Avusturya`ya hoş geldiniz - Österreichischer Integrationsfonds

Avusturya’ya
hoş geldiniz
Willkommen in
Österreich
İçindekiler
4 ____________________ Önsöz
sayfa 5 ____________________ Bir bakışta Avusturya
sayfa 6 ____________________ Oturum
Oturma izni ve Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart
Entegrasyon sözleşmesi
sayfa 10 ___________________ Dil
Almanca öğrenmek
sayfa 11 ____________________ Eğitim
Anaokulu ve okul
Avusturya’da üniversite eğitimi
Diplomaların/Sertifikaların tanınması
sayfa
15 ___________________ İş ve meslek
Avusturya’da çalışmak
___________________
sayfa 18
Sağlık ve Aile
S
ağlık sigortası, doktor ziyareti ve bakım
sayfa 22 ___________________ Konut ve finans
Ev kiralamak ve satın almak
Banka hesabı ve vergi bilgileri
sayfa 26 ___________________ Kültür ve Eğlence
Sanat, kültür ve eğlence
sayfa 28 ___________________ En önemli telefon numaraları ve linkler
sayfa
Önsöz
Sevgili okuyucularımız,
Sayın Bayanlar ve Baylar,
Avusturya’ya hoş geldiniz! Geleceğinizi Avusturya’da
Avusturya, Avrupa’nın kalbinde bulunan, zengin gele-
kurmaya karar verdiniz. Göçmenler ve onların potansi-
nekleriyle hüküm süren ve ekonomik bakımdan oldukça
yeli Avusturya’yı zenginleştirmektedir. Kırmızı-Be-
başarılı bir ülkedir. Sadece geçen yıl içerisinde yaklaşık
yaz-Kırmızı-Kart sistemi Avusturya’ya yerleşmek ve
130.000 insan Avusturya’yı yeni yaşam merkezleri olarak
çalışmak için açık ve net çerçeve şartları sunmaktadır.
seçmeye karar vermiştir. Potansiyeliniz ve yetenekleri-
Ancak göçmenlerin Avusturya’da yaşamalarına ve
nizle bundan sonra Avusturya’ya sizlerin de katkı sağla-
­çalışmalarına olanak sağlamak için gerekli olan tek şey
yacak olmanızdan memnunuz.
sadece bununla ilgili yasal çerçeve şartları değildir. Göçmenlerin Avusturya’da hoş karşılanmaları ve karşılarında
Bu broşür içerdiği pratik bilgilerle Avusturya’daki ilk
en başından itibaren Avusturya’da başarılı olabilmeleri
adımlarınızda sizlere yardımcı olacaktır. Broşür içerisinde
için gerekli olabildiğince iyi şartlar bulmaları da benim
ikamet, dil, eğitim, iş ve meslek veya sosyal işler ve
ayrıca bir görevimdir. Çünkü: Avusturya’ya entegras-
konut gibi konular hakkında faydalı bilgiler ve açıklama-
yonlarını başarılı bir şekilde gerçekleştiren insanlar yal-
lar bulacaksınız. Avusturya Entegrasyon Fonu, ‘hoş
nızca kendi başarı hikayelerini yazmakla kalmamakta,
­geldiniz masasındaki’ (Welcome Desk) danışmanlık hiz-
ayrıca tüm toplum için de bir kazanç ifade etmektedir.
metiyle (Viyana, Graz, Linz, Salzburg ve Innsbruck’daki
entegrasyon merkezlerimizde) Avusturya’ya başarılı bir
Entegrasyon tesadüfen gerçekleşmez. Almanca bilgileri-
şekilde entegrasyonunuz konusu ile ilgili tüm sorularınız
nin yanında Avusturya’ya hızlı bir şekilde alışabilmek ve
için emrinizdedir. Özel teklifler ve çözümlerle ve konula-
uygun bir işyeri bulabilmek için eğitiminizin tanınması da
rında uzman danışmanlarla sizlerin bireysel entegrasyon
oldukça önemli bir husustur. Ancak entegrasyon sadece
sürecinizi destekliyoruz.
bir dile hakim olmak anlamına gelmemektedir, bununla
birlikte ayrıca Avusturya’nın değerlerine ve uygulamala-
Avusturya’da yeteneklerinizi mümkün olduğunca iyi bir
rına alışmaktır. Ancak çeşitliliği zenginleşme olarak gö-
şekilde kullanabilmeniz için entegrasyon ile ilgili sayısız
rürsek ve ortak değerleri paylaşırsak sürekli olarak
hizmetlerden ve tekliflerden faydalanınız.
birlikte yaşamamız başarılı bir şekilde sonuçlanabilir.
Avusturya’da yapacağınız yeni başlangıç için sizlere en
iyi dileklerimi sunarım!
4
ÖIF
Sebastian Kurz
Franz Wolf-Maier
Entegrasyondan sorumlu Devlet Bakanı
Avusturya Entegrasyon Fonu Genel Müdürü
Bir bakışta Avusturya
Bir bakışta
Avusturya
Linz
Wien
OBERÖSTERREICH
Salzburg
VORARLBERG
NIEDERÖSTERREICH
TIROL
STEIERMARK
SALZBURG
Innsbruck
TIROL
BURGENLAND
Graz
KÄRNTEN
Nüfusu: 8,4 Milyon
Hoş geldiniz masası (Welcome Desk) bulunan
Yüzölçümü: 83.879 km²
ÖIF Entegrasyon Merkezleri
Başkenti: Viyana
Integrationszentrum Wien
Eyaletleri: 9 (Burgenland, Kärnten, Niederösterreich,
Landstraßer Hauptstraße 26, 1030 Wien
Oberösterreich, Salzburg, Steiermark, Tirol,
T +43/1/715 10 51–180
­Vorarlberg ve Wien)
[email protected]
Eyalet başkentleri: Eisenstadt (Burgenland),
­Klagenfurt (Kärnten), St.Pölten (Niederösterreich),
Integrationszentrum Oberösterreich
Linz (Oberösterreich), Salzburg (Salzburg), Graz
Weingartshofstraße 25, 4040 Linz
(Steiermark), Innsbruck (Tirol), Bregenz (Vorarlberg),
T +43/732/787 043-10
NIEDERÖSTERREICH
[email protected]
Wien (Wien)
Linz
Para birimi: Euro
Integrationszentrum Steiermark
Yönetim şekli: Parlamenter demokrasi
Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve çoğu Birleşmiş
VORARLBERG
Milletler Organizasyonu üyesi
Salzburg
OBERReitschulgasse
ÖSTERREICH
Wien
19, 8010 Graz
T +43/316/841 720-100
[email protected]
TIROL
Innsbruck
SALZBURG
STEIERMARK
Integrationszentrum Tirol
BURGENLAND
Lieberstraße 3, 6020 Innsbruck
TIROL
T +43/512/561 771-10
Graz
[email protected]
KÄRNTEN
5
ÖIF
Integrationszentrum Salzburg
Ernest-Thun-Straße 6, 5020 Salzburg
T +43/676/556 67 23
[email protected]
BÖLÜM 1: İkamet
Oturma izni
ve Kırmızı-BeyazKırmızı-Kart
Avusturya’ya göç ettiniz ve uzun süre buraya mı yerleş-
hakkınız bulunmaktadır. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
mek istiyorsunuz? Menşe ülkenize, arzuladığınız ikamet
www.migration.gv.at
süresine ve Avusturya vatandaşlığına (veya Avrupa Eko-
Formen der Zuwanderung
Mobilität innerhalb der EU adresinde bulabilirsiniz.
nomik Alanı ülkesi ya da İsviçre) sahip kişilerle olabilecek olası bir akrabalık durumuna veya evliliğe bağlı
Bir üçüncü dünya ülkesinden (AB/Avrupa Ekonomik
olarak oturma izninizin şekli ve şartları değişmektedir.
Alanı dışı) geliyorum. Avusturya’da bir vizeye / oturma
iznine ihtiyacım var mı?
Ben bir AB/Avrupa Ekonomik Alanı ülkesinden
geliyorum. Avusturya’da bir vize veya oturma izni
Üçüncü dünya ülkesi vatandaşları (herhangi bir AB veya
almam gerekiyor mu?
