EMEK ve SEVGİYLE BÜYÜYORUZ

Petroturk Kurumsal Yayınıdır
‡<×O‡6D\ׇD\GDELU\D\×PODQ×U
> Offshore Şampiyonasının Görkemli Sezon Kapanışı
> Hukuksal Çerçevede Akaryakıt Sektörü
> Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Son Düzenlemeler
> Kış Hastalıkları ve Korunma Yolları
> Bir Kültür Mirası Tesbih
> Binlerce Yıllık Tarih Hazinesi: Kapadokya
EMEK ve SEVGİYLE
BÜYÜYORUZ
SPONSORLUK
Offshore Şampiyonasının Görkemli
Sezon Kapanışı
Sayfa 18
ANALİZ
Hukuksal Çerçevede
Akaryakıt Sektörü
Sayfa 10
DEPARTMAN
Batom (Bayi Teknik Operasyon Merkezi)
Sayfa 14
> BU SAYIDA NELER VAR ?
BAYİ
Editörden
Yönetimin Mesajı
Haberler
Sektörel Gelişmeler
Bölge Koordinatörü ile Söyleşi
Petroturk Ailesi Büyüyor, Adalı Petrol
Ailemizin Yeni Üyelerinden, Balcılar Petrol
Araçlarda Kış Bakımı
Kış Hastalıkları ve Korunma Yolları
Mersin Hentbol Kulübü
HOBİ
3
4
6
7
8
16
22
26
30
32
Özçelik Petrol Sayfa 12
UZMAN
Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda
Son Düzenlemeler
Sayfa 24
ADRENALİN
Sualtının
Büyülü
Dünyası
Sayfa 34
Bir Kültür Mirası Tesbih
Sayfa 36 - 37
Binlerce Yıllık
Tarih Hazinesi:
GEZİ
Sayfa 38 - 40
01
>
$]L]H*h5$6/$1
‡<×O‡6D\ׇD\GDELU\D\×PODQ×U
2013 yılının ilk sayısıyla karşınızdayız. Öncelikle, 2013’ün herkes
için sağlık, mutluluk ve başarı dolu bir yıl olmasını, barış dolu
günler getirmesini diliyoruz.
Petroturk ailesi olarak çok verimli bir yılı, 2012 yılını başarılarla
geride bıraktık. 2012 yılı içerisinde Genel Merkezimizi, Kazanlı’daki tesisimize taşıdık, kurumsal kimlik çalışmalarına başladık,
personel eğitimlerimizi ve Offshore yarışlarındaki sponsorluğumuzu sürdürdük.
Özellikle, Kazanlı’daki modern depolama ve dolum tesisimiz
operasyonlarımızı daha verimli gerçekleştirebilmemiz için
büyük olanak sağladı. Diğer bir deyişle, akaryakıt sektöründeki piyasa koşullarında daha etkin rekabet edebilmemizi
kolaylaştırdı. 2013 yılında yine yatırımlarımıza devam edeceğiz.
Afyon’daki depolama ve dolum tesisimizi yıl içerisinde faaliyete
geçirmeyi hedefliyoruz.
2013 yılında Offshore yarışlarının akaryakıt sponsoru olmaya
devam edeceğiz. Bu önemli yarışlarda yer alan performans
araçlarının, bizim akaryakıtımızı tercih etmeleri, ürün kalitemiz
konusunda ne denli kendimize güvendiğimizin göstergesidir.
Geçtiğimiz yıl personelimiz için Yangınla Mücadele ve Korunma
Yöntemleri, İş Güvenliği, İlk Yardım ve Microsoft Excel gibi
eğitimler verildi. Personelimizin, profesyonel ve kişisel anlamda
daha da gelişmesiyle yetkin bir insan kaynağına sahip olabilmek için bu eğitimlerimizi 2013 yılında da sürdüreceğiz.
2012 yılında başlattığımız kurumsal kimlik çalışmalarımızı bu
yıl tamamlayarak uygulamaya koyacağız. Bu kurumsal kimlik
çerçevesinde yeni reklam etkinlikleri ve sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirecek ve sektörümüzde farklılık yaratacağız.
Yeni yılın tüm bayilerimize ve paydaşlarımıza başarı getirmesi
dileklerimizle.
03
GÜNDEME BAKIŞ
01.01.2013
Neşet EREN
Petroturk Genel Koordinatörü
Merhaba
Aralık 2012 sonu itibariyle Petroturk markasıyla 5. yılımızı
geride bıraktık, sektörde edindiğimiz birikimlerimizin
hemen hemen tamamını sektöre ayırdık, yatırımlar yaptık.
211 istasyonlu ve 11 istasyonsuz olmak üzere toplam 222
bayilikle 2012 yılı sonuna geldik.
Bir önceki yıla göre % 4 satış artışı sağladık. Ancak küresel
piyasalarda oluşan sarsıntılar, komşu ülkelerde meydana gelen “Arap Baharı” sıfatıyla tabir edilen ve Türkiye’yi
ekonomik ve siyasi açıdan olumsuz etkileyen gelişmeleri
ve ekonomimizde olası bir resesyon riskini dikkate aldık ve
satışlarımızı geri dönüşleri mümkün olabilecek oranda ve
kanallara yapmaya gayret ettik.
Çevresel ve ekonomik faktörlerin 2010-2011 yılı gibi olması
halinde 2012 yılında 200.000 m3 satış hacmini yakalamaya
muktedir bir firma olduğumuzu her zaman ifade etmekteyim. Bilindiği üzere “bedeli tahsil edilemeyen satış, satış
sayılmaz”. Satışları bilinçli olarak bir seviyede tutmamızın
mantığı budur.
İstasyonlarda, satış hacimlerinin düşük kalmasının en
birincil sebeplerinden biri, yukarıda belirttiğim kişi ve kuruluşların illegal yöntemlerle, standart sektör maliyetlerinin
altında temin ettikleri akaryakıt ürünlerini legal ve dürüst
ticaret yapan akaryakıt istasyon işleticilerinden çok daha
düşük bedellerle satmaları ve hala devam eden 10 numara
yağ ticaretidir.
Haksız rekabet ve piyasada maliyetinden aşağı fiyatlarla akaryakıt ürünü satan işletmeler için; EPDK, Maliye
Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından gerek
fiziki denetimlerle, gerekse zorunlu tutulan otomasyon datalarının kontrolüyle takip edilmektedir. Ancak illegal ticari
yapı her seferinde tespit dahi edilse, bayinin lisansının iptali,
bahsi geçen bu işletmelerin hukuk dışı işlevlerine devam
etmelerini önleyici bir uygulama olmamaktadır. Yeni bir
işletici adıyla lisans alınarak aynı illegal yapı davam etmektedir. Bakanlık bayi lisans iptali değil, istasyonun tamamen
kapatılmasını sağlayacak tedbirler almak için kanun teklifi
hazırlamıştır. Genel olarak önümüzdeki süreçlerde alınacak
önlemleri şöyle sıralayabiliriz.
Yapılan açıklamada; söz konusu kanun tasarısı taslağında
düzenleme getirilen hususlardan birisinin, 5015 sayılı Petrol
04
Piyasası Kanunu’nda düzenlenmiş hürriyeti bağlayıcı cezai
müeyyidelerin 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na
aktarılması olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
‘’Bahse, konu düzenlemenin gerçekleştirilmesi amacıyla
5015 sayılı kanunda bulunan ‘kaçak petrol’ tanımı, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun düzenlenişine ve yazım
tekniğine uygun olarak bu kanuna aktarılmıştır. Taslak
düzenleme ile 5015 sayılı kanunun kaçak petrol tanımında
yer alan hususlardan hiçbirini dışarıda bırakmadan, gerek
kamuoyunda gerekse mevzuatın uygulayıcı birimlerinde
yerleşik ifadesiyle ‘kaçak akaryakıt’ kavramı esas alınarak, bu
kavrama ilişkin ayrıntılı düzenlemeler getirilmiş ve akaryakıt
kaçakçılığı konusunda caydırıcılığın artırılması bakımından
çok ağır cezai müeyyideler öngörülmüştür. 5015 sayılı kanunda yer alan kaçak petrol tanımında mevcut olup da yeni
düzenlemede yer almayan herhangi bir husus bulunmamaktadır.”
GİZLİ DÜZENEĞİN CEZASI ARTIRILIYOR
ONLINE İZLEME SİSTEMİ KURULACAK
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından, serbest dolaşıma giren akaryakıtın giriş noktasından başlayarak
tüketiciye ulaşmasına kadar olan süreci izleyebilecek online
bir sistem kurma çalışmaları kısa sürede tamamlanarak, sistem Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Kurulu’nda yer alan
kurumların ortak kullanımına sunulacak.
EPDK tarafından, kapasite raporlarında belirtilen miktarlardan fazla akaryakıt harici petrol ürünü temin edilmesinin
engellenmesi amacıyla uygunluk yazısı uygulaması başlatılacak ve bu amaçla ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon ve veri paylaşımı elektronik ortamda sağlanacak.
Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede etkinliğinin ve caydırıcılığının artırılması amacıyla ilgili mevzuat ve düzenlemelerde yapılması gereken değişiklik çalışmaları, ilgili kurumlarca
en kısa sürede sonuçlandırılacak.
Taslakta, gizli düzenek yoluyla akaryakıt kaçakçılığı yapılması halinde de cezaların yarı oranında artırılmasının öngörüldüğü belirtilen açıklamada, ‘’Bu hususlar göz önünde
bulundurulduğunda; taslak düzenlemeye ilişkin tek taraflı
ve gerçeği yansıtmayan veya eksik ve yanlış bilgilerden oluşan açıklamaların akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele sürecini
yıpratma amacına hizmet edeceği değerlendirilmektedir.
Basınımızda yer alacak bu türlü haberlerin hazırlanma
aşamasında Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Kurulu koordinasyonluğunu yürüten Bakanlığımız yetkililerinden bilgi
alınmasının kamuoyunun doğru bilgiye ulaşmasını kolaylaştıracağı değerlendirilmektedir’’ denilmiştir.
EPDK tarafından, ilgili yönetmelik, lisans ve kurul kararlarına
aykırı davranıldığı durumlarda verilecek idari para cezaları
ön araştırma veya soruşturma aşamasının tamamlanmasından sonra en geç üç ay içerisinde karara bağlanacak.
Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele çalışmalarında, koordinasyonu sağlamak ve alınması gereken her türlü tedbiri
belirlemek amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanı koordinasyonunda, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Ekonomi Bakanı,
İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı, Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’ndan
oluşan ‘’Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Kurulu’’ teşekkül
ettirildi.
Liman başkanlıklarınca, özel tüketim vergisi tutarı sıfıra indirilmiş akaryakıt alımlarına ilişkin denetimler ile Bilim, Sanayi
ve Teknoloji İl Müdürlükleri’nce, akaryakıt ve LPG istasyonlarında lisans, ulusal marker ve sayaç denetimlerinin sağlıklı,
etkili ve sürekli şekilde yapılması amacıyla Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı ve valiliklerce gerekli tedbirler alınacak.
El konulan kaçak akaryakıtın konulacağı depolarla, ele geçirilen materyallerin konulmasına yönelik tesisler yapılacak,
bu amaçla İl Özel İdarelerine gerekli kaynak aktarılacak.
Müşterek kontrol ve denetim yapmak üzere Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, Gümrükler Muhafaza
Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma
Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli
Genelge’ye göre, Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele
Komisyonları’nca yürütülecek çalışmaların çerçevesi, toplantılar ve raporlamaya ilişkin esaslar başta olmak üzere her
türlü husus, koordinasyondan sorumlu Gümrük ve Ticaret
Bakanı tarafından belirlenecek.
Sanayi üretiminde kullanılmak amacıyla tecil-terkin sisteminden faydalanarak akaryakıt harici petrol ürünü ithal
veya temin eden firmaların, bu ürünleri doğrudan akaryakıt
olarak veya akaryakıta karıştırarak piyasaya sürmelerinin
engellenmesi amacıyla, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
ve Maliye Bakanlığı’nca periyodik olarak denetimler gerçekleştirilecek.
ile gerekli durumlarda bünyesinde Akaryakıt Kaçakçılığı ile
Mücadele Komisyonu bulunan diğer kurum personelinin de
katılımıyla oluşacak özel bir ekip kurulacak.
Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede görevli veya görevlendirilecek kamu kurum ve kuruluşlarınca talep edilen araç,
gereç ve ödenek EPDK tarafından gecikmeksizin karşılanacak.
Yabancı ülkelerden ithal edilen akaryakıtın çift fatura, çift
konşimento ve benzeri evraklarla düşük beyan edilerek
fazla akaryakıt sokulmasını önlemek amacıyla Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı tarafından akaryakıtın boşaltılması sırasında koordineli olarak etkin ölçüm ve denetim yapılacak ve bilgiler
ilgili kurumlarca ortak kullanıma açılacak.
Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele Komisyonları tarafından;
denetim yapılan istasyon ve tesisler, ele geçirilen akaryakıt
türleri, miktarı, zanlılar ve taşıtlara ait bilgiler, piyasaya
sunulan ve tüketilen petrol ürünleri miktarının tespitine
yönelik dönemsel üretim ve tüketim rakamları üçer aylık
dönemler halinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na bildirilecek, bakanlıkça bu bilgilerle gerek görülecek diğer bilgilerin
de yer aldığı bir veri tabanı kurularak Akaryakıt Kaçakçılığı
ile Mücadele Kurulu’nda yer alan kurumların kullanımına
açılacak.
Bakanlıkların almak istedikleri önlemlerle hukuk ve kayıt dışı
ticaretin tamamen ortadan kaldırılmasıyla dürüst ve yasalara
uygun çalışan ticarethanelerin ayakta kalacağı aşikardır.
İstasyonlardan, dağıtıcılara satış/stok ile ilgili bilgilerin
anlık tespiti için kurulan otomasyon sistemlerinin kesintisiz
çalışması her bir istasyon için elzemdir. Bu sistemlerdeki
oluşabilecek arızaların en fazla 96 saatte giderilmemesi ilgili
istasyon için EPDK tarafından bir ceza uygulaması sonucunu
doğuracaktır. Tüm bayilerin bu sistemleri sorunsuz ve kesintisiz çalışmalarını sağlamaları artık dağıtıcı kadar günlük
işlerinin bir parçası olduğu ve sıkı denetimlerden geçtiklerini
daima unutmamalıdırlar. Bakanlıkların yukarıda bahsi geçen
denetimlerine 2013 yılında daima hazırlıklı olmak elzemdir.
2013 yılının tüm ulusumuza ve ülkemize sağlık; başarı ve huzur getirmesini, sektörel olarak dürüst satıcıyla, illegal satış
yapanların net olarak tespit edildiği bir yıl olarak geçmesini
temenni ederim.
Marka olmak zordur, esas olan bunu sürdürebilmektir.
Saygılarımla…
05
> PETROTURK AİLESİNDEN HABERLER?
haber
sektör
Petroturk Ailesi Geniş Bir
Katılımla Gerçekleşen
İftar Yemeğinde Buluştu
Petroturk Yönetim Kurulu
üyeleri, üst düzey yöneticiler ve
personelin katıldığı iftar yemeği
Mersin Tenis Kulübü’nde
gerçekleştirildi.
Petroturk Offshore Yarışlarını,
Ev Sahibi Sponsor Firma Olarak
Mersin’de Ağırladı
Güneşli ve sıcak bir hafta sonunda, Mersin Büyükşehir
Belediyesi ve MTSO Grand Prix’leri olarak iki etapta yapılan yarışlar çok renkli görüntülere sahne oldu. Büyük
heyecan ve neşe içerisinde gerçekleşen organizasyona,
Petroturk Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Ağaoğlu ve
ailesi, üst düzey Petroturk yöneticileri bizzat katıldılar.
