Yatırımınızın Getirisini Hızlandırın

İş teknik incelemesi
Yatırımınızın
Getirisini
Hızlandırın
HP BT süreç otomasyonu ve orkestrasyonu
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
Hızlı yatırım getirisi
(ROI) için BT süreçlerinizi
otomatikleştirin
İçindekiler
2 BT Süreç otomasyonuna genel bakış
2 BT süreç otomasyonu gereksinimi
3 BT süreç otomasyonunun faydaları
3 Otomasyon yoluyla maliyetten tasarruf
3 Tümleşik sorun giderme
3 Kolaylaştırılmış değişim orkestrasyonu
3 Süreç kontrolü ve denetimi
4 Hızlı yatırım getirisi (ROI) için yaygın otomasyon stratejileri
4 Öncelik belirleme, tanılama ve onarımı hızlandırma
4 Hızlı sorun yalıtımı için temel uygulama ve altyapı sağlık kontrolleri
5 İnsanlar tarafından tanılamanın pratik olmadığı durumlarda yüksek hacimli uyarıların otomatik olarak
önceliklendirilmesi ve çözümü
5 Sunucu grubu için raporlama ve sorun
giderme
5 Değişim ve Yapılandırma yönetiminin
orkestrasyonu
6 Tekrar eden bakım görevlerinin
otomasyonu
7 Sanallaştırma ve iş yükü yönetimi
7 Uçtan uca süreç tümleştirme
8 Örnek olay incelemesi
8 Özet
Yeni nesil bir BT süreç otomasyonu çözümü dağıtmanın
sayısız faydası vardır. Bu teknik inceleme, BT işlemlerinizde
hızlı yatırım getirisi (ROI) kazanmak için pratik örneklere yer
vermekte ve CIO'lar, BT işlem yöneticileri ve üretim destek
ekiplerine başarıya giden gerçekçi bir yol haritası
sunmaktadır.
BT süreç otomasyonuna genel bakış
BT süreç otomasyonu gereksinimi
Kurumsal uygulamaların ve altyapıların artan karmaşıklığı; iş hizmet yönetimi ve izleme,
BT hizmet masası ve hizmet yönetimi, hizmet otomasyonu gibi alanlarda BT işlemleri için
zorluklar yaratmaktadır. Özellikle süreç otomasyonu ve orkestrasyonunu içeren kurumsal
otomasyon teknolojilerinden yararlanmak, BT işlemlerinin maliyetini ve karmaşıklığını
azaltmaya çalışan BT yöneticileri için önemli olmalıdır.
BT süreç otomasyonunun (işletme kitabı otomasyonu) gerçekleştirilmesinde sorunlu
noktalardan bazıları şunlardır:
•Yüksek uyarı hacimleri ve daha kısa sürede çözüm bulma gereksinimi
•Birden fazla altyapı grubunu kapsayan ve çok sayıda iş devri ve koordinasyon gerektiren
karmaşık değişiklikler
•Sunucular, ağlar ve depolama aygıtları için geçerli uyum denetimlerini karşılamayı içeren iş
gereklilikleri
•Hizmet yaşam döngüsü boyunca daha iyi görünürlüğe ve verimliliğe ulaşmak için mevcut
araçları tümleştirme gereksinimi
Yeni nesil BT süreç otomasyonu çözümleri ve BT otomasyon yazılımları, yeni nesil veri
merkezi için bu zorluklarla başa çıkacak, verimlilik ve maliyetten tasarruf sağlayacak
olgunluğa ve esnekliğe sahiptir. İleriye dönük şirketler otomasyonun, buluta taşınma süreci
ve hibrit hizmet sunumuna sorunsuz ve aksaklık yaratmayan bir geçiş için mutlak bir ön
gereklilik olduğunu görmektedir.
2
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
BT süreç otomasyonunun faydaları
BT süreç otomasyonunun ve orkestrasyonunun birçok faydası vardır. Otomatik hale
getirilmiş ve kolaylaştırılmış BT yönetim süreçleri, uygulama ve altyapının çalışır durumda
olduğu süreyi en üst düzeye çıkarmaya ve daha yüksek hizmet düzeyleri yakalamaya
yardımcı olur. İşi ön saflardaki BT operatörlerine taşıyarak iş gücü maliyetlerini de önemli
ölçüde azaltır.
