Proje Tanıtım Dosyası_Part1

Transkript

BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
RÜZGAR ENERJĐ SANTRALĐ PROJESĐ
BORA
R Ü Z G A R E L E K TR ĐK Ü R E T ĐM
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
PROJE TANITIM DOSYASI
ĐSTANBUL ĐLĐ SĐLĐVRĐ ĐLÇESĐ ÇANTA
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
1
SAN. VE TĐC. A.Ş.
PROJE SAHĐBĐNĐN ADI
Adresi
Telefon ve Fax Numaraları
PROJENĐN BEDELĐ
PROJENĐN ADI
Proje Đçin Seçilen Yerin Açık
Adresi (Đli, Đlçesi, Beldesi,
Mevkii)
Proje Đçin Seçilen Yerin
Koordinatları, ZONE
Projenin ÇED Yönetmeliği
Kapsamındaki Yeri (Sektörü
Alt Sektörü)
RAPORU HAZIRLAYAN
KURULUŞUN/ÇALIŞMA
GRUBUNUN ADI
Yeterlik Belgesinin Veriliş
Tarihi ve Belge Numarası
Adresi
Telefon ve Fax Numaraları
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş.
SÜLEYMAN SEBA CAD. NO: 17 BEŞĐKTAŞ/ĐSTANBUL
0 212 261 48 00 & 0 212 261 48 50
20.000.000 Euro
ĐSTANBUL ĐLĐ, SĐLĐVRĐ ĐLÇESĐ,
ÇANTA MEVKĐĐ
Türbin Koordinatları
Nokta No Y(sağa) X(yukarı)
1 588460,000 4555085,000
2 588760,000 4555030,000
3 588985,000 5454760,000
4 589275,000 4554617,000
5 587790,000 4554725,000
6 587990,000 4554310,000
7 588190,000 4554020,000
8 588540,000 4554005,000
9 588875,000 4553930,000
10 589210,000 4553830,000
11 588785,000 4553140,000
12 589120,000 4553100,000
13 589420,000 4552830,000
14 589500,000 4552475,000
15 589785,000 4552250,000
16 588070,000 4552070,000
17 588380,000 4551970,000
18 588900,000 4551842,000
19 589200,000 4551870,000
20 589500,000 4551840,000
Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler (Ek-2) Listesi
Madde 29 – 10 MW ve üzeri kapasiteli Rüzgar Enerji
Santralleri(Kurulması planlanan Çanta Rüzgar Enerji Santralinin
Kapasitesi 50 MW).
HAKSER MADENCĐLĐK-PETROL ÜRÜNLERĐMÜHENDĐSLĐK-GIDA-TURĐZM-LAB.HĐZ.SAN.VE
TĐC.LTD.ŞTĐ.
29.01.2008, -115Yıldırım Mah. Milli Kuvvetler Cad. Başsaran Sk. Serpen Apt.
No : 7 / 2 BALIKESĐR
Tel : ( 0 266 ) 239 23 09
Fax: ( 0 266 ) 239 23 09
e-posta: [email protected]
[email protected]
Rapor Sunum Tarihi
02/01/2009
2
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
PROJE SAHĐBĐ
Adı
: BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş.
Adresi : SÜLEYMAN SEBA CAD. NO: 17 BEŞĐKTAŞ/ĐSTANBUL
Telefon
: 0 212 261 48 00
Fax
: 0 212 261 48 50
Projenin Adı
: Çanta Mevkii Rüzgar Enerji Santrali projesi
Proje Đçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii: Đstanbul Đli, Silivri Đlçesi, Çanta Mevkii, F.20.D1D4 paftalarda yer alan Proje; BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş.
tarafından kurulacak olan Rüzgar Enerji Santrali Tesisini kapsamaktadır.
Projenin Tanımı ve Amacı: Đstanbul Đli, Silivri Đlçesi, Çanta Mevkii, F.20.D1-D4
paftalarda yer alan Proje; BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş.
tarafından kurulacak olan Rüzgar Enerji Santrali Tesisini kapsamaktadır. Rüzgar enerji
santrali 20 adet rüzgar türbininden oluşmaktadır ve kapasitesi 50 MW’tır (Türbin gücü 2,5
MW). Kurulması planlanan türbin tipi; GE ENERGY (3/100-50&60 Hz)’dir. Kurulması
planlanan rüzgar türbinleri yatay eksenlidir. Yıllık öngörülen üretim miktarı yaklaşık
177.500.000 kWh/yıldır. Proje kapsamında rüzgar enerjisinden elektrik enerjisi elde
edilmesi planlanmaktadır. Proje için EPDK’ya 49 yıllık lisans başvurusu yapılmıştır. Proje
tamamlanma süresi 36 ay (Đnşaat öncesi dönem 8 ay, Đnşaat dönemi için 36 ay) olarak
öngörülmüştür. Proje ömrü de; 49 yıl(lisans süresi kadar) olarak planlanmaktadır. Proje
sahasının bir kısmı şahsa ait arazi ve bir kısmı da maliye hazinesidir. Proje ile ilgili olarak;
B.62.0.EPĐ\10.30.\8239 sayılı ve 12.12.2007 tarihli “Çanta RES Üretim Lisansı Başvurusu
Onay Belgesi” eklerde sunulmuştur.
PROJE TANITIM DOSYASINI HAZIRLAYAN KURULUŞ
Adı
: HAKSER MADENCĐLĐK PETROL ÜRÜNLERĐ MÜHENDĐSLĐK GIDA
TURĐZM LABORATUAR HĐZMETLERĐ SAN. TĐC. LTD. ŞTĐ.
Adresi : YILDIRIM MAHALLESĐ M. KUVVETLER CD. BAŞSARAN SK. SERPEN
APT. NO:7/2
BALIKESĐR
Tel
: (0 266) 239 23 09
Fax
: (0 266) 239 23 09
e-posta : [email protected]
[email protected]
Raporun Hazırlanış Tarihi: 02.01.2009
BU RAPOR PROJE SAHĐBĐ BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. TĐC. A.Ş. VE HAKSER MADENCĐLĐK PETROL ÜRÜNLERĐ
MÜHENDĐSLĐK GIDA TURĐZM LABORATUAR HĐZMETLERĐ SAN. TĐC. LTD. ŞTĐ.. ‘NĐN ĐZNĐ OLMADAN TAMAMI VEYA BĐR
KISMI KULLANILAMAZ VE KOPYA EDĐLEMEZ.
3
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
ĐÇĐNDEKĐLER
Sayfa No
KAPAK ...............................................................................................................................
i
ĐÇĐNDEKĐLER....................................................................................................................
ii
TABLOLAR DĐZĐNĐ........................................................................................................... iv
ŞEKĐLLER DĐZĐNĐ ............................................................................................................
iv
EKLER DĐZĐNĐ...................................................................................................................
HARĐTALAR DĐZĐNĐ.........................................................................................................
BÖLÜM 1.
1.a.1.
1.a.2.
1.a.3.
1.a.4.
1.a.5.
1.b.
1.b.1.
1.b.2.
1.b.3.
1.c.
1.c.1.
1.c.2.
1.c.3.
1.c.4.
1.c.5.
1.c.6.
1.c.7.
1.d.
1.e.
BÖLÜM 2.
2.a.
2.a.1.
2.a.1.1.
2.a.1.2.
2.a.1.3.
2.a.1.4
2.b.
2.b.1
2.b.2.
PROJENĐN ÖZELLĐKLERĐ ......................................................................
Projenin Đş Akım Şeması ...........................................................................
Projenin Kapasitesi ....................................................................................
Projenin Kapladığı Alan.............................................................................
Projenin Üretim Teknolojisi.......................................................................
Projede Çalışacak Personel sayısı..............................................................
Doğal Kaynakların Kullanımı ................................................................
Arazinin Kullanımı ....................................................................................
Suyun Kullanımı ........................................................................................
Kullanılan Enerji Türü ...............................................................................
Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik
Özellikleri .................................................................................................
Katı Atıklar.................................................................................................
Sıvı Atıklar..................................................................................................
Gaz Atıklar..................................................................................................
Gürültü Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri.................................................
Oluşacak Atık Yağların Đrdelenmesi .........................................................
Manyetik Kirlilik.........................................................................................
Görüntü Kirliliği..........................................................................................
Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski..
Projenin Olası Çevresel Etkilerine Karşı Alınacak Önlemler ....................
PROJENĐN YERĐ .......................................................................................
Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi .......................................................
Jeolojik ve Hidrojeolojik Özellikler Đle Doğal Afet Durumu ....................
Topografya .................................................................................................
Jeoloji .........................................................................................................
Hidrojeoloji..................................................................................................
Doğal Afet Durumu ....................................................................................
Duyarlı Yöreler; sulak alanlar, kıyı kesimleri, dağlık ve ormanlık alanlar,
tarım alanları, milli parklar, özel koruma alanları, nüfusça yoğun alanlar,
tarihsel, kültürel, arkeolojik, vb. önemi olan alanlar, erozyon alanları,
heyelan alanları, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve
ağaçlandırma alanları ile 167 sayılı Yer altı Suları Hakkında Kanun
gereğince korunması gereken akiferler,......................................................
Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar açısından;.............
Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması
gerekli alanlar açısından;.............................................................................
4
1
1
1
2
4
14
14
14
18
19
19
19
20
22
25
33
33
36
36
39
49
49
49
49
49
50
50
51
51
53
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
2.b.3
2.b.4.
2.b.5.
2.b.6.
2.b.7.
2.b.8.
2.b.9.
2.b.10.
2.b.11.
2.b.12.
2.b.13
Korunması gereken alanlar açısından; .......................................................
Flora ve Fauna.............................................................................................
Orman Alanları............................................................................................
Tarım Alanları ............................................................................................
Mili Parklar ................................................................................................
Özel Korunma Alanları ..............................................................................
Nüfus Durumu ............................................................................................
Meteorolojik Durum....................................................................................
Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları .............................
Erozyon Durumu ........................................................................................
167 Sayılı Yer altı Suları Hakkında Kanun Gereğince korunması gereken
Akiferler .....................................................................................................
BÖLÜM 3. PROJENĐN ve YERĐN ALTERNATĐFLERĐ.............................................
SONUÇLAR.......................................................................................................................
KAYNAKLAR...................................................................................................................
EKLER DĐZĐNĐ
HARĐTALAR DĐZĐNĐ
PROJE TANITIM DOSYASINI HAZIRLAYANLAR
5
43
54
57
59
60
62
62
63
66
66
66
67
74
82
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
TABLOLAR DĐZĐNĐ
Tablo 1.1.
Tablo 1.2.
Tablo 1.3.
Tablo 1.4.
Tablo 1.5.
Tablo 1.6.
Tablo 1.7.
Tablo 1.8.
Tablo 1.9.
Tablo 1.10.
Tablo 1.11.
Tablo 1.12.
Tablo 1.13.
Tablo 1.14.
Tablo 1.15.
Tablo 1.16.
Tablo 1.17.
Tablo 1.18.
Tablo 1.19.
Tablo 1.20.
Tablo 1.21.
Tablo 1.22.
Tablo 1.23.
Tablo 1.24.
Tablo 1.25.
Tablo 1.26.
Tablo 1.27.
Tablo 1.28.
Tablo 1.29.
Tablo 1.30.
Tablo 1.31.
Tablo 1.32.
Tablo 1.33.
Tablo.2.1.
Tablo.2.2.
Tablo 2.3.
Tablo.2.4.
Tablo.2.5.
Tablo.3.1.
Tablo.4.1.
Tablo.4.2.
Tablo 4.3.
Tablo 4.4.
Tablo 4.5.
Tablo 4.6.
Enerji Üretiminde Kullanılan Seçeneklerin Çevresel Etkileri...............
Rüzgar Türbinlerinin Koordinatları ve Mülkiyet Durumları.................
Türbinler Arası Mesafeler......................................................................
Đdari Bina Koordinatları.........................................................................
Şalt Trafo Merkezi Koordinatları..........................................................
Đnşaat Aşamasında Kullanılacak Ekipman ve Güçleri...........................
Türbin Özellikleri..................................................................................
Üniteler ve Yaklaşık Hafriyat Miktarları...............................................
Pasa Stok Sahasının Türbinlere Olan Uzaklığı......................................
Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Oluşumu......................................
Đnşaat Aşamasında Kullanılan Yakıt Harcamaları.................................
Dizel Araçlardan Yayılan Kirlenme Faktörleri.....................................
Araçlardan Kaynaklanması Beklenen Kirletici Değerler......................
Kullanılacak Araçlar ve Gürültü Seviyeleri...........................................
Gürültü Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılımı.........................................
Alt Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve Ekipman Özellikleri......
Üst Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve Ekipman Özellikleri.....
Kullanılacak Araçlar ve Gürültü Seviyeleri...........................................
Kansere Sebebiyet Vermesi Muhtemel Faktörlerin Bağıl Riskleri.......
Elektrikli Ev Aletlerinin Manyetik Alan Şiddetleri...............................
50/60 Hz. Elektrik ve Manyetik Alanlar Đçin Sınır Değerler.................
Proje Çevresinde Bulunan Dereler........................................................
Proje Çevresinde Bulunan Dereler........................................................
Arazi Dağılımı.......................................................................................
Ortalama Rüzgar Hızı(m/s).(Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004).......
Basınç Değerler. (Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004).......................
Ortalama Buhar Basıncı. (Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004)...........
Enerji Kaynakları ve Tükenme Süreleri................................................
6
2
3
4
4
4
4
7
18
19
22
23
23
24
24
24
25
26
27
28
29
30
32
34
35
36
41
42
43
43
44
44
44
48
50
59
63
64
65
70
74
75
76
76
76
77
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
ŞEKĐLLER DĐZĐNĐ
Şekil 1.1.
Şekil 1.2.
Şekil 1.3.
Şekil 1.4.
Şekil 1.5.
Şekil 1.6.
Şekil 1.7.
Şekil 2.1.
Şekil 2.2.
Şekil 2.3.
Şekil 2.4.
Şekil 2.5.
Şekil 2.6.
Şekil 2.7.
Şekil 3.1.
Proje Đş Akım Şeması.................................................................................
Rüzgar Türbininin Temel Elemanları. .......................................................
Rüzgar Enerji Santralinin Temel Elemanları..............................................
Gürültü Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılımı (dBA)..................................
Đzleme Programı ve Acil Müdahale Planı...................................................
Đstanbul Đlinde Ormanların Dağılımı...........................................................
Đstanbul Đli Toplam Orman Alanı................................................................
Đstanbul Đli Toplam Orman Adedi...............................................................
Arazi Dağılımı............................................................................................
Ortalama Rüzgar Hızları(m/s) ve Yönleri..................................................
Ortalama Yıllık Bağıl Nem (%)..................................................................
Yıllık Ortalama Sıcaklık Miktarları............................................................
Türkiye Enerji Atlası..................................................................................
7
1
8
9
27
30
32
37
57
58
59
60
64
65
65
68
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
B ÖL Ü M I
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
8
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Proje Alanının Fotoğrafları
9
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
10
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
11
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
1.PROJENĐN ÖZELLĐKLERĐ
1.a.1. Projenin Đş Akım Şeması
Đdari Bina
Yapımı
Şalt Trafo
Merkezi
Yapımı
PROJE
KAPSAMINDAKĐ
YAPILARIN ĐNŞAATI
TOZ EMĐSYONU
Rüzgar Türbini
Yapımı
Enerji Đletim
Hattı
Yapımı
TOZ EMĐSYONU
GÜRÜLTÜ KĐRLĐLĐĞĐ
GÖRÜNTÜ KĐRLĐLĐĞĐ
TÜRBĐN
ATIK YAĞ OLUŞUMU
MANYETĐK VE
ELEKTROMANYETĐK
KĐRLĐLĐK
ŞALT VE TRAFO
MERKEZĐ
ENERJĐ ĐLETĐM
HATTI
TRAFO
MERKEZĐ
Şekil 1.1.Proje Đş Akım Şeması
Proje Alanı ve Etki Alanı:
Rüzgar Türbinleri; Sivri Tepe, Kızıltoprak Sırtı, Çantatunba Tepesi, Karaköy
Tepesi ve Semercigölü Sırtında kurulması planlanmaktadır.
Rüzgar Enerji Santraline en yakın yerleşimler ise; Çantatunba Tepesindeki türbinin
Doğu Kuzeydoğusunda 650 m mesafede bulunan Çanta ve Karaköy Tepesinde bulunan
türbinlerin Batısında 1350 m mesafede bulunan Değirmendir.
1.a.2. Projenin Kapasitesi
Đstanbul Đli, Silivri Đlçesi, Çanta Mevkii, F.20.D1-D4 paftalarda yer alan Proje;
BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş. tarafından kurulacak olan
12
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Rüzgar Enerji Santrali Tesisini kapsamaktadır. Rüzgar enerji santrali 20 adet rüzgar
türbininden oluşmaktadır ve kapasitesi 50 MW’tır(Türbin gücü 2,5 MW). Kurulması
planlanan türbin tipi; GE ENERGY (2,5/100-50&60 Hz)’dir. Kurulması planlanan rüzgar
türbinleri yatay eksenlidir. Yıllık öngörülen üretim miktarı yaklaşık 177.500.000
kWh/yıldır. Proje kapsamında rüzgar enerjisinden elektrik enerjisi elde edilmesi
planlanmaktadır. Proje için EPDK’ya 49 yıllık lisans başvurusu yapılmıştır. Proje
Onay Belgesi” eklerde sunulmuştur. Rüzgar Enerji Santralinin kurulacağı Đstanbul ili,
Silivri Đlçesi, Çanta mevkiinin, proje için yeterli rüzgar yapısına sahip olduğu yapılan ön
araştırmalarda görülmüştür. Proje ile ilgili iş termin planı ekler bölümünde sunulmuştur.
Rüzgar enerjisinden elektrik üretiminin diğer elektik elde etme yöntemlerine göre
avantajları ve dezavantajları(çevresel etki olarak) aşağıda tablo şeklinde verilmiştir.
Tablo 1.1. Enerji Üretiminde Kullanılan Seçeneklerin Çevresel Etkileri.
Enerji Üretiminde Kullanılan Seçeneklerin Çevresel Etkileri
Çevresel Etki
Türleri
Katı AtıklarToprak Kirliliği
Gaz AtıklarHava Kirliliği
Sıvı Atıklar-Su
Kirliliği
Fosil Yakıtlı
Santraller
(Termik
Santraller)
Kömür
Depolama ve
kül-cüruf
atıkları
Baca
gazlarının
toksin etkisi ve
yüksek SO2
emisyonları
Termik Santral
soğutma
sularının
canlılara etkisi
Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Nükleer
Santraller
Hidrolik
Santraller
Radyoaktivite
içeren her türlü
atık
Güneş
Rüzgar
Jeotermal
Biyokütle
Baraj
çevresinde
düzenlemeler
gereklidir
Katı atığı
yok
Katı atığı
yok
Katı atığı yok
Yakılan çöp ve
benzeri atıkları
Ksenon,
Kripton ve iyot
gibi maddeler
Baraj gölü
yüzeyindeki
buharlaşmada
artış
Gaz atığı
yok
Gaz atığı
yok
Zararsız su
buharı
Yakılan
malzemeden
çıkan gazlar
Soğutma
suyuna karışan
radyoaktif
maddeler
Ağaçlandırma
ve balıkçılığa
olumlu katkı
Sıvı atığı
yok
Sıvı atığı
yok
Sıcak suyun
olumsuz
etkileri
gideriliyor
Arazi
kullanımı
yok
Geniş arazi
kullanımı
Sıcak su
civarında
olumlu çevre
gelişmesi
Etkisi yok
Gürültü,
görselestetik
etkiler
Tarımsal
sulamaya
olumsuz
etkiler çok
düşük
Arazi-Doğa
Görünümü
Bozulması
Yanlış arazi
kullanımı ve
depolama
Bitki örtüsü ve
ekolojik
dengenin
zarara
uğraması
Görsel Kirlilik–
Tarımsal
Üretim
Ocak üretim
çalışmaları
nedeniyle
doğal görünüm
bozulması
Radyoaktif
uçucuların
canlılara
önemli zararı
Renk
Açıklama
Zararlı
Kısmen Zararlı
Zararsız
Rezervuar
alanındaki
olumsuz
değişmeler ve
deprem
çekincesi
Çoraklaşma,
tuzlanma,
parazitlerde
artış. Tarıma
olumlu katkısı
Depolanan
kalıntıların
yeraltısuyuna
etkileri
Plansız ağaç
kesimi-çöp
depolama
alanlarının
olumsuz
etkileri
Çöp ve kütle
depolama/
yakılma
dumanları
Hücre
Çevre Etkisi –
Renk Olarak
Önlemlerden
sonraki etki –
Renk olarak
Çevre Etkilerinin
açılımı
(Kaynak: Ekoloji Magazin(doğa, çevre ve kültür dergisi.) Sayı: 18 Nisan-Haziran 20008)
1.a.3.Projenin Kapladığı Alan
türbininden oluşmaktadır ve kapasitesi 50 MW’tır. (Türbin gücü 2,5 MW). Kurulması
13
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
türbinleri yatay eksenlidir. Proje sahasının bir kısmı şahsa ait arazi ve bir kısmı da maliye
hazinesidir. Kurulacak olan bu 20 türbin, şalt trafo merkezi ve idari bina koordinatları
aşağıda verilmiştir. 20 Türbin numaralandırılarak ekler bölümünde haritalar kısmında
1/25.000 ölçekli harita üzerinde verilmiştir. Türbinlerin, şalt trafo merkezi ve idari
binaların mülkiyet durumları da aşağıda açıklanmıştır. Ayrıca mülkiyete ilişkin belgelerde
ekler bölümünde sunulmuştur.
Enerji Đletim Hattı; Rüzgar türbinlerinin montajından sonra yapılacak olup, ayrı bir
şekilde 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” hükümlerine göre değerlendirilecektir. Daha
sonra kurulacak olan enerji iletim hattı ile ilgili olarak 30.11.2000 tarih ve 24246 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği” 46. madde
hükümlerine aynen uyulacağını taahhüt ederiz. Proje kapsamında inşa edilecek Türbinler,
Đdari Bina ve Şalt Trafo Merkezi Koordinatları aşağıda verilmiştir.
Tablo 1.2. Rüzgar Türbinlerinin Koordinatları ve Mülkiyet Durumları.
RÜZGAR TÜRBĐNLERĐNĐN KOORDĐNATLARI VE MÜLKĐYET DURUMLARI
Nokta No Y (Sağa)
X (Yukarı) Mülkiyet Durumu
Parsel Numarası
T1
588460,000 4555085,000
Mera
4884
T2
588760,000 4555030,000
Mera
4884
T3
588985,000 4554760,000
Mera
4884
T4
589275,000 4554617,000
Mera
4884
T5
587790,000 4554725,000
Şahıs
6318
T6
587990,000 4554310,000
Şahıs
6318
T7
588190,000 4554020,000
Şahıs
6240
T8
588540,000 4554005,000
Şahıs
6242
T9
588875,000 4553930,000
Şahıs
6235
T 10
589210,000 4553830,000
Şahıs
1306
T 11
588785,000 4553140,000
Şahıs
4966
T 12
589120,000 4553100,000
Mera
4556
T 13
589420,000 4552830,000
Mera
4885
T 14
589500,000 4552475,000
Mera
4886
T 15
589785,000 4552250,000
Şahıs
3582
T 16
588070,000 4552070,000
Şahıs
4704
T 17
588380,000 4551970,000
Şahıs
4689
T 18
588900,000 4551842,000
Şahıs
3946
T 19
589200,000 4551870,000
Şahıs
3950
T 20
589500,000 4551840,000
Şahıs
3972
Kurulması planlanan her bir türbin için (10 m x 10 m) 100 m2 alan kullanılacaktır.
Türbinlerin birbirine olan uzaklıkları aşağıda tablo şeklinde verilmiştir. Her bir türbinin
merkez yüksekliği 80 m olarak inşa edilmesi planlanmaktadır. Dolayısıyla türbinler için
ayrı ayrı liste şeklinde türbin yüksekliği verilmesine gerek duyulmamıştır. Kurulması
planlanan idari bina ve şalt trafo merkezleri ise şahsa ait arazilerdir.
14
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Tablo 1.3. Türbinler Arası Mesafeler
TÜRBĐNLER ARASI MESAFE
Türbin No
Uzaklık
1. ve 2. Türbin
260 m
2. ve 3. Türbin
295 m
3. ve 4. Türbin
270 m
4. ve 5. Türbin
1425 m
5. ve 6. Türbin
405 m
6. ve 7. Türbin
276 m
7. ve 8. Türbin
290 m
8. ve 9. Türbin
299 m
9. ve 10. Türbin
310 m
10. ve 11. Türbin
750 m
11. ve 12. Türbin
278 m
12. ve 13. Türbin
351 m
13. ve 14. Türbin
340 m
14. ve 15. Türbin
310 m
15. ve 16. Türbin
1680 m
16. ve 17. Türbin
274 m
17. ve 18. Türbin
495 m
18. ve 19. Türbin
246 m
19. ve 20. Türbin
254 m
Tablo 1.4. Đdari Bina Koordinatları
ĐDARĐ BĐNA KOORDĐNATLARI( 350 m2)
Nokta No
Y(sağa)
X(yukarı)
Đ1
588114,198
4552870,415
Đ2
588136,839
4552870,415
Đ3
588136,839
4552854,455
Đ4
588114,189
4552854,455
Tablo 1.5. Şalt Trafo Merkezi Koordinatları
ŞALT TRAFO KOORDĐNATLARI( 150 m2)
Nokta No
Y(sağa)
X(yukarı)
Ş1
588147,312
4552866,295
Ş2
588159,672
4552866,295
Ş3
588159,672
4552854,455
Ş4
588147,312
4552854,455
1.a.4. Projenin Üretim Teknolojisi
Tablo 1.6. Đnşaat Aşamasında Kullanılacak Ekipman ve Güçleri
Kullanılacak Ekipman Adı
Back Hou Paletli Kepçe
Kompresör
Kamyon (Damperli)
Lastik Tekerlekli Yükleyici
Gücü (BG-KW)
160
150
150
180
15
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Đşletme aşamasında ise Rüzgar Türbinleri, Şalt Trafo Merkezi ve Đdari Bina dışında
hiçbir alet ve ekipman sürekli olarak kullanılmayacaktır.
