burada

IKITEKER
i k i t e k e r . o r g | motosiklet e-zine | para ile satIlmaz | aYDa BIR YaYInLaNIr | HAZIRAN 2004 | SaYI 18
bu say›da
> DL650 V-Strom’la 10.000km ‹lkay Ersoy
> 9.000d/dk ile 2.000km yol yapma öyküsü Sinan Özgen
Maceraya davet
davet ‹lker Ery›lmaz
>> Maceraya
Bir motorcu
motorcu hikâyesi
hikâyesi Bora
Bora Yurtören
Yurtören
>> Bir
Motorunuzu sevin,
bak›m yap›n,
uzun yaflat›n!
Kapak Foto¤raf› > Sinan Özgen
berler... Haberler... Haberler... Haberler... Haberle
Kütahya EMOK
Motosiklet Festivali
1-4 Temmuz 2004 tarihleri aras›nda yap›lacak olan 3. EMOK Motosiklet
Festivali’ne tüm motosikletçiler ve do¤aseverler davetli. Festivalin bu seneki adresi Do¤luflah Köyü. Her zamanki gibi 4 gün boyunca bir çok etkinlik kat›l›mc›lar› bekliyor. Festival dönemi boyunca yörede kamp yapmak
isteyen dostlara baz› hat›rlatmalar yapmak istedik...
KAMP ET‹⁄‹
Kamp yapma nedeni flehirden kaç›fl, macera, spor veya kufl sesleri olabilir. Sebebi ne olursa olsun, kampç›l›¤›n en önemli unsuru do¤aya sayg›d›r. fiunlar› kabul edelim: do¤an›n korunmas› rahat›m›zdan, keyfimizden
daha önemlidir.
Az gidilen bir do¤a parças›na ulaflman›n egomuzda yaratt›¤› ça¤r›fl›m
(motorun gücü bizi daha da coflturabilir) ile do¤ay› fethediyor/istila ediyor duygusu hissederseniz bununla mücadele edin. Da¤lar, yaylalar, ormanlar sadece bizler için yarat›lm›fl de¤ildir.
Do¤ay› bize mutluluk verdi¤i için seçeriz. Bize bu denli mutluluk veren bir
fleye sayg› duymak o kadar da zor olmasa gerek. ‹flte, do¤aya ve insanlara sayg›m›z› göstermede bize yard›mc› olacak bir rehber:
‹z b›rakmadan kamp yapman›n 8 ana kural›
1- Kamp yerine giderken daha önce aç›lm›fl bulunan patika ve yollar› kullan›n. Patikalarda tek s›ra halinde yürüyün.
2- Mümkün oldu¤unca kamp alan› olarak belirlenmifl yerlerde kamp yap›n. De¤il
ise yak›n zamanda üzerinde çad›r kuruldu¤u belli olan noktalardan kaç›narak buralar›n kendini yenilemesine imkan verin. Uzun süreli kamplarda çad›r›n›z›n yerini birkaç günde bir de¤ifltirin.
3- Tuvalet yerini su kaynaklar›ndan, patikalardan ve kamptan uzakta belirleyin. Bu
belirleme kamp alan›na var›ld›¤›nda yap›lmal› ve herkese bildirilmelidir. Büyük tuvalet için, uygun yerde 30cm çap›nda, 25cm derinli¤inde bir çukur kaz›n, ifliniz bitince bir miktar gevflek toprakla örtün. Bunu tekrarlayarak çukur dolana kadar birkaç kez kullanabilirsiniz.
4- Yemek yapmak için atefl yakmak yerine ocak kullan›n.
Atefl yakman›z gerekirse mutlaka daha önce üzerinde atefl yak›lm›fl yeri kullan›n.
Yeni açaca¤›n›z bir atefl yeri uzun y›llar oradaki kara lekeniz olarak kalacakt›r. Atefl
için uygun yer yoksa yakmamay› tercih edin. Mecbur kal›rsan›z, bitki örtüsünü
topra¤› ile birlikte yol yol kesip kald›r›n ve toprak k›sm› yukar›da kalacak flekilde
kenarda tutun. Atefl söndürüldükten ve yeri temizlendikten sonra yerine döfleyin,
sulay›n.
Ateflinizi ufak tutun, yay›lmamas› için tafllarla s›n›rlay›n, ayr›lmadan önce söndü¤ünden ve dokunabilece¤iniz kadar so¤udu¤undan emin olun. Yakacak olarak hiçbir zaman canl› a¤aç kesmeyin. Sadece ölü odunlar› kullan›n. Orman›n ölü bitkilere de ihtiyac› oldu¤unu bilin ve ölçülü olun.
5- Y›kama ifllerini (eflya, bulafl›k veya kendinizi) su kayna¤›n›n uza¤›nda yap›n. S›cak su ve peçete ile bulafl›k iflini ço¤unlukla halledebilirsiniz. Yetmez ise beyaz sabun kullan›n, deterjan de¤il.
6- Bitkiler, çiçekler, kayalar gibi do¤al cisimleri koparmak veya yerlerinden oynatmaktan kaç›n›n.
rak yan›n›zda götürün. Bu ifl için yan›n›zda yeterli plastik torba bulunsun. Gürültünün de kirlilik oldu¤unu hat›rlay›n.
Kamp yerinizi, buldu¤unuz kadar do¤al ve buldu¤unuzdan daha temiz b›rak›n.
Yararlan›lan Kaynak: MOUNTAINEERING, The Freedom of the Hills
Yukar›daki kurallara ek olarak, tecrübe edilmifl, ülkemize özgü konular da bulunmakta.
1- Gidilecek yerlerde kamp yapman›n izne tabii olup olmad›¤›, Jandarma, Orman
Müdürlü¤ü veya yerel yönetimlere sorularak ö¤renilmeli. ‹zin gerekiyorsa al›nmal›. Bu konuya özellikle yang›n sezonunda önem veriliyor. Bafl›n›z derde girmesin.
2- Yerel halkla kaynaflmaya, onlarla konuflmaya çal›fl›n. Verdi¤iniz yak›nl›¤› ço¤u
zaman fazlas› ile geri al›rs›n›z.
3- Gitti¤iniz bölgeden al›flverifl yapmaya, oran›n ekonomisine katk› sa¤lamaya çal›fl›n.
4- Köylülerin otlak yerleri olarak kulland›klar› yerlerde dikkatli olun. Özellikle yonca yetiflen arazi onlar için çok önemli. Yoncalardan uzak durun. Tereddüt ederseniz sorun.
5- Yayla evleri civar›nda veya içinde yap›lan konaklamalarda dikkat edilmesi gerekenler var. Bu evlerin ço¤u yaz mevsimi d›fl›nda bofl ve kap›lar› aç›kt›r. Yak›n zamana kadar köylülerin, iyi niyetle, ihtiyac› olanlar kal›rken yaks›nlar diye odun b›rakt›klar› bilinirdi. Ancak bu iyi niyete konuklar her zaman ayn› karfl›l›¤› vermiyorlar. Kap›lar aç›k b›rak›l›yor, çöpler b›rak›l›yor ve hatta içeriye tuvalet yap›l›yor! Bu
flekilde karfl›l›k bulan iyi niyetin bir s›n›r› olacakt›r.
Köylülere teflekkür için onlara makarna, konserve gibi dayan›kl› yiyeceklerden b›rakabilirsiniz.
Yaylalarda misafir oldu¤umuzu unutmayal›m.
6- Marmara bölgesi baflta olmak üzere, eski Bizans ve Osmanl› yerleflimlerine,
ma¤aralara yak›n yerlerde kamp yaparken define aramad›¤›n›z› kesinlikle belirtmek ve karfl›n›zdakini ikna etmek gerekli. Yerel halk, büyük flehirden kalk›l›p o
unutulmufl yere, hazineden baflka bir motivasyonla gelinmesini bazen kabul edemiyor. Define avc›lar› hiç hofl karfl›lanm›yor. Bafllar›na çeflitli zorluklar ç›kart›l›yor
(jandarmaya ihbar, kaya yuvarlama gibi). IKITEKER
Hakan Erman /‹stanbul / Haziran 2004
7- Varsa vahfli hayvanlar› beslemeyin. Beslemek, normal beslenme al›flkanl›klar›n› de¤ifltirmekte ve hayvanlar› tehlikeye atmaktad›r.
8- Malzemeleri dolu olarak oraya tafl›yabiliyorsak çöplerini de rahatl›kla indirebiliriz. Üretti¤iniz tüm çöpleri ve sizden önce orada b›rak›lm›fl olan çöpleri toplaya-
www.ikiteker.org
02
Test DL650 V-Strom ile
10.000km
Geçen y›llarda motosiklet alma giriflimlerim çeflitli nedenlerle sonuçlanamad›. Derken 2003 y›l› yaz›nda “bu kez baflaraca¤›m” diyerek karar›m›
verdim ve “Hangi motosikleti almal›y›m?” sorusu üzerinde durmaya bafllad›m.
‹lk bafllarda çok sa¤l›kl› olmayan flekilde bir arkadafl›n motorunun sesi, bir baflka
motorun görüntüsü, öbürünün amortisorü gibi saçma unsurlar karar›m› etkiliyordu. Daha sonra “Amac›m ne?” sorusunu sordum kendime. Ben arabayla bile plans›z tatile ç›kan, sürekli yollarda sürtmeyi seven biri olarak ne istiyordum?
Bir kere uzun yola gelmeliydi, gelirken de beni yormamal›yd›. Üstelik arkada yolcu ve yük oldu¤unda da zorlanmamal›yd›. Hem zorlanmamal›yd› hem de ilk motorum oldu¤u için çok büyük bir motor da olmamal›yd›.
Türkiye’nin kötü yollar›nda sürerken içim gitmemeli, dosltar da¤ tepe girdi¤inde
arkalar›ndan seyretmemeliydim. Bu suyu geçemem, flu m›c›ra dalamam dememeli ancak ihtiyaç an›nda da gaz› kökledi¤imde makul bir çekifl sa¤lamal›yd›m.
fiehir içinde de heyula bir motor olmamas› gerekiyordu ki motosikletin avantajlar›ndan yararlanabileyim.
Tabii enduro gibi da¤ tepeye girecek ama caddede aç›labilecek, uzun yolda da
konforlu ve fl›k bir sürüfl sa¤layacak bir motor yoktu. Daha do¤rusu 600’lük segmentte yoktu. Ta ki DL650’yi duyana kadar öyle san›yordum en az›ndan.
Farkl› alternatiflere bak›p, kendimce de¤erlendiriyor ama her defas›nda ilk motorunu alacak biri için en olmayacak flekilde DL1000 V-Strom üzerinde tak›l›p kal›yordum.
Sonunda ‘tamam’ dedim ‘DL1000 V-Strom alaca¤›m’ ama önce bir o günlere gidelim. O zamanlar DL 650 yok. Gidip bir Freewind bakal›m. Zafer Yang›n’dan görüyorum, gayet te memnun.
2003 May›s ay›nda Korlas’a dald›m. Sonradan Koray (Eyilik) oldu¤unu ö¤rendi¤im
bir flahsa “Freewind kaça hocam?” fleklinde yanaflt›m. O soru ard›ndan aç›lan sohbet esnas›nda da V-Strom’un 650’lik bir modelinin ç›kaca¤›n› ve SV650 motorunu
kullanaca¤›n› ö¤rendim.
Ö¤renmemle birlikte bafllad›m araflt›rmaya ama internette tek kelime yok. Ama
bir süre sorna yavas yavafl bilgiler döklülmeye bafllad› ve ben de afla¤›da belirtece¤im nedenlerden DL650’ye kitlendim. ‹lk gördü¤üm yorum enduro sport touring aç›klamas›na gülümsedim. Eskiden bir partinin dört e¤ilimi buluflturmas› gibi bu da 3 e¤ilimi buluflturmufl oldu¤unu iddia ediyordu.
Sonunda 2004 fiubat’›nda tüm dünyada ayn› anda ç›kaca¤›n› ö¤rendik. Koray Eyi lik ile al takke ver külâh derken anlaflt›k ve gelen ilk partiden bir adet siyah
DL650’yi kapt›k.
