Oku - Bilim Koleji

I Am Reading
Velilerimize
Sorduk
7
Okuyorum
5
4
3
Öz Denetim
Ölçeği
Testimonies From Our Families
Bulmaca
Puzzle
2014 Yıl: 1 Sayı: 8
ÖZ DENETİM
D
Dinimizin emirlerine uymak, kişinin isteklerini kontrol ederek öz denetim kazanmasına yardım etmektedir. Kişiye Allah tarafından izlendiğini hatırlatan
namaz, onun yanlış işler yapmasını zorlaştırırken, oruç tutmak da
nefsinin isteklerini kontrol etmesine yardım
etmektedir.
Öğrencilerimizin isteklerini kontrol ederek öz
denetim becerilerini geliştirmek amacıyla, gönüllü öğrencilerimizle nafile namaz ve oruç
etkinliği gerçekleştirdik. Çoğu öğrencimizin
gönüllü katılımıyla gerçekleşen etkinliğimiz 2.
NAMAZ BULUŞMASI ile taçlandırıldı. Namaz
Buluşmasında, Gülhane Parkı’nda piknik yapıp eğlenen; İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi’ndeki eserleri ilgiyle izleyen ve ardından da
Sultanahmet Camii’nde namaz kılan öğrencilerimiz programımızdan mutlu bir şekilde
ayrıldılar.
We have learned
self-control by
praying and
reinforced it by
With the aim of developing selfcontrol skills of our students, our
students organized an activity
about voluntary prayers and
fasting.
One way to comply with the commands of
our religion is to help gain self-control by
monitoring people’s desires. The prayer,
when performed probably, reminds
people that they are being watched by
Allah. Hence, it makes committing evil
deeds in life more difficult. As for fasting,
it enables us to control our desires as
well to develop an attitude of asceticism
towards this world and its desires, and
seeking that which is with Allah.
With the participation of our voluntary
students, our activity continued with
2nd Prayer Meeting. During the
meeting, our students had a trip to
the Islamic Science and Technology
Museum. They also had the chance to
pray in the Blue Mosque. After praying,
our students gained inner peace and
satiety as they really enjoyed being in
Allah’s presence.
ÖZ DENE
TİMİ
NAMAZL
A
DUYGULARIMI
KONTROL EDİYORUM
ÖĞREND
İK,
ORUÇLA
PEKİŞTİ
RDİK
Öğrenc
iler
isteklerin imizin
i kontro
l
ederek
öz dene
tim bec
erilerini
geliştirm
ek
amacıyla
, gönüllü öğ
re
lerimizle ncina
file nam az
ve oruç
etkinliğ
i
gerçekleştirildi.
Ö
z denetim ayında, öğrencilerimize eğlenceli fiziksel etkinliklerle kendine sınır
koyabilmeyi, davranışlarını kontrol altında tutabilmeyi, kazanma ya da kaybetme durumlarında duygularını kontrol etmeyi kazandırmak istedik.
Bu amaçla Beden Eğitimi derslerinde çok eğlenceli bir dizi oyunlar hazırladık. Öğrencilerimiz oyunlarda hem kendileriyle hem de arkadaşlarıyla mücadele ettiler. Bu etkinlikler sırasında öğrenciler, kendilerine sınır koymayı ve duygularını kontrol edebilmeyi
kavramaya çalıştılar.
I can control my feelings
In the month of self-control, we wanted our students to put their own limit through
funny physical activities and to control their behaviors and feelings when winning or
losing a game.
For this purpose, we prepared a series of funny games for PE lessons. Our students
fought with their friends and themselves in those games. Thanks to such activities,
our students have experienced many ways of establishing self- limits and developing
self- control techniques.
2
DİL YARASI
The Language That Hurts
Öz denetime sahip olan kişi sabırlıdır, Öz denetimli kişi kendine hakim olmasını bilir.
Başkalarının duygularının farkında olur ve duyarlılıklarına saygı gösterir. Bilim ailesi
olarak öğrencilerimize böyle bir hassasiyet kazandırmak, empati kurarak öz denetimini sağlamayı gerçekleştirebilmek için ”Dil Yarası “ adlı etkinliğimizi uyguladık.
The person who has self-control is patient. Self-controlled people know how to
control themselves. They’re aware of other people’s feelings and respect their
sensitiveness. As Bilim College family, we held an activity called “The language that
hurts” in order to help our students gain such a sensitivity and thus improving selfcontrol by developing empathy.
Öğrencilerimize, içinde küçük dairelerin bulunduğu kalp modelleri verdik. Çevrelerindeki kişilerle iletişim kurarken, onların kırılmasına üzülmesine sebep olabilecek söz
söylediklerinde ya da davranışta bulunduklarında, kalp içeresindeki küçük daireleri
boyamalarını istedik. Bir hafta sonunda öğrencilerden bu kalpleri getirmelerini ve boyadıkları daireleri silmelerini istedik. İz kalmasın diye çok uğraştılar ama boyanmış
dairelerdeki izler bir türlü gitmedi. Kontrolsüz olarak başkalarını incitici şekilde söylediğimiz sözlerin kalplerinde bıraktığı izdi bu. Bu etkinlik sonunda, nezaket ifadelerini
kullanmaya başlayan öğrencilerimiz kendi kendilerini daha iyi kontrol etmeye karar
verdiler.
Öğrencilerimizin etkinlik sonrası düşüncelerini sizlerle paylaşmak istedik.
Dil yarası etkinliği ile birini üzdüğümüzde
affedilsek dahi arkadaşımızın, yüreğinde
kaldığını öğrendim. Bu etkinlikte kalbim
hiç boyanmadığı için mutlu oldum. Terbiyeli ve saygılı olmak böyle bir şeymiş.
(4A sınıfı öğrencisi Sude Nur BAK)
Öz denetim benim kendimi kontrol etmemi sağladı. Artık derslerime, yapmam
gereken şeylere daha çok dikkat ediyorum. Bu da başarımı, sevgimi ve saygımı
arttırdı. Ben de bundan çok hoşlandım.
Artık bütün ailem bana güveniyor. Öz denetim insanda olması gereken en önemli
şeylerden biridir. Okulumuzda öz denetim ile ilgili bir etkinlik yaptık. Etkinlikte
We gave our students some heart shape handouts that had small circles on them.
Students had to color these small circles whenever they say hurtful words or behave
badly. We asked them to bring these samples back and erase the circles that they
painted at the end of the week. They tried really hard so that no mark would be left
but it was all in vain. That mark was as inerasable as the one on the heart created by
the insensitive words used unconsciously by our students.
After this activity, our students pledged to be polite to others and watch their
behavior .
Some of our students reflections after this activity;
herkesin bir kalbi vardı. Etkinliğin adı “Dil
Yarası” idi. Ben bu etkinlik sayesinde artık kendi gücümü kontrol edebiliyorum.
(4B sınıfı öğrencisi Selim SULA)
Öz denetim etkinliği sayesinde kendimi
nasıl kontrol edeceğimi anladım. Kötü
şeyler yapınca öz denetimimi sağlayamadığımdan kendimi biraz garip hissediyorum. Herkes her şeyi öz denetimini
sağlayarak güzelleştirebilir. Öz denetimde saygı, yardımseverlik, dostluk, adalet kavramlarını da unutmamak gerekir.
(4C sınıfı öğrencisi Ahmet Bahadır
TRABZON)
By this activity , I have learned that If I
make someone sad,there will always be
some marks in their hearts even if they
forgive. I was really happy as my heart
handout was not painted. It was such
a great thing to be respectful to other
people. (Sude Nur BAK,4-A)
Self-control allowed me to control
myself better. Now I pay more attention
to my studies and my duties, which
hopefully will increase my success,
respect and love. And I liked it a lot.
Now my family trusts me. Self control is
a must for everyone. We had an activity
about self-control at school. Everyone
had a heart handout. Its name was
“The language that hurts”.I can control
myself now thanks to this activity. (Selim
SULA,4-B)
Through self-control activities, I
understood how to control myself.
We make things worse when we can’t
control ourselves . So I feel a little weird.
Everyone can make everything better
by self-control. However, we mustn’t
forget the concepts such as respect,
benevolence, friendship and justice.
( Ahmet Bahadir TRABZON )
Kaybolan Değerlerimiz BİLİM Our values have revived
Öğrencilerinde Var Oluyor… thanks to our BİLİM students.
V
akit çabuk geçti bizim için ve
2013-2014 eğitim öğretim yılının sonuna geldik. Değerlerimizle
dolu dolu geçen bir yılın ardından
bir mola verme ve 2014-2015 eğitim öğretim yılı için hazırlanma vakti
geldi.
