2015/3341 - İdarece Hasta Alt Bezine İlişkin Bedelin Eksik Yapıldığı

Transkript

2015/3341 - İdarece Hasta Alt Bezine İlişkin Bedelin Eksik Yapıldığı
T.C.
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
ŞİKAYET NO
: 2015/3341
KARAR TARİHİ :28/03/2016|tarih|
RET KARARI
ŞİKAYETÇİ
:
ŞİKAYETÇİ VEKİLİ
:-
ŞİKAYET EDİLEN İDARE
: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)
ŞİKAYETİN KONUSU
:İdarece, hasta alt bezine ilişkin bedelin geri ödemesinin
eksik yapıldığı iddiası hakkındadır.
ŞİKAYET BAŞVURU TARİHİ : 07/06/2015
I. USÛL A. Şikâyet Başvuru Süreci
1. Şikayet başvurusu, Kurumumuza elokronik başvuru posta yolu ile gönderilen 08/06/2015 tarih ve
6814 sayı ile kayıt altına alınan, gerçek kişiler için şikayet başvuru formu vasıtasıyla yapılmıştır.
Şikayet başvurusunun karara bağlanması için 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmeliğin 41/1-a maddesi ve İmza Yetkileri Yönergesinin 7 inci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi uyarınca, şikayetin incelenmesine ve araştırmasına geçilmiş, 2015/3341 şikayet
numaralı Tavsiye önerisiyle Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
B. Ön İnceleme Süreci
2. Şikâyet başvurusunun ön incelemesinde; şikayetçinin 14/03/2015 tarihli ilk şikâyet başvurusunun
diğer şartları taşıdığı ancak 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 17. maddesinin 4.
fıkrası ve yukarıdaki paragrafta anılan Yönetmeliğin 12. maddesi uyarınca 06/01/1982 tarih ve 2577
sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda öngörülen idari başvuru yolları ile özel kanunlarda yer alan
zorunlu idari başvuru yollarının tüketilmemiş olduğu görüldüğünden başvuru ve eklerinin bahsi geçen
Yönetmeliğin 20. maddesinin 2. fıkrasına göre Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na
gönderilmesine 21/04/2015 tarihinde karar verilmiştir. Gönderme kararı üzerine, idarece şikayetçinin
talebinin reddedilmesi üzerine şikayetçi bu kez 07/06/2015 tarihli şikayet başvuru dilekçesiyle
Kurumumuza başvurmuştur. Kurumumuza yeniden yapılan şikayet konusunun Kurumumuzun görev
alanına girdiği, şikayetçinin menfaat ihlali koşulunu taşıdığı, gönderme kararı üzerine yapılan
başvurunun süresinde olduğu, şikayetin inceleme ve araştırılmasına engel diğer ön inceleme
konularında da bir eksikliğin bulunmadığı tespit edilmiştir.
1/7
II. OLAY VE OLGULAR
A. Şikâyetçinin Konu Hakkındaki Açıklamaları ve İddiaları
3. Şikâyetçi başvurusunda özetle, 2004 yılında doğan üçüz kızlarından birisinin erken doğumdan
dolayı beyin kanaması geçirdiğini ve %99 engelli olduğuna ilişkin sağlık kurulu raporu bulunduğunu,
mesane ve rektum kontrolü olmaması nedeniyle hasta alt bezi kullandığını, çocuğu için düzenlenen
…/2013 tarihli rapordan itibaren bir aylık reçeteler ile Sosyal Güvenlik Kurumundan geri ödemelerin
alındığını, ancak kızının kullandığı ölçülerdeki hasta alt bezinin piyasadan güçlükle bulunması
nedeniyle …./2015 tarihli reçetede iki aylık bez yazıldığını ve bir markette bulduğu iki ay yetecek
miktardaki hasta alt bezini satın alarak Sosyal Güvenlik Kurumuna geri ödeme için başvurduğunu,
ancak Kurum yetkililerinin kızına ait …./2013 tarihli sağlık kurulu raporunun süresinin …./2015
tarihinde sona ereceği, bu nedenle raporun bitiş tarihine kadarki süre için 28 günlük ödeme yapılacağı
yönünde bilgi verildiğini, görevli memura kızının 2 yaşından beri hasta alt bezi raporu bulunduğunu,
iyileşme ihtimali olmadığını, rapor süresi bitmeden yeni rapor alabileceğini belirtmesine karşın, ödeme
sistemine tek rapor girilebilmesi nedeni ile yeni alacağı raporun işe yaramayacağının belirtildiğini,
buna rağmen belgeleri teslim etmeyerek kızı için …./2015 tarihli ve iki yıl geçerliliği olan yeni bir
rapor aldığını, …./2013 ve …./2015 tarihli sağlık kurulu raporları ile …./2015 tarihli reçeteyi birlikte
Kuruma sunmasına karşın, ilk raporun süresinin dolacağı tarihe kadar kalan 28 gün için ödeme
yapıldığını belirterek eksik yapılan ödemenin tamamlanması talep etmektedir.