Yaklafl›k 8 ayl›k bekleyiflim Korlas önünde aç›lan o dev kutunun içindekini görmem
ile sona erdi. 8 ayd›r kutusu aç›l›rken motorumun yan›nda olmay› hayal ederdim.
Kutu bir aç›ld›, aman›n bizim siyah güzeli ön lastik, diskler falan kenar›na yerlefltirilmifl, p›r›l p›r›l naylonunda duruyor. Allah herkese o an› nasip etsin. Gerçekten
çok keyifli. Ayn› fleyi yüzy›llar evvel :) babam Pinokyo’mu naylonundan ç›kar›p
monte ederken hissetmifltim. Ayn›s›.
Öncelikle neden hiç görmeden DL650’de karar k›ld›m. Nedenler yukar›daki gibi
asl›nda,
1. Kendimi tan›yordum, çok uzun yol yapacakt›m. O sebeple vibrasyonsuz bir makine istiyordum. Yani çift silindirli bir fley. Alternatifler de TA650, KLE500 ve DL650
idi. En yüksek tork ve beygir DL 650’de.
2. Biraz oturakl› bir görüntü istiyordum. DL650’nin dezavantaj da say›labilecek ön
lastik kal›nl›¤› TA ve KLE’den daha fazla. (V-Strom ve GS11XX ile ayn›)
3. fiasi ve karenaj neredeyse DL1000 ile ayn›yd› ve DL1000’deki eksiklikler DL650
üzerinde giderilmiflti. Ayn› durum denenmifl SV650 motoru için de geçerliydi. Yani motor yeni bir motor olmas›na ra¤men hemen her parças› denenmifl modellerden al›nmayd›.
4. Enduro motor istiyordum fakat amac›m kendimi 20cm çap›ndaki tafllar›n üstüne atmak, 50cm derinli¤inde derelerden geçmek, 40cm derinli¤inde çamurlara
dalmak de¤ildi (V-Strom ile bunlardan çok daha fazlas›n› yapanlar da var, o da ayr› bir konu). Benim için bir dere yata¤›n› geçebilmesi, toprak/m›c›r yolda zorlanmamas›, yüklüyken bile da¤ tepe dald›¤›mda etkilenmemesi kafiydi.
5. Amac›m hoplay›p z›plamak olmad›¤› gibi uzun yolculuklarda, arkamda yolcum,
top/sidecase dolu iken keyifle yorulmadan yol almak, can›m istedi¤inde de gaz›
açabilmeyi istiyordum.
6. fiehir içi kullan›mda da beni s›kmas›n, trafikte keyifle “hararetsiz” yol als›n, gerekirse trafi¤in içinde aralara dalabilsin istiyordum.
7. Zevkler kifliye göre de¤iflir ama bana göre estetik de olmal›yd›. Zevkime göre
bu arzumu da karfl›layan bir aletti bu.
8. Tüm bunlar› karfl›larken cok ta pahal› olmas›n istiyordum.
Bunlar› alt alta dizdi¤imde teorik olarak bu isteklerimi en iyi karfl›layacak motor
DL650 olarak göründü.
Teorisi buydu prati¤i ne oldu?
Efendim, fiubat ay› itibariyle motoru ald›m. Ald›¤›m akflam 80km yapt›m ve kar
ya¤d›, bu gerçekten çok kötü bir duygu. 8 ayd›r hayalini kurdu¤um motor gelmifl,
garajda yat›yor ve ben d›flar›da ya¤an kar› seyrediyorum. Hem de kaç hafta.
Karlar eridi, günefl açt› ve Mart ay›n›n ilk haftasonuyla birlikte ipinden boflanm›fl
gibi yollara sürdüm motoru. 10 hafta sonu ve 10.000km. Bu h›zla yaz sonu 25
bin’e vuracak sanki. Ya da ilk heves geçince azal›r m› bilemem...
Neyse, 10.000km deneyim az de¤il elbette. Ancak görüfllerimi ve deneyimlerimi
okurken ak›ldan ç›kar›lmamas› gereken çok önemli bir unsur var. Bu benim ilk
motorum ve öncesinde birkaç tur atma d›fl›nda baflka bir motosiklet deneyimi yaflamad›m. Dolay›s›yla, karfl›laflt›rma yapma olana¤›m yok.
10.000km’nin san›r›m 2000’i flehir içinde olmufltur. Belki daha az›. Kalan km ise
03
günlük 500km’lik gezilerin yan› s›ra bir hafta sonunda 1000km, 5 günde 2250km
fleklinde farkl› uzunluktaki yollarda oldu.
Öncelikle flehir içi. Benim için flehir içinde s›k›fl›k trafik performans› çok önemliydi. Motor DL1000 ile ayn› en ve boyda (Sele 20mm alçak). Dolay›s›yla halen devam eden acemilik devremde trafik içinde sorun yaflayabilece¤imden korkuyordum. Ancak motorun atakl›¤›, h›zl› ivmelenmesi, manevra kabiliyeti benim acemili¤imi çok çabuk kapatt›. Daha iyisi var m›d›r? Elbette vard›r herhalde, bilemem.
Ama benim için trafikte kalmak, aralardan geçememek, arabalar›n arkas›nda esir
kalmak gibi bir durum hiç do¤mad›. Kuryeciler gibi dansettirmem, hele bu acemilikle zaten mümkün de¤il ancak sokak, cadde, çevreyolu farketmeksizin her s›k›fl›k trafikten s›yr›lmas›n› bildi makinem.
Malum ‹stanbul indili ç›kt›l› bir flehir. Yokufl afla¤› inifllerde ve yokufl yukar› kalk›fllarda sorun yaflamaktan çok korkuyordum. Ama motorun oturakl›l›¤›, frenlerin
performans› ile hiçbir sorun yaflamad›m.
Alt yüksekli¤i 165mm olmas› herkes taraf›ndan küçümsenen, “Ne bu flimdi, enduro mu?” yorumlar›na neden olan bir unsur. Hatta biraz da görüntüsündeki estetikten san›r›m, “Bu motor enduro de¤il, ama üzülme güzel motor.” ;-) fleklindeki yorumlar da az de¤il.
fiehir içinde dar manevra sorun yaratt› bende. ‹TO alt giriflinin ilk viraj›nda durma
h›z›na kadar düflüp bir kez sa¤a b›rakt›m motorumu. Ama ilk 500km s›ras›nda acemilik seviyemle motorun a¤›rl›¤›n›n uyumsuz olmas›ndan kaynakland›. Koruma
demirleri (GIVI) sa¤olsun. Çizik bile almad› motor.
Uzun yola gelelim. Bugüne kadar çeflitli uzunlukta yollar yapt›m. Haftasonlar› A¤va, Kerpe, Kap›da¤ Yar›madas›, ‹negöl gibi 250-500km uzakl›kta yörelere günübirlik gidip gelmenin yan› s›ra, bir hafta sonu ‹zmir’e gidip, Alt›noluk üzerinden
1000km fleklinde geri dönüfl, Çanakkale üzerinden Alt›noluk, ‹zmir, sahil yolu üstünden Kufladas›, Marmaris ve direkt ‹stanbul dönüfl olmak üzere 2250km’lik bir
uzun gezi, 1000-1200km’lik birkaç ‹zmir/Çeflme/Kufladas› gezisi yapt›m.
Tek bas›flta 25 km üstünde gitmedim, genelde 150-200km de bir molalarla devam ettim. Fiziksel olarak hiçbir rahats›zl›k duymad›m. Sadece Marmaris-Band›rma aras› 600km yol s›ras›nda mabad yöresinde hafif bir a¤r› oldu. Velhas›l selenin dik oturufl pozisyonu ve gidonun yap›s› çok uyumlu ve yormuyor. Yaln›zca zaten önceden var olan sa¤ omuzdaki kireçlenme (fare kullan›m› kaynakl›) 2 saat
üzeri yolculuklarda fena az›yor, buna da bir çözüm bulmam laz›m.
1000km civar›nda pilyonlu (yolculu) bir gezi yapt›m Pilyonum çok konforlu buldu.
Ben mola ihtiyac› duydum ama o duymad›. Hiçbir a¤r›, s›z› ve yorgunluk flikâyeti
gelmedi.
Ben di¤er tüm enduro sahipleri gibi!!! kendimi da¤a, tafla, çamura vurma gibi bir
amaçla güdülendirmeden motoru ald›¤›m için ille de bir enduro sahibi olay›m diye bir kayg› içinde de¤ildim. Ama gezilerde de “O yola ben giremem” muhabbetini yapt›rmayacak birfley ar›yordum. Buldum. O nedenle teselli veren yüz ifadeleri “Üzülme üzülme, enduro diil ama iyi motor” diyen dostlara da ayr›ca teflekkürlerimi iletiyorum. ;-)
Gelelim ‘Ground Clearence’ denen bu 16.5cm’lik yerden yüksekli¤e. fiehir içindeki hiçbir kald›r›ma inifl ve ç›k›flta sorun yaflamad›m. Ama A¤va’da iskeleye c›kan
2’li merdivenler vard›. Direk ç›ksayd›m dokunabilirdi, merdiven aralar›na koyulmufl tafllar üstünden ç›kt›m hiç s›orun olmad›. Birinde de ‹zmir’de fuar içine girdik.
Önümdeki 1150GS dan diye indi ama ben frenleyerek ve amortisör sal›n›m›n› iyice azaltarak indim. Yani 16.5cm yükseklik genelde hiç sorun ç›karm›yor ama yine
de baz› yerlerde dikkat etmek laz›m. DL1000’de oldu¤u gibi alt korumas› da yok
ama yak›nda ç›kar herhalde.
fiehir içi kullan›mda hofluma giden iki özelli¤i aynalar›n›n ve farlar›n›n kapasitesi.
Aynalar›n do¤ru ayarlan›rsa kör noktas› yok gibi. Farlar cok güçlü ve genifl bir aç› y› ayd›nlat›yor. VW Bora kullan›yorum ve kesinlikle motorumun farlar› arabama
göre cok daha efektif bir ayd›nlatma sa¤l›yor.
04
Ben 183cm boyla bir miktar rüzgâr al›yordum. Ön cam bildi¤iniz gibi 3 ayarl›. Son
ayara getirdi¤inizde 5cm yükseliyor, bu da önemli ölçüde rüzgâr› kesiyor. Geçenlerde denedim kask›n üst 3cm’lik k›sm› hala rüzgâr al›yor. Art›k daha afla¤›ya indirmiyorum cam›.
Yak›t Tüketimi
Çok önemli bir konu, yak›t tüketimi. ‹nan›n hiç ölçmedim. Hep üflendim. Altu¤ sayg›l› ölçmüfltü benim yerime 5.5-6 litre gibi bifley ç›km›flt› ama çok sa¤l›kl› de¤ildi
san›r›m ölçüm.
Derler ya 6. vites tam touring vitesi. DL650 V-Strom’da da aynen böyle. 6 vitese
tak›n 6000 devir üstüne ç›k›n, keyifle devam edin yolunuza. Hele 6500 devir üstündeyseniz ne vibrasyon, ne rahats›zl›k, sollamalarda vites küçültmenize bile gerek yok. 6500 devir üstünde gaz› aç›n ve motor at›ls›n ileri. Bu özelli¤ini çok tutuyorum motorumun. Seviyorum onu.
Motoru bol suya soktum, h›zl› su geçifli yapt›m, 3 saat aral›ks›z sa¤anak ya¤murda sürdüm. Bu tecrübemle anlayabilece¤im herhangi bir sorun do¤mad›. 1000 ve
6000km bak›mlar›ndan bu yana herhangi bir bak›m ihtiyac› da do¤mad›. Hareketli aksamda ya da motorda bir ses de¤iflikli¤i, performans düflüflü vs gibi olumsuzluk hissetmedim.
