Gıda Krizi Ve Biyoyakıtlar - Üzüm

Üzüm-Sen, üzüm üreticileri sendikasý
Gýda Krizi Ve Biyoyakýtlar
Salim LAMRANÝ Halklarýn gýda egemenliði ellerinden alýnamaz, devredilemez ve satýlamaz bir haktýr. Gýdadan daha önemli b
þey yoktur. Yoksulluk ve açlýk kader deðil, tersine, gezegene miras býrakýlan yaþam hakkýný ihlal eden, yýkýcý ve insanlýk dýþ
bir sistemin sonucudur.Özellikle, insanlarýn ölümüne neden olabileceði gözler önüne serilen temel gýda maddelerindeki ani fiyat
artýþlarýnýn ardýndan, bütün dünyada açlýða karþý isyan hareketleri yükseliyor. Ýrrasyonel ve çürük bir sistem tarafýndan boðul
bulunan, tüm kýtalardaki üçüncü dünya ülkelerinin halklarý, artýk kýzgýnlýklarýný gösteriyor: Haiti, Filipinler ve Mýsýr baþbakanla
alýndýlar. Gýda krizinin, Asya, Afrika ve Latin Amerika kýtasýnda, 37’den daha fazla ülkede, toplam 89 milyon insaný
direk olarak etkilediði görüldü (1). Bu henüz bir baþlangýç, daha büyük etkisini göstermedi.Birleþmiþ Milletler Gýda Programý Ge
Jacques Diouf, gýda fiyatlarýndaki beklenmedik yükseliþi: “Ýklim deðiþimleri nedeniyle üretimin düþmesine, hisse senetler
aþýrý deðer kaybetmesine, daha fazla tüketime, Çin ve Hindistan’da olduðu gibi yükseliþe geçen yeni ekonomilere, yükse
enerji ve nakliye fiyatlarýna, özellikle de giderek artan biyoyakýt üretimine” dayandýrdý (2).
Amerika Birleþik Devletleri, Brezilya ile birlikte petrol fiyatlarýnýn yükseliþine karþý koymak için, benzer üretimlerin önceden görü
dramatik sonuçlarýný önemsemeden, biyoyakýt üretim politikasýnýn ilk giriþimcileri olmuþlardý. Washington, kendi enerji ihtiyaçý
karþýlamak için, insanoðlunu büyük çapta sefalete sürükleyecek bir strateji geliþtirdi. Uluslararasý büyük enstitülerin hatta Ulusla
Para Fonu IMF’nin bile bu konuda hiçbir þüphesi yoktu (3).BM Gýda ve Tarým Örgütü (FAO), biyoyakýt üretiminin dünya ç
artmasýnýn, yoksul üçüncü dünya halklarýnýn, gýda maddelerine ulaþabilmelerini tehdit ettiðini belirterek; “Biyoyakýtlarýn
gelecekte bütün dünyada hýzla geliþebileceðini ve bunun Latin Amerika tarýmý üzerinde oldukça olumsuz etkileri olabileceðinin c
bir olasýlýk olduðunu” belirtti (4).Gýda fiyatlarýnýn artmasýna neden olan bioyakýt, su kaynaklarýný kullanarak, toprak ve
sermayeyi kendi alanýna yönlendirerek, yenilebilir bitkilerin yetiþtirilmesine gerçekten önemli zararlar verdi. FAO,
Brezilya’da hazýrladýðý bir raporunda “ekonomik durumu kötü olan kesimlerin gýda maddelerine ulaþabilmelerinin
zor olduðunu, dolayýsýyla bu sektörlerin daha fazla tehlike altýnda bulunduklarýný” açýkladý(5). Þimdiden 584 milyon insa
olumsuz etkilediði bilinen bu korkunç gýda güvensizliði politikasýnýn sosyal sonuçlarýnýn ileride nelere yol açabileceði, þimdiden
kolaylýkla tahmin edilebilir (6).Afrika ve Latin Amerika’da, biyoyakýt üretimini artýrmak için çaba sarf eden Brezilya, gýda
fiyatlarýnýn yükseliþinden bu politikanýn sorumlu olduðunu reddetti. Maliye bakaný bu konudaki olumsuz düþüncesini:
“Amerika Birleþik Devletleri’nde gýda maddelerinin üretimi konusunda […] bir tehlike olabilir, fakat
Brezilya ve Afrika ülkelerinde herhangi bir tehlike söz konusu deðildir. Çünkü buralarda her iki üretimi gerçekleþtirmek için, yeterin
toprak var” sözleriyle açýkladý (7).Yine Brezilya Devlet Baþkaný Luis Inacio Lula da Silva’da, bu tezi reddederek
“Tanrý aþkýna bana yiyeceklerin biyoyakýtlar yüzünden pahalýlaþtýðýný söylemeyin. Yiyecekler pahalý, çünkü dünya, Lat
Amerikalýlarý, Brezilyalýlarý, Afrikalýlarý, Hindistanlýlarý ve milyonlarca Çinliyi beslemeye hazýr deðildi” açýklamasýnda b
Lula da Silva, biyoyakýt üretimine destek vererek onu savundu. Brezilya, biyoyakýt üretiminde, Amerika Birleþik
Devletleri’nin hemen ardýndan ikinci sýrada zaten yerini almýþtý (8). Ama hammadde fiyatlarý, Brezilya Baþkaný ve Maliy
Bakaný Guido Mantega’nýn sözlerini fazlasýyla yalanladý. Biyoyakýt üretimi, fiyatlarý kýþkýrttý ve gýda tarýmýnýn yerine
baþladý. Bu yüzden 2008’in Þubat ve Nisan aylarý arasýnda, pirincin fiyatý %75 arttý. Ayný dönem boyunca buðday fiyatl
%120 fýrladý (9). Ayný þey, et, süt, yað, mýsýr, soya fasulyesi gibi diðer temel gýda ürünlerinde de oldu (10).Birleþmiþ Milletler g
sekreteri Ban Ki-Moon, gýda krizini ortadan kaldýrmaya yönelik acil çarelerin hemen bulunmasýný talep etti (11). Ayrýca Dünya
Bankasý’na üye ülkeler, gýda felaketinin yayýlmasýný önlemek için dünyanýn süratli bir þekilde tedbir alýnmasý gerektiðin
Genel Sekreter, son üç yýl boyunca temel gýda maddelerinin fiyatlarýnýn ikiye katlandýðýnýn altýný çizip “bunun, yoksul ü
sefalet içinde yaþayan 100 milyon kiþiyi, daha derin bir sefalete iteceðine” iþaret ederek acil çare bulunmasýný istedi.
Mesela, buðdayýn fiyatý üç yýlda %181 arttý. IMF ise, ilan edilmiþ katliama karþý tetikte: “Besin maddelerinin fiyatlarý, eðe
þimdiki gibi yükselmeye devam ederse, […] sonuçlarý korkunç olacak. Geçmiþ bize bu gibi durumlarýn bazen savaþla bittið
gösterdi” açýklamasýnda bulundu (12).Birleþmiþ Milletler Gýda Hakký Raportörü Jean Ziegler, gýda hakký için, katýþýksý
altýný çizerek biyoyakýt üretimini, “insanlýða karþý bir suç” olarak nitelendirdi. Ve dünyanýn “uzun bir baþka
dönemine doðru gitmekte” olduðunu belirtti. Ziegler, Dünya Ticaret Örgütü’nün ve Amerika hükümetinin, biyoyakýtl
üretildiði hammaddelerin uluslararasý borsada yarattýðý spekülâsyona neden oluþlarýný, Avrupa Birliði’nin Afrika’y
tarým çöplüðü haline dönüþtürmesini ve IMF’in yýkýcý politikasýný eleþtirerek, suçlularý açýkça iþaret etti (13).Fidel Castr
UyarýlarýBir yýldan fazla bir süre önce, tam olarak 28 Mart 2007 tarihinde, Küba’nýn eski Devlet Baþkaný Fidel Castro,
biyoyakýtlarýn yaratacaðý tehlikelere karþý dünyayý uyarmýþtý. Uzun baþlýklý “Dünyada Üç Milyondan Fazla Kiþi Açlýk v
Nedeniyle Erken Ölüme Mahkûm Edildi” yazýsýnda “gýdayý yakýta dönüþtüren uðursuz düþüncenin” Ameri
Devletleri’nin dýþ politikasýnýn ekonomik hattýndaki bir geliþme gibi gösterilerek baþkan Bush tarafýndan geliþtirildiðini ya
