cinsel suç modülü

Tutuklu ve Hükümlü Ergenler İçin
Psikososyal Destek Programı
CİNSEL SUÇ MODÜLÜ
UYGULAYICI KILAVUZU
1
KATKIDA BULUNANLAR
ADI SOYADI
GÖREV YERİ
Psik. HABİL KANOĞLU
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ/ŞUBE MÜDÜRÜ
Eğt.Uzm. ELÇİN ÇAKAR TERZİOĞLU
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ/UZMAN
Sos.Çalışm. İSLAM AZAKLI
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ/UZMAN
Psik. ZÜMRÜT ÖZKAN
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ/UZMAN
Sos. Çalışm. MEHMET ÖZKAN ASLIPEK
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ/UZMAN
Psik. AYŞE GENCER
ESKİŞEHİR H TİPİ KAPALI C.İ.K
Psik. EBRU TOPSAKAL
ESKİŞEHİR H TİPİ KAPALI C.İ.K
Psik. EZGİ GÖCEK YORULMAZ
İZMİR 2 NO.LU F TİPİ KAPALI C.İ.K
Psik. DİDEM DİLBER
ADANA E TİPİ KAPALI C.İ.K
Psik. TAYFUN TURGUT
BURSA E TİPİ KAPALI C.İ.K
Psik. TUBA İLİK
ANKARA ÇOCUK EĞİTİMEVİ
Sos.Çalışm. ATAKAN ÇETİNKAYA
ANTALYA L TİPİ KAPALI C.İ.K
Sos. Çalışm. HÜSEYİN GAZİ KARACAN
MALTEPE ÇOCUK VE GENÇLİK
KAPALI C.İ.K
Psk. CENNET MERMER DİKİCİ
DENİZLİ D TİPİ KAPALI C.İ.K
Sos.Çalışm. SENEM SARIOĞLU
ANKARA ÇOCUK EĞİTİMEVİ
Sos. Çalışm. ELİF KALELİ
DENİZLİ HASAN ERBİL EĞİTİM
MERKEZİ
2
2004-2007 yılları arasında geliştirilen Ardıç Psiko-Sosyal Destek ve Müdahale Programı,
Avrupa Birliğinin mali, UNICEF'in teknik desteği ile ''Çocuklar için Adalet Projesi''
kapsamında 2014-2015 yılları arasında Prof.Dr.Kültegin ÖGEL ve Uzm.Psik.Aslı ÖZKAN
danışmalığında revize edilmiştir.
3
GENEL BİLGİLER
Cinsel suç davranışı olarak aşağıda yer alan durumlar değerlendirilebilir:
• Irza geçme, cinsel saldırı, tecavüz,
• Parafililer,
• Ensest ilişki,
• Küçüklerle ilişkiye girmek,
• Çocuk pornografisi,
• Dezavantajlı durumdakilerle zorla ilişki (zekâ geriliği vb.)
Araştırmalar cinsel suç davranışı gösteren ergenlerde bir ayırım yapılabileceğini göstermiştir.
• Davranım bozukluğu olan ergenler: Erken yaşlardan itibaren davranım bozukluğu
gözlenir. Genelde şiddet içerikli cinsel suç davranışları vardır.
• Ergenlik dönemi başlangıçlı, parafilik olmayan ergenler: Daha çok ergenlik öncesi
kızlara yönelik davranışlar sergilerler. Genelde deneyseldir veya sosyal beceri ve
kendine güven azlığını dengelemek için yaparlar.
• Ergenlik dönemi başlangıçlı, parafilik olan ergenler: Ciddi sapkın cinsel ilgileri vardır,
ergenlik öncesi erkek ve kızları hedef alırlar.
Cinsel suç davranışı olan ergenlerle çalışırken, özellikle aile üstüne eğilmek ve aileye yönelik
müdahalelerde de bulunmak önemlidir.
TANIMLAR
Parafili
Kişinin sadece zorunlu ve tekrarlayıcı bazı koşullara bağlı olarak orgazm olabilmesi
durumuna parafili denir. Parafili çeşitleri şunlardır:
1- Egzibisyonizm (teşhircilik): Kişi cinsel organlarını başkalarına göstermekten ya da
böyle hayaller kurmaktan haz alır. Beklenmedik yerlerde beklenmedik kişilere cinsel
organlarını gösterebilir, arkasından çoğunlukla mastürbasyon yapar ve orgazm olur.