Öğrencilerimize kazandırmaya çalıştığımız tüm değerlerimiz onların “İyi
İnsan” olarak yetişmeleri adına attığımız küçük bir adım olabilir. Ama
zamanla o küçük adımlarla aldığımız
yolun bizleri mutlu edeceğine eminiz.
Bu ayın değeri “ÖZ DENETİM”. Öz
denetim öyle bir değer ki içinde
saygı var, sorumluluk var, adalet var,
doğruluk var… Tüm değerlerimizi içinde yaşatarak kişinin kendisini
kontrol etmesini, bu değerleri korumasını sağlar. Ceviz kabuğu misali… Cevizi saran ve koruyan kabuğu
gibi insanda var olan değerlerin de
korunması, saklanması ve dağılmaması gerekmektedir. Bu nedenle öz
denetim değerimizin öğrencilerimiz
tarafından anlaşılması ve kendilerini kontrol etmeyi öğrenmeleri çok
önemlidir.
Bilim Koleji olarak tüm öğrencilerimiz öz denetimini sağlamalı dedik
ve anasınıfından 8. sınıfa kadar tüm
sınıflarımızda etkinlikler düzenledik.
Küçük öğrencilerimize oyunlarla değerimizi kazandırmaya çalıştık. İlk
okul öğrencilerimiz Beden Eğitimi
dersinde parkur yarışmasında yarıştılar ve yarış sırasında kendilerini
kontrol etmeye çalıştılar. Fen deney
dersinde yaptığımız yüz oyunu çok
eğlenceliydi. Bedenimizi ve sabrımızı
kontrol etmeyi öğrendik. 3. sınıf öğrencilerimiz trafik parkuru gezimizde
“Trafikte Hayat Var” dedi ve öfkemizi
kontrol etmenin, kurallara uymanın
ne kadar önemli olduğunun farkına
vardı. 4 ve 5. sınıflarımız “Dil Yarası”
etkinliğinde ağzımızdan çıkan sözlere dikkat etmemiz gerektiğini etkili
bir şekilde öğrendiler. Kendileriyle
sözleşmeye yapmayı da unutmadılar. Ortaokul öğrencilerimizin “Öz
Denetimi Namazla Öğrendik Oruçla
Pekiştirdik” etkinliğinde nefsini kontrol etmenin önemini bir kez daha
hatırladılar.
Etkinliklerle geçen bir ayı daha tamamladık ve çalışmalarımızı İyi
Gazete’nin bu yılki son sayısı olan
8. Sayısında sizlerle buluşturuyoruz.
Keyifle okuyacağınız bir gazete olduğunu düşünüyoruz. Bu anlamda tüm
yıl boyunca emeği geçen herkese,
öğrencilerimize, öğretmenlerimize,
velilerimize sonsuz teşekkürlerimizi
sunuyoruz. Özellikle değerler eğitimi
çalışmalarında bizleri maddi ve manevi açıdan destekleyen kurucumuza
teşekkür ederiz.
Bilim iyi gelecek, değerlerimizle
daha iyi gelecek.
Sevgi ve saygılarımla,
Sevgi KİRİŞÇİOĞLU / Editör
H
ow time flies! We are approaching the
end of the academic year 2013-2014
now. It is time to have a great break after
a fruitful educational season we all have
enjoyed; a break that can energize and
prepare us for the next academic year.
Teaching our moral values to our
students can be regarded as the first step
to become a good person for the society
we live in. This will not only lead us to
“happiness” but also to “success”.
The value of this month is "self-control
" : a month in which we aim to question
ourselves in the sense of self-respect,
responsibility, justice and honesty. These
are some great moral values we mostly
depend on and must be preserved just as
a nutshell that surrounds and protects its
inner virtues.
Therefore, it is a must that our students
learn how to control themselves both
physically and spiritually.
Every student at BİLİM College should
be able to know what self-control is and
act appropriately in public. To achieve
this goal, we organized our activities to
involve students from Kindergarten to
Grade 8. We focused on activities that
would teach our students a lesson and
help them understand the importance of
those values.
For example our primary school
students, in their physical education
classes competed in track competitions
and tried to control themselves during
the race.
Also in our science classes, we did
an experiment on gestures made by face
which was great fun. We all burst into
laughters. Thanks to this experiment,
we also have learned how to control our
body and be more patient.
After our trip on rerouting traffic, our
3rd grade students said “there is life in
traffic”. There we have learned to control
our anger and become more aware of
the need to follow the rules.
Thanks to the event called “the language
that hurts” our 4th and 5th grade
students have learned to pay attention to
the words that we utter. After the event ,
they promised that they would never be
offensive to others.
Finally and more significantly, our
secondary school students reinforced
their self- control in the event called
“praying and fasting”.
You can read more of our recent events
and activities in the latest issue of our
school magazine called “İyi Gazete”. I
believe and hope that you all enjoyed
reading “İyi gazete” and benefited from
it.
Finally, I would like to extend my
sincere thanks and appreciation to those
who have contributed to the success of
our magazine throughout this academic
year namely: our dear teachers, students,
parents and Mr. Vedat Toy, the founder of
“Bilim College” in particular.
“Bilim College” will become
affectively more productive and
acceptable with its well-educated youth
and moral values of our own society.
Love and respect,
Sevgi Kirişçioğlu / Editor
3
AMAN! ELLERİM TİTREMESİN
Duyguları kontrol edebilmek kadar bedenin
kontrolü de önemlidir. İletişim kurarken kullandığımız kelimelere nasıl dikkat ediyorsak el–kol
hareketlerine yani beden diline de o derece dikkat etmeliyiz.
İşte beden kontrolünün önemini kavratmak,
olumsuz tutum ve davranışlarla başa çıkabilme
becerisini geliştirmek için öğrencilerimize keyifli
bir oyun hazırladık: Yüzük Oyunu. Pil kullanarak
basit bir elektrik devresi hazırladık. İletken telimizi keskin dönemeçleri olan eğri bir yol haline
getirdik. Yolun başına hareket ettireceğimiz
yüzüğü koyduk. Öğrencilerden bu yüzüğü bu
yola hiç değdirmeden yolun sonuna getirmelerini istedik Öğrenciler yüzüğü hareket
ettirirken, yüzük yola değerse devrenin
ışığı yanıyor ve öğrenciler başa dönüp tekrar
aynı işlemleri yapıyorlardı. Her defasında daha
kontrollü davranacaklarına kendi kendilerine
söz veren öğrenciler işin sonunda başarılı oldular. İlk başta başarılı olamayan hiçbir öğrenci
denemekten vazgeçmedi ve uğraşarak, emek
vererek başardı.
Olumsuz durumlarla başa çıkabilme becerisini
kazanma yolunda önemli adımlar atan öğrencilerimizde cesaret ve güçlülük hissinin
arttığını, kendini kontrol edebilmede önemli mesafeler kat edildiğini gözlemledik.
Haydi Başlayalım...
1- Ödevlerimi öğretmenime teslim etmeyi unuturum.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
2- İlk derslere geç kalırım.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
3-Arkadaşımda bi
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
4- Okul kurallarının gereksiz olduğunu düşünüyorum.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
5- Sabah uyanınca yatağımı toplamadan evden
çıkarım.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
6- Hatalı olduğum zamanlarda karşımdaki kişiden
özür dilemekte zorlanırım.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
7- Başladığım bir işi
tamamlayamam, yarım
bırakırım.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
8- Ödevlerimi yapmam
için başkalarının ( anne-baba) hatırlatmasını
beklerim.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
9- Arkadaşlarımla birlikte
vakit geçirirken zamanın
nasıl geçtiğini anlamam,
eve geç kalırım.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
10- Öfkelendiğim zaman
davranışlarımı kontrol
edemem.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
11- Not ile değerlendirilmese ödevlerimi zamanında yapmam.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
12- Bazı durumlarda yalan
söyleyebilirim.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
13- Alışverişte para üstü
fazla verilirse geri iade
etmem.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
4. Sınıf öğrencisi Sena DİNÇEL
Sabah olmuştu. Hazırlandım ve
servisi bekletmemek için hızla dışarı çıktım. Servisteki arkadaşlarımla selamlaştıktan sonra yerime
oturdum. Bugün çok heyecanlıydım. Çünkü öğretmenimiz sınav
sonuçlarını açıklayacaktı.
