kapalı devre kamera sıstemlerı baglantıları

Transkript

kapalı devre kamera sıstemlerı baglantıları
T.C.
MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI
ELEKTRĠK - ELEKTRONĠK TEKNOLOJĠSĠ
KAPALI DEVRE KAMERA KONTROL
SĠSTEMLERĠNĠN BAĞLANTILARI
523EO0125
Ankara 2011

Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve
Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olarak
öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmıĢ bireysel öğrenme
materyalidir.

Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiĢtir.

PARA ĠLE SATILMAZ.
ĠÇĠNDEKĠLER
AÇIKLAMALAR .................................................................................................................... ii
GĠRĠġ ....................................................................................................................................... 1
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1 .................................................................................................... 3
1. KAMERALAR..................................................................................................................... 3
1.1. Kameranın Tanımı, Blok Diyagramı ve ÇalıĢma Prensibi ............................................ 4
1.2. Güvenlik Sistemlerinde Kullanılan Kamera ÇeĢitleri ................................................. 10
1.2.1. Siyah-Beyaz (S/B) ve Renkli (RGB) Kameralar ................................................. 10
1.2.2. Yapılarına Göre Kameralar.................................................................................. 11
1.3. Kamera Lensleri .......................................................................................................... 26
1.4. CCTV Sistemlerinde Görüntü Ġletim Teknikleri ......................................................... 32
1.5. Kameralarda Muhafaza Üniteleri ve Montaj Ayakları ................................................ 36
UYGULAMA FAALĠYETĠ .............................................................................................. 40
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME .................................................................................... 41
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2 .................................................................................................. 45
2. CCTV SĠSTEMLERĠNDE KULLANILAN DĠĞER ELEMANLAR ............................... 45
2.1. Monitör ....................................................................................................................... 45
2.2. Dörde (Quad) Bölücüler.............................................................................................. 48
2.3. Anahtarlar-DeğiĢtiriciler (Switcher) ........................................................................... 50
2.4. Çoklayıcılar (Multiplexer) .......................................................................................... 52
2.5. Kayıt Cihazları ............................................................................................................ 56
UYGULAMA FAALĠYETĠ .............................................................................................. 60
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME .................................................................................... 61
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–3 .................................................................................................. 64
3. CCTV SĠSTEMLERĠ UYGULAMALARI ........................................................................ 64
3.1. Çocuk Yuvası Uygulaması.......................................................................................... 64
3.2. Uygulaması ................................................................................................................. 66
3.3. Ofis Uygulaması ......................................................................................................... 67
3.4. Tek Bir ġirketin Farklı Alanlardaki Binalarının Ġzlenmesi ......................................... 69
3.5. Bina, Fabrika Hastane Gibi Kurumların Ġzlenmesi ..................................................... 70
3.6. CCTV’lerin Üretimde Kullanılması ............................................................................ 73
3.7. CCTV’lerin Perakende SatıĢ Uygulaması ................................................................... 74
3.8. CCTV’lerin Trafik AkıĢını Ġzleme Uygulamaları ....................................................... 75
UYGULAMA FAALĠYETĠ .............................................................................................. 78
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME .................................................................................... 79
MODÜL DEĞERLENDĠRME .............................................................................................. 82
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 85
KAYNAKÇA ......................................................................................................................... 87
i
AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD
523EO0125
ALAN
Elektrik-Elektronik Teknolojisi
DAL/MESLEK
Güvenlik Sistemleri
MODÜLÜN ADI
Kapalı Devre Kamera Kontrol Sistemlerinin Bağlantıları
Her türlü binada kapalı devre kamera sistemleri tesisatı
için Ġç Tesisat Yönetmeliği’ne uygun malzeme seçiminin
yapılabileceği temel bilgi ve becerilerin kazandırıldığı
öğrenme materyalidir.
40/32
“Yangın Algılama ve Ġhbar Sistemleri” ve “Soygun
Alarm Sistemleri” derslerini baĢarıyla tamamlamıĢ olmak.
Kapalı devre kamera kontrol sistemi projesinin
montajını yapmak.
Genel Amaç
Bu modül için gerekli donanım imkânı sağlandığında,
her türlü binada kapalı devre kamera sistemleri tesisatı için Ġç
Tesisat Yönetmeliği’ne uygun malzeme seçimi yapabilecektir.
Amaçlar
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi
tesisatında kullanılan kameraların çalıĢmasını çeĢitlerini,
aparatlarını ve bağlantılarını öğreneceksiniz. KeĢfi yapılan
projeler uygun özellikte kamera seçebilme yeterliği
kazanacaksınız.
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi
tesisatlarında kullanılan kameralardan gelen sinyalin iĢlenmesi
ve görüntülenmesi için gerekli tüm çevre elemanlarının
çeĢitlerini öğrenecek ve bu elamanları kullanabilme yeterliği
kazanacaksınız.
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi
tesisatı için değiĢik uygulama çeĢitleri görecek ve bu
uygulama örneklerini yapabilme yeterliliği kazanacaksınız.
Atölye ortamı, kameralar, monitörler, quad bölücüler,
anahtarlar (switcher), çoklayıcılar (multiplexer), kayıt
cihazları, malzeme Ģartnameleri, malzeme katalogları, takım
çantası.
Modül sonunda kapalı devre kamera kontrol sistemleri
malzeme bağlantılarına yönelik bir değerlendirme tablosu
hazırlanmıĢtır. Bu değerlendirme tablosunda her bir faaliyet
için puanlama yapılarak toplam puana eriĢilir. Yeterli puana
eriĢilmesi sonunda modül baĢarı ile tamamlanmıĢ olacaktır.
Ayrıca her bir faaliyet sonrasında o faaliyetle ilgili
MODÜLÜN TANIMI
SÜRE
ÖN KOġUL
YETERLĠK
MODÜLÜN AMACI
EĞĠTĠM ÖĞRETĠM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
ÖLÇME VE
DEĞERLENDĠRME
ii
değerlendirme soruları ile de öğrenci kendi kendini
değerlendirecektir.
Öğretmen modül sonunda size ölçme aracı (uygulama,
soru-cevap) uygulayarak modül uygulamaları ile kazandığınız
bilgi ve becerileri ölçerek değerlendirecektir.
iii
GĠRĠġ
GĠRĠġ
Sevgili Öğrenci,
CCTV sistemleri yıllar boyunca güvenlik piyasasında önemli bir rol üstlenmiĢtir.
Geleneksel olarak, bu sistemler güvenlik personeli tarafından izlenen bu iĢe tahsis edilmiĢ bir
monitöre sinyaller gönderen kabloyla bağlı kameralardan oluĢmuĢtur.
Yeni teknolojilerin uygulamaya konulmasıyla birlikte görüntü gözleme sistemleri için
yeni tasarım kavramları ve uyum imkânları doğmuĢtur. Son 10 yıl içinde mikroiĢlemciler,
CCD kameraları, görüntülü sinyal iletim yöntemleri ve çoklayıcı (matris) seçicideki
geliĢmeler eski, geleneksel sistemlerin sınırlılıklarını ortadan kaldırmıĢtır. Günümüzde,
eskiye göre kabloyla ulaĢılamayacak kadar çok uzak alanları izlemek, görüntüyü, hareket
görünen bir alana çevirmek ve 16 kameradan tek bir görüntü kayıt cihazına kayıt yapmak
mümkün olmaktadır.
Yeni uygulamaya konulan ürün ve cihazlar, müĢterilerin de bir görüntü yönetim
sisteminin uygulanmasından doğabilecek sorumlulukları anlamıĢ olmalarını gerekli
kılmaktadır. KuruluĢ, kapalı devre televizyon sistemi ile bağlantılı olan iĢletim
parametrelerinin (görüntüler, kalıplar, dome alarmları, faaliyetler, vb.) yönetsel kontrollerin
ayarlanmasından sorumlu olacak bir kiĢi -bir sistem yöneticisi - tayin edebilir. Sistem
yöneticisinin, kuruluĢun güvenlik ve korunma amaçlarına yardımcı olacak CCTV
politikalarının ve iç prosedürlerin geliĢtirilmesinde yönetici ekiple birlikte çalıĢması
gerekmektedir.
Bir CCTV sistemi kurmayı planlayan kuruluĢlar çalıĢanlarına bunun amaçları
hakkında eğitim sağlamalıdır. Yönetim, Ģirketin, Ģirkete ait varlıları koruma, çalıĢanları
koruma ve güvenli bir iĢ ortamı sağlama arzusunu açıklamalıdır. ÇalıĢanlar yararlarını
anladıkları zaman CCTV sistemini kabul edeceklerdir.
Bu modülü tamamladığınızda birkaç kamera ve monitörden oluĢan basit sistemlerden,
hızlı dome kameralar, matris ve çoklayıcılar (multiplexer), dijital kayıt ve hareketli (remote)
görüntü aktarım sistemlerine kadar her türlü kapalı devre kamera kontrol sistemlerinin
malzeme bağlantılarının nasıl yapılacağını öğreneceksiniz.
1
2
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1
AMAÇ
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi tesisatında kullanılan
kameraların çalıĢmasını çeĢitlerini, aparatlarını ve bağlantılarını öğreneceksiniz. KeĢfi
yapılan projeler uygun özellikte kamera seçebilme yeterliği kazanacaksınız.
ARAġTIRMA
Bu faaliyet öncesinde yapmanız gereken araĢtırmalar Ģunlardır:

Kapalı devre kamera sistemlerinin kullanım amaçlarını ve çeĢitlerini araĢtırınız.

Kameralar günlük hayatımızda hangi alanlarda kullanılmaktadır?

Bir
kamera
resmi
ya
da
nesneleri
nasıl
elektriki
bir
sinyale
dönüĢtürebilmektedir?
AraĢtırma iĢlemleri için internet ortamında araĢtırma yapmanız ve güvenlik kameraları
satılan mağazaları gezmeniz gerekmektedir. Ayrıca kapalı devre kamera kontrol sistemleri
tesisat ve montajı yapan kiĢilerden ön bilgi edinip sınıfta anlatınız.
1. KAMERALAR
Çocukluğumuzda pek çoğumuz her biri ötekinden çok az farklı olan resimler yapıp
onları bir araya getirmiĢizdir. Sayfalar hızla çevrildiğinde resimlerdeki Ģekil hareket eder
gibi görünmektedir. Bu örnekte de görüldüğü gibi bir dizi hâlindeki resimler gözlerimizin
önünden art arda hızla geçirildiğinde beyin bunu gerçek zamanlı bir hareket olarak algılar.
Bir CCTV sistemi de (kamera tarafından) okunan, aktarılan (iletilen) ve sonra da (monitör
tarafından) gösterilen bir dizi resimden (görüntüden) oluĢmaktadır. Bu ilke anlaĢıldığında tek
tek resim ya da görüntülerin elektronik olarak bir yerden diğerine nasıl gönderildiğini ve
kayıt cihazının (videonun) birçok farklı kameradan nasıl bir "enstantaneyi" yakaladığını
anlamak daha kolay olacaktır. Tüm CCTV sistemlerinin ortak özellikleri Ģunlardır:




IĢığın yansıtılması: Resim kalitesinin iyi olması için alandaki ıĢıklandırma,
ister doğal ister yapay ıĢık ya da her ikisi birden olsun, yeterli düzeyde
olmalıdır.
Kamera ve lensler: Kamera/ lens çeĢitliliği (kombinasyonu) çevresel
faktörlere, maliyete ve/ veya kuruluĢun CCTV sistemine iliĢkin amaçlarına göre
farklılık gösterir.
Tek resim iletim yöntemi: Resim sinyalleri kameradan monitöre gönderilir.
Maliyete, istenilen görüntü kalitesine ve ortama bağlı olarak değiĢen bir kaç
farklı yöntem mevcuttur.
Monitörler: Monitörler resim sinyallerini resme dönüĢtürürler.
3
Kapalı devre kamera sisteminin tesis edilmesi sırasında birçok Ģeyi dikkate almak
gerekir. AĢağıda belirtilen unsurların her biri bu anlayıĢa yardımcı olmaktadır:



Kamera ve lensler
Monitör
Diğer çevre donanımları
Yukarıdaki unsurların dıĢında görüntü ve ıĢık Ģekli de CCTV sistemlerindeki baĢarıyı
etkileyen faktörlerdendir. Görüntü, izlenecek olan nesne ya da alanı ve bunların içinde
bulunduğu tüm ortamı ifade eder. CCTV sisteminde en önemli faktörlerden biri de
görüntüdeki yansıyan ıĢık türüdür. Çünkü kamera bir görüntüdeki nesnelerden kelimenin tam
anlamıyla çarparak sıçrayan ve yansıyan ıĢığı "görür".
Bir görüntüde genellikle ıĢığı farklı derecelerde yansıtan farklı renkler, yüzeyler ve
maddeler bulunur. Uygun teçhizatı seçerken kamera lenslerine gelecek olan asgari ıĢık
seviyesini (gece ya da gündüz) belirlemek gereklidir. Bu "mevcut" ıĢık resim netliğinden
odağa kadar her Ģeyi etkileyecektir.
Bir alan doğal ya da yapay ıĢık kaynaklarıyla aydınlatılabilir. Doğal kaynaklar
arasında güneĢ, ay ve yıldızlar sayılabilir. Yapay ıĢık kaynakları arasında ise akkor sodyum,
floresan, kızıl ötesi ve diğer insan yapımı ıĢıklar sayılabilir.
CCTV güvenlik uygulamalarında kural Ģudur: IĢık ne kadar iyiyse resim de o kadar
iyidir.
1.1. Kameranın Tanımı, Blok Diyagramı ve ÇalıĢma Prensibi
Kamera ingilizce’de kullanılan “camera” kelimesinin Türkçedeki karĢılığı olarak
kullanılmasına rağmen esas karĢılığı ALICI olarak bilinmelidir. Ġngilizce’den alınarak
kullanılan kamera kelimesinin tanımının fotoğraf makineleri için de yapıldığını görmekteyiz.
Oysa Türkçe’de kamera denildiğinde sadece film veya elektronik olarak görüntü sinyali
üreten alıcı cihaz aklımıza gelmektedir. Fotoğraf makineleri için kullanılan “Fotoğraf
Makinesi” terimi yerinde ve doğru olarak kullanılmakta ve akla film veya elektronik kamera
gelmemektedir.
Basit olarak görüntüden yansıyan ıĢığı kaydetmeye yarayan cihaza kamera denir.
Ayrıntılı bir tanım yapmak gerekirse, görüntüden yansıyan ıĢığı, mercek veya objektiften
yararlanarak bir düzlemde toplayan, o düzleme konulan film (film kameraları için) veya ıĢığa
duyarlı elektronik devre elemanları yardımıyla ıĢık enerjisini, elektrik enerjisine çevirdikten
sonra bir çıkıĢ sinyali veren, gerekirse manyetik banda kaydeden (elektronik kameralar için)
cihaza kamera denir.
Kameralar bir lens tarafından yakalanan görünür alanı elektronik sinyale dönüĢtürür
ve bu sinyali bir monitöre aktararak görülmesini sağlar. Bir görüntü sisteminde uygun
kamera ve lens seçimi sırasında bazı hususlar dikkate alınmalıdır:

Görüntü sisteminin amacı (kontrol, inceleme, kimlik belirleme)

Uygulamaya göre ihtiyaç duyulan kameranın genel hassasiyeti

Sahnede mevcut ıĢık miktarı ve derecesi
4




Kameranın çalıĢacağı ortam (iç ya da dıĢ mekânlar)
Uygulama için gerekli olan görüĢ alanı
Lens
Maliyet
On yıllar boyunca tüp kameralar eldeki tek güvenlik kamerasıydı. Hâlâ kullanımda
olmakla birlikte tüp kameralar Ģok ve titreĢim karĢısında yetersiz kalmaktadır. Büyüklükleri
nedeniyle kolayca gizlenememektedirler ve zamanla tüpleri yanmakta ya da görüntü tüpe
yanmıĢ olarak girmektedir. Ayrıca, tüpler pahalıdır ve entegre devreler kadar güvenilir
değildir.
ġekil 1.1: Bir güvenlik kamerasının iç yapısı
Güvenlik sektöründe kullanılan kameralarda tüplü kamera düzenlerine benzemeyen ve
yakın geçmiĢte geliĢtirilen CCD’ler kullanılmaktadır. Bugün, hemen hemen her güvenlik
kamerasında görüntü yakalama için CCD kameralar (entegre devre ya da çip)
kullanılmaktadır. Bu kameralar "görüntüleyici" mercekler tarafından yakalanan ıĢığı bir
resme dönüĢtürür. CCD kameralar daha yüksek kontrasta ve daha iyi çözünürlüğe sahip
resimler oluĢturarak görüntü oluĢturulmasını güçlendirir ve geliĢtirirler. CCD kameralar daha
hafif, daha küçük, daha hassas ve çok daha dayanıklıdır. Ayrıca, tüp kameralardan daha canlı
renkler üretirler.
Ġster CCD ister tüp olsun, kamera performansı büyük ölçüde alandan yansıtılan ıĢığa
ve kameranın görüntüleyicisine bağlıdır. Yansıtılan ıĢık miktarı görüntüleyicideki duyarlı
maddeyi harekete geçirecek düzeyde yeterli olmalı ve belirli bir kamera satın alınmadan ve
montajı yapılmadan önce bu bilinmelidir.
Mevcut ıĢık düzeyinin önemli ölçüde değiĢiklikler gösterdiği yerlerde otomatik iris
kontrolüne haiz kameralar görüntü kalitesinin artırılmasına yardımcı olur. Otomatik iris
kontrolü kameraların merceklerden geçen ıĢık miktarına göre irislerin otomatik olarak
açılmasını ya da kapanmasını sağlar. Örneğin, parlak, güneĢli bir günde otomatik irisli bir
kamera, kamera görüntüleyiciye fazla ıĢık gelmesini önlemek için irisi kısacaktır. Gece ise
kamera daha fazla ıĢık gelmesini sağlamak için irisi açacaktır. Otomatik iris kontrolü
bulunan kameralar yapay ıĢıklandırma uygulanan iç mekânlar gibi küçük ıĢık
değiĢikliklerinin olduğu yerlerde tatbik edilmelidir.
5
Kameralar 1, 2/3, 1/2, 1/3 ya da ¼ gibi çeĢitli formatlarda olabilir. Bu ölçüler kamera
görüntüleyicisinin genel olarak kullanılabilir olan büyüklüğünü gösterir. Genelde, kameranın
formatı mercek formatına uygun olmalıdır. Örneğin, yarım inçlik bir kamerada yarım inç
mercekler uygulanmalıdır. Günümüzde, tasarımdaki geliĢmeler sayesinde daha küçük
formatlarda yüksek kaliteli görüntüler elde etmek mümkün olmaktadır.
CCD'lerde her bir resim elamanı (pixel) için bir yarı iletken elaman vardır. Eskiden bir
güvenlik kamerası, görüntüyü kamera düzeninin hedefine odaklayan bir objektif ve kamera
tüpü veya CCD ile taramayı sağlayan elektronik devre ve oluĢturulan görüntü iĢaretini
güçlendiren bir güçlendiriciden oluĢmaktaydı. CCD’ler 1970 yılında kamera tüplerine
alternatif olmak üzere geliĢtirilmiĢ ve bu görüntüleme elamanlarını kullanan kameraların
yapımı üzerinde çalıĢmalar baĢlatılmıĢtır. 1977 yılında ilk CCD kameralar amatör
kullanıcılar için piyasaya sunulmuĢtur. CCD yarı iletken bir elemandır. Görüntü foto katot
üzerine uygun optik düzenlerle düĢürülür. CCD üzerinde bulunan foto katottan görüntünün
ıĢık durumuna göre elektron üretilir. IĢığa duyarlı elemanların her biri, üzerine düĢen ıĢıkla
orantılı olarak Ģarj olmakta ve çok kısa bir süre sonra her bir elemanda, elektriksel iĢarete
dönüĢtürülen görüntü bilgisi bir hafızaya depolanarak görüntünün tümü oluĢturulmaktadır.
Tüplü kameraların tersine boyutları çok küçük olan CCD üzerinde bulunan eleman
sayısı 190 bin civarındadır. Tüplü kameraların boyut ve kullanım zorluğu da CCD
kameralara bağımlılığı arttırmıĢtır. CCD’lerin üç temel iĢlevi bulunur. Bunlar:

