Türk Telekom`un başarı faktörleri

Transkript

telefondan bilişime...
faaliyet raporu
2003 >>
içindekiler
02 > temel finansal
göstergeler
04 > işletme verileri
02 > başlıca performans
göstergeleri
>>
06 > 2003 yılının önemli
gelişmeleri
09 > yönetim kurulu
başkanı’nın mesajı
12 > kilometre taşları
10 > genel müdür’ün
mesajı
14 > strateji ve
başarı faktörleri
16 > yönetim ve
denetim kurulu
13 > yasal yapı
17 > üst yönetim
19 > türkiye ekonomisi
ve telekomünikasyon
sektörü
29 > 2003 yılı faaliyetleri
67 > finansal
performans
76 > organizasyon
şeması
“köklü”
Temeli 1840 yılında Postahane-i Amirane adıyla Sultan
Abdülmecit tarafından atılan günümüzün Türk Telekom’u 50 hatlık
ilk manuel telefon santralını 1909 yılında İstanbul Büyük Postane
binasında kurmuştur. O günden bugüne içinde olduğu dönemlerin
teknolojilerini yakından izlemeye özen gösteren Türk Telekom
kendi coğrafyasında bir teknoloji lideridir.
> temel
finansal
göstergeler
(katrilyon TL)
brüt satışlar
2001> 9,14
2002> 8,14
2003>
7,68
net satışlar
2001> 7,77
2002> 6,96
2003>
6,56
net kar
2001> 1,24
2002> 0,94
2003>
başlıca
performans
göstergeleri >
02>03
Milyon TL
ARPU
Toplam Gelir / Personel
Toplam Gider / Personel
Dönem Karı / Personel
Toplam Gelir / Abone
Toplam Gider / Abone
Dönem Karı/ Abone
Net Kar / Özkaynaklar (%)
1,56
2001
2002
2003
410
135.075
88.408
46.667
486
318
168
0,13
355
118.000
87.636
30.364
391
290
101
0,06
332
117.942
86.781
31.161
361
266
95
0,11
FVAÖK (EBITDA)
2001> 3,28
2002> 2,37
2003>
2,54
faaliyet karı
2001> 2,45
2002> 1,99
2003>
2,16
serbest
nakit akışı
2001> 1,23
2002> 1,31
2003>
2,07
kamuya aktarılan
kaynak*
2001> 3,45
2002> 3,82
2003>
4,95
(*) Hazine payı, temettü,
vergi v.b.
Not: Türk
Telekomünikasyon
A.Ş.’nin (bağlı ortaklıkları
hariç) bağımsız
denetimden geçmiş,
enflasyon muhasebesine
göre düzeltilmiş
rakamlarıdır.
> işletme
verileri
Sabit Telefon Santral Kapasitesi
Sabit Telefon Abone Sayısı
Abone Yoğunluğu
(Hat)
(Adet)
2002
2003
21.082.724
21.162.715
18.914.857
18.916.721
26,96
26,55
90,02
97,07
90,77
97,73
(%)
Sayısallaşma Oranı
- Santral
- Transmisyon
(%)
2002
2003
2.441.538
954.612
2.530.184
1.044.400
Kablo TV
- Kapasite (Home passed)
- Abone Sayısı (Adet)
TTNet
-
TURPAK
-
2002
2003
128
28
3.905
12.144
128
63
5.538
11.756
2002
2003
286.820
2.967
112
3.642
17.850
302.984
56.624
122
4.505
42.700
(Adet)
Dial-Up
ADSL
ATM
Frame Relay
Kablo TV
(Adet)
ADSL
ATM
Frame Relay
X25
Kiralık Data Devreleri
(Adet)
2002
2003
45.528
48.565
“müşteri odaklı”
Telekomünikasyon sektöründe meydana gelen liberalleşme ve
özelleştirme sürecinde rekabette öne çıkan hizmet algılamasında,
yeni teknolojilerin müşteri memnuniyetini sağlayacak şekilde
sunulması önem arz etmektedir. Türk Telekom çağdaş yönetim
felsefesinde müşteri memnuniyetini ön planda tutan vizyon anlayışı
ile dün olduğu gibi bugün de sunulan hizmetlerden memnun ve
mutlu bir müşteri portföyü oluşturmayı hedeflemektedir.
04<05
Özelleştirme
Çalışmaları
Hızlandı
> 2003 yılının
önemli
gelişmeleri
>>
Kasım 2003 tarihinde yeni satış stratejisini içeren Bakanlar
Kurulu Kararı yayınlanarak, Şirket hisselerinin en az %51’inin
tek seferde blok olarak satılması ve blok satıştan sonra, kalan
hisselerin Türk Telekom İhale Komisyonu’nca belirlenecek
süreç çerçevesinde halka arz edilmesi kararlaştırılmıştır.
İhale ilanı öncesi bilgilendirme süreci çerçevesinde ilgilileri
özelleştirme süreci, Türk telekomünikasyon sektörü ve Türk
Telekom'un hukuki, operasyonel ve mali durumuna yönelik
olarak bilgilendirmek ve potansiyel yatırımcıların özelleştirme
sürecine ilişkin görüşlerini almak amacıyla 21 Nisan 2004
tarihinde Özelleştirme İdaresi tarafından duyuru yapılmıştır.
2003 Sonunda
Türk Telekom’un
Ses Tekel Hakkı
Kalktı
31 Aralık 2003 tarihi itibarıyla Türk Telekom’un, telekomünikasyon
şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini
kapsayan telefon hizmetlerine ilişkin tekel hakkı ortadan
kaldırılarak, ses iletimi serbest piyasa koşullarında rekabete
açılmıştır. Böylece, piyasaya yeni işletmecilerin girmesi suretiyle
rekabet ortamında tüketicilerin alternatif hizmetler temin etmesine
olanak sağlanmıştır.
>>
GSM
Sektöründe
Yılın Birleşmesi
(Aycell + Aria)
Bu gelişme;
• Cumhuriyet tarihinin en büyük şirket birleşmesi ve
• Bir kamu şirketi (Türk Telekom) ile bir uluslararası operatörün
(TİM) birleşmesi olması açısından önemlidir.
06>07
Türk Telekom ile Nisan 1998
ayında Turkcell ve Telsim
firmaları arasında
Şebekelerarası İrtibat ve
İşbirliği Sözleşmeleri
imzalanmıştır. Bu tarihten
itibaren yaklaşık beş yıldır
arabağlantı gelirlerinin
paylaşımı ve çağrı
sonlandırma ücretleri
tartışmalı hale gelmiş ve bir
çok olay yargıya intikal
etmiştir. Büyük bir sorun
haline gelen bu olayın çözümü
için Türk Telekom tarafından
Haziran 2003 ayında sözleşme
görüşmeleri başlatılmış,
yaklaşık üç ay süren bir
görüşme maratonundan sonra
GSM firmaları ile 20 Eylül 2003
tarihinde imzalanan
"Şebekelerarası İrtibat ve
İşbirliği Sözleşmesine Ek
Protokol" ile yaşanan sorunlar
çözülmüştür. Bunun
sonucunda Şirket lehine
yaklaşık bir yılda 625 trilyon
TL kaynak yaratılmıştır.
Telekomünikasyon
Kurumu’nca
Yapılan Sektörel
Düzenlemeler
>>
2003 yılı içinde yasal
düzenlemeleri tamamlanarak
19 Şubat 2004 tarihinde Aycell
ve Aria birleşmesi sonucu
%40'ar hissesi Türk Telekom ve
TİM'e, %20 hissesi İş Bankası
Grubu’na ait olan TT & TİM
İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
>>
unvanına sahip yeni bir şirket
kurulmuştur. Birleşme
sonucunda önemli operasyonel
ve mali sinerjiler yaratılmıştır.
Özellikle Aycell'in gerçekleştirdiği hızlı altyapı gelişimi ve abone
sayısı artışı ile Aria'nın ortaya koyduğu yaratıcılık ve
markalaşma başarısından önemli ölçüde yararlanılmıştır. Yeni
şirket (TT&TİM) ayrıca Türk Telekom'un derin pazar bilgisini,
TİM'in uluslararası mobil telefon sektöründeki birikimini ve
Türkiye'nin en köklü finans kuruluşlarından Türkiye İş
Bankası'nın finansal deneyimini bir araya getirmiştir.
GSM Operatörleri
ile Arabağlantı
Sorunları
Giderilerek Yaklaşık
625 Trilyon TL Ek
Kaynak Sağlandı
>>
Nisan 2003 ayında Bakanlar
Kurulu'nca alınan ilke kararı
çerçevesinde Türk Telekom’un
özelleştirmesinde halka arz ve
minimum %51'lik blok satış
hazırlıklarının eşanlı
yürütülmesi, bu yöntemlerden
hangisinin uygulanacağına ise
oluşacak piyasa koşulları
çerçevesinde karar verilmesi
hükme bağlanmıştır.
Telekomünikasyon Kurumu tarafından hazırlanan "Telsiz ve
Telekomünikasyon Terminal Ekipmanları Yönetmeliği" ile
"Erişim ve Ara Bağlantı Yönetmeliği" Mayıs 2003 ayında Resmi
Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Telekomünikasyon Kurumu tarafından “Üç Haneli Kısa
Numaralara İlişkin Usul ve Esaslar” belirlenmiş, "Ortak
Yerleşim ve Tesis Paylaşımı Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ"
ile "Telekomünikasyon Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Ek Yönetmelik" yürürlüğe girmiştir.
Türk Telekom’un
Yurtdışı Data
Kapasitesi
Artırıldı
>>
Türk Telekom’un yurtdışı
irtibatlarını artırarak Avrupa
ülkeleri ve Amerika’ya geniş
kapsamlı erişim sağlanmasını
temin edecek uluslararası fiber
optik kablo sistemi için çıkılan
ihale sonuçlandırılarak Ekim
2003’de sözleşme
imzalanmıştır. Bu proje ile 2003
yılı başındaki mevcut yurtdışı
data kapasitesinin 1.000 kat
artırılması olanağı sağlanmış
olacaktır.
Metro Ethernet Şebekesi Kurma Çalışmaları
Başlatıldı
Türk Telekom’un fiber optik altyapısı üzerinden kurumsal
müşterilerine, İnternet servis sağlayıcılarına, içerik sağlayıcılarına,
İnternet data müşterilerine, özel ve tüzel müşterilere geniş bantlı
güvenilir, kesintisiz İnternet veri iletişimi ile katma değerli
servislerin verilmesi amacıyla düzenlenen "Metro Ethernet
Şebekesi" ihalesi sonuçlanmıştır. Projenin uygulama aşamasına yıl
içinde geçilmiştir.
WLAN Kablosuz
İnternet Servisi
Deneme Amaçlı
Olarak Verilmeye
Başlandı
>>
Kullanıcılara taşınabilir
bilgisayarlar üzerinden
kablosuz olarak çok yüksek
hızlarda İnternete ve diğer
kablosuz servislere erişim
olanağı sağlayacak olan
WLAN Kablosuz Haberleşme
Servisi, deneme amaçlı
olarak, TBMM, Hazine
Müsteşarlığı, Türk Telekom
Genel Müdürlüğü Kampüsü,
hava alanları, oteller ve bazı
iş merkezlerinde verilmeye
başlandı.
Meclise Dokunmatik İnternet
Yeni yasama döneminde
milletvekillerinin kulislerde
dinlenirken İnternet erişiminden
yararlanabilmeleri için iktidar ve
muhalefet kulislerine dokunmatik
ekranlı kiosklar kurulmuştur.
Meclis’e gelen ziyaretçilerin de
İnternet ortamından
yararlanabilmeleri için ziyaretçi
salonlarına da kiosklar kurulması
planlanmıştır.
EURIASIASAT Ankara İrtibat
Ofisi Açıldı
Türk Telekom’un %75 hissesine
sahip olduğu EURIASIASAT
şirketinin Ankara İrtibat Ofisi
Eylül 2003 ayında açılmıştır.
Bu sayede şirket giderlerinden
yıllık 1.5 milyon ABD doları
tasarruf sağlanarak TURKSAT-2A
uydusunun transponderlarının
pazarlama olanakları da
artırılmıştır.
Geniş Bant İnternet
Erişimi Sağlayacak
ADSL Altyapı
Yatırımlarına Hız
Verildi
>>
2002 yılı sonu itibarıyla
1166/1045 Mbps olan yurtdışı
İnternet çıkış kapasitesi 2003
yılı içinde eklenen kapasitelerle
1.709/1.554 Mbps’a ulaşmıştır.
2004 yılı Haziran ayı başında
ise bu kapasite 4.350/4.040
Mbps’a yükselmiştir.
Yeni bir altyapıya gerek duymadan mevcut bakır kablolar
üzerinden yüksek hızda veri, ses ve görüntü iletişimini aynı
anda sağlayacak olan XDSL altyapısının genişletilmesi amacıyla
60.000 port satışı tamamlanmıştır. 200.000 portun uygulamaya
alınabilmesi için çalışmalar devam etmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı ile "MEB İnternete Erişim Projesi
Protokolü" imzalanmıştır. Bu protokol kapsamında yaklaşık
40.000 okula ADSL İnternet hizmeti Türk Telekom tarafından
sağlanacaktır.
Çağrı Merkezi
(Call Center)
İhalesi Yapıldı
>>
Kurulacak Çağrı Merkezi ile
müşteriler Türk Telekom
işyerlerine gelmeden telefon,
İnternet ve benzeri teknolojileri
kullanarak işlemlerini
gerçekleştirebileceklerdir.
Sistemlerin kurulması amacı ile
Kasım 2003 ayı içinde ihale
yapılmış, Çağrı Merkezi
hizmetlerinde çalışacak olanların
dış kaynak kullanımı yoluyla
karşılanması amacı ile gerekli
sözleşme imzalanmıştır.
Günlük gecikme bedeli Eylül
2003 ayından geçerli olmak
üzere %0,4’den (binde dört)
%01,5 (binde birbuçuk)’a,
taksitlendirme bedeli ise
aylık %7’den %4’e
düşürülmüştür.
Müşteri Odaklı
Hizmet Anlayışı
Çerçevesinde
Müşterilere Önemli
Olanaklar Tanındı
Trafik güvenliğinin
sağlanması ve kazalara karşı
önceden tedbir alınması
amacıyla Türk Telekom’un
vermekte olduğu "154 Alo
Trafik" hizmeti Eylül 2003
ayından geçerli olmak üzere
ücretsiz sunulmaya
başlanmıştır.
>>
Hızlı İnterneti yaygınlaştırmak
amacıyla Aralık 2003 ayında
ADSL hizmetlerinde
promosyon kampanyası
başlatılmış ve fiyatlar %59 ile
%82’lere varan oranlarda
düşürülmüştür.
“yaygın”
Marka bilinirliğinin müşterilerinde yarattığı güven, ülkemizin en
büyük müşteri tabanı sayesinde belirli pazarlara farklı hizmetlerle
ulaşabilme olanağı ve insan kaynağı ile organizasyon yapısında
geçmişten gelen deneyimi Türk Telekom’u Türkiye’nin gurur
duyduğu bir kurum haline getirmektedir. Müşteri gereksinimlerine
hızlı ve etkin bir şekilde yerinde yanıt verebilen Türk Telekom, ülke
genelinde yaygın bir hizmet ağına sahiptir.
08>09
> yönetim kurulu
başkanı’nın mesajı
Türk Telekom’un diğer ülke örneklerinde olduğu gibi hem telekom
pazarında en büyük oyuncu hem de karlı ve yatırım kapasitesi
yüksek verimli bir şirket olarak faaliyetlerini devam ettireceğine olan
inancım tamdır.
oluşturmak amacıyla, pazarın
önünü açacak düzenlemeler
çıkarmaktadır.
Telekomünikasyon Kurumu
düzenlemelerine tabi olan Türk
Telekom, telekomünikasyon
sektöründe 1 Ocak 2004 tarihi
itibariyle başlayan
serbestleşmeyle birlikte giderek
hız kazanan regülasyon
faaliyetleri çerçevesinde temel
bazı hedefleri sağlamaya
yönelik çalışmalarını
yoğunlaştırmıştır. Bu hedefler,
büyümenin hızlandırılması ve
yatırımların artırılması, daha iyi
ve yeni alternatif hizmetlerin
oluşması, yeni hizmet
sağlayıcıların pazara girişi,
maliyetlerin düşürülmesi ve
buna paralel olarak fiyatların
düşürülmesi olarak sıralanabilir.
Telekomünikasyon sektöründe
Avrupa Birliği müktesebatına
uyum hedefi çerçevesinde
gerçekleştirilen reform
çalışmalarının sonucunda,
mevzuatımızda gerekli
düzenlemelere gidilerek
ülkemizde telekomünikasyon
sektöründe serbestleşmenin
yolu açılmıştır.
Telekomünikasyon sektörünün
gelişmesi, endüstrideki diğer
sektörlerin gelişebilmesi için
anahtar konumda olduğundan,
telekomünikasyon sektörünü
düzenlemek üzere bağımsız bir
kurum olarak kurulan
herkese açık bir
telekomünikasyon pazarı
Türk Telekom, 31 Aralık 2003
tarihiyle başlayan serbestleşme
sürecinde kendini rekabet
ortamına hazırlamak, rekabet
ortamında başarılı olabilmek ve
gelirlerini korumak için çeşitli
programlar uygulamış ve
stratejilerini, gerek küresel
telekomünikasyon sektöründeki
gelişmeler gerekse ülkemizdeki
mevcut ve potansiyel
telekomünikasyon imkanlarını
dikkate alarak yeniden
belirlemiştir.
Telekomünikasyon sektöründeki
tam rekabet ortamına hazırlıklı
girebilmek için başlattığı
kapsamlı değişim projeleri ve
çalışmalar sonucunda, oluşan
tam rekabet ortamında
değişime açık ve geniş bir
altyapıya sahip olacak Türk
Telekom diğer ülke örneklerinde
olduğu gibi hem Telekom
pazarında başarılı bir yerleşik
operatör hem de karlı ve yatırım
kapasitesi yüksek verimli bir
şirket olarak faaliyetlerine
devam etmeyi amaçlamaktadır.
Diğer taraftan serbestleşmede
izlenecek yolun, özelleştirmenin
başarısı üzerinde büyük bir
etkisi olacaktır. Hedefleri ve
öncelikleri doğru belirlenmiş
başarılı bir serbestleşme,
sektör, tüketici ve devlet
yönünden sağladığı faydaların
yanı sıra özelleştirmenin
başarısını artırarak yine sektör,
tüketici ve devlete fayda
sağlayacak ve Türk Telekom
özelleştirmenin tamamlanması
sonucunda tam rekabet
ortamında rakipleri ile eşit
koşullarda yarışabilecektir.
Saygılarımla,
Erkan Akdemir
Yönetim Kurulu Başkanı
> genel müdür’ün mesajı
Önümüzdeki günlerde bizi bekleyen önemli görevlerden biri de
Türk Telekom’u müşteri odaklı bir kurum kimliğine dönüştürmek olacaktır.
böylesine büyük bir kurumda
pazarlama ve satış kültürünü
yerleştirmenin güçlüklerini
biliyoruz. Her ticari şirket gibi biz
de müşterilerimizi memnun
etmeliyiz. Temel amacımız bu
olmalı. Bunun adımlarını 2003
yılında uygulamaya koyduğumuz
bazı yeni ürün ve hizmetlerle attık.
Bunlara önümüzdeki dönemlerde
de devam edeceğiz.
Türk Telekom’un başarılarının
arkasındaki en önemli unsurlardan
biri, bugüne kadar tekel
konumunda olmasına rağmen bir
tekel gibi davranmaması olmuştur.
Benzer ortamlarda tekel konumuna
sahip olmadan çalışan
telekomünikasyon şirketleri ile
karşılaştırılabilir bir kalitede hizmet
sunuyor olması, önümüzdeki
özelleştirme süreci içinde Türk
Telekom’un en güçlü yanlarından
birini oluşturacaktır. Bugüne kadar
bir rakibi olmadan rakibi
varmışcasına hizmet sunan
Şirketimiz, bundan böyle rekabetin
olduğu ortamda da aynı hizmet
kalitesini sürdürerek başarılarına
devam edecektir.
Bir ticari şirket mantığı ile
yönetilmesi sayesinde Türk
Telekom, başarılı bir mali
performans sergileyebilmekte,
güçlü sermayesi ile yatırımlarını
sürdürebilmektedir. Bu yönetim
anlayışı ile uzun süredir ertelenmiş
olan bazı zorunlu işler ve öncelikli
olarak data hizmetlerinin
yaygınlaştırılması, mevcut IT
altyapısının iyileştirilmesi ile mevcut
servislerin iyileştirilerek bunlar
üzerinden katma değerli servislerin
verilmesine yönelik yatırımlar
gerçekleştirilmiş ve Türk
Telekom’un çağı tekrar
yakalayabilmesi hatta bir çok
konuda çağın da ötesine
geçebilmesi sağlanmıştır.
Önümüzdeki özelleştirme sürecine
her açıdan hazır olan Türk Telekom,
bu süreci daha da büyüme ve
gelişme için bir fırsat olarak
görmektedir. Faaliyetlerimizin
aksamaması ve performansımızın
azami seviyelere çıkartılabilmesi
için tüm gayretleri göstermemize
rağmen, bir kamu kuruluşu olmanın
dezavantajları zaman zaman
önümüze çıkmaktadır. Özelleştirme
ile hem bu engellerin aşılabileceği
hem de geleceğe yönelik
atılımlarımıza daha da ivme
kazandırılabileceğine inanıyoruz.
Önümüzdeki günlerde bizi
bekleyen önemli görevlerden biri
de Türk Telekom’u müşteri odaklı
bir kurum kimliğine dönüştürmek
olacaktır. Bugüne kadar hep
teknolojinin ön planda tutulduğu
Türk Telekom ülkemizdeki en güçlü
markalardan biri. Aynı zamanda
tüm ülkeyi kapsayan bir ağ ile en
büyük müşteri kitlesine hizmet
eden kurumların başında geliyor.
Köklü geçmişi, yaygın
organizasyon yapısı, güçlü mali
durumu ve aidiyet duygusu yüksek
çalışanları ile Türk Telekom önemli
bir ekonomik değerdir. Bizim ve
özelleştirme sonucu bu kuruma
ortak olacak kişi ve kurumların
misyonu, bu değeri daha da
yükseltmek, ülkenin gurur kaynağı
olan bu kurumu çağın ötesine
taşımak olmalıdır.
Bu hızlı gelişime ayak uydurmak
için kurumumuzda sürekli değişim
yaklaşımı ile yeni uygulamalara
imza atıyoruz. Sadece "alo"
demenin ötesinde katma değeri
olan ürün ve hizmetler
geliştiriyoruz.
2003 yılının bazı önemli
gelişmelerini burada özetlemek
istiyorum:
2003 yılı içinde özelleştirme
çalışmalarına hız verilmiştir. Kasım
ayında yeni satış stratejisini içeren
Bakanlar Kurulu Kararı
yayınlanarak, Şirket hisselerinin en
az %51’inin tek seferde blok olarak
satılmasına karar verilmiştir. Kalan
hisselerin Türk Telekom İhale
Komisyonu’nca belirlenecek süre
içinde halka arz edilmesi
öngörülmüştür.
GSM operatörleri ile arabağlantı
sorunları giderilerek yaklaşık 625
trilyon TL ek kaynak sağlanmıştır.
Büyük bir sorun olarak önümüzde
duran bu olayın çözümü için
tarafımızca Haziran 2003 ayında
görüşmeler başlatılmış ve GSM
firmaları ile 20 Eylül 2003 tarihinde
imzalanan bir protokol ile yaşanan
sorunlar çözüme kavuşturulmuştur.
31 Aralık 2003 tarihi itibariyle Türk
Telekom’un, telekomünikasyon
şebekeleri üzerinden sunulan
ulusal ve uluslararası ses iletimini
kapsayan telefon hizmetlerine
ilişkin tekel hakkı ortadan
kaldırılarak, ses iletimi serbest
piyasa koşullarında rekabete
açılmıştır.
2003 yılı içinde yasal
düzenlemelerin tamamlanarak 19
Şubat 2004 tarihinde Aycell ve
Aria’nın birleşmesi sonucu %40'ar
hissesi Türk Telekom ve TİM'e,
%20 hissesi İş Bankası Grubu’na
ait olan TT & TİM İletişim
Hizmetleri A.Ş. kurulmuştur. Bu
birleşme, bir kamu şirketi ile bir
uluslararası operatörün birleşmesi
ve Cumhuriyet tarihinin en büyük
şirket birleşmesi olması açısından
son derece önemli bir gelişmedir.
2003 yılında başarılı bir mali
performans gösteren Türk Telekom
net satışlarını 6.563 trilyon TL, faiz,
vergi ve amortisman öncesi karını
(FVAÖK) 2.539 trilyon TL olarak
gerçekleştirmiştir. 2003 yılında
2.066 trilyon TL serbest nakit girişi
sağlayan Türk Telekom, başarılı
mali performansını yarattığı bu
nakit kaynak ile de pekiştirmiştir.
Çalışanlarımız bizim en önemli
sermayemizdir. Onların özveri ve
aidiyet duygusu, Türk Telekom’un
sahip olduğu üstün performansın
en önemli unsurudur. Teknolojide
ve müşteri odaklı iletişim
hizmetlerinde çağı yakalamayı
hatta çağın ötesine geçmeyi
kendine misyon edinen Şirketimiz
her yönü ile geleceğe hazırdır.
Mehmet C. Ekinalan
Genel Müdür
“yenilikçi”
Türk Telekom e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin gerçekleştirilmesinde
ve bilgi toplumuna geçişte, altyapı ve hizmet sağlayıcı olarak sahip
olduğu kapasitesini ve bilgi birikimini kullanarak, üstüne düşen
sorumluluk ve görevleri yerine getirmektedir. Bu amaçla, bir İnternet
Veri Merkezi kurularak kamu ve özel sektör kuruluşlarının İnternet
uygulamaları için gereksinim duydukları donanım ile geniş bantlı,
güvenilir ve kesintisiz İnternet erişimi ve bunun üzerinden
verilebilecek her türlü hizmetin sunulabileceği bir altyapı
planlanmaktadır. Kurulacak İnternet Veri Merkezi, e-eğitim,
e-ticaret, kurumsal yönetim hizmetleri, birleşik mesajlaşma, video
konferans, video streaming gibi katma değerli hizmetlerin de
sunulabilmesine olanak sağlayan bir yapıda olacaktır.
10<11
Türk Telekom'un temeli
23 Ekim 1840 tarihinde
Postahane-i Amirane
ad›yla Sultan
Abdülmecit taraf›ndan
at›ld›.
> kilometre taşları
‹lk manuel telefon
santral›, 1909 y›l›nda
‹stanbul Büyük
Postane binas›nda 50
hatl›k olarak tesis
edildi.
>
Türkiye'nin ilk say›sal
telefon santral›, 1984
y›l›nda Ankara
Kavakl›dere'de hizmete
al›nd›.