B. İdarenin Şikâyete İlişkin Açıklamaları
4. Kurumumuzca verilen …./2015 tarihli Gönderme Kararına istinaden, SGK …. İl Müdürlüğü Sağlık
Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından verilen …./2015 tarih ve …. sayılı yazıda özetle; SUT Ek 3-C 4
listesinde yer alan hasta alt bezi ödemelerinin, “uzman hekim raporu ile mesane veya rektum kontrolü
olmaması (raporda idrar veya gaita inkontinansına neden olan primer tanının belirtilmesi kaydıyla)
nedeni ile (çocuklar için en az iki yaşını tamamlamış olmak kaydı ile) hasta alt bezi veya çocuk alt
bezi kullanması gerekli görülen hastalar için günde dört adedi geçmemek üzere en fazla iki aylık
miktarlarda, rapora istinaden tüm hekimlerce reçetelendirilmesi durumunda Kurumca bedelleri
karşılanır.” hükmüne istinaden yapıldığı, şikâyetçinin kızı için düzenlenen …../2015 tarihli reçetede 2
aylık hasta alt bezi yazıldığı, …./2013 tarihli raporunun süresi …./2015 tarihinde sona erdiğinden şahıs
ödemeleri sistemi üzerinden 28 gün için 79,30 TL ödeme yapıldığı ve …./2015 tarihinde ilgilinin
hesabına gönderildiği hususlarına yer verilmiştir.
5. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı …. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Sağlık Sosyal Güvenlik
Merkezi’nin …./2015 tarih ve ….. sayılı yazısında, öncelikle 4 numaralı paragrafta belirtilen mevzuata
tekrar yer verilerek şikâyetçinin kızı adına düzenlenen …./2015 tarihli reçete için, sağlık kurulu
raporunun bitiş tarihinin …/2015 olması nedeniyle 28 gün üzerinden 79,30 TL ödendiği, ilgilinin yeni
tarihli raporuna istinaden reçetede belirtilen gün üzerinden ödeme yapılması talep edilse de, tıbbi
malzeme ödeme işlemlerinde kullanmakta oldukları “Şahıs Ödemeleri Medula Sisteminde” reçete
tarihinin rapor tarihinin bitiş süresine kadar ilişkilendirilmesi ve ayrıca yeni düzenlenmiş olan …./2015
tarihli raporun, reçete tarihinden sonra düzenlenmiş olması nedeni ile sistemin yeni raporu reçete ile
ilişkilendiremediği ve eski raporun bitiş tarihine göre doz hesaplamasının yapıldığı, ödeme
işlemlerinin elektronik ortamda yapılması nedeniyle sisteme herhangi bir müdahale yapılamadığı
bilgilerine yer verilmiştir.
6. Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünün …./2015 tarih, …. sayılı
cevabi yazısında, …. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden alınan yazıda, ilgiliye 28 günlük ödemenin
…./2015 tarihinde hesabına gönderildiği bilgisine yer verildikten sonra, şikâyet konusu ile ilgili olarak
Genel Müdürlüklerinin değerlendirmesinin; SUT 3.1.2 “Ayakta tedavilerde kullanılan tıbbi
2/7
malzemeler” başlıklı bölümünün 10 uncu maddesinde “Sağlık Uygulama Tebliğinde geçerlilik süreleri
ayrıca belirtilenler hariç olmak üzere tıbbi malzemelerin teminine ilişkin düzenlenen sağlık raporları
ile ilgili olarak; a) sürekli kullanılan tıbbi malzemelere ilişkin sağlık raporları en fazla iki yıl süre ile
geçerlidir” denilmiş olması nedeniyle; bahsi geçen raporun bitim tarihine kadar geçerli olduğu, ancak
eski rapor tarihinin sonlanması durumunda yeni raporun güncel olarak devam etmesi gerektiği, konu
ile ilgili olarak …. Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından verilen cevaba ilave edilecek bir
görüşlerinin bulunmadığı hususlarına yer verilmiştir.
