İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER
Birinci Bölüm
HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI KAVRAMI
1.1. Havayolu Yolcu Taşımacılığı Sektörü ile İlgili Farklı Sınıflamalar ....................
2
1.1.1. ABD’de Havayolu İşletmelerinin Sınıflandırılması .....................................
2
1.1.1.1. Büyük Havayolu İşletmeleri (Major Airlines) .....................................
2
1.1.1.2. Ulusal Havayolu İşletmeleri (National Airlines) .................................
2
1.1.1.3. Bölgesel Havayolu İşletmeleri (Regional Airlines) .............................
3
1.1.2. Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı’na Göre Havayolu
İşletmelerinin Sınıflandırılması ......................................................................
3
1.1.2.1. Yaptıkları Operasyonun Tipine Göre Havayolu İşletmeleri..............
3
1.1.2.2. Taşıdıkları Trafik Tipine Göre Havayolu İşletmeleri .........................
3
1.1.2.3. Ulusal veya Uluslararası Pazarda Üstlendikleri Role veya
Operasyonlarının Büyüklüğüne Göre Havayolu İşletmeleri ............
3
1.1.2.4. Pazardaki Durumları ve Ekonomik Önem Derecesine Göre
Havayolu İşletmeleri ...............................................................................
4
1.1.2.5. Sahiplik Yapısına Göre Havayolu İşletmeleri ......................................
4
1.1.3. Geniş Kapsamlı Sınıflandırma ........................................................................
4
1.1.3.1. Geleneksel Havayolu İşletmeleri ...........................................................
5
1.1.3.2. Düşük Maliyetli Havayolu İşletmeleri .................................................
5
1.1.3.3. Charter Havayolu İşletmeleri ................................................................
5
1.1.3.4. Bölgesel Havayolu İşletmeleri ...............................................................
5
1.2. Havayolu Yolcu Taşımacılığı Sektöründe İşletme Özellikleri .............................
5
1.3. Havayolu Yolcu Taşımacılığında Taraf Olan Başlıca Kuruluşlar ......................
7
1.3.1. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ..................................................................
7
1.3.2. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ) .................
9
1.3.3. Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Birliği (IATA) .....................................
9
1.3.4. Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) ............................................... 10
1.3.5. Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) .................................................. 10
1.3.6. Avrupa Hava Seyrüseferi Güvenliği Teşkilatı (EUROCONTROL) ........... 11
vi
İkinci Bölüm
HAVAYOLU ULAŞIMI KAVRAMI
2.1. Dünyada Havayolu Ulaşımının Tarihsel Gelişimi ............................................... 13
2.2. Türkiye’de Havayolu Ulaşımının Tarihsel Gelişimi............................................. 14
2.3. Havayolu Sistemi ve Dünya’daki Genel Durum .................................................. 17
2.4. Havayolu Sisteminin Türkiye’deki Durumu ......................................................... 18
2.5. Havayolu Sisteminin Turizm Sektörü Açısından Önemi .................................... 22
2.6. Havayolu Sisteminde Kısaltma Kültürü ve Örnek Kısaltmalar .......................... 24
2.6.1. Havaalanı Kodları ............................................................................................ 24
2.6.2. Sivil Havacılık Sistemi ile İlgili Kısaltmalar.................................................. 25
2.6.3. Havacılık Sektöründe Kullanılan Bazı Kısaltmalar ..................................... 26
Üçüncü Bölüm
AMADEUS SİSTEMİ VE BİLETLEME
3.1. Amadeus Sistemi ....................................................................................................... 29
3.2. Amadeus Hakkında .................................................................................................. 30
3.3. Amadeus Selling Platform ....................................................................................... 30
3.3.1. Amadeus Selling Platform Grafik Sayfaları .................................................. 31
3.3.1.1. Command Page........................................................................................ 31
3.4. İmza Girişleri (Sign in / Sign out) ............................................................................ 32
3.4.1. Gerçek Sistem Çalışma Alanı .......................................................................... 33
3.4.2. Eğitim Alanı (Practice Training) ..................................................................... 33
3.4.3. Genel Çalışma Alanları ................................................................................... 33
3.5. Amadeus Çevirme Girişleri ..................................................................................... 34