>
Türkiye'nin ilk uydusu
TÜRKSAT 1B 1994
y›l›nda uzaya f›rlat›ld›.
>
Türk Telekom, 23948
say›l› Resmi Gazete’de
yay›mlanan 4502 Say›l›
Kanun ile 2000 y›l›nda
K‹T statüsünden
ç›kar›larak özel hukuk
hükümlerine tabi bir
anonim flirket oldu.
>
31 Aral›k 2003 tarihi
itibar›yla Türk
Telekom’un ses tekel
hakk› kalkt›.
1994 y›l›nda
TURMEOS-1 (Türkiye
Marmara Ege Optik
Sistemi) ve TURCYOS
(Türkiye-Kuzey K›br›s
Denizalt› Fiber Optik
Kablosu) hizmete
al›nd›.
2001 y›l›nda Türk
Telekom ve Alcatel
ortakl›¤› ile kurulan
EURASIASAT flirketi
taraf›ndan yapt›r›lan
TÜRKSAT 2A uydusu
Güney Amerika'daki
Kourou Üssü'nden
uzaya f›rlat›ld›.
Aycell ve Aria 19 fiubat
2004 tarihinde birleflti.
Bu birleflme bir kamu
flirketi (Türk Telekom)
ile bir uluslararas›
operatörün (T‹M)
birleflmesi olarak
tarihe geçti.
>
12>13
>
24 Nisan 1995 y›l›nda
4000 Say›l› Kanunla
PTT'deki
telekomünikasyon ve
posta hizmetlerinin
birbirinden ayr›lmas›yla
Türk Telekomünikasyon
A.fi. kuruldu.
1985 y›l›nda
haberleflmede kanal
kapasitesini art›ran fiber
optik kablo, ilk kez
Ankara-Konya
karayolunun 37.
kilometresinden itibaren
döflenmeye baflland›.
>
1996 y›l›nda
Türkiye'nin ikinci
uydusu TÜRKSAT 1C
uzaya f›rlat›ld›.
>
Üçüncü GSM operatörü
olan Aycell, 8 Ocak 2001
tarihinde Türk Telekom
ifltiraki olarak faaliyete
geçti.
>
>
>
Genifl bant ‹nternet
eriflimi sa¤layacak
ADSL sat›fllar› 2 Nisan
2003 tarihinde bafllad›.
>
1924 y›l›nda 406 say›l›
Telefon ve Telgraf
Kanunu ile yurdun her
taraf›nda telefon tesis
etme ve iflletme görevi
PTT Genel
Müdürlü¤ü'ne verildi.
Türkiye'nin ilk otomatik
telefon santral›, 1926
y›l›nda 2.000 hatl›k
kapasiteyle Ankara'da
hizmete aç›ld›.
>
1986 y›l›nda mobil
telefon (araç telefonu)
hizmeti, Ankara ve
‹stanbul'da; ça¤r›
hizmeti de Ankara,
‹stanbul ve ‹zmir'de
hizmete verildi.
>
1987 y›l›nda Avrupa'da
ilk olarak uydu sistemi
üzerinden video
konferans ülkemizde
gerçeklefltirildi.
>
Türkiye Ulusal ‹nternet
Altyap› A¤› (TURNET)
1996 y›l›nda hizmete
al›nd›.
> yasal yapı
fiehirleraras› ve
milletleraras›na aç›k
ankesörler 1982 y›l›nda
kurulmaya baflland›.
>
‹lk olarak 1988 y›l›nda
Ankara, Çankaya'da
Kablo TV hizmeti
verilmeye baflland›.
>
1996 y›l›nda yüksek
h›zl› veri iletimine
olanak sa¤layan Frame
Relay hizmeti devreye
sokuldu.
>
1979 y›l›nda, ilk uydu
haberleflme yer
istasyonunun hizmete
al›nmas›yla ‹NTELSAT
üzerinden Atlantik
bölgesi uydular›
kullan›larak 13 ülke ile
haberleflme sa¤land›.
>
1998 y›l›nda GSM
lisans› 25 y›ll›¤›na
Turkcell ve Telsim
flirketlerine devredildi.
>
>
PTT İşletmesi Genel Müdürlüğü, 4000 Sayılı Kanun ile, T.C.
Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Türk Telekomünikasyon
A.Ş. olarak ikiye ayrılmıştır. Her iki kurum, 24 Nisan 1995
tarihinden itibaren bağımsız olarak faaliyetlerini
sürdürmektedir.
Daha sonra 4502 ve 4673 Sayılı Kanunlar ile ülkemizdeki
telekomünikasyon sektörü liberalize edilerek serbest
rekabete açılmış ve Türk Telekom ile ilgili yasal düzenlemeler
yapılmıştır. Böylece Türk Telekom, KİT statüsünden
çıkartılarak 406 Sayılı Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi,
sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kamu kurum,
kuruluş ve ortaklıklarına uygulanan mevzuatın uygulanmadığı
bir anonim şirket statüsüne kavuşturulmuştur. Türk
Telekom’un tüm hisseleri T.C. Başbakanlık Hazine
Müsteşarlığı’na ait olup, hisselerinin yarıdan fazlası kamuda
kaldığı sürece TBMM denetimine tabidir.
1994 y›l›nda Türkiye
GSM teknolojisiyle
tan›flt›. Haberleflmede
s›n›r tan›mayan GSM
ilk kez Ankara, ‹stanbul
ve ‹zmir'deki
abonelerine hizmet
vermeye bafllad›.
1998 y›l›nda ‹nternet
eriflimini Türkiye
geneline yaymak, h›zl›
ve kaliteli hizmet
sunabilmek amac›yla
Ulusal ‹nternet Altyap›
A¤›’na (TTnet) iliflkin
sözleflme imzaland›.
"Türkiye’nin güvenilir iletişim
sağlayıcısı olmak"
> strateji
ve başarı
faktörleri
Vizyonumuz > Geleceğin
rekabet ortamında iletişim
pazarındaki sabit hat,
mobil, veri ve katma değerli
telekomünikasyon
hizmetlerinde tercih edilen
operatör olmak.
Misyonumuz > Türkiye
pazarlarındaki bütün
segmentlere hitap edecek
şekilde yaratıcı ve yenilikçi
telekomünikasyon ürünleri
ve hizmetleri geliştirmek ve
bunları müşteri odaklı bir
yaklaşımla pazarlamak.
Stratejik Hedeflerimiz >
Satış ve Pazarlama Yetkinliklerini Belirgin Bir Şekilde Geliştirme >
Kurumsal Pazarda Olumlu Bir Ün Oluşturma >
Ürün Yelpazesini Genişletme >
Yetenekli İnsan Gücünün Elde Edilmesi ve Korunması >
Hizmet Kalitesini Artırma >
Teknolojik Yenilikleri Müşteriler Lehine Kullanma >
14>15
Değerlerimiz >
Müşteri Odaklılık >
Ortaklığa Güven >
Yaratıcılık >
Kaliteye İnanç >
> başarı faktörleri
Telekom sektöründe bugüne kadar gösterdiğimiz verimli
ve etkin hizmetlerin arkasında yatan başarı faktörlerimiz >
Kurumumuza olan güven ve imaj,
Türk Telekom marka bilinirliğinin müşterilerimizde
yarattığı güven,
Ulusal ve uluslararası iletişim ağlarına sahip olmamız,
Teknolojik altyapı yatırımları nedeni ile pazara yön
verecek bir konumda olmamız,
Sabit hat ve veri iletişimi hizmetlerindeki yeni ürün
seçiminde müşterilerimizin güvenine sahip olmamız,
Türkiye’nin en büyük müşteri tabanı sayesinde belirli
pazarlara farklı hizmetlerle ulaşabilme olanağımız,
Sürdürülebilir karlılık ve yüksek ciromuzun
oluşturduğu sağlam finansal yapımız,
Zengin ürün yelpazemiz sayesinde oluşturulabilecek
yeni gelir kalemlerimizin bulunması,
İnsan kaynaklarımızda ve organizasyon yapımızda
geçmişten gelen deneyim ve birikimimiz,
Geniş bir telekom ürün yelpazesine sahip olmamızdır.
> pazar fırsatları
Sektörde kaydettiğimiz başarı düzeyimizi sürdürülebilir kılmak
amacıyla pazardaki gelişmeleri dikkatle takip etmekte ve yeni
iş fırsatlarını değerlendirmekteyiz. Telekom sektöründe
algıladığımız pazar fırsatları >
Türkiye’nin sahip olduğu genç nüfusun, yeni teknolojilerin
ve katma değerli hizmetlerin kullanımını
kolaylaştıracak/artıracak önemli bir unsur olması,
Kişi başına düşen GSMH’deki artış ile birlikte kişi başına
düşen telekom harcamasının artacak olması,
Teknolojik gelişmelerle beraber telekomünikasyon
pazarının büyümesi,
Yeni teknolojilerin günlük hayatta kullanımının artması
sonucu talepte artışı yaşanacak olması,
Yeni coğrafi pazarlara açılma ve teknolojik gelişme
sayesinde farklı gelir kaynaklarına ulaşılabilmemiz,
Altyapımızın yeterli olması sayesinde yeni ürünleri piyasaya
daha kısa zamanda sunabilmemiz, ve
En hızlı gelişen telekom pazarı olan mobil pazardan daha
yüksek oranda pay alma olasılığımızdır.
Bu pazar fırsatlarını başarı faktörlerimiz ile
birleştirerek müşteri odaklı yaklaşımımız
sayesinde gelecekte de Türkiye’de ve yakın
coğrafyamız içinde lider telekomünikasyon
kuruluşu olmaya devam edeceğiz.
yönetim kurulu > erkan akdemir yönetim kurulu başkanı (1),
muammer türker yönetim kurulu başkan vekili (2), mehmet c. ekinalan üye ve genel müdür (3),
hamit boztaş üye (4), metin arslan üye (5), hüseyin altaş üye (6), m. doğan kubat üye (7),
süleyman karaman üye (8), hüsamettin kavi üye (9).
denetim kurulu > kenan ışık denetim kurulu başkanı (10), ibrahim şahin üye (11).
11
1
6
8
2
10
4
5
9
7
16>17
3
üst yönetim > mehmet c. ekinalan yönetim kurulu üyesi ve genel müdür (1),
celalettin dinçer genel müdür yardımcısı (2), mehmet c. toros genel müdür yardımcısı (3),
nazif burca genel müdür yardımcısı (4), şükrü kutlu genel müdür yardımcısı (5).
3
4
1
2
5
“geleceğe hazır”
18>19
türkiye ekonomisi ve
telekomünikasyon sektörü >>
2004 yılında rekabete açılan telekomünikasyon sektörü, yeni
oyuncuların piyasaya dahil olması ile tam rekabet şartlarında
hizmet kalitesinin öne çıktığı, maliyet bazlı fiyatlandırma
politikasının müşteri talepleri doğrultusunda değerlendirildiği,
şeffaf bir yapıya dönüşmektedir. Türk Telekom oluşan piyasa
şartlarında geliştirdiği katma değerli hizmetler ve kendisini
geleceğe taşıyacak yeni teknolojiler ile sektörde lider konumunu
sürdürmeye devam edecektir.
telekomünikasyon sektörü
Türkiye ekonomisinde 2003 yılında %5,9 oranında bir büyüme hızı
gerçekleştirilmiş olup, 2004 yılında %5’lik bir büyüme hızı öngörülmüştür.
> ekonomik
göstergeler
GSMH ve Büyüme Hızı
2002 yılında 180 milyar ABD
doları olan GSMH, 2003 yılında
%32,7 artış kaydederek 239
milyar ABD dolarına ulaşmıştır.
Kişi başına düşen GSMH ise
2002 yılında 2.584 ABD doları
iken 2003 yılında %30,9 artarak
3.383 ABD doları olarak
sonuçlanmıştır.
Türkiye ekonomisinde 2003
yılında %5,9 oranında bir
büyüme hızı gerçekleştirilmiş
olup, 2004 yılında %5’lik bir
büyüme hızı öngörülmüştür.
Fiyat Gelişmeleri
Enflasyonla mücadele
kapsamında uygulanan
program sonucunda 2002 yıl
sonunda %30’lar seviyesinde
olan yıllık TEFE oranı 2003
sonunda %13,9, TÜFE oranı ise
%18,4 olarak gerçekleşmiş
olup, 2004 yılının ilk çeyreğinde
her iki oran da tek haneli
rakamlara inmiştir.
20>21
2002 yılında 36,1 milyar
ABD doları olan ihracat,
2003 yılında %30
oranında artarak 46,9
milyar ABD dolarına
ulaşmıştır.
Konsolide Bütçe
2003 yılında konsolide bütçe
harcamaları %21,3 oranında bir
artışla 140.054 trilyon TL, bütçe
gelirleri ise %31,2 oranında bir
artışla 100.238 trilyon TL olarak
gerçekleşmiştir. Konsolide
bütçe dengesi %1,9 artışla
39.816 trilyon TL açık vermiştir.
Konsolide bütçe nakit dengesi
açığı ise %21,9 artışla 41.902
trilyon TL olarak
gerçekleşmiştir. Nakit dengesi
açığındaki bu artışta geçen
yıldan aktarılan bütçe
emanetleri ve avans hesapları
etkili olmuştur. 2002 yılında bir
önceki yıla göre %61,0
oranında artış gösteren faiz dışı
harcamalar, 2003 yılında %28,0
oranında artmıştır. 2003 yılında
konsolide bütçe faiz
harcamalarındaki artış faiz
oranlarındaki düşüşe paralel
olarak azalmaya başlamış ve
%13,0 olarak gerçekleşmiştir.
Konsolide bütçe faiz dışı fazlası
ise %47,0 oranında artarak
18.793 trilyon TL olarak
gerçekleşmiştir.
Dış Ticaret Dengesi
2002 yılında 36,1 milyar ABD
doları olan ihracat, 2003 yılında
%30 oranında artarak 46,9
milyar ABD dolarına ulaşmıştır.
2003 yılında %33,3 oranında
artan ithalat ise 68,7 milyar
ABD dolarına yükselmiştir.
Böylece, 2002 yılında %69,9
olan ihracatın ithalatı karşılama
oranı 2003 yılında %68,2’ye
gerilemiştir. Bu gelişmeler
sonucunda, 2002 yılının
tamamında 15,5 milyar ABD
doları olarak gerçekleşen dış
ticaret açığı, 2003 yılında 21,9
milyar ABD dolarına
yükselmiştir.
Borçlanma Programındaki
Gelişmeler
Hazine iç borçlanma yıllık
ortalama bileşik faiz oranları,
2002 yılında %49,8 iken 21,1
puan azalarak 2003 yılında
%28,7 düzeyine gerilemiştir.
2002 yıl sonu itibarıyla 149,9
katrilyon TL düzeyine ulaşan iç
borç stoku, 2003 yılında 45,4
katrilyon TL artarak 194,4
katrilyon TL düzeyine
yükselmiştir.
2002 yıl sonunda 131 milyar
ABD doları düzeyinde
gerçekleşen toplam dış borç
stoku 16 milyar ABD doları
yükselerek 2003 yılı sonunda
147 milyar ABD doları düzeyine
ulaşmıştır. Bunun 78 milyar
ABD dolarlık kısmını kamu dış
borç stoku oluşturmaktadır.
Uluslararası Piyasalarda
Gelişmeler
Küresel büyüme hızı Irak
savaşından kaynaklanan
belirsizlikler nedeniyle 2003
yılında yavaşlamıştır. Bununla
birlikte, uluslararası borsalarda
yaşanan düşüşler dünya
ekonomisindeki toparlanmayı
2003 yılı ortalarına kadar
sınırlandırmıştır. Öte yandan,
Irak savaşının beklenenden
erken bitmesi nedeniyle dünya
ekonomisindeki toparlanmanın
önündeki engeller büyük ölçüde
kalkmıştır. Örneğin, Nisan ayı
itibarıyla, petrol fiyatları OPEC
tarafından belirlenen 22-28
ABD doları fiyat aralığına
gerilemiş ve uluslararası
borsalarda kısıtlı da olsa
yükselişler yaşanmıştır. Ayrıca,
sabit sermaye yatırımlarında
dünya çapında bir canlanma
yaşanmıştır. OECD tarafından
hazırlanan bileşik öncü
göstergeler endeksine
bakıldığında, ABD ekonomisinin
AB ve Japonya’ya kıyasla daha
hızlı toparlandığı ve mevcut
durumunu önümüzdeki
dönemde de sürdüreceği
görülmektedir.
Son dönemde dünya
ekonomilerinde görülen
iyileşme, temel olarak Amerikan
ekonomisinde yaşanan olumlu
gelişmeler ile Japonya’nın da
sonradan dahil olduğu, Asya
bölgesindeki büyüme
dinamiklerinden
kaynaklanmaktadır. Sözü edilen
küresel iyileşmenin itici gücü,
her ne kadar özel tüketim ve
genişlemeci iktisat politikaları
olsa da, sanayileşmiş ülkelerin
büyük çoğunluğunda
yatırımlarda bir canlanma
görülmemesi bu iyileşmenin
henüz kendi kendini sürdürebilir
bir düzeye ulaşmadığına işaret
etmektedir. Menkul kıymet
fiyatlarındaki köpüğün
patlamasının yarattığı olumsuz
etkiler ve geçmiş dönemlerdeki
kapasite fazlası ve şirket
borçlarının yüksekliği,
yatırımların önünde bir engel
oluşturmaya devam etmektedir.
Bununla birlikte, ekonomik
görünümdeki genel iyileşmeye
karşın Amerika’nın giderek
büyüyen ikiz açıkları küresel
ekonomide önemli bir risk
unsuru olarak ortaya
çıkmaktadır. Vergi indirimleriyle
iç talebin etkilenmesi gibi mali
ve parasal politika uyarıcıları
sayesinde Amerika’da yaşanan
toparlanma dünya
ekonomilerini de tetikleyerek
iyileşmenin hızlanmasını
sağlamıştır. Her ne kadar, Euro
bölgesindeki büyüme
beklentilerin altında kalsa da,
Japon ekonomisinde
gözlenmeye başlayan canlanma
küresel toparlanmayı
destekleyici nitelikte bir
gelişmedir. Burada
vurgulanması gereken nokta,
çıktı miktarındaki artışa karşın
işsizliğin düşmesinin ve
potansiyel üretim seviyesine
ulaşılmasının zaman alacak
olmasıdır.
Kaynak: http://www.dpt.gov.tr ve
http://www.tusiad.org.tr
telekomünikasyon sektörü
devam
> telekomünikasyon sektörü
Sektörün Aktörleri ve
Görevleri
Türkiye telekomünikasyon
sektöründe rol alan kurum ve
kuruluşlar üç ana grupta
toplanmaktadır.
Bunlar; Devlet Kurumları,
Düzenleyici Kurumlar ve
Müteşebbisler’dir.
Sektörde rol alan devlet
kurumları; Bakanlar Kurulu,
Haberleşme Yüksek Kurulu ve
Ulaştırma Bakanlığı’dır.
Düzenleyici kurumlar ise;
Telekomünikasyon Kurumu,
Rekabet Kurumu ve Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu’dur.
Telekomünikasyon Kurumu;
Türkiye’nin milli bağımsız
regülasyon otoritesidir.
Yetkilendirme, düzenleme,
denetleme ve hakemlik
konularında görev yapmaktadır.
Rekabet Kurumu ise;
telekomünikasyon sektörü ile
ilgili serbest rekabet koşullarının
düzenlenmesi ve "Birleşme ve
Devralmalar" konusunda görev
yapmaktadır.
Telekomünikasyon sektöründe
faaliyet gösteren müteşebbisler;
işletmeciler, imalat ve ithalatçılar
ve tüketicilerden oluşmaktadır.
Sektörün ana müteşebbisleri
Telekomünikasyon
Kurumu’ndan yetki belgesi alan
"İşletmeciler"dir.
Lisanslı İşletmeci Sayıları (Adet)
Sabit Telekomünikasyon
Hizmet İşletmecisi
Görev sözleşmesi imzalamış ve
statüsü 406 Sayılı Kanunla
belirlenmiş olan Türk Telekom,
her türlü telekomünikasyon
hizmetlerini yürütmeye,
telekomünikasyon altyapısını
işletmeye yetkili kılınmıştır.
Şirket, sabit telefon, ISDN,
ADSL, NMT, Kablo TV, kiralık
devreler, İnternet servis
sağlayıcılığı gibi birçok farklı
hizmet sunmaktadır.
Mobil Telekomünikasyon
Hizmet İşletmecileri
Ülkemizde 2003 yılında iki
tanesi GSM 900 bandında
(Turkcell ve Telsim), iki tanesi de
GSM 1800 bandında (Aria ve
Aycell) olmak üzere mobil
telefon hizmeti vermekte olan
dört adet işletmeci
bulunmaktadır. 2004 yılı içinde
Aria ve Aycell birleşerek tek
operatör haline gelmiştir.
Uydu İşletmecileri
Uydu işletmecileri, uydu
telekomünikasyon hizmeti
veren işletmeciler ve uydu
platform işletmecileri olmak
üzere iki grupta toplanmaktadır.
Uydu telekomünikasyon
hizmetleri, uydular ve yer
istasyonları aracılığıyla tek
yönlü veya karşılıklı olarak,
elektromanyetik dalgalar
şeklinde veri veya ses
iletişiminin gerçekleştirilmesini
kapsamaktadır.
Mobil işletmeciler; SMS, WAP,
GPRS, MMS gibi data
hizmetlerini, akıllı şebekeler
üzerinden coğrafi bilgi, özel
2003 Nisan
2004 Haziran
Görev Sözleşmesi İmzalamış Sabit Telekomünikasyon Hizmeti Veren İşletmeci
Görev Sözleşmesi İmzalamış Mobil Telefon Hizmeti Veren İşletmeci
GSM - PAN Avrupa Mobil Telefon Sistemi İşletmecileri
GSM 1800 - Sayısal Hücresel Mobil Telefon Sistemi İşletmecisi
Uydu Platform İşletmecileri
Uydu Telekomünikasyon Hizmeti Veren İşletmeciler
GMPCS Mobil Telefon İşletmecileri
Karasal Hatlar Üzerinden Veri İletim Hizmeti Veren İşletmeciler
İnternet Servis Sağlayıcıları
Uzak Mesafe Telefon Hizmeti Veren İşletmeciler
1
1
2
1
2
19
5
83
-
1
2
1
3
22
6
10
98
38
TOPLAM
114
181
Kaynak: Telekomünikasyon Kurumu
faturalama, sanal kullanıcı
platformu oluşturma, farklı tarife
yapıları ve seçenekleri sunma,
sesli mesaj, cep-mail gibi
katma değerli hizmetler
sunmaktadırlar.
2003 Yılı Türkiye Telekom
Pazarı Büyüklüğü
Net Satışlar
(milyon TL)
PSTN
6.766.931.383
GSM
4.123.970.054
Üreticiler
1.055.735.755
ISS (Telekom Hariç) 230.841.348
Diğer
290.583.092
TOPLAM
12.468.061.632
Kaynak: Telekomünikasyon Kurumu
“güçlü altyapı”
Türk Telekom’un güçlü altyapısı, radyo-link, fiber kablo ve havai
hat gibi karasal transmisyon sistemleri ile hizmet götürülemeyen
veya mevcut sistemlerin işletilmesinde sorunlarla karşılaşılan kırsal
yerleşim merkezlerine, coğrafi koşullardan etkilenmeyen, montaj,
bakım ve işletmesi kolay uydu yer terminallerinden oluşan
şebekelerle TÜRKSAT uyduları üzerinden haberleşme olanağı
sağlamaktadır.
Türksat uyduları üzerinden ses, data ve İnternet haberleşmesini
sağlamak üzere özel bir uydu şebekesi kurulması amacıyla gerekli
çalışmalar da başlatılmıştır.
22<23
“değer yaratan”
Hızlı teknolojik gelişime ayak uydurabilmek için Türk Telekom
sürekli değişim yaklaşımı ile yeni ürün ve hizmetler geliştirmekte ve
bunları çağdaş uygulamalarla müşterilerine sunmaktadır. Türk
Telekom sadece "alo" demenin ötesinde katma değeri olan ürün ve
hizmetlere de imza atmaktadır.
telekomünikasyon sektörü devam
Uydu telekomünikasyon hizmetleri, uydular ve yer
istasyonları aracılığıyla tek yönlü veya karşılıklı
olarak, elektromanyetik dalgalar şeklinde veri veya
ses iletişiminin gerçekleştirilmesini kapsamaktadır.
Uydu platform işletmeciliği ise
değişik transmisyon
ortamlarından gelen analog
veya sayısal sinyallerin
birleştirilip çoklanarak sayısal
paketler halinde, uydu
üzerinden abonelere iletilmesi
şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Uydu platform işletmeciliğinde
sunulan hizmetler arasında
yüksek hızda İnternet erişimi,
geniş bant veri aktarımı, sayısal
TV ve radyo yayını, multimedya
uygulamaları bulunmaktadır.
GMPCS Mobil Telefon Hizmeti
Veren İşletmeciler
Pozisyonu ve çalışma
frekansları Uluslararası
Telekomünikasyon Birliği (ITU)
tarafından belirlenmiş ve tahsis
edilmiş bulunan ve bir sabit
veya mobil, geniş band veya
dar band, küresel veya küresel
olmayan, yere göre durağan
olan veya olmayan, mevcut
veya planlanan bir uydu kümesi
üzerinden GMPCS MoU
kapsamındaki hizmetleri
kullanıcılara doğrudan veren
telekomünikasyon hizmeti
olarak tanımlanmaktadır.
Karasal Hatlar Üzerinden Veri
İletim Hizmeti Veren
İşletmeciler
Karasal hatlar üzerinden veri
iletim hizmeti veren işletmeciler,
veriyi kiralanacak karasal telli
(fiberoptik, bakır, koaksiyel vb.)
hatlar üzerinden, herhangi bir
işleme tabi tutmaksızın şebeke
sonlanma noktaları arasında
iletirler.
İnternet Servis Sağlayıcılar
(İSS)
İnternet servis sağlayıcılar;
gerekli altyapı, donanım ve
yazılımı sağlayarak son
kullanıcıya İnternet sistemi
üzerinden erişim ve içerik
sağlamaktadırlar. Daha önce
Türk Telekom ile yaptıkları
servis sağlayıcılık sözleşmeleri
ile hizmet veren İSS’ler,
gelişmekte olan ülkelerde ve
Avrupa Birliği ülkelerinde
olduğu gibi ülkemizde de
"Genel İzin" ile faaliyetlerini
yürütmektedirler.
Uzak Mesafe Telefon Hizmeti
Veren İşletmeciler
Uzak mesafe telefon hizmeti,
işletmecilere ait her türlü
telekomünikasyon şebekesi ve
altyapısı üzerinden her türlü
teknolojiyi kullanarak
kullanıcılara iller arası ve/veya
uluslararası telefon hizmeti
sunulmasını kapsamaktadır.
Uzak Mesafe Telefon Hizmeti
kapsamında üç tip işletmeci
belirlenmiştir.
