Koruma Gündemi

KORUMA GÜNDEMİ
KORUMA GÜNDEMİ
ÜÇÜNCÜ BASKI
Ekim 2003
İÇİNDEKİLER
Yüksek Komiser tarafından hazırlanan Önsöz
Genel
Koruma Gündemi
Giriş
Taraf Devletler Beyannamesi
Eylem Programı
HEDEF 1
1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolünün uygulanmasının desteklenmesi
HEDEF 2
Geniş göç hareketleri içinde mültecilerin korunması
HEDEF 3
Yük ve sorumluluğun daha eşit bir şekilde paylaşılması ve mültecilerin
kabulü ile korunması için gerekli olan kapasitenin oluşturulması
HEDEF 4
Güvenlikle ilgili kaygıların daha etkin bir şekilde ele alınması
HEDEF 5
Kalıcı çözümlere yönelik arayışın iki misline çıkarılması
HEDEF 6
Kadın ve çocuk mültecilerin koruma gereksinimlerinin karşılanması
Belgelerin Listesi
Uluslararası Korumaya dair Genel Kararlar, Sayı 92 (LIII) - 2002
Birleşmiş Milletler Genel Kurul Kararı A/RES/57/187
Konu Dizini
Fotoğraflar
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
MÜLTECİLER YÜKSEK KOMİSERİ
TARAFINDAN HAZIRLANAN
ÖNSÖZ
Devletleri ve diğer ortakları mülteci koruması konusunda daha geniş
çerçevede bir diyaloga dahil etmek üzere Ofisim 2000 yılının sonlarında
Uluslararası Korumaya dair Küresel İstişareler başlatmıştır. İstişareler,
mevcut uluslar arası koruma rejimini yeniden canlandırırken, yeni
sorunlara cevap verme esnekliğini kazandırmaktır. Görüşmeler sonucunda
ortaya çıkan Koruma Gündemi BMMYK Yürütme Komitesi tarafından
desteklenmiş ve 2002 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nca
memnuniyetle karşılanmıştır.
Ocak 2001’de Yüksek Komiserlik görevine getirildiğimden bu yana, her
geçen gün sürgünde sağlanan korumanın yetersiz olduğu konusunda daha
fazla ikna oluyorum. Mülteciler hem korumaya hem de çözümlere ihtiyaç
duyuyor. Koruma Gündemi’nde, mültecilere insana yakışır biçimde yeni
bir hayata başlama imkanı sağlamak ve uluslararası koruma ihtiyaçlarını
çözüme kavuşturmak amacıyla her iki konu da ele alınmaktadır.
Günümüzdeki mültecilik durumları ulusalararası topluluğu, daha önce
görülmemiş biçimde, mülteciler için küresel yönetişim yapısını
iyileştirmeye zorlamaktadır. Koruma Gündemi, ileriye yönelik gerçekçi ve
zorlu bir yol sunmaktadır.
Gerçekçidir, çünkü Küresel İstişareler ile
beslenen geniş ve katılımcı diyalogdan çıkartılan korumaya dair güçlüklere
dair ortak bir anlayışı yansıtır.
Zorludur, zira, mülteci korumasının
iyileştirilmesinin çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesi ve mevcut koruma
eksiklerini hedefleyen yeni ve pratik düzenlemelerin uygulanmasına dair
ortak bir taahhüdü gerektirdiğini dikkate almaktadır. Mevcut koruma
rejimini desteklemek ve mültecilerin gerek hukuki gerekse fiziksel
anlamda korunmalarını arttırmak için yeni yaklaşımlara ve gereçlere
ihtiyaç duymaktayız.
Cenevre’de Aralık 2001’de gerçekleşen Bakanlar Toplantısı’nda kabul
edilen Taraf Devletler Beyannamesi’nde ve Koruma Gündemi’nde dile
getirildiği gibi, 1951 Mülteci Sözleşmesi, uluslararası mülteci koruma
rejiminin temel taşıdır, ancak tek başına yeterli değildir. Bu nedenle,
Koruma Gündemi Sözleşme’nin üzerine inşa edilmiştir.
Ben bunu
“Sözleşme Plus” yaklaşımı olarak isimlendiriyorum.
“Plus”, Kuzey ve Güney ülkelerinin mülteciler için kalıcı çözümler
üretebilmek amacıyla birlikte çalışmaları sayesinde yük paylaşımının
iyileştirilmesinin temin edilmesine dair özel anlaşmaların veya çok taraflı
düzenlemelerin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Toplu çıkışları ele alacak
kapsamlı eylem planları ve menşe, transit ve olası hedef ülkelerin
sorumluluklarının daha iyi bir şekilde tanımlanacağı “ikincil hareketlere”
ilişkin anlaşmalar bu kapsamda yer almaktadır.
Ayrıca, mültecilerin
menşe bölgelerde gelişime yönelik yardım almalarını ve mültecilerin
yeniden yerleştirilmelerine dair çok taraflı taahhütleri içeren anlaşmalar da
buna dahildir.
BMMYK Yürütme Komitesi’nin Koruma Gündemi’nin geniş kitlelere
dağıtımını ve yürütülmesinde ortakların aktif katılımını sağlamak amacıyla
talepte bulunması üzerine bu yayım ortaya çıkmıştır. Gelecek yıllarda
Koruma Gündemi’nin uygulanmasının takibi için BMMYK, devletler,
hükümetler arası ve hükümet dışı kuruluşlar, gelişmeye yönelik ortaklar ve
mülteciler ile güçlü işbirliğinin devamını umut etmektedir.
Ruud Lubbers
KORUMA GÜNDEMİ
GENEL
Hükümetler, hükümetler arası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşları
(STK’lar), mülteci uzmanları ve BMMYK ile 18 ay süren ve Uluslar arası
Korumaya dair Küresel İstişareler olarak bilinen görüşmelerin ardından,
BMMYK ve Devletler ortak bir Koruma Gündemi kabul etmişlerdir.
Gündem, dünya çapında mültecilere ve sığınmacılara yönelik korumanın
geliştirilmesine dair zorlu olmasına rağmen pratik bir eylem programıdır.
Sadece BMMYK tarafından değil, hükümetler, STKlar ve diğer ortaklarca da
somut eylemlere yönelik bir rehber görevi görmesi hedeflenmektedir.
Henüz hukuken bağlayıcı bir belge olmamasına rağmen, Gündem, mülteci
koruması konusunda üzerinde anlaşmaya varılan hedeflere erişmek için ne
gibi adımlar atılması gerektiğine dair geniş bir oybirliğini yansıttığı için
önemli bir siyasi ağırlığa sahiptir. Gündem, mültecilerin günümüzde karşı
karşıya kaldığı koruma sorunlarının tümüne cevap vermemektedir, öte
yandan, çok taraflı taahhüt ve işbirliğinden faydalanacak konu ve
eylemlere odaklanmıştır. Birtakım politika istikametlerini teyit etmenin ve
BMMYK’nin operasyonel planlarına rehberlik etmenin yanı sıra, Gündem,
hükümetlere ve ortak kuruluşlara, uluslar arası koruma rejiminin
desteklenmesi ve güçlendirilmesi konusunda üzerlerine düşeni yapma
çağrısında bulunmaktadır.
Gündem iki kısımdan oluşmaktadır: Taraf Devletlerin Beyannamesi ve bir
Eylem Planı.
Beyanname, Aralık 2001 tarihinde Mültecilerin Hukuki
Statüsüne Dair 1951 Sözleşmesi ve/ya 1967 Protokolü’ne Taraf Devletlerin
Bakanlar Toplantısı sonunda kabul edilmiştir. Beyannamenin kabulü ile
Taraf Devlerler, 1951 Sözleşmesi’nin geçerliliğini yeniden teyit etmiş ve
antlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirme ve Sözleşme ve
1967 Protokolü’nde yer alan değer ve ilkeleri destekleme sözü
vermişlerdir.
KORUMA GÜNDEMİ
I. GİRİŞ
Devletlerin ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK)
mültecilerin korunması konusunda karşı karşıya kaldığı sayısız zorluk ve
Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Sözleşmesinin 50. yıldönümü
dolayısıyla, BMMYK, Aralık 2000’de Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel
İstişareleri başlattı. Amaç 1951 Sözleşmesinin çerçevesi üzerinde
düşünülmesini, çerçeveyi güçlendirmek için harekete geçilmesini ve
Devletlerin zorlukları diyalog ve işbirliği içinde ele almasını sağlamaktı. 1
Koruma Gündemi bu istişare sürecinin sonucudur. Mültecilerin olduğu
kadar Devletlerin, devletlerarası örgütlerin ve sivil toplum kuruluşlarının
(STK) da bu konudaki kaygı ve tavsiyelerini yansıtmaktadır. Gündem,
sığınmacı ve mültecilere sunulan uluslararası korumanın güçlendirilmesi ve
1951 Sözleşmesi ile 1967 Protokolünün daha iyi uygulanmasını sağlama
amacını güden tavsiyeler üzerinde yoğunlaşmaktadır. Tavsiye edilen
faaliyetlerin kaynağı, 12-13 Aralık 2001’de Sözleşmenin 50. yıldönümünü
anmak üzere İsviçre ve BMMYK tarafından ortaklaşa düzenlenen Taraf
Devletlerin Bakanlar Toplantısında, 1951 Sözleşmesine ve/veya onun 1967
tarihli Protokolüne Taraf olan Devletler tarafından oybirliğiyle kabul edilen
Beyannamedir. 2 Bu Beyannamede 1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolünün
kalıcı önemi tanınmakta, ortaya koydukları değer ve ilkelere sahip
çıkılacağına dair verilen siyasi taahhüt tekrarlanmakta ve uygulamayı
güçlendirme konusunda Devletlere çağrıda bulunulmaktadır. Beyanname
aynı zamanda Taraf Devletler ile BMMYK arasında, BMMYK’nin bu araçların
uygulanmasını denetleme görevini kolaylaştırıcı, daha yakın bir işbirliği
kurulmasına duyulan ihtiyacı ortaya koymaktadır. 3 Beyannamenin
dayanak noktası, üzerinde mutabakata varılan temel ilkeler çerçevesinde
uluslararası işbirliğinin daha da güçlendirilmesidir.
BMMYK’nin Devletler, STK’lar ve diğer koruyucu ortaklar ile birlikte
üstleneceği, gelecek yılları da içeren, korumayı artırıcı eylemlerine yol
gösteren Koruma Gündemi, bu Beyanname ile bir çerçeveye
kavuşmaktadır. 4
II. TARAF DEVLETLER BEYANNAMESİ
1
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler hakkında daha geniş bilgi için BMMYK’nin websitesindeki ‘Global Consultations’
sayfasına bakınız: www.unhcr.ch.
2
Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Sözleşmesine ve/ya 1967 Protokolüne Taraf olan Devletlerin Bakanlar Toplantısı raporunu
(HCR/MMSP/2001/10) BMMYK’nin websitesindeki ‘Global Consultations’ sayfasında bulabilirsiniz: www.unhcr.ch.
3
Mültecilerin Statüsü Hakkındaki 1951 Sözleşmesine ve/ya 1967 Protokolüne Taraf olan Devletlerin Beyannamesini (HCR/MMSP/2001/09)
BMMYK’nin websitesindeki ‘Global Consultations’ sayfasında bulabilirsiniz: www.unhcr.ch.
4
Koruma Gündemi, içinde barındırdığı eylemler ile, kurul içinde önemli miktarda destek toplayan bir sürecin sonucudur. Hedef ve amaçları
ifade etmekte, mültecilerin uluslararası alanda korunmasını destekleyen eylemleri listelemektedir. Bu çerçevenin geleceğe dönük
uygulanmasında bazı durumlarda ek müzakerelere gerek duyulacak ve kaynak bulunması ve tüm ilgili tarafların taahhüdü gerekecektir.
Taraf Devletler Beyannamesi, mültecilerin korunması konusunda, geniş
kapsamlı uluslararası çerçeve içinde 1951 Sözleşmesi ve onun 1967 tarihli
Protokolünün önemine dair anlayışları ortaya koymaktadır. Koruma
Gündemi ile birlikte bu Beyanname, hedeflerin, amaçların ve bunları
gerçekleştirmek için gereken faaliyetlerin bir çerçevesini oluşturmaktadır.
Gündemin ayrılmaz bir bütünüdür. Aşağıdaki paragraflar, kabul edilen asıl
metinde olduğu gibi numaralandırılmıştır.
