Dişli (Nervürlü) ve Asmolen Döşemeler

Transkript

Dişli (Nervürlü) ve
Asmolen Döşemeler
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu
192
A
B
Asmolen
döşeme
Dişli
döşeme
Birbirine paralel, aynı boyutlu, aynı donatılı, kesiti (genişliği
ve yüksekliği) normal kirişlere nazaran daha küçük olan
kirişçikler (diş) oldukça sık (40~70 cm) yerleştirilir ve
üzerine ince (5~7 cm) bir plak beraber dökülerek dişli
döşeme oluşturulur. Bir diğer adı Nervürlü döşemedir.
Dişlerin oturduğu kirişlere ana kiriş denir.
3
Đnce plağın görevi yükü dişlere aktarmaktır. Plak üzerindeki
yükler dişlere, dişlerden de dişleri taşıyan ana kirişlere
aktarılmış olur.
Bu nedenle yükü plak değil, dişler taşır. Diş genişliği
genellikle 10~15 cm, yüksekliği 25-37 cm civarındadır.
Ana taşıyıcı kiriş
2
plak
diş
plak
diş
1
Asmolen (dolgu)
diş
Plağın alt kısmındaki dişler arası boş bırakılabilir veya hafif
bir dolgu malzemesi (asmolen) ile doldurulabilir. Bu tür
dolgulu döşemeye asmolen döşeme denir. Dolgu malzemesi
olarak boşluklu beton briket, boşluklu pişmiş kil, gaz beton,
köpük veya benzeri, bu amaç için özel olarak üretilmiş,
standart boyutlu hafif bloklar kullanılır. Asmolenin taşıyıcı
özelliği yoktur. Sadece yük olarak dikkate alınır, statik ve
betonarme hesaplarda yok varsayılır.
Uygulamada dişli döşemeye nazaran asmolen döşeme daha
çok yapılmaktadır. Asmolen döşeme alttan bakıldığında
düzgün bir tavan görünümü verir, ses ve ısı yalıtımı özelliği
vardır.
kiriş
Đnce plak
193
Yastık kiriş donatıları
Dolgu yapılmaması durumunda kalıp masrafı, sıva ve işçilik yüksek olur. Alttan
bakıldığında dişler gözükür. Dolgu yapıldığında dişleri oluşturmak için özel kalıba gerek
kalmaz. Asmolenler (dolgu blokları) düz kalıp platformu üzerine dişlerin yerleri boş
kalacak şekilde dizilir. Dişlerin donatıları bu boşluklara yerleştirilir. Đnce plak için gerekli
donatılar da yerleştirildikten sonra beton dökülür. Kalıp platformu söküldüğünde, dişler ve
asmolenler düz bir tavan görünümü oluşturur.
Đnce plak
donatıları
Dişler genellikle bir doğrultuda düzenlenir. Döşeme açıklığının çok büyük olması ve/veya
yüklerin çok ağır olduğu (kütüphane gibi) yerlerde iki doğrultuda düzenlenebilir.
Diş donatıları
Asmolen
Bir doğrultuda asmolen döşeme (beton dökülmemiş)
Altında duvar olmayan ana kirişlerin yüksekliği, sarkmaması için, diş yüksekliğinde
yapılır. Bu durumda yüksekliği az ve alışılmışın dışında geniş ana kirişler oluşur. Bu
kirişlere yastık kiriş de denilmektedir. Yastık kirişler, normal kirişler kadar rijit
olmadıklarından depremde sakıncalıdır.
Altında duvar olan ana kirişler normal boyutlarda yapılmalıdır, yastık kiriş
yapılmamalıdır.