A Tipi Uzak Mesafe
İşletmecisi taşıyıcı ön seçimi
ile hizmet vermeye yetkili
uzak mesafe telefon
işletmecisini,
B Tipi Uzak Mesafe
İşletmecisi arama bazında
taşıyıcı seçimi ile hizmet
vermeye yetkili uzak mesafe
telefon işletmecisini,
C Tipi Uzak Mesafe
İşletmecisi ise Kurum
tarafından tahsis edilen 10
haneli numara ile ulaşılabilen
ve genellikle telefon
kartlarıyla hizmet veren uzak
mesafe telefon işletmecisini
ifade etmektedir.
24<25
özelleştirme çalışmaları
Hızla ilerleyen teknolojik gelişmeler ve artan globalleşme eğilimi
telekomünikasyon sektörünü klasik kalıpların dışına iterek köklü bir
değişim sürecine sokmuş, bu süreç içinde sektörün tekelci yapısı
yerini özelleştirme, liberalizasyon ve konsolidasyon hareketlerine
bırakmıştır.
Sektörde rekabet yeni teknolojilerin gelişmesine, fiyatların
düşmesine ve dolayısıyla ekonomik ve toplumsal
faydaların oluşmasına katkı yapmaktadır.
gelişme ile ortaya çıkan bilgi
teknolojileri hızla büyümekte,
yeni iş olanakları, yeni fırsatlar,
yeni ürünler ve yeni hizmetler
ortaya çıkmakta, bu süreç de
ekonomik büyümeyi ve rekabet
düzeyini artırmaktadır. Sektörde
rekabet yeni teknolojilerin
gelişmesine, fiyatların
düşmesine ve dolayısıyla
ekonomik ve toplumsal
faydaların oluşmasına katkı
yapmaktadır.
Hızla ilerleyen teknolojik
gelişmeler ve artan globalleşme
eğilimi telekomünikasyon
sektörünü klasik kalıpların
dışına iterek köklü bir değişim
sürecine sokmuş, bu süreç
içinde sektörün tekelci yapısı
yerini özelleştirme,
liberalizasyon ve konsolidasyon
hareketlerine bırakmıştır.
Serbestleşmenin uzun süre
önce başladığı, ABD, Japonya,
26>27
Almanya, Fransa ve İngiltere
gibi ülkelerdeki yerleşik
işletmeciler OECD ülkelerindeki
en yüksek gelire sahip
işletmeciler arasında ilk
sıralarda yer almaktadırlar.
Özelleştirme Süreci
Türk Telekom’un özelleştirme
çalışmaları, 406 Sayılı Kanun
çerçevesinde iki aşamalı olarak
bağımsız komisyonlarca
yürütülmektedir. Özelleştirme
çalışmalarının birinci
aşamasında bir Değer Tespit
Komisyonu (DTK), ikinci
aşamasında ise bir İhale
Komisyonu (İK) kurulmuştur.
Birinci faz kapsamında DTK'nın
çalışmaları neticesinde ortaya
çıkan Şirket değeri ve satış
stratejisine ilişkin karar 1998
yılında Bakanlar Kurulu’nca
onaylanmıştır. Buna göre söz
konusu dönemdeki kanuni yapı
uyarınca, %39'luk kısmının
satılması öngörülen Şirket
hisselerinin öncelikle %20'lik
kısmının stratejik bir yatırımcıya
blok olarak satılması, kalan
hisselerin ise uluslararası
piyasalarda halka arz edilmesi
kararlaştırılmıştır.
Bu doğrultuda, ilk etapta, 13
Haziran 2000 tarihinde, Türk
Telekom’un %20'lik hissesinin
en az bir tanesi uluslararası
sabit telefon altyapısı sahibi
telekomünikasyon işletmecisi
olmak üzere stratejik bir
ortaklığa satışı için ihale
açılmış, ancak katılım olmaması
sebebiyle ihale
sonuçlandırılamamıştır.
Türk Telekom’a olan talebin
yeniden canlandırılabilmesi ve
blok satış ile hedeflenen
gelişmelerin
gerçekleştirilebilmesini teminen
satış stratejisinde değişiklik
yapılması gündeme gelmiştir.
Bu çerçevede, Bakanlar
Kurulu’nca uygun yönetsel
haklar da verilmek suretiyle,
blok olarak satılacak kısım
%33,5'e yükseltilmiştir.
Yapılan yeni düzenlemeler
çerçevesinde, 14 Aralık 2000
tarihinde Türk Telekom’un
%33,5'lik hissesinin satışı için
ikinci bir ihale açılmış, ancak
ihale işlemine ilişkin olarak
Ankara 6. İdare Mahkemesi'nce
verilen yürütmenin
durdurulmasına ilişkin karar
uyarınca, ihale durdurulmuş ve
15 Mayıs 2001 tarihinde İhale
Komisyonu tarafından iptal
edilmiştir.
Yaşanan gelişmeler
doğrultusunda, Türk
telekomünikasyon sektörünün
uluslararası standartlar
düzeyinde yapılandırılması ve
Türk Telekom’un
özelleştirilmesinin önündeki
engellerin ortadan
kaldırılmasına yönelik yeni bir
hukuki düzenleme hayata
geçirilmiş, bu bağlamda 23
Mayıs 2001 tarihinde yürürlüğe
giren 4673 Sayılı Kanun ile;
Türk Telekom’un yetkili
kurullarında alınacak
kararlarda, devamı
süresince tekel mahiyetinin
yaratabileceği sakıncalar da
dahil, ekonomi ve güvenlik
ile ilgili olarak milli yararların
korunması amacıyla Devlete
söz ve onay hakkı verecek
"bir" adet imtiyazlı hisse
dışındaki tüm hisselerinin
satılabileceği,
Yabancı gerçek ve tüzel
kişilerin Türk Telekom’daki
hisse oranının %45'i
geçemeyeceği ve bunların
doğrudan ya da dolaylı
olarak Şirket’in çoğunluk
hisselerine sahip
olamayacakları,
Türk Telekom tarafından
yürütülmekte olan uydu
hizmetlerinin özelleştirme
kapsamından çıkartılarak,
233 sayılı KHK'ye tabi
oluşturacak bir KİT
tarafından yürütüleceği,
Telekomünikasyon alanında
verilecek tüm lisansların
Ulaştırma Bakanlığı yerine
tarafından verileceği hükme
bağlanmıştır.
Dünya telekomünikasyon
piyasalarında yaşanan değişim
ve Türk Telekom’un değişen
yapısı paralelinde Şirket
değerinin yeniden tespit
edilmesi zorunlu olmuştur. Bu
doğrultuda, Bakanlar Kurulu
Mayıs 2002 tarihinde yeniden
değer tespitine imkan verecek
bir karar almış ve değer
tespitine ilişkin işlemler yeniden
başlatılmıştır.
Nisan 2003'te Bakanlar
Kurulu'nca alınan ilke kararı
çerçevesinde Türk Telekom’un
özelleştirmesinde halka arz ve
minimum %51'lik blok satış
hazırlıklarının eşanlı
yürütülmesi, bu yöntemlerden
hangisinin uygulanacağına ise
oluşacak piyasa koşulları
çerçevesinde karar verilmesi
hükme bağlanmıştır.
Bu bağlamda, Türk Telekom’un
özelleştirmesine yönelik piyasa
talep analizi çalışmaları
tamamlanmış ve 13 Kasım
2003 tarihinde yeni satış
stratejisini içeren Bakanlar
Kurulu Kararı alınmıştır. Bu
karar uyarınca, Şirket
hisselerinin en az %51’inin tek
seferde blok olarak satılması,
blok satıştan sonra, kalan
hisselerin Türk Telekom İhale
Komisyonu’nca belirlenecek
süreç çerçevesinde halka arz
edilmesi kararlaştırılmıştır.
İhale ilanı öncesi 21 Mayıs 2004
tarihinde başlayan bilgilendirme
süreci çerçevesinde ilgilileri
özelleştirme süreci, Türk
telekomünikasyon sektörü ve
Türk Telekom'un hukuki,
operasyonel ve mali durumuna
yönelik olarak bilgilendirmek ve
potansiyel yatırımcıların
özelleştirme sürecine ilişkin
görüşlerini almak amacıyla 15
Temmuz 2004’e kadar seri
toplantıların yapılması
planlanmıştır.
“esnek”
28>29
2003 yılı faaliyetleri >>
2004 yılı başında Türk Telekom’un ses ve altyapı tekel hakkı
kalkarak telekomünikasyon sektörü tamamen rekabete açılmıştır.
Bu gelişme, yeni yönetim tarafından 2003 yılı başında ayrıntılı
olarak değerlendirilmiş ve Türk Telekom’un 2004 yılından itibaren
oluşan rekabet ortamında da başarılı olmasını sağlayacak
stratejiler, global telekomünikasyon sektöründeki gelişmeler ve
ülkemizdeki mevcut ve gelecekteki pazar olanakları dikkate
alınarak yeniden belirlenmiştir.
Belirlenen yeni stratejilerden en önemlilerinden biri hem teknik seviyede
hem de hizmet sunumu açısından müşteri memnuniyetine dayanan
bir sistemin oluşturulmasıdır.
2003 yılı faaliyetleri
Yüz kişiye düşen telefon abone sayısı 2003 yılında %26,55
olmuştur. Bu oran, Türkiye ile benzer GSMH’ye sahip ülkeler
ortalaması (%19,85) ile kıyaslandığında yüksek olup, gelişmiş
ülkelere göre (%53) düşük kalmaktadır. Ancak hane başına düşen
telefon sayısı bakımından Avrupa ortalaması olan %100 hedefi
yakalanmıştır.
TELEFON H‹ZMETLER‹
PSTN
Fiziki Büyüklükler
Haberleşme yatırımlarının büyük
bir kısmını telefon hizmetleri ile
ilgili yatırımlar oluşturmaktadır.
Santral kapasitesi 2003 yılı
sonunda, %90,77’si sayısal
olmak üzere 16.573.038 hattı
büyük tip 4.589.677 hattı da
kırsal alan olmak üzere
21.162.715 hat olmuştur.
2004 yılı içinde 100.000 hatlık
sayısal santral ilave yapılması
planlanmıştır. Böylelikle yıl
sonunda %97’si sayısal olmak
üzere otomatik santral
kapasitesi 20.804.205 hatta
prog.
2001
X-BAR santralların sayısal
santrallarla değiştirilmesi işlemi
başlamış olup, 2004 yılı sonuna
kadar tamamlanması
hedeflenmiştir.
ISDN, CLIP/CLIR gibi
hizmetlerin altyapısını oluşturan
santrallar arası işaretleşme
Otomatik Telefon Abone Sayısı (bin)
2002
2003
18.904
2004
prog.
2001
18.917
2004
21.163
21.083
2003
Tüm telefon santrallarına No. 7
işaretleşme özelliği
kazandırılma projesi
kapsamında, 2004 yıl sonuna
kadar, hazırlanan uygulama
planına göre, tüm büyük tip
telefon santrallarına bu özellik
kazandırılacaktır.
18.915
2002
2003 yıl sonunda telefon abone
sayısı ise 18.916.721 adet
olmuştur.
21.263
21.341
19.308
19.208
18.979
18.933
2001
sistemi olan No. 7 işaretleşme
sistemi, 2003 yılı sonu itibarıyla
627 santralda 13.029.481 hat
kapasiteye ulaşmıştır. Böylece
mevcut telefon hat
kapasitesinin %61,57’si No. 7
işaretleşme sistemini kullanır
duruma gelmiştir.
19.000
Toplam Telefon Santral Hat
Kapasitesi (bin) (Sayısal + Analog)
Sayısal Telefon Santral Hat
Kapasitesi (bin)
ulaşacaktır. 2004 yılı sonuna
kadar tüm X-BAR santrallarda
çalışan 1 milyon abone (kurulu
kapasite: 1.458.510) yeni
kurulacak olan sayısal
santrallara aktarılacak olup,
kümülatif toplam 458.510 hat
eksilecektir.
2002
2003
Türk Telekom’un hizmet veren
kırsal santral merkez sayısı,
2004
prog.
Santral Cinslerine Göre Kırsal Alan ve Büyük Tip Santral
Kapasiteleri
Cinsi
DMS
EWSD
S-12
AXE
X-BAR
Büyük Tip
Kapasitesi (Hat)
6.219.741
3.006.303
5.433.668
454.816
1.458.510
Toplam
16.573.038
Cinsi
Elif
Dicle
Levent
Anadolu
Fırat
SI 2000
Toplam
2003 yılı sonunda 11.218 olan
otomatik santrallı yerleşim yeri
sayısının 2004 yılı sonunda
11.264’e ulaşması
beklenmektedir. Ayrıca çevrede
bulunan kırsal yerleşim
yerlerinin kablo ile bağlanması
suretiyle evlere kadar otomatik
telefon hizmeti verilen yerleşim
yeri sayısının ise 50.541’e
ulaşması hedeflenmektedir.
Kırsal Alan
Kapasitesi (Hat)
495.840
1.886.509
565.544
1.288.060
10.118
343.606
4.589.677
No. 7 Hizmeti Veren Santral
Tipleri
Cinsi
DMS
EWSD
S-12
AXE
Toplam
Santral
Sayısı
193
107
289
38
627
Kapasite
(Hat)
4.810.029
2.395.510
5.376.716
447.226
13.029.481
Türkiye genelinde 2002 yıl
ortalaması binde 1,02 olan
günlük arıza oranı 2003 yılında
azalarak binde 0,84 olarak
gerçekleşmiştir.
Otomatik Santrallı Yerleşim Yeri Sayısı (Adet)
İl
İlçe
Kırsal Alan
Toplam
2001
81
929
10.119
11.129
2002
81
929
10.204
11.214
2003
81
929
10.208
11.218
2004 prog.
81
929
10.254
11.264
Koruyucu bakım kapsamında
2003 yıl sonu itibarıyla
8.995.107 (%54) abonenin ve
72.055 km (%52) güzergahın
koruyucu bakımı yapılmıştır.
Yüz Kişiye Düşen Telefon Abone ve Hat Sayısı (%)
Abone
Hat
2001
27,32
30,84
2002
26,96
30,05
2003
26,55
30,00
2004 prog.
26,27
29,42
Telefon Trafiği (Milyon adet)
2001
Şehiriçi ve
Şehirlerarası (Kontör)
115.291
Milletlerarası Konuşma
(Çıkan Dakika Otomatik)
676
2.685 merkez (495.840 hat)
analog, 7.523 merkez
(4.093.837 hat) sayısal santral
olmak üzere toplam 10.208
olup, toplam kırsal alan santral
kapasitesi 4.589.677 hattır.
Şehiriçi telefon dağıtım
şebekesinin geliştirilme
çalışmaları çerçevesinde 2003
yılı içinde yapılan eklerle
(6.816.130 hat rijit + merkez
saha, 29.198.480 hat prensipal
olmak üzere) toplam
36.014.610 hat prensipal,
48.125.890 hat lokal şebekeye
ulaşılmıştır. 2004 yılında ise
700.000 hat prensipal,
1.200.000 hat lokal şehiriçi
2002
2003
2004 prog.
109.894
101.188
96.495
650
639
640
dağıtım şebekesinin yapımı
planlanmıştır.
Yüz kişiye düşen telefon abone
sayısı 2003 yılında %26,55
olmuştur. Bu oran, Türkiye ile
benzer GSMH’ye sahip ülkeler
ortalaması (%19,85) ile
kıyaslandığında yüksek olup,
gelişmiş ülkelere göre (%53)
düşük kalmaktadır. Ancak hane
başına düşen telefon sayısı
bakımından Avrupa ortalaması
olan %100 hedefi yakalanmıştır.
Trafik
Şehiriçi, şehirlerarası ve
uluslararası toplam otomatik
telefon kontör sayısı 2003
yılında 101.188.410.956
olmuştur. Bu değerin 2004
yılında 96,4 milyar olacağı
tahmin edilmektedir.
2003 yılı sonu itibarıyla 73 adeti
ile direkt otomatik, 154 adeti ile
transit otomatik, bir adeti ile de
manuel olmak üzere toplam
228 ülke ile uluslararası telefon
hizmeti sağlanmaktadır. 2003
yılı içinde uluslararası çıkan
telefon trafiği 639 milyon dakika
olmuştur.
Bakım İşletme
Telekomünikasyon sistemlerinin
kesintisiz olarak hedeflenen
sürat ve güvenirlilikte
çalıştırılması için işletme, bakım
ve onarım hizmetleri 2003
yılında da titizlikle
sürdürülmüştür. Sayısal
santralların uzaktan denetim ve
alarmlarının bir merkezde
toplanması amacıyla 2003
yılında çalışmalar başlatılmış
olup, 2004 yılı sonunda
modernizasyon çalışmalarının
tamamlanması planlanmaktadır.
Yeni Servisler
PSTN SMS (Short Message
System - Kısa Mesaj Sistemi)
Son yıllarda mobil iletişim
sistemleri ile birlikte oldukça
yaygınlaşmış ve yoğun olarak
kullanılan Kısa Mesaj Sistemi
(SMS-Short Message System),
sabit telefon şebekesi (PSTN)
üzerinden sabit şebekelerde
uygulanmaya başlanmıştır. Türk
Telekom şebekesine de kısa
mesaj atabilme ve alabilme
özelliğinin kazandırılması
amacıyla deneme sistemi
kurulmuş, test çalışmaları
devam etmektedir. Bu hizmetin
yaygınlaştırılması için 2004 yılı
içinde ihaleye çıkılması
hedeflenmiştir.
Sistem genel olarak sabit
telefonlardan, sabit telefonlara,
mobil telefonlara, bilgi
30<31
ISDN servisleri temel servisler
ve tamamlayıcı servisler olmak
üzere iki ana bölüme ayrılır.
Temel Servisleri, kısıtlamasız
veri ve metin iletimi için
kullanılan taşıyıcı servisler ile
telefon, faks, videoteks,
görüntülü telefon v.b.
uygulamaları olan Tele-Servisler
oluşturmaktadır.
çalışan ISDN PRI Port
sayısı 10.598’dir.
servislerine, mail olarak
bilgisayarlara ve faks
cihazlarına SMS gönderilmesini
ve almayı destekler yapıda
olacaktır.
ISDN (Tümleşik Hizmetler
Sayısal Şebekesi)
ISDN ses, metin, görüntü ya da
veri gibi her türlü bilginin sayısal
bir ortamda birleştirilip aynı hat
üzerinden iletilmesinin
sağlandığı bir haberleşme
ağıdır. İletim kalitesi normal
telefon hattından daha yüksek
olup, hata oranı düşük, güvenli
ve sınırsız bir haberleşme
sağlamaktadır.
ISDN hizmetleri iki standart
erişime dayanmaktadır.
Temel Erişim (ISDN BRI /
128 Kbps)
Çoklu Erişim (ISDN PRI / 2
Mbps)
2003 yılı sonu itibarıyla çalışan
ISDN BRI port sayısı 26.944’tür.
Tamamlayıcı Servisler ise, temel
servislerle birlikte kullanılması
mümkün olan servislerdir.
Bunlar:
Arayan abone numarasının
gösterimi (CLIP)
Arayan abone numarasının
gösterilmemesi (CLIR)
Aynı hatta birden çok abone
numarası (MSN)
Alt Adresleme (Sub
Addressing)
Doğrudan Arama (DDI)
Ücret Tespiti (Advice of
Charge)
Aboneden aboneye mesaj
(User to User Signalling)
Üçlü Konferans
Çağrı Yönlendirme
Çağrı Bekletme v.b.
ISDN ile günlük hayattaki
uygulamalara Dosya Transferi,
LAN Bağlantıları, Görüntülü
Haberleşme, Tele-İş, TeleEğitim, Tele-Tıp, Video
Konferans, Data ve Ses iletimi
örnekleri verilebilir.
2003 yılı sonu itibarıyla çalışan
ISDN PRI port sayısı 10.598’dir.
Analog CLIP - CLIR
CLIP, arayan abonenin telefon
numarasının aranan abonenin
telefon makinası ekranında
görülmesi özelliğidir. Bu özellik
31 Mayıs 2001 tarihinde ilk
etapta İstanbul, Ankara ve İzmir
illerinde bazı santrallarda
verilmeye başlanmış olup, yeni
santral upgrade çalışmaları
çerçevesinde de ülke genelinde
yaygınlaştırılması çalışmaları
devam etmektedir. CLIP özelliği
2003 yılı sonu itibarıyla 70 ilde
verilmektedir. 2003 yılı sonu
itibarıyla CLIR abone sayısı
55.842, CLIP abone sayısı ise
2.351.170 adet olmuştur. 2004
yılı sonuna kadar hizmetin ülke
genelinde yaygınlaştırılması
çalışmalarına devam edilmesi
planlanmıştır.
2003 yılı sonu itibarıyla toplam
CLIP/CLIR hat sayısı
6.949.928’dir.
Akıllı Şebekeler (IN)
Telekom sektöründe rekabetin
artacak olması ve yeni
işletmecilerin devreye girmesi
nedeniyle mevcut müşterileri
korumak ve yeni müşteriler
kazandırmak amacıyla Akıllı
Şebeke (IN) platformunun
kurulması çalışmalarına
devam
Telekom sektöründe rekabetin artacak olması ve yeni işletmecilerin
devreye girmesi nedeniyle mevcut müşterileri korumak ve yeni
müşteriler kazandırmak amacıyla Akıllı Şebeke (IN) platformunun
kurulması çalışmalarına başlanmıştır.
3.000’den fazla köy ve merkeze
bu sistemler aracılığıyla telefon
hizmeti verilmiştir. 2003 yılı
sonu itibarıyla sahadaki kurulu
abone kapasitesi 146.567’dir.
Ankesörlü Telefon
2003 yılı sonunda 53.194 adet
manyetik kartlı, 22.356 adet
smart kartlı, 433 adet masa tipi
ve 460 adeti de çıkan
aramalara kapalı çağırmalı
toplam 76.443 adet ankesörlü
telefon makinası hizmette
bulunmaktadır.
Teknolojik gelişmeler
sonucunda üretilen ve Türk
Telekom tarafından hizmete
alınan Smart Kartlı Ankesörlü
telefon makineleri üzerinden
çeşitli katma değerli hizmetlerin
(Kredi kartı, chip para, cross
border uygulamaları v.b.)
verilebilmesi nedeniyle
Ankesörlü Telefon Sayısı (Adet)
2001
2002
2003
90.550
Meşgul ve yerinde olmayan
abonelere gelen çağrıların
sonlandırılması,
Sesli mesaj kutusu
(müşterek mesajlaşma,
hatırlatma vb.),
Sanal telefon (Müşterinin
isteğine bağlı olarak ön
ödemeli ve sonradan
ödemeli arama yapabilme
olanağı),
Faks mesajı,
Birleştirilmiş mesaj,
Bilgi servisi (opsiyon),
Tele-oylama (opsiyon),
Kablosuz Telefon
Sistemi (WLL)
Arazi yapısı itibarıyla kablolu
şebekenin yapılmasının uzun
zaman alacağı veya yüksek
maliyet tutacağı, şebeke
altyapısının yetersiz veya hiç
olmadığı yerleşim yerlerinde
telefon hizmetinin süratle
sunulabilmesi için dünyadaki
uygulamalara paralel olarak
Kablosuz Telefon Hizmeti
verilmektedir. Bu sistemle
aboneler santrala telsiz
haberleşmesi yoluyla
bağlanmaktadır. Kısa zamanda
planlanıp uygulanabilen işletme
ve bakım kolaylığı getiren bu
sistem sayesinde ayrıca büyük
yerleşim yerlerinde her geçen
gün sayıları artan endüstriyel
bölgelerin ve sitelerin
haberleşme sorunu da
çözülmektedir.
76.443
Sesli Posta Sistemi
(Voice Mail)
Türk Telekom’un PSTN/ISDN
şebekesinde;
gibi katma değerli hizmetlerin
verilmesini sağlayacak sistemin
2004 yılı sonunda hizmete
alınması planlanmaktadır.
74.928
Ayrıca diğer servislerin
verileceği daha büyük kapasiteli
bir IN platformu temini amacıyla
çalışmalar devam etmekte olup,
2004 yılı içinde kurulması
hedeflenmiştir.
Tek numara servisi (opsiyon),
Ücretsiz aranabilir servis
(opsiyon), ve
Evrensel erişim numara
servisi (opsiyon)
71.149
başlanmıştır. Bu platform
üzerinden Sesli Mesaj Servisi,
Ön Ödemeli Çağrı Kartı (PPC),
Tele-Oylama, Freephone,
Evrensel Erişim Numarası,
900’lü Servisler, Sanal Özel
Şebeke, Kişisel Numara
servisleri verilmesi
planlanmaktadır.
2004 prog.
32<33
devam
hizmeti) ve diğer dar bantlı
analog hizmetlerin yanı sıra
geniş bantlı değişik veri
hizmetlerinin taşınabilmesini
sağlamak üzere müşterek bir
platformda dizayn edilen ve
fiber/bakır iletim ortamı
aracılığıyla modüler bir
mimaride değişik ses ve data
servislerini aynı ortam
üzerinden sağlayan sistemlerdir.
kullanıcıya çeşitli seçenekler
sunulabilmektedir.
Diğer taraftan 58.500 adet
manyetik kartlı ankesörlü
telefon makinası 13 yıldır
hizmet vermekte olup,
makinaların uzun süreden beri
kullanımda olması nedeniyle
bakım işletme maliyetleri de
artmıştır. Bu nedenlerden dolayı
gerek manyetik kartlı
ankesörlerin değiştirilmesi,
gerekse Türk Telekom’un yeni
ankesör gereksinimini
karşılamak üzere 70.000 smart
kartlı ankesörlü telefon
makinası alımı için çalışmalara
başlanmıştır.
ERİŞİM SİSTEMLERİ
F/O Kablo Erişimli
Çoklayıcı (Access Multiplexer)
Sistemler
Bu sistemler genellikle şehir
banliyölerinde, yeni gelişen
toplu konut sahalarının, şehir
merkezlerinde altyapı sorunu
olan mahaller ile büyük iş
merkezlerinin telekomünikasyon
(veri ve ses) gereksinimlerinin
geciktirilmeden karşılanmasını
sağlamak amacıyla kullanılan
sistemlerdir. 480 abone
kapasiteli bu sistemlerle normal
telefon taleplerinin yanı sıra 2
Mbps’lik hat, kiralık devre ve
ISDN servisleri verilebilmektedir.
Bugüne kadar hizmete alınmış
olan 255 adet sistem üzerinden,
122.000 hatlık altyapı
oluşturulmuştur.
FES
(Fiber Erişim Sistemleri)
Santral ve abone arasında
standart pots (plain old
telephone service-sabit telefon
34>35
2003 yılı sonu itibarıyla söz
konusu sistemler üzerinden
çalışan abone sayısı 78.483’tür.
Sistemlerin kapasite artırımını
teminen 25 Eylül 2003 tarihinde
bir çerçeve sözleşmesi yapılmış
olup, bu kapsamda söz konusu
sistemlerin 2004 yılı içinde
tesisine başlanması
planlanmaktadır.
