Microsoft Exchange Server 2013 DAG Database

Transkript

Microsoft
Exchange Server 2013
DAG
Database Availability Group
Kurulum ve Konfigürasyonu
Yazar
Tarih
Versiyon
Web/Blog
Mail
: Recep YÜKSEL
: 22.01.2016
:1
: www.recepyuksel.net
: [email protected] / [email protected]
2|Sayfa
İçindekiler
Önsöz ve Yazar Hakkında : ....................................................................................................................................... 3
Teşekkürler :............................................................................................................................................................. 4
Exchange Server 2013 Hakkında .............................................................................................................................. 5
Exchange 2013 DAG Kurulum İşlemleri : ................................................................................................................. 6
Yazar : Recep YÜKSEL | www.recepyuksel.net
3|Sayfa
Önsöz ve Yazar Hakkında :
Merhaba,
1994 yılında başlamış olduğum bilişim sektöründeki iş hayatıma şuanda, Digitek Bilişim Hizmetleri
A.Ş.'de Sistem Destek Uzmanı olarak devam etmekteyim.
İş hayatıma başladığımda MS-DOS ve Windows 3.1 yoğun olarak kullanılıyordu, başlangıçtan bugüne
kadar Microsoft ürün ailesinin hemen hemen tüm ürünleri ile çalışma şansım oldu. 2004 yılında almış
olduğum MCSE eğitimi sonrasında server işletim sistemleri üzerinde yoğun olarak çalışmaya başladım.
12 yılı aşkın yakın bir süre Ankara merkezli ve 3 ayrı ile fabrikası bulunan bir firmanın Bilgi İşlem
bölümünde Sistem Destek Uzmanı olarak çalıştım.
2010 yılında dahil olduğum Digitek Bilişim Hizmetleri sistem destek ekibinde, kamuda ve özel
sektördeki müşterilerimize Mesajlaşma (Exchange Server), Active Directory Domain, System Center
Ürünleri ve Sanallaştırma Teknolojileri konusunda destek vermekteyim.
Boş zamanlarımda tecrübe ettiğim ve merak ettiğim ürünler hakkında detaylı incelemeler yaparak bu
ürünler hakkında Türkçe makaleler yazarak sektöre ve kendini geliştirmek isteyen herkese destek
olmaya çalışıyorum.
Bu kapsamda ;
TechnetWiki üzerine Türkçe kaynak ekleme konusunda destek olmaya çalışıyorum.
ÇözümPark Platformunda ekip üyesi olarak aktif olarak görev alıyorum.
İş hayatım boyunca bu güne kadar Microsoft Exchange Server'in ( 5.5, 2000, 2003, 2007, 2010, 2013,
2016 ) versiyonların kurup yapılandırma şansım olduğu için kendimi çok şanslı hissediyorum ve
Exchange Server hakkındaki edindiğim bilgi, tecrübe ve deneyimlerimi elimden geldiği kadar sizlerle
paylaşmaya çalışıyorum.
Bu e-kitap bu kapsamda sizlere faydası olması için hazırlanmış ve ücretsiz olarak sizlerin beğenisine
sunulmuştur.
Umarım beğenirsiniz ve bu e-kitap sizlere Exchange Server 2013 ürününü kurup konumlandırırken
sizlere yardımcı olur.
4|Sayfa
Teşekkürler :
Bu kitabı yazabilecek kadar bilgi, tecrübe ve donanımlı olmamda bu güne kadar emeği geçen herkese,
gece ve gündüz tüm çalışmalarımda bana destek olan, onlarla birlikte geçirmem gereken zamanın