Normal kiriş
Đnce plak
donatıları
Yastık kiriş donatıları
Diş kalıbı
Diş donatıları
Yastık kiriş
Đki doğrultuda dişli döşeme
Foto: Hakan ORAKOĞLU
194
Asmolen türleri ve uygulamaları:
Kil
Hafif beton
Gazbeton
Köpük (strafor)
En hafif asmolen: Strafor
En ağır asmolen: Kil
En sorunlu: Strafor (sıva tutturmak zordur, sıva filesi kullanılmalıdır)
En çok kullanılan: Hafif beton ve gazbeton
195
Dişli ve asmolen döşemelerde sınır değerler
Đnce plak
diş
Sınır değerler:
e ≤ 700 mm
bw ≥ 100 mm
h ≥ Lnet /20 (tek açıklıklı basit mesnetli diş)
h ≥ Lnet /25 (sürekli diş)
h ≥ Lnet /10 (konsol diş)
t ≥ 0.1e
t ≥ 50 mm
t ≥ 70 mm(öneri)
Dolgu (asmolen)
Đnce plak
diş
•Lnet : diş serbest açıklığı (mesnet yüzünden-mesnet yüzüne mesafe)
•Uygulamada genellikle e=400 mm, bw =100 mm, t=70 mm, h=320
mm alınır.
Yükseklik
Genelde üretilen asmolen boyutları:
e=genişlik
derinlik
yükseklik
40
20
20
40
20
25
40
20
30
En çok
kullanılan
196
Plak dağıtma
donatısı, φ8/250
Plak dağıtma
donatısı, φ8/250
Diş enine donatısı (açık
etriye)
Açık etriyeli dişli döşeme
Diş boyuna donatıları
Montaj donatısı
kapalı etriyeli dişli döşeme
Diş enine donatısı
(kapalı etriye)
Plak dağıtma donatısı:
Plak için hesap yapılmaz, her iki doğrultuda minimum dağıtma donatısı konur.
Her iki doğrultuda; ρdağıtma =Asdağıtma /(1000t) ≥0.0015 ve en az φ8/250, donatı aralığı en çok 250 mm.
Diş boyuna donatıları:
Hesap tablalı kiriş gibi yapılır, ancak donatı çapı φ10 ve üstü olabilir. En az iki çubuk olmalı. Biri pilye olabilir. Çift donatılı hesap yapılmaz. Açık etriye
kullanılması durumunda montaj donatısı gerekmez. Kapalı etriye kullanılması durumunda en az 1φ10 montaj donatısı konulmalıdır. Dişin kenar
mesnetlerindeki üst donatı kenar açıklıkdaki donatının yarısından az olmamalıdır.
Diş enine donatısı(etriye):
Hesap kiriş gibi yapılır. Etriye aralığı en çok 250 mm.
Vd<Vcr durumunda açık etriye kullanılabilir ve en az φ8/250.
Vd ≥ Vcr durumunda kapalı etriye kullanılmalıdır. Etriye en az φ8/250 olmalı.
Açık etriye, uygulaması kolay olmakla birlikte, önerilmez.
197
Bir doğrultuda dişli döşemelerde dağıtma dişi
Bir doğrultuda dişli döşemede Lnet diş açıklığı 4 metre ile 7 metre arasında ise dişlere dik doğrultuda bir adet, 7 metreden daha fazla ise iki adet dağıtma
dişi konur. Dağıtma dişleri için ayrıca hesap yapılmaz, taşıyıcı dişler ile aynı boyutta ve aynı donatılı yapılır. Dağıtma dişinin amacı; yükü elden
geldiğince tüm dişlere dağıtmak, plağı daha rijit kılmak ve çökmeleri sınırlamaktır.
Đnce plak
Dağıtma dişi
4 m <Lnet ≤7 m durumunda
Taşıyıcı diş
Đnce plak
Dağıtma dişleri
Taşıyıcı diş
Lnet >7 m durumunda
198
Dişli ve asmolen döşeme yükü analizi
Dişli döşemenin sabit yükü; plak, kaplama, tesviye, sıva ve 1 m2 deki dişlerin ağırlığından oluşur. Asmolen döşemede bunlara ayrıca dolgu malzemesinin 1
m2 deki ağırlığını da eklemek gerekir.