Sayısal Hat Çoklayıcısı
Sistemleri/Hat Konsantratörü
Sistemleri
Bu sistemler, Türk Telekom
ünitelerinde kurulu bulunan
santralların hizmet sınırları
içinde tesis edilmiş, ses frekans
kablosu şebekesinin daha
optimum bir şekilde kullanmak,
gelişen teknolojiye uygun olarak
gün geçtikçe çeşitlenen değişik
abone taleplerine hızlı bir
şekilde cevap verebilmek ve
şebeke içinde bölgesel olarak
meydana gelebilecek talep
yoğunlaşmalarının gecikmeden
karşılanmasını sağlamak
amacıyla kullanılan sistemlerdir.
Bu sistemler genel olarak bir
çift bakır kablo üzerinden 4, 10
ve 11 aboneyi aynı anda
görüştürebilecek şekilde dizayn
edilmiştir.
2002 yılında sayısal hat
çoklayıcılardan çalışan abone
sayısı 110.670 iken, bu rakam
2003 yılında 108.245 olmuştur.
Ayrıca, hat konsantratörleri
üzerinden çalışan abone sayısı
34.105 adettir.
Söz konusu sistemler
kullanılarak, ülke genelinde
200.000 aboneye hizmet
verilecek altyapı
oluşturulmuştur.
TRANSMİSYON
SİSTEMLERİ
Uzak Mesafe Transmisyonu
Uzak mesafe transmisyon
sistemleri gerek telefon
hizmetlerinde gerekse diğer
telekomünikasyon hizmetlerinde
önemli bir yer tutmaktadır.
Bugün ülkemizde transmisyon
ortamında yaygın olarak sayısal
radyolink sistemleri, fiber optik
kablo ve uydu sistemleri
kullanılmaktadır.
Telefon santralları ve yerleşim
yerleri arasında tesis edilen
fiber optik kablo uzunluğu 2003
yılı sonu itibarıyla 87.597 km’ye
ulaşmış olup, 2004 yılında ek
5.500 km fiber optik kablo tesisi
planlanmaktadır.
“şeffaf”
Türk Telekom, müşteri odaklı bir kurum olmanın gereği olarak
Kurumsal Yönetim ilkelerini de tam anlamıyla benimsemektedir. Her
faaliyetinde kamuyu, çalışanlarını ve iş ortaklarını bilgilendirmekte,
şeffaflık ilkesine azami derecede özen göstermektedir. Müşterilerinin
maddi yararına olacak özel tarifeler geliştirmekte ve bunları gerek
gazete ilanlarıyla ve gerekse aylık fatura zarfları içinde broşürlerle
müşterilerine duyurmaktadır.
devam
Son yıllarda yapılan sayısal R/L sistemleri yatırımı ve analog R/L
sistemlerinin tümünün hizmet dışı kalması ile R/L transmisyon
şebekesindeki sayısallaşma oranı %100 seviyesine ulaşmıştır.
Fiber Optik Kablo Uzunluğu (Km)
Uzunluk
2001
77.340
2002
81.304
2003
87.597
2004 prog.
93.097
2002
325
686
7.618
2003
312
0
8.086
2004 prog.
300
0
8.686
2.325
2.320
2.600
Radyo Link Sistemleri (Adet)
2001
Radyo Link İstasyon Sayısı
335
Analog A/V Sayısı
3.584
Sayısal A/V Sayısı
7.132
Şebekeye Bağlı
Merkez Sayısı
2.624
Transmisyonu analog havai hat
K/P sistemleri ile sağlanan
küçük kapasiteli santralların,
sayısal R/L şebekesine
irtibatlanmasını sağlamak
amacıyla düşük ve orta
kapasiteli sayısal R/L sistemleri
alınmış ve 2.000’den fazla kırsal
santralın transmisyonu sayısal
R/L sistemi üzerinden
sağlanmıştır. Bu sayede gerek
F/O kabloya göre daha
ekonomik olması bakımından,
gerekse bakım-işletmesinin ve
tesisinin daha kolay olması
bakımından önemli ölçüde
tasarruf sağlanmıştır. 2003 yılı
içinde 222 adet düşük
kapasiteli sayısal R/L sistemi
kurularak 100’den fazla kırsal
merkezin transmisyonu bu
sistemler üzerinden
sağlanmıştır.
Ayrıca 2003 yılında yüksek
kapasiteli SDH R/L sistemlerinin
alımına da başlanmıştır. SDH
R/L sistemi, tüm transmisyon
yapısında ortak bir hiyerarşi
oluşturmanın yanı sıra uzak
mesafe telefon haberleşmesi,
analog linklerin sayısal linklere
çevrilmesi, trafiği sıkışan orta
ölçekli yerleşim merkezlerinin
telefon trafiğini rahatlatması ve
özellikle deprem bölgelerinde
mevcut F/O kabloya alternatif
olması bakımından gerekli
görülmektedir. 2003 yılı içinde
246 alıcı-verici SDH R/L sistemi
kurularak hizmete alınmıştır.
Son yıllarda yapılan sayısal R/L
sistemleri yatırımı ve analog R/L
sistemlerinin tümünün hizmet
dışı kalması ile R/L transmisyon
şebekesindeki sayısallaşma
oranı %100 seviyesine
ulaşmıştır. 2002 yılı sonunda
toplam 686 alıcı-verici olan
analog R/L sistemlerinin
tümünün hizmet dışı kalması ve
sayısal alıcı-verici sayısının yıl
içinde 468 adet artması ile
2003 yılı sonunda sayısal alıcıverici sayısı 8.086 adede
yükselmiştir. 2004 yılında da
400 alıcı-verici düşük ve orta
kapasiteli R/L sistemi ile 200
alıcı-verici SDH R/L sistemi
kurulması hedeflenmektedir.
Türkiye transmisyon şebekesi
altyapısının geliştirilmesi
amacıyla ‘SDH Transmisyon
Şebekesi’ ve ‘DWDM
Transmisyon Şebekesi’
sözleşmeleri kapsamında,
teçhizatın sipariş, sevk, montaj
ve devreye alma çalışmaları
sürdürülmektedir. Şebekelerin
tesisi tamamlanan kısmı ile,
şehirlerarası transmisyon
şebekesi ve Türkiye’nin tüm
illerini kapsayan il-içi ve
metropolitan transmisyon
şebeke kapasitelerinin
artırılması, şebeke
topolojilerinin yenilenmesi,
şebekelerin işletim/yönetim
olanaklarının geliştirilmesi ve
daha güvenilir bir altyapı
hizmetinin yaygınlaştırılması
sağlanmıştır. Projenin
gerçekleştirilmesi ile İnternet,
data, GSM ve PSTN
şebekelerinin bugünkü
transmisyon gereksinimlerinin
yanı sıra önümüzdeki yıllarda
ortaya çıkacak talepleri için de
gerekli altyapının kurulması
sağlanmış olacaktır.
2003 yılı uygulama döneminde,
proje kapsamında şehirlerarası,
bölgesel ve metropolitan
transmisyon şebekelerinde
toplam 1.649 adet SDH
terminalininin tesisi ve devreye
alınması gerçekleştirilerek
3.468.450 adet kanal ucu
karşılığı kapasitenin şebekeye
eklenmesi sağlanmıştır.
Telefon kanal ucu sayısı
(kablolu şebekede) 2003 yılı
sonunda 17.701.570’i sayısal
olmak üzere 17.724.466 adede
ulaşmıştır. Kablolu transmisyon
şebekesi %99,9 oranında
sayısallaştırılmıştır.
2004 yılı uygulama döneminde,
proje kapsamında şehirlerarası,
bölgesel ve metropolitan
transmisyon şebekelerinde
toplam 1.000 adet SDH
terminalininin tesisi ve devreye
alınması gerçekleştirilerek
2.000.000 adet kanal ucunun
eklenmesi hedeflenmektedir.
Transmisyon teçhizatı ile birlikte
kurulan işletim/yönetim
sistemleri sayesinde,
transmisyon şebekesinin
merkezi/dağıtık işletme
birimlerinden denetlenmesi,
arıza/kesinti durumlarından en
az seviyede etkilenmesi, ayrıca
kesinti durumlarında çalışan
devrelerin alternatif
güzergahlara yönlendirilmesi
yapılarak verilen hizmetin
sürekliliği sağlanmaktadır.
DATA H‹ZMETLER‹
BİLGİ SERVİSLERİ
TURPAK Şebekesi
(Türkiye Paket Anahtarlamalı
Data Şebekesi)
TURPAK (Türkiye Paket
Anahtarlamalı Data Şebekesi),
1989 yılında ilk paket
anahtarlamalı şebeke olarak
servise verilmiştir. 2000 yılı
sonunda şebekeye eklenen
Passport ürünleriyle birlikte
şebekede ATM (Asychronous
Transfer Mode) temelli bir
altyapı sağlanmıştır. 2004 yılı
içinde ek olarak kurulacak
modüllerle şebekenin tüm illeri
kapsaması planlanmaktadır.
ATM temelli bir altyapıya sahip
olan TURPAK Şebekesinden,
X.25, ITI (Interactive Terminal
Interface), SNA (Systems
Network Architecture),
noktadan noktaya FR (Frame
Relay) ve ATM (Asychronous
Transfer Mode) servisleri
verilmektedir.
Şebeke üzerinde, PTT Genel
Müdürlüğü, bankalar, Jandarma
Genel Komutanlığı, Milli
Savunma Bakanlığı ANT
Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu,
Sosyal Sigortalar Kurumu, BağKur, ULAKNET (Ulusal
Akademik Ağ-Üniversiteler), Dış
Ticaret Müsteşarlığı, Şeker
Fabrikaları, TEMOS (Türk
Telekom Müdürlükleri
Otomasyon Sistemi), MERNİS
(Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi),
THY, Milli Piyango İdaresiSayısal Loto, Türkiye Jokey
Kulübü-Altılı Ganyan, BP
Benzin İstasyonları
Otomasyonu gibi birçok özel ve
kamu projesi farklı servis
türünde çalışmaktadır.
TTnet (Ulusal İnternet
Altyapı Ağı)
28 Ağustos1998 tarihinde
sözleşmesi imzalanan TTnet
İnternet Şebekesi başlangıçta
142 erişim noktası ile tüm il
merkezleri ve büyük illerdeki
trafiği yoğun ilçe merkezlerini
kapsamış, KKTC’de TTnet POP
noktası kurulmuştur.
ATM (Asychronous Transfer
Mode) anahtarlama temelli bir
altyapıda kurulan TTnet
Şebekesi ile, ATM, FR (Frame
Relay), ADSL (Asymmetrical
36<37
devam
TTnet Şebekesi
üzerinden 26 ISP VPOP,
96 ISP ve Kurumsal
Kullanıcılara İnternet
hizmeti sunulmaktadır.
Digital Subscriber Line), PSTN
(Public Switched Telephony
Network), B-ISDN (Integrated
Services Digital Network) ve
KTV üzerinden İnternet erişim
şekilleri desteklenmektedir.
TTnet Şebekesinde kurulu
bulunan tüm POP
noktalarından FR data hizmeti
de sunulmaktadır.
Ayrıca 146 servisi ile de
kullanıcılara abone olmadan,
kullanıcı kimliği ve şifre
kullanmaksızın İnternet erişim
hizmeti verilmektedir.
TTnet Şebekesi üzerinden 26
ISP VPOP, 96 ISP ve Kurumsal
Kullanıcılara İnternet hizmeti
sunulmaktadır. Ayrıca, Maliye
Bakanlığı Muhasebat Genel
Müdürlüğü Say 2000i, Tekel,
İMKB, Milli Eğitim Bakanlığı,
İLSİS, İçişleri Bakanlığı Nüfus
ve Vatandaşlık İşleri Genel
Müdürlüğü MERNİS Projesi,
Sağlık Bakanlığı Çekirdek
Kaynak Yönetim Sistemi
(ÇKYS) Projesi gibi büyük çaplı
kamu ve özel projeler de TTnet
Şebekesi üzerinden
uygulamaya geçirilmiştir.
Bu yapı içinde GayrettepeAcıbadem-Ulus-Adana-İzmir
beşgeninde M160 router’lar ile
2.4 Gbps’lik ana merkez,
toplam 21 adet M20 router’lar
ile 622 ve 155 Mbps
seviyelerinde ana merkezlere
bağlantı sağlanmaktadır.
1166/1045 Mbps olan yurtdışı
İnternet çıkış kapasitesi 2003
yılı içinde eklenen kapasiteler
ile 2003 yılı sonu itibarıyla
1.709/1.554 Mbps’e ulaşmıştır.
2004 yılı Haziran ayı başında
ise bu kapasite 4.350/4.040
Mbps’e ulaşmıştır.
Ayrıca sık ziyaret edilen WEB
sayfalarına çok daha hızlı erişim
sağlamak ve yurtdışı İnternet
trafiğini azaltmak üzere IP
şebekeye cache cihazlarının
entegre edilmesi için hazırlıklara
başlanmıştır.
RAS (Remote Access
Server)
RAS Cihazları (Remote Access
Server), İnternet kullanıcıları için
Mevcut Yurtdışı Bağlantıları
(Haziran 2004 İtibariyle)
Karşı Ülke
İngiltere
ABD
ABD
Almanya
Italya
ABD
ABD
Yunanistan
Yunanistan
Macaristan
İngiltere
Macaristan
İtalya
Toplam
38>39
Taşıyıcı Firma
Cable&Wireless
Cable&Wireless
Sprint
Triaton
Telecom Italia
Intelsat
Intelsat
OTE
OTE
Telia
Telia
Telia
Telecom Italia
Geliş/Gidiş (Mbps)
622/622
155/155
622/622
155
622/622
155/155
155
155/155
155/155
155/155
622/622
155/155
622/622
4350/4040
Varış-Çıkış Merkezleri
Londra-İstanbul (Fiber)
New York-İstanbul (Fiber)
New York-İstanbul (Fiber)
Krefeld-Ankara (Uydu)
Palermo-Ankara (Fiber)
New York-Ankara
New York-Ankara
Selanik-İstanbul
Selanik-İstanbul
Budapeşte-İstanbul
Londra-Ankara (Fiber)
Budapeşte-İstanbul
Milano-İstanbul
Türk Telekom amaçları, kurumsal yapısı ve uygulama esasları
belirlenen e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin gerçekleştirilmesinde ve
bilgi toplumuna geçişte, altyapı ve hizmet sağlayıcı olarak sahip
olduğu yüksek altyapı kapasitesini ve bilgi birikimini kullanarak, üstüne
düşen sorumluluk ve görevlerini yerine getirmek üzere gerekli
çalışmaları yürütmektedir.
dial-up (56 K) erişimi sağlayan
cihazlar olup, No. 7 işaretleşme
sistemi ile entegreli
çalışmaktadır.
16 Ağustos 2002 tarihinde
sözleşmesi gerçekleştirilen
TTRAS projesi ile sayısal
kapasite artışı, No. 7
işaretleşme sistemi ile
entegrasyon, ISS’lere garantili
ve garantisiz port kiralanması
(VPOP servisi) için 121.788
adet port içeren kesintisiz
çalışan, güvenilir, kontrol
edilebilir, teknolojik gelişmelere
uygun ve üzerinde VoIP (Voice
over IP) servisi de verilebilecek
RAS teçhizatı alınmıştır. Söz
konusu servisin devreye
alınmasıyla Pre-Paid Calling
Card, IP-VPN, Call Forwarding
2003 yılı sonu itibarıyla toplam
65.000 kapasiteye ulaşmış olan
RAS siteminde, TTRAS Projesi
kapsamında 2002 Eylül ayı
itibarıyla 1. faz devreye alınarak
26.691 adet port’u RAS ve
6.696 adet port’u VoIP olmak
üzere toplam 33.387 adet port
102 POP noktasında aktive
edilmiştir. Bu proje
kapsamındaki toplam 121.788
port’luk kapasite dört faz
halinde tamamlanacaktır.
İSS’lere yönelik olarak daha
önce ATM protokolü ile TTNET
şebekesi üzerinden verilen
VPOP (Sanal POP) hizmeti,
deneme amaçlı olarak 1 Eylül
2003 tarihinden itibaren altı ay
süre ile TC1000 RAS sistemleri
üzerinden LT2P protokolü
sağlayıcılara, İnternet data
merkezlerine, özel ve tüzel
müşterilere geniş bantlı,
güvenilir, kesintisiz, İnternet ve
veri iletişimi ile katma değerli
servislerin verilmesi amacıyla
“Metro Ethernet Şebekesi”
ihalesine çıkılmıştır.
İlk etapta şebekenin Ankara,
İstanbul ve İzmir merkezlerinde
kurulması planlanmıştır.
e-Dönüşüm Türkiye
Türk Telekom, kurumsal yapısı
ve uygulama esasları belirlenen
e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin
gerçekleştirilmesinde ve bilgi
toplumuna geçişte, altyapı ve
hizmet sağlayıcı olarak sahip
olduğu yüksek altyapı
kapasitesini ve bilgi birikimini
kullanarak, üstüne düşen
sorumluluk ve görevlerini yerine
getirmek üzere gerekli
çalışmaları yürütmektedir.
Bu amaçla, öncelikle bir
İnternet Veri Merkezi ve
güvenlik sistemleri kurularak
kamu kurum ve kuruluşlarının
ve özel ve tüzel şirketlerin
İnternet uygulamaları için
(Çağrı Yönlendirme), Unified
Messaging (Birleştirilmiş Mesaj
Sistemi), IP PBX vb. bazı katma
değerli servislerin sağlanması
mümkün olacaktır.
kullanılarak verilmeye
başlanmıştır.
Metro Ethernet
Şebekesi
Türk Telekom’un fiber optik
altyapısı üzerinden, kurumsal
müşterilere, İnternet servis
sağlayıcılarına, içerik
146 servisi ile
kullanıcılara abone
olmadan, kullanıcı
kimliği ve şifre
kullanmaksızın İnternet
erişim hizmeti
verilmektedir.
gereksinim duydukları donanım,
geniş bantlı, güvenilir, kesintisiz
İnternet erişimi ve bunun
üzerinden verilen/verilebilecek
her türlü servisin sunulabilmesi
için gerekli altyapı
oluşturulmaktadır. Bu amaçla
kurulan İnternet Veri Merkezi,
sunucu barındırma (colocation), konaklama (hosting)
(Web, elektronik posta ve DNS
hosting), depolama (storage)
gibi temel hizmetlerin yanı sıra
e-eğitim, e-ticaret, kurumsal
yönetim hizmetleri (ERP, CRM
v.b.), birleşik mesajlaşma, video
konferans, video streaming gibi
katma değerli hizmetlerin de
sunulabilmesine ve teknolojik
gelişmelere bağlı olarak
büyümeye olanak sağlayan bir
yapıya sahip olacaktır.
KULLANICI SERVİSLERİ
Sayısal Data Şebekeleri
(TSDnet)
Dünyada bilgi ve iletişim
teknolojilerinde gözlenen
gelişmelere paralel olarak
ülkemizde de bilgi işlem
hizmetlerinin son yıllarda hızla
yaygınlaşması ve gelişmesi,
kişisel bilgisayar ve İnternet
kullanımının artış eğilimi
göstermesi, ayrıca özel ve
kamu kuruluşlarının kendi veri
ağlarını kurma gereksinimleri
sonucunda yüksek hızlı kiralık
data devresi taleplerinde önemli
artışlar meydana gelmiştir.
“rakipsiz”
Türk Telekom’un başarılarının arkasındaki en önemli unsurlardan
biri, bugüne kadar tekel konumunda olmasına rağmen bir tekel gibi
davranmaması olmuştur. Benzer ortamlarda tekel konumuna sahip
olmadan çalışan telekomünikasyon şirketleri ile karşılaştırılabilir bir
kalitede hizmet sunuyor olması, önümüzdeki özelleştirme süreci
içinde Türk Telekom’un en güçlü yanlarından birini oluşturacaktır.
Bugüne kadar bir rakibi olmadan rakibi varmışcasına hizmet sunan
Türk Telekom, bundan böyle rekabetin olduğu ortamda da aynı
hizmet kalitesini sürdürerek başarılarına devam edecektir.
Türk Telekom’un sahip olduğu mevcut transmisyon
altyapısını kullanarak 64Kbit - 2Mbit arasında veya
2Mbit üzerinde uçtan uca kiralık data devrelerini
(Leased Line) karşılamak üzere kurulan TSDnet, bir
altyapı data şebekesidir.
Tüm bu gelişmeler, hızlı,
dinamik ve daha güvenli bir
iletişim altyapısını da gerekli
kılmaktadır. Türkiye’de sayısal
data şebekesi bu iletişim
altyapısının ve ulusal bilgi
sisteminin kurulmasına zemin
hazırlayacak önemli bir projedir.
15 Eylül 1999 tarihinde
başlangıç konfigürasyonu
18.420 port kapasiteli TDM
şebekesi kurulmuştur.
Türk Telekom’un sahip olduğu
mevcut transmisyon altyapısını
kullanarak 64Kbit - 2Mbit
arasında veya 2Mbit üzerinde
uçtan uca kiralık data
devrelerini (Leased Line)
karşılamak üzere kurulan
TSDnet, bir altyapı data
şebekesidir. TSDnet ile;
Uçtan uca veri iletimi,
Merkezi Yönetim Sistemi,
Kullanım süresinden
bağımsız hat tahsisi,
Sabit bant genişliği,
Yüksek yoğunluklu trafik
uygulamaları,
VPN (Virtual Private Network),
Bilgi iletişimi için güvenli
ortam
sağlanmaktadır.
Bu şebekeler, kiralık devre
(Leased Line), Frame Relay (FR)
ve ATM hizmetlerinden
yararlanan çok ofisli özel ve
kamu kuruluşları, bankalar,
hastaneler ve üniversiteler
tarafından kullanılmaktadır.
Söz konusu şebekeler, Ankara,
İstanbul Avrupa Yakası, İstanbul
Anadolu Yakası, İzmir, Bursa,
Adana, Antalya, Samsun,
Erzurum, Diyarbakır ve İzmit
olmak üzere 11 ayrı merkezde
bulunan Şebeke Yönetim
Sistemi (Network Management
System) ile abone tarafı cihazlar
dahil bütün şebeke elemanları
yönetilebilir, denetlenebilir ve
test edilebilir şekilde dizayn
edilmiştir.
devam
TSDnet, DXX ve Newbridge
olmak üzere iki ayrı şebekeden
oluşmaktadır.
1) Tellabs/DXX TSDnet
Şebekesi
1996 yılında kurulmaya
başlanan DXX tabanlı
Tellabs/DXX şebekesi, bugün
tüm il ve ilçe merkezlerinde
bulunan büyük bir şebeke
haline gelmiş olup, ana omurga
hızı 155 Mbps abone kapasitesi
ise 24.262 port’dur.
2) Newbridge TSDnet
Şebekesi
1998 yılında kurulmaya
başlanan Newbridge Şebekesi,
63 il merkezinde ve bazı ilçe
merkezlerinde hizmet
vermektedir. Ana omurga hızı
34 Mbps olan şebekenin node
sayısı 934, abone port
kapasitesi ise 20.107’dir.
2004 yılında her iki
şebekenin de gelen talepler
çerçevesinde genişletme ve
yaygınlaştırma çalışmaları
devam edecektir.
40<41
ADSL uygulamaları
kapsamında, İsteğe Bağlı
Video (Video on Demand),
Video Konferans, Tele-Tıp,
Tele-İş, TV Yayınları,
Online Alış-Veriş, İnteraktif
Şebeke Oyunları v.b.
hizmetler verilmektedir.
DATA ERİŞİM
ŞEBEKELERİ
ADSL (Asymetric Digital
Subscriber Line)
ADSL, çok pahalı altyapı
yatırımları gerektirmeden
mevcut telefon hatları üzerinden
yüksek hızlı ses, veri ve görüntü
iletimi sağlayan bir erişim
teknolojisidir.
Mevcut bakır kablolar üzerinden
geniş bant olanağı sunan ADSL
ile ses ve veri şebekelerinin
aynı anda kullanılması mümkün
olmaktadır. ADSL hat uzunluğu,
hatta kullanılan bakır kablonun
çapı ve kullanılan modemin
tipine bağlı olarak, kullanıcıya
doğru (downstream) 8 Mbps’ye
ve kullanıcıdan (upstream) 1
Mbps’ye kadar hız
sağlamaktadır.
ADSL teknolojisi ile tek bir
telefon hattı üzerinden aynı
42>43
anda ses/faks özelliği kullanımı,
kesintisiz ve yüksek hızlı
İnternet erişimi yeni bir
altyapıya gerek duymadan
mümkün olmaktadır.
kapsamında 2004 yılında
20.000 ve 2005 yılı sonuna
kadar toplam 42.534 adet
okul/kurum’un İnternete
bağlanması planlanmıştır.
ADSL uygulamaları
kapsamında, İsteğe Bağlı Video
(Video on Demand), Video
Konferans, Tele-Tıp, Tele-İş, TV
Yayınları, Online Alış-Veriş,
İnteraktif Şebeke Oyunları v.b.
hizmetler verilmektedir.
2004 yılı sonunda 400.000 DSL
kullanıcı sayısına ulaşılması
hedeflenmektedir.
60.000 portluk DSL ihalesi
çerçevesinde uygulamaya
alınan ADSL portların büyük bir
kısmının satışı gerçekleştirilmiş
olup, 2003 yılı sonu itibarıyla
çalışan ADSL port sayısı
56.624’dür. 200.000 portluk
DSL ihalesi sonuçlanmış olup,
portların uygulamaya
alınabilmesi için çalışmalar
devam etmektedir.
Türkiye genelinde Milli Eğitim
Bakanlığı’na bağlı tüm okul ve
kurumların İnternete
bağlanması konusunda MEB ve
Türk Telekom arasında 11
Kasım 2003 tarihinde bir
sözleşme imzalanmıştır. 2003
yılı sonunda 1.700 adet
okul/kurum’a 60.000 port
kapasiteli TTDSL şebekesi
üzerinden İnternet hizmeti
verilmeye başlanmıştır. Proje
WLAN Kablosuz
İnternet Servisi
Haberleşmedeki genel eğilim,
kullanıcılara herhangi bir yerde,
zamanda ve uç terminalinden
kesintisiz olarak kişisel geniş
bandlı servislerin optimum
olarak sağlanması yönündedir.
Gelecekte kullanıcılar
bulundukları herhangi bir yerde
gereksinimleri olan bir
telekomünikasyon servisini,
orada bulunan ve koşullarına en
uygun gelen (ücret, servis
kalitesi, gerekli data hızı v.b.)
işletmeci üzerinden akıllı
telekomünikasyon şebekeleri
yoluyla alacaktır. Bu eğilime
paralel olarak geliştirilen
teknolojilerden birisi olan WLAN
(Wireless Local Area Network)
ile, kullanıcıların belirli lokal
alanlarda çok yüksek hızlarda
kablosuz olarak İnternet servisi
alabilmeleri mümkün
olmaktadır.
devam
ADSL teknolojisi ile tek bir telefon hattı üzerinden aynı anda ses/faks
özelliği kullanımı, kesintisiz ve yüksek hızlı İnternet erişimi yeni bir
altyapıya gerek duymadan mümkün olmaktadır.