IĢığı elektron Ģarjına çevirmek

ġarjı geçici bir süre için depolamak

ġarjı transfer etmek
CCTV sistemlerinde kullanılan sayısal kameralar analog kameralardan farklı olarak
görüntü iĢleme gücüne sahiptirler. Bu özellik sadece görüntüyü elde edip, dönüĢtürmek için
değil, sayısal olarak yönetip, network ortamında iletmek amacı ile sıkıĢtırmak için de
kullanılır. Görüntü kalitesi oldukça değiĢebilir, optik ve görüntü sensörünün seçimine,
mevcut iĢleme gücüne, görüntü iĢlemcisi içinde yer alan algoritmanın karmaĢıklığına ve
seviyesine bağlıdır.
ġekil 1.2: CCD (charge coupled device)’den bir görünüĢ
CCD (yük bağlaĢımlı görüntü elemanı) kameralar tüplü kameralara göre az güç
harcarlar, boyutları küçüktür, hareketli görüntüleri net gösterirler, her ıĢık koĢulunda
çalıĢırlar. Kamera tüpleri en az 200 lüks’lük ıĢık Ģiddeti altında çalıĢır. Yüksek ıĢıkta tüpler
6
yanabilir, ömürleri sonsuzdur. Kamera tüplerinde ortalama ömür 700 saattir, ilk
çalıĢtırılmalarında tüplerde olduğu gibi ısınmaya gereksinim duymazlar.
Güvenlik kameralarda iki farklı görüntü algılayıcısı (sensörü) kullanılmaktadır, CCD
(charged coupled device) ve CMOS (complementory metal oxide semiconductor). CCD
algılayıcılar özellikle kamera endüstrisi için geliĢtirilmiĢ teknolojiyi kullanarak üretilirken
CMOS algılayıcılar bilgisayarlarda kullanılan devreleri üretmek için kullanılan teknolojiyi
kullanarak üretilirler. Günümüzün yüksek kaliteli kameraları genellikle CCD algılayıcılar
kullanmaktadır. Gerçi geliĢmiĢ CMOS algılayıcılar arayı kapamakla birlikte hâlâ, yüksek
görüntü kalitesi gerektiren kameralar için uygun değildirler. CCD ve CMOS algılayıcılar
kameranın “sayısal filmi” gibi davranan ve görüntü kalitesini etkileyen kritik bileĢenlerdir.
Bu dokümanın amacı iki algılayıcı arasındaki temel farklılıkları anlayarak,
uygulamalarınızda kullanacağınız kameraların seçimini yapmada size yardımcı olmaktır.
1/4-inch CMOS algılayıcı
1/3-inch CCD algılayıcı
ġekil 1.3: Kamera algılayıcıları
CCD (Charge Coupled Device) teknolojisi kamera endüstrisi için geliĢtirilmiĢ ve uzun
süreden beri kullanılan bir teknolojidir. Günümüzün yüksek kaliteli kameraları genellikle
CCD algılayıcılar kullanmaktadır.
CCD algılayıcıların avantajları:

Daha iyi ıĢık hassasiyeti ve az ıĢık yetenekleri: Bir kamera yüksek ıĢıklı,
aydınlık ortamlarda kabul edilebilir neticeler verebilir, ama tipik bina içi
uygulamalarında uygun olmayabilir. DüĢük ıĢıklı ortamlarda bile gayet iyi
görüntü sağlama.

Daha parlak renkler, daha net görüntü: Son yıllarda çıkan bazı yeni CMOS
algılayıcılar iki teknoloji arasındaki farklılıkları kapatsalar da CCD görüntü
kalitesi hâlâ daha mükemmeldir ve gelecek seneler içinde de bu durum
değiĢmeyecektir.

Kararlı görüntü kalitesi: Aynı model iki CCD algılayıcı arasındaki görüntü
farklılığı en az seviyededir.
7

DüĢük arka plan gürültüsü: CCD algılayıcı CMOS algılayıcıya nazaran daha
düĢük arka plan gürültüsü üretir.
8
CCD teknolojinin bazı dezavantajları:



Daha pahalı üretim: CCD algılayıcılar standart dıĢı süreçler ile üretildiğinden
daha pahalıdırlar.
Networks kameralara entegre etmek daha karmaĢık ve pahalıdır: CCD tabanlı
bir networks kamera üretmek daha karmaĢıktır ve ilave bileĢenler gerektirir.
Parlak ıĢık izi: Ekrana çok parlak bir ıĢık geldiğinde (doğrudan aydınlatma veya
direkt güneĢ ıĢığı) CCD algılayıcı görüntünün altında ve üstünde Ģeritler
oluĢturabilir. Bu durum “lekeli çiçek açması” diye tanımlanır.
CMOS teknolojisi bellek-hafıza, mikroiĢlemci, diğer elektronik devre ve elemanların
üretiminde kullanılan standart bir teknolojidir. Bu özellik CMOS teknolojisini CCD
teknolojisine nazaran daha kolay çalıĢılabilen bir teknoloji yapar.
CMOS algılayıcıların bazı karakteristikleri:



Standart ve yaygın üretim sürecinden dolayı düĢük maliyet. Özel bileĢenlere
gereksinim yoktur.
DüĢük ıĢık ortamlarında görüntüde sabit gürültü iĢareti belirir. Bu gürültü bazı
küçük noktalar Ģeklinde olabileceği gibi sabit çizgiler Ģeklinde de olabilir.
CCD algılayıcıya nazaran networks kameraya entegre etmek daha kolaydır.
CMOS algılayıcı kullanarak daha küçük boyutlarda networks kamera üretmek
mümkündür.
CMOS teknolojisinin bazı dezavantajları:


DüĢük ıĢık hassasiyeti: CMOS algılayıcının düzgün çalıĢması için iyi bir
aydınlatmaya gereksinim vardır.
Yüksek gürültü oranı: CCD algılayıcıdan daha yüksek gürültü oranına sahiptir.
Gelecekte CMOS teknolojinin görüntü kalitesi CCD teknolojinin görüntü kalitesine
çok yakın hâle gelecek olup, CMOS algılayıcı kullanan pahalı networks kameralar
üretilecektir.
9
1.2. Güvenlik Sistemlerinde Kullanılan Kamera ÇeĢitleri
Günümüzde güvenlik sektöründe kullanılan kameraları türlerine, çalıĢma prensiplerine
ve yapılarına göre gruplandırabiliriz.
CCD Kameralar
Dome Kameralar
IP Kameralar (Network
Kameraları)
Infra Red (Karanlıkta
Görüntü Veren) Kameralar
Pan / Tilt / Zum Kameralar
Kablosuz Kameralar
ġekil 1.4: Güvenlik sistemlerinde kullanılan kamera çeĢitleri
Genellikle kameralar besleme gerilimi bakımından 220V veya 12/24V kullanırlar.
Renkli veya siyah-beyaz modelleri vardır. Hareketli/sabit – board/metal kasa türleri isteğe
bağlı kullanılabilir. Hareketli kameralara hızlı (speed) dome kamera denilir. Ayrıca sabit
küçük (mini) dome kamera çeĢitleri de vardır. Pan veya pan-tilt motor kullanılarak sabit
kameraya hareket verilebilir. Her iki ürünün iç ve dıĢ ortamlarda kullanılan modelleri vardır.
PAN&TĠLT motorunu kullanabilmek için (lens kontrollü) kontrol ünitesi kullanmak gerekir.
Bu bölümde kameraların özelliklerine göre hangi türlerde olduğunu anlatıp, bu türlerin
birbirlerine karĢı avantaj ve dezavantajları öğreneceğiz.
1.2.1. Siyah-Beyaz (S/B) ve Renkli (RGB) Kameralar
CCTV sistemlerinde standart bir renkli kamera, bir siyah/beyaz kameraya nazaran
daha çok ıĢık ihtiyacı duyar. Siyah/beyaz kameralar ıĢığın az olduğu ortamlarda bile renkli
kameralara oranla daha iyi sonuçlar verir. Tabi ıĢık ihtiyacı olmayan ortamlarda renkli
kameralardan alınan görüntüler siyah/beyaz kameralardan alınanlara oranla daha keskin ve
kaliteli olacaktır. Renkli kameralar daha pahalı olmakla birlikte teknoloji ve tasarım
alanındaki geliĢmeler renkli ve siyah beyaz görüntü izleme cihazları arasındaki maliyet
farkını büyük ölçüde azaltmıĢtır. Bunun sonucunda renkli kameraların kullanımı daha çok
artmıĢtır.
Renkli sistemler siyah beyaz sistemlerden daha doğal, daha zengin bir görüntü
oluĢtururlar ve operatörün ilgisini uzun bir süre devam ettirmesini sağlayabilirler. Ayrıca,
cisimlerin tanınması da daha kolay olur. Örneğin, renkli bir sistemde izleyen kiĢi kırmızı bir
arabayı yeĢil bir arabadan kolaylıkla ayırt edilebilir. Oysa siyah beyaz bir sistemde her iki
10
arabada birbirine benzer bir renk tonunda, gri tonda görünecektir. SatıĢ yerlerindeki
uygulamalarda da renkli sistemler personelin hırsızları ve üzerlerindeki giysileri daha kolay
ve daha etkin biçimde belirlemesine yardımcı olabilir. Renk kesinliği özellikle kumar
oynatılan gazinolarda çok önemlidir. Buralarda siyah bir fiĢle kırmızı bir fiĢ arasında ayrım
yapabilmek demek yüzlerce dolar demektir.
ġekil 1.5: Siyah beyaz ve renkli kamera
Renkli kameraların kullanımı giderek artmakla birlikte siyah beyaz kameralar da hâlâ
kendilerine özgü bazı avantajlar sunmaya devam etmektedir. Siyah beyaz kameralar renkli
kameralardan daha ucuz ve çok az ıĢık bulunan ortamlar içim daha elveriĢlidir. Ayrıca, uzun
mesafeden iletim süresi siyah beyaz kameralarda renkli kameralarda olduğundan daha
kısadır. IĢığın az olduğu durumlarda iyi görüntü yakalayabilme yeteneği hem siyah beyaz
hem de renkli kameraların maliyetini yükseltmektedir. KuruluĢlar kamera satın almadan
önce ıĢıklandırma maliyeti ile kamera maliyeti arasındaki dengeyi iyi hesaplamalıdır.
1.2.2. Yapılarına Göre Kameralar
1.2.2. Yapılarına Göre Kameralar
1.2.2.1. Sabit Kameralar
Güvenlik sistemlerinde genellikle sabit kameralar tercih edilir. Bunun nedeni diğer
kamera çeĢitlerine ve özelliklerine göre ucuz ve belirlenen bir alanın izlenecek olmasından
kaynaklanmaktadır. CCTV kameraları sabit olabileceği gibi hareketli de (PZT) olabilirler.
Sabit kameralar sabit bir zemin üzerine monte edilirler ve operatörün komutlarıyla hareket
ettirilmeleri mümkün değildir. PTZ kameralar ise motorla hareket ettirilir ve sağa, sola,
yukarı aĢağı hareket edebilir ya da yakın veya uzak çekim için zum yapabilir. Bir kameranın
muhafazası kamera ve merceklerini dıĢarıdan verilecek zararlardan ve çevre koĢullarından
korur. Ayrıca, kamera tesisatının görünümüne katkıda bulunur ve teçhizatın göze çarpmasını
önler. Tüm dıĢ mekân kameralarında bir muhafaza gereklidir. Ulusal Elektrik Ġmalatçıları
Birliği (NEMA) kamera muhafazalarını çevre koĢullarındaki dayanıklılıklarına göre
derecelendirmektedir. Soğuk, sıcak, toz, kir ya da diğer çevre zararlarından korumak
kameradan optimum performans alabilmek ve kullanım ömrünün uzun olması için
zorunludur.
11
ġekil 1.6: Sabit kameralar ve bağlantı Ģekli
1.2.2.2. Dome Kameralar
Kapalı devre kamera sistemlerinde kullanılan sabit kameraların görüĢ açılarının yeterli
olmadığı, geniĢ alanlarda dome kameralar kullanılır. Birçok PTZ kameralar dome adı verilen
koyu renkli pleksiglas muhafazalar içinde saklanmaktadır. Dome kameralar hemen hemen
her mağazada ve birçok sınai ve ticari kuruluĢta, hastanede, okul ve resmi binada
uygulanmaktadır. Bu tip kameralar estetiğe önem verilen yerlerde özellikle rağbet
görmektedir.
ġekil 1.7: Dome kamera
Dome kameraların baĢlıca üç avantajı vardır. Bunlar:


Caydırıcılık: Dome kameralar Ģüpheli Ģahısların kameraların nerede
bulunduğunu anlamasını hemen hemen imkânsız hâle getirmektedir. Suç
iĢlemeyi düĢünen Ģahıslar kamera gözetimi altında olup olmadıklarını bu sayede
anlayamamaktadır.
Ekonomi: Kamera, mercek ve hareket ettirici birimleri bulunan dome
kameralar aynı görüntüde ama içi boĢ süslemelerle gizlenebilmektedir. Sonuçta
12

çok daha az maliyetle, görünürde daha fazla kamera denetimi intibası
verilebilmektedir.
Estetik görünüm: Açıkta bulunan bir kamera, mercek, hareket ettirme kaydırma ünitesi ve bunlara bağlanan teller göze hitap etmemektedir. Bir dome
kamera daha estetik olmakta ve iĢ yeri ya da büro ortamının iç tasarımına ters
düĢmemektedir. Bir dome kamera dome etrafına cilalı ya da buzlu bir cam avize
yerleĢtirmek suretiyle daha da gizlenebilir. Bu yapıldığı takdirde, avize bir
güneĢ gözlüğü iĢlevi görmekte ve merceğe ulaĢan ıĢık miktarını azaltarak
kamera tarafından yakalanan renk netliğini etkilemektedir.
ġekil 1.8: Günümüzde kullanılan dome kameralar
Otomatik (auto) dome kameralar, pah-tilt kameralara göre çok hızlıdırlar. Bunun
yanında 360° sürekli dönmeleri ve montaj kolaylığı, pah-cilt kameralara göre çok avantajlı
olmalarını sağlar. DeğiĢik montaj seçenekleri olduğundan hemen hemen tüm mekânlarda
rahatlıkla kullanılabilirler. Bina içi ve dıĢı modelleri vardır.
ġekil 1.9: KöĢeye yerleĢtirilmiĢ dome kamera
Dome kameraların montaj tipleri ise Ģöyledir:




Duvara ayakla montaj
Drop Ceiling mount: Asma tavana gömme montaj
Pendant mount: Tavana ayakla montaj
Parapet mount: Harici destekli, ayaklı montaj. Bu tip otomatik dome kamera
kullanıldığında ayrıca bir ayak kullanılmalıdır.
13
1.2.2.3. Hareketli Kameralar
Uzaktan kumanda edilerek, yatay ve dikey hareket ettirilen, zum (zoom) ve odaklama
(focus) yapılabilen kameralara hareketli kameralar denir. Günümüzde en yaygın olarak
kullanılan hareketli kameralar hızlı (speed) dome kameralardır.
Hareketli kameralar çeĢitli bölümlerin birleĢmesi ile tümleĢik olarak kullanılırlar. Bu
bölümlerden birisi pan-tilt ünitesidir. Pah-cilt tarama ünitesi, uzaktan kontrol ünitesine
bağlanarak kameranın istenilen noktaya yönlendirilmesini sağlar. Kameraya hem yatay hem
de dikey hareket vermek için kullanılır. Bina içi ve dıĢı için modeller mevcuttur. 350 derece
yatay 90 derece dikey hareket edebilir, dönüĢ açıları ayarlanabilir, oto-pan yapabilir. DeğiĢik
derece/saniye hızında dönebilir, kendisine uyumlu kontrol ünitesi ile kullanılmalıdır. Ayrıca
cihaz otomatik olarak (önceden belirlenen tarama açısında) sürekli yatay (sağa-sola) ve dikey
(yukarı-aĢağı) tarama yapabilir. Bu sistemlerde sağa sola donme iĢlevini PAN motorları,
yukarı aĢağı dönme iĢlevini TILT motorları yapmaktadır. Sistemin uygulanacağı yere ve
ihtiyaca göre sadece pah ya da sadece tilt motoru kullanılarak sistem düzenekleri yapılabilir.
AĢağıdaki Ģekilde bir pan/tilt tarama ünitesini oluĢturan parçalar görülmektedir.
1-DıĢ etkenlerden
koruyan metal
muhafaza
2- Kamera görüĢ
penceresi
3-Pan Motoru
4-Tilt Motoru
ġekil 1.10: Bir pan /tilt ünitesi
AĢağıdaki Ģekillerde ise günümüzde kullanılan pan/tilt ünitelerinin resimleri
görülmektedir.
14
ġekil 1.11: Pan/tilt ünitesini oluĢturan parçalar
Hareketli kameraları oluĢturan bölümlerden bir diğeri ise uzaktan kontrol ünitesidir.
Bu kısımda sağa sola ve yukarı aĢağıya belirli açılarda hareket etme yeteneğine sahip
kameraları joistikli klavye yardımıyla hareket ettirip eğer kameranın özelliği mevcutsa
görüntüyü yakınlaĢtırıp uzaklaĢtırarak isteğe bağlı güvenlik kontrolü yapılabilmektedir.
Günümüzde joistikli klavye tek baĢına kullanılmamakta genellikle kayıt cihazları ve
monitörle birlikte tümleĢik olarak kullanılmaktadır. Piyasada birçok değiĢik özellikte ve
modelde uzaktan kontrol üniteleri mevcuttur. AĢağıda böyle bir sistemin blok diyagramı
verilmiĢtir.
ġekil 1.12: Basit bir pan/tilt uygulaması
15
ġekil 1.13: Joistikli klavye
Hareketli kameralar dendiğinde bir bütün sistem algılanmalıdır. TümleĢik bir devre
olduğu için tüm devre elemanlarının bağlantılarının nasıl yapılacağını bilmemiz
gerekmektedir. Genellikle bu tip sistemlerin kullanım kılavuzlarında bağlantı Ģekilleri
belirtilir. Örneğin aĢağıdaki Ģekilde kamera ile pan/tilt ünitesi arasındaki kablo bağlantıları
görülmektedir.
ġekil 1.14: Bir pan/tilt ünitesine kameranın bağlanması
16
ġekil 1.15: Hareketli kameraların çevre birimleri
17
1.2.2.4. IP (Ġnternet Protocol) Kamera
ġekil 1.16: IP kameralar

