TR - MESS

Transkript

TR - MESS

CPS
Corporate & Public Strategy
Advisory Group
Otomotiv Sektörüne
İlişkin
AB Müktesebatı
CPS
tarafından
MESS
için
hazırlanmıştır.
Kasım 2012
İstanbul &Brüksel
© All rights reserved. Corporate and Public Strategy Advisory Group 2012.
1
CPS
Advisory Group
İçindekiler
1. GİRİŞ ..................................................................................................................................... 7
1.1.
Otomotiv Endüstrisinin Arka Planı ....................................................................... 8
1.2.
Hukuki Temel ............................................................................................................. 11
1.3.
Otomotiv Endüstrisine ilişkin Topluluk Hedefleri........................................ 12
1.3.1. Düzenleyici Çerçevenin Tamamlanması, Uygulanması ve
Basitleştirilmesi .................................................................................................................... 12
1.3.2. BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) yoluyla teknik
düzenleyici çerçevenin küreselleşmesi (Dış Ticaret Politikası) ......................... 13
1.3.3.
Otomotiv endüstrisinin rekabet edebilirliğini güçlendirmek .............. 15
2. OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNE YÖNELİK AT MÜKTESEBATI ............................... 15
2.1.
Malların Serbest Dolaşımı ...................................................................................... 15
2.1.1.
Teknik Uyumlaşma ............................................................................................... 15
2.1.1.1
Tip-Onayı Sistemi ................................................................................................ 16
2.1.1.2
Aydınlatma, Sinyalizasyon, Geri Yansıtıcılar ............................................ 35
2.1.1.3
Diğer Konular ....................................................................................................... 48
Yürürlükteki Mevzuat ................................................................................................................... 16
 Tip onayı .............................................................................................................................................. 16
 Araçların genel güvenliği .............................................................................................................. 25
 Motorlu araçlardan kaynaklanan emisyonların neden olduğu hava kirliliği ile
mücadele....................................................................................................................................................... 29
Beklemedeki Önergeler ............................................................................................................... 34
 Elektrik güvenliği ............................................................................................................................. 34
 Tip onayı .............................................................................................................................................. 35
 Motorlu araçların sesli uyarı cihazları .................................................................................... 35
 Motorlu araç ve römorklarının geri yansıtıcıları ................................................................ 38
 Motorlu araçlar ve römorklarının arka far, ön far, arka sinyal lambası ve stop
lambaları ....................................................................................................................................................... 40
 Motorlu araçlar ve römorklarının arka tescil plaka lambaları ...................................... 41
 Ana ışık ve/veya eğimli huzme farları olarak işlev gören motorlu araç farları ve bu
tür farlar için parlak elektrikli telli lambalar................................................................................. 42
 Motorlu araçların ön sis farları .................................................................................................. 44
 Motorlu araçlar ve römorklarının arka sis farları .............................................................. 45
 Motorlu araçlar ve römorklarının geri vites lambaları .................................................... 46
 Motorlu araçların park lambaları .............................................................................................. 47
Yürürlükteki mevzuat................................................................................................................... 48
 Motorlu araçların dış çıkıntıları ................................................................................................. 48
 M1 kategorisi motorlu araçların kütle ve boyutları .......................................................... 50
 Belli kategorilerdeki motorlu araç ve römorklarının kütle ve boyutları .................. 51
2
CPS
Advisory Group
 Ticari araçların yola elverişliliği ................................................................................................ 53
 Motorlu araçların ve römorklarının ısıtma sistemleri...................................................... 55
 Belli kategorilerdeki motorlu araçların hız sınırlandırıcı sistemleri ......................... 57
 Yola elverişlilik testleri .................................................................................................................. 57
Beklemedeki Önergeler ............................................................................................................... 61
 Motorlu araçların transferinin kolaylaştırılması ................................................................ 61
 Araçların yola elverişliliği............................................................................................................. 61
 Belirli sınıf motorlu araçların kütle ve boyutları ................................................................ 62
2.1.2.
Güvenlik Yükümlülükleri ................................................................................... 62
2.1.2.1
Aktif Güvenlik Yükümlülükleri ...................................................................... 62
2.1.2.2
Pasif Güvenlik Yükümlülükleri ...................................................................... 90
 Motorlu araç ve römorklarının montaj alanı ve arka tescil plakalarının
yerleştirilmesi............................................................................................................................................. 63
 Motorlu araçlar ve römorklarının direksiyon tertibatı .................................................... 64
 Motorlu araçların ve römorklarının fren tertibatı ............................................................. 65
 Gelişmiş acil fren tertibatları....................................................................................................... 69
 Motorlu araçların izinsiz kullanımını engelleyici cihazlar .............................................. 69
 Motorlu araçların geri vites ve takometre donanımı ........................................................ 71
 Araç erişimi ve manevra kabiliyeti ........................................................................................... 72
 Motorlu araçların ve römorklarının mecburi plaka ve tescil ibareleri ile plakaların
yeri ve yerleştirme yöntemi.................................................................................................................. 72
 Motorlu araçların çekme tertibatı ............................................................................................. 75
 Motorlu araç sürücülerinin görüş alanı .................................................................................. 76
 Motorlu araçların iç donanımı .................................................................................................... 77
 Motorlu araçların cam yüzeylerinin buzunu çözme ve buğusunu giderme
sistemleri ...................................................................................................................................................... 78
 Motorlu araçların cam sileceği ve yıkama sistemleri ........................................................ 80
 Motorlu araçların çamurlukları ................................................................................................. 82
 Belirli sınıf motorlu araçlar ve bunların römorklarının paçalık sistemleri ............. 83
 Motorlu araçlar ve römorklarının emniyet camıları ve cam malzemeleri ............... 85
 Motorlu araçlar ve römorklarının tekerlek lastikleri ve bunların yerleştirilmesi 86
 Motorlu araçların dikiz aynaları ................................................................................................ 88
 Vites göstergeleri ............................................................................................................................. 89
 Şerit değiştirme uyarı sistemleri ............................................................................................... 90
Beklemedeki önergeler ................................................................................................................ 90
 Motorlu araçlar ve römorklarının lastikleri ve bunların yerleştirilmesi .................. 90
Yürürlükteki mevzuat ................................................................................................................... 91
 Motorlu araçlar ve römorklarının yakıt tankları ile arka koruma tertibatı ............. 91
 Motorlu araçlar ve römorklarının kapıları ............................................................................ 93
 On vehicle access and manoeuvrability .................................................................................. 94
 Motorlu araçların iç donanımları .............................................................................................. 95
 Motorlu araçların direksiyon mekanizması .......................................................................... 96
 Motorlu araçların koltukları, bunların bağlantı parçaları ve koltuk başları............ 97
 Motorlu araçlar ve römorklarının yan koruyucuları......................................................... 99
 Motorlu araçlardaki yolcuların önden çarpma esnasında korunması ....................... 99
 Motorlu araçlardaki yolcuların yandan çarpma esnasında korunması................... 100
 Motorlu araçlar emniyet kemerlerinin bağlantı parçaları ............................................ 101
 Motorlu araçların emniyet kemerleri ve bağlama sistemleri ...................................... 103
3
CPS
Advisory Group



2.1.2.3
Motorlu araçların koltuk başları .............................................................................................. 105
Motorlu araçların ön koruma tertibatı .................................................................................. 106
Ticari araç içindeki yolcuların korunması ........................................................................... 106
Yaya Güvenliği ....................................................................................................107
Yürürlükteki mevzuat ................................................................................................................ 109
 Yayaların korunması..................................................................................................................... 109
2.1.3.
Motorlu Araçların Tescili ..................................................................................110
2.1.4.
Motorlu Araçların Vergilendirilmesi ............................................................114
2.1.5.
CARS–21 Girişimi .................................................................................................116
 Araçların tescil belgeleri ............................................................................................................. 111
Beklemedeki önergeler ............................................................................................................. 113
 Araçların tescil belgeleri ............................................................................................................. 113
 Belirli taşımacılık vasıtalarının vergi muafiyeti ................................................................ 114
 Geçici ithalat üzerinde vergi muafiyeti ................................................................................. 115
2.2.
2.2.1.
AB Çevre Politikası .................................................................................................124
Emisyon Denetimi ...............................................................................................125
 Hava kirliliğine ilişkin tematik strateji.................................................................................. 126
 Küresel iklim değişikliğinin 2 santigrad derece ile sınırlandırılması....................... 126
 Bazı araçlardan kaynaklanan CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik Topluluk
stratejisinin gözden geçirilmesi ........................................................................................................ 127
 Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ile egzoz sistemi .............................. 128
 Motorlu araçların emisyonlarından kaynaklanan hava kirliliğine karşı tedbirler
131
 Araçların radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu).............................................. 137
 Araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici salınımlara karşı alınan
önlemler ...................................................................................................................................................... 139
 Motorlu araçların yakıt tüketimi ............................................................................................. 141
 Motorlu araçların motor gücü .................................................................................................. 144
 Benzin ve dizel yakıtların kalitesi ........................................................................................... 145
 Yakıt ekonomisi ile CO2 salınımı hakkında tüketici bilgisinin mevcudiyeti.......... 149
 Yenilenebilir kaynaklardan enerjinin teşviki ..................................................................... 150
 Ağır yük araçlarının emisyonları ............................................................................................. 152
 Mobil iklimlendirme sistemleri ................................................................................................ 155
 Motorlu araçlar ve römorklarının tip onayı ........................................................................ 156
 Yeni binek araçların CO2 emisyonlar performans standartları.................................. 157
 Yeni binek araçların tescili ile ilgili verilerin denetlenmesi ve raporlanması ...... 158
 CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik yenilikçi teknolojiler .............................. 159
 Yeni hafif ticari araçların emisyon performansı standartları ...................................... 160
 Yeni hafif ticari araçların tescil verileri ................................................................................ 161
Beklemedeki Önergeler ............................................................................................................ 162
 Araçların radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu).............................................. 162
 Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ile egzoz sistemi .............................. 162
 Yeni binek araçların CO2 emisyonlarının azaltılması ..................................................... 163
 Yeni hafif ticari araçların CO2 emisyonlarının azaltılması ........................................... 164
4
CPS
Advisory Group
Auto-Oil Programı ....................................................................................................................... 165
2.2.2.
Atık Politikası: Ömrünü Tamamlamış Araçlar ..........................................166
Yürürlükteki Mevzuat ................................................................................................................ 166
 Yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve geri kazanılabilirlik............. 166
 2000/53/AT Yönergesinin uygulanmasına dair raporlar ............................................ 172
 İmha belgesinin asgari gerekleri ............................................................................................. 173
 Araçların parça ve malzemelerine dair kodlama standartları .................................... 173
 Yeniden kullanım/geri kazanım ile yeniden kullanım/geri dönüşüm hedeflerinin
denetlenmesi............................................................................................................................................. 173
 Motorlu araçların tip onayı (yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve
geri kazanılabilirlik)............................................................................................................................... 174
2.2.3.
Vergilendirme Politikası ...................................................................................175
Yürürlükteki Mevzuat ................................................................................................................ 176
 Enerji vergisi .................................................................................................................................... 176
Beklemedeki Önergeler ............................................................................................................ 178
3. AB REKABET POLİTİKASI .........................................................................................181
3.1.
Giriş ve Yasal Dayanak ..........................................................................................181
3.2.
Ana Mevzuata Genel Bakış ...................................................................................182
3.3.
AB’nin Otomotiv Endüstrisine ilişkin Anti-tröst Mevzuatı.......................186
3.3.1.
Dikey Anlaşmalar ................................................................................................186
 Antlaşmanın 81(3). Maddesinin uygulanması ................................................................... 186
 Antlaşmanın 101(3). Maddesinin uygulanması ................................................................ 191
3.3.2.
Yatay anlaşmalar .................................................................................................200
3.3.3.
Teknoloji transferine yönelik lisans anlaşmaları ....................................202
 Antlaşmanın 81(3). Maddesinin uygulanması ................................................................... 200
 Teknoloji transferi ......................................................................................................................... 202
3.4.
Otomotiv Endüstrisine İlişkin Diğer Konular ...............................................204
3.4.1.
Otomobil fiyatı raporları ..................................................................................204
3.4.2.
En Son Gelişmeler ................................................................................................205


3.5.
Fiat, DaimlerChrysler, Toyota and General Motors ......................................................... 205
Asahi, Pilkington, Saint Gobain ve Soliver ........................................................................... 207
İçtihat Hukuku Kararları ......................................................................................207
3.5.1. Avrupa Komisyonu tarafından alınan anti-tröst kararları (2003’ten
bugüne) ..................................................................................................................................207
1)
2)
3)
4)
5)
BMW ve General Motors Kararları ............................................................................... 207
Porsche Kararı ..................................................................................................................... 210
Volkswagen ve Audi Kararları ....................................................................................... 210
Peugeot davası ..................................................................................................................... 211
BP Yağlama Maddeleri davası ........................................................................................ 212
5
CPS
Advisory Group
3.5.2. Avrupa Adalet Divanı’nın Anti-tröste ilişkin kararları (2000’den
bugüne) ..................................................................................................................................213
1.
2.
3.
4.
5.
Jaguar Land Rover France SAS Davası ......................................................................... 213
Audi davası ............................................................................................................................ 214
Volkswagen davası.............................................................................................................. 216
General Motors – Opel davası ......................................................................................... 218
Volkswagen davası.............................................................................................................. 219
4. YEDİNCİ ÇERÇEVE PROGRAMI ................................................................................221
5. 2004 GENİŞLEMESİ VE OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ..............................................222
5.1.
2004 Genişlemesi ve İlgili Müzakere Başlıkları ...........................................222
5.2.
Yeni Üye Devletlere yönelik Geçiş Düzenlemeleri ......................................224
6. TÜRKİYE’DEKİ YASAL ÇERÇEVE VE OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNE YÖNELİK
MÜKTESEBATININ UYUMLAŞTIRILMASI ....................................................................229
6.1.
Müktesebatla uyumlaştırmaya yönelik gelişmeler ....................................229
6.2.
Müzakere Süreci ......................................................................................................267
6.2.1.
AB’nin Değerlendirmeleri ................................................................................267
6.2.2.
2012 İlerleme Raporu ........................................................................................267
6.2.3.
Yenilenen Katılım Ortaklığı .............................................................................274
6.2.4.
Tarama süreci ve Müzakereler .......................................................................276
6
CPS
Advisory Group
1. GİRİŞ
Yaygın olarak bilindiği üzere, Avrupa ekonomik entegrasyonu; Avrupa’da dört
serbestiye dayalı (malların, hizmetlerin, kişilerin1 ve sermayenin serbest dolaşımı)
bir İç Pazar oluşturma amacı ile başlatılmış bir süreçtir.
Üye Devletler arasında yüksek derecede uyum düzeyindeki bir piyasaya karşılık
gelen İç Pazar, otomotiv sektörünün de önemli bir yere sahip olduğu çeşitli
sektörlerdeki ticaret kurallarını belirleyen yasaların uyumlaştırılmasını ve
yakınlaştırılmasını gerektirmektedir.
Geçmişte basit bir mekanik imalât endüstrisi olan otomotiv sektörü, geçtiğimiz
yirmi yılda gerçekleşen hızlı teknolojik gelişmelerin sonucu olarak yeniden hız
kazanmıştır.
Dolayısıyla, motorlu araçların önemli elektronik ve elektrik özellikleriyle daha
karmaşık hale geldiği dinamik ve sürekli bir dönüşüm süreci başlamıştır. Bu süre
zarfında, bu süregelen teknolojik ilerleme, otomotiv sektörünü giderek artan
şekilde bilgiye dayalı bir sektör haline getirmiştir. Motorlu araçlar artık,
öncekinden çok daha güvenli, rahat ve çevre-dostu hale gelmiştir.
Otomotiv endüstrisi, küresel ekonomiyi yönlendiren başlıca sektörlerden biri
olarak, yeni zorluklarla yüzleşmeye, yükselen fırsatlardan yararlanmaya ve çok
sayıda faktörden kaynaklanan (bir başka deyişle, çevresel korumaya yönelik
ihtiyaç, yüksek benzin fiyatı ortamı, üretim prosesleri) sorumluluk ve riskleri
üstlenmeye her zaman için hazırlıklı bulunmaktadır.
Topluluğun en önemli büyük sektörlerinden biri olan otomotiv sektörüne ilişkin
olan Topluluk Müktesebatı, çeşitli AB politikalarıyla kesişmekte ve bu sebeple
birçok sayıda farklı başlık altında (örneğin; Malların Serbest Dolaşımı, Rekabet
Politikası, Çevre, Vergilendirme, vb.) inceleme gereksinimi doğurmaktadır.
Bu bağlamda, Avrupa Topluluğu (AT) Müktesebat Rehberi, iki yönlü metodoloji
çerçevesinde yapılandırılmıştır.
Birinci bölüm, esas olarak her AB politikası için ayrı bölümleri kapsamakta; bu
politikalar hakkında bilgi vermekte; otomotiv sektörüyle olan bağlantılarını
tanımlamakta; yasal çerçeveye genel bir bakış ve hâlihazırdaki ve gelecekteki yasal
düzenlemelerin ayrıntılı özetlerini içermektedir. Ayrıca, bu bölümde, günümüz için
pratik deneyimler oluşturdukları gerçeğinden hareketle, içtihat hukukundan elde
edilen kazanımlara dikkat çekilmektedir.
1
Özellikle de “İşçilerin serbest dolaşımı”
7
CPS
Advisory Group
Bu bölümdeki analiz edilmiş olan AT müktesebatı, Türkiye’nin AB’ye uyumlaşma
sürecinden kaynaklanan ve otomotiv sektöründe aktif olan MESS üyelerini
etkileyecek veya etkilemesi muhtemel tüm konuları kapsamayı hedeflemektedir.
Sonraki bölüm ise, ilgili müzakere başlıkları altında otomotiv endüstrisine ilişkin
konulara yönelik olarak Türkiye’nin AT müktesebatı ile olan uyumlaşma düzeyini
analiz etmektedir. AB tarafından yapılan ve bu zamana kadar Türkiye’nin
gerçekleştirdiği ilerlemeler, bu konuda Türkiye’nin verdiği taahhütler ve ilerleme
raporları ışığında ayrıntılı bir şekilde incelenmektedir.
Dolayısıyla, bu Rehber, aynı zamanda son genişleme dalgaları neticesindeki AB
müktesebatı ile ulusal hukukun uyumuna ilişkin tecrübeleri de içermektedir.
Bu Rehber, otomotiv sektörüne ilişkin ilgili başlıklardaki yaklaşan müzakerelere
yönelik olarak yol haritası saptanması sırasında kullanışlı ve zengin kaynaklı bir
referans olmayı hedeflemektedir.
1.1. Otomotiv Endüstrisinin Arka Planı
Otomotiv endüstrisi, Avrupa ve dünya ekonomisinde temel bir endüstri dalını
teşkil etmektedir, zira AB dünyanın en geniş otomotiv üretim bölgesi (%24)2
olup, otomotiv endüstrisi Birlik içindeki üretim sektörünün %7,5’ini
oluşturmaktadır.
Otomotiv endüstrisi tarafından sağlanan doğrudan istihdam, 2,3 milyon çalışan
civarında iken, bunun toplam istihdama etkisinin (doğrudan ve dolaylı) 12
milyondan fazla çalışan olacağı tahmin edilmektedir.
Avrupa’daki otomotiv endüstrisini hâlihazırda tanımlayan nitelikler aşağıdaki
şekildedir:
—
—
—
—
Güçlü fiyat rekabeti
Yüksek hammadde ve enerji fiyatları
Maliyet yönetimine fazla ağırlık verilmesi
Üretim proseslerinin yeniden yapılandırılması
Otomotiv endüstrisinin ürün çeşitliliği, binek otomobilleri, otobüsleri ve yolcu
otobüslerini, orta ve ağır sınıf kamyonları, motosikletleri, hafif kamyon ve
kamyonetleri ve tarım ve orman traktörlerini üstü kapalı yük arabaları ile tarım ve
orman traktörlerini içermektedir.
Makro-ekonomik durumun kötüleşmesi ve tüketici taleplerinin düşmesinden
etkilenen motorlu araç üretimi, 2000 yılından beri bir düşüş trendi içindedir.
Sektör, küresel ekonomik krizden zarar görmüş olsa da özellikle ihraç pazarlarında
genel pazar eğilimleri 2010 yılından bu yana gelişim göstermiştir.3
2
3
Son beş yılın ortalaması
http://ec.europa.eu/trade/creating-opportunities/economic-sectors/industrial-goods/automotive/
8
CPS
Advisory Group
AB içindeki otomotiv endüstrisi; esas itibariyle, birkaç araç üretim şirketi ve
önemli sayıda bağımsız tedarikçilere sahip bir endüstri dalı olarak
tanımlanmaktadır.
Şirket birleşmeleri ve devir alımları, uzun zamandan beri gözlemlenmektedir;
ancak son yıllarda bu konuda yeni bir artış gerçekleşmiştir. Bu eğilimin son
örneklerinden biri de, ABD Üç Büyükleri’nin en küçük ama en karlı olan şirketi
Chrysler’in fiili olarak Daimler-Benz tarafından devralınmış olmasıdır.
Günümüzde AB’de 16 uluslararası üretici bulunmaktadır. Bunlar, BMW Group,
DAF Kamyon, Daimler, FIAT Group, Ford Avrupa, General Motors Avrupa,
Hyundai Motor Avrupa, IVECO S.p.A., Jaguar Land Rover, MAN Nutzfahrzeuge,
Porsche, PSA Peugeot Citroën, Renault, Scania, Toyota Avrupa, Volkswagen ve
Volvo Group’tur4.
Buna ilaveten, AB içinde önemli tesislere sahip olan, Japon üreticileri (örneğin,
Honda, Nissan, Toyota, Suzuki ve Mitsubishi) ve benzeri küçük üreticiler de
bulunmaktadır.
İki Kore bazlı şirket (Hyundai ve Daewoo) da, Avrupa’ya kayda değer oranlarda
araç ihracatında bulunmaktadır. Samsung ise Renault tarafından satın alınmıştır.
Benzer bir birleşme, AB kamyon endüstrisinde de gerçekleşmiştir. Hâlihazırda,
bahse konu alandaki başlıca üreticiler, Volvo, Scania, Iveco, MAN, Daf ve
DaimlerChrysler’dir.
Avrupa Birliği, özellikle ABD’ye ve 2004 Mayıs Genişlemesi neticesinde Birliğe
katılan yeni Üye Devletlere yönelik motorlu araç ihracatından kaynaklanan ticaret
fazlasından yararlanmaktadır. Öte yandan, Japonya ve Güney Kore’den gelen ithal
mallar, yeterli düzeyde bir ihracatla dengelenmemekte olup, bu durum, bahse konu
iki ülkeye karşı bu sektörde oluşan ticaret açığını artırmaktadır.
Teknolojik gelişmelere ilişkin olarak, motorlu araç endüstrisinin, gelecek 10 yılı
aşkın sürede, daha ileri teknolojik dönüşüm ve değişimleri tecrübe edeceği tahmin
edilmektedir. Her ne kadar, motorlu araçlar, birçok alanda teknolojinin en son
gelişmelerini kullansalar da, gelecek on yıl içinde özellikle adaptif hız kontrol
sistemi, küresel seyrüsefer uydu sistemi (global positioning satalite, GPS, system),
fren destek mekanizması ve uydudan izleme sistemine yönelik gelişmeler
beklenmektedir. AB’de araştırma ve geliştirme alanındaki en büyük yatırımcı
otomobil endüstrisidir. Yapılan son araştırmanın sonuçlarına göre, Avrupa
Otomobil Üreticileri Birliği ACEA (European Automobile Manufacturers’
Association), üyelerinin araştırma ve geliştirme alanında her yıl toplam 26 milyar
Euro olduğu ortaya çıkmıştır. Bahse konu araştırmanın sonuçları, otomobil
endüstrisinin araştırma ve geliştirme alanındaki çalışmalar atfettikleri önemi gözler
4
http://www.acea.be/index.php/collection/industry_and_economy_industry_report/
9
CPS
Advisory Group
önüne sermektedir. Söz konusu çalışmalar özellikle çevre, yol güvenliği ve
üretimdeki verimlilik alanlarına ağırlık vermektedir5.
AB, 2011 yılında, 2010 yılına göre %1,5 oranında bir artışla Türkiye’den 335.374
birim binek aracı ithal etmiştir. Bu rakam, AB’nin küresel çapta binek araçlarda
gerçekleştirdiği ithalatın %14,5’ine tekabül etmektedir. Bununla birlikte, AB’nin
Türkiye’den yaptığı binek araç ithalatı 3,4 milyar avro ile değer olarak AB’nin
2011 yılındaki tüm binek araç ithalatı içindeki payının %13,9’una denk gelip bir
önceki yıla kıyasla %0,8 düşüş göstermiştir.
AB Türkiye’ye 2011 yılında, 2010 yılına göre %13,7 oranında bir artışla
Türkiye’ye 386.378 birim binek aracı ihraç etmiştir. Bu rakam, AB’nin küresel
çapta binek araçlarda gerçekleştirdiği ihracatın %7,2’sine tekabül etmektedir.
AB’nin Türkiye’ye ihraç ettiği binek araç değeri 5,2 milyar avro ile değer olarak
AB’nin 2011 yılındaki tüm binek araç ihracatı içindeki payını, bir önceki yıla göre
%22,4 artışla %5,6’ya yükselmiştir. Birim bazında Türkiye, tüm araç sınıfları
temel alındığında, 2010 yılındaki payını %0,5 artırarak %21,4 ile AB’ye en çok
ihracaat yapan ülke olmuştur.6 Türkiye, AB’nin 2011 yılında tüm araç sınıfları
toplamındaki ihracatında, 432.788 birim araç (tüm araç sınıflarındaki ihracatın
%6,6’sı) ile, 2010 yılına kıyasla %12,7’lik bir artışla, dördüncü sırada yer almıştır.7
AB’nin 2009 yılında motorlu araçlar ihracatındaki %32’lik düşüş ile gerçekleşen
27,3 milyar avro ticaret fazlası, son on yılın en düşük rakamı olmuştur. 2010 yılı,
toplamda 83,3 milyar avroyu (76,5 milyarı binek, 3,2 milyarı ticari, 3,6 milyarı da
otobüsler dahil ağır ticari araçlardan olmak üzere) bulan motorlu araç ihracatı ve
57,1 milyar avroya denk gelen ticaret fazlası ile çok daha iyi bir yıl olmuştır. Bu da
2010 yılındaki ihracatın önceki yıla oranla %58,2 oranında arttığına işaret eder.8
AB’nin 22 milyarı binek, 3,5 milyarı ticari, 0,72 milyarı da otobüsler dahil ağır
ticari araçlardan olmak üzere, 26,2 milyar avro olarak gerçekleşen 2010 yılı
motorlu araç ithalatı, ticaret dengesinde geçmiş yıla göre %109 oranında bir artışa
neden olmuştur. Sonunda, 2011 yılı, 104 milyar avro değerinde motorlu araç
ihracatı, 28,7 milyar avro değerinde motorlu araç ithalatı ve 75,3 milyar avro
değerindeki ticaret fazlası ile, 2010 yılından da daha iyi olmuştur.
Temmuz 2011’de yayımlanan AB Ekonomi Raporu’na göre, AB 2010 yılında,
önceki yıla göre %11,1 oranında bir artışla, 15.068.473’ü binek, 1.426.518’i hafif
ticari araç, 377.106’sı ağır kamyon, 32.339’u da otobüs olmak üzere toplamda
16.904.436 birim motorlu araç üretmiştir.9 2011 yılı motorlu araç üretimi, 15,7
milyonu binek olmak üzere, 17,7 milyon adet olarak gerçekleşmiş, bunların 13,1
milyonu binek olmak üzere 15,1 milyon adedi AB’de tescil edilmiştir.10
5
http://www.acea.be/images/uploads/files/ACEA_POCKET_GUIDE_2012_UPDATED.pdf
Aynı dönemde AB’nin Japonya’dan ithalatı %25,3, Tayland’dan ithalatı da %9,9 düşmüştür.
7
6
8
9
http://ec.europa.eu/trade/creating-opportunities/economic-sectors/industrial-goods/automotive/
http://www.acea.be/images/uploads/files/20110927_ER_1105_2011_I_Q4.pdf
10
10
CPS
Advisory Group
Kıbrıs Rum Kesimi ile Malta haricinde, AB 27 dahilinde yeni binek araç pazarı,
kısmen birçok AB ülkesinde hükümet alımlarının sona ermesi sonucunda 2010
yılında %5,5 oranında daralmıştır. Temmuz 2010 – Temmuz 2011 dönemine
yönelik yeni binek araç tescil rakamları %1,9 oranında bir düşüşe işaret
etmektedir. Temmuz 2012 rakamları, bir önceki yıla göre %7,8 oranında bir
düşüşün daha olduğunu göstermektedir. Italya ile İspanya, %21 ve %17 oranları ile
daralmanın en fazla olduğu pazarlar olmuştur. 2011 ile 2012 yıllarının Ağustos
ayları arasındaki bir karşılaştırma %8,9 oranında bir düşüşe işaret etmektedir.
Ağustos 2011 – Ağustos 2012 dönemi rakamları Italya’daki daralmanın, %20,2 ile
devam ettiğini, bu ülkeyi %11,4 oranında bir daralma ile Fransa’nın takip ettiğini
göstermektedir.11
2011 yılında yeni otobüs pazarında da daralma olmuştur. Binek araçlar ve
otobüsler için görülen durumun aksine aynı grup ülkeler içinde kamyonet ve
kamyon pazarında genişleme yaşanmıştır. 2011 yılında, 2010 yılına göre yeni ticari
araçlar pazarında %8 oranında bir büyüme görülmüştür. Yılın ilk altı ayında yeni
ticari araç tescilinde, önceki yılın ilk altı ayına göre %13,5 oranında artış
göstermiştir.12
1.2. Hukuki Temel
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma13, otomotiv endüstrisine özel bir
atıfta bulunan herhangi bir hüküm içermemektedir. Buna rağmen, Anlaşma’nın İç
Pazar’a (özellikle de Malların Serbest Dolaşımı), Çevresel Politika’ya,
Vergilendirmeye, Rekabet’e ve Devlet Yardımları’na yönelik olarak AB
Antlaşması’nda yer alan hükümlerinin büyük çoğunluğu, Komisyon’un bu sektöre
müdahale etmesine izin vermektedir.
Bahse konu endüstrinin, aşağıda belirtilen farklı başlıklar altında düzenlenmiş
olmasından dolayı, Avrupa Komisyonu bünyesindeki birçok Genel Müdürlük
(Directorate General – DG), Otomotiv endüstrisinin düzenlenmesinden sorumlu
tutulmuştur. Bu genel müdürlüklerin başlıcaları, İç Pazar Genel Müdürlüğü, Çevre
Genel Müdürlüğü, Vergilendirme ve Gümrük Birliği Genel Müdürlüğü ve Rekabet
Genel Müdürlüğü’dür.
Bu Genel Müdürlükler tarafından yürütülen en önemli faaliyetler aşağıdaki
şekildedir:


11
12
Araçların yapımına, güvenliğe ve çevrenin korunmasına ilişkin kuralların
uyumlaştırılması
Küresel düzenleyici çerçeve ve etkili bir iç pazarın hayata geçirilmesi;
http://www.acea.be/news/news_detail/passenger_car_registrations_-7.1_over_eight_months_-8.9_in_august/
http://www.acea.be/images/uploads/files/20110927_ER_1105_2011_I_Q4.pdf
13
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşması, 1 Aralık 2009 tarihinde Lisbon Antlaşması ile beraber
yürürlüğe girmiştir, Avrupa Topluluklarını Kuran Antlaşma (Roma Antlaşması 1957) Avrupa Birliği’nin
İşleyişi Hakkında Antlaşması olarak isimlendirilmiştir.
11
CPS
Advisory Group



Otomotiv endüstrisinin, çevre, ulaşım, rekabet, ticaret ve genişleme gibi
politika alanlarındaki çıkarlarının teşviki;
Bu sektörde gerçekleşen birleşmelerin izlenmesi;
AB araba dağıtım sisteminin denetlenmesi.
1.3. Otomotiv Endüstrisine ilişkin Topluluk Hedefleri
AB’nin, Birlik düzeyinde, otomotiv endüstrisine uygulanan kurallar ve
uygulamaların uyumlaştırılmasına yönelik öncelikli hedefi, teknik yükümlülüklere
ilişkin mevzuatların uluslararası düzeyde yakınlaştırılması ve düzenleyici bir
çerçeve dâhilinde İç Pazar ilkelerinin etkili bir şekilde uygulanmasını sağlamak
suretiyle, bu sektörün rekabet edebilirliğini güçlendirmeye odaklanmaktır.
Artan gereksinimler neticesinde, Avrupa otomotiv endüstrisiyle ilintili politika
alanlarının eşgüdümünün geliştirilmesi, AB Komisyonu gündeminde bilhassa
önemli bir yer kazanmıştır.
AB girişimlerinin başlıca hedefleri aşağıdaki şekildedir:
1.3.1.
Düzenleyici Çerçevenin Tamamlanması,
Uygulanması ve Basitleştirilmesi
Binek otomobilleri için AT Tam Taşıt Tip Onayı Sistemi’nin uygulanmaya
başlanması, güvenliğe ilişkin düzenlemeleri ortaya koyup, İç Pazarı geliştirmeye
yönelik girişimlerin temelini oluşturmaktadır. Kısaca, bahse konu sistem,
üreticilere, bir Üye Devlet’te “tip” onay almış bir aracı diğer Üye Devletler’de
ilave test yaptırmadan pazarlamalarına izin vermektedir.
Yukarıda bahsedilen sistem, tüm binek otomobiller için 1 Ocak 1998 tarihinden;
iki veya üç tekerlekli motorlu araçlar için 17 Haziran 2003 tarihinden; tüm yeni
traktörler için de 1 Temmuz 2005 tarihinden itibaren zorunlu hale gelmiştir.
Benzer bir sistemin kamyon ve otobüslere yönelik çalışmalar ise, hâlihazırda
devam etmektedir
Öte yandan, çevresel koruma, otomotiv sektörü için giderek önemli bir konu
haline gelmiştir. Binek otomobillerden çıkan CO2 emisyonlarını azaltmaya yönelik
olarak, 1998 yılında Avrupa Komisyonu ve Avrupa Otomotiv Üreticileri Derneği
(European Automobile Manufacturers Association - ACEA) arasında gönüllü bir
anlaşma gerçekleştirilmiştir. Bu Anlaşma’nın 2008 tarihine kadar geçerli olacağı
ön görülmüş olup; bu zaman sürecinde, ACEA üyeleri tarafından Avrupa’da
satılan binek otomobillerden çıkan CO2 emisyonunun 140g/km seviyesine
düşürülmesi amaçlanmıştır. Bu oran 1995 yılında ulaşılan186g/km seviyesine
kıyasla %25 oranında daha düşüktür.
12
CPS
Advisory Group
Japonya (Japonya Otomobil Üreticileri Derneği - JAMA) ve Kore (Kore
Otomobil Üreticileri Derneği - KAMA) menşeli dernekler de, 1999 senesinde
benzer taahhütler konusunda uzlaşmaya varmışlar ancak hedef yılı olarak 2008
yerine 2009 yılı üzerinde anlaşmışlardır.
Yeni binek otomobillerden kaynaklanan CO2 emisyonlarının azaltılmasına
kapsamında nihai hedef 2012 yılında söz konusu emisyonların 120g/km
seviyesine düşürülmesi olarak belirlenmiştir. Avrupa Parlamentosu ve Konsey bu
hedefin karşılanmasına yönelik olarak 23 Nisan 2009 tarihinde 443/2009 (AT)
sayılı Yönetmeliği kabul etmişlerdir. Yönetmelik 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren
yeni binek araçlara yönelik ortalama CO2 oranını 130g/km olarak belirlemiş
bunun yanı sıra nihai AB hedefinin karşılanması amacıyla 10 g/km düzeyinde bir
CO2 salınımı düşüşüne tekabül edecek fazladan önlemler alınmasını
öngörmüştür. Yönetmelik ayrıca 2020 yılına ilişkin olarak binek araçlara yönelik
CO2 salınım ortalaması hedefini 95 g/km olarak belirlemiştir.
1.3.2.
BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE)
yoluyla teknik düzenleyici çerçevenin
küreselleşmesi (Dış Ticaret Politikası)
Avrupa otomotiv endüstrisinin dünya çapında rekabet edebilirliği, küresel teknik
uyumlaştırmayla önemli ölçüde bağlantılı bulunmaktadır. Bu bağlamda, AT’nin,
BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) çerçevesinde Yeknesak teknik
hükümlere ilişkin 1958 Anlaşması’na ve 1998 Küresel Anlaşması’na katılımı,
küresel teknik düzenlemeler alanında hâlihazırdaki girişimlere hız kazandırmıştır.
Yeknesak teknik hükümlere ilişkin 1958 Anlaşması’nın hedefi, araçlara ve
güvenlik, enerji, çevre ve izinsiz kullanıma karşı önlemlere yönelik
yükümlülüklerle ilintili parçalar için yeknesak teknik hükümler getirmektir. Buna
ilaveten, bahse konu Anlaşma ile, Akit taraflar arasında tip onayının karşılıklı
tanınması ile araç düzenlemelerine yönelik uyumlaştırma sürecinin geliştirilmesi
amaçlanmaktadır. Anlaşma, 1995 yılında, Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerin
katılımını teşvik etmek amacıyla gözden geçirilmiştir. Topluluk, Gözden
Geçirilmiş 1958 Anlaşması’na, Mart 1998 tarihinde taraf olmuştur.
AT’nin Anlaşma’ya katılımı, BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu düzenleyici
faaliyetleri ile Topluluk düzeyinde yürütülen faaliyetlere gereken uyumunu
sağlamaktadır.
1998 Küresel Anlaşması dünyanın tüm bölgelerindeki ülkelerin, araçlara ve
onların parçalarına yönelik küresel teknik düzenlemeleri ortaklaşa geliştirmesi
yoluyla ortaya konan bir süreç oluşturmaktadır. Anlaşma, Küresel Teknik
Düzenlemeleri kesin ve açık bir dille belirtmek amacıyla, farklı ülkelerin
katılımını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. 1958 Anlaşması’nın tersine, 1998
Küresel Anlaşması’nda, onayların karşılıklı tanınmasının kabulüne ilişkin
herhangi bir hüküm bulunmamakta ve hükümleri doğrudan uygulanabilir değildir.
13
CPS
Advisory Group
Ağustos 2000 tarihinde yürürlüğe giren Küresel Anlaşma, 1958 Anlaşmasına
paralel olarak uygulanmakta ve BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE)
himayesinde faaliyette bulunmaktadır.
1958 Anlaşmasında kabul edilen düzenlemelerden farklı olarak, Küresel
Anlaşma’da kabul edilen düzenlemeler, Akit Tarafların yasal sistemlerine
doğrudan etkide bulunmamaktadır.
Yukarıda bahsedilen anlaşmalara ek olarak, Avrupa Komisyonu’nun, Çin,
Japonya, Güney Kore ve ABD’nin ilgili mercileri ile, düzenleyici konulara ortak
çözümler bulmaya yönelik ikili sözleşmeleri bulunmaktadır.
AB, UN/ECE küresel yönetmeliklerini kabul etmeye devam etmektedir. 1 Ocak
2012 itibariyle bu yönetmeliklerden 106’sı kabul edilmiş bulunmaktadır. Bunların
son durumu hakkında detaylı bilgiye,
http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdocstts.html
adresinden ulaşılabilir.
AB son dönemde 1998 Anlaşması altındaki 11 adet Küresel Teknik Yönetmeliğin
(Global Technical Regulations -- GTR) tümü için olumlu yönde oy kullanmıştır.
AB’nin kabul etmiş olduğu Küresel Teknik Yönetmeliklerin (GTR) şu
konularla ilgilidir:
-
-
-
-
Kapı kilitleri ve kapı tutma aksamları
İki tekerlekli motosikletler için yakıt sarfiyatı, CO2 emisyonları ve
kirletici gaz emisyonları ile alakalı ölçüm prensibi
Motosiklet fren sistemleri
Doğalgaz ya da sıvılaştırılmış petrol gazı kullanan sıkıştırma ile
ateşlemeli motorlar ve pozitif ateşlemeli motorların kirletici
emisyonları ile ilgili test prosedürleri
Karayolu araçları için göstergeden arıza teşhisi sistemlerine (OBD
on-board diagnostic systems) ilişkin teknik şartlar
Motorlu araçlarda emniyet camı malzemeleri
Koltuk Başlıkları
Elektronik Denge Kontrol Sistemleri
Yaya Güvenliği
Fren sistemleri
Ağır yük araçlarının egzoz emisyonlarını muayene prosedürü
Emniyet camları malzemeleri
Zirai ve orman traktörleri ile karayolu dışında kullanılan hareketli
makinelerin durma halindeki ve motor emisyonları
Hidrojen tahrikli araçların güvenliği ile montaj direği darbesi konularında yeni bir GTR
üzerine görüşmeler devam etmektedir.
14
CPS
Advisory Group
1.3.3.
Otomotiv endüstrisinin rekabet edebilirliğini
güçlendirmek
Avrupa otomotiv endüstrisinin rekabet edebilirliğinin güçlendirilmesindeki amaç,
AB otomotiv endüstrisinin rekabet edebilirliğinde büyük önem taşıyan başlıca
politika konularını da tanımlamak ve değerlendirmenin yanında, ekonomik, sosyal
ve çevresel hedefleri acil öncelik veren çözümleri önermektir.
İlgili politika konuları arasında, Ticaret Politikası, Rekabet Politikası ve
Araştırma&Geliştirme Politikası, AB otomotiv endüstrisinin rekabet
edebilirliğine katkıda bulunmak için büyük önem taşımaktadır.
Avrupa otomotiv endüstrisinin geniş çaplı yeniden yapılandırılması sürecine,
Avrupa Komisyonu sık sık müdahil olmaktadır. Bu bağlamda, Komisyon,
endüstrinin gelişimiyle ilgili düzenli analizler gerçekleştirmekte ve bu
değerlendirmelere bağlı olarak gelecekteki girişimleri planlamaktadır.
AB otomotiv ihracatlarına (özellikle Japonya ve Kore’ye) yönelik pazar erişimini
geliştirmeye ve ayrıca diğer ikili ticaret müzakerelerindeki otomotiv endüstrisinin
girdilerinin de temin edilmesine yönelik çabalara öncelik verilmiştir.
2. OTOMOTİV ENDÜSTRİSİNE YÖNELİK AT
MÜKTESEBATI
2.1. Malların Serbest Dolaşımı
Yaygın olarak bilindiği üzere, “Malların Serbest Dolaşımı”, ortak bir düzenleyici
çerçeve aracılığıyla, İç Pazarın işleyişine yönelik olan zorunlu ilkelerden birini
oluşturmakta ve bu politikadan en çok etkilenenler arasında, otomotiv sektörünün
çıktıları, bir başka deyişle motorlu araçlar ve parçaları yer almaktadır.
Motorlu araçların da, diğer mallar gibi, tek bir ülkenin sınırları dâhilinde
yapabilecekleri gibi, Üye Devletler arasında da serbest bir şekilde
dolaşabilmelerini temin etmek, Avrupa düzeyinde ortaya konan bir dizi kural
tarafından düzenlenen belirli ortak tanımları, temel teknik standartları ve
belgelendirme süreçlerini da gerektirmektedir.
2.1.1.
Teknik Uyumlaşma
Motorlu araçlara yönelik olan teknik gereksinimlerin uyumlaştırılması; binek
otomobiller, motosikletler ve traktörler olmak üzere, üç kategoride
tamamlanmıştır. Bu çerçevede, bu Topluluk önlemlerinin kayda değer bir bölümü,
araçların yapımı ve işleyişini düzenlemektedir.
15
CPS
Advisory Group
Tip-Onayı Sistemi
2.1.1.1
İç Pazara erişime yönelik öncelikli koşul olan AT tip-onayı, motorlu araçlara
ilişkin olarak zorunlu teknik uyumlaştırma gereksinimlerinden birini teşkil
etmektedir.
Bu sistemin hedefi, standartların uyumlaştırılmasını artırmak suretiyle, İç Pazarın
işleyişini güçlendirmektir. Bu sebepten ötürü, gereksinim duyulan standartlar,
ulusal düzey yerine, Topluluk seviyesinde ortaya konmaktadır.
Bu bağlamda, motorlu araçların pazarda yer alabilmeleri için, ilgili AT tip-onayı
Yönergeleriyle uyumlu olmaları gerekmektedir. Üye Devletler, bu tür araçların
satışını, kayıt altına alınmasını veya hizmete girişini reddetmemekle yükümlüdür.
Tip-onayı ilkesi, bir sistem, teknik birim veya parçaya yönelik olarak onay veren
her merciinin, onayın tüm geçerlilik süresi boyunca üretimin uygunluğunun
sağlanmasından sorumlu olması anlamına gelmektedir.
Yürürlükteki Mevzuat

Tip onayı
1)
Motorlu araç ve römorkları ve sistem, aksam ve bağımsız birimlerine
yönelik olarak bu tür araçların onaylanmasına ilişkin çerçeve oluşturan 5
Eylül 2007 tarihli ve 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesi (Çerçeve Yönerge) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 263, 9.10.2007, s.1-160
Tadil eden:

Motorlu araç ve römorkları ve sistem, aksam ve bağımsız
birimlerine yönelik olarak bu tür araçların onaylanmasına ilişkin
çerçeve oluşturan 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönergesi ‘nin I, III, IV, VI, VII, XI ve XV sayılı
EK’lerinin yerini alan 7 Ekim 2008 tarihli ve 1060/2008 sayılı
Komisyon Yönetmeliği (Çerçeve Yönetmeliği) (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 292, 31.10.2008, s. 1-98.

2007/46/AT sayılı Yönerge’yi tadil edip, 2003/102/AT ve
2005/66/AT sayılı Yönerge’leri ilga eden yayaların ve diğer
korunmasız karayolu kullanıcılarının korunması çerçevesinde
motorlu araç tip onayına ilişkin 14 Ocak 2009 tarihli ve 78/2009
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği (AEA ile ilişkili
metin)
16
CPS
Advisory Group
ATRG L 35, 4.2.2009, s. 1-31.

2007/46/AT sayılı Yönergeyi tadil eden, hidrojen tahrikli motorlu
araçların tip onayına ilişkin 14 Ocak 2009 tarihli ve 79/2009 sayılı
Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 35, 4.2.2009, s. 32-46.

Hidrojen ile çalışan motorlu araçların tip onayına ilişkin 79/2009 (AT)
sayılı Yönetmeliği uygulayan 26 Nisan 2010 tarihli ve 406/2010 (AB) sayılı
Komisyon Yönetmeliği
ABRG L 122, 18.5.2010, s. 1–107

çerçeve oluşturan 5 Eylül 2007 tarihli ve 2007/46/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesi’nin IX sayılı EK’inin yerini
alan 385/2009/AT sayılı 7 Mayıs 2004 tarihli Komisyon Yönergesi
(Çerçeve Yönetmeliği) (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 118, 13.5.2009, p. 13–65

715/2007/AT ve 2007/46/AT sayılı Direktifleri tadil eden;
80/1269/AET, 2005/55/AT ve 2008/78/AT sayılı Direktifleri ilga
eden; ağır araçların (Euro VI) emisyonlarına göre motorlu araçlar
ile motorlarının tip onayı ve bakım, tamir bilgilerine erişilmesi
hakkındaki 595/2009/AT sayılı 18 Haziran 2009 tarihli Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
(Konsolide Versiyon)
ATRG L 188, 18.7.2009, p. 1–13

Ağır ticari araçlardan kaynaklanan emisyonlar (Euro VI) ile ilgili olarak
595/2009 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliğini tadil
eden ve uygulayan ve 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesi Ek I ve Ek III’te değişiklik yapan 582/2011 (AB) sayılı
Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin) (Konsolide Versiyon)
ABRG L 167, 25.6.2011, s. 1–168
Özeti için lütfen 33. sayfaya bakınız

582/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği uygulayan ve Avrupa Parlamentosu ile
Konseyinin 595/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğini ağır yük araçlarının
17
CPS
Advisory Group
emisyonlarına (Euro 6) dair tadil eden 23 Ocak 2012 tarihli ve 64/2012
(AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği
ATRG L 28, 31.1.2012, s. 1-23

Motorlu araçların, bunların römorklarının ve sistemlerinin, ve
bunlar için tasarlanmış aksam ve ayrı teknik birimlerin genel
güvenliği ile ilgili tip onayı hakkındaki 661/2009 (AT) sayılı, 13
Temmuz 2009 tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 200, 31.7.2009, p. 1–24

91/226/AET sayılı Konsey Yönergesini ve 2007/46/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesini motorlu
araçlar
ve
römorklarının belirli sınıflarına ait paçalık sistemleri teknik
ilerlemeye uyumunun sağlanması amacıyla tadil eden 9 Mart 2010
tarih ve 2010/19/AB sayılı Komisyon Yönergesi ( AEA ile ilişkili
metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 72, 20.3.2010, s. 17–37

Parlamentosu ve Konsey Yönergesini motorlu araçlar ve
römorklarının belirli sınıflarına ait paçalık sistemlerini teknik
tarih ve 2010/19/AB sayılı Komisyon Yönergesini düzelten 14
Temmuz 2011 tarihli 2011/415/AB Komisyon Kararı
ATRG L 185, 15.7.2011, s. 76–76

çerçeve oluşturan 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönergesi’nin V, X, XV ve XVI sayılı EK’lerinin yerini
alan 371/2010/AB sayılı 16 Nisan 2010 tarihli Komisyon Yönergesi
(Çerçeve Yönetmeliği) (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 110, 1.5.2010, s. 1–21

Motorlu araçların ve bunlar için tasarlanan römorklar, sistemler,
aksam ve ayrı teknik ünitelerin onaylanmasına ilişkin çerçeve
oluşturan 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesinin (Çerçeve Yönerge) IV ve VI sayılı EK’lerini tadil
eden 22 Şubat 2011 tarihli ve 183/2011 (AB) sayılı Komisyon
18
CPS
Advisory Group
ATRG L 53, 26.2.2011, s. 4–32

Motorlu araçların ve bunlar için tasarlanan römorklar, sistemler,
aksam ve ayrı teknik ünitelerin onaylanmasına ilişkin çerçeve
oluşturan 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesinin (Çerçeve Yönerge) II sayılı EK'ini değiştiren ve IV,
IX ve XI sayılı EK’lerini tadil eden 14 Temmuz 2011 tarihli ve
678/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 185, 15.7.2011, s. 30–56

Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 661/2009 (AT) sayılı
Yönetmeliğini vites göstergelerine yönelik olarak uygulayan ve
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2007/46/AT Yönergesini tadil
eden 24 Ocak 2012 tarihli ve 65/2012 (AB) sayılı Komisyon
ATRG L 28, 31.1.2012, s. 24–38
Özet
2007/46 sayılı Yönerge, tip onay sistemine ilişkin 70/156/AT sayılı Konsey
Yönetmeliğini, hükümlerinin çoğunluğunu barındırmasına karşın geliştirilmiş bir
yapı ile yürürlükten kaldırmaktadır. Bu çerçevede sistemin kapsamı, iki ve üç
tekerlekliler ve tarım ve orman traktörleri hariç tüm motorlu araçlar ve bunların
römorklarını içerecek şekilde genişletilmiştir.
Tip onay sisteminin amacı üretilen bütün araçların onaylanan tipe uygun olmalarını
sağlamaktır. Bu çerçevede üreticiler için üç farklı prosedür seçeneği mevcuttur:
Söz konusu prosedürler kademeli onay, tek kademe tip onayı ve karma tip onayını
içermektedir.
-
-
Kademeli onay prosedürü çerçevesinde başvuru sahibi işbu Yönerge’nin
EK III kısmında belirtilen bilgileri (örn. üretici bilgileri, aracın üretimine
ilişkin bilgiler vb…) içeren bir dosyanın yanı sıra EK IV ve EK XI’de
sıralanan gürültü seviyesi, fren sistemleri, emisyonlar ve bunun gibi
konulara ilişkin tüm düzenlemelere uygun olarak temin edilmiş AT Tip
onayı sertifikalarını yetkili birime sunmakla yükümlüdür.
Tek aşamalı tip onayı ise başvuru sahibinin EK I’de belirtildiği şekilde
araca ilişkin tüm bilgileri içeren bir dosyayı yetkili birime sunduğu
prosedürü teşkil eder.
19
CPS
Advisory Group
-
Karma tip onayı sürecinde ise başvuru sahibi kademeli tip onayı
prosedürünü izler. Ancak, bu prosedür çerçevesinde üretici, EK I’de
belirtildiği şekilde ilgili bilgileri sağlamak kaydıyla bir veya daha fazla
sisteme ilişkin AT tip onayı sertifikalarını sunmaktan muaf tutulabilir. Bu
durumda muafiyet almış sistemlere ilişkin tip onayı sertifikaları yerine test
raporları sunulur.
Buna ilaveten, yeni bir AT tip onay metodu olan çok aşamalı tip onayı prosedürü
bahse konu çerçeve yönerge ile uygulamaya konmuştur. Çok aşamalı tip onayı her
üreticinin başvuru sırasında yer aldığı üretim aşamasına ilişkin bilgileri teslim
etmesini öngörür. Bu metodun uygulandığı durumlarda başvuru sahibi tip onayı
sertifikalarını bir veya daha fazla Üye Devlet’ten temin edebilmektedir.
2007/46/AT sayılı Yönerge, AT tip onay prosedürlerine mecburilik kazandıran ve
ulusal uygulama prosedürlerinin yerini almasını sağlayan tam uyum ilkesini kabul
etmiştir. Bu da üreticiler açısından tip onay sürecini oldukça kolaylaştırmıştır. Bu
sayede, Üye Ülkelerden birinde alınacak olan tip onayı, uygunluk belgesi Topluluk
bazında tescil edilmiş tüm araçlar için yeterli olacaktır.
Bu Yönerge aynı zamanda yol güvenliğini geliştirmeyi ve çevrenin korunmasını
amaçlamaktadır. Yol güvenliği ile ilgili olarak, ABS (Kilitlenmeyi önleyen fren
sistemi - Anti-lock Braking System) ve daha etkin dikiz aynalar, gelişmiş ışık
sistemleri, bisiklet sürücüleri ve yayaların aracın altında sürüklenmesine engel olan
yan korucular mecburi kılınmıştır. Aynı zamanda çevresel yükümlülükler
kapsamındaki CO2 emisyonları, yakıt tüketimi ve motor güçleri gibi sorunlarda ele
alınmıştır.
Yönerge’nin yürürlüğe girme tarihi 29 Nisan 2009 yılı olarak belirlenmiş olup,
araç kategorilerine bağlı olarak 2014 senesine kadar geçiş süreleri öngörülmüştür.
2007/46/AT sayılı Yönerge’yi tadil eden 1060/2008 sayılı AT Yönetmelik, söz
konusu yönerge kapsamındaki ki bazı Eklerin yerini almaktadır. 2007/46/AT sayılı
Yönerge’nin onaylanmasını takiben, 70/156/AT sayılı Yönerge EK’lerini
değişikliğe uğratan yeni Yönerge ve Yönetmelikler yürürlüğe girmiştir.
Ancak bu değişiklikler 2007/46 sayılı Yönerge’de yansıtılamamıştır. Buna ek
olarak Topluluk, Genova’ da BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun (UN/ECE)
far, adaptatif ön aydınlatma sistemleri, ön görüş alanı, ısıtma sistemleri, otobüsler
ve yolcu otobüsleri, tehlikeli madde taşıyan araçlar, emisyonlar, yakıt tankları vb.
ile ilgili bazı Yönetmeliklerini kabul etmiştir.
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerle birlikte 2007/46/AT sayılı Yönergeye ilişkin
EK’ lerin yeniden uyarlanması zaruri olmuştur. Böyle olunca 2007/46/AT sayılı
Yönerge’ ye ilişkin EK I, III, IV, VI, VII, XI ve XV değiştirilmiştir.
Değişikliklerin içerikleri şöyledir:

N1 tipi araçlarım karbondioksit emisyon ve yakıt sarfiyatı ölçümü
20
CPS
Advisory Group










Hız sınırlayıcı donanımlar ve araçlarda bulunan benzeri sistemler
Araçlarda kullanılan sıkıştırma ile yanmalı motorların gaz ve partikül
halindeki kirletici emisyonu ile yine araçlarda kullanılan doğal gaz ve
LPG(sıvılaştırılmış petrol gazı) ile çalışan pozitif yanmalı motorların
kirletici gaz emisyonu
Araçların radyo parazitleri (Elektromanyetik uyumluluk)
Yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve geri kazanılabilirlikleri
ile ilgili olan motorlu araç tip onayı
Motorlu araçlarda cephe koruma sistemlerinin kullanılması
Motorlu araçlarda klima sistemlerinim emisyonu
AT araç tip onayının idari hükümleri ve bazı klima sistemlerinin kaçak
ölçüm testlerinin uyumlaştırılması
Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ve egzoz sistemi
Hafif yolcu ve ticari araç emisyonları
Araç tamir ve bakım bilgilerine erişim
Buna ek olarak, işbu Yönerge’yi tadil eden 78/2009 sayılı AT Yönetmeliği olası
kazalarda yaya yaralanmalarının sayılarını ve şiddetini azaltmak amacıyla motorlu
araçların yapım ve işleyişleri için gerekenler ile cephe koruma sistemlerini şart
koşmuştur.
Yönetmeliğin etki alanı aşağıdakileri kapsamaktadır:



M1 Tipi motorlu araçlar
N1 Tipi motorlu araçlar
Üzerinde cephe koruma sistemi orijinal parça olarak bulunan ilk iki
kategoride belirtilen araçlar veya ayrı teknik parça olarak monte edilmiş
araçlar
Yönetmeliğin EK-I kısmının 1. ve 2. paragrafı altında belirtilen bazı testler, RNoktası (oturma referans noktası)’nın ön dingilin önünde veya ön dingilin
boylamasına olarak arkasındaki çapraz eksene maksimum 1.100 mm mesafede
olması halinde aşağıdaki kategorilerde bulunan araçlara uygulanmaz:


N1 Tipi araçlar ve
M1 Tipi araçlar N1’den ayrı olarak ve maksimum kütle aşımları 2.500kg
olarak belirlenmiştir.
Ayrıca üreticiler pazara sundukları araçların Yönetmelik koşulları altında belirtilen
fren destek sistemleriyle donatılmış olduğunun güvencesini vermek zorundadırlar.
Bu bağlamda, ABS fren sistemini aktive eden devreye girme noktasını saptayan bir
referans testi ile fren destek sisteminin düzgün çalıştığını doğrulayan bir teste
ihtiyaç duyacaklardır.
Yönetmeliğin taşıtlara uygulanmasına ilişkin takvim Madde 9’ da tanımlanmıştır.
Sürdürülebilir kalkınma ile çevrenin korunması AB'nin asli hedefleri olduğundan
hidrojenin günümüz yakıtlarının yerini alması ihtimal dahilindedir. Bu yüzden,
21
CPS
Advisory Group
hidrojenle çalışacak araçların geliştirilmesi yolunun açılması için bu sınıf araca
uygulanabilir teknik gereklerin uyumlaştırılması hayatidir. Tadil eden 79/2009
sayılı AT Yönetmeliği bunu, hem hidrojen sistemleri hem de hidrojen tahrik ve
hidrojen aksamları ile ilgili motor tip onayı için gerekli olan şartları düzenleyerek
gerçekleştirmektedir. Yönetmelik bunlara ek olarak aksamların ve sistemlerin
kurulumlarına yönelik kurallar belirlemiştir.
Yönetmelik;



hidrojen tahrikli M ve N tipi araçlar, ve bunların darbe koruyucu ve
elektrikli güvenlik sistemlerini, tasarlanmış hidrojen aksamlarını
Yönetmeliğin EK I kısmında da listelenen, M ve N tipi motorlu araçlar
için tasarlanmış, hidrojen parçalar
M ve N tipi motorlu araçlar için yapılmış yeni hidrojen saklama ve
kullanma şekillerini de içeren hidrojen sistemleri içermektedir.
Üreticinin yükümlülükleri çerçevesinde, Topluluk sınırları içinde satılan, tescil
edilen veya hizmete sunulan bütün yeni hidrojen tahrikli araçlar ve bütün hidrojen
aksam veya sistemler yönetmelik hükümlerinde öngörüldüğü üzere tip onaylı
olmalıdırlar.
Şubat 2012'den beri ulusal makamlar, bu Yönetmelikteki şartlar doğrultusunda
yeni araçların uygunluğunun geçerliği üzerine karar almaya yetkilidir. Buna
ilavete, ulusal makamlar bu Yönetmeliği şartlarına uymayan hidrojen
bileşenlerinin satışını yasaklar.
70/2009 sayılı Yönetmeliği uygulayan 406/2010 Yönetmeliği, hidrojen tahriki ile
ilgili olarak bir aracın AT tip onayının yanı sıra hidrojen bileşenleri ve sistemlerine
ait "hidrojen sensörü" veya "hidrojen filtresi" vb. kavramların kesin tanımını
yapmakta, AT aksam tip onayına ilişkin idari hükümleri belirlemektedir.
Bir aracın AT tip onayı ve hidrojen bileşenleri ve sistemlerinin AT aksam tip
onayına ilişkin üreticiler tarafından tip onay makamına sunulacak teknik detaylar
Ek I Bölüm 1’de düzenlenmektedir.
2007/46/AT sayılı Yönerge’yi tadil eden 385/2009 sayılı AT yönetmeliği
uygunluk sertifikasının (belirli bir aracın üretildiği zamanda geçerli olan tip-onayı
hakkındaki topluluk mevzuatına uygun olarak üretildiğini tasdik eden resmi rapor)
kalıbını belirleyen IX sayılı EK’in yerini alır. Tadil eden yönetmelik, 2007/46/AT
sayılı Yönerge ile öngörülmüş değişiklikler ışığında uygunluk sertifikasının
kalıbını güncellemek hedefindedir.
595/2009 sayılı AT Yönetmeliği, motorlu araçların, motorların, emisyon ile
alakalı yedek parçaların tip-onayı için ortak teknik koşulları oluşturur ve araçların
hizmet içi uyumu, kirlilik kontrol cihazlarının dayanıklılığı, OBD (Onboard
Diagnostic) sistemleri, yakıt tüketimi ölçümü, CO2 emisyonları ve aracın tamir,
bakım bilgilerine ulaşılabilirliği hakkındaki kuralları düzenlemektedir.
22
CPS
Advisory Group
Yönetmelik, 8. Maddesi uyarınca 2007/47/AT Yönergesinin IV, VI ve XI. Eklerini, 31
Aralık 2013 tarihinden itibaren tadil etmektedir.
Yönetmeliğin etki alanı aşağıdakileri kapsamaktadır:


M 1, M 2, N 1 ve N 2 kategorisindeki 2610 kg ağırlığını aşan motorlu
araçlar;
M 3 ve N 3 kategorisindeki tüm motorlu araçlar
Yönetmeliğe göre, üreticilerin satılan ve topluluk sınırları içerisinde hizmet
vermek üzere kayıt altına alınan her yeni aracın ve her motorun, aynı koşullar
altında tip onayı gerektiren her kirlilik kontrol cihazı yedek parçasının bu
yönetmelik ve onun uygulanmasına yönelik tedbirleri doğrultusunda tip-onayına
sahip olduğunu kanıtlaması gerekmektedir.
Araçlar ve motorlarla ilgili yürütmeye ilişkin zaman çizelgesi 8. Madde altında yer
almaktadır.
Bunlara ek olarak, 2007/46/AT sayılı yönerge Ek’lerinden IV (araçların AT-tipi
onayı için gerekli şartlar listesi), VI (araçların AT-tipi onayı sırasında izlenmesi
gereken prosedür), XI (özel amaçları araçların yapısı ve bu araçlar hakkındaki
hükümler), XV (teknik servis olarak hangi üreticilerin seçilebileceğine ilişkin
düzenleyici işlemlerin listesi) 1 Kasım 2011 tarihinden itibaren uygulamaya
girecek şekilde 661/2009 sayılı AT Yönergesi’nin III numaralı Eki ile tadil
edilmiştir.
2010/19/AB sayılı Komisyon Yönergesi, motorlu araçlar ve römorklarının belirli
sınıflarına ait paçalık sistemleri teknik ilerlemeye uyumunun sağlanması amacıyla
konuyla ilişkin 91/226/AET sayılı Konsey Yönergesini ve 2007/46/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesini tadil etmektedir.
2011/415/AB Komisyon Kararı, 16 Temmuz 2011 tarihinden itibaren, 2010/19/AB
Yönergesinin hukuki bir karmaşa yaratmış olan 2. Maddesini ortadan kaldırır.
371/2010/AB sayılı 16 Nisan 2010 tarihli Komisyon Yönergesi ise, Motorlu araç ve
römorkları ve sistem, aksam ve bağımsız birimlerine yönelik olarak bu tür araçların
onaylanmasına ilişkin çerçeve oluşturan 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönergesi’nin V, X, XV ve XVI sayılı EK’lerinin yerini 16 Nisan 2010
tarihinden itibaren almaktadır.
26 Şubat 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 183/2011 sayılı AB Komisyonu
Yönetmeliği, 2007/46/AT Yönergesinin IV ve VI. Eklerini tadil ederek bu Eklerdeki
teknik şartları güncellemiş olup, onay sisteminin düzgün işleyişini garanti altına almayı
hedeflemiştir.
2007/46/AT Yönergesinin II. Ekinin yerini alıp IV, IX ve XI. Ekleri tadil eden 678/2011
sayılı AB Komisyonu Yönetmeliği, Avrupa tip onayı sisteminin düzgün işleyişini
sağlamak amacıyla belirli tanımları güncelleyip bunlara, teknik gelişmeye paralel olarak
23
CPS
Advisory Group
yenilerini eklemiştir. Önceki kriterlerin 'yeni model' saptamasındaki belirsizlik
sonucunda AB küçük seri mevzuatının, alt tip araç kategorileri yardımıyla baypas edilip
küçük seri rejiminin yönetilemez hale getirilmesini dikkate alan Yönetmelik, yeni tipin
tesisinde kullanılacak teknik özellikleri yeniden standartlaştırmıştır.
Buna ek olarak, araç tipleri dahilindeki varyant ve versiyonların tanım kriterlerinin,
üreticilerin üzerindeki idari yükün hafifletilmesi ve nihayetinde Üye Devletlerde dah
saydam bir tip onayı sürecine ulaşmak amacıyla gözden geçirilmesi gerekmektedir.
Son olarak, Araç Düzenlemelerinin Uyumlaştırılması için Dünya Forumu'nda süregiden
çalışmalar ışığında 'M' ve 'N' araç tipleri sınıflarının belirlenmesi için yeni kriterlerin AB
müktesebatında yer alması sağlanmalıdır.
Bu doğrultuda, 678/2011 sayılı AB Komisyonu Yönetmeliği, 2007/46/AT Yönergesinde
gerekli değişiklikleri yapmaktadır.
4 Ağustos 2011'de yürürlüğe given Yönetmelik 29 Ekim 2012'den itibaren yeni araç
tiplerine uygulanmalta olup, bu tarihten önce alınmış olan tip onaylarını geçersiz
kılmayıp bunların uzatılmasını engellememektedir. II. Ekte ve IV. Ekin 1 ve 2 numaralı
başlıklarındaki şartlar 9 Nisan 2011 tarihinden beri geçerlidir.
2)
Motorlu, araçlar ve onların römorkları, sistemleri, parçaları ve harici teknik
birimleri için onay çerçevesi oluşturan 2007/46 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönergesinin EK IX Kısmının yerine geçen 7 Mayıs 2009 tarihli ve
385/2009 sayılı Komisyon Yönetmeliği (Çerçeve Yönerge)
ATRG L 118, 13.05.2009, s. 13-65
Özet
2007/46/AT sayılı Yönerge bütün yeni araçlar için idari hükümleri ve genel teknik
şartları içeren bir çerçeve oluşturmaktadır. Yönerge bütün araç üreticilerine,
Topluluk mevzuatı altında üretilen her araç için uygunluk belgesi temin etmesi
zorunluluğu getirmiştir.
Uygunluk belgesi alıcıya aracın Topluluk standartlarına uygun olduğunu belirten
resmi bir belge niteliği taşıması sebebiyle tip onayı sürecinde büyük öneme
sahiptir. Uygunluk belgesinin şablonu ilgili ulusal idareleri aracın hizmete girmesi
çerçevesinde izin vermeleri için gerekli olan bütün teknik bilgileri barındırmalıdır.
Üye ülkelerin mevzuatının yakınlaştırılması amacıyla motorlu taşıt ve
römorklarının tip onayına ilişkin 70/156/AET sayılı Yönergeyi teknik ilerlemeye
uyarlayan 2001/116/AT sayılı Yönergenin kabulünden bu yana uygunluk belgesi
şablonu herhangi bir değişikliğe uğramamıştır. Bu çerçevede, işbu yönerge söz
konusu şablonun, 29 Nisan 2009 tarihinden itibaren 70/156/AET sayılı Konsey
Yönergesi’nin yerini almış olan 2007/46/AT sayılı Yönerge ile getirilen çok
sayıdaki önemli değişiklik ışığında yeniden düzenlemiştir.
24
CPS
Advisory Group
Araçların genel güvenliği

3)
Motorlu araçların, onların römorklarının ve sistemlerinin,
parçalarının ve bunlar için tasarlanmış ayrı teknik birimlerinin genel
güvenliği açısından tip onayı hakkındaki 661/2009 (AT) sayılı, 13 Temmuz
2009 tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (AEA ile ilişkili
metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 200, 31.7.2009, p. 1–24
Tadil eden:

Motorlu Araçların ve Bunlar için Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksam
ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği için Tip Onayı Şartlarına İlişkin
Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini,
Birleşmiş
Milletler
Avrupa
Ekonomik
Komisyonunun
belirli
Yönetmeliklerini derc etmesine yönelik olarak tadil eden 27 Nisan 2011
Tarihli ve 407/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 108, 28.4.2011, s. 13–20

Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini,
Birleşmiş
Milletler
Avrupa
Ekonomik
Komisyonunun
belirli
Yönetmeliklerini derc etmesine yönelik olarak tadil eden 20 Haziran 2012
Tarihli ve 523/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 160, 21.6.2012, s. 8–12
Özet
Bu yönetmelik, yüksek düzeyde güvenlik ve çevrenin korunması hususlarına
dikkat ederek iç pazarın düzgün işlemesini sağlamak amacıyla motorlu araçların
üretiminde ortak standartlar oluşturmayı hedeflemektedir.
Yürürlükteki 50’yi aşkın14 yönergeyi ilga etmesi ve yerlerine birçok teknik
koşul içeren tek bir yönetmelik getirmesi açısından AB’nin tip-onayı hakkındaki
mevzuat yapısını ve formatını radikal bir şekilde değiştirdiği söylenebilir.
14
1 Kasım 2014’ten itibaren 70/221/AET, 70/222/AET, 70/311/AET , 70/387/AET, 70/388/AET,
71/320/AET, 72/245/AET, 74/60/AET, 74/61/AET, 74/297/AET, 74/408/AET, 74/483/AET, 75/443/AET,
76/114/AET, 76/115/AET, 76/756/AET, 76/757/AET, 76/758/AET, 76/759/AET, 76/760/AET,
91/226/AET, 92/21/AET, 92/22/AET, 92/24/AET, 92/114/AET, 94/20/AT, 95/28/AT, 96/27/AT,
96/79/AT, 97/27/AT, 98/91/AT, 2000/40/AT, 2001/56/AT, 2001/85/AT, and 2003/97/AT Yönergeleri;
1 November 2017’den itibaren 92/23/AT Yönergesi.
25
CPS
Advisory Group
Yönetmeliğin etki alanı, 2007/46/AT sayılı yönerge Ek II’de belirtildiği şekilde,
M, N ve O kategorisindeki araçları kapsamaktadır.
Yönetmeliğin tabiriyle, içeriğindeki koşullar motorlu araçların, onların
römorklarının, güvenliğe ilişkin sistemlerinin, parçalarının ve ayrı teknik
birimlerinin tip-onayı için tanımlanmıştır. Yönetmeliğin içeriğinde ayrıca
lastiklerin tip onayı ile CO2 ve gürültü emisyonlarını düzenleyen hükümler de
bulunmaktadır.
Yönetmelik, belirli kategorideki ve sınıftaki araçlarda gelişmiş güvenlik donanım
ve sistemlerinin montajını zorunlu kılan hükümler getirmektedir.
Yönetmeliğe göre,

Gelişmiş acil durum fren sistemleri (advanced emergency braking
systems (AEBS)) geniş araçlarda öndeki diğer araca fazla yaklaşılması
halinde alarm veren sensorlar bulunduran ve belirli durumlarda
çarpışmanın sonuçlarını ortadan kaldırmak ya da azaltmak için acil
frenlemeyi devreye sokabilecek sistemlerdir.

Yol şeridinden ayrılma uyarısı (Lane Departure Warning (LDW)) geniş
araçlarda özellikle sürücünün dikkat dağınıklığı sebebiyle, aracın
şeridinden istemeden ayrılması durumunda sürücüyü uyaran sistemlerdir.
Elektronik denge kontrolü (Electronic Stability Control (ESC)) kritik
durumlarda (kötü yol koşulları ya da virajı aşırı hızla almaya çalışma
halleri gibi) sürücünün kontrolünü kaybetmemesi için aracın güç ve
frenleme sistemlerine etki eder. Elektronik denge kontrolünün yaygın
kullanımı yaşam kayıplarını önemli ölçüde azaltırken, geniş araçların dâhil
olduğu kazalar sonucu oluşan trafik tıkanıklığını da önemli ölçüde
azaltabilir.

Yeni tip araçlar için gelişmiş acil durum fren sistemleri ve yol şeridinden ayrılma
uyarı sistemleri zorunlu tesis edilme tarihi 1 Kasım 2013; diğer tüm yeni araçlar
için ise 1 Kasım 2015 olarak belirlenmiştir. Elektronik denge kontrolü sistemleri
yeni seri araçlara ve ticari araçlara 2012 yılına kadar aşamalı olarak yerleştirilmiş
olmalı iken, diğer tüm yeni araçlarda bu tarih 2014 yılıdır. M2, M3, N2, N3, O3 ve
O4 kategorisindeki araçlara yerleştirilecek elektronik denge kontrolü sistemleri
için zorunlu tesis edilme tarihi araç kategorisine ve var olan fren sistemine göre
(örn: hidrolik, elektronik, hava basınçlı) değişiklik göstermektedir. Yönetmelik
aynı zamanda, ağırlığı 2610 kilogramı geçen M1 kategorisindeki yeni araçlar için 1
Kasım 2012 tarihinden; diğer tüm yeni araçlar için 1 Kasım 2014 tarihinden
itibaren etkili olmak üzere zorunlu vites göstergesi (gear shift indicators (GSI))
tesisini öngörmektedir.
Ayrıca lastiklerden kaynaklanan gürültü ve CO2 emisyonunu azaltmak da
yönetmeliğin hedefleri arasındır. CO2 emisyonunu azaltma hedefine bağlı olarak
yönetmelik iki yeni düzenleme getirmektedir:
26
CPS
Advisory Group


Lastik basıncı takip sistemleri (tyre pressure monitoring systems
(TPMS)) tekerlek optimum basıncın belirgin şekilde altına düştüğünde
sürücüyü uyarırlar. Uygun lastik şişkinliği ile kullanım yakıt etkinliği ve
daha iyi lastik performansı açısından önem arz etmektedir. Basıncı
normalin altına düşen bir lastik yakıt tüketiminin %4 oranında artmasına
sebep olurken lastik ömrünü %45 oranında azaltmaktadır. Lastikler her ay
%3 ila %6 arası basınç kaybederler ve bu değişiklik sürücü tarafından fark
edilmeyebilir. Basıncı normalin altına düşen lastikler aynı zamanda
kazalara yol açan önemli faktörlerdendir.
Düşük dönüş direncine sahip lastikler (Low Rolling Resistance Tyres
(LRRT)) yolun veya lastiğin ya da tekerleğin deformasyonu ile ortaya
çıkan, lastiğin dönmesi için oluşan harekete karşı direncin azaltılması ile
yakıt tüketimi sağlanmasına hizmet ederler. Dönüş direnci lastiğin ya da
tekerleğin üretim malzemesi ile yakından alakalıdır ve örneğin, lastik sırtı
bileşiminde silis kullanımı ile azaltılabilir.
Güvenlik açısından herhangi bir negatif etki oluşturmaması açısından gürültüye
ilişkin olarak da oldukça açık yeni standartlar getirilmektedir.
Lastikler için maksimum dönüş direnci limitlerine ilişkin uygulamanın 2 aşaması
vardır ve bu limitler 2. aşamada azaltılmaktadır. Birinci aşama limitlerine uyum
tarihleri yeni tip lastikler için 1 Kasım 2012; yeni tip araçlar için 1 Kasım 2013;
C1 ve C2 sınıfı yeni lastikler ve bu tip lastiklerin tesis edildiği yeni araçlar için 1
Kasım 2014; C3 sınıfı yeni lastikler ve bunların tesis edildiği yeni araçlar için 1
Kasım 2016 olarak belirlenmiştir.
Yönetmelik, topluluk sınırları içerisinde satılan, dolaşıma giren ve kayıt altına
alınan her yeni aracın bu yönetmeliğe uygun olarak tip onayına sahip olması
gerekliliğini satıcıların genel sorumluluğu olarak belirlemektedir. Aynı zamanda
bütün teknik ünitelerin ve parçaların da bu yönetmeliğe uygun olması üreticilerin
sorumluluğu altındadır.
Yönetmeliğin kapsamı içerisinde, araçların, parçalarının ve ayrı teknik ünitelerinin
kurallara uygunluğunu saptamak için birçok konuda belirli testler öngörülmektedir.
Bunlardan bazıları: “Darbe testleri dahil olmak üzere araç yapısının bütünlüğü”;
“Direksiyon, fren ve elektronik denge sistemleri dahil olmak üzere sürücünün araç
kontrolüne yardım eden sistemler”; “Cam, ayna ve sürücü bilgi sistemleri dahil
olmak üzere çevre ve aracın durumu hakkında sürücüye görüş ve bilgi sağlayan
sistemler”; “Araç aydınlatma sistemleri”; “Dahili donanım, koltuk başlıkları,
emniyet kemerleri, ISO sabit bağlantı parçaları (ISO fix anchorages) ve ya gömme
çocuk koltukları ve araç kapıları da dahil olmak üzere araç yolcu güvenliği”;
“Aracın dışı ve aksesuarları”; “Elektromanyetik uyumluluk”; “Sesli uyarı
cihazları”; “Isıtma sistemleri”; “Yetkisiz kullanımı engelleme cihazları”; “Araç
tanıtma sistemleri” ve “Kütle ve boyutları” şeklindedir.
27
CPS
Advisory Group
Yönetmeliğin hükümlerinin aşamalı olarak 20 Ağustos 2009, 1 Kasım 2011,
1 Kasım 2014 ve 1 Kasım 2018’de yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.
Yönetmeliğe yapılan ilk tadilat hakkında:
AB, 97/836/AT Konsey Kararı ile 1958 tarihli Birleşmiş Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu (BM-AEK) Anlaşması'na taraf olmuş ve motorlu araç
teçhizat ve parçaları ve tekerlekli araçların yeknesak teknik koşullarının kabul
edilmesi ve bunlara verilen onayın karşılıklı tanınmasını kabul etmiş olup, 50 diğer
BM-AEK Yönetmeliği ile kendini hukuken bağlamıştır.
2007/46/AT Yönergesi, araç üreticilerinin, ilgili AB Yönergelerine vega bunlarla
uyumlu plan BM-AEK Yönetmeliklerine uymalarına izin vermektedir. Araç
parçalarıyla ilgili Yönergeler altındaki şartların ekseriyeti, düzenli olarak tadil
edilen BM-AEK Yönetmeliklerinden kaynaklandığından, ilgili AB mevzuatının da
güncellenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle, 1 Mayıs 2011 tarihinde yürürlüğe giren 407/2011 sayılı AB
Komisyonu Yönetmeliği, 661/2009 Yönetmeliğini tadil ederek 1, 3, 4, 6, 7, 8, 10,
11, 12, 13, 13 H, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 25, 26, 28, 31, 34, 37, 38, 39, 43,
44, 46, 48, 55, 58, 61, 66, 67, 73, 77, 79, 80, 87, 89, 90, 91, 93, 94, 95, 97, 98, 99,
100, 102, 105, 107, 110, 112, 116, 118, 121, 122, 123 ile 125 sayılı BM-AEK
Yönetmeliklerinin zorunlu kılınmasını sağlamaktadır.
İlgili BM-AEK Yönetmelikleri, bu Yönetmelikte belirtildiği şekilde 1 Kasım
2011, 1 Kasım 2012 veya 1 Kasım 2014'ten itibaren değişen tarihlerde yürürlüğe
girmektedir.
Yönetmeliğe yapılan son tadilat hakkında:
97/836/AT Konsey Kararı, AB'yi Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu (BM-AEK) motorlu araç teçhizat ve parçaları ve tekerlekli araçların
yeknesak teknik koşullarının kabul edilmesi ve bunlara verilen onayın karşılıklı
tanınması Anlaşması'na taraf yaptığından, AT araç tip onayında BM-AEK
Yönetmeliklerinin zorunlu temelde uygulanması imkanı mevcuttur. 2007/46
Yönergesi, Birlik mevzuatının ilgili BM-AEK Yönetmelikleri ile ikamesine izin
verdiğinden, 523/2012 sayılı AB Komisyonu Yönetmeliği, 30, 54, 64 ve 117 sayılı
BM-AEK Yönetmeliklerini 661/2009 Yönetmeliğinin IV. Ek'ine dahil ederek
güncelleştirmektedir.
Buna ilaveten Yönetmelik, IV. Ek'i, araç ve römorklarının frenleme sistemleri ile
ilgili 13 sayılı; yolcu taşılarının frenleme sistemleri ile ilgili 13-H sayılı; ve yangın
risklerinin önlenmesi (likit yakıt tankları) ile ilgili 34 sayılı; ve mekanik kavrama
bileşenleri ile ilgili 55 sayılı BM-AEK Yönetmelikleri konularında
geliştirmektedir.
Bu tadilatın yürürlük tarihleri 1 Kasım 2012 ile 1 Kasım 2020 arasında değişim
göstermektedir.
28
CPS
Advisory Group

Motorlu araçlardan kaynaklanan emisyonların neden olduğu
hava kirliliği ile mücadele
4)
Binek ve hafif ticari araçlardan kaynaklanan emisyonlara yönelik
motorlu araçların tip onayı ve araç tamir ve bakımına yönelik verilere erişim
hususlarına ilişkin 20 Haziran 2007 tarihli ve 715/2007/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin) (Konsolide
Versiyon)
ARTG L 171, 29.06.2007, s. 1-16.
Tadil eden:

motorlu araçların tip onayı ve araç tamir ve bakımına yönelik
verilere erişim hususlarına ilişkin 20 Haziran 2007 tarihli ve
715/2007/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliğini
uygulayan ve tadil eden 692/2008/AT sayılı 18 Temmuz 2008
tarihli Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ARTG L 199, 28.7.2008, p. 1–136

715/2007/AT sayılı Yönetmeliği ve 2007/46 sayılı Yönergeyi tadil
eden; 80/1269/AET, 2005/55/AT, 2005/78/AT sayılı Yönergeleri
ilga eden; ağır araçlardan kaynaklanan emisyonlara yönelik
motorlu araçların ve motorların tip onayı ve araç tamir ve
bakımına yönelik verilere erişim hususlarına ilişkin 595/2009/AT
sayılı, 18 Haziran 2009 tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin) (Konsolide Versiyon)
ARTG L 188, 18.7.2009, p. 1–13

715/2007 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönetmeliği
ile 692/2008 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliğini, araç tamir ve
bakımına yönelik verilere erişime dair tadil eden 8 Haziran 2011
tarihli ve 566/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 158, 16.6.2011, s. 1–24

715/2007 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönetmeliği
ile 692/2008 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliğini hafif binek ve
ticari araçların (Euro 6) emisyonlarına dair tadil eden 29 Mayıs
2012 tarihli ve 459/2012 sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 142, 1.6.2012, s. 16–24
29
CPS
Advisory Group
Özet
Söz konusu yönetmelik Euro 5 ve Euro 6 tipi binek ve hafif ticari araçlar için
emisyon standartları getirmekte, bunun yanı sıra teknik tamir ve bakım bilgilerine
erişim esaslarını belirlemektedir.
Bu yönetmeliğin kapsamı, 70/156/AET sayılı Yönerge EK II’ de belirtildiği üzere
referans kütlesi 2610kg’ı aşmayan M1, M2, N1 ve N2 tipi araçları içermektedir.
Öte yandan, Üreticilerin, talep etmeleri halinde, 70/156/AET sayılı Yönerge EK II’
de belirtilen M1, M2, N1 ve N2 tipi referans kütlesi 2840kg’ı geçmeyen araçlar
için de tip onayı almaları, Yönerge’deki koşulları yerine getirmeleri şartı ile
mümkündür.
Bu Yönerge karbon monoksit (CO), metan olmayan hidrokarbonlar ve tüm
hidrokarbonlar, nitrojen oksit (NO) ve parçacıklı madde (PM) gibi bazı kirletici
emisyonlara emisyon limitleri getirmektedir.
Euro 5 ve Euro 6 emisyon limitleri aşağıdaki gibidir:
Euro 5 ve Euro 6 emisyon limitleri Yönetmelik EK I’ de, dizel ve petrol/doğal gaz
yada LPG emisyonları için ve (mg/km) değerleriyle beraber ayrı ayrı listelenmiştir.
Tip onayları için uygulanma tarihleri aşağıdaki gibidir:




Yeni tip araçlar için, Euro 5 Standardı 1 Eylül 2009’ da, ve N1 tipi sınıf II
ve III ve N2 tipi araçlar için ise 1 Eylül 2010’ da yürürlüğe girecektir.
Yeni araçlar için, Euro 5 Standardı 1 Ocak 2011’ de, ve N1 tipi sınıf II ve
III ve N2 tipi araçlar ve özel sosyal ihtiyaçları karşılayan araçlar için ise 1
Ocak 2012 ‘ de yürürlüğe girecektir.
Yeni tip araçlar için, Euro 6 Standardı 1 Eylül 2014’ de, ve N1 tipi sınıf II
ve III ve N2 tipi araçlar için ise 1 Eylül 2015’ de yürürlüğe girecektir.
Yeni araçlar için, Euro 6 Standardı 1 Eylül 2015’ de, ve N1 tipi sınıf II ve
III ve N2 tipi araçlar için ise 1 Eylül 2016 ‘ da yürürlüğe girecektir.
Yönerge ayrıca, üreticilere, bağımsız teşebbüslerin araç tamir ve bakım bilgilerine
standart ve sınırsız erişimini sağlama yükümlülüğü getirmiştir. Üreticiler bilgiye
erişimi (yetkili servis ağı üyeleri ile karşılaştırıldığında) ayrım göz etmeden
internet yolu ile standart bir biçimde güvence altına almalıdırlar. Bilgiler
kullanıcılar tarafından kolay ulaşılabilir olmalıdır. Buna ek olarak, üreticiler eğitim
materyallerini bağımsız teşebbüslere, dağıtım ağı üyelerine ve yetkili servislere
sağlamalıdırlar.
715/2007 sayılı Yönetmeliğin değiştirilme ihtiyacı yeni hafif ticari araçlara yönelik
yeni emisyon limitleri ve bilgiye erişimine ilişkin yükümlülükler çerçevesinde
ortaya çıkmıştır. Böyle kapsamda, yönetmeliğin uygulanması amacıyla bazı teknik
hükümlerin benimsenmesi gereği ortaya çıkmıştır. 692/2008 (AB) sayılı
Yönetmelik, Euro 5 ve 6 araçları tip onayları için gereken koşulları ortaya
koymaktadır.
30
CPS
Advisory Group
Yönetmelik, 715/2007 sayılı Yönetmeliğin ışığında, motorlu araçlardan
kaynaklanan emisyonların kontrolü kapsamında bazı özel teknik şartlar
getirmektedir. Yönetmelik, buna ilaveten, hafif ticari araçların AT tip onayları
kapsamında bir takım idari hükümleri tesisi etmektedir. Söz konusu idari şartlar,
üretime uygunluk hükümleri ve üretilen araçların sürekli iyi performansının
sağlanması çerçevesinde hizmet içi uygunluk hükümlerini de içinde
barındırmaktadır. Son olarak, harici kirlilik kontrol tertibatlarına ilişkin
düzenlemeler de bu Yönetmelik kapsamında yer almıştır.
Madde 4(5), 4(6), 5(3)(d) ile 5(3)(e) maddelerinde ifadesini bulan yükümlülükler,
1 Eylül 2011 tarihinden beri yeni araçlar için tip onayına dair yürürlüktedir.
Aynı yükümlülükler, Topluluk sınırları içinde satılan, tescil edilen veya hizmete
sunulan bütün yeni araçlara 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulanacaktır.
Amending Regulation (EC) No 595/2009 concerns type-approval of motor
vehicles and engines with respect to emissions from heavy-duty vehicles (Euro
VI), constitutes one of the separate regulatory acts as regards the type-approval
system established by Directive 2007/46/EC.
Komisyona göre, Avrupa Topluluğu’nun hava kalitesine ilişkin objektiflerine
ulaşılmasının yolu araç emisyonlarının azaltılmasına yönelik çalışmaların devamı
ile mümkündür.
Buna bağlı olarak ağır araçlardan kaynaklanan nitrojen oksit emisyonlarının
azaltılmasının, hava kalitesinin artırılması ve limit kirlilik değerleri ile ulusal
emisyon tavan değerlerine uygunluk sağlanması hususlarında önem arz ettiği
belirtilmektedir.
Bu sebeplerle ağırlığı 2,610 kilogramı aşan M1, M2, N1 ve N2 kategorisindeki
araçlar ile bütün M3 ve N3 kategorisindeki araçlara uygulanan yönetmelik
motorlu araçların, onların motorlarının ve emisyon değerleri ile alakalı yedek
parçalarının tip-onayı konusunda uyumlu teknik standartları sağlamaktadır.
Yönetmelik, ek olarak, araçların ve motorların servis uygunluğu, kirlilik kontrol
cihazlarının dayanıklılığı, göstergeden arıza teşhisi sistemleri (OBD), yakıt ve
karbon dioksit ölçümleri, emisyonlar ve araç OBD sistemine ulaşılabilirlik, araç
tamir ve bakım bilgisi konularında da kurallar getirmektedir.
595/2009 Yönetmeliğindeki Euro 6 spesifikasyonları altındaki yeni ağır yük
araçları ve motorlarına dair emisyon limiti şartları, yeni araç tipleri için 31
Aralık 2012'den itibaren, tüm yeni araçlar için de 31 Aralık 2013'den itibaren
geçerlidir.
566/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, araçlarda gündüz vakti çalışan
lambaların kirletici madde ve karbondioksit (CO2) salınımı ölçme ihtiyacı; dizel
parçacık filtrelerinin gözlenmesi; salınım kontrolü bilgisayarının onaysız
değişikliğe karşı korunması; 715/2007 Yönetmeliğinin 6. Maddesinin kapsadığı
iş birimlerinin tanımına açıklık getirilmesi; 715/2007 ile 692/2008
31
CPS
Advisory Group
Yönetmeliklerinin salınım ile ilgili şartlarına denk gelen Birleşmiş Milletler
Avrupa Ekonomi Komisyonu'nun (BM/AEK) ilgili Yönetmeliklerinin tanınması
nı gözönünde bulundurarak 692/2008 ile 715/2007 sayılı Yönetmelikleri, hafif
hizmet taşıtlarının yaydığı parçaçık kütle ve sayıları için yeni test prosedürleri
için çeşitli düzenlemelere uyarlamaktadır.
Buna ilaveten, 19 Haziran 2011'de yürürlüğe giren Yönetmelik, Avrupa
Standartlar Komitesi'nin (European Committee for Standardisation -- CEN)
üreticiler ile bağımsız operatörler arasındaki araç parçası bilgi akışını,
yapısallaşmış ortak bir süreç içinde gerçekleştirmesini gerektirmektedir.
Son olarak, 4 Haziran 2012'de yürürlüğe giren 459/2012 (AB) sayılı Komisyon
Yönetmeliği, pozitif ateşleme motoru ile donatılmış araçların parçacık sayısının
Euro 6 standartlarıyla uyumlu standart tanımı ile ilgilidir. Gerekli teknolojilerin
olgunlaşması ve yeterli hazırlık süresi için, araçların Euro 6 dizel parçacık
sayısının aynı zamanda ikinci basamakta doğrudan pozitif ateşlemesinin
uygulaması için iki basamaklı bir süreç benimsenmiştir. Bu sürede Avrupa
Komisyonu, pozitif ateşlemeli araçların karbondioksit (CO2) salınımı üzerine
parçacık sayısının azaltılmasının ölçümlerinin değerlendirilmesine devam
edecektir.
5)
motorlu araçların tip onayı ve araç tamir ve bakımına yönelik verilere erişim
hususlarına ilişkin 715/2007/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönetmeliğini uygulayan ve tadil eden 18 Temmuz 2008 tarihli ve 692/2008
sayılı Komisyon Yönetmeliği (Konsolide Versiyon)
ATRG L 199, 28.07.2008, s. 1-136.
Tadil eden:
692/2008 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliği, yürürlüğe girdiği tarihten Temmuz
2012'ye kadar üç kere tadil edilmiştir. Yönetmelik ile aynı zamanda 715/2007 (AT)
sayılı Yönetmeliği tadil eden 566/2011 ve 459/2012 sayılı Komisyon Yönetmelikleri,
715/2007'nin altında özetlenmiştir. Son değişiklik aşağıda özetlenmiştir:

Hidrojen ve hidrojen karışımlı yakıt ve doğaz gaz ile çalışan motorlu
araçların emisyonlarına dair tip onayı gerekleri ve elektrikli güç aktarma
organı ile donatılmış araçların belirli bilgilerinin AT tip onayı amacına
yönelik bilgi belgesine dahil edilmesi hakkında 12 Temmuz 2012 tarihli ve
ATRG L 182, 13.7.2012, s. 14–26
630/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, 692/2008 (AT) sayılı
Yönetmelikte ifade edilen yakıt tipleri içine, 2 Ağustos 2012 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere, hidrojen (H2) ve hidrojen-doğal gaz karışımlarını (H2NG)
eklemiştir.
32
CPS
Advisory Group
6)
715/2007/AT sayılı Yönetmeliği ve 2007/46 sayılı Yönergeyi tadil eden;
80/1269/AET, 2005/55/AT, 2005/78/AT sayılı Yönergeleri ilga eden; ağır
araçlardan kaynaklanan emisyonlara yönelik motorlu araçların ve motorların
tip onayı ve araç tamir ve bakımına yönelik verilere erişim hususlarına ilişkin
595/2009/AT sayılı, 18 Haziran 2009 tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin) (Konsolide Versiyon)
ARTG L 188, 18.7.2009, p. 1–13
Özet
Yönetmelik yukarıdaki bölümde, 715/2007 (AT) sayılı Yönetmeliği tadil ettiği şekliyle
özetlenmiştir. Aşağıdaki bölümde Yönetmeliğin geçirdiği tadilat özetlenmiştir:
Tadil eden:

Ağır ticari araçlardan kaynaklanan emisyonlar (Euro VI) ile ilgili olarak
595/2009 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliğini tadil
eden ve uygulayan ve 2007/46/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesi Ek I ve Ek III’te değişiklik yapan 582/2011 (AB) sayılı
ABRG L 167, 25.6.2011, s. 1–168

582/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği uygulayan ve Avrupa Parlamentosu ile
Konseyinin 595/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğini ağır yük araçlarının
emisyonlarına (Euro 6) dair tadil eden 23 Ocak 2012 tarihli ve 64/2012
(AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği
ATRG L 28, 31.1.2012, s. 1-23
582/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, 595/2009 (AT) Yönetmeliğine konu olan
Euro 6 araç ve motorların tip onayına ilişkin teknik hükümleri ortaya koymaktadır.
Bunlar, araç ve motorların iyi performanslı üretimi için gereken üretim ve hizmet
uygunluğunu kapsamaktadır.
Buna ilaveten Yönetmelik, göstergeden araç teşhis sistemleri (On-Board Diagnostics -OBD) ile araç tamir-bakım bilgilerine kolay erişimi sağlamaya yönelik şartları
belirlemektedir.
Bu doğrultuda Yönetmelik, 595/2009 Yönetmeliğinin Ek XV lie 2007/46/AT sayılı
Yönergede gerekli değişiklikleri yapmakta olup 15 Temmuz 2011 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
64/2012 (AB) Komisyon Yönetmeliği, 582/2011 (AB) Yönetmeliğinin kabul ettiği,
araçların emisyonlarını kontrole dair teknik gerekleri ortaya koymaktadır.
33
CPS
Advisory Group
7)
Binek ve hafif ticari araçlardan (Euro 5 ve Euro 6) kaynaklanan
emisyonlara dair tip onayı ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişim
konusunda, 2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesini
ve 2005/78/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 18 Temmuz 2008 tarihli ve
2008/74/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 192, 19.07.2008, s. 51-59.
Özet
Binek ve hafif ticari araçların emisyonlarına ve araç tamir ve bakım bilgilerine
erişime dair motorlu araçlar tip onayına ilişkin 715/2007 sayılı Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesi ile 2005/55/AT sayılı Yönerge’nin kapsamında bazı
değişiklikler olmuştur. Söz konusu değişiklikler bu yönergenin tadil edilmesini
gerekli kılmaktadır. Bu çerçevede 715/2007 sayılı Yönetmelik ile ortaya çıkan
teknik şartların 2005/55 sayılı Yönerge’ye aktarılması söz konusudur. Buna
ilaveten, 2005/55 sayılı Yönerge’yi 2005/78/AT sayılı Komisyon Yönergesi’nin
tadil edilmesi de ayrıca gerekli hale gelmiştir.
Bu kapsam değişikliğinden neticesinde ağır ticari araç emisyonlarına yeni şartlar
getirilmiştir. Bu yeni şartlar ağır ticari araçlar ve benzinle çalışan araçların tip
onayı için gereken test usullerini içermektedir.
Yukarıda bahsedilen tip-onay sistemine ilişkin olarak yürürlükte bulunan
mevzuat, tip-onayı verilmesine ilişkin bazı yönleri içeren birtakım başka
Yönergeler ve Yönetmeliklerle de bağlantılı bulunmaktadır. Bununla birlikte,
bahse konu mevzuatı, bu Rehber’in ilerleyen bölümlerinde Avrupa
Komisyonu tarafından kullanılan sınıflandırma uyarınca alt başlıklara (bir
başka deyişle, çevre, aktif/pasif güvenlik biçiminde) ayrılmış bir şekilde daha
ayrıntılı olarak incelemek, daha uygun olacaktır.
Beklemedeki Önergeler

Elektrik güvenliği
1)
Motorlu araçların elektrik güvenliğine dair onayı ile ilgili Birleşmiş Milletler
Avrupa Ekonomik Komisyonunun 100 sayılı Yönetmeliğininin zorunlu
uygulanmasına yönelik Konsey Kararı için Önerge
COM(2010) 0280 final
Önergenin amacı, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun karayolu
taşımacılığından kaynaklanan karbon salınımlarının azaltılmasına katkıda bulunma
amaçlı 100 sayılı Yönetmeliğinin AB'de zorunlu uygulanışını teminat altına almaktır.
Fosil yakıtlarla çalışan konvansiyonel motorların makul bir ikamesi olduğu düşünülen
elektrikli araçlar (hibrid ve tamamen elektrikli), 2007/46/AT Çerçeve Yönergesine dahil
edilmiştir.
34
CPS
Advisory Group
Önerge, bu araçların sürücülerini, aracın yüksek voltajlı bölümlerinden korumak için,
100 sayılı BM-AEK Yönetmeliğinde ortaya konduğu şekilde, ortak bir güvenlik
standardı sağlamayı hedeflemektedir.
Basitleştirilmiş ve uyumlaştırılmış onay prosedürlerinin, üreticilerin tasarruflarına
önemli ölçüde katkıda bulunacağı da düşünülmektedir.