çoğundan bazen isteyerek bazende istemeyerek çalışmama izin veren, her anlamda destek olan hayat
arkadaşım sevgili eşim Derya YÜKSEL ve her yüzüne baktığımda kendisini bize bağışlayan yaratan
Mevla’mıza sürekli sonsuz şükürler ettiğim dünyalar güzeli oğlum Barış Çınar YÜKSEL’e.
TechnetWiki ve Çözümpark ekibinde bana desteğini esirgemeyen tüm ekip ve iş arkadaşlarıma,
Teşekkür ederim ve saygılarımı sunarım.
5|Sayfa
Exchange Server 2013 Hakkında
Microsoft Exchange Server 2013 Standart ve Enterprise olarak iki versiyon ile geliyor.
Microsoft Exchange Server 2013 ile birlikte Exchange 2007 ve Exchange 2010’da tanışmış olduğumuz 5 adet
Exchange server rolünün (CAS, HUB, Mailbox, Unified Messaging, Edge) artık 3 rolün olmadığını göreceksiniz.
Exchange Server 2013’ü artık sadece Client Access, Malilbox ve Edge rolü ile geliyor.
Client Access Server Rolun’de artık üzerinde bilgi barındırmadığını client ile mailbox sunucunun bağlantısını
gerçekleştikten sonra görevinin bittiğini bildirmek isterim. Yedeklilik açısından 2 adet CAS kurup DNS server’iniz
üzerinde her iki CAS’ında IP adresine gidecek aynı isimdeki kaydı yarattıktan sonra DNS’in round Robin özelliği
kullanılarak her gelen istek başka bir CAS üzerine gönderilerek basit bir load balance yapılabilmektedir.
Microsoft Yeni Exchange server ile EMC (Exchange Management Console) ‘da tarihe gömüp yerine web tabanlı
erişip çalıştırabileceğimiz ECP (Exchange Control Panel) yapısı ile tanıştırıyor bizleri.
OWA (Outlook Web Access)’da bizleri yeni yüzü ile karşılıyor tabiki.
Exchange 2013’de kullanılabilen 2 ayrı rolu ayrı ayrı sunucular üzerinde kullanacak iseniz önce Mailbox Rolunu
daha sonra Client Access Server rolunu barındıran sunucuyu kurmamız gerekiyor.
Exchange 2010 ile birlikte tanışmış olduğumuz yüksek erişilebilirlik için database yedekliliği sağlamış olduğumuz
DAG mimarisi, Exchange 2013’te de bizlerle birlikte.
Exchange 2013 kurduktan sonra ayarlardan Outlook Anywhere Enable etmeden, Outlook’u bile bağlayamıyoruz
artık Exchange Server 2013 server’a.
6|Sayfa
Exchange 2013 DAG Kurulum İşlemleri :
Bu e-kitabımızda sizlere Exchange Server 2013 SP1 ile yeni özellikler kazanan DAG (Database
Availability Group) kurulumunu anlatmaya çalışacağım.
Exchange 2013 SP1 ile DAG yapısını kurmak oldukça kolay artık. Yetkilerle ve cluster IP’leri ile
uğraşmadan çok kolay bir şekilde DAG yapısını kurup çalıştırabiliyoruz artık.
Bu makalemde kuracağım kullanacağım yapının görünümü (şeması) aşağıdaki resimdeki gibidir.
Exchange 2013 SP1 DAG IP adresi olmadan kurabilmek için ortamda Windows Server 2012 R2 bir DC
olmasını istiyor.
Test yapımı kısaca özetleyerek işe başlayalım, ortamda 1 adet Windows Server 2012 R2 DC sunucum
var, 1 adet EXC2013 SP1 CAS (Client Access) sunucum var, 2 adet’te EXC2013 SP1 Mailbox rolu kurulu
sunucu ile toplamda 4 adet sunucu ile bu çalışmayı yapacağım.
Tüm sunucularım üzerinde Windows Server 2012 R2 işletim sistemi yüklüdür.
Dışarıdan gelen tüm exchange server bağlantı istekleri EXC2013 CAS sunucuma yönlendirilmiş
durumdadır. CAS sunucusu gelen kullanıcıyı maibox’inin bulunduğu Exchange 2013 Mailbox server