Asmolen döşemede yükler:,
Dişli döşemede yükler:,
Plak
kaplama
tesviye
sıva
Dişler
Sabit :
Hareketli:
Tasarım yükü:
Pd=1.4g + 1.6q
= ...... kN/m2
= ...... “
= ...... “
= ...... “
= ...... “
___________________
g
q
= ...... “
= ...... “
= ...... “
Plak
kaplama
tesviye
sıva
Dişler
Dolgu
Sabit :
Hareketli:
Tasarım yükü:
Pd=1.4g + 1.6q
= ...... kN/m2
= ...... “
= ...... “
= ...... “
= ...... “
= ...... “
___________________
g
q
= ...... “
= ...... “
= ...... “
199
Bir doğrultuda dişli döşemelerde diş yükünün hesabı
Plak üzerindeki yayılı yükü dişler eşit olarak paylaşırlar. Çünkü dişler eşit aralıklı ve aynı boyutludurlar. Her diş tablalı bir kiriştir. Her dişin gövde
genişliği bw, tabla genişliği b0 ve net açıkğı Lnet tir. Bir dişin taşıyacağı yük, tabla üzerindeki plak yüküdür. Plak yükü alana yayılıdır (kN/m2) . Diş ise bir
çubuk elemandır ve yükü çizgisel (kN/m) olmalıdır. Dişin düzgün yayılı çizgisel yükü, plak yükü ile tabla genişliğinin çarpımıdır. Plak üzerindeki pplak
(kN/m2) yükünden bir dişte oluşan pdiş (kN/m) düzgün yayılı çizgisel yükü Pdiş=Pplak b0 ile belirlenir.
Pplak
Pdiş=Pplak b0
Plak üzerindeki yük: Pplak
Bir dişin payına düşen yük
Diş çizgisel yükü
200
Diş statik hesabı
1. Plak için herhangi bir statik hesap yapılmaz.
2. Dişler tablalı sürekli kiriş gibi çözülür.
Şekildeki N103 dişlerinin hepsinin de kesiti, açıklığı ve
yükü aynıdır. N103 dişlerinden sadece bir tanesi tek açıklıklı
basit kiriş olarak çözülür.
N101 ve N102 dişleri, açıklıkları L1 ve L2 olan iki açıklıklı
sürekli bir kiriş gibi çözülür.
Đki komşu açıklıktan küçüğünün büyüğüne oranı 0.8 den
büyük ise ve karakteristik hareketli yükün sabit yüke oranı 2
den küçük ise, bu durumda TS500-2000, Madde 11.2.2sayfa 50 de verilen basit formüller kullanılarak momentler
hesaplanabilir.
Bu şartların sağlanmaması durumunda sürekli dişin moment
ve kesme kuvvetleri herhangi bir yöntem ile (el hesapları
için CROSS) dama yüklemesi yapılarak belirlenmelidir.
Diş açıklıkları (şekilde L1 ve L2 açıklıkları) akstan-aksa
ölçülür.
N03
N101
N102
201
a) Basit formüller ile çözüm (TS500-2000, Madde 11.2.2-sayfa 50)
Lk1, Lk2 ,..., Lkn diş açıklıkları birbirine eşit veya birbirine yakın ise TS500-2000 de verilen aşağıdaki basit formüller kullanılarak
diş tasarım momentleri belirlenebilir. Ancak aşağıdaki koşullar sağlanmak zorundadır:
Koşul 1: En az iki açıklık olmalı.
Koşul 2: Diş yükleri düzgün yayılı olmalı.
Koşul 3: Herhangi iki komşu dişin açıklıkları oranı 0.8 den büyük olmalı: Lküçük-komşu/Lbüyük-komşu ≥ 0.8
Koşul 4: Dişlerin her birinin karakteristik hareketli yükünün karakteristik sabit yüke oranı 2 den az olmalı: qi/gi < 2
Açıklık ve mesnet tasarım momentleri için TS500-2000 basit formüller aşağıda özetlenmiştir.