Giriş
Bizler, Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Sözleşmesine ve/ya
onun 1967 tarihli Protokolüne Taraf olan Devletler olarak, İsviçre
Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK)
daveti üzerine 12 - 13 Aralık 2001 tarihinde Cenevre’de gerçekleşen ilk
Taraf Devletler toplantısında bir araya geldik,
1. 2001 yılının Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Sözleşmesinin
50. Yıldönümü olduğunu dikkate alarak,
2. 1967 Protokolüyle değişikliğe uğradığı haliyle kapsamına giren kişilerin
insan hakları dahil olmak üzere hakları ve asgari muamele standartlarını
ortaya koyan 1951 sözleşmesinin, mültecilere sağlanan korumanın birincil
aracı olarak devam eden önemini göz önünde bulundurarak,
3. Afrika’daki Mülteci Sorunun Özel Boyutlarını da ele alan 1969 Afrika
Birliği Örgütü (OAU) Sözleşmesi ve 1984 Cartagena Deklarasyonu dahil
olmak üzere bölgesel mültecileri koruma araçlarının; diğer insan hakları
araçlarının; 1999 Tampere Avrupa Konseyi Kararlarından itibaren gelişen
ortak Avrupa iltica sisteminin; Birleşmiş Milletler Topluluğu ve İlgili Komşu
Devletlerdeki Mültecilerin, Yerinden Edilmiş Kişilerin, Diğer İstekdışı
Yerinden Edilme Şekillerinin ve Ülkesine Geri Dönenlerin Sorunlarına Dair
Bölgesel 1996 Konferansı Eylem Programının önemini göz önünde
bulundurarak,
4. Özünde, uygulaması uluslararası örfi hukuka dayanan non-refulman
ilkesini barındıran bu uluslararası hak ve ilkeler rejiminin, konu için devam
eden önemi ve esnekliğini kabul ederek,
5. Mültecileri barındıran ülkelerin oynadığı olumlu ve yapıcı rolü takdir
ederek; özellikle de gelişmekte olan ülkeler ya da geçiş ekonomisine sahip
ülkelerin aynı zamanda üstlendikleri ağır yükün bilincinde olarak;
zamanında ve güvenli çözümlerin eksikliğinde çoğu mülteci krizinin uzun
süreli olabildiğinin farkında olarak,
6. Silahlı çatışmalar, süregelen insan hakları ve uluslararası savaş hukuku
ihlalleri; bugünkü yerinden edilme şekilleri, karma nüfus akışları, yüksek
sayıda mülteci ve sığınmacı konuk etmenin ve barındırmanın yüksek
maliyeti, bununla ilgili insan ticaretinin ve insan kaçakçılığının artması;
uluslararası korumaya gerek duyulmayan ya da bu hakka sahip olmayan
kişilerin koruma kapsamından hariç tutulması ve iadesi gibi iltica
sistemlerinin suiistimalinin engellenmesi ile ilgili sorunlar ve uzun süredir
devam eden mülteci sorunlarının çözümsüzlüğü dahil olmak üzere,
mültecilere koruma sağlanan bu değişken ortamın karmaşık özelliklerini
göz önünde bulundurarak,
7. 1967 Protokolüyle değişime uğrayan 1951 Sözleşmesinin uluslararası
mülteci koruma rejiminde merkezi bir yere sahip olduğunu yeniden
vurgulayarak; bu rejimin, 1951 Sözleşmesi ile onun Protokolünü
güçlendirmek ve tamamlamak üzere uygun bir şekilde daha da
geliştirilmesi gerektiğine duyulan inancı dile getirerek,
8. Devletlerin mültecileri koruma altına alma sorumluluğuna duydukları
saygının, uluslararası topluluğun tüm üyelerini kapsayan uluslararası bir
dayanışma ile güçlendiğini; mülteciler için sağlanan koruma rejiminin,
dayanışma ruhu içinde, Devletler arası etkin sorumluluk ve yük paylaşımı
ile ve bu amaca adanmış uluslararası işbirliği sayesinde geliştirilebileceğini
vurgulayarak,
İşleyiş ile ilgili maddeler
1. 1951 Sözleşmesi ve/veya onun 1967 tarihli Protokolü uyarınca
yükümlülüklerimizi tamamen ve etkin bir şekilde, bu belgelerin hedef ve
amaçları doğrultusunda yerine getirme yönündeki taahhüdümüzü tekrar
bildiriyoruz;
2. Mülteci sorununun toplumsal ve insani özelliğinin bilincinde olarak,
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 14. Maddesiyle uyum içinde olan,
mültecilerin hak ve özgürlüklerine saygı duyulmasını, mültecilerin içinde
yer aldıkları ciddi durumu çözmek için uluslararası işbirliğine gerek
duyulduğunu vurgulayan, mülteci hareketlerinin nedenlerine değinen,
diğerlerine ilaveten, barış, istikrar ve diyalog sayesinde bunun devletler
arasında bir sorun olmasını önlemek üzere eylemde bulunulmasını
gerektiren bu belgelerde yer alan değer ve ilkeleri koruyacağımıza dair
devam eden taahhüdümüzü yineliyoruz;
3. Henüz 1951 Sözleşmesi ve/ya onun 1964 tarihli Protokolüne katılmayan
ancak cömertçe fazla sayıda mülteciyi barındırmaya devam eden iltica
ülkeleri
olduğunu
da
unutmayarak,
bu
belgelere
bağlılığın
evrenselleşmesini sağlamanın önemini kabul ediyoruz;
4. Henüz 1951 Sözleşmesi ve/veya onun 1964 tarihli Protokolüne
katılmayan tüm Devletleri mümkün olduğunca çekincesiz olarak bu
belgelere taraf olmaya davet ediyoruz;
5. Aynı zamanda, coğrafi çekince koyan Taraf Devletleri coğrafi çekinceyi
kaldırmayı düşünmeye davet ediyoruz;
6. İlticanın kuvvetlendirilmesi ve korumanın daha etkin hale gelmesi
amacıyla, kadın, çocuk ve yaşlılar gibi hassas durumdaki grup ve bireylere
özel özen göstererek, ulusal mülteci mevzuatı, mülteci statüsünün
belirlenmesine dair ilgili prosedürler ile sığınmacı ve mültecilere muamele
prosedürlerinin bütünüyle kabulü yolu ile, uluslararası standartlara uyan
tüm Devletlere önlemler almaya devam etmeleri çağrısında bulunuyoruz;
7. Devletlere, diğerlerine ilaveten, 1951 Sözleşmesinin 1F ve 33 (2)
Maddelerini, yeni tehdit ve zorluklar ışığında, dikkatle uygulama yolu ile
iltica kurumunun bütünlüğünü sağlamaya dair çabalarına devam etmeleri
çağrısında bulunuyoruz;
8. BMMYK’nin, mültecilere uluslararası koruma sağlanması ve kalıcı
çözümler üretilmesi konusundaki yetkisi ile çok taraflı bir kurum olarak
vazgeçilmez önemini tekrar bildiriyor ve Taraf Devletler olarak, çalışma
alanında BMMYK ile işbirliği yapma yükümlülüğümüzü hatırlatıyoruz;
9. Tüm Devletlere, 1951 Sözleşmesinin ve/ya 1967 Protokolünün daha
güçlü bir şekilde uygulanması için takip edilmesi gereken yolları
belirlemeleri ve Taraf Devletler ile BMMYK arasında yakın işbirliği
çerçevesinde BMMYK’nin bu belgelerin hükümlerinin uygulanışını
denetleme görevinde BMMYK’ye yardımcı olmaları için çağrıda
bulunuyoruz;
10. Tüm Devletlere, Yüksek Komiserliğin yetkisi kapsamındaki kişilerin
ihtiyaçlarının bir an önce karşılanması amacıyla, BMMYK tarafından
yapılacak finansman temini duyurularına, derhal, önceden bildirilebilir ve
yeterli bir cevap vermeleri çağrısında bulunuyoruz;
11. Sığınmacı ve mültecilerin uygun şekilde kabulü, danışmanlık ve bakım
hizmetlerini iyi bir şekilde almaları; mültecilerin bütünüyle yararına olacak
kalıcı çözümler bulunması; özellikle savunma yoluyla, ırkçılığa, yabancı
düşmanlığına ve benzer hoşgörüsüzlüklere karşı mücadelede halkı
bilgilendirme, bilinçlendirme ve mülteciler için kamuoyunun desteğini
sağlama yolu ile Devletlere ve BMMYK’ye uluslararası mülteci koruması
rejiminin bütünlüğünü korumasına yardımcı olunması açısından pek çok
sivil toplum örgütünün değerli katkılarını onaylıyoruz;
12. Uluslararası dayanışma ve yük paylaşımı çerçevesinde, özellikle büyük
ölçekli mülteci akını ya da uzun süreli mülteci krizi yaşanan gelişmekte
olan ülkeler ve geçiş ekonomisine sahip ülkelerde kapasite oluşturma
amacıyla öncelikle bölgesel ve uluslararası seviyede kapsamlı stratejiler
üretmek; mültecilerin daha güvenli ve iyi yaşama koşullarına sahip olması,
sorunlarının
zamanında
çözüme
kavuşması
amacıyla
müdahale
mekanizmalarını güçlendirmek yolu ile kendimizi mültecilerin daha iyi
korunmasını sağlamaya adıyoruz;
13. Mülteci krizinden kaçınmanın en iyi yolunun bu krizin önlenmesi
olduğunu, uluslararası korumanın en önemli hedefinin mülteciler için, nonrefulman ilkesine uygun olarak, kalıcı bir çözüm bulunması olduğunu kabul
ediyor; mültecilerin güvenliği ve haysiyeti açısından gönüllü geri dönüşün
mülteciler için tercih edilen çözüm olduğunu göz önünde bulundurarak,
öncelikle gönüllü geri dönüş olmak üzere, uygun ve gerçekleştirilebilir ise
yerel bütünleşme ve yerleştirme gibi çözümleri kolaylaştırmaya devam
eden Devletleri takdir ediyoruz;
14. İsviçre Devleti ve vatandaşlarına, Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin
1951 Sözleşmesine ve/veya 1967 Protokolüne Taraf olan Devletlerin
Bakanlar
Toplantısına
yaptıkları
cömert
ev
sahipliği
nedeniyle
minnettarlığımızı belirtiriz.
III. EYLEM PROGRAMI
Taraf Devletler Beyannamesini takiben, uygulandığı taktirde birkaç yıllık
bir süre içinde mülteci korunmasını ileriye dönük olarak iyileştirmesi
beklenen bir Eylem Programı önerilmiştir. Eylem Programının altı hedefi
vardır:
1. 1957
Sözleşmesi
ve
1967
Protokolünün
uygulanmasının
güçlendirilmesi;
2. Geniş göç hareketleri içinde mültecilerin korunması;
3. Yük ve sorumlulukların daha adil biçimde paylaştırılması ve mülteci
kabulü ve korunması için kapasite geliştirilmesi;
4. Güvenlikle ilgili endişelerin daha etkin olarak ele alınması;
5. Kalıcı çözüm arayışlarının artırılması;
6. Mülteci kadın ve mülteci çocukların korunma ihtiyacının karşılanması.
Programın hedefleri birbiriyle ilişkili olup kesişen temalar bulunmaktadır.
Bunların arasında, sorumluluk ve yük paylaşımı ile rejimin bir bütün olarak
toplumsal cinsiyet ve yaşa duyarlı bir şekilde uygulanması yer almaktadır.
Mülteci kadın ve çocuklarla ilgili faaliyetlerin tavsiye edilen şekilde takip
edilmesi konusuna özellikle 6. Hedefte değinilmiş olmakla birlikte, bu konu
tüm Eylem Programına yayılmış haldedir.
1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolünün uygulanmasının
desteklenmesi
1951 Sözleşmesi ve onun 1967 tarihli Protokolünün uygulanması,
uluslararası mülteci korunmasının temeli olup, güçlendirilmelidir. İlk
etapta, Taraf Devletlerin dayanağı daha dengeli olarak ve tüm coğrafi
bölgeleri kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda
mülteci statüsünün belirlenmesi ile ilgili yaklaşımların uyumlaştırılması ve
tamamlayıcı koruma türlerinin kullanılması gerekmektedir. Mülteci
hareketlerinin kaynağındaki nedenlerle ilgili kararlı müdahaleler, toplu
sığınma krizine karşı daha etkin ve tahmin edilebilir müdahaleler, kabul
politikalarının iyileştirilmesi ve genel olarak mülteci korumasına daha iyi
olanak sağlayan bir çevre, mültecilerin korunması rejiminin daha iyi
uygulanmasına katkıda bulunacaktır. 1951 Sözleşmesi ve 1967
Protokolünün uygulanışının daha sıkı bir şekilde denetlenmesi için gereken
önlemler alınmalıdır. Aynı zamanda, bölgesel mülteci belgeleri ve kilit
öneme sahip insan hakları belgelerine taraf olma ve bu belgeleri uygulama
ile mültecilerin daha iyi korunması sağlanabilecektir. Bu genel hedef
kapsamında belirlenmiş 12 hedef ve amacın gerçekleştirilmesi için
yapılacak olan faaliyetler bulunmaktadır:
1. 1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolünün Evrensel Kabulü
¾
¾
¾
¾
¾
BMMYK, 1951 Sözleşmesi/1967 Protokolünün kabulünde ya da bu
belgeleri uygularken Devletlerin yaşadıkları sorunlar konusunda,
Devletlere yardımcı olmak üzere bu sorunların nasıl aşılacağını da dikkate
alarak, bir inceleme yapacaktır.
Taraf Devletler, BMMYK’nin, 1951 Sözleşmesi/1967 Protokolüne
evrensel katılımı amaçlayan ve devam etmekte olan kabul kampanyasına
aktif katkıda bulunacaklardır.
Taraf Devletler ve bölgesel örgütler, ikili sözleşmelerinde ve çok taraflı
forumlarda kabulü destekleyecekler ve bu tür girişimleri konusunda
BMMYK’yi bilgilendireceklerdir.
Taraf Devletler, kabul esnasında öne sürdükleri çekinceleri geri çekme
konusuna olumlu yaklaşacak ve uygun görüldüğü hallerde coğrafi
çekinceyi kaldırmak için çalışacaklardır.
Henüz 1951 Sözleşmesinin temel ilkelerini ulusal mevzuatlarına dahil
etmeyen Taraf Devletler, ulusal hukuk sistemine göre gerekli olması
halinde, bu ilkeleri ulusal mevzuatlarına dahil edeceklerdir.
2. Münferit iltica prosedürlerinin iyileştirilmesi
¾
Devletler, BMMYK’nin Yürütme Kurulu aracılığıyla, önerilen iltica
prosedürleri çerçevesine dair eski Yürütme Komitesi kılavuzlarını,
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Devletlerin uygulamalarında uyumlaştırma sağlayacağını da dikkate
alarak, güncelleştirmeyi mütalaa edeceklerdir. 5
Devletler, iltica prosedürlerine erişimi sağlayacak, iltica sistemlerinin;
uluslararası korumaya ihtiyaç duymayanların geri dönüşü ve geri kabulüne
dair kararlar da dahil olmak üzere, hızlı, uygulanabilir sonuçları olan, etkili
ve adil bir karar alma mekanizmasına sahip olduklarından emin olacaktır.
Geri dönüş, iltica prosedürlerinin kötüye kullanılmasına karşı ve iltica
sistemlerinin bütünlüğünü korumak açısından önemlidir. 6
Henüz iltica konusunda mevzuata sahip olmayan ya da prosedür
oluşturmamış Devletler, BMMYK’nin yardımı ve Yürütme Komitesinin
kılavuzluğu ile bu mevzuatı ya da prosedürleri oluşturacaktır. Yerleşik iltica
prosedürleri bulunan Devletler, uluslararası işbirliğinin somut hali olarak,
gerektiğinde maddi ve teknik destek dahil olmak üzere, bu girişimleri en
iyi destekleme yolunu düşüneceklerdir. 7
Devletler, gerektiği durumlarda, aile birliği ilkesine gereken ağırlığı
vererek ve Çocuk Hakları Sözleşmesi, Kadınlara Karşı Her Türlü
Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına dair Sözleşme ve ilgili BMMYK Kılavuz
İlkelerini göz önünde bulundurarak, iltica prosedürlerinde, toplumsal
cinsiyet ve yaşa özel tedbirler alacak ya da mevcut tedbirleri
geliştireceklerdir; işkence mağdurları ve engelliler gibi özellikle hassas
durumdaki kişiler de gerekli tedbirlerden yararlanabilmelidir. 8
Devletler ve BMMYK, kadın ve çocuk sığınmacılar tarafından yapılan
başvurularda, cinsiyet ve yaşla ilgili özel boyutları bulunan zulüm çeşitleri
dahil olmak üzere, cinsiyet ve yaşa özel durumların, uygun bir şekilde ve
hassasiyetle ele alınmasını sağlamak üzere çalışacaklardır.
Devletler ve BMMYK, tercihen Yürütme Komitesinde, refakatsiz çocuk
sığınmacılar ya da ailesinden ayrı düşmüş çocuk sığınmacıların mülteci
statüsüne yönelik artan başvurularından doğan zorluklarla daha iyi başa
çıkabilmek için yollar bulmak üzere istişarelerde bulunacaklardır.
BMMYK, mülteci statüsü belirleme işlemine dair yetki alanının niteliğini
ve tutarlılığını küresel olarak artırabilmek amacıyla daha fazla kaynak
tahsis ederken, aynı zamanda yoğunlaştırılmış eğitim faaliyetlerinde ve
kurum içi kapasite geliştirme çalışmalarında bulunacaktır.
3. 1951 Sözleşmesinin kapsamına dahil olmayan ancak
uluslararası korumaya ihtiyaç duyanlar için tamamlayıcı koruma
çeşitlerinin sağlanması
¾
Yürütme Komitesi, yetki alanı çerçevesinde, tamamlayıcı koruma
çeşitlerinin üzerine inşa edileceği genel ilkelere, bu korumadan
yararlanacak kişilere ve bu korumanın 1951 Sözleşmesi ile diğer ilgili
5
Mülteci statüsü ya da iltica başvurularının açıkça dayanaksız veya suiistimal edilebilir olması sorunu konusunda Bkz. Mülteci Statüsünün
Belirlenmesi (A/AC.96/549, paragraf 53.6) hakkında Karar No. 8 (XXVIII) 1977; Karar No. 30 (XXXIV) 1983 (A/AC.96/631, paragraf
97.2).
