Probiyotiklerin Yenidoğanda Kullanımı

Transkript

Probiyotiklerin Yenidoğanda Kullanımı
Probiyotiklerin Yenidoğanda
Kullanımı
Prof. Dr. Nejat Narlı
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
Probiyotiklerler
• Besinlerle beraber ya da ayrı olarak alınan, bağırsak florasını
düzenleyerek ve bağışıklık sistemini uyararak konakçının
sağlığını olumlu etkileyen canlı ve patojen olmayan
mikroorganizmalardır.
• Bifidobakterler, laktobasiller ve Saccharomyces spp. klinikte
en sık kullanılan probiyotiklerdir.
• Probiyotiklerin kullanımından en az 1 hafta sonra fekal
bifidobakterler saptanabilmektedir
SUNU PLANI
• Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
• Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Klinik Kullanımı
–
–
–
–
–
NEC
Beslenme intoleransı
Nozokomiyal enfeksiyonlar
Sepsis
Tartı alımında yetersizlik
• SONUÇ
Bağırsak florasının gelişimi
• Doğumda barsakta sterildir ve zamanla mikroflorada
belirgin değişiklikler olur.
• Önce fakültatif aeroblar saptanır ve hızla
kolonizasyon gelişir.
• Bağırsakta bulunan oksijen miktarı düşük olduğundan
anaerob bakterilerin sayısı daha fazladır.
• Florayı oluşturan bakteri ve mantarlarların:
– Çeşidi: 500
– Sayısı: 1014
– Ağırlığı 1,5 kg
Bağırsak florasının oluşumunda
etkili faktörler
Doğum haftası
Doğum şekli
Çevre koşulları
Beslenme tipi
Antibiyotik tedavisi
Genetik
Annenin florası
Annenin probiyotik alıp
almaması
• Bebeğin immunolojik durumu
•
•
•
•
•
•
•
•
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Doğum Haftası
Preterm bebeklerin bağırsak kolonizasyonu
•
•
•
•
•
•
•
Sezaryen
Anne sütü alımının gecikmesi
Yoğun bakım ünitesi florası
Geniş spektrumlu antibiyotiklerin sık kullanılması
İntestinal fonksiyonların immatüritesi
Oral beslenmenin geç başlanması
Enfeksiyon kontrol uygulamaları
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Doğum Haftası
Preterm bebeklerin bağırsak kolonizasyonu
• Bifidobacteria spp.
• Lactobacillus spp.
• İlk haftada bifidobakterler
ile yeterli kolonizasyon için
eşik değer: 32,9 hafta
•
•
•
•
•
•
•
Enterobacteria spp.,
E. coli,
Bacteroides spp.,
Enterococcus spp.,
Streptococcus spp.,
Pseudomonas spp.,
Klebsiella spp.
Annenin florasından ziyade yenidoğan yoğum bakım ünitesinin florası
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Doğum Şekli
Vaginal Doğum: Erken dönemde bağırsaklarda
kolonizasyon gerçekleşir.
Sezaryen: Gaitada bakteri sayısı ve bifidobakteri
içeriği birinci ayda bile istenen düzeye erişemez.
• Sezaryen ile doğanlarda Bifidobakterium spp. ve Bacteroides spp.
daha az, Clostridium difficile’nin daha fazla kolonize olduğu saptanmış
• Penders J et al. Pediatrics 2006; 118:511.
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Doğum Şekli
• 46 term bebeğin (23 S/C, 23 NVY) florası, doğumdan
sonra 3. gün PCR yöntemi ile incelenmiş,
Bifidobacteriumun sp’nin
– NVY’dan doğan bebeklerin %56.5
– S/C ile doğanların ise hiçbirinde saptanmamış
Yenidoğan bebeğin ilk 3 günlük florasının gelişiminde
doğum şekli çok önemli
Biasucci G et al. Early Hum Dev. 2010 Jul;86 Suppl 1:13-5.