3.5.1. Havalanı ve Şehir Kodu / İsmi Bulma ........................................................... 34
3.5.2. Ülke Kodu / İsmi Bulma .................................................................................. 35
3.5.3. Eyalet Kodu / İsmi Bulma ............................................................................... 35
3.5.4. Minimum Aktarma Süresi .............................................................................. 36
3.5.5. Aktarma Noktaları ........................................................................................... 36
3.5.6. Gün/Saat Hesaplama ....................................................................................... 37
3.5.7. Ölçü Birimlerini Çevirme ................................................................................ 37
vii
3.5.8. Matmetik İşlemleri ........................................................................................... 37
3.6. Amadeus Bilgi (GG) ve Yardım (HE) Sayfaları ..................................................... 38
3.6.1.Help (Yardım) Sayfaları (HE) .......................................................................... 38
3.6.2. Bilgi (Go and Get) Sayfaları (GG) ................................................................... 39
3.6.2.1. Amadeus ile Havayolu Arasındaki Anlaşma Detayları (GGPCA) ... 39
3.6.2.2. Amadeus Türkiye Kullanıcıları İçin Bilgi Sayfaları ............................ 40
3.7. Timatic
.................................................................................................................... 40
3.7.1. Bilgilerin Tablo Üzerinde Görüntülenmesi ................................................... 41
3.7.2. Genel Bilgilerin Görüntülenmesi (Timatic Display Full Text) .................... 42
3.8. Availibility Girişleri .................................................................................................. 43
3.8.1. Availibility Neutral (AN) ................................................................................ 43
3.8.1.1. Uçuş Bilgileri (DO- Decode Operation) ................................................ 47
3.8.1.2. AN Görüntüsünde Tren ve Otobüs Seferleri ....................................... 47
3.8.2. Havayolunun Tercihlerine Göre Oluşturduğu Availibility ........................ 48
3.8.3. Anlaşmalı Havayolları İçin Availibility ....................................................... 48
3.8.4. Dual Availibility Görüntüleme ....................................................................... 49
3.8.5. Direct Access .................................................................................................... 50
3.8.6. Schedule Neutral ............................................................................................. 52
3.8.7. Timetable Neutral ............................................................................................. 55
3.9. Amadeus PNR (Passenger Name Record) ............................................................. 56
3.9.1. PNR Zorunlu Girişleri ..................................................................................... 57
3.9.1.1.İsim Girişi ................................................................................................. 57
3.9.1.2. Satış Girişi ................................................................................................ 58
3.9.1.3. İrtibat Adresi ve Telefonu ...................................................................... 59
3.9.1.4. Biletleme Bilgisi ....................................................................................... 59
3.9.1.5. PNR’a İşlem Yaptıran Kişi ..................................................................... 60
3.9.2. PNR Görüntüleme Girişleri ............................................................................ 61
3.9.2.1. Açık Olan PNR’ın Belirli Satırlarını Görüntüleme .............................. 62
3.9.2.2. Havayolu PNR Numarasını Görüntüleme ........................................... 62
3.9.2.3. Geçmiş Tarihli PNR Görüntüleme ........................................................ 63
3.9.2.4. Uçuştan PNR Görüntüleme ................................................................... 63
viii
3.9.2.5. Direct Access Girişleriyle Havayolu PNR’ını Görüntülme ............... 64
3.9.2.6. Amadeus Dışında Bir Sistemden Yaratılan PNR’ı
Görüntüleme ve Sorumluluğunu Alma ............................................... 64
3.9.2.7. PNR Arama İşlemlerini QUEUE’ya Yönlendirme .............................. 66
3.9.3. PNR Opsiyonel Girişler ................................................................................... 68
3.9.3.1. Açık Uçuş ................................................................................................. 68
3.9.3.2. Surface Bilgisi .......................................................................................... 68