ÖZ DENETİM ÖLÇEĞİ
Aşağıdaki ifadelerden her
birini okuduktan sonra,
size uygun seçeneğe ait
olan kutucuğu işaretleyiniz. Test sonunda
aldığınız puanları toplayınız. Toplam puanınızın
aralığında yer alan sonuç
sizin öz denetim yapınız
ortaya çıkartmaktadır.
KEŞKE ABARTMASAYDIM
14- İsteklerimi erteleyemem.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
15- Eğer karşıdan araba
gelmiyor ise kırmızı ışıkta
geçerim.
a) Her Zaman
b) Çoğu Zaman
c) Bazen
d) Hiçbir Zaman
ÖLÇEK KRİTERLERİ:
Her Zaman – 0 puan
Çoğu Zaman –1 puan
Bazen –2 puan
Hiçbir Zaman –3 puan
PUANLAMA:
30-45 arası: Öz denetimi
güçlü bir kişisiniz. Kendinizi
kontrol etmekte ve duygularınız üzerinde hakimiyet
kurmakta başarılısınız. Bu
durum, sosyal yaşamınızda
sağlıklı ilişkiler kurabilmeniz
ve hedeflerinize ulaşma
noktasında size fayda sağlayacaktır.
16-29 arası: Kendinizi
kontrol etmede zaman
zaman dürtülerinize boyun
eğebiliyorsunuz. Her koşulda, hedeflediğiniz doğrultuda yaşamınızı devam
ettirmek için karşınıza çıkan
haz engelini kontrol etmeyi
başarmalısınız.
0-15 arası: Öz denetim
gücünüz zayıf düzeyde.
Öz disiplin kazanmak
için çaba sarf etmelisiniz.
Kendi yaşam vizyonunuzu
belirleyip, bu doğrultuda
haz duygunuzu erteleyebilmeyi hedeflemelisiniz. Öz
denetim, yaşama sağlam
ve güvenilir temel oluşturur.
Öz denetim kazanmak
zaman alabilir ancak kazanıldığı takdirde hayatınızın
kontrolü sizin elinizde
olması yaşamınızı kolaylaştıracaktır.
Servis okula geldiğinde yerimde
duramadım ve koşar adımlarla sınıfıma çıktım. Heyecanım her halimden belli idi. Sınavdan çok iyi
bir sonuç bekliyordum. Öğretmenimiz zil çalar çalmaz sınıfa geldi.
Bugünün ders konularını işlemeye
başlamadan önce sınav sonuçlarını açıklayacağını söyledi. İçim
içime sığmıyordu. Arkadaşlarımın
notlarını söylediğinde sınıfta derin bir sessizlik oldu. Benim adımı
ve notumu söylediğinde bir çığlık
atarak havalara uçtum. Çok mutlu
olmuştum. En iyi notu ben almıştım. Öğretmenim beni tebrik etti
ve küçük bir hediye verdi.
Bu durumu güzel güzel arkadaşlarıma anlatıyordum. Ama arkadaşlarım beni öylesine tebrik ediyorlar, ben konunun üzerine gidince
de sinirli sinirli bana bakıyorlardı.
Anlayamıyordum.
Okul bitmiş eve gitmek için servislere yönelmiştik. Servise binerken
arkadaşlarım Duygu ile Damla’nın
benim sevincimi ne kadar abarttığımı ve kendimi kontrol edemediğimden bahsettiklerini duydum.
Çok üzülmüştüm. Dalgın dalgın
ve kendime kızgın bir şekilde eve
gelmiştim. Kardeşim elimde hediye ile beni görünce şaşırmış ve
hediyemi açmam için beni ikna
etmişti. Ben ise yine mutluluktan
kendini kaybetmiştim Kardeşim
beni durdurmaya çalıştı ama ben
hiç dinlemedim.
Gece yanıma gelen kardeşim bana
“Öz denetim ”ile ilgili bir kitap
verdi. Sabah okurum diye çekmecenin üzerine koydum. Ertesi gün
kitabı okuyunca hatamı anladım.
Kendimi arkadaşlarımın yerine
koydum ve hepsine teker teker
mektup yazdım. Pazartesiyi iple
çekiyordum. Pazartesi okula gelince hepsinin sırasına mektupları
koyup kaçtım.
Benim ne kadar pişman olduğumu
anlamışlardı. Hepsiyle yine oynamaya, eğlenmeye ve sohbet etmeye başlamıştık.
ÖFKEYE HAKİM OLMAK
4. Sınıf Öğrencisi Mehmet Eren KAÇAR
Eray uyuyordu. Annesi onu uyandırdı. Eray yataktan şimşek gibi
kalktı ve elini yüzünü yıkadı. Kahvaltısını yaptı ve okula gitmek üzere servise bindi. Servisindeki en iyi
arkadaşı Erdem;
- Dünkü maçta sizi yendik. Hem de
2-0 dedi.
Eray çok sinirlenmişti:
- Olsun, siz yendiniz ama biz de iyi
oynadık, dedi.
Erdem:
- Olsun biz yendik.
Eray:
- Hava atmana gerek yok.
Derken araya hostes girdi.
-‘’Ne yapıyorsunuz çocuklar? Bir
oyun yüzünden birbirinizi kırmaya değer mi? Siz iyi arkadaşsınız,
yapmayın!’’ dediyse de söz dinletemedi. Erdem hala galibiyetlerini
dile getiriyor Eray‘a da “eziksiniz”
diyerek dalga geçiyordu.
Nihayet okula gelmişlerdi. Servisteki konu öğretmene kadar
taşındı. Öğretmen konuyu kavga
ederek değil konuşarak çözebileceklerini anlattı. Çocuklar daha
fazla üstelemeyip konuyu kapattılar. Ama teneffüs olunca yeniden kavga etmeye başladılar. Bu
konuda uyarıları dikkate almayan
Eray ve Erdem ceza almışlardı. Çok
üzgünlerdi. Birbirlerinin yüzlerine
bakıyorlar ama konuşamıyorlardı.
İkisinin aklında da öğretmenlerinin onlara söylediği “öfkeyle
kalkan zararla oturur” sözü geçiyordu. Evet öğretmenleri haklıydı. Bir oyun yüzünden kendilerini
tutamamış kavga etmiş ve ceza
almışlardı.’’Bu durumu düzeltebilir
miyiz?’’diye düşünüyordu iki güzel
arkadaş. Yüzlerinden ne kadar pişman oldukları belliydi.
Eray ve Erdem oturdukları yerden
kalktılar, birbirlerine sarıldılar. Birbirlerinden özür dilediler. Bir oyun
yüzünden kavga ettikleri için pişmandılar. Bundan sonra bir daha
böyle davranmayacaklarına söz
verdiler. Yeniden iki sıkı dost olup
oyunlar oynamaya devam ettiler.
Oku
T
AVŞAN İLE
KAPLUMBAĞA
Ben bu hikayeyi çok beğendim. Bu hikayeyi okuduktan
sonra bir daha kibirlenmeyeceğim. Arkadaşlarımı küçük
düşürmeyeceğimi öğrendim.
(2. Sınıf öğrencisi Muhammed
Abdullah DAĞLI)
Bir oyunu ya da herhangi bir
şeyi kazanıp kazanmaman
önemli değildir. Öğrenip öğrenmemen önemlidir. Sabredip
çalışırsanız ve kendine güvenirseniz bir gün başarırsınız. Kazanamadığımız günlerde kazanan
arkadaşınızı tebrik ederseniz
o da sizi tebrik eder. (2. Sınıf
öğrencisi Zeynep KAZAN)
Ben bu hikayeden şu sonucu
çıkardım. Tavşan kaplumbağayı
çok küçümsemiş. Ben tavşanın
yerinde olsam arkadaşımı tebrik ederim. İnsanları tanımadan
küçümsememeliyiz.
Tavşan
yarışı kaybederek cezasını çekmiş oldu. Biz de kimseyi küçük
görmemeliyiz. (2. Sınıf öğrencisi
Fatma AYDIN)
Herkes öz denetimli olmalı ve
düşünüp davranmalıdır. Kendinize çok güvenip sakın çok
bilmişlik yapmayın. (2. Sınıf
öğrencisi M. Burak VAROL)
Kendimize güvenmeliyiz. Hiç
kimseyi
küçümsememeliyiz.
Tavşan kaplumbağa ile dalga geçtiği için cezasını çekti.
(2. Sınıf öğrencisi
M. Mert TRABZON)
M
ERYEM BENİM
ARKADAŞIM
Bence, Meryem çok çikolata yememeliydi. Çünkü her
şeyin fazlası zararlıdır. Tabi
Meryem’in hatasını anlayıp ve
kendini kontrol edip çikolatayı
çok yemeyi bırakması ve sağlığına kavuşması beni mutlu etti.