2012 Işıklar Dünya Offshore
225 Şampiyonası Görkemli Bir
Gece ile Sezonu Kapattı
Sektördeki Son Gelişmeler
İstanbul’da Boğaziçi’nin görkemli mekanlarından
Portaxe’da yapılan ödül töreninde açılış konuşmasını
yapan İstanbul Offshore Kulübü Başkanı Uğur Işık,
sezon boyunca gösterdikleri performans ve başarıdan
ötürü bütün takımlara, DESSAT ekibine, ayrıca desteklerinden ötürü tüm sponsorlara teşekkür etti.
Petroturk Şirket Eğitimleri
2013 Yılında da Devam Edecek
2012 yılının ikinci yarısında “İlk Yardım Kuralları”,
‘’İşçi Sağlığı ve Güvenliği”, “Yangından Korunma
ve Mücadele Sistemleri”, “Microsoft Excel 2010”
eğitimleri başarıyla tamamlandı.
Kilya Danışmanlık ile sürdürülen şirket içi eğitim
programlarına yeni yılda da devam edilecek. Kişisel ve kurumsal gelişim eğitimleri odaklı olacak
2013 eğitimleri arasında “Etkili İletişim ve Beden
Dili, “Takım Çalışması ve Kişilerarası İletişim”,
Kurumsal ve Kişisel İmaj”, Stres Yönetimi”, “Beden
Dili Kullanımı” gibi eğitimler yer alıyor.
06
t3BGƌOFSƌDƌMƌTBOT‘TBIƌQMFSƌOƌOUPQMBNCFO[ƌOWFNPUPSƌOàSFUƌNƌ geçen aya göre % 6,2 artarak 1.163.965 ton olurken, toplam petrol
ürünleri üretimi % 7,1 artarak 2.156.899 ton olarak gerçekleşmiştir.
t3BGƌOFSƌDƌMƌTBOT‘TBIƌQMFSƌOƌOZ‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOFHÚSF
2012 yılının ilk on ayında toplam üretimi % 4,9 artarak 18.535.552
ton olmuştur.
İTHALAT
Aramıza Yeni Katılan Bayilerimiz
CEMİL TÜRKAN - YUSUFOĞLU TÜRKAN PETROL
ABDULLAH AYDOĞAN PETROL
ÖZATAN PETROL
:"Ɨ.63-"31&530- HÜSEYİN GÜLDÜREN PETROL
AHMET KARLIOĞLU - KARLIOĞLU PETROL
POLİGON PETROL
ABDULLAH PEKMEZ PETROL
KAYNAŞLI PETROL
YILMAZ ŞENLİK PETROL
KÜMBETOVA PETROL
ALİ EROĞLU PETROL
BUĞDAYLAR PETROL
KÜÇÜKBAŞ PETROL
GÖLBAŞI SİMYA PETROL
ÜRETİM
ELAZIĞ
MARDİN
ÇANAKKALE
Ƶ"/-*63'"
GAZİANTEP
BOLU
ANKARA
YALOVA
DÜZCE
DENİZLİ
YOZGAT
KONYA
KONYA
SİNOP
ADIYAMAN
t)BNQFUSPMƌUIBMBU‘HFÎFOBZBHÚSFBSUBSBLUPOPMBSBL
gerçekleşmiştir.
t.PUPSƌOƌUIBMBU‘CƌSÚODFLƌBZBHÚSFBSUBSBLUPOPMBSBL
gerçekleşmiştir.
tZ‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOEFIBNQFUSPMƌUIBMBU‘HFÎFOZ‘M‘O
aynı dönemine göre % 5 artarak 16.248.500 ton olmuştur.
tZ‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOFHÚSFZ‘M‘O‘OƌMLPOBZ‘OEB motorin ithalatı % 3,3 artarak 7.171.735 ton olarak gerçekleşmiştir.
İHRACAT
t#FO[ƌOƌISBDBU‘CƌSÚODFLƌBZBHÚSFBSUBSBLUPOPMBSBL
gerçekleşmiştir.
t3BGƌOFSƌDƌEBǘ‘U‘D‘WFƌISBLƌZFUFTMƌNƌMƌTBOT‘TBIƌQMFSƌOƌOIBWBD‘M‘L yakıtları ihracatı geçen aya göre % 1,8 azalış göstererek 284.638 ton
olurken, bu oran Denizcilik yakıtlarında % 33,4 artarak ile 123.486 ton
olmuştur.
tZ‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOEFCFO[ƌOƌISBDBU‘CƌSÚODFLƌZ‘M‘O
aynı dönemine göre % 4,6 artarak 2.198.905 ton olmuştur.
t)BWBD‘M‘LZBL‘UMBS‘ƌISBDBU‘Z‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOFHÚSF
2012 yılının ilk on ayında %19,7 artarak 2.166.079 ton olurken, bu
durum denizcilik yakıtlarında % 43,4 artarak 1.786.469 ton olmuştur.
YURTİÇİ SATIŞLAR
t%Bǘ‘U‘D‘MƌTBOT‘TBIƌQMFSƌOƌOZVSUƌÎƌCFO[ƌOTBU‘ǵMBS‘HFÎFOBZBHÚSF
% 4,2 azalarak 156.137 ton olarak gerçekleşmiş, motorin satışları ise
% 0,4 artarak 1.355.715 ton olmuştur.
tZ‘M‘O‘OƌMLPOBZM‘LEÚOFNƌOFHÚSFZ‘M‘O‘OƌMLPOBZ‘OEB
yurtiçi benzin türleri satışları % 5,4 azalarak 1.560.226 ton olarak
gerçekleşmiş, motorin türleri satışları ise % 5,6 artarak 12.269.547 ton
olmuştur.
BAYİLER ARACILIĞI İLE YAPILAN AKARYAKIT SATIŞLARI
tZ‘M‘&LƌNBZ‘OEBCBZƌMƌLMƌTBOT‘TBIƌQMFSƌNPUPSƌOUàSMFSƌOƌO %73,63’ünü, benzin türlerini %99,57’sini ve gazyağının da %41,88’ini
pompa aracılığı ile satmıştır.
t&LƌNEÚOFNƌOEF'VFM0ƌMUàSMFSƌOFƌMƌǵLƌOTBU‘ǵMBSTÚ[LPOVTV
ürünlerin istasyonlu ve istasyonsuz bayilerin tankına giriş olmadan
yapılmıştır.
tZ‘M‘&LƌNEÚOFNƌOEFƌTUBTZPOMVCBZƌMFSBSBD‘M‘ǘ‘ZMBZBQ‘MBO
satışların %99,25’lik kısmını beyaz ürün (benzin ve motorin türleri)
satışları oluşturmaktadır.
t&LƌNEÚOFNƌOEFƌTUBTZPOTV[CBZƌMFSUBSBG‘OEBOZBQ‘MBOTƌZBI
ürün satışlarının %59,37’lik kısmını kalorifer yakıtı satışları
oluşturmaktadır.
t&LƌNEÚOFNƌOEFBLBSZBL‘UCBZƌMFSƌUBSBG‘OEBOHàOMàLPMBSBL
yapılan motorin ve benzin türleri satışları incelendiğinde; motorin
satışlarının pazar günleri en düşük seviyeye indiği ve benzin satış
miktarlarının ise günlere göre değişmediği görülmüştür.
t&LƌNEÚOFNƌOEFàMLFNƌ[HFOFMƌOEFLSFEƌLBSU‘WFCBOLBLBSU‘
ile yapılan işlemlerin sırasıyla %11,53’lük ve %8,34’lük kısımları
akaryakıt bayileri tarafından gerçekleştirilmiştir.
t&LƌNEÚOFNƌOEFàMLFNƌ[HFOFMƌOEFLSFEƌLBSU‘WFCBOLBLBSU‘
ile yapılan işlem tutarlarının sırasıyla %12,41’lik ve %11,98’lik
kısımları akaryakıt bayileri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda,
aynı dönemde bayiler tarafından kredi ve banka kartları ile yaklaşık
3,8 milyar TL’lik akaryakıt satışı yapılmıştır.
FİYAT HAREKETLERİ
t&LƌNEÚOFNƌOEFCFO[ƌOPSUBMBNBTBU‘ǵGƌZBU‘&ZMàM
dönemine göre % 0,6 artarak 4,78 TL/l olmuştur.
t&LƌNEÚOFNƌOEFNPUPSƌOPSUBMBNBTBU‘ǵGƌZBU‘&ZMàM 2012 dönemine göre değişiklik göstermemiş ve bu değer 4,28 TL/l
olmuştur.
** Kaynak: EPDK Petrol Piyasası Sektör Raporu Ekim 2012
07
SÖYLEŞİ
Cumhur YURT
Petroturk
Marmara Bölge Koordinatörü
Tüketicilere, diğer hizmetleri de layığıyla sunuyor olmanız önemlidir.
Öncelikle istasyonların tasarımının gayet iyi olması gerekir.
Öncelikle sizi tanımak isteriz. Kısaca kendinizden bahseder misiniz?
1965 İstanbul doğumluyum. Evliyim iki oğlum var. 1990 yılında Total şirket bünyesinde Marmara ve Trakya satış sorumlusu görevini üstlendim. Bu şirkette yeni bayilikler oluşturmanın yanında, mevcut bayilerin satışlarını yükseltme adına
çalışmalar yapıldı. Sektörün birçok bölümünde görevler yaptım. Sırası ile; Anadolugaz, Hürgaz, Habaş, Yurtgaz bünyesinde görev yaptıktan sonra 2009 yılında Petroturk bünyesinde Marmara bölge koordinatörü olarak üç yıldır çalışmaktayım.
Bölgeniz düşünüldüğünde, Petroturk’ün bayi konumlandırmasını nasıl değerlendirirsiniz?
Bölgemde gerekli bayi konumlandırma çalışmaları yapılmakta olup, bölgenin bayi yatırım limitlerinin yüksek olmasından
dolayı, alternatif çalışmalar yapmaktayız. Buna paralel olarak, son dönemlerde bayilik görüşmelerimizi hızlandırdık. Akaryakıt sektöründe güven unsuru en önemli tercih kriterlerinden biridir. Bu bakımdan markalaşma büyük önem taşıyor.
Rakiplerden daha farklı bir konumlandırma bulabilirseniz en zorlu pazarlarda dahi kendinize yer bulabilir ve üst sıralara
tırmanabilirsiniz. Tüketici sadece ucuz olduğu için sizin bayinizden akaryakıt almaz. Tüketicilere diğer hizmetleri de layığıyla sunuyor olmanız önemlidir. Öncelikle istasyonların tasarımının gayet iyi olması gerekir. İstasyonlara ilgiyi çekmek
için yol üzerinde yapılan tanıtım uygulamaları da ilgi çekebilir. İstasyonlardaki pompacıların kıyafetleri ve müşteriye yaklaşımları da gayet güzel olmalıdır.
2012 yılını bölgede gerçekleştirdiğiniz faaliyetleriniz açısından değerlendirir misiniz?
2012 yılında bölgemizde “beş yeni bayi’nin” Petroturk bünyesine katılımı gerçekleştirilmiştir. Halen bölgemizde bayi konumlandırma çalışmalarımız devam etmektedir. Sektördeki büyüme devam ederken diğer yandan bu büyüme ivmesinin
gözetim altında bulundurulması için bir takım adımlar atılmıştır. Petroturk olarak bölgemizde; 2012’de ortaya konulan
başarı ve güçlü istikrarlı tablo muhafaza edilmiştir.
Gelecek dönemlere ilişkin hedefleriniz nelerdir?
Gelecek dönemlerde yeni bayi yapılanmamızı hızlandırıp bayi sayısı ile birlikte satış potansiyelini de hedefliyoruz. Yükselen ve küreselleşen piyasalarda rekabet ve uyum sağlayabilmenin ancak değişen piyasa koşullarına hızlı adapte olmak
suretiyle sağlanabileceğinin bilincinde olmak önemlidir. Bu kapsamda öncelikli hedef olarak; maliyet yapısında sürekli iyileştirme sağlanarak ürün kalitesinin geliştirilmesi ve böylelikle rekabet gücünün artırılması hedeflenmektedir. Petroturk,
bölgemizde değişen piyasa koşullarında, hızlı adaptasyon yeteneğini geliştirme yönünde kat ettiği mesafeyi daha ileri
noktalara taşımayı amaçlamaktadır.
Küresel rekabet koşullarının giderek daha da yükseleceğinin farkında olan firmamız, müşteri memnuniyetini ön planda
tutan satış stratejisini 2012 yılında daha da ilerletmiş olup, gelecek yıllarda operasyonel mükemmellikle maliyet yapısını
geliştirerek, müşteri odaklı satış stratejisinin sürdürülebilirliğini sağlayacaktır.
08
analiz
devlet otoritesinin, bayinin uğratıldığı ticari ve manevi zararın
gerçekçi ve samimi bir şekilde karşılanması konusunda gerekli
yasal düzenlemelerin yapılmasının, özellikle zararın giderilmesi ile ilgili genel hükümlere atıf yapılmamasının, teferruatlı
ve güven telkin edecek bir yasa-yönetmelik yazım yöntemiyle
topluma ve sektörde faaliyet gösterenlere gerekli teminatların
verilmesinin, hem tüketicilere temiz akaryakıt kullandığı hissini
yaşatacağını, hem de dürüst akaryakıt ticareti yapanların haksız
rekabet ortamında değil, dürüst bir ticari arenada hareket ettikleri inancının güçlendirileceğini düşünmekteyim.
RÖPORTAJ
Murat KURT
Avukat
Bilindiği gibi EPDK mevzuatın sadeleştirilmesi
konusundaki çalışmalarına devam ediyor. Petrol
piyasası mevzuatına bakıldığında bir mevzuat
karmaşasından söz edebilir miyiz? Bu konudaki
düşünceleriniz neler?
HUKUKSAL ÇERÇEVEDE AKARYAKIT SEKTÖRÜ
Bir hukukçu olarak mevzuatın kaçak akaryakıtı ve
usulsüzlükleri önleme konusunda ne derecede yeterli olduğunu düşünüyorsunuz?
Akaryakıt Kaçakçılığıyla Mücadele Eylem Planı adı altında hükümet tarafından yapılan uygulamalar kısaca; akaryakıtın, ithali
aşamasında gümrük antrepolarında bulunan elektronik ölçüm
cihazları sayesinde, dağıtımı esnasında ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından oluşturulan elektronik sistemlerden faydalanarak kontrolünün yapıldığı, limanlar ve gemi
hareketleri Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nca
oluşturulan Gemi Trafik Hizmetleri Sistemleri aracılığıyla izlendiği, akaryakıtın standartlara uygunluğunu ölçecek akredite laboratuvarlarının kurulduğu, mücadeleci kuruluşların ekipman
ihtiyacı teknolojik gelişmelere ve ihtiyaçlara uygun olarak temin
edildiği, ulusal marker uygulaması başlatıldığı belirtilmektedir.
Ancak tüm bu önlemlere rağmen, mevzuatın yeterli düzeyde
yapılandırılamadığı tarafımızca izlenmektedir. Mevcut mevzuatın gerek rutin denetimlerde gerekse operasyonel faaliyetlerde
akaryakıt kaçakçılığıyla mücadelede caydırıcı olmadığı hükümet tarafından açıklanmış, Akaryakıt Kaçakçılığı ile Mücadele
Komisyonu’nda kaçakçılıkla mücadelede etkinliğin artırılması
için yeni önlemler alınması gerektiği konusunda görüş birliğinin sağlandığı ifade edilmiştir. Bunun üzerine, Eylem Planı’nda,
yasadaki ‘kaçak petrol’ tanımında değişikliğe gidilmesine karar
verildiğini öğreniyoruz. Kaçak olduğundan şüphelenilmesine
rağmen, petrol tanımına sokulacak özellikte olmayan (10 numara yağ vb. ürünler) petrol piyasası faaliyetlerine nasıl konu
edildiği fatura, fiş, muhasebe kayıtlarıyla desteklenemeyen petrol ve türevleri de bu tanıma dahil edilmesinin düşünülmekte
10
olduğu ifade edildi. Bu şekilde tespit edilen petrol ve türevlerinin de kaçak olarak değerlendirilmesi amacıyla yasal düzenlemeye gidildiği Bakan Yazıcı’nın ifadesinden anlaşılmaktadır.
