doc11 yıl önce TİKA Faaliyet Raporu 2006
download 
Şikayet Transkript
11 yıl önce TİKA Faaliyet Raporu 2006
TÝKA FAALÝYET RAPORU 2006 Raporu Hazýrlayanlar: Ali ÇANKAYA Füsun GÜR Leyla ERDEK Þafak ÖZDEMÝR Sedat KUMCU Zeynep ARIK Nurçin YILDIZ TÝKA Ýrtibat: +90 312 508 10 98 +90 312 508 11 54 Tasarým ve Uygulama: POTKAL Biliþim Ýletiþim Danýþmanlýk ve Tanýtým Hizmetleri Ltd. Þti. Çetin Emeç Bulv. 8.cd 62sk. No:14/2 Öveçler / Ankara / Türkiye +90 312 472 58 60-63 www.potkal.com.tr ISBN: 978-975-19-4178-7 Her Hakký Saklýdýr © Ankara, 2007 TÝKA Faaliyet Raporu 2006 kaynak gösterilerek baþka yayýnlarda da deðerlendirilebilir. ÝÇÝNDEKÝLER SUNUÞ ÖNSÖZ 4 5 1. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI A. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI MÝSYONU B. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI HEDEFLERÝ C. TÜRKÝYENÝN TEKNÝK ÝÞBÝRLÝÐÝ HEDEFLERÝ 7 9 10 10 2. TÝKA A. TÝKANIN KURULUÞ AMACI VE GÖREVLERÝ B. TÝKANIN TEÞKÝLAT YAPISI VE FAALÝYET ALANI 11 13 14 3. PROJE VE FAALÝYETLER A. GENEL DEÐERLENDÝRME B. SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME C. 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI D. TÝKANIN MÝLENYUM HEDEFLERÝNE KATKILARI 17 19 23 33 51 4. GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER A - ASYA (KAFKASLAR VE MERKEZ ASYA) 1. Genel Deðerlendirme 2. Ülkeler AZERBAYCAN GÜRCÝSTAN ÖZBEKÝSTAN TÜRKMENÝSTAN KIRGIZÝSTAN TACÝKÝSTAN KAZAKÝSTAN AFGANÝSTAN MOÐOLÝSTAN 53 55 56 61 63 79 91 101 111 125 135 145 155 B - AVRUPA (BALKANLAR VE D.AVRUPA) 1. Genel Deðerlendirme 2. Ülkeler ARNAVUTLUK BOSNA HERSEK KOSOVA MAKEDONYA MOLDOVA UKRAYNA 165 166 173 175 183 191 201 213 219 C - ORTA DOÐU VE AFRÝKA 1. Genel Deðerlendirme 2. Ülkeler ETÝYOPYA SUDAN FÝLÝSTÝN K.K.T.C. DÝÐER ÜLKELER 227 228 233 235 241 245 253 255 D - BÖLGESEL PROJELER 257 267 268 273 6. KURUMSAL ÇALIÞMALAR 279 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ A. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI B. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER 3 SUNUÞ Prof. Dr. M. Said YAZICIOÐLU Devlet Bakaný Bölgesel bir güç olarak kendi coðrafyasýnda adeta bir istikrar unsuru olan Türkiyenin dýþ politika yaklaþýmý, kendi bölgesinde istikrarý pekiþtiren giriþimleri öne alan, küresel olarak da kalýcý istikrar ve barýþýn tesisi için etkin diyalog ve iþbirliðini ilke edinen bir yaklaþýmla þekillenmektedir. Bu hedeflerin barýþçýl yollardan tesisi hem bölgesel hem de küresel iþbirliðini zorunlu kýlmaktadýr. Diðer yandan Türkiyenin sahip olduðu tarihi ve jeostratejik konumu, ülkemize kendi kültürel coðrafyasýna karþý çeþitli sorumluluklar yüklemektedir. Bu sorumluluklarýn yerine getirilmesi için kurulmuþ olan TÝKA baþta Türk dilinin konuþulduðu ülkeler olmak üzere, geliþme yolundaki ülkelerin, komþu ve akraba topluluklarýn kalkýnmasýna yardýmcý olmakta, insani yardýmlardan eðitim, kültür, ekonomi ve teknik alanlara kadar çok geniþ bir yelpazede muhatap ülke ve topluluklarla iþbirliði yapmakta ve proje ve faaliyet temelinde teknik yardým sunmaktadýr. 1992 yýlýnda kurulan TÝKA, bu tarihlerde baðýmsýzlýklarýný yeni elde etmiþ devletlerle, Türkiye arasýnda geçmiþten gelen tarihi ve kültürel baðlarý da göz önünde bulundurarak hemen hemen her alanda iþbirliðinin geliþtirilmesini, kamu kurum ve kuruluþlarýyla koordinasyona büyük önem vererek, bu yolla mümkün olan en yüksek siyasi, ekonomik ve kültürel iþbirliðini hedeflemiþtir. TÝKA, bu fonksiyonlarýný yerine getirirken, hizmet alanýnda kamu kurum ve kuruluþlarýnýn yanýnda özel sektör ve sivil toplum kuruluþlarýyla da beraber hareket ederek ortak bir sinerji oluþturulmasýný gaye edinmiþtir. TÝKA Afrika açýlýmlarý ile bu kýtaya da dost elini uzatmakla birlikte, yapýlan faaliyetlerin yoðunluðu göz önünde bulundurulduðunda, Orta Asya, Kafkasya ve Balkanlar TÝKA faaliyetlerinin en çok yoðunlaþtýðý bölgeler olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Geliþen ve çeþitlenen Türk Dýþ Politikasýna paralel olarak da Orta Doðu ve Sahra Altý Afrika kalkýnma yardýmlarýnýn yeni açýlým hedefleri olarak belirlenerek çalýþmalara bu yönde hýz verilmiþtir. Bu çerçevede Kalkýnma Yardýmlarý proje ve programlarýnýn uygulanmasýnda ve raporlanmasýnda önemli bir role sahip TÝKA, sözkonusu bölgelerde Program Koordinasyon Ofislerinin yeni coðrafyalarda da açýlmasý çalýþmalarýný sürdürmüþ, 2005 yýlýnda 18 olan ofis sayýsýný 2006 yýlýnda 20 ülkede 22ye çýkarmýþtýr. 2006 yýlý itibariyle Türkiyenin gerçekleþtirdiði projelerden yararlanan ülke sayýsý da 126ya ulaþmýþtýr. TÝKA kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarýna iþtirak eden kurum ve kuruluþlarla iþbirliðinde proje ve programlarýn uygulamasýnda önemli atýlýmlar yapmýþ ve Türkiyenin kalkýnma yardýmlarýný tüm dünyaya tanýtmakta operasyonel bir güç olmuþtur. TÝKA son dört yýl içerisinde ciddi bir performans geliþimi göstererek 1992-2002 yýllarý arasýnda toplamda 2.346, yýllýk ortalamada ise 256 proje ve faaliyet gerçekleþtirirken, 2003-2006 yýllarý arasýnda toplamda 2.792, yýllýk ortalamada ise 698 proje ve faaliyet sayýsýna ulaþarak % 172,6 oranýnda bir geliþme kaydetmiþtir. 2006 yýlýnda 1.452 proje ve faaliyete ulaþan TÝKA, yýllýk bazda yeni bir rekora imza atmýþtýr. TÝKAnýn artan faaliyetleri uluslararasý çapta da dikkatleri üzerine toplamýþtýr. OECD son yýllarda yaptýðý yayýnlarda TÝKA faaliyetlerine özellikle dikkat çekmekte ve gerçekleþtirilen ilerlemenin Türkiyeyi Yükselen Donörler arasýna soktuðunu ifade etmektedir. Ayrýca her yýl yayýnlanan Avrupa Birliði Türkiye Ýlerleme raporunda ilk defa Türkiyenin yaptýðý dýþ yardýmlardan ve TÝKA faaliyetlerinden bahsedilerek yapýlan faaliyetlerin memnuyet verici olduðu belirtilmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 4 Ayrýntýlarý raporda sunulan çalýþmalarla ülkemize önemli uluslar arasý prestij saðlayan TÝKAyý baþarýlarýndan dolayý kutluyor, bu baþarýlarýn daha da ileriye götürüleceðine olan inancýmla tüm TÝKA çalýþanlarýna teþekkürlerimi sunuyorum. ÖNSÖZ Dr. Hakan FÝDAN TÝKA Baþkaný Kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarý içinde çok önemli bir role sahip olan teknik iþbirliði proje ve programlarýnýn daha profesyonel bir anlayýþla, daha geniþ coðrafyalarda ve daha etkin uygulanmasýna önem veren TÝKA 2006 yýlýnda bir çok önemli projeyi hayata geçirmiþtir. Tüm kamu kurum ve kuruluþlarýmýzla yakýn iþbirliði ile gerçekleþtirilen bu çalýþmalarda alýcý ülkelerin ihtiyaçlarý birinci öncelik olarak gözetilmiþtir. 2006 yýlýnda yapýlan çalýþmalarda; yýl bazýnda 1.452 proje ve faaliyet sayýsýna ulaþýlmýþ ve 2005 yýlýna göre % 158lik bir geliþme kaydedilmiþtir. Afrikada Sudan, Asyada Afganistan (Mezar-ý Þerif ve Wardak), Orta Doðuda Filistin Program Koordinasyon Ofisleri açýlmýþ ve operasyonel yetenek geliþtirilmiþtir. 50 okul ve sýnýf yapým onarýmý, 38 bilgisayar laboratuarlarý kurulmasý ve donanýmý, 243 eðiticinin yetiþtirilmesi, 55 öðretim üyesi görevlendirilmesi, 360 eðitim alanýnda danýþman desteði, 4.614 öðrenciye eðitim desteði, 84 okula muhtelif ekipman desteði gibi önemli eðitim projeleri hayata geçirilerek eðitim altyapýlarýný geliþtirmede % 360 oranýnda bir geliþme ile insan kaynaklarý alanýnda önemli bir atýlým gerçekleþtirilmiþtir. OECD-DAC üyesi olmayan OECD ülkelerinin katýldýðý Politika Diyalogu toplantýsý organize edilerek, NON-DAC üyesi ülkelerin DACla münasebetleri konusunda önemli bir uluslar arasý açýlým gerçekleþtirilmiþ, DAC tarihinde ilk defa Paris dýþýnda Ýstanbulda Türkiyenin evsahipliðinde toplanmýþtýr. Rusya Federasyonunun G-8 çerçevesinde düzenlenen Geliþmekte olan Donörler Toplantýsýnda Türkiyenin Yükselen Donörlüðü teyit edilmiþtir. TÝKA 2006 yýlý çalýþmalarý, yeni coðrafi alanlara geniþlemiþ olmakla birlikte, Türkiyenin dýþ politik öncelikleri çerçevesinde gerçekleþtirilen faaliyetlerin coðrafi daðýlýmýnda önemli deðiþiklikler olmamýþtýr. TÝKA faaliyetlerinin; % 50si Kafkaslar ve Asya, % 38i Balkanlar ve Doðu Avrupada, % 10u Orta Doðu ve Afrika ile % 2si diðer bölgelerde gerçekleþtirilmiþtir. 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen etkin proje ve faaliyet ile geliþmekte olan ülkelerin kalkýnma çabalarýna önemli katkýlar saðlanmýþ, TÝKA kalkýnma yardýmý götürdüðü coðrafyada marka haline dönüþmüþtür. TÝKAnýn baþarýlarýnda önemli bir role sahip olan gerek merkezdeki gerekse alandaki bütün mensuplarýna teþekkürlerimi sunuyor ve tebrik ediyorum. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 5 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 6 TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI 1. A. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI MÝSYONU B. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI HEDEFLERÝ C. TÜRKÝYENÝN TEKNÝK ÝÞBÝRLÝÐÝ HEDEFLERÝ 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 8 1.TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI A. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI MÝSYONU Türkiyenin Kalkýnma Yardýmlarý Temel Misyonu; BM Binyýl Bildirgesi ve sonrasýnda ilan edilen Binyýl Kalkýnma Hedefleri doðrultusunda faaliyet gösterilen kalkýnmakta olan ülkelerdeki kalkýnma çabalarýna katkýda bulunmak, bölgesel bir güç olarak küresel iþbirliðine katký saðlamak, güven ve istikrarýn saðlanmasý adýna ikili ve uluslararasý iþbirliðini ve iliþkileri geliþtirmektir. Türkiye, gerek geçmiþte gerekse günümüzde sosyo-kültürel ve tarihi baðlar nedeniyle toplumlarýn ve devletlerin birbirleri ile yakýn iliþkilerinin olduðu bir coðrafyada, medeniyetlerin kesiþim bölgesinde yer almaktadýr. Stratejik ulaþtýrma güzergahlarýnýn, çok önemli enerji kaynaklarýnýn, keskin sosyo-kültürel farklýlýklarýn, yapýsal dönüþüm sürecini tamamlayamamýþ devlet ve topluluklarýn varlýðý, söz konusu coðrafyada kriz oluþumuna kolaylýkla zemin hazýrlayabilmektedir. Tarihsel baðlar ve ülkemizin daha güvenli bir coðrafyada geleceðini þekillendirme ihtiyacý; pozitif çözümler üretilmesini, çok parametreli iliþkilerle hareket edilmesini, barýþ ve istikrarýn önemsenmesini, bölgesel özelliklerle küresel iliþkileri uzlaþtýrýcý bir yaklaþýmýn uygulanmasýný ve pro-aktif bir anlayýþla ön alýcý tedbirlerin geliþtirilmesini gerektirmektedir. Bu bakýmdan, uluslararasý toplumca üzerinde mutabýk kalýnan temel ilkeler doðrultusunda gerçekleþtirilen kalkýnma iþbirliði pratiklerinin ülkemiz açýsýndan amaçlarýna bakýldýðýnda; Kalkýnmakta olan ülke ve topluluklarýn sosyal ve ekonomik kalkýnma çabalarýna destek verilmesi, Güçlü ikili ve çok taraflý bölgesel iliþkiler geliþtirilmesi, Bölgesel kriz alanlarýnda, bölgesel ve küresel aktörlerle iþbirliði içinde çalýþýlmasý, krizlerin çözümlenmesine güvenlik ve kalkýnma boyutunda katký saðlanmasý, Küresel oluþumlarda, güçlü bir bölgesel aktör olmak, Kalkýnmakta olan ülkelerin ekonomik deðerlerinin ve enerji kaynaklarýnýn ilgili ülkelere katkýsýný maksimize etmek amacýyla ekonomik ve ticari iliþkilerin geliþtirilmesi ve üretim sektörlerinin modernize edilmesine destek verilmesi, Toplumlararasý iþbirliðini geliþtirmek amacýyla ortak kültür deðerlerinin yaygýnlaþtýrýlmasý ve çok kültürlü anlayýþýn benimsenmesine katký saðlanmasý, Çatýþmalar ve tabii afetler nedeniyle ortaya çýkan kriz durumlarýnda insani destek saðlamak suretiyle afetzedelerin yanýnda olunmasý gibi öncelikler ön plana çýkmaktadýr. 1. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI B. TÜRKÝYENÝN KALKINMA YARDIMLARI HEDEFLERÝ C. TÜRKÝYENÝN TEKNÝK ÝÞBÝRLÝÐÝ HEDEFLERÝ Kalkýnmakta olan ülkelerde, Sektörlerin ihtiyaç duyduðu insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi. Kalkýnmaya zemin teþkil edecek altyapýlarýn oluþturulmasý. Kalkýnmayý saðlayacak üretim sektörlerinin geliþtirilmesi. Yönetim mekanizmalarýnýn güçlendirilmesi ve iþbirliðinin geliþtirilmesi. Özel sektörün geliþtirilmesi ve iþbirliðinin artýrýlmasý. Sivil toplumun güçlendirilmesi ve iþbirliðinin artýrýlmasý. Çok taraflý yardým çalýþmalarýnda uluslararasý iþbirliðinin teþvik edilmesi. Ýletiþimin geliþtirilmesine ve sosyal barýþa katký saðlanmasý. Bölgesel ve küresel bazda sektörel iþbirliði için gerekli altyapýlarýn oluþturulmasý. Kriz bölgelerinde güvenliðin ve istikrarýn tesisine ve kalkýnmaya ivme kazandýracak altyapý çalýþmalarýnýn gerçekleþtirilmesine katký saðlanmasý. Acil ve insani problemlerin azaltýlmasýna destek verilmesi. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 10 Modern teknolojilerin aktarýlmasýnýn saðlanmasý. Ýþbirliði yapýlacak sektörlerde müþterek örnek modellerin oluþturulmasý. Müþterek yatýrýma dönüþecek alanlarda alt yapýlarýn hazýrlanmasý. Kurumsal iþbirliði geliþtirecek çalýþmalarýn yapýlmasý. Kamu ve sivil aktörlerin müþterek çalýþacaðý alanlarda uygun zeminlerin oluþturulmasý. TÝKA 2. A. TÝKANIN KURULUÞ AMACI VE GÖREVLERÝ B. TÝKANIN TEÞKÝLAT YAPISI VE FAALÝYET ALANI 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 12 2.TÝKA A. TÝKANIN KURULUÞ AMACI VE GÖREVLERÝ 4668 sayýlý TÝKA Kuruluþ Kanunu TÝKA; baþta Türk dilinin konuþulduðu ülkeler ve Türkiyeye komþu ülkeler olmak üzere, geliþme yolundaki ülkelerin kalkýnmalarýna yardýmcý olmak, bu ülkelerle; ekonomik, ticari, teknik, sosyal, kültürel, eðitim alanlarýnda iþbirliðini projeler ve programlar aracýlýðý ile geliþtirmek amacýyla kurulmuþtur. 4668 sayýlý yasa TÝKAya, ilgili ülke ve topluluklarýn ; Kalkýnma ihtiyaç ve hedeflerini, ülkemizin önceliklerini göz önüne alarak, yapýlabilecek iþbirliði ve yardým konularýný belirlemek, Gerekli program ve projeleri hazýrlamak, özel kuruluþlara hazýrlatmak, Ekonomik, ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eðitim iþbirliðini proje ve programlar vasýtasýyla geliþtirmek, Baðýmsýz devlet yapýlarýný güçlendirmek, Pazar ekonomisine geçiþ çabalarýný desteklemek, görev ve sorumluluklarýný vermiþtir. Bu anlamda TÝKAnýn görevleri þunlardýr: Geliþme yolundaki ülkelerle ekonomik, ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eðitim iþbirliðini, bu ülkelerin kalkýnmalarýna katkýda bulunacak projelerle geliþtirmek, Geliþme yolundaki ülkelerin kalkýnma hedefleri ve ihtiyaçlarýný da gözönüne alarak, ekonomik, ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eðitim iþbirliði ve yardým konularýný belirlemek ve bu amaçla gerekli proje ve programlarý hazýrlamak veya özel kuruluþlara hazýrlatmak, Geliþme yolundaki ülkelerin baðýmsýz devlet yapýlarýnýn geliþtirilmesi, mevzuatýn hazýrlanmasý, kamu görevlilerinin yetiþtirilmesi, serbest piyasa ekonomisine geçiþ sürecinde bankacýlýk, sigorta, dýþ ticaret, bütçe ve vergi sistemi gibi alanlarda ihtiyaç duyacaklarý yardýmlarý saðlamak, bu ülkelere uzmanlar gönderilmesi, bu ülkelerden gelecek eleman ve öðrencilerin eðitim ve staj görmesi, bu kiþilere burs tahsis edilmesi amacýyla gerekli düzenlemeleri ve koordinasyonu yapmak, Eðitim ve kültür alanlarýndaki iþbirliði programlarýnýn, yurtdýþýnda, Türk Kültür Merkezleri aracýlýðýyla yürütülmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak. Ana hizmet ve görevleriyle ilgili konularda diðer kamu kurum ve kuruluþlarý ile gerekli iþbirliði ve koordinasyonu saðlamaktýr. TÝKA bu görevlerine ilaveten 2005/11 sayýlý Baþbakanlýk Genelgesi gereði; Teknik iþbirliði çalýþmalarýnda genel koordinasyon görevini yürütürken, kurum ve kuruluþlar tarafýndan gerçekleþtirilen kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarýnýn envanterinin tutulmasý ve raporlarýnýn hazýrlanmasý görevlerinden de sorumludur. 2. TÝKA B. TÝKA TEÞKÝLAT YAPISI VE FAALÝYET ALANI TÝKAnýn faaliyetleri ile ilgili genel ilke ve öncelikler, Koordinasyon Kurulu tarafýndan belirlenmektedir. Koordinasyon Kurulu, 4668 sayýlý kanunun 4.madde hükmü uyarýnca, stratejik olarak; Hükümetin siyaseti ve dýþ politika hedefleri doðrultusunda TÝKAnýn faaliyetleri ile ilgili genel ilke ve öncelikleri, Ýlgili ülkelerin kalkýnma ihtiyaçlarýný da dikkate almak suretiyle, TÝKA faaliyetleri kapsamýnda programa alýnacak ülke ve topluluklarla bu ülke ve topluluklara yönelik iþbirliði ve yardým projelerini belirlemekle yükümlüdür. Çizilen bu stratejik çerçeve doðrultusunda faaliyetlerini sürdüren TÝKAnýn teþkilat yapýsýnda baþkan, iki Baþkan yardýmcýsý , Personel ve Ýdari Ýþler Daire Baþkanlýðý, Eðitim, Kültür ve Sosyal Ýþler Daire Baþkanlýðý, Ekonomik, Teknik ve Ticari Ýþler Daire Baþkanlýðý ile Strateji Geliþtirme Müdürlüðü, Hukuk Müþavirliði ve Ýç Denetçilerden oluþmaktadýr. BAÞKAN SGM Hukuk Müþaviri Ýç Denetçiler Baþkan Yardýmcýsý PÝM Daire Baþk.lýðý Baþkan Yardýmcýsý ETT Daire Baþk.lýðý EKS Daire Baþk.lýðý Personel ve Eðit. Þb. M. Orta Asya ve Moðolistan Ülke Masalarý Türkoloji PKO Þb. Md. Kafkasya ve Doðu Avrupa Ülke Masalarý Akademik, Eðitim Kültür Balkanlar Ülke Masalarý Basým, Yayýn Tanýtým Satýn Alma Þb. Md. Ýdari Ýþler Þb. Md. Orta Doðu ve Afganistan Ýnsani Sosyal Yrd. STK ile ilþ. Bilgi Ýþlem Þb. Md. Afrika Evrak ve Arþiv Þb. Md. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 14 Uluslararasý Kuruluþlar Bölgesel Ýþbirliði Program Koordinasyon Ofisleri 20 Ülkede 22 PKO TÝKA 2. Ayrýca, proje faaliyetlerinin planlanmasý, koordinasyonu ve yürütülmesi için TÝKA 2006 yýlý itibariyle 20 ülkede 22 Program Koordinasyon Ofisi (PKO) ile faaliyetlerini sürdürmektedir. TÝKA PROGRAM KOORDÝNASYON OFÝSLERÝNÝN BULUNDUÐU ÜLKELER Afganistan (3) Senegal Ukrayna Filistin Sudan Moldova Tacikistan Özbekistan Türkmenistan Etiyopya Kýrgýzistan Arnavutluk Moðolistan Makedonya Azerbaycan Gürcistan Karadað Bosna Hersek Kazakistan Kosova 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 15 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 16 PROJE VE FAALÝYETLER 3. A. GENEL DEÐERLENDÝRME B. SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME C. 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI D. TÝKANIN MÝLENYUM HEDEFLERÝNE KATKILARI 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 18 3. .3 TÝKA 2006 YILI PROJE VE PROJE VEFAALÝYETLERÝ FAALÝYETLER A. GENEL DEÐERLENDÝRME TÝKA 2006 yýlýnda ülkesel bazda toplam 1452 proje ve faaliyet gerçekleþtirmiþtir. Son dört yýlýn mukayesesi yapýldýðýnda; 2003 yýlýnda 300 olan proje ve faaliyet sayýsýnýn, 2004 yýlýnda 486ya, 2005 yýlýnda 562ye, 2006 yýlýnda ise 1452ye ulaþtýðý görülmektedir. Söz konusu neticeler çerçevesinde 2005 yýlýna göre %158lik bir geliþme kaydedilmiþtir. 2000 1452 1500 1000 500 300 486 2003 2004 562 0 2005 2006 TÝKA 2003-2006 PROJE VE FAALÝYET MUKAYESESÝ (ADET) 2780 TOPL.PRJ 2345 YILLIK ORT. 695 256 1992-2002 2003-2006 PROJE SAYISI MUKAYESESÝ TÝKA; 1992-2002 döneminde, on yýlda toplamda 2346, yýllýk ortalama da ise 256 proje ve faaliyet gerçekleþtirirken, 2003-2006 döneminde, dört yýlda toplam 2792, yýllýk ortalama da ise 698 proje ve faaliyete ulaþmýþtýr. TÝKA son dört yýlda geçmiþ 10 yýllk performansý aþmýþ, yýllýk ortalamasýný % 172,6 oranýnda geliþtirmiþtir. 3.PROJE VE FAALÝYETLER 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen 1452 proje ve faaliyetin bölgesel daðýlýmý harita ve grafikte olduðu gibidir. 1452 1600 1400 1200 1000 727 800 520 600 83 150 25 TOPLAM 67 DÝÐER AVRUPA D. AVRUPA BALKANLAR ASYA MERKEZ ASYA KAFKASLAR 0 O. D. AFRÝKA 213 207 AFRÝKA 200 550 337 ORTA DOÐU 400 Tika 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝ BÖLGESEL DAÐILIMI Y. Zelanda % 0,4 Diðer Ülke ve Bölgeler % 0,2 Asya %18 Amerika % 8,0 Afrika %5,0 Diðer Avrupa % 12,3 Serbest Bölge % 4,0 Balkanlar ve Doðu Avrupa (550 Proje) Balkanlar % 52,1 Kafkaslar ve Merkez Asya (727 Proje) Afrika (83 Proje) Orta Doðu (67 Proje) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 20 DÝÐER: 25 Proje RESMÝ KALKINMA YARDIMI PROJE SAYISI: 1452 GENEL DEÐERLENDÝRME Söz konusu proje ve faaliyetlerin; 727si ve % 50si Asya Bölgesinde, 550si ve %38i Avrupa Bölgesinde, 150si ve %10,3ü Orta Doðu ve Afrika Bölgesinde, 25i ve %1,7si diðer bölgelerde gerçekleþtirilmiþtir. TÝKA 2006 yýlý çalýþmalarýnýn 2005 yýlýna göre bölgesel deðiþimi grafikte belirtilmiþtir. 1452 1600 1400 1200 1000 800 2006 727 562 550 600 2005 312 400 197 200 150 25 45 8 0 ASYA AVRUPA ORTA DOÐU AFRÝKA DÝÐER TOPLAM TÝKA 2005-2006 Proje ve Faaliyetleri Bölgesel Mukayesesi Bölgesel deðiþime bakýldýðýnda ise; Asya Bölgesinde, 415 proje ve faaliyet artýþý ve % 133lük geliþme, Avrupa Bölgesinde, 353 proje ve faaliyet artýþý ve % 179luk geliþme, Orta Doðu ve Afrika Bölgesinde 105 proje ve faaliyet artýþý ve % 233lük geliþme gerçekleþtiði görülmektedir. 2006 yýlýnda Asya Bölgesi proje sayýsý açýsýndan öncelikli çalýþma alaný olmakla birlikte, Orta Doðu ve Afrika Bölgesi % 233lük artýþ ile en çok geliþmenin olduðu bölge olmuþ, 2005 Afrika Açýlýmý Stratejisine kalkýnma iþbirliði alanýnda da önemli destek saðlanmýþtýr. Kalkýnma yardýmý saðlanan bütün bölgeler dikkate alýndýðýnda, 2006 yýlýnda en çok kalkýnma yardýmý proje ve faaliyeti uygulanan ilk 10 ülke aþaðýdaki gibidir. 83 78 71 69 66 56 KOSOVA ÖZBEKÝSTAN 87 KAZAKÝSTAN 98 100 GÜRCÝSTAN 121 ARNAVUTLUK 132 MAKEDONYA 140 120 80 60 40 20 TÝKA 2006 KALKINMA YARDIMI SAÐLANAN ÝLK 10 ÜLKE (PROJE SAYISI) KIRGIZÝSTAN AFGANÝSTAN UKRAYNA-KIRIM 2006 TÝKA Faaliyet Raporu AZERBAYCAN 0 21 3.PROJE VE FAALÝYETLER 62 39 38 35 35 34 33 30 32 31 31 BOSNA HERSEK 50 40 KAZAKÝSTAN 60 UKRAYNA 70 20 10 MOÐOLÝSTAN GÜRCÝSTAN KIRGIZÝSTAN TÜRKMENÝSTAN ÖZBEKÝSTAN ARNAVUTLUK AZERBAYCAN 0 TÝKA 2005 KALKINMA YARDIMI SAÐLANAN ÝLK 10 ÜLKE (PROJE SAYISI) 2005 yýlý ile kýyaslandýðýnda; Afganistan, Makedonya ve Kosovanýn ilk 10 ülkeye dahil olduðu; Özbekistan, Moðolistan ve Türkmenistanýn ilk 10 ülke sýralamasýndan çýktýðý görülmektedir. Azerbaycan her iki yýlda da önceliðini korumuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 22 SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME B. SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME 1) GENEL TÝKA, kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarýný; Sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi, Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi, Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi, Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký, Acil ve insani yardýmlar sektörlerinde gerçekleþtirmektedir. 2006 yýlýnda hayata geçirilen 1452 proje ve faaliyetin sektörel daðýlýmý grafikte belirtildiði gibi gerçekleþmiþtir. 1600 1452 1400 1200 1000 800 752 600 347 400 181 200 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 161 11 6. ACÝL VE ÝNSANÝ 5. KÜLTÜREL 3. ÜRETÝM YARDIMLAR SEKTÖRLERÝNÝN ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI TOPLAM TÝKA 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝN SEKTÖREL DAÐILIMI Kültürel Ýþbirliði, Ýletiþimin Geliþtirilmesi ve Sosyal Barýþa Katký Acil ve Ýnsani Yardýmlar %11 1% Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi 12% Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi % 52 Ekonomik Altyapýlarýn Geliþtirilmesi % 24 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Buna göre; Sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi sektörü 752 proje ve faaliyet ve %51,8lik bir payla en öncelikli sektör, Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi sektörü 347 proje ve faaliyet ve %24lük bir payla ikinci öncelikli sektör, Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi sektörü 181 proje ve faaliyet ve %12,5lik bir payla üçüncü öncelikli sektör olmuþtur. Kültürel iþbirliði, iletiþimin gerçekleþtirilmesi ve sosyal barýþa katký sektörü ise 161 proje ve faaliyet ve %11lik bir payla sonuncu sýrada yer almýþtýr. TÝKA ayrýca 11 acil ve insani yardým çalýþmasýna da destek vermiþtir. 23 3.PROJE VE FAALÝYETLER TÝKA 2005 ve 2006 yýlý proje ve faaliyetlerinin sektörel mukayesesi yapýldýðýnda; 1600 1452 1400 1200 2006 1000 752 800 347 400 200 0 2005 562 600 4 11 A.Ý.Y. 135 161 K.Ý.Ý.G.S.B. 84 181 Ü.S.G. 306 33 E.A.Y.G. S.A.Y.G. TOPLAM TÝKA 2005-2006 Proje ve Faaliyet SektörelMukayese (Adet) Acil ve Ýnsani Yardýmlar Kültürel Ýþbirliði Ýletiþimin %1 Geliþt. Ve Sos. Barýþa Katký %24 Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 54% Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 52% Acil ve Ýnsani Yardýmlar %1 Kültürel Ýþbirliði Ýletiþimin Geliþt. Ve Sos. Barýþa Katký %11 Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi %15 2005 Ekonomik Altyapýlarýn Geliþtirilmesi %6 Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi %12 Ekonomik Altyapýlarýn Geliþtirilmesi %24 2006 Sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe, 446 proje ve faaliyet artýþý ile %145,8lik geliþme, Ekonomik alt yapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe, 314 proje ve faaliyet artýþý ile %951,5lik geliþme, Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi sektöründe, 97 proje ve faaliyet artýþý ile %115,5lik geliþme, Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký sektöründe, 26 proje ve faaliyet artýþý ile %19luk geliþme, Acil ve insani yardýmlarda ise 7 proje ve faaliyet artýþý ile %175lik geliþme gerçekleþtiði görülmektedir. TÝKA 2006 yýlý çalýþmalarýnda, sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi çalýþmalarý, oransal bazda azalmýþ olmakla birlikte, önceliðini korumuþtur. Kalkýnma yardýmý saðlanan ülkelerdeki, eðitim, saðlýk, barýnma, iþsizlik, içilebilir su ihtiyacý, kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve meslek edindirme alanlarýnda sosyal altyapý problemlerinin hala sürmekte olmasý ve kýrýlgan devlet yapýlarýnýn güçlendirilmesine duyulan ihtiyaç, söz konusu sektörde hala ciddi çalýþmalarýn yapýlmasýný gerektirmektedir. 2006 yýlý çalýþmalarýnda dikkati çeken en önemli husus, ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe oransal olarak büyük bir sýçrama gerçekleþtirilmesidir. Asya ve Avrupada kýrýlganlýk sürecini aþmýþ ve istikrarlý bir yapýya kavuþmuþ kalkýnma yardýmý alan ülkelerdeki geliþmelere baðlý olarak, ekonomik altyapýlara iliþkin çalýþmalarýn giderek artacaðý gözlenmektedir. 2006 yýlý bu anlamda önemli bir baþlangýç teþkil etmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 24 Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi çalýþmalarý da bu dönemde önemli geliþme kaydetmiþtir. Ekonomik altyapýlarýn geliþmesine baðlý olarak baþta tarým ve hayvancýlýk olmak üzere, turizm ve ticaret gibi öncelikli sektörlerde çalýþmalarýn giderek artacaðý ve müteakip yýllarda arzu edilen müþterek çalýþmalarýn gerçekleþtirilebileceði deðerlendirilmektedir. SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME Kültürel iþbirliði 2005 yýlýnda ikinci öncelikli sektör iken, 2006 yýlýnda dördüncü öncelikli sektöre dönüþmüþ olmakla birlikte, sektörün önemine paralel olarak sayýsal anlamda istikrarýný muhafaza etmiþtir. 2006 yýlý proje ve faaliyetlerinin bölgelere göre sektörel daðýlýmý grafikte görülmektedir. 400 373 350 300 276 250 200 150 100 161 152 127 98 45 30 50 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 74 9 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 77 2 4 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 0 9 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TÝKA 2006 Eðitim Proje ve Faaliyetlerin Sektörel Daðýlýmý (Kafkaslar + Merkez Asya - Balkanlar+D.Avrupa - Orta Doðu + Afrika) Kafkaslar + Merkez Asya Balkanlar + D. Avrupa Orta Doðu + Afrika 2) ALT SEKTÖRLER Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi Sektörü Sosyal altyapýlarýnýn geliþtirilmesi çalýþmalarý; A. Eðitim Genel Temel Orta Yüksek B. Saðlýk Genel Temel C. Nüfus ve Üreme Saðlýðý D. Su ve Su Hijyeni E. Diðer Sosyal altyapýlar Ýþsizliðin azaltýlmasý ve meslek edindirme Barýnma ve konut edindirme Kamu idarelerinin güçlendirilmesi Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi Sivil toplumun güçlendirilmesi Sosyal hizmetler, alt sektörlerinde gerçekleþtirilmektedir. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2006 yýlý TÝKA proje ve faaliyetlerinden 752si sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe gerçekleþtirilmiþ olup, çalýþmalarýn %51,8 ini teþkil etmiþtir. TÝKA Faaliyet Raporu Sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe yapýlan çalýþmalarýn alt sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 2006 25 3.PROJE VE FAALÝYETLER 800 700 752 600 500 322 400 318 300 200 45 67 100 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞT. 1.1.EÐÝTÝM 1.2.SAÐLIK 1.3.NÜFUS VE ÜREME SAÐ. 1.5 DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZM. 1.4. SU VE SU HÝJY. TÝKA 2006 Sosyal Alt Yapýlar Sektör Daðýlýmý (Adet) Diðer Sosyal Altyapý ve Hizmetler %42 Eðitim %43 Saðlýk 9% Nüfus ve Üreme Saðlýðý %0 Su ve Su Hijyeni %6 Genel, temel, orta ve yüksek eðitim çalýþma alanlarýndan oluþan eðitim alt sektörü 322 proje ve faaliyet ve %43 ile en öncelikli alt sektör olmuþtur. Ýþsizliðin azaltýlmasý ve meslek edindirme, barýnma ve konut temini, merkezi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve sivil toplumun güçlendirilmesi çalýþma alanlarýndan oluþan diðer sosyal altyapý ve hizmetler alt sektörü 318 proje ve faaliyet ve %42 ile ikinci öncelikli alt sektör olmuþtur. Genel ve temel saðlýk çalýþma alanlarýndan oluþan saðlýk alt sektörü 67 proje ve faaliyet ve %9 ile üçüncü sýrada yer almýþtýr. Su temini ve su hijyeni alt sektörü ise 45 proje ve faaliyet ve %6 ile son sýrada yer almýþtýr. Sosyal altyapýlarýn geliþtirilmesi maksadýyla 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen proje ve faaliyetlerin alt sektörlerde bölgesel daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 400 Kafkaslar + Merkez Asya 373 Balkanlar + D.Avrupa 350 300 276 Orta Doðu + Afrika 250 200 150 100 176 98 50 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 26 133 115 28 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 1.1. EÐÝTÝM 50 10 7 1.2. SAÐLIK 14 0 0 8 23 143 40 0 1.3. NÜFUS VE ÜREME SAÐ. 1.4. SU VE SU HÝJYENÝ 1.5. DÝÐER SOS.ALT.VE HÝZM. TÝKA 2006 Sosyal Alt Yapýlar Alt Sektör Bölgesel Daðýlýmý (Adet) SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi çalýþmalarý; A. Ulaþtýrma B. Enerji C. Bankacýlýk ve finans D. Ýþ ve diðer sektörler alt sektörlerinde gerçekleþtirilmektedir. 2006 yýlý TÝKA proje ve faaliyetlerinin 347si ekonomik altyapýlarýnýn geliþtirilmesi sektöründe gerçekleþtirilmiþ olup, çalýþmalarýn %24ünü teþkil etmektedir. Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe yapýlan çalýþmalarýn alt sektörlere daðýlýmý grafikte belirtilmiþtir. 350 347 300 256 250 200 150 100 76 50 13 0 2 2.2. ÝLETÝÞÝM 2.3.ENERJÝ 0 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2.1. ULAÞTIRMA 2.4. BANKACILIK VE FÝNANS 2.5.ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER TÝKA 2006 Ekonomik Alt Yapýlar Alt Sektör Daðýlýmý (Adet) Bankacýlýk ve Finans %21,9 Ulaþým %3,3 Enerji %1 Ýletiþim %0 Ýþ ve Diðer Sektörler %73,8 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Özel sektörün ve iþ hayatýn geliþtirilmesine yönelik diðer çalýþma alanlarýndan oluþan iþ ve diðer sektörler alt sektörü 256 proje ve faaliyet ve %73,8 ile en öncelikli alt sektör olmuþtur. Bankacýlýk, vergi, sigorta, borsa v.b. finans çalýþma alanlarýndan oluþan bankacýlýk ve finans alt sektörü 76 proje ve faaliyet ve %21,9 ile ikinci öncelikli alt sektör olmuþtur. Ulaþtýrma ve lojistik depolama kapasitesinin geliþtirilmesi çalýþma alanlarýndan oluþan ulaþtýrma alt sektörü 13 proje ve faaliyet ve %3,7 ile üçüncü öncelikli alt sektör olmuþtur. Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe uygulanan proje ve faaliyetlerin bölgesel daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 27 3.PROJE VE FAALÝYETLER 180 160 161 152 140 122 120 108 100 80 60 40 43 30 8 0 2.EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 25 25 20 5 0 2.1. ULAÞTIRMA 0 0 0 2.2. ÝLETÝÞÝM 2 0 5 0 2.3. ENERJÝ 2.4. BANKACILIK VE FÝNANS 2.5. ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER TÝKA 2006 Ekonomik Alt Yapýlar Alt Sektör Bölgesel Daðýlým (Adet) Kafkaslar + Merkez Asya Balkanlar + D. Avrupa Orta Doðu + Afrika ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi çalýþmalarý; A.Tarým, Ormancýlýk, Hayvancýlýk ve Balýkçýlýk, B.Sanayi, Madencilik ve Ýnþaat, C.Ticaret ve Turizm, alt sektörlerinde gerçekleþtirilmektedir. 2006 yýlý TÝKA proje ve faaliyetlerinin 181i üretim sektörlerinde gerçekleþtirilmiþ olup, çalýþmalarýn %12,5ini teþkil etmektedir. Üretim sektörlerinde yapýlan çalýþmalarýn alt sektörlere daðýlýmý grafikte belirtilmiþtir. 181 180 160 140 120 92 100 80 63 60 40 20 20 0 3. ÜRETÝM SEKTÖRL. GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 28 3.2. SANAYÝ, MADENC. 3.1. TARIM, ORM. HAYVANC. VE BALKÇ. ÝNÞAAT 3.3. TÝCARET VE TURZM. TÝKA 2006 Üretim Sektörleri Alt Sektör Daðýlýmý (Adet) SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME Tarým, Ormancýlýk, Hayvancýlýk ve Balýkçýlýk %54 Ticaret ve Turizm %34,8 Sanayi, Madencilik, Ýnþaat %11 Tarým, ormancýlýk, hayvancýlýk ve balýkçýlýk (su ürünleri) çalýþma alanlarýndan oluþan tarým, ormancýlýk, hayvancýlýk alt sektörü 98 proje ve faaliyet ve %54 ile en öncelikli alt sektör olmuþtur. Ticaret ve turizm alt sektörü 63 proje ve faaliyet ve %34,8 ile ikinci öncelikli alt sektör olmuþtur. Sanayi, madencilik ve inþaat alt sektörü 20 proje ve faaliyet ve %11 ile üçüncü sýrada yer almýþtýr. Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi sektöründe uygulanan proje ve faaliyetlerin bölgesel daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 140 120 Kafkaslar + Merkez Asya 121 Balkanlar + D.Avrupa 100 80 60 Orta Doðu + Afrika 70 45 42 40 20 9 0 3.ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 17 5 3.1. TARIM, ORM, HAYV, VE BAL. 9 9 2 3.2. SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT 19 2 3.3. TÝCARET VE TURÝZM TÝKA 2006 Üretim Sektörleri Alt Sektör Bölgesel Daðýlým (Adet) KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký çalýþmalarý; A. Kültürel iþbirliði Kültürel etkinlikler Restorasyon Kültürel toplantý ve sempozyumlar B. Ýletiþimin geliþtirilmesi Medyanýn geliþtirilmesi Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi Medya belgesel çalýþmalarý C. Sosyal barýþa katký Çok kültürlü etkinlikler 29 3.PROJE VE FAALÝYETLER Çok kültürlü toplantý ve sempozyumlar Sosyal istikrarý geliþtirici çalýþmalar alt sektörlerinde gerçekleþtirilmektedir. 2006 yýlý TÝKA proje ve faaliyetlerinin 161i kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký sektöründe gerçekleþtirilmiþ olup, çalýþmalarýn %11ini teþkil etmektedir. Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký sektöründe yapýlan çalýþmalarýn alt sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 180 161 160 140 120 100 100 80 60 42 40 19 20 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 5.1. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ 5.2. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÞ. 5.3. SOSYAL BARIÞA KATKI TÝKA 2006 Kültürel iþbirliði, Ýletiþimin Geliþtirilmesi Alt Sektör Daðýlýmý(Adet) Sosyal Barýþa Katký %12 Medya ve Ýletiþim Geliþtirilmesi %26 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 30 Kültürel Ýþbirliði %62 Kültürel etkinlikler, restorasyon ve kültürel ve bilimsel çalýþmalardan oluþan kültürel iþbirliði alt sektörü 100 proje ve faaliyet ve %62 ile en öncelikli alt sektör olmuþtur. Medyanýn ve iletiþim dilinin geliþtirilmesi ile medya belgesel çalýþmalarýndan oluþan iletiþimin geliþtirilmesi alt sektörü 42 proje ve faaliyet ve %26 ile ikinci öncelikli alt sektör olmuþtur. Çok kültürlü etkinlikler, toplantý ve sempozyumlar ile sosyal istikrarý arttýrýcý çalýþmalardan oluþan sosyal barýþa katký alt sektörü 19 proje ve faaliyet ve %12 ile üçüncü öncelikli alt sektör olmuþtur. Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký sektöründe uygulanan proje ve faaliyetlerin bölgesel daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. SEKTÖREL DEÐERLENDÝRME 90 80 70 74 77 60 47 50 Kafkaslar + Merkez Asya 44 Balkanlar + D.Avrupa 40 30 25 20 16 0 3 4 10 5.KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 5.1. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ 1 5.2.MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÞM. Orta Doðu + Afrika 11 8 0 5.3. SOSYAL BARIÞA KATKI TÝKA 2006 Kültürel Ýþbirliði,Ýletiþimin Geliþtirilmesi Alt Sektör Bölgesel Daðýlým (Adet) ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR 25 22 20 15 10 12 9 5 1 0 KOSOVA FÝLÝSTÝN AFRÝKA DÝÐER TOPLAM TÝKA 2006 Acil ve Ýnsani Yardýmlar Ülkesel Daðýlýmý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 31 3.PROJE VE FAALÝYETLER Acil ve insani yardýmlar sektöründe yapýlan çalýþmalarýn alt sektörlere daðýlýmý grafikte belirtilmiþtir. 12 11 10 8 8 6 4 3 2 0 0 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR 6.1.DEPREM, SEL, VB. TABÝ AFET 6.2. GIDA,YÝYECEK, ÝLAÇ ACÝL BARINMA TÝKA 2006 Acil ve Ýnsani Yardýmlar Alt Sektörel Daðýlýmý Acil ve insani yardýmlar sektöründe uygulanan proje ve faaliyetlerin bölgesel ve ülkesel daðýlýmlarý grafiklerde gösterilmiþtir. 10 Kafkaslar + Merkez Asya 9 9 8 8 Balkanlar + D.Avrupa 7 6 Orta Doðu + Afrika 5 4 3 2 1 0 2 2 1 0 6.ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR 0 0 6.1. DEPREM, SEL, VB. TABÝ AFET 0 6.2. GIDA, YÝYECEK, ÝLAÇ 0 0 0 6.3.ACÝL BARINMA TÝKA 2006 Acil ve Ýnsani Yardýmlar Alt Sektör Bölgesel Daðýlým (Adet) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 32 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI C. 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI 1) SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ EÐÝTÝM TÝKA 2006 yýlý kalkýnma yardýmý çalýþmalarýnýn en yoðun olduðu alt sektör 322 proje ve %22,3 oran ile eðitim sektörü olmuþtur. 350 322 300 250 200 150 131 110 100 59 50 22 0 1.1.EÐÝTÝM 1.1.1. GENEL EÐÝTÝM 1.1.2. TEMEL EÐÝTÝM 1.1.3. ORTA EÐÝTÝM 1.1.4. YÜKSEK EÐÝTÝM 2006 Eðitim Proje ve Faaliyetleri Alt Sektörleri (Adet) Eðitimde uygulanan proje ve faaliyetlerle, kalkýnmakta olan ülkelerin, temel, orta ve yüksek eðitim problemlerinin çözümüne ve eðitimin fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesine çok önemli katkýlar saðlanmýþtýr. 4614 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 56 DÝÐER DANIÞMAN EÐÝTÝCÝ EÐÝTÝMÝ ÖÐRETÝM ÜYESÝ 16 Eðitim Projeleri Ýle Ulaþýlan Neticeler 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 50 Okul, yapým ve onarýmý, 38 Bilgisayar laboratuarý, 243 Eðitici eðitimi, 84 Muhtelif eðitim ekipmaný desteði, 55 Öðretim üyesi desteði, 360 Danýþman desteði, 4614 öðrenciye eðitim desteði saðlanmýþtýr. 55 Öðretim üyesi desteði, 360 Danýþman desteði, 84 KÝTAP DESTEÐÝ 360 55 ÖÐRENCÝ EÐÝTÝMÝ 38 LABORATUAR 0 243 50 OKUL YAPIM ONARIM 500 DÝÐER EKÝPMAN 1000 33 3.PROJE VE FAALÝYETLER Okul Yapýmý ve Tadilatý Eðitimin fiziki alt yapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 15 ülkede 50 okul yapým, onarým, tadilat gibi iyileþtirme çalýþmalarý yapýlmýþtýr. 1 3 5 1 1 7 2 1 3 2 2 2 1 2 17 OKUL YAPIM/ONARIM/TADÝLAT ÇALIÞMALARI 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 34 Afganistan:17 Gürcistan: 5 Kýrgýzistan: 2 Moldova: 1 Moðolistan: 2 Arnavutluk: 3 Kazakistan: 1 Bosna Hersek: 1 Tacikistan: 2 Makedonya: 7 Azerbaycan: 2 Filistin: 1 Özbekistan: 2 Ukrayna: 3 Kosova: 1 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI Bilgisayar Laboratuvarlarý Eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla 18 ülkede 38 bilgisayar laboratuarý kurulmasý çalýþmalarý yapýlmýþtýr. 3 1 8 1 3 1 1 1 1 1 5 1 1 1 4 2 1 1 BÝLGÝSAYAR LABORATUVARLARI ÇALIÞMALARI Arnavutluk: 1 Filistin: 5 Moldova: 3 Kýrgýzistan:4 Makedonya: 2 Sierra Leone: 1 Bosna Hersek: 1 Kazakistan:3 Ukrayna: 8 Azerbaycan: 1 Kosova: 2 Togo: 1 Nijer: 1 Çad: 1 Tanzanya: 1 Libya: 1 Benin: 1 Gambiyo: 1 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 35 3.PROJE VE FAALÝYETLER SAÐLIK Saðlýk sektöründe 67 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþ olmakla birlikte, proje ve faaliyetlere tahsis edilen nakdi ve ayni bütçe dikkate alýndýðýnda saðlýk sektöründeki çalýþmalarýn öncelikli olduðu görülmektedir. 80 67 70 60 45 50 40 30 22 20 10 0 1.2. SAÐLIK 1.2.1. GENEL SAÐLIK 1.1.2. TEMEL SAÐLIK 2006 Saðlýk Proje ve Faaliyetleri Alt Sektörleri (Adet) Saðlýk sektöründe gerçekleþtirilen çalýþmalarla ulaþýlan neticeler grafikte gösterilmiþtir. Özellikle Afganistan saðlýk alt yapýlarýnýn geliþtirilmesi çalýþmalarý, en önemli faaliyetler olmuþtur. 700000 583250 600000 500000 400000 277270 300000 PERSONEL EÐÝTÝMÝ 11500 1 DÝÐER EKÝPMAN 196 TEDAVÝ 144 SAÐLIK TARAMA 22 DANIÞMAN DESTEÐÝ 7 ÝLAÇ AÞI 13 ÝÞLETÝM 0 HASTANE YAP. ONARIM 200000 100000 Saðlýk Projeleri Ýle Ulaþýlan Neticeler 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 36 13 Hastane yapým, onarým ve tadilatý, 7 Hastane/Klinik/Geçici hastane iþletimi, 144 Uzman eðitimi, 196 Doktor/Danýþman desteði, 11500 Kiþiye saðlýk taramasý, 277270 Kiþinin tedavisi, 583250 kiþilik ilaç ve aþý desteði gibi çok önemli katkýlar saðlanmýþtýr. 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI Hastane Yapýmý/Onarýmý ve Ýþletilmesi Saðlýk sektörünün fiziki alt yapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 6 ülkede 19 hastane, klinik inþaasý ve gezici klinik kurulmasý, onarým, tadilat gibi iyileþtirme çalýþmalarý ile iþletim çalýþmalarý yapýlmýþtýr. 1 1 1 1 13 2 HASTANE YAPIM/ONARIM/ÝÞLETÝM ÇALIÞMALARI Afganistan: 13 Bosna Hersek: 1 Kýrgýzistan: 1 Sudan: 2 Makedonya: 1 Moðolistan: 1 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 37 3.PROJE VE FAALÝYETLER SU TEMÝNÝ VE SU HÝJYENÝ 2006 yýlýnda su temini ve hijyeni konusunda 45 proje ve faaliyet hayata geçirilmiþ olup, yerleþim bölgelerine su götürülmesi ve kýrsal bölgelerde su kuyusu çalýþmalarý ile, su temininde güçlük çeken ülkelerde önemli çalýþmalar gerçekleþtirilmiþtir. 68 70 60 50 40 42 32 30 16 20 6 10 2 HÝJYEN KUYU DÝÐER ALTYAPI TESÝS YERLEÞÝM YERÝ EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 0 Su Temininde Ulaþýlan Sonuçlar Açýlan kuyularla ve normal þebeke sistemleri ile 42 yerleþim bölgesine su götürülmüþ, 68 kuyu açýlmýþ, 32 uzman eðitilmiþ, 6 su ekipmaný desteði verilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 38 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI Yerleþim Bölgelerine Su Temini 2006 yýlýnda, 5 ülkede 42 yerleþim yerine 46 su kuyusu açýlmasý ve þebeke hatlarý oluþturulmasý yolu ile su temini gerçekleþtirilmiþtir. 1 5 5 1 30 Kosova: 1 Moldova: 1 Makedonya: 5 Gürcistan: 5 Afganistan: 30 Suyla Ýlgili Çalýþmalar 17 29 2 20 Afganistan: 29 Sudan: 2 Etiyopya: 20 Su Kuyusu Yapýmý Çalýþmalarý 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Gürcistan: 17 39 3.PROJE VE FAALÝYETLER ÝDARÝ YAPILARIN GÜÇLENDÝRÝLMESÝ Ýdari yapýlarýn geliþtirilmesi maksadýyla yapýlan çalýþmalar, Merkezi ve Yerel Yönetimleri Geliþtirme ve Sivil Toplumu Güçlendirme alanlarýnda gerçekleþtirilmiþ olup, grafikte belirtilmiþtir. 181 200 ORTA DOÐU 23 29 42 45 BALKANLAR 20 M.ASYA 10 KAFKASLAR 12 AFRÝKA 50 DÝÐER 100 D.AVRUPA 150 TOPLAM 0 2009 Ýdari Yapýlarýn Güçlendirilmesi Proje ve Faaliyet Daðýlýmý (Bölgesel) Merkezi ve Yerel Yönetimleri Geliþtirme Kalkýnma yardýmýna ihtiyaç duyan ülkeler, ekonomik altyapýlarýný oluþturamama ve üretim sektörlerini verimli hale getirememe gibi temel nedenlerle iþsizlik, gelir seviyesinin aþýrý düþüklüðü, özel sektör ve serbest piyasa ekonomisinin geliþememesi gibi kalkýnmayý baþlatacak asgari gerekli þartlarýn oluþturulmasý hususunda güçlük çekmektedirler. Bu çerçevede, esasen oldukça yetersiz olan kaynaklarýn verimli kullanýlmasý, kaynak israfýnýn önlenmesi, etkili planlama, istikrarýn temini, etkili yönetiþim, gerekli uzmanlýk ihtiyaçlarýný karþýlayacak uzman eðitimlerinin gerçekleþtirilmesi ve bu anlamda kamu yönetimlerinin insan kaynaklarý, organizasyon yapýlarý ve etkili yönetim için modern teþkilat ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý ve yeni yönetim birimlerinin oluþturulmasý veya mevcutlarýn reorganizasyonu gerekmektedir. Kalkýnmakta olan ülkelerin bu sorunlarý çözmek adýna yürüttüðü giriþimleri desteklemek adýna Baþkanlýðýmýzca kamu yönetimini ve yerel yönetimleri geliþtirme çerçevesinde yapýlan çalýþmalarla grafikte belirtilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr. 700 620 600 500 400 300 149 200 96 100 21 0 EÐÝTÝM UZMANI EKÝPMAN DANIÞMANLIK KURUM SAYI Kamu Yönetimi 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 40 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI 160 142 140 120 100 80 60 30 40 8 20 3 0 EÐÝTÝM UZMANI EKÝPMAN DANIÞMANLIK KURUM SAYI Yerel Yönetim 2006 yýlýnda yürütülen 160 proje ve faaliyet çerçevesinde; 620 kamu ve 142 yerel yönetim uzmaný olmak üzere toplam 762 uzman yeni alanlarda uzmanlýk eðitimlerinden geçirilmiþ, 151 danýþman görevlendirilerek, organizasyon ve yönetim geliþtirme çalýþmalarý yapýlmýþ, 29 ekipman desteði saðlanmýþ, 96 kamu ve 30 yerel yönetim kurumuna geliþtirme çalýþmasý yapýlmýþtýr. Sivil Toplumu Geliþtirme TÝKA, kalkýnma iþbirliði alanýnda yaþamsal öneme sahip sivil toplum kuruluþlarý (STKlar) ile ilgili olarak çok yönlü bir çalýþma þekli benimsemiþtir. Baþkanlýðýmýz bu çerçevede; bir yandan Türkiyenin kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarýnda 78,25 milyon ABD dolarý ile önemli bir yer tutan Türk STKlarý ile iþbirliði projeleri üretmekte ve bu kuruluþlarýn kalkýnma iþbirliði pratiklerinin geliþtirilmesine katkýda bulunmakta, diðer yandan kalkýnmakta olan ülkelerin STKlarýný güçlendirmekte ve bu kuruluþlarla ortak çalýþmalara imza atmaktadýr. STKlar ile iþbirliðinde uygulanan 112 proje ve faaliyet ile grafikte belirtilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr. 70000 57953 60000 50000 40000 30000 13 2 Eðitilen Öðrenci Nakdi Ekipman Tesis (Ýnþa/Onarým) 39 112 Proje Sayýsý 2 Danýþman 61 Yararlanan 868 STKlarla Ýþbirliði Geliþtirilen Projeler 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 153 Eðitilen Uzman 0 Meslek Kazandýrma 20000 10000 41 3.PROJE VE FAALÝYETLER 65275 70000 60000 50000 40000 30000 8 83 Ekipman Danýþman Meslek 100 53 Proje Sayýsý 24 Eðitilen Uzman 6 Yararlanan 9 Onarým Tadilat 0 Nakdi 20000 10000 STKlara Katký Bu çerçevede; 52 STK geliþtirme projesi uygulanmýþ, 100 STK yöneticisi kapasite geliþtirme eðitimine tabi tutulmuþ, 9 STKya idari bütçe desteði saðlanmýþ, 28 STKya ekipman, tesis tadilatý, v.b. destek verilmiþ, Müþterek meslek edindirme projeleri ile de 83 kiþi iþ sahibi yapýlmýþtýr. BARINMA VE KONUT EDÝNDÝRME Özellikle göçe maruz kalmýþ topluluklarýn önemli problem alanýna çözüm getirmeyi öngören barýnma ve konut edindirme çalýþmalarý çerçevesinde 51 proje hayata geçirilmiþtir. Bu çerçevede, geçmiþ dönemlerde göçe maruz kalýp yeniden ülkelerine dönen Kýrým Tatarlarýnýn iskan probleminin çözülmesine dönük yürütülen 51 proje kapsamýnda 552 konut temin edilmesi ve 1260 kiþiye barýnma imkaný saðlanmasý 2006 yýlýnýn önemli çalýþmalarýndan birisi olmuþtur. Diðer yandan 2006 yýlý içerisinde Afrikada gecekondu ýslahý çalýþmalarý da baþlatýlmýþtýr. 1400 1260 1200 1000 800 600 400 252 200 0 Ev Sayýsý Yararlanan Konut Temininde Ulaþýlan Sonuçlar 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 42 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI ÝÞSÝZLÝÐÝN AZALTILMASI VE MESLEK EDÝNDÝRME Kalkýnma yardýmý alan ülkelerin en önemli problem alanlarýndan birisi de, yeterli iþ alaný olmamasý ve kalifiye eleman yetersizliðidir. Bu sorunlarýn çözümüne katkýda bulunmak amacýyla 2006 yýlýnda iþsizliðin azaltýlmasý ve meslek edindirme çalýþmalarý kapsamýnda 31 proje gerçekleþtirilmiþ, 688 kiþinin yeni meslekler edinmesi saðlanmýþtýr. 800 688 700 600 500 400 31 6 Ekipman 0 1 Tesis 20 Eðitilen 100 Danýþman 200 Kurs Sayýsý 300 Ýþsizlik ve Meslek Edindirme Projeleri Ýle Ulaþýlan Sonuçlar SOSYAL DESTEKLER Sakat ve kimsesiz çocuklarýn barýnma ihtiyacýnýn karþýlanmasý ve topluma kazandýrýlmasý, yoksul ailelere yapýlan yardýmlar, yaþlý bakým evlerinin desteklenmesi v.b. konularýnda gerçekleþtirilen 14 proje ve faaliyetten 44.770 kiþi yararlanmýþtýr. Söz konusu sosyal destek proje ve faaliyetleri sonucunda ulaþýlan neticeler grafikte gösterilmiþtir 5000 44770 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 3 Yararlanan 6 Tesis Yapým Onarým 0 Ekipman vs. 500 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Sosyal Yardým Çalýþmalarýnda Ulaþýlan Neticeler 43 3.PROJE VE FAALÝYETLER 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Ekonomik altyapýlarýn geliþtirilmesi sektöründe 347 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþ olup, saðlanan kalkýnma desteði aþaðýda belirtilmiþtir. ULAÞTIRMA Ekonomik altyapýlarýn en önemli alaný olan ulaþtýrma sektöründe, yol ve köprü yapýmlarý çalýþmalarý önemli bir yer tutmuþtur. Ulaþtýrma sektöründe 13 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. Dönem içinde Bosna-Hersek, Makedonya, Kosova, Azerbaycan, Gürcistan, Afganistan ve Moðolistanda toplam 7 ülkede 15 yol ve köprü yapýmý onarýmý çalýþmasý gerçekleþtirilmiþtir. Uzun vadeli olan söz konusu çalýþmalara 2007 yýlýnda da devam edilecektir. 15 14 Yol Köprü Yapýmý Tesis 19 20 15 10 1 Eðitilen Uzman Ekipman 0 Danýþmanlýk 5 0 Ulaþtýrma Sektöründe Ulaþýlan Sonuçlar BANKACILIK VE FÝNANS Serbest piyasa ekonomisinin kurumlarýndan olan bankacýlýk, borsacýlýk, sigortacýlýk ve finans alanlarýnda 76 proje ve faaliyet hayata geçirilmiþtir. Özel sektörle iþbirliði halinde ticaretin geliþtirilmesinde çok önemli bir role sahip olan söz konusu sektörde 258 uzman eðitilmiþ, 5 kuruma ait tesisin kýsmi iyileþtirilmesi çalýþmalarý yapýlmýþtýr. 400 350 258 300 250 200 150 Faaliyet Raporu 44 2 1 5 Tesis 2006 TÝKA Eðitilen Uzman 0 Danýþmanlýk 50 Ekipman 100 Bankacýlýk Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI ÝÞ VE ÖZEL SEKTÖR Ýþsizliðin azaltýlmasý, gelir seviyesinin yükseltilmesi ve serbest piyasa ekonomisine geçiþte kurumsal enstrümanlarýn oluþturulmasýna dönük uzman eðitimleri, iþ adamlarý teþkilatlarýnýn iþbirliði, ticari enformasyon deðiþimi, özel sektör için etkili iletiþim ortamlarýnýn oluþturulmasý çerçevesinde 256 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. 700 642 600 500 400 300 Eðitilen Uzman Ekipman 12 0 27 19 Tesis 100 Danýþmanlýk 200 Ýþ ve Diðer Sektörler Gerçekleþtirilen proje ve faaliyetler çerçevesinde; 642 iþadamý ve uzman özel sektörün geliþimi çerçevesinde iþbirliði ve uzmanlýk eðitimleri almýþ, 27 danýþmanlýk desteði saðlanmýþ, 12 teþkilata ekipman desteðinde bulunulmuþ, 19 iþ hayatý ile ilgili kurum ve kuruluþ için tesis onarýmý v.b. desteðinde bulunulmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 45 3.PROJE VE FAALÝYETLER 3.ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Üretim sektörlerinin geliþtirilmesi kapsamýnda 181 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþ olup saðlanan kalkýnma desteði aþaðýda belirtilmiþtir. TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK TÝKA 2006 yýlýnda tarým, ormancýlýk, hayvancýlýk ve balýkçýlýk konusunda 98 proje ve faaliyet hayata geçirmiþ olup, söz konusu proje ve faaliyetlerin alt sektörlere daðýlýmý aþaðýda gösterilmiþtir. Söz konusu çalýþmalar, %54lük payla üretim sektöründe yapýlan çalýþmalarýn en önemli kesimini teþkil etmektedir. 200 180 160 140 120 98 100 68 80 60 40 18 5 7 3.1.2 Ormancýlýk 3.1.3 Hayvancýlýk 3.1.4 Balýkçýlýk 20 0 3.1.1 Tarým 3.1 Tarým Orman Hayv. ve Bal. 2006 Tarým, Ormancýlýk, Hayvancýlýk ve Balýkçýlýk Proje ve Faaliyetler Alt Sektörler (Adet) Tarým Tarým sektöründe 68 proje ve faaliyet hayata geçirilmiþtir. Tarýmda yeni tekniklerin aktarýlmasý, modern ekipman desteði, tarým analiz laboratuarlarýnýn ve ürün geliþtirme tesislerinin kurulmasý gibi önemli alanlarda gerçekleþtirilen çalýþmalarla ulaþýlan neticeler grafikte gösterilmiþtir. Buna göre; 295 uzman eðitilmiþ, 42 danýþmanlýk desteði saðlanmýþ, 5 tarým ekipmaný desteði verilmiþtir. 