Demek ki arkadaşım Meryem
hikayelerine devam edebilecek.
(3. Sınıf öğrencisi
Zuhal Zehra MUSTAFAOĞLU)
Kitap çok güzeldi. Ben bu kitaptan şunu anladım. Çok
çikolata yememeliyiz. Çok
çikolata yersek dişlerimiz çürür.
Bunun sonuçları da çok kötü
olur. Kendimize hakim olalım,
sağlığımıza da dikkat edelim
arkadaşlar. (3. Sınıf öğrencisi
Zeynep KAYA)
netim. Kendini sınamak, kontrol
altına almaktır. İyi bir geleceğin habercisidir. Doğru yoldaki
rehberdir. Nefsine sahip çıkabilmektir. Kendin için iyi olanı
seçebilmektir.
Ben "Meryem" kitabıyla kendimizi yönetmemiz gerektiğini öğrendim. Her şeyin fazlası
zararlıdır. Mesela çikolata. Çok
lezzetli değil mi? İçimizden bir
ses bize "Ye ye. Bak çok lezzetli. Bir şey olmaz." diyor. O sese
uyduğumuzda bir bakıyoruz ki
hastayız. Bu yüzden kendimizi
kontrol altına almalıyız. Kendimizi kontrol altına alalım ve
bilelim ki "Azı yarar çoğu zarar."
(4. Sınıf öğrencisi
Mehmet Eren KAÇAR)
Nefse sahip çıkabilmek belki de
bu dünyadaki en zor şeylerden
biridir. Kim ister ki ders çalışmak
şöyle televizyonun karşısında
yan gelip yatmak varken ve kim
ister ki kitap okumayı bilgisayarın karşısında saatlerimizi geçirebilecekken. İşte böyle durumlarda ortaya çıkar öz denetim.
Düşündürür bizi, uğraştırır. Fakat en sonunda mutlaka doğru
sonuca ulaştırır. Kendimiz için,
geleceğimiz için, bazen sağlığımız, bazen akademik başarımız
için. Fakat ne olursa olsun her
zaman iyiliğimiz için oradadır.
Beynimizin içinde bir yerlerde
sadece yararımıza çalışmaktadır. Bundan sonra alacağınız her
kararda kendinize öz denetim
uygulayın. Yapacağınız şeyi ve
özellikle kendinizi sorgulayın.
Öz denetimin verdiği cevaplara kulak asın. Uğraşacak, yorulacak belki de sıkılacak olsanız
da… Çünkü o cevaplar sadece
mutluluğunuz için var.
(7. Sınıf öğrencisi
Hüdanur Zehra SINACI)
Ben bu kitaptan öz denetimli
olmayı öğrendim. Yani kendimizi kontrol etmeliyiz. En sevdiğimiz şeyleri bile yerken kendimi
kontrol etmeliyiz. Yoksa kötü
sonuçlarına katlanmak zorunda
kalırız. Sonuçta yine biz üzülürüz. Bizim dinimizde öz denetimi kontrol etmek için yapılan
ibadet oruçtur. Oruç sayesinde
yememize, içmemize, konuşmamıza hâkim olma çalışması
yaparız. Tüm hayatımıza uygulamaya çalışırız. (4. Sınıf öğrencisi Mustafa Ediz GÜÇLÜ)
Öz denetim deyince herkesin
aklına kendini kontrol etmek
gelir. Ama bence öz denetim
kendinle barışık olmaktır. Öz denetimli olmak kendine bile saygılı davranmaktır. Mevlana’nın
yedi öğüdü gibi, Mehmet Akif
Ersoy gibi ve daha adını sayamadığımız nice insanlar gibi.
İşte ben de bu kitaptan günlük
hayatta bile öz denetimli olmayı
ve yaşamayı öğrendim. (4. Sınıf
öğrencisi Berra KARAHAN)
P
LASTİK
KELEBEKLER
Öz denetim; insanın kendi kendini sorguya çekebilmesi, kendini kontrol altına alabilmesi
demektir. Bu ayki “Plastik Kelebekler” adlı kitabımızda da öz
denetim konusu yer almaktadır.
Bence hayattaki en önemli en
güzel şeylerden biridir, öz de-
Öz denetim kendini kontrol
edebilmektir. Aynı zamanda da
öz denetim azim, inanç, anlayış,
saygı , düşünce, sabır, irade ve
empati de demektir. Öz denetim insanlar için önemli bir
özelliktir. ‘Plastik Kelebekler’
kitabındaki çocuk da kendini
kontrol edemiyor ve düşüncesiz de davranarak yapmaması
gereken bir şey yapıyor. Ayrıca
yarım kalan ödevini yapmak
yerine televizyon izliyor. Bu şekilde öz denetim burada yer
almıyor. Fakat daha sonra öz
denetimi ifade eden terimlerden birini uyguluyor
ve empati kuruyor,
kendisini babasının
yerine koyuyor ve
biraz da düşünerek
kendi iradesiyle ailesine saygı duyuyor
ve babasına gerçeği
söylüyor. Bu şekilde
öz denetim ile en
doğru olanı yapıyor. (7.sınıf öğrencisi Rüveyda KARADENİZ)
H
ACİVAT ve
KARAGÖZ
Okuduğumuz kitapta öz denetimin önemi anlatılıyor. İsraf
yapmanın ne kadar olumsuz bir
davranış olduğu anlatılıyor. Anlatılanlara katılıyorum, ben de
aynısını yapıyordum ama şu an
hatamı anladım. Hem israf iyi
bir şey değil. İsraftan sakınmalı,
paramızı asla boşa harcamamalıyız. Zamanımızı boşa harcamamalıyız ve gereksiz şeyleri
istememeliyiz. Ben karagözün
yerinde olsaydım onun yaptığı gibi o telefonu almazdım.
Çünkü 3 ay önce yeni bir telefon almıştı. Ben telefonun eskitip sonra yenisini alırdım. Yani
bu hikayeden çıkardığım olay
eşyalarımızı eskitip sonra
yenisini almalıyız. Kendimizi denetleyebilmeliyiz.
(5. Sınıf öğrencisi
Elif ÇORAKLI)
Ben bu kitabı çok beğendim. Bu hikayeden öz
denetim, disiplin, sorumluluk, kendine hakim olma, öz
güven, planlılık, azim ve göze
alma gibi kavramlar içerdiğini
böyle olunca da her şeyin daha
güzel olabileceğini öğrendim.
Öz denetimin hem maddi hem
manevi bize yararı olduğunu
anladım. Örneğin bir şey almak
istiyorsak çok pahalı ise ve ihtiyacımız yoksa onu almamamız
gerektiğini öğrendim. İhtiyacımız olmayan şeyleri ihtiyacı
olanlara vermeliyiz. Tüm
değerleri bu değerde
toplamamız
mümkün.
Ayrıca da bu kitabı bu
konuyu çok sevdim. Severek eğlenerek okudum.
(6. Sınıf öğrencisi Tuğba
GÖZÜOĞLU)
5
Anasınıfı Velisi Saadet Şele
Öz denetim, kişinin bazı kuralları benimsemesi ve dış
uyarılara gerek kalmadan bu kurallara kendi iradesiyle uygulamasıdır. Yani otokontrolünü sağlayarak
sorumluluklarını yerine getirmesidir.
Öz denetimde amaç, anne ve babaların çocuklarına
kendi kendine kararlar alabilen ve aldığı bu kararların sorumluluğunu taşıyabilen, hem kendi hem de
başkalarının haklarına saygılı, özgüveni olan kültür
değerlerine sahip bir kişi olarak yetiştirebilmeleri için
gerekli bilgileri vermektir.
Peki bunu aileler nasıl gerçekleştireceklerdir?
Hadi hep beraber bunlardan birkaçını sıralayalım.
Birinci ve en önemli yaklaşım çocuğa neyi yapıp neyi
yapmama konusunda ona açıklama yapmaktır. Kuralların nedenlerinin açıklanması çocuğun öz denetimini geliştirilerek kurallara uymasını sağlayacaktır.
İkinci yaklaşım ise çocuğun kişiliğin eleştirilmesi yerine yapmış olduğu davranışların kötü sonuçlarının
eleştirilmesi gerekmektedir.
Üçüncü yaklaşım anne ve babaların çocuklarının güvenini sarsıcı söz ve davranışlardan sakınmalılardır;
işin özü aileler onlara karşı dürüst olmalılar. Çünkü
çocuklar kendilerini her daim güvende hissetmek isterler.