Hükümetin daha etkin önlemler almak amacında olduğu, mevzuatta da gereken düzenlemeleri yapmaya kararlı olduğunu
görüyorum, bu sebeplerle, ileriye dönük olarak kaçak akaryakıt
sorununa çözümün yakın olduğu izlenimi edinmekteyim.
Akaryakıt kaçakçılığı yapan istasyonların mahkeme kararı kesinleşinceye kadar kapatılması ve bu
kesinleştikten sonra da bu tür yerlerde yeniden
istasyonculuk yapılmaması konusundaki önerileri
nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ceza Hukuku’nun en temel prensibi “masumiyet karinesidir”,
bilindiği üzere hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı olmayan
herkes suçsuz olarak değerlendirilmelidir. Ancak, EPDK tarafından, kesinleşmiş karar olmaksızın sadece güçlü suç delilleri elde
edildiği durumlara hasredilmek üzere, sektörün de bu konudaki
duyarlılığını artırmak amacı ile “lisansın askıya alınması” uygulamasının etkin olacağına inanıyorum. Burada suç delillerinin son
derece titizlikle analiz edilmesi, olası bir beraat kararı karşısında
EPDK’nın Temmuz 2011’de yayınladığı ve 5 yılı kapsayan ve 5
ayrı ‘Hedef’ belirleyen Stratejik Planı’nın, 5 numaralı Hedefinde
“Mevzuatın Sadeleştirilmesi ve Uygulanabilirliğinin Artırılması” yer almaktadır. Bu hedef; EPDK’nın Ağustos ayının başında
yayınlanan 2011 yılı faaliyet raporunun, Stratejik Amaçlar ve
Hedefler kısmında da yer almaktadır. İkincil mevzuatın yürürlük
tarihinden bugüne kadar yaşanan her gelişme, yeni bir yasal
düzenlemenin alt yapısını hazırladı ve bu sebeple, her bir olay
karşısında hazırlanmış çok sayıda Kurul Kararı ve fazlasıyla yönetmelik yayınlanması durumu, bu zorlu sürecin doğası gereği
oluştu. Neticede, karmaşık sayılabilecek yasal bir mevzuatın
varlığından söz edilebilir. Nitekim bu durumu Denetim Otoritesi de kabul etmekte ve buna ilişkin hedefler oluşturmaktadır.
EPDK’nın mevzuatı sadeleştirmeye ve uygulanabilirliğinin artırılmasına yönelik çalışmalarını, düzenleyici etki analizi prensipleri çerçevesinde gerçekleştirmek konusunda hedef belirlemiş
durumdadır. Sözü edilen prensipler ışığında yapılacak çalışmaların, sadece 2 Nisan 2007 tarih ve 2007/6 sayılı Başbakanlık genelgesindeki, Düzenleyici Etki Analiz raporunun hazırlanmasına yönelik DEA Rehberi doğrultusunda değil, bunun ötesinde,
yeni Türk Ticaret Kanunu’muz, yeni Borçlar Kanunu’muz ve İcra
İflas Kanunu’muzdaki yeni ve modern sistemlere yönelik değişiklikler gözetilerek, dünyadaki ve ülkemizdeki en son ticari,
sosyal ve kültürel gelişmeler sürece dahil edilerek yapılmasının
isabetli ve kalıcı olacağını söylemem mümkündür.
Akaryakıt sektöründeki cezalar da gündemin
önemli maddelerinden biri olarak görünüyor. Sizce cezalar öldürücü boyutta mı? Denge nasıl sağlanabilir?
Sektörün en önemli sorunlarından birisi suç ve cezalar arasında uygun ve adil bir oranın bulunup bulunmaması sorunudur.
5015 sayılı kanunun, İdari Para Cezaları ve İdari Yaptırımlar
başlıklı bölümlerinin, İdare Hukuku ilkelerinin yanı sıra, Ceza
Hukuku ilkeleri ile yorumlamanın adil ve isabetli olacağını
düşünmekteyim. Bilindiği üzere, Ceza Hukuku’nun en temel
prensiplerinden birisi “suçta ve cezada kanunilik ilkesidir” bunun yanı sıra, bu hükümlerin uygulanmasında kıyas yapılamayacağı ve kıyasa yol açacak biçimde geniş yorumlanamayacağı
ilkesi benimsenmiştir. Bu prensipler ışığında, ceza uygulamaları
ihdas edilirken, zaman zaman kıyas yönteminin uygulandığı,
suç ve ceza arasında adalete uygun bir oranın yakalanamadığı
hissiyatını yaşamaktayız. Örneğin, bir dağıtım firmasının, bayisi
için kurumsal kimlik çalışmasını tamamlamamış olması halinde
uygulanan idari para cezası 308.194 TL. olup, bu cezanın suç ile
mütenasip olmadığı, caydırıcılık boyutunun ötesinde, öldürücü
boyutta olduğu açıktır. Üstelik bu ceza; uluslararası sermaye
destekli devasa yapıdaki dağıtıcılar için aynı şekilde uygulanması gerektiği gibi, yerel sermaye ile kurulmuş, daha küçük
yapıdaki dağıtım firmaları için de aynıdır. Denetimler en etkin
şekilde yapılmalı, ancak cezalar da dengeli şekilde verilmelidir. Bunun için yeni bir çalışma yapılmalı, yapılacak yeni yasal
düzenlemede, cezalara özel olarak; genel, çerçeve ifadelerden ve sınırsız takdir hakkı sağlayan düzenlemelerden ziyade,
daha spesifik, sektöre ilişkin teknik detayları daha fazla içeren
düzenlemelere gidilmeli, daha da önemlisi, sektörde faaliyet
halindeki tüm aktörler için; 4054 sayılı Rekabetin Korunması
Hakkında Kanun’da izlenen yöntem ile paralel olarak, maktu
ve nispi idari para cezaları ihdas edilmeli, her bir şirketin mali
gücü doğrultusunda, yıllık gayri safi gelirleri baz alınarak ceza
uygulaması yapılacağı yeni düzenlemelerde yer almalıdır.
İntifa süreci olarak da bilinen 18 Eylül süreci, hukuksal anlamda da önemli bir süreçti. 18 Eylül
2015’te benzer bir süreç yaşanacağını düşünüyor
musunuz?
İntifaların sınırlanması sektörde devrim niteliğinde bir karardı. Bu durumu bir dönemin sonu, yepyeni bir dönemin başlangıcı olarak görülmeli diye düşünmekteyim. Rekabete daha
yakın bir Petrol piyasası kısmen oluştu, pazar payı daha küçük
dağıtım firmaları için intifa ve kira sözleşmeleri için yaratılacak
birtakım avantajlar eşit olmayanlar arasında adilane bir dengenin sağlanmasına da hizmet edecek ve gerçek anlamda haksız
rekabetin bu suretle önlenebileceğini düşünmekteyiz. 18 Eylül
2015’te hem dağıtıcılar hem de bayiler açısından daha bilinçli
ve sakin geçeceğini, ancak sektörde rekabet ortamının devam
edeceğini, yatırım bedellerinin daha rasyonel olacağını tahmin
etmekteyim.
Son olarak eklemek istedikleriniz?
Petrol piyasasının önümüzdeki dönemde daha fazla istikrara
kavuşarak, yatırımcıların yatırımlarına devam etmesini, yasal mevzuatın uygulanabilirliğinin artması ve hukuka uygun,
adilane denetimlerin sürmesini, ihlallerin azalmasını temenni
eder, sektördeki herkese saygılarımı sunarım.
11
bayi
Hizmete açıldığınız günden bu yana satışlar
anlamında nasıl bir dönem yaşıyorsunuz?
RÖPORTAJ
Şubat ayında faaliyete geçmemize karşın, gerek mimari anlamda bölgedeki istasyonlara göre dikkat çekmemiz, gerekse kaliteli akaryakıtı rekabetçi fiyatlarla müşterilerimize sunmamız nedeniyle pozitif trendle büyüyen bir satış grafiğini
yakalamış durumdayız. Bunun yanı sıra pazar günleri yaptığımız halk günleri ve giderek artan toptan satışlarımız da
ciro rakamlarımıza olumlu yönde yansımakta. Önümüzdeki
dönemde mevsimsel olarak tarım makinelerinin kullanımının artmasını da satışlarımıza çok olumlu katkı yapacağını
düşünüyorum.
Halil ÇELİK
Özçelik Petrol
Petroturk’ün de
desteği ile müşterilerimize bölgedeki
en rekabetçi fiyatları kaliteli akaryakıt ile birlikte
sunmaktayız.
Sektörle nihai kullanıcı ile bayi arasındaki en
önemli köprünün ön saha personelleri olduğu
bilinmektedir. Sizin ön saha personeli kriterleriniz nelerdir? İşe alım sürecinde nasıl bir prosedür uyguluyorsunuz? İstasyonunuzda kaç
kişiyi istihdam ediyorsunuz?
ÖZÇELİK PETROL
Bize kendinizden ve iş yaşamınızdan bahseder
misiniz?
İngiltere’de; ekonomi üzerine London School of Economics’de
lisans, Cambridge University’de yüksek lisans derecemi aldıktan sonra, Türkiye’de aile şirketimizde çalışmaya başladım. İki senelik süre içerisinde mermer biriminde hem bitmiş ürün hem de mermer ocaklarımızdan blok ihracatı için
daha çok satış odaklı faaliyetlerde bulundum. Aynı zamanda
mermer sektöründeki meslektaşlarımıza ocaklarda kullanmak üzere toptan motorin satış faaliyetlerinde de bulundum (seyyar bayilik lisansı ile). Daha sonra dört yıl boyunca
Akbank - Hazine İş Birimi’nde çeşitli bölümlerde çalıştıktan
sonra Nisan 2012’de tekrar aile şirketimiz bünyesinde MuhaTFCF'ƌOBOTWF#FO[ƌOMƌLCƌSƌNMFSƌOEFÎBM‘ǵNBZBCBǵMBE‘N
Müşteri portföyünüzden ve verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz? Müşteri memnuniyeti kapsamında Pertoturk bayisi olarak ne tür
çalışmalar gerçekleştiriyorsunuz?
Akaryakıt istasyonumuz; lokasyon itibariyle tarımsal bölgenin içerisinde kalması nedeniyle, başlıca müşterilerimiz çiftçilerden oluşmakta. Kendilerine hem istasyonumuzdan hem
de kendi depolarına teslim olmak üzere hizmet vermekteyiz.
Müşteri memnuniyeti açısından istasyonumuzda bekleme
süresini minimumda tutmaya azami gayret göstermekteyiz.
12
Bunun yanında Petroturk’ün de desteği ile müşterilerimize
bölgedeki en rekabetçi fiyatları kaliteli akaryakıt ile birlikte
sunmaktayız. Her pazar yaptığımız halk günlerinde daha da
düşük fiyat politikası ile bölgede akaryakıt fiyatları konusunda takip edilen bir istasyon halini aldık. Ayrıca, Petroturk ile
beraber Ziraat Bankası’nın Başakkart uygulaması ile tarımla
uğraşan kişilere altı ay vade imkanı sunmamız da müşteriler
tarafından memnuniyetle karşılandı.
İstasyonumuzda şu anda yedi kişi istihdam etmekteyiz. İşe
alımda öncelikle daha önce bu konuda tecrübeli kişileri tercih ediyoruz. Ön saha personelimizin temiz, bakımlı ve güleryüzlü olmasına da özen gösteriyoruz. Sorumlu personelimizin müşteri memnuniyetini ön planda tutmasına gayret
gösteriyoruz. Ayrıca tarımsal alanda hizmet verdiğimizden E
sınıfı vasıta ehliyeti mecburi olmasa da işe alımlarda öncelik
nedeni oluşturuyor. Tüm çalışanlarımızı, işe almadan önce
anlaşmalı psikoloğumuza göndererek kişilik analizi yaptırıyoruz.
Gün geçtikçe istasyon marketleri önem kazanıyor. Sizin istasyonlarınızdaki market uygulamalarınız hakkında bilgi verir misiniz? Marketin faaliyetleriniz içindeki yeri ve önemi nedir?
Bölge itibari ile büyük zincir marketlerin yakında bulunmamasından dolayı marketimiz müşteri açısından önem kazanıyor. Bu nedenle alışılmışın dışında ürün yelpazemizi geniş
tutarak tüm temel ihtiyaçlara cevap vermeye çalışıyoruz.
Yakın zamanda marketten kömür satışına da başlamayı düşünmekteyiz.
Faaliyet gösterdiğiniz şehirdeki istasyon sayısı hakkında bilgi verir misiniz? Bulunduğunuz
bölgenin nüfusu ve sosyo - ekonomik yapısı
dikkate alındığında sizce bu sayı az mı fazla mı?
Halihazırda Aydın - Koçarlı - Söke hattı üzerinde çok fazla
istasyon olmasa da şu anda bile inşaatı devam eden iki istasyon bulunmakta. Bunun yanı sıra Söke ve Aydın’da birçok
istasyon bulunmakta. Ancak istasyon sayısının fazla olması
bizi korkutmamakta ve bu şartların bilincinde olarak yakın
geçmişte istasyonumuzu faaliyete geçirmiş bulunmaktayız.
Biz Petroturk’ün de desteği ile yüksek müşteri memnuniyeti
ve rekabetçi fiyatlarımızla yüksek bir pazar payı hedeflemekteyiz. Bunu başaracağımıza inanıyoruz.
Bir akaryakıt bayisi olarak bölgenizde yaşadığınız en büyük sorunları anlatır mısınız? Bunların
giderilmesi için çözüm önerileriniz nelerdir?
Bir bayi olarak yaşadığımız en büyük sıkıntıların başında
akaryakıt üzerindeki vergi yükünün çok ağır olmasını sayabilirim. Bu da bizim satışlarımızı olumsuz etkilemektedir. Devletin tarımsal amaçlı kullanılan akaryakıt desteğini artırması
gerektiğini düşünüyoruz.
Dağıtıcı olarak Petroturk’ü seçmenizin nedenleri nelerdir?
Petroturk’ü seçmekteki en önemli nedenimiz, bize standart
bir bayi olarak değil, gerçek bir iş ortağı gözüyle yaklaşması
oldu. Bunun yanında kaliteli akaryakıtı uygun fiyatlarla bize
sağlaması ve her türlü konuda özellikle istasyon konusunda
yeni tecrübe kazanan bizleri desteklemesi de önemli idi.
Son dönemde akaryakıt fiyatlarına gelen indirimler istasyon satışlarını ne ölçüde etkiledi?
Akaryakıt fiyatlarının dalgalanması, tabi ki de satışları etkilemekte. Ancak, sizin de bildiğiniz gibi fiyatların üzerindeki
ağır vergi yükünün sabit olması nedeniyle bu dalgalanmalar, fiyatlarda yüzdesel olarak küçük sayılabilecek değişikler
ZBQNBLUB'ƌZBUEBMHBMBONBMBS‘LPOVTVOEBCƌ[ƌNCƌSBWBOtajımız da, müşterilerimizin akaryakıt tüketiminin daha çok
tarımsal amaçlı olması ve bu nedenle tüketimin fiyat elastikiyetinin düşük olmasıdır.
İş hayatınızın dışında nasıl bir yaşamınız var?
Uğraştığınız hobilerden bahseder misiniz?
'ƌOBOTBM QƌZBTBMBS‘O EàOZB à[FSƌOEF TBBU ÎBM‘ǵNBT‘ OFdeniyle, fiilen iş başında olmasam da devamlı takip halinde
oluyorum. Bunun dışında yorucu bir günün ardından dostlarımla keyifli bir sohbet ortamı yaratan yemekleri tercih
FEƌZPSVN'‘STBUCVMBCƌMEƌLÎFTFZBIBUFUNFZƌWFÚ[FMMƌLMFEF
farklı sahillerde konaklamayı tercih ediyorum.