350 300 295 250 250 200 150 100 50 0 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 46 42 5 Eðitilen Uzman Ekipman Fidan Hibesi Danýþmanlýk 7 Tesis Yapým Modernizasyon Tarým Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI Ormancýlýk Uygulanan 18 proje ve faaliyet çerçevesinde ulaþýlan neticeler grafikte gösterilmiþtir. 175000 200000 150000 100000 50000 16 1 Eðitilen Uzman Ekipman 0 Fidan Hibesi 9 2 0 Danýþmanlýk Zararlarla Mücadele Tesis Ormancýlýk Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler Hayvancýlýk ve Balýkçýlýk Nesil ýslahý, modern hayvancýlýk tekniklerinin geliþtirilmesi, model hayvancýlýk organizasyonlarýnýn oluþturulmasý, su ürünlerini geliþtirme çerçevesinde 12 hayvancýlýk ve balýkçýlýk proje ve faaliyeti hayata geçirilmiþtir. Bu çerçevede 88 hayvancýlýk ve balýkçýlýk uzmaný yetiþtirilmiþ, Sýðýrcýlýk, arýcýlýk, nesil ýslahý ve model tesis geliþtirme çalýþmalarý yapýlmýþ, 15 ekipman desteði, 3 tesis yapým, onarým, iþletme, çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. 80 73 60 40 20 15 12 Ekipman Danýþmanlýk 0 Eðitilen Uzman 3 Tesis Hayvancýlýk/Balýkçýlýk Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler SANAYÝ, MADENCÝLÝK VE ÝNÞAAT 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen 20 proje ve faaliyetin alt sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 25 20 20 16 15 10 3 5 0 3.2 Sanayi, Madencilik Ýnþaat 3.2.1 Sanayi 3.2.2 Madencilik 1 3.2.3 Ýnþaat 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 2006 Sanayi, Madencilik, Ýnþaat Proje ve Faaliyetler Alt Sektörler (Adet) 47 3.PROJE VE FAALÝYETLER Uygulanan projeler çerçevesinde ulaþýlan neticeler grafiklerde gösterilmiþtir. 90 80 81 70 60 50 40 30 20 10 0 Eðitilen Uzman 3 1 1 1 Ekipman Danýþmanlýk Tesis Diðer Sanayi, Madencilik, Ýnþaat Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler TÝCARET VE TURÝZM 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen 63 proje ve faaliyetin alt sektörlere daðýlýmý grafikte belirtilmiþtir 160 500 140 400 300 0 80 100 0 3.3 Ticaret ve Turizm 3.3.1 Ticaret 3.3.2 Turizm 2006 Ticaret ve Turizm Proje ve Faaliyetler Alt Sektörleri (Adet) 2 3 0 3 60 Diðer 10 100 200 Tesis 11 Danýþmanlýk 20 Ekipman 30 120 20 Ticaret Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler 40 0 2 5 1 Tesis 40 169 Danýþmanlýk 52 50 180 599 Ekipman 600 Eðitilen Uzman 700 63 Eðitilen Uzman 70 60 Turizm Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 48 2006 PROJE VE FAALÝYETLERÝNÝN KALKINMAKTA OLAN ÜLKELERE KATKILARI 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Kültürel iþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký kapsamýnda 161 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþ olup, alt sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Kültür turizmine katký, kültürel deðerlerin geliþtirilmesi ve kültürler arasý iþbirliðinin artýrýlmasý yönünde gerçekleþtirilen 100 proje ve faaliyet çerçevesinde ulaþýlan neticeler grafikte belirtilmiþtir. Buna göre; 70 etkinlik gerçekleþtirilmiþ, 19 restorasyon çalýþmasý yapýlmýþ, 205 uzman eðitilmiþ, 30000 katýlýmcý faaliyetlerden yararlanmýþtýr. 30000 30000 25000 20000 15000 19 205 Katýlýmcý 70 Eðitilen Uzman 0 Restorasyon 5000 Etkinlik 10000 Kültürel Ýþbirliði ile Ulaþýlan Neticeler MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRLMESÝ 34 35 25 24 20 18 14 15 9 10 5 1 Nakdi Destek Tesis Ekipman Danýþman Eðitilen Uzman 0 Belgesel 30 Medya Projeleri ile Ulaþýlan Neticeler 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Demokrasinin geliþtirmesi ve toplumlar arasý iletiþimin geliþtirilmesi çerçevesinde 42 proje ve faaliyet hayata geçirilmiþ ve grafikte belirtilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr. 49 3.PROJE VE FAALÝYETLERÝ 11 Tv ve radyoya ekipman tahsisi yoluyla destek saðlanmýþ, 24 Uzman eðitilmiþ, 14 Danýþanlýk desteði verilmiþ, 34 Medya ekipmaný tahsis edilmiþ, 18 Nakdi destek saðlanmýþ, 1 Belgesel yapýmýna katký saðlanmýþtýr. SOSYAL BARIÞA KATKI Kalkýnma yardýmlarýnýn etkinliðinde önemli role sahip olan istikrarýn sürdürülmesi çerçevesinde kalkýnma yardýmý saðlanan ülkenin farklý bölgelerindeki etnik ve dini gruplarda proje uygulamalarýnda kapsama alýnmýþtýr. Sosyal barýþý geliþtirme çalýþmalarý çerçevesinde, farklý etnik ve dini gruplardan 9900 kiþi muhtelif proje ve faaliyetlerde biraraya getirilmiþ, 30 uzman eðitilmiþtir. 9900 10000 8400 9000 8000 6500 7000 6000 5000 4000 3000 0 0 100 100 Etiyopya Ortadoðu ve Afrika Diðer Ortadoðu ve Afrika Toplam Genel Toplam 0 Sudan 150 Filistin 250 Ukrayna Kazakistan 0 Moldova Tacikistan 0 Makedonya Kýrgýzistan 0 Kosova Türkmenistan 0 Bosna-Hersek 100 Arnavutluk 0 Asya Toplam 0 Moðolistan 0 Afganistan 0 Özbekistan Gürcistan Azerbaycan Yararlanan Kiþi 0 1400 1000 300 1000 Avrupa Toplam 1500 2000 Sosyal Barýþa Katký 5. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR Kalkýnma yardýmlarý saðlanan ülke ve bölgelerdeki operasyonel yeteneklere baðlý olarak 11 acil ve insani yardým çalýþmasýna destek verilmiþ, yaklaþýk 75000 kiþiye yardým ulaþtýrýlmýþtýr. Ulaþýlan sonuçlar grafikte gösterilmiþtir. 71452 80000 60000 40000 20000 0 22 DAÐITAN YARARLANAN Ýnsani 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 50 TÝKANIN MÝLENYUM KALKINMA HEDEFLERÝNE KATKILARI 1452 1600 1400 1200 1000 800 543 600 400 200 0 TOPLAM PROJE SAYISI MÝLENYUM HEDEFLERÝNE KATKI TÝKA Projelerinin Milenyum Hedeflerine Katkýsý (2006) Anne Çocuk Saðlýðý % 46 Temel Eðitim %77 Aþýrý Yoksulluk % 112 Çocuk Ölümlerini Azaltmak % 10 Kadýna Destek Katký % 16 Yaygýn Hastalýklarla Mücadele % 9 Kalkýnma için Küresel Ortaklýk %147 Çevre % 126 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 51 3.PROJE VE FAALÝYETLER 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 52 GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 4. A. ASYA (KAFKASLAR VE MERKEZ ASYA) B. AVRUPA (BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA) C. ORTA DOÐU VE AFRÝKA D. BÖLGESEL PROJELER 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 54 KAFKASLAR ve MERKEZ ASYA 4A.1 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER A. ASYA (KAFKASLAR VE MERKEZ ASYA) 1. GENEL DEÐERLENDÝRME 727 TÝKA 2006 yýlýnda Kafkaslar ve Merkez Asya bölgelerindeki toplam 15 ülkede 727 kalkýnma yardýmý proje ve faaliyetini hayata geçirmiþtir. 2005 yýlýna göre % 133 geliþme kaydedilmiþtir. 312 2005 Söz konusu proje ve faaliyetlerin ülkelere daðýlýmý harita ve grafiklerde gösterilmiþtir. 2006 TÝKA 2005-2006 Asya Proje ve Faaliyetleri Mukayesesi (Adet) Gürcistan (77) Kazakistan (69) Afganistan (104) Pakistan (2) Azerbaycan (132) Özbekistan (56) Mogolistan (55) Rusya Fed (27) Ermenistan (4) Kýrgýzistan (87) Çin (10) Bangladeþ (1) Türkmenistan (48) Tacikistan (53) Hindistan (2) 715 104 55 53 ÇÝN MOÐOLÝSTAN AFGANÝSTAN TACÝKÝSTAN KIRGIZÝSTAN ÖZBEKÝSTAN KAZAKÝSTAN ERMENÝSTAN AZERBAYCAN TÜRKMENÝSTAN Faaliyet Raporu 56 GÜRCÝSTAN 2006 TÝKA 27 10 4 2 2 1 TOPLAM 87 BANGLADEÞ 56 RUSYA FED. 69 PAKÝSTAN 48 HÝNDÝSTAN 132 77 TÝKA 2006 Kafkasya + Merkez Asya Proje ve Faaliyetleri Ülkesel Daðýlým (Adet) KAFKASLAR VE MERKEZ ASYA Asya bölgesinde yapýlan çalýþmalarda Azerbaycan 132, Afganistan 104, Kýrgýzistan 87 proje ve faaliyet sayýsý ile öncelikli ülkeler olmuþtur. 727 proje ve faaliyetin sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 400 357 300 161 200 121 74 100 2 0 1. Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 2. Ekonomik Altyapýlarýn 3. Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi Geliþtirilmesi 5. Kültürel Ýþbirliði, Ýletiþimin Geliþtirilmesi ve Sosyal 6. Acil ve Ýnsani Yardýmlar Barýþa Katký TÝKA 2006 Proje ve Faaliyetlerin Sektörel Daðýlýmý Sosyal alt yapýlarýn geliþtirilmesi sektörü 363 faaliyet ve % 50lik pay ile en öncelikli sektör olmuþtur. Asya Bölgesinde gerçekleþtirilen 727 proje ve faaliyet ile muhtelif sektörlerde grafiklerde gösterilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr. 938 1000 900 800 700 600 500 400 300 19 27 16 DÝÐER EKÝPMAN KÝTAP DESTEÐÝ 19 DANIÞMAN 8 LABORATUAR 100 173 33 OKUL YAPIM/ ONARIM 200 30 DÝÐER EÐÝTÝCÝ EÐÝTÝMÝ ÖÐRETÝM ÜYESÝ ÖÐRENCÝ EÐÝTÝMÝ 0 Eðitim (Asya) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 57 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 700000 579000 600000 500000 400000 277200 300000 PERSONEL EÐÝTÝMÝ 10000 1 DÝÐER EKÝPMAN 191 TEDAVÝ 102 SAÐLIK TARAMA 17 DANIÞMAN DESTEÐÝ 6 ÝLAÇ+AÞI 10 ÝÞLETÝM 0 HASTANE YAPIM ONARIM 200000 100000 Saðlýk (Asya) 800 707 700 140 600 127 120 500 100 80 253 60 132 40 29 100 0 14 EÐÝTÝLEN UZMAN Kamu Yönetimi (Asya) Yerel Yönetim (Asya) 45000 300 30000 250 25000 200 20000 150 15000 Ýþsizlik (Asya) 0 5 3 TESÝS YAPIM ONARIM 5000 EKÝPMAN vs TESÝS EÐÝTÝLEN 1 YARARLANAN Faaliyet Raporu 58 6 EKÝPMAN 2006 TÝKA 12 DANIÞMAN 0 10000 9 KURS SAYISI 100 50 38970 40000 35000 324 350 20 0 KURUM SAYISI DANIÞMANLIK EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 11 20 KURUM SAYISI 200 DANIÞMANLIK 300 TESÝS EKÝPMAN 400 Sosyal Yardýmlar (Asya) 20 0 120 100 80 60 40 1 1 5 Bankacýlýk (Asya) 175000 150000 6 100000 4 2 0 2 0 Ýþsizlik (Asya) 8 0 Ormancýlýk (Asya) 6 5 3 2 0 1 0 HÝJYEN KUYU 2 TESÝS 12 YOL KÖPRÜ YAPIMI 14 DÝÐER ALTYAPI TESÝS 0 YERLEÞÝM YERÝ 50 TESÝS 140 10 DANIÞMANLIK 7 EKÝPMAN 30 EKÝPMAN 40 5 Enerji (Asya) Faaliyet Raporu DANIÞMANLIK 9 EÐÝTÝLEN UZMAN 150 EÐÝTÝLEN UZMAN 5 TESÝS TESÝS YAPIM MODERNÝZASYON 41 ZARARLILARLA MÜCADELE 200 EKÝPMAN 1 DANIÞMANLIK FÝDAN HÝBESÝ 100 DANIÞMANLIK 200000 FÝDAN HÝBESÝ 250 EÐÝTÝLEN UZMAN 180 TESÝS 200 DANIÞMANLIK 0 14 EKÝPMAN 0 EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 50 EKÝPMAN 50000 EÐÝTÝLEN UZMAN 300 EÐÝTÝLEN UZMAN KAFKASLAR VE MERKEZ ASYA 271 250 35 46 30 20 2 Yerel Yönetim (Asya) 12 10 7 5 1 Ulaþtýrma (Asya) 182 160 5 4 2 0 2006 TÝKA 59 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 362 60 300 50 250 50 40 200 30 150 20 4 0 0 Ýþ ve Diðer Sektörler (Asya) Hayvancýlýk (Asya) 30 25 20 15 15 0 5 0 Balýkcýlýk (Asya) 15 0 5 4 2 6 0 NAKDÝ EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 0 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 60 1 1 1 Sanayi (Asya) 18 10 0 DÝÐER EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 0 DANIÞMANLIK 0 EÐÝTÝLEN UZMAN 5 0 TESÝS 10 DANIÞMANLIK 10 20 24 EKÝPMAN 20 15 4 TESÝS EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 18 DANIÞMANLIK 3 0 10 DANIÞMANLIK 26 TESÝS 50 EÐÝTÝLEN UZMAN 100 TESÝS 350 EKÝPMAN 400 Medya (Asya) ÜLKELER 4A.2 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 62 AZERBAYCAN 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.EÐÝTÝM Bakü Türk Ýlköðretim Okuluna Anasýnýfý Yapýlmasý Eðitim fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý Bakü Türk Anadolu Lisesi ve Ýlköðretim Okulu ile Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezinin yer aldýðý okul kompleksindeki fiziki mekan sýkýntýsýnýn giderilmesini teminen, okul kompleksi içerisinde prefabrik bir anasýnýfý binasýnýn inþasý ve bu binanýn iç donanýmý saðlanmýþtýr. 149 Numaralý Okulda Dil Eðitimi Sýnýfýnýn Kurulmasý Dil öðreniminin desteklenmesi, göçmen ve þehit ailelerinin çocuklarýnýn eðitim koþullarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, 300 öðrencinin eðitim gördüðü 149 Numaralý Okul bünyesinde bulunan Türkçe sýnýfýnýn bakým ve onarýmý yaptýrýlmýþ, söz konusu sýnýfa ekipman ve Türkçe kitap desteði saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Türk Dünyasý Vakfý Bakü Atatürk Lisesi'ne Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Türk Dünyasý Vakfý Bakü Atatürk Lisesine ekipman desteði saðlanmýþtýr. Türk Dünyasý Sosyologlar Birliði Koordinasyon Merkezinin Kurulmasý Türk Cumhuriyetleri arasýnda mevcut iliþkilerin geliþtirilmesi maksadýyla oluþturulan Türk Dünyasý Sosyologlar Birliðinin Kafkasya ve Orta Asya bölgelerindeki faaliyetlerinin koordinasyonunu saðlamak üzere Azerbaycan Koordinasyon Merkezinin kuruluþ çalýþmalarý kapsamýnda talep edilen çeþitli büro malzemeleri ve elektronik donaným desteði saðlanmýþtýr. Ders Araç Gereçleri ve Eðitim Teknolojileri Laboratuarý Kurulmasý Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern eðitim ekipmaný kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Bakü Türk Anadolu Lisesi, Bakü Türk Ýlköðretim Okulu ve Azerbaycan Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezine ders araç-gereçleri ile eðitim teknolojileri laboratuar malzemelerinden oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. Þehitlik, Ýlahiyat, Karaçukur ve Yevlah Camilerinde Bilgisayarlý Kütüphane ve Okuma Odalarý Kurulmasý Entelektüel geliþime katký maksadýyla, T.C. Bakü Büyükelçiliði Din Hizmetleri Müþavirliði tarafýndan; Þehitlik, Ýlahiyat, Karaçukur ve Yevlah Camilerinde kurulmasý planlanan Bilgisayarlý Kütüphane ve Okuma Odalarýnda kullanýlmak üzere talep edilen 5 adet bilgisayar satýn alýnarak anýlan Müþavirlik yetkililerine teslim edilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 64 Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezine Kitap Desteði Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, 50 takýmdan oluþan Türk Soylulara Türkçe Öðrenim Seti Azerbaycanda faaliyet gösteren Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezine teslim edilmiþ, ayrýca 64 adet Türk Edebiyat Antolojisi kitabýnýn Türkoloji alaný ile ilgili kurum ve kiþilere daðýtýmý yapýlmýþtýr. Güzel Sanatlar Dil ve Edebiyat Enstitüsüne Kitap Desteði Azerbaycan Milli Ýlimler Akademisi Nahçývan Güzel Sanatlar Dil ve Edebiyat Enstitüsüne bilimsel çalýþmalarýna katký saðlayacak Türk Dili ve Edebiyatý ile ilgili 61 adet kitap ve ansiklopedi desteði saðlanmýþtýr. Bilge Dergisinin Azerbaycanda Yayýnlanmasý Entelektüel çalýþmalarýn desteklenmesi maksadýyla, Bakü Slavyan Üniversitesi Türkiye Araþtýrmalarý Merkezi iþbirliði ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi süreli yayýnlarýndan Bilge Dergisinin ayný isim ve içerikle Azerice ve Rusça özetinin verilerek Azerbaycanda yýlda 4 sayý olarak basýlmasý ve daðýtýmý gerçekleþtirilmiþtir. Türk kültürü ve tarihi ile Türkiye ve dünyadaki bilimsel çalýþmalarla ilgili bilgilerin Azerbaycana aktarýlmasý amaçlarýna yönelik proje kapsamýnda, Bilge Dergisinin Azerbaycanda yayýnlanmasý ile ilgili hazýrlýk çalýþmalarý, Türkiye Araþtýrmalarý Merkezi ile eþgüdüm halinde tamamlanmýþtýr. Milli Ýlimler Akademisi Fuzuli Elyazmalarý Enstitüsünün Modernizasyonu Elyazmalarý ile ilgili bilimsel çalýþmalarýn uluslararasý kullanýma sunulmasý, Azerbaycan ile Türkiye arasýndaki bilimsel ve kültürel iliþkilerin güçlendirilmesi ve ortak kültürel mirasýn korunmasýna katký saðlamak maksadýyla, Devlet Arþivleri Genel Müdürlüðünden bir restoratör, Konya El Sanatlarý Kütüphanesi Müdürü ve TÝKAdan bir Teknik Yardým Uzmaný incelemelerde bulunmak üzere Azerbaycanda görevlendirilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Azerbaycan Ansiklopedisine Destek Entelektüel geliþime ve eðitime katký saðlamak maksadýyla, Azerbaycan Milli Ýlimler Akademisi Azerbaycan Milli Ansiklopedisi Ýlmi Merkezi tarafýndan hazýrlanacak olan 25 ciltlik Azerbaycan Ansiklopedisi için ihtiyaç duyulan Türkler kitabýnýn temin edilip, gönderilmesi saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Türkiye Türkçesi Klasiklerinin Azerbaycan Türkçesine Çevrilmesi Entelektüel geliþime katký maksadýyla, Bilkent Üniversitesi iþbirliði ile, Türkiye Türkçesi klasiklerinin Azerbaycan Türkçesine çevrilmesi, basýmý ve daðýtýmý gerçekleþtirilmiþtir. Kafkas Üniversitesi Staj Programý Öðrencilerin eðitimleri süresince edindikleri teorik bilgilerin Türkiyedeki hizmet ve reel sektör firmalarýnda pratiðe dökülerek pekiþtirilmesi ve ülkemizin özel sektör tecrübelerinin Azerbaycana aktarýlmasý amaçlarýna yönelik olarak Kafkas Üniversitesinden 39 öðrenci ve 1 öðretim görevlisinin Türkiyede staj yapmalarý saðlanmýþtýr. XII. KIBATEK Gezi Edebiyatý Sempozyumu Toplumlararasý iletiþimin saðlanmasý, barýþa katký ve kültürel iþbirliði maksadýyla, Bakü Asya Üniversitesi Rektörlüðü ve Azerbaycan Vektör Ýlimler Merkezi iþbirliðinde Baküde XII. KIBATEK Gezi Edebiyatý Sempozyumu düzenlenmiþtir. Söz konusu sempozyuma A z e r b a y c a n d a n 3 u z m a n ý n k a t ý l ý m ý saðlanmýþtýr. Türkiyeye Sesleniþ Konulu Þiir ve Kompozisyon Yarýþmasý Ahýskalý Öðrencilerin Eðitimi Kültürel iliþkilerin geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý iþbirliðinde, Baküde A.C. Milli Eðitim Bakanlýðýna baðlý okullarda eðitim gören öðrenciler arasýnda düzenlenen Türkiyeye Sesleniþ Konulu Þiir ve Kompozisyon Yarýþmasýnda birincilik kazanan 3 öðrencinin gezi amacýyla Türkiyeye gelmesi, ikinci ve üçüncü olarak dereceye giren öðrencilere ise ödüller verilmesi saðlanmýþtýr. Eðitimin desteklenmesi ve insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesine katký maksadýyla Türkiye Cumhuriyeti 20062007 eðitimöðretim yýlý üniversite sýnavlarýný kazanmýþ olan ve Azerbaycanda yaþayan 22 Ahýskalý öðrencinin TÖMER tarafýndan verilen Türkiye Türkçesi dil eðitimine katýlýmý saðlanmýþtýr. Eðitim Çalýþma Programý Eðitim kurumlarý arasýnda iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla ODTÜ'de gerçekleþtirilen çalýþma programýna Azerbaycan Mimarlýk ve Ýnþaat Üniversitesi Hidroloji Fakültesi ile Yol Ýnþaat Fakültesi Dekanlarýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 65 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ B. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER inceleme ve temaslarda bulunmuþtur. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Azerbaycan Devlet Yatýrým Politikasý ve Programýnýn Hazýrlanmasý Kamu yatýrýmlarý planlama yeteneðinin arttýrýlmasý ve insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Amerikan Uluslararasý Kalkýnma Ajansý (USAID)nýn Azerbaycanda devam etmekte olan Devlet Yatýrým Politikasý ve Programýnýn Hazýrlanmasý Projesi kapsamýnda, bakan yardýmcýlarý ve üst düzey yetkililerden oluþan 15 kiþilik bir heyet, kamu yatýrým programlarýnda etkili olan kurumlarla görüþmelerde bulunmak ve mevcut sistemi tanýmaya yönelik bir inceleme ziyareti gerçekleþtirmiþtir. STKlar ile Ýþbirliði Sivil toplumun ve yerel yönetim insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Antalya ve Bursa Belediyeleri ile iþbirliðinde, Azerbaycanda faaliyet gösteren Guba Bölgesel STKlar Kaynak ve Eðitim Merkezinin talebine istinaden, Azerbaycan belediyelerinde görevlendirilmek üzere toplam 10 gencin yetiþtirilmesi için geliþtirilen projenin koordinasyonu saðlanmýþtýr. T.C. Maliye Bakanlýðý, Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý, Hazine Müsteþarlýðý, Merkez Bankasý ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ile görüþmelerde bulunan Azerbaycanlý üst düzey heyet; dýþ kredi temini, bütçe hazýrlama süreci, yatýrým bütçesi, kamu hesap sistemi, uzun vadeli ulusal ve sektörel geliþimin planlanmasý, yatýrým politikalarýnýn hazýrlanmasý için gereken mevzuat ve teþkilat yapýsýnýn oluþturulmasý, ekonomik, mali, teknik, sosyal ve diðer sektörlere iliþkin proje hazýrlama yöntemlerinin öðrenilmesi vb. konularda görüþmelerde bulunmuþ ve bilgi almýþlardýr. Halýcýlýk Eðitimi 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 66 Alternatif meslek edindirme ve gelir seviyesinin arttýrýlmasý maksadýyla halýcýlýðýn geliþtirilmesi kapsamýnda Azerbaycanda 3 kiþilik uzman heyet görevlendirilmiþ, heyet projeye iliþkin Azerbaycan Çocuk Derneðine Destek Gelir seviyesinin arttýrýlmasý ve meslek edindirme maksadýyla, Azerbaycan Çocuk Teþkilatý Yasamal Bölgesi Þubesi bünyesindeki terzilik ve kuaförlük kurslarýnýn teknik altyapýsý geliþtirilerek göçmen, þehit ve yardýma muhtaç aile mensuplarýna mesleki beceri kazandýrýlmýþtýr. Kurslara 60 kiþi katýlmýþtýr. Yasama Eðitimi Yasama bilimi ve tekniðinin geliþtirilmesi ve yasama ile ilgili kurum, kuruluþ ve kiþiler arasýnda ulusal ve uluslararasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Yasama Derneði ile iþbirliðinde, Azerbaycan Milli Meclisi çalýþanlarý için düzenlenen eðitim programýna 10 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Aile, Kadýn ve Çocuktan Sorumlu Kamu Yönetiminin Geliþtirilmesi Türkiye ve Azerbaycanda aile, kadýn ve çocuktan sorumlu kamu kuruluþlarý arasýnda iþbirliðinin geliþtirilmesi ve Azerbaycan makamlarýna bu alandaki tecrübelerin aktarýlmasý maksadýyla, Türkiyeye davet edilen 8 kiþilik heyet, ilgili kuruluþlarda tetkik, inceleme ve görüþmeler gerçekleþtirmiþtir. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Tapu Kadastro Faaliyetlerinin Etkinleþtirilmesi Tapu kadastro hizmetlerinin geliþtirilmesi, gayrimenkul alanýnda mevzuat oluþturma çalýþmalarýnýn daha etkin bir biçimde yürütülmesi ve söz konusu alanlarda Türkiyenin bilgi ve deneyiminin aktarýlmasý maksadýyla, A.C Gayrimenkul Kayýt (Tapu Kadastro) Hizmetlerine mensup uzman ve yöneticilerden oluþan 6 kiþilik heyetin, Türkiyeye bir inceleme 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ maksadýyla, Azerbaycan bölgesel kalkýnma programýnýn desteklenmesi çerçevesinde ilk aþamada 5 Azerbaycanlý uzmana DPTde eðitim verilmiþtir. Projenin devamýnda, DPT Müsteþar Yardýmcýsý ve 3 uzmandan oluþan bir heyet Azerbaycanda görevlendirilmiþ, gerekli danýþmanlýk hizmeti saðlanmýþtýr. Varýlan mutabakat çerçevesinde çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. gezisi gerçekleþtirmesine katkýda bulunulmuþtur. Bunu takiben, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüðünden üst düzey 4 kiþilik bir heyet Azerbaycanda görevlendirilmiþ ve gerekli danýþmanlýk desteði verilmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. III. Türk Belediyecilik Sempozyumu Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi maksadýyla Ankarada gerçekleþtirilen Belediye ve Halk Saðlýðý Hizmetleri konulu sempozyuma Azerbaycan Cumhuriyeti Standartlaþtýrma, Metroloji ve Patent Devlet Ajansýndan 1 uzman ile Gence Kepez Belediyesi Baþkanýnýn katýlýmýna destek verilmiþtir. Kardeþ Ülke Geceleri Kamu Yönetiminin Etkinleþtirilmesi Azerbaycan kamu yönetiminde insan kaynaklarý ve personel yönetiminin etkinleþtirilmesi maksadýyla, Devlet Personel Dairesi Baþkaný, Baþkan Yardýmcýsý ve 1 Devlet Personel Uzmaný Azerbaycanda kurumlar arasý görüþmeler gerçekleþtirmiþ ve bilgi alýþveriþinde bulunmuþlardýr. Mutabakat çerçevesinde çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Bölgesel Sosyal Ýktisadi Kalkýnma Devlet Programýna Destek Yerel yönetimler arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Türk Dünyasý Belediyeler Birliðince düzenlenen Kardeþ Ülke Geceleri programý kapsamýnda protokol ve halk için düzenlenen birer iftar programý ile ayný kapsamda gerçekleþtirilen Türkiye Azerbaycan Dostluk Gecesi Konser Programýna katký saðlanmýþtýr. Düzenlenen etkinliklere Azerbaycan ve Türkiyeden devlet adamlarý, milletvekilleri, belediye baþkanlarý, iþ dünyasý ve medya temsilcileri ile geniþ halk kesimleri katýlmýþtýr. Þeki Özürlüler Birliðinin Ulaþým Ýhtiyacýnýn Karþýlanmasý Zihinsel ve Fiziksel Özürlüler Ýçin Eðitim Kurslarý Düzenlenmesi Projesi kapsamýnda, Þeki Özürlüler Birliði bünyesindeki 50 özürlüye 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 2004 2008 yýllarýný kapsayan A.C Bölgesel Sosyal Ýktisadi Kalkýnma Devlet Programýnýn hazýrlanmasýna destek verilmesi ve Türkiyenin bölgesel kalkýnma alanýnda sahip olduðu deneyim ve birikimin Azerbaycana aktarýlmasý 67 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ halýcýlýk, biçki-dikiþ, trikotaj, bilgisayar ve benzeri alanlarda beceri kazandýran kurslarýn verilmesini teminen makine, teçhizat ve sarf malzemesinden oluþan ekipman desteðinde bulunulmuþ, açýlan kurslarda fiziksel engelli ve özürlü insanlara çeþitli zanaat ve meslek bilgilerinin öðretilmesine baþlanmýþtýr. Kurslarýn faaliyete geçmesini takiben, özürlülerin kurslara düzenli devam edebilmeleri, diðer bölgelerde özürlülere ait el iþlerinin teþhir edileceði gezici sergilerin düzenlenmesi ve özürlülerin katýlacaðý çeþitli tarihi ve kültürel gezilerin yapýlabilmesi için bir minibüs, Þeki Özürlüler Birliðine hibe edilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 68 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.ULAÞTIRMA Karayolu Master Planý Hazýrlanmasý Azerbaycan ulaþtýrma sisteminin iyileþtirilmesi maksadýyla, Azerbaycan karayollarý master planý hazýrlanmasý konusunda 5 danýþman görevlendirilmiþ, toplam 10 uzmana eðitim verilmiþtir. 2008) çerçevesinde petrol dýþý sektörlerin ve özellikle KOBÝlerin geliþtirilerek istihdamýn, ihracat imkanlarýnýn ve sermaye yatýrýmlarýnýn artýrýlmasýný teminen Baküden 51 km uzaklýkta, 300 hektar alan üzerine kurulacak Azerbaycanýn ilk organize sanayi bölgesinin fizibilite ve altyapý etüt projesinin giderleri Baþkanlýðýmýz tarafýndan karþýlanmaktadýr. Türkiye-Azerbaycan Dostluk Köprüsü Ýnþasý Kýrsal kesimdeki ulaþým imkanlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Gedebey Bölgesi Kasýmaðalý Köyü yakýnlarýndan geçen Akýncý Çayý üzerinde köprü inþa edilmesine iliþkin ön çalýþma yapýlmýþtýr. Çalýþma çerçevesinde 3 uzman görevlendirilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. B.BANKACILIK VE FÝNANS Sigortacýlýk Sektörünün Geliþtirilmesi Tarým sigortalarý alanýnda Türkiyenin deneyimlerinin aktarýlmasý maksadýyla Azerbaycan Maliye ve Tarým Bakanlýklarý ile sigorta kurumlarýndan 45 uzmanýn katýlýmýyla tarým sigortasýnýn oluþturulmasýna iliþkin seminer ve kurslar düzenlenmiþtir. C. ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER Abþeron Organize Sanayi Bölgesinin Kurulmasý Azerbaycanda ekonomik geliþmenin saðlanmasýný ve sosyoekonomik kalkýnma politikalarýnda öncelik taþýyan A.C. Bölgesel Sosyal Ýktisadi Kalkýnma Devlet Programý (2004- Proje çalýþmalarýnýn tamamlanmasýný müteakip; fizibilite, altyapý ve etüt projeleri, harita ve imar planlarýnýn, organize sanayi bölgesinin kurulmasý faaliyetlerinin koordinasyonu görevini yürüten A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðýna teslim edilmesi öngörülmektedir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda devam edecektir. Giriþimciliðin Desteklenmesi Ýdaresi Uzmanlarýnýn Eðitimi Küçük ve orta ölçekli sanayi ve iþletmeciliði geliþtirmek ve organize sanayi bölgesi kurulmasý çalýþmalarýný desteklemek maksadýyla, A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðý, Giriþimciliðin Desteklenmesi Ýdaresi ile iþbirliði 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Ýdare, Organize Sanayi Bölgesi Projesinin Azerbaycanda ilk kez uygulanacaðý hususunu göz önünde bulundurarak, olasý yanlýþlýklara meydan vermemek amacýyla, ülkemizin bu konudaki tecrübe ve bilgi birikiminden faydalanma t a l e b i n d e b u l u n m u þ t u r. B u a m a ç l a Azerbaycandan 2 uzman Ankarada eðitilmiþ ve bir inceleme gezisi gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðý Antitekel Politikasý Ýdaresi Personelinin Eðitimi Özel sektör çalýþmalarýnýn kurumsallaþmasýna ve Antitekel Politikasý Ýdaresinin yapýsal geliþimine katký saðlanmasý; rekabet ve tüketici haklarýna iliþkin mevzuatýn yenilenmesi, politikalarýn belirlenmesi ve uygulanmasýna dair baþta Türkiye olmak üzere uluslararasý tecrübenin Azerbaycana aktarýlmasý maksadýyla, A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðý Antitekel Politikasý Ýdaresi ile T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Tüketicinin ve Rekabetin Korunmasý Genel Müdürlüðü iþbirliðinde tüketici ve rekabet hukuku ve siyaseti konularýnda Türkiyede düzenlenen mesleki eðitim programýna söz konusu kurumdan 3 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Ayrýca T.C. Rekabet Kurumu Baþkanlýðýnca Ankarada düzenlenen Hizmetiçi Eðitim Programýna Antitekel Politikasý Ýdaresinden 3 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþ ve T.C. Rekabet Kurumu Baþkanlýðý yayýnlarýndan toplam 177 adet kitap, tez, dergi ve rapor anýlan kuruma hibe edilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 70 Avrasya Ülkelerinde KOBÝlerin Geliþtirilmesi KOSGEB iþbirliðinde Azerbaycanda KOBÝlere iliþkin çalýþma yapan makamlarýn Türkiye ve dünya ile iþbirliði yapmalarýnýn kolaylaþtýrýlmasý ve Azerbaycanda ihracata yönelik üretim yapan KOBÝlerin dýþ pazarlara açýlmalarýna, uluslararasý piyasalarda tanýtýmlarýný yapmalarýna ve iþbirliði kurmalarýna destek vermek maksadýyla, Azerbaycanda Küçük ve Orta Ölçekli Giriþimcilik Ýnternet Aðý (KOS-NET) kurulmasý projesi ile ilgili bir çalýþma baþlatýlmýþtýr. Diðer yandan, KOS-NET Baþvuru Formunun doldurulmasý sýrasýnda ihtiyaç duyulan Mal hizmet kodlarý, projenin yürütülmesinden sorumlu A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðýna iletilmiþtir. Halihazýrda bahse konu kodlarýn Azeri Türkçesine çevirisi yapýlmaktadýr. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Gence, Guba ve Abþeron Araþtýrma Kimya Laboratuarlarýnýn Modernizasyonu Tarýmsal geliþimin desteklenmesi maksadýyla 2004 yýlýnda Azerbaycanda gerçekleþtirilen proje ile; Abþeron, Guba ve Gence Araþtýrma Kimya Laboratuarlarýnýn altyapýsýnýn iyileþtirilmesi, laboratuarlarýn modern ekipmanlarla donatýlmasý, personel için çeþitli eðitim programlarý düzenlenmesi suretiyle personel standartlarýnýn yükseltilmesi hedeflenmiþtir. Modernize edilen söz konusu santrallerin ülke tarýmýna büyük katký saðlayacaðý öngörülmektedir. Proje sonucunda, tarýma yönelik topraklarýn kimyasal terkibinin öðrenilmesi, maddeler mübadelesinin dinamiðinin kontrol altýnda tutulmasý gibi alanlarda denetimin saðlanmasý, verimliliðin arttýrýlmasý ve ekolojik bozulmalarýn engellenmesi konularýnda önemli mesafe kat edilecektir. Proje çerçevesinde T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý Köy Hizmetleri Genel Müdürlüðü Toprak ve Gübre Araþtýrma Enstitüsü Müdürlüðü ve Baþkanlýðýmýz uzmanlarý Azerbaycanda i n c e l e m e l e r d e b u l u n m u þ t u r. A y r ý c a laboratuarlar için gerekli ekipmanýn satýn alýnmasý ve teslimi ile eðitimi gerçekleþtirilmiþtir. Son iþlemlerin yürütülmesi için T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýndan 4 kiþilik bir uzman heyet Azerbaycanda görevlendirilmiþ; Abþeron, Guba ve Gence laboratuarlarýndan 15 uzmana ilk laboratuar eðitimi verilmiþtir. Ýlk laboratuar eðitimine katýlan personel arasýndan seçilen Azerbaycanlý 7 uzman Ankarada eðitime alýnmýþtýr. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Bakü, Astara ve Samur Sýnýr Kapýsý Karantina Laboratuarlarýnýn Modernizasyonu Azerbaycanda altyapýsý hemen hemen hiç bulunmayan bitki saðlýðý ve kontrolünün iyileþtirilmesi yoluyla tarýmda verimliliðin arttýrýlmasý ve standardizasyonun geliþtirilmesi maksadýyla, Bakü Merkez ile Samur ve Astara Sýnýr Laboratuarlarý kurulmuþtur. Bu kapsamda 2004 yýlýnda Azerbaycan'da eðitim programlarý gerçekleþtirilmiþ, programa 63 uzman katýlmýþtýr. Proje çerçevesinde, Azerbaycanda konuyla ilgili mevzuat oluþturma çalýþmalarýnýn ne aþamada olduðunu belirlemek ve kurulmasý öngörülen Karantina Komisyonu ile ilgili çalýþmalarý baþlatmak üzere 2005 yýlýnda A z e r b a y c a n d a 1 p r o j e d a n ý þ m a n ý görevlendirilmiþtir. Görevlendirilen uzman tarafýndan hazýrlanan rapor çerçevesinde 2006 yýlýnda Türkiyede bir eðitim programý düzenlenmiþ, eðitime 10 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Ayrýca A.C. Devlet Bitki Saðlýðý ve Karantina Ýdaresinden 1 uzman 2006 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ yýlýnda ülkemize gelmiþ ve T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýnda eðitim almýþtýr. Bunun yanýnda 2006 yýlý eðitim programýnýn hazýrlanmasý ve deðerlendirmesinin yapýlmasý amacýyla 1 proje danýþmaný ve Baþkanlýðýmýzdan 1 uzman Azerbaycanda görevlendirilmiþ, gerekli temaslar gerçekleþtirilmiþtir. Son olarak, Azerbaycanlý 5 uzman Ankara ve Ýstanbulda bir eðitim programýna katýlmýþtýr. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Azerbaycan-Türkiye Tohum Üretim ve Araþtýrma Ýþletmesine Ekipman Desteði Tarýmda verimliliðin artýrýlmasý ve modern tohumculuðun geliþtirilmesi maksadýyla 1995 yýlýnda Azerbaycanýn Haçmaz bölgesinde bulunan 28 Mayýs Çiftliðinde örnek bir tohumculuk iþletmesinin kurulmasý çalýþmalarý baþlatýlmýþ, A.C. Tarým Bakanlýðý ile 2001 yýlýnda imzalanan Protokol ile 28 Mayýs Çiftliðinde Azerbaycan-Türkiye Tohum Üretim ve Araþtýrma Ýþletmesi kurulmuþtur. Ýþletmenin kuruluþundan bu yana tohum, gübre ve ekipman talepleri karþýlanmýþ olup, bu yöndeki çalýþmalara 2006 yýlýnda da devam edilmiþtir. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Araþtýrma Toprak Analiz Laboratuarýnýn Reorganizasyonu Nahçývan topraklarýndaki baþlýca gýda maddelerinin kalitesinin belirlenmesi, bilimsel temellere göre verimliliðin artýrýlmasý, toprak ve bitkilerde zehirli kimyasal atýklarýn, gübre, yem ve diðer bitkicilik ürünlerinin kimyasal terkibinin tespit edilmesi maksadýyla, Nahçývan Proje Araþtýrma Kimya Santrali Laboratuarýnýn reorganizasyonu ve modern cihaz ve ekipmanlar ile donatýlmasý çalýþmalarý baþlatýlmýþ ve bu çerçevede 1 tarým uzmaný Nahçývanda görevlendirilerek, gerekli tespitlere baþlanmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 72 Devlet Tohum Müfettiþliði Laboratuarýnýn Reorganizasyonu Nahçývanda tohumculuðun bilimsel esaslara dayanarak geliþtirilmesi maksadýyla, Nahçývan Devlet Tohum Müfettiþliði Laboratuarýnýn reorganizasyonu ve modern cihaz ve ekipmanlarla donatýlmasý çalýþmalarý baþlatýlmýþ ve bu çerçevede 1 tarým uzmaný Nahçývanda görevlendirilerek, gerekli tespitlere baþlanmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Tarým Sulama Sisteminin Ýyileþtirilmesi Tarýmda verimliliðin artýrýlmasý ve sulu tarým alanlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Azerbaycanýn Saatlý Bölgesinde çoðunlukla Ahýska Türklerinin yaþadýðý Þirinbeyli, Fetelikent, Nesimikent, Smada, Güneþli ve Garanuru Belediyeleri ve Ýcra Hakimiyetleri (Valilikler) organlarýnca ortaklaþa hazýrlanan ve söz konusu köylerdeki drenaj kolektör sistemlerinin temizlenmesini konu alan proje teklifi ile ilgili teknik ve mali detaylarýn belirlenmesi amacýyla çalýþmalar yapmak üzere, T.C.Devlet Su Ýþleri Genel Müdürlüðü Proje ve Ýnþaat Dairesi Baþkanlýðýndan 1 uzman Azerbaycanda görevlendirilmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Tarýmda Sigorta Çalýþmasý Tarým sigortalarýnýn geliþtirilmesi ve yaygýnlaþtýrýlmasýnda devlet desteðinin saðlanmasý alanýnda Türkiyenin deneyimlerinin aktarýlmasý amacýyla, A.C. Maliye ve Tarým Bakanlýklarý ile sigorta kurumlarýndan uzmanlarýn katýlýmýyla tarým sigortalarýnýn oluþturulmasý ve geliþtirilmesine iliþkin bir eðitim semineri düzenlenmiþtir. Baküde düzenlenen tarým sigortalarý konulu seminere söz konusu bakanlýklar ile sigorta kurumlarýndan 40 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Fidancýlýk Eðitimi Fidanlarýn saðlýklý bir þekilde yetiþtirilerek ormancýlýða ve çevreye katký saðlanmasý amacýyla, Azerbaycanda ilk tüplü fidanlýðýn kurulmasý çalýþmalarý ile ilgili olarak T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðý Kahramanmaraþ Ýl Çevre ve Orman Müdürlüðü Þube Müdürü mevcut altyapýnýn tespiti ve proje ile ilgili gerekli çalýþmalarý yapmak üzere Azerbaycanda görevlendirilmiþtir. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. entegrasyonu yolunda Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) üyelik sürecine ivme kazandýrýlmasýna destek amacýyla, Dýþ Ticaret ve Hazine Müsteþarlýklarý ile iþbirliði içerisinde A.C. Ýktisadi Kalkýnma Bakanlýðýndan 5 kiþilik bir heyete Ankara DTÖ anlaþmalarý, tarifeleri ve politikalarý konularýnda hazýrlanan eðitim programý ile Türkiyenin DTÖye üyelik ve dünya ekonomisine entegrasyon alanlarýnda sahip olduðu birikim ve deneyimlerinin Azerbaycana aktarýlmasý saðlanmýþtýr. Bilimsel Araþtýrmalar Veterinerlik Laboratuarýnýn Reorganizasyonu Turizm Master Planý Hazýrlanmasý Tu r i z m i n g e l i þ t i r i l m e s i m a k s a d ý y l a , Azerbaycanda turizmin geliþmesini öngören Azerbaycanda 2006-2015 Yýllarý Arasýnda Turizmin Geliþtirilmesi Hakkýnda 10 Yýllýk Uzun Vadeli Devlet Programýnýn hazýrlanmasý çalýþmalarýný desteklemek amacýyla, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðý Yatýrým ve Ýþletmeler Genel Müdürlüðünden 2 turizm uzmaný Azerbaycanda görevlendirilmiþ, gerekli danýþmanlýk desteði verilmiþtir. Hayvancýlýðýn geliþtirilmesi ve hayvan saðlýðýnýn yeni teknolojilere kavuþturulmasý maksadýyla baþlatýlan proje çerçevesinde 1 tarým uzmaný Nahçývanda görevlendirilmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Yiyecek-Ýçecek Servisi Eðitimi B. SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT Standartlaþtýrma, Sertifikasyon ve Metroloji Çalýþmalarý Nahçývan Özerk Cumhuriyetine standartlaþtýrma, sertifikasyon ve metroloji alanýnda bilgi ve tecrübelerin aktarýlmasý maksadýyla, 6 Nahçývanlý uzman TSEde eðitim görmüþ ve gerekli ekipman desteði saðlanmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. C. TÝCARET VE TURÝZM 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Dünya Ticaret Örgütüne Üyelik Çalýþmalarýna Destek Ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla, A z e r b a y c a n ý n d ü n y a e k o n o m i s i n e Azerbaycanda turizmin geliþmesi ve hizmet sektöründe kalitenin artýrýlmasý maksadýyla 2 uzman tarafýndan Baküde 90 kiþiye YiyecekÝçecek Servisi Eðitim Programý düzenlenmiþtir. Azerbaycanda turizm hizmetleri konusunda ekonomideki geliþmelere baðlý olarak gittikçe artan talebin karþýlanmasý, toplumun refah düzeyinin yükseltilmesi ve istihdam oluþturucu çabalara katký saðlayarak sivil toplumun güçlenmesi açýsýndan bu tür faaliyetler önem arz etmektedir. 73 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Atalarýn Tarihi Zafer ve Þehitlik Yolu Projesi Azerbaycanda kültür turizminin geliþiminin desteklenmesi maksadýyla baþlatýlan ve 1918 yýlýnda Azerbaycan halkýnýn yardýmýna gelen Kafkas Ýslam Ordusunun geçtiði güzergahýn uluslararasý turizm güzergahýna dönüþtürülmesini konu alan proje uyarýnca, oluþturulmasý düþünülen çalýþma grubunda yer almak üzere T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðý Araþtýrma ve Eðitim Genel Müdür Yardýmcýsý, Azerbaycan Cumhuriyetinde görevlendirilmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 74 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Ahýska Türkleri ile Ýþbirliði Çalýþmalarý Ahýska Türklerine kültürlerini yaþatmalarý ve tanýtmalarýna, diðer topluluklarla iliþkilerini geliþtirmelerine destek olmak maksadýyla, Ahýska Türkleri Vatan Cemiyeti Baþkanlýðýnda 8 çocuk, 4 müzisyen ve 1 kameramandan oluþan 14 kiþilik Ahýska Türk Çocuk Folklor Ekibinin KKTCde düzenlenen 23 Nisan Uluslararasý Çocuk ve Halk Danslarý Festivaline katýlýmýna destek saðlanmýþtýr. XI. Çocuk Muðam Festivali Azerbaycanýn milli deðerlerinin korunmasý, Azerbaycan Türkiye arasýnda kültürel iliþkilerin geliþtirilmesi kapsamýnda Azerbaycandan ve Nahçývan Özerk Cumhuriyetinden çocuklarýn katýlýmýyla gerçekleþtirilen XI. Çocuk Muðam Festivali Final Yarýþmasýna mali destek verilmiþtir. Azerbaycan Araz Tiyatro Ekibinin Desteklenmesi Azerbaycan ve Türkiye toplumu arasýnda yakýnlaþmanýn saðlanmasý ve sanatsal faaliyetlerin desteklenmesi kapsamýnda Azerbaycanda faaliyet gösteren Araz Tiyatrosu tarafýndan Keçelin Toyu (Keloðlanýn Düðünü) adlý oyunun sahneye konulmasýna destek verilmiþtir. IV. Uluslararasý Nasreddin Hoca Karikatür Yarýþmasý Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla Baþkanlýðýmýz ve T.C. Bakü Büyükelçiliði Kültür ve Tanýtma Müþavirliði katkýlarýyla 2005 yýlýnda gerçekleþtirilen, 35 ülkeden 112 karikatüristin 246 eserle katýldýðý yarýþmada dereceye giren eserler Bakü Yuð Tiyatrosunda sergilenmiþtir. B. ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Asya Diyalogu Ýçtimai Birliðinin Desteklenmesi Azerbaycanda kurulan ve Asya ülkelerinin diðer ülkelerle kültür, sanat ve sosyal alanlarda iþbirliðini geliþtirmeyi amaçlayan Asya Diyalogu Ýçtimai Birliðinin aylýk sabit giderlerinin bir kýsmý Baþkanlýðýmýzca karþýlanmýþtýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Kafkasya Medya Eðitim Merkezinin Kurulmasý Asya Diyalogu Ýçtimai Birliði tarafýndan sunulan Kafkaslar ve Orta Asyada Medya Gücünün Etkinleþtirilmesi ve Bölgesel Medya Çalýþmalarý Eðitim Merkezlerinin Oluþturulmasý baþlýklý proje kapsamýnda Baküde kurulacak Merkezin faaliyete baþlamasýna iliþkin çalýþmalar sürdürülmektedir. Söz konusu merkezde her yýl civar ülkelerden 75-80 medya mensubunun eðitime tabi tutulmasý ve Baküde gerçekleþtirilen eðitimde baþarý gösterenlerin Türkiyede staj yapmasý öngörülmektedir. Proje 2007 yýlýnda hayata geçirilecektir. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Mevlana Sempozyumu ve Sema Gösterisi Toplumlararasý iletiþimin saðlanmasý ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Asya Diyalogu Ýçtimai Birliði iþbirliðinde Mevlananýn düþüncelerinin aktarýlmasý, barýþ ve hoþgörü anlayýþýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý çerçevesinde, Azerbaycanda Mevlana Sempozyumu ve Sema Gösterisi düzenlenmiþtir. Çalýþmalara 100 bilim adamý katýlmýþ, gösterileri 1500 kiþi takip etmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 76 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 132 140 120 100 54 31 40 34 13 20 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 AZERBAYCAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Azerbaycana yönelik yapýlan proje ve faaliyetlerin sektörel daðýlýmlarý yukardaki gibidir. 2006 yýlý proje ve faaliyetleri içerisinde en çok proje Azerbaycana yönelik yapýlmýþtýr. Projelerde yoðunluk Sosyal Altyaýlarýn Geliþtirilmesi sektöründe görülmektedir. 600000 484900 500000 400000 248750 300000 115600 68600 51950 0 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR 0 G.TOPLAM 200000 100000 SOSYAL ALTYAPILAR Azerbaycana yönelik yapýlan proje ve faaliyatlerden toplam 484.900 kiþi yararlanmýþtýr. ÝNSANÝ 60 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 80 Azerbaycan 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 78 GÜRCÝSTAN 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.EÐÝTÝM Tiflis 170. Ortaokulu Onarým ve Donanýmý Eðitim öðretimin fiziki altyapýsýný geliþtirmek ve eðitim ortamlarýný oluþturmak maksadýyla, 543 öðrencinin eðitim gördüðü ve 55 öðretmenin hizmet verdiði Tiflis 170nci Okulunun onarým ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. Acara Bölgesi Tsetskhlauri Köyü Okul Onarým ve Donanýmý Eðitim öðretimin fiziki altyapýsýný geliþtirmek ve eðitim ortamlarýný oluþturmak maksadýyla, 350 öðrencinin eðitim gördüðü ve 35 öðretmenin hizmet verdiði Acara Bölgesi Tsetskhlauri Köyü Okulunun onarým ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. Kvemo Kartli Bölgesi Saralý Ortaokulu Onarým ve Donanýmý Eðitim öðretimin fiziki altyapýsýný geliþtirmek ve eðitim ortamlarýný oluþturmak maksadýyla 213 öðrencinin eðitim gördüðü ve 30 öðretmenin hizmet verdiði Kvemo Kartli Bölgesi Kvemo Saralý Ortaokulu onarýmý ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Tiflis 54. Kamu Okulu Onarým ve Donanýmý Eðitim öðretimin fiziki altyapýsýný geliþtirmek ve eðitim ortamlarýný oluþturmak maksadýyla, Aþaðý Kartli Bölgesinde 20 öðretmenle hizmet verilen ve 100ü yatýlý olmak üzere toplam 200 öðrencinin eðitim gördüðü 2. Koþali Köyü Yatýlý Okuluna eðitim þartlarýnýn iyileþtirilmesi amacýyla ekipman desteði saðlanmýþtýr. Yararlanan tahmini kiþi sayýsý 200 öðrenci ve 20 öðretmendir. Aþaðý Kartli Üniversitesine Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve fiziki mekanlarýn iyileþtirilmesi maksadýyla, sýnýf tadilatý yapýlarak, ekipman desteði saðlanmýþtýr. Yararlanan öðrenci sayýsý 270dir. Tiflis 31.Ortaokulu Onarým ve Donanýmý Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern teknolojilere kavuþturulmasý maksadýyla, Aþaðý Kartli Üniversitesine ekipman desteði verilmiþtir. Yararlanan sayýsý tahmini 600 öðrenci ve 40 öðretmendir. Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve fiziki mekanlarýn iyileþtirilmesi maksadýyla, Tiflis 31. Ortaokulunda modern teknolojiyle donatýlmýþ Türk Dili Odasýnýn oluþturulmasý kapsamýnda ekipman desteði saðlanmýþtýr. Yararlanan tahmini öðrenci sayýsý 300dür. 2.Koþali Köyü Yatýlý Mektebine Ekipman Desteði 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 80 Kütüphanecilik Eðitimi Türkiyedeki kütüphanecilik sistemini ve kütüphaneleri tanýtmak suretiyle entelektüel geliþime katký saðlamak maksadýyla, Ýstanbulda düzenlenen eðitim programýna Gürcistan Milli Kütüphanesinden 2 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Bu þekilde Gürcistan ve Türkiye arasýnda kütüphanecilik alanýnda iþbirliði yolu açýlmýþtýr. Sýnav Sistemi Eðitimi 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve sýnav sisteminin modernize edilmesi maksadýyla, Gürcistan Deðerlendirme ve Sýnavlar Milli Merkezinden 5 kiþilik uzman heyeti için ÖSYMde bir çalýþma ve bilgilendirme programý düzenlenmiþtir. Bu þekilde Gürcistandaki milli sýnav modelinin geliþtirilmesi için Türkiyede uygulanan yüksek öðrenim sýnav sisteminin ve sýnav organizasyonu ile ilgili konularýn tanýtýlmasý saðlanmýþtýr. Kitap Basýmýna Destek GazavatnameAdlý Eserin Basýmý Entelektüel geliþime katký maksadýyla, Gürcistan Bilimler Akademisi Elyazmalarý Enstitüsü Baþ Uzmaný Marina ÝLURÝDZE tarafýndan hazýrlanan XVI. yüzyýl Osmanlý tarihçisi Ebubekir Bin Abdullahýn Gazavatname adlý kitabýnýn 500 adet basýmýna iliþkin masraflar karþýlanmýþtýr. Bu þekilde Türk ve Gürcü tarihçilere yeni bir kaynak sunulmuþtur. Entelektüel geliþime katký saðlamak ve UGEDÝK Vakfý iþbirliðinde Türk ve Gürcü kültürleri arasýnda yakýnlaþmayý ve küresel ve bölgesel planda kültürler arasý diyalogun geliþmesini saðlamak maksadýyla 15 farklý Gürcü yazar ve akademisyen tarafýndan hazýrlanan ve Gürcü kültürünü anlatan Gürcistan Kültürü adlý kitabýn 2000 adet Türkçe basýmý ve Tifliste organize edilen Globalleþme ve Medeniyetler Arasý Diyalog Sempozyumunda sunulan tebliðlerin 1000 adedinin Ýngilizce olarak basýmý saðlanmýþtýr. Bununla Gürcü kültürünün bizzat Gürcü uzmanlarýn kaleminden anlatýlmasý yoluyla Türkiyede tanýtýlmasýna katkýda bulunulmuþtur.Ayrýca; Gürcistan Telavi Bölgesi Karacalar Köyü Ortaokulu Müdürü tarafýndan hazýrlanan Karacalar Okulu Tarihi adlý kitabýn basýlmasýna destek verilmiþtir. B. SU VE SU HÝJYENÝ Karacalar Köyüne Ýçme Suyu Temini 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Türkçe-Gürcüce Deyimler Sözlüðü Basýmý Ýletiþim dilinin ve eðitimin desteklenmesi maksadýyla, 4000e yakýn Türkçe deyim içeren ve yaklaþýk 300 sayfadan oluþan TürkçeGürcüce Deyimler Sözlüðünden 500 adet bastýrýlmýþtýr. 23 Nisan 2006 Etkinliklerine Destek Eðitimin desteklenmesi ve kültürler arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Türkiye ve Gürcistan Milli Eðitim Bakanlýklarý iþbirliðinde Türkiyede her yýl düzenlenen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramýna Gürcistandan 15 öðrencinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Program sýrasýnda Türk ailelerinin yanýnda kalarak Türk aile hayatýný tanýma fýrsatý bulan Gürcü öðrenciler iki ülke arasýndaki iliþkilerin geliþtirilmesine katkýda bulunacaklardýr. 81 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kýrsal yerleþim bölgelerine içilebilir su temini maksadýyla, Gürcistanýn 8500 nüfuslu Karacalar Köyünde 2005 yýlýnda açýlan 1 adet artezyen kuyusuna ilaveten 2006 yýlýnda 2 kuyunun daha açýlmasý saðlanmýþtýr. Karaçöp Köyüne Ýçme Suyu Temini Kýrsal yerleþim bölgelerine içilebilir su temini maksadýyla, içme suyu konusunda büyük sorun yaþayan Gürcistanýn en büyük köylerinden biri olan ve 8 küçük yerleþim biriminden (Kazlar, Tular, Lambalo, Keþalo, Yormuðanlo, Tsitsmatiani, Duzagrama ve Paldo) oluþan 21 bin nüfuslu Karaçöp köyünde mevcut bulunan ve kullanýlamaz hale gelen 8 adet artezyen kuyusunun rehabilitasyonu yapýlmýþ ve 5 adet yeni artezyen kuyusu açýlmýþtýr. Sadahlý Köyü Ýçme Suyunun Ýyileþtirilmesi Kýrsal yerleþim bölgelerine içilebilir su temini maksadýyla, Gürcistanýn 16 bin nüfuslu Marneuli Bölgesi Sadahlý Köyü artezyen kuyusunun rehabilitasyonu gerçekleþtirilmiþtir. Ksuisi-Disevi-Gugutiankari Su Boru Hattý Ýnþasý Kýrsalda içilebilir su temini ve yerleþim bölgelerine su götürülmesi maksadýyla, AGÝT tarafýndan organizasyonu yapýlan ve GürcüOsetya ihtilaf bölgesinde uygulanmak üzere kabul edilen altyapýnýn iyileþtirilmesi ve ekonomik kalkýnma projeleri çerçevesinde, Güney Osetya bölgesinde Ksuisi-Disevi-GuguTiankari Su Boru Hattý inþasýnýn gerçekleþtirilmesine katkýda bulunulmuþtur. Çalýþmalar devam etmektedir. C. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Geleneksel El Sanatlarý Merkezinin Donanýmý Alternatif meslek edindirme ve yoksulluðun azaltýlmasý maksadýyla, Gürcistan Yazarlarý Koruma Uluslararasý Fonu ve Geleneksel El Sanatlarý Merkezi bünyesindeki geleneksel el sanatlarý atölyesine ekipman yardýmý saðlanmýþ, atölye kapýlarý deðiþtirilmiþ ve keçe yapýlmasý için yýkama odasýnýn onarýmý ile döþemeye sistre yapýlmasý saðlanmýþtýr. Gürcistanda El Halýcýlýðýn Geliþtirilmesi Projesi Alternatif meslek edindirme ve yoksul halkýn gelirinin arttýrýlmasý maksadýyla El Halýcýlýðýnýn Geliþtirilmesi Projesi baþlatýlmýþtýr. Bu kapsamda ilk olarak Gürcistanda görev yapmak üzere 1 uzman görevlendirilmiþtir. Ayrýca sözkonusu proje kapsamýnda görevlendirilen 4 kiþilik heyet, Aþaðý Kartli Bölgesi ve Acara Özerk Cumhuriyeti daðlýk bölgelerinde incelemeler yaparak ihtiyaç tespitinde bulunmuþlardýr. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Sýnýrlý Kapasiteli ve Düþük Rekabet Gücüne Sahip Ýnsanlar Ýçin Kaynak Saðlama Merkezinin Tefriþi Marneuli Rayonu Ýçme Suyu Sisteminin Ýyileþtirilmesi Kýrsalda içilebilir su temini ile saðlýklý yaþam þartlarý oluþturulmasý maksadýyla geliþtirilen proje kapsamýnda, Marneuli Rayonu içme suyu ana tesisinin rehabilitasyonu, mevcut sistemin korunmasý ve yeraltý su galerisinin inþasýnýn yapýlmasý öngörülmektedir. Yararlanan tahmini kiþi sayýsý 30.000dir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 82 Meslek edindirmeyi teþvik ve özürlülerin sosyal ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý maksadýyla, özürlülerin kendilerini geliþtirerek araþtýrma, inceleme ve beceri kazanmalarýna ve gelecekte yaþamlarýný idame ettirecek bir sektörde iþ bulmalarýna yardýmcý olunmasý hedefi doðrultusunda, Sýnýrlý Kapasiteli ve Düþük Rekabet 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Gücüne Sahip Ýnsanlar Ýçin Kaynak Saðlama Merkezine ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Gürcistan Gençliðine Yardým Vakfý ile Ýþbirliði Sivil toplum kuruluþlarýnýn desteklenmesi maksadýyla, Gürcistan Gençliðine Yardým Vakfý iþbirliðinde 5.000 ailenin yaþadýðý Acara Özerk Cumhuriyetinde yaþayan Gürcülerin ihtiyacý doðrultusunda Gürcüce bir takvimin basýmýna katkýda bulunulmuþtur. ABD'de Bulunan Ahýska Türk Derneði'ne Destek Sosyal barýþa katký ve göçmen durumundaki topluluklarýn desteklenmesi maksadýyla, ABDde bulunan Ahýska Türk Derneðine ekipman ve idari destek saðlanmýþtýr. Ahýska Türklerinin Anayurtlarýna Dönüþü Çalýþmalarý Ahýska göçmenlerinin problemlerinin çözümüne destek maksadýyla Tifliste düzenlenen uluslararasý konferansa 2 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Gürcistan Sünnet Þöleni Yoksul ailelerin desteklenmesi ve sosyal ihtiyaçlarýn karþýlanmasý maksadýyla Gürcistan Gençliðe Yardým Vakfý, Kafkas Müslümanlarý Gençlik Yardým Vakfý ve Köy Muhtarlýklarý iþbirliðinde Gürcistanýn Aþaðý Kartli Bölgesi ve Kaheti Bölgesi Telavi Rayonunda yaþayan 1000 yoksul çocuðun sünnet ettirilmesi saðlanmýþ, sünnet þölenleri ile ilgili masraflar karþýlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 83 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.ULAÞTIRMA Marnueli Havaalanýna Ekipman Desteði Hava ulaþým altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Gürcistanýn Aþaðý Kartli Bölgesinde bulunan Marneuli Askeri Hava Meydanýnýn yeniden düzenlenmesi ve donanýmý yapýlmakta olup, uçaklarýn her türlü hava þartlarýnda emniyetli iniþ ve kalkýþlarýný saðlamaya yarayan yer kontrol cihazý NDB temin edilmesi çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda tamamlanacaktýr. Kýrsalda Ulaþým Altyapýlarýnýn Geliþtirilmesi Kýrsalda ulaþým altyapýlarýnýn geliþtirilerek bölgesel ticaretin kolaylaþtýrýlmasý maksadýyla, Gürcistan Kýrmýzý Köprü-Þulaveri Yolu, Harami Nehri Köprüsü ve Gardabani Marneuli Köprüsü projelerinin teknik ve ekonomik fizibilite çalýþmalarýný yapmak üzere Karayollarý Genel Müdürlüðü uzmanlarýndan oluþan 6 kiþilik bir uzman heyeti Gürcistanda görevlendirilmiþtir. Anýlan üç proje de, Gürcistan Azerbaycan sýnýrýný kapsayan bölgelerde ulaþým altyapýsýnýn geliþtirilmesine katkýda bulunacaktýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. B.ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER III. Ýpek Yolu Sempozyumu Karadeniz bölgesinde devletlerarasý iliþkilerin ve Avrupa ile iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Uluslararasý Karadeniz Üniversitesi tarafýndan Tifliste gerçekleþtirilen Karadeniz Bölgesi Ülkeleri ve Avrupa Birliði Ýliþkilerinin Geleceði konulu III. Ýpekyolu Sempozyumuna Gürcistan dýþýndan 8 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Karadeniz Ülkeleri ile AB Ýliþkilerinin Geleceði Sempozyumu Karadeniz Bölgesi çevresinde kalkýnma ve iþbirliðine ivme kazandýrmak amacýyla, Tifliste düzenlenen Karadeniz Bölgesi Ülkeleri ve Avrupa Birliði Ýliþkilerinin Geleceði Sempozyumuna 7 bilim adamýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Ýstikrara Katký Çalýþmalarý Gürcistanýn istikrarýna katký saðlanmasý ve sosyal barýþýn geliþtirilmesi maksadýyla, GürcüOset ihtilaf bölgesinde ve mücavir alanlarda uygulanmak üzere kabul edilen altyapýlarýn iyileþtirilmesi ve ekonomik kalkýnma projeleri paketi için katký saðlanmasý amacýyla görüþmeler gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Tiflis Siyasal Bilgiler Okulu Semineri Bölgesel istikrara ve ticari iþbirliðine katký maksadýyla, Tiflis Siyasal Bilgiler Okulu tarafýndan düzenlenen seminere Türkiyeden TOBB Uluslararasý Ýliþkileri Bölümü Baþkaný ve Harp Akademisinden 1 öðretim üyesinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Gürcistanýn üst düzey makamlarýnýn ve diplomatik çevrelerinin katýldýðý bu seminere Türk uzmanlar ilk defa katýlmýþ ve Kafkasya Bölgesi Güvenliði ve Türkiye - AB iliþkileri konusundaki bildirileriyle ilgi görmüþlerdir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 85 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Orman Zararlýlarý Ýle Mücadele Ormancýlýðýn geliþtirilmesi maksadýyla, Acara Orman Ýdaresi ve Artvin Orman Müdürlüðü iþbirliðinde Gürcistanýn Acara Özerk Cumhuriyeti Þuhavi Ýlçesi Laulevan Mevkiinde 1000 hektarlýk alanda IPS Typographus böceði ile mücadele edilmesi için gerekli çalýþmalar yapýlmýþtýr. Bu çalýþmalar sýrasýnda 4000 adet huni tipi feromon tuzaðý ve bu tuzaklara asýlý olan IPSTYP feromon preparatlarý kullanýlmýþtýr. Proje kapsamýnda tuzaklarýn asýlmasý kapsamýnda bir dizi faaliyetler gerçekleþtirilmiþtir. B. SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT Yatýrým Rehberinin Basýmý G ü r c i s t a n d a y a b a n c ý y a t ý r ý m l a r ý n geliþtirilmesine katký saðlamak maksadýyla, Gürcistan ekonomisi, yeni uygulamalar ve Gürcistan Yatýrým ve Ýhracatý Destekleme Ajansý faaliyetleri hakkýnda bilgi veren Ýngilizce ve Gürcüce rehberin basýmýna destek saðlanmýþtýr. Gürcistanda Sanayi Bölgesi Kurulmasý Projesi Küçük ve orta ölçekli iþletmeciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, Gürcistanýn Marneuli Bölgesinde KOBÝlerin potansiyellerinin ekonomiye kazandýrýlmasý konusunda araþtýrma yapmak üzere, KOSGEBden 1 Süreç Danýþmanýnýn Gürcistanda görevlendirilmesi saðlanmýþtýr. Projenin fizibilite çalýþmasý devam etmektedir. Gürcistanýn Azerbaycan ve Ermenistan sýnýrýnda bulunan Marneuli Bölgesinde bir sanayi sitesinin kurulmasý her üç ülkede de tarým sektörünün, ithalat ve ihracatýn geliþtirilmesine katkýda bulunacaktýr. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ C. TÝCARET VE TURÝZM Ýhracatçýlar Birliðine Katalog Basýmý Gürcistanda ticaretin geliþimine katký saðlanmasý ve Gürcü ihracatçýlarýn tanýtýmýnýn yapýlmasý maksadýyla, 200 sayfalýk 3000 adet Ýngilizce katalogun basýmýna destek saðlanmýþtýr. Yatýrým ve Ýhracatý Destekleme Ajansý Tanýtým Broþürü Basýmý Gürcistanda yabancý yatýrýmlarýn geliþtirilmesine katký saðlamak maksadýyla ülkedeki yatýrým potansiyelini tanýtan Ýngilizce ve Türkçe broþürün basýmýna destek saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 87 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Aþýklar Arasý Yarýþmaya Destek Kültürler arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Azeri Aþýklar Birliði ile iþbirliðinde Karapapak Türklerinin aþýklar gele-neðinin sürdürülmesi çerçevesinde Gürcistanýn Marneuli þehrinde düzenlenen Aþýklar Yarýþmasýnýn gerçekleþtirilmesine destek verilmiþtir. Yarýþmaya 39 aþýk katýlmýþ, 3 katýlýmcýya ödüller verilmiþtir. Ayrýca, izleyiciler ve yarýþmacýlardan müteþekkil 200 civarýnda kiþiye yemek verilmiþtir B. ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Dergiye Destek Medya ve iletiþimin desteklenmesi maksadýyla, Georgian Messanger adlý dergiye maddi destek verilmiþtir. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Azeri Folklor Ekibinin Desteklenmesi Türk ve Gürcü halklarý arasýnda kültürel iliþkilerin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Gürcistan Azeri Kadýnlar Birliði Dernekleri bünyesinde oluþturulan 15 kiþilik Azeri halkoyunlarý ekibinin 11 ay boyunca salon kirasý ve eðitim masraflarý karþýlanmýþtýr. Kurumlararasý Ýþbirliðine Destek Dinler arasý iþbirliðinin ve kültürler arasý diyalogun geliþtirilmesi maksadýyla, Tiflis Müftülüðü, Patrikhanesi ve Sinegogu iþbirliðinde 250 kiþiye iftar yemeði verilmiþtir. 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 90 77 80 70 60 50 44 40 30 13 20 14 6 10 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI TOPLAM 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR 2006 GÜRCÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Gürcistana yönelik yapýlan proje ve faaliyetlerin sektörel daðýlýmlarý yukarýdaki gibidir. Toplam 77 projenin gerçekleþtirildiði Gürcistanda Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektörü 44 projeyle ilk sýradadýr. 258950 300000 171800 150000 61350 100000 22400 50000 3400 0 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR 0 G.TOPLAM 200000 ÝNSANÝ 250000 SOSYAL ALTYAPILAR Tüm sektörlerde toplam 77 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþ olup, sözkonusu projelerden 254.950 kiþi faydalanmýþtýr. Gürcistan 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 90 ÖZBEKÝSTAN A. EÐÝTÝM Mirza Uluðbek Milli Üniversitesinde Türk Dili ve Edebiyatý Dersliði Açýlmasý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve iletiþim dilinin yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Mirza Uluðbek Milli Üniversitesi bünyesinde bulunan Türk Dili ve Edebiyatý dersliðine ekipman hibe edilmesinin yaný sýra, dersliðin tadilatýnýn yapýlarak fiziksel koþullarýnýn iyileþtirilmesi saðlanmýþtýr. Ayrýca Türkoloji Projesi kapsamýnda 1 uzman, anýlan Türk Dili Merkezinde Türkçe dersleri vermek üzere görevlendirilmiþtir. Projeden 2006 yýlýnda 28 kýz ve 14 erkek olmak üzere toplam 42 öðrenci yararlanmýþtýr. Seçmeli ders olarak okutulan Türk dilinin daha iyi þartlarda öðretilmesi, eðitim kalitesinin yükseltilmesi ve Türkçeye olan ilginin arttýrýlmasý hedeflenmektedir. Özbekistan ile eðitim alanýnda iþbirliði imkanlarý sýnýrlý olduðundan bu proje ile yüksek öðrenim kurumlarýyla diyalog geliþtirmenin yolu açýlmýþtýr. Cihan Dilleri Üniversitesi Türkçe Bölümünde Türk Dili ve Edebiyatý Dersliði Açýlmasý Eðitim altyapýlarýnýn iyileþtirilmesi ve iletiþim dilinin yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, yaklaþýk olarak 75 öðrencinin yararlandýðý Cihan Dilleri Üniversitesi Türkçe Bölümünde Türk Dili ve 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Edebiyatý dersliðine ekipman hibe edilmesinin yaný sýra, dersliðin tadilatýnýn yapýlarak fiziki koþullarýnýn iyileþtirilmesi saðlanmýþtýr. Tadilat ve ekipman desteðinden sonra Türk Dili Merkezi adýný alan sýnýf, üniversite içinde yarý kurumsal bir yapýya kavuþmuþtur. Taþkent Türk Ýlköðretim Okuluna Eðitim Ekipman Desteði Eðitim fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Taþkent Türk Ýlköðretim Okulunun sýra ve kitaplýk ihtiyacýnýn temini saðlanmýþtýr. Devlet ve Cemiyet Akademisi Ticaret Yüksek Okulu için Ders Müfredatý Oluþturulmasý Eðitimin geliþtirilmesi maksadýyla, 150 öðrencinin eðitim gördüðü ve farklý akademik çevrelerle irtibata geçerek eðitim yelpazesini çeþitlendirmeye çalýþan Özbekistan Devlet ve Cemiyet Akademisi Ticaret Yüksek Okulunun ders müfredatý oluþturma çalýþmalarýna destek olmak üzere Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden bir öðretim görevlisinin Özbekistana gönderilmesi saðlanmýþtýr. Ülkede önemli yerlere gelmeleri muhtemel olan Ticaret Yüksek Okulu öðrencilerinin Türk ekolü ile tanýþmalarý, ileride iki ülke arasýndaki ticari ve siyasi iliþkilerde olumlu sonuçlar doðuracaktýr. Özbekistan Yüksek Ticaret Okulu Müfredatýnýn Oluþturulmasý Eðitimin desteklenmesi ve ticari hayatta istihdam edilecek kadrolarýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Özbekistan Yüksek Ticaret Okulunda daha etkin eðitim öðretim verilmesini saðlayacak müfredatýn oluþturulmasý için Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden 1 öðretim üyesi Özbekistanda görevlendirilmiþ ve bahse konu okulun müfredat çalýþmalarýna destek vermiþtir. Özbekçe Türk Þiirleri Kitabýnýn Basýmý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 92 Edebiyatýn geliþimine katký ve kültürler arasý iþbirliðinin artýrýlmasý maksadýyla, Türk þiirinin önemli 10 þairinin 10ar þiiri Özbekçeye tercüme edilerek, Özbekçeye Türk Edebiyatý hakkýnda deðerli bir eser kazandýrýlmýþtýr. Ayrýca basýlan þiir kitabýndan 2000 adet satýn alýnarak, Özbekistandaki çeþitli kurum ve kuruluþlara hediye edilmesi saðlanmýþtýr. B.SAÐLIK Özbek Doktorlarýn Eðitimi Saðlýk altyapýlarýnýn ve insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Özbekistan Akademik V. Vahidov Cumhuriyet Cerrahlýk Ýhtisas Merkezinde görevli 4 kardiyoloji ve kardiyovasküler cerrahi uzmaný Ankara Bayýndýr Hastanesinde 1,5 ay süreyle staj görmüþlerdir. Devamýnda Bayýndýr Hastanesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalý Baþkaný ve Hematoloji Bölüm Baþkaný ve 1 doktordan oluþan bir heyet, 2 TÝKA uzmaný ile beraber Ekim ayý içerisinde Özbekistanda inceleme ve görüþmelerde bulunmuþlardýr. Proje, 2005 yýlýnda gerçekleþtirilmiþ olan benzer staj programýnýn devamý niteliðinde olup, 2006 yýlý sonu itibariyle toplam eðitilen uzman sayýsý 11e ulaþmýþtýr. Tüberküloz ve Solunum Yollarý Hastanesi Çocuk Kliniðine Ekipman Yardýmý Özbekistan için en elzem sorunlar arasýnda yer alan tüberküloz ve diðer solunum yollarý hastalýklarýna karþý mücadele alanýndaki saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla; halký bu hastalýklara karþý bilinçlendirmek, bu alanda akademik çalýþmalar gerçekleþtirmek, ilgili rahatsýzlýklarý tedavi etmek ve bu alanda 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ kuruluþu ile Baþkanlýðýmýz iþbirliðinde, Taþkentin Þeyhhantahur Ýlçesi Þofayz Mahallesinde yaþayan iþsiz ve yoksul ailelere gelir yaratmak maksadýyla bir biçkidikiþ atölyesi kurulmuþtur. Proje kapsamýnda, atölye mekanýnýn tadilatý Mohlaroyim tarafýndan gerçekleþtirilmiþ olup, atölyenin teknik ihtiyaçlarý Baþkanlýðýmýzca temin edilmiþtir. Bu kapsamda, Baþkanlýðýmýzca hibe edilen çeþitli dikiþ makineleri, ütü, biçme masasý, masa, sandalye vb. araç gereç ile pek çok iþsiz ev hanýmý uygulamalý olarak biçkidikiþ eðitimi alma imkanýna sahip olmuþtur. Þofayz BiçkiDikiþ Atölyesinde Kurs Verilmesi araþtýrmacý ve uzman yetiþtirmekle görevli olup, Ö.C. Saðlýk Koruma Bakanlýðýna baðlý olarak faaliyet göstermekte olan Ftiziatri ve Pulmonoloji (tüberküloz ve solunum yollarý hastalýklarý) Bilimsel Araþtýrma Enstitüsü Çocuk Kliniðinin bakým, onarým ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. Tadilat iþlerini Ö.C. Saðlýk Koruma Bakanlýðýnýn yaptýðý iki katlý kliniðe Baþkanlýðýmýzca 50 adet hasta yataðý, yastýk ve nevresim takýmýndan oluþan tekstil ürünleri, 3 adet ultrasyon inhalatör cihazý (buðu verici) ve 4 bilgisayarýn yaný sýra, tedavi gören çocuklarýn kullanýmý amacýyla çok sayýda oyuncak, sýra, masa, sandalye ve yazý tahtasý hibe edilmiþtir. C.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Þofayz Hane Halkýnýn Gelir Düzeyinin Artýrýlmasý Minyatür Müzesi Uzmanlarý Eðitimi Müzeciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, Özbekistan Sanat Akademisi Kemalettin Bekhzod Minyatür Müzesi Müdürlüðünden 4 kiþilik bir uzman grubuna Ýstanbulda eðitim verilmiþtir. Uzmanlar ayrýca müzecilik alanýnda çalýþan Türk uzmanlar ile görüþ alýþveriþinde 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 2003 yýlýnda kurulmuþ olan ve Özbekistanda faaliyet gösteren Mohlaroyim adlý sivil toplum Baþkanlýðýmýz ile Mohlaroyim adlý sivil toplum kuruluþu iþbirliðinde tadil ve tefriþ edilen biçkidikiþ atölyesinin etkinliðinin artýrýlmasý maksadýyla, söz konusu atölyede biçki, dikiþ, yeni model üretme ve dizayn konularýnda bir ay süreli bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Bu çerçevede, Ankara Olgunlaþma Enstitüsünde görevli 1 eðitmen tarafýndan; temel giyim, çizim, kalýp, dikiþ, giyim süsleme ve makine bilgisi konularýnda 20 ev hanýmýna kapsamlý bir eðitim verilmiþtir. 93 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ bulunmuþ ve özellikle Ýstanbuldaki Özbek bilginlerine ait nadir el yazmasý eserleri ve müzecilik alanýndaki son geliþmeleri yerinde görmek amacýyla Ýstanbulun deðiþik müzelerinde incelemeler gerçekleþtirmiþlerdir. Özürlü Özbek Sporcu Çocuklara Destek AVDET Kýrým-Tatar Kültür Merkezine Destek Sivil toplumun güçlendirilmesi maksadýyla, Kýrým Tatarlarýnýn Özbekistandaki tek sivil toplum kuruluþu olan AVDET Kýrým-Tatar Kültür Merkezine ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Bahse konu kültür merkezinin verdiði bilgilere göre, ülke genelinde 100.000 civarýnda Kýrým Tatarý yaþamaktadýr. Bunun yarýsýndan fazlasýnýn baþkentte yaþadýðý düþünülürse, yardýmdan yararlanacak kitlenin 50.000 dolayýnda olduðu tahmin edilmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 94 Özürlü çocuklarýn toplumsal uyumuna destek saðlamak, özürlülerin rehabilitasyonu ve genç nesillerin saðlýklý yetiþmesine katkýda bulunmak maksadýyla, Özbekistanda bu alanda faaliyet gösteren önemli bir sivil toplum kuruluþu olan Saðlam Evlat Vakfý Nevai Þubesi bünyesinde bulunan 20 kiþilik özürlüler kýz ve erkek futbol takýmlarýnýn Türkiye Özürlüler Olimpiyat Komitesi tarafýndan Denizlide düzenlenen Özel Olimpiyat Oyunlarýna katýlýmý saðlanmýþtýr. Olimpiyata katýlan sporculara ayrýca, eþofman takýmý ve spor ayakkabýsýndan oluþan spor ekipmaný saðlanmýþtýr. 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.ENERJÝ Güneþ Enerjisi Üretim Teknolojileri Transferi Özbekistanda bir yýlýn yaklaþýk 2/3ünün güneþli olmasýna raðmen güneþ enerjisinden yeteri kadar faydalanýlamamaktadýr. Bu tespitten hareketle, güneþ panelleri teknolojisinin Özbekistana aktarýlmasý ve bu konudaki eksikliðin giderilmesi maksadýyla, UNDP iþbirliðinde Özbekistandan 2 uzmanýn Ankara, Kýrþehir, Konya, Kayseri ve Ýstanbuldaki güneþ panelleri üretimi konusunda faaliyet gösteren üretici firmalarý ziyaret etmesi saðlanmýþtýr. B.BANKACILIK VE FÝNANS Bankacýlýk Ve Maliye Akademisi Kursiyerlerinin Hizmet Ýçi Eðitimi Bankacýlýk ve maliye konularýnda gerekli insan kaynaklarýný yetiþtirecek eðitim kurumlarýnýn eðitici kadrolarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Özbekistan Bankacýlýk ve Maliye Akademisi kursiyer ve öðretmenlerinden oluþan 10 kiþilik heyet, Maliye Bakanlýðý, Hazine Müsteþarlýðý, Devlet Planlama Teþkilatý ve Merkez Bankasý iþbirliði ile Türkiyede hizmet içi eðitim programýna tabi tutulmuþ, ayrýca ilgili kurumlarda incelemelerde bulunmuþtur. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Pamuk ve Tohum Islahý Çalýþmalarý Tarýmda verimliliðin artýrýlmasý, ülkemizin bu alandaki tecrübesinin aktarýlmasý ve teknoloji transferi gerçekleþtirilmesi maksadýyla, T.C. Tarým ve Köy Ýþleri Bakanlýðý iþbirliði ile Nazillide gerçekleþtirilen programa Özbekistan Pamuk Islahý ve Tohumculuk Bilimsel Araþtýrma Enstitüsünde görev yapan 6 uzman katýlmýþtýr. Bu çalýþmalar çerçevesinde, Özbekistan Pamuk Islahý ve Tohumculuk Bilimsel Araþtýrma Enstitüsü ile Nazilli Pamukçuluk Araþtýrma Enstitüsü arasýnda bir ön protokol imzalanarak pamukçuluk konusunda iki ülke arasýnda iþbirliði tesisine yönelik ilk adýmlar atýlmýþtýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Tohum Ekiminde Kayýplarýn Önlenmesi Projesi Kapsamýnda Ekipman Desteði Modern teknolojilerin kullanýmý yoluyla tarýmda verimliliðin artýrýlmasý maksadýyla, Ö.C. Tarým ve Su Ýþleri Bakanlýðý tarafýndan geliþtirilen Tohum Ekiminde Kayýplarýn Önlenmesi Projesi çerçevesinde, Özbekistandaki çiftliklerin modernizasyonu için ülkenin her vilayetinde birer örnek çiftlik kurulmasý, yeni teknolojilerin önce bu çiftliklerde uygulanmasý ve daha sonra diðer çiftçilere tanýtýmýnýn yapýlmasý planlanmaktadýr. Bu doðrultuda, Ö.C. Tarým ve Su Ýþleri Bakanlýðý Tarýmýn Mekanizasyonu ve Elektrifikasyonu Enstitüsü (UzMEÝ), tohum kaybýnýn azaltýlmasý maksadýyla, mekanik mibzerler yerine pnömatik mibzerlerle ekim yapýlmasýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý konusunda çalýþmalar yapmaktadýr. Sözkonusu çalýþmalara katký saðlamak için Türkiyede üretilen pnömatik mibzerlerden her bir vilayet için birer adet olmak üzere 12 adet satýn alýnarak hibe edilmiþ, kullanýmýna iliþkin gerekli eðitimler verilmiþtir. Özbekistanda Antepfýstýðý Yetiþtiriciliði Özbekistanda antepfýstýðý üretiminin geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý uzmanlarýnca gerekli ön incelemeler yapýlmýþ, bunun sonucunda ülkede antepfýstýðý yetiþtirme potansiyeli bulunduðu tespit edilmiþtir. Söz konusu projenin birinci aþamasýnda Türkiyeden 3 ziraat mühendisi Özbekistanda görevlendirilmiþtir. Bunu takiben 4 Özbek uzman için, Gaziantep Antepfýstýðý Enstitüsünde bir eðitim programý düzenlenmiþtir. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Özbekistanda Zeytin Yetiþtiriciliði Ülkemiz ile benzer iklim özelliklerine sahip olan Özbekistanda Sovyetler Birliði döneminin etkisi ile tarým devlet kontrolünde yapýlmaktadýr. Ayrýca, ürün çeþidi de çok sýnýrlý olup, genellikle pamuk ve hububat üretimine önem verilmektedir. Ülkede zeytin üretimi yapýlmamakla birlikte, iklim zeytin yetiþtirmeye müsaittir. Bu doðrultuda, zeytin üretiminin geliþtirilmesi maksadýyla, deneme amaçlý ekim yapýlmasýný teminen, 250 adet zeytin fidaný Ö.C. Tarým ve Su Ýþleri Bakanlýðý Tarýmýn Mekanizasyonu ve Elektrifikasyonu Enstitüsü (UzMEÝ) yetkililerine teslim edilmiþ, 5 uzmana gerekli eðitimler verilmiþtir. Fidan Yetiþtiriciliði Eðitimi B. TÝCARET VE TURÝZM Ýþletmelerin Uluslararasý Faaliyetleri Semineri Uluslararasý ticaretin geliþimine katký saðlamak maksadýyla, Ö.C. Dýþ Ekonomik Ýliþkiler, Yatýrým ve Dýþ Ticaret Bakanlýðý ile iþbirliðinde Taþkentte Ýþletmelerin Uluslararasý Faaliyetleri konulu seminer düzenlenmiþtir. Yaklaþýk 60 uzmanýn katýldýðý seminere Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý Dýþ Ticarette Standardizasyon Genel Müdür Yardýmcýsý ve RAILCO Taþýmacýlýk Ltd. Þirketi Genel Müdürü katýlmýþ ve uzmanlýk desteði saðlanmýþtýr. Ormancýlýðýn geliþtirilmesi ve ormancýlýk ve orman korunmasý konularýnda ülkemizdeki mevcut tecrübenin Özbekistana aktarýlmasý maksadýyla, Ö.C. Tarým ve Su Ýþleri Bakanlýðý Orman Genel Müdürlüðünden 3 uzman, Nadir Orman Fidanlarý Yetiþtirilmesi konusunda Manisa Ýli Muradiye Orman Fidanlýðýnda eðitime tabi tutulmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 97 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Göktürk Sikkeleri Albümü Özbekistan tarihi çalýþmalarýnýn desteklenmesi ve kültür turizmine katký maksadýyla, Göktürk Hanlýðý zamanýnda basýlan 300 adet sikkenin Ýngilizce ve Türkçe açýklamalarýnýn yer alacaðý bir albümün basýlmasý çalýþmalarýnda yer almak üzere Özbekistan Ebu Reyhan Biruni Þarkþinaslýk Enstitüsünde bir araþtýrma görevlisi görev-lendirilmiþtir. Nümizmatik sahasýnda eþsiz bir eser olacak albümün hazýrlanmasý ile Göktürklerin çok sayýda para bastýðý bilimsel olarak ortaya konulmuþ olacaktýr. Ayrýca, paralar üzerinde tarih, yazý ve resimlerin yorumlan-masýyla Göktürkler hakkýnda yeni bilgiler elde edilecektir. Proje 2007 yýlýnda devam edecektir. B.ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Milli Radyo Televizyon Kurumu Uzmanlarý Staj Programý Ýletiþimin geliþtirilmesi ve medya insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Özbekistan Milli Radyo Televizyon Kurumu yönetici ve çekim uzmanlarýnýn Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunda staj yapmalarý saðlanmýþtýr. 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 56 60 50 27 20 10 14 5 10 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI TOPLAM 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR 2006 ÖZBEKÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Özbekistana yönelik yapýlan proje ve faaliyetlerin sektörel daðýlýmlarý incelendiðinde, toplam 56 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. Hemen tüm ülkelerde olduðu gibi Sosayal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektörü 27 proje ile ilk sýrada yer almaktadýr. 143820 160000 140000 83670 80000 53000 60000 40000 6900 250 0 0 G.TOPLAM 20000 ÝNSANÝ 100000 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 120000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ Proje ve faaliyetlerden toplamda 143.820 kiþi faydalanmýþtýr. EKONOMÝK ALTYAPILAR 30 SOSYAL ALTYAPILAR 40 Özbekistan Faaliyet Raporu TÝKA 2006 100 TÜRKMENÝSTAN A.EÐÝTÝM Türkmen Atatürk Mektebinin Onarýmý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý ve fiziki mekanlarýn iyileþtirilmesi maksadýyla, Türkmen Atatürk Mektebinin 7-12 yaþ aralýðýndaki 1500 öðrencisinin daha iyi þartlarda eðitim almasý için ýsýtma sisteminin yenilenmesi, yemekhane ve toplantý salonunun tamirat ve donaným ihtiyacýnýn karþýlanmasý ve okul giriþine Türkmenistan ve Türkiyenin kurucu Devlet Baþkanlarýnýn büstünün yapýlmasý öngörülen projenin ihalesi yapýlmýþ olup, çalýþmalarýn 2007 Þubat ayý sonunda tamamlanmasý planlanmaktadýr. Aþkabat Türk Ýlköðretim Okuluna Teknoloji Sýnýfý Kurulmasý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitimin modern teknolojilerle yapýlarak etkinliðinin artýrýlmasý maksadýyla, halihazýrda 345 Türkmen, 370 Türk olmak üzere toplam 715 öðrencinin öðrenim gördüðü Aþkabattaki Türk Ýlköðretim Okuluna öðrencilerin derslerini çeþitli görsel, iþitsel ve çoklu ortam destekli kaynaklar ile zenginleþtirmesi imkânýný saðlayacak, ayný anda 42 öðrencinin öðrenim görebileceði bir teknoloji sýnýfý yapýlmýþtýr. Böylelikle, Türkmen ve Türk öðrencilerin derslerini multimedya desteðiyle zenginleþtirmelerine imkân tanýnmýþ, okulun eðitim olanaklarýnýn en çaðdaþ düzeye yükseltilmesine yönelik önemli bir katký saðlanmýþtýr. Saparmurat Türkmenbaþý Milli Kütüphanesine Ekipman Desteði Devletin en büyük Metodoloji ve Bibliyografi Merkezlerini de içinde barýndýran Saparmurat Türkmenbaþý Milli Kütüphanesi, çok sayýda metodolojik, bibliyografik ve bilimsel uygulamalý kitapçýk ve broþür yayýnlamaktadýr. Ancak anýlan broþür ve kitapçýklarýn, kayýt kartlarýnýn, okur kimliklerinin hazýrlanmasýnda zorluklar yaþanmaktadýr. Bu çerçevede; entelektüel geliþime katký, kütüphane yayýnlarýnýn ve sunduðu hizmetlerin kalitesinin yükseltilmesi, bilgilendirme ve danýþmanlýk amacý ile yayýnlanmakta olan broþürlerin baský kalitesinin artýrýlmasý maksadýyla, söz konusu kütüphaneye ekipman desteðinde bulunulmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 102 Ayrýca, gene ayný kütüphane içerisinde yer alan Türkiye Kitaplýðý bölümüne ekipman hibe edilmiþtir. Türkmenistan Çocuk Odaklý Eðitim Projesi Eðitimin modern teknolojilere kavuþturulmasý ve eðitimde etkinliðin arttýrýlmasý maksadýyla Birleþmiþ Milletler Örgütü Çocuk Fonu (UNICEF) ile yapýlan toplantý ve görüþmeler sonucunda TÝKA-UNICEF iþbirliðiyle Çocuk Odaklý Eðitim Projesi hazýrlanmýþtýr. Ýlk etap olarak 1.400 Türkmen uyruklu çocuðun eðitim gördüðü 57. Atatürk Türkmen Mektebi seçilmiþtir. Ülke eðitim programýnda yer alan okul öncesi ve temel zorunlu eðitimde, çocuk odaklý eðitim hizmetlerinin saðlanmasý amaçlanan bu proje çerçevesinde, bir Bilgisayar Laboratuarý kurulmuþtur. Bilgisayar Laboratuarýnda tadilat ve tamirat iþleri yaptýrýlmýþ ve laboratuar 11 adet bilgisayar, masa ve sandalye, dolap, yazý tahtasý gibi ekipmanlarla donatýlmýþtýr. Eðitim Kitabý Desteði Eðitimin desteklenmesi ve yoksul ailelere eðitim katkýsý saðlanmasý maksadýyla, Türkmenistandaki çeþitli kurumlara daðýtýlmak üzere Türkiyeden kitap gönderilmesi saðlanmýþtýr. Uluslararasý Bilim Olimpiyatlarýna Destek Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, her yýl dünyanýn çeþitli ülkelerinde farklý bilim dallarýnda yüksek zekalý çocuklarý belirlemek 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ ve ödüllendirmek maksadý ile Uluslararasý Bilim Olimpiyatlarý düzenlenmektedir. Türkmen-Türk Okullarý Baþkent Bilim Merkezi öðrencileri, anýlan Olimpiyatlara katýlarak her yýl yüksek baþarýlar elde etmektedir. B. SU VE SU HÝJYENÝ Çöl Sakinlerine Ýçme Suyu Saðlanmasý Bu çerçevede, 2006 yýlýnda Slovenya, Kazakistan ve Singapurda yapýlmasý planlanan uluslararasý bilim yarýþmalarýna 5 yüksek zekalý Türkmen öðrencinin katýlýmý desteklenmiþtir. Bilim Sergisine Katýlým ve Baþarýlý Öðrencilere Destek Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Türkmenistan Cumhuriyeti Eðitim Bakanlýðý ile iþbirliði halinde faaliyet gösteren TürkmenTürk Okullarý katýlýmý ile Türkmenistan Cumhuriyeti Eðitim Bakanlýðý tarafýndan düzenlenen Bilim Sergisinde baþarý gösteren öðrencilerin çalýþmalarýný teþvik etmek, araþtýrmacýlýða ve yaratýcýlýða katkýda bulunmak üzere bir öðrenci bilgisayar ile ödüllendirilmiþ, bilim sergisi desteklenmiþtir. Türkiyeye Sesleniþ Konulu Þiir ve Kompozisyon Yarýþmasý Kültürel iliþkilerin geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý ile iþbirliðinde Avrasya Coðrafyasýndaki Eðitim Bakanlýklarýna baðlý toplam 13 okuldan ortaöðretim öðrencileri ile TÖMER kursiyerlerinin katýlýmýyla Türkiyeye Sesleniþ Konulu Þiir ve Kompozisyon Yarýþmasý düzenlenmiþtir. Yarýþmaya Türkmenistandan katýlarak dereceye giren ilk 3 öðrencinin bir hafta süreyle Türkiyeye gelmesi, ikinci ve üçüncü olarak dereceye giren öðrencilere ise ödüller verilmesi saðlanmýþtýr. Güç koþullarda yaþayan ahalinin basit usullerle su temini konusunda eðitilmesi ve desteklenmesi maksadýyla, Türkmenistan Cumhuriyeti Tabiatý Koruma Bakanlýðýna baðlý Çöller Enstitüsü iþbirliði ile, Karakum nehrinden gelen ve 5.000 nüfuslu Bokurdak ve Çalýþ yerleþim merkezlerinde kullanýlan çamurlu su ile bazý derin kuyularýn sularýnýn insan ve hayvan saðlýðýna zarar verebilecek ergimiþ minerallerden ve diðer kimyasallardan arýndýrýlmasý tekniklerinin Türkmen uzmanlarca yöre halkýna öðretildiði eðitim seminerleri düzenlenmiþ, konu ile ilgili bültenler yayýmlanmýþ ve daðýtýlmýþtýr. Proje bitiminde eðitim seminerlerine katýlan kursiyerlere su arýtýcý filtreler daðýtýlmýþtýr. Çalýþma sonucunda, 5 yaþýna kadar çocuklar baþta olmak üzere çöl sakinlerinin hastalanma sýklýðýnda azalma saðlanmýþtýr. Projeden 203 kiþi istifade etmiþtir. C. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER 2006 TÝKA Faaliyet Raporu ÇAPAK Ekonomi Cemiyeti'ne Ekipman Desteði Yoksul halkýn gelir seviyesini yükseltmek ve alternatif meslekleri geliþtirmek maksadýyla, ÇAPAK Ekonomi Cemiyeti ile ortaklaþa yürütülen proje kapsamýnda kurulan el sanatlarý merkezinde geçimini halýcýlýk, keten dokumacýlýðý, dikiþ ve nakýþtan saðlayan toplam 20 Türkmen kadýnýnýn istihdamý saðlanmýþtýr. Proje 103 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Türkmen ve Türk vatandaþlarýnýn iletiþiminin kolaylaþmasý için Türk Dili kurslarýna ihtiyaç duyulmaktadýr. Kamu görevlilerinin kapasite geliþimine katký maksadýyla, Türkmen Kamu Görevlilerine Türkçe Dersi Verilmesi Projesi kapsamýnda 14 takým Türkçe Öðreniyoruz seti hibe edilmiþtir. Ayrýca; Turizm Metodolojik Okul Merkezinde verilen Türkçe derslerinin desteklenmesi kapsamýnda Türkçe okuma kitaplarýnýn gönderilmesi saðlanmýþtýr. kapsamýnda oluþturulan atölyeler bahçe içinde iki katlý müstakil bir binada hizmet vermektedir. Türkmenistan Milli Kolyazmalarý Enstitüsüne Malzeme Desteði Türkmenistan Cumhuriyeti Dýþiþleri Bakanlýðýna Ekipman Desteði Kamu yönetiminin güçlendirilmesi maksadýyla, Türkmenistan Dýþiþleri Bakanlýðý bünyesinde yapýlan çalýþmalarýn daha verimli bir þekilde yürütülmesine yönelik modernizasyon çalýþmalarý çerçevesinde, 3 adet bilgisayar ve 3 adet yazýcýdan oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. Türkmen Kamu Görevlilerine Türkçe Dersi Verilmesi Kamu yöneticilerinin Türk misyonu ile iletiþiminin geliþtirilmesi maksadýyla açýlan kursta kamu görevlisi 55 öðrenciden oluþan ilk kur sonuçlanmýþ ve baþarýlý olan 44 öðrenci ikinci kura baþlamýþtýr. Aralýk ayý içinde de ikinci kur tamamlanmýþ olup, baþarýlý olan 32 kursiyer üçüncü kura geçmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 104 Türkmenistanda yaþayan yaklaþýk 5000 Türk vatandaþýnýn birçoðu çalýþma ve günlük hayatlarýnda Türkmen kamu görevlileriyle görüþmelerde bulunmaktadýrlar. Bundan dolayý Kültür mirasýnýn korunmasýna katký saðlanmasý maksadýyla, Türkmenbaþý Türkmenistan Milli Kolyazmalarý Enstitüsünün el yazma eserlerinin restorasyonunda ihtiyaç duyduðu özel restorasyon kaðýtlarý temin edilmiþtir. Türkmenbaþý Türkmenistan Milli Kolyazmalarý Enstitüsü Türkmenistanda tüm el yazma eserlerinin muhafaza edildiði tek bilimsel araþtýrma merkezi olarak Türkmen kültürünü ve Türkmen kimliðini tanýtmak, korumak, Türkmenleri milli gelenek ve kültürlerine kavuþturmak amacýyla faaliyet göstermekte olan en önemli kurumlardan biri olup, 10.000den fazla Arapça, Farsça, Osmanlýca ve Türkmence yazma esere sahiptir. 2. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK heyet, genel incelemelerde bulunmuþ ve proje çerçevesinde kurulmasý planlanan eðitim merkezi ve uygulamalý üretim bahçesinin Antepfýstýðý Yetiþtiriciliðinin Geliþtirilmesi Tarýmsal üretimi geliþtirmek ve yeni tarým üretim alanlarý oluþturmak maksadýyla, Antepfýstýðý Yetiþtiriciliðinin Geliþtirilmesi Projesi hayata geçirilmiþtir. Proje tamamlandýðý zaman yüksek ihraç potansiyeline sahip olan antepfýstýðý meyvesi, Türkmenistan tarýmsal ekonomisinde önemli bir yere sahip olacaktýr. Türkmenistanda 75.000 hektar gibi geniþ bir alanda yabani antepfýstýðý florasý bulunmasýna raðmen bu aðaçlardan optimum ürün alýnamamaktadýr. Türkmenistan Cumhuriyeri Tabiatý Koruma, Tarým ve Orman Bakanlýklarý ile T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý Antepfýstýðý Araþtýrma Enstitüsü iþbirliðinde gerçekleþtirilen proje çerçevesinde, Türkmenistan Cumhuriyeti Tabiatý Koruma Bakanlýðý ve Gökkuþaðý Ortaklar Cemiyetinden 2þer olmak üzere toplam 4 uzman, T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý Antepfýstýðý Araþtýrma Enstitüsü Müdürlüðünde aþýlama ve teknik yetiþtiricilik konusunda temel eðitim görmüþlerdir. Ayrýca Türkmenistanda görevlendirilen 3 Türk uzmandan oluþan teknik yerinin belirlenmesine yönelik çalýþmalar yapmýþtýr. Türkmenistanda seleksiyon çalýþmalarý kapsamýnda görevlendirilen teknik heyet ise Türkmenistanýn doðal fýstýk sahalarýnda incelemelerde bulunmuþ, üstün nitelikli fýstýk çeþitleri tespit etmiþtir. 8 danýþmanýn görev aldýðý proje kapsamýnda 52 kiþi eðitilmiþtir. Çölleþmenin Engellenmesinde Kumun Verdiði Zararlarýn Azaltýlmasý Tarýmýn geliþtirilmesi ve tarýma elveriþli arazilerin korunmasýna katký saðlanmasý maksadýyla, 2. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Türkmenistan Cumhuriyeti Tabiatý Koruma Bakanlýðýna baðlý Çöller Enstitüsü ile iþbirliðinde kum hareketlerinin verdiði zararlarý engellemeyi ve çöl sakinlerine basit materyallerin üretiminin öðretilmesini hedefleyen proje uygulamaya konulmuþtur. Anýlan proje kapsamýnda, Türkmenistanda patenti alýnmýþ baðlayýcý maddelerin kullaným metotlarýnýn yerel halka öðretilmesini öngören Kum Tepelerinin Oluþmasý ve Kumun Pekiþtirilmesinde Kullanýlmakta Olan Malzemeler konularýnda eðitim seminerleri düzenlenmiþtir. Proje kapsamýnda 28 kiþi eðitim görmüþtür. Tohumculuðun Geliþtirilmesi Tarýmda verimliliðin artýrýlmasý ve ürün kapasitesinin geliþtirilmesi maksadýyla, tohumculuðun geliþtirilmesi çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Türkmenistanda tarýmsal üretime çok büyük önem verilmekte ve Azýk Baðýmsýzlýðý (gýdada dýþarýya baðlý olmama) ilkesi bir devlet politikasý olarak yürütülmektedir. Ülkede 2003 yýlý öncesinde 2 milyon ton buðday, 0,7 milyon ton pamuk, 0,5 milyon ton sebze üretilmekteyken; 2006 yýlý için 2,5 milyon ton buðday, 2,2 milyon ton pamuk, 0,8 milyon ton sebze üretimi hedeflenmiþ olup, þeker pancarý, üzüm ve patates üretiminde de ayný baþarý beklenmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 106 Türkmenistanýn 2020 yýlýna kadar olan süreyi kapsayan Sosyal Ekonomik Geliþtirme Stratejisi Milli Programýna katký saðlamak ve hedeflere ulaþmada iþbirliði yapma amacý ile tohumluklarýn çeþit tescili ve tohum sertifikasyon sisteminin uluslararasý standartlara ulaþtýrýlmasý, geliþtirilen çeþitlerin genetik kaynaklarýnýn garanti altýna alýnmasý, çiftçilere kaliteli tohum temin edilerek üretimin artýrýlmasý hedeflenmiþ ve Tohumculuðun Geliþtirilmesi Projesi uygulamaya geçirilmiþtir. Toplam 5 danýþmanýn görev aldýðý program kapsamýnda 10 kiþiye eðitim verilmiþtir. Eðitim aþamasý tamamlanmýþ olan projede, kurulmasý öngörülen tohum araþtýrma laboratuarý için bina arama çalýþmalarý devam etmektedir. 2006 yýlý içinde ilgili protokolün imzalanmasý ile tohum araþtýrma laboratuarýnýn kurulmasý, Türkmenistanýn OECD Tohum Sertifikasyon Sistemine dahil edilmesi ve Uluslararasý Tohum Test Birliði ÝSTAya üye olabilecek gerekli yasal ve kurumsal altyapýlarýn oluþturulmasý hedeflenmektedir. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Yumurtacý Hibrit ve Ebeveynlerin Üretilmesi Hayvancýlýðýn geliþtirilmesi maksadýyla, gelecekteki yumurta verimini artýrmak ve yetiþtiricilerin sorunlarýný gidermek üzere Ankara Tavukçuluk Araþtýrma Enstitüsünce geliþtirilen Yumurtacý Hibrit ve Ebeveynlerin Türkmenistanda Üretilmesi Projesi Ocak 2005 tarihinden itibaren uygulamaya konulmuþtur. Proje kapsamýnda kümes için gerekli ekipmanlarýn satýn alýmý gerçekleþtirilerek kümesler kurulmuþ, eðitim programlarý yapýlmýþtýr. Projenin bir sonraki aþamasýnda, 22.500 anaç civciv yumurtasýnýn Türkmenistana gönderilmesi öngörülmektedir. Projenin ilk bir buçuk yýlýnda üretilecek hibrit yumurtacý sayýsý 400.000 olarak planlanmakta olup, yumurtacý hibritleri ithal eden Türkmenistana ölçülebilir katkýsýnýn ilk yýl için yarým milyon dolarýn üzerinde olacaðý öngörülmektedir. Türkmen tarafýnca kurulan 17 üretici birliðe daðýtýmý yapýlacak olan yumurtacý hibritler, gerek sayýlarýnýn artmasý ve gerekse yüksek yumurta veriminden dolayý faydasý her yýl katlanarak artan bir çalýþmaya 2. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ dönüþecektir. Bahse konu proje kapsamýnda 3 danýþman görevlendirilmiþ olup, toplam 10 uzmana eðitim verilmiþtir. Kitap Basýmýna Destek Tarýmýn geliþtirilmesi maksadýyla, Türkmenistan Çöller, Bitki ve Hayvanat Dünyasý Milli Enstitüsü tarafýndan halkýn bilinçlendirilmesine yönelik olarak hazýrlanan Türkmenistanda Zehirli Yýlanlar ve Ýlk Yardým ve Çöl Zararlýlarý (Sivrisinek) ile Mücadele kitapçýklarýnýn basýmý desteklenmiþtir. Kitapçýklarýn basýmý tamamlanmýþ olup, kütüphanelere ve okullara ücretsiz daðýtýlmasý saðlanmýþtýr. Bu faaliyet ile yaz aylarýnda artan sivrisineklerin bulaþtýrdýðý çeþitli hastalýklarýn önlenmesi ve zehirli yýlan ýsýrmasý gibi durumlarda ilk yardýmýn nasýl yapýlacaðý konularýnda çocuk ve yetiþkinlerin bilgilendirilmesine katkýda bulunulmuþtur. tadilatý yapýlmýþtýr. Ýlaveten Türkçe Eðitim Setleri ve ülkemizi tanýtýcý yayýnlarla donatýlan TÝKA kitaplýðý ile birlikte yeni alýnan bilgisayarlar ve demirbaþlarla eðitim altyapýsý güçlendirilmiþtir. Turizm Okulu Yaz Stajý B. SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT Birim Fiyat Yapýlandýrma Projesi Ýnþaat sektöründe standartlarýn geliþtirilmesi maksadýyla, Türkmenistan Cumhuriyeti Ýnþaat Bakanlýðý bünyesinde kurulan birim fiyat belirleme, denetleme ve uygulama ile ilgili birimin organizasyonu, çaðdaþ birim fiyat tespit ve uygulamasýna iliþkin düzenlemelerin yapýlmasý ve iþler hale getirilmesi ile eðitim ve donaným ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý çerçevesinde; Türkmenistanda görevlendirilen 5 kiþilik inceleme heyeti, hem Türkmen makamlarýyla hem de Türkmenistanda inþaat sektöründe faaliyet gösteren Türk firmalarýyla görüþmelerde bulunarak ihtiyaç tespiti ve proje uygulama planýnýn tasarlanmasýna yönelik çalýþmalar gerçekleþtirmiþtir. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. C. TÝCARET VE TURÝZM 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Turizm Metodolojik Merkezinin Onarým ve Donanýmý Turizm sektörü insan kaynaklarýnýn modern þartlarda eðitimi ve dil öðretimi maksadýyla Aþkabat Program Koordinatörlüðümüzün denetiminde gerçekleþtirilen proje ile Turizm Okulu Metodolojik Merkezinde Türkçe dersleri verilen dil laboratuarý ile bilgisayar odasýnýn Turizmin geliþtirilmesi ve gerekli insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Türkçeyi iyi düzeyde öðrenen öðrenciler Türkçe bilgilerini pekiþtirmek ve mesleki deneyim kazanmak amacýyla Türkiyede düzenlenen staj programýna katýlabilmektedir. Bu kapsamda 1 öðretmen refakatinde Türkiyeye gelen 20 öðrenci Alanya Ümit Altay Turizm Otelcilik Meslek Lisesi Uygulama Otelinde 21 gün süre ile yaz stajý yapmýþlardýr. Bu eðitim kapsamýnda 2 danýþman görevlendirilmiþtir. Turizm OkuluMetodolojik Merkezi, Türkmenistan Turizm ve Spor Devlet Komitesine baðlý olan ve turizm sektörü için otel ve turizm iþletmeciliði, rehber, tercüman gibi uzmanlarý hazýrlayan bir merkez olup müfredatýnda Türk Dili dersi de yer almaktadýr. Türkçe dersleri, Türk öðretmenler tarafýndan verilmektedir. Baþarýlý öðrenciler eðitimlerinin bir parçasý olarak belli bir süre için Türkiyeye de gelebilmektedirler. 107 3. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Kadimi Mervin Harabeleri Eserinin Basýmýna Destek Kültürel ve bilimsel çalýþmalarýn desteklenmesi maksadýyla Kadimi Merv Harabeleri isimli eserinin basýmý desteklenmiþtir. 1894 yýlýnda tanýnmýþ Rus tarih araþtýrmacýsý tarafýndan hazýrlanan, St. Petersburgda az sayýda ve Rusça olarak bastýrýlan Kadimi Merv Harabeleri isimli kitap günümüzden yaklaþýk 120 yýl öncesinde yapýlmýþ bir envanter çalýþmasý niteliðindedir. Tarihi bir belge niteliðindeki bu kitabýn kaybolmasýný engellemek amacý ile eserin Türkmenceye çevirisi yapýlmýþ ve Merv Koruhanesi Müdürlüðünce kontrolü gerçekleþtirilmiþtir. Eser, Türkmen tarihinde önemli bir yere sahip olan Mervi dünyaya tanýtacaktýr. Ortak tarihi ve kültürel deðerlerimizi tanýtan eserlerin basýlarak halka ve bilim dünyasýna sunulmasý deðerlerimizin yaþatýlmasý açýsýndan önem taþýmaktadýr. Köneürgençin Dünya Miras Listesine Alýnmasý ve Tarihi Kültürel Deðerlerin Korunmasý Uluslararasý Konferansý Kültür turizminin geliþimine ve Türkmenistanýn uluslararasý tanýtýmýna katký maksadýyla Köneürgenç ve yöresinde yer alan tarihi anýtlarýn UNESCOnun Dünya Mirasý listesine alýnmasý için UNESCO ve Türkmenistan Cumhuriyeti Kültür ve Radyo-Televizyon Bakanlýðýnýn iþbirliðinde Aþkabatta Tarihi ve Kültürel Deðerler ile Dünya Mirasýna Ait Anýtlarý Koruma konulu uluslararasý bir konferans gerçekleþtirilmiþtir. Konferansa aralarýnda tarihçilerin, etnograflarýn, sanat tarihçilerinin ve restorasyon uzmanlarýnýn bulunduðu dünyanýn 30 ülkesinden 200e yakýn bilim adamý katýlmýþtýr. Türkmenistanda günümüze ulaþan tarihi eserlerin 1.200 kadarý kayda alýnmýþ bulunmaktadýr. Bu eserlerin restorasyon çalýþmalarý tüm hýzýyla devam etmekte olup, ülke çapýnda sekiz tarihi sit alaný belirlenmiþtir. Listede Nusay, Abiverd, Eski Sarah, Merv, Köneürgenç, Atamurat ve Eski Dehistan yer almaktadýr. Yapýlan çalýþmalar sonucunda 2006 yýlýnda Köneürgenç UNESCOnun Dünya Mirasý listesine eklenmiþtir. 4. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 60 48 50 40 24 15 20 4 10 5 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 TÜRKMENÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI Türkmenistana yönelik olarak 2006 yýlýnda toplam 48 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. Faaliyetlerdeki daðýlým diðer ülkelerde olduðu gibi Sosyal altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektöründe yoðunlaþmýþtýr. 140000 120000 120000 100000 40000 11000 100 0 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 0 G.TOPLAM 20000 ÝNSANÝ 60000 64700 44200 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 80000 EKONOMÝK ALTYAPILAR 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen toplam 48 proje ve faaliyetten 120.000 kiþi faydalanmýþtýr. Projelerin sektörel daðýlýmlarýnda Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi ilk sýrada iken, yaralanan kiþi sayýsýnda üretim sektörleri 64.700 kiþiyle ilk sýraya yerleþmektedir. SOSYAL ALTYAPILAR 30 Türkmenistan Faaliyet Raporu TÝKA 2006 110 KIRGIZÝSTAN A.EÐÝTÝM Narýn Devlet Üniversitesinde Türk Kültür Merkezi Açýlmasý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi, insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi ve kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi amacýyla Narýn Devlet Üniversitesinde açýlan Türk Kültür Merkezi için ekipman yardýmýnda bulunulmuþtur. 2006 yýlý içerisinde merkezde toplam eðitilen kiþi sayýsý 250dir. Merkezin açýlmasý ile, bölgede Türk kültürünün tanýtýlmasýna, Türkçe öðreniminin yaygýnlaþtýrýlmasýna ve iki ülke arasýnda eðitim ve kültür iliþkilerinin artýrýlmasý yoluyla iki ülke kardeþliðinin pekiþtirilmesine ve Türkiye kültürünü tanýyan insanlarýn yetiþtirilmesine katkýda bulunulacaktýr. Bilim Yurdu Uygur Ýlköðretim Okuluna Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, K.C. Eðitim Bakanlýðýnýn izni ile açýlan ve Eylül 2006da eðitime baþlayan 11 sýnýflý Bilim Yurdu Uygur Ýlköðretim Okuluna öðrenci sýrasý, öðretmen masa ve sandalyesi ile kitaplýk desteðinde bulunulmuþtur. Kýrgýzistanda 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Celal-Abad Türk Dünyasý Ýþletme Fakültesine Bilgisayar Destekli Dil Öðretim Merkezi Kurulmasý Uygurlarýn yoðun olarak yaþadýklarý Isýkata Ýlçesi, Novopokrovka Köyünde bulunan Bilim Yurdu Ýlköðretim Okulu, Kýrgýzistanda Uygur dilinde eðitim verilecek ilk okuldur. Resmi dilde ve Uygur dilinde eðitim verilecek okulun müfredatýnda ayrýca Uygur edebiyatý, tarihi ve gelenekleri ile ilgili dersler de yer alacaktýr. Celal-Abad Atatürk Öðrenci Yurduna Ekipman Yardýmý Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknoloji kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Türk dünyasýnýn deðiþik bölgelerinden öðrencilerin eðitim gördüðü Celal-Abad Ýktisat ve Giriþimcilik Üniversitesi, Türk Dünyasý Ýþletme Fakültesinde okuyan öðrencilere Türkiye Türkçesini bilgisayar destekli öðretmek amacýyla açýlmasý planlanan Bilgisayar Destekli Dil Öðretim Merkezi için gerekli bilgisayar ekipmaný, mobilya aksamý ve merkezin tamiri için ihtiyaç duyulan malzemeler saðlanmýþ ve merkez öðrencilerin hizmetine sunulmuþtur. Oþ Bölgesi Aravan Ýlçesi Mangýt Köy Ýdaresi Okullarýna Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve yatýlý eðitim kapasitesinin artýrýlmasý maksadýyla, Kýrgýzistanýn güney bölgesinde yer alan CelalAbad þehrindeki Atatürk Öðrenci Yurduna 100 adet çift katlý ranza ve 200 adet yaylý yatak saðlanmýþtýr. Celal-Abad Ýktisat ve Giriþimcilik Üniversitesi bünyesinde bulunan yurtta, aðýrlýklý olarak Kýrgýz-Türk Ýþletme Fakültesinde okuyan öðrenciler kalmaktadýr. Proje ile söz konusu yurtta kalan öðrencilerin barýnma imkanlarý iyileþtirilmiþ ve eðitim kalitesi artýrýlmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 112 Biþkek Türk Ýlkokuluna Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknoloji kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Biþkek Türk Ýlkokuluna ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknoloji kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Kýrgýzistanýn güneyinde yer alan Oþ Bölgesi, Aravan Ýlçesi, Mangýt Köy Ýdaresinde bulunan 3 okula toplam 15 bilgisayar ve 3 yazýcýdan oluþan ekipman yardýmýnda bulunulmuþtur. 3 okulda ilk defa açýlan Bilgisayar sýnýflarýnýn hizmete girmesi 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ ile öðrencilerin eðitim imkanlarý iyileþtirilmiþ, eðitim seviyelerinin belirgin bir þekilde yükselmesine katkýda bulunulmuþtur. Polis Akademisine Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Kamu yönetiminin güçlendirilmesi ve güvenlik sektörü iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, 3.000 öðrencinin eðitim gördüðü Kýrgýzistan Polis Akademisine modern teknoloji þartlarýna cevap verebilecek bir bilgisayar laboratuarý kurulmuþtur. Bu þekilde, Kýrgýzistan çapýnda suç unsurlarý ile mücadele eden asayiþ kurumlarýna, suç dünyasý bilgi verilerini kullanmasýný bilen güvenlik personelinin yetiþtirilmesi imkaný sunulmuþ ve ayrýca T.C. Emniyet Genel Müdürlüðü ile K.C. Ýçiþleri Bakanlýðý ve diðer güvenlik birimleri arasýnda personel eðitimi alanýnda yakýn iþbirliði imkaný doðmuþtur. Araþan Sosyal Bilimler Enstitüsü, Teoloji Fakültesine Bilgisayar Sýnýfý Kurulmasý bilgisayar sýnýfý açýlmasý saðlanmýþtýr. Bazýlarý Türkiyedeki üniversitelerden görevlendirilmiþ olan 25 öðretim üyesi bulunan Fakültede 200 öðrenci eðitim görmektedir. El Yazmalarý Kütüphanesinin Onarým ve Donanýmý Modern kütüphaneciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, K.C. Ulusal Bilimler Akademisine baðlý Güzel Sanatlar Ulusal Merkezi, El Yazmasý Eserler Bölümünde yer alan Kýrgýz halkýnýn ünlü Manas destanýnýn el yazmasý derlemeleri, deðerli nazým ve nesir türü eserler ve ilahiyat ile ilgili kitaplar baþta olmak üzere folklor ve edebiyat ile ilgili el yazmasý eserlerden oluþan kültürel mirasýn düzenlenerek elektronik ortama aktarýlmasý konusunda destek saðlanmýþ ve okuma salonlarýnýn tadilatý yapýlarak bilgisayar donanýmý temin edilmiþtir. Bu kapsamda El Yazmasý Eserler Kütüphanesinin onarýmý gerçekleþtirilmiþ ve kütüphanenin mobilya donanýmý ile 3 adet bilgisayar, yazýcý ve bir adet fotokopi makinesi hibe edilmiþtir. B.SAÐLIK 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknoloji kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, denkliði YÖK tarafýndan kabul edilmiþ olan Oþ Devlet Üniversitesi Araþan Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ýlahiyat Fakültesinde Kýrgýz Kemik Ýliði Nakli Merkezinin Kurulmasý Saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern teknolojilerin sektöre kazandýrýlmasý maksadýyla, Kýrgýzistanda Hematoloji Hizmetleri ve Kemik Ýliði Nakli Yönteminin Geliþtirilmesi Projesi hayata geçirilmiþtir. Bu proje ile; Kýrgýzistanda Hematoloji hizmetlerinin geliþtirilmesi, Kýrgýz Hematoloji Merkezinde kemik iliði nakli yönteminin ilerletilmesi ve teþhis ve tedavi hizmetlerinin bölge insanýna ulaþtýrýlmasý imkaný doðmuþtur. Kýrgýzistanda uluslararasý akreditasyona sahip böyle bir 113 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Merkezin kurulmasý ile ülkenin en önemli sosyal sorunlarýndan biri olan saðlýk alanýndaki altyapý yetersizliðinin giderilmesi yönünde teknik yardým saðlanmýþtýr. Söz konusu proje; insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi, Kýrgýz-Türk Kemik Ýliði Nakli Merkezinin kurulmasý ve transplantasyonun gerçekleþtirilmesi olmak üzere 3 aþamadan oluþmaktadýr. yýlýnda saðlýk personeline yönelik bir eðitim programý baþlatýlmýþtýr. Ýlk aþamada mahallinde verilen eðitim programý tamamlanmýþtýr. Akabinde yapýlan sýnav sonucunda uygulamalý eðitime katýlmaya hak kazanan 4 doktor ve 2 hemþire Ankara Bayýndýr Hastanesi Hematoloji Ana Bilim Dalý ve Hacettepe Üniversitesi ile ortaklaþa düzenlenen eðitim programýna katýlmýþtýr. Proje kapsamýnda ayrýca ekipman desteði verilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. C. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Ýstatistik Faaliyetlerinin Güçlendirilmesi Proje kapsamýnda ilk olarak insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesine yönelik program tamamlanmýþtýr. Daha sonra inþaatý Kýrgýzistan tarafýndan yapýlan Merkez için ihtiyaç duyulan ekipman ve malzemeler temin edilerek montajý yapýlmýþtýr. Merkezin açýlýþý 5 Aðustos 2006 tarihinde Devlet Bakaný Prof. Dr. Beþir ATALAY tarafýndan gerçek-leþtirilmiþtir. 2007 yýlý içerisinde, Türkiyede eðitim alan Kýrgýz doktor ve saðlýk personeli ile Türk uzman doktorlar Orta Asyada bir ilk olarak kemik iliði nakli uygulamasý gerçekleþtireceklerdir. Kýrgýz Kemik Ýliði Nakli Merkezi Personel Eðitimi 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 114 Saðlýkta geliþmiþ teknoloji ve bilgi birikiminin aktarýlmasý maksadýyla Kýrgýzistan Hematoloji Enstitüsü ve Kemik Ýliði Nakli ve Doku Bilgi Bankasý Derneði (KÝNDBBD) iþbirliðinde 2004 Kamu yönetiminin güçlendirilmesi ve planlama ile analiz yeteneklerinin geliþtirilmesi maksadýyla, teknik yardým programý kapsamýnda 2006 yýlý için planlanan danýþmanlýk hizmetleri kapsamýnda Kýrgýzistan Milli Ýstatistik Komitesine gerçekleþtirilen durum tespit ziyareti sýrasýnda Kýrgýzistanda yapýlacak sanayi sayýmýnýn tarihi henüz belirlenmediði için bu alanda verilecek teknik yardýma bu aþamada ihtiyaç duyulmadýðý, ancak Türkiye Sanayi Ýstatistiðinin Avrupa standartlarý ve metodolojisine geçiþ aþamasýnda olduðu dikkate alýndýðýnda, Türkiye tecrübesinin Kýrgýz tarafý için faydalý olacaðý deðerlendirilmiþtir. Kýrgýz tarafý ayrýca, teorik seminerlerin yanýsýra, rapor formlarýna iliþkin hedef belirleme, sanayi iþletmeleri sayým usullerini tanýma ve program araçlarýnýn kullanýmý, ayrýca 2007 yýlýnda yapýlmasý tasarlanan sanayi iþletmeleri sayýmýna iliþkin danýþmanlýk desteði talebinde bulunmuþtur. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Bu kapsamda, TÜÝK iþbirliðinde istatistik alanýnda uluslararasý standartlarda tam ve gerçek verilerin sunulmasýna imkan verecek altyapý oluþturulmasý amacýyla baþlatýlan proje kapsamýnda, Ankarada 8 TÜÝK uzmaný tarafýndan Fiyat Endeksleri ve Sanayi Sayýmý konularýnda Kýrgýzistan Milli Ýstatistik Komitesi uzmanlarýna iki ayrý eðitim verilmiþtir. Kýrgýz Milli Ýstatistik Komitesinden 2 uzman Tüketici Fiyatlarý konulu eðitim programýna; 4 uzman ise Türkiyede Sanayi Ýstatistikleri Sisteminin Tanýtýmý konulu eðitim seminerine katýlmýþtýr. Programlarda toplam 14 uzmanýn eðitim görmesi saðlanmýþtýr. Ayrýca çalýþmalarýn modern ekipmanlarla desteklenmesi için 10 bilgisayar ve 4 yazýcýdan oluþan ekipman desteði verilmiþtir. Kýrgýzistan Arþivlerinin Modernizasyonu Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi maksadýyla, K.C. Devlet Arþivleri Ajansý ile iþbirliðinde, K.C. Devlet Arþivleri Baþkanlýðýnda bulunan belgelerin kullanýmýnda toplumun taleplerine tam olarak cevap verilebilmesi ve gerekli belgelerin hýzlý bir þekilde bulunabilmesi için tüm arþiv belgelerinin elektronik kataloðunun oluþturulmasý hedefiyle bir proje hazýrlanmýþtýr. Bu proje, söz konusu Baþkanlýkta bulunan materyallerin dijital ortama aktarýlmasý ve elektronik katalogunun hazýrlanmasý konusunda teknik destek ve eðitim desteði verilmesini içermektedir. Proje kapsamýnda 6 kiþiye eðitim verilmiþtir. Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi, yerel yönetimler arasý iþbirliðinin saðlanmasý ve modern yönetim esaslarýnýn aktarýlmasý maksadýyla, TDBB, K.C. Yerel Yönetimler Ulusal Ajansý, Ýller ve Belediyeler arasý iþbirliðinde baþlatýlan proje kapsamýnda; yerel yönetimler personeli için eðitim programý düzenlenmesi, Kýrgýzistanýn farklý bölgelerinde temizlik iþçisi kýyafeti hibe edilmesi ve yoksul aileler için iftar çadýrý kurmak suretiyle yerel yönetimin sosyal sorumluluðunun geliþtirilmesi olmak üzere üç faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. Proje kapsamýnda toplam 98 kiþi eðitim görmüþtür. 11 belediyeye 1300 adet temizlik iþçisi kýyafeti hibe edilmiþ ve günlük 1000 kiþilik iftar çadýrý kurulmasý ile Ramazan ayý boyunca 35.000 kiþiye yemek verilmesi saðlanmýþtýr. Kimsesiz Çocuk Yurtlarýna Ekipman Desteði Kimsesiz çocuklarýn barýnma problemine çözüm bulunmasý ve alandaki sosyal çalýþmalarýn desteklenmesi maksadýyla, Kurmancan Datka Vakfý iþbirliði ile, Kýrgýzistanýn güney bölgesinde 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 15 Eylül 2006 tarihinde, K.C. Devlet Arþivleri Baþkanlýðýnýn kuruluþunun 80. yýldönümü münasebetiyle üst düzey devlet yetkilileri ve ülkenin tüm bölgelerindeki arþiv kurumu temsilcilerinin katýlýmý ile düzenlenen tören ile, saðlanan ekipmanlarýn devir-teslimi yapýlmýþ, proje kapsamýnda yapýlan çalýþmalar kamuoyuna duyurulmuþtur. 115 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ yer alan Karasu ve Üç Korgon þehirlerindeki Kimsesiz Çocuk Yurtlarýna 40 adet çift katlý ranza ve 80 adet yaylý yatak desteði saðlanmýþtýr. Proje ile, yurtlarda kalan kimsesiz çocuklarýn yaþam koþullarýnýn iyileþtirilmesi ve eðitim imkânýna kavuþmalarý mümkün olmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 116 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.BANKACILIK VE FÝNANS B. ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER Avrasya Ülkelerine Yönelik Maliye Alanýnda Teknik Yardým ve Ýþbirliði Mali piyasalar insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Ankarada düzenlenen ve 5 danýþmanýn görev aldýðý eðitim programýnda K.C. Maliye Bakanlýðý ve K.C. Hükümeti Devlet Vergi Müfettiþliði Kurumu uzmanlarýndan oluþan 10 kiþilik uzman heyete bütçe hazýrlýk ve uygulama süreci ile bütçe politikasýnýn hazýrlanmasý, küçük ve orta boy iþletmelerin vergilendirilme usulleri ve yazarkasa makinelerinin kullanýmý konularýnda eðitim verilmiþtir. Kýrgýzistanda Üretimin ve Verimliliðin Artýrýlmasý Çalýþtayý Üretim ve üretimde verimliliðin artýrýlmasý maksadýyla, Ýslam Kalkýnma Bankasýnca düzenlenen Kýrgýzistanda Üretimin ve Verimliliðin Artýrýlmasý Çalýþtayý için Ýslam Kalkýnma Bankasý tarafýndan talep edilen bir kalite yönetimi uzmaný Biþkekte görevlendirilmiþtir. Mali Denetim Ve Muhasebat Devlet Ajansý Uzmanlarýna Eðitim Mali sektörün güçlendirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Sermaye Piyasasý Kurulu tarafýndan, K.C. Mali Denetim ve Muhasebat Devlet Ajansýndan 5 uzmana yönelik olarak Ankarada bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Program kapsamýnda, Türk Bankacýlýk Sektörü, Finans Sektöründeki Geliþmeler, Bankacýlýk Mevzuatý (Denetleme), Basel-II ve Risk Yönetimi konularý ile Sermaye Piyasasý Mevzuatý, Menkul Kýymetlerin Halka Arzý, Kamunun Aydýnlatýlmasý ve Kayda Alma Süreci, Muhasebe Standartlarý ve Mali Tablolar, Denetim Faaliyetleri, Ýçeriden Öðrenenlerin Ticareti, Manipülasyon ve Örtülü Kazanç Aktarýmý, Ýkinci El Piyasalar, Aracý Kuruluþlar ve Aracýlýk Faaliyetleri gibi konular ele alýnmýþtýr. Kýrgýzistan Biþkek Küçük Ýþletmeler Sitesi Rekabete dayalý serbest piyasa ekonomilerinin vazgeçilmez unsuru olan küçük ve orta ölçekli giriþimciliðin geliþtirilmesi ve yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Baþkanlýðýmýz ile Biþkek Belediyesi ve GOSKOMINVEST arasýnda imzalanan protokoller çerçevesinde Kýrgýzistanýn Baþkenti Biþkekte Küçük Ýþletmeler Sitesi (KÝS) Projesi gerçekleþtirilmiþtir. Faaliyetlerini, söz konusu protokoller uyarýnca Baþkanlýðýmýzýn denetiminde sürdüren KÝSte giriþimciliðin yaygýnlaþtýrýlmasý, know-how ve ölçekte verimlilik kavramlarý açýsýndan önem taþýyan ticarî faaliyetler yürütülmektedir. KÝSde toplam 18 iþyeri bulunmaktadýr. Bu iþyerlerinde halen plastik hortum imalatý, mobilya imalatý, plastik enjeksiyon ve akü plastik aksamý imalatý, oto kaporta ve tamiri, rot-balans, boya makine ve fýrýnlarý, torna, freze, el aletleri imalatý ve plastik korniþ imalatý alanlarýnda çalýþmalar sürdürülmektedir. Site genelinde yaklaþýk 100 kiþiye istihdam olanaðý saðlanmýþtýr. Sitede yürütülen 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ faaliyetlerde iþçi konumunda görev almakta iken, kendi iþyerini açmak suretiyle giriþimci konumuna geçen kiþiler mevcuttur. Yine sitede üretilen bir kýsým malzemenin ihraç edildiði de bilinmektedir. Projenin pek çok açýdan Kýrgýz ekonomisine saðladýðý katký küçük de olsa yadsýnamayacak ve örnek teþkil edecek düzeydedir. Bu açýdan bakýldýðýnda proje, bir Teknik Yardým Projesinin tüm niteliklerini taþýmakta ve uygun bir model oluþturmaktadýr. Ülkemiz açýsýndan ise, küçük ölçekte bir müteþebbis ihracý doðurmasý bakýmýndan yararlý olarak nitelendirilebilir. Anti Monopol Politika ve Rekabeti Geliþtirme Ulusal Ajansý Uzmanlarýna Eðitim Piyasa ekonomisinin geliþtirilmesi ve kamu rekabet kurumlarýnýn güçlendirilmesi maksadýyla, K.C. Antimonopol Politika ve Rekabeti Geliþtirme Ulusal Ajansýndan 3 uzmana, Ankarada Rekabet Kurumu ve KOSGEB tarafýndan; rekabet hukuku ve piyasa ekonomisi, ex-ante yaklaþýmlar, ex-post yaklaþýmlar, özelleþtirme, tekelleþme ve yoðunlaþmanýn ekonomik sonuçlarý, KOBÝlenin genel durumu konularýnda eðitim verilmiþtir. Donör Koordinasyon Kurulu Kýrgýz Cumhuriyetine yardým saðlayan Dünya Bankasý, UNDP, EBRD, USAID ve JICA gibi TÝKAnýn da aralarýnda bulunduðu 25 kuruluþun ve T.C. Biþkek Büyükelçiliðinin yaný sýra Almanya, ABD ve Japonya Büyükelçilikleri temsilcilerinin üye olduðu Donör Koordinasyon Kurulunun, T.C. Büyükelçiliði ve TÝKA Biþkek Koordinatörlüðüne ait yýllýk masraflarý Baþkanlýðýmýz tarafýndan karþýlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 118 Uluslararasý Issýk Göl Kýbrýs Konferansýna Destek Toplumlararasý iþbirliði ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Kýrgýzistan Parlamentosu KKTC Dostluk Grubu ve KKTC Kýrgýzistan Temsilciliði iþbirliðinde, soydaþ halklara Kýbrýs konusundaki bilgileri aktarmak üzere I. Uluslararasý Issýk Göl Kýbrýs Konferansý gerçekleþtirilmiþtir. Konferansa Türkiye, KKTC, Kazakistan, Kýrgýzistan, Özbekistan, Afganistan, Azerbaycan ve Rusyadan 100e yakýn delege iþtirak etmiþtir. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Anadolu Tarýmsal Araþtýrma Enstitüsünde Staj Tarým sektörünün geliþtirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, Kýrgýz uzmanlara yönelik olarak Anadolu Tarýmsal Araþtýrma Enstitüsü tarafýndan staj imkaný saðlanmýþtýr. Staja 10 uzman katýlmýþtýr. Orman Zararlýlarý Ýle Mücadele edilmiþ ve bu orman zararlýsýnýn etkisiz hale getirilmesinde biyolojik mücadele, kimyasal mücadele ve mekanik mücadele metotlarýnýn birlikte kullanýlmasýnýn zorunluluðu ortaya çýkmýþtýr. Proje çerçevesinde, K.C. Çevre Koruma ve Ormancýlýk Devlet Ajansýndan 6 uzmanýn Türkiyeye gönderilerek, laboratuarlarda inceleme ve eðitim programýna katýlmalarý saðlanmýþtýr. Projede yukarýda sýralanan metotlarýn uygulanmasýna imkan verecek þekilde, personel eðitimi, laboratuarlar kurulmasý ve varolan laboratuarlarýn modernizasyonu, yerden etkin mücadele için gerekli ekipmanýn saðlanmasý ve 2007 yýlý Mart-Nisan döneminde yaklaþýk 25.000 hektarlýk alanda havadan ilaçlama yapýlmasýný içeren bir eylem planýnýn uygulanmasý öngörülmektedir. Su Ürünlerinin Geliþtirilmesi Ormancýlýðýn geliþtirilmesi ve zararlýlarla mücadelede bilgi ve teknoloji aktarýmýnýn gerçekleþtirilmesi maksadýyla, T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðý iþbirliðiyle yürütülen proje çerçevesinde, ilk olarak, T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðýndan 1 uzman Orman Koruma ve Hastalýklarla Mücadele konusunda Kýrgýzistanýn güneyinde bulunan Celal-Abad ve Özgen Bölgelerine bir inceleme gezisi gerçekleþtirmiþtir. Ýnceleme gezisi neticesinde Lymantria dispar (sünger örücüsü) adlý orman zararlýsýnýn ceviz, viþne, badem, erik, fýstýk, elma vb. meyva aðaçlarýna yoðun bir þekilde zarar verdiði tespit Su ürünleri üretiminin ve verimliliðin artýrýlmasý maksadýyla, Kýrgýzistanýn zengin su kaynaklarýna ve balýkçýlýk alanýnda iyi bir 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ potansiyele sahip olduðu göz önünde bulundurularak Kýrgýzistanda Su Ürünlerinin Geliþtirilmesi Projesi hazýrlanmýþtýr. Proje çerçevesinde T. C. Tarým Bakanlýðýndan 3 uzman; Kýrgýzistanda su ürünleri üretimi ve su kullaným tekniklerine iliþkin mevcut potansiyelin deðerlendirilmesi, kapasitelerinin geliþtirilmesine yönelik somut faaliyetlerin belirlenmesi ve akabinde faaliyet plânlarýnýn yapýlabilmesi amacýyla Kýrgýzistana bir çalýþma ziyaretinde bulunmuþlardýr. Ziyaret sýrasýnda Kýrgýzistandaki sulama þebekeleri, sulama suyu yönetimi, tuzluluk konusu, sulama birlikleri, toprak ve su analiz laboratuarlarý, balýk üretim çiftlikleri ve balýkçýlýðýn sorunlarý konularýnda yerinde incelemelerde bulunularak, bir etütproje çalýþmasý yapýlmýþtýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. B. TÝCARET VE TURÝZM Türkiye-Kýrgýzistan Ýliþkilerinin 15. Yýlý Sempozyumu 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 120 Bütün sektörlerde ülkelerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Türk Dünyasý Kültür ve Medeniyet Araþtýrmalarý Vakfý ve KýrgýzistanTürkiye Manas Üniversitesi iþbirliðinde Kýrgýzistan-Türkiye iliþkilerinin 15 yýllýk deðerlendirilmesinin yapýldýðý sempozyum, Kýrgýzistan-Türkiye Siyasi Ýliþkilerinin Geliþimi, Eðitim, Bilim ve Kültür Ýliþkilerinin Geliþimi ve Ekonomik ve Ticari Ýliþkilerin Geliþimi baþlýklý üç oturumdan oluþmuþ ve bu oturumlarda iki ülke arasýnda var olan ekonomi, ticaret, eðitim ve kültür alanlarýndaki iliþkiler ele alýnmýþtýr. Turizm Ülkesi Kýrgýzistan Kataloðunun Hazýrlanmasý Turizmin geliþtirilmesi ve turizm alanýnda mevcut potansiyelin daha iyi tanýtýlmasýnýn saðlanmasý maksadýyla, Kýrgýz Hükümetinin 2006 yýlýnda baþlattýðý Kýrgýz turizm zenginliðinin dýþ dünyaya tanýtýlmasý seferberliði çerçevesinde, TÝKA Baþkanlýðý ile K.C. Sanayi, Ticaret ve Turizm Bakanlýðý iþbirliðinde bir prestij kitabý niteliðinde Turizm Ülkesi, Kýrgýzistan katalogunun basýmý gerçekleþtirilmiþtir. Uluslararasý turizm fuarlarý ve çeþitli forumlarda Kýrgýzistaný tanýtýcý mahiyette daðýtýlacak, yerli ve yabancý misyona hediye edilecek olan Turizm Ülkesi Kýrgýzistan katalogu 5.000 adet basýlarak, Devlet Bakaný Prof. Dr. Beþir ATALAY ve TÝKA Baþkaný Dr. Hakan FÝDANýn katýlýmýyla düzenlenen törende K.C. Sanayi, Ticaret ve Turizm Bakanlýðýna teslim edilmiþtir. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ ve ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ III. Uluslararasý Ýstanbul Mekan - Tiyatro Festivaline Destek Tiyatro sanatýnýn desteklenmesi ve kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla III. Uluslararasý Ýstanbul Mekan - Tiyatro Festivaline Kýrgýzistan Dram Tiyatrosundan 5 sanatçýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Kýrgýzistan Kültür Haftasý Etkinliklerine Destek Sosyal barýþa katký ve Kýrgýz kültürünün tanýtýmýna destek olmak maksadýyla, Ýslam Konferansý Örgütü (ÝKÖ) ve Ýslam Tarihi, Sanat ve Kültür Araþtýrma Merkezi (IRCICA) tarafýndan Ýstanbulda gerçekleþtirilen Kýrgýzistan Kültür Haftasý çerçevesinde düzenlenen bir dizi konferansa, öðretim üyeleri, kültür ve sanat araþtýrmacýlarýndan oluþan 6 kiþilik bir Kýrgýz uzman heyetinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Türk Kültür Merkezinin Açýlmasý Kültürlerarasý iletiþimin geliþtirilmesi ve öðrencilerin bilimsel çalýþmalarýna zemin hazýrlanmasý maksadýyla, TÝKA Biþkek Koordinasyon Ofisinin yeni yerine taþýnmasýný müteakiben, Kýrgýzistan Hükümet Kararnamesiyle TÝKAnýn kullanýmý için ücretsiz tahsis edilen ve 1992 yýlýndan itibaren TÝKA Biþkek PKO olarak kullanýlan 4 odadan müteþekkil olan mekanýn TÝKA Türk Kültür Merkezi adý ile hizmet verebilmesini teminen tamirat ve tadilatý yapýlmýþ ve kullaným amacýna uygun ekipman temin edilerek hizmete girmesi saðlanmýþtýr. Türk Kültür Merkezinin açýlmasý ile, bölgede Türkiye ve Türk toplumu ile ilgili bilgi edinmek isteyen insanlara bir baþvuru merkezi oluþturulmasý, Türkçe öðrenen, öðrenme sürecinde olan veya Türk edebiyatý ve kültürü ile ilgili yayýnlara ulaþmak isteyenlere okuma materyalleri saðlanmasý, Türk filmlerinden örnekler sunulmasý ve böylece Türk dili ve kültürü ile temasýn yaygýnlaþtýrýlmasý; ve belli periyotlarla düzenlenecek mini konferans ve söyleþilerle Türkiyenin ekonomik, ticari ve kültürel yönden tanýtýlmasý; ayrýca internet eriþim imkaný ile Merkezin ilgi odaðý haline gelerek Türkiyenin tarihi, kültürü, sosyoekonomik yapýsý ve potansiyellerinin tanýtýlmasý amaçlanmýþtýr. Bundan sonra da Merkezin çok amaçlý faaliyetlere uygun dizayný ile, TÝKAnýn yürüttüðü projelerde veya uygun görülen diðer faaliyetlerde eðitim amaçlý olarak kullanýlmasý, Merkezde zaman içinde oluþturulacak Türk filmleri arþivi, Türk müziði kaset ve CD arþivi, Türkçe süreli yayýnlar arþivi ve kitap koleksiyonu ile bir bilgi merkezi oluþturulmasý ve yukarýda sýralanan kültürel çalýþmalarýn mümkün olanlarýnýn yerel kültürün tanýtýlmasý yönünde de gerçekleþtirilmesi planlanmaktadýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ ve ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Karaman Türk Dil Bayramý Etkinlikleri Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Cengiz AYTMATOVun Karamanda düzenlenen Türk Dili Bayramýna katýlýmý saðlanmýþtýr. B.ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kýrgýzistan Polis Radyosu Kurulmasý amacýyla Kýrgýzistana bir çalýþma ziyareti gerçekleþtirmiþtir. Hazýrlanan rapor ýþýðýnda, çalýþmalara 2007 yýlý içerisinde devam edilecektir. Kabar Haber Ajansýna Ekipman Desteði Yerel medya ve iletiþim sektörünün geliþimine katký saðlamak maksadýyla, 68 yýllýk tarihi olan Kýrgýzistanýn önde gelen haber kaynaklarýndan biri olan KABAR Haber Ajansýnýn kendi web sitesinde Türkçe sayfa açýlmasý ve bunun için uygun altyapýnýn oluþturulmasý için gerekli ekipman desteði saðlanmýþtýr. Kýrgýz Ulusal Radyo Televizyonu (KTR) Enformasyon ve Analitik Merkezinin Modernizasyonu Medya sektörünün geliþtirilmesi ve güvenlik alanýnda iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, K.C. Ýçiþleri Bakanlýðý Polis Akademisinin 2 mensubu, Ankarada, Radyo Program Yapýmý, Sunumu ile Tonmaisterlik konulu eðitim programýna katýlmýþtýr. Program kapsamýnda uzmanlara polis radyosu hakkýnda genel bilgi, halkla iliþkiler, radyo program sunumu ve spikerliðe giriþ, temel diksiyon kurallarý, radyo program yapým teknikleri, radyo program türleri ve program planlamasý, radyo program metni hazýrlama, haber program metni hazýrlama, akýcý ve güzel konuþma teknikleri, haber sunumu, tören ve protokol sunumu, röportaj teknikleri, program kaydý ve uygulamasý ve ses kayýt montaj teknikleri konusunda eðitim verilmiþtir. Programa katýlan uzmanlara katýlým sertifikalarý verilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 122 Bunu takiben T.C. Emniyet Genel Müdürlüðü Polis Radyosundan 1 uzman Radyo Yayýn Ýstasyonunun kullaným-teknik verilerini, Kurulum yeri (Kurulum yerinin coðrafi koordinatlarý, deniz seviyesinden yüksekliði); frekans parametreleri, radyo vericisinin tipi ve kapasitesi; anten tipi, artma katsayýsý, yönlendirme diyagramý, yüksekliði, en fazla yayma açýklýðý ve diðer parametreler belirlemek Yerel medya ve iletiþim sektörünün geliþimine katký saðlamak maksadýyla, Kýrgýz Ulusal Radyo TV Kurumunun (KTR) enformasyon ve analitik merkezinin bilgisayar teknolojileri ile modernizasyonu ve teknik altyapýsýnýn güncellenmesi, devlet televizyonunun Kýrgýzistan geneline daha kaliteli ve dijital ortamda ulaþmasýnýn saðlanmasý ayrýca TÜRKSAT uydularý üzerinden yayýn yapmalarý için gerekli temel altyapýnýn oluþturulmasý için ekipman desteði saðlanmýþ, bilgi aktarýmýnda bulunulmuþtur. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Medeniyetler Diyalogu ve Birlikte Yaþama Forumu Toplumlararasý iþbirliði ve sosyal barýþa katký maksadýyla K.C. Kültür Bakanlýðý ve Diyalog Avrasya Platformu tarafýndan, Kýrgýzistanda düzenlenen ve Türkiyenin yaný sýra, Rusya Federasyonu, Ukrayna, Azerbaycan, Gürcistan, 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ ve ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Moldova, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, olmak üzere 9 ülkeden 60 kiþinin katýldýðý Medeniyetler Diyalogu ve Birlikte Yaþama Forumunun konaklama giderleri Baþkanlýðýmýzca karþýlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 123 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 100 87 90 80 70 60 50 35 24 30 16 20 12 10 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 KIRGIZÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Kýrgýzistana yönelik olarak toplam 87 proje ve faaliyet gerçekletirilmiþtir. Kýrgýzistana yönelik gerçekleþtirilen faaliyetler arasýnda en önemli proje Orta Asyanýn ilk Kemik Ýliði Nakli Merkezi olarak hizmet verecek olan saðlýk projesidir. 250000 218700 200000 150000 136100 50400 21350 0 G.TOPLAM 0 EKONOMÝK ALTYAPILAR 10850 ÝNSANÝ 50000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 100000 SOSYAL ALTYAPILAR Kýrgýzistan projelerinden faydalanan kiþi sayýsý 218.700dür. Sektörel bazda 35 proje ile Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektörü öne çýkarken, yararlanan kiþi bakýmýndan 136.100 kiþi ile Kültürel Ýþbirliði, iletiþimin geliþtirilmesi, Sosyal Barýþa Katký sektörü birinci sýradadýr. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 40 Kýrgýzistan TACÝKÝSTAN 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.EÐÝTÝM Öðrenci Festivaline Destek Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Türkiyede öðrenim gören Tacik öðrenciler için düzenlenen festivale Ýstanbul dýþýndan katýlan Tacik öðrencilerin masraflarý karþýlanmýþtýr. Türkoloji Tacikistan Çalýþmalarý Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi ve bilim ve özel sektör insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla yürütülen proje çerçevesinde; Duþanbe Türkiye Türkçesi Öðretim Merkezinin 1 yýllýk internet baðlantýsý saðlanmýþtýr. B.SAÐLIK Kýzamýk Aþýsý Desteði Çocuk saðlýðýnýn geliþtirilmesi ve çocuk ölümlerinin azaltýlmasý maksadýyla Türkiye Cumhuriyeti Saðlýk Bakanlýðý iþbirliði ile Tacikistan Saðlýk Bakanlýðýna 544.000 doz kýzamýk aþýsý hibe edilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Saðlýk Ekipman Desteði suyu altyapýlarýnýn geliþtirilmesi konusunda ülke genelinde örnek oluþturacak bir tesis kurulmuþ olacaktýr. D. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Saðlýk altyapýlarýnýn desteklenmesi maksadýyla Tacikistan çocuk hastanelerinde ihtiyaç duyulan saðlýk ekipman desteði saðlanmýþtýr. C. SU VE SU HÝJYENÝ Bilimler Akademisine Destek Tacikistan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Doðu Bilim ve Eskiçað El Yazmalarý Araþtýrmalarý Enstitüsünde bulunan Türkçe el yazmasý eserlerin dijital ortama aktarýlmasý amacýyla Türkiyeden 2 uzman bir hafta süre ile Tacikistanda görevlendirilmiþtir. Tacikistan El Sanatlarý Sergisine Destek Hisar Nahiyesi Ýçme Ve Kullanma Suyu Tesisinin Bakým Ve Onarýmý Alternatif meslek edindirme çalýþmalarýnýn ve kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi amacýyla Türk ve Tacik el sanatlarýnýn önemli örneklerinden oluþan sergi açýlýþý desteklenmiþtir. Sergiye Tacikistandan 10 uzman katýlmýþtýr. Bu projeden toplam 250 kiþi yararlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 126 Tacikistanýn en önemli turistik beldelerinden olan Hisar Nahiyesinin halen 30.000 olan nüfusunun gelecekte 50.000e ulaþmasý beklenmektedir. Þehrin 1960larda yapýlan su þebekesinde zamana baðlý olarak büyük yýpranmalar meydana gelmiþ ve þebekedeki yýpranmalar sonucunda þehre su saðlanmasýnda sorunlar yaþanmaya baþlamýþtýr. Tacik makamlarýndan gelen talepler doðrultusunda, 2006 yýlý Temmuz ayýnda çalýþmalarýna baþlanan Hisar Nahiyesi Ýçme ve Kullanma Suyu Tesisinin Bakým ve Onarým Çalýþmalarý 2007 yýlýnda tamamlanarak bölge halkýna temiz içme ve kullanma suyu saðlanmasý öngörülmektedir. Proje ile ayný zamanda, içme Meslek Edindirme Çalýþmalarý Ýþsizlik ile mücadele ve zor durumda olan ailelerin desteklenmesi amacýyla, Badahþan Daðlýk Bölgesinde kadýnlara yönelik olarak faaliyet gösteren Sivil Toplum Kuruluþu Nukuranýn dikiþ nakýþ konusunda 5 kadýna 2 ay süre ile Duþanbede eðitim vermesi saðlanmýþtýr. Yapýlan eðitimi müteakip 10 adet dikiþ makinesi hibe edilerek Daðlýk Mugap Nahiyesinde bir dikiþ atölyesi açýlmýþtýr. Ayrýca üretimlerini karþýlamalarý için yeterli miktarda gerekli malzeme de hibe edilmiþtir. Aþçýlýk Uygulamalý Eðitimi Kamu yönetimlerinin idari/lojistik kapasitesine destek olunmasý maksadýyla Tacikistanýn yakýn dönemde evsahipliði yapacaðý uluslararasý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ düzeydeki toplantý ve davetlerde görev yapacak personelin mesleki beceri ve niteliklerinin geliþtirilmesini teminen, Ankara Palas Devlet Konukevinde uygulamalý eðitim programý düzenlenmiþtir. Program kapsamýnda, servis teknikleri ve üst düzey yetkililere verilecek yemeklerin mönülerinin hazýrlanmasý konularý üzerinde durulmuþtur. Programa, Tacikistan Cumhuriyeti Cumhurbaþkanlýðý Devlet Konukevi ve Tacikistan Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanlýðýnda görevli servis grubu müdürleri, uzmanlar ve Tacikistanýn belli baþlý restoranlarýnda çalýþan aþçýlardan oluþan 9 kiþilik bir grup katýlmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 127 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.BANKACILIK VE FÝNANS Vergi Eðitimi Maliye sisteminin geliþtirilmesi ve gerekli insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlýðý Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý iþbirliði ile Ankarada düzenlenen vergi eðitim seminerlerine Tacikistan Maliye Bakanlýðýndan 10 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Semi-nerlerde, Türkiye Cumhuriyeti vergi sistemi, KOBÝlerin vergilendirilmesi, mal ihracatýnýn vergilendirilmesi, KDV ve diðer vergilerin iadesi sistemi, KDV ödemlerinde saðlanan kolaylýklar ve uluslararasý vergi kaçakçýlýðý konularý iþlen-miþtir. Tacikistanda Vergi Sisteminin Temelleri Kitabýnýn Basýmýna Destek Maliye sektörünün geliþtirilmesine destek maksadýyla Tacikistan Maliye Bakanlýðý Vergi Bölümü Baþkan Vekili tarafýndan hazýrlanan ve Tacikistandaki üniversitelerde ders kitabý olarak okutulmasý planlanan kitabýn 600 adet basýmýna destek verilmiþtir. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Müminabad Nahiyesi Devlet Ekim ve Deneme Ýstasyonunun Bakým ve Onarýmý 1962 yýlýnda kurulan Müminabad Nahiyesi Devlet Ekim Deneme Ýstasyonu, baðýmsýzlýk sonrasý yaþanan iç savaþ ve ülkenin maddi kaynaklarýnýn yetersiz olmasý nedeniyle kullanýlamaz hale gelmiþtir. Ýstasyonun sulama sisteminin çalýþamaz bir durumda olduðu ve bu nedenle oldukça geniþ bir tarým arazisinin atýl kaldýðý tespit edilmiþtir. Bu kapsamda tarýmda verimliliðin artýrýlmasý ve sulu tarým alanlarýnýn geniþletilmesi maksadýyla Müminabad Nahiyesi Devlet Ekim ve Deneme Ýstasyonunun Bakým ve Onarýmý Projesi baþlatýlmýþ ve çalýþmalar 2005 yýlý Kasým ayýnda tamamlanmýþtýr. Proje kapsamýnda söz konusu Deneme Ýstasyonunda kullanýlan boru hatlarý ve pompalar yenilenmiþ, bölgede atýl durumda bulunan tarým arazileri suya kavuþmuþ ve yeniden ekilebilir hale gelmiþtir. Ekim ve Deneme Ýstasyonunun açýlýþý Devlet Bakaný Beþir ATALAYýn 2006 yýlý Haziran ayýnda Tacikistana yaptýðý ziyaret esnasýnda yapýlan bir törenle gerçekleþtirilmiþtir. Projeden 14,000 kiþinin yararlanmasý öngörülmektedir. Tacik Üreticilerin Tarýmsal Tecrübelerinin Geliþtirilmesi Tarýmda verimliliðin arttýrýlmasý ve modern teknoloji ile üretim usullerinin geliþtirilmesi maksadýyla Kanada Uluslararasý Kalkýnma Ajansýnýn (CIDA) Tacikistandaki yerel partneri Mennonite Economic Develeopment Associates (MEDA) tarafýndan, Tacikistanýn Sogd Bölgesinde tarým ve tarým ürünleri alt sektörlerinin geliþtirilmesi konusunda yürütülen proje çerçevesinde, KOSGEB Baþkanlýðý ile iþbirliðinde Tacikistanda üretim yapan 20 kiþilik bir üretici grubuna yönelik olarak, Ankara ve Antalyada bir inceleme ziyareti organize edilmiþtir. Program kapsamýnda, Ankarada düzenlenen Agrotec 2006 10. Uluslararasý Tarým Teknolojileri Fuarý ile 1.Gýda ve Gýda Teknolojileri Fuarýnda ve Antalyadaki tarým iþletmelerinde incelemelerde bulunulmuþ, ayrýca, Antalya Büyükþehir Belediye Baþkanlýðý, Akdeniz Üniversitesi Rektörlüðü, Antalya Ticaret ve Sanayi Odasý ile Antalya Ticaret Borsasýnda görüþmelerde bulunulmuþtur. Sýrta Ekim ve Azaltýlmýþ Toprak Ýþleme Teknolojilerinin Aktarýlmasý Tacikistanda sýrta ekim yönteminin yaygýnlaþtýrýlmasý ve tarýmsal verimliliðin artýrýlmasý amacýyla, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý iþbirliði ile Sýrta Ekim ve Azaltýlmýþ Toprak Ýþleme Teknolojileri Projesi baþlatýlmýþtýr. Proje kapsamýnda, pilot uygulama yapýlacak yerleri 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ bölgede örnek aðaçlandýrma çalýþmasý yapýlmasý öngörülmüþtür. Bu çerçevede, dikilecek fidan türlerinin belirlenmesi ve alternatifli yer seçimlerinin yapýlmasý amacýyla, Çevre ve Orman Bakanlýðýndan 2 uzman Tacikistanda görüþme ve incelemelerde bulunmuþtur. Hazýrlanan rapor doðrultusunda projeye iliþkin faaliyetlere 2007 yýlýnda devam edilecektir. tespit etmek ve ön hazýrlýk çalýþmalarýný yapmak üzere Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýndan 2 uzman Tacikistanda görevlendirilmiþtir. Yapýlan görüþme ve incelemeler neticesinde hazýrlanan eylem planý doðrultusunda, Tacikistan Tarým Bakanlýðýna 4 adet sýrta ekim mibzeri hibe edilmiþtir. Söz konusu mibzerlerin kullanýmýna iliþkin olarak, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýndan 2 uzman tarafýndan Tacikistanlý çiftçilere uygulamalý eðitim verilmiþtir. Ayrýca Türkiyedeki tarýmsal araþtýrma enstitülerinden bedelsiz olarak temin edilen ve toplam 2 tonu bulan 4 çeþit sertifikalý buðday tohumu ile 2 ton diamonyum fosfat gübresi demonstrasyon amaçlý kullanýlmak üzere mibzerlerle birlikte ilgililere teslim edilmiþtir. Mibzer ve deneme ekimleri konusunda 4 çiftlikte 20 uzman eðitilmiþtir. Demostrasyon Amaçlý Fidanlýk Tesisi Kurulmasý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 130 Ormancýlýðýn ve fidan yetiþtiriciliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Tacikistan Tarým ve Çevre Bakanlýðý ile Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlýðý iþbirliðinde yürütülen proje kapsamýnda, Tacikistanda toprak kaymalarýnýn önlenmesi kapsamýnda belirlenecek pilot bir B. TÝCARET VE TURÝZM Standardizasyon ve Akreditasyon Alanlarýnda Ýþbirliði Ticaretin geliþtirilmesine katký saðlamak ve uluslar arasý standardizasyona uyumu desteklemek, Türkiyenin standardizasyon ve akreditasyon alanlarýndaki birikimlerini Tacikistan ile paylaþmak amacýyla, Tacikistan Ekonomi ve Ticaret Bakanlýðý bünyesinde faaliyet gösteren Standardizasyon, Metroloji, Sertifikasyon ve Ticaret Müfettiþliði Ajansýndan 10 kiþilik bir uzman grubu için, Türk Standartlarý Enstitüsü ve Türkiye Akreditasyon Kurumu tarafýndan eðitim programlarý düzenlenmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilmesi planlanmaktadýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Çanakkale Savaþlarýnýn 91. Yýl Dönümü Etkinliklerine Katýlýmýn Desteklenmesi Basýn-Yayýn ve Enformasyon Genel Müdürlüðü ile iþbirliðinde gerçekleþtirilen organizasyon çerçevesinde kültürler arasý iþbirliði ve sosyal barýþý desteklemek maksadýyla Çanakkale Savaþlarýnýn 91.Yýl Dönümü Etkinliklerine, Minbari Halk Gazetesi, Tacikistan Televizyonu ve Tacikistan Dýþiþleri Bakanlýðý Enformasyon Dairesinden 3 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. B. ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Hovar Milli Enformasyon Ajansýna Ekipman Desteði Medyanýn geliþtirilmesi maksadýyla, Tacikistanýn Ankara Büyükelçiliði bünyesinde çalýþmalarýna baþlayan Ortadoðu Bürosunda kullanýlmak üzere bir adet profesyonel kamera hibe edilmiþtir. Hovar Haber Ajansý Uzmanlarý Ýçin Ýnceleme Ziyareti Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla Basýn-Yayýn ve Enformasyon Genel Müdürlüðü ile iþbirliðinde Hovar Haber Ajansýnda görevli 6 uzman Ankara ve Ýstanbulda medya kuruluþlarýnda inceleme ve ziyaretlerde bulunmuþ, gerekli bilgilendirme yapýlmýþtýr. 5. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR A.DEPREM, SEL VE TABÝÝ AFETLER Depremzedelere Ýnsani Yardým Acil ve insani problemlerin çözümüne destek maksadýyla, Tacikistanýn Hatlon Ýli Kumsangir bölgesinde depremde zarar gören 6 köy halkýna çay, pirinç, un, makarna, þeker ve ayçiçek yaðýndan oluþan toplam 43 tonluk gýda yardýmýnýn yaný sýra 1750 adet kýþlýk kýyafet ve battaniyeden oluþan insani yardým yapýlmýþtýr. 6.ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 53 60 50 40 30 20 16 15 17 4 10 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 TACÝKÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIM ( 2006 yýlýnda Tacikistana yönelik olarak 53 proje ve faaliyet gerçekleþtirilmiþtir. Sektörlere göre proje daðýlýmlaraý eþitlik arzetmektedir. 140000 124885 120000 100000 80000 58285 30900 20000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR G.TOPLAM 5400 300 0 30000 ÝNSANÝ 40000 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 60000 SOSYAL ALTYAPILAR 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen proje ve faaliyetlerden toplam 124.885 kiþi faydalanmýþ olup, 58.285 kiþi sayýsýyla Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektörü birinci sýrada yer almaktadýr. Tacikistan Faaliyet Raporu TÝKA 2006 134 KAZAKÝSTAN A.EÐÝTÝM Çalýþma ve Sosyal Ýlimler Akademisi Türkçe Sýnýfý Donanýmý ve Tefriþatý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitimin desteklenmesi ve dil eðitimi verilmesi konusunda yeterli teknik altyapý oluþturulmasý maksadýyla, 120 öðrencinin eðitim gördüðü Çalýþma ve Sosyal Ýlimler Akademisi Türkçe Sýnýfýna ekipman desteði verilmiþtir. HAYU Yaygýn Eðitim Merkezi Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, HAYU Yaygýn Eðitim Merkezi bünyesinde 15 adet bilgisayar ve ekipmanlarýndan oluþan tam donanýmlý bir bilgisayar sýnýfý/laboratuarý oluþturulmuþtur. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 99. Okula Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Eðitimin desteklenmesi ve modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Kazakistanýn Almaata kentinde Ahýska Türklerinin yoðun olarak yaþadýðý bir bölgede bulunan ve müfredatýnda Türk dili derslerine aðýrlýklý olarak yer veren 99. Okuldaki 900 öðrencinin yaklaþýk % 80i Ahýska Türklerinden oluþmaktadýr. Kazakistan Ahýska Türkleri Derneðinden gelen talep doðrultusunda anýlan okula 15 adet bilgisayar, bilgisayar masasý ve sandalyesinden oluþan bir bilgisayar laboratuarý kurulmasý saðlanmýþtýr. Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesine Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Eðitimde modern teknolojilerin kullanýlmasýna katký saðlamak maksadýyla, Uluslararasý Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesine baðlý Kentav Yaygýn Eðitim Merkezi Müdürlüðü bünyesinde 15 adet bilgisayar ve diðer gerekli malzemelerden oluþan bir bilgisayar laboratuarý kurulmuþtur. Modern Dil Öðretme Metodlarýyla Kazakçayý Öðretme Seminerleri 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 136 Kazakçanýn modern usullerle öðretimini desteklemek maksadýyla, Uluslararasý Kazak- Türk Eðitim Vakfý (KATEV) ve K.C. Eðitim Bakanlýðý iþbirliðinde uygulamaya konulan Modern Metodlarla Kazakça Öðretim Seminerleri Projesi, Kazakistanda 18 merkezde uygulanmýþ olup seminerler sonunda yaklaþýk 3000 öðretmene sertifika verilmiþ, öðretmenlere ayrýca 3 kitap ve 1 CDden oluþan Kazakça Öðretim Metodu Seti daðýtýlmýþtýr. Ermeni Harfli Kýpçak Yazmalarý Araþtýrmasýna Destek Gazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümünden 1 öðretim üyesinin Ermeni harfli Kýpçak yazmalarý üzerine bir araþtýrma projesi kapsamýnda Deþti Kýpçak Araþtýrma Merkezinde bir Türkolog ile çalýþmak üzere Almatýya gitmesi saðlanmýþtýr Baðýmsýzlýðýnýn 15. Yýlýnda Kazakistan Konferansý Kazakistanýn uluslararasý tanýtýmý ve iþbirliðine katký maksadýyla, Almaatada faaliyet gösteren Yabancý Diller ve Mesleki Kariyer Üniversitesince düzenlenen Baðýmsýzlýðýnýn 15. Yýlýnda Kazakistan adlý uluslararasý konferansta sunulan bildirilerin kitap halinde basýlmasý için destek saðlanmýþtýr. IV. Uluslararasý Orkun Bilgi Þöleni Bilgi iletiþimi konusunda iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla Kazakistan Bilimler Akademisinden 1 öðretim üyesinin Ankarada Milli Kütüphanede düzenlenen IV. Uluslararasý Orkun Bilgi Þölenine katýlýmý saðlanmýþtýr. Türkiye Türkçesi Kitaplarýnýn Daðýtýmý Yabancý dil bilen insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, yabancýlara Türkiye Türkçesinin öðretilmesine yönelik olarak alanýnda uzman öðretim üyelerine hazýrlatýlan Güneþ-Türkçe Öðreniyorum adlý kitap seti, müfredatlarýnda Türkçe derslerine yer veren 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ okullara ve Eðitim Müþavirliðine baðlý Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezinde çalýþan Türkçe öðretmenlerine ücretsiz olarak daðýtýlmýþtýr. Almatý Milli Kütüphanesine Destek Entelektüel geliþimin desteklenmesi maksadýyla, Almatý Milli Kütüphanesince TÝKAya tahsis edilen Türkiye Okuma Salonu için 1 kiþinin görevlendirilmesi saðlanmýþtýr. Ayrýca, kütüphane için malzeme alýmý yapýlmýþtýr. Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezine Destek çalar, TV, fotokopi makinesi ve kilitli dolaptan oluþan ekipman donaným desteði verilmiþ ve 111 adet kitap hibe edilmiþtir. Doðu Kazakistan Eyaleti Lisesine Üniversite Hazýrlýk Kitaplarý Yardýmý Yoksul öðrencilerin desteklenmesi maksadýyla, Doðu Kazakistan Eyaletinin kýrsal kesiminde bulunan 848 orta öðretim kurumunda orta eðitim seviyesinin yükseltilmesi, üniversitelere giren köy gençlerinin sayýsýnýn arttýrýlmasý ve ders kitabý ve yardýmcý kaynak ihtiyacýnýn karþýlanmasý maksadýyla 6.000 adet kitap basýmý gerçekleþtirilmiþtir. Türkçe-Kazakça-Türkçe Cep Sözlüðü Basýmý Dil eðitiminin desteklenmesi maksadýyla, T.C. Büyükelçiliði Eðitim Müþavirliðine baðlý olarak Almatýda faaliyet gösteren Türkiye Türkçesi Eðitim Öðretim Merkezinin (TTEÖM) hizmet binasý için, 2006-2007 eðitim-öðretim yýlýnda tahakkuk edecek kira bedeli karþýlanmýþtýr. Kazakistan Türkoloji Çalýþmalarý Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi ve bilim ve özel sektör insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla yürütülen proje kapsamýnda Avrasya L.N. Gumilev Devlet Üniversitesi 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Avrasya L. N. Gumilev Milli Üniversitesinde Türkçe Sýnýfý Açýlmasý Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi ve yüksek eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Avrasya L. N. Gumilev Milli Üniversitesi ile iþbirliðinde yürütülen proje kapsamýnda toplam 153 öðrenci eðitim almýþtýr. Bunun yanýnda 1er adet bilgisayar, dvd-vcd player, yazýcý kaset Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Süleyman Demirel Üniversitesi iþbirliði ile Türkçe-KazakçaTürkçe Cep Sözlüðü basýmý gerçekleþtirilmiþtir. Sözlük, Kazak ve Türk vatandaþlarýnýn birbirlerinin dilini öðrenme ve günlük yaþantýlarýnda iletiþim kurmalarýna yardýmcý olacaktýr. 137 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Ülkeler arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Orman Bakaný Sayýn Osman Pepenin Kazak yetkilileriyle Astanada yaptýðý görüþmeler sýrasýnda gündeme gelen Türk-Kazak Hatýra Ormaný ile ilgili Almatý ve Astanaya bir ziyarette bulunan teknik heyete mihmandarlýk hizmetleri verilmesi saðlanmýþtýr. Ýstatistik Faaliyetlerinin Güçlendirilmesi Projesi Türkoloji Bölümünde ders vermek üzere 1 öðretim üyesi görevlendirilmiþtir. B.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Türk Halklarý Kültür Vakfý Defilesine Destek Alternatif mesleklerin geliþtirilmesi maksadýyla, Türk Halklarý Kültür Vakfýnca Kazakistanýn Cumhuriyet Bayramý yýldönümünde Almaatada Respublika Sarayýnda düzenlenen defileye Adana Olgunlaþma Enstitüsünden 8 bayan öðretmenin katýlýmý saðlanmýþtýr. Çevre ve Orman Bakanlýðý Heyetine Destek Kamu planlama ve veri analiz yeteneðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Kazakistan Ýstatistik Ajansý için geliþtirilen 2005-2007 yýllarýný kapsayan faaliyet programý çerçevesinde 2006 yýlý takvimindeki faaliyetler tamamlanmýþtýr. Bu kapsamda 2006 yýlý içerisinde Türkiyeden 15 danýþman, Kazakistan Ýstatistik Ajansýnda görevli 50 personele yönelik olarak sanayi üretimi, iþgücü ve çocuk istihdamý, web sayfasý ve internet portalý geliþtirilmesi konularýnda eðitim vermiþtir. Ayrýca Kazakistandan 18 KÝA personeli, Ankarada hanehalký iþgücü anketi metodolojisi, veri toplama ve kayýt oluþturma, tarým sayýmý, ulusal hesaplar baþlýðý altýnda input-output tablolarýnýn hesaplanmasý, web sayfasýnýn ve kullanýcý veri tabanýnýn geliþtirilmesi, istihdam, sanayi üretimi ve ulusal hesaplar konularýnda eðitim programlarýna katýlmýþtýr. Ýstatistik Faaliyetlerinin Güçlendirilmesi 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 138 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kamu yönetimi analiz ve planlama yeteneðinin geliþtirilmesi maksadýyla Baþkanlýðýmýz ile Türkiye Ýstatistik Kurumu iþbirliðinde yürütülmekte olan proje çerçevesinde, 8i Ankarada 8i de Almatýda olmak üzere toplam 16 eðitim programý gerçekleþtirilmiþtir. Ankarada düzenlenen eðitim programlarýna toplam 21 Kazak uzman katýlmýþ, Almatýdaki eðitim programlarý için de 18 uzman görevlendirilmiþtir. Proje ile ilgili faaliyetler 2007 yýlýnda devam edecektir. Kentav Kalorifer Sisteminin Yapýlmasý Yoksul ailelerin yaþam þartlarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla Kazakistanýn Çimkent Eyaleti Kentav Bölgesinde yaþayan 2500 kiþinin faydalanacaðý 3 kalorifer sisteminin yapýmý gerçekleþtirilmiþ, 4 adet dolaþým pompasýnden oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 139 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ÝÞ VE DÝÐER SEKTÖRLER Kazakistandaki Türk Yatýrým ve Ýsdihdam Portföyünün Tesbiti Yatýrým ve iþ ortamýný geliþtirmek ve bu alandaki problemlerin çözümüne katký saðlamak maksadýyla, Kazakistandaki Türk sermayesinin ve Türkiye ile Kazakistan arasýndaki yatýrým ve ticaret iliþkilerinin mevcut durumunun objektif bir þekilde tespit edilebilmesi adýna KazakistanTürkiye Ýþ Adamlarý Derneði KATÝAD, Kazakistan Süleymen Demirel Üniversitesi ve T.C. Almatý Büyükelçiliði Ticaret Müþavirliði ile iþbirliðinde 2 akedemisyen ve 4 anketörün görev aldýðý bilimsel bir çalýþma gerçekleþtirilmiþ, anket ve analizler yaptýrýlmýþtýr. Anket verileri deðerlendirilerek proje tamamlandýðýnda, Kazakistan'daki Türk varlýðýnýn hacmi ortaya çýkarýlmýþ olacak, Ticaret ve Maliye Müþavirlikleri Kazakistandaki Türk taahhütlerinin, sermayesinin ve ticari iliþkilerinin gerçek boyutunu belirleyebilecek ve daha sonraki veri güncellemelerini daha kolay ve saðlýklý bir þekilde yapabilecek; KATÝAD, Kazakistandaki iþadamlarý arasýnda hizmet aðýný daha gerçekçi boyutta kurarak, iþbirliði ve dayanýþma ortamýný daha da artýrmýþ olacaktýr. Kazakistandaki Türk varlýðýnýn doðru olarak tespiti TÝKAnýn bu coðrafyaya olan politikalarýna da ýþýk tutacaktýr. Proje ile gerek adres gerekse isim bazýnda tespitlerin yapýlmasý ve bir bilgi akýþ sistemi oluþturulmasý ile gelecek dönemlerde bilgi alýþveriþinin kesintisiz yapýlmasý hedeflenmektedir. Orta Asya Cumhuriyetlerinde KOBÝlerin Baþarý Faktörleri Konferansý KOBÝlerin geliþtirilmesi maksadýyla, Kazakistan Süleyman Demirel Üniversitesince Almatýda düzenlenen Orta Asya Cumhuriyetlerinde KOBÝlerin Baþarý Faktörleri konulu konferansa Türkiyeden 5 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþ, KOBÝ alanýnda yeni geliþmeler aktarýlmýþtýr. Konferansa Destek Küçük ve orta ölçekli iþletmeciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, Almaatada faaliyet gösteren Süleyman Demirel Üniversitesince düzenlenen Small and Medium Business Development in Central Asia II adlý uluslararasý konferansa Türkiyedeki çeþitli üniversitelerden 5 öðretim üyesinin katýlýmý saðlanmýþtýr. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.TÝCARET VE TURÝZM Turizm Eðitimi Turizmin geliþtirilmesi ve gerekli insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðý iþbirliði ile, Kazakistanda faaliyet gösteren otel/turizm iþletmecilerine yönelik olarak Ankarada 5 gün süresince Bilkent Üniversitesi öðretim görevlileri tarafýndan bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Programa 12 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A.ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Medya Ýþbirliði Çalýþmasý Toplumlararasý iletiþime katkýda bulunmak maksadýyla, 4 kiþilik Kazak basýn grubunun Adana-Ceyhanda düzenlenen Bakü-TiflisCeyhan ham petrol boru hattýnýn açýlýþ törenine katýlýmý saðlanmýþtýr. Gazetelere Destek Ýletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Latin alfabesiyle Türk dilinde yayýn yapan gazetelerin desteklenmesi kapsamýnda Almatý-Türk Halklarý Medeniyeti Vakfýnýn aylýk olarak çýkardýðý 5 bin tirajlý Türk Alemi gazetesine ve Kazakistan Ahýska Türkleri Derneði tarafýndan yayýnlanan Ahýska adlý aylýk gazeteye mali destek saðlanmýþtýr. Dostluk Radyo Programýna Destek Ýletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Kazakistan Devlet Radyosunda 1996 yýlýndan bu yana haftada 1 gün 20 dakika süreyle Türkçe olarak yayýnlanan Dostluk programý, sunucusunun aylýk ücerti ödenmek suretiyle desteklenmiþtir. 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 80 69 70 60 50 33 30 21 20 9 6 10 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 KAZAKÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI Toplam 69 projenin gerçekleþtirildiði 2006 yýlýnda Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektörü 33 proje ve faaliyetle ilk sýradadýr. 250000 205150 200000 155800 150000 47750 0 G.TOPLAM 0 1050 ÝNSANÝ 550 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 50000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 100000 EKONOMÝK ALTYAPILAR 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen toplam 69 proje ve faaliyetten 205.150 kiþi faydalanmýþtýr. Projenin sektörel daðýlýmlarýnda Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi ilk sýrada yer alýrken, yararlanan kiþi sayýsýnda Kültürel Ýþbirliði, Ýletiþim,Sosyal Barýþa Katký 155.800 kiþi ile ilk sýrada yer almaktadýr. SOSYAL ALTYAPILAR 40 Kazakistan Faaliyet Raporu TÝKA 2006 144 AFGANÝSTAN A. EÐÝTÝM Eðitim Altyapýlarýnýn Oluþturulmasý Programý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Afganistanda eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý programý çerçevesinde 13 proje hayata geçirilmiþtir. Fizibilite çalýþmalarýný takip eden projeler çerçevesinde Belh vilayetinde 8 ve 16 derslikli 2 okul, Sarýpul vilayetinde 16 derslikli 1 okul, Faryab vilayetinde 16 derslikli 2 ve 12 derslikli 1 okul; Kunduz vilayetinde 8 derslikli 1 okul, Baðlan vilayetinde 8 derslikli 1 okul; Cevizcan vilayetinde 8 derslikli 1 okul; Gazne vilayetinde 12 derslikli 1 okulun inþaatý ile Takhar vilayetinde 1 okulun tadilatý ve bu okullarýn donanýmý saðlanmýþtýr. Program çerçevesinde toplam 13 okulun yapým, onarým ve donanýmý gerçekleþtirilmiþ olup, yaklaþýk 25,000 öðrenciye temel eðitim imkaný saðlanmýþtýr. Wardak Ýl Ýmar Ekibi (PRT) Projeleri kapsamýnda Ýnþa Edilen Okullar Eðitim fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 8 derslikli Wardak Calrez Ýlçesi Bibi Ayþe Kýz Ýlköðretim Okulu, 8 derslikli Wardak Seydabad Ýlçesi Kale-i Saadet Kýz Ýlköðretim Okulu, 8 derslikli Wardak Nerh Ýzzet Khan Ýlköðretim Okulu ve 16 derslikli Wardak Meydaný Þehir Ýli Tarým Meslek Lisesi'nin inþaatý gerçek- 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ kapsamýnda saðlýk birimi iþletimi gerçekleþtirilmiþ, 8 proje kapsamýnda hastane/klinik yapým, onarým ve ekipman desteði saðlanmýþ; 1 proje kapsamýnda ilaç, 4 proje kapsamýnda aþý desteði verilmiþ; 2 saðlýk taramasý, 1 kan baðýþý kampanyasý, 3 eðitim programý düzenlenmiþtir. leþtirilmiþtir. Program çerçevesinde toplam 4 okulun yapýmý gerçekleþtirilmiþ, yaklaþýk 2000 öðrenciye temel eðitim imkanlarý saðlanmýþtýr. 2006 yýlý içerisinde, iþletilen 4 saðlýk kuruluþunda ve gerçekleþtirilen 2 saðlýk taramasýnda toplam 200,936 hastaya hizmet verilmiþtir. Hastane/Klinik Yapým ve Donatýmlarý Çak-i Wardak Okuluna Destek Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern eðitim ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, toplam 14 okula eðitim ekipman desteði saðlanmýþtýr. Bunun yanýnda yýkýlmak üzere olan ve 650 öðrencinin eðitim gördüðü Çak-ý Wardak Okulu öðrencileri çadýrda eðitim görmeye baþlamýþlardýr. Ancak çadýrlarýn yetersiz kalmasý üzerine adý geçen okula 12 adet çadýr hibe edilmiþtir. Afganistanlý Öðretmenlere Türkçe Eðitim Semineri Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi maksadýyla Türk Ocaklarý ve KOYAÞ iþbirliðinde 20 Afgan öðretmenin 20 gün süreyle Türkçe kursuna iþtirak etmeleri saðlanmýþtýr. Eðitim Desteði Eðitime katký ve yoksul öðrencilere eðitim desteði maksadýyla, Gazi Üniversitesi Türkçe Eðitimi Anabilim Dalýnda Yüksek Lisans eðitimi yapan Afganistan uyruklu bir öðrenciye 4 ay süreyle 120 ABD Dolarý burs verilmesi saðlanmýþtýr.Ayrýca, Türk Diyanet Vakfý ve Selçuk Üniversitesi iþbirliði ile Selçuk Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesinde okumak üzere 1 Afgan vatandaþýnýn TCS sýnavýna katýlabilmesi için Türkiyeye gelmesi saðlanmýþtýr. Saðlýk fiziki altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, 2006 yýlýnda Afganistanda Kabil Atatürk Çocuk Hastanesi, Sarýpul Adring BHC Kliniði, Kabil Baðrami AISA CHC Kliniði ve Baðlan Jari Khosk BHC Kliniðinin inþaatý ve donanýmý, Mezar-ý Þerif Hastanesi Çocuk Servisinin, Faryab Gurzuvan Devlet Hasta-nesinin, Belh Hayratan Devlet Hastanesinin tadilatý ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. Wardak PRT Kapsamýnda Klinik Ýnþasý B. SAÐLIK 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 146 Saðlýk Programý Saðlýk fiziki altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Afganistanda dönem içinde 25 saðlýk projesi gerçekleþtirilmiþtir. 6 proje Saðlýk fiziki altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Wardak Deþt-i Dut Beldesi CHC Kliniði ve müþtemilatýnýn inþaatý gerçekleþtirilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Saðlýk Kurumlarýnýn Ýþletilmesi çözümlerin alýnabilmesi maksadýyla düzenlenen Afgan-Türk Saðlýk Haftasý süresince Tahar ve Cevizcan illerinde 2 gezici ambulansýn kullanýldýðý 2 saðlýk taramasý gerçekleþtirilmiþtir. Ýlaç ve Aþý Yardýmlarý Saðlýk sektörünün geliþimi maksadýyla, Þýbýrgan ve Meymene Hastaneleri, Talokan ve Hoca Bahauddin Çocuk Klinikleri ile 2 gezici ambulansýn iþletilmesi saðlanmýþtýr. Bu çerçevede; 70 yatak kapasiteli Þibirgan Afgan - Türk Dostluk Hastanesinde 47 saðlýk personeli istihdam edilmekte olup, 2006 yýlý için yatakta 55, ayakta 150 olmak üzere günlük ortalama 205 hastaya hizmet verilmiþtir. 100 yatak kapasiteli Meymene Afgan - Türk Dostluk Hastanesinde 107 saðlýk personeli istihdam edilmekte olup, 2006 yýlý için yatakta 70, ayakta 200 olmak üzere günlük ortalama 270 hastaya hizmet verilmiþtir. 4 yatak kapasiteli Talokan Ana - Çocuk Saðlýðý Kliniðinde 13 saðlýk personeli istihdam edilmekte olup, 2006 yýlý için günlük ortalama 160 hastaya ayakta tedavi imkaný saðlanmýþtýr. Talokan Çocuk Kliniðine kuduz aþýsý, hepatit b aþýsý, enterferon ilacý ve çocuk felci aþýsý yardýmýnda bulunulmuþtur. Afganistan genelinde, 2006 yýlý içerisinde toplam 4 aþý kampanyasý düzenlenmiþtir. Afganistanýn Badahþan Vilayetinde bulunan Kýrgýz Türklerinin yaþadýðý Pamir Köylülerine muhtelif ilaç yardýmý yapýlmýþtýr. Kan Baðýþý Kampanyalarý Hoca Bahauddin Ana - Çocuk Saðlýðý Kliniðinde 13 saðlýk personeli istihdam edilmekte olup, 2006 yýlý için günlük ortalama 120 hastaya ayakta tedavi imkaný saðlanmýþtýr. Gezici Saðlýk Taramalarý Eðitim Programlarý Düzenlenmesi 3 ayrý Saðlýk Eðitim Programýyla Cevizcan, Faryab, Tahar illerinde temel saðlýk konularýnda halk ve yetkililere eðitim verilmiþtir. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Acil saðlýk problemlerinin çözümü ve saðlýk altyapýsý olmayan bölgelerde gerekli acil 2006 yýlýnda Baþkanlýðýmýz tarafýndan yürütülen Saðlýk Projesi kapsamýnda iþletilen Þýbýrgan Afgan Türk Dostluk Çocuk Hastanesi koordinasyonu ile Þýbýrgan ilinde bir Kan Baðýþý kampanyasý gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu kampanyaya 100den fazla gönüllü katýlýmcý olmuþtur. 