2- Fetişizm: Cinsel ilgi cansız nesnelere yöneliktir. Uyarıcılar genellikle karşı cinsten
birine ait olan eşyalardır (sıklıkla iç çamaşırları ve ayakkabılar).
3- Frottörizm (sürtünmecilik): Daha çok toplu taşıma araçları gibi insanların kalabalık
olduğu yerlerde başkalarına dokunarak ya da sürtünerek cinsel haz alırlar.
4- Pedofili: Yetişkin birinin sürekli ya da tekrarlayıcı şekilde çocuklarla cinsel ilişkiye
girmesi ya da böyle fanteziler kurarak uyarılmasıdır. Daha çok karşı cinsten çocuklar
görülse de çocuk aynı cinsten de olabilir. Çocukları cinsel ilişkiye daha çok
kandırarak, tehditle, şantajla ya da şiddetle ikna ederler.
4
5- Cinsel Mazohizm: Bu kişiler manevi olarak aşağılandıklarında ya da fiziksel olarak
acı çektiklerinde cinsel olarak uyarılırlar ve orgazm olurlar (hakaret edilme, dövülme,
bağlanma vb.).
6- Cinsel Sadizm: Sürekli ve tekrarlayan biçimde başka birini manevi olarak
aşağılayarak ya da fiziksel olarak acı çektirerek veya böyle hayaller kurarak cinsel
olarak uyarılma durumudur.
7- Transvestik Fetişizm: Heteroseksüel bir erkeğin kadın kıyafetleri giyerek
uyarılmasıdır. Cinsel kimlik bozukluğu ile karıştırılır. Transvestik fetişizm vakaları
heteroseksüeldirler, kadın kıyafetleri giyerek erkeklerle ilişkiye girmezler. Bu eylemi
çoğunlukla gizli olarak yaparlar ve kadın olduklarını iddia etmezler, kadın olarak
kabul edilmek istemezler.
8- Voyörizm (Gözetlemecilik): Sürekli ya da tekrarlayıcı bir şekilde çıplak ya da cinsel
etkinlikte bulunan kişileri gizlice seyrederek ya da böyle hayaller kurarak uyarılma
durumudur.
9- Başka türlü adlandırılamayan parafili: Diğer parafili ölçütlerini taşımayan parafililer
için geçerlidir. Cinsel haz alma durumlarına örnek olarak; telefon skatolojisi (telefonda
açık saçık konuşmak), nekrofili (cesetler), parsiyalizm (sadece vücudun belli bir
bölümü üzerine odaklanma), zoofili (hayvanlar), koprofili (dışkı), klizmafili (lavman)
ve ürofili (idrar) verilebilir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR
Öyküde dikkat edilmesi gerekenler
Müdahaleye geçmeden aşağıdaki alanlar dikkatlice sorgulanmalıdır.
• Gelişim öyküsü,
• Zihinsel yeterlilik,
• Eğitim düzeyi ve akademik performansı,
• Fiziksel sağlığı,
• Ruhsal sağlığı ve eşlik eden ruhsal sorunlar ile kişilik sorunları,
• İş ve meslek durumu,
• Cinsel gelişimi, bilgisi, davranışları ve ilgileri,
• Aile yapısı,
• Kişiler arası ilişkileri, yakın ilişkileri olup olmadığı,
• Alkol-madde kullanımı,
• Varsa daha önceki suçları,
• Değişim motivasyonu.
Eşlik eden ruhsal durumlar
5
• Yaşadıkları travmalara bağlı olarak cinsel davranış sorunu yaşayan hükümlülerde
intihar riski yüksektir. Bu nedenle intiharla ilgili tüm işaretler ciddiye alınmalıdır.
• Öfke kontrolü olmayan, dürtüsel davranan, saldırgan kişilerde ırza geçme veya cinsel
saldırı gözlenebilir. Burada sorun cinsel suç değil, şiddet eğilimidir.
• Cinsel suç işleyenlerin bir kısmında zihinsel gerilik (zekâ geriliği) sık gözlenir.
Özellikle teşhircilik gibi parafilik olgularda zihinsel gerilik sıktır.
• Antisosyal kişilik, psikoz ve alkol-madde etkisi altında cinsel suç işleme de sık
gözlenir.
• Ek tanılar olduğu durumlarda öncelikle diğer ruhsal soruna müdahale edilmelidir.
