154 AP-TR-048

AP-TR-048
Lanaset Kırmızısı G Tekstil Boyasının Sulu Ortamdan Elektrokimyasal Yöntemle Giderilmesi
Yavuz Sürme1, Raşit Fikret Yılmaz, Kadriye Kayakırılmaz1
1
Niğde Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, 51200, Niğde, TÜRKİYE
Boya, tekstil, kâğıt, ipek, kozmetik, ilâç ve plastik gibi birçok endüstride, ürünleri renklendirmek için boya ve
çok fazla miktarda su kullanılmaktadır. Bunun sonucu olarak çok önemli miktarlarda renklenmiş atık su
oluşmaktadır. Yapay boyalar suda çok iyi çözündükleri için suyu kirletmekte ve endüstriyel atık sularda sıkça
bulunmaktadırlar. Yapay boyalar; genellikle, dayanıklı ve biyolojik olarak bozunmaları zor olan, karmaşık
aromatik yapıdadırlar. Sentetik organik boyar maddeler, tekstil endüstrisi [1,2], deri endüstrisi [3], kâğıt
üretimi [4], gıda teknolojileri [5] ve tarımsal araştırmalar [6] gibi birçok güncel alanda yoğun bir şekilde
kullanılmaktadır.
Bu çalışmada bir azo boyar madde olan Lanaset kırmızısı G’nin (LRG) sulu ortamda grafit elektrotlar
kullanılarak elektrokimyasal yöntemle bozunması araştırılmıştır. Renksizleştirme sürecinde anot ve katot
olarak grafit elektrotlar kullanılmıştır. Sulu ortamda bulunan boya moleküllerinin derişimi spektrofotometrik
olarak UV/Görünür Bölge tekniği ile belirlenmiştir. İletkenliğin etkisi, pH ve elektroliz süresi gibi çalışma
parametreleri optimize edilmiştir. Elde edilen sonuçlar 50 mg/L boya çözeltisinin en uygun koşullar altına
yaklaşık % 94’ünün bozunduğunu göstermiştir. Optimize edilen koşullar, gerçek örnekler olan tekstil atık
suyu ve göl suyunda bulunan boya moleküllerinin bozunmasında başarıyla uygulanmıştır.
Lanaset Kırmızısı G tekstil boyasının kimyasal yapısı ile 492 nm dalga boyunda, 20 dakika elektroliz
sonrasında absorbansında meydana gelen değişiklikler Şekil 1’de verilmiştir. LRG’nin sulu ortamdan
giderilmesi üzerine pH’nın etkisi Şekil 2’de verilmiştir.
Şekil 1. Lanaset Kırmızısı G molekülünün kimyasal Şekil 2. pH’nın boya giderilmesine etkisi yapısı ve farklı
elektroliz süreleri sonrasında elde edilen UV-Vis spektrumları
KAYNAKLAR
[1] G.M. Walker, L.R. Weatherley, Sep. Sci. Technol. 35 (2000) 1329–1341.
[2] S. Raghu, C. Ahmed Basha, J. Hazard. Mater. 149 (2007) 324–330.
[3] R.A. Masoud, A.A. Haroun, N.H. El-Sayed, J. Appl. Polym. Sci. 101 (2006) 174–179.
[4] J. Liu, Paper Technol. 46 (2005) 31–36.
[5] S. Chaudhuri, K. Ray, U.R. Chaudhuri, R. Chakraborty, J. Food Sci. Technol. 41 (2004) 1–8.
[6] R. Malik, D.S. Ramteke, S.R. Wate, Waste Manage. 27 (2007) 1129–1138.
154