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Beslenme Şekli
Anne Sütü (AS)
Bifidobakterler 4. günde
ortaya çıkar ve 7-10
günde bifidobakter
ağırlıkta olmak üzere
laktobasiller, enterococlar
ve E.coli içeren bir flora
oluşur.
Formül Mama
1. haftanın sonunda belli
bir mo’ nın baskın
olmadığı, AS alanlara göre
10 kat daha az oranda
bifidobakteri içeren karışık
bir flora (bacteroides,
clostridia, bifidobakteriler,
laktobasiller, Gram-pozitif
koklar, koliformlar)
Harmsen HJM et al. J Ped Gastroenterol Nutr 2000; 30: 61-7
Formulalara probiyotik ilavesi
Mamalara probiyotik ilavesi ile anne sütünün yararlı etkisine benzer
etki sağlanmaya çalışılmaktadır.
Bifidobacterium lactis
Lactobacillus Rhamnosus
Bifidobacterium lactis
Thomas DW et al. Pediatrics 2010, 126:1217-31
Mihatsch WA et al. Neonatology 2010. 98: 156-63.
Lin HC et al. Pediatricas 2008; 122: 693:700.
Lee SJ et al. Neonatology 2007; 91: 174-9.
Formulalara probiyotik ilavesi
B. Lactis, L. Reuteri içeren mama ile probiyotik
içermeyen mamayı 4 hafta alan bebeklerin
karşılaştırıldığı bir pilot çalışmada, probiyotik içeren
mamanın iyi tolere edildiği ve herhangi bir yan etkisini
olmadığı bildirilmiştir
Weizman Z et al. J Am Coll Nutr. 2006 Oct;25(5):415-9.
Bağırsak florasının oluşumunda etkili faktörler
Antibiyotik Kullanımı
Antibiyotiklerin kullanımı normal bağırsak florasının
oluşumunu geciktirir
Antibiyotik tedavisi alan yenidoğanlarda
bağırsaklarda Klebsiella spp. türlerinde artış ve
stafilokoklarla hızlı bir kolonizasyon olur.
Antibiyotik tedavisi bittikten sonra bifidobakterlerin
düzeyi yavaş bir şekilde artış gösterir.
• İlk bir ayda antibiyotik verilenlerin gaitalarındaki Bifidobakterium
spp. ve Bacteroides spp. türlerinin sayısında azalma olduğu
saptanmıştır.
Penders J et al. Pediatrics 2006; 118:511
Barsak Florası
İyi mikroplar
(Probiyotikler)
• %85i iyi mikroplardır
•
•
Lactobacillus acidopholus
Lactobacillus bifidus
• Probiyotikler sayı üstünlüğü
ile patojen bakterilerin fazla
üremesine izin vermezler.
Patojen mikroplar
• Bağırsak mikroplarının %15’i
patojen niteliktedir.
–
–
–
–
–
–
Bunlar Candida
Clostridium
Blastocystis
Klebsiella
Bacillus türleri
Staphylococcus aureus
Probiyotiklerin Etki Mekanizması
Patojen mikro
organizmaların üremesine
engel olur
•
•
•
•
•
Bağırsak pH’ını düşürür.
Bakterisidal patojenler salgılar.
Paneth hücreleri ve epital hücrelerinde
defensin yapımını uyarır.
Kolonzasyona direnç gösterir.
Nitrik oksit yapımını artırır.
Patojenlerin epitele
tutunma ve epiteli istila
etmesine engel olur
•
•
•
MUC2’yi uyararak tutunmalarına
engel olur.
Müküs yapımını uyarır.
Rho’ya bağımlı ya da bağımsız
yollarla epitelin istilasını önler.
