to view the full-text article in PDF format.

99M
Tc DİMERKAPTOSÜKSİNİK ASİT
(DMSA) UYGULAMASININ RATLARDA
OLUŞTURABİLECEĞİ OLASI OKSİDATİF STRESİN
ARAŞTIRILMASI
Serdal Ö üt,1 Gökhan Cesur,2 Duygu Kumbul Do uç,3 Mümin Polat,4 Mustafa Yıldız5
1
Adnan Menderes Üniversitesi, Sa lık Yüksekokulu, Beslenme ve Diyetetik AD, Aydın
Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji AD, Aydın
3
Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya AD, Isparta
4
Süleyman Demirel Üniversitesi, arkikaraa aç MYO, Isparta
5
Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nükleer Tıp AD, Isparta
2
8 ratta da aynı analizler yapılmış ve bu grup kontrol
grubu olarak değerlendirilmiştir.
Özet
Amaç: Teknesyum-99m (99mTc) dimerkaptosüksinik asit
(DMSA) renal korteks görüntülemesinde kullanılan radyofarmosötik maddedir. Bu çalışmada 99mTc DMSA’nın
ratlarda oluşturabileceği olası oksidatif stres araştırılmıştır.
Bulgular: Çalışma sonunda, kontrol grubu ile kıyaslandığında, 99mTc DMSA uygulanmış ratlarda OSI ve
MDA seviyeleri yüksek, SOD, CAT ve GSH-Px seviyeleri ise düşük bulunmuştur.
Materyal ve Metod: 99mTc DMSA enjekte edilen 8 adet
Sprague Dawley cinsi ratın kanında toplam antioksidan kapasite (TAK) ve toplam oksidan kapasite (TOK)
ölçümleri yapılarak oksidatif stres indeksleri (OSI) hesaplanmıştır. Ayrıca bu ratların böbrek dokularında süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GSH-Px) ve malondialdehit (MDA) seviyeleri
de araştırılmıştır. 99mTc DMSA uygulaması yapılmayan
Sonuç: Bu sonuçlar, 99mTc DMSA uygulamasının ratların antioksidan enzim aktivitelerini olumsuz etkilediğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Böbrek, oksidatif stres, Sprague
Dawley ratlar, teknesyum 99m dimerkaptosüksinik asit
Nobel Med 2013; 9(3): 54-57
the levels of malondialdehyde (MDA) were measured in
kidney tissues of rats. The same measurements both in serum
and kidney tissues were also performed in non-administrated
control rats (n=8).
INVESTIGATION OF POSSIBLE OXIDATIVE
STRESS IN RATS DUE TO APPLICATION OF
99m
Tc DIMERCAPTOSUCCINIC ACID (DMSA)
ABSTRACT
Results: Based on the results obtained, oxidative stress
index (OSI) and MDA levels were higher in the rats
administrated 99mTc-DMSA than the rats in control group,
whereas SOD, CAT and GSH-Px activities were lower in
the rats treated with given 99mTc-DMSA.
Objective: 99mTechnetium-dimercaptosuccinic acid (99mTcDMSA) is a radiopharmaceutical agent used in renal
cortical imaging. In this study, its possible effect on oxidative
stress was investigated in rats.
Materials and Methods: Serum total antioxidant capacity
(TAC) and serum total oxidant capacity (TOC) were
measured and then oxidative stress index (OSI) was calculated
in rats (n=8) after giving technetium-99m pertechnetate (99mTcDMSA) intravenously. In addition to these parameters in
serum, the enzyme activities of superoxide dismutase (SOD),
catalase (CAT) and glutathione peroxidase (GSH-Px) and
Conclusions: These results indicate that 99mTc-DMSA
administration leads to a negative effect on the antioxidant
enzyme activities in rats.
Key Words: Kidney, oxidative stress, Sprague Dawley
rats, technetium 99m dimercaptosuccinic acid Nobel Med
2013; 9(3): 54-57
NOBEL MEDICUS 27 | C LT: 9, SAYI: 3
54
GİRİŞ
Tc DMSA uygulanan grup (n=8), 2. grup: izotonik
sodyum klorid uygulanan kontrol grubu (n=8).
99m
Böbrek hastalıklarının tanı ve takibinde nükleer tıp tekniklerinin önemli bir yeri vardır. Bu teknikler sayesinde
böbreklerde radyolojik ve anatomik patolojiler ortaya
çıkmadan böbrek hastalıkları erkenden tespit edilebilir.
