Hemşirelikte Yenilikler

HEMŞİRELİK TE YENİLİKLER
PROF.DR. FÜSUN TERZİOĞLU
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ
H.Ü. HASTANELERİ HEMŞİRELİK
HİZMETLERİ DİREKTÖRÜ
[email protected]
Hemşireliğin Geleceğine
Yolculuk
Hesap Verebilirlik
Ekonominin entegrasyonu
Eşitlik/eşitsizlik
Terorizm
İletişim
Küçülen Dünya
Tanınma
Teknoloji/internet
Ticari yardım
Serbest Ticaret
Dış kaynak kullanımı
Kültür
Marka
Kapitalizm
Sömürücülük
Tekelleşme gücü
Büyüme
Çevre
yoksulluk
21. yy da hemşirelik rollerini etkileyen
hemşirelik eğitimi, uygulaması ve
politikalarındaki global eğilimler
Geleceğin dünyasında başarıya ulaşmak ve hayatta
kalabilmek için duvarları yıkarak... köprüler kurarak
işbirliği ve bağlantı kurmak zorundayız...
Thomas Friedman
IBNI SINA- 18
Nisan 2012
Yeni nesil
ağlar
Şirketler
teleworking
Vatandaşa devlet
hizmetleri
Sağlık
Teletıp-tele nursing
Tele Konferanslar/
robotik cerrahiler
Eğitim
e-öğrenme
Çevre
Topluma bilgi
sağlama
Hemşirelikte Çağdaş Rol ve İşlevler
Hemşirelik Bilgisi
İletişim
Kalite geliştirilmesi
Güvenlik
Kanıta dayalı uygulamalar
Hasta merkezli bakım
Liderlik
Ekip çalışması ve işbirliği
Profesyonellik
Bilişim teknolojileri
Sistem temelli uygulamalar
Güvenlik
Hemşirelikte Yeterlilik Alanları
Hemşirelik
Bilgisi
21.yy da Hemşirelikte
Gelişmeler
Küreselleşme
• İş gücü sorunları
• Göç
Eğitimdeki
gelişmeler
• Hemşirelik
uygulamalarındaki
gelişmeler
Kalite ve
güvenlik
konuları
• Meslek içi eğitim
ve deneyimler
Gelişen Roller;
Hasta
merkezli
bakım
• Ekip çalışması
• İşbirliği
Kanıta dayalı
uygulamalar
Bilişim
Teknolojileri
• Kalite
• Hasta
güvenliği
• Kayıt
sistemleri
Hasta güvenliği
çalışmalarını
başlatarak
“iyi” olmaya
bakın
“Yenilik/Yenileşim”
Nedir?
Yenilik yeni yaklaşımlar, teknoloji ve
çalışma yolları geliştirme sürecidir.
(ICN, 2009)
KAVRAMSAL TEMEL
• Frascati Kılavuzu (Nisan 2005): AR-Ge Kavramları
• Oslo Kılavuzu (Şubat 2006): Yenilik (İnovasyon)
Kavramları
• Yenilik;
9hem bir süreci (yeni bir şey yapmayı)-yenilikçilik;
9 hem de bir sonucu (yeni bir şeyi)-”yenilik”
ifade eder.
YENİLİK VE BULUŞ
ARASINDAKİ FARK
NEDİR ?
• Buluş, keşfedilmemiş yeni şeyler oluşturmak,
yeni bir fikrin yaratılmasıdır. Ticarileştirilmediği
sürece inovasyon olmaz!!
•
Yenilik
için buluşlardan yararlanılabilir, fakat
buluşlar her zaman yenilik olarak karşımıza çıkmaz;
ticari bir başarı gerektirir .
• Dikiş makinasını 1846 yılında Bostonlu mucit Elias Howe icat
etmiştir. Ancak icadını inovasyona dönüştürmediği için hem
makinaya adını verme hem de milyarlarca dolar kazanma şansını
kaybetmiştir.
• Isaac SINGER, dikiş makinasını icat eden, ve dolayısıyla adını
veren kişi değildir.
Yenilik iyi bir fikir ile başlar ancak
bunun çok daha ötesindedir.!!