Türk Telekom teknolojideki ve
dünyadaki gelişmelere paralel
olarak, ‘hotspot’ olarak
isimlendirilen yerlerde
(havaalanları, oteller, alış veriş
merkezleri, konferans
merkezleri, üniversiteler, fuar
alanları, kafeler, marinalar v.b.)
kullanıcılara taşınabilir
bilgisayarları (Diz Üstü
Bilgisayarları-notebook veya
Avuç İçi Bilgisayarları-PDA)
üzerinden kablosuz olarak çok
yüksek hızlarda (54 Mbps)
İnternete ve diğer kablosuz
servislere erişim imkanı
sağlayan WLAN Kablosuz
haberleşme servisini deneme
amaçlı olarak sunmaya
başlamıştır.
Bu kapsamda, TBMM, Ankara
Neva Palas Otel, Türk Telekom
Genel Müdürlük Kampüsü,
Ankara Sürmeli Otel, Ankuva
Alış Veriş MerkeziBilkent/Ankara, Turgut Reis
Marina-Bodrum, Varan Tesisleri,
Ulusoy Tesisleri, İstanbul Swiss
Otel hotspotlarında deneme
amaçlı olarak kablosuz İnternet
servisi sunulmaya başlanmıştır.
Çok yakında Ataköy Marina,
İzmir Princess Otel, Club
Marina-Göcek, Martı MarinaMarmaris, Robinson Club
Nobilis-Belek, Işık Üniversitesi,
Orhan Ağaçlı Tesisleri-Aksaray,
Gloria Jeans Cafe, Özdilek
Tesisleri-Afyon hotspotlarında
deneme amaçlı servise
başlanılması planlanmıştır.
UYDU SERV‹SLER‹
Türk Telekom, Intelsat ve
Eutelsat Teşkilatlarının
yatırımcısı ve kullanıcısı iken, bu
teşkilatların özelleşmesi sonucu
kurulan şirketlerin hissedarı
olmuştur. Türk Telekom’un
Intelsat Limited Şirketi’nde
7.506.400 adet (konsolidasyon
sonucunda 2.502.134 adet),
Eutelsat S.A. Şirketi’nde ise
5.827.090 adet hissesi
bulunmaktadır. Intelsat
Teşkilatının özelleşmesinden
önce Hollanda’da kurulan NSS
(New Skies Satellite) Şirketi’nde
1.643.410 adet, 1995 yılında
Inmarsat öncülüğünde kurulan
ICO Global Şirketi’nde ise
556.423 adet hissesi
bulunmaktadır.
ÖZEL VE YEREL UYDU
SİSTEMLERİ
Telekomünikasyon altyapısı
dahilinde, radyo-link, fiber
kablo ve havai hat gibi karasal
transmisyon sistemleri ile
hizmet götürülemeyen veya
mevcut sistemlerin
işletilmesinde sorunlarla
karşılaşılan ilçe veya köy gibi
kırsal yerleşim merkezlerine,
coğrafi koşullardan
etkilenmeyen, montaj, bakım ve
işletmesi kolay TES, IDR ve IBS
tipi uydu yer terminallerinden
oluşan şebekeler kurulmak
suretiyle TÜRKSAT uyduları
üzerinden haberleşme olanağı
sağlanmaktadır.
Mevcut uydu haberleşme
şebekesinin genişletilerek ülke
genelinde yaygınlaştırılması ve
özellikle Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgeleri’ndeki
haberleşme altyapısını
güçlendirmek amacıyla, ilk
olarak kurulan IBS şebekesi
kapsamında temin edilen 2
Mbps, 30 kanal kapasiteli altı
adet master ve 23 adet remote
terminali halen hizmet vermeye
devam etmektedir.
devam
TÜRKSAT uyduları üzerinden ses, data ve İnternet haberleşmesini
sağlamak üzere Gölbaşı Uydu Yer İstasyonu’nda bir NOC (Network
Operation Center) kurulmak suretiyle işletmesi Türk Telekom
tarafından yapılacak özel bir uydu şebekesi kurulabilmesi amacıyla
gerekli çalışmalar başlatılmış olup, bu kapsamda gereksinimi olan
kuruluşlara hizmet verilmesi planlanmaktadır.
uyduları üzerinden sayısal trunk
bağlantısı olanağı sağlayan ve
mevcut IDR sistemlerinden
daha az uzay kesimi kullanan
1,5-2 Mbps, 24-30 kanal
kapasiteli TCM-IDR şebekesi
dahil edilmiştir. TCM-IDR
projesiyle 10 adet master, 76
adet remote ile dört adet flyaway terminali temin edilmiştir.
Söz konusu terminaller, ilgili
merkezlere sevkedilerek
hizmete alınmıştır.
Doğal afetlerde ve acil
durumlarda kullanılmak üzere
Türk Telekom tarafından temin
edilen altı adet mobil acil
haberleşme aracı için
gereksinim duyulan altı adet
IDR uydu teçhizatının temin
edilebilmesi amacıyla gerekli
çalışmalar tamamlanmıştır.
Bu şebekeden sonra 12 Mart
1998 tarihinde imzalanan IDR
sözleşmesi kapsamında kurulan
IDR şebekesine dahil 512
Kbps, 30 kanal transmisyon
sağlayan sekiz adet master, 64
adet remote IDR terminali ve
gerekli DCME cihazları
gereksinim duyulan
merkezlerde kullanılmaktadır.
Bu çerçevede hizmet veren
şebekelere son olarak kırsal
alan santrallerine TÜRKSAT
Ayrıca, özellikle Doğu ve
Güneydoğu Bölgeleri’ndeki
küçük yerleşim birimlerine
TÜRKSAT uyduları üzerinden
kaliteli ve güvenilir bir telefon
hizmeti sağlamak ve mevcut
haberleşme sorunlarını çözmek
amacıyla, santralı bulunmayan
köy, mezra, gibi küçük yerleşim
birimlerindeki abonelere
santralsız doğrudan telefon
olanağı ve ilçe, köy gibi küçük
tip santralları bulunan yerleşim
birimlerine de uydu üzerinden
PSTN şebekesine geçiş olanağı
sağlamak amacıyla kurulan TES
şebekesi kapsamında bir adet
şebeke kontrol istasyonu, iki
adet Gateway, beş adet tip-2
ve 104 adet tip-1 uydu yer
terminali ile hizmet
verilmektedir.
Devlet Hava Meydanları
İşletmesi’nin ülke genelinde yer
alan radar/telsiz istasyonlarının
data ve VHF/UHF telsiz
haberleşmesini sağlamak üzere
mevcut TR-TES şebekesi
üzerinden çalışacak uydu yer
terminallerinin satın alınması
amacıyla 2003 yılı ortalarında
çalışmalara başlanmış olup, bu
amaçla, Türk Telekom ile
D.H.M.İ. arasında 17 Aralık
2003 tarihinde bir protokol
imzalanmıştır.
Avrupa, Ortadoğu ve Orta Asya
Ülkeleri’nde bulunan ve
TÜRKSAT uyduları kapsama
alanına giren Dışişleri Bakanlığı
Dış Temsilcilikleri’nin uydu
üzerinden ses, data ve İnternet
haberleşmesini sağlamak üzere,
işletmesi Türk Telekom
tarafından yapılacak özel bir
uydu şebekesi kurulabilmesi
amacıyla gerekli çalışmalar
başlatılmıştır. Bu amaçla
kurulacak VSAT uydu
sistemleriyle ilgili olarak Dışişleri
Bakanlığı ile protokol
çalışmalarına başlanmıştır.
ses, data ve İnternet
haberleşmesini sağlamak üzere
Gölbaşı Uydu Yer
İstasyonu’nda bir NOC
(Network Operation Center)
kurulmak suretiyle işletmesi
Türk Telekom tarafından
yapılacak özel bir uydu
şebekesi kurulabilmesi
amacıyla gerekli çalışmalar
başlatılmış olup, bu kapsamda
gereksinimi olan kuruluşlara
hizmet verilmesi
planlanmaktadır.
MOBİL UYDU
SİSTEMLERİ
INMARSAT M4 (GAN
“Global Area Network”)
Telekom sektöründeki mobil ve
data haberleşmesine yöneliş
göz önünde bulundurularak,
Türk Telekom’un telekom
sektöründeki etkinliğini ve
liderliğini sürdürmesi için
Inmarsat C istasyonunun
database kapasitesinin
artırılması, e-mail ve data
haberleşmesi olanağı sağlama
özelliğinin eklenmesi ile
Inmarsat Mini-M, M4, F1 ve
IPDS HLES/RLES hizmetlerini
içeren yer istasyonunun
kurulması planlanmaktadır.
Uydu üzerinden yer ve hız
tespiti ile seyrüsefer amaçlı
hizmetlerin sunulmasını
amaçlayan, başta uzay ve
havacılık sektörü olmak üzere,
askeri ve sivil kullanım alanları
bulunan GNSS/GALILEO
projesi kapsamında, ESA ile
Ankara – Gölbaşı’nda RIMS
istasyonları kurulması ve
işletilmesi amacıyla bir
sözleşme imzalanmıştır.
TÜRKSAT UYDULARI
TÜRKSAT-1B Uydusu
TÜRKSAT-1B uydusu 11
Ağustos 1994 tarihinde
yörüngeye başarıyla
yerleştirilmiş, yörünge
testlerinin ardından 10 Ekim
1994 tarihinden itibaren
kullanıma alınmıştır.
TÜRKSAT-1B uydusu
üzerinden, kırsal alan
transmisyonu amacıyla
kullanılan küçük çaplı TES
(Telephony Earth Station), IBS
(Intelsat Business Services) ve
IDR (Intermate Data Rate) uydu
şebekeleri hizmet vermektedir.
TÜRKSAT-1B uydusunun
standart operasyon ömrü içinde
bulunduğumuz yılda sona
erecek ve uydu “inclined”
operasyon modunda çalışmaya
başlayacaktır. TÜRKSAT-1B
uydusu üzerindeki TES, IBS ve
IDR trafiği ise TÜRKSAT-1C
uydusuna aktarılacaktır.
TÜRKSAT-1C uydusu
üzerinde, analog ve
sayısal TV ve radyo
yayınları, Orta Asya IBS
telefon kanalları, VSAT
data haberleşmesi
şebekesi çalışmaktadır.
TÜRKSAT-1C Uydusu
TÜRKSAT-1C uydusu, 26 Eylül
1996’da kullanıma alınmıştır.
TÜRKSAT-1C, Türkiye ve
Avrupa ile Türkiye ve Orta
Asya'ya aynı anda servis
vermek ve Avrupa ile Orta Asya
arasında doğrudan bağlantı
kurabilmek amacıyla, Batı
Spotu’nda Türkiye ve Avrupa,
Doğu Spotu’nda ise Türkiye ve
Orta Asya'yı kapsamak üzere
16 aktif transponder ile hizmet
vermektedir.
TÜRKSAT-1C uydusu üzerinde,
analog ve sayısal TV ve radyo
yayınları, Orta Asya IBS telefon
kanalları ve VSAT data
haberleşmesi şebekesi
çalışmaktadır.
TÜRKSAT-2A Uydusu, 11 Ocak
2001 tarihinde uzaya
gönderilerek 42º Doğu
lokasyonunda hizmet vermekte
olan TÜRKSAT-1C uydusu ile
aynı pozisyona yerleştirilmiş ve
1 Şubat 2001 tarihinde
kullanıma alınmıştır.
TÜRKSAT-2A Uydusu üzerinde
20 adeti sabit, 12 adeti de
hareketli kapsama alanlarına ait
olmak üzere toplam 32 adet
yüksek güce sahip transponder
bulunmaktadır.
TÜRKSAT-2A uydusu üzerindeki
ve BSS bandı transponderler,
TÜRKSAT-1C uydusunda
olduğu gibi iki ayrı kapsama
alanına sahiptir. Bu uydu
üzerinden sabit kapsama
alanlarından verilecek yayınlar,
TÜRKSAT-2A
(EURASIASAT) Uydusu
Türk Telekom ile Fransız
Aerospatiale firmasınca ortak
olarak kurulan EURASIASAT
şirketi tarafından imal ettirilen
44<45
devam
1997 yılında 11 yeni ilde yapılan
gelir paylaşımlı Kablo TV proje
ihalesi ile birlikte halen 20 ilde
(Ankara, Adana, Antalya, Bursa,
Gaziantep, İstanbul, İzmir,
Kayseri, Konya, Balıkesir,
Denizli, Erzurum, Eskişehir,
İzmit, Mersin, Sakarya,
Samsun, Tekirdağ, Yalova ve
Zonguldak) Kablo TV hizmeti
verilmektedir.
Gelir paylaşımlı Kablo TV
projesi kapsamında Türk
Telekom ile ilgili firmalar
tarafından ortaklaşa yürütülen
Kablo Modem uygulamaları
sisteme hızlı bir şekilde entegre
edilerek 2000 yılında sekiz ilde
(10 yayın bölgesi) (İstanbul
Anadolu Yakası, İstanbul
Avrupa Yakası, Ankara, İzmir,
Bursa, Antalya, Konya,
Gaziantep, Tekirdağ-Çorlu ve
İzmit-Gebze) ve 2001 yılı içinde
de dört ilde (dört yayın bölgesi)
(Adana, Kayseri, Eskişehir ve
İzmit) olmak üzere toplam 12 il14 yayın bölgesindeki
abonelere İnternet hizmeti
verilmeye başlanmıştır. Kablo
TV sistemi üzerinden İnternet
erişimi sağlayan abone sayısı
42.700’dür.
Sistem üzerinden sayısal TV
yayınlarının iletilebilmesini
teminen 2000 yılında İstanbul
Avrupa Yakası, İstanbul
Kablo TV Abone Sayısı (Adet)
2001
2002
2003
1.250.000
Çok fazla sayıda TV ve radyo
iletimine sürekli ve kaliteli bir
şekilde olanak tanıyan Kablo TV
hizmeti 1991 yılında Türkiye
genelinde dokuz ilde verilmeye
başlanmıştır.
Kablo TV hizmetinin verildiği
illerde 2002 yılında 954.612
olan şebekeye bağlı abone
sayısı, 2003 yıl sonu itibarıyla
1.044.400 olmuştur. 2004 yılı
sonunda abone sayısının
1.250.000’ye ulaşması
hedeflenmektedir.
Anadolu Yakası, Ankara, İzmir,
Gaziantep, Kayseri ve Konya
illerine, 2001 yılında Adana iline,
2002 yılında da Antalya ili
eklenerek sekiz büyük ilde
aşamalı olarak sayısal HeadEnd teçhizatları kurulmuş ve
sayısal Pay TV hizmetlerinin
ticari işletmeye açılması için
gerekli teknik ortam
hazırlanmıştır. Bu altyapı ile
Kablo TV üzerinden video, ses,
data, telefon ve buna benzer
her türlü bilgi ve veri iletişiminin
gerçekleştirilebileceği, interaktif
hizmetlerin (Pay TV, PPV,
NVOD, VOD, evden alışveriş,
evden bankacılık, telemetre
uygulamaları, video konferans,
vb.) realizasyonunun
sağlanabileceği bir ortam hazır
hale getirilmiştir.
1.044.400
KABLO TV
1998 yılında açılan 2. Gelir
Paylaşım ihalesi ile mevcut
dokuz ildeki uygulamalar da
Gelir Paylaşımlı Proje
Uygulamaları’na
dönüştürülmüştür.
954.612
batı kapsama alanı üzerinden
batıda İngiltere’ye kuzeyde
İskandinav ülkelerine, güneyde
Kuzey Afrika’ya, doğuda da
Hazar Denizi’ne kadar, doğu
kapsama alanı üzerinden de
batıda Balkan Yarımadası’na,
kuzeyde Rusya
Federasyonu’na, güneyde Hint
Yarımadası’na, doğuda da Çin
sınırına kadar ulaşabilmektedir.
FSS bandı transponderlere
sahip olan hareketli kapsamalar
üzerinden ise Hindistan, Güney
Afrika Cumhuriyeti gibi uydunun
görüş alanı içindeki bölgelere
ulaşmak mümkündür.
908.662
2004 prog.
“yatırımcı”
İnternet belki de insanoğlunun bugüne kadar yaptığı en önemli
icatlardan biridir. İnternetin böylesine hızlı bir gelişim süreci
yaşaması telekomünikasyon sektörüne yeni bir açılım getirmiş,
yeni iletişim altyapıları oluşturmuştur. Türk Telekom olarak bizler
de bu hızlı gelişime anında adapte olarak data iletim altyapısına
önemli yatırımlar yaptık. Böylelikle ülkemizi de çağdaş iletişim
teknolojileri ile donattık. Türk Telekom bir telgraf ve telefon şirketi
olmanın çok ötesinde, bilginin ses, veri ve görüntü olarak
dağıtımını sağlayan bir şirket artık.
46<47
devam
TT&TİM yaklaşık 4,5 milyon abonesi ile Türk GSM sektöründe %15'i
aşkın pazar payına sahip olup, 6.500 baz istasyonu ve 1.200’ü
aşkın çalışanı ile abonelerine ve kurumsal müşterilerine hizmet
vermektedir.
MOB‹L H‹ZMETLER
tamamı Türk Telekom’a
ait olan Aycell'in, %51 İş
Bankası Grubu ve %49
TİM ortaklığı ile
kurulmuş olan İŞ-TİM ile
birleşmesi
tamamlanmıştır.
2003 yılı içinde yayıncı
kuruluşların uydu parametreleri
değişikliği mevcut yönergeler
ve sözleşmeleri doğrultusunda
değerlendirilmiş, uygun bulunan
TV yayın kuruluşlarına ait 48
adet uydu parametre değişikliği
Üniteler ile koordine sağlanarak
gerçekleştirilmiş ve söz konusu
yayınların iletiminde herhangi
bir aksaklığa yol açılmadan
iletimleri sürdürülmüştür.
48>49
GSM HİZMETLERİ
GSM (Global System for Mobile
Communications), sayısal
teknolojiye dayalı hücresel bir
mobil telefon sistemidir.
Uluslararası serbest dolaşım
(roaming), küçük ve hafif cepte
taşınabilir cihazlar ve sayısal
iletişimin sağlandığı yüksek
haberleşme kalitesi sistemin
başlıca üstünlüğüdür.
Ülkemizde GSM 900 sistemi
gelir paylaşımı esasına göre
Türk Telekom-Turkcell ve Türk
Telekom-Telsim olmak üzere iki
ayrı şebeke olarak 1994 yılında
kurulmuştur. 27 Nisan 1998
tarihinde imzalanan imtiyaz
sözleşmesi ile Turkcell ve
Telsim firmalarına GSM lisansı
verilerek GSM şebekeleri 25
yıllığına kendilerine devredilmiş
olup, bu hizmete ilişkin tüm
abonelik işlemleri de bu firmalar
tarafından yürütülmektedir.
29 Ocak 2000 tarih ve 4502
Sayılı Kanuna istinaden
Ulaştırma Bakanlığı tarafından
iki adet GSM 1800 lisansı için
ihale açılmış olup üçüncü GSM
1800 lisansı da ihale
sonucunda oluşan bedel
karşılığı Türk Telekom’a verilmiş
bulunmaktadır. Ulaştırma
Bakanlığı ile Türk
Telekomünikasyon A.Ş.
arasında 11 Ocak 2001
tarihinde “GSM 1800 Sayısal
Hücresel Mobil Telefon Sistemi
Kurulması ve İşletilmesi İle İlgili
Lisans Verilmesine İlişkin Görev
Sözleşmesi” imzalanmıştır.
Daha sonra Yüksek Planlama
Kurulu (YPK) tarafından, Türk
Telekomünikasyon A.Ş.’nin
4502 Sayılı Kanunla kendisine
tanınan GSM 1800 Mobil
Telefon İşletmeciliği’ni yapmak
üzere Anonim Şirket şeklinde
ayrı bir sermaye şirketi
kurmasına karar verilmiştir.
YPK’nın kararı gereğince Türk
Telekom GSM 1800 şebekesini
kurmak ve işletmek amacıyla
Aycell Haberleşme ve
Pazarlama Hizmetleri Anonim
Şirketi’ni kurmuştur.
tamamı Türk Telekom’a ait olan
Aycell'in, %51 İş Bankası
Grubu ve %49 TİM ortaklığı ile
kurulmuş olan İŞ-TİM ile
birleşmesi tamamlanmıştır. TT &
TİM İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş.
unvanına sahip olan yeni
şirkette Türk Telekom ve TİM'in
%40'ar, İş Bankası Grubu’nun
ise %20 hissesi bulunmaktadır.
Birleşmenin hedefi, iki şirketin
entegrasyonu sonucu ortaya
çıkacak önemli operasyonel ve
mali sinerjileri yaratmak
olacaktır. Özellikle Aycell'in
gerçekleştirdiği hızlı altyapı
gelişimi ve abone sayısı artışı ile
Aria'nın ortaya koyduğu
yaratıcılık ve markalaşma
başarısından sonuna kadar
yararlanılacaktır. Yeni şirket
(TT&TİM) Türk Telekom'un derin
pazar bilgisini, TİM'in
uluslararası mobil telefon
sektöründeki birikimini ve
Türkiye'nin en köklü finans
kuruluşlarından Türkiye İş
Bankası'nın finansal deneyimini
bir araya getirecektir.
ve Globalstar ile 22 Eylül 2003,
Aria ile 23 Eylül 2003 tarihinde
imzalanarak yürürlüğe
girmişlerdir.
TT&TİM yaklaşık 4,5 milyon
abonesi ile Türk GSM
sektöründe %15'i aşkın pazar
payına sahip olup, 6.500 baz
istasyonu ve 1.200’ü aşkın
çalışanı ile abonelerine ve
kurumsal müşterilerine hizmet
vermektedir.
Karayolları güzergahlarında
daha geniş kapsama alanını
sağlamak üzere toplam 38
kanal kapasiteli yedi adet baz
istasyonu gereksinim duyulan
merkezlere tahsis edilmiş olup,
montajları devam etmektedir.
tarafından hazırlanan ve
23 Mayıs 2003 tarihi itibarıyla
Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren “Erişim ve
Arabağlantı Yönetmeliği”
gereğince Türk Telekom ile
GSM işletmecileri arasındaki
mevcut Şebekelerarası İrtibat
ve İşbirliği Sözleşmeleri’ne ek
protokoller Yönetim Kurulu’nun
16 Eylül 2003 tarih ve 294 sayılı
onayına istinaden Turkcell ve
Telsim ile 20 Eylül 2003, Aycell
NMT 450 MOBİL
TELEFON SİSTEMİ
Araç telefonu olarak da
adlandırılan NMT 450 Mobil
Telefon Sistemi 81 il ve çeşitli
ilçe merkezleri ile bu yerleri
birbirine bağlayan ana
karayolları ve sahillerde 2003
yılı sonu itibarıyla 37.474
aboneye hizmet vermektedir.
ÇAĞRI SİSTEMLERİ
Ulusal Çağrı sistemi POCSAG
protokolü ile çalışmakta olan
sistem, ülke genelinde 43
merkezde teçhizat ve antenlere
sahiptir. 2003 yılı sonu itibarıyla
abone sayısı 3.420 adettir.
VHF SİSTEMLERİ
Kıyıdan 150-200 km’ye kadar
mesafede bulunan gemiler ile
belirlenen frekans bandında
yapılan telsiz telefon
haberleşme türüdür. Hopa’dan
İskenderun’a kadar kıyı
şeridinde 19 adet VHF
istasyonu, İstanbul, Antalya ve
Samsun’da kurulu olan kontrol
merkezleri üzerinden remote
kontrollu olarak
çalıştırılmaktadır.
Denizde can ve mal emniyeti ile
ilgili en önemli telsiz
haberleşme teçhizatlarından biri
olan VHF sistemlerinin
etkinliğini ve kapsama alanını
artırmak için yapılan çalışmalar
devam etmektedir.
MF SİSTEMLERİ
Orta mesafe deniz haberleşme
sistemleri olarak adlandırılan
MF sistemleri ile kıyıdan 300400 km mesafeye kadar olan
alanlarda bulunan gemiler ile
telsiz, telefon, telgraf ve teleks
haberleşmesi yapılmaktadır.
devam
Türk Telekom, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkenin telekomünikasyon
kuruluşu olarak denizaltı kablo sistemlerinden de geniş ölçüde
yararlanmakta ve mevcut telekomünikasyon olanaklarını, gerek
komşu ülkeler gerekse diğer ülkeler ile alternatif güzergahlar
oluşturma ve sayısallaştırma açısından, sürekli olarak geliştirme
yollarını aramaktadır.
Türkiye’de uçlanan
diğer bir fiber optik
kablo sistemi olan SEAME-WE 2, Akdeniz
ülkeleri ile Uzak
Doğu’ya erişim imkanı
vermektedir.
Halen dokuz istasyonda
(İstanbul, Zonguldak, Trabzon,
Samsun, Çanakkale, İzmir,
Antalya, Mersin ve İskenderun)
bulunan MF sistemlerinin
modernize edilip istasyon sayısı
dörde indirilerek tek merkezden
remote kontrollu olarak
çalıştırılabilmesini teminen Türk
Telekom tarafından “MFHF/DSC ve Navtex Sahil Telsiz
Sistemleri Sözleşmesi”
12 Nisan 2002 tarihinde
imzalanmıştır. 2004 yılı içinde
sistem hizmete alınacaktır.
NAVTEX SİSTEMLERİ
Denize yönelik en önemli yazılı
seyir uyarıları olan Navtex
mesajları, sahil telsiz
istasyonlarından gemilere doğru
tek yönlü yapılan yayınlardır. Bu
yayınların daha etkin bir şekilde
yapılabilmesini teminen
sistemlere Remote Kontrol
kabiliyeti kazandırılıp modernize
edilerek etkinliğinin artırılması
“MF-HF/DSC ve Remote
Kontrol Sözleşmesi”
kapsamında temin edilecek
Navtex cihaz ve antenleri ile
gerçekleştirilecektir.
HF SİSTEMLERİ
Dünyanın her bölgesindeki
gemiler ile kara arasında
irtibatın temin edildiği uzak
mesafe (HF) sistemlerine
uluslararası hükümler ve
GMDSS kuralları gereği DSC
(sayısal) kabiliyet
kazandırılması, “MF-HF/DSC ve
Navtex Sahil Telsiz Sistemleri
Sözleşmesi” kapsamında
gerçekleştirilecektir.