13
departman
tabakatlar sağlanmaktadır. Otomasyon sistemi olmadan böyle bir kontrol mekanizması
oluşturmak neredeyse imkansız olurdu.
RÖPORTAJ
Erkan ÖZDEMIR
Petroturk Bilgi İşlem
Müdürü
Otomasyon sistemine alışan, sistemi
verimli kullanmasını
öğrenen bayilerin işi
kolaylaşmaktadır.
Özellikle stokları
kontrol altına alma
zorlukları ortadan
kalkıyor, anlık stok
takibi yapılabiliyor.
BATOM
(BAYİ TEKNİK OPERASYON MERKEZİ)
Öncelikle bize kendinizden bahsedebilir misiniz? Ne kadar süredir akaryakıt sektöründe faaliyet gösteriyorsunuz?
2003 yılında Mersin Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden, 2009 İşletme Yüksek Lisans programından mezun
oldum ve birçok yazılım firmasında çalıştım. 2006 yılından itibaren akaryakıt sektöründe bilgi işlem müdürlüğü görevini
yürütüyorum. Petroturk ailesine Temmuz 2012 tarihinde katıldım.
Otomasyon sistemlerinin genel işleyişi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Otomasyon sisteminin kurulma amacı zaten bütün petrol piyasasını kontrol altında tutmaya yönelik olduğu için sistem
bütün hareketleri görmek istiyor. Sistemin bu şekilde yürümesi istendiği zaman, akaryakıtın bütün yolculukları takip ediliyor. Akaryakıtın dağıtıcı firma tarafından alınması, bayilere satılması, bayinin yaptığı bütün satışlar ve tankındaki akaryakıt
miktarı gibi bütün hareketler kontrol altında tutuluyor. Otomasyon sistemi bütün bu akaryakıt hareketlerini kontrol ve kayıt
altında tutan sistemdir.
Kaçak akaryakıt satışının önlenmesi konusunda otomasyon sistemlerinin öneminden bahsedebilir misiniz?
Otomasyon sisteminin kurulma amacı, kayıt dışı akaryakıt ile mücadele etmektir ve zorunlu hale getirilmiştir. Otomasyon sistemi sayesinde bayinin tankında gerçekleşen tüm hareketler görünmekte ve bu hareketler dağıtıcı firmadan aldığı
akaryakıt faturaları ile karşılaştırılmaktadır. Sadece anlık tank hareketleri değil, pompadan yapılan anlık satış hareketleri ve
stoklar da karşılaştırılmaktadır. Bu sayede, çift kontrol yapılarak bayinin kayıt dışı akaryakıt kullanıp kullanmadığı hemen
tespit edilebilmektedir. Ayrıca, bütün bu veriler hem otomatik olarak, hem de bildirim yoluyla EPDK’ya bildirilmekte ve mu-
14
Bayilerinizin otomasyon sistemleriyle ilgili görüşleri nelerdir? Sistemin işleyişi konusunda bayilerinizin önerileri mevcut mu?
Genel olarak bayiler otomasyon sisteminden
memnuniyet duymaktadırlar. Çünkü işini dürüst yapan bir bayinin bütün istasyonu kontrol altında olmaktadır. Otomasyon sistemine
alışan, sistemi verimli kullanmasını öğrenen
bayilerin işi kolaylaşmaktadır. Özellikle stokları kontrol altına alma zorlukları ortadan
kalkıyor, anlık stok takibi yapılabiliyor. Ayrıca,
vardiya işlemlerinde büyük kolaylık sağlayarak pompacıların işlerini kolaylaştırabiliyor.
Otomasyon sistemi sürekli gelişmekte, her geçen gün daha mükemmel hale gelmektedir. Bu
gelişim sürecinde bayilerin önerilerinin çok büyük faydası olmuş ve olacaktır. Herhangi bir
aksaklık veya yeni bir ihtiyacın oluşmasını belirleyenler bayilerdir.
Petroturk olarak otomasyon sisteminin işleyişi ile ilgili, bayilerinize ne
gibi eğitimler veriyorsunuz?
Biz, Petroturk olarak otomasyon sistemine çok büyük önem vermekteyiz. Bu sistemin işleyişi
ile ilgili sekiz çalışanımızla işleri yürütmekteyiz ve bu konuda, oldukça titiz davranmaktayız.
Otomasyon sistemleri ile ilgili bayileri bilgilendirmekte, kullanım ile ilgili DVD ve sunumlar
hazırlamaktayız. Ayrıca düzenli aralıklarla gerçekleştirilen bayi toplantılarında da eğitici çalışmalar yapmaktayız. Bayilerin sistemi tanımalarını ve verimli bir şekilde kullanmalarını teşvik
ediyoruz. Bu sayede oluşabilecek kullanıcı hatalarının da önüne geçmiş oluyoruz.
Otomasyon sistemlerinde kullanıcı kaynaklı oluşan hatalar ve bu hataların giderilme yollarından bahsedebilir misiniz?
Otomasyon sistemlerinde kullanıcı kaynaklı hatalara sık rastlanmaz. Sistem, büyük oranda otomatik çalıştığı için kullanıcılar dışarıdan fazla müdahale edemezler. Ancak, otomasyon
sisteminin çalışmasına engel olabilecek elektriksel ve iletişim
kopukluğu sorununa karşı gerekli tedbirlerin alınması birçok
hatanın önüne geçecektir.
Otomasyon sisteminin işleyişi konusunda herhangi bir arıza ile karşılaşıldığında bayilerin
neler yapması gerekiyor?
Otomasyon sisteminin sürekliliği çok önemlidir. Arızaların
derhal giderilip sistemin çalışması sağlanmalıdır. Petroturk
bünyesinde kurduğumuz BATOM (Bayi Teknik Operasyon
Merkezi) birimi otomasyon sisteminin sürekliliğini sağlamak
için kuruldu. EPDK, otomasyon sisteminin sürekliliği dağıtım firmasının sorumluluğuna verildiğinden, arızalarla da bire bir
ilgileniyoruz. Yeni çıkan yasaya göre 96 saat (4 gün) içinde oluşan arıza düzeltilmediği takdirde cezaya maruz kalınabilinecek. Bayilerimiz, oluşabilecek arıza durumlarında öncelikli olarak bildirimde bulunacaklar. Konularında uzman olan arkadaşlarımız arızaların çoğuna müdahale edebilmektedirler. Gerekirse otomasyon firmalarından arıza kaydı açarak gerekli
yönlendirmeleri sağlamaktadırlar.
15
bayi
nellerdir. Bu personeller kılık kıyafetiyle, güler yüzüyle müşteriye hizmet verirse memnuniyet sağlanabilir. Dolayısıyla
RÖPORTAJ
böyle bir seçimde özellikle eğitim almaya açık kişiler arasından seçimlerimizi yapıyoruz ki, gerekli eğitimler verildikten
Mustafa YEŞİLYAPRAK
sonra personel müşteri odaklı olabilsin.
Adalı Petrol
İstasyonunuzda kaç kişiyi istihdam ediyorsunuz?
şürmektedir. Buna çözüm olarak ilgili kurum ve kuruluşların
Petroturk’ün bir
dağıtıcı firma olarak prensip sahibi
ve müşteri memnuniyeti odaklı
çalışması, tercih
sebebimiz olmuştur.
İstasyonda biri markette, üçü ön sahada, bir kişi muhasebe
denetimlerini artırması ve caydırıcı cezaların getirilmesiyle
departmanında ve bir kişi de yıkamada olmak üzere beş kişi
olabilir.
istihdam etmekteyim.
Gün geçtikçe istasyon marketleri önem kazanıyor. Sizin istasyonlarınızdaki market uygulamalarınız hakkında bilgi verir misiniz? Marketin
faaliyetleriniz içindeki yeri ve önemi nedir?
Dağıtıcı olarak, Petroturk’u seçmenizin nedenleri nelerdir?
Petroturk’ün bir dağıtıcı firma olarak prensip sahibi ve müşteri memnuniyeti odaklı çalışması tercih sebebimiz olmuştur.
Herhangi bir aksamada ya da bir müşteri problemi olduğun-
ADALI PETROL
Bize kendinizden ve iş yaşamınızdan bahseder
misiniz?
Hizmete açıldığınız günden bu yana satışlar anlamında nasıl bir dönem yaşıyorsunuz?
Adım Mustafa Yeşilyaprak, Adana doğumluyum ve Adana’da
ikamet etmekteyim. Karataş ilçesinde Ziraat Odası başkanlığı
yapmaktayım. Uzun zamandır akaryakıt sektöründe de faaliyet göstermekteyim. Karataş ilçesine yakın civarda akaryakıt
istasyonu işletmeciliği de yapıyorum. 2011 senesinde Petroturk bayi olarak faaliyet göstermeye başladım.
Rekabet her geçen gün artmaktadır. Gerek dağıtıcı firmalar
açısından gerekse istasyoncular açısından hiçbir şey eskisi
gibi değil. Rekabet nihai müşteri açısından büyük bir imkandır. Çünkü rekabet sayesinde üreticiler ve dağıtıcılar daha iyi
ve kaliteli hizmeti daha uygun fiyatlara üretip satmaktadırlar.
Daha eskilere baktığınız zaman ülkede 3-4 tane dağıtıcı firma
vardı ve daha kısıtlı sayıda istasyon vardı. Kurumlar bu gibi
firmalardan ihtiyaçlarını karşılayabiliyorlardı ve üstelik de fiyatlar el yakan cinstendi. Günümüz koşullarında rekabetin
BSUNBT‘ZMB ǵBSUMBS OƌIBƌ UàLFUƌDƌOƌO MFIƌOF EÚONàǵUàS 'BLBU
genel olarak bakıldığında haksız rekabetin artış gösterdiği ve
yakıtın mal edilen fiyatın altında istasyonlarda satılması ve
madeni yağın yakıt olarak satılması işini düzgün yapan istasyoncunun işini sekteye uğrattığı bir gerçektir.
Müşteri portföyünüzden ve verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz? Müşteri memnuniyeti
kapsamında Petroturk bayisi olarak ne tür çalışmalar gerçekleştiriyorsunuz?
Karataş bölgesi daha çok tarım ve ziraat alanlarıyla geçimini
sağlamaktadır. Dolayısıyla müşteri profilimiz bu sektörlerde
olan insanlardan oluşmaktadır. İstasyonumuzda market ve
yıkama servisleri de verilmektedir. Gelen müşteri yakıtını aldıktan sonra hem market ihtiyacını gidermekte hem de aracını temizleyebilmektedir. Gelen her müşterimize ‘’en değerli
müşterimiz sizsiniz’’ anlayışıyla hizmet vermekteyiz. Çünkü
her müşteri değerlidir. Güler yüz, alaka ve temiz akaryakıt
gibi hususlara önem veriyoruz; çünkü bu kavramlar beraberinde müşteri memnuniyetini de getirmektedir.
16
Başında da söylediğim gibi hiçbir şey eskisi gibi değil. Müş-
da firma derhal devreye girerek sorunun çözümünde bayile-
teri istasyona geldiğinde sadece yakıt alıp çıkmıyor. Market-
rine yardımcı olmaktadır. Bunun yanı sıra benimsemiş oldu-
ten anlık ihtiyaçlarını da gidermek istiyor. Dolayısıyla müşteri
ğu ‘’Temiz akaryakıt, kaliteli hizmet’’ anlayışı da Petroturk’ü
ihtiyaçlarını karşılamak anlamında market mutlaka olmalı.
tercih sebeplerimizdendir.
Market içerisinde müşteri talepleri doğrultusunda bir ürün
yelpazesi oluşturulmalı diye düşünüyoruz.
Bir akaryakıt bayisi olarak bölgenizde yaşadığınız en büyük sorunları anlatır mısınız? Bunları
giderilmesi için çözüm önerileriniz nelerdir?
Akaryakıt fiyatlarına gelen ÖTV artışıyla ilgili
ne düşünüyorsunuz?
Gelen bu ÖTV artışı ürün fiyatını yükseltmesi nedeniyle satışlarda bir düşüş meydana getirmiştir. İnsanlar eskiye nazaran
daha kısıtlı tüketime gitmeye başlamışlardır. Bu ÖTV artışının
Sadece benim değil tüm bayilerin ortak sorunu bazı istasyon-
ülke ekonomisine bir katkıda bulunacağını da düşünmüyo-
larda yapılan kayıt dışı satışların olması ve ürünlerin maliyet
rum.
fiyatının altında satılabilmesidir. Diğer bir husus ise madeni
yağ satışının halen devam ediyor olmasıdır. Bu unsurlar haksız rekabete neden olduğundan bizleri de zor duruma dü-
İş hayatınızın dışında nasıl bir yaşamınız var?
Uğraştığınız hobilerden bahseder misiniz?
Benim istasyonculuk dışında
uğraştığım başka iş kolları da
var. Örneğin, Karataş ilçesinde
Ziraat Odası başkanlığı yapmaktayım ve yine aynı ilçede bir otel
işletmeciliği de yapmaktayım.
Dolayısıyla fazla bir boş vaktim
kalmıyor, ama mümkün olduğu
Sektörle nihai kullanıcı ile bayi arasındaki en
önemli köprü ön saha personelleri. Sizin ön
saha personeli kriterleriniz neler? İşe alım sürecinde nasıl bir prosedür uyguluyorsunuz?
kadar kalan vaktimi aileme ayırmaya çalışıyorum.
Saha personeli bizce hem istasyonu hem de dağıtıcı firmayı
temsil eden ve müşteriyle bire bir temas halinde olan perso-
17
sponsorluk
OFFSHORE ŞAMPİYONASININ
GÖRKEMLİ SEZON KAPANIŞI
2012 yılı boyunca altı ilde toplam 14 yarış ile sezonu
tamamlayan 2012 Işıklar Dünya Offshore 225 Şampiyonası sonunda görkemli bir tören ile takımlara kupaları
verildi. Genel klasmanda 2635 puanla birinci olan takım
88 EcimenCosmetics’i 1633 puanla sezonu tamamlayan
Beşiktaş-Miele takımı takip etti. Üçüncülüğü ise 1603 puanla 2 YKM Sport takımı elde etti. Dereceye giren takımlara World Offshore’un Resmi Zaman Sponsor’uEdox’un
5àSLƌZF%ƌTUSƌCàUÚSà.FZ4BBU(FOFM.àEàSà'BUƌI:Bman tarafından Class 1 için özel tasarlanan saatler hediye edildi.
Ödül töreni ile birlikte erken yılbaşı kutlaması da yapılan
geceye Rıza – Naz Işık, Ünhan - Şeyda Atadeniz, Tolga
Savacı, Nermin Bezmen, Neslihan Kozanoğlu, Başar Kozanoğlu, Saruhan - Rahşan Tan, Melisa Çakarlar, Turgay
Sancaktaroğlu, Şahika Ercümen, takımlar ve sponsorMBS‘O ZBO‘ T‘SB (FMƌǵNFLUF 0MBO 4QPS #SBOǵMBS‘ 'FEFSBTyonu üyeleri ve protokolü ve UIM komiserleri de katıldı.
Davetlilerle özel olarak ilgilenen Portaxe’ın sahibi Lütfü
Sapmaz offshore ailesi ile birlikte olmaktan mutluluk
duyduğunu söyledi.
Minik Sporcular da Ödüllerini Aldı
I
şıklar Holding ana sponsorluğunda gerçekleşen şampiyonanın ödül töreninde,
dünya şampiyonluk kupasını 88 Ecimen Cosmetics ile yarışan Alpay Akdilek - Kerem Tuncer ikilisi dördüncü kez almış oldu. Şampiyonanın ikincisi Beşiktaş - Miele
takımı ile Murat Leki - Tuğberk Uca - Orçun Tufan, üçüncüsü ise 2 YKM Sport ile Saruhan Tan - Kerim Zorlu - Cengiz Cennetoğlu oldu.