IP (Ġnternet Protocol)’ün Tanımı ve ÇeĢitleri
Bir bilgisayar terimi olan IP’nin görevi basitçe veri paketinin gitmesi gereken sisteme
ulaĢmasını sağlamaktır. Aynı zamanda bilgisayarların internet protokolü üzerinden
çalıĢmasını sağlayan tanımlamalardır. IP bunu ağa dahil her sisteme tekil bir adres vererek
yapar. Ġnternete bağlı her bilgisayarın 32 bitten oluĢan ve w.x.y.z formatında bir adresi vardır
(Mesela 195.174.90.8 gibi). Buna IP adresi denir. IP adresi; bir bilgisayara kullanıcı
tarafından atanmıĢ olan 32 bitlik bilgidir. Bu bilgi genelde rakamlardan oluĢur.
IP adresleri 0-255 arası değerler alabilen 4 bölümden oluĢur. Bu IP adresleri
birbirlerinden nokta ile ayrılırlar ve her bir nokta ile ayrılmıĢ bölüme oktet denir. Aslında bu
dört bölümün her biri 8 bitlik bir sayıdır. Bilgisayarların ikili sayı sistemi ile, yani 1 ve 0’lar
ile çalıĢtığını tekrar hatırlayın.
Ağ üzerinde her cihaz farklı bir IP adresine sahip olmak zorundadır. IP sistemi ile,
donanım ve frame (çerçeve) tipi ne olursa olsun sistemler arasında veri aktarımı yapılabilir.
IPV4 ve IPV6 olmak üzere iki çeĢit IP adresi mevcuttur.
Örneğin; 194.27.200.20 IP adresi, dört oktetten oluĢur ve her bir oktet 8 bit olarak
(ondalık tabloya göre) hesaplanır. IP adresleri her zaman Ipv4 standartlarına göre 4 oktetten
oluĢmaktadır. IPV6’da bu değiĢiktir.
18
AĢağıda çok basit indirgenmiĢ bir IP paketinin Ģeklini görüyorsunuz.
VERĠ
TĠPĠ
PAKET
SAYISI
ALICININ IP
ADRESĠ
GÖNDERENĠN IP
ADRESĠ
VERĠ
IP adresleri Dinamik IP ve Statik IP olmak üzere ikiye ayrılırlar. Dinamik IP adresi,
bilgisayarların bir IP ağına bağlandıkları esnada (login session) aldıkları, ağdan
ayrıldıklarında bıraktıkları (log off) IP adresidir. Böylece, aynı IP adresi değiĢik zamanlarda
değiĢik PC’ler tarafından kullanılabilmektedir. Statik IP adresi ise belli bir süre için bir
kullanıcıya tahsis edilen IP adresidir. Ağa bağlanmadan ya da ağdan ayrılmadan (Log In/Log
Off) etkilenmez, yönlendirme (Routing) amacıyla kullanılabilir.

Ağ (Web) Sayfasının Tanımı ve ÇeĢitleri
WWW, Ağ (Web), ya da W3 (World Wide Web), yazı, resim, ses, film, animasyon
gibi pek çok farklı yapıdaki verilere kompakt ve etkileĢimli bir Ģekilde ulaĢmamızı sağlayan
bir çoklu hiper ortam sistemidir. Hiper ortam, bir dokümandan baĢka bir dokümanın
çağırılmasına olanak sağlar. Bu ortamdaki her veri, baĢka bir veriyi çağırabilir (link). Link,
aynı doküman içinde baĢka bir yere olabildiği gibi, fiziksel olarak baĢka bir yerde (internet
üzerindeki herhangi bir makinede) de olabilir. Bütün bu farklı yapıdaki veriler uygun bir
standart ile bir arada kullanılıp bir ağ listeleyicisinde (Web Browser) görüntülenebilir. Ağın
diğer bir iĢlevi de, öteki bazı internet servislerini kendi içerisinde barındırmasıdır.
Ağ uygulamaları (web sayfaları), ağ listeleyicilerinde (browser, gezgin, tarayıcı)
görüntülenir. Ağ sayfaları, baĢka sayfalara ve değiĢik türden verilere hiper linkler
içermektedir. Buralara fare ile tıklayarak, baĢka sayfalara, oradan da baĢka sayfalara geçeriz.
Bu aslında çok basit bir bilgiye ulaĢım modelidir. Ağ sistemleri, kullanılan platformdan
bağımsızdır. Sayfaların alındığı ağ servisleri de farklı bilgisayar platformlarında olabilir. Ağ
listeleyicileri ve ağ servis sağlayıcı ortamlar hemen hemen tüm dünya da vardır ve global
olarak kullanımları üstel bir Ģekilde artmaktadır.
Ağ yapısının bu kadar çok kabul görmesinin bazı sebeplerini sıralamak gerekirse:




HerĢeyden önce ağ, açık bir sistem. Platform, bilgisayar, iĢletim sistemi vb.
bağımlı değil.
Ağ üzerinden pek çok bilgi kaynağına kolayca eriĢilebilir.
Ağ uygulamaları geliĢtirmek ve bunları kullanıma sunmak çok kolay. Çoğu
durumda, uzmanlık gerektirmiyor ve fazla bilgisi olmayan birisi bile ağ
sayfaları tasarlayıp kullanıma sunabiliyor.
Ağ ortamları artık son derece dinamik. Java ve ActiveX kullanarak, tamamen
uyarlanabilir istemci (client) uygulamaları geliĢtirmek mümkün. Java
kullanarak, söz gelimi bir firma, ürün tanıtımları için, dinamik bir Ģekilde
kendiliğinden oluĢan uygulamalar oluĢturabilir ve sayfa içerikleri kendiliğinden
değiĢebilir. Bir kullanıcı, isteğine bağlı bir Ģekilde, bağlandığı bir veri
tabanından bilgileri istediği gibi farklı gruplarda isteyebilir (client side
corporation).
19

Aranılan bilgilere, birtakım tarama mekânizmaları (search engines) sayesinde
kolayca ulaĢılabilir.
Ağ sayfaları ağ istemcisinin (netscape, lynx, msie gibi), bir ağ servisine bağlandıktan
sonra tek seferde transfer ettiği kompozit tüm verilerden oluĢan html sayfasıdır. Bu sayfadaki
bilgiler kompozittir, çünkü hem grafik/resim bilgileri, hem normal metin (text), hem ses,
hem baĢka merkezlere ve baĢka dokümanlara linkler olabilir. Bu, o web servisinin
bağlandığımızda gelen ilk sayfası ise, “site (home page)” olarak da adlandırılır. Siteler için
dosya adı genellikle “default. html” ya da "index. html" olmaktadır. AĢağıdaki Ģekilde, bir
web sitesi ve içindeki hiyerarĢik hiperlink mimarisi görülmektedir. Burada, hiperlinkli her
bir doküman, yukarıda tanımını yaptığımız veri yapılarından herhangi birisi olabilmektedir.
ġekil 1.17: HiyerarĢik hiperlink mimarisi
Web sayfaları statik web sayfaları ve dinamik web sayfaları olarak ikiye ayrılır. Statik
web sayfa yapısı genelde bilgi vermeye yönelik sayfalarda kullanılır. Sayfa ziyaretçisi ile
herhangi bir karĢılıklı (interaktif) iletiĢim yoktur. Dinamik sayfalara göre yapım maliyeti
daha düĢüktür. Güncellemek veya yapı değiĢiklikleri dinamik sayfalara göre daha zordur;
yüksek maliyet gerektirir. Sayfa ziyaretçilerine herhangi bir hizmet verilemez.
20
ġekil 1.18: Statik web sayfası
Dinamik web sayfalarında ise bu tür sayfalar geneldeasp, .php, .jsp, .shtml gibi sunucu
taraflı dil uzantılarından oluĢur. Sayfa ziyaretçisi ile interaktif iletiĢim vardır. Sayfa
ziyaretçisine çeĢitli hizmetler sunabilir. Site güncellemesi sizin tarafınızdan yapılabilir
(örneğin: Fiyat listelerinin değiĢtirilebilmesi, yeni sayfaların eklenmesi, online broĢür
hazırlama ve tek tuĢla binlerce müĢteriye gönderimi ...). Web sayfalarınızda Ģirket
amaçlarına uygun hizmetler verebilirsiniz. ġirket mamüllerini e-ticaret vasıtası ile satabilir,
veya bayi ağınızı online çalıĢır hâle getirebilirsiniz.
ġekil 1.19: Dinamik web sayfası

IP Kameraların Özellikleri
IP kamera; tipik kameralarda bulunduğu gibi içerisinde lens, görüntü algılayıcı ve
optik filtre bulunan ve IP (Internet Protocol) yardımıyla web server kullanarak networks
üzerinden bağlantı kurularak gözetim amaçlı kullanılan kamera çeĢididir.
IP kameralar bir bölgenin veya odanın görüntüsünün internet üzerinden
yayınlanmasını sağlar. Hatta bu sistem o kadar yaygınlaĢmıĢtır ki pencereden seyredilen
görüntünün internet üzerinden yayınlanması amacıyla özel siteler bile kurulmuĢtur.
21
ġekil 1.20: Günümüzde kullanılan IP kameralar
Görüntü kalitesi herhangi bir kameranın en önemli özelliklerinden biridir. Gözetim ve
izleme uygulamaları için en önemli özelliklerden biri olan görüntü kalitesi, canlı
görüntülerin önem kazandığı uygulamalarda daha da ön plana çıkar.
Networks kameralar için özel görüntü iĢleme iĢlemcileri geliĢtirmek ve çok detaylı
algoritmalar oluĢturmak suretiyle, görüntü kalitesi mevcut fiyatlarla daha önce
düĢünülemiyecek kadar yüksek seviyelere ulaĢmıĢtır. Sayısal teknoloji ortak teknoloji olup
analog çözümlerin yerini almaya baĢladıkça, görüntü sıkıĢtırma tekniği ve yüksek
çözünürlük gibi alanlarda daha da yeni, geliĢmiĢ çözümler yer alacak, fakat mükemmellik ve
baĢarı, tartıĢmasız, ilk görüntü bilgisinin nasıl elde edilip iĢlenileceğine bağlı olacaktır.
IP kameralar tek baĢlarına kullanılmaz. TümleĢik bir sistem olarak kullanılır. IP
kamera normal bir kameranın özelliklerini taĢıdığından gerektiğinde sabit bir kamera
Ģeklinde de kullanılabilir. Ancak fiyat farklılıkları çok fazla olduğundan bu tavsiye edilmez.
Basit bir IP kamera sisteminde; yeteri kadar networks kamera, bilgisayar ve anahtar
(switch) gerekmektedir. Eğer bu görüntü internet üzerinden yayınlanacak ise tabiki bir
internet modem ve servis sağlayıcı bu sisteme eklenecektir. Ġhtiyaca göre bu sistemin
özellikleri artacak ya da azalacaktır. Bunların yanında mutlaka kullanılacak sistemi kontrol
eden ve sunucu ve alıcı bilgisayarlara ayrı ayrı kurulacak bir bilgisayar programına
gereksinim vardır.
22
ġekil 1.21: Bir IP kamera uygulaması
Yukarıdaki Ģekilde bir IP kamera sistemi tüm elemanları ile birlikte gösterilmiĢtir.
AĢağıdaki Ģekilde ise yukarıda belirtilen sisteme ait basit bir blok diyagram görülmektedir.
ġekil 1.22: IP kamera uygulamasına ait blok diyagram
23
Görüldüğü gibi dört IP kamera, bilgisayar ve anahtarlama (swicth) elemanından
oluĢmuĢ bu sistemde tüm kameraların ayrı IP numarası vardır. Bu sayede hangi kameradan
bilgi geldiği belirlenir ve gerektiğinde denetleyici bu numaralara göre yapılır.
ġekil 1.23: IP kamera sistemi
Ġkinci Ģekilde ise biraz daha geliĢmiĢ bir yapı mevcuttur. Burada IP kameralardan 3
ayrı yöntem ile bilgi iletimi mevcuttur. Bunlar bilinen klasik cat5/6 kablo ile iletim, fiber
optik kablo ile iletim ve RF sinyalleri ile iletimdir. Bu sistemler ortada bir anahtar (switch)
ya da yönlendirici (router) tarafından birleĢtirilip kontrol ve arĢivleme kısmına iletilmekte ve
buradan gerekli izlenim gerçekleĢmektedir.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bu sistemler ile birlikte mutlaka kullanılması gereken,
sistem elemanları ile kullanıcı arasında bir ara birim olan bilgisayar yazılımı bulunmalıdır.
Bu programlar kullanılan kayıt kartlarına göre birçok değiĢik özellikte bulunmaktadır ve
alınan sistemle birlikte kurulum ve kullanım için gerekli bilgiler verilmektedir. AĢağıdaki
Ģekilde, herhangi bir programın arayüzü görülmektedir. Bu Ģekilden bir IP kamera kontrol
konsolundan ne gibi özelliklerin olabileceğini görebilirsiniz.
24
ġekil 1.24: IP kamera kontrol konsolu
25
1.3. Kamera Lensleri
Lensler bir CCTV sistemin tasarımında önemli bir rol oynamaktadır. Lenslerin temel
iĢlevi bir alandan yansıyan ıĢığı toplamak ve kameranın görüntüleyici ünitesinde net, berrak
bir görüntü odaklamaktır. Genellikle, bir lensten geçen ıĢık ne kadar fazlaysa resim kalitesi
de o kadar yüksek olmaktadır.
Lensler kullanılacakları kameraların ve çevrenin özelliklerine göre seçilir. Lenslerin
formatları 1/3”, 1/2”, 2/3” veya 1” olabilir. Bir lensin bir kamerada kullanılabilmesi için
formatının kameraya eĢit veya büyük olması gerekir. 1/2” formatındaki bir lens, 1/2” ve 1/3”
bir kamerada kullanılabilir, ama 1/3” formatındaki bir lens sadece 1/3” bir kamerada
kullanılabilir. Lensler bağlantı Ģekline göre C-MOUNT, CS-MOUNT Ģeklinde adlandırılır.
Lens seçimi özelikle çok önemlidir, çünkü görüntüleyicide oluĢacak olan resmin boyutunu,
Ģeklini ve netliğini doğrudan etkilemektedir. Alana olan mesafe, odak uzaklığı, arzulanan
görüĢ alanı, ıĢıklandırma ve format gibi faktörlerde kamera görüntüleyicisi üzerindeki
görüntünün boyutunu ve netliğini etkilemektedir.
Lenslerde görüĢ alanı önemlidir. GörüĢ alanı belirli bir lens tarafından oluĢturulan
resim boyutu (en ve boy), kamera görüntüleyici boyutu ve nesneye olan mesafenin
bileĢimidir. Eğer, görüĢ alanı uygun değilse görüĢ alanını artırmak ve azaltmak için farklı bir
lens (örneğin geniĢ açılı lens, tele, vb.) kullanmanız gerekebilir. Ġstenilen bir görüĢ alanı
oluĢturmak için gerekli olan uygun görüntüleyici boyutu, lens ve mesafe bileĢimlerini
hesaplamakta kullanılan tablolar mevcuttur. AĢağıdaki Ģekil görüĢ alanı ve lens seçiminin
önemini anlatmaktadır. Ġncelendiğinde ilk resimde uzaktan gelen kiĢinin tanınmadığı, sadece
birisinin geldiği görülür. Ġkinci resimde ise eĢkalin tanımlanabildiği ancak yüzünün
belirlenemediği görülmektedir. Son resimde ise artık kiĢinin yüzünün tam olarak belirlendiği
görülmektedir.
ġekil 1.25:GörüĢ alanı ve lens seçimi
Bir merceğin ıĢık toplama kapasitesi lens açılıĢı (apertürü) ile odak uzaklığı arasındaki
iliĢkiye bağlıdır. f simgesiyle gösterilen ve genel olarak "F- Stop" adıyla bilinen bu iliĢki
lenslerin kenarında ya da önünde basılıdır. F- stop sayısı ne kadar düĢükse azami lens açılıĢı
ve merceğin kamera görüntüleyicisine ıĢık geçirme yeteneği o kadar büyüktür.
Örneğin, f/ 1.2 F-sayısı seviyesinde bir lens f/ 4.0 seviyesindeki bir lensten çok daha
fazla ıĢık geçirir. F- sayısı düĢük olan lens, hızlı bir lens olarak adlandırılır.
26
Uygun lens seçimi yaparken göz önünde tutulması gereken bir diğer husus da alan
derinliğidir. Alan derinliği cismin önünde ve arkasındaki odak alanıdır. Yani, bir cisim
üzerinde odaklandığınızda cismin önünde ve arkasındaki belirli bir alanda, cismin kendisi
kadar net görünmese de, odak içinde olacaktır. Alan derinliği, lens uzunluğuna, lens açısına
ve kamera ile cisim arasındaki mesafeye göre artar ya da azalır.
Satın alma ve planlamada karar verilirken bu faktörler göz önüne alınmalıdır. Zira
alan derinliği görüntü kalitesini etkileyebilir (ve cismin tanınmasına ve yakalanmasına engel
olabilir). Eğer, alan derinliği önemliyse yapay ıĢıklandırmayı artırmak ya da telefoto lensler
yerine normal lensleri haiz kameralar tesis etmek gibi seçenekleri de araĢtırabilirsiniz.
Lens seçiminin diğer bir ölçütü de montaj (mount) tipidir. Lensler montaj tipine göre,
ikiye ayrılırlar:

C-montajlı lensler

CS- montajlı lensler olarak ikiye ayrılırlar.
C- montajlı bir lens, C montajlı bir kamerada veya CS montajlı bir kameraya 5 mm’lik
adaptör ring takılarak kullanılabilir.
CS montajlı bir lens CS montajlı bir kamerada kullanılır. Fakat C montajlı bir
kamerada kullanılamaz. Son yıllarda üretilen tüm kameralar hem C montajlı hem de CS
montajlı lens takılabilecek Ģekilde üretilmektedir.
Lensin odak uzaklığı, gördüğü alanın geniĢliğini belirler. Odak uzaklığı arttıkça lensin
görüĢ açısı daralır. Birimi milimetre olarak verilir. Odak uzaklığına göre lensler, Ģöyledir:




Sabit odak uzaklıklı lensler
DeğiĢken odak uzaklıklı (varifocal) lensler, (3.5-8mm arasında 5.5-33 mm
arasında gibi)
Zumu el ile yapılan lensler, odak uzaklıkları geniĢ bir aralıkta değiĢebilir. (636mm, 6:1 gibi)
Zumu motorlu lensler (zumu el ile yapılan lenslerle prensipte aynıdır ama odak
uzaklığını değiĢtirmek için lensin içindeki motor kullanılır.)
Sabit odaklı bir lens sabit odak uzaklığına, sahiptir, değiĢken odaklı bir lens ise odak
uzaklığını değiĢtirebilir. Odak uzaklığı merceğin optik merkezinden merceğin arkasında
bulunan bir odak noktasına olan uzaklıktır. Bu uzaklık lens üzerinde (milimetre cinsinden)
yazılıdır ve lens tarafından oluĢturulan görüĢ alanını ifade eder.
Sabit odaklı lenslerin geniĢ, orta ve dar görüĢ alanı bulunan tipleri mevcuttur.
"Normal" odak uzunluğuna sahip bir lens insan gözü tarafından oluĢturulan görüĢ alanını
yakınlaĢtıran bir resim üretir. GeniĢ açılı bir lens kısa bir odak uzaklığına sahiptir, bir
telefoto lens ise uzun bir odak uzaklığına sahiptir. Belirli bir görüĢ alanı için sabit bir lens
seçerken görüĢ alanını değiĢtirmek istediğinizde merceği değiĢtirmeniz gerekeceğini akılda
tutmalısınız.
Hem geniĢ sahneler hem de yakın çekimler gerekli olduğunda en iyi seçim bir
değiĢken odaklı ya da zum lenstir. Bir zum lens odak uzaklığını geniĢ açıdan telefotoya
27
değiĢtiren ama bu arada odağı kameranın görüntüleyicisi üzerinde tutan lens unsurlarının bir
bileĢimidir. Bu sayede, görüĢ açısını tek bir lensle geniĢ, orta ve dar açılar arasında Odak
uzaklığı lensler için en önemli parametredir. Bir objenin tamamın görüntüsünün
değiĢtirmeniz mümkün olur.
OluĢturulacağı yer CCD’dir. Odak uzaklığını bir objenin geniĢlik ve yüksekliğine göre
ayarlarız/hesaplarız.
Nesnenin geniĢlik olarak odak uzaklığı = Nesnenin kameradan uzaklığı * CCD geniĢliği /
(Nesnenin geniĢliği + CCD geniĢliği)
Nesnenin yükseklik odak uzaklığı = Nesnenin kameradan uzaklığı* CCD yüksekliği /
(Nesnenin yüksekliği + CCD yüksekliği)
ġekil 1.26: GörüĢ alanı ve lens seçimi
Farklı uygulamalar için aĢağıda verilen tabloyu inceleyiniz.
28
Kamera ile Barkod Tanıma
Objenin GeniĢliği=30mm
ÇalıĢma Uzaklığı=300mm
CCD Format =1/4" (CCD GeniĢliği
3.2mm)
Odak Uzaklığı (Focal Length)=
300x3.2/(30+3.2) =28.9 mm
Plaka Tanıma Sistemi
Objenin GeniĢliği=600 mm
ÇalıĢma Uzaklığı=10 000 mm
CCD Format =1/4" (CCD GeniĢliği 3.2
mm)
Odak Uzaklığı (Focal Length)=
1000x3.2/(300+3.2) =53 mm
Kamera ile Meyve Tasnifi
Objenin GeniĢliği=200mm
ÇalıĢma Uzaklığı=1000mm
CCD Format =1/3" (CCD GeniĢliği
3.6mm)
Odak Uzaklığı (Focal Length)=
1000x3.6/(200+3.6) =17.7 mm
Göz Tanıma Sistemi
Objenin GeniĢliği=50 mm
ÇalıĢma Uzaklığı=350 mm
CCD Format =1/2" (CCD GeniĢliği 6.4
mm)
Odak Uzaklığı (Focal Length)=
350x6.4/(50+6.4) =39.7 mm
29
Aynı Ģekilde ortamdaki ıĢık Ģartlarına göre lensin iris kontrolü önem kazanır. Ġnsan
gözünde iris ortamdaki ıĢık miktarı arttıkça göze gelen ıĢığı normal seviyede tutmak için
kısılır, azaldıkça daha fazla ıĢık almak için açılır. Lenslerdeki irisin çalıĢma prensibi de
aynıdır. Lensler iris kontrollerine göre dört çeĢittir:




Sabit iris lensler
Manuel iris lensler
Motorlu iris zum lensler
Otomatik iris lensler (Görüntü sürücü (Video drive) veya DC sürücü (drive))
Sabit iris lensler genellikle ortamdaki ıĢık miktarının değiĢmediği yerlerde kullanılır.
Sabit ayarlı geldiğinden herhangi bir değiĢiklik yapılmadan doğrudan kameraya bağlanır. Bu
tür lenslerin kullanımında deneme yanılma yolu ile en net görüntünün alındığı lens seçilir.
Ancak herhangi bir ıĢık değiĢiminde bu tür lenslerde görüntü alımı kalitesi çok düĢer.
ġekil 1.27: Sabit iris lens
Manuel iris lenslerin sabit iris lenslerden tek farkı kameraya yerleĢtirilirken bir ayar
yapılmasına izin vermesidir. El ile ortamın ıĢık seviyesine en yakın nokta seçilerek en net
görüntü elde edilir. Böylece sabit iris lenslerin net görüntü alamayacağı ara ıĢık değerlerinde
net bir görüntü elde edilmiĢ olur. Ancak ıĢık seviyesindeki değiĢmede yine görüntü kalitesi
düĢecektir.
ġekil 1.28: Manuel iris lens
Otomatik iris lensler kameraya gelen ıĢığı otomatik olarak ayarlayan lenstir. Lensin
içinde ufak bir motor ve kuvvetlendirici bulunur (video drive) ve kameradan gelen bir
30
kontrol iĢareti yardımı ile resim-görüntü iĢaretinin seviyesini sabit bir değerde (Vp-p)
tutmaya çalıĢır. Lensin üzerinde, "tepe (peak)" ve "ortalama (average)" olarak değiĢen ıĢık
Ģartlarına göre kullanmak için iki el ile yapılan (manuel) kontrol birimi bulunur. Otomatik
iris lensler kameraların üzerinde bulunan otomatik iris konnektör giriĢlerine bağlanırlar.
Görüntü sürücü (video drive) lenslerde 3 kablo (VCC, iris video, GND) bulunur. Lens
üzerinde seviye (level) ve ALC ayarları bulunur. ALC; otomatik irisli lenslerde peak/average
kontrolü olarak da bilinir. Bu ayar "peak" yapılırsa ekrandaki parlak bölgeler daha detaylı,
"average" yapılırsa da karanlıkta kalmıĢ bölgeler daha detaylı görülür.
Montajı yapılacak kameraların bulunduğu bölgelerdeki ıĢık yoğunluğunun gün
içerisinde çok farklılıklar göstermesi durumunda (örneğin, sabahları güneĢ ıĢığını karĢıdan
alan kameralar veya akĢamları aydınlatmalardan gelen ıĢıklardan etkilenen kameralar)
otomatik iris lens kullanılması gerekir. Kameralarda kullanılacak lenslerin bu özelliklere
sahip olmaması durumunda, izlenen bölgelerdeki ıĢık değiĢimlerinde izleme yapılmasının
zorlaĢması, ıĢığın lense direkt olarak gelmesi durumunda görüntünün tamamen kaybolması
gibi problemlerin söz konusu olabileceğini unutmayınız.
ġekil 1.29: Otomatik iris lens
Motorlu iris zum lensler genellikle çok profosyenel güvenlik uygulamalarında
kullanılırlar. Burada motor vasıtasıyla odak uzaklığını değiĢtirerek görüntüyü hem büyütür
hem de yeni boyutuna göre en uygun ıĢık kontrolü otomatik olarak yapılmıĢ olur. Motorlu
iris zum lenslerin en önemli dezavantajları ağırlığı, ebatları ve fiyatlarının yüksek olmasıdır.
ġekil 1.30: Motorlu zum lens
Lens seçimi özelikle çok önemlidir, çünkü görüntüleyicide oluĢacak olan resmin
boyutunu, Ģeklini ve netliğini doğrudan etkilemektedir. Alana olan mesafe, odak uzaklığı,
31
arzulanan görüĢ alanı, ıĢıklandırma ve format gibi faktörlerde kamera görüntüleyicisi
üzerindeki görüntünün boyutunu ve netliğini etkilemektedir
1.4. CCTV Sistemlerinde Görüntü Ġletim Teknikleri
Ġletim aracının iĢlevi görüntü sinyalini kameradan monitöre taĢımaktır. Günümüzde
pek çok görüntü iletim yöntemi mevcuttur. Her teknolojinin kendi avantajları ve
dezavantajları bulunmaktadır. Uygulamalardaki değiĢen ihtiyaçlara göre aynı CCTV
sisteminde kullanılabilen değiĢik görüntü iletim teknolojileri bulmak mümkündür.
Ġletim aracının seçimi, mesafe, ortam, maliyet ve tesis yerleĢimi gibi faktörlere
bağlıdır. Bunlara ilaveten, hemen hemen tüm iletim yöntemleri değiĢik biçimlerde oluĢan
etkilerden (enterferans) ya da kayıplardan zarar görürler. Ġyi tasarımın özü bu etkileri en aza
indirgemektir. Günümüzde uygulanmakta olan görüntü iletim araçlarından bazıları arasında,
koaksiyel kablo, fiber optik, telefon hatları, mikrodalga, kızıl ötesi ıĢın ve radyo frekansı
sayılabilir.
Kapalı devre televizyon (closed circuit TV-CCTV) diye adlandırılan güvenlik kamera
sistemi, özel kablolara ihtiyaç duymaktadır. Her ne kadar, bir koaksiyel kablo ve yanında da
3-4 adet kablo çekilebilinirse de bunun estetik ve ekonomik olmadığı ortadadır. Bütün bu
ihtiyaçların bir kablo kılıfı altında toplanması neticesinde bu kablolar CCTV kablosu adını
almıĢtır. Bir koaksiyel kablo, kamera ile monitör arasında sürekli bir fiziki bağlantı - ya da
kapalı devre- sağlayan bir kablodur. Bu kablo yakındaki herhangi bir elektronik cihaz ya da
elektrik kablolarından gelebilecek olan etkileri (enterferansı) en aza indirmek için
kaplanmıĢtır.
ġekil 1.31: Bir koaksiyel kablonun iç yapısı
Resim sinyaline baĢka bir sinyalin karıĢmaması için canlı ucun korunması gerekir.
Koaksiyel tip kablolar resim sinyali taĢımada idealdir. Koaksiyel kabloların ortasında kalın
bir tel Ģeklinde veya çok telli bir kablo bulunur. Bu telin etrafı kalın plastik izolasyon ile
32
kaplıdır. Plastiğin dıĢında ise birbirine saç örgüsü gibi sarılmıĢ bakır tel bulunur. Bu tel
bütün gövdeye sarılmıĢ Ģekildedir. Bu saç örgüsü modeli, kablonun kırılmaması, küçük
ölçülerdeki ezilmelerde bile sinyalin taĢınabilmesi içindir. Ayrıca en fazla elektron
iletiĢimini sağlar.
ġekil 1.32: BNC konnektörleri
Bu tip kabloların uçlarında ise BNC konnektörü adı verilen bir uç bulunur. Bu
adaptörün özelliği en iyi iletimi sağlaması, sağlamlığı ve takıldığı yerden çıkmamasıdır.
Birbirine geçirilen ve çoğaltılan birçok modeli üretilmiĢtir. CCTV sistemlerinde kullanıldığı
bazı yerler, Ģunlardır:






Kamera – monitör
Resim kayıt cihazı – monitör
Resim kayıt cihazı - resim kayıt cihazı
Monitör – monitör
Kamera – video
BNC kablosu - BNC kablosu ( sinyal çoğaltma )
ġekil 1.33: BNC konnektörü takılmıĢ çoklu (multi) kablolar
Güç ve pan/tilt motorlarının hareketleri gibi değiĢik uygulamalarda da ilave kablo
çekimi gerekmektedir. Bu ek maliyet ve iĢçilik çıkardığından günümüzde artık CCTV
33
sistemlerinde CCTV kablosu adı verilen ve ihtiyaca göre özellikleri artan kablolar
kullanılmaktadır. Bu kabloların içinde bir adet 75 ohm'luk düĢük kayıplı koaksiyel kablo ve
gerekli sayıda 0,22 veya 0,50 mm² kesitli damarlar mevcuttur. Ġsteğe bağlı olarak,
Alüminyum folyo ekran ve topraklama teli de ilave edilmektedir.
Piyasada standart olarak: 1 koaksiyel + 1 adet 0,50 mm² kırmızı damar + 3 veya 4 adet
0,22 mm² damar bulunan kablolar mevcuttur. Bu kablolarda topraklama teli ve alüminyum
folyo ekranlama vardır. Ġlave olarak, özel gereksinim duyduğunuz sayıda kontrol damarı
eklenebilmektedir.
ġekil 1.34: CCTV kabloları
Diğer yöntem olan fiber optik kablo teknolojisi günümüzde hızla geliĢmektedir. Fiber
optik teknolojisi elektronik görüntü sinyallerini darbeli, ya da lazer ıĢığa dönüĢtürür ve onu
cam çubuğun (fiber optik kablonun) bir ucuna iletir. Öteki uçta bir alıcı darbeli ıĢığı tekrar,
monitörde görüntülenebilecek bir elektronik sinyale dönüĢtürür. Ġletim nakil hattındaki su ya
da aynı hattan iletilen yüksek gerilim gibi herhangi bir harici etkiden (enterferansdan)
etkilenmez. Fiber optik kablolar geniĢ bir sinyal kapasitesine (bant geniĢliğine) sahiptir ve
kopuk bir fiber kablodan kıvılcım çıkma ihtimali yoktur. Bu nedenle, en yanabilir ortamlarda
bile tesiste yangın çıkma tehlikesi mevcut değildir. Fiber optik uzun mesafelerde geniĢ
iletimler için ekonomiktir.
34
ġekil 1.35: Fiber optik kablolar
Görüntüyü uzun mesafelere internet ortamından iletmek istediğimizde genelde telefon
hattını kullanırız. Bir telefon hattı görüntüyü sinyal iletimi olmaksızın bir kilometreye kadar
varan mesafelere iletebilen standart bir kablo çiftidir. Bu tahsis edilmiĢ hat, verici (kamera)
ile alıcıyı (monitör) birbirine bağlar. Özel iletim ve alıcı cihazların kullanımı ile görüntü
sinyallerinin iletimi için standart telefon hatlarının kullanımı mümkün olmaktadır.
ġekil 1.36: Tek damarlı telefon kabloları
Mikrodalga, yerinde olduğu takdirde, siyah beyaz ya da renkli resim görüntülerinin
aktarılması için çok etkili ve düĢük maliyetli bir yöntem olabilir. Mikrodalga resim ve veri
sinyallerini yüksek radyo frekans sinyallerine dönüĢtürür ve bunları bir noktadan ötekine
hava boĢluğu ve uzay aracılığıyla iletir. Daha sonra bir alıcı bunları yeniden resim ve veri
sinyallerine dönüĢtürür ve görüntüyü monitöre yansıtır. Bir görüĢ hattı üzerinde iyi kalitede
bir iletim elde edilebilir. Mikrodalga teknolojisi resim-görüntü iletimi için geniĢ çaplı bir
dalga boyu sağlamaktadır, ne var ki çevre koĢullarından etkilenebilir. Kamera ile monitör
yerleĢimleri arasında kablo bağlantısı kurulamadığı ya da bunun çok pahalı olduğu
durumlarda pratik bir tercih olabilir. Mikrodalga iletimi FCC tarafından düzenlenir ve bunun
35
için ruhsat alınması gerekmektedir. Mikrodalga ile iletiĢim aĢağıda görülen elemanlarla
gerçekleĢir.
ġekil 1.37: Mikrodalga iletim
Fazla kullanılmasa da kızıl ötesi lazer teknolojisi, uygulamada mikrodalga
teknolojisine benzer olmakla birlikte aynı geniĢlikte dalga boyu imkânı sağlamamaktadır. Bir
kızıl ötesi lazer ıĢını resim sinyalini çok uzakta olmayan alana iletir. Verici dar görüĢ alanı
hedefini sürdürebilmek için iyi yerleĢtirilmeli ve korumalı olmalıdır. Mikrodalga
teknolojisinde olduğu gibi kızıl ötesi lazer iletiminin performansı da çevre koĢullarından
etkilenir. Ancak mikrodalgadan farklı olarak bunun için herhangi bir ruhsat alınması
gerekmemektedir.
1.5. Kameralarda Muhafaza Üniteleri ve Montaj Ayakları
CCTV kameralarının kullanımında bazı çevre elemanlarına ihtiyaç vardır. Bu çevre
elamanları kameranın bağlanacağa yere ortama ve hava koĢullarına göre farklılıklar
gösterebilir.
ġekil 1.38: Kamera kullanımı için gerekli çevre elemanları
36
CCTV kameraları dıĢ etkenlerden korunmak için mutlaka bir muhafaza içerisine
almak gerekir. Bu elamanlara kamera muhafaza üniteleri denir. Kamera muhafazası, içine
güvenlik kamerasının monte edildiği, kamerayı toz, rutubet, nem, su, aĢırı sıcak ve aĢırı
soğuktan ve insan müdahâlelerinden koruyan, genellikle alüminyum ve benzeri metal
malzemeden üretilen, önünde cam pencere, arkasında kamera kablosu ve besleme kablosu
giriĢ delikleri bulunan özel bir kutudur.
CCTV kamera muhafazaları, dahili kamera muhafazaları ve harici kamera
muhafazaları olmak üzere iki ana grupta ele alınır.
ġekil 1.39: Kamera muhafaza üniteleri
Ġç mekânlarda kullanılan muhafazalarda herhangi bir aksesuar bulunmayabilir. DıĢ
mekânlarda kullanılan muhafazalarda ise güneĢ ıĢıklarına karĢı güneĢ siperliği (sun shield)
soğutucu-ısıtıcı fan bulunabilir. Muhafazaların hangi ortamda kullanılacağı koruma sınıfı
(index of protection-IP) denen Ģartlara bağlıdır. Örneğin; IP65 korumasına sahip bir
muhafazanın içine hiçbir Ģekilde toz girmez ve sert yağmur karĢısında içine su sızdırmaz.
Kamera muhafaza üniteleri aĢağıdaki Ģekillerde üretilir:

Standart kamera muhafazaları

Isıtıcılı kamera muhafazası

Isıtıcılı ve fanlı kamera muhafazası
Muhafaza seçiminde kullanılacak ortama uygun muhafaza seçilmelidir. Ortamın toz,
nem, güneĢ ıĢığı durumu, sıcaklık Ģartları göz önüne alınarak kamera muhafazası seçilmesine
dikkat edilmesi gerekir. AĢağıdaki Ģekilde profesyonel bir kamera muhafazasının açık Ģekli
görülmektedir.
37
ġekil 1.40: Kamera muhafaza ünitesinden bir görünüĢ
Kamera muhafaza montajında bazı dikkat edilecek konular vardır. Bunlar:

Atmosfer Ģartları göz önüne alınarak, rüzgar gücü etkisi dikkate alınıp muhafaza
ayağı ve muhafaza montajı fiziksel mukavemet sağlamalıdır.

