Yandaki fotoğraf size ne anlatıyor

Yandaki fotoğraf size ne anlatıyor?
Tükenen
mesleklerden
biri
olan
kalaycılığın öyküsünü mü? Bir ustanın iş
arasında verdiği molayı mı? Yoksa
sadece zaman içinde yaşanmış ve
sonsuzlaştırılmış bir kareyi mi?
Fotoğrafın içinde kalaycı ustasının
ağzından, nasıl kalay yapıldığını anlatan
uzun bir yazı olduğunu söylesem…
Gizli Yazı Sanatı: Steganografi
Bir bilginin, görünen başka bir bilgi içine gizlemesi sanatına steganografi denir. Kalaycı
amcanın masum gözlerinin derinliklerindeki dijital çöplükte gizli bir mesajın saklanması bu
yöntemle gerçekleştirilmiştir. Ancak, her zaman görmek için bak felsefesinin burada işe
yaramadığı belirtmek isterim. Gördüğümüz sadece masum bir fotoğraf!
Steganografi, eski Yunanca bir kelime olup ‘Gizli Yazı - Stegano Graphy’ anlamına
gelmektedir. Milattan önce 5inci yüzyılda İran savaşları sırasında; Yunan komutanı
Histiaeus, Susa Kralı Darius tarafından göz hapsine alındığı sırada, Anadolu’da bulunan
Milet şehrindeki damadı Aristagoras'a bir mesaj göndermek ister. Kral Darius tarafından
görünmeden bu mesajın damadına ulaştırılması gerekmektedir. Komutan Histiaeus bir
kölenin saçını kazıtır ve mesajı oraya dövme yaptırır. Saçları uzayan köle Anadolu’ya
gönderilir ve saçları tekrar kazınarak kölenin kafasındaki mesaj damadı tarafından okunur.
Günümüzde bilgilerin gizlenerek taşınması sanatının başlangıcı, kaynaklara göre bu olaya
dayanmaktadır.
Eski Romalılar, doğal kaynaklar ile elde edilen görünmez mürekkep sayesinde
mektuplarına yazdıkları gizli mesajları üçüncü kişilerinden gizleyerek ilettiler. İkinci dünya
savaşı sırasında Almanya microdot(mikro noktalama) teknolojisi ile gizli mesajlarını
resimleme tekniği ile nokta boyutuna küçülterek, noktalı harflere ve noktalama işaretleri
üzerine yapıştırarak sakladılar. İngiltere’de, BBC, radyo haberleşmesinde sürekli olarak
steganografiyi kullanmış ve masum gibi görünen fakat aslında gizli mesajlar taşıyan
anahtar cümleleri bu yolla iletmiştir.
Soğuk savaş sırasında Amerika Birleşik Devletleri saklanan mesajların gönderilmesini
engellemek amacıyla satranç oyunlarının soruları, örgü öğreten resimli yayınlar, gazete
kupürleri ve çocukların çizdiği resimlerin uluslar arası biçimde postalanmasını
yasaklanmıştı. Bu yasaklar fayda etti mi bilinmez ancak bundan yıllar sonra 11 Eylül
tarihindeki saldırılarda teröristlerin, ABD’nin dev kulaklarına yakalanmadan, bu yöntem ile
haberleştiği tahmin edilmektedir. Tüm dünya televizyonları tarafından yayımlanan Usame
Bin Laden kasetlerinin gizli mesajlar içerdiğini söylersek steganografinin hangi şekillerde
kullanılabileceğini ve bu yöntemle gizlenen mesajların açığa çıkartılması karşısındaki
çaresizliği daha iyi anlamış oluruz.
Yazı İçinde Gizli Yazı
Günümüzde, teknolojinin nimetlerinden faydalanarak karmaşık steganografi yöntemleri
geliştirilmiş olsa da casus filmlerinden de izlediğimiz gibi bir yazının içince başka bir yazıyı
gizleyebileceğimiz basit yöntemler de vardır. Akıl Oyunları filmindeki ünlü matematik
profesörü John NASH’in kendi kurduğu hayal dünyasında yüzlerce gazete ve dergi
arasından steganografi yöntemiyle gizlenmiş mesajları nasıl açığa çıkarttığını(stegaanaliz)
anımsayabiliriz. Ya da bir filmdeki esas oğlanın esaret sırasında kurtarıcısına yazdığı
mektuptaki kelimelerin baş harfleriyle yardım çağrısında bulunduğunu.
Aşağıdaki yazıda bir mesaj gizli. En basit yöntemlerden biri olan yazı içine gizlenmiş başka
bir yazıyı yöntemi kullanılarak yazılan bu paragrafın içindeki gizli mesaj acaba ne?
GÜLŞEN; EVDE LAHANA,İRMİK, REÇEL KALMAMIŞ.
EVDE NEDEN BU EKSİKLERLE NEDİM İLGİLENMEZKİ?