6
Bkz. Hedef 2, amaç 7.
7
Bkz. Hedef 3, amaç 2.
8
BMMYK’nin Toplumsal Cinsiyete Dayalı Zulüm Kılavuz İlkeleri (HCR/GIP/02/01, Mayıs 2002), BMMYK’nin Mülteci Kadınların
Korunmasına dair Kılavuz İlkeleri (Cenevre, 1991), BMMYK’nin Mülteci Kadınlara Yönelik Cinsel Şiddet: Önleme ve Müdahale Kılavuz
İlkeleri (Cenevre, 1995 – revize edilmekte) ve BMMYK’nin Mülteci Çocuklar: Koruma ve Bakım Kılavuz İlkeleri (1994). Aynı zamanda
Bkz. Hedef 4, amaç 4.
uluslararası ve bölgesel belgelerle uyumlu olacağına dair kılavuzları içeren
bir Karar üzerine çalışacaktır.
¾
Devletler, öncelikle 1951 Sözleşmesinde yer alan mülteci statüsü ile
ilgili esasların incelenmesinin ardından, gerekli olduğu ve uygun görüldüğü
durumlarda, tamamlayıcı koruma çeşitlerinin sağlanması ile ilgili olası
esasların incelenmesi için tek bir prosedür oluşturmanın yararını gözden
geçireceklerdir.
4. Terör eylemlerinden suçlu olanlar dahil, uluslararası mülteci
korunması hakkına sahip olmayanların mülteci statüsü dışında
bırakılması
Devletler, terörle mücadelenin öncelikle ceza hukukunun infazı ile ilgili
olduğunu, ancak iltica kanalının kötüye kullanımının da önlenmesinin
gerekli olduğunu göz önünde tutarak, Sözleşmenin mülteci statüsü dışında
bırakma maddelerini uygulamak amacıyla uygun yasal önlemler dahil bazı
tedbirler alacaktır. Bu tedbirlerin içine, Sözleşmenin mülteci statüsü
dışında
bırakma
maddesinin
ulusal
mevzuata
dahil
edilmesi,
göçmenlik/iltica yetkilileri ile kanun
uygulayıcı organlar ve uygun
görüldüğü durumlarda BMMYK arasındaki işbirliğinin ve bilgi paylaşımının
artırılması; iltica başvurusunda bulunanın 1951 Sözleşmesinin 1 F Maddesi
kapsamına
girdiğine
dair
şüphe
bulunması
durumunda,
iltica
başvurusunun öncelikli işlemlerinin uzman personel tarafından yapılması
girebilir. 9
¾
Devletler, mülteci statüsü dışında bırakma maddelerini, mülteci statüsü
dışında bırakma işlemlerine tabi tutulan bireylerin aile üyeleri tarafından
mülteci statüsü elde etmek için yapılan dayanaklı başvuru talebine önyargı
ile yaklaşmadan uygulayacaktır.
¾
BMMYK, Mülteci Statüsü Dışında Bırakma Kılavuz İlkelerini (1996)
revizyona tabi tutacaktır.
¾
5. 1951 Sözleşmesi ve
denetiminde yakın işbirliği
1967
Protokolünün
uygulanmasının
Devletler, BMMYK ve STK’ler, BMMYK ve Taraf Devletler arasında, 1951
Sözleşmesi ve 1967 Protokolünün uygulanışının desteklenmesi ve
BMMYK’nın
uluslararası
mülteci
belgelerini
denetleme
görevini
kolaylaştırma konusunda daha sıkı bir işbirliği sağlamak için uygulamaya
dönük modeller belirleyecek ve üzerinde çalışacaklarıdır.
¾
Bu bağlamda, Küresel İstişareler sürecinin yakaladığı olumlu rüzgarı
koruyabilmek amacıyla, BMMYK, koruma konuları, yeni küresel temalar ve
zorluklar ile, özellikle de acil niteliğe sahip belirli koruma durumları
konularında üst düzeyde ve katılımcı diyalog sağlanan bir forum
oluşturmaya devam edecektir.
¾
9
Mülteci statüsü dışında bırakma maddeleri uygulanırken, uygun olduğu hallerde, Güvenlik Konseyinin ilgili tüm beyanları dikkate
alınacaktır.
¾
Yine bu bağlamda, Devletler koruma kapsamında, özellikle kadın ve
çocuklarla ilgili koruma konusuna özel dikkat göstererek, kaydettikleri
başarıları ve karşılaştıkları sorunları hakkında, Daimi Komitenin düzenli
yapılan toplantılarında bilgi vereceklerdir.
6. Mülteci hukukundaki gelişmeler ışığında, 1951 Sözleşmesinin
uyumlu bir şekilde yorumlanması
BMMYK, Küresel İstişareler çerçevesinde, uzmanların katıldığı yuvarlak
masa toplantılarındaki bilgi notlarını ve karar özetlerini yayınlayacaktır.
¾
BMMYK, uluslararası hukuki standartlar, Devlet uygulamaları,
içtihatlardan yola çıkarak ve uygun görüldüğü durumda Küresel
İstişarelere katılan uzmanların yuvarlak masa tartışmalarında dile getirilen
girdileri kullanarak, Mülteci Statüsünün Belirlenmesine Dair Prosedür ve
Kriterler El Kitabına ek kılavuzlar oluşturacaktır.
¾
BMMYK, konunun gerektirmesi halinde Devletteki uygulayıcıları da dahil
etmek suretiyle, uzmanlar arası tartışmalar düzenlemeye devam
edecektir.
¾
BMMYK, Devletler, bölgesel kuruluşlar ve STK’ları ve üniversiteleri
içeren diğer ortaklar tarafından düzenlenen ya da üstlenilen mülteci
hukuku odaklı girişimlere ve çalışmalara katılmaya devam edecektir.
¾
7. Ek standartların oluşturulması
¾
Taraf Devletler Beyannamesinde, uluslararası mülteci koruma rejiminin
geliştirilmesi gerekliliğinin kabulüne uygun olarak, BMMYK, Yürütme
Komitesi Kararları ya da daha ileri aşamalarda belirlenebilecek araçlar gibi
daha çok standarda ihtiyaç duyulan alanları belirleyecektir.
8. Mültecilere daha fazla saygı gösterilmesi
Devletler, BMMYK ve diğer ilgili aktörler, mültecilere karşı olumlu ve
saygılı bir tavır belirlenmesini teşvik edeceklerdir. Bu kapsamda,
•
Siyasi liderlerin, 1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolünü destekleyen
temel değerlere arka çıkmasını teşvik edeceklerdir,
•
Mültecilerin durumu konusunda sivil toplumun duyarlılığını artırmak
amacıyla, (mülteci çocuklar ve gençler için el ilanları ve broşürler ve
öğretmenler için kılavuzlar dahil) eğitim materyalleri ile birlikte BMMYK
tarafından
(örneğin
Respect,
Stereotypes
ve Lanterna
Magica
kampanyaları için) geliştirilen materyaller dahil, halkı bilinçlendirmeye
yönelik materyallerin daha etkili ve yaygın bir şekilde dağıtımını
yapacaklardır.
¾
Devletler, mültecilerin katılımı ile, mültecilerin yapabileceği olumlu
sosyal ve kültürel katkılara odaklanan halkı bilinçlendirme programları
geliştirecek, bu programlarda, hoşgörü, çoğulculuk ve ortak değerleri
desteklemek üzere ve bir köprü kurabilmek amacıyla kamu hizmeti
duyuruları, spor, müzik, eğlence gibi eğitsel araçların daha fazla
kullanımını sağlayacaktır.
¾
¾
Devletler, ırkçılık, ırk ayrımı ve sığınmacılar ile mültecileri hedefleyen
yabancı düşmanlığına karşı mücadele etmek üzere önlemler alacaklardır.
9. Kabul konusunda yeterli düzenlemeler
¾
¾
¾
¾
¾
Yürütme Komitesi, uluslararası kabul politikaları için, yasal
standartlardan faydalanarak, bir Yürütme Komitesi Kararı halinde, temel
bir çerçeve benimsemeyi mütalaa edecektir.
BMMYK, işkence ve/veya şiddet mağdurları ve engellilerin özel
ihtiyaçlarını olduğu kadar toplumsal cinsiyet ve yaşa özel durumları ve özel
tıbbi ihtiyaçları olanların durumunu da göz önünde bulundurarak,
Sığınmacıların Kabulüne dair Kılavuzlar geliştirecektir.
BMMYK, kabul düzenlemelerini denetleyecek, Yürütme Komitesine
çeşitli bölgelerdeki koruma durumları konusunda hazırladığı rapora,
tavsiyelerin yanı sıra, sığınmacıların karşılaştığı sorunlar dahil olmak üzere
gelişmeler hakkında bilgi ilave edecektir.
Devletler, uyum içerisinde, sığınmacı ve mültecilerin göz altına
alınmasına karşı uygun alternatifler bulmaya çalışacak ve prensipte
çocukların göz altına alınmasından kaçınacaktır.
Devletler, BMMYK, STK’lar ve diğer ortaklar, refakatsiz çocuk
sığınmacılar ya da ailesinden ayrı düşmüş çocuk mülteci ve sığınmacıların
gerektiği taktirde geçici olarak aile yanında kalmaları ya da Devlet içinden
veya dışından vasiler tayin edilmesi dahil olmak üzere ihtiyaçlarını
karşılamak üzere, mülteci topluluklarıyla beraber çalışacaklardır.
10. Toplu Sığınma
müdahaleler
Krizine
karşı
daha
etkin
ve
öngörülebilir
BMMYK, kendi deneyimleri ışığında en iyi olan uygulamalara eğilerek ve
Devletlerin görüşlerini dikkate alarak, toplu akın durumlarında koruma
kapsamında gerçekleştirilebilecek müdahaleler üzerine kapsamlı bir
araştırma yapacak, 1951 Sözleşmesi ve 1969 OAU Sözleşmesine ek olarak
bir başka yetkilendirici metne ihtiyaç duyulup duyulmadığını araştıracaktır.
¾
BMMYK, grup olarak varışta mülteci statüsü belirleme bağlamında ve
mülteci statüsü dışında bırakma konusunda prosedür ile ilgili noktaları
açığa kavuşturmak amacıyla, kılavuz ilkeler oluşturup bunları dağıtacaktır.
¾
Devletler ve BMMYK, toplu akın durumlarına acil müdahalede, hassas
durumdaki gruplar kadar mülteci kadın ve çocukların özel koruma
ihtiyaçlarına da hitap eden, topluma dayalı faaliyetlerin de yer almasını
sağlayacaktır. 10
¾
Devletler, Birleşmiş Milletler sistemi, özellikle de BMMYK ile birlikte,
uygun görüldüğü durumlarda, gerek ülkelerin kendilerini potansiyel toplu
sığınmaya karşı hazırlamaları, gerekse uluslararası toplumun yeterli ve
zamanında destek vermesi açısından, erken uyarı ve beklenmedik durum
planları üzerinde daha çok çalışılması için destek vereceklerdir.
¾
10
Bunların arasında ayrılmış çocuklar, engelliler, kronik hastalar, bekar kadınlar, tek ebeveynli aileler, yaşlılar ve işkence mağdurları yer
almaktadır.
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
11. Mültecilerle ilgili kayıt ve belgelendirmenin iyileştirilmesi
Devletler, Mülteciler ve Sığınmacıların Kayıt Edilmesine dair Kararı (No.
91 (LII) (2001)) göz önünde bulundurarak ve verilerin kullanımı
konusundaki gizlilik gerekliliklerini akılda tutarak, topraklarına ayak basan
kadın ve erkek mülteci ve sığınmacıları, güvenliklerini artıracak, temel
hizmetlere erişimlerini ve dolaşım özgürlüklerini sağlayacak biçimde,
mümkün olduğunca hızlı ve teker teker kayıt edeceklerdir.
BMMYK, Devletlerle beraber, özellikle gelişmekte olan ev sahibi
Devletlerin üstlendikleri mültecilerle ilgili kayıt ve belge hazırlama
işlemlerini kolaylaştırmak için, bunun öncelikle bir Devlet sorumluluğu
olduğunu göz önünde tutarak, eğitim, ekipman ve materyalle ilgili maddi
ve teknik destek sağlanmasına çalışacaktır.
Devletler, BMMYK ve ilgili ortaklar, kampta kalan nüfusu ve gönüllü geri
dönenleri kayıt edenlerin, cinsiyet ve yaşa duyarlı mülakat teknikleri dahil
olmak üzere, yeterli eğitime sahip olmasını sağlayacaktır.
Devletler ve diğer ilgili ortaklar, insan kaynaklarının sağlanması
aracılığıyla BMMYK’nin kayıt ve belgeleme sistemleri üzerinde devam eden
iyileştirme çalışmalarına yardımcı olmak dahil olmak üzere, uzmanlıklarını
erişilebilir kılma yollarını arayacaklardır.
BMMYK, kayıt ve nüfus verilerinin yönetimi konularında işleyişle ilgili
standart ve kılavuzlar yayınlayacak, 1994 Kayıt Rehberini revizyona tabi
tutacak, kayıt ve veri yönetimi eğitim modülleri geliştirecektir. Ayrıca
BMMYK, Devletlerin uzmanlığı ve insan kaynaklarından da faydalanarak,
sahada kayıt desteğini (metodolojiler, sistemler, materyaller, eğitim ve
destek misyonları) güçlendirecektir.
Devletler ve BMMYK, mülteci ve sığınmacıların kimliklerinin belirlenmesi
ve belgelendirilmeleri işlemlerini geliştirmek için, merkezi olarak
biyometrik özellikler dahil olmak üzere, yeni teknik ve araçlar kullanacak
ve bunları dünya çapında standartlaşmış bir kayıt sisteminin geliştirilmesi
amacıyla paylaşacaktır.
Devletler, BMMYK’nın desteği ve işbirliğinden yararlanarak, gerekli
hallerde, medeni hal (örneğin, doğum, evlenme, boşanma, ölüm) ile ilgili
gereken belgeleri hazır tutacaktır.
Devletler, BMMYK ve diğer ilgili ortaklar, özel koruma ihtiyacı olan
kadınlar, refakatsiz çocuk sığınmacılar ya da ailesinden ayrı düşmüş çocuk
sığınmacılar, çocuklu ve tek ebeveynli aileler, engelli mülteciler ve yaşlıları
belirlemek ve uygun olduğu durumlarda özel yardım ve koruma
düzenlemeleri yapabilmek için kayıt verilerini kullanacaktır.
12. Mülteci hareketlerinin kaynağındaki nedenlerle ilgili kararlı
müdahaleler
Devletler, silahlı çatışma gibi, temelde yatan nedenlere daha büyük
öncelik verecekler, ilgili devletlerarası gündemlerde bu önceliğin yer
almasını sağlayacaklardır.
¾
Devletler, mevcut yolları kullanarak, dış, güvenlik, ticaret, kalkınma ve
yatırım politikaları bağlamında, mülteci üreten ülkelerdeki gelişmeleri,
¾
¾
¾
¾
¾
¾
insan hakları, demokratik değerler ve iyi yönetişime verilen önemin
artırılması yönünde etkileyeceklerdir.
Devletler, çatışmaların çözümü, savaşın ayırdığı ülkelerde barışı koruma
ve barış oluşturma konularındaki Birleşmiş Milletler çalışmalarını
destekleyeceklerdir.