Đki açıklıklı kiriş
üç açıklıklı kiriş
Dört veya daha fazla
açıklıklı kiriş
202
Kesme kuvveti ve momenti azaltması
Dişlerin oturduğu ana kirişler genellikle çok geniş olur. Bu nedenle kesme ve
moment azaltması önemlidir. Diş açıklıkları akstan-aksa alındığından, kuvvetler
mesnet (ana kiriş) aksında hesaplanmış olur. Betonarme hesaplarda mesnet
yüzündeki azaltılmış Vd kesme kuvveti ve Md momenti kullanılır. Vd kesme
diyagramından orantı ile bulunabilir. Md momenti ise
Md = M-V a/3
M: mesnet eksenindeki moment
V: mesnet eksenindeki kesme
a: mesnet genişliği (ana kiriş genişliği)
a≤2 h
h: diş yüksekliği
Bağıntısından bulunur. a mesnet genişliği 2h dan büyük ise a=2h alınır.
Kesme
Vd
Diş
Ana kiriş
Diş
Mesnet
mesnet yüzü
mesnet aksı
Moment
Betonarme hesaplar
M d = M − Va / 3
1.
2.
Plak için betonarme hesap yapılmaz. Minimum donatı konur.
Diş kesiti tablalı alınır. Boyuna ve enine donatılar kirişlerdeki gibi
hesaplanır. Kesme hesabında Vd , mesnet donatısı hesabında Md
kullanılır.
Diş
Ana kiriş
Diş
203
ÖRNEK: Asmolen döşeme
Bir okulun +3.20 ve +6.40 m kotlarına ait kalıp planı
verilmiştir. N101, N102, N103 hacimleri sınıf olarak
kullanılacaktır.
Malzeme :
C20/25/S220a (plak ve etriye)
C20/25/S420a (diş)
Kaplama: mozaik karo
Dolgu (asmolen): en hafif gaz beton blok
Duvar: dayanımı düşük gaz beton
iç duvarlar 10 cm
dış duvarlar 25 cm
Şantiye denetimi iyi.
a)Döşeme statik ve betonarme hesaplarını yaparak
gerekli çizimleri veriniz.
b)1-1, 3-3, A-A ve B-B akslarındaki kirişlerin
yüklerini hesaplayınız.
+3.20 ve +6.40 m kotları kalıp planı
204
ÇÖZÜM:
Diş yüksekliği kontrol:
N101/N102 de: h=32 cm>(6.20-0.50)/25=23 cm N103 de: h=32 cm>(6.20-0.50)/20=29 cm Statik hesap:
N103 dişi:
Döşeme yükü:
Plak
0.07•25
kaplama
0.025 • 22
tesviye
0.05 • 22
sıva
0.02 • 20
Diş
2 • 0.10 • 0.25 • 25
Dolgu
2 • 0.40 • 0.25 • 5
=
=
=
=
=
=
Sabit :
Hareketli:
= 6.05 “
= 3.50 “
_________________________________
g
q
1.75
0.55
1.10
0.40
1.25
1.00
kN/m2
“
“
“
“
“
-7.0•6.22 /24= -11.2
-11.2
-7.0•6.22 /8 = 33.6 kN•m
Tasarım yükü:
Pdplak=1.4 • 6.05+1.6 • 3.50
21.7
= 14.07 “
N101, N102, N103 dişleri yükü:
gdiş= 0.50 •6.05 = 3.0 kN/m
qdiş= 0.50 •3.50 = 1.8 “
Pddiş= 0.50 •14.07 = 7.0 “
-7.0•6.2 /2= -21.7 kN
Not:
Kenar mesnetlerde minimum moment –Pddiş L2/24 alınmıştır.