Tip onayı
2)
Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksam
ve Ayrı Teknik Ünitelere dair Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonunun 1, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 13 H, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 25,
26, 28, 31, 34, 37, 38, 39, 43, 44, 46, 48, 55, 58, 61, 66, 67, 73, 77, 79, 80, 87, 89, 90,
91, 93, 94, 95, 97, 98, 99, 102, 105, 107, 110, 112, 116, 118, 121, 122, 123 ve 125 sayılı
Yönetmeliklerinin zorunlu uygulanmasına yönelik karar için Önerge
COM(2010) 310 final
661/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğin 4(2). maddesine göre, Ek IV'te yer alan BM-AEK
Yönetmelikleriyle mutabık bulunan tip onayı, Yönetmelik ve onu uygulayan tedbirler ile
uyumlu bir şekilde AT tip onayı addedilir.
661/2009 (AT) sayılı Yönetmelik, motorlu araçların, bunların römorklarının ve
sistemlerinin, parçalarının ve bunlar için tasarlanmış ayrı teknik birimlerin tip onayına
dair muhtelif sayıda Yönergeyi yürürlükten kaldırmaktadır. Bu Yönergelerde mevcut
bulunan hükümler, münasip görüldüğü yerlerde, uygun BM-AEK Yönetmelikleriyle
değiştirilecektir.
Bu Önerge, teknik şartlar, sertifikalandırma ve idari prosedürlerde yaşanacak
tekrarlardan kaçınılmasını da sağlayacak, bu yönde alınacak bir Konsey Kararı için
çağrıda bulunmaktadır.
2.1.1.2
Aydınlatma, Sinyalizasyon, Geri Yansıtıcılar

Motorlu araçların sesli uyarı cihazları
1)
Üye Devletlerin, motorlu araçların sesli uyarı cihazlarına yönelik
mevzuatlarının yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Temmuz 1970 tarihli ve
70/388/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 176, 10.8.1970, s. 12–17
Bu yönerge 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, motorlu
araçların, onların römorklarının ve sistemlerinin, parçalarının ve bunlar için
tasarlanmış ayrı teknik birimlerinin tip onayı hakkındaki 661/2009 sayılı AT
Yönetmeliği tarafından ilga edilmiştir. İlga edilmiş olan Yönerge’ye yapılan
referansların yönetmeliğe yapılmış olduğu kabul edilmelidir.
35
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Üye Devletleri belirten ayırt edici sayı ve harfler hususunda sınaî
ürünlere
ilişkin
olarak
Üye
Devletlerin
mevzuatının
yakınlaştırılmasına dair bazı yönergeleri tadil eden 25 Haziran 1987
tarihli ve 87/354/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 192, 11.07.1987, s. 43–45
Özet
Bu Yönerge, sesli uyarı cihazlarına ilişkin olarak motorlu araçların sağlaması
gereken teknik yükümlülükleri uyumlaştırmayı amaçlamaktadır. Yönerge, aynı
zamanda, sesli uyarı cihazlarına yönelik olarak uyumlaştırılmış bir tip-onayı usulü
önermektedir.
Bu Yönerge uyarınca, her bir Üye Devlet, EK I - Fıkra 1’de yer alan üretim ve
deneme yükümlülüklerini karşılayan sesli uyarı cihazlarının tüm türlerini
onaylamakla yükümlüdür.
Madde 3 uyarınca, sesli uyarı cihazlarının AET onay işaretini taşımaları halinde,
bahse konu cihazların üretimine veya işleyiş metoduna ilişkin gerekçeler temelinde
piyasaya sürülmesi, hiçbir Üye Devlet tarafından yasaklanamaz.
Sesli uyarı cihazının AET tip-onayına ilişkin özellikler (bir başka deyişle; ses
seviyesi ölçümü, dayanıklılık denemeleri ve akustik testleri) ise, EK I’de yer
almaktadır.
2)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında aydınlatma ve
ışıklı sinyal cihazlarının kurulumuna yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli ve 76/756/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 262, 27.09.1976, s. 1–31
Özet
Bu Yönerge’de, motorlu araçlar ve römorklarına yönelik aydınlatma ve ışıklı
sinyalizasyonun kurulumuna ilişkin ortak kurallar ve tanımlamalar yer almaktadır.
Yönerge, bu konuda, bir araç tipi için AET onayına başvurulmasına ilişkin
koşulları da içermektedir.
36
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında aydınlatma ve ışıklı
sinyal cihazlarının kurulumuna yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli ve 76/756/AET sayılı Yönergeyi tadil eden
26 Mayıs 1983 tarihli ve 83/276/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 151, 9.6.1983, s. 47–48
83/276/AET Konsey Yönergesi, 76/756/AET Yönergesinin 1, 2, 3, 4 ve 5.
Maddelerini 1 Haziran 1983'ten itibaren tadil etmiş olup, hükümlerinin iç
hukuka aktarılmasının tarihi 1 Ekim 1983'de sona ermiştir.

ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli ve 76/756/AET sayılı Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 28 Mart 1989 tarihli ve 89/278/AET sayılı Komisyon
Yönergesi
ATRG L 109, 20.4.1989, p. 38–42
89/278/AET Komisyon Yönergesi, 76/756/AET Konsey Yönergesinin Ek
1'inin tamamlama tarihini 31 Mart 1989 olarak belirlemiştir. Üye Devletlerin iç
hukuka aktarım tarihi 30 Eylül 1989 olarak belirlenmiştir.

ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli ve 76/756/AET sayılı Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 10 Aralık 1991 tarihli ve 91/663/AET sayılı Komisyon
Yönergesi
ATRG L 366, 31.12.1991, p. 17–54
91/663/AET Komisyon Yönergesi, 76/756/AET Konsey Yönergesinin EK 1 ile
2'yi tadil edip, 1, 2, 3, 4 ve 5. Maddelerini teknik ilerlemeyi gözönünde
bulundurarak tadil etmiştir. Bunu yaparken, kendinden önceki değişiklikleri de
konsolide etmiştir.

Motorlu araçlar ve römorklarına yönelik aydınlatma ve ışıklı sinyal
cihazlarının kurulumuna ilişkin 76/756/AT sayılı Konsey Yönergesi’ni
teknik ilerlemeye uyarlayan 11 Haziran 1997 tarihli ve 97/28/AT sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 171, 30.6.1997, s. 1–10
Bu Yönerge, genel ve bireysel özelliklere ilişkin bilgi içermektedir.
Yönerge, aynı zamanda, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi sağlayan
37
CPS
Advisory Group
70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onay belgesini
ortaya koymaktadır.
Karayolundaki trafik güvenliğini geliştirmeye yönelik olarak, Yönerge
ayrıca M1 kategorisine dâhil araçlara (otomobil sürücüsü koltuğuyla
birlikte en fazla dokuz koltuğu olan ve yolcu taşımaya yönelik olarak
kullanılan araçlar) üçüncü stop lambasının zorunlu kurulumunu talep
etmek ve motorlu araçlara ilişkin günışığında çalışan lambanın ihtiyari
kurulumuna izin vermek doğrultusunda hüküm vermiştir.

Motorlu araçlar ve römorklarının aydınlatma ve ışıklı sinyal
cihazlarının kurulumuna yönelik 76/756/AT sayılı Konsey Yönergesi’
ni teknik ilerlemeye uyumunun sağlanması amacıyla tadil eden 18
Haziran 2007 tarihli ve 2007/35/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA
ile ilişkili metin)
ATRG L 157,19.6.2007, s. 14-16.
Bu Komisyon Yönergesinin amacı, geniş kamyonların ve bunların
römorklarının dışarıdan görünebilirliklerini (kolay fark edilebilirliklerini)
artırmak suretiyle yol güvenliğinin artırılmasıdır; bu sebeple 76/756/AET
sayılı Yönerge’de yeni bir hüküm ile bu gibi araçlara geriye yansıtıcı
işaretlerin takılması zorunluluğu getirilmektedir. 76/756/AET sayılı
Yönerge, 48 No’ lu BM / Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE)
Yönetmeliğinde yapılan değişiklikleri de içerecek şekilde tadil edilmiştir.

Motorlu araçlar ve römorklarının aydınlatma ve ışıklı sinyal
cihazlarının kurulumuna yönelik 76/756/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyumunu sağlamak amacıyla tadil eden
24 Eylül 2008 tarihli ve 2008/89/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 257, 25.9.2008, s. 14-15.
Komisyon Yönergesi, Uygulanabilir Ön Aydınlatma Sistemleri (AFS) ve
Acil Duruş Sinyalleri (ESS) gibi yeni teknolojileri hesaba katarak yol
güvenliğinin artırılması adına bunların araçlara takılmasına izin
vermektedir.
Buna ilaveten, 76/756/AET sayılı Yönerge, BM / Avrupa Ekonomik
Komisyonu (UN/ECE) Yönetmelikleri ile sağlanan teknik ilerlemelere
uyumlu hale gelecek şekilde tadil edilmiştir.

Motorlu araç ve römorklarının geri yansıtıcıları
3)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan geri
yansıtıcılara yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Temmuz 1976
tarihli ve 76/757/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
38
CPS
Advisory Group
ATRG L 262, 27.09.1976, s. 32–53
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlar ve römorklarında bulunan geri yansıtıcılara yönelik
mevzuatı uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Yönerge’nin amacı, yansıtıcılara yönelik uyumlaştırılmış bir tip-onayı usulü
sağlamak ve böylelikle her Üye Devlet için ortak deneme ve üretim
yükümlülüklerinin kontrolünü mümkün kılmaktır.
Üye Devletler, bu Yönerge uyarınca, her bir geri yansıtıcı tipi için hazırlanmış
parça tip-onayı belgesinin bir kopyasını göndermek suretiyle, diğer Üye Devletleri
de bulgularından haberdar kılmalıdır.
Yönergenin EK’leri Mayıs 2004 genişlemesi neticesinde tadil edilmiş ve yeni Üye
Devletler’in adları EK’lere ilave edilmiştir.
Tadil eden:

Motorlu araçlar ve römorklarında bulunan geri yansıtıcılara ilişkin
76/757/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 11
Haziran 1997 tarihli ve 97/29/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 171, 30.06.1997, s. 11–24
Bu Yönerge, her bir bireysel Yönerge tarafından, ürünlerin teknik
özelliklerine ilişkin uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin kendisine
iliştirilmiş olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge'nin
yükümlülüklerini içermektedir. Bahse konu bilgilendirme, geri yansıtıcı
cihazlarının şeklini ve boyutlarını kapsamaktadır.
Bu Yönerge, aynı zamanda, tip-onayını bilgisayar ortamına aktarmak
amacıyla, 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan bir tip-onayı
belgesini ortaya koymaktadır.
39
CPS
Advisory Group
Motorlu araçlar ve römorklarının arka far, ön far, arka sinyal
lambası ve stop lambaları

4)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan arka
far, ön far, arka sinyal lambası ve stop lambalarına yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli ve 76/758/AET sayılı
Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 262, 27.9.1976, s. 54–70
Özet
Bu Yönerge’nin amacı, her bir Üye Devletin ortak deneme ve üretim
yükümlülüklerine uyumun denetlenmesini mümkün kılmak için, ön farlar, arka
sinyal lambaları ve stop lambalarına yönelik uyumlaştırılmış bir tip-onay usulü
ortaya koymaktır.
Bu Yönerge, kurallara uyumlu olarak üretilmiş olan tüm lambalara AET parça tiponayı işaretinin iliştirilmesi suretiyle, bu lambalara yönelik olarak diğer Üye
Devletler’de teknik denetimlerin gerçekleştirilmesine ihtiyaç duyulmayacağı
gerçeğinin altını çizmektedir.
EK II, motorlu araçlar ve römorklarında bulunan arka far, ön far, arka sinyal
lambası ve stop lambalarına yönelik teknik yükümlülükleri içerirken, EK III ise
motorlu taşıtlara yönelik olarak gün ışığında çalışan lambalara uygulanan teknik
yükümlülükleri belirtmektedir.
Öte yandan, motorlu araçlar ve römorklarına yönelik teknik yükümlülükler EK
IV’ de yer almaktadır.
Tadil eden:

Motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan arka far, ön far, arka
sinyal lambası ve stop lambalarına ilişkin 76/758/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 11 Haziran 1997 tarihli ve
97/30/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 171, 30.06.1997, s. 25–48
Bu Yönerge, Yönerge’nin metninde yer alan üretim ve deneme
yükümlülüklerini sağlayan herhangi bir ön farlar, arka sinyal lambaları ve
40
CPS
Advisory Group
stop lambalarına yönelik Üye Devletler tarafından verilen parça tip onayı
ile ilgili kuralların uyumlaştırılmasını amaçlamaktadır.
Yönergenin EK’leri Mayıs 2004 genişlemesi ile tadil edilmiş ve yeni Üye
Devletler’in isimleri EK’lere ilave edilmiştir.
5)
Üye Devletlerin motorlu araçlar ve römorklarında bulunan yön
gösterge lambasına yönelik mevzuatının yakınlaştırmasına ilişkin 27 Temmuz
1976 tarihli ve 76/759/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 262, 27.9.1976, s. 71–84
Tadil eden:

Üye Devletlerin motorlu araçlar ve römorklarında bulunan yön
gösterge lambasına ilişkin 76/759/AET sayılı Konsey Yönergesinin
teknik ilerlemesini uyarlayan 16 Mart 1999 tarihli ve 1999/15/AT sayılı
Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 97, 12.4.1999, s. 14–32
Özet
Bu Yönerge, yön gösterge lambalarının biçimine yönelik tip-onayı usulünü
uyumlaştırmaktadır.
Yönerge’nin amacı, her bir Üye Devlet’in ortak üretim ve deneme yükümlüklerini
yerine getirmesini sağlamak ve her bir yön gösterge lambası için hazırlanmış parça
tip-onayı belgesinin bir kopyasını göndermek suretiyle, diğer Üye Devletleri de
bulgulardan haberdar kılmaktır.
EK I’de idari hükümler yer alırken, EK II teknik yükümlülüklere ilişkin ayrıntıları
vermektedir.
Yönergenin EK’leri Mayıs 2004 genişlemesi ile tadil edilmiş ve yeni Üye

Motorlu araçlar ve römorklarının arka tescil plaka lambaları
6)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan arka
tescil plaka lambasına yönelik mevzuatının yaklaştırılmasına ilişkin 27
41
CPS
Advisory Group
Temmuz 1976 tarihli ve 76/760/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 262, 27.9.1976, s. 85–95
Özet
Bu Yönerge, arka tescil plaka lambasına yönelik olarak her bir Üye Devlete
ortak üretim ve deneme yükümlülüklere uygunluğu temin etme izni veren
uyumlaştırılmış bir tip-onayı usulü ortaya koymaktadır.
Bu Yönerge uyarınca, onaylanmış tip ile uyumlu olarak üretilmiş tüm arka tescil
plaka lambalarına AET parça tip-onayı işareti iliştirilmesi, diğer Üye Devletler’de
bahse konu lambalara yönelik olarak teknik denetimleri gereksiz kılmaktadır.
EK II ise, motorlu araçlar ve römorklarında bulunan arka tescil plaka lambalarına
yönelik teknik yükümlülükleri içermektedir.
Tadil eden:

Motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan arka tescil plaka
lambasına ilişkin 76/760/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlayan 11 Haziran 1997 tarihli ve 97/31/AT sayılı
Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 171, 30.6.1997, s. 49–62
Bu Yönerge, her bir bireysel Yönerge tarafından, ürünlerin teknik
iliştirilmiş olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge'nin
yükümlülüklerini içermektedir. Bu bilgilendirme dâhilinde, üretim ve
denemeyle ilgili teknik koşullar (bir başka deyişle; ışığın rengi, geliş
açısının ölçüm yöntem, fotometrik özellikler) yer almaktadır.

Ana ışık ve/veya eğimli huzme farları olarak işlev gören motorlu
araç farları ve bu tür farlar için parlak elektrikli telli lambalar
7)
Üye Devletlerin, ana ışık ve/veya eğimli huzme farları olarak işlev
gören motorlu araç farları ve bu tür farlar için parlak elektrikli telli
lambalara yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Temmuz 1976
42
CPS
Advisory Group
ATRG L 262, 27.9.1976, s. 96
Özet
Bu Yönerge, ana ışık ve / veya eğimli huzme farları olarak işlev gören motorlu
taşıt farları ve bu tür farlar için parlak telli lambalara yönelik tip-onay usulünü
uyumlaştırmaktadır. Bu uyumlaştırma, Üye Devletlere, ortak üretim ve deneme
yükümlülüklerine uyum durumunu denetleme yetkisi vermektedir.
Yönerge, BM Avrupa Ekonomi Komisyonu’nun 1 sayılı (“Motorlu araçların
asimetrik kısa huzme veya uzun huzme ya da her ikisini yayan farlarının
onaylanmasına yönelik yeknesak hükümler”) ve 2 sayılı (“asimetrik kısa huzme
veya uzun huzme ya da her ikisini yayan farlara yönelik parlak elektrikli
lambaların onaylanmasına ilişkin yeknesak hükümler”) Yönetmelikleri 15
aracılığıyla kabul etmiş olduğu teknik yükümlülüklerin dikkate alınmasına yönelik
ihtiyacı vurgulamaktadır.
Yönerge, aynı zamanda, Üye Devletler’in, motorlu araçlara yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasının, her bir Üye Devlet tarafından ortak gereksinimler temelinde
gerçekleştirilen denetimlerin karşılıklı olarak tanınmasını gerektirdiği gerçeğinin
altını çizmektedir.
Tadil eden:

Ana ışık ve/veya eğimli huzme farları olarak işlev gören motorlu araç
farları ve bu tür farlar için parlak elektrikli telli lambalara ilişkin
Mart 1999 tarihli ve 1999/17/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 97, 12.04.1999, s. 45–81
Bu Komisyon Yönergesi, her bir bireysel Yönerge tarafından, ürünlerin
teknik özelliklerine ilişkin uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin
kendisine iliştirilmiş olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı
Konsey Yönergesi'nin yükümlülüklerini içermektedir.
15
Bu Yönetmelikler, motorlu araçların ve parçalarının onaylanmasının karşılıklı tanınması ve kabul
edilmesine yönelik yeknesak koşulların onaylanmasına ilişkin 20 Mart 1958 tarihli Anlaşma’ya ilave
edilmiştir.
43
CPS
Advisory Group
Motorlu araçların ön sis farları

8)
Üye Devletlerin, motorlu araçların ön sis farları ve bu tür farlara
yönelik telli lambalara ilişkin mevzuatının yakınlaştırmasına dair 27 Temmuz
1976 tarihli ve 76/762/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 262, 27.9.1976, s. 122–134
Tadil eden:

Motorlu araçların ön sis farları ve bu tür farlara yönelik telli
lambalara ilişkin 76/762/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlayan 18 Mart 1999 tarihli ve 1999/18/AT sayılı
ATRG L 097, 12.04.1999, s. 82
Özet
Bu Konsey Yönergesi, motorlu araçlar ve römorklarına yönelik ön sis lambaları
ve bu lambaların ince tellerine ilişkin yükümlülükleri uyumlaştırmayı
hedeflemektedir.
Yönerge’nin amacı, ortak üretim ve deneme yükümlülüklerinin her bir Üye Devlet
tarafından yerine getirilmesini kolaylaştırmak için ön sis farlarına yönelik
uyumlaştırılmış bir tip-onayı usulü sağlamak ve her bir ön sis farı tipi için
hazırlanmış parça tip-onayı belgesinin bir kopyasını göndermek suretiyle, diğer
Üye Devletleri de bulgularından haberdar kılmaktır.
Yönerge, BM Avrupa Ekonomi Komisyonu’nun 19 sayılı Yönetmeliği (“Motorlu
araçların sis lambalarının onaylanmasına yönelik yeknesak hükümler”)16
aracılığıyla kabul etmiş olduğu teknik yükümlülüklerin dikkate alınmasına yönelik
ihtiyacı vurgulamaktadır. Yönerge, aynı zamanda, Üye Devletler’in, motorlu
araçlara yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasının, her bir Üye Devlet tarafından
ortak gereksinimler temelinde gerçekleştirilen denetimlerin karşılıklı tanınmasını
gerektirdiği gerçeğinin altını çizmektedir.
Yönerge’de EK I’de ön sis farlarının tip-onayına yönelik idari hükümler yer
alırken, EK II ise teknik yükümlülükleri içermektedir.
16
Bu Yönetmelik, motorlu araçların ve parçalarının onaylanmasının karşılıklı tanınması ve kabulüne
yönelik yeknesak koşulların onaylanmasına ilişkin 20 Mart 1958 tarihli Anlaşma’ya ilave edilmiştir.
44
CPS
Advisory Group
Yönergenin EK’leri, Mayıs 2004 genişlemesi neticesinde tadil edilmiş ve yeni Üye
Motorlu araçlar ve römorklarının arka sis farları

9)
Üye Devletlerin, motorlu araçlar ve römorklarının arka sis farlarına
yönelik mevzuatının yakınlaştırmasına ilişkin 28 Haziran 1977 tarihli ve
ATRG L 220, 29.8.1977, s. 60
Özet
Bu Konsey Yönergesi, motorlu araçlar ve römorklarına yönelik arka sis
lambalarına ilişkin yükümlülükleri uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Bu Yönerge, her bir bireysel yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine
ilişkin uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin kendisine iliştirilmiş olması
gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge'nin yükümlülüklerini
içermektedir. Yönerge, aynı zamanda, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi
sağlayan 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onay belgesini
70/156/AET sayılı Yönerge’nin 9. maddesi uyarınca, bu Yönerge’de EK IV –
Bölüm II’de sıralanan Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun
(UN/ECE) Uluslararası Yönetmelikleri’nin, muadilleri olan bireysel Yönerge’lerle
denkliği kabul edilmelidir.
Yönerge, aynı zamanda, Yönerge’ler ve Yönetmelikler arasındaki şeffaflığı
sağlamak amacıyla, ilgili EK’i ve muadil tablosunu tadil etmekte ve güncellemeyi
sürdürmektedir. 70/156/AET sayılı Yönerge’nin 10. maddesi uyarınca, araç,
sistemler, aksamlar veya ayrı teknik ünitelerin üretiminin onaylanan tipe uygun
olup olmadığını doğrulamak amacıyla, tip-onayı veren Üye Devletler’in, EK X’a
uygun olarak gerekli önlemleri alması talep edilmektedir.
Bu Yönerge’de EK I’de tip-onayına yönelik idari hükümler yer alırken, EK II ise
teknik yükümlülükleri içermektedir.
Tadil eden:

Motorlu araçlar ve römorklarının arka sis farlarına ilişkin 77/538/AET
sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 16 Mart 1999
45
CPS
Advisory Group
tarihli ve 1999/14/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 97, 12.4.1999, s. 1–13
Bu Yönerge, onaylanmış merciler tarafından yürütülen üretimin uygunluk
kontrolüne ilişkin yükümlülükleri uyumlaştırmaktadır. Yönerge, başvuru
ve yorumlamanın yeknesaklığını sağlamak için, usullerin takip edebileceği
özel bir rehber de içermektedir.
Motorlu araçlar ve römorklarının geri vites lambaları

10)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan geri
vites lambasına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 28 Haziran
ATRG L 220, 29.8.1977, s. 72
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların geri vites lambalarıyla ilgili teknik yükümlülükleri
Bu Yönerge, BM Avrupa Ekonomi Komisyonu’nun 23 sayılı Yönetmeliği’nde
(“Güç tahrikli araçlar ve römorklarında bulunan geri vites lambalarının
onaylanmasına yönelik yeknesak hükümler”) benimsenen teknik yükümlülüklerin
dikkate alınmasına yönelik ihtiyacın altını çizmektedir. Bahse konu Yönetmelik,
motorlu araçların teçhizat ve parçalarının onaylanmasının karşılıklı tanınması ve
kabul edilmesine yönelik yeknesak koşulların onaylanmasına ilişkin 20 Mart 1958
tarihli Anlaşma’ya ek olarak iliştirilmiştir.
Yönerge uyarınca, her bir Üye Devlet, ilgili EK’lerde yer alan üretim ve deneme
yükümlülüklerini karşılayan tüm geri vites lambası türleri için, AET parça tiponayı sağlamakla yükümlüdür.
Tadil eden:

Motorlu araçlarda ve römorklarında bulunan geri vites lambalarına
ilişkin 77/539/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye
uyarlayan 11 Haziran 1997 tarihli ve 97/32/AT sayılı Komisyon
Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
46
CPS
Advisory Group
ATRG L 171, 30.06.1997, s. 63–76
Bu Komisyon Yönergesi, her bir bireysel yönerge tarafından, ürünlerin
Konsey Yönergesi'nin yükümlülüklerini içermektedir.
Bahse konu bilgilendirme, üretime (bir başka deyişle, tescil plakasının işgal
ettiği yerle orantılı olarak, cihazın takılacağı geometrik pozisyon ve bu
alanın dış çizgisinin yeterince aydınlatılmış olması) ve iki parlaklık
düzeyine sahip bir cihazın (stop lambaları ve yön göstergeleri) olması
durumunda da iki parlaklık düzeyini sağlayan sistemin teknik özelliklerinin
belirlenmesi ve diyagramın ayarlanması, vb. konulara ilişkin teknik
yükümlülükleri içermektedir.
70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onay belgesini

Motorlu araçların park lambaları
11)
Üye Devletlerin, motorlu araçların park lambalarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırmasına ilişkin 28 Haziran 1977 tarihli ve 77/540/AET
sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 220, 29.08.1977, s. 83–94
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlar ve römorklarına yönelik aydınlatma ve ışıklı
sinyalizasyon araçlarının sabitlenmesine ilişkin ortak yükümlülükleri ortaya
koymakta ve park lambalarına yönelik uyumlaştırılmış parça tip-onayı usulünü
sağlamaktadır.
Bu bağlamda, her bir Üye Devlet, bu Yönerge’nin ilgili EK’lerinde yer alan üretim
ve deneme yükümlülüklerini karşılayan tüm park lambası türleri için, AET parça
tip-onayı sağlamalıdır.
Yönergenin EK’leri Mayıs 2004 genişlemesi neticesinde tadil edilmiş ve yeni Üye
Tadil eden:
47
CPS
Advisory Group

Motorlu araçların park lambalarına ilişkin 77/540/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 16 Mart 1999 tarihli ve
1999/16/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 097, 12.04.1999, s. 33
Bu Komisyon Yönergesi, her bir bireysel yönerge tarafından, ürünlerin
Yönerge'nin yükümlülüklerini içermektedir.
2.1.1.3
Diğer Konular
Yürürlükteki mevzuat

Motorlu araçların dış çıkıntıları
1)
Üye Devletlerin, motorlu araçların dış çıkıntılarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 17 Eylül 1974 tarihli ve 74/483/AET
ATRG L 266, 2.10.1974, s. 4–13
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların dış çıkıntılarına yönelik teknik yükümlülükleri
uyumlaştırmayı amaçlamaktadır.
Bahse konu Yönerge, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomi Komisyonu tarafından,
26 sayılı Yönetmelik ( “Araçların dış sinyal lambalarına ilişkin onay hakkında
yeknesak hükümler”) aracılığıyla onaylanan birtakım teknik yükümlülüklerin
kabulünün gerektiğinin altını çizmektir. 26 sayılı bahse konu Yönetmelik, motorlu
araç teçhizat ve parçaları için verilen onayın karşılıklı tanınması ve yeknesak
koşullarının kabul edilmesine ilişkin 20 Mart 1958 tarihli Anlaşma’ya eklenmiştir.
Bahse konu yükümlülükler, karayollarında kullanılmak üzere tasarlanmış olan, en
az dört tekerleği bulunan ve azami hızı 25 km/saat'i aşacak şekilde düzenlenmiş
M1 sınıfı motorlu araçlara uygulanmaktadır.
Yönerge’deki EK I, ek aksesuarlar, ön farlar, ızgaralar ve boşluklar, ön cam
silecekleri, çamurluklar, tekerlekler, bijon somunları, tekerlek kapakları ve tekerlek
diskleri, gövde paneli, saç metal kenarları, motor kapağı ve pencereler ve benzeri
belirli teknik özellikleri belirtmektedir.
EK II, çıkıntıların ve boşlukların boyutunun belirlenmesine yönelik metotları
belirtmektedir.
48
CPS
Advisory Group
Bahse konu hükümler, bir kaza anında aracın kasası tarafından isabet alınan ya da
kasaya hafifçe temas eden bir kişinin bedensel zararının ciddiyetini ya da riskini
azaltmayı amaçlamaktadır.
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların dış çıkıntıları ile ilgili motorlu
araçların dış çıkıntılarına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 17 Eylül 1974 tarihli ve 74/483/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni
teknik ilerlemeye uyarlayan 18 Nisan 1979 tarihli ve 79/488/AET sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 128, 26.8.1979, s. 1–11

ürünlere
ilişkin
olarak
Üye
Devletlerin
mevzuatının
ATRG L 192, 11.07.1987, s. 43–45

Motorlu araçların dış çıkıntılarına yönelik 74/483/AET sayılı Konsey
Yönergesi’nin EK 1’ini teknik ilerlemeye uyarlamak amacıyla tadil
eden 14 Mart 2007 tarihli ve 2007/15/AT sayılı Komisyon Yönergesi
(AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 75, 15.3.2007, s. 21–23
2007/15/AT sayılı Komisyon Yönergesi, açıklık kazandırmak ve teknik
ilerleme kaydetmek amacıyla, 74/483/AET sayılı Yönerge’de yer alan
tamponlara ilişkin yükümlülüklerde bir düzenlemeye gitmektedir.
Bu Komisyon Yönergesi, 74/483/AET sayılı Yönerge’nin EK I’ini,
70/156/AET sayılı Yönerge’nin (Tip-onayı Yönergeleri’ne alternatif olarak
kabul edilen UN/ECE Yönetmelikleri’nin bir listesini sağlayan) EK IV - II.
Kısmı’ndan ve buna tekabül eden 26 sayılı UN/ECE Yönetmeliği’nden
doğan yükümlülükleri eş zamanlı olarak uyumlaştırmak suretiyle, teknik
ilerlemeye uyarlamaktadır. Bu sebepten dolayı, 74/483/AET sayılı
Yönerge’nin EK I’i bu Yönerge’nin EK’ine uygun olarak tadil edilmiştir.
4 Nisan 2009’dan itibaren geçerli olmak kaydıyla, bir Üye Devlet, araçların
dış çıkıntılarının bu Yönerge tarafından tadil edilen 74/483/AET sayılı
49
CPS
Advisory Group
Yönerge’de yer alan yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, araçların
dış çıkıntılarına ilişkin gerekçelerle bir araca AT tip-onayı veya ulusal tiponayı vermeyi reddedemeyecektir.
M1 kategorisi motorlu araçların kütle ve boyutları

2)
M1 kategorisine dâhil motorlu araçlar ve römorklarının kütle ve
boyutları ile ilgili 31 Mart 1992 tarihli ve 92/21/EEC sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 129, 14.5.1992, s. 1–10
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların kütle ve boyutlarına ilişkin ulusal mevzuatın
uyumlaştırılmasını amaçlamaktadır.
Bu Yönerge’nin 2. maddesi, EK I’de yer alan yükümlülükler karşılandığı takdirde,
hiçbir Üye Devletin, bir araç tipinin AT tip-onayı veya ulusal tip-onayını
reddedemeyeceğini veya satışını, kaydını, hizmete girişini veya kullanımını
yasaklayamayacağını veya reddedemeyeceğini belirtmektedir.
Bu Yönerge’de, araçların uzunluk, yükseklik ve genişlik hususunda izin verilen
azami boyutlar yer almaktadır.
Yönerge, dingillerin her birinde teknik açıdan izin verilen azami yükü kütle
tespitine ve bu kütlenin dingiller arasındaki dağılımına ilişkin yükümlülükleri de
içermektedir.
Bu Yönerge, motorlu araçlara yönelik olarak izin verilen azami çekilebilir kütleye
ilişkin koşulları da ortaya koymaktadır.
referansların yönetmeliğe yapılmış olduğu kabul edilmelidir
Tadil eden:

M1 sınıfı motorlu araçlar ve onların römorklarının kütle ve
boyutlarına ilişkin 31 Mart 1992 tarihli ve 92/21/EEC sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 20 Eylül 1995 tarihli ve
ATRG L 233, 30.9.1995, s. 73–85
50
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, 92/21/AET sayılı Yönerge’nin hayata geçirilmesi ile birlikte
kazanılan deneyimi takiben, 92/21/AET sayılı Yönerge’de yer alan bazı
hükümleri, tüm Üye Devletler’de yeknesak bir biçimde yorumlanmaları
amacıyla, ayrıntılı olarak ele almaktadır.
Ayrıca, bu Yönerge’nin EK’leri, 92/21/AET sayılı Yönerge’nin EK’lerinin
yerini almıştır.
Bu Yönerge, gelecek dönemde, yetişkin yolcuları taşıma kapasitesinde
olmayan ya da bunun için tasarlanmamış koltukların özel yükleme koşullarının
belirtilmesi gerekliliğinin altını çizmektedir. Bu bağlamda, bu tür koltukların
tanımı ve yükleme koşullarının belirtilmesi konusuna daha fazla önem
verilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak, söz konusu değişiklikler daha ileri bir
tarihe ertelenmiştir.
Belli kategorilerdeki motorlu araç ve römorklarının kütle ve
boyutları

3)
Belli kategorilerdeki motorlu araç ve römorkların ağırlık ve
boyutlarına ilişkin ve 70/156/AET sayılı Yönergeyi tadil eden 22 Temmuz
1997 tarihli ve 97/27/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi
ATRG L 233, 25.8.1997, s. 1–31
Tadil eden:

Sürücü koltuğuna ilave olarak sekizden fazla koltuğu bulunan ve yolcu
taşımak amacıyla kullanılan araçlara ilişkin ve 70/156/EEC ile 97/27/EC
Yönergelerini değiştiren 20 Kasım 2001 tarih ve 2001/85/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi
ATRG L 42, 13.2.2002, s. 1–102
Bu Yönergenin özeti ayrı bir başlık altında aşağıda incelenmiştir.

Belli kategorilerdeki motorlu araç ve römorklarının ağırlık ve boyutlarına
ilişkin 97/27/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesini teknik
51
CPS
Advisory Group
ilerlemeye uyarlama amacıyla tadil eden 21 Mart 2003 tarihli ve 2003/19/AT
sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 79, 26.3.2003, s. 6–13
Özet
97/27/AT Yönergesi Üye Devletlerin kanunlarını uyumlaştırma ve 70/156 (AET
Yönergesinin EK II(A)'sında tanımlandığı şekilde M2, M3 ile N sınıflarındaki motorlu
araçlar ile O sınıfı römorkların kütle ve boyut Topluluk tip onayı için bir prosedürü
yürürlüğe koymayı hedeflemektedir.
2003/19/AT Komisyon Yönergesi, 97/27/AT Yönergesinin EK 1, 2, 3 ile 4'ünü 15
Nisan 2003 tarihinden itibaren tadil ederek, Üye Devletlerin AT tip onayını
uzatmamalarını gerektirip, M2, M3, N veya O sınıfı araçların kütle ve boyutları ile ilgili
ulusal tip onayının uzatılmasının reddine izin verir.
4)
70/156/AET ve 97/27/AT sayılı Yönergeleri tadil eden ve sürücü
koltuğuna ilave olarak sekizden fazla koltuğu bulunan ve yolcu taşımak
amacıyla kullanılan araçlara ilişkin özel hükümler getiren 20 Kasım 2001
tarihli ve 2001/85/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi
ATRG L 42, 13.2.2002, s. 1–102
Özet
Bu Yönerge’nin başlıca amacı, sürücü koltuğuna ilave olarak sekizden fazla
koltuğu bulunan araçlar tarafından taşınan yolcuların güvenliğini garanti altına
almaktır.
Bu Yönerge’deki “araç” terimi, M2 veya M3 sınıfı her türlü motorlu araç
anlamında kullanılmaktadır17.
Yönerge, Avrupa taşımacılık ve sosyal politikalarına uygun olarak, hareket
yeteneği azalmış (özürlü) kişilerin erişimine ilişkin olarak belirli hükümler ve
teknik talimatlar içermektedir.
Yönerge, bu amaç doğrultusunda, hareket yeteneği azalmış kişilerin erişiminin, ya
EK’lerde yer aldığı şekliyle, araca uygulanan teknik çözümler aracılığıyla, ya da
tekerlekli sandalye kullanıcılarının araçlara erişimini güvence altına almak üzere,
onları uygun yerel altyapıyla birleştirmek suretiyle gerçekleşeceğini
belirtmektedir.
17
70/156/AET sayılı Yönerge’de EK II- Bölüm A uyarınca, M2 Kategorisi, sürücü koltuğuna ilaveten,
sekizden daha fazla koltuğa sahip olan, yolcu taşımak amacıyla kullanılan ve azami ağırlığı 5 metrik tonu
geçmeyen araçlardır. M3 Kategorisi ise, sürücü koltuğuna ilaveten sekizden daha fazla koltuğa sahip
olan, yolcu taşımak amacıyla kullanılan ve azami ağırlığı 5 metrik tonu geçen araçlardır.
52
CPS
Advisory Group
Bu çerçevede, hareket yeteneği azalmış kişilerin erişimini kolaylaştıran teknik
ekipmanlar için gerekli yükümlülükler, bu Yönerge’de EK VII’de tespit edilmiştir.
Yönerge, ayrıca, 13 Ağustos 2003’ten itibaren Üye Devletler’in aşağıda sıralanan
konularda AT tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemeyeceğini
belirtmektedir:




bir araca;
bir karosere;
daha önceden, “ayrılabilir teknik ünite” olarak tip-onayı almış olan
karosere sahip bir araca;
bu Yönerge’de ve EK’lerinde yer alan yükümlülükler karşılandığı taktirde,
sürücü koltuğuna ilave olarak sekizden fazla koltuğu bulunan ve yolcu
taşımak amacıyla kullanılan araçlara ilişkin hükümler doğrultusunda
gerekçelerle, bir aracın veya karoserin satışını, kaydını veya hizmete
girişini reddedemez veya yasaklayamaz.
Bu Yönerge’de EK V ise, güç tahrikli kapıların kapanma güçlerinin ölçümüne
ilişkin kılavuz ilkeleri belirtirken, EK VIII iki katlı araçlar için gerekli özel
koşulları tespit etmektedir.
Ticari araçların yola elverişliliği

5)
Topluluk içerisinde seyahat eden ticari araçların yola elverişliliğinin
karayolu kenarında teknik olarak incelenmesine ilişkin 6 Haziran 2000 tarihli
ve 2000/30/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 42, 13.02.2002, s. 1–8
Tadil eden:

Ticari araçların hız limitleri ve egzoz emisyonlarına ilişkin 2000/30/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye
uyarlayan 3 Nisan 2003 tarihli ve 2003/26/AT sayılı Komisyon
Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 90, 8.4.2003, s. 37–40

Topluluk içerisinde seyahat eden ticari araçların yola elverişliliğinin
karayolu kenarında teknik olarak incelenmesine ilişkin 2000/30/AT
53
CPS
Advisory Group
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesini teknik ilerlemeye
uyarlayan 5 Temmuz 2010 tarih ve 2010/47/AB sayılı Komisyon
Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 173, 8.7.2010, s. 33–46
Özet
Bu Yönerge, yola elverişliliğe yönelik olarak düzenlenen yıllık testlerin, esasen,
ticari araç testlerinin yıl boyunca yola elverişli bir koşulda yapılmasını temin
etmede yetersiz kaldığını belirtmektedir.
Yönerge, Topluluk içerisinde seyahat eden ticari araçlar için, ticari araçların
karayolu üzerindeki bakım standardının denetimi amacıyla etkin-maliyetli bir
önlem olarak, karayolu kenarında ilave teknik incelemeler getirmekte ve bu
şekilde de yola elverişlilik yükümlülüklerinin etkili bir şekilde güçlendirilmesini
hedeflemektedir.
Bu Yönerge, araç sürücüsünün uyruğu, sicilinin bulunduğu ülke, ya da ticari aracın
servise girmesi konuları gerekçe gösterilmek suretiyle herhangi bir ayrımcılık
yapılmaksızın, bu incelemelerin gerçekleştirilmesi gerekliliğinin altını çizmektedir.
Bu Yönerge uyarınca, yeterli bakım sağlanmaması muhtemel araçların
belirlenmesine azami özen gösterilmesi gerekmektedir. Bu suretle, yetkili
mercilerin işlem etkinliğinin güçlendirilip, işlemcilere ve sürücülere düşen
maliyetlerin ve gecikme durumlarının azaltılması hedeflenmektedir.
Öte yandan, bu Yönerge, yola elverişliliğinin karayolu kenarında teknik olarak
incelenmesi hususunun, aşağıda belirilenlerden ikisini veya tümünü içermesi
gerektiğini düzenlemektedir:



Ticari aracın hareketsiz olduğu durumlarda bakım koşuluna ilişkin görsel
bir değerlendirme;
Karayolu kenarında yapılan teknik incelemeye ilişkin en son raporlardan
birinin denetimi;
Belirli aksaklıkların teftişi.
Bu Yönerge, Üye Devletleri, geçen iki yıl boyunca kontrol edilen ticari araçların
sayılarına ilişkin verileri, içinde bulunulan yılın 31 Mart’ına kadar olacak şekilde,
her iki yılda bir Komisyon’a bildirmekle yükümlü tutmaktadır. Bu bilgi, aynı
zamanda Avrupa Parlamentosu’na da iletilmektedir.
Bu Yönerge’nin EK I’i, bir denetim listesi içeren teknik denetim raporu modeli
sunmaktadır.
EK II ise, fren sistemleri ve egzoz emisyonlarının testi ve / veya denetimi ve
frenlere ilişkin özel durumlar için kuralları belirtmektedir.
54
CPS
Advisory Group
EK I ve II, 28.04.2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, 2003/26/AT sayılı
Yönerge tarafından tadil edilmiştir.
2000/30/AB sayılı Yönerge’nin I ve II sayılı EK’leri 2010/47/AB sayılı Komisyon
Yönergesi tarafından tadil edilmektedir. Üye Devletler, söz konusu değişikliğe en geç 1
Ocak 2012 tarihine dek uyum sağlamak zorundadır.
Motorlu araçların ve römorklarının ısıtma sistemleri

6)
70/156/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil edip, 78/548/EEC sayılı
Konsey Yönergesi’ni ilga eden ve motorlu araçların ısıtma sistemlerine ilişkin
27 Eylül 2001 tarihli ve 2001/56/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 292, 9.11.2001, s. 21–40
Özet
Bu Yönerge, ısıtma sisteminin yerleştirildiği M, N ve O sınıfı bütün araçlara
uygulanmaktadır. Bu bağlamda, “ısıtma sistemi”, yük alanı da dahil olmak üzere,
aracın iç ısısını arttırmak için tasarlanmış olan her çeşit ekipman anlamına
gelmektedir.
Bu çerçevede, belirtilen ısıtma sistemlerine yönelik genel yükümlülükler, EK II’de
şu şekilde sıralanmıştır:



Yolcu bölümüne giren ısıtmalı hava, araca hava giriş noktasındaki havadan
daha kirlenmiş olmamalıdır;
Yanmalı ısıtıcılardan gelen egzoz emisyonları, elverişli sınırlar dâhilinde
olmalıdır;
Karayolu kullanımı esnasında, sürücü ve yolcular, yanmaya neden
olabilecek ısıtmalı hava veya aracın parçalarıyla temas kurabilecek
durumda olmamalıdır;
Öte yandan, “atık-ısı ısıtma sistemi”nin, aracın iç ısısını artırmak için, ileti aracı
olarak su, benzin veya hava da dâhil olmak üzere, aracın itici kuvveti olarak
kullanılan motordan çıkan atık ısıyı kullanan her türlü cihazın kastedildiği
durumlarda, atık ısıtma sistemlerine ilişkin yükümlülükler, EK-III’te
belirtilmektedir.
Hava kalitesi test usulü, bu Yönerge’de EK IV’te belirtilirken, ısı test usulü EK
V’te, egzos emisyonları test usulü ise EK VI’da ortaya konmaktadır.
Ayrıca, LPG ısıtma sistemlerine yönelik güvenlik yükümlülükleri, bir bölümü
karayolu kullanımı için LPG ısıtma sistemlerini düzenleyen, diğer bölümü ise
sadece durağan konumda kullanmaya yönelik LPG ısıtma sistemlerine yönelik
yükümlülükleri içerecek şekilde, EK VIII’de yer almaktadır.
55
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Motorlu araçlar ve römorklarının ısıtma sistemlerine ilişkin
2001/56/AT sayılı Konsey ve Parlamento Yönergesi’ni ve 70/156/AET
sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik gelişmelere uyarlamak amacıyla
tadil eden 29 Nisan 2004 tarihli ve 2004/78/AT sayılı Komisyon
ATRG L 153, 30.04.2004, s. 103–113
Bu Komisyon Yönergesi’nin amacı, LPG ısıtma sistemlerine uyumlu
araçlara yönelik olarak mevzuatın uyumlaştırılmasıdır.
Günümüze kadar, Üye Devletler LPG ısıtma sistemlerine uyumlu araçlara
yönelik olarak ulusal düzeyde münferit yükümlülükler uygulamışlardır. Bu
Yönerge, LPG teçhizatı ve ısıtma sistemleri ile ilgili teknik yükümlülüklere
yönelik uyumlaştırılmış bir yaklaşım sağlamanın gerekliliğini göz
önünde tutmaktadır. Bu bağlamda, Yönerge, 67 sayılı UN/ECE
Yönetmeliği’nin ana öğelerine ek olarak, iki EN standardının
2001/56/AT sayılı Yönerge’nin içerisine konması gerekliliğinin altını
çizmektedir. Bu yüzden, UN/ECE Yönetmeliği ile AB mevzuatı arasında
çok güçlü bir bağ bulunmaktadır.
Bu Yönerge, 2001/56/AT sayılı Yönerge’nin güvenlikle ilgili
uyumlaştırılmış hükümlerinin, özel amaçlı araçları da kapsayacak şekilde
bütün araçlara uygulanmasının sağlanmasını amaçlamaktadır.

Motorlu araç ve römorklarının ısıtma sistemlerine ilişkin 2001/56/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesini teknik gelişmelere
uyarlamak amacıyla tadil eden 27 Kasım 2006 tarihli ve 2006/119/AT
sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 330,28.11.2006, s. 12-15.
2006/119/AT sayılı Komisyon Yönergesi, tehlikeli madde taşıyan M, N ve O tipi
araçların ısıtma sistemlerine dair 122 sayılı UN/ECE Yönetmeliği’nin Topluluk
Müktesebatı’na aktarılması amacıyla kabul edilmiştir.
Bu çerçevede 2001/56/AT sayılı Yönergenin LPG ısıtma sistemlerine dair bazı
EK’ leri tadil edilmiştir. Buna ilaveten, söz konusu yönergenin sonundaki ekler
listesi, 94/55/AT sayılı Yönerge’de belirtildiği şekliyle Bazı Araçlara Uygulanacak
Ek Hükümler başlıklı EK IX, ilave edilecek şekilde değiştirilmiştir.
56
CPS
Advisory Group
Belli kategorilerdeki motorlu araçların hız sınırlandırıcı
sistemleri

7)
Belli kategorilerdeki motorlu araçlarda hız sınırlandırıcı sistemlere ilişkin
31 Mart 1992 tarihli ve 92/24/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 129, 14.5.1992, s. 154–174
Bu yönerge 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, motorlu araçların,
onların römorklarının ve sistemlerinin, parçalarının ve bunlar için tasarlanmış ayrı
teknik birimlerinin tip onayı hakkındaki 661/2009 sayılı AT Yönetmeliği tarafından ilga
edilmiştir. İlga edilmiş olan Yönerge’ye yapılan referansların yönetmeliğe yapılmış
olduğu kabul edilmelidir.
Tadil eden:

Belli kategorilerdeki motorlu araçlarda hız sınırlandırıcı sistemlere ilişkin
92/24/AET sayılı Konsey Yönergesini tadil eden 11 Şubat 2004 tarihli ve
2004/11/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönergesi
ATRG L 44, 14.2.2004, s. 19–20
Yolcu araçları ile azami yükü 10 tonu geçen araçlara ilişkin hız sınırlandırıcı sistemler
kazalardaki yaralanmaların şiddetini azaltmaktadır. Buna ilaveten bu sistemler hava
kirliliğini azaltıp yakıt tüketimini de düşürmektedir. 2004/11/AT Yönergesi, Konsey
Yönergesinin kapsamını daha hafif araç sınıfları olan M2 ile N2’ye genişletmektedir.
Yola elverişlilik testleri

8)
Motorlu araçların ve römorklarının yola elverişlilik muayeneleri ile ilgili 6
Mayıs 2009 tarihli ve 2009/40/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin
Yönergesi (AEA ile ilişkili metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 141, 6.6.2009, s. 12–28
Tadil eden:

Motorlu araçların ve römorklarının yola elverişlilik muayeneleri ile ilgili
2009/40/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 5 Temmuz 2010 tarihli ve 2010/48/AB sayılı
ATRG J L 173, 8.7.2010, s. 47–72
Özet
Tüm AB ülkelerinde trafik artmakta, özel ve kamu motorlu araçlar için asgari standart
ve yöntemler gerektiren benzer güvenlik sorunlarına sebep olmaktadır.
AB ülkelerinde tescilli motorlu araçların ve römorklarının düzenli bir şekilde, yola
elverişlilik muayenelerine tabi tutulmaları gerekmektedir.
57
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, yola elverişlilik muayenelerinin uygulanma zamanlarını uyumlaştırmakta
ve motorlu araçların muayene edilecek parçalarını düzenlemektedir. Yönergenin EK 1
ile II'si muayene edilecek araçların kategorilerini, her araç kategorisi için muayene
zamanlarını ve test edilecek ürünleri belirlemektedir.
Muayeneler, AB ülkeleri tarafından ya da yetkili bir kamu kuruluşu ya da tayin edilmiş
ve direkt olarak denetlenen başka bir kuruluş tarafından yapılmaktadır.
Farklı kategorilerdeki motorlu araçlar ve römorklarının muayenelerinin asgari
aralıkları şu şekildedir:

Aracın ilk kullanımından itibaren bir yıl sonra ve sonrasında her yıl:
o Sürücü koltuğuna ilaveten sekizden fazla koltuğu olan ve yolcu
taşıma için kullanılan motorlu araçlar;
o Yük taşımacılığı için kullanılan ve 3,500 kg.’ı aşan azami izinli
ağırlığı olan motorlu araçlar;
o Azami izinli ağırlığı 3,500 kg’ı aşan römork ve yarı römorklar;
o Taksiler, ambulanslar;

Aracın ilk kullanımından itibaren dört yıl sonra ve bunu izleyen zamanda
her iki yılda bir:
o Tarım traktörler ile makineleri hariç olmak üzere, normal
hallerde malların yol taşımacılığı için kullanılan ve azami izinli
ağırlığı 3,500 kg.’ı geçmeyen en az dört tekerlekli motorlu
araçlar;
o Yolcu taşımacılığı için kullanılan ve sürücü koltuğu hariç
sekizden fazla koltuğu olmayan en az dört tekerlekli motorlu
araçlar.
Muayane gerektiren bileşenler EK II'de belirtilmiştir. Muayeneler aracın herhangi bir
parçasının söküm ve değişimine yönelik aletlerin haricinde teknik ve ekipman
yardımıyla yapılır.
Motorlu aracın kusurlu bulunması halinde, AB ülkesindeki sorumlu kuruluş, aracın bir
diğer muayeneden başarı ile geçebilmesi için gereken belirli şartları saptamalıdır.
Muayene, ilgili AB ülkesindeki araç ekipmanı ile ilgili olması şartıyla, Ek'teki ögeleri
içerir.
Zorunlu muayenenin ögeleri, aşağıdakileri içerir:

Araç ruhsatı;

Fren ekipmanı;
58
CPS
Advisory Group

direksiyon;

görüş;

aydınlatma ekipmanı ve elektrik sisteminin bölümleri;

şaft, tekerlekler, lastikler, amortisör tertibatı;

şasi ve şasi bağlantıları;

gürültü, egzos salınımı vb. ilgili teçhizat;

aşağıdaki benzeri diğer ekipman:
o emniyet kemerleri,
o yangın söndürücü,
o kilitler ve hırsızlığa karşı cihazlar,
o üçgen reflektör,
o ilk yardım çantası,
o kilometre saati, vs.;

toplu taşıma araçlarına yönelik ilave muayene:
o acil çıkış(lar),
o ısıtma ve havalandırma sistemleri,
o oturma düzenlemesi,
o iç aydınlatma;
Aracın sahibi ya da sürücüsü herhangi bir kusur ve muayeneninin sonucu ile hukuki
sonuçları hakkında yazılı olarak bilgilendirilmelidir.
AB ülkeleri, aracın yola elverişlilik muayenesinden geçtiğini ispat eden gerekli
tedbirleri belirleyecektir. Diğer AB ülkeleri ile Komisyon bu tedbirler hakkında
bilgilendirilecektir. Tüm AB ülkeleri, diğer AB ülkelerinde kayıtlı bir araca, bu
Yönergenin hükümleri ile uyumlu bir yola elverişlilik muayenesi sonucu verilmiş tespit
tutanağını karşılıklı olarak tanıyacaklardır. AB ülkeleri, kendi ülkelerinde tescilli
motorlu araçların fren performanslarınının bu Yönergenin gerekleri ile uyum için
olduğunu gösteren tüm münasip tedbirleri de uygulayacaklardır.
İstisnalar:
EK I ile II’nin hükümleri gözetilmeksizin, AB ülkelerinin şu hakları mevcuttur:
59
CPS
Advisory Group
o ilk zorunlu yola elverişlilik muayene tarihini öne çekmek ve,
o uygun olduğu hallerde aracın, tescil işleminden önce muayeneye tabi
tutulmasını gerektirmek;
o birbirini takip eden zorunlu muayeneler arasındaki zamanı daraltmak;
o ihtiyari ekipmanın muayenesi zorunlu kılmak;
o muayene edilecek ögelerin sayısını artırmak;
o düzenli muayene şartını diper araç kategorilerine genişletmek;
o ilave özel testler öngörmek;
o ülkelerinde tescilli araçların frenleme yeteneği konusunda, EK II'de
belirtilenlerden daha yüksek asgari standartlar ve bu gereklerin aracın orijinal
tip onayında belirleneni aşmaması şartıyla, daha ağır yüklü araçların muayeneye
dahil edilmesini gerektirmek;
o silahlı kuvvetler, asayiş güçleri ve itfaiye araçlarını bu Yönergenin kapsamı
dışında tutmak.
o Komisyon ile danışarak,
o aşağıdakiler, bu Yönergenin gerekleri dışında tutulabilir:

istisnai koşullarda işletilen ya da kullanılan belirli motorlu
araçlar,

ve umuma açık yollarda hiçbir vakit ya da hemen hemen hiç
kullanılmamış motorlu araçlar.
o Tarihi önemi haiz gördükleri araçlar için kendi muayene standartlarını
belirleyebilirler.
Komisyon, bu Yönergenin EK II'sinde belirtilen muayene edileceklerin listesine dair
asgari standart ve yöntemleri belirleyip bu alanlarda teknik ilerlemeye gerekli uyumu
sağlayacak hukuki tadilatı sağlacak tüm gerekli yönergeleri hayata geçirecektir.
Hız sınırlayıcı cihazların düzenli muayenesinin başlangıcını takiben üç yıl içinde
Komisyon, muayenelerin, kusurlu ya da ayarı değiştirilmiş hız sınırlayıcı cihazları
tespit etmekteki başarısını yeniden gözden geçirerek kuralların yeniden uyarlanmasına
ihtiyaç duyulup duyulmadığına karar verecektir.
Son olarak, bu Yönerge, 96/96/AT Yönergesini ilga etmektedir.
60
CPS
Advisory Group

Motorlu araçların transferinin kolaylaştırılması
1)
Bir Üye Devlette tescilli motorlu araçların Tek Pazar içinde transferinin
kolaylaştırılmasına dair Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönetmeliği için Önerge
COM(2012) 164 final
Motorlu araçların tesciline yönelik sorunlar, hem vatandaşlar hem de işletmeler
için iç pazarın önünde engel oluşturmaya devam etmektedir.
Tüm Üye Devletlerde, motorlu araçların tanımlanması ve tescil numarasının
tanzimini içeren bir tescil sistemi vardır. Araçların vergilendirilmesi bu tescil
detayı ile mümkün olmaktadır.
Ruhsat, aracın bir Üye Devlette kayıtlı olduğunu doğrulamaktadır. Ruhsat, aracın
üzerine kayıtlı olduğu kişinin -- ki bu kişi her zaman aracın sahibi değildir -ismini ve adresini içerir.
Bir Üye Devlette tescilli bir araç sıklıkla başka bir Üye Devlette kullanıldığında iki
ana sorun ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlardan biri, aracın kullanılmakta olduğu ya
da sahibinin yaşadığı diğer Üye Devletin, araç için ikinci bir tescil gerektirmesidir.
Diğer sorun, bir Üye Devletten diğerine transfer edilen aracın yeniden tescil
sürecinin çok uzun zaman alması ve zahmetli olmasıdır.
2010'da yayımlanan 'AB vatandaş haklarının önündeki engellerin kaldırılması'
başlıklı AB Vatandaşlık Raporu (COM (2010) 603) ile Komisyon AB hukuku
altında vatandaş haklarının kullanımı önündeki ana engellerden birinin araçların
tescili olduğunu teyit etmiştir. Komisyon sorunun varlığını teslim etmiş ve
araçların diğer bir Üye Devlette tesciline dair basitleştirilmiş işlem ve şartların
gereğini ilan etmiştir.
Bu sebeplerle Önerge, diğer bir Üye Devlette tescil edilmiş motorlu araçların
yeniden tescil prosedürlerini uyumlaştırma, hızlandırma ve basitleştirme
prosedürlerine yöneliktir. Önerge, yeniden tescil prosedürlerinin yerine getirilmesi
için gerekli belgelerin sayısını sınırlandırıp ulusal tescil makamları arasındaki data
paylaşımını kolaylaştırarak, Üye Devletler arasında transfer edilen bir motorlu
aracın tescilinin nerede olacağının saptanmasını, yeniden tescil prosedürleri için
gereken zamanı kısaltmayı ve vatandaşlar ile işletmeler üzerindeki idari yükü
azaltmayı önermektedir.

Araçların yola elverişliliği
2)
Birlik içinde dolaşan ticari araçların yola elverişliliğinin teknik yol kenarı
denetimi ve 2000/30/AT Yönergesinin ilga edilmesine dair Avrupa Parlamentosu ile
Konseyi Yönetmeliği için Önerge (Yola elverişlilik Paketinin bir parçası)
COM(2012) 382 final
61
CPS
Advisory Group
Önerge, yol güvenliğini artırmak ve çevrenin korunması amacıyla motorlu araçlar
ve bunların römorklarının yol kenarı denetimi ile ilgili güncellenmiş uyum
kurallarını hedeflemektedir.
Önerge aynı zamanda, Yol Güvenliği üzerine Siyasaın İntibakı 2011-20
çalışmasında önerildiği şekilde 2020 yılı itibariyle trafikte ölümlü kazaları yarıya
indirmeye hedefini teşvik etmeye çalışmaktadır.
Buna ilaveten Önerge'nin, eksik bakımlı araçların taşımacılığından kaynaklanan
salınımları azaltmaya katkıda bulunması beklenmektedir. Bu Önergenin de bir
parçası olduğu "Yola elverişlilik Paketi," yola elverişlilik rejimine eşlik eden,
yolaelverişlilik muayeneleri (Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2009/40/AT
Yönergesi), yol kenarı kontroller, (Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin
2000/30/AT Yönergesi) ve araçların tescil kurallarını (1999/37/AT Konsey
Yönergesi) içeren mevcut hukuki çerçevede yer alan gerekleri devam ettirecektir.
Önergenin asıl amacı, güvenlik ve çevre konusunda duyarlı araç sürücülerini
ödüllendirirken, muayeneleri, güvenlik sicili zayıf olan kişilerin kullandıkları
araçlara yoğunlaştırmak için bir risk-ölçme sisteminin oluşturulmasına olanak
sağlamaktır.
Son olarak Önerge, özellikle muayene ekipmanı, muayeneden sorumlu personelin
beceri ve eğitimi ve muayene sisteminin denetimi olmak üzere birtakım
mevzularda, muayenenin standart ve kalitesine dair yeni gerekleri şart
koşmaktadır.

Belirli sınıf motorlu araçların kütle ve boyutları
3)
Kütle ve boyutlarla ilgili bir Komisyon Yönetmeliğine dair Önerge (661/2009
(AT) sayılı Yönetmeliğin uygulanmasına dair)
Önergede, oluşturulması önerilen Yönetmeliğin, 2007/46/AT Yönergesini tadil edip
92/21/AET ve 97/27/AT Yönergelerinin yerine geçmesi önerilmektedir.
2.1.2.
Güvenlik Yükümlülükleri
Son yıllarda, motorlu araçlara yönelik olarak teknik güvenlik ve koruma sağlayan
sistemlerin kullanımında bir artış gözlenmektedir. Avrupa Birliği, bahse konu alanı
düzenlemekte ve önden çarpma esnasında motorlu araçların içinde bulunan
yolcuların korunmasını arttırmak için gerekli teknik güvenlik yükümlülüklerini
belirtmektedir.
2.1.2.1
Aktif Güvenlik Yükümlülükleri
Motorlu araçların aktif güvenlik özellikleri (örneğin, Dönüş sinyal lambaları ve
fren lambaları; dört çekerli kullanım; Elektronik Kararlılık Kontrolü (Electronic
Stability Control (ESC); Yüzey ışık yönleri; Konforlu süspansiyon; Yokuş yukarı
kaldırış yardımı; Çekiş Kontrolü; Aktif Sürüş Sistemi; Ön far
62
CPS
Advisory Group
Silecekleri/Yıkayıcıları; Mesafe kontrollü hız sabitleyici sistem ve Kilitlenmeyen
Fren sistemi (Anti-lock brakes – ABS) ve benzeri fren sistemleri), sürüşü daha
güvenli kumlayı ve sürücülerin kaza yapmalarını önlemeyi amaçlamaktadır.
Motorlu araç ve römorklarının montaj alanı ve arka tescil
plakalarının yerleştirilmesi

1)
Üye Devletlerin, motorlu araç ve römorklarının montaj alanı ve arka
tescil plakalarının yerleştirilmesine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 20 Mart 1970 tarihli ve 70/222/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 76, 6.4.1970, s. 25–26
Özet
Bu Yönerge, motorlu araç ve römorklarının montaj alanı ve arka tescil
plakalarının yerleştirilmesine yönelik ulusal mevzuatın uyumlaştırılmasını
amaçlamaktadır.
Yönerge’nin 2.maddesi uyarınca, bu Yönerge’nin EK’inde yer alan
yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, bir Üye Devlet, montaj alanı ve arka
tescil plakalarının yerleştirilmesine ilişkin gerekçelerle, bir araca AET tip-onayı
veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemeyecektir. Ayrıca, bahse konu
yükümlülüklerin teknik ilerlemeler ışığında tadil edilebileceğini de belirtmektedir.
Bu Yönerge uyarınca, montaj alanı, aşağıda belirtilen asgari boyutlardaki bir
dikdörtgen yüzeyini kapsamak zorundadır:


520 milimetre genişlik / 120 milimetre yükseklik; veya
340 milimetre genişlik / 240 milimetre yükseklik
Öte yandan, Yönerge’deki EK I, montaj alanının konumuna ve plakaların
yerleştirilmesine ilişkin olarak şu ayrıntıları vermektedir:






aracın boylamsal eksenine bağlı olarak plakanın konumu;
aracın simetrisinin boylamsal düzlemine bağlı olarak plakanın konumu;
dikey düzleme bağlı olarak plakanın konumu;
plakanın yerden yüksekliği;
görünürlüğe ilişkin olarak geometrik koşullar;
plakanın yerden yüksekliğinin saptanması.
63
CPS
Advisory Group
Ulusal makamlar, 661/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğin 13. Maddesinin 2. fıkrasında
belirtilen 1 Kasım 2012 tarihine kadar tip onayı almış araçların satışına ve hizmete
girmesine izin verecek ve 70/222/AET Yönergesinin şartlarıyla alınan onayların
uzatılmasına devam edeceklerdir.
2)
ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenligi İçin Tip Onayı Şartlarına İlişkin Avrupa
Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini Uygulayan ve
Motorlu Araçların ve Römorklarının Arka Tescil Plakasının Takıldıgı ve
Sabitlendigi Alan ile İlgili Tip Onayı Gerekleri Hakkında 8 Kasım 2010 Tarihli
1003/2010 (AB) Sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 291, 9.11.2010, s. 22–30
Yukarıda özetlenen 70/222/AET Yönergesi 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren 661/2009
(AT) sayılı Yönetmelik tarafından ilga edileceğinden, 661/2009 (AT) sayılı
Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, motorlu araçlar ve
römorklarının montaj alanı ve arka tescil plakalarının yerleştirilmesine dair tip onayı
gereklerinin uygulanması için 1003/2010 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği
çıkarılmıştır.
29 Kasım 2010 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, 70/222/AET
Yönergesindeki şartları ve gerekli hallerde bunların, bilimsel ve teknik bilgideki
ilerlemenin ışığında tadil edilmiş şeklini kapsar.

Motorlu araçlar ve römorklarının direksiyon tertibatı
3)
Motorlu araçların ve römorklarının direksiyon tertibatına yönelik
mevzuatın yakınlaştırılmasına ilişkin 8 Haziran 1970 tarihli ve 70/311/AET
ATRG L 133, 18.6.1970, s. 10-13
Tadil eden:
64
CPS
Advisory Group

Commission Directive 92/62/EEC of 2 July 1992 adapting to technical
progress Council Directive 70/311/EEC relating to steering equipment for
motor vehicles and their trailers
ATRG L 199, 18.7.1992, s. 33–47

Motorlu araçların ve römorklarının direksiyon tertibatına ilişkin
Ocak 1999 tarihli ve 1999/7/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 040, 13.02.1999, s. 36
Özet
Bu Yönerge, her bir ayrı yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine ilişkin
uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin kendisine iliştirilmiş olması
gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin yükümlülüklerini
içermektedir.
Yönerge, aynı zamanda, tip-onayını bilfhr`y`r ortamına geçirmeyi sağlayan
70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı belgesini ortaya
koymaktadır.
Bu Yönerge’nin EK II kısmı, direksiyon kullanmak ve fren yapmak için enerji
kaynağı kullanan araçların fren performansına ilişkin bilgi içerirken, EK III ise
yedek direksiyon tertibatlı araçlar için ek hükümler vermektedir.
70/311/AET Yönergesinin bir değerlendirmesi, pratik tecrübe ile teknolojik gelişimin
uygulanması ve Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu ve özellikle onun 79
sayılı Yönetmelik ve 1 ve 2 numaralı EK'lerinde ulaşılan ilerleme göz önünde
bulundurulduğunda yol güvenliğinin daha da artırabileceğine işaret etmektedir.
Bu yüzden Yönergeye yapılan tadilat, direksiyon kontrolü için harcanan kuvveti
azaltmaya yönelik hükümleri güncellemekte, frenleme sistemi ile aynı enerji kaynağını
kullanan hidrolik direksiyon tertibatı için şartlar getirmekte, motorlu araçlar için yüksek
hızlarda bir direksiyon testini uygulamaya sokmakta, yedek direksiyon tertibatı için
şartlar getirmekte olup, başvuru sahiplerinin ve onay makamlarının bilgilerinin
yedeklenme ve transferinin elektronik ortama aktarılmasını kolaylaştırmak için
belgelerin ve AET tip onayı sertifikasının yeknesak bir sunumu içindir.

Motorlu araçların ve römorklarının fren tertibatı
4)
Belirli kategorilerdeki motorlu araçların ve römorklarının fren
tertibatı ile ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26
Temmuz 1971 tarihli ve 71/320/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 202, 06.09.1971, s. 37–74
65
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Belirli kategorilerdeki motorlu araçlar ve römorklarının fren tertibatı
ile ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26
Temmuz 1971 tarihli Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan
11 Şubat 1974 tarihli ve 74/132/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 74, 19.3.1974, s. 7–13

Belirli kategorilerdeki motorlu araçlar ve römorklarının fren tertibatı ile
ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26 Temmuz
1971 tarihli 71/320/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye
uyarlayan 26 Temmuz 1971 tarihli ve 75/524/AET sayılı Komisyon
ATRG L 236, 8.9.1975, s. 3–16

ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 71/320/AET
Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 18 Nisan 1979 tarihli ve
79/489/AET sayılı Komisyon Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 128, 26.5.1979, s. 12–21

Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 23 Aralık 1985 tarihli ve
85/647/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 380, 31.12.1985, s. 1–40

Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 24 Mart 1988 tarihli ve
ATRG L 92, 9.4.1988, s. 47–49

Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 15 Temmuz 1991 tarihli
ve 91/422/AET sayılı Komisyon Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 233, 22.8.1991, s. 21–29

tertibatı ile ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
66
CPS
Advisory Group
Ocak 1998 tarihli ve 98/12/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 081, 18.03.1998, s. 1–146

tertibatı ile ilgili Üye Devletler mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
Ekim 2002 tarihli ve 2002/78/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 267, 4.10.2002, s. 23–26

Çek Cumhuriyeti, Estonya Cumhuriyeti, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi,
Letonya
Cumhuriyeti,
Litvanya
Cumhuriyeti,
Macaristan
Cumhuriyeti, Malta Cumhuriyeti, Polonya Cumhuriyeti, Slovenya
Cumhuriyeti ve Slovakya Cumhuriyeti’nin katılım koşullarına ilişkin
Uyum Senedi ve Avrupa Birliği Kurucu Antlaşmalarına yönelik
düzenlemeler – Ek II: Katılım Senedi’nin 20. maddesine yönelik Liste
– 1. Malların Serbest Dolaşımı - A. Motorlu araçlar
ATRG L 236, 23.9.2003, s. 53–64
Özet
Bu Yönerge, her bir ayrı Yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine ilişkin
içermektedir. Bu bilgilendirme, fren teçhizatı ve fren testi ve benzeri hususlardaki
teknik yükümlülükleri de kapsamaktadır.
Yönerge’nin EK I kısmı, ilgili tanımları vermekte; üretim ve bağlama
zorunlulukları ile AT tip-onayına başvurma ve bu onayın verilmesine ilişkin
koşulların altını çizmektedir. Bahse konu EK, fren tertibatlarına göre araç tipleri,
azami yük, yükün dingiller arasında dağılımı, azami tasarım hızı, lastik boyutları
ve benzeri bilgiler içermektedir.
Yönerge’nin EK II kısmı ise, fren testleri ve fren tertibatının performansına ilişkin
olup, duruş mesafesi hususundaki ayrıntıları ya da fren performansının nasıl
ölçülmesi gerektiği ve benzeri bilgileri içermektedir.
Yönerge’nin EK III’ü, çift borulu basınçlı hava freni teçhizatlı araçlara yönelik
tepki zamanına ilişkin ölçüm yöntemlerini ortaya koymaktadır.
EK IV ise, enerji rezervleri ve basınçlı hava freni düzenlerine yönelik enerji
kaynakları ile ilgilidir ve genel yükümlülükler ile rezervlerin kapasitesine ilişkin
67
CPS
Advisory Group
bilgi içermektedir. Bu EK, aynı zamanda, saklanmış enerjili hidrolik fren
düzenlerinin yanında vakumlu fren sistemlerini de düzenlemektedir.
EK V, “enerji akümülatörü işlevi gören bir veya daha çok yayla sağlanan frenleme
için gerekli enerjiyle çalışan fren tertibatı” olarak tanımlanan, kurulu yaylı frenler
hakkındadır. Genel yükümlülükleri ve bırakma sistemlerini kapsamaktadır.
EK VI ise, “fren piston kolunun mekanik sıkıştırması yoluyla tespit fren düzenini
temin eden tertibat” anlamına gelen “fren silindirlerinin mekanik kilitlenmesi”
hakkındadır.
EK VIII, aşırı hızda frenleme sistemlerine sahip araçların testini düzenleyen
koşullar hakkında olup; EK X ise, kilitlenmeyen fren sistemlerine (anti-lock
braking systems – ABS ) sahip araçların test koşullarına ilişkindir.
EK XI ise, elektrikli fren sistemlerine sahip treylerlere yönelik test ve muayene
koşulları hakkındadır.
Yönergeye yapılan aşağıdaki tadilat, onu teknik gelişmeye uyarlamaya yöneliktir.
74/132/AET Yönergesi, araçların, fren gücünü yüke eşleyen tertibat ile uyumluluğunu
sağlamayı amaçlamaktadır.
71/320/AET sayılı Yönergenin EK 1, 2 ve 9'unu tadil edip 2.2 ile 2.3. Maddelerini ilga
eden 75/524/AET Komisyon Yönergesi, Yönergenin kapsamını, O1 ile O2 kategorileri
hariç, kilitlenmeyen fren sistemleri ile donatılmış olsalar da tüm araç kategorilerine
genişletmektedir.
71/320/AET sayılı Yönergenin EK I, II, III, IV, V, VI ve IX'unu tadil eden
79/489/AET Komisyon Yönergesi, kazanılan tecrübe ve en son teknoloji ışığında
Yönergeye uyum konusunda yeni tarihler belirlemiştir.
71/320/AET Yönergesinin EK I, II, III, IV, V, VII, VIII, ve IX'unu tadil eden
85/647/AET Komisyon Yönergesi,
Yönergeye yeni EK'ler (X, XI ve XII)
getirmektedir. Yönergeye kilitlenmeyen frenleme sistemleri ile ilgili hükümler
getirilmiştir.
88/194/AET Komisyon Yönergesi, 71/310/AET Yönergesinin EK I ile X'unu,
özellikle kilitlenmeyen cihazlarla ilgili frenleme teknolojisinde kazanılan tecrübe ile
son teknoloji ışığında tadil etmektedir. Yönerge, yol güvenliğini artırmak amacıyla belli
ağır taşıtlar ve römorklarının bu tip cihazlarla donatılarak Yönergede bulunan
spesikifasyonları yerine getirmesini gerektirmektedir.
68
CPS
Advisory Group
91/422/AET Komisyon Yönergesi, frenleme teknolojisindeki gelişmeleri dikkate
alarak yol güvenliği için daha katı kurallar getirmektedir.
Yönerge, Üye Devletlerin 1 Ekim 1994'ten beri, bu 71/320/AET Yönergesinin
hükümleri ile uyum göstermeyen fren tertibatlı araçların hizmete girmesinin
engellemesine izin vermektedir.
98/12/AT Yönergesi, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi sağlayan 70/156/AET
sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı belgesini ortaya koymaktadır.
Yönerge, kendinden önceki değişiklikleri de bir araya getirip konsolide bir versiyonunu
sunmaktadır.
2002/78/AT Komisyon Yönergesi, 71/320/AET sayılı Yönerge’nin EK I’i, IX’u
ve XV’i, bu Yönerge’nin EK’ine uygun olarak tadil etmiştir. Bu bağlamda, Üye
Devletler, 98/12/AT sayılı Yönerge tarafından tadil edilen şekliyle 71/320/AET
sayılı Yönerge’nin yürürlüğe girmesinden önce tip-onayı verilmiş araç tiplerine
uygun yedek fren balatalarının satışına veya hizmete girmesine izin vermekle
yükümlüdür.
Bahse konu yedek fren balatalarının, 98/12/AT sayılı Yönerge tarafından tadil
edildiği şekliyle 71/320/AET sayılı yönerge’nin önceki şeklinde yer alan ve aracın
hizmete giriş tarihinde uygulanabilir olan hükümlere uygun olması gerekmektedir.
Her halükarda, fren balatalarının asbest içermemesi gerekmektedir.
Son olarak, 71/320/AET sayılı Yönerge’nin EK’leri AB’ye yeni üyelerin katılımı
neticesinde değişikliğe uğramış; EK Bölümü’ne adı geçen ülkelerin isimleri
eklenmiştir: Çek Cumhuriyeti, Estonya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Letonya,
Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovenya ve Slovakya.