Suçun tekrarlama riski
Cinsel suçun tekrarlama riski aşağıdaki durumlarda artmaktadır:
• Daha önce cinsel suç varsa,
• Erkeğin erkeğe karşı cinsel suç işlemesi,
• Yabancıya karşı olması (olaydan 24 saat öncesine kadar kurbanın faili tanımaması),
• Planlanmış olması (karşı tarafın şikayet etmeyeceğini veya yakalanmayacağını
düşünmesi, karşı koyamayacak bir kişiyi seçmesi, ensest, rızaya dayalı evlilik amaçlı
kız kaçırma dışındaki eylemler).
6
BİREYSEL DANIŞMANLIK
• Bu bölümde şiddet içeren cinsel suçlara müdahale ele alınmaktadır.
• Programın aşağıdaki çocuklara uygulanması doğrudur:
o Tutuklu çocuklarda eğer çocuk bireysel görüşmede işlediği suçun cinsini
kendisi ifade ettiyse
o Yaptığı eylemi kabul eden ama bunun suç olduğunu bilmeyen çocuklar
o Hükümlü çocuklarda suç sabit olduğu için çocuk doğrudan programa alınabilir.
• Bu müdahale; zihinsel yetersizlik veya psikoz gibi akıl hastalığı olanlara uygun
değildir.
• Agresif ve şiddet eğilimi olanların, ayrıca öfke kontrol programına katılmaları
uygundur.
• Güvenli davranış eksikliği olanların güvenli davranış seminerlerine katılmaları
gereklidir
• Bu müdahaleden önce üreme sağlığı programlarına katılması yararlıdır.
DEĞERLENDİRME VE DESTEKLEME
1. Kurum çalışanlarını bilgilendirin
• Ayrımcılık yapılmaması hakkında uyarılmalıdırlar. Bu hükümlülere ödüllendirmede de
ayrımcılık yapılmamasına dikkat edilmelidir.
• Cinsel davranış sorunu olan hükümlülerin sıklıkla şiddet mağduru olabildikleri kurum
çalışanlarına hatırlatılmalıdır.
2. Dış dünya ile ilişkiler kurmalarına yardımcı olun
Cinsel davranış sorunu olan hükümlülerin aile ve arkadaş ilişkileri sorunlar taşıdığı için
genelde ziyaretçi sayıları az olur. Bu nedenle dış dünya ile ilişkileri konusunda yardımcı
olunmalıdır.
Eğer hükümlü istiyorsa, eğitim ve sosyal faaliyetlere katılımı aksatılmamalıdır. Faaliyetlerde
gerekli güvenlik önlemi alınmalıdır.
3. Aileye yaklaşım
• Hükümlünün yaptıklarından dolayı ailenin yaşadığı anlayışla karşılanmalı ve dikkatle
dinlenmelidir.
• Hükümlüye destek olmaları için aile cesaretlendirilmelidir.
• Aile çocuğun işlediği suç konusunda bilgilendirilmelidir.
4. Eşlik eden ruhsal durumu tanımlayın ve uygun müdahaleyi yapın
7
Aşağıdaki ruhsal orunlar sıklıkla cinsel suça eşlik eder.
• Alkol-madde kullanımı
• Antisosyal kişilik
• Zeka geriliği
• Dürtüsel davranışlar ve zayıf davranış kontrolü
• Psikoz
Eğer yukarıdaki ruhsal durumlar cinsel suçun işlenmesinde temel etken olarak saptanırsa; bu
duruma yönelik müdahale teknikleri seçilmeli ve bu amaçla müdahale programının ilgili
bölümleri gözden geçirilmelidir.
YASAL BİLGİLENDİRME
Bu bölümü uygulamadan önce çocuğun dosyasını inceleyin. Uygunsa, kendi öyküsünden de
yararlanabilirsiniz.
Öykü üstünde çalışma -1
Bir kız erkek arkadaşlarını eve çağırıyor. İçki içiyorlar vs. Sonra sarhoş kafayla kızın
çıplak fotoğraflarını çekiyorlar. Bu fotoğrafları okulda diğer arkadaşlarına
gösteriyorlar. Ancak daha sonra şikayet geliyor ve mahkeme onlara cinsel saldırı
suçundan yargılıyor. Sonuç olarak 7 yıl ceza alıyorlar.
