Mesleki Rehberlik

Trabzon Rehberlik ve Araştırma
Merkezi
Süleyman SÜRÜL
Rehberlik Psikolojik Danışmanlık Hizmetleri Bölüm
Başkanı
Trabzon 2013
Nelerden Bahsedeceğiz
*Rehberlik Nedir?
*Rehberlikte Hizmet Alanları
*Mesleki Rehberlik
*Meslek Gelişim Süreci
*Mesleki Rehberlikte Öne Çıkan Sorunlar
*Mesleki Rehberlikte Hedef Kitle
*Mesleki Rehberlik Stratejimiz ve Ana Noktalar
*Meslek Seçiminde Yapılan Yanlışlar
*Mesleki Psikolojik Danışma Süreci
*Mesleki Rehberlik ve yönlendirme
*Mesleki Rehberlikte Kullanılan ölçme araçları
*Mesleki Rehberlik ile ilgili kurumlar ve çalışma
alanları
Rehberlik Nedir?
Rehberlik bireyin kendini tanıması, kendini
gerçekleştirmesi ve ilgi, yetenekleri, değerleri
doğrultusunda bir meslek seçmesi için bireye
yapılan bireysel profesyonel bir yardım sürecidir.
Rehberlikte Hizmet Alanları
Bilgi Toplama ve Yayma
Oryantasyon
Yöneltme ve
Yerleştirme
Psikolojik Danışma
İzleme
Değerlendirme
Çevre/Veli İle İlişkiler
Araştırma ve
Geliştirme
Bireyi Tanıma
Müşavirlik (Konsültasyon)
Mesleki Rehberlik
Bireyin potansiyelini maksimum düzeyde ortaya
koyabileceği en uygun mesleği seçmesine ve bu
süreçte bireye kendini tanıması için yapılan her
türlü profesyonel yardıma ‘Mesleki Rehberlik ‘
diyoruz.
Mesleki Gelişim Süreci
-Uyanış ve farkında olma (5-12 yaş)
-Meslekleri keşfetme araştırma(12-15 yaş)
-Karar verme(15-18 yaş)
-Hazırlık (18-23 yaş)
-İşe Yerleştirme
Mesleki Rehberlikte Öne Çıkan Sorunlar
İlgilerim, yeteneklerim neler?
 Nasıl bir eğitim almalıyım?
 Bir iş bulabilmem için yeterli ve gerekli becerileri nasıl
kazanacağım?
 İşverenlerin çalışanlarından talep ettikleri mesleki beceriler
neler ?
 Geleceğin meslekleri neler?
Mesleki Rehberlikte Hedef Kitle
*Öğrenciler
*Gençler
*Yetişkinler
*Özel gereksinimli bireyler
*İşsizler
*Emekliler
Mesleki Rehberlik Stratejimizde Ana Noktalar
*Bireylerin kendini tanıması
*İlgi, yetenek, değerlerin farkında olması
*Bireylerin çeşitli meslekleri tanımaları
*Kendi özelliklerine en uygun meslekleri
seçmeleri
*Seçtikleri mesleklere hazırlanmaları
KENDİNİ TANIMAK
Kişinin kendini tanıması ;
•
•
•
•
•
•
Yeteneklerinin
İlgilerinin
Değerlerinin
Beklentilerinin
Fiziksel özelliklerinin
Kişilik özelliklerinin farkına
varmasıyla gerçekleşir