Gelişmiş acil fren tertibatları
5)
661/2009 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönetmeliğini,
belirli kategorilerdeki motorlu araçların gelişmiş acil fren sistemlerine dair
tip onayı gereklerine uygulayan 16 Nisan 2012 tarihli ve 347/2012 (AB) sayılı
ATRG L 109, 21.4.2012, s. 1–17
Yönetmelik, M2, M3 (otobüsler de dahil yolcu araçları) ile N2 ve N3 (ticari
araçlar) araç sınıfları için gelişmiş acil durum fren sistemlerinin montajına ait tip
onayı ile ilgili (advanced emergency braking systems -- AEBS) belirli prosedür, test
ve gerekleri düzenlemektedir.

Motorlu araçların izinsiz kullanımını engelleyici cihazlar
6)
Üye Devletlerin, motorlu araçların izinsiz kullanımını engelleyici
cihazlara yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 17 Aralık 1973
69
CPS
Advisory Group
ATRG L 38, 11.2.1974, s. 22–28
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların izinsiz kullanımını engelleyici
cihazlara yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 74/61/AET
sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 8 Kasım 1995
tarih ve 95/56/AB Euratom sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 286, 29.11.1995, s. 1–44

Letonya
Cumhuriyeti,
Litvanya
Cumhuriyeti,
Macaristan
ATRG L 236, 23.9.2003, s. 53–64
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların izinsiz kullanımını engelleyici cihazlara yönelik
standartları uyumlaştırmayı amaçlamaktadır.
18 (4) sayılı Yönetmelik (“Araçların izinsiz kullanımına karşı korunmasına ilişkin
onay hakkında Yeknesak Hükümler”) çerçevesinde onaylanan birtakım teknik
yükümlülükleri izlemek gerektiğinin altını çizmektir. 18 (4) sayılı bahse konu
Yönetmelik, motorlu araç teçhizat ve parçaları için verilen onayın karşılıklı
tanınması ve yeknesak koşullarının kabulüne ilişkin 20 Mart 1958 tarihli
Anlaşma’ya eklenmiştir.
Yönerge’nin EK I’i, AET tip-onayı için gereken zorunlulukları belirlemekte ve
belirli teknik özellikleri belirtmektedir.
95/56/AB sayılı Komisyon Yönergesi, 19 Aralık 1995 tarihinde 74/61/AET sayılı
Yönergeyi tadil etmiştir. 95/56/AB sayılı Komisyon Yönergesi, motorlu araçlara
ve motorlu araçlara uygun olacak şekilde tasarlanmış güvenlik cihazları için
gerekli olan güvenlik koruması sağlamaktadır. 74/61/AET sayılı Yönerge motorlu
araçların izinsiz kullanımını engelleyici cihazlara yönelik standartları
76/61/AET sayılı Yönerge’nin EK’leri ise Avrupa Birliği’ne katılan yeni ülkeler
sebebiyle değiştirilmiştir. Buna göre söz konusu EK’lere Çek Cumhuriyeti,
70
CPS
Advisory Group
Estonya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovenya ve
Slovakya katılmıştır.
Motorlu araçların geri vites ve takometre donanımı

7)
Üye Devletlerin, motorlu araçların geri vites ve takometre donanımına
yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26 Haziran 1975 tarihli ve
ATRG L 196, 26.7.1975, s. 1-5
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların geri vites ve takometre donanımına
yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26 Haziran 1975 tarihli
ve 75/443/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan
24 Haziran 1997 tarihli 97/39/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 177 05.07.1997, s. 15–21
Özet
Bu Yönerge, her bir ayrı yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine ilişkin
içermektedir. Bu bilgilendirme, takometre ölçeğinin diyagramı ve benzeri teknik
zorunlulukları kapsamaktadır.
Bu Yönerge kayıt cihazıyla üretilmiş olanlar hariç, bütün araçlara takometre
takılması zorunluluğunu getirmektedir.
71
CPS
Advisory Group
Yönerge, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi sağlayan 70/156/AET sayılı
Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı belgesini ortaya koymaktadır.

Araç erişimi ve manevra kabiliyeti
8)
Motorlu Araçların ve Bunlar için Tasarlanan Römorklar, Sistemler,
Aksam ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği için Tip Onayı Şartlarına
İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı
Yönetmeliğini Uygulayan ve Motorlu Araçların araç erişimi ile manevra
kabiliyeti ile ilgili Tip Onayı Gerekleri Hakkında 15 Şubat 2012 Tarihli
ATRG L 43, 16.2.2012, s. 6–14
Yukarıda özetlenen 75/443/AET Yönergesi 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren
661/2009 (AT) sayılı Yönetmelik tarafından ilga edileceğinden, 661/2009 (AT)
sayılı Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, araçların
erişim ve manevra kabiliyetine dair tip onayı gereklerinin uygulanması için
130/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği çıkarılmıştır.
7 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, motorlu
araçların ve römorklarının kapılarına yönelik 70/387/AET Yönergesi ile motorlu
araçların geri vites ve takometre donanımına yönelik 75/443/AET Yönergesindeki
şartların çoğunu (erişim basamakları, tutamaçlar, marşpiye, ve geri vites teçhizatı)
ve gerekli hallerde bunların, bilimsel ve teknik bilgideki ilerlemenin ışığında tadil
edilmiş şeklini kapsar. İlgili Yönergelerdeki bazı diğer şartların mevcut
Yönetmeliğe dahil edilmemiş olmasının sebebi bunların, 661/2009 (AT) sayılı
Yönetmeliğin EK IV'ünde kapsanan ve uygulanma zorunluğu olan BM-AEK'nın
11(5) ile 39(6) Yönetmeliklerinde ele alınmış olmalarıdır.
(AB) Komisyon Yönetmeliği, 2007/46/AT Yönergesinin EK II'sinde
tanımlandıkları şekliyle M (yolcu) ve N (nakliye) araç sınıflarıyla sınırlıdır.
belirtilen 1 Kasım 2012 tarihine kadar tip onayı almış araçların satışına ve
hizmete girmesine izin verecek ve 75/443/AET ile 70/387/AET Yönergelerinin
şartlarıyla alınan onayların uzatılmasına devam edeceklerdir.

Motorlu araçların ve römorklarının mecburi plaka ve tescil
ibareleri ile plakaların yeri ve yerleştirme yöntemi
9)
Üye Devletlerin, motorlu araçların ve römorklarının mecburi plaka ve
tescil ibaresi, bu plakanın takılacağı yer ve yerleştirme yöntemine yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 18 Aralık 1975 tarihli ve 76/114/AET
sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 24, 30.1.1976, s. 1-5
72
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların ve römorklarının mecburi plaka ve
tescil ibaresi, bu plakanın takılacağı yer ve yerleştirme yöntemine
yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 76/114/AET sayılı
Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 19 Mayıs 1978 tarihli
ve 78/507/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 155, 13.06.1978, s. 31–33

ürünlere
ilişkin
olarak
Üye
Devletlerin
mevzuatının
ATRG L 192, 11.7.1987, s. 43–45
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların ve römorkların mecburi plaka ve tescil ibaresi,
plakanın takılacağı yer ve yerleştirme yöntemine yönelik mevzuatını
uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Yönerge’nin 2.maddesi uyarınca, motorlu araçların ve römorkların mecburi
plakalarının ve tescil ibarelerinin, plakanın takılacağı yerlerin ve yerleştirme
yöntemlerinin bu Yönerge’nin EK’inde belirtilen yükümlülüklere uygun olmaları
durumunda, hiçbir Üye Devlet, motorlu araçların ve römorkların plakaların ve
tescil ibarelerinin, plaka takılma yerleri ve plaka yerleştirme yöntemlerine ilişkin
gerekçelerle, bir araca AET tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemez.
Bu Yönerge uyarınca, bütün araçlarda, EK’in ilgili bölümlerinde tarif edilen
plakalar ve tescil ibareleri bulunmalıdır. Bahse konu plakalar ve tescil ibareleri, ya
üretici, ya da yetkili temsilci tarafından takılmalıdır.
Bu Yönerge’nin EK Bölümü, üretici levhası, araç kimlik numarası ve bu numara
için kullanılan yazı karakterleri ve benzeri teknik özellikleri içermektedir.
73
CPS
Advisory Group
Yönerge, EK’in yükümlülüklerini teknik ilerlemeye uyarlamayı mümkün
kılmaktadır.
10)
Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler,
Aksam ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenligi İçin Tip Onayı Şartlarına
Yönetmeliğini Uygulayan Motorlu Araçların ve Römorklarının üreticiye ait
mecburi plakaları ile tescil ibareleri ile İlgili Tip Onayı Gerekleri Hakkında
11 Ocak 2011 Tarihli 19/2011 (AB) Sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile
ilişkili metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 8, 12.1.2011, s. 1–13
Tadil eden:

Motorlu araçların ve römorklarının üreticiye ait mecburi plakalarına
dair tip onayı gerekleri ile ilgili 19/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği tadil
eden 21 Mart 2012 tarihli ve 249/2012 (AB) sayılı Komisyon
ATRG L 82, 22.3.2012, s. 1–2
Özet:
sayılı Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, motorlu
araçlar ve römorklarının montaj alanı ve arka tescil plakalarının yerleştirilmesine
dair tip onayı gereklerinin uygulanması için 19/2011 (AB) sayılı Komisyon
Yönetmeliği çıkarılmıştır.
1 Şubat 2011 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, 76/114/AET
Buna ilaveten (AB) Komisyon Yönetmeliği yol güvenliği için, tescil/servis içi
azami izin verilen ağırlıkların üreticinin mecburi plakalarında yer almasını şart
koşar.
Bunu yaparken (AB) Komisyon Yönetmeliği, M (yolcu taşımacılığı için kullanılan
en az 4 tekerlekli motorlu araçlar) N (yük taşımacılığı için kullanılan en az dört
tekerlekli motorlu araçlar) ile O (römorklar) sınıfları araçların tamamlanmış ve
eksik olanlarına mahsustur.
74
CPS
Advisory Group
hizmete girmesine izin verecek ve 76/114/AET Yönergesinin şartlarıyla alınan
onayların uzatılmasına devam edeceklerdir.
19/2011 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği araç üreticilerinin mecburi plakaların
yapımında kendinden yapışkanlı etiket kullanmalarına olanak sağlamıştır.
249/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, 19/2011 (AB) sayılı Komisyon
Yönetmeliğini tadil ederek onun, bu tip etiketlerin üretimini veri işleme ve
elektronik baskılama yoluyla kolaylaştırmak için teknik gereklerini modern
tekniklere uyarlamıştır. Yönetmelik 11 Nisan 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Motorlu araçların çekme tertibatı

11)
Üye Devletlerin, motorlu araçların çekme tertibatlarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 17 Mayıs 1977 tarihli ve 77/389/AET
ATRG L 145, 13.6.1977, s. 41–42
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların çekme tertibatlarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 77/389/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 2 Ekim 1996 tarihli ve
ATRG L 258, 11.10.1996, s. 26–31
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların çekme tertibatları ile ilgili olarak Üye Devletler’in
mevzuatını uyumlaştırmayı amaçlamaktadır.
Yönerge, demiryollarında kullanılan araçlar ile tarım ve orman traktörleri ve bütün
gezici makineler hariç, karayollarında kullanılmak üzere tasarlanmış olan, en az
dört tekerleği bulunan ve azami hızı 25 km/saat'i aşacak şekilde düzenlenmiş
motorlu araçları kapsamaktadır.
75
CPS
Advisory Group
Bahse konu Yönerge uyarınca, motorlu araçların çekme aletlerinin bu Yönerge’nin
EK II’sinde belirtilen yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, hiçbir Üye
Devlet, motorlu araçların çekme aletlerine ilişkin gerekçelerle, bir araca AET tiponayı veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemez.
Bu Yönerge’nin yükümlülüklerinin teknik ilerlemeler ışığında uyarlanıp, tadil
edilmesi mümkündür.
12)
Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini Uygulayan
motorlu araçların çekme tertibatlarına yönelik tip onayı gerekleri ile ilgili 8 Kasım
2010 tarihli ve 1005/2010 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 291, 9.11.2010, s. 36–42
Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, motorlu araçların
çekme tertibatına dair tip onayı gereklerinin uygulanması için 1005/2010 (AB) sayılı
Komisyon Yönetmeliği çıkarılmıştır.
ilerlemenin ışığında ve özellikle hybrid ve elektrikli araçların belirli özelliklerini dikkate
alarak tadil edilmiş şeklini kapsar.
Bunu yaparken (AB) Komisyon Yönetmeliğinin kapsamı, 77/389/AET Yönergesinde
yer aldığı ve 2007/46/AT Yönergesinin EK II’sinde tanımlandığı şekliyle M ve N sınıfı
araçlarla sınırlıdır.

Motorlu araç sürücülerinin görüş alanı
13)
Üye Devletlerin, motorlu araç sürücülerinin görüş alanına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Eylül 1977 tarihli ve 77/649/AET
ATRG L 267, 19.10.1977, s. 1–22
76
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 29 Temmuz 1981 tarihli ve
ATRG L 231, 15.08.1981, s. 41–42

Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 17 Mayıs 1988 tarihli ve
ATRG L 181, 12.07.1988, s. 40–44

ATRG L 341, 06.12.1990, s. 20–29
Özet
Bu Yönerge, Üye Devletler’in, motorlu araç sürücülerinin görüş alanına
yönelik mevzuatını uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Yönerge’nin yükümlülükleri, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin EK
tanımlanan M1 sınıfı motorlu araçlara uygulanmaktadır.
I’inde
Yönerge’de EK III, H noktasını ve mevcut koltuk sırt-açısını belirleme ile R ve H
noktalarının göreceli konumlarını ve model ile gerçek koltuk sırt-açısı arasındaki
ilişkiyi tetkik etme usullerini belirtmektedir.
EK IV ise, aracın öncelikli referans işareti ve üç boyutlu koordinat sistemi
arasındaki boyutsal ilişkiyi belirleme yöntemini ortaya koymaktadır.

Motorlu araçların iç donanımı
14)
Üye Devletlerin, motorlu araçların iç donanımına (kontrol sistemleri,
uyarı işaretleri ve göstergeler) yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
21 Aralık 1977 tarihli ve 78/316/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 81, 28.3.1978, s. 3–26
77
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Motorlu araçların iç donanımına (kontrol sistemleri, uyarı işaretleri ve
göstergeler) ilişkin 78/316/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlayan 29 Ekim 1993 tarihli ve 93/91/AET sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 284, 19.11.1993, s. 25

Motorlu araçların iç donanımına (kontrol sistemleri, uyarı işaretleri ve
göstergeler) ilişkin 78/316/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye
uyarlayan 93/91/AET sayılı Komisyon Yönergesinin 2. Maddesini tadil eden
15 Kasım 1994 tarihli ve 94/53/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 299, 22.11.1994, s. 26–26
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların iç donanımına (kontrol sistemleri, uyarı işaretleri
ve göstergeler) yönelik teknik yükümlülükleri uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Yönerge, UN/ECE bünyesinde yürütülen bahse konu faaliyet ve Uluslararası
Standardizasyon Örgütü tarafından kabul edilen bir takım teknik yükümlülükler ile
aynı hedefe sahip olabilmeleri amacıyla, teknik yükümlülükleri içeren bir taslağın
çıkarılması tavsiyesinde bulunmaktadır.
Bahse konu Yönerge uyarınca, motorlu araçların iç donanımının (kontrol
sistemleri, uyarı işaretleri ve göstergeler) bu Yönerge’nin EK I ila EK 4’ü
arasında yer alan yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, hiçbir Üye Devlet,
motorlu araçların iç donanımına (kontrol panelinin belirlenmesi, uyarı işaretleri ve
göstergeler) ilişkin gerekçelerle bir araca AET tip-onayı veya ulusal tip-onayı
vermeyi reddedemez.
İkinci tadilat, ilk tadilatın 2.2. Maddesinde, 1 Ekim 1995 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere değişikliğe giderek yeni araç tiplerinin kontrol sistemleri, uyarı işaretleri ve
göstergelerine dair AT tip onayına uyumu sağlamayı hedeflemektedir.

Motorlu araçların cam yüzeylerinin buzunu çözme ve buğusunu
giderme sistemleri
15)
Üye Devletlerin, motorlu araçların cam yüzeylerinin buzunu çözme ve
buğusunu giderme sistemlerine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 21 Aralık 1977 tarihli ve 78/317/AET sayılı Konsey Yönergesi
78
CPS
Advisory Group
ATRG L 81, 28.3.1978, s. 27–48
Özet
Bu Yönerge, Üye Devletler’in, motorlu araçların cam yüzeylerinin buzunu
çözme ve buğusunu giderme sistemlerine ilişkin mevzuatını uyumlaştırmayı
amaçlamaktadır.
Yönerge’nin hedefi, M1 kategorisine mensup araçların ön camının buğusunu
çözme ve buğusunu gidermeye yönelik sistemlerine ilişkin yükümlülükleri
belirleyerek, belirli şartlar altında elverişli bir görüş alanı temin etmektir. Bu
bağlamda, bu Yönerge, M1 kategorisine mensup araçların sürücülerinin 180º ileri
görüş alanını kapsamaktadır.
Bahse konu Yönerge uyarınca, EK I, II, III, IV ve V’inde belirtilen
yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, hiçbir Üye Devlet bahse konu
Yönerge’nin kapsamına ilişkin gerekçelerle, bir aracın satışını, kayıt altına
alınmasını, hizmete girmesini veya kullanımını reddedemez veya yasaklayamaz.
16)
Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini Uygulayan belirli
motorlu araçların ön camının buzunu çözme ve buğusunu giderme sistemlerine
yönelik tip onayı gerekleri ile ilgili 27 Temmuz 2010 tarihli ve 672/2010 (AB) sayılı
ATRG L 196, 28.7.2010, s. 5–20
Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, belli motorlu
araçların cam yüzeylerinin buzunu çözme ve buğusunu gidermesine dair tip onayı
17 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, 77/389/AET
79
CPS
Advisory Group
yer aldığı ve 2007/46/AT Yönergesinin EK II’sinde tanımlandığı şekliyle öncamla
donatılmış M1 sınıfı araçlarla sınırlıdır.

Motorlu araçların cam sileceği ve yıkama sistemleri
17)
Üye Devletlerin, motorlu araçların cam sileceği ve yıkama sistemlerine
yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 21 Aralık 1977 tarihli ve
78/318/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 81, 28.3.1978, s. 49–71
Özet
Bu Yönerge, Üye Devletler’in, motorlu araçların cam sileceği ve yıkama
sistemlerine ilişkin mevzuatını uyumlaştırmayı amaçlamaktadır.
Bu Yönerge tarafından belirtilen yükümlülükler, M1 kategorisine mensup motorlu
araçlara uygulanmaktadır (bir başka deyişle, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin EK
I’inde belirtilen uluslararası motorlu araçlar sınıflandırması).
Bu Yönerge, M1
uygulanmaktadır.
sınıfı
araç
sürücülerinin
180º
ileri
görüş
alanına
Yönerge, M1 sınıfı araçların cam sileceği ve yıkama sistemlerine ilişkin
yükümlülükleri belirtmek suretiyle, olumsuz hava koşulları altında üstün görüşü
temin etmeyi amaçlamaktadır. Bahse konu yükümlülükler, araç sürücüsünün
aracın sol tarafında oturduğu M1 sınıfı araçlara uygulanacak şekilde
düzenlenmiştir. Araç sürücüsünün aracın sağ tarafında oturduğu M1
kategorisine mensup araçlarda ise, bu yükümlülükler, gerekli görüldüğü takdirde,
ölçütlerin tam tersini uygulamak suretiyle yerine getirilmelidir.
Bu Yönerge’nin EK III’ü, aracın öncelikli referans işaretleri ve üç boyutlu
koordinat sistemi arasındaki boyutsal ilişkiyi belirleme yöntemini ortaya
koymaktadır.
Bu Yönerge’nin EK V’i, ön cam yıkama ve silme sistemlerine ilişkin test ve
muayenelere yönelik karışım testlerinin özellikleri hakkında ayrıntılar vermektedir.
80
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların cam sileceği ve yıkama sistemlerine
yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 78/318/AET sayılı
Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 16 Aralık 1994
tarihli ve 94/68/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 354, 31.12.1994, s. 1–9
Bu Komisyon Yönergesi, bahse konu sistemlerin hâlihazırdaki işleyiş
koşullarına daha uygun test özellikleri ve usulleri ortaya koymak amacıyla,
78/318/AET sayılı Yönerge’yi uyarlamayı amaçlamaktadır.
18)
Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler,
Aksam ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenligi İçin Tip Onayı Şartlarına
Yönetmeliğini Uygulayan belirli motorlu araçların ön cam sileceği ile yıkama
sistemlerine yönelik tip onayı gerekleri ile ilgili 9 Kasım 2010 tarihli ve
ATRG L 292, 10.11.2010, s. 2–20
sayılı Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, motorlu
araçların cam sileceği ve yıkama sistemlerine dair tip onayı gereklerinin
uygulanması için 1008/2010 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği çıkarılmıştır.
30 Kasım 2010 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği,
78/318/AET Yönergesindeki şartları ve gerekli hallerde bunların, bilimsel ve
teknik bilgideki ilerlemenin ışığında ve özellikle hybrid ve elektrikli araçların
belirli özelliklerini dikkate alarak tadil edilmiş şeklini kapsar.
Bunu yaparken (AB) Komisyon Yönetmeliğinin kapsamı, 78/318/AET
Yönergesinde yer aldığı ve 2007/46/AT Yönergesinin EK II’sinde tanımlandığı
şekliyle ön cam ile donatılmış M1 sınıfı araçlar ile M1 sınıfı motorlu araçları
donatma amaçlı ön cam yıkama sistemleri ile sınırlıdır.
81
CPS
Advisory Group
hizmete girmesine izin verecek ve 78/318/AET Yönergesinin şartlarıyla alınan
Motorlu araçların çamurlukları

19)
Üye Devletlerin, motorlu araçların çamurluklarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 12 Haziran 1978 tarihli ve 78/549/AET
sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 168, 26.6.1978, s. 45–50
Özet
Bu Yönerge, Üye Devletler’in, motorlu araçların lastik koruyucularına yönelik
mevzuatını uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Bu Yönerge, karayollarında kullanılmak üzere tasarlanmış olan, en az dört
tekerleği bulunan ve azami hızı 25 km/saat'i aşacak şekilde düzenlenmiş M1 sınıfı
motorlu araçları kapsamaktadır.
Yönerge’nin EK’leri, AET tip-onayı için gerekli olan teknik yükümlülükleri ve
başvuru usulünü ortaya koymaktadır.
Tadil eden:

Motorlu araçların çamurluklarına ilişkin 78/549/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 21 Aralık 1994 tarihli ve
ATRG L 354, 31.12.1994, s. 10–15
Bu Yönerge, dört çekerli araçların sayısının arttığını göz önüne almak
suretiyle, bu tür araçların belirli tasarım ve işleyiş parametrelerini gözden
geçirme gereksiniminin altını çizmektedir.
82
CPS
Advisory Group
20)
ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenligi İçin Tip Onayı Şartlarına İlişkin
Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 661/2009 (AT) Sayılı Yönetmeliğini
Uygulayan, motorlu araçların çamurluklarına yönelik tip onayı gerekleri ile ilgili 9
Kasım 2010 tarihli ve 1009/2010 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 292, 10.11.2010, s. 21–29
çamurluklarına dair tip onayı gereklerinin uygulanması için 1009/2010 (AB) sayılı
30 Kasım 2010 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, 78/549/AET
yer aldığı ve 2007/46/AT Yönergesinin EK II’sinde tanımlandığı şekliyle M1 sınıfı
araçlar ile sınırlıdır.

Belirli sınıf motorlu araçlar ve bunların römorklarının paçalık
sistemleri
21)
Üye Devletlerin, belirli sınıf motorlu araçlar ile römorklarının paçalık
sistemlerine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 27 Mart 1991
ATRG L 103, 23.4.1991, s. 5–28
83
CPS
Advisory Group
Tadil eden:

tarih ve 2010/19/AB sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 72, 20.3.2010, s. 17–37

tarih ve 2010/19/AB sayılı Komisyon Yönergesini düzelten 14 Temmuz
2011 tarihli 2011/415/AB Komisyon Kararı
ATRG L 185, 15.7.2011, s. 76–76
91/226/AET Konsey Yönergesi, hareket halindeki araçların lastiklerinden sıçrayan su
miktarını azaltmak için, yüksek ağırlık sınıflarındaki ve belli asgari bir hızla yol alan
ticari araçların etkili paçalık sistemleri ile donatarak yol güvenliğini artırmaya teşebbüs
etmektedir. Buna ilaveten bu sistemlerle donatılmış araçlara bir performans muayenesi
gerektirmektedir.
2010/19/AB Komisyon Yönergesi, 91/226/AET Konsey Yönergesinin kapsadığı tüm
araç kategorilerinin paçalık sistemleri ile ilgili uyumlaştırılmış şartlar tesis edip,
91/226/AET Yönergesi ve
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2007/46/AT
Yönergelerini, bu alandaki teknik ilerlemeye uyarlama amacıyla tadil etmektedir.
16 Temmuz 2011’den beri yürürlükte olan 2011/415/AB Komisyon Kararı,
2010/19/AB Yönergesinin 2. Maddesini ortadan kaldırarak, hukuki bir karmaşaya son
vermiştir.
22)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 661/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğini
uygulayan, belirli sınıf motorlu araçların ve bunların römorklarının paçalık
sistemlerine dair tip onayı şartları ile ilgili 27 Ocak 2011 tarihli ve 109/2011 (AB)
sayılı Komisyon Yönetmeliği
ATRG L 34, 9.2.2011, s. 2–28
paçalık sistemlerine dair tip onayı gereklerinin uygulanması için 109/2011 (AB) sayılı
84
CPS
Advisory Group
Bunu yaparken (AB) Komisyon Yönetmeliğinin kapsamı, 2007/46/AT Yönergesinin EK
II’sinde tanımlandığı şekliyle, paçalık sistemleri ile donatılmış N ve O sınıfı araçlar ile
bu sınıfları donatma amacıyla üretilmiş paçalık sistemleri ile sınırlıdır.
Motorlu araçlar ve römorklarının emniyet camıları ve cam
malzemeleri

23)
Motorlu araçlar ve römorklarının emniyet camları ve cam
malzemelerine ilişkin 31 Mart 1992 tarihli ve 92/22/AET sayılı Konsey
ATRG L 129, 14.5.1992, s. 11–94
Tadil eden:

Motorlu araçlar ve römorklarının emniyet camı ve cam malzemelerine
ilişkin 92/22/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni ve motorlu araçların ve
römorklarının tip-onayına ilişkin 70/156/AET sayılı Konsey
ATRG L 291, 8.11.2001, s. 24–47
Özet
Bu Yönerge, emniyet camı ve cam malzemelerine yönelik teknik uyumlaştırma
ve standartlaştırma sağlamayı amaçlamaktadır.
Bu Yönerge, ön cam, diğer cam malzemeleri veya motorlu araçların ve
römorklarının ayırma paneli olarak tasarlanan emniyet camları ve cam
malzemelerine ve bunların takılmasına uygulanmaktadır.
Yönerge, ciddi bedensel hasarlara neden olması muhtemel dışsal şoklar ya da
şiddetli çarpışmalar esnasında, ön cam güvenliğinin önemini vurgulamaktadır.
85
CPS
Advisory Group
Yönerge uyarınca, Üye Devletler, motorlu araçlar ve römorklarının bahse konu
Yönerge’nin EK’inde yer alan yapısal koşulları ve test koşullarını karşılayan
emniyet camı ve cam malzemelerine yönelik AT tip-onayı vermekle yükümlüdür.
Araçların ön camları ve ön camlarından başka camların takılmasına ilişkin
yükümlülükler, bu Yönerge’nin EK III’ünde belirtilmiştir.
Bu bağlamda, bahse konu Yönerge’nin EK’lerinde öngörülen yükümlülükler,
teknik ilerlemeye uyarlanmalıdır.
Motorlu araçlar ve römorklarının tekerlek lastikleri ve bunların
yerleştirilmesi

24)
yerleştirilmesine ilişkin 31 Mart 1992 tarihli ve 92/23/AET sayılı Konsey
Yönergesi
ATRG L 129, 14.5.1992, s. 95
Tadil eden:

yerleştirilmesine ilişkin 92/23/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil
eden 27 Haziran 2001 tarihli ve 2001/43/AT sayılı Konsey ve Avrupa
Parlamentosu Yönergesi
ATRG L 211, 4.8.2001, s. 25–46

yerleştirilmesine ilişkin 92/23/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlamak amacıyla tadil eden 16 Şubat 2005 tarihli ve
ATRG L 46, 17.2.2005, s. 42–43
Özet
Bu Yönerge, Üye Devletler’in,
şişirilmiş
lastiklere
ilişkin mevzuatını
Yönerge, Üye Devletleri, BM Avrupa Ekonomi Komisyonu’nun 30 sayılı
(“Motorlu araçlara ve römorklarına yönelik şişirilmiş lastiklerin onaylanmasına
86
CPS
Advisory Group
ilişkin yeknesak hükümler”) ve 54 sayılı (“Ticari araçlara ve römorklarına
yönelik şişirilmiş lastiklerin onaylanmasına ilişkin yeknesak hükümler”) ve 64
sayılı Yönetmelikleri (“Geçici olarak kullanılan yedek tekerlekler/lastiklerle
donatılmış araçların onaylanmasına ilişkin yeknesak hükümler”) aracılığıyla
kabul etmiş olduğu teknik yükümlülükleri göz önünde bulundurmaya davet
etmektedir.
Bu Yönerge’nin EK I’inde, motorlu araçların ve römorklarının tekerlek
lastiklerinin AT tip-onayı için idari hükümleri belirtilirken, EK II bahse konu
lastikler için ortaya konan yükümlülükleri detaylandırmaktadır.
Bahse konu lastiklerin takılmasına ilişkin tip-onayı hususundaki idari
düzenlemeler, bu Yönerge’nin EK III’ünde belirtilirken, lastiklerin takılmasına
ilişkin yükümlülükler EK IV’te yer almaktadır.
Öte yandan, lastik / yol gürültü emisyonuna yönelik testler ve muayeneler, EK
V’te belirtilmektedir. Bu bağlamda, aynı tekerlek boyutu numarasına sahip dört
tekerlekten her biri ve tekerlek seçimine uygun tekerlek sırt deseni, tekerlek/yol
gürültü emisyon seviyesi testine tabi tutulmalıdır. Bahse konu gürültü seviyeleri,
EK-V’te belirlenen sınır değerleri aşmamalıdır.
2001/43/AT sayılı Yönerge, her bir ayrı Yönerge tarafından, ürünlerin teknik
iliştirilmiş olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin
yükümlülüklerini içermektedir.
Yönerge, tekerlekler ile karayolu yüzeyi arasındaki temastan kaynaklanan
gürültünün ölçümüne yönelik gerçekçi bir metodun geliştirildiğini ve bu ses
düzeylerinin sayısal değerlerini ortaya koymak amacıyla bir araştırmanın
yürütüldüğünü izah etmektedir.
70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı belgesini ortaya
koymaktadır.
Yönerge’nin EK’leri, tekerlek ile yol arasındaki temastan doğan ses düzeylerine
yönelik test metotları, test raporu bilgisini ve test alanları için teknik özellikleri
belirtmektedir.
2005/11/AT sayılı Komisyon Yönergesi, teknik ilerleme neticesinde, daha üstün
nitelikte lastiklerin üretildiği gerçeğinden hareketle, test usullerinin daha
teferruatlı olması gerektiğinin altını çizmektedir.
25)
ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenligi İçin Tip Onayı Şartlarına İlişkin
Uygulayan, motorlu araçların tekerlek lastikleri ve bunların yerleştirilmesine
87
CPS
Advisory Group
yönelik tip onayı gerekleri ile ilgili 12 Mayıs 2011 tarihli ve 458/2011 (AB) sayılı
Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 124, 13.5.2011, s. 11–20
Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, motorlu araçlar ve
römorklarının montaj alanı ve arka tescil plakalarının yerleştirilmesine dair tip onayı
2 Haziran 2011 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, 92/23/AET
Bunu yaparken (AB) Komisyon Yönetmeliğinin kapsamı, 92/23/AET Yönergesinde yer
aldığı ve 2007/46/AT Yönergesinin EK II’sinde tanımlandığı şekliyle M (yolcu araçları),
N (mal taşıyan araçlar) ve O (römorklar) sınıfı araçlarla sınırlıdır.
Motorlu araçların dikiz aynaları

26)
Üye Devletlerin, dolaylı görüş cihazlarının ve bu tür cihazlarla
donatılmış araçların tip-onayına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 70/156/AET sayılı Yönerge’yi tadil eden ve 71/127/AET sayılı
Yönerge’yi ilga eden 10 Kasım 2003 tarihli ve 2003/97/AT sayılı Konsey ve
Avrupa Parlamentosu Yönergesi (AEA ile ilintili metin) (Konsolide versiyon)
ATRG L 25, 29.1.2004, s. 1-45
Tadil eden:

Üye Devletlerin, dolaylı görüş cihazlarının ve bu tür cihazlarla
donatılmış
araçların
tip-onayına
yönelik
mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 2003/97/AT sayılı Konsey ve Avrupa
Parlamentosu Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlamak amacıyla
tadil eden, 29 Mart 2005 tarihli ve 2005/27/At sayılı Komisyon
ATRG L 81, 30.3.2005, s. 44–47
Özet
88
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, M sınıfı (yolcu taşımaya yönelik araçlar) ile N sınıfı (mal taşımaya
yönelik araçlar) motorlu araçların sürücülerinin dolaylı görüş alanını arttırmak
amacıyla, belli parçaların üretim koşullarının değiştirilmesi, yeni teknolojilerin
ortaya çıkması ve aracın yakın çevresinde oluşan kör noktaları azaltılması
suretiyle, karayolu kullanıcılarının güvenliğini artırmayı amaçlamaktır.
Uyumlaştırılacak kurallar bu Yönerge’nin EK’leri içinde yer almaktadır.
Bu Yönerge uyarınca, Üye Devletler, aynalar ve dolaylı görüşe yönelik
tamamlayıcı sistemlere ilişkin gerekçelerle:
— bir motorlu araca, bir aynaya veya dolaylı görüşe yönelik tamamlayıcı
bir sisteme AT tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemez;
— araçların, aynaların ve dolaylı görüş için tamamlayıcı sistemlerin bu
Yönerge’de yer alan yükümlülüklere uygun olmaları durumunda
araçların, aynaların veya dolaylı görüşe yönelik tamamlayıcı sistemlerin
satışını, kayıt altına alınmasını ve hizmete girmesini yasaklayamaz.
Yönerge’nin EK II’si, bir dolaylı görüş cihazının AT parça tip-onayı için gerekli
test ve tasarıma ilişkin teknik özellikleri ile ilgili ayrıntıları verirken; EK III tespit
mesafesinin hesaplanması metodu eşliğinde, aynaların ve diğer dolaylı görüş
cihazlarının araçlara yerleştirilmesine yönelik yükümlülükleri ortaya koymaktadır.
Bu Yönerge, 24 Ocak 2010 tarihi itibariyle 71/127/AET sayılı Yönerge’yi ilga
edecektir.

Vites göstergeleri
27)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 661/2009 (AT) Yönetmeliğini
vites göstergeleri ile ilgili uygulayan ve Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin
2007/46/AT Yönergesini tadil eden 65/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği
ATRG L 28, 31.1.2012, s. 24–38
661/2009 (AT) Yönetmeliği, ağırlığı 2610 kilogramı geçmeyen M1
kategorisindeki (otomobil sürücüsü koltuğuyla birlikte en fazla dokuz koltuğu olan
ve yolcu taşımaya yönelik olarak kullanılan) araçlar ile 715/2007 (AT)
Yönetmeliğinin 2(2) maddesi uyarınca tip onayına dahil edilen mekanik
şanzımanlı tüm araçlarda vites göstergesi (gear shift indicators -- GSI) bulunmasını
gerektirmektedir. Ancak Yönetmelik, vites göstergesine yönelik hükümlerin teknik
detaylarının, uygulayan mevzuat ile oluşturulmasını gerektirmektedir.
Bu doğrultuda, 65/2012 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, 661/2009 (AT)
Yönetmeliğini vites göstergesi ile ilgili olarak uygularken, 2007/46/AT
Yönergesini de tadil etmektedir. Yönetmelik, vites göstergesine yönelik tip
onayına yönelik belirli prosedür, test ve gerekleri düzenlemektedir.
89
CPS
Advisory Group
I, III, IV, VI ve X numaralı Ekleri 20 şubat 2012 tarihinden itibaren tadil eden
Yönetmelik, 715/2007 sayılı AT Yönetmeliğinin 3(2) maddesinde tanımlanmış
"belirli sosyal ihtiyaçları karşılamak üzere tasarlanmış araçlar"a uygulanmaz.

Şerit değiştirme uyarı sistemleri
28)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 661/2009 (AT) Yönetmeliğini,
motorlu araçların şerit değiştirme uyarı sistemleri donatılması ile ilgili tip
onayına dair uygulayan 23 Nisan 2012 tarihli ve 351/2012 (AB) sayılı
ATRG L 110, 24.4.2012, s. 18–30
15 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olan bu Yönetmelik, M2 ile M3 (yolcu
araçları) ve N2 ile N3 (mal taşımacılığı için araçlar) sınıfları motorlu araçların şerit
değiştirme uyarı sistemlerine dair tip onayına yönelik temel şartları belirleyip bu
tür tip onayı için gereken belirli prosedür, test ve gerekleri ortaya koymaktadır.
Yönetmeliğin hükümleri, bazı istisnalarla birlikte, 2007/46/AT Yönergesinin EK
II'sinde tanımlandığı şekilde M2, N2, M3 ve N3 sınıfı araçlara uygulanmaktadır.
Beklemedeki önergeler

Motorlu araçlar ve römorklarının lastikleri ve bunların
yerleştirilmesi
1)
Motorlu araçların ve bunların römorklarına takılacak tekerlek lastiklerine ilişkin
Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesine dair Önerge (Derleme) (AEA ile ilişkili
metin)
COM(2011) 120 final
Önerge, 92/23 Yönergesinin orijinal metni ile buna getirilen tadilatın derlenerek
hükümlerine netlik kazandırılması ve bunların anlaşılır kılınmasını amaçlamaktadır.
Kabul edildiği taktirde yeni Yönerge, eskisinin içindeki muhtelif kuralı kapsarken
bunların içeriğini tamamen muhafaza edip, onun yerine geçecektir. Dolayısıyla Yönerge,
derleme egzersizinin gerektirdiği resmi tadilat dışında bir değişiklik gerektirmemektedir.
Önerge, 92/23/AET Yönergesini ve buna getirilen Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin
2001/43/AT Yönergesi ve 2005/11/AT Komisyon Yönergesinin getirdiği iki ana tadilatı
ilga etmeyi amaçlamaktadır.
2.1.2.2
Pasif Güvenlik Yükümlülükleri
Pasif güvenlik sistemleri (örneğin, emniyet kemerleri ve hava yastıkları ve
benzeri bağlama sistemleri, aktif yaya koruma sistemleri, Sürücü Durum
Algılayıcısı (Driver State Sensor (DSS)) kaza anında bireylerde oluşabilecek
zararları asgariye indirmeyi amaçlamaktadır. Diğer bir deyişle, pasif güvenlik
özellikleri, çarpma anında sürücülerin ve yolcuların hayatta kalmalarına ve
mümkün olduğunca yaralanmamalarına yardım etmektedir.
90
CPS
Advisory Group
Motorlu araçlar ve römorklarının yakıt tankları ile arka koruma
tertibatı

1)
Üye Devletlerin, motorlu araçların ve römorklarının sıvı yakıt tankları ve
arka koruma tertibatına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 20 Mart
ATRG L 076, 6.4.1970, s. 23
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlar ve onların römorkları için sıvı yakıt tankları veya
arka koruma tertibatının, bahse konu Yönerge’nin EK’lerinde yer alan
yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, bu araçlara verilecek tip-onayı veya
ulusal tip-onayını ortaya koymaktadır.
Tadil eden:

arka koruma tertibatına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
70/221/AET sayılı Konsey Yönergesini teknik ilerlemeye uyarlayan 18
Nisan 1979 tarihli ve 79/490/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 128, 26.5.1979, s. 22–28

arka koruma tertibatına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
Nisan 1997 tarihli ve 97/19/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 125, 16.5.1997, s. 1–20

Üye Devletlerin, motorlu araçların ve römorklarının sıvı yakıt tankları
ve arka koruma tertibatına yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 70/221/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden 20 Mart 2000
tarihli ve 2000/8/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi
ATRG L 106, 03.05.2000, s. 7–20
91
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, yakıt tanklarına ilişkin teknik özellikler ve testlere ilişkin
çeşitli yükümlülükleri ortaya koymaktadır.
Örneğin, aşırı basınç veya çalışma basıncını aşan her türlü basınç,
havalandırmalar ve emniyet vanaları ve benzeri uygun tertibat aracılığıyla
otomatik olarak dengelenmelidir. Yakıt tankları, korozyona dayanıklı
olmalı; plastik malzemeden üretilmiş olan bu tanklar, özel bir usule göre
test edilmelidir.
Öte yandan, bu Yönerge, testlere ilişkin olarak, hidrolik test, devrilme testi
(overrun test), plastik malzemeden yapılmış araç tankları için ilave testler,
ateşe dayanıklılık testleri ve benzeri çeşitli test tiplerini ortaya koymaktadır.
Yönerge, aynı zamanda, sıvı yakıt tanklarının içine döşenen ateş
tuğlalarının (firebrick) boyutları ve teknik verilerine ilişkin teknik ayrıntılar
vermektedir.

Letonya
Cumhuriyeti,
Litvanya
Cumhuriyeti,
Macaristan
ATRG L 236, 23.09.2003, s. 53–64
70/221/AET sayılı Yönerge’nin EK’leri, AB’ye 10 yeni üyenin katılımı
neticesinde değişikliğe uğramış; EK II Bölümü’ne yeni üyelerin isimleri
eklenmiştir.

Motorlu araçların ve römorklarının sıvı yakıt tankları ve arka koruma
tertibatına ilişkin 70/221/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlamak amacıyla tadil eden 17 Şubat 2006 tarihli ve
ATRG L 48, 18.2.2006, s. 16–18
Bu Yönerge, arka koruma tertibatının, yükseltilmiş güç seviyelerine
dayanmasının talep edilmesini ve hava süspansiyon birimlerini kullanan
araçların dikkate alınmasını öngörmektedir.
Teknik ilerleme ve araç kullanımında kaydedilen ilerlemeler çerçevesinde,
bu Yönerge, araçlarda lift platformların kurulumuna da dikkat
çekmektedir.
92
CPS
Advisory Group
Yönerge, Üye Devletleri, mevzuatlarını, en geç 11 Mart 2007 tarihine
kadar bahse konu Yönerge’ye uyumlaştırmaya çağırmaktadırlar. Üye
Devletler, aynı zamanda, ilgili idari düzenleme metinlerini, Komisyon’a
bildirmeye ve onları 11 Mart 2007 tarihinden itibaren uygulamaya
çağrılmaktadırlar.
Motorlu araçlar ve römorklarının kapıları

2)
Üye Devletlerin, motorlu araçların ve römorklarının kapılarına
yönelik mevzuatının uyumlaştırılmasına ilişkin 27 Temmuz 1970 tarihli ve
70/387/AET sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 176, 10.8.1970, s. 5-11
Özet
Tadil eden:

Motorlu araçların ve römorklarının kapılarına ilişkin 70/387/AET
sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 30 Kasım 1998
ATRG L 337, 12.12.1998, s. 29–39

Motorlu araçlar ve onların römorklarının kapılarına ilişkin
Mayıs 2001 tarihli ve 2001/31/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 130, 12.5.2001, s. 33–34
70/387 Konsey Yönergesi, her bir ayrı yönerge tarafından, ürünlerin teknik
iliştirilmiş olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin
yükümlülüklerini içermektedir. Bu bilgilendirme, genel ve münferit teknik
özellikleri kapsamaktadır.
93
CPS
Advisory Group
Yönerge, aynı zamanda, bazı ağır vasıta araçlarının sürücü bölmesine giren ve
çıkan kişilerin güvenliğini arttırmak suretiyle, 70/387/AET sayılı Yönerge’yi
teknik ilerlemeye uyarlamaktadır.
98/90/AT sayılı Komisyon Yönergesi, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi
sağlayan 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı belgesini
Bu Yönerge’nin EK III’ü, sürücü bölmesi kapılarından giriş ve kapılardan
çıkışlara ilişkin yükümlülüklerin altını çizmektedir.
2001/31/AT sayılı Komisyon Yönergesi, belirli yükümlülüklere uymamaları
durumunda dahi, pazarda bulunan belirli şoför mahalli tasarımlarına olanak
vermek amacıyla, ilgili teknik yükümlülüklere çeşitli düzeltmeler getirmektedir.

On vehicle access and manoeuvrability
3)
Uygulayan ve Motorlu Araçların araç erişimi ile manevra kabiliyeti ile ilgili Tip
Onayı Gerekleri Hakkında 15 Şubat 2012 Tarihli 130/2012 (AB) sayılı Komisyon
ATRG L 43, 16.2.2012, s. 6–14
Yönetmeliğinin, belirli prosedür, test ve gereklerin ortaya konarak, araçların erişim ve
manevra kabiliyetine dair tip onayı gereklerinin uygulanması için 130/2012 (AB) sayılı
7 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe giren (AB) Komisyon Yönetmeliği, motorlu araçların
ve römorklarının kapılarına yönelik 70/387/AET Yönergesi ile motorlu araçların geri
vites ve takometre donanımına yönelik 75/443/AET Yönergesindeki şartların çoğunu
(erişim basamakları, tutamaçlar, marşpiye, ve geri vites teçhizatı) ve gerekli hallerde
bunların, bilimsel ve teknik bilgideki ilerlemenin ışığında tadil edilmiş şeklini kapsar.
İlgili Yönergelerdeki bazı diğer şartların mevcut Yönetmeliğe dahil edilmemiş olmasının
sebebi bunların, 661/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğin EK IV'ünde kapsanan ve uygulanma
zorunluğu olan BM-AEK'nın 11(5) ile 39(6) Yönetmeliklerinde ele alınmış olmalarıdır.
(AB) Komisyon Yönetmeliği, 2007/46/AT Yönergesinin EK II'sinde tanımlandıkları
şekliyle M (yolcu) ve N (nakliye) araç sınıflarıyla sınırlıdır.
girmesine izin verecek ve 70/387/AET ile 75/443/AET Yönergelerinin şartlarıyla alınan
94
CPS
Advisory Group
Motorlu araçların iç donanımları

4)
Üye Devletlerin, motorlu araçların iç donanımına yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 17 Aralık 1973 tarihli ve 74/60/AET sayılı Konsey
ATRG L 38, 11.2.1974, s. 2-21
Özet
Bu Yönerge, motorlu araç yolcularının korunmasına yönelik olarak, araçların iç
donanımını uyumlaştırmayı amaçlamaktadır.
21 sayılı Yönetmeliği (“Araçların iç donanımına ilişkin onay hakkında Yeknesak
Hükümler”) çerçevesinde onaylanan birtakım teknik yükümlülükleri temel olarak
kullanmanın uygun olacağının altını çizmektir. 21 sayılı bahse konu Yönetmelik,
motorlu araç teçhizat ve parçaları için verilen onayın karşılıklı tanınması ve
yeknesak koşullarının kabul edilmesine ilişkin 20 Mart 1958 tarihli Anlaşma’ya
eklenmiştir.
Bu Yönerge’de EK II, kafa-darbesi alanının tespitini belirtmekte olup, EK III
enerji tüketim malzemelerinin test usullerini ortaya koymakta; EK V ise
çıkıntıların ölçüm metotlarına ilişkin ayrıntılı bilgi vermektedir.
Tadil eden:

Üye Devletlerin, motorlu araçların iç donanımına yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 74/60/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil
eden, 28 Şubat 2000 tarihli ve 2000/4/AT sayılı Avrupa Parlamentosu
ve Konsey Yönergesi
ATRG L 87, 8.4.2000, s. 22–31
Bu Yönerge, pencerelerin kapanması esnasında çocuklarda oluşabilecek
tehlikeyi ortadan kaldırmak amacıyla, 74/60/AT satılı Konsey
Yönergesi’ne otomatik pencerelere yönelik yükümlülükleri eklemektedir.
Yönerge, 74/60/AET sayılı Yönerge’nin EK’lerine yönelik olarak bazı
değişikliklerde bulunmaktadır.
Bu Yönerge, her bir ayrı yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine
ilişkin uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin kendisine iliştirilmiş
95
CPS
Advisory Group
olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin
yükümlülüklerini içermektedir. Yönerge, tip-onayını bilgisayar ortamına
geçirmeyi sağlayan 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tiponayı belgesini de ortaya koymaktadır.
Motorlu araçların direksiyon mekanizması

5)
Üye Devletlerin, motorlu araçların iç donanımına (bir çarpma anında
direksiyon mekanizmasının tepkisi) yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 4 Haziran 1974 tarihli ve 74/297/AET sayılı Konsey Yönergesi
(Konsolide versiyon)
ATRG L 165, 20.6.1974, s. 16–25
Özet
Bu Yönerge, önden çarpma durumunda, direksiyon simidinin ve
mekanizmasının tepkisinin kontrolünün sağlanması suretiyle, sürücünün daha
fazla korunmasını amaçlamaktadır.
Bu bağlamda, Yönerge, bir çarpma esnasında direksiyon mekanizmasının tepkisine
ilişkin olarak motorlu araçların yerine getirmesi gereken teknik yükümlülükleri
Bahse konu uyumlaştırma sürecinin, motorlu araç sürücülerinin yaralanma riskini
veya şiddetini azaltması ve böylece Topluluk genelinde yol güvenliğini sağlaması
beklenmektedir.
Bu Yönerge’nin EK I’i teknik özellikler, üretim uygunluk testi ve metodunu
ortaya koyarken; EK II ise bir engele karşı önden çarpma testlerini
ayrıntılandırmaktadır.
Tadil eden:

Motorlu araçların, bir çarpma anında direksiyon simidinin ve
direksiyon göbeğinin tepkisine ilişkin 74/297/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 6 Aralık 1991 tarihli ve
ATRG L 366, 31.12.1991, s. 1–16
96
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, araç sürücüsünü ciddi yaralanmalardan koruyabilmek
amacıyla, direksiyon simitlerinin yumuşak olması gerektiğini
belirtmektedir. Bu nedenden ötürü, 74/297/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ne daha fazla değişiklik yapılmasını talep etmektedir.

Motorlu araçların koltukları, bunların bağlantı parçaları ve
koltuk başları
6)
Motorlu araçların koltuklarına, bunların bağlantı parçalarına ve
koltuk başlarına ilişkin 22 Temmuz 1974 tarihli ve 74/408/AET sayılı Konsey
ATRG L 221, 12.8.1974, s. 1–9
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların iç donanımına yönelik olarak koltuklar ve
bunların bağlantı parçalarının sağlamlığına ilişkin teknik yükümlülükleri
17 sayılı Yönetmeliği (“Araçların koltukları ve bunların bağlantı parçalarının
sağlamlığına ilişkin onay hakkında Yeknesak Hükümler”) çerçevesinde onaylanan
birtakım teknik yükümlülüklere başvurulması gereğinin altını çizmektir. 17 sayılı
bahse konu Yönetmelik, motorlu araç teçhizat ve parçaları için verilen onayın
karşılıklı tanınması ve yeknesak koşullarının kabul edilmesine ilişkin 20 Mart
1958 tarihli Anlaşma’ya eklenmiştir.
Yönerge’nin 2. maddesi uyarınca, motorlu araçların koltuklarının ve bunların
bağlantı parçalarının sağlamlığının ve koltukların yolcuları koruma yeterliliğinin,
bu Yönerge’nin EK II veya EK III ve EK IV’te araç sınıfına (M1, M2 veya M3)
göre ortaya konan yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, hiçbir Üye Devlet,
motorlu araçların koltuklarının ve bunların bağlantı parçalarının
sağlamlığına ilişkin gerekçelerle bir araca AET tip-onayı veya ulusal tip-onayı
vermeyi ya da bir koltuğun sağlamlığı ve yolcu koruma kapasitesine ilişkin
gerekçelerle AET tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeyi reddedemez.
Bu Yönerge uyarınca, arkası cam kenarına gelecek şekilde konumlandırılmış içeri
bakan koltukların yerleştirilmesi, ambulanslar ve teknik açıdan izin verilen 10
tondan fazla azami yüklü kütleye sahip olan M3 kategorisine mensup araçlar
haricinde, M1, N1, M2 ve M3 kategorisindeki araçlar için yasaktır. Bu araçlarda,
bahse konu koltuklar, ya arka tarafta bir arada durmakta, ya da 10 koltuğa kadar
kapasiteye sahip ve sürücüyle yolcu arasında ayırıcı bölme bulunmayan kapalı
araçlarda diğer koltukların arasına yerleştirilmektedir. Ancak, bu son durumda,
arkası cam kenarına gelecek şekilde konumlandırılmış içeri bakan bu koltuklarda
en azından bir koltuk başı ve tip-onaylı retraktörlü ve iki noktalı bir emniyet
kemeri bulunmalıdır.
97
CPS
Advisory Group
Bu muafiyet, 20 Ekim 2005 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle yürürlükte
bulunmaktadır; güvenilir kaza istatistikleri aracılığıyla yürürlük süresinin
uzatılması mümkündür.
Tadil eden:

Motorlu araçların koltukları, bunların bağlantı parçaları ve koltuk
başlarına ilişkin 74/408/AET sayılı Konsey Yönergesini tadil eden 20
Temmuz 1981 tarihli ve 81/577/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 209, 29.7.1981, s. 34–34

Motorlu araçların koltukları, bunların bağlantı parçaları ve koltuk
başlarına ilişkin 74/408/AET sayılı Konsey Yönergesini teknik ilerlemeye
uyarlayan 17 Haziran 1996 tarihli ve 96/37/AT sayılı Konsey Yönergesi
(Consolidated Version)
ATRG L 186, 25.7.1996, s. 28–71

Motorlu araçların koltuklarına, bunların bağlantı parçalarına ve
koltuk başlarına ilişkin 74/408/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil
eden 7 Eylül 2005 tarihli ve 2005/39/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 255, 30.9.2005, s. 143–145
Bu Yönerge, emniyet kemerlerinin belirli sınıflardaki araçlara mecburi
takılması suretiyle, yol güvenliğini arttırmayı amaçlamaktadır.
Yönerge, M1 sınıfı dışındaki araçlarda emniyet kemeri bağlantılarının
kurulumuyla uyumlu koltuk ve koltuk bağlantı parçalarının
kurulumuna yönelik gerekliliğinin altını çizmektedir.
Topluluk tip-onayı sisteminin bütün araç sınıflarına genişletilmesi
neticesinde, bahse konu uygulamanın da kapsamının genişletileceği
öngörülmektedir.
Bu Yönerge, M3 kategorisindeki belli araç sınıflarında, koltukların içe
bakan taraflarının iki noktalı emniyet kemerleriyle donatılmış olmasına
olanak veren düzenlemelerin geçici olması gerektiğine dikkat çekmektedir.
98
CPS
Advisory Group
Üye Devletler, bu tür araçların satışını, kayıt altına alınmasını veya hizmete
girişini reddetmemekle yükümlüdür.

Motorlu araçlar ve römorklarının yan koruyucuları
7)
Üye Devletlerin, belirli motorlu araçlar ile römorklarının yan
koruyucularuna dair mevzuatının yakınlaştırılması ile ilgili 13 Nisan 1989 tarihli ve
ATRG L 124, 5.5.1989, s. 1–7
Bu yönerge 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, motorlu araçların,
onların römorklarının ve sistemlerinin, parçalarının ve bunlar için tasarlanmış ayrı
teknik birimlerinin tip onayı hakkındaki 661/2009 sayılı AT Yönetmeliği tarafından ilga
edilmiştir. İlga edilmiş olan Yönerge’ye yapılan referansların yönetmeliğe yapılmış
olduğu kabul edilmelidir.
Yönerge, yüksek ağırlık sınıflarındaki tüm araçların yan koruyucular ile donatılarak,
yayalar ile bisiklet ve motosiklet sürücülerinin bu araçların yan tarafına düşmeleri
durumunda etkili koruma sağlayarak yol güvenliğinin artırılmasını hedeflemektedir.

Motorlu araçlardaki yolcuların önden çarpma esnasında
korunması
8)
70/156/AET sayılı Yönerge’yi tadil eden ve önden çarpma esnasında
motorlu araçtaki yolcuların korunmasına ilişkin 16 Aralık 1996 tarihli ve
96/79/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 18, 21.1.1997, s. 7–50
Özet
Bu Yönerge, önden çarpma durumunda, motorlu araçtaki yolcuların daha fazla
korunmasını sağlamaya yönelik yasal önlemleri ortaya koymaktadır. Yönerge,
aynı zamanda, önden çarpma anında yüksek düzeyde koruma oluşturmaktadır.
Yönerge, Avrupa Deneysel Taşıtlar Komitesi (European Experimental Vehicles
Committee - EEVC) tarafından yapılan ve test ölçütünün kurulmasını sağlayan
araştırmaların sonucu temelinde, birtakım yükümlülükleri ortaya koymayı
amaçlamaktadır.
Yönerge’nin yükümlülüklerinin, bir başka Yönerge’de yer alan ve bir çarpma
anında direksiyon mekanizmasının tepkisine ilişkin yükümlülüklerin yerini alan
yükümlülüklerle uyumlu olma ihtiyacı çerçevesinde bahse konu Yönerge’nin
yükümlülükleri incelendiğinde, bazı araç muafiyetlerinin, standartlarının
artmasını önleyeceği düşünülmektedir.
99
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, 70/156/AET sayılı Konsey Yönergesi tarafından oluşturulan AT tiponayı usulünün yükümlülüklerine araçların uyumunu temin etmek amacıyla
uyulması gereken bireysel Yönergelerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Bu şartlar altında, hiçbir Üye Devlet, bu Yönerge’de belirtilen yükümlülüklere
uygun araçların satışını, kayıt altına alınmasını veya hizmete girmesini
engelleyemez; bu tür araçlara AT tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeyi
reddedemez.
EK I, bir aracın tip-onayı için idari hükümleri belirtirken; EK II ise test usulleri ve
performans kriterinin belirlenmesine ilişkin metotlar eşliğinde teknik özellikler
hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir.
Tadil eden:

Önden çarpma esnasında motorlu araçtaki yolcuların korunmasına
ilişkin 96/79/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi’ni
teknik ilerlemeye uyarlayan 15 Aralık 1999 tarihli ve 1999/98/AT sayılı
ATRG L 9, 13.1.2000, p. 14–21
Bu Yönerge, kaza test mankenlerinin diz altı ve ayak bölgesi için, ayakkabı
olmaksızın dizüstü ve diz altı etki testini içeren ve çarpma şiddetini saptayan
belgelendirme usulünü ortaya koymaktadır.

Motorlu araçlardaki yolcuların yandan çarpma esnasında
korunması
9)
Motorlu araç yolcularının yandan gelen darbelere karşı korunmasına
yönelik olarak 70/156/AET Yönergesini tadil eden Avrupa Parlamentosu ile
Konseyinin 20 Mayıs 1996 tarihli ve 96/27/EC sayılı Yönergesi
ATRG L 169, 8.7.1996, s. 1–38
100
CPS
Advisory Group
Motorlu araçlar emniyet kemerlerinin bağlantı parçaları

10)
Üye Devletlerin, motorlu araçların emniyet kemerlerinin bağlantı
parçalarına yönelik mevzuatının uyumlaştırılmasına ilişkin 18 Aralık 1975
ATRG L 24, 30.1.1976, s. 6-20
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlardaki emniyet kemerlerinin bağlantı parçalarına
yönelik teknik gereksinimleri uyumlaştırmayı hedeflemekte; bu yüzden de motorlu
araçlarda ön veya arka koltuklarda oturan yetişkinlere yönelik emniyet
kemerlerinin bağlantı parçalarına uygulanmaktadır.
Emniyet kemerlerinin bağlantı parçalarının bu Yönerge’nin EK'lerinde yer alan
yükümlülüklere uygun olmaları durumunda, bahse konu Yönerge uyarınca hiçbir
Üye Devlet, emniyet kemerlerinin bağlantı parçalarına ilişkin gerekçelerle bir
motorlu taşıta AET tip onayı veya ulusal tip onayı vermeyi reddedemez.
EK-I’in 1 No’lu İlavesi, bağlantı parça noktaları için asgari bir sayı belirlemekte;
2 No’lu İlave ise, alt segman bağlantılarının yerini ve açı özelliklerini
saptamaktadır. EK-II, uygun kemer bağlantı yerlerini ayrıntılı olarak
belirlemektedir. EK-III ise, çekiş gücü tertibatına ilişkin ayrıntıları
düzenlemektedir.
Tadil eden:

parçalarına
yönelik
mevzuatının
yakınlaştırılmasına
ilişkin
76/115/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden 20 Temmuz 1982
ATRG L 209, 29.07.1981, s. 30–31
Bu Yönerge, üreticilerin, ürettikleri motorlu araçların bağlantı parçalarının
bahse konu Yönerge’nin zorunluluklarıyla uyumlu olmasını sağlamaları
amacıyla, 76/115/AET sayılı Yönerge’nin kapsamının genişletilmesini
talep etmektedir.
Yönerge, ayrıca motorlu araçların üretiminde teknik
sağlanması gerekliliğinin altını çizmektedir.
ilerleme
101
CPS
Advisory Group

parçalarına yönelik mevzuatının uyumlaştırılmasına ilişkin 76/115/AET
sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 2 Nisan
1982 tarihli ve 82/318/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 139, 19.5.1982, s. 9–16

sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 30 Ekim
ATRG L 341, 6.12.1990, s. 14–19

sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 17
Haziran 1996 tarihli ve 96/38/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 187, 26.7.1996, s. 95–105

parçalarına
yönelik
mevzuatının
ilişkin
76/115/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden 7 Eylül 2005 tarihli
ve 2005/41/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (AEA
ATRG L 255, 30.9.2005, s. 149–151
Bu Yönerge, bazı araç türlerine uygun olarak emniyet kemeri mecburiyeti
getirilmesi aracılığıyla, karayolu güvenliğini artırmayı hedeflemektedir.
Bu Yönerge, emniyet kemerlerine yönelik bağlantı parçalarının ve/veya
M1 dışındaki kategorilere dâhil araçların bağlama sistemlerinin, Topluluk
tip-onayı sisteminin tüm araç kategorilerine genişletileceği zamana dek,
kurulumuna yönelik ihtiyacı vurgulamaktadır.
Bu Yönerge ile tadil edilen 76/115/AET sayılı Yönerge’de belirlenen
yükümlülüklere uygun olan güvenlik kemerlerinin bağlantı parçaları
hususunda, Üye Devletler, bu tür bir araca yönelik olarak AET tip onayı
veya ulusal tip onayı vermeyi reddedemezler. Yeni araçların kayıt, satış
veya hizmete girmesini de önleyemezler.
Komisyon, 20 Nisan 2008 tarihinden geç olmamak kaydıyla, özürlü
insanlara yönelik kemerle veya diğer herhangi bir bağlama sistemiyle
102
CPS
Advisory Group
birlikte kullanılmaya yönelik bağlantı parçalarına ilişkin özellikleri
uyumlaştırmak amacıyla, spesifik usulleri inceleyecektir.
Motorlu araçların emniyet kemerleri ve bağlama sistemleri

11)
Üye Devletlerin, motorlu araçların emniyet kemerleri ve bağlama
sistemlerine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 28 Haziran 1977
ATRG L 220, 29.8.1977, s. 95-143
Özet
Bu Yönerge, yolcuların korunmasının iyileştirilmesi amacıyla, M1 (sürücü
koltuğuna ilave olarak en fazla sekiz koltuk içeren ve yolcuların taşınmasına
yönelik araçlar) kategorisine mensup motorlu araçların tümünün
koltuklarına yönelik olarak üç noktalı ve retraktörlü kemer yerleştirilmesini
talep etmektedir.
Yönerge, emniyet kemerleri ve bağlama sistemlerine yönelik parça tip-onayı
usulünü uyumlaştırmakta ve karayolu güvenliğini artırmak amacıyla bunların
takılmasını zorunlu hale getirmektedir.
Yönerge, aynı zamanda, motorlu araçlara yönelik üye devlet mevzuatının
yakınlaştırılmasının, her bir Üye Devlet tarafından ortak yükümlülükler temelinde
gerçekleştirilen denetimlerin karşılıklı olarak tanınmasını gerektirdiği gerçeğinin
Tadil eden:

sistemlerine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 77/541/AET
sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 2 Nisan
ATRG L 139, 19.5.1982, s. 17–31

Üye Devletleri ayırt eden özel harf ve sayıları esas alan sınaî ürünlerle
ilgili Üye Devlet mevzuatlarının yakınlaştırılmasına ilişkin bazı
Yönergelerin tadil edilmesine ilişkin 25 Haziran 1987 tarihli ve
103
CPS
Advisory Group
ATRG L 192, 11.7.1987, s. 43–45

sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 30 Ekim
ATRG L 341, 6.12.1990, s. 1–13

sayılı Konsey Yönergesinin teknik ilerlemeye uyumuna yönelik 17 Haziran
1996 tarihli ve 96/36/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 178, 17.7.1996, s. 15–30

Motorlu araçların emniyet kemerleri ve bağlama sistemleriyle ilgili
Şubat 2000 tarihli ve 2000/3/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilintili metin) (Konsolide versiyon)
ATRG L 053, 25.02.2000, s. 1-76
Bu Yönerge, güç tahrikli taşıtlarda çocuk oturaklarına yönelik bağlama
araçlarının (bir başka deyişle, “çocuk bağlama sistemleri”) onaylanmasına
ilişkin 44 sayılı UN/ECE Yönetmeliği temelinde, çocuk bağlama
sistemlerine ilişkin spesifik yükümlülükleri birleştirmektedir.

Üye Devletlerin, motorlu araçlarım emniyet kemerleri ve bağlama
sistemlerine
yönelik
mevzuatının
ilişkin
ile ilintili metin)
ATRG L 255, 30.9.2005, s. 146-148
Bu Yönerge, bazı araç kategorilerinde emniyet kemerinin takılmasını
mecburi hale getirmek suretiyle, karayolu güvenliğini iyileştirmeyi
hedeflemektedir.
Bu Yönerge, emniyet kemerleri ev/veya bağlama sistemlerinin kurulumuna
ilişkin 77/541/AET sayılı Yönerge’de belirtilen yükümlülükleri tadil
etmektedir.
Bu Yönerge aracılığıyla tadil edilen 77/541/AET sayılı Yönerge’de
belirlenen yükümlülüklere uymayan emniyet kemerleri ve/veya bağlama
sitemlerinin kurulumu hususunda, Üye Devletler’in 20 Ekim 2007
tarihinden itibaren, yeni araçlara iliştirilen uygunluk sertifikasını geçersiz
104
CPS
Advisory Group
kabul etmesi gerekmektedir. Ayrıca, Üye Devletler, yeni araçların kayıt,
satış veya hizmete girmesini de, 70/156/AET sayılı Yönerge’nin 8 (2).
Maddesinin hükümlerine başvurulduğu durumlar haricinde, önleyemezler.
Motorlu araçların koltuk başları

12)
Üye Devletlerin, motorlu araçların koltuk başlarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 16 Ekim 1978 tarihli ve 78/932/AET
ATRG L 325, 20.11.1978, s. 1–15
Tadil eden:

Üye Devletleri ayırt eden özel harf ve sayıları esas alan sınaî ürünlerle
ilgili Üye Devlet mevzuatlarının yakınlaştırılmasına ilişkin bazı
Yönergelerin tadil edilmesine ilişkin 25 Haziran 1987 tarihli ve
ATRG L 192, 11.7.1987, p. 43–45
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların koltuk başlıklarına yönelik teknik yükümlülükleri
uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Bu Yönerge, karayolunda kullanmak üzere tasarlanmış, en az dört adet tekerleği
bulunan ve azami hız sınırının 25 km/saat’i aşacak şekilde düzenlendiği
(70/156/AET sayılı Yönerge’de EK-I’de tanımlandığı şekliyle) M1 Kategorisine
dâhil motorlu araçları kapsamaktadır.
Bu Yönerge uyarınca, her Üye Devlet, EK I ila V arasında belirlenen üretim ve
test yükümlülüklerine uyan, motorlu araçların koltuklarına eklenmiş veya
eklenmemiş tüm koltuk başlığı türlerine AET parça tip onayı vermekle
yükümlüdür.
EK-III, koltuk başlıklarının yükseklik ve genişliğini ayrıntılı olarak
belirlemektedir. Enerji kaybının denetlenmesine ilişkin usul ise, EK-V’te ortaya
konmaktadır.
105
CPS
Advisory Group

Motorlu araçların ön koruma tertibatı
13)
Üye Devletlerin, motorlu araçların ön koruma tertibatına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 26 Haziran 2000 tarihli ve 2000/40/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (Konsolide versiyon)
ATRG L 203, 10.8.2000, s. 9–28
Özet
Bu Yönerge, AT tip onayına uygunluk için uyulması gereken bireysel
yönergelerden biridir. Ayrıca, 70/156/AET sayılı Yönerge’de geçen taşıtlara, taşıt
sistemlerine, aksamlara ve ayrı teknik ünitelere ilişkin hükümler, bu Yönerge’ye de
uygulanmaktadır.
Bu Yönerge, kütlesi 3,5 tondan fazla olan ticari araçların karıştığı karayolu
kazalarının sayısındaki kayda değer artışı göz önünde bulundurmak suretiyle, bu
tür araçlara ilişki hükümlerin, bu araç kategorisi için olan AT tip onayına herhangi
bir ek getirmeksizin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini bildirmektedir.
Bu Yönerge’de EK-I, AT tip onayı için idari hükümler ortaya koymakta; EK-II
ise kapsam ve teknik gereksinimlere ilişkin ayrıntılar vermektedir.
Yönerge’nin EK’leri, 2004 Mayıs genişlemesi neticesinde değişikliğe uğramış ve
yeni üyelerin isimleri, EK Bölümlerine iliştirilmiştir.

Ticari araç içindeki yolcuların korunması
14)
Ticari araç içindeki yolucuların korunması ile ilgili araç onayı ile ilgili
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonunun yeknesak hükümleri
üzerine 29 sayılı Yönetmeliğine Avrupa Birliğinin katılımına dair 14 Şubat
2012 tarihli ve 2012/142/AB sayılı Konsey Kararı
ATRG L 71, 9.3.2012, s. 1–2
AB, 97/836/AT Konsey Kararı ile 1958 tarihli Birleşmiş Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu (BM-AEK) Anlaşması'na taraf olmuş ve motorlu araç
teçhizat ve parçaları ve tekerlekli araçların yeknesak teknik koşullarının kabul
edilmesi ve bunlara verilen onayın karşılıklı tanınmasını kabul etmiştir.
BM-AEK'nın ticari araçlar içindeki yolcuların korunması ile ilgili 29 sayılı
Yönetmeliğinin yeknesak hükümlerine dair araç onayının standartlaştırılmış
gerekleri, 1958 Anlaşmasının tarafları arasındaki motorlu araç ticareti önündeki
106
CPS
Advisory Group
teknik engelleri kaldırmayı ve araç yolcularının yüksek düzeyde güvenliği ve
korunmasını garantilemeyi amaçlamaktadır.
Karar, BM-AEK Yönetmeliği ile motorlu araçların, bunların römork ve
sistemlerinin, ve bunlar için tasarlanmış aksam ve ayrı teknik birimlerin genel
güvenliği ile ilgili tip onayı hakkındaki 661/2009 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu
ve Konseyi Yönetmeliğine getirilen müteakip tadilatı dikkate almaktadır. Bunlar
uyarınca AB, BM-AEK'nın 29 sayılı Yönetmeliğini dikkate alacak ve bu BM-AEK
Yönetmeliğini doğrudan, motorlu araçlar AB tip onayı sisteminin bir parçası haline
getirecektir.
2.1.2.3
Yaya Güvenliği
Avrupa Komisyonu ve motorlu araç üreticileri, araç tasarımında iyileştirmelerde
bulunmak üzere, yayaların ve bisiklet kullanıcılarının karşılaştığı ölüm ve
yaralanmaları azaltmak amacıyla, birlikte çalışmaktadır.
27 Kasım 2001 tarihinde, İç Pazar, Tüketici İşleri ve Turizm Konseyi,’nin (ACEA)
yayaların korunmasına ilişkin gönüllü taahhüdünü kabul etmiştir.
Konsey, yayaların ve savunmasız konumdaki diğer karayolu kullanıcılarının
korunmasını
iyileştiren
birtakım
önlemlerin
uygulamaya
konmasını
çabuklaştırmak aracılığıyla, bu spesifik durum çerçevesinde yapılan gönüllü
taahhüt girişimini onaylamıştır.
Endüstrinin taahhüdü, pasif ve aktif güvenlik önlemlerini şu şekilde bir araya
getirmektedir:
— tüm yeni araç türleri, Komisyon’un Ortak Araştırma Merkezi
tarafından tavsiye edilen pasif güvenlik önlemlerinin ilk serisiyle, 1
Temmuz 2005 tarihinden başlamak üzere, uyum sağlayacaktır;
— tüm yeni araç türleri, 2010 yılından başlamak üzere, Avrupa
Geliştirilmiş Araç Güvenliği Komitesi (European Enhanced Vehicle
Safety Committee – EEVC) tarafından belirlenen teknik talimatları veya
en azından eşdeğer olan diğer tedbirleri karşılaması gerekmektedir;
— yeni araçların, standart teçhizat mahiyetinde, 2002 yılından başlamak
üzere, kilitleme önleyici sistemle (Brake Assist System – BAS)
donatılmış olması gerekmektedir;
— yeni araçların, 2002 yılından başlamak üzere, Günışığında Çalışan
Lambalarla (Daytime Running Lights – DRL) donatılmış olması
gerekmektedir;
— araç üreticileri, 2002 yılından başlamak üzere, sert metal üst
tamponlarını, ne yeni araçlarda ne de yedek parça olarak
pazarlayamayacaktır.
— Bilişim Teknolojisi temelli ilave aktif güvenlik cihazları, tüm yeni
motorlu araçlara tedricen yerleştirilecektir.
107
CPS
Advisory Group
Bununla birlikte, Konsey:
— Üye Devletleri, bahse konu taahhüdü takip etmek üzere, sürece dâhil
etmek;
— Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu çerçevesinde küresel
teknik düzenleme geliştirmek amacıyla, yayaların korunmasına ilişkin
bu önlemleri, bir temel olarak almak;
— Sert metal üst tamponlarına ilişkin pazarlama yasağını, tüm yeni binek
otomobillere ve 3,5 ton üzeri hafif ticari araçlara genişletmek;
— İlgili teknik usullerin tanımlanmasına değin, günışığında çalışan
lambaların tanıtımını ertelemek suretiyle kabulünü şarta bağlamıştır.
Endüstri, ikinci aşamada, Avrupa Geliştirilmiş Araç Güvenliği Komitesi
(European Enhanced Vehicle Safety Committee – EEVC) tarafından önerilen ve
yaya güvenliği hedeflerine daha sıkı şekilde uyum sağlayacaktır.
Bu kurallar, 2010 yılından başlamak üzere uygulanacak ve 2012 yılından itibaren
tüm araçları kapsayacak şekilde tedricen kapsamları genişletilecek; bu süreç de en
geç 2014 yılı sonuna kadar tamamlanacaktır.
Talep edilen standartlar, EEVC’nin teknik talimatları veya en azından eşdeğer olan
diğer tedbirler tarafından ortaya konacaktır.
Taahhüdün bu bölümünün, 1 Temmuz 2004 tarihinden itibaren Komite’nin
belirlemiş olduğu bir İzleme Komitesi tarafından ve endüstrinin katılımıyla
gerçekleştirilen bir fizibilite değerlendirmesine tabi tutulacağı öngörülmektedir.
İzleme Komitesi’nin standartlara uyumu denetleyeceği ve hedeflerin
gerçekleştirilmesi doğrultusundaki teknik ilerleme ve planlamaya ilişkin rapor
verecektir; bağımsız uzmanlar da şartların karşılandığına ilişkin denetimleri
gerçekleştirecektir.
Ekim 2006’da, Yayaların ve diğer savunmasız karayolu kullanıcılarının
korunmasına ilişkin önlemlerin fizibilitesi hakkındaki Çalışma’nın, İşletmeler
ve Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından taslağı hazırlanmıştır.
Bahse konu Rapor, alternatif test metotları ve araçlar getirmektedir ve EEVC’nin
test metotları ve kıstaslarında düzeltmeler yapılmasını önermiştir. Ayrıca, Rapor,
yeni araçların kullanımına yönelik olarak tasarlanmış yeni teknolojinin gelişimi ve
erişilebilirliğini değerlendirmekte ve yeni teknolojilerin güvenilirliliğini yeniden
gözden geçirmeyi önermektedir.
Bahse konu Rapor, aynı zamanda, 2003/102/AT sayılı Yönerge’nin kapsamını,
daha büyük araçları içerecek şekilde genişletecek bir takım seçenekler de
belirlemektedir.
Bu Rapor çerçevesinde, Fren Destek/Dağıtım Sistemi’e (Brake Asist System –
BAS) ilişkin özel bir analiz yapılarak; yaya kazalarının önlenmesine ilişkin yararlı
108
CPS
Advisory Group
etkilerini değerlendirmek amacıyla güncellenmiş bir fayda-maliyet analizi
gerçekleştirilmiştir.