Dördüncü yaklaşım ise anne ve babaların birbirlerine ya da çocuklara bağırmaları yerine diyalog yoluna
gitmeleridir.
Beşinci ve son yaklaşım ise ailelerin çocuklarına üstesinden gelebileceği sorumluluklar vermeleridir. Çocuğa verilmiş olunan sorumluluklar çocuk tarafında
yerine getirildiği taktirde çocuğun kendine olan özgüveni artıracaktır.
Yukarıda da sıraladığımız gibi çocuklarda öz denetimi geliştirmenin birden fazla yöntemleri vardır.
Bu yöntemler sayesinde çocuklar diğer insanlarla
uyumlu, isteklerini dengeleyen, kendileri ve çevresi
hakkında iyi düşünen ve sağlam karakterli bireyler
haline geleceklerdir.Ailelerin çocuklarına olan sevgisi, saygısı, güveni ve hoşgörüsü onların zamanla
öz denetimli bireyler olmalarını sağlayarak yaşama
uyum sağlamalarını ve yaşamdan zevk almalarını kolaylaştıracaktır.
VELİLERİMİZE
SORDUK
2. Sınıf Velisi Kübra Güran Yiğitbaşı
Son on gündür tüm ülkeyi derinden etkileyen,
yaralayan Soma’da yaşanan maden faciası gerek medya gündemini gerekse kendi gündemimizi oluşturdu. İnsani duyarlılığı ve vicdanı
olan herkesin etkilendiği ve hala acısı çok taze
olan bu olay çeşitli boyutlarıyla tartışıldı ve tartışılmaya devam ediyor. Bu acıya okuduğunuz
satırlarda yer verme nedenim, yaşananların bir
ucunun da öz denetim ve sorumluluk yokluğuna/eksikliğine bağlı olduğunu düşünmemden
kaynaklanıyor.
Kısaca otokontrol olarak da adlandırılabilen öz
denetim; kişinin daha büyük bir amaca ulaşmak
için tepki, davranış ve eğilimlerini denetleyerek
kısıtlaması olarak açıklanıyor. Daha açık bir ifadeyle, örneğin çocuğun evde ya da okuldaki
kurallara bir dış uyarıcı yani anne-baba ya da
öğretmenin uyarısı olmadan kendiliğinden uyması öz denetim ile açıklanabilir. Bu açıklamadan öz denetimin sorumluluk duygusu ile de
çok yakın ilişkisi olduğu anlaşılıyor. Kaldı ki bu
değerler zaten birbirini tamamlayıp besleyerek
çocuğun karakterini oluşturuyor. Çocuklukta
bu değerlerin temeli doğru şekilde atıldığında,
yetişkinlikte insanların mutluluğuna doğrudan
etki ediyor, aksi bir durumda ise olumsuz sonuçları hem tek tek kişiler hem de toplum yaşamış oluyor. Sorumluluk ve öz denetim sahibi
insanlar, özel yaşamında ve iş yaşamında sınırlarını bilen, kurallara neden uyulması gerektiği
konusunda farkındalığı yüksek olan insanlardır.
Trafikte, alışverişte ve günlük hayatın çeşitli
alanlarında ceza almaktan korktuğu için değil,
vicdanının sesinden dolayı kendi özgür iradesi
ile başkalarına saygı duyan, özen gösteren ve
gerektiğinde gereken ahlaki sorumluluğu göstermekten kaçınmayan insanlardır.
Peki çocuklarımıza okul ve aile içinde öz denetim becerisi kazandırmak için neler yapılabilir?
Öncelikle çocuklarımızın algı düzeylerine göre
7. Sınıf Velisi Yasemin Sınacı
öz denetimin anlatılması, bu değere sevgi duyarak benimsemeleri için kavramın net olarak
açıklanması ile başlanabilir. Somut örnekler
verilerek, bu değere sahip olan ve olmayan
insanların davranışları hakkında konuşulabilir ve çocuğun da bu konuda fikir yürütmesi
desteklenebilir. Bu noktada, örnek şahsiyetlerin hayat hikayelerinden yola çıkmak konunun
daha anlaşılır ve somut olmasını sağlayabiliyor.
Çocukların bu değerle ilgili örnekleri araştırmaları teşvik edilebilir ve bu yöndeki davranışları
takdir edilebilir. Kurallara neden uyması gerektiği anlatılabilir ve yaşına göre sorumluluklar
verilebilir.
Bir anne olarak, sanıyorum her anne gibi, çocuklarımın hayatta karşılaşacakları her olayı
ilkeli ve inançlı bir duruşla karşılayabilmesini
isterim. Bunun için de ebeveynler olarak bizlere düşen sorumluluk ve görevleri tekrar tekrar
gözden geçirmeliyiz belki. Bu bağlamda okulumuzun değerler eğitimine verdiği önem ve
bu yönde gösterdiği çabadan ötürü teşekkür
ediyorum.
Yazının başında sözünü ettiğimiz elim olaya
dönersek, öz denetim sahibi olmanın sadece
insanın kendisini ilgilendiren bir durum olmadığını, yakın çevresi hatta tüm toplumu etkilediğini üzülerek fark ediyoruz. Soma’da kuralları
esneterek, örneğin daha fazla para kazanma
hırsı için bu kurallara göstermelik olarak uyuyormuş gibi yapmak pek çok yuvaya ateş düşmesine neden olmuştur. Öte yandan, insanca
yaşamak için vazgeçilmez değerlerimizi ahlaken özümsemiş olmanın, her türlü yaptırım ve
cezadan daha öncelikli olduğunu açıkça görebiliyoruz. Bu yazı vesilesiyle kaybettiğimiz maden işçilerimize Allah’tan rahmet ve ailelerine
sabırlar diliyorum.
Cenab-ı Hakk’ın en mükemmel şeklinde yaratmış olduğu
insanoğlunun varoluş gayesi; nefsini tanıyarak Yüce Yaratıcıyı bilmek ve O’na c.c. kulluk etmektir.
O da, Efendimiz (a.s.)ın haber verdiği üzere “büyük cihad”
denilen nefiste mücadele ile başarmakla mümkündür.
insan, hem melek i ve hem de hayvani sıfatları benliğinde
taşır. Bu sıfatlarından hangisini kuvvetlendirici vesilelere
yapışırsa, o yanı ve o benliği gelişir, böylece insan, ebedi
felaket ile ebedi saadet arasında gezinir durur.
Bir sohbet sırasında Resulullah Efendimiz "sizce pehlivanlık nedir?" diye sordu. "Onlarda yenilmeyen kimsedir"
dediler. Hz. Muhammed (sav), "hayır gerçek pehlivan öfkelendiğinde nefsine hakim olan insandır" buyurdu.
İnsanın yaşamı boyunca sahip olması gereken en önemli özelliklerinden biri öz denetimdir. Yani başka ifadelerle
kendi kendini denetleme, kontrol altında tutma, aşırılıklardan, zararlılardan kaçınma… Bu öyle bir özellik ki yaşamın her alanında yer alması gerekir. Aksi takdirde insan
kolayca yanlışa sapabilir.
Bir öğrencinin kopya çekmesi de kendini denetleyememektendir. Hak etmediği bir nota her ne pahasına olursa
olsun kavuşma arzusu. Hedefe ulaşmak için her türlü yolun mubah görülmesinin başlangıç arifesi… Bu tür öğrenciler yarın bir gün hayatta da kural tanımazlardan olmaya dair birer potansiyel taşırlar. Kendilerini denetlemeyi
öğrenene kadar. İşte hayatımızda bu kadar önemli olan
bu konu ne yazık ki zaman zaman göz ardı edilir. İnsan
ne kadar öz denetimden uzak olursa o kadar kendine ve
başkalarına zarar verme riski taşır. Bunun da bir tek yolu
var: düşüncelere, duygulara hükmetmek. Başıboş düşünceler, başıboş isteklere hükmedilmezse gün gelir onlar
insana hükmeder.
Bilim Koleji eğitimcilerimizin, öğrencilerimize bu konuda
verdiği değerler eğitiminin, büyük ölçüde faydası olduğuna inanıyorum, Bilim Koleji velisi olduğum için kendimi
şanslı görüyorum ve bu çalışmalarından dolayı emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum.
