Gemi Kaynaklı Petrol Türevli Yasal Olmayan Deşarjların Tesbitinde

Gemi Kaynaklı Deniz ve Hava Kirliliği Semineri,
26 Mart 2012, İTÜ Denizcilik Fakültesi, Tuzla
GEMİ KAYNAKLI PETROL TÜREVLİ YASAL
OLMAYAN DEŞARJLARIN TESBİTİNDE BİR
GEMİADAMININ ÖNGÖRÜLERİ
Uz. Kpt. A. Tuğsan İŞİAÇIK ÇOLAK
İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Eğitim Gemileri 2. Kaptanı
İçerik
MARPOL Ek – 1’e Göre Gemilerden Oluşan Atıkların
Oluşumu Ve Bertarafı
Gemilerde Yasal Olmayan Deşarjların Sebebi
Gemilerde Yasal Olmayan Deşarjlarda En Çok
Kullanılan Teknikler
Çalışma Bölgemiz Olan Türk Boğazları Sisteminde
Petrol Türevli Kirliliğin En Çok Hangi Bölgelerde
Olabileceği Öngörüsü
Case-study
Sonuç
MARPOL Ek – 1’e göre Gemilerden
oluşan Atıkların Sınıflandırılması
Tüm gemi tipleri için
Slaç
Sintine
Tankerler için
Tank yıkama suyu (Slop)
Slaç
Gemilerin kullanacağı fuel oil, mazot ve yağlama yağı
kullanılmadan önce muhakkak ayrıştırılması gerekmektedir.
Daha saf ve daha temiz yakıt ve yağlama yağı elde etmek için
gemilerde seperatörler vardır. Ayrıştırılan ve temizlenen yakıt ve
yağlama yağı yakıt tanklara gönderilir.
Seperatörden çıkan su, çamurumsu yapı (slaç) ve diğer askıda
kalan maddeler de sintine tanklarında ve slaç tanklarında
toparlanır.
Slacın bertarafı iki şekildedir:
İnsineratör ile yakılması ile
Sahil tesisine verilmesi
Sintine
Makine dairelerindeki her bir sistem, farklı uzunluktaki borular,
pompalar, tesisat, kontrol cihazı ve diğer bileşenleri içermektedir.
Genel olarak makine dairesinden kaynaklanan akıntılar meydana
gelen sızıntılar,gemini operasyonel anlamda kirlilik oluşturmasına
neden olur. Bu yağlı kirli sulara da sintine suları denir.
Gemide oluşan sintine sularının ayrıştırılarak filtre edilmesi için 400
grt ve daha büyük bütün ticari gemilerde yağlı su ayrıştırma ünitesi
zorunludur.
YAĞLI SU SEPARÖTÖRÜ
Sintine Sularının Bertafı
•Sabit bir aktarım sistemi ile kıyıya
transfer edilmesi
•MARPOL 73/78 Ek-1 kurallarına
göre sintine atığının yağ filtreleme
ekipmanı ile işleme tabi tutulmasıdır.
Genellikle çok miktarda sintine suyu bulunur ve kıyıya
boşaltım hesaplı olarak görülmez, ikinci yöntem olarak sintine
atığının yağ filtreleme ekipmanı ile işleme tabi tutulması
gerekmektedir.
Bu ekipmanın yağı su karışımlarını bir milyon parça su içinde
maksimum 15 parça yağa (15 ppm) ayrıt edecek şekilde
tasarlanmış ve test edilmiş olması gerekmektedir.
Slop
Tankerler ham petrol, işlenmiş petrol ve kimyasal ürünleri taşır.
Her tanker taşıdığı yükü tahliye ettikten sonra, tahliyesine
müteakip, alacağı farklı tip bir yük için tanklarını yıkayarak
hazırlamak zorundadır. Yıkama neticesinde oluşan yağlı atık sular
gemi bünyesinde bulunan slop tank adı verilen tanklarda
depolanır.
Slop’un Bertaraf Edilmesi
Slop’un iki türlü bertaraf yöntemi mevcuttur.
MARPOL 73/78 Ek-1’e göre müsadele edilen koşullarda oily
discharge monitoring and control sisteminin kullanılması yada;
Varılan limanda slop’ın sahil tesisine verilmesidir.
Gemiler Neden Yasal Olmayan
Deşarj Yapar ????