sunucusuna otomatik olarak yönlendirme görevini yürütmektedir.
EXC2013MBX01 isimli mailbox sunucum üzerinde DB01 ve DB02 isimli 2 adet mailbox database
dosyası tanımlayacağım. DAG yapısını kurduktan sonra bu iki database dosyasını EXCMBX02 sunusuna
replike edeceğim. Replikasyon işlemi bittikten sonra DB02 isimli database dosyasını EXCMBX02
sunucusunda Aktif duruma getirip hem yedekli hemde yük dengelemesi yapılmı bir yapıyı kurmuş
olacağız bu makalenin sonunda.
7|Sayfa
Buradaki tüm sunucularım recepyuksel.net isimli domain’e dahil edilmiş durumdadır.
8|Sayfa
Exchange Server 2013 Admin Center ( ECP ) üzerinde Exchange Server sunucularım aşağıdaki gibi
üzelerinde yüklü olan rolleri ile birlikte gözükmektedirler. Bir adet CAS ve iki adet Mailbox Rolu yüklü
sunucumuz hazırdır test ortamında.
9|Sayfa
Exchange server üzerinde oluşturacağınız Database ve Log dosyalarını farklı fiziksel diskler ( veya .vmdk
ve .vhd ) üzerinde tutmanızı tavsiye ederim. Ben test ortamımda sistem diskinden hariç ikinci bir disk
oluşturdum ve oluşturacağım Databaseler için DB, bu databaselerin logları için LOG isminde iki adet
folder oluşturdum. Bunun aynısını databaselerin kopyalanacağı sunucu üzerinde’de oluştursanızda olur
oluşturmasanızda ama aynı volume isimde bir disk oluşturursanız iyi olacaktır, gerekli olacak olan
folderlerı replikasyon sırasında Exchange Server kendisi oluşturacaktır.
Ben bu test ortamımda EXC2013MBX01 isimli sunucum üzerinde E diski üzerinde DB ve LOG isimli iki
adet klasör oluşturdum.
10 | S a y f a
EXC2013MBX01 isimli sunucumuz üzerinde DB01 ve DB02 ismi ile yeni iki adet Mailbox Database
dosyası oluşturalım.
Exchange Admin Center üzerinde server \ database bölümüne gelip ( + ) butonuna bastığınızda yeni
bir database oluşturma wizart ekranı karşınıza gelecektir.
11 | S a y f a
Mailbox DB01 Adı ve Adresi
: E:\DB\DB01\DB01.edb
Mailbox DB01 Log Dosyaları Adresi : E:\LOG\DB01_LOG\
Mailbox DB02 Adı ve Adresi
: E:\DB\DB02\DB02.edb
Mailbox DB02 Log Dosyaları Adresi : E:\LOG\DB02_LOG\
Aşağıdaki resimdeki yeni mailbox database oluşturma penceresindeki bölümleri uygun şekilde
dolduralım ve Save butonuna basarak mailbox database dosyamızı oluşturalım.
Bu işlemi DB01 ve DB02 için ayrı ayrı yapmamız gerekecektir.
12 | S a y f a
DB01 ve DB02 isimli yeni Mailbox Database dosyalarımız oluşturulduktan sonra aşağıdaki resimdeki
gibi EXC2013MBX01 üzerindeki Mailbox Database dosyaları arasında gözükeceklerdir.
13 | S a y f a
Mailbox Database dosyalarımız ve bunlara ait log dosyaları fiziksel disklerimiz üzerinde aşağıdaki
resimlerdeki gibi oluşturulmuş olacaktır.
Mailbox Database Log dosyaları aşağıdaki gibi oluşacaktır.
14 | S a y f a
Exchange Server DAG yapısına geçmeden önce DAG yapısına dahil edeceğimiz Exchange 2013 SP1
Mailbox rolü yüklü sunucularımız üzerine Failover Clustering Feature’ini kuralım.
Bu feature’i önceden kurmasanızda olur Exchange 2013 SP1, DAG’a dahil edeceğimiz sunucuyu
önceden inceleyip eğer bu servis yoksa kendisi önce bu servisi kurup sonra DAG grubuna dahil ediyor
sunucuyu. Ben çok beğendim bu özelliği.