AMMA RAHAT ADAM.
Resim İçinde Gizli Yazı
Bir resim içine gizli bir yazı yerleştirmek için steganografi programlarından faydalanabiliriz.
Ücretsiz olarak edinebileceğimiz bazı programlar ile bu işlemin ne kadar kolay ve eğlenceli
olduğunu görececeğiz. Ancak, ilk olarak bir resim dosyasının nasıl meydana geldiğini,
saklanacak olan verinin bu görüntü dosyasına nasıl yerleştirilebileceğini anlamamız
gerekiyor.
Bir görüntü dosyası gözle göremediğimiz kutucuklardan(piksel) oluşur. Her bir piksel içinde
o pikseli tanımlayan renk bilgisi yer almaktadır. Yan yana ve alt alta dizilmiş piksel grubu
içindeki renkler birleştiğinde karşımıza görüntü dosyası çıkacaktır. En basit anlamda bir
pikselin içeriğinde 0 veya 1 olarak tanımlanan bit değerleri yer alır. 1 bitlik bu görüntü
içerisinde sadece 2 renk tanımlayabiliriz. Görüntümüz siyah-beyaz ise bu bir pikselin 0
yada 1 değerini aldığı anlamına gelir ve bu görüntünün her bir pikseli 1 bit’tir.
1 piksellik görüntü dosyasında 2 bit değerine sahip bir tanımlama yapılmışsa bu
görüntünün 4 renkten birine sahip olduğunu anlayabiliriz. Bunun için 2 bitlik değerin
tanımlayabileceği toplam kombinasyona bakmamız gerekir:
2 bit = 4 renk (2²=2x2) = 00 01 11 01
3 bitlik bir görüntü dosyasının her bir pikseline 8 renk tanımlaması yapılabilir.
3 bit = 8 renk (2³=2x2x2) = 000 001 011 100 010 …
4 bitlik bir görüntü dosyasının her bir pikseline 16 renk tanımlaması yapılabilir.
4 bit = 16 renk (2x2x2x2) = 0000 0001 0011 …
8 bitlik bir görüntü dosyasının her bir pikseline 256 renk tanımlaması yapılabilir.
8 bit = 256 renk (2x2x2x2x2x2x2x2) 00000000 00000011 10100010 …
24bitlik bir görüntü dosyasının her bir pikseline 16 milyon renk tanımlaması yapılabilir.
24 bit = 16.777.215 renk (2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x22x2x2x2x2x2x2x2)
000000101010100010000101 101010010101010001110001 ...
24 bitlik bir görüntü dosyasından bir pikselini ekranımıza konuk edelim ve rengin dijital
olarak nasıl oluştuğunu anlamaya çalışalım.
RGB standartlarında bir rengin oluşması için kırmızı, yeşil ve mavi renk değerlerinin belli
oranlarda karışması gereklidir. Konuğumuz olan pikselin gözle gördüğümüz rengini fıstık
yeşili olarak belirledik. Bu rengi elde etmek için hangi oranlarda kırmızı,yeşil ve mavi
karışımını kullanacağımıza bakalım.
R (red-kırmızı)
G (green-yeşil)
B (blue-mavi)
: 178
: 229
: 41
Fıstık yeşili olarak gördüğümüz renkte 178 değerinde kırmızı(R) , 229 değerinde yeşil(G) ve
41 değerinde mavi(B) bulunduğunu görüyoruz.
Kırmızı renk, tanımlama değerleri
R (red-kırmızı)
G (green-yeşil)
B (blue-mavi)
: 100
:0
:0
Yeşil renk, tanımlama değerleri
R (red-kırmızı)
G (green-yeşil)
B (blue-mavi)
:0
: 100
:0
Mavi renk, tanımlama değerleri
R (red-kırmızı)
G (green-yeşil)
B (blue-mavi)
:0
:0
: 100
Şimdi de konuğumuz olan bir piksellik rengi gözümüzün önünden alıp, dijital dünyaya geri
gönderiyor ve bu rengin orada nasıl ifade edildiğine bakıyoruz.
24 bitlik bir renk dosyasını ele aldığımızda ve bu dosyasının her bir pikselinin 3 renkten
oluştuğunu bildiğimize göre her renk için 8 bitlik bir tanımlama yapabileceğimiz ortaya
çıkıyor. Kırmızı için 8 bit, yeşil için 8 bit, mavi için 8 bit; toplamda 24 bit. 8 bitlik bir renk
tanımlamasını binary(ikili) modda yazdığımızda aşağıdaki değerlerin tam olarak neyi ifade
ettiğini ve gizli yazımızı resmin içine nasıl yerleştirebileceğimiz konusunda fikir sahibi
olacağız.