Bir de çok atak makine, özellikle k›rm›z› ›fl›klardan ç›k›flta kendini gösteriyor 67
beygir. Baz› 750’likleri ve 1000’likleri, 1150’likleri de gördük ç›k›fllarda. 650’likleri
saym›yorum bile ;-). Ego tatmini için çok iyi.
Uzun yolda viraj performans› bana göre mükemmel. Bu motosikletle gaz açmaktan çok virajlar› almak apayr› keyif. Mevcut k›s›tl› tecrübeme ra¤men zorland›¤›m
viraj hiç olmad›. (Dar viraj, yavas dönüfl haricinde. Bu tür virajlarda hele ilk
1000km’de nas›l acemileflti¤imi, nas›l karfl› flertilere kayd›¤›m›, kaymad›¤›m zaman da durma h›z›na gelip motoru p›t tiye kenara b›rakt›¤›m› flahit olan dostlar
gülümseyerek hat›rlayacakt›r.)
fiaka bir yana, atakl›¤› güzel bir özellik ama kaygan toprak ve m›c›r gibi gevflek
zeminlerde hiç sorun yaflam›yorum san›yordum. Benzer bir zeminde hiç de atak
olmayan heyula bir baflka motor kulland›m ve atakl›¤›n bu tür zeminlerde iyi birfley olmad›¤›n› anlad›m. Gaz ayar›n› yapmakta zorlan›yorsunuz, hafif gaz vermek
hep bir dert oldu benim için bu tür zeminlerde.
En yüksek h›z?
Her bir vitesin hakk›n› vererek yüklendim 200’e çok az kald› ama ç›kmad›. Sadece yokufl afla¤› 200km yapt› ki saym›yorum. Ama aral›ks›z 15 dakika kadar 195’e
kitledim t›k›r t›k›r gitti koç. Artç› ile çok fazla h›z›m kesilir san›yordum, ayn› flekilde 15-20 dakika kadar 190’a ba¤lay›p gittik.
Yüksek h›zlarda vibrasyon, sal›n›m vs hiç olmad›. Daha do¤rusu oldu ama birkaç
kez karfl›dan hafif aç›l› rüzgâr ald›¤›mda ön kafada sallanma hissettim. Rüzgârs›z
ya da de¤iflken olmayan yan rüzgârl› ortamlarda yüksek h›zda sürüflü tats›zlaflt›racak hiçbir fley olmad›.
Uzun motor geçmifli olan bir dost, motosikletin uzun yol viraj hakimiyetinin mükemmel oldu¤unu ama ön tak›m aç›s›n›n uzun olmas› sebebiyle dar virajlarda sorun yaflad›¤›n› söylemiflti. Onun yalanc›s›y›m, ben anlamam o kadar.
Frenleme
Frenleme yetene¤inden de çok memnunum. Henüz fren kitlememi gerektirecek
bir durum olmad› ancak ya¤murlu havada da, kuru havada da yüksek h›zlardan
h›zla yavafllamaya geçti¤im çok oldu ve hiçbir sorun yaflamad›m. Ancak dedi¤im
gibi karfl›laflt›rma yapmam mümkün de¤il.
Herke mendi motorunu sever, her motorun da avantaj ve dezavantajlar› vard›r
ama tüm avantaj ve dezavantajlar› bir araya getirildi¤inde ayn› fiyata bile olsa bu
segmentte DL650 diyorum, düflük fiyat›n› da ekleyince hiç flans tan›m›yorum. Bu
benim motordan beklentilerimle tamamen ba¤lant›l› bir konu elbette. O sebeple
beklentilerim olan uzun yol konforu, istedi¤imde gayet bozuk yollara dalabilme
rahatl›¤›, caddelerdeki gücü, flehir içi rahat kullan›m› ile birlikte de¤erlendirildi¤inde arad›¤›n›z motor DL 650’dir. IKITEKER
‹lkay Ersoy / ‹stanbul / May›s 2004
Motosiklet ve motosiklet
kültürü ile ilgili
arad›¤›n›z her fley
www.ikiteker.org’da!
05
Gezi 9000d/dk ile 2.000
km yol yapma öyküsü
SCOOTER ÜZER‹NDE ‹STANBUL-AMASYA-‹STANBUL
"... Benim flehrim; içinde ‹ris (Yeflil›rmak) nehrinin akt›¤› genifl ve derin
bir vadide kurulmufltur. ‹nsan eme¤i buraya hem flehir hem kale karakterlerini çok iyi flekilde sa¤lam›flt›r. Çünkü buras› çok yüksek ve sarp kaya olup dimdik nehre do¤ru iner. Ve nehir etraf›ndan flehrin kurulmufl oldu¤u yerde sahilde bir duvar ve her iki tarafta da sivri tepelere do¤ru
uzanan duvarlar vard›r. Bu tepeler iki tane olup tabii bir flekilde muhteflem bir kule gibi yükselmektedirler. Bu çevre içinde krallar›n hem saraylar› hem de mezar an›tlar› bulunur. Her ne kadar flimdi bir eyalet ise de
Amaseia (Amasya) bir zamanlar krallara aitti..." Co¤rafyac› Strabon
2002 Y›l›n›n mart ay› bafllar›nda ‹stanbul Teknik Üniversitesi Mimarl›k Fakültesi
olarak Amasya’da yapaca¤›m›z Workshop’un çal›flmalar› h›zlanm›flt›. 10’a yak›n
ö¤retim üyesi ve 30 kadar mimarl›k ö¤rencisi hep beraber Amasya’ya gidilecekti. Tek düflündü¤üm yoldu, otobüsle gidilecekti ve yaklafl›k olarak 12 saat sürüyordu, bense otobüsle yolculuk yapmaktan nefret ediyordum.
‹flte tam o s›ralarda akl›ma çok parlak bir fikir geldi. Neden motorla gitmiyordum?
O zamanlar büyük motor olarak henüz BMW’mi almamifltim, Kawasaki EN500’üm
vard› ve ben onunla uzun yol yapmaktan pek hofllanm›yordum. O motorla ilgili
as›l endiflem, trenle gitmeye karar verdi¤im ‹stanbul Ankara yolculu¤unda, motorun trene bindirmek-indirmek için a¤›r olmas›yd›. Daha önce Gökçeada, Bursa, Kütahya gibi pek çok uzun yola gitti¤im küçük motorum Aprilia SR150 ile gitmeye
karar verdim. Bu karar› yolculuktan bir önceki gece almamla birlikte sabah ilk iflim
TCDD ile ortakl›¤› oldu¤unu düflündü¤üm motor kullan›c›lar›n›n rota dan›flman›
Turgay Avc›’y› aramak oldu.
-Turgay, ben flimdi hangi trene nas›l bilet alay›m?
-fiimdi sen Haydarpaflay› ara, Ankara Ekspresi’ne furgon koymufllar m› onu sor,
tren her akflam 22 civar›nda, sabah da 7 sular›nda Ankara’ya var›r.
-Peki...
Bu k›sa konuflman›n hemen arkas›ndan Haydarpafla arand› ve trene furgon verilece¤inin henüz belli olmad›¤› söylendi. Ben yine de haz›rl›klar›m› yapt›m. Akflama do¤ru arad›¤›mda, trene furgon verildi¤ini ö¤rendim. Haz›rland›m, eflyalar›m›
top kaseye ve scooterin büyük imkan› sele alt›na eflit bir flekilde yükledim. Benzinim zaten azd›, motoru trene benzinle koymak da yasak oldu¤u için benzin almad›m. Giderken marketten iki paket de çamafl›r ipi ald›m. fiiflli’den Haydarpafla ya, heyecan›mdan olsa gerek sanki 2 dakikada gittim. Yan taraftan gar›n taa içine kadar girdim. Önce yolcu biletimi ald›m sonra yük k›sm›na gittim. Görevliler
son derece yard›mc›, “benzin var m›?” dediler, ben de yanan ›fl›¤› göstererek “yok
gibi” dedim. Gerekli evraklar› düzenlediler, yük paras› ödedim. Küçük 1000cc.lik
Suzuki’ler vard›r ya, iflte onu geri geri bir rampaya yanaflt›rd›lar, arkas› aç›k kasal› küçük bir kamyonet, benim canavar ile gazlad›m üstüne ç›kt›m, ancak s›¤d› motor. Bana üzerinde durmam› söylediler ben de kask›mla beraber frenleri s›karak
motorun üzerinde duruyorum. fiöför bast› gaza sakin bir flekilde peronlar›n aras›nda bir sa¤a bir sola slalom yaparak ilerlerken, bütün yolcular flaflk›n bir flekilde beni seyrediyordu. Her neyse, perondan epeyce yukar›da olan furgon, benim trenin
en arkas›nda sanmama karfl›n en önde lokomotifin arkas›ndayd›. Kamyonet geri
geri yanaflt›, kapa¤› açt›k, biraz zorlanarak da olsa motoru geri geri içeri soktuk.
Motoru Turgay’›n tembihledi¤i biçimde iyice ba¤lad›m, yan›ma top kasemi yani
bavulumu alarak yatakl› kompartman›ma yerlefltim. Ohh dünya varm›fl, ne güzel
keyifti o, de¤iflik bir odada kalacakt›m ve yar›n yeni bir macera beni bekliyordu.
Gece biraz sallant›l› ama kulak t›kaçlar›m, tertemiz ve konforlu yata¤›m sayesinde sakin ve sessiz geçti. Polatl› düzünde kar vard›, annemin geçen sene hayat›n›
kaybeden yak›fl›kl› dev gibi bir adam olan makinist day›s› geldi. Annem hep anlat›r, flöyle dermifl: “Trenle Polatl› Düzüne ç›kt›m m›, içimden flöyle derdim: Kaç›l›n, Hüsamettin Açkalmaz’›n treni geliyor”. Sabaha karfl› yemek vagonuna gidip iyi
bir kahvalt› ettim. Derken zaman su gibi akt› ve iflte Ankara’day›m. Ankara gar›n›n yerleri tertemiz beyaz mermerli. Ama ortal›kta motoru indirecek adam görünmüyor. Tren boflalal› epey oldu, bir yük tafl›mac› geldi ama motorla ben ilgilenmem deyip gitti. Ortal›kta bir tak›m yafll› ve kambur amcalar var ama de¤il motor, kendilerini bile zor kald›r›r görünüyorlar. Makinist sürekli kafay› ç›kar›p arkaya
do¤ru bak›yor, ben de ortal›kta öylece bekliyorum. Bir memur geldi ve flu muhteflem cümleyi söyledi “Hadisene kardeflim tren gidecek seni bekliyoruz, adam
tut da indirt motorunu”. Sonuç olarak o kambur ve yafll› amcalar az bir paraya
yard›m›ma kofltular, dördü bir oldu, hadi hoppa derken motorum mermer döflemeye sa¤ salim indi. Art›k yola ç›kabilirdim.