Makalenin Ilerleyen kısımlarında göreceksiniz ben bu Feature’i MBX02 sunucusuna kurmayı atlamıştım,
bu sunucuyu DAG yapısına eklerken bu özellik otomatik olarak kurulduktan sonra DAG yapısına
eklendi MBX02 sunucusu.
15 | S a y f a
Database Availability Groups görünümü aşağıdaki gibidir. EXC2013 SP1 IP adresi olmadan DAG yapısı
kurulum işlemini bu ekrandan yapamıyoruz.
DAG yapısını kurarken Exchange PowerShell’i kullanmamız gerekiyor.
16 | S a y f a
EXC2013MBX01 isimli sunucumuz üzerinde oluşturmuş olduğumuz DB01 ve DB02 database
dosyalarımız aşağıdaki gibi hazır ve çalışır durumda.
Şimdi DAG yapısını kurup bu databaselerin bir kopyasını ikinci Mailbox Sunucumuz (EXC2013MBX02)
üzerinde bir kopyasını oluşturup yedekliliğini sağlamış olacağız.
17 | S a y f a
Exchange 2013 SP1 PowerShell’i açıp DAG yapısını kurulum işlemine başlayalım.
PowerShell üzerinden IP adresi olmadan DAG kurulum komutu aşağıdaki gibidir.
Bu Komut setinde;
-Name ‘den sonra kurmak istediğiniz DAG yapısının ismini yazmanız gerekiyor. Ben RCPYKSLDAG
ismi ile kuruacağım DAG yapımı.
-WithnessServer ’den sonra bu yapının denetleyici sunucusunu eklemeniz gerekiyor. Ben CAS
sunucumu bu iş için kullanmak istedigimden bu sunucumun adını exc2013cas olarak ekledim komut
içine. Siz ortamınızda 7/24 çalışan active directory’e üye herhangi bir sunucunuzu bu iş için
kullanabilirsiniz.
New-DatabaseAvailabilityGroup -Name RCPYKSLDAG -WitnessServer exc2013cas DatabaseAvailabilityGroupIPAddresses ([System.Net.IPAddress])::None
Aşağıdaki resimde gördüğünüz gibi kendisine ait özel bir IP adresi olmadan Exchange Server DAG
yapımız kurulmuş olacaktır.
18 | S a y f a
Şimdi ortamdaki Echange Server 2013 Mailbox rolu yüklü sunucularımı bu yapıya üye olarak
eklememiz gerekiyor. Ben bu makalemde bu işlemide PowerShell komutları ile yapacağım.
EXC2013MBX01 isimli sunucumu RCPYKSLDAG isimli DAG grubuna üye olarak eklemek için aşağıdaki
komutu kullandım.
Add-DatabaseAvailabilityGroupServer -Identity RCPYKSLDAG -MailboxServer exc2013mbx01
Aşağıdaki resimde de görebileceğiniz gibi 1 dk kadar sonra sunucum DAG yapısına eklenmiş oldu.
PowerShell üzerinden kurmuş olduğumuz bu yapıyı PowerShell’denmi yöneteceğiz diye düşünenler
olabilir, hayır hemen Exchange admin center üzerine gidip control edelim. PowerShell komutları ile
oluşturduğumuz DAG yapısı aşağıdaki resimdeki gibi DAG bölümü altında gözükmeye başlayacaktır.
DAG ismi, Withness Server ve DAG’a üye sunucumuz aşağıda gözükmektedir.
19 | S a y f a
EX2013MBX02 isimli Mailbox sunucumuzuda buraya üye olarak ekleyelim.
Add-DatabaseAvailabilityGroupServer -Identity RCPYKSLDAG -MailboxServer exc2013mbx02
Microsoft Exchange benim kurmayı atladığım Failover Cluster Feature’ını önce sunucuma kuracak
sonrada bu sunucu ortama uyumlu hale getirildikten sonra DAG’a üye olarak eklenecektir.
Çok beğendim ben bu özelliği. Aşağıdaki resimde bu işlemi açıkca görebilirsiniz.
Bu sunucumuzda DAG grubumuza üye olarak eklendi.
20 | S a y f a
DAG grubuna üye sunucuları Exchange Admin Center üzerinde aşağıdaki resimdeki sarı renkle