Yayaların korunması
1)
2007/46/AT sayılı Yönergeyi tadil eden ve 2005/102/AT ve 2005/66/AT
sayılı Yönergeleri ilga eden Yayaların ve diğer korunmasız karayolu
kullanıcılarının korunmasına dair motorlu taşıtlar tip onayına ilişkin 14 Ocak
2009 ve 78/2009 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (AEA ile
ilintili metin)
ATRG L 35, 4.2.2009, s. 1-31.
Yönetmeliğin ana konusu, motorlu araçlar ile çarpışmalarıyla meydana gelen
yaralanmalar durumunda yaya ve diğer korunmasız karayolu kullanıcılarının
güvenliğinin geliştirilmesini amaçlayan şartların kuvvetlendirilmesidir.
78/2009/AT sayılı Yönetmelik, 2007/46/AT sayılı Yönerge çerçevesinde ortaya
konan Topluluk tip onayı prosedürü kapsamında ayrı bir düzenleme olarak kabul
edilmiştir. Motorlu taşıtlar tip onayı dahilindeki mevzuatın teknik içeriği sebebiyle
AB genelinde yeknesak bir kurallar bütünü oluşturulması gereğinden hareketle
kabul edilmiştir.
Bu amaç dolayısıyla, motorlu araçlar ile çarpışmalarından önce ve çarpışma
esnasında yayaların ve diğer korunmasız karayolu kullanıcılarının güvenliğine
ilişkin 2003/102/AT sayılı Yönerge ve motorlu araçlarda ön koruma sistemlerinin
kullanımına ilişkin 2005/66/AT sayılı Yönerge bu Yönetmelik tarafından
değiştirilmiştir.
Konuya ilişkin olarak, Komisyon tarafından hazırlanan bir raporda ortaya konduğu
üzere, aktif güvenlik sistemi olan “Fren Yardımcı Sistem”(Brake Assist
System)’inin pasif güvenlik gereksinimlerindeki değişikliklerle birlikte zorunlu
hale getirilmesi yaya korunma seviyesini artırmaktadır.
Yönetmelik çerçevesinde, araçlar “etkin” çarpışma önleme sistemlerini
barındırmaları halinde bu düzenleme ile getirilen koşullardan muaf
tutulmaktadırlar.
Yönetmelik altındaki hükümler aynı zamanda azami kütlesi 2500kg aşan M1 ve
N1 tipi araçlara da uygulanabilmektedir.
2)
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonunun yaya güvenliği ile ışık
yayıcı diyot ışık kaynakları ve tasarı halinde Yönetmeliklerine dair Avrupa Birliği
pozisyonu üzerine 14 Şubat 2012 tarihli ve 2012/143/AB sayılı Konsey Kararı
ATRG L 71, 9.3.2012, s. 3–4
109
CPS
Advisory Group
AB, 97/836/AT Konsey Kararı ile 1958 tarihli Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu (BM-AEK) Anlaşması'na taraf olmuş ve motorlu araç teçhizat ve parçaları
ve tekerlekli araçların yeknesak teknik koşullarının kabul edilmesi ve bunlara verilen
onayın karşılıklı tanınmasını kabul etmiştir.
BM-AEK'nın motorlu araçların yaya güvenliği performansı ile ilgili Yönetmelik tasarısı
ile güç tahrikli taşıtlar ile bunların römorklarının onaylanmış sinyal far taslarında
kullanılacak Işık Yayıcı Diot (Light Emitting Diode -- LED) ışık kaynaklarının onayı
hakkındaki tasarılarının yeknesak hükümlerine dair araç onayının standartlaştırılmış
gerekleri, 1958 Anlaşmasının tarafları arasındaki motorlu araç ticareti önündeki teknik
engelleri kaldırmayı ve bu araçların daha yüksek düzeyde güvenlik ve korunma
sağlamasını amaçlamaktadır.
Karar, bu Yönetmelik tasarıları hakkındaki AB pozisyonu doğrultusunda, Birliği temsil
eden Avrupa Komisyonunun olumlu yönde oy kullanmasını şart koşmaktadır.
3)
Yayaların ve diğer korunmasız karayolu kullanıcılarının korunmasına dair
motorlu taşıtlar tip onayına ilişkin 78/2009 (AT) sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Yönetmeliğinin EK I'inin uygulanmasına yönelik detaylı kuralları ortaya
koyan ve 2007/46/AT Yönergesini tadil ediğ 2003/102/AT ile 2005/66/AT
Yönergelerini ilga eden 22 Temmuz 2009 tarihli ve 631/2009 (AT) Komisyon
Yönetmeliği
ATRG L 195, 25.7.2009, s. 1–60
Tadil eden:

Yayaların ve diğer korunmasız karayolu kullanıcılarının
korunmasına dair motorlu taşıtlar tip onayına ilişkin 78/2009 (AT)
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliğinin EK I'inin
uygulanmasına yönelik detaylı kuralları ortaya koyan 631/2009 (AT)
Yönetmeliğinin EK'ini tadil eden 12 Mayıs 2011 tarihli ve 459/2011
(AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 124, 13.5.2011, s. 21–22
631/2009 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliği, 78/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğinin EK
I’ini uygulamaktadır. Üreticiler ile teknik sevislerin yaptıkları değerlendirmeler, dört
farklı alandaki belirli şartların açıklığa kavuşturulması gerektiğini göstermektedir. 2
Haziran 2011 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 459/2011 (AB) sayılı Komisyon
Yönetmeliği, bu amaçla 631/2009’un EK’ini tadil etmektedir.
2.1.3.
Motorlu Araçların Tescili
Araçların tesciline ilişkin ulusal kuralların Avrupa düzeyinde henüz
uyumlaştırılmamış olmasına rağmen, Üye Devletler, motorlu araçların kaydına
ilişkin çok kısıtlayıcı kurallar almak konusunda tam bir serbestiye sahip
değillerdir.
110
CPS
Advisory Group
Burada altının çizilmesi gereken husus ise, bahse konu kuralların, malların serbest
dolaşımına ilişkin temel Topluluk prensibiyle uyumlu olmaları zorunluluğudur.
Ayrıca, bağımsız olarak her birey, normal koşullar altında ikamet ettiği Üye
Devlet’te aracını kayıt ettirmekle yükümlüdür.
Bu bağlamda, 83/182/AET sayılı Konsey Yönergesi’nin 7.maddesi ve
2009/55/AT sayılı Konsey Yönergesi’nin 6.maddesi (aşağıda ayrıntılı bir şekilde
ele alınacaktır), ilgili kişinin, kendi ülkesi dışında bir Üye Devlet sınırları
dâhilinde geçici veya daimi olarak yaşadığı ve araç kullandığı durumlarda mutat
ikametgâhının tespit edilmesine ilişkin kesin kurallar ortaya koymaktadır.
Hâlihazırda, Üye Devletler’in ulusal mevzuatı, motorlu aracın alıcı Üye Devlet’te
kayıt altına alınması için azami üç değişik aşama öngörmektedir:
-
motorlu aracın teknik özelliklerinin onayı (bir başka deyişle, AT tip onayı
veya ulusal onay usulleri);
kullanılmış araçlar için yola elverişlilik testi (bir başka deyişle, insan
sağlığı ve yaşamını koruma durumlarının tasdiki);
motorlu aracın kayıt altına alınması (bir başka deyişle, karayolu trafiğinde
hizmete girmesi için gerekli idari onayın sonuçlandırılması, motorlu aracın
teşhisi ve kayıt numarasının çıkarılması)
Birçok Üye Devlette, bir motorlu aracın plaka numarası takmaksızın umumi yolda
kullanılamaması, genel kural mahiyetinde kabul edilmektedir. Standart bir durum
olarak, motorlu araç, menşe Üye Devletin veya hedef Üye Devletin tescil plakaları
(hususi veya geçici) takılarak kullanılmaktadır.
Araçların tescil belgeleri

1)
Taşıtlar için kayıt belgeleri verilmesine ilişkin 29 Nisan 1999 tarihli ve
1999/37/AT sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 138, 1.6.1999, s. 57–65
Tadil eden:

Taşıtlar için kayıt belgeleri verilmesine ilişkin 29 Nisan 1999 tarihli ve
1999/37/AT sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden 23 Aralık 2003
tarihli ve 2003/127/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili
metin)
ATRG L 10, 16.1.2004, s. 29–53
Özet
111
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, motorlu araçlar için uyumlaştırılmış bir kayıt ruhsatı ortaya
koymaktadır. Aracın diğer Üye Devletler’de trafiğe çıkmasından önce eksiksiz bir
şekilde yerine getirmesi gereken kayıt usullerini ve daha önceden başka bir Üye
Devlet’te kayıt altına alınmış olan araçların yeniden hizmete girmesini
iyileştirmeyi hedeflemektedir.
Madde 1 uyarınca, bu Yönerge, araçların kayıt altına alındığı andan itibaren Üye
Devletler’in vermesi gereken belgelere uygulanmaktadır.
Madde 4 uyarınca, bir Üye Devlet’in vermiş olduğu ruhsat, aracın uluslararası
trafikte teşhis edilmesi ve başka bir Üye Devlet’te yeniden kayıt altına alınması
için diğer Üye Devletler tarafından da kabul edilmelidir.
Bu bağlamda, Yönerge’nin I ve II No’lu EK’leri, teknik yönlerin uyarlanması
için basitleştirilmiş usulleri içermektedir.
Yönerge, EK’lerinin, madde 7’de belirtilen usul doğrultusunda, teknik ilerlemeye
uyumlaştırılmasını kabul etmektedir.
2)
Ortak sınırlardaki kontrollerin aşamalı olarak kaldırılması ile ilgili
Schengen Anlaşmasını uygulayan Konvansiyonu, Üye Devletlerin araç
sertifikalarının verilmesinden sorumlu hizmetlerinin Schengen Bilgi Sistemine
erişimi konusunda tadil eden Avrupa Parlamentosu ile Konseyin 6 Temmuz 2005
tarihli ve 1160/2005 (AT) sayılı Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 191, 22.7.2005, s. 18–21
Yönetmelik, tescil sertifikaları vermekle yetkilendirilmiş kurumların, araç tescili
öncesinden Schengen Bilgi Sistemi (Schengen Information System -- SIS) ile iletişime
geçmelerini gerektirmektedir. Böylece, çalınmış, kaçırılmış ya da kayıp motorlu
araçların bilgilerini barındıran SBS yardımıyla araç hırsızlığına karşı mücadelenin
desteklenmesi beklenmektedir.
3)
Komisyon Tebliği: Başka bir Üye Devlet menşeli motorlu araçların
kayıt altına alınmasıyla ilgili usullere ilişkin Yorumlayıcı Tebliğ
SEC (2007) 169
Özet
Bu Tebliğ, Üye Devletleri, diğer Üye Devletler’den gelen motorlu araçların
kayıt altına alınmasına ilişkin olarak daha esnek davranmaları konusunda teşvik
etmeyi hedeflemektedir.
Tebliğ, Avrupa Birliği çapında tekdüze bir AT tip onayının, tüm Üye
Devletler’deki kayıt altına alma sürecini hızlandırılıp kolaylaştırılacağını
vurgulamaktadır. Bu maksatla, motorlu araçların ve römorklarının ve bu tür
112
CPS
Advisory Group
araçlara yönelik sistemlerin, aksamların ve ayrılabilir teknik ünitelerin onayına
ilişkin yeni bir Çerçeve Yönerge için Önerge’ye (ki, bu aşağıda ayrıntılı bir
şekilde açıklanacaktır) dikkat çekmektedir. Bu Tebliğ’in hedefi, satın alan Devlet
dışında başka bir Üye Devlet’te motorlu araçların kayıt altına alınmasına ve Üye
Devletler arasında bahse konu kaydın transferine uygulanan Topluluk mevzuatının
bütün bir resmini vermektedir. Avrupa mevzuatında ve ilgili içtihat hukukundaki
son genişlemeler ışığında, bu alanı düzenlemektedir.
Beklemedeki önergeler

Araçların tescil belgeleri
1)
Araçların tescil belgeleri ile ilgili 1999/37/AT Konsey Yönergesini tadil eden
bir Avrupa Parlamentosu ile Konseyi Yönergesine dair Önerge (Yola elverişlilik
Paketinin bir parçası)
COM(2012) 381 final
Mevcut durum: Önerge 13 Temmuz 2012 tarihinde Parlamento ile Konseye
gönderilmiştir.
Özet
Önerge, yol güvenliğini artırmak ve çevrenin korunması amacıyla motorlu araçlar ve
bunların römorklarının yol kenarı denetimi ile ilgili güncellenmiş uyum kurallarını
hedeflemektedir.
Önerge aynı zamanda, Yol Güvenliği üzerine Siyasaın İntibakı 2011-20 çalışmasında
önerildiği şekilde 2020 yılı itibariyle trafikte ölümlü kazaları yarıya indirmeye hedefini
teşvik etmeye çalışmaktadır.
Buna ilaveten Önerge'nin, eksik bakımlı araçların taşımacılığından kaynaklanan
salınımları azaltmaya katkıda bulunması beklenmektedir. Bu Önergenin de bir parçası
olduğu "Yola elverişlilik Paketi," yola elverişlilik rejimine eşlik eden, yolaelverişlilik
muayeneleri (Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2009/40/AT Yönergesi), yol kenarı
kontroller, (Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2000/30/AT Yönergesi) ve araçların
tescil kurallarını (1999/37/AT Konsey Yönergesi) içeren mevcut hukuki çerçevede yer
alan gerekleri devam ettirecektir.
Önerge, yaşı ilerlemiş ve özellikle yüksek kilometreye ulaşmış araçların muayene
aralığını tadil etmenin yanısıra, motorsikletler dahil olmak üzere yeni araç
kategorilerinin mevcut rejiminin kapsamını genişletmektedir.
Son olarak Önerge, özellikle muayene ekipmanı, muayeneden sorumlu personelin beceri
ve eğitimi ve muayene sisteminin denetimi olmak üzere birtakım mevzularda,
muayenenin standart ve kalitesine dair yeni gerekleri şart koşmaktadır.
113
CPS
Advisory Group
2.1.4.
Motorlu Araçların Vergilendirilmesi
Malların, özellikle de motorlu araçların vergilendirilmesi, Üye Devletler’in
bütçeleri için önemli bir gelir kaynağı teşkil etmektedir. Bu yüzden, vergilendirme
uygulamaları, “serbest dolaşım” hususunda son derece önem arz etmektedir.
Aşağıdaki müteakip iki yönerge, motorlu araçların Üye Devletler’in topraklarında
serbest dolaşımı için potansiyel vergi engellerinin üstesinden gelmek üzere
onaylanmıştır.
Belirli taşımacılık vasıtalarının vergi muafiyeti

1)
Bir üye ülkeden diğerine geçici olarak ithal edilen belirli taşımacılık
vasıtalarının Topluluk içinde vergi muafiyetine ilişkin 28 Mart 1983 tarihli ve
ATRG L 105, 23.4.1983, p. 59-63
Tadil eden:

Mali sınırların kaldırılmasını maksadıyla ortak sistemi bir katma değer
vergisi ile tamamlayan ve 77/388/AET Yönergesini tadil eden 16 Aralık 1991
ATRG L 376, 31.12.1991, s. 1–19
Özet
Yönerge, ulusal vergi düzenlemelerini uyumlaştırmak suretiyle, Topluluk
dâhilinde geçici olarak ithal edilen belirli taşımacılık vasıtalarının önündeki vergi
engellerini kaldırmayı hedeflemektedir.
Madde 1 uyarınca, Üye Devletler, Yönerge’de belirlenen koşullar altında, motor
tahrikli karayolu araçlarının (römorkları ile birlikte) diğer bir Üye Devlet’ten
geçici ithaline, aşağıda sıralananlardan muaf tutabilirler:
— Muamele vergisi, özel tüketim vergisi ve diğer tüketim vergilerinden;
— EK’te sıralanan vergilerden.
Bununla birlikte, ticari araçlar, yukarıda bahsi geçen muafiyetten bağışık
tutulmaktadır.
Yönerge’nin kapsamı, bir Üye Devletin iç pazarında yürürlükte olan genel
vergilendirme koşulları uyarınca ithal edilen veya iktisap edilen bazı taşımacılık
vasıtaları ile sınırlandırılmıştır.
114
CPS
Advisory Group
Yönerge, belirlenen koşul ve durumlar çerçevesinde, şahıslar tarafından başka bir
Üye Devletten geçici olarak ithal ettiği kişisel mülkiyetin, tüm Üye Devletler
tarafından muamele vergisinden, özel tüketim vergisinden ve bu tür mülkiyetlere
normal şartlarda uygulanan diğer tüketim vergilerinden muaf tutulmasını şart
koymaktadır.
Diğer yandan, Yönerge, ülke dahilinde bu tür mülklerin kullanımıyla ilintili
spesifik ve/veya dönemsel vergileri ve rüsumlarını (bir başka deyişle, motorlu araç
kayıt ücretleri) kapsamamaktadır.
Yönerge, hususi araçların geçici ithalatına ilişkin olarak muafiyet verilmesi ve bu
muafiyetin süresine dair koşulları belirlemektedir.
İstisnai durumlarda, hususi araçların ticari amaçla geçici olarak ithalatı,
4.maddede; bahse konu alandaki ithalata ilişkin spesifik durumlar ise 5.maddede
düzenlenmektedir.
Yönerge, süreç içinde Birliğe katılan yeni Üye Devletlere de genişletilmiştir.

Geçici ithalat üzerinde vergi muafiyeti
2)
Kişilerin bireysel mülkiyetlerinin Üye Ülkelerden yapılan daimi
girişlerinde uygulanabilir vergi istisnalarına ilişkin 25 Nisan 2009 tarihli ve
2009/55/AT sayılı Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 145, 10.6.2009, s. 36-41
Özet
Bu Yönerge temel olarak kişilerin bireysel mülkiyetlerinin üye ülkelerden daimi
ithalatına uygulanacak vergi istisnalarına ilişkin 83/183/AET sayılı Yönergeyi
yeniden düzenlemeyi amaçlamaktadır. Bu çerçevede ortaya çıkmış yeni Yönerge,
eski düzenlemenin içeriğini korumakla beraber bu çerçevede kabul edilmiş olan
ilgili mevzuatı da tek bir çatı altında toplamaktadır.
Yönerge, söz konusu mülklerin ülke içinde kullanımına ilişkin spesifik ve/veya
dönemsel vergileri ve rüsumları (bir başka deyişle, motorlu araç kayıt ücretleri)
kapsamamaktadır.
Yönerge’nin 1.maddesi uyarınca, her Üye Devlet, şahsi malların bireyler
tarafından bir Üye Ülkeden daimi olarak ithalatının, muamele vergisi, özel tüketim
vergisi ve bu tür mallara uygulanan diğer tüketim vergilerinden muaf tutmakla
yükümlüdür. Buna karşılık, ticari araçlar bu muafiyetten bağışık tutulmuştur.
Malların ithalatı, sırasıyla 7, 8, 9 ve 10.maddelerde belirlenen dönemlerde bir veya
birçok kez gerçekleştirilebilir.
115
CPS
Advisory Group
Yönerge uyarınca, ithal edilen motorlu araçlar, vergiden muaf olarak ithal
edilmelerini müteakip 12 aylık dönem boyunca, ithal eden Üye Devletin yetkili
mercilerinin onayıyla uygun bir şekilde gerekçelendirilmediği durumlar haricinde,
ıskartaya çıkarılamaz; kiraya verilemez veya ödünç verilemez.
2.1.5.
CARS–21 Girişimi
13 Ocak 2005 tarihinde, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Günter
Verheugen tarafından, Avrupa Otomobil İmalatçıları Birliği (ACEA) Başkanı
Bernd Pischetsrieder ve Volkswagen CEO’sunun işbirliğinde, bir basın konferansı
aracılığıyla yeni bir girişim başlatılmıştır.
Yeni girişim, 21. yüzyıl için Rekabetçi Otomotiv Düzenleyici Sistemi
(Competitive Automotive Regulatory System for the 21st Century – CARS 21)
olarak adlandırılan “Yüksek Düzey bir Grup” oluşturmayı hedeflemektedir.
CARS 21, ilk olarak Avrupa otomotiv endüstrisiyle ilgili olarak faaliyete başladı;
zira sanayinin görüşüne göre, otomotiv sektörünü düzenlemeyi hedefleyen
önlemler, AB menşeli motorlu araçların, tüketici için aşırı pahalı hale gelmesinde
de görüldüğü üzere, Avrupa otomotiv endüstrisinin küresel rekabet gücü üzerinde
negatif etkide bulunacak şekilde kümülatif (giderek artan) maliyetler doğurduğu
yönündedir.
Bu sebepten ötürü, CARS–21 Grubu, Avrupa otomobil endüstrisinin küresel
rekabetini güçlendirmek amacıyla tavsiyelerde bulunmaktadır.
CARS–21 Grubunun ilk toplantısı, 11 Nisan 2005 tarihinde gerçekleşmiştir ve
Grup, 2005 yılı boyunca bir dizi toplantıda bulunmuştur.
CARS–21 Grubu’nun çalışmalarına katkıda bulunmak amacıyla, tüm ilgili
taraflarla birlikte (bir başka deyişle, Üye Devletler, sanayi temcileri, Avrupa
Parlamentosu Üyeleri (MEPs) ve sivil toplum kuruluşları), otomotiv endüstrisinin
gelecekteki ihtiyaçları ve zorluklarına ilişkin olarak bir istişare süreci
başlatılmıştır. Bahse konu istişare, 15 Nisan 2005 tarihine kadar sürmüş ve bunu
müteakip, 21 Nisan 2005’te, üst-düzey sanayi ve sivil toplum temsilcilerinin
görüşleri dinlenmiştir.
Gerçekleşen toplantılar neticesinde elde edilen veriler, CARS–21 tarafından
Aralık 2005 Final Raporu’nda bir araya getirilmiştir.
Bu raporunda, CARS–21, öncelikle entegre bir yaklaşıma dayanmaktadır ve
motorlu araçlardaki CO2 salınımlarının daha fazla azaltılmasına yönelik
çalışmalarda bulunma ihtiyacını vurgulamaktadır. Endüstrinin küresel rekabet
gücünü ve istihdamı güçlendirmek yanında, tüketicilerin karşılayabileceği
fiyatlarda olacak şekilde, güvenlik ve çevresel performansta daha fazla ilerleme
yaşanmasını sürdürülebilir kılma konusunda da karar vermiştir.
116
CPS
Advisory Group
Bu bağlamda, Rapor’da öne sürülen tavsiyeler, esas olarak aşağıda belirtilen
konuları kapsamaktadır:
— yasal çerçevenin sadeleştirilmesi (daha iyi düzenleme);
— hafif ve ağır hizmet taşıtlarından çıkan hava kirletici salınımların
azaltılması;
— araç üreticilerini, benzin/yakıt tedarikçilerini, tamircileri, kamu
mercilerini ve müşterileri/sürücüleri içeren entegre bir yaklaşımın
benimsenmesi;
— karayolu güvenliğinin artırılması;
— araştırma ve geliştirme;
— fikri mülkiyet;
— rekabet;
— ticaret;
— vergilendirme ve mali teşvikler.
Mevcut tip onayı sistemine ilişkin olarak, CARS–21 bahse konu sistemin
verimliliği ve Aralık 2005 Final Raporu’nda bu sistemin devamı konusunda
hemfikir olmuştur.
Grup, ayrıca, Rapor’da yürürlükteki mevzuatın büyük bölümünün, tüketicilerin
güvenliği ve korunması ile çevre ve sağlık endişeleri nedeniyle muhafaza edilmesi
soncuna varmıştır.
Diğer yandan, aşağıda sıralanan 38 Yönerge’nin UN/ECE Yönetmelikleriyle
değiştirilmesini de tavsiye etmiştir:
 70/157/EEC (ses seviyeleri)
 70/221/EEC (benzin depoları)
 70/311/EEC (direksiyon döndürme
kuvveti)
 70/387/EEC
(kapı
sürgüleri
ve
menteşeleri)
 70/388/EEC (sesli uyarıcılar)
 71/127/EEC (geri görülebilirlik)
 71/320/EEC (frenleme)
 72/245/EEC (radyo parazitlerinin
giderilmesi)
 74/60/EEC (iç donanımlar)
 74/61/EEC (izinsiz kullanıma karşı
önlem ve immobilizer)
 74/297/EEC (direksiyon koruyucular)
 74/408/EEC (koltuk mukavemeti)
 74/483/EEC (dış çıkıntılar)
 75/443/EEC (takometre/geri vites)
 76/756/EEC (aydınlatma teçhizatları)
 76/757/EEC (geriye yansıtıcılar)
 76/758/EEC (lambalar)

















76/761/EEC (farlar)
76/762/EEC (ön sis farları)
77/538/EEC (arka sis farları)
77/539/EEC (geri vites lambaları)
77/540/EEC (park lambaları)
77/541/EEC
(araç
koltuk
kemerleri)
78/316/EEC
(kumandaların
tanıtımı)
80/1269/EEC (motor gücü)
89/297/EEC (yan koruması)
92/22/EC (emniyet camı)
92/23/EC (tekerlekler)
94/20/EC (kavrama tertibatları)
95/28/EC (alev dayanıklılığı)
96/79/EC (önden gelen darbeler)
96/27/EC (yandan gelen darbeler)
98/91/EC
(tehlikeli
malların
taşınması)
2000/40/EC (motorlu araçların ön
koruma donanımları)
117
CPS
Advisory Group
 76/759/EEC (yön göstergeleri)
 76/760/EEC
(arka
tescil
lambaları)
plaka
 2001/56/EC (ısıtma sistemleri)
 2001/85/EC (otobüsler ve yolcu
otobüsleri)
CARS-21’in bir diğer tavsiyesi de, sanal ortamda test (virtual testing) ve otosınama (self-testing) kavramlarını, bazı hukuki fiillere dâhil etmenin önerilmesi
şeklinde olmuştur. İdari usullerin maliyetini azaltmak ve zamandan tasarrufta
bulunmak amacıyla endüstrinin ilgili yasal düzenlemelere uygunluk masraflarını
azaltmak amacıyla, Grup, aşağıdaki müteakip 25 Yönerge’nin ve bazı UN/ECE
Yönetmelikleri’nin18 gözden geçirilmesi konusunda yol göstermiştir:
Oto-sınama için önerilecek olanlar:
Sanal ortamda test için önerilecek
olanlar:
AT Yönergeleri:
AT Yönetmelikleri:







70/222/EEC (arka tescil plakaları)
77/389/EEC (çeki kancaları)
78/316/EEC (kumandaların tanıtımı)
78/317/EEC (buz / buğu çözücü)
78/318/EEC (cam yıkama / silme)
78/549/EEC (tekerlek kapakları)
92/21/EEC (kütleler &boyutlar [yolcu
arabaları])
 97/27/EC (kütleler ve boyutlar)
[Otobüsler]
 92/114/EEC (şoför mahallinin dış
sinyal lambaları)
 77/389/EEC (çeki kancaları)
 77/649/EEC (ön görüş alanı)
 78/318/EEC
(ön cam yıkama/silme)
 78/549/EEC (tekerlek kapakları)
 92/114/EC (şoför mahallinin dış
çıkıntıları)
Avrupa Komisyonu, 2006 Nisan ayı itibariyle, başka bir kamu istişare süreci 19
başlatmıştır. Bahse konu istişarenin amacı, CARS 21 Final Raporu hakkında tüm
ilgili tarafların görüşlerini ve daha önceden verilmiş tavsiye kararlarını bir araya
getirmektir.
Bu bağlamda, Avrupa Komisyonu, 21.yüzyıl için Rekabetçi Otomotiv Düzenleyici
Çerçevesine ilişkin olarak, Avrupa Parlamentosu ve Konsey’e yönelik bir Tebliğ
hazırlamıştır.
Bahse konu Tebliğ, AB Komisyonu’nun CARS–21 sonuçlarına getirdiği yorumu
ortaya koymakta ve Avrupa otomotiv endüstrisinin rekabet gücünün artırılmasına
yönelik olarak bir dizi eylem belirlemektedir.
18
Test ve oto-test için önerilen UN/ATE Yönetmeliklerinin listesi için, bkz. http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2007/com2007_0022en01.pdf
19
Kamu istişaresinin sonuçları hakkında daha fazla bilgi için, bkz.
http://AT.europa.eu/enterprise/automotive/pagesbackground/competitiveness/cars21_finalreport_consulta
tion/contributions.htm
118
CPS
Advisory Group
CARS-21 tarafından yapılan tavsiyeler ışığında, Komisyon, otomotiv sektörüne
ilişkin gelecekte alacağı politikayı yönlendirmeye niyetlendiği istikameti
vurgulayan uzun vadeli bir strateji belirlemiştir. Yukarıda ayrıntılı olarak
açıklanan bu Tebliğ, şu alanları kapsamaktadır:
—
—
—
—
—
—
Tip onayını tüm araç kategorilerine genişletmek;
Avrupa karayollarındaki güvenliği artırmak;
Gelecekteki rekabetçiliğin bir anahtarı olarak Araştırma&Geliştirme;
Ticarette ve deniz aşırı pazarlardaki ticaretteki adil küresel rekabet;
Düzenleyici sadeleştirme ve uluslararası düzeyde tanınan kurallar;
CO2 salınımlarının azaltılmasına odaklanan entegre yaklaşım.
Sonuç raporunun yayımlanmasını takiben, CARS 21 orta vade değerlendirmesi
otomotiv sektörüne ilişkin mevzuat içindeki gelişmeleri gözden geçirmek amacıyla
yürütülmüştür. CARS 21 sürecinin orta vade değerlendirmesi 16 sonucu ortaya
koymuştur.
Bu çerçevede öncelikle; Komisyon’un taşımacılık, çevre ve enerji politikalarının
gelecekteki rolünü göz önünde bulundurarak, CARS 21’in 2010 perspektifinde
geniş katılımlı bir işbirliği forumuna dönüştürülebileceğini dikkate alması
gerektiğine işaret edilmiştir.
İçerik ve süreç açısından mevzuatın tümüyle geliştirildiği gözlenmektedir. Tüm
taraflar daha iyi yönetmelik prensiplerinin tatbikinin kuvvetlendirilerek devamını
müşterek amaç edinmişlerdir.
Yönetmeliğin artan etkileri, filo yenileme ve bunların maliyetlerinin
karşılanabilirliği otomotiv sektöründe dikkate alınması gereken konulardır.
Kapsayıcı bir genel çerçevenin temini gerek tüketicinin alım gücü, gerekse bu
çerçevede doğrudan bir etken konumunda olan sektörün rekabet gücünün
artırılması bakımından gereklidir.
Orta vade değerlendirmesi kapsamında ortaya konan bir diğer sonuç ise, uluslar
arası düzeyde uyumun ve düzenlemelerde sadeleştirilmenin, BM / Avrupa
Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) çerçevesinde varılan mutabakatlar ve İç Pazar’ın
işleyişinin iyileştirilmesi yolu ile sağlandığıdır. Rapor, İç Pazar’ın işleyişi
kapsamında şu değerlendirmeyi ortaya koymaktadır: Araç tip onayı sisteminin
kapsamının genişletilmesi çerçevesinde gelişme kaydedilmiş olup, sistem tüm ilgili
taraflarca yeni araçlara yönelik ortak pazarın temini çerçevesinde en önemli unsur
olarak görülmeye devam etmektedir. Vergilendir ve mali teşvikler kapsamında,
ilgili taraflar Üye Ülkelerde farklılık gösteren vergilendirme sistemlerinin İç
Pazar’ın etkin işleyişi açısından sorun oluşturduğuna dikkat çekmektedirler. Bu
çerçevede Üye Devletler arasında işbirliği güçlendirilmelidir.
Bütünsel yaklaşımlar altında bireysel arz yanlı önerilerin geliştirilmesi esasında ve
süreç ile ilgili üye ülkeler tarafından değişik görüşler var olduğundan bu yana yakıt
randımanı ve CO2 emisyonları standartları ve gerçek hayat emisyon ölçümleri
119
CPS
Advisory Group
konusu problem teşkil etmektedir. Ortak anlayışa göre CO2 emisyonlarının yeni
nesil mevzuat çerçevesi olan 2020 çerçevesi altında olmalıdır. Ölçümlere ilişkin
olarak, mevcut Yeni Avrupa Sürüş Döngüsü (New European Drive Cycle) modern
gerçek dünyanın sürüş şartlarına göre revize edilmelidir.
Yakıt verimliliği, CO2 emisyon standartları ve ömür boyu emisyon değerlerinin
saptanması hususları tartışma yaratmaktadır. Bu durum temel olarak Üye Devletler
arasında; bütünsel yaklaşım çerçevesinde, sürece ve esasa yönelik arz odaklı
bireysel çözüm önerileri geliştirilmesi konusunda görüş ayrılıkları bulunmasından
kaynaklanmaktadır. CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik yeni nesil
mevzuatın 2020 yılından itibaren uygulamaya konulması gereği çerçevesinde ortak
bir görüş birliği oluşmuştur.
Diğer taraftan, emisyon ölçümüne çerçevesinde ise; mevcut Yeni Avrupa Sürüş
Döngüsü (New European Drive Cycle)’nün dünyadaki modern sürüş koşulları ile
bağlantılı olarak geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Geleceğe yönelik eğilimler, 2020 perspektifi çerçevesinde içten yanmalı
motorların birincil pozisyonunu koruyacağını gösteriyor. Diğer taraftan hibrid
teknolojilerin önemi de artmaktadır. İlgili taraflar elektrik bataryalı araçların
(melez ve melez uyumlularda dahil olmak üzere) ve hidrojen tahrikli araçların
halihazırda en gelecek vadeden seçenekler oldukları konusunda görüş birliğine
varmışlardır.
Topluluk düzeyinde büyük önem arz eden yol güvenliği hususu, Orta Vade
Değerlendirmesi kapsamında ele alınan bir başka konudur. Komisyon tarafından
gündeme getirilen Elektronik Denge Sistemleri, Gelişmiş Acil Fren Sistemleri ve
Şerit Değiştirme Uyarı Sistemlerinin Topluluk Müktesebatına uyarlanması önerisi
tüm ilgili taraflar nezdinde olumlu karşılanmıştır. Buna ilaveten; yol güvenliği
konusunda, Üye Ülkeler nezdinde ortaya konacak olan ulusal hedeflere kısıtlama
getirilmeksizin, 2010 yılı sonrasına yönelik olarak AB düzeyinde bir dizi yeni
hedef belirlenmesi gereği üzerinde görüş birliğine varılmıştır.
İlgili taraflar, sektöre gelişmekte olan pazarlara giriş imkanı tanıyacak olan ticaret
serbestliğinin artması ilkesini desteklemektedirler. Bu prensip doğrultusunda,
ithalat vergilerinin düşürülmesi, tarife dışı engellerin kaldırılması, korumacı
önlemlerden kaçınılması önem arz etmektedir. Rapor ayrıca, Komisyon’un bir dizi
çift taraflı ticaret antlaşmasına yönelik görüşmeler yürüttüğüne de dikkat çekmiştir.
Araştırma ve geliştirmeye ilişkin olarak CARS 21 ilkelerinin büyük bir oranda
takip edildiği kaydedilmektedir. Hibrid ve elektrikli taşıtlarda enerji, çevre,
güvenlik ve ilerleme teknolojileri alanlarında devamlı araştırmalara ihtiyaç
duyulmaktadır. Hidrojen ve yakıt hücreleri, batarya ve enerji depolanması ile
beraber diğer önem taşıyan hususları oluşturmaktadır.
Son olarak Orta vade Değerlendirmesi çerçevesinde öne çıkan diğer konular ise
Blok Muafiyeti Yönetmeliği ve yeniden yapılandırılmadır. İlgili taraflar Blok
Muafiyeti Yönetmeliği’nin yenilenmesi farklı görüşlere sahiptirler. Öte yandan,
120
CPS
Advisory Group
sektör temsilcileri, KOBİ’lerin ekonomik gelişmeye desteğini sürdürebilmeleri ve
istihdam sağlamaya devam edebilmeleri için Küçük İşletmeler Yasası kapsamında
benimsenen prensiplerin korunması gerektiği hususunda görüş birliğine
varmışlardır. Diğer taraftan, uluslararası rekabetin ve pazar eğilimlerinin değişimi
göz önüne alındığında yeniden yapılandırmanın bir ihtiyaç olduğu gerçeği öne
çıkmaktadır. Bu çerçevede ilgili taraflar Avrupa’da kalifiye işgücü ve eğitimin
geliştirilmesi hususlarına vurgu yapmışlardır.
1) Avrupa Komisyonu’ndan Avrupa Parlamentosu ve Konsey’e Tebliğ:
21.yüzyıl için Rekabetçi Otomotiv Düzenleyici Çerçevesi – CARS–21 Yüksek
Düzey Grubu’nun Final Raporu’na ilişkin Komisyon Tutumu – Avrupa
Birliği’nin Büyüme ve İstihdam Stratejisi’ne bir Katkı
COM (2007) 22 final
Özet
Avrupa Birliği’nin gelecekteki otomotiv politikasında, daha iyi bir düzenlemeye
doğru bir yönelim olduğunun altını çizen bu Tebliğ, değişik politika alanları
arasındaki etkileşimi artırmayı ve toplumun çevre ve güvenliğe ilişkin
hassasiyetini korumayı amaçlamaktadır.
Tebliğ, AB Komisyonu’nun tutumunu ve değerlendirmesini ve aynı zamanda
Avrupa otomotiv endüstrisini etkileyen ana politika alanlarını analiz etmek
amacıyla CARS 21 Yüksek Düzey Grubu tarafından tanıtılan Rapor’a bir cevap
niteliğindeki kamu politikasını ortaya koymaktadır.
Bu Tebliğ aracılığıyla, CARS 21 Grubu’nun tavsiyeleri, Topluluk’un UN/ECE
sisteminden bağımsız olarak yasama faaliyetinde bulunma olanağını her zaman
haiz olması kaydıyla, Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmiştir.
Bu bağlamda, Avrupa Komisyonu 38 AT Yönergesi’ni, karşılık gelen Birleşmiş
Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) Yönetmelikleri’yle
değiştirmeyi kabul etmiştir.
Komisyon, aynı zamanda, 25 AT Yönergesi’nde oto-sınama ve sanal ortamda test
için kullanılacak gerekli teknik hükümleri ortaya koymayı taahhüt etmiştir; ki
bunları da 2008–2009 döneminde önermesi beklenmektedir.
Bu Tebliğ, çevre başlığı altında, hava kirletici salınımların seviyesinin Hava
Kirliliği Tematik Stratejisi doğrultusunda daha da sınırlandırılmasını
hedeflemektedir.
121
CPS
Advisory Group
Bu çerçevede, Tebliğ, motorlu araçların CO2 salınımlarını azaltacak olan
gelecekteki Komisyon stratejisinin anahtar öğelerini şu şekilde ortaya
koymaktadır:




AB ile Üye Devletler arası işbirliği aracılığıyla 2012 itibariyle AB’nin 120
g/km CO2 salınımı hedefini gerçekleştirmek amacıyla entegre bir
yaklaşıma dayanılması;
Bio-yakıtların kullanımının artırılması;
Üye Devletler ve tüketiciler tarafından ilave çabalarda bulunulmasının
teşviki;
Yakın bir zamanda onaylanan Avrupa için Enerjiye ilişkin Komisyon
Tebliği’nin eşgüdümü.
Bu Tebliğ’de yer alan önergelerin ve girişimlerin hedefi, şu şekilde belirtilebilir:






Tek Pazar’ın işletişinin iyileştirilmesi;
Karayolu taşımacılığının çevresel olarak sürdürülebilirliğinin geliştirilmesi;
Avrupa karayollarındaki güvenliğin desteklenmesi;
Avrupa otomotiv endüstrisi için küresel düzeyde adil olarak işleyen bir
ortamın yaratılmasına katkıda bulunulması;
Stratejik önemdeki alanlardaki Ar&Ge’nin artırılması;
Otomotive ilişkin mevzuatın basitleştirilmesi ve Otomotiv Düzenleyici
Ortamının içselleştirilmesi uğraşının sürdürülmesi.
Bu Tebliğ, araç özelliklerini, karayolu kullanıcılarını ve altyapıyı içerecek şekilde
karayolu güvenliği için bütünsel bir yaklaşımın benimsenmesi gereksinimine
dikkat çekmektedir. Yeni araçlara Elektronik Denge Kontrolü’nün (Electronic
Stability Control – ESC) yerleştirilmesi, araçlara ilişkin faaliyetlerde kayda değer
bir önerge olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, Tebliğ, Isofix çocuk bağlama
sistemlerinin yeni araçlarda mecburi olarak yerleştirilmesini önermektedir.
Tebliğ, düşük maliyetlerden dolayı otomotiv üretiminin üçüncü ülkelere
kayacağına yönelik endişelere dikkat çekmektedir. Bu nedenle, pazara erişimi
iyileştirmek amacıyla ikili ticaret anlaşmaları (özellikle Asya bölgesinde)
yapmanın potansiyelinin değerlendirilmesini önermekte ve küresel düzeyde fikri
mülkiyet haklarının güçlendirilmesi ihtiyacına dikkat çekmektedir.
Tebliğ, bu çerçevede, Çin menşeli ticaretin ve düzenleyici alandaki gelişmeleri
izlemeye devam edilmesi ve Rusya ile yakın ilişkilerin sürdürülmesi gerektiğini
saptamaktadır.
Araştırma ve geliştirme hususunda, Tebliğ, temiz ve yenilenebilir yakıtları, akıllı
araçları ve karayollarının altyapısını, araştırma önceliklerinin tam özü olarak
belirlemektedir. Komisyon’un hidrojen ve yakıt hücrelerine ilişkin Ortak bir
Teknoloji Girişimi yaratmaya ve yakıt olarak hidrojen kullanan araçlar hakkında
bir yönetmelik önerisinde bulunmaya dair niyetinin de altını çizmektedir.
122
CPS
Advisory Group
Tebliğ, şirketlerin rekabetçiliğe ilişkin sorunlara erken bir aşamadan hazırlıklı
olmalarını ve sosyal sorumluluk çerçevesinde faaliyette bulunmalarını sağlayan
uygun çerçeve koşullarına olan gereksinimi vurgulamaktadır.
Komisyon, Tip Onayı sistemi hususunda, bu sistemin, ticari araçlar, otobüsler ve
kamyonlar gibi daha fazla otomotiv ürününü kapsayacak şekilde genişletilmesi
gerektiği kanaatindedir.
Ayrıca, vatandaşlara ve şirketlere bir sorun kaynağı teşkil eden yola elverişlilik ve
kayıt altına alma usullerine ilişkin sorunlara da dikkat çekmektedir.
Ayrıca, diğer Üye Devletler’den ikinci el araç ithal etmenin daha kolay hale
getirilmesine yönelik niyetini de ortaya koymaktadır.
Tebliğ’in önceden işaret ettiği üzere, Komisyon, tip onayı ve daha önceden başka
bir Üye Devlet’te kayıt altına alınmış olan araçların tesciline ilişkin Yorumlayıcı
Tebliğ’ini 2007 yılında güncelleyecektir. Hatırlatmak gerekirse, M1 kategorisine
mensup araçlara ilişkin olan bahse konu Tebliğ, Avrupa Birliği vatandaşlarının
Birlik dâhilinde hususi araçlarının transferi ve kayıt altına alınmasına ilişkin usulü
kolaylaştırmaktadır.
Bu Tebliğ, aynı zamanda, Yedinci Çerçeve Programı dâhilindeki Avrupa
Araştırmaları’nda, hem artımsal araştırmaya (örneğin, temiz ve enerji tasarruflu
termal motorlar için teknolojik yenilikler; entegre güvenlik sistemleri), hem de ileri
teknolojilere (örneğin, yeniden şarj edilebilir hibrid arabaların geliştirilmesi, ikinci
nesil bio-yakıtlar ve hidrojen ve yakıt hücreleri) odaklanma gereğine de işaret
etmektedir.
Buna ilaveten, bahse konu Tebliğ, bio-yakıtlar ve/veya hidrojen hücreleri ve
benzeri ilgili alanlarda öncü piyasalar oluşturmanın önemini vurgulamaktadır.
Böylece, Komisyon Avrupa finans kuruluşlarını (örneğin Avrupa Yatırım
Bankası), otomotiv sektöründeki araştırmalara destek vermeye devam etmeleri
hususunda teşvik etmektedir.
Bu Tebliğ, otomotive ilişkin konularda katılımcı tarafların gelecekte politika
oluşturma kültürüne ve metodolojisine (yöntem bilimi) katkıda bulunması
beklentisinden hareketle, kendileriyle istişare ve diyalog ortamında kabul
edilmiştir.
Komisyon, tüm ilgili taraflarla birlikte, CARS 21 Grubu’nun önermiş olduğu
tavsiyeleri, dönem ortası bir gözden geçirmeye tabi tutacak ve her bir katılımcının
katettiği ilerlemeyi izleyecektir.
2)
CARS 21 Avrupa Birliğinde Otomotiv Sektörünün Rekabet Yeteneği ve
Sürdürülebilir Büyümesine ilişkin Üst Düzey Grubu Yeniden Faaliyete Geçiren 14
Ekim 2010 tarihli Komisyon Kararı
ATRG C 280, 16.10.2010, s. 32–34
123
CPS
Advisory Group
AB Komisyonu 14 Ekim 2010 tarihinde CARS 21’i yeniden başlatmış ve CARS
21 Avrupa Birliğinde Otomotiv Sektörünün Rekabet Yeteneği ve
Sürdürülebilir Büyümesine ilişkin Üst Düzey Grubunu yeniden faaliyete
geçiren Komisyon Kararı yayımlanmıştır. 2010/C 280/08 sayılı Karar uyarınca,
CARS 21 Girişimi 3 seviyeli bir yapıdan oluşacaktır:
I.
Üst Düzey Grup (Bakanlar, Yönetim Kurulu Başkanları ve Birlik
Başkanları)
II.
"Sherpa" Grubu: Bu grup Üst Düzey Gruba ilgili verileri sunmaktan ve
Çalışma Gruplarını yönlendirmekten sorumlu olacaktır.
III.
Çalışma Grupları, özel konulara ilişkin daha teknik konulardan ve
durumlardan sorumlu olacaktır.
Öte yandan, AB Komisyonu söz konusu Üst Düzey Gruba otomobil endüstrisinin
rekabet yeteneği veya sürdürülebilir büyümesi gibi konularda danışabilecektir.
Sürecin yeniden başlatıldığı 2010 yılında beri dört çalışma grubunun
gerçekleştirdiği onsekiz, Üst Düzey Grubun gerçekleştirdiği ikisi kamuya açık dört
toplantı sonrasında, Üst Düzey Grubu 6 Haziran 2012 tarihinde gerçekleştirdiği
üçüncü toplantısında Nihai Raporu kabul etmiştir. Mevcut ekonomik durumun
zorluklarını üstesinden gelmede sektöre yardımcı olmacak tedbirler için bir
Aksiyon Planı oluşturulmuştur.
2.2. AB Çevre Politikası
Otomotiv sektörü, AB Çevre Politikası’yla bağlantılı olarak düzenlenen ana
endüstri kollarından birini teşkil etmekte ve her zaman için titizlikle ele
alınmaktadır.
Bu titizliğin ardında yatan esas nedenlerden biri, karayolu taşımacılığının AB’deki
sera gazı salınımlarında en büyük ikinci kaynağı teşkil etmekte oluşudur (şöyle ki,
ağır yakıt ve benzin tüketimlerinden dolayı, motorlu araçlar, önemli miktarda hava
kirleticisi üretmektedir. Dolayısıyla, sera gazı salınımlarının başlıcalarından birini
teşkil eden AB’nin karbondioksit (CO2) toplam salınımlarının %12’lik
bölümünden sorumludur).
Başka bir neden ise, motorlu araçların çok karmaşık bir yapıya sahip ve yapısal
anlamda teknolojik mallar olması; yaşam döngülerini tamamladıklarında çevre için
tahrip edici ve/veya insan sağlığı için zararlı olabilen birçok aksam, yedek parça ve
bazı akıcılar, vb.den oluşmasıdır.
Bu sebeplerden ötürü, otomotiv endüstrisi, AB Çevre Politikası’nın birçok başlığı
altında düzenlenmektedir. Bu başlıkların önemli bir bölümü, aşağıda belirtilen
alanları kapsamaktadır:
1. Emisyon Denetim Stratejileri
124
CPS
Advisory Group
(bir başka deyişle, özellikle Hava Kirliliği Tematik Stratejisi ve binek
otomobillerin CO2 salınımlarını azaltmaya ve yakıt tasarrufunu 20
geliştirmeye yönelik Topluluk Stratejisi; ve gürültü politikası)
2. Atık Politikası; ve
3. Vergilendirme
(bir başka deyişle, özellikle yakıtların vergilendirilmesi)
2.2.1.
Emisyon Denetimi
Son yıllarda araç teknolojisindeki kayda değer gelişmeler (örneğin, yakıt
randımanı) vuku bulmasına rağmen, bahse konu gelişmeler, trafikteki motorlu araç
sayısının giderek artmasının çevresel etkilerini dengelemeye yeterli olmamıştır.
Bu durum, yeni binek otomobillerden, 2012 yılı itibariyle kilometre başına CO2
salınımının 120 gramı aşmaması konusunda uzlaşıya varılması neticesinde, Avrupa
Birliği’nin en önemli endişelerinden birini teşkil etmektedir. Bu yüzden, AB sera
gazı salınımlarını azaltmaya ve Kyoto Protokolü hedefini tutturmaya
çalışmaktadır.
Diğer yandan, Avrupa Komisyonu 2000 Haziranı’nda başlattığı Avrupa İklim
Değişikliği Programı (European Climate Change Programme – ECCP)
çerçevesinde, 2012 yılı itibariyle 120 g CO2/km şeklindeki AB hedefine erişmek
amacıyla, hafif hizmet taşıtlarından kaynaklanan (bir diğer deyişle, binek
otomobiller ve hafif ticari araçlar) CO2 salınımını azaltmaya yönelik Topluluk
stratejisini yeniden gözden geçirmiştir.
Bu Program, Kyoto Protokolü’nün yükümlülüklerini yerine getirmeye yönelik
olarak bir AB stratejisinin gerekli öğelerini belirleyip geliştirmeyi hedeflemektedir.
Her Üye Devlet, ECCP önlemleri üzerine temellendirilmiş veya onları tamamlayan
ulusal eylemlerde bulunmakla da yükümlüdür.
Bahse konu sürece tüm katılımcıları dâhil eden Birinci ECCP’yi müteakip, İkinci
Program Ekim 2005’te başlatılmıştır.
Bu girişimleri güçlendirmek için, CO2 salınımlarını denetlemek ve azaltmak için
bir AB stratejisi oluşturulmuştur. Stratejinin dayandığı üç ana sütun aşağıda
sıralanmaktadır:
1. Avrupalı üreticiler için 2008, Koreli ve Japon üreticiler için ise 2009
itibariyle, araçların CO2 salınım düzeylerini ortalama 140 g / km’ye
indirmeye yönelik olarak Avrupalı, Japon ve Koreli motorlu araç
imalatçılar birliğinin gönüllü taahhütleri;
2. Tüketicinin, özellikle de motorlu araçların yakıt randımanına ilişkin
etiketlendirme aracılığıyla bilgilendirilmesi;
20
COM(95) 689 final ve 25.6.1996 tarihli Konsey Kararları.
125
CPS
Advisory Group
3. Yakıt randımanı açısından en ileri düzeydeki motorlu araçların mali
tedbirler aracılığıyla desteklenmesi.
Avrupa Parlamentosu ile Konsey, 23 Nisan 2009 tarihinde, AB’nin binek araçlara
yönelik 2012 yılına ilişkin 120g CO2/km hedefi kapsamında önlemler ortaya
koyan 443/2009 (AT) sayılı Yönetmeliği kabul etmişlerdir.

Hava kirliliğine ilişkin tematik strateji
1)
Komisyon’dan Konsey ve Avrupa Parlamentosuna yönelik Tebliğ:
Hava kirliliğine ilişkin tematik strateji
COM (2005) 446 final
Özet
Hava kirliliğine ilişkin Tematik Strateji21, AB içinde hava kirliliğini azaltacak
çeşitli hedefleri ortaya koymakta ve bunları faaliyete geçirecek uygun önlemler
önermektedir.
Tebliğ, bu sebepten ötürü, hâlihazırdaki mevzuatın esas olarak daha tehlikeli
kirleticilere odaklanmasını sağlamaya yönelik olarak modernleştirilmesini tavsiye
etmekte ve çevreye ilişkin endişelerin, diğer politika ve programlara entegre
edilmesini öngörmektedir.
Tebliğ, ağır vasıtalardan kaynaklanan emisyonlara ilişkin yükümlülüklerin
sıkılaştırılması amacıyla Avrupa Komisyonu tarafından yeni bir önerge
hazırlanacağını belirtmektedir. Uzun vadede, Komisyon, test-döngüsü
salınımlarının reel koşullara uydurulmasına ilişkin tip-onayı sürecini geliştirmeye
yönelik fizibiliteyi araştırmakla yükümlüdür.
Bu Tematik Strateji, 2020 yılı itibariyle esasen beş kirleticiden (bir başka deyişle;
uçucu organik bileşenler, sülfür dioksit, nitrojen oksit, amonyak ve partiküllü
madde) ve ozon tabakasından (O3) kaynaklanan salınımları azaltmaya
odaklanmaktadır.

Küresel iklim değişikliğinin 2 santigrad derece ile
sınırlandırılması
2)
Komisyon’dan Konsey, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Ekonomik ve
Sosyal Komitesi ve Bölgeler Komitesi’ne yönelik Tebliğ: 2020’ye Doğru ve
21
2002 yılında Avrupa Parlamentosu ve Konseyi tarafından kabul edilmiş olan Altıncı Çerçeve Programı
çerçevesinde, Avrupa Komisyonu’ndan, içlerinden bir tanesi hava kirliliği olmak üzere değişik alanları
kapsayan “Tematik Stratejiler” hazırlaması talep edilmiştir. Bu stratejiler, orta vadeli bir perspektif
çerçevesinde, çevresel politikanın gelATeği bir sonraki aşamayı yansıtacaktır.
126
CPS
Advisory Group
Sonrasında Küresel
Sınırlandırılması
İklim
Değişikliğinin
2
Santigrad
Derece
ile
COM (2007) 2 final
Özet
2007 baharında Avrupa Konseyi’ne gönderilen bu Tebliğ, AB’nin uluslararası
müzakereler bağlamında, 2020 yılı itibariyle sera gazı salınımlarını %30 oranında
azaltma hedefini izlemesini önermektedir. Tebliğ, bu suretle, AB’nin 2020 yılı
itibariyle sera gazı salınımlarında en az %20 oranında bir azalma sağlamaya
yönelik kesin ve bağımsız bir taahhütte bulunacağını öngörmektedir.
Tebliğ ayrıca, AB Üye Devletlerinin enerji üretimi ve enerji koruması alanlarında
araştırma ve gelişime yönelik yatırım yapmaları gerektiğinin altını çizmektedir.
Bu sebeple, salınım azaltma teknolojilerindeki yatırımlar ve düşük karbon
alternatiflerinin teşvik edilmesi vurgulanmaktadır.
Komisyon, bu Tebliğ aracılığıyla Konsey’e, CO2 emisyon seviyelerine yönelik
olarak binek otomobillere ilişkin vergileri birleştirmek konusundaki Komisyon
önergesini kabul etmeyi tavsiye etmektedir.
Tebliğ, 2012 yılı itibariyle 120 g CO2/km hedefine ayrıntılı ve istikrarlı bir
yaklaşım aracılığıyla ulaşmak için ileride kabul edilecek olan Tebliğ’de, motorlu
araçlardan kaynaklanan CO2 salınımlarını durdurmaya yönelik önlemlerin
vurgulanacağını açıklamaktadır.

Bazı araçlardan kaynaklanan CO2 emisyonlarının azaltılmasına
yönelik Topluluk stratejisinin gözden geçirilmesi
3)
Komisyon’dan Konsey ve Avrupa Parlamentosu’na yönelik Tebliğ: Binek
araçlardan ve hafif ticari araçlardan kaynaklanan CO2 emisyonlarının
azaltılmasına yönelik Topluluk Stratejisi’nin gözden geçirilmesine ilişkin Sonuçlar
COM (2007) 19 final
Özet
Önerge, Avrupa Birliği’nde satılan binek otomobil ve hafif ticari araçlardan
kaynaklanan CO2 salınımlarını azaltmak için yeni bir strateji ileriye sürmektedir.
Bahse konu yeni strateji, AB’nin sera gazı salınım hedeflerinin 22 sağlanmasına yönelik
Komisyon’un isteğini belirtmektedir.
22
Motorlu araçlardan kaynaklanan CO2 salınımlarını azaltmaya yönelik mevcut AB stratejisi, yakıt
randımanlı motorlu araçların satın alımını teşvik etmek için, mali önlemler, tüketici bilgisi (etiketleme) ve
otomotiv endüstrisi tarafından verilen gönüllü taahhütlere dayanmaktadır. Avrupalı üreticiler, gönüllü
taahhütler altında, yeni motorlu araçların ortalama salınımını 2008 itibariyle 140 g CO2/km’ye düşürmeyi
127
CPS
Advisory Group
Avrupa Birliği’nin, Kyoto Protokolü çerçevesinde sera gazı salınımlarının azaltılması
yönünde yükümlülük altına girmesinden ötürü, bu Tebliğ, tüm sektörlerin bahse konu
alanda azaltıma gitme hedefine katkıda bulunmasını talep etmektedir. Bu bağlamda,
farklı sektörlerin çabalarını dengelemek ve CO2 salınımlarını azaltma yönündeki
başarılarını değerlendirmek gerekmektedir. Aksi takdirde, kara yolu taşımacılığından
kaynaklanan salınımların artması devam edecek ve salınımları azaltmaya yönelik AB
çabalarını tehlikeye atacaktır.
Komisyon, bu Önerge aracılığıyla, otomotiv sektörünün yakıt randımanı temelinde
rekabet edebilmesini teşvik etmek için, otomotiv üreticilerini pazarlama ve reklama
yönelik AB İyi Uygulama Kodu’nu imzalamaya davet etmektedir.
Gözden geçirilmiş strateji, AB’nin, mevcut düzeylerde ¼ civarında bir azalmaya
karşılık gelecek şekilde, 2012 yılı itibariyle CO2 salınımının ortalama olarak 120
g/km’ye sınırlandırılmasına yönelik uzun vadeli hedefine ulaşmayı amaçlamaktadır.
Bu Tebliğ, araçların yakıt randımanındaki gelişmeleri gerçekleştirmeye yönelik kilit bir
unsur olarak, alternatif yakıtların kullanımının artırılmasına yönelik gereksinimin
Bu yenilenmiş strateji, ayrıca, hafif ticari araçlardan kaynaklanan CO2 salınımlarını
azaltmaya yönelik belirli faaliyetleri de belirtmektedir. Bu çerçevede, Komisyon her
seviyede uygulama ile stratejinin takip etmeyi ve böylece, ortama yönelik daha az
salınım veren yeni motorlu araçlara karşı eğilim yaratmayı göz önünde tutmaktadır. Bu
sebeple, 2012 yılı itibariyle bahse konu hedeflere ulaşmak için AB mevzuat çerçevesini
uyarlamaya yönelik gerekliliğin altını çizmektedir.
Komisyon, 2010 yılında, uygulama statüsünü ve ilave potansiyel önlemleri gözden
geçirmeyi planlamaktadır.

Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ile egzoz sistemi
4)
Üye Devletlerin, motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ve
egzoz sistemine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 6 Şubat 1970
ATRG L 042, 23.02.1970, s. 16–20
Özet
Bu Yönerge, izin verilen gürültü seviyesine ve bunun ölçümüne ilişkin
koşullara dair limit değerler belirlemektedir. Ayrıca, bir egzoz sistemiyle veya
susturucuyla donatılmış araçlara ilişkin hükümler ve bu tür cihazların uyması
gereken yükümlülükleri de içermektedir.
Tadil eden:
taahhüt ederken, Japon ve Kore endüstrileri için bu taahhüdün gerçekleştirilmesi, 2009 yılı itibariyle
öngörülmüştür.
128
CPS
Advisory Group

egzoz sistemine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 6 Şubat
1970 tarihli ve 70/157/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlayan 7 Kasım 1973 tarihli ve 73/350/AET sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 321, 22.11.1973, s. 33–36

Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ve egzoz sistemine yönelik
70/157/AET Yönergesini tadil eden 8 Mart 1977 tarihli ve 77/212/AET
sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 66, 12.3.1977, s. 33–34

egzoz sistemine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
Nisan 1981 tarihli ve 81/334/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 131,18.5.1981, s. 6-27

egzoz sistemine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 6 Şubat
1970 tarihli ve 70/157/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik
ilerlemeye uyarlayan 3 Temmuz 1984 tarihli ve 84/372/AET sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 196, 26.7.1984, s. 47–49

70/157/AET Konsey Yönergesini teknik ilerlemeye uyarlayan 17
Temmuz 1989 tarihli ve 89/491/AET sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 238, 15.8.1989, s. 43–49

egzoz sistemine yönelik mevzuatın yakınlaştırılmasına ilişkin
ve 84/424/AET sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 238, 6.9.1984, s. 31-33.

Üye Devletlerin, endüstri ürünlerinin Üye Ülkeleri gösteren ayırt edici
rakam ve harflerine yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin
bazı yönergeleri tadil eden 25 Haziran 1987 tarihli ve 87/354/AET
ATRG L 192, 11.7.1987, s. 43-45.
129
CPS
Advisory Group

egzoz sistemine yönelik mevzuatın yakınlaştırılmasına ilişkin
70/157/AET sayılı Yönergeyi tadil eden 10 Kasım 1992 tarihli ve
ATRG L 371, 19.12.1992, s. 1-31

Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ve egzoz sistemine
uyarlayan 27 Mart 1996 tarihli ve 96/20/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 92, 13.4.1996, s. 23–35

Motorlu araçların egzoz sistemleri ve izin verilebilir gürültü seviyesine
ilişkin 70/157/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan
15 Aralık 1999 tarihli ve 1999/101/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilintili metin)
ATRG L 334, 28.12.1999, s. 41-42
Özet
Bu Yönerge, teslim edilen aracın, izin verilen gürültü seviyesine ilişkin ürün
uygunluğu yükümlülükleriyle uyumlu olduğunu güvence altına almak amacıyla,
“temsili bir araç” tanımı kabul etmektedir.
Yönerge doğrultusunda, Üye Devletler, bu Yönerge’ye uyumlu olmaları
durumunda, egzoz sistemi veya izin verilebilir gürültü seviyesi gerekçelerine
dayanarak, araç tipi veya egzoz sistemiyle ilişkin olarak AT tip-onayı veya ulusal
tip-onayı vermeyi reddedemezler.
Ayrıca, araçların veya egzoz sistemlerinin, bu Yönerge ile tadil edildiği şekliyle
70/157/AET sayılı yükümlülükleri karşılaması durumunda, Üye Devletler, kayıt,
satış veya araçların hizmete girişi veya egzoz sistemlerinin satışını veya hizmete
girişini yasaklayamazlar.

Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ve egzoz sistemine
ilişkin 70/157/AET sayılı Konsey Yönergesini teknik ilerlemeye
uyarlamak amacıyla tadil eden 14 Haziran 2007 tarihli ve 2007/34/AT
sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 155, 15.6.2007, s. 49-67.
130
CPS
Advisory Group
Sonraki dönemde bir dizi değişikliğe uğramış olan, motorlu araç gürültü emisyon
sınırlarının azaltılmasına ilişkin 70/157/AET sayılı Yönetmelik yürürlüğe
girmesinin ardından motorlu araçlardaki gürültü emisyonu düzeyi düşürülmüş
ancak istenen sonuçlara ulaşılamamıştır. Bu nedenle bir takım değişiklikler içeren
51,02 sayılı UN/ECE Yönetmeliği bünyesinde bulunan yeni bir test döngüsü
Topluluk Müktesebatı’na eklenmiştir.

Motorlu araçların emisyonlarından kaynaklanan hava kirliliğine
karşı tedbirler
5)
Üye Devletlerin, motorlu araçların pozitif ateşleme sisteminden çıkan
gazların neden olduğu hava kirliliğine karşı alınacak tedbirlere yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 20 Mart 1970 tarihli ve 70/220/AET
ATRG L 76, 6.4.1970, s. 1-22
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçların ve römorklarının tip onayıyla ilgili olarak Üye
Devletler’in mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 70/156/AET sayılı Yönerge
tarafından oluşturulan tip-onayı sistemi altında yer alan bireysel yönergelerden
biridir.
Bu Yönerge, hizmet-içi araçların uygunluğunun denetlenmesine ilişkin bir
metot sunmaktadır.
Bu Yönerge uyarınca, bir aracın, EK-I, EK III ve bu Yönerge’nin 3.2.1.1 ve 3.2.2.1
noktalarında yer alan yükümlülükleri karşılaması durumunda, motorlu araçların
pozitif ateşleme sisteminden çıkan gazların neden olduğu hava kirliliği gerekçesine
dayanmak suretiyle, bu araca AET tip onayı veya ulusal tip onayı vermeyi, hiçbir
Üye Devlet reddedemez.
Bu Yönerge, göstergeden arıza teşhisine (On-Board Diagnostic systems – OBD)
ilişkin hükümleri de ortaya koymaktadır.
Yönerge, ayrıca tip-onayına başvuru usulünü ve diğer birtakım test teferruatını da
içermektedir.
Yönerge, EK III ila EK VIII arasında, karbon monoksit veya egzoz borusundan
hidrokarbon salınımları gibi, değişik gaz salınımlarını doğrulamak amacıyla,
birçok test tipini ortaya koymaktadır.
Ayrıca, EK-IX, referans yakıtlara ilişkin teknik özellikler vermekte; EK-X’da
ise referans gaz yakıtları belirtilmektedir.
131
CPS
Advisory Group
70/220/AET sayılı Yönerge’nin geçerlilik süresi 02.01.2013 tarihinde sona
erecektir. Bu Yönerge, araç tamir ve bakım bilgilerine erişim ve (Euro 5 ve Euro
6) ilişkin 715/2007 AT Yönetmeliği tarafından yürürlükten kaldırılacaktır.
Tadil eden:

Yönergesini teknik ilerlemeye uyarlayan 28 Mayıs 1974 tarihli ve
ATRG L 159, 15.6.1974, s. 61–69

ATRG L 238, 15.8.1989, s. 43-49

Yönergesini tadil eden 26 Haziran 1991 tarihli ve 91/441/AET sayılı
Konsey Yönergesi
ATRG L 242, 30.8.1991, s. 1–106

Yönergesini tadil eden 28 Haziran 1993 tarihli ve 93/59/AET sayılı Konsey
Yönergesi
ATRG L 186, 28.7.1993, s. 21–27

Yönergesini tadil eden 23 Mart 1994 tarihli ve 94/12/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ile Konseyi Yönergesi
ATRG L 100, 19.4.1994, s. 42–52

Yönergesini teknik ilerlemeye uyarlayan 1 Temmuz 1996 tarihli ve 96/44/AT
sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili metin)
132
CPS
Advisory Group
ATRG L 210, 20.8.1996, s. 25–46

Yönergesini tadil eden 8 Ekim 1996 tarihli ve 96/69/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ile Konseyi Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 282, 1.11.1996, s. 64–67

70/220/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden ve motorlu araçlardan
kaynaklanan emisyonların neden olduğu hava kirliliğine karşı alınacak
tedbirlere ilişkin 13 Ekim 1998 tarihli ve 98/69/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 350, 28.12.1998, s. 1-57
Özet
Bu Yönerge, daha çevre-dostu olan araçların pazarlanmasına yönelik daha
fazla katkıda bulunulması gereğinin altını çizmekte ve düşük negatif çevresel
etkileri olan alternatif yakıtları kullanan araçlar ve yenilikçi itici güç
teknolojilerine sahip ve çevreye etkisi düşük düzeyde olan alternatif yakıtları
kullanan araçların pazara sürülmesinin hızlandırılmasına yönelik uygun bir
çerçevenin oluşturulması gereğine işaret etmektedir. Böylelikle, şehir havasının
niteliğinde kayda değer bir gelişme sağlanması öngörülmektedir.
Bu bağlamda, Yönerge, atmosfer kirliliği sorununu çözmek için (teknolojik,
yönetim, vergi, şehir politikasına benzer tüm yönleriyle birlikte) küresel bir
stratejinin oluşturulmasına yönelik ihtiyaca dikkat çekmektedir.
Yönerge’nin amaçları, aşağıdaki şekilde belirtilebilir:
-
-
-
emisyon testinde kullanılan referans yakıtlarının özellikleri
aracılığıyla, benzin ve dizel yakıtların kalitesinin denetimi (kükürt,
benzen aromatikleri ve kurşun başta olmak üzere, benzin ve dizel
yakıtların
bileşiminin,
atmosfere
salınım
seviyelerini
etkilemesinden dolayı);
piyasaya sunulmuş olan yeni araç modellerindeki belirli kirleticilere
yönelik sınır değerlerin azaltılması (Ayrıca, kullanımdaki araçların
günlük salınımlarının kontrolü, göstergeden arıza teşhisinin mecburi
olarak araçlara takılmasıyla artacaktır);
buharlaşan emisyonları sınırlandırmaya yönelik yeni bir testi ve
yeni bir deneme usulünü devreye sokmak.
133
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge 01.01.2013 tarihinden itibaren motorlu araç tamir ve bakım
bilgilerine erişim ve (Euro 5 ve Euro 6)’a ilişkin 715/2007 sayılı AT Yönetmeliği
tarafından yürürlükten kaldırılacaktır.

ATRG L 286, 23.10.1998, s. 34–52
Özet
Bu Yönerge, yakıt olarak sıvı petrol gazı (LPG) veya doğal gaz (NG) kullanan
araçların AT tip-onayına yönelik teknik yükümlülüklerini içermektedir.
Yönerge, araçların tahrikine yönelik LPG ve NG kullanımının, çok düşük
seviyelerde tehlikeli madde salınıma sebep olacağını ve bu sebepten ötürü de AT
tip-onay sisteminden faydalanılması gerektiğini bildirmektedir.
Bahse konu teknik yükümlülükler, kirleticilerin salınımına yönelik olarak araçların
onaylanmasına ilişkin UN/ECE’nin 83 sayılı Yönetmeliği ile kabul edilmiş olan
teknik yükümlülüklerle uygun düşmektedir.
Yönerge aynı zamanda, göstergeden arıza teşhisi sistemiyle donatılmamış olan AT
tip-onaylı araçlara uygun olarak tasarlanan yedek katalitik konvertörlere yönelik
yeni teknik yükümlülükleri de içermektedir.

Motorlu araçlardan çıkan gazlardan kaynaklanan hava kirliliğine
karşı alınacak tedbirlere ilişkin 70/220/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni
teknik ilerlemeye uyarlayan 15 Aralık 1999 tarihli ve 1999/102/AT
ATRG L 334, 27.12.1999, s. 43-50
Bu Yönerge, göstergeden arıza teşhisine (OBD) ilişkin gereksinimlere
belirli konularda açıklık getirmektedir. Bu çerçevede, ateşleme yapamayan
motorun arızasının kimi koşullarda anlaşılmaması, arıza göstergesinin
otomobilin arızalı olduğu süre içinde katettiği mesafeyi sürücüye
bildirmesi, OBD sisteminin gidiş geliş istikametlerinde yön kontrolü
yapabilmesi, ISO 15031–8 standartlarına göre P1 ve P0 standart kod
sistemlerini kullanması, arıza bildirim bağlayıcısı ile ilgili detaylar bu
Yönerge’de yer almaktadır.
134
CPS
Advisory Group
Yönerge, aynı zamanda, ateşleme sorunları durumunda egzoz katalizörünün
zarar görmemesi için inceleme koşullarının iyileştirilmesi, yanlış arıza
sinyali olasılığının azaltılması, egzoz katalizörünün salınım hacminin kısmi
kontrolüne imkân verilmesi, Denetleyici Alanı Ağı (Controller Area
Network, CAN) aracılığıyla sağlanan araç içi/ araç dışı iletişim koşullarının
iyileştirilmesi konularına da açıklık getirmektedir.
Yönerge, OBD sistemli araçlarda tip-onayı öncesi ya da araç hizmet
vermeye hazır olduğu anda ortaya çıkan sınırlı sayıda küçük eksiklikler
durumunda dahi, söz konusu aracın tip-onayı almasını mümkün
kılmaktadır. Tip onayı almış araçların hizmet verme esnasında ortaya çıkan
sınırlı sayıda küçük eksiklik durumunda da sözü edilen onay süresinin
uzatılması, imkân dâhilindedir.
Ancak, Yönerge uyarınca, denetim ve gözetim mekanizmasının işleyişinde
boşluk olması durumunda sözü edilen süre ile ilgili olarak herhangi bir
uzatma gerçekleştirilememektedir. Bu bağlamda Yönerge, ilgili makam
tarafından müsamaha gösterilen eksikliklerin, gelecekte üretilecek olan
araçlarda düzeltilmesi gerektiğini belirtmektedir.

tadil eden 22 Ocak 2001 tarihli ve 2001/1/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesi
ATRG 035, 06.02.2001, s. 34-35
Bu Yönerge uyarınca, M1 kategorisine mensup tüm araç tipleri (azami
kütlesi 2500 kilogramı aşan araçlar hariç) ve N1 kategorisindeki tüm
araçların, Yönerge’nin EK XI’ine uygun olarak, salınım kontrolüne
yönelik bir OBD sistemi ile donatılması gerekmektedir.
Bu bağlamda, M1 kategorisi, sürücü mahalli dâhil en fazla 9 koltuktan
oluşan ve yolcu taşımaya yönelik araçlardan oluşmakta, N1 kategorisi ise
azami ağırlığı 3.75 metrik tonu aşmayan ve mal taşımacılığında kullanılan
araçları içermektedir.
Yönerge, ayrıca, göstergeden arıza teşhisi sisteminin, daimi olarak veya
LPG ya da doğal gazla yarı-zamanlı olarak çalışan pozitif ateşlemeli
motorlarla donatılmış araçlar için yeterince geliştirilmediği gerçeğine
dikkat çekmektedir.

Motorlu araçların emisyonlarının sebep olduğu hava kirliliğine karşı Üye
Devletlerin almış olduğu tedbirlerin yakınlaştırılmasına dair 70/220/AET
sayılı Konsey Yönergesini tadil eden 7 Aralık 2001 tarihli ve 2001/100/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi
135
CPS
Advisory Group
ATRG L 16, 18.1.2002, s. 32–34
Bu yönerge, hafif ticari araçlar ve üstü kapalı yük arabaları için düşük dereceli emisyon
değerleriyle uyum sağlamaları hususunda Üye Devletlere mecburiyet getirmektedir.
Bahse konu araçlar arasında, öncelikle şu tipler yer almaktadır:
 Hafif ticari araçların yeni tipleri (mal taşımak için kullanılan ve ağırlığı
3,5 tonu geçmeyen N1 kategorisi) olan ağırlık sınıfı II (1305–1760 kg arası)
ve ağırlık sınıfı III (1760 kg’dan fazla);
 Altı kişiden fazla yolcu taşımak üzere tasarlanan özel araçların yeni
tipleri (M1 kategorisi, yolcu taşımak için kullanılan ve şoför koltuğu ile 8
den fazla koltuğu olmayan), azami 2500 kg ağırlığındaki binek araçları.
2001/100/AT sayılı Yönerge, Motorlu araç tamir ve bakım bilgilerine erişim ve
(Euro 5 ve Euro 6) ilişkin 715/2007 AT Yönetmeliği tarafından 02.01.2013
tarihinde yürürlükten kaldırılacaktır.

teknik ilerlemeye uyarlayan 3 Ekim 2002 tarihli ve 2002/80/AT sayılı
ATRG L 291, 28.10.2002, s. 20–56
Bu Yönerge, göstergeden arıza teşhisi (OBD) hususunda çift yakıtlı, tek
yakıtlı ve gaz yakıtlı araçlara ilişkin spesifik yükümlülükleri ortaya
koymaktadır.
Yönerge, arıza teşhis koduna ilişkin daha standardize edilmiş, üreticiye özel
hata teşhis kodları oluşturan yeni tanımların ve ISO 15031–6 standardı ve
J2012 standardı (ki, bunlar da güncellenmiştir) gibi on altılık düzendeki
yeni kodların dikkate alınması için 70/220/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni
tadil etmektedir.
Yönerge, benzin veya gaz yakıtı ile çalışan araçların birbirinden bağımsız
olarak OBD sistemine geçmesi için, göstergeden arıza teşhisi bilgilerinin
ele
alınmasına
ilişkin
spesifik
değişiklikler
gerçekleştirmeyi
amaçlamaktadır. Öte yandan, gaz yakıtlı yeni araç türlerinin OBD
sistemiyle donatılması için öngörülen geçiş süresinin (1 Ocak 2003
tarihinden itibaren) çok yakın bir zamanda olmasından dolayı, gaz yakıtlı
araçlara -bazı küçük eksiklikleri bulunmasına rağmen- tip-onayı
verilebileceği hükme bağlanmıştır.
Bu Yönerge, aynı zamanda yedek katalitik konvertörlerin AT tip-onayına
ilişkin olarak spesifik yükümlülükler de getirmektedir.
136
CPS
Advisory Group

tadil eden 11 Ağustos 2003 tarihli ve 2003/76/AT sayılı Komisyon
ATRG L 206, 15.08.2003, s. 29–30
Bu Yönerge, tip onayı ve teknik ayrıntılara ilişkin olan hükümleri
çerçevesinde 2002/80/AT sayılı Yönerge’ye katkıda bulunmak amacıyla
onaylanmıştır.
Bu Yönerge, ticaret engelleri yaratması muhtemel olan ve OBS sistemiyle
ilintili bazı eylemleri önlemek amacıyla, 2002/80/AT sayılı Yönerge
tarafından ortaya konan teknik önlemleri geliştirmektedir. Aynı nedenden
ötürü, Yönerge, diagnostik (teşhis) sinyallerinin aktarımına ilişkin olarak
70/220/AT
sayılı
Yönerge’nin
teknik
yükümlülüklerini
de
tamamlamaktadır.
Yönerge’nin teknik hükümleri, yedek katalitik konvertörlerin, ayrı teknik
birimler olarak tip-onayı almasına izin vermektedir.
Araçların radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu)

6)
Üye Devletlerin, motorlu araçlarda bulunan kıvılcımlı ateşleme ile
çalışan motorların radyo parazitinin giderilmesine yönelik mevzuatının
uyumlaştırılmasına ilişkin 20 Haziran 1972 tarihli ve 72/245/AET sayılı
ATRG L 152, 6.7.1972, s. 15–24
Tadil eden:

ATRG L 238, 15.8.1989, s. 43–49

Motorlu araçların ve römorklarının tip onayıyla ilgili Üye Devlet
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 70/156/AET sayılı Yönerge’yi
tadil eden ve Üye Devletlerin, motorlu araçlarda bulunan kıvılcımlı
ateşleme ile çalışan motorların radyo parazitinin giderilmesine yönelik
137
CPS
Advisory Group
mevzuatının uyumlaştırılmasına ilişkin 72/245/AET sayılı Konsey
ATRG L 266, 8.11.1995, s. 1–66

tadil eden ve radyo parazitinin giderilmesine (elektromanyetik uyum)
uyarlayan 14 Ekim 2004 tarihli ve 2004/104/AT sayılı Komisyon
ATRG L 337, 13.11.2004, s. 13–58

uyarlayan 25 Temmuz 2005 tarihli ve 2005/49/AT sayılı Komisyon
ATRG L 194, 26.7.2005, s. 12–14

Araçlardaki radyo parazitine ilişkin (elektromanyetik uyum)
72/245/AET sayılı Konsey Yönergesi’nin I, VI, VII, VIII, IX ve 10
sayılı EK’lerini teknik ilerlemeye uyarlamak amacıyla tadil eden 23
Kasım 2005 tarihli ve 2005/83/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile
ilintili metin)
ATRG L 305, 24.11.2005, s. 32–35

uyarlamak amacıyla tadil eden 6 Mart 2006 tarihli ve 2006/28/AT
ATRG L 65, 7.3.2006, s. 27–29

Üye Devletlerin, motorlu araçlarda bulunan kıvılcımlı ateşleme ile
çalışan motorların radyo parazitinin giderilmesine yönelik
mevzuatının uyumlaştırılmasına ilişkin 72/245/AET sayılı Konsey
Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlamak için tadil eden 12 Mart 2009
tarih ve 2009/19/AT sayılı KomisyonYönergesi (AEA ile ilintili metin)
138
CPS
Advisory Group
ATRG L 70, 14.3.2009, s. 17–18
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlardan kaynaklanan radyo parazitlerinin giderilmesine
ilişkin ulusal mevzuatı uyumlaştırmayı hedeflemektedir.
Yönerge, UN/ECE’nin 10 sayılı Yönetmeliği’nde yer alan (“Radyo parazitlerinin
giderilmesine ilişkin olarak araçların onaylanması hakkında yeknesak hükümler”)
yükümlülüklere uyumun, Üye Devletler tarafından sürdürülmesini tavsiye
etmektedir. Bahse konu UN/ECE Yönetmeliği, motorlu araç ekipmanlarının ve
parçalarının karşılıklı tanınması ve onaylanması hakkında yeknesak koşulların
kabul edilmesine ilişkin 20 Mart 1958 tarihli Anlaşma’ya eklenmiştir.
Yönerge uyarınca, hiçbir Üye Devlet, bu Yönerge’nin gerekliliklerine uyumlu
oldukları takdirde, bir araca, aksamına veya ayrılabilir teknik ünitelerine,
elektromanyetik uyumluluğa ilişkin gerekçelere dayanmak suretiyle, AET tip
onayı veya ulusal tip onayı vermeyi reddedemez.
Bu Yönerge, aşağıda sıralanan konuları kapsamaktadır:
— Aracın doğrudan kontrolüne; sürücünün, yolcunun ve diğer karayolu
kullanıcılarının korunmasına; yolcuya veya diğer karayolu
kullanıcılarına karışıklık yaratacak sıkıntılara ilişkin olarak hava
yoluyla yayılan ışınım alanlarına karşı bağışıklık ve iletkenlik yoluyla
bağışıklığa dair yükümlülükler;
— Daha önce üretilmiş olan araç aksesuarlarının, araca yönelik olarak
teknolojik uyarlanması sırasında yaşanan bozuklukların denetimi ve
istenmeyen ışınım yoluyla yayılım iletilen yayılımların, kendi aracında
veya bitişikteki araçta veya yakınlardaki diğer araçlardaki elektrik ve
elektronik ekipmanın kullanım amacından korunmasının denetimine
dair yükümlülükler.
Bu Yönerge’yi teknik ilerlemelere uyumlaştırmak amacıyla, birçok tadil
yapılmıştır. Yönerge’nin EK’leri de bu doğrultuda değişikliğe uğramıştır.
2009/19/AT sayılı Yönerge, 72/245/AET sayılı Yönerge’nin EK III C bölümünü ve
3.2.9. paragrafta bulunan EK I’in ikinci bendini silerek tadil etmektedir.

Araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici salınımlara
karşı alınan önlemler
7)
Üye Devletlerin, araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici
salınımlara karşı alınan önlemlere yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 2 Ağustos 1972 tarihli ve 72/306/AET sayılı Konsey Yönergesi
139
CPS
Advisory Group
ATRG L 190, 20.08.1972, s. 1–23
Özet
Bu Yönerge, motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan kirletici
salınımlarına karşı alınan önlemlere ilişkin Üye Devletler’in mevzuatlarını
AET tip onayının uygulanmasına ilişkin bir tanım ile düzeltilmiş soğurma
katsayısının sembolünü vermektedir. Ayrıca, uygunluk üretimine ilişkin olarak
birtakım teknik ayrıntılar, test ve kurallar da içermektedir.
EK-VI’da opasimetreye23 ilişkin özellikler hakkında ayrıntılar verilmekte; EKVII’de ise opasimetrelerin kurulumu ve kullanımına ilişkin yükümlülükler
düzenlenmektedir.
Tadil eden:

Motorlu araçlara ilişkin 72/306/EEC sayılı Konsey Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 17 Temmuz 1989 tarihli ve 89/491/EEC sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 238, 15.8.1989, s. 43-49

Üye Devletlerin, motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan
kirletici salınımlarına karşı alınan önlemlere yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 72/306/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni
teknik ilerlemeye uyarlayan 18 Nisan 1997 tarihli ve 97/20/AT sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 125, 16.05.1997, s. 21–30
Bu Yönerge, karbon monoksit ve benzeri kirleticilerin salınımlarına ilişkin
yeni limit değerler belirlemektedir. Bu bağlamda, yeni araç türlerinin AT
veya ulusal tip onayı alabilmeleri için, bahse konu zorunluluklara 1 Ocak
2000 tarihinden itibaren uymaları yükümlülüğünü getirmektedir.
Yönerge, emisyon denetim cihazlarının işleyişlerine ve bir aracın normal
yaşam ve normal kullanım süresi boyunca denetimlerine ilişkin ayrıntılı
kurallar koymaktadır. Bu süreç, model araçların denetime tabi
tutulmasıyla sona erecektir ve kirlilik denetim cihazlarının, bir aracın
sadece üretim bandına çıktığı zaman değil, aynı zamanda günlük
23
“Opasimetre”, dizel motorlarda egzoz dumanı pusluluğunu ölçmeye yarayan bir cihazdır.
140
CPS
Advisory Group
kullanım esnasında da uygun bir şekilde işlediği güvence altına
alınmalıdır.
Yönerge çerçevesinde, bir araç türünün bu Yönerge’nin yükümlülüklerine
uygun olmadığı takdirde, aynı kusurdan etkilenmesi muhtemel diğer tüm
araçlara uygulanacak çare mahiyetindeki önlemlerin üretici tarafından
alınması gerektiği açıklığa kavuşturulmaktadır.
Yönerge, aynı zamanda, 2000 yılından itibaren, yeni motorlu araç
modellerinin beş yıl sonunda veya karayolunda kullanımında 80.000 km’si
dolduğunda (hangisi daha önce gerçekleşirse), ilgili salınım limitlerine
uygun olup olmadığı testine tabi tutulması gerektiğini belirtmektedir.
Yönerge, en son olarak, benzinle çalışan tüm yeni binek otomobil türleri
için 2000 yılından, dizel araçlar için ise 2003 yılından itibaren OBD
sistemlerinin zorunlu hale getirilmesini sağlayan yeni hükümler ortaya
koymaktadır. OBD sistemi, hizmet-içi araçların salınım düzeylerinin
denetlenmesi ve sürücünün beklenmedik durumlara karşı uyarılması için
tasarlanmıştır.

Üye Devletlerin, motorlu araçlarda kullanılan dizel motorlardan çıkan
kirletici salınımlarına karşı alınan önlemlere yönelik mevzuatının
teknik ilerlemeye uyarlayan 7 Mart 2005 sayılı, 2005/21/AT sayılı
ATRG L 61, 8.3.2005, s. 25–27
Bu Yönerge, UN/ECE’nin 24 sayılı Yönergesi ve uluslararası standartlar
uyarınca,
egzoz
dumanı pusluluğunun
ölçümünde kullanılan
opasimetrelerin ışık kaynağına ilişkin teknik yükümlülüklerin
uyumlaştırılması gereğine dikkat çekmektedir.

Motorlu araçların yakıt tüketimi
8)
Üye Devletlerin, motorlu araçların yakıt tüketimine yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 16 Aralık 1980 tarihli ve 80/1268/AET
ATRG L 375, 31.12.1980, s. 36–45
Özet
Bu Yönerge, tüketicilerin ve kullanıcıların nesnel ve kesin bilgi edinebilmelerini
temin etmek ve Topluluk yükümlülükleriyle uyumlaştırmak üzere, motorlu
araçların yakıt tüketiminin ölçümüne ilişkin bir yöntem oluşturmaktadır.
141
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge’nin hükümleri, sadece, 70/156/AET sayılı Yönerge’de belirlendiği
şekilde ve uluslararası düzeyde M1 Kategorisi altında sınıflandırılan motorlu
araçlara uygulanmaktadır.
Bu Yönerge’de EK-I, CO2 salınımlarının ve M1 ile N1 kategorisine dahil motorlu
araçların yakıt tüketiminin belirlenmesine ilişkindir.
Tadil eden:

Motorlu araçlara ilişkin olarak 70/157/AET, 70/220/AET, 72/245/AET,
72/306/AET, 80/1268/AET ve 80/1269/AET sayılı Konsey
Yönergeleri’ni teknik ilerlemeye uyarlayan 17 Temmuz 1989 tarihli ve
ATRG L 238, 15.08.1989, s. 43–49
Bu Yönerge, kurşunsuz benzinin kullanımına ilişkin yükümlülükleri ortaya
koymaktadır. Bununla birlikte, mevcut motorların bu yakıt türüne uyum
sağlayabilmeleri, birçok durumda yukarıda adı geçen Yönergelere uyuma
ilişkin teknik modifikasyonlara gitmeleriyle mümkündür. Bu bağlamda,
80/1268/AET sayılı Yönerge’de EK-I (Yakıt Tüketiminin Belirlenmesi), bu
Yönerge ile tadile uğramıştır.

Motorlu araçların yakıt tüketimi ve karbondiosit salınımlarına ilişkin
Aralık 1993 tarihli ve 93/116/AT sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 329, 30.12.1993, s. 39–53

Motorlu araçların yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımlarına ilişkin
80/1268/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni teknik ilerlemeye uyarlayan
15 Aralık 1999 tarihli ve 1999/100/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA
ile ilintili metin)
ATRG L 334, 28.12.1999, s. 36
Bu Yönerge, gaz yakıtlı araçların (LPG ve Doğal Gaz) AT tip onayına
ilişkin olarak CO2 salınımları ve yakıt tüketimlerinin ölçümüne dair yeni
teknik yükümlülükler ortaya koymaktadır.
Bu suretle, Yönerge, 101 sayılı UN/ECE Yönetmeliği tarafından kabul
edilen teknik yükümlülükleri de takip etmiş olmaktadır.
142
CPS
Advisory Group
80/1268/AET sayılı Yönerge’nin I ve II sayılı EK’leri, bu Yönerge’nin
EK’iyle uyumlu olacak şekilde tadil edilmiştir. Bahse konu değişiklikler,
özellikle, test yakıtı ve test devrine dair teknik özelliklere ilişkindir.

N1 araçlarının yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımlarının
ölçümüne ilişkin 80/1268/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni ve
70/156/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden 11 Şubat 2004 tarihli
ile ilintili metin)
ATRG L 049, 19.02.2004, s. 36–41
Binek otomobillerinin karbondioksit salınımlarını (CO2) azaltmaya yönelik
Topluluk stratejisinin altında, “Binek otomobillerden CO2 salınımlarının
azaltılması ve yakıt tasarrufunun artırılmasına ilişkin Topluluk
stratejisi” başlıklı Avrupa Parlamentosu ve Konsey’e yönelik Komisyon
Tebliği’nde de vurgulandığı üzere, 80/1268/AET sayılı Yönerge’de
belirlendiği şekilde uyumlaştırılmış bir ölçüm metodolojisi, temel araç
olarak kullanılmıştır. Hafif ticari araç sektöründe yakıt tüketimini ve CO2
salınımlarını azaltmaya yönelik müteakip önlemlere olanak sağlamak için,
bu Yönerge’nin kapsamının, N1 Kategorisini de içerecek şekilde
genişletilmesi gerekmektedir. Bu yüzden, bu değişiklik, bu Yönerge
tarafından ortaya konmuştur.
80/1268/AET sayılı Yönerge’nin I ve II sayılı EK’leri, bu Yönerge’nin
EK’inde belirlendiği şekilde tadil edilmiştir.
Yönerge uyarınca, Komisyon, 19 Şubat 2006 tarihinden geç olmamak
kaydıyla, şunları gerçekleştirmelidir:
o bu ölçümlerin “maliyet etkinliği” yönünü dikkate almak için
88/77/AET sayılı Yönerge uyarınca salınımları ölçülen araçlara ve
tamamlanmış çok aşamalı araçlara yönelik CO2 salınımı ve yakıt
tüketimine ilişkin temsili verilerin elde edilmesi olasılıklarına dair
bir araştırmanın sunulması;
o bu Yönerge ile ortaya konan aile arabası konseptine ilişkin bir
değerlendirmenin sunulması;
o 70/156/AET sayılı Yönerge’nin 13.maddesi uyarınca kurulan
Komite’ye, bu Yönerge’nin teknik ilerlemeye uyarlanması amacıyla
alınması gereken önlemleri konu alan bir tasarı metni sunulması.
Bu Yönerge uyarınca, uzman bir karoseri yapımcısı tarafından imal edilen bir
aracın, temel aracın üreticisinin araç gruplarından birisine ilişkin kıstasların
kapsamına girmesi durumunda, bahse konu karoseri yapımcısı, bu üretici
tarafından tedarik edilen yakıt randımanı ve CO2 salınımına ilişkin verileri
kullanabileceği belirtilmektedir.
143
CPS
Advisory Group
Motorlu araçların motor gücü

9)
Üye Devletlerin, motorlu araçların motor gücüne yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 16 Aralık 1980 tarihli ve 80/1269/AET sayılı
ATRG L 375, 31.12.1980, s. 46
Özet
Bu Yönerge, içten yanmalı pistonlu motorlara (bir diğer deyişle, pistonlu motorlar
haricinde) ve döner pistonlu motorlara uygulanan motorlu araçların motor gücüne
yönelik AT tip-onayı çerçevesini oluşturmaktadır.
Yönerge, ayrıca, motorun net gücünü ve net güç tedbir toleransını (net power
measures tolerance) tanımlamaktadır.
Bu Yönerge 31 Aralık 20013 tarihinden itibaren ağır araçların emisyonlarına
göre motorlu araçlar ile motorlarının tip onayı ve bakım, tamir bilgilerine
erişilmesi hakkındaki 595/2009/AT sayılı Yönetmelik tarafından yürürlükten
kaldırılacaktır.
Tadil eden:

yakınlaştırılmasına ilişkin 80/1269/AET sayılı Konsey Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 24 Mart 1988 tarihli ve 88/195/AET sayılı Komisyon
Yönergesi
ATRG L 92, 9.4.1988, s. 50–59

yakınlaştırılmasına ilişkin 80/1269/AET sayılı Konsey Yönergesini teknik
ilerlemeye uyarlayan 17 Temmuz 1989 tarihli ve 89/491/AET sayılı
Komisyon Yönergesi
ATRG L 238, 15.8.1989, s. 43–49

teknik ilerlemeye uyarlayan 18 Nisan 1997 tarihli ve 97/21/AT sayılı
ATRG L 125, 16.5.1997, s. 31–40
Bu Yönerge, her bir ayrı yönerge tarafından, ürünlerin teknik özelliklerine
ilişkin uyumlaştırılmış bir bilgilendirme belgesinin kendisine iliştirilmiş
olması gerçeğinden hareketle, 70/156/AET sayılı Yönerge'nin
yükümlülüklerini içermektedir. Bu bilgilendirme, motor gücünün
144
CPS
Advisory Group
belirlenmesine ve motor gücüne ilişkin test raporuna, yanma bölmesi
taslaklarına, piston başına ve pozitif ateşlemeli motorlarda piston halkaları
ve benzerlerine ilişkin birçok ayrıntı içermektedir.
Yönerge, aynı zamanda, tip-onayını bilgisayar ortamına geçirmeyi
sağlayan 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK VI’ya dayanan tip-onayı
belgesini ortaya koymaktadır.

teknik ilerlemeye uyarlayan 15 Aralık 1999 tarihli ve 1999/99/AT sayılı
ATRG L 334, 28.11.1999, s. 32
Bu Yönerge, 80/1269/AET sayılı Yönerge’ye, özellikle test yakıtlarının
kullanılmasına ilişkin olarak, bu tür araçlarda motor gücünün ölçülmesine
yönelik birtakım hükümler eklemektedir.