Avrupa Ekonomik Alanı ülkesinden veya İsviçre’den gelmeyen) Avusturya’da altı aydan daha fazla kalmak isti-
EWR (Avrupa Ekonomik Alanı) AB üye ülkelerinden ve
yorlarsa oturma izni almak zorundadırlar. Bununla ilgili
bununla birlikte EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Birliği)
daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at
üye ülkelerinden (İzlanda, Liechtenstein ve Norveç)
Zuwanderung adresinde bulabilirsiniz.
Formen der
oluşmaktadır. Avrupa Ekonomik Alanı veya İsviçre va6
ÖIF
tandaşı olarak Avusturya’daki ilk üç ayınız için herhangi
Avusturya’da hangi oturma izni türleri vardır?
bir vizeye ihtiyacınız bulunmamaktadır. Şayet Avusturya’da çalışıyorsanız veya serbest meslek sahibiyseniz ya
Belirli bir amaç için verilmekte olan farklı oturma izni tür-
da bir eğitim görüyorsanız ve kendiniz ve aile bireyleri-
leri vardır: Geçici ikamet, işgücü piyasasına sınırlı veya sı-
niz için yeterli geçim kaynaklarına ve sağlık sigortasına
nırsız erişimli süreli veya süresiz yerleşim vizeleri gibi.
sahipseniz üç aydan daha uzun bir ikamet süresine de
Süreli oturma izinleri esas itibariyle on iki aylık bir süre
İkamet
için verilmektedir. Geçerlilik süresi tanzim tarihi ile birlikte
Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart nedir?
başlar. Münferit oturma izinleri hakkında daha fazla bilgiyi www.help.gv.at
und Visum
Leben in Österreich
Aufenthalt
Aufenthaltstitel adresinde bulabilirsiniz.
Avusturya Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart ile üçüncü dünya
ülkelerinden gelen vasıflı işçilerin ve bunların aile üyelerinin faydalanabilecekleri, kalifiye işgücünün göçü için
Oturma iznimi nerede uzatabilirim?
yeni bir sistem geliştirmiştir. Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart
on iki ay için tanzim edilir ve süreli yerleşim hakkı ile bir-
Oturma izniniz sona ermeden önce geç kalmadan,
likte belirli bir işverenin yanında çalışma imkanı tanır.
ancak en erken oturma izniniz bitmeden üç ay önce,
­Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart, Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-
oturma izninizi uzatma başvurusunda bulunmalısınız.
Kart Plus ve Mavi Kart EU hakkında daha fazla bilgiyi
Süreniz sona erdikten sonra yapacağınız herhangi bir
www.migration.gv.at
başvuru tekrar ilk başvuru olarak kabul edilecektir.
Formen der Zuwanderung
Dauerhafte Zuwanderung adresinde bulabilirsiniz.
Uzatma başvurunuzu bizzat yetkili yerli yerleşim
­merkezine (ilçe merkezi veya belediye) yapmalısınız.
Oturma izninizi uzatabilmeniz için muhtemelen enteg-
İnfo
rasyon sözleşmesini (bakınız sayfa 9) yerine getirmiş
Oturma izninizi geç kalmadan uzatmaya dikkat ediniz.
­olmanız gerektiğine dikkat ediniz. Daha fazla bilgiyi
Geçerlilik süresi sona erdikten sonra her uzatma baş-
www.help.gv.at
vurusu tekrar ilk başvuru sınıfında değerlendirilir.
und Visum
Leben in Österreich
Aufenthalt
Aufenthalt von Drittstaatsangehörigen
Erteilung von Aufenthaltstiteln
antrag adresinde bulabilirsiniz.
Verlängerungs­
Oturma izninizin uzatılması konusunda ilçe merkeziniz
veya belediyeniz yetkilidir.
7
ÖIF
İkamet
Entegrasyon
sözleşmesi
Entegrasyon sözleşmesi (IV), sürekli olarak Avusturya’ya
Bu kupon üçüncü dünya ülke vatandaşlarına, Avusturya
yerleşmek isteyen göçmenlerin dil entegrasyonları için
vatandaşlarının, Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşlarının
öngörülmüştür. Bu sözleşme 1 Temmuz 2011 tarihinden
veya İsviçre vatandaşlarının aile bireylerine ve uzun süreli
bu yana Avusturya’ya gelmiş olan üçüncü dünya ülkesi
oturma iznine sahip üçüncü dünya ülke vatandaşlarının
vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşı olma-
aile bireylerine verilmektedir. Bu kuponu sizinle ilgili yet-
yanlar) için geçerlidir. Entegrasyon sözleşmesini imzala-
kili yerleşim makamından (belediye veya ilçe merkezi)
makla birlikte iki yıllık bir süre zarfında yeterli düzeyde
alabilirsiniz.
Almanca bilgisine sahip olacağınızı taahhüt edersiniz.
Kuponun geçerli olması için 18 aylık süre zarfında sertifi-
Daha fazla bilgiyi www.sprachportal.at
kalı bir Almanca entegrasyon kursunu A2-Seviyesinde
FAQ adre-
sinde bulabilirsiniz.
veya B1-Seviyesinde ÖIF-Sınavı (ÖIF-Test 2011 veya DTÖ
– Avusturya için Almanca testi) ile birlikte başarıyla ta-
Kimler entegrasyon sözleşmesini yerine getirmelidir?
mamlamanız gerekmektedir. Bu takdirde kurs masraflarının maksimum %50’sini (en çok 750 Euro) geri
Entegrasyon sözleşmesini 1 Temmuz 2011 tarihinden
alabilirsiniz.
sonra Avusturya’ya gelmiş olan üçüncü dünya ülkesi vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşı olmayan-
Uygun bir Almanca kursuna nerede katılabilirim?
lar) yerine getirmelidir. Oturma iznine sahip olanlar,
„Mavi Kart EU“ sahibi olanlar, bir ikamet veya daimi ika-
Avusturya Entegrasyon Fonu (ÖIF) tüm Avusturya gene-
met kartına sahip olanlar ve reşit olmayanlarla birlikte
lindeki kurs enstitülerinin bir listesini tutmaktadır. ÖIF bu
ağır hastalar entegrasyon sözleşmesi yükümlülüğünden
enstitülerin kalitesini düzenli olarak kontrol etmektedir.
muaftırlar.
Buna ilişkin tam bir listeyi online www.sprachportal.at
adresinde bulabilirsiniz.
Almanca kurslarının masraflarına herhangi bir yardım
8
sağlanıyor mu?
ÖIF
Evet. Entegrasyon sözleşmesini yerine getirmek için Mavi
ÖIF Federal Kuponu şeklinde yardım talebinde bulunabilirsiniz.
İkamet
Sürekli olarak Avusturya’ya
yerleşmek isteyen üçüncü
dünya ülkesi vatandaşları
entegrasyon sözleşmesini
yerine getirmek
zorundadırlar.
Avusturya vatandaşlığını alabilmek için ne kadar iyi
İnfo
­düzeyde Almanca konuşmalıyım?
Sürekli olarak Avusturya’ya yerleşmek isteyen üçüncü
dünya ülkesi vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı
Avusturya vatandaşlığına müracaat edebilmek için
­vatandaşı olmayanlar) entegrasyon sözleşmesini yerine
B1 dil seviyesinde bir belgeye ihtiyaç duymaktasınız.
getirmek zorundadırlar.
Bazı şartlar altında (örn. gönüllü olarak hizmet, B2
Bunun anlamı:
­seviyesinde Almanca dil bilgisi) daha henüz altı yıl sonra
Ülkeye giriş yapmadan önce…
bir Avusturya vatandaşlığı hakkı doğabilmektedir.
A1 seviyesinde Almanca bilgilerine sahip olduğunuzu
belgelemelisiniz.
Bir Almanca kursu ne zaman zorunludur?