6
i
r
e
l
r
e
b
a
H
r
o
p
S
ÖZ DENETİM VE ÖZ
DENETİMLİ BİREYLER
YETİŞTİRME
İnsanın yaşamı boyunca sahip olması gereken en önemli
özelliklerinden biri öz denetimdir. Öz denetime sahip bireylerde kendi kendini denetleme, kontrol altında tutma, aşırılıklardan kaçınma gibi davranışlar gözlemlenir. Bu özelliğin yaşamın her alanında yer alması gerekir. Aksi takdirde insan kolayca
yanlışa sapabilir.
Bir yetişkin, bir ebeveyni ya da bir eğitimci olarak çocuklarımızın
yanlış davranışlarına nasıl tepkiler veriyoruz? Ceza yöntemini mi
kullanıyoruz, sevdiği şeylerden mahrum mu bırakıyoruz? Kendimizce yöntemlerimiz nelerdir?
Çocuklar davranışlarını yetişkinlerin rehberliğiyle, onları model alarak, sosyal ortamın geri bildirimlerine göre şekillendirirler. Yetişkinler
tarafından yapılan bu rehberlik çocukların kendi kararlarını verebilme
ve bağımsız hareket edebilmelerine de olanak sağlıyorsa öz denetimli
bireyler yetiştirme adına daha faydalı adımlar atılmış olur.
nrası
o
s
i
ders
e
i bilim
n
z
e
k
Yü
e
ger
m
a
m
yap
nkü;
ü
Ç
.
yorum
konu
ık bu
. Art
KENDİ İÇİMİZDE
BİR DÜNYA
Birey olarak dünyaya geldiğimiz ilk andan itibaren kendimize birçok değer katarız. Sevgi, adalet, sorumluluk,
yardımseverlik, sabır gibi değerleri kendi kimliğimizle
bütünleştirmeye çalışırız. Değerlerin sadece ne olduğunu öğrenmeyiz, aynı zamanda içselleştirip davranış
kalıpları haline getirmek için çaba sarf ederiz. Değerlerimizi içselleştirme kavramını biraz daha irdelersek
her değerin çekirdeğinde yer alan bambaşka bir değer
karşımıza çıkar, öz denetim.
si
orum
Öz denetim çocukların kendilerini kontrol edebilmelerine, problem çörenci
a giriy
z
u
v
a
nıf öğ
h
ı
zebilme kabiliyeti kazanmalarına yardımcı olur. Çocuk toplumsal kuralları
S
ır
.
d
7
r
.(
* Yılla
öğrenir, kendi denetimini sağlar, kendisini faydalı bir birey olarak görür.
lendim
AN)
bilinç
RAM
a
d
A
inK
Çocuklara seçenekler sunmak, öğrenme için doğal ve mantıklı sonuçlar
r
i
s
a
un bil
rY
i
uğun
Öme
ld
kullanmak, pozitif yaşam becerileri için gerekli olanları bir araya getirmek
o
ın
üzerim .
klarım
onra
s
m
ve problemlerini çözmek yerine çözüm yollarını onlara öğretmek öz denelu
u
n
lu
a
ğ
lulu
rum
vuzd
* So
timi çocuklarda kalıcı hale getirmekte yardımcı olacaktır. Çocuklara seçim
sorum
ve ha
ir
im
b
a
y
t
as
nim
cinde
hakkı verilmesi sorumluluk alma ve özgürlüklerini arttırma duygularını ceem h
m be
mezs
ir
tirme
t
iş
uf
iş
ğ
s
ğ
e
saretlendirecek, onların öz güvenli, öz denetimli bireyler olmalarını sağlayau
d
i de
si Y
zerim
renci
ü
ğ
r
caktır. Mantıksal sonuçların kullanımı, çocukların akıl yürüterek olayları daha
ö
e
f
ğ
ı
E
. Sın
sağlıklı çözümleyebilmelerini sağlar. Pozitif yaşam için gerekli olan unsurları
m. (7
ı
oluru
)
cağım
çocuğa sunan yetişkin, çocuğun davranışlarından sorumlu olduğunu da ona
OĞLU
ta ola
s
T
İ
a
Ğ
h
İ
Y
sam
öğretir.
tmaz
ncisi
NELER YAPABİLİRİZ?
Sevgiyi ifade etme ve koşulsuz sevme; Eğer bir çocuk sevildiğini hissederse, ebeveynini memnun etmek için istendik
yönde davranacaktır. Çocukla iletişim içindeyken çocuğa
sevgi koşullu sunulmamalı, sevginin öze ait bir duygu olduğu ve koşulsuz olduğu hissettirilmelidir. Unutulmamalıdır ki, koşullu sevgi istenmeyen davranışları uzun zaman
sürecinde pekiştirmektedir.
Tutarlı olmak; Çocuklar tutarlı bir çevrede iyi gelişecektir.
Görüş birliğinde olan tutarlı ebeveynlerin açık bir şekilde
belirlenmiş süreklilik gösteren kuralları ve sınırları vardır.
Bir gün izin verilen bir davranışa diğer bir gün izin vermemek, çocuğu şaşırtacak ve konulan sınırlara tepkide bulunarak olumsuz davranışlar göstermelerini sağlayacaktır.
İletişimde açık olmak; Kullanılan kelimelerin ve hareketlerin çocuğa da aynı mesajı verdiğinden emin olunmalıdır.
Paylaşma gibi soyut kavramları çocuğa öğretirken bu davranışların birçok örneğini çocuğa sunmanız ve göstermeniz gerekmektedir.
Problem davranışı anlamak; Yapılan iyi bir gözlemle ebeveynler, çocuklarının problem davranışlarının neyi ifade
ettiğini anlayabilirler. Yapılan birkaç günlük gözlemde,
davranış ortaya çıkmadan önce ne olduğu, ne zaman, nerede ve kiminle gerçekleştiği gibi bilgiler yardımıyla olumsuz davranışlar hakkında ipucu alınabilir.
Çocukların kendilerini iyi hissetmelerini sağlamak; Çocuklar olumlu ya da olumsuz olmasına dikkat etmeksizin
genellikle dikkati çeken davranışı tekrar ettiklerinden, yanlış bir denge oluşmaktadır. Olumlu davranışlar karşısında
teşekkür etmek, gülümsemek, ne kadar iyi bir iş yaptığını
anlatarak ona zaman ayırmak olumlu davranışın tekrar
edilmesini ve çocuğun kendini iyi hissetmesini sağlayacaktır..
Sınırlar koymak; Ne ebeveynler ne de çocuklar polis gözetimindeymiş gibi karşı konulması zor birçok kuralın bulunduğu bir atmosferde yaşamak isterler. Kurallar birkaç
kelimeyle ifade edilebilecek kadar basit olmalı, çocuğa
yapılmasını istemediği şeyleri belirtmekle beraber yapılması istenenleri de açıklamalıdır. Çoğu kurallar, çocukların
kolaylıkla unutacakları kadar gereksiz ve şaşırtıcı olabilir.
Olayları önceden kontrol etmek; Büyükler, olayları daha
başlamadan önlemek ve kötü sonuçlar doğurmasına fırsat
vermemek için aktif birer denetleyici olmalıdırlar. Çocuklarda öz denetimin kazanılması ve belirli bir olgunluk seviyesine ulaşabilmeleri için ebeveynlerinin uygun çözümler
önermelerine ve onların rehberliğine ihtiyaçları vardır.
Problem çözme becerisi kazandırmak; Problemlerin iyi çözümleri ve kötü çözümleri vardır. Fakat bu farklılığı çocuklar nasıl ayırt edecekler? Eğer bir çocuk kabul edilemez bir
çözüm önerirse ona açıkça davranışın kabul edilemezliği
açıklanmalı ve nedenleri anlatılmalıdır. O çözüm uygulan-
Öz denetim, kendini denetleme, bir yönüyle de kendini bilmedir. Hayat seyrinde karşımıza çıkabilecek
zorluklar karşısında nerede nasıl durabileceğimizi
kestirebilmedir. Aşırı uçlardan bizi koruyan, sağlıklı
karar vermemizi sağlayan bir beceridir. Her değerin
çekirdeğinde yer aldığı gibi hepimizin yaşam boyu
edinmesi gereken temel bir değerdir.
Ebeveyn olarak çocuklarımıza öz denetim becerisini geliştirecek fırsatlar sunmalıyız. Çocuklarımızın bütün gelişim alanlarını takip ederek (fiziksel,
duygusal, sosyal) desteklemeliyiz ki çocuk kendine katacağı değerleri içselleştirebilsin. Daha
bebeklik yıllarından itibaren çocuk kendi kendine bir şeyler yapma özerkliğini kazanmak ister.
uru
ğre
çımı k (7. Sınıf ö
2-3 yaş dönemi özerkliğin kazanılması ve öz
a
)
S
A
*
IRM
rum.