Renk Değeri
Binary Mod(İkili Mod)
R:178
G:229
B :41
10110010 (28,27,26,25,24,23,22,21,20 - 128,0,32,16,0,0,2,0 = 178)
11100101 (28,27,26,25,24,23,22,21,20 - 128,64,32,0,0,4,0,1 = 229)
00101001 (28,27,26,25,24,23,22,21,20 - 0,0,32,0,8,0,0,1 = 41)
Fıstık yeşilimizin dijital ortamda ne zorluklarla kendini gösterdiğini fark ettik. Kırmızı rengin
ikili(binary) gösteriminde yer alan en sondaki bit değerini değiştirmemiz bu rengi ne kadar
üzer? Bayram harçlığı olarak 50ytl 5 kuruş alan bir çocuğun 5 kuruşunu almaması kadar
üzüleceğini düşünmek yanlış olmayacaktır. En sondaki bit değeri en az öneme sahip bit’dir
(Least Significant Bits - LSB). Bu bit üzerinde yapılan değişiklik gözümüz tarafından
algılanamayacak kadar önemsizdir çünkü insan gözü sadece ilk 6 bit’lik kısmı algılar ve
ayırt edebilir.
Kırmızı renk değerini 178(10110010) yerine 177(10110001) yaptığımda bu, sadece dijital
olarak bir anlam ifade edecek ve normal görüntüde ayırt edemeyeceğimiz bir değişiklik
olarak kalacaktır.
Sarasıyla en sonda bulunan önemsiz bit’lerin(LSB) değerini değiştirmek suretiyle önemsiz
olan bitlere bir önem kazandırabilir hatta bu bit’ler sayesinde resimde bir yazı
yazabiliriz(bkz: steganografi)
C harfini fıstık yeşilimizin içine yerleştirelim ve resmimizde gözle görülür bir değişiklik olup
olmadığına bakalım. C harfinin ikili gösterimdeki karşılığını 01000011(67) olarak varsayalım
ve bu harfi oluşturan bitleri sırasıyla 3 pikselden oluşan yeni resmimizdeki önemsiz bitler ile
değiştirelim.
Orijinal resim
1. Piksel(R:178,G:229,B:41)
10110010 - 11100101 - 00101001
2. Piksel(R:178,G:229,B:41)
10110010 - 11100101 - 00101001
3. Piksel(R:178,G:229,B:41)
10110010 - 11100101 - 00101001
Değişen Resim
1. Piksel(R:178,G:229,B:40)
10110010 - 11100101 - 00101000
2. Piksel(R:178,G:228,B:40)
10110010 - 11100100 - 00101000
3. Piksel(R:179,G:229,B:41)
10110011 - 11100101 - 00101001
C harfini oluşturan bit’lerin değeriyle (01000011), değişen resimdeki son bitlerin sırasındaki
değer benzerliği size bir anlam ifade ediyor mu?
Steganografi Araçları
Gözümüzün ayırt edemeyeceği şekilde resim ve video dosyalarına, kulağımızın
duyamayacağı frekanstaki ses dosyalarına gizli bilgileri yerleştirmek için bu kadar çaba
harcamamıza gerek duymayanlar da var elbette.
Bunları yapabilmek için internet üzerinde birçok ücretsiz yazılım mevcut. Birkaç saniyede
resmin içine gizli bir mesajı yerleştirebilmemizi sağlayan bu programlardan bir tanesi de stools. Bu ücretsiz yazılım sayesinde gif, bmp yada wav formatındaki bir dosyaya mesajı
kolayca saklamanız ve bu mesajı program içinde tanımlı bir algoritma ile şifrelemeniz
mümkün. Hem gizli, hem de şifreli bir mesaj; kulağa hoş geliyor değil mi?
ftp://ftp.uni-stuttgart.de/pub/rus/security/win95/s-tools4.zip adresinden indirebileceğimiz stools programını kullanmak basit ve eğlenceli.
1. İçine mesaj saklanacak olan resim dosyasını(bmp ya da gif formatında) s-tools
ekranına sürükleyin.
2. Gizlemek istediğiniz yazı dosyasını açmış olduğunuz resmin üzerine sürükleyin.
3. Açılan pencerede, mesajı açarken kullanılacak olan parolayı belirleyin ve şifreleme
algoritmasını seçin.
4. Ekranda orijinal ve gizli bilginin saklandığı resimler görünecektir. Hidden data yazılı
resmin üzerinde farenin sağ tuşunu tıklayarak içinde gizli yazı olan resmi
kaydedebilirsiniz.
Kaynaklar:
http://www.all-nettools.com/privacy/stegano.htm
http://www.teknohaber.net/makale.php?id=20104
http://www.ntvmsnbc.com
http://www.teknoturk.org/docking/yazilar/tt000106-yazi.htm
Erdal Çakmak - Bir Bilgi Saklama Sanatı: Steganografi
Kalaycı fotoğrafı : Ahmet ORHAN
Ahmet ORHAN
[email protected]