3.9.3.3. Havayoluna Bilgi Gönderme ................................................................ 68
3.9.3.4. Havayoluna Bilet Numarası Gönderme ............................................... 69
3.9.3.5. Özel Talepler ............................................................................................ 69
3.9.4. PNR Üzerinde Değişiklikler ........................................................................... 73
3.9.4.1. İptal İşlemi ................................................................................................ 73
3.9.4.2. Sınıf ve Tarih Değişikliği (SB-Segment Rebook) ................................. 73
3.9.4.3. İsim Değiştirme, Güncelleme ................................................................. 74
3.9.4.4. PNR Üzerinde Diğer Değişiklikler ........................................................ 74
3.9.5. Amadeus Kullanıcısı Başka Bir Acenteye PNR Gönderme,
Müdahale Yetkisi Verme (ES-Extended Security)........................................ 75
3.9.6. PNR Kopyalama ............................................................................................... 76
3.9.7. Frequent Flyer Kart Girişleri ........................................................................... 77
3.9.7.1. Frequent Flyer Kartı ve İsim Girişi........................................................ 77
3.9.7.2. Frequent Flyer Kartı Vererek İsim Görüntüleme ................................ 77
3.9.7.3. Frequent Flyer Anlaşmalarını Görüntüleme ....................................... 77
3.9.8 Koltuk Rezervasyonu........................................................................................ 78
3.9.8.1.Genel Koltuk Rezervasyonu Girişleri .................................................... 78
3.9.8.2. Koltuk Düzeni Görüntüleme ve Rezervasyonu Yapma ..................... 78
3.9.8.3. Koltuk Düzeni Görüntülenemeyen Havayolları İçin Koltuk
Rezervasyonu .......................................................................................... 79
3.9.9. PNR Ayırma İşlemi (PNR Split) ..................................................................... 79
3.9.9.1.Manuel PNR Ayırma İşlemi .................................................................... 80
3.9.9.2.Otomatik PNR Ayırma İşlemi ................................................................ 80
3.9.10. PNR History .................................................................................................... 82
3.9.11. Amadeus Grup Rezervasyonu ..................................................................... 84
ix
3.9.11.1. Havayolu Grup Talebinin Amadeus Sisteminden
Yapılmasını İsterse ............................................................................... 84
3.9.11.2. Havayolu Grup Rezervasyonunu Kendi Sisteminde Yapar
ve Acentenin Pasif Segment Girişleri ile Bilet Kesmesini İsterse ... 86
3.10. Amadeus Queue ...................................................................................................... 86
3.11. Amadeus Yazdırma Komutları ............................................................................. 91
3.11.1. Genel Yazdırma Komutları ........................................................................... 91
3.11.2. Detaylı Rezervasyon Dökümü ...................................................................... 92
3.12. Amadeus E-Mail ...................................................................................................... 93
3.12.1. E-Mail Gönderme ........................................................................................... 93
3.12.1.1. Her Terminalden Yapılan İlk Giriş ...................................................... 93
3.12.1.2. Serbest Forma Mesaj Gönderme .......................................................... 93
3.12.1.3. Amadeus Ekran Görüntülerini E-Mail Olarak Gönderme ............... 93
3.12.1.4. Yolcu Rezervasyon Dökümünü E-Mail Olarak Gönderme ............. 93
3.12.1.5. Gönderilen E-Mail Mesajının PNR History’de Görüntüsü .............. 94
3.12.1.6. Gönderilen E-Mail İçin Cevaplama Adresi Yaratma ........................ 94
3.12.1.7. Gönderilen Mesajların Kontrolü .......................................................... 94
3.12.1.8. Nick Name Yaratma .............................................................................. 95
3.13. Check my Trip ......................................................................................................... 95
3.14. Müşteri Dosyaları .................................................................................................... 96
3.14.1. Müşteri Dosyaları Çalışma Alanına Giriş ve Çıkış .................................... 96
3.14.2. Müşteri Dosyalarını Kapatma ....................................................................... 97
3.14.3. Müşteri Dosyası Yaratma .............................................................................. 97