Ülkeye giriş yaptıktan sonra…
İki yıllık bir süre zarfında A2 seviyesinde Almanca
Entegrasyon sözleşmesi yükümlülüğünde bir kişi sıfatıyla
­öğrenmelisiniz. Sürekli oturma izni alabilmek için B1
resmi olarak tanınan A2 seviyesinde bir Almanca sertifi-
­seviyesine ulaşmalısınız.
kası ibraz etmek zorundasınız. Şayet zaten yeterli dü-
Avusturya vatandaşlığı için…
zeyde Almanca bilgilerine sahipseniz veya başka bir
Yine aynı şekilde B1 seviyesinde Almanca bilgisine
şekilde Almanca öğreniyorsanız herhangi bir kursa
sahip olmalısınız.
­gitmeniz gerekmemektedir.
Nerede sınava girebilirim?
Gerekli Almanca sertifikasını alabilmek için bir ÖIF
­sınavını başarıyla geçmeniz gerekmektedir. Ayrıca ÖSD,
Goethe-Enstitüsü veya TELC de tanınmış belge olarak
geçerli sayılan sınavlar teklif etmektedirler. Bu sınavlara
birçok sertifikalı enstitülerde girilebilmektedir. Çevrenizde gerçekleştirilecek tüm sınavların tarihlerini, sınava
girme koşulları hakkındaki bilgileri ve masraflar konusunda bilmek istediklerinizi www.sprachportal.at
adresinde bulabilirsiniz.
9
ÖIF
BÖLÜM 2: Dil
Almanca
öğrenmek
Avusturya’da yaşayabilmek ve çalışabilmek için, gerekli
Kimler ÖIF-Almanca kurslarına katılabilir?
Almanca bilgisine sahip olmak kaçınılmazdır. İster süpermarkette olsun, ister doktorda veya meslekte: Almanca
ÖIF’nin Almanca kursları özel olarak göç edenlerin ihti-
konuşan başkalarıyla daha iyi anlaşabilir, işlerini görebilir
yaçlarına göre ayarlanmıştır. Göçmenler, iltica edenler
ve ilerleme sağlar. Aynı zamanda toplumsal yaşama katı-
ve ikincil koruma altındakiler bir ÖIF kursuna katılabilirler.
lım, erkek veya kız arkadaşlarla ya da iş arkadaşlarıyla
DİKKAT: ÖIF, entegrasyon sözleşmesi çerçevesinde
konuşmak veya gösterileri ve organizasyonları ziyaret
­(bakınız sayfa 9) Almanca-Entegrasyon kursları sunma-
etmek ya da kulüplerde gönüllü olarak hizmet etmeniz
maktadır.
de kolaylaşır. Almanca bilgileriniz Avusturya’daki yaşam
ve kariyer şanslarınız için kesinlikle ve kesinlikle oldukça
Hangi dil seviyeleri vardır ve bunlar ne anlama
büyük önem taşımaktadır.
gelmektedir?
Almanca öğrenmek konusuna ilişkin önemli bilgileri
www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz. Kişisel
A1’den C2’ye kadar altı dil seviyesi bulunmaktadır. A1-Se-
­danışmanlık için +43/1/715/105 12 50 nolu telefondan
viyesi basit temel bilgileri kapsamaktadır. Bu seviyede in-
dil hizmet hattımızı arayınız.
sanlar bilinen, günlük hayatta kullanılan kelimeleri ve çok
basit cümleleri anlayabilmektedir. A2-Seviyesi insanın
Nerede bir Almanca kursuna gidebilirim?
kendi başına alışveriş yapmak veya doktora gitmek gibi
günlük ihtiyaçların üstesinden gelebileceği anlamına gel-
Tüm Avusturya genelinde sayısız Almanca kursu enstitü-
mektedir. B1-Seviyesinde bilgiye sahip olunduğunda artık
leri bulunmaktadır. Ayrıca Avusturya Entegrasyon
iş veya hobiler gibi soyut konular hakkındaki diyaloglar
­Fonu’nun kendisi de Almanca kursları sunmaktadır.
ve konuşmalar anlaşılabilmektedir. A1, A2 ve B1 seviyeleri
www.sprachportal.at Web sitesinde çevrenizdeki ve yakı-
toplam altı dil seviyesinden oluşan ortak Avrupa referans
nınızdaki tüm Almanca kursu sağlayıcılarını bulabilirsiniz.
çerçevesinin en düşük seviyeleridir. Dil seviyeleri ile ilgili
daha fazla bilgiyi www.osd.at
ÖIF hangi kursları sunmaktadır?
ÖIF çok sayıda farklı seviyelerde Almanca kursları vermektedir.
Profile Deutsch
Die Referenzniveaus adresinde bulabilirsiniz.
İnfo
ÖIF dil portalı ile her zaman yakınlarınızda sizin için
10
ÖIF
Latin harflerini bilmeyen insanlar için okur yazarlık kursları
uygun bir Almanca kursu arayabilirsiniz, ücretsiz
bulunmaktadır. Ayrıca mesleğe yönelik Almanca kursları
­Almanca alıştırmaları online çözebilirsiniz ve deneme
ve elektronik bilgi işleme kursları (EDV-Kursları) da sunul-
testleri ile dil seviyenizi test edebilirsiniz. Tüm bilgileri
maktadır. Tüm kurs tekliflerini www.sprachportal.at
www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz.
adresinde bulabilirsiniz.
BÖLÜM 3: Eğitim
Anaokulu
ve okul
Avusturya herkese açık olan iyi gelişmiş bir eğitim siste-
Çocuğumu ne zaman okula yazdırmalıyım?
mine sahiptir. Bu imkanlardan faydalanınız ve çocuğunuzun eğitimi ile ilgili olanaklar hakkında bilgi edininiz.
Çocuğunuzun okul kaydı ile zamanında ilgileniniz. Okula
kayıt süreleri ve işlemleri eyaletten eyalete farklılık gös-
Avusturya’da hangi türden çocuk bakımı
termektedir. www.landesschulrat.at Web sitesinde yaşa-
imkanları bulunmaktadır?
dığınız eyalette okula kayıt yaptırmak için gerekli tüm
bilgileri bulabilirsiniz.
Üç yaşın altındaki çocuklar bir çocuk bakımevine gidebilmektedir. Üç yaşından itibaren çocuklar anaokuluna
Çocuğum okula gitmek zorunda mı?
devam edebilirler. Gündüz bakım merkezi esas itibariyle
altı yaşından itibaren çocuklar içindir. Burada çocuklara
Sürekli olarak Avusturya’da yaşayan tüm çocuklar için 6.
okuldaki dersleri bittikten sonra bakılmaktadır. Bunların
ile 15. yaşları arasında okul zorunluluğu vardır. Bunun
dışında gündüz bakımı annelerinin ve özel teşebbüslerin
­anlamı şudur: Tüm çocuklar okula gitmek zorundadır.
de çocuk bakımı teklifleri mevcuttur.
Aykırı hareketler ciddi bir şekilde cezalandırılmaktadır.
Çocuğumu ne zaman ve nerede anaokuluna
Avusturya’da hangi okul türleri vardır?
kaydettirmeliyim?
İlk dört okul yılında: İlköğretim okulu. 5. okul yılından
Çocuğunuzu belediyeye veya bununla ilgili yetkili
8. okul yılına kadar: Ortaokul (HS), Yeni Ortaokul (NMS)
merkeze kaydettirmelisiniz. Ne kadar erken kaydettirir-
veya Genel Ortaöğretim Okulu (AHS).
seniz o kadar yardımcı olursunuz. Daha fazla bilgiyi
9. okul yılında: Politeknik okula gidilir veya meslek
www.help.gv.at
­okuluna veya koleje devam edilir. Daha fazla bilgiyi
Familie und Partnerschaft
Kinderbetreuung adresinde bulabilirsiniz.
www.bmukk.gv.at
Bildung, Schulen
Bildungs­
wesen in Österreich adresinde bulabilirsiniz.
Çocuğum anaokuluna gitmek zorunda mı?
Okula başlamadan önceki son yıllarında çocuklar ana­
İnfo
okuluna gitmek zorundadırlar. Bu anaokulu zorunluluğu
Okul tatilleri eyaletten eyalete farklı olarak düzenlen-
içerisinde bulundukları yılın 1 Eylül tarihinden önce beş
miştir. Bulunduğunuz eyalet için geçerli olan kesin tatil
yaşına giren çocuklar için geçerlidir. Bu çocuklar bir ana-
zamanlarını www.bmukk.gv.at
okuluna veya çocuk bakımevine gitmek zorundadırlar.