Kamera lensine doğrudan güneĢ ıĢığı gelmemesi için en az 15 derece açıyla
aĢağıya bakmalıdır.

Kablo giriĢ delikleri toz, nem, su giriĢine izin vermeyecek Ģekilde izole
edilmelidir.

Kullanılacak ortama uygun kamera muhafazası seçilmelidir. Nem ve yağmur
etkisinin ağır bastığı yerlerde özellikle alüminyum kamera muhafazası tercih
edilmelidir.
Kamera muhafaza ünitelerinden baĢka kameraları bulunacakları ortama
yerleĢtirmemize ve orada sağlıklı bir biçimde durmasına yarayacak diğer çevre birimimiz ise
kamera montaj ayaklarıdır. Kamera montaj ayakları kameraların, tarama ünitelerinin ve
muhafazaların duvara ya da tavana montajları için özel olarak üretilirler. Bu ayaklar (tarama
ünitesi ayağı hariç) tümü monte edilecek kameranın istenilen görüĢ pozisyonuna
ayarlanmasını sağlayacak, hareketli mafsallara sahiptirler ve birçok çeĢitte ve Ģekilde
olabilirler. AĢağıdaki Ģekilde günümüzde kullanılan kamera ayaklarına örnekler verilmiĢtir.
38
ġekil 1.41: Kamera ayakları
39
UYGULAMA FAALĠYETĠ
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları
Öneriler
 Kamera seçimini yaparken ortamın
fiziki Ģartlarını, bilgi iletim
yöntemlerini, izlenecek alanı mutlaka
göz önüne alınız.

Lens seçerken uygulama faaliyetine
Seçilen kameraya uygun lensi seçiniz.
göre farklılıklar gösterebileceğini
Kameranın bağlantısını yapınız.
unutmayınız.
Kullanılacak donanımın tekniği hakkında  Kameranın bağlantısını yaparken
kameraya göre kataloglardan
ayrıntılı bilgiye sahip olunuz.
faydalanınız.
Fiziki Ģartların kablolu sisteme mi
 Çok fazla duvar ya da engel varsa
kablosuz sisteme mi uygun olduğuna karar
kablosuz iletim yöntemini tercih
veriniz.
etmeyiniz.
 Pan/tilt sistemlerinde görülmek istenen
Pan/tilt sisteminin bağlantısını yapınız.
açıları belirleyerek uygun motor seçiniz.
Joistikli klavyenin bağlantısını yapınız.
 Her IP kamera için ayrı bir IP numarası
vermeyi unutmayınız.
IP kameraların çevre birimlerine

Her sisteme ve fiziki Ģartlara göre
bağlantısını yapınız.
farklılıklar göstereceğinden ortamı ve
Kamera muhafaza ünitelerini tespit ediniz.
mekânı görmeden seçiminizi
yapmayınız.
 Kapalı devre kamera sistemleri
uygulamasını yapacağınız alan için uygun
kamerayı seçiniz.








40
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki soruları cevaplayarak faaliyette kazandığınız bilgi ve becerileri ölçünüz.
AĢağıdaki sorularında doğru olan Ģıkları iĢaretleyerek değerlendiriniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi bir kamera çeĢidi değildir?
A) Dome kamera
B) Sabit kamera
C) Zum kamera
D) IP kamera
2.
Bir görüntü sisteminde uygun kamera ve lens seçimi sırasında aĢağıdaki hususlardan
hangisi dikkate alınmamalıdır?
A) Lens
B) Maliyet
C) Marka
D) IĢık miktarı
3.
AĢağıdakilerden hangisi CCD’lerin iĢlevinden birisi değildir?
A) IĢığı elektron Ģarjına çevirmek
B) ġarjı geçici bir süre için depolamak
C) ġarjı transfer etmek
D) Transferi bitirmek
4.
AĢağıdakilerden hangisi CCD teknolojisinin dezavantajı değildir?
A) DüĢük arka plan gürültüsü
B) Daha pahalı üretim
C) IP kameralara uyumu
D) Parlak ıĢık izi
5.
AĢağıdakilerden hangisi dome kameraların avantajlarından biri değildir?
A) Caydırıcılık
B) Ekonomi
C) Estetik görünüm
D) Piyasada çok bulunması
6.
AĢağıdakilerden hangisi lenslerin iris kontrollerinden birisi değildir?
A) Manuel iris lensler
B) Motorlu irisli zum lensler
C) Otomatik iris lensler
D) CCD iris lensler
41
AĢağıdaki soruların cevaplarını doğru veya yanlıĢ olarak değerlendiriniz.
7.
(….) Siyah/beyaz kameralar, ıĢığı az ortamlarda renkli kameralara oranla daha iyi
sonuçlar vermez.
8.
(….) Kapalı devre kamera sistemlerinde kullanılan sabit kameraların görüĢ açılarının
yeterli olmadığı, geniĢ alanlarda dome kameralar kullanılır.
9.
(….) Auta dome kameralar, pan-tilt kameralara göre daha yavaĢtır.
10.
(….)Drop ceiling mount asma tavana gömme montaj anlamına gelir.
11.
(….)Pan/tilt sistemler kameraya hem yatay hem de dikey hareket vermek için
kullanılır.
12.
(….)Bir bilgisayar terimi olan IP’in görevi basitçe veri paketinin gitmesi gereken
sisteme ulaĢmasını sağlamaktır.
13.
(….)IP adresleri 0-255 arası değerler alabilecek 3 bölümden oluĢur.
14.
(….)Web sayfaları statik web sayfaları ve dinamik web sayfaları olarak ikiye ayrılır.
15.
(….)IP kameralar tek baĢlarına kullanılmaz. TümleĢik bir sistem olarak kullanılır.
16.
(….)IP sistemler ile birlikte mutlaka kullanılması gereken, sistem elemanları ile
kullanıcı arasında bir ara birim olan bilgisayar yazılımı bulunmalıdır.
17.
(….)Bir lensin bir kamerada kullanılabilmesi için formatının kameraya eĢit veya
küçük olması gerekir.
18.
(….)GörüĢ alanı belirli bir lens tarafından oluĢturulan resim boyutu, kamera
görüntüleyici boyutu ve nesneye olan mesafenin bileĢimidir.
19.
(….)Bir merceğin ıĢık toplama kapasitesi lens açılıĢı ile lens çeĢidi arasındaki iliĢkiye
bağlıdır.
20.
(….)Otomatik iris lensler kameraya gelen ıĢığı otomatik olarak ayarlayan lenstir.
21.
(….)Resim sinyaline baĢka bir sinyalin karıĢmaması için canlı ucun korunmasına
gerek yoktur.
22.
(….)Fiber optik teknolojisi elektronik görüntü sinyallerini darbeli, ya da lazer ıĢığa
dönüĢtürür.
23.
(….)CCTV kamera muhafazaları, dahili kamera muhafazaları ve harici kamera
muhafazaları olmak üzere iki ana grupta ele alınır.
42
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız
sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz.
Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.
43
KONTROL LĠSTESĠ
AĢağıda listelenen davranıĢların her birinin arkadaĢınız tarafından yapılıp
yapılmadığını gözlemleyiniz. Eğer yapıldıysa evet kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Yapılmadıysa hayır kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Değerlendirme Ölçütleri
1.
Sistem için araç, gereç ve ekipman ihtiyacını belirlediniz mi?
2.
ÇalıĢma sahasında teknik verileri topladınız mı?
3.
Fiziki Ģartlara göre sistemin kablolu ya da kablosuz olmasına
karar verdiniz mi?
4.
Sisteminize uygun kamerayı seçebildiniz mi?
5.
Kameranın bağlantılarını yapabildiniz mi?
6.
Uygun kamera lensini seçebildiniz mi?
7.
Kameraya uygun muhafaza ünitesi seçip kamerayı içine
yerleĢtirebildiniz mi?
8.
Mesleğe uygun kıyafet giydiniz mi?
9.
ÇalıĢma alanını ve aletleri tertipli-düzenli kullandınız mı?
10.
Sistemin montaj alanının temizlik-düzenine dikkat ettiniz
mi?
11.
Zamanı iyi kullandınız mı?
Evet
Hayır
DÜġÜNCELER
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda “hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden
geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Cevaplarınızın tamamı
“evet” ise bir sonraki faaliyete geçiniz.
44
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2
AMAÇ
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi tesisatlarında kullanılan
kameralardan gelen sinyalin iĢlenmesi ve görüntülenmesi için gerekli tüm çevre
elemanlarının çeĢitlerini öğrenecek ve bu elamanları kullanabilme yeterliği kazanacaksınız.
ARAġTIRMA
Bu faaliyet öncesinde yapmanız gereken öncelikli araĢtırmalar Ģunlar olmalıdır:

Güvenlik sektöründe kullanılan devre elamanları nelerdir. Bu elamanlar sisteme
ne gibi özellikler getirmektedir?

Günlük hayatta kullandığımız televizyon ile monitör arasında ne gibi farklılıklar
vardır?