işaretlediğimiz butona basarak’ta görebilir yeni sunucuları üye olarak ekleyip istemediklerinizi üyelikten
çıkarabilirsiniz.
Database Availability Group, membership ekranı görünümü aşağıdaki resimdeki gibi olacaktır. 2 adet
Mailbox sunucumuz buraya eklenmiş olmalıdır.
21 | S a y f a
Şimdi geldi en eğlenceli ve önemli olan bölüme. DAG yapımızın kurulumunu yaptık 2 adet mailbox
sunucusunu bu gruba üye olarak ekledik.
Biz bu makaleye başlarken EXC2013MBX01 isimli sunucumuz üzerinde bulunan DB01 ve DB02 isimli 2
adet mailbox database dosyamızın EXC2013MBX02 isimli sunucu üzerinde yedeklenmesini istiyorduk.
DB01 isimli mailbox database dosyamızı seçelim ve aşağıdaki resimdeki gibi 3 numara ile
işareetlediğim üç nokta ( … ) işaretine basalım, karşımıza çıkan ekranda ise 4 numara ile işaretlediğimiz
Add database copy seçerek devam edelim.
22 | S a y f a
Aşağıdaki ekran karşımıza gelecektir. *Specify Mailbox server bölümüne bu database dosyasının bir
kopyasının gitmesini sitediğimiz mailbox sunucumuzu eklememiz gerekmektedir. Browse.. butonuna
basarak DAG’a üye mailbox sunucularımızı görelim ve EXC2013MBX02 isimli DAG’a üye olan mailbox
sunucumuzu seçelim.
23 | S a y f a
Bizim ortamımızda EXC2013MBX02 sunucumuz uygun durumda sunucumuzu seçelim ve ok
butonuna basalım.
24 | S a y f a
Database’imin yedek kopyasının gönderileceği Mailbox sunucusunu seçtikten sonra Ok butonuna
basarak kopyalama işlemini başlatabiliriz.
Activation preference number ise bir database’in birden çok kopyasını farklı sunuculara
gönderdiğinizde daha çok işinize yarayacak bir bölümdür. Böyle bir durumda sizin için öncelikli olan
database kopyasının değerini 1’e en yakın değer’i vererek bir felaket anında ilk devreye alınacak olan
yedek kopyayının sıralamasını yapabilirsiniz.
Örnek olarak bir database’in kopyasını local network’te bir mailbox sunucuya bir kopyasını’da FKM
veya cloud ortamındaki bir sunucuya gönderiyor olabilirsiniz. Böyle bir durumda merkeze en yakın
database kopyasının değerini 2 cloud veya FKM deki kopyayı 3 veya 4 yaparak önce merkezdeki
kopyanın devreye alınmasını sağlayabilirsiniz. O sunucuda’da sorun varsa diğer kopyalar devreye
alınmaya çalışılacaktır. Ama öncelik 2 numaralı kopyanın olacaktır.
25 | S a y f a
Yukarıdaki ekranda More options bölümüne tıkladığınızda aşağıdaki bölüm açılacaktır.
Replay lag time bu database kopyasının maksimum kaç gün güncellenmemiş ise geçersiz sayılması
gerektiğini belirleyebilirsiniz.
26 | S a y f a
EXC2013MBX02 sunucusuna kopyalama işlemi aşağıdaki resimdeki başlamıştır. Database dosyanızın
boyutu büyük ise bu işlem biraz zaman alabilir. ( Örnek olması açısından benim çalıştığım bir projede
60GB boyutundaki bir database’in 1 GB hızındaki network üzerinden diğer sunucuya gönderilmesi 2
saat sürdü.)
27 | S a y f a
Kopyalama işlemi bitince aşağıdaki gibi başarılı olduğuna dair bilgilendirmeyi görebilirsiniz. Close ile
bu ekranları kapatalım.
28 | S a y f a
DB01 isimli mailbox database dosyamız, Database ekranında aşağıdaki gibi gözükecektir artık. Sol
taraftaki ekranda Servers With Copies altında 2 mailbox sunucumuzun isminin olduğuna dikkat