205
N101/N102 dişleri:
Lküçük-komşu/Lbüyük-komşu = 6.2/6.2=1.0>0.8, qdiş/gdiş=0.18/0.30=0.6<2 olduğundan TS500-2000, Madde 11.2.2-sayfa 50 de verilen basit
formüller kullanılarak momentler hesaplanabilir.
N101
N102
-7.0•6.22 /8= -33.6
-11.2
-7.0•6.22 /24= -11.2
7.0•6.22 /11= 24.5 kN•m
7.0•6.2 /2+[-33.6-(-11.2)]/6.2= 18.1
24.5
25.3
-18.1
-7.0•6.2 /2+[-33.6-(-11.2)]/6.2= -25.3 kN
206
Betonarme hesap:(M.R AYDIN tabloları)
fcd=13.33, fctd=1.07, fyd=365.22, fywd=191.30 N/mm2, ρb =0.0160
min ρ=0.8•1.07/365.22=0.0023 (açıklık ve mesnet)
max ρ=0.85•0.0160=0.0136
=0.02
N101/N102 dişleri:
A-B ve B-C açıklıkları:
Md=24.5 kN•m, d=320-20=300 mm, hf/d=7/30=0.23, b/b0=50/10=5
m=24.5 •106/500/3002/13.33=0.041 ω = 0.044
As=0.044 •13.33 • 500 • 300/13.33=240 mm2
Seç.: 1φ12+1φ12 (113+113 mm2) Kapalı erriye kullanılacak,
donatılar kesilecek,
Mont.: 1φ10 (79 mm2)
her açıklığa ayrı konacak!
Kont.: ρ=226/100/300=0.0075 >min ρ=0.0023 < max ρ=0.0136 A ve C mesnetleri:
M=11.2 kN•m (eksende), d=300 mm,
Md=11.2 - 18.1•0.50/3=8.2 kN•m (azaltılmış)
kh =
300 100
=10.48 → k s = 0.287
100 8.2
As=104 • 0.287 •8.2/300=78 mm2
Asmev=79+113=192 mm2
Asek=78-192<0, gerekmez!
Kont.: Asüst =192>Asaçıklık/2=2 • 113/2=113 mm2 (sadece kenar mesnetlerde!)
Asalt =113 ≥ Asüst/2=192/2=96 cm2 ρ=192/100/300)=0.0064>min ρ=0.0023 < max ρ=0.0136 Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu
207
B mesnedi:
M=33.6 kN•m, d=300 mm,
Md=33.6 - 25.3•0.50/3 = 29.4 kN •m
kh =
300 100
= 5.53 → k s = 0.322
100 29.4
As=104 • 0.322 •29.4/300=316 mm2
Asmev=2 • 79+ 2 • 113 =384 mm2
Asek=316-384 <0, gerekmez!
Kont.: ρ=3184/100•300=0.0128 > min ρ=0.0023 < max ρ=0.0136 Asalt=2 •113 >Asüst/2=384/2=196 mm2 Etriye hesabı:
Vd/25.3=3.36/3.61Vd=23.5 kN.
Vmax=0.22•13.33•100•300=88 kN.
Vcr =0.65•1.07 •100 •300=21 kN
Vcr<Vd<Vmax olduğundan min etriye yetmez, etriye hesabı gerekir:
2 kollu φ8 etriye kullanılırsa, Asw=2•50=100 mm2
Asw/s=Vd/(fywd •d),
100/s=23500/(191.30•300)s=244 mm
s ≤h/2 olmalı, s=160 mm.
Seç.: φ8/160 kapalı etriye! (Vd>Vcr olduğu için)
Kont.: ρw=100/(100•160)=0.0063>min ρw=0.3•(1.07/191.30)=0.0017 Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu
208
N103 dişi:
A-B açıklığı:
Md=33.6 kN•m, d=30 cm, hf/d=7/30=0.23, b/b0=50/10=5
m=33.6•106/500/3002/13.33=0.056 ω = 0.061
As=0.061 •13.33 • 500 • 300/365.22=334 mm2
seç.: 1φ16+1φ16 (201+201 mm2)
Mont.: 1φ10 (79 mm2)
Kont.: ρ=2 • 201/100/300=0.0134 >min ρ=0.0023 < max ρ=0.0136 A ve B mesnetleri:
N103 dişinin mesnetlerindeki momenti Md=11.2 kN•m, N101 dişinin A mesnedindeki moment ile
aynıdır. Kesit de aynı olduğundan, gerekli donatı da aynı olmalıdır. Ek donatı gerekmez!