Diğer radyolojik görüntüleme metotlarına göre daha
düşük radyasyon maruziyetiyle hem anatomik hem de
fonksiyonel görüntülemeye olanak veren tek tanı aracıdır. Radyonüklid yöntemlerde kullanılan ajanlar toksik
olmadığı için küçük çocuklarda ve böbrek yetersizliği
olan hastalarda bile güvenle kullanılabilir.1,2
Deney Protokolü
Gruplara madde enjeksiyonu uygulaması Süleyman
Demirel Üniversitesi, Deney Hayvanları Üretimi ve
Deneysel Araştırma Laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Ratlara intraperitonal olarak ketamin hidroklorid (90 mg/kg) ve ksilazin (10 mg/kg) karışımı anestezik madde enjekte edilmiştir. Aneztezi altında, ratlara
verilmesi gereken miktar daha önce hesaplanan radyofarmasötik (30 MBq 99mTc DMSA) kuyruk veninden
uygulanmıştır. Madde enjeksiyonundan 120 dk sonra
deney hayvanlarına dekapitasyon yapılmış, böbrek
doku ve kan örnekleri alınmıştır.
Dimerkaptosüksinikasit (DMSA) gama ışını yayıcı
teknesyum-99m (99mTc) ile işaretlendiğinde böbrek
görüntülemesinde kullanılmaktadır. DMSA, 99mTc ile işaretlendiğinde teknesyumun (+3) değerlikli olduğu 99mTc
(III) DMSA formu oluşur ve oluşan bu radyofarmasötik
böbrek görüntülenmesinde kullanılır.3-5
Böbrek Dokularında Malondialdehit, Süperoksit
Dismutaz, Glutatyon Peroksidaz ve Katalaz Analizi
Tc DMSA’nın ekstraksiyon fraksiyonu (ajanın böbreklerden her geçişinde ekskrete edilen yüzdesi) yaklaşık %4 kadardır. İkinci saatte enjekte edilen dozun
yaklaşık %50’si proksimal tubulus sülfidril gruplarına
bağlanarak tutulur.6-8
99m
Tc DMSA ve izotonik sodyum klorid uygulamasından 30 dk sonra ketamin hidroklorid (90 mg/kg)
ve ksilasin (10 mg/kg) karışımı anestezisi ile dekapite
edilen ratların böbrek dokuları pH 7,4 olan fosfat tamponu ile dolu cam tüplere konulmuştur. Her bir ratın
dokuları tartılarak 50 mM fosfat tamponu (pH 7,4)
ile 10 kat dilüe edilmiştir. Janke & Kunkel Ultraturrax
T-25 (Almanya) marka doku parçalayıcı ile ve daha
sonra UW-2070 Bandeun Electronic (Almanya) marka
sonikatör ile sonike edilerek homojenizasyonu tamamlanmıştır. Doku örneği, eppendorf 5415-R (Almanya)
soğutmalı santrifüj ile 5000 devir/dk, 15 dk santrifüj
edildi ve süpernatantı alınarak eppendorf tüplere aktarılmıştır. Homojenize edilen örneklerin süpernatantlarında Lowry yöntemi kullanılarak protein tayini yapılmıştır.11 Daha sonra doku homojenatları yedeklenerek
-80oC’de saklanmıştır. Her bir parametre öncesi bir örnek çıkarılarak çözünmesi sağlanmıştır.
99m
Aerobik organizmalarda serbest radikal oluşumunu
kontrol altında tutmak ve bu moleküllerin zararlı etkilerine engel olmak üzere antioksidan savunma sistemleri gelişmiştir. Ancak bazı durumlarda (pestisitler, radyasyona maruz kalma, vb.) mevcut antioksidan
savunma sistemi serbest radikallerin etkisini tamamen
önleyemez ve oksidatif stres olarak adlandırılan durum ortaya çıkar. Oksidatif stres, vücudun antioksidan savunması ile serbest radikal üretimi (oksidan kapasite) arasındaki dengesizlik olarak tanımlanabilir.9,10
Bu çalışmada renal sintigrafide sıklıkla tercih edilen
99m
Tc DMSA’nın ratlarda oluşturabileceği olası oksidatif stres araştırılmıştır.