BT işlem otomasyonu çözümleri, CIO'lar ve BT yöneticilerine şu alanlarda yardımcı olur:
•Kritik görev uygulamalarının ve altyapının çalışır durumda kalma zamanının en üst düzeye
çıkarılması
•Veri merkezi işlemlerinde maliyetin ve karmaşıklığın azaltılması
•Hizmet düzeylerinin iyileştirilmesi ve kaynakların verimli kullanımının sağlanması
BT işlem otomasyonu çözümleri, BT işlem ekiplerine şu alanlarda yardımcı olur:
•Uyarı hacimlerinin düşürülmesi ve aşırı miktarda uyarı sorunlarının ortadan kaldırılması
•Üretkenliğin artırılması ve elle gerçekleştirilen işlemlerde hataların azaltılması
•Süreç otomasyonu yoluyla Bilgi Teknolojisi Altyapı Kitaplığı (ITIL)
standartlarının sağlamlaştırılması
İşletme kitabı otomasyonu çözümleri, 3. düzey veya üretim destek ekiplerine şu alanlarda
yardımcı olur:
•Ön saflardaki ekiplerin güçlendirilmesi ve eskalasyonun azaltılması
•Hizmetin sürekli iyileştirilmesi için, tanılama verilerinin proaktif olarak yakalanması
•Sorun giderme görünürlüğünün artırılması ve çözüme kadar geçen ortalama zamanın
azaltılması
Bu avantajları temel BT süreçleriyle birleştirerek dört temel fayda elde edebilirsiniz.
Otomasyon yoluyla maliyetten tasarruf
BT süreç otomasyonu sıradan ve tekrar eden görevleri otomatik hale getirerek ve 1. düzey
operatörlerin anlık çözümler getirmesini ve eskalasyonun azaltılmasını sağlayarak, BT
iş gücü maliyetlerini en aza indirir. Buna karşın hala bir eskalasyon gerekiyorsa, 3. düzey
uzmanlar gelişmiş sorun giderme için bir hesap denetim kılavuzuna ve otomatik iş akışına
sahiptir ve 3. düzey uzmanlara sorunu çözmek için hızlı bir başlangıç yapma olanağı sağlar.
Tümleşik sorun giderme
Bir "tutkal" görevi gören yeni otomasyon platformuyla artık olay yönetimi için tam otomatik,
kapalı devre bir sisteme sahip olabilirsiniz. Otomatikleştirilmiş olay çözüm araçları, tam
otomatik veya görsel kılavuzluk eşliğinde sorun giderme iş akışlarını başlatmak üzere
uyarıları yakalayarak, otomatik bilet oluşturma ve kapatmayı kolaylaştırarak, çözüm
sonrası otomatik uyarı temizleme sağlayarak ve tanısal bilgileri otomatik olarak biletlerle
bağlantılandırıp bu sayede detaylı bir hesap denetim kılavuzu sunarak, mevcut sistem
yönetimi ve hizmet masası araçlarını tümleştirir.
Kolaylaştırılmış değişim orkestrasyonu
BT işlemlerinin yönetilmesi, artık yığın haline gelmiş bir eylemler kümesi değil. Bazı
uygulamaları veya iş hizmetlerini güncellemeniz gerektiğinde sunucu, ağ, depolama
ve uygulama ekiplerini koordine etmeniz gerekir. Süreç otomasyonu ve orkestrasyon
çözümlerinden yararlanmak süreci kolaylaştırır ve yaygın olarak elle yapılan iş devirlerinden
kaynaklanan hataları ortadan kaldırır.
Süreç kontrolü ve denetimi
ITIL veya diğer BT standartlarını uygularsanız otomasyon çözümleri, en iyi uygulamaları ve
standartları sağlamlaştırmaya yardımcı olur. Bir BT süreç otomasyonu çözümüyle tanılama
ve onarım adımları bir hesap denetim kılavuzuna kaydedilir ve süreçler, standart dışı
değişimleri önlemek için kilitlenir. Bu, hem süregelen hizmet geliştirme hem de sayısız resmi
ve sektörel şartlara uyum açısından kritik öneme sahiptir.