İstanbul Offshore Kulübü tarafından Van Edremit Su
Sporları Merkezi’nde bu yıl ‘Suyun Genç Yıldızları’ sloHBO‘ZMB ZBǵ BSBT‘ HFOÎMFSƌO LBU‘M‘N‘ ƌMF 'PSNVMB
'VUVSF 5àSLƌZF ƵBNQƌZPOBT‘ Eà[FOMFOEƌ 5àSLƌZFEF ƌML
defa gerçekleşen şampiyonada dereceye giren sporcular Ağustos 2012’de Çek Cumhuriyeti’nin başkenti
1SBHEBàMLFNƌ[ƌUFNTƌMFUUƌMFS6*.%àOZB'PSNVMB'Vture Şampiyonası’na ilk kez katılan Türk Milli Takımı, 11
farklı ülkenin toplam 70 sporcusunun mücadele ettiği
şampiyonada, zorlu rakiplerinin arasından dünya yedinciliği ile Türkiye’ye döndü. Gecede dereceye giren minik
sporculara da ödülleri verildi. 8 yaşındaki Taha Kalkan,
11 yaşındaki Emircan İş, 12 yaşındaki Baran Caner, 14
yaşındaki Baran Enterili ve 16 yaşındaki Hakan Akdeniz
adına ödüllerini Sait Gürer aldı.
Ödül töreninde açılış konuşmasını yapan İstanbul
Offshore Kulübü Başkanı Uğur Işık, sezon boyunca
gösterdikleri performans ve başarıdan ötürü bütün
takımlara, DESSAT ekibine, ayrıca desteklerinden
ötürü tüm sponsorlara teşekkür etti.
18
19
sponsorluk
2012 Yarış Sezonunun “EN”leri
Yarış sezonu boyunca organizasyona destek olan sponsorlara plaketleri verildi. Dünya Offshore 225 Şampiyonası
Ana Sponsoru Işıklar Holding adına Rıza Işık, Resmi Televizyon Sponsoru Show TV ve Program Sponsoru SkyTurk360
adına Zeynep K.Gönenç, , Resmi Radyo Sponsoru NumbeS0OF'NBE‘OB$FN"LHàO3FTNƌ6MBǵ‘N4QPOTPSTV"OBdolu Jet adına Gözde Kurak, Resmi Zaman Sponsoru Edox
BE‘OB'BUƌI:BNBO3FTNƌ:BL‘U4QPOTPSV1FUSP5VSLBE‘OB
Nafi Ağaoğlu, Medya Sponsoru CMS adına ÜnhanAtadeniz, Resmi Dergi Sponsoru Powerboat&Yachts Magazine
adına Selda Uğurludural, Tekne Bakım Sponsoru Sonax
adına Turgut Yüksekdağ, Kıyafet Sponsoru Ravelli adına
Selim Sayılgan, Ziyafet Sponsoru Portaxe adına Lütfü Sapmaz, Resmi Şampiyona Sponsoru Allfett adına Ali Edizer,
Exitadına Nalan Turanal, Mer Denizcilik adına Ergin Tırpan,
Safter adına Ayhan Safter, Yatırım Barter adına Salih Demir,
ProcoGroup adına Tusan Boroğlu ve SifJCB adına Cüneyt
Divriş plaketlerini aldılar.
Gecenin sonunda dereceye giren takımların yanında
farklı kategorilerde verilen özel ödüller de
sahiplerini buldu.
En İyi Giyinen Takım
: Efe Project Mitsubishi Electric
En İyi Hazırlanan Takım : Eci Men Cosmetics
En Çalışkan Takım
: Ykm Sport
En İyi Takım Menejeri
: Alen Avadan
En İyi Gelişen Takım
: Polimersan
En İstikrarlı Takım
: Beşiktaş Miele
Motor Üreticileri Birincisi : Evinrude
Tekne Üreticileri Birincisi : YukaYacht
Yılın Destekçisi
: Sayın Cengiz Duyar
:‘M‘O&O'FEBLBS"OOFTƌ 4BZ‘O%ƌMFL½[FSLBO:FOƌHàM
20
bayi
Sektörle nihai kullanıcı ile
bayi arasındaki en önemli
köprü ön saha personelleridir. Sizin ön saha personeli kriterleriniz neler?
İşe alım sürecinde nasıl
bir prosedür uyguluyorsunuz?
RÖPORTAJ
Celal BALCI
Balcılar Petrol
Petroturk’ü tercih ederek çalışmaya başlamamızın amacı;
Petroturk’ün
“Kaliteli hizmet,
temiz akaryakıt“
ilkesini benimseyip
ve bu ilkeden sapmaması olmuştur.
Bir istasyon için bizce en önemli
personel ön saha personelleridir.
Çünkü, ön saha personeli şirketi
temsil etmektedir. İşe alım sürecinde, bu işi kendine meslek
edinmiş ve eğitim almaya açık
adaylar arasından seçim yapmaktayız. Ön saha elemanı gerek kılık
kıyafetiyle gerekse davranışlarıyla bir fark yaratmalıdır.
BALCILAR PETROL
İstasyonunuzda kaç kişiyi istihdam ediyorsunuz?
Dağıtıcı olarak Petroturk’u seçmenizin nedenleri nelerdir?
İstasyonda toplam 10 kişiyi istihdam ediyoruz. Çünkü per-
Bildiğiniz gibi piyasada çok sayıda dağıtıcı firma bulunmaktadır. Bunlar arasından bir seçim yapmak iyi bir analiz ve araştırma süreci gerekmektedir. 2007 yılında Petroturk’ü tercih
ederek çalışmaya başlamamızın amacı Petroturk’ün “Kaliteli
hizmet, temiz akaryakıt“ ilkesini benimseyip ve bu ilkeden
sapmaması olmuştur. Bunun yanı sıra Petroturk sürekli kendini yenileyen ve büyüyen bir firmadır. Mersin’de faaliyete
geçirilen dolum tesisleri ve Afyon’da inşaatına başlanılan
ikinci dolum tesisi bu firmanın büyüdüğüne en güzel örnektir. Ayrıca, yıllarca müşterilerimizden sattığımız akaryakıtla
ilgili hep olumlu tepkiler alıyoruz. Bunlar Petroturk’ü tercih
sebeplerimizi oluşturmaktadır.
sonel sayısı yeterli olmalıdır ki, iş düzgün olsun ve müşteri
beklemesin.
Bize kendinizden ve iş yaşamınızdan bahseder
misiniz?
Adım, Celal Balcı. 1968 Kahramanmaraş Ilıca doğumluyum.
1968’den bu yana Ilıca Beldesi’nde ikamet etmekteyim. 1990
yılından beri de bu sektördeyim ve tüm zorluklarına rağmen
işimi severek yapıyorum. İstasyonda yalnız değilim. Bu işi
kardeşlerimle birlikte yürütmekteyiz ve 2007 yılından itibaren de Petroturk ile çalışmaktayız.
Müşteri portföyünüzden ve verdiğiniz hizmetlerden bahseder misiniz? Müşteri memnuniyeti kapsamında Petroturk bayisi olarak ne tür
çalışmalar gerçekleştiriyorsunuz?
Müşteri memnuniyeti bizim önem verdiğimiz konuların
başında gelir. Müşteri ilgiden ve hizmetten memnun kaldığı sürece bizlerin sadık müşterisidir. Müşteri memnuniyeti
konusunun içinde sadece temiz akaryakıt anlayışı bulunmamaktadır. Zaten gerek müşteriler, gerekse bizler yakıtın
temiz ve kaliteli oluğunu bildiğimiz için Petroturk markasıyla çalışmaktayız. Ancak bu yeterli değildir. Gelen müşterileri
güler yüzle karşılamak, samimiyet ve ilgi gibi konular müşteri memnuniyetini oluşturmaktadır. Bu anlamda iş daha
çok ön saha personellerine düşmektedir. Beldemizin adını
Türkiye’ye tanıtan kaplıcalarımız bulunmaktadır. Bu kaplıca-
22
lardan faydalanmak isteyen misafirlerimize de ayrıca otelcilik hizmeti de vermekteyiz. İstasyona gelen müşterilerimize
sahamız içerisinde lastik tamir ve değişimi, yıkama, market
hizmeti sunmaktayız.
Hizmete açıldığınız günden bu yana satışlar
anlamında nasıl bir dönem yaşıyorsunuz?
Müşterilerimize ilk faaliyete geçtiğimiz günden bu güne
kadar kaliteli akaryakıt, uygun fiyat ve güler yüzümüzü hiç
eksik etmedik. Dolayısıyla var olan müşteri portföyümüz zamanla arttı. İstasyonculuk anlamında müşteri ihtiyaçlarını
karşılayamayan ve kötü akaryakıt satan kişiler ve istasyonlar
zamanla elenmiştir ve elenmeye devam etmektedir. Balcılar
Petrol olarak ne olursa olsun rekabetin kaliteyi artırdığına
inanıyoruz. Ve bunun hem müşterinin, hem de sektörün lehine olduğunu düşünüyoruz ve rekabeti dürüstçe yaparak
satış hacmimizi genişletmeye çalışıyoruz. Buna örnek olarak
şu an var olan idari binamızın kullanışlı olmasına rağmen
müşterimize istasyonumuzun daha güzel görünmesi adına
bu binayı yıkıp yerine yenisini yapmayı düşünüyoruz. İstasyonumuz 24 saat çalışmaktadır. Gelen müşteri anlık ihtiyaçlarının tümünü karşılayabilmektedir. İstasyon sahası içerisinde lastik tamiri, lastik değişimi, yıkama ve market hizmetleri
mevcuttur. “Balcılar Petrol” olarak ihtiyaç ve talepler doğrultusunda kendimizi yenilemekteyiz.
Gün geçtikçe istasyon marketleri önem kazanıyor. Sizin istasyonlarınızdaki market uygulamalarınız hakkında bilgi verir misiniz? Marketin faaliyetleriniz içindeki yeri ve önemi nedir?
Marketler, istasyon için olmazsa olmaz unsurlarındandır.
Müşteri istasyona girdiğinde genelde market alışverişi de
yapar. Hatta bazen yakıt almaz ama market alış verişi yapar.
Ürün çeşitliliği olmalı, genel anlamda anlık tüketimi olan
mallarda çeşitliliğe gidilmeli diye düşünüyoruz.
Bir akaryakıt bayisi olarak bölgenizde yaşadığınız en büyük sorunları anlatır mısınız? Bunların
giderilmesi için çözüm önerileriniz nelerdir?
“Balcılar Petrol” olarak açılışımızdan bu yana hep dürüst ve ilkeli olmaya çalıştık. Ancak bölge olarak haksız rekabete maruz kalmaktayız. Bazı istasyonlarda yapılan kayıt dışı satışlarla ürün fiyatları, serbest piyasa fiyatının altında düşmektedir.
Bunun dışında madeni yağ satışının halen devam etmekte
olması, gerek bölge ekonomisine gerekse ülke ekonomisine darbe vurmaktadır; çünkü kayıt dışı satıştan kaynaklanan
vergi kaybı da küçümsenemez.
Akaryakıt fiyatlarına gelen ÖTV artışıyla ilgili
ne düşünüyorsunuz?
ÖTV zammı tüm nihai tüketicileri ve istasyoncuları olumsuz
yönde etkilemiştir. Satış hacminde bir daralmaya sebep olduğunu düşünüyoruz. Yapılan bu zamdan sonra istasyona gelip
deposunu dolduran müşteri daha kısıtlı tüketime gitmek zorunda kalmıştır.
İş hayatınızın dışında nasıl bir yaşamınız var?
Uğraştığınız hobilerden bahseder misiniz?
Ilıca beldesinde ayrıca otel ve pansiyon işletmeciliğinde de
bulunuyoruz. Kaplıcadan faydalanmak isteyen müşterilerimize bu şekilde konaklama hizmeti de vermekteyiz. İki adet
otelimiz mevcuttur ve 150 yatak kapasitesine sahiptir. Bunların dışında olan tüm boş vakitlerimi de aileme ayırmaktayım.
23
uzman
len evrakların saklanması ve gerektiğinde ibrazı gerekmektedir.
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NDA
SON DÜZENLEMELER
Tolga UYSAL
Öğretim Görevlisi
Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler
MYO Muhasebe ve Vergi Bölüm Başkanı,
SMMM
Yeni TTK 1535 madde
ve Ticari İşletme, Ticaret
Şirketleri, Kıymetli
Evrak, Taşıma İşleri,
Deniz Ticaret, Sigorta
Hukuku olmak üzere 6
kitaptan oluşmaktadır.
55 yıl sonra eski TTK yerini yeni TTK’ya 01.07.2012 tarihi itibariyle bırakmıştır. Resmi gazete’de yayınlandıktan yaklaşık 1,5 yıl sonra yürürlüğe giren yeni TTK aşırı, anlamsız ve
ağır vergi cezalarından dolayı yürürlüğe girmeden hemen
önce önemli değişikliklere uğramıştır. Mukabilinde halen
kanunla doğrudan ve dolaylı ilgili ikincil mevzuatlar yayınlanmaya devam etmektedir.
ru bilginin güvenilir, zamanlı ve açık olarak tüm ilgililere
sunulmasıdır. Yeni TTK’da yer alan düzenlemelerde çok
ağır cezai müeyyideler bulunmaktaydı yukarıda da bahsettiğim üzere yürürlüğe girmesinden hemen önce bu
yaptırımlarda önemli kabul edilebilecek yumuşatmalara
gidilmiştir. Yine de TTK içerisinde adli para cezaları yanı
sıra hem APC hem de hapis cezası öngörülmektedir.
Ülkemizde 800.000 civarında sermaye şirketi bulunmakla
beraber bunun da % 90’ı limited şirket ve bunlarında %
99’u aile şirketidir ve çoğunda da ortakların bir tanesi formalitedir yani kurumsal yapıdan uzak şirketlerdir. Özellikle
sermaye şirketlerinin yeni TTK’da yer alan düzenlemeleri
dikkate alarak işlem yapmaları cezai yaptırımlardan dolayı
gereklilik olmaktadır.
Adli Para Cezasının temel özelliği ödenmediği takdirde yargılamadan hapis cezasının söz konusu olmasıdır.
01 Temmuz 2012 tarihi ticari milattır. Yeni TTK, işletmeleri her şeyi düzenli kayıt altına alarak yapmaları hususunda zorunlu kurumsallaşmaya götürmektedir. Sermaye şirketi olarak (Limited, Anonim) faaliyetlerine devam
edenler bu tarihten itibaren şirket bünyelerinde muhasebe sistemlerini kurmak isteyeceklerdir. Çünkü limited şirketlerde şirket müdürüne, anonim şirketlerde ise yönetim
kurulu başkanına çok büyük sorumluluklar düşmektedir.
Bilişim, muhasebe, finansman, satın alma, yönetim birimleri küçük ya da büyük şirket içerisinde olması KAÇINILMAZDIR.
Temel felsefe sermaye şirketlerine ait gerçeğe uygun, doğ-
24
Yeni TTK ile ilgili bazı önemli hususlar ise aşağıda sıralanmıştır;
t)FN-ƌNƌUFE)FN"OPOƌNƵƌSLFUUFLLƌǵƌPMBSBLLVrulabilecek. Eş, kardeş, yakın arkadaş vb. gibi göstermelik
ortağa gerek kalmadı. Ancak en düşük sermaye limiti anaonim şirketlerde 100.000 TL, limited şirketlerde 10.000 TL
oldu.
t5ƌDBSƌCFMHFMFSEFEFǘƌǵƌLMƌLZBQ‘MNBT‘ÚOHÚSàMNFLUFdir. 'BUVSBHƌEFSNBLCV[VWCCFMHFMFSƌOà[FSƌOFƞǵMFUNFnin sicil numarası, ticaret ünvanı, merkezi, internet sitesi
adresi (kullanım zorunluluğu varsa) yer alacak.