Etriye hesabı:
N103 dişindeki deki kesme kuvveti V=21.7 kN, N101-N102 dişlerindeki kesme kuvvetinden
(V=25.3 kN) küçüktür ve kiriş boyutları aynıdır. N101 ve N102 kirişlerinde min etriye
kullanıldığından N103 için de min etriye gerekecektir: φ8/160 kapalı etriye!
Plak dağıtma donatıları:
Min donatı konacaktır: φ8/25 (2.01 cm2)
Kont.: ρdağıtma =Asdağıtma /(100t) =2.01/(100•7)=0.0029>min ρdağıtma =0.0015
Çizimler:
•Plak dağıtma donatıları kalıp planı üzerine çizilir.
•Diş donatıları kirişlerdeki gibi çizilir.
209
+3200 ve +6400 m kotları kalıp planı
210
70
250
320
70
250
320
211
+3.20/+6.40 kotu kiriş yükleri:
Duvar yükü analizi:
Gaz beton(25 cm) 0.25 . 7
Gaz beton(10 cm) 0.10 . 7
Dış sıva
0.02 . 20
Đç sıva
0.015 . 20
= 1.75 kN/m2
= 0.70 “
= 0.40 “
= 0.30 “
Dış duvar 2.45 kN/m2
Đç duvar
1.30 kN/m2
K101/K102 (25/50):
Kiriş öz 0.25x (0.50-0.07)x25=
Duvar (3.20-0.50)x2.45=
g
q
2.7 kN/m 6.6 “
--------------------------------g = 9.3 “
q=0
K103 (50/32):
Kiriş öz 0.50x (0.32-0.07)x25=
Duvar (3.20-0.32)x1.30=
g
q
3.1 kN/m 3.7 “
------------------------g = 6.8 “
q=0
K104 (50/32):
Kiriş öz 0.50x(0.32-0.07)x25=
Duvar
(3.20-0.32)x2.45=
g
q
3.1 kN/m 7.1 “
---------------------------g = 10.2 “
q=0
K107/K108/ K109 (50/32):
Kiriş öz 0.50x(0.32-0.07)x25=
Duvar (3.20-0.32)x2.45=
N101(veya N103) den (g) (6.20/2)x6.05=
N101(veya N103) den (q) (6.20/2)x3.50=
g
q
3.1 kN/m
7.1 “
18.8 “
10.9 kN/m
------------------------------------g = 29.0 “
q = 10.9 “
K110/K111 (50/32):
Kiriş öz 0.50x(0.32-0.07)x25=
Duvar (3.20-0.32)x0.130=
N101 den (g) (6.20/2)x6.05=
N101 den (q) (6.20/2)x3.50=
N102 den (g) (6.20/2)x0.605=
N102 den (q) (6.20/2)x0.350=
K112 (50/32):
Kiriş öz 0.50x(0.32-0.07)x25=
Duvar (3.20-0.32)x2.45=
N103 den (g) (6.20/2)x6.05=
N103 den (q) (6.20/2)x0.350=
g
q
3.1 kN/m
3.7 “
18.8 “
“
10.9 kN/m
18.8 “
“
10.9 kN/m
------------------------------------g = 44.4 “
q = 21.8 “
g
q
3.1 kN/m
7.1 “
18.8 “
“
10.9 kN/m
------------------------------------g = 29.0 “
q = 10.9 “
212
5
Örnek
K109 25/50
K110 25/50
(29.04.2002 sınavı )
Spor salonu olarak kullanılacak bir yapının kiriş ve kolon kalıp planı
verilmiştir (ölçeksiz). Döşemeler asmolen yapılacaktır. Kenar
kirişlerde duvar vardır, iç kirişlerde yoktur.