& Service
Bu anaokulu yılı (yarım gün bakımı) ücretsizdir.
ÖNEMLİ: Çocuklarınızı tatil dışı zamanlarda dersten
Schulen
Beratung
Ferien adresinde bulabilirsiniz.
­almanıza müsaade edilmemektedir. Şayet bu herhangi
bir nedenden dolayı gerekli olursa mümkün olduğunca
önceden okul müdürünü durum hakkında bilgilendiriniz!
11
ÖIF
Eğitim
12
ÖIF
Eğitim
Avusturya’da
üniversite
eğitimi
Tüm istatistikler şunu göstermektedir: Eğitim seviyesi ne
Hangi finansman/yardım olanakları vardır?
kadar yüksek olursa kazanç ve kariyer imkanları da o
kadar iyi oluyor. Avusturya’da üniversite eğitiminiz için ko-
Avusturyalı üniversite öğrencileri ve asimile yabancılar ve
şullar hakkında bilgi edininiz!
vatansızlar Avusturya’da öğrenim bursu alabilmektedirler.
Bunun için ön koşullar sosyal ihtiyaç sahibi olmak ve başa-
Avusturya’da nerede üniversite öğrenimi görebilirim?
rılı bir üniversite eğitimi. Mükemmel eğitim başarıları ayrıca –sosyal ihtiyaç sahibi olmaktan bağımsız olarak- bir
Avusturya’da geniş bir üniversite eğitimi imkanı mevcut-
başarı bursu ile teşvik edilebilmektedir. Bununla ilgili daha
tur. Şu anda yaklaşık 60 farklı üniversite, meslek yükseko-
fazla bilgiyi www.stipendium.at adresinde bulabilirsiniz.
kulu ve özel üniversite bulunmaktadır. Avusturya’daki
üniversitelerde Avrupa Birliği’nin Bologna Sistemi geçerli-
Bir yetişkin olarak nasıl ileri eğitim alabilirim?
dir. Üniversite öğrenimleri temel olarak Bachelor (Lisans),
Master ve PhD Eğitimleri şeklinde ayrılmaktadır. Toplamda
Avusturya’da yetişkin eğitimi konusunda geniş bir teklif
800’den fazla eğitim programı sunulmaktadır.
paketi vardır. Birçok tekliften meslekle birlikte paralel olarak faydalanılabilmektedir.
Daha fazla bilgiyi www.erwachsenenbildung.at,
Öğrenim ücreti ödemek zorunda mıyım?
www.vhs.or.at, www.bfi.at ya da www.wifi.at adreslerinde
Avusturya vatandaşları, AB vatandaşları ve sözleşme mül-
bulabilirsiniz.
teciler her bir öğrenim aşaması başına standart öğrenim
süresini iki sömestrden (Üniversite) veya bir sömestrden
(Pedagojik Yüksekokul) daha fazla aşmazlar ise herhangi
İnfo
bir öğrenim ücreti ödememektedirler. Üçüncü dünya ülke-
„Avusturya’da üniversite eğitimi & çalışmak“ başlıklı
lerinden gelen yabancı üniversite öğrencileri sömestr ba-
ÖIF-Bilgilendirme broşürü üçüncü dünya ülkelerinden
şına 726,72 Euro ödemek zorundadırlar. Bazı ülkelerden
gelen üniversite öğrencilerine önemli bilgiler aktar-
gelen üniversite öğrencilerinden öğrenim ücreti alınma-
makla beraber üçüncü dünya ülkelerinden gelen
maktadır. Bu ülkelerin bir listesini ve konuyla ilgili daha
­üniversite öğrencilerinin ikamet hakları, üniversite
fazla bilgiyi www.bmwf.gv.at
­öğrenimi sırasında çalışmak ve de üniversite mezuni-
in Österreich
Studierende
Informationen für Studierende
­Studienbeiträge adresinde bulabilirsiniz.
Studieren
yetinden sonra iş arama gibi konular hakkında çeşitli
bilgiler vermektedir. Daha fazla bilgiyi www.integrationsfonds.at
Publikationen
Informationsbroschü-
ren für Zuwander/innen adresinden edinebilirsiniz.
13
ÖIF
Eğitim
Sertifikaların/
Diplomaların tanınması
Eğitim seviyesi ne
kadar yüksek olursa
kazanç ve kariyer
imkanları da o kadar
iyi oluyor.
Birçok göçmen aslında iyi niteliklerle/kalifikasyonla
Bunun bir listesini ve daha fazla bilgiyi şu adreste bula-
Avusturya’ya gelmektedir, ancak bunlar eğitimlerinin
bilirsiniz: www.bmwf.gv.at
Avusturya’da tanınmasını sağlamamaktadırlar. Eğitimini-
Mobility
zin/diplomanızın ve mesleki eğitiminizin tanınması için
nung von Reifezeugnissen.
Studierende
ENIC NARIC AUSTRIA
FAQ
Academic
Anerken­
mevcut imkanlar hakkında bilgi edininiz!
Yüksekokul diplomamın tanınmasını
Sertifikalarımın/diplomalarımın tanınmasını
nerede sağlayabilirim?
nerede sağlayabilirim?
Üniversite diplomanızın tanınması için bir Avusturya
Okul sertifikalarınızın/diplomalarınızın Avusturya’da eş-
­üniversitesine veya meslek yüksekokuluna ya da Eğitim
değer tanınması için bunların Eğitim Bakanlığı tarafın-
ve Araştırma Bakanlığı’nın merkezi bilgi dairesi ENIC
dan kontrol edilmesi ve Avusturya eğitim sistemi ile
NARIC’e başvurmalısınız. Yüksekokul diplomalarında da
karşılaştırılması gerekmektedir. Bazı münferit sınavları
Avusturya ile başka ülkeler arasında diplomanızın tanın-
tekrar etmeniz gerekebilir.
masını kolaylaştıracak anlaşmalar mevcuttur. Bununla
Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.bmukk.gv.at
­ilgili bilgileri, iletişim merkezlerini ve danışmanlık ve bilgi
Bildung/Schulen
14
ÖIF
Unterricht und Schule
Nostrifi­
edinme imkanlarını www.nostrifizierung.at adresinde
zierung ausländischer Zeugnisse adresinde bulabilirsiniz.
bulabilirsiniz.
Mezuniyet diplomamın tanınmasını nerede
Meslek eğitimimim tanınmasını
sağlayabilirim?
nerede sağlayabilirim?
Lise bitirme diplomalarının tanınmasından Eğitim ve
İlgili meslek eğitiminin tanınması ile yetkili olan farklı
Araştırma Bakanlığı sorumludur. Lise bitirme diplomaları
meslek bölümleri için farklı merciler bulunmaktadır. Tüm
otomatik olarak tanınan çeşitli ülkeler bulunmaktadır.
yetkili kurum ve kuruluşlar hakkında basit bir genel bakışı www.berufsanerkennung.at adresinde bulabilirsiniz.
BÖLÜM 4: İş ve meslek
Avusturya’da
çalışmak
Avusturya ekonomik bakımdan oldukça başarılı bir
İş ararken beni kim destekliyor?
­ülkedir. İşçiler güç ve azimleri ile bu başarı hikayesinin
temelini oluşturmaktadır. Avusturya’daki iş ve kariyer
Kamu istihdam servisi (AMS) sizi bir iş veya çıraklık arar-
şansları hakkında bilgi edininiz ve potansiyelinizi başarılı
ken desteklemektedir. AMS size aynı zamanda şayet bir
bir şekilde Avusturya iş piyasasına aktarınız.
işiniz varsa ancak mesleki değişiklikler planlıyorsanız da
yardımcı olmaktadır. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
Avusturya’da çalışabilir miyim?
www.ams.at adresinde bulabilirsiniz. Ayrıca Viyana’daki
ÖIF-Jobcenter da sizi iş aramanız sırasında destekle-
Avusturya’da çalışıp çalışamayacağınız veya olası kısıtla-
mektedir. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
malar altında olup olmayacağınız oturma izni statünüze
www.integrationsfonds.at
bağlı olarak değişmektedir. Bununla ilgili daha fazla bil-
Jobcenter adresinde bulabilirsiniz.
giyi www.ams.at
Arbeitssuchende
Habibi
Habibi-
AusländerInnen
Einreise, Aufenthalt, Arbeitspapiere adresinde bulabi-
İşverenimle sorunlar yaşarsam
lirsiniz.
nereye başvurmalıyım?