Benzin ve dizel yakıtların kalitesi
10)
93/12/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden ve benzin ve dizel
yakıtların kalitesine ilişkin 13 Ekim 1998 tarihli ve 98/70/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 350, 28.12.1998, s. 58-68
Özet
Bu Yönerge, pozitif-ateşlemeli ve sıkıştırma ile ateşlemeli motorlarla donatılmış
araçlarda kullanılan yakıtların sağlık ve çevresel konulara ilişkin teknik
spesifikasyonlarda bulunmaktadır. Yol ve yol dışı hareketli kullanımlarda
başvurulan benzin ve dizel yakıtlara yönelik bu asgari teknik özelliklerin, bilhassa
sağlık ve çevreyle ilgili hâlihazırdaki kaygıları ortadan kaldırmaya yönelik
olarak ortaya konduğuna dikkat çekmekte fayda bulunmaktadır.
Yönerge uyarınca, Ocak 2000 tarihinden itibaren Topluluk sınırları içerisinde
pazarlanan tüm benzin ve dizel yakıtların, kükürt ve benzeri kirleticilerin içeriğine
ilişkin olarak kesin spesifikasyonlarla uyumlu olmaları gerekmektedir. Daha
ayrıntılı spesifikasyonlar ise, 1 Ocak 2005’ten itibaren ortaya konacaktır.
Bu Yönerge, kısa vadede, öncelikli kirleticileri içeren, kirleten araçların
salınımlarının azalması (özellikle kentsel alanlarda) gereğini vurgulamaktadır.
Yönerge, motorlu araçların yakıt bileşimini değiştirmeyi amaçlayan ivedi bir
çözüm de getirmektedir. Bu amaç doğrultusunda, Üye Devletler tarafından
kullanılan farklılaştırılmış özel tüketim vergisinin, ulusal öncelikler, talepler ve
kapasiteyle ilintili olarak daha gelişmiş yakıtların devreye girmesini teşvik
edebileceğini belirtmektedir.
145
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, talep edilen yakıt kalitesi standartlarıyla uyumluluğu sağlamak üzere,
Üye Devletlere denetleme sistemleri oluşturma zorunluluğu getirmektedir. Buna
ilaveten, yakıt kalitesine ilişkin Üye Devletler tarafından toplanan bilgiler,
Komisyon’a ortak bir biçim altında iletilmelidir.
Ayrıca, Yönerge, kurşunlu benzinin pazarlanmasının, Ocak 2000 tarihinden
itibaren Topluluk dâhilinde yasaklandığını belirtmektedir.
Buna rağmen, bahse konu yeni limit değerlere yönelik belirli geçici muafiyetler
bulunmaktadır. Bu muafiyet durumları, aşağıdaki şekilde belirtilebilir:


Ciddi sosyo-ekonomik sorunlar (2000 yılından itibaren üç yıldan daha fazla
sürmemek kaydıyla)
Bir Üye Devletin, kurşunlu benzine yönelik başlatılan yasağın, ciddi sosyoekonomik sorunlarla sonuçlanacağını veya bahse konu Üye Devlet’in
içinde bulunduğu iklim koşullarına çevresel veya sağlığa ilişkin herhangi
bir faydasının dokunmayacağını kanıtlaması durumunda (madde 3.3) [Bu
tür bir geçici muafiyet, İspanya, Yunanistan ve İtalya tarafından zamanında
talep edilmiş ve 2005 yılına kadar da uygulanmıştır.]
Yönerge uyarınca, bir Üye Devlet, sadece bu Yönerge’de yer alan çevresel
spesifikasyonlardan daha sıkı düzenlemelere uyan yakıtların, sınırları dâhilindeki
spesifik alanlarda pazarlanabilmesine yönelik olarak önlemler alabilir. Bu
düzenlemenin amacı, özel bir bölgeye yığılmış olan nüfusun sağlığını veya bahse
konu Üye Devletteki spesifik ekolojik dengeyi korumaktır. Buna rağmen,
Komisyon, bu spesifik durumun yanında, önerilen tedbirlerin çevre üstündeki
öngörülmüş etkileri hakkında haberdar kılınmalıdır. Komisyon da, bu
bilgilendirmeyi Üye Devletlere gecikmeksizin iletmelidir. Bunu müteakip, Üye
Devletler’den, iki ay içinde, bahse konu talebe yönelik yorumlarını vermeleri
beklenmektedir. Sonuç olarak, Komisyon, Üye Devletler’in yorumlarını ilettikleri
tarihten itibaren üç ay içinde nihai kararını almakla yükümlüdür.
Bu Yönerge’de EK I, pozitif ateşlemeli motorlarla teçhizatlandırılmış araçlara
yönelik piyasa yakıtlarına ilişkin çevresel spesifikasyonları temin ederken, EK II
ise aynı spesifikasyonları, basınç ateşlemeli motorlarla teçhizatlandırılmış araçlara
yönelik olarak belirtmektedir. Ayrıca, dizel yakıtın Üye Devlet sınırları içinde
pazarlanabilmesi için, EK II’de yer alan çevresel spesifikasyonlara uygun olması
şartı getirilmektedir.
Yönerge, bu EK’lerin bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda
uyarlanması gereğinin altını çizmektedir. Bu Yönerge’nin yeniden gözden
geçirilme ihtiyacı ve olası revizyonu, madde 9’da öngörülmektedir. Yönerge’nin
EK’lerinin, kirletici (özellikle CO2) salınımlarındaki ve alternatif yakıtlar ile yakıt
spesifikasyonları konusunda süregelen ilerlemeler ışığında, yeniden gözden
geçirilmesi mümkündür.
Tadil eden:
146
CPS
Advisory Group

Avrupa Parlamentosu ile Konseyin 98/70/AT sayılı Yönergesinin EK I, II,
III ve IV'ünde ortaya konan ölçüm yöntemlerinin, Yönergenin 10.
Maddesinde öngörüldüğü şekilde teknik ilerlemeye uyarlayan 7 Kasım
2000 tarihli ve 2000/71/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 287, 14.11.2000, s. 46–50

Benzin ve dizel yakıtların kalitesine ilişkin 98/70/AT sayılı Yönerge’yi
tadil eden 3 Mart 2003 tarihli ve 2003/17/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 076, 22.03.2003, s. 10–19
Bu Yönerge’nin amacı, benzin ve dizel yakıtlara yönelik çevresel
spesifikasyonları tamamlamak ve yakıt üreticileri ve araç üreticilerine
yönelik yasal düzenlemelerde açıklık sağlamak amacıyla 98/70/AT sayılı
Yönerge’yi gözden geçirerek düzeltmektir. Diğer bir deyişle, bahse konu
gözden geçirme, Topluluk’un hava kalitesi standartlarını ve ilgili hedefleri
karşılamak ve Yönerge’nin III. ve IV. EK’lerinde yer alan zorunlu
spesifikasyonları tamamlayacak ilave spesifikasyonları içermesi amacıyla
üstlenilmiştir.
Yönerge, bu hedeflerin gerçekleşmesi amacıyla, benzin ve dizel
yakıtlardaki kükürt içeriğinin azaltılmasını önermektedir. Dolayısıyla,
benzin ve dizel yakıtlardaki kükürt içeriğinin azaltılmasının, egzoz
salınımlarına yönelik kayda değer bir etkide bulunacağı öngörülmektedir.
Bu sebeple, bu değişiklik, ana Yönerge’de belirtilen benzin ve dizele
yönelik kükürt sınırını etkilemiş bulunmaktadır.
Yönerge uyarınca, Üye Devletler, EURO IV araçlarına yönelik yeni salınım
sınırlarının yürürlüğe girmesiyle eşzamanlı olarak, 1 Ocak 2005 tarihinden
itibaren, hâlihazırdaki 50 ppm sınır değerinin altında, 10 mg/kg (ppm)’den
düşük kükürt seviyeleri ile kükürt içermeyen yakıtların kullanımına
başlamalıdır. Kükürt içermeyen yakıta tam dönüşüm, yakıt üretim
endüstrisinin üretim planlarını uyarlaması için gerekli yatırımların
yapılması için yeterli zamanın izin verilmesi amacıyla, 1 Ocak 2009
tarihinde başlayacaktır.
Yakıtların kükürt içeriğine sınırların konması, yeni ortaya çıkan
teknolojilerle ulaşılabilen yakıt etkililiğini geliştireceği ve mevcut araçlarda
kullanılması halinde konvansiyonel hava kirleticilerinin salınımlarını kayda
değer oranda azaltacağı beklenmektedir.
Yönerge, ayrıca, ulusal ihtiyaçlar ve öncelikler doğrultusunda, yüksek
kaliteli yakıtların erken safhada ortaya konmasını teşvik etmek amacıyla,
mali önlemlerin kullanılmasını önermektedir.
147
CPS
Advisory Group

92/12/AET sayılı Yönergeyi ilga eden, petrol dizel ve gaz yağının
tanımlanması bakımından 98/70/AT sayılı Yönergeyi; iç sulardaki
araçların kullandığı yakıtların tanımlanması bakımından 1999/32/AT
sayılı Yönergeyi tadil eden ve sera gaz emisyonlarının kontrolü ve
azaltılması için bir yöntem oluşturan 2009/30/AT sayılı 23 Nisan 2009
tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (AEA ile ilişkili
metin)
ATRG L 140, 5.6.2009, p. 88–113
Bu Yönerge, 98/70/AT sayılı yönergeyi yeniden gözden geçirerek yol
yakıtlarında ve diğer yakıtlarda bulunan hava kirletici maddelerin ve sera
gazı emisyonlarının azaltılmasını hedeflemektedir.
Yönerge sağlıkla alakalı ve çevresel gereksinimleri göz önünde
bulundururken, yüksek oranlarda bio yakıt kullanımına olanak
sağlamaktadır.
98/70/AT sayılı yönergenin yeniden gözden geçirilmesine ilişkin sebepler
şu şekildedir:
o Yakıt ve motor teknolojisini geliştirmek ve bio yakıt kullanımında
artış;
o Hava Kirliliği ile ilgili Tematik Strateji başlığı altında belirlenmiş
olan Topluluğun hava kalitesine ilişkin amaçlarına ulaşmak;
o Sera gazı emisyonları ilişkin devam eden hedef belirleme ihtiyacı.
Topluluğun kirletici madde emisyonlarına ilişkin müktesebatının araç
teknolojisindeki gelişmeler ve yakıt kalitesine ilişkin ilerlemeler
paralelinde gelişmesi dolayısıyla, yakıt kalitesi müktesebatı buna uygun
olarak gözden geçirilmelidir.
AB’nin Kyoto Stratejisinin bir parçasını oluşturan bu yönerge, endüstri,
enerji, tarım, iskan gibi çeşitli sektörlerin dahil olduğu aynı amaca hizmete
bir eylem planına dayanır.
Yönerge aynı zamanda Topluluğun şimdiki ve gelecekteki bio yakıt
hedeflerine ulaşmasına da yardımcı olmak amacındadır.

Benzin ve dizel yakıtların kalitesine ilişkin 98/70/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesinde, teknik gelişmelere adaptasyon
amacıyla değişiklik yapan 1 Haziran 2011 tarihli ve 2011/63/AB sayılı
Komisyon Yönergesi
ABRG L 147, 2.6.2011, s. 15–16
2011/63/AB sayılı Yönerge, özellikle Üye Devletler tarafından
uygulanacak test methodlarına ilişkin olarak, Ek I (pozitif ateşlemeli
148
CPS
Advisory Group
motorlar için yakıt) ve Ek II (sıkıştırma ateşlemeli motorlar için yakıt)
kapsamındaki dipnotlarda değişiklik yapmaktadır. Ayrıca, biyoetanol içeren
benzin için izin verilen buhar basıncı feragatı hakkındaki Ek III’ü
değiştirmektedir.
Yakıt ekonomisi ile CO2 salınımı hakkında tüketici bilgisinin
mevcudiyeti

11)
Yeni binek otomobillerin pazarlanmasında yakıt ekonomisi ve
karbondioksit salınımına yönelik olarak tüketici bilgisinin mevcudiyetine
ilişkin 13 Aralık 1999 tarihli ve 1999/94/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
ATRG L 12, 18.1.2000, s. 16–23
Tadil eden:

1999/94/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi’nin
III.EK’ini tadil eden 24 Temmuz 2003 tarihli ve 2003/73/AT sayılı
ATRG L 186, 25.7.2003, s. 34–35

AT Antlaşması'nın 251. maddesinin atıfta bulunan usule tâbi
araçlarda belirtilen uygulama yetkilerinin kullanımında Komisyon'a
destek olacak komitelere ilişkin hükümleri 1999/468/AT sayılı Konsey
Kararı’na uyarlayan 29 Eylül 2003 tarihli ve 1882/2003/AT sayılı
Yönetmelik
ATRG L 284, 31.10.2003, s. 1–53

Antlaşmanın 251. Maddesinde yer alan usule tabi bir takım araçları
1999/468/AT sayılı Konsey Kararına uygun hale getiren 22 Ekim 2008
tarihli ve 1137/2008/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönetmeliği tetkik usullerine düzenleyici uyarlama—Bölüm Bir
ATRG L 311, 21.11.2008, s. 1-54
Özet
Bu Yönerge, Topluluk dâhilinde satışa sunulan veya kiraya verilen yeni binek
otomobillerin yakıt ekonomisi ve CO2 salınımlarıyla ilgili olarak, tüketicilerin
bilgilendirilmiş bir şekilde tercih yapabilmeleri için gerekli bilgileri temin etmeyi
amaçlamaktadır. Diğer bir deyişle, bu Yönerge’nin hedefi, tüketicilerin bahse
konu alanda bilinçlendirilmesidir.
149
CPS
Advisory Group
Bu Yönerge, Topluluğun, 2008–2012 döneminde, 1990 seviyeleriyle
karşılaştırıldığında salınım (bir başka deyişle, sera gazları) miktarını %8 düzeyinde
azaltma hedefini kabul ettiği Kyoto Protokolü’ne atıfta bulunmaktadır.
İlgili bilgilendirmenin, pazar güçlerinin işleyişinde kilit rol oynamasından dolayı,
binek otomobillerin CO2 salınımı ve spesifik yakıt tüketimine ilişkin olarak ilgili
bilgilerin eksiksiz bir şekilde temin edilmesinin, tüketici tercihini az yakıt kullanan
ve az CO2 yayan araçlar lehinde etkileyebilmektedir. Bu durum, üreticileri,
ürettikleri motorlu araçların yakıt tüketimini azaltma yönünde adımlar atmaya da
teşvik etmektedir.
Bu bağlamda, kullanılmış araçların satışa sunuldukları noktalarda, araçlara ilişkin
etiketlerin varlığı, bu durumun, araç yeniden satıldığında göz önüne alınması
gerçeğinden ötürü, yeni binek otomobil alıcılarını, az yakıt tüketen araçlara
yöneltmek suretiyle uygun bir gösterge olarak addedilmektedir.
Bu sebeple, Yönerge, satış noktalarında sergilenen tüm yeni binek otomobillere
yönelik olarak yakıt ekonomisi etiketini geliştirmenin gereğini vurgulamaktadır.
Bahse konu etiket, CO2 salınımları ve yakıt tüketimine ilişkin olarak,
uyumlaştırılmış yöntem ve standartlarla uyumlu olacak şekilde belirlenmiş
bilgilendirme içermelidir. Öte yandan, yeni binek otomobillerin pazarlamasında
kullanılan tüm reklâm malzemeleri, ilgili binek otomobil modellerine yönelik
yakıt tüketimi ve CO2 salınımlarına ilişkin veri içermelidir.
Bu çerçevede, Yönerge, Üye Devletlere, EK IV’ün yükümlülükleri doğrultusunda,
tüm reklâm malzemelerinin, binek otomobil modellerinin spesifik CO2 salınım
verileri ve resmi yakıt tüketimine ilişkin resmi verileri içermesini güvence altına
alma mecburiyeti getirmektedir. Ayrıca, reklâm malzemelerine, ilgili spesifik
araç modeline ilişkin CO2 salınımı ve resmi yakıt tüketimine ilişkin resmi verileri
de belirtmeleri gerekmektedir.
Yönerge’nin 3. maddesi uyarınca, Üye Devletler, yakıt ekonomisi ve CO2
salınımlarına ilişkin bir etiketin, EK I’de yer alan yükümlülükler doğrultusunda,
satış noktasında her yeni binek otomobil modelinin yanına ve açıkça
gözükebilecek şekilde iliştirilmesi veya teşhir edilmesini güvence altına almalıdır.
Yakıt ekonomisi ve CO2 salınımlarına ilişkin etiketin tanımı, EK I’de yer
almaktadır.

Yenilenebilir kaynaklardan enerjinin teşviki
12)
Ulaşıma yönelik olarak biyoyakıtların ve diğer yenilenebilir yakıtların
kullanımının teşvikine ilişkin 8 Mayıs 2003 tarihli ve 2003/30/AT sayılı
Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi (Konsolide Versiyon)
ATRG L 123, 17.5.2003, s. 42–46
150
CPS
Advisory Group
Özet
Biyo-yakıtların ulaşıma yönelik olarak gitgide daha fazla kullanılır hale gelmesi,
Kyoto Protokolü ve diğer ilgili politikalara uyum sağlamak için alınan gerekli
önlemlerin bir bölümünü oluşturmaktadır.
Bu bağlamda, bu Yönerge, karayolu taşımacılığında kullanılan yakıtlarına ilişkin
olarak, biyo-yakıtların pazar payını 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle %5,75’e
kadar yükseltmeyi amaçlamaktadır.
Üye Devletler, iklim değişikliğine ilişkin taahhütleri veya yenilenebilir enerji
kaynaklarının teşviki ve benzeri hedeflere katkıda bulunmak amacıyla, biyo-yakıt
ve diğer yenilenebilir yakıtların piyasaya asgari düzeylerde sunulmasını temin
etmeye davet edilmektedir. Ayrıca, 31 Aralık 2005 tarihinden itibaren pazarlarında
yer almış ve ulaşıma yönelik olarak kullanılan tüm petrol ve dizel yakıtların enerji
içeriği temelinde hesaplanan %2’lik bir referans değeri doğrultusunda ulusal
belirtici hedefleri oluşturmaya da çağrılmaktadırlar.
Bu Yönerge ile uyumlu olarak, Üye Devletler, biyo-yakıtlar ve diğer yenilenebilir
yakıtlar hakkında kamunun bilgiye erişimini sağlamalıdırlar.
Yönerge, en geç 31 Aralık 2006 tarihine kadar her iki yılda bir, Komisyon’un Üye
Devletler’deki biyo-yakıt ve diğer yenilenebilir yakıtların kullanımında
gerçekleştirilen ilerlemeye ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlanması
gerektiğini bildirmektedir.
2, 3(2), 3(3), 3(5), 5 ve 6. Maddeleri 1 Nisan 2010 tarihinde yürürlükten kaldırılan
Yönerge, 1 Ocak 2012 tarihinde, (aşağıda özetlenen) yenilenebilir kaynaklardan
üretilen enerji kullanımının desteklenmesine ilişkin 2009/28/AT sayılı Yönerge
tarafından yürürlükten kaldırılmıştır.
13)
Enerji üretiminde yenilenebilir kaynakların kullanımını teşvik eden ve
2001/77/AT sayılı Direktif ile 2003/30 sayılı Direktifi değiştirip daha sonra
yürürlükten kaldıran 2009/28/AT sayılı 23 Nisan 2009 tarihli Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi
ATRG L 140 , 05.06.2009, s. 16-62
Özet
2009/28/AT sayılı Yönerge’nin amacı yenilenebilir kaynaklardan enerji üretiminin
teşvikine ilişkin ortak bir çerçeve yaratmaktır. Direktif, toplam nihai enerji tüketimi
içerisindeki ve ulaştırma için kullanılan enerji tutarındaki yenilenebilir enerji oranları
açısından ulusal hedefleri belirleyerek ve bio yakıtlar ile diğer yenilenebilir yakıtlar için
sürdürülebilirlik kriterlerini oluştururken yukarıda ayrıntıları açıklanan 2003/30/AT
sayılı Direktif kapsamında bazı değişiklikler öngörmektedir.
151
CPS
Advisory Group
Buna göre, söz konusu Yönerge’nin 2009/28/AT sayılı Yönerge ile uyumsuzluk arz eden
maddeleri mümkün olan en kısa sürede ilga edilirken, raporlama süreci ve 2010 yılı
hedefleri ile ilgili maddelerin 2011 yılı sonuna kadar yürürlükte kalması öngörülmüştür.
Ağır yük araçlarının emisyonları

14)
Üye Devletlerin, araçlarda kullanılan sıkıştırma ile ateşlemeli
motorlardan kaynaklanan gaz emisyonlarına ve partiküllü kirleticilerin ve
sıvılaştırılmış petrol gazı veya doğal gazla çalışan pozitif ateşlemeli
motorlardan kaynaklanan gaz kirleticilerinin emisyonlarına karşı alınacak
önlemlere yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 28 Eylül 2005
tarihli ve 2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi (AEA
ile ilintili metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 275, 20.10.2005, s. 1–163
kaldırılacaktır.
Tadil eden:

Üye Devletlerde, araçlarda kullanılan sıkıştırma ile ateşlemeli
motorlardan kaynaklanan gaz emisyonlarına ve partiküllü
kirleticilerin ve sıvılaştırılmış petrol gazı veya doğal gazla çalışan
pozitif ateşlemeli motorlardan kaynaklanan gaz kirleticilerinin
emisyonlarına karşı alınacak önlemlere yönelik mevzuatın
yakınlaştırılmasına ilişkin 2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Yönergesini uygulayan ve ilaveten EK I, II, III, IV ve VI’ yı
tadil eden 14 Kasım 2005 tarihli ve 2005/78/AT sayılı Komisyon
ATRG L 313, 29.11.2005, s. 1-93

2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi EK I’ i
ve gaz ile çalışan motorlar muaf tutulmak üzere araçlarda kullanılan
emisyon denetimi görüntüleme sistem koşullarına dair 2005/78/AT
sayılı Yönergenin EK IV ve V’ ini teknik ilerlemelere uyarlamak
amacıyla tadil eden 6 Haziran 2006 ve 2006/51/AT sayılı Komisyon
ATRG L 152, 7.6.2006, s. 11-21

Hafif ticari ve Binek araç emisyonlarına dair (Euro 5 ve Euro 6)
motorlu araç tip onayı ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime
152
CPS
Advisory Group
ilişkin 20 Haziran 2007 tarihli ve 715/2007 sayılı Avrupa Parlamentosu
ve Konseyi Yönetmeliği (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 171, 29.6.2007, s. 1-16

Hafif ticari ve Binek araç emisyonlarına dair (Euro 5 ve Euro 6)
motorlu araç tip onayı ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişime
ilişkin olarak 2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönergesi ile 2005/78/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 18 Temmuz 2008
tarihli ve 2008/74/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili
metin)
ATRG L 192, 19.7.2008, s. 51-59.
Özet
Bu Yönerge, ulusal mevzuata aktarımına yönelik zaman sınırlamalarına ilişkin
olarak Üye Devletler’in yükümlülüklerine herhangi bir etkide bulunmaksızın, 9
Kasım 2006 tarihi itibariyle 1999/96/AT sayılı Yönerge’yi ilga etmiştir.
Bu Yönerge, tüm araç tiplerine yönelik olarak gaz kirleticisi ve partiküllü madde
salınımına ilişkin ortak teknik yükümlülüklerin oluşturulması yoluyla iç pazarı
gerçekleştirmeyi hedeflemektedir.
Bu Yönerge, hizmette bulunan salınım kontrol sistemlerinin etkili ve dayanıklı
performansını sağlamaya yönelik olarak motor yakıtlarının kalitesine ilişkin
daha fazla gelişim sağlanması ihtiyacına özel bir vurgu yapmaktadır. Ayrıca, yeni
standartların ve test usullerinin, Topluluk dâhilindeki trafiğin gelecekte beklenen
artışının, hava kalitesi üzerindeki etkisini hesaba katması gerektiğine dikkat
çekmektedir. Bu sebepten ötürü, emisyon sınırı ve diğer teknik yükümlülüklere
ilişkin gelişmelerin, çevrenin korunması ve kamu sağlığına yönelik olacağı
beklenmektedir.
Bu Yönerge, sınıflandırılmalarına bağlı olarak, ağır hizmet taşıtlarının hizmet
sürelerine ilişkin mesafe/zaman yükümlülüklerini oluşturmaktadır.
EK IV, yeterlilik testleri için önceden belirtilmiş referans yakıtların teknik
özelliklerini oluşturup, üretimin uygunluğunu doğrularken; EK VIII’de ise etanol
yakıtlı dizel motorlara ilişkin teknik yükümlülükler yer almaktadır.
Yönerge, aynı zamanda, ulusal mevzuata aktarıma yönelik zaman sınırlamalarına
ilişkin olarak Üye Devletler’in yükümlülüklerine herhangi bir etkide
bulunmaksızın, 9 Kasım 2006 tarihi itibariyle 2001/27/AT sayılı Yönerge’yi ilga
etmiştir.
Bu bağlamda, mevcut olan yeterlilik belgelerinin numaraları, geçerliliklerini 9
Kasım 2006 tarihi itibariyle yitirmiştir. Uzatma durumu söz konusu olduğunda ise
153
CPS
Advisory Group
sadece, onay
değişmektedir.
numarasının
uzatma
gerekçesini
belirten
seri
numaraları
Yönerge, ulusal gereksinimler ve öncelikler uyarınca daha yüksek kalitede yakıtların
erken safhadan teşvik edilmesi amacıyla vergi önlemlerinin kullanılmasını da
önermektedir.
Tadil eden 2005/78/EC sayılı Yönerge, 2005/55/EC sayılı Yönerge’yi tamamlamak ve
değiştirmek amacıyla kabul edilmiştir. Ayrıca, araçlarda kullanılan yeni ağır hizmet
motorlarından kaynaklanan kirletici emisyonların sınırlandırılmasını hedefleyen
Topluluk yükümlülüklerini de güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda,
2005/78/EC sayılı Yönerge, 2005/55/EC sayılı Yönerge’nin I, II, III, IV ve VI sayılı
EK’lerini tadil etmektedir.
2008/74/AT sayılı Komisyon Yönergesi, 2005/55/AT sayılı Yönergeyi tadil etmektedir.
Buna göre, Ek II ila Ek VII kapsamında, 2005/55/AT sayılı Yönergenin 3. ve 4.
Maddelerinin uygulanmasına ilişkin hükümler belirtilmekte olup, Yönergeye Ek VI ve
VII eklenmiştir.
15)
Üye Devletlerin, araçlarda kullanılan sıkıştırma ile ateşlemeli
motorlardan kaynaklanan gaz emisyonlarına ve partiküllü kirleticilerin ve
sıvılaştırılmış petrol gazı veya doğal gazla çalışan pozitif ateşlemeli
motorlardan kaynaklanan gaz kirleticilerinin emisyonlarına karşı alınacak
önlemlere yönelik mevzuatının yakınlaştırılmasına ilişkin 2005/55/AT sayılı
Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi’ni uygulamaya yönelik ve bu
Yönerge’nin I, II, III, IV ve VI sayılı EK’lerini tadil eden 14 Kasım 2005
tarihli ve 2005/78/AT sayılı Komisyon Yönergesi (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 313, 29.11.2005, s. 1- 93
Tadil eden:

2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi EK I’ i
ve gaz ile çalışan motorlar muaf tutulmak üzere araçlarda kullanılan
emisyon denetimi görüntüleme sistem koşullarına dair 2005/78/AT
sayılı Yönergenin EK IV ve V’ ini teknik ilerlemelere uyarlamak
amacıyla tadil eden 6 Haziran 2006 ve 2006/51/AT sayılı Komisyon
ATRG L 152, 7.6.2006, s. 11-21

Kozmetik ürünlerin etiketlenmesi için kullanılan listeye bir veya birden
fazla içerik maddesinin dahil edilmemesine ilişkin 95/17/AT sayılı Yönergeyi
ve Bulgaristan ve Romanya’nın Avrupa Birliği’ne katılımı dolayısıyla
araçlarda kullanılan ateşlemeli motorlardan kaynaklanan gaz veya
partiküllü kirleticilerin emisyonlarına karşı alınacak önlemlere ilişkin
154
CPS
Advisory Group
2005/78/AT sayılı Yönerge’yi uyumlu hale getiren 23 Ekim 2006 tarihli
ATRG L 362, 20.12.2006, s. 92–93

Binek ve hafif ticari araçlardan (Euro 5 ve Euro 6) kaynaklanan
emisyonlara dair tip onayı ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişim
konusunda, 2005/55/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönergesini ve 2005/78/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 18 Temmuz 2008
ATRG L 192, 19.7.2008, s. 51–59
Özet
Bu Yönerge, engelleyici stratejilere başvurulmasına ilişkin 2005/55/AT sayılı
Yönerge’nin yükümlülüklerini teknik ilerlemeye uyarlamayı amaçlamaktadır.
Yönerge, bazı işleyiş koşulları altında motor torkunu sınırlayabilen çok-ayarlı
makineler ve cihazların belirlenmesi gereğini vurgulamaktadır.
Yönerge, periyodik teknik inceleme sırasında, yakılabilir ajan kullanımını
gerektiren egzoz bakımı sonrası sistemleriyle teçhizatlandırılmış ağır hizmet
araçlarının, inceleme öncesi dönem boyunca düzgün bir şekilde çalıştığını
denetleyip güvence altına almanın Üye Devletler tarafından temin edilmesini
sağlayan yükümlülüklerin ortaya konması gereğinin altını çizmektedir.
Dolayısıyla, 2005/55/AT sayılı Yönerge’nin I, II, III, IV ve VI sayılı EK’leri, bu
Yönerge’deki EK I doğrultusunda tadil edilmiştir.
2005/55/AT sayılı Yönerge’nin 3. ve 4. maddelerinin uygulanmasına yönelik
önlemler, bu Yönerge’nin EK II ila V’i arasında yer almaktadır.
2006/81/AT sayılı Komisyon Yönergesi’nin EK I’i Bulgaristan ve Romanya’nın
Avrupa Birliği’ne katılımları sebebiyle, 2005/55/AT sayılı Yönerge’nin I, II, III,
IV ve VI sayılı EK kısımlarını tadil etmektedir.
2008/74/AT sayılı Komisyon
detaylandırılmaktadır.
Yönergesi
ise
Rehberin
34.
sayfasında
kaldırılacaktır.

Mobil iklimlendirme sistemleri
16)
70/156/AET sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden ve motorlu
araçlardaki iklimleme sistemlerinden kaynaklanan emisyonlara ilişkin 17
155
CPS
Advisory Group
Mayıs 2006 tarihli ve 2006/40/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey
ATRG L 161, 14.6.2006, s. 12–18
Özet
Bu Yönerge, araçlara takılan iklimleme sistemlerinin içinde spesifik flüorlu sera
gazı sızıntısını kontrol edip, belirli bir tarihten itibaren 150’den yüksek küresel
ısınma potansiyeli olan flüorlu sera gazı içeren iklimleme sistemlerini yasaklamayı
amaçlamaktadır.
Yönerge, 70/156/AET sayılı Yönerge’de EK II’de belirtildiği üzere, M1 ve N1
kategorisine mensup motorlu araçlara uygulanmaktadır.
Üye Devletler, yalnızca Yönerge’nin yükümlülüklerini sağlayan araç tiplerine
yönelik olarak AT tip-onayı veya ulusal tip-onayı vermeye yetkilidirler.
Yönerge uyarınca, sızıntıları saptamaya yönelik uyumlaştırılmış bir testinin kabul
edilme tarihinden altı ay sonra, aracın bu Yönerge’nin yükümlülüklerine uyması
durumunda, iklimleme sistemlerinden kaynaklanan emisyonla ilişkin gerekçelerle,
Üye Devlerler:


yeni araç tipine yönelik AT tip-onayı veya ulusal tip onayı vermeyi
reddedemezler; veya,
yeni araçların kaydını, satışını veya hizmete girmesini yasaklayamazlar.
17)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2006/40/AT Yönergesi gereğince
araçların AB tip onayı için idari hükümleri belirleyen ve belirli iklimleme
sistemlerinin sızıntılarını ölçmeye yönelik uyumlaştırılmış bir testi şart koşan
21 Haziran 2007 tarihli ve 706/2007 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA
ATRG L 161, 22.6.2007, s. 33–52
2006/40/AT Yönergesi, iklimleme sistemleri ile donatılmış araçların 150’den
yüksek küresel ısınma potansiyeli olan flüorlu sera gazı sızıntılarına sınır değerler
getirmiştir.
706/2007 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, mobil iklimlendirme sistemlerinde
soğutkan olarak kullanılmakta olup küresel ısınma potansiyeli 150'den fazla
olduğu bilinen tek flüorlu gaz olan HFC-134a'nın sızıntı belirleme testinden tabi
tutulmasını şart koşarak 2006/40/AT Yönergesini uygulamaktadır.

Motorlu araçlar ve römorklarının tip onayı
18)
Commission Directive 2007/37/EC of 21 June 2007 amending Annexes
I and III to Council Directive 70/156/EEC on the approximation of the laws of
156
CPS
Advisory Group
the Member States relating to the type approval of motor vehicles and their
trailers (Text with EEA relevance)
ATRG L 161, 22.6.2007, s. 60–62
2007/37/AT Komisyon Yönergesi, 70/156/AET Yönergesinin EK I’inde yer alan
bilgi listesine ve EK III’ün araçların AT tip onayı gereklerine dair bilgi belgelerine
yeni unsurlar eklemektedir.
Yeni binek araçların CO2 emisyonlar performans
standartları

19)
Hafif ticari araçlardan kaynaklanan CO2 emisyonlarının azaltılmasına
yönelik Topluluğun bütünsel yaklaşımı çerçevesinde yeni binek araçların
emisyon performans standartlarının düzenlenmesine ilişkin 23 Nisan 2009
tarihli ve 443/2009/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği
ATRG L 140, 05.06.2009 s. 1–15
Tadil eden

Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 443/2009 (AT) sayılı
Yönetmeliğinin 11. Maddesi gereğince belli CO2 emisyon hedeflerinin
dışında tutulma müracatına yönelik detaylı hükümleri ortaya koyan
ATRG L 23, 27.1.2011, s. 16–28
Özet
İşbu Yönetmelik Avrupa Birliği’nin yeni binek otomobillere ilişkin ortalama CO2
emisyonu miktarını 2012 yılı itibariyle 120g/km seviyesine düşürme hedefi
çerçevesinde söz konusu araçlar için bazı koşullar öngörmüştür. Yönetmelik bu
çerçevede yeni motorlu araçlara yönelik ortalama CO2 salınımı miktarını 130g/km
olarak belirlemiş, buna ilaveten 120g/km seviyesindeki Topluluk hedefine
ulaşılması için fazladan salınımlarda 10g/km düzeyinde bir azalmaya tekabül
edecek önlemlerin ayrı önlemler ile tamamlanmasını öngörmüştür.
Yönetmelik ayrıca, 2020 sonrasına yönelik olarak yeni araçlardan kaynaklanan
CO2 salınım miktarının 95g/km seviyesine düşürülmesi hedefini ortaya
koymuştur.
Söz konusu mevzuat 2007/46 sayılı Yönetmeliğin EK II kısmında tanımlanan M1
sınıfı araçları (binek otomobiller) içermektedir. Bu çerçevede 2012 yılından
itibaren, motorlu araç üreticilerinin üretmiş oldukları yeni binek otomobillerin
CO2 emisyon seviyesi Yönetmeliğin EK I kısmında belirlenen aşağıdaki
hesaplama yöntemi ile belirlenen spesifik CO2 emisyon düzeyini aşmamalıdır. Bu
oran şu formül ile hesaplanmaktadır:
157
CPS
Advisory Group
2012-2015 yılları için
Spesifik CO2 emisyon seviyesi = 130 + a × (M – M0)
M = Aracın kg bazında hesaplanan kütlesi
M0 = 1 372,0
A = 0,0457
2016 Sonrası için
Spesifik CO2 emisyon seviyesi = 130 + a × (M – M0)
M = Aracın kg bazında hesaplanan kütlesi
M0 = bu birim 2014’den itibaren üç yıl boyunca yıllık olarak kabul edilecek
yönetmelikler ile belirlenecektir.
A = 0,0457
Araç üreticileri bu yönetmelik çerçevesinde belirlenen CO2 emisyon değerlerine
uyum sağlamak amacıyla havuz anlaşmaları yapabilirler. Ancak bu anlaşmaların
AT Rekabet Hukuku’na uygun olması beklenmektedir. Üreticiler bu değerlere
uyum sağlayamadıkları takdirde Yönetmeliğin 9. maddesi kapsamında düzenlenen
oranlarda ceza ödeyeceklerdir.
17 Şubat 2011 tarihinde yürürlüğe giren 63/2011 (AB) sayılı Komisyon
Yönetmeliği, 443/2009 Yönetmeliğinin 11(1) veya 11(4). Maddeleri altındaki
istisnalarla ilgili şartlara riayet edilmesi için üreticiler tarafından sağlanacak
bilgileri belirler.
Yeni binek araçların tescili ile ilgili verilerin denetlenmesi ve
raporlanması

20)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 443/2009 (AT) Yönetmeliği
gereğince yeni binek araçların tescil verilerinin denetlenmesi ve
raporlanmasına ilişkin 10 Kasım 2010 tarihli ve 1014/2010 (AB) sayılı
ATRG L 293, 11.11.2010, s. 15–20
Tadil eden:

Binek araç üreticilerine hataların bildiriminde kullanacakları ortak
bir format sağlamak amacıyla 1014/2010 (AB) sayılı Yönetmeliği tadil
eden 22 Mayıs 2012 tarihli ve 429/2012 (AB) sayılı uygulayıcı
ATRG L 132, 23.5.2012, s. 11–12
158
CPS
Advisory Group
1014/2010 (AB) sayılı Komisyon Yönetmeliği, CO2 emisyon hedeflerinin
saptanması ve üreticilerin bu hedefle uyumunun değerlendirilmesi için kullanılan
her yeni binek araç hakkındaki verilerin toplanması ve raporlanması ile ilgili
talimatları şarta bağlar.
Bu veriler, ilgili binek aracın uyumu ile ilgili sertifikada yer alan bilgiler üstüne
tesis edilmiştir.
Buna ilaveten veriler, düşük CO2 emisyonuna sahip; etanol ile çalışan; ve yenilikçi
teknolojiler ile donatılmış araçlar ile ilgilidir.
Yeni binek araçların emisyon performans standartlarını belirleyen 443/2009 (AT)
sayılı Yönetmeliğin 8(5). Maddesinin ilk bendi gereğince üreticilerin,
karbondioksit (CO2) emisyonları verilerindeki hatalarının bildirimi, tüm üreticiler
için belirli emisyon hedeflerine ilaveten belirli ortalama emisyonların temelini
oluşturan verilerin doğrulanması için çok önemli bir adımdır.
429/2012 (AB) sayılı Uygulayıcı Komisyon Yönetmeliği, bu bildirim için açık ve
saydam bir yaklaşım benimsemektedir.
Buna ilaveten Yönetmelik üreticilere, hatalarının Avrupa Komisyonuna
bildiriminde, vakitli bir süreç ve doğrulama sağlamak için, ortak bir format
sunmaktadır.
Yönetmelik 26 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik yenilikçi
teknolojiler
21)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 443/2009 (AT) sayılı yönetmeliği
gereğince yolcu araçlarının CO2 emisyonlarını azaltacak yenilikçi
teknolojilerin sertifikalanma ve onay prosedürünün tesisine dair 25 Temmuz
2011 tarihli ve 725/2011 (AB) sayılı uygulayıcı Komisyon Yönetmeliği (AEA
ATRG L 194, 26.7.2011, s. 19–24
443/2009 (AT) sayılı Yönetmelik, üreticiler ile tedarikçilerin, binek araçların CO2
emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunacak belli yenilikçi teknolojilerin onayı
için başvuruda bulunmalarına olanak sağlamaktadır.
Bu Yönetmelik, motor üreticilerinin, emisyonları azaltan onaylı "eko-yeniliklerle"
donatılmış yeni araçları için, CO2 emisyon credileri kazanmalarına izin
vermektedir. Krediler, sektörün, yeni araçların CO2 emisyonlarını, 2015 itibariyle
(2007 seviyelerinin yaklaşık beşte birinin altına denk gelecek şekilde) ortalama
130 gram/km ile sınırlandırma Avrupa hedefine katkıda bulunacaktır.
Mevzuata göre, eko-yenilik olarak nitelendirilecek teknolojinin pazarda yeni
olması, CO2 tasarruflarına önemli bir katkı yapıyor olması ve araçların halihazırda
159
CPS
Advisory Group
belirlenmiş olan CO2 emisyon seviyelerinde dikkate alınmamış olması
gerekmektedir.
Buna ilaveten teknolojinin, araç güvenliğini düşürmeden araç tahrikinde ya da
zorunlu teçhizatın enerji tüketiminde ilerleme kaydetme amacının olması lazımdır.
15 Ağustos 2011 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Yönetmelik, eko-yenilik olarak
adlandırılması gereken teknolojilerin kriterlerine netlik kazandırmayı
hedeflemektedir. Uygun bulunan eko-yeniliklerin en geç 31 Aralık 2015 tarihinde
incelenmiş olması gerekir.
Yeni hafif ticari araçların emisyon performansı standartları

22)
Birliğin, hafif ticari araçların CO2 emisyonlarını düşürmeye yönelik
bütünleşik yaklaşımı çerçevesinde yeni hafif ticari araçların emisyon
performans standartlarını belirleyen Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 11
Mayıs 2011 tarihli ve 510/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği (AEA ile ilişkili metin)
ATRG L 145, 31.5.2011, s. 1–18
Tadil eden:

Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 510/2011 (AB) sayılı
Yönetmeliğinin EK II'sini, Üye Devletler tarafından raporlanacak veri
kaynağı ile veri parametrelerine ilişkin olarak tadil eden 6 Ocak 2012
tarihli ve 205/2012 (AB) sayılı Kanun Hükmünde Kararname (AEA ile
ilişkili metin)
ATRG L 72, 10.3.2012, s. 2–6
Avrupa Konseyi Mart 2007 tarihinden beri, Topluluğun toplam seragazı
emisyonlarını 2020 yılı itibariyle, 1990 seviyelerinin en az %20'si seviyesine; diğer
gelişmiş ülkelerin de benzer emisyon azaltımı, ekonomik olarak daha ileri
gelişmekte olan ülkelerin de kendi yetenekleri çerçevesinde alacakları önlemler
taahhüdünün karşılığında 1990 seviyelerinin %30'una indirmeye kendini adamıştır.
İhtiyaç duyulan emisyon azaltımı yolunda, alınacak önlemler ile uygulanacak
siyasetlerin hem Üye Devletler hem de Birlik seviyesinde tüm ekonomik
sektörlerde gerçekleşmesi gerekmektedir.
406/2009/AT Kararı ile Üye Devletlerin, sera gazı emisyonlarının azaltılmına
yönelik 2020 yılına kadar olan taahhütleri, AB Emisyon Ticareti Düzenine (EU
Emissions Trading Secheme -- ETS) dahil edilmemiş sektörlerin 2005 yılındaki
seviyesine göre ortalama %10'luk bir azaltım öngörmektedir.
Karayolu taşımacılığı, AB'de ikinci en büyük sera gazı yayan sektör olup, hafif
ticari araçlardan kaynaklananlarla birlikte emisyonları artmaya devam etmektedir.
160
CPS
Advisory Group
Bu nedenle 510/2011 (AB) sayılı Yönetmelik yeni hafif ticari araçların CO2
emisyon performans gereklerini, ve araç teknolojisi ile yenilikçi teknolojilerdeki
gelişmeleri gözeterek bu araçların ortalama CO2 emisyonlarını 175g. CO2/km
olarak belirlemektedir.
Yönetmelik, uygulanabilirliği teyid edilecek olan, AB'de tescilli yeni hafif ticari
araçların 2020 yılından itibaren ortalama emisyonları için öngördüğü 147g.
CO2/km hedefini koymaktadır.
3 Haziran 2011 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Yönetmelik, referans ağırlığı 2610
kilogramı geçmeyen N1 sınıfı ile 715/2007 (AT) sayılı Yönetmeliğin 2(2).
Maddesinin tip onayını genişlettiği, AB'de ilk defa tescil edilmiş ve daha önce AB
dışında tescil edilmemiş yeni N1 sınıfı motorlu araçlara uygulanmaktadır.
Üreticinin Yönetmeliğe uygunluğunu gözlemleyecek Üye Devletin toplayacağı
verilerin uygunluk sertifikası ile yeknesak ve sadece bu sertifika üzerine
temellendirilmiş olması gerekmektedir.
Ancak, Üye Devletlerin, binek araçların CO2 emisyonlarının denetimi ve
raporlanması ile ilgili, özdeş hassasiyet gösteren diğer belgeler kullanmasına izin
verilmiştir.
205/2012 (AB) sayılı Komisyon Kanun Hükmünde Kararnamesi, Üye
Devletlerin kısa dönemde hafif ticari araçlar için 510/2011 Yönetmeliği altında
yapacağı denetim ve raporlamalarda, 443/2009 (AT) sayılı Yönetmeliğinin
arabalar için sağladığı prosedür ve data kaynaklarının kullanımına vermektedir.
Buna ek olarak, Üye Devletlerin denetim ve raporlamalarının açıklık ve kesinliği
adına, 510/2011 Yönetmeliği EK II'de belirlenmiş olan farklı şartlar arasında
tutarlılık sağlanmalıdır. Veri şartlarının detayları, EK II'nin C Bölümündeki
raporlama formatlarında sağlanmıştır.
Sonuç olarak, 13 Mart 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 205/2012 (AB) sayılı
Yönetmelik, bu EK'in A ve B Bölümlerini, bu detaylı veri şartlarını kesin olarak
ifade etmek için kabul etmiştir.

Yeni hafif ticari araçların tescil verileri
23)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 510/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği
gereğince yeni hafif ticari araçların tesciline yönelik verilerin denetlenmesi ve
raporlanmasına ilişkin 3 Nisan 2012 tarihli ve 293/2012 (AB) sayılı uygulayıcı
ATRG L 98, 4.4.2012, s. 1–6
Yukarıda özetlenen 510/2011 (AB) sayılı Yönetmeliğin 8. Maddesi, Üye
Devletlerin, bir önceki yıl topraklarında tescil edilmiş yeni Hahif Ticari Araçlar ile
ilgili verilerin kaydını ve Avrupa Komisyonuna iletimini gerektirmektedir.
161
CPS
Advisory Group
Aktarılan veriler, üreticilerin yeni hafif ticari araçlar için CO2 emisyon
hedeflerinin belirlendiği ve üreticilerin bu hedeflere uyumunun üzerinde
değerlendirildiği temel dayanaktır.
M2 ve N2 sınıfı araçların ileride 510/2011 Yönetmeliğinde dahil edilebilmesi ve
bu sınıflardaki araçların da verilerinin kaydedilip Komisyona aktarılmasına (M2
sınıfı araçlar, sürücü kolduğuna ilaveten en az sekiz koltuktan oluşup yolcu
taşımacılığı için tasarlanıp üretilmekte; N2 sınıfı araçlar, azami ağırlığı 3,5 tonun
üzerinde 12 tonun altında kalan, yük taşımacılığı için tasarlanıp üretilmektedirler)
izin vermek gerekmektedir.
Bu bağlamda 7 Nisan 2012 tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik, 510/2011
Yönetmeliğinin 2(1) ile 8(10). Maddelerinde belirlenmiş şu araçların tescil
verilerinin toplanması ve raporlanması için kuralları oluşturmaktadır: hafif ticari
araçlar ve M2 ile N2 sınıfları araçları.

Araçların radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu)
1)
Araçların radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu) ile ilgili
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin bir Yönergesine dair Önerge (Derlenmiş
versiyon)
COM(2009) 546 final
Önerge, radyo paraziti (elektromanyetik uyumluluğu) ile ilgili 20 Haziran 1972
tarihli 72/245/AET Konsey Yönergesinin derlenmesini ve Yönerge içindeki
muhtelif kuralı kapsayacak yeni bir Yönergenin oluşturulmasını hedeflemektedir.
Yönerge, derleme egzersizinin gerektirdiği resmi tadilatla birlikte derlenen
kuralların içeriğini kapsamaktadır.
Önerge Konseyin kararını beklemektedir.

Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ile egzoz
sistemi
2)
Motorlu araçların izin verilen gürültü seviyesi ile egzoz sistemi ile ilgili
bir Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesine dair Önerge (Derlenme)
COM(2010) 508 final
Önerge, özünde değişiklik yapmadan 70/157/AET Yönergesi ile ona getirilen
tadilatı derleyip, Yönergeyi ilga etmeyi önermektedir.
162
CPS
Advisory Group
3)
Motorlu araçların gürültü seviyelerine yönelik bir Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi için Önerge
Önergenin amacı, tip onayı prosedüründe gürültü sınır değerlerini düşürüp ilave
gürültü emisyon hükümleri getiren, gürültü emisyonlarını ölçen yeni bir muayane
yöntemi ortaya koyarak çevresel gürültüyü azaltmaktır.
Önergenin kapsamı, arabalar, kamyonetler, otobüsler ve hafif ve ağır
kamyonlardan oluşur.
Her binek araba, kamyonet, ve otobüs için gürültü sınır değerlerinin 2 dB(A)'lik iki
basamakta düşürülmesi hedeflenmekedir. Kamyonlar için azaltımın ilk basamakta
1 dB(A), ikinci basamakta da 2 dB(A) olması mümkündür. Bu tedbirlerin
toplamda araçların gürültüsünü %25 oranı civarında düşürmesi beklenmektedir.
Buna ilaveten Önerge, ses oluşturup güvenliklerini artıran cihazlarla donatılmış
elektrikli ve elektrikli-hibrid araçların asgari gürültü şartları ile ilgili şartlar
oluşturarak yol ve iş güvenliğini temin etmeyi hedeflemektedir.

Yeni binek araçların CO2 emisyonlarının azaltılması
4)
443/2009 (AT) sayılı Yönetmeliği tadil edecek ve yeni binek araçların
CO2 emisyonlarını 2020 hedefi doğrultusunda azaltacak formüllerin
tanımlanması ile ilgili bir Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesine dair
Önerge
AB'nin, küresel ısınma değişimini, endüstri öncesi sıcaklık seviyelerinin 2ºC
üzerinde sınırlandırma amacı bulunmaktadır. Bunun başarılması için küresel
emisyonların 2020 yılında zirvesi yaptıktan sonra küresel olarak, 1990 yılındaki
seviyesinin en az %50'si kadar düşürülmesi gerekmektedir. Buna karşın, mevcut
siyasetler 2050 itibariyle sadece sera gazı emisyonlarındaki indirimin yaklaşık
%40 düzeyinde olacağını göstermektedir.
443/2009 (AT) Yönetmeliğinin 2020 yılına kadar yeni araç filolarındaki
karbondioksit (CO2) azaltım hedefi iki dönemli bir düzen öngörmektedir. 2015
yılına kadar olan ilk dönem hedefleri için uyum formülleri belirlenmiştir. 2020
yılına kadar sürecek ikinci dönem için hedef, gerekli formüllerin
değerlendirilmesinden önce oluşturulamamaktadır.
Formüller, uygulamanın safhalarından olup, emisyon hedeflerini etkilemektedir.
Mevcut Yönetmelikteki ana formüller, fayda parametresi tarafından belirlenen
değer eğrisi sınırı ve fayda parametresi ile CO2 emisyonları arasındaki (biçim ve
eğimi oluşturan) ilişkiyi tanımlayan fonksiyonu içermektedir. Diğer formüller
katma emisyon değer taslağı, eko-yenilikler, istisnalar, havuzlama, hedeflerin
aşamalı uyumu ve sınırlı bir vakit için süper kredilerin onaylanmasını
içermektedir.
163
CPS
Advisory Group
Formüllerin belirlenme ya da uygulamasındaki başarısızlık, teknolojiye dair
kesinliğe ihtihaç duyan araç üreticileri ve parça tedarikçileri ve hedefe ulaşması
gereken araçlar üzerinde zararlı bir sonuca neden olabilir.
Önerge, yeni binek araçların 2020 yılında 95g CO2/km hedefine ulaşması için
gereken formüllerin uygulanması için 443/2009 Yönetmeliğinin tadil edilmesini
amaçlamaktadır.
Sektör, 2020 sonrasında uygulanabilecek düzenleyici rejimin bulgularından
istifade edeceğinden, Önerge bir sonraki değerlendirmenin 31 Aralık 2014
tarihinde yapılmasını öngörmektedir.

Yeni hafif ticari araçların CO2 emisyonlarının azaltılması
5)
510/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği tadil edecek ve yeni hafif ticari
araçların CO2 emisyonlarını 2020 hedefi doğrultusunda azaltacak
formüllerin tanımlanması ile ilgili bir Avrupa Parlamentosu ve Konseyi
Yönergesine dair Önerge
COM(2012) 394 final
Önerge, yeni hafif ticari araçların 2020 yılı CO2 emisyon azaltımı hedeflerine
ulaşmak için formülleri belirleyerek 510/2011 (AB) sayılı Yönetmeliği tadil
etmeyi amaçlamaktadır.
510/2011 (AB) sayılı Yönetmelik, 2020 yılına kadar yeni kamyonet filolarındaki
karbonsioksit (CO2) azaltım hedefi iki dönemli bir düzen öngörmektedir. 2017
yılına kadar olan ilk dönem hedefleri için uyum formülleri belirlenmiştir. 2020
yılına kadar sürecek ikinci dönem için hedef, gerekli formüllerin
değerlendirilmesinden önce oluşturulamamaktadır. Komisyonun, 2020 yılı
kamyonet hedeflerinin uygulanabilir olduğunu teyit etmesi talep edilmektedir.
Formüller, uygulamanın safhalarından olup, emisyon hedeflerini etkilemektedir.
Mevcut Yönetmelikteki ana formüller, fayda parametresi tarafından belirlenen
değer eğrisi sınırı ve fayda parametresi ile CO2 emisyonları arasındaki (biçim ve
eğimi oluşturan) ilişkiyi tanımlayan fonksiyonu içermektedir. Diğer formüller
katma emisyon değer taslağı, eko-yenilikler, istisnalar, havuzlama, hedeflerin
aşamalı uyumu ve sınırlı bir vakit için süper kredilerin onaylanmasını
içermektedir.
Formüllerin belirlenme ya da uygulamasındaki başarısızlık, teknolojiye dair
kesinliğe ihtihaç duyan araç üreticileri ve parça tedarikçileri ve hedefe ulaşması
gereken araçlar üzerinde zararlı bir sonuca neden olabilir.
Önerge 2020 yılında, yeni hafif ticari araçların 147 g CO2/km ortalama hedefinin
uygulanabilirliğini teyid etmektedir.
Sektör, 2020 sonrasında uygulanabilecek düzenleyici rejimin bulgularından
istifade edeceğinden, Önerge bir sonraki değerlendirmenin 31 Aralık 2014
tarihinde yapılmasını öngörmektedir.
164
CPS
Advisory Group
Auto-Oil Programı
Auto-Oil II Programı, başlangıçta, Topluluk hava kalitesi standartları ve hedefleri
yükümlülüklerini en azından 2010 yılı itibariyle karşılamaya ilişkin
güncellendirilmiş bir strateji oluşturmaya yönelik olarak meydana getirilmiştir.
Auto-Oil II Programı, endüstri temsilcilerinin, Üye Devletler’den gelen
uzmanların ve çevre alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının (NGO)
iştirakiyle meydana gelen çalışma gruplarıyla birlikte, ilgili tarafların çok daha
geniş çaplı katılımıyla tanımlanmıştır.
Auto-Oil II Programı’nın amaçları aşağıdaki şekilde belirtilebilir:

emisyonlar ve hava kalitesine yönelik gelecekteki eğilimlerin bir
değerlendirmesini yapmak;

emisyonları azaltmaya yönelik değişik politika seçeneklerini
değerlendirmeye yönelik tutarlı bir çerçeve oluşturmak (maliyet etkinliği,
güvenilir bir bilimsellik ve şeffaflık);

Tüm emisyon kaynaklarını kapsayan uzun dönemli hava kalitesi
çalışmalarına geçiş sağlamak.
Bu programın başvuru dönemi, 1997 baharından 2000 yılının başlarına kadar
idi.
Velhâsıl, Avrupa Auto-Oil Programı, benzin ve dizel yakıtlara yönelik yeni
çevresel yakıt spesifikasyonlarının Topluluk seviyesinde oluşturulmasının tavsiye
edilmesine ilişkin bilimsel, teknik ve ekonomik temele yönelik bir katkıda
bulunmuştur.
Avrupa Birliği, iki adet Auto-Oil Programı’nın dışında, ayrıca, binek
otomobillerden kaynaklanan CO2 emisyonlarına ilişkin AB Stratejisi çerçevesinde
-en geç 2010 yılına kadar- Birlik içinde pazarlanan tüm yeni binek otomobillere
yönelik olarak, ortalama CO2 salınımını 120 g/km ile sınırlandırmayı da
amaçlamaktadır.
Dışarıdan anlaşmalı birçok taraf aracılığıyla, Avrupa Komisyonu adına, otomotiv
endüstrisi ile çevresel konular arasındaki ilişkinin değişik yönlerine ilişkin değişik
araştırmalar ve çalışmalar yürütülmektedir.
Bu araştırma ve çalışma raporları arasında, “Binek otomobillerden kaynaklanan
CO2 salınımını azaltmaya yönelik potansiyel azalma, teknolojik maliyetler ve
diğer önlemlerin analizi ve yeniden gözden geçirilmesi” adındaki son rapor,
araç düzeyinde yakıt tüketimini azaltan teknik seçenekler, biyo-yakıtlara
başvurulmasını teşvik etmek, yakıt etkili sürüş ve benzeri önemdeki konularda
önerilerde bulunmaktadır.
165
CPS
Advisory Group
2.2.2.
Atık Politikası: Ömrünü Tamamlamış Araçlar
Motorlu araçların birçok aksam, yedek parça ve belirli sıvı maddeler ile yaşam
döngülerini tamamladıktan sonra insan sağlığına zararlı olan ve/veya çevre
açısından yıkıcı etkileri bulunması muhtemel parçalardan meydana gelmesinden
ötürü, ömrünü tamamlamış araçların bakımı, son yıllarda AB Atık politikasının
başlıca ilgi alanlarından birini teşkil etmeye başlamıştır.
Bu çerçevede, motorlu araçların, kaynak atıklarının, kirliliğin ve toksik maddelerin
salınımının bir kaynağı olmamasını sağlayacak şekilde, bu araçlara gerekli bakım
faaliyetlerinin uygulanması hedeflenmektedir.
Bu amaca istinaden, Avrupa Parlamentosu, 14 Kasım 1996 tarihli İlke Kararı
çerçevesinde ve ürün sorumluluğu temelinde, özellikle ömrünü tamamlamış
araçlara ilişkin olarak, Avrupa Komisyonu’nu atık zinciriyle ilgili yasal
düzenlemeler yapmaya çağırmıştır. Komisyon, bu atık türünün öneminden
hareketle, spesifik bir yönerge yayımlanması doğrultusunda bir görüş bildirmiş ve
bu tutumu, OECD bünyesinde atık zincirleri konusunda faaliyetler yürüten
Çalışma Grubu tarafından da paylaşılmıştır.
Zira, bu Çalışma Grubu’nun, 1995 senesinde yayımladığı Rapor, ömrünü
tamamlamış araçların muamelesini, atıkların azaltılması doğrultusundaki geniş
kapsamlı hedefe yönelik bir öncelik olarak kabul etmektedir.
İstatistiksel veriler doğrultusunda, Ömrünü Tamamlamış Araçlar (End of life
vehicles – ELV), yıllık 8 ila 9 milyon ton atık meydana getirmektedir. Avrupa
Birliği tarafından temin edilen sayısal durum neticesinde açıkça görülmektedir ki,
bu durumun uygun bir şekilde yönetilmesi ve atığın yeniden kullanılması ve/veya
geri kazanılması gereğinin yeniden vurgulanması ihtiyacı doğmuştur.
Bir sonraki bölüm, yukarıda sözü edilen hedefleri gerçekleştirmeye yönelik olarak
AB tarafından atılan yasal adımları içermektedir.

Yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve geri
kazanılabilirlik
1)
Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin 18 Eylül 2000 tarihli ve
2000/53/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi – Komisyon
Bildirimleri
ATRG L 269, 21.10.2000, s. 34–43
Tadil eden:
166
CPS
Advisory Group

Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin Avrupa Parlamentosu ile
Konseyinin 2000/53/AT Yönergesinin EK II'sini tadil eden 27 Haziran
2002 tarihli ve 2002/525/AT sayılı Komisyon Kararı (AEA ile ilişkili
metin) (C(2002) 2238 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
ATRG L 170, 29.6.2002, s. 81–84

Konseyinin 2000/53/AT Yönergesinin EK II'sini tadil eden 10 Haziran
metin) (C(2005) 1707 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
ATRG L 152, 15.6.2005, s. 19–19

Konseyinin 2000/53/AT Yönergesinin EK II'sini tadil eden 20 Eylül
metin)
ATRG L 254, 30.9.2005, s. 69–72

Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin 2000/53/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi’nin II sayılı EK’ ini tadil eden 1
Ağustos 2008 tarihli ve 2008/689/AT sayılı Konsey Kararı (C(2008)
sayılı belge altında tebliğ edilmiştir) (AEA ile ilintili metin)
ATRG L 225, 23.8.2008, s.10-13

Komisyona verilen yetkiler hakkında ömrünü tamamlamış araçlara
ilişkin 200/53/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 11 Mart 2008 tarihli ve
2008/33/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi
ATRG L 81, 20.3.2008, s. 62-64

76/768/AET, 88/738/AET, 1999/13/AT sayılı Konsey Yönergelerini ve
2000/53/AT, 2002/96/AT ve 2004/42/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Yönergelerini madde ve karışımların sınıflandırılması,
etiketlenmesi ve paketlenmesine ilişkin 1272/2008 sayılı Yönetmeliğe
uyarlamak amacıyla tadil eden 16 Aralık 2008 tarihli ve 2008/112/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi (AEA ile ilintili
metin)
ATRG L 345, 23.12.2008, s. 68-74

Parlamentosu ve Konsey Yönerge’nin II sayılı EK’ini tadil eden 23 Şubat
2010 tarih ve 2010/115/AB sayılı Komisyon Kararı ( C(2010) 972 sayılı belge
ile tebliğ edilmiştir) (AEA ile ilintili metin)
167
CPS
Advisory Group
ATRG L 48, 25.2.2010, s. 12–16

Ömrünü tamamlamış araçlar hakkında 2000/53/AT sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey Yönergesi Ek II’i tadil eden 30 Mart 2011 tarihli ve
2011/37/AB sayılı Komisyon Yönergesi
ATRG L 85, 31.3.2011, s. 3–7
Özet
Bu Yönerge, ömrünü tamamlamış araçların çevre üzerindeki etkilerini asgariye
indirmek, İç Pazar’ın sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlamak ve Topluluk
dâhilinde rekabetin bozulmasının önüne geçmek amacıyla, ömrünü tamamlamış
araçlara ilişkin ulusal düzeydeki yasal düzenlemeleri uyumlaştırmayı
amaçlamaktadır.
Yönerge, motorlu araçlardan kaynaklanan tehlikeli atıkları azaltmayı ve yeniden
kullanım, geri kazanım ve geri dönüşümü teşvik edici açık ve kesin hedeflerin
ortaya konması suretiyle, bu atıkların nihai olarak bertarafının sınırlandırılmasını
hedeflemektedir.
Bu bağlamda, bu Yönerge, ömrünü tamamlamış araçların % 85 oranda geri
dönüşümün sağlanmasına imkân verecek şekilde üretilmesini güvence altına
alacaktır.
Yönerge, kullanılmış motorlu araçların geri dönüşümünü sağlamayı amaçlamakta
ve 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren piyasaya sunulmuş olan araçlara yönelik
olarak, kurşun, cıva, kadmiyum, hekzavalan krom bulundurmama zorunluluğu
getirmektedir. Yönerge’nin hükümleri uyarınca, ömrünü tamamlamış araçların geri
dönüşümü bakımından muamelesinin, aracın son kullanıcısına bir masraf
yüklememesi gerekmektedir; zira ilgili masrafların önemli bir bölümünü
üstlenmek motorlu araç üreticisine aittir.
Bu Yönerge, motorlu araç üreticilerini, ömrünü tamamlamış araçların işlemden
geçirilmesine ilişkin masraflarından sorumlu tutmak ve ömrünü tamamlamış bir
aracın son kullanıcısı tarafından bedelsiz olarak işlemden geçirilmek üzere yetkili
bir tesise geri götürülmesine (bir başka deyişle, bedelsiz olarak geri götürme ilkesi)
izin verilmesi suretiyle, “üretici sorumluluğu” ilkesini getirmektedir. Üreticinin
sorumluluğu, 1 Temmuz 2002’den itibaren piyasaya sürülen yeni araçlar için
derhal geçerli olmaktadır. Üreticinin sorumluluğu, bu tarihten önce mevcut araç
filoları için, 2007 yılından itibaren geçerlilik kazanacaktır.
168
CPS
Advisory Group
Yönerge, ömrünü tamamlamış bir aracı, “75/442/AET sayılı Yönerge’nin 1(a)
Maddesi kapsamında hurda olarak nitelendirilen her türlü araç” 24 olarak
tanımlamaktadır.
Bu Yönerge’nin kapsamına girenler aşağıdaki şekilde belirtilebilir:


(70/156/AET sayılı Yönerge’nin EK II’sinin A kısmında tanımlandığı
şekliyle) M1 veya N1 kategorisine mensup olarak belirlenmiş her türlü
ömrünü tamamlamış araç;
iki veya üç çekerli motorlu araçlar ve aksamları.
Yönerge, aynı zamanda, araçların ve ömrünü tamamlamış araçların aksamlarını,
malzemelerini ve yedek parçalarını kapsamaktadır.
Bu bağlamda, klasik model araçlar (bir başka deyişle, gerektiği şekilde ve çevreye
duyarlı biçimde muhafaza edilmiş olan ve koleksiyoncular için değer taşıyan veya
müzelere yönelik olan tarihi araçlar), bu Yönerge’nin kapsamında yer
almamaktadır.
Yukarıda belirtildiği üzere, her türlü atığın önlenmesi, bu Yönerge’nin öncelikli
hedefini teşkil etmektedir. Bu amaç doğrultusunda, araç üreticilerinin ve malzeme
ve teçhizat imalatçılarının, aşağıda belirtilen eylemleri yapmalarını şart
koşmaktadır:

araçların tasarımı yapılırken, tehlikeli maddelerin kullanımının asgariye
indirilmesi için gayret etmek;

ömrünü tamamlamış araçların sökülmelerini, yeniden kullanımlarını, geri
kazanımlarını ve geri dönüşümlerini kolaylaştıracak türden bir tasarım ve
üretim şekli benimsemek;

araç üretiminde geri dönüşüme tabi tutulabilir malzemelerin kullanımını
arttırmak;

EK II’de sıralanan durumlar haricinde, 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren
piyasaya sürülen araçların parçalarının, cıva, hekzavalan krom, kadmiyum
veya kurşun içermemiş olduğunu güvence altına almak. Komisyon,
bilimsel ve teknik ilerlemeler ışığında, EK’i tadil etmekle yükümlüdür.
Yönerge, ticari işlemcilerin tutum ve tavırlarını ayarlayabilmeleri için yeterli
derecede bilgilendirilmeleri gerekliliğinin altını çizmektedir. Bu Yönerge’nin
amacına ulaşabilmesi ve böylelikle de ilgili ticari işlemciler açısından bağlayıcı
olması için, Üye Devletler’in ulusal mevzuatlarında gereğince uygulanmasıyla
gerçekleşecektir.
24
75/442/AET sayılı Yönerge ilga edildiğinden dolayı, bahse konu Yönerge’ye yapılan her türlü atıf,
2006/12/AT sayılı Yönerge’ye bir atıf olarak değerlendirilmektedir.
169
CPS
Advisory Group
Yönerge, aynı zamanda, ömrünü tamamlamış araçların toplanmasına yönelik
hükümleri (madde 5) de ortaya koymaktadır. Üye Devletler, ömrünü tamamlamış
araçları ve hurda parçalarını toplamaya yönelik sistemler oluşturmalıdırlar. Aynı
zamanda, bütün araçların işleme tabi tutulacağı yetkili tesislere nakliyesi
sağlanmalı ve imha belgesinin sunulması üzerine bir sicilden silme sistemi
oluşturmalıdırlar. Bu tür belgeler, araçların bahse konu tesislere nakliyesi
gerçekleştiğinde, ücretsiz olarak yayımlanmalıdır. Bu Yönerge, Üye Devletler’in,
gerekli görüldüğü takdirde, araçların sicilden geçici olarak silinmesini
önlememektedir.
Yönerge uyarınca, ömrünü tamamlamış aracın son sahibi, aracı ücretsiz olarak
(bedelsiz olarak geri götürme ilkesi) elden çıkarabilecektir. Üreticiler ise,
masrafların tamamını ya da önemli bir kısmını karşılamakla yükümlüdür.
Ömrünü tamamlamış araçların saklanması ve işleme tabi tutulması ise,
75/442/AET sayılı Yönerge’de ve bu Yönerge’nin EK’inde yer alan
yükümlülüklere uygun, sıkı denetimlere tabi tutulmaktadır.
Bu araçlara gerekli işlemleri uygulayan kurumlar ve işletmeler, bu işlemler
öncesinde, ömrünü tamamlamış araçları sökmek ve çevreye zararlı bütün
parçalarını geri kazanıma tabi tutmakla etmekle yükümlüdür. Öncelik, araç
parçalarının (bir başka deyişle, piller, lastikler, yağ) yeniden kullanımına ve geri
dönüşümüne verilmelidir.
Hâlihazırda, ömrünü tamamlamış araçların % 75’i yeniden işlenip (bir başka
deyişle, metal muhteva) kullanışlı bir hale getirilebilmektedir. Bu Yönerge, araç
başına ortalama ağırlık başına yeniden kullanım ve geri kazanım oranını 2006’ya
kadar %85’e ve 2015’e kadar da % 95’e yükseltmeyi ve aynı dönem içinde
yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranını, yıl ve ortalama araç ağırlığı başına
2006’ya kadar %80; 2015’e kadar ise %85 artırmayı amaçlamaktadır. 1980
yılından önce üretilmiş araçlar için, daha esnek hedefler konabilir.
Yönerge, en geç 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle, Komisyon tarafından hazırlanan
bir Rapor temelinde, Avrupa Parlamentosu’nun ve Avrupa Konseyi’nin 2015
hedeflerini yeniden incelemesini şart koşmaktadır.
Yönerge, aynı zamanda, raporlama ve bilgilendirme yoluyla, Üye Devletler’in üç
yıllık aralıklarla, bahse konu Yönerge’nin uygulanma sürecindeki gelişmelere
ilişkin olarak Komisyon’a bir rapor göndermekle yükümlü olduklarını
belirtmektedir.
Mevcut Durum
2007 yılında, araçların malzeme bileşimindeki gelişmeleri ve araçlara ilişkin ilgili
diğer çevresel durumları göz önüne almak suretiyle, Komisyon tarafından
Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin 2000/53/AT sayılı Yönerge’nin 7(2)(b)
sayılı maddesinde yer alan hedefler hakkında bir Rapor (diğer bir deyişle,
“2015 hedefleri”) kabul edilmiştir.
170
CPS
Advisory Group
Bahse konu Rapor, Komisyon tarafından hazırlanan Etki Değerlendirmesi’ne
dayanmaktadır. Bu süreç, 2015 hedeflerinin yeniden gözden geçirilmesi için
toplanan çalışma gruplarındaki tüm ilgili tarafların katılımıyla desteklenmektedir.
Rapor, bahse konu hedeflerin çevresel ve ekonomik etkilerini ortaya koymaktadır.
Rapor, ayrıca, ömrünü tamamlamış araçların geri dönüşümü ve geri kazanımlarının
giderek artmasından kaynaklanan ekonomik ve çevresel yararların itici gücünün,
çevre innovasyonu (eco-innovation) olduğunu belirtmektedir.
Sonuç itibariyle, Rapor, bu Yönerge ile tanımlanan hedeflerin, önemli ölçüde
çevresel ve ekonomik kazançlar yaratacağını ve bu hedefleri iptal etmenin veya
azaltmanın bütün bu kazançları azaltacağını belirtmek suretiyle tamamlanmıştır.
Dolayısıyla, maliyet açısından daha etkili bir şekilde atık işleme teknolojilerine
yapılan yatırımların güvenliğini temin etmek amacıyla, bu hedeflerin istikrarlı bir
şekilde korunması gerekmektedir. Komisyon, bu yüzden, hedeflerin yeniden
gözden geçirilmesini teklif edemez.
Komisyon’un, bahsekonu alandaki çevre innovasyonu desteklemek ve ileri
teknolojilerin teşvikini ve ilerlemesini sağlamak amacıyla, araştırma inisiyatiflerini
ortaklaşa finanse etmesi; Rekabet Edebilirlik ve İnnovasyon Çerçeve Programı
altında yer alan projeleri ve girişimleri geliştirmesi; aynı zamanda da yenilikçi
kırıcıları (shredder) ve plastik geri dönüşümü teşvik etmesi beklenmektedir.
Komisyon 2009 yılında, bu Yönerge’nin Üye Devletler’de uygulanma sürecindeki
gelişim hakkında Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin 2005/53/AT sayılı
Yönerge’nin 2005–2008 döneminde tatbiki hakkında Rapor’u hazırlamıştır.
Bu rapor, yirmi iki üye devletten sağlanan verilere dayalı olarak yasal
düzenlemelerin yürütülmesinin uygulanabilirliğini değerlendirmektedir. Beş üye
devlet yönergenin ulusal kanunlarına tatbiki hakkındaki enformasyonu gerektiği
şekilde Komisyon’a sağlamamıştır.
Rapor, üye devletler tarafından ulusal kanunlarına başarılı bir şekilde dâhil edilmiş
olan yönerge hükümlerini ve henüz tam olarak ya da doğru şekilde aktarılamamış
olanları değerlendirmektedir.
Raporda sonuç olarak, bir önceki raporlama süreci ile karşılaştırıldığında, 2005/53
sayılı Yönerge’nin üye devletlerde uygulanması sürecindeki gelişimi çerçevesinde
kayda değer bir değişiklik olmadığını belirtmektedir.
Yönerge, EK II’ de listelenen malzeme ve aksamlar Madde 4(a) muaf tutulmak
üzere Madde 4(b) ve 11 uyarınca Komisyon Kararı yolu ile 5 defa tadil edilmiştir.
2008/33/AT sayılı Yönerge Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönergesi
2000/53 sayılı Yönergenin Komisyon’un uygulama yetkisine ilişkin 4.2, 5.5, 6.1,
7.2, 8.2 ve 9.1 sayılı maddelerine usul yönünden bazı değişiklikleri getirmiştir.
Buna ek olarak Yönerge, 2009 yılında yeniden gözden geçirilecektir. Avrupa
Komisyonu İşletme ve Sanayi Genel Müdürlüğü raporu uyarınca (CARS 21 Ara
171
CPS
Advisory Group
Dönem Gözden Geçirmesi Yüksek Düzey Konferansı – Sonuçlar Bildirgesi ve
Raporlar), bu gözden geçirme sürecinde çakışan mevzuatlardan kaçınılması; ve
ayrıca ömrü tamamlanmış araçlar ile Pil Yönergesi, RoHS (zararlı madde
kullanımının kısıtlandırılması) ve diğer ilgili mevzuatların aralarındaki farkların
açıklığa kavuşturulmasının gerektiği vurgulanmıştır.
2008/112/AT sayılı son tadil eden Yönergenin 2000/53 sayılı Yönerge Madde 2 ve
fıkra 11 de yaptığı değişiklikler şöyledir:
“11. “Tehlikeli Madde”; madde ve karışımların sınıflandırılması, etiketlenmesi ve
paketlenmesine ilişkin 16 Aralık 2008 tarihli ve 1272/2008 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği EK I’ de belirtilen herhangi bir tehlike sınıfı
veya kategorisi kriterini dolduran madde anlamına gelmektedir(*);
(a) tehlike sınıfları 2.1’ den 2.4,2.6 ve 2.7, 2.8 A ve B tipi, 2.9, 2.10, 2.12, 2.13
Kategori 1 ve 2, 2.14 Kategori 1 ve 2, 2.15 tip A’ dan F’e;
(b) tehlike sınıfları 3.1’ den 3.6, 3.7 cinsel fonksiyon ve doğurganlık
veya gelişimlerine olumsuz etkiler ile alakalı, 3.8 uyuşturucu etkiler haricindeki
etkiler, 3.9 ve 3.10;
(c) tehlike sınıfı 4.1;
(d) tehlike sınıfı 5.1.”
Hem 2010/115/AB sayılı Komisyon Kararı hem de 2011/37/AB Yönergesi
2000/53/AT sayılı Yönergede, Madde 4(2)(a) kapsamına girmeyen maddeler ve
bileşenlere ilişkin EK II’de değişiklik yapmaktadır. Ek II, (1 Temmuz 2013
tarihinden sonra pazara sunulan) araç madde ve bileşenlerinin Madde 4(2)(a)’dan
muaf tutulabildiği ve bazı koşullarda kurşun, cıva, kadmiyum veya altı değerlikli
krom ihtiva edebildiği durumları ortaya koymaktadır. Üye Devletlerin en geç 31
Aralık 2011 tarihine kadar söz konusu değişikliğe uyum göstermesi gerekmektedir.
Son olarak, Avrupa Komisyonu adına Öko-Institut e.V. tarafından 2000/53/AT
Yönergesinin EK II'sinin teknik bilimsel ilerlemeye uyarlanması
gerçekleştirilmiştir. Elektronik bir kamusal istişare yürütmüş olan çalışma25 EK
II'nin 8(i) numarasındaki muafiyeti değerlendirmeyi amaçlamış olup Komisyonun
cevabını beklemektedir.

2000/53/AT Yönergesinin uygulanmasına dair raporlar
2)
Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin, ömrünü tamamlamış araçlarla
ilgili 2000/53/AT Yönergesinin uygulanması üzerine Üye Devletlerin
raporlarına ilişkin ankete dair 17 Ekim 2001 tarihli ve 2001/753/AT sayılı
Komisyon Kararı (AEA ile ilişkili metin)
(C(2001) 3096 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
ATRG L 282, 26.10.2001, s. 77–80
25
Son rapor, http://ec.europa.eu/environment/waste/pdf/Exemption%208%20i%20final%20report-rev3.pdf adresinden temin edilebilir.
172
CPS
Advisory Group
Kararın EK'inde, Üye Devletlerin, 2000/53/AT Yönergesinin uygulanmasına dair
ilerlemeleri hakkında Komisyona iletecekleri bir anket oluşturulmuştur.

İmha belgesinin asgari gerekleri
3)
Parlamentosu ve Konsey Yönergesi’nin madde 5(3)’üne uygun olarak
yayımlanmış imha belgesi için asgari yükümlülükler hakkında 19 Şubat 2002
tarihli Komisyon Kararı (AEA ile ilintili metin)
(C (2002) 518 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
ATRG L 50, 21.2.2002, s. 94–95
Özet
Bu Karar, imha işleminin özelliği ve ayrıntıları, yetili mercii ve araç sahibi ile
araca ilişkin birçok daha bilgiye yönelik gizlilik sağlamayı amaçlayan asgari
yükümlülükleri ortaya koymaktadır. Bu yükümlülükler, bu Karar’ın EK
Bölümü’nde yer almaktadır.

Araçların parça ve malzemelerine dair kodlama standartları
4)
Ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin 2000/53/AT Yönergesi gereğince
araçların parça ve malzemelerine dair kodlama standartlarının tesis
edilmesine yönelik 27 Şubat 2003 tarihli ve 2003/138/AT sayılı Komisyon
Kararı (AEA ile ilişkili metin) (C(2003) 620 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
ATRG L 53, 28.2.2003, s. 58–59
Lütfen aşağıdaki açıklamaya bakınız.