"Neden cinsel saldırı suçu olarak değerlendiriyor mahkeme?" diye sorun ve tartışın. Daha
sonra aşağıdaki bilgilendirmeyi yapın.
Türk Ceza Kanunu, cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlâl
etmeyi suç olarak düzenlemiştir. Ayrıca öel hayata ilişkin görüntülerin kaydedilmesi ve
başkaları ile paylaşılması da suçtur (TCK 134, 135).
Öykü üstünde çalışma -2
Önce aşağıdaki öyküyü okuyun.
Bir genç, kız arkadaşıyla kızın da rızası ile ilişkiye giriyor. Ancak daha sonra aile
bunu duyunca şikayetçi oluyor. Bunun üstüne mahkeme çocuğu suçlu buluyor.
"Neden mahkeme genci suçlu buluyor?" diye sorun ve tartışın. Daha sonra aşağıdaki
bilgilendirmeyi yapın.
Cinsel ilişki dahil içerikli eylemleri gerçekleştiren kişiler 18 yaşından büyükse ve
rızaları varsa bu bir suç oluşturmaz. Ancak taraflardan en az biri 18 yaşından küçük
ise, rızası olsa bile suç oluşturur. Bu olaydaki kız, 15 yaşından küçük olsa idi,
rızasının olup olmamasına bakılmaksızın çocuğun cinsel istismarı suçu oluşurdu (TCK
103). 15 yaşını doldurmuş ise reşit olmayan ile cinsel ilişki suçu oluşur. Bu suç
şikayete bağlıdır. Rıza burada önem ifade eder. Rıza gösteren 16 yaşından büyük kişi
sonrasında şikayetçi olmaz ise savcı bu suçu kamu adına soruşturmaz. Ancak eylem
8
sırasında rızasının olması daha sonra şikayetçi olmasını engellemez. Şikayetçi olduğu
hallerde soruşturma ve kovuşturma yapılır ve ceza verilebilir (TCK 104)
Öykü üstünde çalışma -3
Önce aşağıdaki öyküyü okuyun.
Bir genç erkek ile kız uyuşturucu kullanıyorlar. Uyuşturucu madde etkisi altındayken
cinsel ilişkiye giriyorlar. Erkek, olup biteni ertesi gün pek hatırlamıyor. Kız, şikayetçi
oluyor ve mahkeme erkeği suçlu buluyor.
"Neden mahkeme erkeği suçlu buluyor?" diye sorun ve tartışın. Daha sonra aşağıdaki
bilgilendirmeyi yapın.
Cinsel ilişki dahil içerikli eylemleri gerçekleştiren kişiler 18 yaşından büyükse ve
rızaları varsa bu bir suç oluşturmaz. Ancak taraflardan en az biri 18 yaşından küçük
ise, rızası olsa bile suç oluşturur. Bu olaydaki kız, 15 yaşından küçük olsa idi,
rızasının olup olmamasına bakılmaksızın çocuğun cinsel istismarı suçu oluşurdu (TCK
103). 15 yaşını doldurmuş ise reşit olmayan ile cinsel ilişki suçu oluşur. Bu suç
şikayete bağlıdır. Rıza burada önem ifade eder. Rıza gösteren 16 yaşından büyük kişi
sonrasında şikayetçi olmaz ise savcı bu suçu kamu adına soruşturmaz. Ancak eylem
sırasında rızasının olması daha sonra şikayetçi olmasını engellemez. Şikayetçi olduğu
hallerde soruşturma ve kovuşturma yapılır ve ceza verilebilir (TCK 104)
Uyuşturucu alkol gibi, irade kontrolünü zayıflatan maddeler, rıza ile kullanıldığı
takdirde ceza sorumluluğunu kaldıran bir etken olarak kabul edilmez.
İstismar nedir, ne değildir?
Aşağıdaki durumları tek tek okuyun. İstismar olup olmadığını sorun ve biraz tartışın. Daha
sonra cevabı anlatın.
Durum 1
9 yaşındaki bir çocuğu cinsel olarak okşamış ama başka hiçbir şey yapmamış.
Bu durum tacizdir. Çocuğa dokunmak da suçtur. Kendi rızası olsa bile suçtur.
Durum 2
Bir erkek, kız arkadaşını her gün okula götürür, öğlen arasında onunla buluşur ve her
akşam okul çıkışı onu alıp eve bırakır.