C. Olaylar
7. Şikâyet başvurucusu, %99 oranında engelli olan kızı adına düzenlenen …./2015 tarihli reçetede
belirtilen 2 aylık hasta alt bezini satın almış ve geri ödemesinin yapılması için sağlık kurulu raporu,
reçete ve fatura ile ….. Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne başvurmuştur. İdarece, hasta alt
bezi geri ödemesi yapılabilmesi için gerekli olan sağlık kurulu raporunun iki yıl geçerlilik süresi
olduğu, çocuk adına …./2013 tarihinde düzenlenen sağlık kurulu raporunun geçerlilik süresinin
25/02/2015 tarihinde sona ereceği ve bu nedenle yalnızca …./2015 ile …./2015 tarihleri arasında kalan
28 gün için geri ödeme alabileceği hususları belirtilmiştir. Şikayetçi de, …./2013 tarihli sağlık kurulu
raporunun geçerlilik süresi devam etmekteyken, …./2015 tarihinde düzenlenmiş ikinci bir sağlık
kurulu raporunu İdareye ibraz ederek, geri ödeme talep etmiştir. İdarece, Şahıs Ödemeleri Medula
Sistemine bir ödeme için yalnızca tek rapor girilebilmesi sebebi ile şikâyetçiye ilk raporun bitim
tarihine kadar kalan süre olan 28 gün için 79,30 TL tutarında hasta alt bezi geri ödemesi yapıldığı ifade
edilerek geri kalan kısmın ödemesi yapılmamıştır. Şikâyetçi de kendisine eksik yapılan ödemenin
tamamlanması talebiyle Kurumumuza başvurmuştur.
D. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz Makas’ın İnceleme ve Araştırma Bulguları
8. Şikayet konusu işleme ilişkin bilgi ve belgeler Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Sağlık Sigortası
Genel Müdürlüğü ve …. Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi’nden istenilmiş, ilgili idarelerce 4, 5 ve 6
numaralı paragraflarda yer verilen açıklamalar yapılarak konuya ilişkin belgelerin örnekleri
gönderilmiştir. Ayrıca konu hakkında Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürü .. ve Genel Müdür
Yardımcısı .. ile görüşmeler yapılmıştır. Kamu Denetçisi tarafından konunun uzlaşma yoluyla
çözülmesi için çaba sarfedilmesi nedeniyle şikayetin altı aylık inceleme ve araştırma süresinde
tamamlanamayacağı hususu ile dava açma süresinin kaldığı yerden yeniden işlemeye başlayacağı
hususu 03/12/2015 tarihli ve 8745 sayılı yazı ile şikâyetçiye bildirilmiştir.
III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. İlgili Mevzuat
9. Anayasanın 2 nci maddesinde, Devletin nitelikleri sayılmış ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin
sosyal bir hukuk Devleti olduğu vurgulanmıştır. Yine "Sosyal güvenlik hakkı" başlıklı 60 ıncı
maddesinde, herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu ve Devletin, bu güvenliği sağlayacak
gerekli tedbirleri alacağı ve teşkilatı kuracağı kuralına yer verilmiş, "Devletin iktisadi ve sosyal
ödevlerinin sınırları" başlıklı 65 inci maddesinde de "Devlet, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa
ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek mali kaynaklarının
yeterliliği ölçüsünde yerine getirir." hükmü düzenlenmiştir.
10. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Finansmanı sağlanan
sağlık hizmetleri ve süresi” başlıklı 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde; “Yukarıdaki
bentler gereğince sağlanacak sağlık hizmetleriyle ilgili teşhis ve tedavileri için gerekli olabilecek kan
ve kan ürünleri, kemik iliği, aşı, ilaç, ortez, protez, tıbbî araç ve gereç, kişi kullanımına mahsus tıbbî
cihaz, tıbbî sarf, iyileştirici nitelikteki tıbbî sarf malzemelerinin sağlanması, takılması, garanti süresi
sonrası bakımı, onarılması ve yenilenmesi hizmetleri.” Kurumca finansmanı sağlanacak sağlık
3/7
hizmetleri arasında sayılmıştır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise; “(Değişik ikinci fıkra: 6/2/20146518/81 md.) Kurum, finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemleri ile (f)
bendinde belirtilen sağlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini, ödeme usul ve
esaslarını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak belirlemeye
yetkilidir. ...” hükmü yer almaktadır.