Çanta Rüzgar Enerji Santralinin toplam kurulu gücü 50 MW(50.000 kW) olarak
planlanmaktadır. Bu kapasitedeki kurulu güç; 1 adet türbin gücü 2,5 MW (2.500 kW) olan
20 adet rüzgar türbininin çalışmasıyla sağlanacaktır. Rüzgar türbinlerinden sağlanan
elektrik enerjisi Şalt Trafo Merkezinde toplanacak, buradan da iletim hattı ile Silivri Trafo
Merkezine iletilecektir. Silivri Trafo Merkezinin gerilim seviyesi OG baradır. OG Bara;
orta gerilimli şalt sistemidir. Aynı gerilim ve frekanstaki elektrik enerjisinin toplandığı ve
dağıtıldığı sistemdir. Bara; elektrik enerjisinin kontrol ve kumanda edilmesinde kullanılan
ünitelerin birbiriyle irtibatını sağlayan sistemdir. Bara malzemeleri Alüminyum ve Bakır
olmak üzere değişik metallerden yapılır.
Rüzgar Türbinleri, rüzgardaki kinetik enerjiyi önce mekanik enerjiye daha sonra da
elektrik enerjisine dönüştüren sistemlerdir. Bir rüzgar türbini genel olarak kule, jeneratör,
hız dönüştürücüleri(dişli kutusu), elektrik-elektronik elemanlar ve pervaneden oluşur.
Rüzgarın kinetik enerjisi rotorda mekanik enerjiye çevrilir. Rotor milinin devir hareketi
hızlandırılarak gövdedeki jeneratöre aktarılır. Jeneratörden elde edilen elektrik enerjisi
aküler vasıtasıyla depolanarak veya doğrudan alıcılara ulaştırılır. Proje kapsamındaki
teknik bilgiler aşağıdaki gibidir;
Rüzgar enerjisinin kaynağı güneştir. Güneşin, yer yüzeyini ve atmosferi farklı
derecede ısıtmasından hava akımı ve rüzgar oluşur. Dünya yüzeyinde oluşan güneş
enerjisinin yalnızca küçük bir bölümü rüzgar enerjisine çevrilir.
Rüzgar enerjisi en ucuz yenilenebilir enerji kaynaklarındandır. Son yıllarda yeni ve
çevreyi daha az kirleten termik santrallerle rekabet edebilir düzeye gelmiştir. Rüzgar
enerjisinin özellikleri genel olarak aşağıda verilmiştir:
1.
2.
3.
4.
5.
Atmosferde bol ve serbest olarak bulunur.
Yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağıdır.
Enerjisi hızının küpü ile orantılıdır.
Yoğunluğu düşüktür.
Enerjinin depolanması, başka bir enerjiye çevrilmesi ile mümkündür.
Rüzgar türbinleri, rüzgardaki kinetik enerjiyi önce mekanik enerjiye daha sonrada
Rüzgar-elektrik sistemlerinde rüzgardan alınabilen güçten elektriksel güç çıkışına kadar
olan tüm dönüşüm verimi % 25-35 aralığındadır. Rüzgar Enerjisi Santralinin temel
özellikleri aşağıda sıralanmıştır:
• Modern rüzgar türbinleri 2-3 kanatlıdır.
• Kanat çapları ortalama 40 m’dir.
• Belli bir zaman aralığında rüzgar hızı sabit değildir. Ancak, şebekeye enerji rüzgar
jeneratörü ve kanat özellikleri ile yaklaşık sabit olarak verilir.
• En ekonomik rüzgar santrali 100 MW civarında kapasiteye sahip olur.
• Enerji üretimi rüzgar hızının küpüne ve kanatların süpürme alanına bağlıdır.
• Çoğu türbinin ömrü en az 20 yıldır.
• Her bir türbin bilgisayar sistemi ile kontrol edilebilir.
• Türbin güçleri birkaç kW’dan birkaç MW’a kadar değişebilir.
16
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Rüzgar türbinleri karaya kurulduğu gibi, denizlere de kurulabilmektedir.
Elektrik enerjisi elde etmek için kullanılan rüzgar türbinleri, bir, iki veya üç kanadı
olan yüksek hızda çalışan makinelerdir. Yüksek hızda çalışma nedenleri;
•
•
•
•
Eşit çaptaki yüksek hızlı bir rüzgar türbini düşük hızlı türbinden daha hafif,
dolayısıyla daha ucuzdur.
Dönme hızları yüksek olduğu için gerekli çevrim oranı daha düşüktür. Bu nedenle
dişli kutusu daha hafiftir.
Elektrik jeneratörlerinin çalışmaya geçmesi için gerekli basınç torku küçüktür.
Hızlı bir rüzgar rotorunun başlatma torku çok küçük de olsa, jeneratörü kolaylıkla
harekete geçirir. Dolayısıyla yüksek hızlı rüzgar türbinleri bu kullanım için son
derece uygundur.
Rüzgar enerjisinin elektrik enerjisine dönüşümünün bir çok avantajı vardır. Bu
avantajların en önemli üç tanesi şunlardır:
•
•
•
Jeneratör çok geniş bir alan üzerinde yüksek verimlilik, güvenirlik ve çok az bakım
ihtiyacı ile tasarımlanabilir.
Üretilen enerji kullanım noktasına, diğer kaynaklara göre daha yüksek verimle ve
daha düşük maliyetle iletilebilir.
Elektrik enerjisi diğer formlara daha kolay getirilebilir, modüle edilebilir veya
çevrilebilir.
(Kaynak:http//www.brinkster.com/gezgini/konular.asp?ad_id=34&ad_category_id=&search=&)
17
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Tablo.1.7. Türbin Özellikleri
TÜRBĐN ANLAYIŞI
Nominal üretim
Pervane çapı
Merkez yüksekliği
Pervane tipi
Pervane sayısı
Pervane alanı
Dönme hızı
Dönme yönü
Yönelme
Kanat uzunluğu
Kanat sayısı
Hup (göbek)
Tipi
Ağırlık
Pervane kanadı
Malzemesi
Kanat bağlantısı
Uzunluk
Yıldırım detektörü
Sinyal
Jeneratör
Gücü
Tipi
Voltaj
Frekans
Trafo
Gücü
Yüksek voltaj
Düşük voltaj
Uzunluğu
Genişliği
Yüksekliği
Maksimum Ağırlık
Vites kutusu
Tipi
Tip No
Uzunluk
Çapı
Maksimum Ağırlık
DEĞĐŞEN HIZDA TEK PERVANE DÜZENĐ
2.500 kW (2,5 MW)
90 m
80 m
Aktif pervane düzeni ile rüzgara karşı
3
6.392 m2
16,1 rpm
Saat yönünde
Rüzgara karşı
44 m
3
SG Dökme Demir
8.000 Kg
Epoksi ile desteklenmiş cam elyaf ve karbon elyaf
Çelik
44 m
Optik Analog
2,5 MW
Đkiz beslemeli asenkron jeneratör
1.000 VAC
50 Hz
3.140 kVA
10-33,0 kV
1.000 V
2.340 mm
1.090 mm
2.150 mm
8.000 Kg
1 helezonlu kademe + 2 planet kademe
EF901
2.100 mm
2.600 mm
23.000 Kg
18
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil.1.2. Rüzgar Türbininin Temel Elemanları.
1- oil cooler
: yağ(yakıt) soğutucu
2- water cooler of generator
: jeneratör soğutucusu
3- high votgate transformer
: yüksek voltaj transformatörü
4- ultrasonic wind sensor
: ultrasonik rüzgar sensörü
5- VMP-Top controller with converter
: dönüştürücü bağlama denetimi
6- optispeedTM generator
: optispeedTM jeneratör
7- service crane
: servis vinci
8- yaw gears
: bileşik disk bağlaşımı
9- gearbox
: dişil kutusu
10- mechanical disc brake
: mekanik disk fren
11- machine foundation
: makine temeli
12- blade bearing
: kanat açısı
13- blade hub
: kanat(pervane) göbeği
14- blade
: pervane kanadı
15- pitch cylinder
: silindir perdesi
16- hub controller
: kontrol göbeği
19
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
pervane
rotor
jeneratör
kuyruk
kule
Şalt ve Trafo
Merkezi
Enerji Đletim Hattı
Trafo
Merkezi
Şekil.1.3. Rüzgar Enerji Santralinin Temel Elemanları.
Çanta Rüzgar Enerji Santralinde her bir türbin için bir step-up trafo (voltaj
yükselten transformatör) (0,69/34,5 kV) düşünülmektedir. Şalt Trafo Merkezinden 34,5
kV’luk iletim hattıyla, elektrik enerjisi 32-40 MVA 34,5/154 kV’luk yükseltici trafo ile
154 kV’a yükseltilerek iletim hattı ile Silivri Trafo Merkezine bağlanacaktır.
Rüzgar Türbinleri:
Rüzgar türbinleri diğer türbinler gibi lineer olarak hareket eden akışkanın(hava)
hareketini rotasyonel harekete dönüştürürler. Yani rüzgarın kinetik enerjisini rotasyonel
mekanik enerjiye çevirirler. Elde edilen bu mekanik enerji türbin içindeki alternatör
vasıtası ile elektrik enerjisine çevrilir. Bir rüzgar santralinde bütün türbinlerin ürettiği
enerji tek bir noktaya iletilir(şalt tesisi), oradan da gerilimi ayarlanarak şebekeye verilir.
Rüzgar Türbini Đç yapısı :
Söz konusu proje kapsamında kullanılacak olan türbinler 2,5 MW gücünde
türbinler olup, pervane çapı 90 m olarak düzenlenmiştir. OptitipTM ve OptispeedTM özelliği
sayesinde rüzgar hızı dalgalanmalarındaki enerjiden faydalanmaya ve çok yüksek rüzgar
hızlarında sabit enerji üretimine olanak sağlar. Aynı zamanda bu özellikleri sayesinde
türbin gürültü emisyonu da minimum düzeye indirilir.
20
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Motor-Motor Yeri (Nacelle) :
Motor yeri, rüzgar türbinin dişli kutusu ve elektrik jeneratörü dahil kilit parçalarını
içerir. Kaplaması fiber glastan yapılmış olup, üst kısımda çatıya açılan bir çıkışı
bulunmaktadır, buradan çatıya ve rüzgar sensörlerine ulaşılabilmektedir.
Makine Temeli (Bedplate) :
Nacelle(motor-makine yeri) bölümünün ön kısmı enerji üretim ekipmanlarının
temel yapısıdır, buradan pervanedeki güç(dönme ve diğer güçleri) eğim mekanizmasından
(yaw system) kuleye iletilir. Dökme çelikten yapılmıştır. Nacelle(motor-makine yeri)
kaplaması bu çeliğe bağlıdır.
Bu kısım dökme çelik ve kirişten oluşmaktadır. Dökme çelik kısım ana dişli ve
jeneratör için temel oluşturmaktadır. Alt kısım ise eğim mekanizmasına, vinç kirişleri ise
üst çeliğe bağlantılıdır.
900 kg’lık Güvenli Çalışma Yükü (GÇY) servis vinci Nacelle bağlantılıdır. Vinç
tek sistem çelik halatlıdır. Eğer taşınacak herhangi bir yük GÇY değerinden fazla ise vinç
1.600/12.000 kg GÇY seviyesine kadar güçlendirilebilir. Güçlendirilmiş vinç vites kutusu
ve jeneratör gibi ağır parçaların yukarı çıkarılmasında veya aşağı indirilmesinde
kullanılabilir.
Vites Kutusu :
Görevi pervanedeki torku(dönme kuvveti) jeneratöre iletmektir. Vites ünitesi çok
kademeli uzay sistemli + 1 kademeli destek dişliden oluşur. Vites kutusu kaplaması
makine temeline civatalanmıştır. Düşük hız giriş şaftı direk vites kutusu göbeğine
geleneksel ana şaft bağlantısı olmadan bağlanmıştır. Vites kutusu yağlama sistemi ise ekli
yağ deposu olmaksızın, sıkıştırılmış besleme şeklindedir.
Eğim Mekanizması (yaw system) :
Eğim mekanizması sürtünme esaslı düz yatak sistemine göre yapılmıştır. Motor
fren mekanizmalı 6 adet elektriksel eğim dişlisi Nacelle(motor-makine yeri)’nin kule
üzerinde dönmesine izin verir. Bu mekanizma türbin nacelleden güçlerin kuleye transfer
edilmesini sağlar.
Fren Sistemi :
Türbin kanatları tam durdurma şeklinde frenlenebilir. Ayrıca eğim silindirleri de
devreye girerek fren güvenliği arttırılır. Bunun yanı sıra ana dişli yüksek hız şaftına
bağlantılı hidrolik disk kampanaları da mevcuttur. Disk freni sistemi 3 hidrolik
kampanadan oluşmuştur ve acil/durum bakım freni olarak kullanılır. Bu sistem türbin
içinde bulunan acil durum durdurma düğmesine basılarak aktive edilir.
21
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Jeneratör :
Elektrik jeneratörü, ikiz beslemeli asenkron jeneratördür ve su soğutmalıdır.
Trafo :
Güç arttırıcı trafo nacelle(motor-makine yeri) de arka tarafta ayrı bir bölmededir.
Trafo rüzgar türbini için özel olarak dizayn edilmiş 3-fazlı dökme reçineli kuru tip
trafodur.
Trafo sarmalları yüksek voltaj tarafında delta bağlantılı, düşük gerilim tarafında ise
yıldız bağlantılıdır. Trafo bölmesi ark sensörleri ile donatılmıştır.
Soğutma ve Havalandırma Ünitesi :
Eğer motor-makine yeri iç sıcaklığı belli seviyeyi geçerse havalandırma vanaları
açılır. Fan motoru devreye girerek iç sıcaklığı düşürür.
Dişli yağlama ünitesi, jeneratör soğutma suyu ve OpstispeedTM ünitesi ayrı bir hava
giriş sistemi ile ayrı su/hava soğutma sistemi ile soğutulur. Su soğutucuları diğer
ekipmanlardan termal olarak izole edilmiştir. Ayrı bir fanda trafo soğutmasında kullanılır.
Isı eşanjör sistemi motor-makine yerinin üst arka kısmında ayrı bir bölmededir.
Pervane/Kasnak (N90) :
Göbek (Hub) :
Direkt olarak vites kutusunun üstüne monte edilmiştir, bu sayede rüzgar
türbinlerinde geleneksel olarak kullanılan ve rüzgar gücünü vites/dişli kutusu üzerinde
jeneratöre ileten ana şaft kullanılmamaktadır.
Eğim/açı ayarlaması :
Türbinler OptitipTM adı verilen mikro-işlemci eğim/açı kontrolörleri ile
donatılmıştır. Hakim rüzgar koşullarına göre kanatlar sürekli olarak en verimli açıya
otomatik olarak ayarlanmaktadır.
Eğim/açı mekanizması göbek içine yerleştirilmiştir. Kanatlardaki gerekli eğim
değişimleri her kanatta ayrı ayrı bulunan hidrolik silindirler sayesinde yapılmaktadır. Her
bir kanat 95° açıya kadar dönebilmektedir.
Hidrolikler :
Hidrolik sistem göbek içersindeki eğim/açı mekanizması için hidrolik güç üretir.
Herhangi bir sızma veya bozulma durumunda yedek akümülatör sistemi kanatların
açılandırılması için yeterli gücü üretir ve türbini durdurur. Göbek içersindeki toplama
sistemi yağ sızmasını ve etrafa dağılmasını önler.
22
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Kanatlar :
Pervaneler epoksi ile desteklenmiş cam elyaf ve karbon elyaftan yapılmıştır. Her
kanat ana desteğe bağlanmış iki adet kanat kabuğundan oluşur. Kanatlar optimum enerji
üretimini minimum gürültüde yapacak en hafif malzemeden tasarlanarak yapılmıştır.
Her kanatta, kanat üstünde bulunan yıldırım alıcıları ve kanat içersinde bulunan
bakır iletken kablolardan oluşan yıldırımdan korunma sistemi vardır.
Elektrik Kontrol Ünitesi :
Elektronik kontrol ünitesi, rüzgar türbinlerinin durumunu sürekli izleyen ve eğim
mekanizmasını kontrol eden bir bilgisayar içerir. Bir arıza halinde(örneğin, dişli kutusu
veya jeneratörün fazla ısınması vb.) rüzgar türbinini otomatik olarak durdurur ve telefon
modem hattı vasıtası ile türbin operatörü bilgisayarına uyarı verir.
Đzleme Ünitesi :
Sensörler :
Türbin enerji üretimi ve kontrol datası aşağıda listelenen sensörlerden sağlanır.
•
•
•
•
•
Hava Durumu : Rüzgar yönü, rüzgar hızı ve sıcaklık
Ekipman Durumu : Sıcaklık, yağ seviyesi ve basıncı, soğutma suyu seviyesi
Kasnak Hareketleri : Hız ve eğim açı detektörleri
Yapısal : titreşimler, yıldırım detektörleri
Güç Bağlantısı : Aktif güç, reaktif güç, voltaj, akım, frekans
Sensör Özellikleri :
Ultrasonik Rüzgar Sensörü :
Rüzgar ölçümlerinin güvenirliğini ve hassasiyetini arttırmak için Nacelle’da
(motor-makine yeri) iki adet yedekli ultasonik rüzgar sensörü bulunmaktadır. Rüzgar yönü
ve rüzgar hızı ölçen bu sensörler kendi kendini test edebilmektedir, eğer sinyal hatalı ise
türbin güvenli duruma geçmektedir. Sensörler Nacelle(motor-makine yeri)’ın üstünde
yerleştirilmiş ve yıldırıma karşı korunaklıdır.
Duman Detektörleri:
Kule ve Nacelle’de optik duman algılayıcıları vardır. Duman algılanırsa uzaktan
kumanda sistemi ile alarm gönderilmekte ve şalter aktive edilmektedir. Bu algılayıcılar
kendi kendine kontrollüdür. Algılayıcılar bozulursa kontrol sistemine uyarı
göndermektedir.
Yıldırım Detektörleri :
Yıldırım detektörleri her kanatta mevcuttur.
23
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Ark Koruması :
Trafolar ve alçak gerilim santrali ark koruma sistemi ile korunmaktadır. Herhangi
bir şekilde ark oluşursa, Sistem derhal ana kesicileri açar.
Yıldırımdan Korunma :
Rüzgar türbinleri, kanatlardan başlayarak temellere kadar olan tüm bölümleri
koruyan, Nordex yıldırımdan korunma sistemi ile donatılmıştır. Bu sistem yıldırım
akımının kanatlardan, nacelle(motor-makine yeri)’den ve kuleden hiçbir ekipman veya
sisteme zarar vermeden geçmesini sağlamaktadır. Ayrıca ekstra bir önlem olarak,
Nacelle’nin içindeki kontrol ünitesi ve mikro-işlemci efektif bir kalkan sistemi ile
korumaya alınmıştır. Yıldırımdan Korunma Sistemi IEC 61024 “Rüzgar Türbinlerinin
Yıldırımdan Korunması”na uygun olarak dizayn edilmiştir. Yıldırım detektörleri her
kanadın üzerine yerleştirilmiştir. Bu detektörlerden alınan data, sisteme işlenir ve sistem
operatörünün hangi kanada yıldırım düştüğü, şiddetinin ne olduğu ve saat bilgilerine
ulaşmasını sağlar. Bu tür bilgiler türbinde oluşabilecek muhtemel hasarların, kontrol
gerekip gerekmeyeceğinin bilgisini uzaktan algılanması açısından çok faydalıdır.
Servis, Bakım :
Türbin 12 ayda bir bakım kontrolünden geçmektedir.
Ekipmanların Yağlanması :
•
•
•
•
•
Kanat Yatakları : Elektrikli otomatik yağlama ünitesinden, yılda bir tekrar
doldurulur.
Jeneratör Yatakları : Dişli yağlama sisteminden otomatik olarak yapılır.
Vites/Dişli Kutusu : Yağ bir tankta toplanmaktadır. Yağ depolama tankından
eşanjöre ve vites kutusunun arka tarafına pompalanmaktadır. Pompa yağlı dişlilere
ve yatağına dağıtılmaktadır.
Yaw(eğim) Sistemi : Otomatik gres sistemi ile yağlanmaktadır.
Hidrolik Sistem : 12 ayda bir yağ servisi kontrol edilmektedir.
Şalt Trafo Merkezleri
Yüksek gerilim şalt sahaları elektrik enerjisini üreten kaynaklar ile tüketici
kaynakları arasındaki güç iletim zincirinin önemli bir halkasını oluşturur. Trafo merkezleri
iki farklı şekilde tasarlanabilir. Bunlardan sürekli olarak kullanılan hava yalıtımlı açık şalt
sahalı trafo merkezleri(AIS) diğeri ise açık ve kapalı alanlarda kurulan SF6 gazı ile
yalıtılmış kapalı ve mahfazalı trafo merkezleridir(GIS).
AIS(Air Insulated Substation) hava yalıtımlı trafo merkezleri, çevre şartlarının
dikkate alınmadığı ve yer sınırlamasının olmadığı her yerde yaygın olarak
kullanılmaktadır. AIS’ler 800 kV’a kadar ki yüksek gerilimlerde tasarlanabilmektedir.
AIS’lerin montaj maliyetleri düşüktür. Açık şalt sahalı trafo merkezlerinin elamanlarının
her biri tesiste monte edilir. Ancak elemanların açık alanda oluşundan dolayı, gerilim
altında çalışma yapmak ve dokunmak tehlikelidir. Bu trafo merkezleri hava ve çevre
etkilerine doğrudan maruz kalmaktadır.
24
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Trafo Merkezleri:
Trafo merkezleri bir veya daha fazla yüksek gerilim enerji nakil hatlarından elektrik
enerjisini alarak, orta gerilim ve alçak gerilim ile abonelerin fiderlerine dağıtan cihazların
tesis edildiği yerlere denir. Trafo merkezleri gerilimlerin büyüklüğü sebebiyle açık havada
bir sahada yerleştirilir.
Trafo merkezinin kuruluşunda dikkat edilmesi gereken özellikler vardır. Trafo
merkezinin kurulacağı yer veya merkezinin tipi, içine konulacak trafonun özelliğine ve
büyüklüğüne bağlıdır. Bir trafo merkezi hem estetik açıdan hem de enerji dağıtımı ve
emniyet yönünden uygun olmalıdır.
Elektrik enerjisi, santrallerde üretildikten sonra aboneler ulaşana kadar değişik
işlemlerden geçer. Đlk önce santral çıkışında elektrik enerjisinin gerilimi yükseltilir.
Böylece iletim yüksek gerilimle yapılmış olur. Şehir ve kasabaların girişinde YG
düşürülerek orta gerilim haline getirilir. Son olarak da OG dağıtım trafoları yardımıyla
alçak gerilime çevrilir. Đşte bu işlemler yerine getirilirken değişik büyüklükte ve özellikle
trafolar kullanılabilir. Bu trafolar ve yardımcı elemanların yerleştiği yerlere trafo
merkezleri denir.
BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. VE TĐC. A.Ş. uluslar arası bilgi ve
tecrübelerinin, teknolojinin ve modellerinin kullanılması ile Çanta Rüzgar Enerji Santrali
projesinin mümkün olan en kısa sürede kurulması ve işletmeye geçirilmesini
planlamaktadır. Proje ile ilgili olarak; B.62.0.EPĐ\10.30.\8239 sayılı ve 12.12.2007 tarihli
“Çanta RES Üretim Lisansı Başvurusu Onay Belgesi” eklerde sunulmuştur.
1.a.5. Projede Çalışacak Personel sayısı
türbininden oluşmaktadır ve kapasitesi 50 MW’tır(Türbin gücü 2,5 MW). Projenin inşaat
aşamasında 25 kişi ve işletme aşamasında da 8 kişi çalışacaktır.
1.b. Doğal Kaynakların Kullanımı
1.b.1. Arazinin Kullanımı
Rüzgar Enerji Santralinin Kurulacağı Alanın Flora ve Faunası:
Fauna:
Bölgedeki fauna yapısı direkt olarak antropolojik baskı altında kaldığından kısıtlı
türler için geçici habitat olarak kullanıldığı görülmekte, ekolojik olarak türlerin yayılış,
beslenme, barınma ve üreme alanı olarak elverişli bir ekosistem oluşmadığı görülmektedir.
Bölgenin faunal yapısı incelendiğinde,
Amphibia( Đki yaşamlılar) sınıfına ait türlerden;
- Triturus vulgaris vulgaris (L.1758) Küçük taraklı semender
25
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
- Triturus karelini ( Strauch 1870) Pürtüklü semender
- Bombina bombina bombina (L.1761) Kırmızı karınlı kurbağa
- Plebates syriacus ( Boettger 1889) Toprak kurbağası
- Bufo bufo bufo (L.1758) Kara kurbağası
- Bufo viridis ( Laurenti 1768) Gece kurbağası
- Hyla arberoa arborea (L.1758) Yaprak kurbağası
- Rana ridinbunda ridinbunda (Palas 1771) Yeşil Kurbağa, görülmekte ve bu türlerin
çevre açısından statüleri ( nt ) ( Yaygın, bol bulunan ve tehlikede olmayan) olarak
belirtilmiştir.
Reptilia(Sürüngenler) türlerinden;
- Testudo graeca (L.1758) Adi tosbağa
- Testudo hermanni (Gmelin 1789) Trakya tosbağası
- Lacerta trilineata (Bedriaga 1886) Đri yeşil kertenkele
- Anguis fragilis (L.1758) Yılan Kertenkele
- Eryx Jaculus (L.1758) Mahmuzlu yılan
- Coluber rubriceps (Venzmer 1919) Toros yılanı
- Eirenis modestus (Martin 1838) Uysal yılan
- Vipera ammodytes (L.1758) Boynuzlu engerek, literatüre göre bulunma olasılığı
yüksek türleri oluşturmakta ve bu türlerin tehlike kategorisi (nt) olarak belirtilmektedir.
Aves (Kuşlar); Laridae (Martıgiller) familyasına ait türler ağırlıklı olmak üzere,
Passeridae(Serçegiller), Ardeidae(Balıkçıllar), Columbidae(Güvercingiller), Alaudidae(
Tarlakuşugiller) familyasının bazı türleri gözlenmiştir.
Mammalia (Memeliler); Ulu geyik (Cervus elaphus), karaca (Capreolus
capreolus), yaban kedisi (Felis silvestris), su samuru (Lutra lutra), tilki (Vulpes vulpes),
porsuk (Meles meles), yaban domuzu (Sus scrofa), çakal (Canis aureus) ve çok az sayıda
da olsa kurt (Canis lupus) gibi memelilere rastlanırken antropolojik etkilere maruz kalmış
doğal hayatı terk etmiş canlılardan Soricidae (Sivrifareler) fam. bazı türleri, Leporidae
(Tavşanlar), Muridae(Fareler, Sıçanlar) v.b.) bölgede varlığını sürdürebilmektedir.