Hayır, bu taciz değildir. İki tarafın da rızası olduğu sürece, buluşmak ve zaman geçirmenin bir
sakıncası yoktur. Ancak, senaryodaki kız, erkek arkadaşının sürekli onu okula bırakıp okuldan
almasından şikayetçi ise, ve kendini baskı altında hissediyorsa, bu taciz olarak adlandırılır.
Durum 3
9
Gey, yani eşcinsel bir çiftin erkeklerinden biri, her kavga ve tartışmada ötekini
“herkese senin gey olduğunu söylerim” şeklinde tehdit eder.
Evet, bu tacizdir. Taciz sadece cinsel istismar veya şiddet içeren davranışlar değildir.
Psikolojik baskı, tehdit ve sözel olarak kişilere rahatsızlık vermek de tacizdir. Bu tip
davranışlar ilişkileri ve ilişkilerdeki bireyleri olumsuz etkiler.
Durum 4
18 yaşındaki bir kişi, 14 yaşındaki bir kişiyle cinsel ilişkiye girer
Evet, istismardır. 18 yaş veya üstü bireylerin 18 yaşından küçük bireylerle cinsel ilişkiye
girmesi, cinsel davranışlarda bulunması yasal olarak suçtur.
Durum 5
Bir kız erkek arkadaşıyla birlikte şakalaşma amaçlı güreşmeye başlar. Sonrasında
kolunun morardığını fark eder.
Hayır, taciz değildir. İki kişi de kendi rızasıyla şakalaşma amaçlı güreşmektedir. Oluşan
morluk bir istismar sonucunda değil, şakalaşma sonucu oluşmuştur. Kimse psikolojik veya
fiziksel zarar görmemiştir.
Durum 6
Erkek, kız arkadaşına seks yapmak istediğini söyler. Kız ona hazır olmadığını
söyleyince, erkek arkadaşı dil döker ve onu ikna eder. Sonunda kız, istemiyor olsa da
erkek arkadaşıyla seks yapar.
Evet, istismardır. Cinsellik zorla yaşanmaz. Karşımızdaki kişi eğer cinsel ilişki yaşamaya
kendini hazır hissetmediğini belirtiyorsa, onu ikna etmek yerine bu isteğine saygı
duyulmalıdır.
Durum 7
Kısa bir etek giyen kadına sokakta bir kaç adam laf atar ve cinsel içerikli sözler
söyler.
Evet, tacizdir. Taciz, istismar ve cinsel taciz sadece fiziksel olarak olmak zorunda değildir. Laf
atmak sözel tacizdir.
Durum 8
Bir erkek, bir kadını takip ediyor, nereye gitse peşinden gidiyor, daha sonra kadın
asansöre binince, o da biniyor ama asansör de bir şey yapmıyor.
Evet tacizdir.
Durum 9
10
Bir kişinin çıplak fotoğraflarını çekip, sosyal medyada kullanmak suçtur.
Doğru.
YANLIŞ İNANÇLARLA ÇALIŞMA
Yanlış inançlar formu
Ekteki soru formunu verin ve doldurmasını isteyin. Daha sonra tüm cümlelerin üstünden
geçip tüm bunların yanlış inançlar olduğunu vurgulayın (Ek 1).
Resimler üstünde çalışma
1. Ekte yer alan adamın resmini gösterin. Bu resimde ne gördüğünü ve adamın ne yaşadığını
sorun (Ek 2). Yanıtları aldıktan sonra, buna karar veremeyeceğimizi, söylediklerinin ön yargı
olduğunu söyleyin. Daha sonra onun saymadığı şeyleri sayabilirsiniz. Örneğin; belki adam
çok yorgundur, belki adamın başı dönmüştür vb.
2. Ekte yer alan dondurma yiyen kadın resmini gösterin. Bu kadının seks isteyip istemediğini
sorun. Eğer yanıt "evetse", bunu nereden anladığını sorun ve tartışın. Bu resimden herhangi
bir çıkarım yapamayacağını, bunun sadece bizim ön yargımız olduğunu vurgulayın (Ek 3).
3. Ekte yer alan bacak bacak üstüne atmış ve gülümseyen kadın resmini gösterin. Bu kadının
seks isteyip istemediğini sorun. Eğer yanıt "evetse", bunu nereden anladığını sorun ve tartışın.