Uluslararası ve bölgesel insan hakları kuruluşları ve kalkınmada görev
alan aktörler, özellikle de insan hakları komisyonu oluşturmak isteyen,
yargının ve polis kuvvetlerinin işleyişini iyileştirmek amacıyla tedbirler alan
menşe ülkelere maddi ve/ya teknik destek sağlama yolu ile, insan hakları
ihlalleri ve gruplar arası çatışmaların neden olduğu mülteci krizine nasıl
doğrudan etki edebileceklerini araştırmaya teşvik edileceklerdir.
Devletler, erken katılımı göz önünde bulundurarak, Vatansız Kişilerin
Statüsüne İlişkin 1954 Sözleşmesinin ve Vatansızlık Durumunun
Azaltılmasına dair 1961 Sözleşmesinin onaylanmasına tekrar gereken
önemi vereceklerdir.
BMMYK, Yürütme Komitesi Karar No. 78’i (XLVI) (1995) göz önünde
tutarak, Devletlerden vatansızlık durumunu azaltma, vatansız kişilerin
korunmasını sağlama konusunda atmış oldukları adımlarla ilgili bilgi alacak
ve Yürütme Komitesine bu araştırmanın sonuçları ile vatansız kişilerin
durumunu iyileştirmeye yönelik tavsiyeleri bildirecektir.
BMMYK, alandaki mevcudiyeti sayesinde, gerektiği hallerde, mülteci
akışına yol açabilecek durumları hafifletme konusunda bir katalizör görevi
görecektir.
Hedef: Geniş göç hareketleri içinde mültecilerin korunması
BMMYK’nın mültecilere ve diğer kişilere karşı açıkça tanımlanmış
sorumluluklarının kapsamına göçmenler genellikle girmemektedir. Ancak
mültecilerin çoğunlukla daha geniş, karışık göç akışları içerisinde hareket
ettikleri de bir gerçektir. Uygulanabilir, yasal göç seçeneklerinin
yetersizliği; mülteci olmayan kişilerin, önlerindeki tek ihtimal giriş yapmak
ve orada kalmak olduğunda, iltica kanalıyla ülkelere girmeye çalışmaları
yolunda ek bir teşvik oluşturmaktadır.
Mültecilere etkisi ve riskler
düşünüldüğünde, mültecilerin, kendilerini tehlikeye atacak ve bir suç teşkil
eden ticarete başvurmaları gerekmeden, koruma elde etmeleri çok
önemlidir. Dolayısıyla, korumaya ihtiyacı olanların korunma elde etmesi,
göç etmek isteyenlerin iltica kanalına başvurmaktan başka seçeneklere
sahip olması ve kaçakçıların mevcut giriş imkanlarını kötü amaçla
kullanamamaları ve bundan kazanç elde edememeleri için, BMMYK’nin,
yetki alanına uygun olarak vereceği destekle, iltica ve göç arasındaki ara
birimin çok iyi anlaşılması ve ele alınması gerekmektedir. Geniş göç
hareketleri içinde mülteci korunmasını iyileştirmek ve iltica sistemlerinin
suiistimalini engellemek için beraberindeki faaliyetler ile birlikte 7 amaç
aşağıda belirtilmiştir:
1. Göç yönetimi kavramının geniş bağlamı içinde korumaya erişim
dahil olmak üzere sığınmacı ve mültecilerin ihtiyaçlarının daha
iyi belirlenmesi ve uygun bir şekilde karşılanması
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Devletler, ilgili çok taraflı ve sektörler arası istişareleri dikkate alarak,
göçü kontrol önlemlerinin, üzerinde mutabakata varılan uluslararası
çerçeve kapsamında, koruma ihtiyaçlarının karşılanması için, mülteciler ve
uluslararası korumaya ihtiyaç duymayan kişiler arasındaki ayrımı uygun
bir şekilde yapabilecek, yeterli koruma önlemleri ile hafifletilmesini
sağlayacaktır.
Devletler, göç ve iltica konularında, göçü kontrol öncelikleri ve mülteci
koruma zorunlulukları arasında uygun dengeyi kurabilecek, istihdam ve
aile birleşmesi amaçları için şeffaf ve adil göç politikalarını da içine
alabilecek şekilde, tutarlı bir politika gündemi geliştireceklerdir.
BMMYK;Devletler, devletlerarası kuruluşlar ve STK’lar için eğitim
paketleri ile birlikte, Durdurma Tedbirlerine Yönelik Koruyucu Kılavuz
İlkeler geliştirecektir.
Yürütme Komitesi, durdurma tedbirleri içinde yer alan koruyucu ilkeler
konusunda bir Karar çıkarmayı düşünecektir.
BMMYK, Devletler ve diğer aktörler (örneğin Uluslararası Denizcilik
Örgütü), sığınmacı ve mültecilerin denizde kurtarılması bağlamında,
kurtarma kapsamında, kurtarılanların karaya çıkarılması ve bulunması
gereken çözümler de dahil olmak üzere sorumlulukları konusunda ortak
anlayışa varmaya çalışacaklardır.
Göç yönetiminin geniş bağlamı içinde Devletler, 1990 tarihli Göçmen
İşçiler ve Ailelerinin Haklarının Korunmasına dair Birleşmiş Milletler
Sözleşmesi ile ilgili Uluslar arası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmelerine
taraf olmayı düşüneceklerdir.
2. Kaçakçılık ve kaçırmaya
çabaların kuvvetlendirilmesi
karşı
mücadelede
uluslararası
Devletler, Sınır Ötesi Organize Suçla Müdahaleye Dair 2000 Yılı
Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ve onun Protokollerine (Göçmenlerin, Kara,
Deniz ve Hava Yoluyla Kaçırılmasına Karşı Protokol; Özellikle ve Kadın ve
Çocuklara
Yönelik
İnsan
Kaçakçılığını
Önleme,
Bastırma
ve
Cezalandırmaya İlişkin Protokol) taraf olmayı düşünecektir.
¾
Devletler, kendi iltica süreçlerinin, kaçırılan insanlardan, özellikle de
iltica talebini açıkça temelsiz olmayan gerekçelere dayandıran kadın ve
kızlardan gelen başvurulara açık olmasını sağlayacaklardır.
¾
Devletler, insan kaçakçılığı yapanlar ve insan kaçıranlara karşı cezaları
yayınlayacaklardır.
¾
BMMYK, kaçırılmış çocukların koruma ihtiyacına odaklanan uzmanlar
toplantısı düzenlemek konusunda araştırma yapacaktır.
¾
3. İltica ve göç arasındaki bağlantı
toplanması ve araştırma yapılması
üzerine
daha
iyi
veri
Devletler, göç akışlarının boyutu, tipi ve oluşumu üzerine daha detaylı,
karşılaştırılabilir, toplumsal cinsiyet ve yaşa göre ayrılmış istatistikler
oluşturacaklar, sorunun nitel analizin yapacaklar ve bu tür uluslararası
hareketlerin nedenleri ve yaygınlığını aydınlatacaklardır. Devletler,
özellikle, revize edilmiş Uluslararası Göç İstatistikleri konusundaki
Birleşmiş Milletler Tavsiyelerine (New York, 1998) göre verileri bir cetvel
haline getirmeyi düşüneceklerdir.
¾
Devletler; kaçakçılık, seyahat güzergahları vb. de dahil olmak üzere,
belgelendirilmemiş göç hareketleri ve düzensiz yer değiştirenler
hakkındaki bilgilerin toplanması ve paylaşılmasına ilişkin yöntemleri
inceleyecektir.
¾
Bu kapsamda, Uluslararası Göç Örgütü (IOM), ilgili Devletler ve
hükümetler arası kuruluşlarla istişarelerde bulunarak itici ve çekici
etkenler de dahil olmak üzere göç dinamikleri hakkında detaylı bir çalışma
gerçekleştirmek üzere teşvik edilecektir. BMMYK ve IOM, yetki alanları
içerisindeki bölgeler için gerçekleştirilen benzer çalışmalar ya da
yayınlanmış olan mevcut verileri bölgesel ve diğer kuruluşlarlar 11 ile
birlikte araştıracaktır.
¾
¾
4. Düzensiz ya da ikincil hareketlerin azaltılması
BMMYK, ilgili ortaklarla işbirliği içerisinde ve Koruma Sağladıkları Bir
Ülkeden Düzensiz Bir Şekilde Göç Eden Mülteci ve Sığınmacı Sorununa
11
Mülteciler, Yerinden Edilmiş Kişiler ve Göçmenler Hakkında Asya Pasifik İstişareleri (APC), Avrupa Konseyi, Batı Afrika Ekonomik
Topluluğu (ECOWAS), Ekonomik İşbirliği Örgütü (ECO), Avrupa Birliği (EU), Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya İltica, Mülteci ve
Göç Politikalarına İlişkin Hükümetler Arası İstişareler (IGC), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (OSCE), Güney Asya Bölgesel İşbirliği
Teşkilatı(SAARC) ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) gibi.
İlişkin 58 (XL) sayı ve 1989 tarihli Yürütme Komitesi Kararını dikkate
alarak, bu tür hareketlerin nedenlerini inceleyecektir. Ayrıca, ilk iltica
ülkelerindeki etkin koruma konusunda daha kesin bir şekilde ifade edilen
anlayışa dayanarak ve uluslararası dayanışma ile yük paylaşımını göz
önünde bulundurarak, bunları belirli durumlar kapsamında ele almak için
stratejiler teklif edecektir.
¾
Kapsamlı bir eylem planının parçası olarak BMMYK, menşe ülkeler,
transit ülkeler ve nihai varış noktası olan ülkelerle ayrıca IOM de dahil
olmak üzere diğer ortaklarla birlikte, belirli düzensiz ve ikincil yer
değiştirmeler için kullanılacak bir önlemler paketi üzerinde çalışacaktır.
5. BMMYK ve IOM arasında daha yakın diyalog ve işbirliğinin
sağlanması
¾
İltica ve göç arasındaki bağlantıyı daha iyi bir şekilde anlamak ayrıca
Devletlerin iltica ve göçle ilgili politika geliştirme çabalarına katkıda
bulunacak kuruluşların kapasitelerini arttırmak amacıyla, BMMYK ve IOM,
Toplum
ilgili Devletler, diğer hükümetler arası kuruluşlar 12 ve Sivil
Örgütleriyle istişarelerde bulunacak ve Kasım 2001’de oluşturulan İltica ve
Göç Eylem Grubu (AGAMI) çerçevesinde aralarındaki işbirliğini
derinleştirecektir. Bu kapsamda, AGAMI, göç/iltica bağlantısı kapsamındaki
konuları tespit ve analiz edecek, bu bağlantı hakkındaki anlayışı
derinleştirecek, kavramsal 13 konularla belirli operasyonel 14 konuları ele
alacak ve bilgi paylaşımını iyileştirecektir.
¾
BMMYK, Devletleri ve diğer ilgili aktörleri AGAMI bünyesindeki istişare
sürecinden haberdar edecektir.
6. Muhtemel göçmenlerin yasal göç
olasılıkları ve insan
kaçakçılığının tehlikeleri hakkındaki bilincinin artırılmasına yönelik
bilgilendirme kampanyaları
¾
IOM ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR),
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Sivil Toplum Örgütleri gibi diğer ilgili
hükümetler arası organlarla birlikte çalışarak ve mevcut ya da
geliştirilmekte olan modellere dayanarak, Devletler, mevcut yasal göç
kanallarıyla ilgili bilgileri temin etmek, insan kaçakçılığının tehlikeleri
hakkında uyarılarda bulunmak ve istekli kişilere ilgili materyalleri temin
etmek amacıyla model niteliğinde bir bilgi kampanyası geliştirecektir.
Uluslararası koruma sorumluluklarını açıklayan materyaller buna dahil
edilecektir.
7. Uluslararası korumaya ihtiyacı olmadığı tespit edilen kişilerin
geri dönüşü
¾
Özellikle IOM ve BMMYK gibi ilgili hükümetler arası kuruluşlar ayrıca
uygun olan durumlarda Sivil Toplum Örgütleriyle istişarelerde bulunarak
12
Söz konusu kuruluşlar uygun olan durumlarda Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliğini (OHCHR), Uluslararası Çalışma
Örgütünü (ILO) ve Göçmenlerin İnsan Haklarına İlişkin Özel Roportörü içermektedir.
Terminoloji, araştırma ve veri toplama ayrıca nitel analiz gibi.
14
İnsan ticareti ve kaçakçılığına konu olan kişilerin Devletler tarafından tevkifi, iltica prosedürlerine erişim için koruyucu tedbirler,
bilgilendirme faaliyetleri ve halkın bilincini artırıcı faaliyetler ayrıca kamu görevlilerinin eğitimi gibi.
13
Devletler, uluslararası korumaya ihtiyacı olamayan kişilerin insancıl bir
şekilde, haysiyeti zedelenmeden, insan haklarına saygı duyularak, aşırı
zorlanmayarak ve çocukların yüksek yararına olacak şekilde geri dönüş ve
kabulünü iyileştirmek amacıyla, ilgili ikili ve bölgesel geri kabul
anlaşmalarını da içeren stratejiler geliştirecektir.
¾
Faaliyetlerini Devletlerin kendi vatandaşlarını geri kabul etmesi
yükümlülüğüne dayandırarak, Devletler, IOM ve BMMYK, uluslararası
korumaya ihtiyacı olmayan kişilerin hızlı bir şekilde geri dönmesini
engelleyen unsurları ortan kaldırmak için uygun olan durumlarda
işbirliğinde bulunacaktır.
¾
Yürütme Komitesi, Devletlerin kendi vatandaşlarını kabul etmesi, geri
dönüşlerini kolaylaştırması ve ilgili konular hakkındaki yükümlüklerine
kılavuzluk eden bir Karar almayı mütalaa edecektir.
Notlar:
Notlar:
Yük ve sorumluluğun daha eşit bir şekilde paylaşılması ve
mültecilerin kabulü ile korunması için gerekli olan kapasitenin
oluşturulması
Taraf Devletler Beyannamesinde, Devletlerin mültecilere karşı sahip
oldukları uluslararası koruma sorumluluklarını uluslararası beraberlik
çerçevesinde daha fazla yerine getirdikleri, mülteci koruma rejiminin ise
sorumluluk ve yükün tüm Devletler arasında paylaşılması esasında verilen
uluslararası işbirliği taahhüdüyle kuvvetlendiği belirtilmektedir. Mültecilerle
ilgili konularda etkin bir işbirliğinin sağlanması, daha yakın bir diyalogun
kurulmasına ve mülteci sorunları ile çözümlerinin çok taraflı bir şekilde
“sahiplenilmesi”ne bağlıdır. Eylem Programı baştan sona yük ve
sorumlulukların eşit bir şekilde paylaştırılmasını sağlayacak çok taraflı bir
yaklaşım gereksinimi esas alınarak oluşturulmuştur.