Yeniden kullanım/geri kazanım ile yeniden kullanım/geri
dönüşüm hedeflerinin denetlenmesi
5)
Konseyinin 2000/53/AT Yönergesinde düzenlenmiş yeniden kullanım/geri
kazanım ile yeniden kullanım/geri dönüşüm hedeflerinin denetlenmesine dair
detaylı kuralları ortaya koyan 1 Nisan 2005 tarihli ve 2005/293/AT sayılı
Komisyon Kararı (AEA ile ilişkili metin) (C(2004) 2849 sayılı belge ile tebliğ
edilmiştir)
ATRG L 94, 13.4.2005, s. 30–33
Gerekli bilgi, Ömrünü Tamamlamış Araçlar Yönergesinin 7.2. Maddesinin üçüncü
bendinde ve Avrupa Parlamentosu ile Konseyinin 2000/53/AT Yönergesinde
düzenlenmiş yeniden kullanım/geri kazanım ile yeniden kullanım/geri dönüşüm
hedeflerinin denetlenmesine dair detaylı kuralları ortaya koyan 1 Nisan 2005 tarihli ve
2005/293/AT sayılı Komisyon Kararında belirtilen şekilde sağlanacaktır. Bir sonraki
raporun tarihi 30 Haziran 2013’tür.
173
CPS
Advisory Group
Motorlu araçların tip onayı (yeniden kullanılabilirlik, geri
dönüştürülebilirlik ve geri kazanılabilirlik)

6)
70/156/EEC sayılı Konsey Yönergesi’ni tadil eden ve motorlu
araçların, yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve geri
kazanılabilirlik konusunda tip onayına ilişkin 26 Ekim 2005 tarihli ve
2005/64/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi (Konsolide
Versiyon)
ATRG L 310, 25.11.2005, s. 10–27
Tadil eden:

Motorlu araçların, yeniden kullanılabilirlik, geri dönüştürülebilirlik ve
geri kazanılabilirlik konusunda tip onayına ilişkin 2005/64/AT sayılı
Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesini teknik ilerlemelere
uyarlamak amacıyla tadil eden 7 Ocak 2009 tarihli ve 2009/1/AT sayılı
ATRG L 9, 14.1.2009, s. 31-32
Özet
Bu Yönerge, araçların başlangıç evresinden itibaren geri dönüştürülebilirlik, geri
kazanabilirlik ve yeniden kullanılabilirliği kolaylaştırmak hedefleriyle
tasarlanmasını talep ederek, ömrünü tamamlamış araçların çevreye olan etkisini
azaltmayı amaçlamaktadır.
Bu Yönerge, parçaların yeniden kullanılabilirliği, malzemelerin geri
dönüştürülebilirlik ve geri kazanabilirliğinin, atık yönetimine ilişkin Topluluk
Stratejisi’nin önemli bir parçasını teşkil ettiğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda,
araç üreticileri ve tedarikçilerinden, yeni araçların geliştirilmesi sürecinin en erken
evrelerine bu özellikleri entegre etmeleri talep edilmektedir. Hedef ise, ömrü
tamamlanmış olan araçların işleme tabi tutulmasının kolaylaştırılmasıdır.
Bu Yönerge, 70/156/AET sayılı Konsey Yönergesi tarafından oluşturulan
Topluluk tam taşıt tip-onayı sistemi çerçevesinde (hâlihazırda, M1 kategorisine
mensup araçlar için, bu sistem zorunludur) yer alan bireysel Yönerge’lerden birini
teşkil etmektedir.
Yönerge, N1 kategorisine mensup araçların, tam taşıt tip onayı sistemi
kapsamında olmadığı gerçeğine dikkat çekmektedir.
Her bir üretici, bu Yönerge uyarınca, üretici tarafından yapılan tahminin, ISO
22628: 2002 standardı doğrultusunda, doğrulanmasına yönelik olarak, onaylanmış
yetkiliye ilgili bütün teknik bilgiyi sağlamakla yükümlüdür. Üreticinin
tahminlerinin, araç tip onayıyla eş zamanlı olarak doğrulanması için, üreticinin
tedarikçilerden elde ettiği tüm bilgileri kontrole yönelik uygun düzenlemeleri ve
174
CPS
Advisory Group
usulleri ortaya koymuş olması gerekmektedir. Yetkili merci, herhangi bir tip onayı
vermeden önce,
bahse konu düzenlemeler ve usullere yönelik bir ön
değerlendirme gerçekleştirmeli ve bunların uygunluğunu belirten bir belge
yayımlamalıdır.
Bu Yönerge, aşağıda sıralanan araç türlerine uygulanmamaktadır:



Özel amaca yönelik araçlar (70/156/AET sayılı Yönerge’nin EK II, Bölüm
A, 5. noktasında tanımlanmıştır)
N1 tipine ait çok aşamalı olarak üretilmiş araçlar (Aracın temelinin, bu
Yönerge ile uyumlu olması kaydıyla)
Küçük seriler halinde üretilen araçlar
Yeniden kullanılabilir olarak tabir edilmeyen aksamlar, Yönerge’nin EK
V’inde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:







tüm hava yastıkları;
otomatik veya otomatik olmayan araç koltuk kemeri takımları;
koltuklar (sadece, emniyet kemeri bağlantı parçaları ve/veya koltuğa
birleştirilmiş hava yastıklarının olduğu durumlarda)
direksiyon koluna ilişkin direksiyon kilit takımları;
transponder ve elektrik kontrol birimlerini içeren immobilizer’ler;
bakım sonrası emisyon sistemleri;
egzoz susturucuları.
2009/1/AT sayılı Komisyon Yönergesi, ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin
2005/53/AT sayılı Yönerge Madde 4(2)(a) uyarınca bir araç tipinin üretiminde
kullanılan malzemelerin uygunluğunun tasdik edilmesine yönelik detaylı kuralları
belirtme ihtiyacı neticesinde kabul edilmiştir. Bu Komisyon Yönetmeliği özellikle
araç üreticileri ve onların satıcıları arasındaki akdi sözleşmeleri ve uygun bir yolla
iletilen bu tür sözleşmelerin gereklerini garanti altına almayı amaçlamaktadır.
2.2.3.
Vergilendirme Politikası
Karayolu ulaşımının büyük çapta sera gazı üretimine neden olmasından ötürü,
binek otomobillerin vergilendirmesi hususu, AB Çevre Politikası hedeflerini
desteklemeye ve kayıt vergileri ile yıllık motorlu taşıtlar vergilerinin vergi
matrahlarına CO2 temelli bir öğe konmasına yönelik önemli bir tamamlayıcı araç
görevi görmektedir.
Bu bağlamda, çeşitli Üye Devletler, belirlenmiş değerler uyarınca daha temiz
araçlar üretmeye hız vermeye yönelik vergi teşviklerine başvurmaktadır.
Öte yandan, hâlihazırda, yakıta yönelik asgari özel tüketim vergisi, karayolu
ulaşımı maliyetinin %6-8’ine (bir başka deyişle, 302 Euro) karşılık gelmekte ve
2010 yılında bu meblağın 330 Euro’ya yükselmesi beklenmektedir.
175
CPS
Advisory Group
Bu alandaki ana mevzuat, Topluluk’taki enerji ürünlerine ve elektriğe yönelik
vergilendirmeyi düzenleyen 2003/96/AT sayılı Konsey Yönergesi’dir.
2002 yılında, ticari dizel yakıtın vergilendirmesine ilişkin bir Önerge sunulmuştur.
Ancak, yasa koyucunun önünde askıda bekleyen yasa önergelerinin taranması
çerçevesinde, bu önerge iptal edilmiştir.
Hatırlatmakta yarar var ki, herhangi bir Topluluk kuralının bulunmadığı
durumlarda, Üye Devletler, AT Antlaşması’nın genel ilkeleri doğrultusunda
olmaları, Üye Devletler arasındaki ticarette sınır ötesi formalitelere yol açmamaları
ve ayrımcılık yapmama ilkesine (non-discrimination principle) riayet etme
koşuluyla, binek otomobillerin vergilendirilmesine yönelik ulusal düzenlemelerde
bulunma konusunda özgür bırakılmışlardır.
Enerji vergisi

1)
Enerji ürünleri ve elektriğin vergilendirmesine yönelik Topluluk çerçevesini
yeniden yapılandıran 27 Ekim 2003 tarihli ve 2003/96/AT sayılı Konsey Yönergesi
(AEA ile ilintili metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 283, 31.10.2003, s. 51-70
Tadil eden:

Bazı Üye Devletlerin, enerji ürünleri ve elektrik hususunda, geçici
vergiler veya vergi oranlarında indirim uygulama olanaklarına ilişkin
2003/96/AT sayılı Yönerge’yi tadil eden 29 Nisan 2004 tarihli ve
2004/74/AT sayılı Konsey Yönergesi
ATRG L 157, 30.04.2004, s. 87–99

Kıbrıs’ın enerji ürünleri ve elektrik hususunda, geçici vergiler veya
vergi oranlarında indirim uygulama olanağına ilişkin 2003/96/AT
sayılı Yönerge’yi tadil eden 29 Nisan 2004 tarihli ve 2004/75/AT sayılı
Konsey Yönergesi
ATRG L 195, 2.6.2004, s. 31–32
Özet
Topluluk dâhilinde enerji ürünleri ve elektriğin vergilendirilmesine ilişkin kuralları
oluşturan bu Yönerge, bu ürünlerin vergilendirilmesine yönelik Topluluk
Çerçevesi’ni yeniden yapılandırmakta ve “Enerji Vergisi Yönergesi (ETD)”
olarak bilinmektedir.
176
CPS
Advisory Group
Yönerge, vergilendirilebilir ürünlerin bir listesini, bu ürünleri vergiye tabi kılan
değişik kullanımları ve (itici güç, ısıtma, veya bazı sınai ve ticari amaçlarla mı
kullanıldığına bağlı olarak) her ürün için uygulanan asgari vergilendirme oranlarını
içermektedir.
Kurşunsuz benzin ve mazot bağlamında, yalnızca aşağıdaki asgari seviyelerle
uyumlu olarak Topluluk karşısında özel tüketim vergilerinin yapısı
uyumlaştırılmaktadır:
1000 litre /
Euro
Mazot
Kurşunsuz
Benzin
1 Ocak
2004
302
359
1 Ocak
2010
330
359
Diğer bir deyişle, bu Yönerge, enerji ürünlerine yönelik özel tüketim vergileri için
asgari düzeyler belirlemektedir. Üye Devletler, bu düzeylerin altında olmak
kaydıyla, uygun gördükleri vergi oranlarını saptamakta özgürdürler.
ETD, ayrıca, ticari mazotun vergilendirilmesine ilişkin spesifik bir düzey
yaratmak konusunda Üye Devletlere olanak vermekte; ancak bunun için bir şart
koşmaktadır: asgari düzeylere riayet edilmesi ve ticari mazot için öngörülen
oranın, 1 Ocak 2003 tarihinde yürürlükte olan ulusal vergi düzeyinin altına
düşmemesi. Daha çevre dostu yakıtların kullanımını teşvik etmek amacıyla,
ağır fuel oil veya dizel yakıta yönelik özel tüketim vergisi oranının azaltılmasına,
bu azaltmanın spesifik düzeyde teknik yükümlülüklere (örneğin, kükürt içeriği
veya belirlenmiş teknik özellikler) bağlanması kaydıyla, Belçika, Fransa,
Lüksemburg, İngiltere veya Danimarka ve benzeri ülkelerde izin verilmektedir
1 Ocak 2003 tarihinde yürürlükte olan ulusal vergilendirme düzeyinin altında kalan
ticari mazot seviyesinin tespitini kolaylaştırmak amacıyla, Yönerge’nin 7(4) sayılı
maddesi, vergi yükü genel olarak aynı kaldığı sürece, karayolu kullanıcılarına
yüklenecek olan vergiyi belirlemektedir.
Öte yandan, 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren, Üye Devletler’in, geçiş
düzenlemelerinden yararlanmamaları durumunda, dizel yakıtı 302 Euro’dan;
kurşunsuz benzini ise 359 Euro’dan az bir meblağda vergiye tabi tutmaları
mümkün değildir.
177
CPS
Advisory Group
Binek otomobillere dair vergilere ilişkin bir Konsey Yönergesi’ne Önerge
1)
COM(2005) 261 final
Mevcut Durum: Avrupa Parlamentosu, ilk okuma neticesinde görüşünü
bildirmiştir. Komisyon da, ilk okumada AP değişikliklerine ilişkin tutumunu
belirtmiştir. Dosya, Konseyde bulunmaktadır.
Özet
Bu Önerge, İç Pazar’ın işleyişinin geliştirilmesini ve binek otomobillerden
kaynaklanan CO2 salınımlarının azaltılmasına yönelik Topluluk stratejisinin
uygulanmasını amaçlamaktadır.
Bu bağlamda, Önerge, karbon dioksit salınımları temelinde, binek otomobillere
yönelik vergilerin hesaplanmasına ilişkin kurallar oluşturmayı hedeflemektedir.
Önerge, ayrıca, kayıt vergilerinin kaldırılması ve -bazı koşullarda- ödenmiş kayıt
vergilerinin geri ödenmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, yıllık motorlu
taşıtlar vergisine ilişkin bir geri ödeme sistemi oluşturmak da hedefleri arasında
yer almaktadır.
Diğer bir deyişle, bu Önerge ile ortaya konmuş olan üç esas tedbir bulunmaktadır:
1) Kayıt vergisinin kaldırılması;
2) Kayıt vergisi iadesi sisteminin oluşturulması;
3) Kayıt vergisi matrahının ve Yıllık Motorlu Taşıtlar vergisinin,
tamamen veya kısmen CO2’ye dayalı olacak şekilde yeniden
yapılandırılması.
Bu Yönerge, binek otomobillere ilişkin vergilerin hesaplanmasına ilişkin bir takım
kuralları belirlerken, aşağıda sıralananları temel almaktadır:


Binek otomobilin, Üye Devlet toprakları dâhilinde kullanıldığı 12 aylık
zaman süresi; ve
Her bir binek otomobilin kilometre başına yaydığı karbondioksit miktarının
gram cinsinden değeri.
Bu Önerge uyarınca, bahse konu vergi, yalnızca, otomobilin kayıtlı olduğu Üye
Devlet’te toplanacaktır. Önergeler, 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, yıllık motorlu
taşıtlar vergisinde karbon dioksit elementinden kaynaklanan toplam vergi gelirinin,
bu vergilerden doğan toplam gelirin en az %25’i olarak hesaplanmasını ve bu
yüzde oranının da, 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle, %50’ye yükseltilmesini
önermektedir.
178
CPS
Advisory Group
Önerge ayrıca, kayıt vergilerinin kaldırılması sürecinde, bu vergilerin geri
ödenebilirliğine ilişkin bir hak da verilmesini tavsiye etmektedir.
2)
Motor yakıtı olarak kullanılan mazot ve kurşunsuz benzinin
vergilendirilmesinin eşgüdümü ve ticari amaca yönelik motor yakıtı olarak
kullanılan mazot için özel vergi düzenlemelerinin uyumlaştırılmasına ilişkin
2003/96/AT sayılı Yönerge’yi tadil eden Konsey Yönerge Önergesi
COM (2007) 52 final
Mevcut durum: 2 Haziran 2012 tarihinde 2012/C 156/06 ile geri çekilmiştir.
Özet
13 Mart 2007 tarihinde kabul edilmiş olan bu yeni Önerge, enerji ürünlerinin
vergilendirilmesine ilişkin 2003/96/AT sayılı Yönerge’yi tadil etmek üzere
tasarlanmıştır.
Önerge’nin başlıca amacı, büyük ölçüde karayolu taşımacılığından kaynaklanan
sera gazı salınımlarını azaltmaktır.
Bu Önerge’nin öncelikli olarak, çevresel, ardından ekonomik olmak üzere iki
hedefi bulunmaktadır.
Çevresel hedefin kapsamında, ticari dizel yakıta yönelik vergilendirmenin asgari
oranını 201226 yılından itibaren 1000 litrelik yakıt başına 359 Euro; daha sonra
ise 2014 yılından itibaren 380 Euro olarak sabitlemeyi amaçlamaktadır. Yeni
Önerge, böylelikle, Enerji Vergisi Yönergesi’ni (ETD), Topluluk düzeyinde
belirlenen mazota yönelik asgari vergilendirme düzeylerinin artırılması suretiyle,
tadil edecektir.
Ekonomik hedef bağlamında, bu taslak Yönerge, tek Pazar dâhilindeki tüm ilgili
taraflara eşit koşullarda bir ortam yaratmayı ve hâlihazırda nakliye piyasasında
yaşanmakta olan rekabetin bozulmasını önlemeyi öngörmektedir. (şöyle ki, bu
bozulmalar, ticari dizele yönelik olarak Üye Devletler tarafından uygulanan özel
tüketim vergilerinin aşırı farklılık göstermesinin yanında, ayrıca, vergilendirme
oranının en düşük olduğu Üye Devletlere yakın olan işletmecilerin, mevcut
durumda rekabet gücüne ilişkin önemli bir avantaja sahip olmalarından
kaynaklanmaktadır.)
Bu Önerge’nin “Etki Değerlendirmesi” aracılığıyla, kurşunsuz benzin ile dizel
yakıtın farklı vergilere tabi tutulmasının, çevresel bakış açısından herhangi bir
gerekçeye dayanmadığını gösterildiğinden dolayı, bu Önerge, iki yakıt arasında
26
Bu yılın seçilmesinin sebepleri birçok faktörle ilişkilendirilebilir:
Bazı Üye Devletler, mevcut durumda birtakım geçiş düzenlemelerinden yararlanmaktadırlar.
Enerji Vergisi Yönergesi tarafından öngörülen dizel yakıtlara ilişkin asgari düzeydeki son artış, 2010 yılında
gerçekleşATektir.
Kyoto hedefinden doğan yükümlülükler (çevresel zararların ve rekabetin bozulduğu durumların mümkün olduğunca
çabuk bir şekilde azaltılması)
179
CPS
Advisory Group
hâlihazırda mevcut vergilendirme farkını gidermeyi amaçlamaktadır. Bu
bağlamda, herhangi bir Üye Devlet’te, kurşunsuz benzin ve ticari olmayan dizele
uygulanan vergi düzeylerinin, ticari dizele uygulanan oranlardan daha az
olmamasını öngörmektedir. Bu sebepten ötürü, 2012 yılından itibaren uygulanacak
oranın 359 Euro; 2014 yılından itibaren ise 380 Euro olmasını önermektedir.
Komisyon, bu Önerge ile, etki değerlendirmesi sonucunda elde edilen neticeler
ışığında, mevzuata müdahale edilmesine yönelik ihtiyacı yeniden dikkate alma
niyetini ortaya koymaktadır. 2003/96/AT sayılı Yönerge tarafından oluşturulan
mevcut durumla karşılaştırıldığında, bu Önerge, Üye Devletlere büyük bir esneklik
getirmektedir.
Önerge, ticari dizele yönelik asgari vergilendirme seviyelerinin başlatılmasına
yönelik kademeli bir sistem getirmektedir. Bahse konu sistem, 2003/96/AT sayılı
Yönerge’nin kabulünün bir parçası olarak, 11 Üye Devlet tarafından müzakere
edilen geçiş önlemlerine dayanmaktadır27.
Konsey, Antlaşma’nın 93.Maddesi çerçevesinde, özel tüketim vergilerine ilişkin
olarak mevzuatın uyumlaştırılmasına yönelik hükümle kabul edecektir. Bu
kapsamda bir uyumlaştırma, İç Pazarın oluşumu ve işleyişini temin etmek için
talep edilmektedir.
3)
Enerji ürünleri ve elektriğin vergilendirilmesine yönelik Topluluk
çerçevesini yeniden yapılandıran 2003/96/AT sayılı Konsey Yönergesini tadil
edecek bir Konsey Yönergesine dair Önerge
COM(2011) 169 final
Önerge, görüşülmek üzere 22 Haziran 2012 tarihinde Konseye gönderilmiştir.
Önerge, enerji ürünleri ile elektriğin vergilendirilmesi için enerjinin
vergilendirmesi üzerine 2003/96/AT Yönergesini, AB enerji ve iklim değişimi
amaçları ile daha fazla ilintilendirme amacıyla yeniden yapılandırmayı
amaçlamaktadır.
Önerge, enerji ürünlerinin enerji içeriği ile CO2 emisyon seviyelerinin asgari vergi
seviyeleri tarafından referans noktası alınmasını savunmaktadır.
Önerge enerji vergilendirmesinin iki bileşenden oluşabileceğini öne sürmektedir:
CO2 ile ilişkili vergilendirme ve genel enerji tüketim vergilendirmesi.
27
Avusturya, Belçika, İspanya, Yunanistan, Lüksemburg, Polonya ve Portekiz, bahse konu seviyelerini, 1 Ocak
2012 tarihine kadar asgari düzey olan 330 Euro’ya yükseltmekle yükümlüdür. Ayrıca, 2014 ve 2016 yıllarından
başlamak üzere ise sırasıyla 359 Euro ve 380 Euro’ya yükseltmek konusunda yetki almışlardır. Letonya ve Litvanya,
bahse konu seviyelerini, 1 Ocak 2013 tarihine kadar, asgari düzey olan 330 Euro’ya yükseltmekle yükümlüdür. 2015
ve 2017 yıllarının başına kadar ise, Taslak Yönerge’de belirtilen hedeflere ulaşmak durumundadırlar.
Bulgaristan ve Romanya, asgari seviye olan 330 Euro’ya erişmek amacıyla, Letonya ile aynı olan zaman
tablosuna riayet etmekle yükümlüdürler. Ama, yalnızca bu iki ülkeden asgari seviyelerini, sırasıyla 2016
ve 2018 yılları olmak üzere, 359 ve 380 Euro olarak oluşturmaları talep edilmektedir.
180
CPS
Advisory Group
Önerge, vergilendirmenin asgari seviyesini, CO2 emisyonları ile enerji içeriğini
yansıtacak şekilde için gözden geçirmekte iken, çeşitli enerji kaynakları arasındaki
değişmezliği (orantılılık ilkesini) garanti etmektedir.
Buna ilaveten Önerge, yenilenebilir enerjiler üzerindeki vergi yükünde indirimi
gözetmektedir.
Önergenin, iş gücü üzerindeki vergi yükünü azaltırken Üye Devletlerin kirletici
enerji ürünleri üzerine daha fazla vergi koymasını destekleyerek istihdam ve
büyümeyi artırmanın bir aracı olma amacı da bulunmaktadır.
3. AB REKABET POLİTİKASI
3.1. Giriş ve Yasal Dayanak
Rekabet Politikası, Avrupa Birliği’nin temel politikalarından bir tanesini teşkil
etmekte olup, esas itibariyle Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın28
“Rekabete ilişkin Kurallar”a ayrılmış olan ve VII. Başlık, I.Bölümü altında yer
alan 101-109. Maddeler (AT Antlaşması 81–89. Maddeler) çerçevesinde
düzenlenmiş bulunmaktadır.
Ancak, Rekabet Politikası’nın, diğer Topluluk politikalarını doğrudan veya dolaylı
olarak etkileyen kurallar bütününden oluşması sebebiyle, bu politikaya AB
Antlaşması’nın muhtelif birçok diğer hükmü kapsamında da atıfta
bulunulmaktadır.
Rekabet politikasının yasal dayanağını teşkil eden ve AB Antlaşması’nda
“Rekabete ilişkin Kurallar” başlığı altında toplanmış olan ana hükümlerin içeriği,
şu şekilde özetlenebilir:
— 101. Ve 102. Maddeler (AT Antlaşması 81. ve 82. Maddeler)
çerçevesinde,
teşebbüslere
uygulanan
anti-tröst
kuralları
düzenlenmektedir;
— 37-ve 106. Maddeler (AT Antlaşması 31. ve 86. Maddeler)
çerçevesinde, piyasaların serbestleştirilmesine ve piyasalara devlet
müdahalesine (bir başka deyişle, devlet tekelleri, kamu teşebbüsleri ve
Üye Devletler’in özel veya münhasır haklar verdiği teşebbüsler
hakkında) ilişkin hükümler düzenlenmektedir;
— 106. Ve 107 ile 109. Maddeleri (AT Antlaşması 86. ve 87 ila
89.maddeleri arasında), devlet yardımları düzenlenmektedir.
AB Antlaşması, tüm Üye Devletler’de doğrudan uygulanmakta ve bütün sektörler
açısından yasal bağlayıcılığı bulunmaktadır. Söz konusu maddeler, sadece temel
hükümleri belirleyen yasal bir çerçeve çizmektedir.
28
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşması, 1 Aralık 2009 tarihinde Lisbon Antlaşması ile beraber
İşleyişi Hakkında Antlaşması olarak isimlendirilmiştir.
181
CPS
Advisory Group
Bahse konu çerçeve, aynı amaca paralel olarak çıkarılan yönetmelikler,
yönergeler ve benzeri yasal bağlayıcılığı bulunan hukuki araçlar ile bu alanda
yıllar içerisinde edinilen tecrübeleri yansıtan içtihat kararları aracılığıyla daha da
gelişmektedir.
Avrupa Birliği’nde “Rekabet Politikası” ve ilgili hükümlerin uygulanmasından
sorumlu ana merci, Avrupa Komisyonu Rekabet Genel Müdürlüğü olarak
belirlenmiştir. Rekabet Genel Müdürlüğü’nün sorumlulukları arasında piyasa
denetimi; rekabet savunuculuğu ve rekabet kurallarının uygulanmasının
sağlanması; münferit olayların incelenmesi suretiyle şirket birleşme ve
devralmalarının kontrolü (pazarda hâkim durum yaratarak rekabeti olumsuz
etkileyecek birleşme ve devralma girişimlerinin engellenmesi; devlet yardımlarının
izlenmesi (etkinliğe ve rekabete aykırı devlet yardımlarının yasaklanması) ve antitröst kurallarının uygulanarak rekabeti sınırlayan anlaşmaların ve hâkim durumun
kötüye kullanılmasının engellenmesi yer almaktadır.
Avrupa Komisyonu, rekabet ihlallerini tespit ve sona erdirmeye yönelik olarak
Üye Devletler’den gelen şikâyet üzerine veya kendi inisiyatifiyle inceleme
başlatabilmekte; bu amaçla soruşturma açabilmektedir. Buna ek olarak
Komisyon, tek başına hareket edebileceği gibi, yetkili ulusal merciler ile işbirliği
halinde de faaliyette bulunabilmektedir.
Komisyon, herhangi bir ihlalin söz konusu olduğu durumda, bahse konu ihlalin
sonlandırılmasını talep eder. Aksi takdirde, Üye Devletler’i gerekli önlemleri
almaya çağıran Komisyon tarafından gerekçeli görüşler yayınlanır. Komisyon,
görüşlerine riayet edilmediği durumda, davaları Avrupa Mahkemeleri (bir başka
deyişle, Avrupa Adalet Divanı (European Court of Justice – ECJ) ve İlk Derece
Mahkemesi (Court of First Instance –CFI)) önüne getirebilir.
3.2. Ana Mevzuata Genel Bakış
AB Antlaşması’nda yer alan Rekabet Kuralları, tüm sektörlerde olduğu üzere
Avrupa otomotiv sektörünün de yaşayabilirliği ve gücü açısından büyük önem arz
etmektedir. Motorlu araç üreticileri, tedarikçiler, bayiler ve servisler de dâhil
olmak üzere tüm teşebbüslerin Müktesebat ile birlikte uymakla yükümlü oldukları
AB Antlaşması hükümlerinin uygulanması, Avrupa düzeyinde eksiksiz bir Tek
Pazar yaratılması amacıyla ulusal piyasaların ve sektörlerin serbestleştirilmesi
açısından önem taşımaktadır.
Bununla birlikte, bazı sektörlere özgü koşullar neticesinde, Avrupa Birliği, bahse
konu hassas sektörlerde faaliyet gösteren teşebbüsleri, Topluluk’un rekabet
kurallarından olumsuz yönde etkilenmemeleri amacıyla korumaya yönelmiştir.
182
CPS
Advisory Group
Bu bağlamda, AB Antlaşması’nın29 101.(3) Maddesi (AT Antlaşması 81(3)
maddesi), Avrupa Komisyonu veya Konsey tarafından AB Antlaşması’nın AB
Antlaşması’nın 103 Maddesi (AT antlaşması 83.maddesi) uyarınca çıkarılan
“Blok Muafiyet Yönetmelikleri”ne30 istinaden, bazı anlaşma türlerinin AB
Antlaşması’nın 101 (1). Maddesinde (AT Antlaşması 81(1)maddesi) belirtilen
rekabeti kısıtlayıcı anlaşmalara getirilen yasaktan muaf tutulmalarına ilişkin
birtakım koşullar belirlemektedir.
Bu amaç doğrultusunda, Avrupa Komisyonu tarafından, muafiyet usulünü
basitleştirmek ve bazı sektörlerde daha yüksek bir yasal güvenlik temin etmek
amacıyla, spesifik blok muafiyetleri verilmektedir. Motorlu araçlar sektörü de,
tüm tedarik zinciri boyunca özel kurallar tarafından düzenlenmekte olan bu hassas
sektörlerden birini teşkil etmektedir.
Uygulamada, AB Antlaşması’nın 101 (1). Maddesi (AT Antlaşması 81(1)maddesi)
altında yasaklanan kısıtlamaları içeren anlaşmalar, Blok Muafiyet yönetmelikleri
altında belirtilen koşulları tam olarak karşılamaları durumunda, herhangi bir
bireysel bildirimde bulunmaya gerek kalmaksızın, kendiliğinden geçerli olur ve
infazı kabil hale gelir.
Avrupa Birliği’nde, dikey anlaşmalarda, Ar-Ge anlaşmalarında, uzmanlık
anlaşmalarında ve teknoloji transferi anlaşmalarında blok muafiyet yönetmelikleri
bulunmaktadır.
Bu bağlamda, Avrupa Birliği’ndeki dikey kısıtlamalar, genellikle bir “şemsiye
yönetmelik” (hâlihazırda 2790/1999/AT sayılı Komisyon Yönergesi) ve ona eşlik
eden kılavuz ilkelerin kapsamına girmektedir. Bununla birlikte, Komisyon,
motorlu araç dağıtım sektöründeki rekabet sorunlarının özgüllüğünü göz önünde
bulundurmak suretiyle, sektör özelinde kurallar koymaktadır.
Avrupa Komisyonu, 1985 yılından bu yana, Birlik düzeyinde etkili bir motorlu
araç dağıtım ağı kurmak suretiyle tüketicilerin taleplerine cevap verebilmek
amacıyla, üç adet Blok Muafiyet Yönetmeliği yayımlamıştır.
İlk Blok Muafiyet Yönetmeliği olan 123/85 sayılı Yönetmelik, 10 yıllık bir süre
için (bir başka deyişle, 1 Temmuz 1985 ile 30 Haziran 1995 tarihleri arasında)
yürürlükte kalmış ve ikinci Blok Muafiyetin, bir başka deyişle 1475/95 sayılı
Yönetmeliğin kabulüyle birlikte ilga edilmiştir.
Avrupa Birliği’nde, yeni Blok Muafiyet Yönetmeliği olarak, 2002’den bu yana,
motorlu araçlar sektöründeki dikey anlaşmalara rekabet kurallarının
29
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşması, 1 Aralık 2009 tarihinde Lizbon Antlaşması ile beraber
İşleyişi Hakkında Antlaşması olarak isimlendirilmiştir
30
“Blok muafiyet” ile kastedilen, ilgili Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri karşılayan bazı anlaşma
kategorileri için çıkarılan bir “yönetmelik” aracılığıyla, Avrupa Komisyonu tarafından verilen bir
muafiyettir.
183
CPS
Advisory Group
uygulanmasına ilişkin 1400/2002 sayılı Yönetmelik uygulanmaktadır. Bahse konu
Yönetmelik, kendisinden önceki 1475/95 sayılı Yönetmeliği ilga etmiştir31.
Avrupa Komisyonu’na göre, eski rejim, aynı markanın bayileri arasındaki
rekabete, satış-sonrası serviste sınır aşırı satışlara ilişkin rekabette ortaya çıkan
sorunlara ve üreticiler karşısında bayilerin konumunun güçlendirilmesi ihtiyacına
gereğince uygun düşmemiş ve bu yüzden de tüketicilere yeterince fayda
sağlayamamıştır32.
1 Ekim 2002 tarihinde yürürlüğe giren Yeni Yönetmelik, yeni motorlu araçlar ve
yedek parçalar için yapılan dağıtım anlaşmalarına ilişkin muafiyette birtakım
önemli değişiklikler getirmektedir. Ayrıca, yetkili ve bağımsız tamirciler ve diğer
bağımsız işlemciler (örnek olarak, yol yardımı teknisyenleri, tamircilerine yönelik
eğitim sağlayıcıları ve yedek parça dağıtıcıları) tarafından yapılan tamir ve bakım
hizmetlerine yönelik anlaşmalardaki muafiyete ilişkin önemli değişiklikler de
getirmektedir.
Komisyon, CARS 21 Yüksek Düzey Grubu Final Raporu’na ilişkin tutumu
konusunda Parlamento ve Konsey’e sunduğu Tebliğ çerçevesinde, motorlu araç
dağıtımına ilişkin 1400/2002 sayılı Yönetmeliğin Topluluk düzeyinde
uygulanması konusundaki kararlılığını teyit etmektedir. Bu Tebliğ, ayrıca,
Topluluk’taki araç tamircilerinin yeterli düzeyde teknik tamir bilgisine
erişimine olan gereksinimlerinin altını da çizmektedir.
1400/2002 sayılı Yönetmeliğin, motorlu araçların dağıtımı ve tamirine ilişkin
olarak sektör özelinde düzenleyici bir çerçeve teşkil etmesine rağmen, otomotiv
endüstrisini ilgilendiren, ama bu Yönetmelik kapsamına girmeyen (örneğin,
otomobil aksesuarları) veya bu Yönetmelik bağlamında ele alınamayacak sorular
doğuran birtakım konular vardır.
Bu koşullar altında, otomotiv sektöründe başka bir blok muafiyet yönetmeliği
devreye girmektedir: 2790/1999 sayılı Komisyon Yönetmeliği. Bahse konu
yönetmelik, dikey kısıtlamalar ve dikey anlaşmalarla33 ilgili olduğu kadarıyla,
Avrupa Birliği’ndeki tüm endüstri ve ticaret kolları için bir “şemsiye yönetmelik”
teşkil etmektedir.
Genellikle, 2790/1999 sayılı Komisyon Yönetmeliği, Komisyon’un sektöre özel
bir blok muafiyet yönetmeliği onayladığı durumlarda geçerli değildir. Bununla
31
1475/95 ve 1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmelikleri’ne ilişkin Açıklayıcı Broşür’e internet
üzerinden erişim için, bkz. http://europa.eu.int/comm/competition/car_sATtor/
32
Yeni ve eski rejimlere ilişkin ayrıntılı bir karşılaştırmayı içeren ve AB Komisyonu tarafından
hazırlanmış
olan
Powerpoint
sunumuna
internet
üzerinden
erişim
için,
bkz.
http://europa.eu.int/comm/competition/car_sATtor/ber_slides_en.pdf
33
“Dikey Anlaşmalar”, bir üretim veya dağıtım zincirinin değişik aşamalarında faaliyet gösteren
bağımsız teşebbüslerden iki tanesi veya daha çoğu arasında yapılan anlaşmalar ve/veya uyumlu
eylemler olarak tanımlanmaktadır. Teşebbüslerin birliği ve üyeleri veya tedarikçileri arasındaki
anlaşmalar da, bu tanım kapsamına girmektedir.
184
CPS
Advisory Group
birlikte, yukarıda bahsi geçen durumlarda, ana mevzuat her zaman için temel
olarak alınmaktadır.
Bu bağlamda, 1400/2002 sayılı Yönetmelik ve Açıklayıcı Broşürü,
2790/1999/AT Yönetmeliği ve ona eşlik eden Dikey Kısıtlamalara ilişkin
Kılavuz İlkeler’de belirtilen dikey kısıtlamaların değerlendirilmesine yönelik
Komisyon’un genel politikası üzerine temellenmektedir.
Böylelikle, daha ekonomik bir yaklaşım benimsemekte ve ekonomik işlemcilere
(bir başka deyişle, üreticilere, bayilere ve servislere), kendi dağıtım şebekelerini
kendi ihtiyaçları doğrultusunda düzenlemeleri fırsatını veren bir ilkeye
dayanmaktadır. Yeni Yönetmelik, aynı zamanda, yenilikçi dağıtım şekillerinin
geliştirilmesine ve bu suretle rekabetin güçlendirilmesine izin vermektedir.
Avrupa Komisyonu 1400/2002 sayılı Yönetmelik Madde 112 e dayanarak İç
Pazardaki rekabet durumunu gözlemlemiş ve bulgularına dayanarak bir
Değerlendirme Raporu34 yayımlamıştır. Bu çerçevede 1400/2002 sayılı
Yönetmelik ile 2790/1999/AT sayılı Yönetmeliğin geçerlilik sürelerinin 31
Mayıs 2010 tarihinden itibaren biteceğinin altını çizmek önemlidir.
Söz konusu değerlendirme kapsamında, Komisyon, otomotiv sektörü yönelik
olarak 2790/1999/AT sayılı Yönetmeliğin ilkeleri doğrultusunda yeni bir
düzenleyici yaklaşım önermektedir. Yeni mevzuat çalışmalarının sonuçları
1400/2002 sayılı Yönetmeliğinin yürürlükten kalkmasının ardından motorlu
araçlara uygulanacak rekabet rejiminin ana hatlarını belirleyen COM/2009/0388
final sayılı Komisyon Tebliği’nin içeriğinde daha açık bir şekilde görülmektedir.
Komisyon Tebliği eşlik eden bir Etki Değerlendirmesi Raporu ile birlikte
yayınlanmıştır.
Söz konusu belgelerin yayımlanmasından sonra, Komisyon Dikey Kısıtlamalara
yönelik genel kurallara ilişkin olarak hazırlanan Motorlu Araçlar Blok Muafiyet
Yönetmeliği Taslağı ve Motorlu Araçların Satış ve Tamir ile Motorlu Araçlar
için Yedek parça Dağıtımı Anlaşmalarında Dikey Kısıtlamalara ilişkin İlave
Kılavuz Belge 2009 yılının Aralık ayında yayımlamıştır. AB Komisyonu bu
belgeler ile sektördeki tüm grupları ve tüketici birliklerini 21 Aralık 2009
tarihinden 10 Şubat 2010 tarihine dek motorlu araçlar sektöründe blok
muafiyetinin uygulanmasına ilişkin görüşlerini bildirmeye davet etmiştir. İlave
Kılavuz Belgenin nihai hali 28 Mayıs 2010 tarihinde yayımlanmıştır.
Ayrıca AB aynı gün yeni blok muafiyet yönetmeliği ile kılavuz ilkelerini Kabul
etti. Avrupa Birliği İşleyişi Hakkındaki Anlaşma’nın 101(3). Maddesinin
motorlu araç sektöründeki dikey anlaşma ve uyumlu eylem kategorilerine
uygulanmasına ilişkin 461/2010/AB sayılı Komisyon Yönetmeliği 1 Haziran
2010’da yürürlüğe girmiştir. Ancak Antlaşma’nın 81(3). maddesinin motorlu
araç sektöründeki dikey anlaşma ve uyumlu eylem kategorilerine
34
Motorlu araç dağıtım ve servisine ilişkin 1400/2002 sayılı Yönetmelik operasyonuna dair Komisyon
Değerlendirme Raporu
185
CPS
Advisory Group
uygulanmasına ilişkin 3 1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği 31 Mayıs
2013’te yürürlüğe girecektir.
3.3. AB’nin Otomotiv Endüstrisine ilişkin Anti-tröst
Mevzuatı
3.3.1.
Dikey Anlaşmalar

Antlaşmanın 81(3). Maddesinin uygulanması
1)
Antlaşma’nın 81(3). maddesinin motorlu araç sektöründeki dikey anlaşma
ve uyumlu eylem kategorilerine uygulanmasına ilişkin 31 Temmuz 2002 tarihli ve
1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği (Konsolide Versiyon)
ATRG L 203, 1.8.2002, s. 30–41
Özet
Bu Yönetmelik, otomotiv sektörüne yönelik olarak, sektör özelindeki bir Blok
Muafiyet yönetmeliğidir.
Yönetmeliğin hedefi, dikey anlaşma ve uyumlu eylemlerin spesifik kategorilerini,
bazı koşullar altında bir “grup” olarak kabul edip, bunlara muafiyet tanımaktır. Bu
bağlamda, AT Antlaşması’nın 81(1). maddesi, bu koşulları karşılamaları halinde,
dikey anlaşmalara ve uyumlu eylemlere uygulanmamaktadır.
Yönetmelik, Avrupa’daki yeni motorlu araçların özellikle satış ve satış-sonrası
(bir başka deyişle, servis ve yedek parçalar) kolaylıklarına ilişkin dikey
anlaşmalara ve uyumlu eylemlere uygulanmaktadır.
Bu Yönetmelik, rekabet halindeki (bir başka deyişle, dikey anlaşma yerine yatay
anlaşmalarda bulunan) teşebbüsler arasındaki anlaşmaları kapsamamaktadır.
Ancak, bahse konu teşebbüslerin karşılıklı olmayan (non-reciprocal) bir dikey
anlaşmaya müdahil olmaları ve,
— Alıcının yıllık toplam 100 milyon Euro’yu aşmayan bir cirosu olması;
veya,
— Alıcının, sözleşme konusu ürünlerle rekabet halindeki malları
üretmeyen bir dağıtıcı olması durumunda, tedarikçinin de malları üreten
ve dağıtan kişi olması; veya,
— Tedarikçinin, ticaretin değişik düzeylerinde mal tedarikinde bulunması;
alıcının da sözleşme konusu hizmetleri satın alması durumunda, ticaret
düzeyinde rekabet halinde herhangi bir hizmette bulunmaması
durumlarında bu Yönetmeliğin hükümlerinin uygulanması mümkündür.
186
CPS
Advisory Group
Diğer yandan, bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen ürün / hizmet gruplarını
kapsamamaktadır:
— motorlu araç dışındaki araçlar (örneğin, treylerler ve semi-treylerler)
ve/veya kendiliğinden hareketli motora sahip olmayan araçlar (örneğin,
atlı yük arabaları);
— asgari üç veya daha fazla taşıyıcı tekerleği bulunmayan motorlu araçlar
(örneğin, motosikletler);
— umumi yollarda kullanılmalarına karşın, bu tür yollara yönelik olarak
tasarlanmamış motorlu araçlar (örneğin traktörler, hafriyat makineleri,
vb.);
— yeni olmayan (bir başka deyişle, ikinci el) motorlu araçlar;
— Yönetmelik’teki yedek parça tanımına girmeyen mallar (bir başka
deyişle, otomobil aksesuarları); ve
— bir son kullanıcı tarafından bir aracın satın alımını finanse etmeye
yönelik banka kredileri35.
Yönetmelik, esasen, her faaliyeti ayrı bir pazar olarak değerlendirmekte (bir başka
deyişle, yeni motorlu araçların satışı için bir ürün pazarı, yedek parçalarının satışı
için başka bir ürün pazarı ve bu araçlara ilişkin tamir ve bakım işlerine yönelik bir
hizmet piyasası) ve üreticilere/tedarikçilere yönelik olarak, bu Yönetmelik
tarafından tanımlanan üç ana sistem arasındaki her kolaylık için bir dağıtım
sistemi seçme zorunluluğu getirmektedir.
Bu sistemler, şu şekilde belirtilebilir:
1. Münhasır dağıtım sistemi;
2. Niceliksel seçici dağıtım sistemi; ve
3. Niteliksel seçici dağıtım sistemi.
İlke olarak, bu sistemlerin kombinasyonunun bazı koşullar altında mümkün
olmasına rağmen, dağıtım ağıyla olan ilişkilerin idaresi açısından uygulamada
sorunlar yaratacağından dolayı, üreticiler/tedarikçiler tarafından tercih edilen bir
seçenek olmadığı da belirtilmelidir.
Yönetmelik, blok muafiyetlerden yararlanmak ve üreticiler/tedarikçiler için
yukarıda bahsi geçen sistemler arasında tercihte bulunmak amacıyla birtakım
önkoşullar koymaktadır.
Grup muafiyetten yararlanmak amacıyla ilgili taraflarca eksiksiz bir şekilde yerine
getirilmesi gereken bir önkoşul, aşağıda belirtilen pazar payı eşiklerini göz
önünde bulundurmalarıdır:
35
Bankalar ve tüketiciler arasında sözleşmeden doğan ilişkiler (kredi sözleşmeleri), bu Yönetmelik
bağlamında dikey anlaşma olarak kabul edilmemektedir.
187
CPS
Advisory Group
— üreticinin/tedarikçinin, yeni motorlu araçları veya yedek parçalarını
sattığı veya tamir ve bakım hizmetlerini sağladığı ilgili pazara ilişkin
pazar payının, bahse konu üretici/sağlayıcının münhasır dağıtımı
seçmek istemesi halinde, %30 eşiğini geçmemesi gerekmektedir;
— bahse konu üreticinin/tedarikçinin niceliksel seçici dağıtımı tercih
etmesi durumunda, üreticinin/tedarikçinin yeni motorlu araçları sattığı
ilgili pazardaki pazar payının %40 eşiğini; yedek parçaları sattığı veya
tamir ve bakım hizmetlerini sunduğu ilgili pazardaki pazar payının ise
%30 eşiğini geçmemesi gerekmektedir;
— üreticinin/tedarikçinin ilgili pazardaki pazar payının, bu faaliyet
alanlarından herhangi biri için %30 eşiğini geçmesi durumunda, bu
üreticinin/tedarikçinin, sadece nitel seçici dağıtım sistemini
seçebilmesi mümkündür.
Bahse konu pazar payları, Yönetmeliğin 8.maddesinde belirtilen usul uyarınca
hesaplanmalıdır.
Yönetmeliğin öngördüğü blok muafiyetten yararlanmak için bu Yönetmelik
tarafından ortaya konan bir diğer önemli önkoşul ise, tüm anlaşmaların içinde
sözleşmeden doğan ilişkilerin süresine ve 3(4). ve 3(5). maddelerde36 ortaya
konan hükümler doğrultusunda fesih ihbarına ilişkin olarak açık ve net bir
ifadenin yer alması zorunluluğudur. Bu bağlamda, her fesih ihbarı, nesnel ve şeffaf
gerekçelerle birlikte, açık bir şekilde ortaya konmalıdır.
Buna ilaveten, taraflar arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkların hızlı çözümünü
kolaylaştırmak amacıyla, Yönetmeliğin 3(6).maddesi uyarınca, dağıtım
anlaşmalarının muafiyetten yararlanmaları için, bağımsız uzman veya hakeme
başvurma yetkisini tüm taraflara tanımaları gerekmektedir37.
Yönetmelik, esas olarak, Tek Pazar’daki rekabeti ciddi anlamda kısıtlayan ve
tüketicilere yönelik bir mahzur doğurabilecek eylemler ve davranışlara
odaklanmaktadır. Bu maksatla, bir üretici/tedarikçi tarafından, satış ağına ait asgari
veya sabit perakende satış fiyatlarının belirlenmesi (bir başka deyişle, fiyat tespiti)
ve benzeri biçimde rekabet-karşıtı ciddi kısıtlama türlerini (bir başka deyişle, “katı
kısıtlamalar” veya yaygın olarak bilindiği şekliyle “kara hükümler”) içeren
dikey anlaşmalar ve uyumlu eylemlere muafiyet tanımamaktadır.
Bu bağlamda, Yönetmelik, benzer dikey kısıtlamalardan oluşan paralel ağların,
ilgili pazarın %50’sinden fazlasını kapsamaları durumunda da, bu anlaşmalar ve
uyumlu eylemlere muafiyet tanımamaktadır38.
Yeni motorlu araçların satışı ve dağıtımı
36
Aynı zamanda, Yönerge’nin Giriş Bölümünün 9. maddesine de bkz.
Yönetmeliğin Giriş Bölümünün 11. maddesine de bkz.
38
Yönetmeliğin 7.maddesine bkz.
37
188
CPS
Advisory Group
Yönetmelik, aynı
hedeflemektedir.
ağa
mensup
bayiler
arasındaki
rekabeti
artırmayı
Yönetmelik, bu yüzden, bayilerin bağımsız aracılara satışta bulunamadığı seçici
dağıtım sistemleri çerçevesinde, bu bayilerin AB düzeyinde gerçekleştirdikleri
hem aktif (bir başka deyişle, daha fazla teşhir salonu (showroom) ve teslimat
noktaları saptanması), hem de pasif satışlarına mani olunmamasını talep
etmektedir.
Öte yandan, her bayiinin belirlenmiş satış alanında aktif bir şekilde satış yapmaya
tek yetkili taraf olduğu münhasır dağıtım sistemleri çerçevesinde, pasif satışlarda
bulunmak halen mümkündür. Ayrıca, münhasır dağıtım sistemlerinde faaliyet
gösteren bayilere, özel müşteri gruplarına araç satmak konusunda herhangi bir
kısıtlama getirilemez. Ayrıca, bu bayilerin, galeriler, süpermarketler ve internet
üzerinden perakende satış yapan perakendeciler ve benzeri bağımsız
perakendeciler de dâhil olmak üzere, herkese satış yapmak konusunda özgür
bırakılması gerekmektedir.
Bu bağlamda, Yönetmelik, müşterileri adına fiyatların en düşük olduğu
piyasalardan motorlu araç satın alan aracıların yaratmış olduğu rekabeti artırmayı
da hedeflemektedir. Üreticiler tarafından, aracılara yönelik olarak, tüketiciden
isminin ve adresinin bulunduğu yazılı bir vekâletname alma zorunluluğu olasılığı
saklı tutulmak kaydıyla, bu faaliyet herhangi bir kısıtlamaya tabi
tutulmamaktadır39.
Yeni motorlu araçların dağıtımı hususunda, bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen
ilkeler etrafında oluşturulmuştur:
— seçici ve münhasır dağıtımın kombinasyonunun yasaklanması (şöyle
ki, üreticilerin seçici ve münhasır dağıtım sistemleri arasında bir
tercihte bulunması gerekmektedir);
— bazı teşebbüslerin hem satış, hem de servis faaliyetini üstlenmesi
zorunluluğunun kaldırılması (şöyle ki, bayilerin, aynı yetkili dağıtım
ağına mensup olan ve sonuç itibariyle üreticinin kalite standartlarını
tam olarak karşılayan yetkili tamircilere, taşeronluk sözleşmesi
çerçevesinde, servis hizmetlerini devretmeleri mümkündür);
— değişik Üye Devletler’deki bayiler arasındaki rekabetin güçlendirilmesi
ve pazar bütünleşmesinin geliştirilmesi;
— bayiinin çok marka bulundurabilmesinin kolaylaştırılması (şöyle ki,
sağlayıcılar, her halükarda, değişik markaların, aynı showroom’un
değişik alanlarında teşhir edilmesi zorunluluğu getirebilirler);
— tüketiciler tarafından aracıların veya satış acentelerinin kullanımının
desteklenmesi;
— çok markalı satışlarının teşviki ve sözleşmeden doğan hakların
korunmasına ilişkin asgari standartların güçlendirilmesi suretiyle,
bayilerin üreticilerden bağımsızlığının güçlendirilmesi.
39
Açıklayıcı Broşür’ün 5.2 sayılı Bölümüne bkz.
189
CPS
Advisory Group
Öte yandan, üreticilerin kalite üzerinde halen tam bir denetimleri bulunmaktadır.
Satış konusunda ise, bayilerini seçme ve markanın imajının tam korunmasından
yararlanma hakkına sahip olmaya devam etmektedirler (örneğin, showroom’larda
teşhir edilecek yeni araçlar için birtakım kıstaslar koyarlar).
Satış sonrası servis (motorlu araçların bakım ve onarımı)
Satış sonrası servis piyasasında, üreticilerin genellikle yüksek bir pazar payları
bulunmaktadır. Ayrıca, tamir ve bakıma ilişkin tüketici harcamaları, ilgili
markanın yetkili servis ağı üyeleri tarafından karşılanan yüksek masraflar
neticesinde, genellikle hayli yüksek olmaktadır.
Bu çerçevede, bu Yönetmelik, ilgili pazarları bu bağımsız teşebbüslerden
kaynaklanan rekabete açılması ve dolayısıyla tüketiciye seçimde bulunması için
değişik alternatifler yaratılması suretiyle, bağımsız tamircilere karşı üreticilerin ve
onların yetkili servis ağlarının güçlerini dengelemeyi hedeflemektedir40.
Yönetmelik, ayrıca, yetkili tamircileri üreticiler karşısında güçlendirmeyi de
hedeflemektedir. Bu bağlamda, -yetkili tamircilerinin nerede kurulacağına dair
karar vermenin de içinde bulunduğu- üretici haklarının önemli bir bölümünü yok
etmektedir ve yetkili tamirciler arasında rekabeti güçlendirmek için, bir iş
imkânının bulunduğu durumlarda, gerekli teknik uzmanlığa sahip olan işlemcilerin
kendi işletmelerini kurmalarını sağlamayı amaçlamaktadır. Diğer yandan,
üreticiler, yetkili tamir ağlarındaki kalitenin tam olarak korunmasından
faydalanmayı sürdürmektedirler.
Yönetmelik, yedek parçalar söz konusu olduğu sürece, yetkili tamircilere yönelik
olarak birçok hak (şöyle ki, tamircilerin, ya araç üreticisi, ya da yedek parça
üreticisi tarafından tedarik edilen orijinal yedek parçaları kullanmak zorunda
oldukları durumlar, karşılığı üretici tarafından ödenen geri çağırmalar, ücretsiz
servisler ve garanti kapsamındaki araçlara yapılan işlemler haricinde, orijinal
yedek parçalar yerine muadil kalitede parçalar kullanmaya hakları bulunmaktadır)
tanımlamaktadır.
Bu Yönetmelik, aynı zamanda bağımsız tamircilere birtakım haklar tanımaktadır;
bu hakların içinde en önemlisi ise, tüm yedek parçalara ve teknik bilgiye eşit
koşullarda erişime ilişkin olarak verilen haktır. Bu konuya, özel olarak,
Yönetmeliğin 4(2).maddesinde değinilmektedir.
40
Önceki bölümlerde ayrıntılı olarak değinilmiş olan Euro 5 Yönetmeliği, bu yönetmelik ile de
uyumludur. Euro 5 Yönetmeliği ile Komisyon, “OASIS formatı” olarak adlandırılan bir standart
getirmiştir. Bu format çerçevesinde araç üreticileri, bağımsız teşebbüslerin araç tamir ve bakım
bilgilerine erişimini, internet yolu ile, ilgili taraflardan oluşan teknik komite tarafından belirlenmiş
bir format çerçevesinde, sınırsız ve standart olarak sunmak zorundadırlar.
190
CPS
Advisory Group
Bayilik ve servis anlaşmalarının blok muafiyet kapsamına alınması için, bahse
konu üretici tarafından bağımsız işlemcilere verilen teknik bilginin orantısal, eşit
ve zamanında olması gerektiğini belirmektedir.
Yeni motorlu araçların, alımı, satışı veya yeniden satışına ilişkin dikey anlaşmalar
ile ilgili 1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği 31 Mayıs 2013 tarihine dek
yürürlükte kalacaktır. Haziran 2013'den itibaren üreticiler, tedarikçiler ve
bayiiler, 330/2010 Genel Blok Muafiyeti Yönetmeliğinin yeni motorlu araçların
satışlarına dair şartları ile bağlı olacaklardır.

2)
Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkındaki Anlaşma’nın 101(3).
Maddesinin motorlu araç sektöründeki dikey anlaşma ve uyumlu eylem
kategorilerine uygulanmasına ilişkin 27 Mayıs 2010 tarih ve 461/2010/AB
sayılı Komisyon Yönetmeliği (AEA ile ilintili Metin)
ABRG L 129, 28.05.2010, s. 52-57
Özet
Söz konusu Yönetmelik, otomotiv sektörüne yönelik sektör özelinde bir blok
muafiyet yönetmeliğidir.
Yönetmelik’in hedefi, motorlu araçlar sektöründe akdedilen ve Yönetmelik
kapsamında yer alan genel ve özel koşulları karşılayan dikey anlaşma ve uyumlu
eylemlere; ayrı ayrı incelenmelerine veyahut da Komisyon’a ayrıca bildirimde
bulunulmasına gerek kalmaksızın “grup” olarak muafiyet sağlanmasıdır. Bu
bağlamda, bu koşulları karşılamaları halinde, AT Antlaşması’nın 81(1). Maddesi,
söz konusu dikey anlaşmalara ve uyumlu eylemlere uygulanmamaktadır.
Yönetmelik, Avrupa’daki yeni motorlu araçların özellikle satış ve satış sonrası
(servis ve yedek parça satış) faaliyetlerine ilişkin dikey anlaşmalara ve uyumlu
eylemlere uygulanmaktadır.
Bu Yönetmelik, rekabet halindeki teşebbüsler arasındaki anlaşmaları (bir başka
deyişle, yatay anlaşmaları) kapsamamaktadır. Ancak, karşılıklılık koşulu
bulunmayan (non-reciprocal) rakip teşebbüsler arası anlaşmalara ve,
alıcının yıllık toplam 100 milyon Euro’yu aşmayan bir cirosu olduğu;
veya,
- sağlayıcının malların üreticisi ve dağıtıcısı olduğu, buna karşılık alıcının
anlaşma konusu mallarla rekabet eden malların üreticisi olmayıp
dağıtıcısı olduğu; ya da
- sağlayıcının hizmet sunma faaliyetini ticaretin çeşitli aşamalarında
gerçekleştirdiği, alıcının ise anlaşma konusu hizmetleri satın aldığı
aşamada rakip hizmetleri sağlamadığı
durumlarda bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması mümkündür.
-
191
CPS
Advisory Group
Diğer yandan, bu Yönetmelik, aşağıda belirtilen ürün/hizmet gruplarını
kapsamamaktadır:
-
motorlu araç dışındaki araçlar (örneğin, treylerler ve semi-treylerler)
ve/veya kendinden tahrikli motora sahip olmayan araçlar (örneğin, atlı
yük arabaları);
-
asgari üç veya daha fazla taşıyıcı tekerleği bulunmayan motorlu araçlar
(örneğin, motosikletler);
-
karayollarında kullanılmalarına karşın, bu tür yollara yönelik olarak
tasarlanmamış motorlu araçlar (örneğin traktörler, hafriyat makineleri
(buldozer) vb.);
-
kullanılmış (ikinci el) motorlu araçlar;
-
Yönetmelik’teki yedek parça tanımına girmeyen mallar (örneğin,
aksesuarlar); ve
-
bir son kullanıcı tarafından bir aracın satın alımını finanse etmeye
yönelik olarak alınan banka kredileri41.
Yönetmelik, esasen, her faaliyeti ayrı bir pazar olarak değerlendirmekte (bir başka
deyişle, yeni motorlu araçları bir ürün pazarı, yedek parçaları başka bir ürün
pazarı, bu araçlara ilişkin tamir ve bakım hizmetlerini ise ayrı bir hizmet pazarı
olarak tanımlamakta) ve üreticilere/sağlayıcılara, her faaliyet alanı için kapsamında
mevcut üç ana dağıtım sisteminden bir tanesini seçme zorunluluğu getirmektedir.
Bahse konu sistemler şunlardır:
1.Münhasır dağıtım sistemi;
2.Niceliksel seçici dağıtım sistemi; ve
3.Niteliksel seçici dağıtım sistemi.
Bu sistemlerin bir arada kullanılması bazı koşullar altında mümkün olmasına
karşın (bazı bölgelerde münhasır bazı bölgelerde ise seçici sistem tercih
edilebilmektedir) dağıtım ağı ile olan ilişkilerin yönetimi açısından uygulamada
sorunlar yaratacağından dolayı, üreticiler/sağlayıcılar tarafından genellikle tercih
edilen bir seçenek olmadığı da özellikle belirtilmelidir.
Yönetmelik, üreticiler/sağlayıcılara, blok muafiyetten yararlanmak ve yukarıda
belirtilen sistemler arasında tercihte bulunmak için birtakım önkoşullar
getirmektedir.
Grup muafiyetinden yararlanmak isteyen ilgili taraflara getirilen önkoşulların
birisi, aşağıda belirtilen pazar payı eşiklerini göz önünde bulundurmalarıdır:
41
Bankalar ve tüketiciler arasında sözleşmeden doğan ilişkiler (kredi sözleşmeleri), bu Yönetmelik
çerçevesinde dikey anlaşma olarak kabul edilmeyecektir.
192
CPS
Advisory Group
-
üreticinin/sağlayıcının, yeni motorlu araçları veya yedek parçalarını
sattığı ya da tamir ve bakım hizmetlerini sağladığı ilgili pazara ilişkin
pazar payının, bahse konu üretici/sağlayıcının münhasır dağıtımı
seçmek istemesi halinde, % 30 eşiğini geçmemesi gerekmektedir;
-
bahse konu üreticinin/ sağlayıcının niceliksel seçici dağıtımı tercih
etmesi durumunda, üreticinin/sağlayıcının yeni motorlu araçları sattığı
ilgili pazardaki pazar payının % 40 eşiğini; yedek parçaları sattığı veya
tamir ve bakım hizmetlerini sunduğu ilgili pazardaki pazar payının ise
% 30 eşiğini geçmemesi gerekmektedir;
-
üreticinin/sağlayıcının ilgili pazardaki pazar payının, bu faaliyet
alanlarından herhangi biri için % 30 eşiğini geçmesi durumunda, bu
üreticinin/sağlayıcının, yalnızca niteliksel seçici dağıtım sistemini
seçebilmesi mümkündür.
Bahse konu pazar payları, Yönetmeliğin 8. Maddesi’nde belirtilen usul uyarınca
hesaplanmaktadır.
Yönetmelik’in öngördüğü blok muafiyetten yararlanmak için ortaya konan bir
diğer önemli önkoşul ise, anlaşmalarda sözleşme süresi ve feshi ihbar süresinin,
ilgili hükümleri Yönetmelik’in 3(4). ve 3(5) maddeleri ile uyumlu olacak şekilde
açık ve net bir şekilde belirtilmiş olmasıdır42.
Bu bağlamda, muafiyetten yararlanabilmek için fesih bildiriminin, nedenlerini
detaylı, objektif ve şeffaf bir biçimde göstermek suretiyle yazılı olarak yapılması
gerektiğini de belirtmek gerekmektedir.
Buna ilaveten, Yönetmelik’in 3(6).Maddesi uyarınca dağıtım anlaşmalarının
muafiyetten yararlanabilmeleri için, taraflar arası anlaşmazlıkların çözümünü
kolaylaştırmak ve sürece hız kazandırmak amacıyla, tüm ilgili taraflara bağımsız
uzman veya hakeme başvurma hakkını tanımaları gerekmektedir43.
Yönetmelik, esas olarak, Tek Pazar’daki rekabeti ciddi anlamda kısıtlayan ve
tüketicilere dezavantaj oluşturabilecek eylem ve davranışlara odaklanmaktadır. Bu
nedenden ötürü, bir üretici/sağlayıcı tarafından, dağıtım ve servis ağı üyelerince
nihai tüketiciye uygulanacak asgari veya sabit perakende satış fiyatlarını
belirlemesi (bir başka deyişle, fiyat sabitlemesi) ve benzeri rekabete aykırı
uygulamalar (bir başka deyişle, “katı kısıtlamalar” veya yaygın olarak bilindiği
şekliyle “kara hükümler”) içeren dikey anlaşmalar ve uyumlu eylemlere muafiyet
tanımamaktadır.
42
43
Aynı zamanda, Yönerge’nin Giriş Bölümünün 9. Maddesine de bakınız.
Yönetmelik’in “Giriş Bölümü”nün 11. Maddesi’ne de bakınız.
193
CPS
Advisory Group
Bu bağlamda, Yönetmelik, benzer nitelikteki dikey kısıtlamaların oluşturduğu
paralel ağların, ilgili pazarın % 50’sinden fazlasını kapsamaları durumunda da, bu
anlaşmalar ve uyumlu eylemler muafiyet kapsamı dışına çıkmaktadır44.
Yeni motorlu araçların satışı ve dağıtımı
Yönetmelik, aynı
hedeflemektedir.
ağa
mensup
bayiler
arasındaki
rekabeti
artırmayı
Bu kapsam içerisinde, Yönetmelik, seçici dağıtım sisteminin benimsendiği
pazarlarda, üreticilere/sağlayıcılara, bayilerinin bağımsız yeniden satıcılara satış
yapmalarını kısıtlama hakkı tanımasına karşın; bayilere de söz konusu kısıtlama
saklı kalmak üzere, AB sınırları içerisindeki diğer yetkili bayi ve nihai tüketicilere
aktif ve pasif satış yapma hakkı tanımaktadır. Bu haklar, daha fazla teşhir salonu
ve teslimat noktası açma serbestliğini de kapsamaktadır.
Öte yandan, her bayinin kendisine tahsis edilmiş özel bir satış bölgesi içerisinde
satış yapmaya yetkili tek taraf olduğu münhasır dağıtım sistemleri çerçevesinde,
bölge dışına aktif satış yapılması kısıtlanabilmesine karşın pasif satışlarda
bulunulması kısıtlanamamaktadır.
Buna ek olarak, münhasır dağıtım sistemlerinde faaliyet gösteren bayilerin,
galeriler, süpermarketler, internet üzerinden satış yapan bağımsız perakendeciler
başta olmak üzere, tüm bağımsız yeniden satıcılara satış yapma hakları
bulunmaktadır.
Yönetmelik, müşterileri adına fiyatların en düşük olduğu piyasalardan motorlu araç
satın alan aracıların yaratmış olduğu rekabeti artırmayı da hedeflemektedir. Bu
bağlamda, üreticiler/sağlayıcılar tarafından bu tür aracılara, müşterilerinden isim
ve adreslerini de içeren yazılı bir vekâletname alma dışında, herhangi bir
yükümlülük veya kısıtlama getirilememektedir45.
Yönetmelik, yeni motorlu araçların dağıtımı hususunda, aşağıda belirtilen ilkeleri
temel almaktadır:
-
-
44
45
seçici ve münhasır dağıtımın bir arada kullanılmasının yasaklanması
(şöyle ki, üreticilerin/sağlayıcıların seçici ve münhasır dağıtım
sistemleri arasında bir tercihte bulunması gerekmektedir);
yetkili dağıtım ağı üyelerinin aynı zamanda hem satış, hem de servis
faaliyetini üstlenmesi zorunluluğunun kaldırılması (şöyle ki, bayilerin,
aynı yetkili dağıtım ağına mensup olan ve sonuç itibariyle
üreticinin/sağlayıcının kalite standartlarını tam olarak karşılayan yetkili
servislere, taşeronluk sözleşmesi çerçevesinde, servis hizmetlerini
devretmeleri mümkündür);
Yönetmelik’in 7. Maddesi’ne bakınız.
Açıklayıcı Broşür’ün “5.2 sayılı Bölümü”ne bkz.
194
CPS
Advisory Group
-
değişik Üye Devletler’deki bayiler arasındaki rekabetin güçlendirilmesi
ve pazar bütünleşmesinin geliştirilmesi;
-
bayilerin tesislerinde çok marka bulundurabilmesinin kolaylaştırılması
(öte yandan, üreticiler/sağlayıcılar, her halükarda, değişik markaların,
aynı teşhir salonunun değişik alanlarında teşhir edilmesi zorunluluğu
getirebilirler);
-
tüketiciler tarafından aracıların veya satış acentelerinin kullanımının
desteklenmesi;
-
çok marka satışının teşviki ve sözleşmeden doğan hakların korunmasına
ilişkin asgari standartların iyileştirilmesi suretiyle, bayilerin üreticiler
karşısındaki bağımsız konumunun güçlendirilmesi.
Öte yandan, üreticilerin kalite üzerinde halen tam bir denetimleri bulunmaktadır.
Satışlar hususunda ise, bayilerini seçme ve markanın imajının tam korunmasından
yararlanma hakkına sahip olmaya devam etmektedirler (örneğin, teşhir
salonlarında sergilenecek yeni araçlar için birtakım kıstaslar konması).
Satış sonrası servis (bakım ve onarım) hizmetleri
Satış sonrası hizmetleri piyasasında, üreticilerin/sağlayıcıların genellikle yüksek
bir pazar payı bulunmaktadır. Ayrıca, tamir ve bakıma ilişkin tüketici harcamaları,
ilgili markanın yetkili servis ağı üyeleri tarafından uygulanan pahalı fiyat politikası
neticesinde, genellikle hayli yüksek olmaktadır.
Bu çerçevede, bu Yönetmelik, ilgili pazarların bağımsız teşebbüslerden
kaynaklanan rekabete açılması ve dolayısıyla tüketiciye seçimde bulunması için
değişik alternatifler yaratılması suretiyle, bağımsız tamircilere karşı üreticilerin ve
yetkili servis ağlarının güçlerini dengelemeyi hedeflemektedir.
Yönetmelik, ayrıca, yetkili servisleri üreticiler karşısında güçlendirmeyi de
hedeflemektedir. Bu bağlamda, yetkili servislerin nerede kurulacağına dair verilen
kararlar da dahil olmak üzere üretici haklarının önemli bir bölümünü ortadan
kaldırmakta; gerekli teknik uzmanlığa sahip operatörler arasındaki rekabeti
güçlendirmek için, yetkili servislere kendi işletmelerini ticari iş potansiyeli
gördükleri yerde kurma imkanı sağlamayı amaçlamaktadır. Diğer yandan,
üreticiler/sağlayıcılar, yetkili servis ağlarındaki kalitenin tam olarak korunmasını
talep etme hakkından faydalanmayı sürdürmektedirler.
Yönetmelik, yedek parçalara ilişkin olarak, yetkili servislere birçok hak
tanımlamaktadır. Örneğin yetkili servisler, bedelleri üretici/sağlayıcı tarafından
karşılanan garanti kapsamındaki tamirler, ücretsiz bakım ve araç geri çağırma
hizmetleri için kendilerine yalnızca üretici/sağlayıcı tarafından tedarik edilen
orijinal yedek parçaları kullanmak ile yükümlü tutulabilirken; bunların haricinde
kalan bakım ve onarım hizmetlerinde yedek parça üreticileri tarafından tedarik
195
CPS
Advisory Group
edilen orijinal yedek parçaları veya diğer kaynaklardan temin edilen eşdeğer kalite
yedek parçaları da kullanabilmektedirler.
Bu Yönetmelik, bağımsız tamircilere de birtakım haklar tanımaktadır. Bu hakların
içinde en önemlisi, tüm yedek parçalara ve teknik bilgiye yetkili servisler ile eşit
koşullarda erişim hakkıdır. Bu husus, Yönetmelik’in 4(2). Maddesi çerçevesinde
hükme bağlanmış olup; yetkili bayilik ve servis anlaşmalarının blok muafiyetten
yararlanabilmeleri için bahse konu sağlayıcı/üretici tarafından sağlanan teknik
bilginin, bağımsız teşebbüslere de yetkili dağıtım ve servis ağı ile aynı oranda, eşit
koşullarda ve aynı süre içerisinde aktarılması gerekmektedir.
İşbu yönetmelik, anlaşmanın tarafları olan otomobil üreticileri ile yetkili
servislerinin arasındaki anlaşmalarda belirtilmiş olan pazar payının %30’u
geçmemesini, geçtiği takdirde blok muafiyetten yararlanamayacaklarını belirtir.
Böylece blok muafiyeti ile ilgili kurallar genel çerçeve ile uyumlu hale
getirilmiştir. (20 Nisan 2010 tarihinde kabul edilmiş olan 330/2010 sayılı Dikey
kısıtlamalar blok muafiyeti Yönetmeliği...). Bu gelişme, Komisyon’un
Bağımsız teknik servislere teknik bilgiye erişim temin edilmesinin reddedilmesi
gibi tüketicilerin zararına olacak olası suiistimalleri daha kolay tespit etmesine
yardımcı olacaktır. Ayrıca bağımsız ve yetkili servisler arasındaki rekabeti
artıracaktır. İşbu yeni kurallar, tamircilerin tamir faturalarında büyük paya sahip
olan yedek parçaların alternatiflerine erişimini güçlendirecektir.
Otomobil üreticileri, bundan böyle, garanti koşullarının arabanın yağının
değiştirilmesinin veya diğer otomobil bakım hizmetlerinin sadece yetkili
servislerde yapıldığı zaman geçerli olduğunu öne süremeyeceklerdir. Tabii ki,
üreticiler, garanti kapsamındaki ve üretici tarafından masrafı karşılanan tamirlerin
yetkili servisler tarafından yerine getirilmesini isteyebileceklerdir. Bütün bu
gelişmeler, tamir masrafları neredeyse otomobil satış fiyatının %40’na denk
gelmekte olup geçtiğimiz senelerde artmaya devam ettiği için, tüketiciler açısından
önem teşkil etmektedir.
Otomobillerin dağıtılması hususunda ise, Komisyon’un yaptığı değerlendirme,
otomobil satış piyasasının oldukça rekabetçi bir piyasa olduğunu göstermektedir.
Araç üreticileri ile satış yapan tarafların arasındaki kar miktarının zayıflamasına ve
yıllardır süregelen kapasite üstü üretim ve teknolojik gelişmeler tüketicilerin
yararına otomobil fiyatlarının düşüşüne ve seçeneklerin artışına sebep olmuştur.
Son mali kriz ise fiyatları aşağıya düşürecek bir baskı oluşturmuştur.
Bu bağlamda, mevcut kurallar açıkça fazla karışık ve kısıtlayıcı bulunmuş olup,
dağıtım masrafları üzerinde dolaylı olarak artma etkisine sebep olmuştur. Bu
dolaylı etki ise yeni bir otomobilin ortalama satış fiyatının %30’una denk
gelmektedir. Bu sebeplerden dolayı Komisyon, mevcut kuralları basitleştirmeyi ve
otomobil dağıtım piyasasını diğer piyasalar gibi kabul etmeyi önermektedir.
Mevcut dağıtım modeli, birçok durumda muaf tutulacak olup, etkisiz veya zarar
verici olduğu kanıtlanmış bazı sektöre has vakalarda devam ettirilmeyecektir.
196
CPS
Advisory Group
Bu yeni rejim, otomobil üreticilerine çok marka satan taraflar ile tek bir üreticinin
ürettiği marka otomobili satan satıcıların beraber bulundukları farklı ağları
organize edebilme esnekliği verecektir.
Tamir ve satış sonrası bakım hakkındaki yeni kurallar, 1 Haziran 2010 tarihinde
yürürlüğe girmiş olup, motorlu araçların satışı hakkındaki kurallar ise 1 Haziran
2013 tarihinde yürürlüğe girecek olup, 31 Mayıs 2023 tarihine dek yürürlükte
kalacaklardır.
3)
Dikey anlaşma türlerine ve uyumlu eylemlere Avrupa Birliği’nin
İşleyişi Hakkında Antlaşması’nın 101(3). Maddesinin uygulanmasına ilişkin
20 Nisan 2010 tarih ve 330/2010/AB sayılı Komisyon Yönetmeliği
ABRG L 102, 23.4.2010, s. 1-7
Özet
Bu Yönetmelik, iki veya daha fazla teşebbüs arasında gerçekleşen bir dikey
anlaşma türü ve uyumlu eylemlere (teşebbüs birlikleri ve onların üyeleri veya
sağlayıcıları arasındaki anlaşmalar dahil olmak üzere), ilgili teşebbüslerin üretim
veya dağıtım zincirinin farklı bir noktasında faaliyet göstermesi ve teşebbüslerin
satın aldıkları, sattıkları veya yeniden sattıkları bazı ürün veya hizmetlere ilişkin
koşulların anlaşmalarda yer alması kaydıyla, “istisnai koşul” sağlayan bir blok
muafiyet yönetmeliğidir.
Bununla birlikte, nihai tüketicilerin bulunduğu dikey anlaşmalar, bu Yönetmelik
kapsamında ele alınmamaktadır. Buna ilaveten, rakipler arasındaki dikey
anlaşmalar da, bazı dikey hususlar içermemeleri durumunda, bu Yönetmeliğin
uygulama alanına girmemektedir.
İlke olarak, teşebbüsler, anlaşmalarının 81(3). Madde kapsamındaki muafiyetten
faydalandığını biliyorlarsa, 81(1). Madde kapsamındaki yasağı ihlal edip
etmedikleri konusunda bir değerlendirmede bulunmakla yükümlü tutulmamaktadır.
Yönetmelik, “söz konusu Yönetmelik kapsamında yasaklanmayan her hususa izin
verilmektedir” ibaresini kullanarak, bu ve benzeri değerlendirmelere kolaylık
sunmaktadır.
Bu amaç doğrultusunda, Yönetmelik, 101(1) Madde kapsamındaki yasağa giren
“kara hükümler”e (black clauses) ilişkin bir liste sunmaktadır.
Temel olarak, bu Yönetmelik sağlayıcının pazar payına dayanan dikey anlaşmalara
veya anlaşma türüne bağlı olarak alıcıya yönelik güvenli bir ortam (yasallık
karinesi) oluşturmaktadır:
-
Güvenli ortamdan yararlanabilmek için, üreticiler, %30’luk pazar
eşiğini geçemezler ve dağıtım ve tedarik anlaşmaları rekabeti
kısıtlayacak katı kısıtlamaları içermemelidirler.
197
CPS
Advisory Group
-
Bu yönetmelik, bazı alıcıların rekabet üzerinde potansiyel olarak
olumsuz etkilere sahip pazar güçlerine sahip olabileceklerini hesaba
katmak için, dağıtıcılar ve tedarikçiler için pazar eşiği %30’a
getirmiştir. Bahse konu bu değişiklik, aksi halde dağıtım pazarından
dışlanacak olan küçük ve orta ölçekli firmalar için faydalı
görülmektedir.
330/2010/AB Yönetmeliği’nin 4. Maddesine göre, (bir önceki Yönetmeliğin 4.
Maddesiyle büyük ölçüde özdeştir), “katı” kısıtlamalar içeren bir anlaşma, güvenli
ortamdan yararlanamaz. Bahse konu kısıtlamalar ise sırasıyla perakende satış
fiyatının korunması, (bazı istisnalar ile birlikte) müşteri ve satış bölgesi
kısıtlamaları, Seçici dağıtım sistemi içinde yetkili perakende satıcılarının
(bayilerin) (toptancı seviyesinde faaliyet gösteren bir dağıtıcının) nihai
kullanıcılara satışının kısıtlanması, seçici bir dağıtım sistemi içinde bayiler
arasındaki çapraz tedariklere getirilen kısıtlamalar, yedek parça üreticisinin ürettiği
yedek parçaları bağımsız tamircilere veya hizmet sağlayıcılara satmaları
hakkındaki kısıtlamadır.
Bahis konusu katı kısıtlamalar, aşağıda sıralanmaktadır:
a. alıcının, satış fiyatını belirleme gücünün kısıtlanması (genellikle bilinen
tabiriyle, ilgili anlaşmalar çerçevesinde, alıcı için sabit ya da asgari satış
fiyatının tespit edilmesi, “perakende fiyatın korunması”);
b. satıcının malları veya hizmetleri satabileceği müşteriler ve bölgelere
ilişkin kısıtlamalar. Bununla birlikte, aşağıda sıralanan eylemlere,
Yönetmelik çerçevesinde izin verilebilmektedir:
-
alıcının müşterilerine yaptığı satışı etkilememesi kaydıyla,
sağlayıcıya ayrılmış ya da sağlayıcı tarafından bir başka alıcı için
belirlediği münhasır bölge veya münhasır müşteri gruplarına aktif
satışlara ilişkin kısıtlamalar (bir diğer deyişle, başka bir dağıtıcının
münhasır alanında bulunan müşterilere, doğrudan e-posta veya
ziyaret benzeri doğrudan yollardan yaklaşılması);
-
toptancı seviyesinde faaliyet gösteren bir alıcı tarafından nihai
kullanıcılara getirilen satış kısıtlamaları;
-
seçici dağıtım sisteminin içinde, atanmış dağıtıcıların, ticaretin
herhangi bir düzeyinde, atanmamış dağıtıcılara satışta bulunmaları
konusunda kısıtlama getirilmesi;
-
satıcı tarafından, sağlayıcının rakiplerine montaj amacıyla satılan
parçalara getirilen kısıtlama;
c. seçici dağıtım sisteminin üyelerine yönelik olarak, nihai kullanıcılara
aktif veya pasif satışta bulunma konusunda getirilen kısıtlama;
198
CPS
Advisory Group
d. ticaretin değişik seviyelerinde faaliyet gösteren dağıtıcılar dahil olmak
üzere seçici dağıtım sistemi içerisinde atanmış dağıtıcılar arasında
çapraz tedarik (cross-supplier) yapılmasına ilişkin getirilen kısıtlama
(bununla kastedilen, bu tür bir sistemin üyelerinin, sadece belirli bir
kaynaktan satın alımda bulunmaya zorlanamayacağı; ama aynı veya
değişik ticaret düzeylerinde faaliyet gösteren ağa dahil olan diğer
atanmış dağıtıcılardan ürün temin edebileceğidir);
e. nihai kullanıcılara, bağımsız tamircilere ve servis sağlayıcılarına, parça
üreticilerinden doğrudan parça temin etmelerine ilişkin olarak getirilen
kısıtlama.
En az bir tane katı kısıtlama içeren bir anlaşma, muafiyetten yararlanma hakkını
tamamen kaybetmekte ve AT Antlaşması’nın 81(1). Maddesindeki yasak
kapsamında değerlendirilmektedir.
Yönetmelik kapsamında tanınan muafiyetten, pazar payı eşiğinin geçilmemesine
rağmen, bazı yükümlülük türlerini içeren anlaşmalar da yararlanamamaktadır:
a. Belirsiz bir zaman dilimi veya beş yılı aşan bir süre boyunca devam eden
rekabet etmeme yükümlülükleri (bir diğer deyişle, alıcının, sağlayıcıdan
veya sağlayıcı tarafından yetkilendirilen başka bir teşebbüsten, geçmiş
yıla ait hesaplar temelinde, sözleşme konusu mal ve hizmetlerin
tümünün %80’inden fazlasını satın almasını gerektiren yükümlülükler)
[Zaman kısıtlaması bakımından, beş yılın sonunda zımnen
yenilenebilen anlaşmalar, sınırsız bir zaman için yapılan anlaşma olarak
nitelendirilmektedir];
b. Satıcıya, anlaşmanın sona ermesini müteakip, herhangi bir mal ve servisi
satın almamasına veya yeniden satmamasına yönelik olarak getirilmiş
herhangi bir yükümlülük (fakat örneğin, sağlayıcı tarafından alıcıya
aktarılan know-how’u korumak için zorunlu olan yükümlülükler bu
kapsamda değerlendirilmemektedir. Bu durumun gerçekleşmesi için
yükümlülüğün sözleşme süresince alıcının faaliyet gösterdiği
müştemilat ile sınırlı olması; sözleşme konusu mal veya hizmetler ile
rekabet halindeki mal ve hizmetlere ilişkin olması ve azami bir yıl ile
sınırlı olması gerekmektedir.)
c. Rekabet halindeki malları, seçici bir dağıtım sistemi (çok markalı) içinde
satmamaya ilişkin yükümlülükler.
Bir anlaşmanın, yukarıda bahsi geçen yükümlülükleri içermesi durumunda,
tarafların bahse konu anlaşmayı, sorun yaratan hükümleri dışarıda bırakmak
suretiyle değiştirmeleri durumunda, anlaşmanın geri kalan bölümünün, Yönetmelik
tarafından öngörülen blok muafiyetten yararlanması mümkün olabilecektir.
İnternet üzerinden yapılan satışlara hususunda, yeni Kılavuz İlkeler, online ticari
platformlar ile lüks mal üreticilerinin ters düşen çıkarları arasında bir anlaşma
199
CPS
Advisory Group
sağlamaktadır. Öte yandan, bahse konu Kılavuz İlkeler, bir ürünün İnternet
üzerinden reklamının yapılması veya satılmasını engelleyecek kesin yasakların
işbu Yönetmelik tarafından verilen güvenli ortam anlaşmasından mahrum
edebilecek bir katı kısıtlama olduğunu teyit etmektedir. ( Kılavuz İlkeler 5.
Paragraf) Benzer şekilde, bahse konu Kılavuz İlkeler, bir bayinin İnternet üzerinde
yaptığı satış üzerine olan kısıtlamaların, bayinin “pasif satış” ( talep edilmemiş
satışlar) yapabilme gücünü kısıtladıkları takdirde nasıl ağır kısıtlama olduğunu net
hale getirmektedirler. Aşağıda bahsi geçen İnternet üzerinden satış kısıtlamaları
örnekleri katı kısıtlama olarak kabul edilmektedirler:
(1) Bayiden kendi web sitesini erişilemez hale getirmesinin istenmesi, veya
müşterilerin yaşadıkları yere bağlı olarak onların internet üzerinden
yapacakları işlemleri imkansız hale getirmesini istemek;
(2) Bayiden, internet üzerinden yapacağı toplam satış miktarını
kısıtlamasını istemek ( tedarikçinin belirli bir işyerinden faaliyet
gösteren işletmenin verimli olarak faaliyet göstermesini sağlamak için
online olarak satılan malları satın alıcıdan en azından değer veya hacim
olarak mutlak bir miktarda satmasını isteyebilmesi olanağını hariç
tutmadan)
(3) Bayiden, internet üzerinden satmaya niyetlendiği mallara inetrent
üzerinden satmayı düşünmediği mallara kıyasla daha fazla fiyat
ödemesini istemek ( Kılavuz İlkeler, paragraf 50)
Öte yandan, Kılavuz İlkeler, İnternet üzerinden yapılacak satışlara getirilecek kesin
yasağın istisnai durumlarda (sağlık ve güvenlik sebepleri yüzünden, bazı
müşterilere tehlikeli maddelerin satışına getirilen kamusal yasağa uyulması
gerektiği durumlarda) objektif olarak haklı bulunabileceğini ve söz konusu
işletmelerin de her zaman İnternet üzerinden yapılan satışlara getirilen katı
kısıtlamalar için “verimlilik savunması” (efficiency defense )davası açabilme
imkanlarının olduğunu belirtmiştir.
Yönetmelik, 31 Mayıs 2022 tarihine kadar geçerlidir.
3.3.2.
Yatay anlaşmalar

1)
Anlaşma, kararlar ve uyumlu eylem kategorilerine Antlaşma’nın 85(3).
maddesinin [halihazırda 81(3).madde] uygulanmasına ilişkin 20 Aralık 1971
ATRG L 285, 29.12.1971, s. 46–48
Özet
200
CPS
Advisory Group
AT Antlaşması’nın 81(3).maddesiyle uyumlu olarak çıkarılan bu Yönerge, bazı
anlaşmalara, kararlara ve uyumlu eylemlere –aşağıda sıralanan konularda
yapılmaları kaydıyla- blok muafiyet tanımak konusunda Komisyon’a izin
vermektedir:
— ürünler ve süreçlere yönelik araştırma ve geliştirme ve sınai mülkiyet
hakları ile gizli teknik bilgiler de dahil olmak üzere elde edilen
sonuçların kullanılması;
— bunu başarmak için gerekli anlaşmaları da içeren uzmanlaşma.
Bu Yönetmelik uyarınca, Komisyon tarafından çıkarılacak olan blok muafiyet
yönetmeliklerinin, aşağıdaki koşulları karşılaması gerekmektedir:
— uygulanacakları anlaşma, karar ve uyumlu eylem kategorilerine ilişkin
bir tanımın olması;
— bu anlaşma, karar ve uyumlu eylemlerde ortaya çıkması muhtemel
kısıtlamalar, hükümler veya diğer koşulların belirtilmesi;
— tadil veya ilga edilebilmeleri durumunda bile, uygulama için
sınırlandırılmış bir zaman içermeleri;
— yürürlüğe giriş tarihlerinde 17 sayılı Yönetmeliğin 6.maddesi uyarınca
geriye dönük etki doğuran bir karardan faydalanması muhtemel
anlaşmaların geriye dönük etkide bulunacak şekilde uygulanması;
— 13 Mart 1962 tarihinden önce yürürlükte olan veya 1 Şubat 1963 tarihi
öncesinden bildirimde bulunulmuş anlaşmalara uygulanmaması.
Öte yandan, bahse konu yönetmelikler, aşağıda belirtilen onay usulü ile de
uyumlu olmalıdır:
— İlgili kişi ve örgütlere, yorumlarını Komisyon’a sunmaları konusunda
olanak veren bir tasarı metninin yayınlanması gerekmektedir;
— Komisyon’un, bir tasarı metni yayınlamadan veya bir yönetmelik kabul
etmeden önce, Kısıtlayıcı Eylemler ve Tekeller konusunda İstişare
Komitesi’ne danışması gerekmektedir.
— Komisyon’un kendi inisiyatifi, veya bir Üye Devletin veya gerçek ya da
tüzel bir kişinin talebi üzerine, münferit bir vaka çerçevesinde, bir
muafiyet yönetmeliğinin uygulandığı anlaşmalar, kararlar veya uyumlu
eylemlerde AT Antlaşması’nın 81(3).maddesinin koşullarıyla
bağdaşmayan bazı etkilerin oluşması durumunda, bu Yönetmeliğin
doğurduğu faydaları iptal eden bir karar alması mümkündür.
Tadil eden:

Anlaşma, kararlar ve uyumlu eylem kategorilerine Antlaşma’nın
85(3). maddesinin uygulanmasına ilişkin 2821/71/AET sayılı
Yönetmeliği tadil eden 19 Aralık 1972 tarihli ve 2743/72/AET sayılı
Yönetmelik
201
CPS
Advisory Group
ATRG L 291, 28.12.1972, s. 144
Bu Yönetmelik, AB’ye aday ülkeler için bu Yönetmelik hükümlerinin,
katılım tarihlerini müteakip yürürlüğe gireceğini belirtmektedir.

Antlaşma’nın 81. ve 82. maddelerinde belirtilen rekabet kurallarının
uygulanmasına ilişkin olarak 16 Aralık 2002 tarihli ve 1/2003 sayılı
Konsey Yönetmeliği (AEA ile ilintili metin) (Konsolide Versiyon)
ATRG L 001, 04.01.2003, s. 72–85
Bu Yönetmelik, tüketicilere ve iş çevresinin çıkarlarına yönelik olan
Topluluk rekabet kurallarının daha etkili bir şekilde uygulanmasını temin
etmek amacıyla, anti-tröst usullerinin uygulanmasına ilişkin yeni
düzenlemeleri ortaya koymakta ve şirketlerin Avrupa’da ticaret yapması
için var olan idari engelleri azaltmaktadır.
Bu Yönetmelik, rekabet kurallarına yönelik adem-i merkeziyetçi bir
uygulama
getirmekte
ve
sonradan
(a
posteriori)
denetimi
güçlendirmektedir.
3.3.3.
Teknoloji transferine yönelik lisans
anlaşmaları
Teknolojinin lisanslanmasını içeren teknoloji transferi anlaşmalarının, ekonomik
etkinliği geliştirmesi ve rekabeti artırıcı olması beklenmektedir. Bu suretle, Ar&Ge
faaliyetlerinin taklit edilmesini azaltmaları; artımsal innovasyonu teşvik edip
yaymaları ve ürün piyasasında rekabeti sağlamaları mümkün olacaktır.
Bu hususta, Teknoloji transferi anlaşmaları kategorilerine Antlaşma’nın
81(3).maddesinin uygulanmasına ilişkin 27 Nisan 2004 tarihli ve 772/2004/AT
sayılı Komisyon Yönetmeliği, yasal çerçeveyi sunmaktadır. Diğer yandan,
teknoloji transferi anlaşmalarının değerlendirilmesine ilişkin kılavuz ilkeler ise,
Komisyon Duyurusu - Teknoloji Transferi Anlaşmalarına AT Antlaşması’nın 81.
maddesinin uygulanmasına ilişkin Kılavuz İlkeler içinde verilmektedir.