Flora:
Bölgenin flora yapısı incelendiğinde; aşağıdaki türler gözlenmiştir.
Kardelen (Galanthus plicatus ssp.byzantinus): Bu güzel kardelen türü
Türkiye’nin kuzeybatısına özgüdür (endemik). Türkçe adı kendisine en yakışan
bitkilerimizden biri olan kardelenler, soğuk ve kapalı kış günlerinde çiçek açarak baharın
müjdesini verir. Đstanbul’da kontrolsüz büyüme ve aşırı yapılaşma sonucu doğal alanların
tahrip edilmesine bağlı olarak nesli tehlike altında bulunmaktadır.
Yabani siklamen (Cyclamen coum): Bu siklamen türü kış aylarında çiçek açan
birkaç bitkiden biridir. Ağaçlar altında, yamaçlarda nemli ve gölge yerlerde siklamen
renkli minik çiçekleriyle kendini fark ettirir. Soğuk havalara dayanaklı olan bu güzel
siklamen türü büyük çoğunlukla Türkiye’nin kuzeyinde yetişir. Yabani siklamen
Türkiye’nin de taraf olduğu Bern Sözleşmesi gereği doğal yaşam alanlarında korumakla
yükümlü olduğumuz bitkilerimiz arasındadır.
26
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Tavşan memesi, Yaban mersini (Ruscus aculeatus):Türkiye’nin kuzeyinde ve
batısında yetişen her mevsim yeşil bir bitkidir. Çiçekleri başkalaşım (metamorfoz)
sonucunda yaprak görünümü kazanan dallarının üzerinden çıkar. Bu nedenle meyveleri
yaprakların üzerinden çıkıyormuş gibi gözükür. Sonbaharda olgunlaşan parlak kırmızı
renkli meyveleri nohut büyüklüğündedir. Bitkinin toprakaltı kısımları her yıl toplanarak
ihraç edilmektedir. Aşırı toplama nedeniyle doğal yayılış alanlarında sayıları oldukça
azalmıştır. Ayrıca her yıl Aralık-Ocak aylarında dallarının ucuna Smilax excelsa’nın
kırmızı renkli meyveleri bağlanarak Đstanbul sokaklarında “kokina” adıyla satılır.
Funda, Süpürge Çalısı (Erica arborea):Beyaz ya da pembe renkli çiçekli, kışın
yapraklarını dökmeyen çalımsı bir bitkidir. Tıbbi ve ticari değeri vardır: bitkinin yaprakları
idrar arttırıcı etkiye sahiptir. Bitkinin toprak üstü kısımları süpürge yapımında, kökleri ise
pipo yapımında kullanılır. Fundaların ağırlıkta olduğu doğal yaşam alanlarına (habitat)
‘fundalık’ adı verilir. Fundalıklar nesli tehlike altında bir habitat tipidir ve bu nedenle
uluslararası sözleşmelerle tüm dünyada koruma altına alınmıştır.
Çuha Çiçeği, Mart Çiçeği (Primula vulgaris): Türkiye’nin nemli ormanlarının
süsü olarak bilinen bitkiye orman menekşesi de denir. Ağaçların altında yetişen çok yıllık
otsu bir bitkidir. Çiçekleri genellikle koyu pembe ya da siklamen, bazen de sarı yada beyaz
renklidir. Baharın habercilerinden olan bitkiye pazarlarda ve çiçekçilerde de
rastlanmaktadır.
Sakayık (Paeonia peregrina): Yöresel olarak ayıgülü ve tombak gibi isimlerle de
adlandırılan şakayıklar fincan şeklinde iri gösterişli çiçekleri, koyu yeşil iri yapraklarıyla
çok güzel bitkilerdir. Bahçe bitkisi olarak kullanımının yanı sıra, köklerinin tıbbi amaçlarla
kullanıldığı da bilinmektedir. Ortaçağdan beri sara nöbetleri ve öksürük de dahil olmak
üzere çok geniş bir tıbbi kullanım alanı içinde yatıştırıcı olarak kullanılmaktadır. Tüm
Avrupa’da 9 türü ve 9 alttürü yetişen şakayıklar bakımından Türkiye en zengin ülkelerden
biridir. Türkiye’de toplam 9 farklı şakayık doğal olarak yetişir. Bunlardan resimde görülen
şakayık (P.peregrina) Türkiye’nin batısı ve kuzeybatısında yetişir. Türkiye’de şakayıklar
tıbbi bitkiler olarak yurt dışına ihraç edilmek üzere doğadan toplanmaktadır. Köklerinin
toplanması nedeniyle, özellikle Türkiye’nin batısında doğal popülasyonlarında azalma
olduğu bilinmektedir. Bu nedenle şakayık ihracatı kontrol altına alınmalı, sürdürülebilir bir
ticaret için üretimleri yapılmalıdır.
Yonca(Trifolium pachycalx): Yalnızca Đstanbul’a özgü bir yonca türüdür. Küresel
Ölçekte Tehlike Altındadır. Oldukça dar bir yayılma alanına sahip bitki Đstanbul’da plansız
ve aşırı yapılaşma nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Türkiye’nin Bitkileri
Kırmızı Kitabı’nda (2000) nesli büyük bir risk altnda olduğu belirtilmektedir. Türkiye Bern
Sözleşmesi gereği bu bitkiyi doğal yaşam ortamlarında korumakla yükümlüdür.
Çokbaşlı köygöçüren(Circium polycephalum):Yalnızca Đstanbul’a özgü, Küresel
Ölçekte Tehlike Altında bir bitkidir. Türkiye’nin Bitkileri Kırmızı Kitabı’nda (2000)
gerekli önlemler alınmazsa gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceği
belirtilmektedir.
Narin acıçiğdem(Colchicum micranthum):Yalnızca Đstanbul’a özgü soğanlı bir
bitki türüdür. Türkiye’nin Bitkileri Kırmızı Kitabı’nda (2000) gerekli önlemler alınmazsa
gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceği belirtilmektedir. Đstanbul
şehrinin genişlemesi ve plansız yapılaşma nedeniyle Küresel Ölçekte Tehlike Altındadır.
27
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Türkiye Bern Sözleşmesi gereği bu bitkiyi doğal yaşam ortamlarında korumakla
yükümlüdür.
Crinitaria linosyris: Başta Đstanbul olmak üzere yalnız Türkiye’nin kuzeybatısında
yetiştiği bilinen nadir bir bitkidir. Ulusal Ölçekte Tehlike Altında bulunmaktadır.
Đnceyapraklı eğrelti (Isoetes histrix) : Mevsimsel olarak oluşan sulak yerlerde
yetişen nadir bir bitkidir. Ulusal Ölçekte Tehlike altında bulunmaktadır.
Đnşaat Aşamasında Oluşacak Hafriyat Miktarı:
Rüzgar Enerji Santrali inşa işlemleri sırasında rüzgar türbinleri, enerji nakil hattı,
idari bina ve şalt trafo merkezi yapımları ve santralin işletilmesi sırasında arazi kullanımı
söz konusu olacaktır. Đşletme aşamasında hafriyat oluşumu söz konusu değildir. Đnşaat
aşamasında ise; Her bir rüzgar türbini için boyutları 10 m x 10 m ve derinliği 1,5 m olan
çukurlar açılacaktır. Her bir enerji nakil hattı direği için boyutları 1 m x 1 m ve derinliği
1,5 m olan çukurlar açılacaktır. Şalt trafo merkezi için boyutları 10 m x 15 m ve derinliği 1
m olan çukur açılacaktır. Đdari Bina yapımında ise 350 m3 hafriyat çıkışı hesaplanmıştır.
Proje sahasının bir kısmı şahsa ait arazi ve bir kısmı da maliye hazinesidir.
Proje alanındaki tüm işlemler 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı resmi gazetede
yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat Toprağı, Đnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği”ne değerlendirilecektir. Proje kapsamında hafriyat işlemlerinin
gerçekleşeceği üniteler ve hafriyat miktarları aşağıda ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Rüzgar Türbinlerinin Yapımı Đçin Oluşacak Hafriyat:
Her bir rüzgar türbini için boyutları 10 m x 10 m ve derinliği yaklaşık 1,5 m olan
çukurlar açılacaktır. Oluşacak Hafriyat Miktarı ;
10 m x 10 m x 1,5 m = 150 m3
Proje kapsamında 20 adet rüzgar türbini yer alacağından toplam hafriyat;
Toplam Hafriyat Miktarı = 150 m3 x 20 = 3.000 m3
Enerji Nakit Hattı Direklerinin Yapımı Đçin Oluşacak Hafriyat Miktarı:
Her bir direk ayağı için boyutları 1 m x 1 m ve derinliği yaklaşık 1,5 m olan
çukurlar açılacaktır. Bir direk ayağı için oluşacak hafriyat miktarı;
1 m x 1 m x 1,5 m = 1,5 m3
direk sayısı x ayak sayısı = çukur sayısı
20 x 4 = 80
Toplam Hafriyat = Çukur Sayısı x Çukur Hacmi
Toplam Hafriyat = 1,5 m3 x 80 = 120 m3
28
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şalt Trafo Merkezinin Yapımı Đçin Oluşacak Hafriyat Miktarı:
Şalt Trafo Merkezinin için boyutları 10 m x 15 m ve derinliği 1 m olan çukur
açılacak olup; 150 m3 hafriyat oluşacaktır. Bu yapıların dışında projede herhangi bir
şantiye yapımı söz konusu olmayacaktır.
Đdari Bina Yapımı Đçin Oluşacak Hafriyat Miktarı:
Yapılması planlanan idari bina boyutları ve çıkacak hafriyat miktarı: 20 m(uzunluk)
x 17,5 m(genişlik) x 1 m(derinlik) = 350 m3’tür. Yapılması planlanan idari binaya ek
olarak fosseptik çukurda yanına yapılacaktır. Hafriyat miktarı hesaplanırken fosseptik
çukur için oluşacak hafriyat miktarı da idari bina yapımı için çıkacak hafriyata dahildir. Bu
yapıların dışında projede herhangi bir şantiye yapımı söz konusu olmayacaktır. 18.03.2004
tarih ve 25406 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat Toprağı,
Đnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”ne değerlendirilecektir. Proje
kapsamında hafriyat işlemlerinin gerçekleşeceği üniteler ve hafriyat miktarları aşağıda ayrı
ayrı hesaplanmıştır.
Tablo.1.8. Üniteler ve Yaklaşık Hafriyat Miktarları
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
Hafriyat Miktarı (m3)
3.000
120
150
350
3.620
Oluşacak Bu Hafriyatlar; Çevre/Peyzaj düzenlemesi ve bölgedeki bozuk alanların
düzenlenmesinde (eğime bağlı olarak), kullanılacaktır.
1.b.2. Suyun Kullanımı
Faaliyetin inşaat ve işletme aşamasında personel için gerekli kullanma suyu en
yakın yerleşim olan Çanta ve Değirmen Mahallelerinden(06/03/2008 tarihinde kabul edilen
5747 sayılı "Büyükşehir Belediyesi Sınırları Đçerisinde Đlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"a göre, ÇANTA ve DEĞĐRMEN Đlk Kademe
Belediyesinin tüzel kişiliği Đlk Genel Mahalli Đdareler Seçiminden geçerli olmak üzere
kaldırılarak, SĐLĐVRĐ Đlçesine mahalleleri/mahalle kısımları ile birlikte katılmıştır)
tankerlerle sağlanacaktır.(Su Gereksinimi sırasında hangi türbin yakınsa o mahalleden su
ihtiyacı karşılanacaktır.) Su alımı için gerekli izinler alınacaktır. Đnşaat ve Đşletme
aşamasında personelin içme suyu ise damacanalarla satın alınarak karşılanacaktır. Đşletme
aşamasında ayrıca türbin jeneratörlerinin soğutulması için hava ile birlikte su
kullanılacaktır. Bu soğutma suyu bir defaya mahsus olarak sisteme verilecektir. Soğutma
suyu da çevre yerleşimlerden tankerlerle sağlanacaktır. Soğutma suyu sistemde sürekli
devir daim edecektir. Eğer Soğutma Suyu eksilirse; eksilen miktar kadar kullanma
suyundan karşılanacaktır.
Đnşaat aşamasında çalışacak personelin içme ve kullanım amaçlı su tüketimi ile
ilgili hesaplar aşağıda verilmiştir:
29
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Çalışacak Kişi Sayısı
Kişi başına düşen günlük su miktarı
Đnşaat Aşamasında Günlük su tüketimi
: 25 kişi
: 150 L/gün .kişi
: 3.750 L/gün (3,75 m3/gün)
Đşletme aşamasında çalışacak personelin içme ve kullanım amaçlı su tüketimi ile
: 8 kişi
: 150 L/gün .kişi
Toplam Günlük su tüketimi
: 1.200 L/gün (1,2 m3/gün)
Türbin Jeneratörü için bir defaya mahsus verilen soğutma suyu: 10.000 L (10 m3)
1.b.3. Kullanılan Enerji Türü
Đnşaat aşamasında rüzgar türbini, idari bina, şalt trafo merkezi ve enerji iletim hattı
direkleri çukurlarının açılması ve çıkan hafriyatın taşınması için bu araçların çalışması
sırasında günlük 200 L mazot kullanacaktır. Đşletme aşamasında ise personelin ihtiyacını
karşılamak için elektrik enerjisi kullanacaktır.
1.c. Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik
Özellikleri
1.c.1. Katı Atıklar
Đnşaat Aşmasında Oluşacak Katı Atıklar:
Đnşaat aşamasında oluşacak katı atıklar; inşaat esnasında rüzgar türbinin, idari
bina(ve fosseptik çukur), şalt trafo merkezi ve şalt trafo merkezi ile olan türbinler arası
enerji iletim hattının yapılması için oluşan hafriyat ve bu inşaat aşamasında çalışacak
personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar olacaktır.
Đnşaat Aşamasındaki Hafriyattan Kaynaklanan Katı Atıklar:
Đnşaat esnasında rüzgar türbinin, idari bina(ve fosseptik çukur), şalt trafo merkezi
ve türbinler arası ve türbinlerin şalt trafo merkezi ile olan enerji iletim hattının yapılması
için hafriyat oluşacaktır. Oluşan hafriyat miktarı “Arazinin Kullanımı” başlığı adı altında
“Đnşaat Aşamasında Oluşan Hafriyat Miktarı” bölümünde ayrıntılı olarak hesaplanmıştır.
Oluşan hafriyat miktarı aşağıda tablo şeklinde sunulmuştur.
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
Đnşaat aşamasında toplam 3.620 m3 hafriyat çıkacak olup, çıkan bu hafriyat;
Çevre/Peyzaj düzenlemesi ve bölgedeki bozuk alanların düzenlenmesinde(eğime bağlı
olarak), kullanılacaktır.
30
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Đnşaat Aşamasındaki Personelden Kaynaklı Oluşan Katı Atıklar:
Đnşaat aşamasında çalışacak 25 kişinin sosyal kullanımından doğacak katı atıkların
miktarı şu şekilde olacaktır:
Çalışacak işçi sayısı = 25 kişi
Kişi başına oluşacak günlük katı atık miktarı = 1,34 kg/gün.kişi
Günlük oluşacak toplam katı atık miktarı = 33,50 kg/gün
Oluşan bu toplam 33,50 kg/gün evsel nitelikli katı atık ağzı kapalı sızdırmaz
özellikli konteynırlarda toplanacak ve konteynırlar dolduğunda Silivri Belediyesi Katı Atık
Sahasına götürülerek bertaraf edilecektir. Çöp dökümü Belediyeden gerekli izinler
alınacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman alınacaktır. 14.03.1991 tarih ve 20814
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Katı atıkların kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005 Tarih
ve 25777 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
değişiklik yapılmasına dair yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır. Doğal ortama
herhangi bir atık bırakılmayacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman alınacaktır.
Đşletme Aşmasında Oluşacak Katı Atıklar:
Đşletme aşamasında personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar dışında
katı atık oluşumu söz konusu olmayacaktır.
Đşletme aşamasında çalışacak 8 kişinin sosyal kullanımından başka katı atık
oluşumu söz konusu değildir. Çalışacak 8 kişiden doğacak katı atıkların miktarı şu şekilde
olacaktır:
Kişi başına oluşacak günlük katı atık miktarı = 1,34 kg/gün.kişi
Günlük oluşacak toplam katı atık miktarı = 10,72 kg/gün
Oluşan bu toplam 10,72 kg/gün evsel nitelikli katı atık ağzı kapalı sızdırmaz
özellikli konteynırlarda toplanacak ve konteynırlar dolduğunda Silivri Belediye Katı Atık
Sahasına götürülerek bertaraf edilecektir. Çöp dökümü için Belediyeden gerekli izinler
alınacaktır. 14.03.1991 Tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Katı atıkların
kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005 Tarih ve 25777 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
“Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik”
hükümlerine aynen uyulacaktır. Doğal ortama herhangi bir atık bırakılmayacaktır. Đzinler
faaliyete başlanacağı zaman alınacaktır.
1.c.2. Sıvı Atıklar
31
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
suyu sistemde sürekli devir daim edecektir. Soğutma suyu da çevre yerleşimlerden
tankerlerle sağlanacaktır. Eğer Soğutma Suyu eksilirse; eksilen miktar kadar kullanma
Đnşaat Aşamasında Personelden Kaynaklanan Sıvı Atıklar:
Đnşaat aşamasında çalışacak personelin içme ve kullanım amaçlı su tüketimi ile
Đnşaat Aşamasında Günlük su tüketimi
: 25 kişi
: 150 L/gün .kişi
: 3.750 L/gün (3,75 m3/gün)
Çalışacak personelin kullandıkları suyun tamamı (1/1) atıksuya dönüştüğü
varsayıldığında ortaya çıkacak atıksu miktarı şöyledir :
Kişi başına düşen günlük su miktarı = 150 L/gün.kişi
Günlük ihtiyaç duyulan su miktarı = 3.750 L/gün
Su Đhtiyacı / Atıksu Oranı = 1/1
Atıksuyun Ortalama Kirlilik Değerleri ;
BOI
: 220 mg/L
BOI Olarak Kirlilik Yükü
: 0,830 kg/gün
KOI
: 500 mg/L
KOI Olarak Kirlilik Yükü
: 1,880 kg/gün
AKM
: 220 mg/L
AKM Olarak Kirlilik Yükü
: 0,830 kg/gün
Đnşaat aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin kullanımından ortaya
çıkacak evsel nitelikli atıksular(3.750 L/gün) olup, bu atıksular Sağlık Bakanlığının
19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım
Mecrası Đnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik”
hükümlerine uyularak sahada açılacak olan sızdırmaz özellikteki fosseptik çukurda
biriktirilecektir. Fosseptik çukurun hacmi (27 m3) gereği atıksular, haftada bir periyotlarla
ücrete mukabil vidanjöre alınarak Silivri Belediye Kanalizasyon sistemine deşarj
edilecektir. Deşarj için Silivri Belediyesinden gerekli izinler alınacaktır. Deşarj izni
faaliyete başlarken alınacaktır. Fosseptik çukur planı ekte verilmiştir. Fosseptik çukur;
idari binaya ek olarak inşa edilecek olup, planı ekler bölümünde verilmiştir.
Đşletme Aşamasında Personelden Kaynaklanan Sıvı Atıklar:
Đşletme aşamasında çalışacak personelin kullandıkları suyun tamamı (1/1) atıksuya
dönüştüğü varsayıldığında ortaya çıkacak atıksu miktarı şöyledir:
32
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Kişi başına düşen günlük su miktarı = 150 L/gün.kişi
Günlük ihtiyaç duyulan su miktarı = 1.200 L/gün
Su Đhtiyacı / Atıksu Oranı = 1/1
Atıksuyun Ortalama Kirlilik Değerleri ;
BOI
BOI Olarak Kirlilik Yükü
KOI
KOI Olarak Kirlilik Yükü
: 220 mg/L
: 0,260 kg/gün
: 500 mg/L
: 0,600 kg/gün
AKM
: 220 mg/L
AKM Olarak Kirlilik Yükü
: 0,260 kg/gün
Đşletme aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin kullanımından ortaya
çıkacak evsel nitelikli atıksular(1.200 L/gün) olup, bu atıksular Sağlık Bakanlığının
biriktirilecektir. Fosseptik çukurun hacmi (27 m3) gereği atıksular, 22 günde bir
periyotlarla ücrete mukabil vidanjöre alınarak Silivri Belediye Kanalizasyon sistemine
deşarj edilecektir. Deşarj için Silivri Belediyesinden gerekli izinler alınacaktır. Deşarj izni
faaliyete başlarken alınacaktır. Fosseptik çukur; idari binaya ek olarak inşa edilecek olup,
planı ekler bölümünde verilmiştir. 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı resmi gazetede
yayınlanan “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği” ve 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır.
1.c. 3. Gaz Atıklar
Projenin inşaat aşamasında hafriyat alımı sırasında toz ve araçların çalışmasından
dolayı da gaz emisyonları oluşacaktır. Đşletme aşamasında toz oluşumu söz konusu
değildir. Đnşaat aşaması sırasında 3.620 m3 hafriyat alımı söz konusu olacaktır. Oluşan
hafriyat miktarı “Arazinin Kullanımı” başlığı adı altında “Đnşaat Aşamasında Oluşan
Hafriyat Miktarı” bölümünde ayrıntılı olarak hesaplanmıştır. Oluşan hafriyat miktarı
aşağıda tablo şeklinde sunulmuştur.
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
Hafriyat işlemleri sırasında proje alanında 36 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat tek
vardiya halinde çalışma yapılacak olup oluşan toz emisyonu;
Toplam Hafriyat Miktarı : 3.620 m3
Hafriyat Malzemesinin Yoğunluğu : 1,6 ton/m3
33
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Toplam Hafriyat Miktarı : 3.620 m3 x 1,6 ton/m3 = 5792 ton
Toplam Đnşaat Süresi : 8 saat / gün x 25 gün/ay x 36 ay = 7.200 saat
Bir Saatte yapılacak Hafriyat Miktarı : 5792 ton / 7.200 saat = 0,80 ton/saat
Bir Günde Yapılacak Hafriyat Miktarı : 0,80 ton / saat x 8 saat/gün = 6,40 ton/gün
olacaktır.
Tablo.1.11. Pasa Stok Sahasının Türbinlere Olan Uzaklığı
Türbinler
1. Türbin
2. Türbin
3. Türbin
4. Türbin
5. Türbin
6. Türbin
7. Türbin
8. Türbin
9. Türbin
10. Türbin
11. Türbin
12. Türbin
13. Türbin
14. Türbin
15. Türbin
16. Türbin
17. Türbin
18. Türbin
19. Türbin
20. Türbin
Ortalama
Pasa Stok Sahasına Uzaklığı
2200 m
2217 m
2060 m
2070 m
1830 m
1390 m
1130 m
1200 m
1280 m
1450 m
600 m
1030 m
1310 m
1450 m
1800 m
780 m
930 m
1300 m
1470 m
1725m
1460 m
Pasa Stok Sahasına en yakın türbinler 11. türbin olup bu türbin pasa stok sahasına
600 m uzaklıktadır. Bir Saatte Yapılacak Sefer Sayısı : 6 ton/gün / 20 ton/sefer = 1
sefer/gün olacaktır. Kamyonlar hafriyatı proje sahası içinde ortalama 1460 m mesafedeki
pasa sahasına götürülecektir. Gidiş-dönüş düşünülürse 2,92 km alınan mesafe olacaktır.
Daha sonra proje alanındaki pasa sahasında toplanan bu hafriyat ihtiyaca göre arazi
düzenlemesinde kullanılacaktır.
Aşağıdaki tabloda EPA’nın AP-42 faktörleri kullanılarak emisyon debileri
hesaplanmıştır.
Tablo.1.12.Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Oluşumu
Toz Faktörleri Emisyon Değerleri
Sökme
0,025 kg/ton
Yükleme
0,01 kg/ton
Nakliye
0,7 kg/km-araç
Boşaltma
0,01 kg/ton
Toplam Emisyon Miktarı
Emisyon Debileri
0,80 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,020 kg/saat
0,7 kg/km x 2,92 km/gün x 1 gün/ 8 saat= 0,256 kg/saat
0,292 kg/saat
Emisyon hesaplamaları sonucunda ortaya çıkan 0,292 kg/saat değer 22.07.2006
tarih ve 26236 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Endüstri
34
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde Ek-2 Tablo 2.1’de
belirtilen sınır değerleri olan 1.5 kg/saat altında olduğu görülmektedir. Dolayısıyla toz
dağılım modellemesi yapılmaya gerek duyulmamıştır. 22.07.2006 tarih ve 26236 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Hafriyatın alınması sırasında tozumayı en aza indirebilmek amacıyla, Savurma
yapılmadan yükleme yapılması, inşaat sahası taşıma ve nakliye sırasında spreyleme
yapılması gibi önlemler uygulanacaktır.
Đş makineleri proje sahasındaki işlem sürecinde gün boyunca maksimum 19 km/saat
hızla 8 saat çalışabilecektir. Buna göre egzoz emisyonları, 19 km/saat hızla çalışan ağır
kamyonlar için verilen emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilmeye çalışılmıştır:
Tablo.1.13. Đnşaat Aşamasında Kullanılan Yakıt Harcamaları.
Kullanılacak Ekipman
Adet
Kompresör
Kamyon (Damperli)
Toplam Yakıt Đhtiyacı
1
1
2
1
Yakıt
Tüketimi(L/s)
5
5
10
5
Günlük
Çalışma Süresi
8 saat
8 saat
8 saat
8 saat
Günlük Ortalama
Yatık Tüketimi(L/g)
40
40
80
40
200
Buna göre çalışacak araçların gerekli motorin ihtiyacı = Günlük Toplam Yakıt
Đhtiyacı / Ortalama Çalışma Süresi.
= 200 L/gün / 8 saat/gün = 25 L/saat
= 25 L/saat x 0,8654 kg/L(dizelin yoğunluğu) = 21,635 kg/saat = 0,0216 ton/saat
Sahada araçların çalışmasından dolayı emisyon oluşumu söz konusu olacaktır.
Tablo.1.14. Dizel Araçlardan Yayılan Kirlenme Faktörleri.