Açık bir şekilde
görüldüğü gibi, koruma performansının gelişimi güçlendirilmiş ulusal
kapasite ile sağlanmaktadır. Bu nedenle, kapasite oluşturmak için yapılan
yatırım, mültecilerin dahil olduğu her türlü yeni acil duruma yapılan
düzenli operasyonel müdahalenin daha dahili bir parçası haline
getirilmelidir. Sivil Toplum Örgütleri ve sivil toplumun diğer üyeleri,
mülteci ve sığınmacıların korunması ve bu kişilere yardım edilmesi ayrıca
koruma kapasitelerinin güçlendirilmesi açısından önemli ve doğrudan bir
role sahiptir. Mültecilerle ilgili konuların ulusal ve bölgesel kalkınma
gündemlerine dahil edilmesi, mültecilere ev sahipliği yapan toplumların
uzun vadedeki refahına katkıda bulunup korumaya dayalı çözümleri daha
sürdürülebilir kılarken insani yardım ve kalkınma çabaları arasındaki
boşluğun daraltılmasına da yardımcı olabilir. Yük ve sorumlulukların daha
eşit bir şekilde paylaşılmasını, mültecilerin kabulü ve korunması için bir
kapasitenin oluşturulmasını ayrıca sorunlarının kalıcı çözümlere ulaşmasını
sağlamak için altı adet amaç, beraberindeki faaliyetlerle birlikte tespit
edilmiştir.
1. İlk iltica ülkeleri üzerindeki yükün üstlenilmesi için daha iyi
sorumluluk paylaşım düzenlemelerinin yapılması
BMMYK, uygun olan durumlarda, önerilen “araç kiti” mekanizmalarını
ayrıntılı bir şekilde hazırlayarak ve başlangıç noktası olarak kullanarak
toplu iltica krizlerinde sorumluluk paylaşımını iyileştirecek, ayrıca yük
paylaşımına dayalı kapsamlı bir yaklaşımı koordine etmek için
kullanılabilecek düzenlemeler üzerinde çalışacaktır.
¾
BMMYK ve Devletler, Daimi Komitenin gelişmekte olan ev sahibi
ülkelerin kapasitesi ve katkılarını ölçmek için gösterdiği mevcut çabaların
sonuçlarını esas alabilecek ve sorumluluk paylaşımıyla ilgili çerçeve
düşünceleri ortaya koyacak bir Yürütme Komitesi Kararının uygulanması
yönündeki istekliliği ve bu Kararın uygulanabilirliğini inceleyecektir.
¾
Devletler, toplu sığınmaya ve uzun süreli mülteci krizlerine karşı
uluslararası müdahalenin istikrarına ve sürdürülebilirliğine katkıda
¾
bulunmak amacıyla, ikili ya da çok taraflı olarak müzakere edilen belirli
yük paylaşım anlaşmalarının faydalarını mütalaa edecektir.
¾
Devletler ve BMMYK, fazla sayıda mülteci barındırmanın ekonomik ve
sosyal maliyetlerinin mali borçlandırma planlarının şartları ve haklı
gösterilmesi açısından nasıl bir rol oynadığının incelenmesi için uluslararası
finans kuruluşlarını teşvik edecektir.
¾
Hükümetler arası kuruluşlar ve özel sektörle birlikte Devletler,
mültecilere özellikle de gençlere ikincil, mesleki ve üçüncül eğitim
olanakları tanıyacak tröst fonlarına (örn. Mülteci Eğitim Tröstü) ya da burs
programlarına (örn. Albert Einstein Mülteci Akademik Burs Programı) nasıl
daha iyi kaynak temin edilebileceğini araştıracaktır.
¾
Ev sahibi hükümetler, Uzmanlaşmış Birleşmiş Milletler Kuruluşları, Sivil
Toplum Örgütleri ve diğer ilgili aktörlerle işbirliği içerisinde BMMYK,
özellikle uzun süreli mülteci krizlerinde, mültecilerin ev sahibi ülkelerin
ekonomileri, toplumları, çevreleri ve güvenlikleri üzerindeki etkilerini
değerlendirecektir.
¾
¾
¾
¾
¾
2. Mülteci
kabul
eden
ülkelerdeki
koruma
kapasitelerini
güçlendirmek için daha etkin bir işbirliğinin sağlanması
Sivil Toplum Örgütleri ile işbirliği içerisinde BMMYK ve Devletler, mülteci
kabul eden ülkelerde ve bölgesel düzeyde koruma kapasitelerini
güçlendirmek amacıyla en iyi uygulamalara dayalı sağlam modeller
geliştirecek ve uygulayacaktır. Bu modeller, koruma sağlayarak ve çözüm
üreterek sığınmacı ve mültecilerin düzensiz olarak göç etmelerini azaltma
amacını da taşımaktadır.
Bu kapsamda, Devletler, ilk iltica ülkelerinin, temel koruma ihtiyaçlarını
karşılayabilme ve öğretim ile mesleki eğitim de dahil olmak üzere gerekli
hizmetleri sağlama kapasitesini artıracak şekilde mali ve teknik yardım
teminini hedef alacaktır.
BMMYK,
Eylül
2001’de
gerçekleştirilen
Küresel
İstişareler 15
toplantısında sunulan bildirisine ek olarak verilen kapasite artırma kılavuz
ilkelerini ve çerçevesini daha da geliştirecektir. Buna ek olarak, BMMYK,
koruma kapasitelerinin güçlendirilmesi konusunda daha istikrarlı bir
yaklaşımın benimsenmesine yardımcı bir araç olarak Ev Sahibi Ülkelerde
Mültecilerin Korunmasına Yönelik Kapasitenin Güçlendirilmesine dair bir El
Kitabı geliştirecek ayrıca bu kitabı personeli ve ortaklarına temin edecektir.
Aynı zamanda, bildirinin II. Ekini esas alarak, bu alanda gerçekleştirilen
girişim ve faaliyetleri içeren güncellenmiş bir katalog temin edecektir. 16
İlgi düzeyine bağlı olarak BMMYK, belirli ülke ya da bölgeye özgü
stratejilerin oluşturulması ve uygulanması amacıyla Devletler ve Sivil
Toplum
Örgütlerinin
katılacağı
bölgesel/alt
bölgesel
çalışmalar
düzenleyecektir.
BMMYK, kapasitenin güçlendirilmesine yönelik faaliyetlere en çok hangi
alanlarda ihtiyaç duyulduğunu tespit edecek, farklı faaliyetler arasında
öncelikleri belirleyecek ve desteğe ihtiyacı olan ev sahibi ülkeleri
15
16
Bakınız Ev Sahibi Ülkelerde Koruma Kapasitelerinin Güçlendirilmesi EC/GC/01/19.
Ibid.
saptayacaktır. BMMYK, ihtiyaçların Devletler, hükümetler arası kuruluşlar,
Sivil Toplum Örgütleri, özel sektör ve diğer aktörler tarafından temin
edilen somut destek ve ekspertiz ile eşleştirilmesini kolaylaştıracaktır.
¾
Devletler ve Sivil Toplum Örgütleri “twinning” (eşleştirme) projelerinin
yayılımını araştıracaktır. 17
¾
BMMYK, Küresel İstişareler sırasında teknik ve diğer türlü yardım
teklifinde bulunan Devletlerle (örn. sınırda çalışan görevlilerin ya da
mültecilerin statüsünün belirlenmesi sürecine dahil olan kişilerin eğitimi
için) destek tekliflerini teyit etmek için temaslar kuracaktır. Bunlar daha
sonra BMMYK tarafından kayıt altında saklanacak ve uygun olan
durumlarda tanzim edilecektir.
¾
Yerleştirmeye ilişkin Çalışma Grubu koruma kapasitesi ve yerleştirme
arasındaki ilişkiyi incelemeye devam edecektir.
3. Koruma kapsamında Sivil Toplum Örgütleri de dahil olmak üzere
sivil toplumla ortaklığın güçlendirilmesi
¾
Devletler, faaliyetleri için açık yasal bir çerçeve oluşturarak Sivil Toplum
Örgütlerinin yasal statüsünün nasıl iyileştirilerek uyumlulaştırılacağını
inceleyecektir.
¾
BMMYK, koruma ve bilinç artırma kapsamında sadece ev sahibi ve
kaynak temin eden hükümetlerle değil (ulusal ve bölgesel meclisler de
dahil) aynı zamanda Sivil Toplum Örgütleri, sivil toplumun diğer aktörleri
ve erkek, kadın ve çocuk mültecilerle olan işbirliğini güçlendirmeye devam
edecektir.
¾
BMMYK ve Sivil Toplum Örgütleri, özellikle Sivil Toplum Örgütlerinin
bulunduğu alanlarda koruma sorunlarını tespit etmek ve ele almak için
aralarındaki işbirliğini derinleştirecektir.
4. Kendi korunma ihtiyaçlarını karşılamaya yetkilendirilen mülteci
toplulukları
¾
Devletler, BMMYK ve diğer ortaklar, acil durum aşamasının
başlangıcından kalıcı çözümlerin elde edilmesine kadar özellikle kadın ve
çocukların korunmasına ilişkin olanlar da dahil olmak üzere, toplum tabanlı
sistem ve ağlar oluşturacak ya da bunları harekete geçirecektir.
¾
BMMYK, toplumu kalkındırma stratejisini 18 geniş çapta yaygınlaştıracak
ve bu stratejinin daha iyi bir şekilde anlaşılmasını sağlayacaktır. Buna ek
olarak personelini, ortaklarını ve hükümet yetkililerini bu stratejinin uygun
bir şekilde uygulanması hakkında eğitecektir.
¾
Yetkilendirilen mültecilerin kendilerinin ve toplumun korunmasına daha
fazla katkıda bulunacağını dikkate alarak, Devletler, BMMYK ve ortaklar
özellikle kadınlar ve gençler de dahil olmak üzere mültecilerin sahip
oldukları beceri ve kapasiteleri kullanmalarını sağlayacak yöntemler
üzerinde mütalaa edecektir.
17
Bu projelerde, ulusal idarelerde çalışan devlet memurları, koruma yapıları daha az gelişmiş olan ülkelerin farklı alanlarda ekspertiz
oluşturmasına yardımcı olmaktadır.
18
Bakınız Toplumsal Gelişim Yaklaşımının Pekiştirilmesi, EC/51/SC/CRP.6 (15 Şubat 2001).
5. Mültecilerle ilgili konuların ulusal, bölgesel ve çok taraflı
kalkınma gündemlerine dahil edilmesi
¾
Devletler, ev sahibi ülkelerdeki mültecilere ve yerel halka eş zamanlı
olarak fayda sağlayan programlara kalkınma fonları ya da bu fonların
belirli bir yüzdesini tahsis etmeyi mütalaa edecektir.
¾
Devletler, mültecilerin barındığı alanları ulusal kalkınma planlarına dahil
etmeyi mütalaa edecektir. BMMYK de çok taraflı ve ikili kalkınma
ortaklarını söz konusu girişimlere maddi destek sağlama yönünde teşvik
edecek ve faaliyetleri hakkında periyodik raporlar sunacaktır.
¾
BMMYK ve Devletler özel sektörle birlikte yeni finansman sağlama
stratejilerini araştıracaktır.
6. Yerleştirmenin yük paylaşımı konusunda daha etkin bir araç
olarak kullanılması 19
Devletler, aksi ispatlanıncaya kadar toplu bir şekilde yerinden edilmiş
olarak kabul edilen ve 1 F maddesi kapsamına alınmayan mülteciler
hakkında daha esnek yerleştirme kriterlerinin ve uygun olan durumlarda
geçici insani tahliye programlarının nasıl uygulanabileceğini inceleyecektir.
¾
Yerleştirmeye ilişkin Çalışma Grubu, özellikle diğer kalıcı çözüm
olasılıklarının uzak göründüğü ya da mevcut olmadığı hallerde, toplu
yerinden edilme durumlarında uygulanacak olan kriterler de dahil olmak
üzere, yerleştirmenin olası bir yük paylaşım aracı olarak kullanılmasını
daha detaylı bir şekilde inceleyecektir.
¾
Devletler ve BMMYK, örneğin Sivil Toplum Örgütleri ve diğer ilgili
ortaklarla olan işbirliğini derinleştirerek yerleştirme kapasitelerinin
artırılabileceği yöntemleri inceleyecektir.
¾
19
5. Hedefe de bakınız.
Güvenlikle ilgili kaygıların daha etkin bir şekilde ele alınması
Mültecilerin karşılaştığı güvenlik sorunları bir çok şekilde ortaya çıkabilir.
Sosyal ve kültürel yapıların ve normların artık işlemez hale gelmesi, aile
bireylerinden ayrılma ya da aile bireylerinin
ve toplum desteğinin
kaybedilmesi ayrıca suç ile şiddet faillerinin cezasını çekmemesi mültecileri
özellikle de kadın ve çocukları hassaslaştırmaktadır. Mülteci statüsündeki
kadın ve genç kızlar koruma, belge temini ya da yardım karşılığında
tecavüz, kaçırılma ve insan kaçakçılığı gibi istismar çeşitlerine ya da cinsel
içerikli tekliflere maruz kalmaktadır. Mülteci konumundaki çocuklar
özellikle de kız çocukları cinsel sömürü, şiddet ve istismar açısından daha
da büyük bir risk altındadır. Mülteci kamplarının silahlı çatışma alanlarına
yakın bir yerde bulunduğu durumlarda, gençler de dahil olmak üzere
mülteci statüsündeki çocuklar genellikle silahlı gruplar ya da ulusal silahlı
kuvvetler tarafından zorla askere alınmaktadır. Toplu mülteci akını ya da
kamp veya mültecilerin bulunduğu alanlarda silahlı unsurların mevcudiyeti
yukarda, belirtilen sorunları daha da şiddetlendirmekle kalmamakta aynı
zamanda mülteciler, mülteci kabul eden Devletler ve ev sahibi toplumlar
için ciddi güvenlik kaygıları oluşturmaktadır. Mülteciler ve silahlı unsurlar
arasında bir ayrım yapılmasının (ki oldukça büyük bir zorluktur)
Devletlerin ve mültecilerin çıkarına hizmet edeceği aşikardır. Mültecilerin,
mülteci kamplarının ve mültecilerin barındığı alanların güvenliğinin
sağlanması daha genel bir ifadeyle ilticanın sivil karakterinin muhafaza
edilmesi için Devletlerin teknik desteğe ve bu duruma özel kaynaklara
ihtiyacı olabilir. Güvenlik ile ilgili konuların ele alınmasında kaydedilecek
ilerleme, öncelikle iltica ülkesinin taahhüdüne bağlı olacak fakat aynı
zamanda söz konusu sorunların tartışıldığı Güvenlik Konseyi, Barışı
Koruma Harekatı Departmanı (DPKO) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi
(ICRC) gibi silahlı çatışmalarda belirli bir yetkinliğe sahip kuruluşların aktif
katılımını da gerektirebilecektir. Güvenlikle ilgili kaygıların daha etkin bir
şekilde tartışılması için beraberindeki faaliyetler ile birlikte dört adet amaç
belirlenmiştir.
¾
¾
¾
¾
1. Mültecilerin güvenliğini sağlaması ve mülteci toplumlarından
silahlı unsurları ayırması için Devletlere kaynak sağlanması
Yürütme Komitesi, ilticanın sivil karakterinin muhafaza edilmesine
ilişkin kılavuz fikirleri belirleyecek olan bir Karar kabul ederek politika
talimatları temin edecektir.
BMMYK, prosedür ve standartları içeren operasyonel kılavuzlar da dahil
olmak üzere uygulamaya yönelik araçlar geliştirecek (Devletler, ilgili
Birleşmiş Milletler organları ve ICRC gibi diğer ilgili kuruluşlar ile istişare
içerisinde) ve mültecilere ilişkin özel olarak belirlenmiş durumlardaki pilot
uygulamalarında bu ortaklarla birlikte çalışacaktır.