3
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
Hızlı yatırım getirisi (ROI) için yaygın otomasyon
stratejileri
HP Operations Orchestration yazılımı, ön saflardaki BT operatörlerinin genel BT işlem
görevlerini otomatik hale getirmesine ve standart süreçleri sağlamlaştırmaya olanak
sağlayan, piyasa lideri yeni nesil bir BT süreç otomasyonudur. Birçok müşteri uyarı ve olay
çözümünü, değişim orkestrasyonunu, bakım görevlerinin ve araçlarının tümleştirilmesini
otomatik hale getirmek için HP Operations Orchestration yazılımının dağıtımını yapmıştır. Bu
başarılı dağıtımların analizi, hızlı ve kanıtlanmış yatırım getirisi (ROI) sağlayan bazı yaygın
otomasyon stratejilerini göz önüne sermektedir.
Öncelik belirleme, tanılama ve onarımı hızlandırma
Büyük kurumsal veri merkezleri genellikle, her gün binlerce uyarı oluşturan binlerce
sunucudan oluşur. Bu ortamların büyük ölçeği ve karmaşıklığı sıklıkla, BT işlemlerini tepkisel
bir tarza zorlar.
Olay çözümünün otomasyonu, yaygın uyarı ve olayların önceliklendirme, tanılama ve onarım
süreçlerini hızlandırarak hızlı yatırım getirisi (ROI) sağlar. Aşağıda, bunun bazı örnekleri yer
almaktadır.
Hızlı yalıtım için temel uygulama ve altyapı sağlık kontrolü
Yaygın sistem yönetim araçlarıyla tümleştirilen HP Operations Orchestration, gelen uyarılar
için ilk savunma hattıdır. Kendi kendini iyileştirme veya görsel kılavuzluk modlarında çalışan
HP Operations Orchestration, sorunlu bağlantıları saptamak için birbirine bağlı tüm altyapı
bileşenlerini kontrol etmek gibi uzun bir süreci otomatik hale getirir. Bu süreç şunları içerir:
•Sunucu sağlık kontrolü
•Hizmetler sağlık kontrolü
•Ağ sağlık kontrolü
•Veri tabanı sağlık kontrolü
•Yapılandırma kontrolleri
•Bağlantı kontrolleri
•Hata koşulları için günlük dosyalarının taranması
Çoğu kurumsal işletmenin, her yaygın uyarı tipi için çok adımlı bir sorun giderme kontrol
listesi vardır. Bir operatörün bu adımları gerçekleştirmesinin 30 dakika aldığını (ve ön saflarda
çalışan bir operatörün saat ücretinin, yan faydalar ve doğrudan maliyetlerle tahminen
50 dolar olduğunu) ve her gün bu uyarılardan 40 tanesinin ortaya çıktığını varsayarsak,
sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 0,5 saat * saatte 50 dolar * haftada 40 olay = 1000 dolar
(haftalık) veya 52.000 dolar (yıllık)
4
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
İnsan tarafından tanılamanın pratik olmadığı durumlarda, yüksek hacimli uyarıların
otomatik önceliklendirmesi ve çözümü
Çoğu ağ işlem merkezi ortak bir deneyimi paylaşmaktadır: BT destek ekibi kritik uyarıları
çözmekle meşguldür ve diğer çoğu uyarı (örneğin "turuncu" veya "sarı" uyarılar) kritik
düzeyin altında kalmaktadır. Bunlar kendi haline bırakılır ve hiçbir zaman çözülmez. Bu "kritik
olmayan" uyarıların birçoğu, daha sonra büyük sorunlara dönüşür ve tepkisel sorunları
tetikler.