11. 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu, 5510 sayılı Kanun ve Genel Sağlık Sigortası
İşlemleri Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde düzenlen Sağlık Uygulama Tebliğinin “3.1.2 Ayakta
tedavilerde kullanılan tıbbi malzemeler” başlıklı bölümünün 6 ncı maddesi; “Kullanım adetleri
günlük/haftalık/aylık vb. olarak reçetelendirilebilen tıbbi malzemelerin, SUT’ta belirtilen
miktarlardan fazla reçete edilmesi ve hastalar tarafından fatura karşılığı temin edilmesi
durumunda, SUT’ta belirtilen kullanım adetleri doğrultusunda bedelleri Kurumca karşılanır.”
hükmünü,
11.1. Aynı Tebliğin 8 inci maddesi; “Tıbbi malzemenin reçete tarihi ile fatura tarihi arasında en
fazla 10 işgünü olmalıdır. Ancak kişiye özel ısmarlama olarak üretilen veya Kurumca iade alınan
tıbbi malzemelerde bu süre aranmaz.” hükmünü,
11.2. Tebliğin 10 uncu maddesinde; “SUT’ ta geçerlilik süreleri ayrıca belirtilenler hariç olmak
üzere tıbbi malzemelerin teminine ilişkin düzenlenen sağlık raporları ile ilgili olarak; a) Sürekli
kullanılan tıbbi malzemelere ilişkin sağlık raporları en fazla 2 yıl süre ile geçerlidir.” hükmü,
11.3. Tebliğin “3.2.2 - Ayakta tedavilerde tıbbi malzeme bedellerinin ödenmesi” başlıklı bölümünün
1 inci maddesinde; “SUT eki EK-3/C listelerinde yer alan tıbbi malzemeler belirlenen fiyatları
aşmamak üzere fatura tutarı üzerinden ödenir.” hükmü,
11.4. Tebliğinin Ek-3/C-4 listesinde ise; hasta alt bezi (SUT Kodu A10049) için “Uzman hekim
raporu ile mesane veya rektum kontrolü olmaması (raporda idrar veya gaita inkontinansına neden
olan primer tanının belirtilmesi kaydı ile) nedeni ile (çocuklar için en az 2 (iki) yaşını tamamlamış
olmak kaydı ile) hasta alt bezi/ külotlu hasta alt bezi veya çocuk alt bezi kullanması gerekli görülen
hastalar için günde 4 (dört) adedi geçmemek üzere en fazla 2 (iki) aylık miktarlarda, rapora
istinaden tüm hekimlerce reçetelendirilmesi durumunda Kurumca bedelleri karşılanır.” hükmü yer
almaktadır.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar
12. Danıştay’ın 15. Dairesi 20/03/2014 tarih, E:2013/2657 ve K:2014/2068 sayılı kararında;
“…Hastanın muayenesini ve tetkiklerini yapmak suretiyle hastalığı teşhis eden doktor tarafından,
hastalığın tedavisinde kullanılması uygun görülen ve kullanılması hastanın tercihine bırakılmayan
(aksi yöndeki uygulama tıbbi gerekliliklere ve tıbbi etik kurallarına uygun değildir) ve hasta
tarafından bedeli mukabilinde piyasadan temin edilen tıbbi malzemenin (stentin) bedelinin
ödenmeyerek hastanın sağlık hizmetine erişim hakkının engellenmesi veya ağır bir maddi yük
altında bırakılması sağlıklı yaşam hakkına ve sosyal devlet ilkesine aykırıdır…” şeklindedir.