Probiyotiklerin Etki Mekanizması
Epital ve mukozanın engel
oluşturma işlevini güçlendirir
•
•
•
Bütirat da dahil kısa zincirli yağ
asitleri oluşturur
Müküs yapımını arttırır
Engel oluşturan kısımların
bütünlüğünü arttırır
Konakçının immün yanıtını
değiştirir
•
•
•
•
•
•
•
•
10, TGF-Beta ve Cox2(PGE2)
ekspresyon ve salınımını arttırır
Salgısal IgA yapımını arttırır
TNF ve IFN-gamma ekspresyonunu
azaltır
Regülatuar T hücrelerini aktive eder
Naturel killer hücre işlevlerini düzenler
NF-kappaB ve AP-1nyolaklarını
düzenler
PPAR-gamma’yı uyarır
Apopitozu düzenler
Probiyotik olarak kullanılacak
mikroorganizmaların istenen özellikleri
• Patojen ve toksik olmamalı
• İnsan kaynaklı olmalı
• Mide ve safra asitlerine, pankreas enzimlerine dirençli
olmalı
• Bağırsak duvarına tutunabilmeli
• Doğal floraya adapte olabilmeli
• Sindirim kanalında geçici olarak kolonize olabilmeli
• Antimikrobiyal maddeler salgılayabilmeli
• Peristaltizmin arttığı durumlarda tasfiye edilmeye dirençli
olmalı
• Konakça sağlığı üzerinde olumlu etkileri olmalı
Klinik Çalışmalarda Kullanılan
Probiyotikler
Referans
Hasta sayısı
Lee at al
Indrio et al
Mihatsch et al
Lin et al.
73
49
183
534
Weizman et al
59
Mohan et al
Lin et al
Manzoni et al
GY/Doğum ağırlığı
Probiyotik Cinsi
<37 hf
34+-1.1 hf
<30 hf
<34 hf
<1500 gr
<36 hf
<2500 gr
L.acidophilus
L.reuteri
B.lactis
L.acidophilus
B.bifidum
B.lactis
L.reuteri
69
367
<37 hf
<1500 gr
80
<1500 gr
B.lactis
L.acidophilus
B.infantis
L.rhamnosus
Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Klinik
Kullanımı
• Nekrotizan Enterokolit (NEK)
• Beslenme İntoleransı
• Nozokomiyal Enfeksiyonlar
• Sepsis
• Tartı Alımında Yetersizlik
Nekrotizan Enterokolit (NEK)
• Yenidoğan Yoğun Bakım
Ünitelerinde %10
• <1500 gr: %5-10
• <1000 gr: %9-25
• Olgularının %10’u term
• Mortalite: %10-40
Nekrotizan Enterokolit (NEK)
• Tanı
– CBC
– Akut faz reaktanlarında artış
– Xray
• Tedavi
– Destekleyici
• Antibiyotik
• Dekompresyon
– Cerrahi: %20-50
NEK klinik ve lab bulgular
• Sistemik
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Apne/solunum sıkıntısı
Isı dengesizliği
Asidoz
Yetersiz perfüzyon/şok
DIC
Pozitif kan kültürü
Letarji
Glikoz dengesizliği
Kanama
• Abdominal
– Abdominal distansiyon
– Beslenmeyi tolere
edememe
– Mide boşalımının
gecikmesi
– Kusma
– Gaitada kan
– Gaita şeklinin değişmesi
– Abdominal kitle
– Karın duvarında eritem
NEKROTİZAN ENTEROKOLİT
İntrauterin gelişme geriliği
Erken membran rüptürü
Perinatal asfiksi
Hipoksi ve şok
Umbilikal kateterizasyon
PDA
Hipotermi
Hipertonik beslenme
Enteral besenmeye erken
geçiş
• Sıvı yüklenmesi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Polisitemi
Anemi
Kan değişimi
Siyanotik konjenital kalp hastalığı
Prematürite
↓
• Bifidobakteriler ve Laktobasillerin
kolonizasyonun yetersiz olması
NEKROTİZAN ENTEROKOLİT
Nekrotizan Enterokolit (NEK)
• İmmatür konak
savunma
mekanizması
• İmmatür enterositlerin
aşırı intestinal
enflamatuvar yanıtı
• İntestinal floradaki
değişiklik
PM’lerin barsaklarında kolonize
olan patojen m.olara karşı oluşan
enflamatuvar yanıt NEK’in
başlanmasında ve oluşan hasarda
önemli rol oynar
Nekrotizan Enterokolit (NEK)
NEK morbidite ve mortalitesini azaltmaya yönelik yöntemler
• Antenatal steroid
• Anne sütü ile beslenme
• Platelet aktive edici asetil hidrolaz aktivitesinin
arttırılması
• Platelet aktive edici faktör reseptör antagonistlerinin
kullanımı
• Probiyotikler, patojen bakterileri inhibe ederek
enflamatuvar sinyali baskılar.