Teknoloji transferi
1)
Teknoloji transferi anlaşmaları kategorilerine Antlaşma’nın
81(3).maddesinin uygulanmasına ilişkin 27 Nisan 2004 tarihli ve
772/2004/AT sayılı Komisyon Yönetmeliği
ATRG L 123, 27.4.2004, s. 11-17
202
CPS
Advisory Group
Özet
Bu Yönetmelik, etkin rekabetin temin edilmesini ve teşebbüsler için uygun yasal
güvenliğin sağlanmasını hedeflemektedir.
Bu Yönetmelik’in öngördüğü “teknoloji transferi anlaşmaları”na ilişkin tanım,
1.
2.
3.
4.
patent lisans anlaşmaları;
know-how lisans anlaşmaları;
yazılım lisansı anlaşmaları; veya
karma patent, know how veya yazılı lisansı anlaşmalarını
kapsamaktadır.
Buna ilaveten, bu tür anlaşmaların, ürünlerin satışı ve alımına veya diğer fikri
mülkiyet haklarının lisanslarına veya fikri mülkiyet haklarının devrine ilişkin
hükümler içermesi durumunda, bu hükümlerin, anlaşmanın esas amacını teşkil
etmemeleri ve aşağıda belirtilenlerle doğrudan ilişkili olmaları koşuluyla,
“teknoloji transferi anlaşmaları” olarak addedilir:



Sözleşme konusu ürünlerin üretimi;
Patentlerin, know-how’un, yazılım lisansının devri; veya
Bunların bir bileşiminin devri (devreden tarafla bağlantılı riskin bir
kısmının, özellikle de devir işlemine karşılık gelen ödenebilir
toplam meblağın, devralan tarafın, devredilmiş teknoloji ile ürettiği
ürünlere ilişkin olarak elde ettiği ciroya, bu teknolojiye başvurarak
üretilen ürünlerin miktarı veya uygulanan işlemlerin sayısına bağlı
olması durumunda).
Bu Yönetmelik, sadece, lisans veren tarafın, lisans alan tarafa, lisanslanmış
teknolojinin, lisans alan tarafın yaptığı geniş çaplı araştırma-geliştirme (Ar&Ge)
faaliyetlerinin ardından, mal üretimi veya hizmet sunumu amacıyla kullanımına
ilişkin olarak izin verdiği anlaşmalardan bahsetmektedir. Bu bağlamda, ne Ar&Ge
çalışmalarına yönelik taşeronluk amacıyla yapılan lisans anlaşmalarını, ne de
teknoloji havuzları oluşturmaya yönelik (bir diğer deyişle, fikri mülkiyet haklarına
ilişkin olarak oluşturulan pakete lisans verilmesine yönelik olarak teknolojilerin
ortak bir havuzda toplanmasıyla ilintili anlaşmalar) lisans anlaşmalarını konu
almamaktadır.
Bu Yönetmelik tarafından kurulan blok muafiyetin yararı, özellikle Madde
81(3)’ün koşullarını karşılayan anlaşmalarla sınırlıdır.
Rakipler arasındaki teknoloji transferi anlaşmaları için, sistem şu şekilde
işlemektedir: İlgili pazarlara ilişkin olarak anlaşmanın taraflarınca açıklanan
kombine pazar payının, %20 eşik değerini geçmemesi ve anlaşmaların bir takım
sıkı ve rekabet etmemeye ilişkin kısıtlamalar içermemesi durumunda, bu tür
anlaşmalar genellikle üretim ve dağıtımda bir iyileşmeye yol açar ve ortaya çıkan
faydalardan tüketiciye adil bir pay aktarımını sağlarlar.
203
CPS
Advisory Group
Rakip olmayanlar arasındaki teknoloji transferi anlaşmaları konusunda ise sistem
şu şekilde işlemektedir:
İlgili pazarlara ilişkin olarak anlaşmanın taraflarınca açıklanan bireysel pazar
payının %30 eşik değerini geçmemesi ve anlaşmaların çok sıkı ve rekabet
etmemeye ilişkin kısıtlamalar içermemesi durumunda, bu tür anlaşmalar üretim ve
dağıtımda bir iyileşmeye yol açar ve ortaya çıkan imtiyazlardan tüketiciye adil bir
pay aktarımını sağlarlar.
Blok muafiyetin uygulandığı anlaşmalar, katılımcı teşebbüsler tarafından bahse
konu ürünlerin önemli bir bölümüne yönelik olarak rekabetin oradan
kaldırılmasına izin vermemektedir.
Bu pazar payı eşiklerinin üzerindeki teknoloji transferi anlaşmaları ise,
81(1).maddenin hedefi kapsamına girmekte ve bu yüzden de muafiyet için gereken
koşulları karşılamamaktadır.
İnnovasyona yönelik teşviklerin azaldığı veya pazarlara erişimin engellendiği
durumlarda, Komisyon bu Yönetmelik kapsamındaki blok muafiyet avantajlarını
iptal etmeye yetkilidir. Öte yandan, Komisyon, benzer kısıtlayıcı etkilere sahip ve
ilgili piyasanın %50’sinden çoğunu kapsayan teknoloji transferi anlaşmalarının
paralel ağlarının denetiminin güçlendirilmesi amacıyla, ilgili pazara ilişkin spesifik
kısıtlamalar içeren teknoloji transferi anlaşmalarının bu Yönetmelik kapsamına
girmediğini beyan etmeye de yetkilidir.
Pazar payı, önceki takvim yılıyla bağlantılı piyasa satış değeri temelinde
hesaplanmaktadır. Piyasa satış değeri verilerine erişimin mümkün olmadığı
durumlarda, ilgili teşebbüssün pazar payının saptanması için satış miktarlarını da
içerecek şekilde, diğer güvenilir piyasa bilgilerine dayanan tahminlere
başvurulması mümkündür.
772/2004/AT sayılı Komisyon Yönetmeliği, 30 Nisan 2014 tarihinde
yürürlükten kalkacaktır.
3.4. Otomotiv Endüstrisine İlişkin Diğer Konular
3.4.1.
Otomobil fiyatı raporları
Üye Devletler arasındaki farklılıklar konusunda tüketicilerin çok fazla sayıda
şikâyette bulunmasından dolayı ve ikametgâhları dışında başka bir AB Üye
Devletinde satın alımda bulunmayı isteyen tüketicilere yönelik engelleri göz
önünde bulundurmak suretiyle, Komisyon tarafından 1992 senesinden itibaren altı
aylık otomobil fiyatı raporları yayımlanmaktadır.
204
CPS
Advisory Group
Bu raporlar, araç üreticileri tarafından sağlanan standartlaştırılmış verilere
dayanmaktadır ve 26 farklı markaya ait yaklaşık 9046 araç modeli için üretici
tarafından önerilen perakende satış fiyatını sunmaktadır. Fiyatlar, vergiler dâhil ve
vergiler hariç bir şekilde verilmektedir. Ayrıca, sağdan direksiyonlu araçlara
yönelik ilavelerin fiyatları ve ana opsiyonlar da eklenmektedir.
Otomobil fiyatlarına ilişkin son rapor47, 26.07.2011 tarihinde yayımlanmıştır48.
Raporun vurguladığı başlıca noktalar, aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
-
-Reel araç fiyatları 2010 yılında AB içerisinde %2,5 oranında düşmüştür (avro
bölgesindeki düşüş %1,5’tir). Reel araç fiyatları, aynı zamanda avro bölgesi
üyeleri olan Italya, Malta ve Portekiz haricinde tüm AB üyelerinde düşmüştür.
Italya ile Malta'da araç fiyatları %0,2 oranında artmıştır. Asıl artış, %2,6 ile
Portekiz'de gözlenmiştir. Reel fiyatlardaki en dikkat çekiçi düşüş Slovakya (%17,4), ve onu müteakip Bulgaristan (%-13,5) ile Slovenya'da (%-11,6)
gerçekleşmiştir.
-
AB seviyesinde yeni araçlar için vergi öncesi fiyat farklarının 2010 yılında
devam eden düşüşü ilerlemiş sınır ötesi rekabete işaret etmektedir. Ortalama
standart sapma %8,5 oranından %8,2'ye gerilemiştir. Avru bölgesi içindeki
%6,5'luk gösterge, geçmiş yıla göre değişmemiştir.
3.4.2.

En Son Gelişmeler
Fiat, DaimlerChrysler, Toyota and General Motors
22 Mart 2007 tarihinde, C 66 sayılı Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde pazar
testine ilişkin dört adet duyuru yayınlanmıştır.
Bu duyurular, dört ana motorlu araç üreticisi tarafından (ki bunlar, Fiat,
DaimlerChrysler, Toyota ve General Motors’tur), bağımsız tamircilere markaya
özel teknik tamir bilgisi temin etmek amacıyla getirilen düzenlemeleri
içermektedir.
Bu duyuruların her birinde, ilgili vakaya ilişkin kısa bir özet, araç üreticileri
tarafından Komisyon’un rekabete ilişkin endişelerini ortadan kaldırmaya yönelik
olarak verilen taahhütlerin ana içeriğine ilişkin bir beyan ve ilgili tarafları önerilen
taahhütlere ilişkin yorumlarını sunmaya çağıran bir davet bulunmaktadır49.
46
Güncel raporda, 89.
Otomobil fiyatlarına ilişkin en son rapor için bkz:
http://AT.europa.eu/competition/sATtors/motor_vehicles/prices/2011_07_full.pdf
48
1993 yılından bu yana çıkarılan otomobil fiyatı raporlarına ilişkin daha ayrıntılı bilgi için, bkz:
http://AT.europa.eu/comm/competition/sATtors/motor_vehicles/prices/archive.html
49
Taahhütlere ilişkin İngilizce olarak tam metine erişim için, bkz:
- DaimlerCrysler için:
http://AT.europa.eu/comm/competition/sATtors/motor_vehicles/documents/daimlerchrysler.pdf
- Fiat için: http://AT.europa.eu/comm/competition/sATtors/motor_vehicles/documents/fiat.pdf
47
205
CPS
Advisory Group
Belirtilmesinde yarar var ki, teknik bilgiye erişimin kısıtlanması, bağımsız
atölyelerin rekabetini zorlaştırmakta ve bu yüzden de Avrupalı tüketicilerin yerel
tamir dükkânları arasındaki seçimini sınırlandırmaktadır.
Nitekim, teknik bilgiye erişim konusu, yukarıda açıklandığı şekliyle, Komisyon’un
1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği’nde de özellikle belirtilmiştir.
Bu yüzden, Komisyon’un yürüttüğü derin soruşturma neticesinde, bu dört şirket
tarafından teknik bilginin temin ediliş şeklinin, erişim ve kapsam bakımından
sorun teşkil ettiği ortaya çıkarılmıştır.
Soruşturmayı müteakip, bahse konu şirketler, Komisyon’un öncelikli endişesine
yönelik olarak taahhüt önerilerinde bulunmuşlardır. Şayet bu taahhütler tutulmaz
ise, Komisyon’un taraflara bir cezai müeyyide getirme hakkı bulunmaktadır. Bu
ceza, anti-tröst kuralları konusunda bir ihlalin olduğunu kanıtlama zorunluluğu
bulunmaksızın, dünya çapındaki toplam cironun %10’u kadarına tekabül
etmektedir.
Sonuç itibariyle, Mart 2007 tarihinde, Komisyon, tüm ilgili tarafları, yukarıda
bahsi geçen dört şirketin verdiği taahhütlere ilişkin yorumda bulunmaya davet
etmiştir. Müteakip Komisyon soruşturması, teknik bilginin bütününe yetersiz
erişimin, bağımsız tamircileri işsiz bırakmaya zorlayacağına, bunun da AT
Antlaşmasının kısıtlayıcı işletme pratikleri üzerine olan 82. Maddesini
baltalayacağı, rekabete zarar vereceği ve tüketiciler için daha az seçenek ve daha
yüksek fiyatlarla sonuçlanacağı sonucuna varmıştır. En sonunda, teknik bilgi hakkı
eksikliğinin, emniyetsiz araçlar, daha fazla hava kirliliği ve ziyan edilmiş yakıta
neden olacağına hükmedilmiştir.
Eylül 2007'e Avrupa Komisyonu 1/2003 Yönetmeliğinin 9(1). Maddesine göre
bağlayıcı olan kararını vermiştir50. Buna göre ilgili şirketler, araç tamirine yönelik
teknik bilgiyi AB'deki tüm bağımsız tamircilere sağlamakla yükümlüdür.
Bu durumu yaratan 1400/2002 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliği Mayıs 2010'da
yürürlükten kalkmıştır. Yine de aynı zamanda yürürlüğe giren 715/2007 (AT)
- General Motors için:
http://AT.europa.eu/comm/competition/sATtors/motor_vehicles/documents/toyota.pdf
- Toyota için:
http://AT.europa.eu/comm/competition/sATtors/motor_vehicles/documents/generalmotors.pdf
50 50
Kararların İngilizce tam metinleri için adresler:
- DaimlerCrysler için: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:317:0076:0078:EN:PDF
- Fiat için: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:332:0077:0079:EN:PDF
- General Motors için: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:330:0044:0047:EN:PDF
- Toyota için: http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:329:0052:0055:EN:PDF
206
CPS
Advisory Group
sayılı Konsey Yönetmeliği araç üreticilerinin bağımsız tamircilere, tüm teknik
tamir bilgisine standart erişim sağlamasını zorunku kılmıştır.