HP Operations Orchestration yazılımının dağıtımını kendi kendini iyileştirme veya görsel
kılavuzluk modunda yapmak, yüksek hacimli uyarılarla baş etmek için etkili bir strateji
olabilir. Bu strateji şunları içerir:
•Temel doğrulama yoluyla hatalı uyarıların önlenmesi
•Uyarılardaki ani yükselmelerin ve aşırı miktarda uyarı oluşmasının önlemesi
•Sunucuların veya hizmetlerin otomatik olarak yeniden başlatılması yoluyla temel kendi
kendini iyileştirme eylemlerinin gerçekleştirilmesi
•Olay ve sorun analizi için tüm çözümlerin yakalanması ve belgelenmesi
Otomasyon öncesindeki BT işlemlerinin değerini belirlemek zor olsa da, yaklaşık bir sonuç
elde edebiliriz. Günde bu uyarılardan 200 adet oluştuğunu ve bunların %10'unun operatörün
ilgilenmesini gerektiren ve ortalama iki saatlik çözüm süresine sahip sorunlara dönüştüğünü
varsayarsak:
Potansiyel maliyet tasarrufu = Günde 200 uyarı * %10 soruna dönüşme * her biri için 2 saat *
50 dolar saat ücreti = 2000 dolar (günlük) veya 730.000 dolar (yıllık)
Sunucu grubu için raporlama ve sorun giderme
Kurumsal uygulamaların çoğu, son derece kalabalık ve kümelenmiş bir sunucu grubu
ortamında çalışmaktadır. Bu, çalışır durumda kalma zamanını artırsa da, bir uyarı
tetiklendiğinde sunucuları tek tek izlemek zor olabilir.
HP Operations Orchestration, özel alanlar için alışılmışın dışındaki süreç otomasyonu
kitaplıklarıyla, büyük bir sunucu tarlası ortamını yönetmeyle ilişkili bazı sorumlulukları
azaltmaya yardımcı olur. Bu yöntem, şunları içerir:
•F5, Cisco yönlendiriciler, Microsoft® Windows®, UNIX® veya Linux kümeleri ve IP aralığı için
proaktif raporlama ve sorun giderme
•Bir Microsoft Windows, UNIX veya Linux kümesi için sorunlu sunucuların tam yerinin
saptanması
•Bir küme veya yükü dengelenmiş ortamdan sunucuların sorunsuz şekilde kaldırılması
•Bakım pencerelerinin ve tekrar hatalarının farkındalığını muhafaza ederken hizmetlerin
sorunsuz şekilde yeniden başlatılması
Bir günde sunucu grubuyla ilişkili 20 uyarı ortaya çıktığını ve her uyarı için elle
gerçekleştirilen sorun giderme ve çözüm sürecinin, operatörün 30 dakikasını aldığını
varsayarsak sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 20 uyarı * 0,5 saat * 50 dolar saat ücreti = 500 dolar (günlük)
veya 182.000 dolar (yıllık)
Özelleştirilmiş BT sürecinize göre, bu otomasyon stratejilerinden herhangi birini
zamanlanmış ve proaktif modda çalışmak üzere ayarlayabilir veya bunları bir uyarı
olduğunda çalıştırabilirsiniz.
Değişim ve yapılandırma yönetiminin orkestrasyonu
Bugünün BT ortamları, istemci-sunucu mimarilerinden ve uygulamalarından önemli ölçüde
farklılaşmıştır. Dağıtılmış uygulamaların geliştirilmesi daha hızlı olabilir, ancak bunlar
büyük sunucu grupları çok sayıda ağ aygıtı ve karmaşık depolama altyapıları genelinde
çalıştığından yönetimleri daha maliyetlidir. Yeni uygulama, sunucu ve aygıtlar eklendikçe bir
veri merkezi ortamına yayılması gereken değişikliklerin miktarı önemli oranda artmaktadır.
5
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
Değişim ve yapılandırma yönetimini otomatik hale getirmek, veri merkezlerinin başına dert
olan tutarsızlıkları ve yapılandırma hatalarını ortadan kaldırarak hızlı yatırım getirisi (ROI)
sağlar. Bu otomasyon stratejilerinden bazıları şunlardır:
•Kaynak sağlama için sunucuların kümelerden sorunsuz şekilde kaldırılması
•İlk değişim taleplerinin oluşturulmasından üretim ortamlarındaki etkili yapılandırma
değişimlerine kadar, değişim yönetimi süreçlerinin uçtan uca tümleştirilmesi
•Sunucuların, uyum şartlarına uyup uymadığını kontrol etmek için tarama ve uyum
hatalarının belgelenmesi
Her gün gerçekleştirilmesi ortalama 15 dakika alan 50 değişim olduğunu varsayarsak,
sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 50 değişim * 0,25 saat * 50 dolar saat ücreti = 625 dolar
(günlük) veya 228.125 dolar (yıllık)
Tekrar eden bakım görevlerinin otomasyonu
BT işlemlerinde her gün oluşan kritik uyarılara tepki vermenin yanı sıra, rutin bakım
görevlerinin gerçekleştirilmesi için de zaman ve kaynak ayrılması gerekmektedir.