LİH S
denetimin geliştirilmesi açısından oldukça kriA
biliyo
S
.
LAH
dığında sonucun ne
orum
iy
il
tik bir dönemdir. Erken çocukluk döneminde
BDUL
b
.
A
i
. (7
nler
olacağı tartışılmadayım )
ereke
g
ın
çocuğun tek başına bir çizgi çizmesinden, tek
k
r
m
a
ma
lıdır. Ayrıca her duın f
EŞE
* Yap
klarım uf SARIM
lu
başına yürümek istemesinden, tuvalet alışlu
rum için birden çok
Sorum encisi Yus
kanlığını kazanmasına kadar oto kontrolünü
r
ğ
çözüm olduğu ve her
ö
.
Sınıf
orum
y
ü
sağlayacağı öz denetimini geliştireceği bir
k
çözümün de sonucu
ı
n
r
ü
düş
n Ta
si Ere
lığımı
i
olduğu açıklanmalıdır.
ğ
çok süreç vardır. Çocuklarımıza bu konuda
c
a
n
S
e
r
*
nıf öğ
Daha sonra denemedestek olabilmek için önce onlara fırsatlar
(7. Sı
)
N
aİRHA
si için olumlu çözümler
eler y
N
sunmalıyız. Beklenen davranış kalıplarını
.
ız
DEM
.
an
(7
önerilmelidir.
bir ins miz lazım.
n
u
onlara sunup ardından sabırla onların davlg
e
)
m
ık o
izi bil
EMİR
* Art
D
im
Z
ğ
ranışları sergilemesini beklemeliyiz. Çocuk
Fazla müdahale etmemek;
e
Ö
c
sat
pabile
cisi E
n
Çocukların yanlış ve zarar
e
a
bu süreçleri yaşarken ‘’Aman, dur yapma!
r
t
s
ğ
a
ö
.H
Sınıf
verici bir davranışı gözlendirevim
ö
‘’ gibi olumsuz telkinlerin yerine ‘’Şunu da
g
enim
ğinde, en iyisi aşırı tepki vernlar b lazım.
yapabilirsin, belki şöyle de deneyebiliru
B
*
ir
memektir. Azarlamak veya cemam
si Em
i
c
sin’’ gibi alternatifler sunmalı ancak son
n
olma
e
r
zalandırmak yerine, olumsuz
ıf öğ
kararı ona bırakarak kendi seçimini yap7. Sın
(
davranışından dolayı onu oyun
AL)
açımasını desteklemeliyiz. Disiplin etmek
N
lı
Ü
ğ
sa
alanından uzaklaştırmak ya da
bana
pa
a
r
y
de amaç çocuklarımıza kurallar listesini
n
ı
r
o
s
kısa bir ara verip onu oyundan
nla
ha
alı ola
* Da
rla
d
a
y
ezberletmek değil, doğru davranışlarını
ıl
a
t
f
alıp sessizce oturup bekleyeceği
ın
n
sık
sında
. (7.
e gibi
n
m
içselleştirebilmelerini sağlamaktır. İçsel
,
bir yere koymak daha etkili olabilu
r
m
o
a
iliy
mazs
ğımı b Bilge
mektedir
a
motivasyonumuz öz denetim becerisini
c
a
ş
a
lif
karşıl
cisi E
n
e
besleyen bir kaynaktır. İç motivasyonu
r
ğ
ö
Çocuğa ve kendinize karşı sabırlı
Sınıf
sağlayabilen çocuk öz güveni yüksek
)
Z
olmak; Tüm bunları uyguladıktan
A
YILM
çin üs
i
bir genç olarak hayat seyrine devam
k
sonra yapılması gereken bir şey daha
a
am
i
revler
ta olm
ö
s
eder.
vardır; o da yeni iletişim yolları denerg
a
H
n
şe
*
ze dü
or.
y
i
ken kendinize ve çocuğunuza karşı sak
e
r
tümü
ge
za
Erken çocukluk döneminde öz kontamız
i Bey
bırlı olmak.
yapm
encis
r
ğ
rol becerisini geliştirebilen çocukö
nıf
Unutulmamalıdır ki hâlâ bazı yanlış dav(7. Sı
)
M
lar ergenlik yıllarında daha mutlu,
I
AS
ranışlar ortaya çıkabilir. Ebeveynler ve çoa eğiNur K
ld
u
huzurlu bir süreç yaşarlar. Ergenlik
k
ko
cuklar için disiplin, pozitif, etkili ve doğru
üzme
olursa
Y
lı
.
k
iz
lı
döneminde ders çalışma alışkanlır
ede
temeller yaratarak devam edip giden bir
* Sağ
evam
p
d
lı
a
e
ğı kazanırken plan yapma, arkadaş
ş
tim
du
öğrenme sürecidir. Bu öğrenme sürecinde
nrası
o
s
i
s
seçiminde aşırı uçlardan uzak durr
ebeveynler sürekli olarak çocuklarına yapde
ız.
malıy
aki
n
B
la
i
ma, yaşadığı mesleki kararsızlıklaru
s
i
r
maları ve yapmamaları gerekenleri söyleku
enc
f öğr
ı
n
ı
da kendi kararının sorumluluğunu
S
diklerinde hem çocuklarının öz denetimlerini
(7.
I)
C
kazanmalarını engelleyecek hem de onların
I
üstlenme gibi davranış kalıplarını
r
Z
YA
iyo
ımı bil
r
gerçek yaşama hazırlanmalarını zorlaştırmış
la
k
daha kolay kazanır. Hayatını bir
lu
.
rumlu
olacaklardır. Davranışlarının sonuçlarını gördükorum
iy
* So
d
denge üzerinde kurma çabasını
e
kat
Elçin
lerinde, alternatif davranışlar önerildiğinde çove dik öğrencisi
yaşam boyu sürdürmeye çalışırnıf
cuklar disiplin edilmiş ve aynı zamanda da ken(7. Sı
lar. Kendi dünyalarına yolculuk
N)
dilerini kontrol etmeyi de öğrenmiş olacaklardır.
KETE
ederken yaşadıkları her günde
rlu
Böylece çocuklar diğer insanlarla uyumlu ilişkiler
alı, klo hasta
lm
a
farklı bir yenilik eklerler benlikkuran, ihtiyaçlarını dengeleyen, kendileri hakkında
ve
* Duş
alıyız
u
m
r
a
u
lerine…
k
iyi düşünen bağımsız bireyler hâline geleceklerdir.
de
kalm
ak için
m
a
Çocuklarımıza olan sevgimiz, saygımız, güvenimiz
olm
Öz denetimi yüksek bireyler
lıyız.
ve hoşgörümüz onların zamanla öz denetimli bir kişi
lanma öğrencisi
her zaman toplumun vazgeolmalarını sağlayarak yaşama kolay uyum yapmalarını
nıf
(7. Sı
İN)
çilmezleri olacaktır...
G
E
T
ve yaşamdan zevk almalarını kolaylaştıracaktır.
n
Osma
Meryem FETA
İnci TECER
İlkokul Rehber Öğretmen
Lise Rehber Öğretmeni
7
Yemek Neşesi
Bulmacalar
Malzemeler:
• 1 adet muz
• 2 adet kivi
• 6 adet mandalina ya da kayısı
PALMİYELİ
MEYVE
TABAĞI
Yapılışı:
• Muzun, kivinin ve mandalinanın kabukları
soyulur. (Mandalina yerine kayısı kullanmak
isterseniz çekirdeklerini çıkartınız.)
• Kabuğu soyulan muz ortadan ikiye ayrılır ve
tabağa birer santim arayla düz bir tabağa
ağacın gövdesini oluşturacak şekilde yerleştirilir.
• Daha sonra kiviler elma dilimi şeklinde
kesilip palmiyenin dalları oluşturulur.
• En son mandalinalar dilimlenerek tabağın
alt kısmına yerleştirilir. (Kayısılar ise
ortadan ikiye ayrılıp ince elma dilimleri olacak şekilde kesilir, tabağın alt
kısmına yerleştirilir.)
• İsteğe göre meyvelerin üzerine çikolata sosu dökülüp servis yapılır.
Yaz mevsimi geldi. Bol bol meyve yeme zamanı. Meyve
yemeyi daha eğlenceli hale getirmek için siz de farklı
meyve tabakları hazırlayabilirsiniz. Ailenize sürpriz
palmiye şeklinde meyve tabağı hazırlamaya ne dersiniz?
