümer (Sinear)
ülkesinde yaşıyordu. Ataları M:Ö.III. binyıldan önce Orta Asya’dan gelerek Irak’ın güneyini yurt
edinmişlerdi (Araz ve diğerleri 1974,s.24 ).Dünyada ilk defa yazıyı bulmuşlar, okullar açmışlar ve yaşayış
biçimlerine uygun kanunlar yapmışlardı.
Ugme’nin babası tüccar ve okuryazar bir adamdı. Ugme’ye zaman zaman Nuh Tufanı’nı yıkılan
eski şehirlerine ait efsaneleri anlatırdı. Küçük bir şehir devleti olan, Tanrı Enlil’in koruduğu kutsal
Nippur’da yaşıyorlardı.
Ugme’nin gittiği okul yüksek bir tepenin yamaçlarındaydı. Okulun bahçesinden aşıdaki ovaya
baktığında tahta çatılı tuğla ve kerpiçten örülmüş evlerini görebiliyordu. Evleri ortada dikdörtgen bir
avlu,bu avlu etrafında dizili birçok oda ve koridordan meydana gelmişti,kapı üstlerinde mazgal delikleri
vardı, duvarları oldukça kalındı ve sırlı tuğladan bezemelerle süslüydü .Şehrin çevresi de oldukça kalın
surlarla çevrilmişti.
Uzaklarda Ziggurat dedikleri kule biçimindeki tapınak görünüyordu. Bu tapınak üst üste oturtulan
ve tepeye meyilli yoldan veya merdivenlerden dolaşılarak yukarı çıkabilen taraçalardan meydana gelmişti.
Tapınağın her katında çeşitli hücre ve odalar, en üst taraçada da tanrılarının sunağı bulunuyordu (Şahin,
s.49).Tapınak mozaiklerle süslenmişti.
Ugme okuldan çıkınca kentin kuzeyinde yaşayan amcası Dungi’nin heykel atölyesine uğradı.
Kralları öldüğü için amcası o günlerde oldukça üzgündü. Kral için yetmiş üç insanın kurban edildiği
görkemli bir tören yapılmıştı. Mobilya ve değerli eşyalarının yanı sıra amcasının yaptığı “ibeks” heykeli de
kralın mezarına konulmuştu.
Ugme bu heykel atölyesini çok severdi. O gün amcasına heykellerle ilgili sorular sordu. Amcası bu
soruları yanıtladı.
Amcasının anlattığına göre Mezopotamya yöresinde taş türü malzeme kısıtlı olduğu için heykellerde
insan boyu dört baş ölçüsüne kadar düşürülmüştü. Heykeller genellikle tek yapılmış olup, ayakta ve bir
kaide üzerinde durmaktaydı. O yörenin insanlarına ait etnik özellikler belirgindi. Baş ve unsurları daha
önemli görülmüş ayaklara daha az özen gösterilmişti. Kaşlar çatma (yekpare), gözler çok iri, kulaklar
büyük, burunlar iri, ağızlar ise kocamandı. Heykellerin belden yukarısı çoğunlukla çıplaktı. Etek türü
elbiseler tüylü ve kalın kumaştandı.
Atölyede heykellerin yanı sıra taş kabartmalar ve kilden yapılmış silindir mühürler de vardı. Taş
kabartmaların üzerindeki insan figürlerinde baş, göğüs, omuzlar, kol ve eller cepheden yapılmışlardı.
Buralarda kral ve tanrı arasındaki törensel ilişkiler canlandırılmıştı. Ayrıca günlük yaşantılarını canlandıran
kabartmalarda vardı
Ugme eve dönerken herhangi bir kıtlık tehlikesine karşı tapınağın deposuna yiyecek taşıyan savaş
esirlerini gördü. Özgür bir vatandaş olduğu için sevindi.
5
Resim 1.Mezopotamya (Sinemoğlu 1984,s.43).
6
Resim 2. Adak Taşıyıcı, Mari, Halep Müzesi,
Halep (Sinemoğlu 1984,s.71).
Resim 3. Aryballos Tutan Kadın. Louvre Müzesi,
7
Paris (Sinemoğlu 1984,s.70).
Resim 4. Kral Ur-Nammu’ nun Nannar Ziguratı, Ur (Sinemoğlu 1984,s.97).
8
Resim 5. Figürlü küçük pişmiş toprak levhalar A,C,D,E,
Louvre Müzesi, Paris; B Chicago Müzesi, Chicago
(Sinemoğlu 1984,s.84).
9
Resim 6. Tapınanlar grubu, Abu Tapınağı, Tell Asmar. Bağdat ve Chicago