Herhangi bir dijital bilgiyi kaydetmek istediğimizde ne gibi elemanlar
kullanabiliriz?
AraĢtırma iĢlemleri için internet ortamında araĢtırma yapmanız ve güvenlik
kameralarının satıldığı mağazaları gezmeniz gerekmektedir. Ayrıca kapalı devre kamera
kontrol sistemleri tesisat ve montajı yapan kiĢiler ve elektrik projeleri çizen mühendislik
firmalarından ön bilgi edinip sınıfta tartıĢınız.
2. CCTV SĠSTEMLERĠNDE KULLANILAN
DĠĞER ELEMANLAR
2.1. Monitör
Monitörler kameranın üzerinde oluĢan görüntünün resim sinyaline çevrildikten sonra,
çeĢitli ekipmanlardan geçerek ekran üzerinde görülmesini sağlayan elemanlardır. CCTV
monitörler televizyonlara benzer, farkı tüner katının olmamasıdır. Sisteme ve ihtiyaca göre
siyah-beyaz ve renkli olabilir, ekran büyüklükleri değiĢebilir ( 9 /12 / 14 / 17 / 21 / 25 inch
vs. olabilir ).
Sistemde kullanılan ekipmanlara göre monitör seçimi önem kazanır. Sistemde birden
fazla kamera varsa ekranı bölmek için dörde bölücü (quad) veya çoklayıcı (multiplexer)
kullanılır, bu durumda ekran boyunun büyütülmesi gereklidir.
45
ġekil 2.1: Bir güvenlik monitörünün basit olarak gösterimi
Tam ekran izlemek için 9” veya 12” monitör yeterliyken quad ekran için 14” veya
15”, 9’lu ve 16'lı ekran formatları için 17” veya 21” monitör kullanmak gereklidir.
Monitörlerde sonlandırma hataları, topraklama hataları veya monitörlerin yerlerinin ve
boyutlarının yanlıĢ seçilmesi yapılan en genel hatalardır.
ġekil 2.2: Güvenlik monitörleri
Monitör, kamera tarafından gönderilen iletilmiĢ görüntü sinyalini alır ve onu bir katot
ıĢın tüpü (CRT) üzerine yansıtarak bir görüntü oluĢturur. ĠĢlev olarak bir televizyona
benzemekle birlikte CCTV monitörü daha yüksek çözünürlük (daha iyi resim kalitesi) sağlar.
Çözünürlük seviyesi kamera ya da monitörün oluĢturabildiği toplam yatay satır
sayısını ifade eder. Ekrandaki çizgi sayısı ne kadar çoksa resim görüntüsü de o kadar iyi
olacaktır. CCTV monitörleri 700 ila 800 çözünürlük çizgisi sağlarken televizyon cihazları
ortalama 300 çözünürlük çizgisine sahiptir.
46
ġekil 2.3: Günümüzde kullanılan güvenlik monitörleri
Operatör açısından monitörlerin sayısı ve yerleĢimi tasarımın ilk aĢamalarında
dikkatle incelenmelidir. Monitör izleme iĢlevini etkileyen birkaç değiĢik faktör vardır:
Monitör boyutu (9 " ve 14" en yaygın boylardır), izleyen kiĢinin oturduğu yere göre
yerleĢimleri ve açıları, monitörlerin sayısı ve monitörün kalitesi (çözünürlüğü) her durumda,
konsol tasarımında yeterli büyüme imkânı göz önünde tutulmalıdır. ġunu da belirtmek
gerekir ki, tüm monitörler ısıyayarlar. Monitör ister bir masa üzerinde isterse bir konsolda
olsun, yeterli havalandırma ve soğutma muhakkak sağlanmalıdır.
CCTV sistemlerinin büyük çoğunluğu hem tahsis edilmiĢ monitörleri hem de çağrı
yani değiĢtirilebilir monitörleri kullanırlar. Tahsis edilmiĢ bir monitör sadece tek bir
kameradan alınan görüntüleri gösterir. Çağrı monitörü ya da değiĢtirilebilir monitör ise
operatörün monitör üzerinde farklı kameraları "çağırmasını" ya da birinden ötekine
geçmesini mümkün kılar. Genel olarak, çağrı/ değiĢtirilebilir monitörler tahsis edilmiĢ
monitörlerden daha büyüktür ve operatörün kamera görüntülerini daha ayrıntılı olarak
incelemesini sağlarlar. Çağrı monitörleri/ değiĢtirilebilir monitörlerin kullanımı için bazı
görüntü değiĢtirme devre anahtarları gereklidir. AĢağıdaki Ģekilde bir güvenlik monitörünün
önden ve arkadan görüntüsü görülmektedir.
ġekil 2.4: Güvenlik kamera bağlantı portları
47
Monitörlerin arka bölümünde “H / L” seçenekli anahtar (switch) bulunur. Bu anahtar
75 ohm sonlandırıcıdır. H = sonlandırılmamıĢ, L = sonlandırılmıĢ anlamına gelmektedir. IN
giriĢinden girilen görüntü sinyali, aynı zamanda 2.nci bir monitöre OUT çıkıĢı sayesinde
gönderilebilir. Bu durumda anahtar H durumuna getirilmelidir. Eğer OUT çıkıĢı
kullanılmayacak ise anahtar L durumunda olmalıdır. Aynı Ģekilde birbirine seri kullanılan
monitörlerin en son monitör haricinde hepsinin anahtarı H durumunda olmalıdır. Bir
monitörün göz-döngü (loop) çıkıĢından RG 11 kablosu ile alınan görüntü en fazla aracısız
700 metre (pratikte değiĢebilir ) taĢınabilir.
2.2. Dörde (Quad) Bölücüler
Quad bölücü kelime anlamı olarak aynı ekranda 4 kamerayı seyretmek denilebilir.
Dörtlü ekran bölücünün baĢlıca özelliği dört ayrı kameradan alınan görüntüleri bir araya
getirip bunların hepsinin birden aynı anda tek bir monitör ekranında gösterebilme özelliğidir.
Dört kameradan gelen görüntüler bir arada görüntülendiğinde her biri ekranın dörtte birini
kaplar. Tek bir kameranın seçilerek bunun tam ekranda gösterilebilmesi de mümkün
olmaktadır.
ġekil 2.5: Dörde (quad) bölücü
Dörde bölücülerin (quad) 220 V veya 12/24V beslemeli modelleri bulunabilir. Siyahbeyaz ve renkli modelleri mevcuttur. Video IN giriĢlerine kamera görüntüleri girilir. Main
monitör giriĢine ana monitör, VCR OUT çıkıĢına (VCR kullanılmazsa ) dörde bölücü (quad)
monitör bağlanır.
CCTV sistemlerinde aynı anda 4 kamerayı veya 4+4 Ģeklinde bir monitörden
seyredebiliriz ve bu izlediğimiz görüntüyü video kayıt cihazı bağlayarak kayıt yapılabiliriz.
Kayıt ne Ģekilde alınmıĢsa gösterim de aynı olmaktadır. Ancak VCR out çıkıĢı QUAD
görüntülü ise kullanımdan bağımsız QUAD kaydı yapılabilir, ama playback olarak
görüntüye müdahâle Ģansı yoktur. Genelde QUAD’lı siyah-beyaz sistemlerde 17”, renkli
sistemlerde 21” monitörlerden daha iyi görüntü alındığı söylenmektedir.
Çoklu (multiplexer) kayıttan farklı olarak, dörtlü ekran bölücü sadece monitör
ekranından görüneni verir. Görüntü kayıt cihazı dört kamera görüntüsü kaydetmekteyse bu
48
daha sonra oynatıldığında da dört kamera görüntüsü gösterecek demektir. Kameralardan
sadece bir tanesinin tam ekran boyunda gösterilmesi mümkün değildir. AĢağıdaki planda bir
ev içine yerleĢtirilmiĢ dört kamera ve bunların quad ve VCR bağlantı uygulaması blok Ģema
halinde gösterilmiĢtir.
ġekil 2.6: 4 kameralı dörde (quad) bölücü uygulamaları
Ne var ki, birçok dörtlü ekran bölücü bir kameraya alarm girdisi verilerek alarm
harekete geçirildiğinde o kameranın tek ekran boyunda görüntülenmesine imkân veren bir
alarm özelliği ihtiva etmektedir. Bu sayede önemli olayları tam ekran boyunda kaydetmek
mümkün olmaktadır. Bazı birimler dörtlü ekran bölme iĢlemcisine sekiz kameranın
bağlanmasına imkân vermektedir. Bu Ģekilde, ilk dört kamera birinci sayfada gösterilir ve
daha sonra ikinci sayfada diğer kameralara geçiĢ yapılır. Bu sayede izleyici sekiz kamerayı
tek bir monitörden izleyebilir, ancak bu sürekli olmaz, zira dörtlü, sayfalar arasında geçiĢ
yapmak zorundadır.
Quad bölücülerine aynı zamanda görüntü kayıt cihazı (video) bağlamak istediğimizde;
Quad bölücünün VCR OUT çıkıĢı, kullanılan görüntü kayıt cihazının VCR IN giriĢine,
QUAD bölücünün VCR IN giriĢi, kullanılan görüntü kayıt cihazının VCR OUT çıkıĢına
bağlanır. Topraklamanın iyi yapılması ve kamera beslemesi 12 V ise her kameraya ayrı
adaptör kullanılması gerekir, eğer kullanılmazsa ekran üzerinde sağdan sola doğru giden
Ģeritler görülür. AĢağıdaki Ģekilde bu bağlantı görülmektedir.
49
ġekil 2.7: Çift giriĢli quad bölücü uygulaması
2.3. Anahtarlar-DeğiĢtiriciler (Switcher)
Kelime anlamı olarak anahtar/değiĢtirici/seçici denilebilir. Birden fazla kameranın
görüntüsünü tek bir monitörde sırayla izlemek için kullanılır. Operatör istediği gibi
kameraları otomatik olarak istenen sürelerde ekrana getirebilir ya da istediğiniz kameraları
ister sırayla isterseniz sadece seçtiğiniz tek bir kamerayı monitörden izleyebilirsiniz. Renkli
veya S/B gibi bir ayrım yoktur. Sesli modelleri de vardır. Ancak kameralardan gelen ses
kalitesine bağlı olarak özellikle sesin yoğun olduğu bölgelerde sesli model seçiciler
(switcher) ses bakımından istenileni verememektedir. CCTV sisteminde sesleri bir arada
toplayan tek ekipmandır. 4-8-12-16 kamera bağlanabilen modelleri mevcuttur. Otomatik
izlemede, kamera görüntülerinin ekrandaki sıralı geçiĢ süresini ayarlayabilme imkânına
sahiptir.
ġekil 2.8: Seçici (Switcher) ve ekran görüntü Ģekilleri
50
3 kademeli anahtar bulunur. Bunlar (by-pass / home / auto) dır. Seçiciler (switcher) ile
kamera görüntüleri, ayarlanabilen zamanda (sn. cinsinden) değiĢim (sequence) yaptırılabilir.
Bu ayar seçici üzerindeki (dwelltime) potains yardımı ile olur. Seçim sırasında görmek
istemediğimiz kamera görüntüsü veya görüntüleri BY-PASS edilerek sağlanır. Görüntü
seyretmek için anahtar otomatik (auto) durumda olmalıdır. Ġstenilen kamera görüntüsü
anahtar HOME kısmına alınarak ekranda sabit hâle getirilebilir. Ses ayarı için seçici
üzerinde genlik (volüm) ayarı vardır. AĢağıda günümüzde kullanılan bir seçici (switcher)
görülmektedir.
ġekil 2.9: Seçicinin (switcher) önden ve arkadan görünüĢü
Alarm giriĢli modellerde alarm anında alarm gelen kameranın görüntüsü ekrana
getirilir. Kameraların kaydının alınması istendiğinde anahtarlama üniteleri verimli olmaz,
çünkü her an her kameranın kaydı yapılamaz. Kayıt izlenirken kayda müdahale etme Ģansı
yoktur, neyin kaydı yapılmıĢsa o izlenir.
1 Kanal göstergesi
3. Durum Anahtarı
5. Video çıkıĢ x 2
7. AC IN
9. Açma kapama düğmesi
2. Durum göstergesi
4. Zaman ayar düğmesi
6. Video giriĢ x 4
8.Sigorta
ġekil 2.10: Switcherin bağlantı yerleri
51
Kamera sayısı ve monitör sayısı arttığı zaman basit anahtarlama üniteleri yetersiz
kalır. Bu durumda binlerce kamera ve yüzlerce monitöre geniĢleyebilen çoklu seçiciler
(matrix switcher) kullanılır. Bu ünitelerde kameralara isim verme, istenen kameraların
istenen monitörlerde otomatik olarak anahtarlanması, geliĢmiĢ alarm özellikleri ve telemetre
kontrol özellikleri vardır ve renkli veya S/B gibi bir ayrım yoktur. Çok sayıda kamera ve
monitör bulunan büyük sistemlerde herhangi bir kamerayı herhangi bir çağrı monitörüne
bağlamak için bir çoklayıcı (matrix) seçici kullanılabilir. Çoklayıcı seçici operatöre büyük
bir esneklik sağlar. Operatör daha küçük tahsis edilmiĢ monitörlerdeki herhangi, bir
görüntüyü büyük çağrı monitörüne aktarabilir. GeliĢmiĢ seçiciler, alarmlar (örneğin kapı
açılıĢ alarmı, cam kırılma alarmı, vb.) kullanan sistemlerle bir kameranın çağrı monitörüne
bağlanarak kayıt yapması sağlanabilir. Bütçe konusunda hassas kullanıcılar için çoklu seçici
sistemi gerekli olan çağrı monitörü / değiĢtirilebilir monitör sayısını azaltacak bir çözüm
olabilir. AĢağıda bir çoklu seçici (matrix switcher) görülmektedir.
ġekil 2.11: Bir çoklu seçici (matrix switcher)
Seçicilerin bağlantısında video IN giriĢlerine kameralardan gelen koaksiyel kablo
bağlanır ve video out veya monitör out çıkıĢına monitör bağlanır. Ayrıca switcher’larda
topraklamanın çok iyi yapılması ve kamera beslemesi 12 V ise kamera adaptörlerinin
birbirlerinden bağımsız olması gerekmektedir.
2.4. Çoklayıcılar (Multiplexer)
Aynı anda 8 ya da 16 kameranın görüntüsünü tek bir ekrandan izleme olanağı
sağlayan bu cihaz, kayıt anında ekrandaki görüntü yerine sadece seçilen kameraların
görüntülerini kayıt etme imkânı da sağlamaktadır. Ekranı 2x2, 3x3 ve 4x4 kamera görüntüsü
için ayarlayabilirsiniz.
Çoklayıcı (multiplexer), sistem yöneticilerine çok kameralı izleme sistemlerinin
yönetilmesinde etkin araçlar sağlar. Yüksek hızlı sıralı görüntü kaydetme tekniği sayesinde
çoklayıcı, seçicilerin yol açtığı aralıklar olmadan tüm kameraların azami ölçüde
izlenebilmesini sağlar.
Geleneksel kayıt sistemlerinden farklı olarak, bir görüntü çoklayıcılar (video
multiplexer) 16 kameraya kadar görüntü yakalayabilir ve bunları aynı anda bir monitörde
52
gösterebilir. Operatörler kameralardan herhangi birini tam ekran boyunda ya da çok sayıda
kamerayı küçültülmüĢ boyutta izleme seçeneğine sahiptir.
ġekil 2.12: Çoklayıcının (multiplexer) görünüĢü
Çoklayıcılar sistemdeki tüm kameraları tek bir görüntü kayıt bandı üzerine de
kaydedebilmektedir. Kameralar yüksek hızda sıralı olarak kaydedilir. Standart bir görüntü
sinyali her saniyede 30 ayrı çerçeveden oluĢmaktadır. 15 kamera ihtiva eden bir görüntü
sisteminde çoklayıcılar her kameradan iki çerçeve seçer ve bunları tek bir görüntü kayıt
bandının üzerine kaydeder. Sonuçta, saniyede standart 30 çerçeve yerine 2 çerçeve görünür.
Çoklayıcı, bunu gerekli oldukça bir kameradan ötekine çerçeve tahsisi yaparak gerçekleĢtirir.
Güvenlik personeli açısından daha fazla önem taĢıyan sahnelerin daha yüksek kalitede
kaydedilmesini sağlar.
Daha geliĢkin çoklayıcılar sistemin hareket görüntüleyen kameralardan gelen
görüntüleri hareket olmayan kameralara nazaran daha fazla kaydetmesini mümkün kılan bir
hareket saptama özelliği de ihtiva etmektedir. Bu modellerde görüntü hareket algılayıcısı
(video motion) bulunmaktadır. CCTV sistemlerinde hareket algılamanın (video motion)
amacı, yüksek güvenlik gerektiren yerlerde sürekli olarak hareket varlığının izlenmesidir. Bu
iĢlem bir güvenlik görevlisi tarafından yapılamaz, çünkü bir insan bir CCTV veya PC
monitörüne en fazla 20-30 dakika sürekli olarak dikkatini verebilir. Bu süre sonunda dikkati
giderek azalır ve bazı olayları kaçırmaya baĢlar. CCTV sistemi kurulan bölgede 24 saat
hareket izlenmek isteniyorsa hareket algılama sistemine ihtiyaç vardır. Hareket algılama
sistemlerinin iç veya dıĢ mekânlar için modelleri olabilir. DıĢ mekânlar için olan modeller
gece ve gündüz çalıĢmak üzere tasarlanmıĢtır. Tek kanallı 4 kanallı 8 kanallı vs. gibi
kompakt modeller olduğu gibi modüler olarak geniĢleyebilen modeller de vardır. Ekran
üzerinde hareket algılaması istenen bölgeler kullanıcı tarafından belirlenir. Bu belirleme
sistemde bulunan belirli algılama noktalarının ekranda hareket algılaması yapılmak istenen
yere kaydırılması veya ekranın istenen yerine fare yardımıyla çok sayıda (bu sayı birkaç bin
olabilir) piksel ekleyip çıkarma Ģeklinde yapılabilir. Eklenen piksellerin hassasiyeti
değiĢtirilebilir. Sadece istenen hızda cisimlerin algılaması yapılabileceği gibi istenen boyutta
nesnelerin algılanması da isteniyorsa perspektif özelliği kullanılabilir, böylece kedi gibi
küçük hayvanların yanlıĢ alarm vermesinin önüne geçilmiĢ olur. Ayrıca bazı sistemlerde
sadece istenen yöndeki bir hareketin algılanması (sadece yatay hareket veya sadece dikey
53
hareket) yapılabilir. Bazı sistemler de, bulunduğu bölgedeki bitki hareketlerini öğrenerek bu
hareketleri insan hareketlerinden ayırabilir ve yanlıĢ alarmın önüne geçilmiĢ olur. Hareket
algılaması yapıldığında sistem, operatörü sesli olarak uyarabilir, hareket yokken ekran
karartılıp sadece hareket olduğunda ekrana görüntü verilebilir. Hareket algılanan cisim bir
kare içine alınarak hareket ettikçe rotası çizilerek operatöre gösterilebilir. Görüntü alarm
sistemleri tetiklenebilir, genellikle birden fazla monitör çıkıĢı bulunur. Bilgisayardan kontrol
edilen modelleri de vardır.
Bir çoklayıcı ile birlikte bir zaman atlamalı görüntü kayıt cihazı kullanıldığında, her
kamerayı kaydetmek için gerekli olan saniye sayısının mümkün olduğunca az olması için
kayıt modu da mümkün olduğunca kısa olmalıdır (kameraların sırayla kaydedildiğini
hatırlayalım).
Çoklayıcı kaydedilen her çerçeveyi kendine özgü adresle kodlar ya da etiketler.
Yeniden oynatım sırasında, çoklayıcı kodu çözerek inceleyenlerin sadece aynı adresli
seçilmiĢ çerçeveleri görüntülemesini mümkün kılar. Bu çekme yeteneği çoklayıcıların
standart anahtar sistemleri karĢısındaki en önemli üstünlüklerinden biridir, zira izleyicilerin
kaydedilmiĢ eylemleri incelemek için harcayacağı saatlerce uzunluktaki zamandan tasarruf
etmesini sağlar. Bu sistemin baĢka bir avantajı da oynatım sırasında istenilen herhangi bir
kameranın tam ekran boyunda izlenebilme imkânıdır.
ġekil 2.13: Çoklayıcı (multiplexer) görünüĢü
Renkli veya siyah-beyaz türleri vardır. Model farklılıklarına göre değiĢik özellikler
bulunabilir. Genel kullanım amaçlı özellikler hemen hemen tüm modellerde vardır. RS 232
bağlantı yolu ile ilgili cihazın özelliğine göre diğer ekipmanlar bağlanabilir.
Çoklayıcılar sistem için gerekli olan monitör, görüntü kayıt cihazı ve görüntü kayıt
bandının sayısını azaltarak CCTV sisteminin maliyetinin düĢürülmesini de sağlayabilir.
Ayrıca görüntülü kayıt saklama için gerekli olan bant sayısının azaltılması sonucunda
mekân, ısıtma, enerji ve havalandırma hususlarında da tasarruf yapmak mümkün olabilir.
54
ġekil 2.14: Üçlü çoklayıcı (triplex multiplexer)
Yapı itibari ile ses sistemi yoktur. Kayıtla ilgili olarak basit- ikili ve üçlü (SIMPLEXDUBLEX ve TRIPLEX) olarak üç ayrı tip çoklayıcı ünitesi bulunmaktadır.
Basit çoklayıcıda (simplex multiplexer) bütün kameraların kaydı alınırken sadece tek
bir kamera monitörde izlenebilir, kayıt izlenirken istenen kamera tam ekran olarak
izlenebileceği gibi istenen kamera grupları istenen ekran formatında izlenebilir.
Ġkili çoklayıcıda (duplex multiplexer) ise bütün kameralar monitörde izlenirken, aynı
anda hepsinin kaydı alınabilir. Yani kayıt izlemeden ve kullanımdan bağımsızdır. Basit
çoklayıcıdaki gibi kayıt izlenirken istenen kamera tam ekran olarak izlenebileceği gibi
istenen kamera grupları istenen ekran izlenebilir.
ġekil 2.15: Simplex ve full duplex multiplexer
Üçlü çoklayıcı (triplex multiplexer) yeni bir teknolojidir. Bu tiplerde normal görüntü
seyredilirken istenen kameraların kayıt görüntüsü seyredilebilir, ya da kayıt seyredilirken
pencereli ekranda istenen kamera seyredilebilir. Birden fazla bağımsız kullanıcı gerektiren
durumlarda kullanılır. Kamera giriĢ sayısı ve monitör çıkıĢ/kullanıcı sayıları model
farklılığına göre değiĢebilir. Kamera sayısı ve monitör sayısı arttığı zaman basit anahtarlama
üniteleri yetersiz kalır. Bu durumda binlerce kamera ve yüzlerce monitöre geniĢleyebilen
çoklu seçiciler (matrix switcher) kullanılır. Bu ünitelerde kameralara isim verme istenen
kameraların istenen monitörlerde otomatik olarak anahtarlanması, geliĢmiĢ alarm özellikleri
ve telemetre kontrol özellikleri vardır, renkli veya S/B gibi bir ayrım yoktur.
55
ġekil 2.16: Üçlü çoklayıcı (triplex multiplexer)
Montajını yaparken video IN giriĢlerine kameralardan gelen kablolar bağlanır. Video
OUT çıkıĢları ile diğer CCTV ekipmanları aynı kamera görüntülerini gönderebilir. Ancak bu
durumda cihazın içindeki dip anahtarı (switch) sonlandırılmaları kapalı (off) duruma
getirilmelidir. Kayıt cihazı bağlantısını yaparken çoklayıcının VCR OUT çıkıĢı kayıt
cihazının VCR IN giriĢine, çoklayıcının VCR IN giriĢi kayıt cihazının VCR OUT çıkıĢına
bağlanır. Main monitör çıkıĢı ana monitörün video IN giriĢine bağlanır. Call monitör çıkıĢı
call monitörün video IN giriĢine bağlanır. Basit çoklayıcılarda (simplex multiplexer) bulunan
QUAD çıkıĢı istenilen durumlarda kayıt için kullanılır.
2.5. Kayıt Cihazları
CCTV sistemlerinin çoğu tahsis edilmiĢ ya da çağrı monitörü/ değiĢtirilebilir
monitörlerden gelen resim görüntülerinin kaydedilmesi için görüntü kayıt cihazlarını
kullanırlar. Teknolojik geliĢmeler sayesinde görüntüleri bilgisayar diskine dijital biçimde
kaydetmek de artık mümkün olmuĢtur. Kayıt ortamı olarak videokaset yerine, bilgisayarlarda
kullanılan hard disklere kayıt gelecek için çok Ģey vaat etmekle birlikte hâlen video kayıt
cihazları en yaygın olarak kullanılan kaydetme yöntemidir. Saniyede 1 kareden 50 kareye
kadar kayıt seçeneği bulunan ürünün hard diskleri geliĢen bilgisayar teknolojisi paralelinde
büyütülebilmekte böylelikle küçük bir ek yatırımla cihazın kayıt süresi artırılabilmektedir.
Bir adetten 4 adede kadar harddisk takılabilen modelleri bulunmaktadır. Kayıt süresi, seçilen
kayıt moduna bağlı olarak değiĢmektedir.
ġekil 2.17: Kayıt cihazları
CCTV sistemler için tasarlanmıĢ olan görüntü kayıt cihazları hem gerçek zamanda
hem de atlamalı olarak kayıt yapabilmektedir. 3-12-24-48-72-120-168-240-360-480-60056
720-960 saat aralıklı kayıt kullanılan modeller yapılabilir. Kullanılan markaya göre 84/64
saat gibi farklı saat uygulamaları olabilir.
Gerçek zaman kayıt modunda bant ana görüntü kayıt cihazı ile aynı hızda (2 ila 6 saat)
hareket eder ve saniyede 30 görüntü yakalar. Bu yöntemle yüksek kalitede kayıt yapmak
mümkündür, ancak her iki ila altı saatte bir operatörün bant değiĢtirmesi gerekir. Yeni bir
geliĢme de 24 saatlik gerçek zaman görüntü kayıt cihazıdır. Bu görüntü kayıt cihazı tek bir
bant üzerinde 24 saat boyunca saniyede 20 görüntülü gerçek zamanlı kayıt yapar. Bu gerçek
zamanlı bir kayıt cihazı olarak değerlendirilmektedir, çünkü saniyede 20 görüntü insan
gözünün hareketli görüntüleri kolaylıkla ayırt etme yeteneğine yakındır.
ġekil 2.18: Günümüzde kullanılan bir VCR
Zaman atlamalı kayıt daha az video bandı üzerinde uzun süreler boyunca kayıt yapma
imkânı sağlar. Zaman atlamalı kayıtta 180 dakikalık bant üzerinde 12 ila 960 saatlik görüntü
kaydı yapılabilir. Ne var ki, her saniyede kaydedilen resim sayısı zaman atlama modunda
kayıt süresi uzadıkça önemli oranda azalmaktadır. Her saniyede daha az resim kaydedildikçe
önemli görüntülerin banda kaydedilmeme ihtimali de artar (örneğin, bir oto park sahasından
geçen bir otomobil) ve görüntü bulanık olabilir. ÇeĢitli zaman atlamalı görüntü kayıt
modlarında resim baĢına saniyede kaydedilen resim sayısı aĢağıda gösterilmektedir.
Kayıt modu
2 saat
6 saat
12 saat
24 saat
48 saat
72 saat
96 saat
120 saat
240 saat
480 saat
960 saat
Saniye/ resim
.0333
.0333
.1
.2
.4166
.625
.8333
1
2
4
8
Resim/ saniye
30
30
10
5
2.4
1.6
1.2
1
.5
.25
.125
Tablo 2.1: zaman atlamalı görüntü kayıt modlarında resim baĢına saniyede kaydedilen resim
sayısı
57
Bütün kayıt cihazları renklidir, 24 saate kadar ses kaydı yapılabilir. 3 saatle 960 saat
arası zaman atlamalı kayıt yapabilen Time-Lapse vardır. Gerçek zaman (REAL-TIME)
olarak 9 saat kayıt yapabilen kayıt cihazı vardır. Yapılan kayıt 24 saate kadar sesli olabilir.
Model farklılığına göre ani kayıt kontrolü, otomatik kafa temizleme özellikleri vardır.
Bantta video görüntülerini kaydetmenin bir diğer yolu da alarmla kayıttır. Bu
yöntemde, görüntü kayıt cihazı genellikle bir alarm durumu ortaya çıkana kadar zaman
atlamalı modda çalıĢır. Alarm halinde görüntü kayıt cihazı zaman atlama modundan gerçek
zaman moduna geçer ve saniyede 30 resim hızında video görüntü kaydı yapar. Alarm
durduktan sonra tekrar bant harcamamak için zaman atlamalı moda döner.
Zaman atlamalı kayıt normal hızda tekrar oynatıldığında olaylar gerçek zamanda
olduğundan daha hızlı görünür. Bandı izlemek için gereken süreyi hızlandırmak için zaman
atlamalı bir kaydı gerçek zamanda oynatma yaygın bir uygulamadır. Gerekli olduğu
takdirde, bant yavaĢlatılabilir ve bu sayede daha fazla dikkat gerektiren olayların daha yavaĢ
incelenmesi mümkün olur.
ġekil 2.19: Bir VCR’nin bağlantı portları
Tipik olarak, bantlar tekrar tekrar tamamen aĢınana ya da daha sonra incelenmesi
gereken bir olay yakalanana kadar art arda kullanılır. KuruluĢlar bir bandın kaç kayıttan
sonra aĢındığını izlemeli ve buna göre belirli bir kayıt sayısından sonra bantların iptal
edilmesi için bir kural oluĢturmalıdırlar. Bu sayede bantta aksaklık olması ya da görüntü
kalitesinin bozulması ihtimali azalacaktır. Yüksek standartta ya da yüksek derecede bantlar
tavsiye edilir.
Dijital kaydın analog kayda göre birçok avantajı vardır :

Dijital kayıt cihazları bakım gerektirmez.