Devletlerin mültecilerin fiziksel güvenliğini sağlamasına yardımcı olmak
amacıyla BMMYK, geliştirilmiş bir mülteci güvenlik projesi ile kendi
kurumsal kapasitesini geliştirecektir.
Devletler, savaşçıların mülteci toplumlarından ayrılması için çaba
gösterilmesi de dahil olmak üzere ilticanın sivil karakterinin korunmasına
öncelik verilmesinde Yürütme Komitesi tarafından belirlenen kılavuzları
esas alarak iyi niyet çerçevesinde çalışacak ve mültecilerin fiziksel
güvenliğini sağlayacaktır.
¾
Mülteci güvenliğinin sağlanmasına yönelik uygun bir operasyonel
çerçevenin oluşturulması için Devletler, güvenlikle ilgili konularda BMMYK,
Barışı Koruma Harekatı Departmanı (DPKO) ve Birleşmiş Milletlerin diğer
organları ile işbirliğinde bulunmak için gerekli olan pratik düzenlemeleri
araştıracaktır.
¾
Devletler ve BMMYK, emniyetsizliğin ciddi bir sorun teşkil ettiği acil
durumlar da dahil olmak üzere mültecilerle ilgili durumlarda insan
güvenliğinden sorumlu kişilerin görevlendirilmesine yönelik yedek
mekanizmaların oluşturulması için BMMYK’ye maddi destek sağlamanın
yollarını araştıracaktır.
¾
Mültecilerle ilgili güvenlik sorunlarının yönetilebilmesi açısından ulusal
kapasiteyi güçlendirmek amacıyla BMMYK, ev sahibi hükümetler, kaynak
temin eden taraflar ve BMMYK arasındaki ortaklık fırsatlarını tespit
edecektir.
2. Genel Sekreterin ve Güvenlik Konseyinin konu hakkında
bilgilendirilmesi
¾
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ve Güvenlik Konseyi haberdar
edilecek ve böylece mültecilerin barındığı alanlardaki ciddi güvenlik
sorunları hakkında aktif olarak bilgilendirilecektir. BMMYK, her iki tarafı da
düzenli olarak bilgilendirmeye devam edecektir.
3. Mülteci statüsündeki çocuklar da dahil olmak üzere mültecilerin
askere alınmasının engellenmesi
¾
Devletler, öğretim ve mesleki eğitime erişimi de sağlayarak,
mültecilerin özellikle de çocuk mültecilerin zorla askere alınma riskini
azaltacak ve mümkün olduğunca önleyecek somut tedbirler alacaktır.
¾
Çocukların Silahlı Çatışmaya Katılmaları Halinde Hakları Konusundaki
Sözleşmenin İhtiyari Protokolünü henüz onaylamamış olan Devletler erken
kabul açısından söz konusu Protokolü onaylamayı mütalaa edecektir.
¾
Devletler, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve
BMMYK de dahil olmak üzere diğer aktörler, uygun olan durumlarda,
mülteci toplumlardaki çocuk askerleri silahsızlandırmak, askerliğine son
vermek ve topluma yeniden kazandırmak için özel programlar oluşturacak
ve kız ile erkek çocuk askerlerin durumlarını eşit olarak iyileştirecek ve ele
alacaktır.
4. Yaş ile toplumsal cinsiyete dayalı şiddet ve cinsel şiddetin
önlenmesi
¾
BMMYK, Mülteci Kadınların Korunmasına Dair Kılavuz İlkelerin
(Cenevre, 1991)ve Mülteci Kadınlara Yönelik Cinsel Şiddet: Önleme ve
Müdahale Kılavuz İlkelerinin (Cenevre, 1995 – revizyonu yapılmaktadır),
Yüksek Komiserliğin Mülteci Kadınlara Taahhütlerinin (12 Aralık 2001),
Kuruluşlar Arası Daimi Komite (IASC) Cinsel İstismardan Koruma Görev
Gücü tarafından geliştirilmekte olan Cinsel İstismardan Koruma
¾
¾
¾
¾
Politikasının tam olarak uygulanmasını sağlamak üzere Devletler ve insani
yardım konusunda faaliyet gösteren ortaklar ile birlikte çalışacaktır.
Devletler, BMMYK ve diğer ilgili aktörler, cinsel ve toplumsal cinsiyete
dayalı şiddet ve istismara karşı, hukuki yollar da dahil olmak üzere,
toplumsal cinsiyet ve yaşa dayalı koruma ve müdahale mekanizmalarının
ayrıca bir şikayet mekanizması ile uygun personel sorumluluk
çerçevesinin, mültecilerle ilgili her türlü programın dahili bir parçası haline
getirilmesi için tedbirler alacak ve bunların erkek, kadın ve çocukları hedef
alan ilgili eğitim ve bilinç artırıcı programları içermesini sağlayacaktır. 20
BMMYK ve ortakları, kadın ve çocuk mültecilerin cinsel şiddet ve yaş ile
toplumsal cinsiyete dayalı şiddetten korunması için açık bir sorumluluk
yapısı oluşturacak ve uygun davranış kurallarının her türlü insani
operasyonda uygulanmasını sağlayacaktır.
Devletler, uygun hukuki yolları ve rehabilitasyon yöntemlerini sunacak
ve Yokohama Küresel Taahhüdünü takip edecektir. 21
Devletler, BMMYK ve diğer insani yardım konusunda faaliyet gösteren
ortaklar, cinsel sömürü, şiddet ve istismar mağduru kişilerin hakları ve
ihtiyaçlarına ilişkin olarak eğitim ve kapasite artırma faaliyetleri
gerçekleştirecektir.
20
Diğer durumlarda özellikle de çocuk mültecilerin korunması için uygun olabilecek Batı Afrika’daki Çocuk İstismarı Sorununun Ele
Alınmasına Yönelik Eylem Çerçevesinin önemli bir tedbirler envanteri olarak kullanılması
21
Yokohoma (Japonya)’da 17-20 Aralık 2001 tarihleri arasında gerçekleştirilen Ticari Cinsel Suistimalle Mücadeleye İlişkin İkinci Dünya
Kongresi.
Kalıcı çözümlere yönelik arayışın iki misline çıkarılması
Bugün dünya çapında milyonlarca mülteci, güvence altına alınması
uluslararası korumanın en temel hedeflerinden biri olan vakitli ve kalıcı
çözümlere erişim sağlayamamaktadır. Gönüllü geri dönüş, yerel
bütünleşme ve yerleştirmenin uygun olan durumlarda, kapsamlı bir
yaklaşım haline getirilmesi ve bu yaklaşımın menşe ülkeler, ev sahibi
Devletler, BMMYK, BMMYK’nin insani ve kalkınma ortakları, özellikle de
Sivil Toplum Örgütleri ve mülteciler arasında sıkı bir işbirliği çerçevesinde
uygulanması ile daha fazla uyum sağlanmasına ihtiyaç vardır. Geçici bir
müdahale olarak, mültecilerin kendi kendine yeterliliklerinin geliştirilmesi,
bağımlılığı önlenmek, mültecilerin girişimleri ve muhtemel katkılarından
faydalanmak ve onları kalıcı çözümlere hazırlamak açısından önemli bir
araçtır. Kalıcı çözüm arayışının başarısı, büyük oranda kararlı ve sürekli bir
uluslararası işbirliğine ve desteğe bağlıdır. Özellikle bekletilen mülteci
krizlerinin, öngörülen farklı kalıcı çözümlere yönelik iyi dengelenmiş bir
destek paketi ile çözülmesi için ortak eylem çağrısında bulunulmaktadır.
Bu kapsamda, Eylem Programında güvenlik ve haysiyetin sağlanması
şartıyla gerçekleştirilen gönüllü geri dönüşler mülteciler için tercih edilen
bir seçenek olarak süregelmektedir. Aynı şekilde yerleştirmenin de hem
hayati bir koruma aracı hem de uluslararası dayanışmayı ve yük
paylaşımını sağlayan bir araç olarak kullanılması gerekecektir. Benzer
şekilde yerel bütünleşmenin de belirli mülteciler ya da mülteci gruplarının
içinde bulunduğu kötü durumu gidermek açısından bir araç olduğu
ispatlanmıştır. Kalıcı çözümlere yönelik arayışın iki mislisine çıkarılması için
beraberindeki faaliyetlerle birlikte sekiz adet amaç belirlenmiştir:
1. Özellikle bekletilen mülteci krizleri için kapsamlı kalıcı çözüm
stratejilerinin gerçekleştirilmesi
¾
Devletler ve diğer ortaklarla işbirliği içerisinde kapsamlı eylem
planlarının uygulanabilirliğini araştırmak amacıyla BMMYK, menşe ülkeler,
ev sahibi ülkeler, yerleştirme ülkeleri ve mülteciler ile yakın istişarelerde
bulunmak suretiyle uygulanacak mevcut kalıcı çözümlerden faydalanarak
tüm uzun süreli mülteci krizlerini gözden geçirecektir.
¾
Yerleştirmeye ilişkin Çalışma Grubu, ev sahibi ülkelerdeki kapasite
artırımının bir ya da daha fazla kalıcı çözümün takibini ve mülteci
hareketlerinden etkilenen bölgeler de dahil olmak üzere yerleşimin daha
stratejik bir şekilde kullanılmasını nasıl etkilediğini araştıracaktır.
2. Gönüllü geri dönüş için iyileştirilmiş şartların sağlanması
BMMYK ve BMİHYK de dahil olmak üzere ilgili partnerlerle işbirliği
içerisinde çalışarak, menşe ülkeler, örneğin çıkarılan aflar, insan hakları
güvenceleri ve mülkiyetin iadesini sağlayan tedbirlerle sağlanabilecek
kabul edilebilir bir fiziksel, hukuki ve maddi güvenlik çerçevesinde,
mültecilerinin geri dönüş ve geri kabul haklarına saygı duymayı taahhüt
edecektir.
Mülteciler
bununla
ilgili
olarak
uygun
bir
şekilde
bilgilendirilecektir.
¾
Yine bu kapsamda, menşe ülkeler, sosyo-ekonomik, kültürel ve siyasi
alanlardaki girişimleri daha aktif bir şekilde araştıracak, özellikle mülteci
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
topluluklarıyla uzlaşma ve diyalogu kolaylaştıracak ayrıca hukukun
üstünlüğüne saygı duyulmasını sağlayacaktır.
Devletler, menşe ülkelere daha uyumlu ve kapsamlı bir şekilde destek
temin edecek ve onlara mültecilerin hukuki, fiziksel ve maddi güvenliğini
sağlama yönündeki sorumluluklarını ifa etmeleri için yardımcı olacaktır.
Devletler, kadınlar da dahil olmak üzere mültecilerin barış ve uzlaşma
süreçlerine katılımlarını kolaylaştıracak ve bu tür anlaşmalarda geri dönüş
hakkının tanınmasını ve geri dönüşü, toplumla yeniden bütünleşmeyi ve
uzlaşmayı teşvik edici tedbirlerin tasarlanmasını sağlayacaktır.
Menşe ve iltica ülkeleri, BMMYK ile işbirliği içerisinde çalışarak, diğerleri
arasında üç taraflı anlaşmaların imzalanması, “git ve incele” ziyaretleri gibi
geri dönüş kararlarını kolaylaştırıcı tedbirlerin alınması, mülteciler ve
ülkedeki görevliler arasında bilgi değişim oturumlarının gerçekleştirilmesi,
benzer güven oluşturucu tedbirlerin alınması ve kaynaklar el verdiği
sürece sürekli izlemeye imkan tanımak için BMMYK’nin sahada bulunması
gibi yöntemlerle gönüllü geri dönüşü iyileştirecek ve geri dönüşü
kolaylaştırmak amacıyla normal ve barışçıl şartların oluşumuna katkıda
bulunacaktır.
Yürütme Komitesi, gönüllü geri dönüşe ilişkin 40 sayılı Karara (XXXVI)
ek olarak hukuki güvenlik konularına ilişkin bir Karar alacaktır. Söz konusu
karar mülkiyetle ilgili kaygıları da içerecektir.
Devletler ve BMMYK, bir geri dönüş ya da yeniden bütünleşme
programına özgü toplumsal cinsiyet ve yaşla ilgili konuların erken bir
aşamada tespit edilmesini ayrıca gönüllü geri dönüş programlarının
planlanma ve uygulama aşamalarında tamamen dikkate alınmasını
sağlayacaktır.
Devletler ve BMMYK, gerek kadınlara gerekse erkeklere, geri dönüşle
ilgili kararlarını özgür iradeyle ve tamamen bilinçli bir şekilde vermeleri
ayrıca Gönüllü Geri Dönüş formunun gizlilik ilkesine tamamen uyularak
şahsen imzalamaları için fırsat tanınmasını sağlayacaktır.
3.
Geri
dönüşü
sürdürülebilir
kılmak
için
işbirliğinin
güçlendirilmesi
BMMYK, ilgili tüm aktörler arasındaki işbirliğini kuvvetlendirici ve güven
sağlayıcı tedbirler üzerine daha da odaklanarak 1996 Gönüllü Geri Dönüş
El Kitabını güncelleyecektir.
BMMYK ve diğer ilgili ortaklar, geri dönüşle ilgili planlama ve
programlama faaliyetlerinin uzlaşmayı teşvik edici önlemleri de içermesini
sağlayarak ve geri dönüş yapan kişiler, yerinden edilmiş kişiler ve yerel
halkın gerekli hizmetlere erişiminde iyileşme kaydederek ayrıca bu kişilerin
kamusal hayata katılımını sağlayarak uzlaşma sürecine yardımcı olacaktır.
Devletler ve BMMYK, geri dönüşün sürdürülebilirliğine katkıda
bulunmak ve geri dönüş için yapılan planlamanın kalkınma ortaklarının
erken katılımını içermesini sağlayacaktır.
Topluma uyum gösterme kapasitesini artırmak ve uzlaşmaya katkıda
bulunmak amacıyla Devletler, BMMYK ve kalkınma ortakları, uygun olan
durumlarda ve ortaklık esasında, toplumla yeniden bütünleşme için
yapılan yatırımlara ilişkin olarak hem geri dönüş yapan kişilerin hem de
yerel halkın yararına olacak ve barınma ile gerekli hizmetlere yeterli
önceliği verecek toplum tabanlı bir odak noktası oluşturacaktır.
¾
Geri dönüş yapan kadınlara barınma olanaklarına erişim, mülkiyet ve
arazi iadesi konusunda eşit haklar sağlamak amacıyla Devletler çeşitli
tedbirler olacaktır.
¾
Devletler, BMMYK ve diğer ortaklar, geri dönüş yapan kişilere menşe
ülkede eğitim olanaklarının sunulmasına ve erişimin sürgündeyken görülen
öğretim ile mesleki ve diğer türlü eğitimleri kabul eden düzenlemelerle
kolaylaştırılmasına öncelik verecektir.
4. Yerel bütünleşmenin kalıcı çözümlere yönelik kapsamlı
stratejinin uygun bir parçası olması
¾
Yürütme Komitesi, yerel bütünleşme çözümünü mülteci ihtiyaçlarının
niteliklerine, uluslararası ve ulusal hukuki standartlara ve ev sahibi
ülkelerin sosyo-ekonomik gerçekliklerine duyarlı bir Karar halinde
uygulamak konusundaki çerçeve fikirleri belirleyecektir. Bu kapsamda,
mümkün ve uygun olan durumlarda, gerek mültecilerin gerekse yerel
halkın ihtiyaçları da dikkate alınarak, yerel bütünleşme konusunda cinsiyet
ve yaşa duyarlı bir toplumsal gelişim yaklaşımını teşvik edecektir.