Sadece düzenlenen belgelerin değil, işletmelerin yaptıkları türlü yazışmalarda da kağıtların üzerinde yukarıda
belirtilen hususların olması gerekmektedir. Eski belgeler
31.12.2013 tarihinde kadar kullanılabilecektir. Ayrıca ge-
t0SUBLMBSǵƌSLFUUFOCPSÎ
para alamayacak.
Anonim şirketlerde ortaklar; sermaye taahhüdünden doğan vadesi geçmiş
borçları
bulunmaması
ve şirketin serbest yedek
akçelerle birlikte karı,
geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olması
şartları dahilinde şirkete
borçlanabileceklerdir. Yönetim kurulu üyelerinin
üçüncü dereceye kadar
kan ve kayın hısımlarının şirkete nakit olarak borçlanmaları ise kesin olarak yasaklanmıştır. Limited şirketlerde; ortakların ve müdürlerin şirketten borçlanabilmesi, anonim
şirketlerle aynı şartlara tabidir.
a) Aktif büyüklüğü yüz elli milyon ve üstü Türk Lirası.
b) Yıllık net satış hasılatı iki yüz milyon ve üstü Türk Lirası.
c) Çalışan sayısı beş yüz ve üstü olması hallerinde.
Bağımsız denetime tabi olanlar 31.03.2013 tarihine kadar
bağımsız denetçi seçmek zorundalar.
t .VIBTFCF EFGUFSMFSƌOƌO EPǘSV WF TƌTUFNMƌ UVUVMNBT‘OEBO ZÚOFUƌN LVSVMV àZFMFSƌ WF NàEàSMFS TPSVNMVdur.
t.VIBTFCF%FGUFSMFSƌOƌOLBQBO‘ǵUBTEƌLƌTBEFDFZFWNƌZF WF ZÚOFUƌN LVSVMV LBSBS EFGUFSƌOƌ CBǘMBNBLMB
beraber dönemin tamamlanmasını takiben Mart ayı
sonuna kadar yapılması gerekmektedir. Bu düzenleNFǵƌSLFUMFSƌONVIBTFCFMFSƌOƌOTƌTUFNBUƌLWFTPOEFrece düzenli olmasını gerektirmektedir.
t:FOƌ55,EBǵƌSLFUMFSƌOGƌOBOTBMUBCMPMBS‘O‘ZBZ‘OMBNB
zorunluluğu bulunmaktaydı. Son değişikliklerle bu
sakıncalı düzenleme kaldırıldı.
t :FOƌ 55,EB ƌǵMFN EFOFUÎƌTƌ BE‘ WFSƌMFO CƌS EFOFUÎƌ
türü getirilmişti, bu da sonradan kaldırıldı.
Yeni TTK ile birlikte Bağımsız Denetim tüm sermaye şirketlerini kapsayacaktı, ancak bu düzenleme de değişti. Bu
konudaki taslak kanun yayınlandı ancak kesinleşmedi ancak taslağa göre son durum şöyledir; SPK’ya tabi şirketler,
finans sektöründeki şirketler, varlık yönetim şirketleri, tek
başına veya bağlı ortaklıklarıyla birlikte aşağıdaki üç ölçütten en az ikisini sağlayan sermaye şirketleri;
t:FOƌ55,ZBHÚSFUàNTFSNBZFǵƌSLFUMFSƌOƌOƌOUFSOFU
sitesi kurma zorunluluğu bulunmaktaydı, bu madde
de değişikliğe gidilerek tüm sermaye şirketleri ibaresi değiştirildi son düzenleme ile bağımsız denetime tabi olan
şirketlerin internet sitesi kurma ve şirket ile ilgili kanunca
belirlenmiş bazı bilgileri yayınlama zorunlulukları bulunmaktadır.
tƵBITƌTFZBIBUWCIBSDBNBMBS‘OǵƌSLFUFÚEFUUƌSƌMNFTƌ
CFMMƌǵBSUMBSÎFSÎFWFTƌOEFDF[BHFSFLUƌSNFLUFEƌS Tabii
tüm bunları şirketler, resmi muhasebesinde hatasız, açık
vermeden kaydetmek ve takip etmek durumundadır.
Yeni TTK ticaret yaşamında birçok yenilik ve düzenlemeyi
de beraberinde getirmiştir. Olumsuz kabul edilen yönlerinde önemli ölçüde değişiklikler yapılarak ticaret yaşamının
aktörleri tarafınca benimsenen hale gelmesi sağlanmıştır.
Eski TTK’dan ayrılan bir önemli nokta ise cezai yaptırımların olmasıdır. Bu cezai yaptırımların arasında hapis cezaları
da bulunmaktadır.
Ancak çıkacak sonuç şu olmalı ki; bundan sonra en azından belli bir düzeyde kurumsallaşma kaçınılmaz olacak, şirketlerin ayrı bir kişiliğinin olduğunu patronlar kabul
edecek, sağlıklı bir arşivleme, dosyalama, bilişim, muhasebe ve finansman sistemi şirket içerisinde oluşturulacak.
Resmi defterlerin şirket içerisinde tutulması gereklilik
olacaktır. Son olarak görüşüme göre şirketlerin yeni TTK
konusunda pratik ve açıklayıcı bilgilendirme, toplantı vb.
hususlarda destek almaları yararlı olacaktır.
25
gündelik
RÖPORTAJ
Mehmet AKDOĞAN
Opel Gedizler
Şube Müdürü
Eski parçaların
değiştirilmesi ve
gerekli onarımların yapılmasını
sağlayacak olan
kış bakımı ile kış
süresince sorunsuz
bir sürüş sağlanabilir.
ARAÇLARDA KIŞ BAKIMI
KIŞ BAKIMI NEDEN GEREKLİDİR?
Soğuk bir kış sabahı aracınıza binip yola çıkmak istediğinizde, aracınız sessiz kalırsa o soğukta insan ne düşünür? “Keşke bakıma gitseydim, sağına soluna baktırsaydım” vb. düşünceler kafanızın içinden geçer. Ama artık faydası yok. Soğuk havada
yolda kaldınız. Araçların kışa hazır olmaları ve ağır kış koşullarında yolda kalmamaları için kış bakımının yapılması gereklidir.
Soğuk hava, araçların çalışması esnasında bir direnç oluşturarak problemlere yol açabilmektedir. Eski parçaların değiştirilmesi ve gerekli onarımların yapılmasını sağlayacak olan kış bakımı ile kış süresince sorunsuz bir sürüş sağlanabilir.
Bu yüzden aracınızı kışa hazırlayın!
Kış yaklaşırken aracınızın yılın en soğuk, en yağışlı dönemine hazır olup olmadığını anlamanın tam zamanı. Markaların temsil ettiği yetkili servislere kış gelmeden uğrayarak, bu kış yollarda size zaman kazandıracak ve sizi sorunlardan kurtaracak
olan kış kontrollerinden faydalanabilirsiniz. Yetkili servisleri özellikle tavsiye ediyoruz. Çünkü, yenilenen ve hızla değişen
tüm teknolojik bilgiler en hızlı ve doğru şekilde yetkili bayilere ulaşmaktadır.
Yetkili servis kış kontrolleri neleri içerir?
t"Là Soğuk iklim şartları aküyü önemli ölçüde etkiler. Akü, motorun çalışması esnasında alternatör tarafından üretilen
enerjiyi depolar. Bu enerjiye öncelikle aracın ilk çalışmasında (marş basarken) ihtiyaç vardır. Her akü, soğukta daha düşük
kapasiteyle çalışır. Buna ek olarak kış aylarında rezistans ve far gibi elektrikli ekipmanların daha fazla kullanılması nedeniyle
akü daha büyük bir yük altında çalışır. Bu nedenle kış başlangıcında, hatta öncesinde, genel bir şarj-marş sistemi kontrolü
yapılması, soğuk bir kış gününde bir akü sorunu nedeniyle aracı çalıştıramama durumuyla karşılaşmanızı engeller.
t-BTUƌLCBT‘OD‘WFEƌǵMFSƌL‘ǵMBTUƌǘƌ Aracınızın yola, sizin de hayata tutunmanızı sağlayan lastiklerin ideal diş derinliğinin 3
mm olması gerekir. Eğer kışın karlı yollarda aracınızın kaymasını istemiyorsanız mutlaka lastiklerinizi kontrol ettirin. Islak ve
karlı zeminde güvenle yolculuk yapmak için aracınıza uygun kış lastiklerini temin etmelisiniz. Zincir takmak aracınıza ciddi
26
zararlar açabilmektedir. Özellikle yanlış montajlar yapılabilmekte olduğu için çok tavsiye edilmemektedir.
t.PUPSZBǘ‘ Periyodik bakımların dışında kışa girmeden önce motor yağının kontrol edilmesi faydalı olur. Uzun süre kullanılan yağ, motoru koruma özelliğini kaybeder.
t4PǘVUVDVBOUƌGSƌ[WFBSBÎT‘W‘TFWƌZFMFSƌ Radyatör sistemindeki suyun donmaması için antifriz kullanılmalıdır. Soğutma
sistemini korozyona karşı korumak için yaz-kış kullanılması gereken antifriz kışın soğutma sisteminin donmasını önler. Alkol içermeyen uygun bir cam silecek sıvısı, cam yıkama sistemini sıfır dereceye kadar donmaktan koruyabilir.
t'ƌMUSFMFS Yağ, yakıt ve hava filtreleri, aracın motorunu ve yakıt püskürtme sistemini zararlı maddelerden korur. Bu parçaların iyi bir korumadan yoksun olması durumunda, parçalar aşınır ve araçlarda performans düşüklüğüne neden olarak yakıt
tüketiminin artmasına sebep olur.
t½ODBNTƌMFDFLMFSƌ Araç sahipleri, genelde ses gelene kadar, aşınmış da olsa sileceklerini kullanmaya devam eder. Ancak
yaz mevsimini geride bırakan silecekler, aşırı sıcak, ozon, UV ışınları
ve egzoz gazları gibi birçok dış etkene maruz kalır; bu da sileceklerin
performansını düşürür. Silecek süpürgelerinin yıpranmış olması ise
silecek lastiklerinin cama doğru şekilde temas etmesini engelleyerek, camda temizlenemeyen bölgeler bırakır, görüşü engeller ve camın çizilmesine yol açar. Ayrıca, gece sürüşlerinde silecek tarafından
tam anlamıyla temizlenemeyen ve ön camda kalan su tabakaları; far
ışıklarını yansıtarak görüşü zorlaştırır ve hayati tehlike yaratır. Bu nedenlerle güvenli ve konforlu bir sürüş için, yoğun yağışın gerçekleştiği sonbahar ve kış aylarının başında araç sileceklerini değiştirmek,
kış ayları süresince konforlu ve güvenli bir sürüş sağlamak için büyük
önem taşır.
t,BMPSƌGFSWFSF[ƌTUBOTMBS Kış mevsimi öncesinde kalorifer ve klima
bakımının mutlaka yapılması gerekir. Klimalı otomobillerde polen filtresi değiştirilmeli ve kalorifer hortumları kontrol edilmelidir. Bunun
yanı sıra arka camdaki buharlaşmayı önleyen rezistans kontrol edilmeli, herhangi bir problem ile karşılaşılması durumunda onarılmalı
veya değiştirilmelidir.
t'BSMBSTUPQMBSTƌOZBMMFS Kışın erken kararan havada, sis, yağmur ve
karda hem sizin yolu, hem de yoldakilerin sizi görmesi için farların,
sinyallerin, stop lambalarının sorunsuz olması büyük önem taşır.
Kış aylarında güvenliğimiz için birkaç ipucu verebilir
misiniz?
t(ÚSàOàSMàǘàOà[àBSU‘SNBLƌÎƌOL‘TBGBSMBS‘O‘[‘NVUMBLBHàOEà[EFZBL‘O
t"SBD‘O‘[‘LBSZBǘBSLFOV[VOTàSFQBSLEVSVNVOEBLBMBDBLTBQBSLBMBO‘OBHFSƌHFSƌHƌSFSFLQBSLFEƌOƌ[1BSLZFSƌOEFOΑkarken ileriye yapacağınız manevradan daha kolay olacaktır.
t:PLVǵU‘SNBO‘SLFOHFSƌZFLBZNBZBCBǵMBSTBO‘[BZBǘ‘O‘[‘ZBWBǵZBWBǵHB[QFEBM‘OEBOÎFLƌOWF[FNƌOFUVUVONBTBǘMBO‘ODB
yine yavaş yavaş gaza basın.
27
gündelik
t,BZBSLFOTBWSVMNBZ‘FOHFMMFNFLƌÎƌOEƌSFLTƌZPOVOV[VLBZNBZÚnüne çevirmeniz gerekir (Yani sağa kayarsanız sağa sola kayarsanız
sola çevirin). Tekerleklerin kızaklamasına neden olacak şekilde fren
yapmayın. Ve unutmayın kızaklayan tekerleklere yön verilmez.
t'SFOQFEBM‘OBTFSUWFBOƌCBT‘OÎVZHVMBNBZ‘O,‘[BLMBNBEBCBT‘OD‘
azaltıp tekrar artırın. ABS fren donanımı varsa, yavaşlama gerektiğinde pedala tam basınç uygulayın.
t:PLVǵUBOƌOFSLFOI‘[‘O‘[‘TBCƌUUVUNBLƌÎƌOGSFOCBT‘OD‘O‘B[BMU‘QÎPǘBMU‘O'SFOFBOƌEFOCBTNBZ‘O:PLVǵTPOVOEBHàWFOMƌ
bir şekilde durdurabilmek için inerken frene hafif hafif ve pompalayarak basın.
t%VSNBOPLUBO‘[MBBSBO‘[EBLƌZPMEBIFNCV[MVIFNEFLVSVBMBOMBSWBSTBLVSVBMBOBHƌSEƌǘƌOƌ[EFGSFOFNVUMBLBLVWWFUMƌDF
basın. Böylelikle buzlu alana daha düşük bir hızla girmiş olursunuz.
Kış aylarında güvenliğimiz için birkaç tavsiye verebilir misiniz?
Buz Çözücü: Isıtıcınız ve buz çözücünüz camlarınızı buzdan ve kardan arındırmak için yeterli olmayabilir. İyi bir buz kazıyıcı
ve ön cam için buz çözücü, kalın buz tabakasını temizleyerek camınızdan uzak tutmaya yardımcı olabilir.
Yedek Silecek Lastiği: Kar ve silecek lastiğinin camla temas eden
yüzünü kolaylıkla tahrip ederek hasara uğratabilir. Bu da görüşü
zorlaştırarak yolculuğu tehlikelerle dolu bir hale getirebilir. Bir takım yedek silecek lastiği bulundurmakta büyük fayda var.
Akü Destek Paketi: Özellikle eski model araçlarda kimi akü sistemleri aşırı soğuk havalarda araca gereken elektriği vermekte
zorlanabilir. Çok pahalı olmayan, taşınabilir akü güçlendirme paketiyle yola devam etmek mümkün olabilir.
Ne Olur Ne Olmaz: Ne kadar çok önlem alırsanız alın, yine de kış
mevsiminin hava koşullarında yolda kalmak mümkün. Araçta
battaniye bulundurmakta fayda var. Ayrıca sizi sıcak tutacak giysiler, cep feneri ve işaret fişeklerini de unutmayın.
28
yaşam
Grip; küçük çocukları, vücut direnci düşmüş yaşlıları ve kronik
hastalığı olan kişileri daha çok etkisi altına alır. Sonbahar ve kış
mevsimlerinde toplu ulaşım araçları, sinema ve tiyatro gibi kalabalık grupların bulunduğu yerlerde de hastalığın bulaşmasını kolaylaşmaktadır. Grip genelde nezle ile karıştırılır. Yüksek ateş, kas
ve eklem ağrılarının yanı sıra halsizlik ve bitkinlik, bazen de mide
bulantısı ile kusma, boğaz ağrısı, şiddetli öksürük ve göğüste yanma gibi yakınmalara ile seyreden bu hastalık dikkat edilmezse
önemli komplikasyonlara yol açabilir.