ediniz.
Sağ taraftaki bilgilendirme ekranında daha ço kdetay bilgileri görebilir kopyala durumu hakkında bilgi
edinebilirsiniz.
Aşağıdaki ekranda Servers altında her iki mailbox sunucumuzda gözüküyor olmalıdır.
29 | S a y f a
Bilgilendirme ekranın alt kısmının görünümü ise aşağıdaki resimdeki gibi olacaktır.
Database copies altında üst tarafta bu database’imiz hangi mailbox sunucu üzerinde mount edilmiş
ve hizmet veriyor durumda ise o taraftaki durum bilgisini görebilirsiniz.
Copy queue length bize aktif kopyalama işi olup olmadığını gösteriyor.
Content index state ise database’in sağlık durumunu bize bildiriyor. Healty durumda ise sorun yok
demektir.
Alttaki bölüm ise bu database’in yedek kopyasının durum bilgisini bize gösteriyor.
30 | S a y f a
Mailbox database dosyalarımızın ikinici Mailbox server üzerine gönderilen database ve log dosyaları
orjinali ile aynı isimdeki diskler üzerinde aynı isimde folderlar yaratılarak bu folderlar altına
kopyalanırlar.
Her iki database EXC2013MBX02 isimli mailbox sunucusuna gönderildiğinde görünüm aşağıdaki
olacaktır.
Yukarıdaki ekranda View Details butonuna bastığınızda database kopyalama detaylarını aşağıdaki iki
resimdeki gibi inceleyebilirsiniz. Sorunsuz kopyalanmış bir mailbox database dosyası görünümü
aşağıdaki resimdeki gibi olacak Content index state ve Status Healty şeklinde gözükmelidir.
31 | S a y f a
32 | S a y f a
Makalemizin başında paylaşmış olduğumuz bu makalede kurmayı planladığımız bu yapının şemasında
DB01 isimli database EXC2013MBX01 sunucusunda aktif, EXC2013MBX02 sunucusunda pasif
durumda olması gerekiyordu.
Biz şimdi DB02 isimli database dosyasını EXC2013MBX01’de Pasif ve EXC2013MBX02’de Aktif
duruma getirelim.
DB02 isimli database dosyamızı seçelim ve sağ taraftaki bölümde EXC2013MBX02 sunucu altında
gözüken Activate butonuna basalım.
Bu işlem gerçekleştirilmeden önce aşağıdaki uyarı ekranını göreceksiniz. Yes ile onaylarsanız aktif
database’in değiştirilme işlemi başlayacaktır.
33 | S a y f a
Değişiklik işlemi sırasında size aşağıdaki ekran eşlik edecektir.
34 | S a y f a
Mailbox Database aktif sunucu değiştirme işlemi sorunsuz olarak bitince aşağıdaki ekranı göreceksiniz,
bu ekranı Close ile kapatabilirisiniz.
Ekranı güncellediğinizde (refresh butonu) DB02 isimli database dosyasının aktif olduğu sunucu
EXC2013MBX02 olarak değişmiş olacaktır, bu database’in Pasif Database kopyası ise artık
EXC2013MBX01 sunucusu üzerinde tutulacaktır.
35 | S a y f a
E-Kitabımızın başında hedeflediğimiz yapıyı böylelikle kurmuş olduk. Exchange Server 2013 SP1
sunucularımız üzerindeki Mailbox Database dosyaları artık hem yedekli hemde yük dengelemesi
yapılmış şekilde çalışır durumdadır.

Microsoft Exchange Server 2013 DAG Database

Transkript

Benzer belgeler

yıl sonuna özel yenilikler

Kurulum ve Konfigürasyonu - TechNet Gallery

2013-2014 eğitim-öğretim yılına özel yenilikler

Microsoft Exchange Server 2013 Kurulum ve

gündem - Sakarya SMMM Odası

İndir - Sentez Yazılım

kasım ayı yenilikleri

E-Kitap Exchange Server 2013 İçerik - TechNet Gallery