Ne türden istihdam/işler vardır?
Çalışanlar için danışmanlık merkezi iş hukuku ile ilgili sorularınızda sizi aydınlatır. Bunun için lütfen yakınınızdaki
Avusturya’da farklı türlerden işler ve sözleşmeler bulun-
bir danışmanlık merkezine başvurunuz. Tüm iletişim bil-
maktadır. Bunlar türlerine ve kapsamlarına ve sosyal gü-
gilerini www.arbeiterkammer.at
venlik şartlarına göre birbirlerinden ayrılmaktadır. Bir
bulabilirsiniz.
Kontakt adresinde
yere bağlı işçi olarak part-time veya tam zamanlı olarak
çalışabilirsiniz. Serbest personel olarak sabit olarak işe
Kendimi sigorta ettirmeli miyim?
alınmış olmuyorsunuz, bunun yerine çalıştığınız saat başına göre ücret alıyorsunuz. İstihdam biçimlerine ilişkin
Çalışan ve serbest çalışan olarak işvereniniz tarafından
daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at
sigortanız yaptırılır ve otomatik olarak sosyal sigortanızı
beiten in Österreich
Leben und Ar­
Arbeiten adresinde bulabilirsiniz.
ödersiniz.
15
ÖIF
İş ve meslek
Potansiyelinizi
başarılı bir şekilde
Avusturya iş
piyasasına dahil
ediniz.
Bunun anlamı şudur: ücretsiz olarak doktora gidebilirsi-
Serbest meslek sahibi olmak istiyorum.
niz, işinizi kaybettiğinizde işsizlik parası alabilirsiniz ve
Nereden danışmanlık hizmeti alabilirim?
yaşınız ilerlediğinde emeklilik hakkınız doğar. Şayet bir
çalışma sözleşmeniz var ise kendi kendinizi sigortaya
Bir iş fikriniz var, bir işletmeyi devralmak istiyorsunuz
kaydettirmeli ve sigorta primlerini ödemek zorundasınız.
ya da Franchising yapmak istiyorsunuz? İşyerinizi
Şayet ayda 386,50 Euro’dan daha az (2013’e göre) kaza-
­kurmadan önce ticaret odasının işyeri kurma hizmetin-
nıyorsanız asgari gelir sınırının altında kalıyorsunuz ve
den bilgi edinebilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
sadece kısmi sigortalı oluyorsunuz. Aynı şekilde bu du-
www.gruenderservice.at ve www.mingo.at adreslerinde
rumda da sağlık sigortanızla kendiniz ilgilenmelisiniz.
bulabilirsiniz.
Vergi ödemek zorunda mıyım?
Eğitiminizi tamamladınız ancak iş
ararken zorluklar mı yaşıyorsunuz?
Şayet bir işçi olarak çalışırsanız –yani bir yere bağlı olarak çalışırsanız- gelir vergisini ödemek işvereninizin yü-
Bu durumda „Göçmenler için mentörlük“ sizin için doğru
kümlülüğündedir. Bu vergi işvereniniz tarafından
seçim olabilir: Ticaret dünyasından tecrübeli şahsiyetler
doğrudan vergi dairesine aktarılır. Gelir vergisinin miktarı
-mentörler- yüksek vasıflı göçmenleri –Mentee’leri- iş
gelirinize bağlı olarak değişmektedir. Serbest çalışansa-
­piyasasına entegrasyon süreçlerinde altı ay boyunca
nız, iş sözleşmesi ile veya serbest meslek sahibi olarak
­desteklemektedirler. Bu proje tüm eyaletlerde teklif
çalışıyorsanız o zaman gelir vergisi ödemek zorundası-
­edilmektedir. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
nız. Her yıl kendiliğinizden vergi dairesine bir gelir ver-
www.integrationsfonds.at/mentoring adresinde
gisi beyanı göndermek zorundasınız. Vergi konusu ile
­bulabilirsiniz.
ilgili daha fazla bilgiyi www.bmf.gv.at
Steuern
Tipps für die Arbeitnehmerveranlagung 2011
16
ÖIF
Allgemeines zu Lohn- und Einkommenssteuer
adresinde bulabilirsiniz.
İnfo
Avusturya’da uzun süreli bir işte yazılı bir sözleşme
­yapılması olağan bir şeydir. Yazılı bir sözleşme alabilme konusunda ısrarcı olmanızı öneririz. Bu durumda
işvereninizle aranızda anlaşmazlıkların meydana gelmesi halinde kendinizi garanti altına almış olursunuz.
İş ve meslek
17
ÖIF
BÖLÜM 5: Sağlık ve Aile
Sağlık sigortası,
doktor ziyareti
ve bakım
Avusturya uluslar arası bir karşılaştırma yapıldığında
Sağlık sigortası neleri karşılamaktadır?
mükemmel bir sağlık sistemine sahiptir. Toplamda yaklaşık 280 adet kamu hastanesi tüm Avusturya genelinde
Sağlık sigortanız doktor bakımını, hastanede yatışları,
sizlerin hizmetinize sunulmuştur. Hastaneye yatışlar,
evde hasta bakımını, rehabilitasyonu, ilaçların verilmesini
doktor ziyaretleri ve yılda bir kez gerçekleştirilecek
veya tıbbi araçların veya cihazların tedarikini (örn. teker-
­sağlık taraması sigortanız tarafından karşılanmaktadır.
lekli sandalye) karşılamaktadır. Özel doktor ziyaretleri
ise karşılanmamaktadır.
Sağlık sigortam var mı?
Nasıl bir E-Card sahibi olabilirim?
Avusturya’da çalışmakta olan her insan sigortalı olmak
zorundadır (yasal sağlık sigortası). Ne şekilde sigortalı
Her sigortalıya bir E-Card verilir. E-Card size otomatik
olacağınıza iş durumunuz karar verir (bakınız
olarak posta yoluyla gönderilir. E-Card’ın ilki ücretsiz çı-
­„Kendimi sigorta ettirmeli miyim?“, sayfa 17). Reşit
karılır. İşvereniniz yıllık 10 Euro hizmet ücreti keser. Daha
­olmayanlar ve üniversite öğrencileri aileleri ile birlikte
fazla bilgiyi www.chipkarte.at adresinde bulabilirsiniz.
­sigortalı olabilmektedirler. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.sozialversicherung.at adresinde bulabilirsiniz.
E-Card nerelerde geçerlidir?
Karımı, kocamı, çocuğumu nasıl
E-Card sözleşmeli doktorlarda (diş doktoru, uzman dok-
sağlık sigortalı yapabilirim?
tor veya pratisyen doktor), her sigorta kurumunda, sosyal sigortalar kurumunda, sağlık taraması çerçevesinde
18
ÖIF
Kendileri sigortalı olmayan ve sizinle birlikte aile
ve anne-çocuk-karnesi çerçevesindeki tedaviler için ge-
­içerisinde yaşayan aile bireylerini kendi üzerinizden
çerlidir.
­sigortalı yapabilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
www.sozialversicherung.at
Service
sicherte
Ratgeber Mitversiche­
Online-Ratgeber
Für Ver­
rung von Angehörigen adresinde bulabilirsiniz.
Sağlık ve Aile
Şikayetlerim olduğunda nereye gitmeliyim?
Acil durumda hangi numarayı aramalıyım?