Müzeleri (Sinemoğlu 1984,s.85).
Resim 7. Elinde Kadehle Oturan figür, Mari, Şam Müzesi,
Şam (Sinemoğlu 1984,s.76).
10
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖRNEK FORMLARI
Bu bölümde eğitim öğretim sürecinde öğrencileri değerlendirmek için öğretmenlere
yardımcı olmak amacıyla örnek formlar ve ölçekler verilmiştir. Öğrencilerin bilişsel becerilerinin
yanında duyuşsal ve psiko-motor becerilerinin değerlendirilmesi için bu formlar aynen
kullanılabileceği gibi amaca uygun değişiklikler yapılarak da kullanılabilir. Bu formlara veya
ölçeklere göre öğrencileri değerlendirirken, ölçütlere göre hangi alanda yeterli hangi alanlarda
eksiklikleri olduğu belirlenebilir. Öğrencilerin eksiklikleri varsa bu eksiklikleri gidermeye
yönelik gereken önlemler alınır. Öz değerlendirme, grup değerlendirme gibi formlarla öğrencileri
değerlendirirken amaç, puan vermekten çok, onların eksikliklerini belirlemek ve bu eksiklikleri
gidermeye yönelik önlemler almak olmalıdır.
ÖZ DEĞERLENDİRME
Adı ve Soyadı: ……………
Sınıfı
: ……………
No
: ……………
Tarih: ……………
Bu çalışmada neler yaptım?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Bu çalışmada neler öğrendim?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Bu çalışmada başarılı olduğum bölümler?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
Bu çalışmada en çok zorlandığım bölümler?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Çalışmamı yaparken beklemediğim nelerle karşılaştım?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Bu çalışmayı tekrar yapsaydım şu şekilde yapardım:
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
GRUP DEĞERLENDİRME FORMU
Grubun Adı:
Sınıfı:
Yönerge: Aşağıdaki her bir ölçütün ne düzeyde yeterli olduğunu göz önüne alarak grubu
değerlendiriniz.
BECERİLER
1- Hiçbir 2- Nadiren
zaman
DERECELER
3-Bazen
4- Sıklıkla
5- Her
zaman
Grup üyeleri birbirleriyle
yardımlaşırlar.
Grup üyeleri birbirlerinin
düşüncelerini dinlerler.
Grup üyelerinin her biri çalışmalarda
rol alırlar.
Grup üyeleri birbirlerinin
düşüncelerine ve çabalarına saygı
gösterirler.
Grubun her üyesi birbirleriyle
etkileşim içerisinde tartışırlar.
Grup üyeleri ulaştıkları sonucu
birbirlerine iletirler.
Grup üyeleri bireysel
sorumluluklarını yerine getirirler.
Grup üyeleri bilgilerini diğerleriyle
tartışırlar.
Grup üyeleri birbirlerine güvenir.
Grup üyeleri birbirlerini
cesaretlendirirler.
Grup üyeleri söz hakkının adil bir
biçimde paylaşılmasına özen
gösterirler.
Grupta birbiriyle çatışan görüşler
olduğunda, gruptakiler bunları
tartışmaya açarlar.
Çalıştıkları konuda, grup üyeleri ortak
bir görüş oluştururlar.
Grup üyeleri birlikte çalışmaktan
hoşlanırlar.
TOPLAM
Yorumlar:
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
GRUP DEĞERLENDİRME FORMU
Yönerge: Aşağıdaki form gruptaki her bir öğrencinin değerlendirilmesi için geliştirilmiştir.
Puanlama Anahtarı:
Toplam Puan
Ödevlerini saklama
Ödevleri
tamamlama
1= Zayıf
Zamanı verimli
kullanma
Görev almaya
istekli oluş
2= Geçer
Görüşlerini
gerekçelendirme
Farklı görüşlere
saygı duyma
Tartışmalara
katılma
3= Orta
Grup arkadaşlarını
destekleme
Sorumlulukları
paylaşma
4= İyi
Başkalarını dinleme
Öğrencinin
Adı ve Soyadı:
Çalışmaya hazır
oluş
5= Çok iyi
Yorumlar:
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
GRUP ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU
Grubun Adı:
Gruptaki Öğrencilerin Adları:
Açıklama: Aşağıdaki tabloda grubunuzu en iyi şekilde ifade eden seçeneğin altına (X) işareti
koyunuz.
DERECELER
BECERİLER
Her zaman
Bazen
Hiçbir zaman
1. Araştırma planı yaptık.
2. Görev dağılımı yaptık.
3. Araştırmada çeşitli kaynaklardan yararlandık
4. Etkinlikleri birlikte hazırladık.
5. Görüşlerimizi rahatlıkla söyledik.
6. Grupta uyum içinde çalıştık.
7. Birbirimizin görüşlerini ve önerilerini dinledik.
8. Grupta birbirimize güvenerek çalıştık.
9. Grupta birbirimizi takdir ettik.
10.Çalışmalarımız sırasında birbirimizi cesaretlendirdik.
11.Sorumluluklarımızı tam anlamıyla yerine getirdik.
12. Çalışmalarımızı etkin bir biçimde sunduk.
TOPLAM
Aşağıdakileri grubunuza göre cevaplayınız.
1. Çalışmalar sırasında karşılaştığımız en büyük problem
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.............
2. Problem nereden kaynaklanıyordu?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.............
3. Grubumuzun en iyi olduğu alan
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.............
4. Grup olarak daha iyi olabilirdik. Fakat,
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....................................................………………………………………………
ÖĞRENCİ GÖZLEM FORMU
Açıklama: Bu form, etkinlik süresince öğrencilerin, yapılan çalışmalara katılma düzeylerini
gözlemeniz amacıyla hazırlanmıştır.
Ünite Adı: ………
Adı-Soyadı
: ………………
Öğrenci No : ………………
Sınıfı
: ………………
DERECELER
BECERİLER
I. DERSE HAZIRLIK
1.Bilgi kaynaklarına nasıl ulaşacağını bilir.
2.Ulaştığı kaynaklardan etkin bir biçimde
yararlanır.
3.Derse değişik yardımcı kaynaklarla gelir.
4.Derse hazırlıklı gelir.
Toplam
II. ETKİNLİKLERE KATILMA
1.Konu ile ilgili görüşlerini çekinmeksizin ifade
eder.
2.Görüşü sorulduğunda söyler.
3.Yeni ve özgün sorular sorar.
4.Belirttiği görüşler ve verdiği örnekler özgündür.
5.Dersi iyi dinlediği izlenimi veren sorular sorar.
Toplam
III. İNCELEME – ARAŞTIRMA – GÖZLEM
1. Bilgi toplamak için çeşitli kaynaklara başvurur.
2.Kendisine verilen kaynaklarla yetinmeyip başka
kaynaklar araştırır.
3.İnceleme ve araştırma ödevlerini özenerek
yapar.
4.Gözlemlerini dikkatli bir şekilde yapar.
5.Gözlemleri sonucunda mantıksal çıkarımlarda
bulunur.
6.Araştırma ve inceleme sonucunda genellemeler
yapar.
Toplam
GENEL TOPLAM
Hiçbir
zaman
1
Nadiren
Bazen
Sıklıkla
2
3
4
Her
zaman
5
PROJE DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Projenin Adı:
Öğrencinin;
Adı ve soyadı:
Sınıfı:
No:
DERECELER
BECERİLER
Kötü
1
Geçer Orta
2
3
İyi
Çok
İyi
4
5
I. PROJE HAZIRLAMA SÜRECİ
Projenin amacını belirleme
Projeye uygun çalışma planı yapma
Grup içinde görev dağılımı yapma
İhtiyaçları belirleme
Farklı kaynaklardan bilgi toplama
Projeyi plana göre gerçekleştirme
TOPLAM
II. PROJENİN İÇERİĞİ
Türkçeyi doğru ve düzgün yazma
Doğru bilgileri kullanma
Toplanan bilgileri analiz etme
Toplanan bilgileri düzenlenme
Elde edilen bilgilerden çıkarımda bulunma
Kritik düşünme becerisini gösterme
Yaratıcılık yeteneğini kullanma
TOPLAM
III. SUNU YAPMA
Türkçeyi doğru ve düzgün konuşma
Sorulara cevap verebilme
