Transaminazlar

HAZIRLAYLANLAR
™ÇİSEM İLGİN (040559015)
™LÜTFİYE ALAÇAM (040559003)
™ZEYNEP HALICI (040559014)
™ZEYNEP HALICI (040559014)
Prof. Dr. Figen ERKOÇ
Gazi Eğitim Fakültesi
Gazi Eğitim Fakültesi
GAZİ ÜNİVERSİTESİ
1
TRANSAMİNAZLAR TRANSAMİNAZLAR
Transaminazlar
veya
Aminotransferazlar
TRANSAMİNOSYONU katalizler; bu olay bir çift amino asitin
ve bir çift keto asitin birbirine çevrilişini ilgilendirir. Bunlar
genel olarak α‐amino asit ve α‐keto asitlerdir.
j
, asparajin,
p j , aspartik
p
asit,, sistein,, izolösin,,
Alanin,, arjinin,
lösin, lizin, fenilalanin, triptofan, tirozin ve valin gibi en az
on iki amino asidin katabolizmasında transaminasyon
reaksiyonu
ki
il
ile
α‐amino
i
grupları
l
enzimatik
i tik olarak
l k
alınmaktadır.
Klinik önemi olan transaminazlar aspartat transaminaz
(AST) ve alanin transaminazdır (ALT).
2
Transferazların enzimler arasındaki yeri
http://www.nature.com/embor/journal/v4/n9/images/embor914-f1.jpg
3
a. Alanin aminotransferaz (ALT)
Glutamat‐ pirüvat transaminaz (GPT) da denir. Bir çok dokuda mevcuttur. Bu
enzim alaninin amino grubunu α‐ketoglutarata aktarır ve sonuçta pirüvat ve
glutamat oluşur.
oluşur Reaksiyon reversibl (geri dönüşlüdür),
dönüşlüdür) bununla beraber
amino asit katabolizması sırasında bu enzim bütün aminotransferazlar gibi
glutamat sentezi yönünde çalışır. Böylece glutamat alanin’den azot toplayıcısı
gibi çalışır.
çalışır
L Alanin + α Ketoglutarat Å‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐Æ
L‐Alanin + α‐
Ketoglutarat Å
Æ Pirüvat + L‐
Pirüvat + L Glutamat
ALT
4
a (Kırmızı)
(K
) ve b (Mavi)
(M i) olarak
l
k işaretlenmiş
i
tl
i iki b
benzer subünite
bü it k
karşılıklı
l kl bi
birimleri
i l i saran NN
terminal uzantıların dimerizasyonu. Kofaktör piridoksal fosfat (PLP ) sarı ile gösterilmiştir.
Kompetitif inhibitör amino-oxyacetic acid (AOA) yeşil renk ile gösterilmiştir.
http://www-ermm.cbcu.cam.ac.uk/04007252h.htm
5
Alanin aminotransferaz ( ALT)
http://www.px.nsls.bnl.gov/mailin/Mail-in_Publication_list.html
6
Alanin aminotransferaz (ALT)
http://www.ebi.ac.uk/msd-srv/msdlite/images/1h0c600.jpg
7
b. Aspartat aminotransferaz (AST)
Glutamat‐okzaloasetat transaminaz (GOT) da denir. Bu enzimin
k t li l diği reaksiyon
katalizlediği
ki
diğ trasnaminazlardan
diğer
t
i l d farklı
f kl olarak,
l k glutamat
l t
t
oluşumu yönünde değil, aspartat oluşumu yönünde ilerler. AST amino
asit katabolizması sırasında amino gruplarını glutamat’tan
okzaloasetat’a transfer eder ve oluşan aspartat bir azot kaynağı olarak
üre döngüsüne girer.
L‐Aspartat + α‐ Ketoglutarat Å‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐Æ Okzaloasetat + L‐Glutamat AST
8
Aspartat aminotransferaz’ın (AST) iki farklı yönden görünüşü
htt //fl
http://florey.biosci.uq.edu.au/Html/Images/Galleria/edeling/assignment.htmlassignment.html
bi
i
d
/Ht l/I
/G ll i / d li /
i
t ht l
i
t ht l
9
Escherichia coli’ ye ait Pyridoksal 5‘ fosfat koenzimli
aspartat aminotransferaz
http://www.answers.com/topic/1aam-png-1
10
ALT
AST
Transaminasyon
reaksiyonu
ile
karbohidrat
metabolizmasının ara ürünleri olan pirüvik asit,
oksaloasetat ve α-ketoglutarat gibi maddelerden amino asit
oluşumu sağlanmış olur.
11
Aminotransferazların Etki Mekanizması
Aminotransferazların Etki Mekanizması
Tüm aminotransferazların koenzim olarak piridoksal fosfata (vitamin B6’nın bir
türevi)) ihtiyacı
y
vardır. Bu koenzim enzimin aktif bölgesindeki
g
özgün
g
lizin
biriminin ε‐amino grubuna kovalan bağlarla bağlanmıştır. Aminotransferazlar, bir
amino asidin amino grubunu piridoksal’a transfer ederek piridoksamin fosfat
oluşturur. Piridoksamin daha sonra bir α
α‐keto
keto asit ile reaksiyona girerek bir
amino asit oluştururken kendisi de orijinal aldehit formuna yeniden dönüşür.
PLP
12
Transaminazlar, özellikle eritrosit, kalp kası,
karaciğer
ğ
ve akciğerde
ğ
daha fazla bulunur. Bu
organlarda meydana gelebilecek yaygın doku
harabiyetinde enzimler kana geçerek kandaki
k
konsantrasyonları
t
l artar.
t
Klinik bakımdan transaminazlar, özellikle
hepatitlerde ve sarılıklarda önem kazanır.
kazanır Karaciğer
hücrelerinde AST’nin %40 kadarı mitokondrilerde
lokalizedir,, ALT’nin ise tamamı sitoplazmadadır.
p
Akut
hepatitte hasar daha çok sitoplazmik olduğundan
ALT artışı daha fazladır. Karaciğer fonksiyon
t tl i i özelliklerinde
testlerinin
ö llikl i d kullanılır.
k ll l
13
KAYNAKLAR
• 1.slayt; Prof. Dr. Engin M. Gözükara, Harper’ın Biyokimyası Barış Kitabevi 1993; Biyokimya,Cilt 2, k
b
k
l
Nobel Tıp Kitabevi
• 2., 7., 4. slayt ; Pameka C. Champe‐ Richard A. Harvey, Biyokimya Nobel Kitabevi, 1997
• 2., 4. slayt; Prof. Dr. Engin M. Gözükara Biyokimya, cilt 2, Nobel Tıp Kitabevleri , ,
p
,
• Prof. Dr. Nevzat Baban, Protein Biyokimyası, İstanbul
14