Kirletici Emisyonlar DĐESEL(kg/t)
Karbonmonoksit
9,7
Hidrokarbonlar
29,0
Azot oksitler
36,0
Kükürt Oksitler
Toz
6,5
18,0
(Hava Kirliliğinin Kontrolü Hesapları, 1991)
Tablo.1.15. Araçlardan Kaynaklanması Beklenen Kirletici Değerler.
Karbonmonoksit
9,7 kg/t x 0,0216 t/h = 0,2095 kg/h
Hidrokarbonlar
29,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6264 kg/h
Azot oksitler
36,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6912 kg/h
Kükürt Oksitler
Toz
6,5 kg/t x 0,0216 t/h = 0,1404 kg/h
18,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,3888 kg/h
22.07.2006 tarih ve 26236 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”
hükümlerine uyulacaktır.
35
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
1.c.4. Gürültü Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri
Proje kapsamında gürültü; inşaat aşamasında kamyonlar ve ekskavatörden
kaynaklanacaktır. Đşletme aşamasında ise projeden kaynaklı gürültü oluşumu, Rüzgar
türbinlerinin dönmesinden dolayı oluşacaktır. Đnşaat aşamasında ve Đşletme aşamasında en
yakın yerleşimler olan Çantatunba Tepesindeki türbinin Doğu Kuzeydoğusunda 650 m
mesafede bulunan Çanta ve Karaköy Tepesinde bulunan türbinlerin Batısında 1350 m
mesafede bulunan Değirmende oluşacak gürültü seviyesi aşağıda hesaplanmıştır. Ayrıca
rüzgar türbinlerine 100 m ileride bulunan Çiftlik Evleri de vardır.
Đnşaat Aşaması: Đnşaat aşamasında haftada 6 gün(Pazar hariç), günde 8 saat (08.00
– 16.00 saatleri arası) çalışılacaktır.
Tablo .1.16. Kullanılan Araçlar ve Gürültü Seviyeleri(Ortaya Çıkması Muhtemel Maksimum Gürültü Seyileri)
Kullanılan Araçlar
Kamyon
Kompresör
Adet Gürültü Düzeyi(dBA)
2
85
1
110
1
100
1
85
Çalışma Süresi: haftada 6 gün(Pazar hariç)
Teçhizatın kullanılma suresi: 8 saat/gün (08.00 – 16.00 saatleri arası)
Ortalama ses basınç seviyesi
r mesafedeki ses basıncı (model)
Atmosferik yutum
Lport = 10log ∑ 10Lpi/10 dBA
Lpi = Lp + 10log (Q/4π r2)
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q]
f = Gürültü kaynağının frekansı = 2500 Hz
r = mesafe
Q = Bağıl nem = %73
r mesafedeki gerçek ses basıncı,
ilk 100 metrede,
100 metreden sonra,
LPg ;
LPg = LPort
LPg = LPort - AAtm
Lport = 10log ∑ 10Lpi/10
Lport = 10log ∑ [( 3 x 108,5 + 1010,0 + 1011,0)] = 110,44 dBA
Lpw= Lport +10 log (Q/(4πr2))
Q = Đndirgeme faktörü 1 olarak alınmıştır
r = 10m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 102) = 79,45 dBA
r = 20m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 202) = 73,43 dBA
r = 50m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 502) = 65,47 dBA
36
SAN. VE TĐC. A.Ş.
r = 100m için;
ÇANTA MEVKĐĐ
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 1002) = 59,45 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 100/73] = 0,63
LPg = LPort - AAtm = 59,45 – 0,63 = 58,82 dBA (Çiftlik Evleri)
r = 200m için;
Lpi = Lw + 10log (Q/4π r2)
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 2002) = 53,43 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/ Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 200/73] = 1,27
LPg = LPort - AAtm = 53,43 – 1,27 = 52,16 dBA
r = 500m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 5002) = 45,47 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 500/73] = 3,17
r = 650m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 6502) = 43,19 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 650/73] = 4,12
LPg = LPort - AAtm = 43,19 – 4,12 = 39,07 dBA (Çanta)
r = 1000 m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 10002) = 39,45 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1000/73] = 6,34
r = 1350 m için;
(Lpi) = 110,44 + 10log (1/4 x 3,14 x 13502) = 36,84 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1350/73] = 8,55
LPg = LPort - AAtm = 36,84 – 8,55 = 28,29 dBA (Değirmen)
Tablo .1.17. Gürültü Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılımı (dBA)
R(m)
0
10
20
50
100
200
500
650
1000
1350
Lport, dBA
110,44
79,45
73,43
65,47
59,45
53,43
45,47
43,19
39,45
36,84
AATM
0
0
0
0
0,63
1,27
3,17
4,12
6,34
8,55
37
Lpg, dBA
110,44
79,45
73,43
65,47
58,82
52,16
42,30
39,07
33,11
28,29
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil.1.4. Gürültü Düzeyinin Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (dBA)
Lport(dBA)
Lpg(dBA)
Aatm
Gürültü Düzeyi (dBA)
140
120
100
80
60
40
20
0
0
200
400
600
800
1000
1200
Mesafe (m)
Yukarıda görüldüğü gibi inşaat aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü düzeyi;
en yakın yerleşim olan 650 m mesafedeki Çantada 39,07 dBA ve 1350 m uzaklıktaki
Değirmen Köyünde ise 28,29 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar türbinlerine
yaklaşık 100 m mesafede bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 58,82 dBA olarak
hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucu inşaat aşamasında hesaplanan bu değerler 07.03.2008
tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan Çevresel
Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Tablo.4’te belirtilen “Ticari
yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun
olarak bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır değeri olan 65 dBA’nın altında kalmaktadır.
Gürültü düzeyi sınır değerin altında olmasına rağmen söz konusu yönetmeliğin
hükümlerine uyulacaktır.(Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden
geçirilmesi ve gevşeyen kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması
v.b. gibi önlemler alınacaktır.) 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile
Titreşim Yönetmeliğine göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları
sağlanacaktır.
Alt Montaj Aşaması: Arazi hazırlama ve inşaat çalışmaları kapsamındaki alt
montaj işlemlerinde gürültüye neden olabilecek makine, ekipmanlar, özellikleri ve ses
basınç seviyeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo.1.18. Alt Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve ekipmanların Özellikleri
Kamyon
Ekskavatör
Beton Pompası veya Karıştırıcı
1
85
1
103
1
115
Üst Montaj Aşaması: Arazi hazırlama ve inşaat çalışmaları kapsamındaki üst
montaj işlemlerinde gürültüye neden olabilecek makine, ekipmanlar, özellikleri ve ses
basınç seviyeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
38
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Tablo1.19. Üst Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve ekipmanların Özellikleri
Kamyon
Ekskavatör
Beton Pompası veya Karıştırıcı
1
85
1
103
1
115
Alt ve Üst Montaj çalışmalarında kullanılacak olan alet ve ekipmanlar aynı olduğu
için alt ve üst montaj çalışmaları birlikte hesaplanacaktır.
Çalışma Süresi: haftada 6 gün(Pazar hariç)
Teçhizatın kullanılma suresi: 8 saat/gün (08.00 – 16.00 saatleri arası)
Atmosferik yutum
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q]
r = mesafe
ilk 100 metrede,
100 metreden sonra,
LPg ;
LPg = LPort
LPg = LPort - AAtm
Lport = 10log ∑ [( 2 x 108,5 + 2 x 1010,3 + 2 x 1011,5)] = 118,28 dBA
Q = Đndirgeme faktörü 1 olarak alınmıştır
r = 10m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 102) = 87,29 dBA
r = 20m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 202) = 81,27 dBA
r = 50m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 502) = 73,31 dBA
r = 100m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 1002) = 67,29 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 100/73] = 0,63
r = 200m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 2002) = 61,27 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/ Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 200/73] = 1,27
39
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
r = 500m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 5002) = 53,31 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 500/73] = 3,17
r = 650m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 6502) = 51,03 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 650/73] = 4,12
r = 1000 m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 10002) = 47,29 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1000/73] = 6,34
r = 1350 m için;
(Lpi) = 118,28 + 10log (1/4 x 3,14 x 13502) = 44,68 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1350/73] = 8,55
R(m)
0
10
20
50
100
200
500
650
1000
1350
Lport, dBA
118,28
87,29
81,27
73,31
67,29
61,27
53,31
51,03
47,29
44,68
AATM
0
0
0
0
0,63
1,27
3,17
4,12
6,34
8,55
40
Lpg, dBA
118,28
87,29
81,27
73,31
66,66
60,00
50,14
46,91
40,95
36,13
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Lport(dBA)
Lpg(dBA)
Aatm
140
120
100
80
60
40
20
0
0
200
400
600
800
1000
1200
Mesafe (m)
Yukarıda görüldüğü gibi alt ve üst montaj aşamasında projeden kaynaklanacak
gürültü düzeyi; en yakın yerleşim olan 650 m mesafedeki Çantada 46,91 dBA ve 1350 m
uzaklıktaki Değirmen Köyünde ise 36,13 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar
türbinlerine yaklaşık 100 m mesafede bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 66,66
dBA olarak hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucu alt ve üst montaj aşamasında hesaplanan
100 m yakındaki çiftlik evlerinde hesaplanan 66,66 dBA değeri 07.03.2008 tarih ve 26809
sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan Çevresel Gürültünün
Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Tablo.4’te belirtilen “Ticari yapılar ile
gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak
bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır değeri olan 65 dBA’nın üzerindedir. Gürültü düzeyi
sınır değerin altında çekmek için: Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden
geçirilmesi ve gevşeyen kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması
v.b. gibi önlemler alınacaktır. 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile
Titreşim Yönetmeliğine göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları
sağlanacaktır.
Đşletme Aşaması: Rüzgar santralı içinde türbinlerin bulunduğu ortamın gürültü
seviyesi 80 dB’dir. Bu değer trafiğin yoğun olduğu bölgelerdeki gürültü düzeyine eşittir.
Bundan dolayı rüzgar santralleri ile yerleşim birimleri arasındaki mesafe 500 m'den az
olmayacak şekilde dizayn edilir. (Kaynak: http://fizik.us/alternatif-enerji/4.-ruzgar-enerjisi.html)
Đşletme aşamasında haftada 7 gün, günde 24 saat çalışılacaktır.
Tablo .1.21. Kullanılan Araçlar ve Gürültü Seviyeleri
Rüzgar Türbini
Adet
20
Ses gücü Düzeyi(dB)
80
Çalışma Süresi: haftada 7 gün
Teçhizatın kullanılma suresi: 24 saat/gün
41
SAN. VE TĐC. A.Ş.
Atmosferik yutum
ÇANTA MEVKĐĐ
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q]
r = mesafe
ilk 100 metrede,
100 metreden sonra,
LPg ;
LPg = LPort
LPg = LPort - AAtm
Lport = 10log ∑ [( 20 x 108,0)] = 93,01 dBA
Q = Đndirgeme faktörü 1 olarak alınmıştır.
r = 10m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 102) = 62,02 dBA
r = 20m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 202) = 56,00 dBA
r = 50m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 502) = 48,04 dBA
r = 100m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 1002) = 42,02 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 100/73] = 0,63
r = 200m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 2002) = 36,00 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/ Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 200/73] = 1,27
r = 500m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 5002) = 28,04 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 500/73] = 3,17
r = 650m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 6502) = 25,76 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 650/73] = 4,12
r = 1000 m için;
42
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 10002) = 22,02 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1000/73] = 6,34
r = 1350 m için;
(Lpi) = 93,01 + 10log (1/4 x 3,14 x 13502) = 19,41 dBA
AAtm = 7,4 x 10-8 x [(f2) x r/Q] = 7,4 x 10-8 x [25002 x 1350/73] = 8,55
R(m)
0
10
20
50
100
200
500
650
1000
1350
Lport, dBA
93,01
62,02
56,00
48,04
42,02
36,00
28,04
25,76
22,02
19,41
AATM
0
0
0
0
0,63
1,27
3,17
4,12
6,34
8,55
Lpg, dBA
93,01
62,02
56,00
48,04
41,39
34,73
24,87
21,64
15,68
10,86
Lport(dBA)
Lpg(dBA)
Aatm
140
120
100
80
60
40
20
0
0
200
400
600
800
1000
1200
Mesafe (m)
Yukarıda görüldüğü gibi işletme aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü
düzeyi; en yakın yerleşim olan 650 m mesafedeki Çantda 21,64 dBA ve 1350 m
dBA olarak hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucu işletme aşamasında hesaplanan bu
değerler 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş
olan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Tablo.4’te
belirtilen “Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan
43
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar” için, Lgündüz: 65 dBA, Lakşam: 60 dBA ve Lgece:
55 dBA’nın altında kalmaktadır. Gürültü düzeyi sınır değerin altında olmasına rağmen söz
konusu yönetmeliğin hükümlerine uyulacaktır.(rüzgar türbinlerinin kanatlarının rüzgar ile
temasından dolayı ses çıkaracak yüzeyinin yumuşak ve rüzgar ile etkileşimi daha sessiz
yapacak malzemeler ile kaplanması v.b. gibi önlemler alınacaktır.) 23.12.2003 tarihli ve
25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve
yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğine göre Proje alanında çalışan
personelin kulaklık takmaları sağlanacaktır.
1.c.5. Oluşacak Atık Yağların Đrdelenmesi
Đnşaat aşamasında kamyon ve ekskavatör kullanılacak olup bunların bakımı Silivri
Sanayi merkezine götürülerek yapılacaktır. Türbin bakımından çıkacak olan atık yağ; 300
L civarında tek dişli kutusu yağıdır. Dişli kutusu yağı yılda bir kere değiştirilecek olup,
yıllık oluşacak toplam atık yağ miktarı: 300 L x 20 = 6.000 L olacaktır. Bu atık yağlar 5
adet 1.250 L hacimli kırmızı renkli üzerinde “Atık Yağ” ibaresi bulunan, yağmur suyu ve
rüzgardan etkilenmeyecek bir yerde ağzı kapalı konteynırda toplanacaktır. Konteynır,
zemini beton olan ve zemini epoksi boya ile geçirimsiz hale getirilmiş olan bir alanda
güvenlik havuzu içinde olacaktır. Atık yağ bakımında değişen filtre v.b. parçalarda
çıkacaktır. Bu atık yağlar kategorisine göre, yılda bir defa Lisanslı atık yağ geri kazanım
yada bertaraf tesisine veya atık yağları ilave yakıt olarak kullanan; çimento fabrikaları, alçı
fabrikaları, kireç fabrikaları, kil kurutma fırınları, demir çelik yüksek fırınları, enerji
santralleri yada atık yakma tesislerine nakledilecektir. Atık yağlar ile çıkan bu filtre vb.
parçalarda lisanslı firmalara nakledilecektir. Nakil işlemi; lisanslı araçlarla ve Ulusal Atık
Taşıma Formu (Đl Çevre ve Orman Müdürlüklerinden temin edilecek) kullanılarak
yapılacaktır.
Đşletme sırasında yapılacak bakım onarım işlemleri sonucu çıkan atık yağların
geçici depolanmasında ve bertaraf edilmek üzere depolanması sırasında 30.07.2008 tarih
ve 26952 sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Đşletmede
atık yağ oluşturabilecek parçaların bakım–onarım işlemleri proje alanı içerisinde ayda bir
kez periyodik olarak teknik servis tarafından gerçekleştirilecektir. Proje alanında atık
yağların bırakılması söz konusu olmayacaktır. 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı “Atık
Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak, çevresel ortama kesinlikle yağ
bırakılmayacaktır. Bakım ve onarım için seçilen yerin atık yağların alınmasına uygun
nitelikte olmasına dikkat edilecektir.
1.c.6. Manyetik Kirlilik:
Rüzgar türbinleri elektromanyetik dalgaları dağıtma özelliğine sahiptir. Kurulması
planlanan Rüzgar Enerji Santrali ve çevresinde alıcı ve verici baz istasyonu
bulunmamaktadır. Elektomanyetik dalgalar polarize(bir yere odaklandırmak) edilmedikçe
ki genelde çok çok büyük bir alan olması gerekli, diğer dalgaları engellemezler.
Elektromanyetik radyasyonlar dalga boylarına, frekanslarına ve enerjilerine bağlı
olarak; radyo dalgaları, mikrodalgalar, infrared ışınları, görünür ışık, ultraviyole ışınları, x
ışınları, gama-ışınları ve kozmik ışınlar gibi türleri bulunmaktadır. Başlıca radyasyon
türleri; iyonlaştırıcı radyasyon ve iyonlaştırıcı olmayan radyasyon olmak üzere iki grupta
toplanabilir. Đyonlaştırıcı radyasyon; madde içerisinden geçerken enerjisini ortama
aktarmak suretiyle, ortamdaki atomları doğrudan veya dolaylı yollarla iyonlaştıran
44
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
radyasyon türüdür. Đyonlaştırıcı özelliğe sahip olmayan; sabit telekomünikasyon cihazları
olan baz istasyonları, radyo ve televizyon vericileri ile elektrik iletim hatları, trafo
merkezleri ve elektrikli ev aletlerinden (mikrodalga fırınlar, tıraş makinesi, saç kurutma
makinesi v.b.) kaynaklanan radyasyon ise, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon olarak ifade
edilen elektromanyetik radyasyon grubunda yer almaktadır. Elektrik alanları, voltaj
(gerilim) tarafından üretilirler ve voltaj arttıkça şiddetlenirler. Elektrik alanın gücü,
Volt/metre (V/m) olarak ölçülmektedir.
Manyetik alan ise hareketli ve yüklü parçacıkların diğer yüklü parçacıklara
uyguladığı kuvvettir. Akım boyunca dairesel ve sürekli bir alan oluşturur. Manyetik alanın
büyüklüğü ve yönü akım şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Manyetik alan
büyüklüğü Gauss (G) olarak tanımlanmaktadır.
Elektrik ve manyetik alanın biyolojik yaşam üzerine etkileri konusunda birçok
araştırma yapılmıştır. Bu araştırmalarda özellikle insan sağlığı üzerine olan etkilerin
değerlendirilmesi birkaç basamakta gerçekleştirilmektedir. Bu basamaklar; biyolojik
etkilerin tam olarak saptanması, bu etkilerin insan sağlığını nasıl etkilediği ve
frekanslarıdır.
Elektrikli aletler ve enerji iletim, dağıtım hatları rüzgar enerji santrallerinin
etrafında, hem elektrik ve hem de manyetik alanlar bulunmasına rağmen, en son
araştırmalar, manyetik alanların potansiyel sağlık etkileri üzerine odaklanmıştır. Bu
nedenle elektrik ve manyetik alanlarla ilgili yapılan çalışmaların önemli bir bölümü kanser
araştırmaları konusunda yoğunlaşmıştır. Yapılan araştırma sonuçlarına göre, bazı risk
faktörleri belirlenerek, değişik etkilere göre kanser riskleri ortaya konmuştur. Örneğin, risk
faktörünün 2 olması, kontrol grubuna göre iki kat daha fazla kansere yakalanma ihtimalini
ortaya koymaktadır. Kanıtlanmış potansiyel risk faktörleri aşağıda tabloda verilmiştir.
Tablo.1.23. Kansere Sebebiyet Vernesi Muhtemel Faktörlerin Bağıl Riskleri.
45
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Bu tablodaki değerler, istatistiksel çalışmaların bir sonucudur. Potansiyel etkilerin
birbirinden ayrılmasının çok zor olduğu ve etkilerin diğer etkileri bastırdığı veya arttırdığı
tablodaki değerlerden de görülmektedir.
Sonuç olarak, elektrik ve manyetik alanın insan yaşamı üzerine olan olumsuz
etkileri kanıtlanmamıştır. Manyetik alan şiddeti, günlük olarak kullandığımız elektrikle
çalışan ev aletlerinde de değişik düzeylerde ortaya çıkmaktadır. Manyetik alan şiddetinin,
günlük olarak kullandığımız elektrikle çalışan ev aletlerindeki durumu aşağıda tabloda
verilmiştir.
Tablo.1.24. Elektrikli Ev Aletlerinin Manyetik Alan Şiddetleri
Tabloda verilen manyetik alan şiddetlerinin, insan yaşamını ne ölçüde ve nasıl
etkilediği bilinmemektedir. Ancak, bazı ülkelerde enerji iletim hatları ve rüzgar enerji
santralleri için sınır değerler konularak, bir güvenlik payı bırakılmak istenmiştir.
46
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Türkiye’de rüzgar enerji santrallerinden kaynaklanacak elektrik ve manyetik alanlar
için standart veya yönetmelik yoktur. Sadece 30 Kasım 2000 tarih ve 24246 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği”
rüzgar enerji santralleri ve enerji iletim hatlarının yerleşim yerlerine, yollara ve tesislere
olan mesafesine bazı sınırlamalar getirmiş ve hatların tesis iznini bu şartlara bağlamıştır.
Kurulması planlanan rüzgar enerji santralinde bu yönetmelik değerlerine uyulacaktır.
Uluslararası Radyasyondan Korunma Birliği - Uluslararası Đyonize Olmayan
Radyasyon Komitesi (IRPA/INIRC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Çevre Sağlığı
Bölümünün işbirliği ve Birleşmiş Milletler Çevre Programının (UNEP) desteği ile 50/60
Hz’lik elektrik ve manyetik alanlar için belirtilen sınır değerler aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
Tablo.1.25. 50/60 Hz. Elektrik ve Manyetik Alanlar Đçin Sınır Değerler.
Sonuç olarak; elektromanyetik alanların biyolojik yaşam üzerine olumsuz etkileri
henüz kanıtlanmamış olmakla birlikte günlük hayatımızda sıkça kullandığımız elektrikli ev
aletlerinin yaydığı manyetik alan şiddetlerinin bile enerji iletim hatlarına göre daha fazla
olduğu tespit edilmiştir. Rüzgar Enerji Santralleri ve Enerji iletim hatlarının yaydığı
elektromanyetik alanların şiddetleri ile ilgili yapılan araştırmaların sonuçlarına göre; 154
kV’luk enerji iletim hatlarının ve rüzgar enerji santrallerinin etkileri uluslar arası referans
standart değerlerin altında olmaktadır.
1.c.7. Görüntü Kirliliği:
Rüzgar türbinlerinin kurulacağı alan; genellikle çok büyük yer kapladığı için
görüntü kirlili oluştururlar. BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. VE TĐC. A.Ş.
tarafından kurulacak olan rüzgar türbinleri kafes şeklinde yapılmayıp boru şeklinde
yapılacağı taahhüt edilmektedir.
1.d. Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski
Tesis dahilinde oluşabilecek doğal felaket(sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve
endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara anında müdahale edebilmek,
meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve bunun çevresel etkilerini
önleyebilmek amacı ile; tesisimizde çalışacak personel arasında bir organizasyon
yapılacaktır. Bu organizasyona göre koruma, yangın, kurtarma ve ilk yardım ekipleri
oluşturulacaktır. Bu ekiplerin çalışma prensipleri ayrı ayrı belirlenerek talimatnameler
şeklinde yayınlanacaktır. Tüm bu organizasyon işlemlerinden sorumlu olarak da bir Genel
Koordinatör görevlendirilecektir.
47
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil 1.7. Đzleme Programı ve Acil Müdahale Planı
KURTARMA
EKĐBĐ
ĐLK
YARDIM
EKĐBĐ
YANGIN
EKĐBĐ
KORUMA
EKĐBĐ
Olası acil durumlarda, aşağıda belirtilen öncelik sırasına göre müdahale edilecektir:
• Haberleşmenin Temini
• Ulaştırmanın Sağlanması ve Trafiğin Düzenlenmesi
• Kurtarma Tıbbi Đlk Yardım
• Hasta ve Yaralıların Hastaneye Nakli
• Yangın Söndürme
• Emniyet ve Asayişi Sağlama
• Yedirme, Giydirme, Isıtma ve Aydınlatma
• Geçici Barınmayı Sağlama
• Ölülerin Defini
• Enkaz Kaldırma ve Temizleme
• Altyapı Tesislerinin Düzenlenmesi
• Karantina Tedbirlerinin Alınması
Acil durum planı kapsamında oluşturulacak eğitimlerin konuları aşağısa
özetlenmiştir:
Koruma Eğitimi :
Proje kapsamında oluşabilecek doğal felaket(sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve
önleyebilmek amacıyla olaya ilk anda müdahaleyi sağlama,
48
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Proje sahasında sürekli olarak güvenliği sağlamak, sahaya giriş ve çıkışları kontrol
altında tutmak,
Đşletmeye olabilecek herhangi bir sabotaj, saldırı veya buna benzer acil durumlarda
haberleşmeyi sağlamak ve emniyet güçlerine derhal haber vermek,
Proje kapsamında meydana gelmesi muhtemel iş kazalarında ilgili birimlere vakit
kaybetmeksizin meydana gelen olayı ayrıntılı bir şekilde haber vermek,
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden
kaçış ve tahliyeyi en kısa süre içerisinde gerçekleştirme,
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda ekipler arasında iş
birliği sağlayarak arkadaşlarına yardımcı olmak,
Proje sahasında yer alan toplanma bölgesinde toplanmayı sağlamak,
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda verilebilecek
talimatlara göre hareket etmek.
Kurtarma Eğitimi :
Proje kapsamında oluşabilecek doğal felaket ( sel, deprem vb. ), yangın, sabotaj ve
önleyebilmek amacıyla olaylara anında müdahale etmek,
Proje sahasında yer alan yanıcı maddelerin büyük zararlara sebebiyet vermeden
olay yerinden uzaklaştırılması,
Proje kapsamındaki bölümlerde güvenliği sağlama,
Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden
kaçış ve tahliyeyi en kısa süre içersinde gerçekleştirme,
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, meydana gelebilecek
zararları minimum düzeye indirilebilmek amacıyla önem sırasına göre kurtarmayı sağlama,
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, gerekli su tahliyesini
sağlama,
Dışarıdan içeriye müdahaleyi sağlama,
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda proje sahasına gelen
ekipler ile uyum sağlayarak iş birliği içersinde çalışma.