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ BAŞLICA
FAALİYETLER

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

ÇALIŞANLARDA ARANAN NİTELİKLER

MESLEĞE HAZIRLANMA VE GİRİŞ

MESLEKTE İLERLEME VE KAZANÇ

İŞ BULMA OLANAĞI VE MESLEĞİN
GELECEĞİ

MESLEĞİN SAĞLADIĞI OLANAKLAR
En çok
neleri
yapmaktan
zevk
alıyorum?
Nasıl biriyim?
Özelliklerim
neler? Neleri iyi
yapıyorum?
En başarılı
hissettiğim
alanlar
nelerdir?
Nasıl bir
ortamda daha
rahat ve verimli
çalışabiliyorum?
10 yıl sonra neler
yapıyor olacağım?
Meslek Seçiminde Yapılan
Yanlışlar
BENLİK
KAVRAMI,YET
ENEKLERİ,İLG
İLERİ VE
ZEKASI
CİNSİYET VE
FİZİKSEL
ÖZELLİKLER
KENDİ İSTEK
VE
HAYALLERİ
MESLEKİ
OLGUNLUK
DÜZEYİ
ÇALIŞMA
ALIŞKANLIKL
ARI
MESLEK
HAKKINDAKİ
BİLGİ DÜZEYİ
AKRANLARIN
ETKİ VE
DÜŞÜNCELER
İ
MESLEK
SEÇİMİ
ÇEVRENİN
ETKİSİ,
ÜLKENİN
EKOMİSİ VE
TEKNOLOJİK
GELİŞMELER
MESLEĞİN
TOPLUMDAKİ
YERİ, GELİRİ
VE TALEP
OKUL
BAŞARISI VE
ÖĞRETMENLE
RİN
BEKLENTİLERİ
AİLENİN
SOSYOEKONOMİK
DURUMU
AİLENİN
BEKLENTİLERİ
VE
DÜŞÜNCELER
İ
Rehberlik
Danışmanlık
Mesleki
Rehberlik
Psikolojik
Rehberlik
İş Pazarı
Konuları
Mesleki Psikolojik Danışmada İlke ve Teknikler
-Bireysel özelliklerin tanınması
-Mesleki Psikolojik Danışma
-Gereksinimlerin belirlenmesi
-Meslekler ve Eğitim olanakları hakkında bilgi
verme
-Karar verme becerisini geliştirme
-Meslek kararı vermede yetkinlik algısı geliştirme
Mesleki Psikolojik Danışmanlık ve Aşamaları
1. Basamak: İlişki Oluşturma
2. Basamak: Problemi Belirleme
3. Basamak: Amaç Oluşturma
4. Basamak: Danışma Müdahalesi
5. Basamak: Değerlendirme, Sonlandırma
veya Sevk
Mesleki Rehberlikte Kullanılan Ölçme
Araçları
-Akademik Benlik Kavram Ölçeği
-Mesleki Olgunluk Ölçeği
-Kendini Değerlendirme Envanteri
-Mesleki Yönelim Envanteri
-Kuder İlgi Envanteri
-Hacettepe Kişilik Envanteri
-Mesleki Eğitim Belirleme Testi
-Holland Mesleki Tercih Envanteri
-Kendini Araştırma Envanteri
-Edwards Kişisel Tercih Envanteri-
Mesleki Rehberlik ve
Yönlendirme
RAM
IŞKUR
Okullar
HEM
METEM
REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
Rehberlik
ve
Araştırma
Merkezleri;
eğitim-öğretim
kurumlarındaki Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık hizmetlerinin il
genelinde etkin ve verimli şekilde yürütülmesine ilişkin gerekli tüm
çalışmalar ile birlikte ildeki özel eğitim gerektiren bireylerin
tanılanmaları, özür durumlarına uygun eğitim ortamlarına
yönlendirilmeleri ve bu bireylere yönelik rehberlik ve psikolojik
danışma hizmetlerini yürütmekle görevli kurumlardır.
ÖĞRENCİLER
ENGELLİLER
ÖĞRETMENLER
OKULLAR
VELİLER
Rehber Psikolojik Danışman
(Mesleki ve Eğitsel Rehberlik )
İlköğretim Kurumları Mesleki Rehberlik
Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi
Yapılan Bilgilendirme Sayıları
Öğrenci
Yapılan Bilgilendirme
Çalışmalarının Konusu
Öğretmen
Sayısı
Mahalli
Basın
Aile
Sayısı
Okull RA
Okullar RAM
ar
M
Okul RA Okulla RA
lar
M r
M
Sınav hakkında bilgi verilen
3927
1041
305
9
754
Üst Öğretim Programları
hakkında bilgi verilen
1556
120
187
9
403
Sınav kaygısı ve baş etme yolları
3126
konusunda bilgi verilen
240
71
8
55
1
150
1
100
1
643
24
Ortaöğretim Kurumları Mesleki Rehberlik
Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi
Yapılan Bilgilendirme Sayıları
Yapılan
Bilgilendirme
Çalışmalarının Konusu
Öğrenci
Sayısı
Öğretmen
Sayısı
Aile
Mahalli
Basın
Okull
Okull
Okul RA Okull
RAM
RAM
RAM
ar
ar
lar M
ar
Sınav hakkında bilgi verilen
3927 1041 305
9
754
Üst Öğretim Programları
hakkında bilgi verilen
1556
9
403
Sınav kaygısı ve baş etme yolları
3126
konusunda bilgi verilen
120
240
187
71
8
55
1
150
1
100
1
643
25
İŞ-KUR
İşgücü piyasası ihtiyaçları doğrultusunda; iş ve işçi
bulmaya aracılık hizmetini etkin bir şekilde sunan kurum
işgücünün istihdam edilebilirliğini artırmaya yönelik aktif
programlar yoluyla istihdamı kolaylaştırmak, korumak,
geliştirmek, çeşitlendirmek ve işini kaybedenlere geçici
bir süre gelir desteği sağlamaktadır.
ÖĞRENCİLER
ÖZÜRLÜLER
İŞ ARAYANLAR
İŞVERENLER
ESKİ HÜKÜMLÜLER
İŞSİZLİK SİGORTASI
MESLEKİ EĞİTİM
İş ve Meslek Danışmanı
(İş-Kur iş ve meslek danışmanlığı
servisi)
HALK EĞİTİM
Örgün eğitim sistemi dışına çıkmış yetişkinlerin yaşı ne
olursa olsun ihtiyaç duydukları alanlarda eğitim vermek,
piyasa şartlarına uyum sağlayabilecek bilgi ve tecrübeyi
aktarmak, gelişmiş ülkelerin çalışma ve eğitim seviyesine
ulaşmalarını sağlamak için faaliyet göstermektedir.
MEZUN OLAN
ÖĞRENCİLER
ENGELLİLER
İŞ ARAYANLAR
İŞVERENLER
DEZ AVANTAJLI
GRUPLAR
MESLEKİ EĞİTİM
Rehber Psikolojik Danışmanı
(örgün ve yaygın eğitim kurumları)
MESLEKİ TEKNİK EĞİTİM
Gelişen ve değişen dünyada , toplumun yaşam kalitesine
katkı sağlayacak özellikte , nitelikli mal ve hizmet
üretebilen , vasıflı iş gücüne sahip Kalfa , Usta ve Usta
Öğretici yetiştirmek için mesleki eğitim faaliyetleri
yürütmektedir.
ÖRGÜN EĞİTİM DIŞINA
ÇIKMIŞ ÖĞRENCİLER
ENGELLİLER
İŞ ARAYANLAR
KADINLAR,
HÜKÜMLÜLER
YAŞLILAR
İŞVERENLER
MESLEKİ EĞİTİM
Rehber Psikolojik Danışmanı
(örgün ve yaygın eğitim kurumları)
SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER
Trabzon 2013