Lipid peroksidasyon ürünlerinden olan Malondialdehit (MDA) ölçümü için Draper ve Hadley’in çift ısıtma
yöntemi kullanılmıştır.12 Süperoksit Dismutaz (SOD)
aktivitesi Randox marka ticari kit ile spektrofotometrik yöntem ile ölçülmüştür.13
MATERYAL ve METOD
Hayvan Modeli
Bu çalışma, Süleyman Demirel Üniversitesi Deney
Hayvanları Üretimi ve Deneysel Araştırma Laboratuvarında gerçekleştirildi. Araştırmamız için Süleyman
Demirel Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik
Kurulundan (05.06.2010/02) gerekli izin alınmıştır.
Deneysel aşamada minimum deney hayvanı kullanılmasına özen gösterildi. Bu amaçla çalışmamızda, 8
adet deney grubunda, 8 adet kontrol grubunda olmak
üzere ağırlıkları 150-200 g arasında değişen 5 aylık
toplam 16 erkek Sprague Dawley cinsi rat kullanıldı.
Ratlar 2 gruba ayrıldı. 1. grup: Tek doz 30 MBq iv
Glutatyon Peroksidaz (GSH-Px) aktivitesi Randox
marka ticari kit ile spektrofotometrik yöntem ile ölçülmüştür.14 Katalaz (CAT) aktivitesi Aebi yöntemine
göre çalışılmıştır.15
Kan Serumunda Toplam Antioksidan Kapasite ve
Toplam Oksidan Kapasite Tayini
Toplam antioksidan kapasite tayini
Toplam antioksidan kapasite (TAK) ölçümü için Rel Assay
TAK kiti (Baran Medikal, Türkiye) kullanılmıştır. TAK ölçümü Erel tarafından geliştirilen tam otomatik bir
99m
Tc DİMERKAPTOSÜKSİNİK
ASİT (DMSA UYGULAMASININ
RATLARDA OLUŞTURABİLECEĞİ
OLASI OKSİDATİF STRESİN
ARAŞTIRILMASI
NOBEL MEDICUS 27 | C LT: 9, SAYI: 3
55
CAT enzim aktivite sonuçları ve p değerleri verilmiştir.
Tablo 2’de de görüldüğü üzere çalışma grubunun ortalama
MDA değeri, kontrol grubu ortalama MDA değeri ile karşılaştırıldığında anlamlı (p<0,05) yüksek, SOD, CAT ve GSHPx değerleri ise anlamlı (p<0,05) düşük bulunmuştur.
yöntem olup, güçlü serbest radikallere karşı vücudun
total antioksidan kapasitesini ölçen bir metotdur.16
Toplam oksidan kapasite tayini
Toplam oksidan kapasite (TOK) ölçümü için Rel Assay
TOK kiti (Baran Medikal, Türkiye) kullanılmıştır.
TOK ölçümü Erel tarafından geliştirilen tam otomatik
kolorimetrik bir yöntemdir.17
Tablo 2: Deney grubu ile kontrol gruplarının MDA, SOD, CAT, GSH-Px ve p değerleri
Oksidatif stres indeksi (OSI)
Oksidatif stres, vücudun antioksidan savunması ile
serbest radikal üretimi arasındaki dengesizlik olarak
tanımlanabilir.
OSI aşağıdaki formüle göre hesaplanmıştır.9,10
Deney grubu
(n=8)
Kontrol grubu
(n=8)
p değeri
MDA (nmol/g)
6,72±2.08
3,33±1,67
<0,05
SOD (U/g)
7,13±3.24
9,05±4,46
<0,05
CAT (kU/g)
6,97±3,40
13,62±4,38
<0,05
GSH-Px (U/g)
5,14±3,88
8,43±4,32
<0,05
MDA: Malondialdehit, SOD: Süperoksit Dismutaz, CAT: Katalaz, GSH-Px: Glutatyon Peroksidaz
TOK
TARTIŞMA
Oksidatif stres indeksi (OSI) =
TAK × 10
Tc DMSA ile statik böbrek sintigrafisi böbreklerin
yerini, fonksiyone eden parankimi ve göreceli böbrek
fonksiyonlarının değerlendirilmesi amacıyla kullanılmaktadır. 99mTc DMSA statik böbrek sintigrafisi uygulaması kolay, ucuz, düşük radyasyon maruziyeti ile
fonksiyonel görüntüleme yanında anatomik görüntüleme de yapabilen bir tanı yöntemidir. Ultrasonografinin normal olduğu durumlarda patolojik DMSA görünümü daha da önem taşır.1,19 DMSA ile çalışmaların
sonuca yönelik güvenilirliği hayvan modellerinde
teyit edilmiştir. Vezikoüreteral reflü geliştiren ve enfekte edilen hayvan deneylerinde anatomik lezyonlar
sintigrafik bulgularla uyumlu bulunmuştur.20
99m
İstatistiksel Analiz
İstatistiksel verilerin değerlendirilmesinde SPSS
16.0 programı kullanılmıştır. Bağımsız iki grubun
ölçümlerinin ortalama değerleri Mann-Whitney U
testi ile karşılaştırılmıştır. %95 güven aralığı ve %5
standart sapma dikkate alınarak p<0,05 anlamlılık
değeri olarak kabul edilmiştir.