3.14.4. Müşteri Dosyalarını Görüntüleme ............................................................... 98
3.14.5. Müşteri Dosyasından PNR’a Bilgi Transferi ............................................... 98
3.14.6. Müşteri Dosyasında Değişiklik ..................................................................... 98
3.14.7. Müşteri Dosyası İptali .................................................................................... 99
3.14.8. PNR’dan Müşteri Dosyası Yaratma ............................................................. 99
3.14.9. Şirket Dosyası Yaratma .................................................................................. 99
3.14.10. Müşteri Dosyasını Şirket Dosyasına Bağlama .......................................... 99
3.14.11.Şirket Dosyalarını Görüntüleme .................................................................. 100
x
Dördüncü Bölüm
AMADEUS SİSTEMİNDE FİYAT HESAPLAMA
4.1. FQ Girişleri ................................................................................................................. 101
4.1.1. (FQD) İki Şehir Arası Fiyat Görüntüleme ..................................................... 102
4.1.1.1. (FQN) Ücret Notları Görüntüleme ........................................................ 109
4.1.1.2. (FQR) Güzergah (Routing) Bilgisi Görüntüleme................................. 109
4.1.1.3. (FQK) Vergi Toplamı ve Bilet Ücreti Görüntüleme ............................ 109
4.1.1.4. (FQS) Rezervasyon Sınıflarını Görüntüleme ....................................... 110
4.1.1.5. Ücreti (TRY) Lokal Para Biriminde Görüntüleme ............................ 111
4.1.1.6. Ücreti Mil Artımı Uygulanmış Değerlerini Görüntüleme ................. 111
4.1.2. (FQA) RATE OF EXCHANGE (ROE) Görüntüleme ................................... 111
4.1.3. (FQC) Kur Hesaplama ..................................................................................... 111
4.1.4. (FQB) Banka Satış Kurlarının Tümünü Görüntüleme ................................. 111
4.1.5. (FQM) TPM VE MPM Toplamları Görüntüleme- Mil Hesabı .................... 111
4.1.6. (FQNTAX) Havaalanı Vergisi Görüntüleme ................................................ 111
4.1.7. (FQZPFC) XF (ABD PFC) Vergisi Tutarını Görüntüleme ........................... 112
4.1.8. (FQX) Fazla Bagaj Ücreti Hesaplaması .......................................................... 112
4.1.9. (FQP) PARKUR FİYATLANDIRMA ............................................................. 112
4.1.9.1. FQP Sonrası Kullanılan Girişler .................................................................. 115
4.2. IATA İndirim Kodları ............................................................................................... 118
4.3. FX Girişleri ................................................................................................................. 118
4.3.1. Otomatik Fiyatlandırma (FX Girişleri) .......................................................... 120
4.3.1.1. (FXP) Otomatik Fiyatlandırma .............................................................. 120
4.3.1.2. FXP Sonrası Kullanılan Girişler ............................................................. 126
4.3.1.3. (FXV) Ücreti Manuel Olarak Yükleme ................................................. 128
4.3.1.4. Ücreti Yüklemeden Otomatik Fiyatlandırma (FXX) .......................... 128
4.3.1.5. (FXA) Müsait Olan Sınıflardaki Uygulanabilir Ücretler ................... 128
4.3.1.6. (FXB) Uygulanabilir, Yer Olan En Düşük Ücretin Sınıfına
Çevirme ve Ücret Yükleme ................................................................... 129
4.3.1.7. (FXR) Uygulanabilir, Yer Olan En Düşük Ücretin Sınıfına Çevirme 129
xi
4.3.1.8.(FXL) Yer Olsun Olmasın Uygulanabilir En Düşük
Ücreti Görüntüleme ................................................................................ 130
4.3.2. Manuel Fiyatlandırma (TST Yaratma) ........................................................... 130
4.3.2.1. Transfer Şehirlerinin Bulunduğu Parkurda Manuel Fiyatlandırma . 132
4.3.2.2. Yurtdışı Çıkışlı Parkurda Manuel Fiyatlandırma ............................... 132
4.3.2.3. Yolcu Seçimi Yaparak Manuel Fiyatlandırma .................................... 133
4.3.2.4. Uçuş Seçimi Yaparak Manuel Fiyatlandırma ...................................... 133
4.3.2.5. Yolcu ve Uçuş Seçimi Yaparak Manuel Fiyatlandırma ...................... 134
4.3.3. Bilet Maskesi Görüntüleme ............................................................................. 134
4.4. Bilet Kesmek İçin Kullanılan Girişler...................................................................... 136
4.4.1. Bilet Kesmede Kullanılan Zorunlu Girişler .................................................. 136
4.4.1.1.Ödeme Şekli (FP-Form of Payment)....................................................... 136