C. Kamu Denetçisi Abdullah Cengiz Makas’ın Kamu Başdenetçisi’ne Önerisi
13. Kamu Denetçisi tarafından genel kuralların doğruluğu kabul edilmekle birlikte şikâyetçinin
durumu özelinde olayın değerlendirilmesi gerektiği, şikâyetçinin piyasadan temin etmekte güçlük
çekmesi nedeni ile kızı için doktordan bir yerine iki aylık hasta alt bezi reçetelendirmesini talep ettiği,
iki sağlık kurulu raporunun kapsadığı tarihler arasında bir boşluk bulunmadığı, sosyal devlet ilkesi
gözetilerek idare tarafından ilk raporun süresinin dolacağı tarihe kadar kalan 28 gün için ödeme
yapılmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu gerekçeleriyle şikâyetçiye yapılan eksik ödemenin
tamamlanması ve benzeri mağduriyetlere sebebiyet vermeyecek şekilde Şahıs Ödemeleri Medula
Sisteminde yeni bir düzenleme yapılması hususunda Tavsiye Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne
sunulmuştur.
4/7
D. Hukuka Uygunluk Yönünden Değerlendirme ve Gerekçe
14. Şikâyet başvurucusu, yukarıda 3 numaralı paragrafta açıklandığı üzere; engelli kızı için kullandığı
hasta alt bezine ilişkin bedelin idarece geri ödemesinin eksik yapıldığını iddia ederek bu tutarın
kendisine ödenmesi talebiyle Kurumumuza başvurmuştur.
15. 5510 sayılı Kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkartılan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümleri
uyarınca tıbbi malzeme olarak hasta alt bezinin finansmanı Sosyal Güvenlik Kurumunca
sağlanmaktadır. Ancak 11 numaralı paragraf ve alt bentlerinde bahsedilen SUT hükümleri uyarınca
hasta alt bezi geri ödemeleri için miktar olarak günde en fazla dört adet, reçete süresi olarak ise en
fazla iki ay tespit edilerek, reçete tarihi ile fatura tarihi arasında en fazla 10 işgünü bulunması ve sürekli
kullanılan tıbbi malzemelere ilişkin sağlık raporlarının en fazla 2 yıl süre ile geçerli olacağı hususları
şüpheye mahal vermeyecek şekilde düzenlenmiştir.
16. Somut olayda; şikayet başvurucusu, engelli kızı için …./2013 tarihinde düzenlenen ve geçerlilik
süresi …/2015 bitecek sağlık raporuna istinaden …./2015 tarihli reçete ile doktora iki aylık hasta bezi
yazdırarak bu bezleri satın almıştır. Geri ödeme için idareye başvurduğunda sağlık raporunun süresinin
…/2015 tarihinde bitecek olması nedeniyle kendisine reçete tarihi olan …/2015 tarihi ile sağlık raporu
bitiş tarihi olan …/2015 tarihleri arasındaki 28 günlük süre için ödeme yapılmıştır. Bunun üzerine
şikayetçi iki yıllık geçerlilik süresi dolan sağlık raporu yerine …/2015 tarihinde yeni bir rapor alarak
…/2015 tarihli reçeteye istinaden kendisine 28 gün dışında yapılan eksik ödemeyi idareden talep
etmiştir.
17. Anayasamızın sosyal devlet ve sosyal güvenlik hakkına ilişkin hükümleri uyarınca idare, şikayet
başvurucusunun engelli kızının rahatsızlığı nedeniyle kullanması gereken hasta alt bezinin ödemesini
gerçekleştirmektedir. Ancak idare bu ödemeleri yaparken yürürlükte bulunan yasa ve diğer mevzuat
hükümlerine uygun, belirli kurallar çerçevesinde bu ödemeleri yapmaktadır. Bireylerin de, bu kurallara
uyması, Devletin koyduğu kurallar karşısında kendi uygulamalarını koyacak şekilde sistemi
değiştirmemeleri gerekmektedir. Zira konulan kurallar hem idareler, hem de bireyler yönünden
bağlayıcıdır.
18. Yukarıdan beri anlatılan hususlar, bilgi, belge, dosya kapsamı ve 11 numaralı paragrafta bahsedilen
sürekli kullanılan tıbbi malzemelere ilişkin sağlık raporlarının en fazla 2 yıl süre ile geçerli olacağı
ve tıbbi malzemenin reçete tarihi ile fatura tarihi arasında en fazla 10 işgünü olmasına ilişkin SUT
hükümleri hep birlikte değerlendirildiğinde; şikayetçinin iki yıllık sağlık raporu süresince kızı adına
reçete edilen hasta bezlerine ilişkin ödemeyi alacağını bildiği ve 2013 yılından bu yana hasta alt bezine
ilişkin ödemeleri sorunsuz olarak aldığı, kurallara uyduğu süre zarfında geri ödeme sisteminde bir
sıkıntı olmadığı, reçete, fatura ve sağlık raporu ile idareye başvurduğunda kendisine raporunun
biteceği tarih hatırlatılarak ve iki aylık değil 28 günlük hasta alt bezinin geri ödemesinin yapılabileceği
hususunda şikayetçinin uyarılmasına rağmen …./2015 tarihli yeni sağlık kurulu raporu ile eksik
yapılan ödemeyi talep etmesinin idarece reddedilmesinde hukuka aykırılık tespit edilememiştir.