¾
Devletler, belirli bir derecede sosyo-ekonomik bütünleşme sağlamış
mülteciler için, sonradan iltica ülkesinin vatandaşı olma fırsatını da
içerebilecek güvenli hukuki statü ve ikamet haklarının verilmesini nerede,
ne zaman ve nasıl geliştireceğini inceleyecektir.
¾
Devletler, uluslararası ve bölgesel kalkınma aktörleri ile işbirliği
içerisinde çalışarak, yük paylaşımı aracılığıyla yerel bütünleşmenin
gerçekleştirilmesine katkıda bulunacaktır ve böylece kendi kendine
yeterlilik ve yerel bütünleşmeyi destekleyecek gerekli kaynakların,
mültecilerin varlığından etkilenen yerel toplumların yaşama kabiliyetini
sürdürecek bir şekilde temin edilmesi sağlanacaktır.
¾
¾
¾
¾
¾
5. Yerleştirme fırsatlarının yaygınlaştırılması
BMMYK, yerleştirme ile ilgili faaliyetlerde bulunan ülkelerin sayıca
fazlaştırılmasını ve yerleştirmenin mümkün olduğunca fazla mültecinin
faydalanmasına imkan tanıyacak şekilde daha stratejik bir şekilde
kullanılmasını sağlayarak ancak bu kapsamdaki kaynakla ilgili unsurları da
dikkate alarak korumayı geliştirecektir.
Henüz yerleştirme fırsatları sunmamış olan Devletler, yerleştirme
alanlarının temin edilmesini aktif bir şekilde mütalaa edecektir.
Devletler ve BMMYK, Sivil Toplum Örgütleri ile işbirliği içerisinde,
eğitim, “twinning” ve ilgili destek de dahil olmak üzere yeni yerleştirme
ülkeleri ile kapasite artırma programları geliştirecektir.
Yerleştirme
fırsatları
sunan
Devletler,
yerleştirme
kotalarını
yükseltmeyi, mülteci kabulünü ve daha esnek yerleştirme kriterleri
benimsemeyi mütalaa edecektir. 22
Yerleştirmenin daha etkin bir bütünleştirme politikasını takip etmesini
sağlamak amacıyla Devletler, mültecilerin ülkenin sosyal, ekonomik ve
22
Bakınız Hedef 3, Amaç 6.
kültürel yaşamında özellikle dil eğitimi ve beceri geliştirme de dahil olmak
üzere eğitim, iş piyasası, aile birleştirmesi ve vatandaşlıkla ilgili hak ve
fırsat eşitliğinden faydalanmalarını sağlamak üzere daimi ikametgah hakkı
elde etmesini amaçlayan politikalar uygulayacaktır.
6. Yerleştirmenin hem bir koruma aracı hem de kalıcı bir çözüm
olarak daha etkin bir şekilde kullanılması
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Devletler ve BMMYK, Sivil Toplum Örgütleri ile işbirliği içerisinde
çalışarak ve koruma ihtiyaçlarına daha fazla odaklanarak, yerleştirme
başvurularının işlenmesine yönelik gereksinimleri kolay ve elverişli duruma
getirecektir.
Yerleştirme gereksinimi içerisindeki mültecilerin tespitini desteklemek
amacıyla Devletler ve BMMYK, merkezi bir biyometrik kayıt sisteminin
uygulanabilirliğini araştıracaktır.
Bireylerin ya da belirli grupların yerleştirilme ihtiyaçlarını önceden
tahmin etmek ve özellikle acil durumlarda yerleştirilme başvurularını daha
hızlı bir şekilde işlemek amacıyla Devletler ve BMMYK, mülteci
kayıtlarından elde edilen verilerin daha erken analizinin nasıl
gerçekleştirilebileceğini araştıracaktır.
Devletler ve BMMYK, yerleştirme programlarındaki toplumsal cinsiyetle
ilgili koruma gereksinimlerine ve risk altındaki kadınlar kategorisine daha
fazla önem verecektir.
BMMYK, görevi kötüye kullanma olasılığını asgari düzeye indirmeye ve
rüşvet ile sahteciliğin ele alınmasına yardımcı olacak yöntem ve
mekanizmaları iyileştirecek ve Yürütme Komitesini bu yönde sarf edilen
çabalardan haberdar edecektir.
Devletler ve BMMYK, yerleştirme faaliyetleri için her bir coğrafi
operasyonda dengeli bir şekilde entegre edilen daha fazla kaynağın
mevcut olmasını sağlayacaktır.
7. Mültecilerin kendi kendine yeterliliğinin sağlanması
BMMYK ve Devletler, başlangıçtan itibaren mültecilere yönelik yardım
programlarının kendi kendine yeterlilik ve yetkilendirme stratejilerini
içermesini sağlayacaktır. Bu kapsamda, BMMYK bu tür tedbirler için mali
ve teknik desteğin harekete geçirilmesinde katalizör görevi görecektir.
¾
Yine bu kapsamda, cinsiyet ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet olayları
da dahil olmak üzere aşırı bağımlılığa ve tembelliğe yol açabilecek ciddi
koruma sorunlarını önlemek amacıyla özellikle mülteci kadınların beceri ve
potansiyellerini
destekleyerek,
Devletler,
rahatlatıcı
stratejileri
23
araştıracaktır.
¾
Devletler, öğretim ve mesleki eğitim olanaklarının ayrıca tarımsal ve
diğer gelir sağlayıcı programların kadın ve erkeklere eşit faydalar
sağlayacak şekilde yaygınlaştırılmasını mütalaa edecektir.
¾
23
Mültecilerin ve yerel halkın belirli kalemleri üretme sürecine dahil edilmesi için gösterilen çabalar. (örn. yemeklik yağ, un, battaniye,
fırın).
Devletler, BMMYK ve insani yardım konusunda faaliyet gösteren
ortaklar, mültecilerin özellikle kadın mültecilerin ve gençlerin ayrıca ev
sahibi toplumların kendi kendine yeterlilik programlarının tasarım ve
geliştirme aşamalarına dahil olmalarını sağlayacaktır.
¾
Devletler, BMMYK, insani yardım konusunda faaliyet gösteren ortaklar
ve kalkınma ortakları, mültecilerin bulunduğu alanlardaki topluma uyum
gösterme kapasitesini güçlendirecek entegre yaklaşımları daha da
geliştirmek üzere ev sahibi ülkelerle birlikte çalışacaktır.
¾
Devletlere, ilkeleri somut tedbirlere dönüştürecek uygulamaya yönelik
operasyonel araçlar temin etmek amacıyla BMMYK, ulusal istihdam
mevzuatının altını çizerek ve kendi kendine yeterlilik stratejilerine yönelik
en iyi uygulamaları içeren bir envanter olarak ev sahibi Devletlerdeki
mültecilerin ekonomik ve sosyal koşullarına ilişkin bir çalışma
başlatacaktır.
¾
8. Daha önceki ev sahibi ülkelerde mültecilerden etkilenmiş
alanların ıslahı
¾
Devletler, BMMYK ve kalkınma ortakları, uluslararası topluluğun daha
önceki iltica ülkelerinde mültecilerden etkilenmiş alanların ıslahı için
gösterdiği çabaları en iyi hangi şekilde geliştirebileceğini ve bu çabalara
nasıl olumlu katkıda bulunabileceğini değerlendirecektir.
Notlar:
Notlar:
Kadın ve çocuk mültecilerin koruma gereksinimlerinin
karşılanması
Kadın ve çocuk mülteciler, dünyadaki mülteci nüfusunun ve BMMYK
programı
lehdarlarının
büyük
bir
çoğunluğunu
oluşturmaktadır.
Uluslararası topluluk ve BMMYK, kadın ve çocuk mültecilerin korunma
şartlarını ve bakımını iyileştirmek için bir çok uluslararası norm, politika ve
kılavuz ilke geliştirmiştir. Uygulamada, kaynak kısıtlılığı (gerek
mali
gerekse insan kaynakları açıdan,) eşit olmayan öncelikler ve hem
kurumlar düzeyinde hem de uluslararası topluluk dahilindeki sorumluluklar
nedeniyle bu norm, politika ve kılavuz ilkelerin uygulanması açısından
halen farklılıklar bulunmaktadır. Kadın ve çocuk mültecilerin korunması
BMMYK açısından hem kilit niteliğinde bir faaliyet hem de kurumsal bir
önceliktir. Kadın ve çocuk mültecilerin korunması için, haklara dayalı bir
çerçeve içerisinde ilerleyen, hedeflenen faaliyetleri içeren ayrıca toplumsal
cinsiyetler arasındaki eşitlik ve yaşa karşı duyarlılığın uyumlulaştırılması
üzerine kurulan üç uçlu bir yaklaşımın uygulanması gerekmektedir. 24
Koruma ile ilgili olarak kadın ve çocuk mültecilerin karşılaştıkları temel
kaygılar birbiri ile ilişkili olup birbirinden bağımsız olarak ele alınamaz.
Ayrıca söz konusu kaygılar ilgili tüm ortaklar arasında sıkı bir işbirliğinin
mevcudiyetini gerektirmektedir. Kadın ve çocuk mültecilerin korunma
ihtiyaçlarını ele almak için gerekli olan belirli faaliyetler Eylem Programının
hedef ve amaçlarına yansıtılmıştır. Beraberindeki faaliyetler ile birlikte iki
adet ek çerçeve amaç aşağıda belirtilmiştir:
1.
Mülteci
kadınların
korunmasına
iyileştirilmesi için alınacak tedbirler
yönelik
çerçevenin
Devletler, BMMYK ve ortaklar, mülteci kadınların mülteci hayatındaki
tüm alanlarda karar alma sürecine ve bu kararların uygulanmasına eşit bir
şekilde katılımını ve koruma ile toplumsal cinsiyete duyarlı yaklaşımların
programların geliştirme, uygulama, izleme ve değerlendirme aşamalarında
uygulanmasını sağlayacak tedbirler belirleyecektir.
¾
Devletler, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına
Dair Sözleşme (CEDAW) ve bu Sözleşmenin İhtiyari Protokolünü kabul
etmeyi mütalaa edecektir.
¾
BMMYK, BMMYK’nin Mülteci Kadınların Korunmasına İlişkin Kılavuz
İlkeleri
kapsamında
yer
alan
Mülteci
Kadın
ve
Çocukların
Değerlendirilmesine İlişkin Kadınlar Komisyonunun kararlarındaki tavsiye
kararlarını gözden geçirecek ve uygun olan durumlarda belirli bir takvim
dahilinde vakitli ve uygun takibi sağlayacaktır.
¾
24
Mülteci kadın ve çocuklar adına gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin tavsiye kararları, BMMYK’nin mülteci kadın ve çocuklar kapsamında
gerçekleştirdiği faaliyetler hakkında bağımsız olarak yapılan en son değerlendirmelerden, Küresel İstişareler ve diğer toplantılardan,
uluslararası insan hakları hukukundan, Yürütme Komitesi Kararlarından, kılavuz ilkelerden ve politikalardan elde edilmiştir. Bakınız Mülteci
çocukların hak ve korunma gereksinimlerinin karşılanmasında BMMYK faaliyetlerinin etkisinin bağımsız değerlendirmesi EPAU/2002/02
(Mayıs 2002) ve Mülteci Kadınlara İlişkin BMMYK Politikası ve Mülteci Kadınların Korunmasına ilişkin Kılavuz İlkeler: On Yıllık
Uygulamaya İlişkin bir Değerlendirme (Mayıs 2002).
BMMYK, Mülteci Kadın ve Çocukların Değerlendirilmesi konusundaki
Kılavuz İlkelerin Uygulanmasına Yönelik Kadınlar Komisyonunun ilgili
bulgularını da dikkate alarak 1991 tarihli Mülteci Kadınların Korunmasına
Dair Kılavuz İlkelerin revizyonunu bitirecektir.
¾
BMMYK, daimi dağıtımı sağlayacak ve Toplumsal Cinsiyete Dayalı
Zulme İlişkin Kılavuz İlkelerin, Mülteci Kadınların Korunmasına Dair
Kılavuz İlkelerin ve Mülteci Kadınlara Yönelik Cinsel Şiddet: Koruma ve
Müdahale Kılavuz İlkeleri uygulanmasını izleyecektir.
¾
BMMYK, Ülke Operasyon Planlarının (ÜOP) ve Yıllık Koruma Raporlarının
gerçekleştirilen faaliyetler ve elde edilen sonuçlar hakkındaki detaylı
bildirimler de dahil olmak üzere kadın hakları ile ilgili kritik konuları
tamamen ele almasını ve uygun olan durumlarda koruma kapsamında
ortaklar ve mülteciler ile geliştirilen eylem planlarını içermesini
sağlayacaktır.
¾
Devletler, BMMYK ve diğer aktörler toplumsal cinsiyet eşitliği
perspektifinin tüm eğitim ve öğrenim programlarına dahil edilmesini
sağlayacaktır.
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
2.
Mülteci çocuklar için koruma çerçevesinin iyileştirilmesine
yönelik tedbirler
Devletler, BMMYK ve ortaklar, uygun olan durumlarda mülteci
çocukların ve gençlerin mülteci hayatındaki tüm alanlarda karar alma ve
bu kararların uygulanması sürecine eşit bir şekilde katılımda bulunmasını
ayrıca koruma ve yaşa duyarları yaklaşımların program geliştirme,
uygulama, izleme ve değerlendirme aşamalarında uygulanmasını
sağlayacak tedbirler belirleyecektir.
Çocuk Hakları Sözleşmesi ve bu Sözleşmenin Çocukların Silahlı
Çatışmalara Dahil Olmasına ve Çocukların Satılması, Çocuk Fuhuşu ve
Çocuk Pornografisine İlişkin İhtiyari Protokollerini ayrıca 1993 tarihli
Çocukların Korunması ve Ülkeler Arası Kabulüne Yönelik İşbirliği
Hakkındaki Lahey Sözleşmesini onaylamamış olan Devletler bu Sözleşme
ve Protokolleri onaylamayı mütalaa edecek ve söz konusu belgelere taraf
olan Devletler bu belgeleri iyi niyet çerçevesinde uygulayacaktır.
Devletler, BMMYK ve insani yardım konusunda faaliyet gösteren
ortaklar, mülteci çocukları hakları konusunda bilgilendirmek, koruma
sorunlarının tespitine, bunları teskin edici faaliyetlere ve kendilerini
etkileyen kararlara katılımlarını teşvik etmek için oluşturulan programlara
devam edecek ya da bu tür programlar geliştirecektir.
Devletler, BMMYK ve insani yardım konusunda faaliyet gösteren
ortaklar, uygun olan durumlarda Çocuk Hakları Sözleşmesine, diğer ilgili
insan hakları standartlarına, uluslararası savaş hukuku ve BMMYK’nin
mülteci çocukların korunması ve bakımına ilişkin kılavuz ilkelerine dikkat
çekerek mülteci çocukların hakları hakkında oluşturulan programlara
devam edecek ya da bu tür programlar geliştirecektir.
BMMYK, daimi dağıtımı sağlayacak ve mülteci çocukların korunması ve
bakımına ilişkin kılavuz ilkelerin uygulanmasını denetleyecektir.