Đlk Yardım Eğitimi :
Proje kapsamında oluşabilecek doğal felaket ( sel, deprem vb. ), yangın, sabotaj ve
endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara anında müdahale edebilmek için
ilk yardım konusunda gerekli eğitim çalışmaları,
49
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Acil ilk yardım gerektiren durumlarda , kişinin en yakınında bulunandan
yararlanması gerektiği ortaya çıktığından ayrım yapmaksızın tüm personelin acil ilk
yardım konusunda bilgilendirilmesi,
Proje sahasında oluşabilecek olan felaket ( sel, deprem vb. ), yangın, sabotaj ve
endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak çalışmalar
konusunda bilgilendirilmesi,
Yangın Eğitimi :
Proje sahasında oluşabilecek olan doğal felaket ( sel, deprem vb. ) yangın, sabotaj,
endüstriyel kazalar vb. gibi meydana gelebilecek olan zararların minimum düzeylerde
olmasını sağlamak amacıyla olaya ilk anda müdahale etmek,
Meydana gelen olayın özelliğine göre ilk müdahale ve ilerlemesini önlemek
amacıyla gerekli tedbirlerin alınması, söndürme çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden kaçış
ve tahliyeyi en kısa süre içersinde gerçekleştirme,
Proje sahasında yer alan toplanma bölgesinde toplanmayı sağlamak,
Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda verilebilecek talimatlara
göre hareket etmek,
Proje kapsamında yer alacak araç, makine ve teçhizatın kullanımında olası
dikkatsizlikler sonucu iş kazaları meydana gelebilecektir. Tüm bu kazaları azaLmak ve
engellemek amacıyla, çalışanlara eğitim verilerek gerekli uyarılar yapılacak ve uyarı
levhaları asılacaktır.
Đş yeri ile ilgili olarak “ Đşçi Sağlığı ve Đş Güvenliği Tüzüğü “ nde belirtilen ilk
yardım malzeme ve gereçleri temin edilerek ilk yardım dolabı oluşturulacaktır.
Proje ile ilgili olarak “Đşçi Sağlığı ve Đş Güvenliği Tüzüğü” nde belirtilen önlemler
alınacaktır.
1.e.Projenin Olası Çevresel Etkilerine Karşı Alınacak Önlemler
Aşırı rüzgar v.b. etkilerden devrilmeye karşı gerekli önlemler alınacaktır. Zaten
gövdeler beton zemin üzerine oturtulup türbinler bu gövde üzerine monte edilecektir.
Yapılacak olan şaft trafo merkezinin etrafı tel örgü ile çevrilecektir. Tel örgülerin üzerine
gerekli uyarı levhaları yerleştirilecektir. Şalt trafo merkezine görevli personel haricinde
kimsenin girmesine izin verilmeyecektir. Kurulacak olan rüzgar türbinlerine gece
uçuşlarda herhangi bir kazaya sebebiyet vermemek için sürekli yanıp sönen alarm şeklinde
ışıklandırma yapılacaktır. Proje alanında ve çevresinde herhangi bir ormanlık alan yoktur.
Proje ile ilgili olarak Đtfaiye Raporu alınacaktır. Yine proje ile ilgili olarak Acil Eylem
Planı Hazırlanarak gerekli makamlara sunulacak ve onaylattırılacaktır. Đnceleme alanı ve
civarı Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında 2. Derece
Deprem Bölgesinde yer almakta olup, inceleme alanı ve çevresinde yapılacak mühendislik
yapıları için 06.03.2007 gün ve 26100 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Deprem
Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır.
50
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Proje alanı için deprem riski gözetilerek Jeolojik Etüt Raporu da hazırlanacaktır. Ayrıca
30.11.2000 tarih ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Kuvvetli Akım
Tesisleri Yönetmeliği” 59-60-61. madde hükümlerinde geçen çalışan personelin
güvenliğinin sağlanması için gerekli önlemlerin alınacağını taahhüt ederiz.
Sıvı Atık:
tankerlerle sağlanacaktır.Eğer Soğutma Suyu eksilirse; eksilen miktar kadar kullanma
Đnşaat aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin(25 kişi) kullanımından
ortaya çıkacak evsel nitelikli atıksular(3.750 L/gün) olup, bu atıksular Sağlık Bakanlığının
Đşletme aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin(8 kişi) kullanımından
51
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Katı Atık:
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
Đnşaat aşamasında çalışacak olan personelden kaynaklanacak toplam 33,50 kg/gün
evsel nitelikli katı atık ağzı kapalı sızdırmaz özellikli konteynırlarda toplanacak ve
konteynırlar dolduğunda Silivri Belediyesi Katı Atık Sahasına götürülerek bertaraf
edilecektir. Çöp dökümü Belediyeden gerekli izinler alınacaktır. Đzinler faaliyete
başlanacağı zaman alınacaktır. 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanan Katı atıkların kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005 Tarih ve 25777 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair
yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır. Doğal ortama herhangi bir atık
bırakılmayacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman alınacaktır.
52
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Đşletme aşamasında çalışacak olan personelden kaynaklanacak toplam 10,72 kg/gün
konteynırlar dolduğunda Silivri Belediye Katı Atık Sahasına götürülerek bertaraf
edilecektir. Çöp dökümü için Belediyeden gerekli izinler alınacaktır. 14.03.1991 Tarih ve
20814 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Katı atıkların kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005
Tarih ve 25777 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır.
Doğal ortama herhangi bir atık bırakılmayacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman
alınacaktır.
Gaz Atık:
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
olacaktır.
53
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Türbinler
1. Türbin
2. Türbin
3. Türbin
4. Türbin
5. Türbin
6. Türbin
7. Türbin
8. Türbin
9. Türbin
10. Türbin
11. Türbin
12. Türbin
13. Türbin
14. Türbin
15. Türbin
16. Türbin
17. Türbin
18. Türbin
19. Türbin
20. Türbin
Ortalama
2200 m
2217 m
2060 m
2070 m
1830 m
1390 m
1130 m
1200 m
1280 m
1450 m
600 m
1030 m
1310 m
1450 m
1800 m
780 m
930 m
1300 m
1470 m
1725m
1460 m
hesaplanmıştır.
Sökme
0,025 kg/ton
Yükleme
0,01 kg/ton
Nakliye
0,7 kg/km-araç
Boşaltma
0,01 kg/ton
Emisyon Debileri
0,292 kg/saat
54
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Adet
Kompresör
Kamyon (Damperli)
1
1
2
1
Yakıt
Tüketimi(L/s)
5
5
10
5
Günlük
Çalışma Süresi
8 saat
8 saat
8 saat
8 saat
Günlük Ortalama
40
40
80
40
200
Karbonmonoksit
9,7
Hidrokarbonlar
29,0
Azot oksitler
36,0
Kükürt Oksitler
Toz
6,5
18,0
Karbonmonoksit
9,7 kg/t x 0,0216 t/h = 0,2095 kg/h
Hidrokarbonlar
29,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6264 kg/h
Azot oksitler
36,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6912 kg/h
Kükürt Oksitler
Toz
6,5 kg/t x 0,0216 t/h = 0,1404 kg/h
18,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,3888 kg/h
55
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Gürültü Kirliliği, Çevre Üzerine Etkisi ve Alınacak Önlemler:
Đnşaat Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
Đnşaat aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü düzeyi; en yakın yerleşim olan
650 m mesafedeki Çantada 39,24 dBA ve 1350 m uzaklıktaki Değirmen Köyünde ise
28,46 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar türbinlerine yaklaşık 100 m mesafede
bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 58,98 dBA olarak hesaplanmıştır.
Hesaplamalar sonucu inşaat aşamasında hesaplanan bu değerler 07.03.2008 tarih ve 26809
bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır değeri olan 65 dBA’nın altında kalmaktadır. Gürültü
düzeyi sınır değerin altında olmasına rağmen söz konusu yönetmeliğin hükümlerine
uyulacaktır.(Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden geçirilmesi ve
gevşeyen kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması v.b. gibi
önlemler alınacaktır.) 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim
Yönetmeliğine göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları sağlanacaktır.
Alt ve Üst Montaj Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
Alt ve üst montaj aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü düzeyi; en yakın
yerleşim olan 650 m mesafedeki Çantada 46,91 dBA ve 1350 m uzaklıktaki Değirmen
Köyünde ise 36,13 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar türbinlerine yaklaşık 100 m
mesafede bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 66,66 dBA olarak hesaplanmıştır.
Hesaplamalar sonucu alt ve üst montaj aşamasında hesaplanan 100 m yakındaki çiftlik
evlerinde hesaplanan 66,66 dBA değeri 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliğinde Tablo.4’te belirtilen “Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır
değeri olan 65 dBA’nın üzerindedir. Gürültü düzeyi sınır değerin altında çekmek için:
Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden geçirilmesi ve gevşeyen
kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması v.b. gibi önlemler
alınacaktır. 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğine
göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları sağlanacaktır.
Đşletme Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
56
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Atık Yağ:
Đnşaat aşamasında kamyon ve ekskavatör kullanılacak olup bunların bakımı Silivri
Sanayi merkezine götürülerek yapılacaktır. Türbin bakımından çıkacak olan atık yağ; 300
L civarında tek dişli kutusu yağıdır. Dişli kutusu yağı yılda bir kere değiştirilecek olup,
yıllık oluşacak toplam atık yağ miktarı: 300 L x 20 = 6.000 L olacaktır. Bu atık yağlar 5
adet 1.250 L hacimli kırmızı renkli üzerinde “Atık Yağ” ibaresi bulunan, yağmur suyu ve
rüzgardan etkilenmeyecek bir yerde ağzı kapalı konteynırda toplanacaktır. Konteynır,
zemini beton olan ve zemini epoksi boya ile geçirimsiz hale getirilmiş olan bir alanda
güvenlik havuzu içinde olacaktır. Atık yağ bakımında değişen filtre v.b. parçalarda
çıkacaktır. Bu atık yağlar kategorisine göre, yılda bir defa Lisanslı atık yağ geri kazanım
yada bertaraf tesisine veya atık yağları ilave yakıt olarak kullanan; çimento fabrikaları, alçı
fabrikaları, kireç fabrikaları, kil kurutma fırınları, demir çelik yüksek fırınları, enerji
santralleri yada atık yakma tesislerine nakledilecektir. Atık yağlar ile çıkan bu filtre vb.
parçalarda lisanslı firmalara nakledilecektir. Nakil işlemi; lisanslı araçlarla ve Ulusal Atık
Taşıma Formu (Đl Çevre ve Orman Müdürlüklerinden temin edilecek) kullanılarak
yapılacaktır.
Đşletme sırasında yapılacak bakım onarım işlemleri sonucu çıkan atık yağların
geçici depolanmasında ve bertaraf edilmek üzere depolanması sırasında 30.07.2008 tarih
ve 26952 sayılı “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Đşletmede
atık yağ oluşturabilecek parçaların bakım–onarım işlemleri proje alanı içerisinde ayda bir
kez periyodik olarak teknik servis tarafından gerçekleştirilecektir. Proje alanında atık
yağların bırakılması söz konusu olmayacaktır. 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı “Atık
Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyularak, çevresel ortama kesinlikle yağ
bırakılmayacaktır. Bakım ve onarım için seçilen yerin atık yağların alınmasına uygun
nitelikte olmasına dikkat edilecektir.
Atık Pil ve Akümülatörler:
Çalışacak personelin sosyal ihtiyaçları için gereksinim duyacağı enerji elektrik
enerjisinden karşılanacaktır. Bu nedenle proje sahasında atık pil oluşumu söz konusu
değildir. 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Atık Pil ve
Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği ve 03.03.2005 tarih ve 25744 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik
yapılmasına dair yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.
Ambalaj atıkları:
Proje sahasında çalışma esnasında ambalaj atığı oluşumu söz konusu değildir.
Ancak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak katı atıklar içinde ambalaj atığı
olabilir. Ambalaj atığı oluştuğunda yapıldığı malzemenin özelliğine göre çuvallarda ayrı
olarak biriktirilecektir. Çuvallar yeterince dolduğunda Silivri Belediyesine götürülerek
57
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Belediyenin Ambalaj atıklarının değerlendirebilmesi için ilgili bölümüne teslim
edilecektir. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Ambalaj
Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” ve 06.11.2008 tarih ve 27046 sayılı “Ambalaj
Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Tehlikeli Atıklar:
Çanta Rüzgar Enerji Santralinden kaynaklanan tehlikeli atık oluşumu söz konusu
değildir. 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren
“Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Tıbbi Atıklar:
Kurulması planlanan Rüzgar Enerji Santralinin faaliyeti sırasında Tıbbi Atık
oluşumu söz konusu değildir. 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler:
Kurulması planlanan Rüzgar Enerji Santralinin faaliyeti sırasında inşaat aşamasında
kamyon ve ekskavatör gibi araçların lastikleri deforme olursa veya kullanma ömrü biterse,
bu lastikler faaliyet alanında değil yetkili servislerde değiştirilecek olup faaliyet sahasına
ömrünü tamamlamış lastik bırakılması söz konusu değildir. 25.11.2006 tarih ve 26357
sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin
Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Proje Sahasının Risk Durumu:
Proje sahası ve etki alanında nüfus yoğunluklu alan(yerleşim merkezi, okul, yurt,
kreş, otel vb. hassas yerleşimler) bulunmamaktadır. En yakın yerleşimler Çantatunba
Tepesindeki türbinin Doğu Kuzeydoğusunda 650 m mesafede bulunan Çanta ve Karaköy
Tepesinde bulunan türbinlerin Batısında 1350 m mesafede bulunan Değirmendir. Proje
sahasının bir kısmı şahsa ait arazi ve bir kısmı da maliye hazinesidir. Rüzgar Türbinlerinin
bulunduğu alan da çevresinde alıcı yada verici bir baz istasyonu bulunmamaktadır.
Türbinlerin kurulacağı alan yoğun olarak yerleşimlerin bulunduğu bir alanda değildir.
Dolayısıyla haberleşme veya radyo dalgaları ve düşük yada yüksek frekanslı
elektromanyetik dalgalar rüzgar türbininden olumsuz bir şekilde etkilenmeyecektir.
Elektomanyetik dalgalar polarize(bir yere odaklandırmak) edilmedikçe ki genelde çok çok
büyük bir alan olması gerekli, diğer dalgaları engellemezler. Yukarıda 1.c.6 bölümümde
“Manyetik Kirlilik” başlığı altında elektromanyetik dalgaların özellikleri ve bunun çevre
üzerinde etkileri ayrıntılı bir biçimde irdelenmişidir.
Ayrıca 21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Çevre
Denetim Yönetmeliği” hükümleri gereğince kurulacak olan Rüzgar Enerji Santralinde
“Çevre Denetim Elemanı” bulundurulacağı taahhüt edilmektedir.
58
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Yüzey Suları ve Kuş Göç Yolları:
Akarsular: Proje alanın yakın çevresinde olan dereler ve uzaklıkları aşağıdadır(en
yakın türbine olan yönü ve mesafesi).
Tablo 2.33. Proje Çevresinde Bulunan Dereler
Dere Đsmi
Sarıyar D.
Arap D.
Karagöz D.
Sazlıkaynak D.
Çanta D.
Papazbağları D.
Karapınar D.
Boşnaklar D.
Projeye Göre Yönü Projeye Uzaklığı
K
100 m
K
150 m
K
250 m
K
500 m
D
2150 m
D
2500 m
B
200 m
B
100 m
Yukarıda sayılan dereler projeden hiç bir şekilde etkilenmeyecektir.
Rüzgar Türbinlerinin kurulması planlanan kuş göç yollarında bulunmamaktadır.
Dolayısıyla bölgenin habitat oluşumuna önemli bir etkisi olması düşünülmemektedir.
Ancak bölgede yaşayan kuşların Türbin kanatlarına çarparak ölmesi de kaçınılmaz b,r
gerçektir. “Türkiye Kuş Göç Yolları” ekler bölümünde sunulmuştur.
Görüntü Kirliliği:
Rüzgar türbinlerinin kurulacağı alan; genellikle çok büyük yer kapladığı için
görüntü kirlili oluştururlar. BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. VE TĐC. A.Ş.
tarafından kurulacak olan rüzgar türbinleri kafes şeklinde yapılmayıp boru şeklinde
yapılacağı taahhüt edilmektedir. Ayrıca gölge titreşimi ve parıltı görsel etkinin başka bir
durumudur. Güneşin doğuşu ve batışı esnasında rüzgar türbinlerinin dönmekte olan
kanatları gölge oynamasına, gölge titreşimine neden olabilir. Aynı şekilde cilalı kanatlara
gelen güneş ışığı da civara yansıyarak parıltı etkisi yapabilir. Bu sorunlar, kanatların ve
türbinlerin günün her saatine ve her türlü hava koşuluna uyan açık mat gri renk ile
boyanarak gürültü kirliliği en aza indirilmeye çalışılacaktır.
59
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
B Ö L Ü M II
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
60
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
2. PROJENĐN YERĐ
2.a. Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi
türbininden oluşmaktadır ve kapasitesi 50 MW’tır (Türbin gücü 2,5 MW). Kurulması
2.a.1 Jeolojik ve Hidrojeolojik Özellikler Đle Doğal Afet Durumu
2.a.1.1. Topografya
Rüzgar Türbinleri; Sivri Tepe, Kızıltoprak Sırtı, Çantatunba Tepesi, Karaköy
Tepesi ve Semercigölü Sırtında kurulması planlanmaktadır.
Rüzgar Enerji Santraline en yakın yerleşimler ise; Çantatunba Tepesindeki türbinin
türbinlerin Batısında 1350 m mesafede bulunan Değirmendir.
2.a.1.2. Jeoloji
Gürpınar Formasyonu
Gürpınar Formasyonu, Đstanbul Yarımadası’nda, Ambarlı-Silivri-Danamandıra,
Gürpınar arasındaki alanda Karaburun Formasyonu’nun karasal eşdeğeri olan, killerin
baskın olduğu çeşitli kırıntılılardan oluşmuş bir istif yüzeyler. Bu istif, Sayar (1977)
tarafından en iyi görüldüğü Gürpınar çevresine izafeten “Gürpınar Formasyonu” olarak
ayırtlanmış ve adlandırılmıştır. Bu birim Trakya havzası içindeki Mezardere Formasyonu
ile de zaman eşdeğerlidir.
Ambarlı batısındaki Büyük Reşit Paşa Çiftliği güneyinde formasyon altta devresel
çökelmiş akarsu çökelleriyle başlar. Devreler menderesli akarsu nokta setleri şeklinde olup,
alt yüzeyleri aşınmalı ve kanallı, genelde yukarı doğru ölçeği küçülen düzlemsel ve tekne
tipi çapraz tabakalı çakıltaşı-kumtaşı-çamurtaşından yapılmıştır. Çamurtaşları kızıl renkli
olup, taşma ovalarında çökelmişlerdir. Zaman içinde taşma ovalarının sığ göl ve bataklık
alanları haline dönüşmesi sonucu sonradan kömüre dönüşecek turbalıklar meydana
gelmiştir. Bu fasiyes üzerinde genellikle yeşilimsi gri-kahve renkli bentonitik killer
egemendir. Bunlar içinde gri-boz renkli, 0,5-5 m. kalınlıklı, merceksel, alt yüzeyleri
aşınmalı, içleri büyük ölçekli çapraz tabakalı ince-orta kum ve pembe renkli tüfit ara
tabakaları mevcuttur. Kum merceklerinin alt kesimlerinde birkaç cm. boyutlu altere olmuş
61
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
magmatik kaya çakılları olağandır. Kumlar ise, baskın olarak köşeli kuvars tanelerinden
yapılmıştır. Üste doğru istif içinde birkaç ayrı düzey şeklinde yoğun mollusk kavkısı
(Congeria, sp.) içeren kireçtaşı ve marn ara tabakaları izlenir. Bunlar üzerinde formasyon
yine tüfit, merceksel kum ve çakıltaşı bentonitik kil ardışımı şeklindedir. Formasyonun
tüm kalınlığı genç örtüler yüzünden tam olarak izlenemez. Jeofizik verilere göre AmbarlıGürpınar çevresinde kalınlığı 900 m.dir (Ercan, 1994 sözlü görüşme). Silivri çevresinde
üstten 100-300 m. arasında ekonomik linyit zonları (5 m.ye kadar) saptanmıştır.
Formasyonun üst kesimi yine alttakilere benzer olarak bentonitik kil-merceksel kumtaşıtüfit ardışımı şeklindedir.
Formasyonun üst kesimindeki kömürlü zonlardan elde edilen spor-pollen yaşlarına
göre üstte yaşı Üst Oligosen’dir. Alt kesimdeki kireçtaşı mercekleri içindeki Congeria
Melanopsis fosillerinin türleri formasyonun altta Stampiyen (Oligosen) yaşta olduğunu
ortaya koymuştur (Sönmez-Gökçen, 1964).
2.a.1.3. Hidrojeoloji
Akarsular: Proje alanın yakın çevresinde olan dereler ve uzaklıkları aşağıdadır(en
yakın türbine olan yönü ve mesafesi).
Tablo 2.1. Proje Çevresinde Bulunan Dereler
Dere Đsmi
Sarıyar D.
Arap D.
Karagöz D.
Sazlıkaynak D.
Çanta D.
Papazbağları D.
Karapınar D.
Boşnaklar D.
Projeye Göre Yönü Projeye Uzaklığı
K
100 m
K
150 m
K
250 m
K
500 m
D
2150 m
D
2500 m
B
200 m
B
100 m
Yukarıda sayılan dereler projeden hiç bir şekilde etkilenmeyecektir.
2.a.1.4 Doğal Afet Durumu
Đnceleme alanı Türkiye Anadolu levhası üzerinde olup, oturduğu coğrafya üzerinde
belli başlı olarak Arap levhası, Avrasya levhası ve Afrika levhası yer almaktadır. Arap ve
Afrika levhaları Avrasya levhasına göre kuzey yönünde sırasıyla 25 mm/sene ve 10
mm/sene hızla ilerlemektedir. Anadolu levhası ile Arap levhası birbirinden Doğu Anadolu
Fayı (DAF) ile ayrılmaktadır. Avrasya levhasının Anadolu levhasına izafeten hareketi
doğuya doğrudur. Bölge depremsellik açısından incelendiğinde, bölgenin en önemli
yapısal unsuru olan ve Anadolu levhası ile Avrasya levhasını birbirinden ayıran Kuzey
Anadolu Fayı (KAF) bölgede daha önce olmuş ve günümüzde olabilecek depremleri
denetlenmektedir. Anadolu plakası ile Avrasya plakası arasındaki Kuzey Anadolu Fayı
(KAF) boyunca ölçülen hareketin güncel değerleri 18 mm/sene ila 25 mm/sene arasında
değişken mertebededir.
Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAF) Doğu Anadolu’dan Yunanistan’a kadar ulaşmakta
olup yaklaşık 1500 km uzunluğundadır. KAF Đzmit’in doğusunda üç paralel kola
62
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
ayrılmaktadır (Ambraseys, 2002). Sismisite açısından en aktif durumda olan kuzey kol
Đzmit Körfezi’ni takip ederek Marmara Denizi tabanını oluşturmaktadır.
Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde 17 Ağustos 1999 tarihinde merkez üssü Gölcük
ve büyüklüğü M=7,4 ile 12 Kasım 1999 tarihinde merkez üssü Bolu ve büyüklüğü M=7,2
olarak bildirilen iki büyük deprem meydana gelmiştir. Bunlara bağlı büyüklüğü M=5,0’ı
aşan pek çok artçı deprem yaşanmıştır.
Bölge üzerinde etkili olan Alpin orojenezinde tüm yaşlı birimler Üst KretasePaleosen ve Alt Eosen yaşlı birimler üzerine itilmişlerdir. Bu hareketlerle Paleozoyik yaşlı
birimler yeniden, Mesozoyik-Alt Tersiyer yaşlı birimler de ilk kez kıvrımlanmışlardır. Alt
Eosen sonrasında günümüze kadar gelişen sedimentler alttaki temelin kırılmalarına bağlı
olarak açık kıvrımlar oluşturmuşlardır.
Paleozoik birimlerini açısal diskordansla örten Eosen, Oligosen ve Miyosen
çökelleri, çoğu yerde az eğik veya yataya yakındır. Soğucak, Ceylan, Karaburun, Gürpınar,
Trakya, Güngören ve Bakırköy formasyonları olarak ayırtlanan bu istiflerde genellikle
epirojenik hareketler etkili olmuştur. Eosen Oligosen ve Miyosen çökelleri önemli ölçüde
tabandaki
Trakya
formasyonunun
paleojeolojik
konumundan
etkilenmiştir.
Paleoyükselimden havza yönünde, 10-15 derecelik ilksel eğimler veya çökel istifinde
kalınlaşma görülmektedir.
Pliyosen’den itibaren bölgede izlenen sıyrılma tektoniğine bağlı olarak gelişen
Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun neden olduğu deformasyonlarla Đstanbul yarımadası
güneyindeki Neojen istifinde açık kıvrımlanmalar ve faylanmalar meydana gelmiştir.
Bunun dışında, araştırma alanı yakın çevresinde kara ve denizde çok sayıda aktif fay
bulunmaktadır. Bu aktif faylar üzerinde 17 Ağustos 1999 depreminden önce de çok sayıda
deprem meydana gelmiştir (Ambraseys ve Finkel, 1995).
Đnceleme alanı ve civarı Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı Türkiye Deprem Bölgeleri
Haritasında 2. Derece Deprem Bölgesinde yer almakta olup, inceleme alanı ve çevresinde
yapılacak mühendislik yapıları için 06.03.2007 gün ve 26100 sayılı resmi gazetede
yayımlanan “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik” hükümlerine
aynen uyulacaktır. Đnceleme alanında kaya düşmesi, su baskını, çığ vb. herhangi bir doğal
afet olayına rastlanılmamıştır. Söz konusu alanda afet risklerinin potansiyeli de
bulunmamaktadır.
2.b. Duyarlı Yöreler; sulak alanlar, kıyı kesimleri, dağlık ve ormanlık alanlar,
tarım alanları, milli parklar, özel koruma alanları, nüfusça yoğun alanlar, tarihsel,
kültürel, arkeolojik, vb. önemi olan alanlar, erozyon alanları, heyelan alanları,
ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve ağaçlandırma alanları ile 167 sayılı
Yer altı Suları Hakkında Kanun gereğince korunması gereken akiferler
2.b.1 Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar açısından;
Faaliyet alanı, “a) 09/08/1983 tarih ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2.
maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3. maddesi uyarınca belirlenen “Milli Parklar”,
“Tabiat Parkları”, “Tabiat Anıtları” ve “Tabiat Koruma Alanları” dışında kalmaktadır.