Sabah oldu¤u için Ankara trafi¤i malum yo¤un, trafik polislerine sora sora Samsun yolunu buldum. Hedefim 350 kilometre ötedeki Amasya. Mart olmas›na ra¤men hava güneflli ve ›l›man. K›r›kkale’ye do¤ru yola ç›kmadan önce bir benzinciden benzin al›yorum. Akl›mda o ana kadar oluflmayan bir soru var “Ya ben ne yap›yorum, bunca yol bu motorla tepilir mi?” gibisinden anlams›z bir düflünce bombard›man›... Neyse ki hava güneflli, motoruma da hayran›m, bast›m gaza ver elini K›r›kkale. Ee tabii sürekli 8-9 bin devir civarlar›nda seyretmek de öyle her mo-
06
torun harc› de¤il. Hiç bir tekleme yapmadan K›r›kkale’yi geçiyor, biraz ilerisindeki
fioförler Federasyonu’nun dinlenme tesislerinde mola veriyorum. Bu tesislerden
ben 3 tane gördüm, biri bu K›r›kklale, di¤eri Eskiflehir Sivrihisar Kavfla¤›’nda ve bir
üçüncüsü de K›rflehir civar›nda. Çok güzeller, otel de dahil olmak üzere pek çok
hizmet var. Hava so¤umaya ve hatta hafiften ya¤mur ya¤maya bafllad›¤›ndan polar›m› giyiyor ve montumun içli¤ini tak›yorum. Yoldaki sürüfl tarz›m, 7-8bin devir
aras›, saatte 100 kilometre ile motorumun küçük cam›n›n arkas›na sport bike kullan›yormuflcas›na yatarak gerçeklefliyor. Böyle yatt›¤›m zaman hem üflümüyorum
hem de epeyce kuvvetli esen rüzgardan hiç etkilenmiyorum. Scooterin bir di¤er
nimeti olarak da ayaklar›m neredeyse hiç üflümüyor, tabii bunda sonradan talihsizce hasar görerek de¤ifltirece¤im yeni ald›¤›m mavi Alpinestar botlar›m›n da etkisi büyük. Her neyse kilometreler yavafl yavafl ilerliyor ama manzaralar harika,
eehh yol da fena say›lmaz. En büyük flans›m, ya¤mur veya kar yok. Motorumun
benzin deposu sadece 8 litre ald›¤› için neredeyse her yüz kilometrede bir 2,5 litrelik rezerv ›fl›¤›m yan›yor, mecburi molalar veriyorum ama ben durumdan memnunum çevrenin foto¤raflar›n› çekiyor, benzincilerin “kaç yap›yor, kaç para, nereden geliyorsun, nereye gidiyorsun” gibi çeflitli sorular›n› yan›tl›yorum. Kulak t›kaçlar›m sayesinde yolculu¤um gayet rahat geçiyor, Çorum’dan sonra Merzifona ç›kmadan Mecitözü üzerinden gidiyorum ve ö¤len 15.00 civar›nda Amasya’n›n oldu¤u vadiye giriyorum.
Mobilet türü motorlardan baflka bir motorun bulunmad›¤› Amasya Caddeleri’nde
epeyce dikkat çekiyorum. ‹lk dura¤›m bizim ekibin beklendi¤i Valilik Binas›. Onlar
otobüs ile sabah 8 civar›nda ç›kt›lar yola ve akflam varacaklar. Valilikte elimde
kask, üzerimde korumal› k›yafetler ile dolaflmam pek bir enteresan oluyor. Valinin odas›n› buluyorum. Kalem müdürü beni bafltan afla¤› süzüp içeri giriyor, geldi¤imi haber vermeye, kap› aç›k ben de duyabiliyorum “Say›n valim, birisi geldi
ama..., ‹stanbul Teknik Üniversitesi’ndenmifl...”, adam›n beni gözü tutmam›fl olacak ki valiye “ama” ile garip bir durum oldu¤unu anlatmak istiyor. Neyse Vali beni kabul ediyor, motorla geldi¤imi ö¤renince pek bir e¤leniyor, çay ve bunun gibi ikramlarda bulunup üflüyüp üflümedi¤imi soruyor. Biraz sohbetten sonra ben
izin isteyip flehri dolaflmaya ç›k›yorum, kalaca¤›m›z yer ise valilik konuk evi.
Turgay Avc› Karadeniz Gezisi’nin slaytlar›n› gösteriyordu. Amasya’da bir tur atm›fllar, onun slaytlar›n› gösteriyordu ki arkadafl grubundan biri “Ya hadi sen yola geç,
flehir mi anlatacaks›n bize” demiflti. Aç›kças› siz yolu boflverin Amasya’ya bak›n.
Amasya iki da¤ (yanl›fl söylemiyorum tepe de¤il) aras›ndan akan Yeflil›rmak üzerine kurulmufl bir flehir. Elinizden gelirde yolunuz üzerine düflerse Amasya’ya mutlaka u¤ray›n, hatta bir kaç gün geçirin. Yeflil›rmak’›n sakin k›y›s›na oturup yal›boyundaki evlere bakarak bir iç geçirin, Tokat Kebab›n› tad›n. Ben ilk ifl olarak Kale
dedikleri, Amasya’n›n s›rt›n› dayad›¤› Harflena Da¤›’n›n üzerindeki burca ç›kt›m.
Motorla bir yere kadar gidiliyor, sonras› yürüyerek ç›k›labiliyor. Kuruldu¤u kaya
kütlesi, denizden 700m, Yeflil›rmak'tan ise 300m yüksekte bulunmakta.
Buradan manzara tahmin edebilece¤iniz gibi ola¤anüstü. Eski flehir 3 bölüme ayr›l›yor:
1. Hatuniye Mahallesi (‹çeri fiehir)
2. K›zlar Saray›
3. Yukar› Kale (Harflena Kalesi)
Hatuniye Mahallesi (‹çeri fiehir) Yeflil›rmak Nehri k›y›s› boyunca, ‹stasyon Köprüsü
ile Hükümet köprüsü aras›nda uzanan yaklafl›k 800 metrelik bir alan› kapl›yor. Yeflil›rmak'›n kuzey kenarlar›ndan hemen yükselen antik sur duvarlar› üzerinde
Amasya evleri, hamamlar ve camiler infla edilmifl. Afla¤› Kale olarak da adland›r›lan bu bölüme Alçak Köprü'den, ‹stasyon Köprüsü'nden, Sultan Bayezid Camii
karfl›s›nda bulunan Ma¤denüs Köprüsü'nden ve Hükümet Köprüsü'nden girilebilir.
Amasya’n›n meflhur olan yal›boyu civar›ndaki mahalleye verilen isim. Afla¤›daki
bölümerde de görülece¤i üzere Amasya, ortas›ndan geçen ›rmak sebebiyle iki yakay› birbirine ba¤layan 4 flehir içi köprüsü ile bie bütün.
‹ç Kale-K›zlar Saray›, demiryolu vas›tas›yla Hatuniye Mahallesi'nden ayr›lm›fl durumda. Buraya ulaflmak için, Hatuniye Mahallesi'ndeki demiryolu alt geçidinden
geçmek gerekiyor.
K›zlar Saray›, ‹ç Kale’nin üzerinde bulunan ma¤aralar›n alt›nda. Bu saray›n yap›m›ndan sonra ‹sfendiyar beyleri, çevrede yapt›klar› fetih ve savunmalarda Amasya'y› bir üs gibi kullanm›fllar ve K›zlar Saray›nda ikamet etmifller. K›zlar Saray›, 150
y›ldan uzun bir süre Osmanl› flehzadelerine, hatunlar›na ve valilerine mekan olmufl. 1852 y›l›na kadar faal bir biçimde hizmet veren saray bu tarihten sonra
Amasya âyân›na terk edilmifl. Bugün tamamen harap durumda.
07
ç›kma tarz› cumba) olanlar›na da rastlanmakta.
‹ç Kale, Enderun Kalesi olarak da bilinir. Saray›n bulundu¤u teraslar güzel ve temiz bir görünümdeki destek duvarlar›ndan baflka bir fley kalmam›fl. Kanuni Amasya'da iken burada olan gezgin Dernscwam'a göre, saray 16. yy.'a kadar kullan›lm›fl. Dernscwam, saray›n d›fl bölümünün tafltan, iç k›sm›n›n tu¤la ve ahflaptan oldu¤unu, Osmanl› ordusunun çad›rlar›n›n burada bulundu¤unu anlat›r.
Kaya Mezarlar›: Harflena Da¤›'n›n güneye bakan eteklerindeki kalker kayalara oyularak yap›lm›fllard›r. Strabon bu mezarlar›n Pontus krallar›na ait oldu¤unu belirtmektedir. Bu mezarlardan Yeflil›rmak vadisinde irili ufakl› on sekiz tane bulundu¤undan, bölge Krallar Vadisi olarak da biliniyor. Bu yap›lardan sadece Aynal› Ma¤ara'n›n neden yap›ld›¤› kesin olarak bilinmekte. Kral Kaya Mezarlar›n›n en büyü¤ü, galeri ve merdivenlerle ç›k›lan, bat› yönündeki en son mezar. Bu ma¤aran›n
yüksekli¤i 15m, geniflli¤i 8m, derinli¤i ise 6m'dir.
Amasya Evleri; genellikle yan yana, s›rt s›rta ve bitiflik nizam yap›lm›fl; konutlar
haremlik ve selaml›k olarak düzenlenmifltir. Evler daha çok bodrum üzeri tek ve
iki katl› olup; birinci ve ikinci kat üzeri "sahnifl - sahn-› flirin"li (üç taraf› pencereli,
Amasya denilince akla ilk olarak Misket elmas› geliyor. Türkiye'nin neresinde olursan›z olun, e¤er mevsimiyse, mutlaka Misket elmas› "Amasya Elmas›" olarak karfl›n›za ç›kar. Misket'in en büyük özelli¤i bir y›l meyve verirse di¤er y›l vermemesi. Bir yüzü k›rm›z›, di¤er yüzü ise sar› ila yeflilimsi bir renk tafl›yan meyva uzun
süre saklanmaya elveriflli imifl.
Buraya kadar s›k›lmadan okuduysan›z tebrik ederim. Bu kadar tarih yeter herhalde, geziye geri dönelim. Amasya’da 1 hafta scooter ile dolaflt›m. Son gece “Özhan” isimli, Amasya’ya karfl›lardan bakan güzel manzaral› bir lokantaya gittik. Ertesi sabah erkenden dönüfl yolculu¤u vard›. Sabah güzel bir kahvalt›dan sonra
ç›kt›m yola, gelirken izledi¤im yolun ayn›s›n› takip ederek yine hiç bir flekilde ya¤mur görmeden, mart ay›n›n sonundaki güzel bir günefl alt›nda Ankara’ya, Baflkent
Ö¤retmen Evi’ne vard›m. Akflam için Ankara’daki baz› arkadafllar›n telefon numaralar›n› alm›flt›m. Mehmet Binli’yi arad›m. Sa¤olsun gelip beni ald›. Bora Yurtören,
Murat Orhon, Baran Kaya, Mehmet Binli ile güzel bir yemek yedik. Ard›ndan beni otele Bora götürdü. Neredeyse 10 gündür 100km/s. h›z›n üzerine ç›kmayan
bendeniz için, Bora’n›n koltuklar› Makinen imzal›, 300 beygirlik arac› enteresan bir
deneyim oldu.
Bir gece Ankara’da kald›ktan sonra, tekrar düfltüm yola. Bu sefer Ankara, Polatl›,
Sivrihisar, Eskiflehir, ‹negöl üzerinden Bursa’ya do¤ru yola koyuldum. Polatl› düzünde büyük day›m›n makinist oldu¤u dönemlerde, trende söyledi¤i “Polatl› düzüne ç›kt›m m›, “Heeyt savulun” derim kendi kendime” biçiminde bizlere anlatt›¤› hikaye geldi. Düz ve yeni asfalt yolda yaln›zd›m, kendimi Polatl› düzlü¤ünde
tren kullan›yor sand›m. Yolun en büyük s›k›nt›s›n› Sivrihisar-Eskiflehir aras›nda,
benzinimin bitebilece¤i endiflesi ile yaflad›m. Sivrihisar kavfla¤›ndaki fioförler Odas› tesislerinde durmam›fl, “yolda nas›l olsa bulurum” diyerek benzin almam›flt›m.
Sivrihisar’dan sonra, Eskiflehir’e kadar benzinci bulamad›m. Yolda h›z›m›
50km/s.’e kadar düflürerek bir yandan tasarruf yapt›¤›m› düflünüyor, bir yandan
da benzin bitince motoru yol kenar›ndaki hangi bariyere kilitleyebilece¤imi düflünüyordum. Hiçbir viraj›n olmad›¤›, sadece küçük inifl ç›k›fllar ile devam eden Eskiflehir yolunun her bir tepeci¤i benim için yeni bir ümit idi. Sonunda, ad›n› bile hat›rlamad›¤›m, garip markal› bir istasyona vard›m. Hava güneflli ama tozlu, etrafta
çöl misali çal›lar uçufluyor. ‹çerden ç›kan adam›n lastik ile kafas›na ba¤lad›¤› kemik rengi gözlüklerinin camlar› fliflenin dibi gibi kal›n. Kendimi bir an Holywood’vari bir korku filminde hissettimse de benzin alarak yola devam ettim.