Herkes hukuka, Devletin yasalara uygun koyduğu kurallara (hata hariç) uymak zorundadır. Açıklanan
gerekçelerle şikayet başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme
19. 2709 sayılı T.C. Anayasasının "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10 uncu maddesinde ifadesini bulan
kanun önünde eşitlik ilkesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 13 üncü maddesindeki etkili
başvuru hakkının ve 17 inci maddesindeki hakları kötüye kullanma yasağının ihlal edildiğine dair
herhangi bir bulgu ve bilgiye rastlanmadığı gibi şikayete konu olayda, Birleşmiş Milletler İnsan
Hakları Evrensel Beyannamesi ile İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde yazılı ve güvence altına
alınmış olan haklara da aykırı bir durum tespit edilemediği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
5/7
F. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
20. Günümüzde demokratik, modern ve katılımcı yönetim anlayışında idarelerden sadece hukuka
uygun hareket etmeleri değil aynı zamanda iyi yönetim ilkelerine de uygun işlem tesis etmeleri
beklenmektedir.
21. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği
Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde
" Kurum, inceleme ve araştırma yaparken idarenin, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde;
kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük, yetkinin kötüye kullanılmaması, eşitlik,
tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verilebilirlik, haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış
hakların korunması, dinlenilme hakkı, savunma hakkı, bilgi edinme hakkı, makul sürede karar verme,
kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin
bildirilmesi, kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya
davranışta bulunup bulunmadığını gözetir ve iyi yönetim ilkelerine uyar." hükmü yer almaktadır.
Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesinin 41 inci maddesi ve Avrupa Parlamentosu tarafından kabul
edilen Avrupa Doğru İdari Davranış yasası gibi uluslararası mevzuatlarda da iyi yönetim ilkelerinin
ne olduğuna ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
22. Söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; somut olayda Kurumumuzca
istenilen bilgi ve belgeleri idarenin yasal süresi içerisinde gerekçeli olarak Kurumumuza gönderdiği
bu yönüyle idarenin kanunlara uygunluk, hesap verilebilirlik, makul sürede karar verme, kararların
gerekçeli olması ilkelerine uygun hareket ettiği anlaşılmıştır. İdarenin şikayet başvurucusunun
talebine ilişkin verdiği cevaba dosyada rastlanılmadığından karara karşı başvuru yollarının
gösterilmesi ilkesi yönünden bir değerlendirmede bulunulmamıştır.
IV. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
A. Dava Açma Süresinin Yeniden Başlaması
23. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Dava açma süresinin yeniden işlemeye
başlaması” başlıklı 21 inci maddesinde, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun inceleme ve araştırmasını,
başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde sonuçlandıramaması hâlinde durmuş olan dava açma
süresinin kaldığı yerden işlemeye başlayacağı hususu belirtilmiş olup; incelemenin altı ayda
bitirilememe gerekçesi ve dava açma süresinin kaldığı yerden yeniden işlemeye başlayacağı hususu
ilgili Kamu Denetçisi’nin 03/12/2015 tarih ve 8745 sayılı yazısı ile şikâyetçiye bildirilmiştir.
B. Yargı Yolu
24. 2709 Sayılı 1982 Anayasasının "Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması" başlıklı 40 ıncı
maddesinin ikinci fıkrasında, "Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere
başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır." hükmü yer almakta olup, 6328 sayılı Kamu
Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, ilgili idarenin işlemine karşı
dava açma süresinden arta kalan süre içerisinde … İş Mahkemesi’ne yargı yolu açıktır.
V. KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçeler ve dosya kapsamına göre şikâyetin REDDİNE,
6/7
Kararın şikâyetçiye ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi'nce karar verildi.
M.Nihat ÖMEROĞLU
Kamu Başdenetçisi
7/7