HAYAL ETME
KEŞFETME
ÜRETME*
TİCARİLEŞTİRME
(ICN, 2009)
HANGİ YOLLARLA ?
ƒ Daha fazla bilgiyi daha verimli bir şekilde üreterek –
ARAŞTIRMA GELİŞTİRME
ƒ Bilgiyi Yayarak –EĞİTİM
ƒ Bilgiyi koruyarak – PATENT
ƒ Bilgiyi inovasyona dönüştürerek –YÜKSEK EKONOMİK
VE SOSYAL DEĞERİ OLAN PAZARLARA YÖNELİM
ƒ İnovasyon ortamını destekleyecek politikalar
benimseyerek – ÜRETİMDE KALİTE,
STANDARDİZASYON, SERTİFİKASYON, ETİKETLEME-
HEMŞİRELİKTE YENİLİK
NEDEN GEREKLİDİR?
Çünkü;
Hemşirelik ve sağlık bakım sisteminin karmaşıklığı
Ulusal düzeyde hasta güvenliğine odaklanmak
Hemşirelik ve sağlık bakım organizasyonlarının daha fazla yenilikçi hemşirelik
uygulamalarını ve sağlık bakımını talep etmeleri
(AACN, 2008; Greiner & Knebel, 2003; IHI, 2003; NCSBN, 2005; NLN,
2003).
Hemşireler dünya çapında yenilikçi faaliyetleri günlük
aktivitelerinde başlatmaktadırlar. Hasta bakım sonuçlarını
iyileştirme isteği, ve sağlık bakım sisteminin maliyetini azaltma
gereksinimi ile motive olmaktadırlar.
NİÇİN
YENİLİK? HEMŞİRESİ
GELECEĞİN
Tıp ve Hemşirelik için 5 temel yeterlilik alanı
• Hasta merkezli bakım
• Multidisipliner ekip anlayışı ile çalışma
• Kanıta dayalı uygulama
• Kalite geliştirmeye odaklanma
• Bilgi teknolojilerini kullanma
(IOM, 2003)
Simulasyon, Teknoloji,
Bilişim
Simülasyon, teknoloji ve bilişimi
mesleklerarası eğitim içeriğine entegre
etmeliyiz.
HİZMETTE YENİLİK
• Üniversite öğretim üyeleri ile klinik hemşireleri
ya da ekibi arasında gerçek bir işbirliği
Klinik
Hemşireleri
(Dunn and Hunsford,1997)
Akademisyen
Hemşireler
BAŞARI ÖRNEKLERİ
Acıbadem Üniversitesi “Hemşirelikte Yaratıcılık” Yarışmasının
Ödülleri Sahiplerini Buldu
Kemoterapi Hastalarının Hayatını Kolaylaştıran
“Portlet” Projesi Birinci Oldu
Birincilik Ödülü
Yarışmada birinciliği “Portlet”
projesiyle
Acıbadem Adana Hastanesi’nden
katılan
hemşire Meltem Kaya ve Nursen
Ülke
kazandı.
http://www.acibademhemsirelik.com/edergi/45/haber4.asp
İkincilik Ödülü
Yarışmada ikinciliği
“Tıkanmayan İntraket”
isimli projesiyle
hemşire Nuğran
Arslan,
kazandı
Üçüncülük Ödülü
Üçüncülüğü “ Akıllı Pijama”
projesiyle
Acıbadem Bakırköy Hastanesi’nden
katılan
hemşire Hürkan Cantutan ve Sema
Kınataş
kazandı.