4
K107 60/32
K108 60/32
3
K105 60/32
K106 60/32
2
K103 60/32
K104 60/32
•Asmolen döşemeyi ve kesitini çiziniz.
•Döşemenin statik ve betonarme hesaplarını yapınız.
•Gerekli çizimleri veriniz.
•K103, K111, K115 kirişlerinin yüklerini hesaplayınız.
Diğer veriler:
Malzeme: C20/S220a (plak)
C20/S420a(diş)
Duvarlar: 20 cm düşük dayanımlı gazbeton
Sıva : 2.5 cm iç ve dış duvarlarda
2 cm tavanda
Kaplama: 2 cm meşe parke
Asmolen dolgu: en hafif gazbeton
Kat yüksekliği: 3.5 m
Şantiye denetimi: iyi
1
K101 25/50
K102 25/50
47.5
12.5
12.5
600 cm
A
12.5
415
B
C
213
Çözüm:
1.Adım: dişlerin hangi doğrultuda konulacağına karar verilir. X
veya Y yönünde konulabilir. Bu sistemde X yönünde diş serbest
açıklığı büyük, Y yönünde küçük olur. Ancak birinde büyük
açıklıklı ana taşıyıcı kirişler, diğerinde küçük açıklıklı ana taşıyıcı
kirişler yüklenmiş olur. Şekildeki kalıp planında dişler Y yönünde
yerleştirilmiştir.
2.Adım: Plak kalınlığı, diş kesiti, dolgu genişliği seçilir.
Plak kalınlığı: 7 cm
Diş genişliği bw=10 cm
Diş yüksekliği h=32 cm>(500-42.5)/25=18.3 cm
Dolgu genişliği e=40 cm
3.Adım:Açıklıklara sığabilecek diş ve dolgu sayısı belirlenir.
Dolgu sayısı diş sayısının daima bir fazlası olmalıdır.
A-B açıklığında:
Lnet=600-12.5-47.5=540 cm
n bw+(n+1)e=Lnet
10 n+40(n+1)=540n=10 adet diş, 11 adet dolgu
B-C açıklığında:
Lnet=415-12.5-12.5=390 cm
10 n+40(n+1)=390n=7 adet diş, 8 adet dolgu
Diş sayısı tamsayı çıkmazsa dişlere paralel ana kirişlerin genişliği
artırılarak/azaltılarak ve/veya diş genişliği değiştirilerek tam sayı
olması sağlanmalıdır. Dişler arası mesafeyi değiştirmek standart
asmolen veya kalıp nedeniyle uygun olmaz.
4.Adım:Statik ve betonarme hesaplar yapılır. Burada statik ve
betonarme hesap adımları verilmemiştir.
5.Adım:Gerekli çizimler yapılır.
214
5000
5000
2Ø10
300
5000
1Ø10+1Ø12
300
5000
125
125
5000
300 a
5000
2Ø10
300
Etr. Ø8/160 L=
1Ø10+1Ø12
300
5000
5000
125
1Ø12 L=
1Ø10 L=
1Ø10 L=
1Ø10 L=
250
2Ø10
1Ø10+1Ø12
160 Ø8
160 Ø8
160 Ø8
320
a
1Ø12 L=
1Ø10 L=
1Ø10 L=
1Ø10 L=
160 Ø8
70
1Ø10 L=
1Ø10 L=
15
1Ø12 L=
1Ø10 L=
a-a
2Ø10
100
70
125
300 a
Etr. Ø8/160 L=
250
2Ø10
1Ø10+1Ø12
160 Ø8
160 Ø8
160 Ø8
320
a
15
160 Ø8
a-a
100
2Ø10
1Ø10 L=
1Ø10 L=
1Ø12 L=
1Ø10 L=
215
Dişli ve asmolen döşemelerin avantaj/dezavantajları
Avantajları:
• Büyük açıklıklı, ağır yük taşıyan döşeme yapılabilir (8~15 m)
• Asmolen döşeme düz bir davan görüntüsü sağlar.