Video motion uygulaması gibi anlık kayıt gerektiren durumlarda hemen devreye
girer.

Ġleri bir tarihte kayıtlar izlenmek istendiğinde istenen kayda ileri geri sarmayı
beklemeden kolaylıkla ulaĢılabilir.

Kayıt yapılan ortam (sabit disk) tekrar tekrar silinebilir ve kayıt yapılabilir.
58



Bilgisayar yardımıyla izlenen görüntüler üzerinde istenen değiĢiklikler ve
geliĢtirmeler yapılabilir yazıcıdan çıkıĢ alınabilir veya faks çekilebilir.
Kurulumu kolaydır, sadece bilgisayara yazılım yükleme ve telefon hattının
bağlanması çoğunlukla yeterlidir.
Mekândan bağımsız olarak internet üzerinden bağlanarak kamera görüntüleri
izlenebilir.
Video kayıt cihazını dörtleyici (quad) veya çoklayıcı (multiplexer) gibi cihazlara kayıt
amaçlı bağlamak istediğimizde; videonun VCR IN giriĢine diğer cihazlardan gelen VCR
OUT kablosu bağlanır, videonun VCR OUT çıkıĢı diğer cihazların VCR IN giriĢine bağlanır.
Alarm bağlantılarının yapılması için VCR’nin ve bağlantı yapılacak diğer ekipmanların uç
(pin) bağlantılarını gösteren kullanma kılavuzlarından faydalanılır ve alarm tiplerinin
(NO/NC) uyuĢması sağlanmalıdır. AĢağıda bir kayıt cihazının örnek bağlantı Ģeması
görülmektedir.
ġekil 2.20: Kayıt cihazı ile yapılan bir CCTV uygulaması
59
UYGULAMA FAALĠYETĠ
UYGULAMA FAALĠYETĠ
ĠĢlem Basamakları






Öneriler
 Tam ekran izlemek için 9” veya 12”
monitör yeterliyken dörde (quad)
bölünen ekran için 14” veya 15”, 9’lu ve
16’lı ekran formatları için 17” veya 21”
monitör kullanmak gereklidir.
 Birbirine seri kullanılan monitörlerin en
Kurulacak sisteme göre monitör tercihini
son monitör haricinde hepsinin anahtarı
yapmak.
H durumda olmalıdır.
Monitörün çevre birimleri ile arasındaki
 Genelde QUAD’lı SĠYAH-BEYAZ
bağlantıları yapmak.
sistemlerde 17”, RENKLĠ sistemlerde
Sistem ihtiyaçlarına göre dörde (quad)
21” monitörle daha iyi görüntü alınır.
bölücü tercihini ve ayarlarını yapmak.
 Seçicilerde (switcher) topraklamanın
Sistem ihtiyaçlarına göre seçici (switcher)
çok iyi yapılması ve kamera beslemesi
tercihini ve ayarlarını yapmak.
12 V ise kameraların adaptörlerinin
Sistem ihtiyaçlarına göre çoklayıcı
birbirlerinden bağımsız olması
(multiplexer) tercihini ve ayarlarını
gerekmektedir.
yapmak.
 Birden fazla kullanıcı gerektiren
Sistem ihtiyaçlarına göre kayıt
durumlarda üçlü çoklayıcılar (triplex
cihazlarının tercihini ve ayarlarını
multiplexer) kullanınız.
yapmak.
 Alarm bağlantılarının yapılması için
VCR’nin ve bağlantı yapılacak diğer
ekipmanların uç (pin) bağlantılarını
gösteren kullanma kılavuzlarından
faydalanmalı ve alarm tiplerinin
(NO/NC) uyuĢması sağlanmalıdır.
60
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki sorularda doğru olan Ģıkları iĢaretleyerek değerlendiriniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi monitörün bir ekran büyüklüğü değildir?
A) 9 inch
B) 15 inch
C)21 inch
D) 25 inch
2.
Bir monitördeki görüntüyü baĢka bir monitörde kullanmak için arkasındaki
sonlandırma anahtarı ……konumuna alınmalıdır.
A) H-L
B) Z-L
C) HĠ - Z
D)H-F
3.
Birden fazla kameranın görüntüsünü tek bir monitörde sırayla izlemek için ……….
kullanılır.
A)Quad
B) Switcher
C)VCR
D) Muxplayer
4.
AĢağıdakilerden hangisi çoklayıcıların (multiplexer) çeĢitlerinden biri değildir?
A) Simplex
B) Full-Duplex
C) Dublex
D) Triplex
5.
AĢağıdakilerden hangisi seçicilerde (switcher) bulunan anahtarlardan biri değildir?
A) BY-PASS
B) HOME
C)H/L
D) AUTO
AĢağıdaki soruların cevaplarını doğru veya yanlıĢ olarak değerlendiriniz.
6.
7.
8.
(….) Dijital kayıt cihazları video motion uygulaması gibi anlık kayıt gerektiren
durumlarda 1 dakika içerisinde devreye girer.
(….)Dörtlü ekran bölücünün baĢlıca özelliği dört ayrı kameradan alınan görüntüleri bir
araya getirip bunların hepsinin birden aynı anda tek bir monitör ekranında
gösterebilme özelliğidir.
(….)Kamera ile quad beslemesi aynı kullanılırsa ekran üzerinde yukarıdan aĢağıya
doğru giden Ģeritler görülür.
61
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
(….)Seçicilerde (switcher) kayıt izlenirken kayda müdahâle etme Ģansı yoktur, neyin
kaydı yapılmıĢsa o izlenir.
(….)Çok sayıda kamera ve monitör bulunan büyük sistemlerde herhangi bir kamerayı
herhangi bir çağrı monitörüne bağlamak için bir çoklu (matrix) seçici kullanılabilir.
(….)Çoklayıcı (multiplexer), sistem yöneticilerine çok kameralı izleme sistemlerinin
yönetilmesinde etkin araçlar sağlar.
(….)Standart bir görüntü sinyali her saniyede 25 ayrı çerçeveden oluĢmaktadır.
(….)Çoklayıcı kaydedilen her çerçeveyi kendine özgü adresle kodlar ya da etiketler.
(….)Çoklayıcılar sistem için gerekli olan monitör, görüntü kayıt cihazı ve video bant
sayısını artırarak CCTV sisteminin maliyetini artırır.
(….) Zaman atlamalı kayıt, normal hızda tekrar oynatıldığında olaylar gerçek zamanda
olduğundan daha yavaĢ görünür.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız
sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz.
Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.
62
KONTROL LĠSTESĠ
AĢağıda listelenen davranıĢların her birinin arkadaĢınız tarafından yapılıp
yapılmadığını gözlemleyiniz. Eğer yapıldıysa evet kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Yapılmadıysa hayır kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Değerlendirme Ölçütleri
1.
Sisteme uygun monitörü seçip bağlantılarını yapabildiniz mi?
2.
Sisteme uygun ekranı dörde bölücüyü (quad) seçip
bağlantılarını yapabildiniz mi?
Sisteme uygun seçiciyi (switcher) seçip bağlantılarını
yapabildiniz mi?
Sisteme uygun çoklayıcıyı (multiplexer) seçip bağlantılarını
yapabildiniz mi?
Sisteme uygun kayıt cihazı seçip bağlantılarını yapabildiniz
mi?
3.
4.
5.
6.
Mesleğe uygun kıyafet giydiniz mi?
7.
ÇalıĢma alanını ve aletleri tertipli-düzenli kullandınız mı?
8.
Sistemin montaj alanının temizlik-düzenine dikkat ettiniz
mi?
9.
Zamanı iyi kullandınız mı?
Evet
Hayır
DÜġÜNCELER
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda “hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden
geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Cevaplarınızın tamamı
“evet” ise bir sonraki faaliyete geçiniz.
63
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–3
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–3
AMAÇ
Her türlü binada kapalı devre kamera kontrol sistemi tesisatı için değiĢik uygulama
çeĢitleri görecek ve bu uygulama örneklerini yapabilme yeterliliği kazanacaksınız.
ARAġTIRMA
Bu faaliyet öncesinde yapmanız gereken araĢtırmalar Ģunlardır:

Günlük hayatımızda kapalı devre kamera sistemleri niçin kullanılır?

Kapalı devre kamera sistemi kuran Ģirketlerden uygulama alanları hakkında
araĢtırma yapınız.

Kapalı devre kamera kontrol sistemlerine ne gibi alanlarda ihtiyaç
duyulmaktadır?
AraĢtırma iĢlemleri için internet ortamında araĢtırma yapmanız ve güvenlik
kameralarının satıldığı mağazaları gezmeniz gerekmektedir. Ayrıca kapalı devre kamera
kontrol sistemleri tesisat ve montajı yapan kiĢilerden ön bilgi edinip sınıfta tartıĢınız.
3. CCTV SĠSTEMLERĠ UYGULAMALARI
3.1. Çocuk Yuvası Uygulaması
Amaç: Networks kameralar ile ailelerin çocuk yuvasını internet üzerinden izlemeleri.
Bu uygulama ile aileler çocuk yuvasındaki çocuklarını ya da evdeki yaĢlıları (anne,
baba, babaanne v.b.) izleyebilirler.
ġekil 3.1: Çocuk yuvası uygulaması
Bu sistemi kurarken aĢağıda belirtilen maddelere dikkat ediniz.

Ġnternet eriĢimi için bir ADSL bağlantısı kurunuz.
64




Networks kamerayı kurunuz.
NAT (Networks Address Translation) router (ADSL modem/router) üzerindeki
statik IP adresini not ediniz.
Networks kameraya Ģifre atayınız.
Statik IP adresini networks kamera IP adresine yönlendiriniz.
ġekil 3.2: Çocuk yuvası izleme konsolu
65
3.2. Uygulaması
Amaç: ĠnĢaat alanına bir networks kamera kurarak, inĢaatın durumunu, ilerleyiĢini
müĢterilere uzaktan izletmek.
Bu uygulamanın yapılacağı alanda LAN bağlantısı yok ise networks kamera
GSM/EDGE modem ile inĢaat network'üne bağlanmalıdır. ĠletiĢim hızı göreceli olarak düĢük
olmakla birlikte, sürekli görüntüler için yeterli olacaktır. Networks kameraların dahili web
sunucu özelliğinden dolayı inĢaat alanından bağlantı için bir bilgisayara gereksinim
olmayacaktır.
Belirtilen adres web tarayıcılarının adres kısmına yazıldığında personelin veya
müĢterilerin inĢaat alanını görmeleri sağlanmıĢ olur. Bu, kuruluĢ ile inĢaat alanında
bulunmayan personelin uzaktan izleyerek gerektiğinde müdahâle etmesine olanak
sağlayacaktır.
ġekil 3.3: ĠnĢaat alanı uygulaması
Ġlave olarak, networks kamera merkezdeki sunucuya düzenli olarak görüntüleri
kaydedecek Ģekilde programlanabilir. Her bir görüntüde zaman/tarih bilgisi ve farklı bir
dosya adı olacaktır. Görüntü kayıt hızı, band geniĢliği ve disk alanı parametrelerine bağlı
olarak istenildiği gibi seçilebilir.
AĢağıdaki Ģekilde bir baĢka uygulama görülmektedir. Bu uygulamada ise inĢaat
alanında mutlaka bir bilgisayar kullanılması gerekmektedir. Kameralardan gelecek görüntü
bilgisi bilgisayarda kurulu program vasıtasıyla izleme yapacak, bilgisayar internet yolu ile bu
bilgileri aktaracaktır. Böylelikle networks kamera kullanımına gerek duymadan sistem
çalıĢabilecektir. Bu gibi uygulamalarda sistem gereksinimlerini belirleyecek olan kiĢiler
keĢfi çok iyi yapmalı ve inĢaat alanının fiziki Ģartlarına göre maliyet hesabına dikkat
etmelidir.
66
ġekil 3.4: ĠnĢaat alanı uygulaması
3.3. Ofis Uygulaması
Amaç: Ofis çalıĢanlarını izleyerek iĢ veriminin artırılması.
Pek çok ofiste ethernet LAN bağlantısı mevcuttur. Networks kamera, diğer networks
cihazları gibi network'e bağlanan IP tabanlı, dahili web sunucu özelliği olan bir cihazdır.
Ġlave bir yazılım gerektirmez, izlemek için gerekli tüm yazılım kamera ile birlikte
gelmektedir. Networks kamera (IP kamera olarak da bilinmektedir) ürünlerinde birçok farklı
model yanında, hareket algılama, iki yönlü ses özelliği, uzaktan pah/tilt/zum yapabilme gibi
farklı özellikler de bulabilirsiniz.
Networks kamerayı ethernet networks üzerinde istediğiniz yere koyabilirsiniz.
Kameranın boyutlarındaki bir alan yeterli olacaktır. Kamerayı ethernet portundan
network'ünüze bağlayıp, PC'nizdeki web tarayıcıdan canlı görüntülere eriĢebilirsiniz.
ġekil 3.5: Ofis ortamı uygulaması
67
ġekil 3.6: Ofis ortamının internetten izlenmesi
Yerel network'teki kiĢisel bilgisayarınızı (PC) kullanarak sunucu odasını
izleyebilirsiniz. Bu sistemi kurarken aĢağıda belirtilen maddelere dikkat ediniz.

Kameranın montajını yapıp, ethernet, hub ya da switch'e sanki bir PC'yi
bağlıyormuĢ gibi bağlayınız.

Kameraya geçerli bir IP adresi atayınız.

Netscape veya Ġnternet Explorer gibi standart bir tarayıcı ile PC’nizden canlı
görüntülere eriĢebilirsiniz.
68
ġekil 3.7:Ofis ortamı uygulaması
Eğer networks kamera kullanmayı düĢünmüyorsanız standart sistem kullanmak
istiyorsanız o zaman her kamera ile sistemin kurulacağı yer arasına görüntü sinyali ve enerji
kablosu çekmek zorunda kalacaksınız. Bu da ek maliyet gerektirebilecektir. Ancak bazı
yerlerde bu tür uygulamalar yapmak daha faydalı olabilecektir. Bu tür uygulamalarda
genelde sistemin kurulacağı yerin Ģartlarına göre karar vermelisiniz.
3.4. Tek Bir ġirketin Farklı Alanlardaki Binalarının Ġzlenmesi
Amaç: Farklı coğrafi alanlara dağılmıĢ ofislere veya satıĢ mağazalarına networks
kameraları kurarak her yeri izlemek.
ġekil 3.8: Farklı alanların tek noktadan izlenmesi
Yukarıdaki çizimde iki farklı yere ait resim görüntüleri merkezdeki makineye kayıt ve
izleme amacı ile internet üzerinden aktarılmaktadır (görüntü kayıtları ISP'deki bir makine
üzerinde de kaydedilebilir).
Networks kamera görüntüleri daha önceden tanımlanmıĢ bir koĢul oluĢtuğunda
otomatik olarak ana makineye gönderir veya ana makine görüntülere eriĢir. Ana bilgisayar
windows iĢletim sistemi altında çalıĢan bir bilgisayar olup üzerinde kurulu uygulama
yazılımı ile görüntüleri kaydeder. Kurulu yazılımın özelliğine göre kayıtların süresi,
kapasitesi ve özellikleri tanımlanarak yönetilebilir.
69
ġekil 3.9: Farklı alanların tek noktadan izlenmesi
Bu sistemi kurarken aĢağıda belirtilen maddelere dikkat ediniz.

LAN bağlantısı

Ġnternet eriĢimi

Güvenlik duvarı (firewall) veya broadband router arkasında networks görüntü
kullanımı
3.5. Bina, Fabrika Hastane Gibi Kurumların Ġzlenmesi
Amaç: Bina, fabrika, hastane, kampüs alanı gibi uygulamalarda güvenliği artırmanın
en düĢük maliyetli çözümü mevcut yapıyı kullanmaktır.