Kütahya ayr›m›ndan geçerken daha önce Kütahya festivaline yine bu motor ile
gitti¤im akl›ma geldi, scooteri flöyle bir okflad›m. ‹negöl’de bir köfte molas› sonras› Bursa’ya girdim, Uluda¤ Üniversite’sinde gitmem gereken çal›flmaya yetifltim.
Akflam Bursa’daki bir arkadafl›mda kald›m. Art›k gezinin son 70 kilometresi kalm›flt› benim için. Rahat bir flekilde onu geçip, Yalova’dan h›zl› feribota bindim. ‹stanbul’a indi¤imde bardaktan boflan›rcas›na ya¤mur ya¤›yordu.
Yapt›¤›m gezide;
‹stanbul / Ankara (trenle) / K›r›kkale / Çorum / Mecitözü / Amasya
Mecitözü /Çorum / K›r›kkale / Ankara / Polatl› / Sivrihisar / Bozüyük
‹negöl / Bursa /Yalova / ‹stanbul (Feribotla)
turunda tren ve feribot hariç 1273 kilometrede 66,4 litre benzin alm›fl›m. 100
km'de ortalama 5.2 litre benzin yakm›fl, para hesab› yapmam›fl›m. IKITEKER
Sinan Özgen / Berlin / Haziran 2004
08
Karfl›laflt›rma
Maceraya davet...
Büyük, a¤›r, yüksek, konforlu, biraz asfalt canavar›, biraz arazi kaflifi...
Efendim? Hay›r, en son araba ak›m› olan SUV'lerden (Sport Utility Vehicle
-yani kendini arazi arac› sanan asfalt jipi-) bahsetmiyoruz. Spor motor
kullananlar›n asla neye yarad›klar›n› bilmedi¤i ve popülaritesi gün geçtikçe artan büyük endurolar› karfl›laflt›r›yoruz bu ay...
Suzuki V-Storm
Üzerine biner binmez kendinizi
evinizde hissetti¤iniz bir motor...
Dünyada gerçeklefltiremesi mümkün olmayan fleyler vard›r. Asla geçmifle dönemezsiniz. Veya gelece¤i göremezsiniz. Ve ne yaparsan›z yap›n motorun orta devirlerini -kataloglarda iddia ettikleri gibi- ast›ml› hastaya çevirmeden sadece ayarlar› ile oynayarak canland›ramazs›n›z. Veya bügüne kadar biz öyle bilirdik. Suzuki
mümkünsüzü gerçeklefltirmifl olabilir mi?
D›flar›dan bak›ld›¤›nda dikkat çekmeyen, bilmeyen gözler taraf›ndan es geçilen VStorm'a kendini ispat etmesi için en az›ndan bir f›rsat verin, piflman olmayaca¤›n›z› garanti ederim. Motoru çal›flt›rd›¤›n›z anda ç›kan ses bile az sonraki sürüflün
nas›l olaca¤›n›n ipuçlar›n› veriyor asl›nda. TL1000'den miras kalan ikiz V için, Suzuki'nin "iki silindirli motorun 4 silindirliden afla¤› kalan nesi olabilir?" tezini ispat lamak için tasarlad›¤› bir baflyap›t oldu¤unu söylemeden geçmeyelim.
V-Storm süperspor olmad›¤›ndan motorun ellenmeden; uzun dingil mesafeli, yumuflak enduroya tak›laca¤›n› düflünmek afl›r› optimist olurdu elbette. Aynen düflündü¤üm gibi, motoru ehlilefltirdikten sonra monte etmifller ama bu kadar güçlü hissettirece¤ini ben bile beklemiyordum. Ka¤›t üzerinde bile motorun ne denli
iyi oldu¤u görülebiliyor. 4000-7000 devir aras›nda üretilen tork karfl›s›nda KTM ve
Aprilia aciz kal›yor. Kullan›m s›ras›nda bunun etkisini her viraj ç›k›fl›nda, her araba
sollamas›nda hissediyorsunuz. Benzer gaz aç›m›nda KTM veya Aprilia'dan ayn›
performans› almak için yar›m vites düflürmeniz gerekiyormufl gibi geliyor. Sadece BMW -176cc fazlas› sayesinde- Suzuki'ye yak›n kullan›m sunuyor ama VStorm'un tork da¤›l›m e¤risi BMW'den daha baflar›l›.
Motorlar› test etmek için erkenden kalkan pilotlardan olmad›¤›mdan, di¤erleri yola koyulduklar›nda ben hâlâ kahve ile ay›lmaya çal›fl›yordum. Bir yandan da han-
‹lk izlenimler
KTM 950 Adventure:
198kg. 89bhp 225km/s
Turuncu köflede, 50 y›ll›k çöl ve toprak yar›fl› tecrübesini genlerinde
tafl›yan motor var. Yan›lmayas›n›z, KTM yol için motor yapm›yor,
yar›fl için tasarlad›¤› motorlar›na far tak›p sat›yor.
Eski Adventure nas›ld›?
KTM'nin fabrika ç›k›fl› çöl yar›flç›s› idi.
Suzuki V-Storm:
207kg. 88bhp, 206km/s
Uzun dingil mesafesi, hem tasar›m hem de süspansiyon olarak yumuflak.
‹lk bak›flta kalbinizi çalamaz ama o TL1000'den al›nan ikiz V yok mu?
Kalbiniz biraz daha h›zl› atmaya bafllad› ha?
Eski V-Storm nas›ld›?
Bir Honda idi. Africa Twin Japonya'dan ç›kan ilk gerçek büyük enduroydu.
BMW R1200GS:
225kg. 87bhp, 220km/s
Eskisine oranla daha hafif, daha s›k›, daha h›zl›, daha seri ve daha güzel.
Yani BMW böyle oldu¤unu iddia ediyor en az›ndan. Hakl›lar m›?
Az sonra e-zine'de...
Eski R1200GS nas›ld›?
Kaya gibi sa¤lam ve pratik 1150GS idi. Ondan öncesinde ise izleri 80'lere
kadar sürülebilen her türlü boxer motorlu BMW idi.
Aprilia Caponord:
215kg. 87bhp 220km/s
S›rad›fl› tasar›m, RSV Mille'den kaç›r›lan 60 derece aç›l› ikiz V motor,
yüksekli¤i ayarlanabilen sele... Netice iyi olsa gerek.
Eski Caponord nas›ld›?
Yoktu ki. ‹lla bir geçmifle dayatmak istiyorsan›z, 80'lerdeki büyük enduro
ak›m›n›n öncüsü olan Cagiva Elefant vard›. Her ikisi de ‹talyan,
iliflkilendirdim iflte.
09
Teknik Özellikler
Motor:
Güç (ölçülen):
Besleme:
Aktarma:
Ön süspansiyon:
Arka süspansiyon:
Frenler Ön/Arka:
Lastik Ön:
Lastik Arka:
Teker aç›kl›¤›:
Kuru A¤›rl›k:
Sele yüksekli¤i:
Depo ve tüketim:
Fiyat:
V-Storm
996cc, 8V, 90∞V2
87.5HP/8300
Elektr. Enjeksiyon
6 vites, zincir
43mm teleskopik
Monoshok
2x310mm, 250mm
110/80H17
150/70H17
1550mm
207kg
830mm
22lt, 6.5lt/100km
17,7 milyar
950 Adventure
942cc, 8V, 75∞V2
88.9HP/8300
2x43mm karb.
6 vites, zincir
48mm teleskopik
Monoshok
2x300mm, 240mm
90/90H21
150/70H18
1570mm
198kg
880mm
22lt, 6.7lt/100km
26,8 milyar
gi motorla bafllasam diye bak›n›yordum. Gözüme V-Storm iliflti. Üzerine flöyle bir
oturup ne nerede diye bakmaya bafllad›m. Ama o da ne? Sanki kendi motorumdaym›fl gibi, nereye baksam arad›¤›m› buluyordum. Ne demek istedi¤imi flöyle
izah edeyim. Uzun süredir kulland›¤›n›z motorla yol al›rken, "H›z›m kaç?" "Devrim
ne?" diye merak etti¤inizde gözünüz gösterge panelinde do¤ru yere kilitlenir ya,
V-Storm'a oturur oturmaz ayn› hissi yafl›yorsunuz. Tüm kumandalar istedi¤iniz
yerde, göstergeler içinde "Bu ne?" dedirten yok. ‹kili mesafe ölçerleri nas›l s›f›rlayaca¤›n›z› düflünmüyorsunuz. Hangi dü¤menin neyi kontrol etti¤ini bakar bakmaz
anl›yorsunuz. Sa¤a çekip durdu¤unuzda sol aya¤›n›z yan sehpan›n nereden aç›laca¤›n› kendi bafl›na buluyor, e¤ilip bakman›za gerek kalm›yor. Belki "Eee, ne olmufl ki?" diyorsunuz ama bu test için oldukça önemli bir kriter bu. GS, BMW'nin
bugüne kadar üretti¤i en pratik iki teker ama üzerinde birkaç yüz km geçirmeden
ne nerede anlayam›yorsunuz. KTM ise sanki küçük yeflil adamlarca tasarlanm›fl gibi. Selesine her oturdu¤unuzda "Biri gelse de oryantasyon yapsa" dedirtiyor insana. Bilindik Aprilia kokpiti bile V-Storm'un yan›nda oradan buradan toplanm›fl gibi duruyor. Suzuki, kendini ispatlam›fl Japon ergonomisinden sonuna kadar yararlan›yor k›sacas›.
Yola ç›k›ld›¤›nda eriflebildi¤iniz h›z yolu ne kadar bildi¤iniz, ne kadar ileriyi görebildi¤iniz ile s›n›rlan›yor, motorun ne kadar kuvvetli veya frenlerin ne kadar etkili oldu¤u ile de¤il. Yar›fl pistine ç›karsan›z süpersporlar taraf›ndan kahvalt› niyetine yenirsiniz ama hangimiz pistte yar›flmak için motor al›yor ki? V-Storm gerçek yol ko-
R1200GS
1170cc,8V,Boxer
84.3HP/6700
Elektr. enjeksiyon
6 vites, flaft
Telelever
Paralever
2x305mm, 265mm
110/80H19
150/70H17
1519mm
199kg
810-890mm
20lt, 6.2lt/100km
27,6 milyar
Capanord
998cc, 8V, 60∞V2
86.7HP/8300
Elektr. Enjeksiyon
6 vites, zincir
50mm teleskopik
Monoshock
2x300mm, 270mm
110/80VR19
150/70VR17
1544mm
215kg
820mm
25lt, 6.7lt/100km
19,2 milyar
flullar›nda süpersporlar› aratmayacak performans sunuyor. Hatta daha elle tutulur
örnek vereyim. Teste dahil olan Arnavut kald›r›ml› bir yolda daha önce 600cc'lik süperspor denemifltim. Tek kelime ile ürkütücüydü. Yar›fl makinesinden ödünç al›nan
afl›r› kuvvetli motora ustura keskinli¤inde tepkiler veren gidon eklenince, yol kenar›ndaki duvara s›vanmamak için ekstra efor sarfetmeniz gerekiyordu. V-Storm ise
yoldaki dalgalanmalar› süzerek çok daha konforlu ve güvenli sürüfl imkan› sundu.
Sonuçta 600'lük ile gitti¤imden 15km daha süratli ilerleyebildim.
Eksiler yok mu? Var tabii. Düflük süratlerde benzin püskürtmesinde ufak bir tutukluk var. Ayr›ca gaz› h›zl›ca kapat›p sonra da sertçe açarsan›z, bunu da birkaç kere
tekrarlarsan›z bilgisayarin akl›n› kar›flt›rabiliyorsunuz. Gaz vermekte biraz geç kal›yor motor.
Do¤ruyu söylemek gerekirse, BMW veya KTM'nin yan›nda etliye sütlüye dokunmayan motor gibi kal›yor V-Storm. Bakt›¤›n›zda kan›n›z› kaynatan görüntüsü yok.