Tekrar eden bakım görevlerinin otomatik hale getirilmesi, elle gerçekleştirilen adımların
ortadan kaldırılması ve rutin bakım işlemlerinin maliyetlerinin düşürülmesi yoluyla hızlı
yatırım getirisi (ROI) sağlar. Bu otomasyon stratejilerinden bazıları şunlardır:
•Basit aygıtların yeniden başlatılması
•Dosya ve baskı makinelerinin yeniden başlatılması
•Şifrelerin değiştirilmesi
•Kullanıcıların oluşturulması
•Günlük dosyalarının incelenmesi
•Günlük dosyalarının rotasyonu
•Disk alanı büyüme trendlerinin tahmini
•Veri yedeklemelerinin yapılması
Her gün, tamamlanması ortalama 20 dakika alan 15 elle gerçekleştirilen bakım süreci
olduğunu varsayarsak, sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 15 değişim * 0,33 saat * 50 dolar saat ücreti = 247,50 dolar
(günlük) veya 90.337 dolar (yıllık)
6
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
Sanallaştırma ve iş yükü yönetimi
Sanallaştırma, birçok kurumsal veri merkezinde geniş bir şekilde benimsenen ve BT
işlemleri için yeni zorluklar oluşturan bir uygulamadır. Sanal sunucular da dahil yüzlerce,
hatta binlerce sunucuya sahip olmak, bunların uygun yönetimi için zamanın ve kaynağın
ayrılmasını gerektirir. Dinamik bir şekilde yeni sunucular ekleme, bunları sağlıklı bir şekilde
çalışır durumda tutma, onarımlarını yapma ve bir sorun oluştuğunda bunları çevrimdışı hale
getirme süreci, elle gerçekleştirildiğinde göz korkutucu bir iş olabilir.
HP Operations Orchestration yazılımının (HP OO) süreç otomasyon kitaplıkları, sanal
ortamların yönetimine yönelik BT işlemleri için kolay ve otomatik hale getirilmiş bir yöntem
sunarak bu zorluğun üstesinden gelmektedir. Bu yöntem, şunları içerir:
•Sanal sunucu gruplarının sağlığı üzerine proaktif raporlama yapılması
•Sanal sunucu sorunlarının dinamik olarak önceliklendirilmesi ve tanılanması
•Sanal makinelerin sorunsuz şekilde eklenebilmesi ve kaldırılabilmesi için tutarlı süreçler
sağlanması
•Bir sanal sürücünün çalışmadığı durumlarda yeni sunucu için kaynak sağlanması
•Kullanıcı yük dağılımı için yük dengelerinin kontrol edilmesi
•Fazladan sunucu kapasitesinin verimli kullanımı
•Sanal makinelerin başlatılması ve durdurulması
•Görev yönetiminin otomasyonu
Geniş ölçekli sanal ortamlar dağıtmak istiyorsanız, HP Operations Orchestration destek
maliyetlerinizi önemli ölçüde azaltır. Her gün, tamamlanması ortalama 30 dakika alan, sanal
makinelerle ilişkili 40 görev olduğunu varsayarsak, sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki
gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 40 uyarı * 0,5 saat * 50 dolar saat ücreti = 1000 dolar (günlük)
veya 365.000 dolar (yıllık)
Uçtan uca süreç tümleştirme
Bugün çoğu gelişmiş BT mağazası, ağ işletim merkezlerinde otomatik izleme ve bilet takibi
için kurumsal sistem yönetim ürünleri ve hizmet masası ürünlerinin dağıtımını yapmıştır.
Ancak bu çözümler sıklıkla, elle gerçekleştirilen işlemleri azaltmak için birbirinden ayrı
şekilde, düşük düzeyde bir tümleştirmeyle dağıtılmaktadır.