Avusturya’da –acil durumlar hariç- bir hastaneye başvu-
Acil durumlarda ücretsiz 144 telefon numarasını arayınız
rulması alışılagelmiş bir şey değildir. Düzenli muayenele-
– tabi alan kodu olmaksızın. Öncelikle en yakın acil hiz-
riniz için aile doktorunuza gidiniz. Orada gerekli
mete bağlanacaksınız. Bu telefon numarası tüm Avus-
görülürse sizi uzman doktora veya bir hastaneye sevk
turya genelinde ücretsizdir. Bu numaraya para atmadan
ederler. www.praxisplan.at adresinde ihtiyaçlarınıza
kamuya açık telefon kulübelerinden ve SIM-Kartı olma-
uygun doktor yardımını bulabilirsiniz.
yan mobil telefonlardan da ulaşabilirsiniz. Acil kurtarma
(144) haricinde ayrıca 133’den Acil-Polis hattı ve 122
Sağlık taraması nedir?
Acil-İtfaiye hattı da vardır. Tüm Avrupa ülkelerinde değişmeyen tek tip Acil 112 hattı hizmetinizdedir.
Bir sağlık taraması akut rahatsızlıklardan şikayetçi olunmadan yaptırılır. Bu tarama hastalıkların mümkün olduğunca erken teşhis edilmesine ve önlenmesine yarar. 18
İnfo
yaşın üzerindeki her birey yılda bir kez ücretsiz olarak
E-Card’ınızı her doktor ziyaretinde yanınıza alınız!
sağlık taramasına girebilir. Sağlık taramanızı yerleşik
Bu kart üzerinde doktorun sizden isteyeceği tüm
doktorlarda, sağlık sigortası taşıyıcılarının bağımsız sağ-
veriler kaydedilmiştir.
lık merkezlerinde ve Viyana’da MA 15’de yaptırabilirsiniz.
Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.gesundheit.gv.at
Gesundheitsvorsorge
adresinde bulabilirsiniz.
Vorsorgeuntersuchung
19
ÖIF
Sağlık ve Aile
20
ÖIF
Sağlık ve Aile
Avusturya uluslararası bir
karşılaştırma yapıldığında
mükemmel bir sağlık
sistemine sahiptir.
Avusturya’da sosyal alan için farklı danışmanlık ve bilgi-
Hamileyim. Neler bilmeliyim?
lendirme merkezleri bulunmaktadır. Bunlar yaşlı insanların bakımından ve refakatinden başlayıp engellilere
Doğumdan önceki sekiz hafta zarfında ve doğumdan
yardım hizmetine ve aile içi şiddet kurbanı kadınlara yar-
sonraki sekiz hafta zarfında annelik koruması/doğum
dım masasına kadar uzanmaktadır.
izni hakkınız bulunmaktadır. Bu süre zarfında örneğin
işten çıkarılamazsınız ve zararlı çalışma şartlarına karşı
Yaşlı ve engelli insanların bakımı ile
­koruma altındasınız. Annelik koruması/doğum izni ülke
ilgili bilgileri nereden alabilirim?
vatandaşlığından, iş münasebetinizin süresinden ve
­çalışma saatinizden bağımsız olarak geçerlidir. Annelik
Şayet aile bireylerinizin bakımını kendi başınıza yapamı-
korumasından/doğum izninden sonra çeşitli bekleme
yorsanız yardım hizmetleri evde bakım ve refakat için
süresi imkanları vardır. Bu bekleme süresi zarfında
profesyonel destek sunmaktadırlar. Bakıma muhtaç
çocuk bakım parası alırsınız. Daha fazla bilgiyi
olanlar belirli şartlar altında bakım ödeneği alma
www.bmwfj.gv.at
hakkına sahiptirler. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
stützungen adresinde bulabilirsiniz.
www.pflegedaheim.at
Service
Familie
Finanzielle Unter­
Beratung
adresinde bulabilirsiniz.
İnfo
Engellilerle ilgili teklifler hakkındaki
Anne-çocuk-karnesi hamilelik sırasında ve çocuğun
bilgileri nerede bulabilirim?
5. yaşına kadar önemli tıbbi muayeneler öngörmektedir. Bu muayeneler ücretsiz bir şekilde yapılmaktadır
Engelli kartları, eğitim olanakları ve engelli insanlara
(İstisna: Özel doktor). Anne-çocuk-karnesini size hami-
yardım gibi konular hakkındaki bilgileri www.help.gv.at
leliğinizi tespit eden doktor verir. Anne-çocuk-karnesi
Behinderung adresinde bulabilirsiniz. Engelli insanların eşitliği konusu ile ilgili sorularınız için 0800 201 611
­numaralı ücretsiz Hotline’ı arayınız.
hakkında daha fazla bilgiyi www.gesundheit.gv.at
Eltern & Kind
bulabilirsiniz.
Mutter-Kind-Pass adresinde
21
ÖIF
BÖLÜM 6: Konut ve finans
Kira
ve
mülk
Avusturya’ya başarılı bir şekilde entegrasyonunuza kendi-
Bir radyom / televizyonum var.
niz ve aileniz için uygun bir ev bulmanız da dahildir. Özel
Ücret ödemem gerekiyor mu?
konut piyasası ve de ayrıca belediyeler ve konut birlikleri
belki de size uygun bir konut teklifi sunacaklardır.
Şayet bir radyonuz veya televizyonunuz var ise veya İnternet üzerinden televizyon veya radyo yayını alabiliyor-
Nerede bir ev bulabilirim?
sanız yayın ücreti yada televizyon lisans ücreti ödemek
zorundasınız. Belirli koşullar altında yayın ücretlerinden
Boş özel konutlar hakkındaki bilgileri günlük gazeteler-
muaf kalabiliyorsunuz. Kayıt ve ücretler hakkında daha
den, emlakçıdan ve çeşitli İnternet sayfalarından öğrene-
fazla bilgiyi www.gis.at adresinde bulabilirsiniz.
bilirsiniz. Dikkat ediniz: Şayet bir emlakçı/komisyoncu
size bir ev bulursa ona bu hizmeti için komisyon öde-
Elektrik, gaz ve ısınma için nereye kaydolabilirim?
mek zorundasınız. Komisyon miktarı iki aylık kira bedeline (brüt) kadar bir tutar olabilir.
Avusturya’da 130 farklı bölgesel ve genel elektrik ve gaz
Birçok şehir ve belediye ucuz evler hizmete sunmakta-
dağıtım şirketi bulunmaktadır. Hizmet sağlayıcıyı kendi-
dır. Ancak bu türden bir eve ön kayıt yaptırabilmek için
niz seçebilir veya değiştirebilirsiniz. Bununla ilgili daha
öne sürülen koşullar oldukça büyük farklılıklar göstere-
fazla bilgiyi www.e-control.at
bilmektedir. Belediye konutları hakkında daha fazla bil-
adresinde bulabilirsiniz.
giyi www.help.gv.at
Bauen und Wohnen
Konsumenten
Wohnen
Gemeindewohnung adresinde bulabilirsiniz.
Hangi türden kira sözleşmeleri mevcuttur?
Henüz yeni bir eve taşındım,
Avusturya’da süresiz ve süreli kira sözleşmeleri vardır.
nereye kayıt yaptırmalıyım?
Şayet süreli bir kira sözleşmeniz var ise bu belirli bir
zaman sonra evden çıkmanız ya da kira sözleşmesini
Taşındıktan sonraki üç gün içerisinde ait olduğunuz be-
yenilemeniz gerektiği anlamına gelmektedir. Ana kiracı
lediyeye veya bölge müdürlüğüne kayıt yaptırmalısınız.
olarak kendiniz bir ev kiralıyorsunuz. Alt kiracı olarak ise
Bu işlemin ardından size bir kayıt formu verilecektir (ika-
ana kiracı tarafından bir ev veya evin bir kısmı size kiraya
met kayıt belgesi). Kayıt yaptırmaya ve sildirmeye ilişkin
verilmektedir.
daha fazla bilgiyi www.help.gv.at
22
ÖIF
Bauen
An-/Abmeldung des Wohnsitzes adresinde
Wohnen
Depozito nedir?
bulabilirsiniz.
Yeni bir eve taşındığınızda kiraladığınız objede meydana
gelebilecek olası hasarlar için bir depozito ödemeniz gerekmektedir. Depozitonun miktarı genel olarak üç brüt
Konut ve finans
aylık kira toplamı şeklinde belirlenir (net kira tutarı artı
Ev sahibimle sorunlar yaşıyorum veya başka hukuki
işletme masrafları ve yüzde 10 katma değer vergisi).