• Probiyotikler nekrotizan enterokolitte etkili olur mu?
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
• <33 hf, <1500
• 7 merkez, n:1393
• İlk 10 gününde en az 7 gün süre ile probiyotik
verilmiş
• Sonuç:
– Evre 2 nekrotizan enterokolit sıklığını azaltıcı etkisi
var
– NEK’e bağlı mortalitede anlamlı fark yok.
Desphande G et al. Lancet 2007; 369: 1614-20.
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
• 217 kontrol ve 217 çalışma grubu olmak üzere 7 YYBÜ’de
randomize prospektif çalışmada:
• <34 hafta, <1500 gram
• 6 hafta süre ile probiyotik (L acidophilus 109 CFU, B bifidum 109 CFU)
• Mortalitede veya NEK sıklığında azalma olduğu
saptanmış
• Sepsis, daire gibi yan etkiler gözlenmemiş
Lin HC et al. Pediatrics 2008; 122:693-700.
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
(meta analiz)
• <37 hf veya <2500 gr
• 9 RCT, 1425 bebek
• Probiyotikler preterm
bebeklerde mortalite ve
ağır NEK riskini azaltıyor.
Alfaleh K et al. Neonatology 2010; 97: 93-9.
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
(meta analiz)
•
•
15 çalışma (N= 2959)
< 1500 gr
Desphande G et al. Pediatrics 2010;125:921–930
Probiyotikler, ölüm ve NEC riskini belirgin olarak azaltmaktadır.
Pediatrics 2010;125:921–930
Probiyotik & Nekrotizan Enterokolit
• NEK proiflaksisinde
11 randomize çalışma,2887 bebek (1431 probiyotik,
1456 kontrol grup):
J Pediatr (Rio J). 2013;89:18-24
J Pediatr (Rio J). 2013;89:18-24
Evre 2 ve üzeri NEK sıklığında, sepsiste
ve mortaliede anlamlı düşüş saptanmış
J Pediatr (Rio J). 2013;89:18-24
Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Klinik
Kullanımı
•
•
•
•
•
NEK
Beslenme intoleransı
Nozokomiyal enfeksiyonlar
Sepsis
Tartı alımında yetersizlik
Yenidoğanlarda Beslenme İntoleransı
Yenidoğanda beslenme
• Katabolizmayı azaltmak için en az 50 kkal/kg/gün
• Büyümeyi sağlamak için
-Parenteral beslenme sırasında
80-85 kkal/kg/gün
-Oral beslenmede
100-120 kkal/kg/gün
Yenidoğanlarda Beslenme İntoleransı
•
GIS’in immatüritesine (inefektif ve koordine olmayan barsak
aktivitesine) ikincil intolerans prematüre bebeklerde daha sık
•
Beslenme intoleransı hastanede yatış süresini etkileyen faktör
•
Bulgular:
– Artmış gastrik rezidü
– Aralıklı regürjitasyon ve kusma
– Abdominal distansiyon
– Kanlı dışkı,abdominal eritem ve enfeksiyon bulgularının olmayışı
Yenidoğanlarda Beslenme İntoleransı
Tedavi
•Eritromisin
•Domperidon
•Probiyotikler
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
• 73 hasta, <37 hafta
• Laktobacillus acidophilus (10*8 CFU içeren)
• Oral 3 dozda, AS veya mamaya karıştırılarak 14 gün
verilmiş
• Probiyotik eklenmesi 3.4+-6.8. günde