İNOVASYON ÇEŞİTLERİ
Ürün inovasyonu
•Cep telefonlarında görüntülü konuşma, TV izleme, müzik dinleme, kayıt
etme, fotograf çekme
•Dizüstü bilgisayarlarda kablosuz internet ağı sistemleri
•Yeni işlevsel özellikleri olan gıda ürünleri (ör. Ballı tereyağları)
•Kemoterapi hazırlanmasında ve bazı cerrahi operasyonlarda robot kullanımı
•Stoma bakımında stomakit kullanımı
•KT normal serum setlerinden farklı birçok ilacın birarada kullanımını
sağlayan setler
Organizasyonel inovasyon
•
•
•
•
Aile hekimliği
MEB, e-okul uygulamaları
Hastane birlikleri sistemi
Dell’in sipariş üzerine üretim hizmeti
STOMAKİT
MUCİT HEMŞİRE
ÖZELLİKLİ ÜNİTELER
Clinical (Klinik)
Administrative
(Yönetim)
Research (Araştırma)
Education (Eğitim)
30
Pediatrik Sağlık Hizmetlerinde
Çocuklar yetişkinlerden ‘daha Sağlıklı”
olmasına karşın
Çocuk hastalar tehlikeli ilaç kullanım hatalarına
erişkinlerden “3 kat” daha fazla maruz kalmaktadır.
Kaushal R. JAMA 2001
Teslim İletişimi
Güvenlik İçin Yapılandırılmış Temel İletişim
• JCAHO rapor edilen teslim olaylarının %80’inde başlıca
sebep olarak iletişimde yetersizlik olduğunu belirlemiştir.
• “Bunların en az yarısı teslim sırasında olmaktadır.
• Hata için çoklu değişkenler ve riskler
• Teslim raporları
• Sorumluluğun transferi
• Bir servisten diğerine transfer
• Bir kurumdan diğerine transfer
• Korkunç sonuçlarda yüksek riskin zamanı ve fazla karmaşık
olması- özellikle de çocuklarlar ilgili
Patterson et al., (2004). Handoff strategies in settings with high
consequences for failure: lessons for health care operations
32
EPIDEMIOLOJİ-Çocuklarda İlaç kullanım hataları
İlaç Yazma Aşaması
¾
¾
¾
¾
¾
¾
¾
Yanlış kilo ya da yaşa göre ilaç yazma
İlaç dozunun yanlış hesaplanması
ilaç isminin ya da veriliş yolunun yanlış olması
yanlış hasta
yanlış ilaç biriminin kullanılması
2.5 mg Æ 25 mg
kayıtta hata yapılması
1.0 mg Æ 10 mg
10-kat hata
Hazırlama ve Uygulama Aşaması
¾Yanlış zaman
¾Yanlış veriliş sıklığı
¾Yanlış doz
¾Yanlış ilaç
¾Yanlış hasta
¾Doz atlama
¾Yanlış veriliş yolu
¾Yanlış teknik
¾İlaç etkileşimi
¾Yanlış infüzyon hızı
0.5 mg Æ 5 mg
Tissot E, Pharm World Sci. 2003 Dec;25(6):264-8.
İlaç hatalarının Önlenmesi – İlaç hazırlama aşaması
İlaç hazırlanmasına ilişkin özel bir odanın sağlanması
Yarıda kesilme, karışıklık, dikkat dağılması ve gürültü nedeni ile
ortaya çıkan hatalar
33
YENİLİK VE YARATICILIK
Yaratıcılık,yeni şeyler düşünmektir;
Yenilik ise yeni şeyler yapmaktır
(Theodore Levitt, Economist)
İNOVASYON ÇEŞİTLERİ
HİZMET İNOVASYONU
• Telemedicine, tele nursing uygulamaları
• Tahlil sonuçlarının ya da reçetelerin internet
üzerinden verilmesi
SÜREÇ İNOVASYONU
• Organik tarım
• GPS teknolojisi ile araç takip sistemi
• Hava yolu şirketlerinin “kot pantolon fiyatına
uçun” sloganları
NİÇİN
YENİLİK? HEMŞİRESİ
GELECEĞİN
Tıp ve Hemşirelik için 5 temel yeterlilik alanı
• Hasta merkezli bakım
• Multidisipliner ekip anlayışı ile çalışma
• Kanıta dayalı uygulama
• Kalite geliştirmeye odaklanma
• Bilgi teknolojilerini kullanma
(IOM, 2003)
Görüntüleme ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler özellikle
de devam eden profesyonel gelişmede eğitimde yeni modellerin
kullanılması ile sonuçlanmaktadır.