BULGULAR
Tablo 1’de 99mTc DMSA uygulanan deney grubu ile
kontrol gruplarının kan plazma TAK ve TOK değerleri ile p değerleri ve standart sapmalar verilmiştir-
Enjekte edilen 99mTc DMSA’nın %50’si enjeksiyondan
iki saat sonra proksimal tubulus hücrelerinde sülfidril
gruplarına bağlanarak tutulur.21
Tablo 1: Deney grubu ile kontrol gruplarının TAK ve TOK değerleri
Kontrol
grubu
(n=8)
Deney
grubu
(n=8)
p değerleri
TAK (mmol Trolox equivalent/L)
1,49±0,1
1,42±0,2
<0,05
TOK (μmol H2O2/L)
1,43±0,3
1,52±0,3
<0,05
OSI (TOK/TAKx10)
0,096
0,107
<0,05
Bu araştırmada, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında
çalışma grubu ratlarda TOS ve OSI değerleri anlamlı
yüksek bulunurken, TAK değerleri ise anlamlı seviyede düşük bulunmuştur. Buradan DMSA uygulamasının muhtemelen ratlarda serbest radikal oluşumunu
tetiklemiş olabileceği sonucu çıkarılabilir.
TAK: Toplam antioksidan kapasite, TOK: Toplam oksidan kapasite, OSI: Oksidatif stres indeksi
Tablo 1’de görüldüğü üzere çalışma grubunun ortalama TAK değeri (1,42±0,2), kontrol grubu ortalama
TAK değeri (1,49±0,1) ile karşılaştırıldığında anlamlı
(p<0,05) düşük bulunmuştur. Yine çalışma grubunun
ortalama TOK değeri (1,52±0,3), kontrol grubu ortalama TOK değeri (1,43±0,3) ile karşılaştırıldığında
ise anlamlı yüksek bulunmuştur. TOK’nin TAK×10’a
bölünmesi ile elde edilen ortalama OSI değeri ise çalışma grubu için 0,107 ve kontrol grubu için ise 0,096
olarak hesaplanmıştır.
OSI’deki artışa benzer şekilde çalışma grubundaki ratların böbrek dokularında lipid peroksidasyonun göstergesi olan MDA’da anlamlı artış belirlenmiştir. Buna paralel
antioksidan enzimler; SOD, CAT ve GSH-Px’de anlamlı
düşük seviyeler belirlenmiştir. Bu sonuçlarda, DMSA uygulamasının ratların böbrek dokularında serbest radikal
oluşumunda etkili olabileceğini ve antioksidan enzimlerde düşüşe neden olabileceğine işaret etmektedir.
Vücutta doğal metabolik yollarla oluşan serbest radikaller normalde radikal parçalayan antioksidan
enzimler ile (SOD, CAT ve GSH-Px vb.) ortadan kaldırılmaktadır. Ancak, çeşitli nedenlerle reaktif oksijen
Tablo 2’de ise 99mTc DMSA uygulanan grup ile kontrol
grubundaki ratların kanlarındaki MDA, SOD, GSH-Px,
NOBEL MEDICUS 27 | C LT: 9, SAYI: 3
56
maruziyetin ve çeşitli çevresel faktörler ile kimyasalların
etkisi altında kalma gibi etmenlerin serbest radikalleri toksikolojik açıdan önemli kıldığını gösteren birçok çalışma
mevcuttur.28,29 Bu araştırma kapsamında çıkan sonuçlara
bağlı olarak ratlarda 99mTc DMSA’nın uyarısının etkisi ile
oksidanların (serbest radikaller, reaktif oksijen türleri) arttığı sonucu çıkarılabilir. Oksidanlar ve antioksidanlar vücutta bir denge içinde olduğundan oksidanların artması
ile ratlarda bu denge bozulmuş antioksidanlar azalarak,
denge oksidanlar yönünde değişime uğramıştır. Artan oksidan kapasite, azalan antioksidan kapasiteye bağlı olarak
OSI’yı arttırmış olabilir. Aynı şekilde antioksidan enzimlerde de (SOD, CAT, GSH-Px ) anlamlı bir azalma söz konusu olmuştur. Bu enzimlerdeki azalmalar da TAK’deki
azalmayı anlamlı kılmaktadır.