ULUSLARARASI
F‹BER OPT‹K KABLO
S‹STEMLER‹
Türk Telekom, üç tarafı
denizlerle çevrili bir ülkenin
telekomünikasyon kuruluşu
olarak denizaltı kablo
sistemlerinden de geniş ölçüde
yararlanmakta ve mevcut
telekomünikasyon olanaklarını,
gerek komşu ülkeler gerekse
diğer ülkeler ile alternatif
güzergahlar oluşturma ve
sayısallaştırma açısından,
sürekli olarak geliştirme yollarını
aramaktadır. Bu amaç
doğrultusunda, Türk
Telekom’un fiber optik denizaltı
kablo sistemlerine yaptığı
yatırımlar artarak devam
etmektedir. Halihazırda
Türkiye’de uçlanan Fiber Optik
Denizaltı ve Karasal Kablolar
aşağıda sunulmaktadır.
TÜRKİYE’DE UÇLANAN
FİBER OPTİK DENİZALTI
KABLOLARI
Türk Telekom, Doğu
Akdeniz’deki ilk fiber optik
denizaltı kablo sistemi olarak
İtalya, Yunanistan, İsrail ve
Türkiye arasında tesis edilmiş
bulunan EMOS-1 Fiber Optik
Denizaltı Kablo Sistemi’nin
ikinci büyük yatırımcısıdır.
Türkiye’de uçlanan diğer bir
fiber optik kablo sistemi olan
SEA-ME-WE 2, Akdeniz ülkeleri
ile Uzak Doğu’ya erişim imkanı
vermektedir.
TURMEOS-1 Fiber Optik
Kablosu, EMOS-1 ve SEA-MEWE 2 kablo sistemlerini İzmir
üzerinden İstanbul’a
irtibatlandırmaktadır.
TURMEOS-1 kablosu ayrıca
yurtiçi telefon haberleşmesinde
de kullanılmaktadır.
TURCYOS-1 Fiber Optik
Denizaltı Kablosu, ülkemiz ile
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
arasında alternatif bir
telekomünikasyon irtibatı
sağlamaktadır.
1996 yılında hizmete alınan ve
Türkiye, Rusya, Ukrayna ve
İtalya’yı İstanbul üzerinden
birbirine irtibatlandıran ITUR,
geniş kapasiteli ve yüksek
kaliteli bir transmisyon ortamı
oluşturmaktadır. Yaklaşık 3.500
km uzunluğundaki ITUR
sistemi, Karadeniz havzasının
telekomünikasyon trafiğini,
Rusya, Ukrayna ve boğazlar
vasıtasıyla Akdeniz ve ötesine
yönlendirmektedir.
KAFOS Fiber Optik Denizaltı
Kablo Sistemi ise, Karadeniz’de
kıyısı bulunan ülkeler arasında
yüksek kaliteye sahip bir
telekomünikasyon irtibatı
sağlamaktadır. Bulgaristan,
Romanya ve Türkiye’de
uçlanan yaklaşık 600 km
uzunluğundaki KAFOS, 1997
yılında hizmete alınmıştır.
Türk Telekom, bu sistemlerden
başka, Akdeniz, Kuzey Avrupa,
Atlantik, Güney Asya ve
Pasifik’de tesis edilen kablo
sistemlerinden, ülkemizde
uçlandırılan denizaltı
kablolarının uzantıları olarak,
büyük ölçüde istifade
etmektedir.
Türkiye, Hint ve Pasifik
Okyanusları’nda SEA-ME-WE
2’nin güzergahına benzer bir yol
izleyerek Güney Doğu Asya
ülkeleri ile Fransa ve İngiltere
arasında irtibat oluşturan SEAME-WE 3 sistemine de terminal
ülke olarak katılmış
bulunmaktadır.
Türk Telekom, mevcut
transmisyon olanakları
üzerinden kısa ve orta vadade
gereksinim duyulan yüksek hızlı
yurtdışı data/İnternet
gereksinimini karşılamak
amacıyla Türkiye – İtalya
Akdeniz Fiber Optik Kablo
Sistemi yapım çalışmalarını
başlatmıştır.
2004 yılı içinde hizmete girecek
sistem ile İstanbul’da
orijine/termine olacak trafik,
Yunanistan bağlantılı fiber peri
üzerinden İtalya’ya, bu linkte
arıza olması durumunda
koruma amaçlı olarak İsrail
güzergahı üzerinden İtalya’ya
yönlendirilecektir.
Sistemin başlangıç kapasitesi
40 Gbps olup, dizayn
kapasitesi 1.2 Tbps’dir.
TÜRKİYE’DE UÇLANAN
FİBER OPTİK KARASAL
KABLOLARI
İstanbul’un konumuna daha da
önem kazandıran kablo sistemi,
Türkiye’yi Bulgaristan,
Makedonya, Arnavutluk ve
İtalya ile irtibatlandıran Trans
Balkan Hattı “TBL”dir.
Karasal fiber optik kablo
sistemlerinin en uzunlarından
biri olarak 1998 yılının Ekim
ayında hizmete verilen Trans
Asya-Avrupa Fiber Optik Linki
(TAE), güzergahı boyunca
toplam 20 ülkeye irtibat
sağlamak suretiyle, doğuda
Çin’den başlayıp batıda
Almanya ve Avusturya’ya kadar
uzanan bir telekomünikasyon
altyapısı oluşturmaktadır.
Sistemin terminal ülkelerinden
biri olan Türkiye, geniş
kapsamlı transitlik olanaklarına
sahip İstanbul yoluyla, TAE
ülkeleri için Akdeniz ve ötesine
bir geçiş noktası
oluşturmaktadır.
Türkiye ile Yunanistan arasında
tesis edilen KeşanAlexandroupolis Sistemi, Ekim
1998’de hizmete açılmış olup,
1999 Ağustos ayı içinde trafik
geçirilmeye başlanmıştır.
Türk Telekom, terminal ülke
olarak iştirak ettiği kablolar
dışında toplam 17 adet kablo
sisteminde hisse sahibidir.
Böylece pek çok ülkeye fiber
optik kablo ile ulaşılmaktadır.
Bunlardan; TAT-12, TAT-13, TAT14, COLUMBUS II,
COLUMBUS III ve AC-1 ile
ABD’ye, CANTAT-3 ile
Kanada’ya, TAT-9 ve FLAG ile
İngiltere’ye, ODIN ve RIOJA ile
Belçika, Hollanda, Danimarka
ve İskandinav ülkelerine, APC,
TPC-5 ve PAC RIM WEST
kabloları ile Avustralya’ya, MAT2 ile İspanya’ya ve FLAG ile
Japonya’ya ulaşılmaktadır.
50<51
“güçlü bir marka”
Türk Telekom ülkemizdeki en güçlü markalardan biridir. Aynı
zamanda tüm ülkeyi kapsayan bir ağ ile en büyük müşteri kitlesine
hizmet eden kurumların başında gelmektedir. Köklü geçmişi, teknik
insan kaynağı, yaygın organizasyon yapısı, güçlü mali durumu ve
aidiyet duygusu yüksek çalışanları ile Türk Telekom önemli bir
ekonomik değer oluşturmaktadır.
52>53
B‹LG‹ S‹STEMLER‹
Türk Telekom’un Bilgi Sistemleri
altyapısı, Şirket’in ana faaliyeti
olan telekomünikasyon
hizmetlerinin bilgisayar
ortamında takip edilmesi için
temel unsurlar olan;
Tahakkuk ve Faturalama
(CC&B),
Müşteri İlişkileri Yönetimi
(CRM),
Şebeke Envanter Yönetimi,
Kurumsal Kaynak Yönetimi
(ERP),
Network Yönetimi ve
Güvenlik Sistemleri, ve
Karar Destek Sistemleri’nin
etkin, güvenilir ve kesintisiz
olarak desteklenmesi amacıyla
oluşturulmuştur.
Gelişen teknolojilere paralel
olarak sürekli geliştirilen bilgi
sistemlerinin hedef yapıdaki
şematik modeli aşağıda
verilmiştir.
Bu yapıda öngörülen hedefler:
Telekom Bilgi Sistemleri’nde
tutulan bilgiye her kanaldan,
en kısa zamanda, yetkiler
dahilinde her noktadan ve
gereksinimi olan herkes
tarafından erişilmesini
sağlamak,
Yönetmelik, mevzuat ve
kurum içi iş süreçlerinde
kişilere ve kişisel deneyime
bağımlılığı en az düzeye
indirerek aynı servis kalitesini
bütün hizmetlerde
yakalamak ve sürekli
iyileştirmek,
Müşteri profillerini
oluşturarak (kurumsal,
bireysel) müşterileri tanımak,
gereksinimlerini belirlemek
ve müşteri odaklı hizmet
yapısına geçmek,
Şirket kaynaklarını en etkin
ve verimli şekilde yöneterek
maliyetleri azaltmak,
devam
Ülke genelinde yayılmış olan
geniş Şirket
organizasyonunda görev
yapan personeli etkin ve
gereksinimlere uygun şekilde
planlayarak iş gücü ve
zamandan tasarruf
sağlamak,
Telekom Bilgi Sistemleri’nin
gereksinimi olan Veri
Ambarı’nı kurarak veri
tekrarlarını önlemek, veri
bütünlüğünü sağlamak ve
e-şirket uygulamalarını
destekleyerek verinin Şirket
ve gereksinim sahipleri
genelinde paylaşımını
sağlamak,
Etkin ve verimli Şirket
yönetimi için karar destek
noktalarında yöneticilerin
gereksinimi olan rapor,
Telekom Bilgi Sistemleri Modeli
CALL CENTER
Müşteri Hizmetleri Yönetimi
Mediation
Muhasebe ve Finans
Arıza Yönetimi
Tahakkuk
İnsan Kaynakları
Satış Yönetimi
Tahsilat
Malzeme Stok
Pazarlama Yönetimi
Kaçak Yönetimi
Doküman Yönetimi
Ara Bağlantı Yönetimi
CRM
BILLING
ERP
ŞEBEKE YÖNETİM SİSTEMİ
Güvenlik Yönetimi
Şebeke Yönetimi
Tahsis (Provizyon)
İş Emri Yönetimi
TELEKOM VERİ TABANI
YÖNETİMSEL RAPORLAMA-KARAR ALMA
Performans Yönetimi
devam
Türk Telekom Bilgi Sistemleri altyapısını sürekli işler durumda tutmak
için gereksinimleri ve teknolojiyi birlikte değerlendirerek duruma göre
kurum içi veya ihale yöntemleri ile çözüm üretmektedir.
istatistik ve bilgileri kısa
sürede üretecek altyapıları
oluşturmak,
Şirket bünyesinde
çalışmakta olan tüm
personelin gereksinimi olan
Bilgi Sistemleri sarf malzeme
gereksinimlerini (PC,
modem, network cihazları,
sistem vb.) belirleyerek
program dahilinde temin
etmek,
Türk Telekom Bilgi Sistemleri
altyapısını sürekli işler
durumda tutmak için
gereksinimleri ve teknolojiyi
birlikte değerlendirerek
duruma göre kurum içi veya
ihale yöntemleri ile çözüm
üretmektedir.
Bu hedeflere ulaşmak üzere
Bilgi Sistemleri faaliyetleri genel
olarak;
Donanım altyapısının,
Network altyapısının ve
Yazılım altyapısının
oluşturulması ve
Operasyonel süreçlerin
yönetilmesi
şeklinde sürdürülmekte olup,
2003 yılı içinde söz konusu
işlerin yapılması için aşağıda
açıklanan büyük ölçekli
yatırımlar planlanmış ve ihale
süreçleri başlatılmıştır.
Planlanan faaliyetlerin geri
dönüşü 2005 ve 2006 yıllarında
öngörülmektedir.
DONANIM ALTYAPI
FAALİYETLERİ
Mevcut Durum: Türk
Telekom’un Bilgi Sistemleri’nin
mevcut donanım altyapısı
dağıtık bir yapıda çalışmakta
olup, bu sistemler üzerinden
gerçekleştirilen bakım-işletme
faaliyetleri toplam Bilgi
Sistemleri faaliyetlerinin %60’ını
oluşturmaktadır. Tüm sistemler
için aylık, üç aylık, yıllık arıza,
bakım ve onarım sözleşmeleri
yapılarak sistemlerin kesintisiz
olarak çalışmaları
sağlanmaktadır.
Planlanan Çalışmalar: Dağıtık
yapıdaki donanım altyapısının
mahiyeti, işletme ve bakımonarım giderleri, insan ve
kaynak gereksinimi, yönetim
zorlukları vb. konuların detaylı
olarak değerlendirilmesi
sonucunda aşağıdaki şekilde
özetlenen merkezi bir donanım
altyapısının oluşturulmasına
karar verilmiştir. Bu amaçla 2003
yılında büyük çaplı yatırımlar
planlanarak uygulamaya
konulmuştur. Bu kapsamda;
a) Merkezi yapıda Data-Center
altyapısının çalışmaları 2003
yılında tamamlanarak,
Telekom Tahsilat Bilgi
Sistemi (TTS),
Telekom Arıza Takip Sistemi
(TAS),
Mevcut Müşteri ve Şebeke
Veritabanı (TMS),
2003 yılında yoğun olarak
verilmeye başlanan DSL
hizmeti veritabanı,
Malzeme Otomasyon Bilgi
Sistemi,
Karar destek hizmetlerine
yönelik İstatistik Projesi ve
Dağıtık yapıdaki Muhasebe
Otomasyon (LOGO)
projelerinin sözkonusu
Merkezi Data–Center
altyapısına aktarılma
çalışmaları başlatılmıştır.
b) Merkezi yapıya geçme
çalışmalarına paralel olarak
Türk Telekom veritabanında
Şirket birimlerindeki kullanıcı
bazlı lisanslamalar yeniden
değerlendirilerek Merkezi
Veritabanı’nda CPU (Central
Process Unit) bazlı
lisanslamaya geçilerek
veritabanı lisanslama
giderlerinde büyük ölçüde
tasarruf sağlanmıştır. CPU bazlı
lisanslama yönteminde ve
server kapasitesine orantılı
olarak verimli ve ekonomik bir
çalışma platformu
oluşturulmuştur.
Merkezi bir donanım
altyapısının oluşturulması
amacıyla çeşitli projeler halinde
çalışmalar yürütülmekte olup,
bu projeler kapsamında 2003
yılında başlanan yatırımlar
sonucunda oluşturulacak
donanım altyapılarının özellikleri
aşağıda verilmiştir.
TTS, TMS ve TAS Projeleri
için Planlanan Donanım
Altyapısı
Halen Ankara ve Adana’da
kurulu bulunan SUN E-10000
sistemleri kullanılmaktadır.
Upgrade edilen Sun E10K, 3
Node’lu olup 1 Node’unda
tahsilat projesi çalışmaktadır.
Bu Node, diğer Sun E10K ile
cluster oluşturacak şekilde
bağlanmıştır. Her bir Sun E
10K: (12+12) CPU 12 GB RAM,
çapraz olarak fiber hatlarla bir
adet 2 TB’lık Veri Depolama
Ünitesi’ne bağlanmıştır. Merkezi
sistemde artacak kullanıcı
sayısı göz önünde
bulundurularak Oracle lisanları
kullanıcı bazlı yerine CPU bazlı
olarak alınmıştır. Sun Sistemleri
Upgrade çalışması ile Türk
Telekom’un gelecekteki,
merkezi yapıda web tabanlı çok
katmanlı TTS, TMS ve TAS
yazılım uygulamaları için
donanım altyapısının ilk etabı
oluşturulacaktır.
CC&B Projesi ve CRM Projesi
için Planlanan Donanım
Altyapısı
WEB bazlı merkezi yapıda
kurulacak olan CC&B ve CRM
sistemleri, UNIX tabanlı
sistemler haline getirilerek
ayrıca uygulama sunucuları,
veritabanı sunucuları,
yedekleme/arşivleme üniteleri
ve storage ünitelerine de sahip
olacaktır.
Mediation Projesi için
Planlanan Donanım Altyapısı
Proje kapsamında detay bilgileri
telefon santralları ve Türk
Telekom veri şebekesine ait
network elemanlarından (ATM,
Kablo TV, DSL, X.25 Turpak,
TTnet Veri Omurgası, Wi-Fi, ...)
kollektörler aracılığıyla
toplanacak, güvenli veri yolları
(Band genişlikleri üretilen detay
bilgisi miktarına göre değişken
olmak üzere) ile bölge
merkezlerine ulaşacaktır.
Sistem Unix tabanlı olacaktır.
KKY Projesi için Planlanan
Donanım Altyapısı
Kurumsal Kaynak Yönetimi
Uygulamaları üç katmanlı (3Tier) merkezi mimaride ve
felaket yönetimi senaryolarına
göre tasarlanmış olup, WEB
tabanlı olacaktır. Uçlarda
browser dışında hiçbir yazılım
kullanılmayacaktır. Yazılımlar, uç
kullanıcılarda Windows (NT iş
istasyonu, XP, 9x, 2000), Linux,
vb. işletim sistemleri,
sunucularda ise Unix tabanlı (en
son sürüm) işletim sistemi
üzerinde çalışacaktır. Ayrıca,
yazılımlar LAN ve WAN
ortamında da çalışabilecektir.
NETWORK ALTYAPI
FAALİYETLERİ
Mevcut durumda, Türk Telekom
Bilgi Sistemleri network yapısı
temel olarak üzerinde
otomasyon uygulamalarının
çalıştığı TemosNet ve Ünitelerin
İnternet erişimini sağlayan
ÜNET networkleri’nden
oluşmaktadır. Bunlara ek olarak
TemosNet’in santral binalarına
kadar genişlemesini sağlayan
santral LAN networkü ve Genel
Müdürlük kampüs yerel alan ağı
KampusNet bulunmaktadır.
Bilgi Sistemleri ağ yapısı yerel
alan ağları, geniş alan ağı,
uzaktan erişim, ağ güvenliği ve
yönetimi gibi parçalardan
oluşmaktadır. Ankara OSM
Müdürlüğü binasında kurulacak
Veri Merkezi Türk Telekom’un
veri ambarı olacak ve Şirket’in
otomasyon uygulamaları bu
sayede merkezi bir yapıya
geçecektir. Bilgi Sistemleri Ağ
Yapısı bu merkezi yapı üzerine
kurulacaktır.
Halen kullanılan iki ayrı network
(TemosNet ve Ünet) yerine tek
bir network (TTintranet)
kurulması planlanmaktadır.
Telekom Müdürlükleri
birbirlerine Veri Merkezi
üzerinden İntranet ile
bağlanacaktır. İnternet erişimi
de hızlı ve güvenlikli olarak Veri
Merkezi üzerinden tek bir
noktadan yapılacaktır.
Ayrıca santrallerden CDR (Call
Data Record) bilgilerinin aktığı
bir CDR Network kurulacaktır.
Bankalar ve Türk Telekom
iştiraklerinin Veri Merkezi’ne
erişimi Extranet ile
sağlanacaktır. Operatörlü Çağrı
Merkezi, Veri Merkezi’ne optik
ağ ile bağlanacaktır. Dialup
bağlantısı ile de uzaktan güvenli
bir erişim sağlanacaktır.
54<55
devam
4 Mart 2004’de ihalesine çıkılan Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) Projesi ile;
tüm müşteri bilgilerinin belirli bir merkezde tutulması ve bu bilgilerden elde
edilen sonuçlara göre mevcut müşterilerin korunarak onlarla iş imkanlarının
artırılması onlara her temas noktasında katma değerli ve tutarlı hizmet
sunulması hedeflenmiştir.Böylece abone anlayışından müşteri anlayışına
geçiş sağlanacaktır.
Planlanan hedef yapıda Bilgi
Sistemleri Network IT Altyapısı
uygulama yazılımları, Web
Tabanlı – Çok Katmanlı
mimaride çalışacaktır.
faturalaması bilgisayar
ortamında yürütülmektedir.
4 Mart 2004’de ihalesine çıkılan
Tahakkuk, Faturalama (CC&B)
Projesi ile, esnek faturalama,
otomatik provizyon ve kaçak
yönetimi hizmetleri sağlanacak
olup CRM uygulaması için
zorunlu olan veritabanı altlığı da
hazırlanmış olacaktır. Ayrıca
sistemin İnternet bazlı ve
merkezi yapıda olması
nedeniyle, herkes yetkisi
dahilinde sistemi
kullanabilecektir. Müşteri bazlı
tarife ve fiyatlandırma
yapılabilecek ve her türlü
kanaldan tahsilat işlemi
gerçekleştirilebilecektir.
YAZILIM VE
OPERASYONEL SÜREÇ
YÖNETİMİ FAALİYETLERİ
Tahakkuk, Faturalama –
CC&B Projesi
Mevcut durumdaki sistem, üç
büyük il ve diğer küçük illerdeki
tahakkuk bilgisini toplayan,
depolayan ve işleyen iki ayrı
uygulamalı Tahakkuk Sistemleri
ile Bölgesel Faturalama ve
Zarflama Sistemleri’nden (BFS)
oluşmaktadır. Ülke genelinde
tüm il ve ilçelerin tahakkuk ve
İkincil Veri Merkezi (Disaster
Recovery) başka bir şehirde
kurulacak, Ana Veri Merkezi’ne
data hattı ile direkt olarak bağlı
olacak ve yedekli olarak
çalışacaktır. Katmanlı güvenlik
yapısı ile veri güvenliği
sağlanacak, ağ yönetimi tek bir
merkezden yapılabilecektir.
Bilgi Sistemleri Network Mimarisi
Server
Santral
Server
Santral
Santral
Santral
Santral
Santral
Server
Server
Server
Server
OÇM
PSTN
(dial)
Çelik Ağ
CDR Network
RAN
FW
Veri Merkezi
DMZ
FW
FW
Extranet
FW
İnternet
FW
FW
İstanbul
İkincil Veri Merkezi
TT İnternet
Yüksek Hızlı Omurga
(ATM, Frame Relay...)
Muş
Trabzon
Bitlis
İzmir
Adana
Bolu
56>57
Siirt
Bursa
FW
Mediation Projesi ile de, Türk
Telekom tarafından verilecek
tüm hizmetlere ait kullanım
detay verileri (Ses, görüntü,
data, vb.) üretildiği noktalardan
toplanacak ve diğer sistemlere
(CRM, CC&B, vb.) uygun
formatlarda ve gerçek zamanlı
olarak aktarımını sağlayacak
paket yazılım, donanım, eğitim
ve destek hizmetleri satın
alınacaktır.
Tahsilat – TTS Projesi
Mevcut durumda dağıtık
yapıdaki lokal tahakkuk
merkezlerinden ve OSMM’lerce
merkezi yapıda üretilen
tahakkuk bilgileri yine dağıtık
yapıdaki Tahsilat Sistemleri’ne
aktarılarak müşteriler
tarafından ödeme işlemleri
başlatılmaktadır. Tahsilat
Sistemleri üzerindeki borç
bilgileri MTS’ye (Merkezi
Tahsilat Sistemi) aktarılmak
suretiyle İl Tahsilat Sistemleri
dışındaki tahsilat kurumlarının
da (PTT ve Bankalar) online
tahsilat yapmalarına olanak
sağlanmaktadır.
24 Şubat 2004’de ihalesine
çıkılan Tahsilat Projesi (TTS) ile,
Türk Telekom’un dağınık yapıda
bulunan tahsilat sistemlerinin
tek çatı altında toplanması,
kurulacak bilgisayar
sistemlerine hazırlanacak
yazılımların yüklenmesi, tüm
müşterilerin her türlü fatura
ödemelerinin web üzerinden
online olarak yapılabilmesi, Türk
Telekom’da bulunan diğer
sistem ve projelerle, dış
kurumlarla bilgi alışverişinin
sağlanması ve tüm bunlara ait
eğitim, dokümantasyon ve
destek hizmetlerinin satın
alınması amaçlanmaktadır.
Müşteri İlişkileri Yönetimi CRM Projesi
Mevcut durumda müşteri
verileri abonelik bazında
tutulmakta olup, bu nedenle
müşterilerin getirileri
bilinmediğinden rekabet gereği
olarak Türk Telekom tarafından
farklı fiyatlandırmalar ve
kampanyalar
düzenlenememektedir. Ayrıca,
yine müşteri verilerinden
sahtekarlık (fraud) ile ilgili
kriterler elde edilememektedir.
Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM)
Projesi ile; tüm müşteri
bilgilerinin belirli bir merkezde
tutulması ve bu bilgilerden elde
edilen sonuçlara göre mevcut
müşterilerin korunarak onlarla iş
imkanlarının artırılması onlara
her temas noktasında katma
değerli ve tutarlı hizmet
sunulması hedeflenmiştir.
Böylece abone anlayışından
müşteri anlayışına geçiş
sağlanacaktır. Oluşturulacak
karar destek modülü ile de üst
yöneticilerin (karar vericilerin)
istedikleri anda istedikleri
yerden özet bilgi veya
gerektiğinde detay bilgi
şeklinde analiz ve raporlama
sonuçlarının alınabilmesine
olanak sağlayacak bir yapı
oluşturulacaktır.
Halen kurulum aşamasında
olan Operatörlü Çağrı Merkezi
Projesi (OÇM) ile de Türk
Telekom, müşterilerine daha iyi
hizmet vererek hizmet kalitesini
artırmak, müşterilerin
sorunlarını anında çözmek ve
katma değerli hizmetler sunmak
amacıyla 1.100 operatörlü bir
Çağrı Merkezi (Call Center)
oluşturmaktadır.
Arıza Takibi - TAS Projesi
Mevcut durumda aboneleri
etkileyen arızaların
giderilmesine yönelik takip
işlemleri, bazı illerde lokal
olarak geliştirilmiş uygulamalar
aracılığıyla ya da manuel olarak
takip edilmektedir.
24 Şubat 2004’de ihalesine
çıkılan Arıza Takibi Projesi ile,
Türk Telekom’un dağınık yapıda
bulunan Arıza Sistemleri’nin tek
çatı altında toplanması,
kurulacak bilgisayar
sistemlerine hazırlanacak
yazılımların yüklenmesi, her
türlü arıza işlemlerinin browser
üzerinden online olarak
yapılabilmesi, Türk Telekom’da
bulunan diğer sistem ve
projelerle bilgi alışverişinin
sağlanması ve tüm bunlara ait
Türk Telekom, müşterilerine
daha iyi hizmet vererek
hizmet kalitesini artırmak,
müşterilerin sorunlarını
anında çözmek ve katma
değerli hizmetler sunmak
amacıyla 1.100 operatörlü
bir Çağrı Merkezi (Call
Center) oluşturmaktadır.
eğitim, dokümantasyon ve
destek hizmetlerinin satın
alınması amaçlanmaktadır.
Müşteri ve Şebeke Veri
Tabanı -TMS Projesi
Mevcut durumda Telekom
Müdürlükleri’nde verilen
abonelik hizmetlerinin bilgisayar
destekli yürütülebilmesi amacı
ile 1997 yılında başlatılan
TEMOS (Telekom Müdürlüğü
Otomasyon Sistemi) Projesi
kapsamında, her Telekom
Müdürlüğü’nde bir tane Digital
Alpha Server 4100 olmak üzere
client/server mimaride 175
Telekom Müdürlüğü’nde
TEMOS Sistem ve Yazılımları
kurulmuştur. TEMOS
sistemlerinde, TEMOS Veri Giriş
Yazılımı ile TEMOS İş Emri
Yazılımı olmak üzere aynı
veritabanında birbiri ile entegre
olarak çalışan iki uygulama
yazılımı bulunmaktadır.
devam
Türk Telekom’un dışa dönük faaliyetlerinde
etkinliği, karlılık ve verimliliği artırmak, müşteri
odaklı çalışarak müşteri memnuniyeti sağlamak,
son kullanıcıya kadar hizmetlerine ne miktarda,
nerelerde ve hangi sürelerde gereksinim
duyulduğunu belirlemek amacıyla önemli
araştırmalar yapılmıştır.