­bilgiye ihtiyaç duyuyorum. Nereden fikir alabilirim/
Evden çıktıktan sonra evde büyük hasarlara yol açma-
bilgi edinebilirim?
dıysanız depozitonuzu iade alırsınız. DİKKAT: Kira sözleşmesini imzalamadan önce evin durumunu kontrol
İşçi odası yakınlarınızda size kira hukuku ile ilgili ücretsiz
ediniz ve mevcut hasarları bildiriniz!
olarak danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Daha fazla
Kiralama sırasındaki masraflara ilişkin daha fazla bilgiyi
bilgiyi www.arbeiterkammer.at
www.migration.gv.at
reich
Wohnen
Leben und Arbeiten in Öster­
Anfangskosten von Mietwohnungen
Konsumentenschutz
Beratung
Bauen & Wohnen adresinde
bulabilirsiniz.
Kiracılar derneği ve Avusturya kiracıları koruma derneği
adresinde bulabilirsiniz.
de size danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Ancak bu her
Bir ev satın almak istiyorum, nelere dikkat etmeliyim?
iki derneğe de bir üyelik aidatı ödemeniz gerekmektedir.
Daha fazla bilgiyi www.mietervereinigung.at veya
Çok sayıda insan ev kiralamak yerine bir evi satın almayı
www.mieterschutzverband.at adreslerinde
tercih ediyor. Ev sahibi olarak sadece işletme masrafları
bulabilirsiniz.
(su parası, baca atık ücreti, çöp toplama ücreti, ev temizlik masrafları, asansör giderleri vb.) ve bununla bir-
Kira masrafları için yardım olanakları var mıdır?
likte bakım masrafları (yapılan onarımlar) tahakkuk
etmektedir. Satın almadan önce maddi imkanlarınızı
Isıtma masraflarını veya kiranızı ödemekte sorunlar yaşı-
kontrol ediniz ve farklı bankaların güncel finansman tek-
yorsanız kira yardımı talebinde bulunma şansınız vardır.
liflerini inceleyiniz. Şayet emin değilseniz imzalamadan
Bu yardım federal eyaletlerden sağlanmaktadır ve dola-
önce sözleşmeyi bir avukata veya notere inceletiniz.
yısıyla düzenlemeleri de birbirlerinden farklıdır. Bulunduğunuz eyaletteki kira yardımına ilişkin daha fazla bilgiyi
Bir ev yaptırmak istiyorum. Nelere dikkat etmeliyim?
www.help.gv.at
Bauen und Wohnen
Wohnen
Förderung und Finanzierungen in den Bundesländern
Yabancı olarak örneğin üzerine bir ev inşa etmek için
adresinde bulabilirsiniz.
arsa/arazi satın almak istiyorsanız o zaman izin almanız
gerekmektedir. Onay süreci esas itibariyle iki ila üç ay
arasında zaman almaktadır ve her eyalette farklı bir
İnfo
­şekilde düzenlenmiştir. Müracaatta bulunmadan önce
DİKKAT! Taşınmanızdan sonraki üç gün içerisinde yet-
doğrudan yetkili gayrimenkul işlemleri komisyonuna
kili belediyeye veya bölge müdürlüğüne kayıt yaptırın.
başvurunuz. Daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at
Size verilen ikamet kayıt formunu saklayın, bu belge
Leben und Arbeiten in Österreich
Wohnen
Wohnungseigentum adresinde bulabilirsiniz.
birçok devlet kurumunda resmi işlemler için gereklidir.
23
ÖIF
Konut ve finans
Banka hesabı
ve
vergi bilgileri
Neden bir banka hesabına ihtiyaç duyuyorum?
Nereden kredi alabilirim?
Bir banka hesabı açtırmanızla birlikte maaşınız doğrudan
Bankalar size miktarları ve vadeleri birbirinden farklı olan
hesabınıza havale edilebilir. Size ayrıca bankamatiklerden
çeşitli krediler sunmaktadırlar. Bu teklifleri karşılaştırınız ve
nakit para çekebileceğiniz veya doğrudan dükkanlarda
örn. kredi geri ödemesinde gecikmeye uğrarsanız ya da
nakit para kullanmadan ödeme yapabileceğiniz bir banka-
kredi tutarını zamanından önce geri ödemek isterseniz sizi
matik kartı verilir. Banka hesabınızdan gerçekleştireceğiniz
nelerin beklediği gibi konular hakkında çerçeve şartlarının
bir ödeme talimatı ile belirlenen aralıklarla belirli bir meb-
size tam olarak açıklanmasını isteyiniz. Hesabınızı aştığı-
lağ (örn. kira bedeliniz) başka bir hesaba havale edilebilir.
nızda dikkatli olunuz: Bu şekilde bankadan ödünç aldığınız
Her banka farklı hesap paketleri sunmaktadır. Bankadan
para çok yüksek faizlerle geri ödenmek zorundadır.
bankaya farklılık gösterebilecek masraflar hakkında bilgi
edininiz.
Borçlarım var, nereden fikir alabilirim?
Vergiler hakkında nereden bilgi alabilirim?
Borçlar zamanında ilgilenmediğiniz takdirde büyük bir
sorun haline gelebilmektedir. Kirasını ödemeyen evini kay-
Avusturya’da farklı türlerde vergiler vardır. Çalışan veya
bedebilir. Ayrıca ödemelerinizi çok geciktirmeniz halinde
serbest meslek erbabı olarak gelir vergisi veya kazanç
elektrik ve gaz da verilmez. Bulunduğunuz eyaletteki örne-
­vergisi ödersiniz (bakınız S. 18). Katma değer vergisi
ğin borçlular danışmanlık bürosu gibi bir danışmanlık mer-
(yüzde 10 veya 20) otomatik olarak her hesabın üzerine
kezinden randevu alınız. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi
eklenir ve satışların yapılmasını ve hizmetlerin verilmesini
www.schuldnerberatung.at adresinde bulabilirsiniz.
vergilendirir. Verginizle ilgili önemli bilgileri online
finanzonline.bmf.gv.at / www.bmf.gv.at
adreslerinde bulabilirsiniz.
Steuern
İnfo
Bir banka hesabı veya tasarruf hesabı açtırmadan veya
24
ÖIF
bir kredi sözleşmesi imzalamadan önce bazı hususlarda birbirlerinden ciddi değişiklikler gösterebilecek
farklı bankaların şartları hakkında tam olarak bilgi edininiz. www.bankenrechner.at adresinde farklı banka
şartlarının karşılaştırmasını bulabilirsiniz.
Konut ve finans
25
ÖIF
BÖLÜM 7: Kültür ve eğlence
Sanat, kültür
ve
eğlence
Avusturya size boş zamanlarınızı değerlendirmeniz
kuruluşlar vardır. Televizyon seyredebilmek için ya bir
için sayısız eğlence olanakları sunmaktadır: Müze,
­dijital anten alıcısına (DVB-T) ya da kablolu yayın veya
tiyatro ve operanın yanında sportif olarak faaliyette
uydu bağlantısına sahip olmanız gerekmektedir. Ayrıca
bulunabileceğiniz, doğanın keyfini çıkarabileceğiniz veya
yayın ücreti de ödemeniz gerekmektedir (GIS bakınız
gönüllü olarak görev alabileceğiniz çeşitli olanaklar
sayfa 23). Daha fazla bilgiyi www.gis.at adresinde bula-
bulunmaktadır.
bilirsiniz. Seçtiğiniz ORF yayınlarını ayrıca İnternette
www.tvthek.orf.at linkinden de izleyebilirsiniz.
Avusturya hangi kültürel etkinlikleri arz etmektedir?
Hangi önemli radyo istasyonları vardır?