türlerinin artması ve antioksidan mekanizmaların
yetersiz kalması sonucu oksidatif stres adı verilen bir
dizi patolojik olay meydana gelmektedir. Bu araştırmada da DMSA uygulamasının reaktif oksijen türlerinin artmasına sebep olduğu, buna bağlı olarak da antioksidan enzimler SOD, CAT ve GSH-Px’da anlamlı
azalma olduğu düşünülmektedir.
Cesur ve arkadaşları radyoaktif bir madde olan 99mTc
metoksiizobutilizonitril (MIBI) ile ratlar üzerinde yaptıkları çalışmada da benzer sonuçlar elde etmişlerdir.22 Bu
araştırmada MIBI uygulanan ratlarda bizim çalışmamıza
benzer olarak antioksidan enzimlerde anlamlı azalma,
oksidatif hasarda ise anlamlı artış belirlemişlerdir.
Yine bizim çalışmamıza benzer olarak, farklı radyofarmasötik maddelerin insan plazmasında MDA seviyelerini anlamlı seviyede artırdığı yapılan diğer araştırmalarda da gösterilmiştir.23-25 Bazı araştırmalarda ise 99mTc
DMSA’nın oksidatif stres üzerinde olumlu etkileri
bildrilmiştir.26,27 99mTc DMSA’nın bu çalışmalarda ağır
metallere bağlı doku ve organ hasarlarında MDA ve
glutatyon üzerinde kısmen etkili olduğu bildirilmiştir.
Radyoaktif maddelerin, iyonize-ultraviyole radyasyona
SONUÇ
Sonuç olarak; bu çalışmada, böbrek sintigrafisinde
kullanılan 99mTc DMSA’nın ratlarda, oksidatif strese
neden olabileceği gösterilmiştir. Aynı şekilde, DMSA
böbrek dokularında da antioksidan enzimlerin azalmasına ve lipid peroksidasyonunun artmasına neden
olabilmektedir.
LET M Ç N: Serdal Ö üt Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Aydın [email protected]
GÖNDERD
TAR H: 11 / 06 / 2012 • KABUL TAR H : 11 / 02 / 2013
16. Erel O. A novel automated method to measure total antioxidant response
against potent free radical reactions. Clin Biochem 2004; 37: 112-119.
17. Erel O. A new automated colorimetric method for measuring total
exident status. Clin Biochem 2005; 38; 1103-1111.
18. Sırtamel F, Duygu F, Çelik H, et al. Kronik viral hepatit olgularında total
oksidatif seviye ve total antioksidan kapasitenin değerlendirilmesi. Klimik
Dergisi 2009; 22: 92-96.
19. Peng NJ, Liu RS, Chiou YH, et al. 99Tcm-dimercaptosuccinic acid renal
scintigraphy for detection of renal cortical defects in acute pyelonephritis:
posterior 180 degrees SPECT versus planar image and 360 degrees
SPECT. Nucl Med Commun 2001; 22: 417-422.
20. Henkin R E. Nuclear medicine. 2nd ed. MOSBY, Elsevier 2006; 1010.
21. Farnsworth RH, Rossleigh MA, Leighton DM, Bass SJ, Rosenberg AR.
The Detection of Reflux Nephropathy in Infants by 99mTc-DMSA studies.
J Urol 1991; 145: 542-546.
22. Cesur G, Doguş DK, Yıldız Met al. Effects of 99mTc sestamibi on
antioxidant defense system and lipid peroxidation in the heart of Sprague
Dawley. Toxicol Ind Health DOI: 10.1177/0748233712452599.
23. Kaya H, Delibas N, Serteser M, Ulukaya E and Ozkaya O. The effect
of melatonin on lipid peroxidation during radiotherapy in female rats.
Strahlentherapie und Onkologie 1999; 175: 285-288.
24. Cicek E, Yildiz M, Delibas N and Bahceli S. The effects of 201 Tl myocardial
perfusion scintigraphy studies on oxidative damage in patients. West
Indian Med J 2009; 58: 50-53.