Haydi mutfağa!
ŞİFRELİ ÇENGEL BULMACA
SORULAR
1- Doğru ve dürüst olma durumu, dürüstlük, adalet.
2- Bir insanın kendisini herkesten yükseklere koyması ve çevresindekilere yukarıdan bakması.
3- Sevecenlik, acıyarak ve esirgeyerek sevmek.
4- Düşünme, anlama ve kavrama gücü.
5- Genellikle her düşünce ve işi iyi olarak değerlendiren bir tutum veya kişilik özelliği, optimizm.
6- Değişmeyen gerçek.
7- Kişiyi kendi davranışları hakkında bir yargıda
bulunmaya iten
8- Sulh
9- Bir kimsenin kötülüğünü, mutsuzluğunu istemeye yönelik duygu.
10- Bir kimsenin veya bir başka canlının karşılaştığı kötü durumdan dolayı duyulan üzüntü,
acıma.
Afiyet olsun…
SORULAR
1-7 İçten bağlılık, sağlam, güçlü dostluk
8-14 Dost olma durumu
15-19 Allah’a duyulan minneti dile getirme
20-24 Üzücü durumlar karşısında ses çıkarmadan onların geçmesini bekleme
25-35 Hayırsever
36-41 Yasalarla sahip olunan hakların herkes
tarafından kullanılmasının sağlanması
42-46 Bir şeye karşı ölçülü davranmaya sebep
olan sevgi duygusu, hürmet
AL
1
SARM
2
32
33
31
30
29
34
3
4
28
35
27
36
26
37
10
5
10
11
38
1
6
7
24
2
13
40
25
8
12
39
7
9
6
3
14
5
4
41
23
22
15
8
42
16
20
17
43
9
21
44
45
46
18
19
8
ŞEYH EY OĞUL!
EDEBALİ'NİN
OĞLUNA
NASİHATİ
Beysin! Bundan sonra öfke bize; uysallık
sana... Güceniklik bize; gönül almak
sana… Suçlamak bize; katlanmak sana…
Acizlik bize, yanılgı bize; hoş görmek
sana… Geçimsizlikler, çatışmalar,
uyumsuzluklar, anlaşmazlıklar bize;
adalet sana… Kötü göz, şom ağız,
haksız yorum bize; bağışlama sana...
Bundan sonra bölmek bize; bütünlemek
sana… Üşengeçlik bize; uyarmak,
gayretlendirmek, şekillendirmek sana…
EY OĞUL!
Yükün ağır, işin çetin, gücün kıla
bağlı, Allah Teala yardımcın olsun.
Beyliğini mübarek kılsın. Hak yoluna
yararlı etsin. Işığını parıldatsın.
Uzaklara iletsin. Sana yükünü taşıyacak
güç, ayağını sürçtürmeyecek akıl ve kalp
versin. Sen ve arkadaşlarınız kılıçla,
bizim gibi dervişler de düşünce, fikir
ve dualarla bize va’dedilenin önünü
açmalıyız. Tıkanıklığı temizlemeliyiz.
OĞUL!
Güçlü, kuvvetli, akıllı ve kelamlısın.
Ama bunları nerede ve nasıl
kullanacağını bilmezsen sabah
rüzgarlarında savrulur gidersin..
Öfken ve nefsin bir olup aklını mağlup
eder.
Bunun için daima sabırlı, sebatkar ve
iradene sahip olasın!
Sabır çok önemlidir. Bir bey
sabretmesini bilmelidir. Vaktinden önce
çiçek açmaz. Ham armut yenmez; yense
bile bağrında kalır. Bilgisiz kılıç
da tıpkı ham armut gibidir. Milletin,
kendi irfanın içinde yaşasın. Ona sırt
çevirme. Her zaman duy varlığını.
Toplumu yöneten de, diri tutan da bu
irfandır.
İnsanlar vardır, şafak vaktinde doğar,
akşam ezanında ölürler. Dünya, senin
gözlerinin gördüğü gibi büyük değildir.
Bütün fethedilmemiş gizlilikler,
bilinmeyenler, ancak senin fazilet ve
adaletinle gün ışığına çıkacaktır.
Ananı ve atanı say! Bil ki bereket,
büyüklerle beraberdir. Bu dünyada
inancını kaybedersen, yeşilken çorak
olur, çöllere dönersin.
Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma!
Gördün, söyleme; bildin deme! Sevildiğin
yere sık gidip gelme; muhabbet ve
itibarın zedelenir...
Şu üç kişiye; yani cahiller arasındaki
alime, zengin iken fakir düşene ve
hatırlı iken, itibarını kaybedene acı!
Unutma ki, yüksekte yer tutanlar,
aşağıdakiler kadar emniyette değildir.
Haklı olduğun mücadeleden korkma!
Bilesin ki atın iyisine doru, yiğidin
iyisine deli (korkusuz, pervasız,
kahraman, gözüpek) derler.
En büyük zafer nefsini tanımaktır.
Düşman, insanın kendisidir. Dost ise,
nefsi tanıyanın kendisidir. Ülke, idare
edenin, oğulları ve kardeşleriyle
bölüştüğü ortak malı değildir. Ülke
sadece idare edene aittir. Ölünce,
yerine kim geçerse, ülkenin idaresi
onun olur. Vaktiyle yanılan atalarımız,
sağlıklarında devletlerini oğulları ve
kardeşleri arasında bölüştüler. Bunun
içindir ki, yaşayamadılar.. İnsan
bir kere oturdu mu, yerinden kolay
kolay kalkmaz. Kişi kıpırdamayınca
uyuşur. Uyuşunca laflamaya başlar. Laf
dedikoduya dönüşür. Dedikodu başlayınca
da gayri iflah etmez. Dost, düşman olur;
düşman, canavar kesilir!..
Kişinin gücü, günün birinde tükenir,
ama bilgi yaşar. Bilginin ışığı, kapalı
gözlerden bile içeri sızar, aydınlığa
kavuşturur. Hayvan ölür, semeri kalır;
insan ölür eseri kalır. Gidenin değil,
bırakmayanın ardından ağlamalı...
Bırakanın da bıraktığı yerden devam
etmeli. Savaşı sevmem. Kan akıtmaktan
hoşlanmam. Yine de, bilirim ki, kılıç
kalkıp inmelidir. Fakat bu kalkıp-iniş
yaşatmak için olmalıdır. Hele kişinin
kişiye kılıç indirmesi bir cinayettir.
Bey memleketten öte değildir. Bir savaş,
yalnızca bey için yapılmaz. Durmaya,
dinlenmeye hakkımız yok. Çünkü, zaman
yok, süre az!..
Yalnızlık korkanadır. Toprağın ekim
zamanını bilen çiftçi, başkasına
danışmaz. Yalnız başına kalsa da! Yeter
ki, toprağın tavda olduğunu bilebilsin.
Sevgi davanın esası olmalıdır. Sevmek
ise, sessizliktedir. Bağırarak sevilmez.
Görünerek de sevilmez!.. Geçmişini
bilmeyen, geleceğini de bilemez.
OSMAN!
Geçmişini iyi bil ki, geleceğe sağlam
basasın.
Nereden geldiğini unutma ki, nereye
gideceğini unutmayasın...
YAYIN SAHİBİ: İstanbul Bilim Özel Eğitim Kurumları Tic. A. Ş. Adına Kurucu Vedat TOY
www.bilimkoleji.k12.tr
e-mail: [email protected]
Tel: 0212 698 24 24
GENEL YAYIN YÖNETMENİ: Sevgi Kirişçioğlu EDİTÖR: Sevgi Kirişçioğlu KOORDİNATÖR: Başak Çalışkan
YAYIN KURULU: Sevgi̇ Ki̇ ri̇ şçi̇ oğlu, Eli̇ f Pehlevan, Şehri̇ ban Eser, Nuray Baştan Aydın, Hali̇ de Kazan, İlknur Arslan, Vi̇ ldan Çeti̇ ner, Havva
Ceylan, Ebru Cesur BULMACA: Havva Ceylan
İNGİLİZCE ÇEVİRİ: Merve Şahi̇ nteki̇ n, Şule Göl, Di̇ lara Hacıfazlıoğlu (11-E Sınıfı)
TÜRKÇE METİNLER: Sadretti̇ n Battal, Kenan Özdemi̇ r, Reyhan Demi̇ r, Hi̇ kmet Şahin
İYİ GAZETE: DEĞERLER EĞİTİMİ İLKELERİNE UYMAYA SÖZ VERMİŞTİR.
YAPIM