Asahi, Pilkington, Saint Gobain ve Soliver
Kendi sektörlerinde Avrupa'da en büyük üç şirket olan Asahi, Pilkington ve SaintGobain'in, bazılarına Soliver şirketinin de katıldığı, 1998-2003 yılları arasında
otomobil camı teslimatında hedeflenen fiyatlar, market paylaşımı ve müşteri
paylaşımı konularında muhtelif toplantı yaptıkları keşfedilmiştir.
Birlikte ele alındıklarında bu dört şirket Avrupa Ekonomik Alanında kullanılmakta
olan yeni araç camları ve orijinalin ikamesi olarak kullanılan araç camları
pazarının, ihlalin gerçekleştiği son yılda 2 milyar avroluk bir pay ile, %90'ına
hükmetmektedirler.
Avrupa Komisyonu, bu şirketlerin AT Antlaşmasının 81. Maddesi ile AEA
Anlaşmasının 53. Maddesini ihlal ettiğini saptamış ve 1.383.896.000 avro ile
tarihinde verdiği en yüksek kartel cezasını vermiştir51. Bu ceza hem bir şirkete
(Saint Gobain'e) verilen 896.000.000 avro ile hem de bir bütün olarak bir kartele
verilen en büyük cezadır. Asahi'nin daha fazla bilgi ile davaya katkısı olmamış olsa
ve cezası yarıya indirilmemiş olsaydı bu rakam çok daha büyük olabilirdi.
3.5. İçtihat Hukuku Kararları
Avrupa Komisyonu tarafından alınan anti-tröst
kararları (2003’ten bugüne)
3.5.1.
1)
BMW ve General Motors Kararları
BMW
Komisyon, Haziran 2003’te, Avrupa BMW Bayileri Derneği (European
BMW Dealers’ Association)’nden BMW ve Mini markalarına ilişkin
olarak, BMW’nin yetkili dağıtım ağı üyeleriyle gerçekleştirmiş olduğu
dağıtım anlaşmaları (bir başka deyişle, bayilik ve hizmet sözleşmeleri)
konusunda şikâyetler almıştır.
GM
Komisyon, 2003 Eylül ile 2004 Mart arasında, Fransız, İtalyan, İspanyol ve
Alman menşeli birçok Opel Bayileri Derneklerinden, Opel, Saab, Chevrolet
ve Vauxhall markalarına ilişkin olarak, General Motors’un (GM) yetkili
dağıtım ağı üyeleriyle gerçekleştirmiş olduğu dağıtım anlaşmaları (bir
başka deyişle, bayilik ve hizmet sözleşmeleri) konusunda şikâyetler
almıştır.
51
Kararın İngilizce tam metni için adres:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2009:173:0013:0016:EN:PDF
207
CPS
Advisory Group
Bayilerinden ve tamircilerinden talep edilen sözleşme standartlarına ilişkin
olarak BMW ve GM’e karşı yukarıda bahsi geçen şikâyetler, 1400/2002 sayılı
Yönetmelik altındaki iki ana konunun bazı yönlerine açıklık getirmiştir:
1. çok marka bulundurabilmeye ilişkin koşullar;
2. bağımsız tamircilerin, yetkili tamir ağı üyeleri haline gelmesine ilişkin
koşullar.
Bu bağlamda, bu kararlar, çok-markalı dağıtım ve hizmet karşısındaki haksız
engellerin yanında, yetkili ağın üyesi olmak isteyen tamirhanelere getirilen
gereksiz kısıtlamaların da kaldırılması için dikkate alınması gereken birer eşik
olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, bahse konu kararlar, ulusal rekabet mercileri ve
mahkemelerinin benzer konular karşısında daha rahat çözüme ulaşmaları için
1400/2002 sayılı Yönetmeliğin nasıl uygulanacağına dair açıklama
getirmektedirler.
1400/2002 sayılı Yönetmelik’le uyum sağlamak ve rakip markalara ait yeni
motorlu araçların satışına yönelik olarak bayilerinin fırsatlarını artırmak amacıyla,
BMW ve GM, hâlihazırdaki sözleşmelerinde birçok değişiklik yapmışlardır.
Bu değişikliklerin amacı, BMW ve GM bayilerinin sözleşmeden doğan haklarının
ve çok marka bulundurabilme çerçevesindeki yükümlülüklerinin farkında
olmalarını sağlamaktır.
Bu çerçevede, yetkili dağıtım ağlarına, markalarının satışı konusunda önceden
sağlanan tüm kolaylıkların münhasır olmaksızın ve karşılıklı kullanımını kabul
ettiklerini açık bir şekilde bildirmişlerdir.
Bu iki şirket tarafından gerçekleştirilen değişiklikler, aşağıdaki şekilde
sıralanabilir:
— Resepsiyon masasının, back-office’in ve müşteri alanının, markalardan
bağımsız bir şekilde tasarlanması gerektiğini kabul etmişlerdir;
— Karşılıklı ticari markaları, ayırt edici işaretleri veya bayiinin bina ve
müştemilatının içinde veya dış tarafına konacak olan diğer kurumsal kimlik
öğeleri hususunda, rakip markaların birlikte var olması ilkesini açıkça
kabul etmişlerdir;
— Bayilerinin, çok-markalı bilişim altyapısı (bir başka deyişle, bilgi
teknolojisi – IT) ve yönetim sistemi kullanmasını, bahse konu sistemlerin
BMW ve GM tarafından tavsiye edilen çözümlerle aynı işlevsellik ve
kalitede olmaları kaydıyla, kabul etmişlerdir;
— Rakip markaların satışı konusunda bayilerin kapasitesinin, satış ve
performans hedefleri tarafından sınırlandırılmamasını temin etmek
208
CPS
Advisory Group
amacıyla, GM’nin sözleşmeleri, belirli bir düzeltmeye tabi tutulmuştur52.
Satış hedefleri konusunda bayilerle karşılıklı bir anlaşmaya gidilmesi
ve bu hedeflerin, yerel pazar koşullarındaki olası değişiklikler ile bayiinin
bireysel ticaret koşullarının dikkate alınması suretiyle kararlaştırılması
öngörülmüştür;
— GM, birçok markanın yer aldığı internet siteleri oluşturmak konusunda
bayilerine izin vermiştir. Ayrıca, satış personelinin, tüm motorlu araç
markalarının satışında kullanılabileceğine de açıklık getirmiştir.
Komisyon, ayrıca, BMW davasında, bir bayiinin sergilemek zorunda olduğu
asgari motorlu araç sayısına ilişkin bazı zorunlulukları araştırmış ve bu durumun
1400/2002 sayılı Yönetmelik uyarınca rekabet etmemeye ilişkin dolaylı
yükümlülüklere yol açan etkiler doğurup doğurmayacağını incelemiştir.
Buna rağmen, erişilebilir piyasa verileri doğrultusunda, BMW’nin, mevcut teşhir
salonlarında (showroom) diğer markalardaki motorlu araçları da sergilemeleri
konusunda bayilerine kayda değer bir özgürlük sağlamakta olduğu da ortaya
Tamircilerin durumu hususunda, BMW ve GM, hizmet sözleşmelerinin içinden
miktara ilişkin tüm kıstasları (örneğin, asgari ciro hedefleri) çıkarmışlardır.
Hâlihazırda, BMW’nin, yüksek kalitede hizmet verilmesini temin etmek amacıyla,
talepte bulunduğu tek husus; her yetkili tamircinin, asgari üç adet mekanik bakımonarım alanını ve buna karşılık gelen ekipmanı haiz olmasıdır.
Buna ilaveten, motorlu araç üreticileri, yetkili tamircilerinin tüm tamir
ekipmanlarını (parçalar ve IT donanımları da dâhil olmak üzere) BMW ve GM
tarafından tayin edilenlerden farklı tedarikçilerden temin etmelerini garanti almak
üzere, ürünlerin aynı kalite ve işlevsellikte olmaları kaydıyla, hizmet
sözleşmelerine bir “açılış hükmü” koymuşlardır.
Son olarak, araç üreticileri, yetkili tamircilerinin her ülkede kendilerine tahsis
edilmiş depolarının bulunmamasını kabul etmişlerdir. Ayrıca, stoklarının muadili
kadar olan bölümünü bina ve müştemilatlarının içinde muhafaza etmeleri talep
edilebilecektir.
BMW ve GM tarafından yapılan değişiklikler, bayi dernekleri tarafından uygun
bulunmuş ve bunun üzerine şikâyetçiler de şikâyetlerini geri çekmişlerdir. Bu
nedenle, dava muameleleri Komisyon tarafından Mart 2006’da sonlandırılmıştır53.
52
Bu konu, GM davasındaki şikâyetçilerin üzerinde durduğu başlıca husus idi. Bayilere yönelik
performans önlemlerinden biri, bayiinin yerel pazar payının, markanın ulusal pazar payıyla
karşılaştırılmasına dayanmaktaydı.
53
Bkz. Komisyon’un 13 Mart 2006 tarihli Basın Duyuruları IP/06/302 ve IP/06/303 ve MEMO/06/120
sayılı memorandum.
209
CPS
Advisory Group
2)
Porsche Kararı
Porsche, 2004 senesinde, anlaşmalarında 1400/2002 sayılı Yönetmelik
doğrultusunda değişikliğe gitme kararı almış ve satış sonrası bakım ve onarım
hizmetleri resmi ağını, belirlenmiş niteliksel kriterleri54 karşılamaları kaydıyla,
bağımsız tamircilere açmıştır. Bu bağlamda, bağımsız tamirciler, Porsche bakım ve
onarım hizmetlerinin yetkili ağına katılmaya hak kazanmışlardır.
Bu yeni sistem uyarınca, tüm Porsche bayileri, satış-sonrası bakım ve onarım
hizmetlerini herhangi bir yetkili Porsche servisine devredebilir. Buna ilaveten, tüm
Üye Devletler’in tüketicilerine motorlu araç satmakta serbest bırakılmışlardır.
İlgili pazarlara ilişkin erişilebilir bilgilerin analizi neticesinde, şu veriler ortaya
çıkmıştır:
— Porsche bayi ağı, de minimis kuralı55 kapsamına girmektedir,
— Posche, bayilerinden, diğer rakip araç markalarını ayrı showroom’larda ve
ayrı satış personelleri tarafından satmalarını veya (bayilere yönelik
“yerleşim hükümleri”ne ilişkin muafiyetin süresinin 30 Eylül 2005 tarihi
itibariyle sona erecek olmasına rağmen) murahhas satış yerleri
açmamalarını talep edebilir.
Buna rağmen, sınırlı sayıda motorlu araç üreticisinin, de minimis kuralına itimat
edebileceğinin de altının çizilmesi gerekmektedir.
3)
Volkswagen ve Audi Kararları
Komisyon, Eylül 2002’den beri, Audi bayilerinden ve Audi ile olan anlaşmaları
sona eren yetkili tamircilerden birçok şikâyet almıştır.
Bahse konu şikâyetlerin odaklandığı ana konu, Audi’nin, yakın zamanda belirlenen
niteliksel kıstasları tam olarak karşılayan tamircilerle ve eski bayilerle olan
anlaşmaları yenilemeyi reddetmesiydi.
Nihayetinde, Ocak 2003’te, Avrupa Komisyonu, bahse konu şikâyetler hususunda
Audi AG ile bir anlaşmaya varmıştır.
Audi, 1400/2002 sayılı Yönetmelik’ten yararlanmak amacıyla, satış sonrası
bakım ve onarımın sağlanmasına ilişkin niteliksel seçici dağıtım sistemini
kurma yükümlülüğüne girmiştir.
54
Bkz. Komisyon’un Basın Duyurusu: IP/04/585.
Bu kural uyarınca, tüm işlemcilerin aynı tür dağıtım anlaşmalarını kullandığı bir pazarda payı bulunan
tedarikçi, satışlarının payı %5’i aşmaması kaydıyla, kümülatif (birikerek) olarak pazarı kapama etkisine
kayda değer bir ölçüde etkide bulunmayacaktır. Şayet tedarikçi, de minimis kuralı kapsamına girerse,
1400/2002 sayılı Yönetmeliğin 3 ve 5.maddeleri, dağıtım ilişkilerine uygulanmaz.
55
210
CPS
Advisory Group
Audi, hâlihazırda, yetkili tamircilerinin seçimi konusunda sadece niteliksel
kıstaslara başvurmakta ve bu kıstasları karşılayan tüm tamircilerle de bakım ve
onarım anlaşmaları imzalamaktadır.
Bu bağlamda, Audi’nin ilgili niteliksel kıstaslarını karşılayan eski tamircileri ve
bayileri, Audi’nin ağındaki etkin konumlarını da sürdürmektedir.
Ayrıca, Volkswagen AG, Volkswagen Grubun bünyesindeki diğer markalar
tarafından da aynı politikanın izleneceğini teminat altına almıştır.
Peugeot davası
4)
2006/431/AT: AT Antlaşması’nın 81.maddesi uyarınca Peugeot Otomobilleri
SA ve Peugeot Hollanda NV’ye karşı dava muamelesine ilişkin 5 Ekim 2005
tarihli Komisyon Kararı
(COMP/E2/36623, 36820 ve 37275 sayılı davalar – SEP ve diğerleri / Peugeot
Otomobilleri SA)
(C(2005) 3683 sayılı belge ile tebliğ edilmiştir)
(AEA ile ilintili metin)
(ATRG L 173, 27.6.2006, s. 20–24)
* Sadece Fransızca metin esastır.
Özet
Komisyon, bazı Fransız aracılardan, 1997 Ocak ile 2003 Eylül ayları arasında,
Peugeot Otomobilleri SA’nın, 100% iştiraki olan ithalatçısı Peugeot Hollanda NV
aracılığıyla, Peugeot’nun Hollanda’da bulunan bayilerinden yapılan ihracatları
denetlemek amacıyla bayilerin diğer Üye Devletler’deki tüketicilere motorlu araç
satışını önlemeye dayanan bir strateji geliştirdiğini ileri süren birçok şikâyet
almıştır.
Bu stratejinin iki temel dayanağı bulunmaktadır:
1. Peugeot’nun Hollanda’daki bayilerinin hizmet bedeli payının, aracın
nihai varış yerine bağlı olması, yabancı tüketicilere yapılan satışlarda bir
ayrımcılık durumu yaratmaktadır. Ayrıca, bayilerin Hollandalı olmayan
diğer uyruklardaki tüketicilere araba satmaları karşılığında, herhangi bir
performans primi alamamaktadırlar.
2. Peugeot Otomobilleri SA, Peugeot Hollanda NV aracılığıyla, kayda değer
düzeyde ihracat faaliyetinde bulunan bu bayilere doğrudan baskı
uygulamıştır (bir diğer ifadeyle, bayilere tedarik edilen motorlu araç
sayısının azaltılmasına yönelik tehdit).
211
CPS
Advisory Group
Bu bağlamda, Komisyon, Peugeot SA Otomobilleri’nin ve onun tali şirketi
konumundaki Peugeot Hollanda NV’nın, diğer Üye Devletler’deki nihai
tüketicilere yapılan satışlara engel olacak şekilde Hollanda’daki bayilerle
anlaşma imzalamak suretiyle, AT Antlaşması’nın 81(1).maddesini ihlal ettiğini
saptamıştır.
Sonuç itibariyle, genellikle ve müştereken sorumlu olan Taraflara 49,5 milyon
Euro tutarında bir ceza verilmiştir.
5)
BP Yağlama Maddeleri davası
BP Yağlama maddeleri (COMP/F2/38.730) 56
Özet
17/62 sayılı Konsey Yönetmeliği’nin (aynı zamanda “17 sayılı Yönetmelik:
Antlaşma’nın 85. ve 86. maddelerini uygulayan İlk Yönetmelik olarak da bilinir) 2
ve 4.maddeleri uyarınca, BP plc, motorlu araç tamircileriyle imzalamış olduğu
anlaşmaların bazılarını Komisyon’a bildirmiştir.
Sözleşme konusu mallar, bakım servislerine tedarik edilen yağlama maddeleri idi.
BP plc tarafından bildirilen anlaşmalarda, ticaret kredilerini veya diğer teşvikleri,
beş-yılı aşan bir süre için asgari satın alım zorunluluğu ile birleştiren ve
böylelikle dolaylı bir rekabet etmeme yükümlülüğü doğuran birtakım hükümler yer
almaktadır.
Benzer özellikteki “rekabet etmeme yükümlülükleri”, 2790/1999 sayılı
Yönetmelik’in 5(a).maddesinde blok muafiyet kapsamına alınmış olsa da, bu
durum, otomotiv endüstrisine uygulanan 1400/2002 sayılı Yönetmeliğin 5(1)(a).
maddesi uyarınca, mümkün olmamaktadır.
BP anlaşmalarına ilişkin yapılan değerlendirme ortaya çıkarmıştır ki, rekabet
koşullarının önemli oranda ortadan kalkmadığı gerçeğinden hareketle, bahse konu
anlaşmalar rekabete dair önemli bir kısıtlama getirmemekte; BP de ilgili pazarlarda
hâkim konumda bulunmamaktadır.
Anlaşmalar, 1400/2002 sayılı Yönetmeliğin koşullarını karşılamamasına rağmen,
Komisyon, AT Antlaşması’nın 81(3).maddesindeki koşulları karşıladığı için,
BP’ye bireysel bir muafiyet vermeye karar vermiştir.
BP, bu çerçevede, bildirilen anlaşmaları Komisyon’un Dikey Kısıtlamalara ilişkin
Kılavuz İlkeleri’yle aynı doğrultuya getirmek için, bildiriminde değişikliğe
gitmiştir.
56
Bkz. Rekabet Politikasına ilişkin 2003 yılı Raporu
212
CPS
Advisory Group
BP, Yönetmelik tarafından belirlenen eşik değerlerin üstündeki pazar paylarına
sahip olan bazı Üye Devletler’de, alıcıları bilgilendirmek ve anlaşmalarını,
yürürlüğe girmelerini müteakip iki yıl içinde sonuçlandırmak amacıyla,
kendilerine altı aylık bildirim hakkı tanımak taahhüdünde bulunmuştur.
Komisyon, Eylül 2003’te, dava muamelelerini bir onay mektubu aracılığıyla
sonlandırmış ve yukarıda bahsi geçen ilkeleri, benzer anlaşmalara
uygulayacağı konusunda yağlama maddeleri endüstrisindeki derneklere
bilgilendirmede bulunmuştur.
3.5.2.
Avrupa Adalet Divanı’nın Anti-tröste ilişkin
kararları (2000’den bugüne)
1. Jaguar Land Rover France SAS Davası
14 Haziran 2012 tarihli C-158/11 sayılı Dava
Taraflar:
Auto 24 SARL
vs.
Jaguar Land Rover Fransa SAS.
Özet
AB hukuku, Üye Devletler arasındaki ticarete zarar verecek ve amaçları ya da
sonuçları itibariyle ortak pazar içindeki rekabeti engelleyen, kısıtlayan veya bozan
firmalar arasındaki anlaşmaları yasaklamaktadır.
Arz zincirindeki (üreticiler, tamirciler, distribütörler) farklı oyuncular arasındaki
üretim ya da dağıtım yeteneklerinde ekonomik verimliliği artırmasına güvenle
bakılan "dikey anlaşmaların" bu kuralın dışında tutulmasını motorlu araçlar
sektöründe 1400/2002 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliği sağlamaktadır.
1 Nisan 2011 tarihinde Avrupa Adalet Divanı, 1400/2002 sayılı Yönetmeliğin
1(1)(f) Maddesinde değinilen nicel seçici dağıtım sistemi ile ilgili "belirlenmiş
kriterler"in özü ve kapsamı hakkında Fransız Yargıtayından bir başvuru almıştır.
Mevcut dava, Jaguar Land Rover Fransa'nın (JLR) oluşturduğu nicel seçici dağıtım
sistemi vasıtasıyla Périgueux'da (Fransa) Auto 24'ün yeni Land Rover motorlu
araçlarının yetkili distribütör statüsünü reddi ile ilgilidir. Auto 24 JLR'nin kararı
sonucu uğradığı kaybın tazminini istemektedir.
Adalet Divanından esasen istenen "belirlenmiş kriterler" kavramının, [Madde
1(1)(g)'de yer alan] nicel seçici dağıtım sistemini, "yetkilendirilecek adayların
213
CPS
Advisory Group
tümü için nesnel gerekçeleri olan, yeknesak ve ayrım gözetmeyen kriterlerle"
uygulamaya zorlayıp zorlamadığıdır.
14 Haziran 2012 tarihinde kararını veren Adalet Divanı İkinci Dairesi,
zorlamadığına hükmetmiştir: 1400/2002 (AT) sayılı Komisyon Yönetmeliğinin
1(1)(f) Maddesinde atıfta bulunulan 'belirlenmiş kriterler'in, nicel seçimli dağıtım
sistemi hususunda, ilgili Yönetmeliğin ışığında, kesin bağlamı doğrulanabilir.
Yönetmeliğin
muafiyetinden
faydalanabilmek
için
bu
sistemin,
yetkilendirilecek adayların tümü için nesnel gerekçeleri olan, yeknesak ve
ayrım gözetmeyen kriterler üzerine kurulması gerekmemektedir.
2. Audi davası
7 Eylül 2006 tarihli C–125/05 sayılı Dava
* Sadece Danimarkaca metin esastır.
Taraflar: Vulcan Silkeborg A/S (“VS”) adına, VW-Audi Forhandlerforeningen
(Volkswagen
ve Audi bayilerinin derneği)
vs.
Skandinavisk Motor Co. A/S (“SMC”)
Özet
17 Mart 2005 tarihinde, bir Danimarka ulusal mahkemesi ve Østre Landsret57,
1475/95 sayılı Yönetmeliğin 5(3).maddesinin (bir başka deyişle, 1400/2002 sayılı
Yönetmelik öncesi yürürlükte olan, motorlu araçlara ilişkin blok muafiyet
yönetmeliği) yorumuna ilişkin olarak ön karar vermesi için Avrupa Adalet
Divanı’na (ECJ) başvuruda bulunmuştur.
SMC, Danimarka Ulusal Mahkemesi’nin getirdiği davanın maddi unsurları
doğrultusunda, Danimarka’daki Audi araçlarının dağıtımı için 21 Eylül 1996
tarihinde VS ile yeni bir anlaşma yapmıştır.
Bahse konu anlaşmanın 19(1) sayılı hükmü, dağıtım ağının tümünün veya bir
bölümünün kökten bir şekilde yeniden düzenlenmesi ihtiyacı doğduğunda,
anlaşmanın tedarikçi tarafından isme yazılı bir mektup aracılığıyla yazılı bir
bildirim ile ve ön bildirinin 12 ay önceden yapılması kaydıyla, anlaşmayı
sonlandırılması mümkündür.
Avrupa Komisyonu’nun, 1 Ekim 2002 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde,
1400/2002 sayılı yeni Blok Muafiyeti Yönetmeliği’ni yayımlamasını müteakip,
Audi AG dağıtım ağını yeniden düzenlemeye karar vermiş ve 16 Mayıs 2002
57
Danimarka’daki en son üst mahkeme.
214
CPS
Advisory Group
tarihinde, (Danimarka’daki bayilerinin sayısını da belirlediği) bir reorganizasyon
planı kabul etmiştir.
Sonuç itibariyle, SMC, Danimarka’da bulunan ve -VS’nin de dâhil olduğu- 28
Audi bayisine bir mektup göndermiş ve 12 ay içinde bayi ağlarını yeniden
yapılandırmaya ve bayilik sözleşmelerini yeni yönetmeliğe uyarlamaya zorlamıştır.
Bahse konu mektup, Anlaşma’nın 19(1) sayılı hükmüne dayanmakta ve 30 Eylül
2003 tarihinde sona eren Audi marka binek otomobilinin dağıtım sözleşmesinin
12 aylık fesih ihbarı süresini içermektedir.
Aynı tarihte, SMC, VS’ye ayrı bir mektup göndermiş; Audi’nin bireysel bayilere
yönelik olarak ileride talep edeceği yükümlülüklerin, birkaç ay içinde açıklığa
kavuşturulacağını ve Audi’nin hâlihazırdaki bayi ağına yönelik sonuçların tam
olarak değerlendirilmesi için henüz erken olduğunu belirtmiştir.
Bununla birlikte, 3 Ekim 2002 tarihinde, SMC, VS’ye bir mektup daha göndermiş;
hâlihazırda mevcut ağ içinde yer alan bayilerinin sayısının, VS’ye yeni bir bayilik
anlaşması sunulmaması durumunda, azaltılacağını haber vermiştir.
Dolayısıyla, VW-Audi Forhandlerforeningen, dava muamelelerini, bayilik
sözleşmeleri sona eren Audi bayileri adına ulusal mahkemelerin önüne getirmiş;
bildiri süresinin 24 ay olması gerektiğini iddia etmiştir.
Bu sebepler doğrultusunda, Avrupa Adalet Divanı’nın Üçüncü Dairesi, şu karara
varmıştır:
— dağıtım
ağının
tümünün
veya
önemli
bir
bölümünün
reorganizasyonuna yönelik ihtiyacın varlığı, ilgili tedarikçinin dağıtım
yapılarında meydana gelen önemli bir değişiklikle (bir başka deyişle,
devamlı ve coğrafi açıdan) bağlantılı olmalı ve tedarikçinin teşebbüsüne
ilişkin içsel ve dışsal planda nesnel koşullar temelindeki ekonomik
etkililik ile gerçekçi bir şekilde gerekçelendirilmesi gerekmektedir. İki
yıllık bildirim süresi ile birlikte dağıtım anlaşmasını sonlandırmak zorunda
kalması halinde bir tedarikçiyi etkilemesi muhtemel olumsuz ekonomik
koşullar, bu durumda önem kazanmakta ve ulusal mahkemelerin ve
yargıçların, bu koşulların karşılanıp karşılanmadığına karar vermelerine
ilişkin yetkileri kapsamına girmektedir.
— Bir yıllık fesih ihbarının geçerliliğine ulusal mahkemeler ve yargıçlar
önünde itiraz edilmesi durumunda, tedarikçinin bir yıllık ihbar süresi içinde
fesihte bulunma hakkına ilişkin koşulları karşıladığını kanıtlama
yükümlülüğü vardır. Bu tür bir kanıt usulü, ulusal mevzuatı ilgilendiren bir
konudur.
— Bir tedarikçi, dağıtım anlaşmasını feshetmek amacıyla, kararının
gerekçelerine ilişkin resmi bir beyanatta bulunmak zorunda değildir.
215
CPS
Advisory Group
— Bir tedarikçi, dağıtım anlaşmasını feshetmek amacıyla, bir karar öncesi bir
reorganizasyon planı düzenlemek zorunda değildir.
— 1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği, (1475/95 sayılı Yönetmeliğin
5(3). maddesindeki anlamıyla) bir tedarikçinin dağıtım ağının yeniden
örgütlenmesini gerekli görmemektedir. Bununla birlikte, bu yeni
yönetmelik, her tedarikçinin dağıtım ağının kendine has özelliklerini
dikkate almak suretiyle, bir reorganizasyon olarak addedilmesi muhtemel
bir takım değişiklikler talep edebilir. Bu durumun sonucu hakkında
karara varmak, ulusal mahkemelerin ve yargıçların yetkisi altındadır.
3. Volkswagen davası
13 Haziran 2006 tarihli C-74/04 P sayılı dava
Avrupa Adalet Divanı Mahkeme Kararları 2006, Sayfa I–06585
* Sadece Almanca metin esastır.
Taraflar: Avrupa Komisyonu
vs.
Volkswagen AG
Özet
Avrupa Adalet Divanı, 16 Şubat 2004 tarihinde, Avrupa Komisyonu tarafından,
Birinci Derece Mahkemesi’nin (Court of First Instance – CFI) 3 Aralık 2003
tarihinde, tarafları Volkswagen ve Avrupa Komisyonu olan, T-208/01 sayılı
Dava’ya ilişkin olarak aldığı karara (ki, bu kararda, Birinci Derece Mahkemesi, AT
Antlaşması’nın 81.maddesi altındaki dava muamelelerine ilişkin olan 29 Haziran
2001 tarihli 2001/71/AT sayılı Komisyon Kararı’nı [(COMP/F-2/36.693 sayılı
Dava – Volkswagen)] iptal etmiştir) yönelik bir temyiz başvurusu almıştır.
Komisyon tarafından sevk edilen davanın maddi unsurları uyarınca, Volkswagen
tarafından üretilen motorlu araçlar, yetkili bayiler tarafından seçici ve münhasır bir
dağıtım sistemi aracılığıyla Avrupa’ya satılmıştır.
Bu “Bayilik Anlaşması”nın Eylül 1995 tarihli versiyonunun 4(1).maddesi ile Ocak
1998 versiyonu uyarınca, Volkswagen, araçları satmak ve tüketiciye yönelik
hizmetler için her bayiiye bir sözleşme alanı tahsis etmiştir. Bayiiler, bunun
karşılığında, özel alanlarına giren satışları ve tüketici hizmetlerini yoğun bir
biçimde teşvik edecek ve pazar potansiyelini mümkün olan en iyi şekilde
kullanacaktır.
Diğer yandan, anlaşmanın 2(1).hükmü, Volkswagen markalı yeni araçların
dağıtımına, yedek parçaların muhafazasına, tüketici hizmetlerine, satış
216
CPS
Advisory Group
promosyonuna, reklâma, eğitime ve Volkswagen’in ticari çevresinde kalitenin
sağlanmasına ilişkin olarak Anlaşma’nın amaçları doğrultusunda verilen tüm
talimatlara, bayi tarafından riayet edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Bayiiler, bu Anlaşmayı imzalamak suretiyle, Volkswagen’in çıkarlarını olduğu
kadar, Volkswagen’in dağıtım teşkilatını ve markasını korumak ve bunları
geliştirmek görevini de üstlenmişlerdir.
Son olarak, Anlaşma’nın 8(1).maddesinde, Volkswagen tarafından yapılan ve
perakende fiyatları ve indirimlere ilişkin bağlayıcı olmayan fiyat
tavsiyelerinde bulunacağına dair bir beyanat bulunmaktadır.
Komisyon, bir alıcının şikâyeti üzerine, şirketin fiyatlandırma politikasına ve
Volkswagen’in Passat modelinin Almanya’daki satış fiyatlarının tespitine
ilişkin olarak Volkswagen’den alınan bilgi talepleri (17 Haziran 1997, 8 Ekim
1998, 15 Ocak ve 7 Şubat 2001 tarihlerinde) yoluyla, davayı incelemeye
başlamıştır.
Komisyon, alınan bilgi temelinde, Volkswagen’in, Almanya’daki dağıtım ağına
birtakım sirküler mektuplar gönderip, onlarla birlikte Passat modelinin 1996–
1998 yılları arasındaki perakende satış fiyatını tespit etmek suretiyle, AT
Antlaşması’nın 81(1).maddesini ihlal ettiğine karar vermiştir.
Sonuç itibariyle, Volkswagen AG’ ye 30.96 milyon Euro tutarında bir ceza
verilmiştir. Mamafih, Volkswagen, itiraz edilen kararın iptali veya ikinci bir yol
olarak, verilen ceza tutarında bir indirime gidilmesi için dava açmıştır.
Bunun sonucunda, Birinci Derece Mahkemesi, esas olarak, “anlaşma” kavramının
AT Antlaşması’nın 81(1).maddesi altında yorumu olmak üzere, bir dizi gerekçeden
dolayı itiraz edilen kararı iptal etmiştir.
Birinci Derece Mahkemesinin kararı uyarınca, iki taraf arasında bir “anlaşma”nın
var olabilmesi için, her iki tarafın da rızasının bulunması gerekmektedir.
Mahkeme, bu davada, sözleşmeden kaynaklanan değişikliklerin (bir başka
deyişle, bayilere gönderilen sirkülerler ve mektuplar), karşılıklı rızaya değil, araç
üreticisi konumundaki Volkswagen’in tek taraflı eylemine dayandığı sonucuna
varmıştır.
Bu sebepten ötürü, CFI, bahse konu eylemlerin, AT Antlaşması’nın
81(1).maddesindeki anlamıyla, bir “anlaşma” olarak kabul edilemeyeceğine
hükmetmiştir. Bu bağlamda, Komisyon Kararı iptal edilmiştir.
Avrupa Adalet Divanı ise, Komisyon tarafından yapılan temyiz başvurusuna
ilişkin olarak, Birinci Derece Mahkemesi’nin kararına uymuş ve başvuruyu
reddetmiş, masrafları Avrupa Komisyonu’nun ödemesine karar vermiştir.
217
CPS
Advisory Group
4. General Motors – Opel davası
4 Nisan 2006 tarihli C-551/03 P sayılı Dava
vs.
General Motors BV.
Özet
Avrupa Adalet Divanı, 29 Aralık 2003 tarihinde, General Motors BV tarafından,
Birinci Derece Mahkemesi’nin (Court of First Instance – CFI) 3 Aralık 2003
tarihinde, tarafları General Motors Hollanda ve Opel Hollanda ile Avrupa
Komisyonu olan, T–368/001 sayılı Dava’ya ilişkin olarak aldığı karara (ki, bu
kararda, Birinci Derece Mahkemesi, AT Antlaşması’nın 81.maddesi altındaki dava
muamelelerine ilişkin olan 20 Eylül 2000 tarihli C (2000) 2707 sayılı Komisyon
Kararı’nı [(COMP/36.653 sayılı Dava – Opel)] kısmi olarak iptal etmiştir) yönelik
bir temyiz başvurusu almıştır.
Bahse konu davanın maddi unsurları uyarınca, Opel Hollanda BV, GM
Hollanda’nın motorlu araçların ithalatı, ihracatı ve toptan satışına ilişkin
faaliyetlerde bulunan 100% iştiraki, Opel markası için yedek parça ve otomobil
aksesuarlarını, yaklaşık olarak 150 bayii ile Hollanda’da birleştirmiştir.
28 ve 29 Ağustos 1996 tarihlerinde, Opel Hollanda (ki, 1996 senesinin ilk
yarısında, en az 10 araç ihracatında bulunmuş ve bunların satışlarının Satış ve
Hizmet Sözleşmesine [Dağıtım Anlaşması] uygun olmadığını belirtmiştir), 18
bayisine bir mektup göndermiştir.
Akabinde, Opel, ihracat faaliyetlerine ilişkin bazı önlemler almaya karar
vermiştir. Bu bağlamda, Opel, soruşturma sürecini (bir başka deyişle, 19 Eylül
ila 27 Kasım 1996 tarihleri arasında) başlatacak olan ikinci bir mektup
aracılığıyla bayilerini bilgilendirmiştir. Soruşturma süreci boyunca, bayilere
kampanyalara ilişkin herhangi bir bilgi verilmeyecektir.
Avrupa Komisyonu, bu dava hakkında 4 Aralık 1996 tarihinde bilgi aldıktan sonra,
soruşturma açılması emrini veren bir karar almıştır.
Komisyon, bu sürecin bir sonucu olarak, Opel’in Hollanda’daki bayileriyle girdiği
anlaşmaların hedefinin, diğer Üye Devletler’de ikamet eden son kullanıcılara ve
diğer Üye Devletler’de kurulu Opel bayilerine satmaya yönelik Opel marka
araçların ihracatını kısıtlamak ve yasaklamak olduğu sonucuna varmıştır.
Komisyon, bu sebepten ötürü, 20 Eylül 2000 tarihinde itiraz edilen kararı kabul
etmiştir ve ihlale ilişkin ortalama süreyi göz önünde bulundurarak (bir başka
deyişle, Eylül 1996 ila Ocak 1998 arası), başvuruda bulunan taraflara, AT
Antlaşması’nın 81(1).maddesinin ihlalinden dolayı, 43 milyon Euro tutarında bir
ceza vermiştir.
218
CPS
Advisory Group
Buna karşın, Opel, 30 Kasım 2000 tarihinde, bahse konu kararın iptali veya ikinci
bir yol olarak, verilen ceza tutarında bir indirime gidilmesi için Birinci Derece
Mahkemesi’ne (Court of First Instance – CFI) dava açmıştır.
21 Ekim 2003 tarihli kararında, Birinci Derece Mahkemesi, Komisyon’un kararını
esasen teyit etmiştir; ama aynı zamanda Komisyon’un, mevcut satış hedefleri
temelinde tedariklerde bir kısıtlamaya gidilmesini içeren kısıtlayıcı bir tedarik
önleminin söz konusu olduğunu kanıtlayamadığına hükmetmiştir. Sonuç itibariyle,
CFI, 35.475.000 Euro tutarındaki cezada bir indirime gitmiştir.
Opel, ikinci adım olarak, Avrupa Adalet Divanı’na bir temyiz başvurusunda
bulunmuştur. Amacı, CFI’nin, Opel Hollanda’nın ihracatı kısıtlandırdığı iddia
edilen genel stratejisine dayandığını ve prim politikasını ayrımcılıkla “itham eden”
kararını iptal etmektir.
Avrupa Adalet Divanı, CFI’nin gerçekleri saptırıp saptırmadığı konusunu
incelemiş; bu bağlamda, CFI’nin gerçekleri saptırdığının GM tarafından başarılı
bir şekilde ispatlanamadığını saptamıştır.
Sonuç itibariyle, Avrupa Adalet Divanı, Komisyon’un beyanatını doğrulamak
konusunda CFI’nin haklı olduğu kararına varmıştır. Opel’in ihracatları kısıtlama
hedefinin, sadece ihracatlar üzerinde doğrudan kısıtlamalar yoluyla değil, aynı
zamanda dolaylı tedbirlerle (örneğin, Opel Hollanda’nın, ulusal satışlara prim
verme uygulaması) sağlanabileceği sonucuna ulaşmıştır. Zira, bu tür önlemlerin,
bahse konu işlemlerin ekonomik koşulları üzerinde etkisi bulunmaktadır.
Bu suretle, Avrupa Adalet Divanı temyiz başvurusunu reddetmiş ve masrafların
General Motors BV tarafından ödenmesine karar vermiştir.
5. Volkswagen davası
18 Eylül 2003 tarihli C-388/00 P sayılı dava
vs.
Volkswagen AG
Özet
Avrupa Adalet Divanı, 14 Eylül 2000 tarihinde, Volkswagen AG tarafından,
Birinci Derece Mahkemesi’nin (Court of First Instance – CFI) 6 Temmuz 2000
tarihinde, tarafları Volkswagen ve Avrupa Komisyonu olan [2000], T–62/98 sayılı
Dava’ya ilişkin olarak aldığı karara (ki, bu kararda, Birinci Derece Mahkemesi, AT
Antlaşması’nın 85.maddesi (hâlihazırda 81.madde) altındaki dava muamelelerine
ilişkin olan 28 Ocak 1998 tarihli 98/273/AT sayılı Komisyon Kararı’nın
219
CPS
Advisory Group
[(IV/35.733 sayılı Dava – VW)] iptali için yapılan başvuruyu kısmi olarak iptal
etmiştir) yönelik bir temyiz başvurusu almıştır.
Bahse konu davanın maddi unsurları uyarınca, Volkswagen ve Audi markalı
motorlu araçlar, AB’de seçici dağıtım ağları aracılığıyla satılmıştır ve bu araçların,
yedek parçalarının ve aksesuarlarının İtalya’ya satışı, Volkswagen AG iştiraki
olan Autogerma SpA adlı bir şirket tarafından münhasıran gerçekleştirilmiştir.
Bu bağlamda, Volkswagen AG, Audi ve Autogerma SpA tek ekonomik birlik
(single economic unit) kurmuşlardır.
1994 ve 1995 yılları boyunca, Avrupa Komisyonu, Alman ve Avusturyalı
tüketicilerden birçok mektup almıştır. Bu tüketiciler, Audi veya Volkswagen
markalı motorlu araçları İtalya’da almak; ama onları derhal kendi ülkelerine ihraç
etmek istemekte; ancak satın alım konusunda birçok engelle karşılaşmaktaydılar.
Bu tüketicilerin, bahse konu araçları İtalya’da satın almaya yönelik olarak artan
talepleri, 1992 Eylül ve 1993 yılı boyunca, Alman markına kıyasla İtalyan
lirasının değerinin düşüşü sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu sırada Volkswagen
AG’nin İtalya’daki satış fiyatlarında orantılı bir artış gerçekleşmemiştir.
Dolayısıyla, fiyatlar arasında bir farklılık ortaya çıkmıştır ve bu durum, araçları
İtalya’dan yeniden ihraç etmek isteyen satıcılara birçok avantaj sağlamıştır.
Bu çerçevede, Avrupa Komisyonu bir soruşturma süreci yürütmüş ve sürecin
sonunda, şu sonuca varmıştır: Volkswagen, Audi ve Autogerma, İtalyan bayileri
sadece İtalyan tüketicilere araç satmaya zorlamak, aksi takdirde bayilik
sözleşmelerini feshetmekle tehdit etmek suretiyle pazar paylaşımı politikası
uygulamıştır.
Sonuç itibariyle, Komisyon, 28 Ocak 1998 tarihli kararını almıştır. Bu karar
uyarınca, Audi ve Autogerma’nın, Volkswagen AG’nin iştirakleri olmasından
ötürü, Volkswagen AG, bahse konu ihlalden sorumludur. Dolayısıyla,
Volkswagen AG’ye 102 milyon ECU tutarında bir ceza verilmiştir. Komisyon,
İtalyan bayiler hususunda ise, bunların yeniden ihraca yönelik engellere aktif
olarak katılmadığını, ama bu politikaya maruz kalmaya zorlandıkları yorumunda
bulunmuştur.
Bununla birlikte, Volkswagen AG, 8 Nisan 1998 tarihinde Birinci Derece
Mahkemesi’ne (Court of First Instance – CFI) bir başvuruda bulunmuştur.
CFI, Komisyon kararını kısmen iptal etmiş ve cezayı 90.000.000 EUR’ya
indirmiştir. Masrafların %90’ı Volkswagen; geri kalan %10’luk bölümü ise
Komisyon ödeyecektir.
Bir sonraki adım olarak, Volkswagen AG, 14 Eylül 2000 tarihinde Avrupa Adalet
Divanı’na temyiz başvurusunda bulunmuştur.
220
CPS
Advisory Group
Avrupa Adalet Divanı, temyiz müracaatını ve mukabil temyiz talebini reddetmiştir.
Her iki tarafın da kendi masraflarını üstlenmesini emretmiştir.
4. YEDİNCİ ÇERÇEVE PROGRAMI
Yedinci Çerçeve Programı, araştırma ve geliştirme alanına fon sağlamak üzere
Avrupa Birliği’nin kullandığı başlıca araçtır. 2007’den 2013 yılına kadar
yürürlükte bulunan bu program, aşağıda sıralanan dört spesifik program
çerçevesinde düzenlenmiştir:
-
İşbirliği – İşbirliğine dayalı araştırma58;
Fikirler – Sınır araştırması59;
İnsan – İnsani potansiyel, kişiyi destekleme60;
Kapasiteler –Araştırma kapasitesi61.
Altıncı Çerçeve Programı’yla kıyaslandığında Yedinci Çerçeve
Programı’ndaki yenilikler nelerdir?
1) Bütçede artış (Avrupa araştırmaları için ek kaynaklar);
2) Başlıca araştırma alanlarına daha fazla odaklanmakta;
3) Endüstrinin ihtiyaçlarına yönelik daha esnek ve daha duyarlı;
4) Avrupa Araştırma Konseyi’nin kurulması;
5) Birçok araştırma ortağını (üniversiteler, bölgesel otoriteler, KOBİ’ler,
çokuluslu şirketler) bir bölge dâhilinde bir araya getiren Bilgi
Bölgeleri’nin (regions of knowledge) yapılandırılması;
6) Risk paylaşımına yönelik yeni bir finansal imkân sunulması;
7) İşbirliği ve büyük yatırımları geliştiren araştırma faaliyetlerine yönelik
Ortak Teknoloji Girişimleri (Joint Technology Initiatives).
58
Hedef: En önemli teknoloji alanlarındaki liderliği sağlamak amacıyla, endüstri ve akademik çevre
arasındaki işbirliğini güçlendirmek.
59
Hedef: Bilimsel sınırlardaki temel araştırmaları desteklemek.
60
Hedef: Araştırmacıların hareketliliğini ve kariyer gelişimini desteklemek
61
Hedef: Avrupa’nın bilgi temelli bir ekonomi olması için gereksinim duyduğu kapasitelerin gelişimine
yardım etmek.
221
CPS
Advisory Group
Tüm spesifik programlar, Avrupa mükemmeliyet kutupları (poles of excellence)
yaratılmasını geliştirmek ve teşvik etmek amacıyla birlikte çalışmaktadır. Bu
spesifik programların altındaki projeler ise, önceden belirlenmiş ve Avrupa
araştırma politikasının önceliklerini belirten “Çalışma Programları”
doğrultusunda fonlanmaktadır.
Otomotiv endüstrisinin, Yedinci Çerçeve Programı altında, gelecekteki taşımacılık
sistemleri ve tercihlerine yönelik önemli sorunlara cevap vermek amacıyla, kayda
değer oranda fon alması beklenmektedir.
Özellikle “İşbirliği” spesifik programının altında, taşımacılığa ilişkin “Tematik
bir Öncelik” bulunmaktadır. Taşımacılık araştırmasının esas hedefi, tüm
vatandaşlara yarar sağlayacak ve Avrupa endüstrilerinin küresel pazardaki rekabet
gücünü artıracak olan daha yeşil, daha akıllı, çevre-dostu ve daha güvenli
taşımacılık sistemleri geliştirmektir. Bu bağlamda, sürdürülebilir karayolu
taşımacılığı ve özellikle temiz ve akıllı araçların gelişimine vurgu yapılacaktır.
Çerçeve Programı projelerine uygulanan genel usul gereği, Avrupa Komisyonu,
Çalışma Programları ışığında “Proje önerisi Çağrıları” yayımlar ve ilgili
taraflarca projelerin sunulmasının üzerine, “Eşik Değerleri” (bir başka deyişle,
değerlendirme kıstası) tam olarak karşılayan en iyi projeler, fonlanmak üzere
seçilir.
“Taşımacılık” tematik önceliğine tahsis edilen bütçe, Yedinci Çerçeve Programı
süresince 4.160 milyar Euro’yu aşmaktadır.
5. 2004 GENİŞLEMESİ VE OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ
5.1. 2004 Genişlemesi ve İlgili Müzakere Başlıkları
Otomotiv sektörünün çeşitli AB politikalarından etkilenmesinden ötürü, tüm ilgili
politikaları ve Bulgaristan ile Romanya da dâhil olmak üzere Mayıs 2004’ten beri
olan genişlemesi neticesinde Birliğe katılan 10 yeni Üye Devletin katılım
müzakerelerinin süreci dikkate alınmalıdır.
Başlık 1:
Malların Serbest Dolaşımı
“Malların Serbest Dolaşımı” başlığı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Çek
Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Polonya ve Slovenya ile olan katılım
müzakerelerinde Haziran 1999 tarihinde açılmış ve Aralık 2002 tarihinde
kapanmıştır.
222
CPS
Advisory Group
Bahse konu başlıktaki müzakere süreci, Letonya ve Slovakya ile Mart 2001
tarihinde açılmış; Aralık 2002 tarihinde ise son bulmuştur.
Bu başlık altında Litvanya ve Malta ile olan müzakereler ise, Mayıs 2001 tarihinde
başlamış; Aralık 2002 tarihinde son bulmuştur.
Son olarak, bu başlık Bulgaristan ile Mayıs 2001 tarihinde katılım müzakerelerine
yönelik olarak açılıp, Aralık 2004’te kapanırken; Mart 2002 tarihinde Romanya ile
açılmış, Aralık 2004’te de kapanmıştır.
Başlık 6:
Rekabet Politikası
“Rekabet Politikası” başlığına ilişkin katılım müzakereleri, Güney Kıbrıs Rum
Yönetimi, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Polonya ve Slovenya ile 1999
yılının ilk yarısında başlamıştır.
Letonya, Litvanya ve Slovakya ile süreç devam etmiştir ve bu başlık altındaki
müzakereler, 2000 yılının ilk yarısında açılmıştır.
“Rekabet Politikası”na ilişkin katılım müzakereleri, Malta ve Romanya ile 2000
yılının ikinci yarısında; Bulgaristan ile ise, 2001 yılının ilk yarısında açılmıştır.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Estonya, Letonya,
Litvanya, Polonya, Malta, Slovakya ve Slovenya ile bu başlık altındaki
müzakereler ise, Aralık 2002 tarihinde kapanmıştır.
Bulgaristan ve Romanya’nın bu başlık altındaki katılım müzakereleri ise, Aralık
2004 tarihinde son bulmuştur.
Başlık 27:
Çevre
“Çevre” başlığına ilişkin katılım müzakereleri, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Çek
Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Polonya ve Slovenya ile Aralık 1999 tarihinde
açılmıştır.
Bahse konu süreç, Litvanya ile Kasım 2000, Letonya ve Slovakya ile Mart 2001,
Malta ile Haziran 2001, Bulgaristan ile Temmuz 2001 ve Romanya ile Mart 2002
tarihlerinde devam etmiştir.
Bu başlığa yönelik olarak, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Çek Cumhuriyeti,
Macaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Malta, Slovakya ve Slovenya ile
olan müzakereler ise, Aralık 2002 tarihinde kapanmıştır.
Çevre başlığı, Bulgaristan ve Romanya’da Aralık 2004 tarihinde kapanmıştır.
Müteakip bölüm, Mayıs 2004 tarihinde gerçekleşen Beşinci Genişleme Dalgası ile
AB üyesi olan yeni devletlere sağlanan geçiş düzenlemelerini içermektedir.
223
CPS
Advisory Group
5.2. Yeni Üye Devletlere yönelik Geçiş Düzenlemeleri
Beşinci genişleme dalgasında yer alan tüm aday ülkelerin belirli geçiş önlemleri ve
teknik uyarlamalar talep etmelerine rağmen, bu taleplerin bazıları müzakereler
esnasında iptal edilmiştir.
Sonuç itibariyle, motorlu araçlar sektörüyle ilgili müktesebata ilişkin olarak
Polonya, Macaristan, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan geçiş düzenlemeleri
alırken; Kıbrıs, Estonya, Slovenya, Malta, Litvanya, Letonya ve Çek Cumhuriyeti
herhangi bir geçiş düzenlemesinden faydalanamamıştır.
Üye Devletlere verilmiş olan bu geçiş sürecinin yapıcı bir biçimde kullanılması
gerektiğine dikkat edilmelidir. Zira bu düzenlemeler, tüm geçiş dönemi boyunca
mevzuatın kontrollü bir şekilde uygulanmasını temin etmeye yönelik olarak
ayrıntılı ve yasal olarak bağlayıcı olan orta vadedeki hedefleri içermektedir.
Mayıs 2004 Genişlemesi ile üye olan Devletlere verilen geçiş düzenlemeleri
aşağıda sıralanmaktadır:
Polonya
Başlık 6: Rekabet Politikası
Bölgesel Yatırımlara yönelik Devlet Yardımı
Polonya, müzakere pozisyonu esnasında, ülkede yüksek oranda yapısal işsizlik
yaşandığını ortaya çıkarmış; bu sebeple de, bu alanda “Devlet yardımlarını”
düzenleyen AT Antlaşmasının 87–89. Maddelerinin uygulanmasına yönelik
daha esnek tedbirler uygulayabilmek için talepte bulunmuştur.
Polonya’nın talebi aşağıda belirtilen koşullar altında kabul edilmiştir:
-
Eğer teşebbüs, Özel Ekonomik Bölge’ye yönelik iznini 1 Ocak 2000
tarihinden evvel almışsa, Bölgesel yatırımlara yönelik Devlet yardımları,
kabul edilebilir yatırım giderlerinin %75’ini aşmamalıdır. Eğer teşebbüs,
Özel Ekonomik Bölge’ye yönelik izni 2000 yılında elde etmişse, toplam
yardım, kabul edilebilir yatırım giderlerinin % 50’sini aşmamalıdır.
Eğer işletme motorlu araçlar sektöründe faaliyet gösteriyor ise 62,
toplam yardım kabul edilebilir yatırım giderlerinin sınırının %30 olması
gerekmektedir. Belirtilen sabit üst sınıra ulaşıldığında, yardım kesilecektir.
-
Motorlu araçlar sektöründe %30 üst sınırı altında kalan yardımların
hesaplanmasına yönelik zaman, 1 Ocak 2001 tarihini itibariyle
62
Büyük çaptaki yatırım projelerine yönelik bölgesel yardımlara ilişkin Topluluk Çok-Sektörlü
Çerçeve’nin EK C’deki anlamı çerçevesinde.
224
CPS
Advisory Group
başlatılmalıdır. Bu tarih öncesinde oluşan kazançlar temelinde beyan edilen
ve kabul edilen tüm yardımlar, bu hesabın dışında tutulmalıdır.
-
Eğer bir işletme katılım tarihinde uygulanabilir üst sınırı aşmışsa, yardımın
geri iadesine ilişkin talepte bulunamamaktadır.
-
Toplam yardımı hesaplamak üzere, kabul edilebilir maliyetlerle ilgili olarak
lehtara yönelik sağlanan tüm yardımlar dikkate alınmalıdır.
-
Ulusal bölgesel yardıma yönelik Kılavuz İlkeler temelinde, “kabul
edilebilir maliyetlerin” tanımlanması gerekmektedir.
-
Polonya,
motorlu araçlar sektöründe lehtarlara yönelik verilen
yardımların denetlenmesine ilişkin Komisyon’a altı aylık rapor sunmakla
yükümlüdür.
Başlık 27:
Çevre
Polonya, müzakere pozisyonunda, ülkede son on yıl boyunca tüm sektörler
tarafından gerçekleştirilen yüksek oranda bir yatırım olduğunu belirtmiş ve bu
sebepten ötürü, kapasitelerinin bu kadar fazla tedbire elverişli olmadığı
gerçeğinden yola çıkarak, teşebbüslerini daha sıkı önlemler almak zorunda
bırakamayacağını bildirmiştir.
Bu sebeple, Polonya, ağır fuel oillerin kükürt içeriğine ilişkin olarak çevresel
standartların uygulanmasına yönelik geçiş düzenlemeleri talep etmiştir.
Polonya’nın talebi aşağıdaki koşullar altında kabul edilmiştir:
-
Ağır fuel oillerin kükürt içeriğine yönelik yükümlülükler, 31 Aralık 2006
tarihine kadar Polonya’ya uygulanmamalıdır.
Macaristan
Başlık 6:
Rekabet Politikası
Bölgesel Yatırımlara yönelik Devlet Yardımı
Macaristan, müzakere pozisyonunda, anlaşmalara ve uyumlu eylemlere ilişkin
rekabet kuralları aracılığıyla Macar işletmelerin geçiş dönemini kolaylaştırmak
amacıyla AT Antlaşması’nın “Devlet yardımlarını” düzenleyen 87–
89.maddelerinin uygulanmasına yönelik belirli düzenlemelere ilişkin talepte
bulunmuştur.
225
CPS
Advisory Group
Macaristan’ın talebi aşağıdaki koşullar altında kabul edilmiştir:
Eğer teşebbüs, 1 Ocak 2000 tarihinden önce proje halinde olan bir yatırıma
başlamış ise, toplam yatırım yardımının, kabul edilebilir yatırım
giderlerinin %75’ini aşmaması gerekmektedir. Eğer teşebbüs, proje
halindeki yatırımına 2000–2002 yılları arasında başlamış ise, toplam
yatırım yardımının, kabul edilebilir yatırım giderlerinin % 50’sini
aşmaması gerekmektedir
-
Teşebbüs, eğer motorlu araç sektöründe faaliyet gösteriyor63 ve
yatırımlarına bir proje dâhilinde 1 Ocak 2000 tarihinden önce başlamış ise,
toplam yatırım yardımının üst sınırı, kabul edilebilir yatırım giderlerinin
%30’u olarak saptanmıştır. Eğer teşebbüs 2000–2002 yılları arasında bir
proje dâhilinde yatırıma başlamış ise, toplam yatırım yardımı, kabul
edilebilir yatırım giderlerinin azami olarak % 20’sini aşmaması
gerekmektedir.
Motorlu araçlar sektörü söz konusu olduğunda %30 ve %20 üst sınırı
altında kalan yardımların hesaplanması için gereken süreç, 1 Ocak 2003
tarihinden itibaren başlamalıdır. Bu tarih öncesinde oluşan kazançlar
temelinde beyan edilen ve kabul edilen tüm yardımlar, bu hesabın dışında
tutulmalıdır.
-
Slovakya
Başlık 6:
Rekabet Politikası
Slovakya, “Rekabet Politikası” başlığında, herhangi bir geçiş düzenlemesi talep
etmemiştir. Bununla birlikte, Katılım Senedi, müzakere sürecinin
tamamlanmasını müteakip, AT Antlaşmasının 87–89. maddelerinin
uygulanmasına yönelik olarak “Devlet yardımlarına” ilişkin belirli düzenlemeleri
kapsamaktadır.
Bu düzenleme doğrultusunda:
-
Slovakya, 2008 mali yılının sonuna kadar, 192/1998 Coll. Sayılı Hükümet
Yönetmeliği altında, motorlu araç endüstrisindeki bir lehtara yönelik
olarak, bu vergi muafiyetinin 1998 yılından beri gerçekleşen bir projenin
kabul edilebilir yatırım giderlerinin %30’unu aşmaması durumunda
63
Motorlu araçlar sektörüne yönelik Devlet yardımlarına ilişkin büyük çaptaki yatırım projelerinin
bölgesel yardımlarıyla ilgili Topluluk Çok-Sektörlü Çerçeve’nin EK C’deki anlamı çerçevesinde.
226
CPS
Advisory Group
verilen kurumlar vergisi muafiyetine başvurabilmektedir.
Romanya
Başlık 6:
Rekabet Politikası
Romanya, müzakere pozisyonunda, Mahrum bırakılmış alanlara (Deprived areas)
ilişkin Hükümet Acil Kararnamesi temelinde (1 Temmuz 2003 tarihi öncesinde
daimi yatırımcı belgesini haiz teşebbüsler için) kurumlar vergisi muafiyetleri
vermeye devam etmek için vergi ve Devlet yardımı önlemlerinin uygulanmasına
yönelik spesifik düzenlemeler talep etmiştir
Romanya’nın talebi aşağıdaki koşullar altında kabul edilmiştir:
Mali yardımlar
-
Net yardım miktarı, muadil net bağışın % 50’sini aşmamalıdır. Eğer
teşebbüs motorlu araçlar sektöründe faaliyet gösteriyor ise, toplam yardım,
kabul edilebilir yatırım giderlerinin azami % 30’unu aşmamalıdır.
-
Romanya, motorlu araçlar sektöründe lehtara yönelik verilen yardımların
denetlenmesine ilişkin olarak Komisyon’a altı aylık raporlar sunmalıdır
Devlet Yardımları
-
Eğer bu tür bir yardımın miktarı, muadil net bağışın % 50’sini aşmıyorsa,
bölgesel yatırımlara yönelik Devlet yardımı sağlanmaktadır. Motorlu
araçlar sektöründe, teşebbüse sağlanan toplam yardım, kabul edilebilir
yatırım giderlerinin azami olarak %30’unu aşmamalıdır.
-
Yukarıda bahsedilen üst sınırlar kapsamına alınacak olan yardımın
hesaplanmasına yönelik süre, 2 Ocak 2003 tarihinde başlamalıdır. Bu tarih
öncesinde oluşan kazançlar temelinde beyan edilen ve kabul edilen tüm
yardımlar, bu hesabın dışında tutulmalıdır.
-
Romanya,
motorlu araçlar sektöründe lehtarlara yönelik verilen
yardımların denetlenmesine ilişkin olarak, Komisyon’a altı aylık raporlar
sunmalıdır
Romanya, aynı zamanda, 31 Aralık 2011 tarihine kadar, tadil edilmiş şekliyle
(ticari sözleşmelerini, 1 Temmuz 2002 tarihinden önce imzalayan teşebbüslere
yönelik) Serbest Ticaret Alanları’na ilişkin, 84/1992 sayılı Kanun temelinde telif
227
CPS
Advisory Group
hakkı muafiyetleri vermeye devam etmek için Devlet yardımları önlemlerinin
uygulanmasından doğan spesifik derogasyonlar talep etmiştir.
Romanya’nın talebi, aşağıda belirtilen koşullar dâhilinde kabul edilmiştir:
-
Eğer bu tür bölgesel yardımın miktarı, muadil net bağışın % 50’sini
aşmıyorsa, bölgesel yatırımlara yönelik olarak Devlet yardımları
sağlanmaktadır. Toplam net yardım miktarının % 75’in altında kalması
kaydıyla, küçük ve orta büyüklükteki işletmelere ilişkin üst sınırı 15 puan
arttırma olasılığı bulunmaktadır.
-
Eğer işletme motorlu araçlar sektöründe faaliyet gösteriyor ise, toplam
yardım, kabul edilebilir yatırım giderlerinin azami olarak % 30’unu
aşmamalıdır.
-
Yukarıda bahsedilen üst sınırlar kapsamına alınacak olan yardımın
hesaplanmasına yönelik süre, 2 Ocak 2003 tarihinde başlamalıdır. Bu tarih
öncesinde oluşan kazançlar temelinde beyan edilen ve kabul edilen tüm
yardımlar, bu hesabın dışında tutulmalıdır.
-
Romanya, motorlu araçlar sektöründe lehtara yönelik verilen yardımların
denetlenmesine ilişkin olarak Komisyon’a altı aylık raporlar sunmalıdır.
Bulgaristan
Başlık 27:
Çevre
Bulgaristan müzakere pozisyonunda, kükürt içeriği konusuna ilişkin olarak belirli
sorunlara karşı hazırlıklı olmak amacıyla geçiş düzenlemeleri talep etmiştir.
Bulgaristan’ın talebi, aşağıda belirtilen koşullar altında kabul edilmiştir:
-
Ağır fuel oillerin kükürt içeriğine yönelik yükümlülükler, 31 Aralık 2011
tarihine kadar, Bulgaristan’da yalnızca yerel kullanım için
uygulanmamalıdır
-
Geçiş dönemi boyunca, kükürt içeriği kütlenin % 3’ünü aşmamalıdır.
228
CPS
Advisory Group
6. TÜRKİYE’DEKİ YASAL ÇERÇEVE VE OTOMOTİV
ENDÜSTRİSİNE YÖNELİK MÜKTESEBATININ
UYUMLAŞTIRILMASI
6.1. Müktesebatla uyumlaştırmaya yönelik gelişmeler
Aşağıdaki tablo, otomotiv sektörüne ilişkin başlıca AB müktesebatını belirtmekte
ve buna karşılık Türkiye’nin taahhütlerini ortaya koymaktadır.
AB’nin, güncel gereksinimler ışığında sürekli gelişen nitelikte dinamik bir yasal
sistemi olduğu gerçeğinden hareketle, AB müktesebatına uyumlaştırma süreci,
dereceli bir şekilde gerçekleşmiştir. Bu yüzden, aday ülkeler, ulusal
düzenlemelerini ilgili AB mevzuatına uyumlaştırdıktan sonra, gerekli değişiklikleri
ve buna bağlı tedbirleri ortaya koyarlar. Bu bağlamda, tablonun üçüncü sütununun,
bahse konu perspektif çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğinin altı çizilmelidir.
AB Müktesebatı
Üye Devletlerin, motorlu
araçların ve römorklarının tip
onayına yönelik mevzuatının
yakınlaştırmasına ilişkin 6
Şubat 1970 tarihli ve
70/156/AET sayılı Konsey
Yönergesi
Mukabil Türk
Mevzuatı
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı Yönetmeliği
Yürürlükten
kaldırılmıştır
(98/14/AT
tarafından)
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliği’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliği’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(98/14/AT)
Yürürlükten
kaldırılmıştır
(2007/46/AT
tarafından)
Uyumlaştırma Tarihi ve
Seviyesi
Sorumlu Kurum
Resmi Gazete Tarih:
07.05.1997 No 22982
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/ İçişleri
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Müdürlüğü/ Türk
Standartları Enstitüsü
Resmi Gazete Tarih:
29.11.1997 No 23185
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
01.04.1999 No 23653
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
229
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliği’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
05.12.2003 No 25307
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliğinin
Uygulama Usul ve
Esasları Hakkında
Tebliğ. No: SGM 2004/1
Yürürlükten
kaldırılmıştır
((Tebliğ No: SGM2010/1 tarafından)
Resmi Gazete Tarih:
24.02.2004 No 25383
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliği’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
12.02.2009 No 27139
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliğinin
Uygulama Usul ve
Esasları Hakkında
Tebliğde Değişiklik
Yapılmasına Dair
Tebliğ (No: SGM 2009/2)
Resmi Gazete Tarih:
13.02.2009 No 27140
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
230
CPS
Advisory Group
Motorlu araç ve römorkları ve
sistem, aksam ve bağımsız
birimlerine yönelik olarak bu
tür araçların onaylanmasına
ilişkin çerçeve oluşturan 5 Eylül
2007 tarihli ve 2007/46/AT sayılı
Avrupa
Parlamentosu
ve
Konsey Yönergesi (Çerçeve
Yönergesi)
Binek ve hafif ticari araçlardan
kaynaklanan
emisyonlara
yönelik motorlu araçların tip
onayı ve araç tamir ve bakımına
yönelik
verilere
erişim
hususlarına ilişkin 20 Haziran
2007 tarihli ve 715/2007/AT
sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konsey Yönetmeliği
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
(2007/46/AT)
Resmi Gazete Tarih:
28.06.2009, No 27272
Motorlu Araçlar ve
Römorkları Tip
Onayı
Yönetmeliğinde
(2007/46/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
15.01.2010, No 27463
Araçlar ve Bunların
Aksam, Sistem ve
Ayrı Teknik
Üniteleri ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmelikleri ve
Teknik
Düzenlemelerin
Uygulama Usul ve
Esasları Hakkında
Tebliğ (No: SGM2010/1)
Hafif Yolcu Ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 Ve Euro 6)
Bakımından Ve
Araç Tamir Ve
Bakım Bilgilerine
Erişim Konusunda
Motorlu Araçların
Tip Onayına İlişkin
Yönetmelik ((AT)
715/2007)
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
10.04.2010, No 27548
Resmi Gazete Tarih:
21.04.2009 No 27207
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
231
CPS
Advisory Group
Hafif Yolcu Ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 Ve Euro 6)
Bakımından Ve
Araç Tamir Ve
Bakım Bilgilerine
Erişim Konusunda
Motorlu Araçların
Tip Onayı ile İlgili
Uygulama Usul ve
Esaslarına İlişkin
Hafif Yolcu ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 ve Euro 6)
Bakımından ve Araç
Tamir ve Bakım
Bilgilerine Erişim
Konusunda Motorlu
Araçların Tip
Onayına İlişkin
Yönetmelikte ((AT)
715/2007)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Hafif Yolcu Ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 Ve Euro 6)
Bakımından Ve
Araç Tamir Ve
Bakım Bilgilerine
Erişim Konusunda
Motorlu Araçların
Yönetmelik ((AT)
715/2007)’te
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
27.12.2009 No 27445
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
20.03.2010, No 27527
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
30.11.2010 No 27771
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
232
CPS
Advisory Group
Hafif Yolcu Ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 Ve Euro 6)
Bakımından Ve
Araç Tamir Ve
Bakım Bilgilerine
Erişim Konusunda
Motorlu Araçların
Yönetmelik ((AT)
715/2007)’te
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Hafif Yolcu ve
Ticari Araçlardan
Çıkan Emisyonlar
(Euro 5 ve Euro 6)
Tamir ve Bakım
Bilgilerine Erişim
Konusunda Motorlu
Araçların Tip Onayı
ile İlgili Uygulama
Usul ve Esaslarına
İlişkin Tebliğ (No:
SGM-2009/22)’de
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Binek ve hafif ticari araçlardan
kaynaklanan
emisyonlara
yönelik motorlu araçların tip
yönelik
verilere
erişim
hususlarına ilişkin 715/2007/AT
Konsey
Yönetmeliğini
uygulayan ve tadil eden 18
Temmuz 2008 tarihli ve
692/2008
sayılı
Komisyon
Yönetmeliği
70/156/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi’ni
tadil
eden
ve
yayaların ve diğer savunmasız
karayolu kullanıcıların, bir motorlu
araç ile gerçekleşen çarpışma
öncesinde
ve
esnasında
korunmasına ilişkin 17 Kasım 2003
tarihli ve 2003/102/AT sayılı
Avrupa Parlamentosu ve Konsey
Yönergesi
Yukarıdaki tebliğ
(SGM-2009/22),
692/2008 sayılı
Komisyon
Yönetmeliği dikkate
alınarak
hazırlanmıştır.
Motorlu Bir Araçla
Çarpışma Öncesinde
ve Çarpışma Halinde
Yayaların ve Diğer
Korumasız Karayolu
Kullanıcılarının
Korunması ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
Resmi Gazete Tarih:
05.01.2012 No 28164
Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
25.01.2012 No 28184
Bilim, Sanayi ve
---
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
17.5.2005 No. 25802.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/ İç işler
Bakanlığı/ Karayolları
Genel Müdürlüğü/ Türk
233
CPS
Advisory Group
2007/46/AT sayılı Yönerge’yi
tadil edip, 2003/102/AT ve
2005/66/AT sayılı Yönerge’leri
ilga eden yayaların ve diğer
korunmasız
karayolu
kullanıcılarının
korunması
çerçevesinde motorlu araç tip
onayına ilişkin 14 Ocak 2009
tarihli ve 78/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu
ve
Konsey
Yönetmeliği
Korunmasız
Karayolu
Korunması
Hakkında Motorlu
Yönetmeliği ((AT)
78/2009)
Korunmasız
Karayolu
Korunması
Hakkında Motorlu
ile İlgili Uygulama
Usul ve Esaslarına
İlişkin Tebliğ
(SGM: 2010/9)
2007/46/AT sayılı Yönergeyi
tadil eden, hidrojen tahrikli
motorlu araçların tip onayına
ilişkin 14 Ocak 2009 tarihli ve
79/2009 sayılı Avrupa
Parlamentosu ve Konsey
Yönetmeliği
Hidrojen ile Çalışan
Motorlu Araçların
Yönetmelik (AT)
79/2009
Üye Devletlerin, araçlarda
kullanılan sıkıştırma ile
ateşlemeli motorlardan
kaynaklanan gaz emisyonlarına
ve partiküllü kirleticilerin ve
sıvılaştırılmış petrol gazı veya
doğal gazla çalışan pozitif
kaynaklanan gaz kirleticilerinin
emisyonlarına karşı alınacak
önlemlere yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin
2005/55/AT sayılı Avrupa
Yönergesi’ni uygulamaya
yönelik ve bu Yönerge’nin I, II,
III, IV ve VI sayılı EK’lerini
tadil eden 14 Kasım 2005 tarihli
ve 2005/78/AT sayılı Komisyon
Yönergesi
Resmi Gazete Tarih:
29.08.2010 No 27687
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
04.09.2010 No 27692
Resmi Gazete Tarih:
07.06.2011 No 27957
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
24.06.2003 No. 25148.
Araçlarda kullanılan
sıkıştırma ateşlemeli
motorlardan çıkan gaz
ve partikül
kirleticilerin
emisyonlarına ve
araçlarda kullanılan
doğal gaz veya
sıvılaştırılmış petrol
gazı ile çalışan pozitif
çıkan gaz halindeki
kirleticilerin
emisyonlarına karşı
alınacak tedbirlerle
ilgili Tip Onayı
Yönetmeliği
Teknik uyumlaştırma süreci
devam etmektedir.
“Araçlarda kullanılan
sıkıştırma ateşlemeli
motorlardan çıkan gaz ve
partikül kirleticilerin
emisyonlarına ve araçlarda
kullanılan doğal gaz veya
sıvılaştırılmış petrol gazı ile
çalışan pozitif ateşlemeli
motorlardan çıkan gaz
halindeki kirleticilerin
tedbirlerle ilgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik” adı altında,
ilgili Türk mevzuatını, AB
müktesebatına
uyumlaştırmak amacıyla
tadil etmeye yönelik bir
metin taslağı bulunmaktadır.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/ İç işler
Bakanlığı/ Karayolları
Genel Müdürlüğü/ Türk
234
CPS
Advisory Group
715/2007/AT sayılı Yönetmeliği
ve 2007/46 sayılı Yönergeyi tadil
eden; 80/1269/AET,
2005/55/AT, 2005/78/AT sayılı
Yönergeleri ilga eden; ağır
araçlardan kaynaklanan
emisyonlara yönelik motorlu
araçların ve motorların tip
yönelik verilere erişim
hususlarına ilişkin 595/2009/AT
sayılı, 18 Haziran 2009 tarihli
Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Yönetmeliği
Motorlu Araçların ve Bunlar
İçin Tasarlanan Römorklar,
Sistemler, Aksam ve Ayrı
Teknik Ünitelerin Genel
Güvenliği İçin Tip Onayı
Şartlarına İlişkin 661/2009/EC
Sayılı, 13 Temmuz 2009 tarihli
Konseyi Yönetmeliği
araçlarda ve römorklarında
aydınlatma ve ışıklı sinyal
cihazlarının kurulumuna
yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin 27
Yönergesi
Ağır Hizmet
Araçlarından Çıkan
Emisyonlar (Euro 6)
Tamir ve Bakım
Bilgilerine Erişim
Konusunda Motorlu
Araçların Tip
Onayına İlişkin
Yönetmelik ((AT)
595/2009)
Motorlu Araçların
ve Bunlar İçin
Tasarlanan
Römorklar,
Sistemler, Aksamlar
ve Ayrı Teknik
Ünitelerin Genel
Güvenliği ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(661/2009/AT)
Aydınlatma ve Işıklı
Sinyal Cihazlarının
Motorlu Araçlara ve
Römorklarına
Yerleştirilmesi ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Römorklarına
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(76/756/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
Resmi Gazete Tarih:
03.08.2011 No 28014
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
25.01.2012 No 28184
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
10.08.2000 No 24136
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
03.02.2001 No 24307
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
235
CPS
Advisory Group
Römorklarına
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(76/756/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
bulunan geri yansıtıcılara
Yönergesi
bulunan arka far, ön far, arka
sinyal lambası ve stop
lambalarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırılmasına
ilişkin 27 Temmuz 1976 tarihli
ve 76/758/AET sayılı Konsey
Yönergesi
Üye Devletlerin motorlu araçlar
ve römorklarında bulunan yön
gösterge lambasına yönelik
mevzuatının yakınlaştırmasına
Yönergesi
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Geri Yansıtıcıları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği.
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Uç Hat İşaret
Lambaları, Ön
Konum (Yan)
Lambaları, Arka
Konum (Yan)
Lambaları, Fren
Lambaları, Gündüz
Yakılan Lambaları
ve İşaret Lambaları
ile İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Sinyal Lambaları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
18.08.2009 No 27323
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
13.05.2001 No 24401
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Standartları
Enstitüsü.
Resmi Gazete Tarih:
13.11.2001, No 24582
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
14.03.2001 No 24342
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
236
CPS
Advisory Group
bulunan arka tescil plaka
lambasına yönelik mevzuatının
yaklaştırılmasına ilişkin 27
Yönergesi
Üye Devletlerin, ana ışık
ve/veya eğimli huzme farları
olarak işlev görev motorlu araç
farları ve bu tür farlar için
parlak elektrikli telli lambalara
Yönergesi
araçların ön sis farları ve bu tür
farlara yönelik telli lambalara
ilişkin mevzuatının
yakınlaştırmasına dair 27
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Tescil Plaka
Lambaları ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Uzun Huzme
ve/veya Kısa Huzme
Olarak Çalışan
Farları ve Motorlu
Araçlar ve
Römorklarının
Onaylanmış Lamba
Ünitelerinde
Kullanılan Işık
Kaynakları
(Filamanlı Lambalar
ve Diğerleri) ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(76/761/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Uzun Huzme
ve/veya Kısa Huzme
Olarak Çalışan
Farları ve Motorlu
Araçlar ve
Römorklarının
Onaylanmış Lamba
Ünitelerinde
Kullanılan Işık
Kaynakları
(Filamanlı Lambalar
ve Diğerleri) ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinin
Bazı Maddelerinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
76/761/AT
Motorlu Araçların
Ön Sis Lambaları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
Resmi Gazete Tarih:
24.03.2001 No 24352
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
11.9.2000 No 24167
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
09.03.2004 No 25397
Resmi Gazete Tarih
14.08.2000 No 24140
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
237
CPS
Advisory Group
Yönergesi
araçlar ve römorklarının arka
sis farlarına yönelik
mevzuatının yakınlaştırmasına
ilişkin 28 Haziran 1977 tarihli
Yönergesi
bulunan geri vites lambasına
Haziran 1977 tarihli ve
Yönergesi
araçların park lambalarına
yakınlaştırmasına ilişkin 28
Yönergesi
araçların dış çıkıntılarına
Eylül 1974 tarihli ve
Yönergesi
M1 kategorisine dâhil motorlu
araçlar ve römorklarının kütle
ve boyutları ile ilgili 31 Mart
1992 tarihli ve 92/21/EEC sayılı
Konsey Yönergesi
Topluluk içerisinde seyahat
eden ticari araçların yola
elverişliliğinin
karayolu
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Sis Lambaları
İle İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarına Ait
Geri Vites
Lambaları ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Park Lambaları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Dış Çıkıntıları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Dış Çıkıntıları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(74/483/AT)
M1 Sınıfı Motorlu
Araçların Kütleleri
ve Boyutları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Ticari Araçların Yol
Kenarında Teknik
Kontrollerinin
Resmi Gazete Tarih:
21.08.2000 No 24147
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
15.08.2000 No 24141
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
08.05.2001 No 24396
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
13.01.2002 No. 24639
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
14.01.2008 No. 26756
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
29.05.2002 No 24769
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
2011’den sonra
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
238
CPS
Advisory Group
kenarında
teknik
olarak
incelenmesine ilişkin 6 Haziran
Avrupa
Parlamentosu
ve
Konsey Yönergesi
70/156/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi’ni
tadil
edip,
78/548/EEC
sayılı
Konsey
Yönergesi’ni ilga eden ve
motorlu
araçların
ısıtma
sistemlerine ilişkin 27 Eylül
Avrupa
Parlamentosu
ve
Konsey Yönergesi
70/156/AET sayılı Yönergeyi
tadil eden ve belli
kategorilerdeki motorlu araç ve
römorkların ağırlık ve
boyutlarına ilişkin 22 Temmuz
Konseyi Yönergesi
Yapılmasına İlişkin
Yönetmelik Taslağı
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Isıtma Sistemleri ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2001/56/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(2001/56/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Bazı Sınıflarının
Kütle ve Boyutları
Yönetmeliği
(97/27/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Bazı Sınıflarının
Kütle ve Boyutları
(2003/19/AT ile
Değişik 97/27/AT)
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
25.03.2005 No 25766
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
17.01.2008 No 26759
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
12.7.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
18.04.2003 No 25083
Resmi Gazete Tarih:
05.05.2004 No 25453
239
CPS
Advisory Group
70/156/AET ve 97/27/AT sayılı
Yönergeleri tadil eden ve
sürücü koltuğuna ilave olarak
sekizden fazla koltuğu bulunan
ve yolcu taşımak amacıyla
kullanılan araçlara ilişkin özel
hükümler getiren 20 Kasım
Konsey Yönergesi
Üye Devletlerin, motorlu araç
ve römorklarının montaj alanı
ve arka tescil plakalarının
yerleştirilmesine
yönelik
ilişkin 20 Mart 1970 tarihli ve
70/222/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi
Sürücü Koltuğuna
İlave Olarak
Sekizden Fazla
Koltuğu Bulunan ve
Yolcu Taşımak
Amacıyla
Kullanılan Araçların
Özel Hükümleri ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
İlave
OlarakSekizden
Fazla Koltuğu
Bulunan ve Yolcu
TaşımakAmacıyla
KullanılanAraçların
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
DeğişiklikYapılması
na Dair Yönetmelik
(2001/85/AT)
İlave Olarak
Sekizden Fazla
Koltuğu Bulunan ve
Yolcu Taşımak
Amacıyla
Kullanılan Araçların
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(2001/85/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Tescil
Plakasının Takıldığı
ve Sabitlendiği Alan
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
02.07.2004 No. 25510
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
26.08.2006 No. 26271
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
14.02.2009 No. 27141
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
11.07.1999 No 23752
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
240
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Tescil
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Tescil
Yönetmeliğinde
(70/222/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Teknik
Ünitelerin
Genel
Şartlarına
İlişkin
Avrupa
Parlamentosu ve Konseyinin
(EC) No 661/2009 Yönetmeliğini
Uygulayan
ve
Motorlu
Araçların ve Römorklarının
Arka
Tescil
Plakasının
Takıldığı ve Sabitlendiği Alan
ile
İlgili
Tip
Onayı
Gereklilikleri
Hakkında
8
Kasım 2010 Tarihli (EU)
1003/2010 Sayılı Komisyon
Yönetmeliği
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Arka Tescil
Yönetmeliği
(AB/1003/2010)
Motorlu
araçların
ve
römorklarının
direksiyon
tertibatına yönelik mevzuatın
Haziran
1970
tarihli
ve
70/311/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Yönlendirme
(Direksiyon)
Tertibatı ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(70/311/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
20.12.2001 No 24616
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
14.08.2012 No 28384
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
15.12.2000 No 24261
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
241
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Yönlendirme
(Direksiyon)
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(70/311/AT)
Resmi Gazete Tarih:
22.06.2001 No 24440
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Yönlendirme
(Direksiyon)
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(70/311/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
30.01.2002 No 24656
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
15.7.2003 No 25169
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
09.02.2005 No 25722
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Belirli Motorlu Araç
Sınıflarının ve
Römorklarının
Frenleme
Düzenekleri ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Belirli kategorilerdeki motorlu
araçların ve römorklarının fren
tertibatı ile ilgili Üye Devletler
Yönergesi
Sınıflarının ve
Römorklarının
Frenleme
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Sınıflarının ve
Römorklarının
Frenleme
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
242
CPS
Advisory Group
araçların izinsiz kullanımını
engelleyici cihazlara yönelik
ilişkin 17 Aralık 1973 tarihli ve
Yönergesi
araçların geri vites ve
takometre donanımına yönelik
Yönergesi
araçların ve römorklarının
mecburi plaka ve tescil ibaresi,
bu plakanın takılacağı yer ve
yerleştirme yöntemine yönelik
Yönergesi
Motorlu Araçların
İzinsiz Kullanıma
Karşı Koruma
Cihazları ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(74/61/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
İzinsiz Kullanıma
Karşı Koruma
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(74/61/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
İzinsiz Kullanıma
Karşı Koruma
Tip Onayı
Yönetmeliği
(74/61/AT)’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Geri Vites ve Hız
Ölçer Donanımları
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Zorunlu Tanıtım
Levhaları ve
Etiketleri, Takılma
Yerleri ve
Yöntemleri ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
09.07.2001 No 24457
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
17.08.2012 No 28387
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
08.05.2001 No 24396
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
24.02.2001 No. 24328
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
243
CPS
Advisory Group
Şartlarına İlişkin Avrupa
Uygulayan ve Motorlu
Araç Tanıtım Numarası ve
İmalatçının Zorunlu Levhaları
Gereklilikleri Hakkında 11
Ocak 2011 Tarihli (EU) 19/2011
Sayılı Komisyon Yönetmeliği
araçların çekme tertibatlarına
Mayıs 1977 tarihli ve
Yönergesi
Uygulayan ve Motorlu
çekme tertibatlarına ile İlgili
Tip Onayı Gereklilikleri
Hakkında 8 Kasım 2010 Tarihli
(EU) 1005/2010 Sayılı
Üye Devletlerin, motorlu araç
sürücülerinin görüş alanına
Yönergesi
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Araç Tanıtım
Numarası ve
İmalatçının Zorunlu
Levhaları ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(AB/19/2011)
Resmi Gazete Tarih:
31.07.2012 No 28370
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
30.10.2000 No 24215
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
Çekme Tertibatları
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
09.03.2003 No 25043
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
Yönetmeliği
(AB/1005/2010)
Resmi Gazete Tarih:
31.07.2012 No 28370
Bilim, Sanayi ve
Resmi Gazete Tarih:
14.05.2001 No 24402
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araç
Sürücülerinin Ön
Görüş Alanı ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
244
CPS
Advisory Group
araçların iç donanımına
(kontrol sistemleri, uyarı
işaretleri ve göstergeler) yönelik
Yönergesi
araçların cilalı kısımlarının buz
çözme ve buhar giderme
sistemlerine yönelik
Yönergesi
araçların cam sileceği ve
yıkama sistemlerine yönelik
Yönergesi
Motorlu Araçların İç
Donanımı
(Kumanda, İkaz ve
Göstergelerin
Tanımı)ile ilgili Tip
(78/316/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
Donanımı
(Kumanda, İkaz ve
Göstergelerin
Tanımı) İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(78/316/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Donanımı
(Kumanda, İkaz ve
Göstergelerin
Tanımı) İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(78/316/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Cam Yüzeylerinin
Buz Çözme ve Buğu
Giderme Sistemleri
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
Motorlu Araçların
Ön Cam Silme ve
Yıkama Sistemleri
Yönetmeliği
(78/318/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
Motorlu Araçların
Ön Cam Silme ve
Yıkama Sistemleri
Resmi Gazete Tarih:
23.09.1999 No 23825
Resmi Gazete Tarih:
26.12.2001 No 24622
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Resmi Gazete Tarih:
21.01.2001 No 24294
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
08.01.2001 No 24281
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
04.08.2012 No 28374
Bilim, Sanayi ve
245
CPS
Advisory Group
Uygulayan ve Belli Motorlu
Araçların ve Römorklarının Ön
Cam Silecekleri ve Yıkama
Sistemleri ile İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
Yönetmeliği
(AB/1008/2010)
araçların lastik koruyucularına
Yönergesi
Motorlu Araçların
Çamurlukları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
Resmi Gazete Tarih:
30.11.2000 No 24246
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Uygulayan ve belli Motorlu
çamurlukları ile İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
Belirli Motorlu
Araçların
Çamurlukları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(AB/1009/2010)
Resmi Gazete Tarih:
31.07.2012 No 28370
Bilim, Sanayi ve
Motorlu
araçlar
ve
römorklarının emniyet camı ve
cam malzemelerine ilişkin 31
Mart 1992 tarihli ve 92/22/AET
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Emniyet Camları ve
Cam Malzemeleri
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
02.12.2001 No 24601
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
246
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Emniyet Camları ve
Cam Malzemeleri
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2001/92/AT ile
değişik 92/22/AT)
Değişik kategorilerdeki motorlu
araçlarda hız sınırlandırıcı
sistemlere ilişkin 31 Mart 1992
Konsey Yönergesi
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Emniyet Camları ve
Cam Malzemeleri
Yönetmeliğinde
(92/22/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Hız Sınırlayıcı
Donanımları ve
Bunların Takılması
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Donanımları ve
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
92/24/AT
Motorlu Araçların
Donanımları ve
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
92/24/AT
Resmi Gazete Tarih:
02.02.2005 No 25715
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
05.06.2002 No 24776
Resmi Gazete Tarih:
22.01.2004 No 25354
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
18.07.2004 No 25526
247
CPS
Advisory Group
Yandan çarpma esnasında
motorlu araç sahibini
korumaya yönelik olan ve
70/156/AET Sayılı Yönergesini
değiştiren Avrupa
Parlamentosunun ve
Konseyinin 20 Mayıs 1996
tarihli ve 96/27/EC sayılı
Yönergesi
Motorlu araçlar ve
römorklarının tekerlek
lastikleri ve bunların
yerleştirilmesine ilişkin 31 Mart
1992 tarihli ve 92/23/AET sayılı
Konsey Yönergesi
Motorlu Araçların
Donanımları ve
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(92/24/AT)
Motorlu Araçların
Donanımları ve
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(92/24/AT)
Motorlu Araçların
Yandan Çarpma
Halinde Araçta
Bulunan Kişilerin
Korunması İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(96/27/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Yandan Çarpma
Halinde Araçta
Bulunan Kişilerin
Korunması İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(96/27/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçlar ve
Römorkların
Lastikleri ve Bu
Lastiklerin
Takılması ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(92/23/AT)
1.11.2017’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
19.03.2006 No 26113
Resmi Gazete Tarih:
24.08.2006 No 26269
Resmi Gazete Tarih:
16.01.2002 No 24642
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Resmi Gazete Tarih:
25.04.2000 No 24030
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
248
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçlar ve
Römorkların
Lastikleri ve Bu
Lastiklerin
Tip Onay
Yönetmeliğinde
(92/23/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçlar ve
Römorkların
Lastikleri ve Bu
Lastiklerin
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2001/43/AT ile
Değişik 92/23/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorkların
Lastikleri ve Bu
Lastiklerin
Tip Onay
Yönetmeliğinde
(92/23/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Güvenligi İçin Tip Onayı
(EC) 661/2009 sayılı
Yönetmeliğini Uygulayan ve
Motorlu Araçların ve
Römorklarının Lastiklerinin
Takılması ile İlgili Tip Onayı
Mayıs 2011 Tarihli (EU)
Yönetmeliği
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Lastiklerinin
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(AB/458/2011)
Resmi Gazete Tarih:
28.07.2000 No 24123
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
09.02.2005 No 25722
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
18.08.2012 No 28388
Bilim, Sanayi ve
249
CPS
Advisory Group
Üye Devletlerin, dolaylı görüş
cihazlarının ve bu tür cihazlarla
donatılmış araçların tiponayına yönelik mevzuatının
yakınlaştırılmasına ilişkin
70/156/AET sayılı Yönerge’yi
tadil eden ve 71/127/AET sayılı
Yönerge’yi ilga eden 10 Kasım
Konsey ve Avrupa
Parlamentosu Yönergesi
araçların ve römorklarının sıvı
yakıt tankları ve arka koruma
tertibatına yönelik mevzuatının
Mart 1970 tarihli ve
Yönergesi
Motorlu Araçların
Dolaylı Görüş
Cihazları Hakkında
Tip Onayı
Yönetmeliği
(2005/27/AT ile
Değişik
2003/97/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Yakıt Depoları ve
Arka Koruma
Donanımlarına
İlişkin Tip Onayı
Yönetmeliği
(70/221/AT)
17.01.2008’de
Yürürlükten
kaldırılmıştır
Motorlu Araçlar Ve
Römorklarının Sıvı
Yakıt Depoları Ve
Arka Koruma
Donanımlarına
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2000/8/AT ile
Değişik 70/221/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Yakıt Depoları ve
Arka Koruma
Donanımlarına Dair
Tip Onayı
Yönetmeliği
(70/221/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
20.03.2006 No 26114
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
23.09.1999 No 23825
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
16.08.2002 No 24848
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
17.01.2008 No 26759
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
250
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Kapılarının
Özelliklerine İlişkin
Tip Onayı
Yönetmeliği
(70/387/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
araçların ve römorklarının
kapılarına yönelik mevzuatının
uyumlaştırılmasına ilişkin 27
Yönergesi
araçların iç donanımına yönelik
Yönergesi
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Kapılarının
Özelliklerine Dair
98/90/AT ile
Değişik 70/387/AT
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Kapılarının
ve 2001/31/AT ile
Değişik Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(70/387/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Kapılarının
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(70/387/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Donanımları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
12.10.1999 No 23844
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
16.02.2002 No 24673
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
25.07.2003 No 25179
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009, No: 27286
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
10.01.2002, No 24636
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
251
CPS
Advisory Group
Üye
Devletlerin,
motorlu
araçların iç donanımına (bir
çarpma
anında
direksiyon
mekanizmasının tepkisi) yönelik
ilişkin 4 Haziran 1974 tarihli ve
74/297/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi
Motorlu araçların koltuklarına,
bunların bağlantı parçalarına
ve koltuk başlarına ilişkin 22
74/408/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi
Donanımları (Bir
Çarpma Halinde
Direksiyon
Mekanizmasının
Davranışı) ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(74/297/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Donanımları (Bir
Çarpma Halinde
Direksiyon
Mekanizmasının
Davranışı) ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(74/297/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Koltukları,
Bağlantıları ve
Koltuk Başlıkları ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Koltukları,
Bağlantıları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2005/39/AT ile
Motorlu Araçların
Koltukları,
Bağlantıları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(74/408/AT)
Resmi Gazete Tarih:
02.08.2001 No 24481.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No 27286.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
18.08.2001 No 24497
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
30.05.2006 No 26183
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
31.12.2007 No 26743
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
252
CPS
Advisory Group
70/156/AET sayılı Yönerge’yi
tadil eden ve önden çarpma
esnasında motorlu araçtaki
yolcuların korunmasına ilişkin
16 Aralık 1996 tarihli ve
96/79/AT
sayılı
Avrupa
Parlamentosu
ve
Konsey
Yönergesi
Üye
Devletlerin,
motorlu
araçların emniyet kemerlerinin
bağlantı parçalarına yönelik
mevzuatının
Aralık
1975
tarihli
ve
76/115/AET
sayılı
Konsey
Yönergesi
araçların emniyet kemerleri ve
bağlama sistemlerine yönelik
Yönergesi
Motorlu Araçların
Önden Çarpma
Halinde Araçta
Bulunan Kişilerin
Korunması ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
Bağlantı Parçaları
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2005/41/AT ile
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(76/115/AT)
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
ve Bağlama
Sistemleri ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
17.01.2002, No 24643.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
09.01.2001 No. 24282
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
30.05.2006 No 26183
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
31.12.2007 No 26743
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
17.04.2000 No 24023
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
253
CPS
Advisory Group
araçların koltuk başlarına
Ekim 1978 tarihli ve
Yönergesi
Üye Devletlerin, bazı motorlu
araçlar ve römorklarında
bulunan yan koruma
tertibatlarına (yan koruma)
yönelik çıkardıkları kanunların
Nisan 1989 tarihli ve 89/297/AT
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
ve Bağlama
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2003/3/AT ile
değişik 77/541/AT)
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
ve Bağlama
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2005/40/AT ile
Motorlu Araçların
Emniyet Kemerleri
ve Bağlama
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(77/541/AT)
Motorlu Araçların
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Yan Koruması (Yan
Koruyucular) ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
ve Römorklarının
Yan Koruması (Yan
Koruyucular) ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Resmi Gazete Tarih:
01.04.2003 No 25066
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
30.05.2006 No 26183
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
31.12.2007 No 26743
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
03.12.2000 No 24249.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
13.01.2002 No. 24639
Resmi Gazete Tarih:
23.06.2004 No. 25501
254
CPS
Advisory Group
Üye Devletlerin, değişik
kategorilerde motorlu araçlar
ve römorklarında bulunan
sprey baskı sistemlerine yönelik
çıkardıkları kanunların
Mart 1991 tarihli ve 91/226/AT
N Sınıfı Motorlu Araçların
Kabin Arka Panelinin
Önündeki Dış Çıkıntılar İle
İlgili 17 Aralık 1992 Tarihli
92/114/AET Sayılı Konsey
Yönergesi
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının Mekanik
Bağlantı Tertibatları ve
Bunların Araçlara
Yerleştirilmesi ile İlgili 30
Mayıs 1994 Tarihli 94/20/AT
Konseyi Yönergesi
Yapılmasına Dair
Yönetmelik.
89/297/AT
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Belirli Sınıflarına
Ait Paçalık
Tip Onayı
Yönetmeliği
(91/226/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Belirli Sınıflarına
Ait Paçalık
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(91/226/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
N Sınıfı Motorlu
Araçların Kabin
Arka Panelinin
Önündeki Dış
Çıkıntılar İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(92/114/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
N Sınıfı Motorlu
Araçların Kabin
Arka Panelinin
Önündeki Dış
Çıkıntılar ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(92/114/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçlar ve
Römorklarının
Mekanik Bağlantı
Tertibatları ve
Bunların Araçlara
Yerleştirilmesi İle
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
Resmi Gazete Tarih:
08.06.2002 No. 24779
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No. 27286
Resmi Gazete Tarih:
08.06.2002 No. 24779
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
12.07.2009 No. 27286
Resmi Gazete Tarih:
05.01.2002 No. 24631
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
255
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların Belirli
Sınıflarının İç Yapılarında
Kullanılan Malzemelerin
Yanma Davranışı İle İlgili 24
Ekim 1995 Tarihli ve 95/28/AT
Sayılı Avrupa Parlamentosu ve
Konseyi Yönergesi
70/156/EEC Sayılı Konsey
Yönergesini Tadil Eden ve
Karayolunda Tehlikeli
Maddelerin Taşınması için
Tasarlanan Motorlu Araçlar ve
Römorkları ile İlgili 14 Aralık
1998 Tarihli ve 98/91/AT Sayılı
Konseyi Yönergesi
araçların ön koruma tertibatına
Yönergesi
(94/20/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Belirli Sınıflarının
İç Yapılarında
Kullanılan
Malzemelerin
Yanma Davranışı İle
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(95/28/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Karayolunda
Tehlikeli
Maddelerin
Taşınması İçin
Tasarlanan Motorlu
Araçlar ve
Römorkları İle İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(98/91/AT)
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Karayolunda
Tehlikeli
Maddelerin
Taşınması İçin
Tasarlanan Motorlu
Araçlar ve
Römorkları ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(98/91/AT)
Motorlu Araçların
Ön Koruma
Donanımlarına
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
21.01.2002 No. 24647.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
11.05.2003 No. 25105
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
24.10.2007 No. 26680
Resmi Gazete Tarih:
16.10.2003 No. 25261.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
256
CPS
Advisory Group
araçların sesli alarm cihazlarına
yönelik mevzuatlarının
Yönergesi
araçların izin verilen gürültü
seviyesi ve egzoz sistemine
Şubat 1970 tarihli ve
Yönergesi
Motorlu Araçların
Sesli İkaz Cihazları
ve Bunların
Tip Onayı
Yönetmeliği
1.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Resmi Gazete Tarih:
01.05.1999 No 23682
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
Sesli İkaz Cihazları
ve Bunların
Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
11.12.1999 No 23903
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Motorlu Araçların
Dış Gürültü
Emisyonları ve
Egzoz Sistemleri ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
Resmi Gazete Tarih:
30.11.2000 No 24246
Türkiye’de M1
kategorisindeki araçlar
için söz konusu
Yönergenin 99/101/AT
versiyonuna uyum
sağlanması, diğer
kategorilerdeki araçlar
için 84/424/ AT sayılı
Yönergeye uyum
sağlanması
gerekmektedir:
Motorlu Araçların
Dış Gürültü
Emisyonları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
99/101/AT sayılı
Yönerge, M1’e ilaveten
diğer kategorilerdeki
araçlara 1 Ocak 2007’den
beri uygulanmaktadır.
Resmi Gazete Tarih:
14.7.2004 No 25522
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
257
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların
Dış Gürültü
Emisyonları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(70/157/AT)
Resmi Gazete Tarih:
24.08.2006 No 26269
Motorlu Araçların
Dış Gürültü
Emisyonları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(70/157/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
20.10.2008 No 27030
Motorlu Araçların
Motorlarından
Çıkan Gazların
Havayı Kirletmesine
Karşı Alınacak
Tedbirlerle İlgili Tip
02.01.2013’de
yürürlükten
kalkacaktır
(715/2007/AT)
araçların pozitif ateşleme
sisteminden çıkan gazların
neden olduğu hava kirliliğine
karşı alınacak tedbirlere
Mart 1970 tarihli ve
Yönergesi
Motorlu Araçların
Motorlarından
Çıkan Gazların
Karşı Alınacak
Onayı
Yönetmeliğine
Geçici Bir Madde
Eklenmesine Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Motorlarından
Çıkan Gazların
Karşı Alınacak
Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Resmi Gazete Tarih:
24.09.2003 No. 25239
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
19.9.2004 No. 25588
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
28.08.2006 No. 26273
258
CPS
Advisory Group
araçlarda bulunan kıvılcımlı
ateşleme ile çalışan motorların
radyo parazitinin giderilmesiyle
ilgili mevzuatlarının
Yönergesi
araçlarda kullanılan dizel
motorlardan çıkan kirletici
salınımlarına karşı alınan
Ağustos 1972 tarihli ve
Yönergesi
Yönetmelik
(70/220/AT)
Motorlu Araçların
Motorlarından
Çıkan Gazların
Karşı Alınacak
Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(70/220/AT)
Motorlu Araçların
Elektromanyetik
Uyumluluk (Radyo
Paraziti) ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
01.11.2014’de
yürürlükten
kalkacaktır
(661/2009/AT)
Motorlu Araçların
Elektromanyetik
Uyumluluk
(Radyoparaziti) ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçların
Elektromanyetik
Uyumluluk (Radyo
Paraziti) ile İlgili
Tip Onayı
Yönetmeliği
(72/245/AT)’nde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Motorlu Araçlarda
Kullanılan Dizel
Motorlardan Çıkan
Kirletici
Emisyonlara Karşı
Alınan Önlemler ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
02.01.2013’de
yürürlükten
kalkacaktır
(715/2007/AT)
Motorlu Araçlarda
Kullanılan Dizel
Resmi Gazete Tarih:
29.12.2006 No. 26391
Resmi Gazete Tarih:
05.01.2002, No 24631
(mükerrer)
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
26.07.2007, No 26594
Resmi Gazete Tarih:
27.07.2012, No 28366
Resmi Gazete Tarih:
03.07.2002, No: 24804
Bilim, Sanayi ve
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
28.08.2006, No 26273
259
CPS
Advisory Group
Üye Devletlerin, araçlarda
kullanılan sıkıştırma ile
kaynaklanan gaz emisyonlarına
ve partiküllü kirleticilerin ve
sıvılaştırılmış petrol gazı veya
doğal gazla çalışan pozitif
kaynaklanan gaz kirleticilerinin
Yönergesi
Motorlardan Çıkan
Kirletici
Emisyonlara Karşı
Alınan Önlemler ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2005/21/AT ile
Araçlarda
Kullanılan
Sıkıştırma
Ateşlemeli
Motorlardan
Yayılan Gaz ve
Parçacık Halindeki
Kirleticilerin
Emisyonlarına ve
Araçlarda
Kullanılan Doğalgaz
veya Sıvılaştırılmış
Petrol Gazı ile
Çalışan Pozitif
Ateşlemeli
Motorlardan
Yayılan Gaz
Kirleticilerin
Emisyonlarına Karşı
Alınacak Tedbirlerle
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(2005/55/AT)
01.01.2016'da
yürürlükten
kalkacaktır.
((AT) 595/2009)
Araçlarda
Kullanılan
Sıkıştırma
Ateşlemeli
Motorlardan
Yayılan Gaz ve
Parçacık Halindeki
Kirleticilerin
Emisyonlarına ve
Araçlarda
Kullanılan Doğalgaz
veya Sıvılaştırılmış
Petrol Gazı ile
Çalışan Pozitif
Ateşlemeli
Motorlardan
Yayılan Gaz
Kirleticilerin
Emisyonlarına Karşı
Resmi Gazete Tarih:
24.10.2007, No: 26680
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
22.12.2009, No: 27440
260
CPS
Advisory Group
Ömrünü tamamlamış araçlara
ilişkin 18 Eylül 2000 tarihli ve
Parlamentosu ve Konseyi
Yönergesi – Komisyon
Bildirileri
70/156/EEC Sayılı Konsey
Motorlu Araçların, Yeniden
Kullanılabilirlik, Geri
Dönüştürülebilirlik ve Geri
Kazanılabilirlik Konusunda Tip
Onayına İlişkin 26 Ekim 2005
Tarihli ve 2005/64/EC Sayılı
Konseyi Yönergesi
araçların yakıt tüketimine
Aralık 1980 tarihli ve
Yönergesi
Alınacak Tedbirlerle
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
(2005/55/AT)
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Ömrünü
Tamamlamış
Araçların Kontrolü
Hakkında
Yönetmelik
Ömrünü
Tamamlamış
Araçların Kontrolü
Hakkında
Yönetmelikte
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Ömrünü
Tamamlamış
Araçların
Depolanması,
Arındırılması,
Sökümü ve
İşlenmesine İlişkin
Teknik Usuller
Tebliği
Motorlu Araçların
Yeniden
Kullanılabilirliği,
Geri
Dönüştürülebilirliği
ve Geri
Kazanılabilirliği
Hakkında Tip Onayı
Yönetmeliği
(2005/64/AT)
Motorlu Araçların
Karbondioksit
Emisyonları ve
Yakıt Tüketimi ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
02.01.2013’de
yürürlükten
kalkacaktır
(715/2007/AT)
Resmi Gazete Tarih:
30.12.2009, No 27448
Resmi Gazete Tarih:
21.12.2010, No 27792
Çevre ve Orman
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
06.07.2011, No 27986
Resmi Gazete Tarih:
04.06.2010 No 27601
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
11.11.2001 No 24580
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
261
CPS
Advisory Group
Motorlu Araçların
Karbon Dioksit
Emisyonları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
araçların motor gücüne yönelik
Yönergesi
Benzin ve Dizel Yakıtların
Kalitesine İlişkin 13 Ekim 1998
Tarihli ve 98/70/AT Sayılı
Konseyi Yönergesi
98/70 AT sayılı Yönergenin
benzin, dizel ve gaz yağına
ilişkin özellikler çerçevesinde
tadil edilmesi, sera gazı
salınımlarının gözlenmesi ve
azaltılmasına ilişkin bir
mekanizma kurulması ve
1999/30 sayılı Konsey
Yönergesinin iç su yolu
araçlarında kullanılan yakıtlara
ilişkin özellikler kapsamında
tadil edilmesi ve 93/12/AT sayılı
Motorlu Araçların
Karbon Dioksit
Emisyonları ve
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
(2004/3/AT ile
Değişik
80/1268/AT)
Motorlu Araçların
Motor Gücü ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
01.01.2016'da
yürürlükten
kalkacaktır.
((AT) 595/2009)
Motorlu Araçların
Motor Gücü ile
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Benzin ve Motorin
Kalitesi
Yönetmeliği
(2003/17/AT ile
Değişik 98/70/AT)
Resmi Gazete Tarih:
19.07.2002 No 24820
Resmi Gazete Tarih:
26.08.2006 No 26271
Resmi Gazete Tarih:
12.11.2001 No 24581
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı/
Karayolları Genel
Resmi Gazete Tarih:
19.07.2002 No 24820
Resmi Gazete Tarih:
11.06.2004 No 25489
(11.06.2004, 15.06.2004,
18.06.2004 gün ve 25489,
25493, 25496 Sayılı
Resmî Gazetelerde
düzeltmesi vardır)
T.C. mevzuatı
2009/30/EC sayılı
Yönerge ile genel
anlamda uyumlu
olup, buhar
basıncından
etanolün %5’i
oranında feragat
sağlamaktadır. Söz
konusu Yönergedeki
değişiklikler ile tam
uyum için teknik
Çevre ve Orman
Bakanlığı
Çevre ve Orman
Bakanlığı
262
CPS
Advisory Group
Yönergenin ilga edilmesi
hakkında 23 Nisan 2009 tarihli
ve 2009/30/AT sayılı Avrupa
Yönergesi
Yeni binek otomobillerin
pazarlanmasında yakıt
ekonomisi ve karbondioksit
salınımına yönelik tüketicilerin
bilgilendirilmesinin
sağlanmasına ilişkin 13 Aralık
Konsey Yönergesi
Ulaşıma yönelik biyo-yakıt ve
diğer yenilenebilir yakıtların
teşvikine ilişkin 8 Mayı s 2003
Konseyi Yönergesi
Yönergesi’ni tadil eden ve
motorlu araçlardaki iklimleme
sistemlerinden kaynaklanan
emisyonlara ilişkin 17 Mayıs
Konsey Yönergesi
Enerji ürünleri ve elektriğin
vergilendirmesine yönelik
Topluluk çerçevesini yeniden
yapılandıran 27 Ekim 2003
Konsey Yönergesi
Bir üye ülkeden diğerine geçici
olarak ithal edilen belirli
taşımacılık vasıtalarının
Topluluk içinde vergi
muafiyetine ilişkin 28 Mart
1983 tarihli ve 83/182/AET
Kişilerin bireysel
mülkiyetlerinin Üye Ülkelerden
yapılan daimi girişlerinde
uygulanabilir vergi istisnalarına
ilişkin 25 Nisan 2009 tarihli ve
2009/55/AT sayılı Konsey
çalışmalar devam
etmektedir.
Yeni Binek
Otomobillerin Yakıt
Ekonomisi ve CO2
Emisyonu
Konusunda
Tüketicilerin
Bilgilendirilmesine
İlişkin Yönetmelik
Yeni Binek
Otomobillerin Yakıt
Ekonomisi ve CO2
Emisyonu
Konusunda
Tüketicilerin
Bilgilendirilmesine
İlişkin Yönetmelikte
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Yönetmelik
Resmi Gazete Tarih:
28.12.2003 No: 25330
Uyumlaştırma
tamamlanmıştır.
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Resmi Gazete Tarih:
19.12.2007 No 26735
---
---
---
Motorlu Araçlarda
İklimlendirme
Sistemlerinden
Çıkan Emisyonlarla
İlgili Tip Onayı
Yönetmeliği
(2006/40/AT)
Resmi Gazete Tarih:
27.04.2009 No 27212
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
---
---
---
---
---
---
---
---
---
263
CPS
Advisory Group
Yönergesi Önergesi (Kodifiye
Versiyon)
Taşıtlar için kayıt belgeleri
verilmesine ilişkin 29 Nisan
Konsey Yönergesi
Komisyon Duyurusu Teknoloji Transferi
Anlaşmalarına AT
Antlaşması’nın 81. maddesinin
uygulanmasına ilişkin Kılavuz
İlkeler
Antlaşma’nın 81(3).maddesinin,
dikey anlaşmalara ve uyumlu
eylemlere uygulanmasına ilişkin
22 Aralık 1999 tarihli ve
Yönetmeliği
--
---
---
Teknoloji Transferi
Anlaşmalarına Dair
Rehber
Kurum-içi platformda
teknik uyumlaştırma
süreci devam etmektedir.
Türk Rekabet
Kurumu
Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup
Muafiyetinde
Rekabetin
Korunmasının
Kuralları,
Teşebbüsler
Arasında Mal ve
Hizmetlerin Alımı,
Satımı Anlaşmaları
ile İlgili Rekabet
Kurulu Kararı. Sayı:
2002/2
Dikey Anlaşmalara
İlişkin 2002/2 Sayılı
Grup Muafiyeti
Tebliğinin
Açıklanmasına Dair
Rekabet Kurulu
Kararı. Sayı: 0346/540-M
Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup
Muafiyetine İlişkin
2002/2 Sayılı
Tebliğinde
Değişiklik
Yapılmasına İlişkin
Tebliğ. No: 2003/3
Dikey Anlaşmalara
İlişkin 2002/2 Sayılı
Grup Muafiyeti
Tebliğinin
Açıklanmasına Dair
Rekabet Kurulu
Kararının
Değiştirilmesine
Dair Karar. No: 0383/1009-M
Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup
Muafiyeti
Tebliğinde
Değişiklik
Yapılmasına Dair
Resmi Gazete Tarih:
14.07.2002 No: 24815
Resmi Gazete Tarih:
09.08.2003 No: 25194
Türk Rekabet
Kurumu
Resmi Gazete
Tarih:18.09.2003 No.
25233
Resmi Gazete Tarih:
07.01.2004 No. 25339
Resmi Gazete Tarih:
25.05.2007 No. 26532
Kısmen uyum
sağlanmıştır
264
CPS
Advisory Group
Tebliğ (No: 2007/2)
Antlaşma’nın 81(3).
Maddesinin motorlu araç
sektöründeki Dikey Anlaşma ve
Uyumlu Eylem Kategorilerine
uygulanmasına ilişkin 31
1400/2002 sayılı Komisyon
Yönetmeliği
Anlaşma, kararlar ve uyumlu
eylem kategorilerine
Antlaşma’nın 85(3).
Maddesinin [halihazırda
81(3).madde] uygulanmasına
Yönergesi
Antlaşma’nın 81(3).maddesinin
uzmanlaşma anlaşması
kategorilerine uygulanmasına
ilişkin 29 Kasım 2000 tarihli ve
Yönetmeliği
Araştırma ve geliştirme
anlaşmaları kategorilerine
Antlaşma’nın 81(3).maddesinin
uygulanmasına ilişkin 29 Kasım
2000 tarihli ve 2659/2000/AT
Teknoloji transferi anlaşmaları
kategorilerine Antlaşma’nın
81(3).maddesinin
uygulanmasına ilişkin 27 Nisan
2004 tarihli ve 772/2004/AT
Antlaşma’nın 81. ve 82.
maddelerinde belirtilen rekabet
kurallarının uygulanmasına
ilişkin olarak 16 Aralık 2002
tarihli ve 1/2003 sayılı Konsey
Yönetmeliği
2005/4 sayılı
Motorlu Taşıtlar
Sektöründeki Dikey
Anlaşmalar ve
Uyumlu Eylemlere
İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği
Resmi Gazete Tarih:
12.11.2005 No:25991
Türk Rekabet
Kurumu
4054 Sayılı
Rekabetin
Korunması Kanunu
Resmi Gazete Tarih:
13.12.1994 No:22140
Kısmen uyum
sağlanmıştır.
Türk Rekabet
Kurumu
Rekabetin
Korunması
Hakkında Kanunun
Bazı Maddelerinin
Değiştirilmesine
Dair Kanun
4054 Sayılı
Rekabetin
Korunması
Hakkında Kanunun
16 ncı Maddesinin
Birinci Fıkrasında
Öngörülen İdari
Para Cezası Alt
Sınırının 31/12/2012
Tarihine Kadar
Geçerli Olmak
Üzere Artırılmasına
2012/1)
Resmi Gazete Tarih:
13.07.2005 No:25874
Resmi Gazete Tarih:
13.12.2011 No:28141
---
---
Türk Rekabet
Kurumu
2003/2 sayılı
Araştırma ve
Geliştirme
Anlaşmalarına
İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği
Resmi Gazete Tarih:
27.08.2003 No:25212
Tamamen uyum
sağlanmıştır.
Türk Rekabet
Kurumu
2008/2 sayılı
Teknoloji Transferi
Anlaşmalarına
İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği
Resmi Gazete Tarih:
23.1.2008 No:26765
Türk Rekabet
Kurumu
Resmi Gazete Tarih:
13.12.1994 No:22140
Türk Rekabet
Kurumu
4054 sayılı
Rekabetin
Korunması
Hakkında Kanun
Rekabetin
Korunması
Resmi Gazete Tarih:
13.07.2005 No:25874
265
CPS
Advisory Group
Hakkında Kanunun
Bazı Maddelerinin
Değiştirilmesine
Dair Kanun
4054 Sayılı
Rekabetin
Korunması
Hakkında Kanunun
16 ncı Maddesinin
Birinci Fıkrasında
Öngörülen İdari
Para Cezası Alt
Sınırının 31/12/2012
Tarihine Kadar
Geçerli Olmak
Üzere Artırılmasına
2012/1)
Resmi Gazete Tarih:
13.12.2011 No:28141
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, motorlu araçlara yönelik olan AB teknik mevzuatının
uygulanmasından sorumlu başlıca kurum olmanın yanında, karayolu trafiğine ilişkin
2918 sayılı Kanun çerçevesinde motorlu araçlara tip-onayı da vermektedir.
Türkiye, 1997 yılından beri, motorlu araçlara yönelik olarak, 2/97 sayılı Ortaklık
Konseyi Kararı’na iliştirilmiş listede yer alan 96 teknik yönergeyi ulusal mevzuatına
aktarmıştır.
Türkiye, ayrıca, 1958 yılı UN/ECE Antlaşması’nı ve 120 teknik Yönetmelik’ ten
119’unu onaylayıp, yürürlüğe koymuştur. Onaylanmamış tek UN/ECE Yönetmeliği R–
64 olmaktadır.
Türk Standartları Enstitüsü (TSE), teknik hizmetlere yönelik olarak (bir başka deyişle,
tüm Yönergeler ve UN/ECE Yönetmelikleri), laboratuarları yoluyla uyumlaşma sürecine
katkıda bulunmaktadır. İstanbul Teknik Üniversitesi (ITU) de, UN/ECE
Yönetmeliklerinden 39’undan ve başka 29 Yönerge’den de özellikle sorumlu
tutulmuştur. Son olarak, Frenteknik Otomotiv Endüstrisi ve Ticaret Limited Şirketi,
DAR (Almanya) ile ( 71/320/AET sayılı Yönerge ve fren tertibatlarına ilişkin R-90, R13 H ve R-13 UN/ECE Yönetmelikleri konusunda) akredite edilmiştir.
Bu noktada belirtmekte yarar var ki, teknik hizmetler, UN/ECE’ye bildirilmiş ve özel bir
belgede listelenmiştir. Teknik hizmetler, Nisan 2005 tarihinde Avrupa Komisyonu’na da
bildirilmiştir.
Ayrıca, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile TUV SÜD (Teknik Güvenlik ve Kalite Denetim
Tic. Ltd. Şti.) arasında 22 Yönerge ve 36 UN/ECE Yönetmeliğine yönelik bir protokol
imzalanmıştır.
Aynı zamanda, vurgulamak gerekir ki, 11 Ocak 1997 tarihli ve 22874 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan bir Yönetmelik aracılığıyla kurulan ve özel sektör ile kamu
sektörü temsilcilerinden oluşan Motorlu Araçlara yönelik Ulusal Teknik Komite’nin
(National Technical Committee on Motor Vehicles - MARTEK), motorlu araçlara
266
CPS
Advisory Group
yönelik AB Teknik Mevzuatının ulusal mevzuata aktarılıp, uygulanmasına yönelik
olarak yapılan tartışmalardan ve tavsiye kararlarından sorumludur.
MARTEK, 11 teknik alt komite (gürültü, lastikler, römorklar, pasif güvenlik, emisyon ve
enerji, genel güvenlik alt komiteleri) aracılığıyla faaliyet göstermektedir.
6.2. Müzakere Süreci
6.2.1.
AB’nin Değerlendirmeleri
AB liderleri, 10–11 Aralık 1999 tarihlerinde gerçekleştirilen Helsinki Avrupa Konseyi
Zirvesi’nde Türkiye’yi AB üyeliği için aday ülke ilan etmişlerdir.
Akabinde, 16–17 Aralık 2004 tarihlerinde gerçekleştirilen Brüksel Avrupa Konseyi
Zirvesi’nde, Türkiye ve AB arasındaki katılım müzakerelerinin başlayacağı tarihe karar
verilmiştir ve müzakereler 3 Ekim 2005 tarihinde tarama sürecinin birinci aşaması ile
başlamıştır. Bu aşama, 12–13 Ekim 2006 tarihlerinde sonlanmıştır.
Türkiye’nin üyelik kriterlerini karşılamada yolundaki ilerleyişi, Konsey tarafından,
Komisyon tarafından hazırlanan İlerleme Raporları temelinde düzenli olarak gözden
geçirilmektedir.
6.2.2.
2012 İlerleme Raporu
Fasıl 1: Malların Serbest Dolaşımı
“Genel ilkelere uyum bakımından bazı ilerlemeler kaydedilmişttir. Risk Esaslı Ithalat
Kontrol Sisteminin (TAREKS) pilot düzeyde uygulanması, yeni ürü kategorilerini
kapsayacak şeekilde genişlletilmiştir. Söz konusu ürünlerin ithalatçılarının TAREKS
üzerinde kayıtlı olmaları gerekmektedir. ATR belgesi olan ve AB’de serbest dolaşımda
bulunan ürünler için ithalata izin veren TAREKS kayıt numarası, herhangi bir ek kontrol
olmaksızın do rudan sistem tara ından düzenlenmektedir. Bu şekilde, AB menşe şartı, bu
ürün kategorileri için kesin olarak kaldırılmıştır. Elektroteknik alanındaki ve basınçlı
ekipmanlar ile gaz yakan cihazlara ilişkin di er eni aklaşım direkti leri kapsamında yer
alan ve AB’de serbest dolaşımda olan üçüncü ülke ürünleri, h l belge üzerinden uygunluk
de erlendirmesine ve gerekli görüldü ünde, gümrüklerde iziksel kontrollere tabi
tutulmaktadır. Bu durum, ürünlerin Türk piyasasına girişlerini geciktirmektedir. AB’de
serbest dolaşımda olan üçüncü ülke menşeli tekstil ve hazır giyim ürünleri, Türk piyasasına
girişlerinde ek vergilere maruz kalmaktadır.
aziran
’de bu yana uygulanan söz
konusu tedbir, Gümrük Birli inin temel ilkelerini ihlal etmektedir. Türkiye,
aziran
’de, serbest ticaret anlaşması imzaladı ı ülkeler menşeli olup, çapraz kümülasyon
sistemine dahil olan ürünlere, ürünlerin tercihli menşe statüsünü gösteren bir belgenin
sunulması şartıyla ek vergi uygulamama kararı almıştır. i er üçüncü ülke menşeli ürünler
için ise tedbir uygulanmaya devam edilmektedir.
267
CPS
Advisory Group
laçlar gibi bazı alanlarda, ticarette teknik engeller devam etmekte ve malların serbest
dolaşımını engellemektedir. Beşeri tıbbi ürünlerin ruhsatlandırılması sürecinin bir kısmını
oluşturan ve AB üyesi ülkeler tara ından düzenlenen iyi imalat uygulamaları belgeleri h l
kabul edilmemektedir ve ürünler için, Türk makamları tara ından düzenlenen iyi imalat
uygulamaları belgesi aranmaktadır. Bu durum, ruhsatlandırma işlemleri sırasında uzun
gecikmelere neden olmaktadır ve yerli üreticiler için avanta teşkil edecek şekilde, AB’den
ithal edilen ürünlere karşı iili bir ayrımcılıkla sonuçlanmaktadır. irketlerin ticari de ere
sahip bilgileri açıklamamalarını sa lamak amacıyla, verilecek bilginin türü konusunda bir
miktar esneklik sa lanmış olsa da, tekstil ve hazır giyim ürünlerinin ithalatı için elektronik
ortamda tescil gereklili i devam etmektedir. nşaat malzemeleri gibi eski veya ikinci el
mallar ile yenilenmiş veya de olu olarak sını landırılan mallar için lisans uygulaması h l
devam etmektedir. Alkollü içecekler için, kontrol serti ikası sisteminin yerini ön bildirim
sistemi almış ve biraz iyileşme sa lanmıştır. Alüminyum, k ıt ve bakır hurdası ihracatı ile
bazı işlenmiş tarım ürünlerinin ithalatı, Gümrük Birli i kurallarına iili bir ihlal teşkil eden
kısıtlamalara tabidir. i er bazı mallar ön tescile tabidir.
Türkiye, uyuma yönelik önemli bir adım atmış ve düzenlenmemiş alanda karşılıklı
tanımaya ilişkin olarak uzun süredir çıkarılması beklenen bir yönetmeli i kabul etmiştir.
önetmelik,
cak
’de yürürlü e girecektir. Söz konusu yönetmeli in, malların
serbest dolaşımı önündeki bir dizi teknik engeli ortadan kaldırması beklenmektedir.
Bu asılda ileri seviyede bir uyum olmasına ra men Türkiye, Türkiye-AB rtaklık
Konseyinin /97 sayılı Kararının II o’lu ekinde belirtilen gümrük birli i alanında ticaretin
önündeki teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin di er AB araçlarını, h l iç hukukuna tam
olarak aktarmamıştır.
Yatay tedbirlerle ilgili olarak, standardizasyon konusunda daha azla ilerleme
kaydedilmiştir. Türk Standartları Enstitüsü (TSE), cak
’de, Avrupa Standardizasyon
Komitesi ( E ) ve Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi’nin ( E E E ) tam
üyesi olmuştur. Türk standardizasyon sistemi, artık Avrupa sistemine tam olarak entegre
haldedir. TSE’nin Kuruluş Kanunu, Kasım
’de de iştirilmiş olup, zorunlu standartlara
yapılan tüm atı lar metinden çıkartılmıştır ve tüm yayınları, ikri haklar mevzuatına tabi
hale getirilmiştir. TSE, Avrupa standartlarını kabul etmeye devam etmiştir. TSE, bugüne
kadar, toplam 7.
E ve E E E standardını kabul etmiştir. Türkiye, bugüne kadar,
Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsünün (ETSI) toplam 9 standardına uyum
sa lamıştır. Avrupa standartlarına genel uyum oranı yaklaşık 9 ’dır. TSE’de
operasyonel komite aaliyet göstermektedir. Ancak, özellikle K B ’ler ve tüketici
örgütlerine ilişkin olarak, TSE’nin standartlaşma çalışmalarında daha katılımcı bir
yaklaşım benimsemesi gerekmektedir.
ygunluk de erlendirmesine ilişkin olarak, onaylanmış kuruluşlar konusunda daha azla
ilerleme sa lanmıştır.
’de onaylanmış kuruluşu olan Türkiye’nin,
itibarıyla
onaylanmış kuruluşu bulunmaktadır. apı malzemeleri konusunda iki adet onay kuruluşu
bulunmaktadır.
Akreditasyon konusunda bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Türk Akreditasyon Kurumu
(T RKAK), Avrupa Akreditasyon şbirli i’nin (EA) üyesidir ve EA’nın 7 adet çok tara lı
anlaşmasını imzalamıştır. T RKAK’ın gerçekleştirdi i akreditasyon sayısı, geçen yıla göre
268
CPS
Advisory Group
’lük bir artış göstererek 7’ye ulaşmıştır. T RKAK, iyi laboratuvar uygulamalarının
izlenmesinden sorumlu otoritedir. Ancak, T RKAK henüz iyi bir laboratuvar uygulamaları
izleme programı oluşturmamıştır. isan
’de T RKAK, Bilim, Sanayi ve Teknolo i
Bakanlı ından Avrupa Birli i Bakanlı ına ba lanmıştır. Bu durum, şe a lı ın arttırılması
ve çıkar çatışması riskinin azaltılması açısından olumlu bir adım olmuştur. Bunun
ardından, T RKAK’ın yapısının Avrupa akreditasyon sistemi ile daha azla
uyumlaştırılması amacıyla hazırlanan kanun de işikli i kabul edilmiştir. Söz konusu
Kanun, T RKAK’ın mali ve idari özerkli i ile ilgili tüm konuları ele almasa da, sisteme
do ru yönde iyileştirmeler getirmektedir.
asal metrolo i konusunda bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Takogra ların bakımı,
muayenesi ve do rulanması ile ölçü aletlerinin onarılması ve ayarlanması konularında
yetkilendirilecek kişilerin serti ikasyonu konusunda yeni ve de işiklik getiren mevzuat
çıkarılmıştır. etrolo i konusunda ulusal bir strate i hazırlanmış ve kabul edilmiştir.
iyasa gözetimi ve denetimi konusunda bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Eylül
’de,
Piyasa Gözetimi , enetimi ve rün Güvenli i e erlendirme Kurulu hakkında bir
Başbakanlık genelgesi çıkarılmıştır. Söz konusu genelge, ilgili tüm kamu kurumlarının
dikkatini, Kurul aaliyetlerine akti olarak katılımın önemine çekmektedir. iyasa Gözetimi,
enetimi ve rün Güvenli i e erlendirme Kurulu, yeni lusal iyasa Gözetimi ve
enetimi Strate i Belgesini (
) kabul etmiştir. Gümrük ve Ticaret Bakanlı ı,
düzenlenmemiş alan kapsamına giren bazı tüketici ürünlerinin güvenlik riskleri ile ilgili bir
tebli yayımlamış ve bunlar için asgari güvenlik şartlarını belirlemiştir. Söz konusu ürün
gruplarında piyasa gözetimi ve denetimi aaliyetlerinin artırılması beklenmektedir.
rünler ile ba lantılı kazalar ve yaralanmalara ilişkin veri tabanı pilot düzeyde
başlatılmıştır. Güvenli olmayan ürünlerin, piyasa gözetimi ve denetimi yetkilileri
tara ından Ekonomi Bakanlı ına bildirilmesine devam edilmiştir. Ancak, piyasa gözetimi
kurumları arasında koordinasyonun eksik olması, mali ve beşeri kaynakların yetersiz
şekilde tahsis edilmesi ve risk analizi ve örnekleme yöntemlerinin nadir olarak
kullanılmasının ele alınması gerekmektedir. iyasa gözetimi ve denetimi aaliyetleri
sistematik olarak de erlendirilmemektedir. iyasa gözetimi ve denetiminin görünürlü ü
düşük kalmaya devam etmektedir. aydaşların piyasa gözetimine katılımı h l zayı tır.
Türkiye,
tarihli genel ürün güvenli i direkti i ile akreditasyon ve piyasa gözetimine
ilişkin tüzü e kısmen uyum sa lamıştır. iyasa gözetiminde tam uyum ve etkili uygulama
henüz sa lanmamıştır.
“Klasik aklaşım çerçevesindeki ürün mevzuatında bazı ilerlemeler kaydedilmiştir.
Türkiye, iki veya üç tekerlekli motorlu araçların ren sistemlerine, motorlu araçların ve
tarım ve orman traktörlerinin emisyonlarına ve motorlu araçların radyo parazitine ilişkin
tip onayına dair mevzuatta de işiklik yapan mevzuatı kabul etmiştir. Ayrıca, motorlu
araçların ve römorklarının genel güvenli i, lastiklerin etiketlenmesi, çekme tertibatları,
çamurluklar, zorunlu tanıtım levhaları, ön cam silecekleri ve yıkama sistemleri ile arka
tescil plakalarının takılma yeri hakkında yeni yönetmelikler yayımlanmıştır. Türkiye, ener i
verimlili ini teşvik etmek amacıyla ener i etiketlemesi hakkında bir mevzuat çıkarmıştır.
Beşeri ilaçların iyatlandırılması konusunda de işiklik getiren mevzuat, iyatlandırma
sistemini bir kez daha de iştirmiştir. laçların ambala ına ve etiketlenmesine ilişkin bir
de işiklik yönetmeli i kabul edilmiştir. Türkiye, beşeri ilaçların düzenlenmesi,
ruhsatlandırılması, iyatlandırılması ve izlenmesi ile tıbbi cihazların düzenlenmesi ve
269
CPS
Advisory Group
piyasa gözetimine tabi tutulmasını sa lamak amacıyla, laç ve Tıbbi ihaz Kurumunu
kurmuştur.
cak
’den sonra Gümrük Birli i kapsamında ruhsatlandırılmış herhangi
bir tıbbi ürün kombinasyonu için veri münhasıriyeti ile ilgili olarak Türk mevzuatındaki bazı
hükümlerde hukuki belirsizlik bulunmaktadır. yi imalat uygulamaları belgelerinin yavaş ve
gecikmeli olarak verilmesi, Türkiye’de tıbbi ilaçların ruhsatlandırılmasını etkilemeye
devam etmektedir ayrıca bu durumun veri münhasıriyeti konusunda dolaylı bir etkisi
olabilmektedir. Türkiye, AB müktesebatına uyum sa lanması amacıyla, veteriner ilaçlar
hakkında bir mevzuat çıkarmıştır.
lihazırda ileri düzeyde bulunan “ eni ve Küresel aklaşım çerçevesindeki ürün
mevzuatında bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Türkiye, teknik özellikler ile ulusal ve AB
teknik onaylarının yayımlanması, uygunluk do rulama sistemleri ve yapı malzemelerinin
yangına tepki per ormansı konularında mevzuat kabul etmiştir. Kişisel koruyucu
donanımların E işaretlemesini kolaylaştırmak amacıyla, bir Kategorizasyon Kılavuzu
yayımlanmıştır. Gezi tekneleri, radyo ve telekomünikasyon terminal ekipmanları ve kişisel
koruyucu donanımlar konusunda uyumlaştırılmış standartların listeleri güncellenmiş ve
yayımlanmıştır. Asansörlere ilişkin mevzuatı daha azla işlevsel hale getirmek amacıyla Atipi muayene kuruluşlarına ilişkin bir tebli kabul edilmiştir. Ener iyle çalışan birkaç ürün
için çevreye duyarlı tasarım koşulları yayımlanmıştır.
sule ilişkin tedbirlerle ilgili olarak bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Bu alanda Türk
mevzuatı artık AB müktesebatı ile kısmen uyumludur. Kültürel mallar ve ateşli silahlar
konusunda ilerleme kaydedilmemiştir.
“ alların Serbest olaşımı ,
Aralık
’da Konsey (Genel şler ve ış lişkiler Konseyi)
tara ından kabul edilen ve
Aralık
tarihlerinde AB irvesinde onaylanan
Türkiye’ye ilişkin kararlar kapsamındaki asıldan biridir. Güney Kıbrıs Rum önetimi’nde
kayıtlı olan ya da son u radı ı liman Güney Kıbrıs Rum önetimi’nde olan gemiler ve
uçaklar tara ından taşınan malların serbest dolaşımına yönelik kısıtlamalar yürürlükte
kaldı ı sürece, Türkiye bu asla ilişkin AB müktesebatını tam olarak uygulama konumunda
olmayacaktır.
alların serbest dolaşımı alanında bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak ticaretin
önündeki teknik engeller, Türkiye’nin Gümrük Birli i kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal
ederek malların serbest dolaşımına engel olmaya devam etmektedir. yi imalat
uygulamaları belgelerinin verilmesinde yaşanan gecikmelerin ve ilaçlarda veri korumaya
ilişkin sorunların çözülmesi gerekmektedir. Süregelen ithalat ve ihracat lisansları ile
kullanılmış ürünlerin ithalatındaki kısıtlamaların kaldırılması gerekmektedir. Genel olarak,
bu konudaki hazırlıklar ileri düzeydedir.
Fasıl 8: Rekabet Politikası
“Anti-tröst ve birleşmeler konusunda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir. Bankacılık sektöründe
oldu u gibi Rekabet Kurumu aldı ı birçok kararla uygulama sicilini güçlendirmiştir.
Rekabet Kurumu, art
’de
sanayi sektöründe rekabetin önündeki düzenleyici
engelleri ve di er engelleri ortaya koyan Rekabet Raporunu yayımlamıştır. Rekabet
Kurumunun genel idari kapasitesi yüksek olmayı sürdürmektedir. Kurum, tatmin edici
270
CPS
Advisory Group
düzeydeki idari ve operasyonel ba ımsızlı ını ve personeline yüksek seviyeli e itim verme
konusundaki kararlılı ını sürdürmüştür. Ancak,
’in sonlarında çıkarılan bir kanun
hükmünde kararname ile, başkan ve ikinci başkanın atanmasına ilişkin kurallarda
de işiklik yapılmıştır. Bu durum, Kurumun ba ımsızlı ını korumayabilmesi bakımından,
’de ilgili bakana Rekabet Kurumunun aaliyetlerini izleme ve denetleme yetkisi veren
bir kanun hükmünde kararname ile başlayan endişeleri artırmıştır.
Toplam sektörel pazar payı
’nin altında olan banka birleşmeleri ve devralmaları, h l
Rekabet Kanunu’nun kapsamı dışındadır. Türkiye’nin h len, yatay işbirli i anlaşmaları ve
de minimis kurallarına ilişkin AB müktesebatının yanı sıra kamu teşebbüsleri ve
kendilerine inhisari ve özel haklar tanınmış teşebbüslere dair kurallara uyum sa laması
gerekmektedir. Türkiye’nin anti-tröst ve birleşmeler konusundaki mevzuat uyumu ileri
düzeydedir.
evlet destekleri konusunda ilerleme kaydedilmemiştir. evlet estekleri Genel
üdürlü ü kapasitesini artırmaya devam etmiştir. evlet esteklerinin zlenmesi ve
enetlenmesi akkında Kanunun uygulanmasına ilişkin mevzuat hazırlanmış olup, bu
mevzuatın esasen Eylül
sonu itibarıyla çıkarılması planlanmıştır. Ancak, Kasım
’de çıkarılan bir kanun hükmünde kararname ile, bu süre aziran
’ün sonuna
kadar uzatılmıştır. Ayrıca,
9 teşvik paketinin yerini alan önemli bir teşvik paketi 9
aziran
’de yayımlanmıştır. Bu yeni teşvik paketi, serbest bölgeler re imi ile birlikte,
gümrük birli i kuralları ile uyumlaştırılması gereken destek programlarından biri olmaya
devam etmektedir. evlet estekleri Genel üdürlü ünün h len, resmi bir devlet
destekleri envanteri oluşturması ve tüm devlet deste i programlarının AB müktesebatı ile
uyumlu hale getirilmesi için bir eylem planı hazırlaması gerekmektedir.
Bu asılda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir. Türkiye, anti-tröst ve birleşmelere ilişkin kuralları
etkili bir şekilde uygulamıştır. Ancak, son dönemdeki hukuki gelişmeler Rekabet
Kurumunun aaliyetlerini ba ımsız şekilde yürütme kabiliyeti konusunda endişelere neden
olmaktadır. evlet destekleri konusunda ilerleme kaydedilmemiştir ve mevcut birçok
devlet deste i uygulaması gümrük birli i kuralları ile çelişmektedir. evlet esteklerinin
zlenmesi ve enetlenmesi akkında Kanun, uygulama mevzuatının mevcut olmaması
nedeniyle etkisiz kalmaktadır. Birleşmeler konusunda uyum ileri düzeydedir. evlet
destekleri konusunda Türkiye henüz yeteri kadar hazır de ildir.
Fasıl 27: Çevre ve İklim Değişikliği
“ evre alanında yatay mevzuatta hemen hemen hiç ilerleme kaydedilmemiştir. evresel
Sorumluluk ve I S IRE direkti lerinin iç hukuka aktarılması için hazırlıklar devam etmiştir.
evresel Etki e erlendirmesi ( E ) irekti i konusunda, sınır ötesi istişareler yapılmasına
yönelik usuller uyumlu hale getirilmemiştir ve Türkiye, E konusunda sınır ötesi
işbirli ine yönelik genel ikili anlaşmalar tasla ını henüz ilgili üye devletlere
göndermemiştir. Türkiye’nin o u Akdeniz kıyısında inşa edilmesi planlanan Türk-Rus
nükleer güç santrali, ulusal ve uluslararası kamuoyunda kaygı yaratmaya devam
etmektedir. Su erçeve irekti i’nin (S ) iç hukuka aktarılması henüz tamamlanmamıştır.
ok sayıda büyük hidroelektrik santralinin inşa edilmesine yönelik planlar için strate ik
çevresel de erlendirme veya uygun E çalışmaları yapılmamıştır.
271
CPS
Advisory Group
ava kalitesi konusunda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir. lusal Emisyon Tavanları
irekti inin iç hukuka aktarılması ve uygulanması için hazırlıklar devam etmiştir. ava
kalitesi ile ilgili mevzuatın uygulanması ve yürütülmesine yönelik idari kapasite h l
yetersizdir.
Elektrikli ve elektronik atık eşyaların kontrolü ile ilgili mevzuatın kabul edilmesiyle birlikte,
atık yönetimi konusunda bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. üzenli depolama tesislerinin AB
standartlarına getirilmesi ve tehlikeli atıkların yönetiminin iyileştirilmesine yönelik çabalar
devam etmiştir. Ayırma ve geri dönüşüm kapasitesi artırılmıştır. Türkiye’nin, atık yönetimi
planlarını hazırlaması ve uygulamasıyla ba lantılı olarak, AB atık çerçeve direkti i
gerekliliklerini h l yerine getirmesi gerekmektedir.
Yeni su kanunu ve nehir havzası yönetimi ile yer altı suları ve içme suyuna ilişkin
mevzuatının kabul edilmesiyle birlikte, su kalitesi konusunda iyi düzeyde ilerleme
kaydedilmiştir. ehir havzası koruma eylem planlarının, nehir havzası yönetim planlarına
dönüştürülmesine yönelik hazırlıklar devam etmektedir. Ancak, su yönetimine ilişkin
kurumsal çerçeve henüz nehir havzası düzeyinde örgütlenmemiştir ve su sektörünün evre
ve ehircilik Bakanlı ı bünyesinden ayrılmasının ardından, kurumsal koordinasyon
konusunda sorunlar yaşanmıştır. Su yönetimi konularında bilimsel tavsiyelerde bulunmak
üzere Türkiye Su Enstitüsü kurulmuştur. Su konularıyla ilgili sınır ötesi istişareler
ilerlemekle birlikte h l erken bir aşamadadır. unanistan sınırındaki Ergene ehri için
Ergene avzası Koruma Eylem lanı hazırlanmıştır ve stanbul’a su temini planlarının,
utludere (Revze) nehri a zında bulunan atura
alanları üzerindeki potansiyel
etkisi konusunda Bulgaristan ile yürütülen görüşmeler sürmektedir. Son dönemdeki
yatırımlara ba lı olarak, atık su arıtımı kapasitesi artmıştır.
Korunan Alanların Tespit, Tescil ve nayına lişkin sul ve Esaslara air önetmeli in
kabulüyle birlikte, do a koruması konusunda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir. o a
koruması ile ilgili çerçeve mevzuat ve ulusal biyo-çeşitlilik strate isi ile eylem planı henüz
kabul edilmemiştir. otansiyel atura
alanları henüz belirlenmemiştir. Büyük ölçekli
su ve ener i altyapısının tesis edilmesinin, bu alanlar üzerinde yarataca ı olası olumsuz
etkiler önemli bir sorun olarak mevcudiyetini sürdürmektedir. Bozuk orman alanlarının
özelleştirilmesi hakkındaki kanun, Türkiye’deki orman habitatlarının azalaca ı yönünde
endişelere sebep olmaktadır.
Endüstriyel kirlenmenin kontrolü ve risk yönetimi konusunda bazı ilerlemeler
kaydedilmiştir. Endüstriyel kirlenmenin kontrolüne ilişkin yönetmelik de iştirilmiştir ve
Türkiye, petrol kirlili inin iyileştirilmesi hakkındaki uluslararası anlaşmada yapılan
de işiklikleri onaylamıştır ( 97
etrol Kirlili i ararının Tazmini için bir luslararası
onun Kurulması le lgili luslararası Sözleşme’yi e iştiren 99 rotokolü’nün Tazminat
imitleri e işikliklerine dair Karara Katılmamızın ygun Bulundu u akkında Kanun).
Seveso II’ye yönelik bir üzenleyici Etki Analizi ( EA)
yılında tamamlanmıştır.
Endüstriler için internet tabanlı izin sistemi oluşturulmuştur, ancak entegre izin sisteminin
kurulması h l erken aşamadadır.
REA
d hil kimyasallar konusunda ilerleme kaydedilmemiştir. Etkili uygulama için
kapasite h l yetersizdir.
272
CPS
Advisory Group
Gürültü konusundaki mevzuat uyumu ileri düzeydedir ancak, gürültü haritalarının ve
eylem planlarının hazırlanması konusunda ilerleme kaydedilmemiştir.
klim de işikli i konusunda genel politika geliştirilmesi bakımından sınırlı ilerleme
kaydedilmiştir. Türkiye,
yılına kadar olan süreyi kapsayan klim e işikli i lusal
Eylem lanını ( E ) kabul etmiştir. E kapsamında, bina, sanayi, ulaştırma, atık, tarım
ve ormancılık sektörlerindeki birincil ener i yo unlu u ve ener i tasarru u bakımından
büyük emisyon azaltımı öngörülmesine ra men, genel bir ulusal hede kabul edilmemiştir.
klim aaliyetinin ırsat ve zorluklarına ilişkin olarak tüm düzeylerde arkındalık
yaratılmasına kayda de er biçimde ihtiyaç duyulmaktadır.
Türkiye, Birleşmiş illetler klim e işikli i erçeve Sözleşmesi (B
S) Ek ’de yer alan
gelişmiş ülkeler arasında olmasına ra men, uluslararası düzeyde söz konusu Ek ’e tara
olan di er ülkelerden arklı bir konuma sahip oldu unu i ade etmeyi sürdürmüştür. Bu
husus, Aralık
’de urban’da gerçekleşen 7. Tara lar Kon eransında tanınmıştır.
Türkiye, en büyük sera gazı emisyonu gerçekleştiren ülkelerden biri olmakla birlikte,
yılı için henüz bir sera gazı emisyon azaltım hede i belirlememiştir. Türkiye, B
S
kapsamında beşinci ulusal bildirimini henüz sunmamıştır. Bununla birlikte, Türkiye sera
gazı envanterlerini, gerekti i şekilde yıllık bazda göndermektedir. Türkiye, AB’nin bazı
resmi tutumlarını benimsemiştir.
Türkiye, artık Katılım çin Bölgesel evre A ı (RE A) kapsamındaki iklim çalışmalarına
düzenli katılım sa lamamaktadır. isan
’de RE A kapsamında AB-Türkiye klim
e işikli i şbirli i konusunda üst düzey katılımın sa landı ı başarılı bir kon erans
gerçekleştirilmiştir.
Türkiye, sera gazı emisyonlarının izlenmesine ilişkin bir yönetmelik kabul etmiştir. Türkiye,
emisyon ticareti konusunda arkındalık yaratmak için bazı adımlar atmıştır. Bununla
birlikte, Türkiye’nin Ek I’e tara ülke olarak azaltım hede inin bulunmayışı, bu alanda
ilerleme kaydedilmesinde engel teşkil etmektedir. AB’nin çaba paylaşımı kararına uyum
sa lanması yönünde adım atılmamıştır. klim de işikli i alanındaki di er mevzuata ilişkin
olarak ilerleme kaydedilmemiştir ve Türkiye’nin AB mevzuatına uyum sa lamak ve
mevzuatı uygulamak için daha azla adım atması gerekmektedir.
dari kapasite konusunda ilerleme kaydedilmemiştir. Geçen yıl gerçekleştirilen kapsamlı
idari yeniden yapılanma, su ve do a koruma alanındaki sorumlulukların bölünerek tahsis
edilmesiyle sonuçlanmıştır. eni kurulan evre ve ehircilik Bakanlı ında, çevre ve
kalkınma gündemleri arasında h l denge kurulması gerekmektedir ve özellikle büyük
altyapı pro elerinin uygulanması sırasında çevresel unsurlara yeterli önemin verilmedi i ve
çevreyle ilgili STK’lar da d hil, anlamlı bir kamu istişare süreci sa lanması için gereken
istek ve yetenek konusunda eksiklikler oldu u yönünde endişeler mevcuttur. Başta
denetim, izleme ve izin olmak üzere, çevre yönetimi alanında il bazındaki yetkilerin
kaybedilmesine ilişkin bazı kaygılar söz konusudur. evre ve iklim de işikli i alanlarında
sorumlulukları olan çeşitli kurumlar arasında işbirli i ve koordinasyonun güçlendirilmesi
için daha azla çaba gerekmektedir. evre ve ehircilik Bakanlı ı bünyesindeki iklimle ilgili
birimin daha azla güçlendirilmesi gerekmektedir.
273
CPS
Advisory Group
evre ve iklim de işikli i alanında daha azla uyum sa lanması bakımından düzensiz
ilerlemeler kaydedilmiştir.
evcut korunan alanların ve potansiyel atura
alanlarının sürdürülebilirli ine özel önem verilmelidir. zellikle kayda de er sayıdaki
ülkelerin uluslararası düzeyde taahhütlerde bulunup yurt içinde harekete geçmelerinden
dolayı, hem yurt içinde hem de uluslararası düzeyde daha iddialı ve koordineli bir iklim
politikasının oluşturulmasına ve uygulanmasına duyulan ihtiyaç devam etmektedir. dari
kapasite konusunda ilerleme kaydedilmemiştir. Tüm düzeylerdeki ilgili makamlar arasında
koordinasyon ve işbirli inin yanı sıra, evre ve ehircilik Bakanlı ının çevre gündeminin
güçlendirilmesi gerekmektedir. Genel olarak bu alandaki hazırlıklar erken aşamadadır.
6.2.3.
Yenilenen Katılım Ortaklığı
Avrupa’nın geleceğine yönelik olarak, 12–13 Aralık 1997 tarihlerinde
Lüksemburg’da yapılan Avrupa Konseyi Zirvesi, bir dönüm noktası teşkil
etmektedir.
Avrupa Konseyi, Lüksemburg zirvesinde, diğer birçok önemli kararı yanında,
“Katılım Ortaklığı Belgesi” adı verilen ve katılım öncesi stratejiyi güçlendirmek ve
tüm aday ülkelere tek ve tutarlı bir çerçeveden gerekli desteği harekete geçirmek
amacıyla kilit bir unsur teşkil eden yeni bir aracın kabul edilmesine yönelik bir
karar da almıştır.
Genel olarak her bir Katılım Ortaklığı Belgesi:
-
Aday ülkenin, AB’ye katılıma yönelik ilerleme ihtiyacı duyduğu
öncelikli alanları değerlendirmekte ve sonuç itibariyle aday ülkenin
önceliklerinin (kısa/orta vade) programlanmasına ilişkin bir çerçeve
hazırlamaktadır;
-
Aday ülkelerin, katılım hazırlıklarına ilişkin maddi destek olarak
kullanılan katılım öncesi yardımın avantajlarından faydalanabilmelerine
yönelik usulleri belirlemektedir;
-
Önceden belirlenmiş öncelikleri gerçekleştirmek için gerekli olan
finansal araçları planlamaları için aday ülkelere fırsat tanımaktadır.
Dolayısıyla, Konsey, Mart 2001 tarihinde Lüksemburg Zirve Sonuç Belgeleri
doğrultusunda Türkiye’ye yönelik birinci Katılım Ortaklığı Belgesi’ni kabul
etmiştir.
Mart 2003 tarihinde Komisyon tarafından sunulmuş olan II. Yenilenen Katılım
Ortaklığı Belgesi ise, Konsey tarafından Mayıs 2003 tarihinde kabul edilmiştir.
Bununla beraber, 23 Şubat 2006 tarihinde, Konsey tarafından Türkiye ile III.
Yenilenmiş Katılım Ortaklığı’na ilişkin karar almıştır.
274
CPS
Advisory Group
Son olarak, Avrupa Komisyonu, 6 Kasım 2008 tarihinde, Türkiye’nin AB’ye
katılım kriterlerini yerine getirme ve katılım öncesi mali yardımlarından
faydalanabilme girişimleri konusundaki kısa ve orta vadedeki önceliklerini
belirleyen dördüncü Katılım Ortaklığı teklifini sunmuştur. Konsey tarafından,18
Şubat 2008 tarihli Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi toplantısında, Türkiye ile
Katılım Ortaklığı’nın içerdiği prensip, öncelik ve şartların yeniden gözden
geçirilmesine ilişkin bir karar alınmıştır.64
Katılım Ortaklığı öncelikleri Topluluğun finansal desteğinin planlanmasına ilişkin
temeli oluştururlar.
Gözden Geçirilmiş Katılım Ortaklığı Belgesi (2008)65 öncelikleri, aşağıda
belirtildiği gibi, özellikle Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) altında
Topluluğun mali yardım programlamasına temel oluşturmaktadır. Konsey,18 Şubat
2008 tarihli Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi toplantısında Türkiye Cumhuriyeti
ile Katılım Ortaklığı içinde yer alan ilkeler, öncelikler ve koşulların gözen
geçirilmesi konusunda bir karar almıştır.
Bu çerçevede, otomotiv sektörüne ilişkin Türkiye tarafından yerine getirilmesi
beklenen koşullar aşağıdaki gibidir:
Kısa vade:
Malların Serbest Dolaşımı:
-
-
“ Kullanılmış motorlu araçlar dışındaki ürünler ile ilgili sertifikalara
yönelik uygun olmayan taleplerin, ithalat izinlerinin ya da lisans şartlarının
kaldırılması,
Kullanılmış motorlu araçlara yönelik ithalat izinlerinin kaldırılmasına
yönelik Komisyona bir plan sunulması,
AT Antlaşmasının 28-30. Maddelerine aykırılık teşkil eden düzenlemelerin
tespitinin tamamlanması, bunların yürürlükten kaldırılmaları için bir plan
hazırlanması ve Türk yasal sistemine, karşılıklı tanıma şartının getirilmesi,
Rekabet Politikası
-
“Müktesebata uygun bir devlet yardımları kanununun kabul edilmesi ve
mevcut şeffaflık taahhütlerini yerine getirebilecek, işlevsel olarak bağımsız
bir devlet yardımları izleme otoritesinin oluşturulması,
64
2008/157/AT: Türkiye Cumhuriyeti ile Katılım Ortaklığı’nın içerdiği prensip, öncelik ve şartlara ilişkin
2006/35/AT sayılı Kararı ilga eden 18 Şubat 2008 tarihli Konsey Kararı
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:051:0004:0018:EN:PDF
65
2006/35/AT sayılı Kararı ilga eden Türkiye Cumhuriyeti Katılım Ortaklığı’nın içerdiği ilke,
öncelik ve koşullara ilişkin 18 Şubat 2008 tarihli ve 2008/157/AT sayılı Konsey Kararı
ATRG L 051, 26.02.2008, s. 4-18.
275
CPS
Advisory Group
Çevre
“ Müktesebatın kademeli olarak iç hukuka aktarılması, uygulanması ve
yürürlüğe girmesi için, kilometre taşlarının ve takvimin belirlendiği ve
ulusal, bölgesel ve yerel düzeylerde gerekli kurumsal kapasitenin ve mali
kaynakların oluşturulmasına yönelik planları da içeren kapsamlı bir
stratejinin kabul edilmesi,
İdari kapasitenin güçlendirilmesinin yanı sıra, özellikle, sınır aşan
durumları da içeren çevresel etki değerlendirmesi gibi yatay ve çerçeve
mevzuatın iç hukuka aktarılması, uygulanması ve yürürlüğe konmasına
devam edilmesi,
Ulusal Atık Yönetimi Planının kabul edilmesi,”
Her bir ülke, Katılım Ortaklığı Belgesi’ne, Müktesebatın Benimsenmesine ilişkin
bir Ulusal Program (NPPA) aracılığıyla karşılık vermektedir. NPAA’lar,
öncelikle Katılım Ortaklığı Belgesinde yer alan öncelikleri öngördüğü
gerçekleştirmeye yönelik spesifik önlemleri içermektedir.
-
Bu bağlamda, Türkiye 31 Aralık 2008 tarihinde yayımlanan - Gözden Geçirilmiş
Ulusal Program çerçevesinde AB müktesebatına uyum alanında taahhütlerini bir
takvim kapsamında belirlemiştir.
6.2.4.
Tarama süreci ve Müzakereler
Müzakerelerin yeniden başlaması, Türkiye’nin müktesebatını Avrupa Birliği
müktesebatıyla uyumlaştırma sürecindeki ilerleme durumunu değerlendirmeyi
hedefleyen Komisyon’un tarama sürecinin başladığını göstermiştir.
Tarama süreci, mevcut müzakerelerin ilk aşamasını ve iki kademede yönetilen 35
başlığın taramasını içermektedir.
Komisyon, birinci “analitik inceleme” aşamasında, tanıtıcı bir toplantı aracılığıyla,
Türkiye’ye AB müktesebatını anlatmaktadır. İkinci aşamada ise (“ayrıntılı
tarama”), hâlihazırdaki mevzuatını ve taahhütlerini açıklama sırası Ankara’ya
geçmektedir.
Tarama toplantıları, 20 Ekim 2005 tarihinde “Bilim ve Araştırma” başlığı altında,
ilk tanıtıcı toplantı ile başlamıştır. Bu başlık, 12 Haziran 2006 tarihinde açılmış ve
aynı gün içinde geçici olarak kapanmıştır.
Bu bağlamda, Malların Serbest Dolaşımı için tanıtıcı toplantı, 16–20 Ocak
2006 tarihlerinde gerçekleşmiş; Avrupa Komisyonu, diğer birçok önemli sektöre
ilişkin sunumların yanında, Otomotiv Endüstrisine yönelik spesifik bir
Sunum’da da bulunmuştur.
276
CPS
Advisory Group
Akabinde, ayrıntılı toplantı, 20–24 Şubat 2006 tarihlerinde gerçekleşmiş;
Türkiye tarafı, Avrupa tarafının sunumuna cevaben Otomotiv Endüstrisine
yönelik bir karşı sunum gerçekleştirmiştir.
Diğer yandan, Çevre başlığı altındaki tanıtıcı toplantı, 3–11 Nisan 2006
tarihlerinde gerçekleşmiştir. Bu toplantılarda, Avrupa Komisyonu, Yakıt
Kalitesi, CO2 salınımları ve Ömrünü Tamamlamış Araçlar’a (End of Life
Vehicles – ELV) ilişkin olarak otomotiv endüstrisini ilgilendiren ana sunumlar
yapmıştır.
Ardından, 29 Mayıs – 2 Haziran 2006 tarihleri arasında ayrıntılı toplantı
gerçekleşmiş; Türkiye tarafı, Yakıt Kalitesi, CO2 salınımları ve Ömrünü
Tamamlamış Araçlar’a (End of Life Vehicles – ELV) ilişkin olarak otomotiv
endüstrisini ilgilendiren ana sunumlar yapılmıştır.
“Vergilendirme” başlığı için tanıtıcı toplantı, 6–7 Haziran 2006 tarihlerinde
gerçekleşmiş; Avrupa Komisyonu tarafından, motor yakıtlarına yönelik olarak
enerji ürünleri konusunda spesifik bir sunum yapılmıştır.
Bundan sonra, 11–12 Temmuz 2006 tarihlerinde ayrıntılı toplantı gerçekleşmiş;
Türkiye tarafı, Avrupa Birliği’nin sunumuna cevaben Otomotiv Endüstrisine
uygulanan özel tüketim vergilerine ilişkin olarak bir karşı sunum yapmıştır.
“Taşımacılık” başlığı için açıklayıcı toplantı ise, 26–29 Haziran 2006
tarihlerinde gerçekleşmiş; Avrupa Komisyonu tarafından, motorlu taşıtların teknik
ve güvenlik koşullarına ilişkin olarak karayolu taşımacılığı konusunda genel
sunumlar yapılmıştır.
Akabinde, 25–28 Eylül 2006 tarihlerinde ayrıntılı toplantı gerçekleşmiş; Türkiye
tarafı, Avrupa Komisyonu’nun sunumuna cevaben, karayolu taşımacılığına ilişkin
teknik ve güvenlik koşullarını içeren bir karşı sunum yapmıştır.
“Rekabet” başlığı için açıklayıcı toplantı, 8–9 Kasım 2005 tarihlerinde
gerçekleşmiş; Avrupa Komisyonu, De minimis yardımına ilişkin Blok
Muafiyet
Yönetmeliği,
Bölgesel
yardımlara
verilen
onayların
değerlendirilmesine yönelik kurallar, AT Antlaşması’nda yer alan anti-tröst
kuralları, usul kuralları ve temel kurallar, yatay ve dikey anlaşmalar, Motorlu
Araçlar Blok Muafiyeti (1400/2002 sayılı Komisyon Yönetmeliği) ve teknoloji
transferi anlaşmalarına ilişkin olarak genel sunumlar yapmıştır.
Ardından, 1–2 Aralık 2005 tarihlerinde ayrıntılı toplantı gerçekleşmiş; Türkiye
tarafı, Avrupa Komisyonu’nun sunumuna cevaben, Devlet yardımlarına (bir
başka deyişle, yatay yardımlar ve bölgesel yardımlar) ve Anti-tröst kurallarına
(bir başka deyişle, teknoloji transferi anlaşmaları ve motorlu araçlar sektöründeki
dikey anlaşmalar) ilişkin karşı bir sunum yapmıştır.
En son olarak, Türkiye için yapılan tarama sürecinin tamamlanması, 12–13
Ekim 2006 tarihlerinde sonuçlanmıştır.
277
CPS
Advisory Group
Bununla birlikte, Kıbrıs konusu bir sorun olarak varlığını sürdürdükçe, aşağıda
belirtilen sekiz başlığın hâlihazırda açılması öngörülmemektedir:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
Malların Serbest Dolaşımı;
Hizmetlerin Serbest Dolaşımı ve Yerleşme Hakkı;
Tarım;
Balıkçılık;
Taşımacılık;
Dış İlişkiler;
Mali Hizmetler; ve
Gümrük Birliği.
Diğer yandan, geri kalan başlıkların açılabilecek olmasına rağmen, Türkiye
Gümrük Birliği dâhilinde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne karşı olan
yükümlülüklerini, 29 Temmuz 2005 tarihli (Ankara Anlaşması’na iliştirilmiş olan
ve AB–15 Gümrük Birliği’ni 10 yeni Üye Devlet’e genişleten66) Ek Protokol’de
öngörüldüğü şekilde, yerine getirene dek, bu başlıklar kapanmayacaktır.
Bu sebepten ötürü, motorlu araçlara ilişkin başlıklarda (özellikle, Malların
Serbest Dolaşımı ve Taşımacılık) müzakerelerin açılması, bu durumun
sonuçlandırılmasına bağlı bulunmaktadır.
Mevcut müzakereler 13 başlık altında açılmıştır:













“Bilim ve Araştırma” (Geçici olarak kapalı),
“İstatistik”,
“Mali Denetim”,
“İşletme ve Sanayi Politikası”,
“Trans-Avrupa Ağları”,
“Tüketicinin ve Tüketici Sağlığının Korunması”,
“Fikri Mülkiyet Hakları”,
“Şirketler Hukuku”,
“Sermayenin Serbest Dolaşımı”,
“Bilgi Toplumu ve Medya”67
Vergilendirme
Çevre
Gıda güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası
66
Bu protokolü imzalamış olmasına rağmen, Türk hükümeti, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni
tanımadığına ilişkin bir beyanatta da bulunmuştur.
67
“Sermayenin Serbest Dolaşımı” ve Bilgi Toplumu ve Medya” başlıkları Türkiye Cumhuriyeti ile
müzakereler çerçevesinde 19 Aralık 2008 tarihinde Brüksel’de Fransa başkanlığında yapılan
Hükümetlerarası Konferans’ın altıncı toplantısında açılmıştır.
278
CPS
Advisory Group
REFERANSLAR
EUR-Lex websitesi, Avrupa Birliği Müktesebatına Online Erişim:
http://eur-lex.europa.eu/en/index.htm
Pre-Lex websitesi, Kurumlar arası karar alma sürecinin denetlenmesi, online
erişim için:
http://ec.europa.eu/prelex/apcnet.cfm?CL=en
SCAD Plus, İç Pazar’da Teknik Uyumlaşma, online erişim için:
http://europa.eu/scadplus/leg/en/s06021.htm
Avrupa Toplulukları Adalet Divanı’nın websitesi, online erişim için:
http://curia.eu.int/en/index.htm
Avrupa Birliği İşletmeler ve Sanayi Genel Müdürlüğü, online erişim için:
http://ec.europa.eu/enterprise/automotive/index_en.htm
Avrupa Birliği Rekabet Genel Müdürlüğü – Motorlu Araçlar Sektörü, online
erişim için:
http://ec.europa.eu/comm/competition/sectors/motor_vehicles/overview_en.html
Avrupa Parlamentosu- Otomobil Endüstrisine ilişkin temel veriler, online erişim
için:
http://www.europarl.europa.eu/facts/4_7_4_en.htm
AB Altıncı Çerçeve programı, online erişim için:
http://ec.europa.eu/research/fp6/index_en.cfm
AB Yedinci Çerçeve Programı, online erişim için:
http://cordis.europa.eu/fp7/home_en.html
Avrupa Konseyi, Zirve Sonuç Belgeleri (1997–2007), online erişim için:
http://europa.eu/european_council/conclusions/index_en.htm
Çek Cumhuriyeti’nin, Estonya Cumhuriyeti’nin, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin,
Letonya Cumhuriyeti’nin, Litvanya Cumhuriyeti’nin, Macaristan Cumhuriyeti’nin,
Polonya Cumhuriyeti’nin, Slovenya Cumhuriyeti’nin ve Slovak Cumhuriyeti’nin
Avrupa Birliği’ne katılıma ilişkin belgeler, online erişim için:
http://eurlex.europa.eu/JOIndex.do?year=2003&serie=L&textfield2=236&Submit=Search
Avrupa Komisyonu, Genişlemeden sorumlu Genel Müdürlük, Türkiye masası,
Temel Siyasi Belgeler, online erişim için:
http://ec.europa.eu/enlargement/turkey/key_documents_en.htm
279
CPS
Advisory Group
Bulgaristan ve Romanya’nın katılımına ilişkin temel belgeler, online erişim için:
— Romanya için:
http://ec.europa.eu/enlargement/archives/romania/key_documents_en.htm
— Bulgaristan için:
http://ec.europa.eu/enlargement/archives/bulgaria/key_documents_en.htm
— Bulgaristan ve Romanya’nın Avrupa Birliği’ne katılım müzakerelerinin
sonuçları için:
http://ec.europa.eu/enlargement/archives/pdf/result_of_neg_final_council_version_
st05859_0405_en.pdf
Avrupa Kurumları Basın Odası, online erişim için:
http://europa.eu/rapid/setLanguage.do?language=en
Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Tarama Süreci, online erişim için:
http://www.abgs.gov.tr/tarama/screening.htm
Türkiye Rekabet Kurumu’nun resmi websitesi, online erişim için:
http://www.rekabet.gov.tr
TC Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın resmi websitesi, online erişim için:
http://www.sanayi.gov.tr
TC Çevre ve Orman Bakanlığı’nın resmi websitesi, online erişim için:
http://www.cevreorman.gov.tr
CPS
Brüksel & İstanbul
Kasım 2012
280

TR - MESS

Transkript

Benzer belgeler

AT UYGUNLUK BEYANI

Tıbbi Cihaz Standartları