25. Gurbuz N, Aydin F, Boz A, Baykal A, Aliciguzel Y. The effects of
99mTechnetium-methylendiphosphonate and 99mTechnetiummethoxyisobutylisonitrile on erythrocyte antioxidant enzyme activities.
Turk J Biochem 2010; 35: 172-176.
26. Gonick HC, Cohen AH, Ren Q, Saldanha LF, Khalil-Manesh F, Anzalone J,
Sun YY. Effect of 2,3-dimercaptosuccinic acid on nephrosclerosis in the
Dahl rat. I. Role of reactive oxygen species. Kıdney Int 1996; 50: 1572-1581.
27. Sachan AS, Kannan GM, Kumar P, Flora SJ. Effects of chelation therapy
on hepatic glutathione, lipid peroxidation and phospholipid contents in
lead-poisoned rats. Indian J Physiol Pharmacol 1996; 40: 180-182.
28. Bergendi L, Benes L, Duracková Z, Ferencik M. Chemistry, physiology
and pathology of free radicals. Life Sci 1999; 65: 1865-1874.
29. Klatt P, Lamas S. Regulation of protein function by Sglutathiolation in
response to oxidative and nitrosative stress. Eur J Biochem 2000; 267:
4928-4944.
KAYNAKLAR
1. Treves ST. Pediatric Nuclear Medicine/PET 3th ed. Springer New York
Inc 2007; 239-242.
2. Sandler MP, Coleman RE, Patton JA. Th. Wackers FJ, Gottschalk
A. Diagnostic Nuclear Medicine 4th ed. Lippincott Williams & Wilkins,
Philadelphia 2003; 1082- 1091.
3. Ohta H, Yamamoto K, Endo K, et al. A new imaging agent fo medullary
carcinoma of the thyroid. Journal of Nuclear Medicine 1984; 25: 323-325.
4. Blower PJ, Kettle AG, O’Doherty MJ, Knapp FFJr. “99mTc(V)DMSA quantitatively
predicts 188Re(V)DMSA distribution in patients withprostate cancer metastatic bone. European Journal of Nuclear Medicine 2000; 27: 1405-1409.
5. Yaylalı O, Kıraç FS, Yüksel D, Kılınç İ. Tc-99m-Mercaptoacetyltriglycine
and Tc-99m-dimercaptosuccinic acid scintigraphies for the evaluation of
renal parenchymal lesions in infants. J Med Sci 2009; 29: 1206-1211.
6. Gökçe A, Çamlıyurt L, Ekmekçioğlu O. Bilateral Renal Cell Carcinoma:
Case Report. Erciyes Medical Journal 2008; 30: 201-204.
7. Sağer S, Asa S, Kabasakal L. The Radiopharmaceuticals Used for Renal
Scintigraphies. Turk Urol Sem 2011; 3: 88-90.
8. Rushton HG, Majd M. Dimercaptosucclnic acid renal scintigraphy for the
evaluation of pyelonephritis and renal scarring: A review of experimental
and clinical studies. J Urol 1992; 148: 1726-1732.
9. Mercan U. Toksikolojide serbest radikallerin önemi. YYU Vet Fak Derg
2004; 15: 91-96.
10. Kamiloğlu NN, Beytut E, Kamiloğlu A. Changes in lipid peroxidation and
antioxidant environment of spinal fluid with the use of bupivacaine for
spinal anesthesia. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2011; 17: 25-30.
11. Lowry OH, Rosebrough NJ, Farr AL, Randall RJ. Protein measurement
with the Folin phenol reagent. J Biol Chem 1951; 193: 265-275.
12. Drapper HH, Hadley M. Malondialdehyde determination as index of lipid
peroxidation. Methods Enzymol 1990; 186: 421-431.
13. Woolliams JA, Wiener G, Anderson PH, McMurray CH. Variation in the
activities of glutathione peroxidase and superoxide dismutase and in the
concentration of copper in the blood various breed crosses of sheep. Res
Vet Sci 1983; 34, 69-77.
14. Paglia DE, Valentine WN. Studies on the quantitative and qualitative
characterization of erythrocyte glutathione peroxidase. J Lab Clin Med
1967; 70: 158-169.
15. Aebi H. Catalase in vitro. Methods Enzymol 1984; 105: 121-261.
99m
Tc DİMERKAPTOSÜKSİNİK
ASİT (DMSA UYGULAMASININ
RATLARDA OLUŞTURABİLECEĞİ
OLASI OKSİDATİF STRESİN
ARAŞTIRILMASI
NOBEL MEDICUS 27 | C LT: 9, SAYI: 3
57