Öte yandan Suzuki'nin yar›fl kazanmak veya tasar›m ödüllerini toplamak gibi bir
niyeti yok zaten. Onu tasarlayanlar zor görevini lay›k› ile yerine getirsin diye yapm›fllar. 4 motoru yanyana park etti¤inizde en son fark edilen ve en az bak›lan VStorm. Bundan rahats›z m› oluyorsunuz? Baflka motor alacaks›n›z o vakit. E¤er
problem olarak alg›lam›yorsan›z kesinlikle test sürüflü ayarlay›n. Kendi gözlerinizle görün. Test bitince bir de motorun fiyat›na bak›p "Büyük endurolar aras›ndaki
en ucuz alternatif nas›l oluyor da en iyi motora sahip?" diye tekrar tekrar flafl›r›n.
V-Storm'la yaflam:
• Yolcu selesi de sürücü selesi de genifl ve konforlu. Yolcunun ayak dayanaklar› nedense sürücününkilerden fazla sars›l›yor.
• ‹fle yarayan aynalar› var, yaflas›n!
• Kaskosu s›radan 1000cc'likler kadar.
• Rezerv ›fl›¤› 275km sonra yanmaya bafll›yor. E¤er s›k›flt›rarak kullan›rsan›z, bu
mesafe 240km'ye düflüyor.
• Kokpitte ufak yeflil bir ›fl›k var. 6. vitese att›¤›n›zda yan›p size ekonomi vitesinde oldu¤unuzu hat›rlat›yor. Sollamaya ç›karken ›fl›¤›n sonük oldu¤undan
emin olun.
• Yolcu tafl›yacak veya bol virajl› yollara gireceksiniz arka süspansiyon ayar›n›
yükse¤e getirmekte fayda var. Fabrika ç›k›fl› ayar fazla düflükte.
• Selenin alt›nda yedek eldivenler ve U-kilit için yeterli alan mevcut.
10
KTM 950 Adventure
Do¤um yeri çölün ortas› belki ama
asfaltta bile yeterince kullan›fll›...
Baflkalar›n›n önerdi¤i çöl yar›fl› replikalar›n› boflverin. Yar›flç›n›n has› burada. Yani
en az›ndan galeride sat›l›p da yar›fla girebilecek en muhtemel makina bu. KTM'nin
kendi için öngördü¤ü misyon "Saf Enduro" olunca Advanture'›n ne denli odaklanm›fl olaca¤›n› tahmin ediyorsunuz herhalde? Pist yar›flç›lar›n› aratmayacak sertlikte süspansiyon, konfor kavram›ndan bihaber sele, olmayan gündelik pratiklik, k›sacas› sade amaca hizmet d›fl›nda baflka bir fley vermeyen bir motor.
E¤er KTM'nin yol motoru üretmedi¤i konusundaki ünü alarm zillerinizi çalm›yorsa,
meraklanmay›n, Advanture broflürü gerekli ipuçlar›n› verecektir. Kullan›lan tan›t›m
resimleri aras›nda asfaltta geçen tek bir poz yok. Ayn› zamanda tüm pozlarda sürücüler daima peglerin üzerinde duruyor, seleye oturan tek adam yok. Nedenini
az sonra bulaca¤›m›zdan habersizdik tabii ki...
KTM'i testi için haz›rlayan pilot, otopark›n giriflinden ön tekeri kald›rarak yan›ma
getirdi ve 'Advanture'u kim testedecekse' -kendisi olmamas› için dua eder bir tonda- 'otoparktan ç›kmadan kaba etinden nefret edecek' dedi. Dünkü testte 750km
yapm›fl biri olarak istem d›fl› kafllar›m› kald›rd›m. Dedi¤i yanl›flt› tabii ama tahmininde fazla ›skalad›¤›n› söyleyemeyece¤im. Otoparktan ç›kartt›m motoru, ara yollarda ilerlemeye bafllad›m, as›l yorucu olan otobana varmadan çok önce sele üzerinde a¤r›s›z nokta bulmak için dolaflmaya bafllam›flt›m bile.150km sonra hâlâ selede ileri-geri gidiyor, bacaklar›m› flekilden flekile sokarak rahata ermeye u¤rafl›yordum. Arada peglere basarak aya¤a kalk›yor, yolcu sele k›sm›na kay›yor, hatta
yolcu peglerine bile basarak iflkenceci selenin kaba etime sald›r› aç›s›n› de¤ifltirmeye çal›fl›yordum. Hemen yan›bafl›mdaki BMW sürücüsü ise yükseklik ayarl› genifl selesinin üstünde yolun keyfine variyordu. Tüm test parkuru boyunca milim k›m›ldamad›¤›na yemin edebilirim. Rica etsem acaba arada motorlar› de¤iflir miydi
ki? Ama iyi aç›dan bakarsak, motor ilk bindi¤imde ne kadar rahats›zsa, flimdi de
o kadar rahats›z. Sele iflkencesi artarak devam etseydi, yaflama iste¤imi kaybedebilirdim, o derece.
Her neyse, virajl› yollar bafllad›¤›nda biraz rahat ediyorsunuz. Spor motorlarda oldu¤u gibi sele ›zd›rab› unutulup yolun zevki ç›kmaya bafll›yor. Bozuk zeminli test
güzergah›m›zda KTM'nin seri gidon tepkileri ve üstün yol kavray›fl› rakipleri ile aras›n›n aç›lmas›n› sa¤l›yor. Akl›n›zda tutman›z gereken fley, KTM'nin düflük h›zlar ve
bozuk yollar (asl›nda yol bile olmayan zeminler) için tasarlanm›fl oldu¤u. Sa¤laml›¤›n konfordan, k›vrakl›¤›n h›zdan önemli oldu¤u yerler...
mi bozma gibi bir niyetim de yok.
Teste di¤er motorlar›n aksine KTM, yüksek selesini saklamak için en düflü¤e ayarlanm›fl arka süspansiyon gibi hilelere baflvurmuyor. Dörtlü aras›nda en fazla süspansiyon ayar› sunan KTM. Ancak ironik olarak, en az ayarlanmaya ihtiyaç duyan
da o. Sadece selede fazla arkaya kayarsan›z ön aksam›n fazla oynak hale geldi¤ini hissediyorsunuz. ‹flte tam burada ince, uzun tekli selenin avantajlar› ortaya ç›k›yor. Kendinizi öne/arkaya kayd›rarak motorun sürüfl dinami¤ini tamamen de¤ifltirebiliyorsunuz. Virajl› yollara geldi¤inizde gidona yaklafl›p öne düflen yükü artt›r,
frenlemede arkaya kay›p motorun öne kapaklanmas›n› azalt veya hangi sürüfl konumu nereye oturmay› gerektiriyorsa istedi¤in gibi uygula. ‹flin güzel taraf›, poponuzu kafl›mak için selede ileri geri gitseniz, motorun davran›fl› de¤ifliyor. O kadar duyarl› hareketlerinize.
Süpermoto kullan›c›lar› senelerdir; enduro motora asfalt lasti¤i takarak spor motorlar› geçebileceklerini iddia edip durdurlar. Belki bozuk asfaltl› da¤ yollar›nda dedikleri do¤ru olabilir ama di¤er her konumda spor motorlar karfl›s›nda nefessiz ka-
‹flin enterasan yan›, KTM yüksek süratlerde de rakiplerinden geride kalm›yor. Hatta fabrika verisi son süratlere bakarsan›z en h›zl›s›n›n KTM oldu¤unu görürsünüz.
Adventure, sevdi¤i bol virajl› ara yollara girdi¤inde kolayca rakipleri ile aras›n› aç›yor. Testin virajl› parkurunu bitirip mola verdi¤imizde yan›ma gelen BMW pilotu,
'KTM'nin bu kadar h›zl› oldu¤una inanam›yorum. 160km/s h›za kadar takip edemeyece¤in motor oldu¤unu sanmiyorum. Viraj ç›k›fllar›nda arkama bak›p geride
kalman› bekledim hep ama bir türlü aynamda ufalmad›n.' diye itiraf etti.
Do¤ruyu söylemek gerekirse, ayn› flaflk›nl›¤› ben de yaflad›m. Toprak için tasarlanan bir aletten bu kadar yüksek performans beklemiyordum. KTM'i test etmek için
can atm›yordum. Avusturyal› toprak ustas› firmaya sayg› duyuyordum ama toprak
kullan›c›s› de¤ilim, tamamen farkl› tarz gerektiren bir stile al›fl›p da asfalt tekni¤i-
KTM ile yaflam:
• Üstüne atlar atlamaz bunun saf toprak motoru oldu¤unu anl›yorsunuz. Kayadan farks›z sele, sertlefltirilmifl elcikler, katlanabilen vites pedal› ve kolayca
de¤ifltirilebilen vidal› fren pedal› motorun düflmelere karfl› nas›l haz›rl›kl› oldu¤unu gösteriyor.
• Ön cam ufak görünüyor ilk baflta ama rüzgar› yarmakta Suzuki ve Aprilia'dan
daha baflar›l›.
• Sele alt›ndaki ikili depoyu doldururken acele etmeyin. Aksi halde bütün sele ve egsozun benzin içinde kalmas› iflten bile de¤il. Otobanda sürekli
140km/s ile giderseniz, rezerv ›fl›¤› 320km sonra yanmaya bafll›yor.
• Normalde yak›t deposunun olmas› gerekti¤i yerde ›v›r z›v›r›n›z› koyabilece¤iniz su geçirmez bir bölme var.
• Periyodik servis aral›¤› her 7000km veya 12 ayda bir. Hangisi önce dolarsa.
• ‹stenirse Adventure'in ön tekerle¤i 17 inçlik jantla de¤ifltirilip gerçek anlamda süpermoto haline getirilebiliyor.
11
l›yorlar maalesef. Bügüne kadar test etti¤im motorlar aras›nda süpermoto'cular›n
iddias›n› do¤rulayan tek motor KTM oldu. Nas›l motordur bu yarabbim?
Yemek için mola verdi¤imizde KTM'nin ne kadar k›vrak, atik ve turuncu oldu¤unu
anlat›rken BMW pilotu sözümü kesti.
- Hepsi iyi güzel ama, para verip de al›r m›s›n?
- Deli misin? Tabii ki al›r›m. Kabul, otobanda rezalet ama geri kalan her ortamda
harikülâde. Zaten KTM'yi otobanda km yutmak için düflünüyorsan, motosiklete bak›fl aç›n bafltan yanl›fl demektir.
BMW R1200GS
Alp’leri aflan Hannibal’in fili ‹sveç diyetinden sonra
maceraya susam›fl halde tekrar sahnede...
Yemek için ara verdi¤imizde, 'Ö¤leden sonra yeni 1200GS'yi test edece¤im' dedi¤im herkes söz birli¤i etmiflçesine 'Hayran olacaks›n' dedi. 'Eskisiyle karfl›laflt›r›lmaz bile, çok daha hafif, daha kuvvetli... vs. vs. frenler flöyle, kullan›m› böyle' diye konuflmaya devam ederlerken ben yeme¤i bitirmifl motora yönelmifltim bile.
Test pilotlu¤u yapmaya bafllad›¤›mdan beri ö¤rendi¤im bir fley varsa o da; her kuruflu fabrika taraf›ndan karfl›lanan, Guney Afrika'nin güneflli asfalt yollar›nda yap›lan test sürüflünün, ya¤murlu çamurlu gerçek yol koflullar›ndaki kullan›ma referans olmayaca¤›d›r.
Test parkurunda di¤er motorlarla geçirdi¤im birkaç günden sonra BMW'nin bu rakipler karfl›s›nda tutunabilmesi için eski, koca popolu, a¤›r R1150'den çok daha iyi
olmas› gerekti¤ini biliyordum. Üstelik benim gibi büyük endurolar› sevmeyen birinin a¤z›ndan övgüler almak için oldukça iyi olmas› gerekiyordu.