İhalesine çıkılacak olan Müşteri
ve Şebeke Veri Tabanı (TMS)
Projesi ile, abone, adres,
şebeke ve iş emri bilgilerinin tek
merkezde birleştirilerek ortak
müşteri, iş emri, adres, erişim
şebekesi veri tabanının
oluşturulması, hizmet/ürünlerin
iş emri ve başvuru işlemlerinin
TEMOS projesindeki mevcut
şekliyle yazılımların çok
katmanlı mimaride web temelli
olarak hazırlanması, diğer dış
sistemler ile entegrasyonun
sağlanmasına ait arayüz
yazılımların hazırlanarak bunlara
ait bakım, destek, eğitim ve
dokümantasyon hizmetlerinin
temin edilmesi planlanmıştır.
Kurumsal Kaynak Yönetimi KKY Projesi
Mevcut durumda muhasebe
otomasyonu olarak Türk
Telekom’un muhasebe ve
finans işlemlerini
gerçekleştirmek amacıyla,
Şirket bünyesinde Logo Gold
Open yazılım paketi
kullanılmaktadır. Malzeme
otomasyonu olarak da, Türk
Telekom’un malzemelerinin ve
malzemelerin depolar arası
hareketlerinin izlenmesi
işlemlerini gerçekleştirmek
amacıyla, Şirket bünyesinde
pilot olarak belirlenen malzeme
birimlerinde Logo Unity yazılım
paketi kullanılmaktadır.
14 Ocak 2004’de ihalesine
çıkılan Kurumsal Kaynak
Yönetimi Projesi ile Finansal
Yönetim, Bakım Onarım, Proje
Takip, Envanter Yönetimi ve
Tedarik Zinciri, İnsan Kaynakları
Yönetimi, Bilgi/Belge Yönetim ve
Arşivi ve Karar Destek Sistemleri
gibi alt bileşenlerinden oluşan
paket yazılımının Şirket’e uygun
modifikasyonlar yapılarak
hazırlanması, kurulacak ve satın
alınacak bilgisayar sistemlerine
hazırlanacak yazılımların
yüklenmesi, diğer sistemlere
bilgi akışının sağlanması ile
bunlara ait eğitim,
dokümantasyon ve destek
hizmetlerinin satın alınması
planlanmıştır.
PAZARLAMA
Türk Telekom’un dışa dönük
faaliyetlerinde etkinliği, karlılık
ve verimliliği artırmak, müşteri
odaklı çalışarak müşteri
memnuniyeti sağlamak, son
kullanıcıya kadar hizmetlerine
ne miktarda, nerelerde ve hangi
sürelerde gereksinim
duyulduğunu belirlemek
amacıyla önemli araştırmalar
yapılmıştır.
Türk Telekom’un ses tekel hakkı
2003 yılı sonu itibarıyla sona
ermiş olup, 2004 yılında
başlayan liberalizasyon ve
rekabet öncesinde başta tarife
stratejisinin gözden geçirilmesi
olmak üzere gerekli çalışmalar
yapılmıştır.
İnternet erişimindeki son
teknolojilerden ADSL hizmeti
verilmeye başlanmış olup, ülke
genelinde her noktaya
yaygınlaştırılma çalışmaları
devam etmektedir.
MÜŞTERİ TEMSİLCİLİĞİ
Türk Telekom işyerlerine sadece
bilgi almak, borç sormak, istek
ve yakınmalarını iletmek için
gelen müşterilere danışmanlık
hizmeti vermek, yaşlı ve özürlü
müşterilerin her türlü abonelik
işlemlerini ilgili birimlere
yönlendirmeksizin bizzat
yürütmek üzere Türk Telekom
İşletme Şeflikleri hariç müşteri
hizmetlerinin yürütüldüğü tüm
birimlerde bir personel “İşyeri
Müşteri Temsilcisi” olarak
görevlendirilmiştir. Söz konusu
uygulamaya 10 Ekim 2001 tarihi
itibarıyla başlanılmıştır.
Halen İl Müdürlükleri’ne bağlı
184 adet işyerinde (Pazarlama
ve Telekom Müdürlükleri’nde)
işyeri Müşteri Temsilcileri görev
yapmaktadır.
Türk Telekom hizmetlerinden en
fazla yararlanan, en çok gelir
getiren 666 kurumsal müşteri
için 393 personel “Müşteri
Temsilcisi” olarak
görevlendirilmiştir. Söz konusu
uygulamanın tüm kurumsal
müşterileri kapsamasına yönelik
çalışmalar devam etmektedir.
KURUMSAL MÜŞTERİ
OFİSLERİ
Kurumsal müşterilere hizmet
vermek amacıyla ilk olarak
Ankara İl Telekom Müdürlüğü
bünyesinde Kurumsal Müşteri
Ofisi oluşturulmuştur.
Bu uygulamayla ilgili olarak
başta İstanbul, İzmir ve Ankara
illeri olmak üzere kurumsal
müşterilerin yoğun olduğu
“aidiyet yaratan”
Telekomünikasyon sektöründeki hızlı teknolojik gelişim
sürecinde Türk Telekom’un entellektüel sermayesi olan insan
kaynağı teknoloji ile birbirini tamamlayıcı unsurlardır. Özellikle ses
iletimi ve altyapı tekelinin 2003 yılı sonunda ortadan kalkmış
olması, sektördeki rekabeti yoğunlaştıracaktır. 2004 yılı içinde
müşteri odaklı yaklaşımı altında haberleşme hizmetlerinde büyük
bir atılım yapan Türk Telekom’un personelinin sahip olduğu aidiyet
duygusu gelecekte önemli bir rekabet avantajı yaratacaktır.
58<59
devam
2004 yılı içinde müşteri odaklı bir yaklaşım için pazarlama
konularında piyasa koşullarına uygun çalışanların, bilişim ve IT
alanlarındaki yeni teknolojilere yönelik projelerin gerektirdiği
çalışanların ve sektördeki düzenleyici konulara ilişkin hukukçu ve
finansçıların Şirket’e kazandırılması planlanmaktadır.
ise 133.865 müşteriye
1.086.379.988 adet kontör
satışı yapılmıştır.
Peşin kontördeki indirime 2004
yılında da devam edilerek,
1.200 ve daha üzeri nakit peşin
kontör alımlarında %5, kredi
kartı ile peşin kontör alımlarında
ise %2 indirim uygulanacaktır.
Adana, Antalya, Bursa, Denizli,
Diyarbakır, Gaziantep, Kayseri,
Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon
illerinde de Kurumsal Müşteri
Ofisi oluşturulması çalışmaları
devam etmektedir.
PEŞİN KONTÖR
Peşin kontör uygulamasına
Haziran 2001 tarihinde
başlanılmıştır. 1 Ocak 2002-31
Aralık 2003 tarihleri arasında
Peşin Kontör satışlarında
1.200-2.000 arası (2.000 dahil)
satışlar için %5, 2.001
kontörden fazla satışlar için
%10 oranında indirim
uygulanmıştır.
23 Aralık 2002 tarihi itibarıyla
kredi kartı ile peşin kontör
satışına da başlanılmıştır.
23 Aralık 2002-31 Aralık 2003
tarihleri arasında kredi kartı ile
yapılan peşin kontör
satışlarında 1.200-2.000 arası
(2.000 dahil) satışlar için %2,
2.001 kontörden fazla satışlar
için %7 indirim uygulanmıştır.
2002 yılında 154.651 müşteriye
851.098.770 adet, 2003 yılında
60>61
SANAL MAĞAZA
Türk Telekom’un
telekomünikasyon pazarında iyi
bir yer edinebilmesi ve
prestijinin artırılması amacıyla
hizmetlerinin tanıtım ve satış
işlemlerinin İnternet ortamında
yapılmasına ilişkin çalışmalar
sonuçlandırılarak 23 Şubat
2001 tarihinden itibaren
www.tt-market.gov.tr adresinde
hizmet verilmeye başlanılmıştır.
Kullanılan İnternet erişim
programı ile Sanal Mağaza
arasındaki bilgi alışverişi SSL
güvencesi altında olup, bütün
veri akışı şifreli olarak
yapılmaktadır.
Bu kapsamda Sanal Mağaza’da
ürün ve hizmet çeşitliliğini
artırmak amacıyla normal ve
koleksiyon amaçlı telekartların
yanı sıra Caller-ID cihazları ile
CLIP özelliğini sağlayan telefon
makinaları, ISDN Terminal
Cihazları, Alfabetik İl Telefon
Rehberleri, Türk Telekom
tarafından basımı
gerçekleştirilen ISDN ve ADSL
gibi kitapçıkların satışları ile
farklı yayınevlerine ait
Telekomünikasyon ve Bilişim ile
ilgili kitaplar, Telekart Kataloğu
ve Telekart Albümleri’nin
satışlarına da başlanmıştır.
2004 yılında satılan ürünlere
çeşitli firmalara ait ADSL
Modem ve ADSL Router
cihazları da eklenecektir. Sanal
Mağaza’da ileriki aşamalarda
Türk Telekom’a ait tüm
hizmetlerin tanıtım ve
satışlarının yapılması
planlanmaktadır.
KURUMSAL İLETİŞİM
Türk Telekom için toplumda
olumlu bir “firma imajı”
yaratmak, özel ve tüzel kişilerin
destek ve sempatisini
kazanmak amacıyla ve sosyal
sorumluluk ilkesinden hareketle,
telekomünikasyon, iletişim,
bilişim, pazarlamayla ilgili olarak
düzenlenen fuar, kongre ve
konferanslara katılım sağlanmış
ve ulusal ve uluslararası spor
faaliyetlerine sponsor olarak
destek verilmiştir. Ayrıca önemli
günler ve haftalarda çeşitli
sosyal etkinlikler düzenlenmiştir.
Kurum içi ve kurum dışı
iletişime katkıda bulunan yayın
organı “Türk Telekom
Dergisi”nin üç aylık dönemler
halinde çıkarılmasına devam
edilmiştir.
Günümüz iletişim teknolojisinde
İnternet’in yaygın kullanımı göz
önüne alınarak Türk Telekom
web sitesinin içeriği ve arayüzü
yeniden düzenlenmiştir.
REKLAM VE TANITIM
Türk Telekom’un hizmetlerini
tanıtıcı reklamlar, öncelikle
bilişim ve telekomünikasyon
sektörüne hitap eden yayınlar
olmak üzere çeşitli süreli
yayınlarda yayınlatılmıştır.
Ayrıca, Şirket’in hizmetlerini
tanıtıcı afiş ve broşürler
hazırlatılmıştır. Afişler ülke
genelinde 5.000 ayrı noktada
bulunan saha dolapları ile Türk
Telekom bayi ve işyerlerinde
sergilenmiş, broşürlerin bir
kısmı da yine bayiler ile
işyerlerinde bankolarda
müşterilere dağıtılmış, bir kısmı
ise fatura zarfları içinde (çağrı
yönlendirme, telefon kullanım
özelikleri ve CLIP) doğrudan
müşterilere ulaştırılmıştır.
Fatura zarflarının üzeri Türk
Telekom hizmetlerinin reklam ve
tanıtımının yapılması amacıyla
kullanılmaya başlanmış, ilk defa
Ağustos 2003 dönemi fatura
zarfları “TTNet reklamı” ile
reklam amaçlı kullanılmıştır.
Takip eden aylarda da diğer
hizmetlerin reklamlarına yönelik
tasarım çalışmaları yapılarak
fatura zarfları üzerinde yer
verilmiştir. Ayrıca Şirket’in
hizmetlerinin tanıtımı amacı ile
telekartların arka yüzleri reklam
alanı olarak da kullanılmıştır.
Bilişim Fuarı ve Telekom 2003
Uluslararası Telekomünikasyon
Fuarı ve benzeri etkinliklerde
ziyaretçilere ve müşterilere
dağıtılmak üzere araba
güneşliği, mouse ped, fihrist,
kalem, şapka, anahtarlık,
Telekart Albümü, Telekart
Kataloğu vb. promosyon
malzemeleri yaptırılmıştır.
D‹⁄ER FAAL‹YETLER
İNSAN KAYNAKLARI
hızlı teknolojik gelişim
sürecinde Şirket’in entellektüel
sermayesi olan insan kaynağı
unsuru teknoloji ile birbirini
tamamlayıcı olarak
görülmektedir.
Özellikle ses iletimi ve altyapı
tekelinin 2003 yılı sonunda
ortadan kalkmış olması,
sektördeki rekabeti
yoğunlaştıracaktır. Bu nedenle,
personel profilinin sektörün
gereklerine ve Şirket’in
gereksinimlerine uygun hale
getirilmesi için 2003 yılında
başlatılan çalışmalara 2004
yılında da devam edilecektir.
Bu çerçevede, 2004 yılı içinde
müşteri odaklı bir yaklaşım için
pazarlama konularında piyasa
koşullarına uygun çalışanların,
bilişim ve IT alanlarındaki yeni
teknolojilere yönelik projelerin
gerektirdiği çalışanların ve
sektördeki düzenleyici konulara
ilişkin hukukçu ve finansçıların
Şirket’e kazandırılması
planlanmaktadır.
Türk Telekom’un 2003 yılı sonu
itibarıyla çeşitli statülerde olmak
üzere toplam 61.524 personeli
bulunmaktadır. Bu sayının 189’u
asli ve sürekli görevlerde
çalışan, 126’sı I ve III sayılı
cetvele dahil kadrolarda
çalışan, 17.009’u II sayılı
cetvele dahil pozisyonlarda
sözleşmeli olarak çalışan (305
mukaveleli personel dahil),
31.814’ü iş mevzuatına tabi
kapsam içinde çalışan,
12.386’sı iş mevzuatına tabi
kapsam dışında çalışan
personelden oluşmaktadır.
Çalışanların hizmet gruplarına
göre dağılımına bakıldığında,
yardımcı teknik grupta
çalışanlar %31,94 ile ilk sırayı
almakta, bunu %26,74 ile
teknik grup, %23,98 ile idari
grup, %8,62 ile koruma ve
güvenlik grubu takip etmekte,
yönetim, denetim, hukuk, bilgi
işlem, sağlık, yardımcı hizmet
ve kariyer meslek grupları
dağılımın diğer gruplarını
oluşturmaktadır.
devam
Hizmetlerin karlılık ve verimliliği, müşteri memnuniyetinin sağlanması,
personelin eğitim kurumlarında elde ettikleri bilgileri Şirket’in işlevsel
yapısına uygun ve beceri ağırlıklı uygulamaya dönüştürüldüğü
oranda etkin olacaktır.
EĞİTİM
Ülkemizi modern ülkeler
seviyesine çıkarmak için gerekli
olan altyapılardan en önemlisi
haberleşme hizmetleridir.
Kamuya sunulan bu hizmetleri
çağın gelişen teknolojisine
uyumlu düzeyde tutmak için
hizmetin karlılık ve verimlilik
ilkeleri içinde sunulması zorunlu
hale gelmektedir.
Türk Telekom’un 2003
yıl sonu itibarıyla çeşitli
statülerde olmak üzere
toplam 61.524 personeli
bulunmaktadır.
Hizmet Gruplarına Göre Personel Sayısı
(Yeni Personel Mevzuatına Göre) (Adet)
Hizmet Grupları
Yönetim Grubu
Denetim Grubu
İdari Grup
Hukuk Grubu
Bilgi İşlem Grubu
Kariyer Meslek Grubu
Teknik Grup
Yardımcı Teknik Grup
Sağlık Grubu
Koruma ve Güvenlik Grubu
Yardımcı Hizmet Grubu
Mukaveleli
TOPLAM
2001
1.462
170
17.285
70
947
2002
1.354
149
15.098
58
910
18.232
23.071
112
4.891
3.305
395
69.940
16.390
21.487
105
5279
2.768
290
63.888
2003
1.408
150
14.681
73
911
254
16.373
19.554
104
5.278
2433
305
61.524
Tabi Olunan Mevzuata Göre
Personel Sayısı (Adet)
Kadrolu
Sözleşmeli
İş Mevzuatı
TOPLAM
2001
381
21.399
48.160
69.940
2002
317
18.076
45.495
63.888
2003
315
17.009
44.200
61.524
Haberleşme hizmetlerinde
büyük bir atılım içinde bulunan
Türk Telekom, bu hizmetlerin
standardını yükseltmenin yanı
sıra personelinin değişen ve
gelişen teknolojiye, modern
işletme sistemlerine kolayca
uyum sağlayabilmesine de
büyük önem vermektedir.
Hizmetlerin karlılık ve verimliliği,
müşteri memnuniyetinin
sağlanması, personelin eğitim
kurumlarında elde ettikleri
bilgileri Şirket’in işlevsel
yapısına uygun ve beceri
ağırlıklı uygulamaya
dönüştürüldüğü oranda etkin
olacaktır. Bu düşünce
beraberinde personelin Şirket’in
hedeflerine yönelik, örgütlü bir
hizmet içi eğitime tabii
tutulması gerekliliğini ortaya
koymaktadır.
Bu amaçla, Ankara, İstanbul ve
Trabzon Eğitim Merkezi
Müdürlükleri’ndeki deneyimli ve
konusunda uzman öğretim
görevlileri ile teknik eğitimler
için gerekli olan her türlü
teçhizat bulunmaktadır. 2003
yılında Eğitim Merkezi
Müdürlükleri’nde açılan 331
adet kursta 4.993 personele
toplam 21.520 saat eğitim
verilmiştir.
Ayrıca, Eğitim Merkezleri’nde
karşılanamayan eğitim
gereksinimleri için, personelin
hizmet alanlarıyla ilgili olarak
yurtdışında ve yurtiçinde diğer
Kurum/Kuruluşlarca verilen
eğitimlere katılımları
sağlanmaktadır.
Bu çerçevede, yurtiçi
firmalardan 126 adet kurs
alınmış, toplam 1.432
personelin katılımı sağlanmıştır.
Ayrıca yurtdışı firmalardan üç
adet kurs alınmış ve 19
Yurtiçi kurum ve kuruluşlardan
ise 21 adet kurs alınmış, 731
2003 yılında Türk Telekom
ünitelerinde şebeke personeline
branşları ile ilgili konularda,
arıza bakım ve onarım
personeline ise müşteri
memnuniyeti, iletişim becerileri,
sunum teknikleri ve beden dili
konularında olmak üzere iş başı
eğitimleri düzenlenmiş, 906
adet kurs açılarak, 27.128
personelin eğitimleri
gerçekleştirilmiştir.
2003 yılında 5.004 yüksek okul
öğrencisine ücretsiz yaz stajı,
2.887 orta öğretim öğrencisine
ise ücretli dönem staj olanağı
sağlanmıştır. Yabancı uyruklu
öğrenci stajları kapsamında
AISEC aracılığı ile üç öğrenciye
ücretli staj yaptırılmıştır.
Görevi başında vefat eden 38
personelin 62 çocuğuna
öğrenim yardımı kapsamında
nakdi yardım verilmiştir.
DENETİM
Türk Telekom Teftiş Kurulu’nun
amacı, Şirket’te teftiş ve
denetimin etkin bir şekilde
yürütülmesini sağlamaktır.
2003 yılında 125 birimin teftişi
gerçekleştirilmiş ve 681 adet
teftiş raporu, 160 adet
inceleme, 27 adet teklif ve 52
adet soruşturma raporu
hazırlanarak, Genel Müdürlüğe
sunulmuştur. Kontrolörler
tarafından ise iki adet inceleme,
63 adet teklif ve 254 adet
soruşturma raporu
düzenlenerek, inceleme ve
soruşturma emrini veren Bölge
Müdürlükleri’ne iletilmiştir.
HUKUK İŞLERİ
Türk Telekom tarafından açılan
davaların konusunu genellikle
telekomünikasyon
hizmetlerinden doğan alacaklar
ile bu hizmetler dolayısıyla ortaya
EĞİTİM YERİ
ANKARA - Ahlatlıbel Eğitim
Merkezi Müdürlüğü
TRABZON – Yalıncak Eğitim
EĞİTİM TÜRÜ
EĞİTİM SAYISI
EĞİTİLEN SAYISI
Bilgisayar
Teknik
İdarecilik ve Müşteri
Hizmetleri
Lisan
27
139
516
1.694
22
2
697
31
Bilgisayar
Teknik
İdarecilik ve Müşteri
Hizmetleri
31
55
604
638
12
171
Bilgisayar
Teknik
20
23
383
259
İşbaşı
Teknik
Yurtiçi
Yurtdışı
906
126
21
3
1.387
27.128
1.432
731
19
34.303
İSTANBUL - Erenköy Eğitim
Bölge ve İl Müdürlükleri’nde Yapılan Eğitim
Firmalarda Yapılan Eğitimler
Kurum ve Kuruluşlarda Yapılan Eğitim
TOPLAM
çıkan ihtilaflar, mal ve hizmet
alımıyla ilgili sözleşmelerden
doğan ihtilaflar, trafik kazaları ile
Türk Telekom tesislerine yapılan
hasarlar sebebiyle doğan
alacaklar, kamulaştırmaya ilişkin
tenkisi bedel talepleri ve Şirket’in
406 Sayılı Kanun’da belirtilen
tekel hakkının ihlali nedeniyle
meydana gelen zararlardan
doğan tazminat davaları
oluşturmaktadır.
Türk Telekom aleyhine açılan
davaların konusu genellikle
telekomünikasyon hizmetleri
nedeniyle çıkan ihtilaflar, mal ve
hizmet alımıyla ilgili
sözleşmelerden doğan ihtilaflar,
kamulaştırmadan doğan tezyidi
bedel davaları, iş ve trafik
kazalarından doğan tazminat
davaları, iş mevzuatından
doğan tazminat talepleri (ihbar
tazminatı ve kıdem tazminatı) ile
kira tespiti, tahliye, tapu tashihi
gibi ihtilaflardan oluşmaktadır.
2002 yılından devreden 9.244
adet hukuk davasına ek olarak
2003 yılında Şirket tarafından
1.736 adet, Şirket aleyhine
1.350 adet hukuk davası
açılmış, 1.346 adet dava
kazanılmış, 181 adet dava
kaybedilmiştir.
62<63
“takım ruhu”
Türk Telekom’un başarı faktörleri arasında çalışanlarının sahip
olduğu aidiyet duygusu ve takım ruhu en ön sıralarda yer
almaktadır. Türk Telekom’un başarısında Kurum’un organizasyon
yapısındaki birinci kişiden altmışbininci kişiye kadar herkesin eşit
derecede payı bulunmaktadır. Köklü geçmişinden günümüzün
çağdaş ortamına gelinceye kadar Türk Telekom’un bir kamu şirketi
olmasının getirdiği ağırlaştırmalara rağmen müşterisine aksamadan
hizmet verebilmiş olması bu sayededir.
64>65
Basketbol takımı 2003 sezonunda play-off maçları
oynayarak 2004 sezonunda ülkemizi yurtdışında
FIBA Şampiyonlar Ligi’nde temsil etmiştir.
SPORTİF FAALİYETLER
Türk Telekom’un tüm teşkilatı
genelinde faaliyet gösteren 57
adet amatör spor kulübü
bulunmaktadır. Söz konusu
spor kulüpleri, futbol,
basketbol, voleybol, atletizm,
güreş, hentbol, judo, kayak,
eskrim, batminton, masa tenisi,
boks, satranç, tekvando, yelken
ve yüzme branşlarında toplam
6.198 sporcu ile çeşitli amatör
liglerde mücadele etmektedir.
“Ankara Türk Telekom Gençlik
ve Spor Kulübü” profesyonel
olarak faaliyetlerini sürdürmekte
olup, bu kulübün futbol takımı
Türkiye 2. Lig A Klasman
Grubu’nda, Basketbol Takımı
Erkekler Türkiye 1. Ligi’nde,
Voleybol Bayanlar Takımı
Türkiye A.1 Ligi’nde, Hentbol
Bayanlar Takımı ise Türkiye
Deplasmanlı Hentbol Ligi’nde
Türk Telekom’u başarı ile temsil
etmektedir.
Futbol takımı 2002-2003
sezonunda 2. Lig B Grubu’nda
şampiyon olarak 2. Lig A
Grubu’na yükselmiş, 2003-2004
sezonunda ise Grubunda
sekizinci olarak sezonu
tamamlamıştır. Futbol takımı
altyapısı, Deplasmanlı Süper
Gençler Ligi’nde grubunda
şampiyon olarak Türkiye
finallerine katılma hakkını
kazanmış, final maçları
sonucunda Türkiye beşincisi
olmuştur. Ayrıca D Genç Takımı
grubunda Ankara şampiyonu
olmuştur.
Basketbol takımı 2003
sezonunda play-off maçları
oynayarak 2004 sezonunda
ülkemizi yurtdışında FIBA
Şampiyonlar Ligi’nde temsil
etmiştir. Bayan voleybolcular
ise 2003 sezonunda play-off
çeyrek finallerini oynamış, 2004
sezonunda ise ligi beşinci
olarak bitirerek Avrupa
Kupaları’na katılma hakkını
kazanmıştır. Basketbol takımı
altyapısı, Gençler Grubu’nda
şampiyon olarak Ankara ilini
temsilen Türkiye
Şampiyonası’na katılma hakkını
elde etmiştir. Bayan hentbol
takımı da 2003 sezonunda
oynadığı 24 maçın tümünü
kazanarak Süper Lig’de
mücadele etme hakkını
kazanmış ve 2004 sezonunda
ligi beşinci sırada
tamamlamıştır.
Amatör kümelerde mücadele
eden takımlar 2002-2004 yılları
arasında 14 çeşitli branşta
bulundukları illerde şampiyon
olarak grup maçlarına katılma
hakkı elde etmişlerdir.
Ayrıca Genel Müdürlük ve
Ankara’daki ünitelerde görev
yapan personelin katılımı ile her
yıl geleneksel voleybol
turnuvaları ile personel
çocukları için yaz spor okulu
düzenlenmektedir.
devam
“kârlı”
66>67
finansal performans >>
2003 yılında başarılı bir mali performans gösteren Türk
Telekom konsolide bazda (bağlı ortaklıkları dahil) 2002 yılında
0,57 katrilyon TL olan net dönem karını 2003 yılında %125,8
oranında artırarak 1,29 katrilyon TL’ye yükseltmiştir. Bağlı
ortaklıklar hariç net dönem karı ise 2002 yılında 0,94 katrilyon
TL’den 2003 yılında %65,9 oranında artarak 1,56 katrilyon TL’ye
yükselmiştir.