Konuyu dinleyicilerin ilgisini çekecek şekilde sunma
Sunuyu hedefe yönelik materyalle destekleme
Sunuda akıcı bir dil ve beden dilini kullanma
Verilen sürede sunuyu yapma
Sunum sırasındaki öz güvene sahip olma
Severek sunu yapma
TOPLAM
GENEL TOPLAM
Öğretmenin yorumu: ………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
KAYNAKÇA
•
Açıkgöz, K. Aktif Öğrenme, Eğitim Dünyası Yayınları, İzmir. 2003.
•
Abacı, O. ve Diğerleri, İlköğretim Sanat Eğitimi Kuramları ve Yöntemleri, Görsel
Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları, Ankara.2005.
•
Artut, K. Sanat Eğitimi Kuramları ve Yöntemleri, Anı Yayınları,Ankara.2004.
• Airasian, P.W. Classroom Assessment (Second Edition). McGraw – Hill, Inc.: NY.
1994.
•
Baykul, Y. İlköğretimde Ölçme ve Değerlendirme, MEB Yayınları, 1999.
•
Cömert, B. Mitoloji ve İkonografi, Ayraç Yayınları, Ankara.1999.
• Haladyna, T.M. Writing Test İtems to Evaluate Higher Order Thinking. Allyn and
Bacon: Boston. 1997.
• Kınay, C. Sanat Tarihi, Yaygın Öğretim Kurumu, Ankara.1977-1978.
• Kınay, C. Sanat Tarihi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.1993.
• Kırışoğlu, O.-Stokrocki,M. Ortaöğretim Sanat Öğretimi,YÖK/ Dünya Bankası Milli
Eğitimi
Geliştirme
Projesi
Hizmet
Öncesi
Öğretmen
Eğitimi
Yayınları,Ankara.1997.
• Kırışoğlu,O.T. Sanatta Eğitim,Pegem Yayıncılık,Ankara.2005.
• MEB, Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9, 10, 11. ve 12. Sınıflar),
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. 2005.
•
MEB, Öğrenci Merkezli Eğitim Uygulama Modeli, Millî Eğitim Basımevi, 2004.
•
Mülayim, S. Sanata Giriş, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.1994.
•
Mülayim, S. Sanat Tarihi Metodu, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.1994.
• Özgüven, İ.E. Psikolojik Testler, PDREM Yayınları, Ankara. 1999.
• Sinemoğlu, N. Sanat Tarihi Tarih Öncesinden Bizansa, Mimar Sinan Üniversitesi
Yayınları, İstanbul,1984.
• Şahin, T.E.Liseler İçin Sanat Tarihi, Serhat Yayınları, İstanbul.
• Tavşancıl, E. Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi, Nobel Yayınları, 1. Baskı,
Ankara. 2002
• Turgut, F. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları, Saydam Matbaacılık (5.
Basım), Ankara. 1987.
• Türkdoğan, G. Sanat Eğitimi Yöntemleri, Gül Yayınevi, Ankara.1984.
• Yıldırım, C. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, ÖSYM Yayınları (4. Basım). Ankara.
1999
INTERNET ADRESLERİ
•
http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm
•
http://talimterbiye.mebnet.net/program-gel-birimi/ana.html
•
http://uretim.meb.gov.tr/egitekhaber/s84/yazarlar/oguz.htm
•
http://www.cndp.fr/collecie/pdf/clasbran.pdf
•
http//www.ef.sakarya.edu.tr/sayfa/bildiri/sayı_3/40
•
http://www.meb.gov.tr/mebasp/mebdata/mevzuat/
•
http://ttkb.meb.gov.tr/öğretmen/modules.php?

SANAT TARiHi - Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Transkript

Benzer belgeler

Okyanus`un Genç Kalemleri SANAT Yukarıdaki resim Salvador Dali

PDF

PDF`i yükleyin - Collectorspace

Kusursuz güzellik bir kusur mudur? Diane Arbus`a göre evet.

BASIN BÜLTENİ

Fuar`da Söyleşi Var

burada - Sabancı Üniversitesi

(IABA 2011) Mimarlık Bienali`ne Bakanak I Soru (lar): Bienal nedir ve

KKW212 - Türk-Alman Üniversitesi