‹lk izlenimlerim hiç de iyi olmad›. GS tam bir BMW gibi hissettiriyordu. Büyük, fliflman, a¤›r, savafl z›rhl›s› gibi birfley. ‹lk birkaç km boyunca art› hanesine koyabildiklerim sadece süper frenler ve inan›lmaz rahat sele oldu. Acaba herkesin öve
öve bitiremedi¤i motor gerçekten bu muydu? Acaba kuru a¤›rl›¤› Ducati 999 kadar olan R1200GS'yi gözlerinde, s›rf bu yüzden ilah m› yapm›fllard›? (Not:
BMW'nin kuru a¤›rl›¤› 199kg, ancak Ducati'nin 199 kilosunun içinde so¤utma suyu ve ya¤ da dahil)
land›r›p sele-s›rt›n›z-kollar›n›z rotas›ndan gidona anlams›z tepkiler gönderiyordu.
En nihayetinde yavafllay›p KTM'nin uzaklaflmas›n› izledim. Yoldaki duvarlardan birinde GS büyüklü¤ünde delik açma fikri çok cazip gelmedi san›r›m. H›z›m› düflürünce motorun tepkileri de söylenen flekle gelmeye bafllad›. Ama gene de eksik
birfleyler vard›. Bir sonraki yak›t molas›nda KTM pilotunu buldum. 'Eee nas›l buldun?' dedi, 'KTM'yi geri istiyorum' dedim. Ama görünen o ki, KTM ile çok e¤leniyordu, de¤iflmek gibi bir niyeti yoktu. Ben de çaresiz gidip BMW'nin süspansiyon
ayarlar› ile oynamaya bafllad›m.
Aprilia ve Suzuki gibi BMW'nin de arka süspaniyon fabrika ç›k›fl› çok alça¤a ayarlanm›flt›.Ama bu üçlü içinde en kötüsü BMW'ydi. Ayar o kadar alçakta ki, her sal›nmada arka taraf›n› kuyru¤unu sallayan köpek misali sa¤a-sola at›yordu. Yükseklik ayar› yapman›z› kolaylaflt›ran ayar çemberinin üzerinde üç konum var, 'Yüksek
- Orta - Standart'. Bizim ayar standard› gösteriyordu. Hemen yükse¤e getirip yola ç›kt›m. ‹lk gözlemim, çukurlarda dibe oturan amortisör artik olmas› gereken flekilde çal›fl›yordu. Motorun tepkileri bir anda de¤iflmiflti. fiimdi insanlar›n neden
bahsetti¤ini anlamaya bafllam›flt›m; ön tekerden gelen mükemmel yol hissi, güçlü ve kolay dozlanmas› sayesinde son raddesine kadar kullan›labilen servo fren-
Sonradan düflününce, R1200'den etkilenmememin neden oldu¤unu anl›yorum.
Öncelikle; BMW'ye atlamadan önce sabahtan KTM kullanm›flt›m. Onun gibi sadece amaca hizmet eden, konsantre, yar›flç› bir enduro kullan›nca BMW yavan ve s›radan kal›yordu. KTM'den inince her motor yumuflak, basit görünüyor. ‹kincisi; benim üzerinden indi¤im KTM'ye binen test pilotunu sonraki 45km boyunca yakalamak için BMW'yi limitlerinin üzerinde s›k›flt›rd›m. Ne kadar h›zl› gitmeye çal›flsam
da önümdeki turuncu nokta gittikçe küçülüyordu. Aram›zda 250cc fark oldu¤unu
hat›rlad›kça moralim bozuluyordu. Frenleri fazla sinirli s›k›yor, gaz› afl›r› aç›yor, bu
ikisinin aras›nda da fazla mant›kl› gitmiyordum. Böyle kullan›nca da BMW bir türlü gösterdi¤im yere gitmiyordu. Her viraj ç›k›fl›nda istedi¤im noktan›n birkaç metre d›fl›nda buluyordum kendimi. Ön tekerlek hissiz flekilde, sanki havada gidiyormufl gibi hissettiriyor; virajlardaki asfalt düzensizlikleri arka süspansiyonu dalgan-
BMW R1200GS ile yaflam:
• E¤er asla yolcu tafl›mayacaksan›z, virajlar› süratli alm›yorsan›z veya cruiser
kullan›m›ndan BMW'ye terfi ettiyseniz, fabrika ç›k›fl› süspansiyon sizin için yeterli olabilir. Ancak di¤er her durumda ayar› en az›ndan orta seviyeye getirin.
• Herhangi bir BMW test eden her sürücü garip konumland›r›lm›fl anahtar ve
flalterlerden flikayet eder. Kulak asmay›n, kendi motorunuz olunca çabucak
al›fl›yorsunuz.
• ABS'li frenlerin gücü ve hissi inanilmaz boyutta. O kadar baflar›l›lar ki 'Bu kadar kuvvetlisine nerede ihtiyaç duyaca¤›m?' dedirtiyorlar. Eski GS'in frenleri
gürültülü ve flehir içi kullan›mda yavand›, bunlarsa çok baflar›l›.
• Kasko s›n›f› di¤er kat›l›mc›lardan yüksek de¤il.
• Sele için iki farkl› yükseklik ayar› var.Motoru al›rken de üç farkli yüksekli¤e
sahip sele aras›nda seçim yapabiliyorsunuz. Böylece toplam sele yüksekli¤i
810mm ile 890mm aras›na ayarlanabiliyor.
• Ön cam için de ayar mevcut. Ama ayar› motor hareket halindeyken
yapam›yorsunuz. Al›flmas› vakit al›yor.
12
ler, istekli motor (sadece k›rm›z› devirin üstüne ç›kmaktan hofllanm›yor. Bir de düflük viteslerde dikkat etmezseniz kolayca devir kesiciye yakalan›yorsunuz), konforun has›, harika ergonomi ve insanlar› ikinci defa bakt›ran bir görüntü (güzelli¤inden mi çirkinli¤inden mi, ayr› tart›flma konusu).
Eksi olarak söyleyebilece¤im tek fley, yumuflayan süspansiyon yüzünden sert fren
ve ani hizlanmada motorun y›¤›lma e¤iliminin artmas› oldu ama bana sorarsan›z,
flikayet edilecek kadar ciddi de¤il.
Bügüne kadar test etti¤im tüm motorlar içinde sadece bunda ›s›tmal› elcikler olmad›¤›n› gördüm. San›yordum ki BMW bunlar› fabrika ç›k›fl› takarak, motorlar›ndan nefret eden insanlar›n bile olumlu birfleyler söylemesini sa¤l›yordu. Ama
R1200GS'in böyle oyuncaklara ihtiyac› yok. ‹tiraf ediyorum ki bu motoru seviyorum ve belki bügüne kadar BMW'nin üretti¤i en iyi motor de¤il ama benim kulland›¤›m en iyi BMW.
Aprilia Capanord
Post yar›flç› miras› çöle uygun giysilerini kuflan›yor
ama üstüne tam oturuyor diyemeyece¤iz.
Aprilia'nin anahtarlar›n› al›p Capanord'un yan›na gitmeden çok biliyordum ki benim gibi büyük enduro sevmeyen adam›n fikrini de¤ifltirebilecek bir motor varsa,
o da Aprilia'd›r.Hatta hakk›nda söylenenler do¤ru ç›karsa test sonras› Aprilia bayiine telefon edip ellerinde az kullan›lm›fl bir tane olup olmad›¤›n› bile soracakt›m.
Kimbilir, evdeki süperspor motoruma kardefl geliyordu belki.
Mant›¤›m bana, Aprilia'n›n di¤er firmalar›n gitti¤i yumuflak ve sakin rotay› kullanmayaca¤›n› söylüyordu. Eger motorun nas›l gitmesi gereken bir firma varsa o da
Aprilia idi ve bundan feragât edip kufltüyü süspansiyon kullanmayacaklar›ndan
emindim. Bundan da öte, kulland›klar› motor sanat harikas› idi. Her zaman ikiz
V'lere karfl› zaaf›m vard›r ama Aprilia'nin 60 derecelik V'sinin kalbimde ayr› yeri
vard›r. Görünüflüne ne demeli? Suzuki'nin aksine saklanmadan kendini gösteren,
KTM'nin tersine kullan›fll›, GS'den daha kabul edilir. Son olarak üstündeki genifl lastikler sayesinde, darac›k tekerli Suzuki ve KTM'den sonra göze çok daha hofl görünüyor.
Ne yaz›k ki 750km sonra anlad›m ki ucuz say›labilecek fiyata sunulmas›na ra¤men
Capanord kesinlikle bana uygun de¤ilmifl. Aprilia'dan sertlik ve homurtu beklerken yerine sallant›l›, bol devirli bir jöle buldum. Ciddi anlamda konfor bekliyordum; yerinde sertleflmifl boyun kaslar› ve a¤r›yan omuzlarla testi bitirdim. Genifl
tabanl› lastikler bile yolda darm›fl gibi davrand›. Sebebini sonradan anlad›m. Üstündeki genifl, kal›pl› jantlar sayesinde lastikler oldu¤undan büyük görünüyordu.
Ka¤›t üstünde ise Suzuki'lerden genifl de¤ildi.
Sonuç olarak söyleyebilece¤im, Aprilia'n›n -tüm o yar›fl miras›n› kullanarak- büyük
bir süpermoto yarataca¤›n› ummuflken onlar›n büyük enduro stilinde bir asfalt
gezgini yapm›fllar. Yapt›klar› yanl›fl m›? Normal flartlarda hay›r tabii ki ama o motor yok mu? Ah o motor...
Ne yapm›fllarda bu hale getirmifller, anlamak mümkün de¤il. Gücü kuvveti al›nm›fl, bo¤azina bas›lm›fl bo¤a haline gelmifl can›m motor. Teste kat›lan motorlar
aras›nda en güçsüz olan› net olarak Aprilia. 4800 devire kadar testin en ufak hacimlisi KTM ile baflabafl gidiyor. Bunun ötesinde KTM Capanord'u kafas›ndan tutup
asfalta gömüyor. Tüm bunlar olurken BMW ve Suzuki çoktan aray› açm›fl oluyorlar. 130 ile giderken sollama için gaz› açt›¤›n›z anda Suzuki'nin motoru sizden 10
beygir fazla üretiyor oluyor. BMW için ise bunun üzerine birkaç beygir daha eklemeniz laz›m. K›rm›z› bölgeye girip de max güç üretmeye bafllad›¤›n›zda aradaki
fark kapan›yor ama art›k ifl iflten geçmifl oluyor. Otobanda yürür vaziyette yapt›¤›m›z h›zlanma testlerinde Capanord sürekli geriden gelmekten kurtulamad›.
E¤er RSV-Mille'den al›nan motor yeni kasas› içinde kendini evinde hissetse, tüm
bunlar sorun olmazd› ama evdeki hesap çarfl›ya uymuyor ne yaz›k ki. ‹yi haber;
motorun devir çevirme iste¤i, olmas› gerekenden daha az güç üretmesine ra¤men yerinde duruyor. Aletin verdi¤i his, homurtulu 1000cc baz al›n›p araziye uydurulandan ziyade 750cc'lik hacime sahip s›radan motor gibi. Bunun da ötesinde,
daha önce hiçbir Aprilia ikiz V'lisinde yaflamad›¤›m bir motor freni eksikli¤i var.
Teknik verilere bak›nca en düflük s›k›flt›rma oran›n›n Capanord'da oldu¤u görülüyor. Belki sebebi budur. Her neyse, sebep ne olursa olsun Aprilia viraja yaklafl›rken sanki gaz biraz aç›km›fl gibi gidiyor. Garip ve kesinlikle hofl de¤il.
Bunun üstüne ön çataldan gelen yeterince süzülemeyen yol tepkilerini koyun, Aprilia'n›n bozuk zeminde gitmekten hoflnut olmad›¤›n› anlayabiliyorsunuz. Arka ta rafta durum pek de farkl› de¤il. KTM d›fl›nda tüm kat›l›mc›lar›n müzdarip oldu¤u
fabrika ç›k›fl› düflük seviyeye ayarlanm›fl süspansiyondan Aprilia da nasibini al›yor.