Bellack, 2008; Benner, Sutphen, Leonard-Kahn & Day, 2008; Coonan, 2008;
Dreher, 2008; Gabrud-Howe & Schoessler, 2008; Tanner,2008; Unterscheutz,
Hughes, Nienhauser, Weberg & Jackson, 2008),
Hemşirelik Eğitiminin Yeniden
Düzenlenmesi
21st YÜZYILDA
HEMŞİRELİK İŞGÜCÜ
BİLGİ MERKEZLERİ
SIMULASYON& TEKNOLOJİ
YENİ MEZUN HEMŞİRELER
ÖĞRETİM ÜYESİ GELİŞİMİ
İŞBİRLİKÇİ EĞİTİM MODELLERİ
ACEMİLİKTEN UZMANLIĞA GELİŞİMSEL ÇERÇEVE
AKADEMIK/HİZMET PARTNERLİĞİ & STANDARTLAR
VIZYON: 21. YÜZYILDA İYİ YETİŞTİRİLMİŞ HEMŞİRELER
Simulasyon, Teknoloji,
Bilişim
Simülasyon, teknoloji ve bilişimi
mesleklerarası eğitim içeriğine entegre
etmeliyiz.
Hemşirelik Eğitiminde Yenilikçi Yöntemler
Model of facilitation approaches
Unprompted actions
© Alinier 2007
Prompted actions
(Alinier 2007)
Hemşirelik eğitiminde Yenilikçi öğretim
yöntemleri
Profesyonel Eğitimde Güvenli Uygulamalar
Kendiliğinden
hareketler
Yapar
Öğrenciler bu
İstemli aktiviteler
Aktiviteleri
gösterebilirler:
Aktivite
Gerçek
yaşam ya da Yüksek
simülasyon Gerçek
yaşama uygun
Nasıl yapıldığını
gösterebilir
Performans
Nasıl yapıldığını
bilir
Yeterlilik
Bilir
Bilgi
Düşük
Kişilerarası
Teknik
Bilişsel
From Miller’s pyramid (Miller 1990, Alinier 2007)
SİMÜLASYON EĞİTİMİNDEN
ÖRNEKLER
IBNI SINA- 18 Nisan
2012
SİMÜLASYON EĞİTİMİNDEN
ÖRNEKLER
IBNI SINA- 18 Nisan
2012
SİMÜLASYON LABORATUARININ
OLUŞTURULMA AŞAMALARI
Hacettepe Üniversitesi
Hemşirelik Bölümü Simulasyon
Laboratuarı
Mükemmellik ancak siz;
Bakıma başkalarının düşünebildiğinden daha fazla önem vererek,
care more than others think is wise,
Başkalarının düşündüğü güvenli yollara göre daha fazla risk alarak
risk more than others think is safe,
dream more than others think is practical,
Başkalarının düşündüğünden daha fazlasını hayal ederek,
and expect more than others think is possible.
Başkalarının düşündüğünden daha fazlasının mümkün olacağını umut
ederek…….
Kip Tindell, CEO,
The Container Store
YENİLİK MUTLULUK VERİR…
Neler yapabileceğimizi
düşünelim
Kendinize zaman ayırarak, mutlu
olduğunuz aktiviteler yapın
Kötü Alışkanlıklarınızı Bırakın!!
Yapıcı Önerileri Her zaman
Dinleyin…
Her zaman
dikkatli olun
ve sonra
bekleyin.. Belki
aradığınız şey
sizi bulacaktır.
Yaşamın Getireceği Sürprizlere
Her zaman Hazır Olun
Her zaman Nereye Doğru
Gittiğinize Bakın…
Amaçlarınıza Ulaşabilmek
İçin İyi bir Analizci Olun…
Hiçbir
Durumun
Sizde
Konfüzyona
Yol Açmasına
İzin Vermeyin
HAYDİ ŞİMDİ HEP BİRLİKTE
BAŞLAYALIM...
IBNI SINA- 18
Nisan 2012
ÇÜNKÜ !
HİÇ BİRİMİZ
IBNI SINA- 18
Nisan 2012
HEPİMİZ KADAR
BAŞARILI OLAMAYIZ !
ICN’s 25th Quadrennial Congress
Equity and Access to Health Care
Melbourne, Australia
18-23 May 2013