Bu başarılı mali performans Türk Telekom’un piyasa değerini
yükseltmekte, sahip olduğu güçlü altyapıları ve rekabet
üstünlüklerini vurgulamaktadır.
> TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
31 ARALIK 2003 TARİHİNDE
SONA EREN SON 3 YILA AİT KONSOLİDE MALİ TABLOLAR VE
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
68>69
> bağımsız denetçi raporu
Türk Telekomünikasyon A.Ş.
Hissedarlara ve Yönetim Kurulu’na:
1) Türk Telekomünikasyon A.Ş. ("Türk Telekom" veya "Şirket") ve bağlı ortaklıklarının ("Grup") ilişikte
sunulan 31 Aralık 2003 tarihindeki Türk Lirası’nın alım gücü dikkate alınarak yeniden ifade edilmiş
olan 31 Aralık 2003, 2002 ve 2001 tarihli konsolide bilançoları ile aynı tarihlerde sona eren yıllara ait
konsolide gelir, özkaynak değişim ve nakit akım tablolarını incelemiş bulunuyoruz. Mali tabloların
hazırlanması Grup’un sorumluluğudur. Bizim sorumluluğumuz denetim çalışmalarımız sonucunda bu
mali tablolar üzerinde görüş beyan etmektir. Aktif toplamı konsolide aktiflerin %2,5’ini oluşturan (31
Aralık 2002: %5,8; 31 Aralık 2001: %6,6) Eurasiasat SAM’in (yurtdışında kurulu bağlı ortaklık) mali
tabloları başka bir denetim şirketi tarafından denetlenmiş olup konsolide mali tablolar ve dipnotlarda
yer alan bu bağlı ortaklığa ilişkin tutar ve bilgiler üzerindeki görüşümüz diğer denetim şirketinin
raporunda yer alan bilgilere dayandırılarak oluşturulmuştur.
2) Denetim çalışmalarımız, Uluslararası Denetim Standartları’na göre yapılmıştır. Bu standartlar, denetim
planı ve çalışmalarımızı mali tablolarda önemli bir hata bulunmadığını sağlamaya yönelik olarak
düzenlememizi gerektirmektedir. Denetim, mali tablolarda yer alan bakiyeleri ve tamamlayıcı notları
destekleyici kanıtların test bazında incelenmesini içerir. Denetim çalışması, aynı zamanda uygulanan
muhasebe prensiplerinin, yönetim tarafından yapılan önemli tahminlerin ve mali tabloların genel
sunuluş şeklinin değerlendirilmesini de içerir. Yapılan denetimin görüş bildirmemiz için makul bir
temel oluşturduğuna inanıyoruz.
3) Mali tablolara ilişkin Not 1.2 ve 11’de ayrıntılı olarak açıklandığı üzere GSM 1800 mobil telefon
işletme lisansı 2.954.250.000 Amerikan Doları karşılığında 25 yıllığına Türk Telekomünikasyon A.Ş.’ye
verilmiş; sonradan 2001 yılı içerisinde lisans bedeli Aycell Haberleşme ve Pazarlama A.Ş.’nin
kuruluşunda sermaye payına dönüşmüştür. Aycell Haberleşme ve Pazarlama A.Ş. ile İş-Tim
Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş. 19 Şubat 2004 tarihinde TT&TİM İletişim Hizmetleri A.Ş.
bünyesinde bilançolarının aktif ve pasiflerinin devri suretiyle birleşmişlerdir. Bu birleşme sonucu
TT&TİM İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin aktifinde iki adet (Aycell ve Aria) GSM 1800 mobil telefon işletme
lisansı yer almaktadır. Söz konusu lisans haklarının güncel bir piyasa fiyatı veya değer tespiti
bulunmamaktadır. Dolayısıyla rapor tarihi itibariyle ilişikteki konsolide mali tablolarda net aktif değeri
2.417.316 milyar TL (31 Aralık 2002: 2.527.194 milyar TL; 31 Aralık 2001: 2.637.072 milyar TL) olan
lisans haklarının gerçekleşebilirliği ve satışı halinde, geri kazanılabilir tutarı konusunda belirsizlik
bulunmaktadır.
4) Mali tablolara ilişkin Not 3, 6 ve 12’de açıklandığı üzere, Şirket’in 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle
tahsilatında güçlük yaşanan PTT, TRT, Resmi Daireler ve T.C. Hazine Müsteşarlığı’ndan olan toplam
42.349 milyar TL (2002: 36.597 milyar TL; 2001: 35.519 milyar TL) tutarındaki alacakları için ilişikteki
mali tablolarda karşılık ayrılmamıştır. Ayrıca vadelerinin Şirket tarafından belirlenememesi sebebiyle
bu alacaklar vadeye kalan gün sayısı üzerinden reeskonta tabi tutulmamış ve kayıtlı değerleri
üzerinden mali tablolarda yansıtılmıştır. İlgili bilanço tarihleri itibariyle söz konusu kuruluşlara
gönderilen mutabakat mektuplarına tutarlı cevap alınamaması ve ilgili alacakların tahsilatının
zamanlaması ile ilgili bir tahminde bulunulamaması nedenlerine bağlı olarak bu alacakların tahsil
edilebilirliği hususunda belirsizlik bulunmaktadır. Ayrıca Şirket’in T.C. Hazine Müsteşarlığı ile Türkiye
Radyo Televizyon Kurumu’ndan olan alacaklarının bir bölümü yabancı para cinsinden olup, Şirket bu
alacaklarını yıl sonu kurlarını esas alarak değerlemeye tabi tutmamıştır. Şirket’in 31 Aralık 2003, 2002
ve 2001 tarihleri itibariyle T.C. Hazine Müsteşarlığı’ndan olan alacaklarının kayıtlarda izlenen tutarları
sırasıyla 17.848 milyar TL, 16.223 milyar TL ve 13.245 milyar TL olup, ilgili yıl sonu kurları üzerinden
değerlenmiş tutarları sırasıyla 34.220 milyar TL, 40.602 milyar TL ve 38.948 milyar TL’dir. Ayrıca
Şirket’in T.C. Hazine Müsteşarlığı’ndan alacaklar olarak izlediği, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’nden
olan transponder kira bedeline ilişkin kayıtlı değeri 14.823 milyar TL (21.114.678 USD karşılığı) olan
alacaklar, 1992 yılında alınan kararla Hazine’nin talimatı ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’ndan tahsil
edilmekteydi. 2000 yılında bu Fon’un kaldırılması ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri’nden olan
alacakların hangi kurumdan tahsil edileceği konusu belirsizdir. Buna ilaveten, Şirket’in 31 Aralık 2003,
2002 ve 2001 tarihleri itibariyle Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’ndan olan alacaklarının kayıtlarda
izlenen tutarları 16.624 milyar TL, 10.635 milyar TL ve 8.060 milyar TL olup, ilgili yıl sonu kurları
üzerinden değerlenmiş tutarları 71.881 milyar TL, 86.362 milyar TL ve 94.887 milyar TL’dir.
Mali tablolara ilişkin Not 6’da belirtildiği üzere Türk Telekom’un PTT’den olan alacak ve borç
bakiyelerindeki mutabakatsızlık için 2003 yılında taraflarca protokol hazırlanmış olup, bu protokol
çerçevesinde yapılan mahsuplaşma neticesinde 934 milyar TL’lik Türk Telekom’un alacağının Türk
Telekom tarafından giderleştirilmek suretiyle çözümü öngörülmüştür. 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle
PTT Genel Müdürlüğü’nce tarafımıza gönderilen mutabakat mektubuna göre Türk Telekom’un
protokol hükümlerinin uygulanmasından dolayı alacakları 600 milyar TL daha az, borçları ise 7.161
milyar TL daha fazladır. Gayrimenkul paylaşımından dolayı alacakları 1.629 milyar TL, borçları da 142
milyar TL daha azdır.
31 Aralık 2003 tarihi itibariyle Şirket tarafından Resmi Daireler’e verilen hizmetlerden kaynaklanan
5.248 milyar TL (31 Aralık 2002: 4,419 milyar TL, 31 Aralık 2001: 9.564 milyar TL) tutarındaki
alacaklar genelde bir yıldan daha uzun bir sürede tahsil edilebilmeleri sebebiyle uzun vadeli ticari
alacaklar içerisinde sınıflandırılmıştır.
5) Mali tablolara ilişkin Not 6’da açıklandığı üzere, 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle Şirket’in data iletişim ile
GSM operatörlerinden (Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş., Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri
A.Ş. ile İş-Tim Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş.) olan toplam 309.653 milyar TL (31 Aralık 2002:
174.861 milyar TL, 31 Aralık 2001: 75.024 milyar TL) tutarlarındaki alacak bakiyeleri ile toplam
67.967 milyar TL (31 Aralık 2002: 111.813 milyar TL, 31 Aralık 2001: 120.471 milyar TL)
tutarlarındaki borç bakiyelerinin teyidi için gönderilen mutabakat mektuplarına cevap alınamamıştır.
Ancak GSM operatörleriyle Türk Telekom arasında yaşanan bazı bakiye uyuşmazlıkları Türk Telekom
ile GSM operatörleri arasında uygulamadan doğan aksaklıklardan kaynaklanmış olup, Dipnot 30.1’de
değinilen dava ve icra takiplerinin neticelenmesine bağlı olarak çözümlenmesi beklenmektedir.
6) Türk Telekom aleyhine açılan 785 adet dava ve icra takibinin tutarı 564.044 milyar TL’dir. İlişikteki
mali tablolarda bu tutar için dava sonuçlarının 31 Aralık 2003 itibariyle kesinleşmemiş olması
nedeniyle bir karşılık ayrılmamıştır. 7 Mayıs 2004 itibariyle bu davalardan 23 adet 54.797 milyar TL
tutarındaki dava Türk Telekom aleyhine sonuçlanmış, 13 adet 53.357 milyar TL tutarındaki dava için
Türk Telekom temyize gitmiştir. 7 Mayıs 2004 itibariyle Türk Telekom lehine 29 adet 12.123 milyar TL
tutarındaki dava sonuçlanmış ve bu davalardan 7 adet 1.373 milyar TL tutarındaki dava için davacılar
temyize gitmiştir.
7) Mali tablolara ilişkin Not 1.3’te açıklandığı üzere Şirket’in ilişikteki mali tablolarda konsolide edilen,
finansal güçlükler içerisinde olan %75 oranındaki bağlı ortaklığı Türksat 2-A uydusunun işleticisi
Eurasiasat SAM’in konsolidasyona tabi tutulan bağımsız denetimden geçmiş mali tablolarında 31
Aralık 2003 tarihi itibariyle aktif toplamı 549.150 milyar TL (314.685.992 EURO karşılığı) (31 Aralık
2002: 681.815 milyar TL, 351.272.313 EURO karşılığı; 31 Aralık 2001: 792.832 milyar TL,
419.369.000 EURO karşılığı), özkaynak toplamı ise eksi 53.953 milyar TL (eksi 31.319.868 EURO
karşılığı)’dir (31 Aralık 2002: eksi 4.769 milyar TL, eksi 2,457,359 EURO karşılığı; 31 Aralık 2001:
44.202 milyar TL, 23.380.000 EURO karşılığı). Şirket’in 1 Nisan 2003 tarihindeki olağanüstü genel
kurul toplantısında faaliyetlerinin devamına ilişkin karar alınmıştır. İlişikteki mali tablolar bağlı
ortaklığın konsolide edilen aktif ve pasiflerinin taşıdığı değer ve sınıflandırmasına ilişkin herhangi bir
düzeltme içermemekte olup bağlı ortaklığın gelecekteki mali durumu bağlı ortaklığın aktifinde
bulunan toplam ekonomik ömrü 15 yıl olarak belirlenen uydudan kalan ekonomik ömür süresince
elde edilecek ekonomik fayda ve getirilere bağlıdır.
8) Görüşümüze göre, söz konusu konsolide mali tablolar üç ila yedinci paragraflarda açıklanan
hususların mali tablolar üzerindeki etkilerinin gerektirebileceği düzeltme ve sınıflandırmalar dışında,
Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin ve konsolide edilen bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2003, 2002 ve
2001 tarihlerindeki mali durumunu ve aynı tarihlerde sona eren hesap dönemlerine ait gerçek faaliyet
sonuçlarını, özkaynak hareketlerini ve nakit akışlarını, tüm önemli hususlar açısından, Uluslararası
Finansal Raporlama Sandartları’na uygun olarak arz etmektedir.
ARKAN ERGİN Uluslararası Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.
Member Firm of GRANT THORNTON International
Nazım Hikmet
Sorumlu Ortak Baş Denetçi
İstanbul, 28 Mayıs 2004
70<71
> TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
31.12.2003, 2002 VE 2001 TARİHLERİ İTİBARIYLA
ENFLASYON MUHASEBESİNE GÖRE DÜZELTİLMİŞ
KONSOLİDE BİLANÇOLAR (Milyar TL)
Not
31/12/03
Milyar TL Bin ABD Doları
31/12/02
Milyar TL
Bin ABD Doları
31/12/01
1.332.709
54.870
1.112.657
20.447
20.733
1.190.079
954.775
39.310
797.126
14.649
14.853
852.593
704.240
391.217
653.082
32.699
1.469.944
504.530
280.275
467.879
23.426
1.053.093
620.031
144.829
614.253
21.656
1.703.020
444.201
103.758
440.061
15.515
1.220.073
3.731.495
2.673.306
3.251.182
2.329.203
3.103.789
2.223.608
7.082
17.848
80.778
10.782.597
2.461.223
3.860
404.279
5.074
12.787
57.871
7.724.836
1.763.262
2.765
289.632
10.379
16.223
103.461
14.893.007
2.585.220
2.321
452.052
7.436
11.622
74.121
10.669.602
1.852.096
1.663
323.858
22.142
12.410
108.641
7.225.595
2.652.605
2.895
376.816
15.863
8.891
77.832
5.176.542
1.900.371
2.074
269.957
13.757.667
9.856.227
18.062.663
12.940.398 10.401.104
7.451.530
17.489.162
12.529.533
21.313.845
15.269.601 13.504.893
9.675.138
DÖNEN VARLIKLAR
Kasa ve bankalar
Menkul kıymetler
Ticari alacaklar
Alakalı kuruluşlardan alacaklar
Stoklar
Diğer dönen varlıklar
4
5
6
3
7
8
DURAN VARLIKLAR
Ticari alacaklar
Alakalı kuruluşlardan alacaklar
İştirakler
Maddi duran varlıklar, net
Maddi olmayan duran varlıklar, net
Diğer duran varlıklar
Ertelenmiş vergi alacağı
12
3
9
10
11
15
AKTİF TOPLAMI
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
Banka kredileri
Ticari borçlar
Alakalı kuruluşlara borçlar
Diğer borçlar ve gider tahakkukları
Kurumlar vergisi
13
14
3
16
15
55.970
308.813
1.105.270
900.217
40.098
221.239
791.833
644.931
81.463
463.415
838.152
721.603
2.370.270
1.698.101
233.828
156.901
882.156
812.197
58.361
331.998
600.467
516.969
97.252
550.815
111.813
925.832
826.063
69.673
394.613
80.105
663.282
591.806
2.104.633
1.507.795 2.511.775
1.799.479
167.518
112.407
631.992
581.872
302.192
60.156
796.297
1.867.623
216.496
43.097
570.481
1.337.997
316.223
48.653
671.523
910.725
226.548
34.856
481.091
652.459
2.085.082
1.493.789
3.026.268
2.168.071 1.947.124
1.394.954
-
-
-
-
11.048
7.915
4.427.798
5.331.250
1.982.705
1.292.057
3.172.150
3.819.398
1.420.444
925.651
4.416.770
8.781.174
2.412.788
572.212
3.164.249
6.290.983
1.728.562
409.941
3.800.976
1.712.580
2.474.540
1.046.850
2.723.084
1.226.922
1.772.803
749.981
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
Banka kredileri
Ticari borçlar
Diğer borçlar ve gider tahakkukları
Kıdem tazminatı karşılığı
Ertelenmiş vergi borcu
13
17
18
15
Azınlık payları
ÖZKAYNAKLAR
Sermaye
Piyasa değeri fonu
Birikmiş karlar
Net dönem karı
PASİF TOPLAMI
19
2
20
21
13.033.810
9.337.643 16.182.944
11.593.735 9.034.946
6.472.790
17.489.162
12.529.533 21.313.845
15.269.601 13.504.893
9.675.138
Tutarlar yıl sonu döviz kurundan ABD Doları'na çevrilmiştir.
TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. <
01.01. - 31.12.2003, 01.01. - 31.12.2002 VE
01.01. - 31.12.2001 HESAP DÖNEMLERİNE AİT
KONSOLİDE GELİR TABLOLARI (Milyar TL)
Not
01.01. - 31.12.2003
01.01. - 31.12.2002
Milyar TL
Bin ABD Doları
01.01. - 31.12.2001
Net satışlar
22
6.658.751
4.770.443
6.972.787
4.995.424
7.794.685
5.584.245
Satışların maliyeti
23
(4.031.414)
(2.888.174)
(4.381.984)
(3.139.328)
(4.636.324)
(3.321.542)
2.627.337
1.882.269
2.590.803
1.856.096
3.158.361
2.262.703
(849)
(357.449)
(393.494)
(608)
(256.083)
(281.906)
(2.057)
(320.204)
(534.501)
(1.474)
(229.400)
(382.926)
(1.635)
(280.805)
(611.219)
(1.171)
(201.173)
(437.888)
1.875.545
1.343.672
1.734.041
1.242.296
2.264.702
1.622.471
BRÜT KAR
Araştırma ve geliştirme giderleri
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Genel yönetim giderleri
24
25
FAALİYET KARI
Diğer gelirler / (giderler), net
26
(507.445)
(363.542)
(320.347)
(229.502)
184.081
131.879
Finansman gelirleri / (giderleri), net
27
183.801
131.678
243.724
174.608
644.370
461.638
1.551.901
1.111.808
1.657.418
1.187.402
3.093.153
2.215.988
VERGİ ÖNCESİ KAR
VERGİ KARŞILIĞI
Cari dönem
Ertelenmiş vergi
15
15
(900.217)
581.259
(644.931)
416.424
(721.603)
(8.017)
(516.969)
(5.744)
(826.063)
(38.259)
(591.806)
(27.409)
PARASAL KAZANÇ / (KAYIP)
28
59.114
42.350
(366.929)
(262.874) (1.198.779)
(858.826)
1.292.057
925.651
560.869
401.815
1.030.052
737.947
-
-
11.343
8.126
16.798
12.034
1.292.057
925.651
572.212
409.941
1.046.850
749.981
2.446.209
1.752.506
2.309.330
1.654.443
3.267.946
2.341.212
NET DÖNEM KARI
Azınlık paylarına transfer
AZINLIK PAYLARI SONRASI
NET DÖNEM KARI
EBITDA
2
72<73
>TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş.
31 ARALIK 2003, 2002 VE 2001 TARİHLERİ İTİBARIYLA
KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI (Milyar TL)
31/12/03
Dönem karı
31/12/02
Milyar TL
Bin ABD Doları
31/12/01
1.292.057
925.652
572.212
409.942
1.046.850
749.981
Amortisman
Kıdem tazminatı karşılığı
Cari dönem vergi karşılığı
Ertelenmiş vergi
Gelir tahakkukları
Gider tahakkukları
Şüpheli alacak karşılıkları
1.078.109
85.859
900.217
(581.259)
669.381
16.634
275.868
772.376
61.511
644.931
(416.424)
479.556
11.917
197.637
895.636
124.774
721.603
8.017
195.654
13.196
117.432
641.649
89.390
516.969
5.744
140.170
9.455
84.130
819.163
(219.392)
826.063
38.259
195.117
9.093
85.287
586.862
(157.176)
591.806
27.409
139.785
6.514
61.101
İşletme sermayesindeki değişimler
öncesi faaliyet karı
3.736.866
2.677.156
2.648.524
1.897.449
2.800.440
2.006.282
Ticari alacaklar
İlişkili kuruluşlar
Stoklar
Diğer dönen varlıklar
Ticari borçlar
Alakalı kuruluşlara borçlar
Diğer borçlar
Ödenen vergi
(732.146)
(22.072)
11.966
(389.513)
(154.602)
347.229
(721.603)
(524.522)
(15.813)
8.573
(279.054)
(110.760)
248.761
(516.969)
(144.499)
(3.814)
(11.043)
37.432
(87.402)
(111.813)
(89.391)
(826.063)
(103.522)
(2.732)
(7.911)
26.817
(62.616)
(80.105)
(64.041)
(591.806)
(100.398)
13.735
21.020
(326.612)
85.915
111.813
106.479
(434.808)
(71.927)
9.840
15.059
(233.990)
61.551
80.105
76.283
(311.504)
İşletme faaliyetlerinden
kaynaklanan nakit, net
2.076.125
1.487.372
1.411.931
1.011.533
2.277.584
1.631.699
İŞLETME FAALİYETLERİNE
İLİŞKİN NAKİT AKIMI
Nakit hareketi gerektirmeyen işlemler
YATIRIM FAALİYETLERİNE
Menkul kıymetler
Mali duran varlıklar
Maddi ve maddi olmayan
duran varlık alımı, net
Diğer duran varlıklar
336.347
22.683
240.965
16.250
(246.388)
5.180
(176.517)
3.711
31.596
(23.291)
22.636
(16.686)
(720.023)
(1.539)
(515.838)
(1.103)
(553.413)
574
(396.475)
411
(3.727.995)
790
(2.670.799)
566
Yatırım faaliyetlerinde
kullanılan nakit, net
(362.532)
(259.726)
(794.047)
(568.870) (3.718.900)
(2.664.283)
Azınlık paylarındaki değişim
Banka kredilerindeki değişim
Ödenen temettü
Sermaye artışı
Yabancı para iştirakin konsolidasyon etkisi
(93.857)
(1.001.254)
9.987
(67.241)
(717.315)
7.155
(11.049)
(29.819)
(1.107.047)
615.794
(1.554)
(7.916)
(21.363)
(793.107)
441.165
(1.113)
(14.563)
97.361
(690.061)
2.169.990
(639)
(10.433)
69.751
(494.371)
1.554.618
(458)
Finansman faaliyetlerinden sağlanan
/ (kullanılan) nakit, net
(1.085.124)
(777.401)
(533.675)
(382.334)
1.562.088
1.119.107
Hazır değerlerdeki net artış
628.469
450.245
84.209
60.329
120.772
86.523
Dönembaşı hazır değerler
704.240
504.530
620.031
444.201
499.259
357.678
1.332.709
954.775
704.240
504.530
620.031
444.201
FİNANSMAN FAALİYETLERİNE
Dönem sonu hazır değerler
TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. <
01.01. - 31.12.2003, 01.01. - 31.12.2002 VE
01.01. - 31.12.2001 HESAP DÖNEMLERİNE AİT
KONSOLİDE ÖZKAYNAK HAREKET TABLOLARI (Milyar TL)
Sermaye
Birikmiş
Karlar
Piyasa Değeri
Fonu
Net Dönem
Karı
Toplam
Özkaynaklar
31 Aralık 2000
1.630.986
2.506.462
1.663.840
658.778
6.460.066
Sermaye artışı
Birikmiş karlara transfer
Temettü ödemesi
Piyasa değeri fonu artışı / (azalışı)
Yabancı para iştiraklerin değerleme etkisi
Net dönem karı
2.169.990
-
(31.283)
(639)
-
48.740
-
31.283
(690.061)
1.046.850
2.169.990
(690.061)
48.740
(639)
1.046.850
31 Aralık 2001
3.800.976
2.474.540
1.712.580
1.046.850
9.034.946
615.794
-
(60.197)
(1.555)
-
7.068.594
-
60.197
(1.107.047)
572.212
615.794
(1.107.047)
7.068.594
(1.555)
572.212
4.416.770
2.412.788
8.781.174
572.212
16.182.944
11.028
-
561.184
(1.001.254)
9.987
-
(3.449.924)
-
(11.028)
(561.184)
1.292.057
(1.001.254)
(3.449.924)
9.987
1.292.057
4.427.798
1.982.705
5.331.250
1.292.057
13.033.810
Sermaye artışı
Temettü ödemesi
Net dönem karı
31 Aralık 2002
Sermaye artışı
Temettü ödemesi
Net dönem karı
31 Aralık 2003
Dipnotlara Faaliyet Raporu’nda yer verilmemiştir.
Not: Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin (bağlı ortaklıkları dahil) bağımsız denetimden
geçmiş enflasyon muhasebesine göre düzeltilmiş rakamlarıdır.
74<75
Pazarlama Dairesi Bşk.
> organizasyon şeması
Uydu Haberleşme ve Yönetim
Dairesi Bşk.
Merkez Teşkilatı
Özel
Kalem
Müd.
Taşra Teşkilatı
Genel
Müdür
Yardımcısı
Bilişim Ağları Dairesi Bşk.
Uluslararası İlişkiler Dairesi Bşk.
Kablo TV İletişim Sistemleri
Dairesi Bşk.
Savunma
Sekreterliği
Yönetim Kurulu
Büro Müdürlüğü
Hukuk
Müşavirliği
Genel
Müdür
Yardımcısı
Yönetim
Kurulu
Genel
Müdür
Muhasebe Finansman
Dairesi Bşk.
Araştırma Planlama ve
Koordinasyon Dairesi Bşk.
82 İl Telekom Müdürlüğü ve
3 Bağımsız Ünite
Yapı İşleri Dairesi Bşk.
İnsan Kaynakları Dairesi Bşk.
Denetim Kurulu
Teftiş
Kurulu
Başkanlığı
Genel
Müdür
Yardımcısı
Malzeme Dairesi Bşk.
Regülasyon
ve Rekabet
Dairesi
Başkanlığı
İdari ve Sosyal İşler Dairesi Bşk.
İşletme Dairesi Bşk.
Basın Yayın
ve Halkla
İlişkiler
Müşavirliği
Genel
Müdür
Yardımcısı
NATO ve TAFICS Dairesi Bşk.
Etüd Proje ve Yatırım Dairesi Bşk.
76
Bilgi İşlem Dairesi Bşk.
Finar Corporate Design © 2004 [email protected]
Türk Telekomünikasyon A.Ş.
Turgut Özal Bulvarı 06103 Aydınlıkevler – ANKARA
Telefon: 0312 313 11 21 – 555 10 00
Faks: 0312 313 19 19
Teleks : (0607) 44 966 ttel tr
İnternet: http://www.turktelekom.com.tr

Türk Telekom`un başarı faktörleri

Transkript

Benzer belgeler

Gizlilik - Türk Telekom Pilot

İş Analisti

TürkTelekom Case Study

Türk Telekom - Superbrands

Türkiye`nin Online İnsan Kaynakları`nı Kariyer.net Temsil Ediyor

Türk Telekom 2010 Faaliyet Raporu

OperaSYOnel Gelİşmeler FİnanSal Gelİşmeler

14-46/831-373 26 Kasım 2014

HER YÖNE KONUŞABİLECEĞİNİZ TARİFELERİMİZ