• Probiyotik öncesi ve 14 günden sonra gaita örnekleri
alınmış
• Preterm bebeklere probiyotik verilmesi ile %37si
laktobacillus ile kolonize olmuş
Soo Jeong Lee et al. Neonatology 2007;91:174–179
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
• Lak - grupta sepsis eğiliminde artış
• Lak + grupta beslenme toleransı daha iyi
• Lak – grupta beslenme toleransında %17.7 düzelme
var, ancak istatistiksel olarak anlamlı değil
• İki grupta kusma ve ishaldeki azalma istatistiksel
olarak anlamlı değil
Soo Jeong Lee et al. Neonatology 2007;91:174–179
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
Sonuç: Preterm bebeklere probiyotik verilmesi ile
beslenme intoleransı düzelmiş
Soo Jeong Lee et al. Neonatology 2007;91:174–179
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
• Bifidobacterium longum BB536 ve Lactobacillus
rhamnosus GG
Tam enteral beslenmeye geçişte
– <1000 gr : Üstünlüğü yok
– >1000 gr: Süre kısalmış
Rouge C et al. The American Journal of Clinical Nutrition 2009; 89: 1828-1835
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
• DDA bebekler
• 0.25 gr ,günde iki kez probiyotik
– Beslenme intoleransı azalmış
– Tam beslenmeye geçişi hızlanmış
– Kilo alımı daha iyi
Hu XY et al. J Contemp Pediatr, 2010, 12 (9):693-695
Probiyotik&Beslenme İntoleransı
•
•
•
•
•
Retrospektif, 743 ÇDDA bebek
3x10* 9 LGG tek doz
4. günde başlanmış, 4-6 hf
Tam beslenmeye ortalama 19.günde geçilmiş
Sonuç: Rutin LGG desteği güvenli ve iyi tolere
ediliyor
Manzoni P et al. Early Human Development 2011; 87: S35-S38.
Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Kinik Kullanımı
•
•
•
•
•
NEK
Beslenme intoleransı
Nozokomiyal enfeksiyonlar
Sepsis
Tartı alımında yetersizlik
Yenidoğan Nozokomiyal Enfeksiyonları
• YYBÜ’de izlenen bebeklerde %1.8 ile %39.8
Ulusal Nozokomiyal Sürveyans Sistemi verileri (Nelson Textbook of Pediatrics)
Doğum ağırlığı
• 401-750 gr:
• 751-1000 gr:
• 1001-1250 gr:
• 1250-1500 gr:
Yüzde(%)
43
28
15
7
Stoll BJ, et al. J Pediatr 1996; 129: 63-71.
Yenidoğan Nozokomiyal Enfeksiyonları
Doğum ağırlığı (n)
<1000 gr
(n: 3987)
%
1001-1500 gr
(n: 1881)
%
1501-2500 gr
(n: 3547)
%
>2500 gr
(n: 3764)
%
Kan
43
38
26
28
Pnömoni
16
12
13
18
Konjuk.
7
10
11
5
KBB
4
10
16
9
Cilt,yum.doku
4
4
5
4
13 179 NE
Gaynes RP et al. Pediatrics 1996; 98: 357-61.
Yenidoğan Nozokomiyal Enfeksiyonları
Hastane enfeksiyonu kontrolü:
•El yıkama
•Uygun dezenfeksiyon ve sterilizasyon
•Kateter bakımı önlemleri
•Refakatçi ve ziyaretçilere yönelik önlemler
•Akılcı –ve kısıtlı-antibiyotik kullanımı
•Personel-Hasta sayısı oranının uygun olması
•Hastaların uygun beslenmesi
•Probiyotik?