63
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Faaliyet alanı, “b) 01/07/2003 tarih ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca
Çevre ve Orman Bakanlığı’nca “Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı
Yerleştirme Alanları” dışında kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “c) 21/07/1983 tarih ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kanunu’nun 2. maddesinin “a - Tanımlar” bendinin 1, 2, 3 ve 5’inci alt
bentlerinde “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit” ve “Koruma Alanı” olarak
tanımlanan ve aynı Kanun ile 3386 sayılı kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı
Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun ) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili
yapılan alanlar” dışında yer almaktadır.
Faaliyet alanı, “d) 22/03/1971 tarih ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında
olan Su Ürünleri Đstihsal ve Üreme Sahaları” kapsamı dışında kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “e) 31/12/2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su
Kirliliği Kontrol Yönetmeliği17, 18, 19, 20. maddesinde ve 13/02/2008 tarih ve 26786
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelikte belirtilen Mutlak Korum Alanları, Kısa Mesafeli Koruma
Alanları, Orta Mesafeli Koruma Alanları, Uzun Mesafeli Koruma Alanları, dışında
kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “f) 22/07/2006 tarih ve 26236 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği”nde belirtilen “Hassas Kirlenme Bölgeleri” kapsamı içine girmemektedir.
Faaliyet alanı, “g) 09/08/1983 tarih ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9. maddesi
uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” olarak tespit ve ilan
edilen alanlar” dışında yer almaktadır.
Faaliyet alanı, “h) 11/18/1973 tarih ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre
koruma altına alınan alanlar” dışında kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “i) 31/08/1956 tarih ve 6831 sayılı orman kanunu gereğince orman
alanı sayılan yerler” dışında kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “j) 04/04/1990 tarih ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı
yasağı getirilen alanlar” kapsamı içine girmemektedir.
Faaliyet alanı, “k) 2601/1939 tarih ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve
Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunu’nda belirtilen alanlar” dışında yer
almaktadır.
Faaliyet alanı, “l) 25/02/1998 tarih ve 4342 sayılı Mera Kanunu’nda belirtilen
alanlar” kapsamı dışında yer almaktadır.
Faaliyet alanı, “m) 17/05/2005 tarih ve 25818 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar” dışında
bulunmaktadır.
64
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
2.b.2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması
gerekli alanlar açısından;
Faaliyet alanı, “a) 20/02/1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi”
(BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan “Önemli Deniz
Kaplumbağası Üreme Alanları’nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, “Akdeniz Foku
Yaşama ve Üreme Alanları” kapsamı içine girmemektedir.
Faaliyet alanı, “b) 12/06/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi” (Barcelona
Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınan alanlar” dışında yer almaktadır.
Faaliyet alanı, “ı) 23/10/1988 tarih ve 19968 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarına Đlişkin Protokol” gereği ülkemizde
“Özel Koruma Alanı” olarak belirlenmiş alanlar” içinde bulunmamaktadır.
Faaliyet alanı, “ıı) 13/09/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş ve
Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan “Akdeniz’de Ortak
Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit” listesinde yer alan alanlar” dışında kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “ııı) Cenova Bildirgesi’nin 17. maddesinde yer alan “Akdeniz’e Has
Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin” yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar”
içerisinde yer almamaktadır.
Faaliyet alanı, “c) 14/02/1983 tarih ve 17959 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi’nin 1 ve 2’ inci
maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras”
statüsü ile koruma altına alınan kültürel, tarihi ve doğal alanlar” kapsamı içine
girmemektedir.
Faaliyet alanı, “d) 17/05/1994 tarih ve 21937 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe giren “Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip
Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi” (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına
alınmış alanlar” kapsamı dışında kalmaktadır.
Faaliyet Alanı,
“e) 27/07/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi ile ilgili alanların” dışında
kalmaktadır.
2.b.3 Korunması gereken alanlar açısından;
Faaliyet alanı, “a) onaylı çevre düzeni planlarında, mevcut özellikleri korunacak
alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak
alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar v.b.)” dışında yer almaktadır.
Faaliyet alanı, “b) tarım alanları; Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması
mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı
tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı”, dışında
bulunmaktadır.
65
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Faaliyet alanı, “c) sulak alanlar; Yaban hayatın yaşama ortamı olan, doğal veya
yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde derinliği 6 metreyi geçmeyen sular, bataklık sazlık ve
turbalıklar ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik
açıdan sulak alan kalan yerler” içerisinde yer almamaktadır.
Faaliyet alanı, “d) göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları” dışında
kalmaktadır.
Faaliyet alanı, “e) Bilimsel araştırmalar için önem taşıyan ve/veya nesli tehlikeye
düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan
alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki
jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar” kapsamı dahilinde değildir.
2.b.4. Flora ve Fauna
Flora
Gerek orman arazileri gerekse açık otlaklar ve meralar, flora bakımından zengindir.
Doğal ortamda yetişen bir çok buğdaygil ve baklagil yem bitkisinin yanında kuşburnu,
muşmula, kızılcık, böğürtlen gibi meyveler ile ılgın, orman sarmaşığı ve yabani gül
yetişmektedir. Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki herhangi bir ülkedekinden daha
zengin bir bitki örtüsüne sahip olan Türkiye'de 2700'ü endemik olmak üzere 8600 tür
bulunmaktadır. Karşılaştırma amacı ile Đngiltere'ye bakılacak olunursa, bu ülkede 16
endemik de dahil olmak üzere sadece 1800 tür vardır. Endemik türlerin Türkiye' deki
dağılımı şöyledir:
Akdeniz
Doğu Anadolu
Orta Anadolu
Karadeniz
Ege
Marmara
Güneydoğu Anadolu
631
371
253
203
147
67
33
Doğu Avrupa'nın son kalan en geniş fundalıkları da Đstanbul çevresindedir. Bu
habitat çeşitliliği, Đstanbul çevresinde şaşırtıcı zenginlikte bir bitki örtüsünün oluşmasını
sağlamıştır. 5.110 km2'lik yüzölçümüyle Đstanbul yaklaşık 2 bin bitki türünü
barındırmaktadır. Doğa koruma açısından Đstanbul'un en önemli ayrıcalığı, sahip olduğu
nadir bitki türleridir. Doğal olarak yetişen bitki türlerinden 270'i, "Türkiye'nin Tehlike
Altındaki Nadir ve Endemik Bitkileri Listesi"nde yer alır. Bunlar arasında 40 türün dünya
üzerindeki en zengin popülasyonları Đstanbul'dadır.
Terkos Gölü
Önemli bir yaşama ortamı olmasının yanısıra, etrafını çevreleyen kumul sistemi
açısından da ekolojik öneme sahiptir. Buradaki flora, bir çok endemik (sadece bir yere
özgü) türleri içermektedir.
66
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Aydos – Kayışdağı
Sahanın, hakim olarak fundalıktan oluşan tabii bitki örtüsü nedeniyle, ekolojik
özelliğe sahip olduğu anlaşılmıştır. Sadece burada görülen çayır çiğdemi (crocus olivieri
ssp. Đstanbul ensis), de dahil olmak üzere, bir çok nadir tür bulunmaktadır. Sahaya çam
(pinus sp.) dikildiği öğrenilmiştir. Bu, özellikle Đstanbul için olmasa bile, Türkiye' ye özgü
bir ağaçtır.
Đstanbul' un Kuzeyinde Karadeniz Kıyısındaki Kumluklar
Karadeniz kıyısındaki kıyıköy (Avrupa Yakası) ile Şile (Asya Yakası) arasındaki
kumullar, bir çok nadir türü barındırarak, Türkiye' nin diğer kumulları içinde en farklı ve
benzersiz florayı oluşturmaktadır. Bu nadir türlerin en yüksek konsantrasyonda bulunduğu
yerler, Boğaz'ın Karadeniz girişinin hemen yanında, kabaca Terkos ve Şile arasında
toplanmıştır. Đstanbul' dan uzaklaştıkça tür çeşitliliği azalmaktadır. Kumul bitkilerinin
hakim bileşenleri çoğunlukla çok nadir türlerdir.
Riva Kumulu Dahil Olmak Üzere Boğaz' ın Girişindeki Kumullar
Kıyıköy ile Şile arasında yer alan kumul sistemlerinin ekolojisi, genel olarak kumul
sistemleri bölge için endemik olarak kabul edilen bir çok türü ve kumul gruplarını
içerdiğinden, kayda değer floristik öneme sahiptir.
Büyükada' nın Güney Ucu
Adalar’dan biri olan Büyükada’nın güney limanında, yüksek yerlerdeki tabii bitki
örtüsü kalmıştır. Tipik olarak Akdeniz özellikleri gösteren bitki örtüsünün fundalık
ağırlıklı olduğu anlaşılmıştır.
Fauna:
Đstanbul ve çevresi yaban hayatı bakımından son derece önemlidir. Terkos Gölünün
kuzeybatı ucundan başlayan Istranca Dağları ve ormanları içinde ala geyik yaşamaktadır.
Bu hayvanların sayısı, yasaklanmasına karşın avlandıkları için giderek azalmaktadır.
Yabandomuzu, yabankedisi, çakal ve büyük olasılıkla kurt gibi yaban hayvanlarına bugün
de rastlanmaktadır. Ayrıca Đstanbul Boğazı, kuşların, Kuzey ve Güney Yarımküre
arasındaki önemli göç yollarından birisidir. "Önemli Kuş Alanları"ndan biri olan Terkos
Gölü'ndeyse, balaban, küçük balaban, alaca balıkçıl, erguvani balıkçıl, gece balıkçılı,
kocagöz, ak kanatlı sumru ve saz delicesinin kuluçkaya yattığı bilinmektedir.
Đlide, 3 adet Av Yaban Hayatı Koruma Sahası bulunmaktadır.
Bunlar;
- Sarıyer-Feneryolu (2338 ha)
- Çatalca-Çilingoz (29819 ha)
- Gaziosmanpaşa-Şamlar (100 ha)
Ayrıca da Belgrat Ormanında 103 ha Av Üretme Đstasyonu mevcuttur. Boğaziçi,
özellikle pelikan (Peleconus crispus) gibi uçan büyük kuşlar ve Atmaca'nın değişik türleri
ve diğer birçok kuş türünün göç- güzergahı üzerinde bulunmaktadır. Ayrıca bir çok tür,
67
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
kışı Afrika'da geçirmek üzere buradan geçmektedir. Boğaziçi'nde sonbaharı geçirdiği
belirlenen göçmen kuşlara 31 500 leylek (Ciconia ciconia) da dahildir. Đstanbul' un
havasının fazlasıyla kirli oluşu, göç güzergahını son on yıl içinde muhtemelen etkilemiştir.
Aşırı kentleşme nedeniyle Boğaziçi'nde avcılık bir problem olmamasına rağmen, çevresel
kırsal kesimlerde av kuşları, saka (Carduelis carduelis), serçe gibi ötücü kuşlar yaygın
olarak bulunmaktadır. Boğaziçi'nde kaydedilen önemli göçmen kuşlar şunlardır: (parantez
içindeki sayılar, 1960'daki başlangıcından itibaren bir tek göçte kaydedilen maksimum
sayıları göstermektedir).
Kara Leylek (7 200);
Leylek (31 500);
Arı Şahini (25 700);
Kara Çaylak (2 600);
Mısır Akbabası (550);
Yılan Kartalı (2 300);
Doğu Atmacası (5 300);
Küçük Orman Kartalı (18 800);
Küçük Kartal (520);
Pelikan (veri alınamamıştır).
Terkos Gölü
Önemli bir yaşama ortamı olmasının yanı sıra, etrafını çevreleyen kumul sistemi
açısından da ekolojik öneme sahiptir. Türkiye için endemik olan bir çok tür, sadece Terkos
Gölü'nde bulunmaktadır ve sadece avkuşları için değil aynı zamanda flora ve fauna için de
uluslar arası önemi kabul edilmelidir.
Büyükçekmece Gölü
Büyükçekmece Gölü daha önceden de bahsedilen av kuşları nedeniyle ekolojik
değere sahiptir.
Küçükçekmece'nin Kuzeyinde Yer Alan Vadi
Bu alandaki kireçtaşı kayalıklarının içinde yarasaları barındıran bir çok mağara
vardır. Yöredeki türler veya yerleştikleri/kış uykusuna yattıkları yerlerin büyüklüğü
konusunda bilgi yoktur. Vadide, sazlıklardan oluşan küçük bir akarsu vardır.
Avrupa Yakasındaki Kelerburun-Çamaşırdere Kıyı Şeridi
Kıyı şeridi hakkında herhangi bir bilgi mevcut değildir.
68
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
2.b.5. Orman Alanları
Şekil .2.1. Đstanbul ilinde Ormanların Dağılımı.
Đstanbul'u karşılıklı iki yarımadanın kuzey kesimlerinde saran nemli ormanlar,
çoğunlukla meşe, gürgen, kayın, kestane gibi geniş yapraklı ağaçlardan oluşur. Karadeniz
kıyılarında var olan kumulların en nitelikli ve nadir türler açısından en zengin olanları
burada bulunur. Orman Bölge Müdürlüğünden alınan verilere göre Đstanbul Đli içerisinde
toplam 241569,7 ha alan ormanlık, 93657,7 ha alan koruluk, 147912 ha alan baltalık,
294371 ha alan ise açıklıktır. Đstanbul Đli ormanlarında Akdeniz tipi bitkiler önemli bir
yayılım göstermektedir. Dış görünümleri ve toprak üstü kısımları su kaybını azaltacak
tarzdadır ve toprağa sağlam bir şekilde oturmuşlardır. Boyları kısa, gövdeleri kalın,
yaprakları sert ve koyu yeşil, toprak yüzeyleri az ve kökleri derindir. Bu tip bitkiler
Marmara Denizi kıyılarına, boğazların her iki yakasını ve adaları kaplamakta ve Đlin
Karadeniz kıyısı boyunca da yayılmaktadır.
Trakya kesiminin kıyı bölgesinde yapraklarını döken çalılar ile beraber maki
elemanları bulunur. Maki elemanları Karadeniz kıyıları boyunca daha dar bir şeride
yayılım gösterir ve güney kıyısından farklı olarak iç kısımlara fazla sokulmazlar. Đstanbul
civarında Quvecus cossifeera (kermes meşesi), suniperus oxycedrus (Katranardıcı), sorbus
tormunalis (üvez), mespilus gemanica (muşmula), crataegus monogyna, prumus, spinosa
ligustrum vulgara, arbatus unedo (Kocayemiş), arbatus andruhne (sandal), phillyera
lotifolia (akçeşme), erica arborca (funda), erica ferticillata, calluna vulgaris, cistus
salviifolius (ladin) ve spartiun junceum yer alır.
Đstanbul’dan kuzeybatıya gidildikçe maki elemanları azalmaya başlar. Yalıköyü
güneydoğusundan itibaren arbustus andrahne ve spartaum junceum ortadan kalkar. Terkos
Gölü güneyinde phyllyersı latifolia, voniperus oxycedrus, sportium junceum (katırtırnağı),
asparagus offisinalis, cistus salviifolius, smilax eveclsa, fraxinus ornus, arbutus andrahne,
cornus mas, corylus avellena, Qubus fruticosus, ruscus, dculeatus pistacia, terebinthus ve
Quercus coccifera yer alır.
Ormanlık Alan
: 240.960 ha
Koru Orman Alanı
: 70.715 ha
Normal Koru Alanı
: 63.481 ha
Bozuk Koru Alanı
: 7.234 ha
Baltalık Orman Alanı
: 170.245 ha
Normal Baltalık
: 154.511 ha
Bozuk Baltalık
: 15.734 ha
69
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Maki örtüsünün dışında kalan ormanla kaplı alanlarda meşe Quercus türleri
hakimdir ve geniş bir yayılım göstermektedir. Đstanbul’un kuzeyinde münferit kayın
(fagus) ormanlarına rastlanmaktadır. Bunların yanı sıra kestane (castanca) ormanları
görülmektedir. Maki örtüsü Đstanbul’un doğusunda da yine deniz kıyılarına paralel bir
yayılış göstermektedir. Buradaki maki elemanları kocayemiş, akçakesme, funda türleri ve
kermes meşesidir. Daha içerilerde görülen ormanlarda ise Trakya’da olduğu gibi meşedir.
Ağaçlandırmanın Amaçları;
- Verimli orman alanlarının artırılması
- Erozyonun önlenmesi
- Çevre kirliliğinin önlenmesi
- Turizm potansiyelinin artırılması
- Rekreasyon alanları yaratılması
- Şehirlerin düzensiz gelişmesinin önlenmesi
Ağaçlandırma 2 şekilde yapılır; kamu ağaçlandırmaları ve özel ağaçlandırmalar.
Yıl sonu itibariyle;
- 39460 ha Orman Đçi Ağaçlandırma
- 24904 ha Özel Ağaçlandırma
- 1333 ha Hatıra Ormanı
- 81 ha Maliye Ormanı
- 15 ha Tem Otoyolu Ağaçlandırması çalışmaları yapılmıştır.
Çobançeşme, Alemdağ ve Sultan Çiftliğinde toplam 763 dekar alan üzerinde
çalışılarak yıllık ortalama 1,5 milyon adet fidan üretilmektedir. Đlde özel ağaçlandırma
çalışmalarının başladığı 1986 yılından 2004 yılına kadar 71 adet projeyle 2637.5 ha alan
ağaçlandırılmıştır. Ağaçlandırılan bu sahaların; 2077.6 ha'ı orman arazilerinde, 555.3 ha'ı
hazine arazilerinde, 4.6 ha'ı sahipli arazide bulunmaktadır.
Şekil .2.2. Đstanbul Đli Toplam Orman Alanı.
70
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil .2.3. Đstanbul Đli Toplam Orman Adedi.
2.b.6. Tarım Alanları
Đstanbul ilinde tarıma elverişli alanlar fazla yer tutmaz. Tarıma ayrılan alanlar il
yüzeyinin beşte birinden azını kaplar (%17) ekim alanlarının büyük bir bölümü tahıla
ayrılır. Tahıl alanlarının da yarıdan çoğu buğday ekimine ayrılmıştır. Fakat tarımsal
ürünler Đstanbul halkına yetmez. Türkiye’nin diğer yörelerinin tarımsal ürünleri için
Đstanbul çok önemli bir pazardır.
Gerek ekim alanı gerekse üretim bakımından ikinci önemli ürün ayçiçeği ekilişidir.
Üretim alanı bakımından üçüncü olarak arpa, dördüncü olarak yulaf gelmektedir. Đlde yulaf
ekiminin önem kazanmış olması ilimizde çok sayıda at arabasının olması ve yarış atlarının
beslenmesi ile ilgilidir.
Đstanbul ili arazi varlığı ve dağılımına bakılırsa: tarım alanlarının 93.357,32 ha;
çayır mera alanlarının ölçümü 11.618,00 ha; orman ve fundalık alanların 238.540,2 ha ürün
getirmeyen ve yerleşimin yapıldığı alanların toplamının ise 178.484,48 ha olduğu
görülmüştür.
Tablo .2.2. Arazi Dağılımı.
Arazi Cinsi
Tarım Alanı
Çayır-Mera Alanı
Orman ve Fundalık Alan
Sanayi ve Yerleşim Alanı
Toplam
Yüz Ölçümü (ha)
120.708,11
10.280,00
241.860,00
114.351,89
487.200,00
71
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil .2.4. Arazi Dağılımı.
Tarım Alanı
Çayır - Mera Alanı
Orman ve Fundalık Alan
Sanayi ve Yerleşim
23%
25%
2%
50%
2.b.7. Mili Parklar
Bilimsel ve estetik bakımdan milli ve milletler arası ender bulunan tabii ve kültürel
kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parklarıdır.
Đstanbul ili sınırlarında “Milli Park” bulunmamaktadır.
Tabiat Parkları:
Bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliklerine sahip, manzara bütünlüğü içinde halkın
dinlenmesine ve eğlenmesine uygun tabiat parçalarıdır. Đstanbul’da biri Anadolu, diğeri
Avrupa yakasında olmak üzere 2 adet Tabiat Parkı bulunmaktadır.
Polonezköy Tabiat Parkı:
Alanın resmi adı = Polonezköy Tabiat Parkı
Coğrafi konumu = Mahmut Şevket Paşa köyüne yakın bulunmaktadır.
Alanı = 30,04 km2
Alanın açıklamalı tanımı=Đbreli-Yapraklı karışık orman olması.Sahaya ibreli
ağaçlar plantasyon olarak getirilmiştir.
5- Yasal konumu = 1994 yılında Bakanlar kurulu kararı ile Tabiat parkı ilan
edilmiştir.
6- Toprak envanteri, Toprak tasarruf biçimine ilişkin bilgileri ve Mülkiyeti=Orman
Devlet ormanıdır.Yerleşim köy statüsündedir. Tarım kısıtlı yapılmaktadır.
7- Đnsan nüfusu = En yakın yerleşim Beykoz’dur.
8- Ulaşım ve Altyapı = Toplu olmamakla birlikte, kişilerin özel ve seyahat
acentalarıyla gerçekleşmektedir.
9- Fiziksel Özellikleri = Dere ve su kaynakları mevcuttur.Topografyası yamaç,tepe ve
dağlardan oluşmaktadır.
10- Flora ve Fauna = Yapraklı - ibreli karışım ormanlardan olup, kestane, meşe, çam
türleri bulunmaktadır. Alt flora çalı formasyonundan oluşmaktadır. Fauna domuz,
karaca, tavşan v.s. oluşmaktadır.
1234-
72
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
11- Koruma alanında, varsa Tarihsel/Kültürel özellikleri = 162 sene önce Polonyalıların
Osmanlıya sığınmasıyla onlara şu an Polonezköy olduğu yerdeki toprak
verilmesiyle oluşmuştur. Polonya kültürünün yaşadığı topraklardır.
12- Alanın kullanım amaçları = Rekreasyonel kullanım söz konusudur (Sportif ve
piknik). Onun dışında koruma söz konusudur.
13- Mevcut sorunlar = Tabiat parkı master planında öngörülen imar ilkeleri sorunlar
oluşturmaktadır.
Türkmenbaşı Tabiat Parkı:
1- Alanın resmi adı = Türkmenbaşı Tabiat Parkı
2- Coğrafi konumu = Maslak-Sarıyer yolu ve Kilyos sapağı kavşağında
bulunmaktadır.
3- Alanı = 0,056 km2
4- Alanın açıklamalı tanımı = Yerleşim yerlerine yakın, boylu fıstık çamları
karakteristik özellikleridir.
5- Yasal konumu = 1998 yılında Bakanlar kurulu kararı ile Tabiat parkı ilan
edilmiştir.
6- Toprak envanteri, Toprak tasarruf biçimine ilişkin bilgileri ve Mülkiyeti= Orman
mülkiyetinde, her türlü toprak tasarrufu D.K.M.Parklar Şube Müdürlüğü’ne aittir.
7- Đnsan nüfusu = En yakın yerleşim Sarıyer ve Şişli’dir.
8- Ulaşım ve Altyapı = Maslak-Sarıyer yolu ve Bahçeköy Kilyos sapağı kavşağında
bulunan tabiat parkının ulaşım, kanalizasyon ve su şebeke gibi sorunları
bulunmamaktadır.
9- Fiziksel Özellikleri = Arazi yapısı düz ve düze yakındır.
10- Flora ve Fauna = Flora olarak üst yapıda fıstık çamı, alt yapıda da çalı formasyonu
bulunmakla birlikte; Fauna olarak etkin bir yaban hayvanı bulunmamaktadır.
11- Koruma alanında, varsa Tarihsel / Kültürel özellikleri = Türkmenistan ve Türkiye
arasındaki ortak dayanışma, protokol ile imzalanarak tescillenen saha, kültürlerin
ifade edilmesi için kullanılacaktır.
12- Alanın kullanım amaçları = Rekreasyonel kullanımın yanı sıra, ortak kültürlerin
sergileneceği bir alan olması hedeflenmiştir.
13-Mevcut sorunlar = Rekreasyonel kullanımlara kısıtlı imkanlar vermesi, iki yola
cepheli ve çok küçük olması en önemli sorunlarıdır.
Tabiat Anıtı:
Tabiat ve tabiat olaylarının meydana getirdiği özelliklere ve bilimsel değere sahip,
Milli Park esasları dahilinde korunan tabiat parçalarıdır. Đstanbul il sınırlarında 1 adet
tescilli tabiat anıtı bulunmaktadır.
Subaşı Tabiat Anıtı:
12345-
Alanın resmi adı = Subaşı Tabiat Anıtı
Coğrafi konumu = Çatalca ilçesi Subaşı köyünde bulunmaktadır.
Alanı = 2500 m2 ve 2 adet Çınar ağacından oluşmaktadır.
Alanın açıklamalı tanımı = 2 adet Çınar ağacından oluşmaktadır.
Yasal konumu =
73
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
6- Toprak envanteri, Toprak tasarruf biçimine ilişkin bilgileri ve Mülkiyeti = Köy
sınırları içinde bulunmaktadır. Bitkilerin ve çevre temizlik-peyzaj düzenlemeleri
D.K.M. Parklar Şube Müdürlüğüne aittir.
7- Đnsan nüfusu = En yakın yerleşim Çatalca’dır.
8- Ulaşım ve Altyapı = Çatalca’nın Subaşı köyü mevkiinde bulunmaktadır.
9- Fiziksel Özellikleri = Düz bir alan üzerinde 2 adet Çınar ağacından oluşmaktadır.
10- Flora ve Fauna = Flora olarak Çınar ( Platanus orıentalis ) bulunmaktadır.
11- Koruma alanında, varsa Tarihsel / Kültürel özellikleri = Yoktur.
12- Alanın kullanım amaçları = Koruma, sergileme amaçlı bir anıt alanımızdır.
13- Mevcut sorunlar = Yerleşimin içinde kalmakta, temizlik ve koruma yönünden
sıkıntılar yaşanmaktadır.
Tabiatı Koruma Alanı:
Bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz veya kaybolmaya
yüz tutmuş ekosistemler, türler ve tabii olayların meydana getirdiği seçkin örnekleri ihtiva
eden ve mutlaka korunması gerekli olup, sadece bilim ve eğitim amaçlarıyla kullanılmak
üzere ayrılmış tabiat parçalarıdır. Đstanbul il sınırlarında 1 adet tescilli tabiatı koruma alanı
bulunmaktadır.
Beykoz Göknarlık T.K.Alanı:
Alanın resmi adı = Beykoz Göknarlık
Coğrafi konumu = Beykoz ilçesi Tokatköy mevkiinde bulunmaktadır.
Alanı = 0,46 km2
Alanın açıklamalı tanımı = 0,46 km2 lik alanda göknar ağaçları bulunmaktadır.