Tüm Avusturya genelinde sayısız müze ve sergi salonları
bulunmaktadır. Bunlar sanat tarihinden fotoğraf
Avusturya’da sayısız kamusal ancak aynı zamanda
sanatına, tasarım, doğa ve teknolojiye kadar
da özel radyo istasyonları bulunmaktadır. Radyo
uzanmaktadır. Daha fazla bilgiyi ve tüm müzelerin bir
istasyonlarını dinleyebileceğiniz frekanslar bölgeden
listesini www.museum.at adresinde bulabilirsiniz.
bölgeye değişmektedir. Avusturya’daki radyoların
Avusturya’da çok sayıda tiyatro, kabare ve küçük sanat
frekanslarına ilişkin daha fazla bilgiyi www.rtr.at
sahneleri bulunmaktadır. Ayrıca geniş çaplı bir müzikal
sunumu da Avusturya’da uzun yıllara dayanan bir
Medien
Verzeichnisse
Frequenzbücher
adresinde bulabilirsiniz.
geleneğe sahiptir. Uluslar arası alanda oldukça ünlü olanlar Viyana Filarmonikacıları’dır. Bununla ilgili bilgileri
buradan bulabilirsiniz: www.austria-info.at
Kunst & Kultur in Österreich.
26
ÖIF
Hangi önemli günlük gazeteler vardır?
Planen
Gazeteler Avusturya’daki kamu hayatında önemli bir rol
oynamaktadır. Şu anda toplam 18 farklı günlük gazete
Hangi önemli televizyon yayıncıları vardır?
bulunmaktadır, bunlardan 15 tanesi ücretli, diğer üç tanesi ise ücretsiz gazetelerdir. Tüm Avusturya genelinde
ORF (Avusturya Radyo Televizyon Kurumu)
online de inceleyebileceğiniz şu günlük gazeteler
Avusturya’nın en önemli TV kuruluşudur. ORF’nin
yayınlanmaktadır: Heute (www.heute.at), Kurier
yanında Puls 4, ATV ve Servus TV gibi özel yayıncı
(www.kurier.at), Kronen Zeitung (www.krone.at),
Kültür ve eğlence
Österreich (www.oe24.at), Die Presse (diepresse.com),
Nerede gönüllü olarak görev alabilirim?
Der Standard (derstandard.at), Wiener Zeitung
(www.wienerzeitung.at) ve Wirtschaftsblatt
Avusturya gönüllü faaliyetleri geleneği ile oldukça
(www.wirtschaftsblatt.at). Yerel olarak yayınlanan
tanınmaktadır. Avusturya halkının yüzde 61’i gönüllü
­günlük gazeteler şunlardır: Kleine Zeitung Kärnten/­
olarak faaliyet gösterdiklerini beyan etmektedir.
Steiermark (www.kleinezeitung.at), Oberösterreichi-
Avusturya’da sizin veya çocuklarınızın katılabileceği
sche Nachrichten (www.nachrichten.at), Tiroler
sayısız kulüp ve organizasyonlar bulunmaktadır: örn.
Tageszeitung (www.tt.com), Salzburger Nachrichten
Kızıl Haç (Rotes Kreuz), Caritas, insani yardım
(www.salzburg.com) ve Vorarlberger Nachrichten
(Volkshilfe), teknik yardım (das Hilfswerk), gönüllü
(www.vol.at). Bunun ötesinde sayısız ülke genelinde ve
­itfaiyeciler, çeşitli spor kulüpleri veya Avusturya İzcileri.
bölgesel yayınlanan haftalık gazeteler, mecmualar ve
Münferit organizasyonlara ilişkin daha fazla bilgiyi
magazinler bulunmaktadır.
www.zusammen-oesterreich.at
Organisationen
adresinde bulabilirsiniz.
Nerede spor yapabilirim?
Çevre korumaya nasıl katkıda bulunabilirim?
Spor kulüpleri fiziksel olarak formda kalabilmek ve aynı
zamanda çabucak yeni bağlantılar kurabilmek ve yerli
Çevre koruma Avusturya’da oldukça önemli bir konudur.
halkı tanıyabilmek için oldukça iyi olanaklar
Doğru çöp ayırımı doğayı temiz tutmaya katkıda
sunmaktadırlar. Spor türlerinin yelpazesi oldukça
bulunmaktadır. Çöp ayırımına ilişkin daha fazla bilgiyi
geniştir: bu yelpaze futboldan jimnastiğe ve
şu linkten bulabilirsiniz: www.richtigsammeln.at.
Avusturya’nın “ulusal sporu” olan kayak sporuna kadar
uzanmaktadır. Doğru spor kulübünü www.bso.or.at /
www.askoe.at / www.sportunion.at / www.asvoe.at
İnfo
adreslerinden birisinde bulabilirsiniz.
Öneri! Bir spor kulübüne veya başka bir gönüllüler
­organizasyonuna üye olunuz. Bu şekilde çabucak yerli
halkın arasına katılabilir ve kulübü veya organizasyonu
kendi tecrübelerinizle zenginleştirebilirsiniz.
27
ÖIF
Telefon numaraları ve linkler
Bir bakışta en önemli
telefon numaraları
ve linkler
Sertifikaların/diplomaların tanınması
Meslek eğitiminin ve üniversite eğitiminin tanınması
www.berufsanerkennung.at
Acil
Kurtarma144
İş ve meslek
İtfaiye Avusturya’daki yabancı çalışanlar:
122
Polis133
www.ams.at, www.wirtschaftskammer.at
Acil kadın hattı
Avusturya’da vergiler: www.bmf.gv.at
0800 222 555
Serbest meslek: www.mingo.at, www.gruenderservice.at
Oturum
Göçmenler için mentörlük:
Oturma izni ve Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart
www.integrationsfonds.at/mentoring
www.migration.gv.at
Sağlık ve Aile
Sağlık sigortası, doktor ziyareti ve bakım
Sağlık sigortası: www.sozialversicherung.at
Doktor fihristi: www.praxisplan.at
www.help.gv.at
Sağlık taraması: www.gesundheit.gv.at
Konut ve finans
Ev kiralamak ve satın almak
Kayıt yaptırma ve kayıttan düşürme: www.help.gv.at
Entegrasyon sözleşmesi ve dil
Kiralama ile ilgili genel bilgiler: www.migration.gv.at
www.sprachportal.at
Ev sahibi ile problemler:
www.arbeiterkammer.at
Banka hesabı ve vergi bilgileri
Vergi bilgileri: www.bmf.gv.at/steuern
Avrupa referans çerçevesine göre dil seviyeleri:
Banka şartlarının karşılaştırılması (Bankkonditionen):
http://www.osd.at/default.aspx?SIid=25&LAid=1
www.bankenrechner.at
Eğitim
Kültür ve Eğlence
Anaokulu ve okul
Sanat ve kültür: www.austria.info/at
Çocuk bakımı / Anaokulu: www.help.gv.at
Televizyon ücretleri: www.gis.at
Avusturya okul sistemi: www.bmukk.gv.at
ORF: http://orf.at/uebersicht/
Okula kayıt: www.landesschulrat.at
Spor kulüpleri: www.bso.or.at, www.askoe.at,
www.asvoe.at, www.sportunion.at
Avusturya’da üniversite eğitimi
Gönüllü hizmet: www.zusammen-oesterreich.at
Genel bilgiler: www.bmwf.gv.at
28
ÖIF
Üniversite öğrenimi & Çalışmak:
www.integrationsfonds.at/publikationen
Teşvik imkanları: www.studium.at
Din özgürlüğü
Yasal olarak tanınan kiliseler, dini topluluklar ve mezhep
toplulukları: www.bmukk.gv.at
Impressum
Medieninhaber und Herausgeber: Österreichischer Integrationsfonds – Fonds zur Integration von Flüchtlingen
und Migrant/innen (ÖIF) * A-1030 Vienna, Schlachthausgasse 30 * T +43/1/710 12 03-100, [email protected]
Verlags- und Herstellungsort: A-1030 Vienna, Schlachthausgasse 30 * Redaktion: Österreichischer Integrationsfonds *
Fotos: Getty Images/Troels Graugaard (Cover), Martin Siepmann/imagebroker/Corbis (S. 2/3), plainpicture/fStop
(S. 7), plainpicture/Johner (S. 12), plainpicture/Fancy Images (S. 17), Getty Images/Wavebreakmedia Ltd (S. 20),
plainpicture/Fancy Images (S. 25), Bundesministerium für Inneres (S. 27), Hybrid Images/cultura/Corbis (S. 29),
Wien Tourismus/Christian Stemper (S. 30/31) * Druck: Lindenau Productions GmbH