• Asmolen döşemenin kalıp maliyeti düşüktür.
• Asmolen döşeme ısı ve ses yalıtımı sağlar.
• Döşemede boşluk oluşturmak kolaydır
• Döşeme üzerindeki tekil ve duvar yüklerini taşıtmak kolaydır.
• Đç kuvvetlerin hesabı farklı ve karmaşık modeller gerektirmez.
• Kat kalıp planındaki dişlerin çoğunluğu için tek hesap yeterli olur.
Dezavantajları:
• Kat yüksekliği az olan yapılarda uygulanamaz.
• Asmolen kullanılmaması durumunda kalıp, sıva ve işçilik maliyeti çok yüksek olur.
• Döşeme yükü, dişleri taşıyan ana kirişlere aktarılır. Bir doğrultuda dişli döşemlerde dişlere paralel ana kirişlere döşemeden yük aktarılmaz. Bu
nedenle dişi taşıyan ana kirişler taşımayanlara nazaran daha çok zorlanırlar.
• Deprem bölgeleri için uygun değildir. Depremde, dişler doğrultusunda döşeme rijit davranır, deprem yükleri akstan-aksa aktarılır. Dişlere dik
doğrultuda gelen deprem kuvvetlerinin aktarılmasında dişlerin hiçbir katkısı olmaz, sadece ince plak (5~7 cm) bu görevi üstlenmek zorunda kalır.
• Altında duvar olmayan ana kiriş yükseklikleri de diş yüksekliğinde yapıldığından, yüksekliği az ve çok geniş yastık kirişler oluşur. Kiriş genişliği,
yönetmelikler gereği, oturduğu kolon genişliği+kiriş yüksekliğini aşamayacağından yapısal (konstrüktif) zorluklar ortaya çıkar. Yastık kirişli
çerçevelerin depreme direnimi düşüktür.
•Depremde yapı yıkılmasa dahi; asmolenler, ek tedbirler ile bağlanmamışlarsa, yerinden kurtularak can kaybına neden olur.
• Yastık kirişli yapı süneklik düzeyi normal sistem sınıfına girer. Bu nedenle dişli ve asmolen döşemeler, ek tedbirler alınmadığı taktirde, sadece 3. ve
4. derece deprem bölgelerindeki Hn ≤13 m (4 kat) olan yapılarda uygulanabilirler. Yapıda perdeler kullanılarak bu sınır aşılabilir (Bak: Deprem
Yönetmeliği - 2007, madde 2.5.1.4, sayfa 22, madde 2.5.3, sayfa 24).
216
Uygulamada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta:
Bu deliklerin kapatılması gerekirdi !
Asmolenler delikleri yatay konum alacak şekilde dizilirler. Aksi
durumda delikler alttan görünür ve sıva yapılamaz.
Asmolenin ana kirişe dayanan yüzündeki boşluğunun kapalı olması
gerekir. Kapatılmadığı takdirde kirişe dökülen beton asmolen içine
dolar. Döşeme ağırlaşır, hesaplanandan çok beton kullanılmak zorunda
kalınır.
Bazı firmalar, bu amaca yönelik, bir tarafı kapalı asmolenler veya
plastik kapak üretmektedirler. Temin edilememesi durumunda
asmolenlerin ana kiriş ile birleşen yüzleri önceden hazırlanmış plastik,
konraplak veya benzeri levhalar ile kapatılabilir, ancak bu da işçiliği
artırır.
Plastik kapak
217

Dişli (Nervürlü) ve Asmolen Döşemeler

Transkript

Benzer belgeler

1 proje : space a.st4

E-Broşür için Tıklayın

Cem Ceminay