BMMYK, yukarıda belirtilen Kılavuz İlkelerin uygulanmasını ölçmek ve
Mülteci Çocukların Hakları ve Korunma İhtiyaçları konulu Toplantıda (Mayıs
2002) yapılan bağımsız değerlendirmede alınan tavsiye kararlarını takip
etmek için bir izleme süreci oluşturacaktır.
¾
BMMYK, Ülke Operasyon Planlarının (ÜOP) ve Yıllık Koruma Raporlarının
gerçekleştirilen faaliyetler ve elde edilen sonuçlar hakkındaki detaylı
bildirimler de dahil olmak üzere kadın hakları ile ilgili kritik konuları
tamamen ele almasını ve uygun olan durumlarda koruma kapsamında
ortaklar ve mülteciler ile geliştirilen eylem planlarını içermesini
sağlayacaktır.
¾
BMMYK, UNICEF ve Save the Children ile işbirliğini geliştirecek, Çocuk
Haklarına İlişkin Eylem (ARC) projesi çerçevesindeki eğitim ve kapasite
gelişimini iyileştirecek ve hükümete, ortaklara ve kendi personeline eğitim
verilmesine öncelik verecektir.
¾
Eğitimin önemli bir koruma aracı olduğunu dikkate alarak Devletler, ev
sahibi ülkelere ve BMMYK’ne finansman temin ederek mülteci çocukların
ilk ve orta öğretime erişimine önem verecektir.
Notlar:
Notlar:
KORUMA GÜNDEMİ
EK
ULUSLARARASI KORUMAYA İLİŞKİN KÜRESEL İSTİŞARELER İLE İLGİLİ
BELGELERİN LİSTESİ
A.
-
“Kitlesel Sığınma Durumlarında Mülteci Koruma” konusunda
Üçüncü İzleme Toplantısı, 8-9 Mart 2001
Kitlesel Sığınma Durumlarında Mülteci Koruma: Genel Koruma
Çerçevesi, EC/GC/01/4, 19 Şubat 2001
Sığınmanın
Sivil
Karakteri:
Mültecilerin
Silahlı
Unsurlardan
Arındırılması, EC/GC/01/5, 10 Şubat 2001
Kayıt Etme ile İlgili Fiziksel ve Yasal Koruma Konuları, EC/GC/01/6, 19
Şubat 2001
Kitlesel Sığınma Durumlarında Sorumluluk ve Yük Paylaşımı amaçlı
Uluslararası İşbirliği Mekanizmaları, EC/GC/01/7, 19 Şubat 2001
Küresel İstişareler- Kitlesel Sığınma Durumunda Mülteci Koruma (8-9
Mart 2011): Başkanın Özeti
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler: Üçüncü İzleme ilk
toplantı raporu, EC/GC/01/8/Rev. 1, 28 Haziran 2001
Küresel İstişareler- Üçüncü İzleme ilk toplantı takibi: Kitlesel Sığınmada
Mülteciler (Bkz. Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler
Güncellemesi Ek II, EC/51/SC/CRP.12, 30 Mayıs 2001)
B.
“Bireysel Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci Koruma”
konusunda Üçüncü İzleme Toplantısı, 28-29 Haziran 2001
-
Mülteci Koruma ve Göç Kontrolü: BMMYK ve IOM Görüşleri,
EC/GC/01/11, 31 Mayıs 2001
Sığınma Süreçleri (Adil ve Etkin Sığınma Prosedürleri), EC/GC/01/12,
31 Mayıs 2001
Prosedürlere Erişim, “Güvenli Üçüncü Ülkeler”, “Güvenli Menşe Ülkeler”
ve “Zaman Sınırlamaları”, Joanne van Selm, Haziran 2001
Küresel İstişareler- Bireysel Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci
Koruma (28-29 Haziran 2001); Başkanın Özeti
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler: Üçüncü İzleme İkinci
Toplantısı Raporu (28-29 Haziran 2001), EC/GC/01/15/Rev. 1, 27 Eylül
2001
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler- Üçüncü İzleme İkinci
Toplantısı Takibi: Bireysel Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci Koruma,
EC/GC/01/20, 18 Eylül 2001
-
-
C.
“Bireysel Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci
konusunda Üçüncü İzleme Toplantısı, 27-28 Eylül 2001
-
Muamele Standartları dahil olmak üzere Bireysel Sığınma Sistemleri
Bağlamında Sığınmacıların Kabulü, EC/GC/01/17, 4 Eylül 2001
Tamamlayıcı Koruma Şekilleri, EC/GC/01/18, 4 Eylül 2001
Ev
Sahibi
Ülkelerde
Koruma
Kapasitelerinin
Güçlendirilmesi,
EC/GC/01/19, 4 Eylül 2001
Küresel İstişareler- Bireysel Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci
Koruma (27-28 Eylül 2001); Başkanın Özeti
-
Koruma”
-
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler: Üçüncü İzleme üçüncü
toplantısı raporu (27-28 Eylül 2001); EC/GC/02/2, 16 Nisan 2002
Küresel İstişareler- Üçüncü İzleme üçüncü toplantısı takibi: Bireysel
Sığınma Sistemleri Bağlamında Mülteci Koruma, EC/GC/02/3, 16 Nisan
2002
D.
“Korumaya Dayalı Çözümler Arayışı” ve “Mülteci Kadınlar ve
Mülteci Çocukların Korunması” konularında Üçüncü İzleme
Toplantısı, 22-24 Mayıs 2002
-
Gönüllü Geri Dönüş, EC/GC/02/5, 25 Nisan 2002
Yerel Bütünleşme, EC/GC/02/6, 25 Nisan 2002
Yerleştirmenin Güçlendirilmesi ve Genişletilmesi: İkilemler, Zorluklar ve
Olanaklar, EC/GC/02/7, 25 Nisan 2002
Mülteci Kadınlar, EC/GC/02/8, 25 Nisan 2002
Mülteci Çocuklar, EC/GC/02/9, 25 Nisan 2002
Uluslararası Koruma ile ilgili Küresel İstişareler: Üçüncü İzleme
Dördüncü toplantısı Raporu EC/GC/02/10, 14 Haziran 2002
Küresel İstişareler- Korumaya dayalı Çözüm Arayışı ve Mülteci Kadınlar
ve Mülteci Çocukların Korunması (22-24 Mayıs 2002): Başkanın Özeti
E.
-
-
-
-
Bölgesel Toplantılar
Sığınma, Mülteci Statüsü, Kamplar ve Diğer Yerlerin Sivil ve İnsani
Özelliğini Koruma konusunda BMMYK Bölgesel Sempozyumu, EC/GC/01/9,
30 Mayıs 2001 (Pretoria, Güney Afrika)
Ottawa, Ontario ve Macau’da yapılan, Mülteci Koruma Güvencelerini
Önleme Tedbirlerine Dahil eden Balgesel Workshoplar, EC/GC/01/13, 31
Mayıs 2001 (Ottawa, Ontario, Kanada; ve Macau SAR, Çin)
Uluslararası Koruma ile İlgili Küresel İstişareler: Budapeşte Bölgesel
Toplantısı, EC/GC/01/14, 15 Haziran 2001 (sadece İngilizce)
Uluslararası Koruma ile İlgili Küresel İstişareler: San Jose Bölgesel
Uzmanlar Toplantısı, 7-8 Haziran 2001
Yeterli Koruma Sağlamak için Bölgedeki İlk Sığınma Ülkelerinin
Kapasitesini Güçlendirmek: Kahire’de Bölgesel Toplantı, EC/GC/01/21, 20
Eylül 2001
Nordik Yerleştirme Toplantısı: Çok Yönlü Koruma Aracı olarak
Yerleştirme ve Göçle İlişkisi, Oslo, EC/GC/02/4, 16 Nisan 2002
F. Küresel İstişareler Sürecine Destek Olarak Ek Etkinlikler
-
-
Silahlı Çatışma ve Zorla Yerinden Etmeden Etkilen Çocuklarla İlgili AB
Semineri- Kalkınma, İşbirliği ve Göç Politikalarına Çocuk Hakları Açıcından
Bakış: İsveç AB Dönem Başkanlığı Sonuçları, Norrköpping, 1-2 Mart 2001
Mülteci ve Yerinden Edilen Kadınların Güvenliğini İyileştirmek: Norveç
Uluslararası İlişkiler Enstitüsü tarafından yapılan Uluslararası Uzman
Seminerinin Politika ve Uygulama Tavsiyeleri, Oslo, 24-25 Ocak 2002
(Seminer Norveç Dışişleri Bakanlığı tarafından başlatılmış ve maddi destek
almış ve Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü ve Norveç Mülteci Konseyi
ile işbirliği içinde Norveç Uluslararası İlişkiler Enstitüsü tarafından
düzenlenmiştir).
G. İkinci İzleme- Lizbon Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 3-4
Mayıs 2001
-
-
-
1951 Sözleşmesi Madde 1C ve 1969 OAU Sözleşmesi Madde I.4
kapsamında Korumanın Sona Erdirilmesi ile ilgili Güncel Konular, Joan
Fitzpatrick, Jeffrey ve Susan Brotman, 2001
Mülteci Statüsü Dışında Kalma Uygulaması ile ilgili Güncel Konular,
Geoff Gilbert, 2001
Koruma Ne Zaman Gerekli Değildir?- “Sona Erme Koşulları” Mülteci
Statüsünün Sona Ermesi ile ilgili Maddelerin Hükümleri: Prensipler ve
BMMYK Uygulamaları, 1973-1999, Rafael Bonoan, 24 Nisan 2001
Lizbon Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 3-4 Mayıs 2001, Sonuç
Özetleri- Mülteci Statüsünün Sona Ermesi
Lizbon Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 3-4 Mayıs 2001, Sonuç
Özetleri- Mülteci Statüsü Haricinde Bırakılma, EC/GC/01/2Track/1 (sadece
İngilizce)
H. İkinci İzleme- Cambridge Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 9-10
Temmuz 2001
-
1951 Mülteci Statüsü Sözleşmesinin Gözden Geçirilmesi: Madde 35 ve
diğerleri, Walter Kalin, 2001
Non-refulman (geri göndermeme) İlkesinin Kapsamı ve İçeriği, Görüş,
Sir Elihu Lauterpacht CBE QC, Daniel Bethlehem, 20 Haziran 2001
Cambridge Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 9-10 Temmuz 2001,
Sonuç Özetleri- Denetim Sorumluluğu
Cambridge Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 9-10 Temmuz 2001,
Sonuç Özetleri- Non-refulman (geri göndermeme) İlkesi
I. İkinci İzleme- San Remo Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 6-8
Eylül 2001
-
Toplumsal Cinsiyete Dayalı Zulüm, Roger Haynes, 10 Ağustos 2001
Mülteci Statüsü Belirlemenin bir Unsuru Olarak Dahili Koruma/Yeniden
Yerleştirme/Kaçış Alternatifi, James C. Hathaway, Michelle Foster, 2001
Belli bir Sosyal Gruba Mensup Olmak: Analiz ve Sonuç Önerileri, T.
Alexander Aleinikoff, 2001
San Remo Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 6-8 Eylül 2001, Özet
Sonuçlar- Dahili Koruma/Yeniden Yerleştirme/Kaçış Alternatifi
San Remo Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 6-8 Eylül 2001, Özet
Sonuçlar- Toplumsal Cinsiyete Dayalı Zulüm
San Remo Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 6-8 Eylül 2001, Özet
Sonuçlar- Belli Bir Sosyal Gruba Mensup Olmak
J. İkinci İzleme- Cenevre Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 8-9
Kasım 2001
-
Aile Birleştirmesi ve Mülteci Koruma, Kate Jastram, Kathleen Newland,
2001
Mülteci Statüsü ile ilgili 1951 Sözleşmesi Madde 31: Ceza Vermeme,
Gözaltı ve Yargılama, Guy S. Goodwin Gill, Ekim 2001
Cenevre Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 8-9 Kasım 2001, Aile
Birleştirme konusunda özet sonuçlar
Cenevre Uzmanlar Yuvarlak Masa Toplantısı, 8-9 Kasım 2001, Mülteci
Statüsü ile ilgili 1951 Sözleşmesi Madde 31- Revize
K. Birinci İzleme- Taraf Devletlerin Bakanlar Toplantısı, Cenevre,
12-13 Aralık 2001
-
Taraf Devletlerin Bakanlar Kurulu Toplantısı Hazırlık Oturumu Raporu,
HCR/MMSP/2001/03 ve HCR/MMSP/2001/03/Corr. 1
Bakanlar Toplantısı Yuvarlak Masa Görüşmeleri ile ilgili Temel Notlar,
HCR/MMSP/2001/04
1951 Sözleşmesine Taraf Devletler Beyannamesi ve/veya Mültecilerin
Hukuki Statüsüne İlişkin 1967 Protokolü, HCR/MMSP/2001/9
1951 Sözleşmesine Taraf Devletler Bakanlar Toplantısı ve/veya
Mültecilerin
Hukuki
Statüsüne
İlişkin
1967
Protokolü
Raporu,
HCR/MMSP/2001/10
L. Sürecin Tasdiki
-
-
-
1951 Sözleşmesi Kabulünün 50. Yıldönümü hakkında Parlamentolar
Arası Birlik Konsey Kararı, Havana, 7 Nisan 2001
Amerika’daki Mülteciler, Geri Dönenler ve Yerinden Edilmiş Kişilerin
Korunması ile ilgili Amerikan Devletler Kararı Organizasyonu, San Jose, 5
Haziran 2001, OEA/Ser. P, AG/RES. 1832 (XXXI-O/01)
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği ve Cenevre Sözleşmesi
50. Yıldönümü ile ilgili Avrupa Konseyi Tavsiyesi, Strasburg, 27 Haziran
2001, Rec. 1525 (2001)
1951 Sözleşmesinin Kabulünün 50, Yıldönümü ile ilgili Afrika Birlik
Kararı Organizasyonu, Lusaka, 11 Temmuz 2001
Mülteci Statüsü hakkında 1951 Sözleşmesinin 50. Yıldönümü ile ilgili
Avrupa Birliği Deklarasyonu, Brüksel, 28 Temmuz 2001
Fransa Ulusal Meclisinde Mülteciler tarafından yapılan Paris Çağrısı,
Paris, 16 Haziran 2001
M. Mültecilerle Yapılan İstişareler
-
Yerleştirilen Mültecilerin Kabulü ve Entegrasyonu hakkında Uluslararası
Konferans (ICRIRR), Norköpping, 25-27 Nisan 2001
Mülteci Parlamentosu, Fransa Ulusal Meclisi, Paris, 16 Haziran 2001
Mülteci Kadınlarla Diyalog, Cenevre, 20-22 Haziran 2001
-
Mülteci Perspektifi, Rouen, 14-16 Eylül 2001
N. Genel
-
-
Mülteci Koruma- Uluslararası Mülteci Hukuku Rehberi, Parlamenterler
için Elkitabı No. 2, 2001, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği
ve Parlamentolar Arası Birlik Ofisi
Küresel İstişareler- “Üçüncü İzleme” Konuları: Seçilmiş Referans
Materyali Listesi, EC/GC/01/2, 12 Şubat 2001
Yürütme Komitesi Çerçevesi Bağlamında “Üçüncü İzleme” ile ilgili
Çalışma Programı, EC/GC/01/1/Rev.2, 9 Mayıs 2001