Fischer MC. Jenson & Baltimore PID 2002:1221-1245
CDC. Guideline for Isolation Precautions.June 2007 (http://www.cdc.gov/ncidod/dhqp/gl_isolation.html)
Probiyotik& Nozokomiyal Enfeksiyonlar
• 183 bebek, <30 hafta
• 12x10 üzeri 6 cfu/kg/gün doz, Bifidobacterium lactis
• Nozokomiyal enfeksiyon dansitesinde azalma
saptanmamış (0.021 vs. 0.016; p = 0.9, chi(2) test).
• Bu hastaların hiç birinde kan kültüründe B.lactis
ürememiş
Mihatsch WA et al. Neonatology 2010; 98(2):156-63
Probiyotik& Nozokomiyal Enfeksiyonlar
• 69 bebek, <30 hafta
• Plasebo kontrollü çift kör
• Bifidobacterium lactis, FISH
• Bifidobacteria artmış, Enterobacteria ve Clostridia
azalmış
• Antibiyotik rezistan suşlarda azalma olmamış
Mohan R et al. Journal of Clinical Microbiol 2006; 44: 4025-31.
Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Klinik
Kullanımı
•
•
•
•
•
NEK
Beslenme intoleransı
Nozokomiyal enfeksiyonlar
Sepsis
Tartı alımında yetersizlik
Probiyotik& Sepsis
• Probiyotiklerin sepsis insidansını azaltıcı etkilerini
olduğunu gösteren çalışmalar:
• Matsumoto T et al. J Appl Microbiol. 2008;104(3):672–680
• Stoll BJ et al. Semin Perinatol. 2003; 27(4):293–301
• Lin CH et al. Pediatrics. 2005;115(1):1–4
• Ancak meta-analizlerde bu durum doğrulanmamış
Yenidoğanlarda Probiyotiklerin Klinik
Kullanımı
•
•
•
•
•
NEK
Beslenme intoleransı
Nozokomiyal enfeksiyonlar
Sepsis
Tartı alımında yetersizlik
Yenidoğanlarda Ağırlık Artışı
ADDA bebeklerde doğum sonrası
normal büyüme, aynı gebelik yaşındaki
sağlıklı bir fetusun büyüme hızına
benzer olmalı
AAP, 1998
Yenidoğanlarda Ağırlık Artışı
Preterm bebeklerde büyüme geriliği
500-1500 g : <10 p
– Doğumda %22
– Postkonsepsiyonel 36. haftada %97
Lemons et al. Pediatrics, 2001
Probiyotik&Ağırlık Artışı
• 69 bebek, <37 hafta
• Plasebo kontrollü çift kör
• Bifidobacterium lactis
• Çalışma grubunda kontrol gurubuna göre kilo
alımının 4 kat daha iyi olduğu saptanmıştır.
Mohan R et al. Pediatr Res 20087; 64:418-22.
Yenidoğanda Probiyotik Kullanımı
SONUÇ
• Herhangi bir yan etki bildirilmemiş olsa da:
→Etkinlik ve güvenlik çalışmaları her bir probiyotik
çeşidi için ayrı yapılmalı
→ Günümüzde elimizdeki verilerle preterm
bebeklerde, pre veya probiyotiklerin rutin gıda
suplemantasyonu olarak kullanımı önerilmemektedir.
Agostoni C et al. JPGN 2010; 50 (1): 85–91
Yenidoğanda Probiyotik Kullanımı
SON SÖZ
• Yenidoğanda, özellikle NEK profilksisinde etkili
• Probiyotikler doğal florayı oluşturmaya yönelik
invazif olmayan basit bir girişim
• Prematürelerde ciddi morbiditeyi önlemede etkin
• İyi bir alternatif tedavi gibi görülmektedir.

Benzer belgeler

Sağlıkta, Hastalıkta ve Gebelikte PROBİYOTİKLER

Sağlıkta, Hastalıkta ve Gebelikte PROBİYOTİKLER • <37 hf veya <2500 gr • 9 RCT, 1425 bebek • Probiyotikler preterm bebeklerde mortalite ve ağır NEK riskini azaltıyor.

Detaylı