ve þunlarý eklemiþti: “Beyaz Saray’ýn kiracýsý, 2017 yýlýnda, 132.000 milyon litre biyoyakýt üretimine ulaþmayý
hedeflediklerini de belirtti” (14).“Hâlihazýrda bir ton mýsýrdan 413 litre eþdeðerinde etanol elde edildiðini ve Birleþik
Devletlerin depolarýnda bulunan mýsýrýn, bir tonunun 167 dolara yükselmiþ olduðunu biliyorduk. Bu kadar etanolü [132.000
milyon litre] üretmek için, 320 milyon ton mýsýra daha ihtiyaçlarý olduðu açýk. FAO’ ya göre, Amerika’nýn, 2005 yý
mýsýr üretimi 280,2 milyon tona ulaþabildi. Amerika Birleþik Devletleri Baþkaný, her ne kadar aðacýn kýymýðýndan, yerin çimind
üretilebilebileceðini söylüyorsa da herhangi biri, bu söylemlerin kesinlikle gerçeklikten yoksun olduðunu, kolaylýkla
anlayabilir” (15).Fidel Castro’ya göre, üçüncü dünya ülkeleri, benzer reçeteyi uygulasaydýlar, pek çok insan açlýkta
ölebilirdi. Bu ülkelerin, çevre için zararlý olabilecek sonuçlarýndan bahsedilmeksizin, su yokluðu sebebiyle alacaklarý önerilerden
baþlarý dönerdi. “Bu gidiþle, iklim deðiþimi nedeniyle, Ýnsanlýðý korumak için bir aðaç bile kalmayacak” (16).Ayrýc
Küba’nýn eski Devlet Baþkaný, Avrupa’nýn biyoyakýt elde etmek için yalnýzca mýsýrý deðil, buðdayý, ayçiçeðini,
(kolza, yaðlý tohumlara sahip turpgiller sýnýfýndan mevsimlik bir bitkidir. Diðer adý Brassica napus, ç.n) vb. yiyecekleri kullanmak
istemesini eleþtirerek “bütün bunlarýn, gýda maddelerine olan talebi muazzam bir ölçüde artýracaðýný, temel gýda madde
fiyatlarýný çok yukarýlara çekeceðini ve trajedi ile sonuçlanacak bir insanlýk krizine neden olabileceðini” belirtmiþti. Maale
Fidel Castro’nun öngörüleri doðru çýktý (17).Kübalý devrimci lider, enerji tasarrufu için kolay bir çözüm önerdi: “Zen
yoksul dünyanýn bütün ülkelerinde, hiçbiri dýþýnda kalmadan, akkor flemanlý elektrik ampuller tasarruflu floresan veya ampullerl
http://www.uzumsen.org
Joomla! ile Güçlendirilmiþtir
Oluþturan: 13 October, 2016, 01:49
Üzüm-Sen, üzüm üreticileri sendikasý
deðiþtirilirse, basit bir þekilde milyonlarca dolarlýk enerji tasarrufu yapýlabilinir. Küba ülkedeki bütün konutlarda bunu gerçekleþtir
basit tedbir, yoksul halk yýðýnlarýný öldürmeksizin, iklim deðiþimine direnmede bir soluk alma anlamýna gelebilir”
(18).Biyoyakýtlar nedeniyle, derhal bir moratoryum ilan edilmesi zorunluBu üretimin sonuçlarýnýn, insanlýk için bir trajedi olacaðý
görüldü. Üstelik daha da kötü sonuçlarý gelmek üzere. Gezegende yaþanan insani ve sosyal dramlardan ders çýkarmayan Amer
Birleþik Devletleri, bioyakýtlarýn üretiminde kullanýlan çok büyük alanlarý ikiye katlama niyetini onayladý. Avrupa ülkeleri de, biyo
üretiminde kullanacaðý ürünleri geliþtirme niyetinde olduðunu açýkça ortaya koydular (19).Halklarýn gýda egemenliði, ellerinden
alýnamaz, devredilemez ve satýlamaz bir haktýr. Gýdadan daha önemli bir þey yoktur. Fakirlik ve açlýk kader deðil, tersine,