Grip, bir virüs hastalığı olduğundan antibiyotik tedavisine yanıt
vermez. Hastalara bol sıvı almaları, yatak istirahatı ve belirtilere
yönelik ilaçlar önerilir.
Dr. Müzeyyen DAYAN
Mersin Sağlık Müdürlüğü
Araştırma ve
Sağlığın Geliştirilmesi
Şube Müdürü
Havaların iyice soğuduğu, hava
kirliliğinin arttığı ve okulların açık
olduğu kış aylarında nezle, grip,
farenjit, zatürre ve diğer birçok
mikrobik hastalıkların görülme
sıklığı artmaktadır. Bunun nedeni
kış mevsiminde soğuk havaya
uyum sağlayabilmek için vücut
daha fazla enerji harcamaktadır.
Bu enerji ihtiyacı karşılanmadığı
takdirde de doğal olarak vücudun
direnci düşüyor, enfeksiyonlara yatkın hale geliyor. Kış
mevsiminde sizi hasta edip yatağa
düşürebilecek bu enfeksiyonları
tanımak gerekir. Bu nedenle
öksürük, ateş, bulantı, kulak ağrısı
gibi belirtileri önemseyip doktora
gitmeyi ihmal etmeyin.
,*Ƶ)"45"-*,-"3*WF,036/.":0--"3*
KIŞ MEVSİMİNDE EN SIK RASTLANAN HASTALIKLAR
Nezle - Soğuk Algınlığı
Soğuk algınlığı; çeşitli virüslerin yol açtığı ve üst solunum yollarında bazı
yakınmalarla seyreden hafif seyirli bir hastalıktır. Özellikle, mevsimlerin değiştiği aylarda ani ısı değişiklikleri nedeniyle görülme sıklığı artıyor. Virüsün
bulaşması havalandırma koşullarının iyi olmadığı kapalı mekanlarda fazla zaman geçirme, havaya yayılan mikroplarla ya da mikropların olduğu eşyalara
temas etmenin ardından ellerin gözlere/yüze teması ile olmaktadır. Halsizlik,
hafif baş ağrısı, hafif bir ateş, öksürük, gözlerde kızarma ve yaşarma, üst solunum yollarında yanma hissi ile burun akması soğuk algınlığının en önemli
belirtilerini oluşturmaktadır. Nezle, bir bakteri enfeksiyonu olmadığı için antibiyotiklerle tedavi edilemez. Tedavide istirahat, bol sıvı alınması ve belirti
giderici ilaçlardan yararlanılabilir. Çoğunlukla 1 haftada iyileşme sağlanır.
Gripten korunmak için;
t(SƌQMƌLƌǵƌMFSMFUFNBTUBOLBΑO‘MNBT‘
t&MMFSƌOT‘LT‘LZ‘LBONBT‘ÚSOUPLBMBǵNBTPOSBT‘
t,BQBM‘WFLBMBCBM‘LPSUBNMBSEBOLBΑO‘MNBT‘
t(SƌQBǵ‘T‘ÚOFSƌMFCƌMƌS
Grip Aşısı Kime, Ne Zaman Yapılmalıdır?
Grip aşısı bu hastalıktan korunmanın en güvenli yolunu oluşturmaktadır. Aşı Eylül-Aralık ayları arasında tek doz olarak
uygulanır. Grip aşısını her sonbahar mevsiminde yinelemek gerekir. Çocuklar ve 65 yaşın üzerinde olanlar ile astım, kronik
akciğer hastalığı, kronik kalp ve damar hastalığı, diyabet ve böbrek yetmezliği olanlar aşılanması gereken gruplar içinde yer
almaktadır. Ayrıca sağlık personeli, toplum hizmetinde çalışanlar, risk grubundakilerle yakın temasta olanlar da grip aşısı
yaptırmalıdırlar. Ancak 6 aydan küçük bebeklerin, hamileliğin ilk 2 ayı içinde olan kadınların (doktor tarafından önerilmediği takdirde) ve yumurtaya karşı alerjisi olanların grip aşısı yaptırmamaları gerekmektedir.
Akut Bronşit
Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonunun ardından gelişen bronşit, bronşların iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Akut
bronşite genellikle influenza gibi bronşlara yerleşen virüsler neden olmaktadır. Virüs, solunum yoluyla ya da hasta kişiyle el
sıkışma gibi yakın temasla bulaşır. Soğuk algınlığı ve grip geçiren kişiler, uzun süre kapalı ortamlarda kalanlar ve havalandırması olmayan yerlerde çalışanlar risk grubunu oluştururlar. Ayrıca vücut dirençleri daha düşük olduğu için sigara içen
kişiler de kolaylıkla bronşit olurlar ve tedaviye daha zor yanıt verirler. Bronşitin tipik belirtisi kuru öksürüktür. Özellikle geceleri yoğunlaşan öksürük bazen günlerce sürebilir. Bronş içinde yerleşmiş
bulunan hücreler yeterli sıvı alınıp ıslatılmadığı takdirde balgam
gelişir. Her bronşitin tedavisinde antibiyotik kullanılmasına gerek
duyulmaz. Öksürük yakınmasına karşı öksürük kesici ilaçlar verilir. Ancak balgamla seyreden bronşitte genellikle antibiyotikten
yararlanılmaktadır. Yüksek ateş ve ağrısı olan hastalarda tedaviye
ağrı kesici eklenir. Akut bronşit tedavisi ortalama 10 gün sürmektedir.
Nezleden korunmak için neler yapılmalı?
Bronşitten korunmak için;
t5PQMVZBǵBOBOLBQBM‘PSUBNMBSEBOV[BLEVSNBZBÚ[FOHÚTUFSƌO
t)BTUBLƌǵƌMFSMFZBL‘OUFNBTBHFÎNFZƌO
t7ƌSàTMFSCVMBǵU‘LMBS‘ZFSMFSEFDBOM‘LBMBCƌMEƌLMFSƌƌÎƌOÚ[FMFǵZBO‘[‘TPǘVLBMH‘OM‘ǘ‘OBZBLBMBOBOLƌǵƌMFSMF
kullanmamaya özen gösterin.
t&MMFSƌOƌ[ƌT‘LT‘LTBCVOMBZ‘LBZ‘O
t)BWBLƌSMƌMƌǘƌOƌOZPǘVOPMEVǘVHàOMFSEFNàNLàO
olduğunca sokağa çıkmayın.
t,BQBM‘WFƌZƌIBWBMBOE‘S‘MNBZBOPSUBNMBSEBOV[BLEVSVO
t#SPOǵƌUFZBLBMBON‘ǵLƌǵƌMFSMFZBL‘OUFNBTLVSNBLUBO
kaçının.
t4ƌHBSBƌÎNFZƌOƌÎƌMFONFLBOMBSEBEBCVMVONBZ‘O
t&MƌOƌ[ƌT‘LT‘LTBCVOMVTVZMBZ‘LBZ‘O
Grip
Grip, bulaşıcı bir akut virüs hastalığıdır. İnfluenza virüsünün yapısı çok sık değiştiği için hızla yayılabilmekte ve tüm dünyayı
etkileyen salgınlara yol açabilmektedir. Genellikle sonbaharın soğuk aylarında ve kış aylarında salgın halde görülür.
Sağlıklı ve mutlu günler dileğiyle…
30
31
spor
Mersin’de hentbola ilgi ne düzeyde? Ciddi sayıda
hentbol izleyicisi var mı? Seyirci çekmek için ne
yapıyorsunuz?
RÖPORTAJ
Şehir olarak Hentbol kültürüne sahibiz. Büyük takımlar
ve Milli maçlarda yeterli seviyeye ulaşıyoruz. Kendi maçlarımızda okullara servis gönderiyoruz.
Osman ÖZOĞLU
Mersin Hentbol Kulübü
Antrenörü
Hentbol’un genel kuralları nelerdir?
Kuvvetin, devamlılığın, süratin,
çabukluğun ve dayanıklılığın iç içe
olduğu bir branşla
uğraşmaktayız.
Bu sebepten bizim
için Atletik yapılı
sporcular önem
arz etmektedir.
7 asil 9 yedek oyuncudan oluşan 40*20 metresi ebatta
oynanan iki saha iki masa hakeminin bulunduğu kendine ait serbestlik ve sınırlıkları bulunan oyundur.
Mersin Hentbol Kulübü’nde kimler çalışıyor? Teknik, idari ve sporcu kadronuz hakkında bilgi verebilir misiniz?
Elit bir sporcu grubuyla, işinde deneyimli bir teknik ekiple çalışmaktayız. A takımında; ben Osman Özoğlu ve Serdal Tozan Antrenör
olarak, Sermet Timurlenk kondisyoner, Yöneticilerimiz; Sayın İsmet Güllü ve Mustafa Alan, Alt yapıda Mehtap Şimşek ve Mükremin Kaya
ve Alt yapı kaleci antrenör olar Yakup Koca çalışmaktadır.
Yerli ve yabancı milli sporcularınız var mı?
4 yabancımızın Milli, yerli oyuncularımızda 9 tanesi Milli takımda görev almışlardır.
Kulübünüzün yıllık bütçesi ne kadardır? Bunun ne kadarı transfere ayrılıyor?
MERSİN HENTBOL KULÜBÜ
Tahmini bütçemiz 350.000 TL olup, 300,000 TL sini takımın maaş bütçesi olarak, 50.000 TL’ sini de deplasman giderleri olarak ayırmaktayız. Ancak bu meblağ yetmemekte ve sıkıntı çekmekteyiz.
Sporcu yetiştirme, altyapı programınız var mı?
Belirlediğimiz pilot okullarında alt yapı antrenörlerimiz görev yapmakta, oradan gelen çocuklarımızı A Takımı ile birlikte çalıştırmaktayız.
Kendinizi tanıtır mısınız?
Osman ÖZOĞLU. 1966 Malatya doğumluyum. Lise mezunuyum.
Mersin’de futbol ve basketbol liglerindeki takımların dışında ulusal ligde mücadele eden bir kulübün antrenörüsünüz.
Hentbol’a ilginiz nasıl başladı? Nasıl antrenör oldunuz?
Eskişehir’de Cumhuriyet Lisesi’nde başladım. Kulüp olarak da Kılıçoğlu Toprak Spor’da başladım. Oyunculuk kariyerimden sonra, 1989
yılında Eskişehir’de açılan kursa katılarak Antrenörlük Belgesi alıp başlamış oldum.
Bir antrenör olarak felsefeniz nedir? Nasıl bir antrenörsünüz?
İyi oyun ve başarılı sonuca bağlı bir anlayışım var. Hırslı bir antrenörüm.
Kariyer hedefleriniz nelerdir? Örneğin, milli takım antrenörlüğü veya Avrupa’da bir takım çalıştırmak?
Süper Lig’de şampiyonluk yaşamak ve A Milli Takım’da görev almak.
Hentbol, sanki futbol ve basketbolun bir karışımı gibi bir spor. Üstelik hem fiziksel, hem de heyecan verici. Hentbolun
diğer sporlardan farkı nedir?
Mücadele gücünün yüksek olması ve Türk halkının gerek fiziksel gerekse karakteristik yapısına uygun olması.
Hentbol 159 ülkede 39 milyon sporcu tarafından yapılan bir spor. Özellikle Almanya’da büyük ilgi görüyor. Ülkemizde
de artık naklen yayınlanan bir spor haline geliyor. Bu sporu izlenir, cazip kılan şeyler nedir? Ülkemizde bu spora yönelik
izleyici ilgisi yeterli mi?
Yüksek tempo, mücadele içeriyor olması. Ülkemizde ise maalesef boş tribünlere oynamaktayız.
32
Hentbol de atletiklik ne düzeyde önemlidir? Antrenman
programınız nasıl?
Kuvvetin, devamlılığın, süratin, çabukluğun ve dayanıklılığın iç içe olduğu bir branşla uğraşmaktayız. Bu sebepten bizim için Atletik yapılı
sporcular önem arz etmektedir. Haftada 9 antrenman yapmaktayız.
Bunun 2 tanesini kuvvet antrenmanı, geri kalanını ise branşa özgü çalışmalar olarak tamamlamaktayız.
Sporcularınız nasıl besleniyor?
Normal beslenmelerinin dışında Vitamin ve Protein takviyesi yapmaktayız.
Sporcularınız nerede kalıyorlar?
Mersinli olanlar aileleri ile diğer sporcularımız ise tutmuş olduğumuz evlerde kalmaktadırlar.
2013 Akdeniz Oyunları’nda hentbol dalında ülkemiz adına erkekler ve kadınlarda nasıl sonuçlar bekliyorsunuz?
)FSƌLƌTƌOEFEFǵBNQƌZPOMVLCFLMFNFLUFZƌ['FEFSBTZPOPMBSBLEBCVUVSOVWBZ‘DƌEEƌZFBMNBLUBZ‘[#BZBOMBSEBHFÎFOUVSOVWBEB
erkeklerde ise 4. olmuştuk.
2011-12 sezonunda Hentbol Süper Ligi’nde ligi 10. sırada bitirdiniz. Bu sezonda ise 7 maç sonunda 8. sıradasınız. Sezon
sonu için beklentiniz nedir? Kupa beklentiniz var mı?
Lig’de ilk 8 içerisinde bitirerek play off oynamayı hedefliyoruz. Kupada ise ilk 16 içerisindeyiz. Kolay bir takımla eşleştik ve ilk 8’ e kalma
şansımız yüksek. Burayı da geçtikten sonra hedef 4’ lü finale kalarak kupaya uzanmak ya da Avrupa’ya gidebilecek bir yerde bitirmeye
talibiz.
33
adrenalin
Dalış eğitiminin aşamaları ve lisans dereceleri nelerdir?
RÖPORTAJ
Bahattin ANTMEN
Profesyonel
Dalış Eğitmeni
5àSLƌZF 4VBMU‘ 4QPSMBS‘ 'FEFSBTZPOVOB CBǘM‘ WF ZFULƌMƌ EBM‘ǵ PLVMMBS‘OEB
alınan dalış eğitimleri sonrasında düzenlenen belgeler federasyon tarafından onaylanarak dalıcı bröveleri verilmektedir.
Lisans Dereceleri; Bir Yıldız Dalıcı, İki Yıldız Dalıcı ve Üç Yıldız dalıcıdır. Her
biri için farklı içeriklerde eğitimler verilir.
Sualtı sporları veya aktiviteleri içerisinde serbest dalış ve
zıpkın avcılığı veya sualtı fotoğrafçılığı gibi farklı alanlar
bulunuyor. Sizin sürekli olarak ilgilendiğiniz başka sualtı
sporu veya aktiviteleri var mı?
(FOÎMƌLZ‘MMBS‘NEBTFSCFTUEBM‘ǵWF[‘QL‘OMBCBM‘LBWD‘M‘ǘ‘ƌMHƌNƌÎFLNFLUFZEƌ'BLBUZ‘MMBSHFÎUƌLÎFTVBMU‘ZBǵBN‘O‘OEFOƌ[DBOM‘MBS‘OBÚ[Hà
çok özel bir ortam olduğunu düşünerek, sadece gözlem yapmaya ve fotoğraf çekmeye yöneldim.
Bu sporu diğer spor branşları ile karşılaştırdığınızda riskleri bakımından nasıl değerlendiriyorsunuz?
Her spor dalında olduğu gibi sualtı dalış sporunda da riskler vardır. Ancak, bu riskleri minimum seviyeye indirmek için sualtının katı
kurallarına mutlaka uyulması gerekir. Bu nedenle sualtı gezintisi yaparken hiç risk almadan dalış programı yapılmalıdır. Bu konu ile ilgili
kurallar, dalış okullarında büyük bir özenle dalıcılara öğretilmeli ve dalıcılar da bu kurallara istisnasız uymalıdır.