4.4.1.2.Havayolu (FV-Valiting Carrier) .............................................................. 138
4.4.2. Bilet Kesmede Kullanılan Diğer Girişler ....................................................... 140
4.4.2.1.Komisyon (FM-Commission) .................................................................. 140
4.4.2.2.Kısıtlamalar (FE-Endorsement) .............................................................. 140
4.4.2.3.Tur Kodu (FT- Tour Code) ...................................................................... 140
4.4.2.4.Reissue Bilette MPD veya İlk Bilet Numarası Girişi (FO-Original) ... 141
4.5. Elektronik Biletleme (E-TICKET) ............................................................................ 141
4.6. Satış Raporları ............................................................................................................ 145
4.6.1.(TJQ) Detaylı Satış Raporu ............................................................................... 145
4.6.2.(TJT) Detaylı Bilet Bilgisi .................................................................................. 147
4.6.3.(TJI) Satış Toplamı Veren Dönem Raporu...................................................... 147
4.6.4.(TJD) Satış Toplamı Veren Günlük Raporu ................................................... 148
4.7.Acente Kuponu (Elektronik Bilet Kaydı) ................................................................ 148
4.7.1. Acente Kuponu (Elektronik Bilet Kaydı) Görüntüleme
ve Yazdırma Girişleri ...................................................................................... 149
4.8. Yolcu Uçuş Belgesi (Itinerary Receipt) ................................................................... 150
4.8.1. Yolcu Uçuş Belgesini Görüntüleme / Yazdırma ........................................... 150
4.9. Kredi Kartı ile Ödemede Elektronik Bilet Kesimi ................................................ 150
4.9.1. Elektronik Bilet İptali ....................................................................................... 151
xii
4.10. Net Remittance Biletleme ....................................................................................... 151
4.10.1. Birden Fazla Bilet Maskesi Olduğunda Net Remittance Girişleri ........... 152
4.11. IT Biletleme (Inclusive Tours) ................................................................................ 152
4.11.1. Bilet Maskesini IT Bilete Çevirme ................................................................ 153
4.11.2. Bilet Maskesi Güncelleme ............................................................................. 153
4.11.2.1. Yolcu İsmi ve Uçuş Değişikliğinin Bilet Maskesine Yansıtılması ... 153
4.11.2.2. PNR’da İsim Değişikliğinin Bilet Maskesine Yansıtılması .............. 153
4.11.2.3. PNR’da Uçuş Değişikliğinin Bilet Maskesine Yansıtılması ............. 154
4.11.3. Bilet Maskesinde Yolcu Ayırma ................................................................... 154
4.11.4.Bilet Maskesine Yolcu Ekleme ....................................................................... 155
4.11.5.Bilet Maskesi History Bilgilerini Görüntüleme ........................................... 155
4.12. Ekstra Koltuk Talebi ve Biletlemesi ..................................................................... 156
4.13. Kabin Bagaj Talebi ve Biletlemesi ......................................................................... 157
4.14. Bilet Kesimi ile İlgili Uyarı Mesajları .................................................................... 158
4.15. Revalidation ............................................................................................................. 161
4.16. Re-Issue..................................................................................................................... 162
4.17. Sık Sorulan Sorular.................................................................................................. 162
4.18.Hata Mesajları ........................................................................................................... 162
4.19. İade ............................................................................................................................ 164
4.20. Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Bilgiler ............................................................ 164
Faydalı Web Siteleri ......................................................................................................... 167
Kaynakça ........................................................................................................................... 169
Ek-1 .................................................................................................................................... 173
Ek-2 .................................................................................................................................... 175