Yasal konumu
Toprak envanteri, Toprak tasarruf biçimine ilişkin bilgileri ve Mülkiyeti = Orman
mülkiyetindeki yerin alanlar sınırları dahilinde tüm tasarruf D.K.M.Parklar Şube
Müdürlüğüne aittir.
7- Đnsan nüfusu = En yakın yerleşim Beykoz’dur.
8- Ulaşım ve Altyapı = Beykoz merkezinden Tokatköy mevkiinde bulunan sahanın
önünden geçen karayolundan dolayı kanalizasyon ve su şebeke problemi yoktur.
9- Fiziksel Özellikleri = Eğimli, sarp arazi yapısı bulunmaktadır.
10- Flora ve Fauna = Flora olarak doğal göknar meşceresi bulunmaktadır.
11- Koruma alanında, varsa Tarihsel/Kültürel özellikleri = Yoktur.
12- Alanın kullanım amaçları = Tamamen koruma amaçlı kullanılmakta, insan
girememektedir.
13- Mevcut sorunlar = Çevredeki yerleşimlerden kaynaklanan insan baskısı
bulunmaktadır.
123456-
2.b.8. Özel Korunma Alanları
Đnceleme sahamız içerisinde özel koruma alanı bulunmamaktadır.
2.b.9. Nüfus durumu
Rüzgar Enerji Santraline en yakın yerleşimler; Çantatunba Tepesindeki türbinin
türbinlerin Batısında 1350 m mesafede bulunan Değirmendir. Çanta ve Değirmen
74
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
06/03/2008 tarihinde kabul edilen 5747 sayılı "Büyükşehir Belediyesi Sınırları Đçerisinde
Đlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"a göre,
ÇANTA ve DEĞĐRMEN Đlk Kademe Belediyesinin tüzel kişiliği Đlk Genel Mahalli
Đdareler Seçiminden geçerli olmak üzere kaldırılarak, SĐLĐVRĐ Đlçesine
mahalleleri/mahalle kısımları ile birlikte katılmıştır. Çantanın nüfusu 2000 yılı genel nüfus
sayımına göre 4.739 kişidir. Değirmenin nüfusu ise 2000 yılı genel nüfus sayımına göre
5.110 kişidir. Silivri'nin Đstanbul toplam nüfusu içindeki payı %1 düzeyindedir.
Đstanbul'daki 32 ilçe içinde daimi ikamet eden nüfus büyüklüğü olarak Şile, Çatalca,
Eminönü ve Adalar ilçelerinin önünde 28. sırada yer almaktadır. Ancak yaz aylarında
Đstanbul'un nüfus yoğunluğu yüksek ilçelerinden birisi konumuna gelmektedir. 2000 yılı
verilerine göre ilçe merkezi nüfusu, 44.530, ilçe genelinde ise 108.155'tir (44.530 kişi ilçe
merkezinde, 41.699 kişi belde merkezlerinde ve 21.886 kişi köylerde olmak üzere).
Kilometrekareye düşen kişi sayısı 1990 yılında 90 iken, 2000 yılında 126'ya yükselmiştir.
Silivri'nin nüfusu 1997'deki verilere göre 38.932 iken 2000'de 44.530'a yükselmiştir. 2007
itibarı ile ise tahminen 72 bine yakındır. En kalabalık beldesi Selimpaşa'dır. 2000 nüfus
sayımında Selimpaşa'da 9.151 kişi kayıtlara işlenmiştir. En küçük köyü ise 270 kişi ile
Küçüksinekli'dir. Onu 402 kişiyle Büyüksinekli takip etmektedir. En kalabalık köyü ise
Silivri'ye en yakın köy olan 2.700 nüfuslu Fener Mahallesi'dir. Köy nüfusu giderek
azalmakta ve kırsal alanlardan kentsel alanlara göç yoğunlaşmaktadır.
2.b.10. Meteorolojik Durum :
Rüzgar:
Đlde hakim rüzgar yönü kuzey olmakla birlikte bu durum yıl içinde hava ve
mevsimlere göre değişiklik göstermektedir. Kış aylarında kuzey doğu, ilkbaharda Mart
ayında batı güneybatı, Nisan ve Mayıs aylarında kuzeybatı ve kuzeyden, yaz aylarında
kuzey ve kuzey batı, sonbaharda Kasım ayı hariç güneybatı ve kuzeybatı yönlerinde
olmaktadır. Đlimizde yıllık ortalama rüzgar hızı 2.8 m/s’dir.
Tablo .2.3. Ortalama Rüzgar Hızı. (m/s). (Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004)
Yönler
N
NNE
NE
ENE
E
ESE
SE
SSE
S
SSW
SW
WSW
W
WNW
NW
NNW
1
3,7
4,4
3,3
3,3
1,8
0,8
1,8
2,5
1,4
1,0
1,7
1,3
4,4
2
4,7
5,0
4,9
2,8
1,4
4,6
2,6
1,7
2,4
3,3
2,5
3,4
3
4,3
4,8
4,0
2,9
3,2
3,3
2,5
1,5
1,8
2,0
2,0
1,7
1,9
2,9
4
3,9
3,8
3,9
2,9
2,5
1,3
2,2
2,1
1,8
1,4
2,9
2,5
2,5
5
2,5
3,9
3,9
3,3
2,3
2,5
1,3
1,6
1,3
2,7
3,8
3,7
Aylık
6
7
4,7 3,9
4,3 3,1
3,3 2,8
2,6 1,9
1,8 1,9
1,0 1,3
1,7
1,3 0,8
0,7 1,9
1,8 1,8
1,9 2,5
2,1 1,7
3,0
3,3
4,2 3,6
75
8
5,0
4,9
4,5
3,2
1,8
1,5
1,7
2,1
1,5
1,5
4,7
9
3,8
3,7
3,9
3,3
1,9
2,7
1,5
1,4
2,6
1,5
1,4
2,0
2,0
1,9
3,2
10
4,9
3,1
2,9
3,3
3,3
1,3
0,8
2,6
2,2
2,1
1,3
2,5
4,6
11
4,2
4,1
4,2
2,7
1,7
0,8
1,1
1,5
0,9
1,7
1,8
3,2
12
4,5
4,2
3,5
2,3
3,1
0,8
2,0
2,5
1,6
1,7
1,8
1,7
2,3
2,4
2,8
Yıllık
4,2
4,3
3,9
3,1
2,4
1,8
1,7
1,5
1,3
2,0
2,0
1,7
1,6
2,6
2,5
3,4
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil .2.5. Ortalama Rüzgar Hızları (m/s). ve Yönleri
Rüzgar Esme Hızları
N
5
NNW
NNE
4
NW
NE
3
WNW
2
ENE
1
0
W
E
WSW
ESE
SW
SE
SSW
SSE
S
Rüzgar yatay hava hareketi olup, kirleticilerin taşınması, dağılımı ve seyrelmesinde
önemli rol oynar. Rüzgar hızı arttıkça kirlilik konsantrasyonu azalır. Kirleticiler rüzgarın
estiği yönde hareket edip yayıldığı için rüzgar yönü de önemlidir.
Basınç
Đlde sonbahar ve kış aylarında ortalama basınç en yüksek değerde olduğu
gözlenmektedir. Ortalama yıllık basınç 1012.9 hPa olarak alınmıştır. Basınç atmosferde
meydana gelen cephesel geçişler ile hava sıcaklığına bağlı olarak hava yoğunluğundaki
artma ve azalmalar sebebiyle değişebildiği gibi yükseklik, yerçekimi ve mevsimlere göre
de farklılık gösterir.
Tablo .2.4. Basınç Değerleri (Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004)
Meteorolojik
Elemanlar
Ortalama
Basınç
1
2
3
4
5
Aylık
6
7
8
9
10
11
12
Yıllık
1012,05 1014,9 1017,5 1011,8 1011,7 1010,1 1008,0 1009,7 1013,6 1011,4 1018,0 1015,7 1012,9
En Yük.
Basınç
En Düş.
Basınç
1024,8
1026,5 1024,1 1020,3 1019,7 1018,3 1012,9 1016,5 1021,2 1019,0 1025,9 1026,3 1026,0
999,7
995,6
1009,1
995,9
1001,8 1003,6 1001,0 1003,4 1002,7 1001,3 1010,6
997,3
995,6
Nem:
Đstanbul içinde bulunduğu coğrafi konum nedeniyle gerek sıcak ve gerekse soğuk
dönemde Türkiye’yi etkileyen hava kütlelerinin tamamının etkisi altındadır. Đstanbul ilinde
ortalama bağıl ne oranı %73’tür.
76
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil .2.6. Ortalama Yıllık Bağıl Nem Miktarı (%)
Ortalama Bağıl Nem (%)
Ek
im
n
m
m
uz
ira
Te
H
az
n
N
is
a
O
ca
M
ar
k
t
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Sıcaklık:
Đlin yıllık sıcaklık ortalaması 14.3 ºC’dir. Đlimizin genelinde en sıcak aylar Temmuz
ve Ağustos, en soğuk aylar ise Ocak ve Şubat aylarıdır.
Şekil .2.7. Yıllık Ortalama Sıcaklık Miktarları.
Sıcaklıklar
30
25
20
15
10
5
Ek
im
m
m
uz
n
Te
ira
H
az
n
N
is
a
O
ca
M
ar
k
t
0
Buharlaşma:
Đstanbul ili Marmara Denizi, Boğazlar, Ege ve Karadeniz arasında geçit teşkil eden
coğrafi konumda olmasından ayrıca sınırlar içindeki göller ve su kanallarından dolayı
buharlaşmaya maruz kalmaktadır.
Tablo .2.5. Ortalama Buhar Basıncı (Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2004)
Ortalama
Buhar
Basıncı(hPa)
1
8,8
2
6,0
3
6,1
4
8,8
5
14,8
Aylık
6
7
17,9 21,3
77
8
22,1
9
17,4
10
14,6
11
11,3
12
8,2
Yıllık
13,1
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
2.b.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları
Đnceleme alanı ve çevresinde Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rereasyon Alanları
bulunmamaktadır.
2.b.12. Erozyon Durumu
Söz konusu sahada hakim eğim % 20 üzerinde ve sığ topraklara sahip olduğundan
şiddetli erozyona maruz kalmaktadır.
2.b.13. 167 Sayılı Yer altı Suları Hakkında Kanun Gereğince korunması
gereken Akiferler
Đnceleme alanı civarında önemli bir yeraltı suyu akiferi bulunmamaktadır. Đnceleme
alanı, yeraltı suyu havzası dışında bulunmaktadır. Dolayısıyla ne yeraltı suyu işletme
rezervi ve ne de yeraltı suyu potansiyel rezervi bulunmaktadır.
78
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
B Ö L Ü M II I
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
79
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
3. PROJENĐN ve YERĐN ALTERNATĐFLERĐ
Rüzgar enerjisinin kaynağı güneştir. Güneşin, yer yüzeyini ve atmosferi farklı
derecede ısıtmasından hava akımı ve rüzgar oluşur. Dünya yüzeyinde oluşan güneş
enerjisinin yalnızca küçük bir bölümü rüzgar enerjisine çevrilir.
Rüzgar enerjisi en ucuz yenilenebilir enerji kaynaklarındandır. Son yıllarda yeni ve
çevreyi daha az kirleten termik santrallerle rekabet edebilir düzeye gelmiştir. Rüzgar
enerjisinin özellikleri genel olarak aşağıda verilmiştir :
1.
2.
3.
4.
5.
Atmosferde bol ve serbest olarak bulunur.
Yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağıdır.
Enerjisi hızının küpü ile orantılıdır.
Yoğunluğu düşüktür.
Enerjinin depolanması, başka bir enerjiye çevrilmesi ile mümkündür.
Türkiye rüzgar enerjisi açısından oldukça şanslı bir konumdadır. Avrupa Rüzgar
Enerjisi Birliği'nin hazırladığı Avrupa Rüzgar Atlası Ege Denizi'nin batı ve kuzey Avrupa
bölgelerindeki rüzgara eşit mükemmel seviyede rüzgar hızına sahip olduğunu
göstermektedir. Ülkemizde rüzgar enerjisi araştırmaları, etüt ve yatırımları son 3 yılda
gerçekleşmiştir. Dünya üzerindeki rüzgar enerjisi teknolojisi de son 10 yıldır
gelişmektedir. Jeneratörlerin ömrü türbin tipine göre 20-60 yıl pervanelerin ise 20-25
senedir. 15 yıl önce kullanılan rüzgar türbinleri oldukça geliştirilmiş, dişli kutuları olmayan
ve böylece sessiz çalışan türbinler geliştirilmiştir. Türkiye bu konudaki teknolojinin
geliştirildiği dönemde bu alana girdiğinden şanslı denebilir.
Aşağıdaki şekilde Türkiye’deki hakim rüzgarlar ve rüzgar şiddetleri renk skalası
halinde görülmektedir.
80
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Şekil.3.1. Türkiye Rüzgar Atlası
Elektrik dünyada en yoğun olarak kullanılan enerji türüdür. Elektriğin günlük
yaşantımızda birçok kullanım alanı bulunmaktadır. Kol saatindeki minik pilden, büyük tren
ve gemilerde kullanılan motorlara kadar birçok yerde elektrik enerjisinden
faydalanılmaktadır.
Enerjinin yeterli, zamanında, kaliteli, ekonomik, güvenilir ve temiz olarak sunumu
günümüzde ülkelerin gelişmişlik düzeylerini belirleyen en önemli göstergelerden biridir.
Sanayinin olduğu kadar halkın günlük yaşantısının da en önemli girdilerinden olan
enerjiye talep sürekli olarak artarken enerji kaynakları da hızlı bir şekilde tükenmektedir.
Sürdürülebilir bir dengenin sağlanabilmesi için enerji kaynak çeşitliliğinin sağlanması ve
konvansiyonel enerji kaynaklarının yanında, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıma
sunulması büyük önem kazanmıştır.
Rüzgar türbinleri, rüzgardaki kinetik enerjiyi önce mekanik enerjiye daha sonrada
Rüzgar-elektrik sistemlerinde rüzgardan alınabilen güçten elektriksel güç çıkışına kadar
olan tüm dönüşüm verimi %25-35 aralığındadır. Rüzgar Enerjisi Santralinin temel
özellikleri aşağıda sıralanmıştır :
•
•
•
•
•
•
Modern rüzgar türbinleri 2-3 kanatlıdır.
Kanat çapları ortalama 40 m’dir
Belli bir zaman aralığında rüzgar hızı sabit değildir. Ancak, şebekeye enerji rüzgar
jeneratörü ve kanat özellikleri ile yaklaşık sabit olarak verilir.
En ekonomik rüzgar santrali 100 MW civarında kapasiteye sahip olur.
Enerji üretimi rüzgar hızının küpüne ve kanatların süpürme alanına bağlıdır.
Çoğu türbinin ömrü en az 20 yıldır.
81
SAN. VE TĐC. A.Ş.
•
•
•
ÇANTA MEVKĐĐ
Her bir türbin bilgisayar sistemi ile kontrol edilebilir.
Türbin güçleri birkaç kW’dan birkaç MW’a kadar değişebilir.
Rüzgar türbinleri karaya kurulduğu gibi, denizlere de kurulabilmektedir.
Elektrik enerjisi elde etmek için kullanılan rüzgar türbinleri, bir, iki veya üç kanadı
olan yüksek hızda çalışan makinelerdir. Yüksek hızda çalışma nedenleri ;
•
•
•
Eşit çaptaki yüksek hızlı bir rüzgar türbini düşük hızlı türbinden daha hafif,
dolayısıyla daha ucuzdur.
Dönme hızları yüksek olduğu için gerekli çevrim oranı daha düşüktür. Bu nedenle
Hızlı bir rüzgar rotorunun başlatma torku çok küçük de olsa, jeneratörü kolaylıkla
hareke geçirir. Dolayısıyla yüksek hızlı rüzgar türbinleri bu kullanım için son
derece uygundur.
Rüzgar enerjisinin elektrik enerjisine dönüşümünün bir çok avantajı vardır. Bu
avantajların en önemli üç tanesi şunlardır :
•
•
•
çevrilebilir.
(Kaynak:http//www.brinkster.com/gezgini/konular.asp?ad_id=34&ad_category_id=&search=&)
Rüzgar Enerji Santralinin Üstünlükleri :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Atmosfere kirletici etkiye sahip gazların salınmaması
Temiz bir enerji kaynağı olması
Kaynağın tükenmemesi (güneş, dünya ve atmosfer olduğu sürece)
Rüzgar tesislerinin kurulumu ve işletilmesinin diğer tesislere göre daha kolay
olması,
Enerji üretim maliyetinin düşük olması
Güvenirliliğinin artması
Bölgesel olması ve dolayısıyla kişilerin kendi elektriğini üretebilmesi
Sonlu fosil kaynakların kullanımının azalması ve mevcut enerji üretim
kaynaklarına destek olunması
Türbinlerin oturduğu alanın küçük olması ve türbinler arası alanların kullanımına
imkan vermesi
Ömrü dolan türbinlerin sökülüp kaldırılmasının kolay olması ve arazi yönünden
tekrar kullanılabilmesi
Rüzgar santrali projelerinin basit ve türbinlerin bakımının kolay olması.
Rüzgar enerji santralinin sakıncaları :
•
Rüzgarın sürekliliğinin olmadığı yerlerde enerji üretim değerlerinin sabit olmaması
82
SAN. VE TĐC. A.Ş.
•
ÇANTA MEVKĐĐ
Fosil ve nükleer yakıtlardan elde edilen enerjiye oranla enerji üretiminin düşük
olması, şeklinde sıralanabilir.
Projenin niteliği nedeni ile enerji üretimine esas olarak kullanılacak olan rüzgarın
kendisi doğal bir kaynaktır. Dolayısıyla RES (Rüzgar Enerji Santrali)’de gerçekleştirilecek
enerji üretimi doğal kaynaklarımızla sağlanmış olacak, yurt dışına milli gelir çıkışı
nispeten azalacaktır. Ancak teknolojisi gereği RES’ler diğer enerji üretim tesislerinden
farklı olarak, kullanıldığı doğal kaynak olan rüzgar üzerinde herhangi bir olumsuz ve/veya
kimyasal etkiye neden olmadan enerji üretimi gerçekleştirmektedir.(Kaynak: www.wikipedia.org)
Dünyadaki enerji rezervlerinin durumu dikkate alındığında rüzgar enerjisinden
faydalanmanın ne kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır. Dünya enerji rezervi, tükenme yılı
olarak rüzgar ile birlikte aşağıda verilmiştir :
Tablo .3.1. Enerji Kaynakları ve Tükenme Süreleri
Enerji kaynağı
Nükleer Enerji
Kömür
Gaz
Petrol
Rüzgar
Tükenme Yılı
200
200
65
40
sonsuz
Söz konusu projenin gerçekleşmesi ile üretilecek enerji; ulusal enerjiye katkı
sağlayacağından, sanayinin gelişmesine, bölge içinde ekonomik hayatın canlanmasına ve
gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Günümüzde elektrik üretiminde ağırlıklı olarak fosil yakıtların kullanılıyor olması
ve bu yakıtların gerek tükenebilir konumda bulunması, gerekse çevreye verdikleri zararlar
nedeniyle alternatif bir enerji kaynağının kullanılması zorunluluğunu ortaya koymuştur.
Rüzgar türbinleri CO2 emisyonu azaltışında son derece önemlidir. Enerji üretiminin doğal
kaynaklarla üstelik doğal kaynak israfına yol açmadan karşılanabildiği RES tesisleri son
yıllarda ülkemizde hızla yaygınlaşma belirtileri göstermektedir.
Türkiye’nin elektrik enerjisi ihtiyacı her geçen gün artmaktadır. Bu ihtiyaç
hidroelektrik, kömür ve termik santrallerden karşılanmakta, ancak talebi
karşılayamamaktadır. Türkiye’nin bugünkü kurulu gücü yaklaşık 26.000 MW olup, enerji
ihtiyacı her yıl %8-10 civarında artmaktadır. 2010 yılında ihtiyacın 59.000 MW’a
ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Tesiste uygulanacak teknoloji ve alınacak önlemler kapsamında ekonomik, çevresel
açıdan en uygun olan, gürültü ve ses kirliği yaratmayacak son teknoloji kullanılacaktır.
Kurulması planlana rüzgar santralinin; türbin tipi ve kapasite seçiminde; aşağıda belirtilen
özellikler dikkate alınmıştır.
•
•
•
•
•
Rüzgar karakteristikleri
Türbin karakteristikleri
Türbinlerin ekonomik ömürleri ve garantileri
Denenmiş ve çalışır durumda olan türbin ve performansları
Enterkonnekte sisteme bağlantı özellikleri
83
SAN. VE TĐC. A.Ş.
•
•
•
•
ÇANTA MEVKĐĐ
Fiyat ve performans
Minimum çevre etkisi
Ekonomik ömür ve bakım kolaylığı
Teknoloji
Rüzgar enerjisi temiz bir enerji kaynağıdır. Çevre dostu olan rüzgar enerjisi; asit
yağmurlarına, atmosferik ısınmaya yol açmayan, CO2 emisyonunu azaltan, fosil yatık
tasarrufu sağlayan, radyoaktif etkisi olmayan bir yöntemdir.
Ayrıca rüzgar enerjisi hammadde sıkıntısı olmayan, sürekli ve sonsuz bir enerji
kaynağı, ekonomik üretimi sağlayan, teknolojik gelişimi hızlı, döviz kazandırıcı, dışa
bağımlılığı olmayan, kısa sürede devreye alınabilen ve kısa sürede sökülebilen yönleri ile
ileri teknoloji kullanılarak elde edilen yenilenebilir bir güç kaynağıdır.
Rüzgar santrallerinin görsel ve estetik olarak kişileri rahatsız etmesi, kuş
ölümlerine neden olması, gerek radyo gerekse TV alıcılarında parazitler oluşturması gibi
olumsuz etkileri bulunmaktadır.
Yapılan araştırmalarda ; türbinlerin haberleşmede parazit oluşturması, 2-3 km’lik
alanla sınırlı kaldığı görülmüştür. Ancak, rüzgar türbini teknolojisinde bu günkü gelinen
nokta tüm bu olumsuzlukları minimuma indirmiştir.
(Kaynak : www.youtforhab.org.tr/tr/yayinlar/enerji/ruzgar /cevresel.html)
Projeden etkilenecek alan belirlenirken, çevresel, ekonomik ve sosyal faktörlerin
bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir. Proje etki alanı, parazit etkisi düşünülerek
belirlenmiştir. Toz oluşumu ve elektromanyetik etkisi ise değerlendirmeye alınmamıştır.
Çünkü ;
•
Rüzgar türbini elektromanyetik etki alanı çok zayıftır ve türbinin dış cephesinde
hemen hemen sonlanır, bu da yer seviyesinden 40-50 m yukarıda kalır. Bu nedenle
türbinlerin elektromanyetik etkisi değerlendirmeye alınmamıştır.
(Kaynak:www.cres.gr/kape/publications/papers/dimosleyseis)CRESTRANWINDENVIRONMENT.doc)
•
Söz konusu faaliyetten oluşan toz oluşumunun sadece inşaat aşamasında ve kısa
süreli gerçekleşecek olması ve bu tozunda yönetmelik sınır değerini aşmaması
nedeni ile değerlendirmeye alınmamıştır.
Söz konusu proje için yer seçimi yapılırken aşağıdaki kriterlere dikkat edilmiştir :
•
•
•
•
•
•
Proje arazilerinin bir kısmının maliye hazinesi mülkiyetinde bulunması
Proje sahalarına en yakın yerleşim yerlerinin 650 m ile 1.350 m arasında bulunması
Proje sahalarının yerleşim yerlerine yakın olması nedeni ile çalışacak personelin
çevreden temin edilebilme imkanının olması
Proje sahası üzerinde herhangi bir tesis, imarlı saha, milli park vb. yapıların
bulunmaması
Proje sahasının “kuş göçü yolları” üzerinde bulunmaması
Proje sahasında yapılan topografik ve meteorolojik ölçümlerin RES için uygunluk
sağlaması
84
SAN. VE TĐC. A.Ş.
•
ÇANTA MEVKĐĐ
Söz konusu proje sahaları tamamen homojen sırt şeklinde bir yapı göstermekte
olup, bu yapı rüzgarın serbest akışını engellemeyerek santralin uygulanmasında
kolaylık sağlayacaktır.
Tarım arazilerinde, ormanlık alanlara zarar vermeden elektrik üretimini sağlayan
RES’in havaya, suya veya toprağa zarar verecek herhangi bir atığıda bulunmamaktadır.
Söz konusu RES’in teknolojisi ve kapasitesi belirlenirken aşağıdaki kriterler dikkate
alınmıştır :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Rüzgar karakteristikleri
Türbin karakteristikleri ve performansları
Türbinlerin ekonomik ömürleri ve garantileri
Denenmiş ve çalışır durumda olan türbin ve performansları
Yaygın servis ve bakım kolalığının olması
Türbinlerin yıldırım düşmelerine karşı korunaklı olması
Eşit çaptaki yüksek hızlı rüzgar türbini düşük hızlı türbinden daha hafif, dolayısıyla
daha ucuzdur.
Dönme hızları yüksek olduğu için gerekli çevrim oranı da düşüktür. Bu nedenle
Hızlı bir rüzgar rotorunun başlatma torku çok küçükte olsa, jeneratörü kolaylıkla
harekete geçirir. Dolayısıyla yüksek hızlı rüzgar türbinleri bu kullanım için son
derece uygundur.
Rüzgar enerjisinin elektrik enerjisine dönüşümünün birçok avantajı vardır. Bu
avantajların en önemlileri :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
çevrilebilir
Atmosferdeki kirletici etkiye sahip gazların salınmaması
Temiz bir enerji kaynağı olması
Kaynağım tükenmemesi (güneş, dünya ve atmosfer olduğu sürece)
Rüzgar tesislerinin kurulumu ve işletilmesi diğer tesislere göre daha kolay olması
Enerji üretim maliyetlerinin düşük olması
Güvenirliğinin artması
Bölgesel olması ve dolayısıyla kişilerin kendi elektriğini üretebilmesi
Sonlu fosil yakıtlarının kullanımının azalması ve mevcut enerji üretim kaynaklarına
destek olunması
Rüzgar gücünün elektriğe verimli dönüşümünün sağlanması
Ömrü dolan türbinlerin sökülüp kaldırılmasının kolay olması ve arazi yönünden
tekrar kullanılabilmesi, yenilenebilir olması
Rüzgar santrali projelerinin basit ve türbinlerin bakımının kolay olması
Projenin niteliği nedeni ile üretimine esas olarak kullanılacak olan rüzgarın kendisi
doğal bir kaynaktır. Dolaysıyla RES (Rüzgar Enerji Santrali)’de gerçekleştirilecek
85
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
enerji üretimi doğal kaynaklarımızla sağlanmış olacak, yurt dışına milli gelir çıkışı
nispeten azalacaktır. Teknolojisi gereği RES’ler diğer enerji üretim tesislerinden
farklı olarak, kullandığı doğal kaynak olan rüzgar üzerinde herhangi bir olumsuz
ve/veya kimyasal etkiye neden olmadan enerji üretimi gerçekleştirilmekte atıl
durumdaki doğal kaynaklarımızın ulusal ekonomiye katkısını gerçekleştirmektedir.