gezegene miras býrakýlan yaþam hakkýný ihlal eden, yýkýcý ve insanlýk dýþý ekonomik bir sistemin sonuçudur. Biyoyakýtlar ne
acý çeken insanoðlunun, kendi kendini yok etmek istenmesine karþý koymak için, acilen moratoryum ilan edilmelidir.Ýnsanoðlu
kendini yok etme süreci içinden geçmekte. Bu üretim, ahlaki, sosyal ve siyasal açýdan savunulamaz. Apokalips*’e
(kýyamet anlamýnda kullanýlýyor, ç.n) doðru giden, bu çýlgýn yarýþý durdurmak, hiç olmadýðý kadar acil bir görevdir.***Salim La
Yazar ve gazetecidir. Küba ile Amerika Birleþik Devletleri arasýndaki iliþkiler konusunda uzman bir Fransýz profesördür. Bu
konuda yayýnlanmýþ birçok kitabý bulunmaktadýr.[Rebelion’daki Ýspanyolca orijinalinden Atiye Parýlyýldýz tarafýndan
çevrilmiþtir]Dipnotlar:(1) The Associated Press, «La communauté internationale confrontée à une sérieuse crise
alimentaire», 14 de abril de 2008.
(2) ayný yerde
(3) Reuters, «Face aux émeutes de la faim, DSK s’interroge sur les biocarburants», 18 de abril de 2008.
(4) Reuters, «La FAO met en garde contre les biocarburants», 15 de abril de 2008.
(5) ayný yerde
(6) Organisation des Nations unies pour l’alimentation et l’agriculture, L’état de l’insécurité
alimentaire dans le monde 2006 (Roma: FAO, 2006), p. 8.
(7) Reuters, «La FAO met en garde contre les biocarburants», op. cit.
(8) Le Monde, «Le président brésilien, Lula, plaide en faveur des biocarburants», 17 de abril de 2008; Marco Sibaja,
«Brazil: Biofuels are not at the root of hunger crisis», The Associated Press, 17 de abril de 2008.
(9) Lesley Wroughton, «La crise alimentaire reconnue comme une priorité mondiale», Reuters, 14 de abril de 2008
(10) ayný yerde
(11) The Associated Press, «Crise alimentaire: Ban Ki-moon réclame des mesures d’urgence», 14 de abril de
2008.
(12) Veronica Smith, «Crise alimentaire: la Banque mondiale sonne l’alarme», 14 de abril de 2008.
(13) Agence France Presse, «Les biocarburants, ‘un crime contre l’humanité’ d’après le
rapporteur de l’Onu», 14 de abril de 2008.
(14) Fidel Castro Ruz, «Condenados a muerte prematura por hambre y sed más de 3 mil millones de personas en el
mundo», Granma, 29 de marzo de 2007.
(15) . ayný yerde
(16) ayný yerde
(17) ayný yerde
(18) ayný yerde
(19) Le Monde, «Les tartuffes de la faim», 17 de abril de 2008.* Apokalips “Vahiy” adýyla da bilinen,
Yuhanna (Yahya) tarafýndan Anadolu kýyýlarýna yakýn Patmos adasýnda yazýlan, insanlýðýn geleceðinden sembolik anlatýmla
eden metindir. Grekçede “vahiy, ifþa olunma” anlamýna gelen bu sözcük (apocalypse), Fransýzcada
“vahiy” ve “kýyamet” anlamlarýnda kullanýlýr. Metinde kýsaca, dünyadaki ilk Hýristiyan merkezleri
sayýlan Anadolu’daki yedi kiliseden, insanlýðýn uðrayacaðý doðal felaketlerden, büyük depremlerden, insanlýðýn çekece
acýlardan, Deccal’in hükümranlýðýndan ve “kurtarýcý”nýn geliþiyle insanlýðýn yaþayacaðý yeni dönemden
Kaynak: 06/09/2008 latinbilgi / www.karasaban.net
http://www.uzumsen.org
Joomla! ile Güçlendirilmiþtir
Oluþturan: 13 October, 2016, 01:49