Gün içinde güvenlik elemanları kontrol odasındaki ekrandan izleme
yapabilirler.
Geceleyin ve hafta sonları kayıt iĢlemi uzaktan ve birçok kuruluĢa hizmet veren
merkezi kontrol istasyonundan gerçekleĢtirilebilir.
Dahili hareket algıma özelliği ile alarm koĢulu tetiklenir, görüntü kaydı
baĢlatılabilir.
Bir alarm durumunda güvenlik yetkilisi binadaki en yakın PC'den veya
internet'e eriĢebilen herhangi bir PC'den görüntülere eriĢebilir. Polis uzaktan
görüntülere eriĢerek olup bitenler hakkında görsel bilgiye ulaĢabilir.
Kaydı yapılan görüntüler, binadaki bir bilgisayarda saklanacağı gibi, ISP'deki
bilgisayarda veya coğrafi olarak farklı yerdeki bir bilgisayarda saklanabilir. Kayıtları farklı
bir coğrafi alandaki bilgisayar üzerinde saklamak, riski azaltır, görüntü kayıtlarının güvenlik
uygulamasını ihlal eden kiĢi ve/veya kiĢilerin eline geçmesi önlenir.
Görüntü kayıtları kamera tarafından kayıtları yapacak bilgisayara gönderileceği gibi,
kayıtları yapacak bilgisayar da kameralara eriĢip görüntüleri alabilir. Kayıt bilgisayarı
Windows iĢletim sistemi altında çalıĢan, yazılımlarını kullanan bir bilgisayar olabilir.
Yazılımlar gerçek zaman görüntülerini ve kayıdı yapılmıĢ eski görüntüleri ekrana getirebilir.
Ġsteğe bağlı olarak eski görüntüler tanımlanacak bir süre sonunda otomatik olarak silinebilir
veya arĢiv amacı ile farklı bir bilgisayara aktarılabilir.
70
71
ġekil 3.10: Bir fabrika ve hastane uygulaması
ġekil 3.11: Çok katlı bir fabrika uygulaması
72
3.6. CCTV’lerin Üretimde Kullanılması
Bir üretim alanında ürünü oluĢturan tüm parçalar üretim aĢamasının farklı
aĢamalarında barkod uygulaması ile tanımlanırlar. BirleĢtirilmesi yapılan her parça, ilgili ara
üretim aĢamasının sonunda kalite kontrol denetimi için ilgili alana gönderilir, olası hatalar
barkod uygulaması ile elektronik olarak kaydedilir.
GeliĢmiĢ görüntüleme sistemi kullanılarak üretim alanındaki her bir analog kameradan
gelen görüntü, paralel olarak görüntü sunucu cihazlarına da gönderilir. Böylelikle kontrol
odasına gitmeden, üretim alanındaki yetkili her kiĢi herhangi bir bilgisayardan görüntülere
ulaĢabilir.
Kalite kontrol alanına bir Networks kamera yerleĢtirilerek, sistemin kalite kontrol
aĢaması biten her ürüne iliĢkin sayısal görüntüyü, seri numarasını, gün ve tarih bilgisi ile
birlikte veri tabanına atması sağlanabilir. Sayısal görüntüler kontrol odasındaki bilgisayarın
hard diskinde saklanabileceği gibi, herhangi bir bilgisayara da aktarılabilir.
ġekil 3.12: CCTV’lerin üretimde kullanımı
Networks kamera ve/veya görüntü sunuculardan gelen sayısal görüntüler internet
üzerinden firmanın merkezine aktarılabilir. Üretim aĢamaları uzaktan izlenerek, üretim
verimliliğini ve güvenliğini artıracak önlemler alınabilir.
73
3.7. CCTV’lerin Perakende SatıĢ Uygulaması
Networks görüntü çözümleri ile mağaza sahipleri evden, ofisten, kısaca her yerden
mağazalarını izleyebilir, görsel bilgiye ulaĢabilirler.
ġekil 3.13: CCTV’lerin mağazalarda kullanımı
Bu sistemi kurarken aĢağıda belirtilen hususlara dikkat ediniz.





ADSL veya diğer geniĢ bantlı bir internet bağlantısı kurunuz.
Gerekli networks kamera ürünlerini kurunuz.
Networks kamera, networks görüntü sunucu ve diğer cihazlara bir IP adresi
atayınız.
Herhangi bir yerdeki PC'den standart web tarayıcı ile canlı görüntülere eriĢiniz.
Sürekli kayıt için, networks görüntü cihazlarınızın aldığı görüntüleri görüntü
kayıt bilgisayarına yönlendiriniz.
FTP ile atması için tanımlayınız, ya da mevcut DVR'ı kullanınız. Görüntüler alarm
tetiklemeli (koĢula bağlı) olarak e-posta ile daha önceden tanımlanan kiĢi veya kiĢilere
gönderilebilir.
74
Örnek; 1. dükkân’da 4 adet CCD kamera ve bir adet CCTV monitör vardır ve CCD
kameraların çalıĢması muhafaza edilecektir. Görüntü sunucu TV monitörü ile paralel olarak
çalıĢmakta olup, seri bir sunucu aracılığı ile kasaya uyumlu hâle getirilmiĢtir.
Diğer dükkânlar standart modemler ile internete bağlanan networks kameraları
kullanmaktadır. 3. dükkânda arka giriĢ kapısına bakan kamera ile kapı arasında bir anahtar
vardır. Ġnsanlar kapıdan geçince görüntüler bu anahtarın tetiklemesi ile otomatik olarak
aktarılmaktadır. 2. dükkanda daha geliĢmiĢ, dahili hareket algılama özelliği olan networks
kamera kullanılmakta ve bir anahtar gereksinimi olmadan görüntüler otomatik olarak
aktarılmaktadır. Networks kameraları doğrudan ADSL modem/rouer cihazına bağlanabilir.
3.8. CCTV’lerin Trafik AkıĢını Ġzleme Uygulamaları
Networks kameralar ve görüntü sunucular, halka açık görüntülerin herkes tarafından
izlenebilmesini, Ģehre iliĢkin trafik akıĢ bilgilerinin aktarılabilmesini, gerektiğinde polis
tarafından gerçek zamanlı bilgilere ulaĢılabilmesini sağlayan ideal çözümler sunar.
ġekil 3.14: CCTV’lerin trafik uygulamasına bir örnek
75
Networks kameralar GSM, GPRS, EDGE modem ve routerlar ile bağlantı kurarak
gerçek zaman bilgileri aktarabilir. Yüksek hassasiyetli gece görüĢü istenirse özel amaçlı
analog kameralar görüntü sunucuları ile birlikte kullanılabilir. pah/tilt/zum kameralar ile
gerektiğinde polis görüntülerdeki detayları izleyebilir.
Canlı görüntüleri aktarmak ve kullanıma açmak için bir web sunucu gerekecektir. Bu,
sunucu ISP tarafında olabilir. Kameralar görüntüleri otomatik olarak bu sunucuya aktarabilir
veya sunucu kameralara eriĢerek görüntüleri alabilir. Eğer saniyede 1 resimden fazla bir
görüntü hızı elde etmek isterseniz DSL modem veya GPRS modem kullanması gerekir.
76
ġekil 3.15: CCTV’lerin trafik uygulamasına bir örnek
77
UYGULAMA FAALĠYETĠ
UYGULAMA FAALĠYETĠ
AĢağıdaki uygulama faaliyetini kendi okulunuzda gerçekleĢtirerek kapalı evre kamera
kontrol sistemlerinin bağlantısını gerçekleĢtirmiĢ olacaksınız.
ĠĢlem Basamakları





Öneriler
 Kamera montajları yapılırken
izlemek istediğiniz mekanların
en geniĢ açı ve kameraların
çözünürlülüğünün yeterli olup
olmayacağını göz önünde
Kameraların montajlarını yapmak.
bulundurunuz.
Kameraları Lan’ ı oluĢturacak olan cihazınıza
 Yeterli Port sayısı ve
bağlamak.
kullanacağınız kameraların
Kameraların hepsine birbirinden farklı IP adresi
özelliklerine göre ağ cihazınızı
atamak.
(ethernet, hub, router ya da
Networks kamera bağladıysanız, Ģifre ataması
switch'i )seçiniz.
yapmak.
 IP çakıĢmasının olmaması için
Herhangi bir yerdeki PC’ den standart web tarayıcı
PC lerinizede statik IP ler
ile görüntülere eriĢiniz.
tanımlayabilirsiniz.
 Görüntü netliği ve kayıtların
alınabildiğini
gözlemleyebilirsiniz.
78
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki sorularda doğru olan Ģıkları iĢaretleyerek değerlendiriniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi aileler çocuk yuvasındaki çocuklarını ya da evdeki
yaĢlıları izleyebilmek için kurulan kapalı devre kamera sisteminde gerek yoktur.
A) Kameraların hepsini yerel telefon bağlantısı olmayan bir ağ cihazına bağlayınız.
B) Networks kamerayı kurunuz.
C) NAT (Networks Address Translation) router (ADSL modem/router) üzerindeki
statik IP adresini not ediniz.
D) Statik IP adresini networks kamera IP adresine yönlendiriniz.
2.
Telefon bağlantısı olmayan bir kameradan görüntü alabilmek için aĢağıdaki modem
türlerinden hangisi kesinlikle kullanılmak zorundadır?
A) Hup
B) Ethernet
C) Router
D) GSM/EDGE modem
3.
Networks kamera merkezdeki sunucuya düzenli olarak görüntüleri kaydedecek Ģekilde
programlanabilirken aĢağıdaki parametrelerden hangisine göre bir seçenek
kullanılmaz?
A) Band geniĢliği
B) Kamera türü
C) Disk alanı
D) Görüntü kayıt hızı
4.
AĢağıdakilerden hangisi Networks kameraların özelliklerinden birisi değildir?
A) Uzaktan pah/tilt/zum
B) Ġki yönlü ses özelliği
C) Otomatik IP tanımlama
D) Hareket algılama
5.
AĢağıdakilerin hangisi kameralara verebileceğimiz örnek bir statik IP olabilir?
A)192.10.0.1
B) 10.0.0.1
C) 192.168.1.0
D) 192.168.2.13
79
6.
AĢağıdakilerden hangisi Networks kamera ve/veya görüntü sunuculardan gelen
görüntü sinyal türüdür?
A) Sayısal
B) Analog
C) ġifreli
D) ġifresiz
AĢağıdaki cümlelerin baĢında boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen
bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
.
7.
(….)Kayıtları farklı bir coğrafi alandaki bilgisayar üzerinde saklamak riski azaltır,
görüntü kayıtlarının güvenlik uygulamasını ihlal eden kiĢi ve/veya kiĢilerin eline
geçmesi önlenir
8.
(….)Networks kameralar yüksek hassasiyetli gece görüĢü istenirse özel amaçlı analog
kameralar görüntü sunucuları ile birlikte kullanılabilir.
9.
(….)Kameraların bağlı olduğu ağ cihazı port sayısı yetersizse hiçbir Ģekilde yeni bir
kamera eklemesi yapılamaz.
10.
(….)Canlı görüntüleri aktarmak ve kullanıma açmak için bir web sunucu gerekmez.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek
kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız
sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz.
Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz.
80
KONTROL LĠSTESĠ
AĢağıda listelenen davranıĢların her birinin arkadaĢınız tarafından yapılıp
yapılmadığını gözlemleyiniz. Eğer yapıldıysa evet kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Yapılmadıysa hayır kutucuğunun hizasına X iĢareti koyunuz.
Değerlendirme Ölçütleri
1.
Kamera bağlantısı yaptınız mı?
2.
Statik IP ataması yaptınız mı?
3.
Networks kamera bağlantısı yaptınız mı?
4.
Networks kameradan alınan görüntüleri kayıt bilgisayarına
yönlendirdiniz mi?
5.
Kamera görüntülerini canlı izleyebildiniz mi?
Evet
Hayır
6.
Networks kameralar GSM, GPRS, EDGE modem ve routerlar
ile bağlantı kurarak gerçek zaman bilgileri aktarabildiniz mi?
DÜġÜNCELER
DEĞERLENDĠRME
Yaptığınız değerlendirme sonunda “hayır” Ģeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden
geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi
araĢtırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Cevaplarınızın tamamı
“evet” ise modül değerlendirmeye geçiniz.
81
MODÜL DEĞERLENDĠRME
MODÜL DEĞERLENDĠRME
AĢağıdaki sorularda doğru olan Ģıkları iĢaretleyerek değerlendiriniz.
1.
AĢağıdakilerden hangisi bir kamera çeĢidi değildir?
A) Dome kamera
B) Sabit kamera
C)Zum kamera
D) IP kamera
2.
Bir monitördeki görüntüyü baĢka bir monitörde kullanmak için arkasındaki
sonlandırma anahtarı ……konumuna alınmalıdır.
A) H-L
B) Z-L
C) HĠ – Z
D) H-F
3.
Bir görüntü sisteminde uygun kamera ve lens seçimi sırasında aĢağıdaki hususlardan
hangisi dikkate alınmamalıdır?
A) Lens
B) Maliyet
C)Marka
D) IĢık miktarı
4.
Birden fazla kameranın görüntüsünü tek bir monitörde sırayla izlemek için ……….
kullanılır.
A)Quad
B) Switcher
C)VCR
D) Muxplayer
5.
AĢağıdakilerden hangisi CCD teknolojisinin dezavantajı değildir?
A)DüĢük arka plan gürültüsü
B)Daha pahalı üretim
C)IP kameralara entegrasyonu
D)Parlak ıĢık izi
6.
AĢağıdakilerden hangisi Switcher’lerde bulunan anahtarlardan biri değildir?
A) BY-PASS
B) HOME
C)H/L
D) AUTO
7.
AĢağıdakilerden hangisi lenslerin iris kontrollerinden birisi değildir?
A) Manuel iris lensler
B) Motorlu irisli zoom lensler
C) Otomatik iris lensler
D) CCD iris lensler
82
AĢağıdaki cümlelerin baĢında boĢ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen
bilgiler doğru ise D, yanlıĢ ise Y yazınız.
8.
(….)Kapalı devre kamera sistemlerinde kullanılan sabit kameralarının görüĢ açılarının
yeterli olmadığı, geniĢ alanlarda dome kameralar kullanılır.
9.
(….)Dörtlü ekran bölücünün baĢlıca özelliği dört ayrı kameradan alınan görüntüleri
bir araya getirip bunların hepsinin birden aynı anda tek bir monitör ekranında
gösterebilme özelliğidir.
10.
(….)Auta dome kameralar, pan-tilt kameralara göre daha yavaĢtır.
11.
(….)Kamera ile quad beslemesi aynı kullanılırsa ekran üzerinde yukarıdan aĢağıya
doğru giden Ģeritler görülür.
12.
(….)Drop ceiling mount asma tavana gömme montaj anlamına gelir.
13.
(….)Quad’larda kayıt izlenirken kayda müdahâle etme sansı yoktur, neyin kaydı
yapılmıĢsa o izlenir.
14.
(….)Pan/tilt sistemler kameraya hem yatay hem de dikey hareket vermek için
kullanılır.
15.
(….)Multiplexer,
sistem
yöneticilerine
çok
kameralı
izleme
sistemlerinin
yönetilmesinde etkin araçlar sağlar.
16.
(….)Bir bilgisayar terimi olan IP’in görevi basitçe veri paketinin gitmesi gereken
sisteme ulaĢmasını sağlamaktır.
17.
(….)Switcher, kaydedilen her çerçeveyi kendine özgü adresle kodlar ya da etiketler.
18.
(….)IP sistemler ile birlikte mutlaka kullanılması gereken, sistem elemanları ile
kullanıcı arasında bir ara birim olan bilgisayar yazılımı bulunmalıdır.
19.
(….) Zaman atlamalı kayıt normal hızda tekrar oynatıldığında olaylar gerçek zamanda
olduğundan daha yavaĢ görünür.
20.
(….)Bir lensin bir kamerada kullanılabilmesi için formatının kameraya eĢit veya
küçük olması gerekir.
21.
(….)Bir merceğin ıĢık toplama kapasitesi lens açısı ile lens çeĢidi arasındaki iliĢkiye
bağlıdır.
22.
(….)CCTV kamera muhafazaları, bina içi kamera muhafazaları ve bina dıĢı kamera
muhafazaları olmak üzere iki ana grupta ele alınır.
83
KONTROL LĠSTESĠ
AĢağıda listelenen davranıĢların her birini öğrencide gözleyemediyseniz (0), zayıf
nitelikli gözlediyseniz (1), orta düzeyde gözlediyseniz (2), ve iyi nitelikte gözlediyseniz (3)
rakamın altındaki ilgili kutucuğa X iĢareti koyunuz
Değerlendirme Ölçütleri
Evet
Hayır
CCTV sisteminin uygulanacağı yere göre kameraların seçimini ve bağlantılarını
yapabilme
Kameranın seçimini yapabildiniz mi?
Kamera lensinin seçimini yapabildiniz mi?
Ġzlenen görüntünün Ġnternet üzerinden iletimini yapabildiniz mi?
Sistemin uygulanacağı yere göre en uygun iletim yöntemini
seçebildiniz mi?
5.
Her türlü kamera ve lens bağlantılarını yapabildiniz mi?
CCTV sisteminin uygulanacağı yere göre çevre elemanlarının seçimini ve
bağlantılarını yapabilme
6.
Sistemin uygulanacağı yere göre en uygun monitörü seçip
bağlantılarını yapabildiniz mi?
7.
Sistemin uygulanacağı yere göre quad bölücüyü seçip
bağlantılarını yapabildiniz mi?
8.
Sistemin uygulanacağı yere göre switcher’i seçip bağlantılarını
yapabildiniz mi?
9.
Sistemin uygulanacağı yere göre multiplexer’i seçip bağlantılarını
yapabildiniz mi?
10. Sistemin uygulanacağı yere göre
kayıt cihazını seçip
bağlantılarını yapabildiniz mi?
TOPLAM PUAN
1.
2.
3.
4.
DEĞERLENDĠRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karĢılaĢtırınız. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.
Cevaplarınızın tümü doğru ise “Modül Değerlendirme”ye geçiniz.
84
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–1’ĠN CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
C
C
D
A
D
D
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
Doğru
Doğru
Doğru
YanlıĢ
Doğru
Doğru
Doğru
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
Doğru
Doğru
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–2’NĠN CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
B
A
B
B
C
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
Doğru
Doğru
Doğru
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
YanlıĢ
85
ÖĞRENME FAALĠYETĠ–3’ÜN CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
A
D
B
C
A
D
Doğru
Doğru
YanlıĢ
YanlıĢ
MODÜL DEĞERLENDĠRMENĠN CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
C
A
C
B
A
C
D
D
D
YanlıĢ
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
Doğru
Doğru
Doğru
YanlıĢ
Doğru
YanlıĢ
YanlıĢ
Doğru
Doğru
86
KAYNAKÇA
KAYNAKÇA

CSU Elit Elektronik San. CCTV Plan ve Teknik Desteği, Ġstanbul, 2005.

EDS Elektronik Destek San. CCTV Sistemleri El Kitabı, Ġstanbul,2004.

GESĠDER (Güvenlik Endüstrisi Sanayicileri ve ĠĢ Adamları Derneği). CCTV
Eğitim Notları, Ġstanbul, 2004.

www.kameraarkasi.org (EriĢim tarihi 03.12.2005)
87

Benzer belgeler

CCTV Kamera Sistemleri

CCTV Kamera Sistemleri geliĢmeler eski, geleneksel sistemlerin sınırlılıklarını ortadan kaldırmıĢtır. Günümüzde, eskiye göre kabloyla ulaĢılamayacak kadar çok uzak alanları izlemek, görüntüyü, hareket görünen bir alana ç...

Detaylı