Yukarıdaki kriterler düşünülerek yer ve teknoloji seçimi yapılmıştır. Bunun dışında
başka bir yer veya teknoloji alternatifi düşünülmektedir.
Bugün dünyanın en önemli çevre sorunu atmosferdeki CO2 emisyonu ve sera
etkisinden kaynaklanan küresel ısınmadır. Rüzgar santralleri CO2 gazı oluşturmayan temiz
bir enerji kaynağıdır. Asit yağmurlarına, atmosferik ısınmaya yol açmayan, fosil yakıt
tasarrufu sağlayan, radyoaktif bir etkisi olmayan, hammadde sıkıntısı olmayan, sürekli ve
sonsuz bir enerji kaynağıdır. Ayrıca kısa sürede kurulabilen ve kısa sürede sökülebilen güç
kaynağı konumundadır. Söz konusu proje ile birlikte ;
•
•
•
•
Ülkemizin enerji açığının karşılanmasına katkı sağlanacaktır.
Çevre dostu olduğu için çevre temizleme giderleri olmayacaktır.
Türbin ve kulelerin yurt içinde imali, montajı, tamir ve bakımı neticesinde yeni iş
imkanları doğacaktır.
Sürdürülebilir enerjinin gelişmesi,
86
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
S O N U ÇL A R
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
87
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
SONUÇLAR
Çanta Rüzgar Enerji Santralinin toplam kurulu gücü 50 MW(50.000 kW) olarak
planlanmaktadır. Bu kapasitedeki kurulu güç; 1 adet türbin gücü 2,5 MW (2.500 kW) olan
20 adet rüzgar türbininin çalışmasıyla sağlanacaktır. Rüzgar türbinlerinden sağlanan
elektrik enerjisi Şalt Trafo Merkezinde toplanacak, buradan da iletim hattı ile Silivri Trafo
Merkezine iletilecektir. Rüzgar Türbinleri, rüzgardaki kinetik enerjiyi önce mekanik
enerjiye daha sonra da elektrik enerjisine dönüştüren sistemlerdir. Bir rüzgar türbini genel
olarak kule, jeneratör, hız dönüştürücüleri (dişli kutusu), elektrik-elektronik elemanlar ve
pervaneden oluşur. Rüzgarın kinetik enerjisi rotorda mekanik enerjiye çevrilir. Rotor
milinin devir hareketi hızlandırılarak gövdedeki jeneratöre aktarılır. Jeneratörden elde
edilen elektrik enerjisi aküler vasıtasıyla depolanarak veya doğrudan alıcılara ulaştırılır.
Çanta Rüzgar Enerji Santralinde her bir türbin için bir step-up trafo (voltaj yükselten
transformatör) (0,69/34,5 kV) düşünülmektedir. Şalt Trafo Merkezinden 34,5 kV’luk
iletim hattıyla, elektrik enerjisi 32-40 MVA 34,5/154 kV’luk yükseltici trafo ile 154 kV’a
yükseltilerek iletim hattı ile Silivri Trafo Merkezine bağlanacaktır.
Hava kirliliği açısından “Rüzgar Enerji Santrali”nin çevresel etkileri
incelendiğinde;
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
88
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
olacaktır.
Türbinler
1. Türbin
2. Türbin
3. Türbin
4. Türbin
5. Türbin
6. Türbin
7. Türbin
8. Türbin
9. Türbin
10. Türbin
11. Türbin
12. Türbin
13. Türbin
14. Türbin
15. Türbin
16. Türbin
17. Türbin
18. Türbin
19. Türbin
20. Türbin
Ortalama
2200 m
2217 m
2060 m
2070 m
1830 m
1390 m
1130 m
1200 m
1280 m
1450 m
600 m
1030 m
1310 m
1450 m
1800 m
780 m
930 m
1300 m
1470 m
1725m
1460 m
hesaplanmıştır.
89
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Sökme
0,025 kg/ton
Yükleme
0,01 kg/ton
Nakliye
0,7 kg/km-araç
Boşaltma
0,01 kg/ton
Emisyon Debileri
0,292 kg/saat
Adet
Kompresör
Kamyon (Damperli)
1
1
2
1
Yakıt
Tüketimi(L/s)
5
5
10
5
Günlük
Çalışma Süresi
8 saat
8 saat
8 saat
8 saat
Günlük Ortalama
40
40
80
40
200
Karbonmonoksit
9,7
Hidrokarbonlar
29,0
Azot oksitler
36,0
Kükürt Oksitler
Toz
6,5
18,0
90
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Karbonmonoksit
9,7 kg/t x 0,0216 t/h = 0,2095 kg/h
Hidrokarbonlar
29,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6264 kg/h
Azot oksitler
36,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,6912 kg/h
Kükürt Oksitler
Toz
6,5 kg/t x 0,0216 t/h = 0,1404 kg/h
18,0 kg/t x 0,0216 t/h = 0,3888 kg/h
Su kirliliği
incelendiğinde;
açısından
“Rüzgar
Enerji
Santrali”nin
çevresel
etkileri
tankerlerle sağlanacaktır. Eğer Soğutma Suyu eksilirse; eksilen miktar kadar kullanma
Đnşaat aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin(25 kişi) kullanımından
Đşletme aşamasında oluşacak su kirliliği çalışacak personelin(8 kişi) kullanımından
91
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Toprak kirliliği açısından “Rüzgar Enerji Santrali”nin çevresel etkileri
incelendiğinde;
Hafriyat
Rüzgar Türbinleri
Enerji Nakil Hattı
Şalt Trafo Merkezi
Đdari Bina
Toplam
3.000
120
150
350
3.620
Đnşaat aşamasında çalışacak olan personelden kaynaklanacak toplam 33,50 kg/gün
konteynırlar dolduğunda Silivri Belediyesi Katı Atık Sahasına götürülerek bertaraf
edilecektir. Çöp dökümü Belediyeden gerekli izinler alınacaktır. Đzinler faaliyete
başlanacağı zaman alınacaktır. 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanan Katı atıkların kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005 Tarih ve 25777 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair
yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır. Doğal ortama herhangi bir atık
bırakılmayacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman alınacaktır.
92
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Đşletme aşamasında çalışacak olan personelden kaynaklanacak toplam 10,72 kg/gün
konteynırlar dolduğunda Silivri Belediye Katı Atık Sahasına götürülerek bertaraf
edilecektir. Çöp dökümü için Belediyeden gerekli izinler alınacaktır. 14.03.1991 Tarih ve
20814 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Katı atıkların kontrolü yönetmeliği ve 05.04.2005
Tarih ve 25777 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik” hükümlerine aynen uyulacaktır.
Doğal ortama herhangi bir atık bırakılmayacaktır. Đzinler faaliyete başlanacağı zaman
alınacaktır.
Gürültü Düzeyi açısından “Rüzgar Enerji Santrali”nin çevresel etkileri
incelendiğinde;
Đnşaat Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
Đnşaat aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü düzeyi; en yakın yerleşim olan
650 m mesafedeki Çantada 39,24 dBA ve 1350 m uzaklıktaki Değirmen Köyünde ise
28,46 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar türbinlerine yaklaşık 100 m mesafede
bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 58,98 dBA olarak hesaplanmıştır.
Hesaplamalar sonucu inşaat aşamasında hesaplanan bu değerler 07.03.2008 tarih ve 26809
bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır değeri olan 65 dBA’nın altında kalmaktadır. Gürültü
düzeyi sınır değerin altında olmasına rağmen söz konusu yönetmeliğin hükümlerine
uyulacaktır.(Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden geçirilmesi ve
gevşeyen kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması v.b. gibi
önlemler alınacaktır.) 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim
Yönetmeliğine göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları sağlanacaktır.
Alt ve Üst Montaj Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
alt ve üst montaj aşamasında projeden kaynaklanacak gürültü düzeyi; en yakın
yerleşim olan 650 m mesafedeki Çantada 46,91 dBA ve 1350 m uzaklıktaki Değirmen
Köyünde ise 36,13 dBA olarak hesaplanmıştır. Ayrıca rüzgar türbinlerine yaklaşık 100 m
mesafede bulunan Çiftlik Evlerinde ise gürültü düzeyi; 66,66 dBA olarak hesaplanmıştır.
Hesaplamalar sonucu alt ve üst montaj aşamasında hesaplanan 100 m yakındaki çiftlik
evlerinde hesaplanan 66,66 dBA değeri 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe girmiş olan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliğinde Tablo.4’te belirtilen “Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar” için, Lgündüz sınır
değeri olan 65 dBA’nın üzerindedir. Gürültü düzeyi sınır değerin altında çekmek için:
93
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
Çalışan makinelerin ses çıkaracak aksamlarının gözden geçirilmesi ve gevşeyen
kısımlarının sıkılaştırılması yağlamalarını zamanında yapılması v.b. gibi önlemler
alınacaktır. 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazetede Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca hazırlanan ve yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğine
göre Proje alanında çalışan personelin kulaklık takmaları sağlanacaktır.
Đşletme Aşamasında Oluşacak Gürültü Kirliliği:
Bu açıklamalar doğrultusunda, Seçme–Eleme Kriterlerine göre Proje Tanıtım
Dosyası hazırlanan Rüzgar Enerji Santrali çevresel etkilerinin oldukça düşük olacağı, ilgili
yönetmeliklerde belirtilen sınır değerlerin altında meydana geleceği görülmektedir. Bu
faaliyet ile yöredeki mevcut potansiyel değerlendirilerek ülke ekonomisine girdi
sağlanacaktır. Alınan önlemler itibariyle çevre ve ekoloji açısından olumsuz etki meydana
gelmeyecektir.
Proje sahibi BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. VE TĐC. A.Ş.;
11.08.1983
tarih ve 1813
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
2872 sayılı Çevre Kanunu,
13.05.2006
tarih ve 26167 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
5491 sayılı Çevre kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun,
19.07.2005
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ,
18.10.1983
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu,
17.07.2008
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği,
14.03.1991
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
05.04.2005
Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
31.12.2004
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği,
13.02.2008
tarih ve 26786 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
94
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
22.07.2006
Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği,
07.03.2008
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Ve Yönetimi Yönetmeliği,
03.03.2005
Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
31.08.2004
Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği,
19.03.1971
Lağım Mecrası Đnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik,
23.12.2003
Gürültü Yönetmeliği,
23.12.2003
Titreşim Yönetmeliği,
05.06.2002
Makine Emniyeti Yönetmeliği(98/37/AT),
30.12.2006
Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu Đle Đlgili
Yönetmelik,
24.06.2007
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği,
06.11.2008
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
31.05.2005
Toprak Kirliliği Kontrol Yönetmeliği,
18.03.2004
Hafriyat Toprağı Đnşaat Ve Yıkıntı Atıkları Kontrol Yönetmeliği,
30.07.2008
Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği,
06.03.2006
Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar hakkında Yönetmelik,
14.03.2005
Tehlikeli Atıkların Kontrolü hakkında Yönetmelik,
22.10.1976
tarih ve 15742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınması Hakkında Yönetmelik,
11.07.1993
Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği,
26.11.2005
Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği,
25.11.2006
Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği,
22.07.2005
tarih ve 2883
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği,
30.11.2000
Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği
21.11.2008
Çevre Denetim Yönetmeliği hükümlerine ayrı ayrı uyacağını taahhüt etmektedir.
•
Yukarıdaki bütün kanun ve yönetmeliklere uyulacaktır.
•
Ayrıca yukarıda verilen mer’i mevzuata ilgili kurum/kuruluşlardan gerekli izinler
alınacaktır.
95
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
KA Y N AKL A R
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
96
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
KAYNAKLAR
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
ATALAY, I., 1994, TÜRKĐYE VEJETASYON COĞRAFYASI-VEGETATĐON
GEOGRARHY OF TURKEY
BAYTOP, PROT DR. T., TÜRKÇE BĐTKĐ ADLARI SÖZCÜĞÜ ATATÜRK
KÜLTÜR DĐL VE TARĐH YÜKSEK KURUMU YAYINLARI 1978
DEMĐRSOY, PROF. DR.A, GENEL VE TÜRKĐYE ZOOCOĞRAFYASI,
ANKARA 2002
DEMĐRSOY, PROF. DR.A, TÜRKĐYE OMURGALILARI, AMFĐBĐLER, 1996
DEMĐRSOY, PROF. DR.A, TÜRKĐYE OMURGALILARI, SÜRÜNDENLER,
1996
DEMĐRSOY, PROF. DR.A, TÜRKĐYE OMURGALILARI, MEMELĐLER, 1996
DOÇ. DR. MÜEZZĐNOĞLU A., HAVA KĐRLĐLĐĞĐNĐN VE KONTROLÜ
ESASLARI, 1987
EPA(U.S. ENVĐRONMENTAL PROTECTION AGENCY), 1988, SUPPLEMENT
B TO, COMPILATĐON OF AĐI POLLUTAN EMIISYON FACTORS, VOLUME
I, STATIONARY POINT AND AREA SOURCES, USA
KARPUZCU, M., 1991 : ÇEVRE KĐRLENMESĐ VE KONTROLÜ, ĐSTANBUL
KĐZĐROĞLU, Đ., TÜRKĐYENĐN KUŞLARI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
YAYINLARI, ANKARA 1989
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI MĐLLĐ PARKLAR VE AV-YABAN
HAYATI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006-2007 AV DÖNEMĐ MERKEZ AV
KOMĐSYONU KARARI
REED DATA BOOK OF TUKISH PLANTS “TÜRKĐYE TABĐATI KORUMA
DERNEĞĐ” VE VAN 100.YIL ÜNĐVERSĐTESĐ 2000
T.C. BAYINDIRLIK VE ĐSKAN BAKANLIĞI AFET ĐŞLERĐ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ DEPREM ARAŞTIRMA DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI, 1996;
TÜRKĐYE DEPREM BÖLGELERĐ HARĐTASI, ANKARA
TÇV, 1991 TÜRKĐYENĐN ÇEVRE SORUNLARI, Önder Matbaa, Ankara
TÇV, Haziran 1991 TÜRK ÇEVRE MEVZUATI, Önder Matbaa, Ankara
TVÇ, Ankara 1994 : ÇED EĞĐTĐMĐ – ÇED EĞĐTĐM PROGRAMINDA
YAPILAN SUNUŞLAR, 13-17 Haziran 1994, Önder Matbaa, Ankara
UZUN VADELĐ STRATEJĐ VE SEKĐZĐNCĐ BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI,
DPT, HAZĐRAN 2000
“FLORA OF TURKEY AND EASTH AEGEAN ISLANDSN” (1965-1988)
“THREATMENT AND ENDEMĐK PLANTS IN TURKEY” (1989)
www.mta.gov.tr
www.kgm.gov.tr
www.silivri.gov.tr
97
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
ÇED VE SEÇME ELEME KRĐTERLERĐ UYGULANACAK PROJELER ĐÇĐN
ĐZLEME VE KONTROL FORMU
Projenin Adı
: Rüzgar Enerji Santrali Projesi.
Projenin Sahibi
: BORA RÜZGAR ELEKTRĐK ÜRETĐM SAN. ve TĐC. A.Ş.
Projenin Adresi
: Đstanbul Đli, Silivri Đlçesi, Çanta Mevkii.
Raporu Hazırlayan Kuruluş : HAKSER Madencilik Petrol Ürünleri Mühendislik Gıda
Turizm Laboratuar Hizmetleri SAN. TĐC. ve LTD. ŞTĐ.
Mevcut Durumu
:
Đnşaat:
Đşletme:
Đşletme Sonrası:
Denetleme Tarihi
:
GENEL
Üretim yöntemi ve teknolojisi
Üretim sonucu oluşan ürün veya
yan ürünler
Tesisin kapasitesi
Çalışan personel sayısı
Jeolojik ve jeoteknik etüdleri
Dolgu ile ilgili yapılan işlemler
Ada, pafta ve koordinatları
Diğer
HAVA
Üretimde kullanılan yakıt türü ve
miktarı
Baca gazı için kullanılan arıtım
yöntemi
Emisyon ile ilgili ölçümlerin ne
sıklıkla yapıldığı?
Baca gazı emisyon değeri
ETKHKK yönetmeliği sınır
değerlerini sağlıyor mu?
Đnşaat / Đşletme aşamasında toz
oluşumu var mı
Toza karşı alınan önlemeler
nelerdir?
Taahhüt Edilen
RES, türbinler ile elektrik
enerjisi üretimi
Oluşan ürün elektrik
enerjisi, yan ürün yok.
50 MW (20 türbin)
Đnşaat: 25 kişi
Đşletme: 8 kişi
Jeolojik ve jeoteknik
etüdler yapılacaktır.
Çevre/peyzaj
düzenlemesinde
kullanılacaktır.(Đşletmeden
çıkan hafriyat)
F.20.D1-D4
Yok.
Mevcut Durum
Taahhüt Edilen(ton/yıl)
Mevcut
Durum(ton/yıl)
Üretim sırasında yakıt
kullanılmayacaktır.
Üretimden kaynaklanan
bir baca gazı oluşumu söz
konusu olmayacaktır.
Emisyon ölçümünü
gerektirecek bir atık
oluşmayacaktır.
Emisyon oluşmadığından
dolayı yönetmelik sınır
değerleri ile ilgili yorum
yapılmamıştır.
Đnşaat aşamasında 0,292
kg/saat toz emisyonu
oluşacaktır.
ETKHKK yönetmeliği
Ek-1 d, e, f maddelerinde
belirtilen önlemler
alınacaktır.
98
SAN. VE TĐC. A.Ş.
Emisyon izin belgesi var mı?
Koku / gaz oluşumu var mı?
(Varsa alınan önlemler)
Diğer
Yok.
Koku ve gaz oluşumu
yoktur.
Yok.
ATIKSU
Kullanılan su nereden temin
edilmektedir. Miktarı ne kadardır?
Evsel ve endüstriyel atıksu miktarı
nedir?
Arıtma tesisi var mı?(varsa arıtım
yöntemi ve kapasitesi)
Fosseptik var mı?
(sızdırmalı / sızdırmasız)
Deşarjın yapıldığı alıcı ortam
Deşarj izin belgesi var mı?
Diğer
KATI ATIK
Endüstriyel atık
Evsel atık
Đşletmeden
çıkan atıklar
nelerdir?
Mevcut
Durum(ton/yıl)
Kullanılan su türbinlere en
yakın yerleşimlerden
tankerlerle sağlanacaktır.
Personelin içme suyu ise
damaca suyu olup satın
alınarak sağlanacaktır.
Kullanılan su miktarı
toplam(inşaat + işletme)
4,95 ton/gün’dür.
4,95 ton/gün personelden
kaynaklanan evsel nitelikli
sıvı atık oluşacaktır.
Yok.
27 m3 sızdırmaz özellikli
fosseptik çukur mevcuttur.
Belli periyotlarda
fosseptik çukurdan
vidanjör ile çekilerek
Silivri Belediye
Kanalizasyon Sistemine
deşarj edilecektir.
Deşarj için belediyeden
gerekli izinler alınacaktır.
Yok.
Yok.
Đnşaat: 33,50 kg/gün
Đşletme: 10,72 kg/gün
Yok.
Yok.
tabi Yok.
Tıbbi atık
Tehlikeli atık
Özel işleme
atık
Diğer
Arıtma çamuru var mı? (varsa
miktarı, yoğunlaştırma işlemi ve
bertaraf yöntemi
Atıklar nasıl toplanmaktadır?
ÇANTA MEVKĐĐ
3.620 m3 hafriyat
Arıtma çamuru
oluşmayacaktır.
Đşletme ve Đnşaat
aşamasındaki atıklar proje
alanında sızdırmaz
özellikli konteynırlarda
99
Mevcut
Durum(ton/yıl)
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
toplanacaktır.
Đşletme Đnşaat aşamasında
oluşan katı atıklar Silivri
Atıklar nerede depolanmaktadır?
Belediyesi çöp döküm
alanına götürülerek
bertaraf edilecektir.
Evsel nitelikli katı atıklar
Atıklar nerede bertaraf
Silivri Belediyesi çöp
edilmektedir?
döküm sahasına
dökülecektir.
Evsel nitelikli atıkların
içinde ambalaj atıkları
Atıkların ekonomik değeri var mı? varsa özelliğine göre
(varsa nasıl değerlendirilmektedir?) ayrılıp Silivri
Belediyesinin ilgili
kısmına gönderilecektir.
*Tesisten kaynaklanan sızıntı suları
var mı? (varsa nasıl bertaraf
Yok.
ediliyor?)
Diğer
Yok.
* Düzenli Katı Atık Depolama Alanı, Atık Barajı v.b.
GÜRÜLTÜ
Đşletmede gürültü kaynağı var mı?
Var ise ölçüm düzeyi nedir?
Gürültüye karşı alınan önlemler
nelerdir?
Taahhüt Edilen
Đnşaat aşamasında
makine ve ekipmanın
neden olduğu gürültü
olacaktır. Bu gürültü en
yakın yerleşim olan
Çantada 39,24 dBA
olarak hissedilecektir.
Alt ve üst montaj
aşamasında makine ve
ekipmanın neden olduğu
gürültü olacaktır. Bu
gürültü en yakın
yerleşim olan Çantada
46,91 dBA olarak
hissedilecektir.
Đşletme aşamasında ise
türbinlerden
kaynaklanan bir gürültü
oluşumu söz konusu
olacaktır. Türbinlerden
kaynaklanan gürültü ise
en yakın yerleşim olan
Çantada 21,64 dBA
olarak hissedilecektir.
Đnşaat aşamasında
Çalışan makinelerin ses
100
Mevcut Durum
SAN. VE TĐC. A.Ş.
çıkaracak aksamlarının
gözden geçirilmesi ve
gevşeyen kısımlarının
sıkılaştırılması
yağlamalarını
zamanında yapılması
v.b. gibi önlemler
alınacaktır.
Alt ve üst montaj
aşamasında Çalışan
makinelerin ses
çıkaracak aksamlarının
gözden geçirilmesi ve
gevşeyen kısımlarının
sıkılaştırılması
yağlamalarını
zamanında yapılması
v.b. gibi önlemler
alınacaktır.
Đşletme aşamasında ise
rüzgar türbinlerinin
kanatlarının rüzgar ile
temasından dolayı ses
çıkaracak yüzeyinin
yumuşak ve rüzgar ile
etkileşimi daha sessiz
yapacak malzemeler ile
kaplanması v.b. gibi
önlemler alınacaktır.
Yok.
Diğer
REKREASYON /
REKLAMASYON
Đşletmeye kapatıldıktan sonra ne tür
işlemler yapılmıştır?
Diğer
ÇANTA MEVKĐĐ
Taahhüt Edilen
Đşletme sona erdikten
sonra proje alanı ve
çevresinin mevcut
coğrafi ve biyolojik
durumuna göre proje
alanında iyileştirme
çalışmaları yapılacaktır.
Yok.
101
Mevcut Durum
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
BORA
S A N . V E T Đ C . A .Ş .
E KL E R
MEVKĐĐ
HAKSER MADENCĐLĐK
0266 239 23 09
O CAK – 2 0 0 9
102
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EKLER DĐZĐNĐ
EK-1: NOTER ONAYLI TAAHHÜTNAME
EK-2: VEKALETNAME
EK-3: ĐMZA SĐRKÜLERĐ
EK-4: RES ÜRETĐM LĐSANSI BAŞVURUSU ONAY BELGESĐ
EK-5: YETERLĐK BELGESĐ
EK-6: MÜLKĐYETE ĐLĐŞKĐN BELGELER
EK-7: PROJE ĐÇĐN ĐŞ TERMĐN PLANI
EK-8: TÜRKĐYE KUŞ GÖÇ YOLLARI HARĐTASI
103
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-1
NOTER ONAYLI TAAHHÜTNAME
104
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
105
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-2
VEKALETNAME
106
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
107
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-3
ĐMZA SĐRKÜLERĐ
108
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
109
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-4
RES ÜRETĐM LĐSANSI BAŞVURUSU ONAY
BELGESĐ
110
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
111
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-5
YETERLĐK BELGESĐ
112
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
113
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-6
MÜLKĐYETE ĐLĐŞKĐN BELGELER
114
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
115
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
116
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
117
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
118
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-7
PROJENĐN ĐŞ TERMĐN PLANI
119
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
120
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
EK-8
TÜRKĐYE KUŞ GÖÇ YOLLARI HARĐTASI
121
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
122
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
HARĐTALAR DĐZĐNĐ
HARĐTA-1 : FAALĐYET ALANINI GÖSTEREN 1/25.000 ÖLÇEKLĐ
TOPOĞRAFĐK HARĐTA
HARĐTA-2: FAALĐYET ALANI VE ÇEVRESĐNĐN JEOLOJĐ HARĐTASI
HARĐTA-3: ĐSTANBUL ĐLĐ DEPREM HARĐTASI
HARĐTA-4: YER BULDURU HARĐTASI
HARĐTA-5: VAZĐYET PLANI
HARĐTA-6: FOSSEPTĐK PLAN
123
SAN. VE TĐC. A.Ş.
ÇANTA MEVKĐĐ
HARĐTA-1
FAALĐYET ALANINI GÖSTEREN 1/25.000 ÖLÇEKLĐ
TOPOĞRAFĐK HARĐTA
124

Proje Tanıtım Dosyası_Part1

Transkript

Benzer belgeler

Whisper 200

Rüzgar hızı kontrolü

Midilli, Sisam Doğusundan mı Batısından mı? Tekneyle güneye

Northel Enerji Panel Sunumu, Ahmet Cem YALÇIN

Slayt 1 - WordPress.com

Rüzgarın Yönü ve Hızı