Bu resimden herhangi bir çıkarım yapamayacağını, bunun sadece bizim ön yargımız olduğunu
vurgulayın (Ek 4).
EMPATİ GELİŞTİRME
Bu bölüm antisosyal kişilerde veya cinsel sadistlerde uygulanırken dikkatle uygulanmalıdır.
Çünkü bu grup kişilerin empati geliştirme yeteneği oldukça düşüktür.
Öyküler üstünde çalışırken, çocuğa daha uygun olması için cinsiyetleri veya öykünün bir
kısmını değiştirebilirsiniz.
Öykü üstünde çalışma -1
Önce aşağıdaki öyküyü okuyun.
16 yaşında bir genç, bir akrabasının zoru ile ilişkiye giriyor. Bu fark edilince
mahkeme onun koruma altına alınmasına karar veriyor ve bir kuruma gönderiyor.
Ancak kuruma neden dolayı geldiğini öğrenen bazı kişiler, daha sonra ona tecavüz
ediyorlar.
Böyle bir durumda bu kişinin ne düşüneceğini ve nasıl hissedeceğini sorun. Biraz düşünmesi
için konu üstünde biraz durun.
11
Öykü üstünde çalışma -2
Önce aşağıdaki öyküyü okuyun.
İki genç; aynı mahallede yaşayan 9 yaşında bir çocuğu kandırıp ve zorlayıp cinsel
ilişkiye giriyorlar. Çocuk bunu ailesine söyleyeceğini onlara söylüyor. Ailesi duymasın
diye çocuğu öldürüyorlar. Daha sonra ikisi de yakalanıyor. Tabi tüm mahalle bu olayı
duyuyor. Çocuğun ailesiyle gençlerin ailesi de daha önceden tanışan aileler.
Böyle bir durumda o iki gencin anne ve babası neler düşüneceğini nasıl hissedeceğini sorun
ve tartışın. Daha sonra "bunlar senin ailen olsa neler yaşardı?" diye sorun.
Öykü üstünde çalışma -3
Önce aşağıdaki öyküyü okuyun.
İki arkadaş ormanda içki içiyorlar. O sırada ormana gezmeye gelen bir çift
görüyorlar. Sevgilisinin yanında kıza tecavüz ediyorlar, oğlanı da dövüyorlar.
"Sen bu çocuk yerinde olsan ne düşünür ve neler hissederdin?" diye sorun ve tartışın.
Karşı tarafın penceresinden bakmak
Yaşadığı olayı yazmasını isteyin. Ama olayı kendi penceresinden değil, mağdurun
penceresinden anlatmasını isteyin. Yani "mağdur yazsa nasıl yazardı?" diye sorun ve onun
diliyle yazmasını isteyin.
Dikkat!
Bu bölümü uygularken, uygulamanın sonunda yorum yapmamaya özen gösterin. Bırakın
çocuk sizin ne demek istediğinizi kendisi anlasın.
TEKRAR SUÇ İŞLEMEYİ ÖNLEME
Duygu-düşünce-davranış modelinin öğretilmesi
1. Hangi duyguların insanların böyle davranmasına yol açtığını sorun. Tam
açıklayamazsa siz yanıtlayın. Örneğin, cinsel arzu hissettiğinde.
2. Böyle bir duygu hisseden insanların, özellikle karşılarında bir kadın gördükleri zaman
aklından neler geçeceğini sorun.
3. Duyguların düşüncelere yol açtığını şema üstünde gösterin. Aslında bu tür duyguların
bu düşünceleri yarattığını ve bu düşüncelerin tek başına var olmadığını belirtin. Bu
nedenle bu düşüncelerin yanlış olabileceğini, ön yargı olabileceğini veya hatalı algılar
olabileceğinin altını çizin (Ek 5).
12
4. Bu duygu ve düşüncelere sahip bazı insanların ise bu duygu ve düşünceler sonunda
olumsuz davranış geliştirebileceklerini ve cinsel saldırıda bulunabileceklerini şema
üstünde anlatın.
5. Bu nedenle bu tür duygu hissettiklerinde bu duyguyu bastırmalarının önemli olduğunu
vurgulayın. Bu duyguyu yönlendirmek veya bastırmak için neler yapabileceklerini
sorun. Örnekler verin: oradan uzaklaşılabilir, mastürbasyon yapılabilir, spor yapılabilir
vb. örnekler içinden kendilerine uygun olanı seçmelerini isteyin.