147 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Avrasya TIP Günleri Sempozyumu Saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi, TÝKA görev alanýna giren ülkelerle saðlýk alanýnda yürütülen iþbirliði programlarýnýn deðerlendirilmesi, ülkemizde bu alanda kaydedilen geliþmelerin aktarýlmasý ve özel sektör ile iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla Ýstanbulda Avrasya Týp Günleri Sempozyumu düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Afganistandan 1 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. D. DÝÐER SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Talokan Çocuk Esirgeme Kurumu Dikiþ Kursu Kimsesiz çocuklarýn topluma kazandýrýlmasý ve yoksulluðun azaltýlmasý maksadýyla, Talokan Çocuk Esirgeme Kurumunda 6 aylýk terzilik kursu düzenlenmiþ ve 33 kiþi meslek sahibi yapýlmýþtýr. Cevizcan, Faryab, Tahar Sünnet Þölenleri C. SU VE SU HÝJYENÝ Su Kuyularýnýn Açýlmasý ve Arýtma Tesislerinin Kurulmasý Afganistan genelinde 29 su kuyusu açýlmýþ ve Çengelarýkta 1 arýtma tesisi kurulmuþtur. Yapýlan projeler çerçevesinde toplam 100.000 kiþi içilebilir suya kavuþturulmuþtur. Yoksul ailelere sosyal destek saðlanmasý maksadýyla, Cevizcan, Faryab ve Taharda sünnet þölenleri gerçekleþtirilmiþ, toplam 450 çocuðun sünnet ettirilmesine katkýda bulunulmuþtur. Wardak Ýl Ýmar Ekibinin (PRT) Kurulmasý Su Deposu Ýnþaatý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 148 Bölgesel kalkýnma biriminin su ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý maksadýyla Wardak Su Deposu ve Ýsalesi inþaatýna baþlanmýþtýr. Projeye 2007 yýlýnda devam edilecektir. Kalkýnma yardýmlarýnýn etkin uygulanmasý ve bölgesel kalkýnma ekiplerinin kurulmasý uluslararasý çalýþmalarýna paralel olarak Türkiye, Afganistana yaptýðý yardýmlar dýþýnda BM Güvenlik Konseyi kararlarý, NATOnun Afganistandaki genel hedefleri ile Afganistanýn yeniden yapýlandýrýlmasý çalýþmalarý kapsamýnda Kabile 35 km. mesafede bulunan Wardak ilinin altyapý faaliyetlerine yardýmcý olmak, bölgedeki halkýn yaþam koþullarýný iyileþtirmek ve söz konusu ilin idari-güvenlik kapasitesini artýrmak üzere bir Ýl Ýmar Ekibi 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ (Provincial Reconstruction Team/PRT) oluþturma kararý almýþtýr. Wardak ilinde hastane, okul, spor kompleksi gibi altyapý çalýþmalarýný yürütecek olan PRT Dýþiþleri Bakanlýðý, Genelkurmay Baþkanlýðý, Ýçiþleri Bakanlýðý ve Baþkanlýðýmýz iþbirliðinde kurulmuþtur. Ýl Ýmar Ekibi, Dýþiþleri Bakanlýðý tarafýndan atanan Sivil Koordinatör, Genelkurmay Baþkanlýðý tarafýndan görevlendirilen ve Afganistan Türk Görev Kuvvet Komutanýna baðlý olarak Wardak Ýlinde görevlendirilen askeri birliðin en üst rütbeli komutaný ve Emniyet Genel Müdürlüðü, Ýçiþleri Bakanlýðý, Saðlýk Bakanlýðý ve TÝKA tarafýndan atanan ve Sivil Koordinatöre baðlý olarak çalýþacak yetkililerden oluþmaktadýr. Ýl Ýmar Ekibinin çalýþmalarý kapsamýnda öncelikle, Ýl Ýmar Ekibinin yerleþim ve faaliyet merkezinin tesis edilmesine baþlanmýþtýr. Bu çerçevede, ofis ve konaklama tesislerinin donanýmý için ihaleler yapýlmýþtýr. Söz konusu çalýþma merkezinin tamamlanmasýnýn ardýndan, Wardak ilinin altyapýsýnýn iyileþtirilmesi ve kalkýnmasýna yönelik projelere baþlanmasý planlanmaktadýr. Spor Kompleksi ve Çocuk Parký Ýnþasý Wardak Vilayetiinde sosyal yaþamýn geliþtirilmesine dönük projelere katkýda bulunulmasý amacýyla Wardak PRTsi projeleri kapsamýnda Wardak Vilayetinin Meydaný Þehir kentinde bir spor kompleksi ve çocuk parký inþa edilmiþtir. Ýmar Projelerine Müþavirlik Desteði Saðlanmasý 2006 yýlýnda Afganistanda yapýlan okul, su kuyusu ve klinik inþaatlarýný kontrol etmek üzere bir müþavir firma tutulmuþtur. Afganistan Milli Basketbol Takýmýna Ekipman Desteði UNIFEM Kadýn Parlementerler Birliðine Destek Sivil toplum kuruluþlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla UNIFEM tarafýndan Afgan Kadýn Parlamenterlere yönelik olarak kurulan Eðitim ve Araþtýrma Merkezine ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Afganistan Milli Basketbol Takýmýna formadan oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 149 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ULAÞTIRMA VE DEPOLAMA Kabil Pul-i Sokhta Köprüsü'nün Ýnþaatý B. ENERJÝ Wardak PRT Projeleri Yerleþim bölgelerine elektrik enerjisi götürülmesi maksadýyla Wardak vilayeti Meydan-ý Þehir Ýli merkezinin aydýnlatmasý için gerekli altyapý çalýþmalarý yapýlmýþtýr. C. BANKACILIK VE FÝNANSAL HÝZMETLER Ulaþtýrma kapasitesinin arttýrýlmasý maksadýyla Kabil Pul-i Sokhta Köprüsünün fizibilite çalýþmasý yapýlmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Soðuk Hava Deposu Ýnþaatý Ekonomi Bakanlarý Uzmanlarýna Eðitim Bankacýlýk ve finans sektörünün geliþtirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla Afganistan Ekonomi Bakanlýðý'ndan 20 uzman kapasite geliþtirme amaçlý bir eðitim programýna katýlmýþlardýr. D. ÝÞ DÜNYASI VE DÝÐER SEKTÖRLER Yatýrým ve Ticaret Konferanslarý Afganistanýn Baþkenti Kabilde gerçekleþtirilen yatýrým ve ticaret konferanslarýna Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu(DEÝK) bünyesinde faaliyette bulunan Türk-Afgan Ýþ Konseyi Yürütme Kurulu üyelerinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Tarým ürünleri depolama kapasitesinin artýrýlmasý maksadýyla, Wardak ilinde soðuk hava deposu inþaatýna baþlanmýþtýr. Projeye 2007 yýlýnda devam edilecektir. 3. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Cami Restorasyonlarý Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla Afganistan Milli RTV televizyonuna ekipman desteði saðlanmýþtýr. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Dünya Kadýn Günü Festivalinin Desteklenmesi Kültür deðerlerinin ortaya çýkarýlmasý maksadýyla Karte Çar ilinde Ahmedi Can Camii ile Udhelde Reddi Gül ve Hayathel Camiilerinin onarýmý yapýlmýþtýr. B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Daily Outlook Gazetesi'ne Malzeme Desteði Uluslararasý iletiþime katký saðlamak maksadýyla Afganistanda baðýmsýz ve Ýngilizce olarak yayýn yapan tek günlük gazete olan Outlook Gazetesine ekipman desteði saðlanmýþtýr. Afganistan Milli RTV'sine Yardým UNIFEMin düzenlediði 8 Mart Dünya Kadýnlar günü etkinliklerine maddi destek saðlanmýþtýr. 4. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR GIDA, GÝYÝM VE ÝLAÇ YARDIMLARI Wardak Gýda Yardýmý Yoksul ailelerin acil beslenme problemlerinin çözümüne destek saðlanmasý maksadýyla, Wardakta 6000 aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. 5.ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 120 100 104 89 80 60 40 20 6 6 2 1 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 AFGANÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Afganistana yönelik olarak gerçekleþtirilen proje ve faaliyteler toplamý 104 olup, bunlardan 89 proje ve faaliyet Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektöründe özellikle eðitim ve saðlýk alanlarýndadýr. 600000 536400 500000 400000 388450 300000 200000 80200 G.TOPLAM EKONOMÝK ALTYAPILAR 0 ÝNSANÝ 25500 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 42000 250 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 100000 SOSYAL ALTYAPILAR 2006 yýlýnda gerçekleþtirilen 104 faaliyetten toplam 536.400 kiþi faydalanmýþtýr. Bunlardan toplam 388.450 kiþi Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi sektöründe yapýlan çalýþmalardan faydalanan kiþilerdir. Afganistan Faaliyet Raporu TÝKA 2006 154 MOÐOLÝSTAN A.EÐÝTÝM Harhorin 2 Numaralý Kreþin Onarýmý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Moðol Ýmparatorluðunun eski Baþkenti Karakurum olarak da bilinen Harhorin Ýlçesinde bulunan ve 250 çocuða hizmet veren Devlet Kreþinin temiz ve atýk su þebekesinin onarýmý yapýlmýþtýr. Kreþin maddi sýkýntýlar nedeniyle yaklaþýk olarak 20 yýldýr çözülemeyen sorunlarý giderilmiþ ve çocuklara daha sýhhi bir eðitim ortamý saðlanmýþtýr. Eðitim Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Moðolistanda faaliyette bulunan Özel Kazak Selam Lisesine ekipman yardýmý yapýlmýþtýr. Bayn Ulgii Bilge Tigin Lisesi ve Yurduna Ekipman Desteði 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, toplam 400 öðrencinin eðitim gördüðü Bayn Ulgii Bilge Tigin Okuluna ekipman desteði verilmiþtir. Eðitimcilere Ekipman Desteði Eðitimin desteklenmesi ve eðiticilerin modern ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý kapsamýnda Moðolistanda yayýnlanan Sýnýf Yönetme Sanatý isimli kitabýn kullanýlmasý amacýyla Moðol-Türk okullarýndaki öðretmenler arasýnda düzenlenen yarýþmada dereceye girenlere ödül olarak verilmek üzere bilgisayar alýnmasý saðlanmýþtýr. Dar Gelirli Ailelere Mensup Öðrencilere Gýda Yardýmý Eðitim amacýyla kýrsal kesimden Baþkent Ulan Batora gelen öðrencilerin barýnma ve iaþelerine katký saðlamak amacýyla, dar gelirli ailelere mensup öðrencilerin kaldýðý 400 hane tespit edildikten sonra toplam 2.000 öðrenciye gýda yardýmýnda bulunulmuþtur. Milli Eðitime Kitap Desteði Yöneticilerine Öneriler isimli kitabýn basýmý yapýlarak daðýtýmý saðlanmýþtýr. Akademik Çalýþmalara Destek Bilimsel çalýþmalarýn desteklenmesi maksadýyla, Ulanbator Költigin Derneði Yönetim Kurulu Üyesinin Türkiyede gerçekleþtirmek istediði akademik çalýþmalara destek saðlamak üzere Türkçe kursu, konaklama ve ulaþým giderleri karþýlanmýþtýr. Polis Akademisi Öðrencisine Destek Uluslararasý Polislik Çalýþmalarý Anabilim Dalýnda yükseklisans eðitimi yapan Moðolistan uyruklu 2 öðrenciye 4 ay süreyle burs verilmesi saðlanmýþtýr. 23 Nisan Törenlerine Destek Eðitimin desteklenmesi ve eðitim kurumlarý arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, 23 Nisan Törenlerine Moðolistandan 23 kiþinin katýlýmý saðlanmýþtýr - Moðol Dili ve Kültürü Fakültesi Türkoloji Bölümünde öðrenim gören 56 öðrencinin Orhun Anýtlarýna düzenlenen geziye katýlýmý saðlanmýþtýr. - Moðolistan Milli Üniversitesi Moðol Dili ve Kültürü Fakültesi bünyesinde bulunan Türkoloji Bölümü 4. sýnýf öðrencileri için mezuniyet töreni düzenlenmesine destek verilmiþtir. - Ulanbator Türkoloji Bölümü öðrencileri için düzenlenen yaz kampýna destek verilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 156 M.C. Eðitim, Kültür ve Bilim Bakanlýðýna baðlý okullarda görev yapan yaklaþýk 4.000 müdür, müdür yardýmcýsý ve yönetici pozisyonundaki öðretmenin faydalanmasý için Türkçeden Moðolcaya tercüme edilmesi saðlanan Eðitim 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ - Türkçe-Moðolca Moðolca-Türkçe sözlükten 100 adet satýn alýnarak Moðolistanda Türkoloji Bölümü öðrencileri ile çeþitli kütüphanelere, ilgili kiþi ve kurumlara daðýtýlmasý saðlanmýþtýr. B.SAÐLIK Doktorlarýn Eðitimi Saðlýk sektörünün geliþtirilmesi ve gerekli insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla Ankara Bayýndýr Hastanesi ile iþbirliðinde düzenlenen eðitim programýna M.C. Saðlýk Bakanlýðýna baðlý hastanelerde görev yapan 3 uzman doktor katýlmýþtýr. Eðitim programý kapsamýnda Ankara Bayýndýr Hastanesi bünyesinde kardiyoloji ve kardiyovasküler cerrahi konularýnda eðitim alan doktorlar ayný zamanda Türkiyedeki hastanelerde kullanýlan týbbi ekipmanlar ve tedavi yöntemlerini yakýndan inceleme fýrsatý bularak, Türk meslektaþlarý ile bilgi alýþveriþi imkaný bulmuþlardýr. Kan Bankasý Kurulmasý Temel saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla Ulan Batorda Kan Bankasý merkezi kurulmasýna yönelik olarak ilk incelemeler ülkemizden görevlendirilen saðlýk ekibi tarafýndan yapýlmýþtýr. Ýncelemelerin ardýndan M.C. Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan Moðol-Türk Kan Bankasý Kurulmasý ve Ýþletilmesi Projesi kapsamýnda kurulacak olan Kan Bankasý için uygun mekan tahsis edilmiþtir. C. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Dil Eðitimi Ýletiþim dili öðreniminin geliþtirilmesi, bilim ve özel sektör insan kaynaklarý ihtiyacýnýn karþýlanmasý maksadýyla yürütülen proje çerçevesinde, Moðolistanda 3 öðretim görevlisi tarafýndan 63 öðrenciye dil eðitimi verilmesi saðlanmýþtýr. 2006 yýlýnda baþlatýlan yükseklisans programýna 3 öðrenci kayýt yaptýrmýþtýr. Ayrýca ekipman ve kitap desteðinde bulunulmuþtur. Toprak Ýþleri, Jeodezi ve Kartografya Genel Müdürlüðü Uzmanlarýnýn Eðitimi Kamu yönetiminin geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Bayýndýrlýk ve Ýskan Bakanlýðý ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüðü iþbirliðinde Moðolistan Toprak Ýþleri, Jeodezi ve Kartoðrafya Genel Müdürlüðünden 6 uzmana Türk Tapu Mevzuatý ve uygulamalarý, Fotogrametri ve Kýymetlendirme iþlemleri, Türk Medeni Kanunu ve Türk Eþya Hukuku konularýnda eðitim verilmiþtir. Mesleki Denetim Baþkanlýðý Personeli Eðitimi Kamu yönetiminin etkinleþtirilmesi ve sanayinin geliþtirilmesi maksadýyla Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý ile iþbirliðinde Moðolistan Mesleki Denetim Baþkanlýðýndan 4 uzmana organize sanayi sitesi yer seçimi, teþkilat yapýsý, projelendirme ve organize deri sanayi sitesi iþletimi konularýnda eðitim verilmiþtir. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Ulan Batorda kurulacak olan Kan Bankasý için Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan tahsis edilen yerde incelemeler yapmak, merkez için gerekli ekipman ve malzemeleri tespit etmek, görev yapacak personelin seçimini yapmak ve Türkiyede verilecek eðitim konularýnda görüþmelerde bulunmak üzere 5 kiþiden oluþan bir uzmanlar heyeti görevlendirilmiþtir. Heyet, kurulacak olan Kan Bankasýnda görev yapmak üzere 6 doktor, 2 hemþire ve 2 teknisyen belirlemiþtir. Belirlenen personelin Türkoloji Bölümünde Türkçe eðitimleri tamamlanmýþtýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. 157 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Moðolistan Yol, Ulaþtýrma ve Turizm Bakanlýðý Personeli Eðitimi Ulaþtýrmada kamu yönetiminin etkinleþtirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla Karayollarý Genel Müdürlüðü iþbirliðinde düzenlenen eðitim programýnda; M.C. Yol Ulaþtýrma ve Turizm Bakanlýðýndan 4 uzmana karayolu planlamasý, ulaþým etütleri, harita üretimi, karayolu ve kavþak tasarýmý, üst yapý, zemin mekaniði, bakým konularýnda eðitim verilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 158 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.ULAÞTIRMA Karakurum-Orhun Karayolu (Bilge Kaðan Karayolu) Yol Yapým Projesi Kültür turizminin geliþtirilmesi ve ulaþým altyapýsý-nýn iyileþtirilmesi/geliþtirilmesi maksadýyla Türk tarihinin en eski yazýlý belgeleri olan Göktürk anýtlarýna ulaþýmý kolaylaþtýracak þekilde Moðolistanýn 93.800 nüfuslu Arkhgangai Vilayeti Hashat ilçesi sýnýrlarý içerisinde bulunan (Khosoo Tsaydam) Orhun Anýtlarýnýn bulunduðu bölgeyi, 113.800 nüfuslu Uvurkhangai Vilayeti Harhorin (Kara Korum) ilçesine baðlayan yaklaþýk 46 kilometrelik Bilge Kaðan Karayolu TÝKA tarafýndan yaptýrýlmaktadýr. Yol, bölgede yaþayan toplam 207.600 kiþiye ek olarak, 2006 yýlýnda karayolunun inþaa edildiði bölgeyi 14.294ü yabancý olmak üzere toplam 21.300 turistin ziyaret ettiði göz önünde bulundurulduðunda, yerli/yabancý çok sayýda kiþiye ulaþým kolaylýðý saðlayacaktýr. Bilge Kaðan Yolu, Khosho-Tsaidam bölgesine eriþimde yaþamsal öneme sahiptir. Bunun yanýnda Bilge Kaðan Yolunun Milenyum Yolunun kuzey-güney yönünde Bulgan-Erdenet üzerinden Rusyaya baðlanan aksý oluþturarak bölgesel entegrasyonu saðlamak suretiyle ekonomik ve turistik aktiviteleri artýrmasý da beklenmektedir. Büyük bir turizm potansiyeline sahip olan Göktürk Anýtlarýnýn bulunduðu bölge ulaþým zorluklarý nedeniyle sýnýrlý sayýda turist çekmektedir. Yol tamamlandýðýnda, Orhun Müzesi ve Göktürk Anýtlarý çevre düzenlemesi ile, bölgede bulunan turizm potansiyeli harekete geçirilecektir. Ayrýca baþkentin, eski Moðol Ýmparatorluðunun da baþkenti olan Karakuruma taþýnmasý konusu da gündemdedir. Bu çerçevede Bilge Kaðan Yolunun gerek Moðolistandaki Türk Anýtlarýnýn tanýtýlmasý, gerekse bölgenin bir turizm merkezi haline gelmesine büyük katký saðlayacaðý düþünülmektedir. 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ B.BANKACILIK VE FÝNANS Vergi Eðitimi Maliye sektörünün geliþtirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla M.C. Maliye Bakanlýðý ile Baþkanlýðýmýz arasýnda vergi eðitimi alanýnda imzalanan iþbirliði protokolü çerçevesinde 2004 yýlýndan bu yana yürütülen eðitim programlarýndan beþincisinde doðal kaynaklar vergisi ile gelir vergisi konularý ele alýnmýþ, programa M.C. Maliye Bakanlýðýndan 2 uzman katýlmýþtýr. Dünya Muhasebeciler Kongresi Maliye sektörünün geliþtirilmesi ve insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla gerçekleþtirilen kongreye 112 ülkeden 3168 muhasebeci katýlmýþtýr. Kongreye Moðolistandan 7 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 160 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A.SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT M.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Personelinin Eðitimi Küçük ve orta ölçekli sanayinin geliþtirilmesi maksadýyla, KOSGEB iþbirliðinde, M.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðýndan 5 uzmana yönelik olarak bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Eðitim programýna katýlan uzmanlara KOSGEB tarafýndan, e-Ticaret, KOBÝ-NET Uygulamalarý, Türkiyede KOBÝlerin Finansmaný, Tükiyede Giriþimcilik Kültürü ve KOSGEBde Giriþimcilere Verilen Hizmetler konularýnda eðitim verilmiþ, ayrýca katýlýmcýlar ODTÜ Teknoloji Merkezi, Sanayi ve Ýþadamlarý Derneði, Kredi Garanti Fonu ve TÜBÝTAKý ziyaret ederek yürütülen faaliyetler hakkýnda bilgi almýþlardýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A.KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ III. Uluslararasý Dünya Melodi Festivali Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Uluslararasý Halk Sanatlarý Derneði tarafýndan tertip edilen ve yaklaþýk olarak 10.000 kiþinin takip ettiði Moðol Ýmparatorluðunun 800. kuruluþ yýldönümü etkinlikleri desteklenmiþtir. Etkinliklere Türkiye, Belçika, Ýskoçya, Japonya, Ýran ve Moðolistandan folklor gruplarý katýlmýþ, gruplar Ulan Batorun yanýsýra Cengiz Hanýn doðum yeri olan Khentiide gösteri yapmýþlardýr. Moðolistandaki Türk Anýtlarý Restorasyon Çalýþmalarý Moðolistan kültür turizminin geliþtirilmesi ve müþterek tarihi eserlerin gün yüzüne çýkarýlmasý maksadýyla, 1994 yýlýnda baþlayan proje çerçevesinde yapýlan kazý çalýþmalarýnda bulunan eserlerden en önemli 38 parçanýn 2þer adet silikon kalýbý alýnmýþ; deðerli buluntularýn kopyalama çalýþmalarý tamamlanarak Moðolistan Tarih Müzesi Türk Kültür Varlýklarý Teþhir Salonunda sergilenmeleri saðlanmýþtýr. Bu kapsamda Bilge Kaðan, Köl Tigin yazýtlarý ile Kaplumbaða Kaidelerinin kopyalarý çýkarýlmýþtýr. Özel bir beton kullanýlarak yapýlan kopyalarýn, çevre düzenlemesi çalýþmalarýndan sonra orijinal eserlerin yerine konulmasý öngörül-mektedir. 2006 yýlý Kasým ayýnda, Khosoo Tsaidamda yapýlmasý planlanan müze, çevre düzenlemesi, külliye düzenlemeleri, elektrik nakil hattý çekilmesi, su kuyusu açýlmasý konularýna iliþkin iþbirliði protokolü imzalanmýþtýr. Ayrýca Köl Tigin Külliyesinde basit bir düzenleme yapýlmasý öngörülmektedir. Bilge Kaðan ve Köl Tigin külliyelerinin orijinale yakýn bir duvar ile çevrilmesi için ihalesi yapýlmýþtýr. Moðolistan geneline yayýlmýþ ve korumasýz durumda bir çok tarihi eser bulunmaktadýr. Bunlarýn ekseriyetini Türk dönemine ait eserler oluþturmaktadýr. Ancak maddi imkansýzlýklar nedeniyle çok sayýdaki eser koruma altýna alýnamamaktadýr. Bu kapsamda Göktürk anýtlarýnýn bulunduðu ve yýlda yaklaþýk olarak 21.300 turistin ziyaret ettiði Khosoo Tsaidamýn Moðolistanýn en modern müze ve ziyaret alaný olarak düzenlenmesi hedeflenmektedir. Proje çerçevesinde 2 uzmana ve 10 öðrenciye eðitim verilmiþtir. Cengiz Han ve Oðullarýnýn Ýcraatlarýnýn Türk Dünyasýndaki Akisleri Sempozyumu Moðolistanýn tanýtýmýna katký ve entelektüel geliþime destek maksadýyla, Cengiz Han ve Oðullarýnýn Ýcraatlarýnýn Türk Dünyasýndaki 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Yapýsý ve Sorunlarý isimli sempozyuma destek verilmiþtir. Türkiyeden 6 bilim adamý olmak üzere toplam 72 bilim adamýnýn katýldýðý Sempozyumda Moðolistan tarihi, kültürü ve gelenekleri konularýnda bildiriler sunulmuþtur. Kazý Çalýþmalarýna Destek Kültür turizminin geliþimine katký ve kültürel iþbirliði maksadýyla, Bayan Ulgide bulunan Türk dönemine ait mezarlýklarda yapýlan kazý çalýþmalarýnda çalýþan iþçilerin ücretlerinin ödenmesine destek olunmuþtur. Akisleri Sempozyumuna Moðolistandan 2 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Moðollar Dünya Baþkentini Kurdu: Karakurum/HarhorinKitabýnýn Basýmýna Destek Moðolistanýn tanýtýmýna katký ve entelektüel geliþime destek maksadýyla, Moðol Ýmparatorluðunun eski baþkenti Karakurumun her yönüyle tanýtýldýðý Moðollar Dünya Baþkentini Kurdu: Karakurum/Harhorin kitabýnýn basýmýna destek verilmiþtir. Moðolca olarak 500 adet basýlarak kütüphanelere daðýtýlan kitapta Göktürk Anýtlarý ile Baþkanlýðýmýzýn projelerine de yer verilmektedir. Darkhan Uul Zaluchuud Tiyatorosuna Destek Tiyatrocuðun desteklenmesi ve kültürün geliþtirilmesi maksadýyla, 110 kiþinin çalýþtýðý Darkhan Uul Zaluuchuud Tiyatrosu tarafýndan Büyük Moðol Ýmparatorluðunun kuruluþunun 800. yýlý etkinlikleri çerçevesinde Büyük Kaðan ve Kraliçeleri isimli operanýn sahnelenmesine destek olmak amacýyla kostüm ve sahne düzeni giderleri karþýlanmýþtýr. Darhan, Ulan Bator ve Erdenette sahnelenen operayý yaklaþýk olarak 4.000 kiþi izlemiþtir. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Moðol Devlet Yapýsýnýn Tarihi ve Kültürel Sorunlarý Sempozyumu Ülkeler ve kültürlerarasý iþbirliði maksadýyla, ülkemizin de kurucu ülkeler arasýnda yer aldýðý Uluslararasý Göçebe Uygarlýklarý Araþtýrma Enstitüsü tarafýndan düzenlenen Moðol Devlet 163 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 60 55 50 40 30 30 20 10 10 7 8 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 MOÐOLÝSTAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda Moðolistanda TÝKAnýn gerçekleþtirdiði toplam 55 proje uygulanmýþtýr. 300000 256015 250000 200000 135150 150000 71700 49000 165 0 G.TOPLAM ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR 0 ÝNSANÝ 50000 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 100000 SOSYAL ALTYAPILAR 2006 yýlýnda gerçekleþtiririlen TÝKA faaliyetlerinden toplam 256.015 kiþi yaralanmýþtýr. Moðolistan BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA 4B.1 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER A. AVRUPA (BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA) 1. GENEL DEÐERLENDÝRME TÝKA 2006 yýlýnda Balkanlar ve Doðu Avrupa bölgelerinde toplam 16 ülkeye 550 kalkýnma yardýmý proje ve faaliyetini hayata geçirmiþtir. 2005 yýlýna göre % 179 geliþme kaydedilmiþtir. 550 600 500 400 300 200 100 0 197 2005 Söz konusu proje ve faaliyetlerin ülkelere daðýlýmý harita ve grafiklerde gösterilmiþtir. 2006 TÝKA 2005-2006 Avrupa Proje ve Faaliyetleri Mukayesesi (Adet) Bosna Hersek (57) Arnavutluk (78) Slovakya (2) Finlandiya (2) Hýrvatistan (11) Bulgaristan (22) Romanya (21) Estonya (5) Kosova (66) Yunanistan (3) Ukrayna Kýrým (121) Macaristan Makedonya (83) Sýrbistan-Karadað (15) Moldova (47) Belarus (11) Letonya (1) 0 1 TOPLAM MACARÝSTAN 11 LETONYA 0 DÝÐER 5 BELARUS 2 ESTONYA 47 FÝNLANDÝYA 121 MOLDOVA 21 UKRAYNA-KIRIM 2 ROMANYA 15 SLOVAKYA 3 YUNANÝSTAN 22 BULGARÝSTAN 78 ARNAVUTLUK 83 SIRBÝSTAN-KARADAÐ Faaliyet Raporu 166 66 MAKEDONYA 2006 TÝKA 57 KOSOVA 0 HIRVATÝSTAN 200 BOSNA HERSEK 400 550 11 600 TÝKA 2006 Balkanlar+Doðu Avrupa Proje ve Faaliyetleri Ülkesel Daðýlým (Adet) BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA Avrupa bölgesinde yapýlan çalýþmalarda Ukrayna-Kýrým 121, Makedonya 83, Arnavutluk 78, Kosova 66 proje ve faaliyet sayýsý ile öncelikli ülkeler olmuþtur. 550 proje ve faaliyetin sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 276 300 250 200 150 100 50 0 152 77 45 0 1. Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 2. Ekonomik Altyapýlarýn 3. Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi Geliþtirilmesi 5. Kültürel Ýþbirliði, Ýletiþimin Geliþtirilmesi ve Sosyal 6. Acil ve Ýnsani Yardýmlar Barýþa Katký TÝKA 2006 Proje ve Faaliyetlerin Sektörel Daðýlýmý (Avrupa) Sosyal alt yapýlarýn geliþtirilmesi sektörü 276 faaliyet % 50 ile en öncelikli sektör olmuþtur. Avrupa Bölgesinde gerçekleþtirilen 550 proje ve faaliyet ile muhtelif sektörlerde grafiklerde gösterilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr. 3500 3049 3000 2500 2000 1500 17 35 322 44 0 DÝÐER EKÝPMAN DANIÞMAN EÐÝTÝCÝ EÐÝTÝMÝ ÖÐRETÝM ÜYESÝ ÖÐRENCÝ EÐÝTÝMÝ LABORATUAR OKUL YAPIM/ ONARIM 0 10 DÝÐER 500 69 16 KÝTAP DESTEÐÝ 1000 Eðitim (Avrupa) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 167 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 168 Sosyal Yardýmlar (Avrupa) Kamu Yönetimi (Avrupa) 4000 8 3000 6 2000 4 2 0 5000 7 KURUM SAYISI DANIÞMANLIK EKÝPMAN PERSONEL EÐÝTÝMÝ ÝLAÇ+AÞI DANIÞMAN DESTEÐÝ DÝÐER TEDAVÝ 70 12 0 0 HÝJYEN 0 20 15 10 5 0 TESÝS EKÝPMAN 42 EÐÝTÝLEN UZMAN 163 SAÐLIK TARAMA 5 KUYU 17 KURUM SAYISI 0 DÝÐER ALTYAPI TESÝS 1 10 DANIÞMANLIK 10 YERLEÞÝM YERÝ 0 5 EKÝPMAN 1000 0 ÝÞLETÝM 1600 EÐÝTÝLEN UZMAN 6000 YARARLANAN 200 150 100 50 0 2 HASTANE YAPIM ONARIM 0 EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 200 TESÝS YAPIM ONARIM EKÝPMAN vs 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 1500 1400 1200 1000 800 600 400 0 Saðlýk (Avrupa) 18 14 1 Yerel Yönetim (Avrupa) 7000 5800 7 2 0 Su(Avrupa) 20 0 1 0 0 62 40 0 0 Bankacýlýk (Avrupa) 2 0 250 50 0 9 1 1 TESÝS 10 8 0 0 EKÝPMAN FÝDAN HÝBESÝ Ýþsizlik (Avrupa) 7 Ormancýlýk (Asya) TESÝS YAPIM MODERNÝZASYON DANIÞMANLIK 0 TESÝS 2 0 YOL KÖPRÜ YAPIMI 100 DANIÞMANLIK 150 EKÝPMAN 0 EÐÝTÝLEN UZMAN 200 EÐÝTÝLEN UZMAN 250 DANIÞMANLIK 0 TESÝS 300 16 14 12 10 8 6 4 2 0 EKÝPMAN 0 TESÝS EKÝPMAN EÐÝTÝLEN 0 ZARARLILARLA MÜCADELE 19 DANIÞMAN 350 331 EÐÝTÝLEN UZMAN 60 TESÝS 80 0 DANIÞMANLIK 0 FÝDAN HÝBESÝ 1 DANIÞMANLIK 2 EKÝPMAN 0 11 KURS SAYISI 50 EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 3 EÐÝTÝLEN UZMAN BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA 15 1 0 Tarým (Avrupa) 8 9 6 4 Ulaþtýrma (Avrupa) 200 227 150 100 Ýþ ve Diðer Sektörler (Avrupa) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 169 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 30 23 20 15 15 TESÝS 3 5 0 0 Hayvancýlýk (Avrupa) 8 200 6 3 100 0 2 1 Madencilik (Avrupa) 12 EÐÝTÝLEN UZMAN 0 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 170 EKÝPMAN 0 0 0 TESÝS 2 DANIÞMANLIK 4 Turizm (Avrupa) 70 35 0 0 7 RESTORASYON 6 EKÝPMAN DESTEK 8 15604 KATILIMCI SAYISI 10 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 ETKÝNLÝK SAYI 12 0 Ticaret (Avrupa) EÐÝTÝLEN UZMAN 14 0 DÝÐER 50 TESÝS 0 DANIÞMANLIK EÐÝTÝLEN UZMAN EKÝPMAN 0 0 174 DANIÞMANLIK 2 TESÝS 4 0 150 EKÝPMAN 8 EÐÝTÝLEN UZMAN 10 0 Sanayi (Avrupa) TESÝS KURULMASI DANIÞMANLIK EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 0 DÝÐER 2 5 10 TESÝS 8 10 DANIÞMANLIK 15 25 EKÝPMAN 20 25 EÐÝTÝLEN UZMAN 25 Kültürel (Avrupa) BALKANLAR VE DOÐU AVRUPA 30 20 14 15 7 4 5 1 NAKDÝ vs. DESTEK TESÝS EKÝPMAN DANIÞMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 0 BELGESEL 10 12 Medya (Avrupa) 250 1200 1000 800 600 400 200 0 1051 5 DÝÐER 25 KATILIMCI SAYISI 30 Sosyal Barýþ (Avrupa) 200 200 150 100 12 YARARLANAN 0 DAÐITILAN 500 Ýnsani (Avrupa) 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 171 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 172 ÜLKELER 4B.2 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 174 ARNAVUTLUK 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Vlora Mustafa Kemal Atatürk Lisesi Vlora Mustafa Kemal Lisesi'nin onarýmý ve bilgisayar sýnýfýnýn tadilatý yapýlarak, malzeme ve ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Sauk Mustafa Kemal Atatürk Ortaokuluna Ekipman Desteði-I 593 öðrecinin yararlandýðý Sauk M. Kemal Atatürk Ortaokulunun eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla , söz konusu okula malzeme ve ekipman desteði saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Vlora Orikum M. Kemal Atatürk Kreþine Destek almasý ihtimali göz önünde bulundurulduðunda, söz konusu kurs, orta ve uzun vadelerde Arnavutluk devlet kurumlarý ile iliþkilerde verim artýrýcý bir unsur olarak deðerlendirilebilmektedir. Bu çerçevede 2006 yýlý içerisinde: Türkçe kurslarýna katýlan 48 öðrenci dil eðitimi pratiklerini geliþtirmeleri için Türkiyeye gönderilmiþtir. Okul öncesi eðitimin geliþtirilmesi maksadýyla, M. Kemal Atatürk Kreþi faaliyetlerine destek saðlanmýþtýr. B.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Bathore Bölgesinde Kilim Dokuma Kursu Alternatif meslek edindirme ve el sanatlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Bathore bölgesinde yaþayan Kuzeyli kadýnlara 1 yýllýk Kilim ve Dokuma Kursu açýlmýþtýr. Birinci dönem kursa 20 kadýn katýlmýþtýr. Proje ile toplam 40 kadýnýn meslek sahibi olmasý öngörülmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 176 Halka Yönelik Türkçe Kurslarý Alternatif meslek edindirme ve Türk misyonu ile iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Tirana Koordinasyon Ofisi Binasý içerisinde 16þar kiþilik 3 Türkçe sýnýfý açýlarak dil kurslarýna baþlanmýþtýr. Söz konusu kurslar, Tirananýn yaný sýra Ýþkodra, Vlora, Lezha, Laç, Gjirokastra þehirlerini kapsayacak þekilde geniþletilmiþtir. Kursiyerlerin ileride devlet bünyesinde görev Tiranda düzenlenen Türkçe kurslarý için 2006 yýlý içerisinde 2 defa olmak üzere muhtelif malzeme alýmý yapýlmýþtýr. Tiranda Türkçe kursu verilen mekanýn tadilatýnýn yapýlmasý saðlanmýþtýr. Tiran, Ýþkodra, Laç, Lezhe ve Vlorada düzenlenen Türkçe kurslarý için yer kirasý ve malzeme desteði saðlanmýþtýr. Tiran, Ýþkodra, Laç, Lezhe ve Vlorada düzenlenen Türkçe kurslarýnda ders vermek üzere Tiranadan 4 yerel okutman, Ýþkodra, Laç, Lezhe ve Vloradan 1er yerel okutmanýn görevlendirilmesi saðlanmýþtýr. Ýþkodra Belediyesi Uzmanlarýnýn Ýnceleme Çalýþmalarý Türkiyenin belediyecilik çalýþmalarýnda edindiði bilgi ve birikiminin paylaþýlmasý amacýyla, Ýþkodra Belediye Baþkaný ve beraberindeki heyetin belediyecilik konularýnda Ankara Büyükþehir ve Ýstanbul Zeytinburnu Belediyelerinde incelemelerde bulunmalarý saðlanmýþtýr. Türk-Arnavut Entelektüel Geliþim Kulübüne Destek Ýki ülke arasý iþbirliðinin geliþtirilmesine dönük çalýþmalarda bulunan TürkArnavut Entelektüel Geliþim Kulübünün faaliyetlerini daha saðlýklý bir ortamda gerçekleþtirebilmesini teminen adý geçen kulübün idari giderleri Baþkanlýðýmýzca karþýlanmýþtýr. Balkanlarda Ramazan Çalýþmasýna Destek Yoksul ailelere sosyal destek ve kültürel iþbirliði maksadýyla; Bayrampaþa Belediyesi, Tiran ve Ýþkodra Belediyesi, Gümrükler Genel Müdürlüðü, Emniyet Genel Müdürlüðü 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ iþbirliðinde Ýþkodra ve Tiranda gerçekleþtirilen Kardeþlik Sýnýr Tanýmaz isimli Kültür Programýna destek saðlanmýþtýr. Yoksul Ailelere Gýda ve Malzeme Yardým Yoksul ailelere destek ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Bathore Belediyesi ve Pukalý Kadýnlarý Koruma ve Yetiþtirme Derneði iþbirliðinde yoksul ailelere gýda ve malzeme yardýmý saðlanmýþtýr. Yapýlan yardýmlardan 5000 kiþi yararlanmýþtýr. Bayram Kutlamalarýna Destek Yoksul ailelere sosyal destek maksadýyla, A.C. Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý iþbirliðinde Kurban Bayramý kutlamalarý kapsamýnda 50 adet kurban alýmý, kesimi ve daðýtýmý yapýlarak 200 hane 800 kiþinin istifade etmesi saðlanmýþtýr. 2007 Yýlý Takvim Bastýrýlmasý Sosyal ihtiyaçlarýn karþýlanmasý maksadýyla 3 dilde (Türkçe, Arnavutça, Ýngilizce) bir takvim basýmýna destek verilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 177 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ÝÞ DÜNYASI VE DÝÐER SEKTÖRLER Balkanlarýn Anahtar Ülkesi Arnavutluk Adlý Kitabýn Basýmýna Destek Arnavutluðun tanýtýmýna katkýda bulunmak maksadýyla, Balkanlarýn Anahtar Ülkesi Arnavutluk adlý kitabýn Arnavutça ve Ýngilizce olmak üzere 100 adet basýmýna destek saðlanmýþtýr. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Malsia e Madhe Ýþkodra Bölgelerinde Süt Hayvancýlýðýnýn Geliþtirilmesi ve Yetiþtirici Birliklerinin Kurulmasý Hayvancýlýðýn geliþtirilmesi ve hayvansal üretimin artýrýlmasýna katký saðlanmasý maksadýyla 2002 yýlýnda baþlayan proje kapsamýnda uygun iþletmeler seçilerek bu iþletmelerdeki hayvanlara küpe takýlmýþ; ayda bir her ineðin günlük sütü ölçülmüþ; üç ayda bir sütte yað oraný tespit edilmiþ; iþletmedeki hayvanlara suni tohumlama yapýlmýþ; elde edilen tüm bilgiler bilgisayar programýna kaydedilmiþ; kayýtlara göre iþletmeler yönlendirilmiþ ve ýslah ile ilgili geleceðe yönelik deðerlendirilmeler yapýlmýþtýr. Söz konusu çalýþmalarýn yapýlabilmesi amacýyla 2 adet arazi aracý, 4 adet bilgisayar, kulak küpesi, süt ölçüm kovasý, sütte yað ölçümü için gerber cihazý, suni tohumlama malzemesi, soy kütüðü için bilgisayar alýmý saðlanmýþtýr. 2006 yýlýnda söz konusu projeye destek devam etmiþ, ayrýca projenin sürdürülebilirliði konusunda 4 danýþman ve 5 uzman görevlendirilmiþ, projenin sürdürülebilirliði ve geliþimi konusunda inceleme ve araþtýrmalar yapýlmýþtýr. Projeye 2007 yýlýnda devam edilecektir. B. TÝCARET VE TURÝZM Türkiye Arnavutluk KEK Toplantýsý Ekonomik iþbirliðine katký maksadýyla 16 Eylül 2006 Tiranda gerçekleþtirilen Türkiye Arnavutluk KEK toplantýlarýna Türk resmi heyetinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Ticari Ýþbirliðinin Geliþtirilmesi Çalýþmasý Ticaret ve yatýrýmlarýn geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Tiran Büyükelçiliði Dýþ Ticaret Temsilciliði tarafýndan hazýrlanan Ülke ve Sektör Raporlarýna destek verilmiþtir. Proje ile Arnavutlukun sahip olduðu potansiyelin Türk giriþimcilere aktarýlmasý saðlanarak söz konusu ülkeye yönelik yatýrým ve ticaretin arttýrýlmasýna katkýda bulunulacaktýr ve Arnavut özel sektörlerinin yakýnlaþmasý saðlanacaktýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Vlora Folklor Festivali Arnavutluk taki kültür etkinliklerinin d e s t e k l e n m e s i m a k s a d ý y l a , V l o r a d a düzenlenen Folklor Festivaline TRTden 30 kiþilik gençlik halkoyunlarý ekibinin katýlýmý saðlanmýþtýr. 44. Ulusal Çocuk Festivali Kültürel iþbirliði ve iletiþimin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Ýþkodrada düzenlenen 44. Ulusal Çocuk Festivaline TRTden 30 kiþilik bir halkoyunlarý ekibinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Arnavutluk Sosyal Hayatý Fotoðraf Albümünün Basýmý Toplumlar arasý iletiþimin ve sosyal barýþýn geliþtirilmesi maksadýyla, Arnavutluk Devlet Arþivinde bulunan yaklaþýk 250 fotoðraf ve haritanýn baþta araþtýrmacýlar olmak üzere, iki toplumun istifadesine sunularak gelecek nesillere aktarýlmasýna hizmet edecek Arnavutluk Sosyal Hayatý Fotoðraf Albümünün basýmý gerçekleþtirilmiþtir. Osmanlý Ýmparatorluðunun Tarihi ve Medeniyeti Kitabýnýn Arnavutçaya Çevrilmesi ve Basýmý ArnavutlukTürkiye arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla; Tarih, Kültür ve Sanat Araþtýrmalarý Merkezinin Ýngilizce olarak yayýnladýðý Osmanlý Ýmparatorluðunun Tarihi ve Medeniyeti adlý kitabýn Arnavutça çevirisinin yapýlarak 1. ve 2. cildin 2.000er adet bastýrýlmasýna destek verilmiþtir. Makalat adlý Eserin Tanýtýmý Kültürel geliþime katký saðlamasý ve Bektaþi topluluðunun bilimsel kaynak ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý maksadýyla; A.C. Kültür Bakanlýðý, 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Devlet Arþivleri Genel Müdürlüðü ve Tarih Enstitüsü iþbirliðinde Makalat eserinin tanýtýmýna destek verilmiþtir. B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Arnavutluk Özel Medya Mensuplarýnýn Ziyareti Medya iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, 6 medya kuruluþu yetkilisinin teknik incelemelerde bulunmak üzere Türkiyeye bir gezi gerçekleþtirmesine katký saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 181 KOSOVA A. EÐÝTÝM Nazým Hikmet Ýlkokulu Altyapýsýnýn Geliþtirilmesi 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Arnavutçanýn yaný sýra Türkçe eðitim yapan 939 öðrencili Nazým Hikmet Ýlköðretim Okulunun merkezi ýsýnma sisteminin inþasý gerçekleþtirilmiþtir. Gjon Buzuki Lisesi Altyapýsýnýn Geliþtirilmesi Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 1800 öðrencinin istifade ettiði Prizrende bulunan Gjon Buzuki Lisesinin ýsýnma ve aydýnlatma sistemi 35 Kw gücünde 1 adet jeneratörle güçlendirilmiþtir. Kosova Milli Üniversite Kütüphanesine Kitap Desteði Entelektüel geliþimin desteklenmesi maksadýyla, 30 cilt Ýslam Ansiklopedisi, 30 cilt Türkiye Diyanet Vakfý Ýslam Ansiklopedisi, 3 cilt Catalogue of Manuscripts in the Köprülü Library ile 7 adet El Yazmasý Katalogunu içeren CD, Kosova Milli Üniversite Kütüphanesine hibe edilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Dragaþ Kütüphanesine Destek Meslek Yüksek Okulundan 2 uzman, gerekli çalýþmalarý yapmak üzere Kosovada görevlendirilmiþtir. Projenin uygulanmasýna 2007 yýlý içerisinde devam edilecektir. Kosova Türk Eðitim Kurultayý Entelektüel geliþime katký saðlama maksadýyla, Dragaþ Kütüphanesine ekipman desteðinde bulunulmuþ, ayrýca kütüphanede 1 okuma salonu açýlmýþ, bu salonda gençlere ve öðrencilere ders çalýþma, kitap okuma ve bilgisayar kullanma olanaðý saðlanmýþtýr. Ýstanbul Derneðine Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Yurtdýþýndan Türkiyeye eðitim almaya gelen öðrencilere eðitim desteði saðlanmasý maksadýyla, Ýstanbul Derneðinin Yakovadaki eðitim tesislerinde 1 bilgisayar laboratuarý kurulmuþ; bu kapsamda 15 adet bilgisayar ve 1 adet projektörden oluþan ekipman desteðinde bulunulmuþtur. Böylelikle öðrencilerin ve dýþardan gelen kursiyerlerin daha modern bir ortamda eðitim görmelerine katký saðlanmýþ; Ýngilizce, Türkçe, Matematik gibi kurslarýn düzenlenmesi için modern teknolojiye sahip uygun ortam oluþturulmuþtur. Mesleki Eðitim Projesi Mesleki eðitimin geliþtirilmesi ve mesleki eðitimde yeni açýlýmlarýn saðlanmasý maksadýyla, iþsizliðin oldukça yaygýn olduðu Kosovada bölge koþullarýna uygun olarak gençlere meslek edindirilmesi için projeler baþlatýlmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 192 TÝKA ile Ankara Üniversitesi Çankýrý Meslek Yüksek Okulu arasýnda imzalanan Avrasya Mesleki-Teknik Eðitim protokolü çerçevesinde, Kosova Çalýþma ve Sosyal Refah Bakanlýðý, Esnaf Ýþadamlarý Derneði iþbirliði ile ülkemizde 10 kursiyere 3 ay süreli teorik ve pratik eðitim verilmiþtir. Ayrýca daha önce gerçekleþtirilen programýn sonuçlarýnýn incelenmesi amacýyla Çankýrý Eðiticilerin eðitimi ve bölgesel eðitim problemlerinin çözümüne destek saðlanmasý maksadýyla, Kosova Türk Öðretmenler Derneði tarafýndan, Kosovadaki Türkçe eðitimdeki mevcut sorunlar ve öðretmenlerin yeni reformlara adapte edilmesi konularýný kapsayan, ilki 2002, ikincisi 2003, üçüncüsü 2004 yýlýnda düzenlenen Kosova Türk Eðitim Kurultayýnýn dördüncüsü 25 Aralýk 2006 t a r i h i n d e Ko s o v a d a d ü z e n l e n m i þ t i r. Söz konusu kurultaya 250 öðretmenin katýlýmý saðlanmýþtýr. B. SAÐLIK Mamuþa Belediyesine Ambulans Desteði Saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve kýrsalda acil müdahale yeteneðinin artýrýlmasý maksadýyla, T.C. Saðlýk Bakanlýðý iþbirliði ile, nüfusunun çoðunluðu Türklerden oluþan 15,000 nüfuslu Mamuþa Belediyesinin ihtiyaç duyduðu 1 adet ambulans ile diþ ünitesi, ultrason cihazý ve çeþitli diþ hekimliði malzeme ve ekipmaný hibesi gerçekleþtirilmiþtir. Reçene Saðlýk Ocaðý Laboratuarý Ekipmaný Temel saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, bölgedeki 14 köye ve toplam 15.000 nüfusa hizmet veren Reçene Saðlýk 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 30 Boþnak öðrenciye Türkçe kursu verilmiþtir. Eðitim çalýþmalarý 2007 yýlýnda da sürdürülecektir. Ocaðýna laboratuar malzemesi desteði saðlanmýþtýr. C. SU VE SU HÝJYENÝ Mamuþa Belediyesine Su Depolama Kapasitesi Kazandýrýlmasý Mitroviçadaki Türkçe Kursuna Destek Ýletiþim dili öðreniminin geliþtirilmesi ve alternatif meslek edindirme maksadýyla, 1 adet bilgisayar, 200 adet defter, 200 adet kalem, 50 adet okul çantasý, 50 adet sözlük, 1 adet CD çalardan oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 9 ay sürecek olan kursun ileride kapsamýnýn geniþletilerek devam ettirilmesi öngörülmektedir. Kosova Arþiv Müdürlüðü Personeline Osmanlýca Eðitimi Kosova tarihinin ortaya çýkarýlmasý ve bilimsel araþtýrmalar alanýndaki insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Baþbakanlýk Devlet Arþivleri Genel Müdürlüðü iþbirliði ile, Ko s o v a A r þ i v M ü d ü r l ü ð ü n ü n t a l e b i doðrultusunda, Kosovada üç ay süre ile Osmanlýca eðitimi vermek üzere Devlet Arþivlerinden 1 uzman görevlendirilmiþtir. Ayrýca, Osmanlý dönemine ait eserleri ve bu eserlerin bulunduklarý yerlerin tespitini konu alan katalog çalýþmasýna destek saðlanmýþtýr. Türklerin çoðunlukla yaþadýðý tek bölge olan Mamuþa, yaklaþýk 5.000 nüfusa sahip olup, 2005 yýlýnda belediye statüsüne geçmiþtir. Mamuþada temiz ve içilebilir sürekli su temini ve bölge halkýnýn ihtiyacýnýn karþýlanmasý maksadýyla 300 metreküplük yeni bir su deposu inþaatý gerçekleþtirilmiþtir. Doðru Yol Derneðine Ekipman Desteði Kosova Prizrende kurulan ve 55 yýldýr faaliyetlerini sürdüren Doðru Yol Derneðinin daha elveriþli ortamlarda faaliyetlerini gerçekleþtirmesi maksadýyla, dernek binasýnýn tadilatý ile konserler için gerekli olan ses sistemi saðlanmýþtýr. Mitroviça Sünnet Þölenine Destek D.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Educator Derneði Türkçe Kursuna Destek Ýletiþim dili öðreniminin geliþtirilmesi ve alternatif meslek edindirme maksadýyla, Kosovada yaþayan Boþnak toplumuna mensup 100 eðitim görevlisinin kurduðu bir sivil toplum kuruluþu olan Educator Derneðine, donaným desteði saðlanmýþtýr. Ayrýca anýlan dernekte 193 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Yoksul ailelere sosyal destek saðlanmasý maksadýyla; Kosova Türk Tabur Görev Kuvvet Komutanlýðý, T.C. Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý, Mitroviça Birlik Türk Derneði ve Kosova Savunma Gücü iþbirliði ile, Mitroviçada yaþayan maddi imkansýzlýklar nedeni ile çocuklarýný sünnet ettirmekte zorlanan Türk, Arnavut, Boþnak ailelere mensup 200 çocuðun sünnet törenine destek saðlanmýþ, bu çerçevede 12 uzman görevlendirilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 194 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ULAÞTIRMA VE DEPOLAMA Barýþ Gücü Birliðinin Ulaþtýrma Ýmkanlarýnýn Geliþtirilmesi Prizrende konuþlu Türk Tabur Kuvvet Komutanlýðýnýn güvenlik görevlerini daha etkin yerine getirmesi maksadýyla, kýþlaya ulaþýmýn kolaylaþtýrýlmasýný teminen 600 metrelik yol asfaltlanmýþtýr. B. ÝÞ DÜNYASI VE DÝÐER SEKTÖRLER Esnaf Derneði Binasýnýn Tadilatý ve Donaným Desteði Kosovada küçük ve orta ölçekli iþ hayatýnýn geliþimine destek saðlanmasý maksadýyla, Kosova Esnaf Derneðinin faaliyetlerini sürdürdüðü ofisin tadilat ve donanýmý gerçekleþtirilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 195 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Koyunculuðun Islahý Projesi Kýrsal kesimde gelir seviyesinin yükseltilmesi ve hayvancýlýkta verimin artýrýlmasý maksadýyla baþlatýlan proje çerçevesinde mevcut potansiyelin ve öncelikli faaliyet alanlarýnýn tespit edilmesi amacýyla bir etüd-proje çalýþmasý yapýlmýþ akabinde söz konusu projenin deðerlendirilmesi ve ülkemizin hayvancýlýk konusundaki bilgi ve tecrübelerinin aktarýlmasý amacýyla Kosova'dan 8 kiþilik bir uzman heyet ülkemize davet edilmiþtir. Projeyle ilgili çalýþmalar 2007 yýlýnda devam edecektir. B. TÝCARET VE TURÝZM Kosova Ticaret Odasýna Ekipman Desteði Kosovadaki iþ dünyasýnýn örgütlenmesi amacýyla kurulan Ticaret Odasýnýn modern ekipman ihtiyacýný karþýlamak maksadýyla 1 yazýcý ve 3 adet bilgisayardan oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 196 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Nafiz Gürcüali Türk Tiyatrosuna Destek B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Tan Gazetesi Arþivi Kurtarýlmasý Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Yugoslavyada zamanýnda yayýnlanan ve elveriþsiz koþullarda bulunmalarý nedeni ile arþivleri yok olma tehlikesiyle karþý karþýya kalan Türkçe Tan, Arnavutça Rilindja ve Sýrpça Jedinstvo gazetelerinin arþivleri daha saðlýklý bir ortama aktarýlmýþtýr. Projenin tamamlanmasý ile halihazýrda kullaným dýþý olan arþivler araþtýrmacýlarýn kullanýmýna açýlacaktýr. Tiyatroculuðun geliþimine ve sosyal barýþa katký maksadýyla, maddi sýkýntýlara raðmen Kosovada ve Balkanlarda Türk tiyatrosunu baþarýlý bir þekilde temsil eden Nafiz Gürcüali Türk Tiyatrosuna maddi destek saðlanmýþtýr. Rumeli Türk Tiyatro Sanatçýlarý Derneði Prizren Kültürevi Nafiz Gürcüali Türk Tiyatrosu 1978 yýlýndan itibaren faaliyetlerini sürdürerek bölgede Türkçenin korunup yaþatýlmasýnda büyük katký saðlamaktadýr. Sözkonusu tiyatro; savaþtan sonra Türkçenin yasak olduðu dönemde, Kosovada perdeleri Türkçe açýp, üst düzey Kosova tiyatro yarýþmalarýnda bir çok kez birincilik kazanmýþtýr. Türk geleneklerinin yaþatýlmasýnda önemli iþlevi olan Nafiz Gürcüali Türk Tiyatrosunun 2006 yýlýnda gerçekleþtirdiði Türkiye turnesi, B a þ k a n l ý ð ý m ý z c a f i n a n s e e d i l m i þ t i r. I. Uluslararasý Türk Dünyasý Kültür Kurultayý Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, I. Uluslararasý Türk Dünyasý Kültür Kurultayý düzenlenmiþtir. Kurultaya Kosovadan 3 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Kent FMe Ekipman Desteði Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Priþtinede yayýn yapan Kent FMe bir adet 10 Kw jeneratör, bir adet 4 Kw inventör ve 3 adet akü desteði saðlanmýþtýr. Mehmetçik FMe Teknik Ekipman Desteði Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Kosova Türklerinin sorunlarýný ele alacak ve ana dillerinde yayýn yapacak bir radyo kurulmasýna ve bu radyonun Genelkurmay Baþkanlýðýnýn önerisiyle bölgedeki sivil gruplara devredilinceye kadar Prizrende konuþlu Kosova Türk Tabur Görev Kuvvet Komutanlýðý tarafýndan iþletilmesine karar verilmiþtir. Bu doðrultuda Genelkurmay Baþkanlýðý, TRT ve Baþkanlýðýmýz arasýnda bir protokol imzalanmýþtýr. Söz konusu radyonun kurulabilmesi amacýyla; 1 yayýn stüdyosu, 1 kurgu stüdyosu (yayýn yedeði) ile verici sistemine ait malzemeler temin edilmiþtir. Radyo, Eylül 2001 tarihinde Kosova Türk Tabur Görev Kuvvet Komutanlýðý bünyesinde kurulmuþtur. Yayýn sadece Prizren ve yakýn çevresinde dinlenebilmektedir. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 2006 yýlýnda söz konusu radyoya 2 adet MD kayýt cihazý, 4 adet MD mikrofon, 2 adet kulaklýk, 1 adet harici hard disk, 1 adet flash disk, 1 adet RDSden oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 197 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Priþtine Devlet Radyo ve Televizyonuna Ekipman Desteði Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Priþtine Devlet Radyo ve Televizyonuna medya ekipman desteði saðlanmýþtýr. Yeni Dönem Gazetesine Destek Medya ve iletiþimin desteklenmesi maksadýyla, Yeni Dönem Gazetesinin bir yýllýk basým masraflarý ile binanýn bir yýllýk kirasý karþýlanmýþtýr. Ayrýca televizyon yayýnlarýnýn kapsama alanýnýn geniþletilmesine yarayan verici için direk monte edilmiþtir. Çocuk Dergisine Destek Medya ve iletiþimin desteklenmesi maksadýyla, Türkçem Çocuk Dergisinin yayýn masraflarý karþýlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 198 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 2006 yýlýnda Kosovada toplam 66 proje gerçekleþtirilmiþtir. Bu projelerden toplam 51.300 kiþi yararlanmýþtýr. 66 70 60 50 30 30 17 20 10 9 10 0 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 KOSOVA SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 60000 51300 50000 40000 34900 30000 5000 10200 1000 200 ÝNSANÝ 10000 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 20000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 0 SOSYAL ALTYAPILAR 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ G.TOPLAM 40 Kosova 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 199 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 200 MAKEDONYA 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Gostivar Mustafa Kemal Atatürk Ýlkokulunun Onarýmý ve Ekipman Desteði Eðitim fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Gostivarda bulunan ve daha önce Petre Yovanovski adý ile bilinen þimdiki Mustafa Kemal Atatürk Ýlkokulunun kalorifer sisteminin ve bir kýsým sýra ve sandalyelerinin deðiþtirilmesinin ardýndan okulun çatýsýnýn onarýmý gerçekleþtirilmiþtir. Gostivar Mustafa Kemal Atatürk Ýlkokuluna Destek Eðitim öðretimin fiziki þartlarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, Gostivarda bulunan ve daha önce Petre Yovanovski adý ile bilinen þimdiki Mustafa Kemal Atatürk Ýlkokuluna destek saðlanmýþtýr. Projeden 1.100 öðrenci yararlanmýþtýr. Pýrnalý Köyü Okul Onarýmý Eðitim/öðretimin fiziki þartlarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, Pýnarlý Köyü Ýlkokulunun onarýmý gerçekleþtirilmiþ, 30 öðrencinin daha iyi þartlarda eðitim yapmalarý saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Polis Akademisi Eðitim Altyapýsýnýn Geliþtirilmesi Pirlepe Debreþte Ýlkokuluna Malzeme Desteði Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi maksadýyla, Pirlepe Debreþte Köyünde Türkçe olarak eðitim görmeye baþlayan toplam 52 öðrenciye kitap kýrtasiye, çanta ve giysi yardýmý yapýlmýþtýr. Topolnitsa Köyü Okuluna Ekipman Desteði Eðitimin desteklenmesi ve modern ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Topolnitsadaki toplam 550 öðretmen ve öðrenciye teknik donaným yardýmý saðlanmýþtýr. Eðitim öðretim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 1500 öðrencinin eðitim aldýðý Makedonya Polis Akademisinin anfisinin onarým ve donanýmý saðlanmýþtýr. Üsküp Tefeyyüz Ýlkokulunun Onarýmý Eðitim altyapýsýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, 800 öðrencinin eðitim gördüðü 50 öðretmenli Üsküp "Tefeyyüz" Ýlköðretim Okulu binasýnýn kapý ve pencerelerinin onarýmý gerçekleþtirilmiþtir. Koliçani Yordan Konstantinov Cinot Ýlkokuluna Mutfak Yapýmý ve Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve öðrencilerin iaþe probleminin çözümü maksadýyla, Üsküp yakýnlarýnda bulunan ve Türkçe eðitim veren Koliçan köyündeki 500 öðrencili Yordan Konstantinov Cinot Ýlköðretim Okulunun demirbaþ ihtiyaçlarý temin edilmiþ; okulun onarýmý yaptýrýlarak hizmete açýlmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 202 Bogoevski Okuluna Destek Eðitim öðretimin fiziki þartlarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, söz konusu okulun ihtiyaç duyduðu döþeme-demirbaþ malzemesi temin edilmiþ ve boya badana iþleri gerçekleþtirilmiþ olup, bu þekilde 750 öðrencinin daha iyi þartlarda eðitim yapmalarý saðlanmýþtýr. Makedonya Kosta Susinov Lisesine Kitap Desteði Yoksul öðrencilere eðitim desteði maksadýyla Makedonyadaki Türk nüfusunun yoðun olarak yaþadýðý þehirlerden bir tanesi olan Radoviþte bulunan Kosta Susinov Devlet Lisesinde Türkçe eðitim gören toplam 19 öðrencinin bir yýllýk kitap ihtiyacý karþýlanmýþtýr. Bu okuldaki öðrenciler Türkçe eðitime baþlayan ilk jenerasyon olmalarý nedeniyle büyük önem arz etmektedir. Gotse Delçev Anaokuluna Eðitim Yayýnlarý ve Ekipman Desteði Eðitimin desteklenmesi ve modern ekipmanla donanýmýn saðlanmasý maksadýyla, Gotse Delçev Anaokulundaki öðretmen ve öðrencilere eðitim yayýnlarý ve teknik ekipman desteði saðlanmýþtýr. Öðrencilere Bilgisayar Kursu Eðitimin fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, savaþtan doðrudan etkilenen Üsküp, Kalkandelen ve Kumanova þehirlerinin bazý köylerindeki beþinci ve sekizinci sýnýf öðrencilerinin bilgisayar eðitimi almalarý için 30 adet bilgisayar (2 adet bilgisayar laboratuarý), 2400 adet kýlavuz kitap desteði saðlanmýþ, dershanelerin bakým ve onarýmý gerçekleþtirilmiþ ve öðretmenlerin ücretleri karþýlanmýþtýr. Kurslardan 1000 kiþi istifade etmiþtir. Öðrencilere Burs Desteði Yoksul öðrencilerin eðitim ve öðretimlerini tamamlayabilmelerini teminen Makedonyanýn farklý þehir ve köylerinden eðitimlerini tamamlamak üzere Üsküpe gelen toplam 90 lise ve üniversite öðrencisine burs saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 23 Nisan Çocuk Bayramý Eðitimin desteklenmesi ve öðrenciler arasý iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramý dolayýsýyla Kalkandelende yeni kurulmuþ olan Kalkan ve Yeni Hayat Derneklerine, Gostivar Mustafa Kemal Atatürk Ýlkokuluna ve M.C. Kültür Bakanlýðýnca düzenlenen programlara destek saðlanmýþtýr. Etkinliklere 15.000 öðrenci katýlmýþtýr. Gostivar Saðlýk Lisesi Öðrencilerinin Ýnceleme Gezisi Eðitim kurumlarý ve öðrenciler arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Gostivarda Saðlýk Lisesinde okuyan toplam 30 öðrencinin Türkiyedeki kardeþ okullara inceleme gezisi gerçekleþtirmeleri saðlanmýþtýr. Eðitim yayýn eksiðinin giderilmesi maksadýyla, Makedonya'da savaþtan zarar gören bölgelerdeki Arnavut çocuklar baþta olmak üzere, toplam 3250 öðrenciye eðitim yayýný desteði saðlanmýþtýr. Üsküp Tefeyyüz Ýlkokuluna Ulaþtýrma Desteði Þehirden uzak köylerde ve semtlerde oturan, ancak eðitim görmek için Tefeyyüz Ýlkokuluna gidip gelmek zorunda olan toplam 80 öðrencinin ulaþým ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý maksadýyla 1 adet yolcu minibüsü temin edilmiþtir. B. SAÐLIK Jupa Belediyesi Saðlýk Ocaðýnýn Onarýmý Saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Makedonyanýn iki Türk Belediyesinden biri olan Jupa Belediyesine baðlý Saðlýk Ocaðýnýn tadilatý yaptýrýlmýþtýr. Saðlýk Ocaðý, yaklaþýk 6500 kiþilik nüfusa hizmet vermektedir. C. SU VE SU HÝJYENÝ Koliçani Yerleþim Bölgesine Ýçme Suyu Temini Eðitim Yayýnlarý Desteði Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilere yayýn desteði maksadýyla, Makedonyanýn deðiþik þehir ve köylerinde Türk dilinde eðitim yapan farklý okullarda okuyan toplam 1500 ihtiyaç sahibi öðrenciye eðitim kitaplarý desteði saðlanmýþtýr. Boþnakça Ders ve Yardýmcý Kitap Desteði Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Sancak Bölgesinde yaþayan toplam 1300 Boþnak öðrenciye Boþnakça ders kitaplarý ve yardýmcý ders kitaplarý temin edilmiþtir. Arnavutça Eðitim Yayýný Desteði Kýrsal kesime içilebilir su temini maksadýyla, ilçede yaþayan yaklaþýk 135 ailenin daha saðlýklý þartlarda içme suyuna kavuþabilmesi için yaðmur nedeniyle gerçekleþen heyelanda kullanýlmaz hale gelen ana su borusu hattý yeniden döþenmiþ ve ilçe, hijyenik þartlarda suya kavuþturulmuþtur. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Latsa Köyüne Ýçme suyu Temini Kýrsal kesime içilebilir su temini maksadýyla, ilçede yaþayan yaklaþýk 132 ailenin saðlýklý þartlarda içme suyuna kavuþabilmesi için Resneye baðlý Latsa köyünün kullanýlmaz hale 203 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ gelen 5 kmlik su hattý sistemi Resne Belediyesi ile ortaklaþa olarak yürütülen çalýþmalar neticesinde yenilenmiþtir. Ocalý Köyü Ýçme Suyu Temini Kýrsal kesime içilebilir su temini maksadýyla, ilçede yaþayan yaklaþýk 31 ailenin daha saðlýklý þartlarda içme suyuna kavuþabilmesi için Karbintsi Belediyesi sýnýrlarý içerisinde bulunan Ocalý Köyünün mevcut su sorununu gidermek üzere söz konusu Belediye ile birlikte giriþimlerde bulunulmuþtur. Bu kapsamda köye bir içme suyu deposu ve su hattý yaptýrýlarak bölge halký hijyenik þartlarda içme suyuna kavuþturulmuþtur. Alikoç - Koçali Ýçme Suyu Temini Alikoç ve Koçali köylerinde yaþayan yaklaþýk 1000 kiþinin su sýkýntýsýnýn giderilmesi amacýyla 13 km uzunluðunda bir su hattý oluþturularak köylerdeki evlere su saðlanmýþtýr. Mevcut su hattýndaki borularýn ve depolarýn kullanýlamaz hale gelmesinden dolayý yaz aylarýnda tamamen susuz kalan bölge, yeni tespit edilen su kaynaðýndan temin edilen su ile suya kavuþturulmuþtur. Bölgenin su sýkýntýsýnýn giderilmesinin yaný sýra susuzluðun neden olduðu göç , paylaþýmdan kaynaklanan sosyal sorunlar, saðlýk sorunlarý ve bahçe tarýmý için sulama sýkýntýsý gibi diðer sorunlar da çözümlenmiþtir. D.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 204 Avrasya Mesleki Eðitim Ýþbirliði Turizmin geliþtirilmesi, modern iletiþim teknolojilerine kavuþturulmasý ve meslek edindirme maksadýyla, Avrasya Mesleki-Teknik Eðitim Ýþbirliði Projesi ile, TÝKA Baþkanlýðýnýn görev alanýna giren ülkelerde turizm ve otel iþletmeciliði, iþletme ve yönetim, bilgisayar teknolojisi ve web tasarýmý, endüstriyel otomasyon, bilgisayarlý tasarým ve CNC programcýlýðý, elektrik-elektronik teknolojileri, inþaat (projelendirme ve bilgisayar tasarýmý), iklimlendirme ve soðutma ile projenin uygulanacaðý ülkenin ihtiyaçlarýna göre tespit edilecek mesleki-teknik alanlarda eðiticilerin ve öðrencilerin eðitimlerinin gerçekleþtirilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda, Baþkanlýðýmýz ile Ankara Üniversitesi Çankýrý Meslek Yüksekokulu arasýnda 30 Eylül 2004 tarihinde 5 yýllýk süreyle bir protokol imzalanmýþtýr. 2006 yýlýnda, Ankara Üniversitesi Çankýrý Meslek Yüksekokulu Müdürü ve Müdür Yardýmcýsý ile 1 öðretim görevlisi, Makedonyada bölgenin sanayi ve ticari alanlarda eðitim ihtiyacý ile mesleki ve teknik eðitim ihtiyaçlarýnýn belirlenmesi ve ülkemize eðitim için gelecek adaylarýn tespit edilmesi amacýyla Makedonyada görevlendirilmiþlerdir. Yapýlan görüþmeler neticesinde, Ýþçi Üniversitesi yetkilileri ile iþbirliði halinde, Üsküp Program Koordinatörlüðü ve Makedonya Türk Ýþadamlarý Birliði (MATÝB) tarafýndan ülkemize gelecek adaylarýn belirlenmesine ve kursu bitirenlere verilecek sertifikalarýn Makedonyada geçerli olmasý için Ýþçi Üniversitesi tarafýndan onaylanmasýna ve Makedonya Ýþçi Üniversitesinden iki yöneticinin ülkemizdeki eðitim sistemi, kapasitesi ve imkanlarýný tanýmalarýnýn saðlanmasý amacýyla ülkemize gelmesine karar verilmiþ, bunu takiben Makedonya Ýþçi Üniversitesinden iki yönetici ülkemizde araþtýrma ve incelemelerde bulunmuþtur. Bu çerçevede, Ankara Üniversitesi Çankýrý Meslek Yüksekokulu ve üniversitenin diðer eðitim merkezlerinde Doðu Makedonyadan seçilen 23 kursiyer için, tornacýlýk, elektrikçilik, sýva ve badana ile kuaförlük gibi mesleki eðitim alanlarýnda uygulamalý ve teorik eðitim verilmiþ ve eðitimler sosyal programlarla desteklenmiþtir. Projenin bundan sonraki aþamasýnda, TÝKA Baþkanlýðý, Ankara Üniversitesi Çankýrý Meslek Yüksekokulu ve Kosova ile Makedonyadaki ilgili kurumlarla iþbirliði halinde, ortak bir 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ eðitim merkezi kurulmasý, eðiticilerin ülkemizde eðitilmesi, anýlan eðiticiler tarafýndan gerek Kosova gerek Makedonyada eðitimler verilmesi ve belirli zaman dilimlerinde projenin sürdürülebilirliði açýsýndan ülkemizden gözlemciler görevlendirilmesi planlanmaktadýr. Yönetimde Kapasite Geliþtirme Çalýþmalarý Merkezi idareler ile yerel yönetimlerin planlama ve proje kapasitelerinin arttýrýlmasý maksadýyla, Makedonyada muhtelif kurum ve kuruluþlardan toplam 10 üst düzey yönetici ve belediye baþkanýnýn çeþitli proje ve faaliyetler çerçevesinde Türkiyede incelemelerde bulunmalarý ve seminerlere katýlmalarý saðlanmýþtýr. Etnik Topluluklarýn Kültürlerini Geliþtirme Dairesine Destek Kamu yönetimlerini güçlendirme ve sosyal barýþa katký maksadýyla M.C. Kültür Bakanlýðý Etnik Topluluklarý Geliþtirme Dairesi iþbirliðinde Kültür ve Sanat Enstitülerinin Kapasitelerinin Ýncelenmesi ve Eðitimi konulu bir proje gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalara 5 uzman katýlmýþtýr. M.C. Kültür Bakanlýðý ile STKlara Eðitim Semineri Kamu yöneticileri ve sivil toplum kuruluþlarý yöneticilerinin kapasitelerinin geliþtirilmesi maksadýyla, Makedonya Cumhuriyeti Kültür Bakanlýðý ile Makedonyadaki sivil toplum kuruluþlarýna yönelik bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Seminere 30 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. MATÜSÝTEBin Yeni Ofis Binasýna Taþýnmasý Sivil toplum kuruluþlarýnýn desteklenmesi çerçevesinde, Türk azýnlýðýn çatýsý altýnda teþkilatlandýðý MATÜSÝTEBin yeni ofis binasýnýn tadilat ve tefriþine destek verilmiþtir. Üsküp Yeni Yol Derneðine Folklor Kýyafetleri Temini Sivil toplum kuruluþlarýnýn geliþtirilmesi çerçevesinde, Üsküpte bulunan ve 60 seneden beri faaliyet gösteren Yeni Yol Derneði folklor ekibinin kýyafetleri temin edilmiþ, kültürel etkinliklere destek saðlanmýþtýr. Analitika Düþünme Merkezine Destek Sivil toplum kuruluþlarýnýn desteklenmesi ve ülkeler arasý iþbirliðine katký saðlanmasý maksadýyla, yurt dýþýnda eðitim görmüþ ve aralarýnda yükseklisans eðitimini tamamlamýþ olanlarýn da bulunduðu gençler tarafýndan oluþturulan Analitika Merkezine donaným desteði verilmiþtir . Kalkandelen Yeni Hayat Derneðinin Desteklenmesi Sivil Toplum kuruluþlarýnýn güçlendirilmesi ve kültür ve sanatta iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Kalkandelen Yeni Hayat Derneðinin, Türkiyede gerçekleþtirilen Kiraz Festivaline katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Derneklere Proje Döngüsü Eðitimi Sivil toplum kuruluþlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, MATÜSÝTEB bünyesindeki derneklere, dernek kurma, yönetme, geliþtirme, proje yapma ve proje döngüsü, TÝKAnýn proje teklif, kabul ve deðerlendirme mekanizmalarý konularýnda Üsküpte eðitim ve/veya seminer verilmesinin uygun olacaðý düþünülmüþ, bu kapsamda Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý ile iþbirliði halinde bir eðitim programý hazýrlanmasý uygun görülmüþ ve bu kapsamda 5 kiþilik bir uzman heyeti Makedonyada görevlendirilmiþ ve gerekli çalýþmalar yapýlmýþtýr. 205 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kalkandelen Kalkan Derneðinin Tefriþi kurslarýnda kullanýlmak üzere toplam 10 adet Türkçe öðretim seti temin edilmiþtir. Sivil toplum kuruluþlarýnýn desteklenmesi kapsamýnda, Kalkan Derneðinin faaliyetlerini daha iyi bir ortamda gerçekleþtirmesi maksadýyla, söz konusu derneðin temel altyapý ihtiyaçlarý karþýlanmýþ ve derneðe, TV, 1 adet bilgisayar, 8 adet kitaplýk, 70 sandalye ve 18 masa temin edilmiþtir. Köprü Derneði Dil Kurslarýnýn Desteklenmesi Vizyon Derneðine Destek Sivil toplum kuruluþlarýnýn kapasitelerinin geliþtirilmesi kapsamýnda, etnik gruplarýn kaynaþmasýný saðlayan Vizyon Derneðine teknik altyapý malzemeleri desteði verilmiþtir. Karabey Mahalle Derneðine Destek Sivil toplum kuruluþlarýnýn geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla MATÜSÝTEB bünyesinde hizmet veren Karabey Mahalle Derneðinin faaliyetlerini içeren broþür masraflarý karþýlanmýþtýr. Plasnitsa Abdi Bayraktar Derneði Kültür Merkezinin Donanýmý Balkanlarda bölgesel iletiþim dili olarak etkin bir kullaným alaný olan ve iþ hayatýnda istihdama imkan saðlayan Türkçenin öðretilmesi maksadýyla, Üsküp Köprü Derneði tarafýndan düzenlenen Türkçe kurslarýna yýlda 80 kiþi katýlmaktadýr. Söz konusu kurslara eðitim yayýný ve ekipman desteði saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 206 Ýnat Derneðine Dil Eðitimi Ekipman Desteði Ýletiþim dilinin geliþtirilmesi maksadýyla, Sýrbistanda kurulan ve Sýrp-Türk dostluðu için faaliyet gösteren Ýnat Derneðine, dernek bünyesinde gerçekleþtirilen Türkçe dil Sivil toplum kuruluþlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Plasnitsa Belediyesi sýnýrlarý içerisinde Lisiçani köyünde faaliyet gösteren Abdi Bayraktar Derneðinin bir bölümünün Kültür Merkezi olarak donatýlmasý saðlanmýþtýr. 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ULAÞTIRMA VE DEPOLAMA Ocalý Köyü Ulaþým Ýmkanlarýnýn Geliþtirilmesi Kýrsalda ulaþýmýn kolaylaþtýrýlmasý maksadýyla, 155 nüfuslu Ocalý köyünü Karbintsi kasabasýna baðlayan ve kýþýn aþýrý kar ve yaðmur nedeniyle kullanýlmaz hale gelen toprak yol, Karbintsi Belediyesi ile yapýlan iþbirliði ile asfaltlanarak köyün kasaba ile irtibatýnýn kýþ aylarýnda da devam etmesi saðlanmýþtýr. Kutsa Köprülerinin Yapýmý Kýrsal ulaþým problemlerinin azaltýlmasý maksadýyla 170 nüfuslu Kutsa köyünden geçen nehrin iki yakasýný birleþtiren iki köprünün bakým ve onarýmý yaptýrýlmýþtýr. Plasnitsa Belediyesine Ulaþým Desteði Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi maksadýyla, nüfusunun % 99u Türk olan Plasnitsa Belediyesini geliþtirme çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Plasnitsa Belediyesi, resmi yazýþmalarda Türk dilinin kullanýldýðý bir belediyedir. Gerek belediyenin gerekse merkezi hükümetin imkansýzlýklarý nedeniyle bugüne kadar yapýlamayan altyapý çalýþmalarý kapsamýnda lokal yolun geniþletilmesi ve asfalt dökülmesi, Plasnitsa köyü lokal yol inþaatý, Plasnitsa köprü inþaatý, Preglovo köyü meydan inþaatý ve çevre düzenlenmesi konulu çalýþmalarýn teknik projelendirilmesi için uzmanlar görevlendirilerek ve projeler gerçekleþtirilmiþtir. Belediye 5000 nüfusa hizmet vermektedir. 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. TARIM, ORMANCILIK, HAYVANCILIK VE BALIKÇILIK Makedonyada Arýcýlýðýn Geliþtirilmesi Kýrsal bölgelerde hayvancýlýðýn geliþtirilmesi, alternatif meslek edindirme ve gelir seviyesinin artýrýlmasý maksadýyla; T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý, Baþkanlýðýmýz ve Türkiye Arý Yetiþtiricileri Merkez Birliði iþbirliðinde Arýcýlýðýn Geliþtirilmesi konulu proje hayata geçirilmiþtir. Baþlangýç aþamasýnda 2000 arýlý kovanýn pilot olarak seçilecek 10 köydeki toplam 50 aileye 20þer kovan þeklinde daðýtýlmasý planlanmaktadýr. Arýlý kovan daðýtýmý yapýlan ailelerden larva alýnarak yeni arýcý iþletmeler oluþturulacaktýr. Üç yýl sürmesi öngörülen proje sonucunda 76 aileye kovan daðýtýmý yapýlarak ek gelir saðlanacaktýr. Bu kapsamda, anýlan projeye iliþkin faaliyetlere baþlanmasý amacýyla, 2006 yýlý çalýþma takvimi çerçevesinde, öncelikle M.C. Tarým, Ormancýlýk ve Su Kaynaklarý Bakanlýðýndan 2 yetkili ve Veteriner Müdürlüðünden 2 yetkiliden oluþan 4 kiþilik bir heyet ülkemize bir inceleme ziyareti gerçekleþtirmiþtir. Makedonyada çiftçilere yönelik arý yetiþtiriciliði ile arý hastalýklarý konularýnda temel eðitim verilmesi amacýyla Baþkanlýðýmýz ve T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý uzmanlarýndan oluþan 5 kiþilik bir heyet ise Makedonyada görevlendirilmiþtir. Heyet tarafýndan projenin ilk faaliyeti olan çiftçi eðitimi kapsamýnda proje bölgesindeki çiftçilere arý hastalýklarý ve arý yetiþtiriciliði konusunda eðitim verilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Makedonya Folklor Festivali Ebru Sanatý Sergisi Düzenlenmesi Kültürlerarasý iþbirliðinin desteklenmesi ve el sanatlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Osmanlý sanatýnýn önemli çalýþmalarýndan biri olan ebru sanatýný Makedonyada tanýtmak üzere Ýstanbul Lalezar Ebru Evi iþbirliði ile bir sergi düzenlenmiþtir. Üsküp Çifte Hamamda düzenlenen sergide 54 eser sergilenmiþtir. 19 Mayýs Kutlamalarýna Destek Toplumlararasý iþbirliðini geliþtirmek maksadýyla, 19 Mayýs kutlamalarýna 40 kiþilik TÜMEK musiki grubunun katýlýmý saðlanmýþ, faaliyet çerçevesinde 3 okulda 1500 öðrenciye genel saðlýk ve diþ taramalarý yapýlmýþ, ayrýca 3 bölgede konserler verilmiþtir. Tiyatroya Ulaþtýrma Desteði Tiyatro sanatýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Üsküpte bulunan ve çok sayýda baþarýlý temsile imzasýný atan Türk Tiyatrosuna ait minibüsün þehir turnelerinde rahatlýkla kullanýlabilir hale gelmesi için onarýmý saðlanmýþtýr. Kültürlerarasý iþbirliðinin desteklenmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, TRTden 4 kiþilik ekibin Makedonyada düzenlenen Folklor Festivaline katýlýmýna destek verilmiþ ve söz konusu festivalin idari masraflarý karþýlanmýþtýr. Ohri Martufal Geleneklerinin Yaþatýlmasýna Katký Sosyal barýþa katký maksadýyla, Makedonyanýn doðal güzellikleri ile ünlü Ohride faaliyet gösteren Karabey Mahalle Derneði ve 60 yýllýk bir geçmiþi olan Kardaþlýk Kültür Güzel Sanatlar Derneði ortaklýðýnda Yaþadýðýmýz Dönemde Gelenek ve Milliyetçilik adý altýnda bir program düzenlenmiþtir. III. Makedonya Türk Gençleri Dayanýþma Günü Kültürlerarasý iþbirliði ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Yeni Balkan Gazetesi tarafýndan düzenlenen III. Makedonya Türk Gençlerinin Dayanýþma Günü için katký saðlanmýþtýr. Mustafa Paþa Cami Restorasyonu Kültürel eserlerin ortaya çýkarýlmasý ve kültür turizmine katký saðlanmasý maksadýyla Mustafa Paþa Cami Restorasyon çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Üsküp Kalesinin doðu eteklerinde þehre hakim bir tepede inþa edilmiþ olan Mustafa Paþa Camii günümüzde mevcut konumu itibariyle þehirdeki en ihtiþamlý Osmanlý eserlerinden biridir. Söz konusu proje ile bugün harap durumda olan caminin restorasyonu gerçekleþtirilerek ortak kültür mirasýnýn korunmasý saðlanacaktýr. Yerel medyanýn geliþtirilmesi ve toplumlararasý iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, üç aylýk periyotla kültür ve sanat alanýnda çýkarýlan Köprü Dergisine destek verilmiþtir. Hikmet Dergisine Destek Yerel medyanýn geliþtirilmesi ve toplumlararasý iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, akademik nitelikli Hikmet Dergisine destek verilerek, derginin üç aylýk dönemlerle çýkmasý saðlanmýþtýr. MTV Türkçe Yayýnlarý Dairesine Ekipman Desteði Proje, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðýndan görevlendirilen 1 uzman tarafýndan hazýrlanan rapor çerçevesinde oluþturulmuþtur. Üsküp Mustafa Paþa Camiinin restorasyonu ve çevre düzenlemesinin Üsküp Milli Konzervasyon Merkezi ile imzalanan protokol çerçevesinde koordineli olarak gerçekleþtirilmesi planlanmaktadýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Köprü Dergisine Destek 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 210 Mahalli Medyanýn geliþtirilmesi, toplumlararasý iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, Makedonya Devlet Televizyonu bünyesinde faaliyet gösteren Türkçe Yayýnlarý Dairesine ihtiyaç duyulan 2 adet yazýcýdan oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. MTV Türkçe Radyosuna Ekipman Desteði Yerel medyanýn geliþtirilmesi ve toplumlararasý iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, Makedonya Radyo Televizyonu dahilinde çalýþmalarýný sürdüren Türkçe Yayýnlarý Dairesine 2 adet USBden oluþan ekipman desteði saðlanmýþtýr. 4. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Yeni Balkan Gazetesine Destek Yerel medyanýn geliþtirilmesi ve toplumlararasý iletiþimin artýrýlmasý maksadýyla, Üsküpte haftada bir defa çýkan Yeni Balkan Gazetesinin Makedonyanýn farklý þehir ve köylerine daðýtýmý için destek saðlanmýþtýr. Üsküp TV'ye Ekipman Desteði Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Üsküp TVye ekipman desteði saðlanmýþtýr. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Hýdýrellez Bahar Þenlikleri Sosyal barýþa katký ve kültürlerarasý iþbirliðine destek maksadýyla, 15 yýldýr düzenli olarak kutlanan ve Makedonyaki Türklerin ortak þöleni haline gelen Hýdýrellez Bahar Þenliklerine destek verilmiþtir. Þenliklere 1000 kiþi katýlmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 211 5. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ Makedonyada TÝKA tarafýndan toplam 83 proje yapýlmýþtýr ve bu projelerden 115.250 kiþi yararlanmýþtýr. 90 83 80 70 60 50 44 40 30 16 20 16 7 10 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 MAKEDONYA SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 140000 120000 115250 100000 80000 60000 57850 55600 40000 400 0 G.TOPLAM 1400 0 ÝNSANÝ 20000 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ EKONOMÝK ALTYAPILAR 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ SOSYAL ALTYAPILAR 0 Makedonya MOLDOVA SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ MOLDOVA .1 A. EÐÝTÝM Kongaz Süleyman Demirel Türk Lisesinin Onarým ve Donanýmý 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitim öðretimin fiziki altyapýsýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, 212 öðrencisi olan okulun yurt binasý ve yemekhanesinin onarýmý gerçekleþtirilmiþ, ayrýca okula 44 adet yatak, 22 adet ranza ve sýra, 44 adet battaniye, nevresim, yastýk ve dolaptan oluþan ekipman yardýmý yapýlmýþtýr. Kýrtasiye Yardýmý Yoksul öðrencilerin desteklenmesi maksadýyla, Gökoðuz Yeri Özerk Bölgesinde bulunan okullarda eðitim gören yaklaþýk 150 öðrenciye okul çantasý ve bir yýllýk ihtiyacý karþýlayacak kýrtasiye yardýmý yapýlmýþtýr. Dil Laboratuarlarý Kurulmasý Eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý ve dil eðitiminin etkinleþtirilmesi maksadýyla, Gökoðuz Bölgesinde bulunan Komrat, Kýpçak ve Vulkaneþtideki 3 lisede yabancý dil öðrenimi için dil laboratuarlarý kurulmuþ, laboratuarlar için gerekli cihazlar saðlanmýþ ve bunlarýn montajlarý yapýlarak iþler 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ hale getirilmiþtir. Laboratuarlardan 2006-2007 eðitim/öðretim yýlýnda yaklaþýk olarak 580 öðrenci faydalanmýþtýr. Atatürk Kütüphanesine Destek Eðitimin ve entelektüel geliþimin desteklenmesi maksadýyla, bölge halký ve Komrat Devlet Üniversitesi öðrencilerine hizmet veren ve bir yýl süresince yaklaþýk olarak 12.040 okuyucunun faydalandýðý Atatürk Kütüphanesine personel maaþlarý, kütüphanenin cari giderleri ve genel ihtiyaçlarý konusunda mali destekte bulunulmuþtur. Kitap Basýmýna Destek Akademik çalýþmalarýn desteklenmesi ve kültürel geliþime katký maksadýyla, Doç. Dr. Evdochiya Soroceanunun Gökoðuz Dili ve Rusça olarak hazýrlamýþ olduðu Gökoðuz Takvim Merasimi (Gagauzlarýn Kalendar Adetleri) adlý monografik kitabýnýn ve Gökoðuz þair ve yazar Tudor Zanetin kaleme aldýðý 3 tiyatro eserini içeren Dramaturgiya adlý kitabýn basýmý saðlanmýþtýr. belirtmiþlerdir. Böylece ilk uygulama olarak, Moldova Týp ve Eczacýlýk Devlet Üniversitesi, Nicola Testemitanu Hastanesinde 20-30 hastanýn muayene ve cerrahi operasyonunu kapsayan program, Ýnterplast-Türkiye Derneði Üyesi baþkanlýðýnda, Kocaeli Üniversitesi Týp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahý, ABDnde görev yapan 3 doktor ve 1 hemþire ile Haydarpaþa Numune Hastanesinden 1 doktor olmak üzere 6 kiþilik bir ekip tarafýndan gerçekleþtirilmiþtir. Modern saðlýk uygulamalarýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Moldovanýn baþkenti Kiþinevde; hastalýk ve kaza kaynaklý veya doðuþtan kusur ve bozukluklarý bulunan 40a yakýn çocuk ve genç hastanýn konsültasyona alýndýðý 5 günlük faaliyet sýrasýnda 18 hasta ameliyat edilmiþ ve heyette yer alan Türk ve Moldovalý hekimler arasýnda karþýlýklý bilgi ve deneyim aktarýmý da gerçekleþtirilmiþtir. Ayrýca, Moldovalý plastik cerrahi uzmanlarýna konferanslar verilmiþtir. C. SU VE SU HÝJYENÝ B. SAÐLIK 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 214 Uygulamalý Plastik Cerrahi M.C. Saðlýk Bakanlýðý yetkilileri, Devlet Týp ve Eczacýlýk Üniversitesinde bilimsel çalýþmalarýn sürdürüldüðünü ve ayrýca Çocuk Cerrahi Üniversitesi Kliniðinde plastik cerrahi operasyonlarý yapýlabileceðini, Türk Plastik cerrahlarla iþbirliðinden memnuniyet duyacaklarýný ve halihazýrda 30 hastanýn konsültasyon için hazýr olunduðunu Gökoðuz Yeri Ýçme Suyu Moldovanýn güneyinde yerleþik bulunan ve üç rayondan oluþan Gökoðuz Yeri Özerk Bölgesinde içme suyu temini konusunda ciddi sorunlar bulunmakta, bu bölgede kullanýlan suyun kalitesinin çok düþük olmasýndan dolayý insan saðlýðý açýsýndan büyük sorunlar yaþanmaktadýr. Gökoðuz Yeri halkýnýn içme suyu probleminin çözülmesi ve projenin I. kýsmýnda yer alan 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Çadýr Lunga Þehrine su saðlanmasý amacýyla TÝKA Baþkanlýðý görevlendirilmiþtir. Bu çerçevede, 2004 yýlý Ocak ayýndan itibaren çalýþmalara baþlanmýþtýr. Birinci kýsým çalýþmalarýnýn sonucunda 5.350 kiþi içme suyuna kavuþmuþtur. Ýkinci kýsmýn tamamlanmasý ile þehrin tamamýna Avrupa standartlarýna uygun içme suyu saðlanacaktýr. D. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Gagauz Kadýnlar Birliði Web Sayfasýnýn Açýlmasýna Destek Sivil toplum kuruluþlarýnýn ve kültürel iletiþimin geliþtirilmesine katký maksadýyla, Gagauz Kadýnlar Birliði web sayfasýnýn açýlmasý için destek saðlanmýþtýr. Gökoðuz Yeri Ýçme Suyu Projesi kapsamýnda Çadýr Lunga þehrine içme ve kullanma suyu saðlanmasý amacýyla, Baþkanlýðýmýz ve Moldova tarafýnýn yükümlülüklerini kapsayan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Ýle Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasýnda Çadýr Lunga Þehri Ýçme Suyu Temini ve Þehir Ýçi Su Þebekesinin Yapýmýna Ýliþkin Anlaþma Moldova Ekonomi ve Ticaret Bakanlýðý ile 18 Kasým 2005 tarihinde nota teatisi yoluyla imzalanmýþtýr. Söz konusu anlaþmanýn Moldovadaki ve Türkiyedeki onay süreçleri tamamlanmýþtýr. Baþkanlýðýmýzca tahsis edilen kaynak ile, Gökoðuz Yeri Ýçme Suyu Projesi kapsamýnda Çadýr Lunga þehrine içme ve kullanma suyu saðlanmasý amacýyla, Baþkanlýðýmýz taahhüdünde olan 2.400 m³ kapasiteli ters osmos yöntemi ile çalýþan son teknoloji arýtma tesisi kurulmasý, açýlan kuyularýn imar edilmesi, þebeke hatlarýnýn yapýmý ve mevcut hatlarýn tadilatý, mevcut abone baðlantýlarýnýn yapýlmasý ile, 2.500 kiþi ; arýtma tesisinin kurulmasýyla da daha önce yapýlan abone baðlantýsý ve yeni abone baðlantýlarýyla da yaklaþýk 5.350 kiþi içme ve kullanma suyuna kavuþmuþtur. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu 2006 Mayýs ayýnda baþlayan proje çalýþmalarýnýn birinci bölümü Eylül ayýnda tamamlanmýþtýr. Þehirde geriye kalan abone baðlantýlarýný saðlayacak ikinci kýsým proje çizimleri ise baþlatýlmýþtýr. 215 2. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Resim Sergisine Destek Kültürel iþbirliði ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Gökoðuz ressam Todor Dudoðlunun Kiþinevde düzenlenmiþ olduðu resim sergis davetiyelerinin basýmýna destek saðlanmýþtýr. Gökoðuz Dili ve Edebiyatý Olimpiyatý Kültürel iþbirliði ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, bu yýl 17ncisi düzenlenen Gökoðuz Dili ve Edebiyatý Olimpiyatýna destek olunmuþtur. B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Gökoðuz Radyo ve Televizyonuna Destek Medya ve iletiþim sektörünün geliþtirilmesi maksadýyla, 1997 yýlýnda baþlatýlan Gökoðuz Radyo ve Televizyonu kurulmasý çalýþmasý çerçevesinde ekipman desteði, personel eðitimi ve teknoloji aktarýmý saðlanmýþtýr. 2006 yýlýnda ise GRT yayýnlarýnýn Gökoðuz bölgesinde yaygýnlaþtýrýlarak geniþ bir alanda izlenmesi maksadýyla, Komratta 100 mlik, Vulkaneþtide 80 mlik ve Baurçide 80 mlik toplam 3 adet kule kurulmuþ ve gerekli malzemeler ile donatýlmýþtýr. Ayrýca kulelerde ýsýnmayý önlemek için 3 adet klima alýnmýþtýr. Yapýlan son düzenlemelerle radyo yayýnlarý bölgenin % 100ünü, TV yayýnlarý ise % 85ini k a p s a m ý þ b u l u n m a k t a d ý r. A y r ý c a , Baþkanlýðýmýzca kurulmuþ sistem sayesinde GRT canlý yayýn yapabilmekte seyirciler ve dinleyiciler ile canlý baðlantý yapýlabilmektedir. Modern araçlarla donatýlan GRT, bu projenin tamamlanmasý sonucunda Moldovadaki en geliþmiþ teknolojiye sahip yayýn kuruluþlarýndan biri haline gelmiþtir. GRT halihazýrda günde 9-10 saat yayýn üretebilmekte, kalan zamanda ise TRT yayýnlarýna yer vermektedir. Ana Sözü Aslý Haber Gazetesine Destek 2. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI Yerel medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Gökoðuz dilinde basýlan ve kütüphanelere, bölgedeki okullara ve resmi dairelere daðýtýlan Ana Sözü Aslý Haber Gazetesine mali destekte bulunulmuþtur. Bu gazete, ileride Gökoðuz tarihini araþtýracak kiþilere kaynak teþkil edecektir. Gazete internet sitesinden bütün dünyadaki Gökoðuzlara ulaþabilmektedir. Þarký Yarýþmasýnda ilk üçe giren yarýþmacýlara ödül verilmesi saðlanmýþtýr. Çadýr Lunga Tiyatrosuna Destek Sosyal barýþa katký ve tiyatroculuðun geliþtirilmesi maksadýyla, Çadýr Lunga Tiyatrosunun Gagauz dilinde sahneledikleri tiyatro oyunlarýna destek saðlanmýþtýr. Ana Sözü Aslý Haber Gazetesine Ekipman Desteði Yerel medya organlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Ana Sözü Aslý Haber Gazetesine fotoðraf makinesi ve dijital kayýt cihazýndan oluþan ekipman desteðinde bulunularak, söz konusu gazetenin daha kaliteli ve hýzlý haber yayýmlamasýna katký saðlanmýþtýr. Bucaðýn Dalgasý Radyo Programýna Destek Yerel medya organlarýnýn desteklenmesi maksadýyla, Moldovanýn yaný sýra Ukrayna ve Romanyada da dinlenebilen Moldova Devlet Radyosunda haftada bir yayýn yapan Bucaðýn Dalgasý adlý radyo programýna maddi destek saðlanmýþtýr. Gagauz Koraflarý TV Programýna Destek Yerel medyalarýn desteklenmesi maksadýyla, Moldovanýn yaný sýra Ukrayna ve Romanyada da seyredilen Moldova Devlet Televizyonunda haftada bir yayýnlanan Gagauz Koraflarý adlý TV programýna maddi destek saðlanmýþtýr. C. SOSYAL BARIÞA KATKI Çocuk Þarký Yarýþmasýna Destek 2006 Faaliyet Raporu Sosyal barýþa katký ve kültürel iþbirliði maksadýyla, GRT tarafýndan düzenlenen Çocuk TÝKA 217 3. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 50 47 45 40 35 30 20 14 15 9 10 4 5 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 MOLDOVA SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda toplam 47 proje uygulanmýþtýr. 40000 36510 35000 30000 25000 23560 20000 15000 12300 10000 650 0 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ G.TOPLAM 0 0 ÝNSANÝ 5000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ TÝKAnýn Moldovada uyguladýðý projelerden toplam 36.510 kiþi yararlanmýþtýr. EKONOMÝK ALTYAPILAR 20 SOSYAL ALTYAPILAR 25 Moldova UKRAYNA 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Kýrým Özerk Cumhuriyeti Eðitim Altyapýsýna Destek Projesi Eðitim fiziki altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Kýrýmda Kýrým Tatar dilinde eðitim veren Milli Mekteplerin eðitim kalitesinin yükseltilmesi ve saðlýklý koþullarda eðitim olanaðý saðlanmasý öngörülmektedir. Projenin fizibilite çalýþmasý 2005 yýlýnda tamamlanarak, 2006 yýlýnda fiziki altyapýlarýn iyileþtirilmesi çalýþmalarýna baþlanmýþtýr. Proje kapsamýnda Kýrýmdaki Milli Mekteplerin fiziki altyapýlarýnýn iyileþtirilmesi, donanýmýnýn saðlanmasý ve öðretmenlere eðitim verilmesi öngörülmekte olup, proje süresi 3 yýl olarak belirlenmiþtir. Proje çerçevesinde bir istiþare toplantýsý düzenlenmiþ ve anýlan toplantýya MEB, ve üniversitelerden temsilciler davet edilmiþtir. Yapýlan ilk toplantýda, konuyla ilgili olarak þu hususlar ifade edilmiþtir: 1) Bilgi eksikliðinin tamamlanmasý için gerekli verilerin saðlanmasý ve yerinde inceleme yapýlmasýnýn gerekliliði, bu inceleme için bir komisyon oluþturulmasý ve komisyonun yerel ölçekte kabul ve destek görmesinin saðlanmasý 2) Yapýlacak incelemelerden sonra öðretmenlerin eðitimi için bir hizmetiçi eðitim programý düzenlenmesi, 3) Yerel ve ulusal ölçekteki aktörlerle temasa geçilerek katýlýmlarýnýn saðlanmasý (Ukrayna makamlarý, Türkiyedeki Kýrým STKlarý, Kýrýmdaki yerel eðitim öðretim kurumlarý ve yönetimi, Kýrýmda halihazýrda bulunan sivil giriþimlerce harekete geçirilen Türk okullarý). Fiziki altyapýlarýn iyileþtirilmesi kapsamýnda fizibilitele çalýþmalarý yapýlan ve teknik þartnameleri hazýrlanan 3 Milli Mektepin ihalesi, 2006 yýlý Temmuz ayýnda gerçekleþtirilmiþ ve 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ ihaleyi kazanan firma çalýþmalara baþlamýþtýr. Bahse konu 3 okulun tadilat ve tamiratlarý Kasým ayý içerisinde bitirilmiþ ve 21 Aralýk 2006 tarihinde de Devlet Bakanýmýz Beþir ATALAY ve TÝKA Baþkaný Dr. Hakan FÝDANýn katýlýmlarý ile hizmete açýlmýþtýr. Kalay ve Büyükonlar Milli Mekteplerine Ekipman Desteði Eðitimin desteklenmesi ve modern ekipman kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Milli Mekteplerden ikisine bilgisayar ve kýrtasiye desteði saðlanmýþtýr. Belogorsk Milli Okuluna Ekipman Desteði Mesleki eðitimin desteklenmesi maksadýyla, okuldaki el iþi ve ev ekonomisi derslerinde kullanýlmak üzere tüm eklentiler ile birlikte 2 adet dikiþ makinesi satýn alýnarak ilgililere teslim edilmiþtir. Canköy Kalay Milli Mektebi Öðrencilerine Destek 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 220 Yoksul öðrencilere eðitim desteði verilmesi maksadýyla, Kýrýmda bulunan okullarda öðrenim gören öðrenciler için her yýl bir okul seçilerek öðrencilerin okul kýyafetleri ve kýrtasiye ihtiyaçlarý karþýlanmaktadýr. Bu çerçevede, 2005-2006 eðitim öðretim yýlýnda Mayskoye (Kalay) Okulunda okuyan ve 251i erkek ve 158i kýz olmak üzere toplam 409 öðrencinin okul kýyafetleri koordinatörlüðümüz ile K.Ö.C. Eðitim ve Bilim Bakanlýðý iþbirliðinde gerçekleþtirilen 23 Nisan Programý kapsamýnda bahse konu okula teslim edilmiþtir. Milli Mektep Öðretmen ve Öðrencilerine Yönelik Metodoloji Eðitimi Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Kýrým Tatarcasý Sözlü Konuþma Yeteneðinin Geliþtirilmesi Projesi çerçevesinde Milli Mektep öðretmenleri için 300 adet kýlavuz kitabýn ve öðrenciler için 1000 adet alýþtýrma kitabýnýn basýmý yaptýrýlarak ilgililere teslim edilmiþtir. Öte yandan, öðretmenlere yönelik eðitim metodolojileri konulu seminerlere devam edilmek-tedir. Ýsmail Gaspýralý Kýrým Tatar Milli Kütüphanesi Personelinin Eðitimi Entelektüel geliþimin desteklenmesi ve kütüphaneciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, K.Ö.C. Kültür Bakanlýðýna baðlý Ýsmail Gaspýralý Kýrým Tatar Milli Kütüphanesi personelinden 2 kütüphaneciye üç ay süresince Süleymaniye Kütüphanesinde eðitim verilmiþ, katýlýmcýlarýn uçak biletleri ve Ýstanbuldaki iaþe giderleri Baþkanlýðýmýz tarafýndan karþýlanmýþtýr. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramý Kutlamalarýna Destek Eðitimin desteklenmesi ve eðitim kuruluþlarý arasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Ukrayna-Kýrým Özerk Cumhuriyetinde düzenlenen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramý törenine Kýrým'ýn çeþitli bölgelerinden 650 ilköðretim okulundan 700ün üzerinde çocuk katýlmýþtýr. Bu kutlama programý, Baþkanlýðýmýz koordinasyonunda, 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ K.Ö.C. Eðitim ve Bilim Bakanlýðý iþbirliðinde organize edilmiþtir. Törene katýlan tüm çocuklara hediye paketleri daðýtýlmýþtýr. B. SU VE SU HÝJYENÝ Kýrým Entegrasyon ve Kalkýnma Programý (CIDP) / Su Saðlanmasý tarihinde Kievde imzalanmýþtýr. Katký payýmýz olan 2 milyon dolarýn tamamý Aralýk 2003 tarihi itibariyle gönderilmiþtir. Projelerin baþlangýcýndan itibaren þu ana kadar yaklaþýk 1.7 Milyon ABD Dolarý harcanmýþtýr. Þu ana kadar tamamlanan 9 projeden 6 tanesi içme suyu sistemi diðer 3 tanesi de sulama sistemi niteliðini taþýmaktadýr. Tamamlanan bu projeler ile 25000den fazla insana temiz içme suyu ve sulamada kullanacaklarý su saðlanmýþtýr. Ýçme suyu ve sulamada kullanýlacak normal suya kavuþan köyler þunlardýr: Marino, Ukrainka, Pionerskoye (Simferopol) Viþennoye, Tsvetnoye, Liçebnoye (Belegorsk) Sarý Baþ (Pervomaysk) Holmovka (Bahçesaray) Danilovka, Oktyabrskoye (Krasnogvardeyskiy) Yerleþim bölgelerine içilebilir su temini maksadýyla, AGÝT ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliði tarafýndan Kýrýmda sürgünden dönen halklara yönelik olarak geliþtirilen Kýrým Entegrasyon ve Kalkýnma Programý (CIDP) için ülkemiz tarafýndan, Donörler Toplantýsýnda 1 milyon ABD Dolar katkýda bulunulmasý taahhüt edilmiþtir. Bu kapsamda Kýrým Tatarlarýnýn yaygýn olarak yaþadýðý bölgelerden Pionerskoye ve Marino-Ukrainko kasabalarýna yönelik su temini projeleri gerçekleþtirilmiþtir. Proje ile ilgili olarak 16 Ekim 2000 tarihinde Baþkanlýðýmýz ile UNDP arasýnda Maliyet Paylaþýmý Anlaþmasý Kievde imzalanmýþtýr. Maryino-Ukrainko Kasabasýna Su Saðlanmasý Projesi 20 Mayýs 2002 tarihinde, Pionerskoye Kasabasýna Su Saðlanmasý Projesi 25 Mart 2003 tarihinde tamamlanarak hizmete açýlmýþtýr. C.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Kýrým Tatar Toplumuna Konut Edindirme Göçmenlerin barýnma problemlerinin çözümü maksadýyla, Sovyetler Birliðinin daðýlmasýnýn ardýndan anavatanlarýna dönen Kýrým 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Program çerçevesinde 2-7 Aralýk 2000 tarihleri arasýnda Kievde gerçekleþtirilen 3. Donörler Konferansýnda ikinci 1 milyon dolarlýk taahhütte bulunulmuþtur. Ýkinci 1 milyon dolarla gerçekleþtirilecek projelerle ilgili olarak 16 Ekim 2000 tarihinde Baþkanlýðýmýz ile UNDP arasýnda Kiev de imzalanan Maliyet Paylaþýmý Anlaþmasýna ek Addendum-1 29 Ekim 2002 tarihinde, Addendum-2 26 Aralýk 2002 2006 yýlý içinde bitirilmesi planlanan fakat hala inþaat süreci devam eden 2 içme suyu projesi ile de yaklaþýk 5 bin insana temiz içme suyu götürülmüþ olacaktýr. Bahse konu projelerden ikisinin de ihaleleri yapýlmýþtýr. Çalýsmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. 221 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ YIL Satýn Alýnan Konutlar Ýnþaat Yardýmlarý Toplam Yapýlan Harcama ABD Dolarý 1997 31 5 36 269.493 1998 134 42 176 760.398 1999 14 4 18 50.000 2000 55 4 59 300.020 2001 22 5 27 100.022 2002 36 2 38 203.116 2003 19 4 23 156.708 2004 162 - 162 605.660 2005 174 35 209 1.225.118 2006 216 36 252 1.721.650 TOPLAM 863 137 1.000 5.392.185 (Toplam Bütçe: 5.5 Milyon ABD Dolarý'dýr.) Tatarlarýnýn Kýrýma entegrasyonu kapsamýnda, 1994 yýlý içerisinde dönemin Cumhurbaþkanýnýn talimatý üzerine, Kýrým Tatar Toplumunun acil ekonomik ve sosyal sorunlarý ile ilgilenilmiþ ve Baþkanlýðýmýz bölgeye yönelik o tarih itibarýyla tahmini tamamlanma bedeli 5 milyon ABD Dolarý olan 1000 konutluk yardým yapýlmasý için proje geliþtirmiþtir. Kýrým Tatar Milli Meclis Baþkanlýðý (K.T.M.M.) ile 30.07.1997 tarihinde imzalanan protokol çerçevesinde müstakil bahçeli konutlar satýn alýnmakta veya kendi imkanlarý ile konutu belli bir seviyeye getirmiþ ama parasýzlýk nedeni ile bitirememiþ olanlara inþaat yardýmý yapýlmaktadýr. 1997 yýlýnda baþlanan ve 2006 sonunda bitirilen Kýrým Tatar Toplumuna Konut Edindirme Projesi kapsamýnda yýllar itibarýyla saðlanan konut sayýsý tabloda verilmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 222 Ukrayna/Kýrýmda Çömlekçilik Sanatý Eðitim Alternatif meslek edindirme ve iþsizliðin azaltýlmasý maksadýyla geliþtirilen proje kapsamýnda 20þer kiþilik gruplara iki ay süreyle kurslar verilmiþtir. Böylece bir yandan geleneksel bir sanat dalý canlandýrýlýrken, diðer yandan gençlere meslek edindirme ve istihdam yaratýlmasýna da katký saðlanmýþtýr. Baþkanlýðýmýz ve Kýrým Yeniden Doðuþ Vakfý arasýnda imzalanan protokol çerçevesinde yürütülen proje, 1 yýl boyunca Baþkanlýðýmýzca desteklenmiþ olup, kursiyerler tarafýndan üretilen materyallerin satýþýndan elde edilen gelir projenin devamýnda kullanýlacaktýr. Proje kapsamýnda örgü makinelerinde kullanýlacak nakýþ teknikleri ile ilgili bilgisayar programý satýn alýnmýþtýr. Proje uygulayýcýsý olan Yeniden Doðuþ Vakfý, hangarýn ve atölye için kullanýlan Bahçesaray'daki eski Kýrým Tatar evinin onarýmýný, öðretmen teminini, malzemelerin alýmýný, öðrenci seçimini, çalýþma mekanýnýn saðlanmasý ve projenin sonunda düzenlenecek sergi için gerekli düzenlemeleri yapmayý üzerine almýþtýr. "Çömlekçilik Sanatý Eðitimi" projesi 01 Ocak 2005 tarihinde baþlamýþtýr. Kursiyerlerin yaptýðý eserler, 28 Mart 2005 tarihinde Bahçesaray Belediye binasý salonunda Yeniden Doðuþ Vakfýnýn organizasyonu ile sergilenmiþtir. Proje, yaklaþýk bir yýl desteklenmiþtir. Ayný zamanda, Bahçesaray'daki El Sanatlarý Merkezinde 19. yüzyýlýn ortalarýna ait Eski Kýrým Tatar Evinin ve hangarýn onarýmý yapýlmýþ; Bahçesarayda bulunan Hansarayda, üretilen seramik ürünlerin sergisi açýlmýþtýr. Kýrýmýn Mavi Seramiði Alternatif meslek edindirme ve gelir seviyesinin arttýrýlmasý maksadýyla , Çömlekçilik Sanatý Eðitimi Projesi kapsamýnda edinilen birikimin bir üst seviyeye taþýnmasýna katký saðlanmasýný teminen Kýrým Tatar geleneksel seramik sanatýnýn, Orta Asyalý uzmanlarýn tecrübelerin- 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ den istifade edilerek yeniden canlandýrýlmasýna yönelik olarak 2 uzman tarafýndan 10 kiþiye bir hafta süreyle Kýrýmda eðitim verilmiþtir. Kiev Þehri Tapu ve Kadastro Müdürlüðü Uzmanlarýnýn Eðitimi Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi maksadýyla, T.C. Bayýndýrlýk Bakanlýðý Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüðü iþbirliði ile Kiev Tapu ve Kadastro Müdürlüðünden 3 uzmana ülkemizde Gayrimenkul Tescil Sistemi konusunda eðitim verilmesi talebiyle ilgili, (Ukraynada yeni tescil edilen Eðitim ve Danýþmanlýk Hizmeti Verilmesi Projesi çerçevesinde) Ýstanbul Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüðünde bir eðitim gerçekleþtirilmiþ olup, eðitim sýrasýndaki çeviri hizmetleri Baþkanlýðýmýzca saðlanmýþtýr. Ukrayna Ekonomi Bakanlýðý Devlet Fiyatlandýrma ve Kontrol Müfettiþliði Personelinin Eðitimi Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve piyasa ekonomisinin geliþtirilmesi maksadýyla, Rekabet Kurumu iþbirliðinde geliþtirilen proje çerçevesinde, Ukrayna Devlet Fiyatlandýrma ve Kontrol Müfettiþliðinden 10 uzmana, Ankara ve Ýstanbulda, bir hafta süren Serbest Piyasa ve Rekabet Hukuku konulu bir eðitim semineri verilmiþtir. Söz konusu eðitim kapsamýnda, Ukraynalý müfettiþlere Türkiyenin serbest piyasa konusundaki deneyimleri aktarýlmýþtýr. alacak olan Arþiv Bölümü yapýmý ihale edilmiþ ve çalýþmalar tamamlanmýþtýr. Arþiv Bölümünün tefriþinin yapýlmasý ile KTMM evraklarýnýn daha güvenilir ortamda saklanmasý ve kullanýma açýlmasý saðlanmýþtýr. IV. Kýrým Tatar Halký Kurultayý Göçmen topluluklara problemlerinin çözümüne destek olmak maksadýyla, Kýrým Tatarlarýnýn sorunlarýnýn görüþülerek çözüm yollarýnýn arandýðý tek meþru platform olan Kurultay toplantýlarýna maddi destek saðlanmýþtýr. KTMM Kuruluþunun 15. Yýl Dönümü Þenlikleri Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve uluslararasý tanýtýma katký maksadýyla, Kýrým Tatar Milli Meclisinin kuruluþunun 15. yýldönümü kutlamalarý kapsamýndaki etkinlikler desteklenmiþtir. KTMM Binasý Çatý Katý Arþiv Bölümünün Geniþletilmesi 2006 Faaliyet Raporu Kamu yönetimleri altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla , KTMM binasý çatý katýnda yer TÝKA 223 2. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ Kýrým Tarihi ve Kültürünü Tanýtma Gezisi Kýrýmýn tanýtýmýna katký ve kültürlerarasý iþbirliði maksadýyla, Odessa Milli Meçkinov Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararasý Ýliþkiler Bölümü Türk Dili ve Kültürü Merkezinde eðitim gören öðrencilerden 21inin katýlýmýyla gerçekleþtirilen gezi programý ile öðrencilerin Türkçelerinin geliþtirilmesi ve Türk varlýðý ile ilgili detaylý bilgi edinmeleri saðlanmýþtýr. Tepreþ Þenliði Kýrým kültürünün tanýtýmýna ve sosyal barýþa katký maksadýyla Kýrým Türkleri Derneði tarafýndan Ýstanbulda düzenlenen Tepreþ Þenliðine Kýrýmdan 4 sanatçý ile birlikte Kýrým Televizyonundan 1 kiþinin ve Karasupazar Milli Meclis Baþkanýnýn katýlýmlarý saðlanmýþtýr. III. Cumhuriyet Sanat Þenliði Kültürel geliþime ve sosyal barýþa katký maksadýyla, III. Cumhuriyet Sanat Þenliði için ekipman desteði saðlanmýþtýr. Proje ile Kýrým Tatar dilinin kullanýmýnýn teþvikine katkýda bulunulmuþtur. Zincirli Medrese ve Hacý Giray Türbesinin Restorasyonu Söz konusu tarihi eserlerin restorasyonuyla ilgili ön çalýþma yapmak üzere T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðýndan 1 teknik uzman Kýrýmda görevlendirilmiþtir. Anýlan teknik uzmanýn verdiði raporlar doðrultusunda 2005 yýlý içinde detaylý bir çalýþma yapýlmýþtýr. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðýnýn Kýrýmda yaptýðý çalýþmalarýn sonucunda, yine ayný Bakanlýk tarafýndan restorasyon projeleri ve maliyetlendirme çalýþmalarý tamamlanmýþtýr. Baþkanlýðýmýzca anýlan projenin gerçekleþtirilebilmesi amacýyla kaynak temin edilmiþtir. Bahçesaray Valiliði ile imzalanan ön protokolün ardýndan ihale hazýrlýklarýna baþlanmýþtýr. Ýhale, 2006 yýlý Eylül ayý baþýnda yapýlmýþ olup, ihaleyi kazanan firma çalýþmalara baþlamýþtýr. Restorasyon ve çevre düzenlemesinin 2007 yýlý içerisinde bitirilmesi öngörülmektedir. Akkerman Kalesi Osmanlý Hamamý Kazý Çalýþmalarý Kültür turizminin geliþimine katký saðlamak, Ukrayna'daki Türk eserlerini gün yüzüne çýkarmak ve Türkiye ile Ukrayna arasýndaki sosyal ve kültürel iliþkilerin artýrýlmasýna katkýda bulunmak maksadýyla, Ukrayna Bilimler Akademisi ve Ege Üniversitesinden 4er bilim adamýndan oluþan bir kazý ekibi tarafýndan Akkerman Kalesinde kazý çalýþmalarý 2. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI ma protokolü imzalanmýþtýr. 2006 yýlý içerisinde teknik donaným satýn alýnmýþ ve alanla ilgili jeodezi çalýþmalarý bitirilmiþtir. Proje 2007 yýlýnda sürdürülecektir. B. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ yürütülmektedir. Bu çalýþmalarýn; yýlda 60 gün olmak üzere, 3 yýl boyunca desteklenmesi planlanmaktadýr. 2006 yýlý Aðustos ayý içerisinde, kazý çalýþmalarýný yürütmek üzere Türkiye'den bilimadamlarý Odesada görevlendirilmiþtir. Söz konusu proje ile ilgili gelecek yýllara ait çalýþmalara yönelik planlama süreci devam etmektedir. ART Televizyonu-Kýrým Belgeseli Medya iþbirliðinin geliþtirilmesi ve kültürel iþbirliði maksadýyla, Ankarada faaliyet gösteren ART adlý televizyon kuruluþunun hazýrladýðý Kýrým Belgeseli ile Kýrým Tatar Halkýnýn tarih ve sosyo-kültürel yapýsý ele alýnmýþ ve daha geniþ kitlelerin Kýrým Tatarlarý ile ilgili bilgi edinmesi saðlanmýþtýr. KTMM Web Sitesi Düzenlenmesi KTMMnin iletiþim altyapýsýnýn güçlendirilmesi maksadýyla, KTMM web sitesinin yapýmý gerçekleþtirilmiþtir. Bahçesaray Balta Tiymez Mezarlýðýndaki Tarihi Eserlerin Envanterinin Çýkarýlmasý C. SOSYAL BARIÞA KATKI Ukraynada Türkçe Konuþan Halklar Paneli Sosyal barýþa katký ve toplumlararasý iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Kiev Taras Þevçenko Üniversitesi Filoloji Enstitüsü Türkoloji Bölümü ve Türk Enformasyon ve Araþtýrma Merkezi tarafýndan gerçekleþtirilen Ukraynadaki Türkçe Konuþan Halklar Paneline destek verilmiþtir. Söz konusu halklarýn kültür, dil, edebiyat gibi sahalarda karþý karþýya kaldýklarý sorunlara çözüm yollarý bulunmasý kapsamýnda sunulacak bildirilerin bir araya getirilerek kitap þeklinde bastýrýlmasý planlanmaktadýr. Teselli Çocuk Topluluðuna Destek Sosyal barýþa katký ve kültürel iþbirliði maksadýyla, Teselli Çocuk Halk Oyunlarý ekibinde görevli 6 müzisyenin, ülkemizdeki 23 Nisan kutlamalarýna katýlmalarý saðlanmýþtýr. Bu çerçevede, ülkemizde TRT tarafýndan düzenlenen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramý Etkinlikleri kapsamýnda ülkeler arasý kültürel iþbirliðine ve ülkemizin tanýtýmýna katký saðlanmýþtýr. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Tarihi mirasýn gün yüzüne çýkarýlmasý ve kültür turizminin geliþimine katký maksadýyla, Kýrýmda bulunan ve Avrupanýn en eski mezarlýðý olan Karaylara ait Kýrým Bahçesaray Balta Tiymez Mezarlýðýndaki mezar taþlarýnýn kimlere ait olduðu ve hangi tarihlerde yapýldýðýný tespit ederek envanter oluþturulmasý ve ilgili akademisyenlerin kullanýmýna sunulmasý amacýyla bir proje geliþtirilmiþtir. Yaklaþýk olarak 3 yýlda tamamlanmasý planlanan proje ile ilgili uygula- 225 3. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 140 121 120 100 87 80 60 40 13 20 18 3 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 UKRAYNA-KIRIM SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 300000 270300 250000 200000 150000 140050 130150 0 G.TOPLAM 100 ÝNSANÝ 0 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 0 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 50000 EKONOMÝK ALTYAPILAR 100000 SOSYAL ALTYAPILAR Ukraynada TÝKAnýn uyguladýðý 121 projeden toplam 270.300 kiþi yararlanmýþtýr. Ukrayna ORTA DOÐU ve AFRÝKA 4C.1 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER A. AFRÝKA VE ORTA DOÐU 1. GENEL DEÐERLENDÝRME TÝKA 2006 yýlýnda Ortadoðu ve Afrika bölgelerinde toplam 29 ülkeye 150 kalkýnma yardýmý proje ve faaliyetini hayata geçirmiþtir. 2005 yýlýna göre % 333 geliþme kaydedilmiþtir. Söz konusu proje ve faaliyetlerin ülkelere daðýlýmý harita ve grafiklerde gösterilmiþtir. Filistin (32) Suudi Arabistan (4) Gine (1) Togo (1) Suriye (6) Etiyopya (36) Komor Adalarý (1) Nijer (2) Ýran (7) Sudan (10) Kenya (4) Fas (4) Irak (7) Somali (1) Burundi (1) Nijerya (1) Ürdün (1) Gambiya (4) Sierra Leone (2) Kamerun (1) Lübnan (2) Tanzanya (2) Liberya (2) Uganda (3) KKTC (6) Çad Cumh. (1) Benin (1) Yemen (1) Gana (4) Orta Doðu Afrika bölgesinde yapýlan çalýþmalarda Etiyopya 36, Filistin 32, Sudan 10 proje ve faaliyet sayýsý ile öncelikli ülkeler olmuþtur. 150 proje ve faaliyetin sektörlere daðýlýmý grafikte gösterilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 228 Sosyal alt yapýlarýn geliþtirilmesi sektörü 98 faaliyet % 65 ile en öncelikli sektör olmuþtur. Orta Doðu Afrika Bölgesinde gerçekleþtirilen 150 proje ve faaliyet ile muhtelif sektörlerde grafiklerde gösterilen sonuçlara ulaþýlmýþtýr ORTA DOÐU VE AFRÝKA 7 IRAK 7 1 LÜBNAN 2 6 SUUDÝ ARABÝSTAN 4 36 ETÝYOPYA 1 TANZANYA 2 ÇAD.CUMHURÝYETÝ 1 1 KOMOR ADALARI 1 KENYA 4 1 SÝERRA LONE 2 LÝBERYA 2 BENÝN 1 TOGO NÝJER 2 FAS 4 NÝJERYA 1 KAMERUN 1 UGANDA 3 150 TOPLAM 4 GANA 6. Acil ve Ýnsani Yardýmlar 1 YEMEN Barýþa Katký 1 TÝKA 2006 Orta Doðu+Afrika Ülkesel Daðýlým (Adet) BURUNDÝ Geliþtirilmesi ve Sosyal 9 GÝNE 5. Kültürel Ýþbirliði, Ýletiþimin 4 4 GAMBÝYA 10 SUDAN 3. Üretim Sektörlerinin Geliþtirilmesi 9 KKTC 2. Ekonomik Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 30 ÜRDÜN 1. Sosyal Altyapýlarýn Geliþtirilmesi 90 6 ÝRAN SOMALÝ TÝKA 2006 Proje ve Faaliyetlerin Sektörel Daðýlýmý (Orta Doðu-Afrika) 32 SURÝYE 120 100 80 60 40 20 0 160 140 120 100 80 60 40 20 0 FÝLÝSTÝN 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 229 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 230 6 80 8 60 6 27 0 Kamu Yönetimi (Afrika) 13 12 10 DÝÐER KÝTAP DESTEÐÝ 19 DÝÐER EKÝPMAN 200 DANIÞMAN SAÐLIK TARAMA TEDAVÝ DÝÐER DANIÞMAN DESTEÐÝ ÝLAÇ+AÞI PERSONEL EÐÝTÝMÝ 0 5 2 KURUM SAYISI 103 0 DANIÞMANLIK 20 4 1 0 TESÝS EKÝPMAN 40 1 EÐÝTÝCÝ EÐÝTÝMÝ 700 ÖÐRETÝM ÜYESÝ 0 EKÝPMAN 5000 EÐÝTÝLEN UZMAN 13 ÖÐRENCÝ EÐÝTÝMÝ 1 ÝÞLETÝM 2000 KURUM SAYISI 100 1 DANIÞMANLIK 0 LABORATUAR 100 EKÝPMAN 120 1 HASTANE YAPIM ONARIM 0 OKUL YAPIM/ ONARIM 1000 EÐÝTÝLEN UZMAN 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 4000 4250 3000 32 0 Saðlýk (Afrika) 600 627 500 400 300 0 16 Eðitim (Afrika) 14 13 6 4 0 1 Yerel Yönetim (Afrika) 0 9 4 0 14 40 10 0 0 Bankacýlýk (Afrika) 0 0 0 8 50 60 6 40 30 0 Tarým (Afrika) 10 0 Su(Afrika) 0 TESÝS EÐÝTÝLEN 35 TESÝS 0 0 EKÝPMAN 5 0 0 0 0 DÝÐER 0 TESÝS 0 DANIÞMANLIK 4 DANIÞMANLIK 15 EKÝPMAN 10 DANIÞMAN 15 EKÝPMAN 20 KURS SAYISI 20 EÐÝTÝLEN UZMAN 0 HÝJYEN KUYU 22 EÐÝTÝLEN UZMAN 0 TESÝS 5 DÝÐER ALTYAPI TESÝS 25 TESÝS YAPIM MODERNÝZASYON 0 DANIÞMANLIK 0 DANIÞMANLIK 2 FÝDAN HÝBESÝ EKÝPMAN YERLEÞÝM YERÝ 2 EKÝPMAN 15 EKÝPMAN 10 EÐÝTÝLEN UZMAN 0 2 EÐÝTÝLEN UZMAN 5 EÐÝTÝLEN UZMAN ORTA DOÐU VE AFRÝKA 33 30 25 10 0 Ýþsizlik (Afrika) 53 10 20 0 0 Ýþ ve Diðer Sektörler (Afrika) 30 32 20 2006 Sanayi (Afrika) Faaliyet Raporu TÝKA 231 1 0 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 232 0 0 2 2 0 Medya (Afrika) 10000 0 Ticaret (Afrika) 40000 RESTORASYON 0 EKÝPMAN DESTEK TESÝS KURULMASI KATILIMCI SAYISI ETKÝNLÝK SAYI EÐÝTÝLEN UZMAN 6 YARARLANAN DANIÞMANLIK 0 DÝÐER EKÝPMAN 10 7 6 5 4 3 2 1 0 DAÐITILAN 0 BELGESEL 0 0 TESÝS 0 NAKDÝ vs. DESTEK 0 TESÝS 3 EKÝPMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 12 10 8 6 4 2 0 DANIÞMAN EÐÝTÝLEN UZMAN 4.GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJE VE FAALÝYETLER 6 0 0 0 Kültürel (Afrika) 35252 30000 20000 10 Ýnsani (Afrika) ÜLKELER 4C.2 Faaliyet Raporu TÝKA 2006 234 ETÝYOPYA 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Üniversiteler Arasý Ýþbirliði Yüksek eðitim kurumlarý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla çeþitli inceleme ve temaslarda bulunmak üzere Addis Ababa Üniversitesi Rektörü ve beraberindeki 4 kiþilik uzman heyeti Baþkanlýðýmýz iþbirliðinde ODTÜye bir ziyaret gerçekleþtirmiþtir. Addis Ababa Üniversitesine Ekipman Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Addis Ababa Üniversitesinin kütüphane bölümünde kullanýlmak üzere 1 jeneratör hibe edilmiþtir. B. SU VE SU HÝJYENÝ Kýrsal Alanlarda Saðlýklý Ýçme Suyu Saðlanmasý Kýrsaldaki yerleþim bölgelerine içme suyu saðlanmasý, olumsuz yaþam koþullarý ve bir takým salgýn hastalýklarýn önlenmesi maksadýyla 20 adet içme suyu kuyusunun açýlmasý için çalýþmalar baþlatýlmýþtýr. Su kuyularýnýn açýlmasýyla ilgili teknik rapor ve þartname 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ beraberindeki 1 uzman, T.C. Adalet Bakanlýðýnda inceleme ve görüþmelerde bulunmuþtur. Etiyopya Dýþiþleri Bakanlýðýna Ekipman Desteði hazýrlamak ve yerinde incelemelerde bulunmak üzere Devlet Su Ýþleri Genel Müdürlüðünden 1 jeoloji mühendisi ile 1 jeofizik mühendisi Addis Ababada görevlendirilmiþlerdir. Devlet Su Ýþleri teknik heyeti, TÝKA Baþkanlýðý Addis Ababa Program Koordinasyon Ofisinin organizasyonu ile su kuyularý açýlmasý planlanan Baþkent Addis Ababaya yaklaþýk 300 km uzaklýkta bulunan Oromya Bölgesinde teknik çalýþmalarda bulunmuþtur. Yapýlan çalýþmalar sonucunda, hedeflenen zamanda 20 su kuyusunun inþaasý tamamlanmýþtýr. Söz konusu kuyular Oromya bölgesinde açýlmýþ olup yaklaþýk 30,000 kiþiye içilebilir su temin edilmiþtir. C.DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 236 Yargýda Ýþbirliðinin Geliþtirilmesi Yargý sisteminde bilgi ve tecrübelerin aktarýlmasý maksadýyla Etiyopya Yargýtay Baþkaný ve Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve modern teknoloji ile donatýlmasý maksadýyla, Etiyopya Dýþiþleri Bakanlýðý bünyesinde oluþturulan eðitim birimine 1 bilgisayar ve 1 yazýcý hibe edilmiþtir. Harar Belediyesine Ekipman Desteði Yerel yönetimlerin geliþtirilmesi ve modern ekipmanla donanýmý maksadýyla, Harar Belediyesine, belediye çalýþmalarýnda kullanýlmak üzere, 1 adet traktör, 1 adet çok amaçlý römork ve yan ekipmanlarý, 1 adet yükleyici ve 1 adet pick-up (çift kabin) araç hibe edilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Çevre Düzenleme Eðitimi Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi maksadýyla Harar Belediyesinden 5 yetkili, çevre düzenleme konusunda Ankara Büyükþehir Belediyesinde eðitilmiþtir. Beraberinde danýþmanlýk yapmak üzere Ankara Büyükþehir Belediyesinden 2 uzman Addis-Ababada görevlendirilmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 237 2. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. SANAYÝ, MADENCÝLÝK, ÝNÞAAT Deri Üretim Teknoloji Enstitüsü ile Bahir Dar Tekstil ve Deri Teknoloji Enstitüsüne Eðitim ve Ekipman Desteði Üretimin geliþtirilmesi ve modern teknolojinin kullanýmýnýn desteklenmesi maksadýyla, Deri ve Deri Ürünleri Teknoloji Enstitüsünden uzmanlarýn; üretim yönetimi, mesleki eðitim, kalite yönetimi, materyal yönetimi teknikleri ve standart maliyet çýkarma alanlarýnda Türkiyede eðitim almalarý saðlanmýþtýr. Eðitim sonrasýnda 1 deri uzmaný, Etiyopyadaki çalýþmalarý gerçekleþtirmek üzere Addis Ababada görevlendirilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. 3. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI A. MEDYA VE ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kitlesel Medya Ajansýnýn Geliþtirilmesi Medya ve iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla, Addis Ababa Belediyesi Kitlesel Medya Ajansýna baðlý yerel televizyon kanalý ile yapýlan temaslar kapsamýnda iþbirliði imkanlarý, eðitim ve Türkiyenin bölgedeki faaliyetlerinin tanýtýmý hakkýnda görüþmeler yapýlmýþtýr. Addis Ababa Belediyesi Kitlesel Medya Ajansýndan 2 kiþi Türkiyeye inceleme gezisinde bulunmuþtur. 4. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 40 35 30 36 29 25 20 15 10 5 5 1 1 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 ETÝYOPYA SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 35000 32000 32100 30000 25000 20000 15000 10000 100 0 0 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ ÝNSANÝ G.TOPLAM 0 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 0 EKONOMÝK ALTYAPILAR 5000 SOSYAL ALTYAPILAR Etiyopyada TÝKA tarafýndan toplam 36 proje gerçekleþtirilmiþtir. Grafikten de görüldüðü üzere bu projelerden 32.100 kiþi faydalanmýþtýr. Etiyopya SUDAN 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Sudanlý Ziraat Fakültesi Öðrencilerinin Eðitimi Tarýmda uzman personel istihdamýný geliþtirmek ve gerekli insan kaynaklarýný yetiþtirmek maksadýyla, Baþkanlýðýmýz ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi iþbirliði çerçevesinde Hartum Üniversitesi Ziraat Fakültesi öðrencileri için uygulamalý bir yaz eðitimi düzenlenmiþtir. Üniversitenin bilgi birikimi ve eðitim tecrübesinden Sudanlý öðrencilerin de yararlanmalarý ve iki ülke arasýnda tarým alanýnda ileriye dönük yakýn iþbirliði saðlanmasý amacýyla hazýrlanan eðitim programý kapsamýnda Hartum Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekan Yardýmcýsý baþkanlýðýndaki, Toprak ve Bitki Koruma Bölümlerinden 28 öðrenci ve 2 Bölüm Baþkanýndan oluþan 31 kiþilik Sudan heyeti, yaklaþýk 2 hafta Ankara Ziraat Fakültesinde uygulamalý eðitimlerini alarak Kalecik Üzüm Baðlarýnda ve Beypazarý Seralarýnda incelemelerde bulunmuþtur. Uygulumalý eðitim programý çerçevesinde, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinden 12 öðretim üyesi görevlendirilmiþtir. Ayrýca katýlýmcýlarýn tüm fakülte laboratuarlarýndan ve çiftliklerinden istifade etmesi de saðlanmýþtýr. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Eðitimin son gününde Ankara Ziraat Fakültesi Sosyal Tesislerinde TÝKA temsilcileri, Sudan Büyükelçiliðinden yetkililer, Ziraat Fakültesi Dekan Yardýmcýlarý ve akademisyenlerin de katýlýmýyla Sudan Günü düzenlenmiþ ve geleneksel Sudan yiyecek ve giyeceklerinin de bulunduðu bir sergi açýlmýþtýr. Heyet ayrýca Haymanada hasat bayramýna katýlmýþtýr. B. SAÐLIK Nyala Sahra Hastanesinin Kurulmasý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 242 Baþbakanýmýz Sn. Recep Tayip Erdoðan, 2729 Mart 2006 tarihleri arasýnda Sudanda bulunduklarý sýrada Güney Darfurun Baþkenti Nyalada bulunan, iç savaþ nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan Sudanlýlarýn barýndýðý Otach ve Direj kamplarýna bir ziyaret gerçekleþtirmiþtir. Sn. Baþbakanýmýz ve beraberindeki heyetin Sudanýn Nyala þehrindeki kamplara yapmýþ olduklarý ziyaret sýrasýnda yapýlan deðerlendirmeler ve gözlemler sonrasý temel saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve çatýþmalar nedeniyle temel saðlýk ihtiyaçlarýný karþýlayamayan göçmen topluluklara saðlýk hizmeti saðlanmasý maksadýyla, Nyaladaki Otach ve Direj kamplarýnda yaþayanlar için bir sahra hastanesi kurulmasý uygun görülmüþ ve Türk Kýzýlayýndan insani yardým için gerekli çalýþmalarýn baþlatýlmasý istenmiþtir. Proje ile kamplarda oldukça kötü ve saðlýksýz koþullarda yaþayan yardýma muhtaç insanlarýn saðlýk sorunlarýnýn çözümüne katkýda bulunmak amaçlanmýþtýr. Güney Darfurun baþkenti olan Nyalada Türk Kýzýlayý tarafýndan kurulan Sahra Hastanesi, 30 Temmuz 2006 tarihinden itibaren ücretsiz hasta kabulüne baþlamýþtýr. 24 saat hizmet veren hastanede, 12si Kýzýlay personeli, 18si Saðlýk Bakanlýðý personeli olmak üzere toplam 30 personelle hizmet verilmektedir ve 30-45 günlük aralýklarla personel deðiþimi olmaktadýr. Hastanede kuruluþundan Eylül 2006 tarihine kadar 7 binden fazla hastanýn tedavisi gerçekleþtirilmiþtir. Baþkanlýðýmýz projeye malzeme ve ekipman desteði saðlamýþtýr. Bu çerçevede, 2 adet jeneratör, 25 adet klima cihazý, 3 adet regülatör ve 5 adet UPS cihazý satýn alýnarak Nyalaya nakliyeleri saðlanmýþ ve montajlarý yaptýrýlmýþtýr. Söz konusu malzemeler halen Nyala Türk Kýzýlay Sahra Hastanesinde çalýþýr vaziyettedir. Bunun yaný sýra, Nyala Sahra Hastanesinin Hartumdaki tüm faaliyetlerinin koordinasyonu ve lojistik desteði Hartum Program Koordinasyon Ofisimizce saðlanmakta, Sahra Hastanesinde çalýþmak üzere Sudana gelen T.C. Saðlýk Bakanlýðý doktorlarý geliþlerinde ve dönüþlerinde Sudan Koordinatörlüðümüzde aðýrlanmakta, gelen ve giden ekibin bir araya gelerek istiþarelerde bulunmalarýna olanak verilmektedir. Sahra hastanesi 50 yataklý olup, gerektiðinde yeterli malzeme desteði saðlanarak kapasitesi 3 katýna çýkarýlabilmektedir. Hastanede 1 ameliyathane, 1 röntgen ünitesi, 1 laboratuar, 7 poliklinik, 5 hasta koðuþu ve 1 eczane bulunmaktadýr. Þu anda geçici bir hastane olarak faaliyet gösteren Nyala Sahra Hastanesinin uzun vadede kalýcý bir hastane olmasý planlanmakta ve bu yönde çalýþmalar devam etmektedir. 1. SOSYALPROJE ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ BÖLGELERDE GERÇEKLEÞTÝRÝLEN VE FAALÝYETLER C. SU VE SU HÝJYENÝ Su Sondajý Uygulamalý Eðitimi, Su Kuyularýnýn Açýlmasý ve Donaným Desteði Yerleþim bölgelerine içilebilir su temini maksadýyla, Sudanýn Kordofan Eyalet Valisinin talebi üzerine Güney Kordofan halkýnýn acil ve hayati ihtiyacý olan su temini sorununu çözmek üzere Sudana 1 sondaj makinesi hibe edilmiþ, ancak siyasi boþluk yüzünden hibe edilen malzemenin çalýþtýrýlmasý mümkün olmamýþtýr. 2006 yýlýnda gerekli incelemeler sonucu su kuyularýnýn açýlmasý için gerekli çalýþmalar baþlatýlmýþ ve DSÝ Genel Müdürlüðü iþbirliði ile Sudana gönderilen 2 uzman Güney Kordofan eyaletinde pratik ve teorik eðitim vermiþtir. Uygulamalý eðitim kapsamýnda 2 adet kuyu açýlmýþtýr. Kuyulardan bir tanesi þehir merkezindeki 15,000 kiþiye, diðeri ise Hacer Emlak köyündeki 4,000 kiþiye su saðlamaktadýr. Ayrýca Eyalet Sular Ýdaresine çeþitli ekipman desteði saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 243 2. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 12 10 8 10 8 6 4 2 2 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 0 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 SUDAN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 30000 27250 27100 25000 20000 15000 10000 150 0 0 KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ ÝNSANÝ G.TOPLAM 0 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ 0 EKONOMÝK ALTYAPILAR 5000 SOSYAL ALTYAPILAR Sudanda TÝKAnýn gerçekleþtirdiði toplam 10 proje bulunmaktadýr. Bu projelerden toplam 27.250 kiþi yararlanmýþtýr. Sudan FÝLÝSTÝN 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. EÐÝTÝM Darul Eytam Endüstriyel Yetimhanesinin Yatýlý ve Derslik Bölümlerinin Yenilenmesi Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilerin eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Batý Þeria'da El Azeriye yerleþimindeki 6-18 yaþlarý arasýnda, 150si yatýlý, 240 çocuða hizmet veren Endüstriyel Yetimhanesinin tadilatý gerçekleþtirilmiþtir. Bu kapsamda, çocuklarýn barýndýðý yatýlý kýsýmla birlikte çocuklarýn eðitim gördüðü derslik kýsmý yenilenmiþtir. Çocuklarýn sýnýflarý masa ve sýralar alýnarak yeniden düzenlenmiþtir. Ayrýca, yetimhanenin toplantý salonu ve çocuklarýn kullandýðý dolaplar da yenilenmiþtir. Diðer yandan, yetimhanede kalan çocuklarýn yeni öðretim yýlýna iliþkin ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý çerçevesinde giyim ve kýrtasiye yardýmýnda bulunulmuþtur. Darul Kerame Yetimhanesinin Yenilenmesi ve Bilgisayar Labaratuarý Kurulmasý Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilerin eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Filistin Ulusal Yönetiminin merhum Baþkaný Yaser ARAFATýn açtýðý Darul Kerame Yetimler Okulunda 1 bilgisayar laboratuarý kurulmuþtur. Ayrýca, yetimhanede kalan 50 çocuðun yeni öðretim yýlýna iliþkin ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý çerçevesinde giyim, gýda ve kýrtasiye yardýmýnda bulunulmuþtur. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ El-Amal Yetimhanesi Gýda ve Okul Ýhtiyaçlarýnýn Temini ile Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilerin eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Gazzede bulunan en büyük Yetimler Okulu olan, 6-12 yaþ arasý kýz ve erkek öðrencilerden oluþan 150ye yakýn yetimin barýndýðý Al-Amal Yetimhanesinde 2 adet bilgisayar laboratuarý kurulmuþtur. Ayrýca, yetimhanede kalan 150 çocuðun yeni öðretim yýlýna iliþkin ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý çerçevesinde giyim, gýda ve kýrtasiye yardýmýnda bulunulmuþtur. Darul Fadile Yetimler Okulunun Ýhtiyaçlarýnýn Temini ve Bilgisayar Laboratuarý Kurulmasý Nebras El-Ajyal Zihinsel Özürlüler Okulunda Bulunan Çocuklarýn Giyim Gýda ve Okul Ýhtiyaçlarýnýn Karþýlanmasý Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilerin eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Eski Bakan Sufyan ABU ZAYDA, Cabalya Valisi Ýsmail ABU ÞEMMALE ve Cabalya Belediye Baþkaný ile birlikte Nebras Al-Ajyal Zihinsel Özürlüler Bakýmevine gerçekleþtirilen ziyaret çerçevesinde, bakýmevinde kalan çocuklara giyim eþyasý hediye daðýtýmý gerçekleþtirilmiþ ayrýca okulun 4 aylýk gýda ihtiyacý karþýlanmýþtýr. Araþtýrma Merkezleri Ýþbirliði Çalýþmalarý Bilimsel çalýþmalarýn ve iþbirliðinin desteklenmesi maksadýyla, Filistin Evkaf Bakanlýðýna baðlý Kudüs Üniversitesi Yerleþkesindeki Kültürel Miras ve Ýslam Araþtýrmalarý Merkezi (Center for Heritage and Islamic Research) Müdürü, Baþkanlýðýmýzýn davetlisi olarak Osmanlý eserlerinin envanterinin çýkarýlmasý konularýnda baþlatýlan iþbirliði çerçevesinde Ankarada; Arþivler Genel Müdürlüðü, Vakýflar Genel Müdürlüðü, Milli Kütüphane ve Ýstanbulda Osmanlý Arþivi Daire Baþkanlýðý, Topkapý Sarayý Arþiv Bölümü, Süleymaniye Kütüphanesi, Topkapý Sarayý Kütüphanesi ve Müzesi, Ýslam Konferansý Örgütü Ýslam Tarihi, Sanat ve Kültürü Araþtýrmalarý Merkezinde (IRCICA) temas ve incelemelerde bulunmuþtur. Ýzci Kamp Programý Eðitimin desteklenmesi ve aðýr psikolojik koþullarda yaþayan Filistinli gençlere sosyal açýlým saðlamasý amacýyla, 15-18 yaþlarý arasýnda bulunan Filistinli 20 öðrencinin T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý Mersin Kapýzlýdaki izci kamplarýna katýlýmý saðlanmýþtýr. Eðitimin desteklenmesi ve yoksul öðrencilerin eðitim altyapýlarýnýn oluþturulmasý maksadýyla, Darul Fadile Yetimler Okuluna 1 bilgisayar laboratuarý kurulmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 246 Ayrýca, yetimhanede kalan çocuklarýn yeni öðretim yýlýna iliþkin ihtiyaçlarýnýn karþýlanmasý çerçevesinde giyim, gýda ve kýrtasiye yardýmýnda bulunulmuþtur. B. SAÐLIK Saðlýk Uzmanlarýna Eðitim Saðlýk sektörü insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi ve modern yöntemlerin aktarýlmasý maksadýyla, T.C. Saðlýk Bakanlýðý iþbirliðinde Filistin Ulusal Yönetiminden ülkemize eðitim amaçlý olarak davet edilen 6 göz, 5 beyin, 10 üroloji, 5 radyasyon onkolojisi uzmanýna 1 aylýk, 2 kadýn doðum ve 1 veremle savaþ uzmanýna 15 günlük eðitim verilmiþtir. 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ C. SU VE SU HÝJYENÝ Cahalin Arap ve Bedevileri Derneðine Su Deposu Alýmý Ýçme suyu temini ve sosyal ihtiyaçlarýn karþýlanmasý maksadýyla, Filistinin Batý Þeria kesiminde yaþayan yaklaþýk 50.000 kiþilik nüfusa sahip bir topluluða hitap eden Cahalin Arap ve Bedevileri Derneðinin açlýk ve temiz su bulma sýkýntýlarý nedeniyle önemli ölçüde saðlýk sorunlarý ile karþýlaþtýklarýný kaydetmesi ve topluluðun yaþadýðý pek çok problem arasýnda en önemlisinin içme suyu sýkýntýsý olduðunu belirtmesi üzerine, 4 adet su deposu satýn alýnmýþ ve göçebe hayatý süren bu toplulukta yaþayan insanlarýn kullanýmýna sunulmuþtur. 1 ay süreli bir staj programýna tabi tutulmasý saðlanmýþtýr. Bu kapsamda gerekli mazlemeler de hibe edilmiþtir. Fevzi Paþa Türk Kültür Merkezi Kurulmasý El-Halil þehrinin Dahriye bölgesinde Osmanlý Devleti adýna görev yapan 6. alayýn son komutaný olan Fevzi Paþanýn konaðý ve ayný zamanda da Osmanlý ordusunun karargahý olan iki katlý Alkhokha Binasý Fevzi Paþa Türk Kültür Merkezi ismiyle; 1 bilgisayar eðitim merkezi, konferans ve toplantý salonu ve kadýn eðitim merkezinden oluþacak þekilde hizmete açýlmýþtýr. Kudüs Uyuþturucuyu Önleme Komitesine Destek D. DÝÐER SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Polis Eðitimi Güvenlik sektörünün geliþtirilmesi maksadýyla, VIP Koruma ve Özel Harekat konularýnda Filistinli 66 polisin Emniyet Genel Müdürlüðü ile iþbirliði içinde düzenlenen bir programa katýlýmlarý saðlanmýþtýr. Al-Bireh Kadýnlar Birliði Derneði Bakýmevine Ekipman Desteði 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Osmanlýca Lisan Eðitimi ve Arþiv Stajý Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve arþivciliðin geliþtirilmesi maksadýyla, mikrofilmlere alýnan tapu ve kadastro kayýtlarýný okuyup düzenlemek üzere Filistin Evkaf Bakanlýðýna baðlý Kültürel Miras ve Ýslam Araþtýrmalarý Merkezinden 2 uzmanýn Devlet Arþivleri Genel Müdürlüðünce verilen Osmanlýca dil eðitimi ve staja müteakip, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüðü Tapu Arþiv Dairesi Baþkanlýðý tarafýndan Tapu ile Ýlgili Terimler ve Osmanlýca Bilgisi konularýnda Uyuþturucu kullanýmýnýn azaltýlmasý ve gençlerin bilinçlendirilmesi maksadýyla, KudüsUyuþturucunun Yayýlmasýný Önleme Milli Komitesinin uyuþturucu ile mücadele konusundaki çalýþmalarý desteklenmiþtir. 247 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ Kimsesizlerin yaþam koþullarýnýn iyileþtirilmesi maksadýyla, Filistinde 1955 yýlýnda kurulan Arap Kadýnlarý Birliði Derneði-Al Bireh isimli hayýr kuruluþunun Ramallahta bulunan ve bakýma muhtaç yaþlý kadýnlara hizmet veren bakýmevinde yaþayan ve aralarýnda hareket edemeyecek durumda olanlarýn da yer aldýðý yaþlý kadýnlarýn kullanýlmaz halde olduðu tespit edilen 30 adet yataðý, medikal ve ortopedik yataklarla deðiþtirilmek suretiyle yenilenmiþtir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 248 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ A. ÝÞ DÜNYASI VE DÝÐER SEKTÖRLER Gazze Sanayi Bölgesinin Canlandýrýlmasý Küçük ve orta ölçekli sanayi altyapýlarýnýn oluþturulmasý ve istihdamýn geliþtirilmesi ve Ortadoðu barýþ sürecine katký saðlamak maksadýyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliðinin (TOBB) giriþimi ile ortaya çýkan Ankara Forumu; Türkiye, Filistin ve Ýsrail Odalarýnýn temsilcilerinin bir araya gelmesini saðlayarak bir diyalog ortamý yaratmýþtýr. Bu Forum aracýlýðýyla, bölgeye ekono-mik açýdan kalýcý bir çözüm getirmek maksadýyla, geçmiþte 4.700 kiþiye iþ olanaðý saðlayan ve 200 þirkete ev sahipliði yapan Filistin (eski adýyla Erez) Sanayi Bölgesinin yeniden canlandýrýlmasý planlanmaktadýr. Bu kapsamda Filistin Sanayi Bölgesinin yeniden canlandýrýlmasý projesinin hayata geçirilebilmesi amacýyla 21 Ekim 2005 tarihinde T.C. Dýþiþleri Bakanlýðýnda yapýlan toplantý neticesinde projenin ilk aþamasý için ihtiyaç duyulan 500.000 dolarlýk fonun, 200.000 dolarýnýn T.C. Dýþiþleri Bakanlýðý, 50.000 Dolarýnýn TÝKA ve kalan 250.000 dolarýn ise TOBB tarafýndan karþýlan-masý hususunda mutabakata varýlmýþtýr. Söz konusu projenin toplam maliyetinin 35 milyon dolar olacaðý tahmin edilmektedir. Gazzede uygulanacak Filistin Sanayi Bölgesinin Canlandýrýlmasý Projesine iliþkin hukuki altyapýnýn oluþturulmasý, fizibilite, projelendirme, inþaatýn mimari, statik, elektrik ve diðer projelerinin tasarlanmasý ve yatýrýmcýlar için bölgenin cazip hale getirilmesi amacýyla yapýlacak halkla iliþkiler çalýþmalarý ve ödeneðin kullanýmý hususunda T.C. Dýþiþleri Bakanlýðý, Türkiye Ekonomi Politiklarý Araþtýrma Enstitüsü (TEPAV) ile Baþkanlýðýmýz arasýnda protokol imzalanmýþtýr. Bu kapsamda anýlan projenin ilk safhasýnýn gerçekleþtirilmesi amacýyla Filistin Sanayi Bölgesinde arazi çalýþmalarý, iþletme yapýlarý ile altyapý, peyzaj projeleri ile ilgili ön çalýþmalar tamamlanmýþtýr. Filistin Sanayi Bölgesi Güvenlik Projesinin hazýrlanmasýna iliþkin ihalenin gerçekleþtirilmesi de planlama aþamasýndadýr. 3. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR Gazze Þehrinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Gazze Þeridi Orta Kamp Bölgesinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Orta Kamp Valiliði ile gerçekleþtirilen projede Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.400 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Gazze Þeridi Rafah Bölgesinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Gazze Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.300 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Gazze Þeridi Han Yunus Bölgesinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Han Yunus Valiliði ile gerçekleþtirilen projede Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.200 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Gazze Þeridi Jabalya Bölgesinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Jabalya Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.200 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Rafah Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.300 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. 4. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR Gazze Þeridi Deir Al-Balah Bölgesinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Deir Al-Balah Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.200 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Batý Þeria Kesimi El- Halil Þehrinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, El-Halil Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde 1.100 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Batý Þeria Kesimi Nablus Þehrinde Yoksul Ailelere Gýda Yardýmý Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla Nablus Valiliði ile Kimse Yok mu Derneði iþbirliðinde gerçekleþtirilen projede 1.300 yoksul aileye gýda yardýmý yapýlmýþtýr. Yoksulluðun azaltýlmasý ve yoksul ailelerin desteklenmesi maksadýyla, Gazze Valisi ve Gazze Belediye Baþkanýnýn katýlýmlarý ile Gazze kesiminde yaþayan 13 Türk ailesine Deniz Feneri Derneði iþbirliði ile iki kez ayni ve nakdi yardýmda bulunulmuþtur. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 251 4. ÜLKE PROJE ANALÝZÝ 32 35 30 19 15 9 10 3 5 1 0 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 FÝLÝSTÝN SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 140000 116030 120000 100000 80000 75780 60000 1000 3000 1000 1000 ÜRETÝM SEKTÖRLERÝ KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝM, SOSYAL BARIÞ 20000 EKONOMÝK ALTYAPILAR 40000 0 SOSYAL ALTYAPILAR Filistinde TÝKAnýn gerçekleþtirdiði toplam 32 proje bulunmaktadýr. Bu projelerden toplam 116.030 kiþi yararlanmýþtýr. G.TOPLAM 20 ÝNSANÝ 25 Filistin KKTC 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ SOSYAL ALTYAPI VE HÝZMETLER Mesleki Eðitim T.C. Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý, KKTC Çalýþma Bakanlýðý, Lefke Avrupa Üniversitesi, Türkiye Ýnþaat Sanayicileri Ýþveren SendikasýÝNTES, Türkiye Yol, Yapý, Ýnþaat Ýþçileri SendikasýYOL-ÝÞ ile Baþkanlýðýmýz iþbirliðinde KKTC vatandaþlýðýndaki inþaat iþçilerine yönelik bir eðitim programý hazýrlanmýþtýr. Proje kapsamýnda inþaat sektörünün en önemli sorunu olan mesleki eðitim eksikliðine çözüm üretmek amacýyla Ankarada kurulan TES Türkiye Eðitim Þantiyesinin olanaklarýndan yararlanýlacaktýr. 3 aþamalý düzenlenmesi planlanan eðitim programý çerçevesinde bir Protokol imzalanmýþ ve TÝKAnýn projenin iaþe-ibate giderlerini karþýlamasý karara baðlanmýþtýr. 2007 programý kapsamýnda ilk eðitimin 25þer kiþilik üç grup halinde Nisan ayý içinde baþlamasý planlanmaktadýr. 2. ÜLKE PROJE ANALÝZLERÝ 7 6 6 5 4 3 3 2 2 1 1 0 1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 2. EKONOMÝK ALTYAPILARIN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 3. ÜRETÝM SEKTÖRLERÝNÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ 0 0 5. KÜLTÜREL ÝÞBÝRLÝÐÝ, ÝLETÝÞÝMÝN GELÝÞTÝRÝLMESÝ VE SOSYAL BARIÞA KATKI 6. ACÝL VE ÝNSANÝ YARDIMLAR TOPLAM 2006 KKTC SEKTÖREL PROJE DAÐILIMI 2006 yýlýnda KKTCye yönelik toplam 6 proje uygulanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 254 DÝÐER ÜLKELER Benin Burundi Çad Gambiya Gine Kenya Komor Adalarý Liberya Nijer Sierra Leone Somali Tanzanya Togo Uganda BENÝN Bilgisayar Desteði Eðitim alt yapýaltyapýlarýnýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýný yaygýnlaþtýrmak maksadýyla Dýþiþleri Bakanlýðýmýzýn teklifi doðrultusunda Benine 10 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. BURUNDÝ Öðrencilere Eðitim Desteði Yoksul öðrencilere eðitim desteði saðlamak maksadýyla, Milli Eðitim Bakanlýðýmýzýn verdiði burslara katký saðlanarak,4 öðrencinin eðitimine katkýda bulunulmuþtur. ÇAD Eðitim Ekipmaný Desteði Eðitim alt yapýaltyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýný yaygýnlaþtýrmak maksadýyla, Türkiye - Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik Ýþbirliði Derneði iþbirliði ile giyim eþyasý ve bilgisayar aðýrlýklý destek saðlanmýþtýr. GAMBÝYA Gambiya Üniversitesine Ekipman Desteði Eðitim alt yapýaltyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Gambiya Üniversitesine 10 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. Polis Eðitimi projesi Uyuþturucu ile mücadele alanýnda insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla Gambiyalý 12 polise, Emniyet Genel Müdürlüðüne baðlý Türkiye Uluslararasý Uyuþturucu ve Organize Suçlarla Mücadele Akademisinde eðitim verilmiþtir. Teknik Eðitim Enstitüsü Dökümhanesine Ekipman Desteði Mesleki eðitimde uygulamalý eðitimi geliþtirmek maksadýyla, Gambiya Teknik Eðitim Enstitüsü Dökümhanesi, Türkiye Kalkýnma Bankasý-DPT giriþimiyle kurulmuþ ve 1999 yýlýnda Gambiya makamlarýna devredilmiþtir, fakat dökümhane daha sonra kapanma aþamasýna gelmiþtir. 2005 yýlý içerisinde Gambiya makamlarý, dökümhanenin yeniden faaliyete alýnmasýný ve Gambiya Teknik Eðitim Enstitüsünde döküm konusunda eðitim verilmesini talep etmiþtir. Mesleki eðitimde uygulamalý eðitimi geliþtirmek maksadýyla, bir uzman tarafýndan Gambiyaya bir çalýþma ziyareti gerçekleþtirmiþ, ziyaret sonucunda ihtiyaç duyulan malzemeler temin edilerek Gambiyaya gönderilmiþtir. Diðer yandan, Zonguldak Karaelmas Üniversitesinden bir uzmanýn Gambiya Teknik Eðitim Enstitüsünde 1 yýl süreyle görevlendirilmesi saðlanmýþtýr. Çalýþmalar 2007 yýlýnda sürdürülecektir. Afrika Birliði Zirvesine Destek Banjulda düzenlenen Afrika Birliði çalýþmalarýnýn desteklenmesi maksadýyla, Afrika Birliði Zirvesine katýlan Devlet ve Hükümet Baþkanlarýna ekipman desteði saðlanmýþtýr. GÝNE Polis Eðitimi Uyuþturucu ile mücadele alanýnda uluslararasý iþbirliðini desteklemek maksadýyla, T.C. Dýþiþleri Bakanlýðý iþbirliði ile 11 Gineli polise Emniyet Genel Müdürlüðüne baðlý Türkiye Uluslararasý Uyuþturucu ve Organize Suçlarla Mücadele Akademisinde kýsa süreli eðitim verilmiþtir. DÝÐER ÜLKELER KENYA Gecekondu Islahý Projesi Barýnma problemlerinin çözümüne katký maksadýyla , UN-HABÝTAT iþbirliði ile Kenya Mombasada gecekondu ýslahý projesine katký saðlanmýþtýr. Ýlaç Yardýmý Yaygýn hastalýklarla mücadeleye destek saðlamak maksadýyla, Dýþiþleri ve Saðlýk Bakanlýðýmýz iþbirliði ile Kenyaya ilaç yardýmý yapýlmýþtýr. KOMOR ADALARI Ýlaç Yardýmý Yaygýn hastalýklarla mücadeleye destek saðlamak maksadýyla, Afrikanýn en az geliþmiþ ülkeleri arasýnda yer alan Komor Adalarýna ilaç yardýmý gerçekleþtirilmiþtir. T.C. Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan temin edilen deðiþik türdeki ilaçlarýn nakliye bedeli Baþkanlýðýmýz tarafýndan karþýlanmýþ ve bu ilaçlar Komor Adalarýna ulaþtýrýlmýþ ve düzenlenen bir törenle yetkililere teslim edilmiþtir. LÝBERYA Eðitim Ekipmaný Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojilerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Türkiye Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik Ýþbirliði Derneði (AKSÝAD) iþbirliði ile giyim eþyasý ve bilgisayar aðýrlýklý çeþitli eðitim malzemeleri desteði saðlanmýþtýr. Konsolosluða Bilgisayar Desteði Diplomatik çalýþmalarýn modern ekipmanla yapýlmasýna destek amacýyla Liberya Fahri Konsolosluðuna 50 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. NÝJER 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 256 Eðitim Ekipmaný Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojýlerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Türkiye - Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik Ýþbirliði Derneði iþbirliði ile giyim eþyasý ve bilgisayar aðýrlýklý çeþitli eðitim ekipman desteði saðlanmýþtýr. Bilgisayar Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojýlerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Dýþiþleri Bakanlýðýmýz iþbirliði ile Nijere 10 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. SÝERRA-LEONE Bilgisayar Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve modern teknolojilerinin kullanýmýnýn yaygýn-laþtýrýlmasý maksadýyla, Dýþiþleri Bakanlýðýmýz iþbirliði ile Sierra Leoneye 10 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. SOMALÝ Addis Ababadaki Somali Büyükelçiliðinin Tefriþi Kamu yönetiminin güçlendirilmesi ve diplomatik çalýþmalarýn geliþtirilmesi maksadýyla, Etyopyanýn baþkenti Addis-Ababada bulunan Somali Büyükelçiliði tefriþ edilmiþtir. TANZANYA Eðitim Ekipmaný Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojýlerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Türkiye - Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik Ýþbirliði Derneði (AKSÝAD) iþbirliði ile giyim eþyasý ve bilgisayar aðýrlýklý çeþitli eðitim malzemeleri desteði saðlanmýþtýr. TOGO Bilgisayar Desteði Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðitimde modern teknolojýlerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý maksadýyla, Dýþiþleri Bakanlýðýmýz iþbirliði ile Togoya 10 adet bilgisayar hibe edilmiþtir. BÖLGESEL PROJELER 4D BÖLGESEL PROJELER Türkoloji Çalýþmalarý Türkoloji Projesi; iletiþim dilinin geliþtirilmesi, bilim ve özel sektör insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla 1999 yýlýnda baþlatýlmýþ ve 2001-2002 öðretim yýlýnda uygulamaya konulmuþtur. Türkiyenin kalkýnma yardýmý saðladýðý coðrafyada çok sayýda Türk iþadamý, eðitim kurumu ve misyon unsuru bulunmaktadýr. Ayrýca bu ülkelerde yaþayan halklar Türkiyedeki eðitim kurumlarýnda ve özel sektörde çalýþmaktadýr. Söz konusu ihtiyaçlar, dil eðitimi yolu ile kapasite geliþtirme çalýþmalarý yapýlmasýný gerekli kýlmaktadýr. Söz konusu proje, üniversitelerde bilimsel eðitim þeklinde, dil öðrenim merkezlerinde ise genel dil eðitimi þeklinde uygulanmaktadýr. Bilimsel anlamda dil eðitimi yapan Türkoloji ve Türk Dili ve Edebiyatý bölümleri, 7 ülke ve 1 özerk cumhuriyette 11 üniversite ile iþbirliði yapýlarak kurulan ve iþletilen toplam 12 bölümde gerçekleþtirilmektedir. Söz konusu merkezlerin ülkelere göre durumu aþaðodaki tabloda belirtilmiþtir: TÜRKOLOJÝ ÇALIÞMALARI ÜLKE ÜNÝVERSÝTE BÖLÜM Afganistan Kabil Devlet Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü Arnavutluk Tirana Devlet Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü Bosna-Hersek Tuzla Üniversitesi Felsefe Fakültesi Þarkiyat Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü Kosova Zenica Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü Priþtine Üniversitesi Filoloji Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 258 Priþtine Üniversitesi Prizren Eðitim Fakültesi Türkçe Sýnýf Öðretmen. Bölümü Suriye Halep Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü Ukrayna Kýrým Devlet Mühen. ve Pedagoji Üniversitesi Türk Filolojisi Bölümü Kiev Milli Taras Þevçenko Üniversitesi Filoloji Enstitüsü Mirza Uluðbeg Öz. Milli Ünv. Özbek Dili Fak. Türk Dilleri Bölümü Þarkþunaslýk Enstitüsü Türkoloji Bölümü Moðolistan Milli Üniversitesi Türkoloji Bölümü Özbekistan Moðolistan BÖLGESEL PROJELER Genel dil eðitimi yapan Türk Kültürü ve Türkçe Eðitim Merkezleri, 11 ülke ve 2 özerk cumhuriyette 15 üniversite bünyesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Söz konusu merkezlerin ülkelere göre durumu aþaðýdaki tabloda belirtilmiþtir. TÜRKOLOJÝ ÇALIÞMALARI ÜLKE ÜNÝVERSÝTE / KURUM BÖLÜM Belarus Minsk Devlet Yabancý Diller Üniversitesi Türk Dili ve Kültürü Merkezi Mütercimlik Fakültesi Doðu Dilleri Bölümü Estonya Talin Üniversitesi Filoloji Fakültesi Orta Doðu Türk Dili Merkezi ve Asya Kültürleri Bölümü Tartu Üniversitesi Türk Dili Merkezi Filistin El-Kuds Üniversitesi Türk Dili Merkezi Hindistan Jamia Milla Ýslamia Üniversitesi Türk Dili Merkezi Jawaharlal Nehru Üniversitesi Türk Dili Merkezi Avrasya Gumilev Devlet Üniversitesi Türk Dili Merkezi Kazakistan Letonya Letonya Üniversitesi Türk Dili Merkezi Vilnius Üniversitesi Þark Dilleri Fakültesi Türk Dili Merkezi Moldova Moldova Devlet Üniversitesi Türk Dili Merkezi Özbekistan Semerkant Devlet Üniversitesi Yabancý Diller Enstitüsü Yabancý Diller Enstitüsü Türk Dili ve Kültürü Merkezi Kazan Devlet Pedagoji Üniversitesi Türk Dili Merkezi Slovakya Commenius Üniversitesi Türkçe Okutmanlýðý Ukrayna Odesa Milli Meçnikov Üniversitesi Türk Dili ve Kültürü Merkezi Herson Devlet Üniversitesi Türk Dili ve Kültürü Merkezi Rusya Fed. (Tataristan) Yukarýda belirtilen merkezlerle baðlý olarak genel anlamda aþaðýdaki çalýþmalar yapýlmaktadýr. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Bölümlerde Türk dili, kültürü ve edebiyatý alanlarýnda ders vermek üzere uzman ve akademisyenlerin görevlendirilmesi, Varolan Türkçe öðretim birimlerinin desteklenmesi, Türkoloji Bölümlerinin tamir ve tadilatýnýn yapýlmasý, Ýhtiyaç duyulan üniversitelerde yeni Türkçe öðretim birimlerinin oluþturulmasý, Türkçe öðretim birimlerinin teknolojik eðitim araçlarý ile donatýlmasý, Halka yönelik Türkçe kurslarý açýlmasý, Türkçe öðretilen yerlerde, Türk dili ve kültürünü tanýtýcý faaliyetler düzenlenmesi, Baþarýlý öðrencilere Türkiyede Yaz Staj Programý düzenlenmesi, Yerel akademisyenlere destek olunmasý. 259 BÖLGESEL PROJELER Proje kapsamýnda 2001-2006 yýllarý arasý dönemde Türkiyeden ve yerel olmak üzere toplam 147 öðretim üyesi ve okutman görevlendirilmiþtir. 2006 Yýlýnda; Yukarýda belirtilen merkezlerde eðitim ve öðretim faaliyetleri sürdürülmüþtür. Türkiyeden 26 ve yerel 49 olmak üzere 75 öðretim elemaný ve yardýmcý personel görevlendirilmesi ve istihdamý saðlanmýþtýr. Türkoloji Projesine dahil olan birimlerde; kütüphane, derslik ve dil laboratuarlarý kurulmakta, ders kitabý, bilgisayar ve internet, televizyon ve uydu anteni, VCD-DVD desteði, kaset çalar, projeksiyon aleti, tepegöz gibi pek çok eðitim araç gereç desteði verilmektedir. Türkoloji Projesi çerçevesinde son olarak Slovakya Commenius Üniversitesi, Hindistan Jawaharlal Nehru Üniversitesi ve Jamia Millia Ýslamia Üniversitesinde Türk Dili Okutmanlýðý birimleri açýlarak eðitim faaliyetlerine baþlanmýþtýr. Halen Türkoloji Projesi kapsamýnda iþbirliði yapmak üzere Kýrgýzistan, Etiyopya, Ukrayna (Luhansk, Lvov ve Harkov), Yemen, Rusya Federasyonu, Romanya ve Sudandan gelen talepler deðerlendirilmektedir. 2006-2007 eðitim-öðretim yýlý itibariyle; 17 ayrý ülke, 2 özerk cumhuriyet ve Kosovada olmak üzere 26 üniversite bünyesinde 6 Türk Dili ve Edebiyatý Bölümü, 2 Türkoloji Bölümü, 1 Türk Filolojisi Bölümü, 1 Filoloji Enstitüsü ve 1 Türk Dilleri Bölümü ile 10 Türk Dili Merkezi, 4 Türk Dili ve Kültür Merkezi ve 1 Sýnýf Öðretmenliði Bölümü açýlmýþtýr. 2006-2007 öðretim yýlýnda anýlan merkez ve bölümlerde 2500ü aþkýn öðrenci öðrenim görmektedir. Türkoloji Yaz Stajý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 260 17 ülkeden 100 öðrenci yaz staj programý için Türkiyeye getirilmiþ; TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi iþbirliðinde bu öðrencilerin Türk dili, kültürü ve edebiyatý eðitimi almalarý saðlanmýþ ve pratik yapmak suretiyle Türkçelerini geliþtirmelerine imkan tanýnmýþtýr. Diðer yandan, stajyer öðrenciler, düzenlenen sosyal programlar neticesinde Türkiyenin tarihi ve turistik yerlerini tanýma fýrsatý bulmuþtur. Çocuk Odaklý Eðitim Projesi Eðitimin modern teknolojilere kavuþturulmasý ve eðitimde etkinliðin arttýrýlmasý maksadýyla Birleþmiþ Milletler Örgütü Çocuk Fonu (UNICEF) ile yapýlan toplantý ve görüþmeler sonucunda TÝKA-UNICEF iþbirliðiyle Çocuk Odaklý Eðitim Projesi hazýrlanmýþtýr. Eðitim programýna Türkmenistan, Azerbaycan ve Kýrgýzistandan uzmanlar katýlmýþtýr. Isparta Yaz Okulu Eðitimin desteklenmesi maksadýyla Ispartada Balkanlardan gelen öðrencilere yönelik bir yaz okulu düzenlenmiþtir. Söz konusu yaz okuluna Arnavutluktan 15, Bosna-Hersekten 15 ve Makedonya'dan 10 olmak üzere toplam 40 öðrencinin katýlýmý saðlanmýþtýr. III. Balkan Öðrenci Kurultayý Eðitimin desteklenmesi ve eðitimde iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, III. Balkan Öðrenci Kurultayý düzenlenmiþtir. Etkinliðe BosnaHersekten 10, Kosovadan 10, Makedonyadan 10, Bulgaristandan 5 ve Karadað'dan 5 olmak üzere toplam 40 öðrencinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Eðiticilere Yönelik Hizmetiçi Eðitim Seminerleri Eðitim altyapýlarýnýn geliþtirilmesi ve eðiticilerin yetiþtirilmesi maksadýyla, T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý iþbirliðinde bir dizi hizmetiçi eðitim semineri düzenlenmiþtir. Seminerlere Kýrgýzistandan 11, Bulgaristandan 3, Moldovadan 5, Kýrýmdan 10, Batý Trakyadan 3, Romanyadan 3, Makedonyadan 5, Gürcistandan 4, Bosna-Hersek ten 4, Azerbaycan dan 10, Arnavutluktan 5, Ko s o v a d a n 3 , N a h c ý v a n d a n 5 , Türkmenistandan 5, Tacikistandan 5, Tataristandan 3, Moðolistandan 5 ve Kazakistandan 5 olmak üzere toplam 94 eðiticinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Ahýskalý Öðretmenler Ýçin Hizmetiçi Eðitim Programý Eðiticilerin yetiþtirilmesi, Ahýskalý öðretmenlerin BÖLGESEL PROJELER Türkçelerinin geliþtirilmesi ve eðitim sistemi hakkýnda bilgilendirilmeleri maksadýyla T.C. Milli Eðitim Bakanlýðý ve Yeditepe Üniversitesi ile iþbirliðinde Ýstanbulda düzenlenen Hizmetiçi Eðitim Seminerine Azerbaycandan 20, Kazakistandan 30, Rusya Federasyonundan 10 ve Kýrgýzistan'dan 15 olmak üzere toplam 75 uzman katýlmýþtýr. Bu vesileyle, yerlerinden edilmiþ bir toplum olan ve Türkiye ile yakýn kültürel özelliklere sahip Ahýska Türklerinin eðitim sorunlarýnýn çözüme kavuþturulmasýna katký saðlanmýþtýr. XV. Türk Tarih Kongresi Yeni buluþlarý ve bilimsel konularý yaymak ve tanýtmak maksadýyla, 1932den beri Türk Tarih Kurumu tarafýndan toplanan Türk Tarih Kongrelerinin onbeþincisi yurtdýþýndan uzmanlarýn da katýlýmýyla 2006 yýlý içerisinde gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu kongreye Kosova'dan 3 ve Ukraynadan 2 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. II. Uluslararasý Asya Felsefe Sempozyumu Bilimsel çalýþmalarýn ve eðitim kurumlarý arasý iþbirliðinin desteklenmesi maksadýyla; Fatih Üniversitesi, Kore Felsefeciler Derneði, Pusan Milli Üniversitesi ve Kobe Üniversitesi iþbirliðinde Asya Felsefeciler Derneði tarafýndan Güney Korenin Pusan þehrinde II. Uluslararasý Asya Felsefe Sempozyumu düzenlenmiþtir. Sempozyuma Azerbaycandan 2, Kazakistandan 2 ve Kýrgýzistandan 2 olmak üzere toplam 6 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. III. Uluslararasý Ortadoðu Semineri Bilimsel çalýþmalarýn desteklenmesi, bölgesel ve küresel güvenliðin artýrýlmasý ve iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Iþýk Üniversitesi iþbirliði ile III. Uluslararasý Ortadoðu Semineri düzenlenmiþtir. Seminere Suriyeden 8, Tunustan 5, Lübnandan 8 ve Azerbaycan'dan 5 olmak üzere toplam 26 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþ, ayrýca etkinlik kapsamýnda Türkiyeden 10 danýþman görevlendirilmiþtir. Avrasya Araþtýrma Alaný Öðretim Üyesi Yetiþtirme Programý Yükseköðretimin kalitesinin artýrýlmasý ve yüksek eðitimli insan kaynaklarýnýn yetiþtirilmesi maksadýyla, ODTÜ ile imzalanan iþbirliði protokolleri çerçevesinde Avrasya ülkelerinden gelen akademisyen adaylarýna lisansüstü eðitim imkaný sunulmaktadýr. Programdan 2006 yýlý içerisinde Kazakistandan 8, Azerbaycandan 11 ve Kýrgýzistandan 5 akademisyen adayý faydalanmýþtýr. Büyük Öðrenci Projesi Mezuniyet Töreni Eðitimin desteklenmesi maksadýyla, Büyük Öðrenci Projesi kapsamýnda devlet burslusu olarak Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve akraba topluluklarýndan gelerek Türkiyenin çeþitli illerindeki yüksek öðrenim kurumlarýnda devlet burslusu olarak öðrenim gören ve 2005-2006 yýlý bahar döneminde mezun olan öðrenciler için mezuniyet töreni düzenlenmiþtir. Törene Ta c i k i s t a n d a n 2 , A r n a v u t l u k t a n 1 , Kazakistandan 1, Türkmenistandan 2, Azerbaycandan 2, Moðolistandan 2, Rusya Federasyonundan 2, Bulgaristandan 1, Çinden 1, Romanyadan 1, Afganistandan 1 ve Kýrgýzistandan 2 öðrenci velisinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Polis Akademisi Mezuniyet Töreni Azerbaycan, Filistin, Kýrgýzistan, Türkmenistan, Moldova, Bosna-Hersek ve KKTC Polis Akademilerinden 3er yetkili olmak üzere toplam 24 üst düzey yetkili, kamu yönetiminin güçlendirilmesi ve polis eðitimi alanýndaki iþbirliðinin teþvik edilmesi maksadýyla 2006 yýlý Polis Akademisi Mezuniyet Töreninde bir araya getirilmiþtir. Yetkililer, anýlan etkinlik esnasýnda polis eðitimi konusundaki iþbirliði açýlýmlarý üzerinde istiþarelerde bulunmuþtur. Avrasya TIP Günleri Sempozyumu Saðlýk altyapýlarýnýn geliþtirilmesi, TÝKA görev alanýna giren ülkelerle saðlýk alanýnda yürütülen iþbirliði programlarýnýn deðerlendirilmesi, ülkemizde bu alanda kaydedilen geliþmelerin aktarýlmasý ve özel sektör ile 2006 TÝKA Faaliyet Raporu XII. KIBATEK Gezi Edebiyatý Sempozyumu Toplumlararasý iletiþimin saðlanmasý, barýþa katký ve kültürel iþbirliði maksadýyla, Bakü Asya Üniversitesi Rektörlüðü ve Azerbaycan Vektör Ýlimler Merkezi iþbirliðinde Baküde XII. KIBATEK Gezi Edebiyatý Sempozyumu düzenlenmiþtir. Söz konusu sempozyuma Moldovadan 3, Romanyadan 2, Kazakistandan 2, Azerbaycandan 3 ve Ukraynadan 2 olmak üzere toplam 12 uzman katýlmýþtýr. ODTÜ Uluslararasý Güvenlik Konferansý Bilimsel çalýþmalarýn desteklenmesi, bölgesel ve küresel güvenlik ve iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, ODTÜ iþbirliðinde Uluslararasý Güvenlik konusunda bir konferans düzenlenmiþtir. Etkinliðe Ýngiltereden 8, ABDden 10, Etiyopyadan 1, Almanyadan 4 olmak üzere toplam 23 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 261 BÖLGESEL PROJELER iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla Ýstanbulda Avrasya Týp Günleri Sempozyumu düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Moðolistandan 4, BosnaHersek, Gürcistan ve Moldovadan 2þer, Azerbaycan, Arnavutluk, Filistin, Sudan, Kýrgýzistan, Kazakistan, Etiyopya, Tacikistan, Moldova, Afganistan, Özbekistan, Ukrayna ve Türkmenistandan 1er olmak üzere toplam 23 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. V. Uluslararasý MEDIST 2006 Fuarý Saðlýk sektörünün geliþtirilmesi ve modern teknolojilerin tanýtýlmasý maksadýyla, Tüm Medikal Dernekler Federasyonu (TÜMDEF) iþbirliði ile Ýstanbulda V. Uluslararasý Medikal Ürünler, Laboratuar Ekipmanlarý ve Hastane Donatýmlarý: MEDIST 2006 Fuarý düzenlenmiþtir. Fuara Moldova ve Moðolistandan 2þer uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Üreme Saðlýðý Hizmetlerinde Kitle Ýletiþim Araçlarýndan Yararlanma Eðitimi Üreme saðlýðý hizmetlerinde kitle iletiþim araçlarýndan yararlanma alanýnda dünyada kaydedilen geliþmelerin aktarýlmasý maksadýyla, T.C. Saðlýk Bakanlýðý Ana ve Çocuk Saðlýðý Genel Müdürlüðü iþbirliðinde 2000 yýlýndan itibaren yürütülmekte olan Üreme Saðlýðý Hizmetlerinde Kitle Ýletiþim Tekniklerinden Yararlanma Projesi çerçevesinde, Türkiyede Üreme Saðlýðý Hizmetlerinde Kitle Ýletiþim Araçlarýndan Yararlanma Teknikleri ve Ýletiþim Becerileri konulu bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kýrgýzistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistandan 2þer uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Tacikistan El Sanatlarý Sergisi Alternatif mesleklerin geliþtirilmesi ve iþsizliðin azaltýlmasý maksadýyla Tacikistanda bir el sanatlarý sergisi düzenlenmiþtir. Etkinliðe Tacikistandan 10, Kýrgýzistandan 10 ve Özbekistandan 10 olmak üzere toplam 30 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþ olup, bu projeden toplam 250 kiþi yararlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 262 Yabancý Genç Diplomatlarýn Eðitimi Kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve uluslararasý iliþkiler insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Dýþiþleri Bakanlýðý iþbirliði ile yabancý genç diplomatlarýn eðitimine yönelik eðitim programlarý gerçekleþtirilmiþtir. Programlara Arnavutluk, Azerbaycan, Arjantin, Bahreyn, Bosna-Hersek, Bangladeþ, Bulgaristan, Þili, Kamboçya, Çin, Kostarika, Kolombiya, Kongo ayrýca Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Hýrvatistan, Mýsýr, Etiyopya, Ekvator, Gürcistan, Kazakistan, Endonezya, Kenya, Kýrgýzistan, Meksika, Moldova, Moðolistan, Nijerya, Peru, Pakistan, Filistin, Senegal, Sudan, Suriye, Tacikistan, Tayland, Tunus, Türkmenistan, Uganda, Vietnam, Yemen ve Makedonyadan 1'er uzman olmak üzere toplam 42 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Türkiye Bilgi Toplumu Stratejisi ve Kamu Yönetimi Sempozyumu Bilgi toplumu stratejisi ve kamu yönetiminin geliþtirilmesi konusunda bilgi alýþveriþinde bulunmak maksadýyla, Kamu Araþtýrma Vakfý, UNDP ve TÜBÝTAK iþbirliðiyle Ankarada Kamu Yönetiminde Yeniden Yapýlanmanýn Bir Aracý Olarak e-Dönüþüm konulu bir sempozyum düzenlenmiþtir. Sempozyuma Slovakya ve Bulgaristandan 1'er, Azerbaycan, Arnavutluk, Moldova ve Bosna Hersekten 2 þer olmak üzere toplam 10 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Yerel Yönetimler Ýþbirliði Çalýþmalarý Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, Ankara Büyükþehir Belediyesi ile TÝKA arasýnda imzalanan protokol çerçevesinde, Gürcistan, Moðolistan, Özbekistan ve Kýrgýzistan yerel yönetimleri ile iþbirliði çalýþmalarý baþlatýlmýþ olup, çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Kalkýnma Yardýmlarýnda STK ve Kapasite Geliþtirme Programý Sivil toplum kuruluþlarýnýn kapasitelerinin geliþtirilmesi maksadýyla, TASAM iþbirliði ile bir kapasite geliþtirme programý düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Azerbaycandan 8, Kazakistandan 5, Bosna-Hersekten 4, Kosovadan 4, Arnavutluk tan 4, Afganistandan 2, Makedonyadan 4, Tacikistandan 3, Moldovadan 3, Kýrgýzistandan 3 ve Türkmenistandan 3 olmak üzere toplam 50 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Polis Eðitim ve Öðretiminde Çaðdaþ Yaklaþýmlar Konferansý Suçla mücadelede uluslararasý polis iþbirliðinin geliþtirilmesi ve ortak yaklaþýmlarýn oluþturulmasý maksadýyla, Emniyet Genel Müdürlüðü iþbirliði ile Avrupa Polis Akademileri ve Eðitim Kurumlarý Baþkanlarýnýn katýlýmýyla Ýstanbulda Polis Eðitim ve Öðretiminde Çaðdaþ Yaklaþýmlar Konferansý düzenlenmiþtir. Söz konusu konferansa Bulgaristandan 1, Romanyadan 1, Bosna Hersekten 2, Rusya Federasyonundan 1, Sýrbistandan 1, Belarustan 1, Ukraynadan 2, Hýrvatistandan BÖLGESEL PROJELER 1, Arnavutluktan 2, Azerbaycandan 2, Filistinden 2, Gürcistandan 2, Kazakistandan 2 , K KTC d e n 1 , K ý r g ý z i s t a n d a n 2 , M a k e d o n y a d a n 1 , M o l d o v a d a n 1 , Moðolistandan 1, Özbekistandan 1, Türkmenistandan 2, Tacikistandan 1, Ürdünden 1 ve Sudandan 1 uzman olmak üzere toplam 32 uzman katýlmýþtýr. II. Uluslararasý Yerel Yönetimler Çalýþmalarý Ülkeler arasý ekonomik iþbirliði ve ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla,II. Uluslararasý Belediye ve Belediye Ekipmanlarý Fuarý, II. Uluslararasý Çevre ve Geri Dönüþüm Teknolojileri Fuarý ile II. Uluslararasý Yerel Yönetimler Zirvesini kapsayan bir dizi çalýþma gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalara Bosna-Hersek, Moðolistan, Filistin, Etiyopya, Tacikistan, Gürcistan ve Moldovadan 2þer; Kosova, Makedonya, Azerbaycan, Kazakistan, Kýrgýzistan ve Türkmenistandan 1er uzman olmak üzere 13 ülkeden toplam 20 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. geliþtirilmesi maksadýyla, Ankarada X. Agrotec Uluslararasý Tarým Fuarý düzenlenmiþtir. Fuara Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova ve Moðolistandan 1'er, Azerbaycandan 5, Tacikistandan 20 olmak üzere toplam 29 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. VI. Dünya Türk Ýþadamlarý Kurultayý Ülkelerarasý ekonomik iþbirliði ve ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla Türk Dýþ Ticaret Vakfý, ilgili Devlet Bakanlýðý, T.C. Dýþiþleri Bakanlýðý, Hazine Müsteþarlýðý, KOSGEB ve TOBB iþbirliðiyle yatýrým ve ticaretin geliþtirilmesine yönelik olarak Ýstanbulda VI. Dünya Türk Ýþadamlarý Kurultayý düzenlenmiþtir. BosnaHersek, Moldova, Ukrayna, Özbekistan, Kazakistan, Kýrgýzistan ve Sudandan 1'er, Türkmenistandan 2, Azerbaycan' dan 5 olmak üzere 11 uzman/iþ adamýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. I. Uluslararasý Türk-Asya Kongresi Avrasya Ekonomi Zirvesi Ülkeler arasý ekonomik iþbirliði ve ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla, Marmara Grubu Stratejik Araþtýrmalar Vakfý iþbirliði ile Avrasya Ekonomi Zirvesi düzenlenmiþtir. Etkinliðe Arnavutluk, Kazakistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Kýrgýzistan, Kosova, Ukrayna-Kýrým, Moðolistan ve Tacikistandan 2'þer uzman olmak üzere toplam 20 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. XIII. Van Asya Uluslararasý Ýpekyolu Turizm, Ticaret ve Sanayi Fuarý Ülkeler arasý ekonomik iþbirliði ve ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla,XIII. Van Asya Uluslararasý Ýpekyolu Turizm, Ticaret ve Sanayi Fuarý düzenlenmiþtir. Fuara Azerbaycan, Gürcistan ve Kýrgýzistandan 2þer uzman, Türkmenistandan 1 uzman olmak üzere toplam 7 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Uluslararasý Issýk Göl Kýbrýs Konferansý Toplumlararasý iþbirliði ve sosyal barýþa katký maksadýyla Kýrgýzistan Parlamentosu KKTC Dostluk Grubu ve KKTC Kýrgýzistan Temsilciliði iþbirliðinde, soydaþ halklara Kýbrýs konusundaki bilgileri aktarmak üzere I. Uluslararasý Issýk Göl Kýbrýs Konferansý gerçekleþtirilmiþtir. Konferansa Türkiye, KKTC, Kazakistan, Kýrgýzistan, Özbekistan, Afganistan, Azerbaycan ve Rusyadan 100e yakýn delegenin katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu X. Agrotec Uluslararasý Tarým Fuarý Ülkeler arasý ticaretin ve ekonomik iþbirliðinin Asya ülkeleri ile Türkiye arasýnda siyasi, ekonomik ve kültürel iliþkilerin geliþtirilerek iþbirliðine destek saðlanmasý maksadýyla TürkAsya Stratejik Araþtýrmalar Merkezi TASAM iþbirliðinde Ýstanbulda I. Uluslararasý TürkAsya Kongresi düzenlenmiþtir. Kongreye Azerbaycandan 5, Kazakistandan 3, Kýrgýzistandan 2, Makedonyadan 4, A r n a v u t l u k t a n 2 , G ü r c i s t a n d a n 2 , Türkmenistandan 2, Bosna-Hersekten 2 ve Kosovadan 2 olmak üzere toplam 24 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 263 BÖLGESEL PROJELER VI. Uluslararasý Ekonomi, Dil ve Biliþim Ýþbirliði Forumu Ekonomistler, dil bilimciler ile biliþimcilerin bir araya getirilerek bu alanlarda gelecekte yapýlabilecek iþbirliði konusunda bilgi alýþveriþinde bulunmak maksadýyla, Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý ile Kýrgýzistan-Türkiye Manas Üniversitesi iþbirliðinde Biþkek te VI. Uluslararasý Ekonomi, Dil ve Biliþim Ýþ Birliði Forumu düzenlenmiþtir. Çalýþmalara; Özbekistandan 2, Azerbaycan'dan 5, Kazakistan, Rusya Federasyonu ve Kýrgýzistan' dan 3'er uzman ve Japonyadan 1, ayrýca Türkiyeden 9 uzman olmak üzere toplam 26 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Avrasya Ülkelerinde KOBÝlerin Geliþtirilmesi Küçük ve orta ölçekli iþletmelerin geliþtirilmesi maksadýyla, Azerbaycanda KOSNET kurulmasý çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. Gerçekleþtirilen eðitim programlarýna Azerbaycandan 3, Tacikistan'dan 12 ve Moðolistan'dan 5 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Projeye 2007 yýlýnda devam edilecektir. X. Türk Devlet ve Topluluklarý Dostluk, Kardeþlik ve Ýþbirliði Kurultayý 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 264 Türk Devlet ve topluluklarý arasýnda dostluk ve kardeþliði geliþtirmek, iþbirliðini artýrmak maksadýyla, 1993 yýlýndan bu yana geleneksel olarak icra edilen Türk Devlet ve Topluluklarý Dostluk Kardeþlik ve Ýþbirliði Kurultaylarýnýn onuncusu Baþbakan Recep Tayip ERDOÐANýn himayelerinde ve Devlet Bakaný Beþir ATALAYýn koordinasyonunda, TÝKA ile Türk Devlet ve Topluluklarý Dostluk Kardeþlik ve Ýþbirliði Vakfý (TÜDEV) iþbirliðinde Antalyada gerçekleþtirilmiþtir. Kurultaya ilgili devlet ve topluluklarýndan üst düzey devlet erkaný, kamu kurumlarýnýn temsilcileri, bilim adamlarý, iþ adamlarý ve sivil toplum kuruluþlarý temsilcileri katýlmýþtýr. Kurultaya Azerbaycandan 50, Kýrgýzistandan 10, Baþkortostandan 1, Kazakistandan 20, Moðolistandan 5 ve Balkan ülkelerinden olmak üzere toplam 1000 kiþinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Nehir Havzalarý Yönetimi Kongresi Tarýmýn geliþtirilmesi maksadýyla, DSÝ iþbirliði ile Nehir Havzalarýnýn Yönetimi konulu bir kongre düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Moðolistan, Kýrgýzistan, Gürcistan, Etiyopya, Arnavutluk, Moldova, Sudan, Azerbaycan ve Kosovadan 1, Kazakistandan 2, Tacikistandan 4 uzman olmak üzere 11 ülkeden toplam 15 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 2007 yýlý için ise Sedrent+Transport Technology konulu kurs planlanmýþ olup, 2007 yýlýnda çalýþmalar devam edecektir. Erozyon Kontrolü ve Mera Islahý Eðitimi Ormancýlýðýn geliþtirilmesi ve meracýlýkta modern yöntemlerin aktarýlmasý maksadýyla, T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðý iþbirliði ile Erozyon Kontrolü ve Mera Islahý Uygulamalarý konulu bir eðitim semineri düzenlenmiþtir. Seminere Azerbaycan, Kýrgýzistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistandan 1er olmak üzere 5 uzman katýlmýþtýr. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. Havzalarda Mera Yönetimini Geliþtirme Teknik Eleman Eðitimi Tarýmýn geliþtirilmesi ve mera geliþtirmede yeni teknolojilerin aktarýlmasý maksadýyla , T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý iþbirliðinde Erzurumda Havzalarda Mera Yönetimini Geliþtirme Teknik Eleman Eðitim Projesi kapsamýnda bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Kosova ve Arnavutluktan 2þer, Sudan, Tacikistan, Kýrgýzistan, Afganistan, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Etiyopya, Makedonya, Özbekistan ve Azerbaycandan 1er olmak üzere toplam 13 uzman katýlmýþtýr. Ýklimsel Deðiþimlerin Tarýmsal Üretime Etkisi Çalýþtayý Tarýmsal verimliliðin artýrýlmasý maksadýyla, T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý Tarýmsal Hidroloji Araþtýrma ve Eðitim Merkezi Müdürlüðü iþbirliðinde Ýklimsel Deðiþimlerin Tarýmsal Üretime Etkisi konulu bir çalýþtay düzenlenmiþtir. Çalýþmalar ayný tarihlerde üç aþamalý olarak uygulanmýþ olup, birinci ç a l ý þ m a y a Ta c i k i s t a n , G ü r c i s t a n v e Azerbaycandan 2þer olmak üzere 6 uzman; ikinci çalýþmaya Azerbaycan, Gürcistan, Kýrgýzistan, Moðolistan, Özbekistan ve Tacikistandan 2 þer olmak üzere 12 uzman; üçüncü çalýþmaya Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Etiyopya, Kosova, Makedonya, Tacikistan ve Sudandan 1er, Kýrgýzistan ve Özbekistandan 2þer uzman BÖLGESEL PROJELER iþtirak etmiþ, söz konusu çalýþmada toplam 13 uzman eðitim görmüþtür. Çalýþmalarýn genelinde toplam 31 uzman eðitilmiþtir. Tohum, Fidan Üretimi, Aðaç Islahý ve Mekanizasyon Semineri Ormancýlýðýn geliþtirilmesi çerçevesinde fidancýlýkta yeni teknik ve teknolojilerin aktarýlmasý maksadýyla, T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðý iþbirliðinde Hatayda Tohum, Fidan Üretimi, Aðaç Islahý ve Mekanizasyon Semineri düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Azerbaycan, Kazakistan, Moldova, Özbekistan ve Türkmenistandan 1'er uzman olmak üzere toplam 5 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr I. Avrasya Ülkeleri Su Ürünleri Çalýþtayý Su ürünleri üretiminin geliþtirilmesi maksadýyla, T.C. Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý iþbirliðinde B o d r u m d a S u Ü r ü n l e r i Ç a l ý þ t a y ý düzenlenmiþtir. Çalýþmalara Gürcistan, Özbekistan, Kýrgýzistan, Moðolistan, Azerbaycan ve Tacikistandan 2'þer olmak üzere toplam 12 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Metroloji, Akreditasyon, Standartlar Laboratuarlarý Çalýþmalarý Üretim ve yatýrýmda standardizasyon ve akreditasyon iþlemlerinin geliþtirilmesi maksadýyla T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý iþbirliðiyle yasal metroloji, akreditasyon, ulusal metroloji enstitüsü, standartlar enstitüsü laboratuarlarý inceleme ve tetkikleri çerçevesinde bir seminer gerçekleþtirilmiþtir. Seminere Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova, Karadað, M a k e d o n y a v e K KTC d e n 5 e r v e Bulgaristandan 1 olmak üzere toplam 7 ülkeden 31 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. XXIII. Uluslararasý Cevher Ýþleme Kongresi Madencilik alanýnda bilgi ve tecrübelerin aktarýlmasý maksadýyla, Ýstanbulda XXIII. Uluslararasý Cevher Ýþleme Kongresi düzenlenmiþtir. Etkinliðe Arnavutluk, Azerbaycan ve Makedonyadan 2þer uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Türkiye- Avrasya Dýþ Ticaret Köprüsü Programý Ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla, Türkiye Ýþadamlarý ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) iþbirliði ile Ýstanbulda TürkiyeAvrasya Dýþ Ticaret Köprüsü Programý düzenlenmiþtir. Etkinliklere Azerbaycandan 50, Belarustan 50, Gürcistandan 50, Kazakistandan 50, Moðolistandan 50, Moldovadan 50, Rusya Federasyonundan 50, Özbekistandan 50, Tacikistandan 50 ve Ukrayna'dan 50 olmak üzere toplam 500 iþadamýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. IV. Türkçe Konuþan Ýþadamlarý Giriþimcilik Eðitim Programý Kalkýnma yardýmlarý kapsamýnda özel sektörün aktive edilmesini saðlamak ve iþbirliðini geliþtirmek maksadýyla, TOBB iþbirliðinde 16 ülkeden Türkiyeye davet edilen Türkçe konuþan iþadamlarýna yönelik olarak bir eðitim programý düzenlenmiþ, ülkemiz ile iþbirliði imkanlarý aktarýlmýþtýr. Eðitim programýna KKTCden 2, Batý Trakyadan 2, Kosovadan 2, Bosna Hersek ten 2, Makedonyadan 1, B u l g a r i s t a n d a n 2 , Ro m a n y a d a n 2 , M o l d o v a d a n 2 , G ü r c i s t a n d a n 4 , Azerbaycandan 2, Iraktan 2, Afganistandan 2, Özbekistandan 2, Kazakistandan 2 ve Tacikistandan 2 olmak üzere toplam 31 Türkçe konuþan iþadamýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. V. Türkçe Konuþan Ýþadamlarý Giriþimcilik Eðitim Programý Kalkýnma yardýmlarý kapsamýnda özel sektörün aktive edilmesini saðlamak ve iþbirliðini geliþtirmek maksadýyla, TOBB iþbirliðinde 17 ülkeden Türkiyeye davet edilen Türkçe konuþan iþadamlarýna yönelik olarak bir eðitim programý düzenlenmiþ, ülkemiz ile iþbirliði imkanlarý aktarýlmýþtýr. Eðitim programýna Afganistandan 2, Azerbaycandan 2, Batý Trakyadan 2, BosnaHersekten 2, Bulgaristandan 2, Gürcistandan 2, Iraktan 2, Ýrandan 2, Karadað Sancaktan 2, Kazakistandan 3, Kosovadan 2, KKTCden 2, Makedonyadan 1, Moldovadan 2, Özbekistandan 1, Romanyadan 2 ve Tacikistandan 3 iþadamý olmak üzere 34 Türkçe konuþan iþadamýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. MEDITOUR 2006 Akdeniz Turizm, Forum ve Ýþbirliði Günleri Turizmin geliþtirilmesi ve iþbirliðinin arttýrýlmasý maksadýyla, Akdeniz Ticaret Odalarý iþbirliðinde 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Diðer yandan; Türk Standartlarý Enstitüsü, Türk Akreditasyon Kurumu, TÜBÝTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý Ölçüler ve Standartlar Genel Müdürlüðü yetkililerinin katýlýmýyla Baþkanlýðýmýz faaliyet alanýna giren ülkelerin metroloji, standardizasyon, kalibrasyon ve belgelendirme ile ilgili altyapýlarýnýn geliþtirilmesi amacýyla bir toplantý gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalara 2007 yýlýnda devam edilecektir. 265 BÖLGESEL PROJELER Antalyada düzenlenen MEDITOUR 2006 Akdeniz Turizm, Forum ve Ýþbirliði Günleri kapsamýnda Balkanlarda Turizm Geliþimi baþlýklý bir çalýþma programý gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu çalýþmalara Arnavutluktan Turizm, Kültür, Gençlik ve Spor BakanYardýmcýsý, Turizm Geliþtirme Genel Müdürü ve Bakan Danýþmanýndan oluþan 3 kiþilik heyetin, BosnaHersekten Turizm Bakaný ve 1 Belediye Baþkan Yardýmcýsý olmak üzere 2 yetkilinin, Kosovadan 1 turizm uzmanýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Türk Halk Kültürü Kongresi Kültürlerarasý iletiþimin geliþtirilmesi maksadýyla T.C. Kültür ve Turizm Bakanlýðý Araþtýrma ve Eðitim Genel Müdürlüðü ile iþbirliðinde Gaziantepte VII. Milletlerarasý Türk Halk Kültürü K o n g r e s i d ü z e n l e n m i þ t i r. K o n g r e y e Azerbaycandan, Kýrgýzistandan 2, Iraktan 1, Türkmenistandan 2 ve Tataristandan 1 olmak ürere toplam 18 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. Tarihsel Süreç Ýçinde Müzik Kültürü Konferansý Kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Tarihsel Süreç Ýçinde Müzik Kültürü Konferansý düzenlenmiþtir. Konferansa Türkiye'den 17, Azerbaycan'dan 2, Kazakistan'dan 4, Kýrgýzistan'dan 3, Moldova' dan 2, Rusya'dan 3, Ýngiltere'den 3, Avusturya'dan 3 ve Fransa'dan 1 olmak üzere toplam 38 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþ, ayrýca etkinlik kapsamýnda Türkiyeden 17 danýþman görevlendirilmiþtir. I. Uluslararasý Türk Dünyasý Kültür Kurultayý Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, I. Uluslararasý Türk Dünyasý Kültür Kurultayý düzenlenmiþtir. Ku ru lta ya A BDd e n 1, A l t a y dan 2, A l m a n y a d a n 1 , A r n a v u t l u k t a n 1 , Azerbaycandan 9, Çek Cumhuriyetinden 1, Baþkortostandan 3, Çinden 6, Finlandiyadan 1, Çuvaþistandan 3, Estonyadan 1, Moldovadan 1, Gürcistandan 2, Iraktan 2, Ýrandan 1, Kazakistandan 6, Kýrgýzistandan 8, Ukraynadan 3, Kosovadan 3, KKTCden 1, L i t v a n y a d a n 1 , M a k e d o n y a d a n 2 , Özbekistandan 9, Romanyadan 3, Rusyadan 1, Tataristandan 5, Türkmenistandan 6 ve Yakutistandan 3 olmak üzere toplam 86 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 266 Leyla Gencer Þan Yarýþmasý Kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, þan yarýþmasý düzenlenmiþtir. Etkinliðe Azerbaycandan 2, Moldovadan 2 ve Rusya Federasyonu'ndan 1 olmak üzere toplam 5 ses sanatçýsýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. XIV. Hazar Þiir Akþamlarý Kültürlerarasý iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, XIV. Hazar Þiir Akþamlarý adlý bir kültür þöleni düzenlenmiþtir. Þölene Kazakistandan 2, Kýrgýzistandan 2, Daðýstandan 1, KKTCden 1, Kosovadan 1, K ý r ý m d a n 1 , A z e r b a y c a n d a n 3 , Türkmenistandan 1, Özbekistandan 1 ve Tataristan' dan 2 olmak üzere toplam 15 sanatçýnýn katýlýmý saðlanmýþtýr. . COJEP Gençlik Buluþmasý Ülkeler arasý kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, COJEP iþbirliði ile Kosovada, Bosna-Hersekte ve Arnavutlukta çeþitli ülkelerden öðrencilerin bir araya geldiði üç ayrý buluþma düzenlenmiþtir. Etkinliklere, 15 ülkeden toplam 76 öðrencinin katýlýmý saðlanmýþ, ayrýca; etkinliklerin kapsamýnda Türkiyeden 16 danýþman görevlendirilmiþtir. Sancak Gençler Buluþmasý Ülkeler arasý kültürel iþbirliðinin geliþtirilmesi ve sosyal barýþa katký maksadýyla, Balkan gençlerini bir araya getiren bir buluþma organize edilmiþtir. Etkinliðe Bosna-Hersekten 15, Sýrbistandan 5 ve Karadað'dan 8 olmak üzere toplam 28 öðrencinin katýlýmý saðlanmýþtýr. Medeniyetler Diyalogu ve Birlikte Yaþama Forumu Toplumlararasý iþbirliði ve sosyal barýþa katký maksadýyla K.C. Kültür Bakanlýðý ve Diyalog Avrasya Platformu iþbirliðinde Kýrgýzistanda Medeniyetler Diyalogu ve Birlikte Yaþama Forumu düzenlenmiþtir. Etkinliðe Türkiyenin yaný sýra, Rusya Federasyonundan 10, U k r a y n a d a n 6 , A z e r b a y c a n d a n 6 , G ü r c i s t a n d a n 6 , M o l d o v a d a n 5 , Kazakistandan 6, Özbekistandan 6, Tacikistandan 5 olmak üzere 9 ülkeden 60 uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ 5. A. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI B. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ A.ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Ýþbirliði gerçekleþtirilen uluslararasý kuruluþlar ve yapýlan çalýþmalar aþaðýda belirtilmiþtir. Uluslararasý iþbirliðinin geliþmesinde çok önemli bir yere sahip olan çok taraflý kalkýnma yardýmlarý çalýþmalarýnýn altyapýsýný oluþturan uluslararasý kuruluþlarla iþbirliði, TÝKA Baþkanlýðýnýn son derece önemsediði bir faaliyet alanýdýr. TÝKAnýn diðer ikili donörler ve çok taraflý örgütlerle geliþtirmiþ olduðu iþbirliði; TÝKAya saðladýðý katkýnýn yaný sýra, Türkiyenin sosyal ve kültürel nedenlerle etkin olduðu Balkanlar, Kafkaslar, Orta Asya ve Ortadoðudaki operasyonel gücü ve tecrübe-lerinden dolayý uluslararasý kalkýnma iþbirliði kuruluþlarýnýn çalýþmalarýna da katký saðlamak-tadýr. Bu durum, söz konusu iþbirliðini oldukça verimli kýlmakta ve her geçen yýl daha da geniþletmektedir. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 268 Az geliþmiþ ve geliþmekte olan ülkelerin kalkýnmalarý için donör ülkeler tarafýndan uluslar-arasý kuruluþlar eliyle harcanmak üzere tahsis edilmiþ olan kaynaklarýn rasyonel þekilde kullanýmý büyük önem taþýmaktadýr. Ayný zamanda bir tecrübe paylaþýmý platformu da olan uluslararasý kuruluþlarýn önemi, ürettikleri verimli ve etkili çalýþmalar nedeniyle son yýllarda giderek artmaktadýr. Kalkýnma yardýmlarýnýn etkili ve verimli kullanýlabilmesi amacýyla 2005 yýlýnda imzalanmýþ olan Paris Deklarasyonu da bu alanda bazý düzenlemeler ve kýstaslar getir-mektedir. Bunlar arasýnda yer alan uyumlaþtýrma kavramý, donörlerin uluslararasý platformdaki yardým faaliyetlerinin birbiriyle uyumlu halde olmasýný ve iþbirliði sayesinde daha iyi sonuçlar elde edilmesini vurgulamaktadýr. Bu nedenle, TÝKA tarafýndan saðlanan teknik yardým faaliyetlerinde bir yandan ikili iþbirlikleri tesis edilirken, diðer yandan da uluslararasý çok taraflý donörlerle iþbirlikleri gerçekleþtirilmekte, onlarýn çalýþmalarý takip edilmekte ve mümkün mertebe çeþitli toplantý ve seminerlere katýlým saðlanmaktadýr. 1. OECD KALKINMA YARDIMLARI KOMÝTESÝ (DAC) ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Kalkýnma Yardýmlarý Raporlama Sistemi Kursu Kalkýnma Yardýmlarý; iþsizliðin ve yoksulluðun azaltýlmasý, yaygýn saðlýk ve eðitim problemlerinin çözümlenmesi, kuraklýkla mücadele, ekonomik geliþime katký, çatýþma ve doðal felaketlerden kaynaklanan acil ve insani problemlerin azaltýlmasý gibi kalkýnmakta olan ülkelere saðlanan destekleri ifade etmektedir. Türkiyenin Kalkýnma Yardýmlarý baþta TÝKA olmak üzere, kamu kurum ve kuruluþlarý ve sivil toplum kuruluþlarýnca gerçekleþtirilmektedir. TÝKA Baþkanlýðý ülkemizin yaptýðý bütün Teknik Yardýmlarýn koordinasyonu ve ülkemizin bütün kurum ve kuruluþlarýnca yapýlan Kalkýnma Yardýmlarýnýn envanterinin oluþturulmasý ve Ýktisadi Ýþbirliði ve Kalkýnma Teþkilatý (OECD) Kalkýnma Yardýmlarý Komitesine (DAC) gönderilmesi ile sorumlu bir kuruluþtur. TÝKA Baþkanlýðý ile OECD-DAC arasýnda sürmekte olan iþbirliði çerçevesinde kalkýnma yardýmlarý envanterinin saðlýklý bir þekilde toplanmasý, yapýlan yardýmlarýn analizi ve OECD-DACa doðru raporlanabilmesini teminen, 25-29 Eylül 2006 tarihleri arasýnda TÝKA Baþkanlýðýnda bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Eðiticilerin eðitimi kapsamýnda gerçekleþtirilen programda, Kalkýnma yardýmlarý kapsamýnda deðerlendirilebilecek yardýmlar ile OECD-DACa üyelik þartlarý gündemi oluþturmuþtur. OECDden gelen bir uzmanýn verdiði eðitime TÝKA personeli ile bazý kamu kurum ve kuruluþlarýmýzýn temsilcileri katýlmýþtýr. Bahse konu eðitimin, kalkýnma yardýmlarý envanterinin tutulmasý ve raporlanmasý konusunda son iki yýldýr artan bir profesyonellikle sorumluluklarýný yerine getiren TÝKA Baþkanlýðýnýn çalýþmalarýný güçlendirdiði ve desteklediði görülmektedir. A. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI OECD Kalkýnma Yardýmlarý Komitesi (DAC) ve Kalkýnma Ýþbirliði Direktörlüðü (DCD) Baþkanlarýnýn Ankara Ziyareti Resmi Kalkýnma Yardýmý (RKY) faaliyetleri, ülkemizin uluslararasý topluluk içerisindeki saygýn konumunun pekiþtirilmesi açýsýndan içinde bulunduðumuz dönemin en baþta gelen dýþ politika araçlarýndan birini teþkil etmektedir. RKYnin içeriðinin belirlenmesi, istatistiksel verilerinin derlenmesi ve uluslararasý alandaki eþgüdümünün saðlanmasý ile ilgili çalýþmalar, esas olarak, ülkemizin de üye olduðu OECD bünyesinde faaliyet gösteren DAC tarafýndan sürdürülmektedir. Halihazýrda 23 üyesi bulunan OECD-DAC Komitesinde, kalkýnma yardýmlarý alanýnda faaliyet gösteren OECD üyesi donör ülkeler ve Avrupa Birliði Komisyonu temsil edilmektedir. DAC üyeliði, gerçekleþtirilen Resmi Kalkýnma Yardýmlarýnýn Gayri Safi Milli Gelire (GSMG) oranýnýn %0,2 olmasý kaydý ile her OECD üyesine açýktýr. 2005 yýlý verilerine göre kalkýnmakta olan ülkelere saðladýðý Resmi Kalkýnma Yardýmlarýnýn GSMGye oraný %0,17 seviyesine yükselen ülkemiz, OECDye üye olmasýna raðmen DAC Komitesinin üyesi deðildir. Diðer yandan, kalkýnma yardýmlarý konusunda son yýllarda gösterilen ilerleme, söz konusu komite tarafýndan ilgi ile izlenir hale gelmiþtir. Bu çerçevede, OECD-DAC Baþkaný Richard MANNING ile yine ayný kuruluþun Kalkýnma Ýþbirliði Direktörlüðü (DCD) Baþkaný Michael ROESKAU, 11 Ekim 2006 tarihinde, Ankaraya bir günlük bir çalýþma ziyaretinde bulunmuþlardýr. Programlarý çerçevesinde, TÝKA Baþkanlýðýný da ziyaret eden iki yetkili ayný gün içinde Dýþiþleri Bakanlýðý, Türk Kýzýlayý ve Kýzýlay OECD Bünyesinde TÝKA Uzmanlarýnýn Görevlendirilmesi Baþkanlýðýmýz ile OECD arasýnda 2004 yýlý içerisinde varýlan mutabakat sonucunda baþlanýlan uygulama çerçevesinde, Baþkanlýðýmýz personelinin OECD bünyesindeki çeþitli birimlerde geçici olarak görevlendirilmesine 2006 yýlý içerisinde de devam edilmiþtir. Bu çerçevede; OECD Kalkýnma Merkezine Yapýlan 2006 Yýlý Katký Payý Ödemesi 21 Haziran 2006 tarihinde Pariste yapýlan toplantýda TÝKA-OECD iþbirliði kapsamýnda OECD Kalkýnma Merkezine 2006 yýlý katký payý ödemesi yapýlmýþtýr. 2. UNDP ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI UNDP Bratislava Bölgesel Merkezinde Uzman Görevlendirilmesi TÝKA ve UNDP Bratislava Bölgesel Merkezi arasýnda imzalanan Mutabakat Zaptý uyarýnca, iki kurum arasýnda muhtemel iþbirliði projelerini tespit etmek, uygulamak ve kurumlar arasýnda bilgi alýþveriþinde bulunulmasýný saðlamak 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Afet Operasyon Merkezini ziyaret etmiþlerdir. Görüþmeler esnasýnda, ülkemizce verilen yardýmlarda son yýllarda elde edilen artýþa dikkat çekilerek, bu yardýmlarýn nasýl etkili hale getirilebileceði ve olasý OECD-DAC Komitesi üyeliði ele alýnmýþtýr. Türkiyenin yükselen donör olarak dünya çapýnda ilgiyle izlenen bir ülke olduðunu belirten OECD yetkilileri, kalkýnma yardýmlarý konusunda OECDnin her zaman Türkiyeye destek vereceðini belirtmiþlerdir. OECD ile DAC Üyesi Olmayan Ülkeler Politika Diyalogu Toplantýsý 12-13 Ekim 2006 tarihlerinde Ýstanbul OECD Özel Sektörü Geliþtirme Merkezinde, DAC üyesi olmayan 8 OECD ülkesi ile DAC üyeleri arasýnda gerekli diyalogun tesisi ve olasý bir DAC üyeliðine yönelik yol haritasýnýn belirlenmesi amacýyla Baþkanlýðýmýzýn ev sahipliðinde bir toplantý düzenlenmiþtir. Ülkemizin de aralarýnda bulunduðu OECD üyesi olan ancak DAC Komitesi üyesi olmayan 8 ülke þunlardýr: Çek Cumhuriyeti, Ýzlanda, Kore, Meksika, Macaristan, Polonya, Slovak Cumhuriyeti ve Türkiye. Anýlan toplantýya, kalkýnma iþbirliði alanýnda faaliyet gösteren ülkelerden üst düzeyli bürokratlar ile IMF, Dünya Bankasý ve UNDP yetkilileri katýlým göstermiþtir. Görüþmenin temel gündemini, anýlan 8 ülkenin DAC Komitesine olasý üyeliði konusunda bir yol haritasý hazýrlanmasý oluþturmuþtur. Bu amaç doðrultusunda, DAC üyeleri ile diðer 8 ülke arasýnda daha yakýn diyalog tesis edilmesi ve ikili eþleþtirmeler yapýlarak ülkelerin birbirlerinin tecrübelerinden yararlanmasýnýn önemine dikkat çekilmiþtir. 269 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ üzere, TÝKAdan uzmanlar 6 aylýk süreler zarfýnda Bratislava Bölge Merkezinde görevlendirilmektedir. Bu çerçevede geçtiðimiz yýlarda gerçekleþtirilmiþ olan görevlendirmelere 2006 yýlýnda da devam edilmiþ ve yýl içinde 2 TÝKA uzmaný anýlan Merkezde görevlendirilmiþtir. Merkezde görevlendirilen TÝKA uzmanlarý için UNDP tarafýndan tahsis edilen odanýn donatýmý TÝKA tarafýndan gerçekleþtirilmiþtir. UNDP Bratislava Bölgesel Merkezi Ýþbirliðinde, Avusturya Kalkýnma Ajansý Tarafýndan Düzenlenen Kurumsal Sosyal Sorumluluk Forumuna Katýlým Saðlanmasý 18-20 Haziran 2006 tarihlerinde UNDP Bratislava Bölgesel Merkezi iþbirliðinde Avusturya Kalkýnma Ajansý tarafýndan Avusturyanýn Baþkenti Viyanada düzenlenen Kurumsal Sosyal Sorumluluk Forumuna katýlým saðlanmýþtýr. 3. BÝRLEÞMÝÞ MÝLLETLER ÝNSANÝ ÝÞLER KOORDÝNASYON OFÝSÝ(OCHA) ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI BM Ýnsani Ýþler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Donör Destek Grubu Toplantýsý Ýnsani Ýþler Koordinasyon Ofisi (Office for Coordination of Humanitarian AffairsOCHA) faaliyetlerini özendirmek amacýyla, Donör Destek Grubu (OCHA Donor Support GroupODSG) üye ülkeleri ile insani alanda etkin ve arzulu diðer ülkelerin katýlýmýyla Ýstanbulda Katký Saðlayan Ülkeler Grubu Toplantýsý gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu toplantýya Baþkanlýðýmýz temsilcileri de katýlmýþ olup, bu alanda uluslararasý iþbirliðinin geliþtirilmesine iliþkin yapýlabilecek ortaklaþa çalýþmalar ele alýnmýþtýr. 4. BM ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 270 BM Genel Sekreter Yardýmcýsý ve Acil Yardýmlar Koordinatörünün TÝKAyý Ziyareti 3 Kasým 2006 tarihinde Birleþmiþ Milletler Ýnsani Ýþlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardýmcýsý ve Acil Yardýmlar Koordinatörü Jan EGELAND, Baþkanlýðýmýza bir ziyaret gerçekleþtirmiþtir. Anýlan ziyaret esnasýnda, ülkemizin insani yardýmlar alanýndaki faaliyetlerinin BM sistemi ile etkileþiminin en üst seviyeye nasýl çýkarabileceðine iliþkin fikir alýþveriþinde bulunulmuþtur. 5. AB ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI AB Müzakereleri: Dýþ Ýliþkiler Faslýna Ýliþkin Tanýtýcý Tarama Toplantýsý Avrupa Birliði (AB) ile 3 Ekim 2005 tarihi itibariyle üyelik müzakerelerine baþlayan Türkiye, Avrupa Birliði Komisyonu ile teknik düzeyde görüþmeler gerçekleþtirmektedir. Bu kapsamda Baþkanlýðýmýz faaliyet alanýna giren kalkýnma politikasýnýn da yer aldýðý Dýþ Ýliþkiler faslýna iliþkin tanýtýcý tarama toplantýsý Brükselde gerçekleþtirilmiþtir. Toplantýya müzakerelere yeni baþlayan Türkiye ve Hýrvatistan heyetleri katýlmýþtýr. Dýþ Ticaret Müsteþar Yardýmcýsý baþkanlýðýnda yaklaþýk 50 kiþiden oluþan Türk heyeti, Ortak Ticaret Politikasý, Ýkili Anlaþmalar, Kalkýnma Politikasý ve Ýnsani Yardýmlar konularýndaki AB müktesebatý hakkýnda Komisyon yetkililerince bilgilendirilmiþtir. Bu kapsamda, söz konusu toplantýya TÝKA temsilcileri de katýlmýþtýr. Kalkýnma Politikasý ve Ýnsani Yardýmlar Politikasý konularýnda yapýlan sunumlardan sonra Türkiyenin söz konusu her iki alanda da Hýrvatistan ve hatta Birliðe Mayýs 2004te katýlan 10 ülkenin birçoðundan daha ileri durumda olduðu vurgulanmýþtýr. Toplantýda, Birliðe yeni katýlan birçok ülke Resmi Kalkýnma Yardýmlarýný daðýtacak bir teþkilat oluþturma aþamasýna yeni gelmiþken, Türkiyenin bu iþle görevlendirdiði TÝKAyý 1992 yýlýnda kurmasýna dikkat çekilmiþtir. AB Müzakereleri: Dýþ Ýliþkiler Faslýna Ýliþkin Ayrýntýlý Tarama Toplantýsý Ülkemiz ile Avrupa Birliði (AB) arasýnda yürütülmekte olan üyelik müzakereleri çerçevesinde, 10 Temmuz 2006 tarihinde Brükselde gerçekleþtirilmiþ olan Dýþ Ýliþkiler Faslýna iliþkin tanýtýcý tarama toplantýsýnýn ardýndan, ilgili baþlýk altýnda yer alan kalkýnma politikasý ve insani yardýmlar konularýna iliþkin olarak Baþkanlýðýmýz koordinasyonunda ilgili diðer kamu kurumlarý ile iþbirliði içinde ayrýntýlý tarama toplantýsýna yönelik hazýrlýklar tamamlanarak, ülkemizdeki durumu ve AB ile uyumu A. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI deðerlendiren çalýþmalar gerçekleþtirilmiþtir. Dýþ Ýliþkiler faslýna iliþkin ayrýntýlý tarama toplantýsý, 13 Eylül 2006 tarihinde Brükselde, yaklaþýk olarak 50 kiþiden oluþan Türk heyetinin katýlýmýyla gerçekleþtirilmiþtir. Toplantýnýn ilk iki oturumunda diðer gündem maddeleri olan ortak ticaret politikasý ve üçüncü ülkelerle ikili anlaþmalar konularýnda ülkemizdeki durumun Avrupa Birliði ile uyum derecesini gösteren sunumlar Komisyon yetkililerine ilgili uzmanlar tarafýndan sunulmuþtur. Son iki oturumda ise, kalkýnma politikasý ve insani yardýmlar konularýna iliþkin olarak hazýrlanan sunumlar TÝKA Baþkanlýðý tarafýndan sunulmuþtur. Toplantý neticesinde, ülkemizin genel olarak Dýþ Ýliþkiler faslýný ilgilendiren konular ile ilgili olarak AB ile uyum sorunu yaþamadýðý ortaya çýkmýþtýr. Baþkanlýðýmýzý ilgilendiren en önemli nokta ise, ülkemizin geçen yýl gerçekleþtirmiþ olduðu Resmi Kalkýnma Yardýmlarý miktarýndaki artýþýn dikkati çekmesi olmuþtur. Bilindiði üzere, ülkemizin 2005 yýlýna ait RKY miktarý 601 milyon ABD Dolarý olarak gerçekleþmiþ ve bu miktarýn Gayri Safi Milli Hasýlaya oraný % 0,17 olarak hesaplanmýþtýr. Avrupa Komisyonu tarafýndan ABye yeni üye olan 10 ülke için 2015 yýlýnda % 0,56 olarak konulan hedefe ulaþma adýna 2010 yýlý için ara hedef % 0,17 olarak belirlenmiþ olup, ülkemiz bu orana 2005 yýlýnda ulaþmýþ durumdadýr. 6. ÝSLAM BANKASI ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI TÝKA Heyetinin Ýslam Kalkýnma Bankasýný (IsDB) Resmi Ziyareti Ýslam Kalkýnma Bankasý (IsDB) ile TÝKA arasýndaki iþbirliðini geliþtirmek, olasý yeni iþbirliði alanlarýný görüþmek ve iki kurumun birbirini yakýndan tanýmasýný saðlamak amacýyla TÝKA Baþkanlýðýndan bir heyet, 2024 Mayýs 2006 tarihleri arasýnda IsDByi ziyaret etmiþtir. Görüþme sonrasýnda, iki kurum arasýnda iþbirliði artmýþ ve yeni alanlarda iþbirliðini geliþtirme çalýþmalarýna aðýrlýk verilmiþtir. 7. ULUSLARARASI TÝCARET MERKEZÝ (ITC) ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI ITC Yetkilileri ile Gerçekleþtirilen Toplantý Birleþmiþ Milletler Ticaret ve Kalkýnma Konferansý (UNCTAD) ile Dünya Ticaret Örgütü (WTO) þemsiyesi altýnda söz konusu kuruluþlarýn ticarete iliþkin teknik iþbirliði faaliyetlerinden sorumlu olan Uluslararasý Ticaret Merkezinin (ITC) ülkemizin de üyesi olduðu Ýktisadi Ýþbirliði Teþkilatý (ECO) ülkelerine yönelik olarak yürütmekte olduðu programýn ikinci safhasýna iliþkin deðerlendirme toplantýsý, 12 Nisan 2006 tarihinde Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý binasýnda gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu toplantýya Baþkanlýðýmýzdan da katýlým saðlanmýþtýr. Yukarýda bahsedilen toplantýda saðlanan temas neticesinde, ITCnin Arap ülkeleri, Avrupa ve Baðýmsýz Devletler Topluluðu Masasý Sorumlusu Daniel IVARSSON, 13 Nisan 2006 tarihinde Baþkanlýðýmýza bir ziyarette bulunmuþtur. Ziyaret sýrasýnda TÝKA üst düzey yöneticileri ile IVARSSON arasýnda görüþmeler yapýlmýþ ve ileriye yönelik olasý iþbirliði alanlarý ele alýnmýþtýr. ITC Ortak Danýþma Grubu Toplantýsý ITC ile iþbirliði çerçevesinde, Ýsviçrenin Cenevre kentinde 24-28 Nisan 2006 tarihleri arasýnda gerçekleþtirilenITC Ortak Danýþma Grubu Toplantýsýna katýlým saðlanmýþtýr. 8.EKONOMÝK ÝÞBÝRLÝÐÝ TEÞKÝLATI (ECO) ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Ýnsan Kaynaklarý ve Sürdürülebilir Kalkýnma Konulu Yüksek Düzeyli Uzmanlar Grubu Toplantýsý Ekonomik Ýþbiriði Teþkilatýnýn (ECO) Ýnsan Kaynaklarý ve Sürdürülebilir Kalkýnma konulu Yüksek Düzeyli Uzmanlar Grubu Toplantýsý, 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Ýhracatýn Artýrýlmasýnda IsDBnin Rolü Konulu Seminer Ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla IsDB tarafýndan12-13 Temmuz 2006 tarihleri arasýnda Ýstanbulda IsDB Üyesi Ülkelerde Ýhracatýn Artýrýlmasýnda IsDBnin Rolü konulu bir seminer düzenlenmiþtir. Seminere Baþkanlýðýmýz da gözlemci statüsünde davet edilmiþ olup, Baþkanlýðýmýzdan iki kiþi söz konusu seminere iþtirak etmiþtir. 271 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ 19-20 Aralýk 2006 tarihlerinde Ankarada gerçekleþtirilmiþtir. Anýlan toplantýya Baþkanlýðýmýzdan da katýlým saðlanmýþtýr. 9. ASYA KALKINMA BANKASI (ADB) ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Asya Bölgesel Forumu: Uygulama, Ýzleme ve Deðerlendirme Toplantýsý Asya Kalkýnma Bankasý, DFID, Japon Hükümeti ve Dünya Bankasý iþbirliðinde, 19-20 Ekim 2006 tarihleri arasýnda, Manilada, Asya Bölgesel Forumu: Uygulama, Ýzleme ve Deðerlendirme baþlýklý bir toplantý düzenlenmiþtir. Yardýmlarýn Etkinliði konususun ele alýndýðý söz konusu toplantýya Baþkanlýðýmýzdan katýlým saðlanmýþtýr. 10. OXFAM ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI OXFAM Orta Asya ve Kafkasya Ýnsani Yardýmlar Sorumlusunun TÝKAyý Ziyareti Ýngilterenin en büyük sivil toplum yardým kuruluþu olan OXFAM yaklaþýk olarak 100 ülkede faaliyette bulunmaktadýr. Söz konusu kuruluþun Orta Asya ve Kafkasya Ýnsani Yardýmlar Sorumlusu Simon SPIRINGETT, Baþkanlýðýmýzý ziyaret ederek teknik yardým çalýþmalarýmýz hakkýnda bilgi almýþtýr. Toplantý sýrasýnda Baþkanlýðýmýzda görevli bir Teknik Yardým Uzmanýnýn OXFAM faaliyetlerini izlemek ve teþkilat yapýsýný incelemek üzere 6 ay süre ile OXFAMda görevlendirilmesi hususunda mutabakat saðlanmýþtýr. TÝKA Teknik Yardým Uzmanýnýn OXFAMda Görevlendirilmesi OXFAMla varýlan mutabakat çerçevesinde bir Teknik Yardým Uzmaný 6 aylýðýna OXFAMda görevlendirilmiþtir. 11. G-8 ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 272 Küresel Kalkýnma Topluluðunda Geliþmekte Olan Donörler Toplantýsý Rusyanýn G-8 dönem baþkanlýðý çerçevesinde, 7-8 Nisan 2007 tarihleri arasýnda Küresel Kalkýnma Topluluðunda Geliþmekte Olan Donörler konulu G-8 Toplantýsýna özel gündemle Türkiye Örneði baþlýklý oturumuna davet edilen TÝKA Baþkaný; Türkiyenin kalkýnma iþbirliði alanýnda giderek artmakta olan görünürlüðü, yapýlmakta olan kalkýnma yardýmlarý ve TÝKAnýn yeniden yapýlandýrýlmasý konularýnda bilgi aktarýmýnda bulunmuþtur. Türkiye, Kore ile birlikte geliþmekte olan donör (emerging donor) olarak ilan edilmiþtir. Geliþmekte olan donörlerin uluslararasý kalkýnma yardýmlarýnda uyguladýklarý farklý ve baþarýlý yöntemlerine dikkat çekilen toplantý, geliþen donörleri de kapsayan uluslararasý platformda ortak ve tek bir kalkýnma iþbirliði modeli olmadýðýnýn gösterilmesi açýsýnda önem taþýmaktadýr. Toplantýnýn sonuç bildirgesinde; geniþlemekte olan küresel kalkýnma iþbirliði topluluðunun güçlendirilmesi hususunda taahhütte bulunulmuþtur. Küresel çapta çeþitlilik arz eden donörler arasýndaki güçlendirilmiþ diyalogu ve karþýlýklý anlayýþý teþvik etmek amacýyla yapýlan konferansta üzerinde mutabýk kalýnan konular þunlardýr: - Yeni donörler küresel kalkýnma gündemine ve kalkýnma yardýmý sürecine özgün bir katký ve bakýþ açýsý saðlamaktadýr. - Fikir, deneyim ve bilgi birikimi paylaþýmý, kalkýnma iþbirliðinin temel bir zemini ve ilkesidir. - Dünyada yaþanan kalkýnma, çeþitlilik arz eden bir deneyim zenginliði sunmaktadýr. - Ortak ülkelerin kalkýnma sürecini sahiplenmesi, yardýmlarýn etkin bir biçimde yürütülmesi, hesap verilebilirliðin ve yerel katýlýmýn artýrýlmasý açýsýndan gereklidir. - Kalkýnma iþbirliði potansiyelinin hayata geçirilebilmesi adýna, donör topluluðunun sunduðu bütün yardýmlara iliþkin daha iyi verilere ihtiyaç duyulmaktadýr 12. IMF ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Devlet Tahvilleri Piyasasýnýn Geliþiminde Temel Meseleler ve Siyasi Kararlar Bölgesel Çalýþtayý IMF ile iþbirliði çerçevesinde Devlet Tahvilleri Piyasasýnýn Geliþiminde Temel Meseleler ve S i y a s i Ka r a r l a r B ö l g e s e l Ç a l ý þ t a y ý gerçekleþtirilmiþtir. Proje kapsamýnda sunum yapmak üzere Hazine ve Dýþ Ticaret Müsteþarlýðýndan bir uzman görevlendirilmiþtir. B. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER 13. USAID ÝLE ÝÞBÝRLÝÐÝ ÇALIÞMALARI Ýnsani Yardýmlarda Bölgesel Ortaklýklar Konulu Toplantý Birleþmiþ Milletler Ýnsani Ýþler Koordinasyon Ofisi (UN Office for Coordination of Humanitarian Affairs OCHA) faaliyetlerinin tanýtýlmasý ve söz konusu ofise halihazýrda verilmekte olan desteðin geniþletilmesi açýsýndan zemin yoklamasý amacý ile Abu Dabide, Birleþik Arap Emirlikleri (BAE) Kýzýlayý ile þu anda OCHA Donör Destek Grubu (OCHA Donor Support GroupODSG) baþkanlýðýný yürütmekte olan USAIDin ev sahipliðinde Regional Partnerships in Humanitarian Response (Ýnsani Yardýmlarda Bölgesel Ortaklýklar) baþlýklý bir toplantý gerçekleþtirilmiþ ve anýlan toplantýya Baþkanlýðýmýz da katýlým saðlamýþtýr. dahil edilerek, projenin kapsamý geniþletilmiþtir. 2007 yýlýnda Programa 200.000 Avro gönüllü katký saðlanacaktýr. Yatýrým Reform Süreci Projesi OECDnin Orta Asya, Kafkasya ve Karadeniz Havzasýndaki ülkelere yönelik açýlýmýnýn bir diðer ayaðý, gene 2007 yýlý baþý itibariyle OECD-DAF tarafýndan yürütülmeye baþlanacak olan ve söz konusu coðrafyada yer alan ülkelerin yatýrým koþullarýnýn iyileþtirilmesini amaçlayan Yatýrým Reform Süreci projesidir. Baþkanlýðýmýz, söz konusu projeye 50,000 Avro tutarýnda gönüllü katký gerçekleþtirmeyi taahhüt etmiþtir. OECD Ankara Çok Taraflý Vergi Eðitim Merkezi Projesi B.ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER 1.OECD ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER TÝKA, söz konusu merkezin faaliyetlerinin sürdürülmesi için OECD bütçesine her yýl 130.000 Amerikan Dolarý katkýda bulunmakta olup, söz konusu katký 2006 yýlýnda da yapýlmýþtýr. 2006 yýlý içerisinde söz konusu merkezde gerçekleþtirilen faaliyetler þunlardýr: 1- Uluslararasý Þirketlerin Denetimi (27-31 Mart 2006) 2- Vergi Anlaþmalarý Uygulamalarý (08-12 Mayýs 2006) 3- Transfer Fiyatlandýrma (29 Mayýs-2 Haziran 2006) 4- Vergi Teþvikleri (11-15 Eylül 2006) 5- Dar Mükelleflerin Vergilendirilmesi (6-10 Kasým 2006) 6- Küçük ve Orta Ölçekli Ýþletmelerin Denetimi (20-24 Kasým 2006) 7- Vergi Politikasý Modellemesi (4-8 Aralýk 2006) 2006 yýlýnda gerçekleþtirilmiþ olan yukarýdaki 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Karadeniz ve Orta Asya Görünümü Projesi OECD ile yürütülen iliþkiler çerçevesinde 2006 yýlý içerisinde kaydedilen bir diðer önemli geliþme, 2005 yýlý sonunda tekrar üye olunan OECD Kalkýnma Merkezinin Orta Asya ve Karadeniz Havzasýna yönelik olarak 2007 yýlý baþý itibariyle hazýrlamaya baþlayacaðý Karadeniz ve Orta Asya Görünümü projesine öncülük edilmesi ve bu çerçevede söz konusu projeye 200,000 Avro katký yapýlmasý yönünde taahhütte bulunulmasýdýr. Anýlan projenin, OECDnin söz konusu coðrafyaya açýlýmýnýn temel taþlarýndan birini teþkil etmesi öngörülmektedir. Proje çerçevesinde hazýrlanacak olan ekonomik etütler, bölgenin geleceðinin þekillendirilmesi ve yatýrýmcýlarýn dikkatinin söz konusu bölgeye çekilmesi açýsýndan önem taþýmaktadýr. 11-12 Temmuz 2007 tarihlerinde Ýstanbul OECD Özel Sektörü Geliþtirme Merkezinde düzenlenen bir toplantý ile kamuoyuna duyurulan projeye Romanya ve Yunanistan da katýlmak istediklerini belirtmiþtir. Her iki ülkenin yaný sýra, Karadeniz Ekonomik Ýþbirliði Teþkilatý (KEÝ) da projeye 273 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ 7 toplantýya toplam 161 katýlýmcý iþtirak etmiþtir. Katýlýmcýlarýn ülkelere göre daðýlýmý aþaðýda verilmiþtir: TOPLANTILARA KATILIM ÜLKELER TOPLANTILARIN KATILIMCILARI Arnavutluk 25 Azerbaycan 20 Beyaz Rusya 14 Çin Halk Cumhuriyeti 15 Estonya Fas 1 14 Gürcistan 2 Kazakistan 8 Kýrgýz Cumhuriyeti 4 Kosova 4 Mýsýr 6 Moðolistan 11 Rusya Federasyonu 14 Suudi Arabistan 8 Ukrayna 15 TOPLAM 161 OECD Ýstanbul Özel Sektörü Geliþtirme Merkezi Projesi Söz konusu merkezle ilgili Mutabakat Zaptý OECD ile Türkiye Cumhuriyeti arasýnda 8 Eylül 2000 tarihinde beþ yýllýðýna imzalanmýþ olup, 2005 yýlý sonu itibariyle sonlanmýþ bulunmaktadýr. Öte yandan, Ýstanbul Özel Sektörü Geliþtirme Merkezi, 2006 yýlý içerisinde de önemli faaliyetlere ev sahipliði yapmaya devam etmiþtir. Bu çerçevede, 2006 yýlý içerisinde toplam 9 uluslararasý toplantý gerçekleþtirilmiþ olup, bu toplantýlara 180 kiþi iþtirak etmiþtir. Toplantýlar: 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 274 1- UNDP tarafýndan düzenlenen Kamu SektörüÖzel Sektör Ýþbirliði Eðitim Programý (25-27 Ocak 2006) 2- OECD tarafýndan düzenlenen Giriþimciliðin Geliþtirilmesi ve Ýstihdam Yaratýlmasý Semineri (7-8 Þubat 2006) 3- OECD tarafýndan düzenlenen 6.Güneydoðu Avrupa Ýdari Ýþbirliði Toplantýsý (17 Þubat 2006) 4- OECD tarafýndan Güneydoðu Avrupa ülkelerine yönelik olarak düzenlenen Doðrudan Yabancý Yatýrýmlara iliþkin Verilerin Toplanmasý, Deðerlendirilmesi ve Yayýmlanmasý Sistemlerinin Ýyileþtirilmesi Atölye Çalýþmasý (7-9 Haziran 2006) 5- OECD ve AGÝT tarafýndan düzenlenen Orta Asya ve Karadeniz Bölgelerinde Yatýrým ve Kalkýnma Konferansý (11-12 Temmuz 2006) 6- OECD tarafýndan düzenlenen OECD ile DAC Üyesi Olmayan Ülkeler Politika Diyalogu Toplantýsý (12-13 Ekim 2006) 7- UNDP tarafýndan düzenlenen Avrupa ve Baðýmsýz Devletler Topluluðu Bölgesel Çalýþtayý (6-8 Aralýk 2006) 8- OECD tarafýndan düzenlenen Orta Doðu ve Kuzey Afrika Bölgesinde Kadýn Giriþimciliðinin Desteklenmesi Çalýþtayý (11-12 Aralýk 2006) 9- Uluslararasý Para Fonu (IMF) tarafýndan düzenlenen Devlet Bonolarý Piyasasýnýn Temelleri ve Karar Alma Süreci konulu Bölgesel Çalýþtay (18-20 Aralýk 2006) Katýlýmcýlarýn ülkelere göre daðýlýmý þu þekildedir: TOPLANTILARA KATILIM ÜLKELER KATILIMCILAR KADIN ERKEK Arnavutluk 6 5 Azerbaycan 7 1 Beyaz Rusya 0 1 Bulgaristan 8 8 15 4 Ermenistan 4 2 Gürcistan 4 1 Hýrvatistan 7 2 Kazakistan 4 1 Kýrgýz Cumhuriyeti 5 4 Kosova 8 1 Litvanya 0 1 10 6 Moldova 4 3 Özbekistan 2 0 Romanya 6 7 Rusya Federasyonu 3 2 11 11 Tacikistan 7 3 Ukrayna 5 1 TOPLAM 116 64 Bosna Hersek Makedonya Sýrbistan-Karadað B. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER 2. UNDP ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER Kamu-Özel Sektör Ýþbirliði Projeleri UNDP Bratislava Bölgesel Merkezi ve TÝKA iþbirliðinde, 2527 Ocak 2006 tarihleri arasýnda Ýstanbul Özel Sektörü Geliþtirme Merkezinde Güneydoðu Avrupa ülkelerine yönelik olarak KamuÖzel Sektör Ortaklýðý konulu bir eðitim programý gerçekleþtirilmiþtir. Eðiticilerin eðitimi niteliðindeki seminerde, bölgede yeni geliþmekte olan bir kavram olan kamu-özel sektör iþbirliðinin pratikte uygulanmasý konusunda çalýþmalar gerçekleþtirilmiþtir. Toplantýya, 8 ülkeden iþtirak eden toplam 11 uzmanýn yaný sýra, bu alanda uzman iki eðitici ve UNDP Bratislava Bölgesel Merkezinde bu alanda çalýþan uzmanlar da iþtirak etmiþtir. KAMU-ÖZEL SEKTÖR ÝÞBÝRLÝÐÝ PROJELERÝ EÐÝTÝM SEMÝNERÝ (25-27 OCAK 2006) ÜLKELER Bosna Hersek KADIN ERKEK 1 1 Makedonya 2 Kosova 1 Arnavutluk Bulgaristan 1 2 Sýrbistan 2 Romanya 1 TOPLAM 4 7 Uluslararasý Polis Ýcra Sempozyumu Ayvalýk- Sarýmsaklýda gerçekleþtirilen Uluslararasý Polis Ýcra Sempozyumu sýrasýnda UNDPnin Sudandaki Polis Teþkilatýnýn geliþtirilmesine yönelik faaliyetleri konusunda UNDP ile görüþ alýþveriþinde bulunulmuþtur. TÝKA ve UNDPnin Sudanda bulunan ofislerinin bazý projeleri ortak uygulamasý fikrinin de ortaya çýktýðý toplantýda, Sudanda UNDP ile Baþkanlýðýmýz arasýnda olasý iþbirliði hususlarý ele alýnmýþtýr. 3. BÝRLEÞMÝÞ MÝLLETLER SANAYÝ KALKINMA TEÞKÝLATI (UNIDO) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER UNIDO-TÝKA-TÜBÝTAK ve Sanayi ve Ticaret Bakanlýðýnca yürütülen iþbirliði çerçevesinde kapasite artýrýcý teknik iþbirliði çalýþmalarý gerçekleþtirilmektedir. Bu baðlamda, yukarýda sayýlan dört kurum iþbirliðinde, geliþmekte olan ülkelere yönelik Gýda Güvenliði ve Organizatörler Ýçin Teknolojik Öngörü Seminerleri organize edilmektedir. UNISWORK Gýda Güvenliði Seminerleri Gýda sektöründe kalitenin ve verim kapasitesinin arttýrýlmasý ve yeni iþ alanlarý oluþturulmasý maksadýyla ilki 2002 yýlýnda UNIDO tarafýndan düzenlenen ve üç tanesi tamamlanmýþ olan UNISWORK Gýda Güvenliði Seminerlerinin baþarýlý geçmesinin ardýndan, bu çalýþmanýn devamý niteliðinde üç seminer daha gerçekleþtirilmesi gündeme gelmiþtir. Gýda iþleme konusundaki yenilikleri ve en son geliþmeleri katýlýmcýlarla paylaþmak ve bu ülkelerde güvenli gýda üretimine destek saðlamak amacýyla düzenlenen seminerler, UNIDO, Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý, TÜBÝTAK ve TÝKA tarafýndan desteklenmektedir. Her seminerden yaklaþýk 10 kiþinin yararlanmasý düþünülerek organize edilen programlardan dördüncüsü ve beþincisi 2006 yýlýnda gerçekleþtirilmiþtir. Gerçekleþtirilen seminerlerden ilki gýda paketlemesi, diðeri ise gýda kurutmasý konularýnda olmuþtur. Gebzedeki TÜBÝTAK Marmara Araþtýrmalar Merkezinde gerçekleþtirilen seminerlere, geliþmekte olan ülkeler arasýndan seçilen temsilciler her yýl 10ar kiþilik gruplar halinde katýlmaktadýr. Bugüne kadar toplam 50 uzman bu eðitimlerden yararlanmýþtýr. 2006 Katýlýmcýlarýn daðýlýmý þu þekildedir: TÝKA Faaliyet Raporu Orta Asya Cumhuriyetleri Afet Bilgi ve Afet Araþtýrma-Eðitim Merkezlerinin Kurulmasý Doðal afetlerde bölgesel iþbirliðinin geliþtirilmesi maksadýyla, UNDP ile iþbirliði halinde yürütülen TCDC Projesi kapsamýnda Orta Asya Cumhuriyetleri Afet Bilgi ve Afet Araþtýrma-Eðitim Merkezlerinin Kurulmasý Projesi çerçevesinde Afet Araþtýrma Ekibince araþtýrma, inceleme ve danýþmanlýk çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmalara Kazakistan, Kýrgýzistan, Tacikistan ve Ukraynadan 5þer uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 275 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ KATILIMCILARIN DAÐILIMI ÜLKELER UNISWORK IV (24-28 NÝSAN 2006) KADIN Romanya ERKEK 1 Filistin 1 Gana 1 Azerbaycan 1 Fas 1 Lübnan 1 Etiyopya 1 Tanzanya 1 Uganda 1 TOPLAM 4 5 KATILIMCILARIN DAÐILIMI ÜLKELER UNISWORK V (11-15 EYLÜL 2006) KADIN Kamerun 1 Fas 1 Filistin Sierra Leone 1 1 Gana 1 Kenya Tanzanya ERKEK 1 1 1 Uganda 1 Yemen 1 TOPLAM 3 Ýçin Teknolojik Öngörü konulu seminer düzenlenmektedir. 2004 yýlýndan itibaren düzenlenmesine katkýda bulunulan seminerin 2006 yýlý programý Gebzede bulunan Türkiye Sanayi Sevk ve Ýdare Enstitüsünde (TÜSSÝDE) gerçekleþtirilmiþtir. Teknolojik geliþmeyi saðlamada karar vermeye yardýmcý olacak araçlardan birisi olan teknoloji öngörüsü hakkýnda temel bilgi düzeyinin saðlanmasý, mevcut dünya deneyimlerinin ve Türkiye örneðinin (Vizyon 2023 Teknoloji Öngörüsü Projesi) paylaþýlmasý ve Teknoloji Öngörü Yöntemleri hakkýnda uygulamalý çalýþmalarýn gerçekleþtirilmesi ile geliþmekte olan ülkelerin teknolojik geleceklerini oluþturmak için gerekli donanýmlarýn kazandýrýlmasýnýn hedeflendiði çalýþmaya Orta Asya, Balkanlar, Orta Doðu ve Afrika ülkelerinden iþtirak eden katýlýmcýlara destek saðlanmaktadýr. Seminere katýlan toplam 30 katýlýmcý arasýndan Beyaz Rusya, Etiyopya, Sudan, SýrbistanKaradað, Makedonya, Moðolistan, Azerbaycan, Özbekistan, Rusya Federasyonu, Pakistan ve Nijeryadan katýlan 17 kiþinin katýlýmý desteklenmiþtir. KATILIMCILARIN DAÐILIMI ÜLKELER 7 Organizatörler için Teknolojik Öngörü Semineri TEKNOLOJÝK ÖNGÖRÜ (20-24 KASIM 2006) KADIN Makedonya ERKEK 1 Moðolistan 1 Etiyopya Sudan 2 2 2 Nijerya 1 Sýrbistan 1 Azerbaycan 1 Özbekistan 1 Rusya Fed. 2 1 6 11 Beyaz Rusya TOPLAM 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 276 TÝKA-UNIDO-TÜBÝTAK-Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý iþbirliðinde teknoloji öngörüsü yöntemleri hakkýnda uygulamalý çalýþmalarýn gerçekleþtirilmesi için her yýl Organizatörler 1 Pakistan 1 Örgü ve Hazýr Giyim Kursu TÝKA ve UNIDO iþbirliðinde Etiyopyada yoksul olan kesime meslek edindirme ve teknik iþgücünün yetiþtirilmesine katkýda bulunmak maksadýyla örgü ve hazýr giyim konusunda bir mesleki eðitim programý düzenlenmiþtir. Proje B. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER kapsamýnda bir Türk uzman iki aylýk süreyle Etiyopyada görevlendirilmiþ ve 40 gün süreli teorik ve uygulamalý eðitim programlarý uygulamýþtýr. Kurstan toplam 33 Etiyopyalý öðrenci yararlanmýþtýr. 4. BÝRLEÞMÝÞ MÝLLETLER GIDA VE TARIM ÖRGÜTÜ (FAO) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER Gýda Güvenliði Çalýþmalarý Gýda güvenliði konusunda kamu yönetimlerinin güçlendirilmesi ve gýda güvenliðinin geliþtirilmesi maksadýyla FAO-ÝKB-TÝKA iþbirliðinde Güney-Güney Ýþbirliði - Gýda Güvenliði için Özel Programý çerçevesinde 1 teknik yardým uzmaný ve 1 tarým mühendisi, 15 gün süre ile Azerbaycanda, bunu takiben 15 gün süre ile de Özbekistanda görevlendirilmiþlerdir. FAO yetkilileri ile Ýslam Kalkýnma Bankasý yetkililerinin de yer aldýðý heyet, her iki ülkede de temaslarda bulunmuþ ve hem Azerbaycan hem de Özbekistan için Ulusal Gýda Güvenliði Programlarýnýn oluþturulmasýna katkýda bulunmuþlardýr. 5. ÝSLAM KALKINMA BANKASI (IsDB) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER Baþkanlýðýmýz ve Ýslam ülkelerinde kalýkýnma yardýmý proje ve programlarýný fonlayan Ýslam Kalkýnma Bankasý (IsDB) arasýnda idari ve kurumsal kapasitelerin geliþtirlmesine yönelik iþbirliði tesis edilmiþtir. Bu kapsamda 2006 yýlýnda aþaðýda belirtilen faaliyetler hayata geçirilmiþtir. Azerbaycanlý Doktorlarýn Çalýþma Ziyareti Saðlýk sektöründe insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, IsDB iþbirliði ile 4 Azerbaycanlý doktor Bayýndýr Týp Hastanesinde cerrahi endoskopi, pediatri nöroloji, yeni doðan çocuk ve doðum yönetimi alanlarýnda bir çalýþma ziyareti gerçekleþtirmiþtir. AZERBAYCANLI DOKTORLARIN ÇALIÞMA ZÝYARETÝ (23-29 ARALIK 2006) KADIN 0 4 Kýrgýzistanda Üretimin ve Verimliliðin Artýrýlmasý Çalýþtayý Üretim ve üretimde verimliliðin artýrýlmasý maksadýyla IsDB iþbirliði ile düzenlenen Kýrgýzistanda Üretimin ve Verimliliðin Artýrýlmasý Çalýþtayý için IsDB tarafýndan talep edilen bir kalite yönetimi uzmaný Biþkekte görevlendirilmiþtir. 6. ULUSLARARASI TÝCARET MERKEZÝ (ITC) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER ITC Ýzmir Toplantýlarý Ticaretin geliþtirilmesi maksadýyla ITC tarafýndan 06-10 Kasým 2006 tarihleri arasýnda Ýzmirde Kurum Yöneticileri Arasýnda Bilgi Aðýnýn ve Ýletiþimin Geliþtirilmesi baþlýðý altýnda bir dizi toplantý düzenlenmiþtir. 06-07 Kasým 2006 tarihlerinde gerçekleþtirilen ilk toplantýda, sürdürülebilir teþebbüs yönetimi geliþtirmeye yönelik programlar oluþturmak adýna alýcý ülkelerde hazýrlanan ya da gelecekte hazýrlanmasý muhtemel olan eylem planlarý masaya yatýrýlmýþtýr. Akabinde, 8 Kasým 2006 tarihinde, genel olarak KOBÝlerin Çok-taraflý Ticaret Sistemi içerisindeki konumunu ele alan Uluslararasý Rekabet Yönetimi: Küresel Ticaret Ýçin Etkili KOBÝ Politikalarý baþlýklý bir sempozyum düzenlenmiþtir. Toplantýlarýn ilk iki ayaðýna Kýrgýzistan ve Tacikistandan 1er uzmanýn katýlýmý saðlanmýþtýr. 2006 TÝKA Faaliyet Raporu Azerbaycan ERKEK Bankacýlýk ve Finans Eðitim Semineri Finans sektörü ve bankacýlýðýn geliþtirilmesi maksadýyla, IsDB iþbirliði ile Ankarada 4 Türkmen uzmana yönelik Bankacýlýk ve Finans konulu eðitim semineri gerçekleþtirilmiþtir. Baþta Merkez Bankasý olmak üzere, bankacýlýk alanýnda önde gelen kamu kurumu ve özel sektör temsilcileriyle de görüþmelerde bulunulmuþtur. 277 5. ULUSLARARASI KURULUÞLARLA ÝÞBÝRLÝÐÝ 7. EKONOMÝK ÝÞBÝRLÝÐÝ TEÞKÝLATI (ECO) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER Özelleþtirme Semineri Özel sektörün ve özelleþtirmede kamu yönetiminin geliþtirilmesi maksadýyla ECO, IsDB, Türkiye Özelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý ve Baþkanlýðýmýz iþbirliðinde, Ankarada Özelleþtirme Uygulamalarýna Ýliþkin Eðitim Semineri düzenlenmiþtir. Seminere ECO üyesi ülke temsilcilerinin katýlýmý saðlanmýþtýr. etmekte olan Devlet Yatýrým Politikasý ve Programýnýn Hazýrlanmasý Projesi kapsamýnda, Azeri Bakan Yardýmcýlarý ve beraberlerindeki üst düzey heyet tarafýndan ülkemizdeki kamu yatýrým programlarýnda etkili olan kurumlarla görüþmelerde bulunmaya ve mevcut sistemi tanýmaya yönelik bir inceleme ziyareti gerçekleþtirilmiþtir KATILIMCILARIN DAÐILIMI ÜLKELER KADIN KATILIMCILARIN DAÐILIMI ÜLKELER Azerbaycan ÖZELLEÞTÝRME SEMÝNERÝ (20-21 ARALIK 2006) KADIN ERKEK Azerbaycan 1 Ýran 1 Kazakistan Kýrgýzistan 2 2 2 Özbekistan 2 Pakistan 2 Tacikistan TOPLAM 2 4 10 8. AMERÝKA BÝRLEÞÝK DEVLETLERÝ ULUSLARARASI KALKINMA AJANSI (USAID) ÝLE ORTAKLAÞA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN PROJELER Azerbaycan Devlet Yatýrým Politikasý ve Programýnýn Hazýrlanmasý Projesi 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 278 AZERBAYCAN DEVLET YATIRIM POL. VE PROGRAMININ HAZIRLANMASI PROJESÝ (26-30 HAZÝRAN 2006) Kamu yatýrýmlarý planlama yeteneðinin artýrýlmasý ve insan kaynaklarýnýn geliþtirilmesi maksadýyla, Amerikan Uluslararasý Kalkýnma Ajansý (USAID)in Azerbaycanda devam ERKEK 2 11 Maliye Bakanlýðý, Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý, Hazine Müsteþarlýðý, Merkez Bankasý ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ile görüþmelerde bulunan 15 üst düzey yetkiliden oluþan heyet; dýþ kredi temini, bütçe hazýrlama süreci, yatýrým bütçesi, kamu hesap sistemi, uzun vadeli milli ve sektörel geliþimin planlanmasý, yatýrým politikalarýnýn hazýrlanmasý için gereken mevzuat ve teþkilat yapýsýnýn oluþturulmasý, ekonomik, mali, teknik, sosyal ve diðer sektörlere iliþkin proje hazýrlama yöntemlerinin öðrenilmesi vb konularda görüþmelerde bulunmuþ ve bilgi almýþlardýr. 9. GENEL Donör Koordinasyon Kurulu Kýrgýz Cumhuriyetine yardým saðlayan TÝKAnýn da aralarýnda bulunduðu Dünya Bankasý, UNDP, EBRD, USAID, JICA gibi 25 kuruluþun ve ülkemizin de aralarýnda bulunduðu muhtelif büyükelçilik temsilcilerinin üye olduðu Donör Koordinasyon Kurulu için ödenmesi gereken yýllýk aidat Baþkanlýðýmýz tarafýndan karþýlanmýþtýr. KURUMSAL ÇALIÞMALAR 6. 6. KURUMSAL ÇALIÞMALAR Strateji Geliþtirme Müdürlüðünün (SGM) Kurulmasý 5436 sayýlý kamu mali yönetimi kanun ve ilgili deðiþiklikleri çerçevesinde strateji geliþtirme ve mali hizmetlerin yerine getirilmesi maksadýyla SGM kurulmuþ ve faaliyete baþlamýþtýr. Hizmet Ýçi Eðitimler Kuruma yeni giren personelin, devlet memurlarýnýn ortak vasýflarý ile ilgili hususlarý öðrenmeleri, kamu hizmetinin gerektirdiði bilgi beceri ve mesleki deðerleri kazanmalarý ve arþivleme hizmetinin yasalara uygun yürütülmesi maksadýyla, 8 haftalýk hizmet içi eðitim programý uygulanmýþtýr. Yeni Hizmet Araçlarý Alýnmasý PKOlarýn arazi çalýþmalarýnýn etkinleþtirilmesi maksadýyla, Kazakistan, Azerbaycan, Kýrgýzistan, Kýrým/Ukrayna, Filistin, Kosova, Özbekistan, Arnavutluk, Gürcistan ve BosnaHersek PKOlarýna arazi aracý satýn alýnmýþtýr. Haberleþtirme Sistemlerinin Ýyileþtirilmesi Ayrýca Program Koordinasyon Ofislerinde istihdam edilen yerel personel için de benzer bir eðitim programý düzenlenmiþtir. Hizmet Binasýna Yönelik Çalýþmalar Yeni hizmet binasýna taþýnmaya baðlý olarak artan kapasite istihdamýný da karþýlayacak þekilde kurumun ihtiyacýný karþýlamaya yönelik olarak mefruþatý deðiþtirilmiþtir. Yeni Program Koordinasyon Ofisi Açýlmasý Afrikaya Açýlým Stratejisi çerçevesinde 11.4.2006 tarihinde Sudan/Hartuma yeni PKO açýlmýþ ve hizmete baþlamýþtýr. 2006 Faaliyet Raporu TÝKA 280 PKOlarýn Yeni Hizmet Binalarýna Taþýnmasý 2005 yýlýna kadar, PKOlar ikili iþbirliði protokolleri çerçevesinde ilgili devletlerin TÝKAya tahsis ettiði binalarda görev yapmýþlardýr. Öte yandan, PKOlarýn fiziki imkanlarýnýn artan iþ yükünü karþýlamasý amacýyla yapýlan iyileþtirme çalýþmalarýna 2006 yýlýnda da devam edilmiþtir. Bu çerçevede, Özbekistan, Afganistan, Makedonya, Kazakistan ve Kýrým/Ukrayna PKOlarý yeni hizmet binalarýna taþýnmýþtýr. PKOlar ile etkin haberleþme sistemi kurulmasý, haberleþme maliyetlerinin düþürülmesi, verimli ve güvenli bir haberleþmenin saðlanmasý maksadýyla TÜRKSAT ile iþbirliði içinde TÝKA Baþkanlýk ile PKOlarý arasýnda uydu baðlantýlý haberleþme sistemi kurulma çalýþmalarý baþlatýlmýþtýr. 2006 itibariyle Tirana ve Üsküp olmak üzere 2 ofiste uydu ile haberleþme sistemi faaliyete geçirilmiþtir. Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý Ýle Ýþbirliði Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý Baþkanlýðý ve koordinasyonunda, Teknik Müþavirlik Hizmetleri Devlet Yardýmlarý Programýnýn stratejisinin ve programýnýn belirlenme uygulamaya konulma aþamalarýnda görev almak üzere oluþturulan Teknik Komitede Baþkanlýðýmýz, Dýþiþleri Bakanlýðý, DPT, Eximbank, TOBB, Türkiye Ýnþaat Sanayicileri Ýþveren Sendikasý, Türkiye Müteahhitler Birliði ve Türk Mühendisler ve Mimarlar Birliði ile birlikte görev yapmaktadýr. Genelkurmay Baþkanlýðý Ýle Ýþbirliði Genel Kurmay Baþknalýðýnda kurs görmekte olan 30 uzmanýn, Baþkanlýðýmýzý ziyareti çerevesinde kendilerine TÝKAnýn tanýtýmý yapýlmýþtýr. Sayýþtay Baþkanlýðý ile Ýþbirliði Baþkanlýðýmýzýn faaliyette bulunduðu ülkelere yönelik olarak yapýlacak iþbirliðini kapsayan protokol, Sayýþtay Baþkanlýðý ile Baþkanlýðýmýz arasýnda 31 Ocak 2006 tarihinde imzalanmýþtýr.