Çözüm? Elbette yüksekli¤i artt›rmak. Bu hale getirince virajl› tek flerit yollarda kullan›m düzgün hale geliyor. Gene de amortisörlerin hem kapan›r hem de aç›l›rken
daha fazla emme yapmas› laz›m. E¤er uygun viteste iseniz, viraj ç›k›fllar›n› harika
yap›yor ama gene de yolu kavramas› için hassas gaz ve fren kontrolü flart. Özellikle bozuk zeminde.
Otoban kullan›mlar› ise büyük sürprizlere gebe. 130 ile giderken BMW'de mutlak
konforu yaflarken Aprilia'da ufak tefek can› s›kan bir y›¤›n detay sinir bozuyor. Elcik korumalar› rahats›z ediyor. Sele genifl ve rahat ama oturufl pozisyonu yüzünden elleriniz fazla yukar›da ve birbirinden uzakta kal›yor. 150 km bu flekilde gidince omuzlar›n›z a¤r›yor. Ön cam rüzgar› öyle bir flekilde yar›yor ki kask›n›z sürekli
8 çizmeye çal›fl›yor. Ayr›ca kask› enteresan bir frekansta titreflime sokup burnunuzun kafl›nmas›na neden oluyor (nas›l oluyor diye sormay›n, ben de bilmiyorum).
Tüm bunlara bakarak eski toprak Capanord'u katlettik diyorsan›z, kusura bakmay›n, üzgünüm. Asl›nda toplama bakarsan›z kötü bir motor de¤il ama sinir bozan
ufak tefek detaylar yüzünden kaybediyor. Bunlar›n en bafl›nda da motoru geliyor.
13
Bana sorarsan›z görünüflü harikülâde, ayarlar›n› düzgün yaparsan›z gidifli de çok
güzel. Tek bafl›na bakarsan›z yafll› kurdu sevece¤inizden eminim. Ama böyle rakipleri karfl›s›nda hem kullan›mda hem de performansta geride kal›yor.
Sonuç:
V-Storm ve Capanord az biraz toprakta gitme özellikleri olan asfalt motorlar›. KTM
ise bu ikilinin tam tersi kutupta. Bu aletle gidemeyece¤iniz yer yok gibi. BMW, di¤erlerinin uydu¤u büyük enduro tasar›m kurallar›n› takmay›p kendi yoluna gidiyor. Peki en iyisi hangisi?
kesin ve net. KTM istiyorsan›z ya flimdi gidip alacaks›n›z ya da para biriktirmeye
devam edeceksiniz. Onun yerini dolduracak baflka bir motor yok çünkü. BMW ise
toplamda Suzuki’den daha iyi olsa da cebinizden 1.5 Suzuki paras› eksilecek,
unutmay›n. Ald›¤›n›z›n bir BMW oldu¤unu düflünürseniz, ikinci elde fazla de¤er
kaybetmeyece¤ini ve satarken Suzuki’den daha az kayb›n›z olmas› muhtemel.
IKITEKER
‹lker Ery›lmaz / Belçika / Haziran 2004
Kesin bir galip yok asl›nda. Kat›l›mc›lar› iki grupta toplayabiliriz. Suzuki ve Aprilia
ne yapmalar› gerekirse yap›yor, sonra da köflelerine çekiliyor. Heyecan yok, drama yok. Suzuki, ikili aras›ndaki yar›fl› önde bitiriyor. Daha dengeli, daha iyi motora sahip, daha konforlu ve genel anlamda daha iyi. Ancak Aprilia da potansiyele
sahip, e¤er ayarlar› ile u¤rafl›p gelifltirmeye zaman ayar›rsan›z.
BMW ve KTM ise kendi çizdikleri yolda gitmeyi tercih ediyor. Gittikleri yönün ayn› do¤rultu olmad›¤›n› ekleyelim. Hangisinin iyi oldu¤unun cevab›, ne tür bir dünya turu atmak istedi¤inize ba¤l›. BMW daha konforlu ve muhtemelen uzun vadede daha az sorun ç›kartacak olan ama KTM’nin tasar›m› daha basit ve bozuldu¤unda onar›lmas› daha kolay. Asfalt koflullar›nda BMW’nin KTM’ye net üstünlü¤ü
var. Testteki en iyi frenlere onda, en kolay kontrol edilen ve en çok dikkat çeken
de o. Ama herkesin göz zevkine uygun olmad›¤› aflikar.
‹ki grup aras›ndaki fark› anlatmak için flu örne¤i vereyim. Test pilotlar› olarak Suzuki ve Aprilia’dan indi¤imiz molalarda genel olarak motorlardan konufluyorduk.
BMW ve KTM’den indi¤imizde ise motorun nas›l gitti¤ini, nerede ne tepki verdi¤ini anlat›yorduk. Bence motorun insanda bu tür etki yaratmas› laz›m. BMW ve
KTM insanda kolay unutulmayan an›lar b›rak›yor.
Fiyat iflin içine girdi¤inde ise olay›n rengi biraz de¤ifliyor. Suzuki toplamda Aprilia’dan daha iyi. Üstelik fiyat› daha ucuz. Yani bu ikili aras›nda kimin galip oldu¤u
Capanord ile yaflam:
• Goril tarz›nda oturup kullanmaktan hofllanm›yorsan›z gidon alçalt›c›lar takt›rabilirsiniz. De¤iflim ifllemi 5 dakika bile sürmüyor.
• Arka süspansiyon ayar›n› yapmak oldukça kolay. Capanord'un düzgün halde
gitmesini sa¤lamak için ayar› epey yükse¤e getirmeyi unutmay›n. Haz›r süspansiyonla u¤rafl›yorken, ön amortisörleri de¤ifltirmeyi düflünebilirsiniz.
• Dijital göstergeler gece-gündüz rahat okunuyor ama k›smen gaz kablosu taraf›ndan perdeleniyor. Ayr›ca sadece bir tane mesafe ölçer var.
• Yuvarlak, gidona monte aynalar baflar›l›. En az›ndan rüzgar artip da kapanma e¤ilimine girinceye kadar.
• Sol alt taraf›n›zda 12V'luk elektrik soketi var. Böylece ›s›tmal› yelek veya eldiven kullanabilirsiniz. Bizim tavsiyemiz ise a¤r›yan omuz ve sertleflen boyun
için kizilötesi fizik tedavi aletlerinden edinmeniz.
Unutmay›n!
4. EMOK Motosiklet Festivali
1-4 Temmuz tarihleri aras›nda Kütahya’da!
www.emok.org
14
‹çimizden biri
Bir motorcu hikâyesi
Ad› Do¤an. Urfa'l›. 27 yafl›nda. Sekiz senedir motora biniyor. Ankara'da bir Urfa kebapç›s›nda Honda Titan'› ile paket servisi yap›yor. Buraya kadar binlerce örne¤i
olan s›radan bir durum ancak Do¤an'›n motorunu iflyerinin önünde park halinde
görenler durup bir daha bak›yorlar, çünkü bu Titan dört tekerlekli. Hani bisiklete
binmeyi yeni ö¤renecek çocuklar›n bisikletlerine arkaya iki küçük tekerlek daha
takarlar ya, onlar gibi. Ben de herkes gibi bu ilginç motoru yol kenar›nda görünce meraklan›p sahibini araflt›rd›m ve Do¤an'la öyle tan›flt›m. Do¤an, iki yafl›nda
memleketi Urfa'da çocuk felcine yakalanm›fl ve vücüdunun belden afla¤›s› o günden sonra hiç geliflmemifl. Yani Do¤an neredeyse hiç olmayan bacaklar›n› kullanam›yor. Motora binmeye Urfa'da bafllam›fl. Önce vitessiz oldu¤u için tercih etti¤i bir mobilet ile, sonra bakm›fl ifli ilerletiyor cesaretlenip bugün kulland›¤› Titan'›
alm›fl. Urfa'da bir ustan›n yard›m› ile yan tekerlekler tak›lm›fl, arka fren ikinci bir
manet yard›m› ile gidona ön frenin yan›na tek elle iki manete birlikte basabilece¤i flekilde tak›lm›fl, vites pedal› uzun bir kol ba¤lanarak yukar›dan elle kumanda
edilir hale getirilmifl ve ortaya bu ilginç motor ç›km›fl. Do¤an Motora ba¤dafl kurarak oturuyor, arkas›na lokantan›n komi çocuklar›ndan birini al›yor ve dünyan›n
en s›radan iflini yap›yormuflcas›na rahat, pakete ç›k›yor.
Bu Urfa kebapç›s›nda bir ö¤le yeme¤i yedik ve Do¤an'la uzun uzun konufltuk. Do¤an motorunu Urfa'da yapt›rd›ktan sonra Ankara'ya binerek gelmifl, Mersin Ankara aras›n› yedi saatte geldi¤ini anlatt› bize. fiaka de¤il, motorun göstergesinde
32,000 km görünüyor, ama fazlas› varm›fl uzun müddet teli kopuk oldu¤u için çal›flmam›fl km göstergesi. Sohbetimiz s›ras›nda dört tekerlekli motorunun kullan›m›n normal bir motora göre daha zor oldu¤unu, virajlarda yatamad›¤› için s›k s›k
devrilme tehlikesi atlatt›¤›n›, trafik polislerinin ehliyeti olmad›¤› halde kendisine
müsamaha gösterdiklerini, ama trafikteki di¤er araç sürücülerinden ayn› fleyi görmedi¤ini ve çok badireler atlatt›¤›n›
ö¤rendik. Sohbet ilerledikçe ne kadar azimli bir insan ile karfl› karfl›ya oldu¤umuza inanmakta güçlük çektik. Ankara'ya geldikten sonra epeydir akl›nda olan ilkokul diplomas›n›, sonra da bir bilgisayar kursuna giderek operatörlük sertifakas› al m›fl, flimdilik paket servisi yap›yor ama bilgisayar ile ilgili bir ifl bulmak istiyor.
Kütahya Festivalinden bahsettik mutlaka gelmek istiyor, ama paras›zl›k engelmifl.
Biz de "Sen bir flekilde gel oraya gerisini merak etme" diye motorcu sözü verdik
kendisine. ‹flte Do¤an'›n hikayesi bu kadar, ha unutmadan... resimleri çektikten
sonra bize gözlerimizi hayretle açt›ran bir de tekteker (daha do¤rusu "üç teker"
gösterisi yapt› bize bu motorcu arkadafl... IKITEKER
Bora Yurtoren / Ankara / May›s 2004
IKITEKER 18
IKITEKER 19
Bu say›da eme¤i geçenler
> DL650 V-Strom’la 10.000km ‹lkay Ersoy
> 9.000d/dk ile 2.000km yol yapma öyküsü Sinan Özgen
> Maceraya davet ‹lker Ery›lmaz
> Bir motorcu hikâyesi Bora Yurtören
Gelecek say›da
> Bu say›n›n içeri¤i henüz belirlenmemifltir.
________________________________________________________
Fahri Editör Sinan Özgen [email protected]
Editör Bora Yurtören [email protected]
Tasar›m ve Uygulama Hidayet Gürdal [email protected]
Yay›nlayan Egemen Ergel [email protected]
________________________________________________________
IKITEKER e-zine www.ikiteker.org adresinden ücretsiz olarak
edinilebilir.
© Bu dergide yer alan yaz› ve foto¤raflar›n tüm haklar› sahiplerine
ve markalara aittir. Bu dergide kullan›lan yaz› ve foto¤raflar kesinlikle
reklam amaçl› de¤ildir.
ikiteker e-zine’e katk›lar›n›z› bekliyoruz.
Gezi, An›, Karfl›laflt›rma, Test, Çeviri
Deneyim, ‹zlenim, ‹pucu, Foto¤raf vs.
‹stedi¤iniz konuda yaz›n ve gönderin.
Yaz›lar›n›z› MS Word,
foto¤raflar›n›z› JPG format›nda
gönderebilirsiniz.
15