Riskli durumların saptanması ve önlenmesi
1. Bu ve buna benzer bir suçu tekrar işleyip işlememe ihtimalini sorun.
2. Yukarıdaki soruya ne cevap verirse versin, hangi durumlarda tekrar böyle bir suçu
işleme ihtimali olduğunu sorun. Hangi durumlar, kimler, ne zaman olabilir? Bunları
ayrıntılarıyla sorun. İlk başta "böyle bir şey olmaz" diyebilirler. Eğer olursa, bu suçun
hangi durumlarda olabileceğini sorun ve tartışın. Riskli durumları ortaya çıkarın.
3. Riskli durumları ortaya çıkardıktan sonra, suçun tekrar olmaması için neler yapması
gerektiğini sorun. Her bir riskli durum üstünde tek tek ve bir kaç kez çalışın.
İLETİŞİM BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
1. İstekte bulunmayı öğretin
İstekte bulunmanın 3 aşamasını öğretin.
1. Kısa bir gerekçelendirme.
Bir cümle ile problemin ne olduğunu açıklayın. “Burası sıcak… Bu çantalar ağır…
Yürümek için uzun bir yol… Senden çok hoşlandım…”
2. Yumuşatıcı bir ifade kullanmak.
Bu kişinin, talepkar olmayan ama kibar ve makul bir insan olduğunu pekiştirecek
önemli bir aşamadır. Yumuşatıcı ifadeler şöyle kullanılabilir.
“eğer sen de kabul edersen ….”
(Gülümseme ile beraber söylenir) “ Acaba…”
“ben çok sevinirim….”
Bu ifadelerin uzlaştırıcıdır. Dik kafalı bir istek ile kıyaslandığında direnç ile
karşılaşma ihtimali oldukça düşüktür.
4. Bir teşekkür cümlesi.
Bu karşınızdaki insanın size evet deme davranışını pekiştirir. Onların yaptığı şeye
değer verdiğinizi hissetmelerini sağlar. Örneğin:
“Cevap verdiğin için teşekkür ederim...”
Burada kendisinin de bir örnek vermesini isteyebilirsiniz. Ek durumlar vererek, ondan
örnekleri artırmasını isteyin.
13
2. Uzlaşma üstünde konuşun
1. Uzlaşmanın ne demek olduğunu sorun
Uzlaşma işbirliğidir
Her iki tarafta bazı isteklerinden vazgeçmesidir
Ortak bir noktada buluşmaya çalışmaktır
2. Uzlaşmanın ne olmadığını sorun
Uzlaşma, bir kişinin istediğinin yapılması değildir.
3. Vurgulayın
Uzlaşma, her zaman olmayabilir. Buna saygı göstermek gerekir.
Bir örnek üstünde anlatmak istediklerinizi vurgulayın. Örneğin:
Bir kişi sinemaya, bir kişi kebapçıya gitmek istiyor
Bir genç birlikte çay içmek istiyor, diğeri eve gitmek istiyor
14
Ek 1: SORU FORMU
Aşağıdaki cümlelere katılıp katılmadığınızı belirtin
K
a
tı
lı
y
o
r
u
m
1
Eğer bir kadın erkeği tahrik ediyorsa, sonuçlarına katlanır.

K
a
r
a
r
s
ı
z
ı
m

2
Kabul etmeseler bile kadınlar sekse zorlanmaktan hoşlanırlar



3
Bir kadın cinsel ilişkiye başladıktan sonra durur ve devam etmek
istemezse, biraz zorlamak gerekir



4
Bir kadın istemese bile eğer ses çıkarmıyorsa, bu onun seksi istediği
anlamına gelir



5
Bir kadın isterse tecavüz edilmeye karşı gelip önleyebilir



6
Genellikle "kaşar" veya "kaşınan" kadınlar tecavüze uğrar



7
15 yaşında bir kız kabul ederse, onun isteğiyle cinsel ilişkiye girmek
suç değildir



8
Her cinsel istek duyduğun zaman cinsellik yaşamak gerekir



9
İnsanlar büyük olanların tüm isteklerini yerine getirmek zorundadır



10
Kendi cinsinden birisine tecavüz eden, eşcinsel değildir




15
Ek 2
16
Ek 3
17
Ek 4
18
Ek 5
19