HP Operations Orchestration, sorunsuz ve tamamen tümleşik bir uyarı ve olay yönetim
sistemi sağlayarak mevcut teknoloji yatırımlarının değerini artırır. Bu otomasyon
stratejilerinden bazıları şunlardır:
•Bir uyarı alındığında otomatik olarak bilet oluşturulması
•Çözümün ilerleyişine göre biletlerin otomatik olarak güncellenmesi ve kapatılması
•Kurumsal güvenlik yönetimi (ESM) uyarılarının ve olaylarının otomatik olarak onaylanması
•ESM uyarılarının ve olaylarının otomatik olarak güncellenmesi ve kapatılması
•Bilet sisteminde detaylı bir hesap denetim kılavuzunun otomatik olarak yakalanması
Tek bir ağ işlem merkezinin günde binlerce uyarı oluşturması nadir bir olay değildir. Günde
bunlardan 50 tanesinin operatörler tarafından elle yönetildiğini ve her bir uyarı ve olayın
uçtan uca oluşturma, güncelleme ve onaylama sürecinin 20 dakikada tamamlandığını
varsayarsak, sağlanacak tasarruf miktarı aşağıdaki gibidir:
Potansiyel maliyet tasarrufu = 50 uyarı * 0,33 saat * 50 dolar saat ücreti = 825 dolar (günlük)
veya 301.125 dolar (yıllık)
7
İş teknik incelemesi | BT süreç otomasyonu
Örnek olay incelemesi
Bir dağıtım örneğine bakalım. Bir finans hizmetleri şirketi, Microsoft Exchange sunucu grubu
ortamını yönetmek için HP Operations Orchestration yazılımını kullanmaya karar verdi.
Microsoft Exchange sunucu grubu, her gün 2000 uyarı ortaya çıkaran 500 sunucudan
oluşuyordu. Bu ortamı desteklemek için 10 işlem uzmanından oluşan bir ekip gün boyu
çalışıyordu. Ekip; e-posta kuyruğu için günlük tekrar eden olayları, hizmet yeniden
başlatmalarını ve BlackBerry sorunlarını ele alıyordu.
İlk kurulum sonrasında işlem ekibi, HP Operations Orchestration'da iki hafta içinde beş
otomatik çözüm akışı oluşturdu. En yaygın olay ve uyarı tiplerine yönelik olarak çalışan bu
beş otomasyon akışı, uyarı tanılama ve onarım sürecinin %90'ına kadarını otomatik hale
getirmeye yardımcı oldu.
Bu otomasyon akışlarının uygulamaya konmasından kısa süre sonra müşteri, Microsoft
Exchange sunucu tarlasındaki uyarılarda %50 düşüş yaşadı.
Özet
Şimdi, kurumsal ölçekte BT süreç otomasyonundaki son gelişmelerden yararlanarak veri
merkezi işlemlerini otomatik hale getirmenin tam zamanı.
Bunu yapmaya başlamak basit ve kolay. Deneyimli bir BT mağazası, birkaç kritik alana
odaklanarak hızlı yatırım getirisi (ROI) elde edebilir ve BT karmaşıklığında ve destek
maliyetlerinde önemli ölçüde azalma sağlayabilir.
Daha fazla bilgi için bkz.
www.hp.com/go/oo
Güncelleştirmeler için kaydolun
hp.com/go/getupdated
İş arkadaşlarınızla paylaşın
© Copyright 2008-2013 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Bu belgede yer alan bilgiler önceden bildirilmeden değiştirilebilir. HP ürün ve
hizmetlerine ilişkin yegane garantiler, bu ürün ve hizmetlerle birlikte verilen açık garanti bildirimlerinde belirtilmiştir. Buradaki hiçbir ifade ek bir garanti
verilmesi olarak yorumlanmamalıdır. HP, işbu belgede olabilecek teknik hatalardan veya yazım hatalarından ya da eksikliklerden sorumlu tutulamaz.
Linux, Linus Torvalds'ın ABD'de tescilli ticari markasıdır. Microsoft ve Windows, Microsoft Corporation'ın ABD'de tescilli ticari markalarıdır. UNIX, The Open
Group'un tescilli ticari markasıdır.
4AA1-6898TRE, Nisan 2013