Bu spora yeni başlayanlara ne önerirsiniz? Dikkat edilmesi gereken önemli noktalar nelerdir?
İçinde bulunduğum ortam gereği, bu spora ilgi duyan birçok kişi ile karşılaşıyorum. Genel olarak bu spora geçici bir
hevesle yaklaşıldığını ve çok aceleci davranıldığını düşünüyorum. Dalış sporunu hayat boyunca sağlıklı ve kurallarına
uygun bir şekilde yapmanız için sabırlı ve gerçek anlamda
ilgili olmalısınız. Aceleci olmak, bu sporda hem büyük riskler
oluşmasına hem de kısa sürede vazgeçmenize neden olan
bir faktördür. Kuralları özümsemek, sualtı yaşamına saygılı
olmak ve hayat boyunca iyi bir dalıcı olmak en önemli hedef
olmalıdır.
SUALTININ BÜYÜLÜ DÜNYASI
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
1953 yılında Mersin’de doğdum ve büyüdüm. 20 yıl çalıştığım Şişecam Grubu’ndan 2002 yılında emekli oldum. Halen Mersin’de yaşıyorum. Evliyim, 25 yaşında bir oğlum ve 20 yaşında bir kızım var. Şu anda Orca Dalış Merkezi’nde sualtı sporları ile ilgili çalışmalarımı
sürdürmekteyim.
Uzun yılladır bu sporun içerisinde bulunmuş bir
kişi olarak unutamadığınız bir sualtı anınız var
mı?
Dalmaya ne zaman ve nasıl başladınız?
Dalış sporuna 1967 yılında büyüklerimden gördüğüm zıpkınla balık avı merakı ile başladım. Daha sonra bu sporu geliştirerek 1970
yılında aletli dalışla tanıştım. Bugüne kadar, aralıksız 45 yıldır sualtı sporlarını yapmaktayım.
Benim için her dalış, sualtı yaşantımda farklı bir anı ve iz bırakır. Çünkü sualtı yaşamı sürprizlerle doludur. Hiç beklemediğiniz bir anda muhteşem bir doğa olayına tanık olursunuz. Örneğin, bir grup
dalışımız esnasında sualtında görüş son derece iyi iken aniden, gece dalışı gibi bir renk farklılığı oluştu. Hemen toplanarak su yüzüne
çıktık ve dışarıda Akdeniz’de etkili bir deprem olduğunu öğrendik. Bu olay sualtı anılarım içerisinde unutamadıklarımdan biridir.
Sizi sualtında bir spor yapmaya çeken unsurlar nelerdir?
Sualtının gizemli dünyası küçük yaşlarımdan bu yana hep ilgimi çekmiştir. Mersin gibi güzel bir sahil kentinde büyümenin getirdiği
imkan ve ortamlar bu ilgimin yoğunlaşmasına ve gelişmesine olanak sağladı. Sadece sualtına özgü, sakin ve aynı zamanda heyecan
verici bir ortamı yaşamak ve her dalışta ilk dalış gibi aynı heyecanı duymak beni adeta sualtının büyülü dünyasına bağladı. Her başarılı
gezinti dalışından sonra insanların yüzünde bir rahatlama ve gülümseme görürsünüz. Bunun sebebi zihnin dalış esnasında rahatlaması
ve toksinlerin atılmasıdır. Dalış süresince, dalış dışında başka bir konuyu düşünmediğiniz için size benzersiz bir konsantrasyon duygusu
verir. Bu nedenle üzerinizde biriken stres ve olumsuz duygulardan tamamen arınırsınız.
Bize kısaca dalış ekipmanları hakkında bilgi verir misiniz? Dalış ekipmanı seçerken nelere dikkat edilmelidir?
Dalış ekipmanlarımız ana malzemeler olarak tüp, BC (denge yeleği), regülatör, eldiven, maske, şnorkel, patik ve palet’ten oluşur. Bunların dışında yanımızda küçük bir sualtı feneri, sualtı bıçağı, yazı tahtası ve BC’ ye bağlı düdük bulunur.
Dalış sporunun dünyada yaygınlaşması sebebiyle dalış ekipmanları da çok farklı teknolojilerde ve çeşitlilikte üretilmeye başlandı. Dalış
ekipmanınızı seçerken rahatlığı ve işlevleri konusunda çok dikkatli olmalısınız. Maske, dalış elbisesi, BC, patik, palet, regülatör (nefes
alma cihazlarınız) alırken belirli kalite standartlarını taşıyan ürünleri tercih etmelisiniz. Ayrıca rahat ve keyifli bir dalış için bu cihazların
vücut ölçülerinize uygun olması önemlidir. Dalış tecrübesi arttıkça dalış malzemeleri ile ilgili beklentiler de farklılaşmaktadır. Zaman
içerisinde en doğru malzeme seçimi konusunda tecrübe kazanırsınız.
34
Çevre ve avlanma kurallarının ihlal edilmesinin, denizlerdeki canlı yaşamını etkileyen, kötü sonuçlarını gören bir dalış meraklısı olarak bu konuda neler söylemek
istersiniz?
1967 yılında bu spora başladığımda sanki bir akvaryumun içerisinEFZà[àZPSNVǵVNHƌCƌCƌSEVZHVIƌTTFEFSEƌN'BLBUZ‘MMBSHFÎUƌLÎF
ne yazık ki bu duygudan oldukça uzaklaştım. Her geçen gün insanoğlunun sualtı yaşamına verdiği zararı net bir biçimde gözlemliyorum. Teknolojik ve yasal olmayan avlanma türleri ve kirlilik, sualtı
yaşamını bitirme noktasına getirdi. Bu konuda caydırıcı yaptırımlar
ve denetimler ne yazık ki olması gerektiği gibi uygulanmıyor. Ayrıca
bütün çevre sorunlarında olduğu gibi, çözümü bilinçli bir toplumsal
yaklaşımda buluyorum. Dünyada eşi benzeri olmayan denizlere ve
doğaya sahip olan ülkemiz ne yazık ki çok bencilce yaklaşımlarla tüketilmekte…
35
hobi
1000 adet danenin (tanenin), en basit haliyle,
iki ucu birbirine düğümlü bir ipe dizilmesinden oluşur. 500’lük ve 1000’lik tesbihler, eskiden tekkelerde ve daha çok toplu zikirlerde
kullanılmıştır.
Çeşitli maddelerden tesviye edilmiş olan tesbih tanelerinin çapı genellikle 4 ila 10 mm
arasında olur. Daha büyük çaplı taneleri olan
tesbihler de vardır ama bunların pratikte kullanımı yoktur. Ya süs için ya da kolleksiyonlar
için yapılırlar. Taneleri küçük olan tesbihlere,
halk arasında, “Zenne (ya da Kadın) Tesbihi” denir.
“Tesbih çekmek”: baş ve işaret parmaklarının orta parmak üzerine yerleştirilen tesbihin tanelerini bileğe doğru hareket ettirmesiyle senkronize olarak Allāh’ın Güzel İsimleri’nden birini hafî (içinden) ya da cehrî (sesli) olarak herbir tanede tekrarlamak
anlamındadır. Fakat tesbihin muhtelif parçalarının tornada çekilerek yapılmasından ötürü bu imalat işlemine de “tesbih çekmek”
denilmektedir.
Tesbihin taneleri genellikle kürevî (küresel, yuvarlak), beyzî (elipsoidal), şalgamî, üstüvanevî (silindirik) ve armudî olur. Kristal gibi
çok yüzlü, estetik biçimlerde oymalı, fantezi biçimlerde olanları da vardır.
Tesbih parçalarının yapımında ise ham madde olarak:
1. Akik, Altın, Cam, Elmas, Firûze, Gümüş, Kantaşı, Katalin (Plastik), Lapis Lazuli, Lületaşı, Malekit, Necef, Oltu (Erzurum) Taşı, Şahçerağ, Şahmaksut, Yakut, Yeşim, Yıldız (Kedigözü), Zebercet, Zümrüt vs… gibi madenî;
2. Deve kemiği, Fil dişi, Gergedan boynuzu (Zergerdan), İnci, Kaplumbağa kabuğu (Bağa), Manda boynuzu, Mercan, Naka (Deniz
fili dişi), Sedef, Toynak vs… gibi hayvanî
BİR KÜLTÜR MİRASI TESBİH
Tesbih, asırlar boyunca dilden dile gönülden gönüle aktarılan dualarda önemli bir kültür mirası öğesi olarak her zaman karşımızda durur.
Tesbih; Türk-İslam medeniyetinde, bir kültür motifi ve ibadet objesi olarak önemli bir kilometre taşı olma kimliğine sahiptir. Tesbih
ustalarımız, tesbih yapımını asırlar boyunca medeniyetimizin bir sanat kolu haline getirmişlerdir. Yine yüzyıllar boyunca tesbih ustalarının parmakları arasından dökülen dua taneleri, şüphesiz önce inanç sahiplerinin, sonra inanç sahibi koleksiyonerlerin, daha
sonra da ticari ya da gayrı ticari koleksiyonerlerin vazgeçemediği bir unsur olarak kültürümüzde yerini almıştır.
Tesbih; a nlam olarak “saydıran”, Arapçası musbah, yani tesbih ettiren, zikrettiren
demektir.
ƞOBO‘ǵ‘OPMEVǘVIFSZFSEF[ƌLƌS[ƌLSƌOPMEVǘVIFSZFSEFUFTCƌIWBSdır. Tabii büyük bir farkla; İslam dünyasında tüm topluma yaygın,
diğer toplumlarda ağırlıklı olarak ruhban sınıflarının elindedir.
Her kültürün içinde tesbih kültürüne rastlanmaktadır. Tibet’ten, St. Petersburg’a
kadar her yerde tesbih görebilirsiniz. Tabii sayılar bizdeki gibi anlamlı değildir. Örneğin Rusya’dakiler 50’lik, Tibet tesbihleri 100’lüktür.
İslam aleminde tesbih, Allāh’ın Esma’ü-l Hüsna’sını yani Güzel İsimleri’ni ibadet
amacıyla ve belirli bir sayıda zikretmek için kullanılan ve bir çok müslümanın cebinde taşıdığı pratik bir araçtır. Aynı boyutlara ve aynı şekle sahip 33, 99, 500 ya da
36
3. Abanoz, Demirhindi, Düveydarî, Gül ağacı, Hindistan cevizi, Kehribar, Köknar, Kuka, Maverd, Narçıl, Öd ağacı, Pelesenk, Sandal
ağacı, Sırçalı kuka, Sakız ağacı (nebik), Yılan ağacı, Zeytin
ağacı vs… gibi nebatî maddeler kullanılmaktadır.
Bu, tesbihin zarîf görünmesini sağlamak üzere genellikle
tanelerin uzunluğundan 4 ila
7 misli daha uzun tutulan ve
dönel simetriye sahip olan bir
parçadır.
İki ucu burulmuş olan ipin bittiği yere hatime (ya da tepelik) denilen,
şekli tanelerinkinden farklı bir parça ilave edilir. Hatimenin üstündeki konik deliğe tıpatıp oturan, çivi denilen ve alt tarafı aynı konik
şekle sahip olan kısım ise tesbih ipinin iki ucunun sabitlendiği kilit
noktasıdır.
Tesbihin diğer parçaları ise durak (ya da nişane) ve pul’dur. Durak ya
da nişane 99’luk tesbihlerde 33. ve 66. tanelerden sonra konulan ve
tesbihin dışına doğru sarkan özel şekilli parçalardır. Bunlar 99’luk bir
tesbihi 3 adet 33’lük kısma ayırırlar.
(àOàNà[EFUFLWFZBLPMFLTƌZPOPMBSBLTBU‘MBOWF
değeri son derece yüksek tesbihler bulunmaktadır.
Güzel bir tesbih almak için dikkat edilecek önemli noktalar
şunlardır:
1-Ustasının tanınmış olması
2-Tanenin ve diğer parçaların el işi veya seri üretim olması
3-Ham maddenin orijinal ve değerli olması
4-İşçiliğinin zor ve tane deliklerinin ince olması
5-Satılmak istendiğinde değerini koruyabilir olması
37
gezi
Binlerce Yıllık
Tarih Hazinesi:
D
oğanın, toprağı bir sanat eseri gibi işlediği büyüleyici bir dünya. Tarihin ve doğanın binlerce
yıl uyum içerisinde ve iç içe var olduğu; zamanın
kendini, toprak dokusunun her metrekaresinde hissettirdiği çok özel bir yer
Adı, eski Pers dilinde
‘Güzel Atlar Ülkesi’ anlamına gelen
“Katpatuka” sözcüğünden
kaynaklanmış.
Burada sonsuzluğa uzanan gökyüzününün altında,
doğanın akıl almaz sanatına şaşıracak, tarihin gizemli
derinliklerinde büyüleneceksiniz.
Doğa harikası peri bacalarının öyküsü milyonlarca yıl
öncesine dayanıyor. Jeolojik devirlerde aktif birer volkan olan Erciyes ve Hasandağı’ndaki patlamalar sonunda, lavlar geniş platoya yayılarak toprağın, göllerin ve akarsuların üzerinde farklı kalınlık ve sertliklerde
tüf tabakası oluşturmuş. Ana volkanlardan püsküren
38
maddelerle şekillenen plato, şiddeti daha az olan küçük volkanların püskürmesiyle sürekli değişime uğramış. Milyonlarca yıl, başta Kızılırmak olmak üzere
birçok akarsuyun, gölün, vadi yamaçlarından inen sel
sularının ve sert rüzgarların, tüf tabakasını aşındırmasıyla peri bacaları ve vadiler oluşmuş, Kapadokya bölgesi bugünkü halini almış.
Kapadokya’da erozyonun oluşturduğu
peri bacaları; şapkalı, konili, sütunlu ya
da mantar biçimli sivri kayalardır. Peri
bacaları en yoğun şekilde Ürgüp-UçhisarAvanos üçgeni arasında kalan vadilerde,
Ürgüp-Şahinefendi arasındaki bölgede,
Nevşehir Çat kasabası çevresinde, Kayseri Soğanlı vadisinde ve Aksaray Selime
köyü civarında bulunmaktadır.
Uçhisar, Göreme, Avanos, Ürgüp, Derinkuyu, Kaymaklı, Ihlara ve çevresini içine
alan bu bölge, tarih boyunca doğal değişimlerin yanı sıra birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış; kültürel ve sosyal açıdan
da önemli değişimlere uğramıştır. Bugün;
Kapadokya sosyal, tarihsel, kültürel ve
coğrafi açıdan dünyada benzeri az görülen bir zenginliğe sahiptir.
Hititler, Kimmerler, Frigyalılar, Romalılar,
Bizanslılar gibi sayısız uygarlığın yerleşim
noktası olan peri bacalarının süslediği bu
eşsiz coğrafyada, kayaların içine oyulmuş
yeraltı şehirleri ve 1100 metre yükseklikte
kurulmuş 365 kaya kilisesi bulunmaktadır.
39
gezi
Bölgenin, en ilginç kültürel zenginliklerinden biri de yeraltı şehridir. Yeraltı şehri,
çeşitli büyüklüklerde yaklaşık 150-200
odadan meydana gelmektedir. Odaların
büyük bir kısmı, yumuşak tüfün, insan
eliyle aşağıya doğru derinlemesine oyulmasıyla inşa edilmiştir.
Kapadokya bölgesi geçmişte sık sık çeşitli
saldırılara maruz kaldığından, bu şehirler
daha çok tehlike anında halkın sığınabilmesi ve güvenlik sağlamak amacıyla yapılmıştır. Yeraltı şehirleri aynı zamanda yörenin eski yerleşim yerlerinde bulunan her
eve gizli geçitlerle bağlantılıdır.
40