Yasal olmayan deşarjların nedenlerini
aşağıdaki başlıklar altında toplayabiliriz.
Maliyet
Sahil tesislerine atık verilmesinin tüm dünya
genelindeki yüksek maliyetleri.
Gemi üzerindeki teknik ekipmanların (OWS- OCM)
Yedek parçalarının ve işletim giderlerinin yüksek
mailyetli olması ve firmaların bu yüksek maliyetten
kaçınması.
…
Daha Fazla Yük Almak için
Özellikle büyük tankerlerde slop tankın kapasitesi
çok büyük olduğundan, depolan yağlı suların
miktarı da çok fazladır.
Büyük dökme yük gemilerinde de slop tanklar
bulunmaktadır. Bu tankların dolu olarak taşınması
taşınacak yük miktarını azaltmaktadır. Petrol
türevli katı yükler taşıyan (petrokok, kömür..)
dökme yük gemileri de ambarlarını yıkadıktan
sonra bu ambar yıkama sularını da genelde
dışarıya basarlar.
Sintine, Slaç ve Slop’un Yasal Olmayan
Deşarj Yöntemleri Nelerdir ?
En popüler yöntem yağlı su seperatörünün
bypass edilmesi ve monitoring yapan
sensörlerin ayarlarıyla oynanmasıdır.
Normalde devrede
ki yağ oranının
gözle
görülmeyecek
derecede olması
gerekirdi.
Türk Boğazlar Sistemindeki Kirlilik
Potansiyeli Olan Mevkiler
Nelerdir?
Uydu Görüntüleriyle Tespit Edilen Kirliliğin Dağılımı
150 ENVISAT görüntüsünün analizi, muhtemel 100 kirlilik olayını
göstermektedir.(Mayıs 2007 –Ocak 2008)
UDEKİT’in Çalışma konusu olan
Türk Boğazlar Sistemindeki
Durum Nedir?
İstanbul Boğaz ÇıkışıKaradeniz’e Giriş
İzmit- Gemlik Körfezi ve Liman
Girişleri – Tuzla /Yalova Tersane
Bölgeleri
İstanbul Bölgesi Demir Alanları
Kumkapı-Zeytinburnu-AmbarlıKartal
Zeytinburnu açıklarında Demirdeki
Gemiler
Güneyden Çanakkale Boğaz
Çıkış- Marmara Adası
Örnekler
Maritime Traffic’ten rastgele gemi seçiminin
ardından, geminin AIS bilgilerini okuyarak
öngörüde bulunursak
…….
Çok büyük olmayan,124 m boyunda 17 m
genişliğindeki dökme tipi kargo gemisinin
gideceği liman Novorossysk, draftı 6.9m,
muhtemelen ballast kondisyonlu, boğazdan
çıkar çıkmaz, gideceği ülkenin sularına
girmeden evsel atık, ballast suyu ve sintine
suyunu (eski gemi olduğundan, sintineyi fazla
üreten bir gemidir,oil record booktaki standart
değere ulaşıncaya kadar) basacaktır.
277 m boyundaki bu ham petrol tankeri
draftından (8.5m) da anlaşıldığı üzere
üzerinde yük yoktur. Bu geminin de varış
limanı Novorossysk’dir. Bu tür gemilerde
yükte değişiklik olmadığından tank yıkaması
yapılmayacaktır. Bu tip gemiler genelde
Nova, Tuapse’den yükleyip İtalya yada
Yunanistanda yüklerini tahliye ederler.
Akdeniz –Karadeniz hattında çalışırlar.
Kerch limanına giden büyük olmayan bu
tanker ise 105 m boyundadır. İşlenmiş petrol
ürünü taşıyacak olan bu tanker yük almak için
tanklarını yükleme limanına kadar yıkama
olasılığı düşünülür, slop tankta kirli yıkama
suyu birikir, denize kirlilik yapacak
potansiyelde olan gemi türlerindendir.
Sonuç
Netice olarak, gemi kaynaklı kirliliğin uzaktan
algılama yöntemiyle tesbiti çalışmalarında
toplanan verilerin daha etkin ve daha sağlıklı
değerlendirilebilmesi için kaptan ve gemi
makine işletme mühendislerin de bilgi ve
tecrübelerine ihtiyaç vardır.
TEŞEKKÜRLER